Δροσος Γεωργιος

“Η θεωρία των πάντων”, μια ταινία για τον Stephen Hawking Η θεωρία των πάντων” είναι ο τίτλος της κινηματογραφικής ταινίας που περιγράφει την ιστορία ενός από τους μεγαλύτερους φυσικούς της εποχής μας, του Stephen Hawking. Η πρεμιέρα της ταινίας θα γίνει το Νοέμβριο του 2014. Το τρέιλερ της ταινίας: Υπενθυμίζεται ότι το 2004 η τηλεόραση του BBC πρόβαλλε την εξαιρετική ταινία με τίτλο “Hawking”. Δείτε αποσπάσματα από την ταινία αυτή στις αναρτήσεις: “Μια στιγμή έμπνευσης του Stephen Hawking” http://physicsgg.me/2014/01/01/%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%B3%CE%BC%CE%AE-%CE%AD%CE%BC%CF%80%CE%BD%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-stephen-hawking/ και “Hawking εναντίον Hoyle http://physicsgg.me/2014/01/05/%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF-hawking-%CE%B5%CE%BD%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CE%BF%CE%BD-hoyle/ http://physicsgg.me/2014/08/07/%ce%b7-%ce%b8%ce%b5%cf%89%cf%81%ce%af%ce%b1-%cf%84%cf%89%ce%bd-%cf%80%ce%ac%ce%bd%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%b1%ce%b9%ce%bd%ce%af%ce%b1-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf%ce%bd-s/

«Διαστημικές σαλάτες» με μαρούλι. Στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό καλλιεργούνται λαχανικά και φρούτα για να διαπιστωθεί αν και τι ποιότητας τροφές μπορούν να αναπτυχθούν στο Διάστημα. Το ίδιο συμβαίνει και σε ερευνητικά εργαστήρια στη Γη όπου καλλιεργούνται λαχανικά και φρούτα σε συνθήκες προσομοιωμένες με εκείνες του Διαστήματος. Ενα εξ αυτών είναι το Γερμανικό Κέντρο Αεροδιαστήματος (DLR) στη Βρέμη. Εκεί καλλιεργούνται μαρούλια τα οποία όπως φαίνεται μεγαλώνουν σωστά και διαθέτουν την γεύση και τις θρεπτικές ουσίες του μαρουλιού αλλά το χρώμα τους είναι ολίγον διαφορετικό. Πιο συγκεκριμένα τα μαρούλια που αναπτύχθηκαν στο θερμοκήπιο του DLR είναι... ροζ. Οι ερευνητές στο DLR χρησιμοποιούν συστήματα φωτισμού με λάμπες LED και αεροπονικές μεθόδους καλλιέργειας ώστε να εξοικονομείται το άκρως πολύτιμο στο Διάστημα νερό. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τέτοιες μέθοδοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε βάσεις και αποικίες στη Σελήνη και τον Αρη για τη παραγωγή τροφών. Να σημειωθεί ότι πολλές ερευνητικές ομάδες έχουν επιλέξει τα μαρούλια ως προϊόν... διαστημικής καλλιέργειας και αναλόγως των μεθόδων και των συστημάτων ανάπτυξης τους έχουν δημιουργηθεί διαφόρων ειδών και χρωμάτων μαρούλια. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=621117 Αεροδιαστημικές και στρατιωτικές ρωσικές βιομηχανίες στρέφουν το βλέμμα στην Κίνα. Με τις κυρώσεις της Δύσης να «μπλοκάρουν» τις ρωσικές συναλλαγές με δεκάδες αμερικανικές και ευρωπαϊκές εταιρίες, η Μόσχα στρέφεται στην αγορά της Κίνας για παραγγελίες ηλεκτρονικών εξαρτημάτων και προϊόντων πολλών δισεκατομμυρίων. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Isvestia, η οποία επικαλείται πηγή μέσα από την Ομοσπονδιακή Διαστημική Βιομηχανία Roscosmos, η ρωσική αεροδιαστημική και στρατιωτική βιομηχανία μελετά την εκτενή συνεργασία με την κινεζική CASIC (China Aerospace Science and Industry Corporation). «Εχουμε ήδη έρθει σε επαφή με την CASIC για προϊόντα που θα μας προσφέρουν μια άμεση εναλλακτική λύση στις ανάγκες της βιομηχανίας μας μετά τις κυρώσεις που επέβαλαν οι ΗΠΑ» αναφέρει η πηγή στο δημοσίευμα της Izvestia. Η Roscosmos αλλά και οι ρωσικές στρατιωτικές βιομηχανίες σήμερα δεν χρησιμοποιούν κινεζικά εξαρτήματα και ανταλλακτικά. «Μέσα στα επόμενα δύο με δυόμισι χρόνια, σχεδιάζεται η αναπροσαρμογή των αναγκών με σχέδια αγοράς κινεζικών προϊόντων αξίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων» γράφει η Isvestia, συμπληρώνοντας πως κλιμάκιο 18 εκπροσώπων από 12 κινέζικες βιομηχανίες της CASIC θα επισκεφθούν τη Μόσχα μέσα στον Αύγουστο προκειμένου να συμμετάσχουν ειδική ημερίδα μαζί με ρώσους κατασκευαστές. Αντίστοιχη ημερίδα θα πραγματοποιηθεί και στην Αγία Πετρούπολη. Η θεμελίωση μιας συνεργασίας ευρείας κλίμακας με την Κίνα προωθείται στα πλαίσια της διευρυμένης συμμαχίας και στον τομέα της τεχνολογίας με τις χώρες των BRICS, τονίζει στην εφημερίδα ο επικεφαλής αναλυτής της GLONASS Αντρέι Ιόνιν. Εγραφα στις 19/5/2014 με θέμα την συνεργασία Ρωσίας – Κίνας σε διαστημικά προγράμματα. Σχόλιο.Πιθανή προώθηση της Διαστημικής Συνεργασίας Ρωσίας-Κίνας θα φέρει πλήρη ανατροπή στην πορεία της Διαστημικής Εξερευνησης οπως την ξέρουμε μεχρι τώρα.Η Διαστημική γνώση της Ρωσίας με την οικονομική δυναμική της Κίνας σε συνεργασία και με αλλες χώρες της ομάδας BRICS(Βραζιλία,Ρωσια,Ινδια,Κίνα,Νοτιος Αφρική) μπορει να φέρει νεα ανθηση στην Διαστημική Εξερευνηση. Σημειωτέον οτι το Ρωσικό τμήμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού μπορει να αποκοπεί απο το υπολοιπο τμήμα του Δ.Δ.Σ. και να ενωθει π.χ. με το μικρό διαστημικό σταθμό της Κίνας!!! Σημεωτέον οτι το αμερικάνικο τμημα του Δ.Δ.Σ. δεν μπορει να πετά ανεξάρτητο. http://gr.rbth.com/news/2014/08/06/aerodiastimike_kai_stratiotike_rosike_biomixanie_strefoyn_to_blemma_stin_32007.html

Κρύβει η Σελήνη ενεργειακό θησαυρό; Η απάντηση είναι ναι αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο να τον αποκτήσουμε. Πράγματι η σκόνη με την οποία είναι καλυμμένη η επιφάνεια της Σελήνης περιέχει ήλιο-3, ένα ισότοπο με το οποίο μπορεί να παραχθεί καθαρή και ασφαλής ενέργεια. H κινεζική κυβέρνηση έκανε γνωστό ότι ενδιαφέρεται για το ήλιο-3 της Σελήνης και μάλιστα κάποιοι Κινέζοι αξιωματούχοι, όπως ο επικεφαλής του κινεζικού προγράμματος εξερεύνησης της Σελήνης, υποστηρίζουν ότι το ήλιο-3 τη Σελήνης μπορεί να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες της ανθρωπότητας για τα επόμενα δέκα χιλιάδες έτη! Κάπου εδώ όμως αρχίζουν τα προβλήματα αφού οι επιστήμονες που έχουν ασχοληθεί με το ήλιο-3 είναι εξαιρετικά επιφυλακτικοί για το αν και πώς μπορούμε να το... εισάγουμε από την Σελήνη. Το ήλιο-3 είναι ελαφρώς διαφορετικό από το αέριο που γεμίζει τα μπαλόνια των γενεθλίων. Πρόκειται για ένα σταθερό ισότοπο του ηλίου που του λείπει ένα νετρόνιο, με αυτό το χαμένο νετρόνιο επιτρέπεται να παράγει καθαρή ενέργεια. Στη Γη το ήλιο-3 υπάρχει σε εξαιρετικά μικρές ποσότητες ενώ επίσης παράγεται και ως υποπροϊόν πυρηνικών δοκιμών όπου και πάλι δεν μπορούν να συγκεντρωθούν σημαντικές ποσότητες που θα το καθιστούσαν χρήσιμο. Στη Σελήνη πάλι όπου υπάρχει σε μεγαλύτερη αφθονία θα πρέπει αρχικά να δημιουργηθούν ορυχεία τα οποία κυριολεκτικά θα «ξηλώσουν» ολόκληρη την επιφάνεια της Σελήνης για να εξαχθούν οι απαραίτητες ποσότητες του ισοτόπου. Επίσης ακόμη και αν αφαιρέσουμε όλη την επιφάνεια της Σελήνης απαιτείται μια δύσκολη διαδικασία διαχωρισμού του ηλίου-3 από τα υπόλοιπα υλικά, διαδικασία που απαιτεί από μόνη της χρήση υψηλών ποσοτήτων ενέργειας για να επιτευχθεί. Ακόμη όμως και αν υποθέσουμε ότι σκάβεται όλη η Σελήνη και επιτυγχάνεται ο διαχωρισμός του ηλίου-3 υπάρχει ένα ακόμη σοβαρό εμπόδιο. Ενα διαστημόπλοιο θα μπορεί να μεταφέρει στη Γη στην καλύτερη περίπτωση μερικούς τόνους ηλίου-3. Ακόμη και ένα στόλος διαστημικών-τάνκερ να δημιουργηθεί για την μεταφορά του ηλίου-3 οι ποσότητες που θα φθάνουν στη Γη θα είναι επαρκείς για να αξιοποιηθούν σε τοπικό και όχι πλανητικό επίπεδο. Αυτό που οι επιστήμονες βλέπουν ως πιο πιθανό σενάριο για τη χρήση του σεληνιακού ηλίου-3 είναι το ισότοπο να χρησιμοποιηθεί για τις ενεργειακές ανάγκες των βάσεων αρχικά και των αποικιών αργότερα που θα γίνουν στη Σελήνη ώστε να μην είναι απαραίτητη η μεταφορά καυσίμων εκεί από τη Γη. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=621125

Ιστορική πρωτιά για τον κυνηγό κομητών Rosetta. Μια δεκαετία κυνηγητού στο Διάστημα τέλειωσε για το ευρωπαϊκό Rosetta, το οποίο έγινε την Τετάρτη το πρώτο σκάφος που παίρνει σταθερή θέση γύρω από έναν κομήτη. Η αποστολή θα συνοδεύσει την κοσμική χιονόμπαλα για 15 μήνες και θα την δει από κοντά να ξετυλίγει την κόμη της. Θα επιχειρήσει μάλιστα να αγγίξει και την επιφάνειά της. «Είμαστε ενθουσιασμένοι που ανακοινώνουμε ότι επιτέλους φτάσαμε» δήλωσε ο Ζαν-Ζακ Ντορντέν, γενικός διευθυντής της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας ESA, όταν το σήμα έφτασε στο κέντρο ελέγχου της αποστολής στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας. Το Rosetta, το οποίο εκτοξεύτηκε το 2004, βρίσκεται τώρα σε σταθερή απόσταση 100 χιλιομέτρων από τον κομήτη 67/Ρ Τσουριούμοφ/Γερασιμένκο (67P/C-G) και κινείται μαζί του προς τον Άρη με ταχύτητα 55.000 χιλιομέτρων την ώρα. Αργότερα θα τεθεί σε τροχιά σε απόσταση μόλις 30 χιλιομέτρων και τελικά θα απελευθερώσει μια συσκευή που θα επιχειρήσει να αγκιστρωθεί στην επιφάνεια του παγωμένου σώματος. Όλες οι προηγούμενες αποστολές σε κομήτες (η αρχή έγινε το 1985, όταν το Giotto πλησίασε το διάσημο κομήτη του Χάλεϊ) είχαν σύντομα μόνο ραντεβού με τους στόχους τους. Το Rosetta θα έχει τώρα την ευκαιρία να καταγράψει τις δυναμικές διαδικασίες που θα κάνουν τον κομήτη να αχνίζει όλο και περισσότερο καθώς πλησιάζει τον Ήλιο. Οι κομήτες θεωρούνται κατάλοιπα από το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος πριν από 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια. Αποτελούνται κυρίως από πάγο και σκόνη, και μάλιστα δεν αποκλείεται να έφεραν νερό και βασικά συστατικά της ζωής βομβαρδίζοντας τη νεογέννητη Γη. Ο κομήτης 67P/C-G ακολουθεί μια ελλειπτική τροχια, με περίοδο 6,5 ετών, η οποία ξεκινά πέρα από την τροχιά του Δία και φτάνει ανάμεσα στον Άρη και την Γη όταν ο κομήτης βρίσκεται στην ελάχιστη απόστασή του από τον Ήλιο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231339242

Αποστολές σε Σελήνη και Άρη, κορυφαίες διαστημικές προτεραιότητες της Ρωσίας. Περίπου 100 δισ. ρούβλια (2,8 δισ. δολάρια) θα κοστίσει μια επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη, δήλωσε ο Ιγκόρ Μιτροφάνοφ, διευθυντής εργαστηρίου στη Ρωσική Ακαδημία του Επιστημονικού Ιδρύματος Διαστημικής Έρευνας. «Υπολογίζεται ότι το κόστος ενός έργου με στόχο τη δημιουργία αυτόματου σεληνιακού σταθμού είναι περίπου 10 δισ. ρούβλια. Το πρότζεκτ αναμένεται να ολοκληρωθεί σε πέντε με έξι χρόνια. Μια επανδρωμένη αποστολή στο Φεγγάρι θα κόστιζε δέκα φορές περισσότερο» δήλωσε ο Μιτροφάνοφ στους δημοσιογράφους, κατά τη διάρκεια του επιστημονικού συνεδρίου COSPAR, που πραγματοποιήθηκε στη Μόσχα. Σύμφωνα με τον Μιτροφάνοφ, ένας από τους συνεργάτες του Διαστημικού Ερευνητικού Κέντρου αναπτύσσει αυτόν τον καιρό τρεις σταθμούς, με τις ονομασίες Luna-25 (Luna-Glob project), Luna-26 και Luna-27, στο πλαίσιο του έργου Luna-Resource. Όπως ανέφερε ο Ρώσος επιστήμονας, ο Luna-25 και ο Luna-27 είναι προγραμματισμένοι να λειτουργήσουν για έναν χρόνο, ενώ ο Luna-26, που βρίσκεται σε τροχιά, θα παρακολουθεί τη Σελήνη για δύο χρόνια. Ερωτηθείς για το αν είναι πιθανόν να δημιουργηθεί ο πρώτος οικισμός στη Σελήνη, ο Μιτροφάνοφ απάντησε ότι το ζήτημα είναι πολύπλοκο και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Μια αποστολή στη Σελήνη αποτελεί μία από τις κορυφαίες προτεραιότητες της Ρωσίας στον τομέα του Διαστήματος. Σχεδιάζεται μάλιστα, μέχρι το τέλος της δεκαετίας, να εκτοξεύσει τρία διαστημικά αεροσκάφη, δύο στην επιφάνεια κι ένα σε τροχιά. Η πρώτη αποστολή, που έχει προγραμματιστεί, με μεγάλη καθυστέρηση, για το 2016, έχει προορισμό τον Νότιο Πόλο της Σελήνης. Οι επόμενες δύο αποστολές θα υλοποιηθούν το 2018 και το 2019. Εκτός από την εξερεύνηση της Σελήνης όμως, οι επιστήμονες επικεντρώνονται και στην αποκάλυψη των μυστηρίων του κόκκινου πλανήτη. Όπως δήλωσε ο διευθυντής του Ινστιτούτου Διαστημικών Ερευνών Λεβ Ζελένι στη διάρκεια του 40ού συνεδρίου COSPAR, «η Σελήνη και ο Άρης αποτελούν προτεραιότητές μας για το διάστημα 2016-2025». Σε αυτό το πλαίσιο, η Roscosmos (Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαστήματος) σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος θα υλοποιήσουν δύο στάδια της αποστολής ExoMars το 2016 και το 2018. http://gr.rbth.com/news/2014/08/04/apostole_se_selini_kai_ari_koryfaie_diastimike_proteraitotite_ti_rosia_31971.html

Δημήτρης Νανόπουλος: Ηχώ από την αρχή του Σύμπαντος. Μια διάλεξη από το θερινό σχολείο 2014 που διοργάνωσε το ΕΚΕΦΕ “Δημόκριτος” Οι τελευταίες μετρήσεις της Κοσμικής Ακτινοβολίας Υποβάθρου από το PLANK και BICEP2 υποστηρίζουν σθεναρά το μοντέλο του Κοσμολογικού Πληθωρισμού, αλλά μας δημιουργούν μερικά καινούργια προβλήματα. Στη διάλεξη του Δημήτρη Νανόπουλου βλέπουμε πως αυτά μπορούν να εξηγηθούν μέσα σε ένα πλαίσιο που προτάθηκε 30 χρόνια πριν, αυτό της No-Scale Supergravity, που, και πως οι Κοσμολογικές παρατηρήσεις σχεδόν προδικάζουν τι θα δούμε στο LHC14. Μπορείτε να παρακολουθήσετε την διάλεξη του Δημήτρη Νανόπουλου. http://www.blod.gr/lectures/Pages/viewlecture.aspx?LectureID=1524 http://physicsgg.me/2014/08/05/%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%ae%cf%84%cf%81%ce%b7%cf%82-%ce%bd%ce%b1%ce%bd%cf%8c%cf%80%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%bf%cf%82-%ce%b7%cf%87%cf%8e-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b1%cf%81%cf%87%ce%ae-%cf%84/

Αντίστροφη μέτρηση για το ιστορικό ραντεβού του Rosetta με κομήτη. Έπειτα από μια οδύσσεια των δέκα ετών και των 6,4 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων, το ευρωπαϊκό σκάφος Rosetta απέχει μόνο δύο μέρες από την άφιξή της στον κομήτη-στόχο στις 6 Αυγούστου. Όλες οι προηγούμενες αποστολές σε κομήτες (η αρχή έγινε το 1985, όταν το Giotto πλησίασε το διάσημο κομήτη του Χάλεϊ) είχαν σύντομα μόνο ραντεβού με τους στόχους τους. Το Rosetta της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας ESA είναι η πρώτη αποστολή που ακολουθεί έναν κομήτη στο ταξίδι του γύρω από τον Ήλιο. Και τώρα φιλοδοξεί να είναι η πρώτη αποστολή που τίθεται σε τροχιά και η πρώτη που θα επιχειρήσει προσεδάφιση. To ταξίδι ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2004, όταν το Rosetta εκτοξεύτηκε από το ευρωπαϊκό διαστημοδρόμιο στο Κουρού της Γαλλικής Γουιάνας, στην ισημερινή ζώνη της Νοτίου Αμερικής. Έκτοτε, το σκάφος έχει ολοκληρώσει πέντε περιφορές γύρω από τον Ήλιο και τέθηκε σε τροχιά παρόμοια με αυτή του στόχου του, του κομήτη 67/Ρ Τσουριούμοφ/Γερασιμένκο (67P/C-G). Την Τετάρτη 6 Αυγούστου, το Rosetta θα βρεθεί σε απόσταση μόλις 100 χιλιομέτρων από τον κομήτη και θα περάσει στην κύρια φάση της αποστολής. Το κέντρο ελέγχου της ESA στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας θα χρειαστεί τότε να μελετήσει προσεκτικά το σχήμα και τις ιδιότητες του κομήτη για να τεθεί σε τροχιά γύρω του. Η αποστολή θα κορυφωθεί το Νοέμβριο, οπότε το Rosetta θα απελευθερώσει τη μικρή συσκευή Philae, η οποία θα επιχειρήσει να προσεδαφιστεί στον κομήτη. Είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, δεδομένου ότι ο 67P/C-G είναι χωρισμένος σε δύο κομμάτια που συγκρατούνται χαλαρά μεταξύ τους. Το Rosetta θα δυσκολευτεί ακόμα περισσότερο να μείνει κοντά στον κομήτη το 2015, όταν ο 67P/C-G θα βρίσκεται πιο κοντά στον Ήλιο και θα εκτοξεύει μεγάλες ποσότητες ατμού και σκόνης. Ο πάγος και η σκόνη είναι εξάλλου τα βασικά συστατικά των κομητών, οι οποίοι θεωρούνται κατάλοιπα από το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος πριν από 4,6 δισ. χρόνια. To Rosetta θα μπορούσε έτσι να βοηθήσει στην κατανόηση των διαδικασιών από τις οποίες σχηματίστηκαν οι πλανήτες και ίσως προσφέρει νέα στοιχεία για τη θεωρία που θέλει τους κομήτες να έφεραν το νερό στη Γη.http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231338961

Οι κρατήρες απο τις πτώσεις αστεροειδών στη Γη. Μπορεί η Γη να μην είναι... σουρωτήρι γεμάτη κρατήρες όπως η Σελήνη, αλλά υπάρχουν χιλιάδες μικρότεροι και μεγαλύτεροι κρατήρες στην επιφάνεια του πλανήτη μας. Κάποιοι εξ αυτών παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον, με τους επιστήμονες να τους μελετούν αφού, όπως φαίνεται, κρύβουν πολλά και σημαντικά δεδομένα για την ιστορία της Γης αλλά και του ηλιακού μας συστήματος. Ο κρατήρας Vredefort στη Νότια Αφρική είναι ένας γιγάντιος κρατήρας-προϊόν της σύγκρουσης με έναν μεγάλο αστεροειδή πριν από εκατοντάδες εκατομμύρια έτη. Τα ευρήματα μιας πρόσφατης μελέτης δείχνουν ότι ο Vredefort είναι ο μεγαλύτερος κρατήρας της Γης. Ο Vredefort έχει ακτίνα 190 χλμ. και στη διάρκεια των αιώνων έχει υποστεί σημαντικές διαβρώσεις που, όπως φαίνεται, δεν επέτρεψαν έως σήμερα να αποκαλυφθούν κρίσιμες πτυχές της ταυτότητάς του. Δύο ανεξάρτητες ομάδες ειδικών μελέτησαν εκ νέου τον κρατήρα αποκαλύπτοντας άκρως ενδιαφέροντα στοιχεία. Στη μία ομάδα επικεφαλής ήταν ο Ντέσμοντ Μόουζερ, γεωχρονολόγος του Πανεπιστημίου Western στο Οντάριο του Καναδά, και στη δεύτερη ομάδα επικεφαλής ήταν ο Μάθιου Χάμπερ, πλανητικός γεωλόγος του Πανεπιστημίου των Βρυξελλών. Στον κρατήρα υπάρχουν διάφορα «υλικά» (μάγμα, ορυκτά, πετρώματα κ.ά.) η προέλευση των οποίων προβληματίζει διαχρονικά τους ειδικούς. Κάποιοι θεωρούσαν ότι τα αρχαιότερα εξ αυτών των υλικών δεν ήταν προϊόν της σύγκρουσης με τον αστεροειδή αλλά είχαν δημιουργηθεί πριν από τη σύγκρουση στο εσωτερικό της Γης και η σύγκρουση απλώς τα οδήγησε στον κρατήρα. Αλλοι πίστευαν ότι κάποια από αυτά ήταν προϊόν της σύγκρουσης, γεγονός που θα αποκάλυπτε ενδιαφέροντα στοιχεία γι' αυτήν. Με βάση τις νέες αναλύσεις οριοθετήθηκε η χρονική περίοδος κατά την οποία δημιουργήθηκε ο κρατήρας. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι η σύγκρουση με τον αστεροειδή που τον δημιούργησε συνέβη πριν από 2,2 δισ. έτη. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών, ο αστεροειδής αυτός είχε διάμετρο 10 χλμ. και η πτώση του δημιούργησε μια... τρύπα δέκα φορές πιο βαθιά από το Γκραν Κάνιον. Οι ερευνητές εκτιμούν επίσης ότι όταν σχηματίστηκε ο Vredefort είχε διάμετρο 300 χλμ. Πιστεύουν επίσης ότι η τρομερή σύγκρουση εκτόξευσε τεράστιες ποσότητες στερεάς αλλά και εξατμισμένης ύλης στην ατμόσφαιρα, η οποία στη συνέχεια ταξίδεψε σε απόσταση 2.500 χλμ. και έπεσε σε μια πρωτοήπειρο από την οποία προέκυψαν στη συνέχεια η Σκανδιναβία και η Βορειοδυτική Ρωσία. Ενας κρατήρας διαμέτρου 100 χλμ., ο οποίος βρέθηκε στην περιοχή Μάνιτσοκ της Δυτικής Γροιλανδίας, είναι το αποτέλεσμα μιας πρόσκρουσης στη Γη αστεροειδούς ή κομήτη που συνέβη πριν από περίπου 3 δισ. έτη και είναι ο αρχαιότερος που έχει εντοπιστεί έως σήμερα. Ο κρατήρας δημιουργήθηκε όταν οι νεογέννητοι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος βομβαρδίζονταν ανηλεώς από τα υλικά που είχαν περισσέψει κατά τον σχηματισμό του ηλιακού συστήματος. Ερευνητική αποστολή στην οποία συμμετέχουν το ρωσικό υπουργείο Εκτάκτων Καταστάσεων και η Ρωσική Ακαδημία Επιστημών ξεκίνησε πριν από λίγες εβδομάδες την προσπάθεια εξερεύνησης ενός μυστηριώδους κρατήρα στη Σιβηρία - πρόκειται για μια παράξενη, φαινομενικά απύθμενη τρύπα η διάμετρος της οποίας εκτιμάται στα 80 μέτρα. Για την προέλευση του κρατήρα έχουν αναπτυχθεί διάφορες πιθανές και απίθανες θεωρίες. Εξωγήινο διαστημόπλοιο; Χτύπημα μετεωρίτη; Ή μήπως υπόγεια έκρηξη φυσικού αερίου; Μέχρι στιγμής κανείς δεν έχει λύσει το μυστήριο του γιγάντιου κρατήρα που βιντεοσκοπήθηκε στη χερσόνησο Γιαμάλ της Σιβηρίας, της οποίας το όνομα σημαίνει στην ντόπια διάλεκτο «το τέλος του κόσμου». Εξήγηση ακόμη δεν υπάρχει, ωστόσο η θεωρία της πρόσκρουσης μετεωρίτη διαψεύστηκε κατηγορηματικά από το παράρτημα του υπουργείου Εκτάκτων Καταστάσεων στο Γιαμάλ. Το έδαφος της περιοχής παραμένει μόνιμα κατεψυγμένο και, σύμφωνα με μια δεύτερη θεωρία, η τοπική τήξη του εδάφους οδήγησε στην εκρηκτική απελευθέρωση φυσικού αερίου, περίπου όπως συμβαίνει και στο άνοιγμα μιας σαμπάνιας. Ο κρατήρας βρίσκεται μόλις 30 χιλιόμετρα από τις γεωτρήσεις φυσικού αερίου στο Μποβανένκοβο. Μια τρίτη θεωρία θέλει τον λάκκο να σχηματίστηκε από την εκρηκτική ανάφλεξη φυσικού αερίου που ήρθε σε επαφή με αλάτι το οποίο παραμένει στο υπέδαφος από την τελευταία εποχή των παγετώνων, όταν η περιοχή βρισκόταν κάτω από τη θάλασσα. Το μόνο που θεωρείται βέβαιο είναι ότι το χώμα που περιβάλλει τον κρατήρα πρέπει να εκτινάχθηκε από το εσωτερικό του. Και το σκούρο χρώμα στις πλαγιές του κρατήρα μαρτυρά ότι το φαινόμενο σχετίζεται με «θερμικές διαδικασίες», όπως μια έκρηξη φυσικού αερίου. Μια εντυπωσιακή όσο και αναπάντεχη ανακάλυψη έκαναν πριν από δύο χρόνια ερευνητές του Πανεπιστημίου Saskatchewan στον Καναδά. Διαπίστωσαν ότι ένας ιδιόμορφος γεωλογικός σχηματισμός στο νησί Βικτόρια που βρίσκεται στο Αρκτικό Αρχιπέλαγος του Καναδά είναι ένας γιγάντιος κρατήρας ο οποίος δημιουργήθηκε από την πτώση ενός τεράστιου μετεωρίτη πριν από πολλά εκατομμύρια έτη. Ο κρατήρας έχει διάμετρο 25 χλμ. και, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις των ερευνητών, η ηλικία του είναι κάπου ανάμεσα στα 130 και 350 εκατομμύρια έτη. Η ανακάλυψη είναι σημαντική εξαιτίας, εκτός των άλλων, του μεγέθους του κρατήρα, ο οποίος ονομάστηκε «Πρίγκιπας Αλβέρτος» από το όνομα της περιοχής στην οποία βρίσκεται το Πανεπιστήμιο. Οι μετεωρίτες είναι μικρά κομμάτια που αποσπώνται από αστεροειδείς ή κομήτες οι οποίοι εισέρχονται στην ατμόσφαιρα της Γης. Το μέγεθος του κρατήρα υποδεικνύει ότι δημιουργός του ήταν ένας πολύ μεγάλος μετεωρίτης. Εως σήμερα στη Γη έχουν εντοπιστεί περίπου 180 κρατήρες που δημιουργήθηκαν από μετεωρίτες. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=620963

Η μακρά σειρά βαρυτικών μετρήσεων προαναγγέλει μια νέα αρχή. Παρότι ο δορυφόρος GOCE της ESA δεν υπάρχει πια, όλες οι μετρήσεις που συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια της ζωής του όταν περιέβαλε τις παρυφές της ατμόσφαιρας μας, συμπεριλαμβανομένων και των πολύ τελευταίων παρατηρήσεων καθώς κινείτο σιγά-σιγά πίσω προς τη Γη, έχουν συγκεντρωθεί ώστε να παρέχουν νέες ευκαιρίες για την επιστήμη. Μεταφέροντας τον πρώτο 3D αισθητήρα βαρύτητας στο διάστημα, αυτός ο δορυφόρος τεχνολογίας αιχμής μέτρησε τη βαρύτητα της Γης με πρωτοφανή ακρίβεια. Τα τέσσερα χρόνια που βρισκόταν σε τροχιά ο GOCE, κατέληξαν σε μια σειρά από τέσσερα μοντέλα βαρύτητας, κάθε ένα πιο ακριβές από το προηγούμενο. Αυτά τα μοντέλα έχουν χρησιμοποιηθεί για να παράγουν αντίστοιχα "γεωειδή" - την επιφάνεια ενός παγκόσμιου ωκεανού διαμορφωμένου από τη βαρύτητα και μόνο. Διαμορφωμένο από τις βαρυτικές διαφορές, το γεωειδές είναι μια βασική αναφορά για την κατανόηση της κυκλοφορίας των ωκεανών, την αλλαγή της στάθμης της θάλασσας και τη δυναμική του πάγου. Από μια αποστολή που συνεχίζει να προσφέρει, ένα πέμπτο μοντέλο έχει τώρα παραχθεί. Ενσωματώνει τα δεδομένα που συλλέχθηκαν σε όλη την επιχειρησιακή ζωή του δορυφόρου διάρκειας 42 μηνών. Το προηγούμενο γεωειδές, κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 2013 και βασίστηκε σε μετρήσεις 27 μηνών. Ο δορυφόρος σχεδιάστηκε ώστε να βρίσκεται σε τροχιά σε ένα εξαιρετικά χαμηλό υψόμετρο 255 χιλιομέτρων ώστε να λάβει τις καλύτερες δυνατές μετρήσεις της βαρύτητας. Στο τέλος του 2012, η χαμηλή κατανάλωση καυσίμων επέτρεψε στους χειριστές του να επεκτείνουν τη ζωή του και να αρχίσουν να χαμηλώνουν τη θέση του δορυφόρου περαιτέρω κατά 31 χιλιόμετρα για ακόμη πιο ακριβείς μετρήσεις. Αυτό ήταν κατά πολύ το όριο των δυνατοτήτων του, αλλά μεγιστοποίησε την απόδοση για την επιστήμη. Αφού ξεπέρασε το διπλάσιο της προγραμματισμένης ζωής του σε τροχιά, ο δορυφόρος ξέμεινε από καύσιμα και παρασύρθηκε πίσω στην ατμόσφαιρα, το Νοέμβριο του 2013. Το πέμπτο βαρυτικό μοντέλο και γεωειδές, τα οποία διέθεσε πρόσφατα η ESA, περιλαμβάνουν αυτές τις τελευταίες πολύτιμες μετρήσεις, ακριβώς μέχρι τη χρονική στιγμή που ο δορυφόρος σταμάτησε να λειτουργεί και ειρωνικά υπέκυψε στη δύναμη που σχεδιάστηκε να μετρά. Παρά το γεγονός ότι ο δορυφόρος δεν είναι πλέον σε τροχιά, οι επιστήμονες έχουν τώρα την καλύτερη δυνατή πληροφόρηση για τη βαρύτητα της Γης, ουσιαστικά μια νέα αρχή για την αποστολή. Ο GOCE έχει ήδη ρίξει νέο φως στις διάφορες πτυχές της Γης και ξεπέρασε το αρχικό πεδίο εφαρμογής του με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Χρησιμοποιήθηκε για να καταλάβουμε πώς οι ωκεανοί μεταφέρουν τεράστιες ποσότητες θερμότητας γύρω από τον πλανήτη και για την ανάπτυξη ενός παγκόσμιου συστήματος αναφοράς ύψους. Παρείχε πληροφορίες σχετικά με την ατμοσφαιρική πυκνότητα και τους ανέμους, χαρτογράφησε το όριο μεταξύ του γήινου φλοιού και του ανώτερου μανδύα, και χρησιμοποιήθηκε για να καταλάβουμε τι συμβαίνει σε αυτά τα στρώματα που βρίσκονται πολύ κάτω από τα πόδια μας. Και τα επιτεύγματά του περιλαμβάνουν τη χαρτογράφηση μιας ουλής στην βαρύτητα της Γης που προκλήθηκε από τον σεισμό του 2011 στην Ιαπωνία. Το απόλυτο μοντέλο γεωειδούς και βαρυτικά δεδομένα θα χρησιμοποιηθούν τα επόμενα χρόνια για μια βαθύτερη κατανόηση της Γης. Ο Διευθυντής της αποστολής GOCE της ESA, Rune Floberghagen, δήλωσε: "Είμαστε πολύ ευχαριστημένοι με τα αποτελέσματα της τελικής, υπερ-χαμηλού υψομέτρου φάσης της αποστολής μας. "Στην πραγματικότητα, οι προσπάθειες που έγιναν από την ομάδα της αποστολής και από τους επιστήμονες για τη διασφάλιση των λειτουργιών πτήσης σε αυτά τα ακραία ύψη και επεξεργασίας των δεδομένων, είχαν ως αποτέλεσμα το διπλασιασμό του πληροφοριακού περιεχομένου και μια πολύ σημαντική αύξηση στη χωρική ανάλυση. "Πράγματι, η νέα έκδοση αποτελεσμάτων «Release 5 solutions» πάει πολύ πιο πέρα ​​από τους φιλόδοξους στόχους που είχαμε όταν το έργο GOCE ξεκίνησε. "Οι επιστήμονες σε όλο τον κόσμο έχουν πλέον ένα μοντέλο βαρύτητας βασισμένο σε δορυφορικές παρατηρήσεις που θα παραμείνει το de facto πρότυπο για πολλά χρόνια στο μέλλον." http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/E_makrha_seirha_varytikhon_metrheseon_proanagghelei_mia_nhea_archhe

Ο πιο μακρινός βαρυτικός φακός. Ερευνητές στην Ταϊβάν εντόπισαν ένα άγνωστο μέχρι σήμερα γαλαξία που βρίσκεται σε απόσταση 9.6 δισ. ετών φωτός από τη Γη. Ο γαλαξίας αυτός μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βαρυτικός φακός που θα επιτρέψει στους επιστήμονες να ανακαλύψουν κοσμικά αντικείμενα σε ακόμη μεγαλύτερα βάθη του Σύμπαντος. Πρόκειται για τον πιο απομακρυσμένο γαλαξία που έχει εντοπιστεί και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βαρυτικός φακός. Η μέθοδος του βαρυτικού φακού (ή μικροφακού) που αναπτύχθηκε πρόσφατα και έχει συμβάλει πολύ στη διαστημική εξερεύνηση τα τελευταία χρόνια. Η τεχνική βασίζεται σε ένα φαινόμενο που προβλέπεται από τη Γενική θεωρία της Σχετικότητας, και βρίσκει εφαρμογή κυρίως στην αναζήτηση πλανητών. Οι ερευνητές επικεντρώνουν την προσοχή τους όταν ένα άστρο περνάει μπροστά από ένα άλλο, πιο μακρινό άστρο. Κατά το πέρασμα αυτό το βαρυτικό πεδίο του πιο κοντινού άστρου – το οποίο σύμφωνα με τη Γενική Σχετικότητα κάμπτει τον περιβάλλοντα χωροχρόνο – διαθλά το φως του πιο μακρινού άστρου λειτουργώντας σαν μεγεθυντικός φακός μέσα από τον οποίο το άστρο και οι πλανήτες που κινούνται γύρω από αυτό γίνονται ορατά από τη Γη. Το αποτέλεσμα είναι να αυξάνει το μέγεθος και η φωτεινότητα ενός κοσμικού σώματος ως και 20 φορές. Η ίδια μέθοδος χρησιμοποιείται και για τον εντοπισμό πολύ μακρινών γαλαξιών. Χρησιμοποιούνται ως βαρυτικοί φακοί πολύ μεγάλοι γαλαξίες οι οποίοι στρεβλώνουν και μεγεθύνουν το φως των γαλαξιών που βρίσκονται σε πιο μακρινές αποστάσεις Ερευνητές του Ινστιτούτου Αστρονομίας και Αστροφυσικής ASIAA στην Ταϊπέι εντόπισαν τον γαλαξία χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Πρόκειται για ένα ελλειπτικό γαλαξία με μάζα 180 δισ. φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ηλιου που στη νεότερη γενιά γαλαξιών θα ήταν ένας πολύ μικρός γαλαξίας. Ομως για την πρώτη γενιά γαλαξιών στην οποία και ανήκει ο συγκεκριμένος γαλαξίας είναι ένας γαλαξίας… τέρας. Για αυτό και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βαρυτικός φακός. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι με τη βοήθεια του θα εντοπίσουν ακόμη πιο μακρινούς (και αρχαιότερους) γαλαξίες. Ευελπιστούν μάλιστα ότι θα ανακαλύψουν και πολύτιμα στοιχεία για τη παρουσία της μυστηριώδους σκοτεινής ύλης στο πρώιμο Σύμπαν. Η ανακάλυψη δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal Letters». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=620267

MESSENGER: Δέκα χρόνια στο διάστημα. Πριν από δέκα χρόνια, στις 3 Αυγούστου 2004, το διαστημικό όχημα της NASA MESSENGER (MErcury Surface, Space Environment)εκτοξεύθηκε από το ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντα με σκοπό την εξερεύνηση του πλανήτη Ερμή. Το MESSENGER διάνυσε 7,9 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα (ένα ταξίδι που περιλάμβανε 15 πτήσεις γύρω από τον Ήλιο, μια γύρω από τη Γη, δυο φορές γύρω από την Αφροδίτη και τρεις φορές γύρω από τον Ερμή, πριν μπει στην τελική του τροχιά, το 2011, γύρω από τον Ερμή. Με αφορμή την επέτειο των 10 χρόνων στο διάστημα η ομάδα του MESSENGER έδωσε στη δημοσιότητα το παρακάτω βίντεο που δείχνει την επιφάνεια του Ερμή μετά από μια κοντινή πτήση του διαστημικού οχήματος: http://physicsgg.me/2014/08/03/messenger-10-%cf%87%cf%81%cf%8c%ce%bd%ce%b9%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%bf-%ce%b4%ce%b9%ce%ac%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b1/

Το νέο ρόβερ της NASA που θα εξερευνήσει την επιφάνεια του πλανήτη Άρη. Η NASA ανακοίνωσε χτες τα χαρακτηριστικά, τις δυνατότητες του και τους στόχους του νέου διαστημικού ρόβερ, διάδοχο του Curiosity, που θα αποστείλει στον Άρη το 2020: Το όχημα θα διαθέτει επτά ειδικά όργανα, με σκοπό τη διεξαγωγή «άνευ προηγουμένου ερευνών επιστήμης και εξερευνητικής τεχνολογίας» στον Κόκκινο Πλανήτη. Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία ανακοίνωσε τα όργανα που επελέγησαν χθες στην Ουάσιγκτον, τα οποία διακρίθηκαν από ένα σύνολο 58 προτάσεων που είχαν υποβληθεί από τον Ιανουάριο από ερευνητές και μηχανικούς από όλο τον κόσμο. Οι προτάσεις ήταν διπλάσιες του συνηθισμένου, συγκριτικά με αντίστοιχους διαγωνισμούς του κοντινού παρελθόντος. «Αυτό αποτελεί ένδειξη του ιδιαίτερου ενδιαφέροντος της επιστημονικής κοινότητας πάνω στην εξερεύνηση του Άρη» αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση. Οι προτάσεις που επελέγησαν έχουν συνολική αξία ύψους 130 εκατ. δολαρίων όσον αφορά στην ανάπτυξη των οργάνων. Η αποστολή θα βασίζεται στα σχέδια του γνωστού Curiosity, το οποίο προσεδαφίστηκε στον Κόκκινο Πλανήτη πριν περίπου δύο χρόνια και επί της παρούσης επιχειρεί στον Άρη. Το όχημα θα διαθέτει πιο εξελιγμένο και αναβαθμισμένο hardware και νέα όργανα για τη διεξαγωγή γεωλογικών ερευνών στο σημείο προσεδάφισης, την αξιολόγηση του περιβάλλοντος όσον αφορά στο αν μπορεί να αποικιστεί και την άμεση αναζήτηση ιχνών αρχαίας ζωής. Το διαστημικό όχημα Mars 2020 θα μοιάζει με το Curiosity, το διαστημικό όχημα που εξερευνά την επιφάνεια του Άρη από το 2012, αλλά τα επιστημονικά όργανα που θα διαθέτει θα είναι πολύ πιο προηγμένα Το Mars 2020 rover θα χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό μίας συλλογής δειγμάτων βράχων και εδάφους που θα αποθηκευτούν για το ενδεχόμενο αποστολής τους στη Γη στο πλαίσιο κάποιας μελλοντικής αποστολής. Κατά τον Τζον Γκρούνσφελντ, αστροναύτη και στέλεχος του Science Mission Directorate της NASA η εν λόγω αποστολή «θα διευρύνει την αναζήτησή μας για ζωή στο σύμπαν και θα προσφέρει παράλληλα ευκαιρίες για την εξέλιξη νέων δυνατοτήτων στην τεχνολογία εξερεύνησης». Επίσης, θα συνεισφέρει στην έρευνα πάνω στο πώς εξερευνητές του μέλλοντος θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τους φυσικούς πόρους που βρίσκονται στην επιφάνεια του πλανήτη. «Ο Άρης έχει πόρους που χρειάζονται για την υποστήριξη ζωής, κάτι που μπορεί να μειώσει την ποσότητα εφοδίων που θα πρέπει να μεταφέρουν οι επανδρωμένες αποστολές. Καλύτερη κατανόηση της αρειανής σκόνης και του καιρού θα παρέχει πολύτιμα δεδομένα για τον σχεδιασμό επανδρωμένων αποστολών» σημείωσε ο Ουίλιαμ Γκερστενμάιερ, στέλεχος του Human Exploration and Operations Mission Directorate της υπηρεσίας. Τα όργανα που επελέγησαν είναι τα εξής: -Mastcam-Z: ένα εξελιγμένο σύστημα καμερών με δυνατότητα λήψης πανοραμικών και στερεοσκοπικών εικόνων και τη δυνατότητα zoom. Το εν λόγω όργανο θα εξετάσει από ορυκτολογικής άποψης την επιφάνεια του Άρη και θα βοηθήσει στις επιχειρήσεις του οχήματος. -SuperCam: ένα όργανο για λήψη εικόνων, ανάλυση χημικής σύνθεσης και ορυκτολογική μελέτη. Επίσης, θα είναι σε θέση να εντοπίσει την παρουσία οργανικών ενώσεων σε βράχια και ρεγολίθους εξ αποστάσεως. -Planetary Instrument for X-ray Lithochemistry (PIXL): ένα φασματόμετρο φθορισμού ακτίνων Χ που θα περιέχει επίσης έναν imager υψηλής ανάλυσης για τον καθορισμό των στοιχείων που συνθέτουν τα υλικά της επιφάνειας του Κόκκινου Πλανήτη. Το PIXL θα παρέχει άνευ προηγουμένου δυνατότητες εντοπισμού και ανάλυσης χημικών στοιχείων. - Scanning Habitable Environments with Raman & Luminescence for Organics and Chemicals (SHERLOC): ένα φασματόμετρο που χρησιμοποιεί υπεριώδη λέιζερ για ορυκτολογικούς σκοπούς, καθώς και για τον εντοπισμό οργανικών ενώσεων, λειτουργώντας συμπληρωματικά σε άλλα όργανα. -Mars Oxygen ISRU Experiment (MOXIE): μία έρευνα εξερευνητικής τεχνολογίας, με σκοπό την παραγωγή οξυγόνου από διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα του Άρη. Η ατμόσφαιρα του Άρη αποτελείται κυρίως από διοξείδιο του άνθρακα, και αν το συγκεκριμένο σύστημα αποδειχθεί λειτουργικό, τότε ανοίγεται ο δρόμος για ευρείας κλίμακας παραγωγή οξυγόνου στον Άρη. -Mars Environmental Dynamics Analyzer (MEDA): αισθητήρες που θα διεξάγουν μετρήσεις θερμοκρασίας, ταχύτητας και κατεύθυνσης ανέμων, πίεσης, σχετικής υγρασίας και μεγέθους/ σχήματος σκόνης. -Radar Imager for Mars’ Subsurface Exploration (RIMFAX): ραντάρ υπεδάφους που θα εξετάσει τη γεωλογική δομή του υπεδάφους του Άρη. Τα προαναφερθέντα όργανα θα εγκατασταθούν σε ένα ρόβερ αντίστοιχο του Curiosity, που εξερευνά τον Άρη από το 2012. Το συγκεκριμένο όχημα πρόσφατα ολοκλήρωσε ένα αρειανό έτος στην επιφάνεια του πλανήτη (687 γήινες ημέρες) έχοντας ολοκληρώσει τον κύριο στόχο της αποστολής του- το αν ο Άρης κάποτε είχε περιβαλλοντικές συνθήκες ευνοϊκές για μικροβιακή ζωή.” Βίντεο. http://physicsgg.me/2014/08/01/mars-2020-o-%ce%b4%ce%b9%ce%ac%ce%b4%ce%bf%cf%87%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-curiosity/

Το διαστημικό σκάφος Rosetta μετά από 10 χρόνια φθάνει στον κομήτη 67P. Με διαστάσεις 5Χ3 χιλιόμετρα, ο 67P/Churyumov-Gerasimenko είναι μία «μπάλα» από πάγο, σκόνη και οργανικά υλικά, που ολοκληρώνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον Ηλιο κάθε 6,5 χρόνια. Οπως και τα υπόλοιπα ουράνια σώματα της κατηγορίας του, αποτελεί απομεινάρι του σχηματισμού του ηλιακού συστήματος, με συνέπεια να έχει παραμείνει αναλλοίωτο για 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια. Εκτοξεύθηκε τον Μάρτιο του 2004, περιπλανήθηκε στο Διάστημα για 10 χρόνια και την επόμενη Τετάρτη, 6 Αυγούστου, θα φτάσει τελικά στον προορισμό του – τον κομήτη 67P/Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο (67P/Churyumov-Gerasimenko). Ο λόγος για το διαστημόπλοιο Rosetta της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA), το οποίο θα μελετήσει τον κομήτη για έναν ολόκληρο χρόνο, ακολουθώντας τον από κοντινή απόσταση στο ταξίδι του. Με κέρδος, όπως ελπίζουν οι υπεύθυνοι της ESA, πολύτιμα επιστημονικά δεδομένα τα οποία θα ρίξουν περισσότερο «φως» στις πρώτες φάσεις δημιουργίας του ηλιακού μας συστήματος, αλλά και στην προέλευση της ζωής στη Γη. «Πρόκειται για μια αποστολή-ορόσημο για τα διαστημικά χρονικά, αφού ποτέ άλλοτε δεν έχει μελετηθεί ένας κομήτης για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα και με τόση λεπτομέρεια» λέει στην «Κ» ο Ξενοφώντας Μουσάς, καθηγητής Φυσικής Διαστήματος και διευθυντής του Αστεροσκοπείου του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ετσι, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι θα ανακαλύψουν καινούργιες λεπτομέρειες για τα πρώτα στάδια σχηματισμού των πλανητών και των υπόλοιπων ουράνιων σωμάτων που περιφέρονται γύρω από την Ηλιο, όπως η «Στήλη της Ροζέτας» έδωσε τη δυνατότητα αποκρυπτογράφησης των αιγυπτιακών ιερογλυφικών. «Παρόλο που γνωρίζουμε πλέον αρκετά για το πώς το ηλιακό σύστημα απέκτησε τη σημερινή μορφή του, ένα μεγάλο ερώτημα που απομένει είναι πώς ακριβώς δημιουργήθηκαν τα πρώτα συσσωματώματα ύλης από το νέφος σκόνης και αερίου που περιέβαλε τον “νεαρό” τότε Ηλιο, από τα οποία προήλθαν τελικά οι “κάτοικοι” του ηλιακού μας συστήματος» προσθέτει ο κ. Μουσάς. Για να ανακαλύψει στοιχεία για τον σχηματισμό των πλανητών, το βάρους 3 τόνων Rosetta δεν θα βασισθεί μόνο τα δικά του μετρητικά όργανα, αλλά και στο Philae, ένα σκάφος 100 κιλών που μεταφέρει μαζί του και το οποίο θα προσεδαφισθεί στον κομήτη, ώστε με το τρυπάνι του να ανακτήσει υλικό που βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια και να το αναλύσει. Οι χημικές αναλύσεις είναι σχεδόν βέβαιο πως θα αποκαλύψουν απλές μορφές υδρογονανθράκων. Ωστόσο, οι υπεύθυνοι της ESA υποστηρίζουν πως στο υπέδαφος του 67P/Churyumov-Gerasimenko είναι πιθανό να κρύβονται και αμινοξέα, τα οποία είναι βασικό συστατικό της ζωής, καθώς συνθέτουν τις πρωτεΐνες των έμβιων οργανισμών. «Με δεδομένο ότι αμινοξέα έχουν εντοπισθεί και σε έναν ακόμη κομήτη πριν από μερικά χρόνια, μια τέτοια ανακάλυψη θα ήταν ένα ακόμη σημαντικό επιχείρημα υπέρ της θεωρίας της πανσπερμίας, σύμφωνα με την οποία οι “δομικοί λίθοι” της ζωής στον πλανήτη μας προήλθαν από εξωγήινους βράχους», τονίζει ο Ελληνας επιστήμονας. Για το διαστημόπλοιο Ροζέτα χρειάστηκαν 1 δισ. ευρώ και εκατοντάδες επιστήμονες και τεχνικοί, οι οποίοι ανέπτυξαν και κατασκεύασαν το σκάφος, αλλά και σχεδίασαν την αποστολή. «Η επιλογή του 67P/Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο έγινε επειδή η τροχιά του κομήτη είναι αρκετά βολική για να τον επισκεφθεί το σκάφος και να παραμείνει κοντά του». Ακόμη κι έτσι, για να φτάσει στον προορισμό του, το Ροζέτα χρειάστηκε να κάνει περίπλοκους ελιγμούς, περνώντας για παράδειγμα 3 φορές από τη «γειτονιά» της Γης και 1 από τον πλανήτη Αρη. Μάλιστα, πέρασε τους 31 μήνες από το 10χρονο ταξίδι του σε «χειμερία νάρκη», βάζοντας σε αδράνεια τα όργανά του ώστε να εξοικονομήσει ενέργεια. Το διαστημόπλοιο «ξύπνησε» με επιτυχία στις 20 Ιανουαρίου, θέτοντας ξανά σε λειτουργία τους κινητήρες του, για να προσεγγίσει τον κομήτη. «Ακόμη και η ολοκλήρωση των έως τώρα σταδίων της αποστολής αποτελεί κατόρθωμα για την ESA» σημειώνει ο καθηγητής Φυσικής Διαστήματος. Πάντως, το σκάφος θα χρειασθεί να συνεχίσει τους περίπλοκους ελιγμούς και μετά τις 6 Αυγούστου, αυτή τη φορά γύρω από τον κομήτη για να «χαρτογραφήσει» την επιφάνειά του και έτσι να βοηθήσει τους υπεύθυνους της αποστολής να αποφασίσουν ποιο είναι το κατάλληλο σημείο για την προσεδάφιση του Philae. Η προσεδάφιση αναμένεται να γίνει τον Νοέμβριο, με το Philae να επιστρατεύει τότε δύο ειδικές «άγκυρες» για να στερεωθεί στον 67Ρ, αφού λόγω μικρού μεγέθους η βαρυτική έλξη του βράχου δεν είναι αρκετή για να το κρατήσει στην επιφάνεια. Αν και ο κομήτης αναμένεται να βοηθήσει να λυθούν αρκετά κοσμικά «αινίγματα», στη πορεία φρόντισε κι εκείνος να βάλει τα δικά του ερωτήματα. Οπως διαπιστώθηκε από φωτογραφίες που τράβηξε το Ροζέτα μέσα στον Ιούλιο, ο 67P/Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο φαίνεται να αποτελείται από δύο ξεχωριστά «εξογκώματα», τα οποία συνδέονται από ένα στενόμακρο τμήμα. Οι επιστήμονες υποθέτουν πως το σχήμα του μπορεί να οφείλεται στο γεγονός πως ο βράχος αποτελείται από δύο μικρότερους κομήτες, οι οποίοι συγκρούσθηκαν και έτσι συνενώθηκαν. Επίσης είναι πιθανό ο αρχικά ενιαίος και σφαιρικός κομήτης να μορφοποιήθηκε με αυτό τον τρόπο από την ανομοιογενή εξάτμιση υλικού του, στις αμέτρητες φορές που λόγω της τροχιάς του πέρασε κοντά από τον Ηλιο. Τι έδειξαν οι τρεις προηγούμενες αποστολές. Αν και το διαστημόπλοιο Rosetta είναι το τέταρτο κατά σειρά σκάφος που θα ερευνήσει επιτόπου έναν κομήτη, στις τρεις αποστολές που προηγήθηκαν τα διαστημόπλοια «επισκέφθηκαν» για πολύ σύντομο χρονικό διάστημα το ουράνιο σώμα που μελέτησαν. Η αρχή είχε γίνει πάλι από την Ευρώπη, με το μη επανδρωμένο σκάφος Giotto, το οποίο εξασφάλισε στους επιστήμονες τις πρώτες κοντινές εικόνες του κομήτη του Χάλεϊ. Τα μοναδικά στιγμιότυπα αποκάλυψαν πως ο συγκεκριμένος βράχος έχει μήκος 16 χιλιόμετρα και μακρόστενο σχήμα, ενώ κάθε φορά που περνά κοντά από τον Ηλιο εξατμίζονται από αυτόν υδρατμοί, μονοξείδιο του άνθρακα και οργανική ύλη. Τη σκυτάλη πήρε η ΝΑΣΑ και ο βολιστήρας Stardust, ο οποίος τον Ιανουάριο του 2004 προσέγγισε τον Comet Wild 2. Το σκάφος περιείχε μια συσκευή με ένα υλικό σε μορφή αφρού (αερογέλη), στο οποίο παγιδεύτηκαν μερικά σωματίδια από την ουρά του κομήτη. Το δείγμα επέστρεψε στη Γη το 2006 και, από την ανάλυσή του, βρέθηκαν ίχνη γλυκίνης, ενός αμινοξέος που χρησιμοποιούν οι ζωντανοί οργανισμοί για να συνθέσουν πρωτεΐνες. Η τρίτη και τελευταία αποστολή ανήκει κι αυτή στον αμερικανικό οργανισμό που ασχολείται με την εξερεύνηση του Διαστήματος (ΝΑΣΑ) με το Deep Impact, το οποίο εκτοξεύθηκε τον Ιανουάριο του 2005. Οταν έφτασε στον στόχο του, τον Tempel 1, εκτόξευσε εναντίον του ένα βλήμα βάρους 370 κιλών. Από τα θραύσματα που εκτινάχθηκαν από την πρόσκρουση, οι επιστήμονες βρήκαν πως η σκόνη του κομήτη είναι λεπτότερη απ’ ό,τι αναμενόταν, ενώ ανίχνευσαν αρωματικούς υδρογονάνθρακες και πάγο νερού. http://physicsgg.me/2014/08/02/%cf%86%cf%89%cf%84%ce%bf%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%af%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%ba%ce%bf%ce%bc%ce%ae%cf%84%ce%b7-67p-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%ce%b1%cf%80%cf%8c%cf%83%cf%84%ce%b1%cf%83%ce%b7-1000-%cf%87/

"Progress M-23M» Στις 1 Αυγ. στις 02:42 MSK σε μια προκαθορισμένη περιοχή του Ειρηνικού Ωκεανού επεσαν τα άκαυστα υπολείμματα του οχήματος (THC) "Progress M-23M». Σύμφωνα με το πρόγραμμα οπως προβλέποταν οι ειδικοί στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές του πλοίου Mission Control Center (MCC) FSUE TsNIIMash ανεστειλαν το συστημα πρόωσης, και στη συνέχεια άρχισε μια ελεγχόμενη μείωση του Progress M-23M από την τροχιά. Στον ISS τοTGC "Progress M-23M» ήταν 104 ημέρες. http://www.federalspace.ru/20811/ Ξεκινά η 40η συνέλευση της COSPAR Από τις 2 έως τις 10 Αυγούστου στη Μόσχα θα φιλοξενήσει την 40η Επιστημονική Συνέλευση COSPAR - ένα από τα μεγαλύτερα διεθνή συνέδρια στον τομέα της διαστημικής έρευνας. Η Συνέλευση ιδρύθηκε το 1958 μετά από την εκτόξευση του Sputnik και πραγματοποιείται κάθε δύο χρόνια. Φέτος θα παρουσιαστουν απο την Roscosmos 4 επιχειρήσεις: Ενιαία Επιχείρηση "Επιστημονική και σύνδεσης παραγωγής. Lavochkin ", FSUE" Κεντρικό Ερευνητικό Ινστιτούτο Machine Building ", JSC" Rocket and Space Corporation "Energia" SP Korolev »και FSUE" κράτος Έρευνας και Παραγωγής Space Center Khrunichev . " http://www.federalspace.ru/113/

Ρομπότ παραγωγής οξυγόνου στέλνουν στον Αρη. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα πληροφορίες για τον επόμενο ρομποτικό εξερευνητή που θα στείλει στον Αρη. Οπως συνέβη και τις προηγούμενες φορές έτσι και τώρα το νέο ρομπότ θα φέρει ακόμη πιο προηγμένο εξοπλισμό από εκείνα που βρίσκονται στον Κόκκινο Πλανήτη και θα μπορεί να εκτελέσει πιο σύνθετες αποστολές. Το Mars 2020 όπως λέει και το όνομα του θα ξεκινήσει το ταξίδι του για τον Αρη στις αρχές του 2020 και αναμένεται να φτάσει εκεί λίγους μήνες αργότερα. To ρομπότ θα διαθέτει νέα πιο προηγμένα συστήματα καταγραφής εικόνων, χαρτογράφησης και γεωλογικών ερευνών από όσα ρομπότ έχουν ταξιδέψει στον Αρη. Ομως εκείνο που κάνει το Mars 2020 να ξεχωρίζει από όλα τα υπόλοιπα ρομπότ εξερεύνησης που έχουν κατασκευαστεί μέχρι σήμερα είναι ένα σύστημα μετατροπής του διοξειδίου του άνθρακα σε οξυγόνο. Η ατμόσφαιρα του Αρη αποτελείται σε ποσοστό 95% από διοξείδιο του άνθρακα. Αν το συγκεκριμένο σύστημα του ρομπότ αποδειχθεί λειτουργικό θα ανοίξει ο δρόμος για την επίτευξη οργανωμένης και σε ευρεία κλίμακα παραγωγής οξυγόνου στον Αρη διευκολύνοντας την παρουσία του ανθρώπου εκεί. Η παραγωγή οξυγόνου όπως είναι ευνόητο θα είναι πολύτιμη για την όσο τον δυνατόν πιο ομαλή διαβίωση των ανθρώπων αρχικά σε βάσεις και αργότερα σε αποικίες στον Κόκκινο Πλανήτη. Επιπλέον το οξυγόνο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως καύσιμο διαστημικών σκαφών και έτσι οι αποστολές που θα ξεκινούν από τη Γη για τον Αρη δεν θα χρειάζεται να είναι φορτωμένα με καύσιμα και για την επιστροφή. Το κόστος του Mars 2020 αναμένεται να αγγίξει τα δύο δισ. δολάρια. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=620224

Xαρτογράφηση του Άρη. Τι υπάρχει στην επιφάνεια του πλανήτη Άρη; Τα τροχοφόρα ρομπότ που έχουν σταλεί στον Κόκκινο Πλανήτη συλλέγουν υλικό από την επιφάνειά του, προκειμένου να αναλυθεί και να διαπιστωθεί αν υπάρχουν σημάδια ζωής, που είτε υπήρξε στο παρελθόν ή μπορεί να υπάρξει στο μέλλον. Για να κατανοήσουν όμως πλήρως τα τοπία που υπάρχουν στον Άρη, οι επιστήμονες πρέπει να μπορέσουν να «κοιτάξουν» όλη την επιφάνεια του πλανήτη. Με άλλα λόγια χρειάζονται ένα παγκόσμιο γεωλογικό χάρτη, γράφει ο Joshua A. Krisch στους New York Times. Η τελευταία μεγάλη προσπάθεια χαρτογράφησης του Άρη είχε δημοσιευτεί το 1987. Από τότε τέσσερις επιπλέον δορυφόροι με ανώτερες ικανότητες απεικόνισης έχουν ταξιδέψει στην τροχιά του Άρη, συλλέγοντας δεδομένα και διαβιβάζοντας τα πορίσματά τους πίσω στη Γη. Επιστήμονες από το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ χρησιμοποίησαν αυτά τα δεδομένα για να δημιουργήσουν έναν επικαιροποιημένο χάρτη ολόκληρης της επιφάνειας του Άρη. Ο νέος αυτός χάρτης αποτυπώνει έναν αρχαίο βράχο –που χρονολογείται πολλά δισεκατομμύρια χρόνια πριν, τότε που οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούσαν στον Κόκκινο Πλανήτη πλησίαζαν αυτές της Γης- ο οποίος υπάρχει σε περισσότερες τοποθεσίες απ’ ό,τι πίστευαν οι επιστήμονες μέχρι τώρα. Επιπλέον, επειδή ο χάρτης επισημαίνει τη θέση παλαιότερων πετρωμάτων στον Άρη, θα μπορούσε να βοηθήσει τις μελλοντικές αποστολές να χαράξουν μια πορεία σε αυτές τις περιοχές. «Μας ενδιαφέρει πολύ το πρώτο μέρος της ιστορίας του Άρη, γιατί κατά τη διάρκεια εκείνου του διαστήματος θα μπορούσε να υπάρχει περισσότερο νερό, το οποίο αποτελεί μία από τις πιο βασικές πτυχές της προέλευσης της ζωής» ανέφερε ο επικεφαλής επιστήμονας του προγράμματος εξερεύνησης του Κόκκινου Πλανήτη στο εργαστήριο Jet Propulsion της Καλιφόρνια, David Beaty. Το πρόγραμμα, που χρηματοδοτείται από τη NASA, δεν ήταν απλά μια συλλογή φωτογραφιών που συλλέχθηκαν από δορυφόρους από την τροχιά του Άρη. Χρησιμοποιήθηκαν ακόμη δεδομένα από πρόσφατες έρευνες, όπως το Mars Global Surveyor που ξεκίνησε το 1996 και ήταν εφοδιασμένο με προηγμένης τεχνολογίας τοπογραφικά όργανα, που βοήθησαν τους χαρτογράφους να εντοπίσουν με μεγαλύτερη λεπτομέρεια χαρακτηριστικά τοπία του Άρη. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ακόμη ψηφιακή τεχνολογία χαρτογράφησης. Ο νέος χάρτης του πλανήτη Άρη είναι ήδη έτοιμος και σύμφωνα με τον Dr. Tanaka, ο οποίος συμμετείχε στην έρευνα που είχε γίνει το 1987, οι επιστήμονες σε όλον τον κόσμο μπορούν να τον χρησιμοποιήσουν για τις δικές τους έρευνες. «Τώρα γνωρίζουμε καλύτερα πού βρίσκονται τα παλιά πετρώματα και πού τα πιο νέα. Ο χάρτης είναι συγκλονιστικός. Αποτελεί πολύ σημαντική προσθήκη για την περαιτέρω εξερεύνηση του πλανήτη» κατέληξε ο Dr. Beaty. Οι μελλοντικές αποστολές στον Άρη πιθανότατα θα εστιάσουν στα παλαιότερα πετρώματα, επειδή αντιπροσωπεύουν ένα τεράστιο κεφάλαιο της ιστορίας του Άρη, όταν θα μπορούσε να υπάρχει ακόμη και νερό. Και αν κάποτε προκύψουν μερικά πιο φιλόδοξα σχέδια, όπως το να στείλουμε ανθρώπους στον Άρη, οι αστροναύτες θα θέλουν να γνωρίζουν πού υπάρχουν ασφαλείς και επιστημονικά σημαντικές περιοχές για να προσγειωθούν τα διαστημικά αεροσκάφη και να αρχίσουν την έρευνά τους. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CE%BD%CE%AD%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%AC-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%86%CE%AC%CE%BD%CE%B5%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7-%CE%AC%CF%81%CE%B7

Η αποκάλυψη του Αδη! Η Γη σχηματίστηκε πριν από περίπου 4.5 δισ. έτη. Τα αρχαιότερα γεωλογικά υλικά που έχουν στη διάθεση τους οι επιστήμονες έχουν ηλικία περίπου 4 δισ. έτη. Τα πρώτα 500 εκ. έτη της ζωής της Γης παραμένουν μυστήριο αν και θεωρείται δεδομένο ότι ο πλανήτης μας βρισκόταν σε μια φάση διαμόρφωσης ενώ παράλληλα δεχόταν ένα ανηλεή βομβαρδισμό μικρότερων και μεγαλύτερων διαστημικών αντικειμένων. Κομήτες, αστεροειδείς και θραύσματα από την διαδικασία σχηματισμού των υπολοίπων πλανητών του ηλιακού μας συστήματος έπεφταν με αμείωτο ρυθμό για διάστημα περίπου 800 εκ ετών πάνω στη Γη. Ηταν ένας σκοτεινός, κολασμένος κόσμος για αυτό και οι επιστήμονες τον έχουν ονομάσει Αδαίο μεγααιώνα. Μια νέα μελέτη επιχειρεί για πρώτη φορά να ρίξει φως στην «Εποχή του Άδη», όπως είναι επίσης γνωστή αυτή η πρώτη περίοδος ζωής του πλανήτη μας. Προηγούμενες μελέτες είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο βομβαρδισμός που υπέστη η Γη στην πρώτη περίοδο της ύπαρξης της πρώτον δεν είχε επηρεάσει σημαντικά τη μορφή και γεωλογία του πλανήτη και δεύτερον ότι εκείνη την περίοδο η Γη ήταν ένας μόνιμα πυρακτωμένος βράχος ανέτοιμος ακόμη να υποδεχτεί και να φιλοξενήσει τη ζωή. Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Σιμόνε Μάρτσι, πλανητικό επιστήμονα στο Ινστιτούτο Ερευνών Southwest στο Κολοράντο, ανέλυσε μεταλλικά στοιχεία που ήταν παγιδευμένα μέσα σε κρυστάλλους ζιρκόνιου. Ανάμεσα τους ήταν και σιδηρόφιλα, μια ομάδα στοιχείων που δεσμεύουν τον σίδηρο σε στερεή ή τηγμένη κατάσταση. Η ανάλυση αυτών των στοιχείων βοήθησε τους επιστήμονες να σχηματίσουν την πλέον ολοκληρωμένη εικόνα που έχουμε για τη Γη στη βρεφική της ηλικία. Η ανάλυση των στοιχείων αποκαλύπτει ότι η πτώση των διαστημικών αντικειμένων στον πλανήτη μας τον τραυμάτιζαν βαθιά. Όπως υποστηρίζουν οι ερευνητές ορισμένες από τις συγκρούσεις προκαλούσαν ρήγματα και καταστροφές σε βάθη ως και 100 χλμ από την επιφάνεια. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να λιώνουν ο εξωτερικός φλοιός αλλά και ο μανδύας της Γης. Αυτό σημαίνει ότι η επιφάνεια της Γης τα πρώτα 800 εκ. της ζωής της θαβόταν ξανά και ξανά κάτω από τεράστιες ποσότητες λιωμένων πετρωμάτων. Αυτό το γεγονός σύμφωνα με τους ερευνητές εξηγεί και τον λόγο για τον οποίο έχουν επιβιώσει ελάχιστα πετρώματα από εκείνη την περίοδο κάνοντας εξαιρετικά δύσκολη την ζωή των γεωλόγων. Ομως οι ερευνητές έκαναν μια ακόμη ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα διαπίστωση. Εκτιμούν ότι υπήρχε μεν συνεχής πτώση αντικειμένων αλλά τα πολύ μεγάλα που προκαλούσαν ευρείας έκτασης καταστροφή στον πλανήτη έπεφταν με απόσταση αρκετών εκατομμυρίων ετών. Σύμφωνα με τους ερευνητές είναι πολύ πιθανό σε αυτά τα κενά να δημιουργήθηκαν στον πλανήτη μας κάποια σημεία που έκανε την εμφάνιση του το νερό. «Δεν ήταν η απόλυτη κόλαση που πιστεύαμε μέχρι σήμερα αφού κατά διαστήματα ίσως υπήρχαν υδάτινες οάσεις που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν την παρουσία της ζωής» αναφέρει ο Μάρτσι. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=619880

Λύθηκε το μυστήριο γύρω από το σχήμα του φεγγαριού. Για μεγάλο χρονικό διάστημα οι επιστήμονες αναζητούσαν την αιτία για το ολίγον επίμηκες σχήμα της Σελήνης που όπως λένε πολλοί θυμίζει… λεμόνι. Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια Σάντα Κρουζ υποστηρίζουν ότι βρήκαν την απάντηση στο μυστήριο. Η Σελήνη σύμφωνα με τη κρατούσα θεωρία δημιουργήθηκε όταν ένα διαστημικό σώμα μεγέθους περίπου όσο ο πλανήτης Αρης έπεσε πάνω στη Γη πριν από περίπου τέσσερα δισ. έτη. Η κολοσσιαία σύγκρουση εκτόξευσε τεράστιες ποσότητες υλικών στο Διάστημα μέρος των οποίων τέθηκαν σε τροχιά γύρω από τη Γη και προοδευτικά συγκολλήθηκαν δημιουργώντας τον φυσικό μας δορυφόρο. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη όταν σχηματίστηκε η Σελήνη βρισκόταν πιο κοντά στη Γη από ότι σήμερα και έτσι ήταν πολύ πιο ευάλωτη στις βαρυτικές και παλιρροϊκές δυνάμεις του πλανήτη μας. Επιπλέον σύμφωνα με τη νέα μελέτη η Σελήνη αρχικά περιστρεφόταν γύρω από τον άξονα της ταχύτερα από ότι σήμερα. Ο συνδυασμός της ταχύτερης περιστροφής της και των ισχυρών παλιρροϊκών δυνάμεων που δεχόταν από τη Γη μετέβαλε το σχήμα της Σελήνης. Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=619931

«Οι καλύτεροι Eλληνες επιστήμονες έχουν εξοριστεί από την Ελλάδα» Ο ελληνισμός διαθέτει περίπου το 3% των επιστημόνων κορυφαίας εμβέλειας παγκοσμίως, αν και ο πληθυσμός της Ελλάδας ή των Ελλήνων διεθνώς αντιστοιχεί μόνο στο 0,15% ή 0,20% από τα 6,92 δισεκατομμύρια κατοίκους του πλανήτη. Κι όμως, παρά τη σημαντική παραγωγή Ελλήνων επιστημόνων, το 85% εκείνων με ισχυρή επιρροή δεν βρίσκεται στην Ελλάδα. Ειδικότερα, ο Ιωάννης Π. Α. Ιωαννίδης -τακτικός καθηγητής Πρόληψης Νοσημάτων, Παθολογίας, Ερευνας και Πολιτικής Υγείας, όπως και Στατιστικής στο Πανεπιστήμιο Stanford των ΗΠΑ- στο τελευταίο βιβλίο του «Παραλλαγή πάνω στην τέχνη της φυγής και ένα απονενοημένο Ριτσερκάρ» (Κέδρος 2014) περιλαμβάνει δεδομένα που περιγράφουν μία πραγματικότητα με δύο όψεις: Τιμά τους Eλληνες επιστήμονες και ερευνητές, αλλά αναδεικνύει και τα προβλήματα του ελληνικού κράτους και του συστήματος οργάνωσης των ελληνικών πανεπιστημίων. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον κ. Ιωαννίδη: • Για την καταγραφή των δεδομένων που παρουσιάζονται στο βιβλίο χρησιμοποιήθηκε η βάση Google Scholar που έχει το πλεονέκτημα να καλύπτει το ευρύτερο δυνατό φάσμα των επιστημών (θετικών, βιοϊατρικών, οικονομικών και κοινωνικών επιστημών, επιστημών πληροφορικής κ.λπ.) και αμβλύνει τις ανισότητες μεταξύ διαφορετικών πεδίων. Η διαδικασία αναζήτησης χρησιμοποίησε επίσης τις βάσεις Web of Science, Scopus και Microsoft Academic Search, ώστε να μεγιστοποιηθεί η πληρότητα της εντόπισης επιστημόνων υψηλής απήχησης. • Με βάση τις αναφορές που κάνουν άλλοι επιστήμονες στο έργο ενός τρίτου επιστήμονα, συνολικά 336 επιστήμονες με ελληνικά ονόματα περιλαμβάνονται στους πλέον κορυφαίους επιστήμονες, ως προς την επιρροή τους στη διεθνή βιβλιογραφία. Κριτήριο είναι ένας επιστήμονας να έχει πάνω από 10.000 αναφορές και τουλάχιστον μια δημοσίευση ή βιβλίο (ως πρώτος/τελευταίος/μόνος συγγραφέας), να έχει πάνω από 500 αναφορές ή 4.000 έως 10.000 αναφορές, αλλά τουλάχιστον μια δημοσίευση ή βιβλίο (ως πρώτος/τελευταίος/μόνος συγγραφέας) με πάνω από 1.000 αναφορές. Τα κριτήρια διασφαλίζουν τον μεγάλο συνολικό όγκο αναφορών, δίνοντας και έμφαση στο να υπάρχουν και συγκεκριμένες δημοσιεύσεις ή βιβλία εξαιρετικά υψηλής εμβέλειας. • Oμως το 85% από τους κορυφαίους 336 επιστήμονες με ελληνικά ονόματα βρίσκεται σήμερα στο εξωτερικό. Ακόμη και οι λίγοι που βρίσκονται στην Ελλάδα έχουν κάνει τις περισσότερες φορές το μεγαλύτερο μέρος του σημαντικού τους έργου εκτός Ελλάδας και πολλοί από αυτούς φεύγουν πάλι τα τελευταία χρόνια στο εξωτερικό. Ενδεικτικά, περίπου το 95% του δημοσιευμένου έργου των 336 έχει γίνει εκτός Ελλάδος. «Οι καλύτεροι Eλληνες επιστήμονες έχουν μαζικά εξοριστεί από την Ελλάδα. Μια φθίνουσα μειονότητα εξακολουθεί να ζει στην Ελλάδα, συχνά σε συνθήκες σκληρής εσωτερικής εξορίας. Η έλλειψη χρηματικών πόρων, υποδομών και υποστήριξης για την επιστήμη και την έρευνα είναι βέβαια πασιφανής, αλλά δεν είναι ο μόνος λόγος γι’ αυτήν τη φυγή του καλύτερου δυναμικού που διαθέτει η χώρα. Θεωρώ ότι ακόμη χειρότερος λόγος είναι η έλλειψη συλλογικού κοινωνικού οράματος για την ανάδειξη της αριστείας και η εκτεταμένη επικράτηση των μετρίων στον ακαδημαϊκό, πολιτικό, και ευρύτερο κοινωνικό βίο που οδηγεί σε απαξίωση και μιζέρια. Αν και οι 336 αυτοί επιστήμονες είναι παγκοσμίως γνωστοί και διάσημοι, στον ελλαδικό χώρο, οι περισσότεροι είναι άγνωστοι, ενώ ακούγονται και επικρατούν κατά κόρον τα ονόματα μόνο διαφόρων ασήμαντων, φιλόδοξων και πολιτικά/συνδικαλιστικά/παραθρησκευτικά/ποδοσφαιρικά κ.λπ. δικτυωμένων» δήλωσε στην «Κ» ο κ. Ιωαννίδης. Και πρόσθεσε: «Εξίσου ασήμαντοι σε παγκόσμιο επίπεδο είναι και οι περισσότεροι που δρουν στο εξωτερικό, αλλά αναγνωρίζονται κατά καιρούς ως διακεκριμένοι από ελλαδικούς θεσμούς. Το ελλαδικό σύστημα έχει κατασκευάσει μια ανυπόστατη τεχνητή πραγματικότητα ακόμη και για τους Eλληνες του εξωτερικού. Η δεξαμενή μετριοτήτων ανατροφοδοτεί εσαεί τη μετριότητα σε θέσεις ισχύος». http://www.kathimerini.gr/778443/article/epikairothta/ellada/oi-kalyteroi-ellhnes-episthmones-exoyn-e3oristei-apo-thn-ellada

Διάκριση Ελλήνων μαθητών στη Φυσική. Η αγάπη για τη Φυσική, η υποστήριξη καθηγητών και γονέων αλλά και η υπερεντατική προετοιμασία στο Εργαστήριo Φυσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπλισαν τους Ελληνες μαθητές που συμμετείχαν στην 45η Διεθνή Ολυμπιάδα Φυσικής (13-21 Ιουλίου) στην Αστανά του Καζαχστάν, ώστε τέσσερις από αυτούς να διακριθούν με εύφημη μνεία: η Ζωή Τσαγκαλίδου, μαθήτρια Β΄ Λυκείου από την Ξάνθη και οι μαθητές της Γ΄ Λυκείου, Ιωάννης Ασμάνης από τη Χίο, Γεώργιος Σμυρνής και Νίκη Πατρινοπούλου από την Αθήνα, ξεχώρισαν ανάμεσα σε 380 μαθητές από 85 χώρες. Μεγαλύτερη αξία αποκτούν οι διακρίσεις των παιδιών, αν ληφθούν υπόψη τα εξαιρετικά απαιτητικά θέματα και το υψηλό επίπεδο ανταγωνισμού. Η Ζωή, αν και μικρότερη, έδωσε εξετάσεις με τη Γ΄ Λυκείου: «Τελικά μου βγήκε σε καλό, παρόλο που δεν περίμενα να προχωρήσω τόσο πολύ!», δηλώνει χαρούμενη. Πόσο καλά προετοιμασμένη ήταν για την Ολυμπιάδα; «Κάποιοι καθηγητές με βοήθησαν - στο σχολείο δεν κάναμε τίποτε σχετικό. Βασίστηκα στην προετοιμασία της Αθήνας. Τότε είδα πρώτη φορά εργαστηριακό εξοπλισμό!». Στη βοήθεια του πατέρα της, φυσικού, στηρίχθηκε η Νίκη: «Ξεκινώντας από το γυμνάσιο, εκείνος με προετοίμασε – το σχολείο, μάλλον με αποθάρρυνε. Δεν θεωρούσαν τους διαγωνισμούς κάτι σημαντικό. Γενικά, το εκπαιδευτικό σύστημα δεν βοηθάει – μόνο αν ένας καθηγητής αγαπάει αυτό που κάνει, βλέπει ένα παιδί που έχει κάτι να δώσει, το προχωράει. Για την προετοιμασία της Ολυμπιάδας, αναγκαστήκαμε να βγάλουμε την ύλη στις πέντε ημέρες προετοιμασίας στο Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών, επειδή οι καθηγητές μας διδάσκουν εθελοντικά. Μεγαλύτερο πρόβλημα, το πειραματικό μέρος: στην Ελλάδα δεν γίνονται πειράματα στα σχολεία. Εγώ πρώτη φορά έκανα στην προετοιμασία». Επίπεδο ανταγωνισμού; «Με τα παιδιά από τις ασιατικές χώρες δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε». Τι σημαίνει για τα παιδιά η συμμετοχή αλλά και η διάκριση στην Ολυμπιάδα Φυσικής; Για τη Ζωή, «η ευκαιρία για αλληλεπίδραση με παιδιά από άλλες χώρες ήταν υπέροχη. Επιπλέον, αισθάνομαι πως δικαιώθηκαν οι προσπάθειές μου. Οσο για τη βράβευση; Την ήθελα πολύ για το βιογραφικό μου, επειδή θέλω να φύγω στο εξωτερικό». Ονειρα φυγής κάνει και η Νίκη: «Θέλω να ασχοληθώ με την έρευνα. Πρώτο πτυχίο στην Ελλάδα, δυστυχώς, μετά θα αναγκαστώ να φύγω έξω». Με αφορμή τις διακρίσεις των μαθητών, ο κ. Γεώργιος Θεοφ.Καλκάνης, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και αρχηγός της αποστολής, δηλώνει: «Οι Ελληνες μαθητές, που βραβεύονται με μετάλλια ή εύφημες μνείες στις Διεθνείς Ολυμπιάδες Φυσικής, φθάνουν στα όρια των δυνατοτήτων τους, δεδομένου ότι είναι ιδιαίτερα απαιτητικές τόσο όσον αφορά τα θεωρητικά θέματα όσο και -κυρίως- τις πειραματικές δεξιότητες. Ελπίζεται ότι ο πραγματικός πειραματισμός στα σχολεία της χώρας που έχει αρχίσει από το δημοτικό σχολείο, συνεχίζεται με Φυσική με πειράματα στο γυμνάσιο και ευνοείται με την Τράπεζα Θεμάτων στο λύκειο, θα δώσει την ευκαιρία στους Ελληνες μαθητές να διεκδικούν στο μέλλον όλο και υψηλότερες διακρίσεις στον διεθνή συναγωνισμό». Οι συμμετοχές Ελλήνων μαθητών στις Διεθνείς Ολυμπιάδες Φυσικής, όπως και οι Πανελλήνιοι Διαγωνισμοί Φυσικής, με τους οποίους επιλέγονται οι συμμετέχοντες στις Ολυμπιάδες, οργανώνονται από την Ενωση Ελλήνων Φυσικών με την επιστημονική/εκπαιδευτική ευθύνη του Εργαστηρίου Φυσικών Επιστημών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Αθηνών και υπό την αιγίδα του υπουργείου Παιδείας. Στην φωτογραφία από την προετοιμασία των Ελλήνων μαθητών Ι. Ασμάνη, Γ. Μενδρινού, Γ. Σμυρνή, Ζ. Τσανγκαλίδου και Ν. Πατρινοπούλου σε πειραματικές διατάξεις του Εργαστηρίου Φυσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών πριν από την αναχώρησή τους για τη συμμετοχή τους στην Ολυμπιάδα. http://www.kathimerini.gr/778169/article/epikairothta/ellada/diakrish-ellhnwn-ma8htwn-sth-fysikh

«Ζύγισαν» τον γαλαξία μας! Επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου πραγματοποίησαν την ακριβέστερη μέχρι σήμερα μέτρηση της μάζας του γαλαξία μας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που προέκυψαν ο γαλαξίας μας είναι ελαφρύτερος από όσο πιστεύαμε μέχρι σήμερα. Μέχρι σήμερα οι μετρήσεις της μάζας του γαλαξία μας υπολόγιζαν μόνο την ύλη που υπάρχει στις εσωτερικές περιοχές του. Σύμφωνα με αυτές τις μετρήσεις ο γαλαξίας μας έχει μάζα τρία τρις. φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ηλιου. Επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου προχώρησαν σε μια νέα μέτρηση της μάζας του γαλαξία μας συμπεριλαμβάνοντας αυτή τη φορά και την ύλη στις εξωτερικές περιοχές του. Τα αποτελέσματα προκαλούν έκπληξη αλλά και ενδιαφέρον αφού κάποιος θα περίμενε οι ερευνητές να ανακοινώσουν ένα γαλαξιακό βάρος ακόμη μεγαλύτερο από εκείνο που γνωρίζαμε. Σύμφωνα όμως με τη νέα μέτρηση ο γαλαξίας μας έχει μάζα μόλις 800 δις. φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ηλιου. Ενα ακόμη ενδιαφέρον δεδομένο που προέκυψε από τη νέα μέτρηση είναι ότι ο γειτονικός γαλαξίας της Ανδρομέδας αν και έχει παρόμοιο μέγεθος με το δικό μας γαλαξία έχει διπλάσια μάζα. Οι ερευνητές εκτιμούν τώρα ότι τα… περιττά κιλά της Ανδρομέδας είναι μεγάλες ποσότητες σκοτεινής ύλης, μιας αόρατης κοσμικής «ουσίας» η βαρύτητα της οποίας πιστεύεται ότι συγκρατεί τους γαλαξίες και τα αντικείμενα του Σύμπαντος στη θέση τους. Με βάση τη νέα μέτρηση η Ανδρομέδα και ο γαλαξίας μας είναι οι μεγαλύτεροι στη γαλαξιακή μας γειτονιά, το λεγόμενο «Τοπικό Σμήνος» που αποτελείται από τουλάχιστον 54 γαλαξίες. Η νέα μέτρηση είναι πιθανό να βοηθήσει τους ειδικούς στο να κατανοήσουν καλύτερα το πώς σχηματίζονται οι εξωτερικές περιοχές των γαλαξιών. Επίσης ίσως οι επιστήμονες μελετώντας τα νέα δεδομένα ανακαλύψουν καινούργια στοιχεία για την ύπαρξη της σκοτεινής ύλης. Η νέα μέτρηση δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Royal Astronomical Society». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=619608

Πλανητικός «πονοκέφαλος» για τους αστρονόμους. Το «οικοσύστημα» των πλανητών στο Σύμπαν έχει πολύ μεγαλύτερη... βιοποικιλότητα από όση πιστεύαμε, με αποτέλεσμα οι επιστήμονες να ομολογούν ότι πρέπει να αναθεωρήσουν τις καθιερωμένες θεωρίες και τα μοντέλα δημιουργίας πλανητών. Η ανακάλυψη πλανητών στον γαλαξία μας είναι πλέον μια σχεδόν καθημερινή υπόθεση. Ο στόλος των διαστημικών τηλεσκοπίων αλλά και τα ολοένα και πιο ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια εντοπίζουν συνέχεια νέους πλανήτες σε κοντινότερα και πιο μακρινά αστρικά συστήματα. Ορισμένοι από αυτούς τους πλανήτες όμως έχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Το μέγεθος, η θέση στην οποία βρίσκονται, η τροχιά τους γύρω από το μητρικό τους άστρο δεν συμβαδίζουν με τα καθιερωμένα και αποδεκτά μέχρι σήμερα από την επιστημονική κοινότητα πλανητικά μοντέλα. Οι αστρονόμοι και όλοι οι εμπλεκόμενοι στη διαστημική εξερεύνηση σηκώνουν τα χέρια ψηλά και αναφέρουν ότι, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν μπορούν να εξηγήσουν την ύπαρξη μιας σειράς πλανητών που έχουν ανακαλυφθεί τα τελευταία χρόνια. Οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι το δικό μας ηλιακό σύστημα αποτελεί ένα πρότυπο δημιουργίας πλανητών και ότι πάνω-κάτω τα πλανητικά συστήματα στο Σύμπαν έχουν παρόμοια μορφή. Εκτιμούσαν ότι σε σχετικά κοντινή απόσταση από το μητρικό άστρο ενός πλανητικού συστήματος σχηματίζονται κατά βάση μικρού μεγέθους βραχώδεις πλανήτες ενώ οι μεγαλύτερου μεγέθους πλανήτες αερίου σχηματίζονται σε πιο απομακρυσμένες περιοχές. Ομως καθημερινά ανακαλύπτονται πλανήτες που ανατρέπουν αυτές τις παραδοχές. Εχουν ανακαλυφθεί πλανήτες που κινούνται όχι απλά κοντά αλλά κυριολεκτικά σε απόσταση αναπνοής από το μητρικό τους άστρο. Πλανήτες που περιστρέφονται γύρω από το μητρικό τους άστρο σε λίγα 24ωρα (κάποιοι ακόμη και σε λίγες ώρες!) και διαθέτουν συνθήκες που είναι κάτι περισσότερο από... κολασμένες. Εχουν ανακαλυφθεί γιγάντιοι βραχώδεις πλανήτες, ο σχηματισμός των οποίων δεν μπορεί να εξηγηθεί από τα υπάρχοντα μοντέλα. Εχουν βρεθεί επίσης αρκετοί πλανήτες με μέγεθος δυο-τρεις φορές μεγαλύτερο από αυτό της Γης τους οποίους οι επιστήμονες έχουν βαφτίσει «Υπερ-Γαίες» Ο DENIS-P J082303.1-491201 b είναι ο μεγαλύτερος πλανήτης που έχει εντοπιστεί ως σήμερα. Είναι 28,5 φορές μεγαλύτερος από τον γίγαντα του ηλιακού μας συστήματος, τον Δία. Ο PSR B1257+12A είναι ο μικρότερος πλανήτης που έχει εντοπιστεί ως σήμερα. Εχει μέγεθος σχεδόν ίδιο με αυτό της Γης. Ο Kepler-70b είναι ο πλανήτης με τη μικρότερη τροχιά γύρω από το μητρικό του άστρο. Ολοκληρώνει μια περιστροφή σε μόλις 5,8 ώρες. Το σύστημα με τους περισσότερους πλανήτες είναι το HD 10180 που διαθέτει εννέα πλανήτες. Υπάρχουν πλανητικά συστήματα που διαθέτουν περισσότερα του ενός άστρα. Ο πλανήτης PH1b βρίσκεται σε ένα σύστημα τεσσάρων άστρων και είναι μέχρι στιγμής ο πλανήτης με τα περισσότερα άστρα. Είναι ορισμένοι επιστήμονες που υποστηρίζουν ότι κανονικά δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει την επιστημονική κοινότητα η ύπαρξη πολλών ειδών πλανητών στο Σύμπαν με βάση την... απλή αριθμητική. Στον γαλαξία μας που αποτελεί έναν μεσαίου μεγέθους Γαλαξία στο Σύμπαν υπολογίζεται ότι υπάρχουν 200-400 δισ. άστρα σε μεγάλο ποσοστό εκ των οποίων έχουν δημιουργηθεί μικρότερα και μεγαλύτερα πλανητικά συστήματα. Μόνο στον γαλαξία μας λοιπόν ο αριθμός των πλανητών μπορεί να πλησιάζει ή και να ξεπερνάει το ένα τρισεκατομμύριο! Με δεδομένο ότι στο Σύμπαν υπάρχουν μερικές εκατοντάδες δισ. γαλαξίες ο αριθμός των πλανητών που υπάρχουν σε αυτό είναι απλά... ανυπολόγιστος. Είναι λοιπόν, όπως λένε κάποιοι, πολύ λογικό να υπάρχουν πολλά και εντελώς διαφορετικά είδη πλανητών. Μάλιστα ένας εξ αυτών των επιστημόνων, ο Σον Ρέιμοντ, αστρονόμος του Εργαστηρίου Αστροφυσικής στο Μπορντό της Γαλλίας, πραγματοποίησε μελέτη σύμφωνα με την οποία είναι πιθανό να υπάρχει ένα πλανητικό σύστημα που να περιλαμβάνει 60 κατοικήσιμους πλανήτες παρόμοιους με τη Γη! Το μεγαλύτερο σε αριθμό πλανητών σύστημα που έχει εντοπισθεί μέχρι σήμερα έχει δημιουργηθεί γύρω από το άστρο HD 10180 που βρίσκεται σε απόσταση 127 ετών φωτός από τη Γη. Οι αστρονόμοι έχουν εντοπίσει την παρουσία εννέα πλανητών που κινούνται γύρω από το άστρο αυτό. Ομως κανένας από αυτούς τους πλανήτες δεν είναι κατοικήσιμος αφού κάποιοι βρίσκονται πολύ κοντά στο μητρικό τους άστρο με αποτέλεσμα να επικρατούν σε αυτούς συνθήκες απαγορευτικές για την παρουσία της ζωής ενώ άλλοι είναι γίγαντες αερίου. Ο Ρέιμοντ θέλησε να διερευνήσει αν και υπό ποιες προϋποθέσεις είναι πιθανό να υπάρχουν πλανητικά συστήματα με περισσότερους από έναν κατοικήσιμους πλανήτες. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ιδανικό για τη δημιουργία ενός κοσμικού περιβάλλοντος φιλικού στην παρουσία περισσότερων του ενός κατοικήσιμων πλανητών είναι ένα άστρο με μέγεθος 50% μικρότερο από αυτό του Ηλίου και θερμοκρασία ίση με τη μέγιστη θερμοκρασία που υπάρχει σε έναν ερυθρό νάνο. Σύμφωνα με τον Ρέιμοντ ένα τέτοιο άστρο μπορεί να δημιουργήσει μια ευρεία και πολύ μεγάλης διάρκειας ζωής κατοικήσιμη ζώνη. Μια ζώνη στην οποία θα μπορούσαν να συνυπάρχουν αρκετοί πλανήτες με συνθήκες ευνοϊκές για την παρουσία και ανάπτυξη της ζωής. Στην εξίσωση ο Ρέιμοντ πρόσθεσε και μια σειρά από άλλες παραμέτρους όπως το μέγεθος και τα χαρακτηριστικά των πλανητών αλλά και τις τροχιές τους. «Θέλουμε πλανήτες που να μην είναι πολύ μικροί ή πολύ μεγάλοι, όπως επίσης η θερμοκρασία να μην είναι ιδιαίτερα υψηλή ή ιδιαίτερα χαμηλή ώστε να υπάρχει νερό σε υγρή μορφή. Πλανήτες παρόμοιους με τη Γη, δηλαδή πλανήτες που διαθέτουν ατμόσφαιρα, ωκεανούς και ηπείρους. Μιλάμε για πλανήτες με μέγεθος από 50% μικρότερο ως διπλάσιο από αυτό της Γης που να διαθέτουν από 10% περισσότερο ως 10% λιγότερο νερό από αυτό που υπάρχει στην επιφάνεια της Γης» αναφέρει ο Ρέιμοντ. Από αυτή την εξίσωση προέκυψε ένας εντυπωσιακός κόσμος. Ενα δυαδικό σύστημα (δύο γειτονικά άστρα σε τροχιά το ένα γύρω από το άλλο) στο οποίο «στοιβάζονται» συνολικά 60 κατοικήσιμοι πλανήτες, 36 στο ένα άστρο και 24 στο άλλο. Σύμφωνα με τον Ρέιμοντ, θεωρητικώς τουλάχιστον, η ύπαρξη ενός τέτοιου συστήματος, το οποίο ο ίδιος χαρακτηρίζει «το απόλυτο ηλιακό σύστημα», είναι εφικτή. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=619458

«Ζορζ Λεμέτρ»: Ένα νέο ρομποτικό σκάφος στον ISS. Ένα ακόμη ρομποτικό μεταγωγικό σκάφος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), το «Ζορζ Λεμέτρ», που θα είναι όμως το τελευταίο της σειράς του, ετοιμάζεται να ταξιδέψει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) μεταφέροντας κάθε είδους προμήθειες και επιστημονικό εξοπλισμό για τους έξι αστροναύτες, που ζουν και εργάζονται σε αυτόν σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Το πέμπτο Αυτοματοποιημένο Όχημα Μεταφοράς (Automated Transfer Vehicle - ATV-5) της ESA έχει προγραμματιστεί για εκτόξευση στις 02:44 ώρα Ελλάδας την Τετάρτη 30 Ιουλίου, με ένα πύραυλο «Αριάν 5», από το διαστημικό κέντρο της Ευρώπης, στο Κουρού της Γαλλικής Γουϊάνας στη Νότια Αμερική. Έχουν προηγηθεί άλλα τέσσερα ATV: τα «Ιούλιος Βερν» (2008), «Γιοχάνες Κέπλερ» (2011), «Εντοάρντο Αμάλντι» (2012) και «Άλμπερτ Αϊνστάιν» (2013). Το μήκους δέκα μέτρων και βάρους 20 τόννων ATV-5, που έχει μέγεθος διώροφου λεωφορείου, θα παραδώσει στον Σταθμό ένα φορτίο 6,6 τόνων πειραμάτων, ανταλλακτικών, ρούχων, τροφίμων (μεταξύ των οποίων 50 κιλά καφέ), καυσίμων (τρεις τόνους), αέρα, οξυγόνου και νερού, σπάζοντας το ρεκόρ βαρύτερου διαστημικού σκάφους που εκτοξεύθηκε ποτέ με έναν πύραυλο Ariane. Από επιστημονική άποψη, το «αστέρι» του φορτίου είναι ο βάρους 400 κιλών ηλεκτρομαγνητικός ανυψωτής (Electromagnetic Levitator) της ESA, ο οποίος θα μελετήσει τα αιωρούμενα μέταλλα σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Στο φορτίο περιλαμβάνεται επίσης μια αντλία για να βοηθήσει την ανακύκλωση του νερού στο Σταθμό, ο οποίος δεν διαθέτει πλυντήριο ρούχων, έτσι τα φορτηγά σκάφη συχνά φέρνουν φρέσκες αλλαξιές ρούχων για τα πληρώματα. Αυτή τη φορά, το ATV-5 θα μεταφέρει τα υψηλής τεχνολογίας νέα φανελλάκια Spacetex της ESA, που υπόσχονται να μείνουν φρέσκα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ακόμη, στο σκάφος θα μεταφέρει το Haptics-1, ένα χειριστήριο (joystick) ευαίσθητο στην αφή, το οποίο θα διερευνήσει πώς οι άνθρωποι αισθάνονται την απτική ανάδραση στο διάστημα, προετοιμάζοντας έτσι τις μελλοντικές εξ αποστάσεως ρομποτικές επιχειρήσεις στο διάστημα. Το «Ζορζ Λεμέτρ» (που φέρει το όνομα του βέλγου ρωμαιοκαθολικού ιερέα και επιστήμονα, ο οποίος πρώτος πρότεινε στη διάρκεια του μεσοπολέμου την θεωρία της «Μεγάλης Έκρηξης» για τη δημιουργία του σύμπαντος) μεταφέρει και διάφορα πειράματα από τους ερευνητές - συνεργάτες του Σταθμού στην Ιαπωνία και στις ΗΠΑ, από μυς του ψαριού ζέβρα (Zebrafish) έως αναλυτές σώματος - κίνησης. Το ATV-5 θα παραδώσει επίσης στον ISS περισσότερο πόσιμο νερό από ποτέ (850 λίτρα), ενώ θα κάνει και την αναπλήρωση της αποθήκης τροφίμων των αστροναυτών. Το σκάφος θα μείνει συνδεδεμένο με το Σταθμό για περίπου έξι μήνες. Μεταξύ άλλων, θα «σπρώξει» με τις μηχανές του προς τα πάνω σε υψηλότερη τροχιά τον ISS, ο οποίος πέφτει προς τη Γη με ρυθμό περίπου 100 μέτρων τη μέρα λόγω της αντίστασης της ατμόσφαιρας, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο. Ο Σταθμός βρίσκεται σε ύψος περίπου 400 χιλιομέτρων και κινείται με ταχύτητα 28.800 χλμ. την ώρα. Όταν μετά από ένα εξάμηνο ολοκληρώσει την αποστολή του, το «Ζορζ Λεμέτρ», γεμάτο σκουπίδια και ανθρώπινα απόβλητα, θα πάρει τον δρόμο της επιστροφής και θα αυτοκαταστραφεί κατά την είσοδό του στην ατμόσφαιρα, κάπου πάνω από τον ακατοίκητο Νότιο Ειρηνικό Ωκεανό. Μετά την απόσυρση του στόλου των διαστημικών λεωφορείων των ΗΠΑ το 2011, τα ευρωπαϊκά σκάφη ATV ήσαν τα μεγαλύτερα μεταγωγικά που έφθαναν στον ISS. Τη δουλειά των μεταφορών πλέον θα κάνουν το ρωσικό «Progress» και τα σκάφη «Dragon» και «Cygnus» των αμερικανικών ιδιωτικών διαστημικών εταιρειών Space X και Orbital Sciences αντίστοιχα, οι οποίες έχουν συνάψει τη σχετική εμπορική συμφωνία με τη NASA. Η τελευταία, από την πλευρά της, ετοιμάζει το νέο επανδρωμένο σκάφος Orion, το οποίο θα ενσωματώσει στοιχεία από το ευρωπαϊκό ATV και προορίζεται για τη Σελήνη (και πέρα από αυτήν), με την πρώτη δοκιμαστική πτήση του να προγραμματίζεται για το 2017. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231337695 H NASA θα ψάξει για εξωγήινους... «Επιτέλους» Η NASA ανακοίνωσε ότι έχει ξεκινήσει τον σχεδιασμό ενός νέου διαστημικού τηλεσκοπίου. Πρόκειται για ένα πανίσχυρο τηλεσκόπιο οι δυνατότητες του οποίου θα είναι τέτοιες που θα μπορεί να εντοπίσει την παρουσία διαφόρων μορφών ζωής σε μακρινούς κόσμους. Το τηλεσκόπιο ονομάζεται Atlast (Advanced Telescope Large-Aperture Space Telescope) και επειδή τα αρχικά του είναι όμοια με την λέξη «επιτέλους» δόθηκε η ευκαιρία σε όλα τα ΜΜΕ να κάνουν διάφορα λογοπαίγνια με αυτό. Η NASA έσπευσε να διευκρινίσει ότι το νέο τηλεσκόπιο θα αποτελέσει τον διάδοχο του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb που σύμφωνα με τον προγραμματισμό θα τεθεί σε λειτουργία το 2018 και θα αποτελέσει τον διάδοχο του πατριάρχη των διαστημικών τηλεσκοπίων, του Hubble. Αυτό σημαίνει ότι το Atlast θα αρχίσει να εξερευνά το Σύμπαν αφού πρώτα θα έχει ολοκληρώσει την αποστολή του το James Webb, δηλαδή στα τέλη της δεκαετίας του 2020. Όπως ανακοίνωσε η NASA τα στελέχη της βρίσκονται ακόμη στην πρώτη φάση του εγχειρήματος και διερευνούν τις τεχνικές και οικονομικές παραμέτρους της κατασκευής του Atlast. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=619108

Νέο ρεκόρ κατέρριψε το Opportunity στον Άρη. “…Το διαστημικό όχημα Opportunity της NASA έχει διανύσει πλέον 40,25 χιλιόμετρα στην επιφάνεια του Άρη, σπάζοντας το ρεκόρ εξωγήινης οδήγησης, που από το 1973 κρατούσε το σοβιετικό «Lunokhod 2», το οποίο είχε διασχίσει περίπου 39 χιλιόμετρα στη Σελήνη. Κανένα άλλο όχημα, κατασκευασμένο από τον άνθρωπο, δεν έχει κάνει περισσότερα χιλιόμετρα οπουδήποτε εντός του ηλιακού μας συστήματος. Το διαστημικό ρόβερ Opportunity κινείται στην επιφάνεια του Άρη από τον Ιανουάριο του 2004 και τον Ιούλιο του 2014 ξεπέρασε τα 40 χιλιόμετρα διαδρομής «Το Opportunity έχει πλέον πάει μακρύτερα από οποιοδήποτε άλλο όχημα με τροχούς σε έναν άλλο κόσμο. Το γεγονός είναι αξιοσημείωτο, αν σκεφτεί κανείς ότι το Opportunity προοριζόταν να διανύσει γύρω στο ένα χιλιόμετρο και ποτέ δεν είχε σχεδιαστεί για μία τόσο μεγάλη απόσταση» δήλωσε ο Τζον Κάλας του Εργαστηρίου Αεριοπροώθησης (JPL) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας, ο οποίος είναι επικεφαλής της αποστολής του ρόβερ στον Άρη. Το «Lunokhod 2» της ΕΣΣΔ είχε φθάσει στη Σελήνη στις 15 Ιανουαρίου 1973 και παρέμεινε εν ενεργεία για σχεδόν πέντε μήνες. Ο υπολογισμός της απόστασης που είχε τότε διανύσει, έγινε με βάση εικόνες από τις κάμερες του σεληνιακού δορυφόρου Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) της NASA, που αποκαλύπτουν τις διαδρομές του από τα ορατά μέχρι σήμερα σημάδια που οι ρόδες του είχαν αφήσει στο έδαφος της Σελήνης. Μια ρωσική επιστημονική ομάδα, που είχε αναλύσει νωρίτερα τις ίδιες φωτογραφίες, είχε εκτιμήσει ότι το σοβιετικό ρόβερ είχε διανύσει 42 χιλιόμετρα. Ωστόσο, νεότερες εκτιμήσεις από τη NASA μείωσαν την απόσταση στα 39 χιλιόμετρα, αν και δεν είναι δεδομένο ότι οι Ρώσοι θα αποδεχτούν το νέο νούμερο. Πάντως οι αμερικανοί επιστήμονες φρόντισαν να δηλώσουν ότι οι αποστολές «Lunokhod» (η πρώτη το 1970), με τα εντυπωσιακά για την εποχή τους επιτεύγματα, άνοιξαν το δρόμο για τα μετέπειτα κατορθώματα των ρόβερ της NASA …” Στο διάγραμμα που ακολουθεί βλέπουμε συγκριτικά τις αποστάσεις που διάνυσαν όλα τα διαστημικά οχήματα που εξερεύνησαν (ή εξερευνούν ακόμα) τις επιφάνειες του Άρη και της Σελήνης. Από τα οχήματα αυτά εξακολουθούν να είναι ενεργά τα Opportunity και Curiosity της NASA και αποστάσεις που σημειώνονται διανύθηκαν μέχρι στις 28 Ιουλίου 2014. http://physicsgg.me/2014/07/29/%ce%bd%ce%ad%ce%bf-%cf%81%ce%b5%ce%ba%cf%8c%cf%81-%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%ad%cf%81%cf%81%ce%b9%cf%88%ce%b5-%cf%84%ce%bf-opportunity-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%ac%cf%81%ce%b7/

Πάνω από 100 τα «σιντριβάνια» του Εγκέλαδου. Το διαστημικό σκάφος Cassini από το 2004 εξερευνά το σύστημα του Κρόνου. Το 2005 το Cassini έφτασε στον Εγκέλαδο, ένα μικρό παγωμένο δορυφόρο του Κρόνου. Το Cassini ανακάλυψε ότι από το νότιο ημισφαίριο του δορυφόρου πίδακες υλικού ξεπηδούσαν με ορμή στο Διάστημα. Εκτοτε το Cassini συνέχισε να κάνει τακτικές επισκέψεις στον Εγκέλαδο αποκαλύπτοντας την παρουσία γκέιζερ που λειτουργούν με τρόπο παρόμοιο με τα γκέιζερ της Γης. Οι επιστήμονες της αποστολής του Cassini συγκέντρωσαν και ανέλυσαν όλα τα δεδομένα που έχει συλλέξει όλα αυτά τα χρόνια από τον Εγκέλαδο το Cassini. Εντόπισαν την ύπαρξη 101 γκέιζερ στο νότιο ημισφαίριο του δορυφόρου τα οποία και χαρτογράφησαν. Η νέα μελέτη εκτός των άλλων επιβεβαιώνει τις υποψίες των ειδικών ότι βαθιά στο υπέδαφος του Εγκέλαδου υπάρχει νερό σε υγρή μορφή και μάλιστα έχει δημιουργηθεί μια μεγάλη υπόγεια θάλασσα. Το νερό όπως φαίνεται έχει βρει κάποιο τρόπο να ανεβαίνει στην επιφάνεια και να εκτοξεύεται στο Διάστημα μέσα από τα γκέιζερ. Η παρουσία του νερού σε υγρή μορφή στον Εγκέλαδο έχει εξάψει το ενδιαφέρον των επιστημόνων για την πιθανότητα ύπαρξης ζωής εκεί. Για αυτό και έχει προταθεί η οργάνωση μιας νέας αποστολής στον Εγκέλαδο με στόχο την αναζήτηση ζωής. Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astronomical Journal». Στην φωτογραφία ο χάρτης των γκέιζερ του Εγκέλαδου. Οι επιστήμονες έχουν χωρίσει σε ζώνες το νότιο ημισφαίριο του δορυφόρου σε κάθε μια εκ των οποίων έχουν δώσει το όνομα μεγάλων πόλεων της Αιγύπτου και άλλων αραβικών χωρών. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=619313