Νίκος Κατσαμάκας

Άσχετο με την αστρονομία, όμως μια και αναφέρθηκε, μια διόρθωση: τον Φίλιππο δεν τον σκότωσαν οι Πέρσες, αλλά κάποιος πολύ κοντινός του συγγενής...Όσο για το ποιόν του Φιλίππου, δε βλάπτει καθόλου να διαβάσει κανείς τους Φιλιππικούς του Δημοσθένη. Απλά ο άνθρωπος ήταν λέρα... Και άραγε πόσο σεπτή ήταν η μορφή εκείνου που πρώτος από όλους τους Έλληνες απαίτησε να τον λατρεύουν σα θεό και που αποκαλούσε τον εαυτό του γιο του Δία και που πρώτος υποχρέωσε τους Έλληνες να προσκυνούν τους ηγεμόνες τους; Τα επιτευγματα του Αλέξανδρου είναι μόνο στρατιωτικά, όπότε κανένα μετρημένο άνθρωπο δεν πρέπει να εντυπωσιάζουν.

Διορθώνω ένα ορθογραφικό λάθος: αναφέρομαι στη μέθοδο με την οποία ο Αρίσταρχος υπολόγισε τις αποστάσεις Ήλιου και Σελήνης από τη Γη, η οποία υπάρχει στο μόνο διασωθέν έργο του Αρίσταρχου "Περί μεγεθών και αποστημάτων Ηλίου και Σελήνης".

Δήμο, μπορεί εσύ να μη συμφωνείς με το ότι ο Δίας δεν αποδεικνύει την ηλιοκεντρική θεωρία, όμως έτσι είναι. Αναμφίβολα οι παρατηρήσεις του Γαλιλαίου υπήρξαν βασικές για την επικράτηση του συστήματος του Κοπέρνικου, όμως η επικράτηση μιας θεωρίας δεν οφείλεται πάντα στο ότι αποδείχθηκε. Σκέψου πως και η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης επικράτησε πρωτού αποδειχθεί. Σκέψου μόνος σου το επιχείρημα και θα δεις ότι δε στέκει: "Οι δορυφόροι του Δία περιφέρονται γύρω από το Δία. Άρα ο Δίας περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο". Δεν αποκλείει με κανένα τρόπο η περιφορά να γίνεται γύρω από τη Γη. Ήταν όμως διαφορετικοί οι καιροί. Ο Κοπέρνικος, όσον αφορά την εξήγηση γιατί η παράλλαξη δε φαινόταν με γυμνό μάτι επιστράτευσε το ίδιο επιχείρημα που χρησιμοποίησε και ο Αρίσταρχος. Το έχεις ήδη παραθέσει στο απόσπασμα του Αρχιμήδη. Η διαφορά είναι πως κανείς δεν ανταπάντησε στον Κοπέρνικο, ενώ ο δυστυχής Αρίσταρχος αποστομώθηκε από ποιον άλλο; Από τον Αρχιμήδη που αναφέρεις. Για να μαθαίνεις λοιπόν, έστω από εμάς που δε διαβάζουμε Ιστορία, αφού είναι δικό σου προνόμιο, ο Αρχιμήδης είπε πως η ακτίνα της τροχιάς της Γης δε μπορεί να θεωρηθεί σημείο ως προς την ακτίνα της σφαίρας των απλανών αστέρων, όπως έλεγε ο Αρίσταρχος, επειδή, όπως γνωρίζουμε από την ευκλείδια γεωμετρία, το σημείο δεν έχει έκταση, άρα δε μπορεί να βρίσκεται σε καμία σχέση προς κάτι που έχει μέγεθος. Τώρα όσον αφορά το θέμα της πίστης, θα πώ μόνο πως η διαφορά μεταξύ ένδειξης και απόδειξης είναι χαώδης. Και όσον αφορά τις μετρήσεις που έκανε ο Αρίσταρχος, θα πώ τα εξής: πρώτα, επειδή εύκολα παρεξηγούνται όσα λέει κανείς και εξάγονται άλλα για άλλα από αυτά που θέλει να πει , θα τονίσω πως η μέθοδος με την οποία ο Αρίσταρχος ήταν μαθηματικά ορθή και μεγαλοφυής. Όμως εξήγαγε λάθος αποτέλεσμα. Τραγικά λάθος. Και αυτό επειδή η ποιότητα των μετρήσεων του Αρίσταρχου ήταν πολύ χαμηλή. Το επαναλαμβάνω, ΠΟΛΥ ΧΑΜΗΛΗ. Η γωνία που ενώνει τα κέντρα των Γη-Ήλιος-Σελήνη όταν η τελευταία είναι στο πρώτο τέταρτο, είναι σύμφωνα με τον Αρίσταρχο 3 μοίρες. Το σωστό είναι 10 λεπτά της μοίρας...Αν κανείς επικαλεστεί την ποιότητα των μετρήσεων του Ιππάρχου, πάνω στις οποίες στηρίχθηκε ο Πτολεμαίος, ο Ίππαρχος έζησε έναν αιώνα μετά τον Αρίσταρχο. Μέχρι τον Ίππαρχο οι Έλληνες αστρονόμοι έκαναν μετρήσεις με τις χονδροειδείς μεθόδους των Βαβυλωνίων. Τώρα, κανείς αρχαίος συγγραφέας δε λέει πως ο Αρίσταρχος βελτίωσε τις μεθόδους των μετρήσεων. Μόνον ο Ιφικράτης ο Αμαρούσιος. Και τι μαθαίνει κανείς όταν ξεσκονίζει τα βιβλία Ιστορίας...Ο Πτολεμαίος είναι μεταγενέστερος του Αρίσταρχου κατά έναν αιώνα περίπου! Κουίζ: από ποιον πήρε την ιδέα των επικύκλων ο Κοπέρνικος; (Υπαινιγμός: γιατί κανείς αρχαίος δεν ασχολήθηκε να αντιπαραβάλει τις τροχιές που προτείνει ο Πτολεμαίος και εκείνες που προτείνει ο Αρίσταρχος

Ιφικράτη είναι προφανές πως αγνοείς ότι η ηλιοκεντρική θεωρία ΔΕΝ αποδεικνύεται με άμεση παρατήρηση. Ούτε ο Γαλιλαίος την απέδειξε, ούτε ο Κέπλερ. Το ότι ο Δίας έχει δορυφόρους που περιστρέφονται γύρω του δεν σημαίνει πως και ο ίδιος περιστρέφεται γύρω από τον Ήλιο και όχι γύρω από τη Γή. Ούτε οι νόμοι του Κέπλερ είναι απόδειξη, έστω κι αν ως βελτίωση του μοντέλου του Κοπέρνικου δείχνουν να είναι επιτυχείς. Παραμένουν ένα βελτιωμένο μοντέλο και τίποτα παραπάνω. Οι πρώτες αδιαμφισβήτητες αποδείξεις για την ύπαρξη της παράλλαξης ήρθαν κοντά στα 1850. Οπότε, αν υποθέτεις πως ο Αρίσταρχος είχε αποδείξει τη θεωρία του έστω και στον εαυτό του, κάνεις λάθος. Άρα πάει και το επιχείρημά σου ότι ο Αρίσταρχος έκανε μετρήσεις, αν εννοείς μετρήσεις των πλανητών. Κανείς δεν το αναφέρει αυτό και εσύ το συμπεραίνεις από το ότι είναι αδύνατο ο Αρίσταρχος να ρίσκαρε τη ζωή του για κάτι που δεν είχε αποδείξει, απλά όμως το πίστευε. Αφήνω κατά μέρος το ότι και ο Κέπλερ με τα 29 χρόνια μετρήσεων του Τύχωνα δεν απέδειξε την ηλιοκεντρική θεωρία. Η λογική του επιχειρήματός σου είναι λάθος. Σε πληροφορώ, αν δεν παρατηρείς γύρω σου τι γίνεται, πως οι άνθρωποι κάνουν απίστευτα πιο ριψοκίνδυνα πράγματα ωρμόμενοι από καθαρή πίστη από όσα έκανε ο Αρίσταρχος. Εκατομμύρια έχουν προσφέρει τις ζωές τους χωρίς πολλή σκέψη για πεποιθήσεις πολύ πιο νεφελώδεις και πολύ πιο βλακώδεις από αυτές του Αρίσταρχου. Άλλοι πάνε και γίνονται ανθρώπινες βόμβες για το τίποτα, ένα θεό που ποτέ δεν είδαν και ποτέ δεν άκουσαν, τον πίστεψαν όμως. Οπότε είναι απολύτως εύλογο και λογικό ως εκεί που δεν παίρνει να εκκινούνταν ο Αρίσταρχος από πίστη. Και αν είναι παράλογο για τον Αρίσταρχο να εκκινούνταν από πίστη τότε πώς εξηγείται το ότι ο Κοπέρνικος εκκινούνταν από πίστη; Για αυτον δεν είναι παράλογο; Μήπως μας διαφεύγει κάπου στη λήθη της Ιστορίας κάποια απόδειξη που ό Κοπέρνικος βρήκε, ξέχασε όμως να σημειώσει; Ευτυχώς που η δική μας λογική είναι τετράγωνη! Η δική σου είναι ακανόνιστη...

Δεν είπα πως ο Κοπέρνικος δε γνώριζε τον Αρίσταρχο. Είπα πως δεν τον έκλεψε. Πιστεύω πως συνέλαβε μόνος του την ιδέα του ηλιοκεντρικού συστήματος. Αυτό φαίνεται και από το ότι έκανε λάθος ως προς τις τροχιές των πλανητών, που τις θεώρησε τέλειες κυκλικές. Επίσης, κάτι που δεν το ξέρουν πολλοί είναι πως ο Κοπέρνικος στη θεωρία του έχει διατηρήσει τους επικύκλους! Δε νομίζω πως το κίνητρό του ήταν η υστεροφημία. Θα πρέπει να ήταν πολύ βλάκας να νομίζει πως απλά μην αναφέροντας τον Αρίσταρχο θα κατάφερνε να κερδίσει την "πατρότητα" της ιδέας. Λες και έλειπαν οι λόγιοι από την Ευρώπη και κανείς δε θα έβρισκε πως πριν τον Κοπέρνικο υπήρξε ο Αρίσταρχος. Στην αρχή κανείς δεν πήρε στα σοβαρά τον Κοπέρνικο, ούτε καν οι φίλοι του. Σε τι είδους υστεροφημία απέβλεπε δε μπορώ να καταλάβω. Έβλεπε πως η ιδέα του δεν άρεσε. Πώς ήταν δυνατό να είναι σίγουρος για την επικράτησή της, ιδίως αφού αυτή συνέβη σχεδόν έναν αιώνα μετά το θάνατό του, ενώ η απόδειξη της θεωρίας ήρθε αργότερα, στις αρχές του 18ου αιώνα!

Κάτι που φαίνεται να το ξεχνούν όλοι: ούτε ο Κοπέρνικος είχε τηλεσκόπιο...Λέγεται μάλιστα πως εξαιτίας της υπερβολικής υγρασίας στην Κρακοβία, δεν κατάφερε ποτέ να δει τον Ερμή. Το έργο του εκδόθηκε μετά το θάνατό του και αν δεν το ενστερνιζόταν ο Γαλιλαίος, πιθανόν δε θα γινόταν ποτέ ευρέως γνωστό και αποδεκτό. Κάποιοι κακεντρεχείς λένε πως ο Κοπέρνικος έκλεψε τον Αρίσταρχο. Όμως, το έργο του Αρίσταρχου είχε χαθεί αιώνες πριν τον Κοπέρνικο. Επίσης, είναι λάθος πως οι αρχαίοι της ελληνιστικής εποχής δεν είχαν επιστημονικά όργανα. Για να μετρήσουν τα άστρα είχαν τον εξάντα. Επιπλέον, οι Βαβυλώνιοι κρατούσαν αρχεία με τις κινήσεις των πλανητών, τις εκλείψεις κλπ. Προβληματισμό είχε προκαλέσει η ιδιαιτερότητα της κίνησης των πλανητών, για την οποία κατασκευάστηκε η λύση των επικύκλων. Για κάποιους, όπως σήμερα η λύση του πληθωρισμού στη θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης, οι επίκυκλοι έδειχναν να στερούνται απλότητας, έμοιαζαν μια βεβιασμένη απόπειρα. Τον 11ο αιώνα μ.Χ., ένας Ισπανός βασιλιάς που αγαπούσε την αστρονομία (το όνομά του μου διαφεύγει) όταν του παρουσίασαν το πτολεμαϊκό σύστημα είπε "αν ήμουν ο Θεός, θα είχα φτιάξει τον κόσμο απλούστερο". Συνεπώς, εγώ δεν το βρίσκω παράξενο που κάποιοι (πιθανώς, αν και όχι με βεβαιότητα, πριν τον Αρίσταρχο, την ηλιοκεντρική θεωρία τη σκέφτηκε και ο Ηρακλείδης ο Ποντικός) σκαρφίστηκαν μια πιο απλή λύση. Ενδιαφέρον έχει ο τρόπος με τον οποίο αντέκρουσαν τον Αρίσταρχο. Για εμάς τους σύγχρονους είναι΄πολύ απλό να κατανοήσουμε την ορθότητα της θεωρίας, επειδή απλά εκ των υστέρων γνωρίζουμε πως είναι η σωστή. Οι αρχαίοι δεν είχαν αυτό το προνόμιο. Το πτολεμαϊκό σύστημα όμως, δεν επικράτησε λόγω σκοταδιστικών αντιλήψεων ή στενόμυαλου δογματισμού. Αυτά ήταν προβλήματα που αντιμετώπισε ο Γαλιλαίος. Στην ελληνιστική εποχή χρησιμοποίησαν επιστημονικά επιχειρήματα! Δύο ήταν οι αντιρρήσεις στον Αρίσταρχο: 1) Αν η Γη είχε μια τόσο υπερβολικά γρήγορη κίνηση, τότε θα έπρεπε όλα σε αυτή να φεύγουν με ταχύτητα προς τη αντίθετη κατεύθυνση. Αν το επιχείρημα φαίνεται γελοίο, οι αρχαίοι δεν είχαν συλλάβει τη νευτώνεια μηχανική. Για αυτούς, η φυσική κατάσταση των σωμάτων ήταν η ακινησία (το δηλώνει και ο Πλάτων στο "Σοφιστή"). Πιθανόν το ίδιο πίστευε και ο Αρίσταρχος. Συνεπώς, τη πρώτη αντίρρηση ήταν επιτυχής...2)Αν η Γη περιστρέφεται γύρω από τον Ήλιο, οι αστέρες έπρεπε να μεταβάλλουν τη θέση τους, δηλαδή να υπάρχει παράλλαξη. Ο Αρίσταρχος απάντησε πως αφού δεν βλέπουμε παράλλαξη, η σφαίρα των απλανών αστέρων είναι σε τόσο μεγάλη απόσταση ώστε η τροχιά της Γης είναι σε σχέση με αυτή την απόσταση, σημείο. Ο Αρχιμήδης εντόπισε λάθος στην απάντηση του Αρίσταρχου, δηλαδή η παράλλαξη έπρεπε να είναι φαινόμενο παρατηρήσιμο. Για να εντοπιστεί η παράλλαξη ακόμα και του κοντινότερου άστρου χρειάζεται καλό (πιο σωστα, μεγάλο) τηλεσκόπιο και να έχει χαρτογραφηθεί με ακρίβεια ο ουρανός, κάτι που πρώτος ξεκίνησε ο Τycho τον 16ο αιώνα μ.Χ.. Η παράλλαξη των άστρων, αν και πραγματικό φαινόμενο, δεν είναι παρατηρήσιμο με το μάτι. Ούτε οι αρχαίοι μπορούσαν να φανταστούν πόσο μεγάλες είναι οι κλίμακες των κοσμικών αποστάσεων. Εξ ου και το λάθος στις μετρήσεις του Αρίσταρχου. Ούτε αυτός μπορούσε να φανταστεί πόσο μακριά ήταν η σφαίρα των άστρων. Συνεπώς και η δεύτερη αντίρρηση στον Αρίσταρχο ήταν επιτυχής. Τελικά, η θεωρία των επικύκλων μπορεί να μην ήταν τέλεια, ήταν όμως μια καλή προσέγγιση της πραγματικότητας και ήταν πιο απλή και (πιο εύλογηστα μάτια των αρχαίων) από την ηλιοκεντρική θεωρία. Ιδιαίτερα διδακτική ιστορία: πώς χρησιμοποιώντας επιστημονικά επιχειρήματα απορρίφθηκε μια ορθή θεωρία...

Αν δύο άστρα με μάζες Μ (ο Ήλιος) και Μ' (ο υπεργίγαντας) είναι σε μια απόσταση x, θα κινούνται γύρω από το κοινό κέντρο μάζας, Κ. Η απόσταση του Ήλιου από αυτό βρίσκεται από τις σχέσεις: d=M'(d+r)/(M+M') και r=M(d+r)/(M+M'). Αφού d+r=670 AU, υπολογίζουμε πως ο Ήλιος θα περιφέρεται γύρω από το Κ, το οποίο θα απέχει: α) για Μ'=8Μ, d=595,555 AU β) για Μ'=15Μ, d=628,125 AU γ) για Μ'=60Μ, d=659,016 ΑU. Οι μάζες που έθεσα για το υπεργίγαντα αντιστοιχούν στην ελάχιστη απαιτούμενη μάζα ώστε το άστρο να τελειώσει σε σουπερνόβα, στη μάζα του β Ori και τέλος στη μάζα του βαρύτερου μέλους του συστήματος η Car. Πιο σημαντικό όμως είναι η δύναμη που θα δέχεται η Γη. Έστω m η μάζα της. Τότε, στη θέση του σχήματος, η δύναμη από τον Ήλιο F και η δύναμη από το γίγαντα f θα δίνουν συνισταμένη ΣF=F-f=GMm/R2 - GM'm/(x-R)2 (με το 2 εννοώ εις το τετράγωνο, δεν ξέρω πώς να το γράψω σωστά). Για τις μάζες που ανέφερα πιο πάνω, αποδεικνύεται πως α) για Μ'=8Μ F=55945,125f, β) για Μ'=15Μ F=29837,4f και γ) για Μ'=60Μ F=7459,35f. Δηλαδή, όπως τίθεται το πρόβλημα, αν δηλαδή ένα άστρο κλάσης Ο "φυτρώσει" στις 670 AU, είναι πολύ μικρή η πιθανότητα να αποσταθεροποιηθεί η τροχιά της Γης, γιατί η δύναμη που θα της ασκεί θα είναι αμελητέα. Τ%ώρα, επειδή το Ο άστρο θα ζούσε λίγα εκατομμύρια χρόνια, πιο λίγο και από το χρόνο που χρειάζεται για το σχηματισμό του ηλιακού συστήματος, δε θα υπήρχε για πάντα. Θα άφξνε πίσω του ένα pulsar ή μια μαύρη τρύπα. Δε θα επηρέαζε τη μετέπειτα μετεξέλιξη του ηλιακού συστήματος. Πριν εκραγεί όμως, θα είχε εξαπολύσει ένα τόσο ισχυρό ηλιακό άνεμο ώστε σχεδόν σίγουρα θα είχε απογυμνώσει "καθαρίσει" τον Ήλιο από τον πρωτοπλανητικό του δίσκο πρωτού σχηματιστούν πλανήτες. Προφανώς, ακόμα κι αν ο Ήλιος γεννήθηκε μέσα σε (και μαζι με) ένα ανοιχτό σμήνος, τόσο κοντά σε άστρο κλάσης Ο δε βρέθηκε. Ο μόνος άλλος τρόπος να επηρεαστεί το ηλιακό σύστημα είναι να συλληφθεί ο Ήλιος από διερχόμενο υπεργίγαντα. Το αν ο Ήλιος θα έμπαινε σε τροχιά θα εξαρτώνταν από το αν η σχετική ταχύτητα προσέγγισης ήταν μικρότερη από την ταχύτητα διαφυγής από τη βαρύτητα του άστρου Ο (βαριέμαι να κάνω τις πράξεις τώρα). Η συμβίωση θα κρατούσε μέχρι το θάνατο του υπεργίγαντα. Και πάλι όμως, ο Ήλιος είναι σε τέτοια θέση στο Γαλαξία ώστε ποτέ δεν πλησιάζει αρκετά κοντά στις περιοχές αστρογένεσης, ενώ τα άστρα κλάσης Ο ποτέ δε ζουν όσο χρειάζεται για να απομακρυνθούν από τους γενέθλιους τόπους τους και να "αγγιξουν" τον Ήλιο.

Πολύ συχνά γίνεται αυτή η ερώτηση του τύπου "ρε παιδιά δε μπορώ να βρω το τάδε Messier object". Και μιλάμε για τα πιο λαμπρά αντικείμενα και συχνά για τηλεσκόπια-γαργαντούες, 8 και 10''. Εξαιρώντας όσους θέλουν να δουν κάτι μέσα από την Αθήνα, υποψιάζομαι πως πολύς κόσμος δεν χρησιμοποιεί χάρτες. Δεν εξηγείται αλλιώς. Έχω τηλεσκόπιο 130mm και δεν αντιμετωπίζω πρόβλημα. Σκοτεινοί ουρανοί, star hopping και ότι μπορεί να δείξει το δείχνει. Φίλε stemi μέσα από την πόλη τα 130mm είναι μάλλον απογοητευτικά. Μόνο τα ανοιχτά σμήνη φαίνονται αξιοπρεπώς. Τώρα για τους γαλαξίες, είναι δύσκολοι γιατί θες 8'' για να δεις σπείρες στον Μ51, χώρια που οι περισσότεροι είναι αδιαμόρφωτες θολούρες, Αναφέρω όσους με 130mm θα δεις να έχουν κάποια λεπτομέρεια: NGC891, Μ31, Μ82, Μ101, Μ51, NGC253, Μ104. Υπάρχουν κι άλλοι. Τα νεφελώματα είναι πιο δύσκολα, όμως όλα τα Messier φαίνονται από σκοτεινή περιοχή. Στην πραγματικότητα, με ένα narrowband φίλτρο θα καταφέρεις να δεις πολλά άλλα, αλλά και με περισσότερη λεπτομέρεια. Π.χ. με 130mm δε θα δεις τa Rosetta neb., το Cone neb., το Veil neb. Αυτά θέλουν φίλτρο. Απαιτητικά είναι και τα πλανητικά νεφελώματα, αλλά με φίλτρο γίνονται πολύ εύκολοι στόχοι. Τα ανοιχτά σμήνη είναι όλα πολύ εύκολα. Tα σφαιρωτά σμήνη είναι εύκολο να βρεθούν, όμως για να τα δεις όπως στις φωτογραφίες χρειάζεσαι 8'' το λιγότερο. Με 130mm στο Μ13 φαίνονται 20 άστρα. Ακόμα κι έτσι τα σφαιρωτά σμήνη είναι το πιο εντυπωσιακό θέαμα στις 5''. Χρησιμοποίησε τη μεγάλη μεγέθυνση, ρίξε ένα μαύρο πανί στο κεφάλι σου και κοίτα με την άκρη του ματιού σου για 15 λεπτά με μισή ώρα. Καθως περνά ο χρόνος, θα βλέπεις όλο και περισσότερα άστρα να εμφανίζονται. Είναι τέλειο. Από την πόλη δεν αξίζει, είναι εντελώς άλλο να δεις τα Μ13, Μ4, Μ22, Μ92 από σκοτεινή περιοχή.Τέλος, με τα 130mm μπορείς να κάνεις και επιστημονική παρατήρηση: να μετράς με το μάτι μεταβλητούς αστέρες και να καταθέτεις τις μετρήσεις σου στην AAVSO (λεπτομέρειες στο http://www.aavso.org/). Σε όλα αυτά ανέφερα καθόλου το GOTO ή έστω τον αστροστάτη; Το κλειδί για την εύρεση ενός deep sky αντικειμένου είναι το star hopping. Θέλει επιμονή στην εκμάθηση αλλά και καλό χάρτη (Skyatlas 2000). Μην ελπίζεις ποτέ να δεις το στόχο στο finder. Με 5x24 θα σημαδεύεις στο πλησιέστερο ορατό άστρο και θα πηγαίνεις συμβουλευόμενος το χάρτη. Ακόμα πιο χρήσιμο είναι να έχεις μαζί σου, ΠΑΝΤΑ, κυάλια (ας πούμε 10x50). Τα βρίσκω ανεκτίμητα για star hopping. Στόχοι που βρίσκονται μακριά από κάποια επαρκώς λαμπρά άστρα είναι δύσκολοι, όμως καθώς αποκτάς εμπειρία γίνονται όλο και πιο προσιτοί. Επιμονή θέλει λοιπόν. Αν δυσκολεύεσαι να βρεις deep sky αντικείμενα με τις 5'' θα δυσκολεύεσαι και με τις 8'' και με τις 10''. Κάνουν λάθος όσοι σου λένε να πάρεις 8ιντσο. Και πάλι θα ψάχνεις για στόχους μέσα από ένα πεδίο θέας μίας μοίρας. Όπως τα περιγράφεις νομίζω δε σου λείπει aperture αλλά η μέθοδος και οι σκοτεινοί ουρανοί. Τέλος, το GOTO θα σε κάνει να μη μάθεις ποτέ τον ουρανό. Χωρίς αυτό θα φτάσει μια μέρα που θα βγαίνεις για παρατήρηση και θα λες "δε θα κουβαλήσω τους χάρτες γιατί δεν τους χρειάζομαι"... Α! Με την EQ2 μπορείς να κάνεις αξιοπρεπή piggyback φωτογράφηση.

Κοίταξε, έχω τελειώσει σχολή ΑΕΙ θετικού προσανατολισμού και τυχαίνει να ξέρω κάποια πράγματα...Εσύ ακόμα ψάχνεις για ακριβή σχήματα των υποατομικών σωματιδίων; Έχεις ακούσει ποτέ για τροχιακά, απροσδιοριστία και τα σχετικά; Και αν είναι δυνατον δηλαδή! Τι σχέση έχει η "αποφυλοποίηση" της ύλης (παρακαλώ, έχει καταλάβει κανείς, οποιοσδήποτε σε αυτό το φόρουμ, τι στο καλό σημαίνει αυτή η λέξη με τη θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης; Και τι έγινε δηλαδή που η θεωρία αυτή είναι κυρίαρχη; Είναι κακό per se; Αν υπάρχει συνομωσία πρέπει να το αποδείξεις με απτά στοιχεία. Επίσης, επιμένω ότι οι αρχαίοι δεν κολλάνε στην εν λόγω συζήτηση. Εξάλλου, άλλη η επιστήμη της αρχαιότητας και άλλη η σύγχρονη. Βασίζονται σε διαφορετική μέθοδολογία. Σχετικά με τις συνομωσίες που βλέπεις στην επιστήμη, τι να πώ; Αναμφίβολα η επιστήμη είναι ένα ολόκληρο κοινωνικό φαινόμενο. Οι δικές σου ιδέες είναι σαν του Φεγεράμπεντ, μόνο πιο ακραίες. Το ότι η επιστήμη δεν προοδεύει με ορθολογικό τρόπο είναι κάτι που έχει γίνει αντιληπτό από τον Μεσοπόλεμο. Αυτό όμως ουδέποτε σήμαινε πως δεν έχει καταλήξει σε επιτυχείς περιγραφές του σύμπαντος. Όσον αφορά τα ερωτήματα που δεν έχουν απαντηθεί ακόμα, έχε υπόψην πως δεν βρήκαμε την τελική θεωρία. Και πάλι όμως από τη θέση που βρίσκομαι βρίσκω τα συμπεράσματα της σύγχρονης κοσμολογίας πειστικά. Ούτε μπορώ να κάνω τα δικά μου πειράματα στο ινστιτούτο Max Panck ουτε να χρησιμοποιήσω υπερυπολογιστές για να δοκιμάσω μοντέλα του σύμπαντος. Η αδυναμία μου αυτή δεν συνεπάγεται την ύπαρξη συνομωσίας. Είδα πώς λειτουργεί το πανεπιστημιακό σύστημα και δεν πιστεύω σε συνομωσίες. Εξάλλου, μην ξεχνάς πως το κατεστημένο των ΗΠΑ, εδώ και 30 χρόνια προσπαθεί να υπονομεύσει κάθε θεωρία που είναι κυρίαρχη, ακριβώς αντίθετα με τη δική σου άποψη δηλαδή. Κάτι τελευταίο: Ο Αριστοτέλης δεν έγινε σπουδαίος επειδή τον "έσπρωξε" ο Φίλιππος. Αντίστροφα, ο Φίλιππος τον προσέλαβε επειδή ήταν ήδη διάσημος. δεν τον επέβαλε η εξουσία, αλλά αγόρασε τις υπηρεσίες ενός που ήταν ο καλύτερος της εποχής του. Είναι φυσικό η εξουσία να αποζητά τους καλύτερους. Σε εποχές ηθικής παρακμής, κάποιοι μπορεί να χρησιμοποιήσουν την εξουσία για να επιβληθούν ως οι δήθεν καλύτεροι, όμως ο Αριστοτέλης δεν ζούσε σε τέτοια εποχή παρακμής.

Δηλαδή, και για να καταλάβω την επιστημονική μέθοδο ορισμένων, ότι πόρισμα ανθρώπων πιο έξυπνων από εμας δε μας αρέσει, εφόσον δε μπορούμε να το αντικρούσουμε με στέρεα μαθηματικά (τέτοια ώστε τα πορίσματά τους να επιβεβαιώνονται από την παρατήρηση και το πείραμα) τα ανάγουμε σε κάποια σκοτεινή συνομωσία που κρατά χιλιάδες χρόνια; Ωραία... Και τέλος πάντων τι σχέση έχει ο Ηράκλειτος, οι Ελεάτες, ο Αριστοτέλης (αυτός κι αν τα είχε κάνει πλακάκια με το κατεστημένο της εποχής του) με τη σύχρονη κοσμολογία;

Για μια στιγμή...Βάση ποιάς λογικής τα κβάζαρ ταυτίζονται με τα άστρα πρώτης γενιάς (Ρ ΙΙΙ); Από το μπλέ χρωματάκι τους; Αν το 3C273 είναι άστρο Ρ ΙΙΙ, άρα παλαιότερο ή σχεδόν ταυτόχρονο των πρώτων γαλαξιών, τότε πώς εξηγείται ότι απέχει "μόλις" 2-3 δισεκατομμύρια έτη φωτός; Δηλαδή, πώς είναι δυνατόν τα άστρα πρώτης γενιάς να είναι τόσο λαμπρά σε τέτοια απόσταση. Απαιτεί τεράστια, ασύλληπτη μάζα για κάτι τέτοιο και τότε πώς κατάφερε ένα άστρο τόσο μεγάλης μάζας να υπάρχει για 10 δις χρόνια, ένας γίγαντας με την ηλικία νάνου. Φαντάζομαι όλες οι σχέσεις που προκύπτουν από το διάγραμμα Hertzprung-Russell δεν ισχύουν για τα ΡΙΙΙ άστρα... Αν ένα άστρο είναι λαμπρότατο, είναι και ογκώδες, ζει και πολύ λίγο. Είναι αδύνατο να υπάρχουν ΡΙΙΙ ηλικίας 10 δις ετών (πρόσφατες μελέτες υποδεικνύουν πως τα ΡΙΙΙ άστρα είχαν όλα μεγάλες μάζες). Εκτός κι αν πούμε πως το σύμπαν είναι ηλικίας 2-3 δις ετών. Τότε όμως η Γη είναι νεότερη από το σύμπαν. Εκτός κι αν τα κβάζαρ δεν είναι σχετικιστικά αντικείμενα, αν δηλαδή είναι κοντά μας. Σε αυτήν την περίπτωση η ερυθρά απόκλιση πως μπορεί να εξηγηθεί; Μήπως το σύμπαν δε διατέλλεται, μήπως όλα είναι συνομωσία του κατεστημένου;

Δεν έχω καταλάβει ακριβώς ποιο είναι το ερώτημα. Αν όμως όντως αφορά ένα υποτιθέμενο παράδοξο ότι όλοι οι γαλαξίες που έχουν φωτογραφηθεί είναι "ώριμοι", άρα πού είναι οι νέοι, έχω να πώ τα εξής: Πρώτον, είναι πέραν των τρεχόντων τεχνικών δυνατοτήτων η φωτογράφιση εκέινης της εποχής. Δεύτερον, νομίζω πως διαφεύγει το γεγονός ότι οι γαλαξίες που φαίνονται στο Deep Field, στο Deep Field South και στο Ultra Deep Field (είναι φωτογραφίες του HST), δείχνουν σαφή σημάδια εξέλιξης. Αν μη τι άλλο, όσο πιο νέοι είναι (όσο πιο μεγάλη ερυθρή απόκλιση έχουν, όσο πιο πίσω κοιτάμε στο χρόνο), τόσο πιο μικροί είναι σε μέγεθος και μάζα. Οι γαλαξίες έφτασαν στις σημερινές τάξεις μεγέθους κανιβαλλίζοντας άλλους γαλαξίες καθ'όλη την ιστορία του σύμπαντος. Δεύτερον, μια λεπτομέρεια: η πρώτη γενιά άστρων, ο λεγόμενος Πληθυσμός ΙΙΙ, είναι λίγο προγενέστερος των πρώτων γαλαξιών. Τέλος, τα κβάζαρ δεν κολλάνε πολύ στο αρχικό ερώτημα. Παρά το ότι είναι χαρακτηριστικό του νεαρού σύμπαντος (αν και το κβάζαρ 3C273 στην Παρθένο έχει ερυθρή απόκλιση z=0,16 και δεν είναι τόσο νέο - και φαίνεται ακόμα και με 6'' κάτω από σκοτεινό ουρανό), δεν σχετίζονται με το θέμα της γέννησης των γαλαξιών. Ούτε και είναι τόσο αινιγματικά. Τα κβάζαρ είναι οι υπερδραστήριοι πυρήνες μακρινών γαλαξιών. Τώρα, όταν κανείς έχει το θάρρος να λέει τη γνώμη του, πρέπει και να έχει και το στομάχι για να αντέχει τα σχόλια των υπολοίπων. Χώρια που είναι πολύ συζητήσιμο αν στην επιστήμη υπάρχει πολύς χώρος για απόψεις. Θέλω να πώ, και ο Fred Hoyle έιχε την άποψή του, όμως τι να γίνει, το σύμπαν προήλθε από μια Μεγάλη Έκρηξη κι ας λέει ότι θέλει. Στην επιστήμη μετράει η πειραματική επιβεβαίωση. Αν λοιπόν κανείς λέει πως έφτιαξε μια νέα θεωρία, βουρ στο CERN για να την αποδείξει.

Δε θα αρέσει σε πολλούς αυτό που θα πώ, όμως η αλήθεια πρέπει να λέγεται. Πόλλή ημιμάθεια κυκλοφορεί στο φόρουμ (ελπίζω και όχι στον γενικότερο χώρο της ελληνικής ερασιτεχνικής αστρονομίας)! Ένας φιλόσοφος (ο L. Wittgestein) είχε πει "για όσα δε γνωρίζει κανείς, καλύτερα να σιωπά" ή επί το νεοελληνικότερον, "μερικές φορές καλύτερα να μασάς παρά να μιλάς"...

Σχετικά με τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας, μια και τις έχουν βρει αλλά δεν τις παροωθούν μέχρι να...ξεστοκάρουν. α) Φυσικό αέριο; Κι αυτό θα εξαντληθεί, κι αυτό μολύνει όσο και το πετρέλαιο, ενώ οι κινητήρες δεν είναι τόσο αποδοτικοί όσο οι πετρελαιοκινητήρες. β) Υδρογόνο, που αρέσει και στο Μπους; Η τεχνολογία μπορεί να χρειαστεί 200 χρόνια μέχρι να συναγωνιστεί τον πετρελαιοκινητήρα, και το κυριότερο: η πρώτη ύλη του υδρογόνου είναι το πετρέλαιο... γ) Ψυχρή σύντηξη; Χα! δ) Αιολική ενέργεια; Για να καλύψουμε τις τρέχουσες ανάγκες της βιομηχανίας με αιολική ενέργεια πρέπει να καλύουμε τη μισή έκταση του πλανήτη με γεννήτριες. Και πάλι, οι περιοχές με αρκετό αέρα δεν είναι τόσο πολλές (βέβαια, το ότι στη Μήλο το αιολικό πάρκο έχει μόνο τρεις γεννήτριες είναι γελοίο, αλλά δεν είναι της παρούσης). ε) Ηλιακή ενέργεια; Αν είναι να αντικαταστήσουμε τον άνθρακα με αυτή σε παγκόσμια κλίμακα, είναι πρόβλημα το ότι δεν έχει ήλιο 24 ώρες κάθε μέρα, ότι κάποιες χώρες έχουν αρκετό ήλιο και άλλες δεν έχουν, ότι η ηλιακή ενέργεια (αυτή τη στιγμή και για πολύ καιρό ακόμα) είναι πανάκριβη, ότι και πάλι πρέπει να καλύψουμε τη μισή Γη με κυψέλες. στ) Βιολογική ενέργεια; Πρέπει να καλλιεργούμε τα δύο τρίτα της έκτασης του πλανήτη με σόγια. ζ) μένει η πυρηνική ενέργεια, η οποία όμως ως γνωστόν είναι επικίνδυνη και κόλαφος για το περιβάλλον. Ένα κοινό που έχουν όλες αυτές οι μορφές ενέργειας είναι πως η τεχνολογία τους είναι σε καταθλιπτικά πρώιμο στάδιο. Για ορισμένες είναι μάλλον βέβαιο πως δεν έχουν και πολύ μέλλον (π.χ. η ηλιακή). Ο λόγος που επικράτησαν πετρέλαιο και λιγνήτης είναι πως είναι μακράν τα πιο φτηνά και αποτελεσματικά καύσιμα. Τέλος, όποιος θέλει να πάει στα άστρα πρέπει να νικήσει τη βαρύτητα χρησιμοποιώντας καύσιμα που παράγονται από το πετρέλαιο. Δεδομένου μάλιστα πως η ανύψωση ενός γραμμαρίου μάζας σε τροχιά κοστίζει κάπου 10000 δολάρια, αν δε βρεθεί εξωφρενικά φτηνότερο καύσιμο, ή εξωφρενικά αποτελεσματικότεροι κινητήρες δεν πρόκειται ποτέ η ανθρωπότητα να πάει...στα άστρα. Εξάλλου, για ποιο λόγο να επιχειρήσει κάτι τέτοιο; Αν έχει μέλλον, όλο βρίσκεται εδώ στη Γη.

Το φίλτρο νεφελωμάτων δεν υποκαθιστά το σκοτεινό ουρανό βέβαια. Αυξάνει το κοντράστ των νεφελωμάτων και υποβοηθά την παρατήρησή τους. Είναι ανεκτίμητο ακόμα και σε σκοτεινό και καθαρό ουρανό. Από την εμπειρία μου ξέρω πως σε πλανητικά νεφελώματα είναι απλά καταπληκτικό! Είτε πας είτε δεν πας σε σκοτεινό ουρανό (νοείται αστρονομική παρατήρηση χωρίς βόλτα στις εξοχές όμως; ) πάρε ένα. Α! Είναι παντελώς άχρηστο στα σφαιρωτά σμήνη και στους γαλαξίες. Μην ξεχνάς πως το φίλτρο "κόβει" ένα μέρος του ορατού φάσματος, οπότε κάποια άστρα απλά θα πάψεις να τα βλέπεις - δες με φίλτρο το Trapezium στο Μ42. Για χρώμα ούτε για αστείο. Όπως έγραψε κάποτε το Astronomy χρειάζεσαι είτε 20 ίντσες είτε ένα διοπτρικό που κοστίζει όσο μια Μερσεντές. Πολύ απλά, ο ουρανός δεν έχει καμία σχέση με όσα δείχνουν οι φωτογραφίες. Με τις 8 σου ίντσες (σαν ατάκα τσόντας ακούγεται αυτό!!!) όταν θα δεις το Μ13 από τα σκοτάδια για πρώτη φορά θα σου κοπεί η ανάσα - κυριολεκτικά. Μην ξεχάσεις και το Μ11...

Το θέμα αν θα επιβιώσει ο άνθρωπος είναι διαφορετικό από το αν θα επιβιώσει ο Δυτικός πολιτισμός. Εντελώς διαφορετικό. Η αλλαγή του περιβάλλοντος είναι απειλή για τον πολιτισμό μας και όχι για το είδος. Εξάλλου οι αλλαγές που προβλέπονται είναι σαφώς πιο ήπιες από την τελευταία εποχή των παγετώνων (κατά τη διάρκεια της οποίας δημιουργήθηκε το είδος μας και εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον Παλαιό Κόσμο). Ο άνθρωπος μπορεί να επιβιώσει και χωρίς την τεχνολογία. Εξάλλου ακόμα κι αν σχεδόν όλοι μας χαθούμε, αρκεί ένας παγκόσμιος πληθυσμός 10000 ψυχών για να επιβιώσει (και μάλιστα να ακμάσει) το είδος (τόσος ήταν ο παγκόσμιος πληθυσμός στην Παλαιολιθική εποχή και αποδείχθηκε επαρκέστατος, αφού είμαστε εδώ). Τώρα, όπως μαθαίναμε στο πανεπιστήμιο, βασικός νόμος της Εξέλιξης είναι η εξαφάνιση. Επίσης, πιο βασικό είναι το γεγονός πως η Εξέιλιξη δεν έχει σχέδιο, δεν υπάρχει τελεολογικό μοτίβο προόδου. Η Εξέλιξη προχωρά οπορτουνιστικά. Άρα μια μέρα το είδος, ό,τι κι αν κάνουμε με τον πολιτισμό μας, θα εξαφανιστεί. Μπορεί να μετεξελιχθεί σε νέο είδος, μπορεί και απλά να εξαφανιστεί. Δοσμένου πως για τα ανώτερα είδη, η μέση ηλικία ενός είδους είναι το λιγότερο 100000 και το πολύ 1000000 χρόνια και ο Homo Sapiens υπάρχει εδώ και 200000 χρόνια, μπορεί ο καθένας να βγάλει τα συμπεράσματά του. Τους παλαιοντολόγους ανησυχεί τελευταία η ανακάλυψη πως το γένος Homo, ενώ υπάρχει εδώ και 5000000 χρόνια, ενώ υπήρξαν πάνω από 50 είδη, τα τελευταία 35000 χρόνια έμεινε με μόνο ένα είδος. Δηλαδή το γένος Homo έχασε την ποικιλότητά του. Ο Homo Sapiens κυριάρχησε ή απλά γλίτωσε; Τώρα, πού χωράει η τεχνολογία και ο πολιτισμός σε όλα αυτά; Νομίζω δεν υπάρχει πολύς χώρος! Κατ'αρχήν, σε εκατό (άντε διακόσια, μπορεί όμως και τριάντα) χρόνια οι πηγές ενέργειας (βλ. πετρέλαιο) τελειώνουν. Αυτό θα σημάνει και το τέλος των μεγάλων μοντέρνων κρατών, καθώς και το τέλος της σύγχρονης βιομηχανίας, οπότε και τέλος οι χρηματοδοτήσεις σε όλα τα ερευνητικά κέντρα, οπότε τέλος η πρόοοδος της τεχνολογίας. Το διάστημα δε θα σώσει τον πολιτισμό μας, εκεί κι αν δεν υπάρχει πετρέλαιο...οπότε αν δε βρεθεί εναλλακτική λύση στο ενεργειακό πρόβλημα, ο πολιτισμός μας δεν έχει μέλλον. Με αυτά θέλω να δείξω πως η τεχνολογία δε μπορεί να δώσει λύση στο πρόβλημα της επιβίωσης του πολιτισμού. Εξάλλου δεν είναι καν το θεμέλιό του. Και μπορεί ευκολότατα να αποτελέσει την ταφόπλακά του. Με πυρηνικά ή με ρύπανση ή με συνδυασμό τους, μπορεί να μετατρέψει γρήγορα την Εποχή Του Διαστήματος σε Δεύτερη Εποχή Του Λίθου. Το ερώτημα (και η ανησυχία μας δεν είναι τόσο αν θα επιβιώσουν κάποιοι, όσο αν αυτοί θα είναι λευκοί...

Ξέρει καινείς έναν αξιόπιστο, απλό και αν γίνεται γρήγορο τρόπο να περνά τα τροχιακά στοιχεία αυτών των αντικειμένων στο Ciel;

Κι εγώ για το N.America neb. μόνο αποτυχίες έχω να παρουσιάσω. Δεν το έχω δει ποτέ και ούτε σκοτεινοί ουρανοί, ούτε φίλτρα βοήθησαν. Κι όταν διαβάζω στο Sky and Telescope τη Sue French πως τάχα μου το βλέπει άνετα με το 4ιντσό της τρελαίνομαι...Τι πάει στραβά;

α) Για το Cartes du Ciel δε γνωρίζω πώς δείχνει το κομμάτι C. Μια ιδέα είναι να κατεβάσει κανείς τα στοιχεία του από το harvard.edu - εννοώ να τα καταχωρήσει manually. Όταν πάντως το είχα κάνει κάποτε για άλλο κομήτη, μου τον έβγαλε στην άλλη άκρη του ουρανού και ακόμα ψάχνω το λάθος. β) Η εκτίμηση του Cartes du Ciel είναι χοντρική. Το κομμάτι Β ήδη έχει σπάσει στα δύο (βλ.spaceweather.com) και καλύτερα ο καθένας να κάνει εκτίμηση μόνος του. Εγώ δεν κοιτάω καν τι γράφει το Cartes du Ciel. γ) Χρώμα σε ουρά κομήτη απαιτεί να είναι αυτός μεγάλος, ερχόμενος απ'ευθείας από το νέφος το Όορτ, βλ Hale-Bopp- τουλάχιστον αυτά λέει η θεωρία (Gerald North "Advanced Amateur Astronomy") . δ) Χτές (25/4) η συννεφιά με εμπόδισε να διερευνήσω το ζήτημα των μετεώρων. Θα προσπαθήσω πάλι αύριο και μεθαύριο (απόψε αδύνατο), αλλιώς του χρόνου. Άραγε υπάρχει μια ισχνή πιθανότητα για μια νέα βροχή μετεώρων ή είναι περιστασιακό το φαινόμενο; Μέχρι τότε θα έχω αποκτήσει και εμπειρία στην παρατήρηση μετεώρων. Α! Και μια ξαπλώστρα, αλλιώς να ετοιμαστώ για αυχενικό σύνδρομο...

Για τους τρεις διάττοντες που είδα περιμένω κάπαοια απάντηση. Κανείς δεν ήταν έξω Κυριακή βράδυ;

Παραθέτω έναν πρόχειρο χάρτη που έφτιαξα από το Ciel. Είναι για το κομμάτι Β.

α) Χτες, ενώ παρατηρούσα από σκοτεινή περιοχή, μεταξύ 22:00 και 23:00 (ώρα Ελλάδας), είδα τρία μετέωρα που μου φάνηκε να είχαν κοινή προέλευση στο η της Μεγάλης Άρκτου. Ένα τέταρτο πέρασε από το πεδίο του προσοφθαλμίου μου (το τρίτο στην...αστρονομική μου καριέρα) αν και δεν μπόρεσα να εντοπίσω την πηγή του. Επειδή ποτέ άλλοτε δεν μου έτυχε να δω τρία μετέωρα με κοινή πηγή μέσα σε μία ώρα και να μην γνωρίζω για βροχή μετεώρων εκείνη τη μέρα, καθώς οι Λυρίδες ήταν στις 22 Απριλίου και το η της Μεγάλης Άρκτου δεν έχει σχέση με αυτές, ρωτώ μήπως κανείς παρατήρησε χτες βράδυ κάτι παρόμοιο, ή αν γνωρίζει για κάποια βροχή μετεώρων που δεν γνωρίζω. Τα μετέωρα ήταν αρκετά λαμπερά, το ένα γύρω στο 2ο μέγεθος, τα άλλα μάλλον εξίσου. β) Απλά αναφέρω την παρατήρησή μου για τον κομήτη 73P/Schwassmann-Wachmann (το κομμάτι Β). Στις 23:00 (ώρα Ελλάδας) φαινόταν με τα κυάλια (10x50) και η ουρά του είχε μήκος σχεδόν 1 μοίρα! Με τηλεσκόπιο 130mm ο πυρήνας φαινόταν καθαρά, σαν άστρο με άλω. Η εκτίμησή μου για το μέγεθος είναι 8.5-8.7. Το Spaceweather.com αναφέρει πως το κομμάτι Β έχει σπάσει στα δύο - το δεύτερο κομμάτι δεν το είδα. Προτείνω ανεπιφύλακτα την παρατήρηση του κομήτη, είναι το highlight των ημερών. Αύριο θα ψάξω και για το κομμάτι C.

Και πώς γίνεται στην TouCam Pro να διαβάζει κανείς το ηλεκτρικό σήμα σε κάθε pixel; Εννοώ, πώς γίνεται η μέτρηση του άστρου; (Ρωτάω και για να μαθαίνω - νόμιζα πως αυτά γίνονται μόνο με τις CCD κάμερες)

Πάντως, επειδή θα σας είναι αδύνατο να χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε από αυτά τα καλούδια, ευχαρίστως θα αναλάβω εγώ την θέση εργασίας. Επάγγελμα: 365 μέρες το χρόνο αστρονομική παρατήρηση και έρευνα, με κορυφαίο εξοπλισμό που αγόρασαν άλλοι! (Jack Newton, David Levy κ ΣΙΑ ετοιμαστείτε να φάτε τη σκόνη μου). Να χρησιμοποιήσετε εσείς τον εξοπλισμό το αποκλείω, θα σας πάρει μια πενταετία να τον μάθετε, αν σας τα δείξει κανένας - και φημίζομαι ότι κρατώ τα επαγγελματικά μυστικά...Ακόμα δεν ηρέμησα.

Σχετικά με τη δυνατότητα μετακίνησης, τα LX200 των 14 και 16 ιντσών δεν μετακινούνται. Το 16ιντσο ζυγίζει 146 κιλά. Μόνο με σιδηροτροχίες μετακινείται. Αλλά τότε θα θέλετε και τρενάκι. Πιο πριν αναφέρθηκε πως αναζητείτε ρομποτικούς μηχανισμούς ώστε να μπορούν να το χειριστούν και οι αδαείς. Δυστυχώς όμως, όσο πιο αυτοματοποιημένο είναι το τηλεσκόπιο τόσο πιο έμπειρος πρέπει να είσαι. GOTO τηλεσκόπια, CCD κάμερες, τηλεχειρισμοί, δεν είναι φιλικά προς το χρήστη. Το LXD200 δεν έχει τη φιλοσοφία των PCs. Εδώ που τα λέμε ποιός θα αφήσει έναν αδαή να ακουμπίσει κάτι που κόστισε όσο μια Cayenne; Και όταν χτίζουν αστεροσκοπία τα αναθέτουν σε σχετικούς. Ο τρόπος που πάει να στηθεί το πρότζεκτ είναι ο σίγουρος δρόμος για την αστρονομική αποτυχία (και με πάταγο) και οικονομική χρεωκοπία. Αν οι χρηματοδότες έχουν λεφτά για χάρισμα, ας χρηματοδοτίσουν το επόμενό μου τηλεσκόπιο (και ξέρω να το χρησιμοποιήσω). Α! Θέλω και μια CCD κάμερα της SBIG, την STL11000M και ένα Self-Guided Spectrograph της ίδιας εταιρίας. Δεν ξέρω γιατί τα πήρα.