Δροσος Γεωργιος

Η διαδρομή του Curiosity προς το όρος Sharp. Το διαστημικό ρόβερ της NASA Curiosity προσγειώθηκε στον κρατήρα του Άρη Gale τον Αύγουστο του 2012. Ένας από τους βασικούς στόχους αυτού του κινούμενου υπερσύγχρονου εργαστηρίου, είναι η αναζήτηση στοιχείων που να αποδεικνύουν ότι στην επιφάνεια του Άρη αναπτύχθηκε κάποιου ζωή, μικροβιακής μορφής. Το βίντεο που ακολουθεί μας δείχνει την διαδρομή του Curiosity, με αφηγητή τον John Grotzinger, ερευνητή της αποστολής Mars Science Laboratory. Το Curiosity κατευθύνεται προς το όρος Sharp, ένα βουνό ύψους 5 χιλιομέτρων. Αυτή τη στιγμή το ρόβερ διασχίζει την συστάδα των μικρών αμμόλοφων Murray, μια διαδρομή που εμπεριέχει κινδύνους στην οδήγηση εξαιτίας της βαθιάς άμμου. Η λοφώδης αυτή περιοχή, που μοιάζει με μικρογραφία της Monument Valley στη Γιούτα, ονομάστηκε έτσι προς τιμή του πλανητικού επιστήμονα της NASA, Bruce Murray (1931-2013), o οποίος διετέλεσε και διευθυντής του Jet Propulsion Laboratory (JPL). Βίντεο. http://physicsgg.me/2013/11/14/%ce%b2%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%ce%b7-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%ce%b4%cf%81%ce%bf%ce%bc%ce%ae-%cf%84%ce%bf%cf%85-curiosity-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%bf-%cf%8c%cf%81%ce%bf%cf%82-sharp/ Ιγκουάνα στον Αρη. Μια πέτρα που μοιάζει με ιγκουάνα φωτογράφισε το ρομποτικό σκάφος Curiosity της NASA. Την εικόνα ανακάλυψε η ιστοσελίδα UFO Sightings Daily ανάμεσα σε χιλιάδες φωτογραφίες από τον Άρη. Η πέτρα σε σχήμα ερπετού δεν είναι το πρώτο «ζώο» που εντοπίζεται στον «Κόκκινο Πλανήτη». Νωρίτερα φέτος το Curiosity είχε φωτογραφίσει μια πέτρα που έμοιαζε με αρουραίο, ενώ συνολικά η ιστοσελίδα UFO Sightings Daily έχει εντοπίσει περίπου 10 με 15 πετρώματα σε σχήμα ζώου. «Βρήκα ακόμα μια πέτρα που κινούνταν διαδοχικά σε τέσσερις φωτογραφίες και στην πέμπτη εικόνα είχε εξαφανιστεί», δήλωσε ο Scott C. Warring, συντονιστής της ιστοσελίδας. Επειδή η περίεργη πέτρα δεν αποτελεί δείγμα ζωής στον Άρη, η έρευνα συνεχίζεται. (Δυστυχώς ή ευτυχώς δεν εχουμε συνομοσιολόγους στο Astrovox να μας διαφωτίσουν για ολα αυτά που μας κρύβει η αισχρή NASA!!!Χα,χα,χα!!! Βίντεο. http://www.youtube.com/watch?v=MNVAtB1_9QE&feature=c4-overview&list=UUOqmzk6T1T7EPAxdLJBAt3A

Πύρινο τέλος για τον δορυφόρο GOCE. Εχοντας ολοκληρώσει τη λεπτομερή χαρτογράφηση του γήινου βαρυτικού πεδίου, ο ευρωπαϊκός δορυφόρος GOCE παραδόθηκε τη Δευτέρα στη μοίρα του: Το σκάφος εισήλθε στην ατμόσφαιρα και καταστράφηκε φλεγόμενο, ωστόσο ένα μικρό μέρος κατέπεσε στον Ατλαντικό κοντά στην Ανταρκτική, τροφοδοτώντας τον προβληματισμό της επιστημονικής κοινότητας καθώς πολλοί φοβούνται τι μπορεί να συμβεί στην επόμενη φορά που ένας δορυφόρος πέσει στη Γη. Ο GOCE εισήλθε στην ατμόσφαιρα γύρω στις 2 π.μ. (ώρα Ελλάδος) και ακολούθησε μια φθίνουσα πορεία πάνω από τη Σιβηρία, τον δυτικό Ειρηνικό, τον ανατολικό Ινδικό Ωκεανό και την Ανταρκτική. Αργά το βράδυ της Κυριακής η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος είχε εκδώσει ανακοινωθέν σχετικά με την επικείμενη είσοδο του δορυφόρου στην ατμόσφαιρα της Γης, καθησυχάζοντας ότι ήταν σχετικά απίθανο τα όποια τμήματά του να έπεφταν σε ευρωπαϊκό έδαφος. Και όντως, περίπου 250 κιλά συντριμμιών από το δορυφόρο των 1.100 κιλών έπεσαν στον ωκεανό στα νερά ανάμεσα στην Ανταρκτική και τη Νότιο Αμερική, όπως ανακοίνωσε τη Δευτέρα η ESΑ. Τα υπόλοιπα κάηκαν κατά την είσοδο του GOCE στην ατμόσφαιρα. Οσο διήρκεσε η αποστολή το σκάφος κινούνταν σε τροχιά σε ύψος μόλις 224 χιλιομέτρων, μετρώντας τις απειροελάχιστες διακυμάνσεις της βαρύτητας σε όλη την επιφάνεια της Γης. Στο χαμηλό αυτό ύψος δεχόταν την τριβή των ανώτερων στρωμάτων της ατμόσφαιρας, γι΄αυτό και έχει ασυνήθιστο, αεροδυναμικό σχήμα που περιορίζει τις εξωτερικές επιδράσεις. Ο κινητήρας ιόντων που διατηρούσε το επιθυμητό ύψος εξάντλησε τα καύσιμά του στα μέσα Οκτωβρίου και η ESA τερμάτισε και επίσημα την αποστολή λίγες μέρες αργότερα. Στα τρία χρόνια λειτουργίας του, ο GOCE δημιούργησε έναν χάρτη του βαρυτικού πεδίου που εμφανίζει τη Γη με ένα παράξενο, ακανόνιστο σχήμα. Αντίθετα από ό,τι θα φανταζόταν κανείς, η δύναμη της βαρύτητας δεν είναι ίδια σε όλη την επιφάνεια του πλανήτη -το βάρος ενός οποιουδήποτε σώματος αλλάζει απειροελάχιστα από περιοχή σε περιοχή. Η απόσταση από το κέντρο της Γης είναι ένας μόνο από τους παράγοντες που επηρεάζουν τη δύναμη της βαρύτητας· άλλος βασικός παράγοντας είναι κατανομή της μάζας στον πλανήτη, η οποία δεν είναι καθόλου ομοιόμορφη. Το εσωτερικό της Γης δεν είναι ομοιογενές, αφού τα υπόγεια πετρώματα ποικίλλουν σημαντικά σε πυκνότητα. Το πάχος του φλοιού επίσης δεν είναι σταθερό, αφού, για παράδειγμα, τα Ιμαλάια συγκεντρώνουν μεγαλύτερη μάζα σε σχέση με το βυθό των ωκεανών. Ένας άλλος παράγοντας που δημιουργεί απειροελάχιστες διακυμάνσεις της βαρύτητας είναι η κίνηση των ωκεανών, ένα φαινόμενο για το οποίο ο GOCE προσέφερε πολύτιμα νέα δεδομένα. http://www.tanea.gr/news/world/article/5053085/pyrino-telos-gia-ton-doryforo-poy-epese-sth-gh/ Φωτογραφίες της πτώσης της GOCE εμφανίστηκαν στο Twitter. Στο Twitter εμφανίστηκαν φωτογραφίες (pic.twitter.com/54DwAiTI0k) στις οποίες αποτυπώθηκε η διείσδυση της συσκευής GOCE του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) στα πυκνά στρώματα της ατμόσφαιρας. Οι φωτογραφίες αναρτίστηκαν από τον χρήστη του Twitter Μπιλ Τσέτερ (Bill Chetter (@ cheds23) το βράδυ της 11ης Νοεμβρίου. Ο Τσέτερ ανέφερε στο κείμενο που συνοδεύει τις φωτογραφίες, ότι οι φωτογραφίες βγάλθηκαν στα ανατολικά νησιά Φώλκλαντ στις 10 Νοεμβρίου περίπου στις 21.20 τοπική ώρα. Το αντικείμενο πετούσε από το νότο και κατακομματιάστηκε στην ατμόσφαιρα». Μετά από λίγο ο ESA επιβεβαίωσε μέσω του επίσημου του Twitter ότι στις φωτογραφίες απεικονίστηκε η συσκευή GOCE. Την επόμενη εβδομάδα ο Μπιλ Τσέτερ υπόσχεται να αναρτίσει και βίντεο της πτώσης της GOCE. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_12/249876770/ Το διάστημα θα γίνει πιο προσιτό. Στο να γίνουν πιο προσιτά τα διαστημικά ταξίδια θα βοηθήσει το πρόγραμμα Up in the Space. Η έναρξή του πραγματοποιήθηκε στην οικολογική ζώνη «Ο άλλος πλανήτης» στα προάστια της Μόσχας. Οι δημιουργοί του είναι βέβαιοι ότι η εφαρμογή της ιδέας θα επιτρέψει στον καθένα να αισθανθεί τον εαυτό του κοσμοναύτη. Η εκλαΐκευση του ιδιωτικού διαστημικού τουρισμού, όπως επίσης και η ανάπτυξη της διαστημικής επιστήμης - αυτά τα σχέδια σκοπεύουν να υλοποιήσουν στο εγγύς μέλλον οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα Up in the Space. Στο πρόγραμμα προβλέπονται κερδοσκοπικές πτήσεις στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας, ταξίδια στο Φεγγάρι και ακόμη και σε άλλους πλανήτες, είπε στη «Φωνή της Ρωσίας» ο δημιουργός του Αλεξέι Ανάνιην: Κύριος στόχος μας είναι να γίνει το διάστημα προσιτό. Εκτός τούτου, είναι σημαντικό οι διαστημικοί τουρίστες όχι απλώς να πετάνε αλλά να κάνουν και έρευνες. Προβλέπουμε μια μεγάλη αύξηση της αγοράς, διότι τώρα οι Αμερικανοί έχουν κατασκευάσει ένα πολύ ενδιαφέρον σκάφος, το οποίο μπορεί να μεταφέρει μεγαλύτερο αριθμό τουριστών. Ελπίζουμε πάρα πολύ ότι και η Ρωσία θα αναπτύσσει και θα υποστηρίζει αυτή την τάση. Δεν είναι μια διασκέδαση για πλούσιους, διαβεβαιώνουν στο Up in the Space. Πάνω από 150 ερευνητικά προγράμματα έχουν προγραμματιστεί να υλοποιηθούν το 2014-2016, περισσότερα από τα οποία εστιάζονται στην ανάπτυξη των καινοτομικών τεχνολογιών, συστημάτων σχεδίασης και πρόληψης των καταστροφών, τη βελτίωση του επιπέδου προστασίας του πλανήτη και των επανδρωμένων διαστημικών εγκαταστάσεων. Ο Αλεξέι Ανάνιην επισημάνει: Διεξάγουμε ιδιωτικές επιστημονικές έρευνες, οι οποίες, φυσικά, δεν έχουν τις διαστάσεις, που έχουν τα κράτη. Κύριος στόχος μας είναι να προσελκύσουμε τα μυαλά να ασχοληθούν με τα ζητήματα παρακολούθησης της οικολογίας, της πρόληψης των αεροδιαστημικών καταστροφών. Και σε αυτόν τον τομέα υπάρχουν πολλά προβλήματα. Το πρόσφατο περιστατικό στο Τσελιάμπινσκ δείχνει ότι μπορούμε και πρέπει να εργαστούμε στον τομέα αυτό. Στην έναρξη του προγράμματος Up in the Space συμμετείχαν οι Ρώσοι κοσμοναύτες. Είχε σχηματιστεί και η πρώτη ιδιωτική διαστημική ομάδα από αυτούς που θα ήθελαν το επόμενο έτος να πάνε στα άστρα. Κύριο μέσο μεταφοράς σήμερα είναι τα ρωσικά σκάφη Σογιούζ, όμως βρίσκονται υπό ανάπτυξη τα σκάφη της νέας γενιάς. Αρκετά ελπιδοφόρα φέρονται να είναι τα διαστημόπλοια για τους απλούς θνητούς, τα οποία ανεβαίνουν μέχρι 100 χλμ πάνω και μετά επιστρέφουν στη Γη. Δεν είναι πολύ κουραστικό για τους απλούς θνητούς, και οι επιβάτες αισθάνονται την έλλειψη βαρύτητας. Έχοντας όνειρα για τα «άστρα για τις μάζες», οι δημιουργοί του Up in the Space δεν ξεχνούν και τα προβλήματα της Γης: προετοιμάζεται το πρόγραμμα του ταξί με ελικόπτερο Mantra Teleport. Αυτό θα επιτρέψει στους ανθρώπους να μετακινούνται άνετα στη γη και να λύσει εν μέρει το πρόβλημα της κυκλοφοριακής συμφόρησης. http://greek.ruvr.ru/2013_11_10/249579433/ Πολύ σκληρό... βακτήριο για να πεθάνει. Ξηραίνουμε την ατμόσφαιρα, καθαρίζουμε όλες τις επιφάνειες με χημικά και τέλος αποστειρώνουμε το χώρο με υπεριώδη ακτινοβολία. Αυτό που μένει είναι ορισμένα από τα πιο ανθεκτικά μικρόβια του κόσμου, πιθανώς ικανά να ζήσουν και στο Διάστημα, διαπιστώνουν ερευνητές της NASA: δύο εξωτικά είδη βακτηρίων βρέθηκαν στα αποστειρωμένα εργαστήρια όπου συναρμολογούνται διαστημικά σκάφη. H τελευταία ανακάλυψη, η οποία παρουσιάζεται στην επιθεώρηση «International Journal of Systematic and Evolutionary Microbiology», αφενός δείχνει πόσο ανθεκτική είναι η ζωή στη Γη, αφετέρου δίνει μια εικόνα για τα μικρόβια που ενδέχεται να ανακαλύψουμε μια μέρα σε εξωγήινα περιβάλλοντα. «Θέλουμε να κατανοήσουμε καλύτερα αυτά τα μικρόβια, καθώς οι ικανότητες με τις οποίες προσαρμόζονται στα καθαρά εργαστήρια δεν αποκλείεται να τους επιτρέπουν να ζουν και μέσα σε διαστημικά σκάφη» λέει ο Πάραγκ Βαϊσαμπαγιάν του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA της Καλιφόρνια. Η δημοσίευση του Βαϊσαμπαγιάν και των συνεργατών του αφορά την ανακάλυψη ενός νέου είδους βακτηρίου στα καθαρά δωμάτια μιας αμερικανικής και μιας ευρωπαϊκής διαστημικής αποστολής. Το νέο είδος πήρε το όνομα Tersicoccus phoenicis, που σημαίνει «ο καθαρός κόκκος του Φοίνικα» -«καθαρός» επειδή ανακαλύφθηκε σε καθαρά δωμάτια, και «του Φοίνικα» επειδή το μικρόβιο ανακαλύφθηκε στο πάτωμα της αίθουσας όπου ετοιμαζόταν η αποστολή Phoenix Mars Lander το 2007. Ο δεύτερος χώρος στον οποίο βρέθηκε το Tersicoccus phoenicis βρίσκεται στο διαστημικό κέντρο της ESA (Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος) στο Κουρού της Γαλλικής Γουιάνας, περίπου 4.000 χιλιόμετρα μακριά από την εγκατάσταση της NASA. Οι χώροι όπου προετοιμάζονται διαστημικές αποστολές διατηρούνται όσο καθαρότεροι γίνεται προκειμένου να μην υπάρχει σκόνη που μπορεί να επηρεάσει τα όργανα, αλλά και να μην υπάρχουν γήινα μικρόβια που θα μπορούσαν δυνητικά να μολύνουν τον Άρη ή άλλα εξωγήινα περιβάλλοντα. Ο αέρας ξηραίνεται και οι επιφάνειες καθαρίζονται με απολυμαντικά και υπεριώδη ακτινοβολία, ενώ τα ίδια διαστημικά σκάφη αποστειρώνονται με υπεροξείδιο του υδρογόνου και θέρμανση. Επιπλέον, τα καθαρά δωμάτια δεν περιέχουν θρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξη μικροβίων. «Βρίσκουμε αρκετά μικρόβια σε καθαρά δωμάτια επειδή καταβάλλουμε μεγάλη προσπάθεια για να τα εντοπίσουμε. Τα ίδια μικρόβια μπορεί να βρίσκονται στο χώμα έξω από το καθαρό δωμάτιο, δεν θα μπορούσαμε όμως να τα αναγνωρίσουμε επειδή κρύβονται από τους πολύ μεγαλύτερους αριθμούς άλλων [πιο συνηθισμένων] μικροβίων» εξηγεί ο Βαϊσαμπαγιάν. Στην πραγματικότητα, ένα κουταλάκι χώμα από τον κήπο θα είχε χιλιάδες περισσότερα είδη μικροβίων, και δισεκατομμύρια περισσότερα μικρόβια, από ένα ολόκληρο καθαρό δωμάτιο. Μέχρι σήμερα το Tersicoccus phoenicis δεν έχει αναγνωριστεί σε κανένα φυσικό περιβάλλον, δεν αποκλείεται όμως να ζει σε σπηλιές, ερήμους ή άλλα περιβάλλοντα με χαμηλά επίπεδα θρεπτικών συστατικών, εικάζει ο Βαϊσαμπαγιάν. Η ανακάλυψη του «καθαρόκοκκου του Φοίνικα» έρχεται να προστεθεί στην ανακάλυψη ενός άλλου είδους βακτηρίου, του Paenibacillus phoenicis, από ερευνητές του JPL. Το μικρόβιο έχει εντοπιστεί μόνο σε δύο περιβάλλοντα: ένα καθαρό δωμάτιο της NASA στη Φλόριντα και μια τρύπα γεώτρησης σε βάθος 2,1 χιλιομέτρων μέσα σε ένα ορυχείο μολυβδαίνιου στο Κολοράντο. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=538562 Ζωντανεύει το «όνειρο» των ωκεανολόγων. Αν μας βλέπει από κάπου ο Ζακ Υβ Κουστό είναι βέβαιο ότι θα ζηλεύει πολύ… Ανακοινώθηκε ότι στις 31 Μαΐου του 2014 θα ξεκινήσει η κατασκευή ενός εκπληκτικού θαλάσσιου ή καλύτερα υποθαλάσσιου εργαστηρίου που μοιάζει βγαλμένο από ταινία επιστημονικής φαντασίας. Το SeaOrbiter θα αναζητήσει απαντήσεις στα μυστήρια των ωκεανών. Το SeaOrbiter είναι μια εγκατάσταση ύψους 55 μέτρων. Το ένα τρίτο της εγκατάστασης θα επιπλέει στο νερό ενώ τα δύο τρίτα θα βρίσκονται κάτω από την επιφάνειά του. Το θαλάσσιο εργαστήριο σχεδίασε ο γάλλος αρχιτέκτονας Ζακ Ρουζερί και το κόστος της κατασκευής ανέλαβαν από κοινού η NASA και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA). Οι δύο υπηρεσίες αποφάσισαν να συγχρηματοδοτήσουν το SeaOrbiter επειδή τόσο το ίδιο το εργαστήριο όσο και οι συνθήκες στις οποίες θα λειτουργεί προσομοιάζουν με εκείνες του Διαστήματος - αποτελεί έτσι ένα σημαντικό και σχετικά προσιτό οικονομικώς «πείραμα». Το κόστος του SeaOrbiter αναμένεται να αγγίξει τα 53 εκ. δολάρια. Θα λειτουργεί με φιλικές στο περιβάλλον, ανανεώσιμες πηγές ενέργειες (αιολική, ηλιακή κ.α.). Στο εργαστήριο θα μπορούν να ζουν και να εργάζονται 18-22 επιστήμονες και αναμένεται να αποτελέσει «παράδεισο» για τους ωκεανολόγους και τους θαλάσσιους βιολόγους http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=539076

«Λύθηκε» το πρόβλημα στην ινδική αποστολή στον Άρη. Η πρώτη αποστολή της Ινδίας στον Άρη φαίνεται ότι ξεπέρασε το πρόβλημα που εμφάνισε πριν αναχωρήσει για το κύριο σκέλος του ταξιδιού. Το σκάφος έχει πλέον αποκτήσει αρκετή ταχύτητα και δείχνει να κινείται εντός πορείας. Η Αποστολή Δορυφόρου στον Άρη, ή Mangalyaan στα ινδικά, εκτοξεύτηκε στις 5 Νοεμβρίου με τον πύραυλο PSLV, ο οποίος δεν ήταν αρκετά ισχυρός για να στείλει το σκάφος σε μια απευθείας ταξίδι για τον Άρη. Για το λόγο αυτό το Mangalyaan προγραμματίστηκε να πραγματοποιήσει αρκετές περιφορές γύρω από τη Γη μέχρι να κερδίσει αρκετή ταχύτητα για να δραπετεύσει από το βαρυτικό πεδίο του πλανήτη. Τη Δευτέρα, όμως, το σκάφος απέτυχε να ολοκληρώσει μια μανούβρα με την οποία θα αύξανε την απόστασή του από τη Γη στα 100.000 χιλιόμετρα. Το πρόβλημα προκλήθηκε από δυσλειτουργία του κινητήρα, ο οποίος όμως πυροδοτήθηκε εκ νέου τα ξημερώματα της Τρίτης ώρα Ελλάδας για να διορθωθεί το ύψος και η ταχύτητα της αποστολής. «Όλα πήγαν καλά και η επιχείρηση ολοκληρώθηκε σύμφωνα με τον προγραμματισμό. Η τελική τροχιά του σκάφους θα είναι γνωστή σε μερικές ώρες» δήλωσε στο κρατικό κανάλι NDTV ο Κ. Ραντχακρίσναν, επικεφαλής του Ινδικού Οργανισμού Διαστημικής Έρευνας (ISRO) Αν όλα πήγαν όλα καλά, το σκάφος θα είναι έτοιμο να πραγματοποιήσει τον τελευταίο ελιγμό γύρω από τη Γη στις 16 Νοεμβρίου, και να αναχωρήσει για το κύριο σκέλος του ταξιδιού μέχρι τον Άρη την 1η Δεκεμβρίου. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231273096 Αντίστροφη μέτρηση για την επόμενη αποστολή της NASA. Αντίστροφη μέτρηση για μια δεύτερη φιλόδοξη αποστολή στον Αρη έχει αρχίσει στη NASA καθώς από την προσεχή Δευτέρα το σκάφος MAVEN (Mars Atmosphere and Volatile Evolution) θα έχει 28 ημέρες περιθώριο για να εκτοξευθεί. Το «παράθυρο» 28 ημερών σχετίζεται με τις ευνοϊκές για αποστολές θέσεις της Γης και του Κόκκινου Πλανήτη στο Ηλιακό Σύστημα το συγκεκριμένο διάστημα. Εάν όλα λειτουργήσουν σύμφωνα με το σχέδιο, το σκάφος MAVEN θα βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Αρη έπειτα από ένα ταξίδι 10 μηνών. Βασικός σκοπός του MAVEN είναι η μελέτη των ανώτερων στρωμάτων της ατμόσφαιρας του Άρη, ενώ θα μελετήσει και το ρόλο της ηλιακής δραστηριότητας στην απώλεια μεγάλου μέρους αυτής κατά το παρελθόν. Σήμερα η ατμόσφαιρα του Άρη έχει πυκνότητα ίση με μόλις το 1% αυτή της Γης. Τα νέα δεδομένα θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να σχηματίσουν μία πιο ολοκληρωμένη εικόνα για την ιστορία του πλανήτη, το κλίμα του, την ύπαρξη νερού και την πιθανότητα να ήταν κάποτε φιλόξενος σε μικροβιακές μορφές ζωής. Το MAVEN είναι προγραμματισμένο για εκτόξευση από το Κέιπ Κανάβεραλ, στην ανατολική ακτή των ΗΠΑ, με ένα πύραυλο Atlas V-401. Αφού φτάσει στον Αρη - κάτι που οι υπεύθυνοι της NASA προεξοφλούν ότι θα συμβεί τον Σεπτέμβριο του 2014 - θα χρειαστεί άλλες πέντε εβδομάδες για να τοποθετηθεί στη σωστή τροχιά. Στη συνέχεια θα εκτελέσει την αποστολή του, η οποία θα διαρκέσει τουλάχιστον ένα έτος - σε γήινα δεδομένα. Το σκάφος μεταφέρει τρία σύνολα από διαφορετικά επιστημονικά όργανα, τα οποία περιλαμβάνουν κάμερες και φασματοσκόπια αμερικανικής αλλά και ευρωπαϊκής κατασκευής. Ζυγίζει μαζί με τα καύσιμα περίπου 2.500 κιλά, ενώ το συνολικό κόστος της αποστολής ήταν περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ. Η αποστολή MAVEN θεωρείται εξαιρετικά κρίσιμη για τα σχέδια της NΑSA καθώς ενώ ο διεθνής ανταγωνισμός στον τομέα της εξερεύνησης του Διαστήματος έχει ενταθεί - με πρόσφατο παράδειγμα της εκτόξευσης πυραύλου από την Ινδία - το MAVEN είναι το μόνο σκάφος που προορίζεται να στείλει η Αμερική στον Άρη ως το 2020. Τότε, με τη νέα δεκαετία, υπολογίζεται ότι θα σταλεί στον Αρη το επόμενο όχημα στην επιφάνεια του πλανήτη που θα διαδεχθεί το Curiosity, το 2020. Εξαιτίας της σημασίας του προγράμματος αλλά και των στενών χρονικών περιθωρίων που θέτει το παράθυρο εκτόξευσης, ήταν από τα ελάχιστα ομοσπονδιακά προγράμματα των ΗΠΑ που δεν επηρεάστηκαν από το πρόσφατο κλείσιμο των αμερικανικών κυβερνητικών υπηρεσιών. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5053524/anoigei-to-parathyro-gia-ton-arh-antistrofh-metrhsh-gia-thn-epomenh-apostolh-ths-nasa/

Η Γη ανάμεσα στα δαχτυλίδια του Κρόνου. Μια σπάνια φωτογραφία της Γης όπως φαίνεται από το εξωτερικό ηλιακό μας σύστημα έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Το «πορτραίτο», το οποίο απεικονίζει με εντυπωσιακό τρόπο τον Κρόνο και τα δαχτυλίδια του και, πίσω από αυτά τη Γη και τη Σελήνη, τραβήχτηκε από το διαστημικό σκάφος Cassini, τον περασμένο Ιούλιο. Δεν είναι το πρώτο «ενσταντανέ» του πλανήτη μας από τον διαστημικό εξερευνητή, είναι όμως ίσως το πιο εντυπωσιακό και έρχεται να σταθεί επάξια δίπλα σε μια άλλη διάσημη εικόνα, εκείνη της «Αχνής γαλάζιας κουκκίδας» που είχε αποτυπώσει το Voyager στη δεκαετία του 1990. Τα «μακρινά πλάνα» της Γης από το Διάστημα δεν είναι πολλά. Αιτία για αυτό είναι το γεγονός ότι ο πλανήτης μας βρίσκεται πολύ κοντά στον Ηλιο με αποτέλεσμα να «σβήνει» στις φωτογραφίες που λαμβάνονται από πολύ μεγάλες αποστάσεις. Το περασμένο καλοκαίρι όμως, στις 19 Ιουλίου, το Cassini βρέθηκε σε πλεονεκτική θέση καθώς ο Κρόνος είχε «κρύψει» τον Ηλιο επιτρέποντάς του να συλλάβει με τον φακό του όχι μόνο τη Γη αλλά και τη Σελήνη, σε μια εξαιρετικά σπάνια στιγμή. Την ημέρα εκείνη μάλιστα η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία, η οποία είχε προγραμματίσει τη «φωτογράφιση», είχε διοργανώσει μια καμπάνια με τίτλο «The Day the Earth Smiled» («Η μέρα που η Γη χαμογέλασε») ζητώντας από τους γήινους να χαιρετήσουν το Cassini χαμογελώντας και στέλνοντας φωτογραφίες τους. Στη νέα εικόνα που τράβηξε το διαστημικό σκάφος της NASA από απόσταση σχεδόν 1,5 δισ. χλμ. από εμάς η Γη φαίνεται σαν μια γαλάζια κουκκίδα ενώ δίπλα της διακρίνεται μια πιο μικρή λευκή κουκκίδα – η Σελήνη. Είναι η πρώτη φορά που η κάμερα υψηλότερης ανάλυσης του Cassini συλλαμβάνει ταυτόχρονα τον πλανήτη μας και τον δορυφόρο του ως δυο καθαρά διακριτά μεταξύ τους αντικείμενα. Γύρω και ανάμεσα στα δαχτυλίδια του Κρόνου διακρίνονται επίσης οι δορυφόροι του Εγκέλαδος, Τηθύς και Μίμας καθώς και ο Αρης και η Αφροδίτη. «Δεν μπορούμε να δούμε ηπείρους ή ανθρώπους σε αυτό το πορτραίτο της Γης αλλά η αχνή γαλάζια κουκκίδα αποτελεί μια περιεκτική σύνοψη του ποιοι ήμαστε στις 19 Ιουλίου» δήλωσε η Λίνα Σπίλκερ, επιστήμονας της αποστολής Cassini από το Εργαστήριο Αεριώθησης στην Πασαντίνα της Καλιφόρνιας, σε σχετικό δελτίο Τύπου. «Η εικόνα του Cassini μας θυμίζει πόσο μικροσκοπικός είναι ο πλανήτης μας μέσα στην απεραντοσύνη του Διαστήματος και επίσης μαρτυρεί την ευφυΐα των πολιτών αυτού του μικροσκοπικού πλανήτη που έστειλαν ένα ρομποτικό διαστημόπλοιο τόσο μακριά για να μελετήσει τον Κρόνο και να πάρει από εκεί μια φωτογραφία της Γης». «Κοιτάξτε προσεκτικά, κάτω από τα δαχτυλίδια και προς τα δεξιά του Κρόνου, φαινομενικά χαμένη μέσα στη λάμψη του τοπίου, βρίσκεται μια μικροσκοπική κουκκιδίτσα, από γαλάζιο φως που αρμενίζει μέσα σε μια θάλασσα από άστρα» έγραψε από την πλευρά της στο BBC η Κάρολιν Πόρκο, επικεφαλής της ομάδας απεικόνισης της αποστολής Cassini η οποία συνέθεσε το νέο πορτραίτο της Γης από τα δεδομένα του διαστημικού σκάφους. «Αυτό είναι το σπίτι μας, με όλους εμάς επάνω του, μέχρι τον τελευταίο – εσάς, εμένα, τα παιδιά της γειτονιάς, ακόμη και αυτούς που μένουν από την άλλη πλευρά της Γης. Ολοι μας κατοικούμε σε αυτήν την όμορφη γαλάζια κουκκίδα» προσθέτει η δρ Πόρκο, η οποία είχε επίσης συμμετάσχει στην επεξεργασία της φωτογραφίας της Γης που είχε τραβήξει το Voyager. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=539177

Στίβεν Χόκινγκ: «Η ανακάλυψη του μποζόνιου Χιγκς μού κόστισε 100 δολάρια» Ο διάσημος βρετανός κοσμολόγος Στίβεν Χόκινγκ δήλωσε το βράδυ της Τρίτης σε εκδήλωση στο Λονδίνο ότι η Φυσική θα ήταν «πολύ πιο ενδιαφέρουσα», αν οι επιστήμονες του CERN τελικά δεν είχαν καταφέρει να βρουν το σωματίδιο του Χιγκς. Σε εμφάνισή του σε εκδήλωση στο Μουσείο Επιστήμης του Λονδίνου - όπου εγκαινιάστηκε μια νέα έκθεση για τον μεγάλο επιταχυντή του CERN που βρίσκεται κάτω από τα γαλλο-ελβετικά σύνορα - ο καθηλωμένος στο αναπηρικό καροτσάκι του επιστήμονας παραδέχτηκε ότι έχασε ένα στοίχημα που είχε βάλει με τον συνάδελφό του Γκόρντον Κέιν του πανεπιστημίου του Μίσιγκαν ότι το μποζόνιο «Χιγκς» ποτέ δεν θα βρισκόταν. Τελικά όμως το μποζόνιο βρέθηκε και ο βρετανός φυσικός Πίτερ Χιγκς (μαζί με τον Βέλγο Φρανσουά Ενγκλέρ) τιμήθηκαν με το φετινό Νομπέλ Φυσικής. «Συγχαρητήρια και στους δύο, αλλά η ανακάλυψη του νέου σωματιδίου είχε προσωπικό κόστος για μένα. Αυτό το Νομπέλ μού κόστισε 100 δολάρια», είπε ο Χόκινγκ. Όπως ανέφερε, η προσδοκία του πλέον είναι ότι το επόμενο βήμα θα είναι η ανακάλυψη στο CERN νέων στοιχείων υπέρ της «θεωρίας των πάντων» ή Θεωρίας-Μ, που εξηγεί καθολικά τη φύση του σύμπαντος, ενοποιώντας επιτέλους και τις τέσσερις θεμελιώδεις δυνάμεις (ισχυρή και ασθενή πυρηνική δύναμη, ηλεκτρομαγνητισμό, βαρύτητα). Στη ουσία ο κεντρικός στόχος είναι το «πάντρεμα» της βαρύτητας (της πολύ μεγάλης κλίμακας στη φύση) με την κβαντομηχανική (την πολύ μικρή κλίμακα). Μέχρι στιγμής πάντως, όλες οι σχετικές θεωρίες (όπως η «Μ») δεν είναι παρά θεωρίες, χωρίς καμία πειραματική επιβεβαίωση. «Υπάρχει ακόμα ελπίδα ότι θα δούμε τις πρώτες ενδείξεις για τη θεωρία-Μ στον επιταχυντή σωματιδίων του CERN στη Γενεύη. Αν και από την άποψη της θεωρίας-Μ ο επιταχυντής ερευνά μόνο σε χαμηλές ενέργειες, μπορεί να είμαστε τυχεροί και να δούμε ένα ασθενέστερο σήμα της θεμελιώδους θεωρίας, όπως η υπερσυμμετρία. Νομίζω ότι η ανακάλυψη υπερσυμμετρικών σωματιδίων για τα ήδη γνωστά σωματίδια θα φέρει επανάσταση στην κατανόησή μας για το σύμπαν», δήλωσε ο Χόκινγκ. Σύμφωνα με την -ακόμα αναπόδεικτη- θεωρία της υπερσυμμετρίας (που υποστηρίζουν πολλοί μεγάλοι φυσικοί όπως ο Ελληνας Δημήτρης Νανόπουλος), τα γνωστά σωματίδια, όπως το ηλεκτρόνιο, τα κουάρκ και τα φωτόνια, διαθέτουν βαρύτερους «σούπερ-συντρόφους», κάτι που ελπίζεται να αποδειχτεί στο CERN. Οσον αφορά το χαμένο στοίχημά του, ο Χόκινγκ παραδέχτηκε τη μανία του με τα τυχερά παιγνίδια από μικρό παιδί. «Σε όλη μου τη ζωή είχα ένα τέτοιο πρόβλημα», όπως είπε. Πριν μερικά χρόνια, είχε αναγνωρίσει ότι είχε χάσει άλλο ένα επιστημονικό στοίχημα, το οποίο είχε βάλει με τον συνάδελφο του Τζον Πρέσκιλ του πανεπιστημίου Caltech, για το κατά πόσο οι πληροφορίες που πέφτουν μέσα μια μαύρη τρύπα, καταστρέφονται τελείως και χάνονται. Μετά από 30 χρόνια διαμάχης πάνω στο λεγόμενο «παράδοξο της πληροφορίας», ο Χόκινγκ παραδέχτηκε ότι η πληροφορία δεν χάνεται μέσα στις μαύρες τρύπες, αλλά ούτε και μπορεί να επιστρέψει με κάποιο κατανοητό και χρήσιμο τρόπο. Όπως είπε, η προηγούμενη θεωρία του ήταν το μεγαλύτερο επιστημονικό λάθος του μέχρι σήμερα. Εξάλλου, στην ίδια εκδήλωση, επανέλαβε την πεποίθησή του ότι αν η ανθρωπότητα θέλει να επιβιώσει, θα πρέπει να δώσει περισσότερη έμφαση στα διαστημικά ταξίδια, ώστε να βρει καταφύγιο κάπου αλλού, αν χρειαστεί. «Δεν νομίζω ότι θα επιβιώσουμε άλλα χίλια χρόνια, χωρίς να ξεφύγουμε από τον εύθραυστο πλανήτη μας. Γι΄ αυτό, θέλω να ενθαρρύνω το ενδιαφέρον του κοινού για το διάστημα και εγώ ο ίδιος εκπαιδεύομαι σχετικά», όπως είπε. Σε αυτό το πλαίσιο, μάλιστα, πρόσφατα πήρε μέρος σε μια πτήση μηδενικής βαρύτητας γύρω από τη Γη. «Να θυμάστε να κοιτάτε ψηλά τα άστρα και όχι χαμηλά τα πόδια σας. Προσπαθήστε να βγάλετε νόημα με αυτά που βλέπετε και διατηρήστε τον παιδικό ενθουσιασμό σας γι΄ αυτό που κάνει το σύμπαν να υπάρχει», κατέληξε. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5053532/stiben-xokingk-h-fysikh-tha-htan-pio-endiaferoysa-an-den-eixan-anakalypsei-to-mpozonio-xigks/

Οι Ρώσοι κοσμοναύτες μεταφέραν στο Διάστημα την Ολυμπιακή Φλόγα. Το σύμβολο της Ολυμπιάδας, η δάδα «Φτερό του «Πουλιού της Φωτιάς», μεταφερθηκε από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στο ανοιχτό διάστημα από τους Ρώσους κοσμοναύτες Ολέγκ Κοτόφ και Σεργκέι Ριαζάνσκι. Η δάδα είχε ταξιδέψει στο διάστημα δύο φορές στο παρελθόν, το 1996 και το 2000. Είναι, όμως, η πρώτη φορά στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων που η Ολυμπιακή δάδα βρέθηκε εκτός διαστημικού σκάφους Έχουν ήδη ανοίξει τη θυρίδα του μικρού ερευνητικού σκάφους «Πιρς», σύμφωνα με όσα ανακοίνωσαν από το Κέντρο Ελέγχου Πτήσεων κοντά στη Μόσχα. Η έξοδος θα γίνει με τα ρωσικά σκάφανδρα «Ορλάν–ΜΚ». Ο Κοτόφ φοράει σκάφανδρο με κόκκινα σιρίτια και ο Ριαζάνσκι σκάφανδρο με μπλε ρίγες κατά μήκος των χεριών και των ποδιών. Οι κοσμοναύτες θα παραμείνουν για μία ώρα και πλέον προκειμένου να πραγματοποιήσουν προγραμματισμένες εργασίες, κάνοντας διάλειμμα για να φωτογραφηθούν με την Ολυμπιακή Φλόγα. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_09/249564990/ Η Ολυμπιακή φλόγα επέστρεψε στη Γη. Ολοκληρώθηκε το διαστημικό στάδιο της λαμπαδηδρομίας της Ολυμπιακής φλόγας. Η δάδα με τη φλόγα των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων, που ταξιδευψε στον ανοιχτό διαστημικό χώρο, επέστρεψε στη Γη. Από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό την μετέφεραν ο κοσμοναύτης Φιόντορ Γιουρτσίχιν και οι αστροναύτες Κάρεν Νάιμπεργκ και Λούκας Παρμιτάνο. Μετά την προσεδάφισή τους η Ολυμπιακή φλόγα παραδόθηκε στην Ολυμπιακή Επιτροπή. Τη νύχτα προς τη Δευτέρα το επανδρωμένο διαστημόπλοιο Soyuz TMA - 09M με την Ολυμπιακή φλόγα αποσυνδέθηκε από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και προσεδαγίστηκε στις 6 και 45 ώρα Μόσχας. Συνεχάρη όλους, όσους συμμετείχαν σ΄αυτό το ιστορικό γεγονός ο γενικός σχεδιαστής της ρωσικής πυραυλο-διαστημικής εταιρείας Ενέργεια Βιτάλι Λοπότα. - Συγχαρητήρια σε όλους! Αυτή η ολυμπιακή αποστολή, ωστόσο, πήρε πολύ χρόνο κατά τον περίπατο στο διαστημικό χώρο. Παρ’όλα αυτά ο ρωσικός τεχνικός εξοπλισμός και οι κοσμοναύτες εκπλήρωσαν έντιμα την αποστολή αυτή. Η προσεδάφιση έγινε σε κανονικό καθεστώς. Στον τόπο προσεδάφισης της κάψουλας του Soyuz, εκτός από ελικόπτερα και αεροπλάνα βρίσκονταν 15 οχήματα αναζήτησης και μεταφοράς αυξημένης διαβατότητας, τα οποία έχουν αποδείξει επανειλημμένα την αξιοπιστία τους, - είπε ο διοικητής της υπηρεσίας αναζήτησης και διάσωσης του κοσμοδρομίου Μπαϊκονούρ Σεργκέι Σέμτσενκο. - Είχαν συμβεί στο παρελθόν αρκετές περιπτώσεις που τα ελικόπτερα λόγω καιρικών συνθηκών δεν μπορούσαν να απογειωθούν. Για παράδειγμα, το Δεκέμβριο του 2009, δύο ώρες πριν από την απογείωσή τους τα ελικόπτερα σκεπάστηκαν από πάγο με αποτέλεσμα η αναζήτηση και η μεταφορά έγινε με αυτά τα οχήματα. Και σήμερα επίσης τα οχήματα αυτά έχουν δείξει όλες τις αρετές τους. Αμέσως μετά την μεταφορά τους από την κάψουλα καθόδου, οι κοσμοναύτες υποβλήθηκαν σε ιατρική εξέταση, - είπε ο Νικολάι Μάχοφ, αναπληρωτής επικεφαλής της επιχειρησιακής και τεχνικής ομάδας ιατρικής εξασφάλισης, - Το πρώτο ερώτημα είναι η κατάσταση του πληρώματος. Μεταδίδω αυτές τις πληροφορίες απευθείας από τον τόπο προσεδάφισης μέσω δορυφορικής επικοινωνίας στο Κέντρο Διεύθυνσης των Πτήσεων και συγκεκριμένα στην κρατική επιτροπή. Τυποποιημένοι είναι οι δείκτες: μετρούνται η συχνότητα των παλμών, η πίεση αίματος και το γέμισμα του αίματος με οξυγόνου. Η υπηρεσία αναζήτησης και διάσωσης ανέφερε ότι το πλήρωμα πέρασε κανονικά την προσεδάφιση. Μετά την ιατρική εξέταση ο κοσμοναύτης Φιόντορ Γιουρτσίχιν παρέδωσε στους εκπροσώπους της Ολυμπιακής Επιτροπής την δάδα με την ολυμπιακή φλόγα που ταξίδεψε στις 9 Νομεβρίου στο ανοιχτό διαστημικό χώρο. Απ’ αυτή την δάδα ακριβώς θα ανάψουν την ολυμπιακή φλόγα στο στάδιο του Σότσι στην τελετή έναρξης των XXII Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων. Εν τω μεταξύ, η Ολυμπιακή λαμπαδηδρομία στο έδαφος συνεχίζεται. Σήμερα η ολυμπιακή φλόγα από το Γιακούτσκ μεταφέρθηκε στο Μαγκαντάν. Μέσα στις επόμενες μέρες θα επισκεφθεί το Πετροπαβλόφσκ-Καμτσάτσκι, το Βλαδιβοστόκ και το Χαμπάροφσκ. http://greek.ruvr.ru/2013_11_11/249763731/

Πρόβλημα στην αποστολή της Ινδίας στον Άρη πριν καν εγκαταλείψει τη Γη. Η πρώτη απόπειρα της Ινδίας να θέσει ένα σκάφος σε τροχιά γύρω από τον Άρη απέτυχε τη Δευτέρα να ολοκληρώσει μια μανούβρα πριν ξεκινήσει το μακρύ ταξίδι της προς τον γειτονικό πλανήτη. Ο Ινδικός Οργανισμός Διαστημικής Έρευνας (ISRO) μπορεί πάντως να ελπίζει ότι η αποστολή θα βγει από τη δύσκολη θέση, καθώς διαθέτει αρκετά καύσιμα για να ολοκληρώσει τον ελιγμό την Τρίτη. Η Αποστολή Δορυφόρου στον Άρη, ή Mangalyaan στα ινδικά, εκτοξεύτηκε στις 5 Νοεμβρίου με τον πύραυλο PSLV, ο οποίος δεν ήταν αρκετά ισχυρός για να στείλει το σκάφος σε μια απευθείας ταξίδι για τον Άρη. Για το λόγο αυτό το Mangalyaan προγραμματίστηκε να πραγματοποιήσει αρκετές περιφορές γύρω από τη Γη μέχρι να κερδίσει αρκετή ταχύτητα για να δραπετεύσει από το βαρυτικό πεδίο του πλανήτη. Τα ξημερώματα της Δευτέρας το σκάφος των 1.350 κιλών πυροδότησε τον κινητήρα του προκειμένου να αυξήσει τη μέγιστη απόστασή του από τη Γη από τα 71.623 χιλιόμετρα στα 100.000 χλμ. Όμως ο κινητήρας υγρός καυσίμων εμφάνισε δυσλειτουργία και δεν κατάφερε να αυξήσει αυτή την απόσταση περισσότερο από 7.000 χιλιόμετρα. Το θετικό, σύμφωνα με τον ISRO, είναι ότι το Mangalyaan διαθέτει περίσσευμα καυσίμων περίπου τεσσάρων κιλών. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να επιχειρήσει νέα πυροδότηση του κινητήρα την Τρίτη στις 01.30 ώρα Ελλάδας. Αν η νέα απόπειρα πετύχει, το σκάφος θα είναι έτοιμο να πραγματοποιήσει τον τελευταίο ελιγμό γύρω από τη Γη στις 16 Νοεμβρίου, και να αναχωρήσει για το κύριο σκέλος του ταξιδιού μέχρι τον Άρη την 1η Δεκεμβρίου. Στην ιστορία της διαστημικής εξερεύνησης, περίπου τα δύο τρίτα των αποστολών στον Άρη έχουν αποτύχει. Η επιτυχία του Μangalyaan θα τόνωνε την ινδική διαστημική υπερηφάνεια, ιδιαίτερα μετά την αποτυχία μιας αντίστοιχης κινεζικής αποστολής το 2011. H πρώτη αποστολή της Ινδίας στον Άρη χρειάστηκε μόλις δύο χρόνια προετοιμασίας και θα στοιχίσει συνολικά μόλις 73 εκατομμύρια δολάρια, σχεδόν δέκα φορές λιγότερο από μια αντίστοιχη αποστολή που ετοιμάζεται να εκτοξεύσει η NASA. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231272924

Σαν σήμερα: 12 Νοεμβρίου. 1990: Ο άγγλος επιστήμονας Τίμοθι Μπέρνερς-Λι εφηύρε τον Παγκόσμιο Ιστό (World Wide Web)

Ο κομήτης ISON πλησιάζει τον Ηλιο και ήδη είναι ορατός ακόμα και με κιάλια. Ο λεγόμενος «κομήτης του αιώνα» ISON πλησιάζει γοργά, με ταχύτητα 377 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, τον πυρήνα του ηλιακού μας συστήματος, τον Ηλιο, και ήδη είναι τόσο φωτεινός που είναι ορατός ακόμα και με κιάλια ή με ένα μικρό ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο. Μέχρι τον Δεκέμβριο, θα μπορεί να τον δει κανείς ακόμα και με γυμνά μάτια. Hδη στο διαδίκτυο κυκλοφορούν οι πρώτες εικόνες του κομήτη από ερασιτέχνες αστρονόμους, ενώ και η NASA έδωσε στη δημοσιότητα φωτογραφία του στον νυχτερινό ουρανό της 8ης Νοεμβρίου. Αυτή τη στιγμή, ο παγωμένος κομήτης (που η κωδική ονομασία του είναι C/2012 S1 ISON) διασχίζει τον αστερισμό της Παρθένου. Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters και το Space.com, θα φθάσει στο κοντινότερο σημείο από τον καυτό Ήλιο στις 28 Νοεμβρίου, σε απόσταση περίπου 1,2 εκατ. χιλιομέτρων από αυτόν, και όλα τα τηλεσκόπια, διαστημικά και επίγεια, επαγγελματικά και ερασιτεχνικά, θα είναι στραμμένα πάνω του για να δουν αν θα επιβιώσει από τη στενή επαφή του με το άστρο μας, οπότε η θερμοκρασία του κομήτη αναμένεται να ανέβει στους 2.760 βαθμούς Κελσίου. Ο ISON, που ανακαλύφθηκε πέρυσι το Σεπτέμβριο από δύο ερασιτέχνες ρώσους αστρονόμους, μπορεί να προσφέρει ένα εντυπωσιακό θέαμα στη Γη, αν δεν διαλυθεί από την προσέγγισή του στον Ήλιο. Προς το παρόν, οι εκτιμήσεις των αστρονόμων διίστανται για το τι πρόκειται να συμβεί, καθώς πρόκειται για ένα κομήτη, ο οποίος μάλλον προέρχεται από το μακρινό Νέφος του Oορτ (που φιλοξενεί ένα τεράστιο αριθμό κομητών πολύ πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα) και -σύμφωνα με τους υπολογισμούς των αστρονόμων- κάνει την πρώτη «επίσκεψή» του στο εσωτερικό του ηλιακού μας συστήματος. Οταν εντοπίστηκε ο ISON, χαρακτηρίστηκε «κομήτης του αιώνα», επειδή, παρά την πολύ μεγάλη απόστασή του από τη Γη, καθώς βρισκόταν πέρα από τον Δία, ήταν κιόλας εντυπωσιακά φωτεινός, πράγμα που «υποσχόταν» ένα θεαματικό πέρασμα από τη γειτονιά της Γης. Η πιθανότητα του «σόου» υπάρχει ακόμα, αρκεί να το επιτρέψει ο Ήλιος! http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5053266/o-komhths-ison-plhsiazei-ton-hlio-kai-hdh-einai-oratos-akoma-kai-me-kialia/

Η ελληνική συνεισφορά στην ανακάλυψη του μποζονίου Higgs. Όπως είναι γνωστό, το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2013 απονεμήθηκε από κοινού στους François Englert και Peter W. Higgs για την ανακάλυψη του σωματιδίου Higgs. Σημαντική υπήρξε η ελληνική συνεισφορά στην επιστημονική αυτή εργασία, όπως αποτυπώνεται στο κείμενο των John Ellis, Δημήτρη Νανόπουλου και Εμμανουήλ Τσεσμελή, που ακολουθεί: Greek Contributions to the Discovery of the Higgs Boson The Nobel Prize in Physics 2013 was awarded jointly to François Englert and Peter W. Higgs “for the theoretical discovery of a mechanism that contributes to our understanding of the origin of mass of subatomic particles, and which recently was confirmed through the discovery of the predicted fundamental particle, by the ATLAS and CMS experiments at CERN’s Large Hadron Collider (LHC).” In 1964, Francois Englert, Robert Brout [1] and independently Peter Higgs [2] proposed how force-carrying gauge particles could become massive, and Higgs pointed out that a key prediction was the existence of a massive particle of a novel type, which has come to be known as the Higgs boson. In 1967 and 1968 Steven Weinberg [3] and Abdus Salam [4] used these ideas to construct the Standard Model of particle physics, but for several years neither theorists nor experimentalists thought much about looking for the Higgs boson. The first paper to discuss the characteristics of the Higgs boson and its possible experimental signatures was written at CERN by John Ellis, Mary Gaillard and Dimitri Nanopoulos in 1975 [5]. In this paper they made a first calculation of the decay of the Higgs boson into a pair of photons, which is one of the channels used by the ATLAS and CMS experiments to discover the Higgs boson in 2012. In 1978, Howard Georgi, Sheldon Glashow, Marie Machacek and Nanopoulos calculated the production of the Higgs by gluon collisions [6], which is the dominant mechanism at the LHC, and Glashow, Nanopoulos and Asim Yildiz calculated Higgs production in association with a massive gauge boson [7], another of the processes being studied at the LHC. The Higgs particle was discovered by the ATLAS and CMS collaborations [8], each of which involves over 3000 people from all around the world. They have constructed sophisticated instruments – particle detectors – to study proton collisions at CERN’s LHC, itself a highly complex instrument involving many people and institutes in its construction. Greek researchers have made notable contributions to the experimental search for the Higgs boson. The exploitation of the LHC is currently the main objective of Greek researchers at CERN, who have made a strong commitment to the LHC and in particular to its two main general-purpose experiments – ATLAS (through the National Technical University of Athens, the University of Athens, the University of the Aegean, and the Aristotle University of Thessaloniki) and CMS (through the University of Athens, the National Center for Scientific Research Demokritos, and the University of Ioannina). The Greek institutes have participated in the design, construction and commissioning of the barrel muon systems of ATLAS, and of the preshower detector and data acquisition system of CMS. These detector systems have been used for the discovery of the Higgs boson and the Greek teams have also had a strong involvement in the corresponding data analysis. These experiments have been the primary research effort in particle physics in Greece and have been funded through the General Secretariat for Research and Technology (GSRT). The Greek effort has also contributed to the large-scale, data-intensive computing for the LHC through the World-wide LHC Computing Grid (WLCG), an international collaboration to distribute and analyse LHC data. Distributed Tier-2 computing Grid centres have been realised in Greece. A novel activity for the Greek scientific community is the successful participation of a team of 12 engineers in the LHC accelerator cryogenics integration during the years 2006-2008 and currently of a team of 11 engineers in the magnet group for the LHC accelerator consolidation during the LHC long shutdown period. The discovery of the Higgs boson is the start of a major programme of work to measure the particle’s properties with the highest possible precision for testing the validity of the Standard Model and to search for further new physics at the energy frontier. In view of this, Greek scientists are also participating in the R&D for the high-luminosity upgrade for the ATLAS and CMS experiments, with the development of MICROMEGAS muon detectors as well as the trigger and data acquisition systems. References [1] Phys. Rev. Lett. 13 (1964) 321. [2] Phys. Lett. 12 (1964) 132, Phys. Rev. Lett. 13 (1964) 508. [3] Phys. Rev. Lett. 19 (1967) 1264. [4] Proceedings of the 8th Nobel Symposium, on Elementary Particle Theory, Almqvist and Wiksell, 1968. [5] Nucl. Phys. B106 (1976) 292. [6] Phys. Rev. Lett. 40 (1978) 692. [7] Phys. Rev. D18 (1978) 1724. [8] Phys. Lett. Volume 7 16, Issue 1, 17 September 2012 (ATLAS - CMS) John Ellis Dimitri Nanopoulos Emmanuel Tsesmelis Στην φωτογραφία η περίληψη της εργασίας των John Ellis, Mary K. Gaillard, και Δημήτρη Νανόπουλου, με τίτλο: “A phenomenological profile of the Higgs boson”. Πρόκειται για την πρώτη δημοσίευση που συζητά τα χαρακτηριστικά του μποζονίου Higgs και τις πιθανές πειραματικές του «υπογραφές». Στη δημοσίευση αυτή παρουσίαζεται ο πρώτος υπολογισμός της διάσπασης του μποζονίου Higgs σε ένα ζεύγος φωτονίων, που είναι ένα από τα κανάλια που χρησιμοποιήθηκε στα πειράματα ATLAS και CMS για την ανίχνευση του μποζονίου Higgs το 2012. http://physicsgg.me/2013/11/12/%ce%b7-%ce%b5%ce%bb%ce%bb%ce%b7%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%cf%83%cf%85%ce%bd%ce%b5%ce%b9%cf%83%cf%86%ce%bf%cf%81%ce%ac-%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%ac%ce%bb%cf%85%cf%88%ce%b7-2/

Διαδικτυακό Σχολείο Σύγχρονης Φυσικής Πανεπιστημίου Κρήτης. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Οι συνεχιζόμενες αθρόες εγγραφές στο «Διαδικτυακό Σχολείο Σύγχρονης Φυσικής» του φυσικού τμήματος του πανεπιστημίου Κρήτης –και ο μεγάλος αριθμός αυτών που έχουν ήδη εγγραφεί (προσεγγίζουν πλέον τις δύο χιλιάδες)– μας υποχρεώνουν σε κάποιες μικρές αλλαγές στο πρόγραμμα που έχουμε ήδη ανακοινώσει. Συγκεκριμένα: α) Προκειμένου να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος προετοιμασίας και στους νεοεγγραφόμενους φοιτητές, η εξέταση προόδου που είχε αρχικά προγραμματιστεί για τις αρχές Δεκεμβρίου μετατίθεται για το δεύτερο Σαββατοκύριακο του Ιανουαρίου 2014. β) Μια μικρή μετάθεση κρίθηκε επίσης αναγκαία στις τηλεσυναντήσεις φοιτητών και διδασκόντων ώστε να είναι δυνατή η συμμετοχή σε αυτές και των νεοεγγραφέντων φοιτητών. Ο νέος προγραμματισμός είναι για τη δεύτερη εβδομάδα του Νοεμβρίου, με ακριβή ημέρα και ώρα που θα ανακοινωθεί σύντομα στους εγγεγραμένους στο μάθημα. γ) Οι εγγραφές για την φετινή περίοδο των διαδικτυακών μαθημάτων θα κλείσουν στις 30 Νοεμβρίου 2013. Για όσους πληροφορούνται για πρώτη φορά την ύπαρξη του Διαδικτυακού Σχολείου Σύγχρονης Φυσικής του πανεπιστημίου Κρήτης, τους πληροφορούμε ότι το παρόν ακαδημαϊκό έτος προσφέρει τα μαθήματα: - Εισαγωγή στην Κβαντική Φυσική. Διδάσκων: Στ. Τραχανάς - Εισαγωγή στη Σχετικιστική Φυσική, στα Στοιχειώδη Σωμάτια και στην Κοσμολογία. Διδάσκων: Θ. Τομαράς - Από τα Κουάρκ μέχρι το Σύμπαν. Διδάσκων: Ε.Ν. Οικονόμου Τα μαθήματα προσφέρονται απολύτως δωρεάν, ενώ σε όσους συμμετάσχουν στις εξετάσεις –οι οποίες θα πραγματοποιηθούν σε επιλεγμένες περιοχές της χώρας– θα δοθεί σχετική βεβαίωση υπογεγραμμένη από τον διδάσκοντα και τον πρόεδρο του τμήματος. Ο ιστότοπος των μαθημάτων είναι στη διεύθυνση http://physicsgg.me/2013/11/08/%ce%b4%ce%b9%ce%b1%ce%b4%ce%b9%ce%ba%cf%84%cf%85%ce%b1%ce%ba%cf%8c-%cf%83%cf%87%ce%bf%ce%bb%ce%b5%ce%af%ce%bf-%cf%83%cf%8d%ce%b3%cf%87%cf%81%ce%bf%ce%bd%ce%b7%cf%82-%cf%86%cf%85%cf%83%ce%b9%ce%ba/

Και οι εννέα ήσαν υπέροχοι!!!

Αστεροειδής ή κομήτης ; Αστρονόμοι παρατήρησαν για πρώτη ένα αστεροειδή στο ηλιακό μας σύστημα ο οποίος εμφανίζει έξι «ουρές», παρόμοιες με εκείνες που παρατηρούμε στους κομήτες. Το σώμα παρατηρήθηκε για πρώτη φορά τον περασμένο Αύγουστο από το παρατηρητήριο Pan-STARRS στη Χαβάη, στη ζώνη των αστεροειδών μεταξύ Αρη και και Δία. Μια ερμηνεία του φαινομένου είναι: ο ρυθμός περιστροφής του αστεροειδούς αυξήθηκε σε τέτοιο σημείο, ώστε να δημιουργούνται πίδακες ύλης κατά μήκος του ισημερινού του, ενώ η πίεση από το ηλιακό φως διαμορφώνει τις τεράστιες ουρές. Ολόκληρη η δομή περιστρέφεται σαν ρόδα. Το αντικείμενο εξέπληξε τους επιστήμονες γιατί δεν εμφανιζόταν στο τηλεσκόπιο ως μία λευκή κουκκίδα, όπως φαίνονται συνήθως οι αστεροειδείς. Δύο εικόνες που ελήφθησαν από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble τον Σεπτέμβριο ήταν ακόμη πιο αποκαλυπτικές, καθώς έδειξαν έναν αστεροειδή διαφορετικό από όσους ξέραμε μέχρι σήμερα. Ο διαστημικός βράχος, στον οποίο δόθηκε η ονομασία P/2013 P5, έχει διάμετρο 425 μέτρα και ένα μοναδικό χαρακτηριστικό: «Εκτοξεύει» ύλη προς έξι κατευθύνσεις. Οι φωτογραφίες από το Hubble λήφθηκαν με διαφορά 13 ημερών, στις 10 και 23 Σεπτεμβρίου. Στις δύο εικόνες αυτοί οι «πίδακες» ύλης έχουν εντελώς διαφορετική κατεύθυνση. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η πίεση ακτινοβολίας ώθησε κάποια στιγμή τον P/2013 P5 να αρχίσει να περιστρέφεται εκτός ελέγχου, με αποτέλεσμα η μικρή του βαρύτητα να μην μπορεί πια να τον διατηρήσει συμπαγή. Με άλλα λόγια, οι πρωτόγνωρες για αστεροειδή «ουρές» αποτελούν ύλη του σώματος που εκτοξεύεται στο διάστημα κατά τη φρενήρη περιστροφή του. «Στην αστρονομία, όταν βρεις το πρώτο, καταλήγεις τελικά να ανακαλύψεις πολλά περισσότερα» δηλώνει σε σχετική ανακοίνωση της NASA o Ντέιβιντ Χιούιτ, ερευνητής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Αντζελες. «Για εμάς πρόκειται για ένα καταπληκτικό αντικείμενο και σίγουρα το πρώτο μεταξύ πολλών που θα βρεθούν στο μέλλον» προσθέτει ο Χιούιτ. Οι δυο φωτογραφίες λήφθηκαν από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble με διαφορά 13 ημερών, στις 10 και 23 Σεπτεμβρίου. Στις δύο εικόνες αυτές οι πίδακες ύλης έχουν εντελώς διαφορετική κατεύθυνση. http://physicsgg.me/2013/11/08/%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf%ce%b5%ce%b9%ce%b4%ce%ae%cf%82-%ce%ae-%ce%ba%ce%bf%ce%bc%ce%ae%cf%84%ce%b7%cf%82/ Η Ρωσία θα στείλει σκάφος στον αστεροειδή. Η Ρωσία έχει κατασκευάσει ένα φτηνό διαστημικό σκάφος για τη μελέτη των δυνητικά επικίνδυνων αστεροειδών. Εφευρέτες του είναι νεαροί επιστήμονες. Το σκάφος ονομάστηκε «Ανάπα» - από το όνομα της πόλης, όπου παρουσιάστηκε για πρώτη φορά. Το σκάφος, βάρους 400 κιλών, θα εκτοξευτεί μαζί με έναν τηλεπικοινωνιακό δορυφόρο, ο οποίος είναι και το βασικό φορτίο του πυραύλου – φορέα. Εξαιτίας αυτής της ταυτόχρονης εκτόξευσης έχει μειωθεί δραματικά το κόστος της αποστολής. Μετά την αποκόλληση του τηλεπικοινωνιακού δορυφόρου στην τροχιά «του», το σκάφος θα αποκολληθεί από τον προωθητικό μέρος του πυραύλου και θα ξεκινήσει το δικό του, ανεξάρτητο ταξίδι. Σύμφωνα με το σχεδιασμό το σκάφος θα εξετάσει ένα ή δύο αστεροειδείς, οι οποίοι δυνητικά στο μέλλον, μπορούν να συγκρουστούν με τη Γη. Αφού πλησιάσει το στόχο του, το σκάφος θα επιβραδύνει την πορεία του, ώστε να μπορέσει να «συλλάβει» την πολύ αδύναμη βαρύτητα του αστεροειδούς, και θα αρχίσει αργά να περιστρέφεται γύρω του. Ο ελιγμός αυτός θα του επιτρέψει να καθορίσει τις παραμέτρους του ουρανίου σώματος και να διακριβώσει τη μάζα και την τροχιά του. Αντίστοιχα, θα προσδιοριστεί καλύτερα και το επίπεδο επικινδυνότητας του ουρανίου σώματος για τη Γη. Η εκτροπή του σώματος ή η καταστροφή του δεν είναι μέσα στην αποστολή του σκάφους, εξήγησε ο ακαδημαϊκός της Ρωσικής Ακαδημίας Κοσμοναυτικής Αλεξάντρ Ζελεζνιακόφ, μιλώντας στη «Φωνή της Ρωσίας». Είναι καθαρά επιστημονικό – ερευνητικό σκάφος, το οποίο θα πρέπει να προσεγγίσει ένα μικρό ουράνιο σώμα, να το μελετήσει, να διακριβώσει την τροχιά του, τη χημική του σύνθεση. Μεταξύ των συσκευών που θα μεταφέρει υπάρχουν φασματόμετρα, αναλυτές χημικών συνθέσεων, φωτογραφικές μηχανές και βιντεοκάμερες, για να εξετάσει το σώμα σε κάθε δυνατή λεπτομέρεια και να στείλει φωτογραφίες στη Γη. Το σκάφος θα πραγματοποιήσει όλους τους ελιγμούς με τη βοήθεια ηλεκτρικού κινητήρα, ο οποίος δεν έχει τοποθετηθεί ξανά σε ρωσικά διαπλανητικά σκάφη. Θα είναι ένα κινητήρας πλάσματος – από εκείνους που άλλοτε χρησιμοποιούνταν ως κινητήρες για να διορθωθεί η τροχιά του σκάφους. Το πλεονέκτημά τους είναι ότι δεν θέλουν πολλά καύσιμα για να λειτουργήσουν. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να λειτουργούν επί μακρόν, έτσι όμως μπορούν να κινούν το σκάφος με μεγαλύτερη ταχύτητα από τους χημικούς κινητήρες. Ποια θα είναι, όμως, η πορεία, της «Ανάπα»; Αρχικά, επιλέχθηκε ο αστεροειδής Απόφυς, ο οποίος θα μπορούσε να συγκρουστεί με τη Γη το 2029 με πιθανότητες 1 προς 37. Ωστόσο, αργότερα οι αστρονόμοι μείωσαν δραματικά τις πιθανότητες αυτού του κατακλυσμού. Παρόλα αυτά ο Απόφυς μπορεί να είναι ο τελικός στόχος του σκάφους. Αρχικά, κατά πάσα πιθανότητα, θα μελετήσει τον επικίνδυνο μήκους 400 μέτρων αστεροειδή, ο οποίος ανακαλύφθηκε φέτος. Το σκάφος «Ανάπα» θα είναι το πρώτο που θα μελετήσει αστεροειδείς από κοντινή απόσταση. Αναφορικά με το πόσο ρεαλιστικές είναι οι προθεσμίες της αποστολής, ο επικεφαλής του προγράμματος Αλεξάντρ Σαχάνοφ, είπε μιλώντας στη «Φωνή της Ρωσίας». Όλα εξαρτώνται από το πόσο γρήγορα θα ενταχθεί στο Ομοσπονδιακό διαστημικό πρόγραμμα. Και από το πόσο γρήγορα θα μπορέσουμε να λάβουμε χρηματοδότηση για τα στάδια της πειραματικής – σχεδιαστικής εργασίας. Αν η χρηματοδότηση του προγράμματος εγκριθεί, τότε η υλοποίησή του θα γίνει σε πέντε περίπου χρόνια. Σύμφωνα με προκαταρκτικές εκτιμήσεις, για την «Ανάπα» χρειάζονται 2 δισεκατομμύρια ρούβλια. http://greek.ruvr.ru/2013_11_07/249287734/ Οι επιστήμονες έχουν προσδιορίσει το βάρος και την ταχύτητα του μετεωρίτη του Τσελιάμπινσκ. Δημοσιεύθηκαν τα πρώτα αποτελέσματα της εξέτασης του μετεωρίτη, που έπεσε στα περίχωρα του Τσελιάμπινσκ. Η διεθνής ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής την ανώτερη επιστημονικό λειτουργό του Ινστιτούτου Δυναμικής Γεωσφαιρών της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών Όλγα Ποπόβα, αφού εξέτασαν θραύσματα του μετεωρίτη, εξακρίβωσαν μοναδικά στοιχεία. Ο μετεωρίτης μάζας περίπου 11 τόνων εισήλθε στην ατμόσφαιρα του πλανήτη μας με ταχύτητα 19 χλμ/δευτερόλεπτο και διασπάστηκε σε πλήθος τμημάτων, η ταχύτητα των οποίων κατά την προσέγγιση της Γης αυξήθηκε στα 30 χλμ./δευτερόλεπτο. Οι επιστήμονες απέδειξαν επίσης ότι πολλά θραύσματα του κοσμικού σώματος κάηκαν στην ατμόσφαιρα και δεν έφτασαν στη Γη. Το μεγαλύτερο θραύσμα βάρους 650 κιλών ανελκύστηκε τον Οκτώβριο από το βυθό της λίμνης Τσεμπαρκούλ. http://greek.ruvr.ru/2013_11_07/249346493/

Το διαστημόπλοιο Σογιούζ με την Ολυμπιακή Φλόγα αναχώρησε για το ΔΔΣ. Από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ αναχώρησε το επανδρωμένο διαστημόπλοιο Σογιούζ το οποίο θα μεταφέρει στο ΔΔΣ ένα από τα κύρια σύμβολα των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων – τον πυρσό του Σότσι 2014. Για το ΔΔΣ αναχώρησαν στις 04:14 UTC – 7 Νοεμβρίου 2013 ο κοσμοναύτης του Ροσκόσμος Μιχαήλ Τιούριν, ο αστροναύτης της NASA Ρίτσαρντ Μαστράκιο, όπως επίσης και ο αστροναύτης της ιαπωνικής διαστημικής υπηρεσίας JAXA Κοΐσι Ουακάτα. Μαζί με το πλήρωμα του Σογιούζ στο ΔΔΣ μεταφέρεται ένα από τα κύρια σύμβολα των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 2014 – η Ολυμπιακή Φλόγα. Η Ολυμπιακή Φλόγα έχει εισαχθεί στο έμβλημα του πληρώματος, ενώ πάνω στον πύραυλο-φορέα και στο διαστημόπλοιο έχουν τοποθετηθεί τα ολυμπιακά σύμβολα.Η δάδα, η οποία δεν πρόκειται ν' ανάψει σ' όλη τη διάρκεια της πτήσης για λόγους ασφαλείας. Το Σογιούζ θα φθασει στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ύστερα από έξι ώρες πτήση. (Η σύνδεση πραγματοποιήθηκε στο 14:27:52 MSK , 6 ώρες και 14 λεπτά μετά την απογείωσή του από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ.Στο ΔΔΣ ειναι αυτη την στιγμή συνδεδεμένα το « Progress M - 20M " , " Soyuz TMA - 09M " , " Soyuz TMA - 10M » και « Soyuz TMA - 11M " Επίσης ειναι εννέα κοσμοναύτες-αστροναύτες γεγονός μοναδικό!!!) Η φλόγα θα επιστρέψει στη Γη στις 10 Νοεμβρίου, μαζί με τα μέλη της αποστολής Expedition 37, Fyodor Yurchikhin, Karen L. Nyberg και Luca Parmitano. Βίντεο εκτόξευσης. http://www.youtube.com/watch?v=n0id3rY2kDo http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_07/249269247/

Τα ανησυχητικά μαθήματα από το μετέωρο του Τσελιαμπίνσκ. Εξερράγη στην ατμόσφαιρα με την ισχύ 40 πυρηνικών βομβών σαν της Χιροσίμα. Η λάμψη της έκρηξης, δεκάδες φορές πιο έντονη από τη λάμψη του Ήλιου, προκάλεσε εγκαύματα σε ανθρώπους που βρίσκονταν δεκάδες χιλιόμετρα μακριά. Περιστατικά σαν την πτώση του μετεώρου του Τσελιαμπίνσκ φέτος το Φεβρουάριο ίσως συμβαίνουν έως και δέκα φορές πιο συχνά από ό,τι πιστεύαμε ως σήμερα, προειδοποιεί μια από τις τρεις μελέτες για το θέμα που δημοσιεύονται ταυτόχρονα στο Science και το Nature. Σύμφωνα με προηγούμενες εκτιμήσεις, οι οποίες βασίζονταν σε τηλεσκοπικές παρατηρήσεις των γνωστών αστεροειδών, οι διαστημικοί βράχοι στο μέγεθος του μετεώρου του Τσελιαμπίνσκ στη Ρωσία, ο οποίος εκτιμάται ότι είχε διάμετρο σχεδόν 20 μέτρα, εισέρχονται στη γήινη ατμόσφαιρα μια φορά στα 150 χρόνια. Σύμφωνα όμως με την πρώτη από τις μελέτες που δημοσιεύονται στο Nature, τέτοιες προσκρούσεις είναι πιθανό να συμβαίνουν πολύ συχνότερα, περίπου μία φορά στα 30 χρόνια. Η διαφορά είναι ότι μέχρι σήμερα οι επιστήμονες επικεντρώνονταν στους αστεροειδείς διαμέτρου άνω των 100 μέτρων, οι οποίοι θα προκαλούσαν καταστροφές σε επίπεδο πλανήτη ή ηπείρου. Η νέα μελέτη, αντίθετα, αναγνωρίζει ότι υπάρχει κίνδυνος ακόμα και από διαστημικούς βράχους που έχουν διάμετρο λίγα μέτρα, όπως συνέβη στο Τσελιαμπίνσκ. Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε δεδομένα από το παγκόσμιο δίκτυο σταθμών του Οργανισμού για τη Συνθήκη Πλήρους Απαγόρευσης των Πυρηνικών Δοκιμών, οι οποίοι είναι σχεδιασμένοι να καταγράφουν πυρηνικές εκρήξεις, μπορούν όμως να ανιχνεύουν οποιαδήποτε μεγάλη έκρηξη στην ατμόσφαιρα. Η ανάλυση έδειξε ότι τα τελευταία 20 χρόνια έχουν εισέλθει στην ατμόσφαιρα περίπου 60 αστεροειδείς με διάμετρο μέχρι 20 μέτρα. Οι περισσότεροι όμως δεν έγιναν αντιληπτοί επειδή έπεσαν στον ωκεανό ή σε απομακρυσμένες περιοχές, αντίθετα με ό,τι συνέβη στο Τσελιαμπίνσκ. Η ίδια μελέτη στο Νature εκτιμά επίσης την ισχύ της έκρηξης στους 500 κιλοτόνους TNT, περίπου 40 φορές μεγαλύτερη από ό,τι στη βόμβα της Χιροσίμα. Η έκρηξη ήταν μάλιστα 30 φορές λαμπρότερη από τον Ήλιο. Οι διαστημικοί βράχοι ονομάζονται αστεροειδείς όσο βρίσκονται στο Διάστημα. Γίνονται «μετέωρα» αν εισέλθουν στην ατμόσφαιρα και «μετεωρίτες» αν φτάσουν μέχρι την επιφάνεια. Με αφορμή τη δημοσίευση της μελέτης στο Nature, το πρακτορείο Associated Press αποκαλύπτει ότι μετά το ανησυχητικό συμβάν στη Ρωσία οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν άσκηση ετοιμότητας για ενδεχόμενη πρόσκρουση αστεροειδή στην ανατολική ακτή. Η άσκηση προέβλεπε αρχικά πρόσκρουση κοντά στην πρωτεύουσα Ουάσινγκτον, από την οποία θα σκοτώνονταν 78.000 άνθρωποι. Στην πορεία όμως το σενάριο άλλαξε και ο αστεροειδής κατέληξε στον ωκεανό, προκαλώντας θανάσιμο τσουνάμι ύψους 15 μέτρων. Η NASA υλοποιεί σήμερα πρόγραμμα για τον εντοπισμό όλων των αστεροειδών άνω των 100 μέτρων που θα μπορούσαν δυνητικά να βρεθούν σε πορεία σύγκρουσης. Τώρα, όμως, οι υπεύθυνοι του προγράμματος επανεξετάζουν τα κριτήρια μεγέθους για τους επικίνδυνους διαστημικούς βράχους, δήλωσε στο AP ο Λίντλεϊ Τζόνσον, επικεφαλής του Προγράμματος Κοντινών στη Γη Αντικειμένων (NEO). Νέα στοιχεία για την έκρηξη στο Τσελιαμπίνσκ. Η δεύτερη μελέτη που δημοσιεύεται στο Nature εξετάζει τροχιακά δεδομένα και εικόνες του μετεώρου στο Τσελιαμπίνσκ προκειμένου να προσδιοριστεί η προέλευσή του. Η ανάλυση δείχνει ότι ο βράχος πιθανότατα είχε αποσπαστεί από τον κοντινό αστεροειδή 86039, ο οποίος έχει διάμετρο 2 χιλιομέτρων. Μια τρίτη μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο Science Express, παραθέτει νέα στοιχεία για τον αστεροειδή, την έκρηξη και τις επιπτώσεις του μετεώρου στο Τσελιαμπίνσκ. Τις εβδομάδες μετά την έκρηξη οι ερευνητές επισκέφθηκαν 50 χωριά γύρω από το Τσελιαμπίνσκ και εξέτασαν εικόνες από κάμερες ασφαλείας για να υπολογίσουν την τροχιά του εισερχόμενου βράχου. Το πρώτο ωστικό κύμα από τη διάλυση του βράχου στον αέρα σχηματίστηκε σε ύψος 90 χιλιομέτρων και ήταν αρκετά ισχυρό ώστε να ρίξει κόσμο στο έδαφος. Περίπου 1.600 άτομα τραυματίστηκαν, οι περισσότεροι από σπασμένα τζάμια. Η λάμψη και η θερμότητα έφτασαν το μέγιστο όταν ο αστεροειδής διαλύθηκε σε κομμάτια σε ύψος 30 χιλιομέτρων και ενώ κινούνταν με ταχύτητα 18,6 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Εβδομήντα άνθρωποι υπέστησαν παροδική τύφλωση λόγω της λάμψης και αρκετές δεκάδες υπέστησαν εγκαύματα που έκαναν το δέρμα να ξεφλουδίζει. Η αρχική μάζα του βράχου ήταν 13 με 14 χιλιάδες τόνοι, σχεδόν διπλάσια σε σχέση με προηγούμενες εκτιμήσεις. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231272367 Αστρονόμοι ανακάλυψαν ταυτόχρονα τρεις μεγάλους αστεροειδής γύρω από τη Γη. Αστρονόμοι στα τέλη Οκτωβρίου ανακάλυψαν ταυτόχρονα τρεις αστεροειδείς, οι οποίοι πλησιάζουν τη Γη – δύο εξ αυτών βρέθηκαν στη δεύτερη και τρίτη θέση μεταξύ των μεγαλύτερων ουράνιων σωμάτων γύρω από τη Γη, και οι επιστήμονες της NASA έχουν εκπλαγεί με το γεγονός ότι μέχρι σήμερα είχαν παραμείνει χωρίς να εντοπιστούν. Τον αστεροειδή 2013 UQ4, το μήκος του οποίου είναι ίσο με 19 χιλιόμετρα, το αμερικανικό πρόγραμμα αναζήτησης αστεροειδών Catalina τον εντόπισε στις 23 Οκτωβρίου. Την τελευταία ημέρα του Οκτωβρίου το Сatalina εντόπισε τον αστεροειδή 2013 US10, ο οποίος, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αστρονόμων είναι επίσης μεγάλος, με διάμετρο περίπου 20 χιλιομέτρων. Τον τρίτο αστεροειδή, 2013 UP8, τον εντόπισαν οι ειδικοί του προγράμματος Pan-STARRS στις 25 Οκτωβρίου: είναι ένα μικρό, σε σύγκριση με τους άλλους δύο, ουράνιο σώμα (με διάμετρο 2 χιλιομέτρων) ο οποίος κατατάχθηκε στην κατηγορία των επικίνδυνων. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_06/249185319/

Αναζητώντας νερό στον Άρη. Ο δημιουργός της μοναδικής ρωσικής συσκευής που είναι εγκατεστημένη στο όχημα Curiosity, Ίγκορ Μιτροφάνοφ, σε συνέντευξη που έδωσε, μιλάει για τις ιδιαιτερότητες του εδάφους του Άρη και στις έρευνες για νερό στον κόκκινο πλανήτη. Πρόσφατα στο περιοδικό Science δημοσιεύτηκαν πέντε επιστημονικά άρθρα σχετικά με τα αποτελέσματα του πρώτου έτους παραμονής στον Άρη του αμερικανικού ρομποτικού ερευνητικού οχήματος Curiosity. Τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από τα διάφορα όργανα του οχήματος επέτρεψαν να ανακαλυφθούν ορυκτά που δεν είχαν εντοπιστεί έως τώρα στον πλανήτη και να αξιολογηθεί η ποσότητα νερού και που βρίσκεται αυτό. Στο σκάφος υπάρχει το ρωσικό φασματοσκόπιο ουδετερονίων, το οποίο επιτρέπει τη μέτρηση της συγκέντρωσης υδρογόνου στο έδαφος, εκπέμποντας ισχυρούς παλμούς νετρονίων και μετρώντας την αντανάκλασή τους. Τι ανακάλυψε σε αυτό το διάστημα η ρωσική συσκευή και που θα πρέπει να αναζητηθεί ζωή στον γειτονικό πλανήτη; Γι’ αυτά μιλάει ο επικεφαλής του πειράματος DAN, διδάκτορας Φυσικών και Μαθηματικών επιστημών, διευθυντής του εργαστηρίου του Ινστιτούτου Διαστημικών Ερευνών της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, Ίγκορ Μιτροφάνοφ. Gazeta.ru: Πείτε μας για τα πρώτα αποτελέσματα της εργασίας της ρωσικής συσκευής. Ίγκορ Μιτροφάνοφ: Η μέθοδος ανίχνευσης με νετρόνια που χρησιμοποιείται για πρώτη φορά στο πείραμα DAN σε άλλο ουράνιο σώμα, ανταποκρίθηκε πλήρως στις προσδοκίες μας. Πραγματοποιήσαμε περίπου 200 μετρήσεις της σύνθεσης του εδάφους κατά μήκος της διαδρομής στην οποία κινείται το Curiosity και λάβαμε στοιχεία για μεταβλητή περιεκτικότητα νερού και χλωρίου στο έδαφος του Άρη, σε βάθος περίπου 60 εκατοστών. Αποδείχθηκε ότι στον κρατήρα Γκέιλ το νερό είναι σχετικά λίγο, 2%-3% κατά βάρος του εδάφους και βρίσκεται κυρίως σε στρώμα βάθους περίπου 10-20 εκ. Στο έδαφος που βρίσκεται πάνω στην επιφάνεια το νερό είναι ακόμη λιγότερο, η περιεκτικότητα σε αυτό είναι 1%-1,5%. Η συγκέντρωση χλωρίου διαφέρει και αυτή από σημείο σε σημείο, από 0,7% ως 1,5% κατά βάρος. Το έδαφος αυτό μοιάζει με τις ερήμους της Γης. ΕΡ: Δικαίωσε η DAN τις προσδοκίες των σχεδιαστών της; ΑΠ: Όχι μόνο τις δικαίωσε, αλλά και τις ξεπέρασε. Φέτος τον Αύγουστο, έληξε ο χρόνος εγγύησης λειτουργίας της γεννήτριας νετρονίων, αλλά αυτή εξακολουθεί να λειτουργεί κατά τον προβλεπόμενο τρόπο «εκτός προγράμματος». Διεξάγουμε κατά μέσο όρο μία μέτρηση την κάθε αρειανή ημέρα. Η διάρκεια της μέτρησης είναι περίπου 15 λεπτά και αυτές πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια των στάσεων του οχήματος. Με βάση τις παρατηρήσεις μας από τροχιά με την άλλη συσκευή μας, τη HEND (πρόγραμμα Mars Odyssey), αναμέναμε ότι το νερό στον κρατήρα Γκέιλ θα ήταν πολύ περισσότερο, 5%-7% κατά βάρος. Υποθέτουμε ότι το μεγαλύτερο μέρος του νερού στο έδαφος βρίσκεται βαθύτερα από 60 εκατοστά (μέχρι αυτό το βάθος βλέπει το DAN), περίπου σε βάθος 1 μέτρου (μέχρι αυτό το βάθος ερευνά με καθετηρίαση η συσκευή HEND). Πρόκειται για ένα αρκετά ενδιαφέρον συμπέρασμα, και σημαίνει ότι η κύρια ποσότητα νερού στον κρατήρα Γκέιλ βρίσκεται σε βάθος 1 μέτρου και περισσότερο. Η συγκεκριμένη υπόθεση ελέγχεται αυτό το διάστημα με βάση τα στοιχεία των μετρήσεων των δυο συσκευών μας. Το θέμα είναι που βρίσκεται [το νερό], σε τι ποσότητα, ποια είναι η ιστορία του. Αυτά τα συγκεκριμένα ερωτήματα έχουν ενδιαφέρον, παράλληλα με την πιθανότητα πρωτογόνων μορφών ζωής στον Άρη, αν ακολουθήσουμε τη λογική ότι «εκεί που υπάρχει νερό, υπάρχει και ζωή» ΕΡ: Η DAN δεν μετρά την περιεκτικότητα σε νερό, αλλά τη συγκέντρωση υδρογόνου. Μπορούμε να ξεχωρίσουμε το υδρογόνο στο νερό, από εκείνο που βρίσκεται σε κατάσταση ένωσης στα ορυκτά; ΑΠ: Οι μέθοδοι πυρηνικής Φυσικής επιτρέπουν την καταγραφή του πυρήνα των υλικών και δεν επιτρέπουν να προσδιοριστεί σε ποια χημική ένωση βρίσκεται το υδρογόνο. Για να γίνει αυτό πρέπει να εφαρμοστούν οι μέθοδοι της αναλυτικής Χημείας. Γι’ αυτό, τα στοιχεία μας επιτρέπουν να εκτιμηθεί άμεσα μόνο η ύπαρξη υδρογόνου μέσα σε ένα υλικό. Το γεγονός ότι βρίσκεται μέσα στο νερό προσδιορίζεται από τα στοιχεία μετρήσεων άλλων συσκευών. ΕΡ: Στις ανακοινώσεις στη Δύση για την εργασία του Curiosity αφθονούν οι αναφορές για ανακάλυψη νερού. Μήπως είναι τραβηγμένοι ανάλογοι ισχυρισμοί για νερό; ΑΠ: Όχι, δεν είναι. Το γεγονός ότι στον Άρη η βασική χημική ένωση που περιέχει υδρογόνο είναι το νερό, μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστα αποδεδειγμένο γεγονός. Το θέμα είναι που βρίσκεται, σε τι ποσότητα, ποια είναι η ιστορία του. Αυτά τα συγκεκριμένα ερωτήματα έχουν ενδιαφέρον, παράλληλα με την πιθανότητα πρωτογόνων μορφών ζωής στον Άρη, αν ακολουθήσουμε τη λογική ότι «εκεί που υπάρχει νερό, υπάρχει και ζωή». Σύμφωνα με τα στοιχεία του DAN, για την ώρα όλα είναι προβλέψιμα. Το νερό είναι κάπως λιγότερο από ό,τι περιμέναμε, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό που να μιλάμε για ανατροπή στις αντιλήψεις μας. Ειδικά από τη στιγμή που το όχημα προχωρά, και η συσκευή λειτουργεί. Ας περιμένουμε, να δούμε τι μας περιμένει στο μέλλον. http://rbth.gr/tecnology/2013/11/05/anazitonta_nero_ston_ari_26231.html

Η Ινδία θέλει να γίνει η τέταρτη δύναμη που θα φθάσει στον Αρη. Η Ινδία εκτόξευσε μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο στον Αρη την Τρίτη φιλοδοξώντας να γίνει η τέταρτη δύναμη που θα φθάσει στον κόκκινο πλανήτη. Το διαστημόπλοιο εκτοξεύτηκε με πύραυλο ινδικής κατασκευής από την ανατολική ακτή της χώρας. Θα ταξιδέψει επί 300 μέρες πριν μπει σε τροχιά γύρω από τον Αρη τον Σεπτέμβριο του 2014. Αν όλα πάνε καλά, η Ινδία θα γίνει η τέταρτη δύναμη μετά τις ΗΠΑ, την Ρωσία και την Ευρώπη που θα έχει πραγματοποιήσει μια επιτυχημένη αποστολή στον κόκκινο πλανήτη. «Η αποστολή αυτή τοποθετεί την Ινδία στο τραπέζι της διεθνούς έρευνας του Διαστήματος. Η διαπλανητική εξερεύνηση δεν είναι εύκολη υπόθεση και η Ινδία εντόπισε μερικούς ενδιαφέροντες επιστημονικούς τομείς για να ερευνήσει», είπε στο BBC ο Αντριου Κόουτς από το βρετανικό Εργαστήρι Μάλαρντ Διαστημικών Επιστημών. Στους τομείς αυτούς περιλαμβάνονται η έρευνα για ίχνη μεθανίου (CH4) στην ατμόσφαιρα του Αρη. Η παρουσία μεθανίου συνδέεται με την παρουσία ζωής. Το μεθάνιο έχει σύντομη ζωή στην αρειανή ατμόσφαιρα το οποίο σημαίνει ότι αντικαθίσταται από κάποια πηγή στον πλανήτη. Η αποστολή θα εξετάσει επίσης τον ρυθμό απώλειας αερίων της ατμόσφαιρας του Αρη προς το Διάστημα το οποίο θα δώσει πληροφορίες για την ιστορία δισεκατομμυρίων ετών του πλανήτη. Η Ινδία ενέκρινε την αποστολή στον Αρη το 2012 και οι επιστήμονες εργάστηκαν σκληρά για να ετοιμάσουν το διαστημόπλοιο προκειμένου να εκτοξευτεί εγκαίρως και να επωφεληθεί από την ευθυγράμμιση του κόκκινου πλανήτη με την Γη το οποίο εξοικονομεί πολλά καύσιμα στην διαδρομή του διαστημόπλοιου προς τον Αρη. Λιγότερες από τις μισές αποστολές που έχουν εκτοξευτεί μέχρι σήμερα στον Αρη έχουν επιτύχει. Πολλοί αναρωτιούνται αν η Ινδία ορθά δαπάνησε 96 εκατ. δολάρια για να φθάσει στον κόκκινο πλανήτη ενώ έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά παιδικού υποσιτισμού στον κόσμο. Υστερα από την επιτυχημένη μη επανδρωμένη αποστολή της Ινδίας στη Σελήνη το 2008, η οποία έφερε τις πρώτες αποδείξεις για την ύπαρξη νερού εκεί, η αποστολή στον Αρη είναι «το επόμενο λογικό βήμα», σύμφωνα με τον Κέι Ραντακρίσναν, πρόεδρο του Ινδικού Οργανισμού Διαστημικών Ερευνών (Isro). Περισσότεροι από 500 επιστήμονες του Isro, που εδρεύει στη Μπανγκαλόρ, την τεχνολογική πρωτεύουσα της Ινδίας, εργάστηκαν για να φέρουν εις πέρας το εγχείρημα του Αρη. Η Ινδία αντιμετωπίζει την αποστολή σαν ευκαιρία για να κερδίσει τον περιφερειακό της ανταγωνιστή, την Κίνα, στην κούρσα του Διαστήματος _ ιδίως αφότου μια ρωσική αποστολή που μετέφερε τον πρώτο κινεζικό δορυφόρο στον Αρη απέτυχε το 2011. Παρόμοια προσπάθεια της Ιαπωνίας είχε αποτύχει το 1998. Μέχρι στιγμής η Κίνα έχει κερδίσει την Ινδία σε κάθε πλευρά της κούρσας του Διαστήματος: διαθέτει πυραύλους που μπορούν να σηκώσουν τέσσερις φορές περισσότερο βάρος από τους ινδικούς και το 2003 εκτόξευσε την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στο Διάστημα το οποίο δεν έχει καταφέρει ακόμη η Ινδία. Αν λοιπόν επιτύχει η ινδική αποστολή στον Αρη, το Δελχί θα έχει κάτι για να υπερηφανεύεται έναντι του Πεκίνου. Βίντεο. http://www.tovima.gr/world/article/?aid=538004 Κατολισθήσεις στην επιφάνεια του Άρη. Μπορεί ο πλανήτης Άρης να είναι γεωλογικά ανενεργός, αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν συμβαίνει τίποτε στην επιφάνειά του. Οι αλλαγές των εποχών στον κόκκινο πλανήτη μερικές φορές δημιουργούν κάποιες πολύ δραστικές αλλαγές στο τοπίο, όπως αυτό που αποτύπωσε η κάμερα HiRISE (High Resolution Imaging Science Experiment) http://en.wikipedia.org/wiki/HiRISE του Mars Reconnaissance Orbiter http://en.wikipedia.org/wiki/Mars_Reconnaissance_Orbiter Όταν αυξάνεται η θερμοκρασία από το φως του ήλιου την άνοιξη, στην περιοχή του νότιου πόλου, εξατμίζονται τα στρώματα των πάγων του νερού και του διοξειδίου του άνθρακα δημιουργώντας τους καταρράκτες χώματος και σκόνης που βλέπουμε στην παραπάνω εικόνα. Στο βίντεο που ακολουθεί περιγράφονται οι διαδικασίες που δημιουργούν τα παραπάνω φαινόμενα: http://physicsgg.me/2013/11/05/%ce%b2%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%bf%ce%bb%ce%b9%cf%83%ce%b8%ce%ae%cf%83%ce%b5%ce%b9%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%86%ce%ac%ce%bd%ce%b5%ce%b9%ce%b1/

Λάικα: o πρώτος σκύλος στο διάστημα. Στις 3 Νοεμβρίου 1957, εκτοξεύθηκε ο Σπούτνικ 2, το δεύτερο κατά σειρά σοβιετικό διαστημικό σκάφος που τέθηκε σε τροχιά γύρω από τη Γη. Ο Σπούτνικ 2 ήταν και το πρώτο διαστημικό σκάφος που μετέφερε έναν ζωντανό οργανισμό στο διάστημα, τη σκυλίτσα Λάικα. Εκτοξεύτηκε με έναν πύραυλο παρόμοιο μ’ αυτόν που χρησιμοποιήθηκε και για τον Σπούτνικ 1 και τέθηκε σε τροχιά με περίοδο περιστροφής 104 λεπτά. Εξαιτίας μιας δυσλειτουργίας το θερμικό σύστημα ελέγχου δεν λειτούργησε σωστά. Επιπλέον δημιουργήθηκαν ελαφρές ζημιές στη θερμική μόνωση με αποτέλεσμα η θερμοκρασία στο εσωτερικό του σκάφους να φτάνει τους 40 °C. Αρχικά η τηλεμετρία έδειχνε ότι η Λάϊκα ήταν σε καλή κατάσταση και έτρωγε τα τρόφιμα που είχαν τοποθετηθεί στο σκάφος, στη συνέχεια όμως πέθανε εξαιτίας της υπερθέρμανσης – πιθανόν μια ή δυο μέρες μετά την εκτόξευση. Ο Σπούτνικ 2 ξαναμπήκε στη γήινη ατμόσφαιρα στις 14 Απριλίου 1958 μετά από 162 ημέρες από την εκτόξευσή του και κάηκε. Το όχημα δεν ήταν σχεδιασμένο για επανείσοδο, κι έτσι από τη στιγμή της εκτόξευσης η Λάικα ήταν καταδικασμένη να χαθεί μαζί με το δορυφόρο. Υπήρχε μια συσκευή για να της γίνει ευθανασία δέκα μέρες μετά την εκτόξευση, κάτι που τελικά δεν χρειάστηκε καθώς ο σκύλος δεν άντεξε στις θερμοκρασίες της καμπίνας. Η αποστολή αυτή έδωσε στους επιστήμονες τα πρώτα στοιχεία σχετικά με τη συμπεριφορά ενός ζωντανού οργανισμού στο διάστημα. http://physicsgg.me/2012/11/03/%ce%bb%ce%ac%ce%b9%ce%ba%ce%b1-o-%cf%80%cf%81%cf%8e%cf%84%ce%bf%cf%82-%cf%83%ce%ba%cf%8d%ce%bb%ce%bf%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%bf-%ce%b4%ce%b9%ce%ac%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b1/ Ρωσική αποστολή θα συλλέξει διαστημική σκόνη. Το ρωσικό ερευνητικό σκάφος Akademik Fedorov απέπλευσε την Παρασκευή για το νέο ταξίδι του στην Ανταρκτική. Του σκάφους επιβαίνουν 70 μέλη πληρώματος και 81 εργαζόμενοι της Ρωσικής αποστολής στην Ανταρκτική. Οι επιστήμονες θα συνεχίσουν τη διάνοιξη οπών, στην περιοχή του επιστημονικού σταθμού Vostok της Ανταρκτικής, από την ένδειξη βάθους των 3.543,5 μ. έως τα 3750 μ. Προγραμματίζονται επίσης εργασίες συλλογής δειγμάτων διαστημικής σκόνης από την περίοδο διέλευσης της Γης μέσα από την «ουρά» του κομήτη Ayson, κατά το διάστημα Δεκεμβρίου 2013-Ιανουαρίου 2014. Θα διεξαχθούν 10 προγράμματα από κοινού με τις ερευνητικές αποστολές της Αυστραλίας, της Λευκορωσίας, της Γερμανίας, της Δημοκρατίας της Κορέας, των ΗΠΑ και της Ουκρανίας. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_02/248710097/ Το διαστημόπλοιο Soyuz επανασυνδέθηκε με το ΔΔΣ. Το διαστημικό σκάφος Soyuz TMA-09M ολοκλήρωσε την επαναπροσέγγιση, εγκαταλείποντας την αποβάθρα της μικρής ερευνητικής μονάδας Rasvet και συνδεόμενο με την υπηρεσιακή μονάδα Zvezda του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού - όπως ανακοινώθηκε από το Κέντρο Ελέγχου Πτήσεων. Στο σκάφος επέβαιναν τρία από τα έξι μέλη του πληρώματος του ΔΔΣ. Κατά τον ελιγμό, το σκάφος άφησε ελεύθερο το αγκυροβολείο για το Soyuz 11M, η εκτόξευση του οποίου έχει προγραμματιστεί για την 7η Νοεμβρίου. Με αυτό, ο Ρώσος Μιχαήλ Τουρίν, ο Αμερικανός Ρικ Μαστράκιο και ο Ιάπωνας Κοΐτσι Βακάτα θα μεταφέρουν την Ολυμπιακή δάδα στο διάστημα. Η προετοιμασία της εκτόξευσης συνεχίζεται κανονικά. http://greek.ruvr.ru/news/2013_11_01/248603970/

Ο πλησιέστερος γείτονας του Ήλιου θα λάμπει μέχρι το τέλος του Σύμπαντος. Ο Εγγύτατος του Κενταύρου λάμπει σε αυτή τη νέα εικόνα του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Το αμυδρό αστέρι, ένας κόκκινος νάνος, απέχει μόλις 4,2 έτη φωτός και είναι ο πλησιέστερος γείτονας του Ήλιου. Προβλέπεται επίσης ότι θα είναι ένα από τα μακροβιότερα άστρα του Σύμπαντος. Το Proxima Centauri, όπως είναι η λατινική ονομασία του άστρου, βρίσκεται στην κατεύθυνση του αστερισμού του Κενταύρου. Δεν είναι ορατό από την Ευρώπη, καθώς κρύβεται πάντα κάτω από τον ορίζοντα. Ακόμα και στο νότιο ημισφαίριο, όμως, ο Εγγύτατος του Κενταύρου δεν είναι ορατός με γυμνό μάτι, παρά τη σχετικά μικρή απόσταση από τη Γη. Το άστρο είναι αμυδρό και μικρό ακόμα και για τα δεδομένα των ερυθρών νάνων, καθώς έχει μάζα οκτώ φορές μικρότερη του Ήλιου και επτά φορές μικρότερη διάμετρο. Το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας που ακτινοβολεί αντιστοιχεί σε υπέρυθρο φως. Περιστασιακά, όμως, η λαμπρότητα του Εγγύτατου αυξάνεται σημαντικά. Εσωτερικές διαδικασίες που αφορούν το μαγνητικό πεδίο και τη μεταφορά θερμότητας από τον πυρήνα του άστρου προς τα έξω προκαλούν εκλάμψεις, οι οποίες αυξάνουν απότομα την ακτινοβολία. Χάρη στα ρεύματα μεταφοράς θερμότητας, τα οποία αναμειγνύουν συνεχώς τα καύσιμα του άστρου, σε συνδυασμό και με το χαμηλό ρυθμό θερμοπυρηνικών αντιδράσεων, ο Εγγύτατος μπορεί να ελπίζει σε μακρύ βίο. Οι αστροφυσικοί εκτιμούν ότι θα συνεχίζει να ζει για ακόμα τέσσερα τρισεκατομμύρια χρόνια, περίπου 300 φορές τη σημερινή ηλικία του Σύμπαντος. Ο Εγγύτατος, τέλος, είναι μέλος ενός τριπλού συστήματος, το οποίο περιλαμβάνει ακόμα δύο άστρα, τα οποία δεν διακρίνονται στην εικόνα: το άλφα Κενταύρου Α και το άλφα Κενταύρου Β. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231271686

Οι 4 κομήτες που «κυκλοφορούν» στη γειτονιά μας. Εκτός από τον αναμενόμενο κομήτη ISON, αυτές τις ημέρες εμφανίζονται κι άλλοι τρεις κομήτες στον ουρανό: ο 2013 R1 Lovejoy, ο 2P/Encke και ο 2012 X1 LINEAR! Δυστυχώς κανένας από αυτούς δεν είναι ακόμη ορατός γυμνό μάτι. Υπάρχουν όμως πολύ εντυπωσιακές φωτογραφίες από ερασιτέχνες αστροφωτογράφους. Βίντεο. http://physicsgg.me/2013/11/01/%ce%bf%ce%b9-4-%ce%ba%ce%bf%ce%bc%ce%ae%cf%84%ce%b5%cf%82-%cf%80%ce%bf%cf%85-%ce%ba%cf%85%ce%ba%ce%bb%ce%bf%cf%86%ce%bf%cf%81%ce%bf%cf%8d%ce%bd-%cf%83%cf%84%ce%b7-%ce%b3%ce%b5%ce%b9%cf%84/

Ο Δίας, τρεις δορυφόροι του, και οι σκιές τους. Φωτογραφία από τηλεσκόπιο τριών δορυφόρων του Δία, μαζί με τις σκιές τους, που λήφθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2013 από τον Leo Aerts στο Βέλγιο. Πρόκειται για ένα σπάνιο γεγονός ακόμη και για έναν τόσο μεγάλο πλανήτη με πολλούς δορυφόρους. Ο πιο απομακρυσμένος δορυφόρος, στο αριστερό άκρο της εικόνας, είναι η Καλλιστώ. Πιο κοντά στον δίσκο του Δία είναι η Ιώ και λίγο πιο αριστερά η Ευρώπη. Η λίγο επιμήκης σκιά προς το νότιο πόλο ανήκει στην Καλλιστώ και η πάνω σκιά, δεξιά της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας, ανήκει στην Ιώ. Αν ήμασταν στην επιφάνεια του Δία οι σκιές αυτές θα αντιστοιχούσαν σε εκλέιψεις Ηλίου … http://physicsgg.me/2013/11/02/%ce%bf-%ce%b4%ce%af%ce%b1%cf%82-%cf%84%cf%81%ce%b5%ce%b9%cf%82-%ce%b4%ce%bf%cf%81%cf%85%cf%86%cf%8c%cf%81%ce%bf%ce%b9-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%bf%ce%b9-%cf%83%ce%ba%ce%b9%ce%ad/

Big Bang... Τέχνης στο CERN Με μια τρομακτική έκρηξη τελειώνει η ταινία «Αγγελοι και δαίμονες», που βασίζεται στο μπεστ σέλερ του Νταν Μπράουν. Η έκρηξη είναι αποτέλεσμα της επαφής της ύλης με την αντιύλη – που υποτίθεται ότι κλάπηκε από τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων του εργαστηρίου σωματιδιακής φυσικής της Γενεύης, το CERN. Χαρακτηριστικό είναι ότι η εικόνα της έκρηξης στην ταινία παραπέμπει τόσο στην επιστημονική Μεγάλη Εκρηξη όσο και στη βιβλική Γένεση. Οι ασύλληπτες έρευνες στο CERN έχουν εμπνεύσει απίθανες ιστορίες συνωμοσίας (όπως τη δημιουργία μαύρης τρύπας με ολέθριες συνέπειες για τη Γη), την ίδια στιγμή όμως, πυροδοτούν γόνιμους επιστημονικούς, φιλοσοφικούς και θεολογικούς προβληματισμούς μέσα από τους οποίους αρχίζουμε να έχουμε μιαν άλλη αντίληψη για τον χώρο, τον χρόνο, τη θέση του ανθρώπου μέσα στο σύμπαν. Η τέχνη πού στέκει απέναντι σε όλα αυτά; Το CERN της έχει ανοίξει τις πύλες του με προγράμματα όπως το Arts@CERN που οδήγησαν σε «θυγατρικά» πρότζεκτ, το Collide@CERN και το Accelerate@CERN: υποτροφίες και φιλοξενίες (residency) καλλιτεχνών στα ενδότερα του εργαστηρίου, με στόχο τη δημιουργική αλληλεπίδραση επιστημών, τεχνολογίας και τεχνών. Μια πρώτη γεύση από αυτά τα προγράμματα το ελληνικό κοινό μπορεί να πάρει μεθαύριο Τρίτη, 5 του μηνός, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών: ένας επιστήμονας και ένας καλλιτέχνης θα μιλήσουν γι’ αυτή την εμπειρία της συνύπαρξής τους στο CERN, ενώ θα ακολουθήσουν δύο ακόμη συζητήσεις τον Ιανουάριο και τον Απρίλιο. Ειδικά σε ό,τι αφορά τη Στέγη, φέτος συνεργάζεται με το CERN και το πρόγραμμα Accelerate@CERN, υποστηρίζοντας μάλιστα έναν Ελληνα εικαστικό καλλιτέχνη, ο οποίος θα φιλοξενηθεί για ένα μήνα στο CERN. Θα αναδειχθεί μέσα από ανοιχτό διαγωνισμό και θα έχει τη δυνατότητα να συνομιλήσει με κορυφαίους επιστήμονες και να εργαστεί στους χώρους του CERΝ (περισσότερες πληροφορίες στο site της Στέγης). Πώς ηχεί το σύμπαν; Το ενδιαφέρον είναι ότι, πολύ συχνά, οι επιστήμονες απαντούν σαν καλλιτέχνες και οι καλλιτέχνες σαν επιστήμονες. Σε αυτό παίζει ρόλο η «εξωτική» φύση των ερευνών στο CERN, από τη συμπεριφορά της ύλης και την αντιύλη έως τα παράλληλα σύμπαντα. Μεθαύριο, πάντως, ο Αμερικανός καλλιτέχνης Μπιλ Φοντάνα και ο Ινδός κοσμολόγος Σουμπόντχ Πατίλ θα μιλήσουν για την έννοια του ήχου μέσα στο σύμπαν. Οπως μου είπε ο Φοντάνα, «εδώ και σαράντα χρόνια, τα ηχητικά γλυπτά μου χαρτογραφούν με ακρίβεια τις μουσικές ιδιότητες ενός φυσικού τοπίου: τη θάλασσα, μια γέφυρα, μια πόλη, την έρημο – και τώρα τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων. Με ενδιαφέρει πώς οι ήχοι ταξιδεύουν μέσα στον χώρο, στα υλικά και τα μέσα. Γι’ αυτό κάποια από τα ακουστικά μου εργαλεία ανήκουν στη φυσική και τη μηχανική. Το CERN είναι πηγή έμπνευσης, καθώς προσπαθώ να χαρτογραφήσω τα ταξίδια του ήχου μέσα στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων, δουλεύοντας το πρόζεκτ “Ακουστικά ταξίδια στον χρόνο”». «Μολονότι δεν μπορούμε να “ακούσουμε” το σύμπαν (ο ήχος δεν ταξιδεύει στο Διάστημα)», λέει ο Πατίλ, «όταν το σύμπαν ήταν ένα καυτό, πυκνό, πρωταρχικό πλάσμα, ο ήχος ταξίδευε. Το ίχνος του είναι η κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου που σήμερα παρατηρούμε γύρω μας. Είναι η λάμψη που προέκυψε 13,4 δισ. χρόνια πριν, όταν το σύμπαν πάγωσε αρκετά ώστε το φως και η ύλη να αποσχιστούν. Στην ουσία είναι ένας υπέρηχος που έβγαλε το σύμπαν όταν ακόμα ήταν βρέφος. Μελετώντας αυτό τον υπέρηχο, ίσως ανακαλύψουμε νέα πράγματα πάνω στην ενέργεια που οδήγησε στη Μεγάλη Εκρηξη». Για τον χορογράφο Ζιλ Ζομπέν, ο οποίος συμμετέχει στη δεύτερη συζήτηση στη Στέγη, τον Ιανουάριο, η εμπειρία στο CERN ήταν τόσο συγκλονιστική που πλέον μιλάει για τη ζωή του «πριν και μετά το CERN». «Είναι ένα πολύ παράξενο μέρος και σου παίρνει χρόνο να το συνηθίσεις. Ενα τεράστιο campus με 15.000 ανθρώπους. Οι 5.000, τουλάχιστον, είναι φυσικοί. Οι υπόλοιποι είναι μηχανικοί, τεχνικοί και διοικητικοί. Ενα απέραντο χωνευτήρι 140 εθνικοτήτων, με επιστήμονες πρώτης γραμμής που γυρίζουν τον κόσμο. Εγώ είχα ένα μικρό γραφείο, πήγαινα εκεί σχεδόν κάθε μέρα και μετά από λίγο άρχισα να σχεδιάζω παρεμβάσεις: στη βιβλιοθήκη, στην αίθουσα αντιύλης, στο κέντρο υπολογιστών, ακόμα και στην καφετέρια. Στην ουσία, στο CERN προσπαθούν να κατανοήσουν την πραγματικότητα. Είναι ένα τεράστιο σπίτι με “ονειροπόλους”, θεωρητικούς φυσικούς και πειραματιστές άλλου επιπέδου και μηχανικούς που κατασκευάζουν απίθανες μηχανές με τις οποίες μπορούν να “κοιτάξουν το αόρατο”». Με τον Ζομπέν συνεργάστηκε στενά ο Αυστριακός επιστήμονας αντιύλης Μίκαελ Ντόζερ. Οπως παραδέχεται, παρότι «έως τώρα το CERN έχει πραγματοποιήσει ελάχιστα πειράματα πάνω στη βαρύτητα», οι νέες έρευνες δείχνουν έναν κόσμο που βρίσκεται σε έναν «απαλό, ανεπαίσθητο χορό. Μια ολόκληρη συμφωνία βαρυτικών κυμάτων διατρέχει το σύμπαν, λικνίζοντας άστρα, πλανήτες, σκόνη έως και τα ατομικά μικροσωματίδια της ύλης ή της αντιύλης. Πρόκειται για έναν επίμονο χορό απίστευτα λεπτών αποχρώσεων». Αόρατοι κόσμοι Τον Απρίλιο στη Στέγη, ο Γερμανός εικαστικός Τζούλιους φον Μπίσμαρκ και ο Αμερικανός κοσμολόγος Τζέιμς Ουέλς θα μιλήσουν για την πιθανή ύπαρξη άλλων διαστάσεων και παράλληλων συμπάντων. «Η έρευνα στο CERN στοχεύει και στην ανακάλυψη αθέατων διαστάσεων. Εχουμε λόγους να πιστεύουμε ότι στη φύση υπάρχουν επιπλέον διαστάσεις οι οποίες είναι “κουλουριασμένες”. Για να τις “ξεδιπλώσουμε” χρειαζόμαστε πολύ δυνατούς επιταχυντές, ίσα ίσα για να προλάβουμε να τους ρίξουμε μια ματιά. Δεν είναι σίγουρο αν ο επιταχυντής του CERN θα έχει αρκετά μεγάλη ενέργεια για να το καταφέρει». Πώς ήταν όμως η συνεργασία επιστημόνων και καλλιτεχνών; Από τη συνεργασία του με τον Φοντάνα, ο Πατίλ παρατήρησε ότι «ο τρόπος σκέψης του Μπιλ είναι περισσότερο επιστημονικός παρά καλλιτεχνικός. Τον ενδιαφέρει η εξερεύνηση και ο πειραματισμός και όχι να επιβάλει μια προκαθορισμένη ιδέα στο περιβάλλον». «Η επιστήμη απαιτεί στέρεες απαντήσεις», λέει ο Ντόζερ, «ενώ η τέχνη θέτει μεν ερωτήματα, αλλά έχει την πολυτέλεια να μην περιμένει σαφείς απαντήσεις. Γι’ αυτό ίσως και οι καλλιτέχνες είναι πιο ανοιχτοί από εμάς στο απροσδόκητο». Ο Ουέλς χαρακτήρισε την επαφή του με τον Μπίσμαρκ «φανταστική εμπειρία»: «Παρατηρώντας έναν τόσο εκλεκτό καλλιτέχνη να δουλεύει, διαπίστωσα πόσο σημαντικό είναι να είσαι κατανοητός και ελκυστικός σε αυτό που θες να εκφράσεις. Μέσα από τον Τζούλιους μάθαμε να είμαστε πιο ανοιχτοί και πιο τολμηροί». Εχουμε πολλά συναρπαστικά ακόμη να μάθουμε από το CERN, ειδικά μετά την επιβεβαίωση της ύπαρξης του σωματιδίου Χιγκς. «Είναι ένα από τα πιο σημαντικά επιτεύγματα της ανθρώπινης σκέψης», λέει ο Ουέλς. «Αυτό που έως το 2012 ήταν μια εικασία, τώρα φαίνεται πως έχει ουσία. Είναι ένας θρίαμβος της ανθρώπινης νόησης: από την καθαρή, ατόφια σκέψη φτάσαμε σε γεγονότα σχετικά με το κρυμμένο ποιόν της φύσης. Είναι μια θύρα μέσω της οποίας μπορούμε να επικοινωνήσουμε με άλλους “κόσμους”». Κατά τον Ντόζερ, «αλλιώς αντιλαμβανόμαστε σήμερα την πραγματικότητα συγκριτικά με το τι ίσχυε πριν από λίγα χρόνια. Αυτή η νέα αντίληψη πάνω στο πραγματικό θα φέρει νέες, πιο εκλεπτυσμένες έννοιες, που με τη σειρά τους θα απαιτήσουν μια νέα φυσική». Βίντεο. http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_03/11/2013_526003

H ζωή στο Διάστημα «επιταχύνει τη γήρανση» Πειράματα σε καλλιέργειες ανθρώπινων κυττάρων στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό δείχνουν ότι το περιβάλλον μικροβαρύτητας προκαλεί αλλαγές που σχετίζονται με τη γήρανση και την αρτηριοσκλήρυνση, αναφέρουν ερευνητές στην Ιταλία. Η ερευνητική ομάδα στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνου και του ιταλικού Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας μελέτησε τα ενδοθηλιακά κύτταρα που επενδύουν το εσωτερικό τοίχωμα των αιμοφόρων αγγείων. Κάποιες από τις καλλιέργειες παρέμειναν στη Γη, ενώ άλλες μεταφέρθηκαν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και καλλιεργήθηκαν στο ίδιο χημικό περιβάλλον. Οι αναλύσεις αποκάλυψαν ότι η παραμονή σε περιβάλλον μικροβαρύτητας επηρεάζει την έκφραση (λειτουργία) περισσότερων από 1.000 γονιδίων. Επιπλέον, τα κύτταρα που καλλιεργήθηκαν στο διάστημα παρήγαγαν μεγαλύτερες ποσότητες κυτοκινών, ουσιών που σχετίζονται με τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις. Αυτό τελικά προκάλεσε φλεγμονή, οξειδωτικό στρες και τελικά κυτταρικό θάνατο, αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση The FASEB Journal. http://www.fasebj.org/content/27/11/4466 Τα αποτελέσματα του πειράματος έρχονται να προστεθούν σε προηγούμενες μελέτες που είχαν δείξει ότι η παρατεταμένη παραμονή στο διάστημα προκαλεί ατροφία των μυών, απώλεια οστικής μάζας και άλλα προβλήματα υγείας. Οι συντάκτες της νέας μελέτης εκτιμούν τώρα ότι πολλές από αυτές τις παρενέργειες προκύπτουν από βλάβες στα αγγεία. «Η έκθεση στη μικροβαρύτητα προκαλεί αλλαγές παρόμοιες με αυτές που σχετίζονται με ασθένειες του γήρατος όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, η οστεοπενία, η μυική ατροφία και η εξασθένηση της ανοσολογικής απόκρισης. Η δυσλειτουργία του ενδοθηλίου είναι κοινός παρονομαστής». Όπως σχολίασε Τζέραλντ Ουάiσμαν, αρχισυντάκτης του The FASEB Journal, «έχουμε εξελιχθεί να εξαρτώμαστε από τη βαρύτητα για τη ρύθμιση της βιολογίας μας και, χωρίς αυτή, οι ιστοί μας παθαίνουν σύγχυση. Το χειρότερο από όλα είναι ότι γερνούν ταχύτερα!» Ο μηχανισμός του φαινομένου παραμένει πάντως άγνωστος. Αναβλήθηκε η εκτόξευση της αποστολής Swarm. Η εκτόξευση της αποστολής της ESA για το μαγνητικό πεδίο που θα γίνει από το Plesetsk, της Ρωσίας, αναβλήθηκε για περίπου μια εβδομάδα. Η ανακοίνωση από την εταιρεία παροχής υπηρεσιών εκτόξευσης της αποστολής, Eurockot, αφορά την απόφαση να αντικαταστήσει μια μονάδα στο ανώτερο επίπεδο Breeze του εκτοξευτή Rockot. Έχοντας αρχικά προγραμματιστεί για τις 14 Νοέμβρη, η εκτόξευση αναμένεται να καθυστερήσει κατά περίπου μία εβδομάδα. Περισσότερες λεπτομέρειες θα δοθούν μόλις αυτές καταστούν διαθέσιμες. Οι τρεις δορυφόροι Swarm της αποστολής έχουν ως στόχο να διαλευκάνουν μία από τις πιο μυστηριώδεις πτυχές του πλανήτη μας: το μαγνητικό πεδίο. Το πεδίο προστατεύει τον πλανήτη μας από την κοσμική ακτινοβολία και τα φορτισμένα σωματίδια που βομβαρδίζουν τη Γη με «ηλιακούς ανέμους». Χωρίς αυτή την προστατευτική ασπίδα, η ατμόσφαιρα όπως την ξέρουμε δεν θα υπήρχε, καθιστώντας τη ζωή στη Γη σχεδόν αδύνατη. Με την ανάλυση των διαφορετικών χαρακτηριστικών του πεδίου, η αποστολή θα προσφέρει νέες γνώσεις για πολλές φυσικές διεργασίες, για εκείνες που συμβαίνουν βαθιά μέσα στον πλανήτη έως τις καιρικές συνθήκες στο διάστημα που προκαλούνται από την ηλιακή δραστηριότητα. Με τη σειρά τους, αυτές οι πληροφορίες θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα γιατί το μαγνητικό πεδίο εξασθενεί. Η Swarm είναι η τέταρτη αποστολή εξερεύνησης της Γης της ESA, μετά τις GOCE, SMOS και CryoSat. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Anavlhetheke_e_ekthoxeyse_tes_apostolhes_Swarm Οι στρατιωτικοί θα βοηθήσουν να μεταφερθεί στο Διάστημα η Ολυμπιακή Φλόγα. Η δάδα με την Ολυμπιακή Φλόγα στο διάστημα θα συνοδεύεται από 4 αεροσκάφη και 14 ελικόπτερα, δήλωσε η Υπηρεσία Τύπου της Κεντρικής Στρατιωτικής Περιφέρειας. Οι αεροπορικές δυνάμεις, τα μέσα έρευνας και διάσωσης θα στείλουν στις 7 Νοεμβρίου το Soyuz TMA-11M με την Ολυμπιακή Φλόγα. Τη δάδα στο διάστημα θα συνοδεύουν σχεδόν 200 στρατιωτικοί, 14 ελικόπτερα Mi-8, 4 αεροσκάφη An-12 και An-26 και τέσσερα οχήματα αναζήτησης και εκκένωσης παντός εδάφους. Τη δάδα στο ανοικτό διάστημα θα βγάλουν οι Ρώσοι κοσμοναύτες Ολέγκ Κότοφ και Σεργκέι Ριαζάνσκι. Τονίζεται ότι για λόγους ασφαλείας στο ανοικτό διάστημα η δάδα δεν θα βγει αναμμένη. http://greek.ruvr.ru/news/2013_10_31/248531614/ Πέταξε το διαστημικό ταξί. H NASA σε συνεργασία με ιδιωτικές εταιρείες κατασκευάζει νέα οχήματα μεταφοράς ανθρώπων στο Διάστημα. Πρόκειται για σκάφη τα οποία λόγω του μεγέθους και των χαρακτηριστικών τους ονομάστηκαν «διαστημικά ταξί». Ενα εξ αυτών είναι το Dream Chaser η κατασκευή του οποίου ολοκληρώθηκε και μάλιστα πραγματοποιήθηκε πριν από λίγα 24ωρα η πρώτη δοκιμαστική του πτήση που, σύμφωνα με τους επιτελείς της NASA, ήταν πετυχημένη. Δόθηκε μάλιστα στη δημοσιότητα το βίντεο αυτής της πρώτης πτήσης. Το σκάφος μετέφερε σε ύψος 4 χιλιομέτρων ένα ελικόπτερο και εκεί το απελευθέρωσε. Το Dream Chaser επέστρεψε και προσγειώθηκε - με κάποια μικρή δυσκολία - στον διάδρομο απογείωσης αεροδρομίου, στην Καλιφόρνια. Το Dream Chaser εχει χωρητικότητα επτά ατόμων και σε πρώτη φάση θα μπορεί να μεταφέρει από και προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό μέλη του πληρώματος. Θα μπορεί να μεταφέρει και φορτία ή εξοπλισμό αλλά θα μειώνεται ανάλογα η χωρητικότητά του σε επιβάτες. Το σκάφος είναι σχεδιασμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να μην απαιτούνται εγκαταστάσεις ενός κοσμοδρομίου για να επιστρέψει στη Γη αλλά θα μπορεί να προσγειωθεί εύκολα σε οποιοδήποτε αεροδρόμιο. Αυτή τη στιγμή κατασκευάζονται τρια τέτοια σκάφη και δεν αποκλείεται εκτός από την μεταφορά των αστροναυτών να αποκτήσουν και εμπορική-τουριστική χρήση. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=537225

Νέες εντυπωσιακές εικόνες από το νεφέλωμα IC 2118. Το διαστημικό τηλεσκόπιο WISE κατέγραψε νέες λεπτομερείς εικόνες ενός εντυπωσιακού νεφελώματος που βρίσκεται σε απόσταση 900 ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό του Ηριδανού. Η κωδική του ονομασία είναι IC 2118 αλλά οι επιστήμονες το έχουν βαφτίσει «Το Κεφάλι της Μάγισσας» επειδή όταν ανακαλύφθηκε σε κάποιους θύμισε το προφίλ μιας μάγισσας. Το νεφέλωμα βρίσκεται κοντά στο γιγάντιο άστρο Rigel το φως του οποίου λούζει το νεφέλωμα. Το φως του Rigel σε συνδυασμό με το φως των άστρων που γεννιούνται μέσα στο νεφέλωμα το κάνουν να λάμπει στο υπέρυθρο του φάσματος το οποίο παρατηρεί το WISE. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=537420 Το τηλεσκόπιο Spitzer φωτογράφισε το εντυπωσιακό πλανητικό νεφέλωμα NGC 3242 Το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer φωτογράφισε το «Φάντασμα του Δία». Πρόκειται για ένα πλανητικό νεφέλωμα που βρίσκεται σε απόσταση 1,400 ετών φωτός από τη Γη στον αστερισμό της Υδρας. Η κωδική ονομασία του νεφελώματος είναι NGC 3242 και η μελέτη του ίσως αποκαλύψει νέα στοιχεία για τα πλανητικά νεφελώματα. Ένα πλανητικό νεφέλωμα αποτελείται από ένα επεκτεινόμενο κέλυφος ιονισμένου αερίου που αποβάλλεται από άστρα τα οποία βρίσκονται στα τελευταία στάδια της ζωής τους. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι τα πλανητικά νεφελώματα μπορεί να παίζουν σημαντικό ρόλο στη χημική εξέλιξη ενός γαλαξία. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=537213

Ο μετεωρίτης του Τσελιαμπίνσκ περνά στην ιστορία. Στην φωτογραφία δημοσιογράφοι παρακολουθούν το νέο έκθεμα του τοπικού μουσείου Τσελιαμπίνσκ. Πρόκειται για το μεγάλο κομμάτι του μετεωρίτη που ανελκύστηκε προ ημερών από το βυθό της λίμνης Τσεμπακούλ.Τον Φεβρουάριο του 2013 ο μετεωρίτης εξερράγη σκορπώντας πύρινες μπάλες σε μια τεράστια περιοχή πάνω από την κεντρική Ρωσία, ενώ στο πέρασμά του έσπασαν παράθυρα, καταστράφηκαν κτίρια και τραυματίστηκαν, πάνω από 1.000 άτομα. http://rbth.gr/photo_of_the_day/2013/10/18/o_meteoriti_toy_tseliampinsk_perna_stin_istoria_25825.html