planetman

Εχθές το βράδυ μετά από καιρό απραξίας είχαμε βάλει στοίχημα να κάνουμε παρατήρηση πάση θυσία. Η Σελήνη θα έδυε στις 22:00, οπότε δεν είχαμε πολύ χρόνο στη διάθεσή μας. Είπαμε με το Δημήτρη να πάμε σε ένα καινούριο μέρος που είχαμε σταμπάρει μέρα αλλά δεν είχαμε στήσει ποτέ νύχτα. Το μέρος αυτό ήταν στα 1300 μέτρα ψηλά από τη νότια πλευρά του Ψηλορείτη, δυστυχώς κατεβαίνοντας από το αυτοκίνητο, είχε τόσο δυνατό αέρα που ήταν αδύνατο να σταθείς όρθιος για πολύ και το κρύο τσουχτερό! Είπαμε να κατέβουμε προς τα κάτω και βλέπουμε. Γύρω στα 800 μέτρα λοιπόν σε μια ευθεία νιώθω πως ο αέρας πλέον δεν υπάρχει, το λέω του Δημήτρη και αποφασίζουμε να στήσουμε πάνω στην άσφαλτο στη μέση του δρόμου. Τόσο πεινασμένοι ήμαστε για παρατήρηση, δεν είχαμε αντοχές να ψάξουμε για αλλού. Για να μην πολυλογώ, στήσαμε και το 1ο σοκ ήρθε όταν θέλησα να κάνω ευθυγράμιση. Το seeing ήταν απίστευτα άθλιο, το αθλιότερο που έχουμε δει, αθλιότερο απ΄όσο μπορείτε να φανσταστείτε, όλα τα αστέρια ήταν σαν πλανητικά νεφελώματα! Δεν μπήκα καν στον κόπο να ευθυγραμμίσω και η μόνη λύση ήταν όσο πιο χαμηλές μεγεθύνσεις γίνεται. Κούμπωσα λοιπόν τον 30άρη πάνω και στα 60x τα αστέρια ήταν ακόμη θολά αλλά και η μόνη επιλογή, είχαμε seeing μίας μοίρας, όπως αστειευόταν ο Δημήτρης. Ξεκινάμε με ένα ανοιχτό σμήνος στον Ωρίωνα, το NGC 2194 στα 8.5v mag, πολύ πλούσιο. Δίπλα του διακρίνω άλλο ένα πιο μικρό, πιο απομακρυσμένο, κοιτάζω στον χάρτη και είναι το Skiff J0614.8+1252. Επόμενος στόχος το επίσης ανοιχτό σμήνος NGC 2192 στα 10.9v mag, ορατό, σχετικά αμυδρό, δίπλα σε ένα φωτεινό αστέρι. Το μηχάνημα του Δημήτρη το sqm έβγαλε παραδόξως το μεγαλύτερο νούμερο που έχουμε δει μέχρι τώρα, γύρω στα 21,6, οπότε μάλλον είχε καλή διαύγεια, κρίμα που το seeing ήταν τόσο κακό. Λέω να δοκιμάσω κανένα abell πλανητικό. Αποτυχημένες προσπάθειες στα Abell 13 και Abell 16 για τα οποία είχε γίνει λόγος και παλιότερα. Επόμενη δοκιμή στα abell 33 στα 12.6v mag και 270" διάμετρο. Το αντικείμενο αυτό μου έκανε εντύπωση, σαν να έβλεπα ένα φάντασμα κολλητά σε ένα αστέρι, εντυπωσιακό! Αρκετά εύκολο. Πάμε στο ανοιχτό σμήνος Tr5 το οποίο βρίσκεται μέσα στο σύμπλεγμα του christmass tree. Στα 10.9v mag σε συνδυασμό με το γεγονός πως το φωτεινότερο αστέρι του είναι στα 17mag, το έκανε πολύ δύσκολο. Πολύ πλούσιο μεν, αλλά κρυμένο στα βάθη του σύμπαντος. Στον κατάλογο των ανοιχτών, βλέπω το NGC 2818 το οποίο προς έκπληξή μου περιλαμβάνει και ένα πλανητικό με το ίδιο όνομα, μάλιστα είναι μακρόστενο. Σε λίγα δευτερόλεπτα βρίσκεται στο προσοφθάλμιο. Το ανοιχτό στα 8.2v mag ενώ το πλανητικό στα 11.6v mag και 93" διάμετρο, φάνηκαν εύκολα αλλά δυστυχώς πολύ χαμηλά, στις -36 μοίρες! Ωπ, τώρα προσέχω πως έχω πολύ καλό πεδίο νότια, μήπως σε μερικές ώρες να ψάξω για το Omega Centauri; Πάμε σε άλλο ένα πλανητικό που είχα αποτύχει παλιότερα, το Abell 34 στην Ύδρα. Στα 12.9v mag και 290", είναι πραγματικά πολύ δυσκολότερο απ'ό,τι περιμένει κανείς. Στα 90x μαζί με φίλτρο οξυγόνου, καταφέρνω και παίρνω σίγουρα τα 2 φωτεινότερα σημεία του. Κάποιες φορές σαν να πήρα στίγμα και όλου του κύκλου, ζόρικο! Ο δυσκολότερος στόχος της βραδιάς. Η ώρα είχε περάσει και ο γαλαξίας NGC 2655 10v mag περίπου στον οποίο έσκασε supernova πριν από 2 εβδομάδες περίπου είχε πάρει καλή θέση. Ευρέθη γρήγορα και ακριβώς δίπλα στον πυρήνα του γαλαξία ένα φωτεινό αστέρι περί τα 13mag έκανε πάρτυ. Φαινόταν πολύ εύκολα, απίστευτη αίσθηση του τί βλέπουμε εδώ! Η ώρα περνούσε και μερικά highlights πέρασαν γρήγορα από το προσοφθάλμιο, ngc 4565 σε όλο του το μεγαλείο, Leo triplet, Μ81-Μ82, Μ51, Μ101 κτλ κτλ. Κατά τις 3:00 προσέχω πως ο κένταυρος φαινόταν, είπα να κάνω απόπειρα για το περίφημο σφαιρωτό Omega Centauri! Κατεβάζω το τηλεσκόπιο να κοιτάζει χαμηλά, κι άλλο, πόσο πιο χαμηλά; Το 16ιντσο ήταν πλέον οριζοντιομένο, εγώ να κάθομαι κάτω στην άσφαλτο και το φωτεινότερο σφαιρωτό του ουρανού ήταν στο προσοφθάλμιο κι εγώ να το χαζεύω στα 90x, επιφωνήματα ενθουσιασμού να ακούγονται από το στόμα μου και ο Δημήτρης να περιμένει με ανυπομονησία να κοιτάξει. Το σφαιρωτό αυτό στα 90x ήταν μια τεράστια χνουδωτή μπάλα, έσπαγε πολύ καλά και ένιωθες να χάνεσαι μέσα του! Στις -48 μοίρες! Το κυνηγάμε 3μισι χρόνια τώρα, επιτέλους κατακτήθηκε! Μετά προσέξαμε πως φαινόταν και με γυμνό μάτι! Αυτά από μένα, καλή συνέχεια... :D

Την ώρα την πήρα από εδώ http://www.timeanddate.com/worldclock/city.html?n=26 Καλά ή κακά;

Με το dob 8" από το σπίτι μου στα 133x. Το αστέρι το έβλεπα άνετα και σταθερά.

Αναφέρω αρνητική θέαση για τον σημερινό αστεροειδή της 6ης Φεβρουαρίου από βόρεια Κρήτη. Κοιτούσα το αστέρι από τις 23:48 έως τις 0:00. Τίποτα δε φάνηκε.

Από την Κρήτη δέχεστε κόσμο βρε παιδιά;

Είναι σίγουρα μακριά αλλά είμαι σίγουρος πως θα είναι μια καταπληκτική εμπειρία. Θα φέρω τα πάνω κάτω για να είμαι εκεί και θα προσπαθήσω να το συνδυάσω με 7+ μερες διακοπές τουλάχιστον. ΥΓ: Να προσθέσω πως η περιοχή είναι στην γκρίζα ζώνη. Αν συνδυάσεις και το μεγάλο υψόμετρο, σίγουρα ο ουρανός θα είναι φανταστικός!

Τί λέτε βρε παιδιά; Έχουμε να δούμε αστέρι 3 μήνες!

Μα Δημήτρη, αυτά τα 2 συνδέονται άμεσα μεταξύ τους. Σε κάποιες περιπτώσεις ίσως νομίζεις πως φταίει η μεγέθυνση αλλά ουσιαστικά να ευθύνεται το exit pupil (φυσικά άλλαξε και αυτό επειδή άλλαξες τη μεγέθυνση). Με 171x πάντως δεν υπάρχει περίπτωση να δεις το αλογάκι! Η νοοτροπία όταν κοιτάμε αμυδρά νεφελώματα είναι εντελώς διαφορετική απ'ό,τι όταν κοιτάμε αμυδρούς γαλαξίες. Στην περίπτωση που έχουμε αμυδρούς μικρούς γαλαξίες η συνταγή είναι αρκετά μεγάλη μεγέθυνση ώστε να έχουμε καλό συνδυασμό σκοτεινού ουρανού αλλά και αρκετή μεγέθυνση του γαλαξία ώστε να είναι διακριτός. (χονδρικά 1-1.5mm EP) Στην περίπτωση τώρα αμυδρών μεγάλων νεφελωμάτων, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Τη δουλειά της αύξησης της αντίθεσης την κάνει το φίλτρο, οπότε ο σκοπός μας είναι να κρατήσουμε όσο πιο φωτεινό το αντικείμενο, φυσικά κρατώντας μικρή τη μεγέθυνση (μιλάμε για μεγάλα αντικείμενα). (4-7mm EP) Το αλογάκι παραδόξως φαίνεται με UHC αλλά όχι με OIII. Φυσικά με H-beta είναι η ευκολότερη θέαση. Στο 8ιντσο χρησιμοποίησα γύρω στα 40x. Εξάλλου με μεγάλη μεγέθυνση να δεις τί; λεπτομέρεια μέσα στο κεφάλι; Δεν υπάρχει περίπτωση. Αυτό που θέλεις να δεις είναι το νεφέλωμα που είναι γύρω από το κεφάλι. Απλά βλέπεις μια μαυρίλα μέσα του, το B33 δηλαδή. ΥΓ: Το flame nebula πάλι έχω την εντύπωση πως φαίνεται καλύτερα ΧΩΡΙΣ φίλτρο.

Τάσο, όλα τα νεφελώματα τα οποία επωφελούνται από τα φίλτρα αυτά νεφελωμάτων, ειδικά στα πιο "σκληρά" (ΟΙΙΙ, Η-beta), σίγουρα η καλύτερη μέθοδος για να καταφέρεις να τα δεις είναι να έχεις όσο μεγαλύτερη κόρη εξόδου γίνεται την οποία μπορεί να λάβει το μάτι σου προφανώς. Εννοείται πως το αντικείμενο είναι αρκετά μεγάλο ώστε να φανεί στη συγκεκριμένη μικρή σχετικά μεγέθυνση. Όσο μικρότερη μεγέθυνση βάζουμε, τόσο μεγαλύτερη κόρη εξόδου έχουμε, οπότε το αντικείμενό μας έχει αυξημένη σχετική επιφανειακή λαμπρότητα, ενώ ο ουρανός φιλτράρεται (σκοτεινιάζει) με το φίλτρο, κάτι το οποίο μας βοηθάει ιδιαίτερα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιων νεφελωμάτων είναι ο κατάλογος abell, στα οποία για να έχουμε ελπίδες χρησιμοποιούμε μεγέθυνση που να μας δίνει exit pupil γύρω στα 7mm και φίλτρο οξυγόνου στις περισσότερες περιπτώσεις. Το αλογάκι βέβαια το έχω δει και με φίλτρο ultrablock (η orion έκδοση του αντίστοιχου UHC) ακόμη και με το 8ιντσο. Απλά θέλει διαυγή σκοτεινό ουρανό. Εννοείται βγάζουμε τον Alnitak εκτός πεδίου.