Jump to content

Δροσος Γεωργιος

Μέλη
  • Αναρτήσεις

    13114
  • Εντάχθηκε

  • Τελευταία επίσκεψη

  • Ημέρες που κέρδισε

    10

Όλα αναρτήθηκαν από Δροσος Γεωργιος

  1. Κοσμική οφθαλμαπάτη μετατρέπει άστρο σε προβολέα ενός γαλαξία. Το άστρο βρίσκεται στην πραγματικότητα δεκάδες εκατ. έτη φωτός μακριά από το γαλαξία. Αυτή η εικόνα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble παρουσιάζει τον NGC 3783 έναν φωτεινό σπειροειδή γαλαξία που απέχει περίπου 130 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη. Ο γαλαξίας δίνει επίσης το όνομά του στην ομώνυμη ομάδα γαλαξιών NGC 3783. Όπως τα σμήνη γαλαξιών, οι ομάδες γαλαξιών είναι κοσμικές δομές που συνδέονται με βαρύτητα. Τα σμήνη γαλαξιών διαθέτουν εκατοντάδες ή ακόμα και χιλιάδες γαλαξίες ενώ οι ομάδες γαλαξιών συνήθως δεν περιλαμβάνουν περισσότερους από πενήντα γαλαξίες. Η ομάδα γαλαξιών NGC 3783 περιέχει 47 γαλαξίες. Φαίνεται επίσης ότι βρίσκεται σε αρκετά πρώιμο στάδιο της εξέλιξής του, καθιστώντας το ένα ενδιαφέρον αντικείμενο προς μελέτη. Η ψευδαίσθηση Ενώ το επίκεντρο αυτής της εικόνας είναι ο σπειροειδής γαλαξίας NGC 3783, το μάτι έλκεται εξίσου από το πολύ φωτεινό αντικείμενο στο κάτω δεξιό μέρος αυτής της εικόνας. Αυτό είναι το άστρο HD 101274. Η προοπτική σε αυτήν την εικόνα κάνει το αστέρι και τον γαλαξία να μοιάζουν με στενούς συντρόφους, αλλά αυτό είναι μια ψευδαίσθηση. Το HD 101274 βρίσκεται μόλις περίπου 1.530 έτη φωτός από τη Γη, είναι περίπου 85,000 φορές πιο κοντά στον πλανήτη μας από τον γαλαξία NGC 3783. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1644867/kosmiki-ofthalmapati-metatrepei-astro-se-provolea-enos-galaxia/
  2. Η NASA ανοίγει τα πανιά της. Η αποστολή Solar Sail ετοιμάζεται για εκτόξευση Η NASA ετοιμάζεται να δοκιμάσει έναν νέο τρόπο πλοήγησης στο ηλιακό μας σύστημα. Πρόκειται για μια τεχνολογία που ονομάστηκε Advanced Composite Solar Sail System η οποία αξιοποιεί την προωθητική δύναμη του ηλιακού φωτός. Κατασκευάστηκε για αυτό τον σκοπό ένα διαστημικό ιστιοφόρο τα πανιά του οποίου δεν θα κινούνται με τον άνεμο (που δεν υπάρχει στο διαστημικό κενό) αλλά με τα φωτόνια.Πρόκειται για ένα μικροδορυφόρο τύπου CubSat που έχει προγραμματιστεί να εκτοξευτεί στις 24 Απριλίου με έναν πύραυλο της εταιρείας Rocket Lab Electron από το Launch Complex 1 της εταιρείας στη χερσόνησο Mahia της Νέας Ζηλανδίας.Ο πύραυλος θα στείλει το ιστιοφόρο σε απόσταση περίπου χιλίων χλμ. πάνω από τη Γη απόσταση διπλάσια από αυτή που βρίσκεται ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός από τον πλανήτη μας. Για να δοκιμασθεί η απόδοση του συστήματος ο δορυφόρος πρέπει να βρίσκεται σε αρκετά μεγάλη απόσταση για να μην επηρεάζεται από την έλξη της Γης.Μετά από μια πολυσύνθετη αρχική φάση πτήσης, η οποία θα διαρκέσει περίπου δύο μήνες και θα περιλαμβάνει έλεγχο υποσυστημάτων ο δορυφόρος που έχει μέγεθος φούρνου μικροκυμάτων θα αναπτύξει το ανακλαστικό ηλιακό πανί του. Στη διάρκεια της δοκιμής θα πραγματοποιηθούν μια σειρά ελιγμοί που θα εκτελούνται από την πίεση του ηλιακού φωτός που θα επενεργεί στα ιστία του σκάφους.Η ιδέα της χρήσης διαστημικών ιστιοφόρων τα οποία θα σπρώχνει στο διαστημικό κενό η ακτινοβολία του Ήλιου με τρόπο ανάλογο που το κάνει στην Γη ο άνεμος έπεσε στο τραπέζι των διαστημικών υπηρεσιών πριν μια δεκαπενταετία. Με αυτόν τον τρόπο τα σκάφη αυτά θεωρητικά αποκτούν μια ανανεώσιμη πηγή κίνησης η οποία μάλιστα μπορεί να είναι εξαιρετικά υψηλών ταχυτήτων.Η σκέψη πίσω από τη δημιουργία τέτοιων σκαφών ήταν να ταξιδέψουν γρήγορα σε κοντινά αστρικά συστήματα και ειδικότερα στον Άλφα του Κενταύρου, το πιο κοντινό σε εμάς αστρικό σύστημα. Αργότερα προτάθηκε η χρήση δεσμών λέιζερ που θα πέφτουν πάνω στα ιστία αυτών των σκαφών και θα τα κινούν ακόμη πιο γρήγορα από ότι η ηλιακή ακτινοβολία. Τα τελευταία χρόνια έχουν προταθεί διαφόρων ειδών διαστημικά ιστιοφόρα που θα προσπαθήσουν να υλοποιήσουν αυτή την ιδέα. πηγή: https://www.naftemporiki.gr/techscience/1642522/etoimo-na-salparei-to-diastimiko-istioforo-tis-nasa/ – https://www.nasa.gov/image-article/nasa-to-hoist-its-sail-solar-sail-mission-gets-ready-for-launch/
  3. NASA: Η Κίνα σχεδιάζει στρατιωτική εισβολή στη Σελήνη και ανακήρυξη της ως κινεζική επικράτεια Ανησυχητικές δηλώσεις του διοικητή της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας. Η Συνθήκη για το Εξωτερικό Διάστημα (Outer Space Treaty‎‎) συντάχθηκε υπό την αιγίδα του ΟΗΕ το 1967 και περιλαμβάνει την απαγόρευση των πυρηνικών όπλων στο Διάστημα, τον περιορισμό της χρήσης της Σελήνης και όλων των άλλων ουράνιων σωμάτων για ειρηνικούς σκοπούς, καθιέρωση ότι το Διάστημα θα εξερευνηθεί και θα χρησιμοποιηθεί ελεύθερα από όλα τα έθνη και αποκλείοντας οποιαδήποτε χώρα να διεκδικήσει την κυριαρχία στο Διάστημα ή σε οποιοδήποτε ουράνιο σώμα.Η απόφαση της NASA να επιστρέψει στη Σελήνη αυτή την φορά με φυσική παρουσία και για μόνιμη εγκατάσταση των αστροναυτών της εκεί προκάλεσε το έντονο ενδιαφέρον πολλών χωρών που είτε μόνες τους είτε σε συνεργασία με άλλες χώρες πραγματοποιούν τα τελευταία χρόνια αποστολές εξερεύνησης στο φεγγάρι ενώ κάποιες προετοιμάζονται παράλληλα για δημιουργία μόνιμων επανδρωμένων βάσεων. Πρωταγωνιστικό ρόλο έχει φυσικά η Κίνα η οποία υλοποιεί ένα πολύ μεγάλο και πολυσύνθετο διαστημικό πρόγραμμα το οποίο έχει καταφέρει να διατηρεί μυστικό με τον υπόλοιπο κόσμο να ενημερώνεται για τις κινεζικές αποστολές στο Διάστημα κυριολεκτικά λίγες μέρες πριν αυτές πραγματοποιηθούν.Ειδικά όσον αφορά την Σελήνη έχει ξεκινήσει ένας κανονικός Ψυχρός Πόλεμος ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα για το ποιος θα φτάσει πρώτος με επανδρωμένες αποστολές εκεί, ποιος θα κάνει πρώτος μόνιμες εγκαταστάσεις και τι σκοπούς θα εξυπηρετούν αυτές.Είναι χαρακτηριστικό ότι η NASA δημοσιοποίησε κάποια στιγμή ένα χάρτη με περίπου δέκα σημεία στο Νότιο Πόλο της Σελήνης που έχει επιλέξει για να γίνει σε κάποιο από αυτά η προσσελήνωση της πρώτης επανδρωμένης αποστολής της που είναι προγραμματισμένο να γίνει στα τέλη του 2026 με την Κίνα να απαντά ότι έχει επιλέξει και εκείνη κάποια από αυτά τα σημεία για τις δικές της επανδρωμένες αποστολές οπότε δεν μπορεί να τα χρησιμοποιήσει η NASA. Η ανησυχία Λάδι στη φωτιά που έχει ανάψει στην κούρσα της κατάκτησης της Σελήνης έριξε ο διοικητής της NASA Μπιλ Νέλσον εμφανιζόμενος στο Αμερικανικό Καπιτώλιο, το νομοθετικό σώμα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών, για να συζητήσει τον προϋπολογισμό της διαστημικής υπηρεσίας για το 2025.«Η Κίνα έχει κάνει εξαιρετικά βήματα, ειδικά τα τελευταία 10 χρόνια, αλλά είναι πολύ, πολύ μυστικοπαθής. Πιστεύουμε ότι βαφτίζουν διαστημικά στρατιωτικά προγράμματα ως επιστημονικά για να μας μπερδέψουν και νομίζω ότι στην πραγματικότητα, βρισκόμαστε σε έναν αγώνα δρόμου. Ελπίζουμε ότι το Πεκίνο θα συνέλθει και θα καταλάβει ότι ο χώρος του Διαστήματος προορίζεται για ειρηνικές χρήσεις» ανέφερε ο Νέλσον που δήλωσε ότι οι ΗΠΑ πρέπει να προσγειωθούν ξανά στο φεγγάρι πριν το κάνει η Κίνα, εκφράζοντας την ανησυχία του ότι αν το Πεκίνο έφτανε πρώτο, θα μπορούσε να πει: «Εντάξει, αυτή είναι η επικράτειά μας, μείνετε μακριά».Ο Νέλσον είπε επίσης ότι η Κίνα έχει ένα τεράστιο προϋπολογισμό για το διαστημικό της πρόγραμμα και έχει περιθώρια να τον αυξήσει αν χρειαστεί και για αυτό πρέπει και οι ΗΠΑ να στηρίξουν αναλόγως οικονομικά την NASA. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1643147/nasa-i-kina-schediazei-stratiotiki-eisvoli-sti-selini-kai-anakiryxi-tis-os-kineziki-epikrateia/
  4. Αποκαλύπτεται ο τρόπος γέννησης της Καρδιάς του Πλούτωνα και τίθεται σε αμφιβολία η παρουσία υπόγειου ωκεανού. Νέα μελέτη για τις γεωλογικές διεργασίες του παγωμένου πλανήτη νάνου O Πλούτωνας ανακαλύφθηκε το 1930 και για ογδόντα χρόνια παρέμενε ένας σκοτεινός απόλυτα ψυχρός κόσμος για τον οποίο γνωρίζαμε ελάχιστα πράγματα. Το 2015 έφθασε στον Πλούτωνα το σκάφος της αποστολής New Horizons και αποκάλυψε ένα απρόσμενα ενδιαφέροντα και ενεργό γεωλογικά κόσμο του ηλιακού μας συστήματος.Έχουν αποκαλυφθεί πολλά εντυπωσιακά φαινόμενα που συμβαίνουν στην ατμόσφαιρα, την επιφάνεια αλλά και το υπέδαφος του Πλούτωνα που πριν από μερικά χρόνια υποβιβάστηκε από την Διεθνή Αστρονομική Ένωση από την κατηγορία των πλανητών σε αυτή των πλανητών-νάνων προκαλώντας μεγάλες αντιδράσεις εντός και εκτός επιστημονικής κοινότητας.Το πιο ξεχωριστό γεωλογικό χαρακτηριστικό του Πλούτωνα είναι η Περιοχή Τόμπω (Tombaugh Regio), μια ανοιχτόχρωμη περιοχή έκτασης περίπου 1.590 χλμ. η οποία φέρει το χαρακτηριστικό σχήμα καρδιάς, από το οποίο πήρε το παρατσούκλι Καρδιά του Πλούτωνα. Η περιοχή ήταν ορατή ως μία ανοιχτόχρωμη περιοχή από πριν την αποστολή New Horizons αλλά το σχήμα της δεν μπορούσε να γίνει διακριτό. Η επίσημη ονομασία Περιοχή Τόμπω δόθηκε προς τιμήν του αστρονόμου Κλάιντ Τόμπω, ο οποίος ανακάλυψε τον Πλούτωνα. Οι συγκρούσεις Διαπιστώθηκε ότι η Καρδιά του Πλούτωνα της καρδιάς αποτελείται από υψίπεδα και πλούσιους σε άζωτο παγετώνες. Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Nature Astronomy» διεθνής ερευνητική ομάδα υποστηρίζει ότι ανακάλυψε το πώς δημιουργήθηκε αυτή η γεωλογική καρδιά του παγωμένου πλανήτη. Σύμφωνα με τους ερευνητές η περιοχή σχηματίστηκε από την αργή μετακίνηση ενός κολοσσιαίου πετρώματος διαμέτρου περίπου 700 χλμ. και των συγκρούσεων που αυτή η κίνηση προκαλούσε.Η ομάδα χρησιμοποίησε μια μέθοδο προσομοίωσης που ονομάζεται υδροδυναμική εξομαλυνόμενων σωματιδίων για να δοκιμάσει μεγέθη δομών σύγκρουσης και διάφορες γωνίες σύγκρουσης για να μάθει τις πιθανές δυναμικές που θα αναπτύσσονταν και θα οδηγούσαν στο σχηματισμό του Sputnik Planitia, του δυτικού τμήματος της Καρδιάς του Πλούτωνα. Αυτή η περιοχή περίπου δύο χιλιάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων βρίσκεται περίπου 4 χιλιόμετρα χαμηλότερα από το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται.Η ομάδα διαπίστωσε ότι ο σχηματισμός πιθανότατα προήλθε από μια λοξή σύγκρουση, που οδήγησε στο επίμηκες σχήμα του. Αυτό πιθανότατα συνέβη νωρίς στην ιστορία του Πλούτωνα. Λόγω του παγωμένου πυρήνα του Πλούτωνα, η πρόσκρουση δεν προκάλεσε το λιώσιμο την ακολουθούμενη ρευστοποίηση τμημάτων του πλανήτη, όπως θα μπορούσε να συμβεί σε μια πρόσκρουση σε θερμότερους πλανήτες επιτρέποντας στο σώμα της πρόσκρουσης να βυθιστεί στον πυρήνα του πλανήτη. Αντίθετα οι συγκρούσεις αυτές πιθανότατα ισοπέδωσαν και έκαναν επίπεδη την επιφάνεια του Πλούτωνα. Ακόμη και τώρα αυτό το πέτρωμα που προκάλεσε τις συγκρούσεις μπορεί να στέκεται ακριβώς κάτω από τον λείο πάγο αζώτου που καλύπτει το Sputnik Planitia. O ωκεανός Παράλληλα η θεωρία αυτή αν αποδειχθεί ορθή υποδηλώνει ότι δεν υπάρχει κάποιος υπόγειος ωκεανός στον Πλούτωνα όπως έχει υποδειχθεί από προηγούμενες μελέτες. Επειδή η Καρδιά του Πλούτωνα έχει μικρότερη μάζα από την υπόλοιπη επιφάνεια του νάνου πλανήτη, θα έπρεπε να είχε μεταναστεύσει σταδιακά προς τον πόλο καθώς ο Πλούτωνας περιστρεφόταν κατά τη διάρκεια αιώνων. Αλλά ο σχηματισμός βρίσκεται κοντά στον ισημερινό του πλανήτη, μια περίεργη θέση που οι ερευνητές είχαν προηγουμένως θεωρήσει ότι μπορεί να οφείλεται στη δυναμική ενός τεράστιου όγκου υγρού νερού κάτω από την επιφάνεια.Η νέα έρευνα δείχνει ότι ένας υγρός ωκεανός δεν είναι απαραίτητος για να εξηγήσει την τοποθέτηση της καρδιάς του Πλούτωνα. Στις προσομοιώσεις μας, όλος ο αρχέγονος μανδύας του Πλούτωνα ανασκάπτεται από την πρόσκρουση και καθώς το υλικό του πυρήνα του πετρώματος που προκάλεσε τις συγκρούσεις εκτοξεύεται στον πυρήνα του Πλούτωνα, δημιουργεί ένα τοπικό περίσσευμα μάζας που μπορεί να εξηγήσει τη μετανάστευση προς τον ισημερινό χωρίς υπόγειο ωκεανό ή στην καλύτερη περίπτωση ενός πολύ λεπτού υδάτινου στρώματος. Κάπου κάτω από το Sputnik Planitia βρίσκεται ο πυρήνας ενός άλλου τεράστιου σώματος που ο Πλούτωνας δεν κατάφερε να απορροφήσει γεωλογικά» εξηγούν οι ερευνητές. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1644744/apokalyptetai-o-tropos-gennisis-tis-kardias-toy-ploytona-kai-tithetai-se-amfivolia-i-paroysia-ypogeioy-okeanoy/
  5. Δροσος Γεωργιος

    Τιτάνας

    Ανακοινώθηκε η ημερομηνία εκτόξευσης του σούπερ drone που θα εξερευνήσει τον Τιτάνα (βίντεο) Ο Κρόνος διαθέτει περισσότερους από 80 δορυφόρους και γνωρίζουμε ότι ο μεγαλύτερος εξ αυτών είναι ο Τιτάνας. Οι διάφορες παρατηρήσεις και οι αποστολές εξερεύνησης του δορυφόρου με κυριότερη την αποστολή Cassini αποκάλυψαν ότι ο Τιτάνας βρίσκεται σε μια γεωατμοσφαιρική κατάσταση παρόμοια με αυτή που πιστεύεται ότι βρισκόταν η Γη στην βρεφική της ηλικία. Για αυτόν τον λόγο ο Τιτάνας αποτελεί πλέον μόνιμο στόχο μελέτης αφού από την μια πλευρά μπορούμε να μάθουμε στοιχεία για την εξέλιξη του πλανήτη μας αλλά παράλληλα ενδέχεται να έχουν αναπτυχθεί στον δορυφόρο κάποιες μορφές ζωής.Η NASA οργανώνει μια αποστολή εξερεύνησης του Τιτάνας στην οποία θα πάρει μέρος και ένα drone πολύ πιο προηγμένο από το drone που έχει στείλει στον Άρη. To drone έχει λάβει την ονομασία Dragonfly, διαθέτει οκτώ έλικες και κινείται χάρη σε ενέργεια από ραδιοϊσότοπα. Το Dragonfly θα εκμεταλλεύεται την πυκνή ατμόσφαιρα του Τιτάνα για να επισκέπτεται πολλαπλούς προορισμούς, προσεδαφιζόμενο σε ασφαλείς ζώνες και μετά πλοηγούμενο προσεκτικά σε πιο δύσκολες για εξερεύνηση περιοχές.Το drone θα κινείται πετώντας από το ένα σημείο στο άλλο, σε μια σειρά «αλμάτων», με τους σχεδιαστές του να εμπνέονται για την ονομασία του από τη λιβελούλα, με τα διπλά της φτερά, που πετά επίσης με παρόμοιο τρόπο. Η NASA ανακοίνωσε μάλιστα ότι πραγματοποίησε πετυχημένες δοκιμές του Dragonfly. Πότε θα πάει και τι θα κάνει Η NASA ανακοίνωσε ότι το drone θα εκτοξευτεί από τη Γη τον Ιούλιο του 2028 και θα φτάσει στον Τιτάνα το 2034. Ο αρχικός προγραμματισμός είναι το drone να πραγματοποιεί πτήσεις για 2,5 χρόνια αλλά αν όλα πάνε καλά πιθανότατα η αποστολή θα παρατείνει τον χρόνο λειτουργίας του drone όπως συνέβη και στον Άρη όπου το drone που έστειλε η NASA εκεί ήταν προγραμματισμένο να πραγματοποιήσει λίγες πτήσεις σε διάστημα 3-4 μηνών και τελικά πετούσε για δύο χρόνια και η αποστολή έλαβε τέλος επειδή στην τελευταία του πτήση υπέστη ανεπανόρθωτη ζημιά στις έλικες του.Η πυκνή ατμόσφαιρα και η χαμηλή βαρύτητα του Τιτάνα κάνουν τις πτήσεις σημαντικά πιο εύκολες από ό,τι στη Γη, κάτι που συνεπάγεται μεγάλες δυνατότητες για το Dragonfly που θα τροφοδοτείται με ενέργεια από μια θερμοηλεκτρική γεννήτρια ραδιοϊσότοπων καθώς αν και στην επιφάνεια του Τιτάνα φτάνει αρκετό ηλιακό φως για να υπάρχει ορατότητα δεν επαρκεί για να μπορεί ένα σκάφος να κινείται με ηλιακή ενέργεια.Στην κάθε στάση του το Dragonfly θα λαμβάνει δείγματα εδάφους και ατμόσφαιρας με μια σειρά επιστημονικών οργάνων, που θα μελετούν το περιβάλλον του φεγγαριού και θα διερευνούν τη χημεία του, αναζητώντας παράλληλα ίχνη που θα μπορούσαν να υποδεικνύουν μορφές ζωής που βασίζονται στο νερό ή τους υδρογονάνθρακες.Τα ευρήματα αυτής της αποστολής αναμένονται με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον αφού κάποιες μελέτες υποδεικνύουν τον Τιτάνα ως πιθανό προορισμό δημιουργίας αποικιών εκεί και μάλιστα σύμφωνα με τους θιασώτες αυτής της ιδέας οι αποικίες αυτές θα μπορούν να φιλοξενήσουν δεκάδες ή και εκατοντάδες εκατ. ανθρώπους. Το αυτόνομο όχημα είναι μηχανικό αντίγραφο μιας λιβελούλας https://www.naftemporiki.gr/techscience/1644229/anakoinothike-i-imerominia-ektoxeysis-toy-soyper-drone-poy-tha-exereynisei-ton-titana/
  6. THERON: Το ελληνικό ρομπότ φύλαξης και πυρόσβεσης δασικών περιοχών αποκαλύπτεται στη «Ν» Μινιμαλιστικό αλλά εξαιρετικά αποδοτικό αυτόνομο όχημα Όλα δείχνουν ότι και το φετινό καλοκαίρι θα ακολουθήσει τα προηγούμενα με ιδιαίτερα αυξημένες θερμοκρασίες και μακράς διάρκειας καύσωνες συνθήκες που θα απειλήσουν για μια ακόμη φορά τις δασικές περιοχές της Ελλάδας. Σε λίγες μέρες, στην έκθεση BEYOND 2024 στη Θεσσαλονίκη (24-26 Απριλίου), η Ελληνική Τεχνολογία Ρομποτικής (HTR), καλεσμένη από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, θα παρουσιάσει το THERON, ένα μικρό, αυτόνομο όχημα φύλαξης και πυρόσβεσης δασικών περιοχών. Το Naftemporiki.gr μίλησε με τον Δρ. Αναστάσιο Κατελούζο, Media and Documentation Μanager της HTR για το ρομπότ. Πως προέκυψε η δημιουργία του ΤΗΕRON; Η HTR αναπτύσει από το 2017 μια ειδική τεχνολογία τροχών, που επιτρέπουν την κίνηση σε δύσκολα εδάφη με πολύ χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση. Πέρα από τις εφαρμογές των τροχών αυτών σε σεληνιακά οχήματα, στις οποίες δραστηριοποιείται η εταιρεία υπάρχουν και οι τομείς της Άμυνας και της Πολιτικής Προστασίας, όπου οι τροχοί μπορούν να δώσουν λύσεις σε σοβαρά και επείγοντα προβλήματα. Ένα από αυτά είναι η επιτήρηση ευαίσθητων δασικών περιοχών, με σκοπό την πρόληψη πυρκαγιών κατά τους θερινούς μήνες. Η HTR συνδύασε την τεχνολογία των τροχών με την ηλιακή ενέργεια, που αφθονεί στη χώρα μας το καλοκαίρι, δημιουργώντας ένα μικρό αλλά απίστευτα εύχρηστο όχημα φύλαξης. Ποια είναι τα βασικά τεχνικά χαρακτηριστικά του THERON; Το όχημα έχει σχεδιαστεί αρκετά μικρό, ώστε να διευκολύνει τη μεταφορά του αλλά και τη λειτουργία του σε στενά δασικά μονοπάτια, ενώ συγχρόνως είναι αρκετά μεγάλο ώστε να μπορεί αν ανταπεξέλθει στην τραχύτητα του φυσικού εδάφους και στη μεταφορά φορτίου αναγκαίου για την επιβίωσή του στο φυσικό περιβάλλον. Έτσι καταφέρνει να «ζει» αποκλειστικά με ηλιακή ενέργεια κατά τους θερινούς μήνες, χωρίς να χρειάζεται ανθρώπινη επέμβαση για επαναφόρτιση, ενώ συγχρόνως μπορεί να εκτελεί διαδρομές μερικών χιλιομέτρων σε καθημερινή βάση. Η ακτίνα λειτουργίας του είναι της τάξεως των 20 χιλιομέτρων από τον σταθμό ελέγχου, ενώ μπορεί να μεταδώσει HDMI εικόνα με οπτικό zoom x100. Το THERON μπορεί να μεταφέρει πυροσβεστήρα 3 κιλών και να τον χρησιμοποιήσει για μικρές εστίες. Περιγράψτε μας τη χρήση του και τον ρόλο του Ο ρόλος του είναι να δρα «πολλαπλασιαστικά». Δηλαδή να επιτρέπει σε έναν χειριστή να βρίσκεται και να περιπολεί συγχρόνως σε πολλά σημεία μιας περιοχής ενδιαφέροντος, όπως για παράδειγμα ενός Εθνικού Δρυμού. Σε αντίθεση με τα εναέρια drones, τα οποία χρειάζονται ανθρώπινη υποστήριξη, το όχημα μπορεί να επιχειρεί στην περιοχή επ’ αόριστο, δεδομένου ότι φορτίζει τις μπαταρίες του από τον ήλιο. Εξάλλου η παρουσία του στην περιοχή δε γίνεται εύκολα αντιληπτή, γεγονός το οποίο δρα αποτρεπτικά για εμπρησμούς στη ζώνη επιτήρησης. Όπως όλοι γνωρίζουμε η αποτροπή είναι η καλύτερη μέθοδος αποφυγής εμπρησμών, συνεπώς η προτεινόμενη τεχνολογία έχει σκοπό να αποθαρρύνει τέτοιες ενέργειες. Επιπροσθέτως, το όχημα δεν επηρεάζεται από ισχυρούς ανέμους, (σε αντίθεση με τα drones), και μπορεί να μεταφέρει ένα μικρό πυροσβεστικό φορτίο για να αντιμετωπίσει τυχόν εστία φωτιάς στο ξεκίνημά της. Πως σκέφτεστε την επιχειρησιακή του δράση; Ένας αριθμός από οχήματα THERON αναπτύσσεται στην περιοχή ενδιαφέροντος, με κάθε όχημα να εκτελεί συγκεκριμένες περιπολίες σε όλο το 24ωρο. Ο κεντρικός σταθμός ελέγχου μπορεί να βρίσκεται αρκετά χιλιόμετρα μακριά. Με τον τρόπο αυτόν επιτυγχάνεται επόπτευση μεγάλων δασικών περιοχών, με πολλαπλασιαστικό όφελος για το ανθρώπινο δυναμικό. Δηλαδή απασχολείται ένας χειριστής επιβλέποντας τα εισερχόμενα δεδομένα από πολλά οχήματα και επιπλέον απασχολείται λιγότερο ανθρώπινο δυναμικό για περιπολίες. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί σε φύλαξη περιοχών που έχει γίνει κατάσβεση και η επιτήρησή τους είναι πολύ σημαντική για την αποφυγή αναζωπύρωσης κατά τα επόμενα 24ωρα, ώστε να ξεκουραστεί το προσωπικό ή να μπορεί να επέμβει σε άλλο μέτωπο. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1643915/theron-to-elliniko-rompot-fylaxis-kai-pyrosvesis-dasikon-periochon-apokalyptetai-sti-n/
  7. Έτσι δημιουργήθηκε ο υπόγειος ωκεανός στο «Άστρο του Θανάτου» του ηλιακού μας συστήματος (βίντεο) Νέα μελέτη για τον εντυπωσιακό γεωλογικά Μίμα Αποστολές εξερεύνησης και παρατηρήσεις με τα ολοένα και πιο ισχυρά τεχνικά μέσα που έχουν στη διάθεση τους οι επιστήμονες έδειξαν ότι δεν έχει μόνο η Γη στο ηλιακό μας σύστημα λίμνες, θάλασσες και ωκεανούς αλλά υπάρχουν και σε άλλους πλανήτες και δορυφόρους με τη διαφορά ότι βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια τους. Εχει διαπιστωθεί η υποδειχθεί η παρουσία λιμνών, θαλασσών και ωκεανών στο υπέδαφος του Άρη, του Πλούτωνα, του νάνου πλανήτη Δήμητρα, της Ευρώπης (δορυφόρου του Δία), του Εγκέλαδου (δορυφόρου του Κρόνου), στον Τρίτωνα (δορυφόρο του Ποσειδώνα), στη Διώνη και στο Μίμα (δορυφόρους του Κρόνου) κ.α.Η ύπαρξη ωκεανών όπως είναι ευνόητο δημιουργεί αισιοδοξία για την παρουσία κάποιων μορφών ζωής εκεί έστω και σε μικροβιακό επίπεδο και οι επιστήμονες προσπαθούν τώρα να βρουν τρόπους για να τους επισκεφτούμε κάτι βέβαια που δεν είναι καθόλου απλό και εύκολο δεδομένου ότι οι ωκεανοί αυτοί βρίσκονται σε πολύ μεγάλα βάθη κάτω από την επιφάνεια σε πολλές περιπτώσεις κάτω από δεκάδες χλμ. πάγου.Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει διάφορες παρατηρήσεις και μελέτες για τον Μίμα ο οποίος λόγω του σχήματος του από τους κρατήρες που υπάρχουν στην επιφάνεια έχει το παρατσούκλι «Άστρο του Θανάτου» επειδή μοιάζει με την γιγάντια διαστημική εγκατάσταση που κατέστρεφε πλανήτες στον κινηματογραφικό κόσμο του Star Wars.Η παρουσία ενός υπόγειου ωκεανού στον Μίμα έχει πιστοποιηθεί από τις τελευταίες μελέτες σε αυτόν και μια από τις ερευνητικές ομάδες που είχε πιστοποιήσει την παρουσία του ωκεανού στον δορυφόρο του Κρόνου υποστηρίζει ότι βρήκε και την εξήγηση για το πώς δημιουργήθηκε. Το κέλυφος Με δημοσίευση της η ερευνητική ομάδα αναφέρει ότι καθώς η τροχιά του Μίμα γύρω από τον Κρόνο έγινε λιγότερο πεπλατυσμένη ή λιγότερο «εκκεντρική» λόγω της έλξης του πλανήτη το παγωμένο κέλυφος άρχισε να λιώνει και λεπταίνει με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένας τεράστιος υπόγειος ωκεανός. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι αυτός ο ωκεανός δημιουργήθηκε κάποια στιγμή πριν από 2 ως 25 εκατομμύρια έτη καθιστώντας αυτή η υπόγεια θάλασσα σχετικά νέα στο ηλιακό μας σύστημα.«Στην προηγούμενη εργασία μας διαπιστώσαμε ότι για να είναι ο Μίμας ένας ωκεάνιος κόσμος σήμερα πρέπει να είχε ένα πολύ πιο παχύ παγωμένο κέλυφος στο παρελθόν. Αλλά επειδή η εκκεντρικότητα του Μίμα θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη στο παρελθόν η διαδρομή για να φτάσουμε από τον παχύ πάγο στον πιο λεπτό πάγο ήταν λιγότερο σαφής. Σε αυτή την εργασία δείξαμε ότι υπάρχει ένα μονοπάτι για το κέλυφος του πάγου να λεπταίνει ακόμη και όταν η εκκεντρότητα του δορυφόρου πέφτει λόγω της παλιρροιακής θέρμανσης. Ωστόσο ο ωκεανός πρέπει να είναι πολύ νέος σε γεωλογική χρονολογική κλίμακα» αναφέρει ο Μάθιου . Γουόκερ επιστήμονας του Planetary Science Institute, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Ο μικρός σε μέγεθος Μίμας έχει ήδη επαναπροσδιορίσει τον κόσμο των ωκεανών επειδή τόσο μικρά φεγγάρια θεωρούνταν ότι αδυνατούν να φιλοξενήσουν ωκεανούς κάτω από την επιφάνεια τους. Η αποκάλυψη της ύπαρξης του ωκεανού στον Μίμα και η ανακάλυψη του τρόπου που μπορεί να έχει δημιουργηθεί αυτός ο ωκεανός θα μπορούσε τελικά να επηρεάσει την αναζήτησή μας για ζωή και να ψάξουμε και σε άλλες περιοχές του ηλιακού μας συστήματος. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1643923/etsi-dimioyrgithike-o-ypogeios-okeanos-sto-astro-toy-thanatoy-toy-iliakoy-mas-systimatos-vinteo/
  8. Εντυπωσιακές εικόνες από την επιφάνεια της Ιούς. … τον δορυφόρο του Δία Οι εικόνες από το διαστημικό σκάφος Juno της NASA, αποκαλύπτουν ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά της Ιούς – του κολασμένου δορυφόρου του Δία. Η Ιώ είναι ο τρίτος σε μέγεθος δορυφόρος του Δία. Είναι το γεωλογικά πιο δραστήριο σώμα στο Ηλιακό μας σύστημα. Εκατοντάδες, ίσως και χιλιάδες, ηφαίστεια εκρήγνυνται αδιάκοπα εκτοξεύοντας κολοσσιαίες ποσότητες πυρακτωμένων υλικών σε ύψος εκατοντάδων χιλιομέτρων. Η Ιώ αλληλεπιδρά με το μαγνητικό πεδίο του Δία και εκτός από τα πυρακτωμένα υλικά εκτοξεύει φορτισμένα σωματίδια τα οποία παγιδεύονται στο μαγνητικό πεδίο του Δία προκαλώντας υψηλής έντασης σέλας.Το διαστημικό σκάφος Juno της NASA που εξερευνά το σύστημα του Δία πλησίασε σε κοντινή απόσταση την Ιώ τον Δεκέμβριο του 2023 και τον Φεβρουάριο του 2024, φτάνοντας σε απόσταση περίπου 1500 χιλιομέτρων από την επιφάνεια, λαμβάνοντας κοντινές εικόνες από τα βόρεια γεωγραφικά πλάτη της Ιούς. Η NASA επεξεργάστηκε αυτές τις εικόνες και δημιούργησε βίντεο στα οποία διακρίνονται ένα βουνό του δορυφόρου και μια σχεδόν λεία λίμνη ψυχρής λάβας. Τα νέα ευρήματα ανακοινώθηκαν την Τετάρτη, 16 Απριλίου, από τον επικεφαλής της αποστολής Juno, Σκοτ Μπόλτον, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου στη Βιέννη. «Η Iώ είναι γεμάτη ηφαίστεια και πιάσαμε μερικά από αυτά στη δράση», ανέφερε ο Σκοτ Μπόλτον. «Έχουμε επίσης μερικά υπέροχα κοντινά πλάνα με εκπληκτική λεπτομέρεια και άλλα δεδομένα για μια λίμνη λάβας μήκους 200 χιλιομέτρων που ονομάζεται Loki Patera. Η κατοπτρική αντανάκλαση που κατέγραψαν τα όργανά μας για τη λίμνη δείχνει ότι τμήματα της επιφάνειας της Ιούς είναι τόσο λεία όσο το γυαλί, θυμίζοντας ηφαιστειακά δημιουργημένο γυαλί οψιδιανού στη Γη». Στο βίντεο που ακολουθεί βλέπουμε την καλλιτεχνική απεικόνιση της λίμνης Loki Patera, που δημιουργήθηκε με τη χρήση δεδομένων από την JunoCam του διαστημικούσκάφους Juno της NASA: Το επόμενο βίντεο δημιουργήθηκε με τον ίδιο τρόπο και δείχνει ένα βουνό που μοιάζει με καμπάναριό (Steeple Mountain): πητή: https://www.nasa.gov/missions/juno/nasas-juno-gives-aerial-views-of-mountain-lava-lake-on-io
  9. Η τελετή απονομής των επιστημονικών βραβείων Όσκαρ 2024. Υπενθυμίζεται ότι το βραβείο Θεμελιώδους Φυσικής 2024 απονεμήθηκε στους: John Cardy (All Souls College, Oxford) και Alexander Zamolodchikov (Πανεπιστήμιο Stony Brook), «για την σημαντική συνεισφορά στη στατιστική φυσική και την κβαντική θεωρία πεδίου, με τις ποικίλες και ευρείες εφαρμογές σε διάφορους κλάδους της φυσικής και των μαθηματικών», ενώ το βραβείο Νέοι Οριζόντες στη Φυσική στους: στους Michael Johnson και Alexandru Lupsasca για τις μελέτες τους σχετικά με το φως που παγιδεύεται σε τροχιά γύρω από μαύρες τρύπες – και την εργασία τους που δείχνει τον τρόπο ανίχνευσής τους, στους Laura M. Pérez, Paola Pinilla, Nienke van der Marel and Til Birnstiel για την ανακάλυψη των παγίδων σκόνης – περιοχές δυναμικών δακτυλίων αερίου και σκόνης γύρω από άστρα, όπου τα σωματίδια σκόνης συσσωματώνονται, και στους Mikhail Ivanov, Oliver Philcox και Marko Simonović για τις μελέτες τους σχετικά με τη δομή του σύμπαντος σε γαλαξιακή κλίμακα και την ανάπτυξη νέων εργαλείων για την εξαγωγή θεμελιώδους φυσικής από αυτές τις έρευνες. Η τελετή απονομής των βραβείων έγινε στο … Χόλιγουντ και θυμίζει την απονομή των βραβείων Όσκαρ με την παρουσία διασημοτήτων, αθλητών και δισεκατομμυριούχων στο κόκκινο χαλί! Παρακολουθείστε την τελετή στο βίντεο που ακολουθεί: https://physicsgg.me/2024/04/20/η-τελετή-απονομής-των-επιστημονικών-β/
  10. Ένα τρίποδο ρομπότ που θα εξερευνά αστεροειδείς και δορυφόρους πλανητών (βίντεο) Φοιτητές του ETH Zurich κατασκεύασαν ένα ρομπότ που μπορεί να κινηθεί σε περιβάλλοντα με μικρή έως σχεδόν καθόλου βαρύτητα, όπως αυτά που βρίσκονται σε αστεροειδείς ή δορυφόρους πλανητών, χρησιμοποιώντας έναν τρόπο κίνησης που μοιάζει με ‘ακροβατικό’ άλμα. Πρόκειται για το τρίποδο ρομπότ που ονομάζεται SpaceHopper.Το ρομπότ αποτελείται από ένα τριγωνικό κυρίως σώμα με ένα αρθρωτό πόδι σε κάθε γωνία. Κάθε ένα από αυτά τα τρία πόδια έχει ένα γόνατο και μια άρθρωση ισχίου, επιτρέποντας στο ρομπότ να πραγματοποιεί άλματα και να κάνει ελεγχόμενες προσεδαφίσεις σε προεπιλεγμένα σημεία: πηγή: https://ethz.ch/en/news-and-events/eth-news/news/2024/04/using-a-hopping-robot-for-asteroid-exploration.html
  11. Δροσος Γεωργιος

    Μαύρες Τρύπες

    Η μεγαλύτερη αστρική μαύρη τρύπα του Γαλαξία μας Αστρονόμοι ανακάλυψαν την μεγαλύτερη αστρική μαύρη τρύπα που έχει βρεθεί στον Γαλαξία μας (μέχρι σήμερα), χρησιμοποιώντας τα δεδομένα της αποστολής Gaia του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Η μαύρη τρύπα εντοπίστηκε από την ελλειπτική τροχιά ενός άστρου γύρω το ‘τίποτα’. Γενικά, από την περίοδο περιφοράς και το μέγεθος της τροχιάς του συνοδού-άστρου είναι δυνατός ο προσδιορισμός της μάζας της αόρατης μαύρης τρύπας. Για την επαλήθευση της μάζας της μαύρης τρύπας, η οποία εκτιμάται 33 φορές μεγαλύτερη από την μάζα του Ήλιου μας (για την ακρίβεια: 32.70±0.82 M⊙), χρησιμοποιήθηκαν επιπλέον δεδομένα από το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου (ESO’s VLT) και άλλων επίγειων τηλεσκοπίωνΟι αστρικές μαύρες τρύπες σχηματίζονται από την κατάρρευση τεράστιων άστρων και αυτές που είχαν εντοπιστεί παλαιότερα στον Γαλαξία μας έχουν κατά μέσο όρο περίπου 10 φορές μεγαλύτερη μάζα από τον Ήλιο. Από αυτές την μεγαλύτερη μάζα έχει η μαύρη τρύπα που είναι γνωστή ως Cygnus X-1, 21 ηλιακές μάζες, που καθιστά τη νέα ανακάλυψη των 33 ηλιακών μάζών εντυπωσιακή.Η νέα μαύρη τρύπα ονομάστηκε Gaia BH3 ή BH3 για συντομία. Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτή η μαύρη τρύπα βρίσκεται εξαιρετικά κοντά μας – σε απόσταση μόλις 2000 ετών φωτός στον αστερισμό του Αετού και είναι η δεύτερη πιο κοντινή μαύρη τρύπα στη Γη, μετά την Gaia BH1 που απέχει 1560 έτη φωτός από τη Γη.Οι αστρονόμοι έχουν βρει μαύρες τρύπες με τόσο μεγάλες μάζες έξω από τον γαλαξία μας (χρησιμοποιώντας διαφορετική μέθοδο ανίχνευσης ) και θεωρούν ότι σχηματίζονται από την κατάρρευση άστρων των οποίων η χημική σύνθεση συνίσταται από πολύ λίγα στοιχεία βαρύτερα του υδρογόνου και του ηλίου. Αυτά τα λεγόμενα φτωχά σε μέταλλα (!) άστρα θεωρείται πως χάνουν λιγότερη μάζα κατά τη διάρκεια της ζωής τους και ως εκ τούτου διαθέτουν περισσότερο υλικό για να δημιουργήσουν μαύρες τρύπες μεγάλης μάζας μετά το θάνατό τους. Ωστόσο, μέχρι σήμερα λείπουν στοιχεία που να συνδέουν άμεσα τα φτωχά σε μέταλλα άστρα με τις μαύρες τρύπες μεγάλης μάζας.Τα ζεύγη άστρων τείνουν να έχουν παρόμοιες χημικές συνθέσεις, γεγονός που σημαίνει ότι ο σύντροφος της μαύρης τρύπας BH3 περιέχει σημαντικές ενδείξεις για το άστρο που κατέρρευσε και σχημάτισε την τεράστια μαύρη τρύπα. Και τα δεδομένα δείχνουν ότι το άστρο που περιφέρεται γύρω από την BH3 είναι πολύ φτωχό σε μέταλλα, υποδεικνύοντας ότι το άστρο που κατέρρευσε για να σχηματίσει την BH3 ήταν επίσης φτωχό σε μέταλλα – ακριβώς όπως υποψιάζονται οι αστροφυσικοί. Παρακολουθείστε το σχετικό βίντεο, ‘Record-breaking stellar black hole found nearby’: Διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες: 1. Most massive stellar black hole in our galaxy found – https://www.eso.org/public/news/eso2408/ 2.Discovery of a dormant 33 solar-mass black hole in pre-release Gaia astrometry https://www.aanda.org/component/article?access=doi&doi=10.1051/0004-6361/202449763
  12. Ο κύκλος της διαμάχης του φωτός με τα σκότη. Πριν 2 μήνες κυκλοφόρησε το βιβλίο του Στέφανου Τραχανά «Ο Κύκλος». Με αφορμή το νέο βιβλίο του παρουσιάζουμε τη συνέντευξη που ακολουθεί. Σε αυτήν ο συγγραφέας διατείνεται ότι σήμερα: «η βασική σύγκρουσή είναι ανάμεσα στον ρεαλισμό και τον σχετικισμό, και όλα τα υπόλοιπα είναι… δεκαδικά ψηφία!». Και ισχυρίζεται ότι μόνο οι φιλοσοφικές αρχές και οι μέθοδοι του λογικού θετικισμού αποτελούν ικανοποιητική λύση στο καυτό πρόβλημα του ρεαλισμού και της ανάγκης σαφούς διάκρισης της έγκυρης από την ψευδή γνώση. Εμείς, αντίθετα, είμαστε πεπεισμένοι ότι ο επιστημονικός ρεαλισμός απαιτεί τη ρητή αναγνώριση των ιστορικών, πολιτισμικών και κοινωνικών παραγόντων που επηρεάζουν και διαμορφώνουν την εκάστοτε επιστημονική γνώση. Και ότι η τεκμηριωμένη αντιπαράθεση στην εξωραϊστική νεοθετικιστή ιδεολογία δεν είναι καθόλου… «ψιλά γράμματα». Το νέο βιβλίο του Στέφανου Τραχανά «Ο Κύκλος: Επιστήμη και δημοκρατία σε ανήσυχους καιρούς» είναι ένα έργο πολεμικής που βάλλει εναντίον των πάσης φύσεως σκοταδιστικών, ανορθολογικών απόψεων που επικρατούν στις μέρες μας. Ο συγγραφέας του, διαπρεπής Ελληνας φυσικός, καταξιωμένος δάσκαλος των επαναστατικών ιδεών της κβαντομηχανικής και διευθυντής του Κέντρου Ανοικτών Διαδικτυακών Μαθημάτων Μathesis, δέχτηκε πρόθυμα να συζητήσουμε (και να διαφωνήσουμε) χωρίς προσχήματα για τις επιστημολογικές επιλογές και τις στρατηγικές προτεραιότητες που έθεσε σε αυτό το βιβλίο. Απολαύστε τον: ● Σε κανένα άλλο βιβλίο σας δεν διατυπώνετε τόσο ρητά και δεν υποστηρίζετε απερίφραστα τις φιλοσοφικές, δηλαδή τις μετα-φυσικές προκείμενες της σκέψης σας σχετικά με το ποια είναι η πλέον κατάλληλη επιστημολογία και μεθοδολογία της θεμελιώδους επιστήμης τον 21ο αιώνα. Η πολυσέλιδη απάντησή σας στο βιβλίο «Ο Κύκλος» είναι ότι ο λογικός εμπειρισμός ή νεοθετικισμός αποτελεί το πληρέστερο μεθοδολογικά και το πιο επαρκές φιλοσοφικά σύστημα για την περιγραφή των εξελίξεων στη Φυσική, του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος. Το δυστύχημα είναι ότι αυτή η πρώτη συστηματική προσπάθεια εξάλειψης κάθε μεταφυσικής από την επιστήμη, ενώ επικράτησε επί τριάντα χρόνια –από το 1930 έως το 1960– έκτοτε απορρίπτεται πλήρως ως μια ανεπαρκέστατη προσέγγιση, τόσο από τους περισσότερους επιστημολόγους όσο και από τους φιλοσοφικά εγγράμματους επιστήμονες. Γιατί λοιπόν εσείς επιμένετε να την υποστηρίζετε; Θα απαντήσω ευθέως σε αυτό που ρωτάτε, θέλω όμως να ξεκαθαρίσω πρώτα ότι η βασική διαχωριστική γραμμή σήμερα είναι αλλού. Είναι ανάμεσα στον επιστημονικό ρεαλισμό από τη μια μεριά –δηλαδή στην παραδοχή ότι η επιστήμη εκφράζει μια αντικειμενική αλήθεια για τη φύση– και τον πολιτισμικό σχετικισμό ή κοινωνική κατασκευασιοκρατία από την άλλη, όπου οι νόμοι της φύσης αντιμετωπίζονται ως πολιτισμικές και κοινωνικές κατασκευές χωρίς καμία θεμιτή αξίωση μεγαλύτερης εγκυρότητας από άλλες κοινωνικές κατασκευές όπως η θρησκεία, οι πολιτικές ιδεολογίες ή ακόμα και η μαγεία. Με όλες τις σκοτεινές συνέπειες που απορρέουν από αυτό για τη θέση της επιστήμης και των αξίων του Διαφωτισμού στις κοινωνίες μας.Αυτή είναι λοιπόν η βασική διαχωριστική γραμμή στη φιλοσοφία της επιστήμης σήμερα –η διάκριση ανάμεσα στον ρεαλισμό και τον σχετικισμό– και όλα τα άλλα είναι «ψιλά γράμματα». Οσοι είμαστε από την πλευρά του επιστημονικού ρεαλισμού –δηλαδή, πρακτικά, το σύνολο των ενεργών επιστημόνων και το μεγαλύτερο μέρος των φιλοσόφων της επιστήμης– μπορούμε να συζητάμε όσο θέλουμε για τις διάφορες εκδοχές ρεαλισμού (από τις πιο εκλεπτυσμένες φιλοσοφικά έως τις πιο απλοϊκές), έχουμε όμως πλήρη επίγνωση ότι αυτό που μας χωρίζει από τους «σχετικιστές» είναι ένα βαθύ ρήγμα θεμελιωδών αξιών.Ιδωμένος σε αυτό το πλαίσιο ο λογικός εμπειρισμός –με τη σκληρή αντιμεταφυσική του στάση και τη σταθερή εναντίωσή του σε κάθε μορφής φιλοσοφικό ιδεαλισμό και νοοκρατία– αποτελεί τον αδιαφιλονίκητο σύμμαχο της επιστήμης και του επιστημονικού ρεαλισμού στη σύγκρουσή τους με τον σχετικισμό.Και είναι επίσης πασίγνωστο ότι οι δύο μεγαλύτερες επαναστάσεις των νεότερων χρόνων –η κβαντομηχανική και η σχετικότητα– δέχτηκαν ισχυρή θετική επίδραση από τον λογικό εμπειρισμό, ο οποίος προσφέρει επίσης τα μόνα διαθέσιμα εννοιολογικά εργαλεία για να καθαρίζει κανείς την κβαντομηχανική από τη «μεταφυσική σκουριά» και τη «θολούρα» που δεν σταματούν να προσθέτουν στο σώμα της οι πολυπληθείς «ερμηνευτές» της. Ενώ δεν μπορώ να μην αναφερθώ πιο ειδικά στους ανθρώπους του Κύκλου της Βιέννης και τις αξίες που υπερασπίστηκαν σε σκοτεινούς καιρούς. Προσωπικές ενστάσεις σε μια προκρούστεια εκδοχή λογικού εμπειρισμού βεβαίως υπάρχουν και συζητούνται στο βιβλίο μου. Επιμένω όμως ότι μπροστά στα όσα διακυβεύονται στη σύγκρουση ρεαλισμού και σχετικισμού, αυτά είναι ψιλά γράμματα. ● Δύσκολα θα μπορούσε να παραβλέψει ή να υποτιμήσει κανείς το ζοφερό κλίμα που επικρατεί στις μέρες μας λόγω της μαζικής διάδοσης των αμέτρητων σκοταδιστικών υπερφυσικών δοξασιών, των εξόφθαλμα ψευδοεπιστημονικών «εξηγήσεων» και των ατεκμηρίωτων συνωμοτικών ερμηνειών της Ιστορίας. Ωστόσο, στο νέο βιβλίο σας επιλέξατε να υπερασπιστείτε την αξία της επιστημονικής μεθόδου, καταφεύγοντας στις διαψευσμένες (μεθοδολογικά και επιστημολογικά) και ξεπερασμένες (πρακτικά και ιστορικά) ιδέες του Κύκλου της Βιέννης (π.χ. την άκριτη αποδοχή των μεθοδολογικών και, κατά βάθος, μεταφυσικών «αρχών» της επαλήθευσης και της επαγωγής, και την θεμελίωση της εμπειρικής γνώσης μέσω αφηρημένων και υπεριστορικών λογικών αναλύσεων). Και το γεγονός ότι δεν παρουσιάσατε τις εναλλακτικές θεωρίες και τα ανυπέρβλητα προβλήματα ή τις διαψεύσεις του νεοθετικιστικού μοντέλου αποτελεί, κατά τη γνώμη μου, ένα μοιραίο στρατηγικό λάθος. Δεν σας προβληματίζει το ότι αν η πολύ πιο περίπλοκη επιστημονική σκέψη και θεμελιώδης έρευνα του 21ου αιώνα υιοθετούσαν, εκ νέου, τα αποδεδειγμένα ανεπαρκή εργαλεία του νεοθετικισμού, τότε η σύγχρονη επιστήμη θα βρισκόταν σε πολύ δεινή κατάσταση, διότι στη μάχη της με τις ψευδοεπιστήμες και τον υπερφυσικό σκοταδισμό θα πήγαινε με… λάθος όπλα;Θα επιστρέψω στο θέμα του λογικού εμπειρισμού στο τέλος, επαναλαμβάνοντας όμως πρώτα ότι η βασική σύγκρουσή είναι ανάμεσα στον ρεαλισμό και τον σχετικισμό, και όλα τα υπόλοιπα είναι… δεκαδικά ψηφία! Και η σύγκρουση αυτή δεν είναι τύπου «φιλοσοφικού σαλονιού», αλλά σύγκρουση για τα θεμελιώδη: τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους και των εκπαιδευτικών του θεσμών.Με τα ερωτήματα που καλούμαστε να απαντήσουμε να είναι τόσο σαφή όσο τα εξής: Συμφωνούμε άραγε με φιλοσόφους, όπως τον Χάιντεγκερ, όταν λέει π.χ. ότι η σύγχρονη χημεία δεν είναι καλύτερη από την αλχημεία, ούτε ο Γαλιλαίος από τον Αριστοτέλη, αφού όλα είναι πολιτισμικές κατασκευές και άρα εξίσου σωστά στο αντίστοιχο πολιτισμικό πλαίσιο το καθένα;Κι αν ναι, πώς να διαφωνήσουμε με έναν σύγχρονο σχετικιστή φιλόσοφο, όπως τον Φεγεράμπεντ, όταν ισχυρίζεται ότι η μοντέρνα Φυσική δεν είναι καλύτερη από τη μαγεία και, ως εκ τούτου, να γραφεί: «Ενώ ένας Αμερικανός μπορεί σήμερα να διαλέξει τη θρησκεία που του αρέσει, δεν του επιτρέπεται να απαιτήσει να διδάσκονται τα παιδία του στο σχολείο μαγεία αντί επιστήμη». Και πώς να διαφωνήσουμε –αν είμαστε σχετικιστές– με την πρότασή του ότι η θεωρία της εξέλιξης θα πρέπει «να συμπληρωθεί ή και να αντικατασταθεί τελείως από μία βελτιωμένη έκδοση της “Γένεσης”»; Καμία διαφωνία λοιπόν και με δημόσιες τοποθετήσεις του, όπως την: «Τρία ζήτω για τους φονταμενταλιστές της Καλιφόρνιας, οι οποίοι πέτυχαν να φύγει από τα σχολικά εγχειρίδια μία δογματική παρουσίαση της θεωρίας της εξέλιξης και να συμπεριληφθεί σε αυτήν η βιβλική εκδοχή της “Γένεσης”».Ενώ ο ίδιος φιλόσοφός δεν θα διστάσει να κατηγορήσει την Καθολική Εκκλησία για… αναθεωρητισμό, όταν τέθηκε για πρώτη φόρα το ζήτημα να αποκατασταθεί ο Γαλιλαίος, γράφοντας: «Η ετυμηγορία της (εκείνη του 1633) ήταν ορθολογική και δίκαιη και η αναθεώρησή τής μπορεί να νομιμοποιηθεί μόνο με κίνητρα πολιτικού καιροσκοπισμού».Ενόψει των παραπάνω, πιστεύουμε στ’ αλήθεια ότι ο φιλοσοφικός μας αντίπαλος πρέπει να είναι ο λογικός εμπειρισμός, με τη σκληρή αντιμεταφυσική του στάση, και όχι ο σχετικισμός; Δεν συμμερίζομαι αυτή τη θέση. Οπως δεν τη συμμερίζεται και ο Νόαμ Τσόμσκι, ο οποίος δεν διστάζει να συγκρίνει τους σχετικιστές με τους ευαγγελιστές σταυροφόρους του εκπαιδευτικού σκοταδισμού στις ΗΠΑ. Ενώ στο βιβλίο μου θα βρει κανείς και τις πολύ σαφείς κρίσεις για τον σχετικισμό γνωστών Ελλήνων φιλοσόφων και ιστορικών τής επιστήμης, όπως των Θεόδωρου Αραμπατζή, Κώστα Γαβρόγλου και Αριστείδη Μπαλτά. ● Στο βιβλίο «Ο Κύκλος», παρουσιάζετε και επιχειρείτε να αποδημήσετε συστηματικά κάποια από τα πιο γνωστά επιχειρήματα και τις ιδέες του «μεταμοντέρνου σκοταδισμού», ο οποίος, αμφισβητώντας την εγκυρότητα της επιστημονικής γνώσης, απειλεί άμεσα τις διαφωτιστικές αξίες της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Πώς, κατά τη γνώμη σας, μπορούμε να προστατευτούμε από την επέλαση του νέου σκοταδισμού χωρίς να θυσιάσουμε την πολύτιμη πολυφωνία και την ελευθερία της επιστημονικής έρευνας, που, όταν ανατρέπει κάποιες βεβαιότητες του παρελθόντος, δημιουργεί μεγάλη γνωστική ανασφάλεια από την οποία επωφελούνται οι παλαιοί και οι νέοι σκοταδιστές;Πρόκειται πράγματι για σκοταδιστική επέλαση, με το ένδυμα του μεταμοντερνισμού, σε σφιχτό εναγκαλισμό με τη νεοεποχίτικη κουλτούρα, τον ανατολικό μυστικισμό και τίς εναλλακτικές ιατρικές πρακτικές του και, βεβαίως, την αντιεμβολιαστική «ιδεολογία» που πάει μαζί του. Ενα ολόκληρο κεφάλαιο του βιβλίου μου είναι αφιερωμένο στα θέματα αυτά και στη χρήση της κβαντομηχανικής από τους γκουρού του χώρου ως «επιστημονικού» περιτυλίγματός στα προϊόντα τους. Με πρόθυμους συμμάχους όχι μόνο μεταμοντέρνους στοχαστές αλλά και «επιστήμονες» με περιορισμένες ηθικές αντιστάσεις στη σαγήνη τής μεγάλης Νέας Αγοράς. Γιατί ή Νέα Εποχή –το New Age– αυτό είναι∙ μία τεραστία πολυεθνική επιχείρηση και με ένα πολύ επιτυχημένο υποκατάστημα και στη χώρα μας.Τα νεράκια με τα κβαντικά τσάκρα του Dr Emoto, που τα δόξασε η Ενωση Ελλήνων Φυσικών και ακολούθησαν τα σαΐνια του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής με το γνωστό βίντεο το 2022, είναι μόνο ένα δείγμα αυτής της «επιτυχίας». Ενώ βεβαία οι επιτυχίες της μητρικής εταιρείας είναι πολύ μεγαλύτερες. Η μεταμοντέρνα υπονόμευση του ίδιου του πνεύματος της επιστήμης συνεχίζει να φουσκώνει τα πανιά των κάθε είδους τραμπιστών και αρνητών της κλιματικής αλλαγής. Μην αφήνεις τα γεγονότα να σου χαλάνε τίς θεωρίες! Το πνεύμα τής επιστήμης –και η εύλογη αμφιβολία που πρέπει να χαρακτηρίζει την επιστημονική αναζήτηση στην περιοχή του καινούργιου– είναι πιστεύω ο κατάλληλος τρόπος για να χειριζόμαστε και το πολύ ενδιαφέρον ζήτημα που θέτετε για τις γνωστικές ανασφάλειες των ανθρώπων απέναντι στη νέα γνώση.Η προτεραιότητα των γεγονότων και των εμπειρικών δεδομένων έναντι των θεωριών μας –αυτό είναι το πνεύμα της επιστήμης– βρίσκεται όμως και στον αξιακό πυρήνα του δημοκρατικού πολιτεύματος. Διότι, όταν τα γεγονότα και ο ορθός λόγος παύουν να έχουν σημασία –όταν οι σχετικιστές δεν θα μας επιτρέπουν να τα επικαλούμαστε, ούτε καν για να υποστηρίξουμε ότι η κβαντομηχανική είναι καλύτερη από τη… μαγεία!– τότε τι απομένει; Η αλήθεια μου και η αλήθεια σου. Δυο ασύμβατες αλήθειες που δεν μπορούν καν να τεθούν σε έλλογη αντιπαράθεση οποιουδήποτε είδους. Είναι αλήθειες θρησκευτικού τύπου και γνωρίζουμε πως λύνουν τις «διαφορές» τους οι κάτοχοι τέτοιων «αληθειών». Μια θρυμματισμένη σε περίκλειστα φανατικά «εγώ» κοινωνία είναι το αποτέλεσμα. Το «πείραμα» έγινε τον Μεσοπόλεμο και γνωρίζουμε τα αποτελέσματα. https://physicsgg.me/2024/04/14/ο-κύκλος-της-διαμάχης-του-φωτός-με-τα-σκ/
  13. Τί είναι τα εικονικά (ή εν δυνάμει) σωματίδια; Ένας από τους πιο τρελούς ισχυρισμούς της σύγχρονης φυσικής είναι η ιδέα των εικονικών (ή εν δυνάμει) σωματιδίων. Πρόκειται για σωματίδια που εμφανίζονται στον πραγματικό κόσμο για πολύ μικρό χρονικό διάστημα και στη συνέχεια εξαφανίζονται, χωρίς να παραβιάζονται οι αρχές της φυσικής. Τα εικονικά σωματίδια υπάρχουν και μπορούμε να τα ‘δούμε’ έμμεσα.O κενός χώρος είναι γεμάτος από δυνάμει (εικονικά) σωματίδια, που εμφανίζονται και εξαφανίζονται διαρκώς. Αυτή η διαρκής παραβίαση της αρχής διατήρησης της ενέργειας είναι δυνατή εξαιτίας της αρχής της αβεβαιότητας του Heisenberg. Σύμφωνα με το παραπάνω σχήμα, τα «εν δυνάμει» σωματίδια είναι περισσότερα έξω από τις δυο μεταλλικές πλάκες και λιγότερα ανάμεσά τους. Και γι αυτό εμφανίζεται μια ανεπαίσθητη ελκτική δύναμη μεταξύ των μεταλλικών πλακών. Πρόκειται για το φαινόμενο Casimir ή δύναμη Casimir.Αν πάρουμε δύο αγώγιμες μεταλλικές πλάκες και τις τοποθετήσουμε την μία πολύ κοντά στην άλλη – και όταν λέμε πολύ κοντά, εννοούμε μια απόσταση όση το εύρος μερικών ατόμων – τότε αυτές οι δύο πλάκες θα αισθανθούν μια ελκτική δύναμη. Αυτό ονομάζεται φαινόμενο Casimir. Το φαινόμενο εμφανίζεται διότι εξαιτίας των μεταλλικών πλακών είναι αδύνατο για κάποια εικονικά σωματίδια να εμφανιστούν στο μεταξύ τους χώρο, κάτι που δεν συμβαίνει έξω από αυτόν. Αυτή η ελαφρά ανισορροπία οδηγεί σε μια ελκτική δύναμη μεταξύ των πλακών. Δεν πρόκειται για ηλεκτρομαγνητική δύναμη (και εννοείται ούτε βαρυτική ούτε ισχυρή ή ασθενή πυρηνική δύναμη), αλλά οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στις κβαντικές διακυμάνσεις του κενού που προκαλούν την εμφάνιση των εικονικών σωματιδίων. Ένα άλλο φαινόμενο το οποίο εξηγείται θεωρώντας εικονικά σωματίδια είναι η ανώμαλη μαγνητική ροπή. Για παράδειγμα, ένα ηλεκτρόνιο συμπεριφέρεται σαν ένας μικροσκοπικός μαγνήτης που χαρακτηρίζεται από το μέγεθος της μαγνητικής ροπής. Για το ηλεκτρόνιο η μαγνητική ροπή είναι ανάλογη του σπιν : . Mια πρώτη προσέγγιση της εξίσωσης Dirac δίνει g=−2, μια τιμή που θεωρείται ως κλασικό αποτέλεσμα. Η κλασική τιμή διαφέρει από την παρατηρούμενη τιμή κατά ένα μικρό κλάσμα: . Αυτή η διαφορά αναφέρεται ως ανώμαλη μαγνητική ροπή και εξηγείται θεωρώντας την ύπαρξη εικονικών σωματιδίων. Αρχή της αβεβαιότητας και εικονικά σωματίδια Ας ξεκινήσουμε με έναν πραγματικά κενό χώρο, που δεν περιέχει απολύτως τίποτα και έχει μηδενική ενέργεια δηλαδή, τίποτα απολύτως. Τότε από αυτό το τίποτα, εμφανίζεται ένα ηλεκτρόνιο και το αντίστοιχο σωματίδιο της αντιύλης, το αντι-ηλεκτρόνιο (ποζιτρόνιο). Αυτό συμβαίνει γιατί ακόμη και με τα εικονικά σωματίδια, ισχύουν ορισμένοι από τους γνωστούς κανόνες – σ’ αυτή την περίπτωση, τα σωματίδια ύλης και αντιύλης εμφανίζονται σε ζεύγη. Πολύ γρήγορα τα δύο σωματίδια ανασυνδυάζονται και επιστρέφουν σε μηδενική ενέργεια. Το φαινόμενο αυτό επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά, με περισσότερα ηλεκτρόνια και αντι-ηλεκτρόνια, κουάρκ και αντι-κουάρκ, μιόνια και αντι-μιόνια, παρελαύνοντας έτσι ολόκληρος ο ζωολογικός κήπος των υποατομικών σωματιδίων, έστω και για ελάχιστο χρονικό διάστημα.Όμως, αρχικά ο χώρος ήταν κενός, χωρίς ενέργεια. Στη συνέχεια εμφανίζονται δύο σωματίδια, που το καθένα έχει μάζα, η οποία ισοδυναμεί με ενέργεια. Κι αυτό φαίνεται να δημιουργεί πρόβλημα, αφού παραβιάζεται η αρχή διατήρησης της ενέργειας.Η συνήθης ερμηνεία του παραδόξου επικαλείται την Αρχή της Αβεβαιότητας του Ηeisenberg, η οποία συσχετίζει την αβεβαιότητα στην ενέργεια με την αβεβαιότητα στον χρόνο: . H ενέργεια μπορεί να εμφανιστεί από το τίποτα του κενού χώρου, για ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα.Αν η ποσότητα ενέργειας που εμφανίζεται είναι μικρή, τότε μπορεί να παραμείνει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.Η Αρχή της Αβεβαιότητας του Heisenberg δίνει μια εξήγηση της εμφάνισης των εικονικών σωματιδίων, αλλά για να κατανοήσουμε καλύτερα το φαινόμενο θα πρέπει να ξαναδούμε τι εννοούμε με τη λέξη σωματίδιο σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες θεωρίες του κβαντικού πεδίου (η θεωρία που εξηγεί τον ηλεκτρομαγνητισμό ονομάζεται κβαντική ηλεκτροδυναμική ή QED, ενώ η θεωρία που εξηγεί την ισχυρή δύναμη ονομάζεται κβαντική χρωμοδυναμική ή QCD). Κβαντική θεωρία πεδίου και εικονικά σωματίδια Το κενό στην Κβαντική Θεωρία Πεδίου δεν είναι η κατάσταση του τίποτα – η κατάσταση όπου τίποτα δεν υπάρχει και τίποτα δεν συμβαίνει. Το τίποτα για ένα κβαντικό πεδίο είναι απλώς η κατάσταση ελάχιστης ενέργειας αυτού του πεδίου. Και σ’ αυτήν το πεδίο είναι υποχρεωτικά μηδέν. Έχει μέση τιμή μηδέν αλλά με ισχυρότατες κβαντικές διακυμάνσεις γύρω απ’ αυτήν και οι διακυμάνσεις αυτές μπορούν να γίνουν αισθητές.Η ουσία λοιπόν των Κβαντικών Θεωριών Πεδίου είναι ότι ο κενός χώρος δεν είναι στην πραγματικότητα κενός. Είναι γεμάτος πεδία. Πεδίο ηλεκτρονίων, πεδίο μιονίων, πεδία των κουάρκ, πεδίο φωτονίων κ.λπ. Στην πραγματικότητα, υπάρχει ένα πεδίο για όλα τα γνωστά σωματίδια του Καθιερωμένου Προτύπου των στοιχειωδών σωματιδίων.Τι είναι ένα σωματίδιο για έναν φυσικό; Είναι μια κβαντική διέγερση ενός πεδίου. Γράφουμε την φυσική σωματιδίων σε μια μαθηματική γλώσσα που ονομάζεται κβαντική θεωρία πεδίου. Δεδομένου ότι υπάρχουν πολλά διαφορετικά πεδία, με κάθε πεδίο να έχει διαφορετικές ιδιότητες και διαφορετικές διεγέρσεις ανάλογα με τις ιδιότητες, αυτές τις διεγέρσεις μπορούμε να τις θεωρήσουμε ως σωματίδια.Τα πεδία αυτά γεμίζουν τον χώρο και στον κβαντικό κόσμο, μπορούν να δονούνται. Για παράδειγμα, το πεδίο του ηλεκτρονίου όταν δονείται με τον κατάλληλο τρόπο, προκύπτει ένα ηλεκτρόνιο. Το σωματίδιο του ηλεκτρονίου με λίγα λόγια είναι μια πολύ συγκεκριμένη δόνηση του ηλεκτρονιακού πεδίου. Το πώς ακριβώς δονείται καθορίζεται από τις ιδιότητες του πεδίου. Είναι σαν την χαμηλότερη νότα σε μια χορδή κιθάρας που εξαρτάται από το μήκος της χορδής, το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένη και το πόσο σφιχτά είναι κουρδισμένη.Αυτό είναι το σημείο-κλειδί. Τα ηλεκτρόνια είναι συγκεκριμένες δονήσεις του πεδίου του ηλεκτρονίου. Τα ποζιτρόνια (ή αντι-ηλεκτρόνια) είναι ελαφρώς διαφορετικές δονήσεις του ίδιου πεδίου.Το κβαντικό πεδίο μπορεί να δονείται με περισσότερους τρόπους από τον συγκεκριμένο που δημιουργεί τα πραγματικά σωματίδια. Κι όταν δονείται, όχι ακριβώς με τον τρόπο που δημιουργεί ένα πραγματικό ηλεκτρόνιο, τότε μπορεί να δημιουργηθεί ένα εικονικό ηλεκτρόνιο, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει και η αντίστοιχη δόνηση που δημιουργεί επίσης ένα ηλεκτρόνιο αντιύλης.Με παρόμοιο τρόπο λειτουργεί και το πεδίο φωτονίων. Οι δονήσεις του πεδίου φωτονίων δημιουργούν φωτόνια. Τα φωτόνια διαφέρουν από τα ηλεκτρόνια στο ότι μπορούν να έχουν οποιαδήποτε ενέργεια. Αλλά όλα τα πραγματικά φωτόνια έχουν μηδενική μάζα. Έτσι, για ένα πραγματικό φωτόνιο, το μοτίβο της δόνησης μπορεί να έχει οποιαδήποτε ενέργεια, αρκεί η ενεργειακή δόνηση να συμβαίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να μην έχει μάζα. Αν το πεδίο του φωτονίου δονείται με τέτοιο τρόπο ώστε η δόνηση να μην έχει μηδενική μάζα, τότε έχουμε ένα εικονικό φωτόνιο. Και το ίδιο ισχύει για όλα τα άλλα σωματίδια. Η ουσία είναι ότι η κβαντική θεωρία πεδίου υποστηρίζει ότι ο κενός χώρος είναι γεμάτος από έναν αριθμό πεδίων, καθένα από τα οποία δονείται με τρόπους που δεν δημιουργούν πραγματικά σωματίδια, αλλά το σύνολο των δονήσεων δημιουργούν όλα τα εικονικά σωματίδια που υπάρχουν σε αυτόν τον χώρο. Είναι ο λευκός θόρυβος του σύμπαντος – ένα κβαντικό βουητό.Τα σωματίδια λοιπόν, πραγματικά και εικονικά, προκύπτουν από τις δονήσεις των πεδίων. Αυτή είναι η ουσία της κβαντικής θεωρίας πεδίου. Κι αυτό ακριβώς μας εξηγεί ο Dr. Don Lincoln από το Fermilab, στο βίντεο που ακολουθεί: Το βίντεο κλείνει με την μουσική υπόκρουση «Good Vibrations» των Beach Boys:
  14. Υπάρχει σωματίδιο που διασπάται σε δύο μποζόνια Higgs; Μια αναφορά από το πείραμα CMS.Στο Καθιερωμένο Πρότυπο των στοιχειωδών σωματιδίων δεν υπάρχουν σωματίδια που να έχουν τόση μάζα ώστε να διασπαστούν προς δύο μποζόνια Higgs. Επομένως, αν στα πειράματα παρατηρηθεί συντονισμός παραγωγής ζευγών μποζονίων Ηiggs, τότε έχουμε ξεκάθαρα στοιχεία για την ύπαρξη νέας φυσικής. Πιθανός υποψήφιος για έναν τέτοιο συντονισμό είναι ένα βαρύ σωματίδιο που προβλέπει το Ελάχιστο Υπερσυμμετρικό Καθιερωμένο Πρότυπο (Minimal Supersymmetric Standard Model).Το πείραμα CMS στο CERN διεξήγαγε πρόσφατα μια έρευνα για τον προσδιορισμό πιθανής παραγωγής συντονισμού ζευγών μποζονίων Higgs. Συνδυάστηκαν έξι διαφορετικές αναλύσεις που αναζητούσαν πέντε τελικές καταστάσεις ζευγών Higgs (HH), στοχεύοντας τις διασπάσεις Ηiggs σε πυθμένες κουάρκ, φωτόνια, λεπτόνια ταυ και μποζόνια W.Όπως δείχνει το παραπάνω σχήμα ο συνδυασμός των τρόπων διάσπασης των ζευγών HH καλύπτει ένα ευρύ φάσμα μάζας, από 280 GeV έως 4 TeV.Ενώ δεν παρατηρείται σήμα συντονισμού, προς το παρόν προκύπτουν νέα αυστηρά ανώτερα όρια στη ενεργό διατομή pp→ X →HH, τα οποία φτάνουν σε τιμές περίπου 0,2 femtobarn στις υψηλότερες μάζες. O ανιχνευτής CMS περισσότερες λεπτομέρειες θα βρείτε στο άρθρο του CernCourier: «Probing resonant production of Higgs bosons» – https://cerncourier.com/a/probing-resonant-production-of-higgs-bosons
  15. Στην αναζήτηση εξωγήινης ζωής, το μωβ μπορεί να είναι το νέο πράσινο. Στη Γη, το πράσινο σημαίνει ζωή, χάρη στη φωτοσύνθεση που βασίζεται στη χλωροφύλλη. Αλλά στους εξωπλανήτες, σύμφωνα με τους ερευνητές του Cornell, το μωβ θα μπορούσε να είναι το βασικό χρώμα της ζωής που πρέπει να αναζητήσουμε. Ορισμένα βακτήρια στη Γη χρησιμοποιούν υπέρυθρο φως για φωτοσύνθεση και γι’ αυτό περιέχουν μωβ χρωστικές. Αυτό σημαίνει ότι πιθανοί εξωγήινοι κόσμοι όπου κυριαρχούν τα μωβ βακτήρια, ενδέχεται να εκπέμπουν ένα μοναδικό «αχνό δακτυλικό αποτύπωμα», το οποίο θα μπορούσε να ανιχνευθεί από τα τηλεσκόπια νέας γενιάς.Οι αστρονόμοι έχουν επιβεβαιώσει μέχρι σήμερα περισσότερους από 5.500 εξωπλανήτες, εκ των οποίων πάνω από 30 μοιάζουν με τη Γη. Τα παρατηρητήρια, όπως το Extremely Large Telescope και το Habitable Worlds Observatory σχεδιάστηκαν για να εξερευνήσουν τη χημική σύνθεση των εξωπλανητών στις κατοικήσιμες ζώνες των άστρων τους – όπου οι συνθήκες ευνοούν την ύπαρξη υγρού νερού. Χρησιμοποιώντας τη ζωή στη Γη ως οδηγό, η διεπιστημονική ομάδα επιστημόνων του του Ινστιτούτου Carl Sagan (CSI) καταγράφει τα χρώματα και τις χημικές υπογραφές που θα παρουσίαζε μια ποικιλία οργανισμών και ορυκτών στο ανακλώμενο φως ενός εξωπλανήτη.Τα μωβ βακτήρια μπορούν να ευδοκιμήσουν κάτω από ένα ευρύ φάσμα συνθηκών, καθιστώντας τα έναν από τους κύριους διεκδικητές για ζωή που θα μπορούσε να κυριαρχήσει σε διάφορους κόσμους.Αυτά που συλλογικά αναφέρονται ως μωβ βακτήρια έχουν στην πραγματικότητα μια σειρά χρωμάτων, όπως κίτρινο, πορτοκαλί, καφέ και κόκκινο, λόγω των χρωστικών που σχετίζονται με εκείνες που κάνουν τις ντομάτες κόκκινες και τα καρότα πορτοκαλί. Ευδοκιμούν σε κόκκινο ή υπέρυθρο φως χαμηλής ενέργειας χρησιμοποιώντας απλούστερα συστήματα φωτοσύνθεσης που χρησιμοποιούν μορφές χλωροφύλλης που απορροφούν το υπέρυθρο και δεν παράγουν οξυγόνο. Είναι πιθανό να επικρατούσαν στην πρώιμη Γη πριν από την έλευση της φωτοσύνθεσης φυτικού τύπου, σύμφωνα με τους ερευνητές, και θα μπορούσαν να ταιριάζουν ιδιαίτερα σε πλανήτες που περιφέρονται γύρω από ψυχρότερους ερυθρούς νάνους, που αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα των άστρων του Γαλαξία μας.Οι ερευνητές του CSI δημιούργησαν μοντέλα πλανητών που μοιάζουν με τη Γη με διάφορες συνθήκες και κάλυψη νεφών. Σε μια σειρά προσομοιωμένων περιβαλλόντων, τα μωβ βακτήρια παρήγαγαν έντονα χρωματιστές βιοϋπογραφές. Αν τα μωβ βακτήρια ευδοκιμούν στην επιφάνεια ενός παγωμένου εξωπλανήτη σαν τη Γη που περιφέφεται γύρω από ένα ψυχρότερο άστρο, τώρα έχουμε τα εργαλεία για να τα αναζητήσουμε, σύμφωνα με την εργασία με τίτλο «Purple is the New Green: Biopigments and Spectra of Earth-like Purple Worlds». Η ανίχνευση μιας «ωχρής μωβ κουκκίδας» σε άλλο ηλιακό σύστημα θα πυροδοτούσε εντατικές παρατηρήσεις του πλανήτη ώστε να αποκλειστούν άλλες πηγές χρώματος, όπως πολύχρωμα ορυκτά.Τα μωβ βακτήρια μπορούν να επιβιώσουν και να ευδοκιμήσουν κάτω από μια μεγάλη ποικιλία συνθηκών που επικρατούν σε πολλούς εξωπλανήτες, έτσι ώστε θα μπορούσε το μωβ να είναι απλά το νέο πράσινο. Παρακολουθείστε το σχετικό βίντεο του Πανεπιστημίου Cornell: διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες: In search for alien life, purple may be the new green – https://news.cornell.edu/stories/2024/04/search-alien-life-purple-may-be-new-green
  16. «Παγιέχαλι»-«Φύγαμε» Ηταν 12 Απρίλη 1961- 9h,6m,59,7sec ωρα Μοσχας οταν το Vostok No.1,απογειωνεται απο το Κοσμοδρομιο του Μπαικανουρ ανοιγωντας μια νεα εποχή για την ανθρωποτητα, την εποχή της ανθρωπινης παρουσίας στο Διάστημα. Μία ώρα πριν από την εκτόξευση, η φωνή του επικεφαλής του σχεδιασμού του σοβιετικού διαστημόπλοιου Σεργκέι Κορολιόφ ακούστηκε από τον ασύρματο. «Γιούρι Αλεξέγιεβιτς, με ακούς καλά;Πρέπει να σου πω κάτι». «Σε λαμβάνω καθαρά και δυνατά». «Θέλω να σου υπενθυμίσω ότι από τη στιγμή που θα ανακοινωθεί η ετοιμότητα του ενός λεπτού θα περάσουν περίπου έξι λεπτά πριν απογειωθείς, οπότε μην ανησυχήσεις». «Κατάλαβα. δεν ανησυχώ καθόλου». «Θα περάσουν έξι λεπτά για διάφορα πράγματα», είπε ο Κορολιόφ εννοώντας ότι παρουσιάστηκε ένα μικρό πρόβλημα στα όργανα που θα καθυστερούσε την εκτόξευση κατά έξι λεπτά. Μετά ακούστηκε η φωνή του κοσμοναύτη Πάβελ Πόποβιτς: «Εϊ, μπορείς να μαντέψεις ποιος σου μιλάει;». «Φυσικά, είναι “η Λίλι της Κοιλάδας”». «Γιούρι, έχεις αρχίσει να βαριέσαι εκεί μέσα;». «Θα περνούσα καλύτερα εάν υπήρχε λίγη μουσική». Ανήσυχος για κάθε λεπτομέρεια της πτήσης, ο Κορολιόφ διέταξε τους τεχνικούς που βρίσκονταν σε υπηρεσία να βρουν κασέτες ή δίσκους και να αυτοσχεδιάσουν. «Δεν συνέδεσαν τη μουσική ακόμα;» ρώτησε μερικά λεπτά αργότερα. «Οχι». «Διάολε, τους είχα πει να βιαστούν». «Α, περίμενε, κάτι ακούω. Εβαλαν ένα ερωτικό τραγούδι». «Καλή επιλογή, θα έλεγα». 08.41 Ο Γκαγκάριν αισθάνεται το σκάφος να δονείται καθώς αποσύρονται τα ερείσματα. «Γιούρι, πηγαίνουμε στο κέντρο ελέγχου». 08.51 Η μουσική σταματά. Η βαθιά φωνή του Κορολιόφ ακούγεται πλέον σοβαρή. «Γιούρι, αρχίζουν τα 15 λεπτά μέχρι την εκτόξευση». Αυτό ήταν το σύνθημα ώστε ο Γκαγκάριν να ασφαλίσει τα γάντια και το κράνος του. Σε αυτά τα τελευταία λεπτά δεν υπήρχε αντίστροφη μέτρηση. Η εκτόξευση έγινε ακριβώς στις 09.06.59,7sec ώρα Μόσχας.Εν μέσω πολλών θορύβων και δονήσεων, ο Γκαγκάριν που καθόταν ακίνητος και σε πλήρη εγρήγορση στη θέση του θα κατάλαβε κάποια στιγμή ότι εκτοξεύθηκε αλλά ανησυχούσε για το τι θα μπορούσε να πάει στραβά – η καταπακτή πάνω από το κεφάλι του να ανοίξει και να πεταχτεί μαζί με τη θέση του στον ουρανό, μια κίνηση που θα μπορούσε να του σπάσει τη σπονδυλική στήλη. Επρεπε να είναι έτοιμος. Τα G που δεχόταν το σώμα του πλήθαιναν. Δεν το θυμόταν αργότερα, αλλά του είπαν ότι φώναξε «Παγιέχαλι» («Πάμε»).«Τ-συν 70». «Σε ακούω, 70. Αισθάνομαι υπέροχα. Συνεχίζεται η πτήση. Τα G αυξάνονται. Ολα καλά». «Τ-συν 100. Πώς αισθάνεσαι;». «Μια χαρά. Εσείς;». Δύο λεπτά μετά την απογείωση και ο Γκαγκάριν δυσκολευόταν να μιλήσει στο μικρόφωνο καθώς τα G πίεζαν τους μυς του προσώπου. πέντε λεπτά πέρασαν και αποκολλήθηκε το σύστημα εκτόξευσης, όπως ήταν προγραμματισμένο – περίπλοκα μηχανήματα για τα οποία ξοδεύτηκαν εκατομμύρια ρούβλια και χρειάστηκαν χιλιάδες ώρες για να κατασκευαστούν μόνο και μόνο για να φέρουν όσο πιο γρήγορα γίνεται στο διάστημα τον πρώτο σοβιετικό κοσμοναύτη. Εννέα λεπτά μετά την εκτόξευση το διαστημόπλοιο του Γκαγκάριν είχε τεθεί σε τροχιά γύρω από τη Γη. Μέσα από ένα παράθυρο ο Γκαγκάριν παρατήρησε ξαφνικά μια απέραντη γαλάζια θέα σε μια απόχρωση που δεν είχε ξαναδεί. Η Γη εμφανιζόταν και χανόταν και σιγά σιγά ο ουρανός σκοτείνιαζε. Ταξιδεύοντας προς τα ανατολικά με οκτώ χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο, οι μετρήσεις έδειξαν 28.000 χιλιόμετρα, αν και ο Γιούρι δεν αισθανόταν καμία ταχύτητα. «πώς αισθάνεσαι;» τον ρώτησαν από την αίθουσα ελέγχου. «Η πτήση συνεχίζεται κανονικά. ολα λειτουργούν νορμάλ. παρατηρώ τη Γη, είναι καλή η ορατότητα.Βλέπω τα σύννεφα, βλέπω τα πάντα. Είναι πανέμορφα!». Ετσι ταξιδευοντας για 1 ωρα και 48 λεπτά με 181 Km στην περίγειο και 327 Km στην απόγειο ο Γιουρι Γκαγκάριν ενας πιλότος με υψος 1,57 ,ιδιαίτερα ευφυής, παρατηρητικός, σεμνός, με φοβερή μνήμη, ταχύτατα αντανακλαστικά και μεγάλες ικανότητες – έτσι τον περιέγραφαν οι συνάδελφοί του – ο Γκαγκάριν, σύμφωνα με τον γιατρό της αποστολής, «καταλάβαινε τη ζωή καλύτερα από τους φίλους του». Μόνο που την εγκατέλειψε γρήγορα για να περάσει στη σφαίρα του μύθου. Ο Γιούρι Γκαγκάριν προσεδαφίστηκε με τη βοήθεια αλεξιπτώτου και όχι μαζί με το διαστημόπλοιο, όπως μετέδωσε το ΤΑΣΣ στις 12 Απριλίου του 1961. Έτσι έγραψε αργότερα ο ίδιος ο κοσμοναύτης στο βιβλίο του "Ο δρόμος προς το Διάστημα". Η αλήθεια αποσιωπόταν για μεγάλο χρονικό διάστημα, μάλλον γιατί προβλεπόταν ότι οι μελλοντικοί κοσμοναύτες θα έπρεπε να προσεδαφίζονται, ευρισκόμενοι μέσα στην κάψουλα καθόδου. Στην περίπτωση του Γκαγκάριν οι μηχανολόγοι θεωρούσαν ότι η προσεδάφιση μέσα στην κάψουλα καθόδου θα ήταν πολύ σκληρή και διάλεξαν πιο ασφαλή, όπως τους φαινόταν τότε, τρόπο προσεδάφισης. Στις 10 και 55 ο Γιούρι Γκαγκάριν πάτησε το χώμα κοντά στο χωριό Σμέλοβκα της περιοχής Σαράτοβ μπροστά στα μάτια μιας κατάπληκτης αγρότισσας και της εγγονής της. Αυτές όρμησαν προς την κατεύθυνσή του, αλλά σταμάτησαν διστακτικά γιατί τα έχασαν βλέποντας μπροστά τους ένα ασυνήθιστο όν με σκάφανδρο. «Τότε τους έκανα σήματα με τα χέρια μου και τους φώναξα: «Είμαι δικός σας. Μη φοβάστε. Ελάτε εδώ»,- αναθυμόταν αργότερα ο Γκαγκάριν. Σε λίγο τους πλησίασαν οδηγοί τρακτέρ, που άκουσαν ειδήσεις από το Ραδιόφωνο και ήταν ενήμεροι της κατάστασης. «Είναι ο Γιούρι Γκαγκάριν»,- φώναξε ένας απ’ αυτούς, συνταραγμένος ως τα βάθη της ψυχής του από τη συνάντησή του με τον άνθρωπο, για τον οποίο ακούσε πριν μερικά λεπτά από το Ραδιόφωνο. Μερικά λεπτά αργότερα ήρθε ένα ελικόπτερο και πήρε τον Γκαγκάριν στην πλησιέστερη αεροπορική στρατιωτική βάση. Ομως πισω απο τον Γκαγκάριν υπήρχαν χιλιαδες επιστημονες και τεχνικοι με επικεφαλης ενα αλλο θρυλο,τον Σεργκέι Κορολιόφ. Ο Σεργκέι Κορολιόφ γεννήθηκε στις 12 Ιανουαρίου του 1907 σε οικογένεια δασκάλου ρωσικής γλώσσας και λογοτεχνίας στην πόλη Ζιτόμιρ. Όντας ακόμα μαθητής σχολείου ο Σεργκέι Κορολιόφ διακρινόταν για τις ιδιαίτερες ικανότητες του και το πάθος του για τη μελέτη της αεροπορικής τεχνολογίας. Στα 17 του χρόνια επεξεργάστηκε σχέδιο αεροπλάνου χωρίς κινητήρα. Στο Πολυτεχνείο του Κιέβου ο Σεργκέι Κορολιόφ μελετούσε την αεροπορική τεχνολογία και ταυτόχρονα επιδιδόταν στην κατασκευή ιπτάμενων μοντέλων και στην αθλητική ανεμοπλοΐα. Μετά τέλειωσε στην Μόσχα την Ανώτατη Πολυτεχνική Σχολή Μπάουμαν και την Σχολή Αεροπόρων, όπου επιβλήθηκε ως ικανός κατασκευαστής συσκευών αεροπορίας. Ακριβώς υπό την καθοδήγησή του κατασκευάστηκαν οι πρώτοι πύραυλοι-φορείς, τεχνητοί δορυφόροι της Γης, τα επανδρωμένα διαστημόπλοια Βοστόκ και Βοσχόντ- από το τελευταίο ο άνθρωπος έκανε τον πρώτο του περίπατο στο ανοιχτό Διάστημα- καθώς επίσης και το πιο τέλειο διαστημόπλοιο Σογιούζ, στο οποίο οι κοσμοναύτες μπορούσαν για μεγάλο χρονικό διάστημα να βρίσκονται χωρίς σκάφανδρα και να κάνουν επιστημονικές έρευνες. Σήμερα τα Σογιούζ ακριβώς πετούν στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, μεταφέροντας εκεί πληρώματα αστροναυτών από διάφορες χώρες και όλα τα απαραίτητα υλικά. «Όλα, όσα είχαμε κάνει προηγούμενα και όσα κάνουμε και όσα σχεδιάζουμε να κάνουμε στο μέλλον, έγιναν δυνατά μόνο χάρι στον Κορολιόφ και τους συνεργάτες του, οι οποίοι είχαν δημιουργήσει ισχυρό δυναμικό τόσο της πυραυλικής διαστημικής εταιρείας Ενέργεια (Energia), όσο και όλου του διαστημικού τομέα της Ρωσίας»,- είπε ο Νικολάι Σεβαστιάνοφ, ένας από τους διευθυντές της εταιρείας Ενέργεια. Ήταν εποχή καταπληκτικών κατακτήσεων στον τομέα της κοσμοναυτικής. Μετά την πτήση του Γκαγκάριν, στις 6 Αυγούστου του ίδιου έτους, δηλαδή το 1961 πραγματοποίησε τη δεύτερη πτήση στο Διάστημα ο Γκέρμαν Τιτόφ με το διαστημόπλοιο Βοστόκ-2. Η πτήση του διήρκησε ολόκληρο ημερονύχτιο. Τον ΄Αύγουστο του 1962 έγινε η κοινή πτήση των διαστημοπλοίων Βοστόκ-3 και Βοστόκ-4 διαστημοπλοίων κυβερνωμένων από τους κοσμοναύτες Αντριάν Νικολάγιεφ και Πάβελ Ποπόβιτς. Ανάμεσα στα διαστημόπλοια είχε αποκατασταθεί ασύρματη επικοινωνία. Το 1963 έγινε η κοινή πτήση κοσμοναυτών – του Βαλέρι Μπικόφσκι και της πρώτης στον κόσμο γυναίκας- κοσμοναύτη Βαλεντίνας Τερεσκόβα. ΄Υστερα απ’ αυτούς πέταξε στο Διάστημα ένα τριμελές πλήρωμα με το πιο πολυσύνθετο διαστημόπλοιο Βοσχόντ. Στις 18 Μααρτίου του 1965 κατά την πτήση του με το Βοσχόντ-2 ο κοσμοναύτης Αλεξέι Λεόνοφ βγήκε για πρώτη φορά στον κόσμο στο ανοιχτό Διάστημα με σκάφανδρο μέσω του ειδικού καθέκτη του διαστημοπλοίου. Όνειρο του Κορολιόφ ήταν η κατασκευή διαστημικών Σταθμών για μακρόχρονη παραμονή στο Διάστημα. Οι προβλέψεις του Σεργκέι Κορολιόφ για το μέλλον της κοσμοναυτικής ήταν πολύ ακριβείς. Να, ένα παράδειγμα. «Νομίζω ότι δεν θα κάνω λάθος, αν πώ ότι πολύ σύντομα θα τεθεί το ερώτημα αν αξίζει να στέλνονται στο Διάστημα τόσο ακριβά συστήματα, όσο είναι τα διαστημόπλοια για μερικά μόνο ημερονύχτια. Μάλλον χρειάζεται να στέλνονται για να παραμένουν εκεί για ορισμένο χρονικό διάστημα. Ο επανεφοδιασμός αυτών των διαστημοπλοίων με όλα τα απαραίτητα και η αλλαγή των πληρωμάτων τους να γίνεται με τη βοήθεια απλοποιημένων διαστημικών συσκευών με καθέκτες για τη σύζευξή τους με το σύστημα διαστημοπλοίων σε διαστημική τροχιά». Δυστυχώς, ο Σεργκέι Κορολιόφ δεν έζησε ως την πραγματοποίηση των ιδεών του. Οι ιδέες του ενσαρκώθηκαν αργότερα στα νέα διαστημόπλοια Σογιούζ. Ο αρχικατασκευαστής πέθανε στις 15 Ιανουαρίου του 1966. Η Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας την μέρα της κηδείας του ήταν γεμάτη από κόσμο. Την λάρνακα με τη σωρό του την μετέφεραν οι ηγέτες του κράτους. Πίσω τους βάδιζαν όλοι οι κοσμοναύτες, ενώ δεν είχε ανακοινωθεί ποιός θάβεται. Μόνο ύστερα από δύο μέρες πάνω στα τείχη του Κρεμλίνου εμφανίστηκε πλάκα με την επιγραφή «Σ.Π.Κορολιόφ». Το όνομα του εξαίρετου θεμελειωτή του σοβιετικού διαστημικού προγράμματος και του ιδρυτή της σοβιετικής βιομηχανίας πυραύλων έγινε γνωστό μόνο μετά το θάνατό του, ενώ νωρίτερα ακόμα και τα επιστημονικά του άρθρα δημοσιεύονται με το ψευδώνυμο «Σεργκέγιεφ». Γιούρι Γκαγκάριν: Ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο διάστημα. Όσα είδε και άκουσε ο ρώσος κοσμοναύτης στο πρώτο ταξίδι τροχιάς γύρω από τη Γη Στις 12 Απριλίου του 1961, η ανθρωπότητα πραγματοποίησε ένα τεράστιο επιστημονικό και τεχνολογικό άλμα. Ο ρώσος κοσμοναύτης Γιούρι Γκαγκάριν, γίνεται ο πρώτος άνθρωπος που ταξιδεύει στο διάστημα και μπαίνει σε τροχιά γύρω από τη Γη. «ΤΟ ΒΗΜΑ», 13.4.1961, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ» «ΤΟ ΒΗΜΑ» της 13ης Απριλίου 1961, δημοσιεύει στο πρωτοσέλιδό του το θριαμβευτικό τηλεγράφημα από τη Μόσχα:«Ο άνθρωπος κατέκτησε τον διαπλανητικόν χώρον. Επιβαίνων Σοβιετικού διαστημοπλοίου, ένας νεαρός αεροπόρος, ο Γιούρι Γκαγκάριν, ανυψώθη μέχρι μεγίστου ύψους τριακοσίων δύο χιλιομέτρων, εξήλθεν ακόμη και από τα αραιότερα στρώματα της γήινης ατμόσφαιρας, απηλλάγη από την βαρύτητα, επραγματοποίησε μίαν πλήρη περιστροφήν γύρω από τον πλανήτην μας και επανήλθεν αβλαβής, με το πρόσωπο φωτισμένον από μειδίαμα θριάμβου.»Η ομαλή προσγείωσις του διαστημοπλοίου και η πλήρης υγεία του πρώτου πραγματικού “κοσμοναύτου” παρέχουν την εγγύησιν ότι τα διαπλανητικά ταξίδια είναι πλέον πρακτική δυνατότης, ότι δεν υπάρχουν θανάσιμοι κίνδυνοι εις το μυστηριώδες διάστημα, ότι δεν υπάρχουν ανυπέρβλητα εμπόδια εις τας πλέον παρατόλμους επιδιώξεις του ανθρωπίνου πνεύματος.»Υπό την έννοιαν αυτήν εχαιρέτισαν την κοσμοϊστορικήν επιτυχίαν οι κορυφαίοι επιστήμονες και οι πολιτικοί ηγέται όλων των μεγάλων χωρών.»Φυσικά, το πράγμα δεν στερείται στρατηγικής και πολιτικής σημασίας. Αλλά αι επίσημοι εκδηλώσεις των αρμοδίων ηγετών περιωρίσθησαν χθες ευλόγως εις συγχαρητήρια και μόνον ολίγαι λέξεις ηκούσθησαν εις την Αμερικήν περί ενδεχόμενων στρατηγικών συνεπειών». «ΤΟ ΒΗΜΑ», 13.4.1961, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ» Η μαρτυρία του Γκαγκάριν Λίγες ημέρες αργότερα, ο Γκαγκάριν σώος και αβλαβής, πίσω στη Μόσχα, περιγράφει όσα βίωσε σε αυτό το πρώτο μαγικό ταξίδι της ανθρωπότητας στο διάστημα. «ΤΟ ΒΗΜΑ» της 14ης Απριλίου 1961 δημοσιεύει την αφήγησή του.Την εποχή εκείνη, οι γνώσεις του ανθρώπων, ειδικά των μη ειδικών, για το διάστημα ήταν ακόμα ελάχιστες, όπως ελάχιστες και αρκετά κακής ποιότητας ήταν και οι δορυφορικές απεικονίσεις της Γης.Οσα λοιπόν βίωσε και αντίκρισε ο Γκαγκάριν, ήταν πραγματικά πρωτόγνωρα για κάθε άνθρωπο. Η ανθρωπότηταν κρεμόταν από τα χείλη του:»Η ζωή εις το Διάστημα είναι “ευκολωτέρα” από όσον εφαντάζετο ο άνθρωπος έως τώρα.“Δεν είχα καθόλου το αίσθημα της μοναξιάς ή της απομονώσεως (…). Όλα γίνονται ευκολώτερα. Τα χέρια και τα πόδια δεν έχουν βάρος. Τα αντικείμενα ίπταντο εντός του θαλάμου.»Ούτε εγώ, άλλωστε, εκαθόμουν πλέον εις την καρέκλαν, όπως προηγουμένως, αλλά εκρεμόμουν εις το κενόν. Και ενόσω όμως ευρισκόμουν εις αυτήν την κατάστασιν της ελλείψεως βαρύτητος, έτρωγα και έπινα και όλα εγίνοντο όπως και εις την Γην.»Η κατάστασις εις την οποίαν περιέρχεται ο άνθρωπος όταν δεν επιδρούν αι δυνάμεις της έλξεως, ουδόλως επιδρά επί της ικανότητός του να εργάζεται. Ενόσω ευρισκόμην εις την κατάστασιν αυτήν (ήτοι της ελλείψεως βαρύτητος) ηδυνάμην ακόμη και να εργάζωμαι.“Εσημείωνα τας παρατηρήσεις μου. Παρ’ ότι το χέρι μου δεν είχε καθόλου βάρος, το γράψιμο δεν μετεβλήθη. Ήμουν όμως υποχρεωμένος να κρατώ το σημειωματάριο, διότι διαφορετικά θα μου έφευγε από τα χέρια και θα εταλαντεύετεο.“Διατηρούσα επίσης την επικοινωνίαν με την Γην, μέσω διαφόρων μηκών κύματος και έκαμνα χρήσιν του χειριστηρίου του τηλεγράφου. Η μετάβασις από την κατάστασιν της ελλείψεως βαρύτητος εις εκείνην της βαρύτητος, οπότε επιδρά η δύναμις της έλξεως, είναι ομαλή συνέχισεν ο Σοβιετικός αστροναύτης.»Τα χέρια και τα πόδια ουδεμίαν ησθάνοντο μεταβολήν, εκτός του ότι απέκτων αιφνιδίως βάρος. Όσον δι’ εμέ, δεν “πετούσα” πλέον επάνω από την καρέκλα, αλλά ηδυνήθην να καθήσω εις αυτήν”. O Γιούρι Γκαγκάριν κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής του Πώς είδε τη Γη Όπως αναφέρει «ΤΟ ΒΗΜΑ», «Ο Γιούρι Γκαγκάριν διεπίστωσεν ιδίοις όμασι το σφαρικόν σχήμα της Γης – ο πρώτος άνθρωπος ο οποίος το επέτυχε τούτο». Ο ίδιος ο Γκαγκάριν δήλωσε:«Η φωτιζομένη πλευρά της Γης ήτο σαφώς ορατή. Αι ακταί των ηπείρων, αι νήσοι, οι μεγάλοι ποταμοί και αι μεγάλαι εκτάσεις ύδατος διεκρίνοντο σαφώς. (…) Διέκρινα καθαρώς τα μεγάλα τετράγωνα των κολλεκτιβικών αγροκτημάτων (σ.σ. της Σοβιετικής Ένωσης). ’Ητο μάλιστα δυνατόν να διακρίνω τους αγρούς από τα λειβάδια.»Προ της χθεσινής πτήσεώς μου, είχα φθάσει εις ύψος 15.000 μέτρων από της επιφανείας της Γης. Από το διαστημόπλοιον, φυσικά, δεν βλέπει κανείς τόσον καλά όσον από το αεροπλάνον, αλλά βλέπει καλά.»Κατά την πτήσιν είδα πάντως διά πρώτην φοράν με τα μάτια μου το σφαιρικόν σχήμα της Γης. Μπορεί να το ιδή κανείς παρατηρών τον ορίζοντα. Πρέπει να ομολογήσω ότι το θέαμα του ορίζοντος είναι μοναδικόν και ωραιότατον.»Δύναται να ιδή κανείς την αξιοθαύμαστον μεταβολήν από την φωτεινήν επιφάνειαν της Γης εις το πλήρες μαύρον του ουρανού, εις το οποίον διακρίνονται τα άστρα. Η διαχωριστική αυτή γραμμή είναι πολύ λεπτή, ακριβώς όπως μια λεπτή ζώνη που περιβάλλει την σφαίραν της Γης.»Όταν εγκατέλειψα την σκιάν της Γης προσέθεσεν ο Γκαγκάριν, ο ορίζων ήτο εντελώς διαφορετικός. Έφερε μιάν λεπτήν λωρίδα χρώματος ζωηρού πορτοκαλί που επερνούσε πάλιν προς το γαλάζιο και κατόπιν προς το μαύρο.»Η διάρκεια της πτήσεώς μου είχε προκαθορισθή από το πρόγραμμα. Η εργασία συνετελείτο καλώς εντός του διαστημοπλοίου, είχα δε καλήν διάθεσιν και ησθανόμην εξαιρετικήν ευεξίαν. Θα ηδυνάμην να συνεχίσω την πτήσιν επί όσον χρόνον ήτο απαραίτητον». Η Κούρσα του διαστήματος ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση βρίσκονταν ,την εποχή εκείνη, στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου. Ήδη εξάλλου από τα μέσα της δεκαετίας του ’50 είχε ξεκινήσει η «Κούρσα του Διαστήματός» (Space Race).O ανταγωνισμός δηλαδή μεταξύ ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης για το ποιος θα κατακτήσει, μέσω των επιτευγμάτων του, το διάστημα.Η μία δύναμη παρακολουθούσε τις κινήσεις της άλλης διεκδικώντας συνεχώς τον τίτλο του πρωτοπόρου του διαστήματος. Δεν θα μπορούσε, λοιπόν, η συνέντευξη του Γκαγκάριν στην εφημερίδα «Πράβδα» να μην αναφερθεί και «εις το πρόγραμμα διαστημικών ερευνών των Ηνωμένων Πολιτειών».“Θα καλωσορίσωμεν τα επιτεύγματα των Αμερικανών κοσμοναυτών, όταν πετάξουν στο Διάστημα”, δήλωσε ο Γκαγκάριν, « Οι Αμερικανοί κοσμοναύται θα πρέπει να μας φθάσουν. Θα χαιρετήσωμεν τας επιτυχίας των, αλλά θα προσπαθήσωμεν να είμεθα πάντοτε πρώτοι. “To κόμμα μας και η κυβέρνησίς μας εγείρουν το θέμα της ειρηνικής χρησιμοποιήσεως του Διαστήματος, της ειρηνικής αμίλλης. Ο στίβος αυτός πρέπει να χρησιμοποιηθή δι’ ειρηνικούς σκοπούς και όχι διά πόλεμον”.»Εξ άλλου, ο πρώτος αστροναύτης που επέταξεν εις το Διάστημα εξέφρασε την ευγνωμοσύνην του διά το συγχαρητήριον τηλεγράφημα που απέστειλε προς αυτόν ο κ. Χρουτσώφ, το οποίον ως είπε, τον συνεκίνησε μέχρι δακρύων.»Υπογραμμίζων ότι κατά την πτησιν του δεν ησθάνθη μοναξιάν, ο Γιούρι Γκαγκάριν είπεν:“Εγνώριζα ότι οι φίλοι μου και ολόκληρος ο σοβιετικός λαός παρηκολούθουν την πτήσιν μου. Ήμουν βέβαιος ότι το κόμμα και η κυβέρνησις ήσαν πάντοτε έτοιμοι να βοηθήσουν”. Tα επόμενα σχέδια «Επιθυμώ, ετόνισε, να μεταβώ εις την Αφροδίτην, να ανακαλύψω τι κρύπτεται πίσω από τα νεφελώματα, να ίδω τον Άρην και να εξακριβώσω εάν έχη διώρυγας. Η Σελήνη είναι γειτόνισσά μας. Νομίζω ότι δεν πρέπει να περιμένωμεν πολύ διά να πετάξωμεν προς την Σελήνην και επί της Σελήνης».Και πράγματι, η ανθρωπότητα δεν χρειάστηκε να περιμένει πολύ. Οκτώ περίπου χρόνια αργότερα ο άνθρωπος θα έφτανε στη Σελήνη. Στις 21 Ιουλίου 1969 ο αμερικανός αστροναύτης Νιλ Άρμστρονγκ πατούσε στη Σελήνη λέγοντας την ιστορική, έκτοτε, φράση:«Ένα μικρό βήμα για έναν άνθρωπο, ένα μεγάλο άλμα για την ανθρωπότητα»
  17. Τα κατάφερε με την… τρίτη να εκτοξευτεί ο ρωσικός πύραυλος Angara-A5 (βίντεο) Είχαν γίνει δύο απόπειρες τις προηγούμενες μέρες χωρίς επιτυχια. Η Ρωσία προσπαθεί να επανακτήσει την διαστημική της ισχύ η οποία για μια σειρά από αιτίες έχει περιοριστεί πολύ τις τελευταίες δεκαετίες. Στο υπό εξέλιξη διαστημικό πρόγραμμα της Ρωσίας υπάρχει και η κατασκευή δικών της πυραυλικών συστημάτων. Ένα από αυτά είναι το Angara-A5.Ο πύραυλος πραγματοποίησε σήμερα δοκιμαστική εκτόξευση για πρώτη φορά από το κοσμοδρόμιο Βαστότσνι, έπειτα από τεχνικά προβλήματα που οδήγησαν τους αξιωματούχους να ακυρώσουν την εκτόξευση του πυραύλου την τελευταία στιγμή για δύο ημέρες στη σειρά. Η δοκιμαστική εκτόξευση του Angara, ενός νέου μετασοβιετικού οχήματος εκτόξευσης, αποσκοπεί να παρουσιάσει τις διαστημικές φιλοδοξίες της Ρωσίας στη μετασοβιετική εποχή και τον αυξανόμενο ρόλο του Βαστότσνι, που βρίσκεται στη δασώδη περιοχή Αμούρ στη ρωσική Άπω Ανατολή.«Υπάρχει εκκίνηση κινητήρα, η πτήση είναι κανονική. Όλα τα συστήματα λειτουργούν κανονικά» ανέφερε στη ζωντανή μετάφρασή της η ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos. Έπειτα από μερικά λεπτά, ο πύραυλος ταξίδευε με ταχύτητα μεγαλύτερη των 25.000 χιλιομέτρων την ώρα και εισήλθε σε τροχιά. Η Roscosmos ανέφερε πως ο Angara-A5 εκτοξεύθηκε με δοκιμαστικό ωφέλιμο φορτίο και λειτουργεί κανονικά. Το άνω τμήμα του αποσπάστηκε και έθεσε το δοκιμαστικό φορτίο σε τροχιά. Χθες, Τετάρτη, η δοκιμαστική εκτόξευση του διαστημικού πυραύλου ακυρώθηκε λόγω δυσλειτουργίας στο σύστημα ελέγχου εκτόξευσης κινητήρα. Η πρόσβαση Η Ρωσία ξεκίνησε το σχέδιο Angara μερικά χρόνια μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Έωσης το 1991 ως ένα ρωσικής κατασκευής όχημα εκτόξευσης που θα διασφάλιζε την πρόσβαση στο διάστημα ακόμη και χωρίς το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ, το οποίο η Ρωσία ενοικιάζει από το Καζακστάν.Η πρώτη δοκιμαστική πτήση του Angara-A5 πραγματοποιήθηκε το 2014 και ακολούθησε άλλη μία το 2020, αμφότερες από το Πλεσέτσκ. «Με αυτήν την εκτόξευση, οι δοκιμές σχεδιασμού πτήσης του συγκροτήματος διαστημικών πυραύλων Αμούρ με οχήματα εκτόξευσης Angara στο Βατσότσνι ξεκίνησαν», ανέφερε η Roscosmos. Ανέφερε πως ο Angara-A5 είναι πολύ περισσότερο φιλικός στο περιβάλλον από τον Proton M της Ρωσίας ως πύραυλος βαρέων φορτίων ο οποίος ήταν σε λειτουργία από τα μέσα της δεκαετίας του 1960. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1637795/ta-katafere-me-tin-triti-na-ektoxeytei-o-rosikos-pyraylos-angara-a5-vinteo/
  18. Μια αδελφοκτονία δημιούργησε το Αβγό του Δράκου του γαλαξία μας (βίντεο) Μια συγχώνευση άστρων είναι υπεύθυνη για την εντυπωσιακή και μυστηριώδη κοσμική δομή. Σε απόσταση 3,700 ετών φωτός από τη Γη βρίσκεται ένα δυαδικό σύστημα που αποτελείται από δύο μεγάλα άστρα που είναι βαρυτικά συνδεδεμένα μεταξύ τους και βρίσκονται μέσα σε ένα θεαματικό νέφος αερίου και σκόνης. Η κωδική ονομασία του συστήματος είναι HD 148937 αλλά η επιστημονική κοινότητα έχει ονομάσει αυτή την κοσμική δομή νεφέλωμα «Αυγό του Δράκου» και προσπαθεί εδώ και χρόνια να βρει απαντήσεις στο μυστήριο που περιβάλλει αυτό το σύστημα αφού τέτοιου μεγέθους άστρα δεν συνδέονται με νεφελώματα.Επιπλέον ένα από τα δύο άστρα διαθέτει μαγνητικό πεδίο, όπως και ο Ήλιος αλλά ο σύντροφος του όχι. Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Science» διεθνής ερευνητική ομάδα υποστηρίζει ότι έχει απαντήσεις για το τι συμβαίνει στο Αυγό του Δράκου. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι στο σύστημα αυτό υπήρχε και ένα τρίτο άστρο και ότι το μεγαλύτερο από τα τρία άστρα το… καταβρόχθισε. Η διαδικασία της συγχώνευσης και η ανάμειξη του αστρικού υλικού οδήγησε σύμφωνα με τους ερευνητές στη δημιουργία τόσο του μαγνητικού πεδίου όσο και του νεφελώματος.«Αυτή η συγχώνευση ήταν πιθανότατα πολύ βίαιη. Όταν δύο άστρα συγχωνεύονται μέρος του υλικού μπορεί να εκτοξευτεί στο Διάστημα και αυτό πιθανότατα δημιούργησε το νεφέλωμα που βλέπουμε σήμερα» αναφέρει η Άμπιγκέιλ Φροστ, αστρονόμος του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου στη Χιλή μέλος της ερευνητικής ομάδας. Τα μεγέθη. Οι προσομοιώσεις σε υπολογιστή είχαν προβλέψει προηγουμένως ότι η ανάμειξη αστρικού υλικού κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας συγχώνευσης θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα μαγνητικό πεδίο στο νέο άστρο που προέκυψε από αυτή τη διαδικασία.Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν στη μελέτη τους δεδομένα παρατηρήσεων του δυαδικού συστήματος που έχουν γίνει σε διάρκεια εννέα ετών από τη συστοιχία τηλεσκοπίων Very Large Telescope στην έρημο Ατακάμα της Χιλής. Το μεγάλο άστρο με το μαγνητικό πεδίο έχει περίπου 30 φορές μεγαλύτερη μάζα από τον Ήλιο και το δεύτερο άστρο του συστήματος μάζα 26,5 φορές μεγαλύτερη από αυτή του μητρικού μας άστρου.Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το τρίτο άστρο που κατάπιε το μεγαλύτερο άστρο είχε μάζα πέντε ως δέκα φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου και το γεγονός της συγχώνευσης συνέβη πολύ πρόσφατα (σε κοσμικούς χρόνους) αφού τα με βάση την ταχύτητα διαστολής του υλικού στο νεφέλωμα η συγχώνευση υπολογίζεται ότι έγινε πριν από περίπου 7,5 χιλιάδες έτη. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1638182/mia-adelfoktonia-dimioyrgise-to-avgo-toy-drakoy-toy-galaxia-mas-vinteo/
  19. Φουσκωτές κατοικίες για τους κατοίκους της Σελήνης και του Άρη (βίντεο) Μια νέα ενδιαφέρουσα ιδέα για την αποίκηση του Διαστήματος. H επιστροφή του ανθρώπου στη Σελήνη αυτή τη φορά για μόνιμη εγκατάσταση είναι πλέον θέμα λίγου χρόνου ενώ πυρετωδώς προετοιμάζονται οι πρώτες επανδρωμένες αποστολές στον Άρη. Η δημιουργία καταλυμάτων όπου θα μπορούν να ζουν και να εργάζονται όσο το δυνατόν πιο άνετα αλλά και με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ασφάλεια αρχικά οι αστροναύτες και στη συνέχεια επιστήμονες, ιδιώτες (εργάτες, τουρίστες) και όποιοι άλλοι επιθυμούν να ζήσουν για μικρότερο ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στον Άρη είναι πλέον ζητούμενο και έχουν γίνει πολλές προτάσεις από τις διαστημικές υπηρεσίες αλλά και ιδιωτικές εταιρίες για τη δημιουργία τέτοιων εγκαταστάσεων. Το (φουσκωτό) μέλλον της ανθρωπότητας Οι περισσότερες προτάσεις και ιδέες συγκλίνουν στη χρήση τεχνολογίας τρισδιάστατης εκτύπωσης με την οποία κατασκευάζονται στη Σελήνη βάσεις και καταλύματα με τοπικά δομικά υλικά. Η αμερικανική νεοφυής εταιρεία Max Space ρίχνει στο τραπέζι μια νέα ιδέα. Προτείνει τη δημιουργία επεκτάσιμων φουσκωτών οικημάτων τα οποία μπορούν να πάρουν και τη μορφή μεγάλων εγκαταστάσεων σε μεγέθη παρόμοια με αυτά αθλητικών σταδίων.Η εταιρεία παρουσίασε κάποια πρώτα σχέδια τέτοιων οικημάτων στο 39ο Συμπόσιο Διαστήματος. «Το πρόβλημα με το Διάστημα σήμερα είναι ότι δεν υπάρχει αρκετός κατοικήσιμος χώρος. Αν δεν μειώσουμε σημαντικά το κόστος δημιουργίας εγκαταστάσεων χώρο στο Διάστημα και αν δεν βρούμε τρόπους οι εγκαταστάσεις αυτές να είναι όσο το δυνατόν μεγαλύτερες το μέλλον της ανθρωπότητας στο Διάστημα θα παραμείνει περιορισμένο» ανέφερε Άαρον Κέμερ, συνιδρυτής της Max Space. Το 2010 ο Κέμερ συνίδρυσε την εταιρεία παραγωγής Made In Space, η οποία έχει στείλει πολλές συσκευές τρισδιάστατης εκτύπωσης στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) όλα αυτά τα χρόνια. Η Made In Space εξαγοράστηκε από τη Redwire το 2020. Ο Κέμερ λέει ότι η εμπειρία τον βοήθησε να πειστεί ότι οι επεκτάσιμοι βιότοποι είναι το μέλλον. Οι επεκτάσιμοι βιότοποι, όπως υποδηλώνει το όνομα, εκτοξεύονται σε συμπιεσμένη μορφή για να χωρέσουν μέσα σε φορτία πυραύλων και αναπτύσσονται όταν φτάσουν στον προορισμό τους.Η αμερικανική εταιρεία Bigelow Aerospace είχε πρώτη την ιδέα της χρήσης φουσκωτών εγκαταστάσεων στο Διάστημα κοντά στη Γη που θα λειτουργούν ως ξενοδοχειακές μονάδες αλλά δεν είχε προτείνει τέτοιες κατασκευές στην επιφάνεια άλλων κόσμων. Όμως παρά τις προσπάθειες που κατέβαλε και κάποιες φουσκωτές μονάδες που εκτόξευσε στο Διάστημα τελικά το όλο πρότζεκτ δεν προχώρησε και η εταιρεία διέκοψε τη λειτουργία της. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1637486/foyskotes-katoikies-gia-toys-katoikoys-tis-selinis-kai-toy-ari-vinteo/
  20. Tο Χάικου του Αινστάιν. O αμερικανός φυσικός Μatt Strassler – γνωστός από το μπλογκ του «Of Particular Significance» -, πριν από λίγο καιρό κυκλοφόρησε το βιβλίο του με τίτλο «Waves In An Impossible Sea». Εκεί, ξεκινώντας από την περιγραφή των θεμελιωδών φυσικών εννοιών όπως: μάζα, ενέργεια, κύματα, πεδία – χωρίς να χρησιμοποιεί καμία εξίσωση, φτάνει στην έννοια του wavicle (κυματίδιο;) και «το Χάικου του Αινστάιν»: Ε ίσο με f ∙ h Και Ε ίσο με m ∙ c στο τετράγωνο Από αυτούς τους σπόρους, ο κόσμος. Στη συνέχεια μας εξηγεί τι είναι και πώς συμπεριφέρεται το πεδίο Higgs και τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το σύμπαν. Το ενδιαφέρον με το βιβλίο του Strassler είναι ότι δεν ολοκληρώθηκε με την έκδοσή του, αλλά θα συνεχίσει να ζει και να αναπτύσσεται στον ιστότοπο profmattstrassler.com. Εκεί αναλύονται και επεκτείνονται περαιτέρω κάποια θέματα που προκαλούν οι ερωτήσεις των αναγνωστών. Για παράδειγμα, περιγράφει στο μπλογκ του με διαφορετικά παραδείγματα από αυτά που χρησιμοποιεί στο βιβλίο του, ένα «νέο τύπο στάσιμων κυμάτων» χωρίς όρια, τα οποία βοηθούν στην κατανόηση του πεδίου Higgs (‘Yes, Standing Waves Can Exist Without Walls‘, ‘A Wave That Stands On Its Own’ και ‘How To Make A Standing Wave Without Edges‘) Ο Matt Strassler με τη συγγραφή του βιβλίου «Waves In An Impossible Sea» επιχειρεί την διόρθωση των fibs στην φυσική (phibs) – κυρίως σχετικά με το πεδίο Higgs. Τα phibs προκύπτουν στην προσπάθεια δημοσιογράφων και επιστημόνων να περιγράψουν όσο το δυνατόν απλούστερα τις φυσικές έννοιες [phibs=αθώα ψεμματάκια (fibs) στη Φυσική]. Παρότι το βιβλίο του Strassler δεν κυκλοφορεί (ακόμα) στα ελληνικά, βλέπουμε ότι έδωσε την παρακάτω συνέντευξη στην Ελένη Τζαννάτου, η οποία δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή: Ματ Στράσλερ: «Μια μέρα το πεδίο Χιγκς μπορεί να μας εξολοθρεύσει» Ο Αμερικανός φυσικός εξηγεί στην «Κ» πώς ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί ο ανθρώπινος οργανισμός είναι βασικά ίδιος με τον τρόπο που λειτουργεί το σύμπαν Πώς το να υπάρχουμε πάνω στη γη μας κάνει να μοιάζουμε σαν ήρωες κατασκοπικού θρίλερ που κρέμονται από ένα τρένο που τρέχει με 240 χιλιόμετρα την ώρα; Μοιάζει το σύμπαν με μια τεράστια κιθάρα; Είναι το πεδίο Χιγκς βασικά μία γιγάντια, συμπαντική σούπα; Μπορεί τα παραπάνω να ακούγονται ακατανόητα και περίπλοκα, μα αν κανείς διαβάσει το βιβλίο του Ματ Στράσλερ «Waves In An Impossible Sea» όλα θα αρχίσουν να βγάζουν νόημα. Ο Αμερικανός θεωρητικός φυσικός έχει αφιερώσει τις τελευταίες τρεις δεκαετίες στη μελέτη της θεωρίας χορδών, της κβαντικής και της μοριακής φυσικής. Σχεδόν τα μισά από αυτά τα χρόνια έχει αφοσιωθεί στη λεγόμενη εκλαϊκευμένη επιστήμη, δηλαδή στο να εξηγεί με όσο το δυνατόν πιο απλά λόγια και χωρίς πολλά έως καθόλου μαθηματικά στον μέσο άνθρωπο τις πιο σύνθετες επιστημονικές ιδέες. Κάτι που κάνει κυρίως μέσα από το μπλογκ του «Of Particular Significance». Στο νέο του βιβλίο προσπαθεί να μας εξηγήσει πώς βασικά ο ανθρώπινος οργανισμός λειτουργεί όπως ακριβώς και το σύμπαν. Τον αναζητήσαμε για να μας εξηγήσει μερικά πράγματα ακόμα. – Στο βιβλίο σας «Waves In An Impossible Sea» οδηγείστε στο συμπέρασμα ότι ο ανθρώπινος οργανισμός λίγο πολύ λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο που λειτουργεί το σύμπαν. Αυτή η παρατήρηση τι μπορεί να μας μάθει για τη ζωή; – Συχνά σκεφτόμαστε το σύμπαν σαν ένα τεράστιο μαύρο κενό που είναι πολύ μακριά και τείνουμε να ξεχνάμε ότι ο ανθρώπινος κόσμος και το σύμπαν είναι συνυφασμένα. Υπάρχει μια πραγματική αίσθηση ότι είμαστε ενσωματωμένοι στο σύμπαν. Εν τέλει, όλες οι λειτουργίες του μπορούν να ειδωθούν από τα μικρότερα ως τα μεγαλύτερα πράγματα. Οι παράξενες ιδιότητες των ατόμων (δηλαδή η φυσική σε κβαντικό επίπεδο) επηρεάζουν τόσο λεπτομέρειες των άστρων όσο και την ανθρώπινη βιοχημεία. Οταν άστρα σαν τον ήλιο πεθαίνουν, γίνονται «λευκοί νάνοι» και αποφεύγουν την κατάρρευση με τον ίδιο τρόπο που τα οστά μας συγκρατούν το βάρος μας. Οι αρχές του Αϊνστάιν για τη σχετικότητα παίζουν βασικό ρόλο στους πυρήνες των άστρων και τη μάζα κάθε ανθρώπινου σώματος. Υπάρχει μόνο ένας κόσμος και παίζουμε με τους κανόνες του.Υπάρχει και κάτι πιο βαθύ. Τα στοιχειώδη σωματίδια από τα οποία αποτελούμαστε όπως τα ηλεκτρόνια, είναι περισσότερο κύματα παρά σωματίδια. Είναι σαν «ρυτιδώσεις» σε οντότητες που επεκτείνονται στον κόσμο. Αν και η λέξη σωματίδιο υπονοεί πως τα ηλεκτρόνια είναι σαν κόκκοι άμμου, θυμίζουν περισσότερο ηχητικά κύματα στον αέρα. Τα ηχητικά κύματα είναι μια ένδειξη κινούμενου αέρα. Με έναν ανάλογο τρόπο, τα σωματίδια του σώματός μας είναι ενδείξεις του σύμπαντος σε κίνηση. Δεν βρίσκονται απλά στο σύμπαν, είναι μέρος του. Το ίδιο ισχύει και για μας. Αντί να είμαστε άποικοι του σύμπαντος, αναδυόμαστε από αυτό. – Παρά λοιπόν τις ομοιότητες του σύμπαντος και του ανθρώπινου συστήματος, ποια είναι η πιο θεμελιώδης διαφορά τους; – Αυτό που ξεχωρίζει τα έμβια όντα είναι η οργάνωσή τους σε υψηλό επίπεδο πολυπλοκότητας. Τα περισσότερα μέρη του σύμπαντος –άστρα, βουνά, οργανικά μόρια– είναι πολύ απλούστερα και μπορούν να περιγραφούν με σχετική ευκολία. Αν και φτιαγμένοι από τα ίδια υλικά με όλα τα άλλα, οι έμβιοι οργανισμοί έχουν εκπληκτική δομή, μπορούν να απορροφήσουν αέρα και φαγητό και να λάβουν από αυτά την ενέργεια για την αντίληψη, την κίνηση, την αυτοάμυνα και, στην περίπτωση του ανθρώπου, τη σύνθετη σκέψη. Η φυσική βρίσκεται στην καρδιά αυτών των διαδικασιών. Φυσικά, όμως, υπάρχουν πολλά ακόμα να αναγνωρίσει κανείς στο τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος και αφορά και τη χημεία, τη βιολογία, τη φυσιολογία, την ψυχολογία, την κοινωνιολογία και ούτω καθεξής. – Στο βιβλίο αναφέρεστε και στις τρομερές ποσότητες ενέργειας που κουβαλάμε σαν είδος. Ολη αυτή η ενέργεια θα μπορούσε στο μέλλον να χρησιμοποιηθεί για άλλους σκοπούς; Με άλλα λόγια, θα φτάσουμε σε ένα σημείο όπου θα μπορούμε να ανακυκλώνουμε την ίδια μας την ενέργεια σε νέες μορφές; – Αυτό ανακαλύφθηκε από τον Αϊνστάιν, όταν συνειδητοποίησε ότι η μάζα είναι μια κρυφή μορφή ενέργειας. Βρίσκεται σε όλα τα άτομα, συμπεριλαμβανομένων και των μη ανθρώπινων αντικειμένων, οπότε δεν θα χρειαζόταν να αντλήσουμε από τη δική μας. Υπάρχει πολύ περισσότερη στον κόσμο από όσο θα χρειαζόμασταν ποτέ.Εχουμε ήδη μάθει να αξιοποιούμε αυτή την ενέργεια στους σταθμούς πυρηνικής ενέργειας, όπου οι πυρήνες των ατόμων διασπώνται. Αυτό ονομάζεται σχάση του ατόμου. Ο ήλιος αξιοποιεί αυτή την ενέργεια ακόμα πιο αποτελεσματικά. Πολλοί επιστήμονες έχουν αφοσιωθεί στο να κάνουν αυτή τη σύντηξη ατόμων μια πρακτική πηγή θέρμανσης και ηλεκτρισμού. Αυτό έχει αποδειχθεί πολύ δύσκολο, αλλά αν κάποια στιγμή συμβεί, οπωσδήποτε θα μεταμορφώσει τις κοινωνίες μας. Και πάλι, δεν χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε την ανθρώπινη ενέργεια. Αποδεικνύεται πρακτικότερο να χρησιμοποιούμε μορφές του υδρογόνου, όπως κάνουν τα αστέρια. – Σε κάποιο σημείο λέτε πως «το σύμπαν μοιάζει με μουσικό όργανο». – Ναι, η βασική αρχή των μουσικών οργάνων, όπως ξέρουμε από τον Πυθαγόρα, είναι η δόνηση. Αυτό που τα κάνει αξιόπιστες γεννήτριες ήχου είναι το φαινόμενο της αντήχησης. Προκύπτει από σχεδόν κάθε μουσικό όργανο που έχει έναν σταθερό, διαρκή τόνο. Εξασφαλίζει πως η χορδή μιας κιθάρας θα βγάλει την ίδια νότα κάθε φορά που θα την παίξεις. Στο μεταξύ, όπως έλεγα νωρίτερα, τα σώματά μας αποτελούνται από σωματίδια, τα οποία όμως είναι κύματα, μια μορφή αντηχούσας δόνησης. Είναι σαν τα κύματα που δημιουργούνται από μια χορδή κιθάρας. Αναγνωρίζω ότι αυτά μπορεί να ακούγονται αινιγματικά. Πράγματι, η ιστορία του «σύμπαντος της αντήχησης» είναι μεγάλη και το να την εξηγήσω ήταν ένας από τους βασικούς σκοπούς του βιβλίου μου. – Ποιος είναι ο ρόλος του πεδίου του Χιγκς στην ανθρώπινη εμπειρία; – Βρίσκεται σε όλο το σύμπαν, αλλά δεν παίζει άμεσο ρόλο στην ανθρώπινη εμπειρία. Γι’ αυτό και κανείς δεν είχε υποπτευθεί την ύπαρξή του μέχρι πριν λίγα χρόνια. Ομως είναι πολύ σημαντικό για την επιβίωσή μας. Χωρίς το πεδίο Χιγκς, τα ηλεκτρόνια δεν θα μπορούσαν να συνδυαστούν με τους ατομικούς πυρήνες και δεν θα υπήρχαν πουθενά στο σύμπαν άτομα. Ούτε ο πλανήτης μας θα υπήρχε. Αν και υπήρχε μια υποψία για την παρουσία του πεδίου Χιγκς στη φύση και τη σημασία του από τη δεκαετία του ’60, μόλις το 2012 η ύπαρξή του επιβεβαιώθηκε, μέσα από το λεγόμενο μποζόνιο Χιγκς. Παρά τις συνεχείς μελέτες, ξέρουμε σχετικά λίγα για το πεδίο Χιγκς. Είναι το κομμάτι της φύσης που δεν έχουμε κατανοήσει ιδιαίτερα. Τα μαθηματικά που χρησιμοποιούμε για αυτό είναι τα λιγότερο εκλεπτυσμένα και πιο αυθαίρετα από οποιαδήποτε στη μοριακή φυσική. Και τίθεται και το ερώτημα για το μέλλον του πεδίου Χιγκς. Κάποια μέρα, ενδεχομένως τρισεκατομμύρια χρόνια από τώρα, μπορεί να αποδειχθεί ασταθές, κάτι που θα είναι καταστροφικό για τον κόσμο. Δεν είναι κάτι που χρειάζεται να μας απασχολεί τώρα αλλά μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο το σύμπαν μπορεί μια μέρα να πεθάνει. Τώρα το πεδίο Χιγκς συγκρατεί όλα τα άτομα του κόσμου, μια μέρα μπορεί να γίνει ο απόλυτος εξολοθρευτής τους. – Πόσο εύκολο είναι να «μεταφράζετε» τέτοια σύνθετα και δύσκολα θέματα με τρόπο που να είναι κατανοητά από τον μέσο άνθρωπο; – Είναι οπωσδήποτε πρόκληση και γι’ αυτό το κάνουν λίγοι επιστήμονες. Είναι όμως κάτι που μου βγαίνει φυσικά, γιατί αυτός είναι ο τρόπος που πάντα προσέγγιζα σύνθετες, τεχνικές ιδέες. Αν συναντήσω μια τέτοια, προσπαθώ να παραφράσω τους όρους με κάτι πολύ πιο απλό. Αν δεν μπορώ να το κάνω αυτό, ξέρω ότι δεν θα μπορέσω να το καταλάβω καλά αυτό. Οταν γράφω, προσπαθώ να κάνω το ίδιο. Ψάχνω πάντα για αναλογίες και ζητώ από φίλους να το διαβάσουν και αυτοί, ώστε να εντοπίσω πιθανά δυσνόητα σημεία. Συνεχίζω να προσπαθώ γιατί ξέρω ότι πάντα υπάρχει περιθώριο βελτίωσης. – Από την εμπειρία σας, ποια είναι τα κομμάτια της αστροφυσικής που το γενικό κοινό κατανοεί καλύτερα και ποια επιμένουν να το δυσκολεύουν; – Παρατηρώ ότι υπάρχει μεγάλο εύρος και έχει να κάνει με το αν το εκάστοτε άτομο έχει διαβάσει από μόνο του για επιστήμη. Πολλοί άνθρωποι έχουν ακούσει για σημαντικές επιστημονικές ιδέες και έχουν προσπαθήσει να καταλάβουν περισσότερα αλλά τα έχουν παρατήσει, γιατί πολύ λίγα βιβλία εκλαϊκευμένης επιστήμης είναι ξεκάθαρα και όσα είναι, μοιάζουν να παρουσιάζουν αντιφάσεις μεταξύ τους. Αυτό συμβαίνει γιατί ο κάθε επιστήμονας και δημοσιογράφος χρησιμοποιεί με διαφορετικό τρόπο τη γλώσσα και ενώ μπορεί να λένε το ίδιο πράγμα, ακούγεται σαν να μη συμπίπτουν. Προσπαθώ να το αποφεύγω αυτό επιλέγοντας πολύ προσεκτικά τις λέξεις μου και επιβεβαιώνοντας ότι το νόημα είναι καθαρό. – Πάντα αναρωτιόμουν αν οι επιστήμονες που έχουν μπει στα χωράφια της εκλαϊκευμένης επιστήμης αντιμετωπίζονται διαφορετικά από τους συναδέλφους τους που προτιμούν την αυστηρά ακαδημαϊκή προσέγγιση. Εχει χρειαστεί ποτέ να αποδείξετε περισσότερα στον επιστημονικό κύκλο; – Δεν έχω αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα, πιθανόν επειδή πρώτα απέδειξα ποιος είμαι ακαδημαϊκά και άφησα την πλήρη ακαδημαϊκή απασχόληση στα 40 μου από επιλογή. Μπορεί να έχει να κάνει και με το γεγονός ότι σήμερα οι ακαδημαϊκοί επιστήμονες αναγνωρίζουν περισσότερο την έκταση των επιστημονικών ιδεών. Μπορεί λόγω των επιλογών μου να μη βρίσκομαι στο επιστημονικό προσκήνιο, αλλά οι γνώσεις από το παρελθόν μου είναι ακόμη χρήσιμες στο ερευνητικό πεδίο και αυτό έχει καταφέρει να με κρατήσει ευυπόληπτο στους ακαδημαϊκούς κύκλους. – Διατηρείτε επίσης το μπλογκ «Of Particular Science» εδώ και 13 χρόνια. Πώς επιλέγετε ύστερα από τόσα χρόνια τα θέματά σας; – Το ότι γραφω τόσο καιρό για το μπλογκ μού έχει μάθει πολλά για το πώς να γράφω καλύτερα. Χωρίς αυτό, δεν νομίζω πως το βιβλίο μου θα ήταν τόσο προσβάσιμο στους απλούς αναγνώστες. Οσον αφορά τα θέματα, υπάρχουν τόσα να ανακαλύψει κανείς, ξέρω πως δεν θα στερέψω ποτέ από ιδέες. Αυτό που κάνω συχνά όταν προκύπτει κάποια νέα επιστημονική ανακάλυψη είναι πέρα από το να την περιγράψω, να γράφω και για το πλαίσιο γύρω απ’ αυτή, για να την καταλάβουν οι μη ειδικοί. Και μπορώ πάντα να γράφω για τα μεγάλα επιστημονικά θέματα. – Υστερα από τόσα χρόνια μελέτης της φυσικής και του σύμπαντος, τι εξακολουθεί να σας εντυπωσιάζει σε αυτό; – Στο πεδίο της δικής μου έρευνας, το χάος που περιβάλλει τη μοριακή φυσική. Κάποιοι επιστήμονες δίνουν την εντύπωση πως έχουμε βρει πανέμορφες εξισώσεις που εξηγούν το σύμπαν. Θα έλεγα πως έχουμε μια ισχυρή αλλά επιφανειακή κατανόηση που σε μεγάλο βαθμό μας λέει τι κάνουν τα μόρια και όχι τι είναι. Δεν έχουμε ιδέα γιατί παρουσιάζονται σε διάφορες μορφές και με διαφορετικές ιδιότητες. Το πεδίο Χιγκς επιφέρει το μεγαλύτερο χάος. Ετσι, ενώ η μοριακή φυσική δεν βρίσκεται πλέον σε νηπιακό στάδιο, δεν είναι και ενήλικη. Στα μάτια μου μοιάζει περισσότερο με μια έφηβη που έχει δρόμο μπροστά της. Τώρα, εκτός φυσικής –ή μήπως όχι εκτός;– υπάρχει το μυστήριο της συνειδητότητας και της αντίληψης του χρόνου ως συνεχούς ροής. Καταλαβαίνω πώς οι πολύπλοκες μηχανές μπορούν να επεξεργάζονται πληροφορίες με μεγάλη ταχύτητα και να ενεργούν σαν να έχουν συνείδηση. Η τεχνητή νοημοσύνη φέρνει νέες ιδέες σε αυτό το ζήτημα. Η πραγματική δυσκολία, ωστόσο, είναι η εξής: γιατί, αντί να ενεργώ απλώς σαν να έχω συνείδηση, έχω στην πραγματικότητα μια συνειδητή εμπειρία; Γιατί όταν τρώω μια φρέσκια ελιά, όχι μόνο το σώμα μου στέλνει εσωτερικά σήματα για να πει στον εγκέφαλό μου ότι αυτό είναι καλά, αλλά συγχρόνως βιώνω τη γεύση της ελιάς και την απολαμβάνω; Αυτό είναι ένα μυστήριο του οποίου την επίλυση δεν μπορώ καν να φανταστώ, γιατί κανένα επιστημονικό όργανο δεν μπορεί να μετρήσει την εμπειρία μου της γεύσης αυτής της ελιάς. Είναι ένα μυστήριο που συνδέεται με την ανθρώπινη εμπειρία του χρόνου και της ζωής και με την κατανόησή της θνητότητάς μας. Δεν υπάρχει κάτι βαθύτερο. Φυσικά δεν περιμένω αυτοί οι γρίφοι να λυθούν όσο ζω. Ισως όμως κάποιος από τους νεότερους αναγνώστες τους λύσει. Το βιβλίο του Ματ Στράσλερ «Waves In An Impossible Sea» κυκλοφορεί στα αγγλικά από τις εκδόσεις Basic Books. https://www.kathimerini.gr/opinion/interviews/562974385/mat-strasler-mia-mera-to-pedio-chigks-mporei-na-mas-exolothreysei/
  21. Roscosmos Στο κοσμοδρόμιο Vostochny, η Κρατική Επιτροπή ενέκρινε τον πρώτο πύραυλο Angara-A5 για εκτόξευση Η εκτόξευση Angara-A5 με το ανώτερο στάδιο Orion και το δοκιμαστικό φορτίο θα γίνει στις 11 Απριλίου στις 12:00 ώρα Μόσχας. Λεπτομέρειες είναι στο κιτ τύπου: https://www.roscosmos.ru/40454/ https://vk.com/roscosmos?z=video-151662982_456240545%2F2392366a377578e8f7%2Fpl_post_-30315369_571256 https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_570583
  22. Δροσος Γεωργιος

    Περί Ηλίου

    Ποιά θα είναι η μοίρα της Γης όταν πεθάνει ο Ήλιος; Το ηλιακό μας σύστημα και τα πάντα μέσα σε αυτό, συμπεριλαμβανομένης και της Γης, θα έχουν πολύ διαφορετική όψη, όταν ο Ήλιος πεθάνει. Ποιά ακριβώς θα είναι τότε η κατάσταση της Γης και των άλλων πλανητών; Με το ερώτημα αυτό σχετίζεται η μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society» (MNRAS) [Long-term variability in debris transiting white dwarfs].Η ενέργεια που ακτινοβολεί ο Ήλιος μας οφείλεται στις πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης που πραγματοποιούνται στο εσωτερικό, μετατρέποντας το υδρογόνο (1H) σε ήλιο (4Ηe). Έτσι, με το πέρασμα δισεκατομμυρίων ετών στο εσωτερικό του Ήλιου θα σχηματιστεί ένας μεγάλος πυρήνας από πυρήνες 4Ηe, ενώ το υδρογόνο θα συνεχίζει να «καίγεται» στους υπερκείμενους φλοιούς. Μετά από αυτή την εξέλιξη, η θερμοκρασία στο εσωτερικό του Ήλιου δεν θα είναι αρκετή για να αρχίσει πυρηνική σύντηξη του ηλίου (4He), η οποία απαιτεί πολύ υψηλότερες θερμοκρασίες. Έτσι, ο μεγάλος πυρήνας του Ήλιου – που θα συνίσταται πλέον κυρίως 4Ηe – θα αρχίσει να συστέλλεται εξαιτίας της βαρύτητας και να θερμαίνεται. Η θερμοκρασία του σύντομα θα φτάσει στους εκατό εκατομμύρια βαθμούς και τότε θα αρχίσουν οι θερμοπυρηνικές αντιδράσεις του He. Θα παράγεται ενέργεια με πολύ ταχύτερο ρυθμό, παύει η υδροστατική ισορροπία και ο Ήλιος θα αρχίσει να διαστέλλεται. Προκύπτει αυτό που ονομάζουμε ερυθρός γίγαντας.Η περίοδος που τα άστρα γίνονται ερυθροί γίγαντες είναι μια σχετικά σύντομη περίοδος της ζωής τους που κάνουν «τις τρέλες» τους, ξοδεύοντας ενέργεια αλόγιστα. Αλλά, όπως και για τους ανθρώπους, οι τρέλες δεν μπορούν να κρατήσουν για πολύ. Η μόνη διαφορά είναι ότι τα άστρα περνούν το στάδιο της «εφηβείας» μετά την ωριμότητά τους, λίγο πριν το τέλος της ζωής τους (*). Έτσι μόλις εξαντληθούν τα πυρηνικά καύσιμα του Ήλιου θα καταλήξει ως λευκός νάνος.Όταν ο Ήλιος διασταλλεί ως ερυθρός γίγαντας, πριν μετατραπεί σε λευκό νάνο, θα συνθλίψει και θα καταπιεί τους εσωτερικούς πλανήτες, Ερμή και Αφροδίτη. Η Γη, ακόμα και αν ζήσει περισσότερο από τον Ήλιο, δυστυχώς και πάλι δεν θα είναι κατοικήσιμη. Θα μπορούσε όμως να τα πάει καλύτερα από ορισμένα από τα φεγγάρια του Δία, τα οποία, σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα, θα μπορούσαν να μετατοπιστούν και να κομματιαστούν, καθώς ο Ήλιος θα εξαντλεί την ενέργειά του. Για να καταλήξουν στα συμπεράσματα αυτά για το πώς μπορεί να μοιάζει το ηλιακό μας σύστημα σε πέντε δισεκατομμύρια χρόνια από τώρα, οι ερευνητές μελέτησαν τι συμβαίνει σε πλανητικά συστήματα, όπως το δικό μας, όταν τα αστέρια που τα φιλοξενούν γίνονται λευκοί νάνοι. Η μελέτη των λευκών νάνων είναι χρήσιμη, επειδή προσφέρει εικόνα για διάφορες πτυχές του σχηματισμού και της εξέλιξης των άστρων. Οι ερευνητές ήθελαν να μάθουν τι συμβαίνει στους αστεροειδείς, τα φεγγάρια και τους πλανήτες που περνούν κοντά από λευκούς νάνους και διαπίστωσαν ότι η τύχη αυτών των σωμάτων είναι πιθανό να είναι εξαιρετικά βίαιη και καταστροφική.«Το αν η Γη μπορεί απλώς να απομακρυνθεί αρκετά γρήγορα πριν ο Ήλιος προλάβει να την κάψει δεν είναι σαφές, αλλά [αν το κάνει] η Γη [και πάλι] θα χάσει την ατμόσφαιρα και τον ωκεανό της και δεν θα είναι πολύ ωραίο μέρος για να ζει κανείς», εξηγεί ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Γουόργουικ, Μπόρις Γκένσικε.Πάντως, ο ίδιος εκτιμά ότι «τα θλιβερά νέα είναι ότι η Γη πιθανότατα απλώς θα καταβροχθιστεί από έναν διαστελλόμενο Ήλιο, πριν γίνει λευκός νάνος».Αν ο πλανήτης μας καταβροχθιστεί από τον Ήλιο μαζί με την Αφροδίτη και τον Ερμή, αυτό θα άφηνε τον Άρη και τους τέσσερις γίγαντες αερίων, Δία, Κρόνο, Ουρανό και Ποσειδώνα, σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο που θα έχει γίνει λευκός νάνος. Την ίδια ώρα, οι επιζώντες αστεροειδείς και τα μικρότερα φεγγάρια πιθανότατα θα διαλυθούν και θα γίνουν σκόνη πριν πέσουν στο νεκρό αστέρι.Πάντως ο κ. Γκένσικε τονίζει ότι «ενώ πιστεύουμε ότι είμαστε στο σωστό δρόμο με τις μελέτες μας, η μοίρα αυτών των συστημάτων είναι πολύ πιο πολύπλοκη από ότι θα μπορούσαμε ποτέ να φανταστούμε». πηγή: https://www.amna.gr/home/article/810793/Ti-tha-sumbei-sti-Gi-kai-stous-allous-planites-otan-o-lios-pethanei https://ras.ac.uk/news-and-press/news/swallowed-torn-or-live-how-earth-will-fare-when-sun-die Καλλιτεχνική απεικόνιση ενός διαλυμένου πλανητοειδούς σε μεγάλη και έκκεντρη τροχιά γύρω από έναν λευκό νάνο. (Credit Dr Mark Garlick/The University of Warwick)
  23. OpenAI, Google, Metα και Mistral ανακοίνωσαν ταυτόχρονα νέες αναβαθμισμένες εκδόσεις των προγραμμάτων τους τεχνητής νοημοσύνης Με διαφορά λίγων ωρών η OpenAI, η Google, η Metα και η γαλλική νεοφυής εταιρεία Mistral ανακοίνωσαν ότι είναι έτοιμες οι καινούργιες αναβαθμισμένες εκδόσεις των προγραμμάτων γενετικής νοημοσύνης που αναπτύσσουν και εξελίσσουν συνεχώς.Η Metα έκανε γνωστό ότι σε λίγες εβδομάδες θα δώσει στη δημοσιότητα την τρίτη έκδοση του γλωσσικού της προγράμματος Llama. Ακολούθησε η Google που ανέφερε ότι θα δίνει στη κυκλοφορία την έκδοση Gemini 1.5 του δικού της προγράμματος γενετικής νοημοσύνης. Η νέα έκδοση θα παρέχεται για μια δοκιμαστική περίοδο δωρεάν στους χρήστες με περιορισμό 50 ερωτήσεων ημερησίως. To πρόγραμμα δεν δέχεται μόνο γραπτές εντολές αλλά και οπτικοακουστικό περιεχόμενο (φωτογραφίες, βίντεο, ηχητικά αρχεία). Η OpenAI έδωσε στη κυκλοφορία το GPT-4 Turbo που είναι μια έκδοση η οποία δέχεται εκτός από γραπτές εντολές και εικόνες. Ο ανοιχτός κώδικας Σειρά πήρε στη συνέχεια η Mistral την οποία ίδρυσαν πρώην στελέχη του τομέα τεχνητής νοημοσύνης της Metα. Η εταιρεία κυκλοφόρησε το πρόγραμμα Mixtral 8x22B που είναι ανοιχτού κώδικα όπως και το πρόγραμμα της Metα επιλογή που δέχεται κριτική ως μη ασφαλής για κακόβουλη χρήση με τους υποστηρικτές της να λένε ότι έτσι η τεχνολογία γίνεται προσβάσιμη σε πολύ κόσμο και δεν παραμένει προνόμιο λίγων εταιρειών κάτι που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να εξελίσσεται πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1637379/openai-google-meta-kai-mistral-anakoinosan-taytochrona-nees-anavathmismenes-ekdoseis-ton-programmaton-toys-technitis-noimosynis/
  24. Κλιματική κρίση: «Περίπατο» πάει ο στόχος του 1,5 βαθμού Κελσίου – «Βράζουν» οι ωκεανοί. Ρεκόρ θερμοκρασιών για 10 συνεχόμενους μήνες, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Copernicus Οι τελευταίοι δώδεκα μήνες ήταν οι πιο θερμοί που έχουν καταγραφτεί ποτέ στην υφήλιο, 1,58° Κελσίου πάνω από τη μέση θερμοκρασία στον πλανήτη τον 19ο αιώνα, προτού αρχίσουν να γίνονται αισθητές οι συνέπειες της καύσης ορυκτών καυσίμων, της αποψίλωσης των δασών, της εντατικοποίησης της γεωργίας.Συνεχίζοντας τη σειρά δέκα μηνιαίων ρεκόρ, ο Μάρτιος του 2024 χτυπάει νέο καμπανάκι για την ανθρωπότητα, έπειτα από τη χρονιά που η υπερθέρμανση του πλανήτη που οφείλεται στον άνθρωπο, την οποία επέτεινε το φαινόμενο Ελ Νίνιο, πολλαπλασίασε τις φυσικές καταστροφές, και ενώ -προφανώς- οι εκπομπές ρύπων δεν έχουν μειωθεί στο απαραίτητο επίπεδο. Ρεκόρ θερμοκρασιών από τον Ιούνιο και μετά. Μπορεί ο Ιούλιος του 2023 να ήταν ο πιο θερμός μήνας που έχει καταγραφτεί ποτέ στην ιστορία της υφηλίου, ωστόσο όλοι οι μήνες από τον Ιούνιο και μετά έσπασαν ιστορικά ρεκόρ.Ο Μάρτιος συνέχισε το ανησυχητικό σερί, με μέση θερμοκρασία 1,68° Κελσίου υψηλότερη από οποιονδήποτε φυσιολογικό Μάρτιο της προβιομηχανικής εποχής (1850-1900), τονίζει σήμερα η υπηρεσία για την κλιματική αλλαγή (C3S) του ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου Copernicus.Τους τελευταίους δώδεκα μήνες, η θερμοκρασία του πλανήτη ήταν 1,58° Κελσίου υψηλότερη σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή, με άλλα λόγια υπερέβη το όριο του 1,5° Κελσίου που τέθηκε με τη συμφωνία του Παρισιού.Ωστόσο, αυτή η ανωμαλία θα έπρεπε να διαρκέσει κατά μέσον όρο «τουλάχιστον 20 χρόνια» για να θεωρηθεί ότι το παγκόσμιο κλίμα έχει αλλάξει, ότι το όριο αυτό έχει ξεπεραστεί, ότι δεν πρόκειται για ετήσια διακύμανση, σημειώνει το C3S.Όμως «είμαστε εξαιρετικά κοντά σε αυτό το όριο και έχουμε δανεικό χρόνο», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Σαμάνθα Μπέρτζες, η υποδιευθύντρια της υπηρεσίας. 21 βαθμοί στις θάλασσες Έχει πλέον συμπληρωθεί πάνω από ένας χρόνος που η θερμοκρασία των ωκεανών, ρυθμιστών μείζονος σημασίας του κλίματος της Γης, καθώς καλύπτουν πάνω από το 70% της επιφάνειάς της, σπάνε όλα τα ρεκόρ στα χρονικά. Τον Μάρτιο του 2024 μάλιστα καταγράφτηκε νέο απόλυτο ρεκόρ, 21,07° Κελσίου στην επιφάνεια των θαλασσών (εξαιρουμένων μόνο των ζωνών που βρίσκονται κοντά στους πόλους), από το παρατηρητήριο Κοπέρνικος.«Αυτό είναι απίστευτα ασυνήθιστο», συνοψίζει η Σαμάνθα Μπέρτζες. Η υπερθέρμανση αυτή όχι μόνο απειλεί για τις θαλάσσιες μορφές ζωής, αλλά προκαλεί περισσότερη υγρασία στην ατμόσφαιρα, με άλλα λόγια πιο ασταθείς μετεωρολογικές συνθήκες — σφοδρούς ανέμους, καταρρακτώδεις βροχές…Μειώνει επίσης την απορρόφηση των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου από τις θάλασσες, δεξαμενές διοξειδίου του άνθρακα, που γενικά αποθηκεύουν το 90% της θερμότητας που προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Ακόμη πιο ακραία τα φαινόμενα «Όσο περισσότερο θερμαίνεται η ατμόσφαιρα παγκοσμίως, τόσο περισσότερα θα είναι τα ακραία φαινόμενα, τόσο περισσότερο σφοδρά, έντονα», κατά την επιστήμονα, που αναμένει «κύματα καύσωνα, ξηρασίες, πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές».Πρόσφατες ενδείξεις: η λειψυδρία στο Βιετνάμ, στην Καταλονία, στην υποσαχάρια Αφρική. Μετά το Μαλάουι και τη Ζάμπια, 2,7 εκατ. άνθρωποι απειλούνται από λιμό στη Ζιμπάμπουε, όπου κηρύχθηκε κατάσταση εθνικής καταστροφής. Ενώ η Μπογοτά επέβαλε δελτίο στο πόσιμο νερό και ο φόβος πως οι πολίτες θα αντιμετωπίσουν ελλείψεις απασχολεί την προεκλογική εκστρατεία στο Μεξικό.Την άλλη όψη του νομίσματος βιώνουν η Ρωσία, η Βραζιλία και η Γαλλία, χώρες που επλήγησαν από ιστορικές πλημμύρες. Το κατά πόσο κάθε τέτοιο φαινόμενο οφείλεται άμεσα στην κλιματική αλλαγή μένει να αποδειχθεί από τους επιστήμονες. Ωστόσο είναι διαπιστωμένο πως η υπερθέρμανση του πλανήτη, επιτείνοντας την εξαέρωση και αυξάνοντας την υγρασία στην ατμόσφαιρα, χειροτερεύει την ένταση πολλών τέτοιων επεισοδίων.Από τον Ιούνιο, οι παγκόσμιες μετεωρολογικές συνθήκες επηρεάζονται επιπλέον από το φυσικό φαινόμενο Ελ Νίνιο, συνώνυμο υψηλότερων θερμοκρασιών. Έφθασε στην κορύφωσή του τον Δεκέμβριο, όμως μένει ακόμα να μεταφραστεί σε θερμοκρασίες υψηλότερες του φυσιολογικού μέχρι και τον Μάιο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (ΠΜΟ).Σύμφωνα με την ίδια πηγή, υπάρχουν πιθανότητες το αντίστροφο φαινόμενο, το Λα Νίνια, να εκδηλωθεί «αργότερα φέτος», έπειτα από ουδέτερες συνθήκες (ούτε το ένα ούτε το άλλο) την περίοδο Απριλίου-Ιουνίου.Θα πρέπει να αναμένονται κι άλλα ρεκόρ τους επόμενους μήνες; «Αν συνεχίσουμε να βλέπουμε τόση ζέστη στην επιφάνεια των ωκεανών (…) είναι πολύ πιθανό», προειδοποιεί η κυρία Μπέρτζες.Ξεπερνούν τα ρεκόρ αυτά τις προβλέψεις; Το ζήτημα απασχολεί έντονα τους κλιματολόγους έπειτα από το 2023, την πιο θερμή χρονιά που καταγράφτηκε ποτέ. «Μπορούμε να εξηγήσουμε» την αύξηση της θερμοκρασίας «κατά μεγάλο μέρος», αλλά «όχι εξ ολοκλήρου», αναγνωρίζει η κυρία Μπέρτζες.«Το 2023 βρισκόταν μέσα στο φάσμα των προβλέψεων των κλιματικών μοντέλων, αλλά, μακριά από τον μέσο όρο, προσθέτει με ανησυχία. Αυξανόμενες εκπομπές Η συγκέντρωση στην ατμόσφαιρα διοξειδίου του άνθρακα (CO2), μεθανίου και μονοξειδίου του αζώτου —των τριών κυριότερων αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και εκλύονται εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας— αυξήθηκαν κι άλλο το 2023, σύμφωνα με εκτιμήσεις της αμερικανικής υπηρεσίας παρατήρησης των ωκεανών και της ατμόσφαιρας (NOAA), που δημοσιοποιήθηκαν την Παρασκευή.Η συγκέντρωση CO2 έφθασε κατά μέσο όρο τα 419,3 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm) το 2023, με άλλα λόγια αυξήθηκε κατά 2,8 ppm σε σύγκριση με το 2022.Σύμφωνα με το πρόγραμμα Carbon Monitor, ωστόσο, οι παγκόσμιες εκλύσεις CO2 το 2023 δεν αυξήθηκαν παρά κατά 0,1% σε σχέση με το 2022, φθάνοντας τους 35,8 γιγατόνους.Αν και αυτές οι εκτιμήσεις αφήνουν να εννοηθεί πως οι ανθρωπογενείς εκπομπές πιθανόν έχουν επιπεδοποιηθεί, αποτελούν ωστόσο «το 10% από το 66,7% του προϋπολογισμού του διοξειδίου του άνθρακα που απομένει για να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας (του πλανήτη) στον 1,5° Κελσίου», τόνισαν οι συγγραφείς. https://www.naftemporiki.gr/green/climate/1635406/klimatiki-krisi-peripato-paei-o-stochos-toy-15-vathmoy-kelsioy-vrazoyn-oi-okeanoi/
  25. Roscosmos Η εκτόξευση του πρώτου πυραύλου Angara-A5 από το Vostochny αναβλήθηκε για μία ημέρα Η εκτόξευση του πρώτου οχήματος εκτόξευσης Angara-A5 από το κοσμοδρόμιο Vostochny, που ήταν προγραμματισμένη για σήμερα, αναβλήθηκε για τεχνικούς λόγους για τις 10 Απριλίου. «Δύο λεπτά πριν από την πιθανή εκτόξευση, ο αυτοματισμός σταμάτησε τη διαδικασία λόγω βλάβης στο σύστημα συμπίεσης της δεξαμενής οξειδωτικού της κεντρικής μονάδας [του οχήματος εκτόξευσης]. Σε αυτήν την κατάσταση, το καύσιμο αποστραγγίζεται· ας καταλάβουμε επιτέλους τους λόγους. Και, προκαταρκτικά, η έναρξη έχει προγραμματιστεί για μια αποθεματική ημερομηνία, αύριο», δήλωσε ο επικεφαλής της κρατικής εταιρείας Γιούρι Μπορίσοφ. Η εκτόξευση Angara-A5 με το ανώτερο στάδιο Orion και το δοκιμαστικό φορτίο θα γίνει στις 10 Απριλίου στις 12:00 ώρα Μόσχας. Έναρξη ζωντανής μετάδοσης: 11:30 ώρα Μόσχας Περισσότερες λεπτομέρειες στο κιτ τύπου: https://www.roscosmos.ru/40448/ https://vk.com/roscosmos?z=video-30315369_456243994%2Fa5708e861c3ce73d98%2Fpl_wall_-30315369 https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_570455
×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Όροι χρήσης