kkokkolis

Αστρονομικό Compendium, Romae anno domini 1583

Η ΚΑΜΠΑΝΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ, Φίλων Κτενίδης Ο Ουρανός με την Γη εκτός από ζωή και λάμψη που χαρίζουν στους ανθρώπους, ελλοχεύουν και τον όλεθρο με τον θυμό τους. Τα φυσικά φαινόμενα και οι καταστροφές που προέρχονται από επάνω όπως και από κάτω συναγωνίζονται και επισημαίνουν την ένταση και έκταση των καταστροφών από το χέρι το ανθρώπινο. I Έναν πουλίν, μαύρον πουλίν, μαύρον άμον την νύχταν, ολονυχτίς τριγύριζεν ολόγερα ‘ς σον κάστρεν, ‘ς σον κάστρεν, ‘ς σα καστρότειχα τη μαυρο-Τραπεζούντας, που έχ’ τα ρίζας ‘ς σον γιαλόν και την κορφήν ατ’ ‘ς σ’ άστρα π’ είχεν δέκα καστρόπορτας κι ούλα χαλκοδεμένα, κι απ’ έξ’ ας σα καστρόπορτας, ορμία και ποτάμια, ντο έδεναν και έλυναν, γεφύρια σιδερένια… Όλεν ο κάστρεν έλαμπεν, άμον ντο λάμπ’ ο Ήλεν, και το παλάτιν έλαμπεν, άμον διαμάντ’ ΄ς σον Φέγκον, τη Βασιλέα το παλάτ’, τοι Κομνηνών, φωλέα, π’ έτον τρανόν και θαμαστόν, κάστρεν απάν’ ΄ς σον Κάστρεν. Κάποτ’ εγέντονε σεισμός, κι η γη όλεν εσείεν, κι έναν Δεκαπενταύγουστον, κι έναν μαύρον ημέραν επάρθαν τα κλειδία θε, κι ο κάστρεν εκρεμίεν… ‘Πέμναν τα πόρτας ανοιχτά, το Παλάτ’, δίχως θρόνον και δίχως τοι παλατιανούς, και χωρίς Βασιλέαν ….κι ο Κάστρεν ο θεόρατον εγέντον κοιμητήρι. Χρόνια έρθαν και ‘δέβανε, καιροί έρθαν και πάγ’νε… ….Έναν πουλίν, μαύρον πουλίν, μαύρον άμον την νύχταν, ολονυχτίς τριγύριζεν γύρω τα καστροπόδια, π’ επέμναν έρμα κι άκλερα γομάτα κολισιάφτρας… ολονυχτίς τριγύριζεν, με τα φτερά ανοιγμένα, και επεστάθεν την Αυγήν, κι εκάτσεν σ’ έναν άκραν μονάκριβου παρασταρί, δίχως επανωθύρι, απομεινάρ’ τη Παλατί, κιντέας ντ’ εγομώθεν. Τερεί απάν, τερεί αφκά, τερεί οπίσ’ και έμπρια… μακρογουλίζ’, καλοτερεί ‘ς σ’ Ανατολήν και Δύσην, κι αρχινά να φτουλίγεται άμον χέρα γυναίκα, κι αρχινά να μοιρολογά, μ’ ανθρώπινον λαλίαν… II «Εσείν πλακία άχαρα, μάρμαρα απαρδάλια, »με μονοκέφαλους Αετούς και Μίτρας Βασιλεάδων »μ’ εγκόλπια Πατριαρχών, με Σταυρούς Δεσποτάδων, »με τα σπαθία στρατηγών, παντέρας καπετάνων. »Μάρμαρα, ντο σκεπάζετεν ολόεν έναν έθνος »αποσκεπάστεν βλαβικά τ’ άγια τα ταφία. »Το χώμαν θ’ ευκαιρώνει ατο, τ’ ανάλαφρον αέρας, »ντ’ εβγαίν’ ας σο ανάσυρμαν κι ας σο μαύρον το κλάμαν, »….ν’ εβγαίνε οι αποθαμέν’, οι ζωντανοί θ’ εμπαίνε… »Οι ζωντανοί, π’ εφήκανε τον τόπον ντ’ εγεννέθαν »κι εφορτώθανε τα στενά τα νεκρικά κασέλας »κι εφόρεσαν τα σάβανα, κι εσέβανε ‘ ς σην στράταν, »‘ς σην στράταν την αγύριστον, ‘ς ση χαμονής τον δρόμον. »… Ο Ουρανόν ελίβωσεν, και παραχαμηλώνει, »αέρας παρεπύκνωσεν κι εγέντον άμον δείσαν, »τα ραχά εγομώθανε, τα κάμπους και τ’ ορμία »τα ακρογιάλια τα υγρά και τα ξερά τουμπία, »καπνόν ας σο θυμίαμαν, λιβάνι μυρωδίαν, »βοήν Κατάρας και βοήν Θεού παρακαλίας »Ν’ αϊλί εμέν… εχ‘ κι έρχουνταν… Ν’ αϊλί εμέν… εφάνθαν »Έμπρια παν οι κοδέσπενες, έμπρια και οι νυφάδες, »μοιρολογούν νοικοκυρές και κλαίγνε τα κορτσόπα »και ακλουθάνε οι αγούρ’, οι γέρ’ και τα παιδόπα. »Σίτ’ κλαίγνε, σίτια ανασύρν’ και σίτια καταρούνταν, »τα ραχία π’ αντιβοούν, τα κάμπους π’ αφουκρούνταν, »εθαρείς ‘κι λαΐσκουνταν, εθαρείς λαταρίζ’νε, »εθαρείς κι εχπάστανε κι εκείνα, και σουμώνε… »Ν’ αϊλί εμέν, να βάϊ εμέν… Τ’ ομμάτια μ’ ντο ελέπνε… »Αποθαμέν’ πως πορπατούν κι εφτάγνε λιτανείαν, »με τ’ Άγια τα ‘ξαπτέρυγα, μ’ αφμένα τα κερία, »με τα ξυλένια τα σταυρά, ‘ς σα λείμψανα ντ’ εβγάλνε, »μακρέα… μαύρα… και τρανά… ψηλά άμον κυπαρίσσα.» III Ποί’ είν’ ατοίν, π’ εγόμωσαν τη Ζύγανας την στράταν; κι η στράτα εγέντονε ποτάμ’ ας σα πολλά τα δάκρα τ’ ελάτα δάκρα έπιγαν κι εγένταν κυπαρίσσα και γονατίζ’ η Ζύγανα, ‘ς ση καμονής το βάρος… Άμον γέρος χιλιόχρονος, το Καν το ασημένεν πάει εμπροστά και ακλουθούν η Χάκαξα κι η Άτρα, η Χάρσερα, η Χερίανα, η Άρδασα, η Χόπσα με τα χωρία τα μικρά, με τα κεφαλοχώρα με τ’ εγκλησίας τα πολλά και με τα Μοναστήρα Ο Αεσέρτς φυτρών’ ανθρώπς, και το Γουλάτ’ ισκιάδες, το μαύρον το Καράκαπαν κι άλλο μαύρο εγέντον. Εμπροδιαβαίνει το ΣΤΑΥΡΙΝ, η Μούζαινα ακλουθά ‘το, με το Παρτίν, τη Βαρενού και το Λυκάστ εντάμαν, η Μασούρα και τη Ζαντόν τ’ Αγεργή, το χωρίον, κι ούλια τα κάστρα και τα τόπς, ολόγερα ντ’ εκείσαν. Ο Κασκαμπάς εβούϊξεν και το Μετζίτ εσείεν, και τ’ Άεν Παύλου το ραχίν, τρανόν μπόραν εξέγκεν, εταρασίγαν τα νερά τη Λιμνή κι εφουσκώθαν κι εκχύγαν έξ’ κι εγόμωσαν μαύρον νερόν τον τόπον… Απέσ’ ‘ς σην δείσαν έκλαιεν ο Άεν Ζαχαρέας, άμον οφιδί σύριγμαν και Κόλασης αέρας το κλάψιμον, εγόμωσεν ολόγερα τ’ ορμία… … Εγρέθεν ας σο σύριγμαν η δείσα, και εσκώθεν… Θεέ μ’! Τσ’ είναι π’ εφάνθανε κι εσέβανε ‘ς σην στράταν; Η Κρώμ’ τη χαράς το πουλίν, τη τραγωδί η μάνα, μωρού κασέλαν έχτισεν, ας ση λύρας το ξύλον, εποίκεν φορτωδέματα τη κεμεντζές τα κόρδας, εφορτώθεν, η άκλερος, το λείμψανον τη ψής ατς… κι ερχίνεσεν το κλάψιμον και την μοιρολογίαν… IV Άεν Παύλον εκλείστεν κα, ο Ταύρον εγονάτσεν, το Μετζήτ εχαμήλωσεν, ο Κασκαμπάς κα έρθεν, και τα Καμένα τ’ έρημα στέκνε και αφουκρούνταν… Αφουκρούνταν και θλίφκουνταν, και κλαίγνε, ούλ’ εντάμαν… «Θέ μ’ δείξον μας την δύναμη Σ’!… Χριστέ μ’ ποίσον το θάμα Σ! »Ποίσον με πετρένεν κρεμόν, άμον τ’ Αλογοστάρια, »Ποίσον με πράσινον λειβάδ’ άμον τα Λειβαδία, »Ποίσον με ασάλευτον ραχίν, άμον τον Άεν Παύλον. »Να μη ‘πορώ και πορπατώ, ‘ς σον τόπο μ’ να ‘πομένω… »Έχω κεπία απότιστα, αθέριστα χωράφια… »Έχω πρόατ’ ανάλμεχτα, κι εγίδια να αλμέγω. »Τα χτήνα μ’ θέλνε το πλυμίν, ροΐν θέλνε τ’ αρνόπα μ’! »Τα σκυλία μ’ γουρνιάγουνταν και το μαλέζ’ περμένε… »‘Φήκα τα πόρτας ανοιχτά, πόρτας και παραθύρια »Θ’ εμπαίν’ αέρας κι άνεμον και θα βζύν’ την καντήλαν. »Θεέ μ’! Δείξον τη δύναμη Σ’! Χριστέ μ’ ποίσον το θάμα Σ’! »Ποίσον με ποταμόπετραν βαρύν τη καταράχτε, »Ποίσον με σπέλιας κατωθύρ’, ‘ς σην γην καταχωμένον, »Ποίσον με, αν θέλτς, μικρόν λιθάρ’, αν θέλτς, ποίσο με χώμαν. »Θεέ μ’… ποίσον με ήνταν θέλτς… Μόνον ‘ς σον τόπο μ’, άφς με. »Άφς με αδά να θάφκουμαι, ‘ς σον τόπον ντ’ εγεννέθα, »‘ς σο μνήμαν όμπου έθαψα την μάνα μ’ και τον κύρη μ’…» Σίτα έλεγεν, σίτ’ έκλαιγεν και σίτα ενεσύρνεν, έρθεν και παραστέκει ατεν η καλοαδελφή ατς, οικοκυρά η Γίμερα, ας σα κοφρακοφώλια, ας σον Αγιάννεν ντ’ αρχινούν, κι έρχουνταν ‘ς ση Σαράντων… Τα δάκρυα ‘τουν ενώθανε, κι εγέντανε ποτάμι… κι εποταμίγαν ‘ς σο ποτάμ’, ‘ς σην δακροχαλαρδίαν… V Η χαλαρδία εγρίλεψεν ολόεν την Ματσούκαν, επέρεν την Λαραχανήν, ς’ ση Κουσπιδή εκχύεν… Εσείεν το Καπίκιοϊν, η Λιβερά ‘χαλάεν, έρθεν κα η Δανίαχα και ούλια τα χωρία, ντ’ ευρίουσαν δεξιά-ζερβά ‘ς σα δύο τα ποτάμια, … Εκεί έρθεν κι η Σουμελά, κι ο Βαζελώντς Αγιάννες. ‘Σ σην Ζύγαναν που έσανε και ‘ς σο Κουλάτ’ π’ εφάνθαν, έρθαν και κοντοστάθανε και με τοι άλλτς ενώθαν, ενώθαν τα κλαψίματα και τα μοιρολογίας, κι εσκέπασαν τη ποταμί τον βοετόν το άγρεν. Απ’ έναν έναν σείσκουνταν, απ’ έναν έναν ρούζνε, τοι χωρίων τα εγκλησιάς και τα καμπαναρία. Τα καμπάνας ραγίσκουνταν, τα σήμαντρα τσακούνταν… … Και κρούγνε χίλια σήμαντρα, και μύρια καμπάνας… Τα ράχα εγκαλιάστανε, τ’ υστερνόν την λαλίαν ντ’ εφήκανε τα σήμαντρα, ντ’ εφήκαν τα καμπάνας, και χτύπον έκρυψαν ‘ς σα σπέλα τα βαθέα, ν’ ακούγν’ σήμαντρα «τη Χριστού» και την Λαμπρήν καμπάναν. Ο Ήλεν να άφτ, το κερίν, κι ο Φέγγον τα καντήλας, και τ’ άστρα κι ο Αυγερινόν, ν’ άφνε τα μανουάλια… να λειτουργίουνταν οι Νέοι, οι Γέρ’ που επεστάθαν και οι Γυναίκ’ και τα Μωρά, π’ επέμναν και ‘κ’ ετάφαν… και ούλ’ εκείν’, ‘ς ση χαμονής ‘ς σην στράταν που εχάθαν… VI Ενώθαν τα κλαψίματα και τα μοιρολογίας, ενώθαν ούλ’… κι επήρανε τη ποταμί τον δρόμον… Η στράτα παρεστένευεν και οι διαβάτ’ ‘κ’ εχώρναν. Σε κάθε βήμαν και ποδάρ’, έρχουσαν κι άλλ’ κι ενούσαν, ας σα χωρία τα μικρά και τα κεφαλοχώρα ας σα ψηλά, ‘ς σα χαμελά, και ας σα ποραμάκρα… Η Σάντα η ‘περήφανος, η δεισοποτισμέντσα, οπίσ’ ας σην Γαλίαναν μοιρολογά και έρται, εντάμωσαν την Όλασσαν, ‘ς ση Τρίχας το γεφύρι, επέρνιξανε το ποτάμ’ και με τοι άλλτς ενώθαν… Εσκώθεν θρήνος και κλαυθμός την ώραν ντ’ ενταμώθαν… Τα δέντρα εχαμήλωσαν κι εντούναν τα κλαδία, τα πέτρας ενεστέναζαν κι έκλαιγαν τα ποτάμια, κι η Σουμελά κι ο Βαζελώντς κι ο Περιστερεώτας πάγνε ‘μπροστά και ευλογούν, πάγν’ από πίσ’ και κλαίγνε. … Κλαίγνε τα τόπς ντ’ επέθαναν, τ’ ανθρώπς π’ εμαυροζήναν. Έφτασαν απάν’ ‘ς σο Τουμπίν, κι η θάλασσα εφάνθεν… Ας σο Τουμπίν ως το Γεφύρ’, ο τόπον εγομώθεν. Σταυρά και εξαπτέρυγα χρυσά και ασημένια… και ‘κ’ έσανε μόνον χρυσά, έσανε και ξυλένια μαύρα άμον τη Θανατή, τρανά άμον τη Χάρου. Αντικρύζει ατς η Θάλασσα, κι ανατριχάζ’ το κύμαν, τ’ αφρούς πίσσα εγέντανε, και το νερόν κατράμι… Εσκέπασανε το γιαλόν σαντάλια και καράβια, τα λαλάτσια τ’ ακρογιαλί, και τη γιαλού τα πέτρας, ούλα ανθρώπ’ εγέντανε κι εκχύαν ‘ς σην Δαφνούνταν, εκχύαν ‘ς σον Αε-Γοργόρ, και ‘ς σην Αε-Μαρίναν, και κι άλλο πλαν, ‘ς σην ‘Παπαντήν και ‘ς σο παλέν το Μώλος. Τ’ Εξώτειχα η θάλασσα, άλλα νουνίζ’ καράβια άλλα σαντάλια έραξαν ‘ς σ’ έρημον το γιαλόν άτς… και το φαρδύν και το πλατύν εκείνο περιγιάλι ‘κ’ εφαίνουτον ας σοι ανθρώπς, ντ’ εξέγκαν τα καράβια… Εκεί άραξεν το Σινάπ, τοι καραβιών η μάνα εκεί άραξεν το Σαμψόν το θαλασσοδερμένον, έμπρια έχ‘ την Αμάσειαν κι οπίσ’ έρται η Μπάφρα με τ’ ούλια τα αρχοντικά τη κάμπου τα χωρία. Η Ορντού η πεντάμορφη η χρυσονοικοκύρα, η Ούνγια το θαλασσοπούλ’, η Ούνγια η μικρέσσα, η Κερασούντα η χλοερή, η λεφτοκαρομάνα, η Τρίπολη που στέκ’ ψηλά, τη θάλασσας αφέντρια η Ελεβή το ήσυχον μικρόν θαλασσοχώρι τα Πλάτανα με το τρανόν και ξακουστόν λιμάνι… Ούλια ατά τ’ ατίμετα, τ’ άξια χρυσοπούλια, άμον κορώνας, ντ’ έδεξεν ο λίβας κι η φουρτούνα έφυγαν, έρθαν, ‘κάτσανε ‘ς σ’ Εξώτειχας ‘ς σην στράταν, ‘ς σην στράταν τη Καστρόπορτας, ντο σύρ’ κι εμπαίν’ ‘ς σον Κάστρεν. VII Ο Άε-Σάββας κρυφοκλαίει, κι Άε-Φίλπον στενάζει όνταν ελέπ’νε να σουμών’ τ’ άκλερα τα καράβια π’ είχαν πανία ολόμαυρα, σκοινία οφιδένια, π’ είχαν κατάρτια άμον σταυρά, μαύρα κι αραχνιασμένα, π’ έρθαν ας σην Ανατολήν, με θάνατου παντέραν. Το πορτοκαλολείβαδον, το πράσινον το Ρίζιον, εφήκεν τα νεράτζια θε, τα χρυσά πορτοκάλια, ετυλίγεν τα φύλλα τουν, σάβανα μυρωμένα, κι έρθεν με τ’ άλλτς, έρθεν με τ’ ούλτς, ‘ς σο μαύρον τ’ ακρογιάλι. Έρθανε και τα Σούρμενα, με τα πολλά καΐκια, με τοι πολλούς τοι ξενητειάντς, με τοι καλούς ψαλτάδες έρθανε και εκχύγανε, κι εγόμωσαν τα στράτας, κι ενώθανε με τ’ αλλουνούς, π’ έρθαν ας σα ραχία… Ν’ αϊλί εμέν… να βάϊ εμέν… ντο είν’ ατά ντ’ ελέπω!!! Ούλ’ απέλεκαν τον γιαλόν κι εφήκαν τα τουμπία, εκείν’ π’ έγκεν Ανατολή, κι άλλ’ π’ έφερεν η Δύση, εκείν’ π’ έρθαν ας σα ψηλά, κι άλλ’ ας σα θαλασσάκρια, π’ έρθαν ας σα γειτονοτόπς, και ας σα σιμοχώρια, ε ν ώ θ α ν ε και έβαλαν ‘ς σην μέσ’ την Τραπεζούνταν… VIII Η Τραπεζούντα, η κυρά, Βασίλισσα κι αφέντρια χιλέχρονος νοικοκυρά και πάντα νέϊσα νύφε, δοξασμέντσα και ξακουστή κι ελεύτερη και σκλάβα, … τα μαλλία τς εξάσπρισαν, τ’ ομμάτια τς εθολώθαν την ώραν ντο εντίκρεσεν ατόσα… καμονάντας… Μαύρα εφόρνεν λώματα, μαύρον μαντήλ’ ‘ς σ’ ωμία τς μαύρον ζωνάρ’ ‘ς σην μέσεν ατς, και κόκκινα σαντάλια… Εγκαλιάστεν ατς ουλουνούς, με την ψην και τ’ ομμάτια, κι αμίλετοι κι εκείν’ κι Ατέ, ‘ς σα κάστρια ανεφόρτσαν. Εποίκαν τόπον, ένοιξαν κι Εκείνε εμπροδέβεν, ψηλή, λεγνή, περήφανη, Λαραχανής ελάτη… IX Από Θεού ερχίνεσαν να κρούγνε τα καμπάνας, χωρίς Δεσπότ’ διαταγήν και Διάκου συνεργίαν… Αγέρτς κι η Θεοσκέπαστος και η Αγιά Μαρίνα ερχίνεσαν με τα μικρά, τ’ ελαφρά καμπανόπα. Με τα βαρέα, τα τρανά τ’ Εξώτειχα Αγιάννες, εβρόντεσενΆε-Γοργόρτς, Άε-Βασίλτς βουΐζει, Υπαπαντή και ο Χριστόν, κι Άε-Γιάννες τη Δαφνούντας… Εξέγκεν λάμψιν θεϊκόν, τ’ Αγιά-Σοφιάς ο τρούλον ο Άγιος Ευγένιος έλαμψεν άμον Ήλες, Αστράφτ’ η Χρυσοκέφαλος κι αντιφεγγίζ’ το Κάστρεν, Άε-Φίλπον λαμποκοπά κι η θάλασσα ασημούται… Τ’ Ελεούσας, αποθαμέν’, έψανε τα κερία… και τ’ Άε-Σάββα φώ ταξεν, μονάχον, η καντήλα… Τα ‘ρημοκλήσια τα μικρά, κι ούλια τα παρεκκλήσια εφώταζαν… κι εφώτιζαν… ‘ς σην Γην εγένταν άστρα… Καμπάνας μικρά και τρανά, ούλια έναν εγένταν. Έναν καμπάναν κρεμαστόν απάν’ ‘ς σην Τραπεζούνταν… Και κρούει… και κρούει… βροντά… και κλαίει… ‘Σ σ’ έναν Αγοίκον Λείμψανον, αγοίκον κλαίει καμπάνα… X Ακόμαν έτον μεσημέρτς κι ερούξεν η σκοτία Ούλια μαύρα εγέντανε ‘ς σην γην και ‘ς σα Ουράνια, εβζήγαν τ’ άστρια τη Νυχτός, και τ’ άστρεν της ημέρας, και οι ανθρώπ’ εφαίνουσαν φαντάσματα κι ισκιάδες και νια λαλίαν έκουγες…, συντζίαν…, για ανιάσμιαν… ‘Εφτασαν ‘ς σον Καστρότοιχον… Ερχίνεσαν ν’ εμπαίνε… Τρανόν φωνήν, τρανόν βοήν, αέρας εγομώθεν. ‘Σ σην αρχήν άμον ντο μουγκρίζ’ν τα βούδια απέσ’ ‘ς σην Δείσαν υστερνά άμον Θάλασσας βοετόν και φουρτούνα… άμον τα ράχια ‘ς σον σεισμόν ντο ρούζνε και κυλίουν… Άμον χίλια βροντέματα και χίλια χαλαρδίας… Τρανόν βοήν, τρανόν φωνήν…, ανθρώπ’ ωτίν ντο έκ’σεν… εξέβεν και εσκέπασεν, το κλάμαν τη καμπάνας… Τρανόν φωνήν… Τρανόν βοήν… Οργή… και Παρακάλια… «Ανοίξτεν νέα μνήματα και παλαιά ταφία, »ανοίξτεν σιδερόπορτας τη Άδ’, αραχνιασμένα. »Ανοίξτεν κλειστά στόματα, δίχως γλώσσαν και χείλα »ανοίξτεν χέρια άκλερα και αγκάλιας στουδένια… »έχ‘ κι έρται τ’ αίμαν το χουλέν, ντ’ εφέκετεν ‘ς σον κόσμον… »Ο Θάνατον και η Ζωή, αγκαλιασμέν’ ας κείνταν… »Μανάδες που εφήκετεν πόρτας καρακωμένα, »Κυρούδες που περμένε σας, ακόμαν τ’ ορφανά σουν »Αδελφόπα που κλαίγνε σας, αδέλφια κι αδελφάδες, »Παιδία που εφέκετεν έκλερους Κύρ’ και Μάναν… »Άντρα, π’ εφέκες άχαρον και χόραν την γυναίκα σ’ »’κοδέσπενα πη απώλεκες τον σύντροφο σ’ ‘ς σην χώραν, »Ούλ’ που εσέβετεν ‘ς σην Γην, κι εσέβετεν ‘ς σο χώμαν, »‘ς σο χώμαν, τη Γενιάς εσουν κτήμαν, καιρούς και χρόνια, »πάππον προς πάππον, ελαφρόν, γονέον προς γονέον… »κληρονομία ας σον Θεόν και ας σα γονικά σουν, »το χώμαν ντ’ επερμένε σας, κι εμας πα επερμένεν… »Σκωσέστε ατο, με το κιφάλ’ με τα στουδένια ωμία, »σείστ’ ατο με τα γόνατα, με τη χερί τα στούδια… »κι εβγάτεν ας σα μνήματα, εβγάτ’ ας σα ταφία… »Εβγάτεν οι αποθαμέν’… Οι ζωντανοί θ’ εμπαίνε… »Εγέντονε Συντέλεια, Δευτέρα Παρουσία… »Εχπάγαν κι εκρεμίγανε τα δέντρα ας σα ρίζας »η ρίζα εγέντονε κορφή, και η κορφή ‘ς σο χώμαν… »Απάν’ αφκά εγύρτσανε τα ράχια και τα κάμπους… »Τα ποτάμια εκλώστανε, πάγν’ ‘ς σα πεγαδομάτια. »Δέχν’ ας σο σπίτια τουν τ’ ανθρώπς, τ’ Άγς ας σα εγκλησίας »και νια ‘ς σα σπέλα αφήν’ εμας και νια ‘ς σα ραχορμία, »νια ‘ς σα ομάλα τ’ ήμερα, και νια σ’ ορμάνα τ’ άγρα. »Ουρανόν επεδέβε μας, κι η μαύρη Γη ‘κι σκών’μας… »η Θάλασσα επέμνε μας, το πέλαγος περμέν’ μας… »Η μαυρο-θάλασσα υγρόν, κι ο βυθόν δίχως χώμαν, »εκεί ταφίν ‘κι ανοίγεται, μνήμαν ‘κι στερεούται, »εκεί κερί ‘κι άφκεται, θυμίαμαν ‘κι καίει »μνημόσυνον ‘κι γίνεται, και σταυρόν ‘κι καρφούται… »…Κι εμείς θέλομε ‘ς σο ταφίν, άμον κι εσάς να κείμες… »το χώμαν ντ’ εγκαλιάστε σας, εμάς πα να σκεπάζ’ μας… »Η βρεχή τ’ Ουρανού εμουν, να ρούζ’ και να δροσίζ’ μας. »Ο Ήλεν τη ραχί εμουν ν’ εβγαίν’ και να χουλαίν’ μας »να πρασινίζ’ το κοιμητήρ’ να σκουτουλίζ’ το χώμαν, »μανουσάκια την άνοιξιν, τουτουγιάδες το Θέρος, »μάραντα τον Μοθόπωρον, τον Χειμωγκόν λιβάνι… »Τζίξτε μας Εσείν… Τζίξτε μας… το αίμαν εσουν είμες… »Βασιλιάδες κι Αρχιερείς, Όσιοι κι Αγιασμένοι »Ποισέστεν τόπον και ‘ς σ’ εμάς… ν’ εμπαίνομε να κείμες… »Για ‘βγάτεν και αφήστε μας εύκαιρα τα ταφία. »Εβγάτεν οι αποθαμέν’… οι ζωντανοί… θ’ εμπαίνε… XI Ο λόγον ‘κ’ ετελείωσεν και η βοή ‘κ’ εστάθεν, έστραψεν και εβρόντεσεν και το κάστρεν εσείεν… Απάν’ ας σον Καστρότοιχον, κι απάν’ ας σο παλάτι, τη Παναγίας το Ζωνάρ’ τ’ εφτάχρωμον επλώθεν και έλαμψεν η Θάλασσα, η Γη και τα Ουράνια Απέσ’ κι απάν ‘ς σα χώματα, ‘ς σην μέσ’ τη φωτασίας ‘φάνθεν η Χρυσοκέφαλος με τον Χριστόν ‘ς σα χέρια. Μαργαριτάρια έλαμπαν ‘ς σην άκριαν τ’ ομματία τς ντ’ εγύριζαν και ολουνούς ετέρνανε θλιμμένα κι ολόγερα τς, επέταναν χίλιοι, μύροι αγγέλοι. Ερούξαν ούλ’ ‘ς σα γόνατα, κι εποίνανε μετάνοιας εψάλνανε το «Ωσανά» και το «Τη Υπερμάχω…» Εντάμαν ψάλνε κι οι αγγέλ’. Και ξαν κρουν τα καμπάνας… …Κι ακούγεται από ψηλά, ψηλά ας σα Ουράνια, έναν φωνήν, τρανόν φωνήν, σαν απ’ αγγέλου στόμαν. »Αποθαμέν’ θα απομέν’ν, αδά όπου εθάφταν »χιλιάδες χρόνια φύλακες, και μέρες μυριάδες… »και άλλα τόσα κι αν διαβαίν’ν, θα μέν’ν και θα περμέν’νε. »Θα αναμένε την Λαμπρήν και το Χριστός Ανέστη… »Θα αναμέν’ν τον γυρισμόν και τη Ξενητεμένε. »Εσάς αλλού θα στείλω σας, άλλο λαλεί σας χώμαν… »άλλο γραμμένον έχετεν, κι η Μοίρα σουν έν’ άλλο. »Με την ευχή μ’… Με την ευχή μ… και με την ευλογία μ… »’Σ σο καλόν και ο δρόμος σουν ομάλ’ και μέλ’ και γάλαν »ο δρόμον ντο ευλόγησα, η στράτα ντο ευχέθα »Θα έν’ στράτα και γυρισμού κι Όρωμαν Ξενητέα. Από Θεού ξαν έρχεψαν να κρούγνε τα καμπάνας, χωρίς Δεσπότ’ διαταγήν και Διάκου συνεργείαν Καμπάνας μικρά και τρανά, κρούγνε δοξολογίαν. Το έναν κρούει και τραγωδεί, το άλλο κρούει και κλαίει κι ας σ’ όλον το τρανύτερον βαρυαναστενάζει, ντο ‘κ’ έχ‘ ανθρώπς, ν’ ακούγν’ ατο, ποπάν ν’ εφτάει μετάνοιας. Χρόνια έρθαν κι επέρασαν, καιροί έρθαν και πάγνε και η καμπάνα το τρανόν, αναμέν…, δίχως γλώσσαν… Εμπαίν’ αέρας και βοά, άνεμος και μουγκρίζει εμπαίν’νε ευχάς και τραγωδεί, μπαίν’νε κατάρας κλαίει, Εμπαίν’νε και τ’ ορώματα τ’ ημέρας και τη νύχτας, και κρούει… και κλαίει… και τραγωδεί και θλίφκεται ο Κόσμον…

Κιάλια, Bryson, Εδιμβούργο, Σκωτία, 1860 National Maritime Museum, Greenwich, Λονδίνο

1. Κατεβάζεις το Irfanview 2. Ανοίγεις την εικόνα σου 3. Κάνεις crop τετράγωνο 4. Επιλέγεις paste selection as new file 5. Κάνεις resize 200x200 6. Αποθηκεύεις Έτοιμο Αν θέλεις κάνε εδώ ανάρτηση στην εικόνα σου εδώ για να στο φτιάξω εγώ, άνευ λεφτά φυσικά

ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΥ ΑΔΕΛΦΟΥ Οι πρώτοι 5 στίχοι περιγράφουν την μυστηριακή σχέση της Αρετής με την Νύκτα, θα ήταν όμως ασυγχώρητο άγος να μην το παραθέσω στην ολότητά του. Μάνα με τους εννιά σου γιους και με τη μια σου κόρη, την κόρη τη μονάκριβη την πολυαγαπημένη, την είχες δώδεκα χρονώ κι ήλιος δε σου την είδε! Στα σκοτεινά την έλουζε, στ' άφεγγα τη χτενίζει, στ' άστρι και τον αυγερινό έπλεκε τα μαλλιά της. 5 Προξενητάδες ήρθανε από τη Βαβυλώνα, να πάρουνε την Αρετή πολύ μακριά στα ξένα. Οι οχτώ αδερφοί δε θέλουνε κι ο Κωσταντίνος θέλει. «Μάνα μου, κι ας τη δώσομε την Αρετή στα ξένα, στα ξένα κει που περπατώ, στα ξένα που πηγαίνω, 10 αν πάμ' εμείς στην ξενιτιά, ξένοι να μην περνούμε. - Φρόνιμος είσαι, Κωσταντή, μ' άσκημα απιλογήθης. Κι α μόρτει, γιε μου, θάνατος, κι α μόρτει, γιε μου, αρρώστια, κι αν τύχει πίκρα γή χαρά, ποιος πάει να μου τη φέρει; - Βάλλω τον ουρανό κριτή και τους αγιούς μαρτύρους, 15 αν τύχει κι έρτει θάνατος, αν τύχει κι έρτει αρρώστια, αν τύχει πίκρα γή χαρά, εγώ να σου τη φέρω». Και σαν την επαντρέψανε την Αρετή στα ξένα, κι εμπήκε χρόνος δίσεχτος και μήνες οργισμένοι κι έπεσε το θανατικό, κι οι εννιά αδερφοί πεθάναν, 20 βρέθηκε η μάνα μοναχή σαν καλαμιά στον κάμπο. Σ' όλα τα μνήματα έκλαιγε, σ' όλα μοιρολογιόταν, στου Κωσταντίνου το μνημειό ανέσπα τα μαλλιά της. «Ανάθεμά σε, Κωσταντή, και μυριανάθεμά σε, οπού μου την εξόριζες την Αρετή στα ξένα! 25 το τάξιμο που μου 'ταξες, πότε θα μου το κάμεις; Τον ουρανό 'βαλες κριτή και τους αγιούς μαρτύρους, αν τύχει πίκρα γή χαρά, να πας να μου τη φέρεις». Από το μυριανάθεμα και τη βαριά κατάρα, η γης αναταράχτηκε κι ο Κωσταντής εβγήκε. 30 Κάνει το σύγνεφο άλογο και τ' άστρο χαλινάρι, και το φεγγάρι συντροφιά και πάει να της τη φέρει. Παίρνει τα όρη πίσω του και τα βουνά μπροστά του. Βρίσκει την κι εχτενίζουνταν όξου στο φεγγαράκι. Από μακριά τη χαιρετά κι από κοντά της λέγει: 35 «Άιντε, αδερφή, να φύγομε, στη μάνα μας να πάμε. - Αλίμονο, αδερφάκι μου, και τι είναι τούτη η ώρα; Αν ίσως κι είναι για χαρά, να στολιστώ και να 'ρθω, κι αν είναι πίκρα, πες μου το, να βάλω μαύρα να 'ρθω. - Έλα, Αρετή, στο σπίτι μας, κι ας είσαι όπως και αν είσαι». 40 - Κοντολυγίζει τ' άλογο και πίσω την καθίζει. Στη στράτα που διαβαίνανε πουλάκια κιλαηδούσαν, δεν κιλαηδούσαν σαν πουλιά, μήτε σαν χελιδόνια, μόν' κιλαηδούσαν κι έλεγαν ανθρωπινή ομιλία: «Ποιος είδε κόρην όμορφη να σέρνει ο πεθαμένος! 45 - Άκουσες, Κωσταντίνε μου, τι λένε τα πουλάκια; - Πουλάκια είναι κι ας κιλαηδούν, πουλάκια είναι κι ας λένε». Και παρεκεί που πάγαιναν κι άλλα πουλιά τούς λένε: «Δεν είναι κρίμα κι άδικο, παράξενο μεγάλο, να περπατούν οι ζωντανοί με τους απεθαμένους! 50 - Άκουσες, Κωσταντίνε μου, τι λένε τα πουλάκια; πως περπατούν οι ζωντανοί με τους απεθαμένους. - Απρίλης είναι και λαλούν και Μάης και φωλεύουν. - Φοβούμαι σ', αδερφάκι μου, και λιβανιές μυρίζεις. - Εχτές βραδίς επήγαμε πέρα στον Αί-Γιάννη, 55 κι εθύμιασέ μας ο παπάς με περισσό λιβάνι». Και παρεμπρός που πήγανε, κι άλλα πουλιά τούς λένε: «Για ιδές θάμα κι αντίθαμα που γίνεται στον κόσμο, τέτοια πανώρια λυγερή να σέρνει ο πεθαμένος!» Τ' άκουσε πάλι η Αρετή κι εράγισε η καρδιά της. 60 «Άκουσες, Κωσταντάκη μου, τι λένε τα πουλάκια; - Άφησ', Αρέτω, τα πουλιά κι ό,τι κι α θέλ' ας λέγουν. - Πες μου, πού είναι τα κάλλη σου, και πού είν' η λεβεντιά σου, και τα ξανθά σου τα μαλλιά και τ' όμορφο μουστάκι; - Έχω καιρό π' αρρώστησα και πέσαν τα μαλλιά μου». 65 Αυτού σιμά, αυτού κοντά στην εκκλησιά πρoφτάνoυν. Βαριά χτυπά τ' αλόγου του κι απ' εμπροστά της χάθη. Κι ακούει την πλάκα και βροντά, το χώμα και βοΐζει. Κινάει και πάει η Αρετή στο σπίτι μοναχή της. Βλέπει τους κήπους της γυμνούς, τα δέντρα μαραμένα 70 βλέπει το μπάλσαμο ξερό, το καρυοφύλλι μαύρο, βλέπει μπροστά στην πόρτα της χορτάρια φυτρωμένα. Βρίσκει την πόρτα σφαλιστή και τα κλειδιά παρμένα, και τα σπιτοπαράθυρα σφιχτά μανταλωμένα. Κτυπά την πόρτα δυνατά, τα παραθύρια τρίζουν. 75 «Αν είσαι φίλος διάβαινε, κι αν είσαι εχτρός μου φύγε, κι αν είσαι ο Πικροχάροντας, άλλα παιδιά δεν έχω, κι η δόλια η Αρετούλα μου λείπει μακριά στα ξένα. - Σήκω, μανούλα μου, άνοιξε, σήκω, γλυκιά μου μάνα. - Ποιος είν' αυτός που μου χτυπάει και με φωνάζει μάνα; 80 - Άνοιξε, μάνα μου, άνοιξε κι εγώ είμαι η Αρετή σου». Κατέβηκε, αγκαλιάστηκαν κι απέθαναν κι οι δύο.

Κατέβασε το Occular Plugin: http://www.stellarium.org/wiki/index.php/Ocular_plugin#Telescopes Στις ρυθμίσεις, εκτός από τα προσοφθάλμιά σου, υπάρχει η δυνατότητα επιλογής τηλεσκοπίου με Horizontal flip (διοπτρικά, καταδιοπτρικά) ή Vertical flip (Νευτώνια). Ο ουρανός θα συνεχίσει να είναι ορθός, όταν όμως επιλέγεις το Occular Mode προσομοιώνει ένα προσοφθάλμιο και η εικόνα εντός αυτού είναι αυτή που βλέπεις με το τηλεσκόπιό σου.

Όλο λέω αλλά δεν λέει. Δεν το βλέπω να με δείτε στην Πανελλήνια. Εφημερεύω. Η δικιά μου ξεκίνησε Ανθυπολοχαγός προ 25ετίας. Τώρα είναι Στρατάρχης, μη αποστρατεύσιμος. Χαλάλ.

Εγώ είδα πολλά πράγματα, αν και ένας #@?&?????????? γείτονας άφησε το φως στην ταράτσα ανοικτό, αφού πότισε τις... τοματιές του! Σήμερα το έσβησε. Εκεί δεν είχε λάμπες φαντάζομαι. Αν δεν μπορώ να πάω στο βουνό θα έρθει αυτό σε μένα, ή μόνο αν γίνω μουσουλμάνος;

http://www.youtube.com/watch?v=gFiXftlH7ek Paint The Sky With Stars, Enya, 1997 Suddenly before my eyes Hues of indigo arise With them how my spirit sighs Paint the sky with stars Only night will ever know Why the heavens never show All the dreams there are to know Paint the sky with stars Who has placed the midnight sky So a spirit has to fly? As the heavens seem so far now, Who will paint the midnight star? Night has brought to those who sleep Only dreams they cannot keep I have legends in the deep Paint the sky with stars Who has placed the midnight sky So a spirit has to fly? As the heavens seem so far now, Who will paint the midnight star? Place a name upon the night One to set your heart alight And to make the darkness bright Paint the sky with stars.

Night Sky, Andrew Ocegueda

Geminid Meteor over Monument Valley, Wally Pacholka, 2007 APOD 12-12-09

The Ultimate Star Party, John Foster

Song of the Stars, William Cullen Bryant, 1794-1878 When the radiant morn of creation broke, And the world in the smile of God awoke, And the empty realms of darkness and death Were moved through their depths by his mighty breath, And orbs of beauty and spheres of flame From the void abyss by myriads came,-- In the joy of youth as they darted away, Through the widening wastes of space to play, Their silver voices in chorus rung, And this was the song the bright ones sung. "Away, away, through the wide, wide sky,-- The fair blue fields that before us lie,-- Each sun, with the worlds that round him roll, Each planet, poised on her turning pole; With her isles of green, and her clouds of white, And her waters that lie like fluid light. "For the source of glory uncovers his face, And the brightness o'erflows unbounded space; And we drink, as we go, the luminous tides In our ruddy air and our blooming sides: Lo, yonder the living splendours play; Away, on our joyous path, away! "Look, look, through our glittering ranks afar, In the infinite azure, star after star, How they brighten and bloom as they swiftly pass! How the verdure runs o'er each rolling mass! And the path of the gentle winds is seen, Where the small waves dance, and the young woods lean. "And see, where the brighter day-beams pour, How the rainbows hang in the sunny shower; And the morn and eve, with their pomp of hues, Shift o'er the bright planets and shed their dews; And 'twixt them both, o'er the teeming ground, With her shadowy cone the night goes round! "Away, away! in our blossoming bowers, In the soft air wrapping these spheres of ours, In the seas and fountains that shine with morn, See, Love is brooding, and Life is born, And breathing myriads are breaking from night, To rejoice like us, in motion and light. "Glide on in your beauty, ye youthful spheres, To weave the dance that measures the years; Glide on, in the glory and gladness sent, To the farthest wall of the firmament,-- The boundless visible smile of Him, To the veil of whose brow your lamps are dim."

Το μόνο σίγουρο είναι πως όποια και αν είναι η αρχική κατάσταση, αν συνεχίσει, σε λίγο καιρό θα είναι χειρότερα!

1. Πατάς Προφίλ (ψηλά, μπλε γράμματα) 2. Επιλέγεις προφίλ (τρίτο Tab) 3. Επιλέγεις "Ρυθμίσεις προφίλ" (αριστερά) 4. Επιλέγεις Avatar (τρίτο Tab) 5. Πατάς "Επιλογή αρχείου" και διαλέγεις μια εικόνα 200x200 που έχεις προετοιμάσει 6. Πατάς "Υποβολή" Έτοιμος

Στην ακριβή διεύθυνση: Virgo Cluster, Milkyway Galaxy, Sol, Corfu Greece, υπάρχει ένα αστέρι του Astrovox, ο Bi2l. Νομίζω βρίσκεστε κοντά, θα μπορούσε να σε κατευθύνει.

Το κοινοβούλιο, Claude Monet, 1904 Το μη ρεαλιστικό χρώμα του ήλιου αποτελεί προϊόν μόλυνσης της ατμόσφαιρας ή ιμπρεσσιονιστική επιλογή; Αυτό το ερώτημα παραμένει, όπως και το αν ο Monet ζωγράφισε το Βρετανικό Κοινοβούλιο βλέποντάς το ή αναπαριστώντας το από μνήμης ή από κάποια φωτογραφία. Το δεύτερο ερώτημα σχετίζεται με την αφύσικη θέση στην οποία έχει τοποθετηθεί ο ήλιος.

Θεοδολίτης, Dollond, 1840 Ανήκε στον John Lort Stokes βοηθό ερευνητή στο HMS Beagle κατά το ταξίδι του Δαρβίνου.

The Astronomer's Club, Sir Robert Smirke, προ του 1861

Super Nova, Tony Storino

Εκείνο που είναι καλύτερα φτιαγμένο! Επίσης εκείνο που είναι ακριβότερο συνήθως Λοιπόν, για θέαση πλανητών και καλές εικόνες σε όλο το οπτικό πεδίο προτιμούμε αυτά με μεγάλο εστιακό λόγο, >f/10 συνήθως, καθώς δίνουν μεγαλύτερες μεγεθύνσεις. Διοπτρικά και κατοδιοπτρικά. Για φωτογράφηση και θέαση μεγάλων περιοχών του ουρανού, καθώς και για ευκολία χρήσης, προτιμούμε αυτά με μικρό εστιακό λόγο, Βέβαια στα μεγάλου εστιακού λόγου μπορούμε να ελαττώσουμε τον λόγο για φωτογράφηση με μειωτές εστιακού λόγου. Στα δε μικρού εστιακού λόγου, μπορούμε να τον αυξήσουμε με φακό Barlow και να βελτιώσουμε την εικόνα με διορθωτές κόμης και ακριβά προσοφθάλμια. Άρα όποιο και να πάρεις μπορεί σε κάποιο βαθμό να καλύψει ανάγκες και των δύο νοοτροπιών. Συχνά, οι αστροφωτογράφοι ειδικά, έχουν ένα μεγάλου λόγου (καταδιοπτρικό) και ένα μικρού λόγου (διοπτρικό) με μειωτές, barlow κλπ, προκειμένου να κάνουν όλες τις δουλειές. Οι λόγοι κυμαίνονται από f/4 έως f/15 (σπάνια πια παραπάνω) με τα διοπτρικά να καλύπτουν σχεδόν όλο το φάσμα, τα Νευτώνια στο ένα άκρο (f/4-f/8 ), τα Schmidt Cassegrain στο μέσο (f/10) και τα Maksutov Cassegrain στο άλλο άκρο (f/12-f/15). Τέλος, οι συγκρίσεις έχουν νόημα στην ίδια διάμετρο πρωτεύοντος. Το C6 SCT είναι f/10 και το Νευτώνιο 12'' είναι f/5. Αλλά επειδή έχουν διπλάσια διάμετρο το ένα από το άλλο, το εστιακό τους μήκος είναι ακριβώς το ίδιο, 1500mm και δίνουν τις ίδιες μεγεθύνσεις με τα ίδια προσοφθάλμια.

http://www.youtube.com/watch?v=A7F2X3rSSCU Lucy in the Sky with Diamonds, Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band, The Beatles, 1967 Picture yourself in a boat on a river, With tangerine trees and marmalade skies. Somebody calls you, you answer quite slowly, A girl with kaleidoscope eyes. Cellophane flowers of yellow and green, Towering over your head. Look for the girl with the sun in her eyes, And she's gone. Lucy in the sky with diamonds, Lucy in the sky with diamonds, Lucy in the sky with diamonds, Ah... Ah... Follow her down to a bridge by a fountain, Where rocking horse people eat marshmallow pies. Everyone smiles as you drift past the flowers, That grow so incredibly high. Newspaper taxis appear on the shore, Waiting to take you away. Climb in the back with your head in the clouds, And you're gone. Picture yourself on a train in a station, With plasticine porters with looking glass ties. Suddenly someone is there at the turnstile, The girl with kaleidoscope eyes.

Hymn to the North Star, William Cullen Bryant, 1794-1878 The sad and solemn night Has yet her multitude of cheerful fires; The glorious host of light Walk the dark hemisphere till she retires; All through her silent watches, gliding slow, Her constellations come, and climb the heavens, and go. Day, too, hath many a star To grace his gorgeous reign, as bright as they: Through the blue fields afar, Unseen, they follow in his flaming way: Many a bright lingerer, as the eve grows dim, Tells what a radiant troop arose and set with him. And thou dost see them rise, Star of the Pole! and thou dost see them set. Alone, in thy cold skies, Thou keep'st thy old unmoving station yet, Nor join'st the dances of that glittering train, Nor dipp'st thy virgin orb in the blue western main. There, at morn's rosy birth, Thou lookest meekly through the kindling air, And eve, that round the earth Chases the day, beholds thee watching there; There noontide finds thee, and the hour that calls The shapes of polar flame to scale heaven's azure walls. Alike, beneath thine eye, The deeds of darkness and of light are done; High towards the star-lit sky Towns blaze--the smoke of battle blots the sun-- The night-storm on a thousand hills is loud-- And the strong wind of day doth mingle sea and cloud. On thy unaltering blaze The half-wrecked mariner, his compass lost, Fixes his steady gaze, And steers, undoubting, to the friendly coast; And they who stray in perilous wastes, by night, Are glad when thou dost shine to guide their footsteps right. And, therefore, bards of old, Sages, and hermits of the solemn wood, Did in thy beams behold A beauteous type of that unchanging good, That bright eternal beacon, by whose ray The voyager of time should shape his heedful way.

Τηλεσκόπιο Μινιατούρα, Οικογένεια Dollond, 18ος αιώνας

Αtlas celeste de Flamsteed, 1776