Δροσος Γεωργιος

Μπήκαμε στην Ανθρωπόκαινο εποχή; Μάλλον ναι, λένε οι επιστήμονες – Τι δείχνουν τα ιζήματα λίμνης στον Καναδά Από την κλιματική αλλαγή και την ατμοσφαιρική ρύπανση έως την απώλεια ειδών πανίδας και χλωρίδας, οι άνθρωποι έχουν «χαράξει» το αποτύπωμά τους πάνω στη Γη με τόση δύναμη και τέτοια μονιμότητα, ώστε οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως από τα μέσα του 20ου αιώνα έχει ξεκινήσει μια νέα γεωλογική εποχή. Εδώ και σχεδόν 15 χρόνια, μια ομάδα ακαδημαϊκών ασχολείται με το μεγάλο ερώτημα: Είναι το αποτύπωμα του ανθρώπου πάνω στη Γη τόσο δραματικό ώστε να μιλάμε για μια νέα εποχή γεωλογικού χρόνου; Μάλλον ναι, τείνουν να καταλήξουν, ανακοινώνοντας χθες, Τρίτη το βασικό τους επιχείρημα για αυτό. Από την κλιματική αλλαγή και την ατμοσφαιρική ρύπανση έως την απώλεια ειδών πανίδας και χλωρίδας, οι άνθρωποι έχουν «χαράξει» το αποτύπωμά τους πάνω στη Γη με τόση δύναμη και τέτοια μονιμότητα, ώστε οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως από τα μέσα του 20ου αιώνα έχει ξεκινήσει μια νέα γεωλογική εποχή, η Ανθρωπόκαινος. Η επιστημονική ομάδα γνωστοποίησε πως μια απομονωμένη λίμνη στο Οντάριο του Καναδά εκπροσωπεί την αρχή της Ανθρωπόκαινης εποχής, ενός δυνητικά νέου κεφαλαίου στην ιστορία των 4,6 δισεκατομμυρίων χρόνων της Γης, που θα μπορούσε σύντομα -μαζί με την Κάμβρια, την Ιουρασική και την Κρητιδική περίοδο- να σηματοδοτήσει μια νέα εποχή σημαντικών πλανητικών αλλαγών. Γιατί η λίμνη Κρόφορντ. Οι επιστήμονες επέλεξαν τη λίμνη Κρόφορντ μεταξύ άλλων 11 υποψήφιων τοποθεσιών, καθώς περιλάμβανε τα σαφέστερα και πιο εμφανή δείγματα της ανθρωπογενούς επίδρασης στην παγκόσμια γεωλογική ιστορία, σημείωσαν οι εκπρόσωποι της ομάδας σε ενημέρωση Τύπου στη Λιλ της Γαλλίας. Παρότι υπάρχουν στοιχεία από κάθε γωνιά του πλανήτη που καταγράφουν τις επιπτώσεις της καύσης ορυκτών καυσίμων, των πυρηνικών όπλων, της απόρριψης λυμάτων, λιπασμάτων και πλαστικών σε ξηρά και θάλασσα κ.ο.κ, οι επιστήμονες προτείνουν τη μικρή αλλά βαθιά λίμνη έξω από το Τορόντο του Καναδά ως «δείκτη» των γεωλογικών αυτών αλλαγών, επειδή οι ετήσιες επιπτώσεις των ανθρώπινων δραστηριοτήτων που καταγράφονται στο έδαφος, την ατμόσφαιρα και τη βιολογία της Γης, διατηρούνται με φοβερή «διαύγεια» στα ιζηματογενή της στρώματα. Η ομάδα επιδιώκει να καθορίσει μια συγκεκριμένη ημερομηνία έναρξης της Ανθρωπόκαινου με τη μέτρηση των επιπέδων πλουτωνίου στον πυθμένα της λίμνης Κρόφορντ, βάθους 29 μέτρων και έκτασης 24.000 τετραγωνικών μέτρων. «Η Κρόφορντ είναι τέλεια γι’αυτό. Ένας πυρήνας από τις λάσπες του πυθμένα του μοιάζει με ένα τεράστιο βρώμικο γλειφιτζούρι, αλλά περιέχει αυτά τα όμορφα, πολυστρωματικά ιζήματα. Αυτά τα στρώματα που μεταφράζονται σε έτη, καταγράφουν το αποτέλεσμα της καύσης ορυκτών καυσίμων, πλουτώνιο, αλλαγές στη γεωχημεία, αλλαγές στη μικρο-οικολογία, κοινώς όλα τα στοιχεία εκείνα που καταδεικνύουν περιβαλλοντική αλλαγή» εξηγεί ο γραμματέας της Ομάδας Εργασίας για την Ανθρωπόκαινο (AWG), δρ. Σάιμον Τέρνερ. Η ανθρωπόκαινος Αποκαλείται Ανθρωπόκαινος περίοδος (Anthropocene), όρος που προέρχεται από τα ελληνικά, και πιστεύεται πως ξεκίνησε κάποια στιγμή μεταξύ 1950 και 1954, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Η ιδέα της Ανθρωπόκαινου περιόδου προτάθηκε σε ένα επιστημονικό συνέδριο πριν από 20 και πλέον χρόνια από τον σπουδαίο νομπελίστα χημικό Πάουλ Κρέτσεν. Έκτοτε, το θέμα απασχολεί τους επιστήμονες που τελικά συγκρότησαν την ομάδα εργασίας για να μελετήσει αν ήταν απαραίτητος ο προσδιορισμός μιας τέτοιας εποχής, και αν ναι, ποιο είναι το χρονικό σημείο έναρξης και η εμβέλειά της. «Είναι σαφές πως η κλίμακα της αλλαγής έχει ενταθεί ασύλληπτα και αυτό οφείλεται στον ανθρώπινο παράγοντα» σημειώνει ο γεωλόγος και καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Λέστερ, Κόλιν Γουότερς, επικεφαλής της Ομάδας Εργασίας Ανθρωπόκαινου (Anthropocene Working Group).Αυτό καθιστά τη δύναμη των ανθρώπων σε ανάλογη θέση με τον μετεωρίτη που προσέκρουσε στη Γη πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια αφανίζοντας τους δεινοσαύρους και σηματοδοτώντας την Καινοζωϊκή Εποχή. Όμως, ενώ ο μετεωρίτης ξεκίνησε μια εντελώς νέα εποχή, οι επιστήμονες προτείνουν πως οι άνθρωποι άρχισαν μια νέα περίοδο που είναι πολύ μικρότερη γεωλογικά. Η καθιέρωση του όρου θα αποτελεί την επιστημονική επιβεβαίωση πως η άνθρωποι έχουν αλλάξει τόσο δραματικά τη Γη τις τελευταίες δεκαετίες, ώστε η τρέχουσα γεωλογική εποχή, η Ολόκαινος -που ξεκίνησε πριν από 11.700 χρόνια και προλείανε το δρόμο για την ανάδυση πολύπλοκων ανθρώπινων πολιτισμών- έχει παρέλθει οριστικά. Σύμφωνα με την πρόταση της επιστημονικής ομάδας εργασίας, η Ανθρωπόκαινος θα διαδεχτεί την Ολόκαινο. Βεβαίως, για να γίνει αυτό, η πρόταση αυτή πρέπει να εγκριθεί από τρία διαφορετικά σώματα γεωλόγων και να υπογραφεί σε ένα μεγάλο συνέδριο. «Αν γνωρίζετε τις ελληνικές τραγωδίες, ξέρετε πως η εξουσία, η ύβρις και η τραγωδία πάνε χέρι-χέρι», σημειώνει με νόημα η ιστορικός Επιστημών στο Χάρβαρντ, Ναόμι Ορέσκες, μέλος της ομάδας εργασίας. «Αν δεν αντιμετωπίσουμε τις βλαβερές επιπτώσεις των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, με πιο “ηχηρή” την καταστροφική κλιματική αλλαγή, οδεύουμε προς την τραγωδία». https://www.kathimerini.gr/life/science/562516768/mpikame-stin-anthropokaino-epochi-mallon-nai-lene-oi-epistimones-ti-deichnoyn-ta-izimata-limnis-ston-kanada/

NASA στη «Ν»: Το James Webb θα εξερευνήσει τώρα την καταγωγή του ηλιακού μας συστήματος. Στέλεχος του κέντρου λειτουργίας του πανίσχυρου διαστημικού τηλεσκοπίου μιλά στη Ναυτεμπορική για τον ένα χρόνο λειτουργίας του. Συμπληρώθηκε ένας χρόνος λειτουργίας του ισχυρότερου διαστημικού τηλεσκοπίου που κατασκεύασε η ανθρωπότητα, του James Webb. Στις 12 Ιουλίου του 2022 ξεκίνησε η δημοσίευση των εκπληκτικών εικόνων που καταγράφει το τηλεσκόπιο από κάθε σημείο του Διαστήματος αποκαλύπτοντας με λεπτομέρεια άγνωστες περιοχές και φωτίζοντας τα πιο απομακρυσμένα και σκοτεινά του σημεία προσφέροντας νέες πολύτιμες γνώσεις για την εξέλιξη του Σύμπαντος, την ύπαρξη των γαλαξιών, των άστρων ακόμη και της ζωής.Το James Webb αποτελεί προϊόν συνεργασίας της NASA, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και της Καναδικής Υπηρεσίας Διαστήματος. Η λειτουργία του James Webb ελέγχεται από το Space Telescope Science Institute (STScI) στο Μέριλαντ των ΗΠΑ ένα επιστημονικό κέντρο που ελέγχει επίσης την λειτουργία του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble και θα ελέγχει και το διαστημικό τηλεσκόπιο Nancy Grace Roman που είναι προγραμματισμένο να εκτοξευθεί το 2027. Το STScI λειτουργεί για λογαριασμό της NASA υπό την αιγίδα της Πανεπιστημιακής Ένωσης Έρευνας στην Αστρονομία των ΗΠΑ.Ο Δρ. Κρίστοφερ Τ. Μπριτ, Επιστήμονας Εκπαίδευσης και Επικοινωνίας στο Γραφείο Δημόσιας Ενημέρωσης του STScI και στέλεχος του προγράμματος Universe of Learning της NASA που έχει αντικείμενο την μεταφορά επιστημονικής γνώσης ειδικά για τους τομείς που συνδέονται με το Διάστημα στο ευρύ κοινό μίλησε στο Naftemporiki.gr για την αποστολή του James Webb, την συμπλήρωση ενός έτους λειτουργίας του διαστημικού τηλεσκοπίου αλλά και τι να περιμένουμε από αυτό τους προσεχείς μήνες. Ποιους νέους δρόμους άνοιξε στην αστρονομία και την επιστήμη γενικότερα το James Webb; Το James Webb είναι το πιο ευαίσθητο υπέρυθρο τηλεσκόπιο που είχαμε ποτέ, το οποίο μας δίνει εικόνα από περιοχές του Σύμπαντος που δεν μπορούσαμε να παρατηρήσουμε μέχρι σήμερα. Για παράδειγμα, μπορούμε τώρα να εξερευνήσουμε το πολύ μακρινό και πρώιμο Σύμπαν όπως ποτέ άλλοτε. Αν η ιστορία του Σύμπαντος ήταν μυθιστόρημα τότε μέχρι τη στιγμή που ξεκίνησε την λειτουργία του το James Webb είχαμε απλώς τη σελίδα τίτλου και μετά ένα άλμα στο κεφάλαιο 10. Tώρα για πρώτη φορά μπορούμε να διαβάσουμε τα προηγούμενα κεφάλαια της ιστορίας του Σύμπαντος. Μπορούμε να δούμε πώς αναπτύσσονται οι πρώτοι γαλαξίες εν μέσω εκρήξεων σχηματισμού άστρων και τα πρώιμα στάδια ανάπτυξης μαύρων τρυπών που αποκτούν στην πορεία τεράστιες διαστάσεις.Μπορούμε επίσης να κατανοήσουμε τον τρόπο με τον οποίο φτιάχνονται οι πλανήτες, το πώς σε κολοσσιαία νέφη σκόνης έκτασης πολλών ετών φωτός γεννιούνται νέα άστρα και να παρατηρήσουμε παλιούς πλανήτες που περιστρέφονται γύρω από το μητρικό του άστρο δισεκατομμύρια χρόνια. Πολλά από τα χημικά συστατικά που συνδέονται με την ύπαρξη της ζωής ξεκινούν από αυτά τα νέφη επιβιώνουν και αναπτύσσονται στην επιφάνεια των πάγων στους δίσκους ύλης που δημιουργούνται γύρω από νεογέννητα άστρα ύλη από την οποία σχηματίζονται στη συνέχεια οι πλανήτες. Όμως τα νεαρά άστρα μπορεί να είναι «έντονα», «βίαια» και η ακτινοβολία που εκπέμπουν διαμορφώνει τους πλανήτες και τις συνθήκες στην επιφάνεια τους με τρόπους που μόλις αρχίζουμε να κατανοούμε. Ο Δρ. Κρίστοφερ Μπριτ Τι μπορούμε να περιμένουμε τον δεύτερο χρόνο λειτουργίας του James Webb; Τον δεύτερο χρόνο λειτουργίας του James Webb θα μάθουμε πολλά σχετικά με μικρού μεγέθους διαστημικά σώματα στο δικό μας ηλιακό σύστημα. Είναι κάτι που μοιάζει σαν να κάνουμε αρχαιολογία για να εξερευνήσουμε την καταγωγή του ηλιακού μας συστήματος. Θα συνεχίσουμε να μελετάμε τα παγωμένα φεγγάρια της Ευρώπης και του Εγκέλαδου, χρησιμοποιώντας ευρήματα από τις πλανητικές αποστολές όπως το New Horizons και το Juno για να διατυπώσουμε τις καλύτερες ερωτήσεις που μπορούμε να κάνουμε στο James Webb για να βρεις τις απαντήσεις. Μπορείτε να περιμένετε να δείτε πολλά για το πώς σχηματίζονται οι πλανήτες και να εξερευνήσετε ορισμένα είδη πλανητών που δεν έχουμε στο δικό μας ηλιακό σύστημα, πιθανούς υδάτινους κόσμους υπο-Ποσειδώνων και υπερ-Γαιών. Θα υπάρξουν επίσης πολλές ακόμα εκπληκτικές εικόνες από κοντινούς γαλαξίες, καθώς και προγράμματα που μελετούν το πρώιμο Σύμπαν για να απαντήσουν σε μερικές από τις ερωτήσεις που έχουν τεθεί αυτό το πρώτο έτος λειτουργίας του τηλεσκοπίου. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1493463/nasa-sti-n-to-james-webb-tha-exereynisei-tora-tin-katagogi-toy-iliakoy-mas-systimatos/

Οκτώ ελληνικά πανεπιστήμια στον πίνακα της Quacquarelli Symonds Αξίζει να σημειωθεί ότι πέρυσι στην αντίστοιχη κατάταξη είχαν συμπεριληφθεί έξι ελληνικά ΑΕΙ Υψηλές διακρίσεις απέσπασαν οκτώ ελληνικά πανεπιστήμια, που συμπεριλήφθηκαν στη συνολική παγκόσμια κατάταξη της QS (Quacquarelli Symonds) για το 2023 -2024.Το πρώτο ελληνικό Πανεπιστήμιο στην κατάταξη είναι το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στην 347η θέση και ακολουθούν: το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (444η θέση), το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (530η θέση), το Πανεπιστήμιο Κρήτης (534η θέση), το Πανεπιστήμιο Πατρών (θέσεις 791-800), το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθήνας (θέσεις 901-950), το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (θέσεις 1001-1200) και το Πολυτεχνείο Κρήτης (θέσεις 1400+).Αξίζει να σημειωθεί ότι πέρυσι στην αντίστοιχη κατάταξη είχαν συμπεριληφθεί έξι ελληνικά ΑΕΙ. Στις δύο πρώτες θέσεις της κατάταξης -και άρα τα δύο καλύτερα πανεπιστήμια στον κόσμο κατά την QS- βρίσκονται το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (MIT), και το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. Στην τρίτη θέση ανέβηκε το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, στην τέταρτη ανέβηκε το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, ενώ το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ υποχώρησε σε σχέση με πέρυσι στην 5η θέση. Αξίζει να αναφερθεί ότι το MIT δημιουργεί ένα σημαντικό ρεκόρ, όντας για 11η συνεχόμενη χρονιά στην 1η θέση της κατάταξης.Τη δεκάδα των κορυφαίων πανεπιστημίων του κόσμου συμπληρώνουν το Imperial College του Λονδίνου (6η θέση), το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης (7η θέση), το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης (στην 8η θέση και για πρώτη φορά στο top 10), το UCL του Λονδίνου (9η θέση) και το Πανεπιστήμιο Μπέρκλει της Καλιφόρνια (10η θέση).Σημειώνεται, ότι η συγκεκριμένη διεθνής κατάταξη, η οποία δημοσιεύθηκε για 20η συνεχόμενη χρονιά, αποτελεί μία από τις πλέον έγκυρες και σημαντικές κατατάξεις διεθνώς. Βασίστηκε σε πάνω από 141,6 εκατομμύρια ετεροαναφορές που εντοπίστηκαν σε περισσότερες από 17,5 εκατομμύρια δημοσιεύσεις, καθώς και σε 240.000 απαντήσεις σε ερωτηματολόγια και συνεντεύξεις ακαδημαϊκών και εργοδοτών. Αξιολογήθηκαν περισσότερα από 6.000 πανεπιστήμια, από τα οποία εν τέλει προέκυψαν τα καλύτερα 1.497 από αυτά. Η QS για το ακαδημαϊκό έτος 2023-24 συμπεριέλαβε στη γενική της κατάταξη πανεπιστήμια από 104 χώρες, έχοντας 85 νέες συμμετοχές.Μεταξύ των κριτηρίων, βάσει των οποίων προκύπτει η κατάταξη, είναι η ακαδημαϊκή φήμη (μέσω έρευνας ερωτηματολογίων, η έρευνα ερωτηματολογίων εργοδοτών των αποφοίτων πανεπιστημίων, ο αριθμός ετερο-αναφορών ανά καθηγητή, ο λόγος φοιτητών προς μέλη, η διεθνής ερευνητική δικτύωση και τα αποτελέσματα σχετικά με την απασχόληση. https://www.tanea.gr/2023/07/11/science-technology/okto-ellinika-panepistimia-ston-pinaka-tis-quacquarelli-symonds/

Βουλγαρία: Εντυπωσιακό βίντεο από πτώση μετεωρίτη Ένας μετεωρίτης εντοπίστηκε πάνω από τη Σόφια περίπου στις 21.50, ενώ το Ινστιτούτο Μετεωρολογίας και Υδρολογίας και το υπουργείο Εσωτερικών της γειτονικής χώρας επιβεβαίωσαν το περιστατικό. Αναστάτωση προκάλεσε στους κατοίκους της βορειοδυτικής Βουλγαρίας ένας δυνατός κρότος το βράδυ της Τρίτης.Ένας μετεωρίτης εντοπίστηκε πάνω από τη Σόφια περίπου στις 21.50, ενώ το Ινστιτούτο Μετεωρολογίας και Υδρολογίας και το υπουργείο Εσωτερικών της γειτονικής χώρας επιβεβαίωσαν το περιστατικό.Το φυσικό αυτό φαινόμενο έγινε ιδιαίτερα αισθητό κυρίως στην βορειοδυτική Βουλγαρία. Οι κάτοικοι των περιοχών σε Σόφια, Ιχτιμάν, Λομ, Βιντίν και Φιλιππούπολη, έκαναν λόγο για ένα δυνατό φως στον ουρανό, το οποίο σταμάτησε και στο τέλος ακούστηκε ένα βουητό.Σύμφωνα με την αστυνομία του Βιντίν, δεν υπήρξαν αναφορές για τραυματισμούς και δεν σημειώθηκαν υλικές καταστροφές.«Γύρω στις 22:00 ακούστηκε έκρηξη στην περιοχή Βιντίν. Ομάδες της περιφερειακής διεύθυνσης του Υπουργείου Εσωτερικών επιθεώρησαν την περιοχή. Δεν υπάρχουν αναφορές για τραυματίες ή υλικές ζημιές. Η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη», ανακοίνωσε το υπουργείο Εσωτερικών της ΒουλγαρίαςΟι ρουμανικές αρχές μάλιστα ανέφεραν ότι ο μετεωρίτης εξερράγη στην ατμόσφαιρα και τα υπολείμματά του έπεσαν στο έδαφος της Ρουμανίας.Σύμφωνα με ακροατές του Ράδιο Θεσσαλονίκη, ο μετεωρίτης έγινε αντιληπτός και στην Ελλάδα (Πλαγιάρι Θεσσαλονίκης, Κασσάνδρα Χαλκιδικής, Νάουσα). Δείτε το εντυπωσιακό βίντεο https://www.tanea.gr/2023/07/12/science-technology/voulgaria-entyposiako-vinteo-apo-ptosi-meteoriti/

Ο Konstantin Borisov και ο Alexander Grebenkin αναγνωρίζονται ως κατάλληλοι για διαστημική πτήση! Σήμερα, το CTC φιλοξένησε συνεδρίαση της κύριας ιατρικής επιτροπής, η οποία ανέλυσε τα δεδομένα των ιατρικών εξετάσεων των αστροναυτών κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής περιόδου. Οι πτήσεις θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο του προγράμματος πολλαπλών πτήσεων μεταξύ Roscosmos και NASA. 👨‍🚀 Konstantin Borisov - ως μέρος της αποστολής Crew-7 στις 15 Αυγούστου 2023. 👨‍🚀 Alexander Grebenkin - ως μέρος της αποστολής Crew-8 τον Φεβρουάριο του 2024. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_567579

Τα διαστημικά πειράματα γίνονται για πρώτη φορά στη Γη! Οι Oleg Kononenko και Nikolai Chub εργάστηκαν στον ISS Russian Segment Simulator για την έρευνα που περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα της μελλοντικής τους διαστημικής αποστολής. Τα πειράματα βοηθούν τους επιστήμονες να κατανοήσουν πώς να οργανώσουν σωστά τα μακροπρόθεσμα διαστημικά ταξίδια, όπως πτήσεις σε άλλους πλανήτες. https://vk.com/roscosmos?z=video-30315369_456243645%2Fa5b20ab6ab7054b74d%2Fpl_wall_-30315369 https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_567576

Εκτοξεύτηκε ο πρώτος πύραυλος με καύσιμο μεθανίου-οξυγόνου (βίντεο) Στιγμιότυπο από την εκτόξευση του πυραύλου με το νέο καύσιμο. πηγή φωτό (LandSpace) Το νέο σύστημα υπόσχεται επανάσταση στη διαστημική βιομηχανία.Η ιδιωτική κινεζική εταιρεία LandSpace με έδρα το Πεκίνο εκτόξευσε τον πρώτο πύραυλο που χρησιμοποιεί ως καύσιμο ένα μείγμα υγρού μεθανίου-οξυγόνου. Ο πύραυλος Zhuque-2 εκτοξεύτηκε το πρωί της Τετάρτης 12 Ιουλίου από το κέντρο εκτόξευσης δορυφόρων Jiuquan στη βορειοδυτική Κίνα και ολοκλήρωσε την πτήση του σύμφωνα με το σχέδιο, ανέφεραν τα κρατικά μέσα ενημέρωσης. Η LandSpace κατάφερε να κόψει πρώτη το νήμα στη κούρσα της κατασκευής πυραύλων μεταφοράς φορτίων στο Διάστημα με αυτό το νέο εναλλακτικό καύσιμο έχοντας να ανταγωνιστεί αμερικανικές εταιρείες. Η χρήση αυτού του καυσίμου έχει μια σειρά από πλεονεκτήματα σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα αλλά και τα καύσιμα υδρογόνου τα οποία αποτελούν τα τελευταία χρόνια αντικείμενο έρευνας και πειραματισμού τόσο για αεροσκάφη όσο και για διαστημικά οχήματα. Το καύσιμο με βάση το υγρό μεθάνιο θεωρείται πιο ασφαλές από τα υπόλοιπα. Επίσης το υγρό μεθάνιο μπορεί να συντηρηθεί σε υγρή κατάσταση ευκολότερα από το υδρογόνο και επομένως το κόστος θερμομόνωσης των δεξαμενών του στους πυραύλους θα είναι μικρότερο. Η πυκνότητα του υγρού μεθανίου είναι μεγαλύτερη από την πυκνότητα του υγρού υδρογόνου και επομένως για το ίδιο προωθητικό αποτέλεσμα θα απαιτούνται δεξαμενές πολύ μικρότερου μεγέθους. Επιπλέον το μεθάνιο αφθονεί σε πλανήτες και δορυφόρους του ηλιακού μας συστήματος και επομένως θα είναι εύκολη ανατροφοδότηση των διαστημικών οχημάτων μελλοντικών αποστολών με καύσιμα. Βέβαια στη προκειμένη περίπτωση το καύσιμο που χρησιμοποιήθηκε περιείχε και υγρό οξυγόνο και στην περίπτωση της ανατροφοδότησης σε άλλους πλανήτες δεν είναι βέβαιο ότι θα υπάρχουν εκεί σχετικά αποθέματα. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1493006/ektoxeytike-o-protos-pyraylos-me-kaysimo-methanioy-oxygonoy-vinteo/

Και ιδού το βίντεο από την άφιξη του Luna-25 στο Vostochny! Θυμηθείτε ότι θα πρέπει να κάνει μια ήπια προσγείωση στην περιοχή του Νότιου Πόλου της Σελήνης και να πραγματοποιήσει μελέτες επαφής του σεληνιακού εδάφους για την παρουσία πάγου. Έναρξη - τον Αύγουστο φέτος! https://vk.com/roscosmos?z=video-30315369_456243646%2Fc1a9ce3d4dd19326dc%2Fpl_wall_-30315369 https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_567577

Η κλιματική αλλαγή, οι καύσωνες και η… νέα εμμονή των δισεκατομμυριούχων με τον ήλιο. Με τη μέση θερμοκρασία της γης να αυξάνεται, οι καύσωνες και τα ακραία καιρικά φαινόμενα εν γένει γίνονται όλο και πιο έντονα, επίμονα και συχνά.Ελλείψει βούλησης και ουσιαστικού συντονισμού, οι προσπάθειες για δραστική μείωση των εκπομπών ρύπων προς ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής δεν δείχνουν μέχρι στιγμής να αποδίδουν.Είναι σε αυτό το κενό που δείχνουν να κερδίζουν «έδαφος» διάφορες πειραματικές προσεγγίσεις για το πώς θα μπορούσε ο πλανήτης να γίνει πιο δροσερός με… ανθρώπινη παρέμβαση απέναντι σε μια ανθρωπογενή καταστροφή.Ο κλάδος που συγκεντρώνει προσώρας το μεγαλύτερο ενδιαφέρον -καθώς και σημαντικά ιδιωτικά κεφάλαια- φαίνεται να είναι η ηλιακή γεωμηχανική.Συνίσταται στη διαχείριση της ηλιακής ακτινοβολίας, με ανάκλαση πίσω στο διάστημα, περιορίζοντας έτσι τη θέρμανση του πλανήτη.Μπορεί ως μέτρο να ακούγεται ενδιαφέρον, είναι ωστόσο εξαιρετικά αμφιλεγόμενο.Δεν περιορίζει τα αίτια της κλιματικής αλλαγής, παρά μόνο συμπτώματά της.Και δη παροδικά, με ακόμη άγνωστες τις μακροπρόθεσμες συνέπειες για το περιβάλλον, τη γεωργία και τη δημόσια υγεία από τυχόν ευρείας κλίμακας εφαρμογή των τεχνικών της.Αυτές κυμαίνονται από τη λεύκανση νεφών με χρήση θαλασσινού νερού -κάνοντας τα σύννεφα πιο φωτεινά, ώστε να αντανακλούν μέρος του ηλιακού φωτός πίσω στο διάστημα- μέχρι τον ψεκασμό της στρατόσφαιρας με αερολύματα, όπως σωματίδια διοξειδίου του θείου (SO2).Κατά την Εθνική Ακαδημία Επιστημών των ΗΠΑ «η ηλιακή γεωμηχανική θα μπορούσε να μειώσει τις επιφανειακές θερμοκρασίες και ενδεχομένως να αμβλύνει ορισμένους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής», όπως ανέφερε σε προ διετίας έκθεση.Μόλις τον περασμένο μήνα, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν πενταετές ερευνητικό σχέδιο για τις τεχνικές τροποποίησης της ηλιακής ακτινοβολίας (SRM).Πριν από λίγες ημέρες, σε μια άμεση αντίδραση, η ΕΕ ζήτησε τη διεξαγωγή διεθνών συνομιλιών για τους κινδύνους της γεωμηχανικής.Ουδείς -τόνισε ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επικεφαλής του μπλοκ για το κλίμα, Φρανς Τίμερμανς- «μπορεί να διεξάγει μόνος του πειράματα με τον κοινό μας πλανήτη». Δισεκατομμυριούχοι εν… δράσει.Ενόσω οι κυβερνήσεις προβληματίζονται και οι οι επιστήμονες διαφωνούν, τέτοιου είδους παρεμβάσεις κερδίζουν όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον και τη στήριξη… ανήσυχων κροίσων.Και δη Αμερικανών.«Ξαναπαγώστε την Αρκτική για να σώσετε τον πολιτισμό» ήταν το μήνυμα του 92χρονου Ουγγροαμερικανού κερδοσκόπου μεγαλοεπενδυτή-φιλανθρώπου Τζορτζ Σόρος στη φετινή Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια.Η λύση, υποστήριξε, είναι η τεχνολογία ελέγχου του καιρού.Ο ίδιος στηρίζει ενεργά το έργο του Σερ Ντέιβιντ Κινγκ: πρώην επικεφαλής επιστημονικού συμβούλου της βρετανικής κυβέρνησης, νυν ιδρυτή και προέδρου του Centre for Climate Repair στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.Μεταξύ άλλων, εξετάζει την εφαρμογή της ηλιακής γεωμηχανικής στην Αρκτική με τεχνητή λεύκανση των σύννεφων, μέσω ψεκασμού με θαλασσινό νερό.Ζητούμενο, επισημαίνεται στην ιστοσελίδα του κέντρου, είναι «όχι μόνο να μειώσουμε τον ρυθμό απώλειας πάγου από την Αρκτική, αλλά να αρχίσουμε να παγώνουμε ξανά» τη βορειότερη περιοχή της Γης, όπου η θερμοκρασία αυξάνεται πλέον περίπου τέσσερις φορές ταχύτερα από ό,τι στον υπόλοιπο κόσμο.Πέρα από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, το λιώσιμο των πάγων επίσης απελευθερώνει σημαντικές ποσότητες μεθανίου, ένα από τα ισχυρότερα αέρια του θερμοκηπίου.Κανείς ωστόσο δεν είναι σε θέση να πει με βεβαιότητα ότι τα σχέδια του Σερ Ντέιβιντ Κινγκ και του Σόρος θα είναι ακίνδυνα.Ένα ανάλογο εγχείρημα του Μπιλ Γκέιτς, για παράδειγμα, «ναυάγησε» προ διετίας. Είχε χρηματοδοτήσει με 300.000 δολάρια ένα επιστημονικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ για τον ψεκασμό ανθρακικού ασβεστίου στην ατμόσφαιρα πάνω από τη Σουηδία.Εν μέσω κατακραυγής από ομάδες αυτοχθόνων και περιβαλλοντολόγων, το έργο ακυρώθηκε σε πρώιμο στάδιο, το 2021.Την ίδια χρονιά ο Τζεφ Μπέζος έθεσε υπερυπολογιστές της Amazon για τη μοντελοποίηση των επιπτώσεων ψεκασμού τεράστιων ποσοτήτων διοξειδίου του θείου (SO2) στην ατμόσφαιρα.Φέτος τον Φεβρουάριο ο Ντάστιν Μόσκοβιτς, δισεκατομμυριούχος συνιδρυτής του Facebook, διέθεσε 900.000 δολάρια για τη χρηματοδότηση διεθνούς έρευνας για τις επιπτώσεις της ηλιακής γεωμηχανικής.Κλιματικός «τζόγος»;Ακόμη και μικρότερα «ψάρια» ωστόσο πειραματίζονται με αυτές τις τεχνικές, σε ορισμένες περιπτώσεις με στήριξη επενδυτών κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών.Σε αυτή την κατηγορία συγκαταλέγονται μέχρι και αμφιλεγόμενες νεοφυείς επιχειρήσεις, όπως η Make Sunsets, που έχει προκαλέσει τους τελευταίους μήνες συναγερμό με δοκιμαστικές απελευθερώσεις ποσοστήτων διοξείδιο του θείου με μετεωρολογικά αερόστατα στο Μεξικό και στη Νεβάδα.Η δράση της έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από όλες τις πλευρές, ακόμη και από υποστηρικτές της γεωμηχανικής, εν μέσω φόβων ότι πρωτοβουλίες σαν και αυτές δυσκολεύουν μια ήδη περίπλοκη κατάσταση.Η ευρείας κλίμακας ανάπτυξη της γεωμηχανικής έχει περιοριστεί εδώ και πάνω από μια δεκαετία με μορατόριουμ σε μεγάλα υπαίθρια πειράματα.Μεταξύ άλλων χωρών, τη συμφωνία δεν έχουν υπογράψει ούτε οι ΗΠΑ.Οι πιέσεις προς την αντίθετη από το μορατόριουμ κατεύθυνση εν τω μεταξύ όλο και πληθαίνουν.Περισσότεροι από 100 επιστήμονες έχουν υπογράψει ανοιχτή επιστολή, που δημοσιοποιήθηκε στα τέλη Φεβρουαρίου, με αίτημα να ενισχυθούν οι έρευνες σε τεχνικές αποκλεισμού της ηλιακής ακτινοβολίας.Οι υποστηρικτές τους προβάλλουν την ηλιακή γεωμηχανική ως οιονεί ενδιάμεσο σταθμό στην μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής, με παράταση χρόνου στις προσπάθειες μείωσης των εκπομπών ρύπων.Οι επικριτές της ιδέας εκφράζουν εύλογους φόβους ότι θα λειτουργήσει στην πραγματικότητα ως άλλοθι για την κλιματική «οκνηρία» κυβερνήσεων και επιχειρήσεων.Αμφισβητούν επίσης την αποτελεσματικότητα της γεωμηχανικής -συμπεριλαμβανομένης δηλαδή της τεχνολογίας απορρόφησης διοξειδίου του άνθρακα- και εφιστούν την προσοχή σε κινδύνους της λεγόμενης διαχείρισης της ηλιακής ακτινοβολίας.https://www.in.gr/2023/07/12/b-science/perivallon-b-science/klimatiki-allagi-oi-kaysones-kai-nea-emmoni-ton-disekatommyriouxon-ton-ilio/

Ο πιο ‘γυαλιστερός’ εξωπλανήτης. Πλανήτης με μεταλλικά σύννεφα είναι σαν «γιγάντιος καθρέπτης στο Διάστημα» Ο εξωπλανήτης LTT9779 b περιφέρεται γύρω από το άστρο του Ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιο ανακάλυψε το πιο ανακλαστικό σώμα που γνωρίζουμε εκτός του Ηλιακού Συστήματος, έναν πλανήτη με μεταλλικά σύννεφα που μοιάζει με γιγάντιο «καθρέπτη στο Διάστημα».Ο εξωπλανήτης LTT9779 b, ο οποίος βρίσκεται στην κατεύθυνση του αστερισμού του Γλύπτη και απέχει 264 έτη φωτός από τη Γη, ανακλά το 80% του φωτός που δέχεται, αναφέρει διεθνής ομάδα αστρονόμων στο Astronomy & Astrophysics. https://www.aanda.org/articles/aa/full_html/2023/07/aa46117-23/aa46117-23.html Συγκριτικά, η Αφροδίτη, ο πιο φωτεινός πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος, ανακλά το 75% της ηλιακής ακτινοβολίας.Ακόμα υψηλότερη είναι η ανακλαστικότητα σωμάτων που καλύπτονται από πάγο, όπως ο πάλλευκος δορυφόρος του Κρόνου Εγκέλαδος, ο οποίος ανακλά το 90% του φωτός που δέχεται.Στην αστρονομία, το ποσοστό του ανακλώμενου φωτός ονομάζεται λευκαύγεια και δίνει μια εικόνα για τη σύσταση κάθε σώματος. Βροχή τιτανίου Ο εξωπλανήτης LTT9779 b είχε ανακαλυφθεί το 2020 με το διαστημικό τηλεσκόπιο TESS της NASA, τώρα όμως το διαστημικό τηλεσκόπιο Cheops της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας ESA αποκαλύπτει νέες λεπτομέρειες. Το Cheops μελέτησε τον LTT9779 b εξετάζοντας τις απειροελάχιστες μεταβολές της φωτεινότητας που προκύπτουν καθώς ο πλανήτης περνά πίσω από το μητρικό του άστρο (βίντεο στο τέλος της ανάρτησης).Ο LTT9779 b, ο οποίος έχει διάμετρο 4,7 μεγαλύτερη από τη διάμετρο της Γης και είναι συγκρίσιμος σε μέγεθος με τον Ποσειδώνα, κινείται σε τόσο μικρή απόσταση από το μητρικό άστρο του ώστε ένα έτος διαρκεί μόνο 19 γήινες ώρες και η θερμοκρασία του εκτιμάται στους 2.000 βαθμούς Κελσίου, πιο καυτή από λάβα.Οι ερευνητές εξεπλάγησαν από την παρουσία πυκνής ατμόσφαιρας, δεδομένου ότι κάτω από αυτές τις ακραίες θερμοκρασίες τα περισσότερα αέρια θα είχαν διαρρεύσει στο διάστημα.«Πρόκειται για έναν πλανήτη που δεν έπρεπε να υπάρχει» σχολίασε σε ανακοίνωση της ESA η Βίβιεν Παρμαντιέ του Παρατηρητηρίου Κυανής Ακτής στη Γαλλία, μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Θα περιμέναμε ότι σε πλανήτες σαν κι αυτόν το άστρο θα είχε αφαιρέσει την ατμόσφαιρα και θα άφηνε πίσω μόνο γυμνά βράχια».Στη συγκεκριμένη όμως περίπτωση η ατμόσφαιρα αποτελείται από ατμοποιημένα πυριτικά άλατα –το υλικό από το οποίο αποτελούνται η άμμος και το γυαλί- μαζί με ατμούς τιτανίου.Το τιτάνιο συμπυκνώνεται ψηλά στην ατμόσφαιρα και σχηματίζει σύννεφα, όπως το νερό στη Γη, και δεν αποκλείεται να πέφτει σαν μεταλλική βροχή μέχρι την επιφάνεια.«Πιστεύουμε ότι τα μεταλλικά σύννεφα μπορεί να βοήθησαν τον πλανήτη να επιζήσει» πρόσθεσε ο Σέρτζιο Χόγιερ του Εργαστηρίου Αστροφυσικής της Μασσαλίας. «Τα σύννεφα ανακλούν την ακτινοβολία και εμποδίζουν την υπερθέρμανση του πλανήτη».«Επιπλέον, η περιεκτικότητα σε μέταλλα κάνει την ατμόσφαιρα πιο βαριά, οπότε είναι πιο δύσκολο να παρασυρθεί στο Διάστημα» είπε. https://physicsgg.me/2023/07/12/ο-πιο-γυαλιστερός-εξωπλανήτης/

Τρισδιάστατη απεικόνιση 5.000 γαλαξιών. … που ανακάλυψε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb Στο βίντεο που ακολουθεί παρουσιάζεται μια επιστημονική απεικόνιση των γαλαξιών που καταγράφηκαν ως μέρος της έρευνας CEERS (Cosmic Evolution Early Release Science), του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb της NASA, εστιάζοντας σε μια περιοχή του ουρανού ανάμεσα στους αστερισμούς της Μεγάλης Άρκτου και του Βοώτη. Ενώ η περιοχή αυτή που μελετήθηκε αρχικά από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble μεταξύ 2004 και 2005, περιέχει περίπου 100.000 γαλαξίες, η οπτικοποίηση εστιάζει σε περίπου 5.000 γαλαξίες. Αρχικά βλέπουμε αυτούς που βρίσκονται σε απόσταση μερικών δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, στη συνέχεια γαλαξίες στο πολύ μακρινό σύμπαν, καταλήγοντας στον πιο μακρινό γαλαξία που εντόπισε το Webb. Καθώς κινείται η κάμερα, κάθε δευτερόλεπτο ισοδυναμεί με ταξίδι 200 εκατομμυρίων ετών φωτός στο σύνολο των δεδομένων, πηγαίνοντας 200 εκατομμύρια χρόνια πίσω στο παρελθόν. Έτσι, βλέπουμε διαφορετικά στάδια της ιστορίας και της εξέλιξης του σύμπαντος. Το βίντεο ολοκληρώνεται με τον γαλαξία της Maisie ο οποίος σχηματίστηκε μόλις 390 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη: https://physicsgg.me/2023/07/11/τρισδιάστατη-απεικόνιση-5-000-γαλαξιών/

Eπενδύσεις 1 τρισ. ευρώ μέχρι το 2040 σε διαστημική τεχνολογία Στο παρελθόν, για να φθάσει κάποιος στο Διάστημα απαιτείτο να εργάζεται σε κάποιον κρατικό οργανισμό, όπως η αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία. Στο παρελθόν, για να φθάσει κάποιος στο Διάστημα απαιτείτο να εργάζεται σε κάποιον κρατικό οργανισμό, όπως η αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία. Αυτό όμως άλλαξε ύστερα και από την επιτυχή θέση, το 2008, σε τροχιά πυραύλου υγρών καυσίμων από μια πλήρως ιδιωτική εταιρεία, τη SpaceX του Ελον Μασκ. Εκτοτε τα επιχειρηματικά εγχειρήματα εκτός… Γης έχουν πολλαπλασιαστεί, με επενδυτές, εταιρείες και startups να βρίσκονται στο κυνήγι της υπεραξίας. Από πού, όμως, προκύπτουν κέρδη; Αρχικά βασική πηγή προσόδων αποτέλεσαν οι δορυφορικές τηλεπικοινωνίες, με την αξία της οικονομίας του «Νέου Διαστήματος» να τοποθετείται, σήμερα, σε ελαφρώς περισσότερα από 430 δισ. ευρώ και να εκτιμάται ότι θα αγγίξει το 1 τρισ. ευρώ μέχρι το 2040, σύμφωνα με έκθεση της Morgan Stanley. Σύμφωνα με τους αναλυτές, το συγκεκριμένο μέγεθος προέρχεται, κυρίως, από την ανάπτυξη εφαρμογών που σχετίζονται με το υπολογιστικό νέφος, την κυβερνοασφάλεια και την τηλεϊατρική και στηρίζονται στα δεδομένα του Διαστήματος. Με άλλα λόγια, τα κέρδη δεν προέρχονται τόσο από την εκτόξευση πυραύλων, αλλά κυρίως από την επεξεργασία των δεδομένων του Διαστήματος. Γαλλία : Αισιοδοξία να προσελκύσει μεγάλες επενδύσεις της Tesla, μετά τη συνάντηση Μακρόν-Μασκ Οι ελληνικές εταιρείες Στο τοπίο αυτό η Ελλάδα επιδιώκει να μεγιστοποιήσει τη θέση της, μέσω και ενός οικοσυστήματος 50 βιομηχανιών διαστημικής τεχνολογίας και εφαρμογών, που εμφανίζουν αθροιστικά κύκλο εργασιών της τάξεως των 250 εκατ. ευρώ, βάσει στοιχείων για το 2022. Επτά τέτοιου είδους εταιρείες κοινοπρακτικά με ακαδημαϊκά ιδρύματα συμμετέχουν αυτή την περίοδο στο εθνικό πρόγραμμα μικροδορυφόρων, που θα χρησιμοποιηθούν για την αποτελεσματικότερη παρατήρηση της Γης, τις τηλεπικοινωνίες και την ασφαλή συνδεσιμότητα. Τι αναφέρει στην «Κ» ο αστροφυσικός δρ Σταμάτης Κριμιζής για τα επιχειρηματικά εγχειρήματα και τη θέση της χώρας μας στο διαστημικό γίγνεσθαι. Με την Ελλάδα να εμφανίζει ουσιαστική κινητικότητα στο πεδίο του Διαστήματος, ίσως για πρώτη φορά από την ένταξή της το 2005 στη Συνθήκη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, η «Κ» επικοινώνησε με τον αστροφυσικό δρ Σταμάτη Κριμιζή για να λάβει τη δική του ανάγνωση ως προς τη θέση της χώρας στο διαστημικό γίγνεσθαι. Οπως αναφέρει ο διακεκριμένος επιστήμονας, που έχει συμμετάσχει σε δεκάδες διαστημικές αποστολές και έχει εκπροσωπήσει, επί μακρόν, την Ελλάδα στους διεθνείς θεσμούς, η συμβολή των επενδύσεων στο Διάστημα είναι σημαντική για την οικονομία, καθώς υπολογίζεται ότι για κάθε ευρώ που επενδύεται στο Διάστημα δημιουργείται προστιθέμενη αξία 8 ευρώ. «Η Ελλάδα έχει δυνατότητες στην ανάπτυξη λογισμικού και υποσυστημάτων και θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά σε εφαρμογές που αφορούν την ασφάλεια, την άμυνα, τη γεωργία ακριβείας, ακόμη και για διάγνωση ασθενειών των φυτών από το Διάστημα», σημειώνει.«Το Διάστημα παίζει σημαντικό ρόλο στην καθημερινότητά μας. Τα προφανή παραδείγματα περιλαμβάνουν την πλοήγηση και την πρόβλεψη και διαχείριση των φυσικών καταστροφών, μεταξύ πολλών άλλων. Ζητούμενο είναι να έχουμε μικροδορυφόρους με αρκετή διακριτικότητα –π.χ. της τάξης του ενός μέτρου στο έδαφος– ώστε να καθίσταται εφικτή, για παράδειγμα, η παρατήρηση μιας πυρκαγιάς ή πλημμύρας ανά μία ή δύο ώρες. Αυτό που σήμερα δεν αποτελεί άμεση προτεραιότητα είναι τηλεπικοινωνιακοί δορυφόροι σε γεωστατική τροχιά, όπως διαφαίνεται να προγραμματίζεται, όταν ο εμπορικός τομέας βρίθει από προσφορές (π.χ. το Starlink του Ελον Μασκ)», προσθέτει ο δια-κεκριμένος αστροφυσικός.Για το Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος, ο κ. Κριμιζής αναφέρει ότι έχει στελεχωθεί με ικανότατους μηχανικούς και επιστήμονες, ενώ είναι σε θέση να αναλάβει τον σχεδιασμό, τη στρατηγική και την υλοποίηση ενός πραγματικού διαστημικού προγράμματος για τη χώρα. Ωστόσο, όπως τονίζει, απομένουν ακόμη να γίνουν κάποιες αναγκαίες, στοχευμένες βελτιωτικές παρεμβάσεις, καθώς μεγάλο μέρος από τη σχετική αρμοδιότητα παραμένει στη Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. «Για να μιλήσει κανείς προγραμματικά με εταίρους στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, χρειάζεται υποστήριξη από εξειδικευμένους ανθρώπους, μια ομάδα ειδικών δηλαδή που απαρτίζεται από μηχανικούς, τεχνικούς και διοικητικούς υπαλλήλους, με βασική γνώση στη διαπραγμάτευση των προγραμμάτων, όπως διαθέτουν οι Ευρωπαίοι συνομιλητές μας», εξηγεί. Οι νέες τεχνολογίες αλλάζουν το επιχειρείν Διεθνώς, η τεχνολογική πρόοδος έχει μειώσει σημαντικά το κόστος της κατασκευής, εκτόξευσης και διαχείρισης δορυφόρων και μικροδορυφόρων, με αποτέλεσμα ολοένα και περισσότεροι νέοι παίκτες να εισέρχονται στην αχανή διαστημική αγορά. Ετσι, το 2022 υπήρξε έτος – ρεκόρ με 186 εκτοξεύσεις πυραύλων – 41 περισσότερες έναντι του 2021. Παρ’ όλα αυτά, πέρυσι υπήρξαν κατά 58% λιγότερες ιδιωτικές επενδύσεις σε σχέση με το 2021, οπότε η αξία τους είχε διαμορφωθεί σε 44 δισ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία του κεφαλαίου επιχειρηματικών συμμετοχών Capital Space. Ο πληθωρισμός και η αύξηση των επιτοκίων κατέστησαν περισσότερο επιφυλακτικούς τους επενδυτές, οι οποίοι στην εποχή του «φθηνού χρήματος» έδιναν μικρότερη σημασία στα θεμελιώδη μεγέθη των επενδύσεών τους και μεγαλύτερη έμφαση στην εξασφάλιση υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, σύμφωνα με αναλυτές. Την ίδια στιγμή εταιρείες, όπως η Virgin Galactic που μπήκαν στο χρηματιστήριο μέσω εταιρειών εξαγορών ειδικού σκοπού (SPAC), δεν έχουν καταφέρει να εμφανίσουν υψηλές ή τουλάχιστον τις προσδοκώμενες αποδόσεις. Πάντως, φέτος, οι ειδικοί αναφέρουν ότι οι επενδύσεις στο Διάστημα ανακάμπτουν, με τις ευρωπαϊκές τεχνολογικές εταιρείες κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023 να έχουν τοποθετήσει 1,3 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας κατά 75% αυτές του τετάρτου τριμήνου του 2022. https://www.kathimerini.gr/economy/562511443/ependyseis-1-tris-eyro-mechri-to-2040-se-diastimiki-technologia/

«Libre Space Foundation»: Από την οδό Αμπατιέλου… στο Διάστημα Η ομάδα των Ελλήνων που στέλνει μικροσκοπικούς δορυφόρους στο διάστημα. Στην οδό Αμπατιέλου, στην Αθήνα, συνέχεια συμβαίνει κάτι. Νέοι άνθρωποι, στην πλειονότητά τους εξειδικευμένοι μηχανικοί, δουλεύουν άοκνα πάνω σε αντικείμενα γεμάτα τσιπάκια και καλώδια, που θα μεταμορφωθούν σε μικροδορυφόρους, νανοδορυφόρους, πικοδορυφόρους.Κάποιοι από αυτούς εργάζονται εκεί τ’ απογεύματα μετά την πρωινή δουλειά τους ή έχουν πάρει προσωρινή άδεια άνευ αποδοχών. Άλλοι εγκατέλειψαν την πρωινή δουλειά τους, ακόμα και σε εταιρείες κολοσσούς, όπως η «Mozilla» και η «Νokia», ώστε να έχουν τον χρόνο να αφοσιωθούν σε αυτό που κάνουν εκεί.Μπορεί να ακούγεται δύσκολο και κουραστικό, αλλά το πάθος τους για το Διάστημα και την παραγωγή τεχνολογίας ανοιχτής σε όλους, τούς παρακινεί, ενώ οργανισμοί και φορείς πιστεύουν σε αυτούς: τα έργα της ομάδας φτάνουν στο Διάστημα με χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά προγράμματα (όπως το Horizon 2020), ιδρύματα (όπως το Sloan Foundation με έδρα τη Νέα Υόρκη, που ιδρύθηκε το 1934 από τον τότε CEO της General Motors, Alfred P. Sloan Jr) και ιδιωτικές επιχειρήσεις. Πώς άρχισαν όλα. Όταν τον Ιανουάριο του 2015 εννέα άνθρωποι ίδρυαν στην Ελλάδα τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό «Libre Space Foundation» (LSF), με στόχο τη δημιουργία διαστημικής τεχνολογίας ανοιχτού λογισμικού και σχεδίασης, πιθανότατα δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι, λιγότερο από μια δεκαετία αργότερα, αντικείμενα που κατασκευάζουν στο εργαστήριό τους θα ταξίδευαν στο Διάστημα.Ο οργανισμός έχει ήδη σχεδιάσει, κατασκευάσει και εκτοξεύσει τρεις μικροδορυφόρους -τον «UPSat», σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πάτρας και τους «Qubik» 3 & 4- και πρόκειται σύντομα να στείλει «εκεί πάνω» άλλους τόσους.Επιπλέον, έχει συνεργαστεί επανειλημμένα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), έχει αναπτύξει το μεγαλύτερο, παγκοσμίως, δίκτυο λήψης δορυφορικών δεδομένων κι ετοιμάζεται να τοποθετήσει την τεχνολογία του στο τελευταίο όροφο του «Ariane 6», του νεότερου πυραύλου της Ευρώπης -και μάλιστα στην πρώτη πτήση του, στο τέλος του 2023 ή στις αρχές του 2024. To LSF, που απασχολεί 15 άτομα κι έχει εκατοντάδες εθελοντές συνεργάτες, ανέλαβε πρόσφατα νέο έργο του ESA, το «PHASMA», ύψους σύμβασης 2 εκατ. ευρώ, στο πλαίσιο του οποίου οι νανοδορυφόροι «Phasma» 1, 2 και 3 θα εκτοξευτούν στο Διάστημα, προκειμένου να διεξάγουν σειρά πειραμάτων πάνω στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα, όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αντιπρόεδρος του LSF, Λευτέρης Κοσμάς. Πειραμάτων που στοχεύουν στη διευκόλυνση τόσο των διαστημικών ταξιδιών (αφού πιθανώς θα δώσουν στοιχεία για το πώς μπορεί να γίνει ακριβέστερη η πλοήγηση διαστημικών σκαφών προς τη Σελήνη), όσο και -κυρίως- της καθημερινής ζωής «εδώ κάτω» (αφού τα ευρήματά τους πιθανώς θα χρησιμοποιούν για να βελτιώσουν τη λειτουργία των σημάτων της ραδιοτηλεόρασης, εντοπίζοντας παρεμβολές και παραβιάσεις, αλλά και να καταγράψουν πώς αλληλεπιδρά η ιονόσφαιρα με το Διάστημα και πώς φαινόμενα όπως το Βόρειο Σέλας μπορούν να επιδράσουν στις διάφορες συχνότητες, «τρελαίνοντας» για παράδειγμα τα συστήματα GPS). «Δεν μπορώ να πιστέψω ότι κάτι δικό μας ταξιδεύει στο Διάστημα» «Τον Ιανουάριο του 2015, όταν αρχίσαμε να δουλεύουμε εθελοντικά πάνω στην ιδέα του LSF, δεν μπορούσαμε να φανταστούμε πού θα μας έβγαζε όλο αυτό μεσομακρόθεσμα. Ζοριστήκαμε σοβαρά κι αντιμετωπίσαμε τεράστιες δυσκολίες. Νομίζω πως το LSF έφτασε στο σημείο να διεκδικεί και να αναλαμβάνει έργα του ESA ή του Horizon, χάρη στη σκληρή δουλειά, την εργατικότητα, τη μεθοδικότητα και την εξαιρετική ποιότητα των μηχανικών μας. Έχουμε πολύ πάθος, αλλά και εμμονή με το ανοιχτό λογισμικό, κάτι που φαίνεται και στο μανιφέστο του οργανισμού, όπου δηλώνεται -όπως και στη Συνθήκη Εξώτερου Διαστήματος, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών- ότι το Διάστημα πρέπει να είναι ανοιχτό σε όλους και ό,τι συμβαίνει εκεί πάνω να είναι προς όφελος συνολικά της ανθρωπότητας. Υπάρχουν φορές που ακόμα δεν μπορώ να πιστέψω ότι κάτι που έχουμε δημιουργήσει υπάρχει εκεί πάνω. Τον Οκτώβριο του 2022, όταν εκτοξεύτηκε το σύστημα «Picobus» από την αεροπορική βάση Βάντερμπεργκ στην Καλιφόρνια, θυμάμαι να κρατάω αγκαλιά την κόρη μου, λίγων μηνών τότε, και να απλώνει το χεράκι της ψηλά, να δείχνει στη ζωντανή σύνδεση τον πύραυλο και να φωνάζει με ενθουσιασμό “πάει!”. Τέτοιες στιγμές είναι ανεκτίμητες», διηγείται ο κ. Κοσμάς. Μέχρι σήμερα, οι άνθρωποι του LSF έχουν αναλάβει ή υλοποιήσει 12 έργα, μεταξύ των οποίων τα εξής:Το SatNOGS (το μεγαλύτερο δίκτυο επίγειων δορυφορικών σταθμών στο κόσμο, στο οποίο συμμετέχουν πάνω από 400 σταθμοί σε περισσότερες από 50 χώρες και το οποίο έχει στοιχίσει σημαντικά λιγότερο από προσπάθειες κλειστού χαρακτήρα πολλαπλάσιου προϋπολογισμού, δίνοντας σε όποιον το επιθυμεί -είτε ερασιτέχνη είτε πανεπιστήμιο- σχέδια και οδηγίες για κεραιοσυστήματα και δημιουργία επίγειων δορυφορικών σταθμών), το SIDLOC (το σύστημα ταυτοποίησης και εντοπισμού δορυφόρων και άλλων διαστημικών αντικειμένων, που προγραμματίζεται να τοποθετηθεί στον τελικό όροφο του πυραύλου «Ariane 6», έργο του ESA), το SatNOGS-COMMS (εξελιγμένο υποσύστημα τηλεπικοινωνίας και ανάλυσης σημάτων για δορυφόρους κλάσης «CubeSat», 10 επί 10 εκατοστών, έργο του ESA), το Cronos (προσφέρθηκε στήριξη στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη του φοιτητικού πειραματικού πυραύλου «Cronos») και το PICOBUS (σύστημα τροχιακής απελευθέρωσης, με χωρητικότητα έως οκτώ πολύ μικρών δορυφόρων κατηγορίας «PocketQube», μεγέθους 5x5x5 εκατοστών, που μπήκε σε τροχιά τον Οκτώβριο του 2022).«Τα πειράματα στο πλαίσιο του Phasma θα αναλύουν με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης το φάσμα των επίγειων εκπομπών ραδιοσυχνοτήτων. Σκοπός είναι να υπολογιστεί και να ποσοτικοποιηθεί η χρήση του φάσματος σε παγκόσμιο επίπεδο, να εντοπιστούν πηγές παρεμβολών και να ανιχνευθούν παραβιάσεις εκπομπής σημάτων. Επίσης, με τα πειράματα αυτά θα επιτηρούνται και θα αναλύονται εκπομπές σημάτων άλλων δορυφόρων συνεισφέροντας έτσι στην ευκολότερη ταυτοποίηση ενός δορυφόρου και στον γρήγορο εντοπισμό του. Αυτές οι τεχνολογίες είναι ιδιαίτερα σημαντικές, καθώς τόσο η άμεση ταυτοποίηση ενός δορυφόρου, ο έγκαιρος εντοπισμός, όσο και η συνεχής παρακολούθηση του συμβάλλουν αποφασιστικά στην επιτυχία μιας αποστολής στο Διάστημα» εξήγησε ο Πιέρρος Παπαδέας, διευθύνων σύμβουλος του LSF.Επιπλέον, οι τρεις δορυφόροι θα χρησιμοποιηθούν για να μελετήσουν τη διασπορά και διάδοση σημάτων στην ιονόσφαιρα και να αναλύσουν συστήματα πλοήγησης όπως το GPS, το ευρωπαϊκό Gallileo, το κινεζικό BaiDu και το ρωσικό GLONASS.Με το έργο αυτό, το LSF στοχεύει «όχι μόνο να ενισχύσει και να επεκτείνει τις δυνατότητες του ανοιχτού λογισμικού, αλλά και να δώσει στην Ελλάδα καίριο ρόλο στις τεχνολογικές εξελίξεις, συνεισφέροντας στη δημιουργία ενός βιώσιμου και ισχυρού διαστημικού οικοσυστήματος στη χώρα», τόνισε ο Μάνθος Παπαματθαίου, πρόεδρος του LSF. https://www.kathimerini.gr/life/science/562513741/libre-space-foundation-apo-tin-odo-ampatieloy-sto-diastima/

Νέα εποχή για την αντιμετώπιση του Αλτσχάιμερ Εγκρίθηκε από τον FDA το φαρμάκο Leqembi, της αμερικανικής Biogen και της ιαπωνικής Eisai - Ο Στέλιος Παπαδόπουλος μιλάει στην «Κ» «Αυτό το φάρμακο έχει τις δυνατότητες να εξελιχθεί σε εμπορικό… μπλοκμπάστερ, με την προϋπόθεση ότι το CMS (σ.σ. το κρατικό συμβούλιο που αποφασίζει για την αποζημίωση φαρμάκων από το Medicare, το οποίο καλύπτει τα έξοδα για την ιατρική περίθαλψη των άνω των 65 ετών ασφαλισμένων στις ΗΠΑ) θα πειστεί να το πληρώνει», έγραφε στις αρχές Ιανουαρίου ο Ανταμ Φοϊερστάιν, ειδικός σε θέματα βιοτεχνολογίας, στον ιστότοπο STAT. Το φάρμακο στο οποίο αναφερόταν ήταν το Leqembi, για την αντιμετώπιση του Αλτσχάιμερ, που μόλις είχε εξασφαλίσει επείγουσα έγκριση από τον αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA). Αρχικά το γνωρίσαμε ως lecanemab (με την επιστημονική του ονομασία) και αποτελεί καρπό της συνεργασίας μεταξύ της ιαπωνικής εταιρείας Eisai και της αμερικανικής Biogen. Από εδώ και στο εξής θα φανεί αν η πρόβλεψη του Αμερικανού δημοσιογράφου θα επαληθευτεί, αφού το Leqembi μόλις έλαβε την τελική αδειοδότηση του FDA, όπως και το πράσινο φως του Medicare, που το περιλαμβάνει στα σκευάσματα που πληρώνει για τους ασφαλισμένους του. Ο «μεταλλαγμένος» που γλίτωσε από το Αλτσχάιμερ – Νέα ανακάλυψη γεννά ελπίδες Η είδηση προκαλεί αισιοδοξία σε εκατομμύρια ασθενείς – και στις οικογένειές τους. Το Leqembi είναι ένα αντίσωμα το οποίο στοχεύει στις κολλώδεις τοξικές πλάκες της πρωτεΐνης βήτα αμυλοειδούς, που συσσωρεύονται στον εγκέφαλο των ατόμων με Αλτσχάιμερ καταστρέφοντας σταδιακά ζωτικά κύτταρα των νευρώνων τους και κατ’ επέκταση τις μνημονικές και γνωστικές λειτουργίες τους. Στην πλειονότητα των ασθενών στους οποίους χορηγήθηκε το φάρμακο, οι εγκεφαλικές πλάκες «καθάρισαν» εντελώς και η εξέλιξη της νόσου επιβραδύνθηκε κατά μέσο όρο σε όλους τους ασθενείς.Ταυτόχρονα, η έγκριση και κυκλοφορία του αποτελεί μεγάλη επιτυχία και για την Biogen, και για τον Ελληνα Στέλιο Παπαδόπουλο, μέχρι πρότινος πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου της. Εστίασαν στην έρευνα για το Αλτσχάιμερ, επένδυσαν τεράστια ποσά για την έρευνα και τις κλινικές μελέτες, δεν πτοήθηκαν από τις δυσκολίες, τις ανατροπές ακόμα και τις αποτυχίες (όπως με το Aducanumab που βρήκε μπροστά του τον «τοίχο» του CMS, το οποίο αρνήθηκε να καλύψει το κόστος του) και επέμειναν. Οι στρατηγικές επιλογές τους δικαιώνονται.Από τη Χαλκιδική, όπου βρίσκεται για τις διακοπές του, ο Θεσσαλονικιός «πατριάρχης της βιοτεχνολογίας» (ξέρω πως έχει βαρεθεί να το ακούει, αλλά αυτός ο τίτλος, δοσμένος από τον ίδιο τον κλάδο της βιοτεχνολογίας, αναπόφευκτα τον ακολουθεί πια) δεν κρύβει την ικανοποίησή του. «Ολα τα δεδομένα της κλινικής μελέτης σταδίου 3 δείχνουν ότι το Leqembi έχει πολύ καλύτερα αποτελέσματα, καθώς και λιγότερες και ηπιότερες παρενέργειες σε σχέση με το δικό μας Aducanumab και το Donanemab της Eli Lilly. Αυτό είναι πιθανόν να οφείλεται ως έναν βαθμό και στον τρόπο χορήγησής του: μέσω ενδοφλέβιας έγχυσης κάθε δύο εβδομάδες. Δεν θεραπεύει το Αλτσχάιμερ, δεν το σταματά, αλλά το καθυστερεί, βάζει τροχοπέδη στη φθίνουσα πορεία κι αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό», τονίζει. «Ενδείκνυται για άτομα σε πρώιμη φάση της νόσου με αμυλοειδές στον εγκέφαλο. Στους δεκαοκτώ μήνες λήψης του το αμυλοειδές εξαφανίστηκε σχεδόν από όλους τους ασθενείς. Σε επίπεδο συμπτωμάτων, υπήρχε επιβράδυνση κατά 27% στην εξέλιξη του Αλτσχάιμερ». Αλτσχάιμερ: Δράσεις και προγράμματα για διαρκή βελτίωση της φροντίδας Αυτό σημαίνει ότι δεν θα είχε αποτέλεσμα σε πιο βαριά περιστατικά; «Το πιστεύουμε, όμως δεν αποκλείεται να κάνουμε λάθος. Τα πρώτα φάρμακα της συγκεκριμένης κατηγορίας, πριν από μία και πλέον δεκαετία, είχαν δοκιμαστεί σε ασθενείς σε προχωρημένο στάδιο και απέτυχαν. Αυτό μας έκανε να αλλάξουμε προσανατολισμό. Να κάνουμε κάτι για να προλάβουμε, να σώσουμε ό,τι μπορεί να σωθεί, σκεφτήκαμε. Βέβαια, μέσα στα χρόνια, τα φάρμακα έχουν βελτιωθεί κατά πολύ, πιθανότατα θα βοηθούν και σε άλλες περιπτώσεις. Μένει να διαπιστωθεί μέσα από μελέτες που θα γίνουν στο μέλλον», επισημαίνει ο Στέλιος Παπαδόπουλος.Του ζητώ να εστιάσουμε στις παρενέργειες του Leqembi. «Η βασική είναι αυτό που αποκαλείται Amyloid-related imaging abnormalities (ARIA): αλλαγή στην αρχιτεκτονική του εγκεφάλου, που διαπιστώνεται μέσω μαγνητικής τομογραφίας. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, όμως, δεν είχαν όλοι οι ασθενείς συμπτώματα. Επίσης παρατηρήθηκαν κάποια αιμορραγικά εγκεφαλικά επεισόδιο, γι’ αυτό και η σύσταση προς τους γιατρούς είναι να παρακολουθούνται στενά οι ασθενείς που το λαμβάνουν».Το κόστος του νέου φαρμάκου ανέρχεται σε 26.500 δολάρια ετησίως. «Η τιμή του δεν είναι υψηλή αν αναλογιστεί κανείς ότι τα καινοτόμα φάρμακα έχουν πίσω τους τεράστιες επενδύσεις για την έρευνα και την ανάπτυξή τους», εξηγεί ο Στέλιος Παπαδόπουλος. Θα το δούμε σύντομα στην Ευρώπη; «Οι διαδικασίες αδειοδότησής του και από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) έχουν ξεκινήσει. Πιθανότατα να κυκλοφορήσει μέσα στο 2024, λοιπόν». Ελπίδα για τη νόσο Αλτσχάιμερ από φάρμακο κατά του διαβήτη. Κάπως έτσι καταγράφεται μια κερδισμένη μάχη στον πόλεμο με το Αλτσχάιμερ, ο οποίος συνεχίζεται με αμείωτη ένταση. Τι κάνει τόσο δύσκολη την αντιμετώπιση της συγκεκριμένης ασθένειας; «Πέρα από το γεγονός ότι εμφανίζεται σε διάφορες ηλικίες, ακόμα και στα πενήντα ή και νωρίτερα, δυστυχώς δεν έχουμε στα χέρια μας επαρκή διαγνωστικά εργαλεία. Με μια μαγνητική τομογραφία κανείς δεν μπορεί να διαγνωστεί με σιγουριά. Αρκετοί ασθενείς, όπως φαίνεται στο pet scan, παρουσιάζουν εναπόθεση βήτα αμυλοειδούς στον εγκέφαλό τους αλλά δεν έχουν απολύτως κανένα σύμπτωμα. Επίσης, δεν υπάρχουν αξιόπιστες βιοχημικές εξετάσεις αίματος που να το εντοπίζουν, όπως συμβαίνει με τις λοιμώξεις ή με τους καρκινικούς δείκτες. Και κάτι ακόμα: όσο οι άνθρωποι μεγαλώνουμε και όσο ταλαιπωρούμε το μυαλό μας με την συνήθη πολυδιάσπαση, λίγο ή πολύ ξεχνάμε. Το ότι δεν θυμόμαστε που έχουμε αφήσει τα κλειδιά του αυτοκινήτου, για παράδειγμα, δεν σημαίνει ότι έχουμε Αλτσχάιμερ», διευκρινίζει ο κ. Παπαδόπουλος, που πριν από μερικές εβδομάδες αποχώρησε από το ΔΣ της εταιρείας την οποία, όπως βεβαιώνουν οι συνάδελφοί του στο χώρο, «ανέστησε».«Η έγκριση του Leqembi είναι το αποχαιρετιστήριο δώρο σας στην Biogen;», τον ρωτώ. Γελάει. «Ηταν ένας μαραθώνιος και χαίρομαι που ολοκληρώθηκε με επιτυχία. Η Biogen ήταν ένα πολύ μεγάλο κομμάτι στην πορεία μου. Φέραμε στην αγορά σημαντικά φάρμακα, όπως το Tecfidera για τη σκλήρυνση κατά πλάκας, το Spinraza για τη νωτιαία μυϊκή ατροφία και το Tofersen για τη αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση. Κερδίσαμε τον σεβασμό των άλλων εταιρειών του χώρου για το γεγονός ότι είχαμε το κουράγιο και την επιμονή να αντιμετωπίσουμε δύσκολα και πολύπλοκα επιστημονικά προβλήματα για σοβαρές ασθένειες – και ότι βρήκαμε πρωτοποριακές λύσεις σώζοντας ζωές. Ας κρατήσουμε αυτόν τον επίλογο.» https://www.kathimerini.gr/life/health/562508968/nea-epochi-gia-tin-antimetopisi-toy-altschaimer/

SpaceX: Οι δορυφόροι του Starlink κινδυνεύουν από συγκρούσεις χιλιάδες φορές το μήνα. Με τον αριθμό των δορυφόρων και των διαστημικών σκουπιδιών να αυξάνεται με ραγδαία ταχύτητα τα τελευταία χρόνια, ο κίνδυνος καταστροφικών αλυσιδωτών συγκρούσεων αυξάνεται εκθετικά.Οι δορυφόροι του Starlink, της υπηρεσίας δορυφορικού Διαδικτύου που προσφέρει η SpaceX του Έλον Μασκ, αναγκάστηκαν να αλλάξουν πορεία για να αποφύγουν συγκρούσεις 25.000 φορές σε διάστημα μόλις έξι μηνών, από την 1η Δεκεμβρίου 2022 έως τις 31 Μαρτίου 2023.Το νούμερο, το οποίο εμφανίζεται σε έκθεση που ήταν υποχρεωμένη να υποβάλει η SpaceX στην Ομοσπονδιακή Επιτροπή των ΗΠΑ (FTC), είναι σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με το εξάμηνο που προηγήθηκε.Και από την εκτόξευση του πρώτου δορυφόρου Starlink το 2019, ο συνολικός αριθμός των ελιγμών αποφυγής υπερβαίνει τις 50.000.«Αυτή τη στιγμή ο αριθμός των ελιγμών ανεβαίνει εκθετικά» σχολίασε στο Space.com ο Χιου Λιούις του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον στη Βρετανία, ο οποίος μελετά την επίπτωση των αστερισμών δορυφόρων στην τροχιακή ασφάλεια.Οι ελιγμοί «διπλασιάζονται κάθε έξι μήνες. Το πρόβλημα με τις εκθετικές τάσεις είναι ότι ανεβαίνουν σε πολύ μεγάλους αριθμούς πολύ γρήγορα» προειδοποίησε.Αν η εκθετική αύξηση συνεχιστεί, είπε, μέχρι το 2028 οι δορυφόροι του Starlink θα πρέπει να αποφεύγουν σχεδόν ένα εκατομμύριο συγκρούσεις ανά εξάμηνο. H SpaceX εκτοξεύει περίπου 800 δορυφόρους το χρόνο (Reuters) Όλο και συχνότερα Μέχρι σήμερα η SpaceX έχει εκτοξεύσει το ένα τρίτο από τους 12.000 δορυφόρους που σχεδιάζει για την πρώτη φάση του αστερισμού και συνεχίζει να εκτοξεύει πάνω από 800 τον χρόνο.Για τον αστερισμό Starlink δεύτερης γενιάς, η εταιρεία φιλοδοξεί να αυξήσει τους δορυφόρους της στους 30.000.Η SpaceX όμως δεν είναι ο μόνος παίκτης στην αγορά δορυφορικού διαδικτύου. Το Project Kuiper της Amazon, το Guowang της Κίνας και η εταιρεία OneWeb επίσης σχεδιάζουν την εκτόξευση χιλιάδων δορυφόρων.Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA, γύρω από τη Γη περιφέρονται σήμερα περίπου 10.500 δορυφόροι, από τους οποίους οι 8.100 είναι ενεργοί. Ο αριθμός είναι σημαντικά αυξημένους σε σχέση με τους 2.300 ενεργούς δορυφόρους το 2019 και αναμένεται να αυξηθεί με ταχύτερο ρυθμό.Η αύξηση του αριθμού των δορυφόρων σε συνδυασμό με το πρόβλημα των εκατομμυρίων διαστημικών σκουπιδιών που κινούνται σε τροχιά ανεβάζει τον κίνδυνο συγκρούσεων.Σήμερα, το αυτοματοποιημένο σύστημα της SpaceX δίνει εντολή για ελιγμούς διαφυγής όταν τα τροχιακά μοντέλα δείχνουν ότι η πιθανότητα σύγκρουσης υπερβαίνει τη 1 ανά 100.000, όριο δέκα φορές αυστηρότερο σε σχέση με τα στάνταρτ της NASA.Ο Λιούις, πάντως, πιστεύει πως η εταιρεία δεν θα μπορεί να τηρεί τόσο αυστηρά όρια στο μέλλον, καθώς ο συναγερμός θα ηχεί όλο και συχνότερα. Η κατάσταση μοιάζει με ένα αυτοκίνητο που αναγκάζεται να αλλάζει λωρίδα κάθε δέκα μέτρα για να αποφύγει συγκρούσεις, είπε.Την ανησυχία του Λιούις συμμερίζεται ο Τζόναθαν ΜακΝτάουελ, αστροφυσικός του Κέντρου Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν, ο οποίος κρούει συχνά τον κώδωνα του κινδύνου για τον κίνδυνο συγκρούσεων.«Ανησυχώ ότι λειτουργούμε στο όριο του ασφαλούς» είπε, και επισήμανε ότι οι υπολογισμοί των τροχιακών μοντέλων δεν είναι ποτέ απόλυτα ακριβείς.Στη χειρότερη περίπτωση η κατάσταση θα οδηγηθεί στο λεγόμενο «Σύνδρομο του Κέσλερ», το οποίο πήρε το όνομα του φυσικού της NASA Ντόναλντ Κέσλερ που το περιέγραψε τη δεκαετία του 1970.Στο ολέθριο αυτό σενάριο, το οποίο γινόταν πραγματικότητα στην ταινία Gravity του 2013, τα συντρίμμια από μια πρώτη σύγκρουση σε τροχιά προκαλούν νέες συγκρούσεις σε μια αλυσιδωτή αντίδραση που τελικά εμποδίζει την πρόσβαση στο Διάστημα για χρόνια. https://www.in.gr/2023/07/07/b-science/space/spacex-oi-doryforoi-tou-starlink-apefygan-25-000-sygkrouseis-se-ena-eksamino/

Το Luna-25 παραδόθηκε στο Vostochny! Ο NPO Lavochkin ολοκλήρωσε τη δημιουργία ενός σταθμού που θα κάνει μια ήπια προσγείωση στην περιοχή του Νότιου Πόλου της Σελήνης και θα διεξάγει μελέτες επαφής του σεληνιακού εδάφους για την παρουσία πάγου. Στις 10 Ιουλίου, ο σταθμός στάλθηκε από την επιχείρηση στο κοσμοδρόμιο, όπου παραδόθηκε σήμερα αεροπορικώς και οδικώς. Πριν σταλεί, το Luna-25 πέρασε τις δοκιμές αποδοχής και παράδοσης. Στο Vostochny, ο σταθμός θα υποβληθεί σε προετοιμασία πριν από την πτήση, τελικές δοκιμές εδάφους και ελλιμενισμός με το ανώτερο στάδιο Fregat. Το κύριο καθήκον της αποστολής είναι η ανάπτυξη των βασικών τεχνολογιών για μια ήπια προσγείωση στην κυκλική περιοχή και η διεξαγωγή μελετών επαφής του Νότιου Πόλου της Σελήνης. Η εκτόξευση του Luna-25 είναι τον Αύγουστο του 2023. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_567570

Τα μπλουζ της αντιύλης. Όταν δεν μετράει υποατομικά σωματίδια στο CERN, ο Στίβεν Γκόλντφαρμπ παίζει στην κιθάρα του τα αγαπημένα του μπλουζ. Εμφανίζεται με το ποδήλατό του και μπορείς να τον φανταστείς να αυτοσχεδιάζει στην πεντατονική κλίμακα και τις υφέσεις της στον τρίτο και τον έβδομο φθόγγο.Όμως, τα πάντα στους χώρους του CERN παραπέμπουν σε συμβατική βιομηχανία, ακόμα και όταν κατεβαίνεις εκατοντάδες μέτρα κάτω από την επιφάνεια για να δεις από κοντά τους ανιχνευτές, το Atlas ή το Alice: τερατώδεις μεταλλικές δομές με άπειρα καλώδια και σύρματα που μπερδεύονται μεταξύ τους.Με το που αρχίζει όμως να μιλάει ο Στίβεν, όρθιος πλάι σε ένα μοντέλο του Atlas από Lego (9.500 κομμάτια…), την πεζή αίσθηση του εργοστασίου αντικαθιστά το δέος. «Εχουμε ανακαλύψει πολλά γύρω από τον υποατομικό κόσμο, αλλά έχουμε ακόμα να μάθουμε. Το Καθιερωμένο Πρότυπο της Φυσικής περιγράφει τη συνηθισμένη ύλη στο σύμπαν. Αλλά αυτή καλύπτει μονάχα το 5% του γνωστού σύμπαντος. Όλο το υπόλοιπο αποτελείται από αυτό που έχουμε ονομάσει “σκοτεινή ύλη” (27% του περιεχομένου του σύμπαντος) και “σκοτεινή ενέργεια” (68%). Οταν οι φυσικοί του μέλλοντος θα πέφτουν πάνω σε αυτούς τους όρους, θα πιστεύουν πως ζούσαμε σε Μεσαίωνα. Όμως, είμαστε ένας πλανήτης πλάι σε ένα από τα εκατό δισεκατομμύρια άστρα του γαλαξία, ενός από τα εκατό δισεκατομμύρια γαλαξίες στο σύμπαν. Δεν είναι λίγο να κατανοείς από τι είναι φτιαγμένο το 5% του σύμπαντος». Όταν η Θεσσαλονικιά φυσικός Δέσποινα Χατζηφωτιάδη μάς ξεναγεί στον «δικό της» ανιχνευτή, τον Alice, που βρίσκεται κάτω από το έδαφος της Γαλλίας, λέει για τη σκοτεινή ύλη: «Δεν ξέρουμε τι είναι και γι’ αυτό δεν ξέρουμε και πώς να την αναζητήσουμε. Είναι και λίγο κατασκεύασμα στο μυαλό μας, το βέβαιο πάντως είναι πως πρόκειται και για μια αόρατη “κόλλα” που κρατάει τους γαλαξίες μαζί. Παρατηρούμε, δηλαδή, μια μάζα που είναι πολύ περισσότερη από αυτή που ήδη γνωρίζουμε και προκαλεί βαρυτικά αποτελέσματα. Έτσι, δημιουργούμε τεράστιες ενέργειες με επιταχύνσεις για να προκαλέσουμε τη σύγκρουση υποταομικών σωματιδίων και από αυτά που θα προκύψουν βλέπουμε αν έχουμε στα χέρια μας κάτι νέο που ίσως ρίξει φως. Όμως στο CERN, αντί για επιταχύνσεις, κάνουμε και επιβραδύνσεις, για να μελετήσουμε την αντιύλη». «Άγγελος» και «Δαίμονας» Στην ταινία «Αγγελοι και δαίμονες» (2009), κάποιοι κλέβουν ένα φιαλίδιο με αντιύλη μέσα από το CERN. Στο τέλος της ταινίας, το φιαλίδιο σπάει στον ουρανό πάνω απ’ το Βατικανό, η αντιύλη μπερδεύεται με την ύλη και η έκρηξη που ακολουθεί θυμίζει τη βιβλική Γένεση – ή τη Μεγάλη Εκρηξη, ό,τι προτιμάτε. Τις πρώτες στιγμές της Μεγάλης Εκρηξης φαίνεται πως πραγματοποιήθηκε μια μοιραία σύγκρουση ανάμεσα στην ύλη και στην αντιύλη. Αν υπερίσχυε η αντιύλη, δεν θα υπήρχε τίποτα έτσι όπως το γνωρίζουμε σήμερα.H ασυμμετρία ύλης – αντιύλης παραμένει ένα από τα μεγάλα μυστήρια της φυσικής. . Και απασχολεί πάρα πολύ τους φυσικούς στο CERN.Ο φυσικός Μιχάλης Κορατζίνος μάς ξεναγεί μέσα από τα δρομάκια με ονομασίες όπως «Οδός Αϊνστάιν», «Οδός Νιλς Μπορ», «Οδός Βέρνερ Χάιζενμπεργκ». Φωτογραφίζω την ταμπέλα: Aστο «Εργοστάσιο Αντιύλης», μέσα από τα δρομάκια με ονομασίες όπως «Οδός Αϊntimatter Factory.Η ίδια αίσθηση ξανά: παρά την εξωτική του ονομασία, το κτίσμα δείχνει να είναι απλώς ένα βαρετό εργοστασιακό σύμπλεγμα, τόσο απ’ έξω όσο κι από μέσα, όπου βρίσκεται ο ταπεινός επιβραδυντής Elena. «Είναι ένα από τα πιο φθηνά πρότζεκτ στο CERN», λέει ο κ. Κορατζίνος. «Το Elena έχει διάμετρο μόλις δέκα μέτρα. Εδώ δεν επιταχύνουμε αλλά επιβραδύνουμε για να φτάσουμε στην αντιύλη. Είναι μεγάλο “μανίκι” να φτιάξεις ένα άτομο αντιύλης».Εντάξει, αλλά τι σημαίνει «αντιύλη»; «Κάθε συστατικό της ύλης έχει το αντίστοιχό του στην αντιύλη. Αντίθετα με ό,τι πιστεύεται, όμως, η ύλη και η αντιύλη δεν έχουν καμία απολύτως διαφορά. Διαφέρουν σε ορισμένα τεχνικά θέματα όπως είναι τα φορτία τους. Θετικό, αρνητικό. Τι σημαίνει αυτό; Ότι αν εγώ ήμουν φτιαγμένος από αντιύλη, θα είχα το ίδιο βάρος, το ίδιο ύψος κτλ. που έχω και τώρα. Βλέποντας κάποιον που είναι φτιαγμένος από αντιύλη δεν καταλαβαίνεις τίποτα, δεν βλέπεις καμία διαφορά. Ωστόσο, αν ύλη και αντιύλη έρθουν σε επαφή αλληλοεξουδετερώνονται, γίνονται ενέργεια. Ερώτηση: πετάμε, π.χ., προς τα πάνω την αντιύλη: θα έχει αντίθετες ιδιότητες ως προς την ύλη; Η ύλη θα γυρίσει πίσω στη Γη· η αντιύλη; Θα συμπεριφερθεί σαν να υπάρχει αντιβαρύτητα; Η θεωρία λέει πως θα γυρίσει στη Γη. Αλλά δεν το ξέρουμε, πρέπει να γίνουν πειράματα και μετρήσεις. Αυτό κάνουμε εδώ. Είναι μια καταβύθιση στην ύλη». Κυνήγι 70 ετών Πώς καταδύεσαι στην ύλη; Όλα ξεκινούν το 1954, με την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Ατομική Ερευνα (αυτό σημαίνει CERN). Η πρόταση είχε πέσει από τον κορυφαίο φυσικό Λουίς ντε Μπρολί. Μίλησε για τη λειτουργία ευρωπαϊκού εργαστηρίου για αμιγώς ερευνητικούς και ποτέ για στρατιωτικούς σκοπούς. Ως τοποθεσία επιλέγονται τα περίχωρα της Γενεύης, στα σύνορα με τη Γαλλία, στην καρδιά της Ευρώπης.Από το 1957 ξεκινά η παροχή επιταχυντών σωματιδίων για την πειραματική έρευνα στο πεδίο της φυσικής υψηλών ενεργειών. Ο πιο μεγάλος επιταχυντής, που αναπτύσσεται σε κυκλική σήραγγα περιφέρειας 27 χλμ., είναι ο LHC (Μέγας Επιταχυντής Αδρονίων), με «προσδεμένους» επάνω του εννέα σήμερα ανιχνευτές (Atlas, Alice, CMS κ.ά.). Κατά τον Γκόλντφαρμπ, «εάν θες να κοιτάξεις στην πιο μικρή δυνατή ύλη, χρειάζεσαι υψηλές ενέργειες. Οι υψηλές ενέργειες απαιτούν μεγάλο επιταχυντή για να κάνει τα φορτισμένα σωματίδια να καμπυλώσουν σε έναν κύκλο και χρειάζεσαι μεγάλο ανιχνευτή, ο οποίος να “αδράξει” τα σωματίδια και να τα μετρήσεις. Αυτή είναι η δουλειά μου. Μετράω σωματίδια».Σαν να ψάχνεις ψύλλους στ’ άχυρα. «Μιλάμε για χώρους απέραντους ακόμα και στην κλίμακα του απειροελάχιστου», σημειώνει ο Γκόλντφαρμπ. «Τα σωματίδια συχνά δεν πέφτουν το ένα πάνω στο άλλο, αλλά περνούν ανάμεσα, σκορπίζοντας ηλεκτρομαγνητικά πεδία. Θέλει μεγάλη υπομονή για να συγκρουστούν μεταξύ τους. Και τύχη για να εντοπίσεις από αυτές τις συγκρούσεις κάτι νέο».Το τι ακριβώς συμβαίνει στην καρδιά του ανιχνευτή, οι φυσικοί δεν το βλέπουν ποτέ. Απλώς καταμετρούν και αναλύουν τα αποτελέσματα αυτού που συμβαίνει εκεί μέσα. Πώς το είχε πει χιλιάδες χρόνια πριν ο Ηράκλειτος; «Η φύσις αγαπά να κρύβεται». Η ανακάλυψη Στις 4 Ιουλίου του 2012, τα Atlas και CMS ανακοίνωσαν την ανακάλυψη του σωματιδίου Χιγκς, την ύπαρξη του οποίου είχαν προβλέψει θεωρητικά οι Πίτερ Χιγκς, Ρόμπερτ Μπρουτ και Φρανσουά Ανγκλέρ το 1964 (τους απονεμήθηκε το Νομπέλ Φυσικής το 2013). Το μποζόνιο Χιγκς είναι ένα εξαιρετικά ασταθές σωματίδιο, που επιβιώνει μόλις ένα δέκατο του χιλιοστού του δισεκατομμυρίου ενός δισεκατομμυρίου του δευτερολέπτου, καθώς διασπάται αμέσως παράγοντας άλλα σωματίδια. Γιατί είναι σημαντικό; Διότι είναι υπεύθυνο για το πώς τα υπόλοιπα θεμελιώδη σωματίδια αποκτούν μάζα χωρίς την οποία δεν θα υπήρχε βαρύτητα στο σύμπαν. Θεωρείται, δηλαδή, το κλειδί της θεμελιώδους δομής της ύλης.Ο κόσμος το γνωρίζει ως «σωματίδιο του Θεού», ονομασία που προήλθε από έναν εκδότη που δεν ήθελε το βιβλίο του φυσικού Λέον Λέντερμαν για το Χιγκς να ονομαστεί «Αναθεματισμένο σωματίδιο», όπως ήθελε ο συγγραφέας. «Το όνομα “σωματίδιο του Θεού” δεν σημαίνει απολύτως τίποτα και έχει φτάσει η ώρα να το ξεπεράσουμε», γράφει στο βιβλίο της «Ποιος κυνηγάει το Χιγκς. Μια οδύσσεια του μικρόκοσμου», η φυσικός Πολίν Γκάνιον (εκδ. Ροπή), προσθέτοντας: «Όντως πρόκειται για το τελευταίο σωματίδιο που χρειαζόταν για να συμπληρωθεί το Καθιερωμένο Πρότυπο, ένα απαραίτητο και πολύ ιδιαίτερο σωματίδιο, αλλά δεν υπάρχει λόγος να υπερβάλλουμε». Μετά το μποζόνιο Μισό λεπτό όμως: με την ανακάλυψη του Χιγκς, αυτό ήταν; Έχουμε πλέον μια πλήρη εικόνα του υλικού κόσμου; Από το 2012 έχει φουντώσει η συζήτηση πως «η φυσική τελείωσε». Αρα και το CERN; Κι όμως. Μπορεί το Χιγκς να επιβεβαιώνει τις βασικές αρχές του Καθιερωμένου Προτύπου (ακριβές θεωρητικό μοντέλο που περιγράφει επιστημονικά τα βασικά συστατικά της ύλης και τις δυνάμεις που δρουν σε αυτά), την ίδια στιγμή όμως επιβεβαιώνει και τις ελλείψεις του. Όπως, π.χ., η σκοτεινή ύλη και η σκοτεινή ενέργεια, η αντιύλη ή το μυστήριο της βαρύτητας: «Ενα από τα μεγάλα ερωτήματα είναι πόσο αδύναμη είναι η βαρύτητα στο σύμπαν», τονίζει ο Γκόλντφαρμπ. «Απαιτούνται αστρονομικές ποσότητες ύλης για να γίνει αισθητή η δράση της, εκτός απ’ το ότι είναι η μόνη δύναμη χωρίς γνωστό φορέα δύναμης. Μήπως η πηγή της είναι κάποια άλλη, κρυμμένη διάσταση;». Απάντηση ακόμη δεν υπάρχει…Κατά τον φυσικό και εκδότη Πάνο Χαρίτο και τον Σπύρο Αργυρόπουλο, επίσης φυσικό στο CERN έως πριν από λίγα χρόνια, εκκρεμεί ακόμα η έρευνα πάνω στην ακριβή μάζα του μποζονίου του Χιγκς αλλά και των υπόλοιπων μποζονίων. «Οποιαδήποτε απόκλιση της μάζας που προβλέπει το Καθιερωμένο Πρότυπο και της μάζας που μετράμε θα μπορούσε να είναι ίχνος νέα φυσικής. Έχουμε επίσης τα πρώτα αποτελέσματα μιας νέας γενιάς πειραμάτων που ερευνούν τα λεγόμενα Long Lived Particles, σωματίδια που ζουν αρκετά ώστε να διαφεύγουν από τους υπάρχοντες ανιχνευτές. Τέλος, μόλις ξεκίνησαν οι πρόδρομες εργασίες για τη μελέτη κατασκευής ενός νέου κυκλικού επιταχυντή (FCC) για τη μετά LHC εποχή – δηλαδη για μετά το 2040». Το CERN είναι το αέναο κυνηγητό της γνώσης. Αλλά όχι μόνον. Το πώς εξελίσσει την τεχνολογία και τις εφαρμογές της έχει (και) πρακτικό αντίκτυπο στις ζωές μας. Δύο πράγματα: πρώτον, η ιατρική. Αυτή τη στιγμή στον πλανήτη λειτουργούν κάπου 10.000 επιταχυντές σωματιδίων (ειδικά αυτοί των αδρονίων) με στόχο τη θεραπεία του καρκίνου: συγκεντρώνουν τεράστιες ποσότητες ενέργειας σε ένα μικρό σημείο του χώρου, με αποτέλεσμα να διαλύουν καρκινικά κύτταρα αλλά όχι υγιείς ιστούς.Δεύτερον, στις τηλεπικοινωνίες. Στο Data Center του CERN, η υπεύθυνη επικοινωνίας Μελίσα Γκεϊλάρ μάς δείχνει τον χώρο όπου καθόταν ο Αγγλος Τιμ Μπέρνερς-Λι, ο οποίος το 1989 εφηύρε το World Wide Web, ενώ εργαζόταν στο CERN. «Εως τότε, τα μηνύματα μεταξύ των φυσικών παραδίδονταν με… ποδήλατα», εξηγεί η Μελίσα. «Ο Λι είχε απογοητευτεί. Το τρομερό είναι πως όταν πρότεινε την ιδέα του, το σύστημα εδώ μέσα αδιαφόρησε αρχικά. Δεν του έδωσε σημασία». Τα υπόλοιπα είναι Ιστορία… Ίσως σε κάποιο άλλο σύμπαν η ύλη έχασε Βαθιά μέσα στη Γη, κοιτώντας το Atlas, που έχει περίπου τον μισό όγκο της Νοτρ Νταμ, ρωτώ τον Γκόλντφαρμπ αν απλώς «μετράει σωματίδια», όπως λέει, ή αν έχει χώρο μέσα του για υπαρξιακές αναζητήσεις. Εδώ, τώρα, ο φυσικός «τραγουδάει τα μπλουζ»: «Γιατί ξοδεύουμε όλα αυτά τα χρήματα εδώ; Εάν δεν μπορείς να απαντήσεις σε αυτό το ερώτημα, δεν θα έπρεπε να είσαι εδώ. Με βασάνισε χρόνια αυτό. Μπορούμε να κατανοήσουμε τους βαθύτερους μηχανισμούς του σύμπαντος; Γιατί γνωρίζουμε μονάχα το 5% της ύλης που μας περιβάλλει και που περιέχουμε; Υπάρχει όντως συμμετρία ανάμεσα στην ύλη και στην αντιύλη; Μήπως ζούμε σε ένα πολυ-σύμπαν και στο δικό μας σύμπαν η ζυγαριά έγειρε προς το μέρος της ύλης; Ως φυσικές οντότητες είμαστε πολύ περιορισμένοι και αυτό μάς τρελαίνει. Δεν μπορούμε να διανοηθούμε τι σημαίνει να τρέχεις με την ταχύτητα του φωτός. Και όμως, ο Αϊνστάιν φαντάστηκε ότι καθώς πλησιάζουμε την ταχύτητα του φωτός, ο χρόνος δεν είναι αυτός που ξέρουμε από την καθημερινή μας εμπειρία. Αυτή είναι η πρόκληση για κάθε έναν από εμάς που δουλεύουμε εδώ μέσα». https://physicsgg.me/2023/07/11/τα-μπλουζ-της-αντιύλης/https://physicsgg.me/2023/07/11/τα-μπλουζ-της-αντιύλης/

Ανακαλύφθηκε ο πρώτος σπειροειδής εξωπλανήτης. Καλλιτεχνική απεικόνιση του εξωπλανήτη που διαθέτει σπείρες. πηγή φωτό (skyatnightmagazine) Είναι η πρώτη φορά που εντοπίζονται σπείρες ύλης γύρω από ένα πλανήτη.Μέχρι να φτάσουν στα χέρια των αστρονόμων και της επιστημονικής κοινότητας γενικότερα τα απαραίτητα τεχνικά μέσα (διαστημικά τηλεσκόπια, ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια, νέες μέθοδοι παρατηρήσης του Διαστήματος) πιστευόταν ότι τα πλανητικά συστήματα που ήταν δεδομένο ότι υπήρχαν στο Σύμπαν είχαν σε γενικές γραμμές παρόμοια χαρακτηριστικά με το ηλιακό μας σύστημα και ότι οι τύποι των πλανητών είναι πάνω κάτω αυτοί που υπάρχουν στο ηλιακό μας σύστημα.Τα τελευταία 20 χρόνια με τη βοήθεια των νέων τεχνικών μέσων και μεθόδων παρατήρησης έχουμε ανακαλύψει περισσότερους από πέντε χιλιάδες εξωπλανήτες, δηλαδή πλανήτες σε άλλα αστρικά συστήματα, οι οποίοι βρίσκονται όλοι εντός του γαλαξία μας αφού δεν έχουμε ακόμη τόσο ισχυρά τηλεσκόπια για να εντοπίζουμε πλανήτες σε άλλους γαλαξίες. Εχουν εντοπιστεί δεκάδες τύποι πλανητών που έχουν εντυπωσιάσει τους επιστήμονες αλλά και τους φίλους του Διαστήματος. Δεδομένου του πρακτικά ανυπολόγιστου αριθμού πλανητών που υπάρχουν στο Σύμπαν θα πρέπει να θεωρείται βέβιο ότι υπάρχουν πολλοί ακόμη τύποι πλανητών την ύπαρξη των οποίων αγνοούμε και σε πολλές περιπτώσεις δεν μπορούμε καν να φανταστούμε.Ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Αριζόνα χρησιμοποιώντας το Large Binocular Telescope εντόπισαν έναν νέο εξωπλανήτη που έχει μοναδικά χαρακτηριστικά και ανήκει σε ένα άγνωστο μέχρι σήμερα τύπο πλανητών. Με δημοσίευση https://www.nature.com/articles/s41550-023-02028-3 τους στην επιθεώρηση «Nature Astronomy» οι ερευνητές αναφέρουν ότι ο εξωπλανήτη που έλαβε την κωδική ονομασία MWC 758c και βρίσκεται σε απόσταση 500 ετών φωτός από τη Γη δημιούργησε σπείρες παρόμοιες με αυτές του γαλαξία μας γύρω από το μητρικό του άστρο.Υπάρχουν αμέτρητοι σπειροειδείς γαλαξίες στο Σύμπαν αλλά δεν υπήρχε μέχρι σήμερα καμία ένδειξη ότι μπορεί να υπάρχουν πλανήτες γύρω από τους οποίους σχηματίζονται σπείρες ύλης για αυτό και η ανακάλυψη του MWC 758c είναι ταυτόχρονα αναπάντεχη όσο και εντυπωσιακή. Οι πρώτες παρατηρήσεις των ερευνητών κάνουν λόγο για ένα νεογέννητο σύστημα που βρίσκεται σε κατάσταση παρόμοια με αυτή που είχε το ηλιακό μας σύστημα όταν βρισκόταν μόλις στο 1% της ύπαρξης και ανάπτυξης του.Σύμφωνα με τους ερευνητές έχει σχηματιστεί γύρω από το άστρο ο συνήθης δίσκος ύλης (σκόνη, αέρια) που παρέχει τα δομικά υλικά σχηματισμού πλανητών. Η εικόνα του συστήματος θα είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή αφού από τη μια πλευρά θα υπάρχει το άστρο και ο δίσκος ύλης γύρω από αυτό ενώ θα υπάρχουν και οι σπείρες που δημιούργησε ο πλανήτης. Η ερευνητική ομάδα αναφέρει ότι θα γίνουν νέες παρατηρήσεις στο άστρο και τον εξωπλανήτη με το πανίσχυρο διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb για να γίνουν πιο αναλυτικές και λεπτομερείς παρατηρήσεις. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1492069/anakalyfthike-o-protos-speiroeidis-exoplanitis/

Ποιος ήταν ο Nikola Tesla; Μια άγνωστη ιδιοφυΐα πίσω από ένα πασίγνωστο όνομα O Nikola Tesla σε ηλικία 37 ετών, το 1893 10 Ιουλίου 1856 : Γεννιέται στη σημερινή Κροατία ο εφευρέτης, μηχανικός, επιστήμονας και επιχειρηματίας Nikola Tesla. Ο άνθρωπος που εφηύρε το μέλλον θα πεθάνει το 1943 άφραγκος, μέσα σε ένα μικρό δωμάτιο ξενοδοχείου στη Νέα Υόρκη.Σήμερα, όλος ο κόσμος γνωρίζει το όνομά του, κυρίως μέσω της αυτοκινητοβιομηχανίας του Elon Musk. Όμως ο πλουσιότερος άνθρωπος της γης έχει παραδεχθεί ότι δεν είχε πρώτος την ιδέα να ονομάσει την εταιρεία ηλεκτρικών αυτοκινήτων του προς τιμήν του εφευρέτη που υπήρξε τόσο σημαντικός για τον ηλεκτρισμό. Για την ακρίβεια, κάποιος επιχειρηματίας από το Σακραμέντο χρησιμοποιούσε ήδη το όνομα Tesla για την εταιρεία του και ο Elon Musk χρειάστηκε να τον πείσει να του πουλήσει τα δικαιώματα του ονόματος. Τελικά, τα έδωσε αντί 75.000 δολαρίων. Ακόμα και σήμερα, πάντως, λίγοι γνωρίζουν την ιστορία του εφευρέτη. Ο Nikola Tesla πίστευε ότι κανείς δεν μπορούσε να ξεπεράσει το μυαλό του και δεν δίσταζε να επικρίνει ακόμα και τον Thomas Edison, ο οποίος κάποτε τον προσέλαβε. «Αν ο Edison έπρεπε να βρει μια βελόνα μέσα σε έναν σωρό από άχυρα», έγραψε κάποτε ο Tesla, «θα έπιανε αμέσως, με την επιμέλεια μιας μέλισσας, να ψάξει άχυρο προς άχυρο, μέχρι να βρει αυτό που ψάχνει. Με λύπη μου έγινα μάρτυρας αυτής της συμπεριφοράς, σε περιπτώσεις όπου λίγη θεωρία και υπολογισμοί θα τον γλίτωναν από το 90% του κόπου του».Όμως όπως γράφει το Smithsonian Magazine, άνδρες όπως ο Edison και ο George Westinghouse μπορεί να μην είχαν το επιστημονικό ταλέντο του Tesla (τουλάχιστον όπως πίστευε ο ίδιος), διέθεταν ωστόσο ξεκάθαρα το ένα χαρακτηριστικό που έλειπε από εκείνον: Το μυαλό για business.Στις τελευταίες ημέρες της λεγόμενης Χρυσής Εποχής της Αμερικής, ο Tesla έκανε μια δραματική προσπάθεια να αλλάξει το μέλλον των επικοινωνιών και της μετάδοσης ενέργειας σε όλο τον κόσμο. Κατάφερε να πείσει τον JP Morgan ότι βρισκόταν στα πρόθυρα μιας μεγάλης ανακάλυψης και έτσι ο τραπεζίτης του έδωσε πάνω από 150.000 δολάρια για να χρηματοδοτήσει έναν τεράστιο, φουτουριστικό πύργο στη μέση του Λονγκ Άιλαντ στη Νέα Υόρκη.Το 1898, καθώς γίνονταν γνωστά τα σχέδια του Tesla να δημιουργήσει ένα παγκόσμιο σύστημα ασύρματης μετάδοσης, ο Πύργος Wardenclyffe θα ήταν η τελευταία ευκαιρία του να διεκδικήσει την αναγνώριση και τον πλούτο που ποτέ δεν κατάφερνε να κερδίσει. Ταλέντο Ο Nikola Tesla, γιος ενός ιερέα της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, έδειξε από μικρός το ταλέντο του. Μπορούσε να απομνημονεύει ολόκληρα βιβλία και να αποθηκεύει λογαριθμικούς πίνακες στον μυαλό του. Έμαθε εύκολα γλώσσες και μπορούσε να εργάζεται μέρες και νύχτες μόνο με λίγες ώρες ύπνου.Σε ηλικία 19 ετών, σπούδαζε ηλεκτρολόγος μηχανικός στο Πολυτεχνικό Ινστιτούτο του Γκρατς στην Αυστρία, όπου δεν άργησε να αποκτήσει τη φήμη ενός αστέρα. Βρισκόταν σε μια διαρκή αντιπαράθεση με έναν καθηγητή σχετικά με τις σχεδιαστικές ατέλειες στους κινητήρες συνεχούς ρεύματος που εκείνος έδειχνε στην τάξη.Θα περνούσε τα επόμενα έξι χρόνια της ζωής του έχοντας διαρκώς στο μυαλό του τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία και έναν κινητήρα που τροφοδοτείται από εναλλασσόμενο ρεύμα. Όμως αυτές οι σκέψεις του έγιναν εμμονή, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να συγκεντρωθεί στα φοιτητικά του καθήκοντα. Οι καθηγητές στο πανεπιστήμιο προειδοποίησαν τον πατέρα του ότι ο τρόπος με τον οποίο δούλευε και κοιμόταν τον σκότωνε. Όμως, αντί να τελειώσει τις σπουδές του, ο Tesla εθίστηκε στον τζόγο, έχασε όλα τα χρήματά του για τα δίδακτρα, παράτησε το πανεπιστήμιο και υπέστη νευρικό κλονισμό.Το 1881, αφού ανέρρωσε, ο Tesla μετακόμισε στη Βουδαπέστη. Μια μέρα, καθώς περπατούσε σε ένα πάρκο με έναν φίλο του απαγγέλλοντας ποίηση, του ήρθε ένα όραμα. Εκεί στο πάρκο, με ένα ξύλο, ο Tesla σχεδίασε κάτι στο χώμα. Ήταν ένας κινητήρας που χρησιμοποιεί την αρχή των περιστρεφόμενων μαγνητικών πεδίων που δημιουργούνται από δύο ή περισσότερα εναλλασσόμενα ρεύματα.Τον Ιούνιο του 1884, ο Tesla μπήκε σε πλοίο για τη Νέα Υόρκη, έχοντας στην τσέπη του τέσσερα σεντς και μια συστατική επιστολή από τον πρώην εργοδότη του, Charles Batchelor, προς τον Thomas Edison. Η επιστολή έλεγε: «Αγαπητέ μου Edison: Ξέρω δύο σπουδαίους άνδρες και ο ένας από αυτούς είσαι εσύ. Ο άλλος είναι αυτός ο νεαρός!».Ο Edison, αν και δύσπιστος, τον προσέλαβε. Σύμφωνα με τον Tesla, του πρόσφερε 50.000 δολάρια εάν μπορούσε να βελτιώσει τις μηχανές παραγωγής εναλλασσόμενου ρεύματος με τις οποίες δούλευε ο Edison. Μέσα σε λίγους μήνες, ο Tesla ενημέρωσε τον Αμερικανό εφευρέτη ότι είχε πράγματι βελτιώσει τους κινητήρες του. Όμως εκείνος αρνήθηκε να τον πληρώσει. «Όταν γίνεις κανονικός Αμερικανός, θα εκτιμήσεις το αμερικανικό χιούμορ», του είπε ο Edison, σύμφωνα με τον Tesla.Ο Tesla παραιτήθηκε και έπιασε δουλειά σκάβοντας χαντάκια. Αλλά δεν πέρασε πολύς καιρός πριν να κυκλοφορήσει ότι ο κινητήρας εναλλασσόμενου ρεύματος του Tesla ήταν μια καλή επένδυση, με αποτέλεσμα η Western Union Company να προσλάβει τον Tesla για να σχεδιάσει συστήματα εναλλασσόμενου ρεύματος που χρησιμοποιούνται ακόμα σε όλο τον κόσμο.Ο Tesla κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας τους κινητήρες εναλλασσόμενου ρεύματος και τα ηλεκτρικά συστήματα του, τα οποία λέγεται ότι ήταν οι πιο πολύτιμες εφευρέσεις μετά το τηλέφωνο. Σύντομα, ο George Westinghouse πίστεψε ότι τα σχέδια του Tesla μπορεί να ήταν ακριβώς αυτό που χρειαζόταν, στην προσπάθειά του να παραγκωνίσει το συνεχές ρεύμα του Edison. Έτσι, πήρε την άδεια χρήσης των ευρεσιτεχνιών του Tesla αντί 60.000 δολαρίων σε μετοχές και μετρητά, καθώς και σε δικαιώματα με βάση την ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας που θα πουλούσε η Westinghouse. Τελικά, κέρδισε τον «Πόλεμο του Ρεύματος», αλλά οι δικαστικές διαμάχες και ο ανταγωνισμός είχαν μεγάλο κόστος τόσο για την Westinghouse Company όσο και για την General Electric Company του Edison.Φοβούμενος ότι θα καταστρεφόταν, ο Westinghouse παρακάλεσε τον Tesla να τον απαλλάξει από τα δικαιώματα στα οποία είχαν συμφωνήσει. «Η απόφασή σου κρίνει την μοίρα της Westinghouse Company», του είπε. Ο Tesla, νιώθοντας ευγνωμοσύνη για τον άνθρωπο που ποτέ δεν είχε προσπαθήσει να τον εξαπατήσει, έσκισε το συμβόλαιο και έτσι παραιτήθηκε από δικαιώματα εκατομμυρίων που ήδη του οφείλονταν, αλλά και δισεκατομμυρίων που θα συγκεντρώνονταν στο μέλλον. Εάν δεν το είχε κάνει, θα ήταν ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο – ένας τιτάνας της Χρυσής Εποχής των ΗΠΑ.Όμως η δουλειά του Nikola Tesla στον ηλεκτρισμό δεν είχε τελειώσει. Πριν να έρθει ο 20ος αιώνας, είχε εφεύρει ένα ισχυρό πηνίο που ήταν ικανό να παράγει υψηλές τάσεις και συχνότητες, που θα οδηγούσε σε νέες μορφές φωτός, όπως το νέον και το φθορίου, καθώς και οι ακτίνες Χ. Ο Tesla ανακάλυψε επίσης ότι αυτά τα πηνία, που θα ονομάζονταν «Πηνία Tesla», καθιστούσαν δυνατή την αποστολή και λήψη ραδιοφωνικών σημάτων. Οι σχετικές πατέντες του, το 1897, πρόλαβαν τον Ιταλό εφευρέτη Guglielmo Marconi.Ο Tesla συνέχισε να εργάζεται πάνω στις ιδέες του για ασύρματες μεταδόσεις όταν πήρε τη χρηματοδότηση από τον JP Morgan για να χτίσει τον γιγάντιο πύργο μετάδοσης. «Μόλις ολοκληρωθεί, θα είναι δυνατό για έναν επιχειρηματία στη Νέα Υόρκη να υπαγορεύσει οδηγίες και αυτές να εμφανίζονται αμέσως τυπογραφημένες στο γραφείο του στο Λονδίνο ή αλλού», είπε ο Tesla τότε.Όμως όταν ξεκίνησε η κατασκευή, έγινε φανερό ότι ο Tesla θα ξέμενε από χρήματα πριν τελειώσει. Η έκκληση προς τον Morgan για περισσότερα χρήματα δεν έφερε αποτέλεσμα και στο μεταξύ οι επενδυτές άρχισαν να στρέφονται προς τον Marconi. Τον Δεκέμβριο του 1901, ο Marconi έστειλε με επιτυχία σήμα από την Αγγλία στη Νέα Γη. Ο Tesla διαμαρτυρήθηκε ότι ο Ιταλός χρησιμοποιούσε 17 από τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας του, αλλά οι δικαστικές διαφορές ευνόησαν τελικά τον Marconi και η ζημιά είχε γίνει. (Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ εν τέλει δικαίωσε τον Tesla, διευκρινίζοντας τον ρόλο του στην εφεύρεση του ραδιοφώνου, αλλά αυτό έγινε το 1943, μετά τον θάνατό του.)Έτσι ο Ιταλός αναγνωρίστηκε ως ο εφευρέτης του ραδιοφώνου και έγινε πλούσιος. Ο Πύργος Wardenclyffe παρέμεινε εγκαταλελειμμένος έως το 1917 όταν και γκρεμίστηκε, σύμβολο μίας ακόμα αποτυχίας του Tesla. Ο Τέσλα σε ηλικία 79 ετών Τα επόμενα χρόνια, ο Tesla άρχισε να αποσύρεται από τον κόσμο, παρουσιάζοντας ξεκάθαρα σημάδια ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής. Εκτιμάται ότι ίσως ήταν αυτιστικός υψηλής λειτουργικότητας. Έπαθε εμμονή με την καθαριότητα και με το νούμερο τρία. Άρχισε να πλένει τα χέρια του τρεις φορές όταν έκανε μια χειραψία, έπρεπε να έχει 18 χαρτοπετσέτες στο τραπέζι του κατά τη διάρκεια των γευμάτων και μετρούσε τα βήματά του όποτε περπατούσε οπουδήποτε.Κοντά στο τέλος της ζωής του, ανέπτυξε μια εμμονή με τα περιστέρια, ειδικά με ένα συγκεκριμένο λευκό θηλυκό, το οποίο ισχυρίστηκε ότι αγαπούσε σχεδόν όπως θα αγαπούσε κανείς έναν άνθρωπο.Πέθανε το 1943, χρεωμένος. Τουλάχιστον, η Westinghouse πλήρωνε το δωμάτιο στον 33ο όροφο του New Yorker Hotel, όπου έμενε για χρόνια. https://physicsgg.me/2023/07/10/ποιος-ήταν-ο-nikola-tesla/

Ο Konstantin Borisov προπονείται πριν από ένα ταξίδι στο διάστημα! Στον προσομοιωτή του ρωσικού τμήματος, ο κοσμοναύτης, "ζώντας" για μια μέρα στο σταθμό, εργάστηκε με συστήματα υποστήριξης ζωής, πραγματοποίησε ιατρικές εξετάσεις και ασχολήθηκε με επιστημονική εργασία. Για παράδειγμα, ο αστροναύτης βρέθηκε αντιμέτωπος με το καθήκον να πραγματοποιήσει ένα νέο βιολογικό πείραμα "Ορτύκι". Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης «Τυπική ημέρα πτήσης», δοκιμάστηκαν οι δεξιότητες του κοσμοναύτη στη χρήση εξοπλισμού φωτογραφιών και βίντεο. Κατά τη διάρκεια του πειράματος Scenario, ο Konstantin Borisov «παρατήρησε από το ISS» την ανάπτυξη καταστροφικών και δυνητικά επικίνδυνων φαινομένων. Στο ISS, οι αστροναύτες επικοινωνούν με συγγενείς, φίλους και συγγενείς, συμμετέχουν στη ζωή της χώρας και συγχαίρουν τους συμπολίτες τους για τις γιορτές. Ένα από τα καθήκοντα ήταν η εγγραφή ενός βίντεο χαιρετισμού. Ο Konstantin Borisov εξέτασε επίσης πιθανές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Μπροστά από τον κοσμοναύτη είναι μια σύνθετη εκπαίδευση εξέτασης, μετά την οποία θα λάβει άδεια να εργαστεί στο ρωσικό τμήμα. Εκτόξευση του διαστημικού σκάφους Crew Dragon με το πλήρωμα της αποστολής Crew-7 - 15 Αυγούστου 2023 https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_567558

Στις 27 Ιουνίου, κατά την εκτόξευση του νέου δορυφόρου Meteor-M No. 2-3 με συστάδες μικρών διαστημικών σκαφών, η Roscosmos και η ρωσική εταιρεία Orbital Systems πραγματοποίησαν μια πειραματική δοκιμή του τροχιακού συστήματος βίντεο για τον καθορισμό του διαχωρισμού του στόχου και των σχετικών ωφέλιμα φορτία (Σύστημα Obzor). Το σύστημα Obzor πραγματοποίησε επιλεκτική εγγραφή βίντεο του τμήματος Meteora-M, ενός αριθμού δορυφόρων τύπου CubeSat που αναπτύχθηκαν από ρωσικά πανεπιστήμια στο σύμπλεγμα Universat-2023 και μετέδωσε πληροφορίες βίντεο στους επίγειους σταθμούς της εταιρείας ανάπτυξης και των συνεργαζόμενων οργανισμών. Τα αποτελέσματα του πειράματος σε φυσικές συνθήκες επιβεβαίωσαν την εφαρμογή των δηλωθέντων χαρακτηριστικών! https://vk.com/roscosmos?z=video-30315369_456243643%2Fd05daef096be6ce546%2Fpl_wall_-30315369 https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_567553

Η Γη γεννήθηκε άνυδρη. Νέα μελέτη κάνει λόγο για απουσία νερού όταν δημιουργήθηκε ο πλανήτης μας.Μια νέα μελέτη έρχεται να προσφέρει νέα στοιχεία για την επίλυση του μυστηρίου της ύπαρξης του νερού στη Γη. Η ζωή έτσι τουλάχιστον όπως τη γνωρίζουμε είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την παρουσία του νερού σε υγρή μορφή. Η επιστημονική κοινότητα προσπαθεί εδώ και δεκαετίες να βρει στοιχεία που να αποκαλύπτουν την προέλευση του νερού της Γης χωρίς ωστόσο να έχουν εντοπισθεί ατράνταχτες αποδείξεις για το πώς έκανε την εμφάνιση του στον πλανήτη μαςΗ κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι το νερό έφτασε στη Γη με τους αμέτρητους διαστημικούς βράχους (αστεροειδείς, κομήτες κ.α.) που βομβάρδιζαν τον πλανήτη μας λίγο μετά τη γέννηση του. Υπάρχουν και επιστήμονες που θεωρούν το νερό της Γης προϊόν εσωτερικών γεωλογικών διεργασιών. Πρόσφατα ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης διατύπωσαν μια νέα θεωρία σύμφωνα με την οποία η Γη κατά τη διάρκεια του σχηματισμού της της άρχισε κυριολεκτικά να ρουφάει το νερό που υπήρχε στο διαστημικό της περιβάλλον. Έτσι το νερό ούτε έφτασε εδώ με αστεροειδείς ούτε δημιουργήθηκε εντός του πλανήτη μας.Επιστήμονες του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας, το περίφημο Caltech, πραγματοποίησαν μια νέα μελέτη σύμφωνα με την οποία η Γη γεννήθηκε άνυδρη. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ο πλανήτης μας δεν διέθετε ίχνος νερού στη βρεφική του ηλικία και το νερό έκανε την εμφάνιση του αργότερα χωρίς ωστόσο τα ευρήματα της μελέτης να υποδεικνύουν αν το νερό τελικά προήλθε από εσωτερικές γεωλογικές διεργασίες ή αν αποτελεί… διαστημικό προϊόν. Αν όμως η νέα μελέτη επιβεβαιωθεί και η Γη γεννήθηκε χωρίς νερό τότε αυτονόητα το σενάριο της έλευσης του από το Διάστημα ισχυροποιείται ακόμη περισσότερο. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1492041/i-gi-gennithike-anydri/

Το James Webb εντόπισε την αρχαιότερη ενεργή μαύρη τρύπα του Σύμπαντος. Δημιουργήθηκε πριν από περίπου 13 δισ. έτη. Ο γαλαξίας CEERS 1019 σχηματίστηκε πολύ νωρίς στην ιστορία του Σύμπαντος μόλις 570 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb ανίχνευσε στο κέντρο του γαλαξία μια ενεργή μαύρη τρύπα που έχει μάζα 9 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου. Είναι η πιο μακρινή ενεργή μαύρη τρύπα που έχει εντοπιστεί στο Σύμπαν μέχρι σήμερα και η παρουσία της αποτελεί προς το παρόν ένα ερωτηματικό για τους επιστήμονες. «Είναι ακόμα δύσκολο να εξηγηθεί πώς σχηματίστηκε τόσο σύντομα μετά την έναρξη του Σύμπαντος» αναφέρει σχόλιο της επιστημονικής ομάδας που διαχειρίζεται τις λειτουργίες του James Webb.Οι αστρονόμοι υποψιάζονταν εδώ και καιρό ότι μικρομεσαίες μαύρες τρύπες είχαν σχηματιστεί στις απαρχές του Σύμπαντος αλλά το James Webb προσφέρει για πρώτη φορά λεπτομερή δεδομένα. «Οι ερευνητές γνώριζαν από καιρό ότι πρέπει να υπάρχουν μαύρες τρύπες μικρομεσαίας μάζας στο πρώιμο Σύμπαν. Το James Webb είναι το πρώτο όργανο παρατήρησης που μπορεί να τις συλλάβει τόσο καθαρά. Τώρα πιστεύουμε ότι μαύρες τρύπες μικρομεσαίας μάζας μπορεί να βρίσκονται παντού, περιμένοντας να ανακαλυφθούν» δηλώνει Ντέιλ Κοτσέσκι επιστήμονας του Colby College στο Μέιν των ΗΠΑ επικεφαλής μιας από τις τρεις ερευνητικές ομάδες προσπάθειες που χρησιμοποίησαν πρόσφατα το JWST για να κοιτάξει βαθιά μέσα στο Σύμπαν.Παράλληλα, ανακαλύφθηκαν άλλες δύο ακόμη μαύρες τρύπες που υπήρχαν 1 και 1,1 δισεκατομμύρια χρόνια μετά το Big Bang, ενώ τo διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb εντόπισε επίσης έντεκα γαλαξίες που υπήρχαν όταν το σύμπαν είχε ηλικία 470 έως 675 εκατομμυρίων ετών.Οι αποδείξεις δόθηκαν από την έρευνα Cosmic Evolution Early Release Science (CEERS) του Webb, με επικεφαλής τον Στίβεν Φιλκενστάιν του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Όστιν. Το πρόγραμμα συνδυάζει τις εξαιρετικά λεπτομερείς εικόνες του Webb και άλλα δεδομένα γνωστά ως φάσματα, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για να γίνουν αυτές οι ανακαλύψεις. Οι μάζες των υπερμαζικών μαύρων τρυπών συναρτήσει του κοσμικού χρόνου. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1491662/to-james-webb-entopise-tin-archaioteri-energi-mayri-trypa-toy-sympantos/

Το ΑΠΘ τιμά τα 150α γενέθλια του Κ. Καραθεοδωρή. …. με διεθνές επιστημονικό συμπόσιο Το Συμπόσιο Θερμοδυναμικής Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή συνδιοργανώνουν το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Texas A&M Engineering του Πανεπιστημίου Texas A&M των ΗΠΑ, στις 10-15 Ιουλίου 2023, στην Ελλάδα, για να γιορτάσουν τα 150α γενέθλια του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή και τη συμβολή του επιστήμες του μηχανικού.Παγκοσμίου φήμης ερευνητές και ακαδημαϊκοί, προερχόμενοι από 30 ιδρύματα από 11 χώρες, θα συναντηθούν στην Ελλάδα για να συμμετάσχουν στις εργασίες του Συμποσίου.Ο επίσημος εορτασμός θα ξεκινήσει στο ΑΠΘ, με ένα Συμπόσιο σχετικά με την εφαρμογή της θερμοδυναμικής στη συμπεριφορά σύνθετων υλικών. Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες θα περάσουν μία ημέρα στα Στάγειρα, τη γενέτειρα του Αριστοτέλη, για να συνεχίσουν τον επιστημονικό διάλογο. Την επόμενη μέρα, θα μεταβούν στην Αλεξανδρούπολη – κοντά στα αρχαία Άβδηρα, τη γενέτειρα του Δημόκριτου, για περισσότερες θερμοδυναμικές συζητήσεις και θα καταλήξουν στη Νέα Βύσσα, όπου πρόσφατα ιδρύθηκε Μουσείο προς τιμήν της οικογένειας Καραθεοδωρή.«Το Συμπόσιο Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή αναδεικνύει τη διαρκή συνεργασία μεταξύ του Texas A&M Engineering και του ΑΠΘ, ενώ παράλληλα προωθεί την ανταλλαγή γνώσεων και ιδεών μεταξύ επιστημόνων και μηχανικών που συνεχίζουν να εξερευνούν τα όρια της θερμοδυναμικής και των εφαρμογών της στη συμπεριφορά των υλικών» δήλωσε με αφορμή το Συμπόσιο, ο πρύτανης του ΑΠΘ, καθηγητής Δημήτριος Κωβαίος. «Είναι ιδιαίτερα σημαντικό», πρόσθεσε, «το γεγονός ότι το Συμπόσιο ξεκινά στη Θεσσαλονίκη, καθώς ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή αναγνωρίζεται ως μία από τις βασικές μορφές πίσω από την ίδρυση του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου».«Αυτή η συγκέντρωση παγκοσμίου εμβέλειας επιστημόνων από διάφορους κλάδους των επιστημών της μηχανικής έχει σκοπό να αποτίσει φόρο τιμής στον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή και τη συμβολή του στη θερμοδυναμική, με την ευκαιρία των 150ων γενεθλίων του» δήλωσε ο διακεκριμένος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Texas A&M Δημήτρης Λαγούδας.Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, Έλληνας μαθηματικός με διακεκριμένη ακαδημαϊκή καριέρα στη Γερμανία, πραγματοποίησε αξιοσημείωτες προόδους στην πραγματική και μιγαδική ανάλυση, στον λογισμό των μεταβολών και στη θεωρία μέτρων. Επιπλέον, ανέπτυξε ένα νέο πλαίσιο για τη θερμοδυναμική. Η βαθιά συνεισφορά του Καραθεοδωρή τον τοποθετούν ως έναν από τους πιο αξιόλογους μαθηματικούς από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα του Συμποσίου στον σύνδεσμο: https://na.eventscloud.com/website/50562/detailed-agenda/ https://physicsgg.me/2023/07/07/το-απθ-τιμά-τα-150α-γενέθλια-του-κ-καραθεο/

Η κοινωνία πρέπει να προετοιμαστεί για τις αλλαγές που θα επιφέρει η τεχνητή νοημοσύνη. Ο Δημήτρης Μπερτσιμάς, πολυβραβευμένος καθηγητής Επιχειρησιακής Έρευνας και αναπληρωτής κοσμήτορας στο ΜΙΤ βρέθηκε τις περασμένες ημέρες στην Αθήνα για να δώσει διαλέξεις για την τεχνητή νοημοσύνη σε φοιτητές και απόφοιτους σχολών όλων των πεδίων. Το μήνυμα που ήθελε να στείλει μέσα από τα μαθήματα αυτά ήταν ότι «η τεχνητή νοημοσύνη είναι μια οικουμενική γλώσσα» που αφορά όλους τους τομείς της ζωής μας.«Στο μέλλον η εκπαίδευση στα πανεπιστήμια για την τεχνητή νοημοσύνη θα είναι πολύ πιο οριζόντια και πολύ πιο οικουμενική. Μπορεί να απευθύνεται σε γιατρούς, δικηγόρους, μηχανικούς, καλλιτέχνες, κοινωνικούς επιστήμονες και πολλούς άλλους. Η εντύπωσή μου είναι ότι ουσιαστικά η τεχνητή νοημοσύνη είναι μια οικουμενική γλώσσα και μπορεί να φέρει την επανάσταση στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση», εξηγεί ο κ. Μπερτσιμάς μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στο περιθώριο των μαθημάτων αυτών.Ο Δημήτρης Μπερτσιμάς είναι παθιασμένος με τη διδασκαλία νέων ανθρώπων. Στις διαλέξεις του, που φιλοξενήθηκαν στον «Δημόκριτο», εξήγησε ξανά και ξανά έννοιες γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη για να γίνουν κατανοητές ακόμα και από ανθρώπους που δεν έχουν επαφή με το αντικείμενο. «Πιστεύω ότι οι νέοι άνθρωποι είναι το μέλλον. Εάν τους εκπαιδεύσεις σωστά, τους εμπνεύσεις κατάλληλα και τους δώσεις τις ευκαιρίες θα βρουν τον δρόμο τους. Σε αυτό εστίασα σε όλη μου τη ζωή, στα 40 χρόνια που βρίσκομαι στην εκπαίδευση. Στο πανεπιστήμιο εστιάζω στους μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς φοιτητές που προσπαθούν να παράξουν καινούρια γνώση. Εδώ εστιάζω στους νέους ανθρώπους για να τους εμπνεύσω γιατί πιστεύω ότι η χώρα μπορεί να αλλάξει, όχι από τους πολιτικούς, αλλά από τους νέους ανθρώπους», λέει.Υπό το πρίσμα της 25ετούς εμπειρίας του επιχείρησε να δώσει παραδείγματα αξιοποίησης της τεχνητής νοημοσύνης σε διαφορετικούς τομείς, από τον καθορισμό της τιμής του κρασιού με βάση την ποιότητά του ή την επιλογή κινηματογραφικών ταινιών μέχρι την πρόγνωση της ποιότητας και του κόστους παροχής ιατρικών υπηρεσιών σε ασθενείς.Ο ίδιος έχει εστιάσει τα τελευταία χρόνια ως ακαδημαϊκός και επιχειρηματίας στην αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης στον τομέα της Υγείας. Όπως λέει χαρακτηριστικά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «έχω διαλέξει να κάνω πράγματα που πιστεύω ότι θα βοηθήσουν τον κόσμο», όπως η Ιατρική, η επίτευξη καλύτερης ασφάλισης ζωής και υγείας για τους ανθρώπους, ακόμα και η αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης για την αύξηση του αριθμού των ανθρώπων στον κόσμο που λαμβάνουν τροφή, σε συνεργασία με το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Σίτισης (World Food Programme) των Ηνωμένων Εθνών.Πίσω από αυτή την έμφαση που δίνει στα θέματα υγείας υπάρχει μια συγκινητική ιστορία. Το 2009 έχασε μέσα σε λίγους μήνες τους γονείς και την αγαπημένη του θεία και η εμπειρία αυτή τον οδήγησε να δώσει έμφαση στην εξατομικευμένη ιατρική, αξιοποιώντας εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης. «Πάντα με ενδιέφερε η Ιατρική, αλλά αυτό έγινε πιο έντονο μετά το συμβάν αυτό. Δεν μπόρεσα να βοηθήσω τους γονείς μου, αλλά ελπίζω ότι αυτά που κάνω μπορούν να βοηθήσουν άλλους ανθρώπους», επισημαίνει.Καθώς παρουσίαζε στο πολυπληθές κοινό που παρακολούθησε τις διαλέξεις του στην Αθήνα ένα παράδειγμα αξιοποίησης της τεχνητής νοημοσύνης στη μακροχρόνια καρδιαγγειακή μελέτη που διεξάγεται στις ΗΠΑ «Framingham Heart Study», ο κ. Μπερτσιμάς τόνισε: «Είμαι ενθουσιασμένος για την τεχνητή νοημοσύνη. Σας παρουσιάζω ένα παράδειγμα, με το οποίο προβλέφθηκε το 60% των θανάτων τα τελευταία 50 χρόνια. Και αυτό είναι πιο σημαντικό από τα προβλήματα που μπορεί να δημιουργήσει το ChatGPT».Ποιο είναι το μήνυμά σας σε όσους ανησυχούν για την τεχνητή νοημοσύνη, τον ρωτάμε. «Ας πάρουμε την ατομική βόμβα. Δημιούργησε τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, αλλά από την άλλη πλευρά είναι ο βασικός τρόπος με τον οποίο έχει ηλεκτρικό ρεύμα η Γαλλία και πολλές άλλες χώρες. Η τεχνολογία είναι στη σωστή κατεύθυνση, το πώς θα τη χρησιμοποιήσουν οι άνθρωποι εξαρτάται από εμάς», απαντά και προσθέτει: «Η γνώμη μου είναι να κοιτάξουμε σε τι θετικές εξελίξεις θα οδηγήσουν αυτά, έχοντας όμως και τη γνώση ότι μπορούν να συμβούν άσχημα πράγματα. Αλλά δεν νομίζω ότι θα σταματήσουμε την πρόοδο επειδή υπάρχει αυτό το ρίσκο».Λίγη ώρα νωρίτερα κατά τη διάρκεια του μαθήματός του μια φοιτήτρια Αρχιτεκτονικής έθεσε στον κ. Μπερτσιμά έναν συχνά διατυπωμένο προβληματισμό: «Οι φίλοι μου θεωρούν ότι σε λίγα χρόνια δεν θα υπάρχει το επάγγελμα του αρχιτέκτονα λόγω της τεχνητής νοημοσύνης». Ο καθηγητής του ΜΙΤ έσπευσε να απαντήσει: «Υπήρξε μια σημαντική στιγμή στην ανθρωπότητα με τη βιομηχανική επανάσταση, όπου πολλοί άνθρωποι έχασαν τις δουλειές τους, αλλά δημιουργήθηκαν νέες δουλειές και η οικονομία προόδευσε. Κατά τη γνώμη μου πλέον η εκπαίδευση θα είναι διαφορετική. Στην Ιατρική για παράδειγμα έχουμε την ίδια εκπαίδευση για πάνω από 100 χρόνια και δεν διδάσκονται κάποιες μαθηματικές γνώσεις, γνώσεις τεχνητής νοημοσύνης. Η κοινωνία πρέπει να προσαρμοστεί για να είναι πιο προετοιμασμένη για την αλλαγή που θα έρθει σε όλους τους τομείς. Ο κόσμος θα εξελιχθεί, ό,τι και να γίνει».Όπως περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, το κορυφαίο πανεπιστήμιο στο οποίο διδάσκει έχει ιδρύσει ένα νέο κολέγιο, το Schwarzman College of Computing, μέσα από το οποίο ο στόχος είναι να προσφέρεται οριζόντια εκπαίδευση στην Πληροφορική σε όλα τα πεδία σπουδών του συγκεκριμένου Πανεπιστημίου. «Σε ήδη υπάρχουσες δομές, όπως το ΜΙΤ, είναι δύσκολο να το κάνεις αυτό, είναι δύσκολο να αλλάξεις έναν οργανισμό, παίρνει χρόνο. Και αυτό φαντάζομαι ότι θα είναι δύσκολο να γίνει και στην Ελλάδα. Όμως, πρέπει να φτιάξεις αυτό το οικοδόμημα που πιστεύω ότι θα είναι η εικόνα της ανώτατης εκπαίδευσης στον κόσμο τα επόμενα πέντε χρόνια», παρατηρεί ο κ. Μπερτσιμάς.Η πρότασή του άλλωστε για την ελληνική οικονομία είναι να εμπνευστεί από το παράδειγμα του Ισραήλ, που πέτυχε το οικονομικό θαύμα με τη βοήθεια της καινοτομίας. «Το Ισραήλ είναι πολύ καλή περίπτωση για να δούμε τι έχει καταφέρει. Δεν είναι μόνο η τεχνητή νοημοσύνη, αλλά η τεχνητή νοημοσύνη είναι ευκολότερο να αξιοποιηθεί. Δεν χρειάζονται φοβερά χρήματα, δεν χρειάζονται εργαστήρια, όπως στη Βιολογία. Εκεί θα έπρεπε να εστιαστούμε κατά τη γνώμη μου», τονίζει.Καθώς ο ίδιος αγαπά να δουλεύει και να διδάσκει σε νέους ανθρώπους, συμπληρώνει ότι για την παραπάνω πρόταση το ζητούμενο είναι «να φτιάξεις μια κουλτούρα και γνώση και να εμπνεύσεις τους νεαρούς ανθρώπους ότι είναι εφικτό να το κάνουν. Δεν θα το κάνουν όλοι, αλλά αν εκπαιδεύσεις 10.000, οι 1.000 εμπνευστούν από την τεχνητή νοημοσύνη και οι 100 δημιουργήσουν καινοτόμες εταιρείες, είναι πιθανό να έχεις 100 εταιρείες στην Ελλάδα, κάτι που μπορεί να είναι μηχανή πλούτου για τη χώρα».Τα μαθήματα του Δημήτρη Μπερτσιμά στην Αθήνα εντάσσονται σε μια σειρά δράσεων που οργανώνει το Ελληνικό Ινστιτούτο Προηγούμενων Σπουδών (HIAS) για δεύτερη συνεχή χρονιά στην Ελλάδα. Πρόκειται για το Ινστιτούτο που συγκρότησαν διακεκριμένους Έλληνες επιστήμονες της διασποράς θέλοντας να συνεισφέρουν στη χώρα καταγωγής τους, «να δημιουργήσουμε γέφυρες με τη χώρα», όπως λέει ο κ. Μπερτσιμάς. https://physicsgg.me/2023/07/09/η-κοινωνία-πρέπει-να-προετοιμαστεί-γι/