Παρατήρηση βαθέως ουρανού στο Σκίνακα Ηρακλείου

[vasilas432]

Γεια χαρά σε όλους,

στις 6 Αυγούστου βρεθήκαμε με τον Μάνο και τον Δημήτρη σε μια κλασική για αυτούς τοποθεσία παρατήρησης, στον Σκίνακα Ηρακλείου, κοντά στο αστεροσκοπείο Κρήτης. Το υψόμετρο είναι περίπου 1400 μέτρα και ακριβώς απέναντι βρίσκεται ο Ψηλορείτης. Βραδιά ήρεμη χωρίς αέρα και χωρίς κρύο και με καλό seeing. Όταν το φεγγάρι έδυσε κατά τις 22:00, τα τραπεζάκια ήταν έτοιμα με τους χάρτες ανοικτούς και το 24,4" τηλεσκόπιο ήταν στημένο και ευθυγραμμισμένο.

 

Πρώτος στόχος το σφαιρωτό M5. Εντυπωσικό και σπασμένο σε χιλιάδες αστέρια. Ωραίος στόχος έντός του γαλαξία μας. Στις 4 μοίρες από το M5 βρίσκεται ο γαλαξίας γίγαντας IC 1101 με απόσταση ενός δισεκατομμυρίου φωτός απο εμάς μέσα στο Abell 2029! Ο υπεργαλαξίας IC 1101 έχει μήκος απο άκρη σε άκρη 5-6 εκατομμύρια έτη φωτός που σημαίνει ότι αν ήταν εδώ κοντά θα κατάπινε τον Triangulum και την Ανδρομέδα μαζί! Στις 40 μοίρες δεν ευνοούσε η θέση του για παρατήρηση και έτσι ενώ ήταν 13.69 mag φάνηκε ως μέτριος σε δυσκολία στόχος με πλαγιά όραση, μεγάλος αλλά με πολή χαμηλή επιφανειακή λαμπρότητα. Υπήρχε και ένας μικρότερος και αμυδρότερος δίπλα του αλλά δεν ταυτοποίησα επειδή έτσι κι αλλιώς δεν ήταν η κατάλληλη εποχή για την παρατήρηση τους λόγω χαμηλού ύψους.

 

Επόμενος στόχος εντός γαλαξία το σφαιρωτό M75 το οποίο φάνηκε μεγαλοπρεπές και ικανοποιητικά σπασμένο. Σειρά είχε το νεφέλωμα Cat's eye, πανέμορφο με λεπτομέρειες στη δομή του και ήταν ορατό και το κεντρικό αστέρι. Στη συνέχεια παρατηρήσαμε το νεφέλωμα Dumbbell το οποίο ήταν και αυτό εντυπωσιακό, σαν φωτογραφία απλά ασπρόμαυρο.

Περισσότερη προσοχή δώσαμε στο δαχτυλίδι ή M57. Λόγω του καλού seeing ήταν εύκολα ορατό το κεντρικό αστέρι στις 325x. Δίπλα στο δαχτυλίδι στο ίδιο πεδίο βρίσκεται ένας μικρός γαλαξίας ο IC 1296. Μετά απο ταυτοποίηση πεδίου με βοήθεια εκτύπωσης εμφανίστηκε ως δύσκολα ορατός με πλαγιά όραση, αν και αφού τον δεις μία μετά φαίνεται συνέχεια. Ο Μάνος δεν είχε καταφέρει ποτέ να τον δει με το 16άρι. Ένας δεύτερος αμυδρότατος γαλαξίας βρίσκεται επίσης κοντα στο δαχτυλίδι και αποτελεί ομαλή συνέχεια σε ένα ημικύκλιο που σχηματίζεται αποτελούμενο απο 5 άστρα, ο MAC 1853+330 στα 17.5 mag. Αρχικά, χωρίς να ξέρω ότι βρίσκεται εκεί κάποιος γαλαξίας, εντόπισα μια θολούρα στο τέλος του σχηματισμού των 5 άστρων ενώ έψαχνα για τον IC 1296. Κοιτάζοντας την εκτύπωση υπήρχε όντως γαλαξίας δίπλα στο επίσης πολύ αμυδρό 5 άστρο! Ήταν ο γαλαξίας ή το 5ο αστερι αυτό που έβλεπα? Την επόμενη φορά... Μιλώντας σε φόρουμ του εξωτερικού ο Jimi Lowrey με το 48", ο οποίος δεν ήξερε για αυτόν το γαλαξία, δεσμεύτηκε να προσπαθήσει.

 

Ο NGC 891 είναι ένας πανέμορφος γαλαξίας. Σε μεγάλη μεγέθυνση, ας πούμε 450x είναι ακόμη πιο όμορφος. Παρουσιάζουν ενδιαφέρον οι δύο πολύ αμυδροί γαλαξίες που φαίνεται σαν να βρίσκονται κολλητά του. Κατάφερα να δω εύκολα με πλάγια όραση τον J022229.6+422059.0 που είναι κάτω απο τον πυρήνα του NGC 891 και λίγο δεξιά. Ο γαλαξίας αυτός είναι 16.5 mag και κάνει ένα τρίγωνο με δύο αστέρια. Πάνω δεξιά στον NGC 891 βρίσκεται ο αμυδρός MAC 0222+4222 τον οποίο δεν κατάφερα να δω αλλά θα ξαναπροσπαθήσω στο μέλλον, ίσως με καλύτερες συνθήκες.

 

Προς το κλείσιμο παρατηρήσαμε τον NGC 253, ορατός με σπείρες, αρκετά όμορφος.

Η βραδιά έκλεισε με το διπλό σμήνος του Περσέα, πανέμορφο θέαμα με τα 2 σμήνη και το πορτοκαλί αστέρι του άνθρακα στη μέση.

 

Καθαρούς ουρανούς!

 

IC 1101 in Abell 2029

 

NGC 891

 

M57 and 2 galaxies

 

NGC 253

[supernovus]

Βασίλη, σίγουρα παίρνετε ασύλληπτες εικόνες με τα μεγάλα τηλεσκόπιά σας. Αλλά ιδιαίτερα σας ζηλεύω για τον IC1101, πολύ θα ήθελα να έβλεπα μια στιγμή μόνο αυτό το "τέρας", όπως και να φαινόταν. Πρέπει να είστε από τους ελάχιστους που τον έχουν δει (εννοώ στ' αλήθεια!!). Καλή συνέχεια και ευχαριστούμε.

[vasilas432]

Βασίλη, σίγουρα παίρνετε ασύλληπτες εικόνες με τα μεγάλα τηλεσκόπιά σας. Αλλά ιδιαίτερα σας ζηλεύω για τον IC1101, πολύ θα ήθελα να έβλεπα μια στιγμή μόνο αυτό το "τέρας", όπως και να φαινόταν. Πρέπει να είστε από τους ελάχιστους που τον έχουν δει (εννοώ στ' αλήθεια!!). Καλή συνέχεια και ευχαριστούμε.

Η παρατήρηση με 24.5" σε σχέση με το παλιό μου 9.25" είναι καμία σχέση. Βασικά για να το πω απλά : Η παρατήρηση με μεγάλο τηλεσκόπιο είναι αυτό που θα περίμενες να δεις σαν νέος στην αστρονομία με 8" ή 10". Βλέπεις σχεδόν ότι βλέπεις στο DSS

 

Μετά απο επικοινωνία με τον Μάνο με διόρθωσε στον τελευταίο γαλαξία που είδαμε. Ήταν ο NGC 253 και όχι ο 257 που είχα γράψει. Η αλήθεια είναι ότι δεν κρατούσα σημειώσεις και μάλλον έχω παραλήψει και κάποια αντικείμενα. Απο τον Οκτώβριο θα είμαι πιο οργανωμένος.

 

Καθαρούς ουρανούς και καλές παρατηρήσεις

Βασίλης

[kkokkolis]

Χαίρομαι που βγήκε καλό και ελπίζω να ρίξω και εγώ μια ματιά μέσα από αυτό κάποια νύκτα.

[bellatrix]

Πώς ανεβάσατε τέτοιο θηρίο στο κατσικοδρομο του σκινακα;

 

Ιδίως τον χειμώνα θα είναι αρκετό ζόρι! Έχει απίστευτο ουρανό ακόμη και με τα φώτα του Ηρακλείου.

 

Καλή συνέχεια!

[planetman]

Δυστυχώς η περιοχή του Σκίνακα είναι πλέον ακατάλληλη λόγω των βοσκών οι οποίοι οργώνουν τα βουνά επί 24 ώρες το 24ωρο.

[bellatrix]

Δεν ξέρω αυτό δεν μου φαίνεται τόσο πρόβλημα, όσο οι ταχύτητες που φθάνουν εκεί οι άνεμοι..!

 

Γενικά θέλει καλή οργάνωση για να πάει κάποιος εκεί λόγω συνθηκών. Μπράβο που το καταφέρατε και κάνατε και τόσο καλή δουλειά

[eliasg2004]

Καταπληκτική εμπειρία! Μπράβο παιδιά! Φαντάζομαι τους καλοκαιρινούς μήνες είναι καλύτερα τα πράγματα; (Με βοσκούς αλλά και ανέμους)

[vasilas432]

Παιδιά στην τοποθεσία που πάμε εμείς δεν έχει άνεμο όταν γενικά δεν υπάρχει άνεμος παντού. Είναι γύρω στα 1480 μέτρα υψόμετρο αλλά βρίσκεται χαμηλότερα απο το αστεροσκοπείο για αυτόν ακριβώς το λόγο. Στο αστεροσκοπείο απο ότι μου είπαν τα παιδιά έχει πάντα άνεμο μιάς και τοποθετείται στη μύτη του βουνού.

 

Ο βοσκός που μας έκανε παρέα για κάμποση ώρα ήθελε κι αυτός να δει τη βλέπουμε και μας πέτυχε στο cat's eye. Έβαλε λοιπόν το μάτι του στο προσοφθάλμιο και αναφώνησε με απορία: "ήντανε μπρε τουτονέ; Τούτανε θωρείτε; Κι ήντανε αυτά;"

 

Ήταν πίσω μας μια φυσική πηγή και έτυχε λοιπόν να έχει φράξει. Έλα όμως που απο εκεί κατέβαινε νερό για να πίνουν τα πρόβατα μερικά μέτρα πιο κάτω! Όποτε όσο δεν ξέφραζε η πηγή τόσο πήγαινε κι ερχόταν κι ο βοσκός. Κάποια στιγμή μάλιστα βρήκε μόνος του το θάρρος και κάθησε στην καρέκλα του Μάνου!! Γελάσαμε πολύ!

 

Στο τέλος μας είπε να τα παρατήσουμε και να πάμε σε ένα σπιτάκι δίπλα σε ένα ξωκλήσι λίγο πιο κάτω το οποίο ήταν ξεκλείδωτο και να φάμε απο όλα: γραβιέρα, ανθότυρο, παξιμάδι, λάδι, ελιές και να κάνουμε και καφέδες με υλικά που υπήρχαν.

 

Καλός ήταν ο βοσκός!

[vasilas432]

Χαίρομαι που βγήκε καλό και ελπίζω να ρίξω και εγώ μια ματιά μέσα από αυτό κάποια νύκτα.

Πολύ ευχαρίστως να συναντηθούμε όταν έρθεις Κρήτη!

[Μανούσος]

Μέχρι στιγμής πάντως ο Σκίνακας έχει το καλύτερο seeing. Επίσης λόγο του υψόμετρου ο ουρανός είναι αρκετά σκοτεινός (21.4 με 21.5 SQM-L) παρόλο που βρίσκεται κοντά στο Ηράκλειο. Οι βοσκοί τώρα τελευταία επισκέπτονται το χώρο που στήνουμε καθημερινά. Η νοοτροπία αυτών των ανθρώπων είναι διαφορετική από τη δική μας που μένουμε στις πόλεις. Είναι πιο ευθείς και ταυτόχρονα πιο ανοιχτοί μαζί σου. Σου ανοίγουν την κουβέντα εύκολα έστω κι αν δεν σε έχουν δει καθόλου στο φως της μέρας. Αν τους προσεγγίσεις με τρόπο δεν έχεις να φοβηθείς κάτι. Ίσα ίσα σε βοηθάνε αν χρειαστείς κάτι και είναι πολύ φιλότιμοι. Το μόνο κακό είναι ότι όταν έρχονται σηκώνουν σκόνη με τα αγροτικά και με τους προβολείς μας χαλάνε τη νυχτερινή προσαρμογή.

 

Όσο αφορά την παρατήρηση τι να πω, τα είπε όλα ο vasilas432. Απλά μεγαλείο!!