Δροσος Γεωργιος

Το αρχαιότερο γαλαξιακό σμήνος που έχουμε δει μέχρι σήμερα. Άλλη μια ανακάλυψη του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb (*) H θερμοκρασία του σύμπαντος συναρτήσει του χρόνου από την Μεγάλη Έκρηξη μέχρι σήμερα. Το πράσινο βέλος δείχνει μέχρι ποιο σημείο φτάνει το βλέμμα του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb (© skdh) Ο βομβαρδισμός από ρεκόρ «μετατοπίσεων προς το ερυθρό» εξαιτίας των παρατηρήσεων του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb συνεχίζεται. Από τις πρώτες κιόλας ημέρες λειτουργίας του το James Webb έχει δικαιώσει τους κατασκευαστές του που ανέφεραν ότι θα μπορέσει να κοιτάξει πιο βαθιά και πιο λεπτομερώς στο Διάστημα από οποιοδήποτε άλλο όργανο έχει φτιάξει ποτέ ο άνθρωπος προσφέροντας πολύτιμα στοιχεία για τη γέννηση και εξέλιξη του ΣύμπαντοςΜια από τις αρχικές του ανακαλύψεις ήταν ένας γαλαξίας ηλικίας 13,5 δισ. ετών που είναι ο αρχαιότερος που γνωρίζουμε. Σε δημοσίευση με τίτλο ‘A lensed protocluster candidate at z=7.66 identified in JWST observations of the galaxy cluster SMACS0723-7327‘ https://arxiv.org/abs/2208.04930 οι ερευνητές Laporte et al παρουσιάζουν τα ευρήματά τους από την μελέτη των εικόνων που έχει καταγράψει το James Webb. To γαλαξιακό σμήνος SMACS0723_PC αντιστοιχεί σε μετατόπιση προς το ερυθρό z=7,66 Οι ερευνητές εντόπισαν ένα «γαλαξιακό πρωτοσύμπλεγμα» όρο που χρησιμοποιούν οι αστρονόμοι για να περιγράψουν τις πρώτες ομάδες, τα πρώτα σμήνη, γαλαξιών στο πρώιμο Σύμπαν. Το Σύμπαν σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία γεννήθηκε πριν από 13,8 δισ. έτη ως προϊόν του μυστηριώδους κοσμικού φαινομένου που αποκαλούμε «Μεγάλη Έκρηξη».Οι επιστήμονες αναφέρουν ως «πρωτοσυμπλέγματα» ομάδες γαλαξιών ηλικίας 12, 11 ακόμη και 10 δισ. ετών. Η ερευνητική ομάδα αναφέρει ότι το πρωτοσύμπλεγμα που ανακάλυψε και του έδωσε την κωδική ονομασία SMACS0723_PC έχει ηλικία 13 δισ. ετών. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι μόνο η αρχαιότερη γαλαξιακή ομάδα που γνωρίζουμε αλλά πολύ πιθανώς να είναι και η πρώτη που δημιουργήθηκε στο Σύμπαν. Οι ερευνητές εντόπισαν οκτώ γαλαξίες που ανήκουν σε αυτή την ομάδα. Στους κόκκινους και πράσινους κύκλους σημειώνονται ορισμένοι από τους γαλαξίες του πανάρχαιου πρωτοσυμπλέγματος SMACS0723_PC που εντόπισε το James Webb. «Η κατανόηση της διαδικασίας σχηματισμού των πρώτων πληθυσμών των γαλαξιών λίγα εκατ. χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη και της εξέλιξης που είχαν είναι ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα στον τομέα της εξωγαλακτικής αστρονομίας σήμερα. Εδώ και δεκαετίες κατασκευάζονται όργανα που φωτίζουν όλο και περισσότερο το παρελθόν του Σύμπαντος και πώς αυτό εξελίχθηκε. Η εκτόξευση και λειτουργία του James Webb άνοιξε ένα νέο παράθυρο στη μελέτη των πρωτοσυμπλεγμάτων. Οι εκπληκτικές του ικανότητες θα επιτρέψει στην επιστημονική κοινότητα να εντοπίσει και να μελετήσει μακρινούς λαμπερούς αλλά και λιγότερο φωτεινούς γαλαξίες. (*) Μπορεί οι ανακαλύψεις του διαστημικού τηλεσκοπίου να εντυπωσιάζουν και να κυριαρχούν στην ‘αστρονομική’ επικαιρότητα, αλλά κάποιοι παραμένουν ταπεινοί και δεν παύουν να εντυπωσιάζονται από το γεγονός ότι μπορούν βγουν στην βεράντα του σπιτιού τους και χρησιμοποιώντας το κινητό τους να δουν 2,5 εκατομμύρια χρόνια πίσω στο χρόνο: O γαλαξίας της Ανδρομέδας (ή Μ31) απέχει από τη Γη 2,5 εκατομμύρια έτη φωτός. Μπορεί κανείς να τον διακρίνει και με γυμνό μάτι, https://physicsgg.me/2015/06/10/το-πιο-μακρινό-αντικείμενο-ορατό-με-γυ/ αλλά όχι με τη φωτορύπανση που επικρατεί στις πόλεις (© Mark McCaughrean) https://physicsgg.me/2022/08/24/το-αρχαιότερο-γαλαξιακό-σμήνος-που-έχ/

Neil Armstrong: Πόσα πήρε για να περπατήσει στο φεγγάρι και το μυστικό των 6 εκατ. δολαρίων. φωτ.: AP 25 Αυγούστου 2012 Πεθαίνει, σε ηλικία 82 ετών, ο Neil Armstrong, ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε στο φεγγάρι, εκστομίζοντας τη θρυλική φράση: Ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, ένα τεράστιο άλμα για την ανθρωπότητα.Αυτό που λίγοι γνωρίζουν είναι πόσο λίγα χρήματα πήρε ο Armstrong για να περπατήσει στο φεγγάρι. Την εποχή εκείνη, ο μισθός του ήταν 27.401 δολάρια, που θα αντιστοιχούσε σε σχεδόν 200.000 δολάρια σε σημερινά χρήματα.Μάλιστα, το πλήρωμα του Apollo 11 δεν αμείφθηκε έξτρα για το ταξίδι στο διάστημα.Βέβαια, οι περισσότεροι αστροναύτες βρήκαν τρόπους, αργότερα στη ζωή τους, να κεφαλαιοποιήσουν τη φήμη τους. Ο Buzz Aldrin ζητά από 50.000 έως 75.000 δολάρια, μετακίνηση με ιδιωτικό αεροπλάνο και διαμονή VIP για να μιλήσει σε συνέδρια.Ο Charlie Duke, ο 10ος αλλά και νεότερος αστροναύτης που περπάτησε στο φεγγάρι, ζητά 5.000 δολάρια για μια συνέντευξη. φωτ.: AP Όμως, ο Armstrong δεν έδειξε κατά τη διάρκεια της ζωής του ιδιαίτερο ενδιαφέρον για κάτι τέτοιο. Έζησε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και οι μόνες φορές που συγκέντρωσε χρήματα ήταν για το πανεπιστήμιό του, το Purdue.Δεν συνέβη το ίδιο με την οικογένειά του, η οποία έβγαλε 6 εκατομμύρια δολάρια από τον θάνατο του αστροναύτη. Όχι κεφαλαιοποιώντας τη φήμη του, αλλά ως αντάλλαγμα για τη σιωπή της. Η άγνωστη ιστορία Όταν ο Neil Armstrong πέθανε το 2012, ο θάνατός του αποδόθηκε επισήμως σε επιπλοκές που προέκυψαν από εγχείρηση καρδιάς. Όμως, επτά χρόνια μετά, οι New York Times έβγαλαν στο φως τις πιο σκοτεινές συνθήκες του θανάτου αυτού.Η εφημερίδα έλαβε μέσω ταχυδρομείου 93 σελίδες εγγράφων που αποκαλύπτουν μια διαμάχη μεταξύ της οικογένειας του πιο διάσημου αστροναύτη στην ιστορία και του μικρού νοσοκομείου του Οχάιο όπου νοσηλευόταν και χειρουργήθηκε.Σύμφωνα με τα όσα αποκάλυψε, η οικογένεια είχε απειλήσει να κατηγορήσει δημόσια το νοσοκομείο για ιατρικό λάθος. φωτ.: AP Τελικά, κατέληξε σε μια μυστική συμφωνία που απέτρεψε τη δημοσιοποίηση ενός σκανδάλου, με το νοσοκομείο να πληρώνει 6 εκατομμύρια δολάρια. Από αυτά, τα 5 εκατομμύρια πήγαν στους δύο γιους του Armstrong, Rick και Mark, με αντάλλαγμα τη σιωπή τους.Σε ένα email του Ιουλίου 2014, η σύζυγος του Mark, Wendy, που είναι δικηγόρος, απείλησε με ανακοινώσεις κατά τη διάρκεια της 45ης επετείου της αποστολής Apollo 11.«Εάν αυτό το ζήτημα δημοσιοποιηθεί, η ζημιά στη φήμη του πελάτη σας θα είχε πολύ μεγαλύτερο κόστος από οποιαδήποτε απόφαση του δικαστηρίου μπορούμε να φανταστούμε», έγραφε.Η υπόθεση αφορούσε την απόφαση του νοσοκομείου στο Φέρφιλντ του Οχάιο να μην μεταφέρει αμέσως τον Armstrong στο χειρουργείο, όταν άρχισε να παρουσιάζει ταχεία εσωτερική αιμορραγία, αρκετές ημέρες μετά από εγχείρηση μπάι-πας. Επίσης, αμφισβητήθηκε και η αρχική απόφαση να γίνει η επέμβαση.Πάντως, η χήρα του Arstrong, Carol, που ήταν η δεύτερη σύζυγός του, ήθελε να γίνει γνωστό ότι δεν ήταν μέρος της συμφωνίας. https://www.moneyreview.gr/like-today/87006/neil-armstrong-posa-pire-gia-na-perpatisei-sto-feggari-kai-to-mystiko-ton-6-ekat-dolarion/

Κβαντικοί υπολογιστές και τεχνητή νοημοσύνη: μια «επικίνδυνη» συνεργασία Η ανθρωπότητα απέτυχε στον έλεγχο του δαίμονα της τεχνητής νοημοσύνης. Ας μην επαναληφθεί αυτό το επικό λάθος με το νέο δαίμονα: τους κβαντικούς υπολογιστές. Ο κβαντικός υπολογιστής της Google στη Σάντα Μπάρμπαρα της Καλιφόρνια (Οκτώβριος 2019, GOOGLE/HANDOUT VIA REUTERS) Από την μια πλευρά υπόσχονται επανάσταση σε κάθε τομέα του ανθρώπινου πολιτισμού από την άλλη πλευρά η κακόβουλη χρήση τους ελλοχεύει τεράστιους κινδύνους που φτάνουν ακόμη και σε απειλή εξαφάνισης της ανθρωπότητας. Τεχνητή νοημοσύνη και κβαντικοί υπολογιστές αποτελούν το ιερό δισκοπότηρο για την επιστήμη αλλά και τις κυβερνήσεις των ισχυρών κρατών του πλανήτη.Η μεν επιστήμη προσβλέπει σε αυτούς τους δύο τομείς το κλειδί για την επίλυση όλων σχεδόν των προβλημάτων της ανθρώπινης ύπαρξης και της δημιουργίας ενός καλύτερου μέλλοντος για την ανθρωπότητα. Οι κυβερνήσεις από την άλλη πλευρά βλέπουν σε αυτές τις τεχνολογίες τα εργαλεία για να φτάσουν στο Έβερεστ της πολιτικο-στρατιωτικής τους ισχύος αλλά και του ελέγχου των πολιτών τους.Όπως αναφέρει σε δημοσίευμα του το περιοδικό Foreign Policy κβαντικοί υπολογιστές και τεχνητή νοημοσύνη βρίσκονται ακόμη σε βρεφικό και νηπιακό στάδιο ανάπτυξης αντίστοιχα αλλά πρόκειται για δύο εν δυνάμει… δαίμονες τους οποίους αν κάποιος βρει τρόπο να τους κάνει να συνεργαστούν τα αποτελέσματα μπορεί να είναι ολέθρια για την ανθρωπότητα.Ο αρθρογράφος Βίντεκ Γουαντχάβα και ο Μόριτζ Κοπ, επισκέπτης καθηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Στάνφορντ στις ΗΠΑ, καταθέτουν την κοινή τους άποψη ότι η τεχνητή νοημοσύνη εξελίσσεται εδώ και χρόνια χωρίς πρακτικά κανένα έλεγχο κάτι που δεν πρέπει να συμβεί με την τεχνολογία των κβαντικών υπολογιστών που βρίσκεται ακόμη στα σπάργανα. Θεωρούν απολύτως απαραίτητη την λήψη μέτρων και τη θέσπιση κανόνων λειτουργίας και χρήσης αυτών των τεχνολογιών.Σε αδρές γραμμές η τεχνητή νοημοσύνη προσπαθεί να κάνει τις μηχανές πιο έξυπνες ενώ η κβαντική τεχνολογία πιο γρήγορες. Για την τεχνητή νοημοσύνη έχουν γραφτεί και γράφονται πολλά τα τελευταία χρόνια αλλά για την κβαντική τεχνολογία η κοινή γνώμη γνωρίζει λίγα και μάλλον «επιδερμικά» στοιχεία.Είναι γνωστό ότι οι κβαντικοί υπολογιστές όταν κάνουν την εμφάνιση τους θα μπορούν να εκτελέσουν σε λίγα δευτερόλεπτα σύνθετες και πολύπλοκες εργασίες που τα σημερινά πιο ισχυρά και γρήγορα μηχανήματα, οι υπερ-υπολογιστές, χρειάζονται χιλιάδες ή και εκατ. έτη για να ολοκληρώσουν.Η βιομηχανία της τεχνολογίας με μπροστάρη κολοσσούς όπως η IBM, η Google, η Intel και η Microsoft αλλά και στρατιωτικές υπηρεσίες διαφόρων κρατών έχουν ήδη ριχθεί στη μάχη της ανάπτυξης κβαντικών υπολογιστών και κάποια πρωτόλεια συστήματα (τσιπάκια) έχουν κάνει την εμφάνιση τους. Φημολογείται ότι στρατοί των ΗΠΑ, Ρωσίας, Κίνας, Βρετανίας, Γαλλίας, Γερμανίας, Ολλανδίας, Καναδά και Ινδίας αναπτύσσουν κάτω από άκρα μυστικότητα κβαντικές τεχνολογίες.Οι ειδικοί αναφέρουν ότι βρισκόμαστε ακόμη αρκετά μακριά από την εμφάνιση ενός λειτουργικού κβαντικού υπολογιστή αλλά το νερό έχει μπει στο αυλάκι και είναι απλά θέμα χρόνου αυτό να συμβεί. Πιθανότατα τα πρώτα κβαντικά συστήματα που θα κάνουν την εμφάνιση τους θα ασχολούνται με την κβαντική κρυπτογραφία που θεωρητικά είναι η πιο ασφαλής μέθοδος επικοινωνίας που μπορεί να υπάρξει. Βέβαια αν οι κβαντικοί υπολογιστές βγουν από το πειραματικό στάδιο που βρίσκονται σήμερα και βρουν τον δρόμο για την είσοδό τους σε καθημερινές εφαρμογές θα αλλάξουν πολλά στην ζωή μας. Θα έχουμε εξαιρετικής ακρίβειας μετεωρολογικές προβλέψεις και οικονομικές αναλύσεις, αψεγάδιαστο σχεδιασμό logistics, εκπληκτικές ανακαλύψεις στο Διάστημα και επανάσταση στην ιατρική ειδικά στον τομέα δημιουργίας νέων φαρμάκων.Η σημερινή τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι τίποτε παραπάνω από ένα βάρβαρο και όχι έξυπνο σύστημα για την αυτοματοποίηση αποφάσεων χρησιμοποιώντας αλγόριθμους και άλλες τεχνολογίες που επεξεργάζονται τεράστιες ποσότητες των δεδομένων (για την παρακολούθηση δημόσιων χώρων και μέσων κοινωνικής δικτύωσης, την δημιουργία πλαστού οπτικού και ηχητικού περιεχομένου, την αυτόνομη λειτουργία φονικών όπλων κλπ), έχει καταστεί επικίνδυνη για την ανθρωπότητα. Και ο κίνδυνος επιδεινώνεται από την έλλειψη στοιχειωδών ρυθμιστικών κανόνων για την τεχνητή νοημοσύνη. Αντίθετα, αναξέλεγκτοι όμιλοι τεχνολογίας, όπως η Google και η Meta, έχουν αναλάβει τους ρόλους των δικαστών και των ενόρκων σε ότι σχετίζεται με την τεχνητή νοημοσύνη. Και φιμώνουν τους διαφωνούντες, συμπεριλαμβανομένων των μηχανικών τους που προειδοποιούν για τους κινδύνους.Η αποτυχία της ανθρωπότητας να χαλιναγωγήσει τον δαίμονα της τεχνητής νοημοσύνης – ή μάλλον, τις ακατέργαστες τεχνολογίες που την εκπροσωπούν προς το παρόν – θα πρέπει να χρησιμεύσει ως μια βαθιά προειδοποίηση όσον αφορά τη νέα και πιο ισχυρή αναδυόμενη τεχνολογία των κβαντικών υπολογιστών, η οποία σε συνδυασμό με την τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να προκαλέσει τον όλεθρο. Πρέπει επειγόντως να κατανοήσουμε τον πιθανό αντίκτυπο αυτής της τεχνολογίας, να τη ρυθμίσουμε και να την αποτρέψουμε να φτάσει σε λάθος χέρια πριν να είναι πολύ αργά. Ο κόσμος δεν πρέπει να επαναλάβει τα λάθη που έκανε αρνούμενος να εντάξει σε κανόνες την τεχνητή νοημοσύνη.Το 2021, η κβαντική κοινότητα απηύθυνε έκκληση για επείγουσα δράση όσον αφορά την αντιμετώπιση αυτών των ανησυχιών. Για να αποφευχθούν τα προβλήματα που προέκυψαν από την τεχνητή νοημοσύνη και τη μηχανική μάθηση, τα δημοκρατικά κράτη πρέπει να θεσπίσουν ελέγχους που να αντιστοιχούν στη ισχύ της τεχνολογίας και να σέβονται τις δημοκρατικές αξίες, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες. Να προετοιμαστούν σήμερα για την αυριανή κβαντική εποχή. https://physicsgg.me/2022/08/26/κβαντικοί-υπολογιστές-και-τεχνητή-νο/

Ένας εξωπλανήτης καλυμμένος από βαθύ ωκεανό. Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακοίνωσε ότι ανακάλυψε έναν εξωπλανήτη, τον TOI-1452 b, o οποίος πιθανώς είναι βραχώδης και σκεπασμένος όλος από έναν βαθύ ωκεανό. Ο εξωπλανήτης, ο οποίος είναι ελαφρώς μεγαλύτερος από τη Γη σε μέγεθος και αρκετά μεγαλύτερος σε μάζα (σχεδόν πενταπλάσια), κινείται γύρω από ένα μικρό άστρο στον αστερισμό του Δράκοντα σε απόσταση περίπου 100 ετών φωτός από τον δικό μας πλανήτη. Καλλιτεχνική άποψη του εξωπλανήτη TOI-1452 b, ενός μικρού πλανήτη που μπορεί να καλύπτεται εξολοκλήρου από έναν βαθύ ωκεανό (Credit: Benoit Gougeon, Université de Montréal) Η απόσταση του εξωπλανήτη από το άστρο του είναι κατάλληλη, ώστε η θερμοκρασία του να μην είναι ούτε πολύ υψηλή ούτε πολύ χαμηλή, οπότε θεωρείται δυνατό να διατηρηθεί υγρό νερό στην επιφάνειάα του. Οι επιστήμονες μάλιστα, με επικεφαλής τον Σαρλ Καντιέ του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας «The Astronomical Journal», πιστεύουν ότι ο πλανήτης πιθανώς είναι καλυμμένος από ένα βαθύ στρώμα νερού.Ο αρχικός εντοπισμός του πλανήτη έγινε με το διαστημικό τηλεσκόπιο TESS της NASA και ακολούθησαν παρατηρήσεις από άλλα τηλεσκόπια. Το μητρικό άστρο ΤΟΙ-1452, ένας νάνος τύπου Μ, είναι πολύ μικρότερο από τον Ήλιο μας και συνοδεύεται από ένα δεύτερο άστρο παρόμοιου μεγέθους, που απαρτίζουν ένα διπλό αστρικό σύστημα, με το ένα άστρο σε απόσταση 97 αστρονομικών μονάδων από το άλλο (περίπου 2,5 φορές η απόσταση Ήλιου-Πλούτωνα).Η Γη είναι καλυμμένη περίπου κατά 70% από νερό, το οποίο όμως αποτελεί λιγότερο από το 1% της μάζας της. Σε μερικούς εξωπλανήτες εκτιμάται ότι υπάρχει πολύ περισσότερο νερό, το οποίο αποτελεί σημαντικά μεγαλύτερο τμήμα της μάζας τους (στην περίπτωση του TOI-1452 b έως το 30%, ποσοστό ανάλογο με δορυφόρους όπως οι Γανυμήδης και Καλλιστώ του Δία και οι Τιτάν και Εγκέλαδος του Κρόνου), γι’ αυτό έχουν πάρει τον χαρακτηρισμό «υδάτινοι» ή «ωκεάνιοι» κόσμοι.«Ο TOI-1452 b είναι ένας από τους καλύτερους υποψήφιους για ωκεάνιο πλανήτη που έχουμε βρει μέχρι σήμερα», δήλωσε ο Καντιέ. Ο εν λόγω εξωπλανήτης θα μελετηθεί περαιτέρω από το νέο ισχυρό διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, καθώς είναι αρκετά κοντά στη Γη για να είναι δυνατό να μελετηθεί η ατμόσφαιρα του. Οι ερευνητές θέλουν επίσης να βεβαιώσουν ότι όντως πρόκειται για έναν υδάτινο κόσμο, καθώς δεν μπορούν να αποκλείσουν, προς το παρόν, να πρόκειται για ένα βραχώδη, ξηρό πλανήτη. https://physicsgg.me/2022/08/25/ένας-εξωπλανήτης-καλυμμένος-από-βαθύ/

Πλαστές οι σημειώσεις του πατέρα της αστρονομίας Το κείμενο υποτίθεται ότι αναφερόταν στους δορυφόρους του Δία, μια ανακάλυψη που κατέρριψε τη θεωρία ότι όλα περιστρέφονται γύρω από τη Γη. Για σχεδόν έναν αιώνα, το λεγόμενο «Χειρόγραφο του Γαλιλαίου» ήταν το κόσμημα της βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν. Όπως αποδεικνύεται όμως οι περίφημες χειρόγραφες σημειώσεις του πατέρα της αστρονομίας είναι πλαστές.Το πανεπιστήμιο ανακοίνωσε ότι το χειρόγραφο της μίας σελίδας πρέπει να γράφτηκε στις αρχές του 20ού αιώνα και όχι το 1609-1610.Η βιβλιοθήκη, αναφέρει το CBS, πραγματοποίησε εσωτερική έρευνα όταν ο Νικ Ουάιλντινγκ, καθηγητής Ιστορίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια και συγγραφέας βιογραφίας του Γαλιλαίου που πρόκειται να δημοσιευτεί σύντομα, εξέφρασε «σοβαρές αμφιβολίες για την αυθεντικότητά του.Ήταν μια σοβαρή καταγγελία, δεδομένου ότι ο Ουάιλντινγκ είχε αποκαλύψει και άλλα τέτοια περιστατικά στο παρελθόν. Το κάτω τμήμα του χειρογράφου περιλαμβάνει σημειώσεις για την ανακάλυψη των δορυφόρων του Δία (University of Michigan Library) Σύμφωνα με το πανεπιστήμιο, το χειρόγραφο είναι πιθανώς προϊόν του ιταλού πλαστογράφου Τομπία Νικότρα, ο οποίος φυλακίστηκε για δύο χρόνια το 1934 για την πλαστογράφηση διαφόρων χειρογράφων, ανάμεσά τους και άλλες σημειώσεις του Γαλιλαίου.Τον 17ο αιώνα, εξηγεί το πανεπιστήμιο, οι χαρτοποιοί συνήθιζαν να σημαδεύουν το χαρτί με υδατογραφήματα, χαρακτήρες και σχέδια που διακρίνονται μόνο όταν κοιτάξει κανείς το χαρτί κόντρα στο φως.Το χειρόγραφο του Μίσιγκαν έφερε ως υδατογράφημα τους χαρακτήρες «BMO», που σημαίνει ότι φτιάχτηκε στο Μπέργκαμο, όμως κανένα άλλο έγγραφο με τη συγκεκριμένη σήμανση δεν είναι γνωστό ως σήμερα.Επιπλέον, το πανεπιστήμιο δεν βρήκε «καμία ένδειξη» ύπαρξης του χειρογράφου πριν από το 1930.Το πρώτο μισό του χειρογράφου περιλαμβάνει σημειώσεις που αναφέρονται στην παρουσίαση που έδωσε το 1609 ο Γαλιλαίος στον Δόγη της Βενετίας σχετικά με ένα νέο τηλεσκόπιό του.Το δεύτερο μισό περιλαμβάνει σημειώσεις για τις παρατηρήσεις του Δία το 1610. Ο Γαλιλαίος Γαλιλέι είχε καταφέρει να διακρίνει με το τηλεσκόπιό του τα τέσσερα μεγαλύτερα φεγγάρια του πλανήτη, τα πρώτα ουράνια σώματα που δεν κινούνταν γύρω από τη Γη.Ήταν μια σπουδαία ανακάλυψη που κατεδάφισε την ιδέα ότι όλο το Σύμπαν περιστρέφεται γύρω από τον πλανήτη μας.Η γνήσια βερσιόν του πρώτου μέρους της επιστολής, αναφέρει το πανεπιστήμιο, βρίσκεται στα Κρατικά Αρχεία της Βενετίας, ενώ οι τελικές σημειώσεις για τους δορυφόρους του Δία περιλαμβάνονται στη συλλογή της Εθνικής Κεντρικής Βιβλιοθήκης της Φλωρεντίας.Το πλαστό χειρόγραφο αγοράστηκε από τον επιχειρηματία του Ντιτρόιτ και συλλέκτη Τρέισι ΜακΓκρέγκορ σε δημοπρασία που πραγματοποίησε τον Μάιο του 1934 ο οίκος American Art Anderson Galleries.O οίκος διαβεβαίωνε ότι η γνησιότητά του είχε πιστοποιηθεί από τον καρδινάλιο Πιέτρο Μάφι, αρχιεπίσκοπο της Πίζας.Ο αρχιεπίσκοπς είχε συγκρίνει το χειρόγραφο με άλλες σημειώσεις του Γαλιλαίου, οι οποίες όμως ήταν κι αυτές έργο του πλαστογράφου Τομπία Νικότρα. https://www.tanea.gr/2022/08/24/science-technology/plastes-oi-simeioseis-tou-patera-tis-astronomias/

Έκθεση για το έργο των Ρώσων κοσμοναυτών στον ISS για τις 18 Αυγούστου Η πτήση των Ρώσων μελών της 67ης μακροχρόνιας αποστολής, των κοσμοναυτών της Roscosmos Όλεγκ Αρτέμιεφ, Ντένις Ματβέεφ και Σεργκέι Κορσάκοφ συνεχίζεται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.Στις 18 Αυγούστου 2022, πραγματοποιήθηκαν τα ακόλουθα στο ρωσικό τμήμα του σταθμού: Τελικές λειτουργίες μετά το VKD-54. Πείραμα "ENT" (μελέτη της κατάστασης των οργάνων ΩΡΛ, του περιοδοντίου και των σκληρών ιστών των δοντιών σε αστροναύτες κατά τη διάρκεια της πτήσης στο διάστημα). Πείραμα "Econ-M" (φωτογραφία της Γης για την αξιολόγηση της περιβαλλοντικής κατάστασης).Ελεγχος της κλειστής κατάστασης των καλυμμάτων φινιστρίνι του ISS Russian Segment κατά την αποδέσμευση του διαστημικού σκάφους SpX-25.Εβδομαδιαία παρακολούθηση της λειτουργίας του εξοπλισμού εγγραφής βίντεο στο ρωσικό τμήμα του ISS. Πλήρη άσκηση.Το υλικό προετοιμάστηκε με τη βοήθεια του Yu. A. Gagarin CTC https://www.roscosmos.ru/38118/ Έκθεση για το έργο των Ρώσων κοσμοναυτών στον ISS για τις 19 - 21 Αυγούστου Η πτήση των Ρώσων μελών της 67ης μακροχρόνιας αποστολής, των κοσμοναυτών της Roscosmos Όλεγκ Αρτέμιεφ, Ντένις Ματβέεφ και Σεργκέι Κορσάκοφ συνεχίζεται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.Κατά την περίοδο από 19 Αυγούστου έως 21 Αυγούστου 2022, πραγματοποιήθηκαν τα ακόλουθα στο ρωσικό τμήμα του σταθμού: Τελικές λειτουργίες μετά το VKD-54. Πείραμα "Terminator" (παρατήρηση στο ορατό και σχεδόν IR εύρος του φάσματος των πολυεπίπεδων σχηματισμών στα ύψη της ανώτερης μεσόσφαιρας - κατώτερη θερμόσφαιρα στην περιοχή του ηλιακού τερματιστή). Πείραμα "Econ-M" (φωτογραφία της Γης για την αξιολόγηση της περιβαλλοντικής κατάστασης).Προετοιμασία για την αποστολή 4.2 του χειριστή ERA (μεταφορά ωφέλιμου φορτίου με τη βοήθεια χειριστή).Εκπαίδευση επί του οχήματος για την επεξεργασία των βασικών ενεργειών του χειριστή στην κονσόλα IMMI για την αποστολή 4.2 "Μεταφορά ωφέλιμου φορτίου από τον χειριστή ERA". Πλήρη άσκηση.Το υλικό προετοιμάστηκε με τη βοήθεια του Yu. A. Gagarin CTC https://www.roscosmos.ru/38123/ Έκθεση για το έργο των Ρώσων κοσμοναυτών στον ISS για τις 22 Αυγούστου Η πτήση των Ρώσων μελών της 67ης μακροχρόνιας αποστολής, των κοσμοναυτών της Roscosmos Όλεγκ Αρτέμιεφ, Ντένις Ματβέεφ και Σεργκέι Κορσάκοφ συνεχίζεται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.Στις 22 Αυγούστου 2022, στο ρωσικό τμήμα του σταθμού, πραγματοποιήθηκαν τα εξής: Πείραμα "Cardiovector" (απόκτηση νέων επιστημονικών πληροφοριών σχετικά με το ρόλο του δεξιού και του αριστερού τμήματος της καρδιάς στην προσαρμογή του κυκλοφορικού συστήματος στις συνθήκες μακροχρόνιας πτήσης στο διάστημα). Πείραμα "UV-ατμόσφαιρα" (χαρτογραφία της νυχτερινής ατμόσφαιρας στην περιοχή κοντά στην υπεριώδη ακτινοβολία με ανιχνευτή ευρείας γωνίας με μεγάλο διάφραγμα και υψηλή χωροχρονική ανάλυση).Το περιτεκτικό πείραμα (κρυστάλλωση περιτεκτικών κραμάτων υψηλής ταχύτητας υπό συνθήκες ηλεκτρομαγνητικής ανάδευσης). Πείραμα "Splanch" (απόκτηση δεδομένων που αντικατοπτρίζουν τις ιδιαιτερότητες των αλλαγών σε διάφορα μέρη του γαστρεντερικού σωλήνα που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της πτήσης στο διάστημα). Πείραμα "Econ-M" (φωτογραφία της Γης για την αξιολόγηση της περιβαλλοντικής κατάστασης). Πλήρη άσκηση.Το υλικό προετοιμάστηκε με τη βοήθεια του Yu. A. Gagarin CTC https://www.roscosmos.ru/38130/

Διεθνής Διαστημικός Σταθμός: Αμερικανική εταιρεία εκτοξεύει την πρώτη χασισοφυτεία στο Διάστημα. Ποιο φυτό θα καλλιεργηθεί στο πρώτο διαστημικό θερμοκήπιο της ανθρώπινης ιστορίας;Η κάνναβη, φυσικά.Όχι όμως το ναρκωτικό, αλλά η λεγόμενη βιομηχανική κάνναβη που δεν περιέχει ψυχοτρόπα συστατικά.Η κάνναβη θα καλλιεργηθεί για ερευνητικούς σκοπούς στο «θερμοκήπιο» που προγραμματίζει να στείλει η αμερικανική Redwire Corporation στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) την άνοιξη του 2023.Στόχος της εταιρείας είναι η τελειοποίηση της τεχνογνωσίας για την παραγωγή τροφίμων στο Διάστημα και την τροφοδοσία των μελλοντικών αποικιών στη Σελήνη.«Η καλλιέργεια φυρών στο Διάστημα θα έχουν κρίσιμη σημασία για τις μελλοντικές αποστολές εξερεύνησης, καθώς τα φυτά προσφέρουν τροφή, οξυγόνο και ανάκτηση νερού» δήλωσε ο Ντέιβ Ριντ, υπεύθυνος του προγράμματος θερμοκηπίου της Redwire.Πειράματα καλλιέργειας φυτών σε τροχιά έχουν πραγματοποιηθεί και στο παρελθόν, ωστόσο το αυτοματοποιημένο σύστημα της Redwire είναι το πρώτο που καλύπτει όλα τα στάδια ανάπτυξης, από τη σπορά μέχρι την ωρίμανση των φυτών, λέει η εταιρεία.Πρώτος πελάτης της Redwire είναι η εταιρεία αγροτικής τεχνολογίας Dewey Scientific, η οποία θα μελετήσει την έκφραση γονιδίων της κάνναβης σε ένα πείραμα διάρκειας δύο μηνών.Για το μέλλον η Redwire σχεδιάζει την εκτόξευση μεγαλύτερων θερμοκηπίων. https://www.in.gr/2022/08/23/b-science/space/diethnis-diastimikos-stathmos-amerikaniki-etaireia-ektokseyei-tin-proti-xasisofyteia-sto-diastima/

To James Webb ανακάλυψε την αρχαιότερη γαλαξιακή «κοινότητα» στο Σύμπαν. Laporte et al., arXiv: 2208.04930. Μέσα στους κόκκινους και πράσινους κύκλους σημειώνονται ορισμένοι από τους γαλαξίες του πανάρχαιου πρωτοσυμπλέγματος που εντόπισε το James Webb. Από τις πρώτες κιόλας ημέρες λειτουργίας του το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb έχει δικαιώσει τους κατασκευαστές του που ανέφεραν ότι θα μπορέσει να κοιτάξει πιο βαθιά και πιο λεπτομερώς στο Διάστημα από οποιοδήποτε άλλο όργανο έχει φτιάξει ποτέ ο άνθρωπος προσφέροντας πολύτιμα στοιχεία για τη γέννηση και εξέλιξη του ΣύμπαντοςΜια από τις αρχικές του ανακαλύψεις ήταν ένας γαλαξίας ηλικίας 13,5 δισ. ετών που είναι ο αρχαιότερος που γνωρίζουμε. Με δημοσίευση https://arxiv.org/abs/2208.04930 της στο διαδικτυακό αρχείο επιστημονικών δημοσίευσων ArXiv ερευνητική ομάδα παρουσιάζει τα ευρήματα της από την μελέτη των εικόνων που έχει καταγράψει το James Webb από τις εσχατιές του Σύμπαντος.Οι ερευνητές εντόπισαν ένα «γαλαξιακό πρωτοσύμπλεγμα» όρο που χρησιμοποιούν οι αστρονόμοι για να περιγράψουν τις πρώτες ομάδες, τα πρώτα σμήνη, γαλαξιών στο πρώιμο Σύμπαν. Το Σύμπαν σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία γεννήθηκε πριν από 13,8 δισ. έτη ως προϊόν του μυστηριώδους κοσμικού φαινομένου που αποκαλούμε «Μεγάλη Έκρηξη».Οι επιστήμονες αναφέρουν ως «πρωτοσυμπλέγματα» ομάδες γαλαξιών ηλικίας 12, 11 ακόμη και 10 δισ. ετών. Η ερευνητική ομάδα αναφέρει ότι το πρωτοσύμπλεγμα που ανακάλυψε και του έδωσε την κωδική ονομασία SMACS0723_PC έχει ηλικία 13 δισ. ετών. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι μόνο η αρχαιότερη γαλαξιακή ομάδα που γνωρίζουμε αλλά πολύ πιθανώς να είναι και η πρώτη που δημιουργήθηκε στο Σύμπαν. Οι ερευνητές εντόπισαν οκτώ γαλαξίες που ανήκουν σε αυτή την ομάδα. Μέσα στους κύκλους σημειώνονται οι γαλαξίες των πανάρχαιοι πρωτοσυμπλέγματος γαλαξιών που εντόπισε το James Webb. «Η κατανόηση της διαδικασίας σχηματισμού των πρώτων πληθυσμών των γαλαξιών λίγα εκατ. χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη και της εξέλιξη που είχαν είναι ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα στον τομέα της εξωγαλακτικής αστρονομίας σήμερα. Εδώ και δεκαετίες κατασκευάζονται όργανα που φωτίζουν όλο και περισσότερο το παρελθόν του Σύμπαντος και πώς αυτό εξελίχθηκε. Η εκτόξευση και λειτουργία του James Webb άνοιξε ένα νέο παράθυρο στη μελέτη των πρωτοσυμπλεγμάτων. Οι εκπληκτικές του ικανότητες θα επιτρέψει στην επιστημονική κοινότητα να εντοπίσει και να μελετήσει μακρινούς λαμπερούς αλλά και λιγότερο φωτεινούς γαλαξίες. Τα πρωτοσυμπλέγματα ίσως έπαιξαν σημαντικό ρόλο στον επαναϊονισμό του Σύμπαντος» αναφέρει ο δρ. Νίκολας Λαπόρτ, του Ινστιτούτου Αστρονομίας Kavli στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.Με τον όρο επαναϊονισμό οι επιστήμονες αναφέρουν τη διαδικασία με την οποία το Σύμπαν από ένα ψυχρό σκοτεινό αδιαπέραστο κόσμο άρχισε να μετατρέπεται με το φως των πρώτων άστρων στον σύνθετο και διάφανο κόσμο που γνωρίζουμε σήμερα. https://naftemporiki.gr/story/1897416/to-James-webb-anakalupse-tin-arxaioteri-galaksiaki-koinotita-sto-sumpan

NASA: Αντίστροφη μέτρηση για την πρόβα επιστροφής της Σελήνης Η κάψουλα Orion θα πετάξει τον γύρο της Σελήνης χωρίς πλήρωμα. Για το απόγευμα της Δευτέρας προγραμματίζεται εκτός απροόπτου η παρθενική πτήση του SLS, του γιγάντιου πυραύλου της NASA που θα μεταφέρει τους αμερικανούς αστροναύτες πίσω στη Σελήνη.Στην κορυφή του SLS περιμένει τοποθετημένη η κάψουλα Orion, η οποία θα πετάξει τον γύρο της Σελήνης με τρία ανδρείκελα στη θέση των μελλοντικών αστροναυτών.Στην πρώτη, δοκιμαστική αποστολή του προγράμματος Artemis της NASA, την αποστολή Artemis I, το σκάφος θα παραμείνει σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι για περίπου δύο εβδομάδες, πριν πάρει το δρόμο της επιστροφής για να πέσει με αλεξίπτωτο στον Ειρηνικό στις 10 Οκτωβρίου.Το παράθυρο εκτόξευσης από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ στη Φλόριντα, διάρκειας περίπου δύο ωρών, θα ανοίξει στις 13.33 ώρα Ελλάδας τη Δευτέρα. Από τον Απόλλωνα στην ΆρτεμηΟ SLS (Space Launch System), ένας γίγαντας ύψους 98 μέτρων, αναπτύχθηκε από τη Boeing και είναι 12 μέτρα κοντύτερος από τους πυραύλους Saturn V που μετέφεραν τους αστροναύτες του προγράμματος Apollo πριν από σχεδόν μισό αιώνα (στην ελληνική μυθολογία η Άρτεμη ήταν αδελφή του Απόλλωνα).Ο SLS είναι όμως ο ισχυρότερος πύραυλος που κατασκευάστηκε ποτέ, με ισχύ που φτάνει τα 39,1 meganewton ή 3,9 εκατομμύρια κιλά, νούμερο που αντιστοιχεί σε περίπου 60 αεροπλάνα Concorde.H τελική αξιολόγηση ετοιμότητας πτήσης πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα (NASA)«Όταν βλέπεις τον πύραυλο μοιάζει σχεδόν ρετρό. Μοιάζει σαν να κοιτάζεις τον Saturn V» δήλωσε πρόσφατα ο διοικητής της NASA Μπιλ Νέλσον. «Είναι όμως εντελώς διαφορετικός, ένας πολύ πιο προηγμένος πύραυλος» είπε.Οι εκτοξεύσεις θα είναι πάντως άκρως δαπανηρές, καθώς σύμφωνα με πρόσφατη εκτίμηση του Γραφείου Γενικού Επιθεωρητή, το οποίο ελέγχει τα προγράμματα της NASA, οι πρώτες τέσσερις πτήσεις του SLS θα κοστίσουν 4 δισεκατομμύρια δολάρια η καθεμία, ποσό που χαρακτηρίζεται «μη βιώσιμο» για το μέλλον.ΠροσσελήνωσηΜόνο 12 άτομα πάτησαν στην επιφάνεια της Σελήνης στη διάρκεια του προγράμματος Apollo, από το 1969 έως το 1972.Το επόμενο κεφάλαιο στην ιστορία της σεληνιακής εξερεύνησης θα έρθει με την αποστολή Artemis II, πιθανότατα το 2024, μια επανάληψη της αποστολής που ξεκινά τη Δευτέρα, αυτή τη φορά όμως με αστροναύτες.Η κορύφωση θα έρθει με το Artemis III, την πρώτη αποστολή προσσελήνωσης, για την οποία οι αστροναύτες της NASA θα ταξιδέψουν μέχρι την τροχιά της Σελήνης με το Orion και στη συνέχεια θα μετεπιβιβαστούν σε σκάφος Starship της SpaceX για την κάθοδο στην επιφάνεια.Η εκτόξευση αναμένεται το 2025 το νωρίτερο.Η NASA έχει αναγνωρίσει 13 σημεία πιθανής προσεδάφισης, όλα κοντά σε κρατήρες του νότιου πόλου όπου πιστεύεται ότι κρύβεται νερό. https://www.tanea.gr/2022/08/23/science-technology/nasa-antistrofi-metrisi-gia-tin-prova-epistrofis-tis-selinis/

ΗΠΑ: Η ξηρασία αποκάλυψε ίχνη δεινοσαύρων σε κοίτη ποταμού (συγκλονιστικές εικόνες) Συγκλονίζουν οι εικόνες με τα ίχνη δεινοσαύρων που αποκαλύφθηκαν λόγω της ξηρασίας σε κοίτη ποταμού, στο Τέξας των ΗΠΑ. Λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας, ίχνη δεινοσαύρων – που χρονολογούνται πριν από 113 εκατομμύρια χρόνια – ήρθαν στο φως σε αποξηραμένη κοίτη ποταμού στο Τέξας των ΗΠΑ, όπως δήλωσε χθες Τρίτη αξιωματούχος της αμερικανικής πολιτείας. Θαμμένα κάτω από ιζήματα Τα ίχνη των δεινοσαύρων παρέμεναν θαμμένα κάτω από ιζήματα που καλύπτονταν από νερό, κάτι που βοήθησε στη διατήρησή τους. «Λόγω των υπερβολικά ξηρών συνθηκών αυτό το καλοκαίρι, ο ποταμός έχει στεγνώσει εντελώς στα περισσότερα σημεία, αποκαλύπτοντας έτσι νέα ίχνη στο πάρκο», δήλωσε η Στέφανι Σαλίνας Γκαρσία από το τμήμα που είναι αρμόδιο για τα πάρκα και την άγρια ζωή στο Τέξας. Η ανακάλυψη ενθουσίασε τους υπαλλήλους αυτού του πάρκου, το οποίο βρίσκεται κοντά στην πόλη του Ντάλας και ονομάστηκε «Κοιλάδα Δεινοσαύρων» λόγω της παρουσίας πολυάριθμων ιχνών δεινοσαύρων στη γύρω περιοχή. Από τις μεγαλύτερες ακολουθίες ιχνών Σε εικόνες που δημοσίευσε το Dinosaur Valley State Park στα κοινωνικά δίκτυα, γίνεται λόγος για μια από τις μεγαλύτερες ακολουθίες ιχνών δεινοσαύρων στον κόσμο. Εθελοντές έσπευσαν να βοηθήσουν τους ειδικούς στον καθαρισμό της περιοχής, προκειμένου τα ίχνη να διακρίνονται ευκολότερα. «Τα περισσότερα ίχνη που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα, σε διαφορετικά σημεία του ποταμού, προέρχονται από έναν Ακροκανθόσαυρο (εικόνα, επάνω, από abcdino.com)», διευκρίνισε η Στέφανι Σαλίνας Γκαρσία. Το θηριόποδο εκτιμάται πως είχε ύψος 5 μέτρων και ζύγιζε σχεδόν επτά τόνους. Ο Σαυροποσειδώνας Ο Σαυροποσειδώνας είναι άλλο ένα είδος δεινόσαυρου που άφησε τα ίχνη του στο πάρκο. Εκτιμάται πως με τον μακρύ λαιμό του έφθανε σε ύψος τα 18 μέτρα και ζύγισε περίπου 44 τόνους. «Τα ίχνη δεινοσαύρων στο πάρκο χρονολογούνται πριν από 113 εκατομμύρια χρόνια», τόνισε η Στέφανι Σαλίνας Γκαρσία. Το Dinosaur Valley State Park άνοιξε τις πύλες του για το κοινό το 1972. Οπως υπογραμμίζεται στον ιστότοπό του, έχει στόχο να προστατεύσει τα πολυάριθμα προϊστορικά ίχνη που βρίσκονται στην περιοχή. https://www.tovima.gr/2022/08/24/world/ipa-i-ksirasia-apokalypse-ixni-deinosayron-se-koiti-potamou-sygklonistikes-eikones/

Η Γαία αποκαλύπτει το παρελθόν και το μέλλον του Ήλιου. Εντοπίζοντας και μελετώντας άστρα παρόμοιας μάζας και σύνθεσης με τον Ήλιο, οι αστρονόμοι μπορούν να προβλέψουν πώς θα εξελιχθεί ο Ήλιος μας στο μέλλον. Βασιζόμενοι στα πρόσφατα δεδομένα χαρτογράφησης άστρων από την αποστολή Gaia της ESA, οι αστρονόμοι θα μπορούν να προβλέψουν το μέλλον του Ήλιου μας με πολύ μεγάλη ακρίβεια.Το διάγραμμα Hertzsprung-Russell (HR), αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα διαγράμματα της αστροφυσικής. Επινοήθηκε ανεξάρτητα από τον Ejnar Hertzsprung το 1911 και από τον Henry Norris Russell το 1913. Το διάγραμμα HR απεικονίζει την εγγενή φωτεινότητα ενός άστρου σε σχέση με την θερμοκρασία της επιφάνειάς του. Μας αποκαλύπτει πώς εξελίσσονται τα άστρα κατά τη διάρκεια της ζωής τους.Ενώ η μάζα ενός άστρου μεταβάλλεται σχετικά ελάχιστα κατά τη διάρκεια της ζωής του, η θερμοκρασία και το μέγεθος του ποικίλλει σημαντικά καθώς γερνάει. Αυτές οι αλλαγές οφείλονται στον τύπο των αντιδράσεων πυρηνικής σύντηξης που πραγματοποιούνται στο εσωτερικό του άστρου. Η εξέλιξη των άστρων με διαφορετικές μάζες Με ηλικία περίπου 4,57 δισεκατομμύρια έτη ο Ήλιος μας βρίσκεται σήμερα στην μέση ηλικία του και σε μια σχετικά σταθερή κατάσταση συντήκοντας υδρογόνο προς ήλιο. Αυτό όμως δεν θα συμβαίνει για πάντα. Καθώς το υδρογόνο θα εξαντλείται στον πυρήνα του, θα μεταβληθεί η διαδικασία της πυρηνικής σύντηξης διογκώνοντας τον Ήλιο προς έναν ερυθρό γίγαντα, κάτι που θα μειώσει την επιφανειακή του θερμοκρασία. Το πώς ακριβώς συμβαίνει αυτό εξαρτάται από την μάζα και τη χημική σύσταση του άστρου. Και εδώ υπεισέρχονται τα νέα δεδομένα της Gaia.Από την μελέτη αυτών των δεδομένων, γίνεται σαφές ότι ο Ήλιος μας θα φτάσει στην μέγιστη θερμοκρασία σε ηλικία περίπου 8 δισεκατομμυρίων ετών, και στη συνέχεια η θερμοκρασία του θα μειώνεται και παράλληλα θα αυξάνεται σε μέγεθος, μετασχηματιζόμενος προς έναν ερυθρό γίγαντα σε ηλικία περίπου 10-11 δισεκατομμύρια έτη. Ο Ήλιος θα φτάσει στο τέλος της ζωής του μετά από αυτή τη φάση, για να γίνει τελικά γίνει ένας αμυδρός λευκός νάνος.Παρότι ο Ήλιος είναι το πλησιέστερο και το πιο μελετημένο άστρο, η εγγύτητά του μας αναγκάζει να τον μελετήσουμε με τελείως διαφορετικά τηλεσκόπια και όργανα από αυτά που χρησιμοποιούμε για να δούμε τα υπόλοιπα μακρινά άστρα. Αυτό συμβαίνει επειδή ο Ήλιος είναι πολύ πιο φωτεινός από τα άλλα άστρα. Εντοπίζοντας παρόμοια και συνομήλικα άστρα με τον Ήλιο, μπορούμε να γεφυρώσουμε αυτό το παρατηρητικό χάσμα.Στα δεδομένα της Γαίας, αναζητήθηκαν άστρα με θερμοκρασίες, μάζες, σύνθεσης, και ακτίνες παρόμοιες με τον σημερινό Ήλιο. Και εντοπίστηκαν 5863 τέτοια άστρα. Τώρα που η Gaia δημιούργησε αυτή τη λίστα άστρων, και άλλες ερευνητικές ομάδες και τηλεσκόπια μπορούν να τα μελετήσουν με μεγαλύτερη λεπτομέρεια. Για παράδειγμα, να διερευνήσουν αν διαθέτουν πλανήτες και να συγκρίνουν αυτά τα εξωπλανητικά συστήματα με το δικό μας. https://physicsgg.me/2022/08/23/η-γαία-αποκαλύπτει-το-παρελθόν-και-το-μ/

Τηλεσκόπιο-δακτυλίδι για τη μελέτη του Ήλιου. Google Earth Η εικονιζόμενη κυκλική συστοιχία τηλεσκοπίων στην Κίνα θα μελετήσει τον Ήλιο. Η Κίνα θέλει να αποκτήσει ηγετική θέση και στον τομέα της διαστημικής παρατήρησης κατασκευάζοντας πολύ μεγάλων διαστάσεων και δυνατοτήτων επίγεια τηλεσκόπια ενώ έχει ανακοινώσει και τη δημιουργία ενός διαστημικού τηλεσκοπίου που θα εκτοξευτεί το 2024. Όπως έγινε γνωστό ξεκίνησε σε ένα οροπέδιο της επαρχίας Σιτσουάν στη νοτιοδυτική Κίνα η δημιουργία της μεγαλύτερης συστοιχίας τηλεσκοπίων στον κόσμο τα οποία θα έχουν ως αποστολή τη μελέτη του Ήλιου.Το Daocheng Solar Radio Telescope (DSRT) θα αποτελείται από 313 τηλεσκόπια διαμέτρου έξι μέτρων το καθένα από αυτά. Η συστοιχία θα έχει κυκλική διάταξη δημιουργώντας ένα τηλεσκοπικό δακτύλιο διαμέτρου 3,14 χλμ. Βασική αποστολή του DSRT θα είναι η καταγραφή δεδομένων (εικόνες ραδιοκυμάτων κ.α.) με στόχο την αποκρυπτογράφηση του φαινομένου των ηλιακών εκλάμψεων.Οι ηλιακές εκλάμψεις ή στεμματικές εκπομπές μάζας (CME) είναι στην ουσία εκρήξεις που συμβαίνουν στον Ήλιο και εκτοξεύουν φως, ενέργεια και ηλιακό υλικό στο Διάστημα. Όταν συμβαίνει μια τέτοια έκρηξη ένα «τσουνάμι» ηλεκτρικά φορτισμένων σωματιδίων ξεκινά από το σημείο της έκρηξης και αν φτάσει στη Γη δεν μπορεί να διαπεράσει την ατμόσφαιρα αλλά προκαλεί φυσικά φαινόμενα όπως το σέλας ενώ παράλληλα μπορεί να προκαλέσει δυσλειτουργίες στους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους και τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας. GOOGLE EARTH Η εικονιζόμενη κυκλική συστοιχία τηλεσκοπίων στην Κίνα θα μελετήσει τον Ήλιο. Το DSRT αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος παρατήρησης του Ήλιου που υλοποιεί η Κίνα το όποιο ονομάζεται Chinese Meridian Project. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος κατασκευάζεται μια ακόμη συστοιχία τηλεσκοπίων. Πρόκειται για το Chinese Spectral Radioheliograph που θα αποτελείται από 100 τηλεσκόπια σε σπειροειδή διάταξη που θα πραγματοποιεί παρατηρήσεις για την φυσική του Ήλιου και τα καιρικά φαινόμενα που παράγει το μητρικό μας άστρο. Όταν ολοκληρωθεί το Chinese Meridian Project τον Ήλιο θα παρατηρούν συνεχώς περί τα 300 τηλεσκόπια. https://naftemporiki.gr/story/1897174/tileskopio-daktulidi-gia-ti-meleti-tou-iliou

Δρ Ελένη Βαρδουλάκη: «…γέφυρα μεταξύ Αστροφυσικής και της καθημερινής μας ζωής» «Το Σύμπαν στο Τσεπάκι Σου» || εκδόσεις Key Books Αποκαλυπτικές φωτογραφίες του διαστημικού τηλεσκοπίου Τζέιμς Γουέμπ, που έδωσε πρόσφατα στο φως της δημοσιότητας η NASA, μας δίνουν μια νέα οπτική, δείχνοντάς μας πώς ήταν το σύμπαν πριν από 13 -και παραπάνω- δισεκατομμύρια χρόνια. Οι εικόνες αυτές εγείρουν παντός είδους επιστημονικά ερωτήματα, από αστρονομικής φύσης έως και φιλοσοφικής.Η Δρ Ελένη Βαρδουλάκη, αστροφυσικός και επικοινωνιολόγος της επιστήμης, με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον της επιστήμης, έγραψε το βιβλίο «Το Σύμπαν στο Τσεπάκι Σου» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Key Books. Στις σελίδες του, με απλό λόγο και χιούμορ, η Ελληνίδα αστροφυσικός μάς οδηγεί σε ένα ταξίδι στον χρόνο και τον χώρο. Μιλήσαμε μαζί της. Τι σας ώθησε στη συγγραφή του βιβλίου; «Ήθελα να φτιάξω μια γέφυρα μεταξύ Αστροφυσικής και της καθημερινής μας ζωής. Να εξηγήσω με απλά λόγια και με αναλογίες από την καθημερινότητα τις δύσκολες φυσικές έννοιες που περιγράφουν το διάστημα. Και να δείξω τη χρησιμότητα της Αστροφυσικής στην καθημερινή μας ζωή. Μ’ αρέσει πολύ να μιλάω και να συζητάω για Αστροφυσική και θέλω να περάσω αυτή την αγάπη που έχω για το σύμπαν σε όλο τον κόσμο! Γι’ αυτό και έχω αρχίσει ήδη το επόμενο βιβλίο. Είμαι σίγουρη ότι θα σας αρέσει και αυτό πάρα πολύ!» Γιατί είναι χρήσιμη η Αστροφυσική στην καθημερινή μας ζωή; «Για να μπορέσω εγώ σαν αστροφυσικός να παρατηρήσω ένα μακρινό αστέρι ή ένα μακρινό γαλαξία (που αποτελείται από δισεκατομμύρια αστέρια) χρειάζομαι τηλεσκόπια. Μεγάλα τηλεσκόπια σε Γη και διάστημα. Δημιουργώ, λοιπόν, τεχνολογία που δεν υπήρχε για να κάνω την έρευνα μου, αλλά που στη συνέχεια θα εφαρμοστεί στην καθημερινότητα. Στο βιβλίο μου δίνω πολλά παραδείγματα, αλλά ας πούμε μερικά εδώ. Το wifi ανακαλύφθηκε από αστροφυσικούς στην Αυστραλία, ώστε να μεταφέρουν ασύρματα τα δεδομένα τους. Το ceran -υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένες οι κεραμικές εστίες στις κουζίνες μας, δημιουργήθηκε πρώτα σαν κάτοπτρο διαστημικού τηλεσκοπίου, γιατί είναι πολύ ανθεκτικό στις μεγάλες αλλαγές θερμοκρασίας. Η μαγνητική τομογραφία, πολύ σημαντική στην ιατρική, χρησιμοποιεί τεχνικές που δημιουργήθηκαν για την έρευνα στην Αστροφυσική. Και άλλα πολλά.» Πώς σας προσέλκυσε ο κλάδος της Αστροφυσικής; «Πάντα με γοήτευε το διάστημα και το άγνωστο. Είναι έμφυτη η ανάγκη του ανθρώπου για εξερεύνηση. Μου άρεσε πολύ και η Φυσική. Έτσι, όταν πήγα στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων για το πτυχίο Φυσικής, ήρθα σε επαφή με τον κλάδο της Αστροφυσικής και με κέρδισε. Μου άνοιξε τα μάτια στην απεραντοσύνη του σύμπαντος και μου δημιούργησε περισσότερα ερωτήματα, που ήθελα να απαντήσω. Αποφάσισα, λοιπόν, να κάνω καριέρα στην Αστροφυσική. Έφυγα για διδακτορικό στην Οξφόρδη και μετά συνέχισα την ακαδημαϊκή μου πορεία με σταθμούς σε Πόρτο, Κρήτη, Βόννη και Τάουτενμπουργκ της Γερμανίας. Πολύ θα ήθελα στο εγγύς μέλλον να ξαναγυρίσω πίσω στην Ελλάδα και να συνεχίσω εδώ την έρευνά μου». Πώς προέκυψε η ιδέα εκλαΐκευσης της Αστροφυσικής; «Το 2017, άρχισα να γράφω εκλαϊκευμένα άρθρα για το ευρύ κοινό και ξεκίνησα το κανάλι Rogue Astrophysics στο YouTube με εκλαϊκευμένα βίντεο που εξηγούν ανακαλύψεις και έννοιες στην Αστροφυσική. Εκείνη την εποχή ζούσα στη Βόννη της Γερμανίας και έφτιαξα μια ομάδα για τη διοργάνωση βραδιών Αστροφυσικής (Astronomy on Tap Bonn) σε παμπ, για το ευρύ κοινό, με ομιλίες και κουίζ. Όταν πήγα στην Ιένα, εν μέσω πανδημίας, συνέχισα διαδικτυακά πλέον με συνεντεύξεις από επιστήμονες, με το Astronomy on Tap Jena.» Ποια είναι η πιο συχνή ερώτηση από το ευρύ κοινό; «Για τις μαύρες τρύπες, για το Σύμπαν μας και τι υπήρχε πριν τη μεγάλη έκρηξη και, φυσικά, για εξωγήινους. Οι μαύρες τρύπες, σημεία στο διάστημα με τεράστια μάζα που έλκουν τα πάντα γύρω τους. Δε τους ξεφεύγει τίποτα, ακόμα και το ίδιο το φως. Εξού και το μαύρες. Το Σύμπαν μας πιστεύουμε ότι δημιουργήθηκε από μια μεγάλη έκρηξη, το big bang. Το έχουμε αποδείξει από παρατηρήσεις με τα τηλεσκόπιά μας και από συγκρίσεις των δεδομένων με τις θεωρίες μας για τη δημιουργία του σύμπαντος. Δεν γνωρίζουμε, όμως, τι υπήρχε πριν τη μεγάλη έκρηξη. Δεν έχουμε τα παρατηρησιακά δεδομένα να το δούμε. Όσον αφορά τους εξωγήινους, υπάρχουν προγράμματα όπως το SETI που ψάχνουν για ραδιοσήματα από το διάστημα που μπορεί να προέρχονται από εξωγήινες τηλεπικοινωνίες. Αλλά δεν έχουμε βρει κάτι». Χρειαζόμασταν ακόμα ένα διαστημικό τηλεσκόπιο; «Ο λόγος για το JWST (James Webb Space Telescope) και η σύντομη απάντηση είναι, ναι! Το JWST παρατηρεί στο υπέρυθρο της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Ξέρετε, τα μάτια μας δε βλέπουν στο υπέρυθρο. Τα μάτια μας έμαθαν, εξελίχθηκαν, να βλέπουν στο οπτικό. Επίσης η ατμόσφαιρα της Γης δρα σαν φίλτρο που μπλοκάρει μεγάλο μέρος της υπέρυθρης ακτινοβολίας. Έτσι πρέπει να στείλουμε αυτά τα τηλεσκόπια στο διάστημα, για να παρατηρούν ανενόχλητα. Και τι βλέπει το JWST; Αστέρια και σκόνη και υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες, ανιχνεύει χημικά στοιχεία στον γαλαξία μας, σε άλλους γαλαξίες καθώς και στις ατμόσφαιρες εξωπλανητών. Και ψάχνει να βρει τα πρώτα αστέρια και τους πρώτους γαλαξίες που δημιουργήθηκαν στο Σύμπαν, κάτι που δεν το έχουμε δει ακόμα». Ένα μήνυμα προς τα νέα παιδιά που θέλουν να ακολουθήσουν τον κλάδο της Αστροφυσικής. «Η Αστροφυσική είναι μια υπέροχη επιστήμη! Αν θέλετε να γίνετε αστροφυσικοί δεν είναι απαραίτητο να έχετε πρώτο πτυχίο Φυσικής, όπως εγώ. Μπορείτε να πάτε από τα μαθηματικά, την επιστήμη υπολογιστών, το Πολυτεχνείο για παράδειγμα, σε ένα μάστερ Αστροφυσικής. Εκεί μπορείτε να επιλέξετε ποια κατεύθυνση σας αρέσει: παρατηρησιακή Αστροφυσική που κάνει χρήση τηλεσκοπίων, θεωρητική Αστροφυσική ή προσομοιώσεις. Επιπλέον, με τον τεράστιο όγκο δεδομένων που παίρνουμε από τηλεσκόπια υπάρχει και ανάγκη για ειδικούς σε αλγόριθμους τεχνίτης νοημοσύνης για την επεξεργασία και ανάλυση δεδομένων. Όλοι οι δρόμοι, σχεδόν, οδηγούν στην Αστροφυσική!» https://naftemporiki.gr/story/1896245/dr-eleni-bardoulaki-gefura-metaksu-astrofusikis-kai-tis-kathimerinis-mas-zois

Νέες εντυπωσιακές φωτογραφίες του Δία από το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb. Mια σύνθεση φωτογραφιών του Δία από την Near Infrared Camera του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb Αμερικανοί αστρονόμοι έδωσαν στη δημοσιότητα νέες εντυπωσιακές φωτογραφίες του Δία, τις πρώτες που τράβηξε το νέο ισχυρό διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb από τον μεγαλύτερο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος.Οι υπέρυθρες φωτογραφίες που τραβήχτηκαν στο τέλος Ιουλίου και στη συνέχεια χρωματίστηκαν τεχνητά, παρέχουν, μεταξύ άλλων, τις καλύτερες έως τώρα παρατηρήσεις για το τεράστιο σέλας που δημιουργείται στους δύο πόλους του Δία. Φαίνονται επίσης η γνωστή Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα (μια γιγάντια καταιγίδα), άλλες μικρότερες καταιγίδες, αχνοί δακτύλιοι και δύο μικρότεροι δορυφόροι του, η Αμάλθεια και η Αδράστεια, διαμέτρου περίπου 200 και 20 χιλιομέτρων αντίστοιχα.«Ποτέ πριν δεν είχαμε δει έτσι τον Δία. Είναι κάτι απίστευτο. Για να είμαστε ειλικρινείς, δεν περιμέναμε πραγματικά ότι οι εικόνες θα ήσαν τόσο καλές», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια, καθηγήτρια αστρονομίας Ίμκε ντε Πάτερ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Μπέρκλεϊ. https://physicsgg.me/2022/08/22/νέες-εντυπωσιακές-φωτογραφίες-του-δί

Η Αθήνα από το Διάστημα Μια εικόνα της Αθήνας, όπως φαίνεται από το Διάστημα, δημοσίευσε ο αστροναύτης της NASA, Σέιν Κίμπρο. Μια εικόνα της Αθήνας, όπως φαίνεται από το Διάστημα, δημοσίευσε ο αστροναύτης της NASA, Σέιν Κίμπρο.Ο φωτογραφικός φακός από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό απαθανάτισε την ελληνική πρωτεύουσα μετά τη δύση του ηλίου, χαρίζοντας μια όμορφη εικόνα. Ο Αμερικανός αστροναύτης, μέλος του πληρώματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, δεν έχασε την ευκαιρία να δημοσιεύσει τη φωτογραφία, την Παρασκευή, στους λογαριασμούς που διατηρεί σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.«Καλησπέρα Αθήνα, Ελλάδα! Εκπληκτική θέα της πόλης σας τη νύχτα από το Διάστημα», ανέφερε. https://www.kathimerini.gr/society/561478723/i-athina-apo-to-diastima/

Το Hubble εντόπισε εκπληκτικό σφαιρωτό σμήνος στον πυρήνα του γαλαξία μας. ESA/Hubble & NASA, R. Cohen Μια από τις εικόνες του σφαιρωτού σμήνους που εντόπισε το Hubble κοντά στον πυρήνα του γαλαξία μας. Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται στην αστρονομία μία πυκνή συγκέντρωση άστρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόρος του. Έχουν εντοπιστεί περίπου 160 σφαιρικά σμήνη στον γαλαξία μας και πιστεύεται ότι υπάχουν μερικές δεκάδες ακόμη που περιμένουν τους αστρονόμους να τα εντοπίσουν. Κατά μέσο όρο ένα σφαιρικό σμήνος περιέχει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ως περίπου ένα εκατ. άστρα. Οι σπειροειδείς γαλαξίες σαν τον δικό μας διαθέτουν συνήθως μερικές εκατοντάδες σφαιρική σμήνη ενώ οι ελλειπτικοί γαλαξίες μερικές χιλιάδες.Η πυκνότητα της ύλης και η έντονη κοσμική δραστηριότητα στο κέντρο του γαλαξία μας εμποδίζει τις παρατηρήσεις ακόμη και των διαστημικών τηλεσκοπίων. Όμως το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble μετά την τελευταία αναβάθμιση διαθέτει εξοπλισμό που του επιτρέπει να εισβάλει στην καρδιά του γαλαξία μας και να εντοπίζει σφαιρωτά σμήνη.To Hubble εντόπισε και κατέγραψε εικόνες από το εντυπωσιακό σφαιρωτό σμήνος NGC 6540 που βρίσκεται πολύ κοντά στον πυρήνα του γαλαξία μας. Σε αυτό το σφαρωτό σμήνος είναι στοιβαγμένα και αλληλοεξαρτώμενα από τις βαρυτικές τους δυνάμεις δεκάδες χιλιάδες ίσως και μερικά εκατ. άστρα πολλά εκ των οποίων έχουν εξαιρετική λαμπρότητα. «Η σκόνη και τα αέρια που βρίσκονται στο κέντρο του γαλαξία μας δημιουργούν ένα πέπλο που όχι μόνο εμποδίζει το φως που εκπέμπουν τα σφαιρωτά σμήνη αλλά μεταβάλει και την απόχρωση των άστρων. Τα σφαιρωτά σμήνη διαθέτουν στοιχεία για τις απαρχές της ύπαρξης του γαλαξία μας και μελετώντας αυτά τα σμήνη μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα την εξέλιξη του γαλαξία μας» αναφέρει σε ανακοίνωση του σχετικά με την ανακάλυψη του Hubble Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος. https://naftemporiki.gr/story/1896961/to-hubble-entopise-ekpliktiko-sfairoto-sminos-ston-purina-tou-galaksia-mas

Σπάνιο καφέ νάνο εντόπισε το James Webb (βίντεο) Ο καφέ νάνος GLASS-JWST-BD1 όπως φαίνεται μέσα από διάφορα φίλτρα του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb. NASA/JPL-Caltec Οι καφέ (φαιοί) νάνοι δεν είναι ούτε άστρα, ούτε πλανήτες. Θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως αποτυχημένα άστρα. Μπορεί να έχουν περίπου το μέγεθος του πλανήτη Δία, αλλά η μάζα τους είναι 13 έως 80 φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Δία. Οι πυρήνες τους δεν έχουν αρκετή θερμοκρασία και πίεση για να διατηρήσουν τις πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης που πραγματοποιούνται στα άστρα όπως ο ήλιος μας. Είναι θερμοί όταν σχηματίζονται και σταδιακά η θερμοκρασία τους μειώνεται. H λάμψη τους είναι μικρή καθώς εξασθενίζει αργά στην διάρκεια της ζωής τους και τα τηλεσκόπια δεν μπορούν να δουν καθαρά την ατμόσφαιρα αυτών των αντικειμένων. Χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb (JWST), μια διεθνής ομάδα αστρονόμων εντόπισε τυχαία έναν καφέ νάνο που βρίσκεται κάπου μεταξύ 1.850 και 2.350 έτη φωτός από τη Γη, σε κατεύθυνση κάθετη στο γαλαξιακό επίπεδο. Η μάζα αυτού του καφέ νάνου που ονομάστηκε GLASS-JWST-BD1, είναι περίπου 31,43 φορές μεγαλύτερη από την μάζα του Δία και έχει θερμοκρασία περίπου 600 Κ. Η ηλικία του εκτιμάται στα 5 δισεκατομμύρια χρόνια.Η ανακάλυψη περιγράφεται λεπτομερώς στην δημοσίευση των Nonino et al με τίτλο ‘Early results from GLASS-JWST. XIII. A faint, distant, and cold brown dwarf‘. https://arxiv.org/abs/2207.14802 Στα συμπεράσμα της δημοσίευσης επισημαίνεται ότι, «η μεγάλη απόσταση του καφέ νάνου GLASS-JWST-BD1 επιβεβαιώνει την δυνατότητα του JWST να ανιχνεύει αστρικά αντικείμενα στο όριο των πολύ χαμηλών μαζών μεταξύ αστρικής και υποαστρικής λειτουργίας, που βρίσκονται έως και την άλω του Γαλαξία μας, επιτρέποντας την εξερεύνηση της σχέσης της μεταλλικότητας με τον σχηματισμό άστρων με μικρή μάζα και την εξέλιξη της ατμόσφαιρας των καφέ νάνων». NASA SPACE NEWS LOOK! NASA's James Webb Space Telescope Discovered a New Faint, Distant and Cold Brown Dwarf https://naftemporiki.gr/story/1896941/spanio-kafe-nano-entopise-to-James-webb-binteo

Η NASA παρουσίασε τις περιοχές της Σελήνης που θα στείλει την επανδρωμένη αποστολή της (βίντεο) NASA O χάρτης με τα πιθανά σημεία προσεδάφισης της επανδρωμένης αποστολής της NASA στη Σελήνη. Αν δεν υπάρξει κάποιο απρόοπτο της τελευταίας στιγμής στις 29 Αυγούστου η NASA θα εκτοξεύσει την πρώτη αποστολή του προγράμματος Artemis στο πλαίσιο του οποίου θα πραγματοποιηθούν πολλών ειδών αποστολές στη Σελήνη. Η πρώτη αποστολή, η Artemis 1, που θα εκτοξευθεί από το διαστημικό κέντρο Κένεντι στη Φλόριντα έχει στόχο την δοκιμή του νέου τεράστιου και πολύ ισχυρού πυραύλου της NASA, του SLS, ο οποίος θα μεταφέρει από εδώ και στο εξής διαστημόπλοια και φορτία σε μεγαλύτερες αποστάσεις από ότι οι υπάρχοντες πύραυλοι της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας.Ο SLS θα μεταφέρει το νέο διαστημικό σκάφος της NASA, το Orion, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί από εδώ και πέρα στις επανδρωμένες αποστολές της. Στην αποστολή Artemis 1 το Orion δεν θα είναι επανδρωμένο αλλά θα είναι προγραμματισμένο να μπει σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη για να δοκιμαστούν οι λειτουργίες και τα όργανα του.Η επόμενη αποστολή, Artemis II, θα είναι επανδρωμένη αλλά το πλήρωμα του Orion δεν θα προσεληνωθεί. Θα κάνει και αυτή η αποστολή μια αναγνωριστική πτήση γύρω από την Σελήνη πραγματοποιώντας προπαρασκευαστικές ενέργειες για την αποστολή Artemis III. Στο πλήρωμα της τρίτης αποστολής του προγράμματος που θα προσεληνωθεί θα υπάρχει τουλάχιστον μια γυναίκα αστροναύτης αφού έχει αποφασισθεί γυναίκα να είναι αυτή που θα βγει πρώτη από την σεληνάκατο γράφοντας ιστορία αφού θα είναι η πρώτη γυναίκα που πατά το πόδι της στην επιφάνεια του φυσικού μας δορυφόρου. Η αποστολή Artemis III ήταν αρχικά προγραμματισμένη για τις αρχές της δεκαετίας που διανύουμε αλλά για διαφόρους λόγους υπήρξαν καθυστερήσεις και αναμένεται να πραγματοποιηθεί σε 4-5 έτη.Η NASA ανακοίνωσε αργά το βράδυ της Παρασκευής τα 13 σημεία της Σελήνης που οι επιστήμονες της θεωρούν καταλληλότερα για να γίνει η προσεδάφιση της αποστολής Artemis III. Όλα τα σημεία βρίσκονται κοντά στον Νότιο Πόλο της Σελήνης. NASA O χάρτης με τα πιθανά σημεία προσεδάφισης της επανδρωμένης αποστολής της NASA στη Σελήνη. NASA GODDARD Artemis III Landing Region Candidates H αμερικανική διαστημική υπηρεσία έδωσε μάλιστα στη δημοσιότητα και ένα χάρτη όπου σημειώνονται αυτές οι περιοχές και το προσεχές χρονικό διάστημα μετά από ενδελεχή μελέτη τους θα επιλεγεί εκείνη που θα υποδεχτεί τους πρώτους ανθρώπους στη Σελήνη μετά από μισό αιώνα. https://naftemporiki.gr/story/1896641/i-nasa-parousiase-tis-perioxes-tis-selinis-pou-tha-steilei-tin-epandromeni-apostoli-tis-binteo

Το καλεντάρι της ζωής και θανάτου Ήλιου και Γης παρουσιάζει η ESA. SHUTTERSTOCK Το σκάφος Gaia του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) έχει ως κύρια αποστολή του την χαρτογράφηση των άστρων του γαλαξία μας αλλά πραγματοποιεί και άλλες έρευνες. Μια από αυτές όπως αναφέρει σε ανακοίνωση της η ESA ήταν η αποκάλυψη της ακριβούς ηλικίας του Ήλιου αλλά και ο οδικός χάρτης της… καταστροφής του η οποία θα προκαλέσει και την καταστροφή της Γης και το τέλος του ηλιακού συστήματος όπως το γνωρίζουμε.Η ανάλυση των δεδομένων του GAIA δείχνει ότι ο Ήλιος έχει ηλικία 4,57 δισ. ετών. Είναι γνωστό ότι ο Ήλιος ανήκει στην κατηγορία των άστρων που δεν θα αυτοκαταστραφεί σε μία έκρηξη σουπερνόβα αλλά όταν τελειώσουν τα καύσιμα του αρχικά θα διογκωθεί μετατρεπόμενος σε ένα ερυθρό γίγαντα και στη συνέχεια θα συρρικνωθεί μετατρεπόμενος σε λευκό νάνο, σε ένα αστρικό «κουφάρι».Η φάση της διόγκωσης θα καταστρέψει τους εσωτερικούς πλανήτες είτε «καταπίνοντας» τους είτε μετατρέποντας τους σε ένα πραγματικό κοσμικό… κάρβουνο. Οι εξωτερικοί πλανήτες μπορεί να μην καταστραφούν σε πρώτη φάση αλλά η απουσία του Ήλιου θα προκαλέσει διαφόρων μεταβολές σε αυτούς.Σύμφωνα με τα στοιχεία του GAIA ο Ήλιος είναι ένας μεσήλικας που σε περίπου 5-6 δισ. έτη θα εισέλθει στη φάση της διόγκωσης του και δεν πρόκειται να καταπιεί τη Γη η οποία θα βιώσει όμως την καυτή ανάσα του άστρου κάτι που αναμένεται να καταστρέψει ολοσχερώς την επιφάνεια της αλλά σύμφωνα με κάποιες θεωρίες ίσως κάποιες εσωτερικές της περιοχές να μην επηρεαστούν και να αποτελέσουν ένα ασφαλές καταφύγιο σε περίπτωση που εξακολουθούν να υπάρχουν άνθρωποι στον πλανήτη μας. https://naftemporiki.gr/story/1896933/to-kalentari-tis-zois-kai-thanatou-iliou-kai-gis-parousiazei-i-esa

Δεν βρήκε νερό στον Άρη το Mars InSight. … τουλάχιστον σε βάθος τριακοσίων μέτρων κάτω από τα «πόδια του» Σύμφωνα με μια νέα μελέτη, δεν υπάρχουν οι μεγάλες ποσότητες νερού σε υγρή ή παγωμένη μορφή που αναμένονταν στο υπέδαφος του πλανήτη Άρη. Τουλάχιστον όχι στην περιοχή του ισημερινού, όπου προσγειώθηκε το διαστημικό σκάφος InSight – και μέχρι βάθος 300 μέτρα.Το InSight δεν διαθέτει τρυπάνι μήκους 300 μέτρων για να πραγματοποιήσει απευθείας γεωτρήσεις και να διαπιστώσει την ύπαρξη νερού. Διαθέτει όμως σεισμόμετρο. Το οποίο ανιχνεύει τις δονήσεις που προκαλούν οι (αρειανοί) σεισμοί και οι πτώσεις μετεωριτών. Αλλά η διάδοση αυτών των σεισμικών δονήσεων εξαρτάται από την φύση του υπεδάφους του Άρη. Για παράδειγμα, το ξηρό υλικό αντιδρά διαφορετικά στους κραδασμούς από το ρευστό υλικό που μοιάζει με πηλό. Αυτού του είδους οι διαφορές αποτέλεσαν την βάση της μελέτης.Οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια σειρά από 10.000 προσομοιώσεις χρησιμοποιώντας διαφορετικούς τύπους υλικών ως μέσο διάδοσης των σεισμικών κυμάτων που ανίχνευσε το InSight. Διαπίστωσαν ότι τα σήματα που κατέγραφε το InSight ταίριαζαν καλύτερα με ένα μέσο διάδοσης ξηρό και με πορώδεις βράχους που δεν περιείχαν σχεδόν καθόλου νερό. Κι αυτό προκάλεσε έκπληξη, καθώς πολλοί επιστήμονες περίμεναν ότι το νερό, τουλάχιστον σε μορφή πάγου, θα ήταν πανταχού παρόν στο υπέδαφος του Άρη, ακόμη και στα ισημερινά γεωγραφικά πλάτη όπου βρίσκεται το InSight.Αυτό το έυρημα αλλάζει κάπως τα δεδομένα που αφορούν τις επανδρωμένες αποστολές στον Άρη, τουλάχιστον ως προς τις θέσεις κατασκευής μιας μόνιμης βάσης στον πλανήτη. Γιατί υπάρχουν πολλές δημοσιεύσεις τα τελευταία χρόνια, που δείχνουν να υπάρχει άφθονο νερό στους πόλους του Άρη. Ένα βίντεο της NASA που περιγράφει την παρουσία νερού στον Άρη. https://physicsgg.me/2022/08/21/δεν-βρήκε-νερό-στον-άρη-το-mars-insight/

Μια κλιματική αλλαγή προκάλεσε την εποχή των ερπετών στη Γη. SHUTTERSTOCK Η ταχεία εξέλιξη των ερπετών στη Γη πυροδοτήθηκε πιθανώς από σχεδόν 30 εκατομμύρια χρόνια ανόδου της παγκόσμιας θερμοκρασίας πριν περίπου 270 έως 240 εκατομμύρια χρόνια. Η εποχή των ερπετών υπήρξε ουσιαστικά γέννημα της κλιματικής αλλαγής και όχι μιας προηγηθείσας μαζικής εξαφάνισης των θηλαστικών και άλλων ζώων, σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις επιστημόνων από τις ΗΠΑ και τον Καναδά.Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρ Τιάγκο Σιμόες του Τμήματος Οργανισμικής και Εξελικτικής Βιολογίας και του Μουσείου Συγκριτικής Ζωολογίας του αμερικανικού Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Sciences Advances», μελέτησαν τις μαζικές εξαφανίσεις ειδών στη Γη σε βάθος χρόνου και τον ρόλο που η κλιματική αλλαγή μπορεί να έπαιξε σε αυτές, οδηγώντας με τη σειρά της σε αλλαγές στην εξέλιξη νέων ειδών.Το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι η σειρά κλιματικών κρίσεων μεταξύ της Πέρμιας και της Τριαδικής γεωλογικής περιόδου, οι οποίες συνέβησαν πριν 265 έως 230 εκατομμύρια χρόνια. Αυτές οι σημαντικές κλιματικές αλλαγές σχετίζονται με δύο από τις μεγαλύτερες μαζικές εξαφανίσεις ειδών στην ιστορία του πλανήτη, την πρώτη πριν 261 εκατ. χρόνια και τη δεύτερη πριν 252 εκατ. χρόνια.Η τελευταία, η οποία εξαφάνισε το 86% όλων των ειδών παγκοσμίως, ξεκίνησε πιθανότατα από δύο γιγάντιες καταστροφικές ηφαιστειακές εκρήξεις, που οδήγησαν σε άνοδο της θερμοκρασίας έως και 30 βαθμούς Κελσίου, λόγω της έκλυσης τεράστιων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Παρόλο που οι προσκρούσεις αστεροειδών που εξαφάνισαν τους δεινόσαυρους, είναι πιο διάσημες, στην πραγματικότητα οι εν λόγω κατακλυσμικές ηφαιστειακές εκρήξεις ήταν από τα πιο καταστροφικά συμβάντα στην ιστορία της Γης. Ο πλανήτης μας ήδη βρισκόταν σε τροχιά ανόδου της θερμοκρασίας του, αλλά οι εκρήξεις πυροδότησαν μια ακόμη πιο γρήγορη άνοδο της θερμοκρασίας που κράτησε τουλάχιστον 20 εκατομμύρια χρόνια.Η τελευταία μαζική εξαφάνιση ειδών κατά το τέλος της Πέρμιας περιόδου σηματοδότησε μια νέα εποχή στην ιστορία της Γης, κατά την οποία τα ερπετά έγιναν η κυρίαρχη ομάδα ζώων στην ξηρά. Στη συνέχεια, κατά την Τριαδική περίοδο (πριν 252-200 εκατομμύρια χρόνια), τα ερπετά εξελίχθηκαν με ταχείς ρυθμούς, δημιουργώντας μια έκρηξη ποικιλότητας διαφορετικών ειδών τους, επηρεάζοντας σημαντικά την ανάπτυξη νέων οικοσυστημάτων.Τα ερπετά ήταν ακόμη σχετικά σπάνια στη διάρκεια της Πέρμιας περιόδου, όμως στη διάρκεια της Τριαδικής σημείωσαν πραγματική έκρηξη σε αριθμό ειδών, μορφολογική ποικιλία και ικανότητες. Τότε, μεταξύ άλλων, εμφανίστηκαν οι πρώτοι κροκόδειλοι, σαύρες, χελώνες κ.α.Μέχρι τώρα οι περισσότεροι παλαιοντολόγοι πίστευαν ότι αυτή η γρήγορη εξέλιξη και διαφοροποίηση των ερπετών οφειλόταν στην εξαφάνιση των ανταγωνιστικών ειδών. Όμως η νέα μελέτη αποδίδει την κυριαρχία των ερπετών όχι στις μαζικές εξαφανίσεις που εξάλειψαν τους ανταγωνιστές τους, αλλά στη σταθερή άνοδο των παγκοσμίων θερμοκρασιών ήδη πριν το τέλος της Πέρμιας περιόδου, ξεκινώντας πριν τουλάχιστον 270 εκατ. χρόνια. Στο πλαίσιο μιας μακρόχρονης πορείας κλιματικών αλλαγών και κρίσεων που διήρκεσαν δεκάδες εκατομμύρια χρόνια, τα ερπετά έγιναν πανταχού παρόντα στη Γη.«Βασικά ή άνοδος των παγκόσμιων θερμοκρασιών πυροδότησε όλα αυτά τα διαφορετικά μορφολογικά πειράματα, μερικά από τα οποία πήγαν πολύ καλά και επιβίωσαν για εκατομμύρια χρόνια μέχρι σήμερα, ενώ άλλα εξαφανίστηκαν μετά από λίγα εκατομμύρια χρόνια», δήλωσε ο Σιμόες.Η μελέτη δείχνει πώς μια μεγάλη ομάδα οργανισμών μπορεί να εξελιχτεί και να κυριαρχήσει λόγω της κλιματικής αλλαγής, κάτι άκρως σχετικό με τη σημερινή άνοδο των θερμοκρασιών. Μάλιστα, με δεδομένο ότι η σημερινή εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα είναι περίπου εννέα φορές μεγαλύτερη από εκείνη πριν 250 εκατομμύρια χρόνια, ερωτηματικό αποτελεί τι είδους επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτό μελλοντικά για την εξαφάνιση ή την εμφάνιση νέων κυρίαρχων ειδών.«Οι μείζονες μεταβολές στην παγκόσμια θερμοκρασία μπορούν να έχουν δραματικές και ποικίλες επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα. Η μελέτη μας δείχνει ότι οι αυξανόμενες θερμοκρασίες στη διάρκεια της Πέρμιας-Τριαδικής περιόδου οδήγησαν στην εξαφάνιση πολλών ζώων, μεταξύ άλλων πολλών προγόνων των θηλαστικών, αλλά επίσης πυροδότησαν την εκρηκτική εξέλιξη άλλων, ιδίως των ερπετών που τελικά κυριάρχησαν στην Τριαδική περίοδο», ανέφερε η αναπληρώτρια καθηγήτρια βιολογίας και παλαιοντολογίας Στεφανί Πιρς του Χάρβαρντ. https://naftemporiki.gr/story/1896910/mia-klimatiki-allagi-prokalese-tin-epoxi-ton-erpeton-sti-gi

Εξερευνώντας τα παγωμένα φεγγάρια του Δία Η διαστημική αποστολή JUICE της ΕSA Η αποστολή του διαστημοπλοίου JUICE της ESA, που κατασκευάζεται από την Airbus, θα ξεκινήσει το 2023 και αναμένεται να φτάσει στον Δία το 2030. Θα εξερευνήσει τα τρία μεγαλύτερα φεγγάρια του, τον Γανυμήδη, την Καλλιστώ και την Ευρώπη. Φωτ. ESA - SJM Κανονίσαμε να βρεθούμε λίγες ημέρες πριν ολοκληρώσει τις διακοπές του στην Ελλάδα και επιστρέψει στη Γερμανία. Ο θάνατος του Διονύση Σιμόπουλου, διακεκριμένου αστροφυσικού και ομότιμου διευθυντή του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, μόλις είχε γίνει γνωστός. Για τον 43χρονο Ηλία Ρούσσο, επίσης αστροφυσικό, ερευνητή πλανητικών επιστημών στο τμήμα Πλανητών και Κομητών του γερμανικού ινστιτούτου Max Planck, ο Σιμόπουλος υπήρξε μορφή σχεδόν μυθική. «Δεν τον είχα συναντήσει ποτέ αλλά τον είχα γνωρίσει μέσα από το έργο του – από τα βιβλία του και το Ευγενίδειο, φυσικά. Το ενδιαφέρον μου για την αστρονομία σε μεγάλο βαθμό επηρεάστηκε από εκείνον. Εφερε τη διαστημική επιστήμη πιο κοντά στους Ελληνες. Η προσφορά του είναι τεράστια. Και δεν χρησιμοποιώ τυχαία ενεστώτα. Και το έργο του και η προσφορά του συνεχίζονται και θα συνεχιστούν – και μετά τον θάνατό του».Η μελέτη του σύμπαντος συνάρπαζε τον κ. Ρούσσο από τότε που ήταν μαθητής του Δημοτικού στην Αθήνα. Θυμάται πόσο μεγάλη εντύπωση του είχε κάνει μια φωτογραφία από το Voyager 2: είχε τραβηχτεί κατά τη διέλευσή του από τον Ποσειδώνα το 1989 και είχε δημοσιευθεί σε δεκάδες έντυπα της εποχής. «Μέχρι τότε, καθώς ήμουν μόλις 10 ετών, είχα την εντύπωση ότι τόσο μακρινοί πλανήτες είναι προσβάσιμοι μόνο μέσω τηλεσκοπίων. Νομίζω πως τότε ουσιαστικά σκέφτηκα –αισθάνθηκα, αν θέλετε– για πρώτη φορά ότι η διαστημική έρευνα θα ήταν το μέλλον μου», λέει.Χρειάστηκαν μερικά χρόνια για να επιβεβαιωθεί εκείνη η πρώτη «άγουρη» αίσθηση. Συνέβαλαν και δύο νέες αποστολές, με τα διαστημόπλοια Mars Pathfinder και Cassini. Η πρώτη προσεδαφίστηκε στην επιφάνεια του Αρη το καλοκαίρι του 1997, η δεύτερη εκτοξεύτηκε προς τον Κρόνο τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς. Τόσο πολύ τον γοήτευσαν, που θεώρησε μονόδρομο το να σπουδάσει Φυσική. Με πτυχίο Φυσικής από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και Master από το Διεθνές Διαστημικό Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου, ο Ελληνας επιστήμονας ξεκίνησε την έρευνα για τη διδακτορική διατριβή του στο Max Planck το 2004, αναλύοντας μετρήσεις από το Cassini, το οποίο λίγους μήνες νωρίτερα είχε μπει σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο. Βρέθηκε, δηλαδή, στην «καρδιά» του πειράματος της αμερικανικής NASA και του ευρωπαϊκού ESA που είχε θαυμάσει ως πιτσιρικάς. Θέμα τύχης; «Ναι, πράγματι ήμουν τυχερός, γιατί βρέθηκα στο σωστό μέρος τον σωστό χρόνο. Αλλά είχα προσπαθήσει να δημιουργήσω τις συνθήκες, ώστε, αν βρισκόμουν μπροστά στην ευκαιρία, να την αρπάξω. Υπό αυτή την έννοια, μάλλον πήρα ο ίδιος την τύχη μου στα χέρια μου…». Και κάπως έτσι, το Max Planck έγινε επιστημονικό σπίτι του.To Cassini ήταν μια μοναδική αποστολή, γιατί σχεδιάστηκε για να εξερευνήσει συστηματικά και μέσω υψηλής ποιότητας πειραματικών μετρήσεων ένα εξαιρετικά πολύπλοκο πλανητικό σύστημα με δακτυλίους και δεκάδες φεγγάρια – γνωρίζουμε 62 μέχρι σήμερα. Ποιος ήταν ο δικός του ρόλος; «Συμμετείχα στο πρόγραμμα ως μέλος της ομάδας του Magnetospheric Imaging Instrument (MIMI), ενός από τα 19 πειράματα του Cassini. Η έρευνά μου αφορούσε τη μελέτη του διαστημικού περιβάλλοντος του Κρόνου, τo οποίο διαμορφώνεται από τη μαγνητόσφαιρά του, δηλαδή την περιοχή όπου το μαγνητικό πεδίο που ο ίδιος ο πλανήτης “παράγει” κυριαρχεί του μαγνητικού πεδίου του ηλίου. Το μαγνητικό πεδίο του Κρόνου παγιδεύει μεγάλες ποσότητες υψηλής ενέργειας φορτισμένων σωματιδίων (π.χ. ηλεκτρόνια, πρωτόνια) διαμορφώνοντας ζώνες ακτινοβολίας κοντά στον πλανήτη και τους δακτυλίους του, παρόμοιες με τις ζώνες ακτινοβολίας Βαν Αλεν που υπάρχουν γύρω από τη Γη. Με τη μελέτη τους προσπαθούμε να απαντήσουμε σε θεμελιώδη ερωτήματα, όπως για παράδειγμα το κατά πόσον οι φυσικές διεργασίες που τους δίνουν υψηλές ενέργειες έχουν εφαρμογή και σε διαφορετικά περιβάλλοντα (π.χ. στη Γη, στον Δία) ή αν αναδεικνύουν κάποια ιδιαιτερότητα της μαγνητόσφαιρας του Κρόνου. Η παρακολούθησή τους είναι σημαντική για δύο ακόμη λόγους. Πρώτον, γιατί αυτά τα σωματίδια μπορεί να προκαλέσουν ζημιά στα ηλεκτρονικά συστήματα των διαστημοπλοίων ή και “θόρυβο” σε πειραματικές μετρήσεις. Και δεύτερον, γιατί αλληλεπιδρούν με το όλο σύστημα του Κρόνου: για παράδειγμα, βομβαρδίζουν τις επιφάνειες και τις ατμόσφαιρες των φεγγαριών του, μεταβάλλοντας τις γεωφυσικές και χημικές τους ιδιότητες, τις οποίες έχουμε παρατηρήσει με άλλα πειράματα στο Cassini ή και με τηλεσκόπια από τη Γη», εξηγεί ο Ηλίας Ρούσσος. Υπάρχει ζωή… εκεί έξω; Με βάση την απλή λογική και τον νόμο των πιθανοτήτων, ναι, αλλά «άλλο οι πιθανότητες, άλλο οι αποδείξεις», λέει ο κ. Ρούσσος. Οι προκλήσεις Τον Απρίλιο του 2023 θα γίνει από τον Ευρωπαϊκό Διαστημικό Οργανισμό η αποστολή ενός νέου διαστημοπλοίου, του Jupiter Icy Μoons Explorer (Εξερευνητής των παγωμένων φεγγαριών του Δία). «JUICE, όπως ο χυμός στα αγγλικά –να ξέρατε πόσοι έχουν διαμαρτυρηθεί γι’ αυτό το όνομα– ακρωνύμιο, για την ακρίβεια», σχολιάζει γελώντας ο Ελληνας αστροφυσικός. Το JUICE αναμένεται να φτάσει στον Δία το 2030. Θα κάνει λεπτομερείς παρατηρήσεις του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος και των τριών μεγαλύτερων φεγγαριών του: του Γανυμήδη, της Καλλιστώς και της Ευρώπης. «Αυτά τα φεγγάρια ή κάποια από αυτά πιστεύουμε –είμαστε σχεδόν βέβαιοι, δηλαδή, αλλά μένει να το αποδείξουμε– ότι έχουν τεράστιους ωκεανούς νερού κάτω από την παγωμένη επιφάνειά τους. Θα χαρτογραφήσουμε τις επιφάνειές τους, θα αφουγκραστούμε το εσωτερικό αυτών των υπόγειων ωκεανών και θα αξιολογήσουμε κατά πόσον μπορούν να φιλοξενούν εξωγήινη ζωή, έστω σε μικροβιακή μορφή, ή όχι, για να κάνουμε πιο εμπεριστατωμένες μελέτες Αστροβιολογίας», τονίζει ο Ηλίας Ρούσσος, που συμμετέχει στον σχεδιασμό και αυτής της αποστολής, που έχει αρχικό προϋπολογισμό 850 εκατ. ευρώ. Παράλληλα θα «τρέχει» και το Europa Clipper, πρόγραμμα της NASA, που επίσης έχει στόχο να εξερευνήσει τους παγωμένους ωκεανούς –αν υπάρχουν– κάτω από την επιφάνεια της Ευρώπης.Δηλαδή μπορεί να υπάρχει ζωή… εκεί έξω; «Είναι κλισέ αυτό που θα πω, αλλά με βάση την απλή λογική και τον νόμο των πιθανοτήτων και με δεδομένο το μέγεθος του σύμπαντος πρέπει να υπάρχει ζωή σε πάρα πολλές μορφές στο Διάστημα. Και στη γειτονιά μας, δηλαδή στο δικό μας ηλιακό σύστημα, και σε άλλους γαλαξίες. Βέβαια, άλλο οι πιθανότητες, άλλο οι αποδείξεις. Οσο κι αν οι αριθμοί είναι με το μέρος μας, χρειαζόμαστε κάτι χειροπιαστό».Τι μας προσφέρουν αυτές οι αποστολές, τελικά; «Δεν πρόκειται να αλλάξει η καθημερινότητά μας από τα δεδομένα που θα προκύψουν από το JUICE, το Europa Clipper ή οποιοδήποτε αντίστοιχο πρόγραμμα», επισημαίνει ο συνομιλητής μου. «Ομως απαντούν –αυτός είναι ο στόχος, τουλάχιστον– στο θεμελιώδες ερώτημα της ανθρωπότητας: πώς λειτουργεί το σύμπαν; Eπιπλέον, υπάρχουν και τα κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητα παράπλευρα οφέλη της διαστημικής έρευνας, όπως τα τεχνολογικά επιτεύγματα που προκύπτουν και τα οποία είναι σημαντικά και πολύ χρήσιμα. Σε κάθε περίπτωση, το σύμπαν δεν είναι εύκολο να εξηγηθεί. Και ο άνθρωπος είναι ανυπόμονος, θέλει τα πάντα σε όσο το δυνατόν μικρότερο χρόνο, με τον λιγότερο κόπο. Καθήκον της έρευνας είναι να περιορίσει, όσο γίνεται, αυτή την τάση…».Το κομμάτι του σχεδιασμού, πάντως, φαίνεται πως ενδιαφέρει περισσότερο τον Ηλία Ρούσσο από οτιδήποτε άλλο στη δουλειά του. «Ναι, δεν θα το κρύψω», επιβεβαιώνει. «Εχουμε πλέον τη δυνατότητα να ταξιδεύουμε σε κάποια από τα συστήματα τα οποία μέχρι τώρα –επί αιώνες– μόνο παρατηρούσαμε με τηλεσκόπια. Είναι πολύ σημαντικό ότι πλέον μπορούμε να πάμε σε κάποιους πλανήτες, προσεδαφιζόμαστε στην επιφάνειά τους, κάνουμε δειγματοληψία, δεν τους παρατηρούμε απλώς. Είναι συναρπαστικό το πώς σχεδιάζονται τέτοιες, τόσο πολύπλοκες και απαιτητικές αποστολές. Κομμάτι αυτής της διαδικασίας ήθελα να γίνω και είμαι ευτυχής που το πέτυχα. Το Διάστημα είναι για μένα ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης και ερωτημάτων, παντού βλέπω άλυτα προβλήματα στα οποία προσπαθώ να βρω λύση. Είναι η μουσική μου!». Οι επιστήμονες πιστεύουν πως κάποια από τα φεγγάρια του Δία έχουν ωκεανούς νερού κάτω από την παγωμένη επιφάνειά τους – και ίσως μορφές ζωής. Φωτ. ESA – SJM Τουρισμός στο Διάστημα Τον ρωτώ αν θα συμμετείχε σε μια επανδρωμένη αποστολή, αν του δινόταν η ευκαιρία. «Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου το ονειρεύομαι. Αλλά δεν είναι απλά τα πράγματα. Ενα ταξίδι στη Σελήνη διαρκεί περίπου τρεις ημέρες. Για να φτάσουμε, όμως, στον Δία, για παράδειγμα, χρειαζόμαστε δεκαετίες – άρα πολύ μεγαλύτερα διαστημόπλοια, πανάκριβα, με πάρα πολλές δυνατότητες». Και ανθρώπους διατεθειμένους να ζήσουν σε ένα διαστημικό σκάφος για τόσο μεγάλο διάστημα, προσθέτω.«Αυτό δεν είναι δύσκολο, όσο κι αν ακούγεται παράξενο», διαφωνεί ο κ. Ρούσσος. «Οταν σπούδαζα στη Γαλλία, είχα καθηγητή τον Νικολάι Πολιαρένκο, εκ των σχεδιαστών των πρώτων σοβιετικών σκαφών προσεδάφισης στη Σελήνη στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου. Ηταν τόσο μεγάλες οι τεχνικές δυσκολίες, όπως μας έλεγε, που, αν ήθελαν να νικήσουν τους Αμερικανούς στη διαστημική κούρσα, έπρεπε να αποδεχτούν ότι όποιος πήγαινε στη Σελήνη πιθανότατα δεν θα μπορούσε να επιστρέψει, θα έμενε εκεί. Και όμως, υπήρχαν πάρα πολλοί εθελοντές. Σε ό,τι με αφορά, λοιπόν, για να επιστρέψω στο αρχικό σας ερώτημα, μάλλον ως τουρίστας θα ταξιδέψω κάποια στιγμή στο Διάστημα. Ηδη γίνεται, απλώς είναι τόσο υψηλό το κόστος που αποτελεί προνόμιο μιας μικρής ελίτ. Ελπίζω να γίνει σε μερικά χρόνια πιο προσιτό και να το προλάβω…».Η κουβέντα μας θα κλείσει με ένα υποθετικό ερώτημα: Αν μπορούσε να συναντήσει κάποιον από τους επιστήμονες που άνοιξαν δρόμους στην αστροφυσική και δεν είναι πια εν ζωή, ποιον θα επέλεγε; «Τον Αμερικανό φυσικό Τζέιμς βαν Αλεν· από εκείνον πήραν το όνομά τους οι ζώνες ακτινοβολίας που βρίσκονται γύρω από τη Γη. Ηταν επιβλέπων καθηγητής του κ. Κριμιζή, ο οποίος μου έχει πει ότι ο λόγος του ήταν καθηλωτικός, κάθε συζήτηση μαζί του ήταν σαν διάλεξη γεμάτη πολύτιμες γνώσεις. Θα ήθελα πολύ να τον έχω γνωρίσει. Θα του έκανα πολλές ερωτήσεις για την “αυγή” της διαστημικής εξερεύνησης, στην οποία συνέβαλε όσο λίγοι». Ελληνες του Διαστήματος Υπάρχουν πολλοί Ελληνες στον χώρο της διεθνούς διαστημικής επιστήμης; «Ναι και μάλιστα συμμετέχουν σε προγράμματα διαστημικής έρευνας με τεράστια επιτυχία στο εξωτερικό, με κορυφαίο εκπρόσωπό τους τον δρα Σταμάτη Κριμιζή», απαντάει ο Ηλίας Ρούσσος. «Υπάρχουν όμως και στη χώρα μας ιδρύματα που παράγουν αξιόλογο έργο και υψηλής ποιότητας έρευνα, όπως το Αστεροσκοπείο Αθηνών, τα Πανεπιστήμια Πάτρας και Θράκης, η Ακαδημία Αθηνών. Καθώς και ένας σημαντικός αριθμός ιδιωτικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε θέματα διαστημικής τεχνολογίας, κυρίως μέσω της συνδρομής μας στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. Η ελληνική διαστημική κοινότητα είναι αρκετά ισχυρή και ανταγωνιστική, αλλά διάσπαρτη, με τις επιτυχίες της να είναι κυρίως απόρροια πρωτοβουλιών μεμονωμένων ατόμων ή ομάδων και όχι αποτέλεσμα συγκεκριμένης στρατηγικής από το ελληνικό κράτος». https://www.kathimerini.gr/society/562006078/o-astrofysikos-ilias-royssos-stin-k-exereynontas-ta-pagomena-feggaria-toy-dia/

Θέλετε να βαφτίσετε ένα εξωπλανήτη; NASA/W. Stenzel Μέχρι πριν από λίγα χρόνια η ονοματοδοσία των διαστημικών σωμάτων που ανακαλύπτονταν (πλανήτες, άστρα, γαλαξίες, αστεροειδείς, νεφελώματα κ.α.) ήταν αποκλειστικό προνόμιο της επιστημονικής κοινότητας. Η Διεθνής Αστρονομική Ένωση που ιδρύθηκε το 1919 είναι ο θεματοφύλακας της επιστήμης της αστρονομίας σε όλες τις μορφές της. Ανάμεσα στα άλλα είναι η διεθνώς αναγνωρισμένη αρχή για τον καθορισμό των ονομάτων ουράνιων σωμάτων και των χαρακτηριστικών τους.Από το 2015 η ΔΑΕ αποφάσισε να δώσει την ευκαιρία και στην μεγάλη παγκόσμια κοινότητα των ερασιτεχνών αστρονόμων και γενικότερα των φίλων του Διαστήματος να συμμετέχουν στην ονοματοδοσία διαστημικών σωμάτων. Η ΔΑΕ διοργανώνει κατά καιρούς διαγωνισμούς ονοματοδοσίας στους οποίους προσκαλεί το κοινό είτε να προτείνουν ένα όνομα ενός διαστημικού σώματος είτε να επιλέξουν κάποιο από μια προτεινόμενη λίστα.Ο νέος ανοικτός διαγωνισμός της ΔΑΕ ονομάζεται NameExoWorlds 2022 και έχει ως αντικείμενο την ονοματοδοσία εξωπλανητών. Σύμφωνα με τους κανόνες τους διαγωνισμού οι συμμετέχοντες θα πρέπει να δημιουργήσουν μεικτές ομάδες εργασίας αποτελούμενες η κάθε μια από επιστήμονες, ερασιτέχνες αστρονόμους και φίλους του Διαστήματος. Κάθε ομάδα θα πρέπει να οργανώσει μια εκδήλωση ενημέρωσης του κοινού για τον κόσμο των εξωπλανητών και παράλληλα θα επιλέξει ένα όνομα για κάποιο εξωπλανήτη από μια προτεινόμενη λίστα 20 εξαπλανητών.Αν μια ομάδα εργασίας επιθυμεί μπορεί να δώσει ένα όνομα και στο μητρικό άστρο του εξωπλανήτη ονομάζοντας παράλληλα έτσι ολόκληρο το αστρικό σύστημα. Την απόφαση για το όνομα που θα πάρει κάθε εξωπλανήτης από αυτά που έχουν προταθεί θα πάρει μια επιτροπή της ΔΑΕ στην οποία θα συμμετέχουν και οι ερευνητές που ανακάλυψαν τον εξωπλανήτη. https://naftemporiki.gr/story/1896416/thelete-na-baftisete-ena-eksoplaniti

Γκρο πλαν στη γέννηση ενός νέου γαλαξία (βίντεο) International Gemini Observatory/NOIRLab/NSF/AURA Στη φωτογραφία εικονίζεται μια σκηνή από τη γαλαξιακή σύγκρουση που κατέγραψε το τηλεσκόπιο Gemini North. To επίγειο τηλεσκόπιο Gemini North στη Χαβάη κατέγραψε εικόνες από μια από τις πιο εντυπωσιακές, σύνθετες και σημαντικές κοσμικές διεργασίες, την σύγκρουση δύο γαλαξιών. Οι συγκρούσεις αυτές άλλες φορές οδηγούν συνήθως σε συγχωνεύσεις υπέρ του μεγαλύτερου γαλαξία με τον μικρότερο να εξαφανίζεται από τον γαλαξιακό χάρτη. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που δεν συμβαίνει αυτό και ο δικός μας γαλαξίας σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες έχει καταφέρει να βγει νικητής από τέτοιου είδους κοσμικές αναμετρήσεις εναντίον μεγαλύτερων γαλαξιών.Οι συγκρούσεις-συγχωνεύσεις γαλαξιών ανάμεσα στα άλλα δημιουργούν συνθήκες μαζικής γέννησης νέων άστρων ανανεώνοντας τόσο το τοπικό γαλαξιακό περιβάλλον όσο και το Σύμπαν γενικότερα. Το Gemini North κατέγραψε τη σύγκρουση που εξελίσσεται ανάμεσα στο γαλαξία NGC 4568 και στο γαλαξία NGC 4567. Οι δύο γαλαξίες είναι σπειροειδείς όπως και ο δικός μας και βρίσκονται σε απόσταση 60 εκατ. ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό της Παρθένου.Οι δύο γαλαξίες έχουν πλησιάσει ο ένας τον άλλο σε απόσταση περίπου 20 χιλιάδων ετών φωτός που ακούγεται πολύ μεγάλη αλλά οι τρομερές βαρυτικές δυνάμεις που αναπτύσσονται σε αυτή την κοσμική διαδικασία έχουν ήδη αρχίσει να παράγουν αποτελέσματα. Το σχήμα των δύο γαλαξιών έχει αρχίσει εξαιτίας των βαρυτικών αλληλεπιδράσεων να παραμορφώνεται και σε εκείνες τις περιοχές δημιουργούνται νέα άστρα. Εκτιμάται ότι η διαδικασία της συγχώνευσης θα ολοκληρωθεί σε περίπου 500 εκατ. έτη και οι δύο σπειροειδείς γαλαξίες θα δώσουν την θέση τους σε ένα νέο ελλειπτικό γαλαξία. NOIRLABASTRO Cosmoview Episode 50: The Merging Galaxy Pair NGC 4568 and NGC 4567 Όπως είναι ευνόητο οι επιστήμονες μπορούν χάρις στα διαστημικά τηλεσκόπια, τα ολοένα και πιο ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια και διάφορες νέες μεθόδους διαστημικής παρατήρησης να βλέπουν και να μελετούν ανάμεσα στα άλλα τις γαλαξιακές συγκρούσεις καθώς αυτές εξελίσσονται. Ο γαλαξίας της Ανδρομέδας κινείται προς τον δικό μας γαλαξία και εκτιμάται ότι σε περίπου πέντε δισ. έτη θα υπάρξει μια σύγκρουση η οποία πιθανότατα θα αποτελέσει το τέλος του γαλαξία μας όπως τουλάχιστον τον γνωρίζουμε εκτός αν κάνει πάλι την έκπληξη και καταφέρει με κάποιο τρόπο να επιβιώσει. https://naftemporiki.gr/story/1896535/gkro-plan-sti-gennisi-enos-neou-galaksia-binteo

Διαστημική Ολυμπιάδα 2022. Την Κυριακή 7 Αυγούστου, ο Διονύσης Σιμόπουλος πέθανε αφού πάλεψε γενναία με τον καρκίνο. Λίγες ημέρες προτού «φύγει», πιστός στο ραντεβού του με την «Καθημερινή» και τη στήλη «Εξ αφορμής» έστειλε, σαν να μη συνέβαινε τίποτα, τη συνεργασία που ακολουθεί. Τη δημοσιεύουμε στη μνήμη ενός αλησμόνητου ανθρώπου και σπάνιου συνεργάτη ο οποίος θα μας λείψει πολύ… «Ισως να αποδειχτεί ότι ο μεγαλύτερος θησαυρός απ’ όλους, το πιο αμύθητο μαργαριτάρι από τις εξερευνήσεις μας στο Διάστημα είναι η συνειδητοποίηση ότι ζούμε σ’ ένα νησί απομονωμένο σε μια εβενόχρωμη θάλασσα». Διονύσης Σιμόπουλος (1943-2022) ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ Στα μέσα του περασμένου μήνα (16 έως 24 Ιουλίου) η Αθήνα έγινε το κέντρο της διεθνούς επιστήμης και τεχνολογίας του Διαστήματος. Τις ημέρες εκείνες σε ένα παγκόσμιας ακτινοβολίας επιστημονικό συνέδριο παρουσιάστηκαν απευθείας ή μέσω Διαδικτύου περίπου 3.000 επιστημονικές εργασίες των τελευταίων μερικών ετών. Ηταν το πρώτο και μεγαλύτερο επιστημονικό και υβριδικό συνέδριο που έχει γίνει ποτέ. Η επιλογή της Αθήνας έγινε ομόφωνα αποδεκτή, όταν προτάθηκε η υποψηφιότητα πριν από τέσσερα χρόνια, ίσως για πρώτη φορά στα χρονικά της Committee on Space Research (COSPAR) λόγω του επιπέδου των Ελλήνων ερευνητών του Διαστήματος. Το ενδιαφέρον της χώρας μας για το Διάστημα άλλωστε περιλαμβάνει επίσης και την πρόσφατη σχετικά δημιουργία του Ελληνικού Κέντρου Διαστήματος.Οπως τόσο χαρακτηριστικά ανέφερε και ο δρ Λέναρντ Α. Φισκ, απερχόμενος πρόεδρος της COSPAR, «το συνέδριο των Αθηνών ήταν το πιο πετυχημένο επιστημονικά, τεχνικά και οργανωτικά των τελευταίων τουλάχιστον ετών», από την έναρξη των πρώτων διοργανώσεων τη δεκαετία του 1950. Κι αυτό χάρη κυρίως στην ψυχή του συνεδρίου, τον Ελληνα ακαδημαϊκό Σταμάτη Κριμιζή, τον αντιπρόεδρο του συνεδρίου δρα Μανώλη Γεωργούλη, καθώς επίσης και τα μέλη της επιστημονικής και τοπικής οργανωτικής επιτροπής. Για να γίνει πιο κατανοητή η έκταση του συνεδρίου στην Ελλάδα, να σημειώσουμε ότι οι παρουσιάσεις έγιναν σε 30 αίθουσες του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και του ξενοδοχείου Κάραβελ, αριθμός πολύ μεγαλύτερος από οποιαδήποτε προηγούμενη διοργάνωση.Απασχολημένοι από την καθημερινότητά μας πολλές φορές δεν είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε τις σύγχρονες αυτές εξερευνήσεις του ανθρώπου και τις δυνατότητες που μας έχουν δοθεί από την παρουσία των οργάνων και γενικότερα των μηχανών μας στο Διάστημα. Το κερασάκι όλης αυτής της διοργάνωσης ήταν και το γεγονός της επεξήγησης των πρώτων φωτογραφιών από το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb που έγινε στη συνέντευξη Τύπου του συνεδρίου των Αθηνών, από τον Τζον Μάδερ (Nobel Φυσικής, 2006) που είναι ο Senior Project Scientist του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb. Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «το τηλεσκόπιο και τα επιστημονικά του όργανα (με πιθανή διάρκεια ζωής 20 ετών) λειτουργούν καλύτερα από τις προβλέψεις».Μερικές από τις πιο ενδιαφέρουσες ανακοινώσεις που επελέγησαν από την επιστημονική επιτροπή με στόχο να προβληθούν στο διεθνές και ελληνικό κοινό, περιλαμβάνουν διάφορα φαινόμενα της ηλιακής δραστηριότητας. Ενδιαφέρον παρουσίασε επίσης και η εισήγηση της Αθηνάς Κουστένη, Director of Research, French Center for Scientific Research (CNRS), Paris Observatory, σχετικά με τις πρόσφατες εξελίξεις της προστασίας του πλανήτη μας. Σε άλλες διαστημικές δραστηριότητες περιλαμβάνεται και η εκστρατεία επιστροφής δειγμάτων από τον Αρη και οι δυσκολίες μιας τέτοιας αποστολής. Τέλος, έγινε αρκετή αναφορά για τις ατμόσφαιρες των δορυφόρων Ευρώπη του Δία και Τιτάνα και Εγκέλαδου του Κρόνου.Δίνεται έτσι στην επιστημονική κοινότητα η ευκαιρία να «μοιραστεί» με τον καθένα/καθεμία τις τρέχουσες εξελίξεις και μάλιστα με τρόπο απλό και κατανοητό. Τον συντονισμό της συνέντευξης Τύπου ανέλαβαν ο έμπειρος δημοσιογράφος Μάκης Προβατάς και ο Μάικλ Μπάκλεϊ, Senior Communication Manager του Johns Hopkins University.Σε ό,τι αφορά τις εθνικές προτεραιότητες στο Διάστημα, αυτές πρέπει να καθορίζονται με βάση τις ανάγκες της χώρας. Για να καταλήξουμε όμως σε τομείς δραστηριοτήτων στις διαστημικές εφαρμογές, οφείλουμε πρώτα να δούμε πού έχουμε την απαραίτητη κρίσιμη μάζα επιστημόνων και μηχανικών αλλά και τις υποδομές που θα τεθούν ανάλογα με τις εθνικές και οικονομικές προτεραιότητες, καθώς και την ανάγκη να στηριχθεί η επιστημονική κοινότητα και η βιομηχανία που ασχολείται με το Διάστημα. Η σχεδίαση αυτή είναι εμφανώς δουλειά του νέου φορέα και η όποια σχεδίαση που θα προκύψει δεν θα πρέπει να είναι στατική αλλά δυναμική εμπλουτιζόμενη συνεχώς με βάση τις επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις. Επομένως, αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι να καθορίσει τη διαστημική της πολιτική με βάση τους στόχους και τις δυνατότητες που έχουμε.Με όλες αυτές τις ανακαλύψεις λοιπόν δεν θα ήταν καθόλου υπερβολή να πούμε ότι καθένας από εμάς χρησιμοποιεί καθημερινά δεκάδες αντικείμενα τα οποία προέρχονται από τις διαστημικές μας δραστηριότητες. Η νέα αυτή μεγάλη εποχή ανακαλύψεων υπόσχεται να πλουτίσει τον κόσμο ολόκληρο με νέες ιδέες και γνώσεις, με νέες τεχνολογίες, και πιθανότατα με ένα νέο πνεύμα ειρήνης και συνεργασίας. Και ίσως να αποδειχτεί ότι ο μεγαλύτερος θησαυρός απ’ όλους, το πιο αμύθητο μαργαριτάρι από τις εξερευνήσεις μας στο Διάστημα, είναι η συνειδητοποίηση ότι ζούμε σ’ ένα νησί απομονωμένο σε μια εβενόχρωμη θάλασσα. Σ’ αυτή την απέραντη θάλασσα τα σύγχρονα διαστημόπλοια και οι δορυφόροι είναι τα νέα μας φορτηγά, τα πλοία των θησαυρών του νέου ωκεανού. Τα πλοία που θα ανοίξουν την απέραντη θάλασσα του Διαστήματος όπως ο Κολόμβος και ο Μαγγελάνος άνοιξαν στην ανθρωπότητα τους επίγειους ωκεανούς. * Ο Διονύσης Π. Σιμόπουλος ήταν επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου. https://physicsgg.me/2022/08/20/διαστημική-ολυμπιάδα-2022/