-
Αναρτήσεις
14578 -
Εντάχθηκε
-
Τελευταία επίσκεψη
-
Ημέρες που κέρδισε
15
Τύπος περιεχομένου
Forum
Λήψεις
Ιστολόγια
Αστροημερολόγιο
Άρθρα
Αστροφωτογραφίες
Store
Αγγελίες
Όλα αναρτήθηκαν από Δροσος Γεωργιος
-
Τί είναι τα εικονικά (ή εν δυνάμει) σωματίδια; Ένας από τους πιο τρελούς ισχυρισμούς της σύγχρονης φυσικής είναι η ιδέα των εικονικών (ή εν δυνάμει) σωματιδίων. Πρόκειται για σωματίδια που εμφανίζονται στον πραγματικό κόσμο για πολύ μικρό χρονικό διάστημα και στη συνέχεια εξαφανίζονται, χωρίς να παραβιάζονται οι αρχές της φυσικής. Τα εικονικά σωματίδια υπάρχουν και μπορούμε να τα ‘δούμε’ έμμεσα.O κενός χώρος είναι γεμάτος από δυνάμει (εικονικά) σωματίδια, που εμφανίζονται και εξαφανίζονται διαρκώς. Αυτή η διαρκής παραβίαση της αρχής διατήρησης της ενέργειας είναι δυνατή εξαιτίας της αρχής της αβεβαιότητας του Heisenberg. Σύμφωνα με το παραπάνω σχήμα, τα «εν δυνάμει» σωματίδια είναι περισσότερα έξω από τις δυο μεταλλικές πλάκες και λιγότερα ανάμεσά τους. Και γι αυτό εμφανίζεται μια ανεπαίσθητη ελκτική δύναμη μεταξύ των μεταλλικών πλακών. Πρόκειται για το φαινόμενο Casimir ή δύναμη Casimir.Αν πάρουμε δύο αγώγιμες μεταλλικές πλάκες και τις τοποθετήσουμε την μία πολύ κοντά στην άλλη – και όταν λέμε πολύ κοντά, εννοούμε μια απόσταση όση το εύρος μερικών ατόμων – τότε αυτές οι δύο πλάκες θα αισθανθούν μια ελκτική δύναμη. Αυτό ονομάζεται φαινόμενο Casimir. Το φαινόμενο εμφανίζεται διότι εξαιτίας των μεταλλικών πλακών είναι αδύνατο για κάποια εικονικά σωματίδια να εμφανιστούν στο μεταξύ τους χώρο, κάτι που δεν συμβαίνει έξω από αυτόν. Αυτή η ελαφρά ανισορροπία οδηγεί σε μια ελκτική δύναμη μεταξύ των πλακών. Δεν πρόκειται για ηλεκτρομαγνητική δύναμη (και εννοείται ούτε βαρυτική ούτε ισχυρή ή ασθενή πυρηνική δύναμη), αλλά οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στις κβαντικές διακυμάνσεις του κενού που προκαλούν την εμφάνιση των εικονικών σωματιδίων. Ένα άλλο φαινόμενο το οποίο εξηγείται θεωρώντας εικονικά σωματίδια είναι η ανώμαλη μαγνητική ροπή. Για παράδειγμα, ένα ηλεκτρόνιο συμπεριφέρεται σαν ένας μικροσκοπικός μαγνήτης που χαρακτηρίζεται από το μέγεθος της μαγνητικής ροπής. Για το ηλεκτρόνιο η μαγνητική ροπή είναι ανάλογη του σπιν : . Mια πρώτη προσέγγιση της εξίσωσης Dirac δίνει g=−2, μια τιμή που θεωρείται ως κλασικό αποτέλεσμα. Η κλασική τιμή διαφέρει από την παρατηρούμενη τιμή κατά ένα μικρό κλάσμα: . Αυτή η διαφορά αναφέρεται ως ανώμαλη μαγνητική ροπή και εξηγείται θεωρώντας την ύπαρξη εικονικών σωματιδίων. Αρχή της αβεβαιότητας και εικονικά σωματίδια Ας ξεκινήσουμε με έναν πραγματικά κενό χώρο, που δεν περιέχει απολύτως τίποτα και έχει μηδενική ενέργεια δηλαδή, τίποτα απολύτως. Τότε από αυτό το τίποτα, εμφανίζεται ένα ηλεκτρόνιο και το αντίστοιχο σωματίδιο της αντιύλης, το αντι-ηλεκτρόνιο (ποζιτρόνιο). Αυτό συμβαίνει γιατί ακόμη και με τα εικονικά σωματίδια, ισχύουν ορισμένοι από τους γνωστούς κανόνες – σ’ αυτή την περίπτωση, τα σωματίδια ύλης και αντιύλης εμφανίζονται σε ζεύγη. Πολύ γρήγορα τα δύο σωματίδια ανασυνδυάζονται και επιστρέφουν σε μηδενική ενέργεια. Το φαινόμενο αυτό επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά, με περισσότερα ηλεκτρόνια και αντι-ηλεκτρόνια, κουάρκ και αντι-κουάρκ, μιόνια και αντι-μιόνια, παρελαύνοντας έτσι ολόκληρος ο ζωολογικός κήπος των υποατομικών σωματιδίων, έστω και για ελάχιστο χρονικό διάστημα.Όμως, αρχικά ο χώρος ήταν κενός, χωρίς ενέργεια. Στη συνέχεια εμφανίζονται δύο σωματίδια, που το καθένα έχει μάζα, η οποία ισοδυναμεί με ενέργεια. Κι αυτό φαίνεται να δημιουργεί πρόβλημα, αφού παραβιάζεται η αρχή διατήρησης της ενέργειας.Η συνήθης ερμηνεία του παραδόξου επικαλείται την Αρχή της Αβεβαιότητας του Ηeisenberg, η οποία συσχετίζει την αβεβαιότητα στην ενέργεια με την αβεβαιότητα στον χρόνο: . H ενέργεια μπορεί να εμφανιστεί από το τίποτα του κενού χώρου, για ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα.Αν η ποσότητα ενέργειας που εμφανίζεται είναι μικρή, τότε μπορεί να παραμείνει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.Η Αρχή της Αβεβαιότητας του Heisenberg δίνει μια εξήγηση της εμφάνισης των εικονικών σωματιδίων, αλλά για να κατανοήσουμε καλύτερα το φαινόμενο θα πρέπει να ξαναδούμε τι εννοούμε με τη λέξη σωματίδιο σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες θεωρίες του κβαντικού πεδίου (η θεωρία που εξηγεί τον ηλεκτρομαγνητισμό ονομάζεται κβαντική ηλεκτροδυναμική ή QED, ενώ η θεωρία που εξηγεί την ισχυρή δύναμη ονομάζεται κβαντική χρωμοδυναμική ή QCD). Κβαντική θεωρία πεδίου και εικονικά σωματίδια Το κενό στην Κβαντική Θεωρία Πεδίου δεν είναι η κατάσταση του τίποτα – η κατάσταση όπου τίποτα δεν υπάρχει και τίποτα δεν συμβαίνει. Το τίποτα για ένα κβαντικό πεδίο είναι απλώς η κατάσταση ελάχιστης ενέργειας αυτού του πεδίου. Και σ’ αυτήν το πεδίο είναι υποχρεωτικά μηδέν. Έχει μέση τιμή μηδέν αλλά με ισχυρότατες κβαντικές διακυμάνσεις γύρω απ’ αυτήν και οι διακυμάνσεις αυτές μπορούν να γίνουν αισθητές.Η ουσία λοιπόν των Κβαντικών Θεωριών Πεδίου είναι ότι ο κενός χώρος δεν είναι στην πραγματικότητα κενός. Είναι γεμάτος πεδία. Πεδίο ηλεκτρονίων, πεδίο μιονίων, πεδία των κουάρκ, πεδίο φωτονίων κ.λπ. Στην πραγματικότητα, υπάρχει ένα πεδίο για όλα τα γνωστά σωματίδια του Καθιερωμένου Προτύπου των στοιχειωδών σωματιδίων.Τι είναι ένα σωματίδιο για έναν φυσικό; Είναι μια κβαντική διέγερση ενός πεδίου. Γράφουμε την φυσική σωματιδίων σε μια μαθηματική γλώσσα που ονομάζεται κβαντική θεωρία πεδίου. Δεδομένου ότι υπάρχουν πολλά διαφορετικά πεδία, με κάθε πεδίο να έχει διαφορετικές ιδιότητες και διαφορετικές διεγέρσεις ανάλογα με τις ιδιότητες, αυτές τις διεγέρσεις μπορούμε να τις θεωρήσουμε ως σωματίδια.Τα πεδία αυτά γεμίζουν τον χώρο και στον κβαντικό κόσμο, μπορούν να δονούνται. Για παράδειγμα, το πεδίο του ηλεκτρονίου όταν δονείται με τον κατάλληλο τρόπο, προκύπτει ένα ηλεκτρόνιο. Το σωματίδιο του ηλεκτρονίου με λίγα λόγια είναι μια πολύ συγκεκριμένη δόνηση του ηλεκτρονιακού πεδίου. Το πώς ακριβώς δονείται καθορίζεται από τις ιδιότητες του πεδίου. Είναι σαν την χαμηλότερη νότα σε μια χορδή κιθάρας που εξαρτάται από το μήκος της χορδής, το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένη και το πόσο σφιχτά είναι κουρδισμένη.Αυτό είναι το σημείο-κλειδί. Τα ηλεκτρόνια είναι συγκεκριμένες δονήσεις του πεδίου του ηλεκτρονίου. Τα ποζιτρόνια (ή αντι-ηλεκτρόνια) είναι ελαφρώς διαφορετικές δονήσεις του ίδιου πεδίου.Το κβαντικό πεδίο μπορεί να δονείται με περισσότερους τρόπους από τον συγκεκριμένο που δημιουργεί τα πραγματικά σωματίδια. Κι όταν δονείται, όχι ακριβώς με τον τρόπο που δημιουργεί ένα πραγματικό ηλεκτρόνιο, τότε μπορεί να δημιουργηθεί ένα εικονικό ηλεκτρόνιο, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει και η αντίστοιχη δόνηση που δημιουργεί επίσης ένα ηλεκτρόνιο αντιύλης.Με παρόμοιο τρόπο λειτουργεί και το πεδίο φωτονίων. Οι δονήσεις του πεδίου φωτονίων δημιουργούν φωτόνια. Τα φωτόνια διαφέρουν από τα ηλεκτρόνια στο ότι μπορούν να έχουν οποιαδήποτε ενέργεια. Αλλά όλα τα πραγματικά φωτόνια έχουν μηδενική μάζα. Έτσι, για ένα πραγματικό φωτόνιο, το μοτίβο της δόνησης μπορεί να έχει οποιαδήποτε ενέργεια, αρκεί η ενεργειακή δόνηση να συμβαίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να μην έχει μάζα. Αν το πεδίο του φωτονίου δονείται με τέτοιο τρόπο ώστε η δόνηση να μην έχει μηδενική μάζα, τότε έχουμε ένα εικονικό φωτόνιο. Και το ίδιο ισχύει για όλα τα άλλα σωματίδια. Η ουσία είναι ότι η κβαντική θεωρία πεδίου υποστηρίζει ότι ο κενός χώρος είναι γεμάτος από έναν αριθμό πεδίων, καθένα από τα οποία δονείται με τρόπους που δεν δημιουργούν πραγματικά σωματίδια, αλλά το σύνολο των δονήσεων δημιουργούν όλα τα εικονικά σωματίδια που υπάρχουν σε αυτόν τον χώρο. Είναι ο λευκός θόρυβος του σύμπαντος – ένα κβαντικό βουητό.Τα σωματίδια λοιπόν, πραγματικά και εικονικά, προκύπτουν από τις δονήσεις των πεδίων. Αυτή είναι η ουσία της κβαντικής θεωρίας πεδίου. Κι αυτό ακριβώς μας εξηγεί ο Dr. Don Lincoln από το Fermilab, στο βίντεο που ακολουθεί: Το βίντεο κλείνει με την μουσική υπόκρουση «Good Vibrations» των Beach Boys:
-
CERN: Ευρωπαϊκος Οργανισμος Στοιχειωδών Σωματιδίων
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Altinakis σε Αστρο-ειδήσεις
Υπάρχει σωματίδιο που διασπάται σε δύο μποζόνια Higgs; Μια αναφορά από το πείραμα CMS.Στο Καθιερωμένο Πρότυπο των στοιχειωδών σωματιδίων δεν υπάρχουν σωματίδια που να έχουν τόση μάζα ώστε να διασπαστούν προς δύο μποζόνια Higgs. Επομένως, αν στα πειράματα παρατηρηθεί συντονισμός παραγωγής ζευγών μποζονίων Ηiggs, τότε έχουμε ξεκάθαρα στοιχεία για την ύπαρξη νέας φυσικής. Πιθανός υποψήφιος για έναν τέτοιο συντονισμό είναι ένα βαρύ σωματίδιο που προβλέπει το Ελάχιστο Υπερσυμμετρικό Καθιερωμένο Πρότυπο (Minimal Supersymmetric Standard Model).Το πείραμα CMS στο CERN διεξήγαγε πρόσφατα μια έρευνα για τον προσδιορισμό πιθανής παραγωγής συντονισμού ζευγών μποζονίων Higgs. Συνδυάστηκαν έξι διαφορετικές αναλύσεις που αναζητούσαν πέντε τελικές καταστάσεις ζευγών Higgs (HH), στοχεύοντας τις διασπάσεις Ηiggs σε πυθμένες κουάρκ, φωτόνια, λεπτόνια ταυ και μποζόνια W.Όπως δείχνει το παραπάνω σχήμα ο συνδυασμός των τρόπων διάσπασης των ζευγών HH καλύπτει ένα ευρύ φάσμα μάζας, από 280 GeV έως 4 TeV.Ενώ δεν παρατηρείται σήμα συντονισμού, προς το παρόν προκύπτουν νέα αυστηρά ανώτερα όρια στη ενεργό διατομή pp→ X →HH, τα οποία φτάνουν σε τιμές περίπου 0,2 femtobarn στις υψηλότερες μάζες. O ανιχνευτής CMS περισσότερες λεπτομέρειες θα βρείτε στο άρθρο του CernCourier: «Probing resonant production of Higgs bosons» – https://cerncourier.com/a/probing-resonant-production-of-higgs-bosons -
Ινστιτούτο Αναζήτησης Εξωγήινης Νοημοσύνης (SETI)
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Δροσος Γεωργιος σε Αστρο-ειδήσεις
Στην αναζήτηση εξωγήινης ζωής, το μωβ μπορεί να είναι το νέο πράσινο. Στη Γη, το πράσινο σημαίνει ζωή, χάρη στη φωτοσύνθεση που βασίζεται στη χλωροφύλλη. Αλλά στους εξωπλανήτες, σύμφωνα με τους ερευνητές του Cornell, το μωβ θα μπορούσε να είναι το βασικό χρώμα της ζωής που πρέπει να αναζητήσουμε. Ορισμένα βακτήρια στη Γη χρησιμοποιούν υπέρυθρο φως για φωτοσύνθεση και γι’ αυτό περιέχουν μωβ χρωστικές. Αυτό σημαίνει ότι πιθανοί εξωγήινοι κόσμοι όπου κυριαρχούν τα μωβ βακτήρια, ενδέχεται να εκπέμπουν ένα μοναδικό «αχνό δακτυλικό αποτύπωμα», το οποίο θα μπορούσε να ανιχνευθεί από τα τηλεσκόπια νέας γενιάς.Οι αστρονόμοι έχουν επιβεβαιώσει μέχρι σήμερα περισσότερους από 5.500 εξωπλανήτες, εκ των οποίων πάνω από 30 μοιάζουν με τη Γη. Τα παρατηρητήρια, όπως το Extremely Large Telescope και το Habitable Worlds Observatory σχεδιάστηκαν για να εξερευνήσουν τη χημική σύνθεση των εξωπλανητών στις κατοικήσιμες ζώνες των άστρων τους – όπου οι συνθήκες ευνοούν την ύπαρξη υγρού νερού. Χρησιμοποιώντας τη ζωή στη Γη ως οδηγό, η διεπιστημονική ομάδα επιστημόνων του του Ινστιτούτου Carl Sagan (CSI) καταγράφει τα χρώματα και τις χημικές υπογραφές που θα παρουσίαζε μια ποικιλία οργανισμών και ορυκτών στο ανακλώμενο φως ενός εξωπλανήτη.Τα μωβ βακτήρια μπορούν να ευδοκιμήσουν κάτω από ένα ευρύ φάσμα συνθηκών, καθιστώντας τα έναν από τους κύριους διεκδικητές για ζωή που θα μπορούσε να κυριαρχήσει σε διάφορους κόσμους.Αυτά που συλλογικά αναφέρονται ως μωβ βακτήρια έχουν στην πραγματικότητα μια σειρά χρωμάτων, όπως κίτρινο, πορτοκαλί, καφέ και κόκκινο, λόγω των χρωστικών που σχετίζονται με εκείνες που κάνουν τις ντομάτες κόκκινες και τα καρότα πορτοκαλί. Ευδοκιμούν σε κόκκινο ή υπέρυθρο φως χαμηλής ενέργειας χρησιμοποιώντας απλούστερα συστήματα φωτοσύνθεσης που χρησιμοποιούν μορφές χλωροφύλλης που απορροφούν το υπέρυθρο και δεν παράγουν οξυγόνο. Είναι πιθανό να επικρατούσαν στην πρώιμη Γη πριν από την έλευση της φωτοσύνθεσης φυτικού τύπου, σύμφωνα με τους ερευνητές, και θα μπορούσαν να ταιριάζουν ιδιαίτερα σε πλανήτες που περιφέρονται γύρω από ψυχρότερους ερυθρούς νάνους, που αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα των άστρων του Γαλαξία μας.Οι ερευνητές του CSI δημιούργησαν μοντέλα πλανητών που μοιάζουν με τη Γη με διάφορες συνθήκες και κάλυψη νεφών. Σε μια σειρά προσομοιωμένων περιβαλλόντων, τα μωβ βακτήρια παρήγαγαν έντονα χρωματιστές βιοϋπογραφές. Αν τα μωβ βακτήρια ευδοκιμούν στην επιφάνεια ενός παγωμένου εξωπλανήτη σαν τη Γη που περιφέφεται γύρω από ένα ψυχρότερο άστρο, τώρα έχουμε τα εργαλεία για να τα αναζητήσουμε, σύμφωνα με την εργασία με τίτλο «Purple is the New Green: Biopigments and Spectra of Earth-like Purple Worlds». Η ανίχνευση μιας «ωχρής μωβ κουκκίδας» σε άλλο ηλιακό σύστημα θα πυροδοτούσε εντατικές παρατηρήσεις του πλανήτη ώστε να αποκλειστούν άλλες πηγές χρώματος, όπως πολύχρωμα ορυκτά.Τα μωβ βακτήρια μπορούν να επιβιώσουν και να ευδοκιμήσουν κάτω από μια μεγάλη ποικιλία συνθηκών που επικρατούν σε πολλούς εξωπλανήτες, έτσι ώστε θα μπορούσε το μωβ να είναι απλά το νέο πράσινο. Παρακολουθείστε το σχετικό βίντεο του Πανεπιστημίου Cornell: διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες: In search for alien life, purple may be the new green – https://news.cornell.edu/stories/2024/04/search-alien-life-purple-may-be-new-green -
Διαστημική Εξερεύνηση
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Δροσος Γεωργιος σε Αστρο-ειδήσεις
«Παγιέχαλι»-«Φύγαμε» Ηταν 12 Απρίλη 1961- 9h,6m,59,7sec ωρα Μοσχας οταν το Vostok No.1,απογειωνεται απο το Κοσμοδρομιο του Μπαικανουρ ανοιγωντας μια νεα εποχή για την ανθρωποτητα, την εποχή της ανθρωπινης παρουσίας στο Διάστημα. Μία ώρα πριν από την εκτόξευση, η φωνή του επικεφαλής του σχεδιασμού του σοβιετικού διαστημόπλοιου Σεργκέι Κορολιόφ ακούστηκε από τον ασύρματο. «Γιούρι Αλεξέγιεβιτς, με ακούς καλά;Πρέπει να σου πω κάτι». «Σε λαμβάνω καθαρά και δυνατά». «Θέλω να σου υπενθυμίσω ότι από τη στιγμή που θα ανακοινωθεί η ετοιμότητα του ενός λεπτού θα περάσουν περίπου έξι λεπτά πριν απογειωθείς, οπότε μην ανησυχήσεις». «Κατάλαβα. δεν ανησυχώ καθόλου». «Θα περάσουν έξι λεπτά για διάφορα πράγματα», είπε ο Κορολιόφ εννοώντας ότι παρουσιάστηκε ένα μικρό πρόβλημα στα όργανα που θα καθυστερούσε την εκτόξευση κατά έξι λεπτά. Μετά ακούστηκε η φωνή του κοσμοναύτη Πάβελ Πόποβιτς: «Εϊ, μπορείς να μαντέψεις ποιος σου μιλάει;». «Φυσικά, είναι “η Λίλι της Κοιλάδας”». «Γιούρι, έχεις αρχίσει να βαριέσαι εκεί μέσα;». «Θα περνούσα καλύτερα εάν υπήρχε λίγη μουσική». Ανήσυχος για κάθε λεπτομέρεια της πτήσης, ο Κορολιόφ διέταξε τους τεχνικούς που βρίσκονταν σε υπηρεσία να βρουν κασέτες ή δίσκους και να αυτοσχεδιάσουν. «Δεν συνέδεσαν τη μουσική ακόμα;» ρώτησε μερικά λεπτά αργότερα. «Οχι». «Διάολε, τους είχα πει να βιαστούν». «Α, περίμενε, κάτι ακούω. Εβαλαν ένα ερωτικό τραγούδι». «Καλή επιλογή, θα έλεγα». 08.41 Ο Γκαγκάριν αισθάνεται το σκάφος να δονείται καθώς αποσύρονται τα ερείσματα. «Γιούρι, πηγαίνουμε στο κέντρο ελέγχου». 08.51 Η μουσική σταματά. Η βαθιά φωνή του Κορολιόφ ακούγεται πλέον σοβαρή. «Γιούρι, αρχίζουν τα 15 λεπτά μέχρι την εκτόξευση». Αυτό ήταν το σύνθημα ώστε ο Γκαγκάριν να ασφαλίσει τα γάντια και το κράνος του. Σε αυτά τα τελευταία λεπτά δεν υπήρχε αντίστροφη μέτρηση. Η εκτόξευση έγινε ακριβώς στις 09.06.59,7sec ώρα Μόσχας.Εν μέσω πολλών θορύβων και δονήσεων, ο Γκαγκάριν που καθόταν ακίνητος και σε πλήρη εγρήγορση στη θέση του θα κατάλαβε κάποια στιγμή ότι εκτοξεύθηκε αλλά ανησυχούσε για το τι θα μπορούσε να πάει στραβά – η καταπακτή πάνω από το κεφάλι του να ανοίξει και να πεταχτεί μαζί με τη θέση του στον ουρανό, μια κίνηση που θα μπορούσε να του σπάσει τη σπονδυλική στήλη. Επρεπε να είναι έτοιμος. Τα G που δεχόταν το σώμα του πλήθαιναν. Δεν το θυμόταν αργότερα, αλλά του είπαν ότι φώναξε «Παγιέχαλι» («Πάμε»).«Τ-συν 70». «Σε ακούω, 70. Αισθάνομαι υπέροχα. Συνεχίζεται η πτήση. Τα G αυξάνονται. Ολα καλά». «Τ-συν 100. Πώς αισθάνεσαι;». «Μια χαρά. Εσείς;». Δύο λεπτά μετά την απογείωση και ο Γκαγκάριν δυσκολευόταν να μιλήσει στο μικρόφωνο καθώς τα G πίεζαν τους μυς του προσώπου. πέντε λεπτά πέρασαν και αποκολλήθηκε το σύστημα εκτόξευσης, όπως ήταν προγραμματισμένο – περίπλοκα μηχανήματα για τα οποία ξοδεύτηκαν εκατομμύρια ρούβλια και χρειάστηκαν χιλιάδες ώρες για να κατασκευαστούν μόνο και μόνο για να φέρουν όσο πιο γρήγορα γίνεται στο διάστημα τον πρώτο σοβιετικό κοσμοναύτη. Εννέα λεπτά μετά την εκτόξευση το διαστημόπλοιο του Γκαγκάριν είχε τεθεί σε τροχιά γύρω από τη Γη. Μέσα από ένα παράθυρο ο Γκαγκάριν παρατήρησε ξαφνικά μια απέραντη γαλάζια θέα σε μια απόχρωση που δεν είχε ξαναδεί. Η Γη εμφανιζόταν και χανόταν και σιγά σιγά ο ουρανός σκοτείνιαζε. Ταξιδεύοντας προς τα ανατολικά με οκτώ χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο, οι μετρήσεις έδειξαν 28.000 χιλιόμετρα, αν και ο Γιούρι δεν αισθανόταν καμία ταχύτητα. «πώς αισθάνεσαι;» τον ρώτησαν από την αίθουσα ελέγχου. «Η πτήση συνεχίζεται κανονικά. ολα λειτουργούν νορμάλ. παρατηρώ τη Γη, είναι καλή η ορατότητα.Βλέπω τα σύννεφα, βλέπω τα πάντα. Είναι πανέμορφα!». Ετσι ταξιδευοντας για 1 ωρα και 48 λεπτά με 181 Km στην περίγειο και 327 Km στην απόγειο ο Γιουρι Γκαγκάριν ενας πιλότος με υψος 1,57 ,ιδιαίτερα ευφυής, παρατηρητικός, σεμνός, με φοβερή μνήμη, ταχύτατα αντανακλαστικά και μεγάλες ικανότητες – έτσι τον περιέγραφαν οι συνάδελφοί του – ο Γκαγκάριν, σύμφωνα με τον γιατρό της αποστολής, «καταλάβαινε τη ζωή καλύτερα από τους φίλους του». Μόνο που την εγκατέλειψε γρήγορα για να περάσει στη σφαίρα του μύθου. Ο Γιούρι Γκαγκάριν προσεδαφίστηκε με τη βοήθεια αλεξιπτώτου και όχι μαζί με το διαστημόπλοιο, όπως μετέδωσε το ΤΑΣΣ στις 12 Απριλίου του 1961. Έτσι έγραψε αργότερα ο ίδιος ο κοσμοναύτης στο βιβλίο του "Ο δρόμος προς το Διάστημα". Η αλήθεια αποσιωπόταν για μεγάλο χρονικό διάστημα, μάλλον γιατί προβλεπόταν ότι οι μελλοντικοί κοσμοναύτες θα έπρεπε να προσεδαφίζονται, ευρισκόμενοι μέσα στην κάψουλα καθόδου. Στην περίπτωση του Γκαγκάριν οι μηχανολόγοι θεωρούσαν ότι η προσεδάφιση μέσα στην κάψουλα καθόδου θα ήταν πολύ σκληρή και διάλεξαν πιο ασφαλή, όπως τους φαινόταν τότε, τρόπο προσεδάφισης. Στις 10 και 55 ο Γιούρι Γκαγκάριν πάτησε το χώμα κοντά στο χωριό Σμέλοβκα της περιοχής Σαράτοβ μπροστά στα μάτια μιας κατάπληκτης αγρότισσας και της εγγονής της. Αυτές όρμησαν προς την κατεύθυνσή του, αλλά σταμάτησαν διστακτικά γιατί τα έχασαν βλέποντας μπροστά τους ένα ασυνήθιστο όν με σκάφανδρο. «Τότε τους έκανα σήματα με τα χέρια μου και τους φώναξα: «Είμαι δικός σας. Μη φοβάστε. Ελάτε εδώ»,- αναθυμόταν αργότερα ο Γκαγκάριν. Σε λίγο τους πλησίασαν οδηγοί τρακτέρ, που άκουσαν ειδήσεις από το Ραδιόφωνο και ήταν ενήμεροι της κατάστασης. «Είναι ο Γιούρι Γκαγκάριν»,- φώναξε ένας απ’ αυτούς, συνταραγμένος ως τα βάθη της ψυχής του από τη συνάντησή του με τον άνθρωπο, για τον οποίο ακούσε πριν μερικά λεπτά από το Ραδιόφωνο. Μερικά λεπτά αργότερα ήρθε ένα ελικόπτερο και πήρε τον Γκαγκάριν στην πλησιέστερη αεροπορική στρατιωτική βάση. Ομως πισω απο τον Γκαγκάριν υπήρχαν χιλιαδες επιστημονες και τεχνικοι με επικεφαλης ενα αλλο θρυλο,τον Σεργκέι Κορολιόφ. Ο Σεργκέι Κορολιόφ γεννήθηκε στις 12 Ιανουαρίου του 1907 σε οικογένεια δασκάλου ρωσικής γλώσσας και λογοτεχνίας στην πόλη Ζιτόμιρ. Όντας ακόμα μαθητής σχολείου ο Σεργκέι Κορολιόφ διακρινόταν για τις ιδιαίτερες ικανότητες του και το πάθος του για τη μελέτη της αεροπορικής τεχνολογίας. Στα 17 του χρόνια επεξεργάστηκε σχέδιο αεροπλάνου χωρίς κινητήρα. Στο Πολυτεχνείο του Κιέβου ο Σεργκέι Κορολιόφ μελετούσε την αεροπορική τεχνολογία και ταυτόχρονα επιδιδόταν στην κατασκευή ιπτάμενων μοντέλων και στην αθλητική ανεμοπλοΐα. Μετά τέλειωσε στην Μόσχα την Ανώτατη Πολυτεχνική Σχολή Μπάουμαν και την Σχολή Αεροπόρων, όπου επιβλήθηκε ως ικανός κατασκευαστής συσκευών αεροπορίας. Ακριβώς υπό την καθοδήγησή του κατασκευάστηκαν οι πρώτοι πύραυλοι-φορείς, τεχνητοί δορυφόροι της Γης, τα επανδρωμένα διαστημόπλοια Βοστόκ και Βοσχόντ- από το τελευταίο ο άνθρωπος έκανε τον πρώτο του περίπατο στο ανοιχτό Διάστημα- καθώς επίσης και το πιο τέλειο διαστημόπλοιο Σογιούζ, στο οποίο οι κοσμοναύτες μπορούσαν για μεγάλο χρονικό διάστημα να βρίσκονται χωρίς σκάφανδρα και να κάνουν επιστημονικές έρευνες. Σήμερα τα Σογιούζ ακριβώς πετούν στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, μεταφέροντας εκεί πληρώματα αστροναυτών από διάφορες χώρες και όλα τα απαραίτητα υλικά. «Όλα, όσα είχαμε κάνει προηγούμενα και όσα κάνουμε και όσα σχεδιάζουμε να κάνουμε στο μέλλον, έγιναν δυνατά μόνο χάρι στον Κορολιόφ και τους συνεργάτες του, οι οποίοι είχαν δημιουργήσει ισχυρό δυναμικό τόσο της πυραυλικής διαστημικής εταιρείας Ενέργεια (Energia), όσο και όλου του διαστημικού τομέα της Ρωσίας»,- είπε ο Νικολάι Σεβαστιάνοφ, ένας από τους διευθυντές της εταιρείας Ενέργεια. Ήταν εποχή καταπληκτικών κατακτήσεων στον τομέα της κοσμοναυτικής. Μετά την πτήση του Γκαγκάριν, στις 6 Αυγούστου του ίδιου έτους, δηλαδή το 1961 πραγματοποίησε τη δεύτερη πτήση στο Διάστημα ο Γκέρμαν Τιτόφ με το διαστημόπλοιο Βοστόκ-2. Η πτήση του διήρκησε ολόκληρο ημερονύχτιο. Τον ΄Αύγουστο του 1962 έγινε η κοινή πτήση των διαστημοπλοίων Βοστόκ-3 και Βοστόκ-4 διαστημοπλοίων κυβερνωμένων από τους κοσμοναύτες Αντριάν Νικολάγιεφ και Πάβελ Ποπόβιτς. Ανάμεσα στα διαστημόπλοια είχε αποκατασταθεί ασύρματη επικοινωνία. Το 1963 έγινε η κοινή πτήση κοσμοναυτών – του Βαλέρι Μπικόφσκι και της πρώτης στον κόσμο γυναίκας- κοσμοναύτη Βαλεντίνας Τερεσκόβα. ΄Υστερα απ’ αυτούς πέταξε στο Διάστημα ένα τριμελές πλήρωμα με το πιο πολυσύνθετο διαστημόπλοιο Βοσχόντ. Στις 18 Μααρτίου του 1965 κατά την πτήση του με το Βοσχόντ-2 ο κοσμοναύτης Αλεξέι Λεόνοφ βγήκε για πρώτη φορά στον κόσμο στο ανοιχτό Διάστημα με σκάφανδρο μέσω του ειδικού καθέκτη του διαστημοπλοίου. Όνειρο του Κορολιόφ ήταν η κατασκευή διαστημικών Σταθμών για μακρόχρονη παραμονή στο Διάστημα. Οι προβλέψεις του Σεργκέι Κορολιόφ για το μέλλον της κοσμοναυτικής ήταν πολύ ακριβείς. Να, ένα παράδειγμα. «Νομίζω ότι δεν θα κάνω λάθος, αν πώ ότι πολύ σύντομα θα τεθεί το ερώτημα αν αξίζει να στέλνονται στο Διάστημα τόσο ακριβά συστήματα, όσο είναι τα διαστημόπλοια για μερικά μόνο ημερονύχτια. Μάλλον χρειάζεται να στέλνονται για να παραμένουν εκεί για ορισμένο χρονικό διάστημα. Ο επανεφοδιασμός αυτών των διαστημοπλοίων με όλα τα απαραίτητα και η αλλαγή των πληρωμάτων τους να γίνεται με τη βοήθεια απλοποιημένων διαστημικών συσκευών με καθέκτες για τη σύζευξή τους με το σύστημα διαστημοπλοίων σε διαστημική τροχιά». Δυστυχώς, ο Σεργκέι Κορολιόφ δεν έζησε ως την πραγματοποίηση των ιδεών του. Οι ιδέες του ενσαρκώθηκαν αργότερα στα νέα διαστημόπλοια Σογιούζ. Ο αρχικατασκευαστής πέθανε στις 15 Ιανουαρίου του 1966. Η Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας την μέρα της κηδείας του ήταν γεμάτη από κόσμο. Την λάρνακα με τη σωρό του την μετέφεραν οι ηγέτες του κράτους. Πίσω τους βάδιζαν όλοι οι κοσμοναύτες, ενώ δεν είχε ανακοινωθεί ποιός θάβεται. Μόνο ύστερα από δύο μέρες πάνω στα τείχη του Κρεμλίνου εμφανίστηκε πλάκα με την επιγραφή «Σ.Π.Κορολιόφ». Το όνομα του εξαίρετου θεμελειωτή του σοβιετικού διαστημικού προγράμματος και του ιδρυτή της σοβιετικής βιομηχανίας πυραύλων έγινε γνωστό μόνο μετά το θάνατό του, ενώ νωρίτερα ακόμα και τα επιστημονικά του άρθρα δημοσιεύονται με το ψευδώνυμο «Σεργκέγιεφ». Γιούρι Γκαγκάριν: Ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο διάστημα. Όσα είδε και άκουσε ο ρώσος κοσμοναύτης στο πρώτο ταξίδι τροχιάς γύρω από τη Γη Στις 12 Απριλίου του 1961, η ανθρωπότητα πραγματοποίησε ένα τεράστιο επιστημονικό και τεχνολογικό άλμα. Ο ρώσος κοσμοναύτης Γιούρι Γκαγκάριν, γίνεται ο πρώτος άνθρωπος που ταξιδεύει στο διάστημα και μπαίνει σε τροχιά γύρω από τη Γη. «ΤΟ ΒΗΜΑ», 13.4.1961, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ» «ΤΟ ΒΗΜΑ» της 13ης Απριλίου 1961, δημοσιεύει στο πρωτοσέλιδό του το θριαμβευτικό τηλεγράφημα από τη Μόσχα:«Ο άνθρωπος κατέκτησε τον διαπλανητικόν χώρον. Επιβαίνων Σοβιετικού διαστημοπλοίου, ένας νεαρός αεροπόρος, ο Γιούρι Γκαγκάριν, ανυψώθη μέχρι μεγίστου ύψους τριακοσίων δύο χιλιομέτρων, εξήλθεν ακόμη και από τα αραιότερα στρώματα της γήινης ατμόσφαιρας, απηλλάγη από την βαρύτητα, επραγματοποίησε μίαν πλήρη περιστροφήν γύρω από τον πλανήτην μας και επανήλθεν αβλαβής, με το πρόσωπο φωτισμένον από μειδίαμα θριάμβου.»Η ομαλή προσγείωσις του διαστημοπλοίου και η πλήρης υγεία του πρώτου πραγματικού “κοσμοναύτου” παρέχουν την εγγύησιν ότι τα διαπλανητικά ταξίδια είναι πλέον πρακτική δυνατότης, ότι δεν υπάρχουν θανάσιμοι κίνδυνοι εις το μυστηριώδες διάστημα, ότι δεν υπάρχουν ανυπέρβλητα εμπόδια εις τας πλέον παρατόλμους επιδιώξεις του ανθρωπίνου πνεύματος.»Υπό την έννοιαν αυτήν εχαιρέτισαν την κοσμοϊστορικήν επιτυχίαν οι κορυφαίοι επιστήμονες και οι πολιτικοί ηγέται όλων των μεγάλων χωρών.»Φυσικά, το πράγμα δεν στερείται στρατηγικής και πολιτικής σημασίας. Αλλά αι επίσημοι εκδηλώσεις των αρμοδίων ηγετών περιωρίσθησαν χθες ευλόγως εις συγχαρητήρια και μόνον ολίγαι λέξεις ηκούσθησαν εις την Αμερικήν περί ενδεχόμενων στρατηγικών συνεπειών». «ΤΟ ΒΗΜΑ», 13.4.1961, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ» Η μαρτυρία του Γκαγκάριν Λίγες ημέρες αργότερα, ο Γκαγκάριν σώος και αβλαβής, πίσω στη Μόσχα, περιγράφει όσα βίωσε σε αυτό το πρώτο μαγικό ταξίδι της ανθρωπότητας στο διάστημα. «ΤΟ ΒΗΜΑ» της 14ης Απριλίου 1961 δημοσιεύει την αφήγησή του.Την εποχή εκείνη, οι γνώσεις του ανθρώπων, ειδικά των μη ειδικών, για το διάστημα ήταν ακόμα ελάχιστες, όπως ελάχιστες και αρκετά κακής ποιότητας ήταν και οι δορυφορικές απεικονίσεις της Γης.Οσα λοιπόν βίωσε και αντίκρισε ο Γκαγκάριν, ήταν πραγματικά πρωτόγνωρα για κάθε άνθρωπο. Η ανθρωπότηταν κρεμόταν από τα χείλη του:»Η ζωή εις το Διάστημα είναι “ευκολωτέρα” από όσον εφαντάζετο ο άνθρωπος έως τώρα.“Δεν είχα καθόλου το αίσθημα της μοναξιάς ή της απομονώσεως (…). Όλα γίνονται ευκολώτερα. Τα χέρια και τα πόδια δεν έχουν βάρος. Τα αντικείμενα ίπταντο εντός του θαλάμου.»Ούτε εγώ, άλλωστε, εκαθόμουν πλέον εις την καρέκλαν, όπως προηγουμένως, αλλά εκρεμόμουν εις το κενόν. Και ενόσω όμως ευρισκόμουν εις αυτήν την κατάστασιν της ελλείψεως βαρύτητος, έτρωγα και έπινα και όλα εγίνοντο όπως και εις την Γην.»Η κατάστασις εις την οποίαν περιέρχεται ο άνθρωπος όταν δεν επιδρούν αι δυνάμεις της έλξεως, ουδόλως επιδρά επί της ικανότητός του να εργάζεται. Ενόσω ευρισκόμην εις την κατάστασιν αυτήν (ήτοι της ελλείψεως βαρύτητος) ηδυνάμην ακόμη και να εργάζωμαι.“Εσημείωνα τας παρατηρήσεις μου. Παρ’ ότι το χέρι μου δεν είχε καθόλου βάρος, το γράψιμο δεν μετεβλήθη. Ήμουν όμως υποχρεωμένος να κρατώ το σημειωματάριο, διότι διαφορετικά θα μου έφευγε από τα χέρια και θα εταλαντεύετεο.“Διατηρούσα επίσης την επικοινωνίαν με την Γην, μέσω διαφόρων μηκών κύματος και έκαμνα χρήσιν του χειριστηρίου του τηλεγράφου. Η μετάβασις από την κατάστασιν της ελλείψεως βαρύτητος εις εκείνην της βαρύτητος, οπότε επιδρά η δύναμις της έλξεως, είναι ομαλή συνέχισεν ο Σοβιετικός αστροναύτης.»Τα χέρια και τα πόδια ουδεμίαν ησθάνοντο μεταβολήν, εκτός του ότι απέκτων αιφνιδίως βάρος. Όσον δι’ εμέ, δεν “πετούσα” πλέον επάνω από την καρέκλα, αλλά ηδυνήθην να καθήσω εις αυτήν”. O Γιούρι Γκαγκάριν κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής του Πώς είδε τη Γη Όπως αναφέρει «ΤΟ ΒΗΜΑ», «Ο Γιούρι Γκαγκάριν διεπίστωσεν ιδίοις όμασι το σφαρικόν σχήμα της Γης – ο πρώτος άνθρωπος ο οποίος το επέτυχε τούτο». Ο ίδιος ο Γκαγκάριν δήλωσε:«Η φωτιζομένη πλευρά της Γης ήτο σαφώς ορατή. Αι ακταί των ηπείρων, αι νήσοι, οι μεγάλοι ποταμοί και αι μεγάλαι εκτάσεις ύδατος διεκρίνοντο σαφώς. (…) Διέκρινα καθαρώς τα μεγάλα τετράγωνα των κολλεκτιβικών αγροκτημάτων (σ.σ. της Σοβιετικής Ένωσης). ’Ητο μάλιστα δυνατόν να διακρίνω τους αγρούς από τα λειβάδια.»Προ της χθεσινής πτήσεώς μου, είχα φθάσει εις ύψος 15.000 μέτρων από της επιφανείας της Γης. Από το διαστημόπλοιον, φυσικά, δεν βλέπει κανείς τόσον καλά όσον από το αεροπλάνον, αλλά βλέπει καλά.»Κατά την πτήσιν είδα πάντως διά πρώτην φοράν με τα μάτια μου το σφαιρικόν σχήμα της Γης. Μπορεί να το ιδή κανείς παρατηρών τον ορίζοντα. Πρέπει να ομολογήσω ότι το θέαμα του ορίζοντος είναι μοναδικόν και ωραιότατον.»Δύναται να ιδή κανείς την αξιοθαύμαστον μεταβολήν από την φωτεινήν επιφάνειαν της Γης εις το πλήρες μαύρον του ουρανού, εις το οποίον διακρίνονται τα άστρα. Η διαχωριστική αυτή γραμμή είναι πολύ λεπτή, ακριβώς όπως μια λεπτή ζώνη που περιβάλλει την σφαίραν της Γης.»Όταν εγκατέλειψα την σκιάν της Γης προσέθεσεν ο Γκαγκάριν, ο ορίζων ήτο εντελώς διαφορετικός. Έφερε μιάν λεπτήν λωρίδα χρώματος ζωηρού πορτοκαλί που επερνούσε πάλιν προς το γαλάζιο και κατόπιν προς το μαύρο.»Η διάρκεια της πτήσεώς μου είχε προκαθορισθή από το πρόγραμμα. Η εργασία συνετελείτο καλώς εντός του διαστημοπλοίου, είχα δε καλήν διάθεσιν και ησθανόμην εξαιρετικήν ευεξίαν. Θα ηδυνάμην να συνεχίσω την πτήσιν επί όσον χρόνον ήτο απαραίτητον». Η Κούρσα του διαστήματος ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση βρίσκονταν ,την εποχή εκείνη, στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου. Ήδη εξάλλου από τα μέσα της δεκαετίας του ’50 είχε ξεκινήσει η «Κούρσα του Διαστήματός» (Space Race).O ανταγωνισμός δηλαδή μεταξύ ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης για το ποιος θα κατακτήσει, μέσω των επιτευγμάτων του, το διάστημα.Η μία δύναμη παρακολουθούσε τις κινήσεις της άλλης διεκδικώντας συνεχώς τον τίτλο του πρωτοπόρου του διαστήματος. Δεν θα μπορούσε, λοιπόν, η συνέντευξη του Γκαγκάριν στην εφημερίδα «Πράβδα» να μην αναφερθεί και «εις το πρόγραμμα διαστημικών ερευνών των Ηνωμένων Πολιτειών».“Θα καλωσορίσωμεν τα επιτεύγματα των Αμερικανών κοσμοναυτών, όταν πετάξουν στο Διάστημα”, δήλωσε ο Γκαγκάριν, « Οι Αμερικανοί κοσμοναύται θα πρέπει να μας φθάσουν. Θα χαιρετήσωμεν τας επιτυχίας των, αλλά θα προσπαθήσωμεν να είμεθα πάντοτε πρώτοι. “To κόμμα μας και η κυβέρνησίς μας εγείρουν το θέμα της ειρηνικής χρησιμοποιήσεως του Διαστήματος, της ειρηνικής αμίλλης. Ο στίβος αυτός πρέπει να χρησιμοποιηθή δι’ ειρηνικούς σκοπούς και όχι διά πόλεμον”.»Εξ άλλου, ο πρώτος αστροναύτης που επέταξεν εις το Διάστημα εξέφρασε την ευγνωμοσύνην του διά το συγχαρητήριον τηλεγράφημα που απέστειλε προς αυτόν ο κ. Χρουτσώφ, το οποίον ως είπε, τον συνεκίνησε μέχρι δακρύων.»Υπογραμμίζων ότι κατά την πτησιν του δεν ησθάνθη μοναξιάν, ο Γιούρι Γκαγκάριν είπεν:“Εγνώριζα ότι οι φίλοι μου και ολόκληρος ο σοβιετικός λαός παρηκολούθουν την πτήσιν μου. Ήμουν βέβαιος ότι το κόμμα και η κυβέρνησις ήσαν πάντοτε έτοιμοι να βοηθήσουν”. Tα επόμενα σχέδια «Επιθυμώ, ετόνισε, να μεταβώ εις την Αφροδίτην, να ανακαλύψω τι κρύπτεται πίσω από τα νεφελώματα, να ίδω τον Άρην και να εξακριβώσω εάν έχη διώρυγας. Η Σελήνη είναι γειτόνισσά μας. Νομίζω ότι δεν πρέπει να περιμένωμεν πολύ διά να πετάξωμεν προς την Σελήνην και επί της Σελήνης».Και πράγματι, η ανθρωπότητα δεν χρειάστηκε να περιμένει πολύ. Οκτώ περίπου χρόνια αργότερα ο άνθρωπος θα έφτανε στη Σελήνη. Στις 21 Ιουλίου 1969 ο αμερικανός αστροναύτης Νιλ Άρμστρονγκ πατούσε στη Σελήνη λέγοντας την ιστορική, έκτοτε, φράση:«Ένα μικρό βήμα για έναν άνθρωπο, ένα μεγάλο άλμα για την ανθρωπότητα» -
Διαστημική Εξερεύνηση
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Δροσος Γεωργιος σε Αστρο-ειδήσεις
Τα κατάφερε με την… τρίτη να εκτοξευτεί ο ρωσικός πύραυλος Angara-A5 (βίντεο) Είχαν γίνει δύο απόπειρες τις προηγούμενες μέρες χωρίς επιτυχια. Η Ρωσία προσπαθεί να επανακτήσει την διαστημική της ισχύ η οποία για μια σειρά από αιτίες έχει περιοριστεί πολύ τις τελευταίες δεκαετίες. Στο υπό εξέλιξη διαστημικό πρόγραμμα της Ρωσίας υπάρχει και η κατασκευή δικών της πυραυλικών συστημάτων. Ένα από αυτά είναι το Angara-A5.Ο πύραυλος πραγματοποίησε σήμερα δοκιμαστική εκτόξευση για πρώτη φορά από το κοσμοδρόμιο Βαστότσνι, έπειτα από τεχνικά προβλήματα που οδήγησαν τους αξιωματούχους να ακυρώσουν την εκτόξευση του πυραύλου την τελευταία στιγμή για δύο ημέρες στη σειρά. Η δοκιμαστική εκτόξευση του Angara, ενός νέου μετασοβιετικού οχήματος εκτόξευσης, αποσκοπεί να παρουσιάσει τις διαστημικές φιλοδοξίες της Ρωσίας στη μετασοβιετική εποχή και τον αυξανόμενο ρόλο του Βαστότσνι, που βρίσκεται στη δασώδη περιοχή Αμούρ στη ρωσική Άπω Ανατολή.«Υπάρχει εκκίνηση κινητήρα, η πτήση είναι κανονική. Όλα τα συστήματα λειτουργούν κανονικά» ανέφερε στη ζωντανή μετάφρασή της η ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos. Έπειτα από μερικά λεπτά, ο πύραυλος ταξίδευε με ταχύτητα μεγαλύτερη των 25.000 χιλιομέτρων την ώρα και εισήλθε σε τροχιά. Η Roscosmos ανέφερε πως ο Angara-A5 εκτοξεύθηκε με δοκιμαστικό ωφέλιμο φορτίο και λειτουργεί κανονικά. Το άνω τμήμα του αποσπάστηκε και έθεσε το δοκιμαστικό φορτίο σε τροχιά. Χθες, Τετάρτη, η δοκιμαστική εκτόξευση του διαστημικού πυραύλου ακυρώθηκε λόγω δυσλειτουργίας στο σύστημα ελέγχου εκτόξευσης κινητήρα. Η πρόσβαση Η Ρωσία ξεκίνησε το σχέδιο Angara μερικά χρόνια μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Έωσης το 1991 ως ένα ρωσικής κατασκευής όχημα εκτόξευσης που θα διασφάλιζε την πρόσβαση στο διάστημα ακόμη και χωρίς το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ, το οποίο η Ρωσία ενοικιάζει από το Καζακστάν.Η πρώτη δοκιμαστική πτήση του Angara-A5 πραγματοποιήθηκε το 2014 και ακολούθησε άλλη μία το 2020, αμφότερες από το Πλεσέτσκ. «Με αυτήν την εκτόξευση, οι δοκιμές σχεδιασμού πτήσης του συγκροτήματος διαστημικών πυραύλων Αμούρ με οχήματα εκτόξευσης Angara στο Βατσότσνι ξεκίνησαν», ανέφερε η Roscosmos. Ανέφερε πως ο Angara-A5 είναι πολύ περισσότερο φιλικός στο περιβάλλον από τον Proton M της Ρωσίας ως πύραυλος βαρέων φορτίων ο οποίος ήταν σε λειτουργία από τα μέσα της δεκαετίας του 1960. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1637795/ta-katafere-me-tin-triti-na-ektoxeytei-o-rosikos-pyraylos-angara-a5-vinteo/ -
Πλανητικά νεφελώματα.
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Δροσος Γεωργιος σε Αστρο-ειδήσεις
Μια αδελφοκτονία δημιούργησε το Αβγό του Δράκου του γαλαξία μας (βίντεο) Μια συγχώνευση άστρων είναι υπεύθυνη για την εντυπωσιακή και μυστηριώδη κοσμική δομή. Σε απόσταση 3,700 ετών φωτός από τη Γη βρίσκεται ένα δυαδικό σύστημα που αποτελείται από δύο μεγάλα άστρα που είναι βαρυτικά συνδεδεμένα μεταξύ τους και βρίσκονται μέσα σε ένα θεαματικό νέφος αερίου και σκόνης. Η κωδική ονομασία του συστήματος είναι HD 148937 αλλά η επιστημονική κοινότητα έχει ονομάσει αυτή την κοσμική δομή νεφέλωμα «Αυγό του Δράκου» και προσπαθεί εδώ και χρόνια να βρει απαντήσεις στο μυστήριο που περιβάλλει αυτό το σύστημα αφού τέτοιου μεγέθους άστρα δεν συνδέονται με νεφελώματα.Επιπλέον ένα από τα δύο άστρα διαθέτει μαγνητικό πεδίο, όπως και ο Ήλιος αλλά ο σύντροφος του όχι. Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Science» διεθνής ερευνητική ομάδα υποστηρίζει ότι έχει απαντήσεις για το τι συμβαίνει στο Αυγό του Δράκου. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι στο σύστημα αυτό υπήρχε και ένα τρίτο άστρο και ότι το μεγαλύτερο από τα τρία άστρα το… καταβρόχθισε. Η διαδικασία της συγχώνευσης και η ανάμειξη του αστρικού υλικού οδήγησε σύμφωνα με τους ερευνητές στη δημιουργία τόσο του μαγνητικού πεδίου όσο και του νεφελώματος.«Αυτή η συγχώνευση ήταν πιθανότατα πολύ βίαιη. Όταν δύο άστρα συγχωνεύονται μέρος του υλικού μπορεί να εκτοξευτεί στο Διάστημα και αυτό πιθανότατα δημιούργησε το νεφέλωμα που βλέπουμε σήμερα» αναφέρει η Άμπιγκέιλ Φροστ, αστρονόμος του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου στη Χιλή μέλος της ερευνητικής ομάδας. Τα μεγέθη. Οι προσομοιώσεις σε υπολογιστή είχαν προβλέψει προηγουμένως ότι η ανάμειξη αστρικού υλικού κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας συγχώνευσης θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα μαγνητικό πεδίο στο νέο άστρο που προέκυψε από αυτή τη διαδικασία.Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν στη μελέτη τους δεδομένα παρατηρήσεων του δυαδικού συστήματος που έχουν γίνει σε διάρκεια εννέα ετών από τη συστοιχία τηλεσκοπίων Very Large Telescope στην έρημο Ατακάμα της Χιλής. Το μεγάλο άστρο με το μαγνητικό πεδίο έχει περίπου 30 φορές μεγαλύτερη μάζα από τον Ήλιο και το δεύτερο άστρο του συστήματος μάζα 26,5 φορές μεγαλύτερη από αυτή του μητρικού μας άστρου.Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το τρίτο άστρο που κατάπιε το μεγαλύτερο άστρο είχε μάζα πέντε ως δέκα φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου και το γεγονός της συγχώνευσης συνέβη πολύ πρόσφατα (σε κοσμικούς χρόνους) αφού τα με βάση την ταχύτητα διαστολής του υλικού στο νεφέλωμα η συγχώνευση υπολογίζεται ότι έγινε πριν από περίπου 7,5 χιλιάδες έτη. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1638182/mia-adelfoktonia-dimioyrgise-to-avgo-toy-drakoy-toy-galaxia-mas-vinteo/ -
Φουσκωτές κατοικίες για τους κατοίκους της Σελήνης και του Άρη (βίντεο) Μια νέα ενδιαφέρουσα ιδέα για την αποίκηση του Διαστήματος. H επιστροφή του ανθρώπου στη Σελήνη αυτή τη φορά για μόνιμη εγκατάσταση είναι πλέον θέμα λίγου χρόνου ενώ πυρετωδώς προετοιμάζονται οι πρώτες επανδρωμένες αποστολές στον Άρη. Η δημιουργία καταλυμάτων όπου θα μπορούν να ζουν και να εργάζονται όσο το δυνατόν πιο άνετα αλλά και με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ασφάλεια αρχικά οι αστροναύτες και στη συνέχεια επιστήμονες, ιδιώτες (εργάτες, τουρίστες) και όποιοι άλλοι επιθυμούν να ζήσουν για μικρότερο ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στον Άρη είναι πλέον ζητούμενο και έχουν γίνει πολλές προτάσεις από τις διαστημικές υπηρεσίες αλλά και ιδιωτικές εταιρίες για τη δημιουργία τέτοιων εγκαταστάσεων. Το (φουσκωτό) μέλλον της ανθρωπότητας Οι περισσότερες προτάσεις και ιδέες συγκλίνουν στη χρήση τεχνολογίας τρισδιάστατης εκτύπωσης με την οποία κατασκευάζονται στη Σελήνη βάσεις και καταλύματα με τοπικά δομικά υλικά. Η αμερικανική νεοφυής εταιρεία Max Space ρίχνει στο τραπέζι μια νέα ιδέα. Προτείνει τη δημιουργία επεκτάσιμων φουσκωτών οικημάτων τα οποία μπορούν να πάρουν και τη μορφή μεγάλων εγκαταστάσεων σε μεγέθη παρόμοια με αυτά αθλητικών σταδίων.Η εταιρεία παρουσίασε κάποια πρώτα σχέδια τέτοιων οικημάτων στο 39ο Συμπόσιο Διαστήματος. «Το πρόβλημα με το Διάστημα σήμερα είναι ότι δεν υπάρχει αρκετός κατοικήσιμος χώρος. Αν δεν μειώσουμε σημαντικά το κόστος δημιουργίας εγκαταστάσεων χώρο στο Διάστημα και αν δεν βρούμε τρόπους οι εγκαταστάσεις αυτές να είναι όσο το δυνατόν μεγαλύτερες το μέλλον της ανθρωπότητας στο Διάστημα θα παραμείνει περιορισμένο» ανέφερε Άαρον Κέμερ, συνιδρυτής της Max Space. Το 2010 ο Κέμερ συνίδρυσε την εταιρεία παραγωγής Made In Space, η οποία έχει στείλει πολλές συσκευές τρισδιάστατης εκτύπωσης στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) όλα αυτά τα χρόνια. Η Made In Space εξαγοράστηκε από τη Redwire το 2020. Ο Κέμερ λέει ότι η εμπειρία τον βοήθησε να πειστεί ότι οι επεκτάσιμοι βιότοποι είναι το μέλλον. Οι επεκτάσιμοι βιότοποι, όπως υποδηλώνει το όνομα, εκτοξεύονται σε συμπιεσμένη μορφή για να χωρέσουν μέσα σε φορτία πυραύλων και αναπτύσσονται όταν φτάσουν στον προορισμό τους.Η αμερικανική εταιρεία Bigelow Aerospace είχε πρώτη την ιδέα της χρήσης φουσκωτών εγκαταστάσεων στο Διάστημα κοντά στη Γη που θα λειτουργούν ως ξενοδοχειακές μονάδες αλλά δεν είχε προτείνει τέτοιες κατασκευές στην επιφάνεια άλλων κόσμων. Όμως παρά τις προσπάθειες που κατέβαλε και κάποιες φουσκωτές μονάδες που εκτόξευσε στο Διάστημα τελικά το όλο πρότζεκτ δεν προχώρησε και η εταιρεία διέκοψε τη λειτουργία της. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1637486/foyskotes-katoikies-gia-toys-katoikoys-tis-selinis-kai-toy-ari-vinteo/
-
Tο Χάικου του Αινστάιν. O αμερικανός φυσικός Μatt Strassler – γνωστός από το μπλογκ του «Of Particular Significance» -, πριν από λίγο καιρό κυκλοφόρησε το βιβλίο του με τίτλο «Waves In An Impossible Sea». Εκεί, ξεκινώντας από την περιγραφή των θεμελιωδών φυσικών εννοιών όπως: μάζα, ενέργεια, κύματα, πεδία – χωρίς να χρησιμοποιεί καμία εξίσωση, φτάνει στην έννοια του wavicle (κυματίδιο;) και «το Χάικου του Αινστάιν»: Ε ίσο με f ∙ h Και Ε ίσο με m ∙ c στο τετράγωνο Από αυτούς τους σπόρους, ο κόσμος. Στη συνέχεια μας εξηγεί τι είναι και πώς συμπεριφέρεται το πεδίο Higgs και τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το σύμπαν. Το ενδιαφέρον με το βιβλίο του Strassler είναι ότι δεν ολοκληρώθηκε με την έκδοσή του, αλλά θα συνεχίσει να ζει και να αναπτύσσεται στον ιστότοπο profmattstrassler.com. Εκεί αναλύονται και επεκτείνονται περαιτέρω κάποια θέματα που προκαλούν οι ερωτήσεις των αναγνωστών. Για παράδειγμα, περιγράφει στο μπλογκ του με διαφορετικά παραδείγματα από αυτά που χρησιμοποιεί στο βιβλίο του, ένα «νέο τύπο στάσιμων κυμάτων» χωρίς όρια, τα οποία βοηθούν στην κατανόηση του πεδίου Higgs (‘Yes, Standing Waves Can Exist Without Walls‘, ‘A Wave That Stands On Its Own’ και ‘How To Make A Standing Wave Without Edges‘) Ο Matt Strassler με τη συγγραφή του βιβλίου «Waves In An Impossible Sea» επιχειρεί την διόρθωση των fibs στην φυσική (phibs) – κυρίως σχετικά με το πεδίο Higgs. Τα phibs προκύπτουν στην προσπάθεια δημοσιογράφων και επιστημόνων να περιγράψουν όσο το δυνατόν απλούστερα τις φυσικές έννοιες [phibs=αθώα ψεμματάκια (fibs) στη Φυσική]. Παρότι το βιβλίο του Strassler δεν κυκλοφορεί (ακόμα) στα ελληνικά, βλέπουμε ότι έδωσε την παρακάτω συνέντευξη στην Ελένη Τζαννάτου, η οποία δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή: Ματ Στράσλερ: «Μια μέρα το πεδίο Χιγκς μπορεί να μας εξολοθρεύσει» Ο Αμερικανός φυσικός εξηγεί στην «Κ» πώς ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί ο ανθρώπινος οργανισμός είναι βασικά ίδιος με τον τρόπο που λειτουργεί το σύμπαν Πώς το να υπάρχουμε πάνω στη γη μας κάνει να μοιάζουμε σαν ήρωες κατασκοπικού θρίλερ που κρέμονται από ένα τρένο που τρέχει με 240 χιλιόμετρα την ώρα; Μοιάζει το σύμπαν με μια τεράστια κιθάρα; Είναι το πεδίο Χιγκς βασικά μία γιγάντια, συμπαντική σούπα; Μπορεί τα παραπάνω να ακούγονται ακατανόητα και περίπλοκα, μα αν κανείς διαβάσει το βιβλίο του Ματ Στράσλερ «Waves In An Impossible Sea» όλα θα αρχίσουν να βγάζουν νόημα. Ο Αμερικανός θεωρητικός φυσικός έχει αφιερώσει τις τελευταίες τρεις δεκαετίες στη μελέτη της θεωρίας χορδών, της κβαντικής και της μοριακής φυσικής. Σχεδόν τα μισά από αυτά τα χρόνια έχει αφοσιωθεί στη λεγόμενη εκλαϊκευμένη επιστήμη, δηλαδή στο να εξηγεί με όσο το δυνατόν πιο απλά λόγια και χωρίς πολλά έως καθόλου μαθηματικά στον μέσο άνθρωπο τις πιο σύνθετες επιστημονικές ιδέες. Κάτι που κάνει κυρίως μέσα από το μπλογκ του «Of Particular Significance». Στο νέο του βιβλίο προσπαθεί να μας εξηγήσει πώς βασικά ο ανθρώπινος οργανισμός λειτουργεί όπως ακριβώς και το σύμπαν. Τον αναζητήσαμε για να μας εξηγήσει μερικά πράγματα ακόμα. – Στο βιβλίο σας «Waves In An Impossible Sea» οδηγείστε στο συμπέρασμα ότι ο ανθρώπινος οργανισμός λίγο πολύ λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο που λειτουργεί το σύμπαν. Αυτή η παρατήρηση τι μπορεί να μας μάθει για τη ζωή; – Συχνά σκεφτόμαστε το σύμπαν σαν ένα τεράστιο μαύρο κενό που είναι πολύ μακριά και τείνουμε να ξεχνάμε ότι ο ανθρώπινος κόσμος και το σύμπαν είναι συνυφασμένα. Υπάρχει μια πραγματική αίσθηση ότι είμαστε ενσωματωμένοι στο σύμπαν. Εν τέλει, όλες οι λειτουργίες του μπορούν να ειδωθούν από τα μικρότερα ως τα μεγαλύτερα πράγματα. Οι παράξενες ιδιότητες των ατόμων (δηλαδή η φυσική σε κβαντικό επίπεδο) επηρεάζουν τόσο λεπτομέρειες των άστρων όσο και την ανθρώπινη βιοχημεία. Οταν άστρα σαν τον ήλιο πεθαίνουν, γίνονται «λευκοί νάνοι» και αποφεύγουν την κατάρρευση με τον ίδιο τρόπο που τα οστά μας συγκρατούν το βάρος μας. Οι αρχές του Αϊνστάιν για τη σχετικότητα παίζουν βασικό ρόλο στους πυρήνες των άστρων και τη μάζα κάθε ανθρώπινου σώματος. Υπάρχει μόνο ένας κόσμος και παίζουμε με τους κανόνες του.Υπάρχει και κάτι πιο βαθύ. Τα στοιχειώδη σωματίδια από τα οποία αποτελούμαστε όπως τα ηλεκτρόνια, είναι περισσότερο κύματα παρά σωματίδια. Είναι σαν «ρυτιδώσεις» σε οντότητες που επεκτείνονται στον κόσμο. Αν και η λέξη σωματίδιο υπονοεί πως τα ηλεκτρόνια είναι σαν κόκκοι άμμου, θυμίζουν περισσότερο ηχητικά κύματα στον αέρα. Τα ηχητικά κύματα είναι μια ένδειξη κινούμενου αέρα. Με έναν ανάλογο τρόπο, τα σωματίδια του σώματός μας είναι ενδείξεις του σύμπαντος σε κίνηση. Δεν βρίσκονται απλά στο σύμπαν, είναι μέρος του. Το ίδιο ισχύει και για μας. Αντί να είμαστε άποικοι του σύμπαντος, αναδυόμαστε από αυτό. – Παρά λοιπόν τις ομοιότητες του σύμπαντος και του ανθρώπινου συστήματος, ποια είναι η πιο θεμελιώδης διαφορά τους; – Αυτό που ξεχωρίζει τα έμβια όντα είναι η οργάνωσή τους σε υψηλό επίπεδο πολυπλοκότητας. Τα περισσότερα μέρη του σύμπαντος –άστρα, βουνά, οργανικά μόρια– είναι πολύ απλούστερα και μπορούν να περιγραφούν με σχετική ευκολία. Αν και φτιαγμένοι από τα ίδια υλικά με όλα τα άλλα, οι έμβιοι οργανισμοί έχουν εκπληκτική δομή, μπορούν να απορροφήσουν αέρα και φαγητό και να λάβουν από αυτά την ενέργεια για την αντίληψη, την κίνηση, την αυτοάμυνα και, στην περίπτωση του ανθρώπου, τη σύνθετη σκέψη. Η φυσική βρίσκεται στην καρδιά αυτών των διαδικασιών. Φυσικά, όμως, υπάρχουν πολλά ακόμα να αναγνωρίσει κανείς στο τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος και αφορά και τη χημεία, τη βιολογία, τη φυσιολογία, την ψυχολογία, την κοινωνιολογία και ούτω καθεξής. – Στο βιβλίο αναφέρεστε και στις τρομερές ποσότητες ενέργειας που κουβαλάμε σαν είδος. Ολη αυτή η ενέργεια θα μπορούσε στο μέλλον να χρησιμοποιηθεί για άλλους σκοπούς; Με άλλα λόγια, θα φτάσουμε σε ένα σημείο όπου θα μπορούμε να ανακυκλώνουμε την ίδια μας την ενέργεια σε νέες μορφές; – Αυτό ανακαλύφθηκε από τον Αϊνστάιν, όταν συνειδητοποίησε ότι η μάζα είναι μια κρυφή μορφή ενέργειας. Βρίσκεται σε όλα τα άτομα, συμπεριλαμβανομένων και των μη ανθρώπινων αντικειμένων, οπότε δεν θα χρειαζόταν να αντλήσουμε από τη δική μας. Υπάρχει πολύ περισσότερη στον κόσμο από όσο θα χρειαζόμασταν ποτέ.Εχουμε ήδη μάθει να αξιοποιούμε αυτή την ενέργεια στους σταθμούς πυρηνικής ενέργειας, όπου οι πυρήνες των ατόμων διασπώνται. Αυτό ονομάζεται σχάση του ατόμου. Ο ήλιος αξιοποιεί αυτή την ενέργεια ακόμα πιο αποτελεσματικά. Πολλοί επιστήμονες έχουν αφοσιωθεί στο να κάνουν αυτή τη σύντηξη ατόμων μια πρακτική πηγή θέρμανσης και ηλεκτρισμού. Αυτό έχει αποδειχθεί πολύ δύσκολο, αλλά αν κάποια στιγμή συμβεί, οπωσδήποτε θα μεταμορφώσει τις κοινωνίες μας. Και πάλι, δεν χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε την ανθρώπινη ενέργεια. Αποδεικνύεται πρακτικότερο να χρησιμοποιούμε μορφές του υδρογόνου, όπως κάνουν τα αστέρια. – Σε κάποιο σημείο λέτε πως «το σύμπαν μοιάζει με μουσικό όργανο». – Ναι, η βασική αρχή των μουσικών οργάνων, όπως ξέρουμε από τον Πυθαγόρα, είναι η δόνηση. Αυτό που τα κάνει αξιόπιστες γεννήτριες ήχου είναι το φαινόμενο της αντήχησης. Προκύπτει από σχεδόν κάθε μουσικό όργανο που έχει έναν σταθερό, διαρκή τόνο. Εξασφαλίζει πως η χορδή μιας κιθάρας θα βγάλει την ίδια νότα κάθε φορά που θα την παίξεις. Στο μεταξύ, όπως έλεγα νωρίτερα, τα σώματά μας αποτελούνται από σωματίδια, τα οποία όμως είναι κύματα, μια μορφή αντηχούσας δόνησης. Είναι σαν τα κύματα που δημιουργούνται από μια χορδή κιθάρας. Αναγνωρίζω ότι αυτά μπορεί να ακούγονται αινιγματικά. Πράγματι, η ιστορία του «σύμπαντος της αντήχησης» είναι μεγάλη και το να την εξηγήσω ήταν ένας από τους βασικούς σκοπούς του βιβλίου μου. – Ποιος είναι ο ρόλος του πεδίου του Χιγκς στην ανθρώπινη εμπειρία; – Βρίσκεται σε όλο το σύμπαν, αλλά δεν παίζει άμεσο ρόλο στην ανθρώπινη εμπειρία. Γι’ αυτό και κανείς δεν είχε υποπτευθεί την ύπαρξή του μέχρι πριν λίγα χρόνια. Ομως είναι πολύ σημαντικό για την επιβίωσή μας. Χωρίς το πεδίο Χιγκς, τα ηλεκτρόνια δεν θα μπορούσαν να συνδυαστούν με τους ατομικούς πυρήνες και δεν θα υπήρχαν πουθενά στο σύμπαν άτομα. Ούτε ο πλανήτης μας θα υπήρχε. Αν και υπήρχε μια υποψία για την παρουσία του πεδίου Χιγκς στη φύση και τη σημασία του από τη δεκαετία του ’60, μόλις το 2012 η ύπαρξή του επιβεβαιώθηκε, μέσα από το λεγόμενο μποζόνιο Χιγκς. Παρά τις συνεχείς μελέτες, ξέρουμε σχετικά λίγα για το πεδίο Χιγκς. Είναι το κομμάτι της φύσης που δεν έχουμε κατανοήσει ιδιαίτερα. Τα μαθηματικά που χρησιμοποιούμε για αυτό είναι τα λιγότερο εκλεπτυσμένα και πιο αυθαίρετα από οποιαδήποτε στη μοριακή φυσική. Και τίθεται και το ερώτημα για το μέλλον του πεδίου Χιγκς. Κάποια μέρα, ενδεχομένως τρισεκατομμύρια χρόνια από τώρα, μπορεί να αποδειχθεί ασταθές, κάτι που θα είναι καταστροφικό για τον κόσμο. Δεν είναι κάτι που χρειάζεται να μας απασχολεί τώρα αλλά μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο το σύμπαν μπορεί μια μέρα να πεθάνει. Τώρα το πεδίο Χιγκς συγκρατεί όλα τα άτομα του κόσμου, μια μέρα μπορεί να γίνει ο απόλυτος εξολοθρευτής τους. – Πόσο εύκολο είναι να «μεταφράζετε» τέτοια σύνθετα και δύσκολα θέματα με τρόπο που να είναι κατανοητά από τον μέσο άνθρωπο; – Είναι οπωσδήποτε πρόκληση και γι’ αυτό το κάνουν λίγοι επιστήμονες. Είναι όμως κάτι που μου βγαίνει φυσικά, γιατί αυτός είναι ο τρόπος που πάντα προσέγγιζα σύνθετες, τεχνικές ιδέες. Αν συναντήσω μια τέτοια, προσπαθώ να παραφράσω τους όρους με κάτι πολύ πιο απλό. Αν δεν μπορώ να το κάνω αυτό, ξέρω ότι δεν θα μπορέσω να το καταλάβω καλά αυτό. Οταν γράφω, προσπαθώ να κάνω το ίδιο. Ψάχνω πάντα για αναλογίες και ζητώ από φίλους να το διαβάσουν και αυτοί, ώστε να εντοπίσω πιθανά δυσνόητα σημεία. Συνεχίζω να προσπαθώ γιατί ξέρω ότι πάντα υπάρχει περιθώριο βελτίωσης. – Από την εμπειρία σας, ποια είναι τα κομμάτια της αστροφυσικής που το γενικό κοινό κατανοεί καλύτερα και ποια επιμένουν να το δυσκολεύουν; – Παρατηρώ ότι υπάρχει μεγάλο εύρος και έχει να κάνει με το αν το εκάστοτε άτομο έχει διαβάσει από μόνο του για επιστήμη. Πολλοί άνθρωποι έχουν ακούσει για σημαντικές επιστημονικές ιδέες και έχουν προσπαθήσει να καταλάβουν περισσότερα αλλά τα έχουν παρατήσει, γιατί πολύ λίγα βιβλία εκλαϊκευμένης επιστήμης είναι ξεκάθαρα και όσα είναι, μοιάζουν να παρουσιάζουν αντιφάσεις μεταξύ τους. Αυτό συμβαίνει γιατί ο κάθε επιστήμονας και δημοσιογράφος χρησιμοποιεί με διαφορετικό τρόπο τη γλώσσα και ενώ μπορεί να λένε το ίδιο πράγμα, ακούγεται σαν να μη συμπίπτουν. Προσπαθώ να το αποφεύγω αυτό επιλέγοντας πολύ προσεκτικά τις λέξεις μου και επιβεβαιώνοντας ότι το νόημα είναι καθαρό. – Πάντα αναρωτιόμουν αν οι επιστήμονες που έχουν μπει στα χωράφια της εκλαϊκευμένης επιστήμης αντιμετωπίζονται διαφορετικά από τους συναδέλφους τους που προτιμούν την αυστηρά ακαδημαϊκή προσέγγιση. Εχει χρειαστεί ποτέ να αποδείξετε περισσότερα στον επιστημονικό κύκλο; – Δεν έχω αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα, πιθανόν επειδή πρώτα απέδειξα ποιος είμαι ακαδημαϊκά και άφησα την πλήρη ακαδημαϊκή απασχόληση στα 40 μου από επιλογή. Μπορεί να έχει να κάνει και με το γεγονός ότι σήμερα οι ακαδημαϊκοί επιστήμονες αναγνωρίζουν περισσότερο την έκταση των επιστημονικών ιδεών. Μπορεί λόγω των επιλογών μου να μη βρίσκομαι στο επιστημονικό προσκήνιο, αλλά οι γνώσεις από το παρελθόν μου είναι ακόμη χρήσιμες στο ερευνητικό πεδίο και αυτό έχει καταφέρει να με κρατήσει ευυπόληπτο στους ακαδημαϊκούς κύκλους. – Διατηρείτε επίσης το μπλογκ «Of Particular Science» εδώ και 13 χρόνια. Πώς επιλέγετε ύστερα από τόσα χρόνια τα θέματά σας; – Το ότι γραφω τόσο καιρό για το μπλογκ μού έχει μάθει πολλά για το πώς να γράφω καλύτερα. Χωρίς αυτό, δεν νομίζω πως το βιβλίο μου θα ήταν τόσο προσβάσιμο στους απλούς αναγνώστες. Οσον αφορά τα θέματα, υπάρχουν τόσα να ανακαλύψει κανείς, ξέρω πως δεν θα στερέψω ποτέ από ιδέες. Αυτό που κάνω συχνά όταν προκύπτει κάποια νέα επιστημονική ανακάλυψη είναι πέρα από το να την περιγράψω, να γράφω και για το πλαίσιο γύρω απ’ αυτή, για να την καταλάβουν οι μη ειδικοί. Και μπορώ πάντα να γράφω για τα μεγάλα επιστημονικά θέματα. – Υστερα από τόσα χρόνια μελέτης της φυσικής και του σύμπαντος, τι εξακολουθεί να σας εντυπωσιάζει σε αυτό; – Στο πεδίο της δικής μου έρευνας, το χάος που περιβάλλει τη μοριακή φυσική. Κάποιοι επιστήμονες δίνουν την εντύπωση πως έχουμε βρει πανέμορφες εξισώσεις που εξηγούν το σύμπαν. Θα έλεγα πως έχουμε μια ισχυρή αλλά επιφανειακή κατανόηση που σε μεγάλο βαθμό μας λέει τι κάνουν τα μόρια και όχι τι είναι. Δεν έχουμε ιδέα γιατί παρουσιάζονται σε διάφορες μορφές και με διαφορετικές ιδιότητες. Το πεδίο Χιγκς επιφέρει το μεγαλύτερο χάος. Ετσι, ενώ η μοριακή φυσική δεν βρίσκεται πλέον σε νηπιακό στάδιο, δεν είναι και ενήλικη. Στα μάτια μου μοιάζει περισσότερο με μια έφηβη που έχει δρόμο μπροστά της. Τώρα, εκτός φυσικής –ή μήπως όχι εκτός;– υπάρχει το μυστήριο της συνειδητότητας και της αντίληψης του χρόνου ως συνεχούς ροής. Καταλαβαίνω πώς οι πολύπλοκες μηχανές μπορούν να επεξεργάζονται πληροφορίες με μεγάλη ταχύτητα και να ενεργούν σαν να έχουν συνείδηση. Η τεχνητή νοημοσύνη φέρνει νέες ιδέες σε αυτό το ζήτημα. Η πραγματική δυσκολία, ωστόσο, είναι η εξής: γιατί, αντί να ενεργώ απλώς σαν να έχω συνείδηση, έχω στην πραγματικότητα μια συνειδητή εμπειρία; Γιατί όταν τρώω μια φρέσκια ελιά, όχι μόνο το σώμα μου στέλνει εσωτερικά σήματα για να πει στον εγκέφαλό μου ότι αυτό είναι καλά, αλλά συγχρόνως βιώνω τη γεύση της ελιάς και την απολαμβάνω; Αυτό είναι ένα μυστήριο του οποίου την επίλυση δεν μπορώ καν να φανταστώ, γιατί κανένα επιστημονικό όργανο δεν μπορεί να μετρήσει την εμπειρία μου της γεύσης αυτής της ελιάς. Είναι ένα μυστήριο που συνδέεται με την ανθρώπινη εμπειρία του χρόνου και της ζωής και με την κατανόησή της θνητότητάς μας. Δεν υπάρχει κάτι βαθύτερο. Φυσικά δεν περιμένω αυτοί οι γρίφοι να λυθούν όσο ζω. Ισως όμως κάποιος από τους νεότερους αναγνώστες τους λύσει. Το βιβλίο του Ματ Στράσλερ «Waves In An Impossible Sea» κυκλοφορεί στα αγγλικά από τις εκδόσεις Basic Books. https://www.kathimerini.gr/opinion/interviews/562974385/mat-strasler-mia-mera-to-pedio-chigks-mporei-na-mas-exolothreysei/
-
Διαστημική Εξερεύνηση
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Δροσος Γεωργιος σε Αστρο-ειδήσεις
Roscosmos Στο κοσμοδρόμιο Vostochny, η Κρατική Επιτροπή ενέκρινε τον πρώτο πύραυλο Angara-A5 για εκτόξευση Η εκτόξευση Angara-A5 με το ανώτερο στάδιο Orion και το δοκιμαστικό φορτίο θα γίνει στις 11 Απριλίου στις 12:00 ώρα Μόσχας. Λεπτομέρειες είναι στο κιτ τύπου: https://www.roscosmos.ru/40454/ https://vk.com/roscosmos?z=video-151662982_456240545%2F2392366a377578e8f7%2Fpl_post_-30315369_571256 https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_570583 -
Ποιά θα είναι η μοίρα της Γης όταν πεθάνει ο Ήλιος; Το ηλιακό μας σύστημα και τα πάντα μέσα σε αυτό, συμπεριλαμβανομένης και της Γης, θα έχουν πολύ διαφορετική όψη, όταν ο Ήλιος πεθάνει. Ποιά ακριβώς θα είναι τότε η κατάσταση της Γης και των άλλων πλανητών; Με το ερώτημα αυτό σχετίζεται η μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society» (MNRAS) [Long-term variability in debris transiting white dwarfs].Η ενέργεια που ακτινοβολεί ο Ήλιος μας οφείλεται στις πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης που πραγματοποιούνται στο εσωτερικό, μετατρέποντας το υδρογόνο (1H) σε ήλιο (4Ηe). Έτσι, με το πέρασμα δισεκατομμυρίων ετών στο εσωτερικό του Ήλιου θα σχηματιστεί ένας μεγάλος πυρήνας από πυρήνες 4Ηe, ενώ το υδρογόνο θα συνεχίζει να «καίγεται» στους υπερκείμενους φλοιούς. Μετά από αυτή την εξέλιξη, η θερμοκρασία στο εσωτερικό του Ήλιου δεν θα είναι αρκετή για να αρχίσει πυρηνική σύντηξη του ηλίου (4He), η οποία απαιτεί πολύ υψηλότερες θερμοκρασίες. Έτσι, ο μεγάλος πυρήνας του Ήλιου – που θα συνίσταται πλέον κυρίως 4Ηe – θα αρχίσει να συστέλλεται εξαιτίας της βαρύτητας και να θερμαίνεται. Η θερμοκρασία του σύντομα θα φτάσει στους εκατό εκατομμύρια βαθμούς και τότε θα αρχίσουν οι θερμοπυρηνικές αντιδράσεις του He. Θα παράγεται ενέργεια με πολύ ταχύτερο ρυθμό, παύει η υδροστατική ισορροπία και ο Ήλιος θα αρχίσει να διαστέλλεται. Προκύπτει αυτό που ονομάζουμε ερυθρός γίγαντας.Η περίοδος που τα άστρα γίνονται ερυθροί γίγαντες είναι μια σχετικά σύντομη περίοδος της ζωής τους που κάνουν «τις τρέλες» τους, ξοδεύοντας ενέργεια αλόγιστα. Αλλά, όπως και για τους ανθρώπους, οι τρέλες δεν μπορούν να κρατήσουν για πολύ. Η μόνη διαφορά είναι ότι τα άστρα περνούν το στάδιο της «εφηβείας» μετά την ωριμότητά τους, λίγο πριν το τέλος της ζωής τους (*). Έτσι μόλις εξαντληθούν τα πυρηνικά καύσιμα του Ήλιου θα καταλήξει ως λευκός νάνος.Όταν ο Ήλιος διασταλλεί ως ερυθρός γίγαντας, πριν μετατραπεί σε λευκό νάνο, θα συνθλίψει και θα καταπιεί τους εσωτερικούς πλανήτες, Ερμή και Αφροδίτη. Η Γη, ακόμα και αν ζήσει περισσότερο από τον Ήλιο, δυστυχώς και πάλι δεν θα είναι κατοικήσιμη. Θα μπορούσε όμως να τα πάει καλύτερα από ορισμένα από τα φεγγάρια του Δία, τα οποία, σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα, θα μπορούσαν να μετατοπιστούν και να κομματιαστούν, καθώς ο Ήλιος θα εξαντλεί την ενέργειά του. Για να καταλήξουν στα συμπεράσματα αυτά για το πώς μπορεί να μοιάζει το ηλιακό μας σύστημα σε πέντε δισεκατομμύρια χρόνια από τώρα, οι ερευνητές μελέτησαν τι συμβαίνει σε πλανητικά συστήματα, όπως το δικό μας, όταν τα αστέρια που τα φιλοξενούν γίνονται λευκοί νάνοι. Η μελέτη των λευκών νάνων είναι χρήσιμη, επειδή προσφέρει εικόνα για διάφορες πτυχές του σχηματισμού και της εξέλιξης των άστρων. Οι ερευνητές ήθελαν να μάθουν τι συμβαίνει στους αστεροειδείς, τα φεγγάρια και τους πλανήτες που περνούν κοντά από λευκούς νάνους και διαπίστωσαν ότι η τύχη αυτών των σωμάτων είναι πιθανό να είναι εξαιρετικά βίαιη και καταστροφική.«Το αν η Γη μπορεί απλώς να απομακρυνθεί αρκετά γρήγορα πριν ο Ήλιος προλάβει να την κάψει δεν είναι σαφές, αλλά [αν το κάνει] η Γη [και πάλι] θα χάσει την ατμόσφαιρα και τον ωκεανό της και δεν θα είναι πολύ ωραίο μέρος για να ζει κανείς», εξηγεί ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Γουόργουικ, Μπόρις Γκένσικε.Πάντως, ο ίδιος εκτιμά ότι «τα θλιβερά νέα είναι ότι η Γη πιθανότατα απλώς θα καταβροχθιστεί από έναν διαστελλόμενο Ήλιο, πριν γίνει λευκός νάνος».Αν ο πλανήτης μας καταβροχθιστεί από τον Ήλιο μαζί με την Αφροδίτη και τον Ερμή, αυτό θα άφηνε τον Άρη και τους τέσσερις γίγαντες αερίων, Δία, Κρόνο, Ουρανό και Ποσειδώνα, σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο που θα έχει γίνει λευκός νάνος. Την ίδια ώρα, οι επιζώντες αστεροειδείς και τα μικρότερα φεγγάρια πιθανότατα θα διαλυθούν και θα γίνουν σκόνη πριν πέσουν στο νεκρό αστέρι.Πάντως ο κ. Γκένσικε τονίζει ότι «ενώ πιστεύουμε ότι είμαστε στο σωστό δρόμο με τις μελέτες μας, η μοίρα αυτών των συστημάτων είναι πολύ πιο πολύπλοκη από ότι θα μπορούσαμε ποτέ να φανταστούμε». πηγή: https://www.amna.gr/home/article/810793/Ti-tha-sumbei-sti-Gi-kai-stous-allous-planites-otan-o-lios-pethanei https://ras.ac.uk/news-and-press/news/swallowed-torn-or-live-how-earth-will-fare-when-sun-die Καλλιτεχνική απεικόνιση ενός διαλυμένου πλανητοειδούς σε μεγάλη και έκκεντρη τροχιά γύρω από έναν λευκό νάνο. (Credit Dr Mark Garlick/The University of Warwick)
-
OpenAI, Google, Metα και Mistral ανακοίνωσαν ταυτόχρονα νέες αναβαθμισμένες εκδόσεις των προγραμμάτων τους τεχνητής νοημοσύνης Με διαφορά λίγων ωρών η OpenAI, η Google, η Metα και η γαλλική νεοφυής εταιρεία Mistral ανακοίνωσαν ότι είναι έτοιμες οι καινούργιες αναβαθμισμένες εκδόσεις των προγραμμάτων γενετικής νοημοσύνης που αναπτύσσουν και εξελίσσουν συνεχώς.Η Metα έκανε γνωστό ότι σε λίγες εβδομάδες θα δώσει στη δημοσιότητα την τρίτη έκδοση του γλωσσικού της προγράμματος Llama. Ακολούθησε η Google που ανέφερε ότι θα δίνει στη κυκλοφορία την έκδοση Gemini 1.5 του δικού της προγράμματος γενετικής νοημοσύνης. Η νέα έκδοση θα παρέχεται για μια δοκιμαστική περίοδο δωρεάν στους χρήστες με περιορισμό 50 ερωτήσεων ημερησίως. To πρόγραμμα δεν δέχεται μόνο γραπτές εντολές αλλά και οπτικοακουστικό περιεχόμενο (φωτογραφίες, βίντεο, ηχητικά αρχεία). Η OpenAI έδωσε στη κυκλοφορία το GPT-4 Turbo που είναι μια έκδοση η οποία δέχεται εκτός από γραπτές εντολές και εικόνες. Ο ανοιχτός κώδικας Σειρά πήρε στη συνέχεια η Mistral την οποία ίδρυσαν πρώην στελέχη του τομέα τεχνητής νοημοσύνης της Metα. Η εταιρεία κυκλοφόρησε το πρόγραμμα Mixtral 8x22B που είναι ανοιχτού κώδικα όπως και το πρόγραμμα της Metα επιλογή που δέχεται κριτική ως μη ασφαλής για κακόβουλη χρήση με τους υποστηρικτές της να λένε ότι έτσι η τεχνολογία γίνεται προσβάσιμη σε πολύ κόσμο και δεν παραμένει προνόμιο λίγων εταιρειών κάτι που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να εξελίσσεται πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1637379/openai-google-meta-kai-mistral-anakoinosan-taytochrona-nees-anavathmismenes-ekdoseis-ton-programmaton-toys-technitis-noimosynis/
-
Κλιματική κρίση: «Περίπατο» πάει ο στόχος του 1,5 βαθμού Κελσίου – «Βράζουν» οι ωκεανοί. Ρεκόρ θερμοκρασιών για 10 συνεχόμενους μήνες, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Copernicus Οι τελευταίοι δώδεκα μήνες ήταν οι πιο θερμοί που έχουν καταγραφτεί ποτέ στην υφήλιο, 1,58° Κελσίου πάνω από τη μέση θερμοκρασία στον πλανήτη τον 19ο αιώνα, προτού αρχίσουν να γίνονται αισθητές οι συνέπειες της καύσης ορυκτών καυσίμων, της αποψίλωσης των δασών, της εντατικοποίησης της γεωργίας.Συνεχίζοντας τη σειρά δέκα μηνιαίων ρεκόρ, ο Μάρτιος του 2024 χτυπάει νέο καμπανάκι για την ανθρωπότητα, έπειτα από τη χρονιά που η υπερθέρμανση του πλανήτη που οφείλεται στον άνθρωπο, την οποία επέτεινε το φαινόμενο Ελ Νίνιο, πολλαπλασίασε τις φυσικές καταστροφές, και ενώ -προφανώς- οι εκπομπές ρύπων δεν έχουν μειωθεί στο απαραίτητο επίπεδο. Ρεκόρ θερμοκρασιών από τον Ιούνιο και μετά. Μπορεί ο Ιούλιος του 2023 να ήταν ο πιο θερμός μήνας που έχει καταγραφτεί ποτέ στην ιστορία της υφηλίου, ωστόσο όλοι οι μήνες από τον Ιούνιο και μετά έσπασαν ιστορικά ρεκόρ.Ο Μάρτιος συνέχισε το ανησυχητικό σερί, με μέση θερμοκρασία 1,68° Κελσίου υψηλότερη από οποιονδήποτε φυσιολογικό Μάρτιο της προβιομηχανικής εποχής (1850-1900), τονίζει σήμερα η υπηρεσία για την κλιματική αλλαγή (C3S) του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου Copernicus.Τους τελευταίους δώδεκα μήνες, η θερμοκρασία του πλανήτη ήταν 1,58° Κελσίου υψηλότερη σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή, με άλλα λόγια υπερέβη το όριο του 1,5° Κελσίου που τέθηκε με τη συμφωνία του Παρισιού.Ωστόσο, αυτή η ανωμαλία θα έπρεπε να διαρκέσει κατά μέσον όρο «τουλάχιστον 20 χρόνια» για να θεωρηθεί ότι το παγκόσμιο κλίμα έχει αλλάξει, ότι το όριο αυτό έχει ξεπεραστεί, ότι δεν πρόκειται για ετήσια διακύμανση, σημειώνει το C3S.Όμως «είμαστε εξαιρετικά κοντά σε αυτό το όριο και έχουμε δανεικό χρόνο», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Σαμάνθα Μπέρτζες, η υποδιευθύντρια της υπηρεσίας. 21 βαθμοί στις θάλασσες Έχει πλέον συμπληρωθεί πάνω από ένας χρόνος που η θερμοκρασία των ωκεανών, ρυθμιστών μείζονος σημασίας του κλίματος της Γης, καθώς καλύπτουν πάνω από το 70% της επιφάνειάς της, σπάνε όλα τα ρεκόρ στα χρονικά. Τον Μάρτιο του 2024 μάλιστα καταγράφτηκε νέο απόλυτο ρεκόρ, 21,07° Κελσίου στην επιφάνεια των θαλασσών (εξαιρουμένων μόνο των ζωνών που βρίσκονται κοντά στους πόλους), από το παρατηρητήριο Κοπέρνικος.«Αυτό είναι απίστευτα ασυνήθιστο», συνοψίζει η Σαμάνθα Μπέρτζες. Η υπερθέρμανση αυτή όχι μόνο απειλεί για τις θαλάσσιες μορφές ζωής, αλλά προκαλεί περισσότερη υγρασία στην ατμόσφαιρα, με άλλα λόγια πιο ασταθείς μετεωρολογικές συνθήκες — σφοδρούς ανέμους, καταρρακτώδεις βροχές…Μειώνει επίσης την απορρόφηση των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου από τις θάλασσες, δεξαμενές διοξειδίου του άνθρακα, που γενικά αποθηκεύουν το 90% της θερμότητας που προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Ακόμη πιο ακραία τα φαινόμενα «Όσο περισσότερο θερμαίνεται η ατμόσφαιρα παγκοσμίως, τόσο περισσότερα θα είναι τα ακραία φαινόμενα, τόσο περισσότερο σφοδρά, έντονα», κατά την επιστήμονα, που αναμένει «κύματα καύσωνα, ξηρασίες, πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές».Πρόσφατες ενδείξεις: η λειψυδρία στο Βιετνάμ, στην Καταλονία, στην υποσαχάρια Αφρική. Μετά το Μαλάουι και τη Ζάμπια, 2,7 εκατ. άνθρωποι απειλούνται από λιμό στη Ζιμπάμπουε, όπου κηρύχθηκε κατάσταση εθνικής καταστροφής. Ενώ η Μπογοτά επέβαλε δελτίο στο πόσιμο νερό και ο φόβος πως οι πολίτες θα αντιμετωπίσουν ελλείψεις απασχολεί την προεκλογική εκστρατεία στο Μεξικό.Την άλλη όψη του νομίσματος βιώνουν η Ρωσία, η Βραζιλία και η Γαλλία, χώρες που επλήγησαν από ιστορικές πλημμύρες. Το κατά πόσο κάθε τέτοιο φαινόμενο οφείλεται άμεσα στην κλιματική αλλαγή μένει να αποδειχθεί από τους επιστήμονες. Ωστόσο είναι διαπιστωμένο πως η υπερθέρμανση του πλανήτη, επιτείνοντας την εξαέρωση και αυξάνοντας την υγρασία στην ατμόσφαιρα, χειροτερεύει την ένταση πολλών τέτοιων επεισοδίων.Από τον Ιούνιο, οι παγκόσμιες μετεωρολογικές συνθήκες επηρεάζονται επιπλέον από το φυσικό φαινόμενο Ελ Νίνιο, συνώνυμο υψηλότερων θερμοκρασιών. Έφθασε στην κορύφωσή του τον Δεκέμβριο, όμως μένει ακόμα να μεταφραστεί σε θερμοκρασίες υψηλότερες του φυσιολογικού μέχρι και τον Μάιο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (ΠΜΟ).Σύμφωνα με την ίδια πηγή, υπάρχουν πιθανότητες το αντίστροφο φαινόμενο, το Λα Νίνια, να εκδηλωθεί «αργότερα φέτος», έπειτα από ουδέτερες συνθήκες (ούτε το ένα ούτε το άλλο) την περίοδο Απριλίου-Ιουνίου.Θα πρέπει να αναμένονται κι άλλα ρεκόρ τους επόμενους μήνες; «Αν συνεχίσουμε να βλέπουμε τόση ζέστη στην επιφάνεια των ωκεανών (…) είναι πολύ πιθανό», προειδοποιεί η κυρία Μπέρτζες.Ξεπερνούν τα ρεκόρ αυτά τις προβλέψεις; Το ζήτημα απασχολεί έντονα τους κλιματολόγους έπειτα από το 2023, την πιο θερμή χρονιά που καταγράφτηκε ποτέ. «Μπορούμε να εξηγήσουμε» την αύξηση της θερμοκρασίας «κατά μεγάλο μέρος», αλλά «όχι εξ ολοκλήρου», αναγνωρίζει η κυρία Μπέρτζες.«Το 2023 βρισκόταν μέσα στο φάσμα των προβλέψεων των κλιματικών μοντέλων, αλλά, μακριά από τον μέσο όρο, προσθέτει με ανησυχία. Αυξανόμενες εκπομπές Η συγκέντρωση στην ατμόσφαιρα διοξειδίου του άνθρακα (CO2), μεθανίου και μονοξειδίου του αζώτου —των τριών κυριότερων αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και εκλύονται εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας— αυξήθηκαν κι άλλο το 2023, σύμφωνα με εκτιμήσεις της αμερικανικής υπηρεσίας παρατήρησης των ωκεανών και της ατμόσφαιρας (NOAA), που δημοσιοποιήθηκαν την Παρασκευή.Η συγκέντρωση CO2 έφθασε κατά μέσο όρο τα 419,3 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm) το 2023, με άλλα λόγια αυξήθηκε κατά 2,8 ppm σε σύγκριση με το 2022.Σύμφωνα με το πρόγραμμα Carbon Monitor, ωστόσο, οι παγκόσμιες εκλύσεις CO2 το 2023 δεν αυξήθηκαν παρά κατά 0,1% σε σχέση με το 2022, φθάνοντας τους 35,8 γιγατόνους.Αν και αυτές οι εκτιμήσεις αφήνουν να εννοηθεί πως οι ανθρωπογενείς εκπομπές πιθανόν έχουν επιπεδοποιηθεί, αποτελούν ωστόσο «το 10% από το 66,7% του προϋπολογισμού του διοξειδίου του άνθρακα που απομένει για να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας (του πλανήτη) στον 1,5° Κελσίου», τόνισαν οι συγγραφείς. https://www.naftemporiki.gr/green/climate/1635406/klimatiki-krisi-peripato-paei-o-stochos-toy-15-vathmoy-kelsioy-vrazoyn-oi-okeanoi/
-
Διαστημική Εξερεύνηση
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Δροσος Γεωργιος σε Αστρο-ειδήσεις
Roscosmos Η εκτόξευση του πρώτου πυραύλου Angara-A5 από το Vostochny αναβλήθηκε για μία ημέρα Η εκτόξευση του πρώτου οχήματος εκτόξευσης Angara-A5 από το κοσμοδρόμιο Vostochny, που ήταν προγραμματισμένη για σήμερα, αναβλήθηκε για τεχνικούς λόγους για τις 10 Απριλίου. «Δύο λεπτά πριν από την πιθανή εκτόξευση, ο αυτοματισμός σταμάτησε τη διαδικασία λόγω βλάβης στο σύστημα συμπίεσης της δεξαμενής οξειδωτικού της κεντρικής μονάδας [του οχήματος εκτόξευσης]. Σε αυτήν την κατάσταση, το καύσιμο αποστραγγίζεται· ας καταλάβουμε επιτέλους τους λόγους. Και, προκαταρκτικά, η έναρξη έχει προγραμματιστεί για μια αποθεματική ημερομηνία, αύριο», δήλωσε ο επικεφαλής της κρατικής εταιρείας Γιούρι Μπορίσοφ. Η εκτόξευση Angara-A5 με το ανώτερο στάδιο Orion και το δοκιμαστικό φορτίο θα γίνει στις 10 Απριλίου στις 12:00 ώρα Μόσχας. Έναρξη ζωντανής μετάδοσης: 11:30 ώρα Μόσχας Περισσότερες λεπτομέρειες στο κιτ τύπου: https://www.roscosmos.ru/40448/ https://vk.com/roscosmos?z=video-30315369_456243994%2Fa5708e861c3ce73d98%2Fpl_wall_-30315369 https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_570455 -
Είναι σφαιρικό το σχήμα του Ήλιου; Η NASA διοργάνωσε μια ερευνητική προσπάθεια που θα μελετήσει την σφαιρικότητα του Ήλιου. Στην έρευνα θα συμμετέχουν πολίτες, φωτογραφίζοντας με τα κινητά τους τηλέφωνα την Ολική Έκλειψη Ηλίου.Επειδή ο Ήλιος βρίσκεται τόσο κοντά μας και έχει τόση θεμελιώδη σημασία για τη συνέχιση της ύπαρξής μας στη Γη, εύκολα ξεχνάμε πως είναι απλώς ένα άστρο ανάμεσα σε αναρίθμητα άλλα. Έτσι ένας πρωτάρης (ή ένας βουλευτής) δικαιολογημένα θα μπορούσε να ρωτήσει: αν είναι τόσο σπουδαίο να ερευνούμε τον Ήλιο, γιατί να ξοδεύουμε χρόνο και χρήμα σε άλλες εξεζητημένες αστρονομικές αναζητήσεις; Σ’ αυτή την ερώτηση είναι δυνατό να δοθούν δυο απαντήσεις.Η πρώτη είναι αισθητική: κανένας μεγάλος πολιτισμός δεν πρέπει να σκέφτεται πως η αναζήτηση της καθαρής γνώσης για χάρη της ίδιας της γνώσης είναι χαμένος χρόνος ή χαμένη προσπάθεια. Η επιστήμη έχει μια ομορφιά και οδηγεί σε πνευματική ανάταση, και συναγωνίζεται κάθε άλλο επίτευγμα της ανθρωπότητας. Η αισθητική αυτή πλευρά βγήκε στο προσκήνιο όταν σε μια ακροαματική διαδικασία του Κογκρέσου των ΗΠΑ, ο Robert Wilson ρωτήθηκε «τι συνεισφέρει η φυσική των σωματιδίων στην άμυνα της χώρας», απάντησε ότι «κάνει τη χώρα άξια να την προστατεύσουμε!»Η δεύτερη απάντηση που μπορεί να δοθεί είναι πρακτική: η ιστορία της επιστήμης έχει δείξει επανειλημμένα την ανοησία να συγκεντρώνονται όλες οι προσπάθειες στην επιδίωξη ενός στενά εξειδικευμένου στόχου. Οι αποστολές στη Σελήνη αναφέρονται συχνά σαν το αντίθετο παράδειγμα, αλλά το ταξίδι στο φεγγάρι ήταν ένα τεράστιο τεχνολογικό επίτευγμα. Δεν απαιτούσε οποιοδήποτε άνοιγμα καινούργιων επιστημονικών δρόμων (εκτός ίσως από την τεχνολογία των ηλεκτρονικών υπολογιστών, που ωφελήθηκε από το πρόγραμμα κατάκτησης της Σελήνης, αλλά ούτως ή άλλως θα τραβούσε το δρόμο της). Τους επιστημονικούς δρόμους που χρειαζόταν για τις αποστολές, στη Σελήνη τους είχαν ανοίξει τον 17ο, 18ο και 19ο αιώνα οι επιστήμονες που απέβλεπαν στην καθαρή γνώση ως αυτοσκοπό. Ένα διαφορετικό παράδειγμα σχετίζεται με τα τρέχοντα προγράμματα θερμοπυρηνικής σύντηξης, τη μεγαλύτερη ελπίδα της ανθρωπότητας για μια μακροπρόθεσμη λύση της «ενεργειακής κρίσης». Αυτά τα προγράμματα είναι αρκετά προχωρημένα σήμερα, λόγω της πρώιμης περιέργειας των αστρονόμων και φυσικών που αφορούσε την βασική πηγή ενέργειας του Ήλιου. Επιπλέον, μαγνητικές διατάξεις για την παγίδευση του πλάσματος έχουν τις ρίζες τους στην επιστημονική προσπάθεια να κατανοηθεί η παγίδευση φορτισμένων σωματιδίων στη «φιάλη» του γήινου μαγνητικού πεδίου. Οι διάφορες αστάθειες που εμποδίζουν στην πράξη να επιτευχθεί η σύντηξη, εμφανίζονται επίσης στο πλάσμα και στα μαγνητικά πεδία της άνω ηλιακής ατμόσφαιρας. Ο έλεγχος της ψύξης του εργαστηριακού πλάσματος μέσω ακαθαρσιών από βαριά ιόντα είναι δανεισμένος από την αστρονομική έρευνα παρόμοιων φαινομένων στον μεσοαστρικό χώρο. Τέλος, οι διατάξεις αδρανειακής παγίδευσης έχουν κοινούς αρκετούς βασικούς μηχανισμούς με τις εκρήξεις σουπερνόβα που έχουν μελετηθεί σε άστρα μεγάλης μάζας.Είναι λοιπόν σπουδαίο, από πολιτιστική και πρακτική σκοπιά, να καταλάβουμε πώς λειτουργεί ο Ήλιος. Και υπάρχουν ακόμη αρκετά πράγματα που πρέπει να ερευνηθούν ώστε να κατανοήσουμε σε βάθος τις διεργασίες είτε στο εσωτερικού του Ήλιου, είτε τις εξωτερικές περιοχές του, όπως το στέμμα.Σήμερα λοιπόν (8 Απριλίου 2024), με την ευκαιρία της σπάνιας ολικής έκλειψης Ηλίου που θα είναι ορατή σε μια λωρίδα της Βόρειας Αμερικής, από την ακτή του Ειρηνικού του Μεξικού μέχρι τα ανατολικότερα σημεία του Καναδά, πέρα από την αισθητική απόλαυση του φαινομένου, οι επιστήμονες θα αναζητήσουν απαντήσεις σε μερικά ανοιχτά μέχρι σήμερα ερωτήματα.Για παράδειγμα, γιατί η θερμοκρασία του στέμματος είναι γύρω στα ~5∙106 Κ, ενώ στην επιφάνεια του άστρου είναι μικρότερη από 105 Κ, δηλαδή γιατί η ατμόσφαιρα είναι πιο θερμή από την επιφάνεια; Ένα δεύτερο παράδειγμα σχετίζεται με το γεγονός ότι ο Ήλιος μας δεν είναι μια τέλεια σφαίρα. Οι μικρές αποκλίσεις από την σφαιρικότητα είναι μετρήσιμες και περιέχουν πληροφορίες για την εσωτερική δυναμική του Ήλιου. Έτσι η NASA ζητά τη «βοήθεια του κοινού» για τις εντοπίσει. Η καταγραφή του φαινομένου των χαντρών Baily που οφείλονται στην τοπογραφία της Σελήνης, θα βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Πρόκειται για το φαινόμενο που παρατήρησε στην έκλειψη του 1836 ο αστρονόμος Francis Baily και τo περιέγραψε ως «μια σειρά από φωτεινές χάντρες, ακανόνιστου μεγέθους και απόστασης η μία από την άλλη που σχηματίστηκε ξαφνικά γύρω από εκείνο το τμήμα της περιφέρειας της Σελήνης που επρόκειτο να εισέλθει στον δίσκο του Ήλιου».Οποιοσδήποτε λοιπόν θα έχει την τύχη να βρίσκεται σήμερα στο μονοπάτι της ολότητας της έκλειψης Ηλίου μπορεί να συμμετέχει στο ερευνητικό πρόγραμμα της NASA, αρκεί να διαθέτει ένα smartphone και να εγκαταστήσει σ’ αυτό την εφαρμογή SunSketcher. Έτσι θα λάβει μέρος σε μια συλλογική ερευνητική προσπάθεια καταγραφής των σφαιρικών αποκλίσεων του Ήλιου κατά τη διάρκεια της ολικής έκλειψης Ηλίου: πηγές: 1. Frank Shu «Αστροφυσική», ΠΕΚ – https://cup.gr/book/astrofisiki-tomos-i/ 2. The Science of SunSketcher – https://sunsketcher.org/research.php
-
Οι φυσικές και μεταφυσικές προϋποθέσεις της επιστήμης. Ένας αιώνας μεγάλων επιστημονικών ανακαλύψεων αλλά και φιλοσοφικών-επιστημολογικών ανατροπών. Από το 1930 μέχρι το 1960 στην ευρωπαϊκή και την παγκόσμια σκηνή του επιστημονικού υπερθεάματος κυριαρχεί το νέο και ιδιαίτερα επιθετικό επιστημολογικό πρόγραμμα του «λογικού θετικισμού» ή «νεοθετικισμού», το οποίο ήθελε να διαχωρίσει την επιστημονικά έγκυρη γνώση από την ψευδοεπιστήμη και επομένως να εξαλείψει, ως στερούμενη νοήματος, κάθε μεταφυσική αναζήτηση. Ποιες ήταν οι συνέπειες αυτού του νέου διαφωτιστικού προγράμματος και πώς επηρέασε τη φιλοσοφία της επιστήμης και, ευρύτερα, την ανθρώπινη γνώση;Από το 1930 μέχρι το 1960 στην ευρωπαϊκή και την παγκόσμια σκηνή του επιστημονικού υπερθεάματος κυριαρχεί το νέο και ιδιαίτερα επιθετικό επιστημολογικό πρόγραμμα του «λογικού θετικισμού» ή «νεοθετικισμού», το οποίο ήθελε να διαχωρίσει την επιστημονικά έγκυρη γνώση από την ψευδοεπιστήμη και επομένως να εξαλείψει, ως στερούμενη νοήματος, κάθε μεταφυσική αναζήτηση. Ποιες ήταν οι συνέπειες αυτού του νέου διαφωτιστικού προγράμματος και πώς επηρέασε τη φιλοσοφία της επιστήμης και, ευρύτερα, την ανθρώπινη γνώση;Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι οι νεωτερικές φυσικές επιστήμες αναδύθηκαν και συγκροτήθηκαν, σταδιακά, σε ρήξη με τις προγενέστερες μυθολογικές ή υπερφυσικές αντιλήψεις της Αρχαιότητας και του Μεσαίωνα, καθώς και ότι εξελίχθηκαν σε πλήρη αντίθεση με τις μεταφυσικές και τις θεολογικές προσεγγίσεις του παρελθόντος. Πόσοι υποψιάζονται ότι η μεγάλη πολιτισμική, κοινωνική και διανοητική τομή που, από τον 17ο αιώνα και μετά, διαφοροποίησε τη νεόκοπη επιστημονική επανάσταση από την αρχαία και τη μεσαιωνική νοοτροπία, δεν βασίστηκε μόνο σε νέα εμπειρικά ή θεωρητικά δεδομένα, αλλά και σε υπόρρητες μεταφυσικές παραδοχές;Πράγματι, από όλες τις ιστορικές ανασυγκροτήσεις προκύπτει ότι τόσο η «Μεγάλη Επιστημονική Επανάσταση» όσο και η πρωτοφανής γνωστική-τεχνολογική ιδιοποίηση της Φύσης που προέκυψε από τη νεωτερική επανάσταση, προϋπέθεταν εξ αρχής -και εξακολουθούν να προϋποθέτουν!- την αποδοχή από την εκάστοτε επιστημονική κοινότητα κάποιων υπόρρητων γνωσιολογικών και αναπόδεικτων μετα-φυσικών αρχών. Και, όπως θα δούμε, δεν είναι καθόλου εύκολο για την επιστημονική σκέψη να εξαλείψει οριστικά τις υπόρρητες μεταφυσικές της προκείμενες ή να απαλλαγεί από τις γνωσιολογικές αυταπάτες της εποχής της.Εν τούτοις, κατά τα τέλη του 19ου αιώνα, για να δικαιολογηθεί (γνωστικά) και να νομιμοποιηθεί (κοινωνικοπολιτικά) ο σημαντικά αναβαθμισμένος ρόλος των φυσικών επιστημών στις δυτικές κοινωνίες, θα έπρεπε να τεκμηριωθεί επαρκώς η εμφανής γνωσιολογική, μεθοδολογική και βέβαια η τεχνολογική ανωτερότητα των φυσικών επιστημών, σε σχέση με τα εναλλακτικά, προεπιστημονικά πρότυπα σκέψης και δράσης.Ετσι, από τις αρχές του εικοστού αιώνα, οι μέχρι τότε αυθόρμητες επιστημολογικές απόψεις και, εν πολλοίς, οι γνωσιολογικά και μεθοδολογικά αυθαίρετες ιδέες των επιστημόνων άρχισαν σταδιακά να υποκαθίστανται από τις πολύ πιο σοβαρές γνωστικές προσεγγίσεις και τις συστηματικές λογικές αναλύσεις μιας νέας, ετερογενούς, αλλά ιδιαίτερα δυναμικής ερευνητικής ομάδας εμπειριστών φιλοσόφων, οι οποίοι στόχευαν προγραμματικά σε μια αντικειμενική, ρεαλιστική και άρα αντιμεταφυσική προσέγγιση των θεμελίων της νέας επιστημονικής γνώσης και των επαναστατικών της κατακτήσεων.Μια νέα γενιά από Ευρωπαίους μαθηματικούς, φυσικούς επιστήμονες και φιλοσόφους θα ενώσουν τις προσπάθειές τους για να αποκαλύψουν ποια είναι η ιδιαίτερη μεθοδολογική και η γνωστική προσέγγιση των πιο σύγχρονων και ανεπτυγμένων επιστημονικών πεδίων (αρχικά της μαθηματικής Λογικής και κατόπιν της Φυσικής). Το πρόγραμμα εξάλειψης της Μεταφυσικής Κάποιοι από αυτούς τους νέους φιλοσόφους της επιστήμης, μετά το 1925, θα θέσουν ρητά ως προγραμματικό τους στόχο να αναλύσουν τη θεμελιώδη εννοιολογική δομή και τους συντακτικούς κανόνες παραγωγής της επιστημονικής γλώσσας, για να ορίσουν επακριβώς τι είναι η φυσική επιστήμη και σε τι διαφέρει από την ψευδοεπιστήμη. Ωστόσο, η υλοποίηση αυτού του προγράμματος προϋποθέτει ότι αυτοί οι φιλόδοξοι λογικοί εμπειριστές όφειλαν αφ’ ενός να ανακαλύψουν ποιοι είναι οι διαχρονικοί και κοινοί σε όλες τις φυσικές επιστήμες νοητικοί κανόνες που επιτρέπουν την παραγωγή και τη διάκριση των αληθών επιστημονικών προτάσεων από τις ψευδείς και αφ’ ετέρου να αποσαφηνίσουν πώς και σε τι ακριβώς διαφοροποιούνται οι γνωστικά έγκυρες επιστημονικές θεωρίες από τις ευρύτατα αποδεκτές και, εν πολλοίς, «αυθαίρετες» μεταφυσικές προσεγγίσεις της φυσικής πραγματικότητας, που επικρατούσαν μέχρι τότε.Αυτό το ιδιαίτερα μαχητικό γνωσιολογικό πρόγραμμα -ταυτοχρόνως επιστημολογικό και αντιμεταφυσικό- θα διατυπωθεί ρητά κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου από τον «Κύκλο της Βιέννης» (Wiener Kreis), μια ομάδα προοδευτικών φιλοσόφων της επιστήμης που θα προτείνει μια καινοφανή και σύνθετη λογική και εμπειρική προσέγγιση της «επιστημονικής γλώσσας». Στην ίδρυση αυτής της ομάδας πρωταγωνιστικό ρόλο είχε ο Μόριτς Σλικ (Moritz Schlick, 1882-1936), ενώ στον αρχικό πυρήνα του «Κύκλου της Βιέννης» συμμετείχαν οι Waismann, Neurath, Hahn και Carnap. Ετσι, σε ζοφερούς κοινωνικοπολιτικά καιρούς, προέκυψε το πολύ φιλόδοξο επιστημονικό και διαφωτιστικό κίνημα εξορθολογισμού του συνόλου της σύγχρονης επιστημονικής σκέψης, που αυτοπροσδιορίστηκε ως «λογικός εμπειρισμός» ή «νεοθετικισμός».Ποια ήταν, όμως, τα εργαλεία αυτών των Ευρωπαίων ευαγγελιστών του επιστημονικού εξορθολογισμού; Η νέα πνευματική επιφοίτηση του επιστημονικού «ορθού λόγου» είχε προαναγγελθεί από τον Ερνστ Μαχ (1838-1916), κορυφαίο φυσικό και αρχάγγελο του αυστριακού εμπειρισμού, και από τον νεαρό Λούντβιχ Βιτγκενστάιν (1889-1951), μεγαλοφυή αρχάγγελο της αναλυτικής φιλοσοφίας της γλώσσας. Και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι όλα τα μέλη του «Κύκλου της Βιέννης» θεωρούσαν γενάρχες και πνευματικούς προπάτορες του κινήματός τους αυτούς τους δύο αυστριακής καταγωγής στοχαστές.Οι προγραμματικοί στόχοι του νεοθετικισμού ήταν: 1) Η αυστηρή λογική ανάλυση κάθε έγκυρης γνώσης, η οποία προκύπτει αποκλειστικά και μόνο από τις φυσικές επιστήμες. Και 2) Η εμπειρική επαλήθευση κάθε επιστημονικής θεωρίας αποτελεί το αποφασιστικό κριτήριο για τη διάκριση και την οριοθέτηση της επιστημονικής σκέψης τόσο από τις αντιεπιστημονικές δοξασίες όσο και τις μεταφυσικές «α-νοησίες». Και για την εδραίωση αυτού του επιστημολογικού προγράμματος, οι νεοθετικιστές χρησιμοποίησαν τα νέα εργαλεία της λογικής ανάλυσης για να ελέγξουν τις, τότε, νέες φυσικές θεωρίες της Σχετικότητας και της Κβαντομηχανικής.Από τις μεταφυσικά και επιστημολογικά μεροληπτικές αναλύσεις των νεοθετικιστών προέκυψε ότι κάθε επαρκώς αναπτυγμένη και άρα «νόμιμη» επιστημονική θεωρία οφείλει να έχει τη μορφή ενός αξιωματικού-παραγωγικού συστήματος: οι προτάσεις, υποθέσεις και θεωρίες του οποίου πρέπει να προκύπτουν πάντα σύμφωνα με αυστηρά λογικούς και επαγωγικούς κανόνες και, σε τελευταία ανάλυση, πρέπει να θεμελιώνονται στα εμπειρικά-παρατηρησιακά δεδομένα της επιστημονικής έρευνας.Το μεθοδολογικό τέχνασμα των νεοθετικιστών ήταν να διαχωρίζουν αυστηρά το «πλαίσιο ανακάλυψης» από το «πλαίσιο θεμελίωσης» και, παράλληλα, να εισάγουν τη διάκριση των «παρατηρησιακών-εμπειρικών όρων» από τους «θεωρητικούς όρους ή τις έννοιες» κάθε ώριμης επιστημονικά θεωρίας, δύο εντελώς αυθαίρετες γνωσιολογικά διακρίσεις, αφού, όπως επανειλημμένα αποδείχτηκε από τις μεταγενέστερες έρευνες, δεν υπάρχουν αμιγώς ή αμόλυντοι θεωρητικά «παρατηρησιακοί όροι», ούτε ευσταθεί η απόλυτη διάκριση μεταξύ πλαισίου ανακάλυψης και πλαισίου θεμελίωσης, σύμφωνα με τις ιστορικές ανασυγκροτήσεις της πραγματικής εξέλιξης των επιστημών. Εξάλλου, ούτε καν θεωρητικά δεν ισχύει η «αρχή της επαγωγής» που στηρίζει αυτές τις αυθαίρετες και, κατά βάθος, μεταφυσικές διακρίσεις, διότι αν «το νόημα μιας επιστημονικής πρότασης είναι η εμπειρική μέθοδος επαλήθευσής της», όπως υποστήριζαν οι περισσότεροι λογικοί εμπειριστές, τότε οι βασικοί νόμοι της Φυσικής δεν θα έπρεπε να ισχύουν, αφού οι εμπειρικές επαληθεύσεις τους είναι πεπερασμένες και οι μελλοντικές έρευνες θα μπορούσαν κάλλιστα να τις διαψεύσουν!Ευτυχώς, η κυριαρχία του νεοθετικισμού, ως φιλοσοφικά έγκυρης και μεθοδολογικά τεκμηριωμένης ερμηνείας της δομής και της δυναμικής κάθε επιστημονικής γνώσης, θα κρατήσει μόλις τρεις δεκαετίες, από το 1930 μέχρι το 1960. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, η απόρριψη των βασικών θέσεων του λογικού εμπειρισμού θα είναι σχεδόν πλήρης και θα λάβει, διεθνώς, κατακλυσμιαίες διαστάσεις, που θα εκφραστούν κυρίως από τη λεγόμενη «ιστορικιστική στροφή» στην επιστημολογία. Αποκαλύπτοντας τα όρια του επιστημονισμού Αυτή η κοσμογονική διανοητική μεταστροφή θα αναδείξει τα εγγενή και ανυπέρβλητα όρια της νεοθετικιστικής προσέγγισης, που επί τρεις δεκαετίες, τουλάχιστον, αναζητούσε μάταια ένα απόλυτο, διαχρονικό και άρα υπεριστορικό φυσικαλιστικό θεμέλιο για κάθε έγκυρη επιστημονική γνώση. Σε πλήρη αντίθεση με το νεοθετικιστικό μοντέλο, η νέα επιστημολογία θα επιχειρήσει να αποκαταστήσει την πολυπλοκότητα της επιστημονικής περιπέτειας, αναδεικνύοντας τα εγγενή γνωσιολογικά και πολιτισμικά όρια κάθε σπουδαίου επιστημονικού εγχειρήματος, καθώς και τη δυσεξάλειπτη εξάρτηση όλων των σημαντικών επιστημονικών εξελίξεων από τις ευρύτερες κοινωνικοϊστορικές συνθήκες.Σημείο μετάβασης από την κλασική θετικιστική στη νέα επιστημολογική προσέγγιση θεωρείται το πρωτοποριακό έργο του επίσης Αυστριακού Καρλ Πόπερ (1902-1994). Ο Πόπερ ήταν ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους της επιστήμης του προηγούμενου αιώνα και δικαίως θεωρείται ο «δολοφόνος του νεοθετικισμού», ενώ οι διάσημοι μαθητές του, ο Ιμρε Λάκατος (Imre Lakatos, 1922-1974) και ο Πολ Φεγεράμπεντ (Paul Karl Feyerabend, 1924-1994), θα συμβάλουν αποφασιστικά με το έργο τους στην ανάδυση και την εδραίωση της σύγχρονης επιστημολογίας.Πάντως, οι ιστορικοί των ιδεών θεωρούν ως σημείο καμπής για το πέρασμα από την παλιά στη νέα επιστημολογία την κυκλοφορία, το 1962, του βιβλίου «Η δομή των επιστημονικών επαναστάσεων», του Τόμας Κουν (T.S. Kuhn, 1922-1996). Σε αυτό το επαναστατικό βιβλίο, ο κορυφαίος Αμερικανός επιστημολόγος απορρίπτει τελεσίδικα τις αρχές του νεοθετικισμού περί επαλήθευσης ή της εμπειρικής επικύρωσης των επιστημονικών θεωριών και την αρχή της επαγωγής των θεωρητικών όρων στους παρατηρησιακούς όρους μιας θεωρίας. Συνεπώς, στο βιβλίο αυτό καταρρίπτεται -με πλήθος φιλοσοφικών και ιστορικών επιχειρημάτων- το γραμμικό ή συσσωρευτικό μοντέλο προόδου της επιστημονικής γνώσης που βασιζόταν σε αυτές τις νεοθετικιστικές αρχές.Αντίθετα, βασιζόμενος τόσο στο έργο του Καρλ Πόπερ και της σχολής του όσο και στις κατακτήσεις των κορυφαίων Γάλλων ιστορικών της επιστήμης, ο Τόμας Κουν θα εισαγάγει την αποφασιστική έννοια του επιστημονικού «Παραδείγματος», η οποία συνοψίζει επαρκώς ένα εντελώς απρόσμενο και ριζοσπαστικό μοντέλο κατανόησης του επιστημονικού γίγνεσθαι και της ιστορίας του! Εκτοτε, η αναπόφευκτα σχετικιστική και ιστορική έρευνα στο πεδίο της επιστημολογίας θα αποκαλύψει ότι, στη μακρά ιστορία της, καμία φυσική επιστήμη δεν παρουσιάζει την ιστορικά στατική, γνωσιολογικά πλήρη και κοινωνικά ουδέτερη εικόνα που ονειρεύονταν οι νεοθετικιστές.Μια ευρύτερη πολιτισμική και πολιτική συνέπεια αυτών των εξελίξεων είναι ότι οι φυσικές επιστήμες δεν διαφέρουν ουσιωδώς, ούτε και πρέπει να θεωρούνται «ανώτερες» από τις ανθρωπιστικές επιστήμες. Παρά τις σημαντικές μεθοδολογικές διαφορές των αντικειμένων τους και των γνωστικών τους προτεραιοτήτων, αυτά τα δύο είδη γνώσης αποτελούν εξίσου το προϊόν της ιδιαίτερης ιστορίας τους και την έκφραση της κοινής «ανθρώπινης, πολύ ανθρώπινης» ανάγκης για γνωστική ιδιοποίηση του φυσικού κόσμου και του εαυτού μας.Πώς συμβαίνει και σε μια εποχή υποτιθέμενου θριάμβου της επιστήμης, ένας ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπων να παραδίδονται χωρίς αντίσταση στις πιο ακραίες μορφές ανορθολογισμού και ψευδοεπιστήμης; Αυτό είναι το βασικό ερώτημα που διερευνά διεξοδικά ο Στέφανος Τραχανάς στο νέο του βιβλίο «Ο Κύκλος: Επιστήμη και δημοκρατία σε ανήσυχους καιρούς», που μόλις κυκλοφόρησε από τις ΠΕΚ.Αναζητώντας τα αναγκαία και έγκυρα επιστημολογικά εργαλεία για την αντιμετώπιση της σύγχρονης ψευδοεπιστήμης, ο Στέφανος Τραχανάς τα βρήκε, παραδόξως, στις ανιστόρητες και οριστικά διαψευσμένες επιστημολογικές ιδέες του «Κύκλου της Βιέννης», εξ ου και ο τίτλος του βιβλίου!Ετσι, το επόμενο Σάββατο ζητήσαμε από τον ίδιο τον συγγραφέα να μας εξηγήσει αναλυτικά αυτή την απρόσμενη και προκλητική επιστημολογική επιλογή του. https://physicsgg.me/2024/04/07/οι-φυσικές-και-μεταφυσικές-προϋποθέσ/ Από αριστερά τρεις πρωταγωνιστές του εμπειρικού και νεοθετικιστικού φιλοσοφικού προγράμματος: ο Ερνστ Μαχ, ο Λούντβιχ Βιτγκενστάιν και ο Μόριτς Σλικ. Και δίπλα, τρεις κορυφαίοι αντιθετικιστές επιστημολόγοι: ο Καρλ Πόπερ, ο Ιμρε Λάκατος και ο Τόμας Κουν.
-
Ελληνικές Πρωτοπόρες Εταιρείες.
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Δροσος Γεωργιος σε Αστρο-ειδήσεις
Atlas Robotics: Κατασκευή ρομποτικών συστημάτων στην Ελλάδα Η Atlas Robotics θα παράγει εκτός από ρομπότ, λογισμικό και συστήματα ελέγχου. Επένδυση ύψους 90,8 εκατ. στην έρευνα, ανάπτυξη και κατασκευή στην Ελλάδα καινοτόμων ρομποτικών συστημάτων σχεδιάζει η Atlas Robotics Α.Ε., με έδρα τα Ιωάννινα.Η εν λόγω εταιρεία, η οποία εκκινεί από τις ΗΠΑ (Νέα Υόρκη), έχοντας έδρα και στην πρωτεύουσα της Ηπείρου, έχει κάνει αίτηση υπαγωγής της επένδυσής της στον Ν.4864/2021 ως «Εμβληματική Επένδυση Εξαιρετικής Σημασίας», με το σχέδιό της να βρίσκεται σε διαβούλευση μέχρι 18/4/24.Ειδικότερα, το προτεινόμενο επενδυτικό σχέδιο αφορά την έρευνα, ανάπτυξη και την κατασκευή στην Ελλάδα ρομπότ για τη χρήση τους στις επιθεωρήσεις, δοκιμές και πιστοποιήσεις σε κλάδους όπως η υγεία (χειρουργικός και διαγνωστικός τομέας), τα τρόφιμα, η αμυντική βιομηχανία, η αεροπορική βιομηχανία, η αυτοκινητοβιομηχανία, η διαγνωστική κτηνιατρική, η γενική βιομηχανία, κ.α. Και συστήματα ελέγχου Η Atlas Robotics θα παράγει εκτός από ρομπότ, λογισμικό και συστήματα ελέγχου. Έπειτα από την παραγωγή τους θα παραμένουν στην κυριότητά της και θα τα τοποθετεί στις εγκαταστάσεις των πελατών της για τις δοκιμές, επιθεωρήσεις και πιστοποιήσεις, αμειβόμενη με βάση τις σαρώσεις που θα κάνουν τα ρομπότ για τους ελέγχους και τις δοκιμές.Ορισμένα από τα ρομπότ που θα παραχθούν θα μένουν στο εργοστάσιο και οι έλεγχοι για τους πελάτες θα γίνονται απομακρυσμένα από εργαστήρια δοκιμών που θα δημιουργηθούν στην Ηγουμενίτσα (περιοχή Καρτέρι Μαργαριτίου).Το σημείο που έχει επιλεχθεί για την ανάπτυξη της δραστηριότητας της Atlas Robotics χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα στρατηγικό για τη μεταφορά πρώτων υλών όσο και των στελεχών, δεδομένου ότι βρίσκεται πλησίον του λιμανιού της Ηγουμενίτσας και των αυτοκινητοδρόμων της Εγνατίας Οδού, της Ιόνιας Οδού, των αεροδρομίων των Ιωαννίνων και του Άκτιου και του πανεπιστήμιου των Ιωαννίνων.Ο φορέας της επένδυσης αιτείται ένταξη του έργου στις διατάξεις του Ν.4864/2021 ως εμβληματική επένδυση, όπως προαναφέραμε, καθώς και τη λήψη των κινήτρων της φορολογικής απαλλαγής και ενίσχυσης των δαπανών στρατηγικών επενδύσεων (για έργα έρευνας και ανάπτυξης). Νέες θέσεις εργασίας Στο επενδυτικό της σχέδιο αναφέρει, μεταξύ άλλων, πως θα δημιουργηθούν τουλάχιστον 443 νέες θέσεις εργασίας, ενώ επισημαίνει τον αντίκτυπο της επένδυσης σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο για την οικονομία και την τοπική κοινωνία, αλλά και για την ανταγωνιστικότητα και την ενίσχυση της χώρας συνολικά.Με βάση την πρόβλεψη πωλήσεων του επιχειρηματικού της σχεδίου, θα εξάγει το μεγαλύτερο ποσοστό των προϊόντων της και υπηρεσιών στη διεθνή αγορά, αυξάνοντας ολοένα και περισσότερο την αξία των εξαγωγών της ανά έτος. Συνολικά πάνω από το 90% του κύκλου εργασιών της σε προϊόντα και υπηρεσίες θα αφορά εξαγωγές και μάλιστα στον κλάδο της υψηλής τεχνολογίας. https://www.naftemporiki.gr/business/1636357/atlas-robotics-kataskeyi-rompotikon-systimaton-stin-ellada/ -
Πίτερ Χιγκς (1929-2024) Ο φυσικός Peter Higgs πέθανε χθες σε ηλικία 94 ετών, σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωση του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου. Ο Peter Higgs μοιράστηκε με τον Francois Englert το βραβείο Νόμπελ Φυσικής το 2013 «για την θεωρητική ανακάλυψη ενός μηχανισμού που συμβάλει στην κατανόηση της προέλευσης της μάζας των υποατομικών σωματιδίων, και η οποία επιβεβαιώθηκε στις 4 Ιουλίου του 2012 από την ανακάλυψη του προβλεπόμενου στοιχειώδους σωματιδίου στα πειράματα ATLAS και CMS του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων του CERN» Ο Peter Higgs, σε αντίθεση με τους περισσότερους φυσικούς, ήταν μετριόφρων σε υπερβολικό βαθμό και ένιωθε ευτυχής διότι επισκιαζόταν από το σωματίδιο που φέρει το όνομά του, το μποζόνιο Higgs. Διατύπωσε την επαναστατική θεωρία του τη χρονιά που ο Feynman βραβεύθηκε με το το Νόμπελ Φυσικής. Ήταν η εποχή που τα εργαλεία του επαγγέλματος ήταν το μολύβι και το χαρτί. Ο Βρετανός φυσικός περιέγραψε αυτό που τελικά έγινε γνωστό ως Μηχανισμός Χιγκς: μια εξήγηση για το πώς τα στοιχειώδη σωματίδια, από τα οποία αποτελούνται όλα όσα μας περιβάλλουν, απέκτησαν τις μάζες τους τις πρώτες στιγμές μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Μπορεί ο Χιγκς να υποβάθμιζε τον ρόλο που διαδραμάτισε στην ανάπτυξη της ιδέας, ωστόσο, η σημασία της ίδιας της θεωρίας δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Αυτό που έκανε ήταν στην πραγματικότητα αρκετά βαθύ, και σήμερα αποτελεί έναν από τους θεμέλιους λίθους των θεωριών μας για τα δομικά συστατικά της φύσης.Ο Χιγκς γεννήθηκε στο Νιουκάστλ το 1929. Ο πατέρας του, ένας μηχανικός ήχου στο BBC, μετακόμισε με την οικογένειά του στο Μπίρμινγκχαμ και αργότερα στο Μπρίστολ. Εκεί, ο Χιγκς γράφτηκε στο σημερινό Σχολείο Κόθαμ. Οι πρώτες του μέρες δεν ήταν ιδανικές. Ένα από τα πρώτα πράγματα που του συνέβησαν ήταν να σκοντάψει σε ένα κρατήρα που είχε δημιουργηθεί από μια βόμβα στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και να σπάσει το χέρι του. Ήταν όμως εξαιρετικός μαθητής. Κέρδισε βραβεία σε πολλά μαθήματα –η ειρωνεία είναι ότι σε αυτά δεν συμπεριλαμβανόταν η φυσική.Για τον έφηβο Χιγκς, από τη φυσική έλειπε ο ενθουσιασμός. Οι καλύτεροι δάσκαλοι έλειπαν στον πόλεμο, και αυτό συνεισέφερε το δίχως άλλο σε αυτή του την άποψη. Η οποία άλλαξε χάρη σε ένα τυχαίο γεγονός: Μια μέρα, την ώρα που στεκόταν και χάζευε στο πίσω μέρος της πρωινής σχολικής συγκέντρωσης, ο Χιγκς παρατήρησε ότι ένα όνομα εμφανιζόταν περισσότερες από μία φορές στον πίνακα με τα τιμώμενα πρόσωπα. Ο Χιγκς διερωτήθηκε ποιος ήταν αυτός ο Π.Α.Μ. Ντιράκ και αναζήτησε το όνομά του στον κατάλογο των αποφοίτων. Έμαθε ότι ο Πολ Ντιράκ ήταν ένας από τους θεμελιωτές της κβαντικής θεωρίας, ό,τι πλησιέστερο στον Αϊνστάιν είχε βγάλει η Βρετανία. Μέσα από τον Ντιράκ, ο Χιγκς έγινε τελικά λάτρης του μυστήριου κόσμου της θεωρητικής φυσικής.Ο Χιγκς ανακάλυψε ότι δεν έκανε για πειράματα, ένα συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε μέσα από διάφορες κακοτυχίες και αναποδιές, μερικές φορές δραματικές. Στο πανεπιστήμιο, όμως, απέδειξε στον εαυτό του ότι ήταν ένας αξεπέραστος θεωρητικός. Ήταν ο πρώτος που δοκιμάστηκε σε μια εξάωρη θεωρητική εξέταση στο Κινγκς Κόλετζ του Λονδίνου, στην οποία οι διδάσκοντες, ελλείψει μιας καλύτερης ιδέας, του έθεσαν ένα ζήτημα που είχε πρόσφατα επιλυθεί και δημοσιευτεί σε μια κορυφαία επιθεώρηση φυσικής.«Ο Πίτερ έβαλε μπρος, πήρε το θέμα στα σοβαρά, το σκέφτηκε, και σε εκείνο το διάστημα των έξι ωρών κατάφερε να το επιλύσει, να το γράψει και να το παρουσιάσει», λέει ο Μάικλ Φίσερ, φίλος του από το Κινγκς. Η διατύπωση της σωστής απάντησης ήταν μόνο η αρχή. «Μετά από λίγο καιρό, όταν τελικά βαθμολογήθηκε, αποδείχθηκε ότι η απόδειξη του Πίτερ ήταν καλύτερη από την πρωτότυπη που είχε επιλεγεί από τη βιβλιογραφία».Η μεγάλη ανακάλυψη του Χιγκς ήρθε στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, όπου θεωρείτο παρείσακτος, γιατί ασχολούταν με ιδέες που πολλοί φυσικοί είχαν εγκαταλείψει. Παρ’ όλα αυτά, το πείσμα του απέφερε καρπούς. Εκείνη την εποχή, στον κλάδο μαινόταν μια διαμάχη σχετικά με τον τρόπο, με τον οποίο τα σωματίδια μπορούσαν να αποκτήσουν τη μάζα τους. Η υπό συζήτηση θεωρία ήταν ξεκάθαρα λανθασμένη, και ο Χιγκς κατάφερε να διακρίνει τον λόγο και τον τρόπο με τον οποίο μπορούσε να τη διορθώσει. Δημοσίευσε ένα σύντομο άρθρο τον Σεπτέμβριο του 1964 και αμέσως μετά έγραψε ένα εκτενέστερο σχετικό άρθρο. Προς μεγάλη του απογοήτευση, το άρθρο απορρίφθηκε, κατά ειρωνεία της τύχης, από έναν επιμελητή του CERN.Αγανακτισμένος με την απόφαση, ο Χιγκς πρόσθεσε δύο παραγράφους στο ίδιο άρθρο και το δημοσίευσε σε ένα ανταγωνιστικό αμερικανικό περιοδικό. Στην προτελευταία πρόταση γινόταν η πρώτη αναφορά σε αυτό που αργότερα ονομάστηκε “μποζόνιο Χιγκς”. Αρχικά, πολλοί αντιστάθηκαν στη θεωρία του. Πριν δώσει μια διάλεξη στο Χάρβαρντ το 1966, ένας κορυφαίος φυσικός, ο αποθανών Σίντνεϊ Κόλμαν, ανέφερε στην τάξη του ότι θα ερχόταν να τους δει ένας ηλίθιος. «Και εσείς θα τον ξεσκίσετε». Ο Χιγκς έμεινε σταθερός στις απόψεις του. Και τελικά, τους κέρδισε.Ο Κεν Πιτς, καθηγητής φυσικής στην Οξφόρδη που συνεργάστηκε με τον Χιγκς στο Εδιμβούργο, ανέφερε πως η αποφασιστικότητα ήταν πάντοτε χαρακτηριστικό του Πίτερ: «Είχε μια εσωτερική ανθεκτικότητα, μια ατσαλένια βούληση, η οποία δεν γίνεται αμέσως αντιληπτή». Αυτή έγινε πάντως εμφανής όταν ο Στίβεν Χόκινγκ υποστήριξε ότι το μποζόνιο Χιγκς δεν θα ανακαλυπτόταν ποτέ. Ο Χιγκς ανταπάντησε, λέγοντας ότι ο Χόκινγκ, λόγω της δημοφιλίας του, μπορούσε να πει με ευκολία πράγματα που άλλοι δεν θα μπορούσαν.Ο Χιγκς υπήρξε ενεργό μέλος της Εκστρατείας για τον Πυρηνικό Αφοπλισμό, αλλά αποσύρθηκε όταν ο οργανισμός ύψωσε τη φωνή του και κατά της πυρηνικής ενέργειας. Αισθάνθηκε ότι είχαν μπερδέψει την ελεγχόμενη με την μη ελεγχόμενη έκλυση της πυρηνικής ενέργειας. Εντάχθηκε επίσης στην Greenpeace αλλά επίσης αποσύρθηκε, όταν οι ιδεολογίες της άρχισαν να βαραίνουν περισσότερο από την επιστήμη της.Ο Χιγκς δεν ήταν ο μόνος επιστήμονας που κατέληξε στη συγκεκριμένη θεωρία για τη μάζα των σωματιδίων το 1964. Οι Φρανσουά Ένγκλερτ και Ρόμπερτ Μπράουτ, του Ελεύθερου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών, προηγήθηκαν και δημοσίευσαν τα άρθρα τους δύο εβδομάδες πριν τον Χιγκς, αλλά αμέλησαν να αναφερθούν στο κεντρικής σημασίας νέο σωματίδιο που οι επιστήμονες θα χρειάζονταν για να αποδείξουν την ορθότητα της θεωρίας. Τρεις ακόμη φυσικοί, οι Τζέρι Γκουράλνικ, Ντικ Χέιγκεν και Τομ Κιμπλ, είχαν επίσης επεξεργαστεί τη θεωρία και δημοσίευσαν το άρθρο τους έναν μήνα αργότερα.Ο καθηγητής Peter Higgs ακούει συγκινημένος την ανακοίνωση ανακάλυψης του μποζονίου Higgs.Όταν το 2012 μπήκε στο αμφιθέατρο του CERN για να ακούσει την ανακοίνωση των συναδέλφων του, όλοι σηκώθηκαν όρθιοι και άρχισαν να τον χειροκροτούν. Κατά τη διάρκεια των ομιλιών έδειχνε μάλλον γλαρωμένος, αλλά στο τέλος ξύπνησε, όταν το κοινό εξερράγη αντιλαμβανόμενο τη σημασία του επιτεύγματος. Ήταν τότε που η κάμερα τον συνέλαβε να βγάζει το μαντίλι του και να σκουπίζει τα δακρυσμένα μάτια του. πηγές: 1. Peter Higgs: o μετριόφρων φυσικός που υποτιμά τον εαυτό του 2. H «αξιολόγηση» του καθηγητή Peter Higgs 3. Τι γνωρίζετε για το σωματίδιο Ηiggs; (διαδραστικό test) H δημοσίευση του Peter Higgs στο PHYSICAL REVIEW LETTERS 19/10/1964
-
Διαστημική Εξερεύνηση
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Δροσος Γεωργιος σε Αστρο-ειδήσεις
Rocket and Space Corporation "Energia" 6 απρ. στις 11:32 Από το διάστημα στο Καζακστάν σε 3 ώρες 23 λεπτά. Η στέπα κοντά στην πόλη Dzhezkazgan υποδέχεται φιλόξενα τους ήρωες Τα ακόλουθα επέστρεψαν με ασφάλεια από την τροχιά στην κάψουλα Soyuz MS-24: ✔ κοσμοναύτης Oleg Novitsky. ✔ συμμετέχων πτήσης από τη Δημοκρατία της Λευκορωσίας Marina Vasilevskaya. ✔ αστροναύτης Loral O'Hara. Χαιρόμαστε που βλέπουμε όλους υγιείς. Και σχετικά χαρούμενος.Παρόλα αυτά, η προσγείωση δεν είναι εύκολη υπόθεση. «Αντίο» στην έλλειψη βαρύτητας και σχεδόν αμέσως «γεια» σε υπερφορτώσεις έως 5g. Συμβατικά, το σώμα σας ζυγίζει πέντε φορές περισσότερο, κάτι που δεν είναι ευχάριστο. Ωστόσο, αυτή τη φορά ο Oleg Novitsky και η Marina Vasilevskaya δεν πέρασαν πολύ χρόνο σε τροχιά, περίπου δύο εβδομάδες, οπότε η προσαρμογή θα πρέπει να είναι πολύ πιο εύκολη. https://vk.com/rsc_energia?z=video-167742670_456239366%2F969c06290083956c4e%2Fpl_wall_-167742670 https://vk.com/rsc_energia?z=video-167742670_456239367%2F613962620d906bc9c9%2Fpl_wall_-167742670 https://vk.com/rsc_energia?w=wall-167742670_3549 https://vk.com/rsc_energia?w=wall-167742670_3551 -
Ολική έκλειψη ηλίου: Οι πιο εντυπωσιακές φωτογραφίες. Συγκλονιστικές εικόνες του φαινομένου για όσους δεν κατάφεραν να δουν τη live μετάδοση της NASA Πάνω από 31 εκατομμύρια άνθρωποι στη Βόρεια Αμερική είχαν την ευκαιρία να θαυμάσουν την ολική έκλειψη ηλίου, ενώ πάνω πάνω από 300 εκατομμύρια άτομα έγιναν μάρτυρες έστω της μερικής έκλειψης. Εκατοντάδες εκατομμύρια ακόμη ανά τον κόσμο είδαν τη μετάδοση του φαινομένου από τη NASA. Και το φαινόμενο από τροχιά. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1635332/oliki-ekleipsi-ilioy-oi-pio-entyposiakes-fotografies/
-
Πώς η αποστολή DART της NASA μπορεί να προκαλέσει βομβαρδισμό του Άρη από αστεροειδείς. Ο βομβαρδισμός του αστεροειδή Δίμορφου δημιούργησε θραύσματα που μπορεί να πέσουν στον Άρη στο μακρινό μέλλον.Ο αστεροειδής Δίμορφος και οι ογκόλιθοι που τον συνοδεύουν (στους κύκλους)Σε μια πρώτη πρόβα για την περίπτωση που κάποιος διαστημικός βράχος απειλήσει τη Γη, σκάφος της NASA έπεσε με φόρα πάνω σε έναν μικρό αστεροειδή το 2022 και κατάφερε να τον εκτρέψει από την πορεία του.Όπως φαίνεται, όμως, το πείραμα είχε απρόβλεπτες συνέπειες: νέα μελέτη εκτιμά ότι τα βράχια που εκτινάχθηκαν από τον αστεροειδή-στόχο μπορεί μια μέρα να πέσουν στον Άρη.Οι βράχοι προέρχονται από τον αστεροειδή Δίμορφο, ο οποίος έχει περίπου το μέγεθος της Μεγάλης Πυραμίδας του Χέοπα και κινείται σε τροχιά γύρω από έναν μεγαλύτερο αστεροειδή που ονομάζεται Δίδυμος.Τον Σεπτέμβριο του 2022, το σκάφος DART της NASA, σε μέγεθος μεγάλου αυτοκινήτου, έπεσε πάνω στον Δίμορφο με ταχύτητα 6,3 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο.Επίγεια τηλεσκόπια κατέγραψαν την πρόσκρουση και μετέπειτα παρατηρήσεις έδειξαν ότι η τροχιά του Δίμορφου γύρω από τον Δίδυμο είχε αλλάξει σημαντικά.Τα αποτελέσματα δημιούργησαν έτσι την αισιοδοξία ότι η ανθρωπότητα θα είχε τρόπο να αμυνθεί σε περίπτωση που κάποιος αστεροειδής βρεθεί στο διάβα της Γης.Σύμφωνα όμως με τη νέα μελέτη, η NASA δεν είχε λογαριάσει τα θραύσματα που εκτινάχθηκαν στο Διάστημα από την πρόσκρουση, συνολικά 37 βράχους με διάμετρο από 1 έως 7 μέτρα.Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μαθηματικά μοντέλα για να προσομοιώσουν την κίνηση των θραυσμάτων τα επόμενα 20.000 χρόνια.Αν και ο βαθμός αβεβαιότητας είναι μεγάλος, η ανάλυση δείχνει ότι κίνδυνος πρόσκρουσης στη Γη δεν υπάρχει. Εκτιμά όμως ότι τα συντρίμμια μπορεί να χτυπήσουν τον Άρη σε 6.000 χρόνια ή σε 15.000 χρόνια από σήμερα.Οι υπολογισμοί δεν έχουν υποβληθεί σε ανεξάρτητο έλεγχο και παρουσιάζονται ως προδημοσίευση στο αποθετήριο arXiv.«Δεν περιμέναμε ότι θα εκτινάσσονταν τόσο πολλοί και τόσο μεγάλοι βράχοι» δήλωσε στο National Geographic o Άντι Ρίβεν του Πανεπιστημίου «Τζονς Χόπκινς», μέλος της αποστολής DART.Σύμφωνα με τους ερευνητές που υπογράφουν τη μελέτη, τυχόν μελλοντικές αποστολές για την αναχαίτιση επικίνδυνων αστεροειδών πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα συντρίμμια. Ο Δίμορφος και πολλοί άλλοι αστεροειδείς θεωρούνται «σωροί από μπάζα», σύμφωνα με την ορολογία των αστρονόμων, είναι δηλαδή σαθρά συσσωματώματα βράχων και σκόνης και όχι συμπαγή αντικείμενα.Σύμφωνα με τη μελέτη, τα μικρότερα από τα 37 αδέσποτα θραύσματα του Δίμορφου πιθανότατα θα διαλυθούν στην αραιή αρειανή ατμόσφαιρα σε περίπτωση που πέσουν στον πλανήτη.Τα μεγαλύτερα όμως εκτιμάται ότι θα έφταναν στην επιφάνεια και θα άνοιγαν κρατήρες διαμέτρου έως 200 μέτρων. https://www.in.gr/2024/04/05/in-science/space/dart-peirama-tis-nasa-mporei-na-esteile-asteroeideis-se-poreia-sygkrousis-ton-ari
-
Ελον Μασκ: Σε ένα χρόνο η τεχνητή νοημοσύνη θα είναι εξυπνότερη από τον άνθρωπο. Η πολυσχιδής επιχειρηματική δραστηριότητα που ακολουθεί την πολυσχιδή προσωπικότητα του Ελον Μασκ καταγράφεται σχεδόν καθημερινά στις αναρτήσεις που κάνει στο Χ (πρώην Twitter) το οποίο εδώ και περίπου δύο χρόνια έχει εξαγοράσει ο Aμερικανός μεγιστάνας. Όπως είναι ευνόητο ο Μασκ δεν θα μπορούσε να αφήνει ασχολίαστο το ζήτημα της τεχνητής νοημοσύνης η καλπάζουσα εξέλιξη της οποίας είναι στην κορυφή της ατζέντας όχι μόνο σε τεχνολογικό αλλά και κοινωνικό- πολιτικό επίπεδο. Η γνώμη του αποκτά μεγαλύτερη σημασία αφού ίδρυσε τη δική του εταιρεία ανάπτυξης τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης, την xAI, η οποία παρουσίασε πρόσφατα το δικό της πρόγραμμα γενετικής νοημοσύνης στα πρότυπα του ChatGPT.«Η εικασία μου είναι ότι θα έχουμε τεχνητή νοημοσύνη που είναι πιο έξυπνη από οποιονδήποτε άνθρωπο πιθανότατα γύρω στο τέλος του επόμενου έτους» είπε ο Μασκ κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης στο X. Πρόσθεσε ότι μέσα σε πέντε χρόνια η ικανότητα της τεχνητής νοημοσύνης θα είναι σε τόσο υψηλό επίπεδο που θα ξεπερνούσε ένα σύστημα νοημοσύνης που θα διέθετε το IQ όλων των ανθρώπων στον πλανήτη. Η μήνυση Να σημειωθεί ότι ο Μασκ ήταν συνιδρυτής της OpenAI, της εταιρείας που δημιούργησε το ChatGPT και κάποια στιγμή αποχώρησε αλλά πριν από ένα μήνα υπέβαλε μήνυση στην εταιρεία επειδή φέρεται να εγκατέλειψε την αρχική της αποστολή να αναπτύξει την τεχνολογία της προς όφελος της ανθρωπότητας και όχι για κέρδος κάτι που η OpenAI αρνείται.Ο Μασκ έχει κρούσει επανειλημμένα τον κώδωνα του κινδύνου για τους πιθανούς κινδύνους που εγκυμονεί η τεχνητή νοημοσύνη προειδοποιώντας ότι η ΑΙ μπορεί να αποκτήσει τη δυνατότητα «καταστροφής του πολιτισμού». Θεωρεί επίσης πολύ πιθανή τη χρήση των εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης από εδώ και πέρα στις εκλογικές αναμετρήσεις. Ο Μασκ σημείωσε πάντως στην ανάρτηση του ότι κομβικό ρόλο στην εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης θα παίξει η παραγωγή των τσιπ που μπορούν να υποστηρίξουν αυτές τις λειτουργίες αλλά και η επίλυση των αυξημένων ενεργειακών αναγκών που απαιτεί η βιομηχανία ΑΙ. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1635407/elon-mask-se-ena-chrono-i-techniti-noimosyni-tha-einai-exypnoteri-apo-ton-anthropo/
-
Την ώρα της ηλιακής έκλειψης στο CERN αναζητούσαν τη σκοτεινή ύλη του Σύμπαντος. Ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC), ο μεγαλύτερος και πιο ισχυρός επιταχυντής σωματιδίων επαναλειτούργησε μετά μια παύση δύο ετών στη διάρκεια της οποίας όπως συνηθίζεται πραγματοποιήθηκαν εργασίες συντήρησης και αναβάθμισης των συστημάτων του. Ο LHC που βρίσκεται στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικών Ερευνών (CERN) μπήκε στη πρίζα την περασμένη Παρασκευή με τους επιστήμονες του CERN να εκκινούν μια διαδικασία στην οποία πρωτόνια συγκρούονται μεταξύ τους με ταχύτητα ελάχιστα μικρότερη από αυτή του φωτός. Στο κυνήγι του Σύμπαντος Ο LHC θα προσπαθήσει να ανασυνθέσει τι συνέβη το πρώτο δευτερόλεπτο μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, το μυστηριώδες φαινόμενο από το οποίο προέκυψε το Σύμπαν. Η πρώτη ερευνητική προσπάθεια από την επαναλειτουργία του LHC θα είναι η αναζήτηση της σκοτεινής ύλης. Η μυστηριώδης σκοτεινή ύλη αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος της ύλης στο Σύμπαν. Ωστόσο, η σκοτεινή ύλη είναι αόρατη και γίνεται γνωστή μόνο μέσω των βαρυτικών της επιδράσεων. Δεν έχει απομονωθεί ποτέ σε εργαστήριο, οπότε οι ερευνητές πρέπει να βασίζονται σε πειράματα για τη μελέτη της.Όπως έγινε γνωστό οι υπεύθυνοι του προγράμματος αναζήτησης της σκοτεινής ύλης άφησαν τον επιταχυντή να δουλεύει τρεις μέρες και χθες την ώρα που η προσοχή της επιστημονικής κοινότητας ήταν στραμμένη στην ολική ηλιακή έκλειψη εκείνοι συνέλεξαν όλα τα δεδομένα που προέκυψαν από τις συγκρούσεις των σωματιδίων για να ξεκινήσουν τις αναλύσεις ευελπιστώντας να υπάρχουν στοιχεία που να σχετίζονται με τη σκοτεινή ύλη.Τα πειράματα στη νέα φάση λειτουργίας του LHC θα διαρκέσουν πολλούς μήνες και στη συνέχεια ο επιταχυνής θα αδρανοποιηθεί εκ νέου για να ξεκινήσουν οι διεργασίες δημιουργίας του νέου μοντέλου επιταχυντή που θα λειτουργεί στο CERN, του High Luminosity LHC (HL-LHC). Οι επιστήμονες στο CERN ευελπιστούν τα πειράματα με το νέο επιταχυντή θα προσφέρουν νέες σημαντικές πληροφορίες για τη γέννηση, εξέλιξη αλλά το πιθανό τέλος του Σύμπαντος. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1635423/tin-ora-tis-iliakis-ekleipsis-sto-cern-anazitoysan-tin-skoteini-yli-toy-sympantos/
-
Το πρώτο ουράνιο τόξο που εντοπίζεται σε εξωπλανήτη εντυπωσιάζει τους επιστήμονες. Δεν είχε καταγραφεί το φαινόμενο μακριά από το ηλιακό μας σύστημα.Το 2013 ανακαλύφθηκε σε απόσταση περίπου 600 ετών φωτός από τη Γη ένας ακόμη εξωπλανήτης. Ο WASP-76b όπως ονομάστηκε ο πλανήτης αυτός έχει μάζα παρόμοια με αυτή του Δία και βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το μητρικό του άστρο. Ο εξωπλανήτης βρίσκεται σε απόσταση 12 φορές πιο κοντινή στο άστρο του από αυτή που βρίσκεται ο Ερμής στον Ήλιο για αυτό και οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται σε αυτόν είναι πραγματικά κολασμένες.Εκτιμάται ότι στην πλευρά που βλέπει μόνιμα το άστρο ανέρχεται σε πάνω από 2,5 χιλιάδες βαθμούς Κελσίου ενώ σε αυτή που δεν βλέπει το άστρο η θερμοκρασία ξεπερνά τους 1,300 βαθμούς Κελσίου. Οι κολασμένες θερμοκρασίες στην πλευρά του πλανήτη που βλέπει το άστρο προκαλούν την εξάτμιση μετάλλων. Στη συνέχεια ισχυροί άνεμοι που σχηματίζονται μεταφέρουν «σιδηρατμούς» στην ψυχρότερη πλευρά, όπου επικρατεί νύχτα, και εκεί συμπυκνώνονται σε σταγονίδια σιδήρου. Με απλά λόγια στον WASP-76 b βρέχει σίδηρο.Μια μελέτη εντόπισε 11 συστατικά στην ατμόσφαιρα του WASP-76b και σε μια προσπάθεια να εξηγήσουν οι επιστήμονες την παρουσία εκείνων που συνδέονται με την ύπαρξη πετρωμάτων εικάζουν ότι κοντά στον WASP-76b υπήρχε κάποτε ένας μικρός βραχώδης πλανήτης σαν τον Ερμή ο οποίος για κάποιος λόγο βγήκε από την τροχιά του και πλησίασε τον WASP-76b με αποτέλεσμα ο αέριος γίγαντας να τον καταπιεί. Το εφέ που μπορεί να φωτίσει τη ζωή Η καταγραφή στοιχείων της αποστολής αναζήτησης και μελέτης εξωπλανητών CHEOPS του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) αποκαλύπτει ένα ακόμη εντυπωσιακό φαινόμενο στον WASP-76b που δεν έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα στους περισσότερους από πέντε χιλιάδες εξωπλανήτες που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα. Είναι μια ατμοσφαιρική διάταξη που μοιάζει με ουράνιο τόξο από πολύχρωμους, ομόκεντρους δακτυλίους φωτός που εμφανίζονται μόνο κάτω από πολύ περίεργες συνθήκες.«Αυτό που είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου είναι η απίστευτη κλίμακα αυτού που βλέπουμε. O WASP-76b βρίσκεται αρκετές εκατοντάδες έτη φωτός μακριά, ένας γίγαντας πλανήτης με έντονα θερμό αέριο όπου πιθανότατα βρέχει λιωμένο σίδηρο. Παρά το χάος, φαίνεται ότι έχουμε εντοπίσει τα πιθανά σημάδια ενός λαμπρού φαινομένου» λέει ο Μάθιου Στάντινγκ, ερευνητής της ESA που μελετά εξωπλανήτες.Πρόκειται για ένα φαινόμενο που οι ειδικοί ονομάζουν «εφέ δόξας» και συμβαίνει όταν το φως διέρχεται από ένα στενό κενό. Στη Γη, αυτό το κενό θα μπορούσε να είναι ο χώρος μεταξύ των σταγονιδίων νερού στα σύννεφα, για παράδειγμα. Αυτό προκαλεί μια διαφορετική μορφή διάθλασης του φωτός η οποία συμβαίνει όταν το φως περνά από ένα εμπόδιο ή μέσα από ένα άνοιγμα.Καθώς τα κύματα φωτός διασπώνται και στη συνέχεια επανενώνονται δημιουργούνται σκοτεινές και ανοιχτόχρωμες ζώνες, αντίστοιχα καθώς και ομόκεντροι χρωματικοί δακτύλιοι. Η παρουσία αυτού του φαινομένου στην ατμόσφαιρα του WASP-76b υποδηλώνει την παρουσία νεφών που αποτελούνται από τέλεια σφαιρικά σταγονίδια νερού που είτε έχουν διαρκέσει για τουλάχιστον τρία χρόνια είτε σύννεφα που αναπληρώνονται συνεχώς. Εάν τα σύννεφα είναι επίμονα αυτό δείχνει ότι η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας του WASP-76b παρά τις ακραίες συνθήκες που επικρατούν εκεί πρέπει να είναι σταθερή με την πάροδο του χρόνου. Αυτή είναι μια συναρπαστική εικόνα που υπαινίσσεται τη σταθερότητα γύρω από αυτό που από καιρό θεωρούνταν ένας μόνιμα ταραγμένος κόσμος.Τα αποτελέσματα δείχνουν επίσης ότι οι ειδικοί σε εξωπλανήτες θα μπορούσαν να διερευνήσουν μακρινούς κόσμους για παρόμοια φαινόμενα φωτός, συμπεριλαμβανομένου του αστρικού φωτός που αντανακλάται σε υγρές λίμνες και ωκεανούς. Αυτό είναι κάτι που θα μπορούσε να είναι ζωτικής σημασίας στη συνεχή αναζήτηση της ανθρωπότητας για ζωή πέρα από το ηλιακό σύστημα. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1634063/to-proto-oyranio-toxo-poy-entopizetai-se-exoplaniti-entyposiazei-toys-epistimones/
-
Έδρα Εξωπλανητικών Συστημάτων και Αστροβιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Δεν υπάρχει ως αυτόνομο αντικείμενο στον ελληνικό ακαδημαϊκό χώρο. Μια σημαντική εξέλιξη όχι μόνο για τον ελληνικό αλλά και τον ευρωπαϊκό ακαδημαϊκό χώρο έλαβε χώρα χθες Παρασκευή στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.Με στόχο τη δωρεά για την ίδρυση επώνυμης έδρας, με τίτλο «Εξωπλανητικά Συστήματα και Αστροβιολογία», στον Τομέα Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ, υπογράφηκε στην Πρυτανεία, Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και της εταιρείας ROKS MARITIME INC. Το Μνημόνιο Συνεργασίας υπέγραψαν ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής Χαράλαμπος Φείδας, και ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ. Κωνσταντίνος Κροντηράς. Στη συνάντηση συμμετείχαν οι Καθηγητές του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ Νικόλαος Στεργιούλας, Κλεομένης Τσιγάνης και Παντελής Παπαδόπουλος.Το γνωστικό αντικείμενο «Εξωπλανητικά Συστήματα και Αστροβιολογία» συνδέεται με πλήθος διαστημικών αποστολών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και της NASA. Πρόκειται για ένα νέο αντικείμενο υψηλού επιστημονικού ενδιαφέροντος και αντίκτυπου, το οποίο δεν υπάρχει, ως αυτόνομο αντικείμενο, στον ελληνικό ακαδημαϊκό χώρο ενώ ελάχιστες παρόμοιες έδρες υπάρχουν στα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια.Η λειτουργία της έδρας θα συμβάλλει αποφασιστικά στην ανάπτυξη των ερευνητικών δραστηριοτήτων της Σχολής Θετικών Επιστημών του ΑΠΘ, καθώς το ερευνητικό αντικείμενο είναι διεπιστημονικό, με αναφορά, εκτός από την Αστροφυσική, στις επιστήμες της Χημείας, της Βιολογίας και της Γεωλογίας, ενώ το τεχνικό μέρος του εξοπλισμού των παρατηρήσεων αφορά και σε αντικείμενα που θεραπεύονται στην Πολυτεχνική Σχολή του ΑΠΘ. Επιπρόσθετα, προβλέπεται η δημιουργία διεπιστημονικής φοιτητικής ομάδας που θα δραστηριοποιείται στο ερευνητικό αντικείμενο της επώνυμης έδρας και θα συμμετέχει σε δραστηριότητες και διαγωνισμούς της ESA. Οι δράσεις «Με την ίδρυση της επώνυμης έδρας, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο πρωτοπορεί, για ακόμα μία φορά, καθώς αποκτά ξεχωριστή θέση στο ερευνητικό αντικείμενο των Εξωπλανητικών Συστημάτων και της Αστροβιολογίας, ανάμεσα στα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα της χώρας μας αλλά και στο διεθνές ακαδημαϊκό περιβάλλον» δήλωσε ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής Χαράλαμπος Φείδας.Στον Τομέα Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής έχει ήδη συσταθεί επιστημονική ομάδα, με συμμετοχή και πολλών φοιτητών, η οποία συμμετέχει σε νέες παρατηρήσεις εξωπλανητών, αξιοποιώντας τις υπάρχουσες υποδομές, όπως είναι τα τηλεσκόπια στο Αστεροσκοπείο του ΑΠΘ και στους αστρονομικούς σταθμούς του ΑΠΘ στο ΝΟΗΣΙΣ και στην Κύπρο, ενώ σύντομα θα λειτουργήσει και μεγαλύτερη υποδομή στον αστρονομικό σταθμό του ΑΠΘ στον Χολομώντα. Οι παρατηρήσεις αυτές συμβάλλουν ενεργά στην προετοιμασία της διαστημικής αποστολής ARIEL (Atmospheric Remote-sensing Infrared Exoplanet Large-survey) της ESA.Η δωρεά θα διατεθεί, μεταξύ άλλων, για την πρόσληψη ενός επισκέπτη καθηγητή/τριας με εξειδίκευση στο γνωστικό αντικείμενο της επώνυμης έδρας, με διεθνή εμπειρία, που θα επιλεγεί σύμφωνα κατόπιν εισήγησης στη Γενική Συνέλευση του Τμήματος Φυσικής. Επίσης, ένα μέρος της δωρεάς θα διατεθεί για την αναβάθμιση του εξοπλισμού και των υποδομών του Εργαστηρίου Αστρονομίας, στο οποίο θα φιλοξενηθεί η έδρα. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1633620/edra-exoplanitikon-systimaton-kai-astroviologias-sto-aristoteleio-panepistimio-thessalonikis/
-
Άστρα κανίβαλοι στο κέντρο του γαλαξία μας κάνουν λίφτινγκ με την ύλη των άστρων που εξοντώνουν. Ερευνητική ομάδα ανακάλυψε το φρικιαστικό μυστικό πίσω από τη φαινομενική νεότητα ορισμένων άστρων στην καρδιά του γαλαξία μας. Σαν μια διαστημική εκδοχή της κατά συρροή δολοφόνου του 17ου αιώνα, Ελίζαμπεθ Μπάθορι, η οποία υποτίθεται ότι προσπάθησε να διατηρήσει τη νεανική της λάμψη κάνοντας μπάνιο στο αίμα των θυμάτων της, μερικά από αυτά τα άστρα φαίνεται να διατηρούν την νεότητα τους επιτιθέμενα σε γειτονικά άστρα κλέβοντας την ύλη τους. Αυτή η κανιβαλιστική διαδικασία αφήνει το αστρικό θύμα ως ένα παράξενο, απογυμνωμένο άστρο «ζόμπι» που μετά από λίγο καιρό θα πεθάνει.Πρόκειται για ένα από τα πολλά ενδιαφέροντα ευρήματα που προέκυψαν από τη μελέτη μιας πυκνής ομάδας περίπου χιλίων άστρων που περιφέρονται γύρω από την υπερμεγέθη μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία μας. «Η παρατήρηση των κέντρων άλλων γαλαξιών είναι πολύ δύσκολη γιατί είναι τόσο μακριά. Η μελέτη του δικού μας γαλαξιακού κέντρου μπορεί να μας πει για το τι συμβαίνει στα κέντρα όλων των γαλαξιών» λέει η Σανέ Ρόουζ, επιστήμονας του Πανεπιστημίου Northwestern στις ΗΠΑ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Το φαινόμενο Το κέντρο του γαλαξία μας είναι ένα από τα πιο ακραία περιβάλλοντα που μπορούν να παρατηρήσουν οι αστρονόμοι από τη Γη. Αυτή η περιοχή φιλοξενεί τον Τοξότη Α*, μια μαύρη τρύπα με μάζα ισοδύναμη με αυτή 4,5 εκατομμυρίων άστρων σαν τον Ήλιο. Ο Τοξότης Α* είναι ένα κοσμικό τέρας με περίπου ένα εκατ. άστρα να βρίσκονται σε τροχιά γύρω από αυτόν.Όλα αυτά τα άστρα είναι στριμωγμένα σε μια περιοχή πλάτους περίπου 4 ετών φωτός, περίπου την απόσταση μεταξύ του ήλιου και του πλησιέστερου αστρικού γείτονά του, του Proxima Centauri. Αυτό σημαίνει ότι γεγονότα όπως οι αστρικές συγκρούσεις που είναι σχετικά σπάνια στην αραιοκατοικημένη περιοχή μας του γαλαξία μας, είναι σχεδόν συνηθισμένα γύρω από τον Τοξότη Α* εξαιτίας της τρομερής βαρυτικής επίδρασης που έχει η μαύρη τρύπα στο τοπικό κοσμικό περιβάλλον.Ένα αποτέλεσμα αυτών των καταστροφικών συγκρούσεων σύμφωνα με τη νέα μελέτη είναι ένας περίεργος πληθυσμός απογυμνωμένων άστρων και άστρων που φαίνονται νεανικά χάρη σε…ντους πλούσια σε υδρογόνο που εκτοξεύεται από τα άστρα που καταστρέφονται. Ωστόσο, η απόκτηση αυτής της νεανικής εμφάνισης έχει κόστος. Όσο πιο μεγάλη μάζα έχει ένα άστρο τόσο πιο γρήγορα καίγεται μέσω της παροχής καυσίμου που διαθέτει για την εγγενή πυρηνική σύντηξη, μια διαδικασία που το εμποδίζει να καταρρεύσει υπό τη δική του βαρύτητα. Έτσι συσσωρεύοντας την κλεμμένη ύλη αυτά τα τεράστια αστέρια συντομεύουν τη ζωή τους. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1632726/astra-kanivaloi-sto-kentro-toy-galaxia-kanoyn-liftingk-me-tin-yli-ton-astron-poy-exontonoyn/