Δροσος Γεωργιος

Νέο αναβαθμισμένο μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης από την DeepSeek. Ταράζει και πάλι τα νερά η καινοτόμος κινεζική εταιρεία. H DeepSeek έδωσε στην κυκλοφορία το V3-0324, ένα αναβαθμισμένο γλωσσικό μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης το οποίο όπως και τα προηγούμενα της κινεζικής εταιρείας παρουσιάζει επιδόσεις που ξεπερνούν τα αντίστοιχα μοντέλα κολοσσών της βιομηχανίας της τεχνολογίας και του τομέα του ΑΙ όπως η Google, η Metα (Facebοοκ, Instagram) και η OpenAI (ChatGPT).Όπως και τα προηγούμενα μοντέλα της DeepSeek έτσι και αυτό είναι ένα μοντέλο ανοιχτού κώδικα και δεν ανήκει στην κατηγορία των διαφόρων μοντέλων ΑΙ συλλογισμού αλλά είναι σχεδιασμένο για να παρέχει απαντήσεις άμεσα και χωρίς να χρειάζεται χρόνο για να σκεφτεί το ερώτημα που του τίθεται. Τέτοια μοντέλα έχουν εφαρμογή σε υπηρεσίες που η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ταχύτητα στην απόκριση είναι το ζητούμενο όπως για παράδειγμα, chatbot που επικοινωνούν με χρήστες σε πραγματικό χρόνο και διαφόρων ειδών ψηφιακοί βοηθοί.Η DeepSeek έχει ταρακουνήσει για τα καλά τη βιομηχανία της τεχνητής νοημοσύνης αφού βρήκε τρόπο ώστε να αναπτύσσει προηγμένα μοντέλα ΑΙ με εξαιρετικά χαμηλό κόστος διατηρώντας ένα πολύ μικρό αριθμό εργαζομένων σε σχέση με τα τεράστια ποσά και το μεγάλο αριθμό προσωπικού που χρειάζονται οι υπόλοιπες εταιρείες του κλάδου. Επιπλέον προς το παρόν τουλάχιστον η DeepSeek εμφανίζεται ως ένα «ερευνητικό εργαστήρι» κάνοντας διαθέσιμη σε μεγάλο βαθμό την τεχνογνωσία της και διατηρώντας μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα γεγονός που επίσης δημιουργεί πονοκεφάλους στους μεγάλους παίκτες της αγοράς ΑΙ. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1937274/neo-anavathmismeno-montelo-technitis-noimosynis-apo-tin-deepseek/

Στη Χιλή μεταφέρθηκαν δεκαπέντε πτηνά που ανήκουν σε είδος που απειλείται με εξαφάνιση. Τα πτηνά μεταφέρθηκαν οδικώς μέσα σε ξύλινα κιβώτια από τον εθνικό δρυμό Παταγονίας Από την Αργεντινή στη Χιλή μεταφέρθηκαν δεκαπέντε ρέα, μεγαλόσωμα πτηνά που μοιάζουν με στρουθοκάμηλους, στο πλαίσιο ενός προγράμματος για τη διάσωση του απειλούμενου είδους στην Παταγονία.Τα πτηνά μεταφέρθηκαν οδικώς μέσα σε ξύλινα κιβώτια από τον εθνικό δρυμό Παταγονίας – ο οποίος βρίσκεται στην επαρχία Σάντα Κρους της Αργεντινής – στον χιλιανό δρυμό της περιφέρειας Αϊσέν, σχεδόν 1.000 χιλιόμετρα νότια του Σαντιάγο. Ύστερα από μια περίοδο προσαρμογής, θα αφεθούν ελεύθερα στο πάρκο.Στην περιφέρεια Αϊσέν, ο πληθυσμός των ρέα (rhea pennata) «έχει μειωθεί δραματικά» λόγω της κτηνοτροφίας και του κυνηγιού. «Πρότυπο για μελλοντικές δράσεις» Ο Χιλιανός υπουργός Γεωργίας Εστέβαν Βαλενσουέλα χαιρέτισε τη διεθνική πρωτοβουλία, η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει «πρότυπο για μελλοντικές δράσεις που θα επέτρεπαν σε απειλούμενα είδη να επιστρέψουν σε οικοσυστήματα όπου άλλοτε ευδοκιμούσαν».Από το 2015, στον εθνικό δρυμό Παταγονίας εφαρμόζεται πρόγραμμα που περιλαμβάνει την εκτροφή των συγκεκριμένων πτηνών σε κέντρα αναπαραγωγής. Στόχος είναι ο πληθυσμός τους να αυξηθεί από 68 και 100 ενήλικα πτηνά, ώστε να θεωρηθεί αυτοσυντηρούμενος. Η Rhea pennata είναι ενδημικό πτηνό της Νότιας Αμερικής και το ύψος των πτηνών είναι συνήθως γύρω στο ένα μέτρο. https://www.naftemporiki.gr/green/wildlife/1936924/sti-chili-metaferthikan-dekapente-ptina-poy-anikoyn-se-eidos-poy-apeileitai-me-exafanisi/

Το αρχαιότερο ψάρι του κόσμου εικαζόταν εξαφανισμένο για 60 εκατομμύρια χρόνια πριν ανακαλυφθεί ξανά. Ανάμεσα στα πολλά θαύματα και τις αρχαίες ιστορίες για τη θαλάσσια ζωή και τα πλάσματα του ωκεανού, ένα ψάρι που για καιρό θεωρούνταν εξαφανισμένο από τον πλανήτη μας, τράβηξε την παγκόσμια προσοχή.Το ενδιαφέρον αυτό προέκυψε από ένα απρόσμενο εύρημα που άλλαξε την οπτική μας για το τι μπορεί ακόμη να κρύβεται στα βάθη της θάλασσας.Πριν από το 1938, οι ειδικοί ανέφεραν το κοιλάκανθο (coelacanth) ως ένα κλασικό παράδειγμα εξαφανισμένου ψαριού, που χρονολογείται πάνω από 400 εκατομμύρια χρόνια. Οι επιστήμονες πίστευαν πως είχε εξαφανιστεί πριν από 65 έως 70 εκατομμύρια χρόνια.Αυτή η υπόθεση κατέρρευσε όταν μια 32χρονη υπάλληλος μουσείου στο Ανατολικό Λονδίνο της Νότιας Αφρικής εξέτασε ένα παράξενο δείγμα που έφερε ένας ντόπιος ψαράς κοντά στον ποταμό Τσαλούμνα. Το ψάρι δεν ταίριαζε σε καμία γνωστή κατηγορία που γνώριζε.Λίγο αργότερα, επικοινώνησε με τον καθηγητή Τζέιμς Λέοναρντ Μπρίερλι Σμιθ από το Πανεπιστήμιο Ρόουντς για συμβουλή. Εκείνος επιβεβαίωσε πως επρόκειτο πράγματι για έναν ζωντανό κοιλάκανθο.Αυτή η αναπάντεχη ανακάλυψη άλλαξε την αφήγηση της ζωολογίας και έδειξε πόσο ελλιπές μπορεί να είναι το αρχείο των απολιθωμάτων, ειδικά όταν επιβιώνουν μόνο λίγα άτομα ενός είδους. Μια συναρπαστική ιστορία ψαριού Για πολλούς επιστήμονες, η «επανεμφάνιση» του κοιλάκανθου τον κατατάσσει στην κατηγορία των λεγόμενων «ταξινομικών Λαζάρων» (Lazarus taxa) — πλάσματα που εξαφανίζονται και επανεμφανίζονται χωρίς προειδοποίηση.Μία χαρακτηριστική στιγμή από εκείνη την περίσταση παραμένει το τηλεγράφημα του Μπρίερλι Σμιθ: «Εξαιρετικής σημασίας - Διατηρήστε σκελετό και βράγχια = Περιγραφή ψαριού».Κανείς δεν περίμενε αυτά τα λόγια, όμως επιβεβαίωσαν ότι κάτι σπάνιο είχε έρθει στην επιφάνεια.Μετά από αυτό το γεγονός, πέρασε πάνω από μία δεκαετία μέχρι να εμφανιστεί άλλος ένας κοιλάκανθος. Το 1952, δύο ψαράδες στα Νησιά Κομόρες έπιασαν κατά λάθος το δεύτερο δείγμα, πυροδοτώντας νέο ενδιαφέρον στους θαλάσσιους ερευνητές.Ακολούθησε άλλη μία σημαντική ανακάλυψη τη δεκαετία του 1990, όταν οι ειδικοί εντόπισαν ένα δεύτερο είδος γύρω από το αρχιπέλαγος της Ινδονησίας. Αυτά τα δύο είδη ονομάζονται: Κοιλάκανθος του δυτικού Ινδικού Ωκεανού (Latimeria chalumnae) Κοιλάκανθος της Ινδονησίας (Latimeria menadoensis) Ο κοιλάκανθος έχει μοναδικά φυσικά χαρακτηριστικά. Αυτό το ψάρι ξεχωρίζει για τα λοβοειδή θωρακικά του πτερύγια, τα οποία θεωρούνται πρώιμος σύνδεσμος με τα σπονδυλωτά που τελικά βγήκαν στη στεριά. Τα πτερύγιά του κινούνται συγχρονισμένα, επιτρέποντάς του να κινείται ευέλικτα στον βυθό.Σε αντίθεση με τα περισσότερα άλλα ψάρια, διαθέτει επίσης έναν ασυνήθιστο αρθρωτό μηχανισμό στο κρανίο του, που παλαιότερα είχε δημιουργήσει εικασίες για τον τρόπο που δαγκώνει ή επεξεργάζεται την τροφή του.Ο χρωματισμός του συχνά συγχωνεύεται με το βραχώδες περιβάλλον όπου ζει, προσφέροντάς του κάποιο βαθμό καμουφλάζ στα βαθιά νερά.Το συγκεκριμένο περιβάλλον του παρέχει επαρκή προστασία από θηρευτές, ενώ ο χαμηλός του μεταβολισμός το βοηθά να επιβιώνει με περιορισμένους πόρους.Οι επιστήμονες παρατηρούν πως κατά τη διάρκεια της ημέρας ξεκουράζεται σε κοιλώματα ηφαιστειακών σπηλαίων — μια τακτική που πιθανότατα το προστατεύει από κινδύνους στα ανοιχτά νερά. Προγονικοί δεσμοί με τα χερσαία ζώα Οι ερευνητές κατατάσσουν τον κοιλάκανθο στην ομάδα Sarcopterygii, δηλαδή στα λοβοπτέρυγα ψάρια, στην οποία ανήκουν και οι πνευμονοψάρες, αλλά και οι πρώτοι πρόγονοι των αμφιβίων, των ερπετών και των θηλαστικών.Κοινά χαρακτηριστικά του σκελετού, όπως τα στιβαρά οστά στα πτερύγια, υποδεικνύουν μια στενότερη σχέση με οργανισμούς που προσαρμόστηκαν στη ζωή στην ξηρά.Αυτός ο σύνδεσμος είναι συναρπαστικός, καθώς δείχνει πώς ορισμένα υδρόβια χαρακτηριστικά αντικατοπτρίζουν δομές που αργότερα εμφανίστηκαν σε πλάσματα που περιπλανήθηκαν σε ξηρά εδάφη.Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι το ρινομετωπικό όργανο του κοιλάκανθου, που βρίσκεται στο ρύγχος του, μπορεί να ανιχνεύει ηλεκτρικά σήματα από θηράματα.Αυτή η προσαρμογή θυμίζει στρατηγικές που παρατηρούνται και σε άλλα λοβοπτέρυγα ψάρια, υποδεικνύοντας έναν σύνδεσμο ανάμεσα στα σύγχρονα είδη και εκείνα που έφτασαν στη στεριά πριν από εκατομμύρια χρόνια.Οι παρατηρητές σημειώνουν ότι αυτή η κρυφή ικανότητα υπογραμμίζει πώς ένας αρχαίος σχεδιασμός μπορεί να παραμένει αποτελεσματικός.Η εξειδικευμένη του οικολογική θέση τον προστατεύει επίσης από έντονο ανταγωνισμό. Άλλοι ωκεάνιοι θηρευτές σπάνια περιπολούν αυτά τα σκοτεινά, ήσυχα βάθη, προσφέροντας στον κοιλάκανθο χώρο για να επιβιώσει χωρίς να χρειάζεται να αλλάξει τα βασικά του χαρακτηριστικά που πρωτοεμφανίστηκαν αιώνες πριν.Αυτή η απόλυτη ταύτιση μεταξύ οργανισμού και περιβάλλοντος αποκαλύπτει μια ισχυρή στρατηγική: παραμονή σε ένα χώρο όπου ο εξωτερικός κόσμος δύσκολα παρεμβαίνει. Μια εμπνευσμένη ιστορία προσαρμογής και επιβίωσης Πολλές μορφές ζωής εξελίσσονται συνεχώς για να επιβιώσουν. Αντίθετα, η ιστορία αυτού του ψαριού αναδεικνύει πώς ένα πλάσμα μπορεί να επιμείνει όταν οι εξωτερικές πιέσεις είναι ελάχιστες και η εσωτερική του φυσιολογία ταιριάζει απόλυτα με τις συνθήκες του περιβάλλοντός του.Παρότι προκάλεσε έκπληξη στους ζωολόγους, ο κοιλάκανθος συνέχιζε ήσυχα να επιβιώνει σε ένα περιβάλλον πλήρως προσαρμοσμένο στις ικανότητές του.Για πολλούς παρατηρητές, πυροδοτεί συζητήσεις για τη βιοποικιλότητα και τους απροσδόκητους τρόπους με τους οποίους η ζωή αντέχει.Ενώ κάποιοι μπορεί να τον χαρακτηρίζουν «απολίθωμα», είναι ξεκάθαρα ένας επιζών.Κάθε του εμφάνιση ενθαρρύνει τους ειδικούς να συνεχίσουν την παρακολούθηση των βαθέων θαλασσών — περιοχών που ίσως φιλοξενούν και άλλα πλάσματα που έχουμε θεωρήσει εξαφανισμένα.Οι επιστήμονες συνεχίζουν να ερευνούν αν αυτό το ψάρι κρύβει άγνωστα ακόμα χαρακτηριστικά. Κάθε παρατήρηση μπορεί να εμπλουτίσει την κατανόησή μας για την εξέλιξη των θαλάσσιων οργανισμών.Οι ερευνητές ελπίζουν πως περαιτέρω μελέτες ίσως ρίξουν φως σε προσαρμογές που παραμένουν κρυμμένες σε σκοτεινές, απομακρυσμένες γωνιές του ωκεανού.Η γεωλογική σταθερότητα βοήθησε τους κοιλάκανθους Το αρχαίο περιβάλλον των υποθαλάσσιων σπηλαίων έχει αλλάξει ελάχιστα μέσα στους αιώνες.Χάρη σε αυτή τη σταθερότητα, ο κοιλάκανθος δεν αντιμετώπισε τις έντονες πιέσεις που υφίστανται άλλα είδη σε ταχέως μεταβαλλόμενα οικοσυστήματα.Μπορεί οι πηγές τροφής να είναι περιορισμένες, αλλά ο αργός ρυθμός ζωής του μειώνει τις ενεργειακές του απαιτήσεις. "https://www.iefimerida.gr"

«ΔΑΙΔΑΛΟΣ»: Η Ελλάδα περνά στην εποχή των υπερυπολογιστών. Με δυνατότητα επεξεργασίας δεδομένων που μέχρι χθες φάνταζαν ασύλληπτα για τα ελληνικά δεδομένα, ο ΔΑΙΔΑΛΟΣ ανοίγει τον δρόμο σε επαναστατικές εφαρμογές που αγγίζουν κάθε πτυχή της επιστήμης, της οικονομίας και της κοινωνίας.Το όνομα «ΔΑΙΔΑΛΟΣ» δεν επιλέχθηκε τυχαία για τον νέο ελληνικό υπερυπολογιστή, που εγκαινιάστηκε πρόσφατα. Ο μυθικός αρχιτέκτονας και εφευρέτης συμβολίζει την ευφυΐα, την εφευρετικότητα, αλλά και την τόλμη που απαιτούνται σήμερα για την είσοδο μιας χώρας στον παγκόσμιο χάρτη της υψηλής τεχνολογίας.Η δημιουργία του ΔΑΙΔΑΛΟΥ αποτελεί μια σπουδαία τομή για την Ελλάδα, καθώς σηματοδοτεί τη μετάβασή της από την ψηφιακή ουρά στην τεχνολογική πρωτοπορία. Με δυνατότητα επεξεργασίας δεδομένων που μέχρι χθες φάνταζαν ασύλληπτα για τα ελληνικά δεδομένα, ο ΔΑΙΔΑΛΟΣ ανοίγει τον δρόμο σε επαναστατικές εφαρμογές που αγγίζουν κάθε πτυχή της επιστήμης, της οικονομίας και της κοινωνίας.Ο υπερυπολογιστής, που στεγάζεται σε υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις και αποτελεί αποτέλεσμα συνεργασίας ελληνικών πανεπιστημίων, ερευνητικών φορέων και διεθνών εταίρων, είναι ένας επιταχυντής γνώσης που θα μεταμορφώσει άμεσα τις δυνατότητες έρευνας και καινοτομίας της χώρας. Από την ιατρική και την πρόγνωση φυσικών καταστροφών μέχρι τη ναυτιλία και την τεχνητή νοημοσύνη, οι δυνατότητες που ανοίγονται είναι πρακτικά απεριόριστες.Κομβικός υπήρξε ο ρόλος της Ειδικής Γραμματείας Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού, η οποία συντονίζει την Επιτροπή για την Τεχνητή Νοημοσύνη στην Ελλάδα. Η συμβολή της στον σχεδιασμό και την υλοποίηση του ΔΑΙΔΑΛΟΥ ενισχύει τη στρατηγική θέση της χώρας στον διεθνή ανταγωνισμό, αποδεικνύοντας ότι η οργανωμένη προσέγγιση και ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός αποτελούν κλειδιά επιτυχίας.Πέρα από τις προφανείς τεχνολογικές δυνατότητες, ο ΔΑΙΔΑΛΟΣ έρχεται ως μια δυναμική απάντηση στο brain drain. Είναι ένα μήνυμα προς τους νέους επιστήμονες, που πλέον έχουν ένα πολύτιμο εργαλείο για να εξελίξουν και να αξιοποιήσουν τις ιδέες τους εντός συνόρων. Αντίστοιχα, καθιστά τη χώρα έναν υπολογίσιμο παίκτη στην ευρωπαϊκή ψηφιακή ατζέντα, προσφέροντας πολύτιμο κεφάλαιο στον ευρωπαϊκό σχεδιασμό υπερυπολογιστικής δύναμης.Ασφαλώς, η πρόκληση τώρα βρίσκεται στην αποτελεσματική αξιοποίηση του ΔΑΙΔΑΛΟΥ. Το στοίχημα δεν είναι απλά τεχνολογικό, είναι βαθιά θεσμικό και κοινωνικό. Η Ελλάδα πρέπει να δείξει την απαραίτητη ωριμότητα και διορατικότητα, ώστε να εντάξει αυτό το επίτευγμα στο στρατηγικό της σχέδιο, αποφεύγοντας λάθη του παρελθόντος, όπου μεγάλες τεχνολογικές υποδομές παρέμεναν ανεκμετάλλευτες ή υποχρησιμοποιούνταν.Η παρουσία του ΔΑΙΔΑΛΟΥ αποτελεί, λοιπόν, όχι απλά ένα τεχνολογικό γεγονός, αλλά έναν καταλύτη, που μπορεί και πρέπει να μεταβάλει τη νοοτροπία της χώρας μας προς το καλύτερο. Μια Ελλάδα με αυτοπεποίθηση που βλέπει μακριά, που καινοτομεί και που μπορεί να δώσει λύσεις σε σύνθετα προβλήματα, όχι μόνο για τον εαυτό της, αλλά και για ολόκληρη την ανθρωπότητα.Ο ΔΑΙΔΑΛΟΣ είναι εδώ, η Ελλάδα μόλις ξεκίνησε να πετάει ψηλά. Ας μην εγκλωβιστούμε στον λαβύρινθο των αμφιβολιών και των μικρών προσδοκιών. Ας βρούμε, όπως ο μυθικός του εμπνευστής, την έξοδο προς την καινοτομία και την πρόοδο. Η «κόκκινη γραμμή» του ΝΟΚ, στον αέρα ο υπερυπολογιστής Δαίδαλος https://www.tovima.gr/2025/03/25/to-vima-intelligence/daidalos-i-ellada-perna-stin-epoxi-ton-yperypologiston/

Η ευρωπαϊκή «Space X» πατά το κουμπί της πρώτης εκτόξευσης πυραύλου από ευρωπαϊκό έδαφος (βίντεο) Γερμανική εταιρεία έφτιαξε διαστημικό κέντρο σε νησί της Νορβηγίας. Μια νεοφυής εταιρεία με έδρα το Μόναχο κατάφερε κάτω από τα ραντάρ να φτιάξει ένα πύραυλο μεταφοράς φορτίων στο Διάστημα και μια διαστημική βάση και ετοιμάζεται τώρα για την πρώτη εκτόξευση του πυραύλου που θα είναι και η πρώτη που γίνεται στην Ευρώπη.Η Isar Aerospace που ιδρύθηκε το 2018 δεν είχε απασχολήσει μέχρι σήμερα τα μέσα ενημέρωσης με τη δραστηριότητα της αλλά είχε καταφέρει να πείσει επενδυτές για το όραμα της καταφέρνοντας να συγκεντρώσει κεφάλαια ύψους 400 εκατ. ευρώ. Με αυτά κατάφερε να προχωρήσει στη κατασκευή ενός πυραύλου τριάντα μέτρων και επέλεξε το απομονωμένο νησί Andøya της Νορβηγίας για να δημιουργήσει εκεί το διαστημικό της κέντρο το οποίο ονομάστηκε Andøya Space Centre.Η Isar Aerospace χωρίς τυμπανοκρουσίες και διαφημιστικές καμπάνιες ετοιμάζεται να εκτοξεύσει τον πύραυλο και αν το καταφέρει θα γράψει Ιστορία αφού θα πρόκειται για την πρώτη εκτόξευση πυραύλου από ευρωπαϊκό έδαφος αφού το κέντρο εκτοξεύσεων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος βρίσκεται στη γαλλική Γουιάνα στις νοτιοανατολικές ακτές της Νοτίου Αμερικής.Ο πύραυλος που ονομάζεται Spectrum λειτουργεί με υγρό οξυγόνο και προπάνιο και σύμφωνα με την εταιρεία μπορεί να μεταφέρει μεσαίου μεγέθους δορυφόρους σε χαμηλή τροχιά. Η εκτόξευση ήταν προγραμματισμένη να γίνει τη Δευτέρα αλλά αναβλήθηκε εξαιτίας των κακών καιρικών συνθηκών και αναμένεται η απόφαση για την επόμενη προσπάθεια. Αν όλα πάνε καλά και ο πύραυλος εκτοξευθεί με επιτυχία αρχικός στόχος της Isar Aerospace είναι να πραγματοποιεί 40 εκτοξεύσεις ετησίως και σχεδιάζει την κατασκευή ενός εργοστασίου κατασκευής του πυραύλου στα περίχωρα του Μονάχου. Στην εικόνα ο πύραυλος Spectrum που είναι έτοιμος να εκτοξευθεί από ευρωπαϊκό έδαφος. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1936972/i-eyropaiki-space-x-pata-to-koympi-tis-protis-ektoxeysis-pyrayloy-apo-eyropaiko-edafos-vinteo/

Εντυπωσιακό κοσμικό σίφουνα που αποκαλύπτει πώς σχηματίστηκε το ηλιακό μας σύστημα εντόπισε το James Webb (βίντεο) Πρόκειται για ένα νέφος κοσμικής ύλης προερχόμενο από ένα νεογέννητο άστρο.Η γέννηση ενός άστρου και η εξέλιξη του στα πρώτα στάδια της ζωής του παράγει διάφορα φαινόμενα τα οποία οι επιστήμονες προσπαθούν να εντοπίσουν και να κατανοήσουν. Ένα από αυτά τα φαινόμενα εντόπισε και και φωτογράφισε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb προσφέροντας μοναδικές εικόνες σε ειδικούς και φίλους του Διαστήματος.Η επίσημη ονομασία τους είναι Herbig-Haro και πρόκειται για φωτεινούς «κόμπους» αερίου που σχηματίζονται όταν το αέριο που ρέει από νεαρούς πρωτοαστέρες συγκρούεται με την κοντινή ύλη παράγοντας κρουστικά κύματα και δημιουργώντας λαμπρά διαρκώς μεταβαλλόμενα σχέδια στο Διάστημα. Έναν Herbig-Haro που έχει την μορφή ενός κοσμικού σίφουνα εντόπισε και φωτογράφισε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb.Η εντυπωσιακή εκροή ύλης γίνεται από ένα νεογέννητο αστέρι που έχει λάβει την ονομασία Herbig-Haro 49/50 (HH 49/50) το οποίο ευθυγραμμίστηκε τέλεια με έναν μακρινό σπειροειδή γαλαξία δημιουργώντας αυτή τη μαγευτική ουράνια σκηνή. Φωλιασμένο μέσα στο σύμπλεγμα Chamaeleon I Cloud, μια από τις πιο κοντινές στη Γη περιοχές αστρογένεσης, το Herbig-Haro 49/50 προσφέρει μια ματιά στη χαοτική ομορφιά του σχηματισμού άστρων. Αυτό το τεράστιο νέφος αερίου και σκόνης βρίθει από νεογέννητα αστέρια που μοιάζουν με τον Ήλιο και πιθανότατα μοιάζουν με το περιβάλλον που παρήγαγε το δικό μας ηλιακό σύστημα άρα η καταγραφή εικόνων και δεδομένων είναι ιδιαίτερα σημαντική. Το εντυπωσιακό Herbig Haro που εντόπισε το James Webb. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1936950/entyposiako-kosmiko-sifoyna-apokalyptei-pos-schimatistike-to-iliako-mas-systima-entopise-to-james-webb-vinteo/

Εντοπίστηκε μια τρομερή κοσμική έκρηξη έξω από το γαλαξία μας. Τα χαρακτηριστικά της και οι συνθήκες που δημιούργησε εντυπωσιάζουν τους ειδικούς. Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society» ερευνητική ομάδα παρουσιάζει τον εντοπισμό μιας μυστηριώδους έκρηξης μακριά από το γαλαξία μας η οποία είναι και η πιο… καυτή που γνωρίζουμε.Πρόκειται για ένα είδος έκρηξης (nova) που ανήκει στην κατηγορία των αποκαλούμενων «επαναλαμβανόμενων κοσμικών εκρήξεων». Όταν ένας λευκός νάνος (το υπόλειμμα του πυρήνα ενός άστρου που έχει πεθάνει έχοντας εξαντλήσει τα καύσιμα του) βρίσκεται σε κοντινή τροχιακή κίνηση με ένα άλλο άστρο οι βαρυτικές αλληλεπιδράσεις επιτρέπουν στο λευκό νάνο να… ρουφάει ύλη από το άστρο με την όλη διεργασία να προκαλεί διαφόρων ειδών κοσμικά φαινόμενα ένα εκ των οποίων είναι αυτές οι εκρήξεις nova.Ελάχιστες εκρήξεις nova έχουν εντοπιστεί στο γαλαξία μας και ακόμη σπανιότερα εντοπίζεται το φαινόμενο σε άλλους γαλαξίες για αυτό και η ανακάλυψη αυτή είναι πολύ σημαντική. Η έκρηξη nova που έλαβε την κωδική ονομασία LMCN 1968-12a συνέβη στο Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου, έναν κοντινό δορυφορικό γαλαξία του δικού μας γαλαξία και είναι η πρώτη έκρηξη αυτού του είδους σε άλλο γαλαξία από τον δικό μας που γίνεται μελέτη της στο εγγύς υπέρυθρο φως.Οι ερευνητές αναφέρουν ότι πρόκειται για μια εξαιρετικά βίαιη έκρηξη με μοναδικές χημικές ιδιότητες που διαφέρουν σημαντικά από αυτές που παρατηρούνται στον γαλαξία μας. Ένα από τα πιο σημαντικά ευρήματα είναι οι ακραίες θερμοκρασίες που προκλήθηκαν από αυτή την έκρηξη nova. Σύμφωνα με τους ερευνητές το νέφος αερίου εκτοξεύθηκε από την έκρηξη είχε θερμοκρασία τριών εκατ. βαθμών Κελσίου. Συγκριτικά αναφέρουμε ότι η θερμοκρασία στην επιφάνεια του Ήλιου φτάνει τους 5.5 χιλιάδες βαθμούς Κελσίου και στη περιοχή του στέμματος το ένα εκατ. βαθμούς Κελσίου.Όπως είναι ευνόητο η νέα μελέτη θα φωτίσει άγνωστες πτυχές του φαινομένου των εκρήξεων nova και πιθανώς του ρόλου που μπορεί να έχει στη διαμόρφωση νέων συνθηκών στις περιοχές που εξελίσσεται. Καλλιτεχνική απεικόνιση ενός λευκού νάνου να ρουφάει ύλη από γειτονικό του άστρο διαδικασία που προκαλεί τις εκρήξεις nova. πηγ΄φωτό. (NASA/CXC/M.Weiss) https://www.naftemporiki.gr/techscience/1936706/entopistike-mia-tromeri-kosmiki-ekrixi-exo-apo-to-galaxia-mas/

Η εξασθένηση της σκοτεινής ενέργειας θα… σκοτώσει το Σύμπαν και ίσως μετά φτιάξει ένα καινούργιο. Πρόσφατη μελέτη υποδεικνύει το τέλος του Κόσμου. Πριν από λίγες μέρες παρουσιάστηκαν ευρήματα που υποδεικνύουν ότι η μυστηριώδης ενέργεια η οποία υποχρεώνει το Σύμπαν να διαστέλλεται εξασθενεί και αν αυτό ισχύει τότε γνωρίζουμε το πώς το Σύμπαν θα καταστραφεί.Η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι ένα μυστηριώδες ως προς τον τρόπο που προκλήθηκε φαινόμενο που έλαβε την ονομασία Big Bang (Μεγάλη Έκρηξη) γέννησε το Σύμπαν. Η γέννηση του Σύμπαντος έχει οριστεί πριν από 13.8 δισ. έτη και έχει διαπιστωθεί ότι διαστέλλεται αέναα. Αυτή η συνεχιζόμενη και επιταχυνόμενη μάλιστα διαστολή πονοκεφαλιάζει τους επιστήμονες στην προσπάθεια να προβλέψουν το μέλλον του Σύμπαντος. Στο τραπέζι πέφτουν συνεχώς διάφορες θεωρίες.Από το σύνολο των θεωριών για το τέλος του Σύμπαντος έχουν ξεχωρίσει τρεις. Η πρώτη θεωρία αναφέρει ότι η επιταχυνόμενη διαστολή του Σύμπαντος οδηγεί σταδιακά στην ψύξη του. Η θεωρία που ονομάστηκε «Μεγάλη Ψύξη» λέει ότι οι γαλαξίες θα απομακρύνονται ολοένα και περισσότερο ο ένας από τον άλλον κάτι που θα οδηγήσει στο να παγώσουν και να σβήσουν μετατρέποντας το Σύμπαν σε ένα απόλυτα σκοτεινό και ψυχρό κόσμο.Η δεύτερη θεωρία έχει ονομαστεί «Μεγάλη Σχάση», αναφέρει ότι αυτή η διαστολή τεντώνει το Σύμπαν, με αποτέλεσμα στο τέλος αυτό να «σκιστεί» και να καταστραφεί. Η τρίτη θεωρία ονομάζεται «Μεγάλη Σύνθλιψη» και υποστηρίζει ότι αν κάποια στιγμή η διαστολή σταματήσει η βαρύτητα θα υποχρεώσει το Σύμπαν να καταρρεύσει και να αυτοκαταστραφεί. Η ανάσταση Η πρόσφατη μελέτη για την εξασθένηση της σκοτεινής ενέργειας υποδεικνύει την Μεγάλη Σύνθλιψη ως τη διαδικασία με την οποία θα… πεθάνει το Σύμπαν. Όμως τα αποτελέσματα μιας προηγούμενης μελέτης ερευνητικής ομάδας στη Βρετανία παρουσιάζουν ένα εναλλακτικό σενάριο για το πιθανό μέλλον του Σύμπαντος ή πιο σωστά προσφέρει μια πιο αναλυτική ερμηνεία στη θεωρία της Μεγάλης Σύνθλιψης.Σύμφωνα με αυτή τη μελέτη η σκοτεινή ενέργεια δεν λειτουργεί γραμμικά αλλά με την αλληλεπίδραση της ύλης και της ακτινοβολίας είναι πιθανό ανά περιόδους να ενεργοποιείται και να απενεργοποιείται. Αυτό το «on-off» της σκοτεινής ενέργειας έχει ως αποτέλεσμα το Σύμπαν κάποιες στιγμές να διαστέλλεται και κάποιες να συρρικνώνεται μέχρις ότου να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες ώστε να κάνει την εμφάνιση της μια Μεγάλη Έκρηξη που θα δημιουργήσει ένα καινούργιο Σύμπαν.Έτσι όταν το Σύμπαν εισέλθει στη διαδικασία της συρρίκνωσης και αυτοκαταστροφής λίγο πριν το κρίσιμο σημείο όπου η συρρίκνωση θα περάσει στο σημείο της μη επιστροφής από την διάλυση η σκοτεινή ενέργεια θα βγει από την… κοσμική της νάρκη και θα ενεργοποιήσει ξανά τη διαδικασία της διαστολής δημιουργώντας ένα καινούργιο Σύμπαν. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1936534/i-exasthenisi-tis-skoteinis-energeias-tha-skotosei-to-sympan-kai-isos-meta-ftiaxei-ena-kainoyrgio/

Ανιχνεύθηκε οξυγόνο στον πιο απομακρυσμένο γνωστό γαλαξία. Πριν από έναν χρόνο περίπου, το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA φωτογράφισε με την NIRCam (Near-Infrared Camera) τον γαλαξία JADES-GS-z14-0. Αυτός ο γαλαξίας βρέθηκε να εμφανίζει μετατόπιση προς το ερυθρό z=14,32, καταρρίπτοντας το ρεκόρ του πιο απομακρυσμένου γνωστού γαλαξία. Αυτό σημαίνει ότι υπήρχε περίπου 290 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, όταν το σύμπαν είχε μόλις το 2,1% της σημερινής του ηλικίας. Σύμφωνα με πρόσφατες δημοσιεύσεις (βλέπε ΕΔΩ https://www.eso.org/public/archives/releases/sciencepapers/eso2507/eso2507a.pdf και ΕΔΩ https://www.eso.org/public/archives/releases/sciencepapers/eso2507/eso2507b.pdf στον αρχέγονο γαλαξία JADES-GS-z14-0, ανιχνεύθηκε οξυγόνο από την συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων ALMA στην έρημο Ατακάμα της Χιλής, αποδεικνύοντας ότι ο γαλαξίας είναι πολύ πιο ώριμος χημικά από το αναμενόμενο. Πρόκειται για την πιο μακρινή ανίχνευση οξυγόνου που έγινε μέχρι σήμερα (για μια προηγούμενη ανίχνευση οξυγόνου σε αρχέγονο γαλαξία: διαβάστε ΕΔΩ https://physicsgg.me/2018/05/16/εντοπίστηκε-το-πιο-μακρινό-οξυγόνο-στ/ Πριν σχηματιστούν τα άστρα στο σύμπαν, δεν υπήρχε οξυγόνο. Στα πρώτα λεπτά της Μεγάλης Έκρηξης δημιουργήθηκαν κυρίως υδρογόνο και ήλιο και ελάχιστες ποσότητες από μερικά ακόμα βαρύτερα στοιχεία όπως λίθιο, βηρύλλιο και βόριο, τα οποία οι αστροφυσικοί αποκαλούν μέταλλα.Μόνο όταν σχηματίστηκαν τα πρώτα άστρα, στο εσωτερικό των οποίων ξεκίνησε η πυρηνική σύντηξη, προέκυψαν τα βαρύτερα στοιχεία. Μέχρι σήμερα, περίπου το 1-2% του σύμπαντος έχει τη μορφή αυτών των βαρέων στοιχείων. διαβάστε σχετικά: 1. Ο κύκλος σύντηξης πρωτονίου-πρωτονίου https://physicsgg.me/2012/04/13/ο-κύκλος-σύντηξης-πρωτονίου-πρωτονίο/ 2. Πως δημιουργείται το στοιχείο του άνθρακα στο Σύμπαν https://physicsgg.me/2011/05/11/πως-δημιουργείται-το-στοιχείο-του-άν/ 3. Κύκλος CNΟ: ένας μηχανισμός πυρηνικής σύντηξης στα άστρα https://physicsgg.me/2012/11/24/κύκλος-cnο-ένας-μηχανισμός-πυρηνικής-σύ/ Το σημερινό σύμπαν συνίσταται κυρίως από υδρογόνο και ήλιο, με νούμερο 3 και 4, το οξυγόνο και τον άνθρακα, αντίστοιχα. Το οξυγόνο αντιπροσωπεύει το ~1% της μάζας όλων των ατομικών πυρήνων.Ένα ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: Μήπως το οξυγόνο που ανιχνεύθηκε στον αρχέγονο γαλαξία JADES-GS-z14-0 ανήκει σε άστρα του επονομαζόμενου αστρικού πληθυσμού III; Στον πληθυσμό III ανήκουν τα ανόθευτα άστρα που σχηματίστηκαν χωρίς την παρουσία αστροφυσικών μετάλλων (στοιχεία βαρύτερα των Η και Ηe), στην ουσία μόνο από αέριο υδρογόνο. Μέχρι σήμερα οι αστρονόμοι δεν έχουν εντοπίσει τέτοια άστρα. Ακόμα και οι πιο πρώιμοι γνωστοί γαλαξίες, ενώ διαθέτουν εκατομμύρια (ή και περισσότερα) άστρα στο εσωτερικό τους, είναι ήδη αρκετά μεγάλοι για να περιέχουν ανόθευτα πρώτα άστρα. Διότι αυτά τα άστρα ζουν μόνο μερικά εκατομμύρια χρόνια μέχρι να εκραγούν και να εμπλουτίσουν το σύμπαν με βαρύτερα στοιχεία, κυρίως οξυγόνο και άνθρακα. Αν ο γαλαξίας JADES-GS-z14-0 περιείχε ανόθευτα άστρα, τότε η ποσότητα του οξυγόνου έπρεπε να είναι 10 φορές μικρότερη από αυτή που ανιχνεύθηκε.Η ανακάλυψη του διπλά ιονισμένου οξυγόνου, από τις δυο ανεξάρτητες ομάδες των ραδιοτηλεσκοπίων ALMA στον JADES-GS-z14-0 δείχνουν ότι οι γαλαξίες μπορούν να σχηματιστούν πολύ πιο γρήγορα μετά τη Μεγάλη Έκρηξη σε σχέση με ότι πιστεύαμε προηγουμένως. Και όσον αφορά τα ανόθευτα πρώτα άστρα και το οξυγόνο τους, μάλλον πρέπει να ψάξουμε ακόμη πιο νωρίτερα (σε λιγότερα από 290 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη) για να τα εντοπίσουμε. Ο γαλαξίας JADES-GS-z14-0 και τα δύο φάσματα που αποδεικνύουν την ύπαρξη του πιο μακρινού οξυγόνο στο σύμπαν (μέχρι σήμερα). Το οξυγόνο του σύμπαντος δημιουργήθηκε στο εσωτερικό των άστρων. (Οι αφθονίες των στοιχείων δίνονται σε μέρη ανά 10000) πηγές: https://bigthink.com/starts-with-a-bang/most-distant-galaxy-oxygen – https://www.eso.org/public/news/eso2507/

288 ημέρες στο διάστημα. Επιστροφή από το Διάστημα: «Γέρασαν μια δεκαετία σε 288 ημέρες» Μείωση βάρους και οστικής μάζας, προβλήματα στο δέρμα και βλάβες στο DNA λόγω της διαστημικής ακτινοβολίας. Ποια προβλήματα μπορεί να προκαλέσει η μακροχρόνια παραμονή στο Διάστημα Συγκλονιστικές είναι οι φωτογραφίες της Σουνίτα (Σούνι) Ουίλιαμς, της Αμερικανίδας αστροναύτη, που μαζί με τον συνάδελφό της Μπουτς Ουίλμορ, αναγκάστηκαν να παραμείνουν σχεδόν εννέα μήνες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), καθώς το διαστημόπλοιο που θα τους μετέφερε πίσω υπέστη βλάβη.Κατά την επιστροφή τους στη Γη, η 59χρονη αστροναύτης Σούνι Γουίλιαμς έδειχνε να έχει γεράσει σχεδόν μια δεκαετία, καθώς η παραμονή της στο Διάστημα επιβάρυνε πάρα πολύ την υγεία της. Οι Ουίλιαμς και Ουίλμορ θα υποβληθούν σε πρόγραμμα αποκατάστασης 45 ημερών, το οποίο απαιτεί από αυτούς να ασκούνται για δύο ώρες την ημέρα, επτά ημέρες την εβδομάδα. Γερνώντας μια δεκαετία σε λίγους μήνες Σύμφωνα με ειδικούς που μίλησαν στην εφημερίδα Daily Mail, βιολογικά μιλώντας, αυτές οι 288 ημέρες στο Διάστημα μπορεί πράγματι να γέρασαν τη Σούνι μια δεκαετία, λόγω των επιπτώσεων που μπορεί να έχει τόσο στον εγκέφαλο όσο και στο σώμα η παραμονή μηνών σε τροχιά γύρω από τη Γη. Συνέπειες, παρόμοιες με την ακραία γήρανση.Οταν η Σούνι Ουίλιαμς έφυγε από τη Γη τον Ιούνιο του 2024, ήταν γνωστή για τα μακριά καστανόξανθα μαλλιά της. Ακόμη και ο νυν πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, την αποκάλεσε «η γυναίκα με τα άγρια μαλλιά», όταν ανακοίνωσε τις προσπάθειες να φέρει εκείνη και τον συνάδελφό της αστροναύτη Μπουτς Ουίλμορ πίσω στη Γη.Οταν έπεσε, όμως, με την κάψουλα Dragon της SpaceX στα ανοιχτά της Φλόριντα, τα μαλλιά της ήταν εντελώς λευκά. Σύμφωνα με τους ειδικούς, το στρες μπορεί να κάνει τα μαλλιά λευκά, καθώς η αδρεναλίνη και η κορτιζόλη επιταχύνουν την εξάντληση των βλαστικών κυττάρων που παράγουν μελανίνη στους θύλακες των τριχών. Επίσης, καθ’ όλη την παραμονή της στον ISS, η Γουίλιαμς είχε πάντα τα μαλλιά της κάτω ή χαλαρά δεμένα, διότι η μικροβαρύτητα μετατοπίζει τα σωματικά υγρά προς τα πάνω, οδηγώντας σε αυξημένη πίεση στο τριχωτό της κεφαλής. Οι αστροναύτες, επειδή έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε νερό, λούζονται σε σακούλες νερού από αλουμινόχαρτο και πλαστικό με σαμπουάν χωρίς ξέβγαλμα. Τα μαλλιά που αφήνονται ελεύθερα επιτρέπουν καλύτερο αερισμό, μειώνοντας τις πιθανότητες φραγμένων θυλάκων, πιτυρίδας ή ανάπτυξης βακτηρίων.Το 2007, η Σούνι Ουίλιαμς έγινε το πρώτο άτομο που έτρεξε μαραθώνιο (σε διάδρομο) στο Διάστημα, ενώ βρισκόταν στον ISS. Ωστόσο, παρά τη δυνατότητα να γυμνάζεται στο Διάστημα, κατά την επιστροφή της στη Γη έδειχνε αδύναμη. Αιτία, το γεγονός ότι οι αστροναύτες χάνουν γρήγορα μυϊκή μάζα επειδή δεν χρησιμοποιούν τα πόδια, τους γοφούς και τη σπονδυλική τους στήλη για να στηρίξουν το βάρος τους. Τα οστά τους γίνονται εύθραυστα και χάνουν 1% της οστικής τους μάζας ανά μήνα. Το ποσοστό αυτό ισοδυναμεί με ένα ολόκληρο έτος γήρανσης στη Γη.Τα οστά πλήττονται επίσης επειδή οι αστροναύτες δεν λαμβάνουν βιταμίνη D από το ηλιακό φως. Παρόλο που οι αστροναύτες λαμβάνουν συμπληρώματα βιταμίνης D, το αβαρές σώμα τους δεν διευκολύνει τη διατήρηση της υγείας των οστών. Η NASA συμβουλεύει τους αστροναύτες της να γυμνάζονται για 2,5 ώρες κάθε μέρα για να εξουδετερώσουν την ατροφία των οστών και των μυών, η οποία είναι παρόμοια με τις επιπτώσεις της κατάκλισης. Ακόμη και έτσι όμως, έρευνες έχουν δείξει ότι ένας αστροναύτης 30 έως 50 ετών που περνάει έξι μήνες στο Διάστημα χάνει περίπου τη μισή του δύναμη. Επιπτώσεις στην καρδιά Η παραμονή στο Διάστημα αποδυναμώνει και την καρδιά, η οποία δεν χρειάζεται να αντλεί αίμα κόντρα στη βαρύτητα, οπότε δεν εργάζεται όσο πρέπει. Αυτό έχει ως συνέπεια καρδιακές αρρυθμίες. Στο Διάστημα, επίσης, ο όγκος του αίματος μειώνεται και ο τρόπος ροής του αίματος αλλάζει. Επειδή επιβραδύνεται σε ορισμένες περιοχές του σώματος, μπορεί να προκληθούν θρόμβοι.Επιπλέον, τα υγρά του σώματος δεν αποστραγγίζονται τόσο εύκολα, γεγονός που μπορεί να κάνει το πρόσωπο πρησμένο. Παράλληλα, τα πόδια και τα πέλματα χάνουν μάζα και φαίνονται πιο λεπτά καθώς χάνουν υγρά. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται «πόδια της κότας». Λόγω όλων των παραπάνω, οι Ουίλιαμς και Ουίλμορ βγήκαν με φορείο από την κάψουλα, καθώς οι περισσότεροι αστροναύτες δυσκολεύονται να περπατήσουν κατά την επιστροφή τους στη Γη. Διατροφή σε συνθήκες μηδενικής βαρύτητας Η 59χρονη αστροναύτης ήταν εμφανώς πιο αδύνατη από πριν. Οι αστροναύτες τείνουν να τρώνε λιγότερο στο Διάστημα λόγω ναυτίας ή έλλειψης όρεξης. Επιπλέον, το «διαστημικό φαγητό» (υδατοστεγείς συσκευασμένες σούπες κ.λπ.) δεν είναι και τόσο ελκυστικό. Οι περισσότεροι αστροναύτες χάνουν περίπου το 5% του σωματικού τους λίπους όταν επιστρέφουν στη Γη, και κανένας από αυτούς δεν κάνει αποστολές τόσο μεγάλες όσο αυτή της Ουίλιαμς. Ωστόσο, ακόμη και αν η απώλεια μερικών κιλών μπορεί να ακούγεται ως κάτι καλό, μπορεί να είναι πολύ ανησυχητική για τους εξαιρετικά γυμνασμένους αστροναύτες που δεν έχουν περιττά κιλά. Αλλο σοβαρό πρόβλημα είναι η κόπωση που προκαλείται από την ουσιαστική έλλειψη ποιοτικού ύπνου. Στον ISS, ένας αστροναύτης κοιμάται σε έναν χώρο στο μέγεθος ενός τηλεφωνικού θαλάμου, σε έναν υπνόσακο δεμένο στον τοίχο. Φοράει ωτασπίδες για να καταπολεμήσει τον θόρυβο των αντλιών και των ανεμιστήρων που ελέγχουν συνεχώς τα επίπεδα υγρασίας, θερμότητας και διοξειδίου του άνθρακα. Οι αστροναύτες φορούν επίσης μάσκες προσώπου για να καταπολεμήσουν τον έντονο φωτισμό που παράγεται από τις 16 ανατολές του Ηλίου κάθε μέρα. Πολλοί αστροναύτες υποφέρουν από έλλειψη ύπνου και έπειτα από εννέα μήνες κακού ύπνου η Γουίλιαμς θα αντιμετωπίζει τις συνέπειες της σωρευτικής κόπωσης στη λειτουργία της μνήμης, στην αρτηριακή πίεση και στην εξωτερική εμφάνιση. Βλάβες στο DNA παρόμοιες με το βαρύ κάπνισμα Η πιο επικίνδυνη επίπτωση της παρατεταμένης παραμονής στο Διάστημα είναι πιθανότατα η έκθεση σε ακτινοβολία, η οποία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων όπως διάφορες μορφές καρκίνου και η νόσος Αλτσχάιμερ. Η ατμόσφαιρα και το μαγνητικό πεδίο της Γης μάς προστατεύουν από υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας. Στο Διάστημα οι αστροναύτες δεν έχουν αυτή την προστασία. Ενας αστροναύτης σε αποστολή διάρκειας έξι μηνών ή περισσότερο, δέχεται πάνω από δέκα φορές περισσότερη ακτινοβολία από αυτή που φυσιολογικά εμφανίζεται στη Γη. «Το επίπεδο της αλλαγής που βλέπουμε είναι το ίδιο με αυτό που θα βλέπαμε σε κάποιον που καπνίζει ένα πακέτο τσιγάρα την ημέρα», σύμφωνα με τον Σκοτ Μ. Σμιθ, επιστήμονα διατροφής στο διαστημικό κέντρο «Lyndon B. Johnson» της NASA. Επίσης, είναι ορατές και οι αλλοιώσεις στο δέρμα. Ομάδα ερευνητών διαπίστωσε ότι η επιδερμίδα ενός αστροναύτη γίνεται σχεδόν 20% λεπτότερη στο Διάστημα, ίσως λόγω της χαμηλής βαρύτητας, γεγονός που μπορεί να βλάψει την ικανότητα του δέρματος να αναπτύσσεται και να επιδιορθώνεται. Επειδή είναι τόσο λεπτή, το δέρμα είναι πιο επιρρεπές σε κοψίματα, τα οποία χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να επουλωθούν. Κίνδυνος απώλειας όρασης και όσφρησης Η συγκέντρωση υγρών στο σώμα μπορεί να αλλάξει το σχήμα των βολβών των ματιών των αστροναυτών και να εξασθενίσει την όρασή τους, ενδεχομένως για πάντα. Καθώς η πίεση συσσωρεύεται στο κεφάλι, πιέζει τα μάτια και τα οπτικά νεύρα, προκαλώντας κάτι που ονομάζεται Νευροοφθαλμικό Σύνδρομο, που σχετίζεται με διαστημικές πτήσεις. Η ακτινοβολία αυξάνει επίσης τον κίνδυνο εμφάνισης καταρράκτη. Οι αστροναύτες αναφέρουν επίσης αίσθημα συμφόρησης και μειωμένη αίσθηση της όσφρησης. Και αφυδάτωση Οι περισσότεροι αστροναύτες χάνουν περίπου το 20% των υγρών του σώματός τους στο Διάστημα. Επειδή τα υγρά στο σώμα μετατοπίζονται προς το κεφάλι με τη μικροβαρύτητα, το σώμα των αστροναυτών νομίζει ότι έχει πάρα πολλά υγρά μέσα του και προσπαθεί να απαλλαγεί από την περίσσεια νερού. Η Suni Williams πριν και μετά από εννέα εξαντλητικούς μήνες στο διάστημα. Πηγή: https://www.kathimerini.gr/world/563524249/epistrofi-apo-to-diastima-gerasan-mia-dekaetia-se-288-imeres/ – https://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-14514361/Shocking-photos-NASAs-astronauts-reveal-terrifying-damage-nine-unplanned-months-stuck-space-you.html

Ξεκίνησε το «κρυφτό» της Γης με τους δακτυλίους του Κρόνου (βίντεο) Οι εντυπωσιακοί δακτύλιοι δεν είναι πλέον ορατοί από τον πλανήτη μας Αν εξαιρέσουμε τη Γη οι περισσότεροι συμφωνούν ότι ομορφότερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος είναι ο Κρόνος με τα εντυπωσιακά του δαχτυλίδια τα οποία όμως το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε… εξαφανίστηκαν και δεν είναι ορατά κοιτάζοντας τον Κρόνο από τον πλανήτη μας.Ο Κρόνος έχει επτά δακτύλιους που αποτελούνται από αμέτρητα κομμάτια πάγου. Για το μεγαλύτερο μέρος του 20ου αιώνα, οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι οι δακτύλιοι σχηματίστηκαν την ίδια εποχή με τον Κρόνο.Η αποστολή Cassini που μελέτησε για περίπου 14 χρόνια τον Κρόνο και τους δορυφόρους του κατέγραψε ένα τεράστιο όγκο δεδομένων και εικόνων από τους δακτυλίους του πλανήτη προσφέροντας ένα πλήθος νέων στοιχείων για να μπορέσουν οι επιστήμονες να βρουν την ηλικία και την προέλευση των δακτυλίων.Η πιο πρόσφατη σχετική μελέτη αναφέρει ότι οι δακτύλιοι του Κρόνου είναι πολύ νεότεροι σε ηλικία από τον ίδιο τον πλανήτη και προσδιορίζεται σε όχι περισσότερο από 400 εκατομμύρια χρόνια, ενώ ο ίδιος ο Κρόνος έχει ηλικία περίπου 4,5 δισεκατομμύρια έτη. Οι μεγαλύτεροι έχουν πάχος λίγων μέτρων αλλά έκταση που φτάνει τα 140 χιλιάδες χλμ. Όσον αφορά την ύπαρξη τους οι επιστήμονες έχουν καταλήξει στο ότι είναι προϊόν συγκρούσεων δορυφόρων του Κρόνου χωρίς να είναι ξεκάθαρο σε πόσες φάσεις τέτοιων συγκρούσεων σχηματίστηκαν οι δακτύλιοι στη σημερινή τους μορφή.Το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε η κλίση του Κρόνου εξαιτίας της τροχιακής του κίνησης ήρθε σε τέτοια θέση που δεν επιτρέπουν την θέαση των δακτυλίων του πλανήτη από τη Γη. Η τροχιακή κίνηση του Κρόνου θα επαναφέρει μερικώς ανά περιόδους την ορατότητα των δακτυλίων από τη Γη αλλά η πλήρης αποκατάσταση της ορατότητας του θα γίνει το 2032 και θα παραμείνουν μόνιμα ορατοί για περίπου 29 χρόνια όταν η κλίση τους θα αλλάξει ξανά και θα τους κάνει πάλι αόρατους για εμάς. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1936526/xekinise-to-kryfto-tis-gis-me-toys-daktylioys-toy-kronoy-vinteo/

Επαναστατικό σύστημα πρόγνωσης του καιρού τεχνητής νοημοσύνης που λειτουργεί σε οικιακούς υπολογιστές. Μπορεί να εκδίδει αποτελέσματα εντός λίγων δευτερολέπτων. Ερευνητική ομάδα ανέπτυξε ένα νέο μοντέλο μετεωρολογικών προβλέψεων που λειτουργεί με τεχνητή νοημοσύνη και σύμφωνα με τους δημιουργούς του είναι δεκάδες φορές καλύτερο από τα υπάρχοντα συστήματα πρόγνωσης του καιρού.Το νέο μοντέλο, που ονομάζεται Aardvark Weather, αντικαθιστά τους υπερυπολογιστές που αναλύουν μετεωρολογικά δεδομένα και τους μετεωρολόγους με ένα ενιαίο μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης που μπορεί να μάλιστα να λειτουργήσει σε έναν τυπικό επιτραπέζιο υπολογιστή. Αυτό μετατρέπει μια διαδικασία πολλαπλών σταδίων που διαρκεί ώρες για να δημιουργήσει μια πρόβλεψη σε ένα μοντέλο πρόβλεψης που διαρκεί μόλις δευτερόλεπτα.«Το Aardvark επαναπροσδιορίζει τις τρέχουσες μεθόδους πρόβλεψης καιρού, προσφέροντας τη δυνατότητα να κάνει τις προγνώσεις καιρού πιο γρήγορες, φθηνότερες, πιο ευέλικτες και πιο ακριβείς από ποτέ», δήλωσε ο Ρίτσαρντ Τέρνερ καθηγητής μηχανικής μάθησης στο Τμήμα Μηχανικών του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ μέλος της ερευνητικής ομάδας.Οι δοκιμές του μοντέλου Aardvark αποκάλυψαν ότι είναι σε θέση να ξεπεράσει το εθνικό σύστημα πρόβλεψης GFS των Ηνωμένων Πολιτειών χρησιμοποιώντας μόλις το 10 τοις εκατό των δεδομένων εισόδου, οδηγώντας τους ερευνητές να λένε ότι θα μπορούσε να προσφέρει μια «επανάσταση στις προβλέψεις».Οι ερευνητές σημείωσαν ότι ο απλός σχεδιασμός του και η ικανότητά του να λειτουργεί σε συμβατικούς υπολογιστές σημαίνει ότι έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία εξατομικευμένων προβλέψεων για ένα τεράστιο φάσμα βιομηχανιών – από την πρόβλεψη ταχυτήτων ανέμου για υπεράκτια αιολικά πάρκα έως προβλέψεις βροχοπτώσεων και θερμοκρασίας για αγρότες στις αναπτυσσόμενες χώρες.«Η σημαντική ανακάλυψη του Aardvark δεν αφορά μόνο την ταχύτητα, αλλά και την πρόσβαση. Μετατοπίζοντας την πρόβλεψη καιρού από τους υπερυπολογιστές σε επιτραπέζιους υπολογιστές, μπορούμε να εκδημοκρατίσουμε τις προβλέψεις, καθιστώντας αυτές τις ισχυρές τεχνολογίες διαθέσιμες σε αναπτυσσόμενες χώρες» λέει ο Δρ. Σκοτ Χόσκινγκ Διευθυντής Επιστήμης και Καινοτομίας για το Περιβάλλον και την Αειφορία στο Ινστιτούτο Άλαν Τούρινγκ, επίσης μέλος της ερευνητικής ομάδας στην οποία συμμετείχαν και ερευνητές της Microsoft και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF). https://www.naftemporiki.gr/techscience/1935754/epanastatiko-systima-prognosis-toy-kairoy-technitis-noimosynis-poy-leitoyrgei-se-oikiakoys-ypologistes/

Εντοπίσθηκε οξυγόνο σε αρχέγονο γαλαξία ανατρέποντας όσα πιστεύαμε για την εξέλιξη του Σύμπαντος (βίντεο) Όπως φαίνεται η ανάπτυξη του Κόσμου ήταν ταχύτερη από αυτή που εκτιμούσαν οι επιστήμονες. Δύο ανεξάρτητες ερευνητικές ομάδες μελετώντας δεδομένα του επίγειου τηλεσκοπίου Alma στην έρημο Ατακάμα στη Χιλή εντόπισαν την παρουσία οξυγόνου σε έναν από τους πρώτους γαλαξίες του Σύμπαντος. Η ανακάλυψη υποδεικνύει ότι το Σύμπαν εξελίχθηκε με ταχύτερο ρυθμό μετά τη γέννηση του από ότι δείχνουν τα ισχύοντα κοσμολογικά μοντέλα.Ονομάζεται Jades-GS-z14-0 και είναι ένας γαλαξίας που βρίσκεται σε απόσταση 13,4 δισ. ετών φωτός από τη Γη την ύπαρξη του οποίου αποκάλυψε το James Webb πριν από ένα χρόνο. Θεωρείται ο πιο μακρινός γαλαξίας που γνωρίζουμε στο Σύμπαν και όπως είναι ευνόητο κάθε στοιχείο που προκύπτει από αυτόν ρίχνει νέο φως στη εξέλιξη του Σύμπαντος.Μέχρι πριν από λίγα χρόνια η κρατούσα θεωρία ανέφερε ότι μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, το μυστηριώδες φαινόμενο από το οποίο προέκυψε το Σύμπαν, υπήρξε μια περίοδος την οποία οι επιστήμονες αποκαλούσαν Κοσμικό Μεσαίωνα. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία το Σύμπαν μετά τη γέννηση του ήταν ένα απόλυτα σκοτεινός και παγωμένος κόσμος και πέρασαν μερικές εκατοντάδες εκατ. έτη για να εμφανισθούν τα πρώτα άστρα και χρειάστηκαν περίπου ένα δισ. έτη για να εμφανισθούν οι πρώτοι γαλαξίες οι οποίοι ήταν μικροί σε μέγεθος με μικρό πληθυσμό άστρων.Η εκτόξευση του ισχυρότερου διαστημικού τηλεσκοπίου, του James Webb, αλλά και η βελτίωση της τεχνολογίας των επίγειων τηλεσκοπίων σε συνδυασμό με ανάπτυξη νέων τεχνικών παρατήρησης και ανάλυσης δεδομένων προκάλεσαν επανάσταση στην εξερεύνηση του Σύμπαντος. Ανακαλύπτονται συνεχώς ολοένα και αρχαιότεροι γαλαξίες οι οποίοι έχουν χαρακτηριστικά που ανατρέπουν κάθε φορά τα κοσμολογικά μοντέλα. Η επιστημονική κοινότητα συμφωνεί ότι η Μεγάλη Έκρηξη συνέβη πριν από 13,8 δισ. έτη. Ή ύπαρξη ενός γαλαξία όπως ο Jades-GS-z14-0 μόλις 400 εκατ. έτη μετά τη γέννηση του Σύμπαντος είχε έτσι και αλλιώς μεταβάλει τα δεδομένα για την εξέλιξη του Κόσμου.Οι δύο ερευνητικές ομάδες εντόπισαν την παρουσία οξυγόνου στο γαλαξία αυτό γεγονός που δείχνει ότι η εξέλιξη του Σύμπαντος εξελίχθηκε με πολύ ταχύτερο ρυθμό από όσο πιστεύαμε αφού το οξυγόνο είναι ένα βαρύ χημικό στοιχείο η παρουσία των οποίων συνδέεται με κοσμικές διεργασίες που δεν μπορούσαν να έχουν συμβεί στο διαστημικό περιβάλλον που πιστεύαμε ότι υπήρχε στη βρεφική ηλικία του Σύμπαντος. «Είναι σαν να βρίσκεις έναν έφηβο εκεί όπου θα περίμενες να υπάρχουν μόνο μωρά. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο γαλαξίας Jades-GS-z14-0 σχηματίστηκε πολύ γρήγορα και επίσης ωρίμασε γρήγορα. Τα ευρήματα προστίθενται σε ένα αυξανόμενο σύνολο αποδεικτικών στοιχείων που δείχνουν ότι ο σχηματισμός των γαλαξιών συμβαίνει πολύ πιο γρήγορα από ό,τι αναμενόταν» λέει ο Σάντερ Σκουβς υποψήφιος διδάκτορας στο Αστεροσκοπείο Leiden στην Ολλανδία.«Έμεινα έκπληκτος από τα απροσδόκητα αποτελέσματα γιατί άνοιξαν μια νέα άποψη για τις πρώτες φάσεις της εξέλιξης των γαλαξιών. Οι αποδείξεις ότι ένας γαλαξίας είναι ήδη ώριμος στο βρεφικό Σύμπαν εγείρει ερωτήματα σχετικά με το πότε και πώς σχηματίστηκαν οι γαλαξίες» αναφέρει ο Στέφανο Καρινάνι του πανεπιστημιακού ινστιτούτου Scuola Normale Superiore της Πίζας στην Ιταλία. Καλλιτεχνική απεικόνιση του γαλαξία Jades-GS-z14-0 https://www.naftemporiki.gr/techscience/1935747/entopisthike-oxygono-se-archegono-galaxia-anatrepontas-osa-pisteyame-gia-tin-exelixi-toy-sympantos-vinteo/

Εντοπίστηκαν υδρατμοί σε καυτό εξωπλανήτη «τρελαίνοντας» τους αστρονόμους. Απρόσμενη ανακάλυψη σε ένα σπάνιο κόσμο του γαλαξία μας. Το 2020 ανακαλύφθηκε ο εξωπλανήτης LTT 9779 b και νέες παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb (JWST) αποκαλύπτουν ένα μοναδικό σε χαρακτηριστικά κόσμο που ενισχύει την εικόνα που διαμορφώνεται ότι υπάρχει τεράστια ποικιλομορφία πλανητών την οποία αγνοούσαμε μέχρι πρόσφατα.Μέχρι πριν από περίπου 15 χρόνια οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι τα είδη των πλανητών είναι σε γενικές γραμμές όσα υπάρχουν στο ηλιακό μας σύστημα, ότι δηλαδή τα πλανητικά συστήματα έχουν κοινά χαρακτηριστικά και οι πλανήτες που δημιουργούνται μοιάζουν πάνω κάτω με τους πλανήτες στο ηλιακό μας σύστημα.Όμως αποδείχτηκε ότι αυτή ήταν μια εσφαλμένη εκτίμηση αφού ανακαλύπτονται συνεχώς εξωπλανήτες με συνθήκες που δεν μοιάζουν καθόλου με τους πλανήτες στο ηλιακό μας σύστημα. Πλανήτες με εξωτικά χαρακτηριστικά, με ακραίες συνθήκες και με φαινόμενα που εντυπωσιάζουν και… προκαλούν τους επιστήμονες.Ένας τέτοιος ξεχωριστός εξωπλανήτης είναι ο LTT 9779 b που ονομάστηκε Cuancoá. Ο πλανήτης έχει μάζα περίπου 29 φορές μεγαλύτερη από αυτή της Γης και ανήκει στη σπάνια κατηγορία πλανητών που αποκαλούνται «καυτοί Ποσειδώνες» διαθέτοντας μέγεθος παρόμοιο με αυτό του Ποσειδώνα αλλά κινούμενοι σε πολύ κοντινή απόσταση από το μητρικό τους άστρο.Ο Cuancoá βρίσκεται τόσο κοντά στο άστρο του που ολοκληρώνει μια περιστροφή γύρω από αυτό σε μόλις 19 ώρες. Ο πλανήτης είναι παλιρροϊκά κλειδωμένο στο άστρο του όπως είναι η Σελήνη στη Γη, δηλαδή η μια (ίδια) πλευρά του πλανήτη βλέπει μόνιμα το άστρο αναπτύσσοντας θερμοκρασίες εκεί περίπου δύο χιλιάδων βαθμών Κελσίου ενώ η άλλη πλευρά μένει μόνιμα στο σκοτάδι.Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Nature Astronomy» ερευνητική ομάδα παρουσιάζει τα ευρήματα των παρατηρήσεων που έκανε στον Cuancoá με το James Webb. Η πιο σημαντική ανακάλυψη ήταν αυτή υδρατμών στην ατμόσφαιρα της πλευράς που βλέπει το άστρο του. «Το να βρίσκεις έναν πλανήτη αυτού του μεγέθους τόσο κοντά στο άστρο που τον φιλοξενεί είναι σαν να βρίσκεις μια χιονόμπαλα που δεν έχει λιώσει σε φωτιά. Είναι μια απόδειξη της ποικιλομορφίας των πλανητικών συστημάτων και προσφέρει ένα παράθυρο στο πώς οι πλανήτες εξελίσσονται κάτω από ακραίες συνθήκες».Οι ερευνητές ανίχνευσαν τους υδρατμούς και μελέτησαν το φως που αντανακλάται από τα σύννεφα του τα οποία σχηματίζονται στην πλευρά της ημέρας του εξωπλανήτη. «Αυτός ο πλανήτης παρέχει ένα μοναδικό εργαστήριο για να κατανοήσουμε πώς τα σύννεφα και η μεταφορά θερμότητας αλληλεπιδρούν στις ατμόσφαιρες των κόσμων με υψηλή ακτινοβολία» δήλωσε ο Λουί Φιλίπ Κουλόμπ του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ, εκ των επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που προσπαθεί τώρα να βελτιώσει τα εργαλεία που χρησιμοποιεί για να κατανοήσει καλύτερα πώς σχηματίζονται και διατηρούνται τα σύννεφα σε τόσο ακραία περιβάλλοντα. Καλλιτεχνική απεικόνιση του εξωτικού Cuancoá. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1935776/entopistikan-ydratmoi-se-kayto-exoplaniti-trelainontas-toys-astronomoys/

Διαστημικοί ανεμοστρόβιλοι χτυπούν το κέντρο του γαλαξία μας. Εντυπωσιακή ανακάλυψη για άγνωστες κοσμικές διεργασίες. Αστρονόμοι ανακάλυψαν «διαστημικούς ανεμοστρόβιλους» που μαίνονται στην καρδιά του γαλαξία μας όπου βρίσκεται ο Τοξότης Α* η υπερμεγέθης μαύρη τρύπα με μάζα περίπου τέσσερα εκατ. φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου. Η ανακάλυψη παρείχε στην ομάδα μια πιο ολοκληρωμένη άποψη για το τι συμβαίνει στο κέντρο του γαλαξία μας και τον κύκλο κοσμικής δημιουργίας και καταστροφής σε αυτή την περιοχή.Οι ερευνητές έκαναν την ανακάλυψη χρησιμοποιώντας τη συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων ALMA το οποίο παρείχε νέα δεδομένα για την κίνηση στην περιοχή του γαλαξία που ονομάζεται κεντρική μοριακή ζώνη. «Η έρευνά μας συμβάλλει στο συναρπαστικό τοπίο του γαλαξιακού κέντρου αποκαλύπτοντας αυτά τα λεπτά νημάτια ως σημαντικό μέρος της κυκλοφορίας υλικών» αναφέρει ο Ξινγκ Λιού του Αστεροσκοπείου της Σαγκάης, μέλος της ερευνητικής ομάδας.Έχει γίνει αντιληπτό από καιρό ότι η κεντρική μοριακή ζώνη φιλοξενεί νέφη σκόνης και μορίων που υφίστανται συνεχώς έναν κύκλο δημιουργίας και καταστροφής. Ωστόσο, ο μηχανισμός που οδηγεί αυτή τη διαδικασία παραμένει μυστηριώδης. «Όταν ελέγξαμε τις εικόνες του ALMA παρατηρήσαμε αυτά τα μακρόστενα νημάτια χωρικά μετατοπισμένα από οποιεσδήποτε περιοχές σχηματισμού άστρων. Σε αντίθεση με όλα τα αντικείμενα που γνωρίζουμε, αυτά τα νήματα μας εξέπληξαν πραγματικά. Από τότε σκεφτόμαστε τι είναι» λέει ο Κάι Γιανγκ από το Πανεπιστήμιο Jiao Tong της Σαγκάης, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που δημοσιεύει τα ευρήματα της στην επιθεώρηση «Astronomy & Astrophysics».Οι αστρονόμοι δεν γνωρίζουν επί του παρόντος με βεβαιότητα πώς προκύπτουν αυτά τα λεπτά νημάτια σκόνης και αερίου αλλά το ALMA εντόπισε κάποια ίχνη που οδηγεί τους ερευνητές στην εικασία ότι κρουστικά κύματα χτυπούν την ύλη στην περιοχή προκαλώντας τη ανάμεσα στα αλλά τη δημιουργία των νημάτων.Αυτές οι ενδείξεις περιελάμβαναν την αλλαγή στα ενεργειακά επίπεδα των μορίων μονοξειδίου του πυριτίου λόγω περιστροφής, γνωστή ως «περιστροφική μετάβαση», που οδηγεί σε μια εκπομπή που ονομάζεται SiO 5-4. Μια άλλη ένδειξη ήταν η αφθονία των οργανικών μορίων στην περιοχή που παρατηρήθηκε από το ALMA.Η ομάδα θεωρεί ότι οι κραδασμοί δημιουργούν αρχικά αυτά τα λεπτά νημάτια απελευθερώνοντας μονοξείδιο του πυριτίου και οργανικά μόρια όπως η μεθανόλη, το μεθυλοκυανίδιο και το κυανοακετυλένιο στο διαστρικό μέσο. Τα νήματα στη συνέχεια διαλύονται, γεγονός που ανανεώνει το υλικό που απελευθερώνεται από κραδασμούς στην κεντρική μοριακή ζώνη.Στη συνέχεια, τα μόρια παγώνουν, σχηματίζοντας κόκκους σκόνης και έτσι δημιουργείται μια ισορροπία μεταξύ εξάντλησης και αναπλήρωσης. «Η υψηλή ανάλυση και η εξαιρετική ευαισθησία του ALMA ήταν απαραίτητες για την ανίχνευση αυτών των εκπομπών μοριακών γραμμών που σχετίζονται με τα λεπτά νημάτια και για να επιβεβαιωθεί ότι δεν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ αυτών των δομών και των εκπομπών σκόνης. Η ανακάλυψή μας σηματοδοτεί μια σημαντική πρόοδο ανιχνεύοντας αυτά τα νήματα σε μια πολύ λεπτότερη κλίμακα για να σημαδέψει την επιφάνεια εργασίας αυτών των κοσμικών κραδασμών» Γιτσέν Ζανγκ του Πανεπιστημίου της Σαγκάης Jiao Tong, μέλος της ερευνητικής ομάδας.Εάν αυτά τα λεπτά νημάτια είναι άφθονα σε όλη την κεντρική μοριακή ζώνη, όπως βρίσκονται στην περιοχή δείγματος στην οποία τα βρήκε το ALMA, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μια ισορροπία στον κύκλο της καταστροφής και της δημιουργίας μορίων στην καρδιά του Γαλαξία. Το κέντρο του γαλαξίας είναι ένα βίαιο περιβάλλον δημιουργίας και καταστροφής. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1936341/diastimikoi-anemostroviloi-chtypoyn-to-kentro-toy-galaxia-mas/

Τα πειράματα που θα αποκωδικοποιήσουν τα μεγάλα μυστήρια του Σύμπαντος. Απαντήσεις στα μεγαλύτερα αναπάντητα ερωτήματα της σωματιδιακής φυσικής που κρύβουν τα «κλειδιά» για την ερμηνεία της δημιουργίας του Σύμπαντος αναζητεί το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικής Έρευνας CERN, μέσα από τα εμβληματικά έργα που προγραμματίζει σε βάθος 20ετίας.Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η Γενική Διευθύντρια του μεγαλύτερου εργαστηρίου πυρηνικής και σωματιδιακής φυσικής στον κόσμο Φαμπίολα Τζιανότι (Fabiola Gianotti) -με την ευκαιρία της αναγόρευσης της σε επίτιμη διδάκτορα του Τμήματος Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης- μιλάει για τις προσδοκίες από την τελευταία αναβάθμιση του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων LHC (Large Hadron Collider) που θα ολοκληρωθεί το 2026, τη λειτουργία από το 2030 του Επιταχυντή LHC Υψηλής Φωτεινότητας (High-Luminosity LHC) που θα επιτρέψει τη λεπτομερέστερη μελέτη του μποζονίου Higgs και τα σχέδια για τη λειτουργία το 2045 του Κυκλικού Επιταχυντή (Future Circular Collider – FCC), ο οποίος θα αποτελέσει το εκπληκτικότερο εργαλείο που έχει κατασκευαστεί ποτέ για τη μελέτη των θεμελιωδών νόμων της φύσης.Η κ. Τζιανότι μιλά ακόμη για την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων του CERN επ ωφελεία της κοινωνίας, αναφερόμενη μεταξύ άλλων σε εφαρμογές όπως τα αυτοοδηγούμενα οχήματα. Εξαίρει, τέλος, την τριαντακονταετή συμβολή του ΑΠΘ στην κατασκευή του αρχικού ανιχνευτή ATLAS και στην πρόσφατη αναβάθμισή του. Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης της Fabiola Gianotti στη Σμαρώ Αβραμίδου για το ΑΠΕ-ΜΠΕ: Ερώτηση: Ποιες είναι οι άμεσες προσκλήσεις σε ό,τι αφορά τα ερευνητικά προγράμματα στο CERN, τις αναβαθμίσεις του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων και τον σχεδιασμό δημιουργίας μεγαλύτερου επιταχυντή; Απάντηση: Η τρίτη και τελευταία περίοδος λειτουργίας του εμβληματικού έργου του CERN, του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC), θα ολοκληρωθεί το 2026. Θα ακολουθήσει ο Επιταχυντής Υψηλής Φωτεινότητας LHC (High-Luminosity LHC), μια μεγάλη αναβάθμιση του LHC, η οποία θα αυξήσει σημαντικά την απόδοση του επιταχυντή και των πειραμάτων. Ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων Υψηλής Φωτεινότητας αποτελεί ένα συναρπαστικό έργο, αναπτύσσοντας καινοτόμες τεχνολογίες – από νέας γενιάς υπεραγώγιμους μαγνήτες για τον επιταχυντή, έως προηγμένα εξαρτήματα ανιχνευτών για τα πειράματα. Το έργο αυτό προωθεί τις τεχνολογικές και μηχανικές μας δυνατότητες και αποτελεί ένα ακόμη εξαιρετικό παράδειγμα διεθνούς συνεργασίας. Ο High-Luminosity LHC, που θα ξεκινήσει τη λειτουργία του το 2030, θα μας επιτρέψει να μελετήσουμε το μποζόνιο Higgs λεπτομερέστερα σε σχέση με ό,τι ήταν δυνατό έως τώρα και να αναζητήσουμε νέα, σπάνια φαινόμενα.Κοιτάζοντας πιο μπροστά πλησιάζουμε στην ολοκλήρωση της μελέτης σκοπιμότητας για έναν πιθανό Μελλοντικό Κυκλικό Επιταχυντή (Future Circular Collider – FCC), ο οποίος, εφόσον εγκριθεί, θα ξεκινήσει τη λειτουργία του το 2045, μόλις λίγα χρόνια μετά το τέλος του High-Luminosity LHC. Ο FCC θα είναι το εκπληκτικότερο εργαλείο που έχει κατασκευαστεί ποτέ για τη μελέτη των θεμελιωδών νόμων της φύσης και για την απάντηση ορισμένων εκ των μεγαλύτερων αναπάντητων ερωτημάτων της σωματιδιακής φυσικής. Ερ.: Η τεχνητή νοημοσύνη και ο ρόλος της στην ανάλυση δεδομένων είναι ένας παράγοντας που μπορεί να φέρει πιο κοντά την επόμενη σημαντική ανακάλυψη και ίσως την επανάσταση στην κατανόησή μας για τη φυσική; Απ.: Το CERN χρησιμοποιεί ήδη την τεχνητή νοημοσύνη σε ορισμένους τομείς, όπως η ανάλυση δεδομένων, και πιστεύουμε ότι αυτές οι τεχνολογίες θα μπορούσαν να έχουν ακόμη περισσότερες εφαρμογές στο πεδίο του ενδιαφέροντός μας, βοηθώντας για παράδειγμα να γίνει πιο αποδοτική η λειτουργία του επιταχυντή και των ανιχνευτών. Και ευελπιστούμε ότι η πρόοδος του CERN στο πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης θα συνεχίσει να βρίσκει εφαρμογές και σε άλλους τομείς της κοινωνίας, όπως ήδη συμβαίνει, για παράδειγμα, με τα αυτοοδηγούμενα οχήματα. Ερ.: Στα χρόνια που μεσολάβησαν από το 1993 όταν William Waldegrave έθεσε την περίφημη πρόκληση για την καλύτερη επεξήγηση του μυστηρίου του μποζονίου Higgs σε μία κόλλα χαρτί Α4, πιστεύετε ότι από την πλευρά της επιστημονικής και ακαδημαϊκής κοινότητας έχει υπηρετηθεί επαρκώς ο στόχος εκλαΐκευσης και διάδοσης των επιστημονικών ανακαλύψεων, ώστε το ευρύ κοινό να μπορεί να αντιλαμβάνεται τη σημασία της έρευνας και ως εκ τούτου να δικαιολογεί και τις δαπάνες που απαιτούν οι επενδύσεις σε αυτή; Απ.: Η συμμετοχή του κοινού και η διάδοση της επιστήμης αποτελούν μέρος της αποστολής του CERN. Για τον σκοπό αυτό δημιουργήσαμε το Science Gateway (την Πύλη της Επιστήμης), τη νέα μας υποδομή για την επιστημονική εκπαίδευση, που απευθύνεται σε κοινό όλων των ηλικιών. Συνδυάζει διαδραστικές εκθέσεις, εκπαιδευτικά εργαστήρια για πειραματική εξάσκηση και ένα αμφιθέατρο για εκδηλώσεις και επιστημονικές επιδείξεις. Είναι ένας χώρος όπου οι επιστήμονες και το κοινό μπορούν να συναντηθούν και να ανταλλάξουν ιδέες. Από την έναρξη της λειτουργίας του, τον Οκτώβριο του 2023, έχουμε φιλοξενήσει περισσότερα από 530.000 άτομα, προερχόμενα από 175 χώρες. Πιστεύω ότι τέτοιες πρωτοβουλίες πρέπει να ενθαρρύνονται, καθώς αποτελεί καθήκον μας να μοιραζόμαστε με το κοινό τη σημασία της επιστήμης για ένα βιώσιμο μέλλον της ανθρωπότητας και του πλανήτη. Ερ.: Σε πειράματα μεγάλης κλίμακας πώς επιτυγχάνεται ο συντονισμός της συνεργασίας μεταξύ χιλιάδων επιστημόνων από όλο τον κόσμο και πώς διασφαλίζεται ότι δεν αποκλείεται η εκπροσώπηση και από μικρότερες χώρες; Απ.: Τα πειράματα LHC αποτελούν πρότυπο οικοδόμησης συναίνεσης, ανταγωνισμού και ταυτόχρονα συνεργασίας. Συγκεντρώνουν χιλιάδες φυσικούς, μηχανικούς, τεχνικούς, φοιτητές και βοηθητικό προσωπικό από όλο τον κόσμο. Η επιτυχία τους βασίζεται στην ύπαρξη ενός κοινού σκοπού που είναι η κατανόηση του σύμπαντος στο πιο θεμελιώδες επίπεδο, καθώς και στην επίγνωση ότι αυτός ο φιλόδοξος στόχος μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω πνευματικών, τεχνολογικών και οικονομικών συνεισφορών, που προέρχονται από όλο τον κόσμο. Οι οργανωτικές τους δομές επιτρέπουν στα μέλη να συμμετέχουν άμεσα στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, ανεξαρτήτως της γεωγραφικής τους προέλευσης ή του μεγέθους της χώρας που εκπροσωπούν. Οι επιστήμονες συνήθως εργάζονται σε μικρές ομάδες, επιλέγοντας τα ερευνητικά πεδία και δεδομένα που εμπίπτουν περισσότερο στα ενδιαφέροντά τους. Κάθε αποτέλεσμα που προκύπτει από τη συνεργασία κοινοποιείται σε όλα τα μέλη και υπόκειται σε αυστηρές διαδικασίες ελέγχου πριν δημοσιοποιηθούν τα αποτελέσματα. Ερ.: Το Εργαστήριο Πυρηνικής Φυσικής και Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων του Τμήματος Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) συμμετέχει ενεργά τα τελευταία 30 χρόνια στο Πείραμα ATLAS στο CERN και έχει παίξει σημαντικό ρόλο τόσο με την κατασκευή και έλεγχο μεγάλου αριθμού σύγχρονων ανιχνευτών σωματιδίων, όσο και στην ανακάλυψη του μποζονίου Higgs, ενώ δεκάδες είναι τα παραδείγματα διακεκριμένων ερευνητών- αποφοίτων του ΑΠΘ που αυτοαποκαλούνται «παιδιά του CERN». Η αποδοχή της τιμής που σας έγινε από το Τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ συνιστά και μια συμβολική αναγνώριση της συνεισφοράς του Πανεπιστημίου στο έργο του CERN; Απ.: Ήταν μεγάλη τιμή για μένα να αποδεχθώ έναν τιμητικό τίτλο από ένα τόσο αναγνωρισμένο Πανεπιστήμιο όπως το ΑΠΘ. Είχα τη χαρά να συνεργαστώ με πολλούς λαμπρούς επιστήμονες από το ΑΠΘ στο πείραμα ATLAS του LHC για σχεδόν δύο δεκαετίες. Το ΑΠΘ είχε εξαιρετική συμβολή στην κατασκευή του αρχικού ανιχνευτή ATLAS και στην πρόσφατη αναβάθμισή του, αναπτύσσοντας ισχυρές δεξιότητες στους ανιχνευτές αερίων και δημιουργώντας κορυφαίες εγκαταστάσεις στη βάση του. Συμμετείχε και συνεχίζει να συμμετέχει σε πολύ σημαντικές μελέτες φυσικής. Η ομάδα του ΑΠΘ είναι ιδιαίτερα δραστήρια στο ATLAS και πριν από λίγους μήνες φιλοξένησε μια πολύ επιτυχημένη συνάντηση συνεργασίας του ATLAS. Επίσης, συμμετέχει ενεργά στην ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών επιταχυντών για εφαρμογές κοινωνικού ενδιαφέροντος και συντονίζει το ευρωπαϊκό πρόγραμμα IFIGENEIA για την παραγωγή ραδιοϊσοτόπων για τη θεραπεία του καρκίνου. Ερ.: «If the Universe Is the Answer, What Is the Question?» O Leon Lederman έθεσε απλώς ένα φιλοσοφικό ερώτημα που καμία επιστημονική ανακάλυψη δε θα μπορέσει να απαντήσει; Απ.: Η ομορφιά της επιστημονικής έρευνας έγκειται στο γεγονός ότι κάθε νέα απάντηση εγείρει νέα ερωτήματα και οι εξελίξεις στην έρευνα μας βοηθούν να κατανοήσουμε ποια είναι τα σωστά ερωτήματα. Έτσι αυξάνεται η ανθρώπινη γνώση. Ερ.: Η κληρονομιά του Πίτερ Χιγκς αναμφίβολα συνεχίζει να εμπνέει τις νέες γενιές επιστημόνων. Πιστεύετε ότι το όραμα και η επιστημονική του προσέγγιση έχουν επηρεάσει τη σημερινή γενιά ερευνητών του CERN, ενθαρρύνοντάς τους να ακολουθήσουν νέα μονοπάτια που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κάποια νέα μεγάλη ανακάλυψη; Απ.: Ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας και των επιτευγμάτων του CERN είναι συνδεδεμένο με τον Peter Higgs. Ήταν ένας λαμπρός άνθρωπος, κάποιος που ήξερε να εξηγεί τη φυσική με απλό αλλά βαθύ τρόπο, παραμένοντας πάντα ταπεινός παρά τις πολλές του επιτυχίες. Ήταν και παραμένει μια πηγή έμπνευσης για εμένα και ελπίζω ότι οι ερευνητές του CERN θα συνεχίσουν να επηρεάζονται από εκείνον. Πολλοί νέοι επιστήμονες στον τομέα μας εργάζονται αυτή τη στιγμή σε μελέτες για το μποζόνιο του Higgs, το οποίο παραμένει ένα αινιγματικό σωματίδιο. Ο επιταχυντής LHC υψηλής φωτεινότητας (High-Luminosity LHC) και οι μελλοντικοί επιταχυντές θα είναι απαραίτητοι για να κατανοήσουμε λεπτομερώς το μποζόνιο Higgs και ελπίζουμε να αποκαλύψουμε τα πολυάριθμα μυστήρια που σχετίζονται με αυτό. Ερ.: Ο Πλάτωνας, επηρεασμένος από τον Πυθαγόρα, πίστευε ότι η μουσική συνδέεται βαθιά με την αρμονία του σύμπαντος. Ανάμεσα στη μουσική παιδεία που λάβατε, την επαγγελματική ενασχόλησή σας με το πιάνο και την αφοσίωσή σας στη σωματιδιακή φυσική έχετε ανακαλύψει κοινά στοιχεία μεταξύ των τεχνών και της επιστήμης; Απ.: Τόσο η τέχνη όσο και η επιστήμη βασίζονται στην ανθρώπινη δημιουργικότητα και περιέργεια. Με τον ίδιο τρόπο που υπάρχει ομορφιά στη μουσική ή τη ζωγραφική, μπορώ να δω την ομορφιά και στη φυσική. Τόσο η τέχνη όσο και η επιστήμη αφορούν στην εξερεύνηση του αγνώστου. Είναι οικουμενικές και ενωτικές: στον διαρρηγμένο μας κόσμο, αποτελούν κοινά ανθρώπινα στοιχεία που μας φέρνουν κοντά, είναι οι τελευταίες γέφυρες που παραμένουν όταν όλες οι άλλες έχουν γκρεμιστεί. Η τέχνη και η επιστήμη είναι στοιχεία που μας κάνουν ανθρώπους και πιστεύω ακράδαντα ότι μπορούν να μας καθοδηγήσουν προς ένα καλύτερο μέλλον. Ποια είναι η Fabiola Gianotti Η Fabiola Gianotti είναι Γενική Διευθύντρια του CERN, έλαβε διδακτορικό δίπλωμα στην πειραματική σωματιδιακή φυσική από το Πανεπιστήμιο του Μιλάνου, Ιταλία. Από το 1994 είναι ερευνήτρια φυσικός στο CERN. Έχει εργαστεί σε διάφορα πειράματα του CERN, κυρίως στην έρευνα, ανάπτυξη και κατασκευή ανιχνευτών, στην ανάπτυξη λογισμικού και στην ανάλυση δεδομένων. Από τον Μάρτιο 2009 έως τον Φεβρουάριο 2013 ήταν επικεφαλής («Spokesperson») του πειράματος ATLAS στο Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC). Στην περίοδο αυτή τα πειράματα ATLAS και CMS ανακοίνωσαν την ανακάλυψη του μποζονίου Higgs.Είναι μέλος πολλών διεθνών επιτροπών, έλαβε δεκατέσσερις τιμητικούς διδακτορικούς τίτλους από Πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο και είναι εξωτερικό μέλος οκτώ Ακαδημιών Επιστημών παγκοσμίως. Της απονεμήθηκε η τιμητική διάκριση «Cavaliere di Gran Croce dell’Ordine al Merito della Repubblica Italiana», το ειδικό βραβείο Breakthrough Prize in Fundamental Physics, το βραβείο Enrico Fermi της Ιταλικής Εταιρείας Φυσικής, το μετάλλιο τιμής του Ινστιτούτου Niels Bohr (Κοπεγχάγη) και το μετάλλιο Tate του Αμερικανικού Ινστιτούτου Φυσικής για διεθνή ηγεσία. Κατατάχθηκε 5η προσωπικότητα της χρονιάς 2012 από το περιοδικό Time. Εκλέχθηκε Γενική Διευθύντρια του CERN το Νοέμβριο του 2014 για την περίοδο 1η Ιανουαρίου 2016 έως 31 Δεκεμβρίου 2020, ενώ το Νοέμβριο του 2019 εκλέχθηκε για δεύτερη θητεία, από 1η Ιανουαρίου 2021 έως 31 Δεκεμβρίου 2025. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του CERN που Γενικός Διευθυντής διορίζεται για δεύτερη πλήρη θητεία. Είναι η πρώτη γυναίκα στη θέση αυτή.Στην τελετή αναγόρευσης της Διευθύντριας του CERN, μετά τον έπαινό της που ανέγνωσε ο καθηγητής Πειραματικής Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων Κωνσταντίνος Κορδάς, η κ. Τζιανότι πραγματοποίησε ομιλία με τίτλο «The Higgs boson and our life». Ακολούθησε εκδήλωση για τη συμπλήρωση 70 χρόνων από την ίδρυση του CERN, όπoυ το κοινό είχε την ευκαιρία να θέσει τις δικές του ερωτήσεις προς την κ. Gianotti ( https://www.youtube.com/watch?v=Fsubu2S5RDY ), η οποία μίλησε για τα διδάγματα που αντλούμε από την έως σήμερα πορεία του CERN και τις προκλήσεις για το μέλλον. Μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στο μεγάλο μάθημα της συνεργασίας των Ευρωπαϊκών χωρών προκειμένου να δημιουργηθεί το CERN, χωρών που μόλις λίγα χρόνια πριν πολεμούσαν μεταξύ τους. Σε ό,τι αφορά το μέλλον εκτίμησε πως για να παραμείνει το CERN στην πρωτοπορία πρέπει να προχωρήσει σε νέα έργα, δεδομένου και του μεγάλου ανταγωνισμού από την Κίνα. Πηγή: ΑΠΕ ΜΠΕ – https://www.skai.gr/news/technology/dieythyntria-cern-fampiola-tzianoti-mila-gia-ta-emvlimatika-erga-tou-eyropaikou-kentrou

Ο Ευκλείδης άνοιξε τον θησαυρό δεδομένων του. Τα πρώτα δεδομένα από το τηλεσκόπιο Ευκλείδης στην αποστολή του στο σκοτεινό Σύμπαν. Το διαστημικό τηλεσκόπιο “Ευκλείδης” της Ευρώπης, το οποίο είναι σε αποστολή να ρίξει φως στα μυστήρια της σκοτεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας, δημοσίευσε τα πρώτα του δεδομένα την Τετάρτη με λίγη βοήθεια από εθελοντές και τεχνητή νοημοσύνη. Το τηλεσκόπιο εκτοξεύτηκε το 2023, με στόχο να χαρτογραφήσει το ένα τρίτο του ουρανού – που περιλαμβάνει 1,5 δισεκατομμύρια γαλαξίες – για να δημιουργήσει αυτό που έχει χαρακτηριστεί ως ο πιο ακριβής τρισδιάστατος χάρτης του σύμπαντος της ανθρωπότητας. Ο Ευκλείδης, που τώρα αιωρείται σε απόσταση 1,5 εκατομμυρίου χιλιομέτρων (932.0000 μίλια) από τη Γη, έχει δημοσιεύσει στο παρελθόν εικόνες από μια σειρά από παράξενους γαλαξίες, πολύχρωμα νεφελώματα και λαμπερά αστέρια. Αλλά η πρώτη κυκλοφορία αστρονομικών δεδομένων είναι «ένα νέο ορόσημο για τον “ντετέκτιβ” μας στο σκοτεινό σύμπαν», δήλωσε η επιστημονική διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας Κάρολ Μάντελ (Carole Mundell) σε συνέντευξη Τύπου.Ο τεράστιος όγκος δεδομένων — που συνοδεύτηκε από 27 επιστημονικές εργασίες — εξακολουθεί να καλύπτει λιγότερο από το 0,5 τοις εκατό του ουρανού που θα σαρώσει ο Ευκλείδης κατά την εξαετή αποστολή του.Ωστόσο, τα πρώτα δεδομένα προσφέρουν ήδη υποδείξεις για τη συνολική δομή του σύμπαντος, γνωστή ως «κοσμικός ιστός», είπε η επιστήμονας του έργου Βαλέρια Πετορίνο (Valeria Pettorino). Μεταξύ μεγάλων κενών χώρων, υπάρχουν τεράστια σμήνη γαλαξιών που συνδέονται με νήματα υλικού που συνθέτουν αυτόν τον ιστό, εξήγησε. Αυτή η αφάνταστα ογκώδης δομή δεν μπορεί να εξηγηθεί μόνο με την ορατή ύλη, έτσι οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η σκοτεινή ύλη και η σκοτεινή ενέργεια πρέπει να διαδραματίζουν ρόλο. Αυτές οι αόρατες δυνάμεις πιστεύεται ότι αποτελούν το 95 τοις εκατό του σύμπαντος, ωστόσο παραμένουν μυστήριο.Η σκοτεινή ύλη πιστεύεται ότι είναι η κόλλα που συγκρατεί τους γαλαξίες, ενώ η σκοτεινή ενέργεια τους απομακρύνει κάνοντας το σύμπαν να διαστέλλεται ολοένα και πιο γρήγορα με την πάροδο του χρόνου. Επειδή το να κοιτάξουμε στο μακρινό διάστημα σημαίνει επίσης να κοιτάξουμε πίσω στο χρόνο, ο Ευκλείδης επιτρέπει στους επιστήμονες να παρακολουθήσουν αυτήν την κοσμική διαμάχη στο μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας του σύμπαντος — και ελπίζουμε να ανακαλύψουν περισσότερα για την πραγματική τους φύση. «Τελικά, θέλουμε να δοκιμάσουμε τους νόμους της βαρύτητας», είπε η Μάντελ. Η θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν έχει περάσει κάθε δοκιμασία, «αλλά δεν εξηγεί ακόμη, στην τρέχουσα μορφή της, την επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος», η οποία ωθείται από τη σκοτεινή ενέργεια, εξήγησε.Ωστόσο, τα νέα δεδομένα δεν περιείχαν καμία σημαντική αποκάλυψη σχετικά με τη σκοτεινή ύλη και τη σκοτεινή ενέργεια. Αυτό θα πρέπει να περιμένει έως ότου πλησιάσει το τέλος της αποστολής του Ευκλείδη, είπαν οι επιστήμονες.Η κοινοπραξία Euclid, η οποία συγκεντρώνει περισσότερους από 2.000 ερευνητές από την Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά και την Ιαπωνία, έκανε ταξινόμηση μέσω των νέων δεδομένων. Η κυκλοφορία της Τετάρτης περιείχε 35 terabytes δεδομένων — το ισοδύναμο με ροή βίντεο 4K για 200 ημέρες — ωστόσο αντιπροσώπευε μόλις μια εβδομάδα από τον χρόνο παρατήρησης του Ευκλείδη. «Αυτό μας επιτρέπει να δούμε αν τα μηχανήματα λειτουργούν», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο αναπληρωτής επιστημονικός διευθυντής της κοινοπραξίας Φράνσις Μπερναρντό (Francis Bernardeau). Τα νέα δεδομένα κάλυψαν τρεις περιοχές του ουρανού που περιείχαν 26 εκατομμύρια γαλαξίες.Το πιο μακρινό ήταν 10,5 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά, κάτι που είναι αρκετά νωρίς στην 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια ιστορίας του σύμπαντος. Στη συνέχεια, η κοινοπραξία έπρεπε να καταγράψει όλους τους γαλαξίες και άλλες κοσμικές ιδιομορφίες που καταγράφηκαν από το τηλεσκόπιο. Αυτό περιλαμβάνει κάτι που είναι γνωστό ως “βαρυτικοί φακοί”, δηλαδή όταν ένα τεράστιο αντικείμενο όπως ένας γαλαξίας κάμπτει το φως κάτι άλλου τεράστιου και φωτεινού πίσω του, δημιουργώντας ένα είδος μεγεθυντικού φακού. Σε μόλις μια εβδομάδα, ο Ευκλείδης εντόπισε περίπου 500 βαρυτικούς φακούς, κάτι που είναι “πολύ περισσότερο από ό,τι περιμέναμε”, δήλωσε το μέλος της κοινοπραξίας Μάικ Γουόλμσλευ (Mike Walmsley) από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο.Για να βοηθήσει στη συμπίεση των δεδομένων, η κοινοπραξία Euclid χρησιμοποίησε έναν αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης (AI) καθώς και περισσότερους από 10.000 ανθρώπους εθελοντές με οξυδερκή μάτια. Το μοντέλο AI επέλεξε πιθανούς βαρυτικούς φακούς από τα δεδομένα, οι οποίοι στη συνέχεια επαληθεύτηκαν από τον άνθρωπο. Περισσότεροι πολίτες επιστήμονες εντόπισαν στη συνέχεια τα σχήματα των γαλαξιών, τα οποία με τη σειρά τους χρησιμοποιήθηκαν για να εκπαιδεύσουν τους αλγόριθμους AI ώστε να επαναλαμβάνουν αυτή τη διαδικασία, είπε ο Γουόλμσλευ. Αλλά όλα αυτά είναι απλώς «μια γεύση από τα πράγματα που θα ακολουθήσουν», πρόσθεσε η Μάντελ, με τον Euclid να σχεδιάζει να κυκλοφορήσει τον πρώτο πλήρη κατάλογο δεδομένων του το επόμενο έτος. Γαλαξίες σε διαφορετικά σχήματα που καταγράφηκαν από τον Ευκλείδη. Πηγή: AFP – https://www.ertnews.gr/eidiseis/epistimi/ta-prota-dedomena-apo-to-tileskopio-eykleidis-stin-apostoli-tou-sto-skoteino-sympan/

Η σκοτεινή ενέργεια εξασθενεί με την πάροδο του χρόνο. Οι φυσικοί του Φασματοσκοπίου Σκοτεινής Ενέργειας (DESI=Dark Energy Spectroscopic Instrument) δημιούργησαν τον μεγαλύτερο τρισδιάστατο χάρτη γαλαξιών και quasars, προσδιορίζοντας τις αποστάσεις τους και τις ταχύτητες απομάκρυνσής τους από εμάς. Σκοπός τους είναι να διερευνήσουν την σκοτεινή ενέργεια, την μυστηριώδη αιτία που προκαλεί την επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος. Μια ολόκληρη γενιά φυσικών αναφέρεται στην σκοτεινή ενέργεια που διαποτίζει το σύμπαν ως «η κοσμολογική σταθερά». Από τα δεδομένα της DESI προκύπτει ότι αυτή η μυστηριώδης ενέργεια μεταβάλλεται με την πάροδο του χρόνου. Αν αληθεύει κάτι τέτοιο τότε, κλονίζεται το αποδεκτό μοντέλο των επιστημόνων για το σύμπαν, που είναι γνωστό ως «Καθιερωμένο Πρότυπο της Κοσμολογίας», συντομογραφικά ως ΛCDM. διαβάστε σχετικά: «Η DESI μετράει την σκοτεινή ενέργεια του σύμπαντος« https://physicsgg.me/2024/04/07/η-desi-μετράει-την-σκοτεινή-ενέργεια-του-σ/ Οι αστροφυσικοί της DESI δημοσίευσαν μια νέα ανάλυση της σκοτεινής ενέργειας χρησιμοποιώντας τα δεδομένα που συλλέχθηκαν τα τρία πρώτα χρόνια της έρευνας, η οποία περιλαμβάνει σχεδόν 15 εκατομμύρια γαλαξίες και κβάζαρ. Συνδυάζοντας τα δεδομένα αυτά με ανεξάρτητα δεδομένα από μελέτες για την μικροκυματική κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου, τα σουπερνόβα και βαρυτικών φακών, διαπιστώνουν την αδυναμία της αποδεκτής μέχρι σήμερα κοσμολογικής θεωρίας να τα εξηγήσει. Αντ’ αυτού ένα νέο μοντέλο στο οποίο η επίδραση της σκοτεινής ενέργειας αλλάζει με την πάροδο του χρόνου φαίνεται να ταιριάζει καλύτερα στα δεδομένα. Σύμφωνα με τους ερευνητές της DESI «μπορεί να βρισκόμαστε στο κατώφλι μιας σημαντικής ανακάλυψης σχετικά με τη σκοτεινή ενέργεια και την θεμελιώδη φύση του σύμπαντός μας». Χρησιμοποιώντας το Φασματοσκόπιο Σκοτεινής Ενέργειας (DESI) δημιουργήθηκε ο μεγαλύτερος τρισδιάστατος χάρτη του σύμπαντος μέχρι σήμερα. Εξετάζοντας τα δεδομένα της DESI μόνα τους είναι σύμφωνα Καθιερωμένο Πρότυπο της Κοσμολογίας (συντομογραφικά ΛCDM), στο οποίο κυριαρχεί η σταθερή ποσότητα σκοτεινής ενέργειας (κοσμολογική σταθερά Λ), μαζί με την ψυχρή σκοτεινή ύλη (Cold Dark Matter=CDM). Ωστόσο, όταν συνδυάζονται με άλλες μετρήσεις (κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου, σουπερνόβα, βαρυτικοί φακοί), υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι η επίδραση της σκοτεινής ενέργειας μπορεί να εξασθενεί με την πάροδο του χρόνου και ότι άλλα μοντέλα μπορεί να ταιριάζουν καλύτερα. Μέχρι στιγμής, η στατιστική ακρίβεια της ανακάλυψης περί εξελισσόμενης σκοτεινής ενέργειας δεν φτάνει το όριο των «5 σίγμα», που παραδοσιακά απαιτείται για να γίνει αποδεκτή μια πειραματική ανακάλυψη. Διάφοροι συνδυασμοί δεδομένων της DESI με δεδομένα της μικροκυματικής κοσμικής ακτινοβολίας υποβάθρου έχουν στατιστική ακρίβεια από 2,8σ έως 4,2σ (ακρίβεια 3σ σημαίνει ότι η ανακάλυψη έχει μια ελάχιστη πιθανότητα 0,3% να είναι τυχαία στατιστική διακύμανση των δεδομένων).Οι αστροφυσικοί της DESI θα ξεκινήσουν σύντομα περαιτέρω αναλύσεις για την εξαγωγή ακόμη περισσότερων πληροφοριών από το υπάρχον σύνολο δεδομένων, ενώ θα συνεχιστεί η συλλογή νέων, με την ελπίδα να απαντηθεί ένα από τα σημαντικότερα ερωτήματα που έχει θέσει ποτέ η ανθρωπότητα: «Ποιά είναι η φύση της σκοτεινής ενέργειας, η οποία διαμορφώνει την εξέλιξη του σύμπαντος;». Γιατί το να κοιτάμε ψηλά στον ουρανό προσπαθώντας να κατανοήσουμε τον κόσμο μας, είναι πολιτισμός. Το σκίτσο περιγράφει την «συμπεριφορά» της σκοτεινής ενέργειας – το πώς μεταβάλλεται η πυκνότητά της καθώς το σύμπαν διαστέλλεται. διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες: New DESI Results Strengthen Hints That Dark Energy May Evolve – https://newscenter.lbl.gov/2025/03/19/new-desi-results-strengthen-hints-that-dark-energy-may-evolve/

Ο κρατήρας Ουώλτ Ουίτμαν. Η Παγκόσμια Ημέρα της Ποίησης εορτάζεται κάθε χρόνο, σαν σήμερα, στις 21 Μαρτίου. Την αρχική έμπνευση για αυτόν τον εορτασμό είχε ο ποιητής Μιχαήλ Μήτρας και τον Οκτώβριο του 1999, η γενική διάσκεψη της Unesco στο Παρίσι, ανακήρυξε την πρώτη μέρα της άνοιξης ως Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Λόγω της ημέρας, ακολουθεί ένα απόσπασμα από το ποίημα του Ουώλτ Ουίτμαν, ‘Το τραγούδι του εαυτού μου‘ Με μουσική δυνατή καταφθάνω, με τις κορνέτες μου και τα τύμπανά μου, Δεν παίζω εμβατήρια για αναγνωρισμένους νικητές μόνο, παίζω εμβατήρια για ηττημένους και σκοτωμένους. Έχεις ακούσει πως είναι καλό να κερδίζεις τη μάχη; Λέω ακόμα πως είναι καλό να πέφτεις στη μάχη, οι αγώνες χάνονται με το ίδιο πνεύμα που κερδίζονται. Τυμπανίζω και χτυπώ για τους νεκρούς, Φυσώ στα επιστόμια πιο δυνατά και πιο εύθυμα για εκείνους. Ζήτω σε εκείνους που απέτυχαν! Και σε εκείνους που τα πολεμικά πλοία τους βυθίστηκαν στη θάλασσα Και σε εκείνους τους ίδιους που βυθίστηκαν στη θάλασσα Και σε όλους τους στρατηγούς που έχασαν μάχες και σε όλους τους νικημένους ήρωες! Και τους αναρίθμητους άγνωστους ήρωες που ισούνται με τους σπουδαιότερους γνωστούς ήρωες! Ο Ουώλτ Ουίτμαν κηδεύτηκε στο Κάμντε χωρίς ιερέα και σταυρό, με το πλήθος να τον ακολουθεί σε απόσταση έξι χιλιομέτρων από τον τάφο, όπου αναγράφονται οι στίχοι του: «Το βάθρο μου είναι στερεωμένο και σφηνωμένο σε γρανίτη, Περιγελώ αυτό που εσείς ονομάζετε αποσύνθεση, Και ξέρω την έκταση του χρόνου.» Ο Ουώλτ Ουίτμαν (Walter «Walt» Whitman, 1819 – 1892) ήταν ένας από τους σημαντικότερους Αμερικανούς ποιητές. Κυριότερο έργο του αποτελεί η ποιητική συλλογή Φύλλα χλόης (Leaves of Grass). Είναι όμως και ένας κρατήρας στον πλανήτη Ερμή, μετά από απόφαση της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης (IAU) το 1985. Ο κρατήρας Ουίτμαν (πάνω δεξιά) από το διαστημικό σκάφος MESSENGER. Ολόκληρη η περιοχή της εικόνας ονομάζεται τετράγωνο του Σαίξπηρ! https://physicsgg.me/2025/03/21/ο-κρατήρας-ουώλτ-ουίτμαν/

Ο Εμμανουήλ Ράμος νέος πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Διαστήματος - Αναπληρωτής ο Συνολάκης. Με απόφαση του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου, ο Εμμανουήλ Ράμμος ορίστηκε πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Διαστήματος (ΕΛΚΕΔ). Το νέο Δ.Σ της επόμενης 5ετιας έγινε γνωστό, με τον Ράμμο να αναλαμβάνει την προεδρία και τον Κώστα Συνολάκη να είναι αναπληρωτής. Η σύνθεση του νέου Διοικητικού Συμβουλίου και τα βιογραφικά των μελών του: Πρόεδρος: Εμμανουήλ Ράμμος Ο Δρ. Εμμανουήλ Ράμμος διαθέτει πάνω από 40 χρόνια εμπειρίας στη διαστημική τεχνολογία. Σπούδασε Φυσική, Τηλεπικοινωνίες και Ηλεκτρονικά σε Αθήνα και Παρίσι, αποκτώντας μεταπτυχιακό και διδακτορικό. Ξεκίνησε την καριέρα του το 1978 στην PHILIPS, αναπτύσσοντας τεχνολογίες μικροηλεκτρονικής και δορυφορικής τηλεόρασης.Υπηρέτησε 31 χρόνια στην ESA, κατέχοντας τεχνικούς και διοικητικούς ρόλους σε δορυφορικά συστήματα τηλεπικοινωνιών, τηλεπαρατήρησης και ναυσιπλοΐας. Συμμετείχε στις μελέτες για τον Hellas Sat, ενώ συντόνισε την ελληνική εκπροσώπηση σε ευρωπαϊκά όργανα για το Galileo. Μετά την αποχώρησή του από την ESA το 2016, ίδρυσε εταιρεία που ανέπτυξε καινοτόμο σύστημα σμήνους (constellation) χρησιμοποιώντας εμπορικά αεροσκάφη ως πλατφόρμες για επιστημονικά όργανα. Διαθέτει 25 διπλώματα ευρεσιτεχνίας και έχει διδάξει δορυφορική τεχνολογία σε κορυφαία πανεπιστήμια. Αναπληρωτής πρόεδρος: Κώστας Συνολάκης Ο Κώστας Συνολάκης είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Νότιας Καλιφόρνιας (1985) και στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (2004), με έρευνα σε υδροδυναμική, γεωφυσική, ωκεανογραφία και διαχείριση κρίσεων. Ανέπτυξε το μοντέλο MOST για την πρόγνωση της διάδοσης των παλιρροϊκών κυμάτων, που χρησιμοποιείται από τη NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration).Έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 110 επιστημονικές εργασίες σε κορυφαία περιοδικά (Science, Nature) και έχει λάβει διεθνή βραβεία, όπως το Soloviev Award (2014), το Mofatt-Nichol στον τομέα της Ακτομηχανικής της Εταιρείας Πολιτικών Μηχανικών ΗΠΑ (2015), και το Διεθνές Βραβείο Ακτομηχανικής (2019). Έχει βραβευθεί από τον Λευκό Οίκο ως ένας από τους 100 καλύτερους νέους επιστήμονες στις ΗΠΑ (1988). Είναι ιδρυτής του Tsunami Research Center (1995) που επικεντρώνεται στη διάβρωση των ακτών και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 2016. Διευθύνων Σύμβουλος: Νίκος Σέργης Ο Δρ. Νίκος Σέργης είναι ερευνητής στη Διαστημική Φυσική, με εμπειρία σε ερευνητικά ιδρύματα όπως η Ακαδημία Αθηνών, το Johns Hopkins University (JHU/APL) και το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Έχει δημοσιεύσει 77 επιστημονικές εργασίες με 1.700+ ετεροαναφορές και έχει λάβει βραβεία από τη NASA (2009, 2018) για τη συνεισφορά του στην αποστολή Cassini-Huygens.Διαθέτει εμπειρία στη διαχείριση ερευνητικών προγραμμάτων και είναι αξιολογητής προτάσεων για τη NASA, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εθνικούς φορείς. Έχει επιβλέψει διδακτορικές διατριβές και συνεργάζεται με ερευνητικά ιδρύματα σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Είναι μέλος της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης (AGU), της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωεπιστημών (EGU) και της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης (IAU). Μέλη: Ιωάννης Δαγκλής Ο Ιωάννης Α. Δαγκλής είναι καθηγητής Διαστημικής Φυσικής στο ΕΚΠΑ και πρώην διευθυντής του Ινστιτούτου Διαστημικών Εφαρμογών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Έχει εργαστεί σε ερευνητικά κέντρα σε Ευρώπη, ΗΠΑ και Ιαπωνία και είναι τακτικό μέλος της Διεθνούς Αστροναυτικής Ακαδημίας.Είναι εθνικός εκπρόσωπος της Ελλάδας στην IAGA (International Association of Geomagnetism and Aeronomy), στη SCOSTEP (Scientific Committee on Solar-Terrestrial Physics) και στο ILWS (International Living With a Star), και Steering Board Member of the ESA Space Weather Working Team (SWWT).Έχει διατελέσει συνεργάτης της NASA, της ESA και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και συμμετείχε στον σχεδιασμό 15 διαστημικών αποστολών. Είναι Editor-in-Chief του Annales Geophysicae και Editor στο Nature - Scientific Reports. Το έργο του περιλαμβάνει 6 βιβλία, 130 επιστημονικές δημοσιεύσεις με 7.500 αναφορές (h-index=44), ενώ έχει ηγηθεί 32 διεθνή και εθνικά ερευνητικά προγράμματα. Αθηνά Κουστένη Η Αθηνά Κουστένη είναι αστροφυσικός με διδακτορικό στην Αστροφυσική και Διαστημική Τεχνολογία (1989) από το Πανεπιστήμιο 7 του Παρισιού. Το 1996 της απονεμήθηκε το Δίπλωμα Διεύθυνσης Ερευνών (Habilitation DR), η ανώτατη ακαδημαϊκή διάκριση στη Γαλλία. Ειδικεύεται στην Πλανητολογία, μελετώντας τους γιγάντιους πλανήτες, εξωπλανήτες και τη διαστημική εξερεύνηση.Συμμετείχε σε αποστολές ESA και NASA, όπως το Cassini-Huygens, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη τριών επιστημονικών οργάνων. Έχει συγγράψει 250 επιστημονικές εργασίες και το βιβλίο «Τιτάνας: Η διερεύνηση ενός παρόμοιου κόσμου με τη Γη». Είναι πρόεδρος της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Διαστημικών Επιστημών της ESA, μέλος διεθνών επιστημονικών συμβουλίων ESA και NASA, και έχει λάβει σημαντικές διακρίσεις για τη συμβολή της στην εξερεύνηση του διαστήματος. Σταμάτης Κριμιζής Ο Σταμάτης Κριμιζής είναι κορυφαίος επιστήμονας στη διαστημική φυσική. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα και έλαβε διδακτορικό στη Φυσική από το Πανεπιστήμιο της Αϊόβα. Δίδαξε στο ίδιο πανεπιστήμιο και εργάστηκε στο Johns Hopkins Applied Physics Laboratory, όπου διετέλεσε επιστημονικός διευθυντής.Συμμετείχε σε εμβληματικές αποστολές της NASA όπως τα Voyager 1 & 2 και το Cassini-Huygens. Έχει δημοσιεύσει 630+ επιστημονικές εργασίες και έχει σχεδιάσει όργανα για όλους τους κλασικούς πλανήτες. Εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών το 2004, διετέλεσε εκπρόσωπος της Ελλάδας στην ESA και έχει τιμηθεί με διεθνή βραβεία. Ο αστεροειδής 8323 Krimigis φέρει το όνομά του. Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος Ο Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος έχει 35 χρόνια εμπειρίας στην τεχνολογία του διαστήματος και την ανάπτυξη διαστημικών αποστολών. Κατέχει μεταπτυχιακό και διδακτορικό από το Sup'Aero στην Τουλούζη (1990). Ξεκίνησε την καριέρα του στην Alcatel Space (νυν Thales) ως μηχανικός ραντάρ, συμβάλλοντας σε αποστολές του CNES και της ESA, ενώ ανέπτυξε μία καινοτόμο τεχνική συμπίεσης παλμών, η οποία κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.Το 1995 εντάχθηκε στην ESA και ανέλαβε την ανάπτυξη του ωφέλιμου φορτίου του CryoSat (SIRAL) (2004). Διετέλεσε Payload Manager του Sentinel-3 και από το 2017, ως Διαχειριστής Έργου (Project Manager) του Sentinel-2, ηγήθηκε της ανάπτυξης των δορυφόρων Sentinel-2C και -2D, διαχειριζόμενος προϋπολογισμό 400 εκατ. ευρώ και μια ομάδα έως 20 ατόμων. "https://www.iefimerida.gr">iefimerida.gr</a> - <a target="_blank" href="https://www.iefimerida.gr/ellada/o-ramos-proedros-toy-ellinikoy-kentroy-diastimatos">Ο Ε

Η σοκαριστική εικόνα των εγκλωβισμένων αστροναυτών προκαλεί προβληματισμό για την ανθρώπινη υγεία στο Διάστημα. Στο επίκεντρο οι αρνητικές επιπτώσεις της έκθεσης σε εξωγήινες συνθήκες. Μπορεί η ανθρώπινη νόηση να κατάφερε να βρει τρόπους ώστε να ταξιδέψουμε έξω από τη Γη αλλά ο ανθρώπινος οργανισμός που είναι σχεδιασμένος για να λειτουργεί στις γήινες συνθήκες αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα και κινδύνους όταν εγκαταλείπουμε τον πλανήτη μας. Η επιστροφή των δύο αστροναυτών που είχαν εγκλωβιστεί στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) επαναφέρει με δραματικό τρόπο αυτή την συζήτηση.Η αρχική ικανοποίηση και χαρά για την επιστροφή των δύο βετεράνων αστροναυτών από τον ISS μετά από παραμονή εννέα μηνών ενώ κανονικά έπρεπε να μείνουν εκεί για λίγες μέρες έδωσε τη θέση της στον προβληματισμό και την ανησυχία καθώς οι δύο αστροναύτες επέστρεψαν με εμφανή σημάδια αλλοίωσης των εξωτερικών τους χαρακτηριστικών που παραπέμπουν σε πρόωρη γήρανση ενώ έχουν ήδη ξεκινήσει σειρά ιατρικών εξετάσεων για να διαπιστωθούν άλλες παρενέργειες που υπάρχουν στην υγεία τους από την παρατεταμένη παραμονή στις διαστημικές συνθήκες. Ειδικοί κάνουν λόγο για σειρά παρενεργειών που μπορεί να αντιμετωπίσουν οι δύο άτυχοι αστροναύτες σε βάθος αρκετών ετών.Η εικόνα των δύο βετεράνων αστροναυτών κατά την αναχώρηση της αποστολής και κατά την επιστροφή τους από αυτή προκαλεί πολλές συζητήσεις. Ο εγκλωβισμός Ο Μπουτς Γουίλμορ και η Σάνι Γουίλιαμς αποτέλεσαν το πλήρωμα της παρθενικής επανδρωμένης πτήσης του νέου διαστημοπλοίου Starliner που κατασκεύασε η Boeing για να μεταφέρει ανθρώπους και φορτία στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό για λογαριασμό της NASA και αργότερα να χρησιμοποιηθεί και σε άλλες διαστημικές αποστολές.Η αποστολή σχεδιάστηκε για να γίνει δοκιμή του νέου σκάφους με πλήρωμα αφού είχαν γίνει προηγουμένως πετυχημένες δοκιμές του χωρίς παρουσία ανθρώπων σε αυτό. Οι δύο αστροναύτες πήγαν στις αρχές Ιουνίου στον ISS και μετά από παραμονή οκτώ ημερών εκεί θα επέστρεφαν με το Starliner στη Γη.Όμως κατά τη διάρκεια της εκτόξευσης παρουσιάστηκαν κάποια τεχνικά προβλήματα (διαρροή ηλίου) ύπαρξη των οποίων δεν οδήγησε στην ακύρωση της αποστολής. Στη διάρκεια της πτήσης τα προβλήματα αυτά αυξήθηκαν με αποτέλεσμα όταν το σκάφος έφτασε στον ISS η NASA και η Boeing να αποφασίσουν το πλήρωμα να παραμείνει στο σταθμό μέχρις ότου διερευνήσουν τι ακριβώς συμβαίνει. Τελικά το πρόβλημα δεν επιλύθηκε με αποτέλεσμα να αποφασισθεί για λόγους ασφαλείας το Starliner να επιστρέψει στην Γη μόνο του και οι δύο αστροναύτες να παραμείνουν στον ISS και να επιστρέψουν με σκάφος της Space X, της διαστημικής εταιρείας του Ελον Μασκ. Οι δύο αστροναύτες επέστρεψαν τελικά τα μεσάνυχτα της Τρίτης (ώρα Ελλάδος) δίνοντας τέλος στο διαστημικό θρίλερ που διήρκεσε περίπου εννέα μήνες. Όραση και γνωστική λειτουργία Η παρατεταμένη παραμονή σε συνθήκες μικροβαρύτητας όπως αυτές που βιώνουν οι αστροναύτες στον ISS προκαλεί συσσώρευση υγρών στο κεφάλι οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές ιατρικές επιπλοκές. Επίσης καθώς η πίεση συσσωρεύεται στο κεφάλι πιέζει τα μάτια και τα οπτικά νεύρα προκαλώντας μια πάθηση που σχετίζεται με τις διαστημικές αποστολές και ονομάζεται Νευροοφθαλμικό Σύνδρομο (SANS).Με την πάροδο του χρόνου, η μικροβαρύτητα προκαλεί αλλαγές ακόμη και στο σχήμα του ματιού συμπεριλαμβανομένου του πρηξίματος του οπτικού νεύρου, της ισοπέδωσης του πίσω μέρους του ματιού και της ανάπτυξης πτυχών στον αμφιβληστροειδή. Το SANS προκαλεί θολή όραση σε περίπου 70 τοις εκατό όλων των αστροναυτών. Τα μάτια των αστροναυτών συνήθως επιστρέφουν στο φυσιολογικό μόλις επιστρέψουν στη Γη, έχουν δείξει μελέτες, αλλά η NASA προειδοποιεί ότι ορισμένες επιπτώσεις είναι μόνιμες.Η NASA προειδοποιεί επίσης ότι όσο περισσότερο οι αστροναύτες παραμένουν στο Διάστημα τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος βλάβης της όρασης, κάτι που θα είναι ανησυχητικό δεδομένης της εξαιρετικά μεγάλης παραμονής των δύο βετεράνων αστροναυτών. Ομοίως, η αλλαγή της πίεσης στον εγκέφαλο, παράλληλα με το άγχος και την έλλειψη ύπνου, έχει συνδεθεί με γνωστική έκπτωση σε ορισμένους αστροναύτες. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι αστροναύτες επεξεργάζονται ορισμένες εργασίες πολύ πιο αργά ενώ βρίσκονται στο Διάστημα από ό,τι στη Γη.Έρευνες έχουν δείξει επίσης ότι εξασθενούν ορισμένοι τομείς της μνήμης των αστροναυτών καθώς και του επιπέδου της προσοχής τους ενώ παράλληλα εμφανίζεται αλλαγή της συμπεριφοράς στην ανάληψη κινδύνου. Ωστόσο προς το παρόν δεν υπάρχουν στοιχεία ότι αυτές οι αλλαγές διατηρούνται μετά την επιστροφή των αστροναυτών στη Γη. Απώλεια μυών και οστών Στη μικροβαρύτητα οι μύες των αστροναυτών αρχίζουν να εξασθενούν και με την πάροδο του χρόνου αυτό οδηγεί σε μυϊκή ατροφία που αφήνει τους αστροναύτες αδύναμους κατά την επιστροφή τους στη Γη. Για την καταπολέμηση των επιπτώσεων της ζωής σε χαμηλή βαρύτητα, οι αστροναύτες ασκούνται για τουλάχιστον δύο ώρες την ημέρα στον ISS.«Το ανθρώπινο σώμα χρειάζεται τη βαρυτική έλξη της Γης, και ελλείψει αυτής, πολλά πράγματα δεν λειτουργούν σωστά» λένε ειδικοί. Έρευνες έχουν δείξει ότι ένας αστροναύτης 30 έως 50 ετών που περνά έξι μήνες στο διάστημα χάνει περίπου τη μισή του δύναμη. Παρά το γεγονός ότι οι αστροναύτες ακολουθούν αυστηρή ρουτίνα σωματικής άσκησης στον ISS πολλές φορές όταν επιστρέφουν δυσκολεύονται να περπατήσουν και μεταφέρονται από τα σκάφη με φορεία η αμαξίδια όπως συνέβη και στην περίπτωση των δύο βετεράνων αστροναυτών.Μελέτες έχουν δείξει ότι οι αλλαγές στην οστική πυκνότητα μπορεί να είναι σοβαρές και μακροχρόνιες, οδηγώντας σε μεγαλύτερο κίνδυνο καταγμάτων των οστών ή σκελετικών προβλημάτων. Ο Δρ. Βίνει Γκούπτα πνευμονολόγος και βετεράνος της Πολεμικής Αεροπορίας είπε ότι οι αστροναύτες μπορεί να χρειαστούν έως και έξι εβδομάδες αποκατάστασης για να ανακτήσουν τη δύναμή τους, η οποία θα περιλαμβάνει καθοδηγούμενη άσκηση και ένα διατροφικό πρόγραμμα. Στο κέντρο της φωτογραφίας ποζάρουν οι δύο αστροναύτες της NASA που εγκλωβίστηκαν στον ISS. Η εικόνα των δύο βετεράνων αστροναυτών κατά την αναχώρηση της αποστολής και κατά την επιστροφή τους από αυτή προκαλεί πολλές συζητήσεις. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1935277/i-sokaristiki-eikona-ton-egklovismenon-astronayton-prokalei-provlimatismo-gia-tin-anthropini-ygeia-sto-diastima/

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Euclid του Ε Εκπληκτικές εικόνες για τη δημιουργία του Άτλαντα του Σύμπαντος από το διαστημικό τηλεσκόπιο «Ευκλείδης» (βίντεο) Λεπτομερή δεδομένα από εκατοντάδες χιλιάδες γαλαξίες φωτίζουν τη δομή του Διαστήματος. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Euclid του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) έστειλε ένα μεγάλο πακέτο εικόνων και δεδομένων που θα χρησιμοποιηθούν εκτός των άλλων στη δημιουργία του πρώτου Άτλαντα του Σύμπαντος. Είναι το πρώτο ολοκληρωμένο πακέτο δεδομένων που στέλνει ο Ευκλείδης που είχε στείλει μέχρι σήμερα ορισμένες αποσπασματικές εικόνες του Σύμπαντος.Στο πακέτο υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες γαλαξίες διαφορετικών σχημάτων και μεγεθών αποκαλύπτοντας ένα καλό δείγμα για τη μεγάλης κλίμακας δομή του Σύμπαντος μέσα στον αποκαλούμενο «κοσμικό ιστό». Τα δεδομένα περιλαμβάνουν την έρευνα ταξινόμησης 380.000 γαλαξιών, σμήνη γαλαξιών και ενεργούς γαλαξιακούς πυρήνες.Για να μπορέσουν οι επιστήμονες να βρουν απαντήσεις στα μυστήρια του «σκοτεινού Σύμπαντος», της ονομασίας που έχει δοθεί στη σκοτεινή ύλη και στη σκοτεινή ενέργεια, χρειάζονται παρατηρήσεις και δεδομένα για ένα τεράστιο αριθμό διαστημικών σωμάτων κυρίως γαλαξιών κάτι που σε αυτή την φάση μπορεί να προσφέρει μόνο ο Ευκλείδης για αυτό και οι επιστήμονες της ESA τον έχουν ονομάσει «ντετέκτιβ του σκοτεινού Σύμπαντος».Ο Ευκλείδης εκτοξεύτηκε το 2023 και στη δημιουργία του συμμετείχε και η NASA. Η αποστολή του Ευκλείδη είναι να διερευνήσει πώς η σκοτεινή ύλη και η σκοτεινή ενέργεια έχουν κάνει το Σύμπαν να έχει τη σημερινή του μορφή. Η κρατούσα κοσμολογική θεωρία αναφέρει ότι το 95% του Σύμπαντος αποτελείται από αυτές τις δύο μυστηριώδεις οντότητες.Για να αποκαλύψει τη «σκοτεινή» επιρροή στο ορατό Σύμπαν ο Ευκλείδης παρατηρεί τα σχήματα, τις αποστάσεις και τα μοτίβα δισεκατομμυρίων γαλαξιών σε αποστάσεις ως και δέκα δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη. Με αυτό τον τρόπο οι επιστήμονες θα δημιουργήσουν τον μεγαλύτερο τρισδιάστατο χάρτη του Σύμπαντος που δημιουργήθηκε ποτέ. Ο Ευκλείδης καταγράφει εικόνες του Σύμπαντος που είναι τουλάχιστον τέσσερις φορές πιο ευκρινείς από εκείνες που μπορούμε να πάρουμε από επίγεια τηλεσκόπια.«Νομίζω ότι τα δύο μεγαλύτερα ερωτήματα που θέτουμε στον εαυτό μας ως ανθρωπότητα είναι, πώς λειτουργεί το Σύμπαν και αν είμαστε μόνοι μας μέσα σε αυτό» λέει Κάρολ Μάντελ διευθύντρια επιστήμης της ESA«Καθώς η κατανόησή μας για το Σύμπαν αναπτύχθηκε εδώ και πολλά χρόνια, καταλάβαμε ότι η ‘συνήθης ύλη’ που συνθέτει αστέρια, πλανήτες, φεγγάρια, αστεροειδείς, τα σώματά μας και όλα όσα βλέπουμε γύρω μας αποτελούν μόνο το 5% της συνολικής ύλης και ενέργειας του Σύμπαντος. Το άλλο 95% είναι σκοτεινό και είναι άγνωστο» εξηγεί η Μαντέλ. Αυτά τα σκοτεινά στοιχεία του σύμπαντος έχουν γίνει γνωστά ως σκοτεινή ενέργεια, μια μυστηριώδης δύναμη που προκαλεί την επιτάχυνση της διαστολής του Σύμπαντος και αντιπροσωπεύει περίπου το 70% της ύλης και του ενεργειακού προϋπολογισμού του Σύμπαντος και της σκοτεινής ύλης που αποτελεί το 25% του προϋπολογισμού ύλης/ενέργειας του Σύμπαντος.«Ο σκοπός του Ευκλείδη είναι πραγματικά να χαρτογραφήσει αυτά τα δύο μαζί για να κατανοήσουμε τη φύση της σκοτεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας και πώς συνδέονται στο Σύμπαν. Πραγματικά ο Ευκλείδης δεν είναι μόνο ένας ντετέκτιβ του σκοτεινού Σύμπαντος, είναι επίσης μια μηχανή του χρόνου. Θα κοιτάξουμε πίσω 10 δισεκατομμύρια χρόνια στην κοσμική ιστορία» αναφέρει η Μαντέλ. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Euclid ανοίγει νέους δρόμους στην εξερεύνηση και κατανόηση του Σύμπαντος. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1935339/ekpliktikes-eikones-gia-ti-dimioyrgia-toy-atlanta-toy-sympantos-apo-to-diastimiko-tileskopio-eykleidis-vinteo/

Νέα ανακάλυψη για τη σκοτεινή ενέργεια ανατρέπει όσα γνωρίζαμε για το Σύμπαν. Τα ευρήματα νέας μελέτης κάνει λόγο για εξασθένηση με την πάροδο του χρόνου της μυστηριώδους κοσμικής δύναμης. Η μυστηριώδης κοσμική δύναμη που ονομάζεται σκοτεινή ενέργεια η οποία σύμφωνα με την κρατούσα κοσμολογική θεωρία προκαλεί τη διαστολή του Σύμπαντος μπορεί να μεταβάλλεται με τρόπο που ανατρέπει την τρέχουσα κατανόησή μας για το χρόνο και το χώρο διαπίστωσε διεθνής ερευνητική ομάδα.Η σκοτεινή ενέργεια αποτελεί περίπου το 70% του Σύμπαντος και πιστεύεται ότι εμφανίστηκε στον απόηχο της Μεγάλης Έκρηξης, το μυστηριώδες φαινόμενο από το οποίο προέκυψε το Σύμπαν πριν από 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια. Το 1998 δύο ανεξάρτητες ερευνητικές ομάδες διαπίστωσαν ότι το Σύμπαν διαστέλλεται με επιταχυνόμενο ρυθμό και η κινητήριος δύναμη πίσω από αυτή τη διαδικασία πιστεύεται ότι είναι η σκοτεινή ενέργεια η προέλευση αλλά και διάφορα χαρακτηριστικά της παραμένουν άγνωστα με διάφορες θεωρίες να κάνουν την εμφάνιση τους κατά καιρούς χωρίς ωστόσο να έχει υπάρξει κάποια επιβεβαίωση. Πρόσφατα μια μελέτη υπέδειξε τις μαύρες τρύπες ως πηγή δημιουργίας της σκοτεινής ενέργειας.Ομάδα ερευνητών από τις ΗΠΑ και την Αυστραλία ανακοίνωσαν τα ευρήματα της μελέτης που έκαναν από δεδομένα του Φασματοσκόπιου Σκοτεινής Ενέργειας (DESI) στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Kitt Peak στην Αριζόνα το οποίο πραγματοποιεί τις πιο ακριβείς μετρήσεις σκοτεινής ενέργειας.Οι ερευνητές κάνουν λόγο για εξασθένηση της σκοτεινής ενέργειας γεγονός που αν επιβεβαιωθεί με επόμενες παρατηρήσεις θα είναι μια από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις στην αστρονομία τις τελευταίες δεκαετίες και θα υποχρεώσει την επιστημονική κοινότητα σε επαναξιολόγηση των κοσμολογικών μοντέλων και θεωριών.«Είναι μια δραματική στιγμή. Μπορεί να γινόμαστε μάρτυρες μιας αλλαγής παραδείγματος στην κατανόηση μας για το Σύμπαν. Εάν τα ευρήματα μας είναι σωστά τότε πρέπει να βρούμε τον μηχανισμό που προκαλεί αυτή την μεταβολή στη σκοτεινή ενέργεια και αυτό μπορεί να σημαίνει μια ολοκαίνουργια θεωρία γεγονός που κάνει την ανακάλυψη τόσο συναρπαστική» είπε στο BBC ο Όφερ Λαχάβ καθηγητής στο University College του Λονδίνου, μέλος της ερευνητικής ομάδας.Το DESI θα συνεχίσει να λαμβάνει περισσότερα δεδομένα τα επόμενα δύο χρόνια με προοπτική για τη μέτρηση περίπου 50 εκατομμυρίων γαλαξιών και άλλων φωτεινών αντικειμένων στο Σύμπαν με τα δεδομένα που θα συλλεχθούν να αναμένεται να δώσουν απάντηση στο αν τα ευρήματα της νέας μελέτης είναι σωστά ή όχι. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1935264/nea-anakalypsi-gia-tin-skoteini-energeia-anatrepei-osa-gnorizame-gia-to-sympan/

Roscosmos Ο Ντμίτρι Μπακάνοφ είχε συνάντηση με τη Βαλεντίνα Τερέσκοβα Ο διευθύνων σύμβουλος της Roscosmos και η πρώτη γυναίκα κοσμοναύτης συμφώνησαν να συναντηθούν στις 6 Μαρτίου, όταν ο επικεφαλής της κρατικής εταιρείας τη συνεχάρη τηλεφωνικά για τα γενέθλιά της Την Τετάρτη, στο Κέντρο Εκπαίδευσης Κοσμοναυτών, ο Ντμίτρι Μπακάνοφ και η Βαλεντίνα Τερέσκοβα, μαζί με τον επικεφαλής του Κέντρου Εκπαίδευσης Κοσμοναυτών, Μαξίμ Kharlamov, συζήτησαν τις δραστηριότητες και τις προοπτικές ανάπτυξης του Κέντρου. Η Valentina Vladimirovna συμμετέχει ενεργά στις εργασίες του Κέντρου Εκπαίδευσης Κοσμοναυτών - πριν από δύο χρόνια, με τη συμμετοχή της, διατέθηκαν επιπλέον 5 δισεκατομμύρια ρούβλια για την ανάπτυξη και την ανακαίνιση του Κέντρου Εκπαίδευσης Κοσμοναυτών. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_583358

Αγαπητο Astronio.Φιλε Παυλο. Περνωντας αφορμη απο το εκτακτο Live θελω να γραψω καποιες πληροφοριες για τους χιλιαδες φιλους που παρακολουθουν το site.Επειδη ειπες για την νοημοσυνη που μας ξεχωρισε και εχουμε φτασει ως εδω θα πρεπει να ξερουμε τα εξης. Πριν 15 εκατ. χρονια οι μεγαλοι Πιθηκοι διαχωριζονται απο τους Γιβωνες.(Μικροι Πιθηκοι)-Ανθρωπιδες. Πριν 13 εκατ χρονια οι ανθρωπινοι διαχωριζονται απο τους Ουρακοταγκους. Πριν 10 εκατ. χρονια οι ανθρωπινοι διαχωριζονται απο τους Γοριλες. Πριν 7 εκατ. χρονια οι ανθρωπινοι διαχωριζονται απο τους Χιμπατζηδες.(95-99% κοινο DNA) Πιν 4,4 εκατ. χρονια Αρδιπιθηκος-Πρωιμο γενος Ανθρωπινων. Πριν 3,6 εκατ. χρονια Αυστραλοπιθηκος του Αφαρ. Πριν 3,5 εκατ. χρονια ο Κενυανθρωπος. Ανθρωπος. Πριν 2,3 εκατ. χρονια εμφανιση του Homo. Homo Habilis-Homo ergaster.Τα πρωτα λιθινα εργαλεια.Κατωτερη Παλαιολιθικη. Πριν 1,8 εκατ. χρονια Homo erectus.Το 74% του εγκεφαλου.Ελεγχος φωτιας στα 1,5 εκατ. χρονια.Στα 1,2 εκατ. χρονια εξελιχθηκε το μαυρο δερμα. Πριν 516 χιλ. χρονια ο Homo antecessor.Κοινος προγονος ανθρωπων και Νεανταρταλ. Γονιδιο FOX R2.Δυνατοτητα ομιλιας. Πριν 355 χιλ. χρονια.Homo Heidelbergensis.Το 93% του εγκεφαλου.Μεση Παλαιολιθικη. Πριν 300,000 χρονια.Homo Sapiens. Πριν 60 χιλ. χρονια-Εξοδος απο την Αφρικη. Πριν 50 χιλ. χρονια-Μεταναστευση Νοτια Ασια. Πριν 40 χιλ. χρονια-Μεταναστευση Ευρωπη-Αυστραλια. Πριν 12 χιλ. χρονια-Εναρξη Μεσολιθικης.Ολοκαινου Εποχης. Απο αυτα τα στοιχεια Παυλο βλεπουμε οτι μαλλον ή θα βαλουμε το ξεκινημα της νοημοσυνης πριν 2,3 εκατ. χρονια εμφανιση του Homo ή πιο στενα πριν 300,000 χρονια.Homo Sapiens. Καθενας μπορει να επιλεξει.Οπως ομως και να το κανουμε η νοημοσυνη μας ειναι κατι πολυ συχρονο και παροτι η Γη εχει ηλικια 4,5 δισ. χρονια η νοημοσυνη αργησε πολυ να εμφανιστει. Ευχαριστω.Περιμενω γνωμες και σχολια απο ολους τους φιλους του Astronio. Θα υπαρξει και σχολιο για το θεμα για το 1 δις που απομενει στην Γη μας πριν την καψει ο Ηλιος μας.