Πόσους φακούς χρησιμοποιείτε σε μια τυπική παρατήρηση;

[kkokkolis]

Καλημέρα. Το ερώτημα αυτό το είδα σήμερα στο Cloudy Nights και συμπτωματικά με απασχολεί και εμένα το τελευταίο διάστημα λόγω αλλαγών στην προσωπική μου συλλογή.

Η αλήθεια είναι πως όταν η παρατήρηση δεν παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον (συνθήκες πόλης δηλαδή), συλλαμβάνω τον εαυτό μου να ασχολείται περισσότερο με αλλαγές και συγκρίσεις προσοφθαλμίων και λιγότερο με αυτό που βλέπω. Όταν οι συνθήκες είναι καλές (εξοχή) συμβαίνει το αντίθετο, ξεχνώ να αλλάξω φακό και μένω με έναν φακό που με ικανοποιεί πολλή ώρα, έως ότου διαπιστώσω πως το αντικείμενο δεν χωράει στο πεδίο ή, αντιθέτως, είναι ιδιαίτερα μικρό- φυσικά όταν ο φακός είναι ο Baader Hyperion Zoom, όλα αυτά ρυθμίζονται εν ριπή οφθαλμού.

Είχα θέσει στο πρόσφατο παρελθόν και ένα ερώτημα για το αν προτιμάτε μεμονωμένους προσοφθαλμίους ή πλήρεις σειρές.

Το συμπέρασμά μου είναι πως οι προτιμήσεις μοιράζονται, αλλά όταν αγοράζει κάποιος φθηνούς προσοφθαλμίους (πχ τυπικούς Plossl) είναι αρκετά εύκολο να αποκτήσει μια πλήρη σειρά, όταν περνά σε κάπως ακριβότερους (πχ Baader Hyperions ή Baader Genuine Ortho) διαλέγει συχνά και πάλι μια σειρά αλλά όχι κατ’ ανάγκην πλήρη, εγώ ας πούμε δεν αγόρασα όλους τους Hyperions καθώς δεν είχα ανάγκη όλα τα εστιακά μήκη (λόγω Zoom και FTR) και επέλεξα 5+1, από τους Agena τους 3 των 1.25΄, από τους BGO 2 και ίσως άλλους 1-2.

Όταν όμως θέλεις να αποκτήσεις τα ακριβά Premium λίγοι έχουν την δυνατότητα να επενδύσουν σε μια ολοκληρωμένη σειρά, οπότε η επιλογή λίγων καλών κομματιών είναι επιβεβλημένη.

Το ερώτημα λοιπόν είναι πόσα και ποιας εστιακής μπορεί να είναι αυτά τα premium κομμάτια, όταν πρόκειται για ένα μέσο τηλεσκόπιο 1000-2000mm εστιακής;

Για τα δικά μου τηλεσκόπια των 1325 και 1500mm (και αυτό στο οποίο στοχεύω 1500 έχει) σκέφτομαι πως μια αφαιρετική συλλογή περιλαμβάνει τουλάχιστον:

1. Χαμηλής μεγέθυνσης φακό, exit pupil όχι μεγαλύτερο του 6 σε f/5 Νευτώνιο. Αυτήν την στιγμή έχω το Hyperion Aspheric 31mm

2. Ερευνητικό φακό, κοντά στο 2mm exit pupil σε f/10, ο σημαντικότερος φακός σε SCT. Αυτήν την στιγμή έχω το Nagler 22mm T4

3. Μέσης μεγέθυνσης φακό, κοντά στο 2mm exit pupil σε f/5 και 1mm σε f/10, ο φακός με τον οποίο παρατηρούνται διάφορα Deep Sky αντικείμενα αλλά και οι πλανήτες αρχίζουν να αποκτούν ενδιαφέρον. Αυτήν την στιγμή έχω το Nagler 12mm T4

4. Υψηλής μεγέθυνσης: εδώ τα πράγματα δυσκολεύουν καθώς 1mm διαφορά μπορεί να σημαίνει βήμα 50x ή και παραπάνω. Ευτυχώς υπάρχει ένα κάτω όριο (κοντά στα 0.5mm exit pupil). Από την άλλη το γενικά χαμηλότερο κόστος αυτών των φακών, αλλά και το μικρότερο μέγεθος- βάρος επιτρέπει να μην είναι μόνο ένας, ενώ ακόμη και ένας Barlow ή Powermate μπορεί να καλύψει όταν χρησιμοποιηθεί με τον 3. Έχω ένα μείγμα Radian 8, BGO 9 & 6, Nagler 7. Ένα premium UWA με καλό eye relief κοντά στα 7mm (δεν υπάρχει δυστυχώς Τ4, αλλά υπάρχει ο Ethos) μπορεί να καλύψει.

 

Αυτά είναι. Η χρήση τηλεσκοπίων f/5 και f/10 περιπλέκει λίγο τα πράγματα (ένα 5mm χρειάζεται στο f/5 αλλά περισσεύει στο f/10), αλλά μπορείς να καταλήξεις σε 4 Premium, συμπληρώνοντας τα κενά ιδίως προς τα κάτω με Barlow- ορθοσκοπικούς που δεν κοστίζουν ακριβά.

 

Αυτά είναι. Εσείς πόσους φακούς χρησιμοποιείτε σε μια τυπική παρατήρηση; Φθάνουν 4 καλοί φακοί (χονδρικά των περίπου 30, 20, 10 και έως 5mm) για την πλειονότητα των παρατηρήσεων σε ένα μέσο τηλεσκόπιο 1000-2000mm (με τις εστιακές των φακών να κυλίονται προς τα πάνω ή προς τα κάτω για τα υπόλοιπα τηλεσκόπια);

[astrovox]

Σε μια τυπική deep sky παρατήρηση κατά 90% αρκούμαι στους Panoptic 24mm, Nagler 13mm και Pentax XW 7mm (ο αγαπημένος μου). Αυτά με το 12" f/4 OO dob μου. Αν παρατηρήσω και πλανήτες, θα επιστρατευθούν για μεγαλύτερες μεγεθύνσεις και οι Baader Genuine Ortho (από τους οποίους έχω τους περισσότερους).

 

Μπαλαντέρ που δε χρησιμοποιώ πολύ συχνά είναι και ο Radian 5mm.

 

Όλοι οι υπόλοιπο προσοφθάλμιοί μου χρησιμοποιούνται κατά μια τάξη μεγέθους σπανιότερα.

[eliasg2004]

Συνήθως σε μια βραδιά χρησιμοποιώ το λιγότερο τρία προσοφθάλμια, συχνά τέσσερα και σπανιότερα πέντε+ αν η βραδιά περιλαμβάνει πλανητική παρατήρηση ή διπλούς. Επειδή έχω στην κατοχή μου ένα μεγάλο καταδιοπτρικό, ένα μεσαίο νευτώνειο και ένα ED διοπτρικό, η συλλογή μου περιλαμβάνει τις εξής εστιακές: 56, 31, 22, 17,12 και 8μμ που συμπληρώνεται με ένα σετάκι BGO και έναν 2.8 klee για ακόμα μικρότερες εστιακές, μεγαλύτερες μεγεθύνσεις και συγχρόνως αρκετό eye relief

[alepohori]

1) Konig 12mm για έρευνα και

2)Nagler 7 T6 για "χτύπημα".

 

Για εύκολες στόχους, κατευθείαν Pentax XW10.

[Bi2L]

Nagler 20mm για ερευνα και μεγαλους στοχους.

 

Nagler 11mm για ερευνα σε μικρότερους στοχους και για εύκολους στοχους

 

Nagler 5mm για μικρούς στοχους.

[takis63]

Μέχρι τώρα και με τηλεσκόπιο το C11, ξεκινούσα με το TV 55 Plossl σαν "ερευνητικό" αρχικό προσοφθάλμιο αλλά απο εδώ και στο εξής θα ξεκινώ με τον 41 Panoptic. Ίδιο πεδίο αλλά μεγαλύτερη μεγέθυνση και περισσότερο "μαύρο" υπόβαθρο που μου αρέσει.

 

Συνεχίζω με τον 19άρη Siebert Ultra και τελειώνω με τον Nagler 13Τ6 για μεγάλες μεγεθύνσεις.

 

Για πιο ειδικές παρατηρήσεις χρησιμοποιώ τους ορθοσκοπικούς kohki στα 18 & 12mm καθώς κι έναν Ιαπωνικό erfle στα 16mm πάλι απο τον kohki.

 

Τον περισσότερο χρόνο όμως τον περνώ με το αρχικό (41 Pan) και κυρίως με τον 19άρη Siebert Ultra ο οποίος έχει εξελιχθεί στο βασικό μου προσοφθάλμιο.

[vasilas432]

Με το SMT Γαλαξίες, νεφελώματα, σμήνη και Σελήνη χρησιμοποιώ κυρίως Ethos 21 ο οποίος είναι καταπληκτικός φακός. Σελήνη και πλανήτες Ethos 13 καθώς και συνδιασμό των παραπάνω με powermate. Με το ED80 κύρίως Ethos 13 αν και θα χρειαζόμουν και ένα 4mm για πλανήτες.

[kkokkolis]

Από τις έως τώρα απαντήσεις επιβεβαιώνεται ο βασικός σκελετός: Κοντά στα 30, κοντά στα 20, κοντά στα 10 και κάτι 6-8, σπανιότερα 5. Οι κάτοχοι των C11 φυσικά έχουν μια μετατόπιση προς τις μεγαλύτερες εστιακές (40-56), ενώ τα 5ρια φαντάζομαι, πέρα από νύκτες με εξαίρετο seeing θα χρησιμοποιούνται περισσότερο στα κοντά και μεσαία διοπτρικά και οι ορθοσκοπικοί τρυπώνουν εδώ και κει. Δηλαδή 3-4 φακοί + μερικοί ορθοσκοπικοί (νομίζω ο 6 είναι το best seller, αλλά και οι μεγαλύτεροι έχουν θέση στα C9.25-C11).

Μου αρέσει να μπαίνουν τα πράγματα σε μια τάξη.

[giorgosgr]

Συνήθως είναι οι εξής με το 12" f/5: 30mm Vixen LV (2"), 24 και 12mm Koenig II, 2.8x klee barlow, 8.8mm Meade UWA, 7.5mm Baader Eudiascopic και για πλανήτες ή διπλούς αστέρες τον 4mm Kasai orthoscopic.

Με το 6" f/8: 32mm noname erfle, Brandon 24mm, Brandon 12mm, 2.8x klee barlow, 4mm Kasai orthoscopic χωρίς να σημαίνει πως δεν χρησιμοποιώ και τους Koenig II με αυτό.

Με το 8" f/4.5: Meade SWA 18mm ή Celestron Ultima 18mm, Meade UWA 8.8mm.

Αν τέλος δείχνω σε αστροπάρτυ σε διάφορους, παιδιά που βάζουν δάχτυλα στον προσοφθάλμιο και εκπροσώπους του ωραίου φύλου που έχουν αδυναμία στη μάσκαρα τότε απλώς τους φτηνούς 25mm noname και Celestron 20mm, 10mm και 6.3mm plossl.

Στο αρχικό ερώτημα του Κώστα πόσοι φακοί φτάνουν; Στην πραγματικότητα 2 (25mm και 12mm με πεδίο 60 μοιρών είναι άνετοι) + ένας barlow 3x θα έλεγα πως επαρκούν για το 80-90% των παρατηρήσεων!.

Και μια παρατήρηση όταν αγοράζετε barlow πάρτε ΑΡΙΣΤΟ (μετά την κατάργηση των klee μόνο οι Televue και Celestron Ultima είναι άριστοι). Είναι κρίμα να χαραμίζονται καλοί προσοφθάλμιοι από συνδυασμό με φτηνούς barlow.

ΥΓ1 nagler και ethos συνειδητά δεν αγοράζω γιατί δεν είναι ο προσοφθάλμιος το μισό τηλεσκόπιο και ούτε θα δώσουν καλύτερο κοντράστ ή οξύτερα είδωλα από τους τωρινούς μου προσοφθάλμιους απλώς βοηθάνε στο "σπρώξε" κάθε τόσο των dob. Ο Meade UWA 8.8mm που πήρα δεύτερο χέρι πριν χρόνια σε τιμή ευκαιρίας είναι ο μόνος με πεδίο πάνω από 60 μοίρες που έχω.

ΥΓ2 με το 6" f/8 skywatcher "ανακάλυψα" πως αν ξεβιδώσω τον προσαρμογέα των προσοφθαλμίων 1.25" το σπείρωμα είναι 36.4mm πράγμα που σημαίνει πως μπορώ να χρησιμοποιήσω και τους παλιούς καταργημένους πια βιδωτούς προσοφθάλμιους 36.4mm και ναι έχω έναν εξαιρετικό Vixen 40mm Kellner που τον έχω ως ευρυγώνιο με το τηλεσκόπιο αυτό τον οποίο μου τον χάρισε ένας φίλους μιας και δεν είχε τι να τον κάνει (cool!). Υπάρχει και Takahshi 32mm erfle τέτοιος αλλά πανσπάνιος και τον πουλάνε μεταχειρισμένο 250$ +

[filiatra]

Εγώ έχω Vixen LVW 22mm, nagler 11mm, pentax XW 7mm κ τους χρησιμοποιώ όλους εξίσου το ίδιο.Μ αρέσει έναν στόχο να τον βλέπω σε μικρή μεγέθυνση κ ν ανεβαίνω σιγά σιγά.Γι αυτό κ μου λείπει ένας κάπου στα 16-17mm.Λόγο των συχνών αλλαγών στα προσοφθάλμια βαριέμαι να χρησιμοποιώ τον power mate.Μου δίνει 9mm σε συνδιασμό με τον 22 LVW αλλά όπως είπα βαριέμαι.Τον Takahashi LE 5 mm σπάνια τον χρησιμοποιώ μιας κ δεν μ αφήνει σχεδόν ποτέ η ατμόσφαιρα να τον ευχαριστηθώ.

[Μανούσος]

Συνήθως χρησιμοποιούσα 3 φακούς. Panoptic 24mm για ερευνητικό, Nagler 11mm για μεσαίο και Nagler 7mm για αμυδρούς γαλαξίες. Πλέον όμως έχω βάλει στο παιχνίδι άλλους 2, Meade SWA 18mm τον για ενδιάμεσο το οποίο θεωρώ εξαιρετικό προσοφθάλμιο και τον πρόσφατα αποκτηθέν Panoptic 35mm για φωτεινές εικόνες.

[kkokkolis]

Ένα δεύτερο συμπέρασμα είναι πως κάποιοι φακοί είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς, για παράδειγμα Panoptic 24, Nagler 22 & 12, Nagler 11 & 7, Pentax 7. Φυσικά έχουν απαντήσει λίγα άτομα, αλλά γνωρίζω από άλλες δημοσιεύσεις πως οι εν λόγω προσοφθάλμιοι χρησιμοποιούνται και από άλλους, όπως και οτι υπάρχουν και άλλοι δημοφιλείς (Nagler 13 & 16mm για παράδειγμα).

Βέβαια οι περισσότεροι που απάντησαν είναι σε κάποιο βαθμό προχωρημένοι έως και πολύ προχωρημένοι και αυτό μπορεί να σημαίνει πως έχουν οδηγηθεί στους φακούς αυτούς μετά από κάποιες αλλαγές, ενώ άλλοι έχουν κρατήσει σε χρήση και άλλους δημοφιλείς φακούς. Είναι γνωστό πχ πως ο Hyperion Zoom είναι ιδιαίτερα δημοφιλής αλλά δεν αναφέρθηκε εδώ, πάω στοίχημα όμως πως χρησιμοποιείται από αρκετούς που δεν απάντησαν ακόμη και ακόμη από κάποιους που ήδη απάντησαν, σε ένα προγενέστερο στάδιο της ενασχόλησής τους με την παρατήρηση.

Επίσης, πολλοί περνούν από τα 24-22mm κατευθείαν στα 11-13mm, ενώ κάποιοι χρησιμοποιούν και κάποιο ενδιάμεσο, με το Meade 18mm SWA να έχει αναφερθεί 2 φορές. Αυτό το άλμα που σημαίνει περίπου διπλάσια μεγέθυνση πόσο λειτουργικό είναι; Πόσο χρειάζεται ο φακός των 16-17-18mm;

[efxar1sto]

με τo Μακ 6"

 

1. 16mm W.O UWA (aν εινε να κρατήσω μονο ενα )

2. Agena 26mm 2"

3. Agena 9mm

 

για πλανήτες

7mm Baader ortho

6mm TMB

[aagios]

Από την μερία μου χωρίς πολλά λόγια για τα παρακάτω προσοφθάλμια....

 

LVW 8"

NLP 15"

LVW 22"

 

Πάντα στην πρώτη γραμμή!

 

Μην σας φανεί όμως παράξενο ότι απολαμβάνω και τις εικόνες που μου δίνει ό Super Plossl 25" της Skywatcher.

[kkokkolis]

Πάντως στην τελευταία παρατήρηση μπορεί να δοκίμασα καμμιά δεκαριά, αλλά ουσιαστικά χρησιμοποίησα μόνο 2 (Ν22Τ4 & ES100 9). Μπορείς όμως να μείνεις μόνο με 2 (ή 4 αν τους πλαισιώσεις προς τα άκρα); Αν έχεις μόνο ένα τηλεσκόπιο ή έχουν όλα παραπλήσια εστιακή, φυσικά και μπορείς. Θέμα ψυχολογίας είναι περισσότερο.

[Μανούσος]

Είναι γνωστό πχ πως ο Hyperion Zoom είναι ιδιαίτερα δημοφιλής αλλά δεν αναφέρθηκε εδώ, πάω στοίχημα όμως πως χρησιμοποιείται από αρκετούς που δεν απάντησαν ακόμη και ακόμη από κάποιους που ήδη απάντησαν, σε ένα προγενέστερο στάδιο της ενασχόλησής τους με την παρατήρηση.

Το στοίχημα το κέρδισες. Όντως το πρώτο προσοφθάλμιο που πήρα μαζί με το τηλεσκόπιο ήταν ο Hyperion Zoom. Τον είχα αρκετό καιρό και ο λόγος ήταν ότι ήθελα να παρατηρήσω σε ποιες μεγεθύνσεις έπαιζα συνήθως για να αναβαθμίσω αργότερα σε πιο ποιοτικά προσοφθάλμια. Με βοήθησε πάρα πολύ στο να επιλέξω τα προσοφθάλμια στην αρχή. Πχ τον 11άρη μου και μετά τον 24άρη. Ε μετά τα υπόλοιπα προσοφθάλμια τα πήρα επειδή ήθελα να καλύψω κι άλλες περιπτώσεις (αμυδρούς γαλαξίες για τον 7mm, καθαρές πλανητικές με τον ορθοσκοπικό, εικόνες και μεγάλα πεδία με exit pupil όπως ο 35mm). Ο 18άρης για ένα μυστηριώδη λόγο δεν λέει να φύγει από το βαλιτσάκι μου