Δροσος Γεωργιος

Όταν τo DNA μετατρέπεται σε σκληρό δίσκο: Αποθηκεύοντας δεδομένα για 1.000 χρόνια. shutterstock Τα περισσότερα από τα υφιστάμενα συστήματα αποθήκευσης δεδομένων κάποια στιγμή απλά σταματούν να λειτουργούν. Αλλά υπάρχουν νέες, πολλά υποσχόμενες εναλλακτικές στον ορίζοντα, όπως εξηγεί στο BBC η Ντίνα Ζιελίνκσι, επιστήμονας του Γαλλικού Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας και Ιατρικής Έρευνας, που ειδικεύεται στην ανθρώπινη γονιδιωματική. «Ξέρεις ότι είσαι φυτό, όταν αποθηκεύεις DNA στο ψυγείο σου» λέει χαριτολογώντας. Στο ψυγείο του διαμέρισματός της στο Παρίσι έχει ένα φυαλίδιο στον πάτο του οποίου διακρίνεται μία ταινία. Αυτό είναι το DNA. Αλλά το συγκεκριμένο DNA είναι ιδιαίτερο. Δεν αποθηκεύει κώδικα ανθρώπινου γονιδιώματος ούτε προέρχεται από κάποιο ζώο ή ιό. Έχει αποθηκεύσει μία ψηφιακή απόδοση ενός μουσείου. «Θα διατηρηθεί εύκολα για δεκάδες ίσως και εκατοντάδες χρόνια» λέει. Η έρευνα για το πώς μπορούμε να αποθηκεύσουμε δεδομένα μέσα σε κλώνους DNA έχει προχωρήσει σημαντικά την τελευταία δεκαετία, λαμβάνοντας ώθηση από τις προσπάθειες για την αλληλουχία του ανθρώπινου γονιδιώματος, τη σύνθεση του DNA και την ανάπτυξη γονιδιακών θεραπειών. Οι επιστήμονες έχουν ήδη κωδικοποιήσει ταινίες, βιβλία και λειτουργικά συστήματα υπολογιστών στο DNA. Το Netflix το έχει χρησιμοποιήσει ακόμη και για να αποθηκεύσει ένα επεισόδιο της σειράς του 2020, Biohackers.Το DNA προσφέρει μία εξαιρετικά ανθεκτική στον χρόνο μορφή αποθήκευσης που θα μπορούσε να αντικαταστήσει πολλά είδη αναξιόπιστων ψηφιακών μέσων, που σήμερα έχουμε στη διάθεσή μας και που είτε καταστρέφονται εύκολα είτε απαιτούν τεράστιες ποσότητες ενέργειας. Ορισμένοι ερευνητές εξετάζουν και άλλους τρόπους αποθήκευσης δεδομένων για πάντα, όπως χαράσσοντας πληροφορίες σε απίστευτα ανθεκτικές γυάλινες χάντρες- σε μία μοντέρνα εκδοχή των σχεδίων των σπηλαίων. Αλλά πόσο καιρό θα μπορούσαν πραγματικά να διαρκέσουν και μπορούμε πραγματικά να βασιστούμε σε αυτά για να αποθηκεύσουμε το σύνολο των δεδομένων που παράγονται τώρα από την ανθρωπότητα για τους επόμενους; Καθώς προχωράμε προς έναν όλο και πιο ψηφιοποιημένο κόσμο, η εξάρτησή μας από τα δεδομένα εκτοξεύεται στα ύψη. Ταινίες, φωτογραφίες, ιστοσελίδες, επαγγελματικά έγγραφα, κρίσιμα αρχεία ασφαλείας – ό,τι χρησιμοποιούμε είναι ψηφιοποιημένο και χρησιμοποιούμε όλο και περισσότερα από αυτά. Οι περισσότερες από τις ομάδες δεδομένων που έχουμε δημιουργήσει αποθηκεύονται σε μαγνητικές ταινίες, όπως σκληροί δίσκοι, αλλά αυτό απέχει πολύ από την ιδανική λύση.Πρώτον, ο απομαγνητισμός είναι ένα τεράστιο ζήτημα – οι μόνιμοι μαγνήτες χάνουν σταδιακά το μαγνητικό τους πεδίο με την πάροδο του χρόνου, επομένως, για να διατηρούνται αξιόπιστα τα δεδομένα, είναι σημαντικό να ξαναγράφετε τους σκληρούς δίσκους κάθε λίγα χρόνια. «Διαρκεί κατά μέσο όρο ίσως 10 έως 20 χρόνια, ίσως 50 αν είστε τυχεροί και οι συνθήκες είναι τέλειες», λέει ο Ζιελίνσκι.Το 2018, η SpaceX εκτόξευσε ένα roadster Tesla στο διάστημα με ένα χαραγμένο αντίγραφο από το Foundation του Ισαάκ Ασίμοφ. Η αποθήκευση δεδομένων απαιτεί επίσης τεράστια κέντρα δεδομένων που χρησιμοποιούν μεγάλες ποσότητες ενέργειας για να διατηρούν τα πράγματα δροσερά – κάτι όχι ιδανικό σε έναν κόσμο επιρρεπή σε ενεργειακές κρίσεις.Το πρόβλημα θεωρείται σημαντικό – το πρόγραμμα μοριακής αποθήκευσης πληροφοριών (Mist) της κυβέρνησης των ΗΠΑ, που ξεκίνησε το 2019, στοχεύει να βρει μια εναλλακτική λύση στις σημερινές τεράστιες εγκαταστάσεις αποθήκευσης δεδομένων, για παράδειγμα. «Στην πραγματικότητα κινδυνεύουμε να ξεμείνουμε από hardware. Νομίζω ότι η βιομηχανία δεν μπορεί πραγματικά να συμβαδίσει με τη δημιουργία αρκετών σκληρών δίσκων και διακομιστών για να αποθηκεύσει όλα αυτά τα δεδομένα» λέει η Ζιελίνσκι. Χρειάζεται όμως πραγματικά να αποθηκεύουμε όλα αυτά τα δεδομένα και να τα διατηρήσουμε για τόσο καιρό; Οι άνθρωποι θέλουν να αποθηκεύουν δεδομένα μακροπρόθεσμα για πολλούς λόγους. Το ένα είναι η επιστήμη – οι ερευνητές παράγουν πρωτοφανείς ποσότητες δεδομένων και όσο περισσότερα έχουν, τόσο το καλύτερο.Ραδιοτηλεσκόπια και επιταχυντές σωματιδίων όπως ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικής Έρευνας (γνωστός ως Cern) στα σύνορα Γαλλίας και Ελβετίας, για παράδειγμα, παράγουν δέσμες δεδομένων και οι επιστήμονες θέλουν να τα διατηρήσουν όλα, λέει ο Λάτσεζαρ Ιόνκοφ, επιστήμονας υπολογιστών που εργάζεται στην αποθήκευση DNA στο Εθνικό Εργαστήριο του Λος Άλαμος. Μόνο το LHC παράγει 90 petabyte (90 εκατομμύρια gigabyte) ετησίως.Ο Μαρκ Μπαθ, καθηγητής βιολογικής μηχανικής στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης, συνίδρυσε την start-up Cache DNA για να κάνει τα βιομόρια ευρέως προσβάσιμα και χρήσιμα. Οι παγκόσμιες απειλές που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα μας αναγκάζουν να διατηρήσουμε τόσο τις ανθρωπογενείς πληροφορίες, όπως η τέχνη και η επιστήμη, όσο και το DNA όλων των ζωντανών όντων στον πλανήτη, εξηγεί στο BBC. «Με αυτόν τον τρόπο, εάν η ζωή είτε αναδημιουργείτο εδώ είτε μεταφερόταν ή εισαγόταν με άλλο τρόπο από άλλους πλανήτες και ούτω καθεξής, θα υπήρχαν αρχεία για το τι κάναμε και τι είχαμε», τονίζει. «Το DNA είναι η φυσική επιλογή» καταλήγει. https://www.naftemporiki.gr/story/1914041/otan-to-dna-metatrepetai-se-skliro-disko-apothikeuontas-dedomena-gia-1000-xronia

Ανθρωπόμορφο ρομπότ μίλησε για πρώτη φορά στο βρετανικό κοινοβούλιο. Έφτασε η εποχή που στα κοινοβούλια δεν μιλάνε μόνο άνθρωποι αλλά και ρομπότ. Σε μια ακρόαση που έγραψε ιστορία τόσο κοινοβουλευτική όσο και τεχνολογική, ανθρωπόμορφος ρομποτικός «καλλιτέχνης», η Ai-Da, μίλησε την Τρίτη στην τηλεπικοινωνιακή και ψηφιακή επιτροπή της Βουλής των Λόρδων, καταθέτοντας τις απόψεις της σχετικά με το πώς οι νέες τεχνολογίες θα επηρεάσουν τους κλάδους της τέχνης και γενικότερα το πεδίο της δημιουργίας.Χαρακτηρισμένη από τους κατασκευαστές της «ο πρώτος στον κόσμο άκρως ρεαλιστικός ανθρωποειδής ρομποτικός καλλιτέχνης με τεχνητή νοημοσύνη», η Ai-Da εμφανίστηκε με πρόσωπο και ρούχα γυναίκας, ενημερώνοντας τους Βρετανούς βουλευτές ότι αν και τεχνητό δημιούργημα, παρόλα αυτά είναι σε θέση να παράγει τέχνη. Το ρομπότ έχει δημιουργηθεί από επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και φέρει τροποποιημένο το όνομα της Βρετανίδας πρωτοπόρου της πληροφορικής ‘Αντα Λαβλέις.Η Ai-Da απάντησε σε ερωτήσεις μαζί με τον επικεφαλής δημιουργό της και διευθυντή γκαλερί τέχνης Αϊντάν Μέλερ, σε μια συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής επιτροπής που μεταδιδόταν τηλεοπτικά. Όταν ερωτήθηκε κατά πόσο οι δημιουργίες της διαφέρουν από τις ανθρώπινες, η Ai-Da απάντησε: «Είμαι και εξαρτιέμαι από υπολογιστικά προγράμματα και αλγόριθμους. Μολονότι δεν είμαι ζωντανή, παρόλα αυτά μπορώ να δημιουργήσω τέχνη». Μερικές φορές το ρομπότ δυσκολεύτηκε να απαντήσει, ενώ κάποια στιγμή «κόλλησε» τελείως και χρειάστηκε επανεκκίνηση, κάτι που δημιούργησε μάλλον μια αμηχανία στην αίθουσα των Λόρδων. Νωρίτερα, η πρόεδρος της επιτροπής Τίνα Στόουελ είχε ξεκαθαρίσει απευθυνόμενη στον παρευρισκόμενο δημιουργό της Ai-Da, ότι «το ρομπότ δεν έχει το ίδιο στάτους με έναν άνθρωπο και εσείς ως δημιουργός της τελικά είστε υπεύθυνος για τις δηλώσεις του».Μάλιστα οι ερωτήσεις προς το ρομπότ είχαν υποβληθεί στον δημιουργό της πριν την εμφάνιση της Ai-Da στην κοινοβουλευτική συνεδρίαση, έτσι ώστε οι απαντήσεις της να έχουν κάποια ουσία. Κάθε μέλος της επιτροπής έκανε με τη σειρά μια ερώτηση και πήρε μια ουσιαστικά προετοιμασμένη εκ των προτέρων απάντηση.Ο Μέλερ ανέφερε ότι το ρομπότ είναι «μια συνδυασμένη συνεργατική προσωπικότητα» με «πολλούς αλγόριθμους, πολύ διαφορετικούς για πολύ διαφορετικές εργασίες. Έχει μια ομάδα αλγόριθμων για ζωγραφική πινάκων, άλλη ομάδα αλγόριθμων για να μιλάει, άλλη για να γράφει κοκ».Η Ai-Da έχει ήδη παράγει διάφορα έργα, μεταξύ των οποίων έναν πίνακα της μακαρίτισσας βασίλισσας Ελισάβετ, τα οποία κατά καιρούς έχουν εκτεθεί σε γκαλερί και εκθέσεις, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς και τη βρετανική «Γκάρντιαν». https://www.in.gr/2022/10/12/b-science/technology/anthropomorfo-rompot-milise-gia-proti-fora-sto-vretaniko-koinovoulio/

Ερευνητικές γεωτρήσεις στα ηφαίστεια Σαντορίνης από αμερικανικό ερευνητικό σκάφος Σκοπός των γεωτρήσεων είναι η ανακατασκευή της γεωλογικής ιστορίας των ηφαιστείων της Σαντορίνης και της ευρύτερης περιοχής, συγκεντρώνοντας πυρήνες ιζημάτων εντός των ηφαιστειακών στρωμάτων από τον πυθμένα της θάλασσας. Το αμερικανικό ερευνητικό σκάφος «JOIDES Resolution» θα πραγματοποιήσει από τα μέσα Δεκεμβρίου 2022 έως τα μέσα Φεβρουαρίου υποθαλάσσιες ερευνητικές γεωτρήσεις στα ηφαίστεια της Σαντορίνης.Η αποστολή αυτή αποτελεί μέρος του Διεθνούς Προγράμματος Εξερεύνησης των Ωκεανών (International Ocean Discovery Program – IODP). Σκοπός των γεωτρήσεων αυτών είναι η ανακατασκευή της γεωλογικής ιστορίας των ηφαιστείων της Σαντορίνης και της ευρύτερης περιοχής, συγκεντρώνοντας πυρήνες ιζημάτων εντός των ηφαιστειακών στρωμάτων από τον πυθμένα της θάλασσας.Στα πλαίσια της ερευνητικής αυτής διαδικασίας θα πραγματοποιηθεί μία διαδραστική επιστημονική έκθεση με τίτλο «Αναζητώντας τα μυστικά της Γης» στο Μπελλώνειο Πολιτιστικό Κέντρο στα Φηρά Σαντορίνης από τις 17 έως τις 23 Οκτωβρίου. Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν στις 16 Οκτωβρίου από τον δήμαρχο Σαντορίνης και θα ακολουθήσουν δημόσιες ομιλίες από την επιστημονική ομάδα της αποστολής. Στόχος της έκθεσης είναι το κοινό να ενημερωθεί για τους σκοπούς του προγράμματος IODP, να περιηγηθεί εικονικά στο ερευνητικό σκάφος και να κατανοήσει την γεωλογική ιστορία των ηφαιστείων της Σαντορίνης.Την πρώτη εβδομάδα μετά την έναρξη της έκθεσης οι μαθητές όλων των σχολείων της Σαντορίνης θα έχουν τη δυνατότητα να την επισκεφθούν, να ενημερωθούν σχετικά με την αποστολή και να παρακολουθήσουν από κοντά ένα τρισδιάστατο μοντέλο του θαλάσσιου πυθμένα της ευρύτερης περιοχής, καθώς και κελύφη από μικροαπολιθώματα. Επιπλέον θα έχουν την ευκαιρία να πάρουν το δικό τους χάρτινο μοντέλο του JOIDES Resolution για να το φτιάξουν στο σπίτι.Από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το ευρύ κοινό θα έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί την έκθεση και τους επόμενους μήνες ενώ θα μπορεί να ζητήσει μία διαδικτυακή συνάντηση στην πλατφόρμα Zoom όταν το πλοίο θα βρίσκεται στη Σαντορίνη, κατά την οποία οι επιστήμονες θα τους ξεναγήσουν εν πλω. https://www.tovima.gr/2022/10/11/science/ereynitikes-geotriseis-sta-ifaisteia-santorinis-apo-amerikaniko-ereynitiko-skafos/

Τιμήθηκε με το Νόμπελ Φυσιολογίας-Ιατρικής και οι συνάδελφοί του τον πέταξαν σε λίμνη! Ο γενετιστής Σβάντε Πάαμπο ονειρευόταν μια ζωή ως Ιντιάνα Τζόουνς - Αφησε την Αιγυπτιολογία για την Ιατρική και κατέληξε με Βραβείο Νόμπελ, όπως και ο πατέρας του 40 χρόνια νωρίτερα Ο Σβάντε Πάαμπο ο νικητής του φετινού Βραβείου Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής, πρωτεργάτης στις προσπάθειες ανάκτησης DNA από αρχαίους ανθρώπους, ανέλυσε με την ομάδα του στο Ινστιτούτο Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Max Planck στη Λειψία της Γερμανίας την αλληλουχία του πρώτου γονιδιώματος των Νεάντερταλ και εντόπισε ένα νέα είδος αρχαίων ανθρώπων, που ονομάστηκε Denisovans, με βάση το DNA από μια κηλίδα οστού δακτύλου σε μέγεθος σπόρου σταφυλιού.Αυτή η ομάδα είναι που τον έριξε στη λίμνη, μόλις έμαθε τα νέα της βράβευσής του με το Νόμπελ Ιατρικής 2022! Πώς κατέληξε o Νομπελίστας Ιατρικής μέσα στη λίμνη; Όπως εξήγησε ο ίδιος μιλώντας στο Nature, και γράφτηκε η ΕΡΤ «είναι παράδοση στο Ινστιτούτο μας να πετάνε τους υποψήφιους διδάκτορες στη λίμνη όταν περνούν τις εξετάσεις τους. Και κάποιοι σκέφτηκαν ότι θα ήταν σκόπιμο να με ρίξουν κι εμένα στη λίμνη. Ήταν η δεύτερη φορά, στην πραγματικότητα – είχε γίνει ένα τρελό πάρτι στο παρελθόν όπου είχε ξανασυμβεί. Αλλά αυτό ήταν πολύ καιρό πριν. Ελπίζω να είναι η τελευταία φορά που καταλήγω στη λίμνη! Ευτυχώς υπάρχει μια σάουνα στην οροφή του Ινστιτούτου μας, και αυτό είναι πολύ χρήσιμο όταν σε έχουν ρίξει σε κρύο νερό».Ο Ιντιάνα Τζόουνς της γενετικής και το μήλο που έπεσε κάτω από τη μηλιά. Ο Σβάντε Πάαμπο είναι γιος της Εσθονής χημικού Καρίν Πάαμπο, που είχε φτάσει στη Σουηδία ως πρόσφυγας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η οποία εργαζόταν στο εργαστήριο του Σουηδού βιοχημικού Σούνε Μπέργκστρομ, ο οποίος τιμήθηκε κι αυτός με Νόμπελ Ιατρικής το 1982. Ο Σβάντε ήταν ο καρπός της παράνομης σχέσης τους, καθώς ο Μπέργκστρομ ήταν παντρεμένος και μάλιστα απέκτησε γιο εντός γάμου την ίδια χρονιά που γεννήθηκε ο Σβάντε.Ως παιδί είχε καταγοητευτεί από την αρχαία Αίγυπτο, ύστερα από ένα ταξίδι του εκεί με τη μητέρα του, και αρχικά ακολούθησε σπουδές Αιγυπτιολογίας, καθώς ονειρευόταν μια ζωή σαν του Ιντιάνα Τζόουνς. Δύο χρόνια αργότερα όμως τις εγκατέλειψε για να σπουδάσει ιατρική. Ο Σουηδός καθηγητής και πατέρας του Σβάντε Πάαμπο, Σούνε Μπέργκστρομ το 1982, μόλις έχει μάθει τα νέα της βράβευσής του με Νόμπελ Ιατρικής (AP Photo/Bill Polo). Όπως έχει γράψει ο ίδιος ο Σβάντε Πάαμπο στα απομνημονεύματά του, εμπνεύστηκε να σπουδάσει ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα της Σουηδίας από τον πατέρα του, για τον οποίον έμαθε σε μεγάλη ηλικία ότι είχε δύο οικογένειες, χωρίς η μία να ξέρει για την άλλη.Δεν μπορούσε βέβαια να φανταστεί ότι θα κατόρθωνε μέσω της σύγκλισης των δύο αυτών τόσο διαφορετικών πεδίων – αιγυπτιολογίας και ιατρικής – να ανακαλύψει έναν θησαυρό πολύ πιο πολύτιμο από αυτούς που κυνηγούσε ο ήρωας των παιδικών του χρόνων… Έναν θησαυρό, που θα τον οδηγούσε στο να τιμηθεί με το ίδιο βραβείο Νόμπελ με τον πατέρα του, 40 χρόνια μετά. (AP Photo/Matthias Schrader) Κατόρθωσε για πρώτη φορά στην ιστορία να απομονώσει το 1983 DNA από λείψανα χιλιετιών που ανήκαν σε μούμιες. Έκτοτε δεν σταμάτησε να ταξιδεύει όλο και πιο πίσω στον χρόνο, κάνοντας ανασκαφές στα άδυτα της γενετικής μας κληρονομιάς.Η ανακατασκευή και αναβίωση εξαφανισμένων ειδών, που μέχρι σήμερα βλέπαμε σε χολιγουντιανές υπερπαραγωγές επιστημονικής φαντασίας, δεν είναι πλέον κάτι το τόσο εξωπραγματικό, και η μελέτη της ιστορίας έχει περάσει σε μια νέα διάσταση, χάρη στον επιστήμονα που ονειρευόταν να γίνει Ιντιάνα Τζόουνς – και με έναν τρόπο, ίσως το κατάφερε. https://www.tanea.gr/2022/10/11/world/timithike-me-to-nompel-iatrikis-kai-oi-synadelfoi-tou-ton-petaksan-se-limni/

Ακόμη δύο ελληνικοί δορυφόροι «τσέπης» στο Διάστημα. Στο πλαίσιο της αποστολής «QUBIK» του Libre Space Foundation. Στην φωτογραφία εικονίζονται δύο πικοδοκορυφόροι Για δεύτερη φορά «επισκέπτεται» το Διάστημα ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός «Libre Space Foundation», μέσω των δύο ελληνικών πικοδορυφόρων QUBIK-3 και QUBIK-4, αλλά και του συστήματος απελευθέρωσής τους, PICOBUS, που κατασκευάστηκαν στην Ελλάδα και τέθηκαν σε τροχιά με την πτήση του πυραύλου «Alpha Flight 2» της «Firefly Aerospace».Οι δύο δορυφόροι «τσέπης», διαστάσεων 5 επί 5 επί 5 εκατοστών, τέθηκαν σε τροχιά στις 10.01 το πρωί του Σαββάτου 1 Οκτωβρίου, πάνω στον πύραυλο που εκτοξεύτηκε από τη στρατιωτική βάση στο Vandenberg της Καλιφόρνιας, στις ΗΠΑ. Η προηγούμενη φορά που ο ελληνικός οργανισμός «έπιασε» Διάστημα ήταν το 2017 με τον «UPSat», τον πρώτο δορυφόρο ανοιχτού λογισμικού, κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα.Στην τρέχουσα αποστολή συμμετείχαν επίσης δορυφόροι από εκπαιδευτικά προγράμματα της NASA, αλλά και από εταιρείες και οργανισμούς από την Ισπανία. Ο οργανισμός «Libre Space Foundation» συμμετείχε με την αποστολή «QUBIK», η οποία εκτός από τους δορυφόρους περιλαμβάνει -όπως προαναφέρθηκε- και το PICOBUS, το πρώτο σύστημα απελευθέρωσης δορυφόρων στο κόσμο, το οποίο είναι ανοιχτής σχεδίασης και ανοιχτού κώδικα. Σκοπός των δορυφόρων στη συγκεκριμένη αποστολή είναι να διεξάγουν μια σειρά ραδιοερασιτεχνικών πειραμάτων ταυτοποίησης και εντοπισμού δορυφόρων κατά τις κρίσιμες αρχικές φάσεις μιας αποστολής.«Η αποστολή QUBIK στέφθηκε με επιτυχία καθώς το PICOBUS έθεσε όλους τους δορυφόρους σε τροχιά και η ομάδα τoυ Libre Space Foundation έλαβε σήματα των πικοδορυφόρων με επιτυχία. Τα σήματα ελήφθησαν από το SatNOGS, το παγκόσμιο δίκτυο επίγειων δορυφορικών σταθμών, που βρίσκεται σε περισσότερες από 50 χώρες σε όλο το κόσμο και αριθμεί πάνω από 400 σταθμούς» υπογραμμίζεται σε σχετική ανακοίνωση του Libre Space Foundation, ο οποίος είναι μοναδικός στο είδος του μη-κερδοσκοπικός οργανισμός, αφοσιωμένος αποκλειστικά στην ανάπτυξη και στον σχεδιασμό ανοικτών διαστημικών τεχνολογιών.«Τα τελευταία επτά χρόνια αναπτύσσει συνεχώς και ενισχύει την παρουσία του ενεργά στο χώρο της διαστημικής, τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο, όσο και σε πανευρωπαϊκό (συνεχή συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος) αλλά και σε εθνικό επίπεδο (σχεδίαση και ανάπτυξη του πρώτου δορυφόρου «ανοιχτού λογισμικού» κατασκευασμένου εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα). Επεκτείνοντας συνεχώς τις δραστηριότητές του για το Διάστημα, εξασφαλίζει νέες συνεργασίες ενώ παράλληλα εδραιώνει τις υπάρχουσες. Ακολουθώντας αυστηρές αρχές που έχουν ως στόχο την ελευθερία του Διαστήματος και τη χρήση του αποκλειστικά για ειρηνικούς σκοπούς, καταφέρνει να επικεντρώνεται πάντα στην επέκταση και την ενίσχυση της γνώσης για το Διάστημα και της επιστημονικής έρευνας, προς όφελος ολόκληρης της ανθρωπότητας. Για αυτό και τα αποτελέσματα των έργων και των δραστηριοτήτων του οργανισμού μοιράζονται ελεύθερα και είναι διαθέσιμα σε όποιον επιθυμεί να τα χρησιμοποιήσει, εμπλουτίσει και να τα μελετήσει» καταλήγει η ανακοίνωση. https://www.naftemporiki.gr/story/1912937/akomi-duo-ellinikoi-doruforoi-tsepis-sto-diastima

Αυστραλοί επιστήμονες ετοιμάζονται να καλλιεργήσουν φυτά στη Σελήνη. NASA/GODDARD SPACE FLIGHT CENTER/ARIZONA STATE UNI Αυστραλοί επιστήμονες θέλουν να αποπειραθούν να καλλιεργήσουν φυτά στη Σελήνη ως το 2025 στο πλαίσιο νέας αποστολής που αποκαλύφθηκε σήμερα και έχει στόχο τη δημιουργία μιας αποικίας."Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί ένα πρώτο βήμα για μια καλλιέργεια φυτών για τη διατροφή, την ιατρική και την παραγωγή οξυγόνου, τα οποία είναι όλα ζωτικής σημασίας για να υπάρξει ανθρώπινη ζωή στο Σελήνη", σημειώνουν οι ερευνητές σε ανακοίνωση που εξέδωσαν.Ο Μπρετ Ουίλιαμς, φυτοβιολόγος στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ, ανακοίνωσε ότι σπόροι θα μεταφερθούν από το διαστημικό σκάφος Beresheet 2, μια ιδιωτική ισραηλινή διαστημική αποστολή. Μετά την προσελήνωση και την φύτευσή τους, οι σπόροι θα ποτίζονται σε σφραγισμένο θάλαμο και οι επιστήμονες θα παρακολουθούν για τυχόν σημάδια βλάστησης.Τα είδη των φυτών θα επιλεγούν βάσει της ανθεκτικότητάς τους σε ακραίες καιρικές συνθήκες, αλλά και ανάλογα με την ταχύτητα βλάστησής τους. Πέραν της δημιουργίας των συνθηκών για την ύπαρξη ανθρώπινης ζωής στο Φεγγάρι, η αποστολή αυτή θα μπορούσε επίσης να εξυπηρετήσει ως ένα εργαστήριο για την εξεύρεση λύσεων στα προβλήματα επισιτιστικής ασφάλειας που προκαλεί η κλιματική αλλαγή, δήλωσε η Κέιτλιν Μπιρτ, καθηγήτρια του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας"Αν μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα σύστημα για την ανάπτυξη φυτών στη Σελήνη, θα μπορούμε τότε να δημιουργήσουμε ένα σύστημα για την ανάπτυξη διατροφικών φυτών σε ορισμένα από τα πιο δύσκολα περιβάλλοντα στη Γη", επισήμανε σε ανακοίνωση. Το πρόγραμμα διευθύνεται από την οργάνωση Lunaria One, στην οποία μετέχουν Αυστραλοί και Ισραηλινοί επιστήμονες. https://www.naftemporiki.gr/story/1912898/australoi-epistimones-etoimazontai-na-kalliergisoun-futa-sti-selini

Η Κίνα εκτόξευσε το εξελιγμένο ηλιακό της παρατηρητήριο. Καλλιτεχνική απεικόνιση του κινεζικού ηλιακού παρατηρητηρίου. Η Κίνα πραγματοποίησε με επιτυχία την εκτόξευση ενός ακόμη εξελιγμένου ηλιακού παρατηρητηρίου. Η εκτόξευση του δορυφορικού τηλεσκοπίου με την ονομασία ASO-S (Advanced Space-based Solar Observatory) ή Kuafu-1 (γίγαντας της κινεζικής μυθολογίας που προσπάθησε να "δαμάσει" τον Ήλιο) έγινε το Σαββατοκύριακο με έναν πύραυλο Long March 2D από το κέντρο εκτόξευσης δορυφόρων Jiuquan της βορειοδυτικής Κίνας.Το κόστους 126 εκατομμυρίων δολαρίων και βάρους 860 κιλών παρατηρητήριο, που αναπτύχθηκε από επιστήμονες της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών, τέθηκε σε ηλιοσύγχρονη τροχιά σε απόσταση 720 χιλιομέτρων από τη Γη, κοιτώντας μόνιμα τον Ήλιο, 24 ώρες τη μέρα, σύμφωνα με το κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua.Στόχος είναι αφενός να μελετήσει με ποιούς τρόπους το ηλιακό μαγνητικό πεδίο δημιουργεί τις τεράστιες εκρήξεις στεμματικής μάζας, τις εκλάμψεις και τις άλλες ηλιακές εκρήξεις και αφετέρου να βελτιώσει τις προβλέψεις για τον δυνητικά επικίνδυνο για τη Γη διαστημικό "καιρό" (γεωμαγνητικές καταιγίδες και άλλα φαινόμενα) που μπορεί να επηρεάσει τα συστήματα GPS, τους γήινους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους και τα δίκτυα ηλεκτρισμού.Οι αστρονόμοι γνωρίζουν ότι το μαγνητικό πεδίο του Ήλιου προκαλεί τα διάφορα εκρηκτικά επεισόδια στην επιφάνεια του, αλλά οι ακριβείς μηχανισμοί είναι πολύπλοκοι και όχι καλά κατανοητοί. Τα τρία επιστημονικά όργανα του ASO-S, που θα λειτουργούν σε διάφορα μήκη κύματος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, θα φωτίσουν περισσότερο το τι συμβαίνει.Η αποστολή θα διαρκέσει τουλάχιστον τέσσερα χρόνια, καλύπτοντας την αναμενόμενη κορύφωση του 11ετούς ηλιακού κύκλου κατά τη διετία 2024-25, οπότε και προβλέπονται πολλές ηλιακές εκρήξεις. Τα δεδομένα του σκάφους (περίπου 500 gigabytes τη μέρα) θα είναι ελεύθερα προσβάσιμα και οι Κινέζοι ερευνητές δηλώνουν ανοικτοί σε διεθνείς συνεργασίες.Η Κίνα είχε εκτοξεύσει τον Οκτώβριο του 2021 έναν άλλο επίσης ηλιοσύγχρονο αλλά λιγότερο εξελιγμένο δορυφόρο ηλιακής παρατήρησης, το Xihe, που τέθηκε σε απόσταση 517 χιλιομέτρων από τη Γη. Τα δύο γνωστότερα ηλιακά παρατηρητήρια σε λειτουργία είναι το Solar Parker Probe της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) που είχε εκτοξευθεί το 2018 και το Solar Orbiter του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) που εκτοξεύθηκε το 2020. Τα στοιχεία του κινεζικού παρατηρητηρίου θα συμπληρώσουν τα δεδομένα που συλλέγουν οι άλλες διαστημικές αποστολές για τον Ήλιο και την καυτή και εκρηκτική ατμόσφαιρα του. https://www.naftemporiki.gr/story/1913417/i-kina-ektokseuse-to-ekseligmeno-iliako-tis-paratiritirio

Κινούμενα σχέδια άνω των 10.000 ετών. Η πρώτη εικόνα που μας έρχεται στο μυαλό όταν ακούμε για προϊστορικές τοιχογραφίες είναι οι εντυπωσιακές τοιχογραφίες του Σπηλαίου Λασκώ, ή τα προϊστορικά αποτυπώματα χεριών σε τοίχους σπηλαίων. Σήμερα όμως θα καταπιαστούμε με μία λίγο διαφορετική εκδοχή αυτών των ευρημάτων. Η ιστορία μας ξεκινά από μια σειρά ζωγραφιών που κυριολεκτικά μισοκαλύπτονται από κάθετες χαρακιές (γραμμές σπαγκέτι - “spaghetti lines” το παρατσούκλι τους).Το πρώτο ερώτημα που γεννάται είναι αν αυτές αποτέλεσαν απλά βανδαλισμό των τοιχογραφιών στο πέρασμα των χιλιετιών. Ή αν αποτελούσαν κάποιου τύπου συμβολική αναπαράσταση, όπως θα μπορούσε να φανταστεί κανείς να “ξορκίζει κανείς ένα ελάφι” διαγράφοντάς το με γραμμές. Η προσοχή και η συνέπεια στη χάραξη αυτών των γραμμών φαινόταν να συντείνει στο δεύτερο, παρά σε βανδαλισμό…Η σημερινή μας ιστορία έχει και άλλα δύο στοιχεία που συνθέτουν το μυστήριο. Το δεύτερο λοιπόν είναι η ύπαρξη μορφών που (χωρίς να τίθεται ζήτημα χώρου) είναι σχεδιασμένες η μία πάνω στην άλλη. Φανταστείτε έναν αίγαγρο που βόσκει, και πάνω της ζωγραφισμένη ένα δεύτερο που στρέφει αλλού το λαιμό του. Ή ένα μαμούθ με τρεις προβοσκίδες (σπήλαιο “Pair-non-pair”, Γαλλία). Προξενεί εντύπωση ο τρόπος και η σουρεαλιστική αποτύπωση τέτοιων μορφών στα βάθη σπηλαίων, όπου ήταν μεγάλος ο κόπος να πάει κανείς, να φωτίσει το χώρο με λάμπες από ζωικό λίπος και να ζωγραφίσει στο σκοτάδι.Πράγμα που μας φέρνει στο τρίτο στοιχείο του μυστηρίου. Η τοποθέτηση τέτοιων ζωγραφιών σε βαθιά σπήλαια, μακριά από οποιονδήποτε φυσικό φωτισμό και πολύ μακριά από τις εισόδους τους όπου γινόταν οποιαδήποτε κατοίκηση, φαίνεται περίεργη. Είναι γενικά αποδεκτό πως η επιλογή του χώρου είχε τουλάχιστον κάποια τελετουργική σημασία, καθώς η κατάβαση έπρεπε να γίνει προσεκτικά, με κατάλληλο φωτισμό και έδινε μια βαθιά εντύπωση εμπειρίας μακριά από τον “έξω κόσμο”.Αυτά τα στοιχεία όμως συναντήθηκαν μεταξύ τους κατά την επίσκεψη του Edward Wachtel σε σπήλαια της Γαλλίας το 1993 [α]. Μία σειρά συμπτώσεων τον έφερε στο σπήλαιο “La Mouthe” σε ένα σημείο χωρίς ηλεκτρικό φωτισμό και με έναν περίοικο που φώτιζε το δρόμο τους με μία λάμπα αερίου. Αυτή η σύμπτωση του επέτρεψε να δει τις τοιχογραφίες με ένα φωτισμό τελείως διαφορετικό από το σταθερό, λευκό, ηλεκτρικό φωτισμό των ανασκαφών: τις είδες υπό τον τρεμάμενο, ασαφή, σημειακό φωτισμό μιας λάμπας χειρός, πηγή πολύ κοντύτερα στις πηγές που φαίνεται πως χρησιμοποιούσαν οι αλλοτινοί καλλιτέχνες [β].Υπό αυτό το φωτισμό, όπως γράφει, “όπως μετακινούσε το φως, είδα τα χρώματα του χαρακτικού να μεταβάλλονται. Όταν η λάμπα κινήθηκε προς τα αριστερά, τα μαύρα θάμπωσαν, τα καφέ κοκκίνισαν και τα κόκκινα έγιναν εντονότερα. Όταν το φως κινήθηκε προς τα δεξιά, το μοτίβο αντιστράφηκε [...] Επίσης, οι χαραγμένες γραμμές κάτω και γύρω από το χαρακτικό έγιναν κινούμενες. Ξαφνικά, το κεφάλι ενός πλάσματος φάνηκε ξεκάθαρα. Έμεινε για μια στιγμή και μετά θάμπωσε, καθώς ένα άλλο εμφανίστηκε. Οι “γραμμές σπαγγέτι” δεν ήταν πια ένα μπερδεμένο δισδιάστατο μοτίβο. Αντί αυτού, μετατράπηκαν σε ένα δάσος ή συστάδα θάμνων που έκρυβαν μέσα τους και επανεμφάνιζαν τα ζώα” [α].Έχουμε δηλαδή τοιχογραφίες οι οποίες εκμεταλλεύονται την αδρή επιφάνεια του βράχου, τον αβέβαιο, μικρής έκτασης φωτισμό και τις ατέλειες της ανθρώπινης όρασης ώστε να εμφανίζουν και να εξαφανίζουν στοιχεία τους πάνω στην ίδια επιφάνεια. Μία αντιλόπη που αντικαθίσταται από ένα μαμούθ. Ένα μαμούθ που βόσκει, κουνώντας την προβοσκίδα του από στιγμιότυπο σε στιγμιότυπο. Θηράματα που κρύβονται σε θάμνους και καλύβες μπροστά σε χωράφια που θροΐζουν. Ένας δίσκος με ένα πληγωμένο ελάφι που φαίνεται τρέχει όταν γυρίζουμε το δίσκο αρκετά γρήγορα [γ]. Κατά κάποιον τρόπο, ιστορίες μύθου, εκπαίδευσης, μυστικισμού και ψυχαγωγίας.Και αξίζει να θυμόμαστε από αυτή την περιήγηση πως κάθε εποχή παράγει τα δυνατά μυαλά της, και οι τέχνες και οι παραδόσεις που πηγάζουν από αυτά μπορεί να προκαλούν έξαψη και θαυμασμό ανείπωτους αιώνες αργότερα. Εικόνα: Αίγαγρος που βόσκει και ελέγχει την περιοχή για πιθανούς θηρευτές, Pair-non-pair, Γαλλία. https://www.naftemporiki.gr/story/1913227/kinoumena-sxedia-ano-ton-10000-eton

Παγωμένα φεγγάρια και εξωπλανήτες Οι επόμενες μεγάλες προκλήσεις στο Διάστημα για τους επιστήμονες Ενας από τους 4.500 δορυφόρους που κοιτούν τη Γη από ψηλά. Στην ουσία πρόκειται για μια περιπέτεια που άρχισε από τον Σπούτνικ-1, πριν από ακριβώς 65 χρόνια... Παγωμένα φεγγάρια, καυτοί αστέρες, αναζήτηση φιλικών συνθηκών για ζωή, εξωπλανήτες και γαλαξίες που απομακρύνονται, μελλοντικά ταξίδια στο παρελθόν του σύμπαντος, νέες αποστολές. Η συγκλονιστική προσπάθεια εξερεύνησης του Διαστήματος, όχι μόνο εξάπτει τη φαντασία, αλλά ανοίγει νέους δρόμους στην επιστημονική έρευνα και εν γένει στην ανθρωπότητα.Με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Διαστήματος, η οποία διοργανώνεται κάθε χρόνο από τις 4 έως τις 10 Οκτωβρίου (σε ανάμνηση της εκτόξευσης του πρώτου δορυφόρου –του Σπούτνικ-1 στις 4 Οκτωβρίου 1954– και της έναρξης ισχύος της Συνθήκης για το Διάστημα του ΟΗΕ στις 10 Οκτωβρίου 1967), συζητούμε με τον Ιωάννη Α. Δαγκλή, πρόεδρο του Ελληνικού Κέντρου Διαστήματος και καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τις επόμενες προκλήσεις στον χώρο του Διαστήματος. Παρότι δεν υπάρχουν σινικά τείχη, χωρίσαμε τις επιστημονικές προσπάθειες σε τρία μέρη: πρώτο, αυτές που αφορούν το «σπίτι» μας, τον πλανήτη Γη. Δεύτερο, όσες εκδηλώνονται στο ηλιακό μας σύστημα. Τρίτο, εκείνες που αφορούν το μακρινό Διάστημα.Μπορεί να γοητεύουν τα ταξίδια σε μακρινά ουράνια σώματα, αλλά περίπου το 90% του κύκλου εργασιών για το Διάστημα αφορά την περιοχή γύρω από τη Γη. «Το Διάστημα είναι χώρος παρατήρησης του πλανήτη μας και ανάπτυξης μιας σειράς κρίσιμων υπηρεσιών, που επηρεάζουν και διευκολύνουν την καθημερινότητά μας: τηλεπικοινωνίες, πλοήγηση, μετεωρολογικές προγνώσεις. Ισχυρή είναι η οικονομική δραστηριότητα από χώρες και εταιρείες. Ηδη πάνω από 4.500 δορυφόροι βρίσκονται γύρω από την Γη, μαζί με περίπου 2.500 ανενεργούς. Εχουν πραγματοποιηθεί μεγάλα τεχνολογικά βήματα, αλλά αναζητούμε λύσεις για παραπέρα βελτιώσεις». Δορυφορικές φωτογραφίες Μερικά παραδείγματα: στο πλαίσιο της κάλυψης των εθνικών μας αναγκών, το Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος (ΕΛΚΕΔ) αναζητεί λύσεις που θα μας δίνουν δορυφορικές εικόνες με ανάλυση καλύτερη από τα 10χ10 μέτρα ανάλυσης που προσφέρει το ευρωπαϊκό σύστημα παρατήρησης της Γης Copernicus. «Είναι καλό, αλλά όχι αρκετό για τις εθνικές μας ανάγκες. Το ΕΛΚΕΔ σχεδιάζει ένα εθνικό πρόγραμμα δορυφορικής παρατήρησης στα 3χ3 μέτρα, που αποτελεί δεκαπλάσια βελτίωση ευκρίνειας», λέει ο κ. Δαγκλής. «Επίσης, οι δορυφόροι παρατήρησης βρίσκονται σχετικά χαμηλά, σε ύψη 500-2.000 χλμ., για να έχουν καλή χωρική ανάλυση. Αλλά καθώς περιφέρονται συνεχώς γύρω από τη Γη, δεν παρέχουν συνεχή κάλυψη όπως οι γεωστατικοί δορυφόροι, που βρίσκονται στα 36.000 χλμ. ύψος και παραμένουν συνεχώς πάνω από την ίδια περιοχή του πλανήτη μας. Προφανώς η ανάλυση των εικόνων από τέτοιο ύψος είναι πολύ φτωχότερη. Η διαστημική βιομηχανία επιχειρεί να παντρέψει την πληροφορία που έχουμε από τα δύο αυτά είδη τροχιών», συμπληρώνει ο πρόεδρος του ΕΛΚΕΔ. Η αποστολή του διαστημοπλοίου JUICE της ESA θα ξεκινήσει το 2023 για να εξερευνήσει τα τρία μεγαλύτερα φεγγάρια του Δία: τον Γανυμήδη, την Καλλιστώ και την Ευρώπη. Φωτ. ESA – SJM. Διαστημικό κομφούζιο Νέες προκλήσεις αλλά και κινδύνους για το κοντινό μας Διάστημα θα δημιουργήσει η νέα περίοδος… ιδιωτικής επέλασης, με τον προγραμματισμό ιδιωτικών εταιρειών για εκτόξευση πολυπληθών στόλων δορυφόρων. «Οι συνεχείς εκτοξεύσεις μακροπρόθεσμα θα επιβαρύνουν το οικοσύστημα του Διαστήματος. Θα υπάρξει συμφόρηση με κίνδυνο συγκρούσεων σκαφών, που θα προκαλέσουν διαστημικά συντρίμμια, τα οποία με τη σειρά τους θα δημιουργήσουν σοβαρές βλάβες ή και θα καταστρέψουν κι άλλους δορυφόρους. Το θέμα χρήζει ρύθμισης και αντιμετώπισης. Οι παγκόσμιες συμφωνίες σε επίπεδο ΟΗΕ για την ωφέλιμη για όλους χρήση του Διαστήματος απαιτούν πολύ χρόνο και προσπάθεια για να επικαιροποιηθούν. Το καλό παράδειγμα έχει ήδη δώσει η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA) που απαιτεί για οποιαδήποτε πρόταση εκτόξευσης κι ένα συνολικό σχέδιο για την ολοκλήρωση της αποστολής και την “απόσυρση” του διαστημικού σκάφους», αναφέρει ο κ. Δαγκλής. Ανώτεροι στόχοι Στο δεύτερο επίπεδο, εντός του ηλιακού συστήματος, τίθενται ανώτεροι στόχοι. «Μια βασική κατεύθυνση είναι η εξερεύνηση του ημιάγνωστου κόσμου, όπως ο Αρης, που θεωρείται το μόνο ουράνιο σώμα που θα είχε, θεωρητικά τουλάχιστον, τη δυνατότητα να φιλοξενήσει τον άνθρωπο. Βεβαίως πρόκειται για μια πολύ μακρινή υπόθεση. Η δεύτερη κατεύθυνση στοχεύει τα παγωμένα φεγγάρια του Δία και του Κρόνου, τα οποία έχουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον από πλευράς αστροβιολογίας, με την πιθανότητα να φιλοξενούν κάποιο είδος ζωής κάτω από την παγωμένη επιφάνειά τους. Είναι κάτι που δεν μπορούμε να αποκλείσουμε, για παράδειγμα στην Ευρώπη ή στον Εγκέλαδο, αφού και στη Γη ανακαλύψαμε ζωή σε πολύ μεγάλο βάθος στους ωκεανούς, σε συνθήκες που παλαιότερα κάτι τέτοιο θεωρούνταν αδύνατο», σημειώνει ο καθηγητής.Το 2023 θα εκτοξευθεί το εξερευνητικό σκάφος της ESA, JUICE (Jupiter Icy Moons Explorer), μια πραγματικά «ζουμερή» αποστολή, που σκοπεύει να κάνει λεπτομερείς παρατηρήσεις του Δία, του γιγάντιου πλανήτη αερίου και των τριών μεγάλων φεγγαριών του (Γανυμήδης, Καλλιστώ και Ευρώπη), που φέρονται να έχουν νερό κάτω από τους πάγους. «Οι μετρήσεις μαγνητικού πεδίου στην Ευρώπη μπορούν να δικαιολογηθούν μόνο λόγω περιστροφικής κίνησης αλμυρού νερού. Στον Εγκέλαδο, τον δορυφόρο του Κρόνου, έχουν καταγραφεί πίδακες νερού. H NASA ήδη μελετάει μελλοντικές αποστολές που θα έχουν στόχο να τρυπήσουν τον πάγο της επιφάνειας της Ευρώπης», εξηγεί ο κ. Δαγκλής. Διαστημική μετεωρολογία Μια ακόμη παράμετρος των επιδιώξεων στο ηλιακό μας σύστημα είναι η καλύτερη κατανόηση του συστήματος Ηλιος – Γη και της αλληλεπίδρασης μεταξύ τους. «Εχουμε κάνει πολλά βήματα, αλλά θέλουμε να πάμε ακόμη παραπέρα. Για παράδειγμα, να μπορούμε να προβλέψουμε τον διαστημικό καιρό, τις διαστημικές καταιγίδες, όπως αυτές στην επιφάνεια της Γης, κάτι που θα βοηθήσει πολύ στην ασφάλεια των αποστολών και των δορυφόρων», σημειώνει ο Ελληνας καθηγητής.Στον αχανή χώρο του Διαστήματος εκτός ηλιακού συστήματος, η κινητήρια δύναμη της ανθρώπινης εξερεύνησης είναι κυρίως τα επιστημονικά ερωτήματα για τον κόσμο μας. «Τα διαστημόπλοιά μας έχουν φτάσει σε ένα πολύ πολύ μικρό μέρος του σύμπαντος. Εχουμε εκπλαγεί από το πόσους πολλούς παλαιούς γαλαξίες έχουμε βρει. Το σύμπαν είναι πολύ πιο παλιό απ’ όσο νομίζαμε. Οι πληροφορίες μάς έρχονται μέσα από φωτόνια, από όλο το φάσμα της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, πρόσφατα και από βαρυτικά κύματα. Σήμερα παίρνουμε ολοένα και πιο καθαρές εικόνες από ουράνια σώματα όλο και πιο μακρινά, όλο και πιο πίσω στον χρόνο, στο παρελθόν. Σε αυτό βοηθάει και το τηλεσκόπιο James Webb, που μπόρεσε να διακρίνει για πρώτη φορά ατμόσφαιρες εξωπλανητών, δηλαδή πλανητών εκτός ηλιακού συστήματος», αναφέρει ο κ. Δαγκλής. Από τη Γη στη Σελήνη Τελευταίο ερώτημα, πρώτος σταθμός. Γιατί προετοιμάζεται ξανά αποστολή στη Σελήνη; «Κατ’ αρχάς, από τη Σελήνη μπορούν να εκτοξευθούν πιο εύκολα βαρύτερα διαστημόπλοια για τον Αρη ή αλλού. Επίσης, η Σελήνη έχει πολύτιμους ορυκτούς πόρους, όπως σπάνιες γαίες. Και βέβαια πάντα υπάρχει η γοητεία μιας ανθρώπινης βόλτας στο φεγγάρι…». Ματιές στ’ αστέρια Αν θέλετε να μυηθείτε, εσείς και τα παιδιά σας, στη Μεγάλη των Αστροναυτών Σχολή, τότε μπορείτε να επισκεφθείτε την εκδήλωση που διοργανώνει σήμερα, 5-10 μ.μ., ο Τομέας Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Τμήματος Φυσικής του ΕΚΠΑ, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Εβδομάδας Διαστήματος, στο Τμήμα Φυσικής της Πανεπιστημιούπολης Ζωγράφου (είσοδος ελεύθερη). Στην εκδήλωση θα μιλήσει η επίκουρος καθηγήτρια Καλλιόπη Δασύρα για το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, ενώ θα ακολουθήσει ξενάγηση στις εγκαταστάσεις του Γεροσταθοπούλειου Πανεπιστημιακού Αστεροσκοπείου και παρατήρηση του νυχτερινού ουρανού με το τηλεσκόπιο του αστεροσκοπείου, καθώς και με φορητά τηλεσκόπια από την ταράτσα του κτιρίου. Περισσότερα στο https://bit.ly/3Ciw9Lt. https://www.phys.uoa.gr/anakoinoseis_kai_ekdiloseis/proboli_ekdilosis/ekdilosi_gia_tin_pagkosmia_ebdomada_diastimatos/ https://www.kathimerini.gr/life/science/562081855/pagomena-feggaria-kai-exoplanites/

Αστροφυσικά χαμόγελα. Η πρώτη Παρασκευή του Οκτωβρίου έχει καθιερωθεί ως η παγκόσμια ημέρα χαμόγελου. Το σύνθημα της ημέρας είναι: «Κάνε μια πράξη καλοσύνης. Βοήθησε ένα πρόσωπο να χαμογελάσει». Τα άτομα ενθαρρύνονται να ανταλλάσσουν χαμόγελα για να δημιουργήσουν, έστω και για μια ημέρα, μια ευχάριστη ατμόσφαιρα στον πλανήτη.Το ιστορικό της γιορτής ξεκινά μια μέρα του 1963, όταν ο Χάρβεϊ Μπολ προσλήφθηκε από την ασφαλιστική εταιρεία της Μασαχουσέτης «State Mutual Life Assurance Company» για φτιάξει ένα σύμβολο που θα ανέβαζε το ηθικό των υπαλλήλων της. Τού πήρε μόνο δέκα λεπτά για να σχεδιάσει ένα κίτρινο κύκλο με το χαμογελαστό προσωπάκι, που είναι γνωστό παγκοσμίως ως smiley. Για τις υπηρεσίες πληρώθηκε με το ποσό των 45 δολαρίων (350 δολάρια με σημερινές τιμές). Το smiley γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Αποτυπώθηκε σε μπλουζάκια και πόστερ, ενώ ήταν πηγή έμπνευσης για το πασίγνωστο εμότικον των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Aπέφερε εκατομμύρια δολάρια, αλλά ο Μπολ έλαβε μόνο την αρχική αμοιβή του. Έτσι, λόγω της ημέρας, ο αστροφυσικός Eric Lagadec δημοσίευσε στο twitter δυο αστροφυσικά χαμόγελα: τo χαμόγελο από το γαλαξιακό σμήνος SDSS J1038+4849 που προκλήθηκε πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια από την καμπύλωση του φωτός εξαιτίας του φαινομένου βαρυτικού φακού: … και από τον κρατήρα Galle στον πλανήτη Άρη, ο οποίος λόγω παρειδωλίας φαίνεται σαν ένα χαμογελαστό πρόσωπο: https://physicsgg.me/2022/10/07/αστροφυσικά-χαμόγελα/

Λευκός νάνος συνελήφθη να τρώει τον σύντροφό του. Σε αντίθεση με τον μοναχικό Ήλιο, περίπου τα μισά άστρα του Γαλαξία βρίσκονται σε αποκλειστική σχέση με ένα άλλο άστρο, με τα δυο τους να περιφέρονται το ένα γύρω από το άλλο σε έναν κοσμικό γάμο που ονομάζεται «δυαδικό σύστημα».Αστρονόμοι παρουσίασαν αυτή την εβδομάδα την περίπτωση ενός τέτοιου γάμου που πήγε στραβά –ένα ζευγάρι που ζει στα άκρα, καθώς τα άστρα περιφέρονται το ένα γύρω από το άλλο κάθε 51 λεπτά, τη μικρότερη τροχιακή περίοδο που έχει καταγραφεί σε αυτή την ασυνήθιστη κατηγορία δυαδικού συστήματος. Το δράμα που τώρα εκτυλίσσεται είναι ότι το ένα άστρο κατασπαράσσει το άλλο.Το δυαδικό σύστημα ZTF J1813+4251, το οποίο βρίσκεται στην κατεύθυνση του αστερισμού του Ηρακλή σε απόσταση 3.000 ετών φωτός από τη Γη, ανήκει σε μια κατηγορία που ονομάζεται «κατακλυσμιαίοι μεταβλητοί αστέρες», στην οποία ένα άστρο σαν τον Ήλιο κινείται σε τροχιά γύρω από έναν λευκό νάνο, το πυκνό κατάλοιπο ενός νεκρού άστρου.Ο όρος «μεταβλητοί» σημαίνει ότι η φωτεινότητα του συστήματος διαρκώς αυξομειώνεται για τους παρατηρητές στη Γη. Ο δε όρος «κατακλυσμιαίοι» αναφέρεται απλώς στο γεγονός ότι η φωτεινότητα μεταβάλλεται δραματικά, έως και κατά 10.000 φορές σε κάποιες περιπτώσεις. Ολέθρια σχέση Στην πορεία εκατομμυρίων ετών, η απόσταση μεταξύ των δύο άστρων μειώθηκε, σε βαθμό να απέχουν πλέον μεταξύ τους λιγότερο από ό,τι η Γη από τη Σεληνη.«Φανταστείτε να περνάει το φεγγάρι από τον ουρανό 10 φορές κάθε βράδυ. Για τέτοιες ταχύτητες μιλάμε» δήλωσε στο Reuters ο Κέβιν Μπερτζ, αστροφυσικός του ΜΙΤ και επικεφαλής της μελέτης που δημοσιεύεται στο Nature.Όμως η συμβίωση του ζεύγους σε μια τόσο στενή σχέση δεν σημαίνει ότι τα δύο άστρα συμπεριφέρονται καλά το ένα στο άλλο –ο λευκός νάνος ρουφά ανελέητα υλικό από το ταίρι του.Το άτυχο μεγαλύτερο άστρο έχει περίπου τη θερμοκρασία του Ήλιου αλλά έχει χάσει τόσο υλικό ώστε πλέον έχει μόνο το 10% της διαμέτρου του Ήλιου και είναι συγκρίσιμο σε μέγεθος με τον Δία. Ο λευκός νάνος έχει μάζα ίση με το 55% της μάζας του Ήλιου, συγκεντρωμένη όμως σε μια σφαίρα με διάμετρο μόλις 1,5 φορά μεγαλύτερη από της Γης.Το μεγάλο άστρο πλησίαζε το τέλος της ζωής του και επρόκειτο να μεταμορφωθεί σε ερυθρό γίγαντα και μετά σε λευκό νάνο. Η διαδικασία όμως διακόπηκε λόγω του κανιβαλισμού.«Ο λευκός νάνος διέκοψε το τέλος του κύκλου ζωής του συντρόφου του και άρχισε να τον σιγοτρώει» είπε ο Μπερτζ.Μάλιστα η βαρυτική έλξη του λευκού νάνου είναι τόσο ισχυρή ώστε το θύμα έχει χάσει το σφαιρικό του σχήμα και είναι μια πεπλατυσμένο (εικόνα πάνω).Οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει μέχρι σήμερα πάνω από 1.000 κατακλυσμιαία μεταβλητά δυαδικά συστήματα, από τα οποία όμως ελάχιστα κινούνται σε τροχιακές περιόδους κάτω των 75 λεπτών.Το ζευγάρι που εξετάζει η μελέτη είναι πολύ γρήγορο στα 51 λεπτά, δεν κατέχει όμως το ρεκόρ αν συγκριθεί με άλλες κατηγορίες δυαδικών συστημάτων.Η μικρότερη τροχιακή περίοδος που έχει μετρηθεί είναι μόλις 5 λεπτά και 21 δευτερόλεπτα και αφορά δύο λευκούς νάνους που περιφέρονται ο ένας γύρω από τον άλλο.«Υπάρχουν πολλά περίεργα που συμβαίνουν στο Διάστημα» σχολίασε ο Μπερτζ. https://www.in.gr/2022/10/07/b-science/space/krousma-syzygikis-vias-leykos-nanos-synelifthi-na-troei-ton-syntrofo-tou/

Τρεις κοσμοναύτες της Roscosmos εργάζονται ξανά στον ISS Η πτήση των Ρώσων μελών της 68ης μακροχρόνιας αποστολής, των κοσμοναυτών της Roscosmos, Σεργκέι Προκόπιεφ, Ντμίτρι Πετελίν και Άννα Κίκινα, συνεχίζεται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Την Πέμπτη, 6 Οκτωβρίου 2022, στο ρωσικό τμήμα του σταθμού πραγματοποιήθηκαν τα εξής: Πρόσδεση του επανδρωμένου διαστημικού σκάφους Crew Dragon στη μονάδα κόμβου Harmony του αμερικανικού τμήματος του σταθμού με το πλήρωμα του Crew-5 - εξοικείωση του πληρώματος άφιξης με τον ISS, ενημέρωση ασφαλείας μετά την ελλιμενισμό. Πείραμα «About Gagarin from Space» (ανοικτή μετάδοση από το ρωσικό τμήμα του ISS μέσω καναλιού ραδιοερασιτεχνικής επικοινωνίας σε επίγειους σταθμούς λήψης ραδιοερασιτεχνών σε όλο τον κόσμο εικόνων, φωτογραφικού υλικού αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του πρώτου κοσμοναύτη Yu .A. Gagarin); Τεστ ακοής για αστροναύτες. Συντήρηση της συσκευής αποχέτευσης και υγιεινής (τουαλέτα) στη μονάδα σέρβις Zvezda. Το υλικό ετοιμάστηκε με τη βοήθεια του Yu.A. Γκαγκάριν https://www.roscosmos.ru/38346/

Το πρώτο Νόμπελ στην Παλαιογονιδιωματική. Τι σημαίνει η απονομή του φετινού Νόμπελ στον Σβάντε Πέμπο; Οι πρώτοι απολιθωμένοι σκελετοί από τον άνθρωπο του Νεάντερταλ (Homo neanderthalensis) ανακαλύφθηκαν το 1856 στη Γερμανία στην κοιλάδα Νεάντερ.Μετέπειτα παλαιοντολογικές έρευνες αποκάλυψαν ότι στην ιστορία του ανθρώπινου γένους οι Νεαντερτάλιοι είναι οι πιο στενοί εξελικτικά συγγενείς μας, αλλά εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς πριν από περίπου 30 χιλιάδες χρόνια.Όμως πριν από την εξαφάνισή τους οι Νεαντερτάλιοι συνυπήρξαν για πολλές χιλιάδες χρόνια στην Ευρώπη και τη δυτική Ασία με τους πρώτους εκπροσώπους του είδους μας, τους Homo sapiens. Οι παλαιοανθρωπολόγοι προσπαθούσαν από καιρό να απαντήσουν στο ερώτημα αν ανάμεσα στους δύο πληθυσμούς είχαν αναπτυχθεί πιο «στενές» σχέσεις, αν δηλαδή υπήρξαν επιμιξίες μεταξύ των δύο πληθυσμών.Στη λύση αυτού του αινίγματος οι νέες τεχνικές γονιδιακής ανάλυσης του απολιθωμένου DNA των Νεαντερτάλιων αποδείχτηκαν μια πολύτιμη δεξαμενή πληροφοριών. Ειδικότερα το πρόγραμμα χαρτογράφησης και συγκριτικής ανάλυσης του γονιδιώματός τους βοήθησε να ανακαλυφθούν τόσο οι γενετικές ομοιότητες όσο και οι γενετικές διαφορές των Νεαντερτάλιων από τους σύγχρονους ανθρώπους.Πάντως η εικόνα που είχαμε μέχρι πρόσφατα για τους πιο στενούς εξελικτικά συγγενείς μας, δηλαδή τους Νεάντερταλ, ήταν ότι πρόκειται για ένα «κατώτερο» υποείδος του ανθρώπινου γένους. Υπερβολικά πρωτόγονοι, άσχημοι, με μεγάλες σωματικές δυνάμεις αλλά με χονδροειδείς και «ζωώδεις» συμπεριφορές σε σύγκριση με αυτές των πολύ πιο όμορφων, πιο επιδέξιων και πιο ευφυών σύγχρονων ανθρώπων, οι Νεαντερτάλιοι ήταν καταδικασμένοι να εξαφανιστούν ή έστω να αφομοιωθούν εν μέρει από το νέο κυρίαρχο είδος ανθρώπων, το δικό μας.Σε αντίθεση με αυτό το γραμμικό παλαιοντολογικό σενάριο, οι πιο νέες παλαιογονιδιωματικές αλλά και παλαιοανθρωπολογικές έρευνες μας αποκαλύπτουν την κάθε άλλο παρά γραμμική και εξελικτικά προδιαγεγραμμένη ή προβλέψιμη πορεία των Νεάντερταλ, οι οποίοι όχι μόνο διέθεταν εντυπωσιακές γονιδιακές ομοιότητες με τους Sapiens, αλλά και εξαιρετικές χειρωνακτικές και κοινωνικές ικανότητες, εφάμιλλες ίσως με αυτές των πρώτων σύγχρονων ανθρώπων (Homo sapiens)!Η μεγάλη ερευνητική περιπέτεια της ανασυγκρότησης των εξελικτικών βημάτων που οδήγησαν στην εμφάνιση και την επικράτηση του ανθρώπινου γονιδιώματος περιγράφεται συνήθως ως ανθρώπινη Παλαιογονιδιωματική, έναν νέο επιστημονικό κλάδο που καταφεύγει στη μοριακή και γονιδιακή «αρχαιολογία» του ανθρώπινου είδους, της οποίας η επίσημη ημερομηνία γένεσης θεωρείται από τους ιστορικούς της Επιστήμης το 1996, όταν ο Σουηδός Σβάντε Πέμπο (Svante Paäbo) κατάφερε πρώτη φορά να αποκρυπτογραφήσει ένα μέρος από το μιτοχονδριακό mtDNA των ανθρώπων του Νεάντερταλ, ενός πολύ συγγενικού μας είδους ανθρώπου που είχε εξαφανιστεί πριν από περίπου 30 χιλιάδες χρόνια!Ομως το DNA που υπάρχει στα μιτοχόνδρια (mtDNA) προέρχεται μόνο από τις μητέρες και μόνο από αυτές κληρονομείται στα παιδιά τους, οπότε η μελέτη τού mtDNA μπορεί να μας αποκαλύψει μόνο ένα μέρος της γονιδιακής ιστορίας των απολιθωμένων σκελετών. Επομένως αν οι ειδικοί επιθυμούν να μάθουν περισσότερα για την εξελικτική καταγωγή αυτών των σκελετών, οφείλουν να εξαγάγουν και να αναλύσουν το «πυρηνικό DNA», να μελετήσουν δηλαδή το απολιθωμένο γονιδίωμα που υπάρχει στον πυρήνα των κυττάρων των προϊστορικών οστών.Και αυτό ακριβώς πέτυχε, για άλλη μία φορά πρώτος, ο Σβάντε Πέμπο όταν προχώρησε στην πλήρη αλληλούχιση του «απολιθωμένου» DNA που υπήρχε στους κυτταρικούς πυρήνες των Νεάντερταλ. Επιβραβεύοντας με Νόμπελ την Παλαιογονιδιωματική Πράγματι το 2010 ο Σουηδός παλαιογενετιστής κατάφερε να ανασυγκροτήσει εργαστηριακά ολόκληρο το γονιδίωμα ενός εξαφανισμένου ανθρώπινου είδους. Ενα σπουδαίο επιστημονικό επίτευγμα που εγκαινίασε την εφαρμογή των τότε νέων τεχνικών της μοριακής και γονιδιακής ανάλυσης στην ανθρώπινη παλαιοντολογία και που οδήγησε σε νέες, πολύ εντυπωσιακές, ανακαλύψεις.Μέχρι τότε οι παλαιοντολόγοι και οι εξελικτικοί βιολόγοι πίστευαν ότι η διαφοροποίηση των γενεαλογικών γραμμών των Νεάντερταλ από τη γενεαλογική γραμμή των σύγχρονων ανατομικά ανθρώπων (Homo sapiens) θα πρέπει να συνέβη στην Αφρική πριν από περίπου 315 έως 500 χιλιάδες χρόνια. Ομως υπό το φως των νέων δεδομένων που προέκυψαν από την ανάλυση του πυρηνικού DNA η χρονολόγηση του διαχωρισμού αυτών των ανθρώπινων γενεαλογικών γραμμών έπρεπε να μετατεθεί πολύ πίσω στον χρόνο, ίσως 750 χιλιάδες χρόνια πριν!Κατόπιν, το 2016, ο Σβάντε Πέμπο εφαρμόζοντας αυτές τις τεχνικές της ανθρώπινης Παλαιογονιδιωματικής κατάφερε να ανακαλύψει τη γονιδιακή ταυτότητα ενός είδους απολιθωμένου ανθρώπου, τα οστά του οποίου είχαν εντοπιστεί στη Νότια Ευρώπη. Ετσι διαπίστωσε ότι το DNA από απολιθωμένα οστά ανήκε σε ένα πρώιμο ανθρώπινο είδος που ζούσε στην Ισπανία τουλάχιστον 430 χιλιάδες χρόνια πριν.Η συγκεκριμένη έρευνα επικεντρώθηκε στο DNA που υπάρχει στον πυρήνα των κυττάρων, το οποίο οι ερευνητές κατάφεραν να εξαγάγουν από δύο απολιθωμένους σκελετούς από τους 28 που βρέθηκαν πριν από μερικά χρόνια στο σπήλαιο Sima de los Huesos (που σημαίνει «Λάκκος των οστών») στην Αταπουέρκα της Ισπανίας.Το DNA από τον πυρήνα των απολιθωμένων κυττάρων περιέχει γονίδια τόσο της μητέρας όσο και του πατέρα, σε αντίθεση με το μιτοχονδριακό DNA το οποίο προέρχεται αποκλειστικά από τη μητέρα. Μάλιστα από αυτήν τη μελέτη προέκυψε ότι οι δύο αρχαϊκοί σκελετοί ανήκουν σε έναν πρώιμο άνθρωπο του Νεάντερταλ.Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο κορυφαίο περιοδικό «Nature» και τη συνυπογράφει μια ομάδα κορυφαίων Ευρωπαίων ειδικών που εδώ και χρόνια εργάζεται υπό την καθοδήγηση του αδιαμφισβήτητου πρωταγωνιστή της ανθρώπινης Παλαιογονιδιωματικής, Σβάντε Πέμπο, διευθυντή του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ Εξελικτικής Ανθρωπολογίας στη Λιψία, οι πρωτοποριακές έρευνες του οποίου επιβραβεύτηκαν φέτος με Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής για το 2022. Αιτιολογώντας αυτή την επιλογή της η Επιτροπή Νόμπελ του Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Σουηδίας διευκρινίζει: «Μέσω της πρωτοποριακής έρευνάς του ο Σβάντε Πέμπο πέτυχε κάτι φαινομενικά αδύνατο: τον προσδιορισμό της αλληλουχίας του γονιδιώματος του Νεάντερταλ, ενός εξαφανισμένου συγγενή των σημερινών ανθρώπων».Και προσθέτει: «Οι θεμελιώδεις έρευνες του Παίμπο οδήγησαν σε έναν εντελώς νέο επιστημονικό κλάδο, την Παλαιογονιδιωματική. Αποκαλύπτοντας τις γενετικές διαφορές που διαφοροποιούν τους σύγχρονους ανθρώπους από τους εξαφανισμένους ανθρωπίνες, οι ανακαλύψεις του μας παρέχουν τη βάση για να εξερευνήσουμε τα μοναδικά χαρακτηριστικά που μας καθιστούν ανθρώπους». https://physicsgg.me/2022/10/07/το-πρώτο-νόμπελ-στην-παλαιογονιδιωμα/

«Μεγα-σεισμός» διάρκειας μηνών από τον αστεροειδή…. που αφάνισε τους δεινοσαύρους Ο αστεροειδής ονομάστηκε Τσιξουλούμπ και είχε διάμετρο περίπου δέκα χιλιομέτρων, έπεσε πριν 66 εκατομμύρια χρόνια στην περιοχή της σημερινής Χερσονήσου Γιουκατάν στο Μεξικό.Επιστήμονες από τις ΗΠΑ και το Μεξικό συνέλλεξαν ενδείξεις ότι η πρόσκρουση στη Γη του μεγάλου αστεροειδούς που οδήγησε, μεταξύ άλλων, στην εξαφάνιση σχεδόν όλων των δεινοσαύρων, προκάλεσε έναν «μεγα-σεισμό» που διήρκεσε επί εβδομάδες ή και μήνες.Ο αστεροειδής, που ονομάστηκε Τσιξουλούμπ και είχε διάμετρο περίπου δέκα χιλιομέτρων, έπεσε πριν 66 εκατομμύρια χρόνια στην περιοχή της σημερινής Χερσονήσου Γιουκατάν στο Μεξικό, ανοίγοντας έναν κρατήρα διαμέτρου 180 έως 200 χιλιομέτρων.Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Χέρμαν Μπερμούντεζ του Πανεπιστημίου Montclair του Νιού Τζέρσι, οι οποίοι θα κάνουν σχετική ανακοίνωση σε συνέδριο της Γεωλογικής Εταιρείας της Αμερικής την Κυριακή, εκτιμούν ότι η πτώση του αστεροειδούς ταρακούνησε τον πλανήτη μας με έναν τρομερό σεισμό διαρκείας, ο οποίος απελευθέρωσε περίπου 50.000 φορές περισσότερη ενέργεια από εκείνη που εκλύθηκε κατά τον σεισμό 9,1 βαθμών στη Σουμάτρα το 2004.Προ ημερών άλλοι επιστήμονες είχαν ανακοινώσει ευρήματα μιας μελέτης μοντελοποίησης τους, σύμφωνα με την οποία η πρόσκρουση του αστεροειδούς δημιούργησε ένα παγκόσμιο τσουνάμι με αρχικό ύψος 1.500 μέτρων. Και η νέα μελέτη βρήκε ενδείξεις για τη δημιουργία ενός τσουνάμι με τεράστιο κύμα. https://physicsgg.me/2022/10/07/μεγα-σεισμός-διάρκειας-μηνών-από-το/

Διαστημικοί σταθμοί: από τα όνειρα στις πόλεις σε τροχιά Συνεχίζουμε να δημοσιεύουμε την ιστορία των τροχιακών σταθμών - από τη στιγμή που γεννήθηκε η ιδέα των διαστημικών πόλεων μέχρι την κατασκευή ενός σύγχρονου αναλόγου του Πύργου της Βαβέλ - του μεγαλύτερου διεθνούς έργου στην ιστορία της ανθρωπότητας - του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Κεφάλαιο 5: πολιτικό "Salyut-4" και στρατιωτικό "Salyut-5" Οι εργασίες για πολιτικούς μακροπρόθεσμους τροχιακούς σταθμούς (DOS) και στρατιωτικούς επανδρωμένους τροχιακούς σταθμούς (OPS) συνεχίστηκαν παράλληλα και ανεξάρτητα σύμφωνα με ένα αυστηρό προεγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Το Central Design Bureau of Experimental Engineering (αργότερα NPO Energia, τώρα RSC Energia με το όνομα S.P. Korolev, μέρος της Roscosmos State Corporation), που βρίσκεται στο Podlipki κοντά στη Μόσχα, ήταν υπεύθυνο για το πρώτο, για το δεύτερο - το Central Design Bureau of Mechanical Μηχανική (τώρα - Στρατιωτικό-βιομηχανικό συγκρότημα NPO Mashinostroeniya, μέρος της Tactical Missiles Corporation) στο Reutov. Ο χρόνος έναρξης των σταθμών εξαρτιόταν από πολλούς παράγοντες, ιδίως από την ετοιμότητα των πλοίων μεταφοράς, τα οποία προμηθεύονταν και για τα δύο προγράμματα από την NPO Energia. Η περίοδος ενεργού ύπαρξης του Salyut-3 (OPS-2) πλησίαζε στο τέλος του όταν ο σταθμός Salyut-4 (DOS-4) εκτοξεύτηκε στις 26 Δεκεμβρίου 1974. Μετά από δύο αποτυχίες (DOS-2 και DOS-3/Kosmos-557), μπήκε σε τροχιά και ξεκίνησε μια κανονική αυτόνομη πτήση περιμένοντας το πλήρωμα. Στις 25 Ιανουαρίου 1975, το Salyut-3 απομακρύνθηκε από την τροχιά κατόπιν εντολής του Κέντρου Ελέγχου της Αποστολής και έπαψε να υπάρχει. Το "Salyut-4" ανήκε στο DOS της πρώτης γενιάς, διέθετε μία μονάδα ελλιμενισμού και σχεδιάστηκε για πλήρωμα δύο ατόμων. Ο σχεδιασμός του σταθμού έχει υποστεί ορισμένες αλλαγές με στόχο την επέκταση των δυνατοτήτων του και την αύξηση των πόρων του. Συγκεκριμένα, τέσσερα σταθερά ηλιακά πάνελ, που δανείστηκαν από το διαστημόπλοιο Soyuz, αντικαταστάθηκαν από τρία μεγεθυσμένα περιστρεφόμενα πάνελ. Λήφθηκαν από το έργο του πλοίου μεταφοράς ανεφοδιασμού (TKS), που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του έργου Almaz, και εγκαταστάθηκαν στο κύτος του σταθμού στη ζώνη μικρής διαμέτρου. Λόγω της αναδιάταξης του εσωτερικού εξοπλισμού, μια καμπίνα ντους και μια "ιατρική ζώνη" εμφανίστηκαν στο σταθμό με μια ειδική καρέκλα για την παρακολούθηση της αιθουσαίας συσκευής, ένα νέο μοντέλο εργόμετρου ποδηλάτου, έναν σύνθετο προσομοιωτή και έναν διάδρομο. Ο επιστημονικός εξοπλισμός ενημερώθηκε επίσης - το υπέρυθρο τηλεσκόπιο ITS-K, το υπεριώδες τηλεσκόπιο OST-1 για την παρατήρηση του Ήλιου και τα τηλεσκόπια ακτίνων Χ RT-4 και Filin εγκαταστάθηκαν. Εκτός από τα τηλεσκόπια, υπήρχαν και άλλα επιστημονικά όργανα επί του σκάφους, τα οποία κατέστησαν δυνατή τη διεξαγωγή περισσότερων από 300 επιστημονικών και τεχνικών πειραμάτων στο Salyut-4. Στις 11 Ιανουαρίου 1975, το πρώτο πλήρωμα αποτελούμενο από τους Alexei Gubarev και Georgy Grechko ξεκίνησε για τον σταθμό. Το "Soyuz-17" ξεκίνησε από το "Gagarin start". Στις 12 Ιανουαρίου ελλιμενίστηκε στο σταθμό. Οι αστροναύτες επιβιβάστηκαν σε αυτό και άρχισαν να πραγματοποιούν το πρόγραμμα πτήσης. Φαινόταν ότι το σερί κακής τύχης που είχε ταλαιπωρήσει τους σοβιετικούς τροχιακούς σταθμούς είχε φτάσει στο τέλος του. Για 28 ημέρες εργασίας στο Salyut-4, το πλήρωμα ολοκλήρωσε ένα εκτεταμένο επιστημονικό πρόγραμμα - μια σειρά από μελέτες για τον Ήλιο, μεμονωμένα αστέρια, γαλαξίες, υπολείμματα σουπερνόβα, καθώς και βιοϊατρικά πειράματα, εργασίες στον τομέα της τηλεπισκόπησης της Γης , και πολλα ΑΚΟΜΑ. Ακόμη και οι αστοχίες με το ηλιακό τηλεσκόπιο εξαλείφθηκαν: ο Georgy Grechko, οπλισμένος με ένα στηθοσκόπιο, άκουσε το σώμα του σταθμού, εντόπισε την ηλεκτρική κίνηση του τηλεσκοπίου και το διαμόρφωσε εκ νέου. Όπως είπε ο ίδιος αργότερα γελώντας, δεν «επισκεύασε, αλλά θεράπευσε» το τηλεσκόπιο. Στις 9 Φεβρουαρίου 1975, οι αστροναύτες επέστρεψαν στη Γη. Μετά την ανάλυση των δραστηριοτήτων τους, κατέστη σαφές ότι στο παρόν στάδιο της ανάπτυξης της επανδρωμένης κοσμοναυτικής, τα πολυλειτουργικά εργαστήρια τύπου Salyut είναι πολύ αποτελεσματικά. Το επόμενο πλήρωμα, ο Βασίλι Λαζάρεφ και ο Όλεγκ Μακάροφ, αναχώρησαν για τον σταθμό στις 5 Απριλίου 1975. Ωστόσο, συνέβη ένα ατύχημα στο στάδιο εκτόξευσης: μετά τον διαχωρισμό του δεύτερου σταδίου του οχήματος εκτόξευσης Soyuz, ένα από τα τρία πάνελ του διαμερίσματος της ουράς του τρίτου σταδίου δεν έπεσε. Λόγω της ασυμμετρίας της ώσης του κινητήρα του τρίτου σταδίου, ο πύραυλος δέχθηκε διαταραχές που το σύστημα ελέγχου δεν μπορούσε να αποκρούσει. Το σύστημα έκτακτης διάσωσης χώρισε το διαστημόπλοιο Soyuz από το τρίτο στάδιο του πυραύλου. Προχωρώντας κατά μήκος μιας βαλλιστικής τροχιάς, το όχημα καθόδου προσγειώθηκε σε απόσταση 1574 km από το Baikonur - στην πλαγιά του όρους Teremok-3 στο Rudny Altai, σχεδόν στα σύνορα με την Κίνα. Η πτήση των αστροναυτών διήρκεσε μόνο 21 λεπτά και 27 δευτερόλεπτα. Αν και κατά την κάθοδο στην ατμόσφαιρα το πλήρωμα αντιμετώπισε βραχυπρόθεσμες υπερφορτώσεις περισσότερων από 20 μονάδων, όλα τελείωσαν καλά για τους αστροναύτες - το σύστημα αλεξίπτωτων και οι μηχανές μαλακής προσγείωσης λειτούργησαν στον εκτιμώμενο χρόνο. Δεδομένου ότι το Soyuz δεν μπήκε σε τροχιά, δεν του εκχωρήθηκε επίσημος αριθμός. Σε διάφορες πηγές, μπορείτε πλέον να βρείτε διαφορετικά ονόματα για το πλοίο: "Soyuz-18A" ή "Soyuz-18-1".Οι προγραμματιστές κατάφεραν να εντοπίσουν γρήγορα και να εξαλείψουν την αιτία αυτής της έκτακτης ανάγκης. Το πλήρωμα του Soyuz-18, αποτελούμενο από τους Pyotr Klimuk και Vitaly Sevastyanov, εκτοξεύτηκε στις 24 Μαΐου 1975, μπήκε με ασφάλεια σε τροχιά και ελλιμενίστηκε στο Salyut-4 την επόμενη μέρα. Οι κοσμοναύτες συνέχισαν το έργο του Soyuz-17 στον τομέα της έρευνας του Ήλιου, των πλανητών και των αστεριών, μελετώντας και δοκιμάζοντας ταυτόχρονα διάφορα μέσα πρόληψης και θεραπείας των δυσμενών επιπτώσεων της έλλειψης βαρύτητας. Έχοντας ολοκληρώσει πλήρως και μάλιστα υπερεκπλήρωσε το πρόγραμμα πτήσης, το πλήρωμα ναφθαλίνη τον σταθμό και πήγε σπίτι του. Η προσγείωση έγινε στις 26 Ιουλίου 1975, ολόκληρη η πτήση διήρκεσε 63 ημέρες. Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το διαστημόπλοιο Soyuz εκείνη την εποχή δεν σχεδιάστηκε για πολύ μεγάλη παραμονή σε τροχιά. Για την πιστοποίησή του για περισσότερες από 60 ημέρες χρόνου πτήσης, στις 17 Νοεμβρίου 1975, ένα μη επανδρωμένο Soyuz-20 εκτοξεύτηκε στον σταθμό, το οποίο προσέδεσε αυτόματα στο Salyut-4 και πέταξε μαζί του για 90 ημέρες, προσγειώθηκε επιτυχώς στις 16 Φεβρουαρίου 1976. Η πτήση Salyut-4 (DOS-4) τελείωσε στις 3 Φεβρουαρίου 1977. Ο σταθμός βρισκόταν σε τροχιά για 770 ημέρες, εκ των οποίων οι κοσμοναύτες εργάστηκαν στο πλοίο για 92 ημέρες. Στις 22 Ιουνίου 1977, το Salyut-5 (OPS-3) εκτοξεύτηκε από το Baikonur. Οι προγραμματιστές έκαναν τα πάντα για να αυξήσουν τους πόρους του σταθμού, ειδικότερα, αύξησαν τα αποθέματα αναλώσιμων - μερίδες τροφίμων, συμπιεσμένα αέρια (οξυγόνο και άζωτο) και απορροφητές διοξειδίου του άνθρακα. Το πρώτο πλήρωμα (Boris Volynov και Vitaly Zholobov) στο διαστημόπλοιο Soyuz-21 κατευθύνθηκε προς το σταθμό στις 6 Ιουλίου 1976. Οι κοσμοναύτες ελλιμενίστηκαν με επιτυχία και εργάστηκαν στον σταθμό έως και 42 ημέρες πτήσης. Λόγω του μεγάλου φόρτου εργασίας και της μη συμμόρφωσης με το πρόγραμμα ύπνου και ανάπαυσης, το πλήρωμα αντιμετώπισε προβλήματα που οδήγησαν στην επιδείνωση της υγείας του Vitaly Zholobov. Τα θεραπευτικά μέτρα που ελήφθησαν δεν απέδωσαν. Ο διοικητής Μπόρις Βολίνοφ αποφάσισε να διακόψει την αποστολή. Στις 24 Αυγούστου 1976, το Soyuz-21 επέστρεψε στη Γη, έχοντας περάσει 48 ημέρες ως μέρος του σταθμού. Το πρόγραμμα πτήσεων δεν εφαρμόστηκε πλήρως. Η πτήση του διαστημικού σκάφους Soyuz-22 με πλήρωμα Valery Bykovsky και Vladimir Aksenov πραγματοποιήθηκε από τις 15 έως τις 23 Σεπτεμβρίου 1976 σε αυτόνομη λειτουργία για τη δοκιμή φωτογραφικού εξοπλισμού MKF-6 που κατασκευάστηκε από την Carl Zeiss (Jena, GDR). Κατά τη διάρκεια σχεδόν οκτώ ημερών της πτήσης, οι αστροναύτες τράβηξαν περίπου 14.000 φωτογραφίες υψηλής ποιότητας από το διαστημόπλοιο. Η κάμερα, που εγκαταστάθηκε έξω από το οικιακό διαμέρισμα αντί της μονάδας σύνδεσης, πέρασε με επιτυχία τη δοκιμή του διαστήματος και στη συνέχεια τοποθετήθηκε σε σοβιετικούς τροχιακούς σταθμούς. Η προγραμματισμένη δεύτερη αποστολή στο Salyut-5 απέτυχε. Η πτήση Soyuz-23 υπενθύμισε προηγούμενες αποτυχίες: μετά την εκτόξευση στις 14 Οκτωβρίου 1976, το πλήρωμα των Vyacheslav Zudov και Valery Rozhdestvensky, λόγω της αποτυχίας του συστήματος αναζήτησης και ελλιμενισμού Igla, δεν μπορούσε κανονικά να συναντηθεί και να συνδεθεί με τον σταθμό. Έχοντας εξαντλήσει τα αποθέματα καυσίμων του, το πλοίο επέστρεψε στη Γη στις 16 Οκτωβρίου. Η κατάβαση στην ατμόσφαιρα, η λειτουργία των αλεξίπτωτων και η προσγείωση κύλησαν χωρίς κανένα παράπονο. Αλλά δεν ήταν τυχερός με το μέρος - το όχημα κατάβασης έπεσε στη λίμνη Tengiz τη νύχτα, 148 χλμ. από το Arkalyk. Η προσγείωση σημειώθηκε κατά τη διάρκεια μιας χιονοθύελλας 2 km από την ακτή. σε θερμοκρασία μείον 20 βαθμών Κελσίου, η επιφάνεια της λίμνης καλύφθηκε με λάσπη - μείγμα πάγου, χιονιού και πικρού αλμυρού μη παγωμένου νερού. Το όχημα κατάβασης ανατράπηκε μετά την προσγείωση. η καταπακτή ήταν κάτω από το νερό και οι αστροναύτες δεν μπορούσαν να βγουν έξω χωρίς να κινδυνεύσουν να πνιγούν ή να παγώσουν. Η επιχείρηση εκκένωσης περιπλέχθηκε σημαντικά από το γεγονός ότι οι διασώστες δεν μπόρεσαν να πλησιάσουν αμέσως το πλοίο. Μόλις 11 ώρες μετά την προσγείωση, το ελικόπτερο κατάφερε να γαντζώσει το όχημα καθόδου και να το ρυμουλκήσει στην ακτή. Ο Vyacheslav Zudov και ο Valery Rozhdestvensky διασώθηκαν. Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας του συμβάντος, δημιουργήθηκε μια νέα υπηρεσία στο Κέντρο Εκπαίδευσης Κοσμοναυτών - τμήμα δοκιμής εξοπλισμού διάσωσης έκτακτης ανάγκης. Η δεύτερη προσπάθεια να πραγματοποιηθεί η δεύτερη αποστολή στο Salyut-5 ήταν επιτυχής: στις 7 Φεβρουαρίου 1977, το Soyuz-24 πέταξε στο σταθμό με πλήρωμα Viktor Gorbatko και Yuri Glazkov. Δεδομένου ότι η Γη είχε την υπόθεση ότι τοξικές ουσίες είχαν εισέλθει στην ατμόσφαιρα του σταθμού, επηρεάζοντας αρνητικά την υγεία του προηγούμενου πληρώματος του Salyut-5, οι αστροναύτες πραγματοποίησαν μερική αντικατάσταση της ατμόσφαιρας του διαστημικού σκάφους. Ο Gorbatko και ο Glazkov συνέχισαν επίσης την πειραματική συνεδρία που ξεκίνησε από το Soyuz-21. Κατά τη διάρκεια των 16 ημερών παραμονής στο σταθμό, το πρόγραμμα πτήσεων ολοκληρώθηκε πλήρως. Στις 25 Φεβρουαρίου 1977, μια μέρα αργότερα από το προγραμματισμένο (υπήρχε κακοκαιρία στο σημείο προσγείωσης, κανείς δεν ήθελε να επαναληφθεί το Soyuz-23), το Soyuz-24 επέστρεψε στη Γη. Η κάψουλα καθόδου πληροφοριών με το φωτογραφικό φιλμ που τράβηξε το πλήρωμα επέστρεψε στη Γη στις 26 Φεβρουαρίου 1977. Η τρίτη αποστολή στο Salyut-5 (το κύριο πλήρωμα αποτελούμενο από τους Anatoly Berezovy και Mikhail Lisun), που είχε προγραμματιστεί για το καλοκαίρι του 1977, ακυρώθηκε λόγω του γεγονότος ότι η NPO Energia δεν είχε χρόνο να κατασκευάσει ένα επιπλέον (τέταρτο) διαστημόπλοιο Soyuz.Στις 8 Αυγούστου 1977, κατόπιν εντολής από τη Γη, το Salyut-5 τέθηκε εκτός τροχιάς, έχοντας εργαστεί στο διάστημα για 412 ημέρες, εκ των οποίων οι κοσμοναύτες εργάστηκαν στο πλοίο για 64 ημέρες. Έγινε ο τελευταίος σοβιετικός επανδρωμένος στρατιωτικός σταθμός που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος Almaz. https://www.roscosmos.ru/38299/

Η κοσμοναύτης της Roscosmos Άννα Κίκινα έφτασε στον ISS Την Παρασκευή, 7 Οκτωβρίου 2022, στις 00:01 ώρα Μόσχας, το επανδρωμένο διαστημόπλοιο Crew Dragon έδεσε στη μονάδα Harmony Node στο αμερικανικό τμήμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Στο διαστημόπλοιο, το πλήρωμα της αποστολής Crew-5 είναι η κοσμοναύτης της Roscosmos Anna Kikina, οι αστροναύτες της NASA Nicole Mann και Josh Kassada και ο αστροναύτης της JAXA Koichi Wakata. Αφού ανοίξουν τις καταπακτές μεταφοράς, θα ενταχθούν στο πλήρωμα της 68ης μακροπρόθεσμης αποστολής - οι κοσμοναύτες της Roscosmos Sergey Prokopiev και Dmitry Petelin, οι αστροναύτες της NASA Chell Lindgren, Robert Hines, Jessica Watkins και Francisco Rubio, καθώς και ο αστροναύτης της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας Centharistoforetti . https://www.roscosmos.ru/38340/

Το μέγεθος των δορυφόρων του Δία. Μέχρι σήμερα έχει επιβεβαιωθεί η ύπαρξη 80 φυσικών δορυφόρων του Δία, εκ των οποίων οι 57 έχουν ονομαστεί επίσημα. Ο Δίας είναι ο πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος με τους περισσότερους δορυφόρους. Οι μεγαλύτεροι από αυτούς είναι οι τέσσερις δορυφόροι του Γαλιλαίου, ο Γανυμήδης, η Καλλιστώ, η Ιώ και η Ευρώπη. Ανακαλύφθηκαν το 1610 και ήταν τα πρώτα σώματα που βρέθηκαν να περιστρέφονται γύρω από ένα ουράνιο σώμα που δεν ήταν ούτε η Γη, ούτε ο Ήλιος. Η Σελήνη και δίπλα της ο Δίας με τους 4 μεγαλύτερους φυσικούς δορυφόρους του – με τη σειρά απόστασης από τον Δία: Ιώ, Ευρώπη, Γανυμήδη και Καλλιστώ. Αυτοί οι 4 δορυφόροι ανακαλύφθηκαν από τον Γαλιλαίο το 1610. Είναι ορατοί με ένα καλό ζευγάρι κιάλια ή με το απλούστερο ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο. Από το τέλος του 19ου αιώνα, έχουν βρεθεί δεκάδες μικρότεροι δορυφόροι του Δία και έχουν λάβει τα ονόματα εραστών, κατακτήσεων ή θυγατέρων του θεού Δία. Στο βίντεο που ακολουθεί συγκρίνονται τα μεγέθη των δορυφόρων του Δία με φόντο την πόλη της Νέας Υόρκης: https://physicsgg.me/2022/10/06/το-μέγεθος-των-δορυφόρων-του-δία/

Δείτε τη νέα υπερήπειρο που σχηματίζεται στη Γη (βίντεο) Τα τελευταία χρόνια σειρά μελετών και ευρημάτων έχουν αποκαλύψει στοιχεία τόσο για το πιο μακρινό όσο και το πιο κοντινό γεωλογικό παρελθόν της Γης. Σε αυτές τις μελέτες έχουν αποκαλυφθεί νέα στοιχεία για γνωστές αρχαίες ηπείρους και υπερηπείρους που υπήρχαν πριν από δισεκατομμύρια, εκατοντάδες ή δεκάδες εκατ. έτη στην επιφάνεια του πλανήτη μας. Η σημερινή μορφή και θέση των ηπείρων είναι αποτέλεσμα των συνεχών συνενώσεων και διαχωρισμών αυτών των εκτάσεων γης.Έχουν επίσης εντοπιστεί τα ίχνη άγνωστων μέχρι σήμερα ηπείρων η ύπαρξη των οποίων συμπληρώνει το γεωλογικό παζλ του πλανήτη μας. Ο γεωλόγος Ζοάο Ντουάρτε του Πανεπιστημίου της Λισαβόνας τα τελευταία χρόνια μαζί με τους συνεργάτες του προσπαθεί να μελετήσει τα γεωλογικά φαινόμενα που συμβαίνουν σήμερα στον πλανήτη και σε συνδυασμό με διάφορα σημαντικά γεωλογικά συμβάντα των τελευταίων αιώνων (π.χ. πολύ μεγάλους σεισμούς) να δημιουργήσουν το μελλοντικό χάρτη του πλανήτη. Στις εργασίες τους έχουν κάνει λόγο για μια νέα υπερήπειρο την οποία ονόμασαν Amasia η οποία θα δημιουργηθεί από τις σημερινές ηπείρους εξαφανίζοντας τον Ειρηνικό, Ατλαντικό και Ινδικό Ωκεανό. Στην ουσία θα δημιουργηθεί μια υπερήπειρος-νησί που θα περιβάλλεται από θάλασσα.Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «National Science Review» ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες της Ομάδας Ερευνας Γήινης Δυναμικής της Σχολής Γης και Πλανητικών Επιστημών αναφέρει ότι η Amasia είναι πιθανό να δημιουργηθεί μέσα στα επόμενα 200-300 εκατ. έτη δίνοντας στη δημοσιότητα και μια γραφική απεικόνιση αυτής της διεργασίας. SCIENCEALERT The formation of the next supercontinent, Amasia Σύμφωνα με τους ερευνητές η Amasia θα είναι σε γενικές γραμμές μια άγονη υπερήπειρος εξαιτίας των κλιματικών συνθηκών εκείνης της περιόδου που σύμφωνα με τις προσομοιώσεις θα είναι συνθήκες ιδιαίτερα υψηλών θερμοκρασιών στον πλανήτη. Η θάλασσα που θα περιβάλλει την Amasia δεν θα είναι βαθιά όπως εκτιμούν οι ερευνητές. https://www.naftemporiki.gr/story/1912392/deite-ti-nea-uperipeiro-pou-sximatizetai-sti-gi-binteo

Η κοσμοναύτης της Roscosmos Άννα Κίκινα πήγε στο ISS Την Τετάρτη, 5 Οκτωβρίου 2022, στις 19:00:57 ώρα Μόσχας, εκτοξεύτηκε ένα όχημα εκτόξευσης Falcon-9 από το pad 39A στο Διαστημικό Κέντρο Kennedy της NASA στη Φλόριντα με το επανδρωμένο διαστημόπλοιο Crew Dragon, το οποίο θα παραδώσει το πλήρωμα στο Διεθνές Αποστολές Space Station Crew-5. Το πλήρωμα περιλαμβάνει την κοσμοναύτη της Roscosmos Anna Kikina, τους αστροναύτες της NASA Nicole Mann και Josh Kassada και τον αστροναύτη της JAXA Koichi Wakata. Η εκτόξευση του πλοίου σε μια δεδομένη τροχιά και ο διαχωρισμός του από το δεύτερο στάδιο του πυραύλου έγινε στην κανονική λειτουργία. Η προσάρτηση του Crew Dragon στο Harmony Nodal Module του ISS American Segment έχει προγραμματιστεί για τις 6 Οκτωβρίου στις 23:57:18 ώρα Μόσχας. Οι κοσμοναύτες της Roscosmos Sergei Prokopyev και Dmitry Petelin, οι αστροναύτες της NASA Chell Lindgren, Robert Hines, Jessica Watkins και Francisco Rubio, καθώς και η αστροναύτης της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας Samantha Cristoforetti περιμένουν το πλήρωμα στο σταθμό. Τον Ιούλιο του 2022, στο πλαίσιο του προγράμματος ISS, η Roscosmos και η NASA υπέγραψαν συμφωνία για διασταυρούμενες πτήσεις τριών Ρώσων κοσμοναυτών με το επανδρωμένο διαστημόπλοιο American Crew Dragon και τριών Αμερικανών αστροναυτών στο ρωσικό επανδρωμένο διαστημόπλοιο Soyuz MS το 2022-2024. Η πτήση του αστροναύτη της NASA Francisco Rubio με το Soyuz MS-22 ήταν η πρώτη από αυτές, η πτήση της Anna Kikina στο Crew Dragon ήταν η δεύτερη. Η εφαρμογή της συμφωνίας θα καταστήσει δυνατή, σε περίπτωση ακύρωσης ή σημαντικής καθυστέρησης στην εκτόξευση ρωσικού ή αμερικανικού διαστημικού σκάφους, να διασφαλιστεί η παρουσία στον ISS τουλάχιστον ενός κοσμοναύτη της Roscosmos και ενός αστροναύτη της NASA για την εξυπηρέτηση των Ρώσικων και αμερικανικων τμήματων του σταθμού, αντίστοιχα. Η πτήση της Άννας Κίκινα σε αριθμούς 592ος κοσμοναύτης του κόσμου και 131ος κοσμοναύτης της Ρωσίας Η έκτη Ρωσίδα στο διάστημα 21ος Ρώσος κοσμοναύτης που πέταξε με αμερικανικό διαστημόπλοιο Η πρώτη πτήση Ρώσου κοσμοναύτη με το διαστημόπλοιο Crew Dragon Η πρώτη πτήση Ρώσου κοσμοναύτη με αμερικανικό διαστημόπλοιο εδώ και 20 χρόνια Η δεύτερη πτήση Ρωσίδας κοσμοναύτης σε αμερικανικό διαστημόπλοιο https://www.roscosmos.ru/38329/

Σχετικά με την πρώτη Ρωσίδα στον "Δράκο" Άννα Κίκινα Η Άννα Κίκινα είναι η μόνη γυναίκα στο σώμα των Ρώσων κοσμοναυτών. Σήμερα θα πραγματοποιήσει την πρώτη της πτήση στο διάστημα - με το αμερικανικό επανδρωμένο διαστημόπλοιο Crew Dragon. Τι είναι σημαντικό για την πτήση της; Θα γίνει η έκτη Ρωσίδα στο διάστημα. Αυτή θα είναι η πρώτη πτήση Ρώσου αντιπροσώπου με το διαστημόπλοιο Crew Dragon. Αυτή θα είναι η πρώτη πτήση σε 20 χρόνια από έναν Ρώσο με αμερικανικό διαστημόπλοιο (τον Δεκέμβριο του 2002, ο Valery Korzun και ο Sergei Treshchev προσγειώθηκαν στο λεωφορείο Endeavor). Αυτός θα είναι ο 21ος Ρώσος που πέταξε με αμερικανικό διαστημόπλοιο (ενώ ο Sergey Krikalev πραγματοποίησε τρεις πτήσεις, ο Vladimir Titov, ο Yuri Usachev, ο Vladimir Dezhurov και ο Nikolai Budarin πραγματοποίησαν δύο πτήσεις ο καθένας, οι υπόλοιποι από μία). Αυτή θα είναι η δεύτερη πτήση μιας Ρωσίδας με αμερικανικό διαστημόπλοιο (τον Μάιο του 1997, η Έλενα Κοντάκοβα πέταξε με το λεωφορείο Atlantis). Ποια είναι η Άννα Κίκινα; Γεννήθηκε στις 27 Αυγούστου 1984 στο Νοβοσιμπίρσκ. Το 2005 παρακολούθησε μαθήματα στο Υπουργείο Εκτάκτων Καταστάσεων ως εκπαιδεύτρια στη διδασκαλία των βασικών πρώτων βοηθειών στον πληθυσμό, διαθέτει πιστοποιητικό ναυαγοσώστη. Το 2006 αποφοίτησε από την Κρατική Ακαδημία Υδάτινων Μεταφορών του Νοβοσιμπίρσκ με πτυχίο στην Προστασία Έκτακτης Ανάγκης. Στον ίδιο χώρο το 2008 έλαβε δεύτερη τριτοβάθμια εκπαίδευση στην ειδικότητα «Οικονομία και διοίκηση στην επιχείρηση (μεταφορές)». Σύμφωνα με την πρώτη εκπαίδευση - υδραυλικός μηχανικός, σύμφωνα με τη δεύτερη - οικονομολόγος-διευθυντής. Για κάποιο διάστημα πριν ενταχθεί στο σώμα κοσμοναυτών, εργάστηκε ως διευθύντρια προγράμματος στο Radio Siberia Altai LLC. Εκεί έμαθε για την έναρξη της επιλογής για το σώμα κοσμοναυτών. «Πριν από αυτό, δεν σκεφτόμουν καν το διάστημα. Κατανοώντας λίγο πολύ τι είδους δραστηριότητα είναι αυτή, έχοντας αξιολογήσει την κατάσταση, αποφάσισα ότι αυτό ακριβώς θέλω να κάνω στη συνέχεια. Πήρα φωτιά από την επιθυμία για αυτοπραγμάτωση σε αυτό το επάγγελμα », είπε η Άννα Κίκινα σε μια από τις συνεντεύξεις της. Το 2012 συμμετείχε στον πρώτο ανοιχτό διαγωνισμό για την επιλογή κοσμοναυτών. Συνολικά, υποβλήθηκαν 43 αιτήσεις από γυναίκες, εκ των οποίων οι έξι προσκλήθηκαν στο Κέντρο Εκπαίδευσης Κοσμοναυτών για επιλογή πλήρους απασχόλησης. Ως αποτέλεσμα της επιλογής, μόνο αυτή συμπεριλήφθηκε στην ομάδα των οκτώ υποψηφίων για κοσμοναύτες (οι υπόλοιποι επτά ήταν άνδρες) στους οποίους επιτράπηκε να εκπαιδευτούν. Από το 2012 έως το 2014 υποβλήθηκε σε γενική διαστημική εκπαίδευση. Εκείνη τη στιγμή, έμαθε να πετάει το αεροσκάφος L-39, πήδηξε με αλεξίπτωτο, υποβλήθηκε σε εκπαίδευση έλλειψης βαρύτητας στο εργαστηριακό αεροσκάφος Il-76MDK, δοκιμές σε θάλαμο απομόνωσης, εκπαίδευση κατάδυσης και εκπαίδευση επιβίωσης σε διάφορες κλιματικές και γεωγραφικές ζώνες. «Επιβιώνουμε» με τον εξοπλισμό που είναι φτιαγμένος ειδικά για αστροναύτες. Οι προϋποθέσεις είναι οι ίδιες, αλλά τα είδη που χρησιμοποιείτε είναι αυστηρά καθορισμένα. Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό. Μαθαίνεις πώς να αντιμετωπίζεις σωστά το όχημα κατάβασης, πώς να βγαίνεις από αυτό. Να φύγεις ή να μην φύγεις, να το χρησιμοποιήσεις σε κάλυψη ή όχι. Ραδιοεπικοινωνία, πρόσβαση στην επικοινωνία, προσέλκυση της προσοχής στον εαυτό του. Προσαρμόζεσαι, βγαίνεις από την κατάσταση. Εσείς, για παράδειγμα, έχετε μόνο ένα μαχαίρι για ολόκληρο το πλήρωμα. Δεν υπάρχει τίποτα ιδιαίτερο να σκάβεις στο χιόνι, δεν υπάρχει φτυάρι», μοιράστηκε νωρίτερα η Άννα Κίκινα με τα μέσα ενημέρωσης. Το 2014, με απόφαση της διατμηματικής επιτροπής προσόντων, της προτάθηκε για εισαγωγή στη θέση του δοκιμαστικού κοσμοναύτη του αποσπάσματος κοσμοναυτών Roscosmos. Το 2017, συμμετείχε στο διεθνές πείραμα απομόνωσης SIRIUS, το οποίο προσομοίωσε μια πτήση στο φεγγάρι. Από τον Μάιο του 2021, μαζί με τον Sergei Prokopyev και τον Dmitry Petelin, εκπαιδεύεται ως μέλος του εφεδρικού πληρώματος της 67ης μακροχρόνιας αποστολής στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ως μηχανικός πτήσης του επανδρωμένου διαστημικού σκάφους μεταφοράς Soyuz MS και πτήσης σταθμού μηχανικός. Τον Ιούλιο του 2022, η Roscosmos State Corporation και η NASA υπέγραψαν συμφωνία για τις πολλαπλές πτήσεις. Στο πλαίσιο του, Αμερικανοί αστροναύτες θα πετάξουν με ρωσικά διαστημόπλοια Soyuz και Ρώσοι κοσμοναύτες με αμερικανικά πλοία. Η συμφωνία προβλέπει τρεις ανταλλαγές κοσμοναυτών. Ως μέρος του πρώτου από αυτά, ο αστροναύτης της NASA Francisco Rubio μπήκε στο πλήρωμα του ρωσικού διαστημικού σκάφους Soyuz MS-22 και η Anna Kikina διορίστηκε ειδικός αποστολής για το πλήρωμα του επανδρωμένου διαστημικού σκάφους Crew Dragon ως μέρος της πτήσης Crew-5. Εκπαιδεύτηκε ως μέλος της 68ης μακροχρόνιας αποστολής στο ISS. Η εκτόξευση του αμερικανικού επανδρωμένου διαστημικού σκάφους Crew Dragon σχεδιάζεται από το όχημα εκτόξευσης Falcon-9 από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της NASA στη Φλόριντα. Τι άλλο έχει ενδιαφέρον για αυτήν; Το 2021 έγινε η πρέσβειρα της συλλογής ρούχων για Ρώσους αθλητές στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο. Το 2021, η μάρκα Barbie κυκλοφόρησε μια κούκλα στην εικόνα της, εμπνευσμένη από τους δημιουργούς των ταλέντων, των επιτυχιών και των προσωπικών της ιδιοτήτων. Η αστροναύτης Barbie παρουσιάζεται σε δύο εκδοχές κοστουμιών: με στολή εκπαίδευσης και μια διαστημική στολή τύπου Orlan. Η κούκλα κυκλοφορεί σε μία έκδοση και δεν προορίζεται για πώληση. Η πρώτη κούκλα αστροναύτης Barbie αφιερώθηκε στην πτήση της Valentina T το 1965.Είναι μαέστρος των σπορ στο πολύαθλο (all-around) και στο ράφτινγκ. Πιστοποιημένο από την PADI OWD. Αερομεταφερόμενος εκπαιδευτής. Ολοκλήρωσε περισσότερα από 150 άλματα με αλεξίπτωτο. https://www.roscosmos.ru/38338/

Οι αστροναύτες από τον ISS αξιολογούν την περιβαλλοντική κατάσταση στη Γη Η πτήση των Ρώσων μελών της 68ης μακροχρόνιας αποστολής, των κοσμοναυτών της Roscosmos Σεργκέι Προκόπιεφ και Ντμίτρι Πετελίν, συνεχίζεται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Την Τετάρτη 5 Οκτωβρίου 2022, στο ρωσικό τμήμα του σταθμού, πραγματοποιήθηκαν τα εξής: Πείραμα "Διαχωρισμός" (δοκιμή και δοκιμή στη μικροβαρύτητα του συστήματος για την αναγέννηση του νερού από τα ούρα). Πείραμα "UV-ατμόσφαιρα" (χαρτογραφία της νυχτερινής ατμόσφαιρας στην περιοχή σχεδόν υπεριώδους με ανιχνευτή ευρείας γωνίας με μεγάλο άνοιγμα και υψηλή χωροχρονική ανάλυση). Πείραμα "Econ-M" (φωτογραφία της Γης για την αξιολόγηση της περιβαλλοντικής κατάστασης). Συντήρηση συστημάτων υποστήριξης ζωής. Το υλικό ετοιμάστηκε με τη βοήθεια του Yu.A. Γκαγκάριν https://www.roscosmos.ru/38341/

Ρωσικό φορτηγό πλοίο ανεφοδιάζει το ISS Η πτήση των Ρώσων μελών της 68ης μακροχρόνιας αποστολής, των κοσμοναυτών της Roscosmos Σεργκέι Προκόπιεφ και Ντμίτρι Πετελίν, συνεχίζεται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Την Τρίτη 4 Οκτωβρίου 2022, στο ρωσικό τμήμα του σταθμού, πραγματοποιήθηκαν τα εξής: Ανεφοδιασμός των δεξαμενών της λειτουργικής μονάδας φορτίου Zarya με καύσιμα από το φορτηγό πλοίο Progress MS-19. Πείραμα "UV-ατμόσφαιρα" (χαρτογραφία της νυχτερινής ατμόσφαιρας στην περιοχή σχεδόν υπεριώδους με ανιχνευτή ευρείας γωνίας με μεγάλο άνοιγμα και υψηλή χωροχρονική ανάλυση). Πείραμα "Econ-M" (φωτογραφία της Γης για την αξιολόγηση της περιβαλλοντικής κατάστασης). Συντήρηση της συσκευής αποχέτευσης και υγιεινής (τουαλέτα) στη μονάδα σέρβις Zvezda. Μεταφορά διαλύματος αλατιού από δεξαμενές επί του σκάφους στη δεξαμενή του φορτηγού πλοίου Progress MS-19 για απομάκρυνση από το σταθμό. Συντήρηση συστημάτων υποστήριξης ζωής. Το υλικό ετοιμάστηκε με τη βοήθεια του Yu.A. Γκαγκάριν https://www.roscosmos.ru/38334/

Οι αστροναύτες στον ISS ετοιμάζουν μια καμπίνα για την Άννα Κίκινα Η πτήση των Ρώσων μελών της 68ης μακροχρόνιας αποστολής, των κοσμοναυτών της Roscosmos Σεργκέι Προκόπιεφ και Ντμίτρι Πετελίν, συνεχίζεται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Τη Δευτέρα, 3 Οκτωβρίου 2022, στο ρωσικό τμήμα του σταθμού πραγματοποιήθηκαν τα εξής: Πείραμα "UV-ατμόσφαιρα" (χαρτογραφία της νυχτερινής ατμόσφαιρας στην περιοχή σχεδόν υπεριώδους με ανιχνευτή ευρείας γωνίας με μεγάλο άνοιγμα και υψηλή χωροχρονική ανάλυση). Πείραμα "Econ-M" (φωτογραφία της Γης για την αξιολόγηση της περιβαλλοντικής κατάστασης). Αντικατάσταση του πολυλειτουργικού πίνακα ενδείξεων στον περιφερειακό σταθμό στην εργαστηριακή ενότητα πολλαπλών χρήσεων "Science". Συντήρηση συστημάτων υποστήριξης ζωής· Φωτογράφιση των υαλοπινάκων στη μονάδα σέρβις Zvezda. Προετοιμασία κουκέτας για το πλήρωμα που φτάνει. Το υλικό ετοιμάστηκε με τη βοήθεια του Yu.A. Γκαγκάριν https://www.roscosmos.ru/38324/

Οι κοσμοναύτες μελετούν τη νυχτερινή ατμόσφαιρα από τον ISS Η πτήση των Ρώσων μελών της 68ης μακροχρόνιας αποστολής, των κοσμοναυτών της Roscosmos Σεργκέι Προκόπιεφ και Ντμίτρι Πετελίν, συνεχίζεται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Κατά την περίοδο από 30 Σεπτεμβρίου έως 2 Οκτωβρίου 2022, πραγματοποιήθηκαν τα ακόλουθα στο ρωσικό τμήμα του σταθμού: Πείραμα "Cardiovector" (απόκτηση νέων επιστημονικών πληροφοριών σχετικά με το ρόλο του δεξιού και του αριστερού τμήματος της καρδιάς στην προσαρμογή του κυκλοφορικού συστήματος στις συνθήκες μιας μακροχρόνιας διαστημικής πτήσης). Πείραμα "UV-ατμόσφαιρα" (χαρτογραφία της νυχτερινής ατμόσφαιρας στην περιοχή σχεδόν υπεριώδους με ανιχνευτή ευρείας γωνίας με μεγάλο άνοιγμα και υψηλή χωροχρονική ανάλυση). Πείραμα «About Gagarin from Space» (ανοικτή μετάδοση από το ρωσικό τμήμα του ISS μέσω καναλιού ραδιοερασιτεχνικής επικοινωνίας σε επίγειους σταθμούς λήψης ραδιοερασιτεχνών σε όλο τον κόσμο εικόνων, φωτογραφικού υλικού αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του πρώτου κοσμοναύτη Yu .A. Gagarin); Πείραμα "Econ-M" (φωτογραφία της Γης για την αξιολόγηση της περιβαλλοντικής κατάστασης). Διόρθωση της τροχιάς του ISS από τους κινητήρες του διαστημικού σκάφους φορτίου Progress MS-20. Εβδομαδιαίος καθαρισμός σταθμού. Συντήρηση συστημάτων υποστήριξης ζωής. Το υλικό ετοιμάστηκε με τη βοήθεια του Yu.A. Γκαγκάριν https://www.roscosmos.ru/38313/

Ο ISS άρχισε να προετοιμάζεται για την άφιξη του ρωσικού φορτηγού πλοίου Το Σάββατο, 1 Οκτωβρίου 2022, η τροχιά του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού προσαρμόστηκε για να αρχίσει να διαμορφώνονται βαλλιστικές συνθήκες πριν από την εκτόξευση του διαστημικού σκάφους φορτίου Progress MS-21. Οι κινητήρες του διαστημικού σκάφους φορτίου Progress MS-20 που προσδέθηκαν στη μονάδα σέρβις Zvezda του ISS Russian Segment ενεργοποιήθηκαν στις 14:05 ώρα Μόσχας. Δούλεψαν για 719,5 δευτερόλεπτα και έδωσαν ώθηση 1,36 m / s. Σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία, μετά τον ελιγμό, το μέσο ύψος της τροχιάς του σταθμού αυξήθηκε κατά 2,4 km και ανήλθε στα 417,6 km. Για όλη τη διάρκεια της πτήσης του ISS έγιναν 326 διορθώσεις του τροχιακού ύψους του, συμπεριλαμβανομένων 175 με τη βοήθεια κινητήρων διαστημικών σκαφών φορτίου Progress. Η εκτόξευση του διαστημικού σκάφους φορτίου Progress MS-21 από τον πύραυλο φορέα Soyuz-2.1a από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ έχει προγραμματιστεί για τις 26 Οκτωβρίου 2022. Το πλήρωμα της 68ης μακροπρόθεσμης αποστολής εργάζεται επί του παρόντος στο ISS, αποτελούμενο από τους κοσμοναύτες της Roscosmos Sergey Prokopiev και Dmitry Petelin, τους αστροναύτες της NASA Chell Lindgren, Robert Hines, Jessica Watkins και Francisco Rubio και τον αστροναύτη της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας Cristaristoforetti. https://www.roscosmos.ru/38308/