Δροσος Γεωργιος

Βαρυτικά κύματα από αρχέγονες κοσμικές χορδές. Οι χωροχρονικές ρυτίδες γνωστές ως κοσμικές χορδές, που σχηματίστηκαν στο αρχέγονο σύμπαν, αποτελούν την βασική πηγή βαρυτικών κυμάτων σε υπερυψηλές συχνότητες, σύμφωνα με νέους υπολογισμούς.Οι υπάρχοντες και οι μελλοντικοί ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων, από συστοιχίες χρονισμού πάλσαρ έως συμβολόμετρα λέιζερ, ανιχνεύουν συχνότητες σήματος έως και αρκετά kilohertz. Αλλά στις υψηλότερες συχνότητες ανοίγεται ένα παράθυρο ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων απαλλαγμένο από αστροφυσικά σήματα (π.χ. από συγχωνεύσεις ζευγών μαύρων τρυπών), όπου θα μπορούν να εντοπιστούν σήματα προερχόμενα από διεργασίες του αρχέγονου σύμπαντος (πληθωρισμός, αρχέγονες μετατροπές φάσης κ.ά.). Η Géraldine Servant από το Πανεπιστήμιο του Αμβούργου και το German Electron Synchrotron DESY και ο Peera Simakachorn από το Πανεπιστήμιο της Βαλένθια, υπολόγισαν το φάσμα από μία πιθανή πηγή αρχέγονων σημάτων, των κοσμικών χορδών. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι κοσμικές χορδές μπορεί να είναι η κυρίαρχη πηγή σημάτων στις υπερ-υψηλές συχνότητες.Η έννοια των κοσμικών χορδών εισήχθη για πρώτη φορά από τον Tom Kibble την δεκαετία του 1970. Μπορούν να παραχθούν στα πλαίσια των μετατροπών φάσης στο αρχέγονο σύμπαν που προβλέπουν οι Μεγάλες Θεωρίες Ενοποίησης (GUTs) και η θεωρία των χορδών. Ο κύριος μηχανισμός βάσει του οποίου οι κοσμικές χορδές χάνουν ενέργεια είναι διαμέσου της παραγωγής βρόχων και της επακόλουθης εκπομπής βαρυτικών κυμάτων. Οι κοσμικές χορδές είναι σχεδόν μονοδιάστατες, τοπολογικές χωροχρονικές ατέλειες οι οποίες όπως οι ρωγμές στον πάγο, σχηματίζονται κατά τη διάρκεια μιας μετάβασης φάσης που σπάει τη συμμετρία. Τέτοιες χορδές μπορεί να σχηματίσουν βρόχους που διασπώνται απελευθερώνοντας βαρυτικά κύματα. Οι Servant και Cimakachorn υποστηρίζουν ότι αξίζει να αναζητηθούν τέτοιου είδους κύματα, καθώς οι κοσμικές χορδές εμφανίζονται στις περισσότερες θεωρίες που υπερβαίνουν το Καθιερωμένο Πρότυπο της Σωματιδιακής Φυσικής. Διερεύνησαν δύο σενάρια όπου οι χορδές προκύπτουν από το σπάσιμο της «τοπικής» και της «σφαιρικής» συμμετρίας και υπολογίζουν τις αντίστοιχες εκπομπές τους. Οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι τοπικές χορδές θα μπορούσαν να δημιουργήσουν το μεγαλύτερο μέρος της εκπομπών υψηλής συχνότητας που επιτρέπεται από τους υπάρχοντες περιορισμούς παρατήρησης, μειώνοντας το σήμα από «παγκόσμιες» χορδές που σχετίζονται με μοντέλα που περιλαμβάνουν τα υποθετικά σωματίδια των «βαρέων αξιονίων».Αν οι ανιχνευτές φτάσουν κάποτε στην ευαισθησία που απαιτείται για να εντοπίζουν τέτοια σήματα, η μορφή του φάσματος θα μεταφέρει πληροφορίες για τα πεδία που παρήγαγαν τις χορδές, δίνοντας ενδεχομένως το κλειδί για την ανάπτυξη των μεγάλων ενοποιημένων θεωριών. Ωστόσο, οι νέοι υπολογισμοί δείχνουν ότι καμία από τις μέχρι τώρα θεωρητικές ιδέες ανιχνευτών δεν προσφέρει σοβαρές δυνατότητες ανίχνευσης, λέει ο Simakachorn. Η Servant προσθέτει, «Είναι σαφές ότι θα χρειαζόμασταν ένα είδος επανάστασης στις τεχνικές ανίχνευσης, αλλά η επιστημονική υπόθεση για τα αρχέγονα σήματα είναι πολύ ισχυρή». πηγή: Matteo Rini – Cosmic Strings’ Imprints in High-Frequency Gravitational Waves: https://physics.aps.org/articles/v17/s62

Πέντε εντυπωσιακές φωτογραφίες του σύμπαντος. …. από την διαστημική αποστολή Ευκλείδης Πέντε εντυπωσιακές νέες όψεις του σύμπαντος, τις οποίες «αιχμαλώτισε» η διαστημική αποστολή Euclid του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) δημοσιεύονται σήμερα, σχεδόν έντεκα μήνες μετά την εκτόξευση της αποστολής.Οι νέες εικόνες συνοδεύουν τα πρώτα επιστημονικά δεδομένα της αποστολής που επίσης δημοσιοποιούνται σήμερα και δέκα προσεχείς επιστημονικές εργασίες.Η επιστήμονας του προγράμματος Euclid, Βαλέρια Πετορίνο, κάνει λόγο για «ένα σημαντικό ορόσημο». «Οι εικόνες και τα σχετικά επιστημονικά ευρήματα είναι εντυπωσιακά διαφορετικά όσον αφορά στα αντικείμενα και τις αποστάσεις που παρατηρούνται. Περιλαμβάνουν μια ποικιλία επιστημονικών εφαρμογών και παρόλα αυτά αντιπροσωπεύουν μόλις 24 ώρες παρατηρήσεων. Δίνουν απλώς μια ιδέα για το τι μπορεί να κάνει ο Euclid. Ανυπομονούμε για άλλα έξι χρόνια δεδομένων που έρχονται», σημειώνει.Οι πρώτες παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου στόχευσαν 17 αστρονομικά αντικείμενα, από κοντινά νέφη αερίου και σκόνης έως μακρινά σμήνη γαλαξιών και αποκάλυψαν πάνω από έντεκα εκατομμύρια αντικείμενα στο ορατό φως και επιπλέον πέντε εκατομμύρια στο υπέρυθρο φως.Το τηλεσκόπιο στοχεύει να αποκαλύψει τα μυστικά του σκοτεινού σύμπαντος. Θα χαρτογραφήσει δισεκατομμύρια γαλαξίες σε περισσότερο από το ένα τρίτο του ουρανού, θα εξερευνήσει πώς σχηματίστηκε και εξελίχθηκε το σύμπαν και θα μελετήσει τα πιο μυστηριώδη συστατικά του: την σκοτεινή ενέργεια και την σκοτεινή ύλη. Σύμφωνα με την ESA, οι εικόνες που λαμβάνονται από αυτό το διαστημικό τηλεσκόπιο είναι τουλάχιστον τέσσερις φορές πιο ευκρινείς από εκείνες που μπορούμε να πάρουμε από επίγεια τηλεσκόπια.Η πρώτη εικόνα που δημοσιεύεται αφορά στο σμήνος γαλαξιών Abell 2390 και αποκαλύπτει περισσότερους από 50.000 γαλαξίες. Η δεύτερη παρουσιάζει το Messier 78, ένα φυτώριο αστεριών που περιβάλλεται από διαστρική σκόνη, στο οποίο το τηλεσκόπιο εντόπισε κρυφές περιοχές σχηματισμού άστρων για πρώτη φορά χαρτογραφώντας τα πολύπλοκα νήματα αερίου και σκόνης με λεπτομέρεια και αποκαλύπτοντας νεοσχηματισμένα αστέρια και πλανήτες.Στην τρίτη εικόνα το τηλεσκόπιο παρουσιάζει τον NGC 6744, ένα αρχέτυπο του είδους του γαλαξία που σχηματίζει τα περισσότερα αστέρια. Το μεγάλο οπτικό πεδίο του Ευκλείδη καλύπτει ολόκληρο τον γαλαξία αποκαλύπτοντας λεπτομέρειες σε μικρές χωρικές κλίμακες.Η τέταρτη εικόνα απεικονίζει το σμήνος γαλαξιών Abell 2764, το οποίο περιλαμβάνει εκατοντάδες γαλαξίες μέσα σε ένα τεράστιο κομμάτι σκοτεινής ύλης. Επίσης, στο προσκήνιο φαίνεται ένα πολύ φωτεινό αστέρι που βρίσκεται στον δικό μας γαλαξία (V*BP-Phoenicis).Τέλος, παρουσιάζεται η ομάδα γαλαξιών Dorado Group και το τηλεσκόπιο καταγράφει γαλαξίες που εξελίσσονται και συγχωνεύονται.Σημειώνεται ότι η αποστολή Euclid λειτουργεί από την ESA σε συνεργασία με τη NASA. Η κοινοπραξία Euclid αποτελείται από περισσότερους από 2.000 επιστήμονες από 300 ινστιτούτα σε 15 χώρες της Ευρώπης, των ΗΠΑ, του Καναδά και της Ιαπωνίας και είναι υπεύθυνη για την παροχή των επιστημονικών οργάνων και την ανάλυση των επιστημονικών δεδομένων. Το σμήνος γαλαξιών Abell 2390 Η περιοχή σχηματισμού άστρων Messier 78 Ο σπειροειδής γαλαξίας NGC 6744 Το σμήνος γαλαξιών Abell 2764 Η ομάδα γαλαξιών Dorado https://www.amna.gr/home/article/821221/Pente-entuposiakes-opseis-tou-sumpantos-apo-tin-diastimiki-apostoli-Euclid#ESAEuclid – https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Euclid/ESA_s_Euclid_celebrates_first_science_with_sparkling_cosmic_view

Γκράβασταρ αντί για μαύρες τρύπες. Οι ιδιομορφίες των μαύρων τρυπών αψηφούν τους γνωστούς νόμους της φυσικής. Μια νέα θεωρία προτείνει μια τολμηρή λύση σε αυτό το αδιέξοδο. ‘Αντικαθιστά’ τις μαύρες τρύπες με ένα νέο τύπο άστρου που ονομάζεται γκραβαστάρ (gravastar, GRAvitational VAcuum STAR). Τα γκράβασταρ θεωρούνται ότι συνίσταται από την μυστηριώδη σκοτεινή ενέργεια, στην οποία οφειλεται η επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος.Οι μαύρες τρύπες είναι τα πιο μυστηριώδη αντικείμενα στο σύμπαν, ικανά να παραμορφώσουν τον ιστό του χώρου γύρω τους τόσο βίαια που ούτε το φως μπορεί να ξεφύγει από τη βαρυτική τους ισχύ. Τα ολοένα και πιο ισχυρά διαστημικά και επίγεια τηλεσκόπια έχουν επιτρέψει στους επιστήμονες να αποκτήσουν αρκετές πληροφορίες ακόμη και απευθείας εικόνες των μαύρων τρυπών αρχίζοντας να τοποθετούν κάποια κομμάτια στο παζλ της ύπαρξης και της φύσης αυτών των διαστημικών σωμάτων.Όμως μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Physical Review D» στηρίζει μια επαναστατική θεωρία που έχει αναπτυχθεί για τις μαύρες τρύπες η οποία αναφέρει ότι πρόκειται για εντελώς διαφορετικές, αντισυμβατικές, κοσμικές οντότητες που έχουν ονομαστεί γκράβασταρ.Τα γκραβαστάρ είναι υποθετικά αστρονομικά αντικείμενα η ύπαρξη των οποίων διατυπώθηκε στις αρχές του 21ου αιώνα ως μια εναλλακτική ιδέα για το τι είναι οι μαύρες τρύπες. «Τα γκράβασταρ μπορούν να ερμηνευθούν ως άστρα κατασκευασμένα σκοτεινή ενέργεια: την αιτία στην οποία αποδίδεται η επιταχυνόμενη διαστολή του Σύμπαντος» λέει ο Ζοάο Λούις Ρόσα καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Γκντανσκ στην Πολωνία, εκ των επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.Τα γκράβασταρ θα πρέπει να προκύψουν στο τελικό στάδιο της εξέλιξης των άστρων μεγάλης μάζας, όταν η ενέργεια που απελευθερώνεται κατά τη θερμοπυρηνική καύση της ύλης μέσα τους δεν είναι πλέον αρκετή για να υπερνικήσει τη δύναμη της βαρύτητας και το άστρο καταρρέει σχηματίζοντας ένα πολύ πυκνότερο αντικείμενο, διαδικασία ίδια με αυτή που η κρατούσα θεωρία αναφέρει για τη δημιουργία των μαύρων τρυπών. Όμως, σε αντίθεση με τις μαύρες τρύπες, τα γκράβασταρ δεν προβλέπεται να διαθέτουν ιδιομορφίες (singularities) και πιστεύεται ότι είναι λεπτές σφαίρες ύλης των οποίων η σταθερότητα διατηρείται από την σκοτεινή ενέργεια που διαθέτουν. Οι ομοιότητες Για να μάθουν εάν τα γκράβασταρ είναι βιώσιμη εξήγηση για τις μαύρες τρύπες ο Ρόσα και οι συνεργάτες του εξέτασαν την αλληλεπίδραση των σωματιδίων και της ακτινοβολίας με αυτά τα υποθετικά αντικείμενα.Χρησιμοποιώντας τις θεωρίες του Αϊνστάιν οι ερευνητές εξέτασαν πώς θα εμφανίζονταν οι τεράστιες μάζες καυτής ύλης που περιβάλλουν τις υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες εάν αυτές οι μαύρες τρύπες ήταν όντως γκράβασταρ. Εξέτασαν επίσης τις ιδιότητες των «καυτών σημείων» – γιγάντιες φυσαλίδες αερίου που περιφέρονται γύρω από τις μαύρες τρύπες με ταχύτητες σχεδόν φωτός.Τα ευρήματά τους αποκάλυψαν εντυπωσιακές ομοιότητες μεταξύ των εκπομπών ύλης των γκράβασταρ και των μαύρων τρυπών, υποδηλώνοντας ότι οι τα γκράβασταρ δεν έρχονται σε αντίθεση με τις πειραματικές παρατηρήσεις των επιστημόνων για το Σύμπαν. Επιπλέον, η ομάδα διαπίστωσε ότι το γκράβατσαρ θα πρέπει να εμφανίζεται σχεδόν σαν μια μοναδική μαύρη τρύπα, δημιουργώντας μια ορατή σκιά.«Αυτή η σκιά δεν προκαλείται από την παγίδευση του φωτός στον ορίζοντα γεγονότων, αλλά από ένα ελαφρώς διαφορετικό φαινόμενο που ονομάζεται ‘βαρυτική ερυθρή μετατόπιση’ η οποία υποχρεώνει το φως να χάνει ενέργεια όταν κινείται μέσα από μια περιοχή με ισχυρό βαρυτικό πεδίο. Πράγματι, όταν το φως που εκπέμπεται από περιοχές κοντά σε αυτά τα εναλλακτικά αντικείμενα φτάσει στα τηλεσκόπια μας, το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς του θα είχε χαθεί στο βαρυτικό πεδίο, προκαλώντας την εμφάνιση αυτής της σκιάς» λέει ο Ρόσα.Οι εντυπωσιακές ομοιότητες μεταξύ του μοντέλου μιας μαύρης τρύπας όπως αυτή καταγράφεται στην κρατούσα θεωρία και των γκράβαταρ αναδεικνύουν τις δυνατότητες του τελευταίου ως μια ρεαλιστική εναλλακτική λύση, απαλλαγμένη από τις θεωρητικές παγίδες των ιδιομορφιών. Ωστόσο, αυτή η θεωρία πρέπει να υποστηριχθεί με πειράματα και παρατηρήσεις, τα οποία οι συγγραφείς της μελέτης πιστεύουν ότι θα κάνουν την εμφάνιση τους σύντομα. πηγή: https://www.naftemporiki.gr/techscience/1672077/nea-epanastatiki-theoria-gia-to-pos-gennioyntai-kai-pos-leitoyrgoyn-oi-mayres-trypes/ – https://www.space.com/new-research-does-away-with-singularities-defy-physics

Τα σουπερνόβα που μας πλήγωσαν. Πόσο κινδυνεύει η Γη από τις εκρήξεις σουπερνόβα; Μέχρι τώρα τα ραδιενεργά θραύσματα από τις εκρήξεις σχετικά κοντινών σουπερνόβα προκάλεσαν ανώδυνες ‘ουλές’ στην Γη. Όταν ένα άστρο μεγαλύτερο από τον Ήλιο εξαντλήσει τα πυρηνικά του καύσιμα τότε ο πυρήνας του καταρρέει βαρυτικά και στη συνέχεια εκρήγνυται, εκτινάσσοντας τεράστιες ποσότητες ύλης και ενέργειας. Έτσι τα εξωτερικά στρώματα του άστρου εκτοξεύονται στο διάστημα με ταχύτητες πολλών χιλιάδων χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο, και αυτό είναι που δημιουργεί το θεαματικό και λαμπρό σουπερνόβα που βλέπουμε στην πραγματικότητα.Eίναι δύσκολο να συνειδητοποιήσει κανείς πόση ενέργεια απελευθερώνεται από μια έκρηξη σουπερνόβα. Για παράδειγμα, η ενέργεια που απελευθερώνεται ως ορατό φως κάθε δευτερόλεπτο από ένα τυπικό σουπερνόβα είναι εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη – και κάποιες φορές πολύ περισσότερο – από την αντίστοιχη ακτινοβολία του ήλιου μας. Κι ένα σουπερνόβα μπορεί να ακτινοβολεί με αυτόν τον ρυθμό για μέρες ή εβδομάδες. Επιπλέον, εκτός από την ακτινοβολία που αντιστοιχεί στο ορατό φως, εκπέμπεται και η πολύ επικίνδυνη ακτινοβολία των ακτίνων Χ και οι ακτίνων γ.Έτσι, η έκρηξη ενός σουπερνόβα που βρίσκεται κοντά στο ηλιακό μας σύστημα θα μπορούσε να προκαλέσει την καταστροφή της γήινης βιόσφαιρας. Όμως η αίσθηση του «κοντά» για τους αστρονόμους είναι λίγο διαφορετική. Για να είναι επικίνδυνο ένα σουπερνόβα πρέπει να απέχει απόσταση περίπου 160 ετών φωτός, ή 1.5×1015 χιλιόμετρα από τη Γη. Στην ανθρώπινη κλίμακα, αυτή είναι μια σχεδόν άπειρη απόσταση. Σε γαλαξιακή κλίμακα, βρίσκεται στην άμεση γειτονιά μας.Τα συντρίμμια της έκρηξης ενός κοντινού σουπερνόβα (λιγότερο από 160 έτη φωτός από τη Γη) θα μπορούσαν να αλλάξουν κυριολεκτικά την χημική σύσταση της γήινης ατμόσφαιρας. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να καταστρέψουν το στρώμα του όζοντος επιτρέποντας στο επιβλαβές υπεριώδες φως από τον Ήλιο να φτάνει στην επιφάνεια της Γης αφιλτράριστο για χρόνια. Ή εξαιτίας της ακτινοβολίας υψηλής ενέργειας το ατμοσφαιρικό άζωτο να διασπαστεί και στη συνέχεια να συνδεθεί με το οξυγόνο, σχηματίζοντας διοξείδιο του αζώτου, ένα σκούρο κοκκινοκαφέ (και δηλητηριώδες) αέριο. Μια τέτοια διαδικασία θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά το ηλιακό φως που φτάνει στην επιφάνεια της Γης και να προκαλέσει φαινόμενο παγκόσμιας ψύξης. Επίσης, μια ισχυρή έκρηξη ακτινοβολίας θα μπορούσε χτυπώντας την ατμόσφαιρα να δημιουργήσει ένα τεράστιο κύμα ταχέως κινούμενων ηλεκτρονίων, προκαλώντας έναν ηλεκτρομαγνητικό παλμό που θα ήταν καταστροφικός για τα ηλεκτρονικά, τις επικοινωνίες, τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας κλπ.Ο Γαλαξίας μας είναι ένας μεγάλος γαλαξίας – με διάμετρο 120.000 έτη φωτός – και συναντάμε περίπου ένα σουπερνόβα κάθε μερικές δεκάδες έτη φωτός (10 έτη φωτός~1014 χιλιόμετρα). Η πιθανότητα να εκραγεί κάποιο άστρο τόσο κοντά στη Γη ώστε να την πληγώσει ανεπανόρθωτα, είναι ελάχιστη – αλλά, δυστυχώς, μη μηδενική. Τελικά, υπάρχουν κοντινά άστρα που θα επηρεάσουν τον πλανήτη μας όταν εκραγούν; Ένα άστρο που απέχει περίπου 250 έτη φωτός από τη Γη είναι ο Στάχυς (ή Spica ή α του αστερισμού της Παρθένου). Είναι ένα από τα φωτεινότερα άστρα του ουρανού, εύκολα ορατό στον αστερισμό της Παρθένου, και έχει μάζα δώδεκα ηλιακές μάζες περίπου. Μόλις τώρα έχει αρχίσει να ξεμένει από πυρηνικά καύσιμα, ξεκινώντας το μακρύ στάδιο του ερυθρού υπεργίγαντα. Αναμένεται να εκραγεί ως σουπερνόβα μετά από εκατομμύρια χρόνια. Αλλά ακόμα κι αν είχε εκραγεί πριν από 250 χρόνια, η απόστασή του είναι πολύ μακρινή για να βλάψει αρκετά τη Γη. Όμως, θα γινόταν πολύ φωτεινό, ξεπερνώντας την πανσέληνο, κάτι που θα μπορούσε να βλάψει πολλούς κιρκάδιους ρυθμούς φυτών και ζώων. Κι αυτό δεν είναι καλό.Ωστόσο, υπάρχει και ένα άλλο είδος σουπερνόβα. Αν ένας υπερπυκνός λευκός νάνος (ο πυρήνας που απομένει από ένα άστρο όπως ο ήλιος μετά το θάνατό του) βρίσκεται σε τροχιά γύρω από έναν κοντινό σύντροφο – π.χ. ένα άστρο όπως ο ήλιος, ή έναν άλλο λευκό νάνο – τότε μπορεί να αντληθεί μάζα από τον σύντροφό του και ο υπερπυκνός λευκός νάνος να αυξήσει την μάζα του φτάνοντας έως 1,4 φορές τη μάζα του Ήλιου και να δημιουργηθεί σουπερνόβα. Υπάρχει ένα τέτοιο δυαδικό σύστημα λευκού νάνου κοντά μας; Ναι, το δυαδικό αστρικό σύστημα HR 8210 σε απόσταση 154 έτη φωτός από τη Γη. Πρόκειται για ένα κανονικό άστρο όπως ο Ήλιος μας που περιφέρεται γύρω από έναν λευκό νάνο. Προς το παρόν το σύστημα φαίνεται να είναι ασφαλές, αλλά κάποια στιγμή στο μέλλον, είναι πολύ πιθανό να δημιουργήσει ένα σουπερνόβα. Τα κακά νέα είναι ότι βρίσκεται μόλις 150 έτη φωτός από εμάς, αρκετά κοντά για να είναι επικίνδυνο. Τα καλά νέα: Τα πάντα στο διάστημα κινούνται, συμπεριλαμβανομένου του Ήλιου και του HR 8210. Είναι απίθανο να εκραγεί στα επόμενα εκατομμύρια χρόνια και μέχρι τότε θα έχει απομακρυνθεί αρκετά μακριά ώστε η έκρηξη σουπερνόβα να είναι εντελώς ακίνδυνη. Εννοείται πως με την πάροδο του χρόνου είναι πιθανό άλλα άστρα που τώρα βρίσκονται πολύ μακριά να μας πλησιάσουν και να γίνουν επικίνδυνα όταν εκραγούν. Ας παρηγορηθούμε τουλάχιστον με το γεγονός ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί σε εκτοντάδες χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια χρόνια από τώρα.Από τα χιλιάδες σουπερνόβα που ανακαλύπτουν οι αστρονόμοι κάθε χρόνο, τα περισσότερα απέχουν εκατοντάδες εκατομμύρια έτη φωτός από εμάς. Βρίκονται τόσο μακριά που χρειαζόμαστε τεράστια τηλεσκόπια για να τα εντοπίσουμε.Όμως, περίπου μία φορά ανά αιώνα σε έναν μεγάλο γαλαξία όπως ο δικός μας εμφανίζεται ένα σουπερνόβα. Αλλά οι γαλαξίες (και η Γη) υπάρχουν εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια. Μέσα σ’ αυτό το χρονικό διάστημα είναι βέβαιο ότι πραγματοποιήθηκε η έκρηξη ενός πολύ κοντινού στη Γη σουπερνόβα. Και υπάρχουν πειστικά δεδομένα ότι κάτι τέτοιο συνέβη πράγματι στο παρελθόν. Τα σημάδια που άφησαν στη Γη οι εκρήξεις σουπερνόβα του παρελθόντος Το 2016 δύο ομάδες αστρονόμων δημοσίευσαν δύο εργασίες στο περιοδικό Nature με εκπληκτικά συμπεράσματα: βρήκαν υψηλές ποσότητες σιδήρου-60 σε δύο διαφορετικά στρώματα αρχέγονου ιζήματος στον βυθό της θάλασσας. Κάθε ένα από αυτά τα εμπλουτισμένα στρώματα με σίδηρο-60 (60Fe) σηματοδοτεί μια εποχή όπου κατά την διάρκεια των τελευταίων εκατομμυρίων ετών η Γη βομβαρδίστηκε από κοντινά σουπερνόβα.Ο σίδηρος-60 είναι ένα ραδιενεργό ισότοπο που διασπάται σε κοβάλτιο-60 με χρόνο ημιζωής 2,6 εκατομμύρια χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι αν ξεκινήσετε με μια αρχική ποσότητα καθαρού σιδήρου-60, σε 2,6 εκατομμύρια χρόνια, η μισή από αυτή την ποσότητα θα έχει διασπαστεί σε κοβάλτιο-60. Σε άλλα 2,6 εκατομμύρια χρόνια θα αποσυντεθεί πάλι η μισή ποσότητα, απομένοντας μόνο το ένα τέταρτο της αρχικής ποσότητας σιδήρου-60 κ.ο.κ. Χρησιμοποιώντας αυτόν τον ρυθμό διάσπασης οι φυσικοί μπορούν να βρούν πότε δημιουργήθηκε η αρχική ποσότητα του σιδήρου-60. Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί γνωρίζουμε μόνο ένα φυσικό ‘εργαστήριο’ όπου μπορεί να δημιουργηθεί αυτό το ισότοπο: την έκρηξη σουπερνόβα, κατά την διάρκεια της οποίας πραγματοποιούνται διαδοχικές πυρηνικές αντιδράσεις, διαμέσου των οποίων προκύπτει και το ισότοπο 60Fe.Στην πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Nature, παρουσιάζεται η μελέτη της διαστρικής σκόνης που είχε αποτεθεί στον πυθμένα του ωκεανού. Από την ανάλυση προέκυψαν δύο μεγάλες κορυφές του ισοτόπου 60Fe σε ιζήματα που είχαν αποτεθεί περίπου 7,5 εκατομμύρια και 2,5 εκατομμύρια χρόνια πριν. (Σε μια ξεχωριστή μελέτη του 2016, μια άλλη ομάδα επιστημόνων βρήκε επίσης σίδηρο 60 σε απολιθωμένα βακτήρια στον πυθμένα του ωκεανού που ήταν σύμφωνο με την κορυφή που χρονολογείται περίπου πριν από 2,5 εκατομμύρια χρόνια). Περιέργως, στη μελέτη του Nature, η περιεκτικότητα 60Fe δεν παρουσίαζε αιχμές, όπως θα περίμενε κανείς από ένα μόνο σουπερνόβα. Αντίθετα, η αφθονία του 60Fe κατανέμεται σε χρονικό διάστημα άνω του ενός εκατομμυρίων χρόνων, δείχνοντας ότι πολλά σουπερνόβα συνέβαλαν στην συγκέντρωση του ισοτόπου. Τα θεωρητικά μοντέλα των ερευνητών έδειξαν ότι το υλικό χρειάστηκε περίπου 200.000 χρόνια για να διασχίσει το διαστρικό διάστημα πριν πέσει στη Γη.Στη δεύτερη δημοσίευση του Nature, χρησιμοποιήθηκαν τα δεδομένα της πρώτης δημοσίευσης για να προσδιοριστεί που βρίσκονταν τα σουπερνόβα όταν εξερράγησαν. Η ανάλυση έδειξε ως πιθανή θέση και για τα δύο σουπερνόβα την περιοχή άστρων Σκορπιού-Κενταύρου (Sco-Cen), μια χαλαρά δεσμευμένη συστάδα νεαρών άστρων που βρίσκονται τώρα σε απόσταση περίπου 390 έως 470 έτη φωτός από τη Γη. Πολλά από αυτά τα άστρα είναι αρκετά μεγάλα ώστε να μετατραπούν σε σουπερνόβα. Επιπλέον, ο Ήλιος μας βρίσκεται κοντά στο μέσον αυτού που ονομάζεται Τοπική Φυσαλλίδα, μια τεράστια κοιλότητα με διαστρικό υλικό ανάμεσα στα άστρα του Γαλαξία μας. Η φυσαλλίδα διογκώθηκε από τις εκρήξεις σουπερνόβα στην περιοχή Sco-Cen πριν από περίπου 14 εκατομμύρια χρόνια. Πιθανότατα πραγματοποιήθηκαν 14 έως 20 εκρήξεις τέτοιων άστρων. Αυτό το χρονοδιάγραμμα συμφωνεί με τις κορυφές του σιδήρου-60 που παρατηρούνται στα ιζήματα των ωκεανών.Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα δύο σουπερνόβα μπορεί να συνέβαλαν στην πιο πρόσφατη κορυφή, με το ένα να εκρήγνυται πριν από 2,3 εκατομμύρια χρόνια και το άλλο πριν από 1,5 εκατομμύρια χρόνια. Και τα δύο άστρα απείχαν περίπου 300 έτη φωτός από τη Γη όταν εξερράγησαν. Η ποσότητα του σιδήρου-60 στα ιζήματα είναι στην πραγματικότητα πολύ μικρή, περίπου 100.000 άτομα ανά γραμμάριο υλικού. (Προσέξτε, ένα γραμμάριο ιζήματος έχει περίπου 1022 άτομα, οπότε ο σίδηρος-60 αποτελεί μόνο ένα εξαιρετικά μικροσκοπικό τμήμα του!) Αλλά το εκπληκτικό είναι πως τα απομεινάρια των άστρων που εξεράγησαν 2.800.000.000.000.000 (=2,8×1015) χιλιόμετρα μακριά από τη Γη βρέθηκαν στον πυθμένα των ωκεανών.Και να ληφθεί υπόψιν ότι ο σίδηρος-60 αποτελεί ένα μικρό κλάσμα του υλικού που εκτοξεύεται από ένα σουπερνόβα. Το υπόλοιπο της εκτοξευόμενης ύλης – περισσότεροι από 1028 τόνοι – επιταχύνεται επίσης προς τα έξω με ταχύτητες δεκάδων εκατομμυρίων χιλιομέτρων την ώρα. Η ύλη ενός κοντινού σουπερνόβα που φτάνει στη Γη, είναι μερικές εκατοντάδες τόνοι για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μπορεί να ακούγεται πολύ, αλλά περίπου η ίδια ποσότητα μετεώρων και μετεωριτών πέφτουν στην ατμόσφαιρά μας κάθε μέρα. Έτσι, τα σουπερνόβα δεν αυξάνουν σημαντικά την μάζα της Γης, ούτε αποτελούν μεγάλο κίνδυνο για εμάς με αυτόν τον τρόπο.Κάθε λίγα εκατομμύρια χρόνια, ένα σουπερνόβα συμβαίνει αρκετά κοντά στη Γη ώστε να μας βομβαρδίσει με ραδιενεργά συντρίμμια. Αυτό σημαίνει ότι, κατά τη διάρκεια της ζωής του πλανήτη μας, έχουμε χτυπηθεί χιλιάδες φορές από τις στάχτες άστρων που έσβησαν με εκρηκτικό τρόπο, και μέρος αυτού του υλικού ήταν πιθανότατα αρκετά κοντά ώστε να προκαλέσει καταστροφές στον πλανήτη.Στην περίπτωση της πιο πρόσφατης έκρηξης σουπερνόβα που επηρέασε την Γη, στον πλανήτη μας ζούσαν αρκετοί από τους κοντινούς μας προγόνους, όπως ο Αυστραλοπίθηκος Λούσι, που περπάτησε στη Γη πριν από περίπου τρία εκατομμύρια χρόνια. Μπορεί η Λούσι να έχασε αυτό το συγκεκριμένο γεγονός, όμως κάποιοι απόγονοί της σίγουρα θα αναρωτήθηκαν γι αυτό το εκπληκτικά λαμπρό φως που εμφανίστηκε αναπάντεχα στον ουρανό. Πιο φωτεινό από κάθε άλλο άστρο, ακόμα και από την πανσέληνο.Σήμερα, εκατομμύρια χρόνια μετά, βρισκόμαστε εδώ στο ίδιο μέρος, κι ακόμα αναρωτιόμαστε για το ίδιο γεγονός που άφησε τα σημάδια του στο πυθμένα των ωκεανών. Η διαφορά είναι ότι τώρα έχουμε τα εργαλεία για να το ερευνήσουμε και να κατανοήσουμε την βαθύτερη επίδραση που έχουν αυτές οι τρομακτικές κοσμικές εκρήξεις στον πλανήτη μας. Αν απόψε (27/5) στις 22:28 κοιτάξετε νότια στον νυχτερινό ουρανό θα δείτε τον Στάχυ (Spica) στη θέση που φαίνεται στην παραπάνω εικόνα… Θα δείτε επίσης και το πέρασμα μερικών δορυφόρων Starlink (Λίγο νωρίτερα στις 21:54 θα εμφανιστεί και ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός στις 10° βορειοδυτικά θα φτάσε σε μέγιστο ύψος 59° και θα εξαφανιστεί 25° ανατολικά νοτιοανατολικά) Διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες στα άρθρα του Phil Plait στο περιοδικό Scientific American, Surprising Supernova Scars Cover the Earth και Don’t Panic – At Least, Not about a Nearby Supernova

24,4 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από τη Γη … και το Voyager 1 (ξανα)στέλνει επιστημονικά δεδομένα Το διαστημικό σκάφος Voyager 1 άρχισε να στέλνει τα επιστημονικά δεδομένα που συλλέγουν δύο από τα τέσσερα όργανά του για πρώτη φορά από τότε που προέκυψε πρόβλημα με τον υπολογιστή του, τον Νοέμβριο του 2023. Οι τεχνικοί των επιστημονικών οργάνων της αποστολής σχεδιάζουν τώρα βήματα ώστε να επαναβαθμονομήσουν τα άλλα δύο όργανα, κάτι που πιθανότατα θα συμβεί τις επόμενες εβδομάδες. Το επίτευγμα σηματοδοτεί την επαναφορά του διαστημικού σκάφους προς την κανονική λειτουργία.Τον Απρίλιο, μετά από πέντε μήνες προβλημάτων επικοινωνίας εξαιτίας βλάβης του υπολογιστικού συστήματός του, διορθώθηκε το σφάλμα που προκαλούσε το πρόβλημα και αποκαταστάθηκε η επικοινωνία με το διαστημικό σκάφος. Στις 17 Μαΐου, η NASA έστειλε εντολές στο 46χρονο διαστημόπλοιο ώστε να συνεχίσει την αποστολή επιστημονικών δεδομένων στη Γη. Με το Voyager 1 να βρίσκεται σε απόσταση 24,4 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη, το σήμα χρειάζεται 22,6 ώρες να φτάσει στο διαστημόπλοιο και 22,6 ώρες για να επιστρέψει στη Γη. Έτσι οι επιστήμονες της NASA έπρεπε να περιμένουν σχεδόν δύο ημέρες για να διαπιστώσουν αν οι εντολές που έστελναν είχαν εκτελεστεί επιτυχώς.Τα όργανα Plasma Wave Subsystem (PWS) και Μαγνητόμετρο στέλνουν πλέον κανονικά τα δεδομένα τους. Στην προσπάθεια επαναφοράς του Voyager 1 σε κανονική λειτουργία, η αποστολή συνεχίζει τις εργασίες για τα όργανα Cosmic Ray Subsystem (CRS) και Low-Energy Charged Particles (LECP). Τα άλλα έξι όργανα του Voyager 1 είτε δεν λειτουργούν πλέον είτε απενεργοποιήθηκαν μετά το πέρασμα του διαστημοπλοίου από τον Κρόνο.Το Voyager 1 και το δίδυμο Voyager 2, εκτοξεύθηκαν το 1977 και φέτος θα γιορτάσουν τα 47 χρόνια λειτουργίας τους. Είναι τα μακροβιότερα ενεργά διαστημόπλοια της NASA και το Voyager 1 είναι πρώτο και μοναδικό διαστημικό σκάφος που εξερευνά πέραν της ηλιόσφαιρας. πηγή: https://blogs.nasa.gov/voyager/2024/05/22/voyager-1-resumes-sending-science-data-from-two-instruments/

Η αποκάλυψη του σκοτεινού τομέα. Ένα πείραμα στο CERN αναζητά την σκοτεινή ύλη υπολογίζοντας την ενέργεια και την ορμή που λείπει στα προϊόντα των συγκρούσεων μιονίων με πυρήνες μολύβδου.Οι φυσικοί που ψάχνουν για σκοτεινή ύλη χάνουν σιγά-σιγά την εμπιστοσύνη τους στον κάποτε αγαπημένο τους υποψήφιο – το WIMP (Weakly Interacting Massive Particle=σωματίδιο με μάζα που αλληλεπιδρά ασθενώς – βλέπε Meetings: WIMP Alternatives Come Out of the Shadows). Μια εναλλακτική θεωρία υποθέτει μια σειρά από σωματίδια σκοτεινής ύλης – έναν «σκοτεινό τομέα» – που αλληλεπιδρούν με την κανονική ύλη όχι διαμέσου της ασθενούς δύναμης, όπως τα WIMPs, αλλά μέσω μιας νέας αλληλεπίδρασης την οποία ‘μεταφέρει’ ένα μποζόνιο που δεν ανακαλύφθηκε ακόμα. Η θεωρία υποστηρίζει επίσης ότι αυτό το μποζόνιο μπορεί να εξηγήσει και ένα άλλο αίνιγμα – την ασυμφωνία μεταξύ των μετρούμενων και των προβλεπόμενων τιμών της ανώμαλης μαγνητικής διπολικής ροπής του μιονίου (βλέπε: Το πείραμα Muon g-2). Ένα νέο πείραμα στο CERN θέτει όρια στις ιδιότητες του σκοτεινού τομέα και αμφισβητεί τον ρόλο του υποθετικού μποζονίου στην ανωμαλία g-2.Το πείραμα, που ονομάζεται NA64, περιλαμβάνει την σύγκρουση μιονίων υψηλής ενέργειας σε έναν στόχο που περιλαμβάνει εναλλασσόμενα στρώματα μολύβδου και ενός υλικού «σπινθηριστή». Ένας τέτοιος στόχος επιτρέπει την ανίχνευση δευτερογενών σωματιδίων που δημιουργούνται όταν τα μιόνια συγκρούονται με πυρήνες μολύβδου. Συνήθως, οι ερευνητές αναζητούν νέα σωματίδια εντοπίζοντας τα προϊόντα διάσπασής τους. Αλλά αν τα σωματίδια ανήκουν στον σκοτεινό τομέα, αλληλεπιδρούν ελάχιστα έως καθόλου με την κανονική ύλη, και γενικά θα διαφεύγουν απαρατήρητα.Η ερευνητική ομάδα NA64 λύνει το πρόβλημα αυτό μετρώντας την συνολική ενέργεια των ανιχνευόμενων σωματιδίων και την συγκρίνει με την ενέργεια που αναμένεται να παραχθεί από την πρόσπτωση της δέσμης μιονίων. Αν μια αλληλεπίδραση μιονίου-μόλυβδου παράγει ένα μποζόνιο σκοτεινού τομέα, η ενέργεια που διαφεύγει από τον ανιχνευτή θα πρέπει να εμφανίζεται ως ασυμφωνία στον τελικό ισολογισμό. Στην αρχική εκτέλεση του πειράματος NA64, που αφορούσε 1010 μιόνια, οι ερευνητές δεν βρήκαν τέτοια ασυμφωνία. Μετά από αναβαθμίσεις κατά την επόμενη διακοπή λειτουργίας του CERN, οι ερευνητές ελπίζουν να αποκτήσουν 2000 φορές περισσότερα δεδομένα, τα οποία θα τους επιτρέψουν να διερευνήσουν την υπόθεση του σκοτεινού τομέα πιο διεξοδικά. Η διάταξη του πειράματος NA64 στη γραμμή δέσμης μιονίων SPS (ή γραμμή δέσμης M2) πηγή: https://physics.aps.org/articles/v17/s54

Roscosmos Πώς ήταν το Σαββατοκύριακο των αστροναυτών; Οι Oleg Kononenko, Nikolay Chub και Alexander Grebyonkin πραγματοποίησαν εκπαίδευση για τον έλεγχο του χειριστή ERA. Το πλήρωμα συμμετείχε επίσης σε επιστημονικά πειράματα. Ανάμεσα τους: "Fullerene" - ανάπτυξη κρυστάλλων φουλλερίτη σε μηδενική βαρύτητα. Τυφώνας" - φωτογράφηση της Γης για τον εντοπισμό φυσικών καταστροφών. Την επόμενη εβδομάδα το «σπίτι του διαστήματος» θα αποχαιρετήσει το Progress MS-25 και θα περιμένει ένα νέο φορτηγό. Ορίστε μια υπενθύμιση για τις 28 Μαΐου, ώστε να μην χάσετε την εκπομπή αποδέσμευσης. Διαβάστε για τις υποθέσεις στο σταθμό στην καθημερινή αναφορά στον ιστότοπο: https://www.roscosmos.ru/40538/ https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_573138 Ο Τζεφ Μπέζος έστειλε στο Διάστημα τον γηραιότερο άνθρωπο που έχει ταξιδέψει έξω από τη Γη (βίντεο) Με πτήση της Blue Origin ταξίδεψε πρώην υποψήφιος αστροναύτης ηλικίας 90 ετών Η διαστημική εταιρεία του Τζεφ Μπέζος, Blue Origin, μετά από περίπου διετή αναβολή των τουριστικών της πτήσεων στο Διάστημα πραγματοποίησε μια νέα πτήση στην οποία ανάμεσα στους επιβάτες ήταν και ο γηραιότερος άνθρωπος που έχει ταξιδέψει ποτέ έξω από τα όρια της Γης.Ο Εντ Ντουάιτ ήταν πιλότος της πολεμικής αεροπορίας των ΗΠΑ στη δεκαετία του 1960 και ήταν ο πρώτος αφροαμερικανός που επιλέχθηκε από τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Τζον Κένεντι το 1961 για να εκπαιδευτεί ως αστροναύτης αλλά τελικά η NASA δεν τον επέλεξε για να συμμετάσχει σε κάποια από τις επανδρωμένες της αποστολές στο πρόγραμμα Apollo ή αργότερα με τις αποστολές των διαστημικών της λεωφορείων.«Είμαι εκστασιασμένος» είπε ο Ντουάιτ επιστρέφοντας από την πτήση ο οποίος σε ηλικία 90 ετών και οκτώ μηνών έγινε ο γηραιότερος άνθρωπος που βρέθηκε στο Διάστημα παίρνοντας το ρεκόρ από τον διάσημο ηθοποιό Ουίλιαμ Σάτνερ, τον Κάπτεν Κερκ του θρυλικού «Star Trek», ο οποίος το 2021 ταξίδεψε με πτήση της Blue Origin έξω από τη Γη σε ηλικία 90 ετών και έξι μηνών. To ταξίδι Ο Ντουάιτ και πέντε ακόμη επιβάτες μπήκαν μέσα στην διαστημική κάψουλα της Blue Origin που ήταν τοποθετημένη σε ένα πύραυλο στις εγκαταστάσεις της εταιρείας κοντά στην απομακρυσμένη πόλη της ερήμου Βαν Χορν. Ο πύραυλος διαχωρίστηκε από την κάψουλα, η οποία στη συνέχεια ανέβηκε πιο πέρα από τα όρια της ατμόσφαιρας της Γης στα 105,7 χλμ. Η πτήση διήρκεσε περίπου δέκα λεπτά και στη συνέχει η κάψουλα επέστρεψε στη Γη χρησιμοποιώντας αλεξίπτωτα. Η Blue Origin έχει στείλει στο Διάστημα 37 ιδιώτες με τις πτήσεις της χωρίς να έχει γίνει γνωστό το ποσό που πρέπει να καταβάλει κάποιος για να πάρει θέση στην κάψουλα. Η θέση του Ντουάιτ χρηματοδοτήθηκε από έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που δραστηριοποείται στον τομέα του Διαστήματος και από ένα ιδιωτικό ίδρυμα. O γηραιότερος άνθρωπος που ταξίδεψε στο Διάστημα πανηγυρίζει βγαίνοντας από τη διαστημική κάψουλα της Blue Origin https://www.naftemporiki.gr/techscience/1665754/o-tzef-mpezos-esteile-sto-diastima-ton-giraiotero-anthropo-poy-echei-taxidepsei-exo-apo-ti-gi-vinteo/

Γη-Άρης σε λίγες εβδομάδες με νέο επαναστατικό σύστημα προώθησης διαστημοπλοίων (βίντεο) Θα διευκολύνει τη μετακίνηση και παραμονή ανθρώπων στον Κόκκινο Πλανήτη.Ένα καινοτόμο σύστημα προώθησης διαστημικών σκαφών θα μπορούσε να φέρει επανάσταση σε μελλοντικές αποστολές στο ηλιακό μας σύστημα όπως για παράδειγμα, επανδρωμένες αποστολές στον Άρη όπου το ταξίδι από τη Γη στον Κόκκινο Πλανήτη θα διαρκεί περίπου οκτώ εβδομάδες αντί για τουλάχιστον έξι μήνες κάτι που όπως είναι ευνόητο σημαίνει ότι διευκολύνεται η δημιουργία συνθηκών μόνιμης διαμονής ανθρώπων εκεί.Το Pulsed Plasma Rocket (PPR) είναι ένα σύστημα πρόωσης που αναπτύσσει η εταιρεία Howe Industries συμμετέχοντας σε ένα πρόγραμμα ανάπτυξης νέων προηγμένων τεχνολογιών της NASA. Οι δυνατότητες Tο PPR χρησιμοποιεί ένα σύστημα πυρηνικής ενέργειας που βασίζεται στη σχάση, το οποίο λαμβάνει ενέργεια από την ελεγχόμενη διάσπαση των ατόμων, για να δημιουργήσει ώθηση για την πρόωση του διαστημικού σκάφους. Εκτός από το να παρέχει πολύ μεγάλες ταχύτητες στα διαστημόπλοια το σύστημα αυτό μπορεί σύμφωνα με τους εμπνευστές του να χρησιμοποιηθεί σε πολύ βαρύτερα διαστημόπλοια από τα σημερινά κάτι που σημαίνει ότι θα μπορούσε να τοποθετηθεί σε αυτά τα σκάφη πρόσθετη θωράκιση για τη μείωση της έκθεσης του πληρώματος στις επιβλαβείς για τον ανθρώπινο οργανισμό ακτινοβολίες (κοσμική και ηλιακή) όσο διαρκεί το ταξίδι. «Το PPR επιτρέπει μια εντελώς νέα εποχή στην εξερεύνηση του Διαστήματος. Η υψηλή απόδοση του συστήματος επιτρέπει την ολοκλήρωση επανδρωμένων αποστολών στον Άρη μέσα σε μόλις δύο μήνες» δήλωσαν αξιωματούχοι της NASA.Η υλοποίηση του PPR μεταβαίνει τώρα στη Φάση ΙΙ έχοντας ολοκληρώσει τη Φάση Ι η οποία επικεντρώθηκε στο σύστημα ισχύος και τα απαραίτητα υποσυστήματα. Κατά τη διάρκεια της Φάσης ΙΙ, οι προγραμματιστές θα βασιστούν στις αξιολογήσεις από τη Φάση Ι για να βελτιστοποιήσουν τον σχεδιασμό του κινητήρα, να πραγματοποιήσουν πειράματα και να σχεδιάσουν ένα σκάφος που θα μπορούσε να υποστηρίξει αυτή την τεχνολογία. Σχέδιο ενός σκάφους που θα κινείται με την νέα τεχνολογία και θα πηγαίνει στον Άρη σε δύο μήνες https://www.naftemporiki.gr/techscience/1665840/gi-aris-se-liges-evdomades-me-neo-epanastatiko-systima-proothisis-diastimoploion-vinteo/

Βαρυτικά κύματα παντού. Νέα δεδομένα για το υπόβαθρο βαρυτικών κυμάτων στο σύμπαν Η δημοσίευση νέων δεδομένων της European Pulsar Timing Array (ΕΡΤΑ), σε συνδυασμό με τα αντίστοιχα στοιχεία του Indian Pulsar Timing Array, επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά την ύπαρξη υποβάθρου βαρυτικών κυμάτων στο σύμπαν. Η πιο πρόσφατη θεωρία υποστηρίζει πως το παρατηρούμενο υπόβαθρο είναι αναμειγμένα σήματα από συγχωνεύσεις, κυρίως υπερμαζικών μαύρων τρυπών.Τα βαρυτικά κύματα είναι κυματισμοί στο χωροχρόνο που προκαλούνται από βίαια γεγονότα στο σύμπαν. Προβλέπονται θεωρητικά από την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν. Τα βαρυτικά κύματα δημιουργούνται από επιταχυνόμενες μάζες, όπως η συγχώνευση μαύρων τρυπών, η σύγκρουση άστρων νετρονίων κλπ. Βαρυτικό κύμα ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο του 2015 από το Παρατηρητήριο Βαρυτικών Κυμάτων LIGO.Το υπόβαθρο βαρυτικών κυμάτων είναι μια τυχαία κατανομή των κυμάτων βαρύτητας που διαχέονται στο σύμπαν και είναι αυτό που ανιχνεύθηκε από την EPTA. Το υπόβαθρο θεωρείται ότι προκύπτει από πολλά υπερτιθέμενα βαρυτικά κύματα που δημιουργούνται π.χ. από υπερμαζικά δυαδικά συστήματα μαύρων τρυπών. Η παρατήρηση του υποβάθρου των βαρυτικών κυμάτων, όπως και η Κοσμική Μικροκυματική Ακτινοβολία Υποβάθρου, μπορεί να μας δώσει μια μεγάλη ευκαιρία να μελετήσουμε τον σχηματισμό και την εξέλιξη των μεγαλύτερων δομών στο σύμπαν.Υπενθυμίζεται ότι στην δημοσίευση με τίτλο «Παρατηρησιακές υπογραφές της Υπερβαρύτητας άνευ κλίμακας στο πείραμα NANOGrav» (Σπύρος Βασιλάκος, Δημήτρης Νανόπουλος, Θεόδωρος Παπανικολάου, Εμμανουήλ Σαρειδάκης και Χαράλαμπος Τζερεφός), που πριν μερικές ημέρες απέσπασε τιμητική διάκριση από το Ίδρυμα Βαρυτικών Ερευνών των ΗΠΑ, υποστηρίζεται ότι υπάρχουν υπογραφές της θεωρίας των υπερχορδών στα δημοσιευμένα παρατηρησιακά δεδομένα υποβάθρου των βαρυτικών κυμάτων.Η τεχνική συστοιχίας χρονισμού πάλσαρ (pulsar timing array-PTA), χρησιμοποιεί τα πάλσαρ (αστέρες νετρονίων), ως φυσικά ρολόγια ακριβείας για να ανιχνεύσει τα βαρυτικά κύματα υποβάθρου. Τα πάλσαρ έχουν εξαιρετικά σταθερή περιστροφή και εκπέμπουν περιοδικούς παλμούς ραδιοκυμάτων (όπως ένας φάρος), που φτάνουν στη Γη σε προβλέψιμους χρόνους. Όταν ένα βαρυτικό κύμα περνά απ’ τη Γη, προκαλεί μια μικρή παραμόρφωση του χωροχρόνου που μεταβάλλει τον χρόνο άφιξης των παλμών. Συγκρίνοντας τους παρατηρηθέντες χρόνους άφιξης με τους αναμενόμενους, μπορούμε να μετρήσουμε την επίδραση του βαρυτικού κύματος και να εξάγουμε πληροφορίες για την πηγή και το πλάτος του. Επειδή η μεταβολή αυτή είναι εξαιρετικά μικρή και γίνεται σε χρονικές κλίμακες ετών έως δεκαετιών, απαιτούνται μακροχρόνιες παρατηρήσεις πολλών πάλσαρ ώστε να επιτευχθεί η ανίχνευση της επίδρασης των βαρυτικών κυμάτων. Στην δημοσίευση με τίτλο ‘The second data release from the European Pulsar Timing Array: IV. Implications for massive black holes, dark matter and the early Universe‘, με επικεφαλής τον Γιάννη Αντωνιάδη από το το Ινστιτούτο Αστροφυσικής του ΙΤΕ, διερευνώνται οι επιπτώσεις του κοινού σήματος χαμηλής συχνότητας που παρατηρείται στα τελευταία δεδομένα από τα συστήματα συστοιχίας χρονισμού πάλσαρ. Η μελέτη δείχνει αναμφισβήτητα την ύπαρξη του υποβάθρου βαρυτικών κυμάτων. Με την πάροδο του χρόνου και με την συγκέντρωση όλο και περισσότερων δεδομένων Pulsar Timing Array, το υπόβαθρο των βαρυτικών κυμάτων θα γίνεται όλο και πιο διακριτό. διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες: More Evidence for the Gravitational Wave Background of the Universe Συστοιχία Χρονισμού Πάλσαρ. Credit: David Champion/Max Planck

"Progress MS-27" σε βενζινάδικο. Το φορτηγό πλοίο παραδόθηκε στο πρατήριο καυσίμων της θέσης 31 για ανεφοδιασμό με εξαρτήματα καυσίμων και συμπιεσμένα αέρια. Μετά τον ανεφοδιασμό, το πλοίο θα επιστρέψει στο MIC της τοποθεσίας 254 για να συνεχίσει τις προετοιμασίες για την εκτόξευση. Εκκίνηση του Progress MS-27 - 30 Μαΐου. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_573135

Το λανθάνιο των άστρων Πυρηνικές αντιδράσεις που πραγματοποιούνται σε επιταχυντές μας αποκαλύπτουν πως ‘μαγειρεύεται’ το λανθάνιο στα καζάνια του σύμπαντος Στον περιοδικό πίνακα το χημικό στοιχείο λανθάνιο (La) είναι το πρώτο μέλος της σειράς των Λανθανιδών. Με τον πειραματικό προσδιορισμό της ενεργού διατομής σύλληψης νετρονίων του βαρίου-139, οι ερευνητές αναθεώρησαν προς τα κάτω τις προβλέψεις τους σχετικά με την αστρική αφθονία το λανθανίου.Την τελευταία δεκαετία σημειώθηκαν σημαντικές πρόοδοι στις παρατηρησιακές δυνατότητες των αστρονομικών τηλεσκοπίων. Έτσι προέκυψε, πέρα από τις εντυπωσιακές εικόνες του σύμπαντος και ένας αυξανόμενος αριθμός απροσδόκητων ευρημάτων, συμπεριλαμβανομένων των παρατηρήσεων που δείχνουν ότι στο αρχέγονο σύμπαν υπήρχαν περισσότεροι φωτεινοί γαλαξίες από ό,τι προβλεπόταν. Πρόσφατα δεδομένα αποδεικνύουν επίσης ότι ορισμένα άστρα περιέχουν μεγαλύτερες ποσότητες συγκεκριμένων στοιχείων σε σχέση με αυτές που προβλέπουν τα θεωρητικά μοντέλα. Η επίλυση τέτοιων προβλημάτων αφθονίας στοιχείων είναι το κλειδί για την κατανόηση της προέλευσης των βαρύτερων συστατικών του σύμπαντος.Η Άρτεμις Σπύρου από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν και ο Dennis Mücher από το Πανεπιστήμιο της Κολωνίας, μέτρησαν την ενεργό διατομή σύλληψης νετρονίων της πυρηνικής αντίδρασης 139Ba(n ,γ)140Ba. Αυτή η πυρηνική αντίδραση σχετίζεται με την παραγωγή λανθανίου στο εσωτερικό άστρων που πραγματοποιείται μέσω της διαδικασίας i (intermediate neutron capture process). Οι μετρήσεις τους δείχνουν ότι παράγεται λιγότερο λανθάνιο σε σχέση με αυτό προβλέπουν θεωρητικά τα μοντέλα πυρηνοσύνθεσης. Έτσι, ελέγχονται τα μοντέλα που βοηθούν τους αστροφυσικούς να συμπληρώσουν τα κομμάτια παζλ που λείπουν σχετικά με το πώς ‘μαγειρεύονται’ τα στοιχεία του περιοδικού πίνακα στα καζάνια του σύμπαντος.Τα περισσότερα από τα βαρύτερα στοιχεία του σύμπαντος σχηματίζονται στα άστρα διαμέσου κάποιας διαδικασίας σύλληψης νετρονίων. Μέχρι πρόσφατα, η αφθονία των στοιχείων που μετρήθηκε από τους αστρονόμους μπορούσε να εξηγηθεί από τις δύο πιο μελετημένες από αυτές τις διαδικασίες: τη διαδικασία αργής σύλληψης νετρονίων ή «διαδικασία s» και τη διαδικασία γρήγορης σύλληψης νετρονίων ή «διαδικασία r». Σχεδόν όλες οι παρατηρήσεις συμφωνούσαν με τα μοντέλα, λέει η Α. Σπύρου. Όμως στη συνέχεια, με τα νέα τηλεσκόπια βρέθηκαν άστρα με απροσδόκητες αναλογίες στοιχείων.Αυτές οι παρατηρήσεις οδήγησαν τους ερευνητές στο να εξερευνήσουν μια λιγότερο γνωστή διαδρομή πυρηνοσύνθεσης σύλληψης νετρονίων που ονομάζεται ενδιάμεση διεργασία ή «διαδικασία i». Η διαδρομή είχε προβλεφθεί για πρώτη φορά την δεκαετία του 1970, αλλά παρακάμφθηκε, καθώς δεν χρειαζόταν στην ερμηνεία των δεδομένων που ήταν τότε διαθέσιμα.Όπως δείχνει το όνομά της, οι ιδιότητες της διαδικασίας i βρίσκονται μεταξύ αυτών των διαδικασιών s και r. Για παράδειγμα, σε άστρα όπου τα στοιχεία σχηματίζονται μέσω της διαδικασίας s, ένας πυρήνας μπορεί να συλλάβει ένα νετρόνιο κάθε μερικές εκατοντάδες χρόνια. Η διαδικασία περιλαμβάνει συνήθως σχετικά σταθερούς πυρήνες που μπορούν να ζήσουν για μέρες ή μήνες πριν από την αποσύνθεση. Στον αντίποδα βρίσκεται η διαδικασία r, στην οποία συμμετέχουν πυρήνες που είναι εξαιρετικά ασταθείς. Εδώ, οι πυρήνες συλλαμβάνουν νετρόνια πολύ πιο γρήγορα – κάθε δευτερόλεπτο ή και λιγότερο – και οι χρόνοι διάσπασης είναι επίσης μικρότεροι του δευτερολέπτου. Ανάμεσα σε αυτά τα άκρα βρίσκεται η διαδικασία i, με σχετικές χρονικές κλίμακες μερικών δεκάδων λεπτών.Σύμφωνα με την Α. Σπύρου: «Η διαδικασία i είναι ενδιάμεση από κάθε άποψη. Οι παραδοσιακές μετρήσεις των ενεργών διατομών σύλληψης νετρονίων γίνονται με βομβαρδισμό ενός στόχου με δέσμη νετρονίων. Ωστόσο, η μελέτη της διαδικασίας i με αυτόν τον τρόπο είναι δύσκολη, εξαιτίας των μικρών χρόνων ημιζωής των σχετικών ισοτόπων που κάνουν αδύνατη την ενσωμάτωσή τους σε έναν σταθερό στόχο. Μια εναλλακτική μέθοδος θα ήταν να σχηματιστεί το ισότοπο που μας ενδιαφέρει σε μια δέσμη και να εκτοξευθεί σε έναν στόχο νετρονίων, αλλά ένας τέτοιος στόχος είναι εντελώς αδύνατος. Απλά, προς το παρόν δεν είναι εφικτές οι άμεσες μετρήσεις».Για να μελετήσουν τη διαδικασία i, οι ερευνητές μέτρησαν τη διάσπαση μιας δέσμης καισίου-140 προς βάριο-140. Κατά τη διάρκεια αυτής της διάσπασης, ένα νετρόνιο μετατρέπεται σε πρωτόνιο και ο πυρήνας του βαρίου-140 που προκύπτει εκπέμπει μια ακτίνα γάμμα, την οποία ανίχνευσαν. Αυτές οι μετρήσεις ακτίνων γάμμα τους επέτρεψαν να υπολογίσουν έμμεσα την ενεργό διατομή σύλληψης νετρονίων του βαρίου-140. Είναι μια έμμεση μέτρηση, αλλά μπορούμε να μάθουμε σχεδόν όλα όσα χρειαζόμαστε για να την χρησιμοποιήσουμε.Ένα από τα πράγματα που μπορούμε να μάθουμε είναι η πιθανότητα παραγωγής ισοτόπων άλλων στοιχείων, όπως το λανθάνιο-139. Αυτό το ισότοπο σχηματίζεται μέσω της διάσπασης του βαρίου-139, του οποίου η διατομή σύλληψης νετρονίων μπορεί να προσδιοριστεί από τα πειράματα βαρίου-140. Υπάρχει ένας πλούτος αστροφυσικών παρατηρήσεων για το λανθάνιο, καθιστώντας το ιδανικό υποψήφιο για τον έλεγχο των μοντέλων πυρηνοσύνθεσης. Ήταν οι μετρήσεις του λανθανίου που απαοκάλυψαν τα προβλήματα με τις διαδικασίες s και r στην εξήγηση πρόσφατων δεδομένων. Τα πειράματα της ομάδας δείχνουν ότι η ενεργός διατομή σύλληψης νετρονίων του βαρίου-139 είναι μεγαλύτερη από ό,τι προβλέπουν προς το παρόν τα θεωρητικά μοντέλα της πυρηνικής φυσικής. Μεγαλύτερη τιμή στην ενεργό διατομή σημαίνει ότι το βάριο-139 είναι πιο πιθανό να συλλάβει ένα νετρόνιο και να μετουσιωθεί προς άλλα στοιχεία, μειώνοντας την πιθανότητα αυτού του ισοτόπου να διασπαστεί προς λανθάνιο-139. Επομένως, το αποτέλεσμα αυτό συνεπάγεται μικρότερη αφθονία λανθανίου σε σύγκριση με τις μέχρι τώρα προβλεπόμενες τιμές σε άστρα όπου κυριαρχεί η διαδικασία i.Με αυτά τα δεδομένα στα χέρια, οι ερευνητές κατάφεραν να περιορίσουν την αναλογία βαρίου-λανθανίου με την οποία συνδέεται η διαδικασία i, μειώνοντας σημαντικά τις αβεβαιότητες των αστρονομικών παρατηρήσεων. «Οι διατομές σύλληψης νετρονίων που σχετίζονται με τη διαδικασία i είναι στην ουσία πειραματικά άγνωστες», λέει ο Arthur Choplain, ο οποίος μελετά τη διαδικασία σύλληψης νετρονίων στο Université libre de Bruxelles. Και είναι «συναρπαστικό» να βλέπουμε τέτοιες μετρήσεις για το βάριο και το λανθάνιο λόγω της σημασίας τους για τα μοντέλα πυρηνοσύνθεσης. Ο Choplain ελπίζει ότι η προσέγγιση της ομάδας θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την μέτρηση της ενεργού διατομής σύλληψης νετρονίων και άλλων ισοτόπων. Κάθε τέτοια μέτρηση «να αυξάνει προοδευτικά την ακρίβεια των μοντέλων διαδικασiας i και τελικά επιτρέπει πιο αξιόπιστες συγκρίσεις μεταξύ θεωρητικών μοντέλων και παρατηρήσεων».Οι ερευνητές σχεδιάζουν τώρα μελέτες προς αυτή την κατεύθυνση. Σχεδιάζουν επίσης να μετρήσουν την ενεργό διατομή σύλληψης νετρονίων του καισίου-137, ενός άλλου ισοτόπου σημαντικού στην διαδικασία i. Αυτή η διαδρομή είναι ιδιαίτερα ελκυστική για μελέτη, λέει ο Mücher, καθώς «είναι πιθανώς το μόνο ισότοπο της διαδικασίας i για το οποίο μπορούμε να μετρήσουμε απευθείας την ενεργό διατομή της αντίδρασης». διαβάστε περισσότερες λεπτομέρεις στο άρθρο του aps.org με τίτλο: Lanthanum Less Abundant Than Previously Thoughthttps://physics.aps.org/articles/v17/78

Roscosmos Το πείραμα Matryoshka-R πραγματοποιήθηκε στον ISS Σε επανδρωμένες πτήσεις μεγάλης διάρκειας, είναι σημαντικό να μετρώνται οι επιπτώσεις της ακτινοβολίας στο ανθρώπινο σώμα. Ο διοικητής του σώματος κοσμοναυτών Roscosmos, Oleg Kononenko, εξήγησε πώς προσδιορίζεται η δόση στα «κρίσιμα όργανα» - το αιμοποιητικό σύστημα, τον φακό του ματιού, το δέρμα, το γαστρεντερικό σύστημα, το κεντρικό νευρικό σύστημα και άλλα όργανα. Το "Matryoshka" αποτελείται από φαντάσματα κοντά στον ανθρώπινο ιστό, μέσα στα οποία τοποθετούνται αισθητήρες ακτινοβολίας. Το πείραμα πραγματοποιείται στον σταθμό από το 2004. «Οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν εντός και εκτός του σταθμού υπό ήσυχες και διαταραγμένες συνθήκες, λαμβάνοντας υπόψη τη συμβολή τόσο των φορτισμένων σωματιδίων όσο και των νετρονίων στη δόση». Διαβάστε περισσότερα εδώ: https://tass.ru/kosmos/20824627 https://vk.com/roscosmos?z=video-30315369_456244069%2Fe5a3627e797684ae3a%2Fpl_wall_-30315369 https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_573127

Γεωμαγνητικές καταιγίδες: Ο Συντονιστής των αποστολών ηλιακού συστήματος της ESA μιλά στη «Ν» για το κοσμικό φαινόμενο που χτύπησε τη Γη. O Δρ. Γιάννης Ζουγανέλης εξηγεί το φαινόμενο της γεωμαγνητικής καταιγίδας και μιλάει για το πρόγραμμα διαστημικής εξερεύνησης της ESA Μια από τις πιο ισχυρές γεωμαγνητικές καταιγίδες των τελευταίων δεκαετιών χτύπησε πριν από λίγες μέρες τον πλανήτη μας προκαλώντας μια έντονη εκδήλωση του σέλαος στην ατμόσφαιρα αλλά και δυσλειτουργίες στους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους και τα ηλεκτρικά δίκτυα. Ένας από τους ανθρώπους που γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα τι ακριβώς συνέβη είναι ο Δρ. Γιάννης Ζουγανέλης που από το 2014 είναι deputy project scientist στην ευρωπαϊκή αποστολή μελέτης του Ήλιου με το διαστημικό παρατηρητήριο Solar Orbiter που παρακολουθεί συνεχώς την ηλιακή δραστηριότητα. Ο Έλληνας επιστήμονας που πρόσφατα έγινε Συντονιστής των αποστολών του ηλιακού συστήματος στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) μιλά στο Naftemporiki.gr για την πρόσφατη ισχυρή γεωμαγνητική καταιγίδα και το φαινόμενο αυτό γενικότερα καθώς και για το πρόγραμμα διαστημικής εξερεύνησης της ESA. Ποια ήταν η πηγή της πρόσφατης γεωμαγνητικής καταιγίδας και γιατί ήταν τόσο ισχυρή; Η πρόσφατη γεωμαγνητική καταιγίδα προκλήθηκε από μια σειρά ηλιακών εκρήξεων, συμπεριλαμβανομένων των εκτινάξεων στεμματικής ύλης (Coronal Mass Ejections – CMEs). Η καταιγίδα ήταν ιδιαίτερα ισχυρή λόγω ενός μεγάλου και μαγνητικά πολύπλοκου σμήνους ηλιακών κηλίδων, γνωστού ως περιοχή NOAA 3664, το οποίο εκτείνεται σε εντυπωσιακό μέγεθος 16 φορές τη διάμετρο της Γης. Αυτή η περιοχή παρήγαγε αρκετές ισχυρές εκλάμψεις, συμβάλλοντας στο αυξημένο επίπεδο συναγερμού και στην ένταση της γεωμαγνητικής καταιγίδας.Η καταιγίδα κατατάχθηκε ως G4 στην κλίμακα γεωμαγνητικών καταιγίδων, η οποία κυμαίνεται από G1 (ελαφριά) έως G5 (έκτακτη). Αυτές οι καταιγίδες προκύπτουν από διακυμάνσεις στον ηλιακό άνεμο που προκαλούν μεγάλες αλλαγές στα ηλεκτρικά ρεύματα, τις ιδιότητες του πλάσματος και τα πεδία στη μαγνητόσφαιρα της Γης. Οι συνθήκες που οδήγησαν σε αυτή την ισχυρή καταιγίδα περιελάμβαναν παρατεταμένες περιόδους υψηλής ταχύτητας ηλιακού ανέμου και ένα νότια κατευθυνόμενο μαγνητικό πεδίο ηλιακού ανέμου, το οποίο είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό για τη μεταφορά ενέργειας από τον ηλιακό άνεμο στη μαγνητόσφαιρα της Γης.Ο αντίκτυπος μιας τέτοιας καταιγίδας μπορεί να είναι σημαντικός, με πιθανή διατάραξη των επικοινωνιών, του ηλεκτρικού δικτύου, της πλοήγησης, του ραδιοφώνου και των λειτουργιών των δορυφόρων. Ενώ οι γεωμαγνητικές καταιγίδες είναι φυσικά και συνήθη φαινόμενα, η δύναμη και η πιθανότητα διατάραξης μπορεί να διαφέρει, και αυτή η πρόσφατη καταιγίδα ήταν η ισχυρότερη από το 2003. Γνωρίζουμε ότι αυτές οι καταιγίδες εκτός από φυσικά φαινόμενα όπως το σέλας προκαλούν προβλήματα λειτουργίας στους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους. Υπάρχει περίπτωση κάποια γεωμαγνητική καταιγίδα να απειλήσει πιο σοβαρά την ανθρωπότητα; Οι γεωμαγνητικές καταιγίδες, ενώ είναι κυρίως γνωστές για τις όμορφες εκδηλώσεις τους όπως το βόρειο σέλας, έχουν πράγματι τη δυνατότητα να προκαλέσουν σημαντικές διαταραχές στην τεχνολογικά εξαρτημένη κοινωνία μας. Η πιο σοβαρή απειλή που παρουσιάζουν είναι για τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, τα συστήματα επικοινωνίας και τους δορυφόρους μας. Μια ιδιαίτερα ισχυρή γεωμαγνητική καταιγίδα θα μπορούσε, θεωρητικά, να προκαλέσει εκτεταμένες διακοπές ρεύματος και να διαταράξει τις λειτουργίες των δορυφόρων, πράγμα που θα είχε κατακλυσμικό αποτέλεσμα σε διάφορες πτυχές της σύγχρονης ζωής, συμπεριλαμβανομένων της πλοήγησης, των τηλεπικοινωνιών και ακόμη και των τραπεζικών συστημάτων.Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, ενώ οι γεωμαγνητικές καταιγίδες μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές τεχνολογικές διαταραχές, δεν είναι επιβλαβείς για τους ανθρώπους στην επιφάνεια της Γης απευθείας. Η ατμόσφαιρά μας και η μαγνητόσφαιρα παρέχουν αποτελεσματική προστασία από την ακτινοβολία αυτών των γεγονότων. Ο πραγματικός κίνδυνος βρίσκεται στην πιθανότητα αυτές οι καταιγίδες να επηρεάσουν την υποδομή στην οποία βασιζόμαστε.Όσον αφορά την περίπτωση μιας γεωμαγνητικής καταιγίδας να απειλήσει πιο σοβαρά την ανθρωπότητα, θα χρειαζόταν ένα εξαιρετικά ισχυρό γεγονός, παρόμοιο με εκείνο του Carrington το 1859, για να προκαλέσει καταστροφικές επιπτώσεις. Ένα τέτοιο γεγονός θεωρείται πολύ σπάνιο. Παρ ‘όλα αυτά, οι επιστήμονες και οι ειδικοί του διαστημικού καιρού εργάζονται για τη βελτίωση των ικανοτήτων πρόβλεψής μας και αναπτύσσουν τεχνολογίες για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων αυτών των καταιγίδων για να αποτρέψουν τέτοια σενάρια. Βρισκόμαστε σε φάση έξαρσης της ηλιακής δραστηριότητας η οποία παράγει και τα φαινόμενα των εκλάμψεων που οδηγούν στις γεωμαγνητικές καταιγιδες και αν ναι υπάρχει κάποια πρόβλεψη για το πότε θα υπάρξει κάποια ύφεση της ηλιακής δραστηριότητας; Ναι, βρισκόμαστε στον Ηλιακό Κύκλο 25, ο οποίος ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2019. Η ηλιακή δραστηριότητα αυξάνεται ενόψει του προβλεπόμενου ηλιακού μέγιστου το 2025. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, ο Ήλιος εμφανίζει αυξημένη μαγνητική δραστηριότητα, που περιλαμβάνει πιο συχνές ηλιακές εκλάμψεις και εκτινάξεις στεμματικής ύλης.Το ηλιακό μέγιστο είναι η περίοδος κατά την οποία το μαγνητικό πεδίο του Ήλιου είναι πιο περίπλοκο, με αποτέλεσμα τον μεγαλύτερο αριθμό ηλιακών κηλίδων και ηλιακών εκλάμψεων. Μετά το ηλιακό μέγιστο, τα επίπεδα δραστηριότητας θα μειωθούν σταδιακά προς ένα ηλιακό ελάχιστο, σηματοδοτώντας μια περίοδο χαμηλότερης ηλιακής δραστηριότητας. Η τρέχουσα πρόβλεψη υποδεικνύει ότι το αποκορύφωμα του Ηλιακού Κύκλου 25 θα συμβεί μεταξύ Νοεμβρίου 2024 και Μαρτίου 2026, λαμβάνοντας υπόψη τα σφάλματα της πρόβλεψης.Μετά την κορύφωση, η ηλιακή δραστηριότητα θα μειωθεί καθώς κινούμαστε προς το επόμενο ηλιακό ελάχιστο. Ωστόσο, η πρόβλεψη του ακριβούς χρόνου και διάρκειας αυτής της πτώσης είναι δύσκολη λόγω της πολύπλοκης φύσης των ηλιακών μαγνητικών πεδίων, τα οποία δεν κατανοούμε πλήρως. Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν ιστορικά δεδομένα και μοντέλα για να εκτιμήσουν αυτούς τους κύκλους, αλλά υπάρχει εγγενής αβεβαιότητα σε αυτές τις προβλέψεις. Σε ποια φάση βρίσκεται πλέον η αποστολή Solar Orbiter και ποιοι είναι οι άμεσοι αλλά και πιο μακρινοί στόχοι των παρατηρήσεων και ερευνών σας στον Ήλιο; Η αποστολή Solar Orbiter του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), σε συνεργασία με τη NASA, βρίσκεται επί του παρόντος στην κύρια φάση της αποστολής, η οποία ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2021. Το διαστημικό σκάφος έχει σχεδιαστεί για να πραγματοποιήσει λεπτομερείς μετρήσεις της εσωτερικής ηλιόσφαιρας και του αναδυόμενου ηλιακού ανέμου, καθώς και για να πραγματοποιήσει στενές παρατηρήσεις των πολικών περιοχών του Ήλιου, οι οποίες είναι δύσκολο να παρατηρηθούν από τη Γη. Οι άμεσοι στόχοι της αποστολής είναι – Να λάβει τις πλησιέστερες ποτέ εικόνες του Ήλιου και για πρώτη φορά, να αποτυπώσει εικόνες από κοντά των πολικών περιοχών του Ήλιου. – Να μετρήσει τη σύνθεση του ηλιακού ανέμου και να τη συνδέσει με την περιοχή προέλευσής του στην επιφάνεια του Ήλιου. Οι πιο μακροπρόθεσμοι στόχοι έρευνας περιλαμβάνουν τα παρακάτω – Να κατανοήσει τι κινητοποιεί τον 11ετή κύκλο της μαγνητικής δραστηριότητας του Ήλιου. – Να διερευνήσει τι θερμαίνει το ανώτερο στρώμα της ατμόσφαιρας του Ήλιου, το στέμμα, σε εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου. – Να καθορίσει τι παράγει τον ηλιακό άνεμο και τι τον επιταχύνει σε ταχύτητες εκατοντάδων χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο. – Να μελετήσει πώς ο Ήλιος δημιουργεί και ελέγχει την ηλιόσφαιρα, την τεράστια φούσκα φορτισμένων σωματιδίων και μαγνητικών πεδίων που περιβάλλει το ηλιακό μας σύστημα. Η αποστολή αναμένεται να συμβάλει καθοριστικά στην κατανόησή μας για το πώς λειτουργεί η εσωτερική ηλιόσφαιρα και τις επιπτώσεις της ηλιακής δραστηριότητας σε αυτήν. Το Solar Orbiter είναι εξοπλισμένο με 10 όργανα, συνδυάζοντας τηλεσκόπια υψηλής ανάλυσης με μετρήσεις από το περιβάλλον ακριβώς γύρω από το διαστημικό σκάφος για να δημιουργήσει μια περιεκτική εικόνα των εσωτερικών λειτουργιών του Ήλιου. Εκτός από τον Ήλιο με ποιο άλλο πεδίο έρευνας του Διαστήματος και των κοσμικών φαινομένων θα θέλατε να ασχοληθείτε; Πρόσφατα τοποθετήθηκα στη θέση συντονισμού των αποστολών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος στο ηλιακό σύστημα, οπότε ήδη ασχολούμαι με ένα πλήθος πεδίων έρευνας. Η ESA εμπλέκεται σε μια ευρεία γκάμα πεδίων διαστημικής έρευνας εντός του ηλιακού συστήματος, πέρα από τη μελέτη του Ήλιου, όπως στα παρακάτω παραδείγματα: – Εξερεύνηση της Αφροδίτης: Η ESA επέλεξε τον περασμένο Ιανουάριο την πρωτοποριακή αποστολή EnVision, που θα εκτοξευτεί το 2031, για να παρέχει μια ολιστική άποψη του πλανήτη Αφροδίτη, από τον εσωτερικό πυρήνα του μέχρι την ανώτερη ατμόσφαιρα. – Μελέτες Κομητών: Αποστολές όπως ο Philae lander της Rosetta έχουν εξερευνήσει κομήτες, όπως ο 67P/Churyumov-Gerasimenko. Το 2014 ήταν η πρώτη φορά που η ανθρωπότητα, χάρη στην ESA, προσεδάφισε διαστημική αποστολή πάνω σε κομήτη, για να κατανοήσει τη σύνθεση και την ιστορία του κομήτη καθώς και την ιστορία του ηλιακού συστήματος. Η επόμενη αποστολή Comet Interceptor θα εκτοξευθεί το 2029. – Ο Κρόνος και οι Δορυφόροι του: Χρησιμοποιώντας δεδομένα από την αποστολή Cassini-Huygens, οι επιστήμονες μελετούν τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρόνου, τον Τιτάνα, και τις δυναμικές γεωλογικές διαδικασίες του. – Εξερεύνηση του Ερμή: Η αποστολή BepiColombo που εκτοξεύτηκε το 2018 σε συνεργασία με τον Ιαπωνικό Οργανισμό Διαστήματος, JAXA, στοχεύει στην εξερεύνηση του Ερμή, του εσωτερικότερου πλανήτη του Ηλιακού Συστήματος. Η αποστολή οδεύει στον Ερμή τον οποίο θα πλησιάσε για τρίτη φορά τον Σεπτέμβρη του 2024 και αναμένεται να μπει σε τελική τροχιά στο τέλος του 2025. – Οι Παγωμένοι Δορυφόροι του Δία: Η αποστολή JUpiter ICy moons Explorer (JUICE), που εκτοξεύτηκε το 2023, θα εξερευνήσει τους παγωμένους δορυφόρους του Δία και ιδιαίτερα τον Γανυμήδη, επικεντρώνοντας στο δυναμικό τους να φιλοξενούν ζωή και στα μοναδικά περιβάλλοντά τους. Η έρευνα της ESA δεν αφορά μόνο την κατανόηση των ουράνιων σωμάτων, αλλά και την κατανόηση της σχέσης της Γης με άλλους πλανήτες και το ευρύτερο Σύμπαν. Αυτή η έρευνα βοηθά στην απάντηση σημαντικών ερωτημάτων σχετικά με την εξέλιξη του ηλιακού μας συστήματος, την προέλευση της ζωής και εάν είμαστε μόνοι στο Σύμπαν. Διαθέτουμε ένα πλήρες και συναρπαστικό πρόγραμμα διαστημικής εξερεύνησης και διαστημικής επιστήμης στα επόμενα χρόνια το οποίο θα διατηρήσει την Ευρώπη στην κορυφή της επιστημονικής έρευνας, ειδικά σε τομείς στους οποίους η Ευρώπη είναι ήδη πρωτοπόρα. O Δρ. Γιάννης Ζουγανέλης αποτελεί σημαντικό στέλεχος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1664209/o-syntonistis-ton-apostolon-toy-iliakoy-systimatos-tis-esa-dr-giannis-zoyganelis-mila-sti-n-gia-tis-geomagnitikes-kataigides-kai-to-eyropaiko-diastimiko-programma/

Η τεχνητή νοημοσύνη κατακτά και τον κόσμο του σαρκασμού. Ερευνητές κατάφεραν να εκπαιδεύσουν ένα σύστημα ΑΙ ώστε να κατανοεί το σαρκαστικό χιούμορ Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να έχει καταφέρει να περάσει τις εξετάσεις απόκτησης ιατρικού και δικηγορικού πτυχίου, να διαβάζει σε παιδιά παραμύθια πριν κοιμηθούν με ωραία ανάγνωση αλλά σύμφωνα με τους ειδικούς η ΑΙ δεν θα πλησιάσει ποτέ τη θαυμαστή λειτουργία του ανθρώπινου μυαλού χωρίς πρώτα να κατακτήσει την αντίληψη του σαρκασμού.Αλλά αυτή η ικανότητα φαίνεται ότι είναι η επόμενη στη λίστα με τις δυνατότητες που κατακτά με τρομερή ταχύτητα την μια μετά την άλλη η τεχνητή νοημοσύνη. Ερευνητές στην Ολλανδία κατασκεύασαν έναν ανιχνευτή σαρκασμού που λειτουργεί με τεχνητή νοημοσύνη και μπορεί να ανιχνεύει και να ξεχωρίζει τα επίπεδα… IQ ενός αστείου, αν κάποιο αστείο είναι ποιοτικά κακό ή αν κρύβει μέσα του υψηλή νοημοσύνη αν με απλά λόγια πρόκειται για έξυπνο χιούμορ.«Είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε τον σαρκασμό με αξιόπιστο τρόπο και ανυπομονούμε να τον αναπτύξουμε. Θέλουμε να δούμε πόσο μακριά μπορούμε να το προωθήσουμε» αναφέρει ο Ματ Κόλερ στο εργαστήριο τεχνολογίας ομιλίας του Πανεπιστημίου του Γκρόνινγκεν, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Υπάρχουν περισσότερα στο έργο από τους αλγόριθμους διδασκαλίας που μερικές φορές ακόμη και τα πιο διάχυτα σχόλια δεν μπορούν να ληφθούν κυριολεκτικά και πρέπει, αντ’ αυτού, να ερμηνευθούν ως το διαμετρικά αντίθετο. Ο σαρκασμός διαποτίζει τον λόγο μας περισσότερο από ό,τι θα μπορούσαμε να εκτιμήσουμε λέει ο Κόλερ επομένως η κατανόηση του είναι ζωτικής σημασίας εάν οι άνθρωποι και οι μηχανές θέλουν να επικοινωνούν απρόσκοπτα.«Όταν ξεκινάς να μελετάς τον σαρκασμό, αποκτάς υπερ-συναίσθηση του βαθμού στον οποίο τον χρησιμοποιούμε ως μέρος του συνήθους τρόπου επικοινωνίας μας. Αλλά πρέπει να μιλάμε στις συσκευές μας με πολύ κυριολεκτικό τρόπο, σαν να μιλάμε σε ένα ρομπότ. Δεν χρειάζεται να είναι έτσι» λέει ο Κόλερ. Τα σήριαλ Οι άνθρωποι είναι γενικά επιδέξιοι στο να εντοπίζουν τον σαρκασμό αν και στο γραπτό λόγο είναι πιο δύσκολο να γίνει ο σαρκασμός αντιληπτός ό,τι σε μια πρόσωπο με πρόσωπο αλληλεπίδραση όταν ο τόνος και οι εκφράσεις του προσώπου αποκαλύπτουν την πρόθεση του ομιλητή. Κατά την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης τους οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι πολλές ενδείξεις βοηθούσαν τον αλγόριθμο ώστε να διακρίνει το σαρκαστικό από το ειλικρινές.Σε επιστημονικό συνέδριο που έγινε στον Καναδά η ερευνητική ομάδα εξήγησε πώς εκπαίδευσε ένα νευρωνικό δίκτυο σε κείμενο, ήχο και συναισθηματικό περιεχόμενο μέσα από κάποιες σκηνές δημοφιλών κωμικών σειρών όπως τα «Φιλαράκια» και το «The Big Bang Theory» που το σενάριο τους βασίζονταν σε μεγάλο βαθμό στον σαρκασμό βοηθώντας έτσι το σύστημα να κατανοήσει την έννοια του σαρκασμού. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1664350/i-techniti-noimosyni-katakta-kai-ton-kosmo-toy-sarkasmoy/

Ρουμανία: Οι 170 ευρωπαϊκοί βίσονες που «εξολοθρεύουν» ρύπους 2 εκατ. αυτοκινήτων. Η επανένταξη του συγκεκριμένου είδους στα Καρπάθια απεδείχθη ένας επωφελής σύμμαχος κατά της κλιματικής αλλαγής Ένα κοπάδι αποτελούμενο από 170 βίσονες που επανεισήχθησαν στα βουνά Τάρτσου της Ρουμανίας θα μπορούσε να βοηθήσει στην μάχη κατά των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και μάλιστα σε όγκο που ισοδυναμεί με την αφαίρεση από την κυκλοφορία περίπου 2 εκατομμυρίων αυτοκινήτων από τους δρόμους για έναν ολόκληρο χρόνο.Αυτό είναι το εντυπωσιακό πόρισμα νέας έρευνας που αποδεικνύει ότι η πανίδα μπορεί να συμβάλει στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης.Ο ευρωπαϊκός βίσονας εξαφανίστηκε από τη Ρουμανία πριν από περισσότερα από 200 χρόνια, αλλά οι ΜΚΟ Rewilding Europe και η WWF Ρουμανίας επανεγκατέστησαν το είδος στα νότια Καρπάθια, το 2014.Εκτοτε περισσότεροι από 100 βίσονες εγκαταστάθηκαν στα βουνά Τάρτσου, οι οποίο σήμερα αυξήθηκαν σε περισσότερους από 170.Και μάλλον έπεται συνέχεια δεδομένου ότι το συγκεκριμένο τοπίο μπορεί να «σηκώσει» έως 350 με 450 βίσονες. Εξολοθρευτές Αυτό που έδειξε η έρευνα, (από επιστήμονες της Σχολής Περιβάλλοντος του Yale) είναι ότι τα συγκεκριμένα είδη πανίδας συλλαμβάνουν και αποθηκεύουν στο έδαφος, μέσω των αλληλεπιδράσεών με το οικοσύστημα, περίπου 2 εκατομμύρια τόνους άνθρακα ετησίως. Αυτό είναι σχεδόν 9,8 φορές περισσότερο από ό,τι θα συνέβαινε χωρίς τους βίσονες.Ο όγκος του απορροφώμενου του άνθρακα ισοδυναμεί με τις ετήσιες εκπομπές CO2 1,88 εκατομμυρίων βενζινοκίνητων αυτοκινήτων.Ο καθηγητής Οσβαλντ Σμιτζ (Oswald Schmitz) του Yale School of the Environment και κύριος συγγραφέας της μελέτης περιγράφει τη διαδικασία: «Ο βίσονας επηρεάζει τα λιβάδια και τα δασικά οικοσυστήματα, ανακυκλώνοντας θρεπτικά συστατικά για να γονιμοποιήσει το έδαφος, εντείνοντας τη διασπορά των σπόρων που εμπλουτίζουν το οικοσύστημα και συμπιέζοντας το έδαφος έτσι ώστε να αποτρέπεται η απελευθέρωση του άνθρακα. Ηρωες της κλιματικής αλλαγής «Αυτά τα πλάσματα εξελίχθηκαν επί εκατομμύρια χρόνια μέσα με λιβάδια και δασικά οικοσυστήματα, και η απομάκρυνσή τους, οδήγησε σταδιακά στην απελευθέρωση τεράστιων ποσοτήτων άνθρακα. Η αποκατάσταση αυτών των οικοσυστημάτων μπορεί να επαναφέρει την ισορροπία και οι επανατοποθετημένοι στη φύση βίσωνες μπορούν να αποδειχθούν σε ήρωες της κλιματικής αλλαγής.Ο Αλεξάντερ Λις (Alexander Lees), καθηγητής στο Manchester Metropolitan University, θεωρεί ότι η μελέτη συνιστά μια «πειστική περίπτωση για την επανένταξη του ευρωπαϊκού βίσονα ως μια κλιματική λύση βασισμένη στη φύση, και μια λύση με σημαντικά πλεονεκτήματα για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας».Οι επιστήμονες συμφωνούν ότι η μελέτη για τον ευρωπαϊκό βίσονα της Ρουμανίας είναι «η πρώτη στο είδος της», και ότι το μοντέλο παρέχει «ένα πολύ ισχυρό εργαλείο, διαθέσιμο να δώσει νέες κατευθύνσεις για περαιτέρω επανεντάξεις άγριας πανίδας».Ήδη η ομάδα που χειρίζεται την επανένταξη του βίσονα έχει εξετάσει άλλα εννέα είδη λεπτομερώς, συμπεριλαμβανομένου τοπυ ελέφαντα του τροπικού δάσους, των βοοειδών και των θαλάσσιων ενυδρίδων, και προχωρά και σε άλλα. Πολλά από αυτά τα είδη δείχνουν παρόμοια δυναμική υπόσχεση με αυτή του βίσονα, διπλασιάζοντας συχνά την ικανότητα ενός οικοσυστήματος να αντλεί και να αποθηκεύει άνθρακα, και μάλιστα σε μερικές περιπτώσεις πολύ περισσότερο. Πρόκειται πραγματικά για μια επιλογή με τεράστιες δυνατότητες». https://www.naftemporiki.gr/green/climate/1662819/roymania-oi-170-eyropaikoi-visones-poy-exolothreyoyn-rypoys-2-ekat-aytokiniton/

Διεθνής τιμητική διάκριση για μελέτη του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και της Ακαδημίας Αθηνών Τιμητική διάκριση, τη μοναδική για ελληνικά ερευνητικά ιδρύματα, απέσπασαν η Ομάδα Βαρύτητας και Κοσμολογίας του Ινστιτούτου Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και η Ακαδημία Αθηνών, για τη μελέτη που κατέθεσαν στον φετινό Διεθνή Διαγωνισμό Βαρύτητας, που διεξήχθη από το Ίδρυμα Βαρυτικών Ερευνών των ΗΠΑ. https://www.gravityresearchfoundation.org/announcement Η ερευνητική ομάδα, την οποία αποτελούν ο διευθυντής του Ινστιτούτου ΙΑΑΔΕΤ Σπύρος Βασιλάκος, ο Ακαδημαϊκός Δημήτρης Νανόπουλος, ο ερευνητής του ΙΑΑΔΕΤ Μάνος Σαριδάκης, ο μεταδιδακτορικός ερευνητής Θοδωρής Παπανικολάου και ο υποψήφιος διδάκτορας Χάρης Τζερεφός, καταπιάνεται με μια πολυσυζητημένη και ρηξικέλευθη φυσική θεωρία που δεν έχει αποδειχθεί παρατηρησιακά μέχρι σήμερα, τη Θεωρία των Υπερχορδών.Η Θεωρία των Υπερχορδών είναι μια βασική θεωρία που συνδυάζει την Κβαντική Θεωρία με τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας και θεωρεί ότι σε μικροσκοπικό επίπεδο και σε υποατομική κλίμακα, όλα τα σωματίδια είναι χορδές που ταλαντώνονται. Ο τρόπος με τον οποίο ταλαντώνεται κάθε χορδή ουσιαστικά αποτυπώνει το είδος του σωματιδίου.Οι ερευνητές του Αστεροσκοπείου και της Ακαδημίας επιχειρούν να δώσουν απάντηση σε ένα από τα σημαντικά προβλήματα της σύγχρονης φυσικής που απασχολεί την κοινότητα εδώ και 50 χρόνια, το αν θεωρίες, όπως η συγκεκριμένη, που δρουν σε ασύλληπτα μικροσκοπικά επίπεδα και υψηλές ενέργειες, εκεί που οι κβαντικοί νόμοι κυριαρχούν, μπορούν να αφήσουν πειραματικά και παρατηρησιακά ίχνη που να τις επιβεβαιώνουν ή να τις διαψεύδουν.Στη μελέτη με θέμα «Παρατηρησιακές υπογραφές της Υπερβαρύτητας άνευ κλίμακας στο πείραμα NANOGrav» που υποβλήθηκε στον διεθνή διαγωνισμό, η ερευνητική ομάδα καταδεικνύει ότι η Θεωρία των Υπερχορδών, όσο περίπλοκη και αν είναι, μπορεί να αφήσει παρατηρησιακά ίχνη, καθώς επηρεάζει έντονα τη συμπεριφορά του αρχέγονου σύμπαντος και συγκεκριμένα την παραγωγή αρχέγονων μαύρων τρυπών και βαρυτικών κυμάτων.«Τα βαρυτικά κύματα μάς ανοίγουν ένα νέο παράθυρο να πάμε μέχρι το αρχέγονο σύμπαν. Η Θεωρία των Υπερχορδών δείχνει τα φαινόμενα σε πάρα πολύ μικρές αποστάσεις και πολύ υψηλές ενέργειες και δεν θα μπορούσαμε να τη μελετήσουμε με άλλο τρόπο από το να «πάμε» εκεί που όλο το σύμπαν ήταν τόσο μικρό, δηλαδή στα αρχέγονα στάδιά του. Επομένως, με τα βαρυτικά κύματα «ακουμπάμε» αυτά τα αρχέγονα στάδια, όπου όλο το σύμπαν ήταν τόσο μικρό, ώστε οι υπερχορδές να αφήνουν έμμεσο ίχνος σε αυτά», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ένας από τους ερευνητές της μελέτης, ο Μάνος Σαριδάκης από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.Ένα διάχυτο υπόβαθρο βαρυτικών κυμάτων, για τα οποία δεν είναι γνωστή η προέλευσή τους και τι τα προκάλεσε, ενδεχομένως εντοπίστηκε το περασμένο καλοκαίρι από το πείραμα NANOGrav (North American Nanohertz Observatory for Gravitational Waves). Στην παρούσα μελέτη, οι ερευνητές του Αστεροσκοπείου και της Ακαδημίας επιχειρούν να εξηγήσουν τον μηχανισμό δημιουργίας αυτών των βαρυτικών κυμάτων μέσω της Θεωρίας των Υπερχορδών. Όπως προτείνουν, αυτό το διάχυτο υπόβαθρο της διαταραχής του χωρόχρονου προέρχεται από το αρχέγονο σύμπαν και συγκεκριμένα από αρχέγονες μαύρες τρύπες, οι οποίες πριν εξαφανιστούν, δημιουργούν αυτή τη διαταραχή. Επιπλέον, όπως τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής του ΙΑΑΔΕΤ, Σπύρος Βασιλάκος, «είναι δυνατόν να βρεθούν τα παρατηρησιακά ίχνη που θα επιβεβαιώσουν ή θα διαψεύσουν τελικά τη Θεωρία των Υπερχορδών αν μελετηθεί το σύμπαν στα εντελώς αρχέγονα στάδιά του, δηλαδή δισεκατομμυριοστά του δισεκατομμυριοστού του δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου μετά τη Μεγάλη Έκρηξη».Το αμερικανικό Ίδρυμα Βαρυτικών Ερευνών ιδρύθηκε το 1948 με σκοπό να πραγματοποιεί έρευνα στον τομέα της βαρύτητας και των θεωριών που την περιγράφουν. Σε ετήσια βάση διεξάγει τον παγκόσμιο Διαγωνισμό Βαρύτητας, όπου ερευνητές από όλο τον κόσμο καλούνται να υποβάλουν μια πρωτοποριακή μελέτη που να δίνει απαντήσεις σε ανοικτά προβλήματα και να ανοίγει διαύλους για νέα πεδία επιστημονικής έρευνας. Στον φετινό διαγωνισμό η μόνη ελληνική συμμετοχή που διακρίθηκε ήταν η παραπάνω.Ο διευθυντής του ΙΑΑΔΕΤ, Σπύρος Βασιλάκος, επισημαίνει ότι «η επιτυχία αυτή επιβεβαιώνει για ακόμα μία φορά το υψηλό επίπεδο της βασικής έρευνας που πραγματοποιείται στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, στην Ακαδημία Αθηνών και γενικότερα στην Ελλάδα. Αυτή η τιμητική διάκριση μάς δίνει ένα επιπλέον κίνητρο στο να μελετήσουμε ακόμα περισσότερο το συγκεκριμένο φαινόμενο». https://www.amna.gr/home/article/819772/Diethnis-timitiki-diakrisi-gia-meleti-tou-Ethnikou-Asteroskopeiou-Athinon-kai-tis-Akadimias-Athinon

Οι Thomas Kuhn και John Heilbron «ανακρίνουν» τον Werner Heisenberg Η συνέντευξη αυτή πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του εγχειρήματος ‘Αρχεία για την Ιστορία της Κβαντικής Φυσικής’ (Archives for the History of Quantum Physics) του Αμερικανικού Ινστιτούτου Φυσικής (AIP), το οποίο περιλαμβάνει ηχογραφήσεις και μεταγραφές συνεντεύξεων προφορικής ιστορίας με περίπου εκατό φυσικούς. Οι πρωταγωνιστές συζητούν για τις καταβολές τους, για το πώς απέκτησαν ενδιαφέρον για τη φυσική, για την εκπαίδευσή τους, για τους ανθρώπους που τους επηρέασαν, για τις σταδιοδρομίες τους – συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών επιδράσεων στην έρευνά τους και για την κατάσταση της ατομικής, πυρηνικής και κβαντικής φυσικής κατά την περίοδο που εργάστηκαν. Οι συζητήσεις εστιάζουν σε επιστημονικά θέματα, για αυτά που συνέβησαν μεταξύ του 1900 και 1930, με έμφαση στην ανακάλυψη και τις ερμηνείες της κβαντομηχανικής τη δεκαετία του 1920. Η συνέντευξη που παραχώρησε ο Werner Heisenberg αποτελείται από 12 συναντήσεις, οι οποίες έλαβαν χώρα από το φθινόπωρο του 1962 έως το καλοκαίρι του 1963. Οι 10 πρώτες γίνονται από τον Thomas Kuhn και οι 2 τελευταίες από τον Kuhn και τον John Heilbron. Η εκτεταμένη αναφορά στο έργο του Kuhn επιδιώκει να προκαλέσει την προσοχή, όχι μόνο στις απαντήσεις του Heisenberg, αλλά και στις ερωτήσεις που τις προκάλεσαν. Κάποια σημεία της συνέντευξης μπορεί να θεωρηθούν τεχνικά σε σχέση με την εξέλιξη της κβαντομηχανικής. Αν ο αναγνώστης κουραστεί ας τα παραλείψει, προκειμένου να απολαύσει τις απαντήσεις που σχετίζονται με τις πανεπιστημιακές σπουδές στη φυσική την περίοδο του Μεσοπολέμου αλλά και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.Η συνέντευξη αποτελεί μεταγραφή προφορικού λόγου και όχι λογοτεχνικό κείμενο. Πρέπει να διαβαστεί με την επίγνωση ότι οι αναμνήσεις ενός γεγονότος συχνά διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο, ενώ μπορούν να μεταβληθούν με την πάροδο του χρόνου για διάφορους λόγους, συμπεριλαμβανομένων των μεταγενέστερων εμπειριών, των αλληλεπιδράσεων με άλλους και των συναισθημάτων για το γεγονός. Η συνέντευξη μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον φυσικό Αποστόλη Παπάζογλου και ανεβαίνει τμηματικά στον ιστότοπο ylikonet.gr. Mπορείτε να την διαβάσετε πατώντας ΕΔΩ. https://ylikonet.gr/2024/05/17/οι-thomas-kuhn-και-john-heilbron-ανακρίνουν-τον-werner-heisenberg/

Η Ινδία κατασκεύασε κινητήρα διαστημικών πυραύλων με… εκτυπωτή. Επαναστατική τεχνολογία 3D printing Η Ινδία έχει σε πλήρη εξέλιξη ένα φιλόδοξο διαστημικό πρόγραμμα θέλοντας να γίνει σημαντικός παίκτης στην κούρσα της κατάκτησης της Σελήνης αλλά και της διαστημικής βιομηχανίας γενικότερα. Πρόσφατα η Ινδία πραγματοποίησε επιτυχημένη μη επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη και ο πρωθυπουργός της χώρας Ναρέντρα Μόντι ανακοίνωσε την οργάνωση επανδρωμένης αποστολής στην Σελήνη καθώς και τη δημιουργία επανδρωμένης βάσης εκεί.Ο Ινδικός Οργανισμός Διαστημικής Έρευνας (ISRO) έκανε γνωστό ότι πραγματοποίησε μια επιτυχημένη δοκιμή ενός πυραυλικού κινητήρα που κατασκευάστηκε με χρήση τεχνολογία τρισδιάστατης εκτύπωσης. Επαναστατικός Ο κινητήρας καίει ένα σύνθετο καύσιμο, ένα υπεργολικό μείγμα τετροξειδίου του αζώτου και μονομεθυλυδραζίνης. Ο κινητήρας λειτούργησε για διάρκεια 665 δευτερολέπτων, σηματοδοτώντας σύμφωνα με τους ειδικούς ένα σημαντικό ορόσημο. Ο κινητήρας προορίζεται για χρήση στον πύραυλο μεταφοράς φορτίων PSLV που κατασκευάζει για δική της χρήση η Ινδία.Η ISRO ανέφερε ότι χρησιμοποιήθηκε μια νέα τεχνική σύντηξης με λέιζερ για την κατασκευή του κινητήρα με την οποία κατορθώθηκε ένα πραγματικό επίτευγμα, η μείωση του αριθμού των εξαρτημάτων του κινητήρα από 14 σε ένα μόνο κομμάτι. Η νέα διαδικασία μειώνει επίσης τον συνολικό χρόνο παραγωγής κατά 60%. Μένει να διαπιστωθεί ποιες άλλες εφαρμογές και σε ποιους τομείς θα χρησιμοποιηθεί αυτή η νέα τεχνική 3D εκτύπωσης. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1663487/i-india-kataskeyase-kinitira-diastimikon-pyraylon-me-ektypoti/ Η Κίνα εισέρχεται στον τομέα του διαστημικού τουρισμού. Το Πεκίνο θέλει να εκμεταλλευτεί και εμπορικά τις διαστημικές δυνατότητες της χώρας. Μπορεί κρατικές διαστημικές υπηρεσίες όπως αυτή της Ρωσίας να δέχονταν έναντι μεγάλης αμοιβής να στείλουν στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ιδιώτες όμως ο αναπτυσσόμενος τομέας του οργανωμένου διαστημικού τουρισμού ήταν μέχρι τώρα πεδίο δραστηριοποίησης του ιδιωτικού τομέα με πρωτοπόρους μεγιστάνες όπως ο Τζεφ Μπέζος (Amazon) και ο Ρίτσαρντ Μπράνσον (Virgin).Η Κίνα που εξελίσσει τα τελευταία 15 χρόνια ένα εντυπωσιακό πολυσύνθετο και ιδιαίτερα φιλόδοξο διαστημικό πρόγραμμα γίνεται η πρώτη χώρα που θέλει να γίνει επιχειρηματίας στον τομέα διαστημικού τουρισμού. Η έναρξη και η τιμή Η κινεζική διαστημική εταιρεία CAS Space μεγαλομέτοχος της οποίας είναι η κρατική Κινεζική Ακαδημία Επιστημών ανακοίνωσε ότι ετοιμάζει ένα «όχημα διαστημικού τουρισμού» που θα προσφέρει σε πρώτη φάση σύντομες βόλτες στα σύνορα της Γης με το Διάστημα. Σύμφωνα με την ανακοίνωση το όχημα θα κάνει την πρώτη του δοκιμαστική πτήση το 2027 και αν όλα πάνε καλά θα ξεκινήσει τις διαδρομές με επιβάτες του 2028.Η CAS Space είπε ότι το όχημά της θα περιλαμβάνει μια καμπίνα που έχει τέσσερα πανοραμικά παράθυρα και μπορεί να μεταφέρει επτά επιβάτες ανά πτήση. Η εταιρεία σχεδιάζει να οργανώνει μια εκτόξευση κάθε 100 ώρες από ένα νεόκτιστο θεματικό πάρκο αεροδιαστημικής, με δέκα διαθέσιμα οχήματα για να μεταφέρουν τους τουρίστες στα όρια Γης και Διαστήματος. Για να κλείσει κάποιος θέση σε κάποια από αυτές τις πτήσεις θα πρέπει να καταβάλει ένα ποσό 415 χιλιάδων δολαρίων. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1663413/i-kina-eiserchetai-ston-tomea-toy-diastimikoy-toyrismoy/

Roscosmos Το ART-XC παρουσίασε έναν νέο κατάλογο πηγών ακτίνων Χ στον ουρανό Για περισσότερα από δύο χρόνια από τον Δεκέμβριο του 2019, το τηλεσκόπιο ART-XC του αστεροσκοπείου Spektr-RG σάρωνε σχεδόν συνεχώς την ουράνια σφαίρα σε σκληρές ακτίνες Χ, εκτελώντας μια πλήρη έρευνα κάθε έξι μήνες. Ως αποτέλεσμα, δημιουργήθηκε ο «Κατάλογος Πέντε Κριτικών». Ο νέος κατάλογος περιλαμβάνει διπλάσιο αριθμό καταγεγραμμένων φωτονίων ακτίνων Χ. Περιέχει περισσότερα από μιάμιση χιλιάδες αντικείμενα. Οι περισσότεροι από αυτούς που ταξινομούνται είναι ενεργοί γαλαξιακές πυρήνες (περίπου 900), καθώς και κατακλυσμικές μεταβλητές (σχεδόν 200). Ο κατάλογος περιλαμβάνει επίσης αυξανόμενα αστέρια νετρονίων και μαύρες τρύπες, αστέρια με καυτές κορώνες, υπολείμματα σουπερνόβα και σμήνη γαλαξιών. Σύμφωνα με το πρόγραμμα του αστεροσκοπείου, η έρευνα ουρανού προγραμματίζεται να συνεχιστεί μέχρι το τέλος του 2025. Το μέγεθος του τελικού καταλόγου αναμένεται να διπλασιαστεί περίπου. Στο χάρτη του IKI RAS: θέση στον ουρανό (σε γαλαξιακές συντεταγμένες) πηγών που ανιχνεύθηκαν από το τηλεσκόπιο ART-XC https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_573128

Ερευνητές λένε ότι υπάρχει «κοσμικό σφάλμα» στη θεωρία της σχετικότητας και ξέρουν πώς να το διορθώσουν. Νέα μελέτη ταράζει τα νερά της κοινότητα των κοσμολόγων και τον κόσμο της Φυσικής. Ένα περίεργο «κοσμικό σφάλμα» στη βαρύτητα θα μπορούσε να εξηγήσει την παράξενη συμπεριφορά που παρουσιάζει το Σύμπαν στις μεγαλύτερες κλίμακες του σύμφωνα με μια νέα μελέτη. Η θεωρία της γενικής σχετικότητας διατυπώθηκε για πρώτη φορά από τον Άλμπερτ Αϊνστάιν το 1915 και παραμένει η καλύτερη και ακριβέστερη περιγραφή για το πώς λειτουργεί η βαρύτητα σε μεσαίες έως μεγάλες κλίμακες.Ωστόσο η παρατήρηση τεράστιων σε αριθμό ομάδων βαρυτικά δεσμευμένων γαλαξιών να αλληλεπιδρούν αποκάλυψε μερικές «ασυνέπειες» που υποδηλώνουν ότι η βαρύτητα, η οποία θεωρείται ότι είναι σταθερή σε όλους τους χρόνους και τις κλίμακες, θα μπορούσε στην πραγματικότητα να γίνει ελαφρώς πιο αδύναμη σε μεγάλες κοσμικές αποστάσεις.Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Journal of Cosmology and Astroparticle Physics», οι ερευνητές περιέγραψαν αυτή την ασυνέπεια ως ένα «κοσμικό σφάλμα» και λένε ότι η προτεινόμενη λύση θα μπορούσε να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε μερικά από τα μεγάλα μυστήρια του Σύμπαντος.«Είναι σαν να φτιάχνεις ένα παζλ σε μια σφαιρική επιφάνεια μετά να βάζεις τα κομμάτια σε ένα επίπεδο τραπέζι και να προσπαθείς να τα ταιριάξεις μεταξύ τους. Κάποια στιγμή, τα κομμάτια στο τραπέζι δεν θα ταιριάζουν πολύ μεταξύ τους, γιατί χρησιμοποιείς λάθος πλαίσιο. Το σφάλμα αυτό μοιάζει με αναμμένο φυτίλι μια βόμβας που αν τελικά σκάσει θα αποκαλύψει μια θεμελιώδη παραβίαση της αρχής της ισοδυναμίας του Αϊνστάιν (ή της συμμετρίας Lorentz) κάτι που θα μπορούσε να υποδεικνύει ριζικά διαφορετικές εικόνες για την κβαντική βαρύτητα, τη Μεγάλη Έκρηξη ή τις μαύρες τρύπες» λέει ο Νιαγές Αφσόρντι καθηγητής αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο του Waterloo στο Οντάριο, εκ των επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Η τροποποίηση Η θεωρία της γενικής σχετικότητας του Αϊνστάιν είναι εξαιρετικά καλή στο να περιγράφει το Σύμπαν πάνω από τις κβαντικές κλίμακες και έχει προβλέψει διάφορες πτυχές του Σύμπαντος συμπεριλαμβανομένων των μαύρων τρυπών, του φαινομένου του βαρυτικού φακού, των βαρυτικών κυμάτων και της Μεγάλης Έκρηξης.Ωστόσο, ορισμένες διαφορές μεταξύ θεωρίας και πραγματικότητας παραμένουν. Πρώτον οι προσπάθειες να μπει σε κάποια είδους κλιμάκωση η θεωρία της γενικής σχετικότητας για να περιγραφεί το πώς λειτουργεί η βαρύτητα σε κβαντικές κλίμακες έχει ως αποτέλεσμα οι συνήθως ισχυρές εξισώσεις της γενικής σχετικότητας να καταλήξουν σε ακατανόητες ανοησίες.Επιπλέον η ολοκλήρωση του τρέχοντος καθιερωμένου μοντέλου του Σύμπαντος απαιτούσε την εισαγωγή δύο μυστηριωδών προσθηκών γνωστών ως σκοτεινή ύλη και σκοτεινή ενέργεια. Πιστεύεται ότι αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των περιεχομένων του Σύμπαντος αλλά τόσο η σκοτεινή ενέργεια όσο και η σκοτεινή ύλη δεν έχουν ποτέ εντοπιστεί άμεσα και ταυτόχρονα η ύπαρξη τους αποτυγχάνει να εξηγήσει γιατί ο κόσμος μας διαστέλλεται με διαφορετικές ταχύτητες ανάλογα με το πού κοιτάμε.Ως απάντηση σε αυτά τα προβλήματα, οι συγγραφείς της νέας εργασίας κατέληξαν σε μια απλή πρόταση: μια προσαρμογή στη θεωρία του Αϊνστάιν σε διαφορετικές κλίμακες απόστασης. «Η τροποποίηση είναι πολύ απλή: Υποθέτουμε ότι η καθολική σταθερά της βαρύτητας είναι διαφορετική σε κοσμολογικές κλίμακες, σε σύγκριση με μικρότερες κλίμακες όπως το ηλιακό σύστημα ή το γαλαξιακό. Αυτό το ονομάζουμε κοσμικό σφάλμα» λέει ο Αφσόρντι. Τα μοτίβα Σύμφωνα με τους ερευνητές αυτό το σφάλμα δημιουργεί μεταβολές στα μοτίβα που βρίσκονται στο κοσμικό υπόβαθρο μικροκυμάτων, την υπολειπόμενη ακτινοβολία που παράχθηκε 380.000 χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, καθώς και στη δομή και την διαστολή του Σύμπαντος. Αυτές οι προσαρμογές μοιάζουν ανεπαίσθητες αλλά το συμπέρασμα ότι οι νόμοι της βαρύτητας αλλάζουν στις κλίμακες απόστασης σε σημαντικό βαθμό.Οι ερευνητές είπαν ότι η ύπαρξη του σφάλματος θα μπορούσε να επιβεβαιωθεί από νέες παρατηρήσεις γαλαξιών όπως με το διαστημικό τηλεσκόπιο Ευκλείδης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, το Φασματοσκοπικό Όργανο Σκοτεινής Ενέργειας και το Παρατηρητήριο Simons. Λένε ότι αυτά τα όργανα θα μπορούν να κάνουν τις μετρήσεις αυτού του σφάλματος με τέσσερις φορές μεγαλύτερη ακρίβεια από ο,τι είναι δυνατό σήμερα και, ως εκ τούτου, να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν τη θεωρία τους.Ωστόσο, ορισμένοι επιστήμονες λένε ότι μια απλή τροποποίηση της σχετικότητας του Αϊνστάιν μπορεί να μην είναι αρκετή. Στην πραγματικότητα, είναι πιθανό οι αποκλίσεις που αποκαλύπτονται από αστρονομικές παρατηρήσεις να αποτελούν υποδείξεις ότι η κατανόησή μας για το Σύμπαν χρειάζεται μια πλήρη επανεκτίμηση.«Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι αυτό το νέο μοντέλο ταιριάζει λίγο καλύτερα στα δεδομένα, αλλά ίσως αυτό μας λέει κάτι. Σημαίνει ότι καταλαβαίνουμε ακόμη λιγότερα από όσα νομίζαμε. Το πιστεύω μου είναι ότι αντί να προσθέτουμε περισσότερα νέα πράγματα, χρειαζόμαστε μια νέα εξήγηση. Αλλά κανείς δεν έχει βρει κάτι που να έχει νόημα ακόμα» υποστηρίζει ο Σκοτ Ντόντελσον πρόεδρος του τμήματος Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Carnegie Mellon που δεν συμμετείχε στη μελέτη. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1663787/ereynites-lene-oti-yparchei-kosmiko-sfalma-sti-theoria-tis-schetikotitas-kai-xeroyn-pos-na-to-diorthosoyn/

Τρία από τα αρχαιότερα άστρα του Σύμπαντος κρύβονταν στην άλω του Γαλαξία μας. Οι αστρονόμοι επινόησαν την έκφραση “Small Accreted Stellar System» ή «SASS», για αυτά τα άστρα, καθώς θεωρούν ότι ανήκαν κάποτε σε μικρούς αρχέγονους γαλαξίες, που αργότερα απορροφήθηκαν από τον δικό μας Γαλαξία.Τρία αστέρια που άρχισαν να λάμπουν όταν το Σύμπαν βρισκόταν ακόμα στην παιδική του ηλικία ανακαλύφθηκαν εντός του Γαλαξία μας, ανακοίνωσαν ερευνητές του MIT.Τα αρχαία άστρα γεννήθηκαν πριν από 12 με 13 δισεκατομμύρια χρόνια, την εποχή που άρχιζαν να σχηματίζονται οι πρώτοι γαλαξίες.Και τα τρία πιθανότατα προήλθαν από αρχέγονους γαλαξίες νάνους που κάποια στιγμή απορροφήθηκαν από τον δικό μας Γαλαξία, αναφέρει η ερευνητική ομάδα στο Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Από το υδρογόνο στον σίδηρο Το Σύμπαν γεννήθηκε από τη Μεγάλη Έκρηξη πριν από 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια και τα πρώτα άστρα άναψαν μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια αργότερα.Τότε, το Σύμπαν αποτελούταν σχεδόν αποκλειστικά από υδρογόνο και ήλιο, τα δύο ελαφρύτερα χημικά στοιχεία. Όλα τα βαρύτερα στοιχεία, από το οξυγόνο μέχρι τον σίδηρο, παρήχθησαν από θερμοπυρηνικές αντιδράσεις στην καρδιά των πρώτων άστρων.Και όταν τα άστρα αυτά πέθαναν και εξερράγησαν, τα βαρύτερα αυτά στοιχεία εκτοξεύτηκαν στο Διάστημα και αναμείχθηκαν με τα σύννεφα υδρογόνου από τα οποία σχηματίζονται νέοι αστέρες.Αυτό σημαίνει ότι τα περισσότερα άστρα που βλέπουμε σήμερα περιέχουν όχι μόνο υδρογόνο αλλά και μέταλλα, τα οποία μπορούν να ανιχνευθούν με φασματικές αναλύσεις.Αυτή ήταν η τεχνική που αξιοποίησε η μελέτη για να εντοπίσει τους τρεις Μαθουσάλες: η φασματική ανάλυση έδειξε απουσία βαρέων στοιχείων όπως ο σίδηρος, το στρόντιο και το βάριο. Ανάποδη πορεία Τα τρία αστέρια αναγνωρίστηκαν με αναδρομική ανάλυση δεδομένων που είχαν συλλεχθεί σε διάστημα αρκετών ετών από επίγειο τηλεσκόπιο των 6,5 μέτρων. Στη συνέχεια, οι ερευνητές μελέτησαν την κίνησή τους.Και τα τρία άστρα βρίσκονται στη λεγόμενη άλω του Γαλαξία, ένα σφαιρικό, αραιό σύννεφο από αστέρια που περιβάλλει ολόκληρο τον γαλαξιακό δίσκο. Απέχουν περίπου 30.000 έτη φωτός από τη Γη, βρίσκονται όμως σε διαφορετικές περιοχές του Γαλαξία.Αξιοποιώντας παρατηρήσεις του διαστημικού αστρομετρικού τηλεσκοπίου Gaia, οι αστρονόμοι του MIT παρατήρησαν ότι τα τρία αρχέγονα άστρα ακολουθούν μια εντελώς ασυνήθιστη πορεία, καθώς κινούνται στην αντίθετη κατεύθυνση από τα άλλα άστρα στη γαλαξιακή άλω.Αυτό αποτελεί ισχυρή ένδειξη ότι ανήκαν αρχικά σε άλλους γαλαξίες που απορροφήθηκαν κάποια στιγμή από τον δικό μας.«Ο μόνος τρόπος να κινούνται τα άστρα αντίθετα από την υπόλοιπη παρέα είναι να μπήκαν με τον ανάποδο τρόπο» σχολίασε σε δελτίο Τύπου του MIT η καθηγήτρια Άνα Φρέμπελ, επικεφαλής της μελέτης.Το συμπέρασμα είναι ότι τα τρία άστρα προέρχονταν από αρχέγονους γαλαξίες νάνου που είχαν την ατυχία να συγκρουστούν με τον μεγαλύτερο δικό μας Γαλαξία.Τα ευρήματα προσθέτουν νέα στοιχεία για την εξέλιξη των αρχέγονων γαλαξιών νάνων, λένε οι ερευνητές, οι οποίοι σκοπεύουν να αναζητήσουν περισσότερα αρχαία αντικείμενα στον Μίλκι Ουέι.Ήδη έχουν εντοπίσει 65 ακόμα ύποπτα άστρα που κινούνται αντίθετα στη γαλαξιακή ροή με ασυνήθιστα υψηλές ταχύτητες μερικών εκατοντάδων χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο. πηγή: https://www.in.gr/2024/05/16/in-science/space/tria-apo-ta-arxaiotera-astra-tou-sympantos-kryvontan-stin-galaksiaki-geitonia-mas/

Roscosmos. Ο κοσμοναύτης της Roscosmos Oleg Kononenko μοιράστηκε ένα βίντεο από το πείραμα της Fullerene. «Οι κρύσταλλοι φουλερίτη που παράγονται στη μικροβαρύτητα έχουν καλύτερη δομή και ιδιότητες από τους επίγειους ομολόγους τους και αντιπροσωπεύουν μια νέα κατηγορία ημιαγωγών». Ο στόχος του πειράματος είναι να αναπτυχθούν μοναδικοί τέλειοι κρύσταλλοι φουλερενίου από την αέρια φάση υπό συνθήκες μικροβαρύτητας σε δείγματα μεγέθους αρκετών χιλιοστών. Roscosmos https://vk.com/roscosmos?z=video-30315369_456244068%2F705d372fc18ce6763a%2Fpl_wall_-30315369 https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_573122 Roscosmos. Ο κοσμοναύτης της Roscosmos Oleg Kononenko μοιράστηκε ένα βίντεο από το πείραμα Kvarts-M. «Σήμερα πραγματοποιήσαμε μια δοκιμαστική συνεδρία ενός άλλου διαστημικού πειράματος, το οποίο εγκαταστήσαμε κατά τη διάρκεια του VKD-62 μας. Αυτή είναι η Kvarts-M. Κατά τη διάρκεια του πειράματος σε δυναμική λειτουργία, η διαστημική διάβρωση των εξωτερικών επιφανειών των μονάδων του ρωσικού τμήματος του ISS θα μελετηθεί υπό τη συνδυασμένη επίδραση εξωτερικών ατμοσφαιρικών παραγόντων υπό συνθήκες λειτουργίας. Σήμερα παρακολουθήσαμε τις συνθήκες του παρασκηνίου του πειράματος με φωτογραφική καταγραφή της συνεδρίας.» Το πείραμα στοχεύει στον εντοπισμό των μηχανισμών, των ζωνών εμφάνισης και της ανάπτυξης διαστημικής διάβρωσης υλικών και επιστρώσεων στις εξωτερικές επιφάνειες εργασίας των μονάδων του ρωσικού τμήματος του ISS προκειμένου να αναπτυχθούν συστάσεις για την προστασία τους από τις επιπτώσεις του. https://vk.com/roscosmos?z=video-30315369_456244067%2Fbc04b4f7e7491c998f%2Fpl_wall_-30315369 https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_573116

Νέα ευρήματα αποκαλύπτουν την ημερομηνία γέννησης των ηπείρων και του γλυκού νερού ξαναγράφοντας την ιστορία της Γης. Ανασυνθέτεται το παζλ της εξέλιξη της ζωής στον πλανήτη μας Οι επιστήμονες προσπαθούν διαχρονικά να συμπληρώσουν το παζλ της ύπαρξης της Γης τόσο όσον αφορά τις διεργασίες που οδήγησαν στη δημιουργία του πλανήτη μας όσο και στο πώς αυτός εξελίχθηκε για να γίνει ένας κόσμος φιλικός στη ζωή. Η ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη των τελευταίων δεκαετιών βοηθά στο να γίνονται συνεχώς νέες μελέτες και αναλύσεις δειγμάτων ή διαφόρων ευρημάτων στον πλανήτη οι οποίες επιχειρούν να ρίξουν φως στις γεωατμοσφαιρικές διεργασίες εξελίσσονταν στη Γη από τη στιγμή της γέννησης της και μετά.Ανάμεσα στα ζητούμενα που η επιστημονική κοινότητα δεν έχει ακόμη συμφωνήσει είναι το πότε και το πώς βρέθηκε το νερό στη Γη καθώς και στο πότε έκαναν την εμφάνιση τους οι ήπειροι. Το νερό και οι ήπειροι αποτελούν τα θεμέλια της ανάπτυξης φιλικών στη ζωή συνθηκών και μάλιστα εκείνων που οδήγησαν τελικά στην εμφάνιση του ανθρώπου.Η σύνθεση της πρώιμης Γης προβληματίζει εδώ και καιρό τους επιστήμονες. Όταν ο πλανήτης μας σχηματίστηκε για πρώτη φορά πριν από 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια, ήταν μια ταραχώδης σφαίρα μάγματος. Ο αιώνας που ακολούθησε, που ονομάζεται Άδης (4,6 δισεκατομμύρια έως 4 δισεκατομμύρια χρόνια πριν) είναι ελάχιστα κατανοητός. Ενώ γνωρίζουμε ότι αυτό το μάγμα τελικά στερεοποιήθηκε και σχημάτισε φλοιό δεν γνωρίζουμε ακριβώς τι συνέβη μετά από αυτό. Οι κρύσταλλοι Μερικοί επιστήμονες έχουν προτείνει ότι η Γη μπορεί να καλύφθηκε από νερό ήδη πριν από 4,4 δισεκατομμύρια χρόνια χρονικό σημείο που συμβαδίζει με τους αρχαιότερους κρυστάλλους ζιργκόν που έχουν ανακαλυφθεί ποτέ. Ωστόσο, δεν είναι ακόμη σαφές πώς έφτασε το νερό. Μπορεί να ήταν μέρος της αρχικής σύνθεσης του πλανήτη ή μπορεί να ήταν αποτέλεσμα βομβαρδισμού από αστεροειδείς που φέρουν νερό αμέσως μετά τον σχηματισμό του εκδοχή που με βάση τα μέχρι τώρα ευρήματα και μελέτες μοιάζει πιο πιθανή.Ερευνητική ομάδα μελετώντας αρχαίους κρυστάλλους ζιργκόν από τους λόφους Jack στη Δυτική Αυστραλία ηλικίας τεσσάρων δισ. ετών διαπίστωσε ότι περιέχουν στοιχεία γλυκού νερού κάτι που δείχνει ότι 600 δισ. έτη μετά τη γέννηση του πλανήτη μας πρέπει να υπήρχαν κομμάτια γης καθώς το γλυκό νερό μπορεί να σχηματιστεί μόνο εάν υπάρχει γη για να λιμνάσει μετά από βροχόπτωση.Η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι οι ήπειροι έκαναν την εμφάνιση τους πριν από περίπου 3,3 δισ. έτη. Αν η νέα μελέτη είναι ορθή τότε η εμφάνιση των ηπείρων πάει πίσω περίπου 700 εκατ. έτη γεγονός που δημιουργεί νέα δεδομένα στο χάρτη της εξέλιξης του πλανήτη αλλά και της ζωής πάνω σε αυτόν. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1661738/nea-eyrimata-apokalyptoyn-tin-imerominia-gennisis-ton-ipeiron-kai-toy-glykoy-neroy-xanagrafontas-tin-istoria-tis-gis/

Εκκίνηση για το «Μαμούθ» που καταπίνει 36 χιλιάδες τόνους διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα (βίντεο) Το εργοστάσιο «Μαμούθ» Πρόκειται για ένα εργοστάσιο δέσμευσης του CO2 από τον αέρα Η ελβετική νεοφυής επιχείρηση Climeworks η οποία ειδικεύεται σε τεχνολογίες δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα απευθείας από τον αέρα είχε ανακοίνωσει πριν από δύο χρόνια ότι ξεκίνησε να κατασκευάζει ένα εργοστάσιο σε νησί της Ισλανδίας για αυτό τον σκοπό. Η εταιρεία έχει ήδη κατασκευάσει ένα τέτοιο εργοστάσιο και πάλι στην Ισλανδία που δεσμεύει έως 4.000 τόνους διοξειδίου άνθρακα τον χρόνο. Το νέο εργοστάσιο που έχει ονομαστεί «Μαμούθ» θα μπορεί να δεσμεύει 36 χιλιάδες τόνους CO2 ετησίως και η Climeworks ανακοίνωσε ότι ξεκίνησε να λειτουργεί. Στόχος της εταιρείας είναι να δημιουργήσει εγκαταστάσεις που θα δεσμεύουν εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα μέχρι το 2030 και ένα δισεκατομμύριο τόνους CO2 μέχρι το 2050. Κοντέινερ απορροφητήρες Δεδομένου ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα παρήγαγε περισσότερους από 37 δισ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα το 2023 οι ποσότητες δέσμευσης από αυτά τα εργοστάσια ακόμη και στο πιο προωθημένο τους σενάριο δεν φαίνονται ικανές να δώσουν δραστική λύση στο πρόβλημα αλλά παρόλα αυτά είναι μια καλή αρχή και αν ακολουθήσουν και άλλες εταιρείες ή/και κυβερνήσεις και δημιουργήσουν ανάλογες εγκαταστάσεις η ζημιά στο περιβάλλον και το κλίμα μπορεί να περιοριστεί αξιοσημείωτα.Τα εργοστάσια της ClimeWorks αποτελούνται από μεγάλα κοντέινερ παρόμοια εξωτερικά με εκείνα που χρησιμοποιούνται στη ναυτιλιακή βιομηχανία, τα οποία χρησιμοποιούν υψηλής τεχνολογίας φίλτρα και ανεμιστήρες προκειμένου να εξαγάγουν διοξείδιο του άνθρακα.Το διοξείδιο του άνθρακα αναμιγνύεται στη συνέχεια με νερό και διοχετεύεται βαθιά στο έδαφος όπου μετατρέπεται σιγά σιγά σε πέτρα. Αμφότερες οι τεχνολογίες τροφοδοτούνται από ανανεώσιμη ενέργεια που παράγεται από γειτονικά εργοστάσια γεωθερμίας. Να σημειωθεί ότι η πετρελαϊκή εταιρία των ΗΠΑ Occidental κατασκευάζει κοντά στις πετρελαιοπηγές της στο Τέξας μία εγκατάσταση που θα απορροφά περίπου ένα εκατομμύριο τόνους CO2 ετησίως. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1661498/ekkinisi-gia-to-mamoyth-poy-katapinei-36-chiliades-tonoys-dioxeidioy-toy-anthraka-apo-tin-atmosfaira-vinteo/

Ανακαλύφθηκαν δύο εξωτικοί εξωπλανήτες, ο ένας λιώνει και ο άλλος είναι… πουπουλένιος (βίντεο) Μια ακόμη απόδειξη της μεγάλης πλανητικής ποικιλομορφίας στο Σύμπαν Τα ολοένα και πιο προηγμένα τεχνικά μέσα που έχουν στη διάθεση τους οι αστρονόμοι σε συνδυασμό με νέες μεθόδους παρατήρησης του Διαστήματος έχουν οδηγήσει σε μια επανάσταση στον τομέα της ανακάλυψης εξωπλανητών, πλανητών έξω από το ηλιακό μας σύστημα.Έχουν ανακαλυφθεί περισσότεροι από πέντε χιλιάδες εξωπλανήτες και έχει υποδειχθεί η ύπαρξη άλλων πέντε χιλιάδων και απομένει η επιβεβαίωση με νέες παρατηρήσεις. Παράλληλα οι ανακαλύψεις αυτές κατέρριψαν την άποψη που υπήρχε για δεκαετίες στην επιστημονική κοινότητα ότι οι τύποι πλανητών στο Σύμπαν είναι σε γενικές γραμμές όσοι τύποι πλανητών υπάρχουν στο ηλιακό μας σύστημα.Όμως αποδείχτηκε ότι η ποικιλομορφία των πλανητών στο Σύμπαν είναι και πολύ μεγάλη αλλά και ιδιαίτερα εντυπωσιακή όσον αφορά τα πραγματικά εξωτικά ή απόκοσμα χαρακτηριστικά που διαθέτουν πολλοί εξωπλανήτες.Ανακοινώθηκε η ανακάλυψη ενός νέου εξωπλανήτη και ταυτόχρονα δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα της μελέτης ενός εξωπλανήτη που εντοπίστηκε πριν από λίγους μήνες. Οι δύο εξωπλανήτες εντυπωσιάζουν την επιστημονική κοινότητα αλλά και τους φίλου του Διαστήματος με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. Ο ένας που μόλις εντοπίστηκε βρίσκεται σε απόσταση 66 ετών φωτός από τη Γη και έλαβε την ονομασία TOI-6713.01. Πρόκειται για ένα πραγματικά κολασμένο κόσμο αφού υπάρχουν σε αυτόν πάρα πολλά ενεργά ηφαίστεια που εκρήγνυνται συνεχώς με αποτέλεσμα να λάμπει στον εξωτερικό παρατηρητή σε μια φλογερή ερυθρή απόχρωση.Ο βραχώδης πλανήτης είναι ελαφρώς μεγαλύτερος από τη Γη και περιστρέφεται γύρω από το μητρικό του ηλικίας 5 δισεκατομμυρίων ετών κάθε 2,2 ημέρες. Παρά το γεγονός ότι σε πλανήτες όπως αυτός που κινούνται πολύ κοντά στο άστρο τους βασανίζονται από την ακτινοβολία και την θερμότητα που δέχεται από το άστρο. Στην προκείμενη περίπτωση ο εξωπλανήτης αυτός ταλαιπωρείται από όσα συμβαίνουν στο εσωτερικό του και κυριολεκτικά λιώνει από… μέσα. Η βαρυτική επίθεση Κανένας πλανήτης σαν αυτόν δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ πριν λέει η ερευνητική ομάδα που μελέτησε τα δεδομένα του κυνηγού εξωπλανητών TESS της NASA που εντόπισε τον TOI-6713.01. η επιφάνεια του είναι καλυμμένη με λιωμένη λάβα από τα εκατοντάδες ενεργά ηφαίστεια και η θερμοκρασία εκεί ξεπερνά 2,300 βαθμούς Κελσίου.«Αυτό σημαίνει ότι ο πλανήτης κυριολεκτικά λάμπει σε διάφορα οπτικά μήκη κύματος. Ήταν μια από εκείνες τις στιγμές ανακάλυψης που σκέφτεσαι, ‘ουάου, είναι εκπληκτικό αυτό μπορεί πραγματικά να υπάρχει’» ανέφερε ο Στίβεν Κέιν, αστροφυσικός στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Ριβερσάιντ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.Οι αστρονόμοι είπαν ότι οι γειτονικοί πλανήτες του TOI-6713.01. επιτίθονται σε αυτόν με τις βαρυτικές τους δυνάμεις δημιουργώντας αυτό που οι αστρονόμοι περιγράφουν ως «μια τέλεια παλιρροϊκή καταιγίδα». Πρόκειται για μια κοσμική διελκυστίνδα πυροδοτεί τεράστια εσωτερική τριβή και θερμότητα μέσα στον TOI-6713.01., την οποία απελευθερώνει μέσω των εκρήξεων των ηφαιστείων στην επιφάνεια του. Κοσμικό πούπουλο Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Nature Astronomy» ερευνητική ομάδα παρουσιάζει την ανακάλυψη ενός εξωπλανήτη που βρίσκεται σε απόσταση 1,200 ετών φωτός από τη Γη. Ο WASP-193b όπως ονομάστηκε ο εξωπλανήτης βρίσκεται σε ένα σύστημα όπου υπάρχει ένα άστρο παρόμοιο με τον Ήλιο. Ο εξωπλανήτης διαθέτει μεν όγκο 50% μεγαλύτερο από αυτόν του γίγαντα του ηλιακού μας συστήματος, του Δία, αλλά η σύμφωνα με τους ερευνητές η πυκνότητα του είναι παρόμοια με αυτή που έχει το… μαλλί τη γριάς. Ο WASP-193b είναι ο δεύτερος λιγότερο πυκνός πλανήτης που έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα, μετά τον Kepler-51d, ο οποίος είναι όμως πολύ μικρότερος σε μέγεθος. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1661549/anakalyfthikan-dyo-exotikoi-exoplanites-o-enas-lionei-kai-o-allos-einai-poypoylenios-vinteo/