Δροσος Γεωργιος

Η τερατώδης έκρηξη στο ηφαίστειο της Σαντορίνης πριν από 1300 χρόνια. Μια υποβρύχια έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης, που συνέβη το 726 μ.Χ. και ήταν πολύ μεγαλύτερη από ό,τι πίστευε μέχρι σήμερα η επιστημονική κοινότητα, έφεραν στο φως έρευνες διεθνούς ωκεανογραφικής αποστολής. Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Nature Geoscience». Σύμφωνα με τη μελέτη, τo μέγεθος της έκρηξης ήταν παρόμοιο με αυτό της έκρηξης του ηφαιστείου Τόνγκα το 2022. Οι επιστήμονες που συμμετείχαν στην ωκεανογραφική ερευνητική αποστολή 398 στη Σαντορίνη, στο πλαίσιο του προγράμματος «International Ocean Discovery Program», με επικεφαλής τον Γιόνας Πράιν από το Πανεπιστήμιο του Αμβούργου και τη συμμετοχή της αναπληρώτριας καθηγήτριας του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ, Εύης Νομικού, πραγματοποίησαν για πρώτη φορά υποθαλάσσιες γεωτρήσεις σε βάθος μέχρι και 160 μέτρων μέσα στην καλδέρα της Σαντορίνης και ανακάλυψαν υποβρύχιες αποθέσεις ελαφρόπετρας που τοποθετούνται χρονικά το 726 μ.Χ. και συνάδουν με τις ιστορικές καταγραφές για μια υποβρύχια έκρηξη που συνέβη εκείνη την εποχή.Αν και η έκρηξη αυτή ήταν γνωστή, θεωρούνταν πολύ μικρή μέχρι σήμερα. Όπως διαπίστωσε, όμως, η ερευνητική ομάδα, παρήγαγε τόσο μεγάλη ποσότητα ελαφρόπετρας που κάλυψε τη θάλασσα σε μια τεράστια περιοχή μέχρι τις ακτές της Μικράς Ασίας, δηλαδή πάνω από 400 χιλιόμετρα μακριά. Η βίαιη αυτή έκρηξη πρέπει να συνέβη κυρίως κάτω από την επιφάνεια του νερού, καθώς δεν έχουν εντοπιστεί υπολείμματά της στην ξηρά. Ο όγκος αυτού του στρώματος τέφρας και πετρωμάτων μπορεί να είναι έως και 3,1 κυβικά χιλιόμετρα με εκτιμώμενο μέγεθος έκρηξης (VEI) πέντε.Η Σαντορίνη είναι ενεργή εδώ και περίπου 650.000 χρόνια και ταξινομείται ως ένα πολυκυκλικό ηφαίστειο, με φάσεις ανανέωσης και επαναφόρτισης μέσω νέων ροών μάγματος με μικρές, αλλά συχνές εκρήξεις. Αυτό ακολουθείται από μια φάση συσσώρευσης με λίγες εκρήξεις κατά τη διάρκεια πολλών χιλιάδων ετών πριν από μια ισχυρή έκρηξη που προκαλεί κατάρρευση της καλδέρας, με την τελευταία να είναι η Μινωική έκρηξη που έγινε την Εποχή του Χαλκού, περίπου το 1.600 π.Χ. Έπειτα από αυτή την τεράστια έκρηξη, ένα καινούριο ηφαίστειο, η Καμένη, εμφανίστηκε στο κέντρο της καλδέρας και σήμερα οι κορυφές αυτού του κυρίως υποθαλάσσιου ηφαιστείου αποτελούν τα νησιά Νέα και Παλαιά Καμένη εντός της καλδέρας της Σαντορίνης.Τα πρόσφατα ευρήματα της αποστολής 398, στην οποία συμμετέχουν 32 επιστήμονες από εννιά χώρες, αμφισβητούν την επικρατούσα γνώση των ηφαιστειακών φάσεων της Σαντορίνης. Καθώς το ηφαίστειο βρίσκεται σε μια τυπική φάση σχηματισμού λάβας (επαναφόρτισης) μετά την έκρηξη της Εποχής του Χαλκού, οι επιστήμονες θεωρούσαν μέχρι σήμερα ότι η φάση αυτή είναι ικανή να δώσει μικρές εκρήξεις. Ωστόσο, οι πρόσφατες υποθαλάσσιες γεωτρήσεις και η ανακάλυψη ενός στρώματος ελαφρόπετρας πάχους 40 μέτρων δείχνουν ότι το ηφαίστειο ήταν ικανό όχι μόνο για μικρές εκρήξεις, αλλά και για μεγαλύτερες κατά τη διάρκεια των πρώτων σταδίων του κύκλου της καλδέρας.Είναι αξιοσημείωτο ότι η έκρηξη του 726 μ.Χ. ήταν 30 φορές μικρότερη από τη μινωική και «δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι μια τέτοια έκρηξη θα συμβεί ξανά στο εγγύς μέλλον», όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Νομικού. Ωστόσο, υπογραμμίζει ότι «η αλλαγή στην κατανόηση της συμπεριφοράς του ηφαιστείου της Σαντορίνης έχει σημαντικές επιπτώσεις για την εκτίμηση του ηφαιστειακού κινδύνου και πρέπει να ληφθεί υπόψη στις εκτιμήσεις και την αξιολόγηση της ηφαιστειακής επικινδυνότητας».Όπως προσθέτει η ίδια, αυτά τα ευρήματα «δείχνουν επίσης ότι τα παγκόσμια αρχεία ηφαιστειακών εκρήξεων είναι σε μεγάλο βαθμό ελλιπή σε ό,τι αφορά τις εκρήξεις κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Η αναγνώριση των δυνητικά επικίνδυνων εκρήξεων στα πρώτα στάδια του κύκλου κατασκευής της καλδέρας είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη ολοκληρωμένων στρατηγικών μείωσης του κινδύνου τόσο σε τοπικό, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο». Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση: https://www.nature.com/articles/s41561-024-01392-7 https://www.amna.gr/home/article/806940/Mia-megali-istoriki-upobruchia-ekrixi-stin-kaldera-tis-Santorinis-apokalupse-diethnis-ereunitiki-omada – https://www.livescience.com/planet-earth/volcanos/santorini-volcano-freak-eruption-1300-years-ago-was-as-violent-as-2022-tonga-eruption Κοινοποιήστε:

Παγκόσμια Ημέρα Νερού: Λειψυδρία για τον μισό παγκόσμιο πληθυσμό. Estacion Biologica de Donana (EBD-CSIC)/ Handout via REUTERS Περισσότεροι από 2,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να έχουν περιορισμένη πρόσβαση στο πόσιμο νερό.Το νερό…νεράκι λέει κυριολεκτικά ο μισός πληθυσμός στον πλανήτη. Και δεν είναι καθόλου αστείο! Περίπου το 50% των ανθρώπων στη Γη αντιμετωπίζει τον κίνδυνο σοβαρής λειψυδρίας, τουλάχιστον για ένα μέρος του έτους.Παγκόσμια ημέρα του νερού σήμερα για τον ΟΗΕ και η απειλή αυτή περιγράφεται στην έκθεσης της UNESCO, με τίτλο «Νερό για την Ειρήνη». Παρά την πρόοδο που σημειώθηκε τα τελευταία 15 χρόνια, περισσότεροι από 2,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να έχουν περιορισμένη πρόσβαση στο πόσιμο νερό, έναν βασικό πόρο και αντικείμενο ολοένα και συχνότερων συγκρούσεων, αναφέρει η έκθεση: «Να ενώσουμε τις προσπάθειες για το νερό και τη χρήση του, για την ειρήνη».Από το 1993, τα Ηνωμένα Έθνη οργανώνουν κάθε χρόνο μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης αφιερωμένη στο πιο πολύτιμο αγαθό για την ανθρώπινη επιβίωση – το νερό. Στόχος, η ευαισθητοποίηση του κοινού για την περιορισμένη ακόμη πρόσβαση σε πόσιμο νερό σε πολλές περιοχές του κόσμου.Λόγω της παγκόσμιας αύξησης του πληθυσμού, της κλιματικής αλλαγής και της αύξησης των θερμοκρασιών, «το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού εκτίθεται σε εξαιρετικά υψηλό υδάτινο κίνδυνο κάθε χρόνο», εκτιμά το World Resources Institute στην ετήσια έκθεσή του, που δημοσιεύθηκε το 2023. Σύμφωνα με προβλέψεις του Ινστιτούτου, η ζήτηση νερού αναμένεται να αυξηθεί κατά 30% ακόμη έως το 2050.Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου το 70% των αναλήψεων γλυκού νερού προορίζεται για τη γεωργία, ακολουθούμενο από τον βιομηχανικό τομέα (λίγο κάτω από το 20%) και τον οικιακό με 12%. Όμως, η κύρια αιτία της αύξησης της ζήτησης -η οποία συγκεντρώνεται στις πόλεις, ιδιαίτερα στις αναδυόμενες οικονομίες- οφείλεται στις βιομηχανικές και οικιακές χρήσεις. Ωστόσο, σχεδόν το 84% των μικροκαλλιεργητών σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος δραστηριοποιούνται σε περιοχές που χαρακτηρίζονται από λειψυδρία και λιγότερο από το ένα τρίτο έχουν πρόσβαση στην άρδευση. Πόλεμοι για το νερό Σε αυτό το τεταμένο κλιματικό και δημογραφικό πλαίσιο, οι συγκρούσεις που σχετίζονται με το νερό αυξάνονται. Από 94 συγκρούσεις αυτού του τύπου μεταξύ 2000 και 2009, ο αριθμός αυτός αυξήθηκε σε 263 τα τελευταία 10 χρόνια, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη.Με την αύξηση του κινδύνου έλλειψης νερού -εξηγεί η Οντρεϊ Αζουλάι, Γενική Διευθύντρια της UNESCO- οι κίνδυνοι τοπικών ή περιφερειακών συγκρούσεων αυξάνονται επίσης. Εάν θέλουμε να διατηρήσουμε την ειρήνη, πρέπει να δράσουμε γρήγορα όχι μόνο για τη διαφύλαξη των υδάτινων πόρων, αλλά και για την περιφερειακή και παγκόσμια συνεργασία σε αυτόν τον τομέα.Συχνά ξεσπούν διαμάχες για τον έλεγχο του νερού σε περιόδους ξηρασίας: μεταξύ Αιγύπτου και Αιθιοπίας, Υεμένης και Σαουδικής Αραβίας ή ακόμα και Συρίας και Ιράκ. Ακόμη και κοντά στις πύλες της Ευρώπης, καθώς από την έκρηξη του πολέμου στην Ουκρανία, το Κίεβο και η Μόσχα αλληλοκατηγορούνται συχνά για επιθέσεις σε εγκαταστάσεις νερού.Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν θέσει ως στόχο να διασφαλίσουν ότι όλοι οι άνθρωποι στη Γη να έχουν πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό και βασικές εγκαταστάσεις υγιεινής έως το 2030. Αλλά αυτός ο στόχος φαντάζει απατηλός: Περίπου 3,5 δισεκατομμύρια γυναίκες, άνδρες και παιδιά δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν καθαρούς χώρους υγιεινής. «Με βάση τη σημερινή προοπτική, θα χάσουμε τους στόχους βιωσιμότητας για το νερό», προειδοποιούν τα στελέχη της UNESCO.«Λόγω της κλιματικής αλλαγής, μεταξύ άλλων, υπάρχει αυξανόμενη έλλειψη νερού, περισσότερες συγκρούσεις και υπάρχει κίνδυνος να υπάρξουν σκληροί πόλεμοι για το νερό στο μέλλον», λέει η Σόνια Κέπελ, επικεφαλής της Γραμματείας του ΟΗΕ για το νερό.Και «είναι σχεδόν πάντα οι φτωχότερες και πιο αδύναμες ομάδες των οποίων η ευημερία και η ύπαρξη κινδυνεύουν περισσότερο», συνεχίζει η Παγκόσμια Έκθεση για το Νερό. Ένα παράδειγμα είναι οι συνέπειες της αποστράγγισης των ελών περιοχών στην περιοχή Σαχέλ της Αφρικής, οι οποίες οδήγησαν σε συγκρούσεις στην περιοχή σχετικά με την πρόσβαση σε νερό και σε εύφορη γη. Υψηλότερος κίνδυνος μολυσματικών ασθενειών Οι συνέπειες της λειψυδρίας εκδηλώνονται με πολλούς τρόπους, προειδοποιούν τα Ηνωμένα Έθνη. Από τη μία πλευρά, η έλλειψη καθαρού πόσιμου νερού στις περιοχές κρίσης σχετίζεται με αυξανόμενο κίνδυνο ασθενειών. «Η έλλειψη ή το μολυσμένο νερό μπορεί να είναι εξίσου επικίνδυνο για τα παιδιά με τις βόμβες και τις χειροβομβίδες», αναφέρουν οι ειδικοί.Περιοχές πολέμου όπως η Λωρίδα της Γάζας, η Ουκρανία και το Σουδάν επηρεάζονται αυτήν τη στιγμή ιδιαίτερα. Σύμφωνα με τη UNICEF, περίπου 19 εκατομμύρια άνθρωποι μόνο εκεί, συμπεριλαμβανομένων 7,4 εκατομμυρίων παιδιών, δεν έχουν σήμερα ασφαλή πρόσβαση στο νερό. Το αποτέλεσμα: οι μολυσματικές ασθένειες εξαπλώνονται όλο και περισσότερο. Τα ύποπτα κρούσματα χολέρας στο Σουδάν έχουν υπερδιπλασιαστεί από τον Ιανουάριο. Ειρηνοποιός δύναμη Λόγω αυτών των δραματικών εξελίξεων, τα Ηνωμένα Έθνη ζητούν περισσότερη διεθνή συνεργασία στον αγώνα για τη διασφάλιση πόσιμου νερού – ειδικά σε περιπτώσεις διασυνοριακής χρήσης του νερού. Από τη σκοπιά του ΟΗΕ, μια τέτοια συνεργασία θα μπορούσε ακόμη και να εξουδετερώσει τις εντάσεις. «Έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, αλλά και παλιότερα, ότι η κοινή διαχείριση των υδάτων έπαιξε ρόλο ειρηνοποιού», λέει η Σόνια Κέπελ.Για παράδειγμα, τα Βαλκανικά κράτη που συνορεύουν με τον ποταμό Σάβα – Σλοβενία, Κροατία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη και Σερβία – συνήψαν μια διεθνή συμφωνία λίγο μετά το τέλος του πολέμου το 2002, η οποία, μεταξύ άλλων, αφορούσε την ανταλλαγή δεδομένων για την ποιότητα και την ποσότητα του νερού. Η συμφωνία αυτή οδήγησε στην ενίσχυση της συνεργασίας και της ειρήνης της περιοχής. https://www.naftemporiki.gr/green/climate/1621887/pagkosmia-imera-neroy-leipsydria-gia-ton-miso-pagkosmio-plithysmo/

Kοσμολογία: η θρησκεία του επιστήμονα. «Η προέλευση του σύμπαντος είναι το απόλυτο αίνιγμα», σύμφωνα με τον θεωρητικό φυσικό και κοσμολόγο Τόνι Ρόθμαν Ο Αϊνστάιν ενέπνευσε τον Τόνι Ρόθμαν όταν ήταν νέος, όμως το βιβλίο που τον μάγεψε για πάντα και τον έστρεψε στην κοσμολογία ήταν το «Frontiers of Astronomy» του Φρεντ Χόιλ. H ιδέα ότι το σύμπαν διαστέλλεται είναι σήμερα τόσο γνωστή, ώστε αποτελεί μέρος της λαϊκής κουλτούρας. Και όμως, κάθε φορά που ο Τόνι Ρόθμαν ολοκληρώνει κάποια διάλεξη κοσμολογίας, άνθρωποι από το ακροατήριο τον πλησιάζουν με πολλές απορίες. Η πρώτη είναι: Αφού όλοι οι γαλαξίες απομακρύνονται από εμάς, μήπως βρισκόμαστε στο κέντρο του σύμπαντος; Και η δεύτερη: Μέσα σε τι διαστέλλεται το σύμπαν; «Για να είμαι ειλικρινής, κάποιες φορές αυτά τα ερωτήματα διατυπώνονται με την αντίστροφη σειρά, αλλά, ενώ τα ίδια είναι εντελώς φυσιολογικά, δείχνουν ότι η ιδέα ενός διαστελλόμενου σύμπαντος δεν είναι. Και ασφαλώς δεν ήταν ούτε για τον Αϊνστάιν. Αλλωστε, όταν εκείνος δημοσίευσε τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας το 1916, δεν υπήρχαν αστρονομικές ενδείξεις ότι το σύμπαν διαστέλλεται, ενώ όταν, την ίδια χρονιά, εφάρμοσε τη θεωρία για να καταστρώσει το πρώτο σύγχρονο μοντέλο για το σύμπαν, υπέθεσε ότι το σύμπαν θα πρέπει να είναι στατικό», εξηγεί ο ίδιος.Με σκοπό να κάνει τη Μεγάλη Εκρηξη, τη θεωρία της απαρχής του σύμπαντος, κατανοητή σε όσους ενδιαφέρονται για την επιστήμη αλλά δεν διαθέτουν το κατάλληλο επιστημονικό και μαθηματικό υπόβαθρο, ο Αμερικανός θεωρητικός φυσικός και κοσμολόγος, που έχει διδάξει, μεταξύ άλλων, στα Πανεπιστήμια Χάρβαρντ και Πρίνστον, έγραψε «Ενα μικρό βιβλίο για τη Μεγάλη Εκρηξη» (κυκλοφορεί από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, σε μετάφραση Ανδρομάχης Σπανού).«Η κοσμολογία, την οποία υπηρετείτε εδώ και δεκαετίες, ορισμένες φορές θεωρείται το σημείο συνάντησης της φυσικής με τη φιλοσοφία. Ισχύει αυτό;» τον ρωτώ στην αρχή της συνομιλίας μας. «Ως ένα βαθμό ναι, είναι αληθές και ταυτόχρονα αναπόφευκτο. Αλλωστε, ο πυρήνας κάθε επιστήμης δεν είναι παρά η διατύπωση ερωτημάτων και εν συνεχεία η αναζήτηση απαντήσεων σε αυτά. Αν ερευνήσουμε σε βάθος τα ερωτήματα, αναπόφευκτα ξεμένουμε και από απαντήσεις. Η κοσμολογία είναι ιδιαίτερα επιρρεπής στη συγκεκριμένη δυσκολία. Όταν ανακύπτει μια συζήτηση για τη Μεγάλη Εκρηξη, το πρώτο που σκέφτεται κάποιος που δεν είναι κοσμολόγος (δηλαδή, οι περισσότεροι άνθρωποι) είναι “τι υπήρχε πριν από τη Μεγάλη Εκρηξη;”. Πρόκειται για ένα απολύτως φυσιολογικό και θεμιτό ερώτημα, το οποίο προς το παρόν δεν έχει απάντηση και κατά πάσα πιθανότητα θα συνεχίσει να μην έχει ακόμη και μετά το πέρας της δικής μου ζωής…». – Τι σας έκανε να αγαπήσετε τη φυσική και την κοσμολογία; Υπάρχουν κάποιοι παιδικοί ήρωες που σχετίζονται με αυτό; – Όταν ήμουν πέντε ετών με γοήτευαν οι δεινόσαυροι και ήθελα να γίνω παλαιοντολόγος· λίγα χρόνια μετά, αρχαιολόγος. Στα δώδεκά μου, όμως, ήξερα ότι θα γίνω φυσικός. Αυτό οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι ο πατέρας μου ήταν πυρηνικός φυσικός και εργαζόταν στο Εργαστήριο Φυσικής Πλάσματος του Πανεπιστημίου Πρίνστον, το οποίο εκείνη την εποχή ήταν ένα από τα κορυφαία κέντρα στον κόσμο για την ανάπτυξη της ενέργειας πυρηνικής σύντηξης. Μεγάλωσα σκαρφαλώνοντας στα μηχανήματά του. Ο Αϊνστάιν ήταν εφηβικός ήρωάς μου. Η φωτογραφία του από τον Φίλιπ Χάλσμαν ήταν κρεμασμένη στον τοίχο του δωματίου μου, μαζί με μια αφίσα του Εντερπράιζ από το «Σταρ Τρεκ». Ομως το βιβλίο του Φρεντ Χόιλ «Frontiers of Astronomy» ήταν εκείνο που με έκανε να εστιάσω το ενδιαφέρον μου στην κοσμολογία. Ακόμηκαι σήμερα δεν υπάρχει για μένα μεγαλύτερη έμπνευση από τον νυχτερινό ουρανό. – Τι σας γοητεύει στο Big Bang; – Ενας φυσικός ασχολείται με τα θεμελιώδη. Η προέλευση του σύμπαντος, όμως, δεν είναι μόνο θεμελιώδες ζήτημα – είναι το απόλυτο αίνιγμα. Κατά κάποιον τρόπο η κοσμολογία είναι η θρησκεία του επιστήμονα, θέτουν την ίδια ερώτηση: Πώς φτάσαμε εδώ; Μόνο που οι απαντήσεις που δίνει ο επιστήμονας είναι διαφορετικές. – Πώς µπορεί ένας επιστήµονας να κάνει την επιστήµη του να εισέλθει στη δηµόσια συζήτηση; Πρέπει να προσπαθήσει να την εκλαϊκεύσει; – Φυσικά. Ωστόσο αμφιβάλλω αν η συγγραφή ενός βιβλίου είναι σήμερα ο καλύτερος τρόπος για να προσεγγίσει κανείς ένα μεγάλο κοινό· τα βιβλία δεν φαίνεται να είναι πλέον ο προτιμώμενος τρόπος απόκτησης πληροφοριών. Η επιστήμη είναι μια αργή και επίπονη διαδικασία, απαιτεί πείραμα, δεδομένα, λογική, μαθηματικά, επιβεβαίωση. Είναι και τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης: επικεντρώνονται μόνο στις αποστολές της NASA και στην πρόοδο της ιατρικής. Και όμως, συμβαίνουν πολύ σημαντικά πράγματα στην επιστήμη: στη φυσική, τη χημεία, τη βιολογία, τη μηχανική. Τα περισσότερα από αυτά δεν αναφέρονται ποτέ, γιατί δεν είναι πολύ «δραματικά». Παρά ταύτα, εξακολουθώ να ελπίζω ότι βιβλία όπως το δικό μου εμπνέουν τους νέους να κάνουν ερωτήσεις. – Από όλους τους μαθηματικούς και τους φιλοσόφους της ελληνικής αρχαιότητας, τους οποίους αναφέρετε σ’ ένα παλαιότερο βιβλίο σας, το «From Aristotle to Einstein, and Beyond», ποιον θα θέλατε να συναντήσετε –αν με κάποιον μαγικό τρόπο σάς δινόταν η δυνατότητα– και τι θα τον ρωτούσατε; – Σίγουρα θα ήθελα να είχα γνωρίσει τον Ερατοσθένη για να μάθω πώς υπολόγισε την περιφέρεια της Γης. Θα είχα πολλά να συζητήσω και με τον Αρχιμήδη. Θαυμάζω όλους τους αρχαίους Ελληνες αστρονόμους και μαθηματικούς γιατί με τη βασική γεωμετρία και με τη μεγάλη εφευρετικότητά τους έδωσαν απαντήσεις σε τόσο πολλά ερωτήματα. Αγαπώ πολύ και τους προσωκρατικούς φιλοσόφους. – Οταν άνθρωποι (όπως εγώ) σας λένε ότι προσπαθούν να καταλάβουν ότι το σύμπαν δεν διαστέλλεται μέσα σε κάτι, τι απαντάτε; Το βρίσκετε αστείο; – Δεν το βρίσκω καθόλου αστείο. Η αέναη διαστολή του σύμπαντος είναι εξαιρετικά δύσκολο, σχεδόν αδύνατο, να οπτικοποιηθεί, επομένως είναι απολύτως λογικό να μην μπορούν οι περισσότεροι άνθρωποι να την καταλάβουν. Αλλά αυτό μας λένε τα μαθηματικά της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας του Αϊνστάιν, που περιγράφει τον κόσμο. – Εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι η προσεδάφιση στο φεγγάρι το 1969 αποτελεί ψέμα της NASA. Πώς θα μπορούσαν οι επιστήμονες να βοηθήσουν στην αποδόμηση των θεωριών συνωμοσίας; – Οι θεωρίες συνωμοσίας και η παραπληροφόρηση δεν είναι καινούργια «φρούτα», ήταν ανέκαθεν μαζί μας. Η διαφορά είναι ότι σήμερα εξαπλώνονται πολύ πιο γρήγορα λόγω του Διαδικτύου και των αλγορίθμων που ενισχύουν τις προσωπικές προκαταλήψεις των ανθρώπων. Το Διαδίκτυο έχει κάνει τη μετάδοση των πληροφοριών πολύ πιο εύκολη, αλλά συνολικά δεν πιστεύω ότι βελτίωσε τη ζωή μας. Είμαι μάλλον απαισιόδοξος ως προς την προοπτική να σταματήσει η διασπορά τέτοιων ψευδών ειδήσεων, γιατί δεν μπορούμε να ξαναβάλουμε το τζίνι στο μπουκάλι. – Εχετε δει την ταινία «Οπενχάιμερ» του Κρίστοφερ Νόλαν; Σας άρεσε; – Την είδα πρόσφατα. Νομίζω ότι ως ταινία είναι απολύτως αυτοαναφορική, η μεγαλύτερη σημασία δηλαδή δίνεται στον εαυτό της, στο μοντάζ, στα ειδικά εφέ κ.ο.κ. Δεν έμαθα κάτι για τον Οπενχάιμερ που δεν το γνώριζα. Οφείλω, πάντως, να πω ότι ουδέποτε τον έβρισκα ιδιαίτερα ελκυστικό ως χαρακτήρα. Και μια και το σενάριο βασίστηκε στη βιογραφία του από τους Κάι Μπερντ και Μάρτιν Τζ. Σέργουιν, να σας πω κάτι ακόμη: πριν από λίγα χρόνια, σε μια εκδήλωση για τον Οπενχάιμερ στο Πρίνστον, γνώρισα έναν από τους συγγραφείς και του έκανα μια ερώτηση. Καθώς πέρασε μισή ώρα και απάντηση δεν πήρα, δεν μπήκα καν στον κόπο να διαβάσω το βιβλίο τους. (Γέλια) – Εχετε επισκεφθεί την Ελλάδα; – Χρόνια ονειρεύομαι να ταξιδέψω στο λίκνο του δυτικού πολιτισμού, αλλά δεν το έχω καταφέρει έως τώρα. Σίγουρα θα ήθελα να βρεθώ στην Αθήνα, την Κρήτη, τη Ρόδο, τη Μονεμβασιά. Οταν σπούδαζα στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, ένας Ελληνας που έμενε στο διπλανό δωμάτιο στη φοιτητική εστία, με κάλεσε στο εξοχικό του στη Σαντορίνη. Ενα από τα μεγάλα λάθη της ζωής μου είναι ότι δεν αποδέχτηκα την πρόσκλησή του. – Η αγαπημένη σας ελληνική λέξη στην επιστήμη σας; – Σχεδόν όλες οι λέξεις στη φυσική προέρχονται από τα ελληνικά, οπότε είναι δύσκολο να διαλέξω. Θα έλεγα το ηλεκτρόνιο, γιατί προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη για το κεχριμπάρι: «ήλεκτρον». Οι αρχαίοι Ελληνες γνώριζαν ότι το τρίψιμο του κεχριμπαριού σε μάλλινο ύφασμα παράγει στατικό ηλεκτρισμό. Είναι συγκινητικό να ξέρεις ότι αυτές οι λέξεις περικλείουν τόση ιστορία. Αλλά και το «άπειρον» του Αναξίμανδρου, γιατί είναι πολύ κοσμολογικό. Μου αρέσει και το δικό σας όνομα! Πάντα πίστευα ότι το πιο όμορφο ρωσικό όνομα είναι το «Αναστασία». Χαίρομαι που, τελικά, είναι ελληνικό. Το βιβλίο του Τόνι Ρόθμαν «Ενα μικρό βιβλίο για τη Μεγάλη Εκρηξη» κυκλοφορεί στη γλώσσα μας από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. Αυτό είναι ένα µικρό βιβλίο για το µεγαλύτερο θέµα που µπορεί να συλλάβει ο ανθρώπινος νους – τη Μεγάλη Έκρηξη. Ωστόσο, τι υπήρχε πριν από αυτήν; Τι ακριβώς συνέβη αµέσως µετά, στα πρώτα κλάσµατα του δευτερολέπτου ή λίγο αργότερα; Πώς προβλέπεται να εξελιχθεί το σύµπαν στο µέλλον; Θα υπάρξει, άραγε, κάποια Μεγάλη Σύνθλιψη; Να µια σειρά από θεµελιώδη ερωτήµατα, στα οποία η κοσµολογία πασχίζει, εδώ και έναν αιώνα, να δώσει απαντήσεις, µελετώντας τη γένεση και τις κινήσεις των γαλαξιών, την κατανοµή των χηµικών στοιχείων, τη διάχυση της θερµικής ακτινοβολίας στον χώρο και τη διερεύνηση εξωτικών φαινοµένων όπως η σκοτεινή ύλη, η σκοτεινή ενέργεια και η κβαντική βαρύτητα. Ο Τόνυ Ρόθµαν, ο συγγραφέας του βιβλίου, µας παρασύρει εδώ σε ένα συναρπαστικό ταξίδι στα µυστήρια του σύµπαντος. Περίπλοκες έννοιες γίνονται απλές και επιστηµονικά αινίγµατα φωτίζονται, όµως τα επιστηµονικά δεδοµένα διαχωρίζονται πάντοτε µε σαφήνεια από τις απλές εικασίες ή τις µη επιβεβαιωµένες θεωρίες. Είναι ένα ταξίδι ανοιχτό σε όλους, που µας οδηγεί µέχρις εκεί όπου ο χώρος και ο χρόνος δεν σηµαίνουν πια τίποτα: στην ιδιοµορφία της Μεγάλης Έκρηξης! https://physicsgg.me/2024/03/24/kοσμολογία-η-θρησκεία-του-επιστήμονα/

Δημόκριτος και Οργανική Χημεία. Ο Δημόκριτος παρότι στην πραγματικότητα ήταν σύγχρονος του Σωκράτη, θεωρείται «προσωκρατικός» φιλόσοφος. Σχεδόν κανένα από τα γραπτά του Δημόκριτου δεν έχει διασωθεί. Ότι γνωρίζουμε γι αυτόν προέρχεται από άλλους φιλοσόφους, όπως τον Αριστοτέλη, που τον αναφέρουν για να τον επικρίνουν. Tα χωρία του Δημόκριτου που έχουν διασωθεί – στα οποία εικάζεται μεταξύ άλλων, ότι όλα τα φυσικά φαινόμενα προκύπτουν από πολύπλοκες αλληλεπιδράσεις μεταξύ λίγων ειδών μικροσκοπικών «ατόμων», τα οποία στριφογυρίζουν μέσα στον κενό χώρο – βρίσκονται πλησιέστερα προς μια σύγχρονη επιστημονική κοσμοθεώρηση από οτιδήποτε άλλο διατυπώθηκε στην αρχαιότητα. Μία από τις εντυπωσιακότερες προτάσεις του αρχαίου Έλληνα φιλοσόφου που έχουν διασωθεί είναι η εξής: «Φαινομενικά υπάρχει το γλυκό, φαινομενικά υπάρχει το πικρό, φαινομενικά υπάρχει το χρώμα. Στην πραγματικότητα υπάρχουν μόνον τα άτομα και το κενό.» Προκαλεί τεράστιο θαυμασμό το γεγονός ότι σε μία και μόνο πρόταση, διατυπώνεται με την μεγαλύτερη ακρίβεια και τον απλούστερο δυνατό τρόπο, η ατομική θεωρία που θα αναπτυσσόταν 2000 χρόνια μετά!Παρότι στην πλειοψηφία των σημερινών μαθητών η εν λόγω ρήση του Δημόκριτου δεν προκαλεί καμία εντύπωση, πάντα εμφανίζονται μερικές φωτεινές εξαιρέσεις. Έτσι, σε μια σχολική τάξη τέθηκε το εξής ενδιαφέρον ερώτημα: Ποιές είναι οι απλούστερες χημικές ενώσεις με τις οποίες θα μπορούσαμε να αναπαράγουμε στην κυριολεξία την παραπάνω πρόταση του Δημόκριτου; Δηλαδή, συνδυάζοντας 2 ή 3 είδη ατόμων να προκύψουν διαφορετικές χημικές ενώσεις με τις ιδιότητες γλυκό, πικρό και κάποιο χρώμα.Βρέθηκε τελικά το εξής παράδειγμα από την Οργανική Χημεία: τα άτομα C (άνθρακας), Η (υδρογόνο) και Ο (οξυγόνο) ενώνονται με διαφορετικούς τρόπους και αναλογίες, προκαλώντας σε κάθε περίπτωση το «γλυκό», το «πικρό» και το «χρώμα» που αναφέρει η ρήση του Δημόκριτου: Χημικές ενώσεις από C, H και O: η γλυκόζη-C6H12O6 (στο σχήμα φαίνεται ο σκελετικός τύπος της d-γλυκόζης) έχει γλυκιά γεύση, το ξίδι– C2H4O2, έχει πικρή ή ξινή γεύση και η 3-υδροξυβουτανάλη ή αλδόλη- C4H8O2 που σύμφωνα με τη βιβλιογραφία είναι ένα ωχροκίτρινο υγρό. Άραγε υπάρχει κάποιο άλλο απλούστερο παράδειγμα; πηγή: DIE FRAGMENTE DER VORSOKRATIKER 55 DEMOKRITOS – Από τον Δημόκριτο στους Κβαντικούς Υπολογιστές

SHiP: το νέο πείραμα του CERN που θα αναζητήσει σκοτεινά σωματίδια. Στο CERN σχεδιάζεται το νέο πείραμα Search for Hidden Particles (SHiP) που θα αναζητήσει νέα στοιχειώδη σωματίδια που δεν αλληλεπιδρούν άμεσα με την γνωστή ύλη. Θα είναι χίλιες φορές πιο ευαίσθητο στην ανίχνευση τέτοιων σωματιδίων, σε σχέση με τα σημερινά αντίστοιχα πειράματα. Η κατασκευή του αναμένεται να ξεκινήσει το 2027 και θα αρχίσει να λειτουργεί το 2030. Ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων δεν έχει βρει ούτε ένα (1) νέο σωματίδιο μετά την ανακάλυψη του μποζονίου Higgs το 2012. Ποια είναι λοιπόν αυτά τα σωματίδια-φαντάσματα και γιατί χρειάζεται μια νέα προσέγγιση για την ανίχνευση τους; Η τρέχουσα θεωρία της σωματιδιακής φυσικής ονομάζεται Καθιερωμένο Πρότυπο. Μας λέει ότι τα πάντα στο σύμπαν αποτελούνται από μια οικογένεια 17 σωματιδίων. Τα πάντα; Μάλλον όχι. Kι αυτό διότι εδώ και χρόνια οι αστρονόμοι έχουν κάνει παρατηρήσεις, οι οποίες μας οδηγούν στο συμπέρασμα ό,τι όλα όσα παρατηρούμε στο σύμπαν, αποτελούν μόλις το 5% του σύμπαντος.Το υπόλοιπο ‘αόρατο’ σύμπαν, θα μπορούσε να αποτελείται από «κρυμμένα» σωματίδια, φαντάσματα-σωσίες των 17 σωματιδίων του Καθιερωμένου Προτύπου. Αν υπάρχουν, είναι πραγματικά δύσκολο να εντοπιστούν γιατί πολύ σπάνια αλληλεπιδρούν με τον κόσμο που γνωρίζουμε. Σαν φαντάσματα, περνούν μέσα από την συνηθισμένη ύλη και δεν μπορούν να εντοπιστούν από καμία γήινη συσκευή. Αλλά σύφωνα με τις θεωρίες τα σωματίδια του κρυφού τομέα, πολύ σπάνια, διασπώνται σε γνωστά σωματίδια του Καθιερωμένου Προτύπου – τα οποία βέβαια μπορούν να εντοπιστούν από ανιχνευτές. Στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) επιταχύνονται δέσμες πρωτονίων για να συγκρουστούν μεταξύ τους. Στο νέο πείραμα η δέσμη πρωτονίων θα προσπίπτει σε έναν σταθερό στόχο και θα παράγει μια ποικιλία σωματιδίων, όπως γοητευτικά μεσόνια και φωτόνια. Όταν αυτά τα σωματίδια διασπώνται ή αλληλεπιδρούν, θα μπορούσαν να παράξουν τα κρυμμένα σωματίδια που αναζητά το SHiP. Η ενέργεια και η ένταση της δέσμης του πειράματος από το SPS (Super Proton Synchrotron) αυξάνει κατά πολύ τον αριθμό των συγκρούσεων, άρα και την πιθανότητα δημιουργίας των νέων σωματιδίων. Στα τωρινά πειράματα που χρησιμοποιούν τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων τα παραγόμενα νέα σωματίδια ανιχνεύονται σε απόσταση μέχρι και ένα μέτρο από τη σύγκρουση. Όμως τα σωματίδια-φαντάσματα μπορούν να παραμείνουν αόρατα και να ταξιδέψουν αρκετές δεκάδες ή και εκατοντάδες μέτρα πριν διασπαστούν και αποκαλυφθούν. Έτσι οι ανιχνευτές του πειράματος SHiP θα τοποθετηθούν πολύ πιο μακριά. Το πείραμα SHiP προτάθηκε για πρώτη φορά πριν από δέκα χρόνια, όταν πολλοί φυσικοί συνειδητοποίησαν ότι δεν πρόκειται να ανιχνευθούν νέα σωματίδια στα πειράματα του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων.Σύμφωνα με τον καθηγητή Mitesh Patel του Imperial College: «η νέα προσέγγιση είναι ευφυής. Αυτό που με ελκύει πραγματικά σχετικά με το εν λόγω πείραμα είναι ότι αυτά τα σωματίδια βρίσκονται ακριβώς κάτω από τη μύτη μας, αλλά δεν μπορέσαμε ποτέ να τα δούμε λόγω του τρόπου με τον οποίο αλληλεπιδρούν, ή μάλλον του τρόπου με τον οποίο δεν αλληλεπιδρούν.»Εκτός του ότι το πείραμα SHiP θα αρχίσει να λειτουργεί σχετικά σύντομα, το 2030, θα είναι επίσης και πολύ φθηνότερο σε σχέση με άλλα μελλοντικά πειράματα. Για παράδειγμα, το κόστος του Future Circular Collider εκτιμάται 100 φορές μεγαλύτερο, ενώ η ημερομηνία προκαταρκτικής λειτουργίας του τοποθετείται στα μέσα της δεκαετίας του 2040. πηγές: 1. Cern: Scientists search for mysterious ghost particles, Pallab Ghosh, ΒΒC 2. Imperial scientists lead new search for hidden particles at CERN, Jacklin Kwan, Imperial College London

Roscosmos Γιούρι Μπορίσοφ: η εκτόξευση του διαστημικού σκάφους Soyuz MS-25 αναβλήθηκε για τις 23 Μαρτίου. Οι λόγοι για την ακύρωση της εκτόξευσης του οχήματος εκτόξευσης Soyuz-2.1a με το επανδρωμένο διαστημόπλοιο μεταφοράς Soyuz MS-25 έχουν προσδιοριστεί, η εκτόξευση αναβλήθηκε για το Σάββατο 23 Μαρτίου, δήλωσε ο γενικός διευθυντής της Roscosmos, Γιούρι Μπορίσοφ. "Έχουμε ορίσει μια ρεζέρβα - 23 Μαρτίου, 15:36:10 ώρα Μόσχας." Είπε ότι την Πέμπτη, στο τελικό στάδιο της προετοιμασίας πριν από την εκτόξευση, σημειώθηκε έκτακτη κατάσταση, με αποτέλεσμα να διακοπεί η διαδικασία εκτόξευσης. «Ο λόγος έχει εντοπιστεί, μόλις ανακαλύψαμε σε μια συνεδρίαση της κρατικής επιτροπής ότι ο λόγος ήταν μια πτώση τάσης στην πηγή χημικού ρεύματος». Είπε ότι το πλήρωμα εκκενώνεται αυτήν τη στιγμή από το πλοίο, μετά την οποία το συγκρότημα εκτόξευσης θα επιστραφεί στην αρχική του θέση, στη συνέχεια η κρατική επιτροπή θα διενεργήσει λεπτομερή ανάλυση των λόγων για την ακύρωση της διαδικασίας εκτόξευσης. Ο Sergei Krikalev, εκτελεστικός διευθυντής για τα επανδρωμένα διαστημικά προγράμματα της Roscosmos, δήλωσε ότι τα αυτόματα συστήματα που ελέγχουν την εκτόξευση λειτούργησαν καλά. «Ο αυτοματισμός λειτούργησε κατά τον έλεγχο εκτόξευσης και απέτρεψε τη δυσλειτουργία των συστημάτων του πλοίου. Το πλήρωμα είναι ασφαλές, άφησε τον πύραυλο και πήγε να βγάλει τις διαστημικές στολές του». Μετά την αφαίρεση των διαστημικών στολών, θα πραγματοποιηθεί ιατρική εξέταση των μελών του πληρώματος και στη συνέχεια οι αστροναύτες θα επιστρέψουν σε καραντίνα και θα συνεχιστούν οι περαιτέρω προετοιμασίες για την εκτόξευση. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_569326

Δύο χιλιάδες σεισμοί σε μια μέρα στον Καναδά από τη γέννηση νέου φλοιού στον Ειρηνικό Ωκεανό. Εντυπωσιακό γεωλογικό φαινόμενο σε πλήρη εξέλιξη.Περίπου δύο χιλιάδες σεισμοί συγκλόνισαν μια περιοχή στα ανοικτά των ακτών του Καναδά πριν από λίγες μέρες σε χρονικό διάστημα 24 ωρών φαινόμενο που σύμφωνα τους επιστήμονες που παρακολουθούν το φαινόμενο αποτελεί πιθανότατα σημάδι ότι σχηματίζεται νέος ωκεάνιος φλοιός μέσω μιας μαγματικής διάρρηξης.Οι σεισμοί αυτοί έχουν σχετικά μικρό μέγεθος και επικεντρώνονται σε ένα σημείο που ονομάζεται τοποθεσία Endeavor, περίπου 240 χιλιόμετρα από την ακτή του νησιού Βανκούβερ που βρίσκεται στις δυτικές ακτές του Καναδά στον Ειρηνικό Ωκεανό και είναι το 43ο μεγαλύτερο νησί στον κόσμο. Αυτό το σημείο φιλοξενεί μια σειρά από υδροθερμικές πηγές και βρίσκεται στο ρήγμα Juan de Fuca όπου ο πυθμένας του ωκεανού διαχωρίζεται. Το φαινόμενο «Αυτή η περιοχή είναι χωριστή από τη ζώνη καταβύθισης, την περιοχή όπου μια τεκτονική πλάκα βυθίζεται στον μανδύα κάτω από μια άλλη πλάκα και αν είναι κοντά στην ακτή μπορεί να δημιουργήσει μεγάλους, καταστροφικούς σεισμούς. Οι σεισμοί σε περιοχές όπως στο Endeavor δεν αποτελούν ιδιαίτερο κίνδυνο. Όμως οι σεισμοί είναι ενδιαφέροντες επιστημονικά επειδή μπορούν να αποκαλύψουν λεπτομέρειες σχετικά με το πώς ο πυθμένας του ωκεανού αποσυντίθεται και σχηματίζεται νέος φλοιός. Προκαλείται ένα τέντωμα δημιουργώντας μακριές, γραμμικές γραμμές ρήγματος λεπταίνοντας τον φλοιό και επιτρέποντας στο μάγμα να ανέβει. Όταν το μάγμα φτάσει στην επιφάνεια ψύχεται και σκληραίνει μετατρέποντας το σε νέο ωκεάνιο φλοιό» εξηγεί η Ζόε Κράους υποψήφια διδάκτορας στη θαλάσσια γεωφυσική στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον.Η συγκεκριμένη περιοχή παρακολουθείται συνεχώς και από το 2018 παρουσιάζει αυξημένη γεωλογική και τεκτονική δραστηριότητα με αποκορύφωμα την εκδήλωση 1,850 σεισμών στις 6 Μαρτίου. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1621599/dyo-chiliades-seismoi-se-mia-mera-ston-kanada-apo-ti-gennisi-neoy-floioy-ston-eiriniko-okeano/

Η Microsoft ιδρύει τμήμα τεχνητής νοημοσύνης με μεταγραφή… Τσάμπιονς Λιγκ. Η εταιρεία προσέλαβε ένα από τα κορυφαία στελέχη στη βιομηχανία της ΑΙ.Η Microsoft ανακοίνωσε ότι προσέλαβε τον συνιδρυτή του βρετανικού εργαστηρίου τεχνητής νοημοσύνης DeepMind ως επικεφαλής ενός νέου τμήματος τεχνητής νοημοσύνης που δημιουργεί ο γίγαντας του λογισμικού.Για την θέση αυτή η Microsoft είχε προσλάβει τον Σαμ Άλτμαν όταν ο συνιδρυτής και επικεφαλής της OpenAI, της εταιρείας που δημιούργησε το ChatGPT, είχε εκδιωχθεί από το Δ.Σ. της OpenAI πριν τελικά επιστρέψει πανηγυρικά στη θέση του λίγες μέρες αργότερα. Θεωρείται πλέον δεδομένο ότι η Microsoft στην οποία ανήκει το 49% της OpenAI την ελέγχει πλέον πλήρως και διοικητικά αλλά όπως φαίνεται αυτό δεν την εμποδίζει από το να θέλει να δημιουργήσει και ένα αυτόνομο δικό της πόλο ανάπτυξης τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης.Έτσι η Microsoft στράφηκε στον 39 ετών Μουσταφά Σουλεϊμάν που ίδρυσε μαζί με τον ελληνοκυπριακής καταγωγής γκουρού του τομέα της τεχνητής νοημοσύνης Ντέμη Χασάμπη την DeepMind, μια πρωτοπόρο εταιρεία ΑΙ, την οποία εξαγόρασε πριν από δέκα χρόνια έναντι περίπου μισού δισ. ευρώ η Google. Ο Σουλεϊμάν έχει φύγει από την DeepMind από το 2022 και θα αναλάβει διευθύνων σύμβουλος του νέου τμήματος της Microsoft που θα ονομάζεται Microsoft AI που σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες θα ασχολείται εκτός από την έρευνα γενικότερα και στην ανάπτυξη τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης για καταναλωτικά προϊόντα. Το νέο… αίμα Ο Σουλεϊμάν έχει ιδρύσει τη νεοφυή εταιρεία Sulyeman’s Inflection AI και όπως έγινε γνωστό πολλοί εργαζόμενοι της θα ενταχθούν στο τμήμα της Microsoft και μένει να γίνει γνωστό αν τελικά θα συνεχίσει αυτή η start up την αυτόνομη πορεία της ή αν θα συγχωνευθεί τελικά στην Microsoft.«Γνωρίζω τον Μουσταφά εδώ και αρκετά χρόνια και τον θαύμαζα πολύ ως ιδρυτή του DeepMind και του Inflection και ως οραματιστή, παραγωγό προϊόντων και δημιουργού πρωτοποριακών ομάδων που ακολουθούν τολμηρές αποστολές. Αυτή η έγχυση νέων ταλέντων θα μας επιτρέψει να επιταχύνουμε τον ρυθμό μας» ανέφερε σε δήλωση του ο επικεφαλής της Microsoft Σάτια Νατέλα στην άμεση και αποτελεσματική αντίδραση που επέδειξε στη κρίση στην OpenAI πιστώνεται όπως λένε οι αναλυτές η απόκτηση του ελέγχου της εταιρείας τεχνητής νοημοσύνης. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1620749/i-microsoft-idryei-tmima-technitis-noimosynis-me-metagrafi-tsampions-ligk/

Εντοπίστηκαν δύο αστρικά ρεύματα δομικά υλικά του γαλαξία μας. Δημιουργήθηκαν πριν από 12 δισ. έτη και προκάλεσαν μαζική αστρoγενεση.Μια ακόμη σημαντική ανακάλυψη που φωτίζει την ύπαρξη και λειτουργία του Σύμπαντος έκανε το διαστημικό τηλεσκόπιο GAIA που έχει ως αποστολή τη χαρτογράφηση περίπου ενός δισ. διαστημικών σωμάτων (γαλαξιών, άστρων, αστεροειδών). Το τηλεσκόπιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) εντόπισε δύο ρεύματα άστρων που σχηματίστηκαν πριν από περισσότερα από 12 δισεκατομμύρια χρόνια στο γαλαξία μας.Αυτά τα δύο ρεύματα, που ονομάστηκαν Shakti και Shiva, βοήθησαν όπως φαίνεται στον σχηματισμό του γαλαξία μας. Και τα δύο είναι τόσο αρχαία που πιθανότατα σχηματίστηκαν πριν ακόμα από τα παλαιότερα μέρη των σπειροειδών βραχιόνων και του δίσκου του σημερινού Γαλαξία.«Αυτό που είναι πραγματικά εκπληκτικό είναι ότι μπορούμε να ανιχνεύσουμε αυτές τις αρχαίες δομές» λέει ο Κιάτι Μαλχάν του Ινστιτούτου Αστρονομίας Μαξ Πλανκ, επικεφαλής της έρευνας. «Ο γαλαξίας μας έχει αλλάξει τόσο σημαντικά από τότε που γεννήθηκαν αυτά τα αστέρια που δεν θα περιμέναμε να τα αναγνωρίσουμε τόσο ξεκάθαρα ως ομάδα, αλλά τα πρωτοφανή δεδομένα που λαμβάνουμε από το Gaia το κατέστησαν δυνατό».Κάθε ρεύμα περιέχει τη μάζα περίπου 10 εκατομμυρίων Ήλιων, με αστέρια ηλικίας 12 έως 13 δισεκατομμυρίων ετών που κινούνται όλα σε πολύ παρόμοιες τροχιές με παρόμοια σύνθεση. Ο τρόπος με τον οποίο κατανέμονται υποδηλώνει ότι μπορεί να σχηματίστηκαν ως ξεχωριστά θραύσματα που συγχωνεύτηκαν με το Γαλαξία νωρίς στη ζωή του. Αν και μοιάζουν πολύ, τα δύο ρεύματα δεν είναι πανομοιότυπα. Οι αστέρες Shakti περιφέρονται λίγο πιο μακριά από το κέντρο του Γαλαξία και σε πιο κυκλικές τροχιές από τους αστέρες Shiva. πηγή φωτό. (ESA/Gaia/DPAC/K.Malhan; CC BY-SA 3.0 IGO) Και τα δύο ρεύματα βρίσκονται προς την καρδιά του Γαλαξία. Το τηλεσκόπιο εξερεύνησε αυτό το τμήμα του Γαλαξία το 2022 χρησιμοποιώντας ένα είδος «γαλαξιακής αρχαιολογίας», που έδειξε ότι η περιοχή είναι γεμάτη με τα παλαιότερα αστέρια σε ολόκληρο τον Γαλαξία, όλα γεννημένα πριν καν σχηματιστεί σωστά ο δίσκος του Γαλαξία.«Τα αστέρια εκεί είναι τόσο αρχαία που τους λείπουν πολλά από τα βαρύτερα μεταλλικά στοιχεία που δημιουργήθηκαν αργότερα κατά τη διάρκεια της ζωής του Σύμπαντος. Αυτά τα βαρέα μέταλλα είναι εκείνα που σφυρηλατούνται μέσα στα αστέρια και διασκορπίζονται στο Διάστημα όταν αυτά πεθαίνουν. Τα αστέρια στην καρδιά του γαλαξία μας είναι φτωχά σε μέταλλα, γι’ αυτό ονομάσαμε την περιοχή αυτή “φτωχή παλιά καρδιά” του γαλαξία μας» λέει ο Χανς Βάλτερ Ριξ επίσης του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ επικεφαλής «γαλαξιακός αρχαιολόγος» στην έρευνα.Πριν από περίπου 12 δισεκατομμύρια χρόνια ο γαλαξίας μας έμοιαζε πολύ διαφορετικός από σήμερα. Πιστεύεται ότι σχηματίστηκε, καθώς συνενώθηκαν πολλαπλά μακρόστενα, ακανόνιστα νήματα αερίου και σκόνης, τα οποία σχημάτισαν αστέρια και τυλίχτηκαν μεταξύ τους για να προκαλέσουν τη γέννηση του Γαλαξία, όπως τον ξέρουμε. Φαίνεται ότι τα ρεύματα Shakti και Shiva είναι δύο από αυτά τα στοιχεία. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1621115/entopistikan-dyo-astrika-reymata-domika-ylika-toy-galaxia-mas/

Ένα εκρηκτικό αστρικό γεγονός θα γίνει ορατό στον νυχτερινό ουρανό. … από στιγμή σε στιγμή Ένα αστρικό σύστημα, που βρίσκεται 3.000 έτη φωτός από τη Γη αναμένεται να γίνει ορατό με γυμνό μάτι. Πρόκειται για έκρηξη επαναληπτικού καινοφανούς αστέρα που συμβαίνει περίπου κάθε 80 χρόνια. Το T Coronae Borealis (Τ Βορείου Στεφάνου) εξερράγη για τελευταία φορά το 1946 και οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι θα το κάνει ξανά μεταξύ Μαρτίου και Σεπτεμβρίου του 2024 Ένας λευκός νάνος και ένας ερυθρός γίγαντας περιφέρονται ο ένας γύρω από τον άλλο. Το υλικό που ρέει από τον ερυθρό γίγαντα δημιουργεί έναν δίσκο προσαύξησης που τροφοδοτεί με πυρηνικά καύσιμα τον λευκό νάνο, προκαλώντας τις περιοδικές εκρήξεις του. Αστρονόμοι σε όλο τον κόσμο περιμένουν ένα ουράνιο φαινόμενο που μπορούμε να δούμε μόνο μια φορά στη ζωή μας: την καταστροφική έκρηξη ενός καινοφανούς αστέρα που θα λάμψει έντονα στο στερέωμα, αλλάζοντας για λίγες ημέρες τον νυχτερινό «αστροχάρτη» στο βόρειο ημισφαίριο.Η έκρηξη στον αστερισμό του Corona Borealis μπορεί να συμβεί ανά πάσα ώρα και στιγμή από τώρα έως και τον Σεπτέμβριο, και το θέαμα θα δημιουργήσει την ψευδαίσθηση ενός νέου, φωτεινού αστεριού, μεταξύ των αστερισμών του Βοώτη και του Ηρακλή. Η θέση του T Coronae Borealis βρίσκεται μέσα στον κύκλο με κόκκινο χρώμα. Στο διπλό αστρικό σύστημα του T Coronae Borealis, γνωστό και ως «Blaze Star», ένας «νεκρός» λευκός νάνος βρίσκεται σε αιώνιο «χορό» με έναν γηρασμένο ερυθρό γίγαντα. Οι «ερυθροί γίγαντες» σχηματίζονται όταν τα άστρα έχουν εξαντλήσει τα αποθέματα υδρογόνου (που έχουν μετατραπεί σε ήλιο) και έχουν ξεκινήσει την πυρηνική σύντηξη του ηλίου προς βαρύτερους πυρήνες. Οι «λευκοί νάνοι» είναι ότι απομένει από άστρα μικρής ή μεσαίας μάζας μετά την εξάντληση των πυρηνικών τους καυσίμων, αφού περάσουν το στάδιο του ερυθρού γίγαντα.Κάθε 78 με 79 χρόνια, ο T Coronae Borealis συγκλονίζεται από ένα εκρηκτικό γεγονός, επειδή τα δύο αστέρια βρίσκονται σε «στενές», μεταξύ τους, τροχιές και αλληλεπιδρούν βίαια. Με την πάροδο των ετών, ο ερυθρός γίγαντας γίνεται όλο και πιο ασταθής καθώς θερμαίνεται, αποβάλλοντας τα εξωτερικά του στρώματα που προσγειώνονται στον λευκό νάνο.Αυτή η ανταλλαγή αστρικής ύλης προκαλεί τη σταδιακή θέρμανση της ατμόσφαιρας του λευκού νάνου, μέχρι που προκαλεί θερμοπυρηνικές αντίδρασεις, με αποτέλεσμα την έκρηξη καινοφανούς. Το σύστημα T Coronae Borealis εξερράγη για τελευταία φορά το 1946 και φέτος οι αστρονόμοι παρακολουθούν το αστρικό σύστημα μετρώντας αντίστροφα τις ημέρες… ή τους μήνες.«Οι περισσότεροι καινοφανείς συμβαίνουν απροσδόκητα, χωρίς προειδοποίηση», εξηγεί ο Γουίλιαμ Κουκ, επικεφαλής του γραφείου παρακολούθησης περιβάλλοντος των μετεωροειδών της NASA.Ο T Coronae Borealis είναι ένας από τους 10 «επαναλαμβανόμενους καινοφανείς» στον Γαλαξία. Γνωρίζουμε από την τελευταία έκρηξη του 1946 ότι το αστέρι εξασθενεί περίπου ένα έτος πριν αυξηθεί ραγδαία η φωτεινότητά του. Ο T Coronae Borealis άρχισε να εξασθενεί τον Μάρτιο του 2023, οπότε ορισμένοι ερευνητές εκτιμούν ότι η έκρηξη νόβα θα συμβεί το πολύ έως τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.Το αστρικό σύστημα, που βρίσκεται 3.000 έτη φωτός μακριά από τη Γη, συνήθως είναι πολύ αμυδρό για να το δούμε με γυμνό μάτι, αλλά εξαιτίας της έκρηξης αναμένεται να συναγωνιστεί σε λαμπρότητα τον Πολικό Αστέρα. Για περίπου μία εβδομάδα μετά την έκρηξή του, το αστέρι θα είναι ορατό διά γυμνού οφθαλμού, κάτι που δεν θα ξανασυμβεί για τα επόμενα 79 χρόνια. Σε περίπου 5 με 6 δισεκατομμύρια χρόνια, ο ήλιος μας θα γίνει και αυτός ένας κόκκινος γίγαντας, και αφού διασταλεί θα διαλύσει, πιθανότατα, τους λεγόμενους εσωτερικούς πλανήτες του ηλιακού συστήματος: τον Ερμή, την Αφροδίτη, τη Γη και τον Αρη και στο τέλος θα μετατραπεί σε λευκό νάνο. πηγή: https://www.kathimerini.gr/life/science/562941433/i-katastrofiki-ekrixi-enos-astera-tha-fotisei-ton-oyrano-apo-stigmi-se-stigmi – https://blogs.nasa.gov/Watch_the_Skies/2024/02/27/view-nova-explosion-new-star-in-northern-crown/

H Ευρώπη θωρακίζεται στον τομέα του δορυφορικού GPS πηγή φωτό. (ESA) Οι δορυφόροι του προγράμματος LEO-PNT Η ESA ενέκρινε δύο νέες δορυφορικές αποστολές παροχής υπηρεσιών πλοήγησης.O Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) ανακοίνωσε την υπογραφή συμβάσεων με πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες συνολικού ποσού 233 εκατομμυρίων ευρώ για την υλοποίηση δύο νέων αποστολών, τις Genesis και LEO-PNT, στο πλαίσιο του προγράμματος FutureNAV που θα κρατήσουν την Ευρώπη στην πρώτη γραμμή των τεχνολογιών δορυφορικού εντοπισμού στίγματος και πλοήγησης (συστήματα GPS).«Με το Genesis και το LEO-PNT ανταποκρινόμαστε στις ταχέως αυξανόμενες ανάγκες για πιο ανθεκτική και υψηλής ακρίβειας πλοήγηση και διασφαλίζοντας ότι η Ευρώπη ηγείται της παγκόσμιας δορυφορικής πλοήγησης που καλύπτει το μεγαλύτερο μερίδιο της διαστημικής αγοράς. Είμαι ενθουσιασμένος που βλέπω την ανταγωνιστική μας βιομηχανία να ζωντανεύει αυτές τις δύο αποστολές» λέει ο Ξαβιέ Μπενετίκτο, Διευθυντής Πλοήγησης της ESA. Οι συμφωνίες Το συμβόλαιο για το Genesis ανέρχεται στα 76,6 εκατ. ευρώ. Μια κοινοπραξία 14 εταιρειών και οργανισμών υπό την ηγεσία της OHB Italia S.p.A. (IT) είναι επιφορτισμένη με την ανάπτυξη, την κατασκευή, την πιστοποίηση, τη βαθμονόμηση, την εκτόξευση και τη λειτουργία του δορυφορικού συστήματος Genesis, συμπεριλαμβανομένων όλων των ωφέλιμων φορτίων του. Αυτή η αποστολή υποστηρίζεται από την Ιταλία, το Βέλγιο, τη Γαλλία, την Ελβετία, την Ουγγαρία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Ο δορυφόρος Genesis σχεδιάζεται να εκτοξευτεί το 28. Για το LEO-PNT έχουν υπογραφεί δύο παράλληλες συμβάσεις ύψους 78,4 εκατομμυρίων ευρώ η κάθε μια για δύο συσκευές επίδειξης θέσης, πλοήγησης και χρονισμού σε τροχιά χαμηλής τροχιάς. Οι συμβάσεις περιλαμβάνουν το σχεδιασμό και την ανάπτυξη δορυφόρων και ωφέλιμων φορτίων, τμήμα εδάφους, τμήμα δοκιμαστικών χρηστών και εκτοξεύσεις δορυφόρων, λειτουργίες, πειραματισμό και επίδειξη υπηρεσιών με τελικούς χρήστες.Ένα από τα συμβόλαια για το σύστημα LEO-PNT διευθύνεται από την ισπανική GMV Aerospace and Defense S.A.U. και τη γερμανική OHB System AG. Το άλλο συμβόλαιο διευθύνεται από τη γαλλική Thales Alenia Space France S.A.S και την ιταλική Thales Alenia Space SPA. Στις δύο κοινοπραξίες συμμετέχουν πάνω από 50 εταιρείες και οργανισμοί από 14 χώρες, συμπεριλαμβανομένων Ο πρώτος δορυφόρος LEO-PNT σχεδιάζεται να εκτοξευθεί εντός 20 μηνών από την έναρξη και ο πλήρης αστερισμός επίδειξης θα βρίσκεται σε τροχιά πριν από το 2027. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1619676/h-eyropi-thorakizetai-ston-tomea-toy-doryforikoy-gps/ Rocket and Space Corporation "Energia" Το διαστημόπλοιο Soyuz MS-25 βρίσκεται σε χαμηλή εκτόξευση - η κρατική επιτροπή ενέκρινε τις συνθέσεις του πληρώματος. Επιβεβαιώθηκε επίσης η ετοιμότητα του πυραύλου Soyuz-2.1a και της επίγειας υποδομής για εκτόξευση. 👤 Πετάνε στον ISS: ▫ κοσμοναύτης Oleg Novitsky; ▫ συμμετέχουσα διαστημική πτήση από τη Δημοκρατία της Λευκορωσίας Marina Vasilevskaya· ▫ αστροναύτης Tracy Dyson. 👥 Διπλοί: ▫ κοσμοναύτης Ivan Vagner. ▫ συμμετέχουσα διαστημική πτήση από τη Δημοκρατία της Λευκορωσίας Anastasia Lenkova. ▫ αστροναύτης Donald Pettit. ⏳ Έναρξη στις 21 Μαρτίου στις 16:21:19 ώρα Μόσχας. ⏳ Ελλιμενισμός στις 19:40 ώρα Μόσχας. https://vk.com/rsc_energia?w=wall-167742670_3501

Δίδυμα άστρα γίνονται κανίβαλοι και καταβροχθίζουν τους πλανήτες τους. Καλλιτεχνική απεικόνιση ενός πλανήτη σε δυαδικό σύστημα. πηγή φωτό (JPL-Caltech/NASA) Ενδιαφέρουσα ανακάλυψη που φωτίζει τη γέννηση πλανητικών συστημάτων,Διάφορες μελέτες έχουν υποδείξει την ύπαρξη και άλλων πλανητών στο ηλιακό μας σύστημα που άρχισε να δημιουργείται πριν από περίπου 4,5 δισ. έτη οι οποίοι κατά τη διάρκεια του σχηματισμού του είτε καταστράφηκαν είτε… εξορίστηκαν σε άλλες περιοχές του γαλαξία μας. Εντούτοις όταν το ηλιακό μας σύστημα πήρε τη μορφή που έχει σήμερα πριν από περίπου τέσσερα δισ. έτη διατηρήθηκε στη συνέχεια σε απόλυτη σταθερότητα. Όμως δεν είναι όλα τα πλανητικά συστήματα τόσο τυχερά, όπως φαίνεται σε μια νέα μελέτη που περιλαμβάνει τα αποκαλούμενα ομογενή άστρα.Στο Σύμπαν είναι διάσπαρτα τα δυαδικά συστήματα όρος που έχει δοθεί από την επιστημονική κοινότητα για να περιγράψει τα συστήματα που αποτελούνται από δύο γειτονικά άστρα τα οποία διαφέρουν σε μέγεθος και άλλα χαρακτηριστικά. Υπάρχει μια υποκατηγορία τέτοιων συστημάτων όπου τα δύο γειτονικά άστρα που έχουν γεννηθεί μέσα στο ίδιο διαστρικό νέφος αερίου και σκόνης και έχουν περίπου ίδια ηλικία, μάζα και χημική σύνθεση. Αυτά τα άστρα ονομάζονται ομογενή. Η ανακάλυψη Ερευνητική ομάδα μελέτησε 91 συστήματα ομογενών άστρων και τα ευρήματα δείχνουν ότι στη μεγάλη πλειοψηφία τους αυτά τα συστήματα εμφανίζουν ίχνη… κανιβαλισμού, ότι δηλαδή κάποιος από τους πλανήτες που είχε δημιουργηθεί σε αυτά τα συστήματα βγήκε για κάποιο λόγο από την τροχιά του και τον κατάπιαν κυριολεκτικά τα άστρα του συστήματος.Η χημική σύσταση ενός αστεριού αλλάζει όταν καταβροχθίζει έναν πλανήτη επειδή ενσωματώνει τα στοιχεία που συνέθεσαν τον καταδικασμένο κόσμο. Οι ερευνητές αναζήτησαν άστρα σε ομογενή συστήματα που διέφεραν μεταξύ τους τους εμφανίζοντας διαφορετικά επίπεδα στοιχείων όπως σίδηρο, νικέλιο ή τιτάνιο, που υποδεικνύουν υπολείμματα ενός βραχώδους πλανήτη, σε σχέση με ορισμένα άλλα στοιχεία.«Τα ευρήματα θέτουν πραγματικά σε περίοπτη την τυχαία θέση μας στο Σύμπαν. Η σταθερότητα ενός πλανητικού συστήματος όπως το ηλιακό σύστημα δεν είναι δεδομένη» αναφέρει ο Γιούαν-Σεν Τινγκ αστροφυσικός του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας και του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Οχάιο, εκ των επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που δημοσιεύει τα ευρήματα της στην επιθεώρηση «Nature».Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το διαστημικό παρατηρητήριο Gaia του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος καθώς και ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια στη Χιλή και τη Χαβάη για να παρατηρήσουν ομογενή αστρικά συστήματα σε απόσταση από 70 ως 90 έτη φωτός μακριά από τη Γη. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1620672/didyma-astra-ginontai-kosmikoi-kanivaloi-kai-katavrochthizoyn-toys-planites-toys/

Κινεζικός δορυφόρος-αναμεταδότης σήματος από την αθέατη πλευρά Σελήνης. Ο δορυφόρος Queqiao-2 θα λειτουργεί ως αναμεταδότης για την επικοινωνία της Γης με την επερχόμενη αποστολή Chang’e-6 που θα επιχειρήσει να φέρει δείγματα από την αθέατη πλευρά του φεγγαριού. Η Κίνα εκτόξευσε την Τετάρτη δορυφόρο που θα λειτουργεί ως γέφυρα επικοινωνιών ανάμεσα στη Γη και μια επερχόμενη αποστολή στην αθέατη πλευρά του φεγγαριού, καθώς το κινεζικό πρόγραμμα σεληνιακής εξερεύνησης περνά σε νέα φάση.Ο ογκώδης δορυφόρος Queqiao-2, βάρους 1,2 τόνων, παίρνει το όνομα μιας μυθολογικής γέφυρας που σχηματίστηκε από καρακάξες.Εκτοξεύτηκε από την επαρχία Χαϊνάν με κινεζικό πύραυλο Long Marck 8 (εικόνα) που μετέφερε ακόμα δύο μικρούς υποστηρικτικούς δορυφόρους, Tiandu-1 και 2, ανέφεραν κρατικά μέσα.Η Σελήνη ολοκληρώνει μια περιφορά από τη Γη κάθε 28 ημέρες, ακριβώς όσο διαρκεί και η περίοδος περιστροφής γύρω από τον εαυτό της. Αυτό σημαίνει ότι η Γη βλέπει πάντα την ίδια πλευρά της Σελήνης.Η άμεση επικοινωνία με την αθέατη πλευρά είναι αδύνατη λόγω της απουσίας οπτικής επαφής.Ο δορυφόρος Queqiao-2 θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη και θα λειτουργεί ως αναμεταδότης για την αποστολή Chang’e-6 που προγραμματίζεται να εκτοξευτεί τον Μάιο.Χάρη στο Chang’e-6 η Κίνα ελπίζει να γίνει η πρώτη χώρα που συλλέγει δείγματα από την αθέατη πλευρά της Σελήνης και τα μεταφέρει στη Γη.Ο δορυφόρος σχεδιάστηκε να παραμείνει σε λειτουργία για τουλάχιστον μια οκταετία, κάτι που σημαίνει ότι θα παραμένει σε τροχιά όταν η Κίνα στείλει τους πρώτους αστροναύτες της στην επιφάνεια του φεγγαριού γύρω στο 2030.Ο Queqiao-2 σχεδιάζεται να χρησιμοποιηθεί ως αναμεταδότης για την αποστολή Chang’e-7 το 2026 και Chang’e-8 το 2028.Μέχρι το 2040, ο Queqiao-2 θα αποτελεί τμήμα ενός αστερισμού δορυφόρων για την επικοινωνία της Γης με τη Σελήνη και τελικά τον Άρη.Οι μικροί δορυφόροι Tiandu-1 κα -2 θα πραγματοποιήσουν μια σειρά δοκιμών για την ανάπτυξη του αστερισμού, ο οποίος μεταξύ άλλων θα εξυπηρετεί τον ερευνητικό σταθμό που σχεδιάζει να κατασκευάσει η Κίνα στον νότιο πόλο της Σελήνης, όπου πιστεύεται ότι κρύβονται μεγάλες ποσότητες πάγου νερού.Ο Queqiao-2 έρχεται να προστεθεί στους δορυφόρους των ΗΠΑ της Ινδίας και άλλων χωρών σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι.Ο δορυφόρος θα τεθεί σε μια έντονα ελλειπτική τροχιά που διέρχεται πάνω από τον νότιο πόλο, όπου αναμένεται να εστιαστούν οι αποστολές εξερεύνησης.Στο ανώτερο σημείο της τροχιάς του θα απέχει έως και 8.600 από τη σεληνιακή επιφάνεια και θα μπορεί να επικοινωνεί με τη Γη για περισσότερες από οκτώ ώρες κάθε μέρα.Στο υπόλοιπο τμήμα της τροχιάς του, η οποία θα έχει περίοδο 12 ωρών, ο Queqiao-2 θα πλησιάζει το φεγγάρι σε ελάχιστη απόσταση 300 χιλιομέτρων.Ο Queqiao-2 αντικαθιστά τον τρεις φορές ελαφρύτερο δορυφόρο Queqiao-1, ο οποίος εκτοξεύτηκε το 2008 για την υποστήριξη του Chang’e-4, της πρώτης αποστολής που πάτησε την αθέατη πλευρά της Σελήνης.Μετά την προσσελήνωσή της το 2019, σεληνάκατος Chang’e-4 απελευθέρωσε το μικρό τροχοφόρο ρομπότ Yutu-2, το οποίο παραμένει μέχρι σήμερα σε λειτουργία. πηγή: https://www.in.gr/2024/03/20/in-science/space/selini-neos-kinezikos-doryforos-epitrepei-epikoinonia-tin-atheati-pleyra/ – https://www.reuters.com/technology/space/china-launches-satellite-queqiao-2-upcoming-lunar-missions-2024-03-20/

Μια τάφρος που… κοιμάται απειλεί με εξαφάνιση τον Ατλαντικό Ωκεανό όταν ξυπνήσει. πηγή φωτό. (Mr. Elliot Lim, CIRES & NOAA/NCEI) Γραφιστική απεικόνιση του φλοιού στον Ατλαντικό Ωκεανό και των γεωλογικών δομών εκεί Πρόκειται για μια ζώνη καταβύθισης στο Γιβραλταρ.Μια ζώνη καταβύθισης κάτω από τα στενά του Γιβραλτάρ κινείται προς τα δυτικά και μια μέρα θα μπορούσε σύμφωνα με μια νέα μελέτη να «εισβάλει» στον Ατλαντικό Ωκεανό να τον περιορίσει και τελικά να τον εξαφανίσει.Η ζώνη καταβύθισης, επίσης γνωστή ως τόξο ή τάφρος του Γιβραλτάρ, βρίσκεται επί του παρόντος σε έναν στενό ωκεάνιο διάδρομο μεταξύ της Πορτογαλίας και του Μαρόκου. Η… μετανάστευση του τόξου προς τα δυτικά ξεκίνησε πριν από περίπου 30 εκατομμύρια χρόνια, όταν σχηματίστηκε μια ζώνη βύθισης κατά μήκος της βόρειας ακτής της σημερινής Μεσογείου, αλλά έχει σταματήσει τα τελευταία 5 εκατομμύρια χρόνια ωθώντας ορισμένους επιστήμονες να αναρωτηθούν εάν το τόξο του Γιβραλτάρ είναι ακόμα ενεργό.Φαίνεται ωστόσο ότι το τόξο βρίσκεται απλώς σε μια περίοδο γεωλογικής αγρανάπαυσης σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Geology». Αυτή η ηρεμία πιθανότατα θα διαρκέσει για άλλα 20 εκατομμύρια χρόνια, μετά τα οποία το τόξο του Γιβραλτάρ θα μπορούσε να ξαναρχίσει την προέλασή του και να εισχωρήσει στον Ατλαντικό σε μια διαδικασία γνωστή ως «εισβολή καταβύθισης». Ο Ατλαντικός Ωκεανός φιλοξενεί δύο ζώνες βύθισης που γνωρίζουν οι ερευνητές – τη ζώνη βύθισης των Μικρών Αντιλλών στην Καραϊβική και το τόξο της Σκωτίας, κοντά στην Ανταρκτική.«Αυτές οι ζώνες καταβύθισης εισέβαλαν στον Ατλαντικό πριν από αρκετά εκατομμύρια χρόνια», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας João Duarte, γεωλόγος και επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Λισαβόνας. «Η μελέτη του Γιβραλτάρ είναι μια ανεκτίμητη ευκαιρία γιατί επιτρέπει την παρατήρηση της διαδικασίας στα αρχικά της στάδια, όταν μόλις συμβαίνει». Η απόδραση Για να ελέγξουν αν το τόξο του Γιβραλτάρ είναι ακόμα ενεργό οι ερευνητές με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Λισαβώνας δημιούργησαν ένα μοντέλο προσομοίωσης της γέννησης της ζώνης βύθισης στην εποχή του Ολιγόκαινου (34 έως 23 εκατομμύρια χρόνια πριν) και την εξέλιξή της μέχρι σήμερα. Οι ερευνητές παρατήρησαν μια απότομη πτώση στην ταχύτητα του τόξου πριν από 5 εκατομμύρια χρόνια, καθώς πλησίαζε τα όρια του Ατλαντικού. «Σε αυτό το σημείο, η ζώνη βύθισης του Γιβραλτάρ φαίνεται καταδικασμένη να αποτύχει», έγραψαν στη μελέτη.Στη συνέχεια, η ομάδα μοντελοποίησε τη μοίρα του τόξου για τα επόμενα 40 εκατομμύρια χρόνια και διαπίστωσε ότι περνά με δυσκολία μέσα από τα στενά του Γιβραλτάρ τα επόμενα 20 εκατομμύρια χρόνια. «Είναι εντυπωσιακό ότι μετά από αυτό το σημείο, η υποχώρηση της τάφρου επιταχύνεται αργά και η ζώνη καταβύθισης διευρύνεται και διαδίδεται προς τον ωκεανό» αναφέρουν οι ερευνητές στη μελέτη. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1619787/mia-tafros-poy-koimatai-apeilei-me-exafanisi-ton-atlantiko-okeano-otan-xypnisei/

Ο αστεροειδής Δίμορφος άλλαξε σχήμα μετά την πρόσκρουση του DART Το σχήμα του αστεροειδούς Δίμορφου πριν και μετά την πρόσκρουση του DART To 2022 η NASA καθοδήγησε το διαστημικό σκάφος της αποστολής DART (Double Asteroid Redirection Test) να συντριβεί σε έναν μικρό αστεροειδή που ονομάζεται Δίμορφος. O Δίμορφος βρίσκεται σε τροχιά γύρω από έναν μεγαλύτερο αστεροειδή, τον Δίδυμο. Η εν λόγω αποστολή της NASA είχε ως στόχο να αλλάξει η τροχιά του του Δίμορφου. Πριν από την πρόσκρουση του DART, ο Δίμορφος χρειαζόταν 11 ώρες και 55 λεπτά για μια πλήρη περιφορά του γύρω από τον μεγαλύτερο μητρικό του αστεροειδή, τον Δίδυμο. Η NASA επιβεβαίωσε ότι η πρόσκρουση του διαστημικού σκάφους άλλαξε την τροχιά του Δίμορφου γύρω από το Δίδυμο κατά 32 λεπτά, συντομεύοντας την περίοδο περιφοράς των 11 ωρών και 55 λεπτών σε 11 ώρες και 23 λεπτά. Ήταν η πρώτη φορά που ο άνθρωπος άλλαξε την τροχιά ενός αστεροειδούς!Πριν από λίγο καιρό δημοσιεύθηκε μια μελέτη στο περιοδικό Nature σύμφωνα με την οποία «ο Δίμορφος μοιάζει με «σωρό από συντρίμμια». Σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε χθές [Orbital and Physical Characterization of Asteroid Dimorphos Following the DART Impact] το σχήμα του αστεροειδούς έγινε περισσότερο …. καρπουζοειδές. Η μεταβολή του σχήματος ήταν τόσο δραματική εξαιτίας της σύνθεσής του από συντρίμια. Η αλλαγή προσδιορίστηκε συγκρίνοντας λεπτομερώς την τροχιά του Δίμορφου πριν και μετά τη σύγκρουση. διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες: «NASA Study: Asteroid’s Orbit, Shape Changed After DART Impact«

Στον Michel Talagrand το βραβείο Abel 2024. Ο Michel Talagrand ανέπτυξε τα μαθηματικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται ευρέως για τον έλεγχο τυχαίων διαδικασιών. Η Νορβηγική Ακαδημία Επιστημών και Γραμμάτων ανακοίνωσε ότι το Βραβείο Άμπελ 2024, γνωστό και ως Νόμπελ των Μαθηματικών, απονέμεται στον Γάλλο μαθηματικό Michel Talagrand «για την πρωτοποριακή συνεισφορά του στη θεωρία πιθανοτήτων και την συναρτησιακή ανάλυση, και τις εξαιρετικές εφαρμογές στη μαθηματική φυσική και τη στατιστική».Στους φυσικούς είναι γνωστός κυρίως από το βιβλίο του ‘What Is a Quantum Field Theory?‘ και για τις εργασίες του σχετικά με τα υαλώδη σπιν (τα οποία ήταν ένας από τους λόγους που ο Giorgio Parisi βραβεύθηκε με το Νόμπελ Φυσικής 2021). διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες ΕΔΩ: https://abelprize.no/abel-prize-laureates/2024 και ΕΔΩ: https://www.cnrs.fr/fr/presse/prix-abel-2024-au-mathematicien-michel-talagrand-qui-effectue-sa-carriere-au-cnrs

Roscosmos Εκ μέρους της Roscosmos State Corporation και εκ μέρους μου, εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια για τον θάνατο του αστροναύτη Thomas Stafford. Η χειραψία του κοσμοναύτη Alexei Leonov και του Thomas Stafford μετά τον ελλιμενισμό του διαστημόπλοιου Soyuz και Apollo σε τροχιά στις 15 Ιουλίου 1975 έγινε για πολλά χρόνια σύμβολο της διεθνούς συνεργασίας στον τομέα των διαστημικών δραστηριοτήτων και παράδειγμα της προθυμίας να ενωθούν οι προσπάθειες της ανθρωπότητας για την αποτελεσματική και αμοιβαία επωφελή κατάκτηση των διαστημικών υψών. Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο υποστράτηγος Stafford έγινε μέρος ενός πάνθεον διακεκριμένων εξερευνητών του διαστήματος των οποίων η κληρονομιά παραμένει μέχρι σήμερα. Με επικεφαλής από την αμερικανική πλευρά ο T. Stafford, το Συμβουλευτικό Συμβούλιο και το Συμβούλιο Εμπειρογνωμόνων της Roscosmos και της NASA όλα αυτά τα χρόνια της εργασίας του συνέβαλε σημαντικά στη διασφάλιση της ασφαλούς υλοποίησης επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων. Γενικός Διευθυντής της Κρατικής Εταιρείας Roscosmos, Γιούρι Μπορίσοφ. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_569313

Roscosmos Ο κοσμοναύτης Alexander Grebenkin μοιράζεται τις πρώτες του φωτογραφίες από τον όμορφο πλανήτη μας από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_569314

Τη νέα της ναυαρχίδα τεχνητής νοημοσύνης παρουσίασε η Nvidia. πηγή φωτό. (YouTube) Ο CEO της Nvidia κατά την παρουσίαση του νέου επεξεργαστή Πρόκειται για έναν επεξεργαστή ΑΙ για υπολογιστές τριάντα φορές ταχύτερο από τους σημερινούς.Ένα ακόμη βήμα στην θεμελίωση της κυριαρχίας της στον τομέα της μαζικής παραγωγής επεξεργαστών υπολογιστών που υποστηρίζουν τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης έκανε η Nvidia η οποία εξαιτίας αυτής της δραστηριότητας βλέπει την μετοχή της να εκτοξεύεται καθημερινά και να βλέπει το όνομα της δίπλα σε αυτά κολοσσών του χρηματιστηρίου όπως η Apple και η Microsoft.O Τζέσενγκ Χουάνγκ, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Nvidia παρουσίασε στο ετήσιο συνέδριο προγραμματιστών της εταιρείας του το πλάνο για να κρατήσει η Nvidia την δεσπόζουσα θέση στον κλάδο των τσιπ τεχνητής νοημοσύνης. Κεντρικό ρόλο θα παίξει ένας νέος επεξεργαστής που παρουσίασε ο Χουάνγκ ο οποίος όπως είπε θα είναι 30 φορές ταχύτερος σε ορισμένες εργασίες από το υπάρχουν ταχύτερο τσιπ της Nvidia.Περιέγραψε επίσης ένα νέο σύνολο εργαλείων λογισμικού που θα συμπληρώσουν το οικοσύστημα των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης της εταιρείας και θα επιτρέπουν στα στελέχη της Nvidia να πωλούν νέα προϊόντα και υπηρεσίες στους πελάτες της εταιρείας που ήδη χρησιμοποιούν τεχνολογίες της. Αυτή την στιγμή υπολογίζεται ότι η Nvidia κατέχει το 80% του μεριδίου της αγοράς για τσιπ τεχνητής νοημοσύνης και με το νέο επεξεργαστή που έχει την κωδική ονομασία B200 η εταιρεία θέλει να διατηρήσει ή και να ενισχύσει περαιτέρω αν μπορέσει τη θέση της στην αγορα. Απαντήσεις σε χρόνο dt Ο Χουάνγκ που δήλωσε πρόσφατα ότι «σε πέντε χρόνια η τεχνητή νοημοσύνη θα είναι ανθρώπινη» εμφανίστηκε με το χαρακτηριστικό δερμάτινο μπουφάν του κάνοντας χιούμορ στη γεμάτη από κόσμο αίθουσα ότι δεν θα παρακολουθήσουν μια συναυλία αλλά θα ακούσουν μια ομιλία γεμάτη μαθηματικά και επιστημονικά δεδομένα. Πάντως ο Χουάνγκ δεν έδωσε τεχνικές λεπτομέρειες για την αρχιτεκτονική και την τεχνολογία του νέου επεξεργαστή ούτε ανέφερε την τιμή του. Το μόνο που είπε είναι ότι τo νέο τσιπ έχει 208 δισεκατομμύρια τρανζίστορ σχεδόν τριπλάσια από αυτά που υπάρχουν στο υπάρχον αντίστοιχο τσιπάκι και ότι τα chatbot τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούν να δίνουν απαντήσεις στα ερωτήματα που δέχονται τριάντα φορές πιο γρήγορα από τα σημερινά chatbot που λειτουργούν με προγράμματα γενετικής νοημοσύνης όπως το ChatGPT (της OpenAI) και το Gemini (της Google). https://www.naftemporiki.gr/techscience/1618534/tin-nea-tis-nayarchida-technitis-noimosynis-paroysiase-i-nvidia/

Ο πυρηνικός αντιδραστήρας του ΑΠΘ. Σύμφωνα με το σημερινό πρωτοσέλιδο των ΝΕΩΝ, «αποφεύχθηκε πυρηνική τραγωδία στο παρά πέντε. Στον υπόγειο χώρο της Φυσικομαθηματικής Σχολής – όπου βρίσκεται πυρηνικός αντιδραστήρας, άγνωστοι κουκουκοφόροι κατέστρεψαν το πρώτο από τα δύο συστήματα θωράκισης του αντιδραστήρα, ο οποίος έχει ποσότητα ουρανίου και η διαρροή θα είχε απρόβλεπτες συνέπειες»: Το εν λόγω πρωτοσέλιδο διέψευσε κατηγορηματικά ο πρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Χαράλαμπος Φείδας, ο οποίος δήλωσε στον ραδιοφωνικό σταθμό της Θεσσαλονίκης Status 107,7 ότι, πριν από ενάμιση μήνα βρέθηκε σπασμένο το λουκέτο της πόρτας που οδηγεί στο υπόγειο που βρίσκεται ο αντιδραστήρας, όχι όμως της πόρτας ασφαλείας. «Δεν υπήρξε καμία παραβίαση στον χώρο όπου βρίσκεται ο πυρηνικός αντιδραστήρας», είπε χαρακτηριστικά. Ο κ. Φείδας τόνισε επίσης ότι πρόκειται για μικρό υποκρίσιμο εκπαιδευτικό πυρηνικό αντιδραστήρα από το 1974 και πως δεν τίθεται κανένα θέμα επικινδυνότητας. «Αντιλαμβάνεστε πως όταν χρησιμοποιείται για λόγους εκπαίδευσης δεν έχει καμία επικινδυνότητα», τόνισε ο κ. Φείδας, σημειώνοντας πως «δεν τίθεται κανένα θέμα διαρροής ραδιενεργού υλικού και ανάφλεξης γιατί ποτέ δεν πρόκειται να φτάσει σε αυτή την κατάσταση»: Εντάξει όλα αυτά. Όμως, η τεράστια έκπληξη που δημιουργήθηκε από την εν λόγω είδηση ήταν, ότι η «υποβαθμισμένη» Θεσσαλονίκη διέθετε (όχι μετρό) αλλά … Πυρηνικό Αντιδραστήρα! Κάτι που δεν διαθέτει πλέον ούτε η Αθήνα (που έχει μετρό), αφού ο αντιδραστήρας του «Δημόκριτου» έπαψε να λειτουργεί εδώ και καιρό.Έτσι, όλοι έμαθαν πως το Εργαστήριο Ατομικής και Πυρηνικής Φυσικής του ΑΠΘ που ιδρύθηκε νομοθετικά το 1969, διαθέτει (έναν εντελώς ακίνδυνο) υποκρίσιμο πυρηνικό αντιδραστήρα (κατασκευής Nuclear Chicago, Η.Π.Α.) που παραχωρήθηκε στο ΑΠΘ το 1971 από την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας. Ο πρώτος καθηγητής Ατομικής και Πυρηνικής Φυσικής του ΑΠΘ ήταν ο Στέφανος Χαραλάμπους που ανέλαβε καθήκοντα το Σεπτέμβριο του 1970 και οργάνωσε το αντίστοιχο εργαστήριο.Η εικόνα που ακολουθεί είναι από το βιβλίο του Στέφανου Χαραλάμπους, «Εργαστηριακές ασκήσεις Ατομικής και Πυρηνικής Φυσικής», στο οποίο περιλαμβάνονται δυο εργαστηριακές ασκήσεις όπου μελετώνται τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά των αντιδραστήρων: (Αριστερά) ο υποκρίσιμος αντιδραστήρας του ΑΠΘ, (Δεξιά) σχεδιάγραμμα της οριζόντιας τομής του αντιδραστήρα. Η επόμενη φωτογραφία είναι από το βιβλίο “Τα πενήντα χρόνια του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1926-1976)” του Βασ. Κυριαζόπουλου, Θεσσαλονίκη, 1976, σελ. 125] και μας δείχνει μια άλλη άποψη του αντιδραστήρα (πηγή: https://archive.saloni.ca/1941) https://physicsgg.me/2024/03/19/ο-πυρηνικός-αντιδραστήρας-του-απθ/

Roscosmos Ολοκληρώθηκε η συναρμολόγηση της διαστημικής κεφαλής για τον πύραυλο Angara-A5 στο Vostochny Στο MIC του διαστημικού σκάφους, οι ειδικοί της Roscosmos πραγματοποίησαν κλίση του συγκροτήματος, φέρνοντας τα φτερά του φέρινγκ της κεφαλής και στη συνέχεια κυλώντας τα στην ανώτερη σκηνή του Orion και στο ωφέλιμο φορτίο. Μετά τη συναρμολόγηση, έγιναν πνευματικοί και ηλεκτρολογικοί έλεγχοι αρμών, δεν βρέθηκαν σχόλια! Πραγματοποιήθηκε αποσύνδεση από τη βάση συναρμολόγησης, η διαστημική κεφαλή μεταφέρθηκε σε καρότσι μεταφοράς. Στη συνέχεια στο χρονοδιάγραμμα είναι η αποστολή του οχήματος εκτόξευσης στο κτίριο εγκατάστασης και δοκιμής για περαιτέρω συναρμολόγηση με το τρίτο στάδιο του πυραύλου και το συναρμολογημένο «πακέτο». Το πρώτο λανσάρισμα του Angara-A5 από το Vostochny είναι το πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου. https://vk.com/rsc_energia?w=wall-167742670_3494 Roscosmos Τα πληρώματα του Soyuz MS-25 πραγματοποίησαν έλεγχο ελέγχου του πλοίου. Σήμερα πραγματοποιήθηκε η «δεύτερη τοποθέτηση» στο MIC της τοποθεσίας 254. Μετά την εισαγωγική ενημέρωση, οι κοσμοναύτες έπαιρναν εναλλάξ τις θέσεις τους στο διαστημόπλοιο, εξοικειώθηκαν με την τοποθέτηση του εξοπλισμού και παρέδωσαν φορτίο στη μονάδα καθόδου και στο διαμέρισμα εξυπηρέτησης και έλεγξαν την απόδοση των συστημάτων επί του σκάφους σε δοκιμαστική λειτουργία. Εκτός από την εκπαίδευση με την ενσωματωμένη τεκμηρίωση του Soyuz MS-25, την εξάσκηση στο ραντεβού στον προσομοιωτή και τις ιατρικές εξετάσεις, το κύριο πλήρωμα πήγε στο Alley of Cosmonauts. Εδώ οι συμμετέχοντες στις διαστημικές πτήσεις εξοικειώθηκαν με το μακροχρόνιο έθιμο της δενδροφύτευσης. Στη συνέχεια τα πληρώματα, σύμφωνα με την παράδοση, επισκέφτηκαν το Μουσείο του Κοσμοδρόμου του Μπαϊκονούρ και άφησαν εκεί τα αυτόγραφά τους. Εν τω μεταξύ, ειδικοί από την RSC Energia και εξειδικευμένες επιχειρήσεις της Roscosmos άρχισαν να απενεργοποιούν τον εξοπλισμό δοκιμών εδάφους και να φορτώνουν την κεντρική μονάδα Soyuz MS-25 σε μια μονάδα μεταφοράς για αποστολή για γενική συναρμολόγηση με το όχημα εκτόξευσης στο MIC της τοποθεσίας 31. Η εκτόξευση του Soyuz MS-25 είναι στις 21 Μαρτίου στις 16:21:19 ώρα Μόσχας. Πλήρωμα: Oleg Novitsky, Marina Vasilevskaya, Tracy Dyson. https://vk.com/roscosmos?z=video-30315369_456243958%2Fe2f2ac1deafdc7bbb3%2Fpl_wall_-30315369 https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_569306 https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_569308

Εντοπίστηκαν οι αρχαιότεροι σεισμοί στη Γη και συνδέονται με την εμφάνιση της ζωής. Απρόσμενα ευρήματα που αλλάζουν τη γεωλογική ιστορία του πλανήτη μας.Ερευνητική ομάδα εντόπισε τα ίχνη σεισμών ηλικίας 3,3 δισεκατομμυρίων ετών που είναι πιθανώς οι αρχαιότεροι που γνωρίζουμε στη γεωλογική ιστορία της Γης. Τα πετρώματα παρέχουν πρώιμες ενδείξεις της παρουσίας τεκτονικών πλακών προσφέροντας στοιχεία για τη διεργασία του διαχωρισμού του φλοιού της Γης σε μεγάλες πλάκες που γλιστρούν κατά μήκος του μανδύα. Οι βράχοι δείχνουν επίσης ποιες συνθήκες μπορεί να υπήρχαν στον πλανήτη μας όταν πρωτοεμφανίστηκε η ζωή.Οι ερευνητές έκαναν την ανακάλυψη αφού μελέτησαν τη ζώνη Barberton Greenstone, έναν σύνθετο γεωλογικό σχηματισμό στη νότια Αφρική. Συνειδητοποίησαν ότι η ζώνη είναι εντυπωσιακά παρόμοια με πολύ νεότερους βράχους στη Νέα Ζηλανδία που έχουν υποστεί υποθαλάσσιες κατολισθήσεις που προκαλούνται από σεισμούς κατά μήκος της ζώνης βύθισης Hikurangi. «Η ενέργεια που απελευθερώνεται σε αυτούς τους σεισμούς είναι τεράστια και συγκλονίζει ολόκληρη την περιοχή» λέει ο Σάιμον Λαμπ γεωλόγος στο Πανεπιστήμιο Victoria του Γουέλιγκτον στη Νέα Ζηλανδία, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που δημοσιεύει τα ευρήματα της στην επιθεώρηση «Geology».Το Barberton Greenstone, που πήρε το όνομά του από την πρασινωπή του απόχρωση, παρέχει ένα από τα πιο εκτεταμένα γεωλογικά αρχεία για τη Γη μεταξύ 3,2 και 3,6 δισεκατομμυρίων ετών πριν. Οι επιστήμονες που σπεύδουν κατά καιρούς στην περιοχή για μελέτες αντιμετωπίζουν δυσκολίες επειδή η περιοχή είναι όπως αναφέρουν «γεωλογικά ακατάστατη» και είναι δύσκολο να εντοπιστούν τα αρχέγονα πετρώματα της Γης που υπάρχουν εκεί.Οι ερευνητές εντόπισαν πετρώματα παρόμοια με αυτά που μέλη της ομάδας έχουν μελετήσει στην ανατολική πλευρά της Νέας Ζηλανδίας σε βράχους 20 εκατομμυρίων ετών και σε πιο πρόσφατες υποθαλάσσιες κατολισθήσεις. Στα ανοιχτά της Νέας Ζηλανδίας, η πλάκα του Ειρηνικού γλιστρά από κάτω και τρίβεται πάνω στην Αυστραλιανή πλάκα, προκαλώντας τεράστιους σεισμούς και υποθαλάσσιες κατολισθήσεις. Σε αυτές τις κατολισθήσεις, βράχοι που σχηματίστηκαν στην ξηρά και σε ρηχά νερά πέφτουν στον βαθύ ωκεανό, ανακατεύοντας τις αρχικές τους θέσεις.Η Γη σχηματίστηκε πριν από περίπου 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια και στη συνέχεια ψύχθηκε για να γίνει ένας υδάτινος κόσμος. Η επιστημονική κοινότητα δεν έχει συμφωνήσει για το πότε σχηματίστηκαν οι τεκτονικές πλάκες και επικρατεί η άποψη ότι είναι πιθανό να έκαναν την εμφάνιση τους πριν από περίπου 2 δισεκατομμύρια χρόνια, σύμφωνα με τη μελέτη. Η ερευνητική ομάδα λέει ότι τα ευρήματα δείχνουν ότι υπήρχε σεισμική δραστηριότητα στη Γη πριν από περίπου 3,5 δισ. έτη χρονική περίοδο που συμπίπτει με την εμφάνιση της ζωής στον πλανήτη μας.Οι βιολόγοι δεν είναι σίγουροι πού, πότε ή πώς ξεκίνησε η ζωή στη Γη, αν και τα παλαιότερα απολιθώματα ζωντανών οργανισμών είναι 3,7 δισεκατομμυρίων ετών. Οι ειδικοί λένε ότι η ζωή θα χρειαζόταν ενέργεια για να ξεκινήσει και πιθανότατα περιλάμβανε νερό που θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για την παρουσία της ζωής. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1617620/entopistikan-oi-archaioteroi-seismoi-sti-gi-kai-syndeontai-me-tin-emfanisi-tis-zois/

Τσιπάκι τεχνητής νοημοσύνης «μαμούθ» με 4 τρισεκατομμύρια τρανζίστορ. πηγή φωτό (Cerebras) Στη φωτογραφία εικονίζεται ο επεξεργαστής των τεσσάρων τρισ. τρανζίστορ Θα τοποθετηθεί σε υπερυπολογιστή ΑΙ.H εταιρεία Cerebras παρουσίασε τον μεγαλύτερο επεξεργαστή υπολογιστή στον κόσμο, ένα πραγματικό μεγαθήριο που αποτελείται από 4 τρισεκατομμύρια τρανζίστορ. Τα τρανζίστορ είναι κρύσταλλοι με τρεις περιοχές εμπλουτισμένες με προσμίξεις και αποτελούν το βασικό δομικό υλικό των τσιπ και βρίσκεται σε όλες τις ηλεκτρονικές συσκευές αν και στην Ελλάδα το όνομα έγινε ταυτόσημο με τα πρώτα φορητά ραδιοφωνάκια δημιουργώντας σύγχυση για την πραγματική τους υπόσταση αφού οι περισσότεροι θεωρούσαν ότι το τρανζίστορ ήταν η συσκευή του φορητού ραδιοφώνου και όχι ένα μικρό εξάρτημα του.Το τεράστιο τσιπ έλαβε την ονομασία Wafer Scale Engine 3 (WSE-3) και θα χρησιμοποιηθεί για τη λειτουργία ενός τερατώδους ισχυρού υπερυπολογιστή τεχνητής νοημοσύνης που κατασκευάζει η Cerebras. To WSE-3 έχει σχεδιαστεί για να τροφοδοτεί τα πιο προηγμένα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, όπως το GPT-4 του OpenAI και το Claude 3 Opus της Anthropic.Το τσιπ περιλαμβάνει 900.000 πυρήνες τεχνητής νοημοσύνης και αποτελείται από ένα δίσκο πυριτίου διαστάσεων 21,5 επί 21,5 εκατοστά ακριβώς όπως ο προκάτοχός του του 2021, το WSE-2. Στο νέο τσιπ υπάρχει επίσης χρήση υλικών DNA και μπορεί να εκτελέσει υπολογισμούς τέτοιους που θα κάνει τα μελλοντικά μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης να λειτουργούν πολύ πιο αποδοτικά από τα σημερινά.Το νέο τσιπ είναι δύο φορές πιο ισχυρό αναφέρεται σε ανακοίνωση της εταιρείας. Το προηγούμενο σούπερ τσιπ περιελάμβανε 2,6 τρισεκατομμύρια τρανζίστορ και 850.000 πυρήνες τεχνητής νοημοσύνης που σημαίνει ότι η εταιρεία έχει συμμορφωθεί με τον νόμο του Moore, ο οποίος δηλώνει ότι ο αριθμός των τρανζίστορ σε ένα τσιπ υπολογιστή διπλασιάζεται περίπου κάθε δύο χρόνια.Συγκριτικά, ένα από τα πιο ισχυρά τσιπ που χρησιμοποιούνται σήμερα για την εκπαίδευση μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης είναι η μονάδα επεξεργασίας γραφικών Nvidia H200 (GPU). Ωστόσο η GPU της Nvidia διαθέτει 80 δισεκατομμύρια τρανζίστορ, 57 φορές λιγότερα από το τσιπ της Cerebras. Το WSE-3 θα χρησιμοποιηθεί για να τροφοδοτήσει τον υπερυπολογιστή Condor Galaxy 3 της Cerebras. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1616404/tsipaki-technitis-noimosynis-mamoyth-me-4-tris-tranzistor/

Υπερθέρμανση των ωκεανών: Κάθε μέρα καταρρίπτεται ένα ρεκόρ. Οι παγκόσμιες μέσες θερμοκρασίες των ωκεανών το 2023 ήταν κατά 0,25 βαθμούς Κελσίου θερμότερες από το προηγούμενο έτος,Οι ωκεανοί του πλανήτη έχουν πλέον βιώσει ένα ολόκληρο έτος πρωτοφανούς ζέστης, με ένα νέο ρεκόρ θερμοκρασίας να καταρρίπτεται κάθε μέρα, σύμφωνα με νέα δεδομένα.Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες στην επιφάνεια των ωκεανών άρχισαν να σπάνε καθημερινά ρεκόρ στα μέσα Μαρτίου του περασμένου έτους, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) και του Climate Reanalyzer του Πανεπιστημίου του Μέιν, τροφοδοτώντας ανησυχίες για τη θαλάσσια ζωή και τα ακραία καιρικά φαινόμενα σε ολόκληρο τον πλανήτη.“Το εύρος με το οποίο καταρρίφθηκαν τα προηγούμενα ρεκόρ θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας το 2023, και τώρα ξανά το 2024, είναι αξιοσημείωτο”, δήλωσε ο Joel Hirschi, αναπληρωτής επικεφαλής της μοντελοποίησης θαλάσσιων συστημάτων στο Εθνικό Ωκεανογραφικό Κέντρο στο Ηνωμένο Βασίλειο.Οι παγκόσμιες μέσες θερμοκρασίες των ωκεανών το 2023 ήταν κατά 0,25 βαθμούς Κελσίου θερμότερες από το προηγούμενο έτος, δήλωσε ο Gregory C. Johnson, ωκεανογράφος του NOAA. Αυτή η άνοδος “ισοδυναμεί με αύξηση της θερμοκρασίας περίπου δύο δεκαετιών σε ένα μόνο έτος”, δήλωσε στο CNN. “Επομένως, είναι αρκετά μεγάλη, αρκετά σημαντική και προκαλεί λίγη έκπληξη”.Οι επιστήμονες έχουν πει ότι η θερμότητα των ωκεανών υπερφορτώνεται από την ανθρωπογενή υπερθέρμανση του πλανήτη, η οποία ενισχύεται από το Ελ Νίνιο, ένα φυσικό φαινόμενο του κλίματος που χαρακτηρίζεται από υψηλότερες του μέσου όρου θερμοκρασίες των ωκεανών.Οι κύριες συνέπειες αφορούν τη θαλάσσια ζωή και τον παγκόσμιο καιρό. Η υπερθέρμανση του παγκόσμιου ωκεανού μπορεί να προσθέσει περισσότερη δύναμη στους τυφώνες και σε άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως καυτά κύματα καύσωνα και έντονες βροχοπτώσεις. Οι υψηλές θερμοκρασίες των ωκεανών αποδεικνύονται ήδη καταστροφικές για τα κοράλλια. Ο Μεγάλος Κοραλλιογενής Ύφαλος της Αυστραλίας βιώνει το έβδομο μαζικό φαινόμενο αφαλάτωσης, ανακοίνωσαν οι αρχές τον Μάρτιο μετά από εναέριες έρευνες.Η αλλοίωση συμβαίνει όταν τα κοράλλια που υφίστανται θερμική πίεση απελευθερώνουν τα φύκια που ζουν στους ιστούς τους και αποτελούν πηγή τροφής τους. Εάν οι θερμοκρασίες των ωκεανών παραμείνουν πολύ υψηλές για μεγάλο χρονικό διάστημα, τα κοράλλια μπορεί να λιμοκτονήσουν και να πεθάνουν.Τα δεδομένα από το εργαλείο Coral Reef Watch της NOAA δείχνουν ότι το πρόβλημα ξεπερνά κατά πολύ την Αυστραλία και ότι ο κόσμος θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ένα τέταρτο παγκόσμιο μαζικό φαινόμενο αλλοίωσης των κοραλλιών μέσα στους επόμενους μήνες.Η θερμότητα των ωκεανών δημιουργεί τις προϋποθέσεις για πιο άγριους τυφώνες. “Όσο θερμότερος είναι ο ωκεανός, τόσο περισσότερη ενέργεια για την τροφοδοσία των καταιγίδων είναι διαθέσιμη”, δήλωσε η Karina von Schuckmann, ωκεανογράφος της Mercator Ocean International στη Γαλλία.Οι θερμοκρασίες ήταν πρωτοφανείς στον Βόρειο Ατλαντικό, μια περιοχή του ωκεανού που αποτελεί κλειδί για τον σχηματισμό τυφώνων, εκπλήσσοντας ορισμένους επιστήμονες, οι οποίοι προσπαθούν ακόμη να ξεδιαλύνουν τα ακριβή αίτια.“Κατά καιρούς, τα ρεκόρ (στον Βόρειο Ατλαντικό) έχουν σπάσει με περιθώρια που είναι πρακτικά στατιστικά αδύνατα”, δήλωσε στο CNN ο Brian McNoldy, ανώτερος ερευνητικός συνεργάτης στη Σχολή Rosenstiel του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι.Εάν οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες των ωκεανών συνεχιστούν και στο δεύτερο μισό του 2024 και αναπτυχθεί ένα φαινόμενο La Niña – το αντίστοιχο του El Niño που τείνει να ενισχύει την περίοδο των τυφώνων στον Ατλαντικό – “αυτό θα αυξήσει τον κίνδυνο μιας πολύ ενεργής περιόδου τυφώνων”, δήλωσε ο Hirschi.Περίπου το 90% της παγκόσμιας περίσσειας θερμότητας που παράγεται από την καύση των ορυκτών καυσίμων που θερμαίνουν τον πλανήτη αποθηκεύεται στους ωκεανούς. “Η μέτρηση της υπερθέρμανσης των ωκεανών μας επιτρέπει να παρακολουθούμε την κατάσταση και την εξέλιξη της πλανητικής υπερθέρμανσης”, δήλωσε ο Schuckmann στο CNN. “Ο ωκεανός είναι ο φρουρός για την υπερθέρμανση του πλανήτη”.Το Ελ Νίνιο εξασθενεί και προβλέπεται να διαλυθεί τους επόμενους μήνες, γεγονός που θα μπορούσε να ισοπεδώσει τις θερμοκρασίες ρεκόρ των ωκεανών, ιδίως αν το αντικαταστήσουν τα ψυκτικά αποτελέσματα της Λα Νίνια.“Στο παρελθόν, οι τιμές της επιφανειακής θερμοκρασίας έχουν μειωθεί μετά το πέρασμα του Ελ Νίνιο”, δήλωσε ο Schuckmann. Αλλά, πρόσθεσε, είναι προς το παρόν αδύνατο να προβλέψουμε πότε η θερμοκρασία των ωκεανών θα πέσει κάτω από τα επίπεδα ρεκόρ. Πηγή: CNN

Έκθεση – υπερθέαμα για τον Λεονάρντο ντα Βίντσι. Στη γκαλερί The Lume στη Μελβούρνη της Αυστραλίας.Αφιερωμένη στην εξερεύνηση της ζωής της μεγαλύτερης δημιουργικής ιδιοφυΐας που έχει γνωρίσει ποτέ ο κόσμος, η έκθεση – εμπειρία «Leonardo da Vinci – 500 Years of Genius» που εγκαινιάστηκε στη γκαλερί The Lume στη Μελβούρνη της Αυστραλίας χαρακτηρίζεται φιλόδοξη, καθηλωτική και συναρπαστική εμπειρία. Η έκθεση αναδεικνύει την καινοτομία, την τέχνη και τη διαχρονική ιδιοφυΐα του και οι επισκέπτες έχουν τη μοναδική ευκαιρία να βυθιστούν στον κόσμο και την ιστορία της ζωής του Ιταλού πολυμαθούς της Αναγέννησης Λεονάρντο Ντα Βίντσι, με πρωτότυπες σελίδες από τον Ατλαντικό Κώδικα (Codex Atlanticus), που έγραψε. Καλλιτέχνης, εφευρέτης, επιστήμονας, φιλόσοφος και μουσικός, ο Λεονάρντο ντα Βίντσι όχι μόνο δημιούργησε αριστουργήματα που δεν ξεπεράστηκαν ποτέ για την ομορφιά, την τεχνική και την ανατομική τους ακρίβεια. Η πρωτοποριακή συνεισφορά του στην αρχιτεκτονική, τη μηχανική και την πτήση, έθεσε τα θεμέλια για πολλές σύγχρονες καινοτομίες, επισημαίνεται στην περιγραφή της έκθεσης στη γκαλερί The Lume στο συνεδριακό και εκθεσιακό Κέντρο της Μελβούρνης Ως μέρος της εμπειρίας παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην Αυστραλία πρωτότυπες σελίδες από τα ανεκτίμητα σημειωματάρια του Λεονάρντο ντα Βίντσι Codex Atlanticus, αποκαλύπτοντας την ακόρεστη περιέργειά του που καλύπτει την ανατομία, τη μηχανική, τις ιπτάμενες μηχανές και τα υδραυλικά συστήματα, σημειώνεται και διευκρινίζεται ότι δεν πρόκειται για μία τυπική επίσκεψη σε γκαλερί τέχνης, αλλά είσοδο σε έναν καθηλωτικό, ψηφιακό κόσμο όπου οι γραμμές μεταξύ τέχνης και πραγματικότητας θολώνουν. Εμπλέκοντας όλες τις αισθήσεις με εικόνες, ήχους, μυρωδιές, αφή και γεύση, η περίπλοκη χρονολογική αφήγηση αναδημιουργεί την ατμόσφαιρα της Αναγέννησης. Τα πιο διάσημα έργα τέχνης στον κόσμο, Μόνα Λίζα και Μυστικός Δείπνος ζωντανεύουν σε κολοσσιαίο καμβά της γκαλερί THE LUME, στους χώρους της οποίας παρουσιάζονται επίσης οι «μηχανικές εφευρέσεις» δάνει από το Μουσείο Λεονάρντο ντα Βίντσι της Ρώμης και διαδραστικές εγκαταστάσεις. Μπορούν ακόμη να θαυμάσουν το μοναδικό ακριβές αντίγραφο 360 ° του πιο διάσημου πορτρέτου στον κόσμο και να αφαιρέσουν τα στρώματά του για να φέρουν στο φως ανακαλύψεις από την 15ετή δημιουργία του. Στη συγκεκριμένη εμπειρία χρησιμοποιείται η τεχνολογία πολυφασματικής κάμερας του οπτικού μηχανικού, συμβούλου του Λούβρου, Πασκάλ Κοτ, η οποία αποκαλύπτει «αποτελέσματα [που] καταρρίπτουν πολλούς μύθους και αλλάζουν το όραμά μας για το αριστούργημα του Λεονάρντο για πάντα», όπως ο ίδιος ανέφερε. https://www.naftemporiki.gr/culture/arts/1618173/ekthesi-ypertheama-gia-ton-leonarnto-nta-vintsi/