Δροσος Γεωργιος

Αθήνα- Νέα Υόρκη σε μια ώρα υπόσχεται επαναστατικό υπερηχητικό επιβατηγό αεροσκάφος (βίντεο) Χρησιμοποιεί συνδυασμό νέας γενιάς κινητήρων. Το 2003 πραγματοποιήθηκε η τελευταία πτήση του Κονκόρντ, του πρώτου υπερηχητικού επιβατηγού αεροσκάφους που για περίπου 20 χρόνια πραγματοποιούσε υπερατλαντικές πτήσεις σε χρονικό διάστημα περίπου τριών ωρών. Έκτοτε εγκαταλείφθηκε η ιδέα της χρήσης υπερηχητικών επιβατηγών αεροσκαφών αλλά τα τελευταία χρόνια σειρά νέων τεχνολογιών που έκαναν την εμφάνιση τους επέτρεψαν σε διάφορες εταιρείες νεοφυείς και μη να παρουσιάσουν τις προτάσεις τους και τα σχέδια διαφόρων ειδών υπερηχητικών επιβατηγών αεροσκαφών. Η αμερικανική αεροδιαστημική εταιρεία του Τέξας Venus Aerospace παρουσίασε το Stargazer, ένα σκάφος που υπόσχεται υπερατλαντικές πτήσεις σε μόλις μία ώρα.Το Stargazer θα ταξιδεύει με ταχύτητα πέντε φορές μεγαλύτερη από αυτή του ήχου και θα πετάει ψηλότερα από άλλα αεροσκάφη. Η Venus Aerospace δημοσίευσε οπτικό υλικό του Stargazer αλλά δεν έχει δώσει πληροφορίες για το πόσο κοντά είναι στην κατασκευή του πρωτότυπου σκάφους. Η τεχνολογία Το Stargazer θα απογειώνεται χρησιμοποιώντας παραδοσιακούς κινητήρες τζετ αλλά μόλις φτάσει σε αρκετά μεγάλο υψόμετρο θα ενεργοποιείται ο κινητήρας VDR2 που σύμφωνα με την Venus Aerospace συνδυάζει την υψηλή ώθηση και την απόδοση του κινητήρα Rotating Detonation Rocket Engine (RDRE) που λειτουργεί με το φαινόμενο υπερηχητικής καύσης (πιο γνωστό με τον όρο «έκρηξη») και τον κινητήρα αεριωθούμενου αέρα Ramjet.Η Venus Aerospace αναφέρει ότι έχουν πραγματοποιηθεί πετυχημένες δοκιμές σε μικρού μεγέθους μοντέλα που φέρουν αυτές τις τεχνολογίες υψηλών ταχυτήτων οι οποίες μπορούν να ενσωματωθούν σύμφωνα με την εταιρεία και σε drones γεγονός που αν ισχύει θα φέρει όπως είναι ευνόητο μια νέα επανάσταση στη βιομηχανία αυτόνομων ιπτάμενων οχημάτων.Στην εκδήλωση Up Summit στο Bentonville του Αρκάνσας την περασμένη εβδομάδα, η Venus Aerospace παρουσίασε τον κινητήρα του Stargazer της στους ουρανούς. Ο Άντριου Ντάγκλεμπι, συνιδρυτής της Venus Aerospace, είπε ότι ο κινητήρας θα επιτρέψει μια «επανάσταση στις πτήσεις υψηλής ταχύτητας. Αυτός ο κινητήρας κάνει πραγματικότητα την υπερηχητική οικονομία». https://www.naftemporiki.gr/techscience/1790499/athina-nea-yorki-se-mia-ora-yposchetai-epanastatiko-yperichitiko-epivatigo-aeroskafos-vinteo/

Ντέμης Χασάμπης: Ποιος είναι ο επιστήμονας που μοιράζεται με 2 συναδέλφους του το Νόμπελ Χημείας. O Χασάμπης είχε ψηφισθεί ως ένας από τους 100 ανθρώπους με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο, στη σχετική λίστα του περιοδικού ΤΙΜΕ: Ο 46χρονος Ντέμης Χασάμπης που βραβεύθηκε σήμερα με το Νόμπελ Χημείας είναι Βρετανός ερευνητής τεχνητής νοημοσύνης, νευροεπιστήμονας, σχεδιαστής ηλεκτρονικών παιχνιδιών, επιχειρηματίας.Είναι ευρύτερα γνωστός ως ένας από τους ιδρυτές της εταιρείας DeepMind, η οποία μετέπειτα αγοράστηκε από την Google όπου πλέον ο Χασάμπης εργάζεται. Για το έργο του έχει τιμηθεί έως τώρα με πλήθος βραβεύσεων. Ο πατέρας του είναι κυπριακής καταγωγής, ενώ η μητέρα του κινεζικής καταγωγής με προέλευση από την Σιγκαπούρη.O Χασάμπης είχε περιληφθεί τον φετινό Σεπτέμβρio, ως ένας από τους 100 ανθρώπους με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο στα πεδία της Τεχνητής Νοημοσύνης, σε σχετική λίστα του περιοδικού ΤΙΜΕ.«Όταν ο Χασάμπης συνίδρυσε την DeepMind το 2010, είχε ένα 20ετές σχέδιο που θα κατέληγε τελικά στη δημιουργία της τεχνητής γενικής νοημοσύνης (AGI), ενός συστήματος AI που θα μπορεί πρακτικά να υλοποιήσει κάθε γνωσιακό έργο που μπορεί ένας άνθρωπος», σημείωνε το περιοδικό.«Πιστεύω ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα είναι η πιο ωφέλιμη τεχνολογία που δημιουργήθηκε ποτέ, αλλά μόνο εάν την εφαρμόσουμε με τον σωστό τρόπο και τη δημιουργήσουμε με τον σωστό τρόπο», ανέφερε στις δηλώσεις του που φιλοξένησε το TIME στο αφιέρωμα εκείνο.Εξηγώντας τον τρόπο που τα μελλοντικά συστήματα μπορούν να αλλάξουν τις ανθρώπινες σχέσεις, ο Χασάμπης έλεγε: «Νομίζω ότι θα συμβούν πράγματα που μάλλον δεν μπορούμε να φανταστούμε σήμερα. Ελπίζουμε ότι αυτό θα είναι καλό, αλλά πρέπει να το παρακολουθούμε και να συζητάμε, ως κοινωνία, πώς θέλουμε να εξελιχθεί. Έχει πραγματικά σημασία πώς θα αναπτύξουμε αυτά τα συστήματα και για ποιο σκοπό τα χρησιμοποιούμε». Σκάκι, Κέιμπριτζ και AI Ήδη από την παιδική του ηλικία ήταν δεινός σκακιστής και απέκτησε τον βαθμό του μαιτρ στην ηλικία των 13 ετών. Ολοκλήρωσε το σχολείο στην ηλικία των 16 ετών και σύντομα έπειτα εργάστηκε ως προγραμματιστής παιχνιδιών στην εταιρεία Bullfrog Productions.Σπούδασε computer science στο πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και για περίπου δέκα χρόνια συνέχισε να εργάζεται ως προγραμματιστής ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Το 2009 συνέχισε τις σπουδές του για να λάβει διδακτορικό δίπλωμα στο UCL με αντικείμενο την γνωσιακή νευροεπιστήμη, και θέμα έρευνας τους αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης που μπορεί να προκύψουν από τις διαδικασίες του ανθρώπινου εγκεφάλου. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1790883/ntemis-chasampis-poios-einai-o-epistimonas-poy-moirazetai-me-2-synadelfoys-toy-to-nompel-chimeias/

Τζέφρι Χίντον: Εγκατέλειψε την Φυσική στο πρώτο έτος, αλλά βραβεύθηκε με Νόμπελ Φυσικής. Εκτός από την φυσική στο Clifton College του Bristol, εγκατέλειψε επίσης τις σπουδές στην ιστορία τέχνης και την φιλοσοφία, για να καταλήξει στην πειραματική ψυχολογία. Συνέχισε τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου όπου εκπόνησε την διδακτορική του διατριβή στην τεχνητή νοημοσύνη. «Δεν είμαι φυσικός, αλλά τρέφω μεγάλο σεβασμό για τη φυσική», δήλωσε σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Independent, ο Geoffrey E. Hinton, που βραβεύθηκε με το Νόμπελ 2024 στην Φυσική. «Εγκατέλειψα τη φυσική μετά το πρώτο έτος στο πανεπιστήμιο γιατί με δυσκόλευαν τα περίπλοκα μαθηματικά. Έτσι, η βράβευση με Νόμπελ Φυσικής μου φάνηκε πολύ περίεργη, αλλά είμαι πολύ χαρούμενος που η επιτροπή Νόμπελ αναγνώρισε ότι έχει σημειωθεί τεράστια πρόοδος στον τομέα των τεχνητών νευρωνικών δικτύων».Ο John Hopfield, που θεωρείται ως ο «πατέρας» της Τεχνητής Νοημοσύνης έχοντας συνειδητοποιήσει ότι οι υπολογιστές μπορεί να γίνουν εξυπνότεροι από τον άνθρωπο, πριν από μερικούς μήνες παραιτήθηκε από την Goggle «για να μπορεί να μιλάει για τους κινδύνους από την Τεχνητή Νοημοσύνη χωρίς να πρέπει να σκεφτεται με ποιον τρόπο αυτό θα επηρεάσει την Google». Τα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης μπορεί να καταλήξουν εκτός ελέγχου Αμέσως μετά την ανακοίνωση των βραβείων από την σουηδική επιτροπή των βραβείων Νόμπελ στην απευθείας τηλεφωνική επικοινωνία με την επιτροπή, ο John Hopfield δήλωσε μεταξύ άλλων: «Βρίσκομαι σε ένα φτηνό ξενοδοχείο στην Καλιφόρνια, χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο και όχι πολύ καλή τηλεφωνική επικοινωνία. Σχεδίαζα να κάνω μια μαγνητική τομογραφία σήμερα, αλλά υποθέτω ότι θα πρέπει να την ακυρώσω. Δεν είχα ιδέα ότι είχα προταθεί για το Νόμπελ Φυσικής. Είμαι εμβρόντητος.(…) Σε ερώτηση σχετικά με τους κινδύνους από την Τεχνητή Νοημοσύνη, δήλωσε ότι τα πράγματα είναι μάλλον κάπως διαφορετικά σε σχέση με τους κινδύνους από την κλιματική αλλαγή. Με την κλιματική αλλαγή, γνωρίζουμε σε γενικές τι πρέπει να γίνει και πώς πρέπει να δράσουμε. Με την Τεχνητή Νοημοσύνη έχουμε να κάνουμε με κάτι όπου δεν μπορούμε να προβλέψουμε το τι πρόκειται να συμβεί και τι πρέπει να κάνουμε για να πάνε όλα καλά. Μπορεί να ξεφύγει από τον έλεγχο και να κυριαρχήσει. Είναι πολύ σημαντικό αυτή τη στιγμή οι άνθρωποι να σκεφτούν πώς θα διατηρήσουν τον έλεγχο. Πρέπει να καταβάλουμε μεγάλη ερευνητική προσπάθεια προς αυτη κατεύθυνση. Νομίζω ότι ένα πράγμα που μπορούν να κάνουν οι κυβερνήσεις είναι να αναγκάσουν τις μεγάλες εταιρείες, όπως για παράδειγμα η OpenAI, να δαπανήσουν πολύ περισσότερους από τους πόρους τους στην έρευνα για την ασφάλεια. Υπάρχει κάποια ομοιότητα με την επανάσταση της βιοτεχνολογίας και τους κινδύνους από την κλωνοποίηση. Δυστυχώς όμως, υπάρχουν πολλές περισσότερες πρακτικές εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης. Στην ερώτηση αν ανησυχεί για το γεγονός ότι ο κόσμος δεν σας παίρνει στα σοβαρά, απάντησε: «Λοιπόν, υπάρχει μια ολόκληρη σχολή γλωσσολογίας που προέρχεται από τον Chomsky που πιστεύει ότι είναι εντελώς ανόητο να λέμε ότι αυτά τα πράγματα (η ΤΝ) κατανοούν και ότι δεν επεξεργάζονται τη γλώσσα με τον ίδιο τρόπο όπως εμείς. Νομίζω ότι αυτό είναι λάθος. Νομίζω ότι είναι ξεκάθαρο πλέον πως τα νευρωνικά δίκτυα είναι πολύ καλύτερα στην επεξεργασία της γλώσσας από οτιδήποτε έχει παραχθεί ποτέ από τη σχολή γλωσσολογίας Τσόμσκι. Αλλά υπάρχει ακόμα πολλή συζήτηση σχετικά με αυτό, ιδιαίτερα μεταξύ των γλωσσολόγων.»Ο Hinton αρνήθηκε να λάβει χρηματοδότηση για την έρευνά του από τον αμερικανικό στρατό και μετακόμισε στον Καναδά για να συνεχίσει την έρευνά του. Τα τελευταία χρόνια, ο Geoffrey Hinton έχει εκφράσει ανησυχίες για τις επιπτώσεις των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης στην αγορά εργασίας. Το χρηματικό έπαθλο του βραβείου Νόμπελ, θα το δώσει σε φιλανθρωπικά ιδρύματα, όπως για παράδειγμα ένα γνωστό του ίδρυμα που παρέχει θέσεις εργασίας σε νέους ενήλικες με νευροδιαφορετικότητα. Οι δηλώσεις του John Hopfield, αμέσως μετά την ανακοίνωση των βραβείων: πηγή: https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2024/hinton/interview/ – https://www.independent.co.uk/news/science/nobel-prize-university-of-toronto-british-nobel-prize-in-physics-google-b2626208.html

Βραβείο Νόμπελ Χημείας 2024. Το βραβείο Νόμπελ 2024 στη Χημεία απονεμήθηκε κατά το ήμισυ στον David Baker «για τoν υπολογιστικό σχεδιασμό πρωτεϊνών» και το άλλο μισό από κοινού στους Δημοσθένη Χασάμπη και John M. Jumper «για την πρόβλεψη της πρωτεϊνικής δομής.» Οι Δημοσθένης Χασάμπης (Demis Hassabis) και John Jumper χρησιμοποίησαν με επιτυχία την τεχνητή νοημοσύνη για να προβλέψουν τη δομή σχεδόν όλων των γνωστών πρωτεϊνών. Ο David Baker κατόρθωσε να τιθασεύσει τα δομικά στοιχεία της ζωής και να δημιουργήσει εντελώς νέες πρωτεΐνες. Το Νόμπελ Χημείας 2024 αφορά τις πρωτεΐνες, τα έξυπνα χημικά εργαλεία της ζωής. Ο David Baker πέτυχε το σχεδόν αδύνατο κατόρθωμα να δημιουργήσει εντελώς νέα είδη πρωτεϊνών. Ο Demis Hassabis και ο John Jumper ανέπτυξαν ένα μοντέλο Τεχνητής Νοημοσύνης για να λύσουν ένα πρόβλημα 50 ετών: την πρόβλεψη των πολύπλοκων δομών των πρωτεϊνών.Οι πρωτεΐνες είναι μακρομόρια που προκύπτουν από την ένωση α-αμινοξέων. Τα α-αμινοξέα είναι οργανικές ενώσεις που διαθέτουν μία αμινομάδα (-ΝΗ2) και ένα καρβοξύλιο (-COOH) συνδεδεμένα στον ίδιο άνθρακα. Όλες οι πρωτεΐνες των οργανισμών σχηματίζονται από 20 αμινοξέα. Για να σχηματίσουν τις πρωτεΐνες, τα αμινοξέα συνδέονται με έναν ομοιοπολικό δεσμό που ονομάζεται πεπτιδικός δεσμός. Η περιγραφή των πρωτεϊνών γίνεται από τέσσερις δομές. Την πρωτοταγή δομή, που δεν είναι τίποτε άλλο παρά η αλληλουχία (η μονοδιάστατη δομή) των αμινοξέων στην αλυσίδα των πρωτεϊνών. Η δευτεροταγής δομή (α-έλικα ή β-πτυχωτή δομή) που περιγράφει τις διαμορφώσεις τμημάτων της αλυσίδας τους (ας την πούμε δισδιάστατη δομή). Η τριτοταγής δομή (τρισδιάστατη) χαρακτηρίζει τις αναδιπλώσεις της πεπτιδικής αλυσίδας στον χώρο. Και τέλος, η τεταρτοταγής δομή αναφέρεται σε πρωτεΐνες που αποτελούνται από δύο ή περισσότερες αλυσίδες και περιγράφει τον τρόπο που συν-πλέκονται μεταξύ τους.Η ποικιλομορφία της ζωής μαρτυρεί την εκπληκτική ικανότητα των πρωτεϊνών ως χημικών εργαλείων. Ελέγχουν και καθοδηγούν τις χημικές αντιδράσεις που αποτελούν τη βάση της ζωής. Οι πρωτεΐνες λειτουργούν επίσης ως δομικά στοιχεία διαφορετικών ιστών ορμόνες, αντισώματα κλπ.Μία από τις ανακαλύψεις που βραβεύθηκαν φέτος με το Νόμπελ Χημείας αφορά την κατασκευή εντυπωσιακών πρωτεϊνών. Η άλλη αφορά την εκπλήρωση ενός ονείρου 50 ετών: την πρόβλεψη των πρωτεϊνικών δομών από τις αλληλουχίες αμινοξέων τους. Και οι δύο αυτές ανακαλύψεις ανοίγουν τεράστιες δυνατότητες.Οι πρωτεΐνες αποτελούνται γενικά από 20 διαφορετικά αμινοξέα, τα οποία μπορούν να περιγραφούν ως δομικά στοιχεία της ζωής. Το 2003, ο David Baker κατάφερε να τα χρησιμοποιήσει για να σχεδιάσει μια νέα πρωτεΐνη που δεν έμοιαζε με καμία άλλη γνωστή πρωτεΐνη. Έκτοτε, η ερευνητική του ομάδα έχει δημιουργήσει μία σειρά πρωτεϊνών, συμπεριλαμβανομένων και των πρωτεϊνών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως φαρμακευτικά προϊόντα, εμβόλια, νανοϋλικά και μικροσκοπικοί αισθητήρες. Το επίτευγμα των Χασάμπη – Jumper αφορά την πρόβλεψη των πρωτεϊνικών δομών. Στις πρωτεΐνες, τα αμινοξέα συνδέονται μεταξύ τους σε μακριές αλυσίδες που διπλώνουν για να δημιουργήσουν δισδιάστατες και τρισδιάστατες δομές, το σχήμα των οποίων είναι καθοριστικό για την λειτουργία της πρωτεΐνης. Από τη δεκαετία του 1970, οι ερευνητές προσπάθησαν να προβλέψουν τις πρωτεϊνικές δομές από αλληλουχίες αμινοξέων, αλλά αυτό ήταν εμφανώς δύσκολο. Ωστόσο, πριν από τέσσερα χρόνια, υπήρξε μια εκπληκτική ανακάλυψη. To πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης AlphaFold v2 που προβλέπει την τρισδιάστατη δομή πρωτεϊνών με ατομική ακρίβεια. Ο κώδικας είναι διαθέσιμος για όποιον ενδιαφέρεται ΕΔΩ: https://github.com/deepmind/alphafold Το 2020 οι Demis Hassabis και John Jumper παρουσίασαν ένα μοντέλο Τεχνητής Νοημοσύνης που ονομάζεται AlphaFold2. Με τη βοήθειά του, μπόρεσαν να προβλέψουν τη δομή σχεδόν και των 200 εκατομμυρίων πρωτεϊνών που έχουν εντοπίσει οι ερευνητές. Από την ανακάλυψή τους, το AlphaFold2 έχει χρησιμοποιηθεί από περισσότερα από δύο εκατομμύρια άτομα από 190 χώρες. Μεταξύ μιας από τις πολυάριθμες επιστημονικές εφαρμογές, οι ερευνητές μπορούν τώρα να κατανοήσουν καλύτερα την αντοχή στα αντιβιοτικά και να δημιουργήσουν εικόνες ενζύμων που μπορούν να αποσυνθέσουν το πλαστικό.Η ζωή δεν θα μπορούσε να υπάρξει χωρίς τις πρωτεΐνες. Το ότι μπορούμε τώρα να προβλέψουμε τις πρωτεϊνικές δομές και να σχεδιάσουμε τις δικές μας πρωτεΐνες αποτελεί τέράστιο όφελος για την ανθρωπότητα. O Δημοσθένης (Ντέμης) Χασάμπης Στην Ελλάδα και την Κύπρο όλα τα φώτα θα πέσουν προφανώς στον ελληνοκυπριακής καταγωγής Ντέμη Χασάμπη, που μετά τον Χριστόφορο Πισσαρίδη, -το 2010 βραβεύθηκε με το Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών-, είναι ο δεύτερος ελληνοκύπριος που βραβεύεται με Νόμπελ. Σύμφωνα με την wikipedia, o Ντέμης Χασάμπης είναι Βρετανός ερευνητής τεχνητής νοημοσύνης, νευροεπιστήμονας, σχεδιαστής ηλεκτρονικών παιχνιδιών, επιχειρηματίας και κορυφαίος παίκτης του σκάκι και του γκο σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι ευρύτερα γνωστός ως ένας από τους ιδρυτές της εταιρείας DeepMind, η οποία μετέπειτα αγοράστηκε από την Google όπου πλέον ο Χασάμπης εργάζεται. Για το έργο του έχει τιμηθεί έως τώρα με πλήθος βραβεύσεων. Ο πατέρας του Χασάμπη είναι κυπριακής καταγωγής, ενώ η μητέρα του κινεζικής καταγωγής με προέλευση από την Σιγκαπούρη. Μεγάλωσε στην περιοχή του Ηστ Φίντσλεϋ στο βόρειο Λονδίνο. Ήδη από την παιδική ηλικία ήταν εξαιρετικός σκακιστής, και κατείχε τον βαθμό του μαιτρ στην ηλικία των 13 ετών με βαθμολογία 2300, και παράλληλα υπήρξε ο αρχηγός πολλών αποστολών της εθνικής παίδων Αγγλίας στο σκάκι. Ολοκλήρωσε το σχολείο στην ηλικία των 16 ετών, και σύντομα έπειτα εργάστηκε ως προγραμματιστής παιχνιδιών στην εταιρεία Bullfrog Productions, στα παιχνίδια Syndicate και Theme Park. Κατόπιν απέκτησε το πτυχίο του στην επιστήμη υπολογιστών από το πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ με διάκριση, και για την επόμενη δεκαετία συνέχισε να εργάζεται ως προγραμματιστής ηλεκτρονικών παιχνιδιών, αρχικά στην εταιρεία Lionhead Studios στο παιχνίδι Black & White, και από το 1998 και έπειτα στην εταιρεία Elixir Studios την οποία ίδρυσε ο ίδιος. Το 2009 συνέχισε τις σπουδές του για διδακτορικό δίπλωμα στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο Λονδίνου στην γνωσιακή νευροεπιστήμη, με θέμα έρευνας τους αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης που μπορεί να προκύψουν από τις διαδικασίες του ανθρώπινου εγκεφάλου. Μετά την απόκτηση του διδακτορικού του, συνέχισε την έρευνα σχετικά με την νευροεπιστήμη και τεχνητή νοημοσύνη ως επισκέπτης ακαδημαϊκός στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασσαχουσέτης και στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Μια από τις πλέον σημαντικές δημοσιεύσεις που έκανε κατά το διάστημα αυτό, ήταν η μελέτη στην οποία έδειξε πως οι ασθενείς με βλάβη στον ιππόκαμπο του εγκεφάλου, κάτι που προκαλεί αμνησία, δεν έχουν την δυνατότητα να φανταστούν τον εαυτό τους σε νέες εμπειρίες, κάτι που συνέδεσε την δημιουργική διαδικασία της φαντασίας με την αναδημιουργική διαδικασία της επαναφοράς της επεισοδιακής μνήμης. Βάσει της μελέτης αυτής, καθώς και της συνέχισης της σε σχέση με την λειτουργική απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού, ο Χασάμπης ανέπτυξε ένα νέο θεωρητικό μοντέλο της επεισοδιακής μνήμης ταυτοποιώντας την κατασκευή σκηνικών – παραγωγή και διατήρηση στην μνήμη μια σύνθετης και συμπαγούς κατάσταστης – ως κεντρική διαδικασία η οποία βρίσκεται πίσω και από την μνήμη και από την φαντασία. Το έργο του αυτό, έλαβε ευρεία κάλυψη από τα διεθνή ΜΜΕ και κατατάχθηκε ως μια από τις 10 πιο σημαντικές επιστημονικές ανακαλύψεις από το περιοδικό Science. Το 2010, ο Χασάμπης μαζί με τους Σέιν Λεγκ και τον Μουσταφά Σουλεϊμάν συνίδρυσε την εταιρεία DeepMind στο Λονδίνο. Το αντικείμενο της DeepMind ήταν η επίλυση της νοημοσύνης και κατόπιν η χρήση της νοημοσύνης για να επιλύσει ότιδηποτε άλλο. Για τον σκοπό αυτό, η εταιρεία χρησιμοποιεί γνώσεις από τα πεδία της νευροεπιστήμης και της μηχανικής μάθησης μαζί με τις τελευταίες εξελίξεις στην υπολογιστή ισχύ, για την κατασκευή εξαιρετικά ισχυρών αλγορίθμων γενικού σκοπού οι οποίοι θα οδηγήσουν στην δημιουργία τεχνητής γενικής νοημοσύνης. Ο Χασάμπης προβλέπει πως η τεχνητή νοημοσύνη θα είναι μια από τις πλέον ωφέλιμες τεχνολογίες που έχουν υπάρξει ποτέ για την ανθρωπότητα, ωστόσο παραμένουν σημαντικά ηθικά ζητήματα. διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ: https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/2024/press-release/ Παρακολουθείστε την ανακοίνωση του βραβείου Νόμπελ Χημείας 2024: Δείτε ΕΔΩ όλα τα βραβεία Νόμπελ Χημείας από το 1901 έως το 2023 https://www.nobelprize.org/prizes/lists/all-nobel-prizes-in-chemistry/all/

Roscosmos Σύμφωνα με τη NASA, η αποδέσμευση του διαστημικού σκάφους Crew Dragon με το πλήρωμα της αποστολής Crew-8, η οποία περιλαμβάνει τον κοσμοναύτη της Roscosmos Alexander Grebenkin, από τον ISS αναβλήθηκε για τις 13 Οκτωβρίου λόγω καιρικών συνθηκών - Ο τυφώνας Milton στις περιοχές κατάρρευσης στα ανοικτά της ακτής της Φλόριντα. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_574891

Εντυπωσιακές εικόνες της Γης από το σκάφος της ευρωπαϊκής αποστολής «Ήρα» που θα επισκεφτεί τον αστεροειδή που χτύπησε με καμικάζι η NASA (βίντεο) Η κάμερα του σκάφους κατέγραφε εικόνες λίγο μετά την εκτόξευση του. Εκτοξεύτηκε χθες Δευτέρα από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ στη Φλόριντα με πύραυλο της Space X, της διαστημικής εταιρείας του Έλον Μασκ, το σκάφος της αποστολής «Hera» που πήρε φυσικά το όνομα της από την Ήρα, τη σύζυγο του Δία και θεά του γάμου. Το σκάφος της αποστολής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) θα ταξιδέψει στο δυαδικό σύστημα αστεροειδών Δίδυμος-Δίμορφος για να μελετήσει τις επιπτώσεις που είχε η αποστολή DART της NASA στο σύστημα αυτό πριν από δύο χρόνια όταν πάνω ένα σκάφος έπεσε με ταχύτητα πάνω στο Δίμορφο με στόχο να μεταβάλει έστω και λίγο την τροχιακή του κίνηση. Το σκάφος της αποστολής Hera κατέγραψε εντυπωσιακές εικόνες της Γης καθώς απομακρυνόταν από αυτόν.Τον Σεπτέμβριο του 2022 το σκάφος της αποστολής DART λειτουργώντας σαν καμικάζι έπεσε με μεγάλη ταχύτητα πάνω στο Δίμορφο. Η NASA ήθελε να διαπιστώσει αν μπορεί με αυτόν τον τρόπο να μεταβληθεί η πορεία ενός διαστημικού βράχου που μπορεί να αποτελεί κίνδυνο για τη Γη, να μην χρειαστεί δηλαδή να υπάρξει καταστροφή του αστεροειδή με πυραύλους, λέιζερ ή κάποιο άλλο τρόπο. Οι ειδικοί λένε ότι διαλύοντας έναν αστεροειδή που πλησιάζει επικίνδυνα τον πλανήτη μας θα αποτρέψουμε μεν μια μεγάλη σύγκρουση αλλά θα προκαλέσουμε πολλές μικρότερου μεγέθους με ανυπολόγιστες και πάλι συνέπειες για την ανθρωπότητα.Το σκάφος καμικάζι ακολουθούσε ένα δεύτερο σκάφος που κατέγραψε εικόνες και συνέλεξε δεδομένα από την σύγκρουση η οποία αποδείχτηκε ότι μετέβαλε έστω και λίγο την τροχιακή κίνηση του Δίμορφου, άλλωστε ο στόχος ήταν να υπάρξει μια μικρή μετρήσιμη μεταβολή και όχι μια κανονική εκτροπή της πορείας του.Η αποστολή Hera θα κάνει μια πιο συνολική αποτίμηση των επιπτώσεων που είχε η σύγκρουση του σκάφους καμικάζι στο Δίμορφο και τον συνοδό αστεροειδή. Τα δεδομένα που θα συλλέξει η αποστολή Hera θα παράσχουν σημαντικές πληροφορίες για μελλοντικές αποστολές εκτροπής αστεροειδών και για τη διερεύνηση της γεωφυσικής των αστεροειδών, του σχηματισμού του ηλιακού συστήματος και των εξελικτικών διαδικασιών του. Στην φωτοιγραφία το σκάφος της αποστολής Hera και στο φόντο η Γη. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1789063/entyposiakes-eikones-tis-gis-apo-to-skafos-tis-eyropaikis-apostolis-ira-poy-paei-na-synantisei-ton-asteroeidi-poy-chtypise-me-kamikazi-i-nasa-vinteo/

Τζέφρι Χίντον: Έθεσε θεμέλια στην τεχνητή νοημοσύνη κέρδισε το φετινό Νόμπελ Φυσικής αλλά δηλώνει μετανιωμένος και φοβισμένος. Έκανε πρωτοποριακές έρευνες για τη μηχανική μάθηση και τα νευρωνικά δίκτυα. Το μεσημέρι της Τρίτης ανακοινώθηκε τα φετινό βραβείο Νόμπελ Φυσικής που απονεμήθηκε στον Τζον Χόπφιλντ του Πανεπιστημίου του Πρίνστον και τον Τζέφρι Χίντον του Πανεπιστημίου του Τορόντο που είναι από τους αποκαλούμενους «νονούς» της τεχνητής νοημοσύνης με τους δύο επιστήμονες να θεωρούνται θεμελιωτές στον τομέα της μηχανικής μάθησης και των νευρωνικών δικτύων.Η βράβευση του 76χρονου Τζέφρι Χίντον έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον όχι μόνο για το επιστημονικό του έργο αλλά και γιατί πέρυσι παραιτήθηκε από τη θέση αντιπροέδρου σε τμήμα μηχανικών της Google δηλώνοντας φοβισμένος από την εξέλιξη της τεχνολογίας που ο ίδιος συνέβαλε στη δημιουργία και ανάπτυξη της τις τελευταίες δεκαετίες.Οι έρευνες του Χίντον στον τομέα της άνοιξαν το δρόμο για τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης όπως το ChatGPT. O Χίντον παραιτούμενος από την Google δήλωσε μετανιωμένος για την δουλειά του στην τεχνητή νοημοσύνη όλα αυτά τα χρόνια υποστηρίζοντας ότι ορισμένοι από τους κινδύνους που διακρίνει στα περίφημα chatobots τεχνητής νοημοσύνης είναι «αρκετά τρομακτικοί»«Αυτή τη στιγμή τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης δεν είναι πιο έξυπνα από εμάς, όσο μπορώ να πω. Αλλά νομίζω ότι σύντομα μπορεί να γίνουν. Αυτή τη στιγμή, αυτό που βλέπουμε είναι συστήματα όπως το ChatGPT 4 να επισκιάζουν ένα άνθρωπο στο βαθμό των γενικών γνώσεων και τον επισκιάζουν κατά πολύ. Στην ικανότητα συλλογισμού τα συστήματα αυτά δεν είναι τόσο καλά ακόμη αλλά δεδομένου του ρυθμού προόδου, αναμένουμε ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν αρκετά γρήγορα. Επομένως, πρέπει να ανησυχούμε για αυτό» είχε αναφέρει όταν παραιτήθηκε ο ο Βρετανο-Καναδός γνωσιακός ψυχολόγος και επιστήμονας υπολογιστών.Σε συνέντευξη του στους New York Times o Χίντον είχε κάνει λόγο για κακόβουλους που θα μπορούσαν να προσπαθούσαν να χρησιμοποιήσουν την τεχνητή νοημοσύνη για να γίνουν «άσχημα πράγματα».Όταν του ζητήθηκε από το BBC να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με αυτό, απάντησε: «Αυτό είναι απλώς ένα είδος χειρότερου σεναρίου, ένα είδος εφιαλτικού σεναρίου. Μπορείτε να φανταστείτε, για παράδειγμα, κάποιος με κακές προθέσεις (όπως ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν) να αποφασίσει να δώσει στα ρομπότ τη δυνατότητα να δημιουργήσουν τους δικούς τους επιμέρους στόχους. Αυτό μπορεί τελικά να δημιουργήσει υποστόχους όπως το ρομπότ να σκεφτεί ότι ‘πρέπει να αποκτήσω περισσότερη δύναμη’. Έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το είδος της νοημοσύνης που αναπτύσσουμε είναι πολύ διαφορετικό από τη νοημοσύνη που έχουμε. Είμαστε βιολογικά συστήματα και αυτά είναι ψηφιακά συστήματα. Και η μεγάλη διαφορά είναι ότι με τα ψηφιακά συστήματα, έχετε πολλά αντίγραφα του ίδιου συνόλου βαρών, του ίδιου μοντέλου του κόσμου. Και όλα αυτά τα αντίγραφα μπορούν να μάθουν χωριστά, αλλά να μοιράζονται τη γνώση τους αμέσως. Έτσι είναι σαν να είχες 10.000 άτομα και όποτε ένα άτομο μάθαινε κάτι, όλοι το γνώριζαν αυτόματα. Και έτσι αυτά τα chatbots μπορούν να γνωρίζουν πολύ περισσότερα από οποιοδήποτε άτομο» ανέφερε ο Χίντον. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1789805/tzefri-chinton-ethese-themelia-stin-techniti-noimosyni-kerdise-to-fetino-nompel-fysikis-alla-dilonei-metaniomenos-kai-fovismenos/

Εκτοξεύτηκε το διαστημόπλοιο Ήρα που θα μελετήσει τον αστεροειδή Δίμορφο. Το διαστημικό σκάφος Hera, το οποίο θα μελετήσει τον αστεροειδή Δίμορφο, εκτοξεύτηκε χθες από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντας, με έναν πύραυλο Falcon 9 της εταιρείας SpaceX.Η αποστολή αυτή είναι προγραμματισμένο να φτάσει στα τέλη του 2026 κοντά στον αστεροειδή. Πριν από δύο χρόνια, ένα κρουστικό εκκρεμές της αμερικανικής διαστημικής εταιρείας NASA συγκρούστηκε σκόπιμα με τον Δίμορφο με στόχο να αλλάξει την πορεία του, στο πλαίσιο μιας πρωτοποριακής δοκιμής για την άμυνα της Γης απέναντι σε κινδύνους από το διάστημα.Η εκτόξευση έγινε στις 10.52, τοπική ώρα (17.52 ώρα Ελλάδας). Τις προηγούμενες ημέρες υπήρχε κάποια αβεβαιότητα καθώς η SpaceX έλαβε το πράσινο φως από τις αμερικανικές αρχές μόλις την Κυριακή, αφού ο πύραυλος Falcon 9 είχε παρουσιάσει κάποια δυσλειτουργία σε παλαιότερη πτήση του. Παράλληλα, οι μετεωρολογικές συνθήκες ήταν δύσκολες, δεδομένου ότι ο τυφώνας Μίλτων πλησιάζει στα παράλια της Φλόριντας. Ο τυφώνας, που σήμερα ενισχύθηκε και θεωρείται πλέον κατηγορίας 4 (στην πεντάβαθμη κλίμακα Σαφίρ-Σίμσον) ήταν η αφορμή για την καθυστέρηση άλλης μιας αποστολής, αυτής της Europa Clipper της NASA, η οποία θα μελετήσει ένα παγωμένο φεγγάρι του Δία με σκοπό να εξακριβώσει εάν ο υπόγειος ωκεανός του θα μπορούσε να φιλοξενήσει ζωή.Ο Δίμορφος, ένας μικρός αστεροειδής με διάμετρο μόλις 160 μέτρων, είναι στην πραγματικότητα ο δορυφόρος ενός μεγαλύτερου αστεροειδούς, του Δίδυμου. Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ – https://www.ertnews.gr/eidiseis/epistimi/ektokseytike-to-eyropaiko-diastimoploio-hera-pou-tha-meletisei-ton-asteroeidi-dimorfo/

Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2024. (νεώτερη ενημέρωση) Το βραβείο Νόμπελ 2024 στην Φυσική απονεμήθηκε στους John J. Hopfield (Princeton University, NJ, Η.Π.Α) και Geoffrey E. Hinton (University of Toronto, Canada) «για θεμελιώδεις ανακαλύψεις και εφευρέσεις που επιτρέπουν την μηχανική μάθηση με τεχνητά νευρωνικά δίκτυα» Το Νόμπελ Φυσικής 2024 μοιράζονται οι John Hopfield και Geoffrey Hinton για την ανάπτυξη μεθόδων και τεχνικών που έθεσαν τα θεμέλια στην επαναστατική εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης Εκπαίδευσαν τεχνητά νευρωνικά δίκτυα χρησιμοποιώντας τη φυσική Οι δύο βραβευθέντες με Νόμπελ Φυσικής χρησιμοποίησαν εργαλεία από τη φυσική για να αναπτύξουν μεθόδους που αποτελούν το θεμέλιο της σημερινής πανίσχυρης μηχανικής μάθησης. Ο John Hopfield δημιούργησε μια μνήμη συσχέτισης που μπορεί να αποθηκεύσει και να ανασυνθέσει εικόνες και άλλους τύπους μοτίβων σε δεδομένα. Ο Geoffrey Hinton επινόησε μια μέθοδο που μπορεί αυτόνομα να βρει ιδιότητες σε δεδομένα και έτσι να εκτελέσει εργασίες όπως ο εντοπισμός συγκεκριμένων στοιχείων σε εικόνες.Όταν μιλάμε για τεχνητή νοημοσύνη, εννοούμε συχνά τη μηχανική μάθηση χρησιμοποιώντας τεχνητά νευρωνικά δίκτυα. Αυτή η τεχνολογία ήταν αρχικά εμπνευσμένη από τη δομή του εγκεφάλου. Σε ένα τεχνητό νευρωνικό δίκτυο, οι νευρώνες του εγκεφάλου αντιπροσωπεύονται από κόμβους που έχουν διαφορετικές τιμές. Αυτοί οι κόμβοι επηρεάζουν ο ένας τον άλλον μέσω συνδέσεων που μπορούν να παρομοιαστούν με συνάψεις και οι οποίες μπορούν να γίνουν ισχυρότερες ή πιο αδύναμες. Το δίκτυο εκπαιδεύεται, για παράδειγμα, να αναπτύσσει ισχυρότερες συνδέσεις μεταξύ κόμβων ταυτόχρονα με τις υψηλές τιμές. Οι Hopfield και Hinton έχουν πραγματοποιήσει σημαντική έρευνα με τεχνητά νευρωνικά δίκτυα από τη δεκαετία του 1980 και μετά.Ο John Hopfield εφηύρε ένα δίκτυο που χρησιμοποιεί μια μέθοδο αποθήκευσης και αναδημιουργίας μοτίβων. Μπορούμε να φανταστούμε τους κόμβους ως pixel. Το δίκτυο Hopfield χρησιμοποιεί τη φυσική που περιγράφει τα χαρακτηριστικά ενός υλικού που οφείλονται στα σπιν των ατόμων του – μια ιδιότητα που κάνει κάθε άτομο να συμπεριφέρεται σαν ένας μικροσκοπικός μαγνήτης. Το δίκτυο στο σύνολό του περιγράφεται με τρόπο ισοδύναμο με την ενέργεια του φυσικού συστήματος σπιν και εκπαιδεύεται με την εύρεση τιμών για τις συνδέσεις μεταξύ των κόμβων, έτσι ώστε οι αποθηκευμένες εικόνες να έχουν χαμηλή ενέργεια. Όταν το δίκτυο Hopfield τροφοδοτείται με μια παραμορφωμένη ή ημιτελή εικόνα, λειτουργεί μεθοδικά μέσω των κόμβων και ενημερώνει τις τιμές τους έτσι ώστε η ενέργεια του δικτύου να πέφτει. Το δίκτυο έτσι λειτουργεί σταδιακά για να βρει την αποθηκευμένη εικόνα που μοιάζει περισσότερο με την ατελή με την οποία τροφοδοτήθηκε.Ο Geoffrey Hinton χρησιμοποίησε το δίκτυο Hopfield ως τη βάση για ένα νέο δίκτυο που χρησιμοποιεί μια διαφορετική μέθοδο: την μηχανή Boltzmann. Αυτή μπορεί να μάθει να αναγνωρίζει χαρακτηριστικά στοιχεία σε έναν δεδομένο τύπο δεδομένων. Ο Hinton χρησιμοποίησε εργαλεία από τη στατιστική φυσική και την επιστήμη των συστημάτων. Η μηχανή εκπαιδεύεται τροφοδοτώντας την παραδείγματα που είναι πολύ πιθανό να προκύψουν κατά την διάρκεια της λειτουργίας της. Η μηχανή Boltzmann μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ταξινόμηση εικόνων ή την δημιουργία νέων παραδειγμάτων μοτίβων στο οποίο εκπαιδεύτηκε. Ο Hinton με τον τρόπο αυτό συνέβαλλε στην έναρξη της τωρινής εκρηκτικής ανάπτυξης της μηχανικής μάθησης.Επειδή οι ΦΥΣΙΚΟΙ, με τα εργαλεία που τους προσφέρει η ΦΥΣΙΚΗ, έχουν συμβάλλει ΚΑΙ στην ανάπτυξη της μηχανικής μάθησης, έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς η Φυσική, ως ερευνητικός τομέας, επωφελείται επίσης από τα τεχνητά νευρωνικά δίκτυα. Η μηχανική μάθηση χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια σε τομείς που ίσως γνωρίζουμε από προηγούμενα βραβεία Νόμπελ Φυσικής. Αυτά περιλαμβάνουν την χρήση της μηχανικής μάθησης για την εξέταση και επεξεργασία των τεράστιων ποσοτήτων δεδομένων που ήταν απαραίτητα για την ανακάλυψη του σωματιδίου Higgs. Άλλες εφαρμογές περιλαμβάνουν τη μείωση του θορύβου στις μετρήσεις της βαρυτικών κυμάτων που προκαλούν οι συγχωνεύσεις μαύρων τρυπών ή στην αναζήτηση εξωπλανητών.Τα τελευταία χρόνια, αυτή η τεχνολογία χρησιμοποιείται επίσης για τον υπολογισμό και την πρόβλεψη των ιδιοτήτων των μορίων και των υλικών – όπως ο υπολογισμός της δομής των πρωτεϊνικών μορίων, που καθορίζει την λειτουργία τους ή στο να βρεθούν ποιές νέες μορφές ενός υλικού μπορούν να έχουν τις βέλτιστες ιδιότητες στην χρήση τους για πιο αποδοτικά ηλιακά πάνελ. διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ: https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2024/press-release/ Παρακολουθείστε την ανακοίνωση του βραβείου Νόμπελ Φυσικής 2024 Δείτε ΕΔΩ όλα τα βραβεία Νόμπελ Φυσικής από το 1901 έως το 2023. https://www.nobelprize.org/prizes/lists/all-nobel-prizes-in-physics/all/

Roscosmos Πισω Πλευρά της Σελήνης. Σήμερα συμπληρώνονται 65 χρόνια από τις πρώτες φωτογραφίες της μακρινής πλευράς της Σελήνης στην ανθρώπινη ιστορία. Στις 7 Οκτωβρίου 1959, ο σοβιετικός διαπλανητικός σταθμός Luna-3 για πρώτη φορά στην ιστορία έδειξε στους ανθρώπους εκείνη την πλευρά της Σελήνης που δεν είναι ορατή από τη Γη - παρέμεινε αόρατη για την ανθρωπότητα έως ότου εμφανίστηκαν αυτόματοι διαπλανητικοί σταθμοί που μπορούσαν να φτάσουν στη Σελήνη και πετάξει γύρω του. Ο πρώτος από αυτούς τους σταθμούς ήταν ο Σοβιετικός Luna-3 - μόλις δύο χρόνια μετά την εκτόξευση του πρώτου, επίσης σοβιετικού, τεχνητού δορυφόρου της Γης σηματοδότησε την αρχή της διαστημικής εποχής. Η μακρινή πλευρά της Σελήνης φωτογραφήθηκε από τον σταθμό από τον εξοπλισμό Yenisei, που δημιουργήθηκε στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Τηλεόρασης του Λένινγκραντ. Στη φωτογραφία: μια φωτογραφία της μακρινής πλευράς της Σελήνης (1,2). ένα σχέδιο που δείχνει τη θέση του αυτόματου διαπλανητικού σταθμού "Luna-3" στο διάστημα όταν φωτογραφήθηκε (βέλη στα δεξιά - την κατεύθυνση των ακτίνων του Ήλιου)(3). διάταξη του Luna-3 (4). Σας ευχαριστούμε για το υλικό που παρείχατε Ρωσικό Κρατικό Αρχείο Επιστημονικής και Τεχνικής Τεκμηρίωσης. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_574852

Το James Webb ρίχνει φως για πρώτη φορά στους κενταύρους του ηλιακού μας συστήματος (βίντεο) Το διαστημικό τηλεσκόπιο συνέλεξε λεπτομερή στοιχεία για αυτή την οικογένεια διαστημικών βράχων. Κένταυροι ονομάζονται τα ασταθή, κατά την τροχιά τους, ουράνια σώματα, ενώ κατά τον γενικό ορισμό κένταυροι είναι τα ουράνια σώματα τα οποία περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο, με τροχιές μεταξύ του Δία και του Ποσειδώνα. Πήραν το όνομά τους από τους κενταύρους της ελληνικής μυθολογίας γιατί συμπεριφέρονται σαν να είναι κατά το ήμισυ αστεροειδείς και κατά το άλλο μισό κομήτες. Οι τροχιές τους είναι ασταθείς εξαιτίας των εξωτερικών πλανητών και γι’ αυτό πιστεύεται ότι προέρχονται από την Ζώνη του Κάιπερ και ότι μοιάζουν με τους κομήτες.Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb έστρεψε τα πανίσχυρα και υψηλής ευαισθησίας όργανα του στον κένταυρο 29P/Schwassmann-Wachmann 1 καταγράφοντας για πρώτη φορά με τόσες λεπτομέρειες στοιχεία για αυτά τα διαστημικά σώματα. Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Nature» η ερευνητική ομάδα που επεξεργάστηκε τα δεδομένα αναφέρει ότι ο 29P είναι ένα από τα πιο ενεργά γεωλογικά αντικείμενα στο ηλιακό μας σύστημα. Το James Webb αποκάλυψε ότι ο 29P κάθε έξι με οκτώ εβδομάδες απελευθερώνει ύλη στο Διάστημα.Το James Webb εντόπισε έναν πίδακα μονοξειδίου του άνθρακα και πίδακες αερίου διοξειδίου του άνθρακα, που δίνουν νέες ενδείξεις για τη φύση του πυρήνα του Κενταύρου. Δεν εντοπίστηκε καμία ένδειξη υδρατμών στο περιβάλλον του 29P κάτι που θα μπορούσε να σχετίζεται με τις εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες που υπάρχουν σε αυτό το διαστημικό σώμα. Το μοντέλο Με βάση τα δεδομένα που συγκέντρωσε το James Webb, οι ερευνητές δημιούργησαν ένα τρισδιάστατο μοντέλο των πιδάκων για να κατανοήσουν τον προσανατολισμό και την προέλευσή τους. Διαπίστωσαν ότι οι πίδακες εκπέμπονται από διαφορετικές περιοχές στον πυρήνα του Κένταυρου παρόλο που το James Webb δεν κατάφερε να συλλέξει πιο λεπτομερή στοιχεία για τον πυρήνα. «Οι Κένταυροι μπορούν να θεωρηθούν ως μερικά από τα υπολείμματα του σχηματισμού του πλανητικού μας συστήματος. Επειδή τα υλικά του 29P βρίσκονται σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες διατηρούν πληροφορίες για πτητικές ουσίες που υπήρχαν στα πρώτα στάδια υπαρξης του ηλιακού μας συστήματος. Το James Webb άνοιξε πραγματικά την πόρτα για να παρατηρήσουμε ένα κένταυρο σε μια ανάλυση και ευαισθησία που ήταν εντυπωσιακή για εμάς. Όταν είδαμε τα δεδομένα για πρώτη φορά, ήμασταν ενθουσιασμένοι. Δεν είχαμε ξαναδεί κάτι τέτοιο» αναφέρει η Δρ. Σάρα Φάγκι, ερευνήτρια στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Γκόνταρντ της NASA, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.Το γεγονός ότι το 29P έχει τόσο δραματικές διαφορές στην αφθονία του μονοξειδίου του άνθρακα και του διοξειδίου του άνθρακα σε όλη την επιφάνειά του υποδηλώνει ότι το 29P μπορεί να αποτελείται από πολλά κομμάτια. Ίσως δύο διαφορετικά σώματα να ενώθηκαν και να φτιάξουν αυτόν τον κένταυρο ο οποίος είναι ένα μείγμα μεταξύ πολύ διαφορετικών σωμάτων που πέρασαν ξεχωριστά μονοπάτια σχηματισμού» δήλωσε ο Δρ. Τζερόνιμο Βιλανόβα, ερευνητής στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Γκόνταρντ της NASA. Καλλιτεχνική απεικόνιση του κενταύρου 29P. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1788199/to-james-webb-richnei-fos-gia-proti-fora-stoys-kentayroys-toy-iliakoy-mas-systimatos/

Δείτε ζωντανά την εκτόξευση της ευρωπαϊκής αποστολής «Ήρα» Θα μελετήσει τι συνέβη στον αστεροειδή που έπεσε πάνω του το σκάφος καμικάζι της NASA Αν όλα πάνε σύμφωνα με τον προγραμματισμό στις πέντε παραδέκα το απόγευμα σήμερα Δευτέρα 7 Οκτωβρίου θα εκτοξευτεί από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ στη Φλόριντα με πύραυλο της Space X, της διαστημικής εταιρείας του Έλον Μασκ, το σκάφος της αποστολής «Hera» που πήρε φυσικά το όνομα της από την Ήρα, τη σύζυγο του Δία και θεά του γάμου. Την εκτόξευση θα μεταδώσει εδώ ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA).Το σκάφος της αποστολής θα ταξιδέψει στο δυαδικό σύστημα αστεροειδών Δίδυμος-Δίμορφος για να μελετήσει τις επιπτώσεις που είχε η αποστολή DART της NASA στο σύστημα αυτό πριν από δύο χρόνια. Τον Σεπτέμβριο του 2022 το σκάφος της αποστολής DART λειτουργώντας σαν καμικάζι έπεσε με μεγάλη ταχύτητα πάνω στο Δίμορφο με στόχο να μεταβάλει έστω και λίγο την τροχιακή του κίνηση. Η NASA ήθελε να διαπιστώσει αν μπορεί με αυτόν τον τρόπο να μεταβληθεί η πορεία ενός διαστημικού βράχου που μπορεί να αποτελεί κίνδυνο για τη Γη, να μην χρειαστεί δηλαδή να υπάρξει καταστροφή του αστεροειδή με πυραύλους, λέιζερ ή κάποιο άλλο τρόπο. Οι ειδικοί λένε ότι διαλύοντας έναν αστεροειδή που πλησιάζει επικίνδυνα τον πλανήτη μας θα αποτρέψουμε μεν μια μεγάλη σύγκρουση αλλά θα προκαλέσουμε πολλές μικρότερου μεγέθους με ανυπολόγιστες και πάλι συνέπειες για την ανθρωπότητα.Το σκάφος καμικάζι ακολουθούσε ένα δεύτερο σκάφος που κατέγραψε εικόνες και συνέλεξε δεδομένα από την σύγκρουση η οποία αποδείχτηκε ότι μετέβαλε έστω και λίγο την τροχιακή κίνηση του Δίμορφου, άλλωστε ο στόχος ήταν να υπάρξει μια μικρή μετρήσιμη μεταβολή και όχι μια κανονική εκτροπή της πορείας του.Η αποστολή Hera θα κάνει μια πιο συνολική αποτίμηση των επιπτώσεων που είχε η σύγκρουση του σκάφους καμικάζι στο Δίμορφο και τον συνοδό αστεροειδή.Τα δεδομένα που θα συλλέξει η αποστολή Hera θα παράσχουν σημαντικές πληροφορίες για μελλοντικές αποστολές εκτροπής αστεροειδών και για τη διερεύνηση της γεωφυσικής των αστεροειδών, του σχηματισμού του ηλιακού συστήματος και των εξελικτικών διαδικασιών του. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1787938/deite-zontana-tin-ektoxeysi-tis-eyropaikis-apostolis-ira/

Ένας νέος τύπος μορίου RΝΑ βραβεύεται με Νόμπελ. Το βραβείο Νόμπελ 2024 στην Φυσιολογία (ή Ιατρική) απονεμήθηκε στους αμερικανούς Victor Ambros και Gary Ruvkun «για την ανακάλυψη του microRNA και τον ρόλο του στη μετα-μεταγραφική (post-transcriptional regulation) γονιδιακή ρύθμιση». Ο Victor Ambros, γεννήθηκε το 1953 στο Νιου Χάμσαϊρ και έλαβε το διδακτορικό του από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (MIT) το 1979. Έγινε ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ το 1985. Διετέλεσε καθηγητής στην Ιατρική Σχολή Dartmouth από 1992 έως 2007 και τώρα είναι καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης. Είναι επίσης καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης. Ο Gary Ruvkun, γεννήθηκε το 1952 στην Καλιφόρνια και έλαβε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ το 1982. Ήταν μεταδιδακτορικός υπότροφος στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (MIT) από το 1982 έως 1985. Έγινε ερευνητής στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ το 1985, όπου τώρα είναι καθηγητής Γενετικής. Οι Victor Ambros και Gary Ruvkun ανακάλυψαν το microRNA, μια νέα κατηγορία μικροσκοπικών μορίων RNA που διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση των γονιδίων. Η πρωτοποριακή ανακάλυψή τους στο μικρό σκουλήκι Καινοραβδίτης ο κομψός (Caenorhabditis elegans) αποκάλυψε μια εντελώς νέα αρχή γονιδιακής ρύθμισης. Αυτή αποδείχθηκε απαραίτητη για τους πολυκύτταρους οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων. Τα microRNA αποδεικνύονται θεμελιωδώς σημαντικά για τον τρόπο ανάπτυξης και λειτουργίας των οργανισμών.Οι πληροφορίες που αποθηκεύονται στα χρωμοσώματά μας θα μπορούσαν να παρομοιαστούν με ένα εγχειρίδιο οδηγιών για όλα τα κύτταρα του σώματός μας. Κάθε κύτταρο περιέχει τα ίδια χρωμοσώματα, επομένως κάθε κύτταρο περιέχει ακριβώς το ίδιο σύνολο γονιδίων και ακριβώς το ίδιο σύνολο εντολών. Όμως, διαφορετικοί τύποι κυττάρων, όπως μυϊκά και νευρικά κύτταρα, έχουν πολύ διακριτά χαρακτηριστικά. Πώς προκύπτουν αυτές οι διαφορές; Η απάντηση βρίσκεται στη γονιδιακή ρύθμιση, η οποία επιτρέπει σε κάθε κύτταρο να επιλέξει μόνο τις σχετικές οδηγίες. Έτσι διασφαλίζεται ότι μόνο το σωστό σύνολο γονιδίων είναι ενεργό σε κάθε τύπο κυττάρου. Οι Victor Ambros και Gary Ruvkun ενδιαφέρθηκαν για το πώς αναπτύσσονται οι διαφορετικοί τύποι κυττάρων. Έτσι, ανακάλυψαν το microRNA, μια νέα κατηγορία μικροσκοπικών μορίων RNA που παίζουν κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση των γονιδίων. Η πρωτοποριακή ανακάλυψή τους αποκάλυψε μια εντελώς νέα αρχή γονιδιακής ρύθμισης που αποδείχθηκε απαραίτητη για τους πολυκύτταρους οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων και των ανθρώπων. Είναι πλέον γνωστό ότι το ανθρώπινο γονιδίωμα κωδικοποιεί περισσότερα από χίλια microRNA. Η εκπληκτική ανακάλυψή τους αποκάλυψε μια εντελώς νέα διάσταση στη γονιδιακή ρύθμιση. Τα microRNA αποδεικνύονται θεμελιωδώς σημαντικά για τον τρόπο ανάπτυξης και λειτουργίας των οργανισμών Βασική ρύθμιση Το φετινό βραβείο Νόμπελ επικεντρώνεται στην ανακάλυψη ενός ζωτικού ρυθμιστικού μηχανισμού που εφαρμόζεται στα κύτταρα για τον έλεγχο της γονιδιακής δραστηριότητας. Η γενετική πληροφορία ρέει από το DNA στο αγγελιοφόρο RNA (mRNA), μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται μεταγραφή, και στη συνέχεια porw τον κυτταρικό μηχανισμό για την παραγωγή πρωτεϊνών. Εκεί, τα mRNA μεταφράζονται έτσι ώστε οι πρωτεΐνες να παράγονται σύμφωνα με τις γενετικές οδηγίες που είναι αποθηκευμένες στο DNA. Από τα μέσα του 20ου αιώνα, αρκετές από τις θεμελιωδέστερες επιστημονικές ανακαλύψεις εξήγησαν πώς λειτουργούν αυτές οι διαδικασίες.Τα όργανα και οι ιστοί μας αποτελούνται από πολλούς διαφορετικούς τύπους κυττάρων, όλα με πανομοιότυπες γενετικές πληροφορίες αποθηκευμένες στο DNA τους. Όμως, αυτά τα διαφορετικά κύτταρα εκφράζουν μοναδικά σύνολα πρωτεϊνών. Πώς είναι δυνατόν αυτό; Η απάντηση βρίσκεται στην ακριβή ρύθμιση της γονιδιακής δραστηριότητας, έτσι ώστε μόνο το σωστό σύνολο γονιδίων να είναι ενεργό σε κάθε συγκεκριμένο τύπο κυττάρου. Αυτό επιτρέπει, για παράδειγμα, στα μυϊκά κύτταρα, στα εντερικά κύτταρα και σε διαφορετικούς τύπους νευρικών κυττάρων να εκτελούν τις εξειδικευμένες λειτουργίες τους. Επιπλέον, η γονιδιακή δραστηριότητα πρέπει να ρυθμίζεται συνεχώς ώστε να προσαρμόζονται οι κυτταρικές λειτουργίες στις μεταβαλλόμενες συνθήκες στο σώμα και το περιβάλλον μας. Αν η γονιδιακή ρύθμιση πάει στραβά, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές ασθένειες όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης ή κάποιο αυτοάνοσο. Επομένως, η κατανόηση του πώς ρυθμίζεται η γονιδιακή δραστηριότητα είναι ένας σημαντικός στόχος για πολλές δεκαετίες.Η ροή της γενετικής πληροφορίας από το DNA στο mRNA προς τις πρωτεΐνες. Οι ίδιες γενετικές πληροφορίες αποθηκεύονται στο DNA όλων των κυττάρων του σώματός μας. Αυτό απαιτεί ακριβή ρύθμιση της γονιδιακής δραστηριότητας, έτσι ώστε μόνο το σωστό σύνολο γονιδίων να είναι ενεργό σε κάθε συγκεκριμένο τύπο κυττάρου.Στη δεκαετία του 1960, αποδείχθηκε ότι εξειδικευμένες πρωτεΐνες, γνωστές ως παράγοντες μεταγραφής, μπορούν να συνδεθούν σε συγκεκριμένες περιοχές του DNA και να ελέγξουν τη ροή της γενετικής πληροφορίας προσδιορίζοντας ποια mRNA παράγονται. Έκτοτε, εντοπίστηκαν χιλιάδες μεταγραφικοί παράγοντες και για μεγάλο χρονικό διάστημα πιστευόταν ότι οι βασικές αρχές της γονιδιακής ρύθμισης είχαν λυθεί. Ωστόσο, το 1993, οι Ambros και Ruvkun δημοσίευσαν τα μη-αναμενόμενα ευρήματά τους που περιέγραφαν ένα νέο επίπεδο γονιδιακής ρύθμισης, το οποίο αποδείχθηκε εξαιρετικά σημαντικό και που διατηρήθηκε κατά την διάρκεια της εξέλιξης των ειδών. Ένα μικρό σκουλήκι οδηγεί σε μια μεγάλη ανακάλυψη Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, οι Victor Ambros και Gary Ruvkun ήταν μεταδιδακτορικοί υπότροφοι στο εργαστήριο του Robert Horvitz, ο οποίος τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ το 2002, μαζί με τους Sydney Brenner και John Sulston. Στο εργαστήριο του Horvitz, μελέτησαν ένα «ταπεινό» σκουλήκι μήκους 1 mm, το C. elegans (Καινοραβδίτης ο κομψός). Παρά το μικρό του μέγεθος, το C. elegans περιέχει πολλούς εξειδικευμένους τύπους κυττάρων, όπως νευρικά και μυϊκά κύτταρα που βρίσκονται επίσης σε μεγαλύτερα, πιο πολύπλοκα ζώα, καθιστώντας το ένα χρήσιμο μοντέλο για τη διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο αναπτύσσονται και ωριμάζουν οι ιστοί σε πολυκύτταρους οργανισμούς. Οι Ambros και Ruvkun ενδιαφέρθηκαν για γονίδια που ελέγχουν το χρόνο ενεργοποίησης διαφορετικών γενετικών προγραμμάτων, διασφαλίζοντας ότι διάφοροι τύποι κυττάρων αναπτύσσονται την κατάλληλη στιγμή. Μελέτησαν δύο μεταλλαγμένα στελέχη σκουληκιών, τα lin-4 και lin-14, που εμφάνιζαν ελαττώματα στον χρόνο ενεργοποίησης των γενετικών προγραμμάτων κατά την ανάπτυξη. Οι βραβευθέντες ήθελαν να αναγνωρίσουν τα μεταλλαγμένα γονίδια και να κατανοήσουν τη λειτουργία τους. Ο Ambros είχε προηγουμένως δείξει ότι το γονίδιο lin-4 φαινόταν να είναι ένας αρνητικός ρυθμιστής του γονιδίου lin-14. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο αποκλειόταν η δραστηριότητα του lin-14 ήταν άγνωστος. Οι Ambros και Ruvkun ενδιαφέρθηκαν γι αυτά τα μεταλλαγμένα στελέχη και την πιθανή σχέση τους και ξεκίνησαν να λύσουν αυτά το μυστήριο. (Α) To σκουλίκι C. elegans είναι ένα χρήσιμος οργανισμός για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο αναπτύσσονται διαφορετικοί τύποι κυττάρων. (Β) Οι Ambros και Ruvkun μελέτησαν τα μεταλλαγμενα στελέχη lin-4 και lin-14. Ο Ambros είχε δείξει ότι το lin-4 φαινόταν να είναι ένας αρνητικός ρυθμιστής του lin-14. (Γ) Ο Ambros ανακάλυψε ότι το γονίδιο lin-4 κωδικοποιούσε ένα μικροσκοπικό RNA, το microRNA, που δεν κωδικοποιούσε κάποια πρωτεΐνη. Ο Ruvkun κλωνοποίησε το γονίδιο lin-14 και οι δύο επιστήμονες συνειδητοποίησαν ότι η αλληλουχία microRNA του lin-4 ταίριαζε με μια συμπληρωματική αλληλουχία στο mRNA του lin-14. Μετά τη μεταδιδακτορική του έρευνα, ο Victor Ambros ανέλυσε το μεταλλαγμένο lin-4 στο νεοσύστατο εργαστήριό του στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Η μεθοδική χαρτογράφηση επέτρεψε την κλωνοποίηση του γονιδίου και οδήγησε σε ένα απροσδόκητο εύρημα. Το γονίδιο lin-4 παρήγαγε ένα ασυνήθιστα μικρό μόριο RNA που δεν μετέφερε κώδικα για την παραγωγή πρωτεΐνης. Αυτά τα εκπληκτικά αποτελέσματα έδειχναν ότι αυτό το μικρό RNA από το lin-4 ήταν υπεύθυνο για την αναστολή του lin-14. Πώς λειτουργούσε αυτό; Ταυτόχρονα, ο Gary Ruvkun μελετούσε τη ρύθμιση του γονιδίου lin-14 στο νεοσύστατο εργαστήριό του στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. Σε αντίθεση με τον μέχρι τότε γνωστό τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε η ρύθμιση των γονιδίων, ο Ruvkun απέδειξε ότι δεν είναι η παραγωγή mRNA από το lin-14 που αναστέλλεται από το lin-4. Η ρύθμιση φάνηκε να συμβαίνει σε μεταγενέστερο στάδιο της διαδικασίας της γονιδιακής έκφρασης, μέσω της διακοπής παραγωγής πρωτεΐνης. Τα πειράματα αποκάλυψαν επίσης ένα τμήμα στο mRNA του lin-14 που ήταν απαραίτητο για την αναστολή του από το lin-4. Οι δύο βραβευθέντες συνέκριναν τα ευρήματά τους, κάτι που οδήγησε σε μια σημαντική ανακάλυψη. Η σύντομη αλληλουχία lin-4 ταίριαξε με συμπληρωματικές αλληλουχίες στο κρίσιμο τμήμα του mRNA του lin-14. Οι Ambros και Ruvkun πραγματοποίησαν περαιτέρω πειράματα που έδειξαν ότι το microRNA του lin-4 απενεργοποιεί το lin-14 δεσμεύοντας τις συμπληρωματικές αλληλουχίες στο mRNA του, εμποδίζοντας έτσι την παραγωγή πρωτεΐνης στο lin-14. Ανακαλύφθηκε μια νέα αρχή γονιδιακής ρύθμισης, με τη μεσολάβηση ενός αγνώστου μέχρι τότε τύπου RNA, του microRNA! Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν το 1993 σε δύο άρθρα στο περιοδικό Cell. Τα δημοσιευμένα αποτελέσματα αντιμετωπίστηκαν αρχικά με μία σχεδόν εκκωφαντική σιωπή από την επιστημονική κοινότητα. Αν και τα αποτελέσματα ήταν ενδιαφέροντα, ο ασυνήθιστος μηχανισμός γονιδιακής ρύθμισης θεωρήθηκε μια ιδιαιτερότητα του C. elegans, πιθανότατα άσχετη με τον άνθρωπο και άλλα πιο πολύπλοκα ζώα. Αυτή η αντίληψη άλλαξε το 2000 όταν η ερευνητική ομάδα του Ruvkun δημοσίευσε την ανακάλυψη ενός άλλου microRNA, που κωδικοποιείται από το γονίδιο let-7. Σε αντίθεση με το lin-4, το γονίδιο let-7 ήταν εξαιρετικά διατηρημένο και παρόν σε όλο το ζωικό βασίλειο. Το άρθρο προκάλεσε μεγάλο ενδιαφέρον και τα επόμενα χρόνια εντοπίστηκαν εκατοντάδες διαφορετικά microRNA. Σήμερα, γνωρίζουμε ότι υπάρχουν περισσότερα από χίλια γονίδια για διαφορετικά microRNA στους ανθρώπους και ότι η γονιδιακή ρύθμιση από το microRNA είναι καθολική μεταξύ των πολυκύτταρων οργανισμών.Ο Ruvkun κλωνοποίησε το let-7, ένα δεύτερο γονίδιο που κωδικοποιεί ένα microRNA. Το γονίδιο διατηρείται στην εξέλιξη και είναι πλέον γνωστό ότι η ρύθμιση του microRNA είναι καθολική μεταξύ των πολυκύτταρων οργανισμώνΕκτός από τη χαρτογράφηση νέων microRNA, πειράματα από διάφορες ερευνητικές ομάδες εξήγησαν τον μηχανισμό παραγωγής και λειτουργίας των microRNA. Η δέσμευση του microRNA οδηγεί σε αναστολή της πρωτεϊνικής σύνθεσης ή σε αποικοδόμηση του mRNA. Είναι ενδιαφέρον ότι ένα μεμονωμένο microRNA μπορεί να ρυθμίσει την έκφραση πολλών διαφορετικών γονιδίων και αντιστρόφως, ένα μόνο γονίδιο μπορεί να ρυθμιστεί από πολλαπλά microRNA, συντονίζοντας και ρυθμίζοντας έτσι ολόκληρα δίκτυα γονιδίων.Κυτταρικοί μηχανισμοί για την παραγωγή λειτουργικών microRNA χρησιμοποιούνται επίσης για την παραγωγή άλλων μικρών μορίων RNA τόσο στα φυτά όσο και στα ζώα, για παράδειγμα ως μέσο προστασίας των φυτών από μολύνσεις από ιούς. Οι Andrew Z. Fire και Craig C. Mello, που τιμήθηκαν με το βραβείο Νόμπελ το 2006, περιέγραψαν την παρεμβολή RNA, όπου συγκεκριμένα μόρια mRNA απενεργοποιούνται με την προσθήκη δίκλωνου RNA στα κύτταρα. Μικροσκοπικά RNA με βαθύτερη ιατρική σημασία Η γονιδιακή ρύθμιση από το microRNA, που αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά από τους Ambros και Ruvkun, λειτουργεί εδώ και εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια. Αυτός ο μηχανισμός επέτρεψε την εξέλιξη όλο και πιο περίπλοκων οργανισμών. Γνωρίζουμε από γενετική έρευνα ότι τα κύτταρα και οι ιστοί δεν αναπτύσσονται φυσιολογικά χωρίς microRNA. Η μη φυσιολογική ρύθμιση από το microRNA μπορεί να συμβάλει στον καρκίνο και έχουν βρεθεί μεταλλάξεις στα γονίδια που κωδικοποιούν τα microRNA στους ανθρώπους, προκαλώντας καταστάσεις όπως συγγενή απώλεια ακοής, οφθαλμικές και σκελετικές διαταραχές. Οι μεταλλάξεις σε μία από τις πρωτεΐνες που απαιτούνται για την παραγωγή microRNA έχουν ως αποτέλεσμα το σύνδρομο DICER1, ένα σπάνιο αλλά σοβαρό σύνδρομο που συνδέεται με τον καρκίνο σε διάφορα όργανα και ιστούς. Η σημαντική ανακάλυψη των Ambros και Ruvkun στο μικρό σκουλήκι C. elegans ήταν απροσδόκητη και αποκάλυψε μια νέα διάσταση στη γονιδιακή ρύθμιση, απαραίτητη για όλες τις πολύπλοκες μορφές ζωής. Οι σχετικές δημοσιεύσεις που οδήγησαν στο βραβείο Νόμπελ Ιατρικής 2024: 1. Lee RC, Feinbaum RL, Ambros V. The C. elegans heterochronic gene lin-4 encodes small RNAs with antisense complementarity to lin-14. Cell. 1993;75(5):843-854. doi:10.1016/0092-8674(93)90529-y 2. Wightman B, Ha I, Ruvkun G. Posttranscriptional regulation of the heterochronic gene lin-14 by lin-4 mediates temporal pattern formation in C. elegans. Cell. 1993;75(5):855-862. doi:10.1016/0092-8674(93)90530-4 3. Pasquinelli AE, Reinhart BJ, Slack F, Martindale MQ, Kurodak MI, Maller B, Hayward DC, Ball EE, Degnan B, Müller P, Spring J, Srinvasan A, Fishman M, Finnerty J, Corbo J, Levine M, Leahy P, Davidson E, Ruvkun G. Conservation of the sequence and temporal expression of let-7 heterochronic regulatory RNA. Nature. 2000;408(6808):86-89. doi:10.1038/35040556 πηγή: https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2024/press-release/

Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής 2024. Παρακολουθείστε την ανακοίνωση του βραβείου Νόμπελ Ιατρικής 2024: Ο Victor Ambros, γεννήθηκε το 1953 στο Νιου Χάμσαϊρ και έλαβε το διδακτορικό του από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (MIT) το 1979. Έγινε ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ το 1985. Διετέλεσε καθηγητής στην Ιατρική Σχολή Dartmouth από 1992 έως 2007 και τώρα είναι καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης. Είναι επίσης καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης. Ο Gary Ruvkun, γεννήθηκε το 1952 στην Καλιφόρνια και έλαβε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ το 1982. Ήταν μεταδιδακτορικός υπότροφος στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (MIT) από το 1982 έως 1985. Έγινε ερευνητής στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ το 1985, όπου τώρα είναι καθηγητής Γενετικής.Οι Victor Ambros και Gary Ruvkun ανακάλυψαν το microRNA, μια νέα κατηγορία μικροσκοπικών μορίων RNA που διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση των γονιδίων. Η πρωτοποριακή ανακάλυψή τους στο μικρό σκουλήκι Καινοραβδίτης ο κομψός (Caenorhabditis elegans) αποκάλυψε μια εντελώς νέα αρχή γονιδιακής ρύθμισης. Αυτή αποδείχθηκε απαραίτητη για τους πολυκύτταρους οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων. Τα microRNA αποδεικνύονται θεμελιωδώς σημαντικά για τον τρόπο ανάπτυξης και λειτουργίας των οργανισμών…. https://physicsgg.me/2024/10/07/βραβείο-νόμπελ-ιατρικής-2024/

Roscosmos Σήμερα συμπληρώνονται επίσης 30 χρόνια από την έναρξη της διαστημικής πτήσης του διαστημικού σκάφους Soyuz TM-20 - της πρώτης μακροπρόθεσμης τροχιακής αποστολής στον κόσμο μιας γυναίκας κοσμοναύτη, της συμπατριώτισσάς μας Elena Kondakova (169 ημέρες 05 ώρες 21 λεπτά 35 δευτερόλεπτα). Στον τροχιακό σταθμό, το πλήρωμα πραγματοποίησε επιστημονικά προγράμματα - οι κοσμοναύτες πραγματοποίησαν ιατρική και βιολογική έρευνα και πειράματα, τεχνολογικές επιχειρήσεις, παρατηρήσεις και βιντεοσκόπηση της Γης. Μελετήσαμε την επίδραση της μακροχρόνιας πτήσης στο διάστημα στο σώμα μιας γυναίκας. Ευχαριστούμε το Ρωσικό Κρατικό Αρχείο Επιστημονικής και Τεχνικής Τεκμηρίωσης για το υλικό που παρασχέθηκε. https://vk.com/roscosmos?z=video-30315369_456244186%2F67911bed1ff4c65650%2Fpl_wall_-30315369 https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_574753 Roscosmos Το διαστημόπλοιο Crew Dragon με τον κοσμοναύτη της Roscosmos Alexander Grebyonkin θα επιστρέψει στη Γη στις 8 Οκτωβρίου. Αποδέσμευση του πλοίου από τη μονάδα κόμβου Harmony του αμερικανικού τμήματος του ISS - 7 Οκτωβρίου στις 10:05 ώρα Μόσχας, κατάρρευση - 8 Οκτωβρίου στις 16:35 ώρα Μόσχας. Το πλήρωμα της αποστολής Crew-8, η οποία εκτός από τον Alexander Grebenkin περιλαμβάνει τους αστροναύτες της NASA Matthew Dominic, Michael Barratt και Jeanette Epps, εργάζεται στον ISS από τον Μάρτιο του 2024. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_574789

Μετά τη Σαχάρα η κλιματική αλλαγή «πρασινίζει» και την Ανταρκτική. Η βλάστηση αυξάνεται γρήγορα στην παγωμένη ήπειρο. Αν σας ζητηθεί να οραματιστείτε την Ανταρκτική αυτό που θα σκεφτείτε είναι ένα απέραντο λευκό τοπίο. Μία νέα μελέτη μπορεί να σας κάνει να ξανασκεφτείτε αυτή την εικόνα στο μυαλό σας. Εμπειρογνώμονες από τα πανεπιστήμια του Έξετερ και του Χέρτφορντσάιρ προειδοποίησαν ότι η Ανταρκτική μετατρέπεται με αρκετά γρήγορους ρυθμούς σε πράσινη με την κλιματική αλλαγή να ευθύνεται για αυτό.Η μελέτη τους δείχνει ότι η κάλυψη της βλάστησης σε όλη τη χερσόνησο της Ανταρκτικής έχει αυξηθεί πάνω από δέκα φορές τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες. Το εύρημα αυτό έρχεται να προστεθεί σε μια πρόσφατη παρόμοια μελέτη που έγινε με τη βοήθεια δορυφορικών παρατηρήσεων η οποία δείχνει ότι η Σαχάρα έχει επίσης αρχίζει να αναπτύσσει με γρήγορους ρυθμούς βλάστηση εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.«Τα ευρήματά μας εγείρουν σοβαρές ανησυχίες για το περιβαλλοντικό μέλλον της Ανταρκτικής Χερσονήσου και της ηπείρου στο σύνολό της», δήλωσε ο Δρ. Τόμας Ρόλαντ, επικεφαλής της μελέτης. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι, όπως πολλές πολικές περιοχές, η χερσόνησος της Ανταρκτικής θερμαίνεται ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο.Στη νέα τους μελέτη, οι ερευνητές θέλησαν να διαπιστώσουν πόσο μεγάλο μέρος της περιοχής έχει «πρασινίσει» ως απόκριση σε αυτή την υπερθέρμανση. Η ομάδα ανέλυσε δορυφορικές εικόνες που τραβήχτηκαν σε όλη τη χερσόνησο τα τελευταία 40 χρόνια. Η βλάστηση Πίσω στο 1986, οι εικόνες δείχνουν ότι μόλις ένα τετραγωνικό χιλιόμετρο της χερσονήσου ήταν καλυμμένο με βλάστηση. Ωστόσο, μέχρι το 2021, αυτή η περιοχή είχε αυξηθεί σε σχεδόν 12 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι η βλάστηση αυξάνεται στην Ανταρκτική όλο και πιο γρήγορα. Το πράσινο επιταχύνθηκε κατά πάνω από 30 τοις εκατό τα τελευταία χρόνια (2016-2021) σε σχέση με την πλήρη περίοδο μελέτης (1986-2021) επεκτείνεται κατά πάνω από 400.000 τετραγωνικά μέτρα ετησίως σε αυτήν την περίοδο.«Τα φυτά που βρίσκουμε στη χερσόνησο της Ανταρκτικής – κυρίως βρύα – αναπτύσσονται ίσως στις πιο σκληρές συνθήκες στη Γη. Το τοπίο εξακολουθεί να κυριαρχείται σχεδόν εξ ολοκλήρου από χιόνι, πάγο και βράχο, με μόνο ένα μικρό τμήμα να αποικίζεται από τη φυτική ζωή. Αλλά αυτό το μικροσκοπικό κλάσμα έχει αυξηθεί δραματικά δείχνοντας ότι ακόμη και αυτή η τεράστια και απομονωμένη «έρημος» επηρεάζεται από την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή» λέει ο Ρόλαντ.Να σημειωθεί ότι έχει διαπιστωθεί πώς η Ανταρκτική ήταν σε διάφορες χρονικές περιόδους όχι απλά μια περιοχή με βλάστηση αλλά ένας τόπος με περίπου τροπικές συνθήκες στις οποίες είχαν αναπτυχθεί μεγάλα οικοσυστήματα και την εποχή των δεινοσαύρων φιλοξενούσε πολλά είδη δεινοσαύρων. Εντυπωσιακή εικόνα από αυτό που συμβαίνει στην Ανταρκτική με το εικονιζόμενο νησί Μπαριέντος στην Ανταρκτική να είναι πλέον καταπράσινο με το φόντο των άλλων περιοχών να παραμένει (προς το παρόν) κατάλευκο. Εικόνα από το νησί Άρντλει της Ανταρκτικής με τους πάγους να έχουν υποχωρήσει και να δίνουν τη θέση τους σε χλωρίδα. πηγή φωτό. (Dan Charman) https://www.naftemporiki.gr/techscience/1786633/meta-tin-sachara-i-klimatiki-allagi-prasinizei-kai-tin-antarktiki/

Το σύμπαν ως κβαντικό μουσικό όργανο. Πώς το πεδίο Χιγκς ξυπνάει την κρυμμένη μουσικότητα του σύμπαντος Η ανίχνευση του μποζονίου Χιγκς στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων το 2012 επιβεβαίωσε αυτό που υποψιάζονταν χρόνια πριν οι φυσικοί των σωματιδίων. Ότι υπάρχει ένα πεδίο που διαπερνά το σύμπαν και δημιουργεί τις μάζες των στοιχειωδών σωματιδίων. Δυστυχώς, για τους φυσικούς δεν ήταν εύκολο να εκλαϊκεύσουν πώς αυτό το λεγόμενο πεδίο Χιγκς επιτυγχάνει στην εντυπωσιακή αποστολή του.Μια συνηθισμένη εκλαϊκευμένη εξήγηση ήταν η περιγραφή του πεδίου Χιγκς σαν μια ουσία, σαν μια σούπα ή μελάσα, που γεμίζει το σύμπαν. Καθώς τα σωματίδια κινούνται μέσα από αυτό, η «σούπα» τα επιβραδύνει και έτσι τα σωματίδια αποκτούν μάζα. Μια άλλη δημοφιλής εκδοχή απεικονίζει το πεδίο Higgs σαν ένα πλήθος ανθρώπων, που αλληλεπιδρά με τα σωματίδια, όπως ο παιδόκοσμος (πεδίο Χιγκς) με τον παγωτατζή (σωματίδιο) στην παρακάτω εικόνα:Όμως, όλες αυτές οι ιστορίες έρχονται σε αντίθεση με όσα διδάσκονται οι φοιτητές στις πρώτες κιόλας εβδομάδες των πανεπιστημιακών μαθημάτων του πρώτου έτους. Υπονοώντας ότι το πεδίο Higgs δημιουργεί μάζα ασκώντας οπισθέλκουσα δύναμη, παραβιάζεται τόσο ο πρώτος όσο και ο δεύτερος νόμος κίνησης του Νεύτωνα. Έτσι, μεταξύ άλλων «καταστροφών», αυτή η οπισθέλκουσα θα προκαλούσε εδώ και πολύ καιρό την πτώση της Γης προς τον Ήλιο. Επιπλέον, αν το πεδίο Χιγκς ήταν όντως μια τέτοιου είδους ουσία, θα μας παρείχε την δυνατότητα να μετρήσουμε την απόλυτη κίνησή μας, παραβιάζοντας τις αρχές της σχετικότητας τόσο του Γαλιλαίου όσο και του Αϊνστάιν. Στην πραγματικότητα, το πεδίο Χιγκς δεν έχει καμία σχέση με την κίνηση ή την επιβράδυνση. Γινόμαστε πιο ακριβείς λέγοντας ότι η δράση του σχετίζεται με ταλαντώσεις.Η κβαντική θεωρία πεδίου, η ισχυρή θεωρητική βάση της σύγχρονης σωματιδιακής φυσικής, μας λέει ότι το σύμπαν είναι γεμάτο πεδία. Τέτοια παραδείγματα είναι το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο, το βαρυτικό πεδίο και το ίδιο το πεδίο Higgs. Για κάθε πεδίο, υπάρχει ένας αντίστοιχος τύπος σωματιδίου, καλύτερα κατανοητός ως ένας μικρός κυματισμός σε αυτό το πεδίο. Οι κυματισμοί του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου είναι φωτεινά κύματα και οι πιο ήπιοι κυματισμοί του είναι τα σωματίδια του φωτός, τα οποία ονομάζουμε φωτόνια. Ομοίως, τα ηλεκτρόνια είναι κυματισμοί στο πεδίο του ηλεκτρονίου και το μποζόνιο Higgs είναι ένας ελάχιστος κυματισμός στο πεδίο Higgs. Ο συντονισμός των σωματιδίων Ένα ακίνητο ηλεκτρόνιο, όπως η δόνηση μιας χορδής κιθάρας, είναι ένα στάσιμο κύμα που δονείται με μια προτιμώμενη συχνότητα, γνωστή ως συχνότητα συντονισμού. Τέτοιες συντονισμένες δονήσεις είναι συνηθισμένοι και οικείοι. Επειδή μια τεντωμένη χορδή κιθάρας ακούγεται πάντα στη συχνότητα συντονισμού της, δημιουργεί πάντα τον ίδιο τόνο. Παρομοίως, η σταθερή συχνότητα ενός αιωρούμενου εκκρεμούς είναι αυτό που το κάνει αποτελεσματικό ρολόι. Με βάση την ίδια αρχή, κάθε ακίνητο ηλεκτρόνιο δονείται με την συχνότητα συντονισμού του πεδίου του ηλεκτρονίου.Τα περισσότερα από τα πεδία του σύμπαντος έχουν συχνότητες συντονισμού. Κατά μία έννοια, το σύμπαν μοιάζει χαλαρά με ένα μουσικό όργανο. Και τα δύο έχουν διαθέτουν χαρακτηριστικές συχνότητες στις οποίες δονούνται ευκολότερα.Το γεγονός ότι ο συντονισμός βρίσκεται στα θεμέλια της πραγματικότητας πέρα από την έκπληξη δημιουργεί και μια ψυχική ευφορία. Είναι εντυπωσιακό να συνειδητοποεί κανείς ότι οι δομές του σύμπαντος, ακόμη και μέσα στο ίδιο μας το σώμα, λειτουργούν με τις ίδιες αρχές που εφαρμόζονται στην εσωτερική λειτουργία των μουσικών οργάνων, όπως το πιάνο, του κλαρινέτου, της κιθάρας κλπ. Όμως, αυτή η κρυμμένη μουσικότητα του κόσμου μας θα ήταν αδύνατη αν δεν υπήρχε το πεδίο Χιγκς. Στην κβαντική θεωρία πεδίου, ένας συνδυασμός της κβαντικής φυσικής και της σχετικότητας του Αϊνστάιν οδηγεί σε μια κρίσιμη σχέση μεταξύ μιας συχνότητας συντονισμού και της μάζας ενός στοιχειώδους σωματιδίου: Όσο πιο γρήγορα δονείται ένα στάσιμο σωματίδιο, τόσο μεγαλύτερη είναι η μάζα του. Τα πεδία που δεν έχουν συχνότητα συντονισμού αντιστοιχούν σε σωματίδια που δεν έχουν μάζα. Τέτοια σωματίδια, συμπεριλαμβανομένων των φωτονίων του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου, δεν μπορούν ποτέ να είναι ακίνητα.Ενώ οι διάφορες ερμηνείες της δράσης του Χιγκς υποστηρίζουν ότι η μάζα των σωματιδίων προκύπτει από την επιβράδυνσή τους από μια ουσία που μοιάζει με μελάσα, η αλήθεια είναι ότι ένα ισχυρότερο πεδίο Χιγκς κάνει τα στοιχειώδη σωματίδια να δονούνται σε υψηλότερες συχνότητες, αυξάνοντας έτσι τις μάζες τους. Επομένως, θα μπορούσε κανείς να δει το πεδίο Higgs ως ένα είδος κοσμικού ενισχυτικού παράγοντα, του οποίου ο ρόλος είναι να αυξάνει τις συχνότητες συντονισμού των άλλων πεδίων. Το Χιγκς και το Εκκρεμές Πώς είναι δυνατόν ένα πεδίο να αλλάξει τη συχνότητα ενός άλλου; Το ταπεινό εκκρεμές μας δίνει ένα απλό παράδειγμα. Αν δέσουμε ένα σφαιρίδιο στο άκρο ενός νήματος και το αναρτήσουμε από την οροφή του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, όπου επικρατούν συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, το σφαιρίδιο θα αιωρείται τυχαία. Αν το σπρώξετε λίγο, η θέση του μπορεί να αλλάξει, αλλά δεν θα ταλαντώνεται.Όμως, αν κρεμάσετε το εκκρεμές από την οροφή του δωματίου σας τότε τα πράγματα εξελίσσονται διαφορετικά. Το νήμα εξαιτίας του βαρυτικού πεδίου της Γης τεντώνεται κατακόρυφα και το σφαιρίδιο ισορροπεί.Αν το σφαιρίδιο μετατοπιστεί προς τα δεξιά ή προς τα αριστερά, η βαρύτητα τείνει να το επαναφέρει προς το τη θέση ισορροπίας, προκαλώντας την ταλάντωσή του. Εδώ το βαρυτικό πεδίο τεντώνει το εκκρεμές, δίνοντάς του έτσι μια μη μηδενική συχνότητα συντονισμού. Όσο ισχυρότερο είναι το βαρυτικό πεδίο, τόσο πιο ισχυρό είναι το φαινόμενο επαναφοράς και τόσο μεγαλύτερη είναι η συχνότητα συντονισμού του εκκρεμούς.Με παρόμοιο τρόπο, το πεδίο Higgs δημιουργεί ένα φαινόμενο επαναφοράς σε άλλα στοιχειώδη πεδία που αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο δονούνται. Αν και οποιοδήποτε πεδίο μπορεί να έχει διαδιδόμενους κυματισμούς όπως εκείνοι που διασχίζουν μια λίμνη, ένα φαινόμενο επαναφοράς επιτρέπει σε ένα πεδίο να έχει στάσιμους κυματισμούς, όπως τα στάσιμα κύματα σε μια χορδή κιθάρας. Αυτά τα στάσιμα κύματα δεν είναι τίποτα περισσότερο ούτε λιγότερο από ακίνητα στοιχειώδη σωματίδια, που ταλαντώνονται στα αντίστοιχα πεδία τους.Αυτή η ιδέα βρίσκεται στο επίκεντρο της θεωρίας που πρότεινε ο συνονόματος του πεδίου Χιγκς, ο Βρετανός φυσικός Peter Higgs (αλλά και οι Anderson, Brout, Englert, Guralnik, Hagen, Kibble, ‘t Hooft) την δεκαετία του 1960: ότι ένα πεδίο μπορεί να «τεντώσει» (ενεργοποιήσει) άλλα πεδία, προκαλώντας στάσιμα κύματα που δονούνται σε συχνότητα συντονισμού, δίνοντας έτσι μάζα στα αντίστοιχα σωματίδιά τους. Πειραματικές μελέτες του μποζονίου Higgs στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων επιβεβαιώνουν ότι αυτό κάνει το πεδίο Higgs. Χρησιμοποιώντας τα μαθηματικά του Καθιερωμένου Μοντέλου της σωματιδιακής φυσικής – την κβαντική θεωρία πεδίου που περιγράφει όλα τα γνωστά στοιχειώδη σωματίδια και τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των πεδίων του σύμπαντος – οι επιστήμονες κάνουν προβλέψεις για τη συμπεριφορά του μποζονίου Higgs που ταιριάζουν ακριβώς με τα πειράματα. Δεν υπάρχει αμφιβολία: Το πεδίο Xιγκς δημιουργεί ένα φαινόμενο επαναφοράς σε πολλά άλλα πεδία.Έτσι, με αυτή τη βαθύτερη κατανόηση του πεδίου Χιγκς, προτείνεται μια διαφορετική ιστορία: Μια φορά κι έναν καιρό, δημιουργήθηκε ένα σύμπαν. Υπερβολικά θερμό, έσφυζε από στοιχειώδη σωματίδια. Ανάμεσα στα πεδία του ήταν και ένα πεδίο Χιγκς, αρχικά απενεργοποιημένο. Αλλά καθώς το σύμπαν διαστελλόταν και ψύχόταν, ξαφνικά το πεδίο Χιγκς ενεργοποιήθηκε. Όταν συνέβη αυτό, πολλά πεδία έγιναν σκλήρυναν (ή «τεντώθηκαν» όπως το εκκερεμές στο πεδίο βαρύτητας), με αποτέλεσμα τα σωματίδια τους να αποκτήσουν συχνότητες συντονισμού και μάζα. Έτσι το σύμπαν μετατράπηκε, μέσω της επίδρασης του πεδίου Χιγκς, στο κβαντικό μουσικό όργανο που είναι σήμερα. ● Τα παραπαπάνω είναι μια σύνοψη άρθρου του Matt Strassler στο περιοδικό Quanta: «How the Higgs Field (Actually) Gives Mass to Elementary Particles» – https://www.quantamagazine.org/how-the-higgs-field-actually-gives-mass-to-elementary-particles-20240903/ , που βασίζεται στο βιβλίο του ιδίου με τίτλο «Waves In An Impossible Sea» – https://physicsgg.me/2024/04/11/tο-χάικου-του-αινστάιν/ ● Ακολουθεί ένα σχετικό βίντεο όπου ο Matt Strassler μας εξηγεί πως λειτουργεί το πεδίο Χιγκς: 00:00:00 Intro 00:01:26 Deepak or Matt? 00:03:22 Judging a book by its cover 00:06:30 Energy, frequency, and vibration 00:11:57 What is a phib, and why should the reader care? 00:16:17 Galileo’s impact 00:20:54 The Higgs field and the Higgs boson 00:27:02 Fine-tuning problems of matter and anti-matter 00:33:59 Renormalization 00:39:00 The luminiferous ether 00:49:10 Why Mach didn’t play a part in Matt’s book 00:52:11 Inflation and the Higgs field 00:55:37 Rapid questions 01:03:23 Outro

«Βασική ιδιότητα του τηλεσκοπίου είναι να μαγέψουμε τον κόσμο. Η πρώτη φορά που θα βάλεις το μάτι σου και θα δεις ένα ουράνιο αντικείμενο, είναι μία πολύ διαφορετική αίσθηση, που δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα παρόμοιο». Μια νύχτα με καθαρό ουρανό στο Αστεροσκοπείο του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και η απόσταση 1,4 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων εκμηδενίζεται. Καθώς ο Κρόνος με τα δαχτυλίδια του έρχεται κοντά, η κόρη του ματιού διαστέλλεται, προσπαθώντας να συλλάβει το ασύλληπτο, και το παιδικό ερώτημα «μα είναι αληθινό;» βγαίνει αβίαστα από τα χείλη ανθρώπων κάθε ηλικίας. Δίπλα στον Κρόνο, ο δορυφόρος του Τιτάνας, μία μικρή κουκίδα. Λίγο αργότερα προβάλλει ο αστέρας Vega, που μοιάζει με ντισκομπάλα. Και μετά από αναμονή γεμάτη αδημονία ανατέλλει ο Δίας.Καθώς μετακινείται το τηλεσκόπιο, για να στοχεύσει σε κάποιον πλανήτη την ώρα που ανατέλλει, περιστρέφεται και ο εντυπωσιακός σιδερένιος θόλος, παράγοντας μέσα στη νύχτα έναν θόρυβο που παραπέμπει σε τεχνολογία ήχου surround. Ιστορίες για συγκρούσεις δορυφόρων ΗΠΑ και Ρωσίας στο διάστημα, για χιονοστιβάδες διαστημικών «σκουπιδιών», για αστεροειδείς που θα μπορούσαν να πέσουν στο κεφάλι, προσδίδουν στη βραδιά στοιχεία ταινίας επιστημονικής φαντασίας, όπου οι συμμετέχοντες στην αστροπαρατήρηση γίνονται πρωταγωνιστές της.Το πρόσφατα ανακαινισμένο Αστεροσκοπείο του ΑΠΘ διοργανώνει βραδιές αστροπαρατήρησης ανοιχτές για το κοινό, ενώ υποδέχεται κάθε εβδομάδα σχολεία όπου οι μαθητές μέσα από ηλιακό τηλεσκόπιο με ειδικά φίλτρα μπορούν να παρατηρήσουν τον Ήλιο. Ο καθηγητής του Τομέα Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ, Νίκος Στεργιούλας, ο επίκουρος καθηγητής του ίδιου τομέα Ιωάννης Γκόλιας και ο υποψήφιος διδάκτορας Αλέξανδρος Σιάκας άνοιξαν τον θόλο του Αστεροσκοπείου στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, για να μυήσουν το κοινό στον μαγευτικό κόσμο της παρατήρησης των πλανητών. Ιωάννης-Χιου Σειραδάκης: Ο άνθρωπος που δίδαξε γενιές αστροφυσικών Οι ξεναγήσεις στο Αστεροσκοπείο του ΑΠΘ αποτελούν μία παράδοση που καλλιέργησε ο σπουδαίος αστροφυσικός Ιωάννης Σειραδάκης, ο οποίος δίδαξε γενιές αστροφυσικών -πολλοί από αυτούς διαπρέπουν σήμερα σε πολύ σημαντικές θέσεις σε όλον τον κόσμο- στρέφοντας το ερευνητικό τους ενδιαφέρον στην αστρονομία. Ως ελάχιστη ένδειξη αναγνώρισης της προσφοράς του καθηγητή, που απεβίωσε το 2020 σε ηλικία 72 ετών, στην είσοδο της αίθουσας υπάρχει η επιγραφή «ΘΟΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗ- ΧΙΟΥ ΣΕΙΡΑΔΑΚΗ».«Είναι παράδοση που ξεκίνησε από τον κύριο Σειραδάκη να εκπαιδεύονται οι φοιτητές -προπτυχιακοί, μεταπτυχιακοί, διδακτορικοί- να κάνουν τις ξεναγήσεις. Ουσιαστικά προσπαθούμε να δημιουργήσουμε μια ροή, δηλαδή οι παλαιότεροι φοιτητές να εκπαιδεύουν τους καινούργιους με το ίδιο μεράκι, να κάνουν τις ξεναγήσεις και έτσι υπάρχει πάντα μια μικρή ομάδα, η οποία συντονίζεται από τους καθηγητές και τη γραμματέα μας, που κάνει τον προγραμματισμό των ξεναγήσεων και έρχονται 2-3 σχολεία την εβδομάδα και μας επισκέπτονται το πρωί», εξήγησε ο κ. Σιάκας.Η ξενάγηση συνήθως ξεκινάει παρουσιάζοντας τον χώρο και τα ιστορικά στοιχεία του τηλεσκοπίου και του θόλου. Το κτίριο του Αστεροσκοπείου του ΑΠΘ ολοκληρώθηκε το 1961, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Πάτροκλου Καραντινού. «Το κτίριο του Αστεροσκοπείου θεωρείται από τα αρχιτεκτονικά κοσμήματα του πανεπιστημίου και της πόλης. Το τηλεσκόπιο -διοπτρικό, 20 εκατοστών- ήλθε από το Παρίσι τη δεκαετία του ’50 και λειτουργεί από τότε. Έχουν περάσει γενιές και γενιές αστρονόμων από αυτό. Σήμερα το χρησιμοποιούμε κυρίως για εκπαιδευτικούς σκοπούς», ανέφερε ο κ. Στεργιούλας.Σημείωσε δε, ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει βελτιώσεις και προστέθηκε ένας νέος τροχός στο τηλεσκόπιο, που οδηγεί σε ένα μοτέρ, συνδέοντας το τηλεσκόπιο με υπολογιστή, όπου υπάρχουν προγράμματα χαρτογράφησης του ουρανού και των θέσεων των πλανητών και καθίσταται εφικτή η επιλογή πλανήτη προς παρατήρηση. «Αν θέλουμε π.χ. να δούμε τον Κρόνο ή την Αφροδίτη, επιλέγουμε από το πρόγραμμα και περιστρέφεται αυτόματα το τηλεσκόπιο, βρίσκει τον στόχο. Έχει προστεθεί ο αυτόματος μηχανισμός και είναι καθοδηγούμενο και όχι μόνο βρίσκει τον στόχο, αλλά και κλειδώνει εκεί, εάν θελήσουμε να παρατηρήσουμε για αρκετή ώρα», διευκρίνισε ο κ. Στεργιούλας.Το τηλεσκόπιο χρησιμοποιείται στο μάθημα της αστρονομίας, στο τέταρτο έτος, υπάρχουν εργαστηριακές ασκήσεις. Υπάρχει βραδινό εργαστήριο για τον βασικό χειρισμό του τηλεσκοπίου και σε ένα μικρότερο ηλιακό τηλεσκόπιο που έχουμε δίπλα μπορούμε στη διάρκεια της ημέρας με τα κατάλληλα φίλτρα να παρατηρήσουμε τον Ήλιο. Έχουν γίνει τρεις πτυχιακές εργασίες από τότε που ανακατασκευάστηκε το τηλεσκόπιο, μία από αυτές είχε να κάνει με παρατήρηση αστεροειδών και έγινε πετυχημένη καταγραφή επτά αστεροειδών», πρόσθεσε ο κ. Γκόλιας.Η ερευνητική δραστηριότητα του τομέα εκτείνεται στα πεδία της Αστρονομίας Βαρυτικών Κυμάτων, της Σχετικιστικής Αστροφυσικής, της Παρατηρησιακής Κοσμολογίας, της Θεωρητικής Κοσμολογίας, των Εναλλακτικών Θεωριών Βαρύτητας, της Οπτικής Αστρονομίας, της Ραδιοαστρονομίας, της Αστροχημείας και των Ατμόσφαιρων εξωπλανητών, καθώς και των Εξωπλανητικών Συστημάτων, των Αστεροειδών, τον Σχεδιασμό Διαστημικών Αποστολών, της Παρακολούθησης και Επικοινωνίας με Δορυφόρους και της Χαοτικής Δυναμικής. Κυκλοφοριακό στο διάστημα και διαστημικά «σκουπίδια» απειλούν να πάρουν τη μορφή χιονοστιβάδας! Μία από τις σημαντικές αποστολές με τις οποίες έχει επιφορτιστεί η ομάδα του ΑΠΘ, αφορά τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα διαστημικής ασφάλειας Space Situational Awareness (SSA). Το δίκτυο των αστρονομικών σταθμών του ΑΠΘ αποτελείται σήμερα από 3 τηλεσκόπια ευρέως πεδίου (διαμέτρου 20 και 25 εκατοστών), 2 κατοπτρικά τηλεσκόπια (διαμέτρου 25 και 35 εκατοστών), ροµποτικές στηρίξεις µεγάλης ακρίβειας, αστρονοµικές κάµερες τελευταίας τεχνολογίας, μετεωρολογικούς σταθµούς, συστήµατα ελέγχου οροφής, συστήµατα τηλεχειρισµού και εντός του 2025 αναμένεται να λειτουργήσει πλήρως το νέο τηλεσκόπιο διαμέτρου 80cm στον Χολοµώντα Χαλκιδικής (με χρηματοδότηση από τον ESA και το Ταµείο Ανάκαµψης).«Οι σταθμοί μας ασχολούνται κυρίως με προβλήματα του εγγύς διαστημικού περιβάλλοντος. Ασχολούμαστε δηλαδή με τα αντικείμενα στο κοντινό ηλιακό σύστημα και όχι πολύ μακριά από τη Γη, τα οποία μπορεί να δημιουργήσουν κάποιο πρόβλημα», ανέφερε ο κ. Γκόλιας εξηγώντας ότι η μία παράμετρος αφορά τους αστεροειδείς και το ενδεχόμενο «να μας πέσει κάτι στο κεφάλι» ενώ η άλλη αφορά τα διαστημικά κατάλοιπα.«Πλέον με την κυκλοφορία που υπάρχει στο διάστημα, έχουμε καταφέρει να το μολύνουμε αρκετά. Υπάρχουν αυτή τη στιγμή κοντά στα 30.000 καταλογραφημένα αντικείμενα άνω των 10 εκατοστών, τα οποία βρίσκονται σε τροχιά και έρχονται στην ατμόσφαιρα. Το πρόβλημα είναι ότι τα μοντέλα που έχουμε για τους πληθυσμούς των διαστημικών καταλοίπων δείχνουν ότι ο πληθυσμός θα αυξάνεται και μπορεί να αυξηθεί εκθετικά κάποια στιγμή. Για ποιον λόγο; Γιατί αν μικρά αντικείμενα 10 εκατοστών χτυπήσουν ένα μεγάλο αντικείμενο, μπορούν να καταστρέψουν τελείως έναν μεγάλο δορυφόρο και να δημιουργήσουν πολλές χιλιάδες άλλα μικρότερα αντικείμενα, τα οποία αντίστοιχα θα χτυπήσουν κάτι άλλο μεγαλύτερο. Και να συνεχίσει αυτό σαν ένα φαινόμενο χιονοστιβάδας», σημείωσε ο κ. Γκόλιας. Διευκρίνισε δε ότι «τα διαστημικά κατάλοιπα δεν έχουν κάποιο προωθητικό σύστημα, καθώς από τη στιγμή που κάποιος δορυφόρος ολοκληρώνει την αποστολή του καθαρίζει τις δεξαμενές του, κλείνει οτιδήποτε μπορεί να σκάσει, μπαταρίες κτλ. και μένει εκεί» και έτσι «οι ενεργοί δορυφόροι κάνουν μανούβρες συστηματικά για να αποφύγουν τα διαστημικά κατάλοιπα». Οι μανούβρες του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού και οι 2.000 δορυφόροι του Ελον Μασκ Ο μεγαλύτερος δορυφόρος σήμερα είναι ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός. Φαίνεται με γυμνό μάτι σαν να ένα πολύ φωτεινό αστέρι και ουσιαστικά αποτελεί ένα εργαστήριο στο διάστημα, σε μέγεθος γηπέδου ποδοσφαίρου και με βάρος 8.000 τόνων. Με βάση τα στοιχεία της τελευταίας δεκαετίας ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός αναγκάζεται να κάνει μία με δύο μανούβρες ανά χρόνο, για να αποφύγει τα διαστημικά κατάλοιπα.«Συνεπώς έχει δημιουργηθεί η ανάγκη της επιτήρησης του διαστήματος, της καταλογογράφησης των διαστημικών κατάλοιπων και αυτή είναι η δουλειά που κάνουν οι αστρονομικοί μας σταθμοί […] Όταν βρισκόμαστε σε χαμηλές τροχιές -μέχρι 2.000 χιλιόμετρα από την επιφάνεια της Γης- η ατμόσφαιρα βοηθάει και σιγά- σιγά τα διαστημικά κατάλοιπα χάνουν ύψος, μέχρι που τελικά καίγονται στα ανώτερα στρώματα. Αυτή είναι η τελική κατάληξη όλων των διαστημικών καταλοίπων που βρίσκονται σε χαμηλές τροχιές. Πιο ψηλά δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα και εκεί είναι που υπάρχει ένα ερευνητικό ενδιαφέρον για το τι θα κάνουμε, χρειάζεται ένας σχεδιασμός διαφόρων στρατηγικών που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για δορυφόρους σε υψηλές τροχιές, οι οποίοι βρίσκονται σε απόσταση 20.000-36.000 χιλιόμετρα από την επιφάνεια της Γης», εξήγησε ο κ. Γκόλιας.Σε ό,τι αφορά το δυσμενές σενάριο πρόκλησης χιονοστιβάδας από τη σύγκρουση μεγάλου δορυφόρου με κατάλοιπα ο κ. Στεργιούλας διευκρίνισε ότι ο κίνδυνος είναι «να καταστραφεί ένα μεγάλο πλήθος δορυφόρων και να γεμίσει ουσιαστικά ή να περιβάλλεται η Γη από ένα σύννεφο «μικρών σκουπιδιών» που να είναι επικίνδυνο να διαπεραστεί και αυτό να μην μας επιτρέπει να στείλουμε αποστολή και να σταματήσει η εξερεύνηση του διαστήματος». Σενάριο, που όπως, συμφώνησαν οι τρεις ερευνητές δεν είναι απλά υπαρκτό, αλλά αυτή τη στιγμή δείχνει αναπόφευκτο, εάν δεν ληφθούν κατάλληλα μέτρα.Στο διαστημικό «κυκλοφοριακό κομφούζιο» και τον πολλαπλασιασμό των διαστημικών «σκουπιδιών» έχει συμβάλει και η σημαντική αύξηση του πληθυσμού των δορυφόρων. «Για ένα διάστημα είχαμε σταθεροποιηθεί λίγο κοντά στους 2.500-3.000 χιλιάδες ενεργούς δορυφόρους, αλλά τα τελευταία 3-4 χρόνια, στην καταμέτρηση των ενεργών δορυφόρων βλέπουμε την έξαρση με τα διάφορα μεγάλα σμήνη δορυφόρων που πάνε να φέρουν δορυφορικό internet. Ο Έλον Μασκ έχει αυτή τη στιγμή μόνος του 2.000 δορυφόρους. Οι ανενεργοί είναι γύρω στους 23.000-24.000. Συνήθως η διάρκεια ζωής των δορυφόρων είναι της τάξης των 10-15 ετών», σημείωσε ο καθηγητής, ενώ πρόσθεσε πως στην κατεύθυνση μίας περισσότερο βιώσιμης διαστημικής πολιτικής γίνονται ήδη επενδύσεις στους δορυφόρους που χρησιμοποιούν κινητήρες ιόντων. Το τρακάρισμα ΗΠΑ- Ρωσίας και το αντιδορυφορικό τεστ των Κινέζων Τη διετία 2010-12 υπήρξαν δύο μεγάλα γεγονότα, που δημιούργησαν χιλιάδες διαστημικά κατάλοιπα. Το πρώτο προήλθε από ένα αντιδορυφορικό τεστ που πραγματοποίησε η Κίνα, για να ελέγξει την ικανότητά της να διαλύει έναν δορυφόρο. «Έστειλαν έναν πύραυλο για να διαλύσει έναν δικό τους δορυφόρο. Το πρόβλημα είναι ότι δημιούργησαν …πολλά σκουπίδια. Κοντά στα 3.000 ήταν τα διαστημικά κατάλοιπα που δημιουργήθηκαν από το πείραμα αυτό και όλα αυτά είναι καταγεγραμμένα με πολύ μεγάλη ακρίβεια. Όλα αυτά έχουν πέσει, έχουν καεί στην ατμόσφαιρα μετά από μια δεκαετία», σημείωσε ο κ. Γκόλιας.Το δεύτερο μεγάλο γεγονός ήταν ένα «τρακάρισμα» στο διάστημα, του αμερικανικού τηλεπικοινωνιακού δορυφόρου Iridium και του ρωσικού παροπλισμένου δορυφόρου Cosmos. «Εκείνη την περίοδο ο κατάλογος των διαστημικών κατάλοιπων δεν είχε αρκετή ακρίβεια. Αυτό είναι ουσιαστικά μέρος της δουλειάς που κάνουμε κι εμείς τώρα, δηλαδή να δίνουμε μετρήσεις κάθε βράδυ έτσι ώστε οι τροχιές των δορυφόρων να είναι γνωστές με πάρα πολύ μεγάλη ακρίβεια», κατέληξε ο κ.Γκόλιας. https://www.amna.gr/home/article/853080/Thessaloniki-Mia-nuchta-sto-Asteroskopeio-tou-APTh-me-alithines-diastimikes-istories-pou-xepernoun-to-Star-Wars

Ο Μίμης Πλέσσας ως Χημικός. Ο Μίμης Πλέσσας που έφυγε από τη ζωή σήμερα σε ηλικία 100 ετών (θα τα συμπλήρωνε στις 12 Οκτωβρίου), δεν ήταν μόνο ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες μoυσικούς συνθέτες, αλλά και ένας χαρισματικός επιστήμονας. Σπούδασε χημεία στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και την δεκαετία του ’50 πήγε στην Αμερική, όπου εκπόνησε την διδακτορική του διατριβή στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ της Νέας Υόρκης. Αντικείμενό του ήταν η μελέτη της πρωτεΐνης μυελίνης, η μείωση της οποίας σχετίζεται με τη νόσο της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Το 2009 ο Jean-Marie Lehn (Νόμπελ Χημείας 1987) σε διάλεξή του στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας δήλωσε πως η εργασία του για την οποία βραβεύθηκε με το Νόμπελ Χημείας βασίστηκε και στην έρευνα του Μίμη Πλέσσα στο Πανεπιστήμιο Cornell. Την επόμενη χρονιά, το 2010, το Πανεπιστήμιο Πατρών αναγόρευσε τον Μίμη Πλέσσα επίτιμο διδάκτορα. Η αναγόρευσή του μετά από εισήγηση του καθηγητή Γιάννη Ματσούκα στο Τμήμα Χημείας βασίστηκε όχι μόνο στην προσφορά του στην μουσική και στον πολιτισμό, αλλά και στην επιστημονική του παιδεία ως χημικός του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά και ως διδάκτορας χημείας του κορυφαίου Πανεπιστημίου Cornell στις ΗΠΑ.Σύμφωνα με τον Γιάννη Ματσούκα, ο Μίμης Πλέσσας θα μπορούσε να κάνει μια λαμπρή πανεπιστημιακή καριέρα, όμως τον κέρδισε η μουσική. Με πολλή χαρά και ενθουσιασμό δεχόταν κάθε φορά την πρόσκλησή του να παραβρίσκεται σε Συνέδρια Ιατρικής Χημείας, όπου προσκεκλημένοι ήσαν κορυφαίοι επιστήμονες από όλο τον κόσμο. Ο Μίμης Πλέσσας ήταν παρών σε έξι Συνέδρια του Μεταπτυχιακού Προγράμματος “Ιατρική Χημεία”, όπου τιμώμενοι ήσαν οι προσκληθέντες νομπελίστες Jean Marie Lehn (2008), Andrew Schally (2010), James Watson (2011), Ada Yonath (2013), Harald zur Hausen (2014), James Watson (2016). Ολα τα Συνέδρια, με την υπέροχη μουσική του, ήταν κορυφαία πολιτιστικά γεγονότα για την περιοχή. Στράτος Διονυσίου: Βρέχει φωτιά στη στράτα μου (Ορατότης μηδέν, 1970) – Μουσική: Μίμης Πλέσσας – Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος Κώστας Χατζής:- Αν σ’αρνηθώ αγάπη μου (Φτωχαδάκια και λεφτάδες, 1961) – Μουσική: Μίμης Πλέσσας – Στίχοι: Δανάη Στρατηγοπούλου Jean Marie Lehn και Μίμης Πλέσσας στο 9ο συνέδριο Ιατρικής Χημείας στο Πανεπιστήμιο Πατρών πηγές: https://www.blod.gr/speakers/plessas-mimis/ – https://pelop.gr/otan-o-mimis-plessas-mageve-stin-patra-eiche-anagorefthei-didaktor-chimeias-tou-panepistimiou-foto/

Οι ρόδες της Περιέργειας. Οι έξι ρόδες του διαστημικού οχήματος Curiosity (Περιέργεια) είναι αρκετά φθαρμένες, αλλά εξακολουθούν να λειτουργούν! Η τελευταία φωτογραφία ενός από τους 6 τροχούς του Curiosity τραβήχτηκε από την κάμερα MAHLI (Mars Hand Lens Imager) στις 22 Σεπτεμβρίου. Πρόκειται για τον μεσαίο δεξιό τροχό του Curiosity του οποίου η μεγάλη ζημιά φαίνεται στην επόμενη φωτογραφία.Μετά από περισσότερα από 12 χρόνια εξερεύνησης του Άρη, το διαστημικό όχημα Curiosity της NASA διάνυσε περίπου 32 χιλιόμετρα στην κακοτράχαλη επιφάνεια του Άρη. Όπως είναι λογικό, μετά από τόσο χρόνια σε ένα τόσο ακραίων συνθηκών περιβάλλον το όχημα έχει υποστεί φθορές αλλά συνεχίζει να κινείται στο αρειανό έδαφος και να εξερευνά στέλνοντας στη Γη εικόνες και δεδομένα. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα νέες εικόνες από τους τροχούς του Curiosity που φαίνονται φθαρμένοι και τρυπημένοι σε διάφορα σημεία: Ο βασικός στόχος της αποστολής του Curiosity ήταν να διαπιστωθεί αν ο Άρης είχε κάποτε συνθήκες που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν (μικροβιακή) ζωή. Ιδού, μερικές από τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις του Curiosity: ● βρήκε στοιχεία που δείχνουν ότι ο Άρης είχε στο παρελθόν ήπιο κλίμα και περιβάλλον με κατάλληλες συνθήκες για τη διατήρηση μικροβιακής ζωής. Ο κρατήρας Gale που εξερευνά το Curiosity φαίνεται πως ήταν ένα υδάτινο περιβάλλον ποταμών και λιμνών. Οι χημικές αναλύσεις των δειγμάτων του Curiosity δείχνουν ότι το νερό που υπήρχε ήταν ουδέτερο ή ελαφρώς αλκαλικό, προσφέροντας ένα φιλόξενο περιβάλλον για την ανάπτυξη ζωής. ● ανίχνευσε την ύπαρξη θείου, αζώτου, υδρογόνου, οξυγόνου, φωσφόρου και άνθρακα, αλλά και οργανικά μόρια σε δείγματα που συλλέχθηκαν από βράχους ηλικίας περίπου 3 δισεκατομμυρίων ετών. Αν και αυτά τα χημικά στοιχεία και τα οργανικά μόρια είναι δομικά στοιχεία της ζωής, δεν αποτελούν απόδειξη ύπαρξης ζωής στον Άρη. ● εντόπισε εποχιακές μεταβολές στα επίπεδα του μεθανίου και του οξυγόνου στην αρειανή ατμόσφαιρα, αέρια που στη Γη συνδέονται συχνά με βιολογικές διεργασίες. ● αναλύοντας πετρώματα και στρώματα αρεινού εδάφους αποκάλυψε πως το κλίμα και η επιφάνεια του πλανήτη άλλαζαν με την πάροδο του χρόνου. πηγή: https://www.space.com/curiosity-mars-rover-wheel-damage-sept-2024 – https://www.naftemporiki.gr/techscience/1786622/oi-trochoi-toy-curiosity-trypisan-alla-synechizei-aptoito-tin-exereynisi-toy-ari-vinteo/

Roscosmos Ημέρα της έναρξης της διαστημικής εποχής. Στις 4 Οκτωβρίου 1957, ο πρώτος τεχνητός δορυφόρος της Γης στον κόσμο πήγε στο διάστημα. Όλος ο παγκόσμιος Τύπος και το ραδιόφωνο μίλησαν για αυτό το γεγονός. Οι άνθρωποι βγήκαν στο δρόμο τη νύχτα για να δουν αυτό το τεχνητό «αστέρι» που πετούσε στα ουράνια ύψη. Ο δορυφόρος παρακολουθούνταν όχι μόνο από ειδικούς σταθμούς, αλλά και από χιλιάδες ραδιοερασιτέχνες σε όλο τον κόσμο. Η συνεχής λειτουργία των πομπών διήρκεσε τρεις εβδομάδες. Ο πρώτος τεχνητός δορυφόρος της Γης υπήρχε για 92 ημέρες και ολοκλήρωσε 1440 τροχιές γύρω από τη Γη. Στις 4 Ιανουαρίου 1958 εισήλθε στα πυκνά στρώματα της ατμόσφαιρας και έπαψε να υπάρχει. Η σημασία αυτής της εκτόξευσης δεν μπορεί να υπερεκτιμηθεί. Οι επιστήμονες έλαβαν επιστημονικά δεδομένα: πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες λειτουργίας του εξοπλισμού, η πυκνότητα των ανώτερων στρωμάτων της ατμόσφαιρας καθορίστηκε φρενάροντας τον δορυφόρο καθώς έφευγε από την τροχιά του, η ανάλυση των ραδιοφωνικών σημάτων κατέστησε δυνατή τη μελέτη των ανώτερων στρωμάτων της ιονόσφαιρας , και πολλά άλλα! Στη φωτογραφία: μέλη της κρατικής επιτροπής που ηγήθηκε των προετοιμασιών εκτόξευση(1); εμφάνιση και εσωτερική διάταξη του προϊόντος (2)· Εγκατάσταση του Πρώτου τεχνητού δορυφόρου Γης (3), τμήμα κεφαλής 8K71PS, σχέδιο συναρμολόγησης (4). Τομή του οχήματος εκτόξευσης 8K71PS (5). εκτόξευση του οχήματος εκτόξευσης R-7 με τον Πρώτο Δορυφόρο (6). https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_574731 Roscosmos Από την αρχή της διαστημικής εποχής, έχουν πραγματοποιηθεί 3.409 τροχιακές εκτοξεύσεις εγχώριων διαστημικών πυραύλων από διάφορα κοσμοδρόμια με την εκτόξευση 4.850 διαστημικών σκαφών σε τροχιές χαμηλής Γης και τροχιές αναχώρησης. ▪ Από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ - 1.543 τροχιακές εκτοξεύσεις, 2.002 διαστημόπλοια. ▪ Από το κοσμοδρόμιο Kapustin Yar - 101 τροχιακές εκτοξεύσεις, 90 διαστημόπλοια. ▪ από το κοσμοδρόμιο Plesetsk - 1.667 τροχιακές εκτοξεύσεις, 2.162 διαστημόπλοια. ▪ από το κοσμοδρόμιο Svobodny - 5 τροχιακές εκτοξεύσεις, 5 διαστημόπλοια. ▪ από ρωσικά υποβρύχια - 3 τροχιακές εκτοξεύσεις, 3 διαστημόπλοια. ▪ στο πλαίσιο του προγράμματος Sea Launch - 36 τροχιακές εκτοξεύσεις, 32 διαστημόπλοια. ▪ από την ένωση πυραύλων Yasnensky - 10 τροχιακές εκτοξεύσεις, 90 διαστημόπλοια. ▪ από το Διαστημικό Κέντρο της Γουιάνας - 27 τροχιακές εκτοξεύσεις, 101 διαστημόπλοια. ▪ από το κοσμοδρόμιο Vostochny - 17 τροχιακές εκτοξεύσεις, 365 διαστημόπλοια. Πληροφορίες για κάθε εκτόξευση μπορείτε να βρείτε στον σύνδεσμο: https://www.roscosmos.ru/launch/ https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_574743 Roscosmos ‼ Διόρθωση τροχιάς ISS Σήμερα στις 11:44 ώρα Μόσχας, οι κινητήρες Progress MS-28 άναψαν, λειτούργησαν για 1207,62 δευτερόλεπτα, παράγοντας ώθηση 1,66 m/s. Ως αποτέλεσμα, το μέσο υψόμετρο της τροχιάς του σταθμού αυξήθηκε κατά 2,9 km και ανήλθε σε 419 km πάνω από την επιφάνεια της Γης. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_574746

Ο αστεροειδής που εξαφάνισε τους δεινοσαύρους βοήθησε τα μυρμήγκια να γίνουν γεωργοί και να ακμάσουν. Μια ακόμη εντυπωσιακή ανακάλυψη για τις επιπτώσεις της τρομερής σύγκρουσης. Η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι πριν από 66 εκατ. έτη ένας τεράστιος αστεροειδής έπεσε στην χερσόνησο του Γιουκατάν στο Μεξικό και οι επιπτώσεις της σύγκρουσης οδήγησαν σε εξαφάνιση το 80% της χλωρίδας και πανίδας του πλανήτη. Το συμβάν οδήγησε στην εξαφάνιση των δεινοσαύρων που κυριαρχούσαν στη Γη για περίπου 150 εκατομμύρια έτη επιτρέποντας στα θηλαστικά να βγουν από τις κρυψώνες τους και να καταφέρουν να γίνουν οι νέοι κυρίαρχοι στον πλανήτη ανοίγοντας το δρόμο για την εμφάνιση του ανθρώπου.Έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια δεκάδες μελέτες για το τι συνέβη αμέσως μετά την πτώση του τεράστιου διαστημικού βράχου και ποιες αλυσιδωτές γεωατμοσφαιρικές επιπτώσεις υπήρξαν προκαλώντας τη μαζική εξαφάνιση της ζωής. Όπως συνέβη με τα θηλαστικά υπήρξαν όπως φαίνεται και άλλα όντα που ευνοήθηκαν από τις συνθήκες που δημιουργήθηκαν από προκάλεσε η πτώση του αστεροειδή.Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Science» ερευνητική ομάδα υποστηρίζει ότι εκτός από τα θηλαστικά εκείνα που ευνοήθηκαν από την έλευση του γιγάντιου αστεροειδή ήταν τα μυρμήγκια τα οποία έχει διαπιστωθεί ότι έχουν εκπληκτικές για το μέγεθος τους φυσικές, νοητικές δυνάμεις και ικανότητες καθώς και σύνθετες κοινωνικούς δεσμούς δημιουργώντας κοινότητες που σε πολλές περιπτώσεις προσομοιάζουν αυτές των ανθρώπων. Οι μύκητες Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία η σύγκρουση του αστεροειδή εκτόξευσε κολοσσιαίες ποσότητες σκόνης και υλικών στην ατμόσφαιρα προκαλώντας ένα πυκνό πέπλο που εμπόδισε για πολλά χρόνια τις ακτίνες του Ήλιου να φτάνουν στην επιφάνεια της Γης. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί πολύ η θερμοκρασία και παράλληλα να μην μπορεί να γίνει φωτοσύνθεση και η χλωρίδα να εξαφανιστεί σε ποσοστά τέτοια ώστε να μην υπάρχει πλέον τροφή για τα φυτοφάγα ζώα τα οποία άρχιζαν να εξαφανίζονται και έτσι δεν είχαν πλέον τροφή και τα σαρκοβόρα που δεν μπορούσαν φυσικά να αλλάξουν διατροφή αφού δεν υπήρχαν και φυτά.Όμως σύμφωνα με τους ερευνητές οι συνθήκες αυτές ήταν ιδανικές για την ανάπτυξη μυκήτων οι οποίοι είχαν άφθονη τροφή από τα νεκρά φυτά. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι τα μυρμήγκια εκείνης της περιόδου άρχισαν να δημιουργούν αποικίες οι οποίες άρχισαν να λειτουργούν ως αγροτικές κοινωνίες καλλιεργώντας μύκητες με τους οποίους τρέφονταν και έτσι μέσω αυτής της τακτικής τα μυρμήγκια άκμασαν στον πλανήτη.«Τα μυρμήγκια εξασκούν τη γεωργία και την καλλιέργεια μυκήτων για πολύ περισσότερο από ό,τι υπάρχουν οι άνθρωποι. Θα μπορούσαμε πιθανώς να μάθουμε κάτι από τη γεωργική επιτυχία αυτών των μυρμηγκιών τα τελευταία 66 εκατομμύρια χρόνια. Τα γεγονότα εξαφάνισης της ζωής μπορεί να είναι καταστροφικά για τους περισσότερους οργανισμούς αλλά στην πραγματικότητα μπορεί να έχουν θετικές επιπτώσεις για άλλους. Στο τέλος της Κρητιδικής Περιόδου, οι δεινόσαυροι δεν τα πήγαιναν πολύ καλά, αλλά οι μύκητες γνώρισαν μια περίοδο ακμής» αναφέρει ο Τεντ Σουλτζ, έφορος στο τμήμα μυρμηγκιών στο Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Σμιθσόνιαν στις ΗΠΑ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1785503/o-asteroeidis-poy-exafanise-toys-deinosayroys-voithise-ta-myrmigkia-na-ginoyn-georgoi-kai-na-akmasoyn/

Ο αστεροειδής που εξαφάνισε τους δεινοσαύρους δεν ήταν ο μοναδικός. Ο τεράστιος αστεροειδής που οδήγησε στο τέλος της βασιλείας των δεινοσαύρων όταν συνετρίβη στη Γη πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια δεν ήταν μοναδικός, λένε οι ερευνητές.Λεπτομερείς σαρώσεις ενός υποθαλάσσιου κρατήρα στα ανοικτά των ακτών της Γουινέας στη Δυτική Αφρική υποδηλώνουν ότι δημιουργήθηκε όταν ένας άλλος μεγάλος αστεροειδής έπεσε στον πλανήτη περίπου την ίδια εποχή στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου.Η βίαιη πρόσκρουση μεταξύ 65 και 67 εκατομμυρίων ετών δημιούργησε έναν κρατήρα πλάτους άνω των πέντε μιλίων, αποκαλύπτουν οι σαρώσεις, με τους επιστήμονες να υπολογίζουν ότι ο αστεροειδής είχε πλάτος ένα τέταρτο του μιλίου και χτύπησε τη Γη με σχεδόν 45.000 mph.Αν και μικρότερος από τον αστεροειδή που πυροδότησε τη μαζική εξαφάνιση, ήταν ακόμα αρκετά μεγάλος ώστε να αφήσει σημάδια στο πρόσωπο του πλανήτη. «Οι νέες εικόνες δίνουν μια εικόνα του καταστροφικού γεγονότος», είπε ο Δρ Ουισντίν Νίκολσον, θαλάσσιος γεωλόγος στο Πανεπιστήμιο Heriot-Watt στο Εδιμβούργο, ο οποίος ανακάλυψε για πρώτη φορά τον κρατήρα Nadir το 2022. Τότε, οι λεπτομέρειες της πρόσκρουσης ήταν ασαφείς.Για να κατανοήσουν περισσότερα σχετικά με την πρόσκρουση, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τρισδιάστατη σεισμική απεικόνιση για να χαρτογραφήσουν το χείλος του κρατήρα και τις γεωλογικές ουλές που βρίσκονται 300 μέτρα κάτω από τον πυθμένα του ωκεανού.«Υπάρχουν περίπου 20 επιβεβαιωμένοι θαλάσσιοι κρατήρες σε όλο τον κόσμο και κανένας από αυτούς δεν έχει καταγραφεί με τίποτα κοντά σε αυτό το επίπεδο λεπτομέρειας», δήλωσε ο Νίκολσον.“Είναι εξαίσιο.” Η σύγκρουση φάνηκε να πυροδότησε έντονες δονήσεις που ρευστοποιούσαν τα ιζήματα κάτω από τον πυθμένα του ωκεανού προκαλώντας τη δημιουργία ρηγμάτων κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας, διαπίστωσαν οι ερευνητές.Η πρόσκρουση προκάλεσε κατολισθήσεις με ίχνη ζημιάς ορατά για χιλιάδες τετραγωνικά μίλια πέρα από το χείλος του κρατήρα και εξαπέλυσε ένα τεράστιο τσουνάμι ύψους άνω των 800 μέτρων που θα ταξίδευε πέρα από τον Ατλαντικό. Οι λεπτομέρειες δημοσιεύονται στο Nature Communications Earth & Environment.Οι ερευνητές δεν μπορούν να εντοπίσουν πότε ο αστεροειδής χτύπησε τη Γη, αλλά η ανακάλυψη του κρατήρα και η κατά προσέγγιση ηλικία του έχουν προκαλέσει εικασίες ότι μπορεί να ανήκε σε ένα σύμπλεγμα κρούσεων στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου.Ο αστεροειδής που συνδέθηκε με την εξαφάνιση των δεινοσαύρων ήταν πολύ μεγαλύτερος από τον βράχο που παρήγαγε τον κρατήρα Ναδίρ. Άφησε έναν κρατήρα πλάτους 100 μιλίων στο σημερινό Chicxulub στη χερσόνησο Γιουκατάν στο Μεξικό.«Οι πιο κοντινοί άνθρωποι που έχουν δει κάτι τέτοιο είναι το γεγονός Τουνγκούσκα του 1908, όταν ένας αστεροειδής 50 μέτρων εισήλθε στην ατμόσφαιρα της Γης και εξερράγη στον ουρανό πάνω από τη Σιβηρία», δήλωσε ο Νίκολσον.«Τα νέα τρισδιάστατα σεισμικά δεδομένα σε ολόκληρο τον κρατήρα Ναδίρ είναι μια άνευ προηγουμένου ευκαιρία να δοκιμαστούν οι υποθέσεις του κρατήρα πρόσκρουσης, να αναπτυχθούν νέα μοντέλα σχηματισμού κρατήρων στο θαλάσσιο περιβάλλον και να κατανοηθούν οι συνέπειες ενός τέτοιου γεγονότος». πηγή: https://www.efsyn.gr/epistimi/epistimonika-nea/448668_o-asteroeidis-poy-exafanise-toys-deinosayroys-den-itan-o-monadikos – https://www.bbc.com/news/articles/c62m04v0k0no

Roscosmos Το «σπίτι του διαστήματος» συνεχίζει να προετοιμάζεται για τη μετάβαση των πληρωμάτων του Crew Dragon ..Ο Alexander Grebyonkin προετοιμάζεται για την επιστροφή του και μεταφέρει τα πράγματα στον Alexander Gorbunov - χθες οι κοσμοναύτες αντάλλαξαν καθήκοντα σχετικά με τη συνεργασία με τον χειριστή της ERA. Επιπλέον, το πλήρωμα του ρωσικού τμήματος αντικατέστησε τη μονάδα καθαρισμού της ατμόσφαιρας στη μονάδα Zvezda και έλαβε μέρος σε επιστημονικά πειράματα: ▪ "Hurricane" - παρατήρησε την επιφάνεια της γης χρησιμοποιώντας ένα υπερφασματόμετρο. ▪ "UV ατμόσφαιρα" - χαρτογράφηση της νυχτερινής ατμόσφαιρας. ▪ «Ταυτοποίηση» - μελέτησε τη δυναμική του σχεδιασμού του ISS. ▪ «Ντουμπράβα» - παρακολουθούμενα δασικά οικοσυστήματα. ▪ "Ekon-M" - αξιολόγησε την περιβαλλοντική κατάσταση του πλανήτη. Περισσότερα για την καθημερινή ζωή στο σταθμό - στην αναφορά στον ιστότοπο: https://www.roscosmos.ru/40911/ https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_574722

Η πανδημία και τα λοκντάουν επηρέασαν τις καιρικές συνθήκες στη Σεληνη. Απρόσμενα ευρήματα για τις παρενέργειες των περιοριστικών μέτρων στη Γη μακριά από αυτή. Η πανδημία του COVID-19 δημιούργησε χάος στη Γη αλλά μια νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters» αναφέρει ότι ο αντίκτυπος αυτής της παγκόσμιας πανδημίας επεκτάθηκε πολύ πέρα από τον πλανήτη μας.Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η επιφάνεια της Σελήνης μπορεί να έχει επηρεαστεί έμμεσα από το παγκόσμιο λοκντάουν. Η μελέτη εντόπισε στοιχεία που δείχνουν ότι οι νυχτερινές θερμοκρασίες στη σεληνιακή επιφάνεια μειώθηκαν σημαντικά κατά τη διάρκεια της αυστηρής περιόδου περιορισμών του COVID-19 από τον Απρίλιο έως τον Μάιο του 2020.Οι ερευνητές εκτιμούν ότι αυτό το παράξενο φαινόμενο μπορεί να εξηγηθεί από τη σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τη διάρκεια του λοκντάουν, η οποία τελικά οδήγησε σε ψύξη της σεληνιακής επιφάνειας. Οι νυχτερινές θερμοκρασίες στη σεληνιακή επιφάνεια μειώθηκαν σημαντικά σε έξι διαφορετικές τοποθεσίες κατά τη διάρκεια της περιόδου αυστηρού αποκλεισμού του COVID-19 από τον Απρίλιο έως τον Μάιο του 2020, σύμφωνα με την έρευν«Η Σελήνη πιθανότατα έχει βιώσει την επίδραση του περιορισμού του COVID-19, η οποία απεικονίζεται ως μια ανώμαλη μείωση των θερμοκρασιών της σεληνιακής επιφάνειας τη νύχτα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου», δήλωσαν οι ερευνητές στην έκθεσή τους. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1784447/i-pandimia-kai-ta-lokntaoyn-epireasan-tis-kairikes-synthikes-sti-selini/