Μανούσος

Το περασμένο Σάββατο που λέτε κάναμε μια παρατήρηση που τα είχε όλα. Από οπτική παρατήρηση μέχρι αστροφωτογράφηση. Ήμουν εγώ, ο planetman, ο nickthegreek, ο Χριστόφορος από την αστρονομική ομάδα του Πανεπιστημίου, καθώς και μια μεγάλη παρέα από φίλους και νέους αστρονόμους που ενδιαφέρονται να ασχοληθούν με το χόμπι. Το μέρος ήταν το γνωστό βουνό πάνω από το χωριό μου τις Γωνιές που έχει καθιερωθεί πλέον σαν πεδίο παρατήρησης, λόγω του πολύ καλού seeing που επικρατεί και του υψομέτρου (περίπου 850 μέτρα). Από εξοπλισμό είχαμε, δύο 80mm ed apo Skywatcher (το ένα πάνω σε Heq5 στήριξη), ένα κλασσικό 8'' Skywatcher Dob και το δικό μου το GSO 12''. Για την αστροφωτογράφηση χρησιμοποιήθηκε μια Cannon 350D. Θέλαμε να δείξουμε στα παιδιά που ήρθαν για πρώτη φορά πως είναι να βλέπεις Deep Sky αντικείμενα γι 'αυτό και οι στόχοι μας δεν ήταν πολύ αμυδροί (Μ81-Μ82, M51, M3, M13, M57, M27). Φτάσαμε κατά της 21:30 και ξεκινήσαμε. Είχαμε πάρει απόφαση ότι σοβαρή παρατήρηση δεν επρόκειτο να κάνουμε γιατί ερχόταν συνεχώς αργοπορημένα αυτοκίνητα και με τα φώτα τους δεν άφηναν τα μάτια μας να προσαρμοστούν στο σκοτάδι. Η βραδιά κύλησε σχεδόν ανιαρά μέχρι της 02:00 περίπου που μείναμε εμείς κι εμείς. Λέγαμε να φύγουμε κι εμείς γιατί είχαμε αρχίσει να κουραζόμαστε αλλά τελικά κάναμε ένα διάλειμμα και ξανά ξεκινήσαμε. Το party όμως όμως τώρα άρχιζε. Είχα βάλει σαν στόχο το γαλαξιακό σμήνος Abell 1656 στην κόμη. Το σμήνος αυτό βρίσκεται σε απόσταση 350-400 εκ. έτη φωτός και αποτελείται πάνω από 80 γαλαξίες. Τα συγκεκριμένα σμήνη για τη σωστή παρατήρησή τους εκτός των ιντσών χρειάζονται και μεγάλες μεγεθύνσεις. Για το λόγω αυτό χρησιμοποίησα ένα 7mm Nagler που μου έδινε 214Χ περίπου. Ο σκοπός της παρατήρησής μου ήταν να εντοπίσω το μέγιστο αριθμό γαλαξιών, γι 'αυτό το λόγο θα έπρεπε να περιμένω αρκετή ώρα μπροστά από το προσοφθάλμιο και να κάνω τακτικά διαλείμματα κάθε ένα λεπτό. Η όλη παρατήρηση του σμήνους κράτησε περίπου 15 λεπτά. Στο τέλος και αφού είχα αφομοιώσει την εικόνα έκανα ένα πρόχειρο σκιτσάκι στο σημειωματάριό μου με 7 γαλαξίες σημειωμένους στο ίδιο πεδίο. Οι γαλαξίες που μπόρεσα και εντόπισα ήταν οι: NGC 4886 13.5m 13.6sb NGC 4889 11.5m 13.3sb - από τους ποιο φωτεινούς. NGC 4874 12.2m 13.6sb NGC 4869 13.8m 13.1sb NGC 4864 14.3m 12.5sb - ο ποιο αμυδρός από όλους NGC 4865 13.8m 12.9sb NGC 4860 13.1m 13.6sb Τόσοι κόσμοι σε μια χούφτα ουρανού. Επόμενος στόχος ήταν ένας γαλαξίας NGC 6946 στον Κηφέα, τον οποίο είχα βρει απο το βιβλίο Deep Sky Image Catalog. Πάρα πολύ καλός στόχος μόλις 9,1 mag face on σπειροειδής. Οι σπείρες του αρκετά ευδιάκριτες. Μοιάζει με το Μ101. Όποιος δεν τον έχει δει του τον συστήνω. Λίγο πριν ξημερώσει ο Δίας είχε ανέβει αρκετά και το seeing ήταν πολύ καλό οπότε είχαμε την ευκαιρία να τον παρατηρήσουμε σε αρκετά μεγάλες μεγεθύνσεις. Μάλιστα πετύχαμε και μια διάβαση ενός δορυφόρου (μάλλον του Γανυμήδη). Έβλεπες μια κατάμαυρη σκιά κάτω αριστερά από τον πλανήτη. Με αυτά και μ' αυτά όμως είχε αρχίσει να ξημερώνει και αναγκαστήκαμε να φύγουμε γύρω στις 05:30 . ΥΓ. Για την αστροφωτογράφηση σας έχει δείξει είδη ο Planetman...

Παναγιώτη: Θα προσπαθήσω για τελευταία φορά να σου εξηγήσω τι συμβαίνει με ένα υποτιθέμενο πείραμα για να μην γίνομαι κι εγώ κουραστικός. Πες ότι έχουμε ένα προσοφθάλμιο, του έχουμε βγάλει το φακό και του έχουμε κάνει μια μικρή τρύπα ακριβώς στη μέση όπως αυτή του φιλμ. Κάνε ευθυγράμμιση με το μάτι και ένα καπάκι του φιλμ και βάλε μετά το προσοφθάλμιο στον εστιαστή και σφίξε το. Λογικά με το σφίξιμο θα έχει μετατοπιστεί το προσοφθάλμιο από το κέντρο (έστω και λίγο). Με τη μετατόπιση αυτή θα έχει μετατοπιστεί και η τρυπούλα που έχουμε κάνει στο κέντρο του προσοφθάλμιου. Οπότε κοιτώντας μέσα από αυτή θα φαίνεται ότι το τηλεσκόπιό μας δεν είναι ευθυγραμμισμένο (και στην ουσία εδώ είναι που χάνουμε ίντσες). Βάζοντας όμως το καπάκι του φιλμ ξανά, βλέπουμε ότι είναι όντως ευθυγραμμισμένο. Το καπάκι όμως του φιλμ δεν το σφίγγουμε. Εδώ είναι η διαφορά κι εδώ είναι που την πατάμε όλοι. Αυτό το φαινόμενο οφείλεται στο σφάλμα που έχει ο εστιαστής όταν σφίγγουμε ένα προσοφθάλμιο. Βάζοντας όμως το laser και σφίγγοντάς το, ευθυγραμμίζουμε το τηλεσκόπιο όπως θα ήταν με ένα προσοφθάλμιο στη θέση αυτή. Αλλά θα σας πω και κάτι άλλο. Δοκιμάστε να κάνετε ευθυγράμμιση με το μάτι και κάντε star test και μετά δοκιμάστε να κάνετε ευθυγράμμιση με το laser και ξανά κάντε star test. Βασική προυπόθεση όμως να είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένο το laser. Τότε και μόνο τότε θα δείτε τι εννοώ. Θέμη, πρώτα βάζουμε το καπάκι του φιλμ και ευθυγραμμίζουμε στο περίπου και μετά βάζουμε το laser. Πρώτα όμως θα πρέπει ο πρωτεύον να είναι ακριβώς κάτω από τον εστιαστή, σε ίσες αποστάσεις από τις άκρες. Δοκίμασέ το και θα δεις μεγάλη διαφορά στο είδωλο.

Λοιπόν χτες το βράδυ δοκιμάσαμε στο 8'' skywatcher του planetman να κάνουμε ευθυγράμμιση. Πρώτα κάναμε με το μάτι και καπάκι του φιλμ και μετά δοκιμάσαμε το ευθυγραμμισμένο laser collimator. Ο στόχος μας ήταν ο Κρόνος και μιας και είχε καλό seeing είπαμε να κάνουμε το τεστ σε μεγέθυνση 340Χ κοντά στα όρια του τηλεσκοπίου. Χρησιμοποιήσαμε Nagler 7mm & Televue Barlow 2X. Στην ευθυγράμμιση με το μάτι είχαμε καλό είδωλο. Το Cassini φαινόταν αρκετά καλό και το C-ring επίσης. Κάνοντας star test στον Αρκτούρο όμως είδαμε ότι οι δακτύλιοι που βλέπαμε δεν ήταν ομόκεντροι. Ευθυγραμμίζουμε το τηλεσκόπιο ξανά με το laser collimator. Ξανά-δοκιμάζουμε στον Κρόνο. Η διαφορά ήταν τεράστια όσο αφορά την οξύτητα του ειδώλου. Το Cassini πολύ ποιό ευκρινές και το C-ring να διακρίνεται πολύ ποιο εύκολα. Κάνουμε star test πάλι στον Αρκτούρο και όντως οι κύκλοι πλέον ήταν ομόκεντροι. Δεν μπορούσαμε να κάνουμε καλύτερη ευθυγράμμιση απ' αυτή που έκανε το laser. Για άλλη μια φορά το laser collimator αποδείχτηκε καλύτερο από το μάτι. Πράγματι Παναγιώτη όταν έσφιγγα το laser δεν καθόταν στο ίδιο σημείο πράγμα που έφταιγε ο εστιαστής και όχι το laser. Το ίδιο πράγμα συμβαίνει και με ένα προσοφθάλμιο όταν το σφίξουμε. Με την ευθυγράμμιση με το μάτι ευθυγραμμίζουμε το τηλεσκόπιο γεωμετρικά, αλλά βάζοντας ένα προσοφθάλμιο στον ''ελαττωματικό'' εστιαστή και σφίγγοντάς το, δεν είναι ευθυγραμμισμένο με τα υπόλοιπα οπτικά. Με την ευθυγράμμιση όμως που κάνουμε με ένα laser collimator ευθυγραμμίζουμε όλα τα οπτικά διορθώνοντας το σφάλμα που υπεισέρχεται με το σφίξιμο του εστιαστή. Έτσι όταν τοποθετούμε ένα προσοφθάλμιο ο κώνος φωτός είναι μετατοπισμένος από το κέντρο του εστιαστή αλλά είναι κεντραρισμένος με το κέντρο του προσοφθάλμιου που στην ουσία είναι αυτό που θέλουμε. Τοποθετώντας το μάτι στο κέντρο του εστιαστή είναι λογικό να μη φαίνεται σωστά ότι είναι ευθυγραμμισμένο.

Έχεις πολύ αφεστιασμένο το αστέρι και βλέπεις αυτό το είδωλο. Προσπάθησε να το αφεστιάσεις λιγότερο και θα δεις αυτούς τους δακτυλίους που λες. Επίσης μια διόρθωση: Οι κύκλοι-δακτύλιοι που θα δεις, δεν είναι κύκλοι Airy αλλά κύκλοι περίθλασης. Παρ' όλα αυτά θα δεις αν είναι ευθυγραμμισμένα τα οπτικά μόνο αν είναι οι κύκλοι αυτοί ομόκεντροι.

Κώστα ομολογώ ότι σε ζήλεψα (με την καλή έννοια). Καλορίζικο και καλοτάξιδο. Αν πας σε σκοτεινό ουρανό θα δεις Τεράστια διαφορά. Έχεις δίκιο με αυτό που λες με το collimator. Όντως είναι απαραίτητο και θα σε βολέψει πολύ μιας και η ευθυγράμμιση θα γίνεται παιχνιδάκι. Όσο αφορά την κόμη πάρε Nagler ή Panoptic και δεν θα χρειαστείς διορθωτή. Εμένα στο f/5 μου οι Panoptic και Nagler δεν εμφανίζουν την παραμικρή κόμη. Ενδεχομένως να βλέπεις λίγο γκρίζο τον ουρανό σε μικρές μεγεθύνσεις πράγμα που οφείλεται στις ίντσες. Γι' αυτό ή θα πρέπει να πας σε κατάμαυρο ουρανό ή αλλιώς να χρησιμοποιείς μεγάλες μεγεθύνσεις πάνω από 130Χ για να έχεις καλύτερο contrast. Και πάλι καλορίζικο.

Καλά μιλάμε ότι είχε γίνει ΤΟ μπέρδεμα με αυτούς τους δίσκους-δακτυλίους. Να σε καλά βρε Στέφανε.

Δηλαδή Στέφανε το star test το κάνουμε με τους δακτυλίους περίθλασης;

Ενδιαφέρομαι για ένα από τα δύο προσοφθάλμια για να συμπληρώσω το κενό που έχω μεταξύ 11mm και 24mm.

Ναι το έκανα. Αυτό που πρόσεξα ήταν ότι αν έσφιγγα το Collimator χωρίς να το κρατάω, τότε κουνούσε η δέσμη. Αν κατά το σφίξιμο κρατούσα το Collimator στη σωστή θέση τότε μετά που το άφηνα δεν κουνούσε.

Παναγιώτη έτσι ακριβώς τους έβλεπα χτες το βράδυ όταν έκανα το star test.

Λοιπόν παιδιά χτες το βράδυ μου αποκαλύφθηκε κι εμένα το C-ring. Είχε πολύ καλό seeing αν και δεν είχε καλή διαύγεια. Το σετάκι που χρησιμοποίησα ήταν ένας 11mm Nagler και ο Ultima 2X (272Χ). Δεν ξέρω από ορθοσκοπικό πως θα φαινόταν αλλά εμένα μου φάνηκε μια χαρά με τον ultima και τον Nagler. Μου φαίνεται περίεργο γιατί έχω δει τον Κρόνο σε πολύ καλύτερες συνθήκες και δεν το είχα προσέξει. Ίσως επειδή απλά δεν ήξερα ότι υπήρχε το C-ring (δεν ασχολούμαι πολύ με τους πλανήτες). Νιώθω ότι θέλω να σε ευχαριστήσω Δημήτρη που κατά κάποιο τρόπο μου άνοιξες τα μάτια με το θέμα που άνοιξες.

Λοιπόν Παναγιώτη, χτες το βράδυ έκανα παρατήρηση από το σπίτι μου και μπορώ να πω ότι η ευθυγράμμιση ήταν από πολύ καλή έως τέλεια. Ξανά έκανα star test και είδα ομόκεντρους κύκλους μέσα από την πόλη (έτυχε να έχει αρκετά καλό seeing). Μετά δοκίμασα και είδα Κρόνο και εκτός του Cassini είδα και το C-ring στα 280Χ . Aν έχω κάποιο πρόβλημα αυτό ίσως να είναι του εστιαστή και όχι του laser Collimator και θα είναι και απειροελάχιστο. Θα μετρήσω με το χάρακα και θα σου πω αν υπάρχει κάποια ασυμμετρία. Πάντως με το μάτι δεν έχω καταφέρει να κάνω τόσο καλή ευθυγράμμιση. Και μιλάμε μέσα σε 1 λεπτό είχα τελειώσει.

Μπράβο ρε παιδιά . Πάντα τέτοια. Θα προσθέσω στη λίστα που κάνω και τους στόχους σας για το Σάββατο.

Ναι Παναγιώτη συμφωνώ. Αυτό έχει να κάνει με την κατασκευαστική ποιότητα του εστιαστή που και ευθυγραμμισμένος να είναι όταν τον σφίξεις δεν θα είναι ακριβώς στο κέντρο. Όμως εκεί που κλειδώνει το προσοφθάλμιο εκεί πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένο. Μα με το μάτι βλέπω ολόκληρο το πρωτεύον και κεντραρισμένο. Κοίτα εδώ μπορώ να πω ότι η ατμόσφαιρα εκεί που πηγαίνω είναι αρκετά καλή (400X Άρη με 8'' όταν ήταν στην αντίθεση). Όχι δεν εννοώ εντελώς αφεστιασμένο αστέρι αλλά δίσκους του Airy. Η δέσμη χτύπαγε 2-3 εκατοστά έξω από το κέντρο. Να ρωτήσω και κάτι άλλο; Αν ο εστιαστής χρειάζεται ευθυγράμμιση μπορώ να το διαπιστώσω με άλλο τρόπο;

Παναγιώτη ο εστιαστής του GSO που έχω, έχει δακτύλιο εσωτερικά που σφίγγει το Collimator όπως και όλα τα προσοφθάλμια σε όλη την περιφέρεια. Έτσι δεν έχει περιθώριο για αυτό το παλαντζάρισμα που λες. Λίγο να σφίξω τη βίδα δεν κουνάει καθόλου. Επίσης, αν ο εστιαστής έχει κάποια μικρή απόκλιση όπως λες, τότε το laser σε βοηθάει (αν είναι κι αυτό ευθυγραμμισμένο) να ευθυγραμμίσεις όλα τα οπτικά σε σχέση με την απόκλιση αυτή που έχει ο εστιαστής. Επειδή είμαι κι εγώ πολύ απόλυτος με αυτά, έκανα star test και είναι τέλειο οπότε δεν τίθεται θέμα. Λέω ότι ευθυγραμμίζει καλύτερα από το μάτι γιατί τη ρύθμιση που χρειαζόταν να κάνω στο δευτερεύον δεν μπορούσα να τη δω με το μάτι. Ενώ έλεγα ότι είναι εντάξει με το μάτι, έβαζα το laser και έβλεπα τη δέσμη να μην πέφτει στο κέντρο. Το ρύθμιζα λοιπόν και μετά που ξανά έβαζα το μάτι μου δεν έβλεπα διαφορά. Και με το star test για επαλήθευση τελικά πείστηκα ότι το laser κάνει δουλειά και μάλιστα πολύ καλή.

Είναι πολύ απλή στην κατασκευή και βοηθάει όσους έχουν laser collimator, να το ευθυγραμμίσουν με πολύ μεγάλη ακρίβεια. Απλά τοποθετούν το collimator πάνω στις σχισμές και το γυρίζουμε γύρω από τον εαυτό του. Το Collimator θα είναι ευθυγραμμισμένο όταν δεν κάνει κύκλο η ακτίνα. Το δοκίμασα στο τηλεσκόπιο και το συμπέρασμα που έβγαλα είναι το εξής: To Laser Collimator όντως ευθυγραμμίζει και καλύτερα από το μάτι.

Χρηστός Ανέστη και χρόνια πολλά σε όλους!!!

That is a real photo!!! Hey Frank do you know about the equipment that this photo has been taken from?

Βήμα 9ο: Συναρμολόγηση και πρώτη δοκιμή λειτουργίας Μετά λοιπόν και από τις τελευταίες διορθώσεις, ήρθε η ώρα για τη συναρμολόγηση όλων των επιμέρους κομματιών και τη δοκιμή της πλατφόρμας πριν την εγκατάσταση του μοτέρ. Η τοποθέτηση των τριγωνικών κομματιών πρέπει να γίνει με σχολαστικό τρόπο καθώς θα πρέπει τα ρουλεμάν να εφάπτονται απόλυτα στους δρομείς σε όλη τη διαδρομή. Η διαδικασία εγκατάστασης έχει ως εξής. Πρώτον θα πρέπει να κόψουμε 4 ξύλα που θα στηρίζουν το ξύλο με τους δρομείς πάνω από το ξύλο βάσης. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούμε να σημαδέψουμε τα σημεία τοποθέτησης των τριγωνικών κομματιών. Δεύτερον τοποθετούμε τα τριγωνικά κομμάτια που θα εφαρμοστούν στο Β. Δρομέα κάτω από το δρομέα σε απόσταση από το κέντρο μέχρι εκεί τα ακριανά κομμάτια που στηρίζουν το δρομέα. Σημαδεύουμε με το μολύβι και βιδώνουμε με μια βίδα το κάθε τριγωνικό κομμάτι χωρίς να τη σφίξουμε πολύ για να μπορούμε να κάνουμε διορθώσεις. Τρίτο τοποθετούμε πάνω στα ρουλεμάν τώρα το Β. Δρομέα και δοκιμάζουμε να δούμε αν έχει ομαλή κίνηση και αν εφάπτονται όλα τα ρουλεμάν. Ενδεχομένως να χρειάζεται να στρίψουμε λίγο τα κομμάτια για να έχουν καλύτερη επαφή τα ρουλεμάν. Όταν πετύχουμε τη σωστή κλίση σημαδεύουμε με το μολύβι. Τέταρτο εφαρμόζουμε τα τριγωνικά κομμάτια του Ν. Δρομέα και ακολουθούμε την ίδια διαδικασία. Αφού βιδώσουμε και αυτά θα πρέπει να δοκιμάσουμε αν εφάπτονται και τα 8 ρουλεμάν πάνω στους δρομείς σε όλο το μήκος της διαδρομής. Ενδεχομένως να χρειαστεί να επαναπροσδιορίσουμε τις θέσεις των κομματιών και να ξανά-βιδώσουμε από την αρχή. Η παραπάνω διαδικασία είναι αρκετά χρονοβόρα και απαιτεί υπομονή. Αν παρ' όλα αυτά υπάρχει μια μικρή απόκλιση από μερικά ρουλεμάν δεν πειράζει και τόσο μιας και με το βάρος του τηλεσκοπίου θα ακουμπάνε όλα και θα έχουμε μια αρκετά καλή κίνηση. Προσοχή: Θα πρέπει να αφήσουμε ένα περιθώριο 5 εκ. από το ξύλο εδάφους για να μπορούμε να έχουμε περιθώριο στην τοποθέτηση του μοτέρ αργότερα. Εύχομαι καλό Πάσχα σε όλους. Θα τα ξαναπούμε με την τοποθέτηση του μοτέρ. Τοποθέτηση Β. τριγωνικών κομματιών Τοποθέτηση Ν. τριγωνικών κομματιών Μια άποψη της πλατφόρμας Τοποθέτηση του πάνω ξύλου. Προσέξτε πως εφάπτονται τα ρουλεμάν με τους δρομείς. Β. Δρομέας και ρουλεμάν Ν. Δρομέας και ρουλεμάν

Παιδιά φανταστείτε με ένα Νευτώνειο από 8'' και πάνω τι θα βλέπεις από κει. Πολύ θα ήθελα να μπορούσα να πήγαινα με το Dob μου.

Οι ισημερινές κινούνται μέσα στον κώνο που έχει κορυφή τον ισημερινό βόριο πόλο. Οι κλασικές GEM κάνουν αυτη την κίνηση από τον άξονα, βάζοντας το τηλεσκοπιο εκτός άξονα να διαγράψει αυτον τον κώνο. Η πλατφόρμα σου κάνει το ίδιο, αλλά εδώ ο πάνω τομέας κινήται πάνω στην περιφέρεια του κώνου, το ντοπς ακολουθεί και η στήριξη γίνεται από την περιφέρεια και όχι από τον άξονα. Παραθέτω φωτογραφία για ιδέες. Σε ευχαριστώ για τη βοήθειά σου. Απ' ότι βλέπω έχεις βάλει απευθείας τον κινητήρα να εφάπτεται στους δρομείς. Μάλλον θα προσπαθήσω να εφαρμόσω αυτή τη τεχνική που είναι ποιο απλή κι αν δεν δουλεύει θα επιχειρήσω την άλλη με την εφαπτομένη. Μια ερώτηση: Στους δρομείς το μαύρο υλικό που έχεις βάλει είναι κάποιου είδους πλαστικό ή είναι αλουμίνιο;

Να παρει! Μηπως θα επρεπε να καταλαβεις πρωτα πληρως το πως λειτουργει η πλατφορμα στην θεωρια, ωστε να ξερεις που βαδιζεις και στην πραξη... Κοίτα στη θεωρία έχω καταλάβει αλλά στην πράξη είναι το θέμα. Δηλαδή αν κάνει σωστό tracking. Εν πάση περιπτώσει προχτές το βράδυ μόλις που είχα τελειώσει τη συναρμολόγηση έκανα μια δοκιμή για να δω πως τελικά κινείται. Αυτό όμως που είδα είναι ότι ενώ κινείται σωστά η κίνηση πάνω στα ρουλεμάν γινόταν με δυσκολία γιατί τα τριγωνικά κομμάτια δεν είχαν κοπεί στη σωστή κλίση. Τελικά χτες κατάφερα και έφτιαξα τις σωστές κλίσεις και το μόνο που μένει είναι να ξανά-συναρμολογήσω τα κομμάτια από την αρχή. Ελπίζω αυτή τη φορά να έχω κάνει το σωστό. Παρακάτω παραθέτω κάποιες φωτογραφίες που δείχνουν την κίνηση της πλατφόρμας καθώς και διορθώσεις που έχω κάνει στο βήμα 8 όσο αφορά τις κλίσεις των τριγωνικών κομματιών. Εδώ μια 2η έκδοση, με οδηγίες για το κόψιμο, διορθωμένη.