Jump to content

Δροσος Γεωργιος

Μέλη
  • Αναρτήσεις

    14294
  • Εντάχθηκε

  • Τελευταία επίσκεψη

  • Ημέρες που κέρδισε

    15

Όλα αναρτήθηκαν από Δροσος Γεωργιος

  1. Εργοστάσιο παραγωγής εξωφεγγαριών εντόπισε το James Webb Μια ακόμη σημαντική ανακάλυψη του ισχυρότερου διαστημικού τηλεσκοπίου. O στόλος των διαστημικών τηλεσκοπίων, τα ολοένα και πιο ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια σε συνδυασμό με νέες επαναστατικές μεθόδους παρατήρησης του Διαστήματος έκαναν εφικτό τον εντοπισμό εξωπλανητών, πλανητών που βρίσκονται σε αστρικά συστήματα μακριά από το ηλιακό μας σύστημα.Τα τελευταία χρόνια οι αστρονόμοι έχουν αρχίσει να βρίσκουν τρόπους να εντοπίζουν και τα αποκαλούμενα εξωφεγγάρια, τους δορυφόρους εξωπλανητών. Το ισχυρότερο διαστημικό τηλεσκόπιο, το James Webb, έστρεψε τα όργανα του στο νεαρό άστρο PDS 70 που βρίσκεται σε απόσταση 400 ετών φωτός από τη Γη.Είχε διαπιστωθεί ότι μέσα στον δίσκο κοσμικής ύλης που υπάρχει γύρω από το άστρο έχουν δημιουργηθεί δύο πλανήτες. Οι επιστήμονες του ερευνητικού προγράμματος MIRI mid-infrared Disk Survey (MINDS) που μελετά περισσότερους από 50 δίσκους κοσμικής ύλης γύρω από νεαρά άστρα έχουν επιλέξει στην έρευνα τους και το άστρο PDS 70. Η ανακάλυψη Παρατηρήσεις του επίγειου τηλεσκοπίου VLT είχαν υποδείξει τον σχηματισμό ενός ακόμη διαστημικού σώματος στο σύστημα PDS70. Οι εικόνες και τα δεδομένα του James Webb οδηγούν τους επιστήμονες του MINDS στο συμπέρασμα ότι δεν δημιουργείται στο σύστημα αυτό ένας ακόμη πλανήτης αλλά σχηματίζεται ένας δορυφόρος σε έναν από τους δύο πλανήτες του συστήματος, στον εξωπλανήτη PDS 70C. Πρόκειται για ένα τεράστιο πλανήτη που περιβάλλεται ήδη από το δικό του δίσκο ύλης ο οποίος εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει περισσότερους από έναν δορυφόρους του πλανήτη.Με δημοσίευση τους στο διαδικτυακό αρχείο προδημοσιεύσεων arXiv οι επιστήμονες του MINDS αναφέρουν ότι και στο δεύτερο πλανήτη του συστήματος έχει δημιουργηθεί δίσκος κοσμικής ύλης κάτι που σημαίνει ότι αναμένεται να δημιουργηθούν και εκεί εξωφεγγάρια. Όπως είναι ευνόητο αυτό το σύστημα θα αποτελέσει πλέον σταθερό στόχο των αστρονόμων αφού μπορεί να προσφέρει μοναδικές πληροφορίες για το πώς δημιουργούνται σύνθετα πλανητικά συστήματα όπως το δικό μας με πλανήτες και δορυφόρους γύρω από αυτούς. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1631849/ergostasio-paragogis-exofeggarion-entopise-to-james-webb/ Εικόνα του αστρικού συστήματος PDS 70
  2. O μικρότερος γαλαξίας που ανακαλύφθηκε μέχρι σήμερα. Διαθέτει μόλις 60 άστρα. Στο άκουσμα της λέξης και της έννοιας γαλαξίας το μυαλό πηγαίνει σε κολοσσιαίες δομές που περιέχουν αμέτρητα άστρα, πλανήτες και άλλα διαστημικά σώματα και αντικείμενα. Όπως φαίνεται όμως υπάρχουν και γαλαξίες που κυριολεκτικά δεν τους πιάνει το… μάτι σου. Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal» της ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Βικτόρια στον Καναδά αναφέρουν ότι εντόπισαν τον πιο αμυδρό και μικρό γαλαξία που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα στο Σύμπαν.Πρόκειται για μια μικροσκοπική, σφιχτοδεμένη ομάδα άστρων που βρίσκονται στα περίχωρα του γαλαξία μας και λειτουργεί ως γαλαξίας δορυφόρος του δικού μας. Η περίεργη ανακάλυψη θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει μια νέα κατηγορία απίστευτα αμυδρά, κυριαρχούμενων από τη σκοτεινή ύλη αστρικών συστημάτων που δεν είχαν εντοπιστεί μέχρι τώρα.Σχεδόν ανύπαρκτος.Με προσωρινή ονομασία UMa3/U1 (Ursa Major III/UNIONS 1) το νεοανακαλυφθέν αστρικό σύστημα βρίσκεται στον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου, περίπου 30.000 έτη φωτός μακριά από τον Ήλιο. Ο γαλαξίας αυτός έχει μόλις 60 άστρα και η μάζα του είναι μόλις 16 φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου σύμφωνα με τους ερευνητές. Συγκριτικά η μάζα του γαλαξία μας είναι περίπου 1,5 τρισεκατομμύριο φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου.Ο UMa3/U1 είναι η νεότερη προσθήκη στην ομάδα δορυφορικών γαλαξιών του δικού μας γαλαξία μας που απαριθμεί μερικές δεκάδες γαλαξίες. Ακόμη και ο μικρότερος από αυτούς τους γαλαξίες φιλοξενεί χιλιάδες και όχι μερικές δεκάδες άστρα. Ο UMa3/U1 αψηφά επίσης τη συμβατική εικόνα ενός γαλαξία με διακριτικό σχήμα.«Αυτή η ανακάλυψη μπορεί να αμφισβητήσει την κατανόησή μας για το σχηματισμό γαλαξιών και ίσως ακόμη και τον ορισμό του ‘γαλαξία’. Το UMa3/U1 είχε διαφύγει τον εντοπισμό μέχρι τώρα λόγω της εξαιρετικά χαμηλής φωτεινότητάς του» λέει ο Σάιμον Σμιθ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. πηγή: https://www.naftemporiki.gr/techscience/1632008/anakalyfthike-o-mikroteros-galaxias-sto-sympan-poy-kryvotan-stin-ayli-toy-dikoy-mas-galaxia/?utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=anakalyfthike-o-mikroteros-galaxias-sto-sympan-poy-kryvotan-stin-ayli-toy-dikoy-mas-galaxia – https://www.hawaii.edu/news/2024/03/28/ancient-star-system-spotted-by-telescopes/ (Αριστερά) Η εικόνα περιέχει μεταξύ άλλων και το αστρικό σμήνος UMa3/U1 (Δεξιά) Το αστρικό σμήνος UMa3/U1 είναι ο αμυδρότερος και μικρότερος γαλαξίας που παρατηρήθηκε μέχρι σήμερα.
  3. Από τη Σωματιδιακή Φυσική στην Πυρηνική Φυσική Μια νέα θεωρητική ανάλυση συνδέει τα αποτελέσματα πειραμάτων σωματιδίων υψηλής ενέργειας στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων με τον σχηματισμό τριάδων πρωτονίων μέσα στους πυρήνες.Το πώς συμπεριφέρονται οι τριάδες πρωτονίων (ppp) και νετρονίων (nnn) είναι ένα σημαντικό συστατικό στις θεωρίες της πυκνής πυρηνικής ύλης. Όμως, προς το παρόν η άμεση παρατήρηση αυτής της συμπεριφοράς είναι πέρα από τις δυνατότητες των επίγειων εργαστηρίων. Ωστόσο, ο Alejandro Kievsky του Εθνικού Ινστιτούτου Πυρηνικής Φυσικής της Ιταλίας και οι συνεργάτες του δείχνουν ότι η συμπεριφορά αυτή μπορεί να συναχθεί από τις συγκρούσεις σωματιδίων που καταγράφηκαν στο πείραμα ALICE στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων του CERN.Πέρυσι, το πείραμα ALICE δημοσίευσε τα αποτελέσματα της σύγκρουσης δεσμών πρωτονίων στην ενέργεια των 13 TeV. Τα καόνια, τα πρωτόνια και τα δευτέρια που έφτασαν στους ανιχνευτές του πειράματος ‘κουβαλούσαν’ μαζί τους συσχετισμούς που προέκυψαν όταν δημιουργήθηκαν τα σωματίδια μέσα από έναν όγκο λίγων φεμτόμετρων (1 femtometer=1 fermi=10−15μέτρα). Για να προσδιορίσουν τι συμβαίνει σε αυτόν τον μικροσκοπικό όγκο, ο Kievsky και οι συνεργάτες του ανέλυσαν την περίπτωση τριών ‘στριμωγμένων’ νουκλεονίων (νετρόνια και πρωτόνια) και επεξεργάστηκαν ποιοί ανιχνεύσιμοι συνδυασμοί θα προέκυπταν μετά την απομάκρυνσή τους. Η προσπάθεια απαιτούσε τον προσδιορισμό της κυματοσυνάρτησης πηγής, η οποία περιέγραφε την αρχική κατάσταση των τριών νουκλεονίων και της κυματοσυνάρτησης σκέδασης, η οποία περιέγραφε την επακόλουθη χωρική κατανομή τους.Οι ερευνητές μοντελοποίησαν τη συνάρτηση πηγής τριών σωμάτων σε γενικευμένες συντεταγμένες του συστήματος, η μία από τις οποίες εξαρτάται από τις τρεις αποστάσεις νουκλεονίου-νουκλεονίου. Αναπτύσσοντας την κυματοσυνάρτηση σκέδασης σε μερικά κύματα, οι ερευνητές κατάφεραν να χειριστούν ταυτόχρονα την μικρής εμβέλειας ισχυρή πυρηνική δύναμη και την μεγάλης εμβέλειας δύναμη Coulomb. Η ακριβής αντιμετώπιση της τελευταίας δύναμης ήταν ζωτικής σημασίας για την περιγραφή της ασυμπτωτικής συμπεριφοράς στην πιο δύσκολη περίπτωση που και τα τρία νουκλεόνια είναι πρωτόνια.Το θεωρητικό πλαίσιο του Kievsky και των συνεργατών του μπορεί να αντιμετωπίσει τριπλέτες πρωτονίων, νετρονίων και συνδυασμούς των δύο. Μπορεί επίσης να χειριστεί δευτέρια και μεσόνια. Υποστηρίζουν ότι, «έχουν ανοίξει την πόρτα σε έναν νέο τρόπο μελέτης συστημάτων τριών σωμάτων» και «ανυπομονούν να αναλύσουν τις συσχετίσεις μεταξύ δύο πρωτονίων και ενός βαρυονίου Λ που έχουν ήδη μετρηθεί από την ALICE. πηγή: https://physics.aps.org/articles/v17/s42 – https://arxiv.org/abs/2310.10428
  4. Roscosmos «Resurs-P» Νο 4 σε τροχιά! Σήμερα στις 12:36:45 ώρα Μόσχας, το Soyuz-2.1b απογειώθηκε από το Baikonur με το διαστημόπλοιο τηλεπισκόπησης Resurs-P Earth No. 4. Η έγχυση ενός δορυφόρου σε μια δεδομένη τροχιά και ο διαχωρισμός του από το τρίτο στάδιο είναι στάνταρ! https://vk.com/roscosmos?z=video-30315369_456243982%2Fb149953a6caa02e23e%2Fpl_wall_-30315369
  5. H NASA σχεδιάζει την ώρα Σελήνης. Παράλληλα με τη Συντονισμένη Παγκόσμια Ώρα (UTC), ίσως σύντομα υπάρξει και η Συντονισμένη Σεληνιακή Ώρα Η NASΑ φιλοδοξεί να δημιουργήσει έναν… εξωγήινο τρόπο μέτρησης του χρόνου στη Σελήνη. Δεν θα πρόκειται ακριβώς για μια νέα ζώνη ώρας, όπως αυτές που ισχύουν στη Γη, αλλά ένα ολόκληρο πλαίσιο αναφοράς χρόνου στο φεγγάρι. Λόγω της γενικής και ειδικής σχετικότητας, η διάρκεια ενός δευτερολέπτου που ορίζεται στη Γη θα φαίνεται διαφορετική σε έναν παρατηρητή υπό διαφορετικές συνθήκες βαρύτητας ή σε έναν παρατηρητή που κινείται με υψηλή σχετική ταχύτητα. Έτσι, για παρατηρητή στη Σελήνη (όπου π.χ. η βαρύτητα είναι μικρότερη), ένα ρολόι που βασίζεται στη Γη θα φαίνεται να χάνει κατά μέσο όρο 58,7 μικροδευτερόλεπτα ανά ημέρα της Γης με κάποιες επιπρόσθετες περιοδικές διακυμάνσεις. ‘Ετσι, ο Λευκός Οίκος έδωσε χθες, Τρίτη, εντολή στη NASA και σε άλλες υπηρεσίες να συνεργαστούν με διεθνείς οργανισμούς για να καταλήξουν σε ένα νέο… φεγγαροκεντρικό σύστημα αναφοράς του χρόνου. Ο Λευκός Οίκος επιθυμεί από την αμερικανική διαστημική υπηρεσία να παρουσιάσει ένα προκαταρκτικό σχέδιο έως το τέλος του τρέχοντος έτους και ένα τελικό σχέδιο μέχρι το τέλος του 2026.«Ένα ατομικό ρολόι στη Σελήνη χτυπά με διαφορετικό ρυθμό απ’ ό,τι ένα ρολόι στη Γη. Είναι λογικό όταν πηγαίνεις σε άλλο σώμα, όπως η Σελήνη ή ο Αρης, πως θα έχουν το δικό τους παλμό», εξηγεί ο Κέβιν Κόγκινς, ανώτερος αξιωματούχος της NASA στις επικοινωνίες και στην πλοήγηση. Συνεπώς, τα πάντα στο φεγγάρι θα λειτουργούν με τον επιταχυνόμενο σεληνιακό χρόνο, προσθέτει ο ίδιος. Κατά την τελευταία αποστολή της NASA στο φεγγάρι, οι αστροναύτες φορούσαν ρολόγια, ωστόσο ο χρόνος δεν ήταν τόσο ακριβής όσο με το GPS, τους δορυφόρους και τα περίπλοκα συστήματα υπολογιστών και επικοινωνιών, σημειώνει ο Κόγκινς, διευκρινίζοντας πως αυτά τα μικροδευτερόλεπτα έχουν κρίσιμη σημασία κατά τη μεταφορά δεδομένων από αποστολές στη Γη.Πέρυσι, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA) είχε προτείνει πως πρέπει να βρεθεί ένας ενιαίος χρόνος για το φεγγάρι, όπου η ημέρα θα διαρκεί 29,5 γήινες ημέρες. Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός, που βρίσκεται σε χαμηλή γήινη τροχιά, θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί τη Συντονισμένη Παγκόσμια Ωρα (UTC) που αποτελεί το διεθνές «σημείο αναφοράς χρόνου». Ωστόσο, το από πού θα αρχίσει να ισχύει μια (νέα) σεληνιακή ώρα είναι κάτι που πρέπει να μελετηθεί και να αποφασιστεί από τη NASA. πηγή: https://www.kathimerini.gr/life/science/562962277/ora-selinis-schediazei-i-nasa/ – https://www.theguardian.com/science/2024/apr/02/moon-nasa-coordinated-lunar-time
  6. Γκουτέρες: Ο πλανήτης μας πνίγεται σε έναν χείμαρρο σκουπιδιών. Η ποσότητα σκουπιδιών το 2050 θα φτάσει τους 3,8 δισεκατομμύρια τόνους εάν δεν ληφθούν επείγοντα μέτρα. «Ο πλανήτης μας πνίγεται σε έναν χείμαρρο σκουπιδιών» τόνισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, με αφορμή τη σημερινή Διεθνή Ημέρα Μηδενικών Αποβλήτων.«Η υπερβολική κατανάλωση μάς σκοτώνει, αφού τα ανθρώπινα όντα παράγουν μεταξύ 2,1 και 2,3 δισεκατομμύρια τόνους αστικών στερεών αποβλήτων κάθε χρόνο» σημείωσε ο Αντόνιο Γκουτέρες. «Αυτή η ποσότητα σκουπιδιών σχεδόν θα διπλασιαστεί το 2050 και θα φτάσει τους 3,8 δισεκατομμύρια τόνους εάν δεν ληφθούν επείγοντα μέτρα.«Σάπια τρόφιμα, πλαστικά μπουκάλια, ηλεκτρονικές συσκευές μολυσμένες με χημικά και αμέτρητα άλλα πράγματα πετιούνται χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το νερό, η γη και ο αέρας», ανέφερε ο Γκουτέρες σε μήνυμά του με αφορμή τη διεθνή ημέρα.«Κάτι πρέπει να κάνουμε»Στο μήνυμά του, ο Γκουτέρες σημείωσε ότι, «καθώς τα σκουπίδια αποσυντίθενται, εκπέμπουν αέρια θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα που θερμαίνουν τον πλανήτη , και επίσης δηλητηριάζουν το νερό και το έδαφος και προκαλούν ασθένειες, ακόμη και θάνατο σε ανθρώπους σε όλο τον κόσμο».Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ κάλεσε τις εταιρείες να επανεξετάσουν τα προϊόντα τους για να ελαχιστοποιήσουν τα απόβλητα συσκευασίας κανα μεγιστοποιήσουν τη μακροζωία και τον κύκλο ζωής των προϊόντων. «Οι καταναλωτές θα πρέπει να σκεφτούν δύο φορές πριν αγοράσουν αγαθά και προϊόντα και να ανακυκλώσουν ή να τα επαναχρησιμοποιήσουν όπου είναι δυνατόν», σχολίασε.Ο Γκουτέρες τόνισε επίσης ότι «οι κυβερνήσεις, σε όλα τα επίπεδα, πρέπει να δημιουργήσουν κυκλικές οικονομίες που να αντιμετωπίζουν την εξάντληση και διαχείριση των πόρων και να επενδύσουν σε σύγχρονα προγράμματα ελέγχου των αποβλήτων που βασίζονται στην επαναχρησιμοποίηση, την ανακατασκευή, την ανάκτηση και την πρόληψη της παραγωγής απορριμμάτων».«Η παγκόσμια κοινότητα πρέπει να ενωθεί και να εργαστεί για μια νομικά δεσμευτική συνθήκη για τον τερματισμό της πλαστικής ρύπανσης», τόνισε και πρόσθεσε: «Ας δεσμευτούμε να τερματίσουμε τον καταστροφικό κύκλο των απορριμμάτων, μια για πάντα».Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, επείγουσα προτεραιότητα παραμένει η βελτίωση της συλλογής, της ανακύκλωσης και άλλων μορφών ορθολογικής διαχείρισης απορριμμάτων. Για την επίλυση της κρίσης των αποβλήτων, οι πολίτες πρέπει να διαχειρίζονται τα απόβλητα ως πόρους, πράγμα που σημαίνει μείωση της παραγωγής τους και υιοθέτηση της προσέγγισης του κύκλου ζωής. https://www.naftemporiki.gr/green/1628080/gkoyteres-o-planitis-mas-pnigetai-se-enan-cheimarro-skoypidion/
  7. Δροσος Γεωργιος

    Περί Ηλίου

    Παρακολουθήστε σε απευθείας μετάδοση την Ολική Έκλειψη Hλίου. … την Δευτέρα 8 Απριλίου 2024 Δείτε live την ολική έκλειψη Ηλίου στη Βόρεια Αμερική στις 8 Απριλίου «με τα μάτια της NASA»: Εναλλακτικά μπορείτε να επιλέξετε το timeandate: Μια έκλειψη ηλίου συμβαίνει όταν η Σελήνη παρεμβάλλεται ακριβώς ανάμεσα στον ήλιο και τη Γη, αποκλείοντας μέρος ή όλο το φως του: Σκιά (Umbra) και Παρασκιά (Penumbra) κατά την έκλειψη ηλίου: Οι περιοχές της Γης που βρίσκονται εντός της σκιάς της σελήνης έχουν ολική έκλειψη Ηλίου. Αυτές που βρίσκονται στην παρασκιά έχουν μερική έκλειψη ΗλίουΗ ολική έκλειψη του Ηλίου στις 8 Απριλίου χαρακτηρίζεται ως το σημαντικότερο αστρονομικό γεγονός του 2024. Θα είναι ορατή μόνο στη Bόρεια Αμερική. Θα δημιουργηθεί ένας διάδρομος από το Μεξικό, προς τις ΗΠΑ και τον Καναδά. Θα ξεκινήσει από τον Ειρηνικό, θα περάσει στο Μεξικό και στη συνέχεια θα διασχίσει το Τέξας σε μια βορειοανατολική πορεία μέσω 15 Πολιτειών, προτού κατευθυνθεί πάνω από τον Καναδά και τον Βόρειο Ατλαντικό. Στην Ευρώπη η έκλειψη θα είναι ορατή μερικώς, κατά τη δύση του ηλίου σε περιοχές της Ισλανδίας, της Ιρλανδίας, της Βρετανίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Παρακολουθήστε επίσης την διαδρομή της έκλειψης ΕΔΩ:https://go.nasa.gov/eclipseexplorer Η μέγιστη διάρκεια της έκλειψης θα είναι 4 λεπτά και 28,13 δευτερόλεπτα στην περιοχή του Μεξικού και το μέγιστο πλάτος του μονοπατιού της ολικότητας θα είναι 198 χιλιόμετρα. Η στιγμή της μέγιστης έκλειψης θα συμβεί στις 21:17:18 ώρα Ελλάδας, με τον Ήλιο να βρίσκεται 69,8 μοίρες πάνω από τον ορίζοντα στις επαρχίες Durango και Coahuila στο Μεξικό.Το φαινόμενο αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για τους επιστήμονες, προκειμένου να διεξάγουν διάφορα πειράματα. Έτσι, οι Dittrich et al σχεδιάζουν μια ακριβέστερη επανάληψη της μέτρησης του Arthur Eddington [Modern Eddington Experiment 2024]. Υπενθυμίζεται ότι, το αρχικό πείραμα έγινε για πρώτη φορά κατά την ολική έκλειψη ηλίου το 1919 από ομάδα επιστημόνων υπό την καθοδήγηση του Eddington στις ακτές της Αφρικής, η οποία εξέτασε τη θεωρία της σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν. Λίγο μετά την λήξη του πρώτου παγκόσμιου πολέμου, ο Eddington ταξίδεψε στο νησί Príncipe κοντά στην Αφρική, στον Ατλαντικό ωκεανό, για να παρατηρήσει την έκλειψη Ηλίου της 29 Μαΐου 1919. Κατά τη διάρκεια της ολικής έκλειψης φωτογράφησε τους αστέρες που φαίνονταν δίπλα στον Ήλιο. Σύμφωνα με την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, οι θέσεις των αστέρων δίπλα στον Ήλιο θα φαίνονταν ελαφρώς μετατοπισμένες. Το μέγεθος αυτής της μετατόπισης αποδεικνύει την πρόβλεψη της θεωρίας ότι το βαρυτικό πεδίο του Ήλιου αλλάζει την γεωμετρία του χωροχρόνου στη γειτονιά του, γεγονός που δημιουργεί την αίσθηση ότι το φως «καμπυλώνεται» από το βαρυτικό πεδίο του Ήλιου.Σχηματική περιγραφή των μετρήσεων «καμπύλωσης του φωτός», από την αποστολή του Eddington, κατά τη διάρκεια της ηλιακής έκλειψης στις 29 Μαΐου του 1919. Η εικόνα αυτή δημοσιεύθηκε στις 22 Noεμβρίου 1919 στην εφημερίδα Illustrated London News.Όμως οι επιστήμονες σχεδιάζουν κι άλλα πειράματα που θα πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια της έκλειψης, για τα οποία μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ:Γιατί η NASA θα εκτοξεύσει τρεις πυραύλους κατά τη διάρκεια της ολικής έκλειψης (ένας σημαντικός επιστημονικός στόχος είναι η κατανόηση του πώς η ξαφνική πτώση του ηλιακού φωτός επηρεάζει την ατμόσφαιρα της Γης – πώς επηρεάζεται το όριο μεταξύ της ανώτερης και κατώτερης ατμόσφαιρας της Γης, την ιονόσφαιρα) ή ΕΔΩ:These Cold War–Era Jets Will Chase the Eclipse to Uncover the Sun’s Mysteries ή να δείτε το βίντεο που ακολουθεί: διαβάστε επίσης: Ολική Έκλειψη Ηλίου, 8 Απριλίου 2024 – https://www.ofa.gr/total-solar-eclipse-april-2024
  8. Οι γαλαξίες γίνονται πιο χαοτικοί καθώς γερνούν. Η ηλικία είναι η κινητήρια δύναμη που αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο τα αστέρια κινούνται μέσα στους γαλαξίες, σύμφωνα με δημοσίευση διεθνούς ερευνητικής ομάδας, με επικεφαλής το αυστραλιανό ερευνητικό κέντρο ASTRO 3D, στο περιοδικό «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society» (MNRAS).Σύγκριση ενός νεαρού (επάνω) και ενός παλιότερου (κάτω) γαλαξία που παρατηρήθηκαν στο πλαίσιο της έρευνας. Στα αριστερά βρίσκονται οπτικές εικόνες από το τηλεσκόπιο Subaru, στη μέση χάρτες ταχύτητας περιστροφής (μπλε όταν έρχεται προς εμάς και κόκκινο όταν απομακρύνεται από εμάς), ενώ στα δεξιά χάρτες που μετρούν τυχαίες ταχύτητες (πιο κόκκινα χρώματα για μεγαλύτερη τυχαία ταχύτητα). Και οι δύο γαλαξίες έχουν την ίδια συνολική μάζα. Ο πάνω γαλαξίας έχει μέση ηλικία 2 δισεκατομμυρίων ετών, υψηλή περιστροφή και χαμηλή τυχαία κίνηση. Ο κάτω γαλαξίας έχει μέση ηλικία 12,5 δισεκατομμυρίων ετών, πιο αργή περιστροφή και πολύ μεγαλύτερη τυχαία κίνηση. Credit: Image from the Hyper Suprime-Cam Subaru Strategic ProgramΟι γαλαξίες ξεκινούν τη ζωή τους με τα αστέρια τους να περιστρέφονται σε ένα οργανωμένο μοτίβο, ωστόσο σε μερικούς η κίνηση των άστρων είναι περισσότερο τυχαία. Μέχρι τώρα οι επιστήμονες δεν ήταν σίγουροι τι το προκαλεί αυτό, ενδεχομένως το περιβάλλον ή η μάζα του ίδιου του γαλαξία.Η νέα μελέτη διαπιστώνει ότι ο σημαντικότερος παράγοντας δεν είναι τίποτα από αυτά τα δύο. Δείχνει ότι η τάση των άστρων να έχουν τυχαία κίνηση καθορίζεται κυρίως από την ηλικία του γαλαξία.«Εάν βρείτε έναν νεαρό γαλαξία, θα περιστρέφεται σε όποιο περιβάλλον και αν βρίσκεται, ενώ εάν βρείτε έναν παλιό γαλαξία, θα έχει πιο τυχαίες τροχιές, είτε βρίσκεται σε πυκνό περιβάλλον είτε σε κενό», επισημαίνει ο πρώτος συγγραφέας, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ, Σκοτ Κρουμ.Ο δεύτερος συγγραφέας Τζέσε βαν ντε Σαντ εξηγεί ότι οι προηγούμενες εργασίες που πρότειναν το περιβάλλον ή το μάζα ως πιο σημαντικούς παράγοντες δεν είναι απαραίτητα λανθασμένες. Οι νέοι γαλαξίες είναι υπερ-παραγωγικές μονάδες αστροπαραγωγής, ενώ στους παλαιότερους γαλαξίες ο σχηματισμός αστέρων παύει. «Γνωρίζουμε ότι η ηλικία επηρεάζεται από το περιβάλλον. Αν ένας γαλαξίας πέσει σε πυκνό περιβάλλον θα τείνει να σταματήσει τον σχηματισμό άστρων. Έτσι, οι γαλαξίες σε πυκνότερα περιβάλλοντα είναι, κατά μέσο όρο, μεγαλύτεροι σε ηλικία», λέει και προσθέτει: «Η ανάλυσή μας υπογραμμίζει ότι δεν είναι η διαβίωση σε πυκνά περιβάλλοντα που μειώνει την περιστροφή τους, αλλά το γεγονός ότι είναι μεγαλύτεροι σε ηλικία». https://www.amna.gr/home/article/808961/Oi-galaxies-ginontai-pio-chaotikoi-kathos-gernoun – https://phys.org/news/2024-04-age-stars-galaxies.amp
  9. Rocket and Space Corporation "Energia" Η Roscosmos ενέκρινε την προμελέτη του ρωσικού τροχιακού σταθμού Το βασικό χαρακτηριστικό του είναι η ανοιχτή αρθρωτή αρχιτεκτονική του. Ο σχεδιασμός βασίζεται σε μια μονάδα κόμβου με έξι θύρες σύνδεσης στις οποίες συνδέονται άλλες μονάδες. Εάν κάποιο από αυτά εξαντλήσει τον πόρο του, μπορεί να αφαιρεθεί από την τροχιά και να αντικατασταθεί. Με τα κατάλληλα logistics, η διάρκεια ζωής του σταθμού μπορεί να παραταθεί για δεκαετίες, ανάλογα με τις ανάγκες. Ένα άλλο σημαντικό σημείο είναι η πολική τροχιά στην οποία ο σταθμός θα πετάξει γύρω από τη Γη. Ο ISS έχει τροχιακή κλίση μικρότερη από 52 μοίρες, ενώ ο νέος σταθμός σχεδιάζεται να έχει τροχιακή κλίση έως και 97 μοίρες. Αυτό θα δώσει μια επισκόπηση ολόκληρης της επιφάνειας της γης, συμπεριλαμβανομένης της Βόρειας Θαλάσσιας Διαδρομής, η οποία είναι στρατηγικής σημασίας για τη χώρα μας. Τώρα οι κοσμοναύτες στο ISS μπορούν να δουν περίπου το 60% της επιφάνειας της γης, από το οποίο μόνο περίπου το 10% είναι το έδαφος της Ρωσίας. Ο σταθμός θα λαμβάνει επίσης εγγυημένη σταθερή επικοινωνία με το συγκρότημα ελέγχου εδάφους. Ένα από τα κύρια πλεονεκτήματα του ROS είναι η υψηλή ενέργεια, η οποία θα επιτρέψει τη δοκιμή και τη δοκιμή τεχνολογιών εξοπλισμού που είναι σε ζήτηση στην αστροναυτική μας, για παράδειγμα, ραντάρ και συστήματα κεραιών υψηλής ισχύος. Σε αντίθεση με τον ISS, ο νέος σταθμός θα μπορεί να λειτουργεί σε λειτουργία επίσκεψης (χωρίς τη συνεχή παρουσία αστροναυτών). Η ανάπτυξη του ROS έχει προγραμματιστεί για την περίοδο από το 2027 έως το 2032. Αρχικά, οι μονάδες επιστημονικής ενέργειας, κόμβου και πύλης θα εκτοξευθούν στο διάστημα, στη συνέχεια θα εκτοξευθεί η μονάδα βάσης, η οποία θα αναλάβει τις λειτουργίες ελέγχου του σταθμού. Στη συνέχεια η ανάπτυξη του σταθμού θα συνεχιστεί από ενότητες-στόχους. https://vk.com/rsc_energia?w=wall-167742670_3542
  10. «Φτιάξτε ώρα Σελήνης και πλανητών»: Το αίτημα του Λευκού Οίκου από τη NASA Η προσπάθεια κατοίκησης του φεγγαριού απαιτεί τη δημιουργία τοπικής ώρας Η ανθρωπότητα είναι έτοιμη να επιστρέψει στη Σελήνη αυτή την φορά για μόνιμη εγκατάσταση. Αν ο σχεδιασμός των κρατικών και ιδιωτικών διαστημικών εταιρειών προχωρήσει ομαλά σε μια δεκαετία θα έχουν δημιουργηθεί οι πρώτες επανδρωμένες βάσεις στο φεγγάρι και μόλις αυτό επιτευχθεί αναμένεται να προχωρήσει γρήγορα η δημιουργία μεγαλύτερης έκτασης εγκαταστάσεων και καταλυμάτων για να υποστηρίξουν επιστημονικές, εμπορικές ή τουριστικές δραστηριότητες.Παράλληλα βρίσκονται σε εξέλιξη οι προετοιμασίες για την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον Άρη αλλά και τη δημιουργία κατοικιών εκεί. Ανάμεσα στα πολλών ειδών εμπόδια και προβλήματα που πρέπει να ξεπεράσουν και να βρουν λύσεις οι επιστήμονες για την διαμονή των ανθρώπων σε άλλους κόσμους μακριά από τη Γη είναι και η ώρα αφού αυτή που ορίζεται από τα ρολόγια στη Γη δεν μπορεί να εφαρμοστεί εκτός του πλανήτη μας.Στη Γη η ώρα ορίζεται σε σχέση με τον χρόνο περιστροφής της γύρω από τον Ήλιο όμως η Σελήνη και οι υπόλοιποι πλανήτες και δορυφόροι του ηλιακού μας συστήματος έχουν ο καθένας διαφορετικό χρόνο περιστροφής γύρω από το μητρικό μας άστρο. Επιπλέον υπάρχει και ο παράγοντας της βαρύτητας τα επίπεδα της οποίας είναι επίσης διαφορετικά σε κάθε κοσμικό σώμα και η βαρύτητα επηρεάζει το πώς λειτουργούν τα ρολόγια. Έτσι ο ορισμός ώρας σε ένα κόσμο εκτός της Γης δεν είναι μια απλή ιστορία. Παρόλα αυτά από την στιγμή που είναι πλέον θέμα λίγου χρόνου η διαμονή των ανθρώπων αρχικά στη Σελήνη και στη συνέχεια σε άλλους πλανήτες και δορυφόρους του ηλιακού μας συστήματος γίνεται επιτακτική η ανάγκη δημιουργίας… εξωγήινης ώρας. Οι λόγοι Στο πλαίσιο αυτό έγινε γνωστό ότι ο Λευκός Οίκος ζήτησε από τη NASA να δημιουργήσει άμεσα μια ώρα Σελήνης καθώς και ώρα για άλλα ουράνια σώματα όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην εντολή που δόθηκε στην αμερικανική διαστημική υπηρεσία. Ο Λευκός Οίκος ζήτησε από τη NASA να δημιουργήσει τη Συντονισμένη Σεληνιακή Ώρα (Coordinated Lunar Time, LTC) μέχρι το 2026 όπου είναι προγραμματισμένη να γίνει η πρώτη επανδρωμένη αποστολή των ΗΠΑ στη Σελήνη μετά από μισό αιώνα.Οι επιστήμονες της NASA λένε ότι χωρίς τη δημιουργία μιας τοπικής ώρας Σελήνης θα είναι δύσκολο να διασφαλιστεί ότι οι μεταφορές δεδομένων μεταξύ των διαστημικών σκαφών είναι ασφαλείς και ότι οι επικοινωνίες μεταξύ της Γης, των σεληνιακών δορυφόρων, των βάσεων και των αστροναυτών εκεί θα είναι συγχρονισμένες γεγονός που μπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήματα. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1630710/ftiaxte-ora-selinis-kai-planiton-zitise-o-leykos-oikos-apo-tin-nasa/
  11. Ξεκινά η κατασκευή του μαύρου κουτιού της Γης Θα περιέχει δεδομένα που συνδέονται με τη κλιματική αλλαγή Πριν από δύο χρόνια έγινε γνωστό ότι θα δημιουργηθεί μια κατασκευή στα πρότυπα των μονόλιθων, των μυστηριωδών στηλών προηγμένης τεχνολογίας που είχε εγκαταστήσει μια πανάρχαια εξωγήινη φυλή στο ηλιακό μας σύστημα στο διαστημικό έπος «Οδύσεια του Διαστήματος» του Άρθουρ Κλαρκ. Η κατασκευή αυτή χαρακτηρίστηκε από τους εμπνευστές της ως «το μαύρο κουτί» της Γης λειτουργώντας με τρόπο ανάλογο με τα μαύρα κουτιά των αεροπλάνων. Πρόκειται για ένα μονόλιθο από ατσάλι που θα καταγράφει καθημερινά μια σειρά από δεδομένα που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή και γενικότερα με τη καταστροφή που συντελεί η ανθρώπινη δραστηριότητα στον πλανήτη.Το επάνω μέρος του κουτιού θα συνδεθεί με ηλιακούς συλλέκτες, δίνοντάς του μια πηγή ενέργειας όσο λάμπει ο Ήλιος. Η ηλιακή ενέργεια θα τροφοδοτήσει τη λήψη επιστημονικών δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων των επιπέδων και της θερμοκρασίας της θάλασσας, της οξίνισης των ωκεανών, των επιπέδων του διοξειδίου του άνθρακα, της εξαφάνισης των ειδών και των αλλαγών στη χρήση γης σε διάφορες περιοχές του πλανήτη. Παράλληλα ένας αλγόριθμος θα λαμβάνει υλικό σχετικό με την κλιματική αλλαγή από το Διαδίκτυο, όπως τίτλους εφημερίδων και αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Προς γνώση και συμμόρφωση Στόχος του εγχειρήματος είναι η συλλογή και διασφάλιση σε αυτή την ειδικά σχεδιασμένη για αυτό τον σκοπό συσκευή όλων των απαραίτητων δεδομένων ώστε να γνωρίζουν οι επόμενες γενιές τα πεπραγμένα των προηγούμενων. Ο μήκους δέκα μέτρων μονόλιθος έχει σχεδιαστεί για να αντέχει τις φυσικές καταστροφές και θα λειτουργεί με ηλιακή και θερμική ενέργεια.Αυτό το μαύρο κουτί της κλιματικής εξέλιξης της Γης έχουν αναλάβει να κατασκευάσουν η εταιρεία επικοινωνίας και μάρκετινγκ Clemenger BBDO και το πανεπιστήμιο της Τασμανίας. Η ακριβής θέση του κουτιού που δεν έχει διευκρινιστεί, σύμφωνα με πληροφορίες θα βρίσκεται περίπου τέσσερις ώρες από την πόλη Χόμπαρτ, κάπου κοντά στη δυτική ακτή της Τασμανίας μεταξύ του Στράχαν και του Κουίνσταουν.Η κατασκευή του μονόλιθου είχε ανακοινωθεί ότι θα ξεκινήσει το 2022 αλλά τελικά αναβλήθηκε αλλά η Σόνια φον Μπάιμπρα, επικεφαλής της Clemenger BBDO δήλωσε σε βρετανικά μέσα ενημέρωσης ότι οι εργασίες κατασκευής θα ξεκινήσουν και θα ολοκληρωθούν εντός του 2024. Οπότε αναμένονται σύντομα εξελίξεις για αυτή την ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1629055/xekina-i-kataskeyi-toy-mayroy-koytioy-tis-gis/
  12. Δροσος Γεωργιος

    Περί Ηλίου

    Οι ΗΠΑ ετοιμάζονται για την ολική ηλιακή έκλειψη στις 8 Απριλίου Το φαινόμενο θα είναι ορατό σε όλη την χωρα. Μια ολική έκλειψη Ηλίου δεν είναι ένα συχνό φαινόμενο και αποτελεί ένα από τα πιο ενδιαφέροντα και φυσικά εντυπωσιακά φαινόμενα. Οι κάτοικοι των ΗΠΑ θα μπορέσουν να παρατηρήσουν την ερχόμενη Δευτέρα μια ολική ηλιακή έκλειψη που θα προσελκύσει πλήθη τουριστών σε μια διαγώνιο που θα διασχίζει τις ΗΠΑ από το νότιο έως το βορειοανατολικό τμήμα τους.Στο Μπέρλινγκτον, στην πολιτεία Βερμόντ, στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας, ο ήλιος θα καλυφθεί πλήρως λίγο πριν τις 15.30 τοπική ώρα (22.30 ώρα Ελλάδας) την 8η Απριλίου. Πολλά ξενοδοχεία καταγράφουν πληρότητα εδώ και μήνες. Και οι τιμές των λίγων εναπομείναντων δωματίων, που συνήθως κυμαίνονται στα 150 δολάρια τη βραδιά, έχουν εκτοξευτεί μεταξύ 600 και 700 δολαρίων για την ημέρα του σημαντικότερου αστρονομικού γεγονότος της χρονιάς.«Δεν γνωρίζω εάν θα έχουμε εκ νέου κάτι παρόμοιο», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Τζεφ Λόουσαν, αντιπρόεδρος του τοπικού εμπορικού επιμελητηρίου. Σύμφωνα με τον ίδιο, πρόκειται για μια «απίστευτη ευκαιρία», που «πέφτει στην κυριολεξία από τον ουρανό» για την πόλη των 40.000 κατοίκων.Εφόσον οι καιρικές συνθήκες δεν χαλάσουν τη γιορτή, το φαινόμενο θα επιτρέψει στο Μπέρλινγκτον να διπλασιάσει τον πληθυσμό του εκείνο το διάστημα, με τους επισκέπτες να καταφθάνουν με αυτοκίνητο, με τρένο, ακόμα και με ιδιωτικά τζετ, διαβεβαιώνει ο Τζεφ Λόουσαν. Περίπου 32 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στη διαδρομή που θα ακολουθήσει το ολικό σκοτάδι, εκεί όπου η ολική έκλειψη ηλίου θα είναι ορατή, σύμφωνα με τη Nasa. Οικονομικός αντίκτυπος Οι προετοιμασίες για τη μεγάλη ημέρα ξεκίνησαν πριν από χρόνια, υπογραμμίζει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Ματ Μπράνινγκ, του υπουργείου Μεταφορών του Οχάιο, μιας άλλης πολιτείας στο βορειοανατολικό τμήμα, που συνορεύει με τον Καναδά.Μετά την τελευταία μεγάλη έκλειψη στις ΗΠΑ, το 2017, «ένα από τα πράγματα που έχουμε πολύ ακούσει είναι ότι δεν είναι ποτέ πολύ νωρίς για να αρχίσουμε να προετοιμαζόμαστε», επισήμανε ο ίδιος. Εντούτοις, όπως προβλέπει, θα υπάρξουν αναπόφευκτα «καθυστερήσεις και κυκλοφοριακή συμφόρηση».Στο Κλίβελαντ, πόλη του Οχάιο, οι τοπικές αρχές αναμένουν περίπου 200.000 επισκέπτες, έχοντας οργανώσει ένα τετραήμερο συναυλιών, κατά τη διάρκεια ενός «ηλιακού φεστιβάλ» ή “Solarfest”.Ο άμεσος ή έμμεσος οικονομικός αντίκτυπος της φετινής έκλειψης θα μπορούσε να ανέλθει σε έξι δισεκατομμύρια δολάρια, εκτιμά το γραφείο οικονομικών αναλύσεων Perryman Group. Φέτος, ο διάδρομος της ολικής έκλειψης εκτείνεται σε περίπου 185 χιλιόμετρα, μεγαλύτερος σε σύγκριση με το 2017. Θα ξεκινήσει από το δυτικό Μεξικό και θα διασχίσει τις ΗΠΑ, προτού ολοκληρώσει την πορεία του στον ανατολικό Καναδά.Με την ευκαιρία, πολλά σχολεία που βρίσκονται κατά μήκος αυτής της διαδρομής θα κλείσουν ή θα επιτρέψουν στα παιδιά να σχολάσουν νωρίτερα, από το Κλίβελαντ στις ΗΠΑ έως το Μόντρεαλ του Καναδά. Αεροπορικές εταιρείες ανακοίνωσαν ειδικές πτήσεις για την έκλειψη, μεταξύ άλλων η αμερικανική Delta που θα περάσει κατά μήκος του διαδρόμου του σκοταδιού. Οι θέσεις στην πρώτη από αυτές τις πτήσεις καλύφθηκαν σε διάστημα 24 ωρών, σύμφωνα με την εταιρεία. «Τελείως διαφορετική εμπειρία» Στις υπόλοιπες ΗΠΑ, οι κάτοικοι θα μπορέσουν τουλάχιστον να δουν μια μερική έκλειψη. Όμως, ο αστρονόμος Ζαν-Λικ Μαργκό, όπως και άλλοι, θα κάνει το ταξίδι αυτό για να δει την ολική έκλειψη. «Μια μερική έκλειψη, ακόμα και σε ποσοστό 99%, συνιστά μια τελείως διαφορετική εμπειρία από το να βρίσκεσαι στη διαδρομή του ολικού σκοταδιού», εξηγεί στο AFP.Όταν ο κόσμος βλέπει τελικά την έκλειψη, «συγκινείται», περιγράφει ο Βέλγος αστρονόμος, ο οποίος διδάσκει σήμερα στο Λος Άντζελες και θα μεταβεί για το γεγονός αυτό στο Τέξας, στο νότιο τμήμα των ΗΠΑ. «Πρόκειται για ένα φαινόμενο τέτοιας ομορφιάς, που οφείλεται σε μια πλήρη κοσμική συμφωνία», υπογράμμισε ο ίδιος. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1630704/oi-ipa-etoimazontai-gia-tin-oliki-iliaki-ekleipsi-stis-8-aprilioy/
  13. Σαμ Άλτμαν: Ο γκουρού της τεχνητής νοημοσύνης φτιάχνει «συνθετικούς εργαζομένους» Σε δύο χρόνια θα κάνουν την εμφάνιση τους στην αγορά εργασίας Κάθε νέα τεχνολογική καινοτομία και πρόοδος δημιουργεί προσδοκίες για διευκόλυνση της ζωής των ανθρώπων αλλά σε πολλές περιπτώσεις δημιουργούνται βάσιμη ή μη φόβοι για διαφόρων ειδών αρνητικές συνέπειες που μπορεί να έχει στην κοινωνία κάθε νέα τεχνολογία όπως για παράδειγμα, η απώλεια θέσεων εργασίας.Η εμφάνιση του κλάδου της τεχνητής νοημοσύνης που ονομάστηκε γενετική νοημοσύνη με πρωταγωνιστή το πρόγραμμα ChatGPT και η ραγδαία εξέλιξη αυτής της τεχνολογίας ανασυντάσσει σε πολλά επίπεδα όχι μόνο τη βιομηχανία της τεχνολογίας αλλά το σύγχρονο κόσμο γενικότερα. Ένα από τα παράγωγα αυτής της νέας τεχνολογικής επανάστασης είναι η δημιουργία ολοένα και πιο ικανών προγραμμάτων τεχνητής νοημοσύνης τα οποία μπορούν να αναλάβουν να διεκπεραιώνουν διαφόρων ειδών εργασίες που κάνουν σήμερα οι άνθρωποι. Μπορούν για παράδειγμα, να απαντούν σε email, να οργανώσουν τιμολόγια, να απαντούν σε ερωτήματα εξυπηρέτησης πελατών να διαχειρίζονται ημερολόγια κ.α. H αντικατάσταση Τους τελευταίους μήνες αρκετές εταιρείες ανακοίνωσαν ότι κατασκευάζουν προγράμματα που μπορούν να εκτελούν τέτοιες ή άλλες εργασίες τα οποία έχουν λάβει τον χαρακτηρισμό «συνθετικοί εργαζόμενοι». Μια από αυτές τις εταιρείες είναι η εταιρεία Tomoro.AI η οποία έκανε γνωστό ότι συνεργάζεται με την εταιρεία OpenAI που δημιούργησε το ChatGPT και τον συνιδρυτή της Σαμ Άλτμαν με στόχο οι συνθετικοί εργαζόμενοι που θα δημιουργήσουν να είναι έτοιμοι να αναλάβουν δράση σε δύο χρόνια.Ο διευθύνων σύμβουλος της Tomoro.AI Εντ Μπρουσάρντ εκφράζει τις θετικές επιπτώσεις αυτής της εξέλιξης θεωρώντας ότι η χρήση αυτών των προγραμμάτων θα βοηθήσουν στο να μειωθεί ο χρόνος εργασίας των ανθρώπων και να δημιουργηθεί τα επόμενα χρόνια εβδομάδα τριών εργάσιμων ημερών. Εκτιμά ότι η αύξηση της παραγωγικότητας που προσφέρουν αυτοί οι συνθετικοί υπάλληλοι θα είναι τόσο μεγάλη που θα οδηγήσει σε τριήμερη εβδομάδα εργασίας χωρίς προφανώς να υπάρχει αναλογικά μείωση των απολαβών των (ανθρώπων) εργαζομένων εξέλιξη πάντως που δεν μοιάζει να συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες αφού ακούγεται δύσκολο αν όχι ουτοπικό να συμφωνήσουν οι εργοδότες να πληρώνουν κάποιον εργαζόμενο για εργασία τεσσάρων εβδομάδων όταν αυτός θα έχει δουλέψει τις μισές ή και λιγότερο. Άρα όπως πιστεύουν πολλοί αυτό που θα συμβεί θα είναι να αντικαταστήσουν οι εταιρείες τους υπαλλήλους τους με τους «συνθετικούς εργάτες» οι οποίοι δεν θα έχουν μισθό, ασφαλιστικές εισφορές, δεν θα αρρωσταίνουν ποτέ και επίσης δεν θα ζητούν ποτέ άδεια…Νωρίτερα αυτό το μήνα, η Cognition, μια εταιρεία λογισμικού τεχνητής νοημοσύνης, ήταν η πρώτη που έφτιαξε έναν αυτόνομο μηχανικό λογισμικού τεχνητής νοημοσύνης, τον οποίο ονόμασε Devin. Ο Devin μπορεί να δημιουργήσει μόνος του ιστότοπους και εφαρμογές κώδικα μέσα σε 20 λεπτά και μπορεί να χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο για να διδάξει τον εαυτό του δεξιότητες.Η Nvidia παγκόσμιος ηγέτης στους επεξεργαστές που μπορούν αν εκτελούν εργασίες τεχνητής νοημοσύνης και η Hippocratic AI, μια εταιρεία ιατρικής τεχνητής νοημοσύνης, ανακοίνωσαν ότι θα συνεργαστούν για τη δημιουργία συνθετικών εργαζομένων στον τομέα της υγείας.Ο Μπρουσάρντ υποστηρίζει ότι η πρόοδος που θα σημειωθεί τα επόμενα δύο χρόνια θα είναι πιο σημαντική από όλες τις προόδους που παρατηρήθηκαν στον κλάδο της εργασίας τα προηγούμενα 75 προσθέτοντας ότι μέχρι το τέλος της δεκαετίας κάθε δουλειά γραφείου θα πραγματοποιείται από συνθετικούς εργαζομένους. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1630011/sam-altman-o-gkoyroy-tis-technitis-noimosynis-ftiachnei-synthetikoys-ergazomenoys/
  14. Ενα εντυπωσιακό «χωράφι άστρων» εντόπισε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble (βίντεο) Πρόκειται για σφαιρικό σμήνος σε γειτονικό γαλαξία Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται στην αστρονομία μία πυκνή συγκέντρωση άστρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρεται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόρος του. Έχουν εντοπιστεί περίπου 160 σφαιρικά σμήνη στον γαλαξία μας και πιστεύεται ότι υπάχουν μερικές δεκάδες ακόμη που περιμένουν τους αστρονόμους να τα εντοπίσουν. Κατά μέσο όρο ένα σφαιρικό σμήνος περιέχει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ως περίπου ένα εκατ. άστρα. Οι σπειροειδείς γαλαξίες σαν τον δικό μας διαθέτουν συνήθως μερικές εκατοντάδες σφαιρική σμήνη ενώ οι ελλειπτικοί γαλαξίες μερικές χιλιάδες. Οι εικόνες Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble διαθέτει όργανα που εντοπίζουν σφαιρωτά σμήνη και μπορούν να καταγράφουν εντυπωσιακές εικόνες από αυτά. Το Hubble εντόπισε, φωτογράφισε και συνέλεξε στοιχεία από το σφαιρωτό σμήνος NGC 1651 που βρίσκεται περίπου 162.000 έτη φωτός μακριά στον μεγαλύτερο και φωτεινότερο από τους δορυφόρους γαλαξίες του γαλαξία μας, το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου.Το σφαιρικό σμήνος διαμέτρου περίπου 120 ετών φωτός χαρακτηρίστηκε από την NASA που έκανε τη σχετική ανακοίνωση ως ένα «χωράφι με άστρα» και η αμερικανική διαστημική υπηρεσία εξηγεί πώς καταφέρνει να φωτογραφίζει τα σφαιρωτά σμήνη το Hubble και πώς αποτυπώνονται αυτά στις εντυπωσιακές εικόνες που δίνονται στη δημοσιότητα. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1628847/ena-entyposiako-chorafi-astron-entopise-to-diastimiko-tileskopio-hubble-vinteo/
  15. Το James Webb φωτογράφησε γαλαξία «παράδεισο» αστρογένεσης (βίντεο) Ο γαλαξίας I Zwicky 18 βρίσκεται στο κέντρο αυτής της εικόνας. Η φωτεινή περιοχή των λευκών και μπλε άστρων στον πυρήνα του γαλαξία εμφανίζεται ως δύο διακριτοί λοβοί, που αντιπροσωπεύουν διαφορετικές περιόδους σχηματισμού άστρωνΕξελίσσεται διαχρονικά μαζική δημιουργία νέων άστρωνΜία ακόμη εντυπωσιακή εικόνα από το Σύμπαν κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb φωτίζοντας παράλληλα διάφορες κοσμικές διεργασίες όπως μαζική αστρογένεση. Ο γαλαξίας, που ονομάζεται I Zwicky 18 (I Zw 18), βρίσκεται περίπου 59 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη. Είναι ταξινομημένος ως ένας νάνος ακανόνιστος γαλαξίας, που σημαίνει ότι είναι πολύ μικρότερος και λιγότερο δομημένος από τον γαλαξία μας. Το χρονικό της αστρογένεσης Οι παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb στο I Zw 18 υποδηλώνουν ότι ο γαλαξίας έχει περάσει από πολλές περιόδους όπου γίνεται ξαφνικά μαζική γέννηση άστρων δημιουργώντας δύο ευδιάκριτες φωτεινές περιοχές λευκών και μπλε άστρων στο κέντρο του.Καφέ νήματα περιβάλλουν την κεντρική περιοχή αστεριών στη νέα φωτογραφία JWST. Αυτά τα νήματα αντιπροσωπεύουν φυσαλίδες αερίου που έχουν θερμανθεί από αστρικούς ανέμους και έντονη υπεριώδη ακτινοβολία που εκλύεται από καυτά, νεαρά αστέρια, σύμφωνα με ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA).Προηγούμενες παρατηρήσεις του συγκεκριμένου γαλαξία με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble του I Zw αποκάλυψαν άστρα που έχουν γεννηθεί στο μακρινό και πολύ μακρινό παρελθόν πριν από 1 έως 10 δισ. έτη. Οι εικόνες του James Webb αποκαλύπτουν σημάδια πιο πρόσφατου σχηματισμού άστρων που πιθανώς προκλήθηκαν από μια αλληλεπίδραση με έναν γειτονικό γαλαξία ο οποίος απεικονίζεται ως μια θολή μπλε περιοχή που βρίσκεται ακριβώς κάτω από τον νάνο γαλαξία στη νέα εικόνα. «Τα νέα δεδομένα του James Web υποδηλώνουν ότι οι κυρίαρχες εκρήξεις σχηματισμού άστρων σε αυτές τις περιοχές σημειώθηκαν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. Η ισχυρότερη δραστηριότητα εκρήξεως άστρων πιστεύεται τώρα ότι συνέβη πιο πρόσφατα στον βορειοδυτικό λοβό σε σύγκριση με τον νοτιοανατολικό λοβό του γαλαξία. Αυτό βασίζεται στους πληθυσμούς των νεότερων έναντι των παλαιότερων άστρων που βρέθηκαν σε κάθε λοβό» αναφέρεται στην ανακοίνωση της ESA. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1627992/to-james-webb-fotografise-galaxia-paradeiso-astrogenesis-vinteo/
  16. Επιστήμονες έφτιαξαν το ψυχρότερο μόριο ανοίγοντας νέους δρόμους στη κβαντομηχανική Η ανακάλυψη μπορεί να βρει εφαρμογές σε υπεραγωγούς και μπαταρίες Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Nature» διεθνής ερευνητική ομάδα περιγράφει τη δημιουργία ενός νέου μορίου τεσσάρων ατόμων το οποίο έχει τη χαμηλότερη θερμοκρασία που γνωρίζουμε στον κόσμο των μορίων. Οι ερευνητές δημιούργησαν ένα μόριο νατρίου-καλίου με έναν εξαιρετικά μακρύ χημικό δεσμό που έχει θερμοκρασία 134 νανοκέλβιν, ή μόλις 134 δισεκατομμυριοστά του βαθμού πάνω από το απόλυτο μηδέν (- 273.15 βαθμοί Κλεσίου) την κατάσταση όπου δεν υπάρχει πια καμία θερμότητα και καμία κίνηση στην ύλη.Τα υπερψυχρά συστήματα είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση της κβαντικής συμπεριφοράς επειδή η κβαντική μηχανική, οι κανόνες που διέπουν τα υποατομικά σωματίδια, κυριαρχούν σε χαμηλές θερμοκρασίες. Αυτές οι ρυθμίσεις επιτρέπουν επίσης στους επιστήμονες να ελέγχουν με ακρίβεια την ενέργεια των σωματιδίων για να δημιουργήσουν κβαντικές προσομοιώσεις, οι οποίες μοντελοποιούν άλλα κβαντικά συστήματα με φυσική που δεν κατανοούμε πλήρως. Για παράδειγμα, η μελέτη της κβαντικής συμπεριφοράς σε ένα σύστημα υπέρψυχρων μορίων θα μπορούσε να βοηθήσει τους επιστήμονες να εντοπίσουν τις ιδιότητες του υλικού που απαιτούνται σε υπεραγωγούς υψηλής θερμοκρασίας.Το πρόβλημα είναι ότι υπάρχει μια εγγενής αντιστάθμιση: ένα υπερψυχρό σύστημα που είναι πολύ απλό μπορεί να μην αποτυπώσει την πλήρη σειρά συμπεριφοράς σε πολύπλοκα κβαντικά συστήματα. Αν όμως προστεθεί περισσότερη πολυπλοκότητα στον σχεδιασμό ενός πειράματος αυτό γίνεται ανάλογα πιο δύσκολο να πραγματοποιηθεί.«Συνήθως οι άνθρωποι χρησιμοποιούν άτομα ή ιόντα και αυτό που τα κάνει κάπως ελεγχόμενα είναι το γεγονός ότι έχετε έναν σχετικά περιορισμένο αριθμό κβαντικών καταστάσεων. Αλλά αν σχεδιάσω όλες τις κβαντικές καταστάσεις ενός μορίου θα γεμίσει ένα αρκετά χοντρό βιβλίο. Είναι ένας παράγοντας ενός εκατομμυρίου ή και παραπάνω από ενδεχόμενες καταστάσεις» λέει Ρομάν Μπάους, ερευνητής κβαντικής οπτικής στο Πανεπιστήμιο του Γκρόνιγκεν στην Ολλανδία. Όλες αυτές οι πρόσθετες κβαντικές καταστάσεις ανοίγουν πιο ενδιαφέροντα κβαντικά ερωτήματα αλλά καθιστούν δύσκολη και την ψύξη των μορίων. Η ιδέα Για να λύσουν αυτό το πρόβλημα οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια διαδικασία ψύξης πολλαπλών σταδίων ξεκινώντας με ψύξη με λέιζερ για να δημιουργήσουν τα μόρια που έσπασαν το ρεκόρ. Αυτή η μέθοδος ψύξης χρησιμοποιεί ακτίνες λέιζερ που εκτοξεύονται από όλες τις κατευθύνσεις σε ένα κινούμενο άτομο. Το άτομο απορροφά το φως και εισέρχεται σε διεγερμένη κβαντική κατάσταση, στη συνέχεια απελευθερώνει αμέσως ενέργεια για να επιστρέψει στη βασική του κατάσταση. Όμως, λόγω του τρόπου με τον οποίο το άτομο κινείται σε σχέση με τις ακτίνες λέιζερ (γνωστό ως φαινόμενο Doppler), το άτομο απελευθερώνει λίγο περισσότερη ενέργεια από ό,τι απορροφά, ψύχοντας τον εαυτό του.«Το πρόβλημα με τη χρήση αυτής της τεχνικής για μόρια είναι ότι δεν υπάρχει μόνο μία βασική κατάσταση. Θα χρειαζόσουν ενδεχομένως χιλιάδες ακτίνες λέιζερ και είναι απλώς υπερβολική τεχνική προσπάθεια» λέει ο Μπάους. Ωστόσο, τα υπερψυχρά άτομα είναι ένα εξαιρετικό σημείο εκκίνησης για τη δημιουργία υπερψυχών μορίων. Χρησιμοποιώντας ένα μείγμα υπερψυχρού ατόμων νατρίου και καλίου η ερευνητική ομάδα συσχέτισε ασθενώς αυτά τα μεμονωμένα σωματίδια σε διατομικά μόρια NaK με μια τεχνική που ονομάζεται εξατμιστική ψύξη.Τα νέα ευρήματα είναι συναρπαστικά γιατί «θα μας φέρουν τελικά σε ενδιαφέροντα μέρη όπου επί του παρόντος δεν γνωρίζουμε έστω θεωρητικά κάποια πράγματα για αυτά. Μπορούμε να αποκτήσουμε σημαντικές πληροφορίες για υπεραγωγούς υψηλής θερμοκρασίας και υλικά για καλύτερες μπαταρίες λιθίου για παράδειγμα» λέει ο Μπάους. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1628303/epistimones-eftiaxan-to-psychrotero-morio-anoigontas-neoys-dromoys-sti-kvantomichaniki/
  17. Δροσος Γεωργιος

    Κοσμολογία

    Η αιώνια επιστροφή του Νίτσε και οι εγκέφαλοι Μπόλτσμαν Σε γενικές γραμμές, οι κοσμολογικές θεωρίες που έχουν διατυπωθεί μέχρι σήμερα κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες: (α) στις θεωρίες του «αναδυομένου σύμπαντος», οι οποίες υποστηρίζουν ότι το σύμπαν ξεφύτρωσε ξαφνικά σε κάποια στιγμή του παρελθόντος και έκτοτε εξελίσσεται (β) στις θεωρίες του «σταθερού σύμπαντος», στις οποίες το σύμπαν παραμένει αμετάβλητο και (γ) στις θεωρίες του «επαναλαμβανόμενου σύμπαντος», όπου εντάσσονται κοσμολογίες με επαναλαμβανόμενες περιόδους δημιουργίας, εξέλιξης και καταστροφής. Σήμερα κυριαρχεί η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης που ανήκει στην πρώτη κατηγορία. Παραδόξως οι θεμελιωτές του μοντέλου της Μεγάλης Έκρηξης – ο Φρίντμαν, ο Λεμέτρ, ο Αϊνστάιν, ο Βίλεμ ντε Σίτερ και ο Γκάμοφ – δεν ήταν πεπεισμένοι ότι το μοντέλο της Μεγάλης Έκρηξης ανήκει στην συγκεκριμένη κατηγορία. Υπήρχε όχι μόνο διχογνωμία σχετικά με τις συνέπειες του μοντέλου σε ό,τι αφορά την αρχή του χώρου και του χρόνου αλλά και μια εμμονή στην κυκλική προσέγγιση.Την κυκλική εξέλιξη του σύμπαντος συναντάμε στην αρχαία ινδουιστική κοσμολογία και στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία όπου σύμφωνα με την ιδέα της εκπύρωσης των Στωϊκών, το σύμπαν γεννιέται και καταστρέφεται μέσα σε μια κολοσσιαία πύρινη κόλαση, ενώ μεσολαβεί μια φυσικολογική περίοδος εξέλιξης. Η αιώνια επιστροφή του Νίτσε. Η ιδέα του επαναλαμβανόμενου σύμπαντος εμφανίζεται ξανά προς το τέλος του 19ου αιώνα στα έργα του Γερμανού φιλοσόφου Φρήντριχ Νίτσε, με την έννοια του αιώνιου γυρισμού (ή αιώνιας επιστροφής). Αφού o χρόνος είναι απειρος και η ύλη είναι πεπερασμένη, αναγκαστικά λοιπόν κάποια στιγμή στο μέλλον όλοι οι σημερινοί συνδυασμοί της ύλης θα επανέλθουν ίδιοι και απαράλλαχτοι. Αυτό που ζούμε τώρα, αυτή τη στιγμή, θα ξανασυμβεί στο μέλλον˙ κι όχι μονάχα μια φορά, αλλά αναρίθμητες φορές! Έτσι και τα πιο εφήμερα γίνονται αιώνια, κι η πιο ασήμαντη πράξη αποκτά ανυπολόγιστη σημασία! Ο Νίτσε παρουσίασε την έννοια της «αιώνιας επιστροφής» για πρώτη φορά σαν ένα «νοητικό πείραμα», στον αφορισμό §341 του βιβλίου του “Χαρούμενη Επιστήμη”: ‘Κι αν μια μέρα ή μια νύχτα, ερχόταν ένας δαίμονας και γλιστρούσε μέσα στην υπέρτατη μοναξιά σου και σούλεγε: «Αυτή τη ζωή, όπως την έζησες και την ζεις ως τα τώρα, πρέπει να την ξαναρχίσεις από την αρχή, και να την ξαναρχίζεις αδιάκοπα˙ χωρίς τίποτα το καινούργιο˙ αντίθετα, μάλιστα! Ο παραμικρός πόνος, η παραμικρή ευχαρίστηση, η παραμικρή σκέψη, ο παραμικρός στεναγμός, όλα όσα ένιωσες στη ζωή σου θα ξαναρθούν, κάθε τι το άρρητα μεγάλο και το άρρητα μικρό που έχει μέσα της, όλα θα ξαναρθούν, και θα ξαναρθούν με την ίδια σειρά, με την ίδια ανελέητη διαδοχή…. κι αυτή η αράχνη θα ξαναρθεί, κι αυτό το σεληνόφωτο ανάμεσα στα δέντρα, κι αυτή η στιγμή, κι εγώ ο ίδιος! Η αιώνια κλεψύδρα της ζωής θα ξαναγυρίζει ακατάπαυστα, κι εσύ μαζί της, απειροελάχιστη σκόνη των σκονών!»… Δεν θάπεφτες κατάχαμα, δεν θάτριζες τα δόντια σου και δεν θα καταριώσουν αυτό το δαίμονα; Εκτός πια, αν έχεις ζήσει κάποια θαυμαστή στιγμή, οπότε θα του απαντούσες: «Είσαι θεός˙ ποτές μου δεν άκουσα τόσο θείο λόγο!» Κι αν σου γινόταν έμμονη αυτή η σκέψη, ίσως θα σε μεταμόρφωνε, κι ίσως και να σ’ εκμηδένιζε˙ και θ’ αναρωτιώσουν για το κάθε τι: «Το θέλεις αυτό; το ξαναθέλεις; μια φορά; πάντα; επ’ άπειρον;» κι αυτό το ερώτημα θα βάραινε επάνω σου με αποφασιστικό και τρομερό βάρος! Ή πάλι, Άχ πόσο θάπρεπε ν’ αγαπάς τον εαυτό σου και τη ζωή, ώστε να μην ποθείς πια τίποτ’ άλλο απ’ αυτή την υπέρτατη κι αιώνια διαβεβαίωση!‘ Aργότερα η «αιώνια επιστροφή» εμφανίζεται στο «Τάδε έφη Ζαρατούστρα» , ως η θεμελιώδης ιδέα του έργου: «… κ’ η ιδέα αυτή θα είναι, στο εξής, ο τελευταίος λόγος του Ζαρατούστρα: θα ξανάρθω, μ’ αυτόν τον ήλιο, μ’ αυτή την γη, όχι γιά μια νέα ζωή ή για μιά καλύτερη ζωή ή για μια ζωή όμοια με τούτη, αλλά γι’ αυτή την ίδια τη ζωή, ταυτόσημη μέσα στα πιό μεγάλα όπως και στα πιο μικρά πράγματα: και θα διδάξω, για μιάν ακόμη φορά την Αιώνια Επιστροφή.» Μπόλτσμαν και Πουανκαρέ Εξαιτίας της «αιώνιας επιστροφής» ο Νίτσε σχεδίαζε να αφιερώσει αρκετά χρόνια στη μελέτη των φυσικών επιστημών(5). Μάλλον, δεν ήταν τυχαίο το «Ζήτω η Φυσική!», με το οποίο αρχίζει την ενότητα §335 στην «Χαρούμενη Επιστήμη», ενώ μερικά χρόνια αργότερα έγραφε στο «Περί της Γενεαλογίας της Ηθικής» για τον σκοπό της επιστήμης στην σύγχρονη εποχή: «Όλες οι επιστήμες πρέπει να προετοιμάζουν το δρόμο για το μελλοντικό έργο των φιλοσόφων». Σύμφωνα με τον ίδιο τον Νίτσε η υπόθεση της ‘αιώνιας επιστροφής’ είναι η πιο επιστημονική από όλες τις πιθανές υποθέσεις(4). Στην αρχή τουλάχιστον, είχε σκοπό να στηρίξει την ιδέα της ‘αιώνιας επιστροφής’ στην ατομική θεωρία και επιθυμούσε να αποκτήσει τα πνευματικά εργαλεία που θα του επέτρεπαν να την θεμελιώσει επιστημονικά. Αυτό όμως δεν έγινε ποτέ, κυρίως λόγω της περιπέτειάς του με την Lou von Salomé. Έτσι, παρέμεινε στην ποιητική περιγραφή της φιλοσοφικής του έννοιας χωρίς να δώσει κάποια περαιτέρω επιστημονική ερμηνεία.Αυτό έγινε κατά κάποιον τρόπο πραγματικότητα, μέσα από τις θεωρίες δύο φυσικών, του συνομήλικού του Λούντβιχ Μπόλτσμαν και του κατά δέκα χρόνια νεώτερού του Ανρί Πουανκαρέ. Λούντβιχ Μπόλτσμαν (1844-1906) Η «αιώνια επιστροφή» φαίνεται εκ πρώτης όψεως να αντιφάσκει με τον 2ο νόμο της θερμοδυναμικής και το βέλος του χρόνου που καθορίζεται από αυτόν. Ο 2ος θερμοδυναμικός νόμος αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της λειτουργίας του κόσμου, ώστε, αν δεν υπάρχει πια τρόπος να αυξηθεί η εντροπία, πλέον δεν μπορεί να συμβεί το οτιδήποτε. Δεν είναι πλέον δυνατόν να υπάρξει οποιαδήποτε οργανωμένη δομή, δεν είναι δυνατόν να λάβει χώρα η οποιαδήποτε εξέλιξη, ούτε και οποιαδήποτε ουσιαστική διεργασία. Μια αναγκαία προϋπόθεση για να συμβεί πρακτικά το οτιδήποτε είναι να υπάρχει μετακίνηση ενέργειας από το ένα μέρος στο άλλο. Αν η εντροπία δεν μπορεί να αυξηθεί, τότε η ενέργεια δεν μπορεί να μεταφερθεί από το ένα μέρος στο άλλο δίχως να επιστρέψει αμέσως πίσω, απαλείφοντας οτιδήποτε θα μπορούσε φαινομενικά να έχει συμβεί, έστω και κατά τύχη. Δεν μπορεί να υπάρξει βαθμίδωση της ενέργειας σε ένα σύμπαν που πλέον είναι απλώς μια γιγάντια θερμική δεξαμενή. Η αύξηση της εντροπίας του σύμπαντος το οδηγεί στο τέλος της εξέλιξής του, στον Θερμικό Θάνατο.Όμως η Στατιστική Μηχανική που στην ουσία ξεκίνησε με τον Μπόλτσμαν εισάγει ένα «παραθυράκι». Η διαρκής αύξηση της εντροπίας αποτελεί έναν αναπόδραστο νόμο του σύμπαντος: Τυπικά, αυτό ισχύει μόνο κατά μέσο όρο σε επαρκώς μεγάλες κλίμακες. Όμως αν περιμένετε αρκετά, κατά καιρούς κάποιες απρόβλεπτες διακυμάνσεις μετατοπίζουν αυθόρμητα (και τυχαία) κάποιο τμήμα του συστήματος σε μια κατάσταση χαμηλότερης εντροπίας.Η ιδέα δεν είναι τόσο εξωφρενική όσο ακούγεται. Σύμφωνα με μια από τις αρχές της στατιστικής μηχανικής, οποιαδήποτε διάταξη στην οποία έχει ήδη βρεθεί ένα σύστημα σωματιδίων, αν περιμένετε αρκετά, είναι δυνατόν να επαναληφθεί. Ας υποθέσουμε ότι έχετε ένα κουτί γεμάτο αέριο αποτελούμενο από μόρια που εκτελούν τυχαίες κινήσεις, και σε μια δεδομένη στιγμή τα βγάζετε φωτογραφία, σημειώνοντας τις θέσεις τους. Αν συνεχίσετε να παρακολουθείτε το κουτί για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, εν καιρώ θα δείτε τα σωματίδια να καταλαμβάνουν πάλι τις ίδιες αυτές θέσεις. Όσο πιο απίθανη η διάταξη, τόσο περισσότερος χρόνος θα χρειαστεί, οπότε ένα πολύ σπάνιο γεγονός, όπως, για παράδειγμα, η συγκέντρωσή τους στην κάτω δεξιά γωνία του κουτιού, θα πάρει περισσότερο χρόνο να επαναληφθεί – θεωρητικά, όμως, είναι απλώς θέμα χρόνου. Κι αυτό διατυπώθηκε για πρώτη φορά έμμεσα από τον Μπολτσμαν στο άρθρο του ‘On Certain Questions of the Theory of Gases’ (Nature, Feb 28, 1895, p413) και πιο το ξεκάθαρα με θεώρημα επανάληψης του Πουανκαρέ(6): «Ένα σύστημα πεπερασμένης ενέργειας, περιορισμένο σε έναν πεπερασμένο όγκο, μετά από ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, επιστρέφει στην αρχική του κατάσταση». Ανρί Πουανκαρέ (1854-1912) Aν έχετε στη διάθεσή σας άπειρο χρόνο, η οποιαδήποτε κατάσταση στην οποία μπορεί να βρεθεί ένα σύστημα είναι μια κατάσταση στην οποία ΟΝΤΩΣ θα βρεθεί, άπειρες φορές – χωρίς να παραβιάζεται ο 2ος νόμος της θερμοδυναμικής, με τον χρόνο μεταξύ επαναλήψεων να καθορίζεται από το πόσο σπάνια ή ιδιαίτερη είναι αυτή η διάταξη. Οι κβαντικές διακυμάνσεις και οι εγκέφαλοι Μπόλτσμαν Και στην σύγχρονη φυσική διατυπώνονται ορισμένα κοσμολογικά μοντέλα που οδηγούν στην ιδέα της «αιώνιας επιστροφής». Ο κοσμολόγος Andreas Albrecht είχε διατυπώσει την ιδέα της κατάστασης ισορροπίας De Sitter, σύμφωνα με την οποία η προέλευση του σύμπαντός μας, και όλων όσα συμβαίνουν μέσα σ’ αυτό, μπορεί να θεωρηθεί αποτέλεσμα τυχαίων διακυμάνσεων μέσα σε ένα αέναα διαστελλόμενο σύμπαν, το οποίο περιλαμβάνει μόνο μια κοσμολογική σταθερά. Περιστασιακά, το σύμπαν μεταβαίνει, μέσω μιας διακύμανσης, από την κατάσταση θερμικής δεξαμενής σε μια αρχική κατάσταση πολύ χαμηλής εντροπίας, κι έπειτα αρχίζει να εξελίσσεται (αυξάνοντας την εντροπία του) μέχρι που φτάνει στον Θερμικό Θάνατό του, επανερχόμενο στο σύμπαν υποβάθρου De Sitter. Άλλες φορές πάλι, η διακύμανση δεν οδηγεί σε μια Μεγάλη Έκρηξη, απλώς αναπαράγει αυτή την στιγμή που διαβάζετε αυτές τις λέξεις. Την τωρινή στιγμή – και κάθε άλλη στιγμή της ζωής σας και της ζωής όλων των άλλων. Οι Anthony Aguirre , Sean M. Carroll , Matthew C. Johnson υπολόγισαν ότι, αν ήσασταν διατεθειμένοι να περιμένετε για χρονικό διάστημα περίπου ίσο με ένα τρισεκατομμύριο τρισεκατομμύρια φορές την ηλικία του σύμπαντος, θα μπορούσατε να δείτε ένα πιάνο να να συναρμολογείται αυθόρμητα σε ένα φαινομενικά άδειο κουτί!Όμως τα σενάρια αναγέννησης μέσω μιας κβαντικής διακύμανσης, ‘τερματίζουν’ με την υπόθεση των αποκαλούμενων Εγκεφάλων Μπόλτσμαν. Η ιδέα είναι πως, αν γίνεται ένα ολοκλήρο σύμπαν να εμφανιστεί από το κενό μέσω μιας κβαντικής διακύμανσης, είναι πολύ πιο πιθανόν να εμφανιστεί ένας και μοναδικός ανθρώπινος εγκέφαλος, ο οποίος περιέχει όλες σου τις αναμνήσεις και φαντάζεται πως κατοικεί μέσα σε ένα απόλυτα λειτουργικό κόσμο, και αυτή τη στιγμή διαβάζει αυτές τις γραμμές στο κινητό του! Αυτός ο ατυχής εγκέφαλος είναι καταδικασμένος να εξαφανιστεί πάλι στο κενό μέσω μιας κβαντικής διακύμανσης, σχεδόν αμέσως μετά τη δημιουργία του. Στατιστικά, ένας εγκέφαλος Μπόλτσμαν είναι πολύ πιο πιθανότερο να εμφανιστεί σε σχέση με ένα ολόκληρο σύμπαν, οπότε, αν θέλουμε να δομήσουμε το σύμπαν μας χρησιμοποιώντας κβαντικές διακυμάνσεις, πρέπει να αποδεχτούμε ότι είναι πολύ πιθανότερο όλα αυτά που βιώνουμε … απλά να τα φανταζόμαστε.H δυνατότητα ύπαρξης διακυμάνσεων τύπου Εγκεφάλων Μπόλτσμαν διαταράσσει τόσο πολύ την όποια λογική εικόνα έχουμε για το σύμπαν, ώστε ο Sean Carroll την περιέγραψε ως «γνωστικά ασταθή». Κοινώς, το θέμα δεν είναι ότι δεν μπορεί να ισχύει, αλλά ότι, αν όντως ισχύει, τότε τίποτα δεν βγάζει νόημα και μπορούμε κάλλιστα να παραιτηθούμε από την προσπάθεια κατανόησης του σύμπαντος. βιβλιογραφία (1) Katie Mack, «Το τέλος των πάντων, σύμφωνα με την αστροφυσική» , μετάφραση: Ανδρέας Μιχαηλίδης, πρόλογος: Διονύσης Π. Σιμόπουλος, εκδόσεις μεταίχμιο, 2021 (2) Φρ. Νίτσε, «Χαρούμενη Επιστήμη», μετάφραση Μίνας Ζωγράφου, εκδόσεις ΔΑΡΕΜΑ, 1961 (3) Φρ. Νίτσε, «Έτσι μίλησεν ο Ζαρατούστρα (Τάδε έφη Ζαρατούστρα)», Εισαγωγή, μετάφραση Άρη Δικταίου, εκδόσεις Δωδώνη, 2005. (4) Nietzsche’s Last Twenty Two Notebooks (5) Juliano C. S. Neves, Nietzsche for physicists (6) Ο «αιώνιος γυρισμός» του Νίτσε και το «θεώρημα επανάληψης» του Πουανκαρέ, 2011 (7) Πολ Τ. Στάινχαρντ και Νιλ Τούροκ, «Αέναο σύμπαν, Τι υπήρχε πριν από τη Μεγάλη Έκρηξη», εκδόσεις ΑΒΓΟ, 2008 Φρήντριχ Νίτσε (1844-1900) Λούντβιχ Μπόλτσμαν (1844-1906) Ανρί Πουανκαρέ (1854-1912)
  18. Η αρχή διατήρησης της ενέργειας στο διαστελλόμενο σύμπαν Παράξενο αλλά αληθινό: η ενέργεια δεν διατηρείται στο διαστελλόμενο σύμπαν Στο σχολείο οι μαθητές μαθαίνουν ότι η ενέργεια μπορεί να αλλάζει μορφές, αλλά ποτέ δεν δημιουργείται εκ του μηδενός, ούτε εξαφανίζεται. Πρόκειται για την αρχή διατήρησης της ενέργειας, έναν από τους θεμελιώδεις νόμους της φυσικής που καθορίζουν την πραγματικότητά μας. Γι αυτό, ο ισχυρισμός ότι «η ενέργεια δεν διατηρείται στο διαστελλόμενο σύμπαν» ακούγεται περίεργα και μας προκαλεί δυσφορία. Όμως είναι αληθινός. Συμμετρίες και Αρχές Διατήρησης Αρχές όπως η «διατήρηση της ενέργειας», η «διατήρηση της ορμής» και η «διατήρηση της στροφορμής» είναι ακρογωνιαίοι λίθοι των φυσικών θεωριών, από τη Νευτώνεια μηχανική μέχρι την κβαντική ηλεκτροδυναμική και πέρα από αυτή. Ισχύουν, π.χ. για τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, αλλά και για τις συγκρούσεις των σωματιδίων που πραγματοποιούνται στους γήινους επιταχυντές. Αλλά αυτοί δεν είναι απλά κάποιοι νόμοι που επιβεβαιώνουν οι παρατηρήσεις μας. Είναι μια αναπόφευκτη συνέπεια ορισμένων συμμετριών που απαιτείται από το περίφημο θεώρημα της Nέδερ. Έμι Νέδερ Το 1915 εκτός από τη δημοσίευση της Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν, η οποία άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο βλέπαμε τη βαρύτητα, τον χωροχρόνο και τη συμπεριφορά του ίδιου του σύμπαντος, συνέβη και κάτι συναρπαστικό στον κόσμο των μαθηματικών. Η απόδειξη ενός πολύ σημαντικού θεωρήματος από την Emmy Noether, στο οποίο αρχικά δεν δόθηκε μεγάλη σημασία. Σύμφωνα με το θεώρημα αυτό, κάθε συμμετρία της φύσης συνεπάγεται και έναν νόμο διατήρησης, ενώ πίσω από κάθε νόμο διατήρησης αποκαλύπτεται μία συμμετρία. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι οι φυσικοί νόμοι έχουν την ίδια μορφή σε διαφορετικούς τόπους (συμμετρία στη μετατόπιση στον χώρο) συνεπάγεται τη διατήρηση της ορμής. Με παρόμοιο τρόπο, το γεγονός ότι οι φυσικοί νόμοι παραμένουν ίδιοι κάτω από περιστροφές στον χώρο έχει ως αποτέλεσμα τη διατήρηση της στροφορμής. Ήταν η εποχή που ο Ντέιβιντ Χίλμπερτ ένας από τους κορυφαίους μαθηματικούς του 20ου αιώνα, ασχολήθηκε με τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, υποστηρίζοντας ότι η φυσική είναι υπερβολικά δύσκολη για να την διεκπεραιώνουν οι ίδιοι οι φυσικοί! Στις 23 Ιουλίου 1918, η Emmy Noether θα παρουσίαζε την εργασία της (που είχε ήδη δημοσιευτεί το 1915) στη Γερμανική Μαθηματική Εταιρεία. Όμως δεν της επετράπη να την παρουσιάσει η ίδια, (λόγω φύλου και της μικρής της ηλικίας). Η παρουσίαση έγινε από τον μεγάλο μαθηματικό Felix Klein (γνωστός στους περισσότερους από τη φιάλη Klein). Σύμφωνα με το θεώρημα της Noether λοιπόν, ποια είναι η συμμετρία που οδηγεί στην διατήρηση της ενέργειας; Είναι η συμμετρία στις χρονικές μετατοπίσεις. Σε πιο θεμελιώδες επίπεδο ο νόμος αυτός ισχύει σε ένα φυσικό σύστημα, όταν υπάρχει μια υποκείμενη συμμετρία στην οποία υπακούει το σύστημα: την συμμετρία της ομοιογένειας του χρόνου – το φυσικό σύστημα παραμένει το ίδιο από τη μια χρονική στιγμή στην άλλη. Αυτή είναι και μια ιδιότητα όλων των νόμων της κβαντικής φυσικής, η οποία περιγράφει τον μικρόκοσμο, τα στοιχειώδη σωματίδια καθώς και όλα τα κβαντικά πεδία. Διέπει τα απομονωμένα σωματίδια, αλλά και τα σωματίδια που αλληλεπιδρούν. Διέπει την δημιουργία και τον εξαύλωση ζευγών σωματιδίων-αντισωματιδίων. Και διέπει κάθε βαρυτική μέτρηση που έχουμε πραγματοποιήσει ποτέ, στη Γη, στο ηλιακό σύστημα, ακόμη και στον Γαλαξία μας. Η ενέργεια στο διαστελλόμενο σύμπαν Εφόσον λοιπόν οι νόμοι της φυσικής παραμένουν αμετάβλητοι με το χρόνο σε ένα φυσικό σύστημα, τότε η ενέργεια θα διατηρείται σ’ αυτό το σύστημα. Αλλά σύμφωνα με τη Γενική Σχετικότητα του Αϊνστάιν αυτό ισχύει μόνο σε έναν χωροχρόνο που έχει μια στατική, αμετάβλητη δομή με το χρόνο. Αν το μόνο που υπήρχε ήταν μια μόνο σημειακή μάζα, η δομή του σύμπαντος δεν θα άλλαζε με την πάροδο του χρόνου. Θα μπορούσε απλώς να περιγραφεί με μια ακριβή λύση: τον χωρόχρονο Schwarzschild. Αν γράψετε τις εξισώσεις που διέπουν αυτό το σενάριο, οι συντεταγμένες, οι νόμοι και οι κανόνες του χωροχρόνου σας δεν αλλάζουν. Επειδή είναι αμετάβλητες στις χρονικές μετατοπίσεις, αυτό σημαίνει ότι η ενέργεια πρέπει να διατηρείται. Δυστυχώς όμως για τους λάτρεις της διατήρησης ενέργειας, αυτό δεν ισχύει πλέον όταν το σύμπαν διαστέλλεται. Το σύμπαν είναι διαφορετικό από τη μια στιγμή στην άλλη, κι αυτό έχει πραγματικές και μετρήσιμες κοσμικές επιπτώσεις. Στο πραγματικό σύμπαν μας, η καμπυλότητα του χωροχρόνου καθορίζεται από την παρουσία και την κατανομή της ύλης και της ενέργειας. Σύμφωνα με τον John Archibald Wheeler, ο χωροχρόνος λέει στην ύλη πως να κινηθεί και η ύλη λέει στον χωροχρόνο πώς να καμπυλωθεί. Αν το σύμπαν μας στη μεγαλύτερη από τις κοσμικές κλίμακες έχει ομοιόμορφα κατανεμημένη την ύλη και την ενέργεια, τότε ο χωροχρόνος που το περιγράφει δεν είναι πλέον Schwarzschild, ούτε είναι στατικός και αμετάβλητος. Αντίθετα, αυτός ο χωροχρόνος είναι γνωστός ως χωροχρόνος Friedmann–Lemaître–Robertson–Walker (FLRW) και το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του είναι ότι πρέπει είτε να διαστέλλεται είτε να συστέλλεται με το χρόνο. Όλες οι στατικές λύσεις είναι εγγενώς ασταθείς. Οι φυσικοί μπορούν να δούν και να μετρήσουν την διαστολή του σύμπαντος. Αφού το σύμπαν – μέσω της ίδιας της πράξης της διαστολής – δεν είναι πλέον το ίδιο ανά πάσα στιγμή, αυτό σημαίνει ότι δεν είναι αναλλοίωτο στις χρονικές μετατοπίσεις της Noether. Κι αυτό έχει επιπτώσεις στο μέγεθος της ενέργειας του σύμπαντος. Επιπλέον, ο τρόπος με τον οποίο η κοσμική διαστολή επηρεάζει τον υπολογισμό της ενέργειας, εξαρτάται από το αν αναφερόμαστε στην ενέργεια που αντιστοιχεί στην ύλη ή στην ενέργεια που αποδίδεται στην ακτινοβολία. Καθώς το σύμπαν διαστέλλεται οποιαδήποτε μορφή ακτινοβολίας αυξάνει το μήκος κύματός της και χάνει ενέργεια.(Credit : E. Siegel/Beyond the Galaxy) Χοντρικά, αν έχουμε έναν δεδομένο αριθμό σταθερών σωματιδίων ύλης, τότε είναι εύκολο να δούμε πώς εξελίσσεται το σύμπαν. Έχουμε τρεις διαφορετικές διαστάσεις, και έτσι κάθε φορά που το σύμπαν «διπλασιάζεται» σε κλίμακα λόγω διαστολής, ο όγκος αυξάνεται κατά οκτώ: δύο φορές λόγω του διπλασιασμού της κάθε μίας από τις τρεις διαστάσεις. Ως αποτέλεσμα, η πυκνότητα πέφτει στο ένα όγδοο της αρχικής της πυκνότητας, διατηρώντας σταθερή τη συνολική «μάζα» του σύμπαντος. Τα φωτόνια «κρυώνουν» όσο το σύμπαν διαστέλλεται Αλλά αν έχουμε π,χ. ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία ή με άλλα λόγια έναν σταθερό αριθμό φωτονίων – σωματίδια χωρίς μάζα ηρεμίας των οποίων η ενέργεια εξαρτάται από το μήκος κύματος (), – τότε το σύμπαν θα εξελιχθεί εντελώς διαφορετικά. Και πάλι, έχουμε τρεις διαφορετικές διαστάσεις, κι έτσι καθώς το σύμπαν «διπλασιάζεται» σε κλίμακα, ο όγκος αυξάνεται κατά τον ίδιο συντελεστή οκτώ. Αλλά αυτή τη φορά, καθώς το σύμπαν διπλασιάζεται σε κλίμακα, διπλασιάζεται επίσης και το μήκος κύματος αυτής της ακτινοβολίας, μειώνοντας στο μισό την ενέργεια κάθε κβάντου ακτινοβολίας. Συνδυάζοντας αυτούς τους δυο παράγοντες, η συνολική ενεργειακή πυκνότητα πέφτει στο ένα δέκατο έκτο της αρχικής, προκαλώντας τη μείωση της συνολικής «ενέργειας» του σύμπαντος κατά έναν επιπλέον παράγοντα δύο (η κλίμακα της διαστολής), σε σχέση με την περίπτωση της ύλης. Αυτός ο γρίφος επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο αν θεωρήσουμε ένα σύμπαν σαν το δικό μας: όπου δεν υπάρχουν μόνο ύλη και ακτινοβολία, αλλά και η μυστηριώδης μορφή ενέργειας που προκαλεί την επιτάχυνση της διαστολής του σύμπαντος, η σκοτεινή ενέργεια. Η σκοτεινή ενέργεια, εντός των ορίων των παρατηρήσεών μας, συμπεριφέρεται ως κοσμολογική σταθερά, ενεργώντας σαν να έχει σταθερή ενεργειακή πυκνότητα ανεξάρτητα από το πόσο διαστέλλεται ή συστέλλεται το σύμπαν. Ενώ η ύλη (τόσο η κανονική όσο και η σκοτεινή) και η ακτινοβολία γίνονται λιγότερο πυκνές καθώς το σύμπαν διαστέλλεται, η πυκνότητα της σκοτεινής ενέργειας παραμένει σταθερή. (Credit : E. Siegel/Beyond the Galaxy) Για τη σκοτεινή ενέργεια, λοιπόν, καθώς το σύμπαν διπλασιάζεται σε κλίμακα, ο όγκος μιας συγκεκριμένης περιοχής του διαστήματος αυξάνεται κατά οκτώ. Αλλά αυτό δεν έχει καμία επίδραση στην ‘σκοτεινή’ ενεργειακή πυκνότητα. Καθώς το σύμπαν αυξάνεται σε όγκο, η συνολική ποσότητα της σκοτεινής ενέργειας αυξάνεται όσο αυξάνεται ο όγκος: ένα σύμπαν που οκταπλασιάζεται έχει οκταπλάσια ποσότητα σκοτεινής ενέργειας, και καθώς συνεχίζει να διαστέλλεται, η σκοτεινή ενέργεια μέσα στο σύμπαν αυξάνεται επίσης χωρίς όριο. (Αν το σύμπαν συστέλλονταν, τότε η σκοτεινή ενέργεια θα μειωνόταν με αντίστοιχο ρυθμό.) Μπορούμε να ρωτήσουμε, για την περίπτωση της ακτινοβολίας, «Πού πήγε αυτή η ενέργεια;» Και παρομοίως, για τη σκοτεινή ενέργεια, μπορούμε να θέσουμε την αντίθετη ερώτηση: «Από πού προέρχεται η «νέα» ενέργεια που εμφανίζεται;» Η απάντηση είναι απλά πως, η ενέργεια δεν διατηρείται σε ένα διαστελλόμενο σύμπαν. Έχουν διατυπωθεί θεωρητικές προτάσεις που επαναπροσδιορίζουν την ενέργεια για να σώσουν την αρχή διατήρησής της. Υπάρχει μόνο ένα πρόβλημα με αυτόν τον επαναπροσδιορισμό: δεν είναι αυστηρός ή ισχυρός. Είναι ένας αυθαίρετος ορισμός. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να επιλέξουμε έναν τέτοιο συγκεκριμένο «παγκόσμιο ορισμό» για την ενέργεια, εκτός από το γεγονός της ανθρώπινης προκατάληψης να πούμε, «Εντάξει, αφού η ενέργεια πρέπει να διατηρείται, ας την ορίσουμε με αυτόν τον έναν συγκεκριμένο τρόπο για το διαστελλόμενο σύμπαν». Στην πραγματικότητα, το πρόβλημα με τη διατήρηση της ενέργειας στο διαστελλόμενο σύμπαν δεν είναι ότι η ενέργεια είτε δημιουργείται είτε καταστρέφεται. Το πρόβλημα είναι ότι η ενέργεια δεν ορίζεται μοναδικά σε έναν διαστελλόμενο χωρόχρονο. Μόνο αν έχουμε αναλλοίωτες χρονικές μετατοπίσεις, κάτι που ξεκάθαρα δεν ισχύει στο διαστελλόμενο σύμπαν, μπορεί να οριστεί η ενέργεια. Η μόνη ελπίδα είναι να υπερβούμε τους περιορισμούς της Γενικής Σχετικότητας και να ελπίζουμε ότι κάποια θεωρία της Κβαντικής Βαρύτητας, που δεν έχει ακόμη ανακαλυφθεί, θα μας επιτρέψει να ορίσουμε την ενέργεια σε ένα διαστελλόμενο σύμπαν και να προσδιορίσουμε τι είναι – και τι δεν είναι – διατηρήσιμο, άπαξ και δια παντός! Το σύμπαν δεν παραβιάζει το νόμο της διατήρησης ενέργειας. Μάλλον βρίσκεται εκτός της δικαιοδοσίας αυτού του νόμου. πηγές: 1. Beyond The Galaxy: How Humanity Looked Beyond Our Milky Way And Discovered The Entire Universe – Ethan Siegel, 2016, worldscientific.com 2. How do symmetries lead to conservation laws? https://bigthink.com/starts-with-a-bang/symmetries-conservation-laws/ 3. Is the Universe Leaking Energy? – https://www.scientificamerican.com/article/is-the-universe-leaking-energy/ 4. Why and how energy is not conserved in cosmology https://motls.blogspot.com/2010/08/why-and-how-energy-is-not-conserved-in.html 5. Η έκφραση «τα φωτόνια κρυώνουν όσο το σύμπαν διαστέλλεται», περιγράφεται στο κλασικό βιβλίο του Βασίλη Ξανθόπούλου, ‘Περί Αστέρων και Συμπάντων’, ΠΕΚ, 1987, ως εξής: «Την εποχή t 500.000 χρόνια η θερμοκρασία ήταν T 3.000K. To σύμπαν ήταν 1000 φορές μικρότερο απ’ ότι σήμερα (δηλαδή η απόσταση μεταξύ δυο τυχαίων σημείων του ήταν 1000 φορές μικρότερη απ’ ότι είναι σήμερα). Πριν από τη θερμοκρασία αυτή, η ύλη ήταν αρκετά ιοντισμένη, αποτελούμενη ως επί το πλείστον από ελεύθερα ηλεκτρόνια και ιόντα υδρογόνου και ηλίου. Τα φωτόνια αντιδρούσαν με τα φορτισμένα αυτά σωματίδια και η ζωή τους ήταν γεμάτη από συνεχείς απορροφήσεις και επανεκπομπές. Το σύμπαν ήταν αδιαφανές στα φωτόνια, τα οποία λόγω των συνεχών αλληλεπιδράσεων, βρίσκονταν σε θερμική ισορροπία με την ύλη. Σε θερμοκρασία Τ3.000K τα ηλεκτρόνια ενώθηκαν με τα ιόντα και σχημάτισαν ουδέτερους πυρήνες. Έκτοτε το σύμπαν έγινε διαπερατό (διαφανές) στα φωτόνια, τα οποία επηρεάζονται, πλέον, μόνον από τον χώρο αλλά όχι κι από την ύλη του. Λέμε ότι για Τ 3.000K η ύλη διαχωρίζεται (decouples) από την ακτινοβολία ή ότι τα φωτόνια υφίστανται την τελευταία τους σκέδαση (last scattering). Λόγω της διαστολής του σύμπαντος, από την τελευταία τους σκέδαση και μετά, τα φωτόνια «κρυώνουν». Για να καταλάβουμε το φαινόμενο αυτό, φανταζόμαστε ότι η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, που δεν είναι τίποτε άλλο από φωτόνια, σχηματίζει στάσιμα κύματα μέσα σε κάποιο χώρο με γραμμική διάσταση d. Τότε ισχύει nλ=2d, όπου λ είναι το μήκος κύματος της ακτινοβολίας και n ένας ακέραιος αριθμός. Έστω ότι από τότε οι διαστάσεις του σύμπαντος έχουν αυξηθεί, λόγω της διαστολής του, κατά έναν παράγοντα δ, τότε το d της προηγούμενης σχέσης αυξήθηκε κι αυτό κατά τον παράγοντα δ, και επειδή ο αριθμός των στάσιμων κυμάτων n παραμένει σταθερός, το μήκος κύματος λ πρέπει να αυξηθεί κι αυτό κατά τον ίδιο παράγοντα. Αύξηση, όμως, του μήκους κύματος συνεπάγεται ελάττωση της συχνότητας f της ακτινοβολίας, κατά τον ίδιο παράγοντα δ. Επειδή η ενέργεια του φωτονίου είναι hf, όπου h η σταθερά του Planck, και η ισοδύναμή του θερμοκρασία Τ θα είναι T=hf/k, όπου k η σταθερά του Boltzmann, βρίσκουμε ότι η ενέργεια και η θερμοκρασία του φωτονίου ελαττώνονται κατά τον παράγοντα δ της διαστολής του σύμπαντος. Όσο το σύμπαν θα διαστέλλεται, τα φωτόνια θα κρυώνουν. Εφόσον από την εποχή της τελευταίας σκέδασης του φωτός μέχρι σήμερα το σύμπαν έχει μεγαλώσει κατά 1000 φορές, η θερμοκρασία των φωτονίων, αντίστοιχα, έχει ελαττωθεί κατά 1000 φορές περίπου. Αυτή την ακτινοβολία, που συνεχώς κρυώνει, την παρατηρούμε σήμερα ως ακτινοβολία μικροκυμάτων των 3 Κ. Πρόκειται για κοσμική ακτινοβολία, που γεμίζει όλο το σύμπαν, και παρατηρήθηκε για πρώτη φορά το 1965 από τους Penzias και Wilson.» https://physicsgg.me/2024/03/30/η-αρχή-διατήρησης-της-ενέργειας-στο-δι/
  19. 14 δισεκατομμύρια χρόνια κοσμικής εξέλιξης. Την αλματώδη πρόοδο που έχει γίνει στην κατανόηση του Σύμπαντος φωτίζει το βιβλίο των αστροφυσικών, Νιλ ντεΓκράς Τάισον και Ντόναλντ Γκόλντσμιθ «Η αρχή-14 δισεκατομμύρια χρόνια κοσμικής εξέλιξης», η αναθεωρημένη έκδοση του οποίου κυκλοφορεί στις 3 Απριλίου από τις εκδόσεις «Διόπτρα» σε μετάφραση του Χριστόδουλου Λιθαρή.Οι δύο αστροφυσικοί προσεγγίζουν την εξέλιξη του Σύμπαντος με την προσωπική τους ματιά, αναφέρονται σε πρόσφατες εξελίξεις γύρω από την κοσμολογία και γράφουν για όσα πιστεύουν και όσα δεν πιστεύουν ότι η επιστήμη μπορεί να απαντήσει. Με τόνο πληροφοριακό και ενίοτε χιουμοριστικό, οι δύο επιστήμονες «ταξιδεύουν» τον αναγνώστη στο απέραντο σύμπαν. Η έκδοση περιλαμβάνει σημαντικές πρόσφατες ανακαλύψεις, όπως τους πάνω από 5.000 εξωπλανήτες, που ρίχνουν φως στην προέλευση, αλλά και στις πιθανότητες ζωής σε άλλα σημεία του Γαλαξία μας, και παραθέτει δεδομένα από νέα επίγεια και διαστημικά παρατηρητήρια που έχουν αλλάξει καθοριστικά όσα γνωρίζουμε για το διαστελλόμενο Σύμπαν.Ο Νιλ ντεΓκρας Τάισον είναι αστροφυσικός και συγγραφέας, μεταξύ άλλων του διεθνούς μπεστ σέλερ «Αστροφυσική για βιαστικούς». Από το 1996 είναι διευθυντής του Πλανηταρίου Χέιντεν που βρίσκεται στο Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στη Νέα Υόρκη. Παρουσιάζει το βραβευμένο με Emmy podcast StarTalk και είναι συνιδρυτής του αντίστοιχου εντύπου StarTalk Sports Edition. Έχει αναγορευτεί 21 φορές επίτιμος διδάκτωρ, έχει τιμηθεί με το Μετάλλιο Κοινωνικής Προσφοράς από την Εθνική Ακαδημία Επιστημών των ΗΠΑ και με το Μετάλλιο Διακεκριμένης Υπηρεσίας από τη NASA. Ο αστεροειδής 13123 Tyson ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του.Ο Ντόναλντ Γκόλντσμιθ είναι αστροφυσικός, έχει διδάξει στο Μπέρκλεϊ στην Καλιφόρνια και σε άλλα πανεπιστήμια. Έχει γράψει πάνω από είκοσι βιβλία και έχει τιμηθεί από την Αμερικανική Αστρονομική Εταιρεία για τη συνεισφορά του στην εκλαΐκευση της αστρονομίας. Ακολουθεί προδημοσίευση του βιβλίου: ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΣ ΓΑΛΑΞΙΕΣ Πριν από δυόμισι αιώνες, λίγο προτού ο Άγγλος αστρονόμος σερ Ουίλιαμ Χέρσελ κατασκευάσει το πρώτο πραγματικά μεγάλο τηλεσκόπιο του κόσμου, το γνωστό Σύμπαν αποτελούνταν μόνο από τα αστέρια, τον Ήλιο και τη Σελήνη, τους πλανήτες, λίγα φεγγάρια του Δία και του Κρόνου, μερικά θαμπά αντικείμενα και τον Γαλαξία, που σχηματίζει μια γαλακτερή λωρίδα στον νυχτερινό ουρανό. Τα θαμπά αντικείμενα, που η επιστημονική ονομασία τους είναι νεφελώματα, από τη λατινική λέξη nebulae, η οποία σημαίνει «νέφη», είναι αντικείμενα απροσδιόριστης μορφής, όπως το νεφέλωμα του Καρκίνου στον αστερισμό του Ταύρου και το νεφέλωμα της Ανδρομέδας, που μοιάζει να βρίσκεται ανάμεσα στα άστρα του αστερισμού της Ανδρομέδας.Το τηλεσκόπιο του Χέρσελ είχε κάτοπτρο διαμέτρου 48 ιντσών – πρωτοφανές μέγεθος για το 1789, τη χρονιά που ολοκληρώθηκε η κατασκευή του. Ο σκελετός των δοκών που το στήριζαν και το κατηύθυναν, το καθιστούσε δύσχρηστο όργανο, αλλά όταν ο Χέρσελ το έστρεψε στον ουρανό, μπόρεσε να δει αμέσως τα αναρίθμητα αστέρια που αποτελούσαν τον γαλαξία μας. Χρησιμοποιώντας αυτό το 48 ιντσών τηλεσκόπιο, όπως επίσης ένα πιο μικρό και ευέλικτο, ο Χέρσελ και η αδελφή του Κάρολαϊν συνέταξαν τον πρώτο εκτεταμένο κατάλογο των βόρειων νεφελωμάτων του «βαθέος ουρανού». Ο σερ Τζον -ο γιος του Ουίλιαμ Χέρσελ- συνέχισε την οικογενειακή παράδοση, εμπλουτίζοντας τον κατάλογο των βόρειων αντικειμένων του πατέρα του και της θείας του, και κατά τη διαμονή του για αρκετό διάστημα στο Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας, στο νότιο άκρο της Αφρικής, κατέγραψε περίπου 1.700 θαμπά αντικείμενα που ήταν ορατά από το Νότιο Ημισφαίριο. Το 1864, συνέταξε μια συλλογή με τα γνωστά αντικείμενα του βαθέος ουρανού, το A General Catalogue of Nebulae and Clusters of Stars, που περιλάμβανε πάνω από 5.000 λήμματα. Παρά το μεγάλο αυτό σώμα δεδομένων, κανείς εκείνη την εποχή δεν ήξερε την πραγματική ταυτότητα των νεφελωμάτων, τις αποστάσεις τους από τη Γη ή τις μεταξύ τους διαφορές. Ωστόσο ο κατάλογος του 1864 πρόσφερε τη δυνατότητα να ταξινομηθούν τα νεφελώματα μορφολογικά – δηλαδή, ανάλογα με το σχήμα τους. Οι αστρονόμοι ονόμασαν τα νεφελώματα που είχαν σπειροειδές σχήμα «σπειροειδή νεφελώματα», εκείνα που είχαν αόριστα ελλειπτικό σχήμα «ελλειπτικά νεφελώματα» και τα διάφορα νεφελώματα με ακανόνιστο σχήμα -που δεν ήταν ούτε σπειροειδή ούτε ελλειπτικά- «ακανόνιστα νεφελώματα». Τέλος, ονόμασαν τα νεφελώματα που φαίνονταν μικρά και στρογγυλά, σαν τηλεσκοπική εικόνα πλανήτη, «πλανητικά νεφελώματα», ένα σφάλμα ορολογίας που μπερδεύει μονίμως τους νεοφερμένους στην αστρονομία.Στο μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας της, η αστρονομία έλεγε τα πράγματα με το όνομά τους, χρησιμοποιώντας περιγραφικές μεθόδους έρευνας που έμοιαζαν πολύ μ’ εκείνες της βοτανολογίας. Καταφεύγοντας σε μακροσκελείς καταλόγους άστρων και θαμπών αντικειμένων, οι αστρονόμοι έψαχναν για μοτίβα και ταξινομούσαν τα αντικείμενα σύμφωνα με αυτά. Και ήταν πολύ λογικό βήμα. Οι περισσότεροι άνθρωποι, αρχίζοντας από την παιδική ηλικία, τοποθετούν τα πράγματα σύμφωνα με την εμφάνιση και το σχήμα, χωρίς καν να τους πει κάποιος να το κάνουν. Όμως αυτή η προσέγγιση έχει τα όριά της. Η οικογένεια Χέρσελ πάντα υπέθετε πως επειδή πολλά από τα θαμπά αντικείμενα είχαν περίπου το ίδιο μέγεθος στον νυχτερινό ουρανό, όλα τα νεφελώματα θα πρέπει να βρίσκονταν σχεδόν στην ίδια απόσταση από τη Γη. Γι’ αυτούς, λοιπόν, ήταν απλώς μια καλή και σωστή επιστημονική μέθοδος το να εφαρμόσουν σε όλα τα νεφελώματα τους ίδιους κανόνες ταξινόμησης.Το κακό είναι πως η υπόθεση ότι όλα τα νεφελώματα βρίσκονται σε παρόμοιες αποστάσεις αποδείχτηκε πολύ λανθασμένη. Η φύση είναι άπιαστη, ακόμα και πανούργα. Μερικά από τα νεφελώματα που κατηγοριοποίησαν οι Χέρσελ δεν απέχουν πολύ περισσότερο απ’ ό,τι τα άστρα, άρα είναι σχετικά μικρά (αν ένα πλάτος μερικών τρισεκατομμυρίων χιλιομέτρων μπορεί να θεωρηθεί «σχετικά μικρό»). Κάποια άλλα αποδείχτηκε πως είναι πολύ πιο μακρινά, οπότε πρέπει να έχουν μεγαλύτερο μέγεθος από τα θαμπά αντικείμενα που είναι σχετικά κοντά μας για να φαίνονται ιδίου μεγέθους στον ουρανό.Επομένως το μάθημα είναι ότι κάποια στιγμή πρέπει να σταματήσετε να είστε προσηλωμένοι στην εμφάνιση ενός πράγματος και να αρχίσετε να ρωτάτε τι είναι. Ευτυχώς, στα τέλη του 19ου αιώνα, οι πρόοδοι της επιστήμης και της τεχνολογίας είχαν δώσει στους αστρονόμους τη δυνατότητα να κάνουν αυτό ακριβώς, να πάψουν την απλή κατηγοριοποίηση των περιεχομένων του Σύμπαντος. Αυτή η μεταβολή οδήγησε στη γέννηση της αστροφυσικής, τη χρήσιμη εφαρμογή των νόμων της φυσικής στις αστρονομικές καταστάσεις. Την ίδια περίοδο που ο σερ Τζον Χέρσελ εξέδιδε τον τεράστιο κατάλογό του με τα νεφελώματα, ένα καινούριο επιστημονικό όργανο, το φασματοσκόπιο, αξιοποιήθηκε στην έρευνα για νεφελώματα. Η μοναδική δουλειά του φασματοσκοπίου είναι να διαλύει το φως σε ένα ουράνιο τόξο που αποτελείται από τα συστατικά χρώματά του. Αυτά τα χρώματα, και τα χαρακτηριστικά που εμπεριέχουν, αποκαλύπτουν όχι μόνο μικρές λεπτομέρειες για τη χημική σύνθεση της πηγής του φωτός, αλλά επίσης, εξαιτίας του φαινομένου Ντόπλερ, που περιγράφεται στο Κεφάλαιο 5, αποκαλύπτουν την κίνηση της πηγής του φωτός που πλησιάζει ή απομακρύνεται από τη Γη.Η φασματοσκοπία τελικά αποκάλυψε κάτι αξιοσημείωτο: τα σπειροειδή νεφελώματα, που δείχνουν να επικρατούν έξω από τη λωρίδα του γαλαξία μας, σχεδόν όλα απομακρύνονται από τη Γη, και μάλιστα με εξαιρετικά υψηλές ταχύτητες. Αντιθέτως, όλα τα πλανητικά νεφελώματα, όπως και τα περισσότερα ακανόνιστα νεφελώματα, ταξιδεύουν με σχετικά χαμηλές ταχύτητες – κάποια προς εμάς και κάποια μακριά από εμάς. Μήπως είχε συμβεί μια καταστροφική έκρηξη στο κέντρο του Γαλαξία, εκτοξεύοντας μόνο τα σπειροειδή νεφελώματα; Αν ναι, τότε γιατί κανένα δεν οπισθοχωρούσε; Μήπως βλέπαμε την καταστροφή σε κάποια ιδιαίτερη χρονική στιγμή; Παρά τις προόδους στη φωτογραφία, που απέδωσαν ταχύτερα φωτογραφικά γαλακτώματα, προσφέροντας στους αστρονόμους τη δυνατότητα να μετρούν τα φάσματα όλο και πιο αμυδρών νεφελωμάτων, η έξοδος συνεχιζόταν και τα ερωτήματα έμεναν αναπάντητα. Οι περισσότερες πρόοδοι στην αστρονομία, όπως συμβαίνει και σε άλλες επιστήμες, επιτεύχθηκαν από την εισαγωγή καλύτερης τεχνολογίας. Στην αρχή της δεκαετίας του 1920, άλλο ένα βασικό όργανο εμφανίστηκε στη σκηνή: το τρομερό Τηλεσκόπιο Χούκερ, 100 ιντσών, στο Αστεροσκοπείο του όρους Ουίλσον κοντά στην Πασαντίνα της Καλιφόρνια. Το 1923, ο Αμερικανός αστροφυσικός Έντουιν Π. Χαμπλ χρησιμοποίησε αυτό το τηλεσκόπιο -το μεγαλύτερο του κόσμου τότε- για να βρει έναν ειδικό τύπο άστρου, έναν μεταβλητό Κηφείδη, στο νεφέλωμα της Ανδρομέδας. Οι μεταβλητοί αστέρες όλων των τύπων ποικίλλουν σε φωτεινότητα σύμφωνα με γνωστά μοτίβα· οι μεταβλητοί Κηφείδες, που πήραν το όνομά τους από το πρωτότυπο της κατηγορίας, ένα άστρο στον αστερισμό του Κηφέως, είναι όλοι εξαιρετικά φωτεινοί και επομένως ορατοί από τεράστιες αποστάσεις. Επειδή η λαμπρότητά τους ποικίλλει με βάση αναγνωρίσιμους κύκλους, η υπομονή και η επιμονή θα αποκαλύψουν όλο και περισσότερους στον προσεκτικό παρατηρητή. Ο Χαμπλ είχε βρει λίγους από αυτούς τους μεταβλητούς Κηφείδες μέσα στον γαλαξία μας και υπολόγισε τις αποστάσεις τους· όμως, προς έκπληξή του, ο Κηφείδης που βρήκε στην Ανδρομέδα ήταν πολύ πιο αμυδρός από τους άλλους. Η πιο πιθανή εξήγηση γι’ αυτή την αμυδρότητα ήταν ότι ο καινούριος μεταβλητός Κηφείδης, και το νεφέλωμα της Ανδρομέδας στο οποίο υπάρχει, βρίσκεται σε απόσταση πολύ μεγαλύτερη από εκείνη των Κηφείδων του γαλαξία μας. Ο Χαμπλ συνειδητοποίησε ότι αυτό τοποθετούσε το νεφέλωμα της Ανδρομέδας σε τόσο μεγάλη απόσταση, που δεν ήταν δυνατόν να βρίσκεται ανάμεσα στα άστρα του αστερισμού της Ανδρομέδας, ούτε κάπου μέσα στον γαλαξία μας – και δεν θα μπορούσε να έχει εκτιναχτεί μακριά, μαζί με τα σπειροειδή αδέλφια του, εξαιτίας κάποιου καταστροφικού ατυχήματος.Αυτό σήμαινε κάτι συγκλονιστικό. Η ανακάλυψη του Χαμπλ έδειξε ότι τα σπειροειδή νεφελώματα ήταν από μόνα τους ολόκληρα συστήματα άστρων, μεγάλα και γεμάτα άστρα σαν τον δικό μας γαλαξία. Σύμφωνα με τη φράση του φιλόσοφου Ιμάνουελ Καντ, ο Χαμπλ είχε δείξει ότι «σύμπαντα νησιά» πρέπει να βρίσκονταν κατά δεκάδες έξω από το δικό μας αστρικό σύστημα, γιατί το αντικείμενο στην Ανδρομέδα αποτελούσε απλώς το πρώτο στη λίστα των πιο γνωστών σπειροειδών νεφελωμάτων. Το νεφέλωμα της Ανδρομέδας ήταν, στην πραγματικότητα, ο γαλαξίας της Ανδρομέδας. Διαβάστε επίσης την εισαγωγή και το 1ο εφάλαιο του βιβλίου ΕΔΩ https://www.dioptra.gr/FlippingBook/2441/el/I-arxi/#page-1 https://www.amna.gr/home/article/808154/Prodimosieusi-tou-bibliou-ton-Nil-nteGkras-Taison-kai-Ntonalnt-Gkolntsmith-I-archi-14-disekatommuria-chronia-kosmikis-exelixis
  20. Η ολική έκλειψη Ηλίου της 8ης Απριλίου θα αποκαλύψει τη σκοτεινή ύλη στο CERN Ο επιταχυντής του CERN προετοιμάστηκε για να ανιχνεύσει σκοτεινή ύλη κάτω από τις ιδανικές συνθήκες που θα δημιουργήσει η ολική έκλειψη Ηλίου στις 8 Απριλίου.Οι μετρήσεις στα πειράματα του Mεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN δεν επηρεάζονται μόνο από την Πανσέληνο, αλλά και από την ολική έκλειψη Ηλίου.Ο μεγαλύτερος και πιο ισχυρός επιταχυντής σωματιδίων θα επαναλειτουργήσει, για πρώτη φορά μετά το 2022, στις 8 Απριλίου με σκοπό την αναζήτηση των άπιαστων μέχρι σήμερα σωματιδίων της σκοτεινής ύλης που κατακλύζουν το σύμπαν. Σύμφωνα με προχθεσινή ανακοίνωση του CERΝ η ημερομηνία δεν επιλέχθηκε τυχαία. Την ίδια ημέρα θα πραγματοποιηθεί η ολική έκλειψη Ηλίου στην Βόρεια και Κεντρική Αμερική. H συνολική ηλιακή ακτινοβολία που προσπίπτει στη Γη θα μπλοκαριστεί από τη Σελήνη, προκαλώντας το απόλυτο σκοτάδι κατά τη διάρκεια της ημέρας. Έτσι, κατά τη διάρκεια της έκλειψης θα δημιουργηθούν οι ιδανικές συνθήκες ώστε ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) στο CERN να αναζητήσει την «αόρατη» ύλη που τροφοδοτεί κρυφά το σύμπαν μας.Στις 8 Απριλίου οι φυσικοί του LHC αφού επιταχύνουν τις δέσμες πρωτονίων σε ταχύτητες που πλησιάζουν την ταχύτητα του φωτός, θα προκαλέσουν την σύγκρουσή τους. Στα προϊόντα των συγκρούσεων θα αναζητηθούν τα σωματίδια της σκοτεινής ύλης, η οποία αποτελεί περίπου το 28% του σύμπαντός μας – αλλά ουδέποτε παρατηρήθηκαν εξαιτίας του υποβάθρου που δημιουργούν τα σωματίδια που εκπέμπει ο Ήλιος, κυρίως φωτόνια και πρωτόνια. Τα σωματίδια αυτά διεισδύουν στην ατμόσφαιρα και διαχέονται σε όλη την επιφάνεια της Γης αυξάνοντας υπερβολικά το background στους ανιχνευτές σωματιδίων. Όμως κατά τη διάρκεια της ολικής έκλειψης, το σύνολο σχεδόν αυτών των σωματιδίων θα μπλοκαριστεί από την Σελήνη και οι ανιχνευτές ATLAS και CMS του CERN θα έχουν την μοναδική ευκαιρία να εντοπίσουν τα άπιαστα μέχρι σήμερα σωματίδια της σκοτεινής ύλης. Στο ερώτημα γιατί η μέτρηση αυτή δεν έγινε σε κάποια προηγούμενη ολική έκλειψη Ηλίου, όπως εκείνη του 2017, η απάντηση των φυσικών του CERN ήταν ότι απαιτούνταν ειδικές ρυθμίσεις και αναβαθμίσεις των ανιχνευτών που δεν ήταν δυνατές στο παρελθόν.Αυτό το μοναδικό πείραμα θα μας δώσει πληροφορίες σχετικά με την δημιουργία του σύμπαντος και την τελική μοίρα του. περισσότερες λεπτομέρειες ΕΔΩ: CERN to test world’s most powerful particle accelerator during April’s solar eclipse to search for ‘invisible’ matter that secretly powers our universe ΕΔΩ:https://www.naftemporiki.gr/techscience/1628299/to-cern-tha-anazitisei-ti-skoteini-yli-otan-i-gi-skoteiniasei/ και απαραιτήτως ΕΔΩ
  21. Το ιαπωνικό σκάφος SLIM άντεξε και δεύτερη σεληνιακή νύχτα. Φωτογραφία από το ιαπωνικό διαστημικό σκάφος SLIM που λήφθηκε λίγο μετά την δεύτερη σεληνιακή του νύχτα Το διαστημικό σκάφος SLIM (Smart Lander for Investigating Moon) της ιαπωνικής διαστημικής υπηρεσίας JAXA προσγειώθηκε με λάθος κλίση στις 19/1/2024 στην επιφάνεια της Σελήνης, σε απόσταση περίπου 55 μέτρων από το σημείο που είχε θέσει ως στόχο. Παρά την κλίση του το ιαπωνικό σκάφος κατάφερε να λειτουργήσει. Eπιπλέον επιβίωσε από την παγωνιά της πρώτης σεληνιακής νύχτας, αν και δεν ήταν σχεδιασμένο να αντέξει το το κρύο της που διαρκεί δύο γήινες εβδομάδες και φτάνει στους -130 βαθμούς Κελσίου. Τελικά αποδείχθηκε πολύ πιο ανθεκτικό από το αναμενόμενο, αφού άντεξε και 2η σεληνιακή νύχτα.Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, ορισμένοι αισθητήρες θερμοκρασίας και οι αχρησιμοποίητες μπαταρίες αρχίζουν να δυσλειτουργούν, αλλά η πλειονότητα των λειτουργιών που επιβίωσαν την πρώτη σεληνιακή νύχτα διατηρήθηκαν ακόμη και μετά τη δεύτερη σεληνιακή νύχτα!Αντίθετα, το διαστημικό σκάφος Οδυσσέας της ιδιωτικής εταιρείας Intuitive Machines, που επίσης προσεληνώθηκε ανώμαλα, λειτούργησε μόνο επτά ημέρες στη σεληνιακή επιφάνεια, και στις 29 Φεβρουαρίου με την έναρξη της σεληνιακής νύχτας, ανακοινώθηκε το τέλος της αποστολής. Στις 22 Φεβρουαρίου 2024, στάλθηκε τελευταία εικόνα από την αποστολή Odysseus πηγή: https://www.space.com/japan-slim-moon-lander-survives-second-lunar-night – https://www.universetoday.com/166340/lunar-night-permanently-ends-the-odysseus-mission/
  22. Roscosmos Συναρμολογήθηκε ο πύραυλος για την εκτόξευση του δορυφόρου Resurs-P Νο 4! Αφού τοποθέτησαν τον πύραυλο σε κάθετη θέση, οι ειδικοί της Roscosmos συνέχισαν την προετοιμασία του για εκτόξευση. Το διαστημικό σκάφος Resurs-P No. 4 θα παρατηρεί τον πλανήτη μας - θα εξερευνήσει φυσικούς πόρους, θα παρακολουθεί την περιβαλλοντική ρύπανση, θα αναζητά κοιτάσματα ορυκτών, θα αξιολογεί την κατάσταση των συνθηκών πάγου και θα παρακολουθεί καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Έναρξη - 31 Μαρτίου στις 12:36:45 ώρα Μόσχας. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_569355 https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_569356
  23. «Μάννα εξ ουρανού» η τεχνητή νοημοσύνη για τις εταιρείες τεχνολογίας. Δεν είναι τυχαίο ότι έχουν στρέψει όλες τις προσπάθειές τους στην ΑΙΤο «μάννα» ήταν μία τροφή την οποία, σύμφωνα με τη βιβλική παράδοση στην Έξοδο, έστελνε από τον ουρανό ο Θεός στους Εβραίους κατά την 40χρονη πορεία τους στην έρημο του Σινά, όταν εγκατέλειψαν την Αίγυπτο.«Μάννα εξ ουρανού», αποδεικνύεται όμως η γενετική τεχνητή νοημοσύνη για τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας. Και δεν είναι τυχαίο ότι έχουν στρέψει όλες τις προσπάθειές τους στην ΑΙ.Η OpenAI δοκιμάζει ένα νέο πρόγραμμα που θα επιτρέψει στους Αμερικανούς προγραμματιστές να κερδίσουν πολλά χρήματα με τη χρήση των μοντέλων GPT.Η Amazon επενδύει άλλα 2,75 δισεκατομμύρια δολάρια στην startup τεχνητής νοημοσύνης Anthropic, αυξάνοντας τη συνολική επένδυση στα 4 δισεκατομμύρια δολάρια που ανακοινώθηκε το φθινόπωρο του 2023. Το Anthropic είναι περισσότερο γνωστό για το chatbot Claude και ανταγωνίζεται το ChatGPT της OpenAI.Η Google με το πρόγραμμα Duet AI μπορεί να βοηθήσει στα πάντα, μόνο με την τεχνητή νοημοσύνη. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να κάνετε κλικ στο “βοηθήστε με να γράψω” και το Duet AI θα φτιάξει μια πρόσκληση, μια επιστολή, μια σύντομη ιστορία ή οποιοδήποτε άλλο κείμενο μπορείτε να φανταστείτε. Σύμφωνα με τη Microsoft, για μια εταιρεία με 10.000 υπαλλήλους, οι χρήστες του προγράμματος Copilot θα μπορέσει να εξοικονομήσει περισσότερες από 2,3 ώρες δουλειάς την εβδομάδα, κάτι που μεταφράζεται σε απόδοση επένδυσης 285%. Για παράδειγμα, η Accenture πέτυχε εξοικονόμηση 400.000 ωρών ετησίως χάρη στην εφαρμογή του Copilot στην πλατφόρμα Microsoft 365.Το Duet AI μπορεί να βοηθήσει και στη δημιουργία ιδεών, υποβάλλοντας προτάσεις. Για παράδειγμα, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να σχεδιάσει νέους χαρακτήρες για ένα μυθιστόρημα ή και να συνθέσει μελωδίες.Η Intel, η Adobe, η Microsoft , ο Ελον Μάσκ με το chatbot Grok , όλες οι εταιρείες τεχνολογίας που συνδέονται στενότερα με τη γενετική τεχνητή νοημοσύνη έχουν αυξήσει την χρηματιστηριακή τους αξία κατά μέσο όρο κατά 48% τους τελευταίους 12 μήνες. Η εξέλιξη των ίδιων εταιρειών έχει επιβραδυνθεί μεν από την αρχή του έτους, αλλά με μέση διψήφια αύξηση 13,2%. Φορέας επιτυχίας Είναι σαφές ότι η τεχνητή νοημοσύνη έχει γίνει φορέας επιτυχίας για όλους όσους συμμετέχουν στην τεχνολογία αυτή: Από κατασκευαστές συσκευών και εξοπλισμού, παρόχους υπηρεσιών, εταιρείες λογισμικού, υπηρεσίες cloud, ιδιοκτήτες data centers.Το φαινόμενο Nvidia, η εταιρεία που κατασκευάζει ημιαγωγούς που χρησιμοποιούνται στην τεχνητή νοημοσύνη, δείχνει το δρόμο της επιτυχίας. Η χρηματιστηριακή της αξία αυξήθηκε 238% το τελευταίο δωδεκάμηνο και 87% από την 1η Ιανουαρίου. Από την άνοιξη του 2015, μια επένδυση ν 1.000 δολαρίων στη Nvidia θα έδινε σήμερα περισσότερα από 577.000 δολάρια. Η συνεισφορά της Nvidia για την Γενετική Τεχνητή Νοημοσύνη εκτόξευσε όχι μόνο τη χρηματιστηριακή αξία της εταιρείας, αλλά και τα έσοδα και τα κέρδη. Στα ύψη τα κέρδη Είναι ξεκάθαρο ότι η υιοθέτηση της γενετικής τεχνητής νοημοσύνης θα είναι μέρος της κανονικότητας όλων των μεγάλων εταιρειών στον κόσμο τα επόμενα χρόνια.Έξι από τους «υπέροχους Επτά» (εκτός από την Apple) : Microsoft, Alphabet, Amazon, Meta, Nvidia και Tesla, έχουν αυξήσει τη χρηματιστηριακή τους αξία από τα τέλη Μαρτίου έως σήμερα, πάνω από 45%.Η σύνδεση του Amazon cloud (AWS) με την τεχνητή νοημοσύνη ενίσχυσε την αξία της εταιρείας, σχεδόν κατά 82% την ίδια περίοδο και κατά 20% από τις αρχές του 2024.Χάρη στο Copilot, η Microsoft υπερασπίστηκε τον θρόνο της ως η πολυτιμότερη εταιρεία στον κόσμο, αυξάνοντας την τιμή της μετοχής της κατά 52% τους τελευταίους δώδεκα μήνες και σχεδόν 12% από την 1η Ιανουαρίου.Αντίθετα, η προφανής καθυστέρηση της Apple στην ενσωμάτωση της Γενετικής Τεχνητής Νοημοσύνης στις συσκευές της, δεν της επέτρεψε να απογειωθεί χρηματιστηριακά, όπως οι άλλοι κολοσσοί. Οι μετοχές της Apple έχουν ανατιμηθεί 9% τους τελευταίους 12 μήνες, πέντε φορές λιγότερο από τις υπόλοιπες εταιρείες Big Tech. Από την 1η Ιανουαρίου έως σήμερα, η μετοχή της Apple έχει ήδη υποχωρήσει 11%.Μετά τη Big Tech, έρχεται τώρα η σειρά δεκάδων πολυεθνικών που επενδύουν, συνδέοντας το μέλλον τους με την τεχνητή νοημοσύνη. Σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας συμβούλων IDC, το 62% των μεγάλων εταιρειών και δημόσιων οργανισμών στην Ευρώπη χρησιμοποιούν ήδη γενετική τεχνητή νοημοσύνη και μία στις τέσσερις εταιρείες σχεδιάζει να το κάνει τους επόμενους μήνες. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1627227/manna-ex-oyranoy-i-techniti-noimosyni-gia-tis-etaireies-technologias/
  24. Δροσος Γεωργιος

    Περί Αστέρων

    Βρέθηκαν οι γονείς των μπλε υπεργιγάντων του Σύμπαντος. Ερευνητές δίνουν λύση σε ένα από τα μεγάλα αστρονομικά μυστήρια.Οι μπλε αστέρες τύπου Β είναι 16 έως 40 φορές μεγαλύτεροι, δέκα χιλιάδες φορές φωτεινότεροι και δύο έως πέντε φορές θερμότεροι από άστρα σαν τον Ήλιο. Η ύπαρξη τους αποτελεί διαχρονικό πονοκέφαλο των αστρονόμων που προσπαθούν να βρουν απαντήσεις για τους μηχανισμούς γέννησης και εξέλιξης αυτών των άστρων.Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal Letters» ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες στο Instituto de Astrofísica de Canarias (IAC) αναφέρει ότι βρήκε ενδείξεις που υποδηλώνουν ότι αυτοί οι μπλε υπεργίγαντες δημιουργούνται όταν τα δύο άστρα σε ένα δυαδικό σύστημα συγχωνεύονται. Η εξήγηση Ένα ζητήματα που προβληματίζουν τους επιστήμονες σχετικά με τους μπλε υπεργίγαντες είναι ότι κατά βάση τα μεγαλύτερα σε μέγεθος άστρα στο Σύμπαν έχουν κάποιο συνοδό άστρο που είναι βαρυτικά δεσμευμένο μαζί τους αλλά οι μπλε υπεργίγαντες που θεωρητικά θα έπρεπε στη συντριπτική τους πλειοψηφία αν όχι όλοι να βρίσκονται σε δυαδικά συστήματα δεν έχουν αστρικό σύντροφο.Σύμφωνα με τους ερευνητές η αιτία αυτής της κοσμικής μοναξιάς των μπλε υπεργιγάντων είναι ότι τα άστρα αυτά αποτελούν προϊόν σύγκρουσης/συγχώνευσης άστρων δυαδικών συστημάτων. Η θεωρία αυτή εξηγεί τόσο τον τρόπο δημιουργίας αυτών των σούπερ άστρων όσο και το γιατί δεν υπάρχει κοντά τους άλλο άστρο.Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα αυτό μελετώντας 59 μπλε υπεργίγαντες στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος, ένα μικρό γειτονικό μας γαλαξία που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 160 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς και θεωρείται γαλαξίας δορυφόρος του δικού μας. Με τα δεδομένα που συνέλεξαν προχώρησαν στη δημιουργία προσομοιώσεων οι οποίες υπέδειξαν τον μηχανισμό γέννησης των μπλε υπεργιγάντων. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1627211/vrethikan-oi-goneis-ton-mple-ypergiganton-toy-sympantos/
  25. Roscosmos Η αντιπαράθεση του βορρά με το ανθρώπινο πνεύμα: η πορεία προς ένα παγκόσμιο ρεκόρ. Η ρωσική ομάδα με επικεφαλής τον Μιχαήλ Κορνιένκο συνεχίζει την προετοιμασία για το στρατοσφαιρικό άλμα στον Βόρειο Πόλο. Στο αεροδρόμιο στο Ιβάνοβο, οι αλεξιπτωτιστές πραγματοποίησαν εκπαιδευτικό άλμα από έξι χιλιόμετρα. Το ύψος από το οποίο σχεδιάζεται να σημειωθεί νέο ρεκόρ θα είναι σχεδόν διπλάσιο. Μάθετε ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζουν οι συμμετέχοντες στην έκθεσή μας! https://vk.com/roscosmos?z=video-30315369_456243971%2Ffc1e6b96ee22266673%2Fpl_wall_-30315369 https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_569348
×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Όροι χρήσης