terrain_inconnu

Η ενδεδειγμένη (και πολλαπλώς δοκιμασμένη) all around λύση για τα λεφτά που θέλεις να δώσεις είναι κατοπτρικό τηλεσκόπιο σε βάση Dobsonian (συνδυασμός ευκολίας χειρισμού, οπτικής απόδοσης και κόστους). Για τα Bresser δεν γνωρίζω οπότε δεν έχω άποψη. Σχετικά με το φωτοχιτώνιο: δεν υπάρχει έτοιμο στην αγορά, πρέπει να το φτιάξεις μόνος σου. Κάτι σημαντικό που ξέχασα να αναφέρω πριν: για τα Truss 130mm και 150mm θα χρειαστείς και κάποιο τραπεζάκι για να τα τοποθετήσεις πάνω του ώστε να παρατηρείς όρθιος. Βέβαια μπορείς και να τα έχεις στο έδαφος/πάτωμα και να είσαι καθιστός σε χαμηλό σκαμπό. Εγώ το δικό μου το λειτουργώ και με τους δύο τρόπους χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα. Για το classic φαντάζομαι πως ισχύει κάτι αντίστοιχο αναλόγως της γωνίας θέασης και το ύψος του παρατηρητή.

Νομίζω με τα Dobsonian είσαι στη σωστή κατεύθυνση. Ώς κάτοχος ενός Truss 150mm ιδού μερικές ιδέες που θα σε βοηθήσουν στην επιλογή: 1. Aν οι παρατηρήσεις γίνονται κυρίως από το σπίτι (μπαλκόνι, ταράτσα, κήπος) και έχεις χώρο για το Classic (π.χ. αποθήκη κοντά στο σημείο παρατήρησης), πάρε το Skyliner 150mm Classic. Αν δεν έχεις αποθηκευτικό χώρο κοντά στο σημείο παρατήρησης και δεν θέλεις να ανεβοκατεβάζεις 17 κιλά κάθε τρεις και λίγο, πάρε το Truss που μεταφέρεται εύκολα και το οποίο κλειστό πιάνει ελάχιστο χώρο. 2. Αν για τις παρατηρήσεις σου θα μεταφέρεις το τηλεσκόπιο με το αυτοκίνητο, πάρε το Skyliner 150mm Classic (θα βάλεις τον σωλήνα στο πίσω κάθισμα και την βάση στο πορτ μπαγκάζ). Αν θέλεις να παίρνεις το τηλεσκόπιο στις διακοπές μαζί με βαλίτσες, οικογένεια κτλ, πάρε το Truss (τσέκαρε τις διαστάσεις και βεβαιώσου ότι χωράει στο αυτοκίνητό σου). Εν ολίγοις: το Skyliner 150mm Classic υπερτερεί σε απόδοση, το Truss 150mm είναι μια χρυσή τομή ανάμεσα σε φορητότητα και απόδοση, και το Truss 130mm υπερτερεί σε φορητότητα. Η βασική λοιπόν ερώτηση είναι από που και πόσο συχνά θα παρατηρείς και τι σημαίνει αυτό από πρακτικής άποψης (βάλε-βγάλε, στήσε-ξεστήσε κτλ). Για το Truss θα χρειαστεί να φτιάξεις και ένα φωτοχιτώνιο (αν θέλεις μπορώ να σου στείλω το πατρόν για το 150mm καθώς και οδηγίες για το πως να βελτιώσεις τον εστιατή). Επίσης, ασχέτως επιλογής τηλεσκοπίου και εφόσων σε ενδιαφέρει η πλανητική παρατήρηση (πχ Δίας, Κρόνος, Άρης) καθώς και η Σελήνη, πολύ πιθανόν να θελήσεις να αποκτήσεις και έναν φακό Βarlow 2x (ώστε να δεις λεπτομέρειες τύπου Cassini Division, Great Red Spot, κρατήρες και όρη Σελήνης), οπότε υπολόγισέ το στο budget.

Άψογα. Δεν είναι καθόλου μικρό επίτευγμα να πετύχεις μια old school ευθυγράμμιση χωρίς κανένα από τα σύγχρονα εργαλεία. Επί της ευκαιρίας, το star test αποτελεί μια πολύ ισχυρή διαγνωστική μέθοδο για κάθε είδους προβλήματα. Η παρακάτω ενδεικτική εικόνα είναι από το βιβλίο "Star Testing Astronomical Telescopes: A Manual for Optical Evaluation and Adjustment" του Harold Richard Suiter.

Το star test δεν ελέγχει την ευθυγράμμιση του πρωτεύον, ελέγχει την ευθυγράμμιση του τηλεσκοπίου σου συνολικά. Οπότε αν το star test είναι τέλειο τότε το τηλεσκόπιό σου είναι ευθυγραμμισμένο. Ενδεχομένως να μην ακολούθησες πιστά την όλη διαδικασία που περιγράφει βήμα βήμα ο Gary Seronik (ιδίως το σημείο 3 ξεφεύγει σε πολλούς και το ότι θέλει επανάληψη των βημάτων με μικρότερο defocus κάθε φορά). Επίσης, η θολούρα μπορεί να οφείλεται και στην επίδραση της ατμόσφαιρας (πχ αν το seeing ήταν μέτριο, αν ο Κρόνος δεν ήταν ψηλά στον ουρανό εκείνη την στιγμή κτλ). Σε κάθε περίπτωση χωρίς τα απαραίτητα εργαλεία (concenter, cheshire, laser κτλ) είναι δύσκολο να ευθυγραμμίσεις απολύτως σωστά τα δύο κάτοπτρα. Με το μάτι μόνο κατά προσέγγιση θα μπορέσεις να κεντράρεις το δευτερεύον κάτω από τον εστιαστή και σε θέση που να εμφανίζεται ως κύκλος. Θέλει trial & error.

Υπό αυτές τις συνθήκες η ευθυγράμμιση δεν έχει και πολλές πιθανότητες επιτυχίας. Αν είσαι διατεθειμένος να λύσεις το πρόβλημα μια και καλή θα πρέπει να προσθέσεις μόνος σου το κεντρικό σημάδι στο πρωτεύον (υπάρχουν σχετικές οδηγίες και βίντεο στο διαδίκτυο). Σε συνδυασμό με ένα collimation cap θα μπορέσεις ενδεχομένως να ευθυγραμμίσεις σε αποδεκτό επίπεδο για ένα f/7 τηλεσκόπιο. Αν δεν θέλεις να μπλέξεις με όλα αυτά η μόνη λύση που έχεις είναι να ευθυγραμμίσεις μέσω ενός star test, π.χ. με τον πολικό αστέρα που βολεύει μιας και παραμένει σταθερός στη θέση του. Δες εδώ για μια πρώτη εισαγωγή στο θέμα https://garyseronik.com/no-tools-telescope-collimation/ Με βάση τα παραπάνω μπορείς να δοκιμάσεις την εξής (εν μέρει κατά προσέγγιση) διαδικασία ευθυγράμμισης χωρίς τη χρήση collimation cap και χωρίς σημάδεμα του πρωτεύον: 1. βεβαιώσου ότι το δευτερεύον βρίσκεται κεντραρισμένο κάτω από τον εστιαστή και εμφανίζεται ως κύκλος 2. ρύθμισε αν χρειάζεται το tilt του δευτερεύον ώστε να φαίνεται ολόκληρο το πρωτεύον με τα τρία κλιπ του 3. ρύθμισε το πρωτεύον με την βοήθεια ενός star test χρησιμοποιώντας την μέγιστη μεγένθυση που έχεις στην διάθεσή σου

Για την ευθυγράμμιση χρησιμοποιείς μόνο το collimation cap ή έχεις και κάποιο cheshire, concenter;

Υποθέτω ότι η πάνω σκιά είναι του εστιαστή και το πρωτεύον κάτοπτρο βρίσκεται στην ακριβώς αντίθετη πλευρά (δηλαδή προς τα κάτω). Δυστυχώς η κεντρική περιοχή δεν φωτίζεται καλά και δεν διακρίνονται λεπτομέρειες για τον τύπο του σφάλματος. Δοκίμασε αρχικά να δεις αν το σφάλμα διοθρώνεται με το να ρυθμίσεις το πρωτεύον κάτοπτρο που είναι και το πιο εύκολο. Αν αυτό δεν αποδώσει τότε μπορείς να δοκιμάσεις να ρυθμίσεις το tilt του δευτερεύοντος κατόπτρου με τις 3 βίδες τύπου allen ώστε να έρθει στη σωστή θέση. Μην πειράξεις την κεντρική βίδα που ρυθμίζει την κίνηση κατά μήκος και την περιστροφή σε σχέση με τον οπτικό άξονα εκτός αν είσαι σίγουρος ότι το δευτερεύον δεν είναι ακριβώς κεντραρισμένο κάτω από τον εστιαστή ή δεν εμφανίζεται ως κυκλική επιφάνεια. Έλεγξε πρώτα ότι καμία από τις 3 βίδες allen δεν είναι χαλαρή (σημείωνω πως δεν τις σφίγγουμε πολύ γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να φαγωθούνε ή να σκάψουν την μεταλλική βάση του δευτερεύοντος με αποτέλεσμα να μην πιάνουν πλέον σωστά). Αν κάποια από τις 3 βίδες ήταν χαλαρή, σφίξε την λίγο να δεις αν αυτό αρκεί για να διορθωθεί το αποτέλεσμα. Αλλιώς θα πρέπει να χαλαρώσεις μια βίδα και αντίστοιχα να σφίξεις μια δεύτερη ή και τρίτη. Σε κάθε περίπτωση θέλει πολύ μικρές (σχεδόν ανεπαίσθητες) κινήσεις στις βίδες, ίσα ίσα και πάντα ελέγχοντας άμεσα το οπτικό αποτέλεσμα (διαδικασία trial & error). Κατόπιν ρυθμίζεις και το πρωτεύον. Επίσης, οι εργασίες ρύθμισης καλό είναι να γίνονται με το τηλεσκόποιο σε οριζόντια θέση ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος να πέσει κάτι (π.χ. κλειδί allen) πάνω στο πρωτεύον κάτοπτρο. Ο τελικός έλεγχος για το αν το τηλεσκόπιο είναι ευθυγραμμισμένο πραγματοποιείται μέσω του ονομαζόμενου star test που θα σου δώσει και επιπλέον σημαντικές πληροφορίες σχετικά με το κάτοπτρό σου.

Ενδεχομένως να αναφέρεσαι στο offset. Βλέπεις κάτι τέτοιο ας πούμε;

Το manual της Skywatcher θα το βρεις εδώ https://inter-static.skywatcher.com/upfiles/en_download_caty01424817556.pdf Το δευτερεύον κάτοπτρο χρειάζεται ρύθμιση αν πχ δεν φαίνονται και τα τρία κλιπ που κρατάνε το πρωτεύον στην θέση του (εικόνα j του manual). Σημειώνω πως η σωστή ρύθμιση του δευτερεύον είναι αρκετά πιο σύνθετη διαδικασία από αυτή του πρωτεύον. Αν θέλεις στείλε μια φωτογραφία του τι βλέπεις μέσα από το collimation cap για να φανεί καλύτερα αν υπάρχει πρόβλημα με την ευθυγράμμιση. Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την ευθυγράμμιση μπορείς να βρεις στους παρακάτω συνδέσμους: https://astro.catshill.com/collimation-guide/ https://www.astro-baby.com/astrobaby/help/collimation-guide-newtonian-reflector/ https://garyseronik.com/a-beginners-guide-to-collimation/

Συμπληρωματικά να προσθέσω πως ο έλεγχος ενός κατόπτρου καλό είναι να συμπεριλαμβάνει τα εξής: 1. Φωτίζοντας το κάτοπτρο με ένα δυνατό φακό από την πίσω πλευρά μπορούμε σε ένα σχετικά σκοτεινό χώρo να ελέγξουμε από μπροστά την αντανακλαστική στρώση αλουμινίου για τρυπίτσες και γρατζουνίες. Η παρουσία μικρών οπών (pinholes) είναι αναμενόμενη έως ένα βαθμό. 2. Μέσω ενός star test και αφού προηγουμένως έχουμε ευθυγραμμίσει τα οπτικά μέρη μπορούμε να βεβαιωθούμε για την κατασκευαστική ποιότητα του κατόπτρου και να διαπιστώσουμε αν εμφανίζει σφάλματα τύπου spherical aberration, zonal defects, pinched optics κ.ο.κ.

Διόρθωσέ με αν κάνω λάθος αλλά η απόθεση υγρασίας στο εξωτερικό μέρος των οπτικών δεν σχετίζεται με το αν τα κιάλια περιέχουν εσωτερικά άζωτο. Το άζωτο προστατεύει μόνο από την δημιουργία εσωτερικής υγρασίας. Οπότε ο λόγος που οι υπόλοιποι σκουπίζανε κάθε 10 λεπτά και εσύ όχι οφείλεται σε άλλη αιτία, π.χ. τα δικά σου είχαν περαστεί με κάποιο anti-fog spray, είχαν προσαρμοστεί σταδιακά στην διαφορά θερμοκρασίας αντί απότομα, τα κρατούσες κάπως πιο μακρυά από το πρόσωπό σου, η αναπνοή σου κατευθυνόταν προς τα κάτω αντί προς τα κιάλια κ.ο.κ..

Προσωπικά δεν μπορώ να τα κρατήσω απολύτως σταθερά και θεωρώ πως όλα κουνιούνται, οπότε τα χρησιμοποιώ πάντα σε τρίποδο εκτός αν πρόκειται να δω κάτι στα γρήγορα (π.χ. παράλληλη χρήση με το τηλεσκόπιο) ή αν πρόκειται για παρατήρηση κατά την διάρκεια της ημέρας (π.χ. πουλιά). Το τρίποδο το αγόρασα 2 εβδομάδες μετά τα κυάλια, οπότε try before you buy και αποφασίζεις αντίστοιχα. Για το άζωτο δεν έχω άποψη αλλά μέχρι στιγμής με τα δικά μου που δεν έχουν άζωτο δεν αντιμετώπισα κάποιο πρόβλημα με θόλωμα.

Συμφωνώ απόλυτα με όσα αναφέρει ο @qforce. Η σταθερή εικόνα που προσφέρει ένα τρίποδο είναι ασύγκριτα καλύτερη από το να κρατά κανείς τα κιάλια με τα χέρια (και πολύ πιο ξεκούραστο). Το τρίποδο επίσης απογειώνει την ικανότητα αναζήτησης/ταυτοποίησης στόχων όπου στην πράξη ξεκινάς από ένα φωτεινό αστέρι και προσπαθείς βήμα βήμα μέσω star hopping και συμβουλευόμενος συνεχώς τον (τυπωμένο ή ψηφιακό) χάρτη να εντοπίσεις κάποιο αμυδρό αντικείμενο βαθέως ουρανού. Εν ολίγοις, το τρίποδο σου δίνει την δυνατότητα να πας από το "βλέπω" στο "παρατηρώ".

Έχοντας δοκιμάσει αρκετές προσεγγίσεις για το συγκεκριμένο θέμα (push-to functionality), ξεχωρίζω το πολύ λειτουργικό AstroHopper (δωρεάν εφαρμογή του developer Artyom Beilis). Θα σε βοηθήσει να εντοπίσεις πολλαπλούς αμυδρούς στόχους με μεγάλη ευκολία και ταχύτητα. Για λεπτομέρειες δες εδώ: https://www.cloudynights.com/topic/824615-astrohopper-106-release-and-other-project-updates/ Αν έχεις απορίες για το ακριβές setup μπορώ ευχαρίστως να σου δώσω αναλυτικές πληροφορίες.

Ένα βασικό μειονέκτημα των έντυπων αλλά και ψηφιακών χαρτών είναι πως τα ουράνια σώματα παρουσιάζονται ως προβολή σε μια δισδιάστατη επιφάνεια, χωρίς να μπορεί κανείς να αντιληφθεί την χωροθέτηση τους στις 3 διαστάσεις. Το κενό αυτό έρχεται να καλύψει η εφαρμογή "Our Galaxy" του Bill Tschumy (πρώην βασικό μέλος της ομάδας του SkySafari) που πραγματικά έχει κάνει φοβερή δουλειά. Την εφαρμογή μπορεί να κατεβάσει κανείς δωρεάν από τη σελίδα https://otherwise.com/ (υπάρχουν εκδόσεις για iOS, Android, macOS, Windows, Linux, web). Σημειώνω πως οι συνδρομητές του SkySafari έχουν πρόσβαση σε μια παρόμοια αλλά με λιγότερες δυνατότητες λύση μέσω της ενσωματομένης λειτουργίας Galaxy View.

Είναι γνωστό πρόβλημα (πχ https://www.cloudynights.com/topic/643359-comet-46p-minor-planets-database-error/) που έχει την ρίζα του στο IAU Minor Planets Center (https://www.minorplanetcenter.net/data) και το οποίο αποτελεί την πηγή των δεδομένων για κομήτες που χρησιμοποιούν και το Skysafari αλλά και το Mobile Observatory.

Ευχαριστώ πολύ Βαγγέλη, ακριβώς η πληροφορία που έψαχνα. Για τους λάτρεις των τυπομένων χαρτών ξεχωρίζω τον Interstellarum Deep Sky Atlas ο οποίος τυπογραφικά και σχεδιαστικά είναι σαφέστατα ανώτερος από όσους άλλους έχω δει από κοντά (υπάρχει ως desktop και ως field edition). Video: http://www.deep-sky-atlas.com/dsa.asp%3Fcontent=video_en.html Review: https://www.cloudynights.com/articles/cat/user-reviews/interstellarum-deep-sky-atlas-field-edition-r-r3039 Eπίσης υπάρχει το συνοδευτικό Deep Sky Guide με εικόνες αντικειμένων βαθέως ουρανού: Review: https://www.cloudynights.com/articles/cat/user-reviews/interstellarum-deep-sky-guide-desk-edition-r3183

Σκέφτομαι καιρό τώρα να εγκαταστήσω και το SkySafari παράλληλα με τα υπόλοιπα προγράμματα που έχω ήδη αλλά η ελεύθερη έκδοση μπορώ να πω πως δεν μου αρέσει, κυρίως ως προς το πως προβάλει τον χάρτη. Πιθανών να φταίει ότι η ελεύθερη έκδοση δεν έχει τον πλήρη κατάλογο με αστέρια, deep sky κτλ. Παραθέτω την ίδια περιοχή (γύρω από το Μ7, Ptolemy Cluster) όπως φαίνεται στο ΜΟ Pro 3 και το SkySafari Free Edition (σε μικρή και μεγάλη μεγένθυση). Μπορείς να μου πεις αν και στην Pro έκδοση του SkySafari η συγκεκριμένη περιοχή φαίνεται κάπως έτσι ή είναι αισθητά διαφορετική (π.χ. με αστέρια έως μέγεθος 15);

Σχετικά με την δυνατότητα ανεστραμμένης προβολής: δεν γνωρίζω για το SkySafari πάντως το Mobile Observatory Pro 3 αλλά και η free έκδοση έχουν την λειτουργία αυτή όπως φαίνεται στην εικόνα.

Σε ευχαριστώ Κώστα. Για καλή μου τύχη το τηλεσκόπιο συνοδευόταν από φωτοχιτώνιο που κατασκεύασε ο προηγούμενος κάτοχος και το οποίο εφαρμόζει άψογα. Ο εστιαστής όπως σωστά λες είναι πλαστικός κοχλιωτού τύπου με τα γνωστά προβλήματα, στον οποίο όμως έχει προστεθεί ταινία PTFE ώστε να μειώσει όσο δυνατόν το όποιο "παιχνίδι".

Καλημέρα Γιάννη, Κατανοώ πλήρως το σκεπτικό που περιγράφεις αλλά επέλεξα συνειδητά την έκδοση με αναδιπλούμενο σωλήνα για την ευκολία μεταφοράς (π.χ. στο αυτοκίνητο μαζί με την οικογένεια και τις αποσκευές μας). Αλλά ακόμα και στο σπίτι με βολεύει το βάλε-βγάλε με δύο κινήσεις για 15-30 λεπτά παρατήρηση μαζί με τα παιδιά συν την εύκολη και γρήγορη αποθήκευση. Προφανώς αν θέλει κανείς να μεγιστοποιήσει την οπτική απόδοση θα κατευθυνθεί όπως πολύ σωστά εξηγείς σε κάποια έκδοση με σταθερό σωλήνα και ισημερινή στήριξη. Στην δική μου περίπτωση το ζητούμενο ήταν η ευκολία και ταχύτητα μιας grab & go λύσης. Μιχάλης

Τα καλά μιας δραστήριας κοινότητας: μέλος του AstroVox ήρθε σε επαφή μαζί μου με αφορμή το νήμα που ξεκίνησα σήμερα το απόγευμα, συναντηθήκαμε πριν 2 ώρες και έχω πλέον στην κατοχή μου ένα πολύ καλά σεταρισμένο Heritage 150P.

Είμαι στην διαδικασία αγοράς του Skywatcher Heritage 150P και επειδή δυστυχώς δεν υπάρχει διαθέσιμο στο Πλανητάριο Θεσσαλονίκης εξετάζω διάφορες επιλογές από το εξωτερικό. Υπάρχει άμεσα διαθέσιμο στα εξής καταστήματα: https://www.teleskop-express.de/shop/product_info.php/info/p12279_Skywatcher-Dobson-Telescope-Heritage-150P-Flextube---150-mm-Aperture.html https://www.astroshop.eu/telescopes/skywatcher-dobson-telescope-n-150-750-heritage-flextube-dob/p,67527 https://www.teleskop-spezialisten.de/shop/Telescope/Telescopes-for-beginners-children-and-as-a-gift/Skywatcher-Heritage-150P-FlexTube-Dobson-150mm-750mm-f/5-Telescope-Telescope::4796.html Θα ήταν μεγάλη βοήθεια αν κάποιος που έχει παραγγείλει από τα παραπάνω καταστήματα μπορεί να μοιραστεί εντυπώσεις σχετικά με αξιοπιστία και ευκολία συναλλαγής, χρόνους παράδοσης κ.ο.κ.

Παραθέτω δύο σχετικά σχόλια από άλλο νήμα: 1) χρήση με τρίποδο/μονόποδο: 2) αναλυτικό set-up:

Πολύ ωραία εργασία και για εμένα εντελώς νέα γνώση (δομή ατμόσφαιρας αφροδίτης, super-rotation του άνω στρώματος, momentum transfer κτλ). Επίσης εντυπωσιακό ότι μπορεί κανείς από την γη να μελετήσει την κίνηση των επί μέρους στρωμάτων. Πραγματικά μπράβο.