Η Κίνα προετοιμάζει την αποστολή του διαστημικού σκάφους Shenzhou-22 νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα. Το Πεκίνο δεν έχει ακόμη ανακοινώσει τι θα συμβεί στο κατεστραμμένο Shenzhou-20, το οποίο υπάρχει η υποψία ότι χτυπήθηκε από διαστημικά συντρίμμια. Η Κίνα ξεκίνησε τις προετοιμασίες για την αποστολή ενός διαστημικού σκάφους Shenzhou στον μόνιμα κατοικημένο διαστημικό σταθμό της νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα, ανέφερε το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο CCTV το Σάββατο.Το Shenzhou-22 αποστέλλεται χωρίς κανέναν επιβάτη στον διαστημικό σταθμό Tiangong έξι μήνες πριν από την προγραμματισμένη εκτόξευσή του, προκειμένου να τεθεί ξανά σε τροχιά το επανδρωμένο διαστημικό πρόγραμμα της Κίνας. Ζημιές στο Shenzhou-20 Οι αποστολές Shenzhou λειτουργούν σαν ρολόι από το 2021 μέχρι πριν από δέκα ημέρες, όταν το Shenzhou-20 υπέστη ζημιές ενώ ήταν αγκυροβολημένο στο Tiangong, αναγκάζοντας το τριμελές πλήρωμά του να παραμείνει εννέα επιπλέον ημέρες μαζί με ένα άλλο τρίο αστροναυτών.Την Παρασκευή, το πλήρωμα του Shenzhou-20 επιβιβάστηκε στο διαστημόπλοιο Shenzhou-21 και επέστρεψε με επιτυχία στη Γη, αφήνοντας την νεοαφιχθείσα τριάδα αστροναυτών που είχαν φτάσει πριν από δύο εβδομάδες χωρίς σκάφος που θα μπορούσε να τους μεταφέρει σπίτι σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.Το Shenzhou-22 αποστέλλεται νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα για να αντιμετωπιστεί αυτός ο κίνδυνος ασφαλείας και να επιτραπεί στο πλήρωμα του Shenzhou-21 να επιστρέψει στη Γη γύρω στον Απρίλιο του 2026, μόλις ολοκληρώσει τη βάρδιά του για έξι μήνες. Ξεκίνησαν οι προετοιμασίες «Οι προετοιμασίες για την αποστολή Shenzhou-22 έχουν ξεκινήσει. Το διαστημόπλοιο θα μεταφέρει πλήρες φορτίο, συμπεριλαμβανομένων των προμηθειών των αστροναυτών και του εξοπλισμού για τον διαστημικό σταθμό», ανέφερε το CCTV.Το Tiangong έχει μέγιστη χωρητικότητα έξι ατόμων πληρώματος, αλλά αυτό μπορεί να διατηρηθεί μόνο προσωρινά, καθώς η εγκατάσταση έχει σχεδιαστεί για να φιλοξενήσει τρεις αστροναύτες για έξι μήνες.Η Κίνα δεν έχει ακόμη ανακοινώσει τι θα συμβεί στο κατεστραμμένο Shenzhou-20, το οποίο υπάρχει η υποψία ότι χτυπήθηκε από διαστημικά συντρίμμια, με αποτέλεσμα να σπάσει ελαφρώς το παράθυρο της κάψουλας επιστροφής του.Οι ειδικοί έχουν υποδείξει ότι το σκάφος θα μπορούσε να αποσυνδεθεί από το Tiangong και να τεθεί εκτός τροχιάς πάνω από τον Ειρηνικό. https://www.naftemporiki.gr/techscience/2034260/i-kina-proetoimazei-tin-apostoli-toy-diastimikoy-skafoys-shenzhou-noritera-apo-to-chronodiagramma/       Επέστρεψαν στη Γη οι εγκλωβισμένοι κινέζοι αστροναύτες (βίντεο) Το σκάφος τους είχε υποστεί ζημιές από διαστημικά σκουπίδια και δεν μπορούσαν να φύγουν από το διαστημικό σταθμό της Κίνας.Αίσιο τέλος είχε η περιπέτεια τριών ταϊκοναυτών, όπως ονομάζει η Κίνα τους αστροναύτες της, οι οποίοι αποτελούσαν το πλήρωμα του διαστημικού σταθμού της Κίνας Τιανγκόνγκ (Ουράνιο Παλάτι στα κινεζικά) και αφού είχαν ολοκληρώσει την εξάμηνη αποστολή τους εκεί θα επέστρεφαν στη Γη στις 5 Νοεμβρίου. Όμως διαστημικά σκουπίδια χτύπησαν το σκάφος που θα τους μετέφερε πίσω στον πλανήτη μας και υποχρεώθηκαν να παραμείνουν στον σταθμό μαζί με το νέο πλήρωμα που είχε καταφτάσει για να τους αντικαταστήσει.   Τελικά η κινεζική διαστημική υπηρεσία κινήθηκε πιο αποτελεσματικά από την NASA όπου στην αντίστοιχη περίπτωση πέρυσι δύο αστροναύτες της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας εγκλωβίστηκαν στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό εξαιτίας βλάβης του διαστημικού τους σκάφους και τελικά παρέμειναν  εννέα μήνες εκεί μέχρι να οργανωθεί αποστολή απεγκλωβισμού τους.Κρεμασμένη από ένα τεράστιο αλεξίπτωτο στα χρώματα του κόκκινου και του λευκού, η διαστημική κάψουλα που μετέφερε το πλήρωμα της αποστολής Shenzhou-20 άρχισε να χάνει σιγά σιγά ύψος προτού αγγίξει το ερημικό έδαφος της ζώνης προσγείωσης, στην εσωτερική Μογγολία (βόρεια Κίνα), σύμφωνα με πλάνα που μετέδωσε η κρατική κινεζική τηλεόραση CCTV.   Οι τρεις ταϊκοναύτες, ο Τσεν Ντονγκ (46 ετών), ο Τσεν Ζονγκρούi (41 ετών) και ο Ουάνγκ Τζίε (36 ετών), «είναι καλά στην υγεία τους», διαβεβαίωσε η διαστημική υπηρεσία αρμόδια για επανδρωμένες πτήσεις, η CMSA.Οι τρεις ταϊκοναύτες επέστρεψαν με το σκάφος που πήγε στο διαστημικό σταθμό το νέο πλήρωμα κάτι που σημαίνει ότι προς το παρόν οι τρεις ταϊκοναύτες που βρίσκονται τώρα στο σταθμό αν συμβεί κάτι δεν έχουν τρόπο διαφυγής εκτός αν επιδιορθώσουν οι ίδιοι τη ζημιά που έχει υποστεί το σκάφος από τα διαστημικά σκουπίδια ή αν σταλεί κάποιο άλλο εφεδρικό σκάφος. Τα σωστικά συνεργεία βγάζουν από την κάψουλα τους ταϊκοναύτες που επέστρεψαν με ασφάλεια στη Γη https://www.naftemporiki.gr/techscience/2034203/epestrepsan-sti-gi-oi-egklovismenoi-kinezoi-astronaytes-vinteo/     Εβδομάδα που ολοκληρώνεται στον σταθμό με καρδιολογική έρευνα, βλαστοκύτταρα και οφθαλμολογικούς ελέγχους. Καρδιακή έρευνα, παρατηρήσεις βλαστοκυττάρων και οφθαλμολογικοί έλεγχοι για τη διασφάλιση της υγείας των αστροναυτών ολοκλήρωσαν την εβδομάδα εργασίας του πληρώματος της Αποστολής 73 στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό . Οι διασωθέντες σε τροχιά συνέχισαν επίσης να εργάζονται στις διαστημικές στολές και να ξεπακετάρουν δύο πλοία ανεφοδιασμού, ολοκληρώνοντας την εβδομάδα εργασίας τους.Οι γιατροί μελετούν συνεχώς πώς η ζωή σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας επηρεάζει το κυκλοφορικό σύστημα ενός μέλους του πληρώματος, από την καρδιά μέχρι τα πιο μικροσκοπικά αγγεία και τα αιμοσφαίρια. Το πλήρωμα του σταθμού παρακολουθείται συνεχώς μέσω μιας ποικιλίας συσκευών, όπως ηλεκτρόδια, υπερήχους και πιεσόμετρα, παρέχοντας πληροφορίες που ενδεχομένως να καθοδηγούν σε προηγμένους τρόπους προστασίας της υγείας των αστροναυτών σε μελλοντικές αποστολές στη Σελήνη, τον Άρη και αλλού.Ο Διοικητής του Σταθμού Σεργκέι Ριζίκοφ και ο Μηχανικός Πτήσης Αλεξέι Ζουμπρίτσκι, και οι δύο κοσμοναύτες της Roscosmos, συνέχισαν να εξερευνούν πώς το αίμα κυκλοφορεί από και προς τα μικρότερα αγγεία στο σώμα ενός μέλους του πληρώματος. Το δίδυμο φόρεσε για άλλη μια φορά αισθητήρες στο μέτωπο, τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών τους, οι οποίοι παρακολουθούσαν τη ροή του αίματος προς το μικροκυκλοφορικό και ιστικό τους σύστημα. Τα ιατρικά δεδομένα μπορούν να βοηθήσουν τους ερευνητές να αναπτύξουν τεχνικές που θα προστατεύουν τα μελλοντικά διαστημικά πληρώματα σε αποστολές μεγάλης διάρκειας και θα τα προετοιμάζουν για την επιστροφή στη βαρύτητα της Γης.Ο μηχανικός πτήσης της NASA, Jonny Kim, βοήθησε τον βετεράνο μηχανικό πτήσης Mike Fincke της NASA καθώς επεξεργαζόταν βλαστοκύτταρα μέσα στο γάντι Life Science της εργαστηριακής μονάδας Kibo . Ο Fincke τοποθέτησε τα δείγματα βλαστοκυττάρων μέσα στο μικροσκόπιο φθορισμού KERMIT, ώστε οι επιστήμονες να μπορούν να παρατηρήσουν πώς τα προγραμματισμένα κύτταρα αναπτύσσονται και μετατρέπονται σε καρδιακά και εγκεφαλικά κύτταρα σε μικροβαρύτητα. Τα αποτελέσματα μπορεί να οδηγήσουν σε εξατομικευμένες θεραπείες υγείας στο διάστημα και σε προηγμένες θεραπείες για καρδιακές παθήσεις και εκφυλιστικές νευρολογικές διαταραχές στη Γη.Στη συνέχεια, η Κιμ συνόδευσε τη μηχανικό πτήσης της NASA, Ζένα Κάρντμαν, καθώς σάρωσε τα μάτια του στην εργαστηριακή μονάδα του Κολόμπους , χρησιμοποιώντας τον τυπικό εξοπλισμό ιατρικής απεικόνισης που βρίσκεται σε ένα ιατρείο στη Γη. Η Κάρντμαν αρχικά τοποθέτησε ηλεκτρόδια στο μέτωπο του Κιμ και στα πλάγια των ματιών του, τα οποία έστελναν λάμψεις φωτός για να μετρήσουν την ηλεκτρική απόκριση των αμφιβληστροειδών του Κιμ. Στη συνέχεια, χρησιμοποίησε οπτικό εξοπλισμό μέσα στη μονάδα Harmony , ο οποίος έστελνε φωτεινά κύματα στα μάτια του, ώστε οι γιατροί στο έδαφος να μπορούν να παρατηρούν τον αμφιβληστροειδή, τον κερατοειδή και το οπτικό νεύρο σε πραγματικό χρόνο. Οι γιατροί θα χρησιμοποιήσουν τα δεδομένα για να αναζητήσουν και να μάθουν πώς να αποτρέψουν τις αλλαγές στη δομή των αγγείων και τις λειτουργικές αλλαγές στα μάτια ενός μέλους του πληρώματος που προκαλούνται από το διάστημα.Οι Κάρντμαν, Κιμ και Φινκ συντηρούσαν επίσης εκ περιτροπής τις διαστημικές στολές μέσα στον αεροθάλαμο Quest . Το τρίο αφαίρεσε και τοποθέτησε μπαταρίες στις στολές και αντικατέστησε μια συσκευή υποστήριξης ζωής μέσα στη στολή που παρέχει αερισμό και ψύξη κατά τη διάρκεια ενός διαστημικού περιπάτου.Νωρίτερα στη βάρδιά τους, ο Kim και ο Fincke αφιέρωσαν λίγο χρόνο στην αποσυσκευασία επιστημονικών εφοδίων, προμηθειών και υλικού που παραδόθηκαν πρόσφατα σε δύο φορτηγά πλοία. Ο Kim ξεφόρτωσε μέρος του νέου εξοπλισμού υποστήριξης ζωής και των επιστημονικών πειραμάτων που ήταν συσκευασμένα στο πλοίο ανεφοδιασμού HTV-X1 της JAXA (Ιαπωνική Υπηρεσία Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης), το οποίο έφτασε στις 29 Οκτωβρίου. Ο Fincke συνέχισε να μεταφέρει μέρος των 11.000 κιλών  έρευνας  και προμηθειών που ήταν συσκευασμένα στο διαστημόπλοιο μεταφοράς φορτίου Cygnus XL της Northrop Grumman.Ο μηχανικός πτήσης της JAXA, Kimiya Yui, πέρασε την ημέρα του κυρίως στη συντήρηση, επιθεωρώντας πρώτα τα φίλτρα μέσα στο θερμοκοιτίδα έρευνας BioLab του εργαστηρίου Columbus και στη συνέχεια καθαρίζοντας το σύστημα εξαερισμού της μονάδας Tranquility . Ο μηχανικός πτήσης της Roscosmos, Oleg Platonov, εργάστηκε επίσης όλη την ημέρα στη συντήρηση του τμήματος Roscosmos του σταθμού, ελέγχοντας τον εξοπλισμό ανίχνευσης καπνού και φωτογραφίζοντας τα παράθυρα της μονάδας για επιθεώρηση. Μάθετε περισσότερα για τις δραστηριότητες του διαστημικού σταθμού ακολουθώντας το ιστολόγιο του διαστημικού σταθμού , @space_station στο X, καθώς και τους λογαριασμούς του ISS στο Facebook και στο Instagram . Μια φωτεινή κιτρινοπράσινη αέρινη λάμψη καλύπτει τον ορίζοντα της Γης, διάσπαρτη με τα φώτα της πόλης της βόρειας Ινδίας, κάτω από έναν έναστρο ουρανό. Αυτή η φωτογραφία μακράς έκθεσης τραβήχτηκε από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό καθώς αυτός βρισκόταν σε τροχιά 260 μίλια πάνω από τα Ιμαλάια περίπου στις 1:11 π.μ. τοπική ώρα.

Ο «παλμός» της Γης λειτουργεί αντίθετα από ό,τι πίστευαν οι επιστήμονες. Αναπάντεχη ανακάλυψη για το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας. Οι επιστήμονες που μελετούν το μαγνητικό πεδίο της Γης ανακάλυψαν ότι ο ηλεκτρικός του «παλμός» ρέει προς την αντίθετη κατεύθυνση από αυτήν που προέβλεπαν τα καθιερωμένα μοντέλα.Η Γη περιβάλλεται από μια τεράστια μαγνητική «φούσκα», τη μαγνητόσφαιρα, η οποία προστατεύει τον πλανήτη από τον ηλιακό άνεμο, το ρεύμα φορτισμένων σωματιδίων που φυσά συνεχώς από τον Ήλιο. Όταν ο ηλιακός άνεμος συγκρούεται με το μαγνητικό πεδίο της Γης, δημιουργεί ηλεκτρικά ρεύματα και μαγνητικές δυνάμεις που καθοδηγούν τον διαστημικό καιρό, από εντυπωσιακές αυξήσεις στις πολικές λάμψεις μέχρι καταιγίδες ικανές να διαταράξουν δορυφόρους, δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και επικοινωνίες.Για δεκαετίες, οι επιστήμονες πίστευαν ότι η μαγνητόσφαιρα έχει μια απλή ηλεκτρική διάταξη, με θετικό φορτίο στη «χαραυγή» (πρωινή πλευρά) της Γης και αρνητικό φορτίο στη «δύση» (βραδινή πλευρά), αντικατοπτρίζοντας τον τρόπο με τον οποίο τα ηλεκτρικά πεδία ωθούν κανονικά τα φορτισμένα σωματίδια από τις θετικές προς τις αρνητικές περιοχές. Όμως, νέα δεδομένα δορυφόρων και υπολογιστικές προσομοιώσεις δείχνουν ότι η εικόνα είναι πιο περίπλοκη και εν μέρει αντεστραμμένη.Μια ομάδα με επικεφαλής τον Γιουσούκε Εμπιχάρα, καθηγητή στο Research Institute for Sustainable Humanosphere του Πανεπιστημίου του Κιότο στην Ιαπωνία, βρήκε ότι η πρωινή πλευρά της μαγνητόσφαιρας φέρει στην πραγματικότητα αρνητικό φορτίο ενώ η βραδινή πλευρά είναι θετική.Τα ευρήματα, που περιγράφονται σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Journal of Geophysical Research: Space Physics» βελτιώνουν την κατανόηση των επιστημόνων για το πώς τα ηλεκτρικά και μαγνητικά ρεύματα ρέουν στο διαστημικό περιβάλλον της Γης, γνώσεις που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την πρόγνωση του διαστημικού καιρού και την προστασία της τεχνολογίας τόσο σε τροχιά όσο και στο έδαφος.Για να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από την αποστολή Magnetospheric Multiscale (MMS) της NASA η οποία ερευνά πώς η ηλιακή ενέργεια μεταφέρεται εκρηκτικά στο Διάστημα κοντά στη Γη μελετώντας το πώς τα μαγνητικά πεδία του Ήλιου και της Γης συνδέονται και αποσυνδέονται. Αυτή η διαδικασία, γνωστή ως μαγνητική επανασύνδεση, απελευθερώνει εκρηκτικά ηλιακή ενέργεια στο κοντινό Διάστημα της Γης τροφοδοτώντας καταιγίδες και σέλας.Οι ερευνητές πραγματοποίησαν επίσης λεπτομερείς υπολογιστικές προσομοιώσεις για να αναπαραστήσουν τις συνθήκες γύρω από τη Γη υπό συνεχή ροή ηλιακού ανέμου. Τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν ότι οι πόλοι συμπεριφέρονται όπως αναμενόταν αλλά οι περιοχές κοντά στον ισημερινό εμφανίζουν αντιστροφή με αντίθετα μοτίβα φορτίου σε μεγάλη έκταση.«Σύμφωνα με τη συμβατική θεωρία, η πολικότητα του φορτίου στο ισημερινό επίπεδο και πάνω από τις πολικές περιοχές θα έπρεπε να είναι η ίδια. Γιατί λοιπόν βλέπουμε αντίθετες πολικότητες ανάμεσα σε αυτές τις περιοχές;» λέει ο Εμπιχάρα.Αυτή η αντιστροφή, πρόσθεσε, μπορεί να εξηγηθεί από την κίνηση των φορτισμένων σωματιδίων και όχι από στατική ηλεκτρική συσσώρευση. Όταν η ενέργεια από τον ήλιο πλήττει το μαγνητικό πεδίο της Γης προκαλεί το πλάσμα (ιονισμένο αέριο) να περιστρέφεται γύρω από τον πλανήτη. Στη βραδινή πλευρά της Γης το πλάσμα ρέει δεξιόστροφα και κινείται προς τους πόλους. Ταυτόχρονα οι μαγνητικές γραμμές της Γης εκτείνονται από το Νότιο ημισφαίριο προς το Βόρειο προς τα πάνω κοντά στον ισημερινό και προς τα κάτω κοντά στους πόλους.Επειδή η κίνηση του πλάσματος και οι μαγνητικές γραμμές είναι προσανατολισμένες σε αντίθετες κατευθύνσεις, η αλληλεπίδρασή τους αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο συσσωρεύεται ηλεκτρικό φορτίο σε διαφορετικά τμήματα της μαγνητόσφαιρας, δημιουργώντας την αναστροφή που παρατήρησαν οι επιστήμονες.«Η ηλεκτρική δύναμη και η κατανομή φορτίου είναι αποτελέσματα και όχι αιτίες της κίνησης του πλάσματος» αναφέρουν οι ερευνητές. Δείχνοντας ότι διαφορετικά μέρη της μαγνητόσφαιρας μπορούν να συμπεριφέρονται με αντίθετους τρόπους, η μελέτη προσθέτει λεπτομέρεια στα μοντέλα που περιγράφουν πώς η ενέργεια από τον ήλιο εισέρχεται στην ανώτερη ατμόσφαιρα της Γης.Τα ευρήματα αυτά μπορεί επίσης να ρίξουν φως στα μαγνητικά περιβάλλοντα άλλων κόσμων, όπως του Δία και του Κρόνου, των οποίων οι τεράστιες μαγνητόσφαιρες αλληλεπιδρούν με τον ηλιακό άνεμο με παρόμοιους τρόπους, σύμφωνα με τους επιστήμονες. https://www.naftemporiki.gr/techscience/2034128/o-palmos-tis-gis-leitoyrgei-antitheta-apo-oti-pisteyan-oi-epistimones/

Το chip που άλλαξε τον κόσμο. Πώς ένας μικροεπεξεργαστής 4-bit, που γεννιέται μέσα από μια ιαπωνική αριθμομηχανή, φέρνει τον κόσμο... στην παλάμη μας Όλοι ίσως θυμόμαστε έναν καθηγητή μαθηματικών να μας λέει κάποια στιγμή στο σχολείο: «Δεν θα κουβαλάς πάντα μια αριθμομηχανή στην τσέπη σου, λύσε το με το μυαλό».Σήμερα στην τσέπη μας βρίσκονται όχι απλά αριθμομηχανές, αλλά υπολογιστές πιο ισχυροί από οτιδήποτε μπορούσε να φανταστεί η εποχή των mainframes.Στο κέντρο αυτής της μετάβασης βρίσκεται ένα chip στο μέγεθος νυχιού: ο Intel 4004, ο πρώτος εμπορικός μικροεπεξεργαστής στον κόσμο, που «συστήνεται» επίσημα στις 15 Νοεμβρίου 1971 και αλλάζει για πάντα την ιστορία της πληροφορικής. Ένα αίτημα από την Ιαπωνία Είναι 1969. Η ιαπωνική Nippon Calculating Machine – η Busicom – χτυπά την πόρτα μιας νεαρής εταιρείας πυριτίου στην Καλιφόρνια: της Intel. Ζητά ένα σετ από εξειδικευμένα ολοκληρωμένα κυκλώματα για μια νέα επιτραπέζια αριθμομηχανή, την Busicom 141-PF. Το αρχικό σχέδιο προβλέπει δώδεκα διαφορετικά ειδικά σχεδασμένα τσιπ. Ο νεαρός μηχανικός της Intel, Marcian “Ted” Hoff, κοιτάζει τις προδιαγραφές και βλέπει κάτι περισσότερο από μια αριθμομηχανή.Διαβάζει πίσω από τις γραμμές: οι λειτουργίες θυμίζουν έναν κανονικό υπολογιστή – αλλά μινιατούρα. Αντί για έναν σωρό από ξεχωριστά κυκλώματα, προτείνει κάτι ριζοσπαστικό για την εποχή: έναν «εγκέφαλο» γενικής χρήσης, έναν επεξεργαστή που μπορεί να προγραμματιστεί για να κάνει πολλά, όχι μόνο πράξεις πάνω σε αριθμούς.Μαζί με τον συνάδελφό του Stan Mazor αρχίζει να απλοποιεί, να συμπτύσσει, να ξανασχεδιάζει. Από τα δώδεκα τσιπ καταλήγουν σε μια οικογένεια τεσσάρων: ROM, RAM, I/O – και ένα μοναδικό CPU. Αυτό το CPU θα γίνει ο Intel 4004. Η τέχνη του να μικραίνεις τα πάντα Για να γίνει πράξη η ιδέα του Hoff, χρειάζεται ένας άνθρωπος που ξέρει να «στριμώχνει» τρανζίστορ εκεί όπου οι άλλοι πιστεύουν ότι δεν χωράνε.Αυτός λέγεται Federico Faggin, Ιταλός μηχανικός, με προϋπηρεσία στη Fairchild Semiconductor και στη νέα τότε τεχνολογία των silicon gate MOS κυκλωμάτων.Ο Faggin πιάνει στα χέρια του την αρχιτεκτονική του 4004 και αρχίζει την πραγματική «χειρουργική» πάνω στο πυρίτιο. Αναπτύσσει τεχνικές όπως τα buried contacts και τα bootstrap loads, διπλασιάζει την πυκνότητα των τρανζίστορ, μειώνει το κόστος και ανεβάζει ταχύτητα. Το αποτέλεσμα: ένα τσιπ 4-bit, με 2.300 τρανζίστορ, τεχνολογία κόμβου 10 μm, μέγιστη συχνότητα γύρω στα 740 kHz.Στο ίδιο πακέτο 16 ακροδεκτών «στριμώχνονται» διευθύνσεις, εντολές και δεδομένα χάρη σε ένα πονηρό, πολυπλεγμένο bus. Το 4004 μπορεί να απευθυνθεί σε μέχρι 4 KB ROM και περίπου 640 bytes RAM – αμελητέο με τα σημερινά μέτρα, αλλά επαναστατικό για την εποχή. Για την ισχύ που τότε απαιτεί μια αίθουσα γεμάτη υπολογιστικά ντουλάπια, τώρα αρκεί ένα κομμάτι κεραμικό όσο ένα νύχι. Ο εγκέφαλος μιας αριθμομηχανής – και μετά, παντού Το πρώτο «σπίτι» του Intel 4004 είναι πράγματι μια αριθμομηχανή. Η Busicom 141-PF βγαίνει στην αγορά στις αρχές της δεκαετίας του ’70 με την «καρδιά» της Intel. Για τον τελικό χρήστη δεν υπάρχει κάτι θεαματικό: πρόκειται για μια προηγμένη επιτραπέζια μηχανή με δυνατότητα εκτύπωσης.Στο παρασκήνιο όμως συμβαίνει το άλμα. Ο 4004 αποδεικνύει ότι ένας γενικής χρήσης επεξεργαστής μπορεί να «κλειστεί» σε ένα μόνο τσιπ και να ελέγχει μηχανές, διαδικασίες, συσκευές. Πολύ γρήγορα αρχίζει να εμφανίζεται σε ταμειακές μηχανές, σε βιομηχανικά συστήματα, σε πρώιμους ελεγκτές, ακόμη και σε coin-op παιχνίδια.Η Intel, έχοντας εξαγοράσει τα δικαιώματα ώστε να διαθέτει τον 4004 και πέρα από την Busicom, τον βαφτίζει μέρος της σειράς MCS-4 και τον διαφημίζει με το σύνθημα «Announcing a new era of integrated electronics». Η νέα εποχή δεν είναι υπερβολή: από εδώ και πέρα, η ιδέα του single-chip CPU γίνεται πρότυπο για όλη τη βιομηχανία. Από το δωμάτιο-υπολογιστή στο smartphone και το cloud Από τον 4004 ξεδιπλώνεται μια ολόκληρη γενιά: 4040, 8008, 8080, και αργότερα οι θρυλικοί 8086/8088 που θα βρεθούν στην καρδιά των πρώτων IBM PC.Η αρχιτεκτονική της Intel, που ξεκινά με ένα ταπεινό 4-bit τσιπ για αριθμομηχανές, εξελίσσεται στο οικοσύστημα των x86 επεξεργαστών που κυριαρχεί σε προσωπικούς υπολογιστές και servers για δεκαετίες.Την ίδια στιγμή, η φιλοσοφία του «μικρού εγκεφάλου παντού» γεννά και τον κόσμο των μικροελεγκτών: από τον φούρνο μικροκυμάτων και τα φανάρια στους δρόμους, μέχρι αυτοκίνητα, ιατρικές συσκευές και έξυπνους μετρητές ενέργειας. Στον πυρήνα όλων αυτών βρίσκεται η ίδια ιδέα που δοκιμάζεται πρώτη φορά στον 4004.Πενήντα χρόνια μετά, μικροεπεξεργαστές, ως άμεσοι ή έμμεσοι απόγονοι του 4004, κρατούν όρθια δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας σε ακραία καιρικά φαινόμενα, τρέχουν αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης σε σακίδια πλάτης για να βοηθήσουν ανθρώπους με προβλήματα όρασης, μεταφράζουν εκφράσεις προσώπου σε εντολές για αναπηρικά αμαξίδια, κάνουν εφικτή την τηλεϊατρική, τα μαζικά τεστ και την ιχνηλάτηση επιδημιών.Από την απλή πράξη «5×7» στην οθόνη μιας αριθμομηχανής, μέχρι τη χαρτογράφηση του ανθρώπινου γονιδιώματος και τη λειτουργία ολόκληρων data centers, η συνέχεια είναι ευθεία γραμμή πάνω στο πυρίτιο. Η κληρονομιά των 4 bit Ο Intel 4004 παύει να παράγεται στις αρχές της δεκαετίας του ’80, αλλά η κληρονομιά του μόνο τεχνική δεν είναι. Το ίδιο το τσιπ γίνεται σύμβολο της μετάβασης από τους ογκώδεις, ακριβούς υπολογιστές των λίγων, στην εξατομικευμένη, διάχυτη υπολογιστική ισχύ των πολλών.Η Intel τον τιμά σε επετείους, ανακατασκευάζει το σχέδιό του σε υπερμεγέθη εκπαιδευτικά μοντέλα, ανοίγει τα σχέδια και τα mask works στο κοινό, ενώ το 2010 ο Federico Faggin, ο Ted Hoff και ο Stan Mazor βραβεύονται με το National Medal of Technology and Innovation στις ΗΠΑ για το έργο τους.Στην επιφάνεια του πρωτότυπου τσιπ, κρυμμένα σε μια γωνία, παραμένουν χαραγμένα τα αρχικά «F.F.» – μια μικρή υπογραφή πάνω σε μια μεγάλη τομή.Σήμερα, όταν ένας σύγχρονος Core ή Xeon επεξεργαστής αναλαμβάνει να τρέξει σύνθετα workloads ΤΝ, cloud και 5G, κουβαλά πάνω του δεκαετίες εξέλιξης – αλλά και την ίδια βασική ιδέα: έναν γενικής χρήσης, προγραμματιζόμενο εγκέφαλο σε ένα κομμάτι πυριτίου.Κάπως έτσι, η παλιά φράση «δεν θα έχεις πάντα αριθμομηχανή στην τσέπη σου» μοιάζει πλέον σχεδόν ειρωνική. Χάρη στον Intel 4004 και σε όσα ακολούθησαν, δεν έχουμε μόνο αριθμομηχανή. Έχουμε ολόκληρο τον ψηφιακό κόσμο… στην παλάμη του χεριού μας. https://www.naftemporiki.gr/stories/2034092/to-chip-poy-allaxe-ton-kosmo/