Δροσος Γεωργιος

Επιστροφή στις πτήσεις μετά από δύο χρόνια για την Virgin Galactic (βίντεο) Πετυχημένη δοκιμαστική πτήση στα όρια του Διαστήματος με έξι επιβάτες.Ο Βρετανός μεγιστάνας Ρίτσαρντ Μπράνσον που έχει λάβει και τον τίτλο του σερ είναι από τους πρωτοπόρους στον τομέα του διαστημικού τουρισμού ιδρύοντας την Virgin Galactic, τον διαστημικό βραχίονα του κολοσσού των αερομεταφορών Virgin. Η Virgin Galactic ιδρύθηκε το 2004 με στόχο να προσφέρει μικρής χρονικής διάρκειας ταξίδια στα όρια Γης και Διαστήματος με τους επιβάτες αυτών των πτήσεων να απολαμβάνουν τη θέα του πλανήτη από ύψος 80 χλμ. από την επιφάνεια του.Όμως για διαφόρους λόγους η Virgin Galactic δεν έχει καταφέρει ακόμη να ολοκληρώσει την κατασκευή των σκαφών που θα μεταφέρουν τους επιβάτες σε αυτές τις βόλτες γύρω από τον πλανήτη μας. Μάλιστα τα τελευταία δύο χρόνια οι δοκιμές του διαστημοπλάνου Unity της εταιρείας είχαν διακοπεί. Όμως ανακοινώθηκε ότι το Unity πραγματοποίησε την Πέμπτη 25 Μαΐου μια πετυχημένη δοκιμαστική πτήση πετώντας στον ουρανό του Νέου Μεξικού στις ΗΠΑ. Στο σκάφος βρίσκονταν δύο πιλότοι και έξι επιβάτες και σύμφωνα με την εταιρεία όλα πήγαν σύμφωνα με τον προγραμματισμό και δεν παρουσιάστηκε κανένα πρόβλημα. Το σκάφος πέταξε με υπερηχητική ταχύτητα σε ύψος 87 χλμ. σπάζοντας τρεις φορές το φράγμα του ήχου. Η εταιρεία ευελπιστεί ότι από εδώ και πέρα δεν θα αντιμετωπίσει άλλα προβλήματα και ο στόχος της να ξεκινήσει επίσημα τις πτήσεις το 2026 θα επιτευχθεί. Όπως έχει γίνει γνωστό η Virgin Galactic έχει πουλήσει περίπου 800 εισιτήρια για μια από τις πτήσεις της και αν και δεν έχουν ανακοινωθεί τα ονόματα των ατόμων που έχουν κάνει κράτηση φημολογείται ότι ανάμεσα τους βρίσκονται διάσημοι καλλιτέχνες και άνθρωποι της σόουμπιζ. Για να κλείσει κάποιος θέση στο Unity πρέπει να καταβάλει 450 χιλιάδες δολάρια δίνοντας προκαταβολή 150 χιλιάδες δολάρια από τα οποία θα πάρει πίσω τα 125 χιλιάδες σε περίπτωση που ακυρώσει τελικά την συμμετοχή του. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1475934/epistrofi-stis-ptiseis-meta-apo-dyo-chronia-gia-tin-virgin-galactic-vinteo/

Ανακαλύφθηκαν δύο κοντινοί εξωπλανήτες που ανήκουν στην κατηγορία της Υπερ-Γης. Καλλιτεχνική απεικόνιση του νέου πλανητικού συστήματος που υπάρχουν δύο Υπερ- Γαίες (πηγή φωτό Lionel J. Garcia / University of Liège) Βρίσκονται σε απόσταση 156 ετών φωτός από τον πλανήτη μας.Ένας από τους πλέον κοινούς τύπους πλανητών στο Σύμπαν είναι πλανήτες με μάζα 2-10 φορές μεγαλύτερη από αυτή της Γης. Σχεδόν όλα τα πλανητικά συστήματα που έχουν εντοπιστεί διαθέτουν τουλάχιστον ένα τέτοιο πλανήτη ο οποίος έχει λάβει από την επιστημονική κοινότητα την ονομασία «Υπερ-Γη» ή «Υπερ-Γαία».Με δημοσίευση https://www.aanda.org/articles/aa/full_html/2023/04/aa45440-22/aa45440-22.html της στην επιθεώρηση «Astronomy & Astrophysics» ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Λιέγης στο Βέλγιο παρουσιάζει την ανακάλυψη δύο ακόμη εξωπλανητών. Οι δύο πλανήτες κινούνται γύρω από το άστρο TOI-2096, έναν ερυθρό νάνο που βρίσκεται σε απόσταση 156,5 ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό του Δράκου.Ο κοντινότερος στο άστρο πλανήτης έλαβε την κωδική ονομασία TOI-2096b υπολογίζεται είναι μόλις 1,2 φορές μεγαλύτερος από τη Γη και τα στοιχεία που υπάρχουν για αυτόν δείχνουν ότι είναι πιθανότατα βραχώδης. Ο δεύτερος πλανήτης, ο TOI-2096c, είναι περίπου 1,9 φορές μεγαλύτερος από τον πλανήτη μας και έχει χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά του Ποσειδώνα. Οι πλανήτες έχουν κοντινή απόσταση και τροχιακή κίνηση που τους φέρνει τόσο κοντά τόσο μεταξύ τους όσο και με το μητρικό τους άστρο ώστε να δημιουργούνται βαρυτικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους τις οποίες μελέτησαν οι ερευνητές.«Αυτοί οι πλανήτες είναι ζωτικής σημασίας δεδομένων των μεγεθών τους. Ο σχηματισμός των Υπερ-Γαιών και των μίνι-Ποσειδώνων παραμένει ένα μυστήριο σήμερα. Υπάρχουν πολλά μοντέλα σχηματισμού που προσπαθούν να το εξηγήσουν, αλλά κανένα δεν ταιριάζει απόλυτα στις παρατηρήσεις. Το TOI-2096 είναι το μόνο σύστημα που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα που έχει μια υπερ-Γη και έναν μίνι-Ποσειδώνα ακριβώς στα μεγέθη όπου τα μοντέλα έρχονται σε αντίθεση μεταξύ τους. Με άλλα λόγια, το TOI-2096 μπορεί να είναι το σύστημα που ψάχναμε για να κατανοήσουμε πώς έχουν σχηματιστεί αυτά τα πλανητικά συστήματα. Βρήκαμε επίσης ότι στην κατηγορία τους, οι πλανήτες TOI-2096 είναι ιδανικοί για ατμοσφαιρικές μελέτες» αναφέρει η ερευνητική ομάδα που χρησιμοποίησε διαστημικά και επίγεια τηλεσκόπια στην έρευνα της.Να σημειωθεί ότι έχουν ανακαλυφθεί περισσότεροι από πέντε χιλιάδες εξωπλανήτες στο γαλαξία μας και έχει υποδειχθεί η παρουσία άλλων πέντε χιλιάδων και απομένει η επιβεβαίωση της ύπαρξη τους με νέες παρατηρήσεις. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1475927/anakalyfthikan-dyo-kontinoi-exoplanites-poy-anikoyn-stin-katigoria-tis-yper-gis/

Ανακαλύφθηκε άστρο από σκοτεινή ύλη; Ενώ ένα άστρο σκοτεινής ύλης θα μπορούσε θεωρητικά να υπάρχει, προς το παρόν δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν την ύπαρξή του Η υψηλής ακρίβειας αστρομετρική αποστολή GAIA του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος ανέφερε πρόσφατα την αξιοσημείωτη ανακάλυψη ενός άστρου σαν τον ήλιο μας, που φαίνεται να περιφέρεται γύρω από ένα αόρατο αντικείμενο, ακολουθώντας ελλειπτική τροχιά με κύριο ημιάξονα 1,4 AU (αστρονομικές μονάδες) και περίοδο 187,8 ημέρες.Ενώ η εύλογη εξήγηση για το κεντρικό σκοτεινό αντικείμενο είναι ότι πρόκειται για μια μαύρη τρύπα, ο εξελικτικός μηχανισμός που οδηγεί στον σχηματισμό ενός τέτοιου συστήματος δύο σωμάτων είναι εξαιρετικά δύσκολος. Οι φυσικοί Alexandre M. Pombo και Ιπποκράτης Δ. Σάλτας, διερευνούν το σενάριο της κεντρικής μαύρης τρύπας και δείχνουν ότι η παρατηρούμενη τροχιακή δυναμική θα μπορούσε να εξηγηθεί επίσης, αν το κεντρικό σκοτεινό αντικείμενο είναι μια σταθερή συσσώρευση σωματιδίων σκοτεινής ύλης – υποθετικά μποζόνια με σπιν 0 ή 1 – γνωστό ως άστρο μποζονίων.Η σκοτεινή ύλη είναι μια αόρατη μορφή ύλης που υπερβαίνει σημαντικά σε μάζα το ορατό τμήμα του σύμπαντος. Σύμφωνα με τα πρόσφατα αποτελέσματα του διαστημικού τηλεσκοπίου Planck μόλις το 4,9% της συνολικής μάζας του σύμπαντος μπορεί να γίνει άμεσα ορατό. Περίπου το 26,8% υπολογίζεται ότι αποτελείται από σκοτεινή ύλη (και το υπόλοιπο 68,3% αποτελείται από σκοτεινή ενέργεια). Μέχρι σήμερα δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς είναι η σκοτεινή ύλη. Τα περισσότερα θεωρητικά μοντέλα υποθέτουν ότι η σκοτεινή ύλη κατανέμεται ομοιόμορφα σε κάθε γαλαξία, αλλά υπάρχουν και μοντέλα που επιτρέπουν στη σκοτεινή ύλη να συσσωρεύεται σχηματίζοντας συμπαγή αντικείμενα. Ένα από αυτά τα μοντέλα υποθέτει ότι τα σωματίδια της σκοτεινής ύλης είναι ένας νέος τύπος μποζονίων.Τα μποζόνια είναι τα σωματίδια – φορείς των δυνάμεων της φύσης. Για παράδειγμα, ένα φωτόνιο είναι το μποζόνιο- φορέας της ηλεκτρομαγνητικής δύναμης. Ενώ γνωρίζουμε μόνο έναν περιορισμένο αριθμό μποζονίων στο Καθιερωμένο Πρότυπο των στοιχειωδών σωματιδίων, τίποτα δεν εμποδίζει την ύπαρξη κι άλλων πολλών περισσότερων ειδών. Αυτού του είδους τα μποζόνια υποτίθεται πως δεν μεταφέρουν δυνάμεις, αλλά εμποτίζουν το σύμπαν και έχουν την ικανότητα να συσσωματώνονται και να έχουν το μέγεθος άστρων. Αυτά τα υποθετικά αντικείμενα ονομάζονται άστρα μποζονίων.Τα άστρα μποζονίων θα ήταν εντελώς αόρατα. Επειδή η σκοτεινή ύλη δεν αλληλεπιδρά με άλλα σωματίδια ή με το φως, θα μπορούσαμε να τα ανιχνεύσουμε μόνο μέσω της βαρυτικής επιρροής στο περιβάλλον τους – όπως αν ένα κανονικό άστρο περιφερόταν γύρω από ένα άστρο μποζονίων.Σύμφωνα λοιπόν με τους ερευνητές Pombo και Σάλτας, το αόρατο κέντρο γύρω από τον οποίο περιφέρεται το άστρο που ανακάλυψε η GAIA, εκτός από μαύρη τρύπα θα μπορούσε να είναι ένα άστρο σκοτεινής ύλης. Οι ερευνητές προτείνουν επίσης το πώς οι μελλοντικές αστρομετρικές μετρήσεις θα μπορούσαν να διερευνήσουν την θεμελιώδη φύση τέτοιων συμπαγών αντικειμένων ως εναλλακτικές λύσεις για τις μαύρες τρύπες, ανοίγοντας ένα συναρπαστικό παράθυρο στην αναζήτηση σωματιδίων πέρα από το Καθιερωμένου Προτύπου. διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες στο άρθρο με τίτλο: A Sun-like star orbiting a boson star https://arxiv.org/abs/2304.09140 https://physicsgg.me/2023/05/25/ανακαλύφθηκε-άστρο-από-σκοτεινή-ύλη/

Το φορτηγό πλοίο Progress MS-23 εκτοξεύτηκε στον ISS Σύμφωνα με το πρόγραμμα της 84ης αποστολής ανεφοδιασμού του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού στις 24 Μαΐου στις 15:56:07 ώρα Μόσχας, το όχημα εκτόξευσης Soyuz-2.1a με το όχημα μεταφοράς φορτίου Progress MS-23 εκτοξεύτηκε από τον εκτοξευτή του μαξιλαριού 31 του κοσμοδρομίου Baikonur. Σύμφωνα με τις τηλεμετρικές πληροφορίες που ελήφθησαν, το πλοίο αποχωρίστηκε συνήθως από το τρίτο στάδιο του οχήματος εκτόξευσης, άνοιξε τις κεραίες και ανέπτυξε τους ηλιακούς συλλέκτες. Μετά την εκτόξευση στην τροχιά του στόχου, το Progress MS-23 εισήλθε στον έλεγχο της Κύριας Ομάδας Ελέγχου Πτήσεων του ISS Russian Segment στο Korolev. Η αυτόνομη πτήση του διαστημικού σκάφους φορτίου Progress MS-23 προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό θα ακολουθήσει ένα εξαιρετικά γρήγορο σχέδιο ραντεβού δύο τροχιών και θα ολοκληρωθεί σε 3,5 ώρες με ελλιμενισμό με τη μικρή ερευνητική μονάδα Poisk του ρωσικού τμήματος του ISS. Η ελλιμενισμός σχεδιάζεται να πραγματοποιηθεί αυτόματα υπό τον έλεγχο ειδικών από το Κέντρο Ελέγχου Αποστολής και ρωσικών μελών του πληρώματος της 69ης μακροπρόθεσμης αποστολής - των κοσμοναυτών Roscosmos Sergei Prokopiev και Dmitry Petelin. Ένα άλλο διαστημικό φορτηγό που σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε από την RSC Energia με το όνομα V.I. Η S.P. Koroleva μεταφέρει 499 κιλά καυσίμου ανεφοδιασμού, 630 λίτρα νερού στις δεξαμενές του συστήματος Rodnik, 40 κιλά συμπιεσμένου αζώτου σε κυλίνδρους, καθώς και 1.322 κιλά διαφορετικού εξοπλισμού στο χώρο φορτίου, συμπεριλαμβανομένου εξοπλισμού πόρων του ISS Russian Segment, σημαίνει ιατρικό έλεγχο και υγιεινή, ρούχα, σιτηρέσια και φρέσκα τρόφιμα για το πλήρωμα. Επιπλέον, το φορτηγό θα παραδώσει τον καθολικό σταθμό εργασίας URM-D για εγκατάσταση στην εξωτερική επιφάνεια της μονάδας σέρβις Zvezda κατά τη διάρκεια ενός διαστημικού περιπάτου. Για τη διεξαγωγή του πειράματος Parus-MGTU, το πλοίο διαθέτει έναν εκτοξευτή με έναν μαθητικό νανοδορυφόρο, ο οποίος πρόκειται να εκτοξευθεί κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων εκτός οχήματος για τη δοκιμή της τεχνολογίας ανάπτυξης ηλιακών πανιών. Επίσης, το Progress MS-23 παραδίδει ένα φασματικό σύστημα βίντεο για την παρατήρηση της επιφάνειας της γης στα συμφέροντα του πειράματος Uragan, ένα κουτί γαντιών Glavbox-S, συσκευή και εξοπλισμό στο πλαίσιο του προγράμματος επιστημονικών και εφαρμοσμένων πειραμάτων Aseptic, Correction, Neuroimmunity, " Χωρισμός» και «Βαμπίρ» https://vk.com/roscosmos?z=video-30315369_456243605%2F2553427e93ce88d081%2Fpl_wall_-30315369 https://vk.com/presscentre.energia?z=video-30315369_456243599%2F99ebe817594e2a714f%2Fpl_wall_-167742670 https://vk.com/presscentre.energia?w=wall-167742670_2991 Το φορτηγό «Progress MS-23» αγκυροβολήθηκε στον ISS! Το πλοίο έδεσε στη μονάδα Poisk σε αυτόματη λειτουργία στις 19:18:43 ώρα Μόσχας. Έφτασε στο σταθμό με ένα σχέδιο δύο στροφών και πέταξε λίγο περισσότερο από τρεις ώρες! Παρέδωσε 2.491 κιλά φορτίου στον ISS. Από το 1978, αυτή ήταν η 184η προσάρτηση διαστημικών σκαφών της οικογένειας Progress σε τροχιακούς σταθμούς, συμπεριλαμβανομένου του 89ου ελλιμενισμού με το ISS. https://vk.com/presscentre.energia?w=wall-167742670_2992

Πώς εξελίσσονται οι εργασίες στο ISS; Χθες, οι κοσμοναύτες αντικατέστησαν τα φίλτρα στο σύστημα αναγέννησης νερού στη μονάδα Zvezda και πραγματοποίησαν εργασίες στα συστήματα παραγωγής οξυγόνου σε Zvezda και Nauka. Στη μονάδα Zarya, καθάρισαν το προστατευτικό πλέγμα του ανεμιστήρα και αντικατέστησαν το φίλτρο στους συλλέκτες σκόνης. Οι αστροναύτες δοκίμασαν επίσης την ακοή τους και διεξήγαγαν τα πειράματα Separation και UV Atmosphere. Διαβάστε περισσότερα για τα πειράματα και άλλες εργασίες στην καθημερινή αναφορά: https://www.roscosmos.ru/39273/ https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_567295

Κλιματική αλλαγή: Μελέτη προτείνει να ξεφορτωθούμε το CO2 μέσα σε ανενεργά ηφαίστεια. Η ανθρωπότητα θα είχε μεγαλύτερες πιθανότητες να πετύχει τον στόχο για την κλιματική αλλαγή αν αρχίσει να διοχετεύει το διοξείδιο του άνθρακα σε ανενεργά ηφαίστεια, υποδεικνύει μελέτη στην Πορτογαλία.Οι ερευνητές εξέτασαν την περίπτωση του Φοντανέλας, ενός ανενεργού ηφαιστείου που κρύβεται 1.500 μέτρα από την επιφάνεια του Ατλαντικού έξω από τη Λισαβόνα.Στο Φοντανέλας θα μπορούσαν να αποθηκευτούν μόνιμα και να μετατραπούν τελικά σε πέτρα έως και 8,5 δισεκατομμύρια τόνοι CO2, ποσότητα που αντιστοιχεί περίπου στο σύνολο των εκπομπών της Πορτογαλίας εδώ και έναν αιώνα, εκτιμά η μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Geology. https://pubs.geoscienceworld.org/gsa/geology/article-abstract/doi/10.1130/G50965.1/623410/In-situ-carbon-storage-potential-in-a-buried?redirectedFrom=fulltext Οι τεχνολογίες μόνιμης αποθήκευσης του CO2 στο υπέδαφος δοκιμάζονται σήμερα σε πειραματική κλίμακα, αν και ορισμένοι ειδικοί και περιβαλλοντικές οργανώσεις ανησυχούν ότι αυτή η προσέγγιση θα χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία για να συνεχιστεί η χρήση ορυκτών καυσίμων.Ωστόσο η Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ αναγνωρίζει ότι η απομάκρυνση του άνθρακα από την ατμόσφαιρα θα πρέπει να αποτελέσει μέρος της λύσης προκειμένου να συγκρατηθεί στους 1,5 βαθμούς η άνοδος της θερμοκρασίας έως το τέλος του αιώνα, σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.Η αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα σε ανενεργά ηφαίστεια θα βασιζόταν στη διαδικασία της «επιτόπιας ενανθράκωσης», στην οποία το CO2 αντιδρά χημικά με το πέτρωμα και μετατρέπεται σε ορυκτό. Η αντίδραση του CO2 με το ασβέστιο, το μαγνήσιο και τον σίδηρο δίνει αντίστοιχα καλσίτη, δολομίτη και μαγνησίτη, εξηγούν οι ερευνητές σε ανακοίνωση της Γεωλογικής Εταιρείας Αμερικής, η οποία εκδίδει το Geology.Πετρώματα που περιέχουν μεγάλες ποσότητες αυτών των στοιχείων είναι μεταξύ άλλων οι ηφαιστειακοί βασάλτες που καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του ωκεάνιου πυθμένα, κρύβονται όμως και στο εσωτερικό ανενεργών ηφαιστείων στην ξηρά.Άλλα πειράματα μόνιμης γεωλογικής αποθήκευσης διοχετεύουν το CO2 σε εξαντλημένες γεωτρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου σε ιζηματογενείς λεκάνες, όπου η διαδικασία μετατροπής σε ορυκτό απαιτεί δεκαετίες ή αιώνες. Μέσα στους βασάλτες, αντίθετα, η χημική αντίδραση μπορεί να ολοκληρωθεί σε δύο χρόνια, όπως έδειξε η αποθήκευση CO2 σε ηφαιστειογενή πετρώματα της Ισλανδίας.Οι συντάκτες της νέας μελέτης εξέτασαν τα ευρήματα σεισμικών ερευνών στο Φοντανέλα, καθώς και δείγματα που είχαν συλλεχθεί στην περιοχή το 2018. Τα δείγματα αυτά περιείχαν ανθρακικά ορυκτά, ένδειξη ότι οι χημικές αντιδράσεις που απαιτούνται για τη δέσμευση του άνθρακα ήδη συμβαίνουν. Είναι επίσης άκρως πορώδη, με το 40% του όγκου τους να αντιστοιχεί σε μικροσκοπικές κοιλότητες, μέσα στις οποίες μπορεί να απορροφηθεί το CO2.Η μελέτη υποδεικνύει ότι η γεωλογική αποθήκευση του άνθρακα «μπορεί να είναι ένα από τα εργαλεία για την επίλυση του προβλήματος» της κλιματικής αλλαγής. https://www.in.gr/2023/05/24/b-science/perivallon-b-science/klimatiki-allagi-meleti-proteinei-na-ksefortothoume-co2-mesa-se-anenerga-ifaisteia/

Πώς δημιουργούνται οι κεραυνοί στον Δία; Καλλιτεχνική άποψη της κατανομής των κεραυνών στο βόρειο ημισφαίριο του Δία Κάτω από τα καφετιά σύννεφα αμμωνίας που καλύπτουν τον Δία κρύβονται σύννεφα που, όπως και στη Γη, αποτελούνται από νερό. Και όπως και στη Γη, μέσα σε αυτά τα σύννεφα δημιουργούνται συχνά αστραπές – ένα απόκοσμο θέαμα που εντοπίστηκε από διάφορα διαστημικά σκάφη που έχουν επισκεφθεί τον μεγαλύτερο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, συμπεριλαμβανομένου του σκάφους Juno της NASA.Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα δεδομένα που αποκτήθηκαν από το Juno παρέχουν νέες πληροφορίες σχετικά με το πώς οι διεργασίες των κεραυνών στον Δία είναι παρόμοιες με εκείνες στη Γη, παρά τις δραματικές διαφορές μεταξύ των δύο πλανητών.Η Γη είναι ένας σχετικά μικρός βραχώδης κόσμος. Ο Δίας είναι ένας γίγαντας αερίων τόσο τεράστιος που όλοι οι άλλοι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος θα μπορούσαν να χωρέσουν άνετα μέσα του – συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 1.300 Γαιών.Αξιοποιώντας πέντε χρόνια δεδομένων υψηλής ανάλυσης που αποκτήθηκαν από τον ραδιοφωνικό δέκτη του Juno καθώς το διαστημικό σκάφος βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Δία, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι διαδικασίες έναρξης των αστραπών του πλανήτη πάλλονται με παρόμοιο ρυθμό με αυτόν που παρατηρείται στο εσωτερικό των νεφών στον πλανήτη μας. Οι παλμοί που παρατηρήθηκαν στον Δία ως αστραπές ξεκίνησαν με χρονικές αποστάσεις περίπου ενός χιλιοστού του δευτερολέπτου, παρόμοιες με τις καταιγίδες στη Γη.Οι αστραπές είναι η ισχυρότερη φυσική ηλεκτρική πηγή στη Γη.«Ο κεραυνός είναι μια ηλεκτρική εκκένωση που ξεκινά μέσα στα σύννεφα των κεραυνών. Τα σωματίδια πάγου και νερού μέσα στο σύννεφο φορτίζονται από συγκρούσεις και σχηματίζουν στρώματα σωματιδίων με φορτίο της ίδιας πολικότητας», δήλωσε η Ιβάνα Κολμάσοβα του Ινστιτούτου Φυσικής της Ατμόσφαιρας της Ακαδημίας Επιστημών της Τσεχίας στην Πράγα, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα στο περιοδικό Nature Communications [Lightning at Jupiter pulsates with a similar rhythm as in-cloud lightning at Earth]. https://www.nature.com/articles/s41467-023-38351-6 «Με τη διαδικασία αυτή, δημιουργείται ένα τεράστιο ηλεκτρικό πεδίο και μπορεί να ξεκινήσει η εκκένωση. Αυτή η εξήγηση είναι κάπως απλοποιημένη, επειδή οι επιστήμονες δεν είναι ακόμη απολύτως σίγουροι για το τι ακριβώς συμβαίνει στο εσωτερικό των κεραυνών», πρόσθεσε η Κολμάσοβα.Η ύπαρξη κεραυνών στον Δία επιβεβαιώθηκε όταν το 1979 καταγράφηκαν μαρτυρικές ραδιοεκπομπές σε ακουστικές συχνότητες από το διαστημικό σκάφος Voyager 1 της NASA καθώς διέσχιζε το ηλιακό σύστημα.Οι άλλοι αέριοι πλανήτες του ηλιακού συστήματος – ο Κρόνος, ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας – έχουν επίσης αποδειχθεί ότι έχουν αστραπές. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις για κεραυνούς στα σύννεφα του βραχώδους πλανήτη Αφροδίτη, αν και αυτό αποτελεί ακόμη θέμα συζήτησης.Άλλες μελέτες έχουν περιγράψει λεπτομερώς άλλες ομοιότητες στις αστραπιαίες διεργασίες στον Δία και στη Γη. Για παράδειγμα, τα ποσοστά κεραυνών στους δύο πλανήτες είναι παρόμοια, αν και η κατανομή των κεραυνών στον Δία διαφέρει από τη Γη.«Στη Γη, οι τροπικές περιοχές είναι οι πιο ενεργές. Η πλειονότητα των κεραυνών του Δία εμφανίζεται στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη, αλλά και στις πολικές περιοχές. Στη Γη δεν έχουμε σχεδόν καθόλου κεραυνική δραστηριότητα κοντά στους πόλους. Αυτό σημαίνει ότι οι συνθήκες για τον σχηματισμό κεραυνών είναι πιθανώς πολύ διαφορετικές», δήλωσε η Κολμάσοβα. «Υπήρξαν κάποιες προσπάθειες σύγκρισης της ισχύος των κεραυνών με βάση οπτικές μετρήσεις και προέκυψε το συμπέρασμα ότι οι κεραυνοί στον Δία μπορεί να είναι συγκρίσιμοι με τους ισχυρότερους επίγειους κεραυνούς», πρόσθεσε η Κολμάσοβα, ενώ σημείωσε ότι σχεδιάζονται περισσότερες αναλύσεις.Ο Δίας αποτελείται κυρίως από υδρογόνο και ήλιο, με ίχνη άλλων αερίων. Οι λωρίδες και λίγες καταιγίδες κυριαρχούν στην πολύχρωμη εμφάνιση του Δία, του πέμπτου πλανήτη από τον ήλιο με διάμετρο περίπου 143.000 χιλιομέτρων (88.850 μίλια).Το Juno βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Δία από το 2016, λαμβάνοντας πληροφορίες για την ατμόσφαιρα, την εσωτερική δομή, το εσωτερικό μαγνητικό πεδίο και την περιοχή γύρω από αυτόν που δημιουργείται από τον εσωτερικό μαγνητισμό του. https://physicsgg.me/2023/05/24/πώς-δημιουργούνται-οι-κεραυνοί-στον-δ/

Εντοπίστηκε θερμός πολικός κυκλώνας στον Ουρανό ανατρέποντας όσα γνωρίζαμε για τον πλανήτη. Ο Ουρανός είναι ένας πολύ πιο ενδιαφέρον κόσμος από όσο πιστεύαμε. (πηγή φωτό NASA, ESA, CSA, STScI, J. DePasquale (STScI)) Όπως φαίνεται ο πλανήτης δεν είναι ατμοσφαιρικά αδρανής όπως πιστεύαμε.Μια δίνη σχετικά ζεστού αέρα έχει εντοπιστεί να στροβιλίζεται κάτω από τα σύννεφα του Ουρανού, παρέχοντας ισχυρές ενδείξεις για την ύπαρξη ενός κυκλώνα «αγκυροβολημένου» στον βόρειο πόλο του πλανήτη. Η ανακάλυψη υποδεικνύει ότι ο Ουρανός δεν είναι τόσο ατμοσφαιρικά αδρανής όσο φαινόταν αρχικά όταν το διαστημόπλοιο Voyager 2 της NASA πέταξε στη διάρκεια του επικού του ταξιδού στο ηλιακό μας σύστημα πολύ κοντά από τον μακρινό πλανήτη τον Ιανουάριο του 1986.Η ανακάλυψη της δίνης έγινε μέσω της ανίχνευσης θερμικής εκπομπής με τη μορφή ραδιοκυμάτων που συλλαμβάνονται από αστρονόμους χρησιμοποιώντας τη συστοιχία Very Large Array (VLA) ραδιοτηλεσκοπίων στο Νέο Μεξικό. «Αυτές οι παρατηρήσεις μας λένε πολλά περισσότερα για την ιστορία του Ουρανού. Είναι ένας πολύ πιο δυναμικός κόσμος από ό,τι φαντάζεστε» δήλωσε ο Άλεξ Άτκινς από το Εργαστήριο Αεριώθησης της NASA, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που δημοσιεύει https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1029/2023GL102872 την ανακάλυψη στην επιθεώρηση «Geophysical Research Letters». Όταν το Voyager 2 πλησίασε τον Ουρανό, εντόπισε αλλαγές στις ταχύτητες του ανέμου, οι οποίες μπορούν να φτάσουν 900 χλμ./ώρα, στο νότιο πόλο του πλανήτη γεγονός που υποδεικνύει την ύπαρξη πολικών δινών εκεί. Ωστόσο, το Voyager 2 δεν είχε θέα στον βόρειο πόλο του πλανήτη για να δει αν υπάρχουν εκεί οι ίδιες συνθήκες. Ο Ουρανός περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο με τέτοιο τρόπο και γωνία κλίσης που οι επιστήμονες μπορούν να δουν ουσιαστικά από την θέση στην οποία βρίσκεται η Γη κυρίως τις περιοχές του ισημερινού του πλανήτη και κατά αραιά χρονικά διαστήματα τις πολικές του περιοχές για αυτό και δεν έχουμε ιδιαίτερα σαφή εικόνα τι συμβαίνει στους πόλους του Ουρανού. Όμως την τελευταία επταετία βρίσκομαστε σε φάση τροχιακής κίνησης του Ουρανού που επιτρέπει στους επιστήμονες να παρατηρούν τον βόρειο πόλο του και έτσι γίνονται συνεχώς παρατηρήσεις για να καταγραφούν τα όποια φαινόμενα μπορεί να εμφανίζονται εκεί. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1475522/entopistike-thermos-polikos-kyklonas-ston-oyrano-anatrepontas-osa-gnorizame-gia-ton-planiti/

Ανακαλύφθηκε το πρώτο άστρο σκοτεινής ύλης; Καλλιτεχνική απεικόνιση του μικρού ερυθρού νάνου και του γίγαντα αερίου. (πηγή φωτό Carnegie Institution for Science) Εντοπίστηκε άστρο που μπορεί να αποτελείται από την αόρατη ύλη του Σύμπαντος.Οι αστρονόμοι πίστευαν από καιρό ότι ένα περίεργο αστρικό σύστημα που παρατηρήθηκε από τον δορυφόρο Gaia του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος ήταν μια απλή περίπτωση αστεριού που περιφέρεται γύρω από μια μαύρη τρύπα. Αλλά τώρα, δύο αστρονόμοι αμφισβητούν αυτόν τον ισχυρισμό, διαπιστώνοντας ότι τα στοιχεία υποδηλώνουν κάτι πολύ πιο περίεργο, πιθανώς έναν τύπο αστεριού που δεν έχουν δει ποτέ οι επιστήμονες. Ένα άστρο «κατασκευασμένο» από τη μυστηριώδη σκοτεινή ύλη.Η σκοτεινή ύλη στην αστρονομία και στην κοσμολογία, είναι ένας υποθετικός τύπος ύλης που συνεισφέρει κατά μεγάλο ποσοστό στη συνολική μάζα του σύμπαντος. Η σκοτεινή ύλη δε μπορεί να παρατηρηθεί απευθείας από τηλεσκόπια. Δεν εκπέμπει ούτε απορροφά φως ή άλλη ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία σε σημαντικό βαθμό. Αντίθετα, η ύπαρξη και οι ιδιότητές της βασίζονται στις βαρυτικές επιδράσεις πάνω στην ορατή ύλη, στην ακτινοβολία και τη μεγάλης κλίμακας δομή του Σύμπαντος. Συνίσταται από υποθετικά σωματίδια ύλης, άγνωστης σύνθεσης, τα οποία δεν εκλύουν ούτε αντανακλούν επαρκώς ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία ώστε να μπορούν να γίνονται άμεσα ανιχνεύσιμα από τα υπάρχοντα αστρονομικά όργανα παρατήρησης. Σύμφωνα με την ερευνητική αποστολή Planck και πάνω στη βάση του Καθιερωμένου Προτύπου η συνολική υλοενέργεια (ύλη-ενέργεια) του Σύμπαντος περιέχει 4,9% συνηθισμένη ύλη, 26,8% σκοτεινή ύλη και 68,3% σκοτεινή ενέργεια. Συνεπώς, η σκοτεινή ύλη υπολογίζεται ότι συνεισφέρει κατά 84,5% στη συνολική ύλη και κατά 26,8% στο συνολικό περιεχόμενο του Σύμπαντος.Με δημοσίευση https://arxiv.org/abs/2304.09140 τους στο διαδικτυακό αρχείο προδημοσιεύσεων arXiv οι ερευνητές αναφέρουν ότι το ορατό άστρο ζυγίζει λίγο λιγότερο από τον Ήλιο και έχει περίπου την ίδια χημική σύσταση με το μητρικό μας άστρο. Ο μυστηριώδης σύντροφός του είναι πολύ πιο ογκώδης και έχει μάζα περίπου 11 φορές μεγαλύτερη από αυτό. Τα αντικείμενα περιφέρονται μεταξύ τους σε απόσταση 1,4 αστρονομικών μονάδων, περίπου την απόσταση στην οποία ο Άρης περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο, ολοκληρώνοντας μια πλήρη τροχιά κάθε 188 ημέρες. Αν και τα διαθέσιμα στοιχεία υποδεικνύουν την ύπαρξη μιας μαύρης τρύπας οι δύο αστρονόμοι ρίχνουν στο τραπέζι την ιδέα της ύπαρξης ενός άστρου σκοτεινής ύλης και απομένει τώρα η αξιολόγηση της δημοσίευσης που έκαναν από την επιστημονική κοινότητα για να δούμε τι τελικά τι συμβαίνει. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1475066/anakalyfthike-to-proto-astro-skoteinis-ylis/

Ζουμ σε μαιευτήριο άστρων του γαλαξία μας. Το νεφέλωμα NGC 2174 όπου γεννιούνται συνεχώς νέα άστρα. (πηγή φωτό NASA/JPL-Caltech) Εντυπωσιακές εικόνες από νεφέλωμα στο οποίο υπάρχει μαζική αστρογέννεση.H NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή εικόνα που κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer από το νεφέλωμα NGC 2174 το οποίο βρίσκεται σε απόσταση 6,400 ετών φωτός από τη Γη στον αστερισμό του Ωρίωνα. Στην εικόνα εμφανίζονται νεογέννητα άστρα που καλύπτονται από κοσμική σκόνη. Η εικόνα τραβήχτηκε στο υπέρυθρο φάσμα του φωτός αλλά ορισμένα σημεία του νεφελώματος μοιάζουν με το πρόσωπο ενός πιθήκου σε εικόνες ορατού φωτός, εξ ου και το παρατσούκλι «Κεφάλι Μαϊμού» που έχει δοθεί στο νεφέλωμα. Ωστόσο, σε υπέρυθρες εικόνες όπως αυτή, ο πίθηκος εξαφανίζεται.Στήλες σκόνης δεξιά από το κέντρο της εικόνας φαίνεται να… σμιλεύονται από τη σκόνη, την ακτινοβολία και τους αστρικούς ανέμους που παράγονται από τα πιο θερμά αστέρια που γεννήθηκαν πρόσφατα στην περιοχή. Αυτή η υπέρυθρη όψη του νεφελώματος αποκαλύπτει στους επιστήμονες περιοχές που βρίσκεται υπό εξέλιξη η γέννηση νέων άστρων. Οι κοκκινωπές κηλίδες φωτός που εμφανίζονται στα πιο σκοτεινά νήματα του νεφελώματος είναι άστρα βρεφικής ηλικίας τυλιγμένα μέσα σε «κουβέρτες» ζεστής σκόνης. Η ζεστή σκόνη λάμπει έντονα σε υπέρυθρα μήκη κύματος. Τελικά, αυτά τα αστέρια θα ξεπηδήσουν από τη φωλιά τους τους και το φως τους θα χαράξει τα σύννεφα σκόνης που τα περιβάλλουν. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1474616/zoym-se-maieytirio-astron-toy-galaxia-mas/

Λήψη εξωγήινου σήματος απόψε το βράδυ. … Τετάρτη 24 Μαΐου και ώρα Ελλαδας 10:16 μμ SETI: Διαπλανητική άσκηση ετοιμότητας για τη λήψη «εξωγήινου σήματος» – Κρυπτογραφημένο μήνυμα θα μεταδοθεί από τον Άρη σε ένα πείραμα που διοργανώνουν κυνηγοί εξωγήινων. Σε μια ασυνήθιστη άσκηση ετοιμότητας για ενδεχόμενη επαφή με εξωγήινους πολιτισμούς, ευρωπαϊκό σκάφος που βρίσκεται στον Άρη θα μεταδώσει την Τετάρτη ένα μυστικό μήνυμα που θα καταγραφεί από ραδιοτηλεσκόπια στη Γη και θα τεθεί στη διάθεση του κοινού για αποκωδικοποίηση.Το πείραμα A Sign in Space («Σημάδι στο Διάστημα») https://asignin.space/ διοργανώνεται από το ινστιτούτο SETI που αφουγκράζεται τον ουρανό με ραδιοτηλεσκόπια σε μια πολυετή προσπάθεια για τη ανίχνευση ύποπτων σημάτων.«Ένα μήνυμα εξωγήινου πολιτισμού θα ήταν μια βαθιά μετασχηματιστική εμπειρία για όλη την ανθρωπότητα» σχολίασε η Ντανιέλα ντε Πάουλις, η καλλιτέχνης του SETI που συνέθεσε και κωδικοποίησε το μήνυμα. «Το Sign in Space προσφέρει την ανεπανάληπτη ευκαιρία για να προετοιμαστούμε πρακτικά για αυτό το σενάριο μέσω μιας παγκόσμιας συνεργασίας» δήλωσε σε ανακοίνωση του SETI. https://www.seti.org/press-release/first-contact-global-team-simulates-message-extraterrestrial-intelligence-earth Ο ευρωπαϊκός δορυφόρος ExoMars Orbiter που κινείται σε τροχιά γύρω από τον Άρη θα μεταδώσει το σήμα στις 22.00 ώρα Ελλάδας την Τετάρτη 24 Μαΐου. Ακριβώς 16 λεπτά αργότερα, το σήμα θα φτάσει στη Γη και θα καταγραφεί από τρία μεγάλα ραδιοτηλεσκόπια στις ΗΠΑ και την Ιταλία.Όσοι ενδιαφέρονται να δουν και να αποκωδικοποιήσουν το μήνυμα μπορούν να συνδεθούν σε ειδικό διακομιστή που δημιουργήθηκε στο Discord, καθώς και στον δικτυακό τόπο του Sign In Space. https://asignin.space/decode-the-message/ https://physicsgg.me/2023/05/24/λήψη-εξωγήινου-σήματος-απόψε-το-βράδυ/

Αστρονόμοι εντόπισαν μια σπάνιου μεγέθους μαύρη τρύπα. Φωτογραφία από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble του σφαιρωτού αστρικού σμήνους Messier 4. Το σμήνος συνίσταται από αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες άστρα. Οι αστρονόμοι υποψιάζονται ότι μια μαύρη τρύπα ενδιάμεσης μάζας, 800 ηλικακές μάζες, κρύβεται στον πυρήνα του σμήνους. Μια αθέατη μαύρη τρύπα μεσαίας μάζας, που κρύβεται στην καρδιά του κοντινότερου σφαιρωτού σμήνους αστέρων στη Γη, το οποίο βρίσκεται 6.000 έτη φωτός μακριά, εντόπισαν αστρονόμοι.Οι μαύρες τρύπες μεσαίας μάζας, που ζυγίζουν περίπου 100 ως 100.000 φορές τη μάζα του Ήλιου, φαίνεται ότι είναι σπάνιες και αστρονόμοι έχουν εντοπίσει κάποιες πιθανές τέτοιες μαύρες τρύπες στην περιφέρεια άλλων γαλαξιών, αλλά και σε πυκνά σφαιρωτά σμήνη αστεριών που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον γαλαξία μας.Χρησιμοποιώντας τις μοναδικές δυνατότητες του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble της NASA/ESA, οι αστρονόμοι εστίασαν στον πυρήνα του σφαιρωτού αστρικού σμήνους Messier 4 (M4) για να διερευνήσουν μαύρες τρύπες με μεγαλύτερη ακρίβεια από ό,τι σε προηγούμενες έρευνες. Η μελέτη τους δημοσιεύεται στο περιοδικό της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας «Monthly Notices».Η ομάδα, με επικεφαλής τον Εντουάρντο Βιτράλ από το Επιστημονικό Ινστιτούτο του Διαστημικού Τηλεσκοπίου στη Βαλτιμόρη, εντόπισε μια πιθανή μαύρη τρύπα ενδιάμεσης μάζας, που ζυγίζει περίπου 800 φορές τη μάζα του Ήλιου. Η τρύπα αυτή δεν είναι ορατή, αλλά η μάζα της υπολογίστηκε μελετώντας την κίνηση των αστεριών που βρίσκονται στο βαρυτικό πεδίο της. Συγκεκριμένα, οι αστρονόμοι εξέτασαν παρατηρήσεις δώδεκα ετών του Μ4 από το Hubble. Το διαστημικό σκάφος Gaia του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) συνέβαλε επίσης με σαρώσεις πάνω από 6.000 αστέρων που περιόρισαν το συνολικό σχήμα του σμήνους και τη μάζα του.Πάντως, επειδή οι μαύρες τρύπες μεσαίας μάζας στα σφαιρωτά σμήνη είναι τόσο αόριστες, ο Βιτράλ προειδοποιεί ότι «εναλλακτικά, μπορεί να υπάρχει ένας αστρικός μηχανισμός που απλώς δεν γνωρίζουμε, τουλάχιστον στο πλαίσιο της τρέχουσας φυσικής». https://physicsgg.me/2023/05/24/αστρονόμοι-εντόπισαν-μια-σπάνιου-μεγ/

Το άστρο που πέθανε 5 φορές και δείχνει πόσο γρήγορα διαστέλλεται το σύμπαν. Η εικόνα του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble, που αποκαλύπτει την θέση του σουπερνόβα Refsdal στο τεράστιο σμήνος γαλαξιών MACS J1149.6+2223 Χάρη σε ένα περίεργο οπτικό φαινόμενο που είχε προβλέψει τον περασμένο αιώνα ο Αϊνστάιν, η έκρηξη ενός μακρινού σουπερνόβα εμφανίστηκε ως πέντε διαφορετικά είδωλα στον ουρανό, ένα σπάνιο φαινόμενο που ίσως βοηθήσει στη λύση ενός μεγάλου κοσμολογικού μυστηρίου: πόσο γρήγορα επιταχύνεται η διαστολή του Σύμπαντος.Το 2014, διεθνής ομάδα αστρονόμων έστρεψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble στο γαλαξιακό σμήνος Abell 370 και παρατήρησε στην ίδια εικόνα τέσσερα διαφορετικά είδωλα ενός σουπερνόβα με την ονομασία Refsdal, το οποίο εξερράγη πριν από περίπου 11 δισεκατομμύρια χρόνια.Το σουπερνόβα (η έκρηξη ενός γερασμένου άστρου που εξάντλησε τα πυρηνικά του καύσιμα και κατέρρευσε κάτω από το ίδιο του το βάρος) εμφανίστηκε σε τέσσερις διαφορετικές θέσεις λόγω ενός φαινομένου που προκύπτει από τη γενική θεωρία της σχετικότητας και ονομάζεται «βαρυτικός φακός».Η γενική σχετικότητα προβλέπει ότι τα σώματα μεγάλης μάζας καμπυλώνουν τις ακτίνες φωτός, περίπου όπως συμβαίνει και με τους οπτικούς φακούς.Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι ακτίνες φωτός από την έκρηξη του σουπερνόβα καμπυλώθηκαν από το βαρυτικό πεδίο του γαλαξιακού σμήνους και έφτασαν στη Γη ακολουθώντας τέσσερις διαφορετικές διαδρομές, οι οποίες δημιούργησαν τέσσερα είδωλα γύρω από την εικόνα του γαλαξιακού σμήνους. Οι τέσσερις κίτρινες κουκκίδες είναι είδωλα του σουπερνόβα Refsdal Οι αστρονόμοι προέβλεψαν τότε ότι το σουπερνόβα θα επανεμφανιζόταν το 2015 λόγω ακτίνων φωτός που ακολούθησαν μια πιο μεγάλη διαδρομή. Πράγματι, ένα πέμπτο είδωλο καταγράφηκε περίπου έναν χρόνο μετά τις αρχικές παρατηρήσεις. Διαστολή Σε δύο νέες μελέτες, οι οποίες δημοσιεύονται στο Science και στο The Astrophysical Journal https://iopscience.iop.org/article/10.3847/1538-4357/ac4ccb οι ερευνητές εφαρμόζουν μεθόδους τριγωνομετρίας στα πέντε είδωλα για να υπολογίσουν την ταχύτητα διαστολής του Σύμπαντος, ένα θέμα που προκαλεί εδώ και χρόνια διαμάχη μεταξύ των κοσμολόγων.Το γεγονός ότι το Σύμπαν διαστέλλεται ήταν γνωστό από τα τέλη της δεκαετίας του 1920, πέρασαν όμως πολλά χρόνια, μέχρι το 1998, μέχρι να ανακαλυφθεί ότι η διαστολή αυτή επιταχύνεται,Αυτό όμως για το οποίο συνεχίζουν να διαφωνούν οι αστρονόμοι είναι η ταχύτητα αυτής της διαστολής στο σημερινό Σύμπαν, η οποία μπορεί να μετρηθεί με δύο τεχνικές, οι οποίες δίνουν ελαφρώς διαφορετικά αποτελέσματα (η μία τεχνική βασίζεται στη λεγόμενη μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου, μια λάμψη που γέμισε τα πάντα όταν το Σύμπαν είχε ηλικία περίπου 380.000 ετών, ενώ η δεύτερη βασίζεται σε παρατηρήσεις μιας συγκεκριμένης κατηγορίας σουπερνόβα),Οι μετρήσεις του σουπερνόβα Refsdal συμφωνούν περισσότερο με την εκτίμηση που δίνει η πρώτη τεχνική, η μέθοδος της μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου. Η νέα μελέτη δείχνει ότι η διαστολή του Σύμπαντος επιταχύνεται με ρυθμό 66,6 χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο ανά megaparsec, το οποίο ισούται με 3,2 εκατομμύρια έτη φωτός.Παρόλα αυτά, οι νέες μετρήσεις δεν δίνουν τέλος στη διαμάχη, διευκρινίζει η ερευνητική ομάδα. Τα ευρήματα «δεν αποκλείουν» τα αποτελέσματα άλλων μετρήσεων, δήλωσε ο Πάτρικ Κέλι, μέλος της ερευνητικής ομάδας.Περισσότερα δεδομένα μπορεί να προκύψουν όταν οι αστρονόμοι παρατηρήσουν κι άλλα επανεμφανιζόμενα σουπερνόβα. «Όταν έχουμε αρκετά, θα είναι ενδιαφέρον να δούμε τι λένε όλα μαζί». https://physicsgg.me/2023/05/23/το-άστρο-που-πέθανε-5-φορές-και-δείχνει/

Τι γίνεται με την ανατολή; Εκεί συναρμολογήθηκε ο πύραυλος Soyuz-2.1a για την εκτόξευση του δορυφόρου Kondor-FKA! Αυτή θα είναι η δεύτερη εκτόξευση ενός πυραύλου της οικογένειας Soyuz-2 εντελώς σε ένα νέο και ιδιαίτερα φιλικό προς το περιβάλλον καύσιμο - το ναφθύλιο - και η πρώτη για την τροποποίηση Soyuz-2.1a. Το ναφθύλιο είναι ένας φιλικό προς το περιβάλλον τύπος καυσίμου υδρογονάνθρακα με τη χρήση πολυμερών πρόσθετων. Τα πλεονεκτήματά του είναι η μείωση των επιβλαβών εκπομπών και η αισθητή αύξηση της μάζας του ωφέλιμου φορτίου που εκτοξεύεται σε τροχιά. Ο πύραυλος Soyuz-2.1a με τον πρώτο δορυφόρο ραντάρ Kondor-FKA μεταφέρθηκε στο συγκρότημα εκτόξευσης Vostochny! Αφού ο πύραυλος εγκαταστάθηκε σε κάθετη θέση στο συγκρότημα εκτόξευσης του pad 1C, οι ειδικοί της Roscosmos συνέχισαν να τον προετοιμάζουν για εκτόξευση. Εκτόξευση του πυραύλου φορέα Soyuz-2.1a με το ανώτερο στάδιο Fregat και τον δορυφόρο ραντάρ Kondor-FKA Νο. 1 - 27 Μαΐου στις 00:14:51 ώρα Μόσχας "Kondor-FKA" - σχεδιασμένο για τηλεπισκόπηση με ραντάρ παντός καιρού της Γης. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_567286

Πώς ήταν το Σαββατοκύριακο σας στο ISS; Στις 19-21 Μαΐου, οι αστροναύτες πραγματοποίησαν διάφορα πειράματα. Παρατήρησαν νυχτερινά νέφη στην ατμόσφαιρα, φωτογράφισαν τη Γη για να εκτιμήσουν την περιβαλλοντική κατάσταση και δοκίμασαν την τεχνολογία τρισδιάστατης εκτύπωσης. Το "About Gagarin from Space" είναι μια ανοιχτή μετάδοση μέσω ενός ερασιτεχνικού ραδιοφωνικού καναλιού. Από το ISS, οι κοσμοναύτες μίλησαν με μαθητές και μοιράστηκαν στοιχεία από τη ζωή του πρώτου κοσμοναύτη στον πλανήτη. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν τεχνικές εργασίες στη μονάδα Zvezda και με το φορτηγό Progress MS-22. Και φυσικά, οι αστροναύτες δεν ξέχασαν τον εβδομαδιαίο καθαρισμό! Λεπτομέρειες υπάρχουν στην ημερήσια αναφορά στον ιστότοπο: https://www.roscosmos.ru/39262/ https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_567282

Το φορτηγό πλοίο "Progress MS-23" στάλθηκε για γενική συνέλευση με όχημα εκτόξευσης Στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ ολοκληρώνεται η προετοιμασία προεκτόξευσης του οχήματος μεταφοράς φορτίου Progress MS-23 για την πτήση προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στο πλαίσιο του προγράμματος της 84ης αποστολής ανεφοδιασμού. Το "Progress MS-23" ως μέρος της διαστημικής κεφαλής έφτασε στο κτίριο συναρμολόγησης και δοκιμής της τοποθεσίας 31 για εργασίες γενικής συναρμολόγησης με το όχημα εκτόξευσης. Πριν σταλεί το πλοίο από το pad 254, ειδικοί από την RSC Energia και εξειδικευμένες επιχειρήσεις της Roscosmos πραγματοποίησαν κλίση της διαστημικής κεφαλής σε οριζόντια θέση και φόρτωσή της σε μονάδα σιδηροδρομικών μεταφορών. Η εκτόξευση του πυραύλου φορέα Soyuz-2.1a με το διαστημόπλοιο Progress MS-23 έχει προγραμματιστεί για τις 24 Μαΐου 2023. Σύμφωνα με το σχέδιο πτήσης, το διαστημόπλοιο θα παραδώσει στον ISS περίπου 2.560 κιλά φορτίου, συμπεριλαμβανομένων 600 κιλών προωθητικού στις δεξαμενές ανεφοδιασμού, 40 κιλών συμπιεσμένων αερίων, 420 κιλών πόσιμου νερού στις δεξαμενές του συστήματος Rodnik, και 210 κιλά νερό στη δεξαμενή πρόσθετου διαμερίσματος φορτίου και επίσης 1.290 κιλά εξοπλισμού και εργαλείων πόρων, αναλώσιμων και συσκευασιών για επιστημονικά πειράματα, ρούχα, τρόφιμα και εγκαταστάσεις υγιεινής στο χώρο αποσκευών για να διασφαλιστεί η εργασία και η ζωή του πληρώματος του 69η μακροχρόνια αποστολή. https://vk.com/presscentre.energia?w=wall-167742670_2987 Πύραυλος με φορτηγό πλοίο μεταφοράς "Progress MS-23" εγκατεστημένο κατά την εκτόξευση Σήμερα το πρωί, ο διαστημικός πύραυλος Soyuz-2.1a με το μεταφορικό πλοίο Progress MS-23 βγήκε από το κτίριο συναρμολόγησης και δοκιμών και εγκαταστάθηκε στην εγκατάσταση εκτόξευσης στη θέση 31 του κοσμοδρομίου Baikonur. Σύμφωνα με το πρόγραμμα της πρώτης ημέρας εκτόξευσης, τα πληρώματα εκτόξευσης άρχισαν να εκτελούν τεχνολογικές εργασίες για τη δοκιμή των συστημάτων και των συγκροτημάτων του οχήματος εκτόξευσης με έλεγχο της αλληλεπίδρασης του εποχούμενου και του επίγειου εξοπλισμού του πυραύλου και του διαστημικού συγκροτήματος. Η εκτόξευση του πυραύλου φορέα Soyuz-2.1a με το διαστημόπλοιο Progress MS-23 έχει προγραμματιστεί για τις 24 Μαΐου 2023. Σύμφωνα με το σχέδιο πτήσης, το πλοίο θα παραδώσει 2.491 κιλά φορτίου στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, συμπεριλαμβανομένων 499 κιλών καυσίμου για τον ανεφοδιασμό του σταθμού, 630 κιλών πόσιμου νερού και 40 κιλών αζώτου, καθώς και 1.322 κιλών πόρων. εξοπλισμός και εργαλεία, αναλώσιμα και πακέτα για επιστημονικά πειράματα, ρούχα, τρόφιμα και εγκαταστάσεις υγιεινής για τη διασφάλιση της εργασίας και της ζωής του πληρώματος της 69ης μακροχρόνιας αποστολής. Ο καθολικός χώρος εργασίας URM-D αποστέλλεται στο «φορτηγό» για να εγκατασταθεί στην εξωτερική επιφάνεια της μονάδας σέρβις Zvezda του ρωσικού τμήματος του ISS κατά τη διάρκεια ενός διαστημικού περιπάτου. Για τη διεξαγωγή του πειράματος Parus-MGTU, το πλοίο διαθέτει έναν εκτοξευτή με έναν μαθητικό νανοδορυφόρο, ο οποίος πρόκειται να εκτοξευθεί κατά τη διάρκεια των ρωσικών εξωοχηματικών δραστηριοτήτων για τη δοκιμή της τεχνολογίας ανάπτυξης ηλιακών πανιών. Το Progress MS-23 παρέχει επίσης ένα φασματικό σύστημα βίντεο για την παρατήρηση της επιφάνειας της γης στα συμφέροντα του πειράματος Uragan, ένα κουτί γαντιών Glavbox-S, μια συσκευή και εξοπλισμό για την εκτέλεση των πειραμάτων Άσηπτης, Διόρθωσης, Νευροανοσίας και Διαχωρισμού. και Vampire. Η εκτόξευση του φορτηγού Progress MS-23 από το όχημα εκτόξευσης Soyuz-2.1a γίνεται στις 24 Μαΐου στις 15:56 ώρα Μόσχας. https://vk.com/presscentre.energia?w=wall-167742670_2989

Οι κοσμοναύτες στον ISS βοηθούν στη δημιουργία νέων κραμάτων για τη βιομηχανία Ένα πείραμα που ονομάζεται «Perithectics» διεξάγεται σε τροχιά. Χρησιμοποιώντας ειδικό επιστημονικό εξοπλισμό (κάμινο για τήξη ηλεκτρομαγνητικής αιώρησης και κρυστάλλωση σε εναλλασσόμενο ηλεκτρομαγνητικό πεδίο), τα δείγματα περιτεκτικών κραμάτων θερμαίνονται, συγκρατούνται και στη συνέχεια ψύχονται. Τα περιτεκτικά κράματα είναι ένα από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα υλικά στη βιομηχανική παραγωγή. Τα αποτελέσματα του πειράματος θα εφαρμοστούν στη Γη: στη μηχανολογία, τη μεταλλουργία, αλλά και για την ανάπτυξη υπερσκληρών επιστρώσεων με εξαιρετικά χαμηλό συντελεστή τριβής. Αυτό θα διευρύνει τη γκάμα των νέων υλικών με μαγνητικές και ηλεκτρικές ιδιότητες, διατηρώντας παράλληλα το οικονομικά δικαιολογημένο κόστος παραγωγής τους. Διαβάστε περισσότερα στην ιστοσελίδα μας: https://www.roscosmos.ru/39246/ https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_567278

Καθ’ οδόν προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό η πρώτη αστροναύτης από τον αραβικό κόσμο (βίντεο) Πρώτη από αριστερά είναι η αστροναύτης από τη Σαουδική Αραβία (πηγή Space X) Εκτοξεύτηκε το σκάφος που μεταφέρει μια επιστήμονα από τη Σαουδική Αραβία.Τριανταεπτά λεπτά μετά τα μεσάνυχτα εκτοξεύτηκε από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της NASA στη Φλόριντα το διαστημοπλοίου Dragon της Space X, της διαστημικής εταιρείας του Ελον Μασκ, με προορισμό τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το σκάφος μεταφέρει το πλήρωμα της επανδρωμένη αποστολής Axiom Mission 2. Πρόκειται για μια αποστολή της αμερικανικής διαστημικής εταιρείας Axiom στην οποία παίρνει μέρος τετραμελές πλήρωμα στο οποίο συμμετέχει και η ερευνήτρια βιοϊατρικής Ραγιάνα Μπαρνάουι από τη Σαουδική Αραβία που γίνεται η πρώτη γυναίκα από τον αραβικό κόσμο που ταξιδεύει στο Διάστημα.«Αισθάνομαι χαρά και τιμή που εκπροσωπώ όλα τα όνειρα και όλες τις ελπίδες όλου του λαού στη Σαουδική Αραβία και όλων των γυναικών στην πατρίδα. Όταν είπα στη γιαγιά μου ότι θα πήγαινα στο Διάστημα, μου έδωσε τα σκουλαρίκια της. Αυτά λοιπόν παίρνω μαζί μου μαζί με τη σημαία της Σαουδικής Αραβίας και μερικές φωτογραφίες της οικογένειάς μου» δήλωσε η Μπαρνάουι. Στο πλήρωμα βρίσκεται και ο πρώτος Σαουδάραβας αστροναύτης, ο Αλί Αλκάρνι που είναι σμηναγός της πολεμικής αεροπορίας της Σαουδικής Αραβίας ο οποίο σημείωσε ότι η αποστολή έχει την σφραγίδα της χώρας του. Το πλήρωμα θα ταξιδέψει στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό με το διαστημόπλοιο Dragon επίσης της Space X. Όπως είναι ευνόητο η παρουσία μια γυναίκας αστροναύτη από την Σαουδική Αραβία όπου τα δικαιώματα των γυναικών εξακολουθούν να είναι ιδιαίτερα περιορισμένα αποτελεί μια θετική είδηση και ίσως έναρξη για αλλαγή της θέσης της γυναίκας τόσο στην χώρα όσο και στον αραβικό κόσμο γενικότερα. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1474132/kath-odon-pros-ton-diethni-diastimiko-stathmo-i-proti-astronaytis-apo-ton-araviko-kosmo/

To James Webb εντόπισε τεράστιο πίδακα στον Εγκέλαδο, ελπίδες για ανεύρεση ιχνών ζωής (βίντεο) Πίδακες στον Εγκέλαδο εκτοξεύουν ύλη που συνδέεται με την παρουσία της ζωής. (πηγή φωτό NASA) Οι πίδακες του δορυφόρου του Κρόνου προέρχονται από ένα υπόγειο ωκεανό.Το διαστημικό σκάφος Cassini που εξερευνούσε το σύστημα του Κρόνου για 13 χρόνια εντόπισε το 2008 πίδακες υδρατμών στον Εγκέλαδο. Αμέσως ο δορυφόρος έγινε σταθερός στόχος παρατήρησης και μελέτης και διαπιστώθηκε ότι σε βάθος περίπου 20 χλμ. κάτω από την παγωμένη επιφάνεια βρίσκεται ένας ωκεανός με βάθος περίπου 40 χλμ. Σειρά μελετών έχουν δείξει ότι ο ωκεανός αυτός δείχνει ότι συνθήκες φιλικές στην ζωή τόσο όσον αφορά την σύσταση του νερού αλλά και από το γεγονός ότι υπάρχουν ενδείξεις ύπαρξης υδροθερμικών πηγών παρόμοιων με αυτές που υπάρχουν στους ωκεανούς της Γης.Σε αυτές τις υδροθερμικές πηγές των ωκεανών της Γης διαπιστώθηκε τα τελευταία χρόνια ότι έχουν σχηματιστεί σύνθετα οικοσυστήματα και κάποιοι επιστήμονες πιστεύουν ότι εκεί έκανε την εμφάνιση της για πρώτη φορά η ζωή στον πλανήτη μας. Άρα η παρουσία τέτοιων πηγών και στον ωκεανό του Εγκέλαδου αυξάνει τις πιθανότητες ύπαρξης κάποιων μορφών ζωής (έστω και σε μικροβιακό επίπεδο) εκεί.Η αστρονόμος Σάρα Φάγκι της NASA που ειδικεύεται στη μελέτη πλανητών ανακοίνωσε ότι το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb εντόπισε και κατέγραψε τον μεγαλύτερο πίδακα υδρατμών και υλικών από όσους έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα στον Εγκέλαδο. Η Φάγκι αρνήθηκε να δώσει περισσότερα στοιχεία για αυτό το γεγονός και ανέφερε ότι θα ακολουθήσει τις επόμενες μέρες δημοσίευση της ερευνητικής ομάδας που έκανε τις παρατηρήσεις. Όπως είναι ευνόητο το μέγεθος του πίδακα σε συνδυασμό με τις δυνατότητες ανάλυσης που έχουν τα όργανα του James Webb δημιουργούν ελπίδες ότι μπορεί να έχουν ανιχνευτεί ισχυρότερες ενδείξεις ή πιθανώς και αποδείξεις όχι μόνο της φιλικότητας του υπόγειου ωκεανού στη ζωή αλλά και δεδομένων που συνδέονται άμεσα με την ύπαρξη ζωής εκεί. Ολοένα και περισσότεροι επιστήμονες συμφωνούν ότι ο Εγκέλαδος φαίνεται να είναι ο πιθανότερος αυτή τη στιγμή τόπος που μπορεί να υπάρχει ζωή στο ηλιακό μας σύστημα έξω από τη Γη αλλά προς το παρόν οι διαστημικές υπηρεσίες έχουν σχεδιάσει και οργανώνουν αποστολές εξερεύνησης των φεγγαριών του Δία που επίσης διαθέτουν υπόγειους ωκεανούς και θέτουν υποψηφιότητα για παρουσία της ζωής. Θεωρείται δεδομένο ότι θα οργανωθεί και μια αποστολή εξερεύνησης του Εγκέλαδου και μένει να δούμε ποιος θα την κάνει και τι είδους έρευνες θα περιλαμβάνει. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1474173/to-james-webb-entopise-terastio-pidaka-ston-egkelado-elpides-gia-aneyresi-ichnon-zois-vinteo/

Ασφαλής από Αρμαγεδδώνα η Γη για τα επόμενα χίλια χρόνια. Ειδικοί μελέτησαν την τροχιά εκατοντάδων δυνητικά απειλητικών αστεροειδών.Ο αστεροειδής που έπεσε στη Γη πριν από 66 εκατ. έτη προκαλώντας πλανητική καταστροφή εξαφανίζοντας το 80% της ζωής συμπεριλαμβανομένων των δεινοσαύρων εκτιμάται ότι είχε διάμετρο δέκα χλμ. Τέτοιοι αστεροειδείς δεν φαίνεται να κυκλοφορούν στην ευρύτερη διαστημική μας γειτονιά και δεν μοιάζει στο ορατό τουλάχιστον μέλλον να απειλούμαστε από κάποιον τέτοιο διαστημικό βράχο.Κυκλοφορούν όμως δεκάδες χιλιάδες αστεροειδείς διαφόρων μεγεθών και σύμφωνα με τους ειδικούς ένας αστεροειδής με διάμετρο ενός χλμ. θα μπορούσε να προκαλέσει καταστροφές όχι πλανητικής αλλά σίγουρα ηπειρωτικής κλίμακας οι επιπτώσεις της οποίας είναι πραγματικά ανυπολόγιστες σε πολλά επίπεδα. Εκατομμύρια άνθρωποι θα έχαναν τη ζωή τους και η οικολογική αλλά και οικονομικοκοινωνική καταστροφή θα ήταν τεραστίων διαστάσεων.Η NASA έχει συγκεντρώσει έναν κατάλογο με περίπου 962 αστεροειδείς διαμέτρου ενός χλμ. που κινούνται σε τροχιές που τους φέρνουν κάποια στιγμή κοντά στη Γη. Οι μελέτες που έχουν γίνει έχουν δείξει ότι αστεροειδείς αυτού του μεγέθους χτυπούν τη Γη περίπου κάθε 600.000 έως 700.000 χρόνια, αν και ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι αυτές οι «επισκέψεις» έχουν συχνότερο ρυθμό.Ερευνητές του Global Challenges Foundation χρησιμοποίησαν νέες μεθόδους ανάλυσης και εκτίμησης της πορείας αστεροειδών με διάμετρο ενός χλμ. με στόχο να διαπιστώσουν ποιοι από αυτούς θα μπορούσαν να περάσουν ανάμεσα από τη Γη και τη Σελήνη, να μας πλησιάσουν δηλαδή τόσο πολύ ώστε να είναι εφικτό οι βαρυτικές δυνάμεις του πλανήτη μας ή τυχόν βαρυτικές αλληλεπιδράσεις Γης και Σελήνης να εκτρέψουν την πορεία τους και να τους στείλουν στον πλανήτη μας.Με δημοσίευση https://arxiv.org/pdf/2305.04896.pdf τους στο διαδικτυακό αρχείο προδημοσιεύσεων arXiv οι ερευνητές αναφέρουν ότι για τα επόμενα τουλάχιστον χίλια έτη η Γη δεν κινδυνεύει να πέσει πάνω της ένας αστεροειδής διαμέτρου ενός χλμ. Επισημαίνουν όμως ότι μικρότεροι διαστημικοί βράχοι που μπορούν να προκαλέσουν μικρότερης έκτασης αλλά σοβαρές καταστροφές ειδικά αν πέσουν σε ηπειρωτικές περιοχές είναι πιθανό να μας επισκεφτούν. H NASA έχει ξεκινήσει την προσπάθεια χαρτογράφησης των αστεροειδών διαμέτρου 140 μέτρων και πάνω οι οποίοι μπορούν να καταστρέψουν μια πόλη και έχει καταφέρει να καταγράψει το 40% εξ αυτών μέχρι στιγμής. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1473065/asfalis-apo-armageddona-i-gi-gia-ta-epomena-chilia-chronia/

Blue Origin: Η εταιρεία του Τζεφ Μπέζος θα αναπτύξει σεληνάκατο για τη NASA. Έπειτα από τρία χρόνια διαμάχης, η διαστημική εταιρεία του Τζεφ Μπέζος Blue Origin εξασφάλισε συμβόλαιο της NASA για την ανάπτυξη σκάφους που θα μεταφέρει ανθρώπους στην επιφάνεια της Σελήνης.Αυτό σημαίνει ότι η αμερικανική διαστημική υπηρεσία θα έχει στη διάθεσή της και δεύτερη σεληνάκατο για το πρόγραμμα Artemis, μετά το συμβόλαιο που κέρδισε η SpaceX του Έλον Μασκ για την πρώτη αποστολή ανθρώπων στο φεγγάρι από το τέλος του προγράμματος Apollo το 1972.Οι αστροναύτες θα αναχωρούν από τη Γη με την κάψουλα Orion, η οποία πραγματοποίησε πέρυσι την πρώτη δοκιμαστική πτήση από τη Σελήνη, και στη συνέχεια θα μετεπιβιβάζονται στις σεληνακάτους των δύο εταιρειών για το ταξίδι μέχρι την επιφάνεια του φεγγαριού. Αυτό θα γίνει για πρώτη φορά με την αποστολή Artemis III, η οποία θα αναχωρήσει το 2025 το νωρίτερο και θα χρησιμοποιήσει μια τροποποιημένη βερσιόν του Starship της SpaceΧ, το οποίο εξερράγη στην πρόσφατη δοκιμαστική εκτόξευσή του από το Τέξας.Το συμβόλαιο της Blue Origin έχει ύψος περίπου 3,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων, δήλωσε σύμφωνα με το Reuters ο επικεφαλής του τμήματος εξερεύνησης της NASA Τζιμ Φρι. H δε Blue Origin θα επενδύσει «πολύ περισσότερα» από αυτό το ποσό, είπε ο Τζον Κουλούρις, επικεφαλής ανάπτυξης του σκάφους στην Blue Origin.Η εταιρεία του Μπέζος είχε καταθέσει αγωγή όταν η NASA επέλεξε την SpaceX για την πρώτη σεληνάκατο, υποστηρίζοντας ότι η πρόταση του ανταγωνιστή της, ύψους 2,9 δισ. δολαρίων, ήταν ακριβότερη και επιλέχθηκε παράτυπα.Η NASA είχε εκφράσει τότε ανησυχίες ότι η δικαστική διαμάχη θα έφερνε καθυστερήσεις στο πρόγραμμα Artemis.Τον Νοέμβριο του 2021 η αγωγή της Blue Origin απορρίφθηκε από ομοσπονδιακό δικαστήριο.Η εταιρεία δεν έχει αποκαλύψει λεπτομέρειες για τον σχεδιασμό της σεληνακάτου, έχει όμως ανακοινώσει ότι θα συνεργαστεί στο έργο με την Boeing, τη Lockheed Martin, την εταιρεία λογισμικού Draper και την εταιρεία ρομποτικής Astrobotic. https://www.in.gr/2023/05/19/b-science/space/blue-origin-etaireia-tou-tzef-mpezos-tha-anaptyksei-selinakato-gia-ti-nasa/

Κάντε ένα τρισδιάστατο ταξίδι στον κρατήρα του Άρη που εξερευνά το ρόβερ της NASA (βίντεo) Εικόνα από τον κρατήρα Belva. (πηγή φωτό NASA/JPL-Caltech/ASU/MSSS) Εντυπωσιακές εικόνες από ένα μικρό κρατήρα που βρίσκεται μέσα στον μεγάλο κρατήρα όπου βρίσκεται το ρομπότ.Το πιο προηγμένο ρομπότ εξερεύνησης που έχει στείλει η ανθρωπότητα στον Άρη, το ρόβερ της αποστολής Perseverance, εξερευνά τον κρατήρα Jezero που έχει διάμετρο περίπου 50 χλμ. και πιστεύεται ότι δημιουργήθηκε από την πτώση ενός τεράστιου αστεροειδή. Έχει διαπιστωθεί ότι στον κρατήρα αυτό είχε σχηματιστεί στο παρελθόν μια λίμνη ενώ έρρεαν και ποταμοί δημιουργώντας μάλιστα σε ένα σημείο του κρατήρα και ένα δέλτα. Για αυτόν τον λόγο επιλέχθηκε ο συγκεκριμένος κρατήρας για εξερεύνηση αφού οι πιθανότητες να είχαν αναπτυχθεί κάποιες μορφές ζωής έστω και σε μικροβιακό επίπεδο είναι αυξημένες και το ρόβερ της NASA έχει τα απαραίτητα όργανα συλλογής δειγμάτων αλλά και ανάλυσης για αυτόν τον σκοπό.Όμως στη διάρκεια των αιώνων στη περιοχή αυτή έπεσαν και άλλοι διαστημικοί βράχοι σχηματίζοντας νέους κρατήρες μέσα στον κυρίως κρατήρα. Ένας από αυτούς τους εσωτερικούς κρατήρες είναι ο Belva με διάμετρο μικρότερη των δύο χλμ. στον οποίο βρέθηκε το ρόβερ καταγράφοντας εικόνες τις οποίες οι υπεύθυνοι της αποστολής επεξεργάστηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργήσουν ένα εντυπωσιακό τρισδιάστατο βίντεο με το οποίο μπορούν οι θεατές να «επισκεφτούν» τον αρειανό κρατήρα. Το βίντεο αυτό όμως βοηθά παράλληλα τους επιστήμονες και ειδικά τους γεωλόγους να δουν διάφορες γεωλογικές λεπτομέρειες του κρατήρα και να εξάγουν συμπεράσματα για το γεωλογικό του παρελθόν όπως για παράδειγμα αν τα γεωλογικά του χαρακτηριστικά υποδεικνύουν την παρουσία νερού σε υγρή μορφή εκεί ή πάγου ή και των δύο. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1473805/kante-ena-trisdiastato-taxidi-ston-kratira-toy-ari-poy-exereyna-to-rover-tis-nasa-vinteo/

Το πλησιέστερο σουπερνόβα στη Γη. … της τελευταίας δεκαετίας Ερασιτέχνες και επαγγελματίες αστρονόμοι σε όλο τον πλανήτη παρακολουθούν στον γαλαξία M101 την εξέλιξη του πλησιέστερου στη Γη σουπερνόβα των τελευταίων δέκα ετών. To νέο σουπερνόβα ονομάστηκε SN2023ixf. Το σουπερνόβα SN2023ixf στον γαλαξία «ακιδωτός τροχός» (ή NGC 5457 ή Messier 101) που βρίσκεται σε απόσταση 21 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη στον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου. Πρόκειται για το φωτεινό σημείο που δείχνει η κίτρινη αιχμή του βέλους. Η φωτογραφία λήφθηκε από τον Eliot Herman, λίγες ώρες μετά την ανακάλυψη του σουπερνόβα, στις 19 Μαΐου 2023. To νέο σουπερνόβα που ανακάλυψε ο ερασιτέχνης αστρονόμος Koichi Itagaki στις 19 Μαΐου 2023, θα συνεχίσει να λάμπει αρκετά για λίγες μέρες ακόμα και θα είναι ορατό σε ερασιτέχνες αστρονόμους με καλά τηλεσκόπια για μερικούς μήνες. Στην φωτογραφία του Jean-Claude Merlin, το σουπερνόβα σημειώνεται με το βέλος, ενώ αισθητή είναι η αύξηση της φωτεινότητάς του, η οποία φτάνει σε μέγεθος 11.9. Ως σύγκριση, όλα τα άστρα που βλέπουμε στην εικόνα ανήκουν στον δικό μας Γαλαξία. Το τελευταίο σουπερνόβα στον γαλαξία M101 συνέβη το 2011. Σύμφωνα με τον αστρονόμο Andy Howell, ενώ η έκρηξη σουπερνόβα του 2011 προήλθε από έναν λευκό νάνο, το νέο σουπερνόβα πιθανότατα προέκυψε από την κατάρρευση του πυρήνα ενός τεράστιου άστρου στο τέλος της ζωής του. Δυστυχώς το SN2023ixf δεν είναι ορατό με γυμνό μάτι.Ο γαλαξίας M101 απέχει απόσταση 21 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη. Έτσι, παρόλο που το SN2023ixf παρατηρήθηκε πριν από δυο μέρες στη Γη, συνέβη πριν από 21 εκατομμύρια χρόνια. Το νέο σουπερνόβα δεν θα έχει καμία επίδραση στη Γη. Θα υπήρχαν επιπτώσεις στον πλανήτη μας, μόνο αν το σουπερνόβα βρισκόταν σε απόσταση ίση ή μικρότερη από 50 έτη φωτός. https://physicsgg.me/2023/05/22/το-πλησιέστερο-σουπερνόβα-στη-γη/

Η NASA ζητάει τη βοήθεια του κοινού για τον εντοπισμό αστεροειδών. Η NASA ζητάει τη βοήθεια όλων όσων είναι λάτρεις του Διαστήματος για να εντοπίσει αστεροειδείς μέσα από χιλιάδες δεδομένα. Πρόκειται για το πρόγραμμα «The Daily Minor Planet project», στο πλαίσιο του οποίου ο κάθε ενδιαφερόμενος καλείται να δει μια σειρά εικόνων και να αποφασίσει αν οι κηλίδες φωτός μοιάζουν με αστεροειδείς, αυτά τα κομμάτια βράχου που πέφτουν στο Διάστημα ως απομεινάρια του σχηματισμού του Ηλιακού μας Συστήματος, ή αν αντίθετα είναι ψευδείς ανιχνεύσεις που οφείλονται σε αστέρια στο φόντο που τρεμοπαίζουν, σκόνη στον καθρέφτη του τηλεσκοπίου ή άλλα αίτια.Οι εθελοντές επισκέπτονται την ιστοσελίδα https://www.zooniverse.org/projects/fulsdavid/the-daily-minor-planet και, αφού παρατηρήσουν μια σειρά εικόνων, απαντούν με «ναι» ή «όχι» για το αν βλέπουν σε αυτές αστεροειδείς. Επίσης, μπορούν να γράψουν σχόλια ή να ανταλλάξουν σκέψεις και πληροφορίες με άλλους συμμετέχοντες.Οι εικόνες που καλούνται να αξιολογήσουν προέρχονται από το αστρονομικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου της Αριζόνα «Catalina Sky Survey», που χρηματοδοτείται από τη NASA. Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού συλλέγονται στο Αστεροσκοπείο Steward στην Αριζόνα περισσότερες από 1.000 εικόνες κάθε βράδυ. Οι εικόνες αυτές προστίθενται καθημερινά στην ιστοσελίδα.Αυτός ο τεράστιος όγκος εικόνων που συλλέγεται δυσχεραίνει τους ερευνητές, οι οποίοι ζητούν τη βοήθεια του κοινού για να εντοπίσουν τους κοντινούς στη γη αστεροειδείς (γεωπλήσιους), οι οποίοι «ξεγλιστρούν» από το σύστημα ανίχνευσης. Το λογισμικό ανίχνευσης αστεροειδών μπορεί να εντοπίζει πιθανούς αστεροειδείς, ωστόσο οι επιστήμονες σημειώνουν ότι πολλές από αυτές τις ανιχνεύσεις είναι ψευδώς θετικές. Μάλιστα, υπολογίζεται ότι μόλις το 1% των εικόνων που παρουσιάζονται στους χρήστες απεικονίζει αληθινούς αστεροειδείς.«Παίρνουμε τόσες πολλές εικόνες του ουρανού κάθε βράδυ που δεν είναι εφικτό να τις εξετάσουμε όλες για να εντοπίσουμε πιθανούς αστεροειδείς», σημειώνει ο Κάρσον Φουλς, επικεφαλής του προγράμματος «Catalina Sky Survey». «Σκέφτηκα ότι θα ήταν υπέροχο αν οι άνθρωποι μπορούσαν να κάνουν αυτό που κάνουμε εμείς κάθε βράδυ. Αυτή η ιστοσελίδα ανοίγει τις πόρτες. Θέλετε να ψάξετε και εσείς για αστεροειδείς; Αν ναι, ελάτε μέσα», προσθέτει ο ίδιος.Οι μεγαλύτεροι αστεροειδείς αντανακλούν περισσότερο φως και έχουν ανακαλυφθεί από τους επιστήμονες, ωστόσο οι μικρότεροι είναι πιο πολυάριθμοι και λιγότερο εύκολο να εντοπιστούν. Οι περισσότεροι αστεροειδείς του Ηλιακού μας Συστήματος εντοπίζονται στην Κύρια Ζώνη, που βρίσκεται ανάμεσα στις τροχιές του Άρη και του Δία. Συχνότερα, οι αστεροειδείς αυτοί περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο ακίνδυνα, χωρίς ποτέ να διασταυρωθούν με τις τροχιές των μεγάλων πλανητών. Όμως, άλλοι, οι γεωπλήσιοι αστεροειδείς, έχουν τροχιές που μπορούν να τους φέρουν κοντά στη Γη ή που τέμνουν την τροχιά της Γης.Υπάρχουν τόσοι πολλοί λόγοι για να βρούμε αυτά τα αντικείμενα, λέει η NASA. Ορισμένοι αστεροειδείς αποτελούν κίνδυνο πρόσκρουσης στη Γη, ενώ άλλοι είναι απαραίτητοι στην προσπάθεια της ανθρωπότητας να εξερευνήσει το Διάστημα.Το ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο πρότζεκτ είναι τόσο μεγάλο που στις πρώτες τέσσερις μέρες από την έναρξη λειτουργίας της ιστοσελίδας συμμετέχουν στην αναζήτηση περισσότεροι από 1.200 εθελοντές, οι οποίοι έχουν ολοκληρώσει ήδη το 56% του πρότζεκτ.Δεν είναι η πρώτη φορά που η NASA ζητάει τη βοήθεια του κοινού στον εντοπισμό αντικειμένων στο Διάστημα. Είχε προηγηθεί το πρότζεκτ «Catalina Outer Solar System Survey project», στο οποίο οι συμμετέχοντες καλούνταν να αναζητήσουν σε φωτογραφίες ουράνια σώματα που βρίσκονται πέρα από την τροχιά του πλανήτη Ποσειδώνα. Επίσης, σε εξέλιξη βρίσκεται το πρόγραμμα «Active Asteroids» για την αναζήτηση ενεργών αστεροειδών, μια κατηγορία αντικειμένων που εντοπίζεται σπάνια.Τέτοιου είδους προγράμματα ανήκουν στη λεγόμενη «Επιστήμη των πολιτών», που αφορά στη συμμετοχή των πολιτών σε δραστηριότητες και διαδικασίες, οι οποίες λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια μιας επιστημονικής έρευνας. Μέσω σχετικών προγραμμάτων της NASA, περισσότεροι από 410 πολίτες έχουν συμπεριληφθεί ως συν-συγγραφείς σε επιστημονικές δημοσιεύσεις της. Αυτή την περίοδο η NASA έχει 36 τέτοια πρότζεκτς ενεργά, που απευθύνονται σε ενδιαφερόμενους πολίτες σε όλο τον κόσμο, από την καταγραφή πληθυσμών πιγκουίνων και την παρατήρηση λιμνών μέχρι την ανάλυση της ποιότητας του αέρα και την καταγραφή ήχων πουλιών. https://physicsgg.me/2023/05/21/η-nasa-ζητάει-τη-βοήθεια-του-κοινού-για-τον/

Βαρυτικές μηχανές και άλλες «προφητείες» … του Φρίμαν Ντάισον Ως βαρυτική μηχανή ορίζεται μια κατάλληλη διάταξη μαζών της οποίας η βαρυτική δυναμική ενέργεια μπορεί να μετατραπεί σε ωφέλιμο έργο. Θα μπορουσε να πει κανείς ότι οι νερόμυλοι, τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια ή το φιλόδοξο υποβοηθητικό σύστημα Gravitricity είναι βαρυτικές μηχανές αφού μετατρέπουν την βαρυτική δυναμική ενέργεια του νερού σε ωφέλιμη ενέργεια. Για έναν πολιτισμό τύπου 0,7 όπως ο δικός μας το ενεργειακό κέρδος από αυτές τις «βαρυτικές μηχανές» μπορεί να είναι ικανοποιητικό, όχι όμως για ένα προηγμένο πολιτισμό τύπου 3, ο οποίος έχει αποικίσει τον γαλαξία του και μπορεί να ελέγχει την ενέργεια σε γαλαξιακό επίπεδο. Κι έναν τέτοιο πολιτισμό είχε στο μυαλό του όταν περιέγραφε την βαρυτική μηχανή του ο Freeman J. Dyson σε ένα παλιό άρθρο του(*) με τίτλο «Gravitational Machines» – μια μηχανή που συνίσταται από μάζες αστρονομικού μεγέθους όπως και το ποσό της ενέργειας που αντλείται από αυτή. Ο Freeman Dyson το 2007 Σύμφωνα με το άρθρο του Dyson, η δυσκολία στην κατασκευή μηχανών για την αξιοποίηση της ενέργειας του βαρυτικού πεδίου είναι στην ουσία δυσκολία κλίμακας. Οι βαρυτικές δυνάμεις μεταξύ αντικειμένων στο μέγεθος που μπορούμε να χειριστούμε είναι τόσο ασθενείς που δύσκολα μπορούν να μετρηθούν, πόσο μάλλον να τις εκμεταλλευτούμε. Για να έχει ουσιαστική απόδοση μια βαρυτική μηχανή πρέπει να κατασκευαστεί σε μια κλίμακα που είναι στην κυριολεξία αστρονομική. Ο Dyson υποστηρίζει ότι αξίζει να αφιερώσουμε λίγο χρόνο στις βαρυτικές μηχανές για δύο λόγους: Πρώτον, αν η ανθρωπότητα επιβιώσει αναπτύσσοντας την τεχνολογία της με έναν εκθετικό ρυθμό, μπορεί κάποια στιγμή στο μακρινό μέλλον η μηχανική σε αστρονομική κλίμακα να γίνει και εφικτή και απαραίτητη. Δεύτερον, δεδομένου ότι ήδη ψάχνουμε στο διάστημα σημάδια από τεχνολογικά προηγμένους εξωγήινους πολιτισμούς, είναι χρήσιμο να εξετάσουμε τι είδους παρατηρήσιμα φαινόμενα μπορεί να παράγει μια πραγματικά προηγμένη τεχνολογία. Ένα απλό παράδειγμα βαρυτικής μηχανής Dyson, που εκμεταλεύεται την βαρυτική ενέργεια ενός δυαδικού άστρου Η απλή διάταξη του παραπάνω σχήματος απεικονίζει την αρχή που θα έκανε δυνατή μια αποδοτική βαρυτική μηχανή. Οι δύο συνιστώσες Α και Β, ενός διπλού άστρου, η κάθε μία με μάζα Μ, περιφέρονται η μία γύρω από την άλλη σε μια κυκλική τροχιά ακτίνας R. Εύκολα μπορεί να αποδειχθεί ότι η ταχύτητα των άστρων είναι: (1), όπου η βαρυτική σταθερά. Βαρυτική ώθηση Οι δημιουργοί της διάταξης ζουν σε έναν πλανήτη ή διαστημικό σκάφος P που κάνει κύκλους γύρω από το διπλό άστρο σε απόσταση πολύ μεγαλύτερη από το R. Αυτοί ωθούν μια μικρή μάζα C σε μια τροχιά που πέφτει προς το διπλό αστέρι, ξεκινώντας από το P με μικρή ταχύτητα. Η τροχιά του C καθορίζεται με τέτοιο τρόπο ώστε να πλησιάζει πολύ κοντά το άστρο B, καθώς το Β κινείται σε κατεύθυνση αντίθετη από την κατεύθυνση άφιξης του C. Η μάζα C στη συνέχεια διέρχεται πολύ κοντά στο B και διαφεύγει με πολύ μεγάλη ταχύτητα. Το φαινόμενο μοιάζει με την ελαστική κρούση μιας μικρής μάζας (C) με μια πολύ μεγαλύτερη (B) κινούμενη μάζα, όπως στο σχήμα που ακολουθεί. Ένα φαινόμενο ανάλογο με την «βαρυτική ώθηση ή υποβοήθηση» (διαβάστε σχετικά εδώ: gravity assist) Η μάζα C θα φτάσει σε ένα μακρινό σημείο Q με διπλάσια ταχύτητα (2υ). Στο σημείο Q η μάζα C μπορεί να αναχαιτιστεί και η κινητική της ενέργεια να μετατραπεί σε κάποια χρήσιμη μορφή ενέργειας. Εναλλακτικά, η διάταξη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως σύστημα πρόωσης, οπότε η μάζα C προχωρά απλώς με ταχύτητα 2υ προς τον προορισμό της.Είναι εύκολο να φανταστεί κανείς αυτή την διάταξη να μετατρέπεται σε μηχανή συνεχούς λειτουργίας με πολλές μάζες C να ξεκινούν από σημεία εκκίνησης P και και να καταλήγουν σε τερματικά σημεία Q γύρω από το διπλό άστρο, με τις μάζες C να διεισδύουν στο διπλό σύστημα και στη συνέχεια να αναδύονται προς τα έξω με διπλάσια ταχύτητα σε μια συνεχή ροή. Η επιπλέον κινητική ενέργεια που αποκομίζυν οι μάζες προέρχεται από την βαρυτική δυναμική ενέργεια του συστήματος των δυο άστρων Α και Β. Καθώς η μηχανή θα συνεχίζει να λειτουργεί, τα άστρα Α και Β σταδιακά θα πλησιάζουν μεταξύ τους και η τροχιακή τους ταχύτητα θα αυξάνεται. Η μηχανή θα συνεχίσει να εξάγει (βαρυτική) ενέργεια έως ότου τα δυο άστρα να έρθουν πολύ κοντά μεταξύ τους. Σε μια πρόχειρη εκτίμηση του Dyson υποθέτει ότι η μηχανή μπορεί να λειτουργήσει έως ότου η απόσταση μεταξύ των κέντρων των δύο άστρων είναι ίση με 4α, όπου α είναι η ακτίνα κάθε άστρου. Η συνολική ενέργεια που εξάγει η μηχανή από το βαρυτικό πεδίο είναι τότε: (2). Αν τα Α και Β είναι άστρα όπως ο ήλιος μας, τότε η ακτίνα α είναι της τάξης των 109 m. Και η ενέργεια Ε είναι τότε ίση με τη φωτεινή ενέργεια που ακτινοβολούν τα άστρα σε μερικά εκατομμύρια χρόνια. Βαρυτική μηχανή με λευκούς νάνους Υπό αυτές τις συνθήκες η διαθέσιμη βαρυτική ενέργεια μπορεί να αξιοποιηθεί, αλλά είναι ήσσονος σημασίας σε σύγκριση με τη φωτεινή ενέργεια που ακτινοβολούν τα άστρα του συστήματος. Ένα τεχνικά προηγμένο είδος θα καταβάλει πιθανώς τις κύριες προσπάθειές του για να αξιοποιήσει τη φωτεινή ενέργεια. Όμως, όπως επισημαίνει ο Dyson, αν τα άστρα Α και Β είναι λευκοί νάνοι, η κατάσταση είναι εντελώς αντίστροφη. Σ’ αυτή την περίπτωση η φωτεινότητα είναι χίλιες φορές μικρότερη από αυτή του ήλιου, ενώ η διαθέσιμη βαρυτική η ενέργεια αυξάνεται κατά εκατό. Επομένως, είναι λογικό να αναμένουμε ότι γύρω από ένα δυαδικό σύστημα λευκών νάνων θα μπορούσε να ανθίσει μια τεχνολογία που θα αντλεί βαρυτική ενέργεια με τον τρόπο που περιγράφηκε.Υποθέτοντας ότι M=1 ηλιακή μάζα=2×1030 kg, α = 107m, R=2α=2×107m, ο Dyson υπολογίζει τις τιμές: υ=1,3×106m/sec, E=3×1042 joules και βρίσκει την περίοδο του δυαδικού άστρου ίση με Τ=100 sec.Υποθέτει ότι ένα εξαιρετικά ανεπτυγμένο τεχνολογικό είδος θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τα δυαδικά συστήματα λευκών νάνων του γαλαξία του ως μηχανισμούς προώθησης για την μεταφορά βαρέων αντικειμένων σε μεγάλες αποστάσεις. Μια σημαντική παρενέργεια ενός δυαδικού συστημάτων λευκών νάνων θα ήταν η τεράστια εκπομπή βαρυτικής ακτινοβολίας. Βαρυτική ακτινοβολία Ο Dyson χρησιμοποίησε την τότε καθιερωμένη θεωρία της βαρυτικής ακτινοβολίας, η οποία στην αρχή της δεκαετίας 1960 δεν ήταν ευρέως αποδεκτή, για να υπολογίσει ότι ένα ζεύγος άστρων ίσης μάζας που κινούνται σε κυκλική τροχιά εκπέμπει βαρυτική ενέργεια με ρυθμό: (3), όπου c η ταχύτητα του φωτός. Και επισημαίνει πως θα ήταν εξαιρετικά σημαντικό αν μπορούσαμε να παρατηρήσουμε αυτή την ακτινοβολία, τόσο για να επαληθεύσουμε την εγκυρότητα του θεωρητικού τύπου όσο και για να ανιχνεύσουμε την ύπαρξη δυαδικών λευκών νάνων.Εισάγοντας την τιμή της ταχύτητας που υπολογίστηκε παραπάνω, βρίσκουμε W=2×1030 joules/sec, που είναι 5000 φορές η οπτική φωτεινότητα του ήλιου. Συγκρίνοντας την τιμή αυτή με την ενέργεια του συστήματος E=3×1042 joules, βλέπουμε ότι η ίδια η βαρυτική ακτινοβολία θα περιορίσει την διάρκεια ζωής του δυαδικού συστήματος λευκών νάνων σε περίπου 40.000 χρόνια. Ωστόσο, δεδομένου ότι η εξάρτηση του W από την ταχύτητα υ είναι τόσο ακραία, ένα δυαδικό σύστημα με υ=5×105 m/sec θα μπορούσε να ζήσει για πολλά εκατομμύρια χρόνια.Ένα τεχνολογικά προηγμένο είδος μπορεί στη συνέχεια να επιλέξει την τιμή της ταχύτητας υ για να ταιριάζει στους συγκεκριμένους σκοπούς του. Υποθέτοντας την τιμή W=2×1030 joules/sec για την ένταση μιας πηγής βαρυτικών κυμάτων σε απόσταση 100 parsec, βρίσκουμε ότι το σήμα που θα ανιχνευθεί στη Γη έχει ένταση I=2×10−5 joules/m2.sec. Ο Φρίμαν Ντάισον, προβλεπει ότι στο μέλλον είναι πολύ πιθανό να κατασκευαστεί ένας ανιχνευτής που θα ήταν ευαίσθητος στη ροή βαρυτικών κυμάτων από δυαδικό σύστημα λευκών νάνων με περίοδο της τάξης των 100 δευτερολέπτων μέσα σε έναν όγκο διαστήματος που περιέχει πάνω από μισό εκατομμύριο άστρα. Βαρυτική μηχανή με άστρα νετρονίων Και συνεχίζει: σύμφωνα με την αστροφυσική θεωρία, ένας λευκός νάνος δεν είναι ο πιο συμπυκνωμένος τύπος άστρου που είναι δυνατόν να υπάρχει. Μια ακόμη πιο συμπυκνωμένη μορφή ύλης θα μπορούσε να υπάρχει ως «άστρα νετρονίων», τα οποία θα είχαν μάζες της ίδιας τάξης με τον ήλιο συμπιεσμένες σε ακτίνες της τάξης των 10 km. Δεν είναι σίγορο ότι υπάρχουν πραγματικά άστρα νετρονίων… Αν ποτέ σχηματιστεί ένα δυαδικό σύστημα από ζεύγος άστρων νετρονίων, οι συνέπειες θα ήταν πράγματι πολύ ενδιαφέρουσες. Σκεφτείτε για παράδειγμα ένα ζεύγος άστρων με μάζα όσο η μάζα του ήλιου, που το καθένα έχει ακτίνα α=104m και με τα κέντρα τους να απέχουν απόσταση 2R= 4α. Σύμφωνα με την εξίσωση (1), κάθε άστρο θα κινείται με ταχύτητα υ=4×107 m/sec σε τροχιά με περίοδο 5 χιλιοστών του δευτερολέπτου, ενώ σύμφωνα με την εξ. (3) θα εκπέμπεται βαρυτική ακτινοβολία ισχύος W =2×1045 joules/sec. Όμως, από την εξ. (3) προκύπτει ότι η βαρυτική ενέργεια του ζεύγους εκείνη τη στιγμή θα είναι E=3×1045 joules.Έτσι, ολόκληρη η βαρυτική ενέργεια ακτινοβολείται με έναν ισχυρότατο παλμό ακτινοβολίας που διαρκεί λιγότερο από 2 δευτερόλεπτα. Ένα δυαδικό σύστημα άστρων νετρονίων που ξεκινάει από μεγαλύτερη αρχική απόσταση R θα έχει μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, αλλά το φινάλε θα είναι το ίδιο. Η απώλεια ενέργειας από τη βαρυτική ακτινοβολία θα φέρει τα δύο άστρα πιο κοντά με ολοένα αυξανόμενη ταχύτητα, έως ότου στο τελευταίο δευτερόλεπτο της ζωής τους να συγκρουστούν μεταξύ τους και να απελευθερώσουν μια «βαρυτική λάμψη» σε συχνότητα περίπου 200 κύκλων και ασύλληπτης έντασης.Σύμφωνα με τον Dyson, ένας παλμός βαρυτικής ακτινοβολίας με ενέργεια E=3×1045 joules σε συχνότητα περίπου 200 κύκλων θα πρέπει να είναι ανιχνεύσιμος σε απόσταση της τάξης των 100 Mpsec. Έτσι, η κραυγή θανάτου ενός δυαδικού άστρου νετρονίων θα μπορούσε να ανιχνευθεί στη Γη, αν συνέβαινε μία φορά ανά 10 εκατομμύρια γαλαξίες. Για τον Dyson, είναι σαφές ότι η τεράστια απώλεια ενέργειας από τη βαρυτική ακτινοβολία αποτελεί εμπόδιο στην αποτελεσματική χρήση των άστρων νετρονίων ως βαρυτικών μηχανών. Μπορεί αυτό να θέτει ένα φυσικό όριο περίπου 106 m/sec στις ταχύτητες που μπορούν να χειριστούν εύκολα σε μια βαρυτική τεχνολογία. Ωστόσο, θα ήταν περίεργο εάν ένα τεχνολογικά προηγμένο είδος δεν μπορούσε να βρει τρόπο να σχεδιάσει μια μη ακτινοβολούμενη βαρυτική μηχανή, κι έτσι να εκμεταλλευτεί τις πολύ υψηλότερες ταχύτητες που κατ’ αρχήν καθιστούν εφικτές τα άστρα νετρονίων.O Dyson κλείνει το άρθρο του ως εξής: Συμπερασματικά, μπορεί να ειπωθεί ότι η δυναμική των αστρικών συστημάτων, υπό συνθήκες όπου η βαρυτική ακτινοβολία είναι σημαντική, είναι ένα πολύ παραμελημένο πεδίο μελέτης. Σε κάθε αναζήτηση στοιχείων για τεχνολογικά προηγμένες κοινωνίες στο σύμπαν, θα πρέπει να συμπεριληφθεί μια έρευνα για ανώμαλα έντονες πηγές βαρυτικής ακτινοβολίας. Οι προβλέψεις του Ντάισον Αν και στο άρθρο αυτό ο Φρίμαν Ντάισον εξετάζει τις βαρυτικές μηχανές και τα όρια παραγωγής ενέργειας με αυτές από έναν προηγμένο εξωγήινο πολιτισμό βλέπουμε ότι παράλληλα χρησιμοποιεί τις γνώσεις του σχετικά με την ακτινοβολία βαρυτικών κυμάτων από δυαδικά συστήματα. Κάνει όμως και την πρώτη δημοσιευμένη εικασία σχετικά με την ύπαρξη δυαδικών συστημάτων από άστρα νετρονίων, πέντε χρόνια πριν από την ανακάλυψη των πάλσαρ! Υπολογίζει επίσης την ισχύ του βαρυτικού κύματος που εκπέμπουν τέτοια δυαδικά συστήματα, χαρακτηρίζοντάς τα ως παρατηρήσιμες πηγές βαρυτικών κυμάτων, ακόμη και σε διαγαλαξιακές αποστάσεις. Δεν πίστευε ότι τέτοια δυαδικά συστήματα θα μπορούσαν να σχηματιστούν με φυσικό τρόπο, και γι αυτό υπέθεσε ότι θα μπορούσαν να είναι το υποπροϊόν της παραγωγής ενέργειας από προηγμένους πολιτισμούς και υποστήριξε ότι η ανίχνευση ενός τέτοιου γεγονότος συγχώνευσης θα αποτελούσε ένδειξη για την ύπαρξη εξωγήινης τεχνολογίας. Στην ουσία όμως είχε προαναγγείλει την ανακάλυψη βαρυτικών κυμάτων εξαιτίας της συγχώνευσης δυαδικού συστήματος άστρων νετρονίων, πριν από 55 χρόνια. Πέρα όμως από τις «προφητείες», σύμφωνα με τον Jason T. Wright (Physics Today, 72, 5, 12, 2019), το άρθρο του Dyson αξίζει γιατί είναι υπόδειγμα σαφήνειας, απλότητας και συντομίας που χαίρεσαι να το διαβάζεις. (*) Το άρθρο του Freeman J. Dyson με τίτλο «Gravitational Machines» γράφτηκε το 1962 για τον διαγωνισμό βραβείων του Gravity Research Foundation και πήρε την τέταρτη θέση. To άρθρo αυτό (επανα)δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο arxiv.org πριν από μερικές ημέρες. https://physicsgg.me/2023/05/19/βαρυτικές-μηχανές-και-άλλες-προφητεί/ Κοινοποιήστε: