Δροσος Γεωργιος

Πυρηνική ενέργεια: Η Rolls-Royce ανέλαβε την ανάπτυξη αντιδραστήρα για τη Σελήνη. Ο βρετανικός όμιλος Rolls-Royce ανακοίνωσε σήμερα πως έλαβε χρηματοδότηση 2,9 εκατ. στερλινών (3,3 εκατ. ευρώ) από τη βρετανική διαστημική υπηρεσία προκειμένου να αναπτύξει μικρούς πυρηνικούς αντιδραστήρες για μελλοντικές βάσεις στη Σελήνη.Περισσότερο γνωστή για τα αυτοκίνητά της, η Rolls-Royce παράγει επίσης κινητήρες αεροπλάνων και αναπτύσσει μικρούς πυρηνικούς αντιδραστήρες, καθώς και πειραματικούς αντιδραστήρες σύντηξης.«Οι επιστήμονες και οι μηχανικοί της Rolls-Royce εργάζονται πάνω στο πρόγραμμα μικρών αντιδραστήρων για να αναπτύξουν μια τεχνολογία που θα παρέχει ενέργεια για να ζουν και να εργάζονται άνθρωποι στη Σελήνη» αναφέρει σε ανακοίνωσή της η εταιρεία. https://www.rolls-royce.com/media/our-stories/discover/2023/uk-space-agency-backs-rolls-royce-nuclear-power-for-moon-exploration.aspx Ο όμιλος προβλέπει πως ένας πρώτος αντιδραστήρας, ο οποίος θα έχει περίπου το μέγεθος αυτοκινήτου, θα είναι έτοιμος έως το 2029. Η ανακοίνωση της εταιρείας περιλαμβάνει αυτή την καλλιτεχνική απεικόνιση (Rolls-Royce ) Περίπου 50 χρόνια μετά την τελευταία αποστολή του προγράμματος Apollo, η NASA ετοιμάζεται να στείλει και πάλι αστροναύτες στο φεγγάρι με το πρόγραμμα Artemis.Η πρώτη προσσελήνωση θα έρθει με την αποστολή Artemis III, η οποία δεν προβλέπεται πριν από το 2025 το νωρίτερο.«Η πυρηνική ενέργεια έχει τη δυνατότητα να αυξήσει σημαντικά τη διάρκεια των μελλοντικών αποστολών στη Σελήνη, καθώς και την επιστημονική αξία τους» διαβεβαίωσε η Rolls-Royce, η οποία θα συνεργαστεί στο πρόγραμμα με βρετανικά πανεπιστήμια, μεταξύ των οποίων αυτό της Οξφόρδης.Η νέα χρηματοδότηση προστίθεται στις 249.000 στερλίνες που προσφέρει το 2022 η βρετανική διαστημική υπηρεσία. Το νέο ποσό θα επιτρέψει στην επιχείρηση να πραγματοποιήσει μια πρώτη επίδειξη ενός σεληνιακού δομοστοιχειωτού πυρηνικού αντιδραστήρα. https://www.in.gr/2023/03/17/b-science/space/pyriniki-energeia-rolls-royce-anelave-tin-anaptyksi-antidrastira-gia-ti-selini/

Σχετικά με το κοσμικό υπόβαθρο νετρίνων. … στην επιφάνεια της Γης Εκτός από το κοσμικό υπόβαθρο της μικροκυματικής ακτινοβολίας (Cosmic Microwave Background ή CMB) https://physicsgg.me/2021/12/01/τι-είναι-η-κοσμική-μικροκυματική-ακτι/ υπάρχει και το κοσμικό υπόβαθρο νετρίνων (CνB), που συνίσταται από τα νετρίνα που περίσσεψαν μετά την Μεγάλη Έκρηξη και κυκλοφορούν μέχρι σήμερα ανάμεσά μας (όπως και τα φωτόνια της CMB). Το αρχέγονο σύμπαν περιείχε ηλεκτρόνια, ποζιτρόνια, φωτόνια και νετρίνα σε θερμική ισορροπία μεταξύ τους. Ένα δευτερόλεπτο μετά την Μεγάλη Έκρηξη, πραγματοποιήθηκε η αποδέσμευση των νετρίνων από την ύλη καθώς το σύμπαν βίωνε την λεγόμενη εποχή της ακτινοβολίας, όταν η θερμοκρασία του ήταν 1010Kelvin. Σήμερα εξαιτίας της διαστολής και της αντίστοιχης ψύξης του σύμπαντος η θερμοκρασία στην οποία αντιστοιχούν τα αρχέγονα νετρίνα είναι περίπου 1,95 Kelvin και η μέση πυκνότητά τους είναι 340 νετρίνα ανά κυβικό εκατοστό ή 56 νετρίνα του ηλεκτρονίου ανά κυβικό εκατοστό. Το κοσμικό υπόβαθρο νετρίνων (CνB) περιέχει πληροφορίες για το σύμπαν έως ένα δευτερόλεπτο μετά την Μεγάλη Έκρηξη. Η πειραματική ανακάλυψή του θα είναι ένα από τα σημαντικότερα επιστημονικά επιτεύγματα στην ιστορία της επιστήμης.Η σωματιδιακή φυσικός Ασημίνα Αρβανιτάκη που κατέχει την έδρα «Αρίσταρχος» στο Institute Perimeter στον Καναδά, θα πραγματοποιήσει ομιλίες στο πανεπιστήμιο Harvard σχετικά με το κοσμικό υπόβαθρο νετρίνων (CνB), την κατανομή αυτών των αρχέγονων νετρίνων σε έναν φλοιό γύρω από την επιφάνεια της Γης και την προοπτική πειραμάτων ανίχνευσής τους. Οι ημερομηνίες και οι τίτλοι των διαλέξεων είναι οι εξής: 20 Μαρτίου, 10:30 μ.μ (ώρα Ελλάδας). Πέμπτη: «The Cosmic Neutrino Background (CνB): Its distribution on the surface of the Earth and its manipulation on laboratory scales.» 21 Μαρτίου, 10:30 μ.μ – Lecture I: The CνB on the Surface of the Earth 22 Μαρτίου, 10:30 μ.μ – Lecture II: A Diffraction Grating for the CνB Μπορείτε να τις παρακολουθείσετε διαδικτυκά στο Zoom: https://harvard.zoom.us/j/94892332410?pwd=bi9DT3V0UTR0M25wVFZzWDBwVXExQT09 Passcode: 527437 https://physicsgg.me/2023/03/17/σχετικά-με-το-κοσμικό-υπόβαθρο-νετρίν/

Παρακολουθώντας τα ασημένια σύννεφα... «Εξολοθρευτής»! Αυτό δεν είναι ένα cyborg από τη διάσημη ταινία, αλλά το όνομα του πειράματος. Με τη βοήθεια ρωσικού εξοπλισμού, ο ISS χρησιμοποιείται για τη μελέτη σχηματισμών με στρώματα στην ατμόσφαιρα της Γης σε διάφορες φασματικές περιοχές. Γιατί είναι σημαντικό αυτό το πείραμα; Οι παρατηρήσεις από το διάστημα έχουν δείξει μια αξιοσημείωτη αύξηση στη συχνότητα εμφάνισης τέτοιων νεφών τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτό εξηγείται από την αύξηση της περιεκτικότητας σε αέρια θερμοκηπίου (μονοξείδιο του άνθρακα και μεθάνιο) στη μεσαία ατμόσφαιρα. Έχουν ήδη ληφθεί τα ακόλουθα αποτελέσματα: ▪ ανέπτυξε ένα μοντέλο του φυσικού μηχανισμού της διαστρωμάτωσης της ελεύθερης ατμόσφαιρας ως αποτέλεσμα της καταστροφής των εσωτερικών κυμάτων βαρύτητας. ▪ Ασθενώς φωτεινά στρώματα αερολύματος καταγράφηκαν στην ανώτερη μεσόσφαιρα, τα οποία είναι νυχτερινά νέφη ή οι πρόδρομοί τους. ▪ Αναπτύχθηκε ένας αλγόριθμος για τον εντοπισμό διαταραχών στα στρώματα εκπομπής ή διασποράς της ατμόσφαιρας σε υψόμετρα 85–95 km με φόντο την επιφάνεια της γης και τα τροποσφαιρικά σύννεφα. Το πραγματικό καθήκον του "Terminator" είναι να διερευνήσει τη σχέση μεταξύ των διαταραχών εκπομπής ή διασποράς στρωμάτων στην ανώτερη μεσόσφαιρα και την κατώτερη θερμόσφαιρα με διάφορες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης (σεισμοί, τσουνάμι, εκρήξεις, πυρκαγιές, εκτοξεύσεις πυραύλων, καταιγίδες, τυφώνες, ανεμοστρόβιλοι). Περισσότερες λεπτομέρειες στην ιστοσελίδα: https://www.roscosmos.ru/39044/ https://vk.com/roscosmos?from=top&w=wall-30315369_566856

Το James Webb αποκαλύπτει εκπληκτικό σπάνιο άστρο (βίντεο) Το εντυπωσιακό άστρο WR 124 όπως το φωτογράφισε το James Webb.(πηγή φωτό NASA, ESA, CSA, STScI, Webb ERO Production Team) Πρόκειται για ένα τεράστιο αστέρα που πεθαίνει με πολύ γρήγορο ρυθμό.Ένα ακόμη εντυπωσιακό κοσμικό σκηνικό κατέγραψε με τα προηγμένα του όργανα το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb. Το τηλεσκόπιο εντόπισε και κατέγραψε με πρωτοφανή λεπτομέρεια ένα άστρο που ανήκει σε μια σπάνια ομάδα άστρων. Πρόκειται για τα άστρα Βολφ-Ρεγιέ (Wolf-Rayet) που ξεκινούν την ζωή τους ως μεγάλα άστρα με μάζα τουλάχιστον 20 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου αλλά κάποια στιγμή αρχίζουν να χάνουν την μάζα τους με πρωτοφανή ρυθμό εξαιτίας αστρικών ανέμων που κινούνται με ταχύτητες 7 εκατ. χλμ/ώρα. Tα άστρα αυτά μετατρέπονται τελικά σε μεταβλητούς αστέρες μεγάλης φωτεινότητας.Το James Webb φωτογράφισε το WR 124 που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 15 χιλιάδων ετών φωτός από τη Γη στον αστερισμό του Τοξότη. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωση https://www.nasa.gov/feature/goddard/2023/nasa-s-webb-telescope-captures-rarely-seen-prelude-to-supernova της η NASA το WR 124 είχε μάζα όταν γεννήθηκε περίπου 30 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου και μέχρι στιγμής έχει χάσει το 30% της μάζας του. Καθώς η ύλη που εκτοξεύεται από το άστρο ψύχεται στο διαστημικό κενό δημιουργείται κοσμική σκόνη που φωτοβολεί στο υπέρυθρο τμήμα του φάσματος το οποίο το James Webb συνήθως παρατηρεί και καταγράφει εικόνες. Η μελέτη άστρων όπως το WR 124 βοηθά τους επιστήμονες να κατανοήσουν μια από τις πιο κρίσιμες περιόδους στην ιστορία του Σύμπαντος. Την στιγμή που οι πρώτες και «απλοϊκές» σε σύνθεση γενιές άστρων πεθαίνοντας είχαν αρχίσει να δημιουργούν στους πυρήνες τους νέα χημικά στοιχεία και ειδικότερα τα βαριά χημικά στοιχεία τα οποία άρχισαν μέσω του θανάτου τους να διασπείρουν στο Σύμπαν μετασχηματίζοντας το στον εντυπωσιακό και πολυσύνθετο κόσμο που γνωρίζουμε ο οποίος ανάμεσα στα άλλα μπορεί να υποστηρίξει την παρουσία της ζωής.Όπως είναι ευνόητο οι λεπτομερείς εικόνες του James Webb θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να βρουν νέες πληροφορίες για αυτά τα σπάνια άστρα και για τα φαινόμενα που παράγουν. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1450553/to-james-webb-apokalyptei-ekpliktiko-spanio-astro-vinteo/

H NASA παρουσίασε τις νέες σεληνιακές της στολές (βίντεο) Στιγμιότυπο από την παρουσίαση των στολών (πηγή φωτό NASA/YouTube) Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία δημιούργησε στολές αστροναυτών ειδικά σχεδιασμένες για το περιβάλλον του φεγγαριού.Σε μια εκδήλωση που θύμιζε παρουσίαση… ντεφιλέ η NASA παρουσίασε τις νέες στολές των αστροναυτών της. Πρόκειται για στολές που σχεδιάστηκαν σε συνεργασία με την εταιρεία Axiom Space για χρήση στο περιβάλλον της Σελήνης στην οποία η αμερικανική διαστημική υπηρεσία επιστρέφει δυναμικά με επανδρωμένες αποστολές, δημιουργία σεληνιακού διαστημικού σταθμού και βάσεων στην επιφάνεια του φυσικού μας δορυφόρου.Μετά την επιτυχημένη μη επανδρωμένη πρώτη αποστολή του προγράμματος Artemis ακολουθούν την προσεχή πενταετία δύο επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη. Η πρώτη που αναμένεται να γίνει το 2024 θα προετοιμάσει την επόμενη επανδρωμένη αποστολή που θα πραγματοποιηθεί το 2025 και θα είναι αυτή στην οποία αστροναύτες θα πατήσουν μετά από μισό αιώνα ξανά το έδαφος του φεγγαριού και ανάμεσα στο πλήρωμα θα βρεθεί στη Σελήνη θα βρίσκεται για πρώτη φορά και μια γυναίκα. Oι στολές μοιάζουν με αυτές που χρησιμοποιούνται σήμερα για διαστημικούς περιπάτους έξω από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, ωστόσο, σύμφωνα με την αμερικανική διαστημική υπηρεσία, οι αστροναύτες θα μπορούν να κάνουν πολύ πιο πολύπλοκες εργασίες. Η νέα διαστημική στολή είναι σχεδιασμένη έχοντας κατά νου τα χαρακτηριστικά της σεληνιακής σκόνης, ώστε να αποφεύγεται η είσοδός της στο σύστημα υποστήριξης ζωής ή η ακούσια μεταφορά της στο διαστημόπλοιο. Επίσης, έχει πολύ μεγαλύτερο εύρος αντοχής σε θερμοκρασίες (τόσο στο σκοτάδι, όσο και στον Ήλιο).Οι αστροναύτες με την νέα στολή θα είναι πολύ πιο ευέλικτοι από ό,τι στο παρελθόν, χάρη σε ειδικές βελτιώσεις σε αυτή που περιλαμβάνουν χρήση προηγμένων υλικών στις αρθρώσεις και σε σημεία γενικότερα τα οποία κάμπτονται πολύ. Στο σκάφανδρο η NASA έχει επανασχεδιάσει το σύστημα επικοινωνίας, ενώ το νέο ηχητικό σύστημα περιλαμβάνει πολλαπλά μικρόφωνα που ενεργοποιούνται με τη φωνή στο άνω τμήμα της στολής, για καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των αστροναυτών. Επίσης, το σκάφανδρο περιλαμβάνει μια προστατευτική προσωπίδα, σχεδιασμένη για να τοποθετείται και να αφαιρείται εύκολα.Η νέα στολή έχει επίσης αρθρωτό σχεδιασμό, έτσι ώστε να μπορεί να παραμετροποιείται ευκολότερα για διαφορετικές αποστολές, πχ διαστημικούς περιπάτους και αποστολές στην επιφάνεια άλλων πλανητών. Ως εκ τούτου, η στολή θα μπορούσε να τροποποιηθεί για αποστολές στον Άρη. Ένα άλλο νέο, βελτιωμένο χαρακτηριστικό είναι η θυρίδα εισόδου από το πίσω μέρος της στολής.Επειδή είναι δύσκολο να προσομοιωθούν οι διαστημικές συνθήκες στη Γη για αυτόν τον λόγο, πριν οι αστροναύτες της NASA επιστρέψουν στη Σελήνη και προσεδαφιστούν στον σεληνιακό νότιο πόλο το 2025, η αμερικανική διαστημική υπηρεσία θα πραγματοποιήσει δοκιμές στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1450648/h-nasa-paroysiase-tis-nees-seliniakes-tis-stoles-vinteo/

Εντοπίστηκαν ενεργά ηφαιστεία στην Αφροδίτη. Στη φωτογραφία εικονίζεται το ηφαίστειο Maat Mons της Αφροδίτης που έχει ύψος 8 χλμ. (πηγή φωτό NASA/JPL) Πρόκειται για μια πολύ σημαντική ανακάλυψη που δημιουργεί νέα δεδομένα στην μελέτη του πλανήτη.Με δημοσίευση https://www.nature.com/articles/d41586-023-00783-x της στην επιθεώρηση «Nature» ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου Mount Holyoke στη Μασαχουσέτη δίνει απάντηση σε ένα από τα πολλά ερωτηματικά που υπάρχουν γύρω από την Αφροδίτη. Οι δυσκολίες στην παρατήρηση της Αφροδίτης τόσο λόγω του πυκνού τοξικού νέφους που την περιβάλλει όσο και από το γεγονός ότι είχαν πραγματοποιηθεί λίγες σε σχέση με την κοντινή απόσταση της από τη Γη αποστολές εξερεύνησης της δεν επέτρεπαν στους επιστήμονες να έχουν ξεκάθαρη εικόνα για το αν ο πλανήτης εξακολουθεί να είναι γεωλογικά ενεργός.Οι ερευνητές μελετώντας εικόνες και δεδομένα που είχε καταγράψει και συλλέξει η αποστολή «Μαγγελάνος» της NASA στις αρχές της δεκαετίας του 1990 υποστηρίζουν ότι εντόπισαν γεωλογικές μεταβολές προϊόν ηφαιστειακής δραστηριότητας που υπήρξε εκείνο το χρονικό διάστημα στον πλανήτη. Οι επιστήμονες γνώριζαν ότι η Αφροδίτη καλύπτεται από ηφαίστεια, αλλά το αν κάποιο από αυτά είναι ακόμα ενεργό ή όχι δεν είχε αποσαφηνιστεί. Τώρα, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τουλάχιστον ένα από αυτά είναι ενεργό.Οι ερευνητές εντόπισαν ένα γεωλογικό σχηματισμό, ένα είδος αεραγωγού, που βρίσκεται στην περιοχή Atla Regio της Αφροδίτης όπου βρίσκονται δύο από τα μεγαλύτερα ηφαίστεια του πλανήτη. Ο αεραγωγός άλλαξε σχήμα μεταξύ δύο εικόνων που τραβήχτηκαν με διαφορά οκτώ μηνών, υποδηλώνοντας έκρηξη ή ροή μάγματος κάτω από αυτόν.Η Αφροδίτη χαρακτηρίζεται ως «δίδυμη αδελφή» της Γης ο χαρακτηρισμός αυτός απέχει έτη φωτός από την πραγματικότητα αφού η Αφροδίτη είναι ένας πολυεπίπεδα εξαιρετικά τοξικός κόσμος που απολύτως τίποτε και κανείς δεν μπορεί να επιβιώσει εκεί έστω και για λίγα λεπτά. Όμως οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι κάποτε η Αφροδίτη ήταν ένας πλανήτης με συνθήκες φιλικές στην ζωή που για άγνωστο λόγο μετατράπηκε στη σημερινή κολασμένη κατάσταση της.Τα τελευταία χρόνια σειρά προσομοιώσεων και πλανητικών μοντέλων ενίσχυσαν αυτές τις εκτιμήσεις αφού δείχνουν ότι η Αφροδίτη ήταν ένας κατοικήσιμος κόσμος με συνθήκες φιλικές στην ζωή διαθέτοντας μεγάλους ωκεανούς και ήπιες κλιματικές συνθήκες. Μάλιστα υπάρχουν κάποιοι επιστήμονες που εκτιμούν ότι κάποιες μορφές ζωής που αναπτύχθηκαν στο πολύ μακρινό παρελθόν εξακολουθούν να υπάρχουν μέσα στα πυκνά νέφη της Αφροδίτης σε απόσταση 50 χλμ. από την επιφάνεια της.Το ενδιαφέρον για την Αφροδίτη έχει ανανεωθεί και πολλές διαστημικές υπηρεσίες έχουν ανακοινώσει νέες αποστολές εξερεύνησης ενώ παράλληλα έχουν κάνει την εμφάνιση τους και σχέδια δημιουργίας μόνιμων σταθμών παρατήρησης στον πλανήτη με διαφόρων ειδών μέσα και τεχνολογίες. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1450679/entopistikan-energa-ifaisteia-stin-afroditi/

Η τραγική ιστορία για το πώς κλάπηκε ο εγκέφαλος του Αϊνστάιν. Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, ο βραβευμένος με Νόμπελ φυσικός που έδωσε στον κόσμο τη θεωρία της σχετικότητας, το E = mc2 και το νόμο του φωτοηλεκτρικού φαινομένου, είχε προφανώς ένα πολύ ιδιαίτερο μυαλό. Τόσο ιδιαίτερο που όταν πέθανε στο νοσοκομείο του Πρίνστον, στις 18 Απριλίου 1955, ο εφημερεύων παθολόγος, Τόμας Χάρβεϊ, τον έκλεψε. ΟΑϊνστάιν δεν ήθελε να μελετηθεί ο εγκέφαλος ή το σώμα του- δεν ήθελε να τον λατρεύουν. «Είχε αφήσει πίσω του συγκεκριμένες οδηγίες σχετικά με τα λείψανά του, να τα αποτεφρώσουν και να σκορπίσουν τις στάχτες κρυφά, προκειμένου να αποθαρρύνει τους ειδωλολάτρες» γράφει ο Μπρίαν Μπάρελ στο βιβλίο του 2005, Postcards from the Brain Museum.Αλλά ο Χάρβεϊ πήρε τον εγκέφαλο ούτως ή άλλως, χωρίς την άδεια του Αϊνστάιν ή της οικογένειας του, Σε ποιον Θεό πίστευε ο Αϊνστάιν; «Όταν το γεγονός έγινε γνωστό λίγες μέρες αργότερα, ο Χάρβεϊ κατάφερε να αποσπάσει μια απρόθυμη και αναδρομική ευλογία από τον γιο του Αϊνστάιν, Χανς Άλμπερτ, με τον γνωστό πλέον όρο ότι οποιαδήποτε έρευνα θα διεξαγόταν αποκλειστικά προς το συμφέρον της επιστήμης» γράφει ο Μπάρελ. Photo: Wikimedia Commons Photo: Wikimedia Commons Τον πήρε μαζί του Σύντομα ο Χάρβεϊ έχασε τη δουλειά του στο νοσοκομείο του Πρίνστον και πήγε τον εγκέφαλο στη Φιλαδέλφεια, όπου τον τεμάχισε σε 240 κομμάτια και τον συντήρησε σε σελοϊδίνη, μια σκληρή και ελαστική μορφή κυτταρίνης. Μοίρασε τα κομμάτια σε δύο βάζα και τα αποθήκευσε στο υπόγειό του.Εκεί που νομίζετε ότι αυτή η ιστορία δεν μπορεί να γίνει πιο παράξενη, γίνεται, όπως εξηγεί ο Μπάρελ.Μετά την απειλή της συζύγου του Χάρβεϊ να πετάξει τον εγκέφαλο, εκείνος επέστρεψε για να τον πάρει και τον πήρε μαζί του στις μεσοδυτικές πολιτείες. Για ένα διάστημα εργάστηκε ως ιατρικός επόπτης σε ένα εργαστήριο βιολογικών δοκιμών στη Γουιτσίτα του Κάνσας, κρατώντας τον εγκέφαλο σε ένα κουτί μηλίτη κρυμμένο κάτω από ένα ψυγείο μπύρας. Μετακόμισε ξανά, στο Γουέστον του Μιζούρι, και άσκησε την ιατρική ενώ προσπαθούσε να μελετήσει τον εγκέφαλο στον ελεύθερο χρόνο του, μόνο που έχασε την ιατρική του άδεια το 1988, αφού απέτυχε σε τριήμερες εξετάσεις επάρκειαςΣτη συνέχεια μετακόμισε στο Λόρενς του Κάνσας, έπιασε δουλειά σε εργοστάσιο παραγωγής πλαστικών, μετακόμισε σε ένα διαμέρισμα του δεύτερου ορόφου δίπλα σε ένα βενζινάδικο και έγινε φίλος με έναν γείτονα, τον ποιητή των μπιτ, Γουίλιαμ Μπάροουζ. Οι δύο άνδρες συναντιόντουσαν τακτικά για ποτό στη βεράντα του Μπάροουζ.Ο Χάρβεϊ έλεγε ιστορίες για τον εγκέφαλο, για την αποκοπή κομματιών για να τα στείλει σε ερευνητές σε όλο τον κόσμο. Ο Μπάροουζ, με τη σειρά του, καυχιόταν στους επισκέπτες ότι μπορούσε να έχει ένα κομμάτι του Αϊνστάιν όποτε ήθελε. Photo: Wikimedia Commons Για να πάμε λίγο μπροστά Το 1985, ο Harvey και οι συνεργάτες του στην Καλιφόρνια δημοσίευσαν την πρώτη μελέτη του εγκεφάλου του Αϊνστάιν, υποστηρίζοντας ότι είχε μια ανώμαλη αναλογία δύο τύπων κυττάρων, νευρώνων και γλοίας. Εκείνη τη μελέτη ακολούθησαν άλλες πέντε, οι οποίες ανέφεραν πρόσθετες διαφορές σε μεμονωμένα κύτταρα ή σε συγκεκριμένες δομές στον εγκέφαλο του Αϊνστάιν. Οι ερευνητές λένε ότι η μελέτη του εγκεφάλου του Αϊνστάιν θα μπορούσε να βοηθήσει στην αποκάλυψη των νευρολογικών βάσεων της νοημοσύνης.Αλλά αυτή η υπόθεση είναι ανοησία και οι μελέτες είναι ανοησίες, τουλάχιστον σύμφωνα με τον Τέρενς Χάινς, καθηγητή ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Pace.Ο Χάινς παρουσίασε μια αφίσα στο ετήσιο συνέδριο της Εταιρείας Γνωστικής Νευροεπιστήμης (Cognitive Neuroscience Society) περιγράφοντας όλους τους τρόπους με τους οποίους κάθε μία από τις έξι μελέτες είναι εσφαλμένη. Δείτε το βίντεο Μερικά από τα κυριότερα σημεία: -Στην αρχική έκθεση του 1985, ο Χάρβεϊ και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν ότι στην περιοχή Brodmann Area 39 -μια περιοχή όπου συναντώνται ο κροταφικός, ο βρεγματικός και ο ινιακός λοβός- η αναλογία νευρώνων προς γλοία του Αϊνστάιν ήταν σημαντικά μικρότερη από ό,τι ήταν στην ίδια περιοχή σε 11 άλλους εγκεφάλους ελέγχου.Αλλά η ομάδα ελέγχου δεν ήταν τόσο ευρεία: Οι εγκέφαλοι προέρχονταν από άτομα ηλικίας 47 έως 80 ετών, ενώ ο Αϊνστάιν πέθανε σε ηλικία 76 ετών. Οι εγκέφαλοι ελέγχου ήταν επίσης φρέσκοι, ενώ ο εγκέφαλος του Αϊνστάιν είχε μαραζώσει σε υπόγεια και ψυγεία μπύρας για τρεις δεκαετίες. Ίσως το πιο προβληματικό είναι ότι η μέτρηση των κυττάρων είναι υποκειμενική υπόθεση και οι ερευνητές που έκαναν τις μετρήσεις των κυττάρων γνώριζαν ποιος ιστός ήταν του Αϊνστάιν και ποιος όχι. -Το 1996, ο Χάρβεϊ συνεργάστηκε με έναν επιστήμονα από την Αλαμπάμα και μέτρησε τους νευρώνες στην περιοχή Brodmann Area 9 του Αϊνστάιν – μέρος του μετωπιαίου φλοιού – καθώς και εκείνους πέντε ατόμων ελέγχου. Δεν υπήρχαν διαφορές στον αριθμό των νευρώνων ή στο μέγεθος των νευρώνων, διαπίστωσε η μελέτη, αλλά ο ιστός του Αϊνστάιν ήταν λεπτότερος από τους άλλους. Πιο πυκνά στοιβαγμένοι νευρώνες, υπέθεσαν οι συγγραφείς, σημαίνει ότι τα μηνύματα από κύτταρο σε κύτταρο διανύουν μικρότερες αποστάσεις, γεγονός που μπορεί να σημαίνει συνολικά ταχύτερη επεξεργασία. Αυτό είναι αρκετά τραβηγμένο. Όπως επισημαίνει ο Χάινς, το εύρημα βασίστηκε σε μόλις ένα τετραγωνικό χιλιοστό του εγκεφάλου του Αϊνστάιν. -Το 1999, ο Χάρβεϊ και οι Καναδοί συνεργάτες του έβαλαν τον εγκέφαλο του Αϊνστάιν σε ένα από τα πιο έγκυρα ιατρικά περιοδικά του κόσμου, το The Lancet. Βασιζόμενοι σε παλιές φωτογραφίες που είχαν ληφθεί από τον εγκέφαλο του Αϊνστάιν πριν αυτός κοπεί, οι ερευνητές ισχυρίστηκαν ότι ο Αϊνστάιν είχε ένα ανώμαλο μοτίβο αναδίπλωσης σε μέρος του βρεγματικού λοβού του, μια περιοχή που έχει συνδεθεί με τη μαθηματική ικανότητα. Ανέφεραν επίσης ότι οι βρεγματικοί λοβοί του ήταν κατά 15 τοις εκατό ευρύτεροι και πιο συμμετρικοί από εκείνους των εγκεφάλων της έρευνας. Για άλλη μια φορά, όμως, οι ερευνητές γνώριζαν ποιες φωτογραφίες έδειχναν τον εγκέφαλο του Αϊνστάιν. Photo: YouTube Ευφυία ή αντίληψη ή και τα δύο; Το πόσο έξυπνος ήταν ο Αϊνστάιν φαίνεται επίσης επειδή κατάλαβε πολύ καλά την εμμονή του κοινού μαζί του, την εμμονή μας με τη διασημότητα και την ιδιαιτερότητα. Ήξερε ότι αν του δινόταν η ευκαιρία, οι επιστήμονες θα μελετούσαν τους νευρώνες και τα γλοία του εγκεφάλου του, τα sulci και τα gyri, και θα έκαναν μεγάλες δηλώσεις για το τι κάνει μια ιδιοφυΐα. Και ήξερε ότι θα ήταν μπούρδες.Όπως υποτίθεται ότι έγραψε ο Αϊνστάιν, αλλά μάλλον δεν έγραψε πραγματικά, σε έναν πίνακα στο γραφείο του στο Πρίνστον: «Δεν μπορούν να μετρηθούν όλα όσα μετράνε και δεν μετράνε όλα όσα μπορούν να μετρηθούν». https://www.tanea.gr/2023/03/14/science-technology/i-tragiki-istoria-gia-to-pos-klapike-o-egkefalos-tou-ainstain/

Η NASA φιλοξένησε συνέντευξη Τύπου μετά την πτήση για το πλήρωμα της αποστολής Crew-5 με την κοσμοναύτη Roscosmos Anna Kikina «Σοκαρίστηκα από τη μέγιστη αντιστοιχία του ρωσικού τμήματος του σταθμού με το συγκρότημα εκπαίδευσης εδάφους, όλα ήταν γνωστά σε μένα», είπε η Άννα για την πρώτη της εντύπωση από το ISS. Όταν ρωτήθηκε ποιο ήταν το πιο διασκεδαστικό κατά τη διάρκεια της πτήσης, ο αστροναύτης της JAXA Koichi Wakata σημείωσε την ικανότητα των συναδέλφων του να μαγειρεύουν με μηδενική βαρύτητα. Επαίνεσε την Άννα για τη σαλάτα Ολιβιέ. Η Kikina συμφώνησε με την αστροναύτη της NASA Nicole Mann για τη σημασία της συμμετοχής των γυναικών σε διαστημικά προγράμματα. «Η ανθρωπότητα στη Γη αντιπροσωπεύεται από δύο φύλα, επομένως είναι φυσιολογικό όταν και τα δύο την αντιπροσωπεύουν στο διάστημα», είπε. Η Άννα τόνισε ότι οι μικτές ομάδες, στις οποίες συμμετέχουν άνδρες και γυναίκες, είναι οι πιο ολοκληρωμένες και επιτυχημένες στη δουλειά τους. Πρόσθεσε ότι τέτοια πληρώματα είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τις πτήσεις στο βάθος και την προοπτική εγκατάσταση της ανθρωπότητας στο διάστημα. https://vk.com/roscosmos?from=top&w=wall-30315369_566854

Οι γήινες παρατηρήσεις πραγματοποιούνται όλο το εικοσιτετράωρο και τώρα εμφανίστηκε ένας άλλος βοηθός σε αυτό το θέμα - το ρωσικό ραντάρ! Έφτασε στο ISS τον Φεβρουάριο. Θα εγκατασταθεί έξω από τη μονάδα Nauka κατά τη διάρκεια ενός από τους διαστημικούς περιπάτους φέτος. Τα δεδομένα από αυτό θα αποσταλούν στη Γη μέσω του ρωσικού συστήματος μετάδοσης δεδομένων υψηλής ταχύτητας. Οι παρατηρήσεις με ραντάρ βοηθούν τους γήινους να λύσουν προβλήματα στην κοινωνικοοικονομική σφαίρα, για παράδειγμα, να παρακολουθούν τα πεδία πάγου σε περιοχές, τη μετατόπιση της επιφάνειας της γης σε σεισμικά έντονες περιοχές, τη δυναμική των πλημμυρών και πλημμυρών ποταμών κ.λπ. Για τηλεπισκόπηση της Γης με ραντάρ συνθετικού ανοίγματος (συσσώρευση του λαμβανόμενου ραδιοφωνικού σήματος κατά τη διαδικασία μετακίνησης της κεραίας), είναι δυνατή η επίτευξη υψηλής γραμμικής ανάλυσης στο έδαφος, η παρατήρηση του πλανήτη ανεξάρτητα από την ώρα της ημέρας και καιρικές συνθήκες. https://vk.com/roscosmos?from=top&w=wall-30315369_566852

Από πού προέρχεται το νερό στον ISS; Αρχικά, το νερό παραδίδεται στον σταθμό με φορτηγά Progress και στη συνέχεια αναγεννάται (επαναλαμβάνεται), καλύπτοντας έτσι σημαντικό μέρος των αναγκών του πληρώματος και των τεχνικών συστημάτων, καθώς και λήψη οξυγόνου από αυτό. Η αναγέννηση του νερού είναι σημαντική για σημαντική εξοικονόμηση στην παράδοση αγαθών, καθώς και για τη δημιουργία κλειστών συστημάτων υποστήριξης ζωής σε μελλοντικές διαπλανητικές πτήσεις. Πώς να το αποκτήσετε; Από το συμπύκνωμα της ατμοσφαιρικής υγρασίας (ένα άτομο απελευθερώνει έως και 2,5 λίτρα υγρού την ημέρα) και με επεξεργασία ούρων. Συνολικά, οι ανάγκες σε νερό κλείνουν κατά 75%. Ας ασχοληθούμε με την πρώτη μέθοδο. Το βελτιωμένο σύστημα αναγέννησης νερού από συμπύκνωμα ατμοσφαιρικής υγρασίας SRV-K2M λειτουργεί στη μονάδα Zvezda. Για αυτό, χρησιμοποιείται μια μέθοδος προσρόφησης-καταλυτικής, ακολουθούμενη από ανοργανοποίηση, διατήρηση με άργυρο και παστερίωση καθαρού νερού. Διαβάστε για άλλους τρόπους στις παρακάτω αναρτήσεις! Σχετικά με το τι έκαναν χθες οι αστροναύτες στο ISS - στην καθημερινή αναφορά: https://www.roscosmos.ru/39042/ https://vk.com/roscosmos?from=top&w=wall-30315369_566850

Τα συστήματα διαστημικών σκαφών Soyuz MS-22 θα δοκιμαστούν στον ISS Σήμερα, ειδικοί και κοσμοναύτες της RSC Energia στον σταθμό θα πραγματοποιήσουν θερμικές δοκιμές των συστημάτων Soyuz για να ελέγξουν τους τρόπους λειτουργίας του πριν από την επερχόμενη μη επανδρωμένη προσγείωση. Στη συνέχεια τα αποτελέσματα των δοκιμών θα μεταδοθούν στη Γη για αξιολόγηση. Προσγείωση του οχήματος καθόδου - στα τέλη Μαρτίου Ολοκληρώθηκαν οι θερμικές δοκιμές των συστημάτων Soyuz MS-22! Οι κοσμοναύτες δοκίμασαν τους τρόπους λειτουργίας του εξοπλισμού πριν από την μη επανδρωμένη προσγείωση του διαστημικού σκάφους στα τέλη Μαρτίου. Τα αποτελέσματα των δοκιμών αξιολογούνται στη Γη από ειδικούς της RSC Energia. https://vk.com/roscosmos?from=top&w=wall-30315369_566848

Βραβείο όσκαρ στην θεωρία του πολυσύμπαντος. Η ταινία «Everything Everywhere All at Once (Τα Πάντα Όλα)» στην πρόσφατη απονομή των βραβείων όσκαρ, κατέκτησε συνολικά επτά αγαλματίδια, ενώ ήταν υποψήφια για 11. Μεταξύ αυτών ήταν και το σημαντικότερο όλων, το βραβείο της καλύτερης ταινίας. Βέβαια κάποιοι ισχυρίζονται ότι η ταινία είναι χάλια και ότι το βραβείο δόθηκε χαριστικά γιατί έπρεπε για κάποιο λόγο να τιμηθεί ο κινηματογράφος από την Ασία. Αυτό όμως θα το διαπιστώσουμε όταν δούμε την ταινία.Το ενδιαφέρον με την ταινία αυτή είναι ότι το σενάριό της βασίζεται στην έννοια του πολυσύμπαντος. Σύμφωνα με την πλοκή της, η Evelyn Wang (την οποία υποδύεται η Michelle Yeoh) ανακαλύπτει ότι μπορεί να έχει πρόσβαση σε παράλληλες εκδοχές του εαυτού της σε έναν άπειρο αριθμό συμπάντων. Η πρωταγωνίστρια μπορεί να αξιοποιήσει τις μνήμες και τις δεξιότητες που διαθέτουν οι παράλληλες εκδοχές του εαυτού της στα παράλληλα σύμπαντα, τα οποία μπορεί να επισκέπτεται χρησιμοποιώντας την μυστηριώδη συσκευή που ονομάζεται Interdimensional Shift Device (ISD). Επιπλέον, πρέπει να χρησιμοποιήσει αυτή την ικανότητά της για να σώσει το πολυσύμπαν από την καταστροφή.Στο πολυσύμπαν της ταινίας υπάρχει μια κακή δύναμη που ονομάζεται Σκοτάδι. Σκοπός της είναι η καταστροφή της ποικιλομορφίας και της πολυπλοκότητας των αναρίθμητων συμπάντων του πολυσύμπαντος, επιβάλλοντας μια ομοιόμορφη μοναδική κατάσταση. Η Evelyn θα πρέπει να χρησιμοποιήσει τη μοναδική της δύναμη για να σταματήσει το Σκοτάδι πριν αυτό καταστρέψει τα πάντα.Βλέποντας κάποιος την ταινία σίγουρα θα αναρωτηθεί: το πολυσύμπαν έχει κάποια επιστημονική βάση ή είναι απλά αποκύημα της κινηματογραφικής επιστημονικής φαντασίας;Αν και μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ΚΑΝΕΝΑ πειραματικό δεδομένο που να αποδεικνύει την ύπαρξη των πολλαπλών συμπάντων ή του πολυσύμπαντος, πολλοί φυσικοί χρησιμοποιούν τις έννοιες αυτές για να διατυπώσουν διάφορες θεωρίεςΠρώτος διδάξας ο Χιου Έβερετ ο τρίτος (Hugh Everett III), που το 1957 στο πλαίσιο της διδακτορικής του διατριβής (με επιβλέποντα καθηγητή τον John Wheeler) είχε διατυπώσει μια ριζοσπαστική πρόταση η οποία περιλάμβανε τα παράλληλα σύμπαντα, προσπαθώντας να δώσει μια άλλη ερμηνεία στην κατάρρευση της κυματοσυνάρτησης στην κβαντική θεωρία, παρακάμπτοντας την καθιερωμένη ερμηνεία της Κοπεγχάγης (Διαβάστε σχετικά: Παράλληλοι κόσμοι, παράλληλες ζωές) https://physicsgg.me/2017/03/11/παράλληλοι-κόσμοι-παράλληλες-ζωές/ .Μια διαφορετική εκδοχή του πολυσύμπαντος, εμφανίζεται την δεκαετία του 1980 στα πλαίσια της κοσμολογικής θεωρίας του πληθωρισμού (Alan Guth, Andrei Linde), σύμφωνα με την οποία το σύμπαν υπέστη μια ταχεία διαστολή λίγο μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, δημιουργώντας φυσαλίδες χωροχρόνου που θα μπορούσαν να είχαν εξελιχθεί σε ξεχωριστά σύμπαντα. Αυτά τα σύμπαντα καθορίζονται από τους γνωστούς μας νόμους της φυσικής και γιαυτό μοιάζουν με το δικό μας (Διαβάστε σχετικά: Γιατί λέμε το Πολυσύμπαν και όχι απλά το Σύμπαν μας) https://physicsgg.me/2011/10/29/γιατί-λέμε-το-πολυσύμπαν-και-όχι-απλά-τ/ .Όμως τα περισσότερα που ακούμε σχετικά με το πολυσύμπαν σχετίζονται κυρίως με την θεωρία των χορδών. Στο πλαίσιο αυτής της συλλογιστικής, δεν γνωρίζουμε γιατί οι θεμελιώδεις σταθερές έχουν τις τιμές που έχουν και δεν γνωρίζουμε γιατί οι νόμοι της φυσικής είναι αυτοί που είναι. Η θεωρία των χορδών θα μπορούσε να μας δώσει τους νόμους της φυσικής με τις τιμές των θεμελιωδών σταθερών, αλλά θα μπορούσε να μας δώσει και άλλους νόμους ή και άλλες σταθερές. Έτσι, αν έχουμε ένα τεράστιο πολυσύμπαν, συνήθως με εξωφρενικό αριθμό συμπάντων π.χ. 10500, τα οποία έχουν διαφορετικούς φυσικούς νόμους και/ή σταθερές, ένα από αυτά θα μπορούσε να είναι το σύμπαν μας (Διαβάστε σχετικά: Τι είναι (και τι δεν είναι) επιστημονικό σχετικά με το Πολυσύμπαν;) https://physicsgg.me/2018/08/18/τι-είναι-και-τι-δεν-είναι-επιστημονικό/ .Μπορεί λοιπόν οι καλύτεροι των φυσικών να χρησιμοποιούν στις θεωρίες τους την έννοια του πολυσύμπαντος, αλλά καμία από αυτές (προς το παρόν) δεν κάνει επιστημονικές προβλέψεις που να μπορούμε να επαληθεύσουμε πειραματικά. Έτσι η θεωρία του πολυσύμπαντος περιορίζεται στα κινηματογραφικά βραβεία όσκαρ, τα οποία φυσικά δεν έχουν καμία σχέση με τα βραβεία νόμπελ. δείτε επίσης: Μήπως η θεωρία του πολυσύμπαντος πρέπει να εγκαταληφθεί; https://physicsgg.me/2022/11/05/μήπως-η-θεωρία-του-πολυσύμπαντος-πρέπ/ https://physicsgg.me/2023/03/15/βραβείο-όσκαρ-στην-θεωρία-του-πολυσύμ/

Ο… δρόμος για την κατασκευή ενός επίγειου «Ηλίου» Στον Διεθνή Θερμοπυρηνικό Πειραματικό Αντιδραστήρα (ITER) που κατασκευάζεται στη Γαλλία οι ερευνητές θα αντιγράφουν τις διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα στον πιο λαμπερό αστέρα με στόχο την παραγωγή άφθονης και καθαρής ενέργειας. Το πρώτο, έστω και μόλις τετρασέλιδο, ενημερωτικό δελτίο που έφθασε στην εφημερίδα από την ομάδα έκανε λόγο αποκλειστικά για τη σύντηξη. Οπως αναφέρεται στην πρώτη σελίδα: «Καθώς όλο και περισσότερο συζητείται η σύντηξη ως πηγή ασφαλούς και άφθονης ενέργειας και συχνά οι επιτυχίες προς τον σκοπό αυτόν γίνονται πρωτοσέλιδα, είναι υποχρέωση αυτών που εργάζονται ερευνητικά στη χώρα μας να πληροφορήσουν σχετικά το ευρύ κοινό, την επιστημονική κοινότητα και την ελληνική βιομηχανία». Στη συνέχεια μαθαίνουμε ότι έχει ιδρυθεί από το 1999 ένα Εθνικό Πρόγραμμα Σύντηξης όπου συμμετέχουν ερευνητικές ομάδες από το ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» και οκτώ ελληνικά πανεπιστήμια. Με αντικείμενο ενασχόλησης, μεταξύ άλλων, την έρευνα σχετικά με τις συσκευές σύντηξης όπως το ITER στη Γαλλία, το JET στο Κάλαμ της Αγγλίας και αργότερα το DEMO που θα είναι η συνέχεια του ITER.Μια θετική είδηση είναι η ενασχόληση και ελλήνων επιστημόνων με τη σύντηξη. Παρόλο που τα δέκα τελευταία χρόνια έχουμε διαβάσει τα μύρια όσα αρνητικά σχετικά με τον ITER και τις προσπάθειες για ενέργεια με λιγότερο δυσμενείς συνέπειες για τον πλανήτη από ό,τι η πυρηνική σχάση και η καύση υδρογονανθράκων. Δημιουργώντας μικρούς ήλιους Πρόκειται για έναν Διεθνή Θερμοπυρηνικό Πειραματικό Αντιδραστήρα, που κατασκευάζεται στο Κανταράς της Νότιας Γαλλίας και για συντομία προφέρεται «ιτέρ» (στα λατινικά σημαίνει το ταξίδι, το πέρασμα, ο δρόμος). Από τα αρχικά γράμματα των λέξεων International Thermonuclear Experimental Reactor.Για όποιον έχει χάσει μερικές συνέχειες η αρχή βρίσκεται στην προσπάθεια από τον άνθρωπο να αντιγράψει την παραγωγή ενέργειας που γνωρίζει πλέον καλά ότι συμβαίνει στην καρδιά του Ηλίου. Εκεί πυρήνες υδρογόνου συντήκονται δίνοντας πυρήνες του στοιχείου Ηλιον (He) με ταυτόχρονα μεγάλη απελευθέρωση θερμικής ενέργειας. Η αντιγραφή αυτού του φαινομένου στην επιφάνεια της Γης αποδείχθηκε μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για το μυαλό αλλά και τα χέρια του ανθρώπου. Οπως εξηγεί η δρ Κωνσταντίνα Μεργιά, διευθύντρια Ερευνών στον «Δημόκριτο»: «Η διαδικασία της σύντηξης λαμβάνει χώρα με το καύσιμο να βρίσκεται στην τέταρτη μορφή της ύλης που ονομάζεται πλάσμα. Το πλάσμα είναι σε ασύλληπτα υψηλές θερμοκρασίες και πλέον υπό μορφή ιονισμένου αερίου (δηλαδή τα ηλεκτρόνια έχουν αποδεσμευθεί από τις πειθαρχημένες τροχιές τους ως προς τους πυρήνες). Αρα είναι ανάγκη να συγκρατείται με ισχυρά μαγνητικά πεδία σε πολύ περιορισμένο χώρο για να επιτυγχάνεται η δημιουργία βαρύτερων πυρήνων, όπως το στοιχείο ήλιον, από τη συνένωση των πυρήνων υδρογόνου και ισοτόπων αυτού (σύντηξη) αποδίδοντας ταυτόχρονα ωφέλιμη ενέργεια. Στην παραγωγή ενέργειας από σύντηξη ενσωματώνονται σύγχρονες τεχνολογικές ανακαλύψεις ενώ εξ ανάγκης παράλληλα αναπτύσσονται νέες τεχνολογίες. Η ομάδα μας, σε συνεργασία με τα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά Κέντρα, εργάζεται για την κατανόηση της αλληλεπίδρασης του πλάσματος με τα συστήματα που το περιβάλλουν και για την ανάπτυξη κατάλληλων υλικών που αντέχουν στο αντίξοο περιβάλλον της σύντηξης καθώς και για την ανάπτυξη τεχνολογιών ανίχνευσης νετρονίων. Οι νέες τεχνολογίες και τα υλικά τα οποία αναπτύσσονται έχουν εφαρμογή και σε άλλες ερευνητικές περιοχές, όπως για παράδειγμα το Διάστημα». Διεθνής συνεργασία Το εγχείρημα της κατασκευής του ΙΤΕR στη Νότια Γαλλία αποτελεί μια διεθνή προσπάθεια της ΕΕ και έξι ακόμη χωρών που κατέχουν το 88% του παγκόσμιου προϊόντος και είναι ένα έργο μεγάλης πολυπλοκότητας και μοναδικό στο είδος του. Σκοπός είναι να αποδειχθεί ότι μπορεί να κατασκευαστεί ένας μικρός Ηλιος στη Γη και να τον χρησιμοποιήσουμε για παραγωγή ωφέλιμης ενέργειας. «Οι συμμετέχοντες στο εγχείρημα δεν συνεισφέρουν μόνο με χρήματα αλλά και με τεχνογνωσία και κατασκευή διαφόρων τμημάτων του αντιδραστήρα. Το σημαντικότερο για εμένα είναι πως επιστήμονες από 35 κράτη, από τελείως διαφορετικούς πολιτισμούς, συνεργάζονται και συνθέτουν τεχνολογίες για να κάνουν πραγματικότητα ένα παγκόσμιο όνειρο. Καθαρή και άφθονη ενέργεια για όλους τους λαούς. Ως Ελληνίδα είμαι υπερήφανη γιατί συμπατριώτες μας είναι υψηλόβαθμα στελέχη σε αυτή την προσπάθεια».Ας μην ξεχνάμε πως ο ΙΤΕR όταν λειτουργήσει με επιτυχία θα είναι ένα ενδιάμεσο στάδιο διότι δεν θα λειτουργήσει ως παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας. Θα έχει αποδείξει «απλά»(;) ότι οι ιδέες και η τεχνολογία που υπάρχει και αναπτύσσεται μπορούν να χρησιμοποιηθούν για παραγωγή ενέργειας. Αμέσως μετά θα πρέπει να δημιουργηθεί ο DEMO. Σύμφωνα με τη συνομιλήτριά μας, «θα είναι ο πρώτος πιλοτικός αντιδραστήρας ο οποίος θα παράγει ενέργεια που θα συνδέεται στο ηλεκτρικό δίκτυο. Η ομάδα του Δημόκριτου εργάζεται για την επίλυση τεχνολογικών προβλημάτων ώστε να είναι δυνατή η κατασκευή του DEMO, η οποία υπολογίζεται να ξεκινήσει στα τέλη της δεκαετίας του 2030. Επίσης όλοι οι ερευνητές αναμένουμε τη λειτουργία του ΙΤΕR για να δούμε τι προβλήματα παρουσιάζονται προς επίλυση».Αυτή τη στιγμή υπάρχουν τα θετικά και αυτά που θα θέλαμε να είναι λίγο πιο θετικά στην υπόθεση. Διότι κατά την άποψη της κυρίας Μεργιά «ήδη υπάρχουν σημαντικά οφέλη της ερευνητικής δραστηριότητας που εκτελεί η ομάδα μας στον Δημόκριτο. Εχει μισθοδοτηθεί μεγάλος αριθμός νέων επιστημόνων από ευρωπαϊκά και εθνικά κονδύλια, αλλά το σημαντικότερο όλων, νέοι ερευνητές έχουν εκπαιδευτεί σε τεχνολογίες αιχμής. Που με τη σειρά τους μεταφέρουν αυτή την τεχνογνωσία στα ΑΕΙ ή στις βιομηχανίες όπου εργάζονται. Δυστυχώς όμως μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει συμμετοχή της ελληνικής βιομηχανίας στην κατασκευή του ITER στη Νότια Γαλλία. Ελπίζουμε ότι στο εγγύς μέλλον με τη βοήθεια της Γενικής Γραμματείας Ερευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ), του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων (ΣΕΒ) αλλά και των Μέσων Επικοινωνίας θα μπορέσει να επιτευχθεί η συμμετοχή ελληνικών βιομηχανιών στις ευρωπαϊκές κοινοπραξίες τόσο για τον ITER όσο και για τους μελλοντικούς αντιδραστήρες σύντηξης». Το ερευνητικό έργο και η χρηματοδότηση είναι κοινή δράση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) και της Ελλάδας μέσω της Γενικής Γραμματείας Ερευνας και Καινοτομίας(ΓΓΕΚ). Εχει επιτευχθεί επαρκής χρηματοδότηση από την ΕΕ και η ΓΓΕΚ έχει γενναιόδωρα συμβάλει με την ανάλογη συγχρηματοδότηση. Χρειάζεται όμως η εγγύηση ότι η συμβολή της ΓΓΕΚ θα συνεχιστεί και παράλληλα είναι απαραίτητη η δημιουργία ενός σύγχρονου και ανεξάρτητου διοικητικού συστήματος ώστε να επεκταθεί και να ενισχυθεί και η συμμετοχή των ΑΕΙ, της ελληνικής βιομηχανίας και νεοφυών εταιρειών. Η αισιόδοξη ματιά Παρ’ όλες τις κατασκευαστικές δυσκολίες στη Γαλλία του γιγάντιου αυτού έργου, με καθυστερήσεις, αστοχία υλικών, τεχνικά προβλήματα στα μεταλλικά τμήματα που θα περιβάλλουν τον κεντρικό θάλαμο (τόκαμακ) και ακόμη και προβλήματα ραδιενέργειας από το τρίτιο, η κυρία Μεργιά θέλησε να τονίσει περισσότερο τα θετικά σε αυτό το γιγάντιο έργο: «Η πρόοδος που έχει σημειωθεί αφορά όλα τα στάδια κατασκευής και εγκατάστασης τεχνολογικών συστημάτων στον ITER, όπως για παράδειγμα οι υπεραγώγιμοι μαγνήτες. Προβλήματα υπάρχουν και θα υπάρχουν καθώς πρόκειται για ένα έργο πολύ μεγάλης κλίμακας και πολυπλοκότητας, μοναδικό στο είδος του, όπου δοκιμάζονται τελείως νέες τεχνολογίες. Οσον αφορά το ραδιενεργό τρίτιο, πρέπει να σημειωθεί ότι ραδιενεργές ουσίες χρησιμοποιούνται στην Ιατρική και για θεραπευτικούς και για διαγνωστικούς σκοπούς. Το βασικό θέμα είναι οι διαδικασίες διαχείρισης των ραδιενεργών ουσιών σε όλες τις δραστηριότητες χρήσης τους. Η επιστημονική γνώση όπως παρουσιάζεται σε έγκριτα διεθνή περιοδικά αποδεικνύει ότι η παραγωγή καθαρής ενέργειας από τη σύντηξη είναι εφικτή και σε αυτή τη γνώση προσυπογράφουν οι κυβερνήσεις 35 χωρών οι οποίες χρηματοδοτούν τον ITER. Επίσης υπάρχουν 26 ιδιωτικές εταιρείες με χρηματοδότηση από τις χρηματαγορές οι οποίες εξετάζουν παρόμοιες ή διαφορετικές τεχνολογικές προσεγγίσεις για παραγωγή ενέργειας από τη σύντηξη. Σε κάθε προσπάθεια για βελτίωση της ανθρώπινης ζωής υπάρχουν και προβλήματα και αρνητές του καινούργιου. Και όμως η ανθρωπότητα προχωράει πάντα μπροστά, στον δρόμο που χάραξε ο Γαλιλαίος». Τα αντικείμενα έρευνας της ελληνικής συμμετοχής Στο Εθνικό Κέντρο Ερευνας Φυσικών Επιστημών (ΕΚΕΦΕ) «Δημόκριτος» έχει την έδρα της η Ομάδα Τεχνολογίας Σύντηξης και οι δραστηριότητές της εντάσσονται στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Κοινοπραξίας EUROfusion. Ζητήσαμε από τη δόκτορα Κωνσταντίνα Μεργιά, διευθύντρια Ερευνών του Κέντρου, περισσότερες πληροφορίες για τις ερευνητικές δραστηριότητες αυτής της ομάδας. Στην απάντησή της μας ανέφερε ότι αντικείμενα έρευνας των ελλήνων επιστημόνων της ομάδας του «Δημοκρίτου» είναι: •Η κατανόηση της αλληλεπίδρασης του πλάσματος με τα υλικά που το περιβάλλουν σε υπάρχουσες πειραματικές συσκευές σύντηξης (JET, WEST) με στόχο τη βελτίωση της αντοχής τους και την παράταση της διάρκειας της ζωής τους.•Μελέτη της επίδρασης των νετρονίων στις ιδιότητες των υλικών, συνεισφέροντας στον σχεδιασμό νέων προηγμένων υλικών. •Μελέτη της ενεργοποίησης των υλικών και της διαχείρισης αυτών καθώς και ανάπτυξη τεχνολογίας για την ανίχνευση των νετρονίων και τον προσδιορισμό της ενέργειάς τους στο περιβάλλον της σύντηξης.Τα παραπάνω συνοδεύονται από σχετικές εργασίες σε έγκριτα διεθνή περιοδικά ενώ η ομάδα συνεργάζεται με ευρωπαϊκά Ερευνητικά Κέντρα και οργανισμούς όπως CulhamCenterforFusionEnergy (CCFE, Ηνωμένο Βασίλειο), ItalianNationalAgencyforNewTechnologies, EnergyandSustainableEconomicDevelopment (ENEA, Ιταλία), SCKCEN (Βέλγιο), CEA (Γαλλία).Οι σημαντικότερες εργασίες της ομάδας είναι στην περιοχή των υλικών. Εκεί γίνεται προσπάθεια: α) για την κατανόηση της επίδρασης νετρονίων, που παράγονται κατά την αντίδραση της σύντηξης, στη δομή και στις ιδιότητες του βολφραμίου, ενός υλικού το οποίο χρειάζεται να αντέξει στις πιο ακραίες συνθήκες στον αντιδραστήρα σύντηξης και η ομάδα διερευνά για το πώς μπορούν να «θεραπεύσουν» τις βλάβες που προκαλούνται από τα νετρόνια στο υλικό αυτό, και β) η μελέτη της δέσμευσης του καυσίμου (του δευτερίου, ισοτόπου του υδρογόνου) από τα υλικά που περιβάλλουν το πλάσμα και πρόκειται να χρησιμοποιηθούν στον πειραματικό αντιδραστήρα σύντηξης ITER. Ενα επίσης σημαντικό πρόβλημα στην τεχνολογία της σύντηξης που έχει οδηγήσει σε σημαντικό αριθμό δημοσιεύσεων είναι και ο πειραματικός προσδιορισμός της ροής των νετρονίων.Η ομάδα Τεχνολογίας Σύντηξης του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» αποτελείται από οκτώ μόνιμους ερευνητές, τέσσερις μεταδιδακτορικούς ερευνητές, τέσσερις υποψήφιους διδάκτορες και μεγάλο αριθμό μεταπτυχιακών και προπτυχιακών φοιτητών από τρία Ινστιτούτα του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος». Ετσι συνδυάζεται η τεχνογνωσία από διάφορες περιοχές όπως επιστήμη και τεχνολογία των υλικών, πυρηνική φυσική και τεχνολογία, ανιχνευτές, μικρο-ηλεκτρονική κ.λπ.Η έρευνα διεξάγεται με τη συνεργασία των ερευνητών όλων αυτών των ειδικοτήτων δεδομένου ότι η παραγωγή ενέργειας μέσω σύντηξης αποτελεί ένα ευρύ πολυθεματικό ερευνητικό αντικείμενο που απαιτεί οριζόντιες συνεργασίες και τεχνογνωσία σε πολλαπλά επιστημονικά πεδία. Περισσότερες πληροφορίες για τις δραστηριότητες και το επιστημονικό έργο της ομάδας του «Δημοκρίτου» μπορείτε να αναζητήσετε στην ιστοσελίδα https://ftg.demokritos.gr/. https://www.tovima.gr/print/science/o-dromos-gia-tin-kataskeyi-enos-epigeiou-iliou/

Διαστημική «κουζίνα»: προβιοτικά στο ISS Ξέρετε πώς να αυξήσετε την αντίσταση του ανθρώπινου σώματος στην κοσμική ακτινοβολία; Μια επιλογή είναι η προβιοτική θεραπεία. Τα προβιοτικά είναι μια ειδική κατηγορία φαρμάκων που περιέχουν βιώσιμα κύτταρα στελεχών μικροοργανισμών ωφέλιμων για την ανθρώπινη υγεία. Πρώτα απ 'όλα, αυτά είναι βακτήρια γαλακτικού οξέος και bifidobacteria. Στα τέλη Φεβρουαρίου, το μη επανδρωμένο Soyuz MS-23 έφερε ένα ξηρό συμπύκνωμα στον σταθμό και οι αστροναύτες άρχισαν να αναπτύσσουν μια τεχνολογία για την παραγωγή προβιοτικών. Αυτή η έρευνα είναι σημαντική για μελλοντικές αποστολές στο βαθύ διάστημα! Σχετικά με άλλες υποθέσεις σε τροχιά κοντά στη Γη - στην καθημερινή αναφορά: https://www.roscosmos.ru/39038/ https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_566844

Ρωσικό φορτηγό έσωσε ξανά τον ISS από διαστημικά συντρίμμια Για δεύτερη φορά μέσα σε ένα μήνα, το διαστημικό σκάφος Progress MS-22 απομακρύνθηκε από τον ISS από σύγκρουση με διαστημικά συντρίμμια. Σήμερα στις 14:54 ώρα Μόσχας, οι κινητήρες του πλοίου άναψαν, λειτούργησαν για 135 δευτερόλεπτα και έδωσαν ώθηση 0,3 m/s. Ως αποτέλεσμα, το μέσο ύψος της τροχιάς του ISS ήταν 419 km πάνω από την επιφάνεια του πλανήτη μας. Για όλο το διάστημα της πτήσης του σταθμού έγιναν 336 διορθώσεις στο ύψος της τροχιάς του (εκ των οποίων οι 34 αποσκοπούσαν στην αποφυγή διαστημικών συντριμμιών), συμπεριλαμβανομένων των 185 με τη βοήθεια του Progress μας. Το ρωσικό «Progress» είναι το κύριο μέσο διεξαγωγής διορθώσεων της τροχιάς του ISS και ελιγμών για την αποφυγή επικίνδυνων αντικειμένων από τον σταθμό. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_566845

Η 14η Μαρτίου και ο αριθμός π=3,14 Ο αριθμός π είναι ο λόγος του μήκους της περιφέρειας ενός κύκλου προς την διάμετρο του κύκλου Το 1988 ο φυσικός Larry Shaw είχε την έμπνευση να συνδέσει τον αριθμό π=3,1415927…, με την ημερομηνία 3/14 ή 14 Μαρτίου. Εκείνη την εποχή εργαζόταν στο Exploratorium, ένα μουσείο για την επιστήμη και την τεχνολογία στο San Francisco, όπου καθιερώθηκε την 14η Μαρτίου να πραγματοποιούνται εορταστικές εκδηλώσεις αφιερωμένες στον αριθμό π. Συμπτωματικά, στις 14 Μαρτίου του 1879 γεννήθηκε στο Ulm της Γερμανίας ο Albert Einstein. Το 2009 η 14η Μαρτίου καθιερώθηκε ως η ημέρα του αριθμού π στις ΗΠΑ και στη συνέχεια άρχισε να γιορτάζεται διεθνώς. Το έτος 2015 ανακηρύχθηκε από τον Shaw ως μια ξεχωριστή χρονιά, αφού η ημέρα του π αντιστοιχούσε στην ημερομηνία 14/3/15, και γι αυτό ονομάστηκε ως η «ημέρα π του αιώνα». Σκοπός της ημέρας του αριθμού π σύμφωνα με τον Shaw ήταν να κάνει τα μαθηματικά πιο προσιτά και διασκεδαστικά σε όσους τα είχαν αντιπαθήσει στο σχολείο.Το π είναι υπερβατικός αριθμός, που σημαίνει ότι δεν υπάρχει πολυώνυμο με ρητούς συντελεστές του οποίου να αποτελεί ρίζα το π. Το π είναι επίσης κανονικός αριθμός, δηλαδή είναι ένας αριθμός στον οποίο κάθε ψηφίο από το 0 έως το 9, εμφανίζεται στην απειρία των δεκαδικών του ψηφίων, με πιθανότητα 1/10, ένα οποιοδήποτε ζεύγος ψηφίων π.χ. το 39, εμφανίζεται με πιθανότητα 1/100, κάθε τρία διαδοχικά ψηφία, όπως το 257 με πιθανότητα 1/1000, κ.ο.κ…Η πιο γνωστή προσέγγιση του αριθμού π είναι το κλάσμα 22/7=3.14 , με ακρίβεια έως το δεύτερο δεκαδικό ψηφίο. Λιγότερο πιο γνωστή προσέγγιση είναι το κλάσμα 355/113= 3.141592 – ακρίβεια μέχρι το έκτο δεκαδικό ψηφίο (ένας εύκολος τρόπος για να θυμάται κανείς τον λόγο 355/113 είναι η ευκολομνημόνευτη αλληλουχία των αριθμών 113355, την σπάμε στην μέση 113_355 και σχηματίζουμε το κλάσμα 355/113). Στην ελληνική γλώσσα, σύμφωνα με τον Νικόλαο Χατζιδάκι, η απομνημόνευση των πρώτων ψηφίων του π μπορεί να γίνει ως εξής: «Αεί (3) ο (1) Θεός (4) ο (1) μέγας (5) γεωμετρεί (9) το (2) κύκλου (6) μήκος (5) ίνα (3) ορίση (5) διαμέτρω (8) παρήγαγεν (9) αριθμόν (7) απέραντον (9) και (3) όν (2) φεύ! (3) ουδέποτε (8) όλον (4) θνητοί (6) θα (2) εύρωσι (6)» Στην αγγλική γλώσσα κυκλοφορούν αρκετές εκδοχές, όπως για παράδειγμα: «How (3) I (1) wish (4) I (1) could (5) calculate (9) pi (2)» ή «See (3), I (1) have (4) a (1) rhyme (5) assisting (9) my (2) feeble (6) brain (5), its (3) tasks (6) oft-times (8) resisting (9)» ή «Can I have a small container of coffee?» …. Μια κομψή εξίσωση που υπολογίζει τον αριθμό π ως απειρογινόμενο είναι η εξής: Ο παραπάνω τύπος αποδείχθηκε από τον John Wallis το 1655 με μια μέθοδο διαδοχικών παρεμβολών. Ας θυμηθούμε, λόγω της ημέρας, μια πιο προσφατη απόδειξη της σχέσης Wallis διαμέσου της κβαντομηχανικής (πατήστε ΕΔΩ).https://physicsgg.me/2015/11/12/η-κβαντομηχανική-προσέγγιση-του-αριθ/ https://physicsgg.me/2023/03/14/η-14η-μαρτίου-και-ο-αριθμός-π314/ Κοινοποιήστε:

Οι Μελανές οπές και τα μυστικά τους. Το θέμα της εκπομπής των ΦΥΣΙΚΩΝ της Τρίτης 14 Μαρτίου 2023, στις 10 μ.μ., είναι «Οι Μελανές οπές και τα μυστικά τους». Οι Μελανές οπές είναι εξωτικές ιδιομορφίες του χωροχρόνου, όπου σε μια μικρή περιοχή του διαστήματος έχει μαζευτεί τόση πολλή ύλη που η βαρύτητά της εμποδίζει οτιδήποτε να διαφύγει· ακόμα και μια ακτίνα φωτός. Αν και δεν μπορούμε να δούμε μια Μελανή οπή, βλέπουμε το περιβάλλον της και βγάζουμε συμπεράσματα από το πως αυτή επιδρά σ’ αυτό.Ο Φυσικός Σπύρος Α. Κάνουρας με την υποστήριξη του Αστροφυσικού Δρ. Μανώλη Αγγελάκη, θα υποδεχθεί τον πρωτεργάτη της φωτογράφησης με το Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων των Μελανών οπών που βρίσκονται στο κέντρο του Γαλαξία μας και του γαλαξία Μ87, Δημήτρη Ψάλτη, Καθηγητή Αστροφυσικής του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Τζόρτζια, των ΗΠΑ. Από τον κ. Ψάλτη θα ζητηθεί να απαντήσει σε ερωτήματα των συντονιστών και του κοινού, όπως πως δημιουργούνται οι Μελανές οπές και πόσα είδη υπάρχουν, που τις συναντούμε, εάν είναι επικίνδυνες για τη Γη, πως τις βλέπουμε και πως τις φωτογραφίζουμε, τι είναι ο ορίζοντας γεγονότων, τι συμβαίνει στο άμεσο περιβάλλον τους, αλλά και εάν και πως εξελίσσονται και πεθαίνουν, και άλλα. Μια εκπομπή με έναν κορυφαίο παγκοσμίως επιστήμονα, ο οποίος θα μας μιλήσει δια ζώσης επάνω σε θέματα αιχμής της επιστημονικής έρευνας που αφορά στις Μελανές οπές. To μέγεθος του ηλιακού μας συστήματος σε σύγκριση με την τερατώδη μαύρη τρύπα στον γαλαξία M87 https://physicsgg.me/2023/03/14/οι-μελανές-οπές-και-τα-μυστικά-τους/

Πώς περάσατε το Σαββατοκύριακο; Ήταν γεμάτοι στον ISS - το πλήρωμα είδε τον χώρο μας Άννα Κίκινα στο σπίτι: στις 11 Μαρτίου, το American Crew Dragon απέπλευσε από τον σταθμό και προσγειώθηκε στα ανοιχτά της Φλόριντα σε λιγότερο από μια μέρα. Τώρα τρεις Ρώσοι εργάζονται σε τροχιά κοντά στη Γη - ο Sergey Prokopiev, ο Dmitry Petelin και ο Andrey Fedyaev. Το Σαββατοκύριακο, πραγματοποίησαν μια σειρά από πειράματα: ▪"Kaskad" - ανάπτυξη αποτελεσματικών μεθόδων για την παραγωγή κυτταροκαλλιεργειών. ▪ "Biomag-M" - μελέτη και πρόβλεψη αλλαγών στις ιδιότητες των καλλιεργειών μικροοργανισμών. ▪ «Νευροανοσία» - αξιολόγηση της επίδρασης του στρες στο ανοσοποιητικό σύστημα πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το τροχιακό ταξίδι. Σχετικά με άλλες υποθέσεις των αστροναυτών - στην καθημερινή έκθεση: https://www.roscosmos.ru/39035/ https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_566842

Το «Proton-M» απογειώθηκε από το Μπαϊκονούρ! Σήμερα στις 02:13 ώρα Μόσχας απογειώθηκε το όχημα εκτόξευσης Proton-M με το άνω στάδιο Breeze-M και το διαστημόπλοιο Luch-5X. Ο πύραυλος λειτούργησε κανονικά, το ανώτερο στάδιο διαχωρίστηκε από το τρίτο στάδιο του πυραύλου και βάζει τον δορυφόρο σε μια δεδομένη τροχιά. Τα μέσα εκτόξευσης λειτούργησαν σωστά! Το Luch-5X θα βοηθήσει στην ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών αναμετάδοσης και επικοινωνίας. Αυτή είναι η τέταρτη εκτόξευση ρωσικών οχημάτων εκτόξευσης το 2023. Για το "Proton-M" αυτή η πτήση ήταν η 115η, για το "Breeze-M" - η 107η στην ιστορία. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_566836

NASA: Σπάνιο μετεωρολογικό φαινόμενο χρωμάτισε το ηλιοβασίλεμα στον Άρη. Στρέφοντας την κάμερά του στον εξωγήινο ουρανό, ο ρομποτικός γεωλόγος Curiosity της NASA απαθανάτισε ένα σπάνιο, χρωματιστό ηλιοβασίλεμα.Στις 2 Φεβρουαρίου, το ρομπότ κατέγραψε τις τελευταίες ηλιαχτίδες να δημιουργούν ιριδισμούς καθώς διαπερνούσαν ένα αραιό σύννεφο που περνούσε σε μεγάλο ύψος πάνω από την επιφάνεια του Άρη.Είναι η πρώτη φορά που τέτοιες «ηλιαχτίδες» καταγράφονται με τόση λεπτομέρεια στον πλανήτη, ανέφερε η NASA σε ανακοίνωσή της.’ NASA/JPL-Caltech/MSSS/SSI Το Curiosity, το οποίο έχει συμπληρώσει δέκα χρόνια ζωής στον Άρη και προσέφερε πολύτιμες ενδείξεις για το υγρό παρελθόν του πλανήτη, βρίσκεται στη δεύτερη φάση της έρευνάς του στα αρειανά νέφη, παρατηρήσεις που προσφέρουν νέα στοιχεία για την ατμόσφαιρα και το μετεωρολογικό σύστημα του πλανήτη.Σε αντίθεση με τις παρατηρήσεις της προηγούμενης φάσεις, οι οποίες λήφθηκαν με την ασπρόμαυρη κάμερα πλοήγησης του ρομπότ, οι νέες εικόνες προέρχονται από την κύρια, έγχρωμη κάμερα.Δεδομένου ότι η ατμόσφαιρα του Άρη είναι 100 φορές πιο αραιή από τη Γη, ο ουρανός του γειτονικού πλανήτη δεν είναι τόσο φωτεινός και συχνά έχει ένα κίτρινο χρώμα λόγω της αιωρούμενης σκόνης. Ο δε Ήλιος φαίνεται μικρότερος λόγω της μεγαλύτερης απόστασης από τη Γη.Τα λιγοστά σύννεφα του Άρη, αποτελούμενα από παγοκρυστάλλους νερού, κινούνται συνήθως σε ύψος περίπου 60 χιλιομέτρων και συνεχίζουν να φωτίζονται από τις τελευταίες ηλιαχτίδες ακόμα και όταν ο Ήλιος πέσει κάτω από τον ορίζοντα.Το Curiosity έχει ωστόσο καταγράψει και σύννεφα σε ακόμα μεγαλύτερο ύψος, τα οποία πιστεύεται ότι αποτελούνται από κρυστάλλους ξηρού πάγου, πάγου διοξειδίου του άνθρακα. NASA/JPL-Caltech/MSSS Σε μια άλλη φωτογραφία που τραβήχτηκε στις 27 Φεβρουαρίου, το Curiosity απαθανάτισε ένα ιριδίζον σύννεφο σε σχήμα φτερού.«Όταν βλέπουμε ιριδισμούς, αυτό σημαίνει ότι το μέγεθος των παγοκρυστάλων είναι ίδιο σε όλη την έκταση του σύννεφου» εξήγησε ο Μαρκ Λέμον του Ινστιτούτου Διαστημικής Επιστήμης στο Κολοράντο, μέλος της επιστημονικής ομάδας που εξετάζει τις εικόνες.«Εξετάζοντας τις αλλαγές του χρώματος, βλέπουμε το μέγεθος των σωματιδίων να αλλάζει σε όλο το σύννεφο. Αυτό μας δείχνει πώς εξελίσσεται το σύννεφο και πώς τα σωματίδιά του αλλάζουν μέγεθος με την πάροδο του χρόνου.Τον ουρανό είχε ωστόσο την ευκαιρία να παρατηρήσει και το ελικοπτεράκι Igenuity της NASA, το οποίο συνοδεύει το ρομπότ Perseverance σε διαφορετική περιοχή του Άρη. Στη διάρκεια της 45ης πτήσης του, στις 22 Φεβρουαρίου, το drone θαύμασε ένα ηλιοβασίλεμα πάνω από το ερημικό τοπίο του κρατήρα Τζέζερο, ο οποίος πιστεύεται ότι φιλοξενούσε κάποτε μια λίμνη. https://www.in.gr/2023/03/13/b-science/space/nasa-spanio-meteorologiko-fainomeno-xromatise-iliovasilema-ston-ari/

Κβάντα, GPS και άλλα μυστήρια της ζωής. Ο φυσικός Ντέιβιντ Κάιζερ πιάνει το νήμα της πιο αλλόκοτης θεωρίας από την αρχή Πανεπιστήμιο Κορνέλ, Νέα Υόρκη, 1964. Σε μία από τις διάσημες διαλέξεις του, προσπαθώντας να περιγράψει στο ακροατήριό του τη μυστηριώδη συμπεριφορά των πιο μικροσκοπικών σωματιδίων της ύλης, ο νομπελίστας φυσικός Ρίτσαρντ Φάινμαν λέει μια φράση που γράφει Ιστορία: «Κανείς δεν μπορεί να καταλάβει την κβαντομηχανική». Εξήντα χρόνια μετά, το μυστήριο παραμένει. Στο υποατομικό επίπεδο, τίποτα δεν θυμίζει την κοινή, καθημερινή μας αντίληψη για το πώς λειτουργεί ο φυσικός κόσμος. Πώς να μη μας φανεί παράξενο ότι αυτά τα υποατομικά σωματίδια συμπεριφέρονται λες και μπορούν να βρίσκονται σε πολλά σημεία ταυτόχρονα ή ότι μπορούν να επηρεάζουν το ένα το άλλο ακαριαία, ακόμη και αν βρίσκονται πολλά έτη φωτός μακριά μεταξύ τους; Και όμως, ακόμη και αν δεν έχουμε καταλάβει τα πάντα γι’ αυτήν, η κβαντοφυσική (ή κβαντομηχανική) ορίζει την καθημερινότητά μας με τρόπους που ίσως δεν φανταζόμαστε – από τη χρήση του GPS έως τις ακτίνες λέιζερ. Τον μήνα που πέρασε, μάλιστα, στη χώρα μας, μια εισαγωγή στην κβαντoφυσική άρχισε να διδάσκεται για πρώτη φορά στους μαθητές της Γ΄ Λυκείου και αποτελεί ύλη για τις Πανελλήνιες Εξετάσεις. Και ενώ η έρευνα πάνω στον τομέα συνεχίζεται, ένας Αμερικανός φυσικός, καθηγητής Ιστορίας της Επιστήμης στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (MIT), o Ντέιβιντ Κάιζερ, γύρισε εκατό χρόνια πίσω και αποφάσισε να πιάσει το νήμα αυτής της συναρπαστικής ερευνητικής πορείας από την αρχή. Από τον Αϊνστάιν έως τον Χόκινγκ, από την αρχή του 20ού αιώνα έως σήμερα, ακροβατώντας δεξιοτεχνικά στο όριο μεταξύ επιστήμης και Ιστορίας, συνόψισε, θα έλεγε κανείς, όλη τη σύγχρονη φυσική σε ένα πολύτιμο βιβλίο που εκδόθηκε τρία χρόνια πριν στην Αμερική με τίτλο «Quantum Legacies». Σε αυτήν, εκλαϊκεύει δυσνόητες επιστημονικές έννοιες ενώ παράλληλα διηγείται ιστορίες ανθρώπων και κοινωνιών – ιστορίες που καταφέρνουν, όπως σημειώνει σχετικά και ο νομπελίστας φυσικός Κιπ Θορν, «να ενσωματώνουν την ανθρώπινη ιστορία στην επιστήμη». Το βιβλίο κυκλοφορεί τώρα και στην Ελλάδα με τον τίτλο «Κβαντική κληρονομιά» από τις εκδόσεις Ροπή. Οπως γράφει στον πρόλογο ο ιστορικός της φυσικής Γρηγόρης Πανουτσόπουλος, ο οποίος, μαζί με τον Θεμιστοκλή Χαλικιά, έκανε τη μετάφραση και την επιστημονική επιμέλεια της ελληνικής έκδοσης, «ο Ντέιβιντ Κάιζερ συρράφει σε μια ενιαία αφήγηση παγκοσμίους πολέμους, ιστορίες κατασκοπείας, κινήματα αντικουλτούρας, ψυχροπολεμικές διενέξεις, ρηξικέλευθες ιδέες, ανθρώπινες αδυναμίες, κβαντικά πηγάδια, γιγάντιους επιταχυντές σωματιδίων, εξισώσεις, πανεπιστημιακά εγχειρίδια και πολεμικά ερευνητικά προγράμματα». – Σχεδόν εκατό χρόνια μετά τις απαρχές της κβαντικής θεωρίας και εξήντα χρόνια μετά εκείνη τη διάσημη ρήση του Ρίτσαρντ Φάινμαν, άραγε, συνεχίζουμε να μην καταλαβαίνουμε την κβαντομηχανική; – Πράγματι, ενώ σήμερα χρησιμοποιούμε τις εξισώσεις της κβαντοφυσικής σε μεγάλη σειρά εφαρμογών και έχουμε μια βαθιά κατανόησή της, η περιβόητη εκείνη φράση του Φάινμαν ακούγεται ακόμη αληθινή. Ο λόγος είναι ότι, όταν προσπαθούμε να βάλουμε σε απλές λέξεις ή εικόνες πώς θα λειτουργούσε ο κόσμος ώστε να ανταποκρίνεται σε αυτές τις εξισώσεις, ακόμη πέφτουμε πάνω σε τοίχο. Αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι ότι κάποιοι επιστήμονες δηλώνουν πως καταλαβαίνουν απολύτως καλά τη θεωρία, ενώ κάποιοι συνάδελφοί τους λένε πως είναι αυτοί που την καταλαβαίνουν ακόμη καλύτερα – ενώ όλο αυτό απλά δείχνει ότι ακόμη κανείς δεν την καταλαβαίνει! Ναι, λοιπόν, ακόμη ξύνουμε το κεφάλι μας με απορία κοιτώντας τα φαινόμενα της κβαντομηχανικής. – Σε ό,τι αφορά εμάς, τους απλούς ανθρώπους, και την καθημερινότητά μας, πού συναντάμε, πού βιώνουμε την κβαντομηχανική στη ζωή μας; – Είμαστε βυθισμένοι μέσα στα «δώρα» της έρευνας πάνω στην κβαντομηχανική κάθε μέρα – για την ακρίβεια, κάθε στιγμή της κάθε μέρας μας. Και αυτό είναι κάτι που ισχύει εδώ και πάνω από μισόν αιώνα. Η κατανόηση του πώς λειτουργούν τα τρανζίστορ, αμέσως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όρισε έκτοτε την καθημερινότητά μας (απλά σκεφτείτε τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές). Οσο για τα λέιζερ, σκεφτείτε πόσο αυτονόητο μας φαίνεται πλέον να «σκανάρεται» με ένα μικρό μηχάνημα ένα προϊόν στο ταμείο του σούπερ μάρκετ. Μιλάμε, στην ουσία, για ανακαλύψεις στις οποίες κρύβονται μέσα βαθιές κβαντικές ποιότητες τις οποίες ο ίδιος ο Αϊνστάιν συνέβαλε στο να κατανοήσουμε, έναν αιώνα πριν. Για να μην αναφέρουμε ένα ακόμη πιο «χτυπητό» παράδειγμα, το οποίο είναι τα εργαλεία πλοήγησης που χρησιμοποιούμε σήμερα και βασίζονται σε ένα σύστημα που λέγεται GPS, το οποίο δουλεύει επειδή έχουμε φτιάξει ρολόγια ακριβείας δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου – τα κοινώς αποκαλούμενα «ατομικά ρολόγια». Και, πιστέψτε με, δεν μπορεί κάτι να γίνει πιο «κβαντομηχανικό» από τα ατομικά ρολόγια! Το γεγονός, λοιπόν, πως μπορούμε να καταλάβουμε τις μικροσκοπικές δονήσεις συγκεκριμένων σωματιδίων και να κατασκευάσουμε συσκευές που δουλεύουν με βάση αυτή την κατανόηση, δείχνει ότι, χωρίς υπερβολή, είμαστε βαθιά μέσα στην κβαντομηχανική, ακόμη και αν δεν το γνωρίζουμε ή δεν το παρατηρούμε. – Αραγε, τα πράγματα γίνονται παρομοίως «αλλόκοτα» και όταν η επιστήμη της φυσικής στρέφει τη ματιά της, από το μικροσκοπικό στο αχανές, από τον υποατομικό κόσμο στον κόσμο της αστρονομίας και του σύμπαντος; – Ναι, συμβαίνουν και εκεί παράξενα πράγματα, αλλά με άλλους τρόπους. Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που ακόμη αντιμετωπίζουμε είναι πώς μπορεί να συγκεραστεί η φυσική του πολύ μεγάλου, του σύμπαντος, που έχει περιγραφεί τόσο εύγλωττα από τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν, με τη θεωρία της κβαντομηχανικής και τη φυσική στο υποατομικό επίπεδο. Σκοπός μας είναι τώρα να βρούμε πώς θα ενώσουμε αυτές τις δύο τόσο όμορφες αλλά τόσο διαφορετικές θεωρίες για το πώς λειτουργούν ο κόσμος και η φύση. Και, ακόμη ψάχνουμε – πολύ συχνά κιόλας, στο σκοτάδι. – Μιλώντας για την αστροφυσική, έρχεται στον νου ο Στίβεν Χόκινγκ, με τον οποίο μάλιστα διαλέγετε να κλείσετε και το βιβλίο σας. Ποια είναι η δική του «κβαντική κληρονομιά»; – O Χόκινγκ, περισσότερο από κάθε άλλον στη γενιά του, προσπαθούσε να βρει τη λύση στην πρόκληση που περιγράψαμε μόλις πριν. Ηταν πρωτίστως ένας ειδικός στη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν, ένας εξπέρ στις καμπυλώσεις του χωροχρόνου και στις μαύρες τρύπες, και, προς τιμήν του, δεν έμεινε εκεί. Ηθελε πολύ να δει τι συμβαίνει όταν προσπαθείς να συνδέσεις αυτές τις δύο πολύ διαφορετικές αντιλήψεις του σύμπαντος, την κβαντική θεωρία και τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, και, όπως και κανείς άλλος έως τώρα, δεν τα κατάφερε. Σημείωσε, όμως, μια σειρά από περίεργα φαινόμενα που λαμβάνουν χώρα όταν πάμε να το κάνουμε, όπως π.χ. η λεγόμενη «ακτινοβολία Χόκινγκ». Ηταν ο πρώτος που προσπάθησε να εξηγήσει τον κόσμο μέσα από μια ένωση των δύο θεωριών και στάθηκε βαθιά επιδραστικός στην επιστημονική κοινότητα. Οι φυσικοί είναι άνθρωποι, δεν ζουν απομονωμένοι σε νησιά – Ο Βασίλι Καντίνσκι είχε γράψει στο εμβληματικό βιβλίο του «Για το πνευματικό στην τέχνη», το 1910, τη διάσημη φράση: «Κάθε έργο τέχνης είναι παιδί της εποχής του, συχνά είναι μητέρα των αισθημάτων μας». Πιστεύετε πως θα μπορούσαμε να την παραφράσουμε, ώστε να μιλήσουμε για την επιστήμη της φυσικής; – Ναι, το πιστεύω – ιδίως όταν σκέφτομαι όλα αυτά που μπορεί να νιώθουν τα παιδιά στο σχολείο, κατά την πρώτη τους «γνωριμία» με την κβαντική θεωρία. Ολο αυτό το δέος και τον θαυμασμό, ενώ αναρωτιούνται με έκπληξη «πώς μπορεί ο κόσμος να δουλεύει έτσι;». Το ίδιο βέβαια ισχύει για όλους μας, από τα παιδιά του λυκείου έως τους ενηλίκους και τους επιστήμονες: η μελέτη των κβαντικών φαινομένων είναι σαν ένα αστυνομικό μυστήριο κατά το οποίο μαζεύουμε αποδεικτικά στοιχεία, αλλά δεν ξέρουμε πώς θα τελειώσει. Ειδικά μεταξύ των ερευνητών και των ερευνητικών ομάδων, γεννάει και έναν παθιασμένο ανταγωνισμό, μια ένταση, και μοιάζει σαν μια πανανθρώπινη διανοητική περιπέτεια, ένα δράμα τού «ποιος θα βρει πρώτος τις απαντήσεις». Η έκπληξη, το μυστήριο, ακόμη και η αισθητική και η ομορφιά που περιέχονται σε όλη αυτή την έρευνα, είναι όλα στοιχεία που μου επιτρέπουν να πω πως πλησιάζουμε αρκετά αυτό το πλούσιο φάσμα των συναισθημάτων στο οποίο αναφερόταν ο Καντίνσκι. – Σε μια κριτική του για την «Κβαντική κληρονομιά», ο θεωρητικός φυσικός και συγγραφέας Σον Κάρολ αναφωνεί: «Οι φυσικοί είναι άνθρωποι!», κάτι που υποδηλώνεται συνεχώς στο βιβλίο σας. Γιατί, όμως, αυτό δεν είναι αυτονόητο; – Φαντάζομαι επειδή η έρευνά μας συχνά μοιάζει αφηρημένη, εκφράζεται με «τρομακτικά» μαθηματικά και λαμβάνει χώρα κεκλεισμένων των θυρών, σε δυσπρόσιτα μέρη. Είναι λες και όλοι πιστεύουν πως κάνουμε περίεργες, θεωρητικές έρευνες απομονωμένοι σε κάποια νησιά. Αλλά, ποτέ δεν ήταν έτσι, και δεν είναι έτσι: οι προσωπικές, ανθρώπινες ιστορίες μας είναι ένα μεγάλο κομμάτι της εικόνας – από το πόσο ντροπαλός ήταν ένας από τους μεγαλύτερους φυσικούς στην ιστορία, ο Βρετανός Πολ Ντιράκ, μέχρι το πόσο τρομακτικά επίμονος ήταν ο Στίβεν Χόκινγκ ή το προσωπικό δράμα του Αυστριακού φυσικού Πάουλ Ερενφεστ. Αλλά, ως ιστορικός, ακόμη πιο ενδιαφέρον μού είναι το πώς μπορούμε να χωρίσουμε αυτές τις προσωπικότητες σε διαφορετικές κουλτούρες και εποχές, σε σχολές σκέψης για τι μπορεί να είναι σωστό ή λάθος στη φυσική ή στην καθημερινή ζωή. Πώς ήταν άραγε να ανακαλύπτεις νέα πράγματα στην εποχή των ναζί, μην ξέροντας πού θα χρησιμοποιηθούν, ή πώς μπορεί να ήταν να κάνεις έρευνα πάνω στους πυραύλους κατά την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου; Μιλάμε, δηλαδή, για προσπάθειες να ανακαλύψουμε πώς λειτουργεί ο κόσμος σε πολύ συγκεκριμένους τόπους και στιγμές. Και αυτό με ιντριγκάρει πολύ: πώς οι εποχές, το πλαίσιο και οι θεσμοί τους επηρέασαν τις ιδέες μας, την επιστημονική μας έρευνα; Τι προτεραιοποιήθηκε μέσα στην Ιστορία, γιατί γνωρίζουμε τόσο πολλά για κάποια πράγματα και λιγότερο για άλλα; Και αυτό είναι κάτι που ξεπερνά τις μαθηματικές εξισώσεις. https://physicsgg.me/2023/03/13/κβάντα-gps-και-άλλα-μυστήρια-της-ζωής/

Η Άννα Κίκινα επέστρεψε στη Γη με το πλοίο Crew Dragon! Σήμερα στις 05:02 ώρα Μόσχας, το επανδρωμένο διαστημικό σκάφος Crew Dragon με το πλήρωμα της αποστολής Crew-5 κατρακύλησε στον Κόλπο του Μεξικού κοντά στην πόλη Τάμπα (Φλόριντα) Η κοσμοναύτης Anna Kikina, οι αστροναύτες Nicole Mann και Josh Kassada και Koichi Wakata εργάστηκαν στον σταθμό για 157 ημέρες. Η Anna Kikina έγινε η πρώτη Ρωσίδα πολίτης σε 21 χρόνια που επέστρεψε από τροχιά με αμερικανικό διαστημόπλοιο (Ο Valery Korzun και ο Sergei Treshchev προσγειώθηκαν στο λεωφορείο Endeavor τον Δεκέμβριο του 2002), συμπεριλαμβανομένου του πρώτου στο διαστημόπλοιο Crew Dragon! https://vk.com/roscosmos?from=top&z=video-30315369_456243515%2F9983c333df67f33556%2Fpl_wall_-30315369 https://vk.com/roscosmos?from=top&w=wall-30315369_566833

Το Crew Dragon με την Άννα Κίκινα απέπλευσαν από τον ISS! Σήμερα στις 10:20 ώρα Μόσχας, το επανδρωμένο διαστημόπλοιο Crew Dragon αποσυνδέθηκε από τη μονάδα Harmony του αμερικανικού τμήματος. Στο πλοίο βρίσκεται το πλήρωμα της αποστολής Crew-5: η κοσμοναύτης της Roscosmos Anna Kikina και οι αστροναύτες Nicole Mann, Josh Kassada και Koichi Wakata. Οι κοσμοναύτες Sergei Prokopiev, Dmitry Petelin και Andrey Fedyaev, καθώς και οι αστροναύτες Francisco Rubio, Stephen Bowen, Woody Hoburg και Sultan al-Neyadi συνέχισαν το έργο τους στον σταθμό. Προσγείωση του πλοίου Crew Dragon στον Κόλπο του Μεξικού κοντά στην πόλη Τάμπα (Φλόριντα) - 12 Μαρτίου. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_566830

Η ανάπτυξη του συμπλέγματος Amur-SPG με τον επαναχρησιμοποιούμενο πύραυλο μεσαίας κλάσης Amur θα συνεχιστεί! Στις 9 Μαρτίου 2023 υπογράφηκε κρατική σύμβαση τεχνικού έργου. Κύριος ανάδοχος — RCC Progress Το Amur-SPG δημιουργείται στο Vostochny και θα πρέπει να σχεδιαστεί λαμβάνοντας υπόψη τη δυνατότητα ελεγχόμενης καθόδου του πρώτου σταδίου του πυραύλου και την επακόλουθη επαναχρησιμοποιήσιμη χρήση του για εκτόξευση οχημάτων. Επιπλέον, στο στάδιο του τεχνικού έργου, θα πρέπει να εξεταστούν τα θέματα χρήσης του συγκροτήματος Amur-SPG για την πτήση αστροναυτών. Ολοκλήρωση του τεχνικού σχεδιασμού του Amur-LNG έως το τέλος του 2024. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_566829

Ιάπωνας αστρονόμος κατέγραψε την πτώση μετεωρίτη στη Σελήνη. Εδωσε στη δημοσιότητα την σπάνια εικόνα από το εντυπωσιακό γεγονός.Ο αστρονόμος Νταίτσι Φούτζι, έφορος στο Μουσείο Hiratsuka City της Ιαπωνίας, παρακολουθούσε τις εικόνες που κατέγραφαν κάμερες οι οποίες εστιάζουν συνεχώς στη Σελήνη. Στις 23 Φεβρουαρίου οι κάμερες κατέγραψαν την πτώση ενός μετεωρίτη στην νοτιοανατολική πλευρά του φυσικού μας δορυφόρου κοντά στον κρατήρα Ideler L που βρίσκεται βορειοδυτικά του του κρατήρα Pitiscus. Οι μετεωρίτες ταξιδεύουν κατά μέσο όρο με περίπου 48.280 χλμ/ώρα. Η πτώση τους στην επιφάνεια ενός άλλου διαστημικού σώματος με υψηλή ταχύτητα παράγει έντονη θερμότητα και δημιουργεί κρατήρες, ενώ παράλληλα εκπέμπεται μια έντονη λάμψη ορατού φωτός. Οι πτώσεις μετεωριτών στη Σελήνη μπορούν να γίνουν ορατές από τη Γη εάν είναι αρκετά μεγάλες και συμβαίνουν σε μια περιοχή κατά τη διάρκεια της σεληνιακής νύχτας που βλέπει τη Γη όπως συνέβη στην προκειμένη περίπτωση. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1449076/iaponas-astronomos-kategrapse-tin-ptosi-meteoriti-sti-selini/