Πλανήτης Γη.

[Δροσος Γεωργιος]

Νέα «ακτινογραφία» του κέντρου της Γης.

Ο πυρήνας του πλανήτη μας είναι πιθανώς είναι μια μπάλα από σίδηρο με ακτίνα περίπου 650 χιλιομέτρων.Μια ακόμη μελέτη έρχεται να προστεθεί στη λίστα αρκετών που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια και αποκαλύπτουν νέα στοιχεία για τη σύσταση και τους μηχανισμούς του πυρήνα της Γης.Σύμφωνα με την τελευταία σχετική μελέτη η «καρδιά» του εσωτερικού πυρήνα της Γης, δηλαδή το κέντρο του πλανήτη, πιθανώς είναι μια μπάλα από σίδηρο, η οποία έχει ακτίνα περίπου 650 χιλιομέτρων. Ερευνητές της Σχολής Γεωεπιστημών του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου στην Καμπέρα, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση 

https://www.nature.com/articles/s41467-023-36074-2

στην επιθεώρηση «Nature Communications», βάσισαν τους υπολογισμούς τους στη μελέτη σεισμικών κυμάτων που ταξιδεύουν διαμέσου του υπεδάφους της Γης.Η μελέτη βρήκε για πρώτη φορά ότι αυτά τα κύματα “αντηχούν” κατά μήκος όλης της διαμέτρου του πλανήτη μας έως πέντε φορές. Η ταχύτητα που ταξιδεύουν τα κύματα, σύμφωνα με τους επιστήμονες, μαρτυράει την παρουσία μιας διακριτής εσωτερικής σφαίρας, που είναι ξεχωριστή από το εξωτερικό στρώμα του εσωτερικού πυρήνα. Η μελέτη του κέντρου της Γης θεωρείται ζωτική για την κατανόηση της δημιουργίας και εξέλιξης της Γης. Η παρουσία και το μέγεθος ενός ξεχωριστού εσώτατου πυρήνα μέσα στον εσωτερικό πυρήνα αποτελεί μια υπόθεση εδώ και καιρό, αλλά και αντικείμενο επιστημονικής διαμάχης.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1442124/nea-aktinografia-toy-kentroy-tis-gis/

[Δροσος Γεωργιος]

Δείτε πώς σχηματίστηκαν οι ήπειροι της Γης (βίντεο)

Εντυπωσιακό οπτικοποιημένο μοντέλο των γεωλογικών μεταβολών του πλανήτη.Αν και μπορεί να μην το παρατηρούμε πάντα, η επιφάνεια του πλανήτη μας μετακινείται συνεχώς κάτω από τα πόδια μας. Για να το αποδείξει αυτό, διεθνής ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ στην Αυστραλία δημιούργησαν 

https://www.sydney.edu.au/news-opinion/news/2023/03/03/most-detailed-geological-model-reveals-earths-past-100-million-years-science.html

ένα μοντέλο των αλλαγών στο τοπίο της Γης τα τελευταία 100 εκατομμύρια χρόνια.Οι δημιουργοί του μοντέλου έλαβαν υπόψη τον τρόπο με τον οποίο το κλίμα έχει επηρεάσει την κίνηση των ιζημάτων από τα ποτάμια και τις θάλασσες, καθώς και την κίνηση των τεκτονικών πλακών. Το μοντέλο αυτό μπορεί να επιτρέψει τον ακριβέστερο έλεγχο των θεωριών σχετικά με τις μελλοντικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην επιφάνεια της Γης.

«Για να προβλέψουμε το μέλλον, πρέπει να κατανοήσουμε το παρελθόν. Αν ψάχνετε για ένα μοντέλο της αλληλεπίδρασης μεταξύ των λεκανών απορροής ποταμών, της διάβρωσης σε παγκόσμια κλίμακα και της εναπόθεσης ιζημάτων τα τελευταία 100 εκατομμύρια χρόνια, απλώς δεν υπάρχει. Λοιπόν, αυτή είναι μια μεγάλη πρόοδος. Δεν είναι μόνο ένα εργαλείο που θα μας βοηθήσει να ερευνήσουμε το παρελθόν, αλλά θα βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν και να προβλέψουν το μέλλον» αναφέρει ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας Δρ. Τρίσταν Σέιλς.Το τοπίο του πλανήτη σήμερα είναι το αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής και της κίνησης των τεκτονικών πλακών εκατομμυρίων ετών. Αυτές οι πλάκες αποτελούνται από τον φλοιό της Γης και το ανώτερο τμήμα του μανδύα, το βραχώδες δεύτερο στρώμα του, και επιπλέουν πάνω από μια καυτή, παχύρρευστη ζώνη βράχου που ονομάζεται ασθενόσφαιρα. Η ασθενόσφαιρα τα αναγκάζει να συγκρούονται και να βουρτσίζουν το ένα το άλλο, αλλοιώνοντας το τοπίο με το σχηματισμό βουνών, ηφαιστείων και σεισμών.Το κλίμα, από την άλλη πλευρά, μπορεί να επηρεάσει τη διάβρωση και διάσπαση και ροή του ιζήματος σε υδάτινα σώματα. Μπορεί επίσης να προκαλέσει το σχηματισμό ποταμών ή τις πλημμύρες και να μεταβάλει τους ρυθμούς ροής τους – διαδικασίες που επηρεάζουν την κίνηση των ιζημάτων. Με το  μοντέλο τους οι ερευνητές θέλησαν να δείξουν πώς τα σημερινά γεωφυσικά τοπία εξελίχθηκαν σε μια υψηλής ανάλυσης οπτικοποίηση.Χρησιμοποίησαν γεωλογικά αρχεία για να προσομοιώσουν πώς άλλαξε το υψόμετρο της γης με την πάροδο του χρόνου και στη συνέχεια συνυπολογίστηκαν σε αρχαία κλιματικά δεδομένα από ένα ξεχωριστό μοντέλο υπολογιστή. Το τελικό τους μοντέλο βαθμονομήθηκε και δοκιμάστηκε συγκρίνοντας τις προβλέψεις του με παραδείγματα υπαρκτών σχηματισμών ιζημάτων και διεργασιών ροής νερού στον πλανήτη.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1446111/deite-pos-schimatistikan-oi-ipeiroi-tis-gis-vinteo/

[Δροσος Γεωργιος]

Μοριακό νέφος «φόρτωσε» τη ζωή σε διαστημικούς βράχους που την έφεραν στη Γη.

Μια νέα μελέτη υποδεικνύει τον τόπο δημιουργίας των δομικών υλικών της ζωής.Ένα από τα «ιερά δισκοπότηρα» της επιστήμης είναι η προέλευση της ζωής στη Γη. Έχουν αναπτυχθεί διάφορες θεωρίες για το πώς εμφανίστηκε η ζωή στον πλανήτη μας. Η επιστημονική κοινότητα είναι χωρισμένη στα δύο με τη μια πλευρά να στηρίζει τη θεωρία ότι η ζωή είναι γήινο προϊόν και υποδεικνύει τα υποθαλάσσια φρεάτια στον πυθμένα των ωκεανών ή κάποιες γούρνες νερού κοντά σε ηφαίστεια ως τόπο δημιουργίας της. Η έτερη και μάλλον πιο δημοφιλής θεωρία έχει εντελώς αντίθετη συλλογιστική και κάνει λόγο για μεταφορά της ζωής στη Γη, των δομικών της υλικών ακριβέστερα, από διαστημικούς βράχους (μετεωρίτες, αστεροειδείς, κομήτες) που έπεφταν στον πλανήτη μας λίγες εκατοντάδες έτη μετά την γέννηση του πριν από περίπου 4 δισ. έτη.Με δημοσίευση 

https://pubs.acs.org/doi/full/10.1021/acsearthspacechem.2c00274

τους στην επιθεώρηση «ACS Earth and Space Chemistry» επιστήμονες της NASA όχι μόνο στηρίζουν τη θεωρία των αστεροειδών «ταχυδρόμων» αλλά εξηγούν το πώς παρέλαβαν το πολύτιμο φορτίο. Γνωρίζοντας τα δομικά υλικά της ζωής που έχει διαπιστωθεί ότι μπορούν να μεταφέρουν οι διαστημικοί βράχοι οι ερευνητές προσπάθησαν να εντοπίσουν την πηγή αυτών των υλικών δεδομένου ότι θεωρείται απίθανο τα υλικά αυτά να δημιουργήθηκαν στην επιφάνεια ή ακόμη και το εσωτερικό των διαστημικών βράχων.Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι στα μοριακά νέφη βρίσκονται αμίνες, οι οργανικές αζωτούχες ενώσεις που βρίσκονται σε κάθε κύτταρο μας με την μορφή πρωτεϊνών στην παρουσία των οποίων βασίζεται η ζωή έτσι τουλάχιστον όπως εμείς την γνωρίζουμε. Σύμφωνα με τη θεωρία των ερευνητών το μοριακό νέφος μέσα στο οποίο σχηματίστηκε το ηλιακό μας σύστημα «έλουσε» με αμίνες τους διαστημικούς βράχους που δημιουργούνταν στο ηλιακό σύστημα παράλληλα με τους πλανήτες και στη συνέχεια αυτοί που έπεσαν στη Γη μετέφεραν αυτά τα δομικά υλικά της ζωής στον πλανήτη  

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1447412/moriako-nefos-fortose-ti-zoi-se-diastimikoys-vrachoys-poy-tin-eferan-sti-gi/

 

ADVERTISING

Το επεξεργάστηκε Μάρτιος 7, 2023 ο Δροσος Γεωργιος

[Δροσος Γεωργιος]

Γη: Εξερευνώντας το μαγνητικό πεδίο της – Τι ανησυχεί τους επιστήμονες.

Η Γη διαθέτει δύο ασπίδες που την προστατεύουν από διαστημικούς κινδύνους, την ατμόσφαιρα και ένα μαγνητικό πεδίο. Η απώλεια αυτών των δύο θα σήμαινε το τέλος κάθε ζωής στον Γαλάζιο Πλανήτη.

Σε κίνηση

Αυτή τη στιγμή πολλά στοιχεία του γιγάντιου μαγνητικού πεδίου βρίσκονται σε κίνηση και πληθαίνουν οι εικασίες σχετικά με το εάν οι μαγνητικοί πόλοι της Γης θα μπορούσαν μακροπρόθεσμα να αντιστραφούν και να αποδυναμώσουν το πεδίο. Ομως πόσο πιθανό είναι αυτό και τι θα συνεπαγόταν;Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), το μαγνητικό πεδίο της Γης αποτελεί έναν σύνθετο και δυναμικό προστατευτικό μηχανισμό του πλανήτη μας από την κοσμική ακτινοβολία και τα φορτισμένα σωματίδια του ηλίου.«Το μαγνητικό πεδίο της Γης είναι μια σχετικά χαοτική διαδικασία», λέει ο Γιούργκεν Μάτσκα, ειδικός στον γεωμαγνητισμό από το Γερμανικό Κέντρο Ερευνών για τις Γεωεπιστήμες (GFZ) στο Πότσνταμ.

Ο κίνδυνος των ηλιακών καταιγίδων

Οι ηλιακές καταιγίδες δεν είναι μόνο υπεύθυνες για το συναρπαστικό Βόρειο Σέλας. Μπορούν επίσης να προκαλέσουν σημαντικές τεχνολογικές ζημιές και παρεμβολές στους δορυφόρους και στις τηλεπικοινωνίες.Κατά τη διαδικασία αυτή, μικροσωματίδια υψηλής ενέργειας που κινούνται μέσα σ’ ένα νέφος ηλιακού πλάσματος διανύουν περίπου 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα μέχρι τον πλανήτη μας μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.Σ’ αντίθεση με τους γεωγραφικούς πόλους, οι μαγνητικοί πόλοι της Γης δεν είναι καθόλου άκαμπτοι. Από στατιστική άποψη, η επαναλαμβανόμενη διαδικασία αντιστροφής των πόλων έχει καθυστερήσει εδώ και καιρό, σύμφωνα με τον Μάτσκα.«Η τελευταία αντιστροφή έγινε πριν περίπου 780.000 χρόνια» όπως λέει, δηλαδή περισσότερο από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο των 300.000 έως 500.000 ετών.Ωστόσο, υπάρχουν φάσεις στις οποίες δεν υπήρξε καμία αντιστροφή για εκατομμύρια χρόνια.Σύμφωνα με τον Μάτσκα, «γνωρίζουμε από το 1840 ότι η συνολική ισχύς του μαγνητικού πεδίου μειώνεται», κυρίως λόγω της σημαντικής μείωσης στο νότιο ημισφαίριο, στις περιοχές της Νότιας Αφρικής, της Νότιας Αμερικής και του Νοτίου Ατλαντικού, όπου το πεδίο είναι περίπου 30% ασθενέστερο από το αναμενόμενο.Στην Ευρώπη, ωστόσο, βρίσκεται και πάλι σε άνοδο.

Μπορεί να αντιστραφούν οι μαγνητικοί πόλοι;

Μπορεί να εξασθενήσει επικίνδυνα το μαγνητικό πεδίο;

«Εχουμε κατασκευάσει ορισμένες αναπαραστάσεις του μαγνητικού πεδίου της Γης στο παρελθόν, από τις οποίες παρατηρείται πολύ συχνή και έντονη μεταβολή της ισχύος του πεδίου ή αντιστροφή των πόλων», λέει ο Μάτσκα.Στο πραγματικό μαγνητικό πεδίο δεν υπάρχουν ενδείξεις αντιστροφής, ωστόσο αυτή θα μπορούσε να προκληθεί λόγω των φαινομένων στο νότιο ημισφαίριο.Την εποχή της τελευταίας αντιστροφής του πεδίου δεν υπήρχαν άνθρωποι στη Γη, οπότε δεν υπάρχουν και σχετικές καταγραφές. Τα περισσότερα ευρήματα από τους πυρήνες ωκεάνιων ιζημάτων έδειξαν μάλλον μικρό αντίκτυπο στην εξέλιξη ή την εξαφάνιση των ειδών.Ωστόσο, τα πράγματα είναι διαφορετικά στην τεχνολογικά ανεπτυγμένη εποχή μας. Οι κίνδυνοι για τους δορυφόρους αυξάνονται διαρκώς.Οταν υπάρχουν προειδοποιήσεις για ηλιακές καταιγίδες, τα συστήματα στις εκάστοτε περιοχές πρέπει να απενεργοποιούνται.«Σίγουρα υπάρχει επίσης η πιθανότητα, αν μας χτυπήσει ένα ιδιαίτερα ισχυρό φαινόμενο, να υπάρξουν μεγαλύτερες ζημιές από αυτές που μπορεί κανείς να φανταστεί», λέει ο Μάτσκα.Η περιοχή του Νότιου Ατλαντικού αποτελούσε πάντα μια πρόκληση για τους δορυφόρους σε χαμηλές γήινες τροχιές, καθώς τα ηλεκτρονικά τους συστήματα μπορούν να επηρεαστούν αρκετά από τα πρωτόνια υψηλής ενέργειας.Η λεγόμενη ηλιακή δραστηριότητα αυξάνεται σήμερα και πάλι στον περίπου ενδεκαετή κύκλο της και το 2025 αναμένεται να φτάσει στον μέγιστο βαθμό.Ωστόσο, η εξασθένηση του μαγνητικού πεδίου δεν είναι τόσο ισχυρή, ώστε να υπάρχουν έντονοι φόβοι για σοβαρές επιπτώσεις από τις ηλιακές καταιγίδες.Πάντως, αν και δεν μπορεί κανείς να δει ή να ακούσει το μαγνητικό πεδίο στον εξωτερικό πυρήνα της Γης, επιστήμονες του Τεχνικού Πανεπιστημίου της Δανίας μετέτρεψαν σε ήχο τα μαγνητικά σήματα που καταμετρήθηκαν από δορυφορική αποστολή του ESA.Και τα ευρήματα είναι περισσότερο απειλητικά παρά καθησυχαστικά.

https://www.in.gr/2023/03/08/b-science/space/gi-eksereynontas-magnitiko-pedio-tis-ti-anisyxei-tous-epistimones/

[Δροσος Γεωργιος]

Το νερό της Γης εντοπίστηκε σε νεογέννητο άστρο (βίντεο)

Καλλιτεχνική απεικόνιση του δίσκου που έχει σχηματιστεί στο νεογέννητο άστρο V883 Orionis όπου εντοπίστηκε νερό με χημική σύσταση παρόμοια με αυτό της Γης. (πηγή φωτό National Astronomical Observatory of Japan)

Ισχυροποιείται η θεωρία για τη διαστημική καταγωγή του νερού στον πλανήτη μας.Στην προσπάθεια ανακάλυψης της καταγωγής της ζωής η επιστημονική κοινότητα μελετά δύο σενάρια. Ένα ότι η ζωή είναι γήινο προϊόν και δημιουργήθηκε είτε μέσα στους ωκεανούς είτε σε κάποιες γούρνες κοντά σε ηφαίστεια και ένα που υποδεικνύει τους διαστημικούς βράχους (αστεροειδείς, κομήτες, μετεωρίτες) ως μεταφορείς των δομικών υλικών της ζωής στον πλανήτη μας.Το ίδιο συμβαίνει και με την προσπάθεια ανακάλυψης της καταγωγής του νερού που υπάρχει στον πλανήτη μας. Υπάρχουν επιστήμονες που αναζητούν την γήινη προέλευση του αλλά η κυρίαρχη θεωρία είναι ότι το νερό το έφεραν στον πλανήτη οι κάθε είδους διαστημικοί βράχοι που κυριολεκτικά βομβάρδιζαν τη Γη επί πολλά εκατ. έτη την πρώτη περίοδο της ύπαρξης της.Με δημοσίευση 

https://www.eso.org/public/archives/releases/sciencepapers/eso2302/eso2302a.pdf

της στην επιθεώρηση «Nature» ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες του Εθνικού Αστεροσκοπείου Ραδιοαστρονομίας των ΗΠΑ υποστηρίζει ότι εντόπισε την προέλευση του νερού. Οι ερευνητές πραγματοποιούσαν παρατηρήσεις στο V883 Orionis, ένα νεογέννητο άστρο σε απόσταση 1,300 ετών φωτός από τη Γη και στο νεφέλωμα μέσα στο οποίο δημιουργήθηκε το άστρο εντόπισαν υδρατμούς με χημική σύσταση των υδρατμών που υπάρχουν σε κομήτες που κινούνται στη διαστημική γειτονιά της Γης.

«Η χημική σύνθεση του νερού στο δίσκο κοσμικής ύλης που έχει σχηματιστεί γύρω από το άστρο είναι παρόμοια με αυτή του νερού των κομητών στο δικό μας ηλιακό σύστημα. Αυτή είναι η επιβεβαίωση της ιδέας ότι το νερό στα πλανητικά συστήματα σχηματίστηκε πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, πριν από τον Ήλιο, στον διαστρικό χώρο και έχει κληρονομήθηκε τόσο από τους κομήτες όσο και από τη Γη, σχετικά αμετάβλητο» ο αστρονόμος Τζον Άμποτ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1448286/to-nero-tis-gis-entopistike-se-neogennito-astro-vinteo/

[Δροσος Γεωργιος]

Νέα ευρήματα για την εξωγήινη καταγωγής της ζωής.

Στη φωτογραφία εικονίζεται ένα από το ρομπότ που προσεδαφίστηκαν στον αστεροειδή Ryugu και συνέλεξαν δείγματα από το εσωτερικό του τα οποία περιέχουν δομικά υλικά της ζωής.

 

Ένα από τα «ιερά δισκοπότηρα» της επιστήμης είναι η προέλευση της ζωής στη Γη. Έχουν αναπτυχθεί διάφορες θεωρίες για το πώς εμφανίστηκε η ζωή στον πλανήτη μας. Η επιστημονική κοινότητα είναι χωρισμένη στα δύο με τη μια πλευρά να στηρίζει τη θεωρία ότι η ζωή είναι γήινο προϊόν και υποδεικνύει τα υποθαλάσσια φρεάτια στον πυθμένα των ωκεανών ή κάποιες γούρνες νερού κοντά σε ηφαίστεια ως τόπο δημιουργίας της. Η έτερη και μάλλον πιο δημοφιλής θεωρία έχει εντελώς αντίθετη συλλογιστική και κάνει λόγο για μεταφορά της ζωής στη Γη, των δομικών της υλικών ακριβέστερα, από διαστημικούς βράχους (μετεωρίτες, αστεροειδείς, κομήτες) που έπεφταν στον πλανήτη μας λίγες εκατοντάδες έτη μετά την γέννηση του πριν από περίπου 4 δισ. έτη.Με δημοσίευση

https://www.nature.com/articles/s41467-023-36904-3

 της στην επιθεώρηση «Nature Communications» ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου Hokaido στην Ιαπωνία ενισχύουν το σενάριο της εξωγήινης προέλευσης της ζωής. Το 2014 εκτοξεύτηκε το ιαπωνικό σκάφος Hayabusa 2 με προορισμό τον τον αστεροειδή Ryugu. Τέσσερα χρόνια μετά το σκάφος έφτασε στον αστεροειδή και με την χρήση ενός ειδικά σχεδιασμένου για την αποστολή βλήματος συλλέχθηκαν δείγματα από το εσωτερικό του διαστημικού βράχου. Τα δείγματα αυτά επέστρεψαν στη Γη το 2020 και έκτοτε πραγματοποιούνται συνεχώς αναλύσεις και μελέτες σε αυτά. Το σκάφος έστειλε επίσης στην επιφάνεια του αστεροειδή δύο ρομποτικές συσκευές μελέτης και ανάλυσης του διαστημικού βράχου.

Οι ερευνητές μελετώντας τα δείγματα του Ryugu εντόπισαν την παρουσία ουρακίλης και νιασίνης. Η ουρακίλη αποτελεί δομικό υλικό του RNA ενώ η νιασίνη αποτελεί μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη του συμπλέγματος Β (βιταμίνη Β3) και παίζει κομβικό ρόλο στον μηχανισμό του μεταβολισμού. «Το βασικό μας εύρημα είναι ότι η ουρακίλη και η νιασίνη, που και οι δύο έχουν βιολογική αξία, υπάρχουν σε εξωγήινα περιβάλλοντα και μπορεί να έχουν έρθει στην πρώιμη Γη ως συστατικό αστεροειδών και μετεωριτών. Υποψιαζόμαστε ότι είχαν ρόλο στην εμφάνιση πρεβιοτικών και πιθανώς στην εμφάνιση της πρώτης ζωής», δήλωσε ο αστροχημικός Γιασουσίρο Όμπα του Πανεπιστημίου Hokkaido στην Ιαπωνία, επικεφαλής της μελέτης. Αν και τα πρεβιοτικά έχουν σχεδόν όμοιο όνομα με τα προβιοτικά και αρκετοί μπορεί να πιστέψουν ότι είναι το ίδιο πράγμα κάτι που δεν ισχύει. Προβιοτικά και πρεβιοτικά έχουν διαφορετικούς ρόλους. Τα προβιοτικά είναι ωφέλιμα βακτήρια και τα πρεβιοτικά είναι η τροφή για αυτά τα βακτήρια.

Στη φωτογραφία εικονίζεται ένα από τα δείγματα του αστεροειδή Ryugu. (πηγή φωτό JAXA)

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1453117/nea-eyrimata-gia-tin-exogiini-katagogis-tis-zois/

[Δροσος Γεωργιος]

O πληθυσμός της Γης θα μειωθεί κατά δύο δισ. ανθρώπους τον 21ο αιώνα.

Shutterstock

Νέα μελέτη ανατρέπει όλες τις προβλέψεις για τον αριθμό των κατοίκων του πλανήτη τις επόμενες δεκαετίες.Αυτή τη στιγμή ο πληθυσμός της Γης αγγίζει τα 8 δισ., πιο συγκεκριμένα είναι 7,96 δισ. Όλες οι μελέτες και προβλέψεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα δείχνουν συνεχή και μάλιστα μεγάλη αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού γεγονός που δημιουργεί εύλογες ανησυχίες για το πού θα ζουν και σε ποιές συνθήκες όλοι αυτοί οι άνθρωποι. Οι τόποι κατοικίας, η πρόσβαση σε τροφή, νερό ιατρική περίθαλψη, εκπαίδευση και όλα τα απαραίτητα στοιχεία για μια αξιοπρεπή διαβίωση αποτελούν ζητούμενο που πρέπει να επιλύσει ο ανθρώπινος πολιτισμός.Το 2022, μελέτη που έγινε για λογαριασμό του ΟΗΕ ανέφερε ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός θα φτάσει τα 9,7 δισεκατομμύρια έως το 2050 και θα αυξηθεί στα 10,4 δισεκατομμύρια έως το 2100. Οι εκτιμήσεις του ΟΗΕ από μια δεκαετία πριν υποδεικνύουν ότι ο πληθυσμός θα έφτανε τα 11 δισεκατομμύρια. Μια νέα μελέτη που έγινε για λογαριασμό της μη κυβερνητικής οργάνωσης «The Club of Rome» αναφέρει ότι αφού θα υπάρξει αρχικά μια μικρή αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού στη συνέχεια θα υπάρξει ραγδαία μείωση.Σύμφωνα με τη μελέτη τις τρεις επόμενες δεκαετίες ο πληθυσμός της Γης θα αυξηθεί κατά μόλις 600 εκατ. φτάνοντας τα 8,6 δισ. και στη συνέχεια θα ξεκινήσει μια δραστική μείωση η οποία θα έχει ως αποτέλεσμα ο πληθυσμός να συρρικνωθεί κατά δύο δισ. και να φτάσει τα έξι δισ. Η μείωση αυτή ακούγεται σε πρώτο επίπεδο καλό νέο για τα περιβαλλοντικά προβλήματα που επιφέρει η ανθρώπινη παρουσία και δραστηριότητα στον πλανήτη αλλά παρόλα αυτά οι συγγραφείς της μελέτης τονίζουν ότι αυτή η μείωση του πληθυσμού δεν θα συνοδευτεί πιθανότατα από κάποια αξιοσημείωτα περιβαλλοντικά οφέλη. Σημειώνουν επίσης ότι η πτώση του πληθυσμού θα κάνει την ανθρωπότητα γηραιότερη στο σύνολό της και θα μειώσει το ποσοστό των ατόμων σε ηλικία εργασίας, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο τους νέους για τη χρηματοδότηση της υγειονομικής περίθαλψης και των συντάξεων.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1457330/o-plithysmos-tis-gis-tha-meiothei-kata-dyo-dis-anthropoys-ton-21o-aiona/

[Δροσος Γεωργιος]

Έτσι κατάφερε να μείνει ζωντανή η ζωή όταν η Γη έγινε χιονόμπαλα (βίντεο)

Στα μικρά ανοίγματα που υπήρχαν στη παγωμένη Γη επέζησαν κάποιες μορφές ζωής. (πηγή φωτό Huyue Song/REUTERS)

Νέα μελέτη αποκαλύπτει τι συνέβη όταν πάγωσε ολόκληρος ο πλανήτης.Η Γη έχει ηλικία περίπου 4,5 δισ. ετών και σε αυτή την μακρά περίοδο της ζωής της βιώνει συνεχείς μεταβολές των γεωατμοσφαρικών της συνθηκών. Η στεριά μετακινείται και μετασχηματίζεται ανά μερικές δεκάδες ή εκατοντάδες εκατ. έτη ενώ συνεχείς είναι και οι κλιματικές μεταβολές. Από τη στιγμή που έκανε την εμφάνιση της η ζωή στη Γη αποδείχθηκε «πολύ σκληρή για να πεθάνει» αφού κατάφερε να επιβιώσει και να προσαρμοστεί σε κάθε περιβάλλον που δημιουργήθηκε στον πλανήτη όσο αντίξοο και μη φιλικό στη ζωή μπορεί να ήταν.Η Γη βίωσε περιόδους πολύ έντονης ηφαιστειακής δραστηριότητας, αυξημένων θερμοκρασιών αλλά και εποχές παγετώνων και σε κάθε περίπτωση η ζωή κατάφερνε κάθε φορά να βρει τρόπους να επιζήσει και όταν οι συνθήκες άλλαζαν και γίνονταν πιο φιλικές σε αυτή προκαλούνταν κάθε φορά μια έκρηξη εμφάνισης νέων ειδών με νέα οικοσυστήματα να κάνουν την εμφάνιση τους σε θάλασσα και στεριά.Πριν από περίπου 720 εκατ. έτη έκανε την εμφάνιση της στη Γη η αποκαλούμενη από τους επιστήμονες «Κρυογονική Περίοδος» κατά την οποία ο πλανήτης πάγωσε σε ποσοστό σχεδόν 100%. Η Γη μετατράπηκε σε μια… χιονόμπαλα όπως την έχουν χαρακτηρίσει οι ειδικοί. Είναι ενδεικτικό ότι εκείνη την περίοδο οι περιοχές του ισημερινού της Γης είχαν θερμοκρασίες μείον 20 βαθμών Κελσίου.Όμως σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία υπήρξαν κάποια ελάχιστα μικρής έκτασης ανοίγματα στον πάγο που είχε καλύψει την επιφάνεια του πλανήτη. Τα ανοίγματα αυτά βρίσκονταν σε θαλάσσιες περιοχές στον πυθμένα των οποίων υπήρχαν θερμές πηγές που έλιωναν τους πάγους στην επιφάνεια των υδάτων δημιουργώντας παράλληλα καταφύγια για ορισμένες μορφές ζωής. Οι επιστήμονες γνωρίζουν ελάχιστα πράγματα για αυτούς τους θύλακες ζωής που αποτέλεσαν τη βάση για να ακμάσει εκ νέου η ζωή όταν οι πάγοι έλιωσαν μετά από περίπου 90 εκατ. χρόνια.

Με δημοσίευση 

https://www.nature.com/articles/s41467-023-37172-x

της στην επιθεώρηση «Nature» ερευνητική ομάδα με επικεφαλής γεωβιολόγους του Πανεπιστημίου Γεωεπιστημών της Κίνας παρουσιάζει τα ευρήματα της μελέτης που έκανε τα οποία ανατρέπουν την εικόνα που υπήρχε μέχρι σήμερα για τη χιονόμπαλα Γη. Οι ειδικοί θεωρούσαν μέχρι σήμερα ότι οι περιοχές στις οποίες υπήρχαν αυτά τα ανοίγματα στους πάγους ήταν θαλάσσιες περιοχές στην περιοχή του ισημερινού. Η νέα μελέτη αναφέρει ότι πρώτον τα ανοίγματα αυτά ήταν περισσότερα από όσα πιστεύαμε και ότι υπήρχαν ανοίγματα και σε άλλες περιοχές του πλανήτη και όχι μόνο στον ισημερινό.Σύμφωνα με τους ερευνητές σε αυτούς τους θύλακες ζωής βρίσκονταν μονοκύτταροι και πολυκύτταροι ευκαρυωτικοί οργανισμοί που αποτελούν τη βάση των φυτών, των ζώων και των μυκήτων. Το εύρημα αυτό δίνει μια εξήγηση και στην έκρηξη ζωής που ακολούθησε τη Κρυογονική Περίοδο όπου υπήρξε η εμφάνιση των πρώτων ζώων στον πλανήτη.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1458199/etsi-katafere-na-meinei-zontani-i-zoi-otan-i-gi-egine-chionompala-vinteo/

[Δροσος Γεωργιος]

Τι είναι αυτός ο πελώριος φωτεινός δακτύλιος πάνω από την Ιταλία;

Τα ELVE είναι λάμψεις στην ιονόσφαιρα που προκαλούνται από ισχυρούς κεραυνούς.

Ένας γιγάντιος δακτύλιος απόκοσμου κοκκινωπού φωτός, κάτι σαν υπερμέγεθες UFO από άλλη διάσταση, εμφανίστηκε για μια στιγμή πάνω από την Ιταλία στις 27 Μαρτίου.Το ανθρώπινο μάτι πιθανότατα δεν θα είχε αντιληφθεί το ασυνήθιστο φαινόμενο, το οποίο διήρκεσε μόνο μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου.Ωστόσο η στιγμιαία λάμψη καταγράφηκε από τον φωτογράφο Βάλτερ Μπινότο, ο οποίος βρισκόταν εκείνη την ώρα στην πόλη του Ποσάνο στη βόρεια Ιταλία, περίπου 60 χλμ βορειοδυτικά της Βενετίας.Στην πραγματικότητα, ο κόκκινος δακτύλιος δεν βρισκόταν ακριβώς πάνω από την πόλη. Σύμφωνα με τον Μπινότο, ο δακτύλιος ήταν πραγματικά τεράστιος, με διάμετρο 360 χιλιομέτρων, και άναψε για μια στιγμή πάνω από την κεντρική Ιταλία και την Αδριατική σε ύψος 100 χιλιομέτρων.Σύμφωνα με το Spaceweather.com.

https://www.spaceweather.com/archive.php?view=1&day=01&month=04&year=2023

 το φαινόμενο ήταν ένα ELVE, τα αρχικά της φράσης «εκπομπή φωτός και διαταραχών πολύ χαμηλής συχνότητας λόγω πηγών ηλεκτρομαγνητικών παλμών» (ο όρος είναι λογοπαίγνιο με τη λέξη elves που σημαίνει «ξωτικά»).Το φαινόμενο αυτό εμφανίζεται όταν ηλεκτρομαγνητικοί παλμοί που εκπέμπονται από ισχυρούς κεραυνούς φτάνουν μέχρι την ιονόσφαιρα, το ιονισμένο στρώμα της ατμόσφαιρας που εκτείνεται σε ύψος από τα 60 μέχρι τα 640 χιλιόμετρα.Εκεί, οι ηλεκτρομαγνητικές ριπές των κεραυνών διεγείρουν άτομα αζώτου, τα οποία στη συνέχεια εκτονώνονται εκπέμποντας κοκκινωπό φως.«Το ELVE προκλήθηκε από ισχυρό κεραυνό σε καταιγίδα κοντά στην Ανκόνα, περίπου 285 χιλιόμετρα νότια από εμένα» ανέφερε ο Μπινότο.Δεδομένου ότι διαρκούν μόνο μια στιγμή, και συχνά κρύβονται από σύννεφα σε μικρότερο ύψος, τα ELVE ήταν άγνωστα στην επιστήμη μέχρι το 1990, οπότε εντοπίστηκαν σε εικόνες των αμερικανικών διαστημικών λεωφορείων.Σύμφωνα με το Spaceweather.com, η  φωτογραφία που τράβηξε ο Μπινότο είναι πιθανότατα «η καλύτερη εικόνα» ενός ELVE όπως φαίνεται από το έδαφος.Από το 2019 ο φωτογράφος έχει απαθανατίσει εκατοντάδες ELVE και άλλα «παροδικά φωτεινά φαινόμενα», διάφορα είδη λάμψης που εμφανίζονται στην ιονόσφαιρα πάνω από καταιγίδες. Όπως λέει, το ELVE πάνω από την Ιταλία ήταν «μια από τις μεγαλύτερες δομές» που έχει δει.Χωρίς τη φωτογραφία του, κανείς δεν θα είχε αντιληφθεί το φωτεινό στεφάνι πάνω από τη χώρα.

https://www.tanea.gr/2023/04/05/science-technology/ti-einai-aytos-o-pelorios-foteinos-daktylios-pano-apo-tin-italia/

[Δροσος Γεωργιος]

Υπόγεια βουνά: Κομμάτια του βυθού αρχαίων ωκεανών βυθίστηκαν μέχρι τον πυρήνα της Γης.

Χάρη στην ανάλυση σεισμικών κυμάτων που καταγράφηκαν με δίκτυο αισθητήρων στην Ανταρκτική, ερευνητές αναφέρουν ότι ανακάλυψαν εκτάσεις αρχαίου ωκεάνιου βυθού που βυθίστηκαν μέχρι τον πυρήνα της Γης σε διάστημα εκατομμυρίων ετών.Ο φλοιός της Γης, το λεπτό εξωτερικό στρώμα του πλανήτη που περιλαμβάνει τις ηπείρους και τον βυθό των ωκεανών, δεν είναι μια στατική δομή αλλά συνεχώς «ανακυκλώνεται» λόγω της μετακίνησης των τεκτονικών πλακών.Στις περιοχές όπου δύο τεκτονικές πλάκες συγκρούονται, η μία επικρατεί και παραμένει στην επιφάνεια, ενώ η δεύτερη γλιστρά κάτω από την πρώτη και σταδιακά βυθίζεται στον γήινο μανδύα, το παχύ στρώμα ανάμεσα στον φλοιό και τον πυρήνα της Γης, ο οποίος αποτελείται από σίδηρο και νικέλιο.Άμεσες παρατηρήσεις είναι βέβαια αδύνατες σε αυτά τα βάθη, ωστόσο οι γεωλόγοι μπορούν να χαρτογραφούν τη δομή του μανδύα και του πυρήνα αναλύοντας σεισμικά κύματα που παράγονται από σεισμούς και διασχίζουν όλο τον πλανήτη (εικόνα πάνω). Η ταχύτητα και άλλα χαρακτηριστικά των κυμάτων αυτών αλλάζουν ανάλογα με τις ιδιότητες του υλικού στο οποίο ταξιδεύουν.Η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο έγκριτο Science Advances,

https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.add4838

διαπιστώνει ότι ο γήινος πυρήνας περιβάλλεται κατά τόπους από ένα σχετικά λεπτό στρώμα που επιβραδύνει τα σεισμικά κύματα. Η επιβράδυνση αυτή υποδεικνύει ότι το στρώμα αυτό είναι πυκνότερο από τον μανδύα, εξηγούν οι ερευνητές.Το στρώμα αυτό δεν είναι ομοιόμορφο σε όλη τη Γη αλλά χωρίζεται σε επιμέρους μάζες ανακυκλωμένου ωκεάνιου πυθμένα, ορισμένες από τις οποίες έχουν ύψος 5 χιλιόμετρα ενώ άλλες ξεπερνούν τα 40 χιλιόμετρα.

Η μελέτη βασίστηκε σε καταγραφές από σεισμογράφους που εγκαταστάθηκαν στην Ανταρκτική (Lindsey Kenyon)

Ενδείξεις για αυτές τις μάζες, οι οποίες μοιάζουν με υπόγεια βουνά πάνω στον πυρήνα, σε βάθος περίπου 3.200 χιλιομέτρων από την επιφάνεια, είχαν προκύψει και από προηγούμενες μελέτες, οι οποίες όμως εξέτασαν μικρές περιοχές του πυρήνα.Η νέα μελέτη υποδεικνύει ότι τέτοια υπόγεια «βουνά» τυλίγουν τον πυρήνα σε μεγάλο μέρος της έκτασής τους.«Αναλύοντας χιλιάδες σεισμικές καταγραφές από την Ανταρκτική, η μέθοδος υψηλής ανάλυσης που εφαρμόσαμε αποκάλυψε αυτές τις λεπτές, ανώμαλες ζώνες υλικού στο όριο πυρήνα-μανδύα όπου κι αν κοιτάξαμε» δήλωσε σε δελτίο Τύπου ο Έντουαρντ Γκαρνέρο του Πανεπιστημίου της Αλαμπάμα.«Το πάχος αυτού του υλικού κυμαίνεται από μερικά χιλιόμετρα σε δεκάδες χιλιόμετρα. Αυτό υποδεικνύει πως πρόκειται για βουνά πάνω στον πυρήνα, τα οποία σε κάποιες περιπτώσεις είναι πέντε φορές ψηλότερα από το Όρος Έβερεστ».Αυτά τα υπόγεια «βουνά», λένε οι ερευνητές, δεν αποκλείεται να παίζουν σημαντικό ρόλο στην μεταφορά θερμότητας από τον πυρήνα στην επιφάνεια της Γης.Πιθανότατα, πάντως, ο αρχαίος ωκεάνιος φλοιός δεν θα παραμείνει για πάντα στην ίδια θέση. Το υλικό αυτό μπορεί να παρασυρθεί από ρεύματα μάγματος, να φτάσει ξανά στην επιφάνεια έπειτα από εκατομμύρια χρόνια, και να γίνει έτσι και πάλι τμήμα του γήινου φλοιού.Η ανακύκλωση δεν σταματά ποτέ και φτάνει μέχρι την καρδιά του πλανήτη.

https://www.in.gr/2023/04/09/b-science/episthmes/kommatia-tou-vythou-arxaion-okeanon-vythistikan-mexri-ton-pyrina-tis-gis/

[Δροσος Γεωργιος]

Κλιματική αλλαγή: Η υποχώρηση των πολικών παγετώνων μπορεί να φτάσει τα 600 μέτρα την ημέρα.

Οι ηπειρωτικοί παγετώνες που καλύπτουν τις πολικές περιοχές μπορούν να υποχωρήσουν με ταχύτητα έως και 600 μέτρων την ημέρα, τουλάχιστον 20 φορές ταχύτερα από ό,τι έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα.Η νέα εκτίμηση, η οποία βασίστηκε στη χαρτογράφηση σχηματισμών από την τελευταία εποχή των παγετώνων, αποτελεί «προειδοποίηση από το παρελθόν» για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και την άνοδο της στάθμης των ωκεανών, λένε οι ερευνητές.Τα ευρήματα δείχνουν ότι ο σημερινός ρυθμός τήξης είναι αρκετός για να προκαλέσει σύντομες περιόδους ραγδαίας υποχώρησης των πάγων, δηλώνει σε δελτίο Τύπου η δρ Κριστίν Μπάτσελορ του Πανεπιστημίου του Νιουκάσλ στη Βρετανία, επικεφαλής της μελέτης που δημοσιεύεται στο Nature.

https://www.nature.com/articles/s41586-023-05876-1

Το φαινόμενο θα μπορούσε να εκδηλωθεί σε τμήματα της Δυτικής Ανταρκτικής όπως ο διαβόητος παγετώνας Θουάιτς, ο οποίος παρακολουθείται στενά λόγω ενδείξεων αποσταθεροποίησης, εξηγεί η ερευνήτρια.«Η μελέτη μας προσφέρει μια προειδοποίηση από το παρελθόν σχετικά με την ταχύτητα που τα πολικά καλύμματα είναι φυσικά δυνατό να υποχωρήσουν» λέει.Η μελέτη καταγράφει περιόδους απότομης υποχώρησης των πολικών πάγων στις ακτές της Νορβηγίας πριν από 20.000 χρόνια, όταν η Γη άρχιζε να βγαίνει από την πιο πρόσφατη εποχή των παγετώνων.Η εκτίμηση βασίστηκε στην χαρτογράφηση παράλληλων αυλακιών που σχηματίστηκαν στον πυθμένα καθώς οι πάγοι υποχωρούσαν. Τα αυλάκια αυτά, τα οποία απέχουν μεταξύ τους από 25 μέχρι 300 μέτρα,  πιστεύεται ότι δημιουργήθηκαν καθώς η άκρη του παγετώνα ανεβοκατέβαινε με την παλίρροια.Ένα νέο αυλάκι σχηματιζόταν κάθε φορά που η άκρη του παγετώνα ακουμπούσε στο βυθό, κάτι που συνέβαινε με την άμπωτη δύο φορές την ημέρα. Η απόσταση που χωρίζει τα αυλάκια δίνει μια εικόνα για την ταχύτητα υποχώρησης των πάγων.Συνολικά 7.600 αυλάκια χαρογραφήθηκαν σε μια έκταση 30.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Η ανάλυση υποδεικνύει ότι ο ρυθμός υποχώρησης αυξομειωνόταν και μπορούσε για σύντομες περιόδους, μερικών ημερών ή μηνών, να φτάνει τα 600 μέτρα την ημέρα.Το φαινόμενο αυτό, λένε οι ερευνητές, είναι πιθανότερο να εκδηλωθεί σε τμήματα παγετώνων που ακουμπούν σε επίπεδες εκτάσεις του βυθού. Σε αυτές τις περιοχές απαιτείται λιγότερο λιώσιμο μέχρι να αρχίσει το στρώμα πάγου να επιπλέει και να σπάει σε κομμάτια.«Τα ευρήματά μας υποδεικνύουν ότι ο σημερινός ρυθμός τήξης είναι αρκετός για να προκαλέσει σύντομους παλμούς ταχείας υποχώρησης σε επίπεδες εκτάσεις του φύλλου πάγου της Ανταρκτικής, συμπεριλαμβανομένου του παγετώνα Θουάιτς» προειδοποιεί η δρ Μπάτσελορ.«Οι δορυφόροι θα μπορούσαν να ανιχνεύσουν αυτό το είδος υποχώρησης των πάγων στο προσεχές μέλλον, ειδικά αν συνεχιστούν οι σημερινοί ρυθμοί παγκόσμιας θέρμανσης».

https://www.in.gr/2023/04/10/b-science/episthmes/klimatiki-allagi-ypoxorisi-ton-polikon-pagetonon-mporei-na-ftasei-ta-600-metra-tin-imera/

[Δροσος Γεωργιος]

Η προέλευση του νερού της Γης και οι εξωπλανήτες.

Το νερό της Γης θα μπορούσε να έχει προέλθει από αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στις πλούσιες σε υδρογόνο ατμόσφαιρες και τους ωκεανούς μάγματος των πλανητών-εμβρύων κατά τα χρόνια της δημιουργίας της Γης, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Nature».

 https://www.eurekalert.org/news-releases/985554

Για δεκαετίες οι γνώσεις των επιστημόνων για τον σχηματισμό των πλανητών βασίζονταν κυρίως στο Ηλιακό μας σύστημα. Ωστόσο, η αύξηση της έρευνας των εξωπλανητών την τελευταία δεκαετία, οδηγεί σε μια νέα προσέγγιση στη μοντελοποίηση της εμβρυικής κατάστασης της Γης. «Οι ανακαλύψεις εξωπλανητών μάς έδωσαν μια πολύ μεγαλύτερη εκτίμηση του πόσο συνηθισμένο είναι για τους μόλις σχηματισμένους πλανήτες να περιβάλλονται από ατμόσφαιρες πλούσιες σε μοριακό υδρογόνο Η₂, κατά τα πρώτα εκατομμύρια χρόνια της ανάπτυξής τους», εξηγεί η Ανάτ Σαχάρ, ερευνήτρια του Ινστιτούτου Κάρνεγκι και προσθέτει: «Τελικά αυτά τα περιβλήματα υδρογόνου διαλύονται αλλά αφήνουν τα αποτυπώματά τους στη σύνθεση του νεαρού πλανήτη». Χρησιμοποιώντας ένα νέο μοντέλο, οι ερευνητές του Ινστιτούτου για την Επιστήμη Κάρνεγκι στις ΗΠΑ και του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας (UCLA) μπόρεσαν να αποδείξουν ότι στις αρχές της ύπαρξης της Γης, οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ του ωκεανού μάγματος και μιας πρωτο-ατμόσφαιρας μοριακού υδρογόνου θα μπορούσαν να έχουν προκαλέσει ορισμένα από τα χαρακτηριστικά της Γης, όπως η αφθονία νερού. Οι αλληλεπιδράσεις αυτές στην προσομοίωση της εμβρυικής Γης είχαν ως αποτέλεσμα την κίνηση μεγάλων μαζών υδρογόνου στον μεταλλικό πυρήνα, την οξείδωση του μανδύα και την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων νερού. «Αυτή είναι μόνο μία πιθανή εξήγηση για την εξέλιξη του πλανήτη μας, αλλά μια εξήγηση που θα δημιουργούσε μια σημαντική σύνδεση μεταξύ της ιστορίας σχηματισμού της Γης και των πιο συνηθισμένων εξωπλανητών που έχουν ανακαλυφθεί σε τροχιά γύρω από μακρινά αστέρια και οι οποίοι ονομάζονται Υπερ-Γη και Υπο- Ποσειδώνας», εξηγεί η κ. Σαχάρ.

https://physicsgg.me/2023/04/12/η-προέλευση-του-νερού-της-γης-και-εξωπλ/

[Δροσος Γεωργιος]

Μύκητας απειλεί να προκαλέσει πανδημία στις καλλιέργειες σιταριού.

«Πανδημικό στέλεχος» ενός μύκητα που προσβάλλει το σιτάρι και άλλα αγρωστώδη φυτά έχει εξαπλωθεί σε τρεις ηπείρους και μπορεί να γίνει ασταμάτητο αν αναπτύξει αντοχή στα μυκητοκτόνα.Ο μύκητας Magnaporthe oryzae, ένας από τους χειρότερους φυτοπαθογόνους παράγοντες, εξαπλώθηκε από τη Νότια Αμερική στην Ασία και την Αφρική σε δύο ανεξάρτητα περιστατικά, προειδοποιεί μελέτη στην επιθεώρηση PLoS Biology.

https://journals.plos.org/plosbiology/article?id=10.1371/journal.pbio.3002052

«Πρόκειται για πολύ σοβαρή ασθένεια,. Απειλεί τις καλλιέργειες σίτου σε ορισμένα από τα φτωχότερα μέρη του κόσμου» δήλωσε ο Νικ Τάλμποτ του Εργαστηρίου «Σένσμπουρι» στο Νόργουιτς της Βρετανίας, μέλος της ερευνητικής ομάδας.«Έχει επίσης την ικανότητα να εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο» είπε σε συνέντευξη Τύπου που παρακολούθησε ο δικτυακός τόπος του Nature

https://www.nature.com/articles/d41586-023-01043-8#ref-CR1

Ο μύκητας ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά σε καλλιέργειες σιταριού το 1985 στη Βραζιλία και έκτοτε έχει προκαλέσει μεγάλες καταστροφές σε άλλες χώρες της Νότιας Αμερικής.Το 2016 η ασθένεια έκανε την εμφάνισή της στο Μπαγκλαντές και δύο χρόνια αργότερα στη Ζάμπια, όπου μείωσε δραματικά την παραγωγή σιταριου.Θέλοντας να εξακριβώσουν αν ο μύκητας έφτασε στην Αφρική από τη Νότια Αμερική ή από το Μπαγκλαντές, οι συντάκτες της νέας μελέτης πραγματοποίησαν αναλύσεις στο γονιδίωμα 71 δειγμάτων.Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι το Magnaporthe oryzae μεταφέρθηκε από τη Νότια Αμερική στη Ζάμπια και το Μπαγκλαντές σε δύο ανεξάρτητα περιστατικά, συμπέρασμα που επιβεβαιώνει αδημοσίευτη μελέτη του 2022.

https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2022.06.18.496690v1/

Η ανεξάρτητη εξάπλωση σε δύο ηπείρους «δείχνει ότι οι άνθρωποι με κάποιο τρόπο μεταφέρουν τον παθογόνο παράγοντα» δήλωσε ο Χερνάν Μπουρμπάνο του University College του Λονδίνου, μέλος της ομάδας που υπογράφει τη νέα μελέτη.Το πιθανότερο είναι ότι ο μύκητας ταξίδεψε πάνω σε μολυσμένους σπόρους, όπως η μεγάλη παρτίδα που είχε αγοράσει το Μπαγκλαντές από τη Βραζιλία ένα χρόνο πριν εμφανιστείς το έδαφός της η ασθένεια.Ο μύκητας παραμένει ευάλωτος στα γεωργικά μυκητοκτόνα, ωστόσο τα γενετικά δεδομένα υποδεικνύουν ότι τυχαίες μεταλλάξεις θα μπορούσαν να του προσφέρουν ανθεκτικότητα.Το ίδιο θα μπορούσε να συμβεί αν το στέλεχος των σιτηρών διασταυρωθεί με ανθεκτικά στελέχη που προσβάλλουν άλλες καλλιέργειες όπως το κεχρί στην Αφρική.Οι ερευνητές προειδοποιούν επίσης ότι τα υποχρηματοδοτούμενα προγράμματα γονιδιωματικής επιτήρησης είναι απίθανο να επιβραδύνουν την παγκόσμια επέλαση.

https://physicsgg.me/2023/04/17/μύκητας-απειλεί-να-προκαλέσει-πανδημ/

[Δροσος Γεωργιος]

Αρχαίος πυθμένας ωκεανού περιβάλλει τον πυρήνα της Γης.

Εντυπωσιακή ανακάλυψη που αλλάζει τα γεωλογικά δεδομένα του πλανήτη μας.Ένας τεράστιος πυθμένας ωκεανού πιθανότατα περιβάλλει μεγάλο μέρος – αν όχι όλο – τον πυρήνα της Γης σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση « Science Advances».

https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.add4838

Αυτό το λεπτό, πυκνό στρώμα βρίσκεται περίπου 3.200 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια της Γης, μεταξύ του πυρήνα και του μανδύα, του μεσαίου στρώματος του πλανήτη μας. Το στρώμα αυτό μπορεί να καλύπτει ολόκληρο το όριο πυρήνα-μανδύα σύμφωνα τους ερευνητές με επικεφαλής την Σαμάνθα Χάνσεν καθηγήτρια του τμήματος Γεωλογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Αλαμπάμα.Για να μελετήσουν το εσωτερικό της Γης, οι σεισμολόγοι μετρούν τα σεισμικά κύματα που μεγεθύνονται καθώς κινούνται μέσα στον πλανήτη και μετά επιστρέφουν στην επιφάνεια του. Βλέποντας πώς αλλάζουν αυτά τα κύματα αφού περάσουν μέσα από τις διαφορετικές δομές μέσα στη Γη, οι ερευνητές μπορούν να κάνουν χαρτογραφήσεις του εσωτερικού της Γης ακόμη και στα μεγαλύτερα βάθη της. Προηγούμενη έρευνα εντόπισε μια χούφτα απομονωμένων θυλάκων με πυκνό ωκεάνιο φλοιό κοντά στον πυρήνα. Αυτοί οι θύλακες ονομάζονται δομές ζώνης εξαιρετικά χαμηλής ταχύτητας (ULVZs) επειδή τα σεισμικά κύματα ταξιδεύουν πολύ αργά μέσα από αυτά. «Μόλις το 20% των UVLZs είχε γίνει εφικτό να ερευνηθεί και φαίνεται ότι αυτό το μη ομαλό υλικό καλύπτει ολόκληρο τον πυρήνα» λέει η Χάνσεν.Αυτό το αρχαίο ωκεάνιο στρώμα πιθανότατα αναπτύχθηκε όταν οι τεκτονικές πλάκες της Γης μετατοπίστηκαν, προκαλώντας τη μεταφορά ωκεάνιου υλικού στο εσωτερικό του πλανήτη σε ζώνες υποβύθισης, τις περιοχές όπου δύο πλάκες συγκρούονται και αναγκάζουν τη μία να βυθιστεί κάτω από την άλλη. Με την πάροδο του χρόνου, «συσσωρεύσεις βυθισμένου ωκεάνιου υλικού συγκεντρώνονται κατά μήκος του ορίου πυρήνα-μανδύα και ωθούνται από το βράχο που ρέει αργά στον μανδύα» αναφέρουν οι ερευνητές. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα πρόσφατα ανιχνευμένα ULVZs είναι ουσιαστικά «υπόγεια βουνά» που επιτρέπουν τη διαφυγή της θερμότητας από τον λιωμένο πυρήνα της Γης.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1461296/archaios-pythmenas-okeanoy-perivalei-ton-pyrina-tis-gis/

[Δροσος Γεωργιος]

Κλιματική αλλαγή: Οι ΗΠΑ χρηματοδοτούν την αφαίρεση CO2 από τον αέρα.

Οι κυβερνήσεις αποτυγχάνουν να μειώσουν αρκετά γρήγορα τις εκπομπές άνθρακα, μια αμείλικτη πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής που επαναφέρει στην ατζέντα μια αμφιλεγόμενη λύση –την απορρόφηση του διοξειδίου του άνθρακα απευθείας από την ατμόσφαιρα.Οι ΗΠΑ πρωτοστατούν στην προσπάθεια με πρόγραμμα χρηματοδότησης 3,5 δισ. δολαρίων για εγκαταστάσεις που θα δεσμεύουν και θα αποθηκεύουν μόνιμα το CO2 –το μεγαλύτερο πρόγραμμα παγκοσμίως για την τεχνολογία «απευθείας δέσμευσης» ή (DAC). H αμερικανική κυβέρνηση ενισχύει επίσης το εγχείρημα με φοροαπαλλαγές ύψους 180 δολαρίων ανά τόνο CO2.Τα ποσά αυτά μοιάζουν ασήμαντα σε σχέση με τα 12 δισ. δολάρια των αμερικανικών επιδοτήσεων για ηλεκτροκίνητα οχήματα, είναι όμως πολύ μεγαλύτερα από τις επενδύσεις άλλων χωρών σε λύσεις DAC, όπως οι 100 εκατ. λίρες που σχεδιάζει να δαπανήσει η Βρετανία για έρευνα και ανάπτυξη.Στις ΗΠΑ, η προθεσμία για αιτήσεις χρηματοδότησης έληξε στις 13 Μαρτίου αλλά οι προτάσεις δεν έχουν ακόμα δημοσιοποιηθεί, αναφέρει το Reuters.Στόχος του προγράμματος είναι η κατασκευή υποδομών που θα δεσμεύουν ένα εκατομμύριο τόνους CO2 τον χρόνο, πολύ πάνω από τους 4.000 τόνους που δεσμεύει σήμερα η μεγαλύτερη εγκατάσταση DAC, μια μονάδα της Climeworks στην Ισλανδία.

Τα φίλτρα της εταιρείας Heirloom Carbon Texhnologies της Καλιφόρνια είναι μεγάλοι δίσκοι όπου τοποθετείται μια σκόνη (Reuters)

Πώς λειτουργεί

Οι τεχνολογίες DAC χρησιμοποιούν στερεά ή υγρά υλικά που δεσμεύουν το CO2 και στη συνέχεια υποβάλλονται σε θέρμανση για να απελευθερώσουν το CO2 και να ξαναρχίσουν τον κύκλο. Το δεσμευόμενο CO2 μπορεί στη συνέχεια να αποθηκευτεί στο υπέδαφος, για παράδειγμα σε εξαντλημένες γεωτρήσεις αερίου ή πετρελαίου, ή να χρησιμοποιηθεί ως πρώτη ύλη στην παραγωγή καυσίμων ή τσιμέντου.Η λύση αυτή διαφέρει από τις τεχνολογίες «δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα» (CSS), οι οποίες αφορούν φίλτρα που κατακρατούν τις εκπομπές άνθρακα από τις καμινάδες μεγάλων βιομηχανικών μονάδων.

Εγκατάσταση της Shell για δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα στην Αλάσκα (Reuters)

Σύμφωνα με την Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για το Κλίμα (IPCC), τα μέτρα περιορισμού των εκπομπών άνθρακα παραμένουν ανεπαρκή και για να μπορέσουμε να περιορίσουμε την άνοδο της θερμοκρασίας στους 1,5 βαθμούς Κελσίου θα απαιτηθεί η απομάκρυνση δισεκατομμυρίων τόνων άνθρακα από την ατμόσφαιρα.Το μεγαλύτερο μέρος θα προέλθει από φυσικές λύσεις όπως η φύτευση δασών και η αύξηση της ικανότητας του εδάφους να δεσμεύει διοξείδιο του άνθρακα. Παρόλα αυτά, η μόνιμη απομάκρυνση άνθρακα όπως η DAC θα είναι επίσης απαραίτητη.Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ανησυχούν ωστόσο ότι κυβερνήσεις και επιχειρήσεις θα χρησιμοποιήσουν τις τεχνολογίες DAC ως δικαιολογία για να συνεχίσουν να εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου.Ανησυχίες προκαλεί επίσης το γεγονός ότι στη νεοσύστατη αγορά DAC πρωταγωνιστούν εταιρείες ορυκτών καυσίμων, οι οποίες θέλουν να παρατείνουν όσο γίνεται περισσότερο την εξόρυξη και χρήση των προϊόντων τους.Σημαντικός παράγοντας είναι επίσης το υψηλό κόστος, το οποίο σήμερα υπερβαίνει τα 1000 δολάρια ανά τόνο διοξειδίου του άνθρακα, ωστόσο η αμερικανική κυβέρνηση έχει θέσει στόχο να ρίξει το νούμερο στα 100 δολάρια ανά τόνο.

https://www.in.gr/2023/04/19/b-science/perivallon-b-science/klimatiki-allagi-oi-ipa-xrimatodotoun-tin-afairesi-co2-apo-ton-aera/

[Δροσος Γεωργιος]

Κλιματική αλλαγή: Σε «καταστροφικά» επίπεδα η απώλεια πάγων στους πόλους.

Τα καλύμματα πάγου στην Αρκτική και την Ανταρκτική λιώνουν σήμερα πέντε φορές ταχύτερα σε σχέση με τη δεκαετία του 1990, εκτιμά μεγάλη, διεθνής μελέτη για την κλιματική αλλαγή.Αν οι σημερινοί ρυθμοί συνεχιστούν, η στάθμη των ωκεανών μπορεί να ανέβει κατά σχεδόν τρία μέτρα έως το τέλος του αιώνα και εκατοντάδες παράκτιες πόλεις θα χαθούν στα κύματα, προειδοποιούν οι δεκάδες επιστήμονες που συνεργάστηκαν στην προσπάθεια.Η μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Earth Systems Science Data βασίστηκε σε δορυφορικές μετρήσεις του πάχους και της ροής των πολικών καλυμμάτων.Χρηματοδοτούμενο από τη NASA και την ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA, το ερευνητικό πρόγραμμα προσφέρει δεδομένα στην Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για το Κλίμα (IPCC).

H μελέτη υπολογίζει ότι από το 1992 έως σήμερα έχουν χαθεί από τους πόλους 7,6 τρισεκατομμύρια τόνοι πάγου, ποσότητα αρκετή για να καλύψει τις ΗΠΑ με νερό βάθους 0,9 μέτρων, ή να βυθίσει τη Γαλλία σε βάθος σχεδόν 15 μέτρα.Τα νούμερα είναι «καταστροφικά» σχολίασε στο Associated Press η Ρουθ Μότραμ, κλιματολόγος του Δανικού Μετεωρολογικού Ινστιτούτου και μέλος της συντακτικής ομάδας.Απώλεια πάγου καταγράφεται κάθε χρόνο, τα τελευταία χρόνια όμως το φαινόμενο έχει επιταχυνθεί.Από το 1992 έως το 1996, τα πολικά καλύμματα πάγου συρρικνώνονταν κατά περίπου 116 δισεκατομμύρια τόνους τον χρόνο, με τα δύο τρίτα της απώλειας αυτής να αντιστοιχούν στην Ανταρκτική.Από το 2017, όμως, η απώλεια εκτινάχθηκε στους 372 δισεκατομμύρια τόνους, με τα δύο τρίτα να αντιστοιχούν στους παγετώνες της Γροιλανδίας.Από το 1992 έως σήμερα, η τήξη των πολικών πάγων έχει ανεβάσει τη στάθμη της θάλασσας κατά μόλις 21 χιλιοστά κατά μέσο όρο. Το φαινόμενο όμως επιταχύνεται και η συμμετοχή του λιωσίματος των πόλων στην άνοδο της στάθμης αυξήθηκε σε πάνω από 25%, από περίπου 5% τη δεκαετία του 1990.Το υπόλοιπο μέρος της ανόδου οφείλεται στη διαστολή του νερού λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας και στο λιώσιμο παγετώνων σε άλλες περιοχές.Μέχρι το 2100, εκτιμά η νέα μελέτη, η άνοδος εξαιτίας της τήξης των πολικών καλυμμάτων θα φτάσει τα 148 με 272 χιλιοστά.«Η συνεχής μέτρηση των καλυμμάτων πάγου έχει κρίσιμη σημασία προκειμένου να προβλεφθεί η μελλοντική συμπεριφορά τους σε έναν θερμαινόμενο κόσμο και να προσαρμοστούμε στις απειλές που θα αντιμετωπίσουν οι παράκτιες κοινότητες σε όλο τον κόσμο» δήλωσε η δρ Ινές Οτοσάκα του Πανεπιστημίου του Λιντς στη Βρετανία, επικεφαλής της ερευνητικής ομαδας.
https://www.in.gr/2023/04/20/b-science/perivallon-b-science/klimatiki-allagi-se-katastrofika-epipeda-apoleia-pagon-stous-polous/

[Δροσος Γεωργιος]

Η «Τελευταία Γενιά» πριν από την καταστροφή του πλανήτη;

Το πρωί της Δευτέρας το Βερολίνο κινήθηκε – ή, ακριβέστερα, μποτιλιαρίστηκε – στον ρυθμό της αποκαλούμενης «Τελευταίας Γενιάς». Μιας οργάνωσης νέων ακτιβιστών για την κλιματική αλλαγή, που συνηθίζει να οργανώνει δυναμικές δράσεις, ανάμεσα στις οποίες απεργίες πείνας, καταλήψεις και αποκλεισμούς κεντρικών οδικών αρτηριών – όπως συνέβη χθες στην πρωτεύουσα της Γερμανίας, σε ώρα αιχμής, προκαλώντας κυκλοφοριακό «έμφραγμα», αλλά και την αντίδραση των αρχών, που προχώρησαν σε δεκάδες προσαγωγές και συλλήψεις.Τα μέλη της οργάνωσης ισχυρίζονται πως το όνομα που επέλεξαν δεν είναι τυχαίο. Κι αυτό διότι δείχνουν να πιστεύουν ειλικρινά πως ανήκουν στην τελευταία γενιά η οποία είναι σε θέση να κάνει κάτι που θα αποτρέψει, έστω και στο παρά ένα, τη μετατροπή του πλανήτη σε… θερμοκήπιο. Έχουν θέσει δε ως όριο το 2030 – κάτι με το οποίο συμφωνούν, όπως είναι γνωστό, πολλοί διακεκριμένοι επιστήμονες – επιμένοντας ότι εάν η ανθρωπότητα και ο πλανήτης διαβούν αυτό το κατώφλι, τότε θα έχει περάσει το «σημείο μη επιστροφής».Από την πλευρά της, η Διεθνής Υπηρεσία Μετεωρολογίας (WMO), ένας φορέας του ΟΗΕ, μπορεί να αποφεύγει τέτοιου είδους δραματοποιήσεις, όμως χτυπά το δικό της «καμπανάκι». Στην έκθεσή της για την Κατάσταση του Κλίματος το 2022, που δημοσιοποιήθηκε την περασμένη Παρασκευή, εν όψει της φετινής «Ημέρας της Γης», η υπηρεσία εκτιμά χωρίς περιστροφές ότι «κινούμαστε προς τη λάθος κατεύθυνση». Σύμφωνα με τα ευρήματά της, στη διάρκεια της περυσινής χρονιάς καταρρίφθηκαν τα αρνητικά ρεκόρ σε όλα σχεδόν τα επίπεδα: Των υψηλών θερμοκρασιών, της ανόδου της επιφάνειας της θάλασσας, του λιωσίματος των παγετώνων…«Εχουμε αποθηκεύσει στους ωκεανούς πάνω από το 90% της υπέρμετρης θερμότητας που έχουμε προκαλέσει στον πλανήτη και έτσι έχουμε σπάσει πάλι το σχετικό ρεκόρ που αφορά το θερμικό περιεχόμενό τους. Κι αυτό είναι κάτι που, για παράδειγμα, ισοδυναμεί με περισσότερη ενέργεια για την πρόκληση τροπικών καταιγίδων, κυκλώνων, τυφώνων» δήλωσε χαρακτηριστικά ο γενικός γραμματέας του WMO, Πέτερι Τάλας. «Καταρρίψαμε τα ρεκόρ συγκέντρωσης τριών αερίων του θερμοκηπίου – διοξειδίου του άνθρακα, μεθανίου και μονοξειδίου του αζώτου» πρόσθεσε ο ίδιος.

Δραματική επιδείνωση στην Ευρώπη

Αξίζει να σημειωθεί ότι, με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία, τα τελευταία οκτώ έτη είναι από τα πιο θερμά που έχουν καταγραφεί μετά το 1850, με τη μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια της Γης να είναι κατά 1,15 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη σε σύγκριση με τον μέσο όρο της περιόδου 1850-1900. Ειδικά δε όσον αφορά την Ευρώπη, σε πολλές χώρες ξεπεράστηκαν πέρυσι τα ρεκόρ των θερμοκρασιών που είχαν καταγραφεί μέχρι τότε – Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Γερμανία και άλλες. Το εύρημα επιβεβαιώνει το ευρωπαϊκό σύστημα «Κοπέρνικος», που συμπέρανε πως το 2022 ήταν το δεύτερο πιο θερμό έτος στην ιστορία της Ευρώπης, καθώς και ιδιαιτέρως ξηρό.Οσα συμβαίνουν αυτή την περίοδο στην Ισπανία μοιάζουν να επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι από την Τετάρτη ως την Παρασκευή η θερμοκρασία σε ορισμένες περιοχές της χώρας (όπως η Σεβίλλη) θα σκαρφαλώσει μέχρι και τους 40 βαθμούς Κελσίου, συντρίβοντας το ρεκόρ των 37,4 βαθμών για τον μήνα Απρίλιο. Η εξέλιξη αυτή ακολουθεί, μάλιστα, τον πιο ξηρό Μάρτιο εδώ και 20 χρόνια, που έχει ως συνέπεια η πληρότητα στις «αποθήκες» νερού να είναι κατά 15% χαμηλότερη σε σύγκριση με τα μέσα επίπεδα – η εικόνα δε αναμένεται να επιδεινωθεί το καλοκαίρι, εάν συνεχιστεί η τάση των προηγούμενων δύο ετών, όταν καταγράφηκαν θερμοκρασίες της τάξης των 45 ή και 47 βαθμών Κελσίου.«Η κυβέρνηση της Ισπανίας και εγώ προσωπικά έχουμε πλήρη συνείδηση για το γεγονός ότι η συζήτηση που αφορά την ξηρασία θα είναι ένα από τα κεντρικά πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα για τη χώρα μας τα επόμενα χρόνια» παραδέχθηκε από την πλευρά του ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ αναγνωρίζοντας την έκταση και τη σοβαρότητα του προβλήματος.Εκτός όλων των άλλων, πάντως, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε ένα ακόμη μέτωπο, το οποίο επισήμανε και ο γενικός γραμματέας του WMO: Αυτό της μετανάστευσης εξαιτίας της δραματικής επιδείνωσης των κλιματολογικών συνθηκών σε αρκετές περιοχές του πλανήτη, που έρχεται να προσθέσει νέα ρεύματα πλάι σε αυτά που προκαλούνται από τη φτώχεια και τους πολέμους.

https://www.in.gr/2023/04/26/b-science/perivallon-b-science/teleytaia-genia-prin-apo-tin-katastrofi-tou-planiti/

[Δροσος Γεωργιος]

Στα βάθη των ωκεανών κρύβονται εκατοντάδες χιλιάδες άγνωστα είδη.

Μια φιλόδοξη παγκόσμια προσπάθεια έχει ξεκινήσει από ερευνητές προκειμένου να ανακαλύψουν και να καταγράψουν τη θαλάσσια ζωή.Μια φιλόδοξη παγκόσμια προσπάθεια έχει ξεκινήσει από ερευνητές προκειμένου να ανακαλύψουν και να καταγράψουν τη θαλάσσια ζωή που κρύβεται στους ωκεανούς του κόσμου.Η Ocean Census έχει ως στόχο να εντοπίσει 100.000 άγνωστα είδη μέσα στα επόμενα 10 χρόνια, επιτρέποντας στους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα και να προστατεύσουν το οικοσύστημα της βαθιάς θάλασσας.Όπως σημειώνει το CNN, υπάρχουν τεράστια κενά στις γνώσεις μας για τα βάθη των ωκεανών. Από τα 2,2 εκατομμύρια είδη που πιστεύεται ότι υπάρχουν στους ωκεανούς της Γης, μόνο 240.000 έχουν περιγραφεί από τους επιστήμονες, σύμφωνα με την απογραφή.Η πρωτοβουλία βασίζεται σε προηγούμενα προγράμματα, όπως η Απογραφή της Θαλάσσιας Ζωής, η οποία ολοκληρώθηκε το 2010 και εντόπισε 6.000 πιθανά νέα ωκεάνια είδη.Οι νέες τεχνολογικές εξελίξεις περιλαμβάνουν υποβρύχιες απεικονίσεις υψηλής ανάλυσης, μηχανική μάθηση και αλληλουχία του DNA που περιέχεται στο θαλασσινό νερό. Οι καινοτομίες θα συμβάλουν στην επιτάχυνση της ταχύτητας και της κλίμακας ανακάλυψης νέων μορφών ζωής, δήλωσε ο θαλάσσιος βιολόγος Άλεξ Ρότζερς, επιστημονικός διευθυντής του προγράμματος. Είναι καθηγητής βιολογίας διατήρησης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Τεχνολογικές εξελίξεις

Συνήθως οι επιστήμονες χρειάζονται τουλάχιστον ένα χρόνο για να περιγράψουν οριστικά ένα είδος μετά την ανακάλυψή του, αλλά οι νέοι τύποι τεχνολογίας καθιστούν πολύ πιο εύκολη τη μελέτη των θαλάσσιων πλασμάτων στο φυσικό τους περιβάλλον. Σε αυτά περιλαμβάνονται εργαλεία όπως η υποβρύχια σάρωση με λέιζερ που μπορεί να σαρώσει ζελατινοειδή πλάσματα, όπως οι μέδουσες, τα οποία είναι δύσκολο να μελετηθούν στην ξηρά.Η απογραφή των ωκεανών θα συμβάλει επίσης στον προσδιορισμό του τρόπου με τον οποίο τα θαλάσσια οικοσυστήματα ανταποκρίνονται στην κλιματική κρίση και στην αξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο η θαλάσσια ζωή θα μπορούσε να προσαρμοστεί σε ένα θερμότερο κλίμα.Το έργο διευθύνεται από το Nekton, ένα ινστιτούτο θαλάσσιας επιστήμης και διατήρησης με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, και χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Nippon, ένα μη κερδοσκοπικό ίδρυμα με έδρα την Ιαπωνία.Κατά την επόμενη δεκαετία, δεκάδες αποστολές στα hotspots βιοποικιλότητας του ωκεανού θα αναζητήσουν νέα είδη με τη συμμετοχή δυτών, υποβρυχίων και ρομπότ βαθιάς θάλασσας. Το πρόγραμμα ελπίζει επίσης να εμπλέξει ιδιωτικά σκάφη και ιδιώτες. Τα δεδομένα και οι πληροφορίες που θα συγκεντρωθούν θα είναι ανοικτά προσβάσιμα από επιστήμονες, φορείς χάραξης πολιτικής και το κοινό για μη εμπορική χρήση.

https://www.naftemporiki.gr/green/1465408/yparchoyn-100-000-agnosta-thalassia-eidi-mechri-simera/

[Δροσος Γεωργιος]

Ελληνικής έμπνευσης δορυφόρος στοχεύει να μελετήσει το άγνωστο μεσοδιάστημα μεταξύ Γης και Διαστήματος.l

Φωτογραφία του δορυφόρου Δαίδαλος/Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης

Την κρίσιμη, αλλά πολύ λίγο εξερευνημένη περιοχή ανάμεσα στην ατμόσφαιρα της Γης και το Διάστημα φιλοδοξεί να μελετήσει μια διαστημική αποστολή, την οποία αναπτύσσει ερευνητική ομάδα 20 ιδρυμάτων από όλο τον κόσμο, με επικεφαλής το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.Πρόκειται για την αποστολή «Daedalus» (Δαίδαλος), που έχει ως στόχο να πραγματοποιήσει επιτόπιες μετρήσεις της πυκνότητας και της θερμοκρασίας του πλάσματος, του ηλεκτρικού και μαγνητικού πεδίου, των ουδέτερων ανέμων, της ολίσθησης ιόντων, καθώς και της σύστασης, της πυκνότητας και της θερμοκρασίας των ουδέτερων και των φορτισμένων στοιχείων στην περιοχή της Κατώτερης Θερμόσφαιρας και Ιονόσφαιρας (LTI).Η περιοχή αυτή, σε υψόμετρο από 100 έως 200 χιλιόμετρα από την επιφάνεια της Γης, είναι η βασική μεταβατική περιοχή από την ατμόσφαιρα της Γης στο Διάστημα, όπου συνυπάρχουν τα ουδέτερα στοιχεία της ατμόσφαιρας και τα φορτισμένα στοιχεία του διαστημικού πλάσματος. Εδώ,γίνεται η σύνδεση της μαγνητόσφαιρας της Γης με την ανώτερη ατμόσφαιρα και την ιονόσφαιρα δημιουργώντας ένα γιγαντιαίο ηλεκτρικό κύκλωμα: τεράστια ηλεκτρικά ρεύματα ρέουν κατά μήκος των μαγνητικών γραμμών της Γης και «κλείνουν» ένα ηλεκτρικό κύκλωμα σε ψηλά γεωγραφικά πλάτη διαμέσου της ιονόσφαιρας, ενώ η ουδέτερη ατμόσφαιρα δρα ως «ηλεκτρική αντίσταση» αυτού του κυκλώματος, με αποτέλεσμα την ωμική θέρμανση της περιοχής (γνωστή και ως θέρμανση Joule). Ταυτόχρονα, τα φορτισμένα σωματίδια που κινούνται κατά μήκος των μαγνητικών γραμμών προσπίπτουν και συγκρούονται με τα σωματίδια της ανώτερης ατμόσφαιρας, δημιουργώντας το γνωστό μας Βόρειο Σέλας. Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Θεόδωρος Σαρρής, μπορεί να γίνονται πολλές μετρήσεις στην ατμόσφαιρα της Γης από μη επανδρωμένα αεροσκάφη, ατμοσφαιρικά μπαλόνια και άλλα όργανα και στο Διάστημα από δορυφόρους, «ωστόσο σε αυτό το μεσοδιάστημα έχουν γίνει μόνο κάποιες μεμονωμένες μετρήσεις από το έδαφος με μεθόδους τηλεπισκόπησης ή με ατμοσφαιρικές ρουκέτες». Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, «να υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ των μοντέλων που προσομοιώνουν τη συγκεκριμένη περιοχή» και να περιορίζονται οι τρέχουσες δυνατότητες πρόβλεψης των καιρικών συνθηκών στο Διάστημα, προσθέτει ο ίδιος.Για την επίλυση όλων των ερωτημάτων που υπάρχουν για το κρίσιμο αυτό μεσοδιάστημα υπάρχει ανάγκη για μετρήσεις σε διαφορετικά ύψη και πολλαπλά σημεία της περιοχής LTI. Στην αποστολή «Δαίδαλος» προτείνεται ένας πολύ πρωτοποριακός τρόπος για να μετρηθεί αυτή η περιοχή, με το δορυφόρο που θα αναπτυχθεί να λειτουργεί σαν ένα ιπτάμενο εργαστήριο», όπως λέει χαρακτηριστικά ο κ. Σαρρής. Ο δορυφόρος θα κατεβαίνει σταδιακά στην περιοχή με τη χρήση προωθητήρων και ταυτόχρονα θα απελευθερώνονται νανοδορυφόροι, που θα φέρουν ελάχιστα όργανα και θα λαμβάνουν επιτόπου επιπλέον μετρήσεις. Μάλιστα, υποσυστήματα και συνιστώσες του δορυφόρου θα μπορούσαν να κατασκευαστούν και εντός της Ελλάδας.Η αποστολή προτάθηκε στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), στο πλαίσιο πρόσκλησης υποβολής προτάσεων για το πρόγραμμα παρατήρησης της Γης «10th Earth Explorer». Επιλέχθηκε το 2018 ως ένα από τα τρία κορυφαία προγράμματα για τα οποία έγινε μελέτη εφικτότητας και στη συνέχεια προκρίθηκε ως ένα από τα δύο επικρατέστερα για υλοποίηση, ωστόσο στο τελευταίο στάδιο κρίθηκε ότι έχει πολλά ρίσκα λόγω της περιοχής, την οποία θέλει να ερευνήσει. Το ενδιαφέρον, όμως, ήταν τόσο μεγάλο, που την πρόταση ανέλαβε να διερευνήσει κοινή επιστημονική επιτροπή της NASA και της ESA. Σημειώνεται ότι τα πορίσματα και το στάδιο διερεύνησης της παραπάνω επιστημονικής επιτροπής παρουσίασε ο Θεόδωρος Σαρρής στην πρόσφατη Γενική Συνέλευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωφυσικής, της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής συνάντησης για τις επιστήμες του περιβάλλοντος της Γης και του γύρω διαστημικού χώρου, που διεξήχθη στη Βιέννη 24-28 Απριλίου 2023.

https://physicsgg.me/2023/04/30/ελληνικής-έμπνευσης-δορυφόρος-στοχε/

[Δροσος Γεωργιος]

Ωκεανοί-«θερμοσίφωνες» της κλιματικής αλλαγής;

Τα σενάρια για ένα επικείμενο κολασμένο καλοκαίρι επί της γης, με πρωτοφανείς καύσωνες ένεκα της κλιματικής αλλαγής έχουν κατακλύσει το διαδίκτυο.Όμως λίγη προσοχή δόθηκε με μια νέα σημαντική μελέτη διεθνούς ομάδας επιστημόνων για την εξέλιξη της υπερθέρμανσης του πλανήτη και τις αφανείς ακόμη επιπτώσεις της στους ωκεανούς.Σε αυτούς αποθηκεύεται περίπου το 89% της θερμότητας που συσσωρεύει συνολικά η Γη σχεδόν εδώ και μισό αιώνα (1971-2020), τονίζουν.Το υπόλοιπο, εξηγούν, πηγαίνει «περίπου το 6% στην ξηρά, το 1% στην ατμόσφαιρα και ένα 4% στην τήξη της κρυόσφαιρας». Ήτοι στην επιφάνεια της Γης όπου το νερό βρίσκεται σε στερεά μορφή, όπως το χιόνι και ο πάγος.Όμως στην τελευταία 15ετία αυτής της περιόδου, τουτέστιν μεταξύ 2006 και 2020, η συσσώρευση της θερμότητας έφτασε σχεδόν στα επίπεδα που ήταν αθροιστικά από το 1960 έως τα μέσα της δεκαετίας του 2000.Πρόκειται για μια μεγάλη, ιδιαιτέρως ανησυχητική επιτάχυνση.Όχι τυχαία, «τα τελευταία 10 χρόνια ήταν η θερμότερη δεκαετία για τους ωκεανούς τουλάχιστον από το 1800», επισημαίνει η NASA.«Το 2022 ήταν το θερμότερο έτος στους ωκεανούς και καταγράφηκε η υψηλότερη παγκόσμια στάθμη της θάλασσας», προσθέτει.Φέτος, οι κακοί οιωνοί άρχισαν από νωρίς.Στοιχεία του Ινστιτούτου Κλιματικής Αλλαγής στο Πανεπιστήμιο του Μέιν έδειξαν ότι τα μέσα Μαρτίου η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια της θάλασσας παγκοσμίως -ανάμεσα στα γεωγραφικά πλάτη 60 μοίρες βόρεια και 60 μοίρες νότια- ήταν η υψηλότερη που έχει καταγραφεί ποτέ.Μέσα στο τελευταίο δίμηνο η μέση θερμοκρασία αυξήθηκε σχεδόν κατά δύο δέκατα του ενός βαθμού Κελσίου, σύμφωνα με την έγκριτη πλατφόρμα Climate Reanalyzer του πανεπιστημίου.Στα δε ανοιχτά των ανατολικών ακτών της Βόρειας Αμερικής, η θερμοκρασία μετρήθηκε τοπικά έως και 13,8 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη από τον μέσο όρο της περιόδου μεταξύ 1981-2011.

Πηγή: University of Maine

Ωκεανοί «βραστήρες»;

Σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, η μέση επιφανειακή θερμοκρασία των θαλασσών υπολογίζεται ότι έχει αυξηθεί κατά περίπου 0,9 βαθμούς Κελσίου.Αυτό μπορεί να είναι πράγματι πολύ λιγότερο από τους -κατά πολλούς ειδικούς ξεπερασμένους- στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού για συγκράτηση της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας της γης στους 1,5 βαθμούς Κελσίου.Όμως στις επιφάνειες των θαλασσών -που αντιστοιχούν στο 71% της έκτασης του πλανήτη- η αύξηση αυτή ήταν εκθετική τα τελευταία χρόνια.Από τους 0,9 βαθμούς Κελσίου, οι 0,6 καταγράφηκαν μέσα στην τελευταία 40ετία.Επίσης «απαιτείται πολύ περισσότερη ενέργεια για τη θέρμανση του νερού απ’ ότι της γης», εξηγεί το BBC. Επίσης «οι ωκεανοί απορροφούν θερμότητα πολύ πιο κάτω από την επιφάνειά τους».Εφοσον η αύξηση της θερμοκρασίας στην επιφάνειά τους συνεχιστεί, οι ειδικοί προειδοποιούν για ένα όλο και πιο εφιαλτικό μέλλον.Οι επιπτώσεις θα γίνουν ορατές με την απώλεια της βιοποικιλότητας και των αφανισμό ολόκληρων θαλάσσιων ειδών, σε όλα τα επίπεδα της τροφικής αλυσίδας.Λόγω της θερμικής διαστολής θα αυξηθεί η στάθμη της θάλασσας, πιθανόν επιταχύνοντας με καταστροφικούς ρυθμούς την τήξη των παγετώνων και θέτοντας σε άμεση απειλή κι άλλα οικοσυστήματα.Οι παράκτιες πλημμύρες θα γίνουν εν τω μεταξύ πιο έντονες. Δεν θα είναι όμως οι μόνες.Η αυξανόμενη θερμότητα στην επιφάνεια της θάλασσας σημαίνει περισσότερα ακραία φαινόμενα, όπως οι κυκλώνες.Εγκαινιάζοντας δε ακόμη έναν φαύλο κύκλο, η άνοδος της θερμοκρασίας στους ωκεανούς συνεπάγεται λιγότερη δυνατότητα απορρόφησης του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα.Σήμερα, ως έχουν τα πράγματα, απορροφούν περίπου το ένα τέταρτο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.Όπως ωστόσο επεσήμανε σε πρόσφατο σχετικό άρθρο η επιστημονική επιθεώρηση Nature, «αν και η θαλάσσια “καταβόθρα άνθρακα” είναι μεγαλύτερη από το αναμενόμενο, εξακολουθεί να είναι ανεπαρκής για να συγκρατηθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη».Πολλώ μάλλον όταν συν τω χρόνω καταστρέφεται…

Η κλιματική…. «κότα και το αβγό»

Μια σειρά από άρθρα στον διεθνή Τύπο υπογραμμίζουν ότι τα νέα ευρήματα έχουν προκαλέσει βαθιά ανησυχία, εάν όχι συναγερμό στην επιστημονική κοινότητα.Ο φόβος είναι ότι αυτή η τάση ταχείας αύξησης της θερμοκρασίας στην επιφάνεια των θαλασσών πιθανόν σηματοδοτεί μια ξαφνική επιτάχυνση της κλιματικής αλλαγής.Δεν είναι ωστόσο σίγουροι.Για την ακρίβεια δεν μπορούν να αποδώσουν καν με ακρίβεια τα αίτια του φαινομένου.Ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας στους ωκεανούς εντάσσεται στο πλαίσιο του τακτικού κύκλου του φαινομένου Ελ Νίνιο.Μάλιστα μετεωρολόγοι προειδοποιούν ότι φέτος θα δούμε ακραίες εξάρσεις του φαινομένου.Άλλοι επιστήμονες εκφράζουν προβληματισμό για το κατά πόσο είναι αυτός ο λόγος στον οποίο θα πρέπει να αποδοθεί η μέση θερμοκρασία ρεκόρ στην επιφάνεια της θάλασσας.«Πρόκειται για ένα ασυνήθιστο μοτίβο», επισημαίνει στο πρακτορείο AP ο Γκέιμπριελ Βέκι, καθηγής Γεωεπιστημών στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον.Ανάλογος είναι ο προβληματισμός που εξέφρασε στον Guardian και ο Μπεν Γουέμπερ, λέκτορας Κλιματολογίας και μέλος της ερευνητικής ομάδας του Κέντρου Ωκεάνιων και Ατμοσφαιρικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Ανατολικής Αγγλίας.Χαρακτήρισε «ανωμαλία» το να παραμένουν οι θερμοκρασίες τόσο πάνω από τον μέσο όρο, για ένα τόσο μεγάλο διάστημα, αυτή την εποχή του χρόνου.«Είναι πολύ ασυνήθιστο», υπογράμμισε. «Κινείται προς μια πρωτοφανή κατεύθυνση και μπορεί να μας οδηγήσει σε αχαρτογράφητα νερά».

[Δροσος Γεωργιος]

H έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης γίνεται μοντέλο μελέτης μεγάλων ηφαιστειακών εκρήξεων.

Μελετήθηκε σε βάθος το υλικό που εκτινάχθηκε από τη μινωική έκρηξη.Η έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης πριν από περίπου 3,600 έτη αποτελεί σημείο αναφοράς αφού εκτός από την καταστροφή του νησιού προκάλεσε αλυσιδωτές γεωατμοσφαιρικές αντιδράσεις με τις επιπτώσεις της να πιστεύεται ότι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των πολιτισμών στη Μεσόγειο και όχι μόνο.Το ηφαιστειακό υλικό που εκτινάχθηκε από τη μινωική έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης μελέτησε σε βάθος διεθνής ομάδα ερευνητών, προκειμένου να ανακαλύψει τα μυστικά της μεγαλύτερης ηφαιστειακής έκρηξης της Ευρώπης τα τελευταία 10.000 χρόνια, αλλά και να συμβάλει στην κατανόηση των μεγάλων ηφαιστειακών εκρήξεων παγκοσμίως. Στην έρευνα συμμετέχει και το Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).Πολλές από τις πιο καταστροφικές ηφαιστειακές εκρήξεις στην Ιστορία συνέβησαν σε νησιωτικά ηφαίστεια, γι’ αυτό μεγάλο μέρος του υλικού των εκρήξεων έχει αποτεθεί στον πυθμένα της θάλασσας. Αυτό καθιστά δύσκολη τη διερεύνηση του υλικού αυτού για να διαπιστωθεί το πραγματικό μέγεθος μιας έκρηξης με αποτέλεσμα το μέγεθος αυτών των μεγάλων γεγονότων και οι κίνδυνοι που απορρέουν από αυτά να μην είναι ακόμη καλά κατανοητά, ακόμη και μεταξύ των ειδικών.Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων, με επικεφαλής τον θαλάσσιο γεωεπιστήμονα, Γενς Κάρστενς του γερμανικού Κέντρο Ωκεάνιων Ερευνών GEOMAR Helmholtz στο Κίελο και με τη συμμετοχή της αναπληρώτριας καθηγήτριας του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ, Εύης Νομικού, και ερευνητών από ιδρύματα στη Νορβηγία, τις ΗΠΑ και τη Γαλλία, μέτρησε με ακρίβεια τη μινωική έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης, η οποία συνέβη πριν από περίπου 3,600 χρόνια, και το ηφαιστειακό υλικό που εκτινάχθηκε και αποτέθηκε τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα. Η μελέτη τους δημοσιεύτηκε

https://www.nature.com/articles/s41467-023-38176-3.epdf?sharing_token=bvVlIl5BGbmn68DyxPHwD9RgN0jAjWel9jnR3ZoTv0P7tynDt5_BHWYoJHSn6P4pncftHkxQg3hrIxn40GGLyoRGLJZB1M62Q33059DZ6Ld1BSVVpfZ-KGlIP3xYSDL3-IyqfT0lcps5swbdGu6BNKsFpT2dtq15JWmhbYYCsls%3D

 στο περιοδικό «Nature Communications».Συνδυάζοντας τις πιο σύγχρονες γεωφυσικές και γεωλογικές μεθόδους, οι επιστήμονες επανεξέτασαν τη Μινωική έκρηξη της Σαντορίνης και προσδιόρισαν ακριβέστερα τον όγκο του εκτοξευόμενου μάγματος, μέσω του οποίου μετριέται το μέγεθος μιας έκρηξης. Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αναπληρώτρια καθηγήτρια του ΕΚΠΑ, Εύη Νομικού, μέσα από τη μελέτη του υλικού αυτού «προσπαθούμε να συνθέσουμε αυτό το “παζλ”, το πώς ήταν το ηφαίστειο της Σαντορίνης πριν από τη Μινωική έκρηξη, πώς ήταν μετά και πόσος ήταν τελικά αυτός ο όγκος που εκτινάχθηκε και εξαπλώθηκε γύρω από τη Σαντορίνη. Αυτό μόνο αν μελετήσουμε πολύ καλά τον υποθαλάσσιο χώρο θα μπορούμε να το ανακαλύψουμε».Οι ερευνητές σε αυτή τη νέα δημοσίευση διαπίστωσαν ότι ο όγκος του υλικού που εκτινάχθηκε στο χερσαίο έδαφος και τον υποθαλάσσιο χώρο της Σαντορίνης ήταν 26-41 κυβικά χιλιόμετρα, σημαντικά μικρότερος από ό,τι είχε υποτεθεί προγενέστερα (οι εκτιμήσεις από προηγούμενους υπολογισμούς έκαναν λόγο για 86 κυβικά χιλιόμετρα εκτοξευόμενου μάγματος). Ο όγκος του εκτιναχθέντος υλικού δίνει πληροφορίες, εξάλλου, για τον όγκο του μαγματικού θαλάμου που βρίσκεται κάτω από το ηφαίστειο.Είναι η πρώτη φορά που υπολογίζονται τόσο ακριβείς τιμές για όλες τις επιμέρους συνιστώσες, καθώς μέχρι σήμερα οι εκτιμήσεις του όγκου της έκρηξης βασίζονταν είτε στην εκτίμηση του όγκου της κατάρρευσης της καλδέρας είτε στην ελλιπή καταγραφή των προϊόντων της έκρηξης. Και οι δύο προσεγγίσεις από μόνες τους είναι περιορισμένες ως προς την επεξηγηματική τους δύναμη.Για τους νέους υπολογισμούς, οι ερευνητές συνδύασαν διαφορετικές μεθόδους από πολλές ερευνητικές αποστολές. Για παράδειγμα, μπόρεσαν να εντοπίσουν αποθέσεις τέφρας από τη Μινωική έκρηξη σε 41 πυρήνες ιζημάτων που συλλέχθηκαν κατά τη διάρκεια της ερευνητικής αποστολής με το σκάφος Poseidon το 2017 και έτσι να προσδιορίσουν τον όγκο της τέφρας της έκρηξης. Τα δεδομένα που συνέλεξαν τους επέτρεψαν ακόμα και να χαρακτηρίσουν το υλικό που έπεσε στο κέντρο του κρατήρα του ηφαιστείου.«Η δημοσίευση αυτή είναι αποτέλεσμα της άριστης συνεργασίας μεταξύ των Ελλήνων και ξένων επιστημόνων που συμμετείχαν σε παλαιότερες ωκεανογραφικές αποστολές γύρω από τον υποθαλάσσιο χώρο της Σαντορίνης. Συλλέχθηκαν και επεξεργάστηκαν γεωλογικά και γεωφυσικά δεδομένα και ο συνδυασμός αυτών οδήγησε στη σωστότερη ερμηνεία για τον όγκο της μινωικής έκρηξης», επισημαίνει η κ. Νομικού.

Το γερμανικό πλοίο Poseidon, με το οποίο έγιναν οι έρευνες των σεισμικών προφίλ στον υποθαλάσσιο χώρο γύρω από το ηφαίστειο της Σαντορίνης. Πηγή φωτό: Evi NomikouΜε τη νέα επιστημονική προσέγγιση η ερευνητική ομάδα έβγαλε συμπεράσματα για την πραγματική έκταση της μινωικής έκρηξης και τελικά δημιούργησε ένα πιο αξιόπιστο σημείο αναφοράς για την καλύτερη ταξινόμηση και μέτρηση και άλλων μεγάλων ηφαιστειακών εκρήξεων παγκοσμίως. «Οι εκρήξεις μπορούν να κοστίσουν ζωές και να επηρεάσουν ακόμη και το κλίμα. Είμαστε στην ευχάριστη θέση να έχουμε συμβάλει με την έρευνά μας σε ένα βήμα προς την καλύτερη κατανόηση αυτών των μεγάλης κλίμακας γεγονότων και, κατά συνέπεια, στη βελτίωση της εκτίμησης του κινδύνου», εξηγεί ο επικεφαλής της ομάδας, δρ. Γενς Κάρστενς.Η έρευνα τώρα συνεχίζεται και με τις υποθαλάσσιες ερευνητικές γεωτρήσεις που έγιναν τον Δεκέμβριο του 2022 και τον Ιανουάριο του 2023 στο πλαίσιο της μεγάλης ωκεανογραφικής αποστολής του Διεθνούς Προγράμματος Εξερεύνησης των Ωκεανών (IODP). Οι υποθαλάσσιες γεωτρήσεις έγιναν στα σημεία που υπέδειξε η ερευνητική ομάδα ως κρίσιμα, έπειτα από την ανάλυση των σεισμικών προφίλ και την τοπογραφία του υποθαλάσσιου πυθμένα, ώστε να επιβεβαιωθεί και με τις γεωτρήσεις ο όγκος του ηφαιστειακού υλικού της μινωικής έκρηξης της Σαντορίνης.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1467267/h-ekrixi-toy-ifaisteioy-tis-santorinis-ginetai-montelo-meletis-megalon-ifaisteiakon-ekrixeon/

[Δροσος Γεωργιος]

Η περιοχή της Μεσογείου θερμαίνεται 20% ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο.

Η προειδοποίηση ότι η Μεσόγειος είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στην κλιματική αλλαγή, εκφράστηκε κατά την 3η υπουργική διάσκεψη της Ένωσης για τη Μεσόγειο (UfM) για τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη, που πραγματοποιήθηκε στο Ζάγκρεμπ.Όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά, η περιοχή της Μεσογείου θερμαίνεται 20% ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο και ως εκ τούτου, είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στην κλιματική αλλαγή και έχει επίσης έναν από τους ταχύτερους ρυθμούς αστικοποίησης στον κόσμο.Ως προς την αντιμετώπιση της δυστοπικής αυτής διαμορφούμενης κατάστασης, στην 3η υπουργική διάσκεψη της Ένωσης για τη Μεσόγειο εκφράστηκε η ισχυρή δέσμευση για την οικοδόμηση βιώσιμων, ανθεκτικών και ασφαλών πόλεων στη Μεσόγειο.Ειδικότερα, αποφασίστηκε η συνεργασία των κρατών-μελών της Ένωσης για τη Μεσόγειο μέσω του νέου Στρατηγικού Σχεδίου Δράσης Αστικής Ανάπτυξης 2040, που αποτελεί μέρος της δέσμευσης για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ.

Εφτά πρωτοβουλίες για να «σωθεί» η Μεσόγειος

Για το σκοπό αυτό, και δεδομένων των πολύπλοκων και αλληλένδετων κρίσεων και παγκόσμιων προκλήσεων, συμπεριλαμβανομένης της κλιματικής αλλαγής, η Ένωση για τη Μεσόγειο θα προχωρήσει σε 7 πρωτοβουλίες:

– Προσδιορισμό στρατηγικών για τη βελτίωση της αστικής υγείας μέσω της προώθησης καλύτερου σχεδιασμού, της παροχής κοινωνικών χώρων και υπηρεσιών στις τοπικές κοινότητες, της δράσης για το κλίμα, της διασφάλισης της βιωσιμότητας των φυσικών πόρων και των λύσεων που βασίζονται στη φύση.

– Ενθάρρυνση κοινών εργασιών για τον βιώσιμο μετασχηματισμό των πόλεων που έχουν λιμάνια και τη συνεργασία των λιμένων-πόλεων.

– Προώθηση δημόσιων πολιτικών και προγραμμάτων για οικονομικά προσιτή στέγαση, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας Εθνικών Οργανισμών Στέγασης και Παρατηρητηρίων Στέγασης.

– Προώθηση και διάδοσης της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και των παραδοσιακών οικοδομικών τεχνοτροπιών, ως μέσο για την αύξηση της πολιτιστικής ενσωμάτωσης και των λύσεων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.

– Αύξηση της ασφάλειας των πολιτών και της ανθεκτικότητας των πόλεων απέναντι σε φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές.

– Έναρξη μιας διαδικασίας που θα μπορούσε να καταλήξει σε μια συγκριτική ανάλυση/συγκέντρωση μοντέλων διακυβέρνησης του παράκτιου χωροταξικού σχεδιασμού και σε μια σειρά συστάσεων.

– Συνέχιση της προώθησης έργων που θα μπορούσαν να παρουσιαστούν ως βέλτιστες πρακτικές στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδίου αστικής δράσης της Ένωσης για τη Μεσόγειο.Σε αυτό το πλαίσιο, συμφωνήθηκε να υποβληθεί μια έκθεση προόδου πριν από τη λήξη της Δεκαετίας Δράσης το 2030.

Στήριξη της ΕΕ στα μέλη της Ένωσης για τη Μεσόγειο

Σε δήλωσή του, ο γενικός γραμματέας της Ένωσης για τη Μεσόγειο, Νάσερ Καμέλ, ανέδειξε πως η βιώσιμη αστική ανάπτυξη είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον της περιοχής.«Θα επιτρέψει στις πόλεις να καταπολεμήσουν την κλιματική αλλαγή, να προσελκύσουν νέες επενδύσεις και να δημιουργήσουν νέες οικονομικές ευκαιρίες, ιδίως στους τομείς των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, των πράσινων υποδομών και του βιώσιμου τουρισμού» εξήγησε.Από την πλευρά της, η Ευρωπαία επίτροπος για τη Συνοχή και τις Μεταρρυθμίσεις, Ελίζα Φερέιρα, εξέφρασε τη δέσμευση της ΕΕ να στηρίξει πλήρως τα μέλη της Ένωσης για τη Μεσόγειο, ώστε να υλοποιήσουν το Στρατηγικό Σχέδιο Δράσης για τη Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη 2040.Αναδεικνύοντας τη σημασία της απόφασης, η επίτροπος είπε πως χαράζεται μια σαφής πορεία για περαιτέρω συνεργασία σε εταιρική βάση, ώστε να επιτευχθεί ο πράσινος και ψηφιακός μετασχηματισμό των πόλεων και η εξασφάλιση ποιότητας ζωής, αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας, ένα υγιές περιβάλλον και μία οικονομικά προσιτή στέγαση τα επόμενα χρόνια.Η Ένωση για τη Μεσόγειο είναι διακυβερνητικός ευρωμεσογειακός οργανισμός, στον οποίο συμμετέχουν όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 16 χώρες της Νότιας και Ανατολικής Μεσογείου.Η UfM παρέχει ένα φόρουμ για την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας και του διαλόγου, καθώς και για την υλοποίηση συγκεκριμένων έργων και πρωτοβουλιών με απτό αντίκτυπο στους πολίτες των κρατών μελών της.

https://www.in.gr/2023/05/05/b-science/perivallon-b-science/perioxi-tis-mesogeiou-thermainetai-20-taxytera-apo-ton-pagkosmio-meso-oro/

[Δροσος Γεωργιος]

Η NASA εκτόξευσε δύο μικροδορυφόρους για να παρακολουθεί τους τυφωνες.

NASA

Ο πύραυλος Electron που έχει ύψος μόλις 18 μέτρα, εκτοξεύτηκε στις 04.00 (ώρα Ελλάδος) από το διαστημικό κέντρο Μάχια, στα βόρεια της Νέας Ζηλανδίας.Δύο μικροδορυφόροι της NASA που θα παρατηρούν την εξέλιξη των τυφώνων ώρα με την ώρα, εκτοξεύθηκαν σήμερα με πύραυλο της αμερικανικής εταιρείας Rocket Lab, στην Νέα Ζηλανδία.Ο πύραυλος Electron που έχει ύψος μόλις 18 μέτρα, εκτοξεύτηκε στις 04.00 (ώρα Ελλάδος) από το διαστημικό κέντρο Μάχια, στα βόρεια της Νέας Ζηλανδίας, σύμφωνα με την Rocket Lab.Η αποστολή ονομάστηκε TROPICS και οι δύο δορυφόροι, Cubesats, που ζυγίζουν περίπου πέντε κιλά, θα τεθούν σε τροχιά σε απόσταση 550 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Γης. Ένας δεύτερος πύραυλος πρόκειται να εκτοξευτεί σε περίπου δύο εβδομάδες, πάλι από την Rocket Lab, μεταφέροντας άλλους δύο τέτοιους  μικροδορυφόρους στο διάστημα.

Το δορυφορικό αυτό σύστημα θα έχει στη συνέχεια τη δυνατότητα να  παρακολουθεί τους τυφώνες στον Ειρηνικό, αρχικά κάθε έξι ώρες και στη συνέχεια κάθε ώρα. «Αυτοί οι δορυφόροι θα επιτρέψουν στους επιστήμονες να μην βλέπουν πλέον μόνο τι συμβαίνει σε μια δεδομένη στιγμή ,αλλά να παρατηρούν  πραγματικά πώς αλλάζουν τα πράγματα ώρα με την ώρα», εξήγησε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο Γουίλ Μακ Κάρθι,, επιστήμονας της NASA. «Θα χρειαζόμαστε πάντα τους μεγάλους δορυφόρους», πρόσθεσε. «Αλλά αυτό που μπορούμε να πάρουμε από αυτή την αποστολή είναι πρόσθετες πληροφορίες, σε σχέση με τους δορυφόρους που έχουμε ήδη».Οι πληροφορίες που θα συλλέγονται για τις βροχοπτώσεις, τη θερμοκρασία και την υγρασία ,μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση των καιρικών προγνώσεων, ιδίως  το πού θα φτάσει ο τυφώνας στην ξηρά και με ποια ένταση, και έτσι να προετοιμαστούν καλύτερα οι αρχές για πιθανές εκκενώσεις πληθυσμών που ζουν στις ακτές.«Πολλοί οργανισμοί, όπως το Εθνικό Κέντρο Τυφώνων των ΗΠΑ και το Κοινό Κέντρο Προειδοποίησης Τυφώνων, είναι έτοιμοι να λάβουν τις εικόνες μας για να τους βοηθήσουμε να ενημερώνουν τους μετεωρολόγους τους», δήλωσε ο Μπεν Κιμ, επίσης αξιωματούχος της NASA.Μακροπρόθεσμα, η καλύτερη κατανόηση του σχηματισμού και της εξέλιξης των τυφώνων ,θα βελτιώσει τα κλιματικά μοντέλα.Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι με την κλιματική αλλαγή,καθώς η επιφάνεια των ωκεανών θερμαίνεται, οι τυφώνες γίνονται όλο και πιο ισχυροί.Για παράδειγμα, ο τυφώνας Ιαν ο οποίος κατέστρεψε τη Φλόριντα το 2022, στοίχισε δεκάδες ζωές και προκάλεσε ζημιές άνω των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1468599/i-nasa-ektoxeyse-dyo-mikrodoryforoys-gia-na-parakoloythei-toys-tyfones/

 

 

[Δροσος Γεωργιος]

Κλιματική αλλαγή: Θα χρειαστεί να ξανασχεδιάσουμε τον χάρτη της Γης; – Νέα έρευνα αποκαλύπτει.

Δυσοίωνο προβλέπεται το μέλλον του πλανήτη Γη αναφορικά με το κλίμα.Νέα έρευνα για το πώς θα εξελιχθούν οι παγκόσμιες θερμοκρασίες και οι βροχοπτώσεις τα επόμενα 77 χρόνια, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μέχρι και το ήμισυ ολόκληρου του πλανήτη θα αλλάξει κλίμα μέχρι το τέλος του αιώνα.Πράγματι, η αλλαγή στα κλίματα θα μπορούσε να είναι τόσο σημαντική που πιθανότατα θα χρειαστεί να ξανασχεδιάσουμε εντελώς τον χάρτη του πλανήτη.Επί του παρόντος, η κλιματική ταξινόμηση Köppen-Geiger είναι το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο σύστημα χαρτογράφησης. Κατηγοριοποιεί τον κόσμο σε πέντε ζώνες με βάση τη θερμοκρασία, τις βροχοπτώσεις και τις εποχές, αυτές είναι: τροπικές, άνυδρες, εύκρατες, ηπειρωτικές και πολικές.Το σύστημα δημιουργήθηκε για πρώτη φορά από τον Γερμανο-Ρώσο κλιματολόγο Wladimir Köppen το 1884 και έκτοτε έχει επικαιροποιηθεί αρκετές φορές. Ωστόσο, δεν έχει υποστεί ποτέ τόσο ριζικές αλλαγές όσο αυτές που θα μπορούσαμε να περιμένουμε να δούμε μέχρι το 2100.Το πιο ανησυχητικό από όλα για εμάς είναι ότι η Ευρώπη πρόκειται να δει τις πιο «έντονες» αλλαγές στην κλιματική ζώνη, σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης.Σε μια περίληψη των ευρημάτων τους, η ομάδα ακαδημαϊκών (με έδρα την Άγκυρα της Τουρκίας), έγραψε: «Μέχρι και η μισή χερσαία έκταση της Γης αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να μετατοπιστεί σε μια διαφορετική κλιματική ζώνη μέχρι το τέλος του αιώνα, με τις μεγαλύτερες αλλαγές να αναμένονται στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική».Τα συγκεκριμένα στατιστικά στοιχεία δεν είναι αισιόδοξα, καθώς το 65 έως 91% της χερσαίας έκτασης στην Ευρώπη προβλέπεται να αλλάξει κλιματική ζώνη.Αυτό συγκρίνεται με το 51 έως 66% στη Βόρεια Αμερική και το 38 έως 48% σε ολόκληρο τον κόσμο. Δεν θα σοκαριστείτε αν μάθετε ότι πίσω από τις κλιματικές μεταβολές κρύβονται μεγαλύτερα ποσοστά υπερθέρμανσης της γης παγκοσμίως, τα οποία θα επιταχυνθούν τα επόμενα χρόνια και θα μπορούσαν να έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στη χλωρίδα και την πανίδα μας.

https://www.in.gr/2023/05/10/b-science/perivallon-b-science/klimatiki-allagi-tha-xreiastei-na-ksanasxediasoume-ton-xarti-tis-gis-nea-ereyna-apokalyptei/

[Δροσος Γεωργιος]

Κολοσσιαίες ηλιακές καταιγίδες μπορεί να έσπειραν τη ζωή στη Γη.

Νέα θεωρία για το πώς εμφανίστηκε η ζωή στον πλανήτη μας.Η προέλευση της ζωής στη Γη αποτελεί ένα από τα αποκαλούμενα «ιερά δισκοπότηρα» της επιστήμης. Έχουν αναπτυχθεί διάφορες θεωρίες για το πώς εμφανίστηκε η ζωή στον πλανήτη μας. Η επιστημονική κοινότητα είναι χωρισμένη στα δύο με τη μια πλευρά να στηρίζει τη θεωρία ότι η ζωή είναι γήινο προϊόν και υποδεικνύει τα υποθαλάσσια φρεάτια στον πυθμένα των ωκεανών ή κάποιες γούρνες νερού κοντά σε ηφαίστεια ως τόπο δημιουργίας της. Η έτερη και πιο δημοφιλής θεωρία έχει εντελώς αντίθετη συλλογιστική και κάνει λόγο για μεταφορά της ζωής στη Γη, των δομικών της υλικών ακριβέστερα, από διαστημικούς βράχους (μετεωρίτες, αστεροειδείς, κομήτες) που έπεφταν στον πλανήτη μας λίγες εκατοντάδες έτη μετά την γέννηση του πριν από περίπου 4 δισ. έτη. Μια πρόσφατη θεωρία υποδεικνύει τις αστραπές και τους κεραυνούς ως παράγοντες εμφάνισης της ζωής στη Γη.Με δημοσίευση

https://www.mdpi.com/2075-1729/13/5/1103

 της στην επιθεώρηση «Life» διεθνής ερευνητική ομάδα παρουσιάζει ένα νέο σενάριο για το ποιος είναι υπεύθυνος για την παρουσία της ζωής στον πλανήτη μας και ποιο μηχανισμό χρησιμοποίησε για να το πετύχει. Σύμφωνα με τους ερευνητές «πατέρας» της ζωής είναι ο Ήλιος που χρησιμοποίησε τις ηλιακές εκλάμψεις για να δημιουργηθεί ζωή στη Γη.Οι επιστήμονες έχουν δώσει τον χαρακτηρισμό «αστρική έκλαμψη» σε ισχυρές εκρήξεις ακτινοβολίας που συμβαίνουν στα άστρα. Οι εκλάμψεις εκτοξεύουν μεγάλες μάζες φορτισμένων σωματιδίων που ταξιδεύουν στο Διάστημα με τεράστιες ταχύτητες φαινόμενο που αποκαλείται «ηλιακή καταιγίδα». Τέτοιες εκλάμψεις συμβαίνουν πολύ συχνά και στον Ήλιο αλλά η ισχύς τους είναι τέτοια ώστε η ακτινοβολία δεν διαπερνά την ατμόσφαιρα της Γης ώστε να γίνει επικίνδυνη για τους ανθρώπους και τη ζωή στον πλανήτη γενικότερα. Όμως τα φορτισμένα σωματίδια που αλληλεπιδρούν με τη γήινη ατμόσφαιρα παράγουν το εντυπωσιακό φαινόμενο του σέλαος ενώ επίσης αν τα σωματίδια πέσουν πάνω σε τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους ή δίκτυα παραγωγής ενέργειας προκαλούν προβλήματα στη λειτουργία τους.Οι ερευνητές εκτιμούν ότι στο νεογέννητο Ήλιο εκδηλώνονταν συνεχώς ηλιακές εκλάμψεις πολλαπλάσιας ισχύος από τις σημερινές προκαλώντας τρομερές ηλιακές καταιγίδες οι οποίες χτυπούσαν τον επίσης νεογέννητο πλανήτη μας με συχνότητα μια φορά κάθε 3-10 μέρες. Σύμφωνα με τη θεωρία που ανέπτυξε η ερευνητική ομάδα στη τα φορτισμένα σωματίδια που βομβάρδιζαν ανηλεώς την πρώιμη ατμόσφαιρα που είχε σχηματιστεί στη Γη οδήγησε στον σχηματισμό σημαντικών ποσοτήτων αμινοξέων και καρβοξυλικών οξέων που αποτελούν τα δομικά στοιχεία για τις πρωτεΐνες και όλη την οργανική ζωή.Πρόκειται για μια νέα πρόταση που πέφτει στο τραπέζι του διαλόγου για την ύπαρξη της ζωής και αυξάνει τους πιθανούς τρόπους με τους οποίους μπορεί να παραχθεί ζωή κάτι που σημαίνει ότι ακόμη και αν αποδειχθεί ότι όσον αφορά τη Γη δεν ήταν οι ηλιακές καταιγίδες αυτές που έσπειραν την ζωή μπορεί να το έχουν κάνει σε άλλους πλανήτες του Σύμπαντος.

https://www.naftemporiki.gr/techscience/1472115/kolossiaies-iliakes-kataigides-mporei-na-espeiran-ti-zoi-sti-gi/