Δροσος Γεωργιος

Η Νότιος Κορέα μετρά αντίστροφα για την πρώτη της επίσκεψη στη Σελήνη (βίντεο) Korean Aerospace Research Institute Στη φωτογραφία εικονίζεται ο δορυφόρος που θα στείλει σε λίγες μέρες η Νότιος Κορέα στη Σελήνη. Εκτός από τις μεγάλες διαστημικές δυνάμεις (ΗΠΑ, Ρωσία, Ευρώπη, Κίνα, Ιαπωνία, Καναδάς) τα τελευταία χρόνια διάφορες χώρες έχουν αποφασίσει να αποκτήσουν σημαντική παρουσία στο διαστημικό τομέα. Η Ινδία και πρόσφατα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν υλοποιήσει φιλόδοξα διαστημικά προγράμματα και αποστολές ενώ στο κλαμπ των χωρών με διαστημική παρουσία εισέρχεται και η Νότιος Κορέα.Στις 2 Αυγούστου έχει προγραμματιστεί η εκτόξευση της αποστολής KPLO (Korea Pathfinder Lunar Orbiter) που αποτελεί για την Νότιο Κορέα την πρώτη σελίδα στην διαστημική ατζέντα που έχει δημιουργήσει η ασιατική χώρα. Η αποστολή KPLO θα στείλει σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη ένα δορυφόρο που φέρει πάνω του διαφόρων ειδών όργανα καταγραφής εικόνων και δεδομένων. Πέντε από τα επιστημονικά όργανα έχουν κατασκευαστεί από νοτιοκορεατικά πανεπιστήμια ενώ μια από τις κάμερες του σκάφους αποτελεί δημιουργία της NASA.Ο δορυφόρος θα λειτουργήσει σύμφωνα με το αρχικό πλάνο για περίπου ένα χρόνο συλλέγοντας δεδομένα για το μαγνητικό πεδίο της Σελήνης, την παρουσία νερού σε παγωμένη μορφή καθώς και την ύπαρξη ορυκτών και χημικών στοιχείων όπως ουράνιο, αλουμίνιο, πυρίτιο, ήλιο-3 κ.α. Ο δορυφόρος θα αναζητήσει επίσης σημεία στην επιφάνεια του φεγγαριού κατάλληλα για προσεδάφιση σκαφών. VIDEOFROMSPACE Meet Danuri! Korea Pathfinder Lunar Orbiter that SpaceX will launch Η Νότιος Κορέα σχεδιάζει την αποστολή ρομποτικών οχημάτων και συστημάτων εξερεύνησης της Σελήνης εντός των επόμενων επτά ετών. https://naftemporiki.gr/story/1887102/i-notios-korea-metra-antistrofa-gia-tin-proti-tis-episkepsi-sti-selini-binteo

Ελληνικά «πόδια» θα πατήσουν σε δύο χρόνια τη Σελήνη. HTR Στη φωτογραφία εικονίζεται το ρόβερ που πραγματοποιεί δοκιμές με τους τροχούς της ελληνικής εταιρείας HTR. Η Ελληνική Τεχνολογία Ρομποτικής (HTR) είναι μια ελληνική εταιρεία που ασχολείται με ρομποτικά οχήματα εξερεύνησης, τα οχήματα που είναι πιο γνωστά ως ρόβερ και είναι αυτά που εξερευνούν τα τελευταία 20 χρόνια τον Άρη και πρόσφατα αρχίσαμε να στέλνουμε και στη Σελήνη.Η HTR προσπαθεί να επιτύχει τη βέλτιστη ενεργειακή διαχείριση των ρομποτικών οχημάτων για αποστολές εξερεύνησης. Η καλύτερη απόδοση σε κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ανά χλμ., για οχήματα παντός εδάφους με ηλιακή ενέργεια, είναι αναγκαία για τις μελλοντικές σεληνιακές αποστολές.Στις αποστολές αυτές, τα ρόβερ θα πρέπει να κινούνται με ταχύτητες πολλών χιλιομέτρων/ώρα, σε σύγκριση με τα πολύ πιο αργά, εκατό μέτρα/ώρα, ταχύτητας των σημερινών ρόβερ που εξερευνούν τον Άρη. Επίσης τα μελλοντικά ρόβερ θα πρέπει να μπορούν μεταφέρουν σημαντικά ωφέλιμα φορτία. Η εναλλακτική θα ήταν τα σεληνιακά ρόβερ να τροφοδοτούνται με ατομική ενέργεια, μια δαπανηρή και επικίνδυνη λύση τόσο για το Γήινο όσο και για το Σεληνιακό περιβάλλον.Η HTR βασίζεται στους εξαιρετικά αποδοτικούς, εξ ολοκλήρου μεταλλικούς εύκαμπτους τροχούς της, ένα πατενταρισμένο σχέδιο που προέκυψε από μια πρόσφατη σύμβαση της HTR με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA). Οι τροχοί της HTR έχουν επίσης δοκιμαστεί από την αμερικανική εταιρεία Astrobotic και κρίθηκαν κατάλληλοι για τις αποστολές Cube Rover της Astrobotic στη Σελήνη.Η HTR έχει εξασφαλίσει από την Astrobotic την παραγγελία δεκάδων τέτοιων τροχών για αποστολές στη Σελήνη για την περίοδο 2024 - 2028. Μια πρώτη τέτοια αποστολή το 2024 θα αποτελέσει ευρωπαϊκή πρεμιέρα, δεδομένου ότι οι τροχοί της ΗΤR θα είναι το πρώτο ευρωπαϊκό αντικείμενο που θα πατήσει στο έδαφος της Σελήνης στην ιστορία της ανθρωπότητας.H HTR εκτελεί επί του παρόντος δοκιμές μεγάλης κλίμακας, (3.000 δοκιμές, σε διάστημα 2 μηνών), με ένα ηλιακό ρόβερ που είναι μάλιστα εφοδιασμένο με ενεργή ανάρτηση, για κάθε τροχό/πόδι του rover, με στόχο τη διερεύνηση της ενέργειας που καταναλώνεται και της πρόσφυσης των τροχών με ενεργή ανάρτηση, υπό διάφορες συνθήκες εδάφους, για διάφορα φορτία, μέσα σε ένα αποδεκτό εύρος ταχυτήτων. Το αποτέλεσμα αναμένεται να βοηθήσει στην κατανόηση κρίσιμων παραμέτρων, που επηρεάζουν το κόστος μεταφοράς (CoT) σε διάφορα εδάφη, των ρομποτικών rover στην Γήινη, καθώς και στη Σεληνιακή επιφάνεια.Ο Δρ. Αναστάσιος Γ. Κατελούζος Media and Documentation Manager της HTR μιλά στη Ναυτεμπορική για την ελληνική τεχνολογία που θα ταξιδέψει στη Σελήνη. Η HTR ιδρύθηκε πριν από 25 χρόνια, πότε αποφασίσατε να ασχοληθείτε ως εταιρεία με τη δημιουργία τεχνολογίας για διαστημικές αποστολές; Ασχολούμασταν με την ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών στον τομέα της μηχανολογίας. Διαπιστώσαμε ότι ο διαστημικός τομέας έχει πολλές προοπτικές και ξεκινήσαμε να αναπτύσσουμε τέτοιες τεχνολογίες. Η εταιρεία έχει συμβόλαια με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος από το 2010. Πόσο δύσκολο ήταν να προωθήσετε την διαστημική σας τεχνολογία δραστηριοποιούμενοι σε μια χώρα χωρίς κάποια παράδοση και ιδιαίτερες σχέσεις και συνδέσεις με την διεθνή διαστημική βιομηχανία, τις μεγάλες διαστημικές υπηρεσίες κλπ; Προωθούμε τη ρομποτική μας τεχνολογία και χρειάστηκε να προσαρμοστούμε για τις ανάγκες του διαστήματος. Η χώρα δεν είχε παλαιότερα διασυνδέσεις με την διεθνή βιομηχανία διαστήματος αλλά είχε (και έχει) ικανούς επιστήμονες που εργάζονται σε αυτόν τον τομέα της επιστήμης. Σιγά σιγά αποκτάει και διασυνδέσεις. Καταφέρατε να κερδίσετε τη συμμετοχή σας σε ένα πολύ ενδιαφέρον και φιλόδοξο διαστημικό πρόγραμμα. Πότε αναμένεται να ταξιδέψει στη Σελήνη το ρόβερ που θα κινείται με τους τροχούς της HTR και ποιες θα είναι οι δυνατότητες που προσφέρουν αυτοί οι τροχοί; Οι ελαστικοί τροχοί είναι σχεδιασμένοι για την καλύτερη δυνατή απόδοση σε δύσκολα αμμώδη εδάφη. Η χρήση τους στη Σελήνη (ή/και στον πλανήτη Άρη) είναι ενδεδειγμένη δεδομένου ότι ελαστικοί τροχοί από καουτσούκ δεν αντέχουν σε αυτά τα ακραία περιβάλλοντα. Τους κατασκευάζουμε λοιπόν εξ ολοκλήρου από μέταλλο. Οι τροχοί δοκιμάστηκαν κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες και φαίνεται να τα πάνε εξαιρετικά καλά. Ανταγωνίζονται με επιτυχία παρόμοιους τροχούς της NASA και άλλες ευρωπαϊκές κατασκευές. Η συμφωνία με τους Αμερικανούς περιλαμβάνει την προμήθεια πολλών τροχών για πολλά μικρά ρόβερ εξερεύνησης και επιστημονικών πειραμάτων. Οι αποστολές αρχίζουν το 2024. Ποια είναι τα επόμενα σχέδια σας; Τι είδους ρομποτικές τεχνολογίες έχετε ήδη ξεκινήσει να υλοποιείτε και τι είδους τεχνολογίες έχετε κατά νου να αναπτύξετε σε επόμενη φάση; Ένα άλλο πεδίο με το οποίο ασχολούμαστε πολύ έντονα είναι τα drone που πετούν με ηλιακή ενέργεια (solar UAVs). Με τον τρόπο αυτόν προσπαθούμε να επιτύχουμε πτήση για μεγάλο χρονικό διάστημα. https://naftemporiki.gr/story/1886736/ellinika-podia-tha-patisoun-se-duo-xronia-ti-selini

Εντοπίστηκαν τρομερές θύελλες στο Δία και η NASA ζητά τη βοήθεια του κοινού για τη μελέτη τους. NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS Image Μια εικόνα από τις εντυπωσιακές θύελλες στο βόρειο πόλο του Δία. Το διασημότερο χαρακτηριστικό του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, του Δία, είναι η κολοσσιαία αντικυκλωνική θύελλα του πλανήτη, η περίφημη Μεγάλη Ερυθρή Κηλίδα. Όμως δεν είναι η μόνη θύελλα που μαίνεται στον γίγαντα αερίου αφού το Juno, το διαστημικό σκάφος της NASA, που εξερευνά το Δία κατέγραψε πολύ ισχυρές στροβιλοειδείς θύελλες στο βόρειο πόλο του πλανήτη. Το Juno πέρασε από το βόρειο πόλο του Δία την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου και οι πρώτες εικόνες και στοιχεία για αυτές τις δόθηκαν τώρα στη δημοσιότητα.Αυτές οι θύελλες έχουν εκδηλωθεί σε βάθος 50 χλμ. από τα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας του Δία και κάθε μια εξ αυτών έχει έκταση εκατοντάδων χλμ. Οι επιστήμονες έχουν ξεκινήσει τη μελέτη των δεδομένων για να εντοπίσουν στοιχεία που να φωτίζουν τον μηχανισμό που παράγει αυτές τις θύελλες αλλά και την δυναμική τους η οποία τους προσδίδει αυτά τα εντυπωσιακά μοτίβα και χαρακτηριστικά.Μάλιστα η NASA έχει δημιουργήσει ένα ερευνητικό πρόγραμμα στην οποία ζητά τη συμβολή των φίλων του Διαστήματος για τη μελέτη αυτών και άλλων ατμοσφαιρικών δεδομένων που εντοπίζει και καταγράφει με την κάμερα του το Juno. Όποιος διαθέτει κινητό τηλέφωνο ή φορητό υπολογιστή μπορεί να πάρει μέρος στις αναλύσεις δεδομένων. Το πρόγραμμα ονομάζεται Jovian Vortex Hunter και σε αυτό έχουν δηλώσει συμμετοχή περισσότεροι από 2,400 εθελοντές για την κατηγοριοποίηση και μελέτη περίπου 375 χιλιάδων εικόνων που έχει καταγράψει το Juno από τον Δία και τα φεγγάρια του. https://naftemporiki.gr/story/1886842/entopistikan-tromeres-thuelles-sto-dia-kai-i-nasa-zita-ti-boitheia-tou-koinou-gia-ti-meleti-tous

Νέα στοιχεία για το διασημότερο άστρο-δραπέτη του γαλαξία μας (βίντεο) NASA / CXC / University of Cambridge / Sisk-Reyné Μια από τις νέες εικόνες του Zeta με το εντυπωσιακό κρουστικό τόξο του. Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Astronomy & Astrophysics» ερευνητική ομάδα του Ινστιτούτου Προηγμένων Μελετών του Δουβλίνου καταγράφει μια σειρά από νέα στοιχεία για το Ζήτα του Οφιούχου, το διασημότερο άστρο-δραπέτη του γαλαξία μας.Οι ερευνητές μελέτησαν νέες εικόνες του άστρου που κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra της NASA που εστιάζει στην ακτινοβολία Χ. To Zeta Ophiuchi που έχει επίσης τις κωδικές ονομασίες HD 149757 και HR 6175 έχει μάζα 20 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου και είναι 65 χιλιάδες φορές πιο λαμπρό από το μητρικό μας άστρο. Είναι περιτριγυρισμένο από τεράστιες ποσότητες σκόνης και σύμφωνα με τους ειδικούς αν δεν υπήρχε αυτή η σκόνη θα ήταν ένα από τα πιο φωτεινά άστρα του ουρανού με το φως του να έχει μπλε απόχρωση.Πιστεύεται ότι το άστρο ανήκε κάποτε σε ένα δυαδικό σύστημα με το δεύτερο άστρο του συστήματος να ήταν ακόμη μεγαλύτερο από το Zeta. Όμως το δεύτερο άστρο εξερράγη σε μια έκρηξη σουπερνόβα με αποτέλεσμα το Zeta να απεγκλωβιστεί από τη βαρυτική έλξη του άλλου άστρου και να αρχίσει να ταξιδεύει πλέον ελεύθερο στο Διάστημα. Υπολογίζεται ότι το Zeta εκτοξεύτηκε μετά την έκρηξη με ταχύτητα 24 χλμ./δευτ. ή 160 χιλιάδες χλμ./ώρα και αυτή την στιγμή βρίσκεται σε απόσταση περίπου 440 ετών φωτός από εμάς.Εκτιμάται ότι το Zeta έχει ηλικία τεσσάρων εκατ. ετών και ότι θα ζήσει άλλα τέσσερα εκατ. έτη πριν καταστραφεί και αυτό σε μια έκρηξη σουπερνόβα. Ένα ακόμη στοιχείο που κάνει το Zeta στόχο παρατηρήσεων είναι το κρουστικό τόξο που σχηματίζεται καθώς κινείται. Η κίνηση του άστρου παράγει αστρικούς ανέμους οι οποίοι αλληλεπιδρούν με τα νέφη αερίων και την κοσμική σκόνη που συναντά το άστρο στην πορεία του δημιουργώντας αυτό το εντυπωσιακό κρουστικό τόξο. VIDEOFROMSPACE 'Runaway' star Zeta Ophiuchi studied using Chandra x-ray observatory Η νέα μελέτη κάνει για πρώτη φορά λεπτομερή ανάλυση αυτού του κρουστικού κύματος προσφέροντας μια σειρά από δεδομένα στην επιστημονική κοινότητα τα οποία θα βοηθήσουν όχι μόνο στην αποκάλυψη νέων στοιχείων για το συγκεκριμένο άστρο αλλά για διαφόρων ειδών κοσμικά φαινόμενα. Το Zeta είναι το πιο κοντινό στη Γη διαστημικό σώμα που παράγει κρουστικά κύματα και για αυτό αναμένεται να συνεχίσει να αποτελεί αντικείμενο μελέτης. https://naftemporiki.gr/story/1886421/nea-stoixeia-gia-to-diasimotero-astro-drapeti-tou-galaksia-mas-binteo

Ιδανικές για κατοικίες ανθρώπων οι γούβες της Σελήνης (βίντεο) NASA/Goddard/Arizona State University Μια από τις κοιλότητες του εδάφους στη Σελήνη μέσα στις οποίες μπορεί πιθανώς να ζήσουν οι άνθρωποι. Έχει ξεκινήσει η επιστροφή του ανθρώπου στη Σελήνη όχι για μια απλή επίσκεψη όπως τις προηγούμενες φορές αλλά για μόνιμη εγκατάσταση. Σε ένα μήνα θα εκτοξευτεί η πρώτη αποστολή του προγράμματος Artemis της NASA στο πλαίσιο του οποίου θα γίνει εντός της επόμενης πενταετίας η πρώτη μετά από 50 χρόνια επανδρωμένη αποστολή στον φυσικό μας δορυφόρο.Οι επανδρωμένες αποστολές του προγράμματος Artemis θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία των πρώτων μόνιμων βάσεων της ανθρωπότητας στο φεγγάρι. Κίνα και Ρωσία έχουν επίσης ανακοινώσει την πρόθεση τους να δημιουργήσουν μια επανδρωμένη βάση στη Σελήνη σε λίγα χρόνια.Όμως οι συνθήκες στην επιφάνεια της Σελήνης είναι ακραίες και εντελώς αφιλόξενες για τον άνθρωπο. Η θερμοκρασία στη διάρκεια της μέρας αγγίζει τους 130 βαθμούς Κελσίου και το βράδυ υποχωρεί στους μείον 173 βαθμούς Κελσίου ενώ υπάρχουν και οι βλαβερές ηλιακές και κοσμικές ακτινοβολίες που χτυπούν την επιφάνεια του φεγγαριού.Έχουν εκπονηθεί και προταθεί διαφόρων ιδέες και σχέδια για οικήματα και καταλύματα στα οποία θα ζουν αρχικά οι αστροναύτες και στη συνέχεια όσοι αποφασίσουν να μετακομίσουν για μόνιμη διαβίωση στη Σελήνη. Το 2009 εντοπίστηκαν στην επιφάνεια της Σελήνης κάποιες… γούβες, κοιλότητες στο έδαφος οι οποίες είναι πιθανό να οδηγούν σε κάποια υπόγεια τούνελ. Έχουν εντοπιστεί περίπου 200 τέτοιες γούβες και με ανακοίνωση της η NASA αναφέρει ότι οι μελέτες που έγιναν σε αυτές δείχνουν ότι αποτελούν ιδανικό τόπο διαβίωσης των ανθρώπων.Η ανάλυση των δεδομένων που έστειλε ο δορυφόρος LRO που εξερευνά τη Σελήνη δείχνουν ότι θερμοκρασία σε αυτές τις κοιλότητες εδάφους κυμαίνεται πέριξ των 17 βαθμών Κελσίου ενώ επίσης μέσα στα τούνελ που πιθανότατα υπάρχουν εκεί οι άνθρωποι θα είναι προστατευμένοι από την κάθε είδους διαστημική ακτινοβολία.Οι κοιλότητες αυτές και τα υπόγεια τούνελ θεωρούνται προϊόν ηφαιστειακής δραστηριότητας και παρόμοιες γεωλογικές δομές υπάρχουν και στη Γη. Οι επιστήμονες δεν είχαν μέχρι σήμερα κανένα στοιχείο για τις συνθήκες που επικρατούν στις γούβες ή τα τούνελ και όπως είναι ευνόητο τα νέα δεδομένα δημιουργούν αισιοδοξία ότι υπάρχει θεωρητικώς τουλάχιστον φυσική υποδομή διαβίωσης των ανθρώπων στο φεγγάρι.«Οι σεληνιακές γούβες είναι ένα συναρπαστικό γεωλογικό χαρακτηριστικό της Σελήνης. Γνωρίζοντας ότι δημιουργούν ένα σταθερό θερμοκρασιακό περιβάλλον μας βοηθά να οργανώσουμε αποστολές εξερεύνησης τους» αναφέρει ο Νόα Πέτρο, επικεφαλής επιστήμονας της αποστολής LRO. «Οι άνθρωποι εξελίχτηκαν σε σπήλαια και πιθανώς να επιστρέψουμε σε αυτά για να ζήσουμε στη Σελήνη» δηλώνει ο Ντέιβιντ Πέιτζ, μέλος της ερευνητικής ομάδας που μελέτησε τα δεδομένα των κοιλοτήτων. NASA 360 Lava Tubes: Science Beneath the Surface of the Moon Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) έχει εκδηλώσει την πρόθεση του να εξερευνήσει τα σπήλαια που υπάρχουν στην Σελήνη και θα χρησιμοποιήσει εξελιγμένα ρομπότ ειδικά σχεδιασμένα για αυτό τον σκοπό. https://naftemporiki.gr/story/1886329/idanikes-gia-katoikies-anthropon-oi-goubes-tis-selinis-binteo

Η Ιώ «βομβαρδίζει» με διοξείδιο του θείου την Ευρώπη. NASA H Ιώ (στο πάνω μέρος της εικόνας) στέλνει διοξείδιο του θείου στην Ευρώπη.. Η Ιώ είναι ο τρίτος σε μέγεθος δορυφόρος του Δία. Είναι το γεωλογικά πιο δραστήριο σώμα στο Ηλιακό μας σύστημα. Εκατοντάδες, ίσως και χιλιάδες, ηφαίστεια εκρήγνυνται αδιάκοπα εκτοξεύοντας κολοσσιαίες ποσότητες πυρακτωμένων υλικών σε ύψος εκατοντάδων χλμ. Η Ιώ αλληλεπιδρά με το μαγνητικό πεδίο του Δία και εκτός από τα πυρακτωμένα υλικά εκτοξεύει φορτισμένα σωματίδια τα οποία παγιδεύονται στο μαγνητικό πεδίο του Δία προκαλώντας υψηλής έντασης σέλας.Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «The Planetary Science Journal» ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες του Ινστιτούτου Έρευνας Southwest στις ΗΠΑ αναφέρει ότι η Ιώ εκτοξεύει υλικά και στην Ευρώπη, τον δορυφόρο του Δία κάτω από την παγωμένη επιφάνεια του οποίου έχει διαπιστωθεί ότι υπάρχει ένας τεράστιος ωκεανός.Πιο συγκεκριμένα οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι από την Ιώ εκτοξεύεται διοξείδιο του θείου στην επιφάνεια της Ευρώπης. Το αέριο που αποτελεί από τα κύρια προϊόντα της ηφαιστειακής δραστηριότητας σύμφωνα με τους ερευνητές εκτοξεύεται στο Διάστημα από την Ιώ ιονίζεται (τα σωματίδια γίνονται φορτισμένα) και συλλαμβάνεται από το μαγνητικό πεδίο του Δία το οποίο δεν κατευθύνει το ιονισμένο πλέον διοξείδιο του θείου στον πλανήτη αλλά στην Ευρώπη.Οι ερευνητές αφήνουν πάντως και ένα μικρό ενδεχόμενο το διοξείδιο του θείου που εντοπίζεται στην επιφάνεια της και τον εξωτερικό φλοιό Ευρώπης να μην προέρχεται από την Ιώ αλλά από το εσωτερικό της ίδιας της Ευρώπης. Η ανακάλυψη φωτίζει άλλη μια άγνωστη μέχρι σήμερα διεργασία στο ηλιακό μας σύστημα και ένα νέο κοσμικό φαινόμενο. https://naftemporiki.gr/story/1885957/i-io-bombardizei-me-diokseidio-tou-theiou-tin-europi

Εντυπωσιακές λεπτομερείς εικόνες από το Γκραν Κάνυον του Άρη (βίντεο) ESA/DLR/FU Berlin/Björn Schreiner 2022 @ FU Berli Εικόνα από το Χάσμα του Τιθωνού στον Άρη. Η Κοιλάδα του Μάρινερ (Valles Marineris / Βάλες Μαρινέρις, - κοιλάδα του ναύτη -) ονομάστηκε προς τιμή της ομάδας του διαστημικού οχήματος Mariner 9 που το ανακάλυψε. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό σύστημα φαραγγιών που διατρέχουν την επιφάνεια του Άρη, ανατολικά του μεγάλου ηφαιστειακού πεδίου Θαρσίς.Με μήκος πάνω από 4.000 χιλιόμετρα, πλάτος 200 χλμ και βάθος μέχρι 10 χιλιόμετρα είναι επί της ουσίας το μεγαλύτερο φαράγγι στο ηλιακό μας σύστημα. Το φαράγγι Baltis Vallis στην Αφροδίτη έχει μεγαλύτερο μήκος αφού αγγίζει τα επτά χλμ. αλλά έχει πολύ μικρότερο πλάτος (1-2 χλμ.) και βάθος (περίπου 70 μέτρα).Το διασημότερο φαράγγι της Γης, το Γκραν Κάνυον, έχει μήκος 446 χιλιομέτρων, πλάτος μεταξύ 6,5 και 29 χιλιομέτρων και βάθος που φτάνει τα 1,83 χιλιόμετρα. Το μεγαλύτερο σε μήκος φαράγγι του πλανήτη βρίσκεται στη Γροιλανδία και έχει μήκος 750 χλμ ενώ το πιο βαθύ φαράγγι είναι το Yarlung Tsangpo στο Θιβέτ με βάθος άνω των 6 χλμ.Η υψηλής ανάλυσης κάμερα του ευρωπαϊκού δορυφόρου Mars Express που εξερευνά τον Άρη κατέγραψε μια σειρά από νέες εικόνες του Valles Marineris οι οποίες είναι οι πιο λεπτομερείς που έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα ειδικά από τον πυθμένα του φαραγγιού προσφέροντας νέα γεωλογικά στοιχεία για αυτό. Το Γκραν Κάνυον σμιλεύτηκε από τον ποταμό Κολοράντο ενώ το Valles Marineris αποτελεί προϊόν τεκτονικής δραστηριότητας. Μια από τις εικόνες αποτυπώνει γεωλογικές λεπτομέρειες από μια περιοχή του Valles Marineris που ονομάζεται το Χάσμα του Τιθωνού (ο Τιθωνός ήταν υιός του βασιλιά της Τροίας Λαομέδοντα).Όπως αναφέρουν στην ανακοίνωση τους οι επιστήμονες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος που μελετούν τις νέες εικόνες σε κάποια σημεία οι γεωλογικές δομές μοιάζουν με τα… δόντια του καρχαρία. Πρόκειται για πετρώματα που στη διάρκεια των αιώνων καταρρέουν και διαβρώνονται αποκτώντας τον σχήμα που βλέπουμε τώρα στις εικόνες. Οι άλλες εικόνες είναι από το Χάσμα της Ηούς (κόρης του Τιτάνα Υπερίωνα και αδελφή του Ήλιου η οποία ερωτεύτηκε τον Τιθωνό). Το Χάσμα της Ηούς είναι ένα από τα κύρια φαράγγια του Valles Marineris με μήκος περίπου χιλίων χλμ. ESA/DLR/FU BERLIN/BJÖRN SCHREINER 2022 @ FU BERLI Εικόνα από το Χάσμα της Ηούς στον Άρη. THEBHP ESA’s Mars Express Captured two Ruptures in the martian crust in Valles Marineris canyon system Στα δύο χάσματα έχουν εντοπιστεί στο παρελθόν ίχνη παρουσίας νερού και όπως είναι ευνόητο οι νέες εικόνες και τα δεδομένα που τις συνοδεύουν θα φωτίσουν περισσότερο το υδρόβιο παρελθόν του Κόκκινου Πλανήτη. https://naftemporiki.gr/story/1885821/entuposiakes-leptomereis-eikones-apo-to-gkran-kanuon-tou-ari-binteo

Μαθητές σχολείων δημιούργησαν διαστημική μεζονέτα έτοιμη προς εκτόξευση (βίντεο) Institut auf dem Rosenberg Οι αστροναύτες και οι κάτοικοι της Σελήνης και του Αρη θα ζουν με... στυλ σε μεζονέτες έξω από τη Γη. Η αντίστροφη μέτρηση για την επιστροφή του ανθρώπου στη Σελήνη έχει ξεκινήσει ενώ συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό η οργάνωση επανδρωμένων αποστολών στον Άρη τόσο από τη NASA όσο και από την διαστημική εταιρεία του Έλον Μασκ, την Space X. Μάλιστα ο Μασκ έχει δηλώσει ότι η αποστολή αυτή θα πραγματοποιηθεί μέχρι το τέλος της δεκαετίας ενώ η NASA την προγραμματίζει σε περίπου 20 έτη.Υπάρχει βέβαια και ο αστάθμητος παράγοντας που ονομάζεται Κίνα η οποία τα τελευταία χρόνια υλοποιεί με απόλυτα μυστικό τρόπο και σε εξαιρετικά σύντομο χρόνο πολυσύνθετα διαστημικά πρότζεκτ όπως τον διαστημικό της σταθμό τον οποίο εγκατέστησε και έθεσε σε λειτουργία με πλήρωμα μόλις ένα μήνα μετά την ανακοίνωση που έκανε ότι προτίθεται να δημιουργήσει δικό της διαστημικό σταθμό.Τα τελευταία χρόνια πολλές ερευνητικές ομάδες, εταιρείες αλλά και ανεξάρτητοι σχεδιαστές έχουν παρουσιάσει τις δικές τους ιδέες για τη δημιουργία καταλυμάτων στα οποία θα ζουν και θα εργάζονται αρχικά οι αστροναύτες και αργότερα οι κάτοικοι της Σελήνης και του Άρη.Μαθητές ηλικίας 6-18 ετών από την Ελβετία υπό την επίβλεψη της αρχιτεκτονικής εταιρείας SAGA Space Architects από τη Δανία δημιούργησαν ένα κατάλυμα για τη Σελήνη και τον Άρη. Πρόκειται για ένα φουτουριστικό οίκημα που με ύψος επτά μέτρων αποτελεί το υψηλότερο τέτοιου είδους κατάλυμα που έχει παρουσιαστεί μέχρι σήμερα. INSTITUT AUF DEM ROSENBERG Αυτή η διαστημική μεζονέτα σχεδιάστηκε με τέτοιο τρόπο ώστε να χωράει στον πύραυλο Starship της Space X για να την μεταφέρει στη Σελήνη ή τον Άρη. Το οίκημα που ονομάζεται Rosenberg Space Habitat αποτελείται από πολυμερή υλικά και είναι προϊόν τρισδιάστατης εκτύπωσης. Το εξωτερικό κέλυφος του οικήματος προστατεύει τους κατοίκους του οικήματος από την βλαβερή ηλιακή και κοσμική ακτινοβολία που χτυπά την επιφάνεια τόσο της Σελήνης όσο και του Άρη ενώ επίσης το οίκημα συναρμολογείται με τέτοιο τρόπο ώστε αν χρειαστεί να αποσυναρμολογηθεί και τα υλικά του να επαναχρησιμοποιηθούν για κάποια άλλη χρήση. BREADCRUMP Space Habitat Prototype, 3D Printed - Lands on Switzerland Έχει μάλιστα δημιουργηθεί ένα πρωτότυπο αυτού του οικήματος το οποίο εκτίθεται στο Πάρκο Μέλλοντος Rosenberg στην Ελβετία. https://naftemporiki.gr/story/1885542/mathites-sxoleion-dimiourgisan-diastimiki-mezoneta-etoimi-pros-ektokseusi-binteo

Ρόμπερτ Στεφάνσκι: Ο επικεφαλής για το κλίμα του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού μιλά στη «Ν» για τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Η Ευρώπη αντιμετωπίζει από άκρη σε άκρη τις επιπτώσεις του πιο σφοδρού καύσωνα στην πρόσφατη ιστορία με χώρες όπως η Μ. Βρετανία να βιώνει θερμοκρασίες ρεκόρ άνω των 40 βαθμών Κελσίου. Εκδηλώνονται συνεχώς τις τελευταίες δέκα μέρες μεγάλες καταστροφικές πυρκαγιές που έχουν κάψει τεράστιες περιοχές σε πολλές χώρες.Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός σε έκτακτη συνέντευξη Τύπου ανακοίνωσε ότι ο καύσωνα θα συνεχιστεί την Ευρώπη και τις επόμενες μέρες. «Το ερώτημα που θέτουν όλοι είναι, πότε θα τελειώσει όλο αυτό. Δυστυχώς, εξετάζοντας όλα τα μοντέλα από τους συνεργάτες μας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, πιθανότατα δεν θα τελειώσει μέχρι τα μέσα της επόμενης εβδομάδας» ανέφερε στη συνέντευξη Τύπου ο Ρόμπερτ Στεφάνσκι, επικεφαλής των Εφαρμοσμένων Κλιματικών Υπηρεσιών του WMO.Λίγες ώρες μετά τη συνέντευξη το Naftemporiki.gr επικοινώνησε με τον Ρόμπερτ Στεφάνσκι ζητώντας του να μας περιγράψει τι βιώνουμε αυτή την στιγμή αλλά και τι πρέπει να αναμένουμε στο προσεχές μέλλον σε σχέση με τα ακραία καιρικά φαινόμενα και την κλιματική αλλαγή γενικότερα. Μετά τα όσα βιώνει η Ευρώπη το φετινό καλοκαίρι μπορούμε να πούμε πλέον ότι η κλιματική αλλαγή είναι χωρίς καμία αμφιβολία εδώ και ότι επίσης χωρίς αμφιβολία αυτό οφείλεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα; Ναι, σύμφωνα με την Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) είναι ξεκάθαρο και δεν επιδέχεται αμφισβήτησης ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα προκαλεί την αύξηση της θερμοκρασίας στην ατμόσφαιρα, τη στεριά και τους ωκεανούς. Βλέπουμε τις εκτεταμένες και με ταχύ ρυθμό μεταβολές που συμβαίνουν στην ατμόσφαιρα, τους ωκεανούς την κρυόσφαιρα και την βιόσφαιρα. Η κλίμακα αυτών των πρόσφατων μεταβολών στο κλιματικό σύστημα και η παρούσα κατάσταση πολλών παραμέτρων στο κλιματικό σύστημα είναι πρωτοφανής για τον πλανήτη όχι μόνο εδώ και πολλούς αιώνες αλλά εδώ και πολλές χιλιάδες χρόνια. Η κλιματική αλλαγή που προκαλεί ο άνθρωπος προκαλεί πολλά ακραία καιρικά και κλιματικά φαινόμενα σε κάθε περιοχή του πλανήτη. Εξελίσσονται ταυτόχρονα διάφορα ακραία καιρικά φαινόμενα σε όλο τον πλανήτη. Ποιες είναι οι προβλέψεις που έχουμε αυτή την στιγμή; Πρέπει να θεωρούμε ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα αποτελούν πλέον μέρος της ζωής από εδώ και πέρα και θα είναι αυτά τα φαινόμενα ολοένα και πιο έντονα όσο περνούν τα χρόνια; Σύμφωνα με το IPCC υπολογίζοντας κάθε πιθανό σενάριο για τα επίπεδα εκπομπών ρύπων στην ατμόσφαιρα η μέση παγκόσμια θερμοκρασία θα συνεχίσει να αυξάνεται συνεχώς τα επόμενα τριάντα έτη. Αν δεν υπάρξει άμεση πολύ δραστική μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και των άλλων βλαβερών αερίων τις επόμενες δεκαετίες η μέση παγκόσμια θερμοκρασία θα ξεπεράσει τους δύο βαθμούς Κελσίου.Πολλές μεταβολές στο κλιματικό σύστημα διογκώνονται σε άμεση συνάρτηση με την αύξηση της θερμοκρασίας τον πλανήτη. Εμφανίζονται όλο πιο συχνά και με όλο και μεγαλύτερη ένταση καύσωνες, κατακρημνίσεις, ξηρασίες, τροπικοί κυκλώνες, μείωση στους θαλάσσιους πάγους της Αρκτικής και της μόνιμης παγοκάλυψης σε διάφορες περιοχές της Γης.Απαντώντας λοιπόν στην ερώτηση σας η απάντηση είναι ότι πράγματι θα πρέπει να αναμένουμε τα επόμενα χρόνια ακραία καιρικά φαινόμενα. Το πρόσφατο κύμα καύσωνα στην Ευρώπη είναι ένα παράδειγμα του τι θα βιώνουμε από εδώ και πέρα αν δεν κάνουμε κάτι για να μειώσουμε τις εκπομπές βλαβερών αερίων. Πιστεύετε ότι η ανθρωπότητα κάνει μια πραγματικά σοβαρή προσπάθεια για να καταπολεμήσει τις αιτίες που προκαλούν την κλιματική αλλαγή ή απλά τα κράτη πραγματοποιούν κάποιες ανούσιες τελικά διεθνείς διασκέψεις στις οποίες λαμβάνονται ορισμένες χαμηλού επιπέδου αποφάσεις τις οποίες τελικά ούτε αυτές καταφέρνουν να υλοποιήσουν; Αυτό που περιγράψατε είναι μια ερώτηση που απευθύνεται κυρίως στην επιτροπή κλιματικής αλλαγής του ΟΗΕ. Όσον αφορά τον ρόλο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας είναι να παρέχει επιστημονικά δεδομένα για το κλιματικό σύστημα και να συνεργάζεται με διάφορες χώρες για να αυξάνουμε συνεχώς την ακρίβεια των καιρικών προβλέψεων. Υπάρχουν χώρες που έχουν θέσει ως βασική τους προτεραιότητα την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αλλά θα πρέπει και οι πολίτες σε όλο τον κόσμο να ψηφίζουν ηγέτες που έχουν ως προτεραιότητα τους την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατευτούμε από τα ακραία καιρικά φαινόμενα αλλά και για να καταπολεμήσουμε την κλιματική αλλαγή γενικότερα; Ένας από τους στόχους του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού είναι να βελτιώσουμε τα συστήματα πρόβλεψης σε διάφορες χώρες ώστε να κάνουν έγκαιρες προβλέψεις εμφάνισης ακραίων φαινομένων. Στη διάσκεψη COP-21 στο Παρίσι αρκετές χώρες αποφάσισαν να συνεργαστούν για την δημιουργία του μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης Climate Risk and Early Warning Systems (CREWS). Ο μηχανισμός αυτός έχει στόχο την ανάπτυξη συστημάτων έγκαιρης πρόβλεψης ακραίων καιρικών φαινομένων στις αναπτυσσόμενες και πιο ευάλωτες για διαφόρους λόγους χώρες ώστε διασώζονται ανθρώπινες ζωές και να προστατεύονται οι κατοικίες και γενικότερα όσα χρειάζονται οι άνθρωποι αυτών των περιοχών για να ζήσουν. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες έχει ζητήσει από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό να παρουσιάσει ένα σχέδιο για την ανάπτυξη τέτοιου είδους συστημάτων στην επόμενη διάσκεψη για το κλίμα που γίνει το Νοέμβριο στην Αίγυπτο και να ηγηθεί στην υλοποίηση αυτού του στόχου. https://naftemporiki.gr/story/1884865/rompert-stefanski-o-epikefalis-gia-to-klima-tou-pagkosmiou-meteorologikou-organismou-mila-sti-n-gia-ta-akraia-kairika-fainomena

Η Γροιλανδία λιώνει από τον δικό της καύσωνα. STEFFEN OLSEN/SOCIAL MEDIA Στη φωτογραφία εικονίζονται σκύλοι που σέρνουν έλκηθρα στη θάλασσα καθώς περνούν ανάμεσα σε λιωμένους πάγους στο βορειοδυτικό τμήμα της Γροιλανδίας. Μπορεί η Ευρώπη να ψήνεται κυριολεκτικά από τον σφοδρό καύσωνα όμως η Γροιλανδία κυριολεκτικά λιώνει από την μεγάλη για την περιοχή αύξηση της θερμοκρασίας αυτή την περίοδο. Τέτοια εποχή η συνήθης θερμοκρασία στη Γροιλανδία είναι περίπου δέκα βαθμοί Κελσίου. To προηγούμενο Σαββατοκύριακο 15-17 Ιουλίου η θερμοκρασία στη Γροιλανδία έφτασε τους 15 βαθμούς Κελσίου αύξηση που όπως είναι ευνόητο είναι πολύ μεγάλη. Πρόκειται για τις υψηλότερες θερμοκρασίες που έχουν καταγραφεί τουλάχιστον εδώ και 40 χρόνια στην περιοχή.Όπως έγινε γνωστό αυτός ο… τοπικός καύσωνας στη Γροιλανδία προκάλεσε το γρήγορο λιώσιμο των παγετώνων της. Το Εθνικό Κέντρο Δεδομένων Χιονιού και Πάγων των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι μόνο το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, σε διάστημα δηλαδή 48 ωρών η απώλεια νερού από το λιώσιμο των πάγων στη Γροιλανδία ήταν 12 δισ. τόνοι.Η Γροιλανδία είναι η 12η σε έκταση χώρα του πλανήτη και το 80% της επιφάνειας της καλύπτεται από πάγους. Αν λιώσει το σύνολο των πάγων της Γροιλανδίας η στάθμη του νερού στους ωκεανούς της Γης θα αυξηθεί κατά επτά μέτρα βυθίζοντας το σύνολο των νησιωτικών και παράκτιων περιοχών του πλανήτη με ότι αυτό συνεπάγεται για τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν σε οικολογικό και ανθρωπιστικό επίπεδο.Έχει διαπιστωθεί ότι ο ρυθμός αύξησης της θερμοκρασίας στις αρκτικές περιοχές είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη από αυτή στις υπόλοιπες περιοχές του πλανήτη. Οι παγετώνες της Γροιλανδίας διαθέτουν τη δεύτερη σε μέγεθος μάζα φρέσκου νερού σε παγωμένη μορφή. Η έκταση του παγωμένου φρέσκου νερού είναι περίπου 1,2 εκατ. τετρ. χλμ. δεύτερη πίσω από την Ανταρκτική. Οι πάγοι στη Γροιλανδία άρχισαν να λιώνουν τη δεκαετία του 1990 και το λιώσιμο επιταχύνθηκε από τη δεκαετία του 2000 και έκτοτε. https://naftemporiki.gr/story/1884963/i-groilandia-lionei-apo-ton-diko-tis-kausona

Κινεζικό ραντάρ εντοπισμού απειλητικών για τη Γη αστεροειδών. ESA To Ινστιτούτο Τεχνολογίας του Πεκίνου ξεκίνησε τη δημιουργία ενός νέου δικτύου εντοπισμού δυνητικά απειλητικών για τη Γη αστεροειδών. Το δίκτυο που ονομάζεται China Fuyan (fuyan σημαίνει σύνθετο μάτι) θα αποτελείται από 20 μεγάλες κεραίες ραντάρ για τον εντοπισμό διαστημικών βράχων που κινούνται σε αποστάσεις ως και 150 εκατ. χλμ. μακριά πλανήτη μας, την απόσταση δηλ. που υπάρχει ανάμεσα στη Γη και τον Ήλιο. Η διάμετρος αυτών των κεραιών θα είναι 25-30 μέτρα και όταν το δίκτυο αυτό τεθεί σε πλήρη εφαρμογή θα είναι και αυτό που θα μπορεί να πραγματοποιεί ανιχνεύσεις στο Διάστημα πιο μακριά από οποιοδήποτε άλλο στον κόσμο.Έχουν ήδη κατασκευαστεί δύο από τις κεραίες του δικτύου σε μια περιοχή στη νότιο Κίνα η δοκιμαστική λειτουργία των οποίων θα ξεκινήσει τον προσεχή Σεπτέμβριο. Εκτός από αστεροειδείς το ραντάρ θα μπορεί να εντοπίζει τη θέση δορυφόρων και διαστημικών σκουπιδιών που μπορεί να αποτελούν πιθανή απειλή. Το ραντάρ αποτελεί μέρος ενός συνολικότερου σχεδίου της Κινεζικής Υπηρεσίας Διαστήματος για την ανάπτυξη συστημάτων εντοπισμού και εξουδετέρωσης απειλητικών διαστημικών βράχων. https://naftemporiki.gr/story/1884929/kineziko-rantar-entopismou-apeilitikon-gia-ti-gi-asteroeidon

Η NASA ανέθεσε στην εταιρεία του Ελον Μασκ την εκτόξευση του νέου της διαστημικού τηλεσκοπίου. NASA Καλλιτεχνική απεικόνιση του Nancy Grace Roman Space Telescope. H NASA ανακοίνωσε ότι ανέθεσε στη Space X, την διαστημική εταιρεία του Ελον Μασκ, την εκτόξευση του νέου της διαστημικού τηλεσκοπίου Nancy Grace Roman Space Telescope. Η Space Χ θα λάβει 255 δολάρια για να οργανώσει και να πραγματοποιήσει την εκτόξευση του τηλεσκοπίου.Πρόκειται για ένα τηλεσκόπιο με προηγμένες τεχνολογικές δυνατότητες που θα «κοιτάζει» στο υπέρυθρο φάσμα γεγονός που θα του επιτρέψει να εξερευνά πολύ βαθιά το Σύμπαν και να παρατηρεί μεγάλο αριθμό γαλαξιών άστρων και πλανητών.Το τηλεσκόπιο πήρε το όνομα του από τη Νάνσι Γκρέις Ρόμαν μια από τις πρώτες γυναίκες αστρονόμους που εργάστηκαν στην NASA η οποία αποτέλεσε σημαντικό στέλεχος της δημιουργίας του πρώτου διαστημικού τηλεσκοπίου, του Hubble. Η κατασκευή του Nancy Grace Roman Space Telescope έχει αποφασισθεί εδώ και πολλά χρόνια αλλά υπήρξαν διάφορα εμπόδια που καθυστέρησαν την εκκίνηση της κατασκευής του.Αν όλα πάνε καλά και δεν υπάρξει άλλη καθυστέρηση το τηλεσκόπιο είναι προγραματισμένο να εκτοξευτεί το 2026. Η σημαντικότερη ίσως δυνατότητα που έχει το νέο διαστημικό τηλεσκόπιο της NASA είναι ότι μπορεί να εντοπίζει βραχώδεις πλανήτες αλλά και την ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή.Αυτό σημαίνει ότι είναι πιθανό να αποκαλύψει κόσμους που θεωρητικά τουλάχιστον είναι όχι μόνο κατοικήσιμοι αλλά και φιλικοί στη ζωή. NASA GODDARD NASA's Nancy Grace Roman Space Telescope: Broadening Our Cosmic Horizons Θα μπορεί επίσης να εντοπίζει με μεγαλύτερη ευκολία από τα σημερινά τηλεσκόπια τους αποκαλούμενους ορφανούς πλανήτες. Πρόκειται για πλανήτες που υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τα πλανητικά συστήματα στα οποία ανήκαν και κινούνται πλέον μόνοι τους με μεγάλη ταχύτητα στο διαστρικό κενό. https://naftemporiki.gr/story/1884569/i-nasa-anethese-stin-etaireia-tou-elon-mask-tin-ektokseusi-tou-neou-tis-diastimikou-tileskopiou

Μια μαύρη τρύπα κάνει ένα άστρο… σπαγγέτι (βίντεο) NASA/CXC/M. Weiss Σε απόσταση 215 εκατ. ετών φωτός από τη Γη στον αστερισμό του Ηριδανού βρίσκεται ένας σπειροειδής γαλαξίας. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια (Μπέρκλι) με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society παρουσιάζουν τα αποτελέσματα των παρατηρήσεων τους από την δραστηριότητα μιας μαύρης τρύπας που βρίσκεται σε αυτό τον γαλαξία.Η μαύρη τρύπα που υπολογίζεται ότι έχει μάζα ένα εκατ. φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου έχει εγκλωβίσει στα βαρυτικά της δίχτυα ένα άστρο και αποσπά την ύλη του. Το άστρο βρίσκεται πολύ κοντά στην μαύρη τρύπα και η νέα μελέτη αποκαλύπτει νέα στοιχεία για το πώς συμπεριφέρονται οι μαύρες τρύπες σε πολύ κοντινά σε αυτές κοσμικά σώματα και κυρίως πώς αποσπά από αυτά την ύλη τους. Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες θεωρούσαν πώς η μαύρη τρύπα αποσπά και κυριολεκτικά ρουφάει την ύλη των άστρων, πλανητών ή άλλων κοσμικών δομών που βρίσκονται κοντά τους. Η νέα μελέτη δείχνει ότι σημαντικές ποσότητες της ύλης των… άτυχων κοσμικών σωμάτων δεν καταλήγει στην μαύρη τρύπα αλλά απλά διαχέεται στο διαστημικό κενό.Η συγκεκριμένη μελέτη κρίνεται ως ιδιαίτερα σημαντική επειδή εκτός των άλλων προσφέρει στοιχεία την αποκαλούμενη «παλιρροϊκή διατάραξη». Η βαρυτική έλξη της μαύρης τρύπας παραμορφώνει το κοσμικό σώμα ή την ύλη που έχει «συλλάβει». Το αντικείμενο παίρνει ένα σχήμα νήματος για αυτό και η επιστημονική κοινότητα ονόμασε το φαινόμενο «σπαγγετοποίηση» αφού η όλη διαδικασία μοιάζει σαν μεταμορφώνει το αντικείμενο σε μακαρόνι πριν τελικά το απορροφήσει ή το καταστρέψει. Έχουν γίνει κάποιες έμμεσες παρατηρήσεις του φαινομένου και δεν υπάρχουν ακόμη πολλά στοιχεία αυτό.Αυτή την φορά έχουμε το πιο κοντινό παράδειγμα που έχουν εντοπίσει και παρατηρήσει μέχρι σήμερα οι αστρονόμοι ενός αστρικού σώματος να γίνεται σπαγγέτι από τις τρομερές βαρυτικές δυνάμεις της μαύρης τρύπας. BRIGHT SIDE Black Hole Ate a Star Like Spaghetti, Watch What Astronomers Saw Το φαινόμενο που παρατήρησαν οι ερευνητές έλαβε την κωδική ονομασία AT2019qiz έχει δημιουργήσει ένα νέφος αερίου η μελέτη του οποίου αποκαλύπτει πολλά ενδιαφέροντα δεδομένα για το τι συμβαίνει ανάμεσα στη μαύρη τρύπα και το άστρο φωτίζοντας τα άμεσα και έμμεσα φαινόμενα που προκαλούνται. https://naftemporiki.gr/story/1884434/mia-mauri-trupa-kanei-ena-astro-spaggeti-binteo

Το «κόλπο» επικοινωνίας με το James Webb και το πλανητικό σύστημα που εξερευνά. NASA Καθώς το James Webb ξεκίνησε πλέον να μπαίνει σε κανονικούς ρυθμούς λειτουργίας μετά την εντυπωσιακή του πρεμιέρα αρχίζουμε σιγά σιγά να μαθαίνουμε διάφορα νέα στοιχεία αλλά και κάποια μικρά «μυστικά» για τον τρόπο λειτουργίας του.Μπορεί το James Webb να καταγράφει δεκάδες φορές μεγαλύτερη ποσότητα δεδομένων από ότι το Hubble ημερησίως (57 GB το JW έναντι 1-2 GB το Hubble) όμως λόγω των προηγμένων του οργάνων και της ισχύος του το James Webb καταγράφει αυτά τα 57 GB σε μόλις δύο ώρες.Δεδομένου ότι στο James Webb έχει τοποθετηθεί ένας σκληρός δίσκος χωρητικότητας 68 GB υπήρξαν ερωτηματικά για αυτή την επιλογή. Εύλογα αναρωτήθηκαν πολλοί γιατί τοποθετήθηκε ένας τόσο μικρής χωρητικότητας σκληρός δίσκος από την στιγμή που το τηλεσκόπιο μπορεί να καταγράφει πολύ μεγαλύτερο όγκο δεδομένων καθημερινά.Η απάντηση που δίνουν οι μηχανικοί οι οποίοι ασχολήθηκαν με αυτό το ζήτημα στο διαστημικό τηλεσκόπιο είναι ότι χρησιμοποιήθηκε μικρής χωρητικότητας σκληρός δίσκος για δύο λόγους. Πρώτον επειδή θεωρήθηκε πιο ασφαλής λύση για την αποθήκευση των δεδομένων και δεύτερον επειδή έτσι θα μπορούσε να γίνει πιο εύκολα και κυρίως πιο γρήγορα η μετάδοση αυτών των δεδομένων στη Γη.Σύμφωνα με τους μηχανικούς του James Webb δημιουργείται καθημερινά ένα χρονικό παράθυρο τεσσάρων ωρών μέσα στα οποίο το κέντρο ελέγχου της αποστολής συνδέεται με το τηλεσκόπιο και λαμβάνει τα δεδομένα. Ο χρόνος αυτός θεωρείται εξαιρετικά γρήγορος και ήταν ο λόγος που προτιμήθηκε αυτή η μέθοδος. Αφού τα δεδομένα «κατέβουν» από το τηλεσκόπιο στους υπολογιστές στης Γης στη συνέχεια γίνεται διαγραφή του από τον σκληρό δίσκο του James Webb για να επαναληφθεί την επόμενη μέρα η διαδικασία. ESA Όσον αφορά τον επόμενο στόχο του τηλεσκοπίου αυτός όπως ανέφερε σε ομιλία του στο Ίδρυμα Ευγενίδου ο Τόμας Ζουρμπούκεν, διευθυντής Διοίκησης Επιστημονικών Αποστολών της NASA είναι το σύστημα TRAPPIST-1. To σύστημα TRAPPIST- βρίσκεται 39 έτη φωτός ή περίπου 235 τρισεκατομμύρια μίλια μακριά. Αποτελείται από ένα πολύ μικρό άστρο, ένα σχετικά ψυχρό «νάνο Μ», το πιο κοινό είδος στο σύμπαν, με περίπου το 9% της μάζας του ήλιου μας και γύρω στο 12% της ακτίνας του.Έχουν εντοπιστεί να υπάρχουν σε αυτό το άστρο επτά πλανήτες που έχουν περίπου το μέγεθος της Γης, και τρεις από αυτούς - οι e,f και g - θεωρείται πως βρίσκονται στην κατοικήσιμη ζώνη: Την περιοχή του διαστήματος γύρω από ένα άστρο όπου ένας βραχώδης πλανήτης θα μπορούσε να έχει νερό σε υγρή μορφή στην επιφάνειά του, δημιουργώντας πιθανότητες για την ύπαρξη ζωής. Ο d βρίσκεται στην εσωτερική άκρη της ζώνης, ενώ o h είναι αμέσως έξω από την εξωτερική.Όπως είναι ευνόητο το σύστημα αυτό αποτελεί ιδανικό στόχο παρατήρησης για τους αστρονόμους και το πιο ισχυρό διαστημικό τηλεσκόπιο που έχει κατασκευάσει ο άνθρωπος το οποίο μπορεί να πραγματοποιεί μελέτες για τις ατμοσφαιρικές και χημικές συνθήκες που επικρατούν σε εξωπλανήτες δεν θα μπορούσε παρά να στρέψει το βλέμμα του στο TRAPPIST-1. Αναμένουμε λοιπόν πολύ σύντομα εικόνες και δεδομένα από αυτό το εξαιρετικά ενδιαφέρον σύστημα που θα στείλει το James Webb. https://naftemporiki.gr/story/1883666/to-kolpo-epikoinonias-me-to-James-webb-kai-to-planitiko-sustima-pou-eksereuna

Εκτοξεύτηκε ο Vega-C ο νέος σούπερ πύραυλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (βίντεο) ESA Τον Φεβρουάριο του 2012 ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) εκτόξευσε ένα νέο τύπο πυραύλου που θα χρησιμοποιούσε από τότε και στο εξής για την μεταφορά φορτίων στο Διάστημα. Ο πύραυλος ονομάστηκε Vega και μπορούσε να μεταφέρει μικρού και μεσαίου μεγέθους ωφέλιμα φορτία σε τροχιά.Η ESA αποφάσισε να κατασκευάσει μια αναβαθμισμένη εκδοχή του Vega, ένα πύραυλο που να μπορεί να μεταφέρει μεγαλύτερα φορτία στο Διάστημα. Ο Vega-C εκτοξεύτηκε από το Διαστημικό Κέντρο Κουρού στη Γαλλική Γουιάνα που ονομάζεται και «ευρωπαϊκό διαστημικό λιμάνι» αφού από εκεί πραγματοποιεί τις εκτοξεύσεις της η ESA στις αποκλειστικά δικές της αποστολές. Σε αυτή την πρώτη του εκτόξευση ο Vega-C μετέφερε το δορυφόρο LARES-2 της Ιταλικής Διαστημικής Υπηρεσίας και έξι μικρούς δορυφόρους CubeSats. Ο LARES-2 μελετήσει ένα φαινόμενο που ονομάζεται φαινόμενο έλξης πλαισίου. Αυτό το φαινόμενο προκαλείται από κατανομές μάζας και ενέργειας που παραμορφώνουν τον χωροχρόνο, όπως περιγράφεται από τη θεωρία της σχετικότητας. Οι έξι CubeSats ανήκουν σε διάφορες χώρες όπως η Ιταλία, η Σλοβενία και η Γαλλία και κάθε ένας εξ αυτών είναι σχεδιασμένος για διαφορετική ερευνητική αποστολή στις οποίες συμπεριλαμβάνονται η ανίχνευση βιομορίων, η ανάπτυξη φυτών στη μικροβαρύτητα και η συλλογή δεδομένων για τη μαγνητόσφαιρα της Γης. SCINEWS Vega-C launch «Οι απαιτήσεις για διαστημικές εκτοξεύσεις από την Ευρώπη τα επόμενα χρόνια θα είναι ιδιαίτερα υψηλές. Οι πύραυλοι Vega-C και Ariane-6 θα αποτελέσουν τα αξιόπιστα οχήματα που θα κάνουν αυτή την δουλειά» δήλωσε ο Τζόσεφ Ασμπάχερ, επικεφαλής της ESA. https://naftemporiki.gr/story/1883384/ektokseutike-o-vega-c-o-neos-souper-puraulos-tou-europaikou-organismou-diastimatos-binteo

Κρήτη: Ενας 17χρονος μαθητής κατέκτησε τη δεύτερη θέση σε παγκόσμιο διαγωνισμό της Microsoft Σπουδαία διάκριση για τον Νικόλα Ραπάνη, μαθητή του 4ου Γενικού Λυκείου Ηρακλείου Κρήτης Τη δεύτερη θέση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα MOS της Microsoft κατέκτησε ο μαθητής του 4ου Γενικού Λυκείου Ηρακλείου Κρήτης Νικόλας Ραπάνης.Οι περήφανοι γονείς του, Ελένη Σταυρουλάκη και Στέφανος Ραπάνης, έκαναν γνωστή μέσω facebook την είδηση για τη σπουδαία επιτυχία του 17χρονου Νικόλα.Μάλιστα, ο μαθητής έλαβε και το ποσό των 3.500 δολαρίων ως έπαθλο για τη μεγάλη του νίκη.Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη του περασμένου Μαΐου ο Νικόλας Ραπάνης είχε στεφθεί πρωταθλητής Ελλάδας στο διαγωνισμό Microsoft Office Specialist στην ενότητα του Excel, και όπως φαίνεται οι διακρίσεις του συνεχίζονται. https://www.tanea.gr/2022/07/28/science-technology/kriti-enas-17xronos-mathitis-katektise-ti-deyteri-thesi-se-pagkosmio-diagonismo-tis-microsoft/

Κάθι Λιούντερς: Η επιχειρησιακή διευθύντρια της NASA μιλά στη «Ν» για την επιστροφή του ανθρώπου στη Σελήνη. Η Αθήνα είναι τα τελευταία 24ωρα η παγκόσμια πρωτεύουσα της αστρονομίας αφού διεξάγεται εδώ η 44η Γενική Συνέλευση της Διεθνούς Επιτροπής Διαστημικής Έρευνας (COSPAR). Περίπου δύο χιλιάδες επιστήμονες από όλο τον κόσμο και φυσικά τα κορυφαία στελέχη της διαστημικής βιομηχανίας και των διαστημικών υπηρεσιών όλου του κόσμου βρίσκονται στην Αθήνα. Ανάμεσα τους είναι και η επιχειρησιακή διευθύντρια της NASA Κάθι Λιούντερς η οποία ανάμεσα στα άλλα έχει υπό την εποπτεία της το πρόγραμμα επανδρωμένων αποστολών της NASA καθώς και τη λειτουργία του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού.Η Κάθι Λιούντερς μαζί με τον Τόμας Ζουρμπούκεν διευθυντή Διοίκησης Επιστημονικών Αποστολών της NASA άφησαν για λίγο τις εργασίες της COSPAR που διεξάγεται στο Μέγαρο Μουσικής και παραβρέθηκαν στη συζήτηση που οργάνωσε το Ίδρυμα Ευγενίδου για την επιστήμη και στις διαστημικές αποστολές της NASA.Τα δύο κορυφαία στελέχη της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας δήλωσαν ιδιαίτερη χαρά που βρίσκονται στον τόπο που μπήκαν οι βάσεις των επιστημών γενικότερα συμπεριλαμβανομένης της αστρονομίας και μίλησαν τόσο για τον ρόλο της επιστήμης γενικότερα στον ανθρώπινο πολιτισμό όσο φυσικά και για την συμβολή των προγραμμάτων της NASA στην επιστημονική πρόοδο. Όπως ήταν αναμενόμενο μεγάλο μέρος της συζήτησης αλλά και των ερωτήσεων που δέχτηκαν από το κοινό οι δύο επιστήμονες αφορούσαν το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, τις εντυπωσιακές εικόνες που δημοσιεύτηκαν αλλά και όσα αναμένουμε να δούμε από αυτό από εδώ και πέρα.Το Naftemporiki.gr συνάντησε την Κάθι Λιούντερς λίγο μετά την ολοκλήρωση της εκδήλωσης στο Ίδρυμα Ευγενίδου για να μας μιλήσει για το πρόγραμμα Artemis στο πλαίσιο του οποίου θα πραγματοποιηθούν επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη. Υποθέτουμε ότι η προσοχή της NASA ήταν στραμμένη τον τελευταίο καιρό στην έναρξη λειτουργίας του James Webb. Όπως φαίνεται όλα κυλούν ομαλά με το τηλεσκόπιο οπότε υποθέτουμε ότι μπαίνει σε προτεραιότητα και πάλι το πρόγραμμα Artemis. Πράγματι, ετοιμαζόμαστε για τις πρώτες αποστολές, την πρώτη μη επανδρωμένη αλλά και την επόμενη που θα είναι επανδρωμένη και θα προετοιμάσει το έδαφος της επανδρωμένης αποστολής που θα επιστρέψει στην επιφάνεια της Σελήνης. Παράλληλα «τρέχει» και το πρόγραμμα κατασκευής της Σεληνιακής Πύλης, του διαστημικού σταθμού που θα είναι σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι και θα υποστηρίζει τις επανδρωμένες αποστολές εκεί. Πότε εκτιμάτε ότι θα είναι ο σταθμός αυτός έτοιμος να υποδεχτεί το πρώτο του πλήρωμα; Η Σεληνιακή Πύλη είναι ένα σύνθετο πρότζεκτ την υλοποίηση του οποίου έχουμε αναλάβει από κοινού με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. Οι δύο υπηρεσίες κάνουμε παράλληλα τις εργασίες που απαιτούνται για τη δημιουργία του σταθμού. Μέχρι το 2025 οι δύο υπηρεσίες θα έχουν ολοκληρώσει την κατασκευή των τμημάτων του σταθμού και η κάθε μια ξεχωριστά θα εκτοξεύσει τα τμήματα που έχει αναλάβει να φτιάξει. Αν όλα πάνε καλά τα τμήματα αυτά θα συναντηθούν στο σημείο που θα εγκατασταθεί ο σταθμός, θα γίνει η συναρμολόγηση τους και ευελπιστούμε ότι το 2025 ή το αργότερο το 2026 θα είναι έτοιμος να λειτουργήσει. Πάντως σε λίγες εβδομάδες ξεκινάει το πρόγραμμα εκπαίδευσης των αστροναυτών που θα αποτελέσουν το πρώτο πλήρωμα του σταθμού. NASA H Σεληνιακή Πύλη θα δώσει νέα ώθηση στη διαστημική εξερεύνηση της ανθρωπότητας. Το ερώτημα λοιπόν πλέον δεν είναι πότε θα επιστρέψουμε στη Σελήνη αφού αυτό μπορούμε πλέον να το θεωρούμε θέμα λίγου χρόνου αλλά πότε θα δημιουργηθούν οι πρώτες μόνιμες βάσεις εκεί αλλάζοντας τα δεδομένα της ανθρώπινης παρουσίας έξω από τη Γη. Έχουμε εκπονήσει ένα σχέδιο για την παρουσία των αστροναυτών στη Σελήνη το τελικό στάδιο του οποίου θα είναι η δημιουργία βάσεων εκεί. Πυρήνας του σχεδίου είναι κάποιο/α οχήματα με τα οποία θα μετακινούνται στη Σελήνη οι πρώτοι αστροναύτες που θα πατήσουν ξανά το έδαφος της κάτι που αν όλα πάνε καλά θα συμβεί εντός της προσεχούς πενταετίας. Το κρίσιμο ζήτημα το οποίο ελπίζουμε να επιτευχθεί είναι αυτά τα οχήματα να μπορούν να αποτελέσουν και ένα προσωρινό κατάλυμα για τους αστροναύτες μέχρι να φτιαχτεί η πρώτη βάση. Η πρώτη επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη και οι αμέσως επόμενες που θα ακολουθήσουν θα μεταφέρουν κάθε φορά διάφορα υλικά για τη δημιουργία της πρώτης βάσης και ευελπιστούμε ότι μέχρι τα μέσα της επόμενης δεκαετίας θα υπάρχουν πλέον έτοιμες και λειτουργικές κάποιες βάσεις στο φεγγάρι. NASA Η επιστροφή στη Σελήνη έχει πάρει πλέον τον δρόμο της. Για τον Άρη τι μπορείτε να μας πείτε; Πότε πιστεύετε ότι θα μπορέσει η NASA να στείλει εκεί μια επανδρωμένη αποστολή; Νομίζω ότι αυτό θα καθυστερήσει αρκετά ακόμη και εκτιμώ ότι θα πρέπει να το αναμένουμε στη δεκαετία του 2040. Αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχουν πολλές δυσκολίες και κίνδυνοι για αυτό το ταξίδι αλλά έχουμε από την άλλη πλευρά τον Ελον Μασκ που δηλώνει σε κάθε ευκαιρία ότι είναι έτοιμος με την διαστημική του εταιρεία (Space X) να πραγματοποιήσει μια επανδρωμένη αποστολή στον Άρη μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας. Αν η NASA με το μέγεθος, την εμπειρία και την τεχνογνωσία που διαθέτει θεωρεί ότι χρειάζονται ακόμη 20 χρόνια για αυτό το ταξίδι πώς μπορεί μια ιδιωτική εταιρεία να το πραγματοποιήσει σχεδόν άμεσα; Ο Ελον Μασκ και η εταιρεία του είναι η αλήθεια ότι έχουν κάνει πολλά και σημαντικά πράγματα στον διαστημικό τομέα. Σίγουρα παίζει σημαντικό ρόλο και το οικονομικό κομμάτι. Αν καταφέρει να βρει τους απαραίτητους πόρους και ρίξει όσα λεφτά απαιτούνται ίσως να τα καταφέρει. Βασικά μακάρι να τα καταφέρει, αν πραγματοποιήσει αυτή την αποστολή στο χρονικό πλαίσιο που το θέτει εμείς θα είμαστε μαζί του και θα υποστηρίζουμε την επιτυχία το εγχειρήματος. https://naftemporiki.gr/story/1883614/kathi-liounters-i-epixeirisiaki-dieuthuntria-tis-nasa-mila-sti-n-gia-tin-epistrofi-tou-anthropou-sti-selini

To Hubble «απάντησε» στο James Webb. ESA/Hubble & NASA, R. Cohen Το σφαιρωτό σμήνος TERZAN 2 όπως το κατέγραψε το Hubble. Μπορεί όλος ο επιστημονικός (και όχι μόνο) κόσμος και τα φώτα της δημοσιότητας να έχουν πέσει πάνω στο James Webb, το πιο ισχυρό διαστημικό τηλεσκόπιο που κατασκεύασε ο άνθρωπος, αλλά το παλαιότερο διαστημικό τηλεσκόπιο δεν... καταθέτει τα όπλα και θέλησε να δείξει ότι συνεχίζει να αποτελεί σημείο αναφοράς στη διαστημική εξερεύνηση. Το Hubble κατέγραψε μια νέα εκπληκτική εικόνα από το κέντρο του γαλαξία μας. ESA/HUBBLE & NASA, R. COHEN Το σφαιρωτό σμήνος TERZAN 2 όπως το κατέγραψε το Hubble. Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται στην αστρονομία μία πυκνή συγκέντρωση άστρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόρος του. Έχουν εντοπιστεί περίπου 160 σφαιρικά σμήνη στον γαλαξία μας και πιστεύεται ότι υπάρχουν μερικές δεκάδες ακόμη που περιμένουν τους αστρονόμους να τα εντοπίσουν. Κατά μέσο όρο ένα σφαιρικό σμήνος περιέχει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ως περίπου ένα εκατ. άστρα. Οι σπειροειδείς γαλαξίες σαν τον δικό μας διαθέτουν συνήθως μερικές εκατοντάδες σφαιρική σμήνη ενώ οι ελλειπτικοί γαλαξίες μερικές χιλιάδες.Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble εντόπισε και κατέγραψε μια εντυπωσιακή φωτογραφία από το σφαιρωτό σμήνος Terzan 2 που βρίσκεται στο κέντρο του γαλαξία μας στον αστερισμού του Σκορπιού. Όπως όλα τα σφαιρικά σμήνη έτσι και αυτό διαθέτει ένα τεράστιο αριθμό άστρων πολλά εκ των οποίων είναι εξαιρετικά λαμπερά δημιουργώντας έτσι εκπληκτικά κοσμικά πορτρέτα όταν καταγράφονται από τις κάμερες των τηλεσκοπίων. https://naftemporiki.gr/story/1883356/to-hubble-apantise-sto-James-webb

Ο χαρτογράφος του γαλαξία μας ανακάλυψε δύο νέους εξωπλανήτες. ESO/B. Fugate (FASORtronics) Το GAIA χαρτογραφώντας τον γαλαξία ανακάλυψε δύο εξωπλανήτες και ενδέχεται να έχει ανακαλύψει αρκετούς ακόμη. Το σκάφος Gaia του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος έχει ως κύρια αποστολή του την χαρτογράφηση των άστρων του γαλαξία μας αλλά πραγματοποιεί και άλλες έρευνες. Το σκάφος έχει αποκαλύψει τη χημική σύνθεση περίπου 60.000 αστεροειδών του ηλιακού μας συστήματος. Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Astronomy & Astrophysics» διεθνής ομάδα ερευνητών αναφέρει την ανακάλυψη δύο εξωπλανητών από δεδομένα που κατέγραψε το Gaia σε μια απομονωμένη περιοχή του γαλαξία μας.Οι δύο πλανητες που ονομάστηκαν Gaia-1b and Gaia-2b ανήκουν στην κατηγορία του «καυτού Δία». Είναι δηλαδή πλανήτες αερίου με μέγεθος παρόμοιο ή και μεγαλύτερο από αυτό του Δία οι οποίοι βρίσκονται σε πολύ κοντινή απόσταση από το μητρικό τους άστρο. Για αυτόν τον λόγο η θερμοκρασία που αναπτύσσουν είναι πολύ υψηλή (εξ ου και το «καυτός») και οι συνθήκες που επικρατούν εκεί είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες για μελέτη από τους ειδικούς αλλά σε κάθε περίπτωση απαγορευτική για την παρουσία της ζωής.Οι δύο πλανήτες ολοκληρώνουν σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ερευνητών μια πλήρη περιστροφή γύρω από το άστρο τους σε λιγότερο από 100 ώρες. Οι ερευνητές κατέγραψαν επίσης την πιθανή παρουσία 40 ακόμη εξωπλανητών η ύπαρξη των οποίων πρέπει τώρα να επιβεβαιωθεί με νέες έρευνες.Η ανακάλυψη έχει επίσης ιδιαίτερη σημασία επειδή όπως φαίνεται το Gaia προστίθεται στα εργαλεία με τα οποία μπορούμε να εντοπίζουμε εξωπλανήτες. Το βάρους δύο τόνων Gaia, το οποίο βρίσκεται σε σταθερή απόσταση από τη Γη και σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο, κάνει διαδοχικές μετρήσεις των ίδιων άστρων από ελαφρώς διαφορετικές οπτικές γωνίες, δημιουργώντας έτσι σταδιακά ένα ακριβή και πολυδιάστατο χάρτη για περίπου ένα δισ. άστρα του γαλαξία μας. Διαθέτει μία κάμερα με ανάλυση ενός δισεκατομμυρίου εικονοστοιχεία (pixel) τη μεγαλύτερη που έχει σταλεί στο διάστημα και η οποία έχει πάνω από 100 ηλεκτρονικούς αισθητήρες. https://naftemporiki.gr/story/1882904/o-xartografos-tou-galaksia-mas-anakalupse-duo-neous-eksoplanites

Αναβαθμίζεται το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου Κορινθίας. Το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου αναβαθμίζεται ώστε να μετατραπεί στον μεγαλύτερο διαστημικό κόμβο στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η Περιφέρεια Πελοποννήσου και το Αστεροσκοπείο Αθηνών ενώνουν τις δυνάμεις τους με κοινό στόχο την αναβάθμιση των υποδομών και την ακόμα μεγαλύτερη αξιοποίηση του επιστημονικού δυναμικού.Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων χρηματοδοτεί το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου με 10,8 εκατομμύρια € από το Ταμείο Ανάκαμψης για την αγορά καινούριων ραντάρ, λέιζερ, ένα νέο υπερσύγχρονο ρομποτικό τηλεσκόπιο και άλλο απαραίτητο εξοπλισμό. Παράλληλα, η Περιφέρεια Πελοποννήσου χρηματοδοτεί το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου με 4,3 εκατομμύρια € για κτιριακές υποδομές όπως το αμφιθέατρο, ο εκθεσιακός χώρος, γραφεία κ.ά. Η συνολική επένδυση στο Αστεροσκοπείο Κρυονερίου ξεπερνά τα 15 εκατομμύρια €. Πρόκειται, όχι μόνο για την μεγαλύτερη επένδυση από συστάσεως της υποδομής του, αλλά και για την μεγαλύτερη επένδυση στην επιστημονική έρευνα στην Κορινθία και την Πελοπόννησο. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, ο διαστημικός κόμβος υπολογίζεται να είναι πλήρως λειτουργικός και επιχειρησιακός εντός του 2026.Επίσης, θα πραγματοποιηθεί μεταφορά κρίσιμου εξοπλισμού υποδομών από την Πεντέλη στο Κρυονέρι και αγορά βασικού λογισμικού για το πρόγραμμα EU-SST, ενώ θα γίνει και τοποθέτηση οπτικών ινών.Το τηλεσκόπιο στο Αστεροσκοπείο Κρυονερίου έχει διάμετρο 1,2 μέτρα και οι ερευνητικές του υποδομές είναι σημαντικές τόσο για εθνικά ερευνητικά προγράμματα όσο και για διεθνή προγράμματα, καθώς ήδη αξιοποιείται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA).Σήμερα πραγματοποιούνται σημαντικά ερευνητικά προγράμματα στις ερευνητικές υποδομές του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου, με αιχμή του δόρατος τις συστηματικές παρατηρήσεις των εκλάμψεων που προκαλούνται από προσκρούσεις μετεωροειδών και παραγόντων αντικειμένων στην επιφάνεια της σελήνης.Μέσω του εγκατεστημένου ειδικού οργάνου παρατήρησης, οι παρατηρήσεις αυτές παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες για τις μάζες και τις διαστάσεις των προσπιπτόντων αντικειμένων, τις θερμοκρασίες που αναπτύσσονται κατά τις προσκρούσεις, αλλά και τη συχνότητα με την οποία συμβαίνουν τέτοια γεγονότα. Επίσης, η παρατήρηση της τροχιάς διαστημοπλοίων, δυνητικά επικίνδυνων σωμάτων όπως μετεωρίτες, η ασφάλεια για τους αστροναύτες και τους δορυφόρους, ακόμα και η πλανητική ασφάλεια είναι ανάμεσα στα ερευνητικά και επιχειρησιακά προγράμματα που υλοποιεί το επιστημονικό προσωπικό του Αστεροσκοπείου.Το αναβαθμισμένο Αστεροσκοπείο Κρυονερίου θα είναι ένα ανοικτό κέντρο επισκεπτών για μαθητές, φοιτητές και επισκέπτες, όπου θα γίνεται διάχυση της επιστημονικής έρευνας.Στην εκδήλωση παρουσίασης του σχεδίου μετασχηματισμού του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου σε Space–Hub στην Νοτιανατολική Ευρώπη, την οποία διοργάνωσε στην Αθήνα το ΙΑΑΔΕΤ (Ινστιτούτο Αστρονομίας Αστροφυσικής Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), παρευρέθηκαν: ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παναγιώτης Νίκας, οι Αντιπεριφερειάρχες Κορινθίας κ.κ Αθηνά Κόρκα, Τάσος Γκιολής και Χάρης Βυτινιώτης και οεντεταλμένος σύμβουλος της Περιφέρειας κ. Γιώργος Οικονόμου. Ο μεγαλύτερος Διαστημικός κόμβος στην Νοτιοανατολική Ευρώπη Ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Βουλευτής Κορινθίας κ. Χρίστος Δήμας δήλωσε τα εξής:«Το Αστεροσκοπείο στο Κρυονέρι Κορινθίας αναβαθμίζεται με στόχο να γίνει ο μεγαλύτερος Διαστημικός κόμβος στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Ήδη γίνεται εξαιρετική δουλειά από την επιστημονική του ομάδα με διεθνή αναγνώριση. Για αυτό το λόγο άλλωστε μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης το χρηματοδοτούμε, προκειμένου να έχει τον κατάλληλο εξοπλισμό και τις υποδομές που θα βοηθήσει τους επιστήμονες να αξιοποιήσουν την γνώση και την εμπειρία τους ακόμα περισσότερο. Συγχαρητήρια σε όλα τα μέλη της επιστημονικής ομάδας για το σπουδαίο ερευνητικό τους έργο αλλά και για το όραμα τους να ανοίξουν διάπλατα τις πόρτες του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου για την διάχυση της επιστήμης σε μαθητές, φοιτητές επισκέπτες αλλά και στην τοπική κοινωνία της Κορινθίας.»Ο Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Καινοτομίας κ. Αθανάσιος Κυριαζής τόνισε πώς:«Η άριστη συνεργασία τριών φορέων, της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ), της Γενικής Γραμματείας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΓΓΤΤ) και της Περιφέρειας Πελοποννήσου δίνουν τη δυνατότητα στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ) να μετασχηματίσει το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου σε Space–Hub της Νοτιοανατολικής Ευρώπης για θέματα που σχετίζονται με την ασφάλεια από το Διάστημα. Ένα εμβληματικό έργο που ανοίγει νέους δρόμους στην έρευνα, την εκπαίδευση και την επιστήμη. Η σημερινή παρουσίαση του σχεδίου μετασχηματισμού στις εγκαταστάσεις του ΕΑΑ μας έδωσε τη βεβαιότητα ότι το εγχείρημα θα είναι επιτυχημένο και η Κόρινθος και κατ επέκταση η Ελλάδα θα βρεθούν στην πρωτοπορία της έρευνας στην Αστρονομία Αστροφυσική. Θερμά συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές αυτού του εγχειρήματος.» Πολυχώρος Ο διευθυντής και πρόεδρος του Δ.Σ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κ. Εμμανουήλ Πλειώνης ανέφερε χαρακτηριστικά ότι:«Το όραμα, η επίπονη συλλογική εργασία, η ανιδιοτέλεια, η επιστημονική αριστεία, η προσπάθεια να ξερνάς τα όρια που θέτει η συντήρηση αλλά και η διαπροσωπική χημεία μπορεί να οδηγήσει σε ασυνήθιστα ποιοτικά και ποσοτικά άλματα και σε πρωτοπορίες, όπως ο μετασχηματισμός του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου σε Διαστημικό Κόμβο, το μεγαλύτερο στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Πολλαπλά τηλεσκόπια, Ραντάρ, κεραίες δορυφορικών δεδομένων, είναι ορισμένα από τα όργανα που θα τοποθετηθούν και θα αναδείξουν την Ελλάδα σε σημαντικό πόλο του Ευρωπαϊκού προγράμματος SST/SSA, για την ασφάλεια του διαστήματος. Παράλληλα θα κατασκευαστεί πολυχώρος διάχυσης της επιστήμης, με αμφιθέατρο, εκθεσιακό και μουσειακό χώρο όπου θα αναδεικνύεται η διεπαφή πολιτισμού και επιστήμης. Απαραίτητη μαγιά για αυτή την επιτυχία ήταν η στενή συνεργασία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, της ΓΓΤΤ του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, του Υφυπουργείου Έρευνας & Καινοτομίας και της ΓΓΕΚ του Υπουργείου Ανάπτυξης & Επενδύσεων και της Περιφέρειας Πελοποννήσου, με μια συνολική επένδυση περίπου 17.000.000 ευρώ.»Ο διευθυντής του ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ κ. Σπύρος Βασιλάκος παρουσίασε το στρατηγικό σχεδιασμό για τη μετατροπή του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου στην Κορινθία στο μεγαλύτερο Διαστημικό κόμβο (Space–Hub) στην Νοτιανατολική Ευρώπη. Ανέφερε χαρακτηριστικά πώς:«Η δημιουργία αυτής της εμβληματικής υποδομής, αποτελεί ποιοτικό άλμα στις αναπτυξιακές δράσεις του ΕΑΑ, αναδεικνύοντας την εθνική υποδομή του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου σε Ευρωπαϊκό σημείο αναφοράς καθιστώντας την Ελλάδα σημαντικό παίκτη διεθνώς σε θέματα που σχετίζονται με την Πλανητική ασφάλεια. Επίσης η εν λόγω υποδομή θα αποτελέσει αναπτυξιακό πόλο για την ευρύτερη περιοχή της Κορινθίας.» https://www.in.gr/2022/07/21/b-science/space/anavathmizetai-asteroskopeio-kryoneriou-korinthias/

NASA: Artemis 1 το όνομα της νέας αποστολής των ΗΠΑ στη Σελήνη. Ανήμερα της επετείου της προσελήνωσης του Apollo 11, η NASA ανακοίνωσε πως οι ΗΠΑ επιστρέφουν στο φεγγάρι, πιθανότατα στις 29 Αυγούστου.Και το όνομα αυτής Artemis 1. Πενήντα τρία χρόνια αργότερα, το πρόγραμμα Artemis σηματοδοτεί την επιστροφή των Αμερικανών στον δορυφόρο της Γης. Σημειώνεται πως η νέα αποστολή δεν θα είναι επανδρωμένη, καθώς στόχος της NASA είναι να γίνει μια νέα δοκιμή του νέου πυραύλου της SLS και της κάψουλας «Ωρίων» στην κορυφή του.Η εκτόξευση θα γίνει από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ, στη Φλόριντα.Η κάψουλα θα φτάσει στη Σελήνη, όπου θα τεθεί σε τροχιά, προτού επιστρέψει στη Γη. Ανάλογα με την οριστική ημερομηνία της εκτόξευσης, η αποστολή θα διαρκέσει συνολικά από 39 έως 42 ημέρες.Ο «Ωρίωνας» είχε βρεθεί στο διάστημα και το 2014 προκειμένου να δοκιμαστεί η θερμική του ασπίδα. Τότε έκανε δύο περιστροφές γύρω από τη Γη. Αυτή τη φορά αναμένεται να φτάσει πολύ πιο μακριά και θα βιώσει πολύ πιο ακραίες συνθήκες κατά την είσοδό του στη γήινη ατμόσφαιρα: ταχύτητα σχεδόν 40.000 χιλιομέτρων την ώρα και θερμοκρασία που θα φτάνει τη μισή εκείνης που καταγράφεται στην επιφάνεια του Ήλιου, όπως εξήγησε ο Μάικ Σαράφιν, ο υπεύθυνος της αποστολής. Artemis 2 και 3 Η Artemis 2 θα είναι η επανδρωμένη αποστολή, η οποία είναι προγραμματισμένη για το 2024. Οι αστροναύτες ωστόσο δεν θα πατήσουν στην επιφάνεια της Σελήνης, και θα κάνουν απλώς μια περιστροφή γύρω της. Τα μέλη της Artemis 3 θα έχουν την ευκαιρία να περπατήσουν στο σεληνιακό έδαφος, το νωρίτερο το 2025, με βάση τον προγραμματισμό της NASA. https://www.in.gr/2022/07/20/b-science/space/nasa-artemis-1-onoma-tis-neas-apostolis-ton-ipa-sti-selini/

Νέο δωμάτιο προστέθηκε στον διαστημικό σταθμό της Κίνας. Λιγότερο από μια μέρα μετά την εκτόξευσή της, η δεύτερη υπομονάδα του διαστημικού σταθμού που συναρμολογεί η Κίνα σε χαμηλή γήινη τροχιά έφτασε στην τελική της θέση.Το εργαστήριο Wentian εκτοξεύτηκε την Κυριακή από τη διαστημική βάση Ουεντσάνγκ στο τροπικό νησί του Χαϊνάν. Έπειτα από 13 ώρες πτήσης, συνδέθηκε αυτόματα στην υπομονάδα διαβίωσης του σταθμού Tiangong, ανακοίνωσε η κινεζική Υπηρεσία Ανθρώπινων Διαστημικών Αποστολών.Το εργαστήριο Wentian, σχεδιασμένο για επιστημονικά πειράματα, έχει βάρος 23 τόνων και σύμφωνα με την κινεζική εφημερίδα Global Times είναι το βαρύτερο διαστημικό σκάφος που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο Διάστημα. Το τριμελές πλήρωμα του σταθμού έστειλε χαιρετίσματα από το εσωτερικό του νέου εργαστηρίου (Xinhua) Τρεις αστροναύτες που έφτασαν στον σταθμό τον περασμένο μήνα για αποστολή έξι μηνών επέβλεψαν τη διαδικασία προσέγγισης και πρόσδεσης της υπομονάδας.Ένα δεύτερο εργαστήριο, με την ονομασία Mengtian προγραμματίζεται να εκτοξευτεί τον Οκτώβριο για την ολοκλήρωση του διαστημικού σταθμού.Το διαστημικό πρόγραμμα της Κίνας υπάγεται στον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό και υλοποιεί το πρόγραμμα Tiangong χωρίς βοήθεια από άλλη χώρα.Η Κίνα είναι σήμερα η μόνη χώρα με δικό της διαστημικό σταθμό, μετά την άρνηση των ΗΠΑ να την δεχτούν στο πρόγραμμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού.Η Κίνα εκτόξευσε τους πρώτους αστροναύτες της το 2003, μόλις η τρίτη χώρα μετά τις ΗΠΑ και την Ρωσία που αποκτά δυνατότητα ανθρώπινων διαστημικών αποστολών με δικά της μέσα.Έκτοτε έχει στείλει ρομποτικά οχήματα στην επιφάνεια της Σελήνης και του Άρη και κατάφερε μάλιστα να φέρει τη Γη τα πρώτα δείγματα του φεγγαριού από τη δεκαετία του 1970. https://www.in.gr/2022/07/25/b-science/space/neo-domatio-prostethike-ston-diastimiko-stathmo-tis-kinas/

Διεθνής Διαστημικός Σταθμός: Η Ρωσία αποχωρεί για να κατασκευάσει δικό της τροχιακό εργαστήριο. Η Ρωσία θα αποχωρήσει από το πρόγραμμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS) μετά το 2024, ανακοίνωσε ο νέος επικεφαλής της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Roscosmos Γιούρι Μπορίσοφ.Μετά την αποχώρησή της, η Ρωσία θα εστιαστεί στην ανάπτυξη του δικού της διαστημικού σταθμού, είπε.«Θα εκπληρώσουμε αναμφίβολα όλες τις υποχρεώσεις μας απέναντι στους εταίρους μας», δήλωσε ο Γιούρι Μπορίσοφ, αναφερόμενος στις χώρες που συνεργάζονται στον ISS, τις ΗΠΑ, την ΕΕ, την Ιαπωνία και τον Καναδά.«Όμως η απόφαση για την αποχώρηση από τον σταθμό μετά το 2024 είναι ειλημμένη», δήλωσε έπειτα από συνάντηση με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν που μεταδόθηκε από την τηλεόραση.Ρώσοι αξιωματούχοι είχαν αναφερθεί και παλαιότερα στην πρόθεση της Μόσχας να αποσυρθεί από τον ISS, ωστόσο η ανακοίνωση της τελικής απόφασης έρχεται εν μέσω έντασης ανάμεσα στη Ρωσία και τη Δύση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.Παρά το ρήγμα, όμως, η NASA και η Roscosmos ανανέωσαν αυτό το μήνα η συμφωνία τους για αποστολές αμερικανών αστροναυτών στον ISS με ρωσικά σκάφη Soyuz.Παρόλα αυτά, η ρωσική απόφαση πιθανότατα δεσμεύει τη NASA, η οποία θα αναγκαστεί να λάβει τις δικές της αποφάσεις για τη συμμετοχή της στον ISS, ο οποίος το τελευταίο διάστημα παρουσιάζει όλο και συχνότερες φθορές λόγω γήρανσης.Με εντολή του Πούτιν, ο Γιούρι Μπορίσοφ αντικατέστησε νωρίτερα τον Ιούνιο τον προηγούμενο επικεφαλής Νμίτρι Ρογκόζιν, ο οποίος είχε εμπλακεί σε διαπληκτισμούς με τον Έλον Μασκ στο Twitter. https://www.in.gr/2022/07/26/b-science/space/diethnis-diastimikos-stathmos-rosia-anakoinose-oti-apoxorei-meta-2024/

Διαστημικά σκουπίδια: Χιλιάδες εξαρτήματα σε τροχιά μας απειλούν καθημερινά – Ποιο είναι το μεγαλύτερο που έχει πέσει. Ανυπολόγιστος είναι ο αριθμός των διαστημικών σκουπιδιών που έχουν συσσωρευτεί γύρω από τον πλανήτη μας, σε μικρή ή μεγαλύτερη απόσταση από αυτόν, και απειλούν με την πάροδο του χρόνου να πέσουν στη Γη.Πριν από 20 χρόνια μάλιστα είχε πέσει στην Ουγκάντα, μία δεξαμενή από πύραυλο. Η οποία ήταν και άθικτη.Σε μικρή σχετικά απόσταση από τη Γη, μαζεύτηκε ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς, από τότε που εκτοξεύτηκαν οι πρώτοι δορυφόροι στο Διάστημα.Και επειδή τόσο οι δορυφόροι που κατά εκατοντάδες στέλνονται κάθε χρόνο σε τροχιά, όσο και τα διαστημόπλοια που πάνε στο ηλιακό μας σύστημα είναι μηχανές που χαλάνε, ό,τι βίδα, παξιμάδι, μπουζί, χερούλι, σιδερικό, κλπ., ξεκολλήσει, μένει εκεί πάνω.Ομως αυτά τα σκουπίδια, δεν κάθονται στη θέση τους.Γυρνούν γύρω γύρω από τη Γη με μεγάλη ταχύτητα. Μεγαλώνει η χωματερή Πέφτουν πάνω σε διαστημόπλοια ή νέους δορυφόρους που εκτοξεύονται και τους προκαλούν ζημιές, αν δεν τους καταστρέψουν κιόλας, με αποτέλεσμα νέα σκουπίδια να δημιουργούνται, και η χωματερή να μεγαλώνει. Ο κίνδυνος κάποιο από αυτά να πέσει στο κεφάλι μας, είναι σημαντικός. Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, τα περισσότερα αντικείμενα που πέφτουν είναι πολύ μικρά, και συνήθως πέφτουν στη θάλασσα ή σε μη πυκνοκατοικημένες περιοχές.Το τι γίνεται σε μικρή απόσταση από τη Γη, εκεί που πιάνουν θέση οι διάφοροι δορυφόροι, θυμίζει συγκρουόμενα στο λούνα παρκ. Παράδειγμα: Πριν λίγα χρόνια, ένα εξάρτημα ρωσικού πυραύλου που περιφερόταν στο διάστημα για 25 χρόνια συγκρούστηκε με κινεζικό στρατιωτικό δορυφόρο, τον Yunhai 1-02. Ρωγμή Βίδα ή παξιμάδι από ξεχαρβαλωμένο δορυφόρο, είχε προκαλέσει ρωγμή στο διαστημικό λεωφορείο.Στις 23 Αυγούστου 2018, τέσσερις μόλις μήνες αφότου είχε τεθεί σε τροχιά, ο ευρωπαϊκός δορυφόρος επιτήρησης της Γης, ο Sentinel-3B, αναγκάσθηκε να κάνει ακροβατικά για να αποφύγει ένα επικίνδυνο θραύσμα.Αυτά τα διαστημικά σκουπίδια, απειλούν την ασφάλεια όχι μόνο των διαστημικών αποστολών αλλά και των αστροναυτών. Ειδικοί επιστήμονες από τις διαστημικές υπηρεσίες διαφόρων χωρών προσπαθούν να βρουν τρόπους να περιορίσουν το μέγεθος αυτής της ιδιότυπης χωματερής.Από τα τέλη της δεκαετίας του 1950, όταν εγκαινιάστηκε η διαστημική εποχή με την εκτόξευση του «Σπούτνικ», περισσότεροι από 6.500 δορυφόροι στάλθηκαν σε διάφορες τροχιές γύρω από τη Γη, ανάλογα με τον σκοπό που κατασκευάστηκαν για να εξυπηρετήσουν.Εκτός από αυτό το πλήθος των δορυφόρων, δεκάδες διαστημόπλοια και διαστημοσυσκευές εκτοξεύτηκαν στο κοντινό μας Διάστημα και σε τροχιά γύρω από πλανήτες για να τους μελετήσουν. Νεκροταφείο Σήμερα, από τους 6.500 δορυφόρους υπολογίζεται ότι λειτουργούν γύρω στους 900, καθώς οι υπόλοιποι απενεργοποιήθηκαν επειδή συμπλήρωσαν τον χρόνο ζωής τους ή καταστράφηκαν – σε μικρότερο βαθμό – από τεχνικά σφάλματα κατά τη διαδικασία τοποθέτησής τους σε τροχιά.Τα επίγεια συστήματα ανίχνευσης αυτών των σκουπιδιών έχουν καταδείξει ότι γύρω από τη Γη περιφέρονται περισσότερα από 21.000 αντικείμενα με διάμετρο μεγαλύτερη από 10 εκατοστά. Επιπλέον, τα αντικείμενα που η διάμετρός τους κυμαίνεται από 1 μέχρι 10 εκατοστά υπολογίζονται σε περίπου 500.000. Ακόμα περισσότερα είναι τα αντικείμενα με διάμετρο μικρότερη από ένα εκατοστό. Εκτιμάται ότι υπερβαίνουν τα 100 εκατομμύρια. Κατά σμήνη Τα περισσότερα διαστημικά σκουπίδια περιφέρονται σε απόσταση 2.000 χλμ. από την επιφάνεια της Γης. Σε αυτή τη ζώνη, οι συγκεντρώσεις των σκουπιδιών ποικίλλουν και το σύνολό τους εντοπίζεται σε απόσταση από 750 μέχρι 800 χλμ.Σε αυτή την τροχιά βρίσκονται οι δορυφόροι παρατήρησης της Γης οι οποίοι ακολουθούν πολική τροχιά, κινούνται από τον Βόρειο προς τον Νότιο Πόλο της Γης. Για μία πλήρη περιφορά χρειάζονται 110 λεπτά. Πιο μακριά, στα 36.000 χλμ. βρίσκονται οι γεωστατικοί δορυφόροι, όπως είναι εκείνοι που συλλέγουν μετεωρολογικά δεδομένα.Τα διαστημικά σκουπίδια κινούνται με πολύ μεγάλες ταχύτητες.Οσα βρίσκονται χαμηλότερα από 2.000 χλμ. περιφέρονται με ταχύτητα 7-8 χλμ. ανά δευτερόλεπτο. Η μέση ταχύτητα σύγκρουσης αυτών των εξαρτημάτων με άλλα διαστημικά αντικείμενα είναι περίπου τα 10 χλμ. το δευτερόλεπτο. Συγκρούσεις που έγραψαν ιστορία – Τον Δεκέμβριο του 1991 συγκρούστηκε ο ρωσικός δορυφόρος «Cosmos 1934» με εξαρτήματα από τον δορυφόρο «Cosmos 926«. Η σύγκρουση έγινε αντιληπτή το 2005. – Στις 24 Ιουλίου 1996 συγκρούστηκε ένας γαλλικός δορυφόρος με εξαρτήματα που προήλθαν από έκρηξη του ανώτερου τμήματος ενός πυραύλου τύπου Ariane. – Στις 17 Ιανουαρίου 2005 συγκρούστηκε τμήμα αμερικανικού πυραύλου με ένα κομμάτι από κινεζική διαστημοσυσκευή. – Στις 10 Φεβρουαρίου 2009 ο αμερικανικός δορυφόρος «Iridium 33» συγκρούστηκε με τον ανενεργό ρωσικό δορυφόρο «Cosmos 2251». Μεγάλος αριθμός σκουπιδιών διασκορπίστηκε σε απόσταση μέχρι και 800 χλμ. από τη Γη. Θα μας πέσουν στο κεφάλι; – Οσο πιο μακριά από τη Γη βρίσκονται τα διαστημικά σκουπίδια τόσο περισσότερο χρόνο κάνουν να πέσουν ξανά στη Γη. – Τα αντικείμενα που βρίσκονται σε τροχιά μέχρι τα 600 χιλιόμετρα συνήθως χρειάζονται μερικά χρόνια. – Πάνω από τα 800 χιλιόμετρα, τα αντικείμενα χρειάζονται μερικές δεκαετίες για να πέσουν στη Γη. – Εκείνα που βρίσκονται σε απόσταση μεγαλύτερη από 1.000 χλμ. χρειάζονται συνήθως έναν αιώνα ή και περισσότερο. – Οι ειδικοί λένε ότι επειδή η επιφάνεια της Γης καλύπτεται από νερό κατά 70%, είναι πάρα πολύ μικρή η πιθανότητα να χτυπήσει κάποιος άνθρωπος. Παρ’ όλα αυτά, εξαρτήματα και μάλιστα μεγάλου μεγέθους έχουν καταφέρει να πέσουν στη Γη χωρίς να προκαλέσουν ζημιές ή θύματα.Μια τέτοια περίπτωση αφορούσε μια δεξαμενή ηλίου υψηλής πίεσης, που αποκολλήθηκε από πύραυλο Ariane V 13 (εκτοξεύτηκε τον Μάιο του 1985) και κατέληξε άθικτη στην Ουγκάντα το Μάρτιο του 2002. https://www.in.gr/2022/07/30/b-science/space/diastimika-skoupidia-xiliades-eksartimata-se-troxia-mas-apeiloun-kathimerina-poio-einai-megalytero-pou-exei-pesei/

Ελληνικοί δορυφόροι θα λειτουργούν ως ραδιοφάροι σε τροχιά. To 2023 και το 2024 προγραμματίζεται να εκτοξευτούν ακόμα έξι ελληνικοί μικροί δορυφόροι, γνωστοί ως πικοδορυφόροι, έπειτα από συμφωνία που υπέγραψε ο ελληνικός μη κερδοσκοπικός οργανισμός Libre Space Foundation (LSF) με την ισπανική εταιρεία UARX Space.Όπως γνωστοποίησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αντιπρόεδρος του LSF Ελευθέριος Κοσμάς, η συμφωνία αφορά δύο διαφορετικές αποστολές στο Διάστημα, σε καθεμία από τις οποίες σχεδιάζεται να εκτοξευτούν τρεις πικοδορυφόροι, ενδεχομένως με πύραυλο Falcon της SpaceX.Οι πικοδορυφόροι θα αξιοποιηθούν ως ραδιοφάροι στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου SIDLOC, το οποίο έχει ως αντικείμενο τον εντοπισμό και ταυτοποίηση αντικειμένων στο Διάστημα.Ένα τέτοιο σύστημα είναι απαραίτητο καθώς στο Διάστημα έχει αρχίσει να επικρατεί «συνωστισμός»: πάνω από 6.000 δορυφόροι βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη, εκ των οποίων το 60% εκτιμάται πως είναι ανενεργοί -διαστημικά σκουπίδια- και περίπου το 40% λειτουργικοί, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ.Εντός της επόμενης δεκαετίας υπολογίζεται πως θα εκτοξεύονται ετησίως 990 δορυφόροι, κάτι που σημαίνει ότι έως το 2028 θα μπορούσαν να βρίσκονται σε τροχιά πάνω από 15.000.Μέσα στον συνωστισμό δεν είναι ασύνηθες ο ιδιώτης ή ο οργανισμός που «ανέβασε» έναν δορυφόρο να χάνει τα ίχνη του -έστω προσωρινά- και να μη μπορεί να τον εντοπίσει άμεσα, να τον ελέγξει και να του δώσει εντολή για ελιγμούς.Σε αυτό το σημαντικό πρόβλημα φιλοδοξεί να δώσει λύση η τεχνολογία που αναπτύσσει ο LSF, σε κοινοπραξία με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), στο πλαίσιο του τριετούς έργου SIDLOC, με χρηματοδότηση από την ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA και το πρόγραμμα ARTES.Ο Libre Space Foundation είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός που ιδρύθηκε στην Ελλάδα το 2015. Αποστολή του είναι να προάγει και να αναπτύσσει ανοιχτές τεχνολογίες για το Διάστημα (τεχνολογίες που είναι δωρεάν και ελεύθερες προς χρήση από όλους).Στα έργα του Οργανισμού περιλαμβάνεται η διατήρηση και η ανάπτυξη του μεγαλύτερου παγκοσμίου δικτύου επίγειων δορυφορικών σταθμών ανοιχτού λογισμικού, καθώς και ο σχεδιασμός και η κατασκευή του πρώτου μικροδορυφόρου ανοιχτού λογισμικού, και του πρώτου συστήματος εκτόξευσης πικοδορυφόρων, επίσης ανοιχτού λογισμικού. https://www.in.gr/2022/07/29/b-science/space/ellinikoi-doryforoi-tha-leitourgoun-os-radiofaroi-se-troxia/