Κομήτης Πονς-Μπρουκς (2024)

[dkate]

Πιθανόν να έχετε ήδη ακούσει για τον περιοδικό κομήτη Πονς-Μπρουκς (12P/Pons-Brooks) ως ο «διαβολοκομήτης», ο «κομήτης με τα κέρατα» και ο «κομήτης Millenium Falcon». Αυτός ο περιοδικός κομήτης έχει περίοδο περιφοράς περίπου 70 χρόνια και το επόμενο περιήλιό του είναι στις 21 Απριλίου 2024.  Θα είναι δύσκολος στόχος για να παρατηρηθεί με γυμνό μάτι, χαμηλά στον ορίζοντα και αρκετά αχνός, με μέγεθος περίπου +4,5. Βέβαια, υπάρχει πάντα η πιθανότητα να λαμπρύνει απρόσμενα με κάποια «έκρηξη», από αυτές που συνηθίζει να κάνει.

Μέχρι αυτή τη στιγμή ο κομήτης έχει υποστεί 3-4 εκρήξεις, λίγες ημέρες από τις οποίες αποκτά ένα χαρακτηριστικό σχήμα με δύο κέρατα (εξ ου και τα παρατσούκλια). Το πιο πρόσφατο συνέβη χθες, με τον κομήτη πλέον να έχει μέγεθος +9 και έτσι να είναι ορατός με σχετικά φθηνό εξοπλισμό (αυτή τη στιγμή βρίσκεται στον αστερισμό του Ηρακλή - http://astro.vanbuitenen.nl/comet/12).

Κάτι ενδιαφέρον σχετικά με αυτόν τον κομήτη είναι ότι είναι ένας από τους λίγους περιοδικούς κομήτες που έχουν επιβεβαιωμένα παρατηρηθεί πριν την ανακάλυψη του τηλεσκοπίου. Τα περάσματα του κομήτη από την εσωτερική περιοχή του Ηλιακού Συστήματος το 1385 και το 1456 ήταν ευνοϊκά και έτσι ο κομήτης καταγράφηκε τόσο από ευρωπαϊκές όσο και κινεζικές πηγές. Οι άλλοι που έχουν επιβεβαιωμένα παρατηρηθεί πριν την ανακάλυψη του τηλεσκοπίου είναι ο κομήτης Σουίφτ-Τατλ (μητρικό σώμα των Περσίδων), ο Τεμπλ-Τατλ (μητρικό σώμα των Λεοντίδων) και βεβαίως, ο κομήτης του Χάλεϊ.

 

[Achilleases]

Δηλαδή στης 21 Απριλίου 2024 θα δούμε από κοντά έναν κομήτη που θα περάσει αρκετά κοντά από την Γη μας και θα φενεται όπως βλέπαμε ακόμα και με γυμνό μάτι το 1997 τον κομήτη Hail an Bon ο οποίος έφερε απότομη  πτώση πολλών περιοχών του πλανήτη ώταν περνούσαμε μέσα από την ουρά του. Αυτό το διαπίστωσα κι ο ίδιος στην Κύπρο στη Λευκωσία όπου εκείνες τις μέρες τελοι Μαρτίου με αρχές Απριλίου χιόνισε και η θερμοκρασία έπεσε από 24 περίπου βαθμούς στους 4  με 0 παρακαλώ το βράδυ. Κάτι τέτοιο μου ηπαν οι Κύπριοι δεν είχαν ξαναδεί ποτέ στην ζωή τους τόσο κρύο τέτοιους μήνες. Δυσκολεύομαι να φανταστώ ακριβώς την καταστροφή που μπορούσε να κάνει ο κομήτης αυτός αν έπεφτε πάνω μας. Τέλος το ανθρώπινο ον πάνω στη γη. Πηστευω κάποτε ότι σηγουρα θα γίνει κι αυτό. Κι εδώ έχω μια ερώτηση. Μήπως αυτός ο κομήτης που θα περάσει μεταξύ φεγγαριού και εμάς όπως λένε οι επαγγελματίες αστρονόμοι υπάρχει περίπτωση να μας επηρεάσει αρκετά ποιο πολύ από εκείνων που πέρασε το 1997; 

[tolis45]

Ο εν λόγω κομήτης φαίνεται ότι υπέστη καινούρια έξαρση, αυτή τη φορά όμως χωρίς κέρατα.

 

Και κάτι άλλο που μάλλον θα ενδιαφέρει τους αστροφωτογράφους:

Νομίζω ότι το Δεκέμβρη ο 12P θα πέρασει μέσα από τον αστερισμό της Λύρας και μάλιστα πολύ κοντά από το Βέγα.

[dkate]

4 hours ago, Achilleases said:

Δηλαδή στης 21 Απριλίου 2024 θα δούμε από κοντά έναν κομήτη που θα περάσει αρκετά κοντά από την Γη μας και θα φενεται όπως βλέπαμε ακόμα και με γυμνό μάτι το 1997 τον κομήτη Hail an Bon ο οποίος έφερε απότομη  πτώση πολλών περιοχών του πλανήτη ώταν περνούσαμε μέσα από την ουρά του. Αυτό το διαπίστωσα κι ο ίδιος στην Κύπρο στη Λευκωσία όπου εκείνες τις μέρες τελοι Μαρτίου με αρχές Απριλίου χιόνισε και η θερμοκρασία έπεσε από 24 περίπου βαθμούς στους 4  με 0 παρακαλώ το βράδυ. Κάτι τέτοιο μου ηπαν οι Κύπριοι δεν είχαν ξαναδεί ποτέ στην ζωή τους τόσο κρύο τέτοιους μήνες. Δυσκολεύομαι να φανταστώ ακριβώς την καταστροφή που μπορούσε να κάνει ο κομήτης αυτός αν έπεφτε πάνω μας. Τέλος το ανθρώπινο ον πάνω στη γη. Πηστευω κάποτε ότι σηγουρα θα γίνει κι αυτό. Κι εδώ έχω μια ερώτηση. Μήπως αυτός ο κομήτης που θα περάσει μεταξύ φεγγαριού και εμάς όπως λένε οι επαγγελματίες αστρονόμοι υπάρχει περίπτωση να μας επηρεάσει αρκετά ποιο πολύ από εκείνων που πέρασε το 1997; 

Ο κομήτης Πονς-Μπρουκς δεν θα πλησιάζει ιδιαίτερα κοντά στη Γη. Στην εγγύτερη προσέγγιση θα απέχει περισσότερο απ' ότι ο Ήλιος. Θα είναι δύσκολο να εντοπιστεί με γυμνό μάτι, καμία σχέση δηλαδή με τον Χέιλ-Μποπ. Ούτε ο Hale-Bopp πλησίασε τη Γη σε απόσταση μικρότερη απ' ότι ο Ήλιος και ούτε πέρασε η Γη μέσα από την ουρά του. Αλλού οφειλόταν το κύμα ψύχους. Βέβαια αν ένα αντικείμενο αυτού του μεγέθους έπεφτε στη Γη θα ήταν πιθανότατα το τέλος της ανθρωπότητας. Τώρα αν ένας κομήτης περάσει ανάμεσα στη Γη και στη Σελήνη, χωρίς όμως να συγκρουστεί με τη Γη, το πιθανότερο είναι να ότι θα προκαλούσε ζημιές στους τεχνητούς δορυφόρους και εντυπωσιακή βροχή μετεώρων, αλλά γενικά όχι κάτι επικίνδυνο για τους κατοίκους της Γης.

[dkate]

10 minutes ago, tolis45 said:

Ο εν λόγω κομήτης φαίνεται ότι υπέστη καινούρια έξαρση, αυτή τη φορά όμως χωρίς κέρατα.

 

Και κάτι άλλο που μάλλον θα ενδιαφέρει τους αστροφωτογράφους:

Νομίζω ότι το Δεκέμβρη ο 12P θα πέρασει μέσα από τον αστερισμό της Λύρας και μάλιστα πολύ κοντά από το Βέγα.

Αν δεν κάνω λάθος τα κέρατα εμφανίζονται μετά από 2-3 ημέρες, θα δούμε.

Ναι στις αρχές Δεκεμβρίου θα περάσει κοντά από τον Βέγα, όμως θα έχουν μεγάλη διαφορά φωτεινότητας.

[alepohori]

Λέτε να είναι ορατός και στην έκλειψη της 8/4;;

 

[dkate]

Θα φαίνεται, αλλά θα έχει μέγεθος +4, οπότε πολύ δύσκολα να φανεί με γυμνό μάτι κατά τη διάρκεια της έκλειψης. Νομίζω ότι οι ομορφότερες στιγμές του κομήτη θα είναι 2-4 μέρες μετά την έκλειψη, όταν ο κομήτης θα είναι δίπλα στον Δία και στην αύξουσα ημισέληνο.

[dkate]

Απ'ότι φαίνεται, χθες ο κομήτης Πονς-Μπρουκς είχε μία ακόμη έκρηξη, και το φαινόμενο μέγεθός του επανήλθε στο 9.

[dkate]

Όσο πλησιάζει η ημέρα του περιηλίου (είναι σε λιγότερο από τρεις μήνες) ο κομήτης συνεχίζει να λαμπραίνει (σε αυτό βοηθούν και οι περιοδικές «εκρήξεις» περίπου κάθε 15 ημέρες). Τώρα έχει μέγεθος +8 και έχει αναπτύξει ουρά ιόντων η οποία είναι ορατή ακόμη και όταν ο κομήτης φωτογραφίζεται μέσα από μια περιοχή με έντονη φωτορύπανση όπως η Αθήνα. Η εικόνα παρακάτω είναι αρκετά κροπασισμένη λήψη από ένα αποχρωματικό διοπτρικό τηλεσκόπιο 70mm f/6 με x0,8 μειωτή και έχει συνολικό χρόνο έκθεσης 38 λεπτά.

[Rend]

Ποια θα είναι η καλύτερη ημέρα για να τον δούμε? Θα είναι τον Απρίλη?

[dkate]

Αρχές Απρίλη. Μετά θα είναι πολύ χαμηλά στον ορίζοντα όταν δύει ο Ήλιος.

[dkate]

Ο κομήτης Πονς-Μπρουκς ξυπνά για τα καλά περίπου δύο μήνες πριν το περιήλιο. Η ουρά ιόντων έχει αρχίσει να γίνεται εύκολα εμφανής και φωτογραφικά το μήκος της φτάνει ή ξεπερνά τις δύο μοίρες ενώ κάνει δειλά δειλά την εμφάνισή της και η ουρά σκόνης. Ο κομήτης τώρα έχει μέγεθος περίπου +8, που σημαίνει ότι είναι ορατός με κιάλια, και διασχίζει τον αστερισμό της Σαύρας πριν περάσει στα όρια των αστερισμών της Ανδρομέδας και του Πηγάσου. 

 

[dkate]

Ο κομήτης συνεχίζει να λαμπραίνει. Τώρα έχει φτάσει μέγεθος +6, είναι δηλαδή κοντά στο όριο να γίνει ορατός διά γυμνού οφθαλμού. Η ουρά ιόντων παρουσιάζει δομές σαν ρεύματα. Η κάτω φωτογραφία έχει συνολικό χρόνο έκθεσης 20 λεπτά. Είναι τραβηγμένη σε αντίξοες συνθήκες (έντονη φωτορύπανση + αφρικανική σκόνη) με αποτέλεσμα να φαίνεται μόνο η λαμπρότερη περιοχή της ουράς. Ο κομήτης είχε μία ακόμη «έκρηξη» στις 29 Φεβρουαρίου με αποτέλεσμα ο πυρήνας του τώρα να φαίνεται αστεροειδής.

[fotodektis]

On 29/1/2024 at 10:43 ΠΜ, dkate said:

Αρχές Απρίλη. Μετά θα είναι πολύ χαμηλά στον ορίζοντα όταν δύει ο Ήλιος.

Πολύ σωστά είπες,φαίνεται κυρίως μετά τη δύση του Ηλίου και όχι το πρωΐ,όπως νόμισα ψάχνοντάς τον σήμερα βιαστικά. 

Μπράβο σου που κατάφερες να βγάλεις αξιοπρεπείς φωτογραφίες σε τόσο δύσκολο στόχο! 

Καλή συνέχεια-Κώστας 🙂

Το επεξεργάστηκε Μάρτιος 4, 2024 ο fotodektis

[dkate]

Τον έβαλα στο Stellarium και θα φαίνεται μέχρι τις 10-15 Απριλίου, αν και θα είναι χαμηλά στον ουρανό όταν σκοτεινιάζει μετά τη δύση.

Γενικά είναι χαμηλά, αλλά φαίνεται καλύτερα το απόγευμα όχι το πρωί. Όταν τελειώνει το λυκόφως είναι 20 μοίρες πάνω από τον ορίζοντα και θα συνεχίσει έτσι λίγο πολύ όλο τον Μάρτιο (αν και προς το τέλος θα είναι πιο χαμηλά).

[fotodektis]

Σωστή η επισήμανσή σου φίλε dkate,από αυτή την εβδομάδα αρχίζει να πέφτει στο mag=+7 και συνεχίζει την αύξηση της λαμπρότητάς του,γίνεται ορατός καλύτερα μετά την δύση του Ηλίου.

Όσοι έχουν ανεμπόδιστη θέα κάτω από τις 20ο,μπορούν να τον δουν με το κατάλληλο τηλεσκόπιο.

Με ένα τηλ.10" σε φωτορύπανση όπου το αμυδρότερο άστρο που φαίνεται δια γυμνού οφθαλμού είναι mag=(+4) έως (+4.5) ανάλογα με τις ατμοσφαιρικές συνθήκες του ουρανού μου,έχω δει κομήτες μέχρι mag=+7.5.

Οπότε ελπίζω να δω και αυτόν,αν και η πολύ χαμηλή του θέση με συνθήκες κακού seeing,θα κάνουν τον στόχο δύσκολη υπόθεση.

Αν τελικά φθάσει το mag=+5 ίσως και +4.5,υπάρχουν περισσότερες ελπίδες...

Ευχαριστώ πολύ για την πληροφορία φίλε dkate!

Καλές παρατηρήσεις και φωτογραφίσεις των κομητών!🙂

[fotodektis]

Ένα πολύ καλό site για κομήτες με στοιχεία τους και κυρίως λεπτομερείς και ακριβείς χάρτες της θέσης τους στην διάρκεια του χρόνου,είναι αυτό:

https://astrofan80.de/html/comet_current.html

Λεπτομερείς χάρτες των διαδοχικών θέσεων του 12P/Pons-Brooks,από 05 Μαρτίου έως 15 Απριλίου,είναι:

12)Pon-Brooks.pdf

 

Καλές παρατηρήσεις και φωτογραφίσεις των κομητών!🙂

Το επεξεργάστηκε Μάρτιος 4, 2024 ο fotodektis

[dkate]

Μια ακόμη ενδιαφέρουσα ιστοσελίδα είναι το http://astro.vanbuitenen.nl/comet/12 

Διαθέτει χάρτες με τη γενική πορεία καθώς και τη τρέχουσα θέση του κομήτη, μαζί με καμπύλες φωτεινότητας.

Γενικά αυτός ο κομήτης μέχρι στιγμής λόγω των συνεχών «εκρήξεων» είναι λαμπρότερος από την εφημερίδα κατά περίπου 1 βαθμό και τώρα έχει μέγεθος περίπου +6.

Χθες πήγα σε μια τοποθεσία με σκοτεινότερο ορίζοντα στα βόρεια και έβγαλα μια πιο ευρυγώνια φωτογραφία στην οποία φαίνεται καλύτερα η ουρά ιόντων.

[tolis45]

Στο spaceweather.com σήμερα δημοσιεύτηκε μια φωτογραφία του 12P κάτω από το Γαλαξία της Ανδρομέδας:

https://spaceweathergallery2.com/indiv_upload.php?upload_id=204407

 

 

[themis_kart]

[dkate]

Υπάρχουν αναφορές ότι ο κομήτης έχει γίνει ορατός δια γυμνού οφθαλμού (προφανώς από περιοχές με χαμηλή φωτορύπανση). Το φαινόμενο μέγεθός του υπολογίζεται σε περίπου 5,5, δηλαδή το ίδιο με τον γαλαξία του Τριγώνου, όμως επειδή είναι πιο συμπυκνωμένος είναι καλύτερα ορατός. Είναι σίγουρα ένας καλός στόχος για κιάλια και μικρά τηλεσκόπια.

[astrovox]

Ωραίο άρθρο με χάρτες από τον ΟΦΑ:

https://www.ofa.gr/12p-pons-brooks/

[GEORGE.BATSAKIS]

ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ.ΠΡΑΓΜΑΤΙ ΑΡΧΙΖΕΙ ΣΕ ΚΑΘΑΡΟ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΦΩΤΑ ΟΥΡΑΝΟ ΝΑ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΚΑΘΑΡΑ.ΤΟΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΑ ΧΘΕΣ ΜΕ ΚΥΑΛΙΑ OLYMPUS 10X50 ΑΠΟ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΛΑΚΩΝΙΑΣ 20:00 ΜΕ 20:30 .ΦΑΙΝΟΤΑΝ ΚΑΘΑΡΑ ΣΤΑ ΒΟΡΕΙΟΔΥΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΟΥ.ΘΑ ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΩ ΤΙΣ ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΜΕΡΕΣ ΝΑ ΣΤΗΣΩ ΚΑΙ ΤΟ ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΟ ΓΙΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ.

[dkate]

Λογικά θα είναι οριακά ορατός με γυμνό μάτι, όμως με το τηλεσκόπιο θα φανούν λεπτομέρειες μέσα στην κόμη. Δοκίμασα να τον ψάξω χθες από τοποθεσία Β4 αλλά η διαύγεια ήταν κακή καθώς η σκόνη δεν είχε καθαρίσει τελείως. Φωτογραφικά όμως είναι ένας πολύ όμορφος κομήτης, ιδίως τώρα που πλησιάζει το περιήλιο και μεγαλώνει η ουρά ιόντων ενώ εμφανίζεται και η καμπύλη ουρά σκόνης. Η ουρά ιόντων έχει μήκος τουλάχιστον 6 μοίρες. 

[hunter155]

Κατάφερα επιτέλους να τον δω σήμερα. Αν και δυτικά ουρανός έχει τη περισσότερη φωτορύπανση φάνηκε εύκολα με κυάλια και με πολύ δυσκολία με γυμνό μάτι. Με τηλεσκόπιο ήταν ωραίο θέαμα. Πολύ φωτεινός πυρήνας με έναν αέρινο δακτύλιο, κάτι σαν πολύ φωτεινό πλανητικό νεφέλωμα. Ουρά δυστυχώς δεν φαίνεται από τη περιοχή μου. Παραθέτω μια φωτογραφία από κινητό που ουσιαστικά φαίνεται πάνω κάτω αυτό που φαίνεται στον προσοφθάλμιο.

Το επεξεργάστηκε Απρίλιος 3, 2024 ο hunter155