Δροσος Γεωργιος

Πάνω από 500 είδη πτηνών κινδυνεύουν με εξαφάνιση εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Νέα δυσοίωνη εκτίμηση για τις επιπτώσεις της καταστροφής του περιβάλλοντος. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι ορατές σε πολλά πεδία και επίπεδα στον πλανήτη και η επιστημονική κοινότητα προσπαθεί να καταγράψει τόσο τα προβλήματα που έχουν ήδη ανακύψει όσο και αυτά που αναμένεται να δημιουργηθούν στο εγγύς αλλά και πιο μακρινό μέλλον. Μια νέα μελέτη κάνει λόγο για εξαφάνιση εκατοντάδων ειδών πτηνών τις επόμενες δεκαετίες εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.Οι ερευνητές αναφέρουν ότι πάνω από 500 είδη πτηνών θα έχουν εξαφανιστεί μέχρι το τέλος του αιώνα αν η κλιματική κατάσταση δεν μεταβληθεί προς το καλύτερο. Μάλιστα η μελέτη αναφέρει ότι ακόμη και αν η ανθρωπότητα κάνει από εδώ και πέρα όσα πρέπει για να περιορίσει ή ακόμη και να αντιστρέψει τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής περίπου 250 είδη πτηνών είναι καταδικασμένα να εξαφανιστούν στο προσεχές μέλλον.«Πολλά πτηνά απειλούνται ήδη τόσο πολύ που η μείωση επιπτώσεων από την ανθρώπινη δραστηριότητα μόνη της δεν θα τα σώσει. Αυτά τα είδη χρειάζονται ειδικά προγράμματα αποκατάστασης, όπως έργα αναπαραγωγής και αποκατάστασης οικοτόπων, για να επιβιώσουν. Αντιμετωπίζουμε μια κρίση εξαφάνισης πτηνών άνευ προηγουμένου στη σύγχρονη εποχή. Χρειαζόμαστε άμεση δράση για τη μείωση των ανθρώπινων απειλών σε όλα τα οικοσυστήματα και στοχευμένα προγράμματα διάσωσης για τα πιο μοναδικά και απειλούμενα είδη» αναφέρει η Κέρι Στιούαρτ από το βερτανικό Πανεπιστήμιο Reading, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.Ανάμεσα στα είδη που κινδυνεύουν περισσότερο είναι η Φρατέρκουλα του Ατλαντικού ένα θαλάσσιο, πελαγικό πτηνό της οικογενείας των Αλκιδών, που απαντάται στον βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό. Ο αγριόγαλος, το βαρύτερο ιπτάμενο πουλί στον κόσμο με τα ενήλικα αρσενικά να φτάνουν έως και τα 18 κιλά, είναι ήδη απειλούμενο είδος και οι ερευνητές το τοποθετούν στην κορυφή της λίστας τους. Στην ίδια κατάσταση βρίσκεται και ο Μύχος των Βαλεαρίδων ένα θαλασσοπούλι με πληθυσμό μικρότερο από έξι χιλιάδες άτομα.Να σημειωθεί πάντως ότι όσον αφορά τον αγριόγαλο η εξαφάνιση του οφείλεται σε μεγάλο ποσοστό στο ότι αποτελούσε μέχρι τον 20ο αιώνα σταθερό στόχο κυνηγιού ειδικά στη Μ. Βρετανία. Η κουκουβάγια Itombwe, που βρίσκεται στα δάση της ανατολικής-κεντρικής Αφρικής, ο αυτοκρατορικός δρυοκολάπτης που είναι ενδημικός στο Μεξικό διατρέχουν επίσης κίνδυνο. Η έρευνα και οι προτάσεις Η ομάδα εξέτασε σχεδόν 10 χιλιάδες είδη πτηνών χρησιμοποιώντας δεδομένα από την Κόκκινη Λίστα της Διεθνούς Ένωσης Προστασίας της Φύσης (IUCN) που αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη πηγή στον κόσμο για την κατάσταση των φυτικών και ζωικών ειδών. Οι ερευνητές προέβλεψαν τον κίνδυνο εξαφάνισης με βάση τις απειλές που αντιμετωπίζει κάθε είδος. Η ανάλυση έδειξε ότι τα μεγάλα πτηνά είναι πιο ευάλωτα στο κυνήγι και την κλιματική αλλαγή, ενώ τα πτηνά με φαρδιά φτερά υποφέρουν περισσότερο από την απώλεια ενδιαιτημάτων.Η έρευνα εντόπισε επίσης ποιες δράσεις διατήρησης θα διατηρήσουν καλύτερα τόσο τον αριθμό των ειδών πτηνών όσο και τις οικολογικές τους λειτουργίες. «Η διακοπή των απειλών δεν είναι αρκετή, καθώς έως και 250-350 είδη θα απαιτήσουν συμπληρωματικά μέτρα διατήρησης, όπως προγράμματα αναπαραγωγής και αποκατάσταση οικοτόπων, εάν πρόκειται να επιβιώσουν τον επόμενο αιώνα. Η ιεράρχηση των προγραμμάτων διατήρησης μόνο για 100 από τα πιο ασυνήθιστα απειλούμενα πουλιά θα μπορούσε να σώσει το 68% της ποικιλίας των σχημάτων και μεγεθών των πτηνών. Αυτή η προσέγγιση θα μπορούσε να βοηθήσει στη διατήρηση της υγείας των οικοσυστημάτων» αναφέρει η καθηγήτρια Μανιουέλα Γκονζάλεζ-Σουάρες, μέλος της ερευνητικής ομάδαςΗ διακοπή της καταστροφής των οικοτόπων θα έσωζε τα περισσότερα πτηνά συνολικά, κατέληξαν οι ερευνητές. Ωστόσο, η μείωση του κυνηγιού και η πρόληψη τυχαίων θανάτων θα έσωζε πουλιά με πιο ασυνήθιστα χαρακτηριστικά, τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την υγεία των οικοσυστημάτων. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1972906/pano-apo-500-eidi-ptinon-kindyneyoyn-me-exafanisi-exaitias-tis-klimatikis-allagis/

Το Curiosity Mars Rover της NASA ξεκινά την αποσυμπίεση σχηματισμών τύπου Boxwork. Το ρόβερ πρόσφατα τράβηξε ένα δείγμα από μια νέα περιοχή με χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να αποκαλύψουν εάν το υπέδαφος του Άρη κάποτε παρείχε ένα περιβάλλον κατάλληλο για ζωή. Νέες εικόνες από το Curiosity Mars Rover της NASA δείχνουν τις πρώτες κοντινές λήψεις μιας περιοχής που οι επιστήμονες είχαν παρατηρήσει προηγουμένως μόνο από τροχιά. Οι εικόνες και τα δεδομένα που συλλέγονται εγείρουν ήδη νέα ερωτήματα σχετικά με το πώς άλλαζε η επιφάνεια του Άρη πριν από δισεκατομμύρια χρόνια. Ο Κόκκινος Πλανήτης είχε κάποτε ποτάμια, λίμνες και πιθανώς έναν ωκεανό. Αν και οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι γιατί, το νερό του τελικά στέρεψε και ο πλανήτης μετατράπηκε στην ψυχρή έρημο που είναι σήμερα.Μέχρι τη στιγμή που σχηματίστηκε η τρέχουσα τοποθεσία του Curiosity, οι μακρόβιες λίμνες είχαν εξαφανιστεί στον κρατήρα Gale, την περιοχή προσγείωσης του ρόβερ, αλλά το νερό εξακολουθούσε να διηθείται κάτω από την επιφάνεια. Το ρόβερ βρήκε εντυπωσιακά στοιχεία για αυτά τα υπόγεια ύδατα όταν συνάντησε διασταυρούμενες χαμηλές κορυφογραμμές, μερικές μόνο λίγες ίντσες ψηλές, διατεταγμένες σε αυτό που οι γεωλόγοι ονομάζουν μοτίβο boxwork. Το βραχώδες υπόστρωμα κάτω από αυτές τις κορυφογραμμές πιθανότατα σχηματίστηκε όταν τα υπόγεια ύδατα που έτρεχαν μέσα από το βράχο άφησαν πίσω τους ορυκτά που συσσωρεύτηκαν σε αυτές τις ρωγμές και τις σχισμές, σκληραίνοντας και γίνοντας τσιμεντοειδή. Αιώνες αμμοβολής από τον Αρειανό άνεμο φθοράσαν το βράχο, αλλά όχι τα ορυκτά, αποκαλύπτοντας δίκτυα ανθεκτικών κορυφογραμμών στο εσωτερικό.Οι κορυφογραμμές που έχει δει μέχρι στιγμής το Curiosity μοιάζουν λίγο με ένα καταρρέον κράσπεδο. Τα μοτίβα κιβωτίων εκτείνονται σε χιλιόμετρα ενός στρώματος στο Όρος Sharp, ένα βουνό ύψους 3 μιλίων (5 χιλιομέτρων) του οποίου τους πρόποδες το ρόβερ σκαρφαλώνει από το 2014. Είναι ενδιαφέρον ότι τα μοτίβα κιβωτίων δεν έχουν εντοπιστεί πουθενά αλλού στο βουνό, ούτε από το Curiosity ούτε από τροχιακά σκάφη που περνούν από πάνω.Το ρόβερ Curiosity Mars της NASA παρατήρησε αυτή τη χαμηλή κορυφογραμμή στον Άρη Το ρόβερ Curiosity Mars της NASA παρατήρησε αυτή τη χαμηλή κορυφογραμμή, η οποία μοιάζει λίγο με ένα καταρρέον κράσπεδο, στις 16 Μαΐου. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι σκληρυμένες άκρες τέτοιων κορυφογραμμών - μέρος της περιοχής κιβωτίων που εξερευνά το ρόβερ - μπορεί να έχουν σχηματιστεί από αρχαία υπόγεια ύδατα. «Ένα μεγάλο μυστήριο είναι γιατί οι κορυφογραμμές σκληρύνθηκαν σε αυτά τα μεγάλα μοτίβα και γιατί μόνο εδώ», δήλωσε ο επιστήμονας του έργου του Curiosity, Ashwin Vasavada του Εργαστηρίου Αεριοπροώθησης της NASA στη Νότια Καλιφόρνια. «Καθώς συνεχίζουμε να οδηγούμε, θα μελετάμε τις κορυφογραμμές και τα ορυκτά τσιμέντα για να βεβαιωθούμε ότι η ιδέα μας για το πώς σχηματίστηκαν είναι σωστή». Σημαντικό για την ιστορία των μοτίβων τύπου boxwork είναι το μέρος του βουνού όπου βρίσκονται. Το Όρος Sharp αποτελείται από πολλαπλά στρώματα, καθένα από τα οποία σχηματίστηκε κατά τη διάρκεια διαφορετικών εποχών του αρχαίου κλίματος του Άρη. Το Curiosity ουσιαστικά «ταξιδεύει στο χρόνο» καθώς ανεβαίνει από τα παλαιότερα στα νεότερα στρώματα, αναζητώντας σημάδια νερού και περιβάλλοντος που θα μπορούσαν να έχουν υποστηρίξει αρχαία μικροβιακή ζωή. Το ρόβερ εξερευνά επί του παρόντος ένα στρώμα με αφθονία αλμυρών ορυκτών που ονομάζονται θειικά μαγνήσια, τα οποία σχηματίζονται καθώς το νερό στεγνώνει. Η παρουσία τους εδώ υποδηλώνει ότι αυτό το στρώμα αναδύθηκε καθώς το κλίμα γινόταν ξηρότερο. Αξιοσημείωτα, τα μοτίβα τύπου boxwork δείχνουν ότι ακόμη και στη μέση αυτής της ξήρανσης, το νερό εξακολουθούσε να υπάρχει στο υπέδαφος, δημιουργώντας αλλαγές που παρατηρούνται σήμερα. Πανοραμική εικόνα του Άρη που τραβήχτηκε από το ρόβερ Curiosity, η οποία δείχνει ένα ευρύ, βραχώδες τοπίο με πολυεπίπεδους λόφους, διαβρωμένους σχηματισμούς και διάσπαρτες χαλαρές πέτρες κάτω από έναν θολό, κοκκινωπό ουρανό.Το ρόβερ Curiosity Mars της NASA κατέγραψε αυτή τη σκηνή κοιτάζοντας μια περιοχή γεμάτη με μοτίβα κιβωτίων, χαμηλές κορυφογραμμές που οι επιστήμονες πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να έχουν σχηματιστεί από υπόγεια ύδατα δισεκατομμύρια χρόνια πριν. Οι επιστήμονες ελπίζουν να αποκτήσουν περισσότερες πληροφορίες για το γιατί σχηματίστηκαν εδώ τα μοτίβα κιβωτίων, και ο Άρης έδωσε πρόσφατα μερικές απροσδόκητες ενδείξεις. Το βραχώδες υπόστρωμα μεταξύ των κορυφογραμμών κιβωτίων έχει διαφορετική σύνθεση από άλλα στρώματα του Όρους Sharp. Έχει επίσης πολλά μικροσκοπικά ρήγματα γεμάτα με λευκές φλέβες θειικού ασβεστίου, ένα άλλο αλμυρό ορυκτό που μένει πίσω καθώς τα υπόγεια ύδατα ρέουν μέσα από τις ρωγμές των βράχων. Παρόμοιες φλέβες ήταν άφθονες στα χαμηλότερα στρώματα του βουνού, συμπεριλαμβανομένης μιας εμπλουτισμένης με άργιλο, αλλά δεν είχαν εντοπιστεί στο στρώμα θειικού μέχρι τώρα.«Αυτό είναι πραγματικά εκπληκτικό», δήλωσε η αναπληρώτρια επιστήμονας του έργου του Curiosity, Abigail Fraeman του JPL. «Αυτές οι φλέβες θειικού ασβεστίου υπήρχαν κάποτε παντού, αλλά λίγο-πολύ εξαφανίστηκαν καθώς ανεβαίναμε ψηλότερα στο Όρος Σαρπ. Η ομάδα είναι ενθουσιασμένη που θα καταλάβει γιατί επέστρεψαν τώρα». Νέο Έδαφος, Νέα Ευρήματα Στις 8 Ιουνίου, το Curiosity ξεκίνησε να μαθαίνει για τη μοναδική σύνθεση του βραχώδους υποβάθρου σε αυτήν την περιοχή, χρησιμοποιώντας το τρυπάνι στο άκρο του ρομποτικού βραχίονά του για να πιάσει ένα δείγμα ενός βράχου με το παρατσούκλι «Αλταντένα». Στη συνέχεια, το ρόβερ έριξε το κονιορτοποιημένο δείγμα σε όργανα μέσα στο σώμα του για πιο λεπτομερή ανάλυση. Η διάτρηση πρόσθετων δειγμάτων από πιο μακρινά μοτίβα κιβωτίων, όπου οι ορυκτές ράχες είναι πολύ μεγαλύτερες, θα βοηθήσει την αποστολή να κατανοήσει τι θα βρει. Η ομάδα θα αναζητήσει επίσης οργανικά μόρια και άλλα στοιχεία ενός αρχαίου κατοικήσιμου περιβάλλοντος που διατηρείται στις τσιμεντένιες ράχες.Καθώς το Curiosity συνεχίζει να εξερευνά, θα αφήνει πίσω του και μια νέα ποικιλία από ψευδώνυμα. Για να παρακολουθεί τα χαρακτηριστικά του πλανήτη, η αποστολή εφαρμόζει ψευδώνυμα σε κάθε σημείο που μελετά το ρόβερ, από λόφους που βλέπει με τις κάμερές του μέχρι συγκεκριμένες φλέβες θειικού ασβεστίου που εξαπολύει με το λέιζερ του. (Οι επίσημες ονομασίες, όπως Aeolis Mons - αλλιώς γνωστό ως Mount Sharp - έχουν εγκριθεί από τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση.) Τα προηγούμενα ονόματα επιλέχθηκαν από τοπικές τοποθεσίες στη Νότια Καλιφόρνια, όπου εδρεύει το JPL. Το δείγμα Altadena, για παράδειγμα, φέρει το όνομα μιας κοινότητας κοντά στο JPL που κάηκε σοβαρά κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς στο Eaton Canyon τον Ιανουάριο. Τώρα, σε ένα νέο μέρος του χάρτη του Άρη, η ομάδα επιλέγει ονόματα από την περιοχή Salar de Uyuni της Βολιβίας, τη μεγαλύτερη αλμυρή πεδιάδα της Γης. Αυτό το εξαιρετικά ξηρό έδαφος διασχίζει την έρημο Atacama της Χιλής, και οι αστροβιολόγοι μελετούν τόσο την αλμυρή πεδιάδα όσο και την γύρω έρημο λόγω της ομοιότητάς τους με την ακραία ξηρότητα του Άρη. Περισσότερα για το Curiosity Το Curiosity κατασκευάστηκε από το Εργαστήριο Αεριοπροώθησης της NASA, το οποίο διαχειρίζεται το Caltech στην Πασαντίνα της Καλιφόρνια. Το JPL ηγείται της αποστολής εκ μέρους της Διεύθυνσης Επιστημονικών Αποστολών της NASA στην Ουάσινγκτον, στο πλαίσιο του χαρτοφυλακίου του Προγράμματος Εξερεύνησης του Άρη της NASA. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Curiosity, επισκεφθείτε τη διεύθυνση: science.nasa.gov/mission/msl-curiosity https://www.nasa.gov/missions/mars-science-laboratory/curiosity-rover/nasas-curiosity-mars-rover-starts-unpacking-boxwork-formations/

Ενημερώσεις Κατάστασης NICER. 24 Ιουνίου 2025 Το NICER (Neutron star Interior Composition Explorer) της NASA, ένα τηλεσκόπιο ακτίνων Χ στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, σταμάτησε τις παρατηρήσεις λόγω προβλήματος με έναν από τους κινητήρες που ενεργοποιεί την ικανότητά του να παρακολουθεί κοσμικά αντικείμενα. Η ομάδα NICER σταμάτησε τις εργασίες της στις 17 Ιουνίου, όταν η υποβάθμιση της απόδοσης του κινητήρα άρχισε να επηρεάζει τις επιστημονικές παρατηρήσεις. Οι μηχανικοί διερευνούν την αιτία και τις πιθανές λύσεις. Το τηλεσκόπιο εγκαταστάθηκε κοντά στην δεξιά ηλιακή συστοιχία του διαστημικού σταθμού το 2017. Η αποστολή NICER έχει επιδείξει με επιτυχία μια μορφή πλοήγησης στο βαθύ διάστημα που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για ταξίδια στον Άρη και πέρα από αυτόν. Έχει επίσης κάνει πρωτοποριακές μετρήσεις αστέρων νετρονίων, οι οποίοι περιέχουν την πυκνότερη ύλη στο σύμπαν που μπορούμε να μετρήσουμε, και έχει φέρει επανάσταση στην κατανόησή μας για τις μαύρες τρύπες, τους ενεργούς γαλαξίες και άλλα μυστηριώδη φαινόμενα στο σύμπαν μας. 17 Απριλίου 2025 Μετά την επισκευή, το NICER της NASA βελτιώνει τις μετρήσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας Ένα τηλεσκόπιο ακτίνων Χ της NASA στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό που ονομάζεται NICER, ή Neutron star Interior Composition Explorer, έχει ανακτήσει πρόσθετες δυνατότητες παρατήρησης κατά τη διάρκεια της ημέρας χάρη στις επισκευές που ολοκληρώθηκαν κατά τη διάρκεια ενός διαστημικού περιπάτου και μιας αναδιάρθρωσης των ανιχνευτών του. Τον Μάιο του 2023, το NICER ανέπτυξε μια διαρροή φωτός κατά την οποία ανεπιθύμητο ηλιακό φως άρχισε να εισέρχεται στο όργανο. Φωτογραφίες που τραβήχτηκαν από το εσωτερικό του διαστημικού σταθμού αποκάλυψαν αρκετές μικρές περιοχές ζημιών στις λεπτές θερμικές ασπίδες του τηλεσκοπίου, οι οποίες εμποδίζουν το ηλιακό φως ενώ επιτρέπουν στις ακτίνες Χ να περάσουν στους ανιχνευτές. Οι νυχτερινές παρατηρήσεις δεν επηρεάστηκαν και με λειτουργικές προσαρμογές, η ομάδα NICER κατάφερε να ανακτήσει περίπου το 20% των παρατηρήσεων κατά τη διάρκεια της ημέρας του σταθμού. Τον Ιανουάριο, ο αστροναύτης της NASA Nick Hague εγκατέστησε εννέα μπαλώματα για να καλύψει τις μεγαλύτερες περιοχές ζημιών κατά τη διάρκεια ενός διαστημικού περιπάτου. Μετά την επανέναρξη των επιστημονικών επιχειρήσεων, η ομάδα NICER διαπίστωσε ότι το συνολικό επίπεδο ηλιακού φωτός μέσα στο NICER είχε μειωθεί σημαντικά. Παρόλα αυτά, αντιμετώπισε περισσότερες παρεμβολές ορατού φωτός από ό,τι αναμενόταν. Ένας αστροναύτης βγάζει μια selfie με ένα τηλεσκόπιο Το τηλεσκόπιο ακτίνων Χ NICER (Neutron star Interior Composition Explorer) αντανακλάται στο κράνος-προσωπείο του αστροναύτη της NASA και μηχανικού πτήσης της Αποστολής 72, Nick Hague, σε αυτή τη «διαστημική selfie» που τραβήχτηκε σε μια διαστημική βόλτα στις 16 Ιανουαρίου 2025. Κοντινές φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης από τη διαστημική βόλτα επέτρεψαν στην ομάδα να δει επιπλέον μικρές τρύπες και ρωγμές στις θερμικές ασπίδες που δεν ήταν προηγουμένως ορατές. Αυτές εξηγούσαν την υπόλοιπη διείσδυση του ηλιακού φωτός. Μετά από περαιτέρω ανάλυση, η ομάδα NICER ανέπτυξε μια νέα προσέγγιση για την ανάκτηση πρόσθετης συλλογής δεδομένων κατά τη διάρκεια της ημέρας. Κάθε ακτίνα Χ που χτυπά έναν ανιχνευτή NICER παράγει ηλεκτρικό φορτίο που ανιχνεύεται από μια μονάδα μέτρησης/ισχύος (MPU). Μετά από τόσα πολλά χτυπήματα, ο ανιχνευτής επαναφέρεται - σαν να αδειάζεις ένα φλιτζάνι πριν ξεχειλίσει. Το ηλιακό φως μπορεί επίσης να δημιουργήσει φορτίο που συσσωρεύεται στον ανιχνευτή, προσθέτοντας νερό στο μεταφορικό φλιτζάνι. Υπήρχε τόσο πολύ ηλιακό φως που εισερχόταν στο NICER που οι ανιχνευτές γέμιζαν με φορτίο και επαναφέρονταν χιλιάδες φορές για κάθε ανίχνευση ακτίνων Χ. Αυτό κατέκλυσε την ικανότητα της MPU να επεξεργάζεται τα έγκυρα συμβάντα ακτίνων Χ.Η επισκευή του Hague τον Ιανουάριο μείωσε την ποσότητα του ηλιακού φωτός που εισερχόταν στο NICER, γεγονός που επέτρεψε στην ομάδα να αναδιαμορφώσει τις MPU ώστε να αγνοούν τις επαναρυθμίσεις που δημιουργούνται από το ηλιακό φως. Μετά τις αρχικές δοκιμές στο έδαφος, η ομάδα ενημέρωσε μία MPU πριν αλλάξει και τις επτά. Η αλλαγή ολοκληρώθηκε στις 12 Μαρτίου. Σε συνδυασμό με τα μπαλώματα, η αναδιαμόρφωση επέτρεψε στο NICER να επιστρέψει στη συλλογή παρατηρήσεων κατά τη διάρκεια περισσότερο από το 70% της ημέρας του σταθμού, καθώς το τηλεσκόπιο συνεχίζει να μας βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα το σύμπαν των ακτίνων Χ, συμπεριλαμβανομένων των αστέρων νετρονίων, των μαύρων τρυπών και άλλων ενεργειακών φαινομένων. Η ομάδα συνεχίζει να αναζητά περισσότερες ευκαιρίες για να βελτιώσει τις λειτουργίες του NICER. 24 Ιανουαρίου 2025 Το NICER της NASA συνεχίζει τις επιστημονικές επιχειρήσεις μετά την επισκευή Το πλήρωμα της NASA στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό εγκατέστησε επιθέματα στην αποστολή NICER (Neutron star Interior Composition Explorer) του οργανισμού κατά τη διάρκεια ενός διαστημικού περιπάτου στις 16 Ιανουαρίου. Το NICER, ένα τηλεσκόπιο ακτίνων Χ που βρίσκεται κοντά στη δεξιά ηλιακή συστοιχία του σταθμού, επανέλαβε τις επιστημονικές επιχειρήσεις αργότερα την ίδια ημέρα. Τα επιθέματα καλύπτουν περιοχές των θερμικών ασπίδων του NICER όπου ανακαλύφθηκε ζημιά τον Μάιο του 2023. Αυτά τα λεπτά φίλτρα εμποδίζουν το ηλιακό φως ενώ επιτρέπουν τη διέλευση των ακτίνων Χ. Μετά την ανακάλυψη, η ομάδα του NICER περιόρισε τις παρατηρήσεις της κατά τη διάρκεια της ημέρας του σταθμού για να αποφευχθεί η υπερφόρτωση των ευαίσθητων ανιχνευτών της αποστολής. Οι νυχτερινές παρατηρήσεις δεν επηρεάστηκαν και η ομάδα μπόρεσε να συνεχίσει να συλλέγει δεδομένα για την επιστημονική κοινότητα, ώστε να κάνει πρωτοποριακές μετρήσεις χρησιμοποιώντας όλες τις δυνατότητες του οργάνου. Η επισκευή πήγε σύμφωνα με το σχέδιο. Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν από τότε δείχνουν ότι οι ανιχνευτές πίσω από τις περιοχές που έχουν επιδιορθωθεί αποδίδουν καλύτερα από πριν κατά τη διάρκεια της νύχτας του σταθμού και το συνολικό επίπεδο ηλιακού φωτός μέσα στο NICER κατά τη διάρκεια της ημέρας έχει μειωθεί σημαντικά.Ενώ το NICER αντιμετωπίζει λιγότερες παρεμβολές από το ηλιακό φως από ό,τι πριν, μετά την ανάλυση των αρχικών δεδομένων, η ομάδα διαπίστωσε ότι το τηλεσκόπιο εξακολουθεί να αντιμετωπίζει περισσότερες παρεμβολές από τις αναμενόμενες. Τα εγκατεστημένα μπαλώματα καλύπτουν περιοχές με γνωστές ζημιές που εντοπίστηκαν χρησιμοποιώντας αστρονομικές παρατηρήσεις και από φωτογραφίες που τραβήχτηκαν τόσο από εξωτερικές ρομποτικές κάμερες όσο και από αστροναύτες εντός του διαστημικού σταθμού. Οι μετρήσεις που συλλέχθηκαν μετά την επισκευή και οι κοντινές φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια του διαστημικού περιπάτου παρέχουν νέες πληροφορίες που μπορεί να δείχνουν το δρόμο για περαιτέρω συλλογή δεδομένων κατά τη διάρκεια της ημέρας. Εν τω μεταξύ, το NICER συνεχίζει τις δραστηριότητές του με τις πλήρεις δυνατότητες μέτρησης κατά τη διάρκεια της νύχτας σε τροχιά, για να επιτρέψει περαιτέρω πρωτοποριακές ανακαλύψεις στον τομέα του χρονικού πεδίου και της αστροφυσικής πολλαπλών μηνυμάτων. 8 Ιουνίου 2023 «Διαρροή» ηλιακού φωτός επηρεάζει το τηλεσκόπιο NICER της NASA, η επιστήμη συνεχίζει Την Τρίτη, 22 Μαΐου, το NICER (Neutron Star Interior Composition Explorer) της NASA, ένα τηλεσκόπιο ακτίνων Χ στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, ανέπτυξε μια «διαρροή φωτός», κατά την οποία ανεπιθύμητο ηλιακό φως εισέρχεται στο όργανο. Κατά την ανάλυση των εισερχόμενων δεδομένων από τότε, η ομάδα εντόπισε μια επίδραση στις παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας. Οι νυχτερινές παρατηρήσεις φαίνεται να μην επηρεάζονται. Η ομάδα υποψιάζεται ότι τουλάχιστον μία από τις λεπτές θερμικές ασπίδες στους 56 συγκεντρωτές ακτίνων Χ του NICER έχει υποστεί ζημιά, επιτρέποντας στο ηλιακό φως να φτάσει στους ευαίσθητους ανιχνευτές του.Για να μετριάσει τις επιπτώσεις στις μετρήσεις, η ομάδα NICER έχει περιορίσει τις παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας σε αντικείμενα μακριά από τη θέση του Ήλιου στον ουρανό. Η ομάδα έχει επίσης ενημερώσει τις εντολές του NICER που μειώνουν αυτόματα την ευαισθησία του κατά τη διάρκεια της τροχιακής ημέρας για να μειώσει τις επιπτώσεις από τη μόλυνση από το ηλιακό φως. Η ομάδα αξιολογεί αυτές τις αλλαγές και αξιολογεί πρόσθετα μέτρα για τη μείωση του αντίκτυπου στις επιστημονικές παρατηρήσεις.Μέχρι σήμερα, περισσότερες από 300 επιστημονικές εργασίες έχουν χρησιμοποιήσει παρατηρήσεις του NICER και η ομάδα είναι βέβαιη ότι το NICER θα συνεχίσει να παράγει επιστήμη παγκόσμιας κλάσης. https://www.nasa.gov/missions/station/nicer-status-updates/

Εκτοξεύθηκε ο πρώτος ελληνικός CubeSat στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων. Σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε από επιστημονική ομάδα του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης σε συνεργασία με ελληνικές εταιρείες. Τη Δευτέρα 23 Ιουνίου 2025 και ώρα 23:30 (τοπική ώρα Ελλάδας), πραγματοποιήθηκε η εκτόξευση του DUTHSat-2, του πρώτου δορυφόρου CubeSat στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA). Η εκτόξευση έγινε από τη βάση Vandenberg των ΗΠΑ με πύραυλο Falcon-9 στο πλαίσιο της αποστολής Transporter-14 της SpaceX.Ο δορυφόρος DUTHSat-2 σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε από επιστημονική ομάδα του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, σε συνεργασία με ελληνικές εταιρείες. Η ανάπτυξη τέτοιου είδους έργων στο πλαίσιο της πανεπιστημιακής κοινότητας ενισχύει την εξωστρέφεια των ιδρυμάτων, δημιουργεί ευκαιρίες για τους νέους επιστήμονες και συμβάλλει ουσιαστικά στη σύνδεση της έρευνας με τις ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας.Επισημαίνεται ότι ο 7 κιλών DUTHSAT-2 ταξίδεψε για περίπου μία ώρα με τον πύραυλο Falcon-9 μαζί με άλλους δορυφόρους και απελευθερώθηκε σε τροχιά σε υψόμετρο 510Km από την επιφάνεια της θάλασσας. Στην συνέχεια ακολουθεί διεξοδική διαδικασία τοποθέτησης σε τροχιά και έναρξης επιχειρισιακής λειτουργίας. Εντός τουλάχιστον 6 μηνών από την επιτυχή επικοινωνία με το δορυφόρο και έναρξη της λειτουργίας του, ο DUTHSat-2 θα πραγματοποιήσει επιβεβαίωση σε τροχιά νέων πειραματικών διατάξεων παρατήρησης Γης (οπτικές κάμερες) και ασφαλούς συνδεσιμότητας (τηλεπικοινωνιακά συστήματα).Στόχος αυτού του έργου είναι η ενίσχυση των δυνατοτήτων της χώρας στον τομέα της παρατήρησης Γης και της ασφαλούς διαστημικής επικοινωνίας. Πιο συγκεκριμένα, το DUTHSat-2 θα παρέχει εικόνες και μετρήσεις, που θα χρησιμοποιηθούν για την παροχή πληροφοριών σχετικά με την υγρασία του εδάφους, καθώς και για τη ρύπανση της θάλασσας. Επιπλέον, οι συχνότητες φασματικής καταγραφής και η ανάλυση της κάμερας έχουν επιλεγεί με τρόπο ώστε να μπορούν να εντοπιστούν τόσο διαρροές πετρελαίου όσο και ρύπανση από απόρριψη υδάτων έρματος πλοίων. Παράλληλα, θα εκτελεστεί επίδειξη εν πτήσει μιας νέας βασικής μονάδας τηλεμετρίας και κατάστασης λειτουργίας. Το Essential TeleMetry and housekeeping (ETM) αποτελεί τη διαστημική εκδοχή του «μαύρου κουτιού», επιτρέποντας στους χειριστές να έχουν εικόνα για την κατάσταση του δορυφόρου σε περίπτωση αστοχίας των κύριων υποσυστημάτωνΗ αποστολή εντάσσεται σε μια ολοκληρωμένη εθνική στρατηγική για την αξιοποίηση των διαστημικών τεχνολογιών στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, την παρακολούθηση του περιβάλλοντος και την ενίσχυση της πολιτικής προστασίας. Η επιτυχής υλοποίηση της αποστολής DUTHSat-2 σηματοδοτεί την έναρξη μιας σειράς ελληνικών αποστολών μικροδορυφόρων, οι οποίες θα ακολουθήσουν το επόμενο διάστημα, ενισχύοντας περαιτέρω τις επιχειρησιακές και τεχνολογικές δυνατότητες της χώρας. Εντός του Νοεμβρίου θα εκτοξευθούν ακόμα δύο cubesats από κοινοπραξίες ελληνικών εταιρειών.Το Εθνικό Πρόγραμμα Μικροδορυφόρων, που υλοποιείται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αποτελεί στρατηγική επένδυση στην καινοτομία, την κυριαρχία, την ανθεκτικότητα και την τεχνολογική αυτοτέλεια της χώρας. Ενσωματώνει το ανθρώπινο επιστημονικό δυναμικό, τα ελληνικά πανεπιστήμια, την εγχώρια βιομηχανία και εδραιώνει τη θέση της Ελλάδας ως ενεργού μέλους της ευρωπαϊκής διαστημικής πολιτικής.Ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, δήλωσε: «Έχουμε τον πρώτο δορυφόρο ελληνικής «σημαίας» στο διάστημα στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων, καθώς πραγματοποιήθηκε επιτυχώς η πρώτη εκτόξευση για το πιο ερευνητικό και με σκοπούς επίδειξης τεχνολογίας πρόγραμμα CubeSat. Ο κυβοδορυφόρος DUTHSat-2 είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα του τι μπορεί να επιτευχθεί όταν η ελληνική επιστημονική κοινότητα συνεργάζεται αποτελεσματικά με τη βιομηχανία. Με επικεφαλής το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και την υποστήριξη της ESA, το έργο αυτό αναδεικνύει πως η Ελλάδα διαθέτει ταλέντο, τεχνογνωσία και δυναμική στον διαστημικό τομέα. Θέλω να συγχαρώ όλους όσοι εργάστηκαν. Πρόκειται μόνο για την αρχή της ελληνικής παρουσίας στο Διάστημα. Το Εθνικό Πρόγραμμα Μικροδορυφόρων ενισχύει τις δυνατότητες της χώρας μας σε κρίσιμους τομείς όπως η πολιτική προστασία, η περιβαλλοντική παρακολούθηση και η ασφαλής επικοινωνία. Πέρα από το γεγονός ότι διευρύνουμε τις δυνατότητές μας σε πολλά πεδία με αυτόν τον τρόπο, δημιουργούμε επίσης ένα εγχώριο διαστημικό οικοσύστημα, διασυνδέοντας επιστήμονες, ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια και ελληνικές εταιρίες με τις διεθνείς εξελίξεις στην τεχνολογία και την καινοτομία». Στην εικόνα ο DUTHSat-2 https://www.naftemporiki.gr/techscience/1972267/ektoxeythike-o-protos-ellinikos-cubesat-sto-plaisio-toy-ethnikoy-programmatos-mikrodoryforon/

Η εβδομάδα ξεκινά με Φαρμακευτική Έρευνα, Παρατηρήσεις της Γης και Βιντεοσκόπηση. Μια φαρμακευτική μελέτη, παρατηρήσεις της Γης και έλεγχοι όρασης ξεκίνησαν το ερευνητικό πρόγραμμα της Δευτέρας στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το πλήρωμα της Αποστολής 73 εργάστηκε επίσης σε εργασίες καθαριότητας και ηχογράφησε εκπαιδευτικά βίντεο για μελλοντικά πληρώματα. Η μηχανικός πτήσης Nichole Ayers συνέχισε την ολοήμερη έρευνά της για τη μελέτη του τρόπου με τον οποίο συμπεριφέρονται οι πρωτεΐνες μέσα σε ένα υγρό χρησιμοποιώντας επιφανειακή τάση για την εξάλειψη των επιπτώσεων της επαφής με συμπαγή τοιχώματα. Επεξεργάστηκε τα δείγματα ανταλλάσσοντας σύριγγες που περιείχαν τις πρωτεΐνες και εγκατέστησε ένα κελί δοκιμής μέσα στο Microgravity Science Glovebox. Τα αποτελέσματα μπορεί να παρέχουν καλύτερα μοντέλα που προβλέπουν τη συμπεριφορά σύνθετων υγρών, ωφελώντας την φαρμακευτική παραγωγή και την τρισδιάστατη εκτύπωση στη Γη και στο διάστημα. Τακτικά προγραμματισμένοι έλεγχοι όρασης περίμεναν τους μηχανικούς πτήσης Jonny Kim της NASA και Kirill Peskov της Roscosmos στην αρχή της βάρδιάς τους. Το δίδυμο διάβαζε με τη σειρά του χαρακτήρες από ένα τυπικό οφθαλμολογικό διάγραμμα που βρέθηκε σε ένα ιατρείο, ελέγχοντας την καθαρότητα της όρασης και την περιφερειακή όρασή τους. Οι γιατροί παρακολουθούν συνεχώς τα μάτια και την όραση των αστροναυτών για να αντιμετωπίσουν πιθανά συμπτώματα που προκαλούνται από το διάστημα. Στη συνέχεια, ο Kim συνεργάστηκε με τον Διοικητή του σταθμού Takuya Onishi της JAXA (Ιαπωνική Υπηρεσία Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης) και επανέλαβε τη βιντεοσκόπηση εκπαιδευτικών βίντεο, ή αλλιώς βίντεο καθημερινής χρήσης, για να εξοικειώσει τα μελλοντικά πληρώματα με τις λειτουργίες και τα συστήματα του διαστημικού σταθμού. Γύρισαν και αφηγήθηκαν δραστηριότητες μέσα στον αεροθάλαμο Quest, δείχνοντας πού φυλάσσονται οι διαστημικές στολές και τα εργαλεία διαστημικής πεζοπορίας. Το ζευγάρι βιντεοσκόπησε επίσης τη θέση του εξοπλισμού ασφαλείας και τις διαμορφώσεις στις μονάδες Harmony, Kibo και Columbus.Ο Onishi συνεργάστηκε επίσης με την Μηχανικό Πτήσης της NASA, Anne McClain, μέσα στη Μόνιμη Μονάδα Πολλαπλών Χρήσεων (PMM) και αναδιοργάνωσε το φορτίο. Το ζευγάρι μετακίνησε αντικείμενα γύρω από το PMM δημιουργώντας περισσότερο χώρο αποθήκευσης, κατέγραψε χαμένα ή άγνωστα αντικείμενα και φωτογράφισε τη διάταξη της μονάδας για ανάλυση από ειδικούς εδάφους.Ο Peskov πέρασε τη βάρδιά του σε καθήκοντα βίντεο και φωτογραφίας, αρχικά βιντεοσκοπώντας τους συναδέλφους του να εκτελούν τις καθημερινές τους εργασίες, συμπεριλαμβανομένης της διαστημικής έρευνας, της συντήρησης του εργαστηρίου και της άσκησης. Στη συνέχεια, έστρεψε μια κάμερα έξω από ένα παράθυρο στη μονάδα υπηρεσιών Zvezda και φωτογράφισε ορόσημα όπως νησιά και ηφαίστεια του Ειρηνικού, την περιοχή της Νότιας Θάλασσας της Κίνας και γεωλογικά χαρακτηριστικά σε όλη την Αυστραλία. Ο κοσμοναύτης Veeran και τρεις φορές κάτοικος του σταθμού Sergey Ryzhikov εργάστηκε όλη τη Δευτέρα συντηρώντας τη γεννήτρια οξυγόνου Elektron και αναδιοργανώνοντας τον χώρο αποθήκευσης και καταγράφοντας το απόθεμα στη μονάδα Zarya. Ο Alexey Zubritskiy, ο οποίος πετούσε για πρώτη φορά στο διάστημα, βοήθησε τον Ryzhikov με τα καθήκοντα συντήρησης της υποστήριξης ζωής στο Zvezda και στη συνέχεια αντικατέστησε τα φίλτρα σκόνης στο σύστημα εξαερισμού του τμήματος Roscosmos. Μάθετε περισσότερα για τις δραστηριότητες του σταθμού ακολουθώντας το ιστολόγιο του διαστημικού σταθμού, @space_station και @ISS_Research στο X, καθώς και τους λογαριασμούς του ISS στο Facebook και το Instagram. Η αστροναύτης Nichole Ayers εργάζεται μέσα στη μονάδα εργαστηρίου Destiny, ανταλλάσσοντας σύριγγες που περιέχουν δείγματα πρωτεΐνης και εγκαθιστώντας κύτταρα δοκιμής μέσα στο Microgravity Science Glovebox για μια φαρμακευτική μελέτη. https://www.nasa.gov/blogs/spacestation/2025/06/23/week-starts-with-pharma-research-earth-observations-and-videography/ Η NASA Κοινοποιεί Ενημέρωση Εκτόξευσης για την Αποστολή Axiom 4. Η NASA, η Axiom Space και η SpaceX στοχεύουν στις 2:31 π.μ. EDT, την Τετάρτη 25 Ιουνίου, για την εκτόξευση της τέταρτης ιδιωτικής αποστολής αστροναυτών στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, Axiom Mission 4. Η αποστολή θα απογειωθεί από το Συγκρότημα Εκτόξευσης 39Α στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της NASA στη Φλόριντα. Το πλήρωμα θα ταξιδέψει στο εργαστήριο σε τροχιά με ένα νέο διαστημόπλοιο SpaceX Dragon μετά την εκτόξευση με τον πύραυλο Falcon 9 της εταιρείας. Η στοχευόμενη ώρα πρόσδεσης είναι περίπου στις 7 π.μ. την Πέμπτη 26 Ιουνίου. Η NASA θα παράσχει περισσότερες λεπτομέρειες και πληροφορίες κάλυψης σύντομα. Μάθετε περισσότερα για τις δραστηριότητες του σταθμού ακολουθώντας το ιστολόγιο του διαστημικού σταθμού, @space_station και @ISS_Research στο X, καθώς και τους λογαριασμούς του ISS στο Facebook και στο Instagram. Το επίσημο πορτρέτο του πληρώματος της ιδιωτικής αποστολής αστροναυτών της Αποστολής Axiom 4 στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Από αριστερά διακρίνονται ο πιλότος Shubhanshu Shukla από την Ινδία, η κυβερνήτης Peggy Whitson από τις ΗΠΑ και οι ειδικοί αποστολών Sławosz Uzanański-Wiśniewksi από την Πολωνία και ο Tibor Kapu από την Ουγγαρία. https://www.nasa.gov/blogs/spacestation/2025/06/23/nasa-shares-axiom-mission-4-launch-update/

Αργιλικά Ορυκτά από το Αρχαιότερο Παρελθόν του Άρη; Πρόσφατες ανιχνεύσεις αργιλώδους υποστρώματος στο χείλος του κρατήρα Jezero έχουν ενθουσιάσει την Επιστημονική Ομάδα Perseverance και την έχουν κάνει πρόθυμη να λάβει δείγματα. Από την ολοκλήρωση της εξερεύνησης της πλούσιας σε σφαιρίδια στρωματογραφίας στο λόφο Witch Hazel, η Perseverance εξερευνά το οροπέδιο Krokodillen, ένα σχετικά χαμηλό έδαφος στις εξωτερικές πλαγιές του χείλους του κρατήρα. Σε αυτά τα πετρώματα το όργανο SuperCam άρχισε να ανιχνεύει υπογραφές αργιλικών ορυκτών. Αυτά τα ορυκτά, γνωστά και ως «φυλλοπυριτικά», αποτελούν ένα συναρπαστικό εύρημα, καθώς σχηματίζονται κυρίως από εκτεταμένες αλληλεπιδράσεις μεταξύ βασαλτικών πετρωμάτων και υγρού νερού. Τα φυλλοπυριτικά είναι επίσης εξαιρετικά στη διατήρηση οργανικών υλικών, εάν υπάρχουν, απορροφώντας τα ή ενθυλακώνοντάς τα μέσα στην ορυκτή τους δομή. Επιπλέον, είναι πιθανό αυτά τα αργιλώδη πετρώματα να είναι μερικά από τα αρχαιότερα πετρώματα που εξερευνά η Perseverance, χρονολογούμενα από μια εποχή που ο Άρης μπορεί να ήταν θερμότερος και πιο υγρός από ό,τι σήμερα. Τα αργιλώδη πετρώματα αφθονούν στις περιοχές γύρω από το Jezero και πιστεύεται ότι χρονολογούνται στην Νωεχιανή περίοδο του Άρη, περίπου 4 δισεκατομμύρια χρόνια πριν. Περιττό να πούμε ότι η Επιστημονική Ομάδα ήταν πρόθυμη να διερευνήσει (και τελικά να λάβει δείγματα) από αυτά τα υλικά. Η Perseverance πραγματοποίησε μια αρχική εμβάπτιση σε αυτήν την αργιλώδη μονάδα τον Απρίλιο, δημιουργώντας την περιοχή τριβής Strong Island, πριν επιστρέψει στην πλαγιά στο Witch Hazel Hill για να λάβει δείγματα από μερικά σφαιροειδή πετρώματα. Έκτοτε, η Perseverance έχει αρχίσει να εξερευνά αυτήν την αργιλώδη μονάδα πιο εκτενώς, δημιουργώντας την τριβή Laknes (στη φωτογραφία) στο Sol 1526. Τα αρχικά δεδομένα που συλλέχθηκαν από την Perseverance υποδηλώνουν ότι η αργιλική υπογραφή μπορεί να είναι μεταβλητή σε όλο το οροπέδιο Krokodillen. Στη συνέχεια, η Επιστημονική Ομάδα σχεδιάζει να περιπλανηθεί για να δημιουργήσει ένα σαφές γεωλογικό πλαίσιο για αυτά τα πετρώματα, καθώς και να εντοπίσει μια καλή τοποθεσία για δειγματοληψία! Το ρόβερ Mars Perseverance της NASA έλαβε αυτήν την εικόνα της τριβής Laknes, που αποκτήθηκε στο αργιλώδες υπόστρωμα του οροπεδίου Krokodillen, στις εξωτερικές πλαγιές του χείλους του κρατήρα Jezero. Το Perseverance κατέγραψε την εικόνα χρησιμοποιώντας την κάμερα Right Mastcam-Z στις 8 Ιουνίου 2025 — ή, 1529η Ηλιακή Οδός, 1.529η ημέρα του Άρη της αποστολής Mars 2020 — κατά την τοπική μέση ηλιακή ώρα 12:03:14. https://science.nasa.gov/blog/clay-minerals-from-mars-most-ancient-past/ Ένα ηφαίστειο στον Άρη στην ομίχλη Μια μαύρη κορυφή βουνού φαίνεται μέσα από σύννεφα πάγου νερού στον Άρη. Ακριβώς πάνω από τα σύννεφα βρίσκεται η θολή πράσινη ατμόσφαιρα του Άρη. Το Arsia Mons, ένα από τα μεγαλύτερα ηφαίστεια του Κόκκινου Πλανήτη, κρυφοκοιτάζει μέσα από ένα στρώμα από σύννεφα πάγου νερού σε αυτήν την εικόνα που τραβήχτηκε από το διαστημόπλοιο Mars Odyssey 2001 της NASA στις 2 Μαΐου 2025. Το Odyssey χρησιμοποίησε μια κάμερα που ονομάζεται Σύστημα Θερμικής Εκπομπής Απεικόνισης (THEMIS) για να καταγράψει αυτήν την θέα, ενώ μελετούσε την ατμόσφαιρα του Άρη, η οποία εμφανίζεται εδώ ως μια πρασινωπή ομίχλη πάνω από τη σκηνή. Ένας μεγάλος κρατήρας γνωστός ως καλντέρα, που παράγεται από μαζικές ηφαιστειακές εκρήξεις και κατάρρευση, βρίσκεται στην κορυφή. Με πλάτος 72 μίλια (120 χιλιόμετρα), η καλντέρα της κορυφής Arsia Mons είναι μεγαλύτερη από πολλά ηφαίστεια στη Γη. Μάθετε περισσότερα για το Arsia Mons και το Mars Odyssey. https://www.nasa.gov/image-article/a-martian-volcano-in-the-mist/

Το Parker Solar Probe ολοκληρώνει την 24η στενή προσέγγιση στον Ήλιο. Το Parker Solar Probe της NASA ολοκλήρωσε την 24η στενή προσέγγιση στον Ήλιο την Πέμπτη 19 Ιουνίου, ισοφαρίζοντας την απόσταση ρεκόρ των 3,8 εκατομμυρίων μιλίων (6,2 εκατομμυρίων χιλιομέτρων) από την ηλιακή επιφάνεια. Μετά από αυτήν την πτήση - την τελευταία του βασικού σχεδίου αποστολής του διαστημικού σκάφους - το Parker Solar Probe θα παραμείνει σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο και θα συνεχίσει να κάνει παρατηρήσεις μέχρι να αναθεωρηθούν επίσημα τα επόμενα βήματα για την αποστολή το 2026. Το Parker Solar Probe επικοινώνησε με τους χειριστές της αποστολής στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής (APL) του Johns Hopkins στο Μέριλαντ - όπου επίσης σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε - την Κυριακή 22 Ιουνίου, αναφέροντας ότι όλα τα συστήματα είναι υγιή και λειτουργούν κανονικά. Το διαστημικό σκάφος δεν είχε επαφή με τη Γη και λειτουργούσε αυτόνομα κατά τη διάρκεια της στενής προσέγγισης. Κατά τη διάρκεια αυτής της διέλευσης, το διαστημόπλοιο ισοφάρισε επίσης την ταχύτητα ρεκόρ των 430.000 μιλίων ανά ώρα (687.000 χλμ. ανά ώρα) - ένα σημείο που, όπως και η απόσταση, σημειώθηκε και στη συνέχεια ισοφαρίστηκε κατά τη διάρκεια στενών προσεγγίσεων στις 24 Δεκεμβρίου 2024 και 22 Μαρτίου 2025. Τόσο κοντά στον Ήλιο, το διαστημόπλοιο βασίστηκε στην καινοτόμο ασπίδα αφρού άνθρακα, γνωστή απλώς ως Σύστημα Θερμικής Προστασίας, για να προστατευτεί από την έντονη θερμότητα. Οι χειριστές διαστημοπλοίων αναμένουν ότι η ασπίδα θα αντιμετωπίσει θερμοκρασίες μεταξύ 1.600 και 1.700 F (870 έως 930 C) στην πλησιέστερη προσέγγιση. Κατά τη διάρκεια της ηλιακής συνάντησης - η οποία ξεκίνησε στις 14 Ιουνίου και λήγει στις 24 Ιουνίου - τα τέσσερα πακέτα επιστημονικών οργάνων του Parker συλλέγουν μοναδικές παρατηρήσεις από το εσωτερικό του στέμματος του Ήλιου. Η διέλευση, ως η τρίτη σε αυτή την απόσταση και ταχύτητα, επιτρέπει στο διαστημόπλοιο να διεξάγει απαράμιλλες μετρήσεις του ηλιακού ανέμου και της ηλιακής δραστηριότητας, ενώ ο Ήλιος βρίσκεται σε μια πιο ενεργή φάση του 11ετούς κύκλου του. Οι παρατηρήσεις του Parker για τον ηλιακό άνεμο και τα ηλιακά γεγονότα, όπως οι εκλάμψεις και οι εκτινάξεις μάζας στο στέμμα, είναι κρίσιμες για την προώθηση της κατανόησης της ανθρωπότητας για τον Ήλιο και τα φαινόμενα που προκαλούν διαστημικά καιρικά φαινόμενα υψηλής ενέργειας που θέτουν σε κίνδυνο τους αστροναύτες, τους δορυφόρους, τα αεροπορικά ταξίδια, ακόμη και τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας στη Γη. Η κατανόηση της θεμελιώδους φυσικής του διαστημικού καιρού επιτρέπει την πιο αξιόπιστη πρόβλεψη της ασφάλειας των αστροναυτών κατά τη διάρκεια μελλοντικών αποστολών στο βαθύ διάστημα στη Σελήνη και τον Άρη. «Το Parker Solar Probe παραμένει σε άριστη κατάσταση, με τόσο το διαστημόπλοιο όσο και τα όργανά του έτοιμα να συνεχίσουν την πρωτοποριακή τους αποστολή», δήλωσε ο Arik Posner, επιστήμονας του προγράμματος Parker Solar Probe στα κεντρικά γραφεία της NASA στην Ουάσινγκτον. «Το διαστημόπλοιο θα συνεχίσει να εξερευνά την ηλιακή ατμόσφαιρα καθώς ο Ήλιος εισέρχεται στη φθίνουσα φάση του 11ετούς κύκλου του, παρέχοντας μια μοναδική ευκαιρία να μελετήσουμε πώς η ηλιακή δραστηριότητα εξελίσσεται και διαμορφώνει την ηλιόσφαιρα κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσιμης περιόδου». Το Parker Solar Probe αναπτύχθηκε ως μέρος του προγράμματος Living With a Star (LWS) της NASA για την εξερεύνηση πτυχών του συστήματος Ήλιου-Γης που επηρεάζουν άμεσα τη ζωή και την κοινωνία. Το πρόγραμμα LWS διαχειρίζεται από το Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard του οργανισμού στο Γκρίνμπελτ του Μέριλαντ, για τη Διεύθυνση Επιστημονικών Αποστολών της NASA στην Ουάσινγκτον. Η APL διαχειρίζεται το Parker Solar Probe για τη NASA και σχεδίασε, κατασκεύασε και λειτουργεί την αποστολή. https://science.nasa.gov/blogs/parker-solar-probe/2025/06/23/parker-solar-probe-completes-24th-close-approach-to-sun/

Ερευνητές έκαναν λεπτομερές «υπερηχογράφημα» σε αστρικά συστήματα που… κυοφορούν πλανήτες. Νέα στοιχεία για τη γέννηση και ανάπτυξη πλανητών. Μια νέα έρευνα φωτίζει τους μηχανισμούς και τα φαινόμενα που οδηγούν στον σχηματισμό και την εξέλιξη των πλανητών στο Σύμπαν.Οι πλανήτες βρεφικής ηλικίας είναι μικρά και… πεινασμένα κοσμικά σώματα που καταβροχθίζουν γρήγορα ό,τι απομένει από τα νέφη αερίου και σκόνης που περιβάλλουν τα άστρα στα οποία σχηματίζονται. Το αέριο σε αυτούς τους πρωτοπλανητικούς δίσκους εξαφανίζεται γρήγορα, μέσα σε λίγα μόνο εκατομμύρια χρόνια. Οι αστρονόμοι έχουν πλέον μια καλύτερη εικόνα αυτής της διαδικασίας πλανητικής εξέλιξης από ποτέ.Η έρευνα διεξήχθη από μια διεθνή ομάδα αστρονόμων χρησιμοποιώντας το Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), στο πλαίσιο ενός προγράμματος που ονομάζεται ALMA Survey of Gas Evolution of PROtoplanetary Disks (AGE-PRO). Η ομάδα AGE-PRO μελέτησε 30 πρωτοπλανητικούς δίσκους γύρω από αστέρια που μοιάζουν με τον ήλιο, διαπιστώνοντας ότι τα συστατικά αερίου και σκόνης σε αυτούς τους δίσκους εξελίσσονται με διαφορετικούς ρυθμούς. Η ποσότητα αερίου που απομένει καθώς αυτοί οι δίσκοι απομακρύνονται καθορίζει τον τύπο των πλανητών που παράγουν αυτά τα συστήματα, διαπίστωσαν οι ερευνητές.Τα νέα αποτελέσματα θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα πώς σχηματίζονται και εξελίσσονται τα πλανητικά συστήματα, συμπεριλαμβανομένου του δικού μας ηλιακού συστήματος. Πράγματι, τα αποτελέσματα του AGE-PRO έχουν οδηγήσει σε έναν εντυπωσιακό αριθμό 12 ερευνητικών εργασιών από διαφορετικές ερευνητικές ομάδες, δείχνοντας πόσο πρωτοποριακή είναι η ανακάλυψη.«Αυτές οι μελέτες έχουν αποκαλύψει πώς εξελίσσονται οι πρωτοπλανητικοί δίσκοι με την πάροδο του χρόνου. Τα εξαιρετικά αποτελέσματα αποτελούν ένα ουσιαστικό βήμα προς την κατανόηση των αρχικών συνθηκών που οδηγούν στο σχηματισμό πλανητών σαν τη Γη» δήλωσε στο Space.com ο ερευνητής του AGE-PRO, Ανίμπαλ Σιέρα Μοράλες του Εργαστηρίου Διαστημικής Επιστήμης Mullard στο University College London . Το περιβάλλον δημιουργίας Η ιστορία των πρωτοπλανητικών δίσκων ξεκινά όταν συστάδες υπερπυκνού, ψυχρού αερίου καταρρέουν υπό τη δική τους βαρύτητα σε διαστρικά μοριακά νέφη, γεννώντας αστέρια. Αυτά τα βρεφικά άστρα ή «πρωτοαστέρια» συνεχίζουν να συλλέγουν ύλη από το προγεννητικό τους περίβλημα αερίου.Τελικά, αυτό που μένει πίσω είναι ένα άστρο κύριας ακολουθίας που περιβάλλεται από ένα πεπλατυσμένο, στροβιλιζόμενο νέφος αερίου και σκόνης, έναν πρωτοπλανητικό δίσκο. Μέσα σε αυτόν τον δίσκο, συσσωματώματα υλικού συγκρούονται και κολλάνε, συγκεντρώνοντας μάζα μέχρι να σχηματίσουν πλανητοειδή.Αυτά τα πλανητοειδή συνεχίζουν να συλλέγουν υλικό από τον πρωτοπλανητικό δίσκο και από αυτή τη διαδικασία αναπτύσσονται οι πλανήτες. Εκτιμάται ότι οι πρωτοπλανητικοί δίσκοι περιβάλλουν τα νεογνά αστέρια για αρκετά εκατομμύρια χρόνια, και αυτό καθορίζει τον χρόνο που έχουν διαθέσιμοι γιγάντιοι πλανήτες για να σχηματιστούν.Το αρχικό μέγεθος και η μάζα του πρωτοπλανητικού δίσκου και η ταχύτητα με την οποία περιστρέφεται, η στροφορμή του, καθορίζουν το είδος των πλανητών που είναι ικανός να γεννήσει. Η διάρκεια ζωής του αερίου στον δίσκο καθορίζει στη συνέχεια πόσο χρόνο πρέπει να συγκεντρωθούν οι συστάδες και να αναπτυχθούν σε σώματα στο μέγεθος αστεροειδών ή πλανητών.Επιπλέον, αυτοί οι παράγοντες μπορούν επίσης να καθορίσουν εάν οι πλανήτες μεταναστεύουν μέσω του πλανητικού δίσκου κατά τη διάρκεια της νεότητάς τους, κινούμενοι από τους τόπους γέννησής τους πιο κοντά ή πιο μακριά από το αστέρι τους. Αυτό, επομένως, καθορίζει το τελικό σχήμα που θα πάρει ο πλανητικός δίσκος. Τα ευρήματα Πριν από αυτή τη νέα μελέτη, οι ερευνητές είχαν αναλύσει πώς εξελίσσεται η περιεκτικότητα σε σκόνη των πρωτοπλανητικών δίσκων, αλλά ο τρόπος με τον οποίο αλλάζει η περιεκτικότητα σε αέριο με την πάροδο του χρόνου δεν ήταν τόσο καλά κατανοητός.«Το AGE-PRO παρέχει τις πρώτες μετρήσεις των μαζών και των μεγεθών των δίσκων αερίου καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής των δίσκων που σχηματίζουν πλανήτες» αναφέρει σε ανακοίνωσή του Κε Ζανγκ του Πανεπιστημίου του Wisconsin-Madison, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Η έρευνα υποδεικνύει τα χρονικά πλαίσια στα οποία γεννιούνται οι γιγάντιοι πλανήτες αερίου όπως ο Δίας και ο Κρόνος, σε σύγκριση με εκείνα για μικρότερους επίγειους κόσμους όπως η Γη και ο Άρης.«Το AGE-PRO αποκαλύπτει ότι ο μέσος όρος της μάζας του δίσκου αερίου κυμαίνεται από αρκετές μάζες Δία στις πρώτες ηλικίες, λιγότερο από 1 εκατομμύριο χρόνια, σε λιγότερο από μια μάζα Δία στα πρώτα 1 έως 3 εκατομμύρια χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι οι δίσκοι έχουν τη δεξαμενή για να σχηματίσουν γιγάντιους πλανήτες στους νεαρούς δίσκους, αλλά καθώς ωριμάζουν, το καύσιμο για τον σχηματισμό γιγάντιων πλανητών μειώνεται σημαντικά. Ωστόσο, είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι οι δίσκοι που επιβιώνουν για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα, μεταξύ 2 εκατομμυρίων και 3 εκατομμυρίων ετών, διατηρούν μια πολύ παρόμοια μάζα δίσκου αερίου με τα παραδείγματα ηλικίας 1 εκατομμυρίου έως 3 εκατομμυρίων ετών».», δήλωσε η ερευνήτρια του AGE-PRO, Πάολα Πινίλα του Εργαστηρίου Διαστημικής Επιστήμης Mullard στο UCL.Μια άλλη έκπληξη της νέας μελέτης ήταν το γεγονός ότι, καθώς οι πρωτοπλανητικοί δίσκοι γερνούν, το αέριο και η σκόνη μέσα σε αυτούς καταναλώνονται με διαφορετικούς ρυθμούς. Συγκεκριμένα, η αναλογία αερίου προς σκόνη υφίσταται μια «ταλάντωση» καθώς αυτά τα στροβιλιζόμενα πεπλατυσμένα σύννεφα γερνούν.«Το πιο εκπληκτικό εύρημα είναι ότι, αν και οι περισσότεροι δίσκοι διαλύονται μετά από μερικά εκατομμύρια χρόνια, αυτοί που επιβιώνουν έχουν περισσότερο αέριο από το αναμενόμενο. Αυτό αλλάζει ριζικά την εκτίμησή μας για την ατμοσφαιρική συσσώρευση πλανητών που σχηματίζονται σε μεταγενέστερο χρόνο» λέει ο Ζάνγκ.Συγκρίνοντας τις παρατηρήσεις του AGE-PRO για την εξέλιξη του αερίου σε πρωτοπλανητικούς δίσκους διαφορετικών ηλικιών με άλλες μελέτες εξέλιξης αερίου, η ομάδα μπορεί να αρχίσει να σκιαγραφεί μια ευρύτερη και πιο λεπτομερή εικόνα για το πώς εξελίσσονται τα πλανητικά συστήματα. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1971793/ereynites-ekanan-leptomeres-yperichografima-se-astrika-systimata-poy-kyoforoyn-planites/

Εντυπωσιακές φωτογραφίες από το αστεροσκοπείο Vera C. Rubin στη Χιλή. Συνδυασμός 678 ξεχωριστών φωτογραφιών που λήφθησαν από το τηλεσκόπιο Vera C. Rubin σε περίπου επτά ώρες παρατήρησης. Διακρίνονται νέφη αερίου και σκόνης που αποτελούν το Τρισχιδές νεφέλωμα (πάνω δεξιά) και το νεφέλωμα Λιμνοθάλασσας, τα οποία βρίσκονται αρκετές χιλιάδες έτη φωτός μακριά από τη Γη. Δύο σπειροειδείς γαλαξίες (κάτω δεξιά), τρεις συγχωνευόμενοι γαλαξίες (πάνω δεξιά) στο σμήνος της Παρθένου, καθώς επίσης αρκετές ομάδες μακρινών γαλαξιών και πολλά άστρα του Γαλαξία μας. Περισσότερες λεπτομέρειες των πρώτων ανακαλύψεων του αστεροσκοπείου Vera C. Rubin θα παρουσιαστούν αναλυτικά και ζωντανά μέσω YouTube, στις 18:00 μ.μ. ώρα Ελλάδας: ‘Ένα πανίσχυρο νέο διαστημικό τηλεσκόπιο στη Χιλή υπόσχεται επανάσταση στη χαρτογράφηση του σύμπαντος, με τις πρωτοφανείς απεικονιστικές δυνατότητές του. Το πρωτοποριακό αστεροσκοπείο, το οποίο πήρε το όνομά του από την αστρονόμο Vera Rubin και φιλοξενεί τον ισχυρότερο ψηφιακό φωτογραφικό μηχανισμό στον κόσμο, έδωσε στη δημοσιότητα τις δοκιμαστικές πρώτες εικόνες από το διάστημα. Οι φωτογραφίες έχουν καταγράψει το φως από εκατομμύρια μακρινά αστέρια και γαλαξίες σε πρωτοφανή κλίμακα – και αναμένεται να αποκαλύψουν χιλιάδες αστεροειδείς που δεν είχαν εντοπιστεί προηγουμένως. Μεταξύ των πρώτων επιτευγμάτων του αστεροσκοπείου ήταν η ανακάλυψη 2.104 αστεροειδών, μεταξύ των οποίων επτά κοντά στη Γη, που δεν είχαν παρατηρηθεί ποτέ πριν στο ηλιακό μας σύστημα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες του αστεροσκοπείου, κανένας από τους νεοανακαλυφθέντες αστεροειδείς που βρίσκονται κοντά στη Γη δεν αποτελεί κίνδυνο για τον πλανήτη μας. Οι πρώτες εικόνες αποτελούν προϊόν τουλάχιστον δέκα ωρών δοκιμαστικών παρατηρήσεων, προσφέροντας μια μικρή γεύση της δεκαετούς αποστολής του αστεροσκοπείου για την αποκάλυψη των μυστηρίων του διαστήματος. «Το παρατηρητήριο Rubin του NSF-DOE θα καταγράψει περισσότερες πληροφορίες για το σύμπαν μας από ό,τι όλα τα οπτικά τηλεσκόπια της ιστορίας μαζί», δήλωσε ο επικεφαλής του προσωπικού του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών Μπράιν Στόουν, προσωρινού διευθυντή του παρατηρητηρίου. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ακόμη και αν υπάρχει ένατος πλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα, το συγκεκριμένο τηλεσκόπιο θα τον εντοπίσει μέσα στον πρώτο χρόνο λειτουργίας του, χαρτογραφώντας τον Γαλαξία μας. Επιπλέον, θα δώσει απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με τη σκοτεινή ύλη, τη μυστηριώδη ουσία που αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του σύμπαντός μας. Ο σχεδιασμός του κατόπτρου του παρατηρητηρίου, η ευαίσθητη κάμερα και η ταχύτητα του τηλεσκοπίου είναι τα πρώτα στο είδος τους, και θα επιτρέψουν στο τηλεσκόπιο να ανιχνεύει μικροσκοπικά, αχνά αντικείμενα όπως αστεροειδείς. Το παρατηρητήριο θα λαμβάνει επίσης συνεχώς χιλιάδες εικόνες κάθε βράδυ, καταγράφοντας τις αλλαγές στη φωτεινότητα για να αποκαλύψει διαφορετικά κρυμμένους διαστημικούς βράχους, όπως αστεροειδείς κοντά στη Γη που θα μπορούσαν να βρίσκονται σε πορεία σύγκρουσης με τον πλανήτη μας, σύμφωνα με το ίδρυμα. To αστεροσκοπείο βρίσκεται στο Cerro Pachón, ένα βουνό στις χιλιανές Άνδεις που φιλοξενεί αρκετά παρατηρητήρια για τη διαστημική έρευνα. Είναι χτισμένο σε μεγάλο υψόμετρο, όπου επικρατούν συνθήκες ξηρότητας και σκότους – ιδανικές για την παρατήρηση των άστρων. πηγές: https://www.kathimerini.gr/life/science/563676826/vera-c-rubin-kosmiko-ypertheama-apo-to-neo-epanastatiko-tileskopio-sti-chili/ – https://www.theguardian.com/science/2025/jun/23/first-images-of-distant-galleries-captured-by-ultimate-telescope

Η Γαλλία θα κατασκευάσει προηγμένο διαστημοπλάνο. Θα συνδυάζει δυνατότητες αεροπλάνου και διαστημοπλοίου με πολλαπλές επιχειρησιακές δυνατότητες. Στην Αεροπορική Έκθεση του Παρισιού ο Υπουργός των Γαλλικών Ενόπλων Δυνάμεων Σεμπαστάν Λεκορνού και ο Ερικ Τράπιερ Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Dassault Aviation ανακοίνωσαν την υπογραφή συμφωνίας για την υποστήριξη της ανάπτυξης ενός προηγμένου διαστημοπλάνου.Το VORTEX όπως ονομάζεται το σκάφος θα προσφέρει τροχιακή ατμοσφαιρική ευελιξία και θα προσγειώνεται σε διάδρομο όπως τα συμβατικά αεροπλάνα αναφέρει η Dassault που έδωσε στη δημοσιότητα και ένα βίντεο του σκάφους. Θα σχεδιαστεί για εμπορικές, επιστημονικές και στρατιωτικές αποστολές. Θα περιλαμβάνουν μεταφορά σε τροχιακούς σταθμούς, χρήση ως αυτόνομη τροχιακή πλατφόρμα, παράδοση ωφέλιμου φορτίου, ανάκτηση αντικειμένων και άλλες τροχιακές υπηρεσίες.«Οι δεκαετίες εμπειρίας της Dassault Aviation σε αεροναυτικά και διαστημικά συστήματα, την τοποθετούν ιδανικά στο να πρωτοπορεί σε κρίσιμες διαστημικές τεχνολογίες. Με το VORTEX, η Dassault συμβάλλει στην ενίσχυση των ευρωπαϊκών δυνατοτήτων και στην εξασφάλιση κυρίαρχης πρόσβασης στο Διάστημα σε έναν έντονα αναπτυσσόμενο και ανταγωνιστικό διαστημικό τομέα. Ανυπομονούμε να συνδυάσουμε την εμπειρία μας και να συνεργαστούμε στενά για μια ισχυρότερη Ευρώπη στο Διάστημα» δήλωσε ο Τζόσεφ Ασκμπάχερ, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Μια εικόνα του διαστημοπλάνου VORTEX https://www.naftemporiki.gr/techscience/1970990/i-gallia-tha-kataskeyasei-proigmeno-diastimoplano-vinteo/ Εταιρεία Πυραύλων και Διαστήματος Energia Ισορροπία χώρου: γιατί ζυγίζεται το πλοίο πριν από τον ανεφοδιασμό; Το φορτηγό πλοίο Progress MS-31 έχει φτάσει στον σταθμό ανεφοδιασμού. Πριν από αυτό, το πλοίο ζυγίζεται και ζυγοσταθμίζεται απαραίτητα. Η γνώση της ακριβούς μάζας του πλοίου και του τρόπου με τον οποίο ακριβώς κατανέμεται είναι εξαιρετικά σημαντική εάν χαράσσετε μια διαδρομή στην τροχιά της Γης. Στο διάστημα, η μικρότερη ώθηση των κινητήρων μπορεί να έχει εκτεταμένες συνέπειες. Το μοντέλο πτήσης υπολογίζεται εκ των προτέρων. Η πραγματική μάζα και η τοποθέτηση του φορτίου μπορεί να διαφέρουν ελαφρώς από το μοντέλο (ιδανικό). Και αν το σύστημα ελέγχου κίνησης και πλοήγησης δεν γνωρίζει... Κάτι μπορεί να πάει στραβά. Αλλά γιατί το φορτηγό ζυγίζεται πριν από τον ανεφοδιασμό και όχι μετά; Και δεν έχει συσκευαστεί ακόμη όλο το φορτίο. Ο ανεφοδιασμός είναι η τελευταία ευκαιρία να "υπογεμίσει" μια δεξαμενή και να "υπεργεμίσει" μια άλλη με τα συστατικά καυσίμου και έτσι να αυξηθεί η ακρίβεια της εξισορρόπησης, εάν προκύψει επείγουσα ανάγκη. Κυριολεκτικά εκατό χιλιοστόλιτρα μπορούν να παίξουν κάποιο ρόλο. Ως αποτέλεσμα, πριν από την εκτόξευση, το σύστημα λαμβάνει πλήρη δεδομένα σχετικά με τον τρόπο κατανομής της μάζας σε όλο το πλοίο. Κατά τη διάρκεια της πτήσης, θα τα επανελέγξει για άλλη μια φορά. Έτσι, το SUDN παρακολουθεί τις πραγματικές ροπές αδράνειας και, εάν είναι απαραίτητο, κάνει προσαρμογές στο υπολογισμένο μοντέλο κίνησης. Και κατά τη διάρκεια δύο ημερών, το πλοίο αυξάνει προσεκτικά την τροχιά του, κινούμενο με ακρίβεια προς τον στόχο. https://vk.com/rsc_energia?to=L3JzY19lbmVyZ2lhPw--&w=wall-167742670_23050

Παγκόσμια πρεμιέρα για τους ελληνικούς τροχούς σεληνιακών οχημάτων. Η ελληνική εταιρεία HTR αποκαλύπτει στο Naftemporiki.gr την καινοτόμο τεχνολογία της. Σε μια περίοδο όπου η κούρσα για την κατάκτηση της Σελήνης επιταχύνεται, με δεκάδες αποστολές για τους επόμενους μήνες, η ελληνική εταιρεία HTR αποφασίζει, σε παγκόσμια αποκλειστικότητα, να κάνει διαθέσιμους τους τροχούς που κατασκευάζει για σεληνιακή χρήση.Είναι οι μοναδικοί τροχοί αυτού του είδους που μπορεί να αποκτήσει κάποιος σε όλο τον πλανήτη. Ο Media Manager της HTR Δρ. Αναστάσιος Κατελούζος μιλά στο Naftemporiki.gr, για αυτή την «πρεμιέρα» όπως την χαρακτηρίζει η εταιρεία. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των τροχών με βάση τα οποία υποστηρίζεται η σεληνιακή τους χρήση; Η HTR κατασκευάζει, δοκιμάζει και βελτιστοποιεί ελαστικούς μεταλλικούς τροχούς από το 2016. Πρόκειται για ένα επαναστατικό σχέδιο (design), προστατευμένο από παγκόσμια διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Το σεληνιακό περιβάλλον είναι εξαιρετικά δύσκολο για ελαστικούς τροχούς. Η ακτινοβολία και η εναλλαγή των θερμοκρασιών (το μεγάλο σεληνιακό θερμοκρασιακό εύρος από -180οC έως +130οC) αποκλείουν τη χρήση καουτσούκ και άλλων πολυμερών. Απομένει μόνο η χρήση ειδικών κραμάτων μετάλλων. Μετά από πολυετείς έρευνες, καταλήξαμε σε ένα design μεταλλικού ελαστικού τροχού, ο οποίος συνδυάζει ανθεκτικότητα με εξαιρετικές επιδόσεις. Οι τροχοί που θέτουμε σε διαθεσιμότητα είναι ακριβώς ίδιοι με αυτούς που πληρούν τις απαιτήσεις για σεληνιακή λειτουργία. Απευθύνεστε λοιπόν σε ένα πολύ περιορισμένο «κοινό», το οποίο ετοιμάζει κάποιο όχημα για τη Σελήνη και χρειάζεται τροχούς; Το κοινό στο οποίο απευθύνονται οι τροχοί είναι πολύ μεγαλύτερο από τα εργαστήρια που ετοιμάζουν «άμεσα» κάποια αποστολή. Απευθυνόμαστε σε όλους εκείνους που ασχολούνται με οχήματα (rover) πλανητικής εξερεύνησης, είτε σχεδιάζοντας μηχανολογικά μέρη, είτε αλγορίθμους πλοήγησης, path planning κλπ. Οι τροχοί μας είναι οι μόνοι διαθέσιμοι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και να αποδώσουν με πιστότητα τη συμπεριφορά του οχήματος σε σεληνιακές συνθήκες. Χρησιμοποιώντας τους τροχούς μας, θα δουν δηλαδή πως ακριβώς θα κινηθεί το όχημά τους στο σεληνιακό περιβάλλον, εφόσον βέβαια λάβουν υπ’ όψη τους θέματα σεληνιακής βαρύτητας κλπ. Η χρήση άλλων τροχών, π.χ. από καουτσούκ ή 3D printed πλαστικό, δεν αποδίδει την ίδια συμπεριφορά στο όχημα, με αποτέλεσμα να μη μπορούν να αναπαράξουν στο εργαστήριο τι ακριβώς θα συμβεί στο rover στο σεληνιακό περιβάλλον.Αυτό μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην απόδοση τόσο των μηχανολογικών όσο και των αλγορίθμων που οι ομάδες αυτές αναπτύσσουν. Με λίγα λόγια, προσφέρουμε στα εργαστήρια αυτά μια δυνατότητα να «τρέξουν» πειράματα με ρόβερ σε πραγματικές συνθήκες σεληνιακής λειτουργίας, ενώ βρίσκονται ακόμα στη Γη. Είναι πολλές οι ομάδες αυτές ανά τον κόσμο, που έχουν σήμερα τέτοια δραστηριότητα. Ήδη στην Ελλάδα, υπάρχουν τουλάχιστον δέκα. Πόσο σίγουρη είναι η HTR ότι οι τροχοί αυτοί θα αντέξουν στις απαιτητικές συνθήκες λειτουργίας στις οποίες θα υποβληθούν; Στην HTR έχουμε «τρέξει» πειράματα ανθεκτικότητας των τροχών μας, για πάνω από 1000Km (βλ. φωτογραφία παρακάτω), κάτω από τις χειρότερες δυνατές περιβαλλοντικές συνθήκες (πχ λειτουργία μέσα σε εξαιρετικά λεπτή βασαλτική άμμο). Στη συνέχεια αποσυναρμολογήσαμε τους τροχούς και αναλύσαμε όλες τις φθορές και αστοχίες, με απώτερο σκοπό την επανασχεδίαση των μερών που έπρεπε να ενισχυθούν. Βρισκόμαστε τώρα στην 4η γενιά αυτής της επαναληπτικής διαδικασίας, συνεπώς μπορούμε να εγγυηθούμε τη μακρόχρονη λειτουργία για τους τροχούς, εφόσον παραμένουν μέσα στα προβλεπόμενα όρια φόρτισης. Αυτό είναι κάτι που άλλοι κατασκευαστές δε μπορούν να κάνουν, διότι οι τροχοί τους δεν έχουν φτάσει σε παρόμοιο επίπεδο σχεδιαστικής ωριμότητας. Δυστυχώς ή ευτυχώς, ο σχεδιασμός ενός τροχού είναι κάτι το οποίο κρίνεται κυρίως στην ανθεκτικότητα. Οι δοκιμές παίρνουν χρόνο, συνεπώς κάθε καινούργιο design ή αλλαγή χρειάζεται επίσης χρόνο για να επαληθευτεί. Σε τι είδους οχήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι τροχοί σας; Οι διαθέσιμοι τροχοί είναι δύο τύπων, για οχήματα από 50 έως 150 κιλών. Περισσότερες λεπτομέρειες και εκτενές εγχειρίδιο για τους τροχούς, μπορεί να δει όποιος θέλει στον ιστότοπό μας, www.htr.gr, ή σε ιστότοπο μεταπωλητών, όπως το Roboshop. Πως αποφάσισε η HTR να διαθέσει τους τροχούς αυτούς παγκόσμια, παρά το εμφανές ρίσκο να αντιγραφούν ; Αυτό υπήρξε ένα μεγάλο δίλημμα για μας. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι λόγω της εξαιρετικά χαμηλής τιμής στην οποία διαθέτουμε τους τροχούς μας, κανείς δε θα μπει στον κόπο να τους αντιγράψει, συμφέρει περισσότερο απλά να τους αγοράσει. Εξάλλου, δεδομένης της προστασίας του design από διπλώματα ευρεσιτεχνίας, καμία σοβαρή εταιρεία ή χώρα δε θα πάρει το ρίσκο να τους αντιγράψει και να παρουσιάσει τα οχήματά της στη διεθνή κοινότητα, με κίνδυνο να εκτεθεί. Από πλευράς μας, θα υποστηρίξουμε όλες τις προσπάθειες εκείνων που θα αγοράσουν και θα χρησιμοποιήσουν τους τροχούς μας, είτε για επίγειες δοκιμές, είτε για να προετοιμάσουν κάποια αποστολή, εφόσον φυσικά παραμένουν σε επαφή μαζί μας. ‘Ενα ρόβερ εξερεύνησης με τους τροχούς της HTR. Στην εικόνα ένας σεληνιακός τροχός της HTR μετά από πειραματική λειτουργία χιλίων χλμ. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1971618/pagkosmia-premiera-gia-toys-ellinikoys-trochoys-seliniakon-ochimaton/

Ιστολόγιο Curiosity, Sols 4575-4576: Τέλεια Θέση Στάθμευσης. Ημερομηνία σχεδιασμού της Γης: Τετάρτη, 18 Ιουνίου 2025 Όχι μόνο η οδήγησή μας ολοκληρώθηκε τέλεια, αλλά το Curiosity κατέληξε σε ένα από τα ασφαλέστερα και πιο σταθερά σημεία στάθμευσης ολόκληρης της αποστολής. Συχνά ξεκινάμε τον σχεδιασμό ελπίζοντας ότι όλοι οι τροχοί είναι ασφαλείς στο έδαφος, αλλά το έδαφος στον Άρη δεν είναι πάντα πολύ συνεργάσιμο. Ως στρατηγικός σχεδιαστής του APXS, ήλπιζα πραγματικά ότι το ρόβερ ήταν αρκετά σταθερό για να ξεκολλήσει τον βραχίονα και να τοποθετήσει το APXS σε έναν βράχο - κάτι που όντως έγινε! Λαμβάνουμε αναλύσεις σύνθεσης APXS και ChemCam και συνοδεύουμε την απεικόνιση Mastcam και MAHLI ενός βουρτσισμένου, επίπεδου, τυπικού στόχου βραχώδους υποστρώματος, του "Tarija". Αυτό μας επιτρέπει να παρακολουθούμε τη χημεία του βραχώδους υποστρώματος που φιλοξενεί τα πιθανά χαρακτηριστικά boxwork προς τα οποία κινούμαστε. Εκτός από τη σύνθεση, συνεχίζουμε να απεικονίζουμε το έδαφος γύρω μας για να κατανοήσουμε καλύτερα το τοπικό και περιφερειακό πλαίσιο. Το Mastcam θα αποκτήσει μωσαϊκά από κάποιες γραμμικές κορυφογραμμές βόρεια της τρέχουσας τοποθεσίας μας, καθώς και από ένα πιθανό ρήγμα ακριβώς μπροστά από την τρέχουσα θέση στάθμευσης μας, τη «Laguna del Bayo». Το ChemCam θα απεικονίσει μέρος μιας ενδιαφέρουσας προεξοχής («Mishe Mokwa») που έχουμε ήδη παρατηρήσει (δείτε την εικόνα που σχετίζεται με αυτό το ιστολόγιο). Χάρη στο σχετικά ήπιο έδαφος, οι μηχανικοί έχουν σχεδιάσει μια διαδρομή 54 μέτρων (περίπου 177 πόδια) προς την επόμενη τοποθεσία μας. Μετά την επιτυχή εκτέλεση αυτής της διαδρομής (ελπίζουμε), έχουμε μια σειρά από μη στοχευμένες επιστημονικές παρατηρήσεις. Το MARDI θα απεικονίσει το έδαφος κάτω από τους τροχούς και το ChemCam θα επιλέξει αυτόνομα έναν βραχώδη στόχο από τον νέο μας χώρο εργασίας και θα αναλύσει τη χημεία του. Για την παρακολούθηση των ατμοσφαιρικών και περιβαλλοντικών διακυμάνσεων, αποκτούμε ένα Mastcam tau για τη μέτρηση της σκόνης στον ουρανό, καθώς και μια μεγάλη έρευνα Navcam για το dust-devil και μια ταινία suprahorizon. Το σχέδιο είναι ολοκληρωμένο, όπως πάντα, με τυπικές δραστηριότητες DAN, REMS και RAD. Το ρόβερ Curiosity της NASA για τον Άρη έλαβε αυτήν την εικόνα με ενδιαφέρουσες υφές που εκτίθενται σε μια προεξοχή στη βάση του λόφου "Mishe Mokwa", μπροστά από το ρόβερ, χρησιμοποιώντας το τηλεχειριστήριο μικροαπεικονιστή (RMI) Chemistry & Camera (ChemCam). Το Curiosity κατέγραψε την εικόνα στις 13 Ιουνίου 2025 — 4569η ηλιακή ώρα, ή 4.569η ημέρα στον Άρη της αποστολής του Mars Science Laboratory — στις 17:53:55 UTC. https://science.nasa.gov/blog/curiosity-blog-sols-4575-4576-perfect-parking-spot/ Ιστολόγιο Curiosity, Sols 4577-4579: Παρακολουθήστε τους Ουρανούς. Ημερομηνία σχεδιασμού για τη Γη: Παρασκευή, 20 Ιουνίου 2025 Κατά τη διάρκεια του σχεδίου που καλύπτει τα Sols 4575-4576, το Curiosity συνέχισε την έρευνά μας για μυστηριώδεις δομές τύπου κουτιού στους ώμους του Όρους Sharp. Μετά από μια επιτυχημένη διαδρομή 56 μέτρων (περίπου 184 πόδια), το Curiosity είναι τώρα σταθμευμένο σε μια γούρνα που διασχίζει μια περιοχή με έντονη διάσπαση, καλυμμένη από γραμμικά χαρακτηριστικά που πιστεύεται ότι αποτελούν απόδειξη ροής υπόγειων υδάτων στο μακρινό παρελθόν του Άρη. Με και τους έξι τροχούς σταθερά τοποθετημένους σε συμπαγές έδαφος, το ρόβερ μας είναι έτοιμο για την επιστήμη επαφής! Δυστυχώς, μια επανάληψη του πειράματος ανίχνευσης παγετού που αναμένεται για το σχέδιο του Σαββατοκύριακου αναβάλλεται για λίγες ημέρες λόγω ενός καλά κατανοητού προβλήματος με το ChemCam. Εν τω μεταξύ, οι ατμοσφαιρικές μας έρευνες έχουν την ευκαιρία να λάμψουν, καθώς έλαβαν επιπλέον χρόνο για να παρατηρήσουν τον ουρανό του Άρη. Νωρίς το απόγευμα της Ηλιακής Ακτίνας 4577, οι κάμερες πλοήγησης του Curiosity θα τραβήξουν μια ταινία των άνω τμημάτων του Aeolis Mons (Όρος Sharp), ελπίζοντας να δουν κινούμενες σκιές νεφών. Αυτή η παρατήρηση επιτρέπει στην ομάδα να υπολογίσει το υψόμετρο των νεφών που παρασύρονται πάνω από την κορυφή. Στη συνέχεια, η Navcam θα δείχνει κατευθείαν προς τα πάνω, για να απεικονίσει την κίνηση των νεφών στο ζενίθ και να προσδιορίσει την κατεύθυνση του ανέμου στο υψόμετρο τους. Η Mastcam θα κάνει στη συνέχεια μια σειρά από μικρά ψηφιδωτά για να μελετήσει τον χώρο εργασίας του ρόβερ και τα χαρακτηριστικά της κοιλάδας στην οποία έχει εισέλθει το Curiosity. Το πρώτο είναι ένα στερεοσκοπικό ψηφιδωτό 6x4 του χώρου εργασίας και οι στόχοι επιστήμης επαφής "Copacabana" και "Copiapo". Ο πρώτος στόχος είναι ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα του βράχου της κοιλάδας και το όνομά του τιμά μια πόλη στη Βολιβία που βρίσκεται στις όχθες της λίμνης Τιτικάκα. Ο δεύτερος στόχος είναι ένα τμήμα υλικού σε ανοιχτόχρωμες αποχρώσεις, το οποίο μπορεί να σχετίζεται με ρίγες ή "φλέβες" που γεμίζουν τα πολλά εγκάρσια ρήγματα στις τοπικές πέτρες. Αυτές είναι οι αποθέσεις που ενδεχομένως άφησε η διείσδυση των υπόγειων υδάτων πριν από πολύ καιρό. Το όνομα «Copiapo» τιμά μια πόλη εξόρυξης αργύρου στην εξαιρετικά ξηρή έρημο Atacama της βόρειας Χιλής. Ένα δεύτερο στερεοφωνικό μωσαϊκό Mastcam 6x3 θα εξετάσει ενεργές ρωγμές στην κοιλάδα. Δύο επιπλέον στερεοφωνικά μωσαϊκά Mastcam 5x1 στοχεύουν στην «Ardamarca», μια κορυφογραμμή παράλληλη με τα τοιχώματα της κοιλάδας, και έναν γκρεμό που εκθέτει στρώματα βράχου στη βάση του λόφου «Mishe Mokwa». Στην τρέχουσα τοποθεσία μας, όλα τα ονόματα των στόχων του Curiosity προέρχονται από το γεωλογικό τετράγωνο Uyuni που πήρε το όνομά του από τον απόκοσμο πυθμένα της λίμνης και την εφήμερη λίμνη ψηλά στο βολιβιανό αλτιπλάνο, αλλά ο λόφος Mishe Mokwa επιστρέφει στην τετραγωνίδα Altadena, που πήρε το όνομά του από ένα δημοφιλές μονοπάτι πεζοπορίας στα βουνά Santa Monica. Μετά από αυτό το μακρύ επιστημονικό μπλοκ, το Curiosity θα αναπτύξει το χέρι του, θα σκουπίσει τη σκόνη από την Copacabana με το DRT και στη συνέχεια θα απεικονίσει τόσο αυτήν όσο και το Copiapo με το μικροσκοπικό απεικονιστή MAHLI. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, το APXS θα καθορίσει τη σύνθεση αυτών των δύο στόχων. Νωρίς το πρωί του Ηλίου 4578, το Mastcam θα τραβήξει μεγάλα στερεοσκοπικά μωσαϊκά 27x5 και 18x3 διαφορετικών τμημάτων της κοιλότητας, χρησιμοποιώντας το πρωινό φως για να επισημάνει τις σκιές του εδάφους. Αργότερα μέσα στην ημέρα, το Navcam θα πραγματοποιήσει μια 360 μοιρών έρευνα του ουρανού, προσδιορίζοντας τη συνάρτηση φάσης σε ολόκληρο τον ουρανό. Θα ακολουθήσει μια διαδρομή 25 μέτρων (περίπου 82 πόδια) και η απεικόνιση μετά την οδήγηση περιλαμβάνει τόσο ένα πανόραμα 360 μοιρών Navcam της νέας μας τοποθεσίας όσο και μια εικόνα του εδάφους κάτω από το ρόβερ με το MARDI στο βραδινό λυκόφως. Το επόμενο ηλιακό φως είναι αποκλειστικά ατμοσφαιρική επιστήμη, με ένα εκτεταμένο σύνολο απογευματινών ταινιών suprahorizon και μια έρευνα dust-devil για το Navcam, καθώς και μια παρατήρηση αδιαφάνειας σκόνης Mastcam. Το τελικό σύνολο παρατηρήσεων σε αυτό το σχέδιο λαμβάνει χώρα το πρωί της 45ης Ηλίου με περισσότερες ταινίες Navcam suprahorizon και zenith για την παρατήρηση νεφών, μια μέτρηση αδιαφάνειας σκόνης Navcam στον κρατήρα Gale και μια τελευταία Mastcam tau. Τη Δευτέρα, αναμένουμε να προγραμματίσουμε μια ακόμη διαδρομή και ελπίζουμε να επιστρέψουμε στο πείραμα ανίχνευσης παγετού σύντομα καθώς εξερευνούμε τα φαράγγια boxwork του Άρη. Το ρόβερ Curiosity της NASA για τον Άρη έλαβε αυτήν την εικόνα μέσα σε μια κοιλότητα στο έδαφος boxwork στον Άρη, χρησιμοποιώντας τη δεξιά κάμερα πλοήγησης. Το Curiosity κατέγραψε την εικόνα στις 20 Ιουνίου 2025 - 4575η Ηλίου, ή την 4.575η ημέρα του Άρη της αποστολής Mars Science Laboratory - στις 00:30:12 UTC. Το ρόβερ Curiosity της NASA για τον Άρη έλαβε αυτήν την εικόνα μέσα σε μια κοιλότητα στο έδαφος boxwork στον Άρη, χρησιμοποιώντας τη δεξιά κάμερα πλοήγησης. Το Curiosity κατέγραψε την εικόνα στις 20 Ιουνίου 2025 — 4575η ηλιακή ώρα, ή 4.575η ημέρα στον Άρη της αποστολής του Mars Science Laboratory — στις 00:30:12 UTC. https://science.nasa.gov/blog/curiosity-blog-sols-4577-4579-watch-the-skies/

Το LRO της NASA Προβολές του σημείου πρόσκρουσης του σεληνιακού διαστημικού σκάφους HAKUTO-R Mission 2 Στις 11 Ιουνίου, το LRO (Lunar Reconnaissance Orbiter) της NASA κατέγραψε φωτογραφίες του σημείου όπου το σεληνιακό διαστημικό σκάφος ispace Mission 2 SMBC x HAKUTO-R Venture Moon (RESILIENCE) πραγματοποίησε σκληρή προσγείωση στις 5 Ιουνίου 2025, UTC. Μια ασπρόμαυρη εικόνα της επιφάνειας της Σελήνης που τραβήχτηκε από το Lunar Reconnaissance Orbiter της NASA δείχνει: το σημείο πρόσκρουσης του σεληνιακού διαστημικού σκάφους HAKUTO-R Mission 2, μια σκοτεινή κηλίδα που περιβάλλεται από ένα ανεπαίσθητο φωτεινό φωτοστέφανο. Ένα λευκό βέλος δείχνει το σημείο. Το σημείο πρόσκρουσης του σεληνιακού διαστημικού σκάφους RESILIENCE, όπως φαίνεται από την κάμερα Lunar Reconnaissance Orbiter (LROC) της NASA στις 11 Ιουνίου 2025. Το διαστημικό σκάφος δημιούργησε μια σκοτεινή κηλίδα που περιβάλλεται από ένα ανεπαίσθητο φωτεινό φωτοστέφανο. Η RESILIENCE εκτοξεύτηκε στις 15 Ιανουαρίου με ένα ιδιωτικά χρηματοδοτούμενο διαστημόπλοιο. Η δεξιά κάμερα στενής γωνίας του LRO (μία σε μια σουίτα καμερών γνωστή ως LROC) κατέγραψε τις εικόνες που παρουσιάζονται εδώ από περίπου 50 μίλια πάνω από την επιφάνεια του Mare Frigoris, μιας ηφαιστειακής περιοχής διάσπαρτης με μεγάλης κλίμακας ρήγματα γνωστά ως ρυτιδωμένες ράχες. Η σκούρα μουτζούρα που είναι ορατή πάνω από το βέλος στη φωτογραφία σχηματίστηκε καθώς το όχημα χτύπησε την επιφάνεια, εκτινάσσοντας τον ρεγολίθο - τον βράχο και τη σκόνη που αποτελούν το «χώμα» της Σελήνης. Το αχνό φωτεινό φωτοστέφανο που περιβάλλει την τοποθεσία προέκυψε από σωματίδια ρεγολίθου χαμηλής γωνίας που έτριψαν την ευαίσθητη επιφάνεια. GIF ασπρόμαυρων εικόνων της επιφάνειας της Σελήνης που ελήφθησαν από το Lunar Reconnaissance Orbiter της NASA, που δείχνουν πριν και μετά την πρόσκρουση του σεληνιακού προσεδαφιστή HAKUTO-R Mission 2. Η δεύτερη εικόνα δείχνει μια σκούρα μουτζούρα που περιβάλλεται από ένα ανεπαίσθητο φωτεινό φωτοστέφανο. Αυτή η κινούμενη εικόνα δείχνει την τοποθεσία RESILIENCE πριν και μετά την πρόσκρουση. Στην εικόνα, ο βορράς είναι προς τα πάνω. Κοιτώντας από τα δυτικά προς τα ανατολικά, ή από αριστερά προς τα δεξιά, η περιοχή που απεικονίζεται καλύπτει 2 μίλια.Το LRO διαχειρίζεται το Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA στο Γκρίνμπελτ του Μέριλαντ, για τη Διεύθυνση Επιστημονικών Αποστολών στα κεντρικά γραφεία της NASA στην Ουάσινγκτον. Το LRO, που εκτοξεύτηκε στις 18 Ιουνίου 2009, έχει συγκεντρώσει έναν θησαυρό δεδομένων με τα επτά ισχυρά του όργανα, συμβάλλοντας ανεκτίμητα στις γνώσεις μας για τη Σελήνη. Η NASA επιστρέφει στη Σελήνη με εμπορικούς και διεθνείς εταίρους για να επεκτείνει την ανθρώπινη παρουσία στο διάστημα και να φέρει πίσω νέες γνώσεις και ευκαιρίες. Περισσότερα για αυτήν την ιστορία από την ιστοσελίδα LRO Camera του Κρατικού Πανεπιστημίου της Αριζόνα https://www.nasa.gov/missions/lro/nasas-lro-views-ispace-hakuto-r-mission-2-moon-lander-impact-site/

Ισχυρή έκλαμψη εκρήγνυται από τον Ήλιο Ο Ήλιος εξέπεμψε μια ισχυρή ηλιακή έκλαμψη, η οποία κορυφώθηκε στις 7:50 μ.μ. ET στις 19 Ιουνίου. Το Παρατηρητήριο Ηλιακής Δυναμικής της NASA, το οποίο παρακολουθεί συνεχώς τον Ήλιο, κατέγραψε μια εικόνα του γεγονότος. Οι ηλιακές εκλάμψεις είναι ισχυρές εκρήξεις ενέργειας. Οι εκλάμψεις και οι ηλιακές εκρήξεις μπορούν να επηρεάσουν τις ραδιοεπικοινωνίες, τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, τα σήματα πλοήγησης και να θέσουν σε κίνδυνο τα διαστημόπλοια και τους αστροναύτες.Αυτή η έκλαμψη ταξινομείται ως έκλαμψη X1.9. Η κλάση X υποδηλώνει τις πιο έντονες εκλάμψεις, ενώ ο αριθμός παρέχει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ισχύ της. Για να δείτε πώς ένας τέτοιος διαστημικός καιρός μπορεί να επηρεάσει τη Γη, επισκεφθείτε το Κέντρο Πρόβλεψης Διαστημικού Καιρού της NOAA https://spaceweather.gov/, την επίσημη πηγή της κυβέρνησης των ΗΠΑ για προβλέψεις, ρολόγια, προειδοποιήσεις και ειδοποιήσεις για τον διαστημικό καιρό. Η NASA λειτουργεί ως ερευνητικός βραχίονας της εθνικής προσπάθειας για τον διαστημικό καιρό. Η NASA παρατηρεί συνεχώς τον Ήλιο και το διαστημικό μας περιβάλλον με έναν στόλο διαστημοπλοίων που μελετούν τα πάντα, από τη δραστηριότητα του Ήλιου μέχρι την ηλιακή ατμόσφαιρα και τα σωματίδια και τα μαγνητικά πεδία στον χώρο που περιβάλλει τη Γη.Το Παρατηρητήριο Ηλιακής Δυναμικής της NASA κατέγραψε αυτήν την εικόνα μιας ηλιακής έκλαμψης — που φαίνεται ως η φωτεινή λάμψη επάνω δεξιά — στις 19 Ιουνίου. Η εικόνα δείχνει ένα υποσύνολο ακραίου υπεριώδους φωτός που τονίζει το εξαιρετικά θερμό υλικό στις εκλάμψεις και το οποίο είναι χρωματισμένο με κόκκινο χρώμα. https://science.nasa.gov/blogs/solar-cycle-25/2025/06/20/strong-flare-erupts-from-sun-5/

Το Hubble Μελετά Μικρό αλλά Ισχυρό Γαλαξία Το πεδίο κυριαρχείται από σκόνη που εμφανίζεται σκούρο κόκκινο, με διάσπαρτες φωτεινότερες περιοχές σχηματισμού αστεριών ως φωτεινά ροζ σφαιρίδια. Το φόντο δείχνει αμέτρητα μπλε αστέρια που κρυφοκοιτάζουν γύρω από τις σκονισμένες περιοχές. Αυτό το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Hubble της NASA/ESA απεικονίζει τον κοντινό γαλαξία NGC 4449. Αυτό το πορτρέτο από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Hubble της NASA/ESA φέρνει στο προσκήνιο τον κοντινό γαλαξία NGC 4449. Ο γαλαξίας βρίσκεται μόλις 12,5 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά, στον αστερισμό Canes Venatici (τα Κυνηγετικά Σκυλιά). Είναι μέλος της ομάδας γαλαξιών M94, η οποία βρίσκεται κοντά στην Τοπική Ομάδα γαλαξιών στην οποία ανήκει ο Γαλαξίας. Ο NGC 4449 είναι ένας νάνος γαλαξίας, που σημαίνει ότι είναι πολύ μικρότερος και περιέχει λιγότερα αστέρια από τον Γαλαξία. Αλλά μην αφήσετε το μικρό του μέγεθος να σας ξεγελάσει - ο NGC 4449 έχει δύναμη όταν πρόκειται για τη δημιουργία αστεριών! Αυτός ο γαλαξίας σχηματίζει αυτήν τη στιγμή νέα αστέρια με πολύ ταχύτερο ρυθμό από τον αναμενόμενο για το μέγεθός του, γεγονός που τον καθιστά έναν γαλαξία αστρικής έκρηξης. Οι περισσότεροι γαλαξίες αστρικής έκρηξης παράγουν αστέρια κυρίως στα κέντρα τους, αλλά ο NGC 4449 λάμπει από λαμπρά νεαρά αστέρια σε όλη του την έκταση. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτή η παγκόσμια έκρηξη σχηματισμού αστεριών προέκυψε λόγω των αλληλεπιδράσεων του NGC 4449 με τους γαλαξιακούς γείτονές του. Επειδή ο NGC 4449 είναι τόσο κοντά, παρέχει μια εξαιρετική ευκαιρία στο Hubble να μελετήσει πώς οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ γαλαξιών μπορούν να επηρεάσουν τον σχηματισμό νέων αστεριών.Το Hubble δημοσίευσε μια εικόνα του NGC 4449 το 2007. Αυτή η νέα έκδοση ενσωματώνει αρκετά επιπλέον μήκη κύματος φωτός που συνέλεξε το Hubble για πολλαπλά προγράμματα παρατήρησης. Αυτά τα προγράμματα καλύπτουν ένα απίστευτο φάσμα επιστημονικών πεδίων, από μια εις βάθος εμβάθυνση στην ιστορία σχηματισμού αστεριών του NGC 4449 έως τη χαρτογράφηση των πιο φωτεινών, θερμότερων και πιο ογκωδών αστεριών σε περισσότερες από δύο δωδεκάδες κοντινούς γαλαξίες. Το Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb της NASA/ESA/CSA παρατήρησε επίσης τον NGC 4449, αποκαλύπτοντας με περίπλοκη λεπτομέρεια τις έλικες σκόνης αερίου του γαλαξία, που λάμπουν από το έντονο φως των άστρων που εκπέμπουν τα νεαρά αστέρια που ακμάζουν. Η φωτογραφία πορτρέτου της ομάδας αποστολής Hubble της NASA https://science.nasa.gov/missions/hubble/hubble-studies-small-but-mighty-galaxy/

Εντοπίστηκαν γαλαξίες με γιγάντιες… μπούκλες. Πρόκειται για ένα ανεξήγητο φαινόμενο σε μακρινό γαλαξιακό σμήνος, Οι αστρονόμοι έλαβαν την υψηλότερης ανάλυσης εικόνα του σμήνους γαλαξιών Abell 2255 παρατηρώντας κολοσσιαίες ελικοειδείς κοσμικές δομές η παρουσία των οποίων παραμένει προς το παρόν μυστηριώδης.Το Abell 2255 είναι ένα γαλαξιακό σμήνος που υπολογίζεται ότι περιέχει 300-500 γαλαξίες πολλοί από τους οποίους βρίσκονται σε διαδικασία σύγκρουσης/συγχώνευσης. Βρίσκεται περίπου 800 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη και εκτείνεται σε περίπου 16,3 εκατομμύρια έτη φωτός. Η ομάδα πίσω από αυτή την έρευνα ενδιαφέρθηκε για τους αποκαλούμενους «ραδιογαλαξίες» που υπάρχουν σε αυτό το σμήνος.Οι ραδιογαλαξίες είναι γαλαξίες που κυριαρχούνται από τροφοδοτούμενες υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες που εκτοξεύουν ισχυρούς πίδακες ύλης με ταχύτητες σχεδόν φωτός. Αυτή η νέα έρευνα του Abell 2255 θα μπορούσε να αποκαλύψει πώς εξελίσσονται οι ραδιογαλαξίες και πώς οι υπερμεγέθεις πίδακες που εκτοξεύονται από μαύρες τρύπες αλληλεπιδρούν με αέριο και σκόνη μεταξύ των γαλαξιών, έναν χώρο που ονομάζεται διαγαλαξιακό μέσο.«Αυτά τα αποτελέσματα ανοίγουν το δρόμο για νέες προοπτικές για τη μελέτη όχι μόνο των ραδιογαλαξιών αλλά και των ιδιοτήτων του αερίου που διαπερνά τα σμήνη γαλαξιών» δήλωσε ο Μάρκο Μπόντι ερευνητής στο Εθνικό Ινστιτούτο Αστροφυσικής (INAF) της Ιταλίας, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Κυνηγώντας… ραδιοουρές Η ομάδα έλαβε τα δεδομένα Abell 2255 χρησιμοποιώντας το ραδιοτηλεσκόπιο European Low Frequency Array (LOFAR) στη λειτουργία Very Long Baseline Interferometry (VLBI). Με 56 ώρες παρατηρήσεων σε ραδιοσυχνότητα 144 MHz, οι ερευνητές κατάφεραν να αποκτήσουν βαθιές εικόνες του σμήνους γαλαξιών με γωνιακή ανάλυση έως και 0,3 δευτερόλεπτα τόξου.Αυτό αποκάλυψε επιμήκεις νηματώδεις δομές που εκτείνονται σε μήκος μεταξύ 260,000 και 360,000 ετών φωτός. Αυτό είναι μεγαλύτερο από 3 φορές το πλάτος του γαλαξία μας. Το πάχος αυτών των νημάτων, ωστόσο, είναι μικρότερο από το ένα δέκατο του πλάτους του γαλαξία μας.Η ερευνητική ομάδα διατυπώνει με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Astronomy & Astrophysics» τη θεωρία ότι αυτά τα νήματα προέρχονται από τους ραδιογαλαξίες του Abell 2255 και παρασύρθηκαν από την τυρβώδη κίνηση μέσα στο σμήνος γαλαξιών. Τα νήματα τελικά θα αναμειχθούν στο διαγαλαξιακό μέσο αερίου και σκόνης στον Abell 2255. Μια εικόνα του σμήνους Abell 2255. Εικόνα μιας από τις μυστηριώδεις δομές στο γαλαξιακό σμήνος Abell 2255 https://www.naftemporiki.gr/techscience/1971257/entopistikan-galaxies-me-giganties-mpoykles/

Πώς περιγράφουν οι κοσμολογικές θεωρίες την προϊστορία του ορατού Κόσμου; Για τη γένεση του φυσικού Σύμπαντος Μέχρι τα τέλη του εικοστού αιώνα, η επιστήμη της Φυσικής θεωρούσε ότι ακόμη και το να αναρωτηθεί κανείς σχετικά με το τι προκάλεσε ή, έστω, τι υπήρχε πριν από το Big Bang, την κοσμογονική έκρηξη που δημιούργησε το ορατό Σύμπαν, αποτελούσε ένα σχεδόν «μεταφυσικό» ερώτημα, ανάξιο της σοβαρής επιστημονικής έρευνας. Αν, σύμφωνα με την επικρατέστερη, μέχρι σήμερα, κοσμολογική θεωρία, ο «χώρος» και ο «χρόνος» δημιουργήθηκαν από τη Μεγάλη Εκρηξη, τότε δεν έχει νόημα να ρωτάμε «πού» ή «πότε» δημιουργήθηκαν. Πράγματι, για την «ορθόδοξη» κοσμολογία το να διερωτάται κανείς τι υπήρχε πριν από το Big Bang αποτελεί μια σχεδόν αιρετική επιστημονική απορία. Παραδόξως, μια ανάλογη –και εξίσου αιρετική– απορία είχε διατυπωθεί, από αρχαιοτάτων χρόνων, ενάντια στις διάφορες θεολογικές «εξηγήσεις» περί δημιουργίας: Αν ο Θεός δημιούργησε τα πάντα, τότε ποιος δημιούργησε τον Θεό; Ευτυχώς, στην ιστορία της επιστημονικής σκέψης τόσο οι ατεκμηρίωτες απαντήσεις όσο και οι δογματικές πρακτικές αποκλεισμού των ενοχλητικών ερωτημάτων σπανίως καταφέρνουν να ανακόψουν για πολύ την ανάπτυξη της έρευνας.Το αισιόδοξο αυτό συμπέρασμα φαίνεται πως επιβεβαιώνεται και από τις πιο πρόσφατες εξελίξεις στην Κοσμολογία, η οποία είναι σε θέση να ανασυγκροτήσει ικανοποιητικά την ιστορία της δημιουργίας του Σύμπαντος μέχρι ένα εκατομμυριοστό του δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου μετά από το Big Bang. Ομως, σύμφωνα με ολοένα και περισσότερους ειδικούς, αυτό το απειροελάχιστο κλάσμα του χρόνου που μας διαφεύγει γνωστικά αποτελεί το κλειδί για την κατανόηση τόσο της θεμελιώδους δομής όσο και της εξέλιξης του Σύμπαντος τα επόμενα 14 δισεκατομμύρια χρόνια!Δυο χιλιετίες συστηματικής διερεύνησης της φύσης οδήγησαν, κατά τον εικοστό αιώνα, τους κοσμολόγους στο συμπέρασμα ότι τα πάντα στο Σύμπαν προκύπτουν από τις αλληλεπιδράσεις των στοιχειωδών σωματιδίων ύλης-ενέργειας, σύμφωνα με τις τέσσερεις θεμελιώδεις φυσικές δυνάμεις: της βαρύτητας, του ηλεκτρομαγνητισμού και της ασθενούς και ισχυρής πυρηνικής δύναμης. Μεγάλο μέρος της ιστορίας της Φυσικής μπορεί να περιγραφεί ως η μεγαλειώδης προσπάθεια να ενοποιηθούν σε ένα ενιαίο εξηγητικό πρότυπο, δηλαδή σε μία ευρύτερη φυσική θεωρία, όλες οι δυνάμεις και όλα τα βασικά συστατικά τις ύλης.Μετά την ενοποίηση –από τον Μάξγουελ– των μαγνητικών και ηλεκτρικών αλληλεπιδράσεων στην ενιαία ηλεκτρομαγνητική δύναμη, ακολούθησε ο Αϊνστάιν που κατάφερε να ενοποιήσει τη βαρύτητα με τον ηλεκτρομαγνητισμό, ενώ κατά τη δεκαετία του 1970 η φυσική των στοιχειωδών σωματιδίων κατάφερε να ενοποιήσει στο Καθιερωμένο Πρότυπο τις τρεις από τις τέσσερις θεμελιώδεις δυνάμεις. Μόνο η βαρύτητα αντιστέκεται πεισματικά στις προσπάθειες να ενταχθεί σε αυτό το πανίσχυρο εξηγητικό μοντέλο. Ετσι, το άπιαστο, μέχρι σήμερα, όνειρο μιας «θεωρίας των Πάντων» εξακολουθεί να τροφοδοτεί τις βασικές έρευνες στη Φυσική. Ένα πληθωρικό και δημιουργικό Σύμπαν Αυτές οι μεγάλες προσπάθειες θεωρητικής ενοποίησης δεν άφησαν ανεπηρέαστη την κοσμολογία, η οποία μάλιστα αποτελεί για τη θεωρητική φυσική ένα ιδανικό εργαστήριο όπου οι ερευνητές δοκιμάζουν τις πιο εξωφρενικές θεωρίες τους. Για παράδειγμα, η θεωρητική υπόθεση της «Μεγάλης Ενοποίησης» των μικροσκοπικών και των μακροσκοπικών φαινομένων, δεν θα είχε γίνει ποτέ αποδεκτή από την επιστημονική κοινότητα αν δεν υπήρχαν σοβαρές ενδείξεις από την «πραγματική» ιστορία του Σύμπαντος. Ετσι, το επικρατέστερο κοσμολογικό μοντέλο υποστηρίζει ότι μόλις έγινε το Big Bang, και στα αμέσως επόμενα στάδια, οι τέσσερεις, διαφορετικές, σήμερα, θεμελιώδεις δυνάμεις της φύσης ήταν τότε ενοποιημένες σε μια μοναδική και άκρως αινιγματική «υπερδύναμη», η οποία καθιστούσε συμμετρικό και σχεδόν ομοιόμορφο το αρχικό Σύμπαν.Για κάποιο ανεξήγητο λόγο, αυτή η αρχική συμμετρία έσπασε πυροδοτώντας όλες τις μετέπειτα εξελίξεις: στα επόμενα πρώιμα στάδια το νεογέννητο και υπέρθερμο Σύμπαν άρχισε να διαστέλλεται και να ψύχεται με έναν τρόπο «πληθωριστικό». Αρχικά αποσπάστηκε από αυτό η δύναμη της βαρύτητας, ενώ οι υπόλοιπες τρεις φυσικές δυνάμεις παρέμεναν ενωμένες. Αυτή η υπέρπυκνη φυσαλίδα του πρώιμου Σύμπαντος συνέχισε να διογκώνεται με εκρηκτικούς ρυθμούς, ενώ ταυτόχρονα η θερμοκρασία του συνέχισε να πέφτει, ώσπου, κάποια στιγμή, αποσπάστηκε η ισχυρή πυρηνική δύναμη. Τότε μόνο άρχισαν να σχηματίζονται, μέσα σε αυτή την «καυτή σούπα», όλα τα στοιχειώδη υποατομικά σωματίδια που, στα μετέπειτα στάδια, θα συγκροτήσουν τη συνολική ύλη-ενέργεια.Σε αυτήν τη σκοτεινή φάση της ανάπτυξής του το νεογέννητο Σύμπαν ήταν απολύτως «αδιαφανές», επειδή το φως, για την ακρίβεια τα φωτόνια, απορροφούνταν αμέσως μόλις δημιουργούνταν. Μόλις όμως αποσπάστηκε η ασθενής πυρηνική δύναμη, άρχισε αυτομάτως και η σύνθεση των πρώτων ατομικών πυρήνων, ενώ τα φωτόνια έπαψαν να σκεδάζονται μέσα στην υπέρπυκνη κοσμική σούπα: το αρχέγονο φως διέφυγε επιτέλους και άρχισε να ταξιδεύει ελεύθερο. Στα επόμενα στάδια η περαιτέρω πτώση της θερμοκρασίας, σε συνδυασμό με την ακατάπαυστη πυρηνοσύνθεση και τη σύντηξη των νεογέννητων πυρήνων, θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για τη διαμόρφωση των άστρων, των γαλαξιών και των πλανητών.Κάπως έτσι, η σύγχρονη Φυσική προσπαθεί να συνοψίσει σε ένα ενοποιημένο μοντέλο εξήγησης, το λεγόμενο «Καθιερωμένο Κοσμολογικό Πρότυπο», τις εκπληκτικές ανακαλύψεις της κοσμολογίας και της σωματιδιακής Φυσικής. Ωστόσο, παρά τις εκπληκτικές ανακαλύψεις που έχει να επιδείξει το «Καθιερωμένο Πρότυπο», δεν έλειψαν οι αντιρρήσεις κάποιων κορυφαίων, αλλά ανικανοποίητων κοσμολόγων, οι οποίοι έσπευσαν να επισημάνουν τα λογικά και επιστημονικά αδιέξοδα στα οποία οδηγεί η άκριτη αποδοχή αυτού του μοντέλου. Η πρωταρχική ανωμαλία στο καθιερωμένο μοντέλο Γιατί κάποιοι διαπρεπείς κοσμολόγοι, και θεωρητικοί φυσικοί υποστηρίζουν ότι, στην πραγματικότητα, η θεωρία του Bing Bang δεν εξηγεί τίποτα για τη φυσική διεργασία της ίδιας της Μεγάλης Εκρηξης; «Μολονότι αποκαλείται θεωρία της Μεγάλης Εκρηξης, δεν μας λέει απολύτως τίποτα για το ίδιο το γεγονός της Μεγάλης Εκρηξης! Δεν εξηγεί τι ήταν αυτό που εξερράγη, ούτε τι προκάλεσε την έκρηξη· δεν μπορεί ούτε καν να περιγράψει τις συνθήκες αμέσως μετά την έκρηξη», όπως υποστηρίζει ο Αλαν Γκαθ, επιφανής θεωρητικός φυσικός του αμερικανικού MIT που πρότεινε την επαναστατική θεωρία ενός «Πληθωριστικού Σύμπαντος».Αν μπορούσαμε να προβάλουμε την ταινία της δημιουργίας του Σύμπαντος προς τα πίσω, θα βλέπαμε το πρώιμο Σύμπαν να γίνεται ολοένα μικρότερο, πυκνότερο, και απίστευτα θερμότερο. Οσο πλησιάζουμε στο σημείο μηδέν του χρόνου, όταν δηλαδή υποτίθεται ότι τέθηκε σε λειτουργία και άρχισε να μετρά τον χρόνο το Κοσμικό Ρολόι, η θερμότητα του Σύμπαντος αυξάνει μέχρι που γίνεται δυνητικά άπειρη. Δυστυχώς, σε αυτές τις πολύ ακραίες συνθήκες οι εξισώσεις της θεωρίας της γενικής σχετικότητας του Αϊνστάιν είναι άχρηστες, αφού καμιά επιστημονική θεωρία δεν μπορεί να περιγράψει τι συμβαίνει όταν οι φυσικές ποσότητες (π.χ. θερμότητα, μάζα) τείνουν να γίνουν άπειρες! Μήπως αυτή η πρωταρχική «ανωμαλία», από την οποία ξεκίνησαν τα πάντα, αποτελεί το ανυπέρβλητο όριο των επιστημονικών μας γνώσεων; Μήπως, χωρίς να το συνειδητοποιούμε, φτάσαμε στο τέρμα της κοσμολογικής επιστημονικής περιπέτειας;Μήπως, οι εργώδεις προσπάθειες των φυσικών και των κοσμολόγων είναι τελικά μάταιες· αφού όλες ανεξαιρέτως απέτυχαν να υπερβούν το αξεπέραστο εμπόδιο της «πρωταρχικής ανωμαλίας» που έχει υψώσει η αποδοχή της θεωρίας του Big Bang από την επιστημονική κοινότητα των φυσικών. Απροσδόκητα, στα τέλη του 2001, δυο κορυφαίοι φυσικοί, ο Πολ Στάινχαρντ, καθηγητής Αστροφυσικής στο Πρίνστον, και ο Νιλ Τούροκ, καθηγητής στο Κέιμπριτζ, αποφάσισαν να ταράξουν τα λιμνάζοντα νερά επαναφέροντας μια αρχαιότατη και φαινομενικά «παλαβή» ιδέα.Σκέφτηκαν, λοιπόν, να διερευνήσουν τις συνέπειες μιας αντισυμβατικής επιστημονικής εικασίας: μήπως το ορατό μας Σύμπαν δεν είναι παρά ένα μικρό μόνο τμήμα μιας πολύ μεγαλύτερης και αόρατης πραγματικότητας. Θα μπορούσαμε να το φανταστούμε σαν μια γιγάντια λεπτή επίπεδη «μεμβράνη», ή απλώς «Βράνη» τεσσάρων διαστάσεων –τριών για τον χώρο και μια για τον χρόνο– η οποία πάλλεται μέσα σε έναν όχι εμπειρικά, αλλά μαθηματικά περιγράψιμο υπερχώρο πέντε ή και περισσότερων διαστάσεων. Αυτή η πέμπτη διάσταση, ή και οι επιπλέον διαστάσεις, είναι αόρατες επειδή δεν αλληλεπιδρούν σχεδόν καθόλου με τον ορατό Κόσμο μας, παρά μόνο μέσω της δύναμης της βαρύτητας.Την ιδέα ενός «Κόσμου-βράνη» την εμπνεύστηκαν από τη διάσημη θεωρία-Μ των υπερχορδών, η οποία υποθέτει την ύπαρξη ενός υπερ-χωροχρόνου μέχρι και 11 διαστάσεων. Σύμφωνα με τους δύο θεωρητικούς φυσικούς μόνο η δύναμη της βαρύτητας μπορεί να ταξιδεύει μέσα σε αυτόν τον πολυδιάστατο υπερχώρο όπου υπάρχουν τα παράλληλα σύμπαντα-βράνες. Διαπερνώντας, όμως, τον υπερχώρο η δύναμη της βαρύτητας δημιουργεί κάποια έλξη ανάμεσα σε δυο γειτονικούς Κόσμους-βράνες, τους ωθεί δηλαδή να πλησιάζουν ο ένας τον άλλο ολοένα και περισσότερο, καθιστώντας, αργά ή γρήγορα, τη σύγκρουσή τους αναπόφευκτη και εξαιρετικά δημιουργική.Επομένως, η βαρύτητα έρχεται ως από μηχανής θεός για να «αναζωογονήσει» τις εξαντλημένες ενεργειακά βράνες, μετατρέποντας ένα μέρος της δικής της ενέργειας σε κινητική ενέργεια. Σύμφωνα με τη θεωρία των Στάινχαρντ και Τούροκ, το Big Bang δεν ήταν παρά το αποτέλεσμα της τιτάνιας σύγκρουσης ανάμεσα σε δυο τέτοιες κοσμικές βράνες, που κάθε μία τους φιλοξενεί ένα παράλληλο Σύμπαν. Η τεράστια ποσότητα ενέργειας που απελευθερώνεται από αυτή τη σύγκρουση γεννά αυτό που συνήθως αποκαλούμε «Μεγάλη Εκρηξη». Και όπως διευκρίνισε, κατόπιν, ο Νιλ Τούροκ: «Η ύπαρξη των κοσμικών βρανών πριν από την πρωτογενή ανωμαλία σημαίνει ότι ο χρόνος υπήρχε ήδη πριν από το Big Bang»!Αν πράγματι, το ορατό Σύμπαν προέκυψε από μια θεαματική σύγκρουση δυο παράλληλων Κόσμων-βρανών, τότε το τελευταίο Big Bang δεν ήταν καθόλου η αφετηρία του χρόνου αλλά το αποτέλεσμα αέναων διεργασιών αναγέννησης και καταστροφής που επαναλαμβάνονται κυκλικά –αλλά όχι και πανομοιότυπα!– μέσα στον χρόνο και τον χώρο της πέμπτης αόρατης διάστασης.Αυτή τη θεωρία του αέναου κύκλου από μεγάλες εκρήξεις και μεγάλες συνθλίψεις Συμπάντων, οι επινοητές της την έχουν βαπτίσει με ένα ελληνικό όνομα: «Εκπυρωτικό Σύμπαν», μια έννοια που τη δανείστηκαν από τη στωική κοσμολογία. Δυστυχώς, το αίνιγμα της απαρχής αυτών των αιωνόβιων βρανών και του πολυδιάστατου υπερχώρου μέσα στον οποίο υπάρχουν, ή, ακόμη χειρότερα, η δημιουργία του ίδιου του Χρόνου παραμένουν και σε αυτή την περίπτωση ανεξήγητα. https://www.efsyn.gr/epistimi/mihanes-toy-noy/476570_gia-ti-genesi-toy-fysikoy-sympantos

Εταιρεία Πυραύλων και Διαστήματος Energia Η διαδρομή Κορόλεφ-Μπαϊκονούρ ολοκληρώθηκε: Η Energia έστειλε ένα νέο φορτηγό πλοίο στο κοσμοδρόμιο. Το Progress MS-32 Corporation υποβλήθηκε σε έναν πλήρη κύκλο δοκιμών - από δοκιμές διαρροών έως δοκιμές συστημάτων επί του σκάφους. Πριν από την αποστολή, οι συνάδελφοί μας πραγματοποίησαν την τελική διαδικασία επιθεώρησης - με άλλα λόγια, εξέτασαν προσεκτικά κάθε λεπτομέρεια για άλλη μια φορά και βεβαιώθηκαν ότι το διαστημόπλοιο ήταν σε καλή λειτουργική κατάσταση πριν από το μακρύ ταξίδι. Σε λίγες μέρες, θα το συναντήσουμε στο Μπαϊκονούρ. Καλό ταξίδι! https://vk.com/rsc_energia?w=wall-167742670_23044 Η NASA παρέχει την τελευταία ενημέρωση για την εκτόξευση και τις λειτουργίες του σταθμού Axiom Mission 4. Η NASA, η Axiom Space και η SpaceX συνεχίζουν να εξετάζουν τις ευκαιρίες εκτόξευσης για την αποστολή Axiom Mission 4 στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η NASA αποφάσισε να αναβάλει την εκτόξευση την Κυριακή 22 Ιουνίου και θα θέσει ως στόχο μια νέα ημερομηνία εκτόξευσης τις επόμενες ημέρες.Ο διαστημικός οργανισμός χρειάζεται επιπλέον χρόνο για να συνεχίσει την αξιολόγηση των λειτουργιών του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού μετά από πρόσφατες εργασίες επισκευής στο πίσω (οπίσθιο) τμήμα της μονάδας εξυπηρέτησης Zvezda του τροχιακού εργαστηρίου. Λόγω των διασυνδεδεμένων και αλληλεξαρτώμενων συστημάτων του διαστημικού σταθμού, η NASA θέλει να διασφαλίσει ότι ο σταθμός είναι έτοιμος για επιπλέον μέλη πληρώματος και ο οργανισμός αφιερώνει τον απαραίτητο χρόνο για να εξετάσει τα δεδομένα.Η NASA, η Axiom Space και η SpaceX εκτιμούν τον ιστορικό χαρακτήρα αυτής της αποστολής για τα έθνη της Ινδίας, της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, καθώς και για τον κόσμο. Το πλήρωμα παραμένει σε καραντίνα στη Φλόριντα και οι αστροναύτες είναι έτοιμοι να εκτοξευθούν όταν ο σταθμός είναι έτοιμος να τους δεχτεί. Η Peggy Whitson, πρώην αστροναύτης της NASA και διευθύντρια επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων στην Axiom Space, θα ηγηθεί της εμπορικής αποστολής, ενώ ο αστροναύτης του ISRO (Ινδικός Οργανισμός Διαστημικής Έρευνας) Shubhanshu Shukla θα υπηρετήσει ως πιλότος. Οι δύο ειδικοί της αποστολής είναι ο αστροναύτης του προγράμματος ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος) Sławosz Uznański-Wiśniewski από την Πολωνία και ο Tibor Kapu από την Ουγγαρία. Ο πύραυλος Falcon 9 και το διαστημόπλοιο Dragon της SpaceX παραμένουν υγιή στην εξέδρα εκτόξευσης στο Launch Complex 39A στο Διαστημικό Κέντρο Kennedy της NASA στη Φλόριντα. Μάθετε περισσότερα για τις δραστηριότητες του σταθμού ακολουθώντας το ιστολόγιο του διαστημικού σταθμού, @space_station και @ISS_Research on X, καθώς και τους λογαριασμούς του ISS στο Facebook και στο Instagram. Λάβετε τα τελευταία νέα από τη NASA κάθε εβδομάδα. Εγγραφείτε εδώ. https://www.nasa.gov/blogs/spacestation/2025/06/19/nasa-provides-latest-axiom-mission-4-launch-station-operations-update/ Το πλήρωμα της αποστολής Axiom Mission 4, ή Ax-4, θα εκτοξευθεί με ένα διαστημόπλοιο SpaceX Dragon προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της NASA στη Φλόριντα. Από αριστερά προς τα δεξιά: Ο αστροναύτης της ESA (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος) Sławosz Uznański-Wiśniewski από την Πολωνία, η πρώην αστροναύτης της NASA Peggy Whitson, ο αστροναύτης του ISRO (Ινδικός Οργανισμός Διαστημικής Έρευνας) Shubhanshu Shukla και ο Tibor Kapu από την Ουγγαρία.

Το James Webb εντόπισε δεκάδες μίνι αρχαίους γαλαξίες που έκαναν το Σύμπαν διάφανο. Αστρονόμοι εντόπισαν με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb μικροσκοπικούς γαλαξίες που μπορεί να οδήγησαν σε ένα μεγάλο μετασχηματισμό το πρώιμο Σύμπαν.Το υπεριώδες φως που λάμπει από αυτούς τους μικρούς γαλαξίες μπορεί να τροφοδότησε μια εποχή γνωστή ως Εποχή του Επανιονισμού, καθαρίζοντας την ομίχλη του αερίου υδρογόνου που κυριαρχούσε στο Σύμπαν στην πρώτη περίοδο της ύπαρξη του. «Αυτοί οι μικροί γαλαξίες είχαν δυσανάλογη για το μέγεθος τους παραγωγή υπεριώδους φωτός» αναφέρει ο Ίσακ Γουόλντ βοηθός ερευνητής στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Αμερικής και στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA.Για περίπου ένα δισεκατομμύριο χρόνια μετά τη δημιουργία του το Σύμπαν ήταν γεμάτο με ουδέτερο αέριο υδρογόνο. Αλλά το υπεριώδες φως από τα πρώτα άστρα και γαλαξίες απογύμνωσε το αέριο από τα ηλεκτρόνια του κατά την Εποχή του Επανιονισμού. Οι μικροί γαλαξίες που υφίστανται ταχύ σχηματισμό αστεριών ή εκρήξεις άστρων μπορεί να έπαιξαν ρόλο στον επαναϊονισμό αυτής της ομίχλης υδρογόνου.«Οι γαλαξίες χαμηλής μάζας συγκεντρώνουν λιγότερο ουδέτερο αέριο υδρογόνο γύρω τους, γεγονός που διευκολύνει τη διαφυγή του ιονίζοντος υπεριώδους φωτός. Ομοίως, τα επεισόδια εκρήξεων αστεριών όχι μόνο παράγουν άφθονο υπεριώδες φως – αλλά και χαράζουν κανάλια στην διαστρική ύλη ενός γαλαξία που βοηθούν αυτό το φως να ξεσπάσει» λέει ο Τζέημς Ρόαντς αστροφυσικός στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA.Μόνο περίπου το 1% των γαλαξιών κοντά στο γαλαξία μας σήμερα μοιάζουν με αυτούς τους πρώιμους γαλαξίες αλλά ήταν πολύ πιο συνηθισμένοι όταν το Σύμπαν ήταν μόλις 800 εκατομμυρίων ετών και ο επαναϊονισμός είχε ήδη ξεκινήσει.Η ερευνητική ομάδα εντόπισε 83 μικρούς γαλαξίες με μικρή παραγωγή άστρων. «Αυτοί οι γαλαξίες είναι τόσο μικροί που, για να δημιουργηθεί η ισοδύναμη αστρική μάζα του δικού μας γαλαξία θα χρειάζονταν από 2,000 έως 200,000 από αυτούς» αναφέρει Σανγκίτα Μαλχότρα αστροφυσικός στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA.Όμως γαλαξίες ως σύνολο παρήγαγαν πολύ υπεριώδες φως και το μικρό τους μέγεθος επέτρεψε σε αυτό το φως να λάμψει πιο μακριά στο Σύμπαν. «Η ανάλυσή μας για αυτούς τους μικροσκοπικούς αλλά ισχυρούς γαλαξίες είναι 10 φορές πιο λεπτoμερής από προηγούμενες μελέτες και δείχνει ότι υπήρχαν σε επαρκή αριθμό και είχαν αρκετή υπεριώδη ενέργεια για να οδηγήσουν αυτή την κοσμική ανακαίνιση» εξηγεί ο Γουόλντ. Μέσα στα τετραγωνάκια βρίσκονται ορισμένοι από τους αρχαίους μικρούς γαλαξίες που εντόπισε το James Webb. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1970185/to-james-webb-entopise-dekades-mini-archaioys-galaxies-poy-ekanan-to-sympan-diafano/

Τι είναι χρόνος; Κατά τη διάρκεια ενός διαλείμματος του 4ου συνεδρίου βαρύτητας στο Λονδίνο το 1965, ο A. Z. Petrov περπατούσε κατά μήκος του Τάμεση με τον V. A. Fock. Φοβούμενος ότι θα αργούσαν στην επανέναρξη του συνεδρίου, καθώς δεν είχε μαζί του ρολόι, ο Fock ρώτησε έναν τυχαίο περαστικό: “What is the time?” (αντί για “What time is it” – ο Fock δεν μιλούσε πολύ καλά αγγλικά). Ο περαστικός απάντησε συμπονετικά: «Ξέρετε, κι εγώ αυτό σκέφτομαι συνεχώς». Τελικά, αποδείχθηκε ότι ο περαστικός ήταν ένας γνωστός θεωρητικός φυσικός που συμμετείχε στο ίδιο συνέδριο βαρύτητας.Τι ακριβώς είναι ο χρόνος; Είναι αμείλικτος, περνάει είτε το θέλουμε είτε όχι. Είναι το πιο πολύτιμο πράγμα από όλα. Ποτέ δεν μας φτάνει. Κυλάει σαν ένα πλατύ ποτάμι μέσα από τα δάχτυλά μας και δεν επιστρέφει ποτέ. Πέρα από τα ποιητικά λόγια, ο χρόνος είναι μια πραγματικότητα. Είναι το σκηνικό πάνω στο οποίο ξεδιπλώνονται οι ζωές μας. Είναι αυτό που μεταμορφώνει το χθες σε αύριο. Όμως, παρότι βρίσκεται στον πυρήνα όλων των θεωριών της φυσικής, η πλήρης κατανόησή του παραμένει ασαφής. Είναι πολύ δύσκολο να διατυπωθεί ένας επιστημονικός ορισμός του χρόνου. Στο βίντεο (ή στη σύνοψη) που ακολουθεί ο Don Lincoln μας εξηγεί τι γνωρίζει η φυσική για τον χρόνο: Ο χρόνος βρίσκεται παντού σε όλα τα εγχειρίδια φυσικής. Αποτελεί τη βάση των νόμων της κίνησης, με τους οποίους υπολογίζουμε τη θέση, την ταχύτητα και την επιτάχυνση ενός αντικειμένου ως συνάρτηση του χρόνου. Αλλά αυτό που δεν θα βρείτε σε κανένα εγχειρίδιο είναι ένας αυστηρός ορισμός του τι είναι ο χρόνος.Αυτό ακούγεται κάπως περίεργα. Δεν θα έπρεπε μια τόσο κεντρική παράμετρος της φυσικής να ορίζεται αυστηρά και κατηγορηματικά; Θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει ότι η προέλευση της επίσημης κατανόησής μας για τον χρόνο μπορεί να βρεθεί στα γραπτά του Ισαάκ Νεύτωνα. Ο οποίος πίστευε στον απόλυτο χρόνο, ο οποίος υπάρχει ανεξάρτητα από οποιονδήποτε παρατηρητή και εξελίσσεται με σταθερό ρυθμό παντού σε όλο το σύμπαν. Ήταν η διαδοχή των γεγονότων μέσα στον χώρο.Μια ώρα στη Γη είναι η ίδια με μια ώρα στον γαλαξία της Ανδρομέδας και το τώρα μας είναι το ίδιο τώρα που βιώνει ο εξωγήινος της Ανδρομέδας. Αυτή η πολύ διαισθητική κατανόηση ανατράπηκε το 1905 από τον Άλμπερτ Αϊνστάιν. Έδειξε ότι ο χρόνος είναι σχετικός – ότι διαφορετικοί παρατηρητές, αυτοί που κινούνται σχετικά ο ένας ως προς τον άλλον, βιώνουν τον χρόνο διαφορετικά. Αυτή είναι η βάση της διαστολής του χρόνου.Υπάρχει μια απλή επίδειξη της σχετικότητας του χρόνου σύμφωνα με τον Αϊνστάιν. Ας υποθέσουμε ότι βρίσκεστε σε ένα μεγάλο τρένο, με μια πηγή φωτός στο κέντρο του. Αν βρίσκεστε μέσα στο τρένο, το φως θα αναβοσβήσει και η λάμψη θα φτάσει τα άκρα του τρένου (μπρος και πίσω) ταυτόχρονα. Τώρα, ας υποθέσουμε ότι στέκεστε έξω από το τρένο, στην αποβάθρα, και βλέπετε το τρένο να κινείται. Το φως αναβοσβήνει πάλι στο κέντρο του τρένου. Το φως κινείται με την πεπερασμένη ταχύτητά του, 300.000 km/sec. Το πίσω μέρος του τρένου κινείται προς το σημείο λάμψης και το μπροστινό μέρος απομακρύνεται. Έτσι, σύμφωνα με τον παρατηρητή της αποβάθρας το φως φτάνει στο πίσω μέρος του τρένου, πριν φτάσει στο μπροστινό μέρος. Αυτό προκύπτει εξαιτίας του αξιώματος του Αϊνστάιν, σύμφωνα με το οποίο η ταχύτητα του φωτός είναι η ίδια για όλους τους παρατηρητές. Το εν λόγω αξίωμα έχει αποδειχθεί πειραματικά πάρα πολλές φορές. Και δείχνει κάτι εξαιρετικά σημαντικό. Ότι ο χρόνος δεν είναι ο ίδιος για όλους τους παρατηρητές.Ενώ για τον πρώτο παρατηρητή η άφιξη του φωτός στο μπροστά και πίσω μέρος του τρένου έγινε ταυτόχρονα, για τον δεύτερο δεν ισχύει το ίδιο. Κι αυτό μπορεί να είναι κάπως τρελό, αλλά μας δείχνει ξεκάθαρα ότι ο χρόνος είναι πιο περίπλοκος από ότι νομίζαμε. Η λύση βρίσκεται στις εξισώσεις του Αϊνστάιν, οι οποίες δείχνουν ότι ο χώρος και ο χρόνος είναι βασικά το ίδιο πράγμα. Πολύ περίεργο! Πέρα από τις παραδοξότητες της σχετικότητας, υπάρχει ένα άλλο χαρακτηριστικό του χρόνου που είναι ακόμα πιο περίεργο. Ο χρόνος έχει μια συγκεκριμένη κατεύθυνση.Το παρελθόν είναι το παρελθόν, αμετάβλητο. Το μέλλον δεν έχει συμβεί ακόμα. Και το τώρα είναι η τομή του παρελθόντος με το μέλλον – είναι η στιγμή που αλλάζει το παρελθόν σε μέλλον. Μπορούμε να προχωρήσουμε μπροστά στον χρόνο, αλλά όχι πίσω. Αυτό φαίνεται να έρχεται σε αντίθεση με τον ισχυρισμό του Αϊνστάιν ότι ο χώρος και ο χρόνος είναι αναμεμειγμένοι. Άλλωστε, μπορείτε να προχωρήσετε μπροστά και πίσω στον χώρο. Γιατί όχι και στον χρόνο;Πράγματι, όταν εξετάζετε τους νόμους της φύσης σε απλά συστήματα, φαίνεται ότι ο χρόνος μπορεί να κυλήσει προς τα εμπρός ή προς τα πίσω. Μπορείτε να το δείτε στις εξισώσεις, αλλά είναι πιο εύκολο να το δείτε όταν μια ελαστική μπάλα ανακλάται σ’ έναν τοίχο. Μοιάζει με κάτι φυσιολογικό αν ο χρόνος κινείται προς μία κατεύθυνση, αλλά αν βιντεοσκοπήσετε το φαινόμενο και γυρίσετε το βίντεο προς τα πίσω, θα φαίνεται το ίδιο. Κανένα πρόβλημα με αυτό. Η κατάσταση είναι διαφορετική σε πιο σύνθετα σενάρια. Για παράδειγμα, αν δείτε μια ταινία με κάποιον που κάνει ένα σπάσιμο σε ένα τραπέζι αμερικάνικου μπιλιάρδου και στη συνέχεια την αντιστρέψετε, μπορείτε πολύ εύκολα να καταλάβετε πότε η ταινία προβάλλεται προς τα εμπρός στο χρόνο και πότε προς τα πίσω. Ενώ η σύγκρουση κάθε μπάλας είναι ίδια με την απλή περίπτωση που εξετάσαμε πριν, όταν εξετάζουμε πολλές μπάλες μαζί, η κατεύθυνση του χρόνου είναι εύκολο να διακριθεί. Το ίδιο ισχύει αν αφήσετε ένα αυγό να πέσει στο πάτωμα. Το αυγό πέφτει και σπάει, κάτι που φαίνεται απολύτως λογικό.Αλλά αν γυρίσουμε την ταινία προς τα πίσω, είναι προφανές πως μας πάει πίσω στον χρόνο. Αυτό είναι κάπως μυστηριώδες. Ο Αϊνστάιν λέει ότι ο χώρος και ο χρόνος είναι το ίδιο, κάτι που υπονοεί ότι θα έπρεπε να μπορούμε να κινούμαστε προς τα πίσω στον χρόνο, όπως ακριβώς μπορούμε να κινούμαστε προς τα πίσω στον χώρο. Κι αν πάρουμε ένα αρκετά απλό σύστημα φυσικής, οι ταινίες προς τα πίσω και προς τα εμπρός φαίνονται απολύτως λογικές. Τι συμβαίνει λοιπόν όταν εξετάζουμε πιο περίπλοκα συστήματα; Οι φυσικοί έχουν εισάγει την έννοια της «εντροπίας» , που είναι σημαντική στην απάντηση αυτού του ερωτήματος. Οι άνθρωποι συχνά θεωρούν την εντροπία ως μέτρο αταξίας, αλλά αυτό μπορεί να είναι λίγο παραπλανητικό.Η εντροπία είναι στην πραγματικότητα ένας τρόπος μέτρησης του αριθμού των τρόπων με τους οποίους μια συλλογή αντικειμένων μπορεί να αναδιαταχθεί, με τρόπους που δεν φαίνονται διαφορετικοί όταν κάνουμε ένα βήμα πίσω και κοιτάμε τη συνολική εικόνα. Για παράδειγμα, το δωμάτιο στο οποίο βρίσκομαι είναι γεμάτο με μόρια αέρα. Μπορεί να υπάρχουν πάρα πολλά μόρια αέρα – περίπου 1026 μόρια-, αλλά δεν έχει μεγάλη σημασία ποια μόρια βρίσκονται πού.Ο αέρας που αναπνέω δεν ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τις λεπτομερείς θέσεις οποιουδήποτε συγκεκριμένου μορίου. Υπάρχει μια φυσική αρχή, που ονομάζεται Δεύτερος Νόμος της Θερμοδυναμικής, η οποία λέει ότι σε ένα απομονωμένο σύστημα, η εντροπία θα αυξάνεται πάντα ή σπανίως, θα παραμένει η ίδια. Εδώ έρχεται η ιδέα της αταξίας. Πάρτε ένα σωρό από ρούχα. Υπάρχει μόνο ένας, ή το πολύ, μερικοί τρόποι να τα τοποθετείτε τακτοποιημένα στο κρεβάτι. Ωστόσο, υπάρχουν πάρα πολλοί διαφορετικοί τρόποι να πετάξετε τα ρούχα στο δωμάτιο και όλα να καταλήξουν σε ένα χάος. Η ιδέα της κατεύθυνσης του χρόνου φαίνεται να συνδέεται με τον ισχυρισμό ότι η εντροπία αυξάνεται. Τα αυγά σπάνε, αλλά δεν επανέρχονται στην αρχική τους κατάσταση.Οι «ακαταστασίες» τείνουν να χειροτερεύουν. Το βέλος του χρόνου τείνει προς την αύξηση της ακαταστασίας. Τώρα, πριν επισημάνετε ότι μπορείτε να (επανα)τακτοποιήσετε το δωμάτιο, σκεφτείτε ότι αυτό συμβαίνει μόνο αν καταναλώσετε ενέργεια. Πρέπει να δράσετε και να κινηθείτε για να το συμαζέψετε. Κι αυτό απαιτεί να καταναλώσετε θερμίδες, που τις εξασφαλίσατε τρώγοντας, … κι αν πάμε αρκετά πίσω στην τροφική αλυσίδα … θα φτάσουμε στον ήλιο και το ηλιακό φως που φτάνει στη Γη. Αυτή η συνεχής εισροή ενέργειας σημαίνει ότι το δωμάτιό σας δεν είναι ένα απομονωμένο σύστημα. Τι σημαίνει λοιπόν αυτό για τον χρόνο; Σημαίνει ότι ο χρόνος είναι μυστηριώδης. Είναι διαφορετικός για διαφορετικούς παρατηρητές, κι ενώ οι νόμοι της φυσικής επιτρέπουν στον χρόνο να κινείται προς τα εμπρός και προς τα πίσω σε απλά συστήματα, σε περίπλοκα συστήματα, η τάση που επικρατεί είναι να αυξάνεται η εντροπία. Όλα αυτά «δουλεύουν» αν η εντροπία του αρχέγονου σύμπαντος ήταν ασυνήθιστα χαμηλή. Δεν είναι καθόλου προφανές γιατί η εντροπία του αρχέγονου σύμπαντος ήταν τόσο μικρή. Είναι στην πραγματικότητα ένα αναπάντητο ερώτημα της φυσικής.Για πολύ καιρό, η κατανόηση του φυσικού κόσμου ήταν κάτι που έκαναν οι φιλόσοφοι. Πράγματι, ο πρώιμος όρος για την επιστήμη ήταν η φυσική φιλοσοφία, αλλά αυτές οι μέρες έχουν περάσει προ πολλού. Οι επιστήμονες κατανοούν την συμπεριφορά της φύσης καλύτερα από ότι οι φιλόσοφοι. Αλλά το θέμα του χρόνου παραμένει ένα μυστήριο, κολλημένο σε αυτό το κενό μεταξύ των κόσμων της φιλοσοφίας και της φυσικής, γεγονός που το καθιστά διασκεδαστικό να το σκεφτόμαστε. Μια μέρα, μπορεί να κατανοήσουμε πλήρως τη φύση του χρόνου, πράγμα που σημαίνει ότι κι αυτό το ζήτημα θα έχει περάσει πλήρως από τη φιλοσοφία στη φυσική. Aποδεικνύοντας ότι όλα είναι Φυσική. https://physicsgg.me/2025/06/20/τι-είναι-χρόνος/

Κλιματική κρίση: SOS επιστημόνων για τον 1μιση βαθμό Κελσίου – «Έχουμε μόλις 3 χρόνια» Η Γη πλησιάζει επικίνδυνα το κρίσιμο όριο της υπερθέρμανσης Το συμβολικό -αλλά κρίσιμο- όριο του 1,5 βαθμού Κελσίου θα μπορούσε να ξεπεραστεί μέσα σε τρία μόλις χρόνια, αν συνεχιστούν οι τρέχουσες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.Αυτό είναι το αυστηρό προειδοποιητικό μήνυμα από περισσότερους από 60 κορυφαίους επιστήμονες του κλίματος σε μια από τις πιο πρόσφατες και πλήρεις αξιολογήσεις για την κατάσταση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.Σχεδόν 200 χώρες συμφώνησαν το 2015 να περιορίσουν την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας στους 1,5°C σε σύγκριση με τα επίπεδα του τέλους του 19ου αιώνα, με στόχο να αποφευχθούν οι χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.Ωστόσο, πολλά κράτη συνεχίζουν να καίνε ρεκόρ ποσοτήτων άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου, και να αποψιλώνουν δάση πλούσια σε άνθρακα – κάτι που θέτει σε σοβαρό κίνδυνο αυτόν τον διεθνή στόχο.«Όλα κινούνται προς τη λάθος κατεύθυνση», δήλωσε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης, καθηγητής Πιρς Φόρστερ, διευθυντής του Κέντρου Κλιματικού Μέλλοντος Priestley στο Πανεπιστήμιο του Λιντς.«Βλέπουμε πρωτοφανείς αλλαγές και επίσης επιτάχυνση της υπερθέρμανσης της Γης και της ανόδου της στάθμης της θάλασσας», πρόσθεσε. Αυτές οι αλλαγές «έχουν προβλεφθεί εδώ και καιρό και μπορούμε να τις συνδέσουμε άμεσα με τα πολύ υψηλά επίπεδα εκπομπών». Συρρικνώνεται το «ανθρακικό απόθεμα» Στις αρχές του 2020, οι επιστήμονες εκτιμούσαν ότι η ανθρωπότητα μπορούσε να εκλύσει ακόμη 500 δισεκατομμύρια τόνους CO2 — για να έχει 50% πιθανότητες να συγκρατήσει την υπερθέρμανση στο όριο των 1,5°C.Όμως μέχρι τις αρχές του 2025, αυτό το λεγόμενο «ανθρακικό απόθεμα» είχε συρρικνωθεί στους 130 δισεκατομμύρια τόνους, σύμφωνα με τη νέα μελέτη.Αυτή η μείωση οφείλεται κυρίως στις συνεχείς ρεκόρ εκπομπές CO2 και άλλων αερίων του θερμοκηπίου όπως το μεθάνιο, αλλά και σε βελτιώσεις στις επιστημονικές εκτιμήσεις.Εάν οι παγκόσμιες εκπομπές CO2 παραμείνουν στα τρέχοντα υψηλά επίπεδα των περίπου 40 δισ. τόνων το χρόνο, τότε οι 130 δισ. τόνοι επαρκούν για περίπου τρία ακόμη χρόνια πριν εξαντληθεί το ανθρακικό απόθεμα.Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει την ανθρωπότητα να υπερβεί τον στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού, λένε οι ερευνητές — αν και ο πλανήτης πιθανώς δεν θα περάσει το όριο των 1,5°C από ανθρωπογενή υπερθέρμανση παρά λίγα χρόνια αργότερα. Το περασμένο έτος ήταν το πρώτο στην ιστορία που η μέση θερμοκρασία της ατμόσφαιρας ξεπέρασε τους 1,5°C σε σύγκριση με τα προ-βιομηχανικά επίπεδα.Ένα και μόνο δωδεκάμηνο δεν θεωρείται παραβίαση της Συμφωνίας του Παρισιού, και η ακραία ζέστη του 2024 ενισχύθηκε επιπλέον από φυσικά καιρικά φαινόμενα.Ωστόσο, η ανθρωπογενής υπερθέρμανση ήταν μακράν ο βασικός λόγος για τις υψηλές θερμοκρασίες πέρσι, φτάνοντας τους 1,36°C πάνω από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα, σύμφωνα με τους ερευνητές.Ο τρέχων ρυθμός υπερθέρμανσης είναι περίπου 0,27°C ανά δεκαετία — πολύ ταχύτερος από οτιδήποτε έχει καταγραφεί στη γεωλογική ιστορία.Και αν οι εκπομπές παραμείνουν υψηλές, ο πλανήτης αναμένεται να φτάσει τον στόχο των 1,5°C γύρω στο έτος 2030.Μετά από αυτό το σημείο, η μακροπρόθεσμη υπερθέρμανση θα μπορούσε, θεωρητικά, να μειωθεί απορροφώντας μεγάλες ποσότητες CO2 από την ατμόσφαιρα.Όμως οι συγγραφείς της μελέτης προειδοποιούν να μην βασιζόμαστε σε αυτές τις φιλόδοξες τεχνολογίες ως «μαγική λύση».«Όσο περισσότερο υπερβαίνουμε τον στόχο των 1,5°C, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να μπορέσουμε να αντιστρέψουμε πλήρως την υπερθέρμανση με τις μελλοντικές απορροφήσεις CO2», προειδοποιεί ο καθηγητής Γιούρι Ρόγκελι από το Imperial College London. Ανάγκη για «ταχείες και αυστηρές περικοπές» στις εκπομπές. Παράλληλα, οι επιστήμονες χτυπούν καμπανάκι για την αύξηση της στάθμης της θάλασσας: τα θερμότερα νερά καταλαμβάνουν περισσότερο όγκο, ενώ παράλληλα προστίθεται και το επιπλέον νερό από το λιώσιμο των παγετώνων.Ο ρυθμός ανόδου της παγκόσμιας στάθμης της θάλασσας έχει διπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1990, αυξάνοντας τους κινδύνους πλημμυρών για εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν σε παράκτιες περιοχές σε όλο τον κόσμο.Παρ’ όλο που όλα αυτά σκιαγραφούν μια ζοφερή εικόνα, οι συγγραφείς της μελέτης σημειώνουν ότι ο ρυθμός αύξησης των εκπομπών φαίνεται να επιβραδύνεται, καθώς αναπτύσσονται καθαρές τεχνολογίες.Υποστηρίζουν ότι οι «ταχείες και αυστηρές» περικοπές στις εκπομπές είναι πιο αναγκαίες από ποτέ.Ο στόχος της Συμφωνίας του Παρισιού βασίζεται σε ισχυρά επιστημονικά δεδομένα, που δείχνουν ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα είναι πολύ μεγαλύτερες σε περίπτωση υπερθέρμανσης κατά 2°C σε σύγκριση με 1,5°C.Αυτό έχει συχνά απλοποιηθεί υπερβολικά ως εξής: κάτω από τους 1,5°C είναι «ασφαλές» και πάνω από τους 1,5°C είναι «επικίνδυνο».Στην πραγματικότητα, κάθε επιπλέον βαθμός ή δεκάτα του βαθμού υπερθέρμανσης αυξάνει τη σοβαρότητα πολλών ακραίων καιρικών φαινομένων, της τήξης των πάγων και της ανόδου της στάθμης της θάλασσας. Πηγή: BBC

Roscosmos Το υψόμετρο τροχιάς του ISS αυξήθηκε κατά 520 μέτρα Σήμερα η τροχιά του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού προσαρμόστηκε: στις 05:34 ώρα Μόσχας, οι κινητήρες του Progress MS-30 τέθηκαν σε λειτουργία, λειτούργησαν για 208,4 δευτερόλεπτα και παρήγαγαν μια ώθηση 0,3 m/s. Ως αποτέλεσμα, το υψόμετρο τροχιάς του σταθμού ήταν 416,18 χλμ. πάνω από την επιφάνεια της Γης. Ο ISS διατηρείται τακτικά σε μια δεδομένη τροχιά με ελιγμούς διόρθωσης, καθώς σε υψόμετρο περίπου 400 χλμ. πάνω από την επιφάνεια της Γης, γίνεται αισθητή η επίδραση της ατμόσφαιρας - ο σταθμός σταδιακά κατεβαίνει. https://vk.com/rsc_energia?w=wall-30315369_588472 Η NASA Κοινοποιεί Νέες Επιχειρήσεις Διαστημικού Σταθμού, Ενημέρωση Εκτόξευσης της Αποστολής Axiom 4 Η NASA, η Axiom Space και η SpaceX στοχεύουν τώρα όχι νωρίτερα από την Κυριακή 22 Ιουνίου, για την εκτόξευση της τέταρτης ιδιωτικής αποστολής αστροναυτών στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, της Αποστολής Axiom 4.Η αλλαγή σε μια στοχευμένη ημερομηνία εκτόξευσης παρέχει στη NASA χρόνο να συνεχίσει την αξιολόγηση των λειτουργιών του διαστημικού σταθμού μετά από πρόσφατες εργασίες επισκευής στο πίσω (οπίσθιο) τμήμα της μονάδας εξυπηρέτησης Zvezda του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Η Peggy Whitson, πρώην αστροναύτης της NASA και διευθύντρια επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων στην Axiom Space, θα διοικούσει την εμπορική αποστολή, ενώ ο αστροναύτης του ISRO (Ινδικός Οργανισμός Διαστημικής Έρευνας) Shubhanshu Shukla θα υπηρετήσει ως πιλότος. Οι δύο ειδικοί της αποστολής είναι ο αστροναύτης του προγράμματος ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος) Sławosz Uznański-Wiśniewski από την Πολωνία και ο Tibor Kapu από την Ουγγαρία. Το πλήρωμα θα απογειωθεί με το διαστημόπλοιο SpaceX Dragon με το Falcon 9 από το Συγκρότημα Εκτόξευσης 39Α στο Διαστημικό Κέντρο Kennedy της NASA στη Φλόριντα. Μάθετε περισσότερα για τις δραστηριότητες του σταθμού ακολουθώντας το ιστολόγιο του διαστημικού σταθμού, @space_station και @ISS_Research στο X, καθώς και τους λογαριασμούς του ISS στο Facebook και στο Instagram. Λάβετε τα τελευταία νέα από τη NASA κάθε εβδομάδα. Εγγραφείτε εδώ. Το πλήρωμα της Axiom Mission 4, ή Ax-4, με (από αριστερά προς τα δεξιά) τον Tibor Kapu από την Ουγγαρία, τον αστροναύτη του ISRO (Ινδικός Οργανισμός Διαστημικής Έρευνας) Shubhanshu Shukla, την πρώην αστροναύτη της NASA Peggy Whitson και τον αστροναύτη του ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος) Sławosz Uznański-Wiśniewski από την Πολωνία. SpaceX: Ο γιγάντιος πύραυλος Starship εξερράγη κατά τη διάρκεια δοκιμής (βίντεο) Ενας γιγάντιος πύραυλος Starship της εταιρείας SpaceX του Ελον Μασκ εξερράγη στη διάρκεια δοκιμής ρουτίνας στη Starbase του Τέξας, χωρίς να υπάρξουν τραυματίες, ανακοίνωσαν σήμερα οι τοπικές αρχές.«Ο Starship, ο οποίος ετοιμαζόταν για τη δέκατη δοκιμή εν πτήσει, αντιμετώπισε μια μείζονα ανωμαλία ενώ βρισκόταν σε εγκατάσταση δοκιμής στη Starbase», επιβεβαίωσε η SpaceX σε μήνυμα στο X.Διευκρίνισε μάλιστα πως «μια ζώνη ασφαλείας είχε σχηματισθεί και είχε διατηρηθεί γύρω από τον χώρο σε όλη τη διάρκεια της επιχείρησης» και ότι «όλο το προσωπικό είναι σώο και υγιές». https://www.kathimerini.gr/world/563670166/spacex-o-gigantios-pyraylos-starship-exerragi-kata-ti-diarkeia-dokimis-vinteo/

Ιστολόγιο Curiosity, Sols 4573-4574: Καλώς ορίσατε στο Τετραγωνίδιο Uyuni. Ημερομηνία σχεδιασμού της Γης: Δευτέρα, 16 Ιουνίου 2025 Το Σαββατοκύριακο, το Curiosity ολοκλήρωσε με επιτυχία τις δραστηριότητες στο σημείο γεώτρησης "Altadena" και επέστρεψε στο δρόμο. Η διαδρομή περίπου 48 μέτρων (περίπου 157 πόδια) ήταν επιτυχής και τοποθέτησε το ρόβερ στο επόμενο τετράγωνο χαρτογράφησης (ανεπίσημα αναφέρεται ως τετράγωνο). Υπενθυμίζεται ότι η περιοχή εξερεύνησης του ρόβερ έχει χωριστεί σε τετραγωνικά τετράγωνα 1,5 χιλιομέτρου επί 1,5 χιλιομέτρου και κάθε τετράγωνο έχει το όνομά του από μια πόλη με λιγότερους από 100.000 κατοίκους. Καθώς το Curiosity εξερευνά χαρακτηριστικά μέσα σε ένα τετράγωνο, εκχωρούμε άτυπα ονόματα στόχων που αντιστοιχούν σε γεωλογικούς σχηματισμούς και χαρακτηριστικά από αυτήν την πόλη στη Γη. Το Ουγιούνι της Βολιβίας είναι η πόλη-πύλη κοντά στις μεγαλύτερες αλυκές του κόσμου (salars) και φαίνεται σαν ένα κατάλληλο όνομα, καθώς το Curiosity εξερευνά ξηρότερα περιβάλλοντα εναπόθεσης υψηλότερα στη στρωματογραφία του Όρους Σαρπ. Η ομάδα είναι ενθουσιασμένη που θα χρησιμοποιήσει μερικά νέα ονόματα στόχων που θα αντλήσουν έμπνευση από το Ουγιούνι και τις γύρω περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της ερήμου Ατακάμα στη Χιλή, η οποία φιλοξενεί πολλές ανάλογες τοποθεσίες του Άρη, συμπεριλαμβανομένων αιολικών χαρακτηριστικών, μελέτες ζωής σε ακραία περιβάλλοντα και μερικά από τα σπουδαία αστεροσκοπεία του κόσμου. Ένα ταιριαστό θέμα για αυτήν την επόμενη φάση εξερεύνησης! Όσο για το σημερινό σχέδιο δύο sol, έχουμε μια καλή ισορροπία μεταξύ επιστήμης επαφής, τηλεπισκόπησης και μιας ακόμη μακράς διαδρομής. Η ομάδα σχεδίασε APXS και MAHLI σε έναν οζώδη στόχο βραχώδους υποστρώματος που ονομάζεται "Flamingo" για να αξιολογήσει τη χημεία και την υφή του. Στο στοχευμένο μπλοκ τηλεπισκόπησης, η επιστημονική ομάδα σχεδίασε ένα μωσαϊκό Mastcam του "Los Patos" για να χαρακτηρίσει μια κοιλότητα που μπορεί να σχετίζεται με έναν μικρό κρατήρα πρόσκρουσης ή δομές boxwork, μαζί με μια εικόνα Mastcam της "La Lava" για να διερευνήσει ένα ενδιαφέρον σκοτεινό μπλοκ. Υπάρχουν επίσης αρκετά μωσαϊκά Mastcam από κοντινές κοιλότητες για την αξιολόγηση ενεργών επιφανειακών διεργασιών και εικόνες τεκμηρίωσης για παρατηρήσεις ChemCam. Το σχέδιο περιλαμβάνει μια παρατήρηση ChemCam LIBS σε έναν στόχο που ονομάζεται "Tacos" για την αξιολόγηση του τοπικού βραχώδους υποβάθρου και ένα μωσαϊκό RMI μεγάλης απόστασης για την αξιολόγηση ιζηματογενών δομών στο ύψωμα "Mishe Mokwa". Στη συνέχεια, το ρόβερ θα οδηγήσει περίπου 56 μέτρα (περίπου 184 πόδια) νοτιοδυτικά και θα λάβει εικόνες μετά την οδήγηση για να προετοιμαστεί για το επόμενο σχέδιο. Στο δεύτερο ηλιακό φως, το Curiosity θα ολοκληρώσει μια δραστηριότητα βαθμονόμησης στόχου ChemCam, μια δραστηριότητα διαχείρισης δεδομένων Mastcam και μερικές δραστηριότητες Navcam για την παρακολούθηση νεφών και σκόνης στην ατμόσφαιρα. Ανυπομονούμε να εξερευνήσουμε περισσότερο το Uyuni καθώς εργαζόμαστε προς την ευρύτερη αποκάλυψη των δομών boxwork που βρίσκονται μπροστά μας και τις ενδείξεις που περιέχουν για τις αρχαίες συνθήκες του Άρη. https://science.nasa.gov/blog/curiosity-blog-sols-4573-4574-welcome-to-the-uyuni-quad/ Το ρόβερ του Άρη Curiosity της NASA έλαβε αυτήν την εικόνα, κοιτάζοντας νοτιοδυτικά προς τις μακρινές μεγάλες δομές σε σχήμα κουτιού στο τετράγωνο Uyuni, χρησιμοποιώντας την αριστερή κάμερα πλοήγησης στις 15 Ιουνίου 2025 — 4571η ηλιακή ώρα, ή 4.571η ημέρα του Άρη της αποστολής του Mars Science Laboratory — στις 21:27:38 UTC.

Η Ελλάδα πρωτοπόρος στην κυκλική οικονομία μέσω της ανακύκλωσης μπαταριών. Τι συμβαίνει όταν μια χώρα βάζει σε προτεραιότητα τη σωστή διαχείριση μιας... μπαταρίας; - Sponsored content Η απάντηση έρχεται από την Ελλάδα, όπου ο φορέας ΑΦΗΣ Α.Ε. (Ανακύκλωση Μπαταριών) αποδεικνύει ότι η περιβαλλοντική υπευθυνότητα καλύπτεται σε ολόκληρο το φάσμα της με την απαιτούμενη κοινωνική συμμετοχή, συνδυασμένη με θετικό οικονομικό αντίκτυπο. Το αποτέλεσμα: μια ιστορική επιτυχία της κυκλικής οικονομίας. Ένα σύστημα που δουλεύει και αποδίδει Το 2024, στην Ελλάδα συλλέχθηκαν πάνω από 59,6 εκατομμύρια μπαταρίες, συνολικού βάρους 1.400 τόνων, φθάνοντας σε ποσοστό συλλογής το 52.1%, ξεπερνώντας τον ευρωπαϊκό στόχο του 45%.Πίσω από το σημαντικό αυτό αποτέλεσμα βρίσκεται η ΑΦΗΣ, ο εγκεκριμένος εθνικός φορέας εναλλακτικής διαχείρισης φορητών μπαταριών. Ένα δίκτυο που έχει στηθεί με επιμονή και μακροχρόνιο σχεδιασμό, εντάσσοντας την ανακύκλωση στην καθημερινότητα των πολιτών. Μια υποδομή που καλύπτει ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο 75.000 σημεία συλλογής μπαταριών σε σχολεία, δήμους, καταστήματα, δημόσιες υπηρεσίες, επιχειρήσειςΠάνω από 600.000 κουτάκια ανακύκλωσης που έχουν δοθεί δωρεάν για οικιακή χρήση, κάνοντας την ανακύκλωση κομμάτι της καθημερινότητας το 2024, υπολογίζοντας άλλα 800.000 για το 2025.Συστηματικές εκπαιδευτικές δράσεις που περιλαμβάνουν επιβραβεύσεις και εξειδικευμένα προγράμματα σχολείωνΚαινοτόμες καμπάνιες επιβράβευσης με εξαργύρωση κουπονιών σε συνεργασία με πολύ γνωστές αλυσίδες λιανικής Το δίκτυο της ΑΦΗΣ φθάνει παντού. Η ανακύκλωση μπαταριών δεν απαιτεί κόπο, γίνεται αυτονόητη πράξη. Κάθε πολίτης, κάθε εργαζόμενος, κάθε μαθητής μπορεί να συμμετέχει καταβάλλοντας μηδενική προσπάθεια. Περιβαλλοντικό έργο με θετικό οικονομικό αποτέλεσμα Η συνεισφορά της ΑΦΗΣ δεν σταματάει σε περιβαλλοντικά οφέλη. Το αποτύπωμά της στην πραγματική οικονομία είναι καθοριστικό: Αποφυγή προστίμων και ενίσχυση του διεθνούς ESG προφίλ της χώρας Ανάκτηση πρώτων υλών, όπως λίθιο, νικέλιο, ψευδάργυρος και μαγγάνιο, μέταλλα κρίσιμα για τη βιομηχανία, μερικά εκ των οποίων έχουν περιορισμένα αποδεδειγμένα αποθέματα που κινδυνεύουν να εξαντληθούν τα επόμενα χρόνια Στήριξη θέσεων εργασίας σε όλο το εύρος της αλυσίδας διαχείρισης. Υποστήριξη των ESG στόχων επιχειρήσεων μέσω συνεργασίας με έναν πιστοποιημένο φορέα.Με αυτόν τον τρόπο, η ανακύκλωση μπαταριών γίνεται όχι μόνο πράξη με οφέλη για το περιβάλλον, αλλά και στρατηγική επένδυση ενισχύοντας την εθνική οικονομία. Το μέλλον είναι ηλεκτρικό και η ΑΦΗΣ ήδη προετοιμασμένη Οι ανάγκες διαχείρισης μπαταριών αυξάνονται ραγδαία. Η ηλεκτροκίνηση, η χρήση φορητών συσκευών και οι νέες τεχνολογίες θα εκτινάξουν την κατανάλωση τα επόμενα χρόνια. Παράλληλα, η ΕΕ προχωρά με αυστηρότερους κανονισμούς: Υποχρεωτική ανακύκλωση & ανακύκλωση κρίσιμων υλικών: ο Κανονισμός (ΕΕ) 2023/1542 καθορίζει ότι ορισμένοι τύποι νέων μπαταριών που κυκλοφορούν στην αγορά της ΕΕ υποχρεωτικά θα περιέχουν συγκεκριμένο ποσοστό ανακυκλωμένων μετάλλων, που έχουν ανακτηθεί από προηγούμενες μπαταρίες.Battery Passport: οι μπαταρίες θα συνοδεύονται από ένα ψηφιακό «διαβατήριο» το οποίο θα περιέχει περιβαλλοντικά δεδομένα, περιεχόμενο ανακυκλωμένων υλικών, πληροφορίες για αντικατάσταση και επισκευή. Πράσινος σχεδιασμός (green by design): νέος από την ΕΕ κανονισμός απαιτεί eco-design, δηλαδή μπαταρίες που να είναι ανθεκτικές, επισκευάσιμες, ανακυκλώσιμες και χαμηλού περιβαλλοντικού αποτυπώματοςΗ ΑΦΗΣ δεν περιμένει τις εξελίξεις, τις διαμορφώνει. Με ένα δίκτυο που καλύπτει όλη τη χώρα και με εμπειρία που χτίστηκε με συνέπεια, συντονίζει αποτελεσματικά τη συλλογή φορητών μπαταριών και ενισχύει έμπρακτα την κυκλική οικονομία. Ένα παράδειγμα προς μίμηση Η περίπτωση της ΑΦΗΣ αποδεικνύει πως όταν υπάρχει μελετημένη στρατηγική προσέγγισης, καθώς και ολιστικά ενορχηστρωμένη υλοποίηση της, η Ελλάδα όχι μόνο μπορεί να ανταποκριθεί στους στόχους, αλλά και να ξεπεράσει κάθε προσδοκία. Με σταθερές και αποτελεσματικές υποδομές που εκτείνονται σε όλη χώρα και έχουν βλέψεις να εξυπηρετούν ακόμα και τα πιο απομακρυσμένα σημεία της, η Ελλάδα μπορεί να γνωρίσει ακόμη περισσότερες επιτυχίες στον τομέα της ανακύκλωσης και της κυκλικής οικονομίας, γιατί όταν υπάρχει συλλογική συμμετοχή, η περιβαλλοντική υπευθυνότητα μπορεί να γίνει πεδίο ηγεσίας. Τέλος, με πρόσφατη ανακοίνωση της, η ΑΦΗΣ δημιουργεί μια νέα ιστοσελίδα που θα λέγεται Recharge Greece by ΑΦΗΣ, που θα αποτελεί έναν διαδικτυακό χώρο όπου θα συγκεντρώνονται όλες οι πληροφορίες για την ανακύκλωση στην Ελλάδα. Η ιστοσελίδα θα είναι μέρος του προγράμματος Recharge by ΑΦΗΣ, μιας πρωτοβουλίας μέσω της οποίας η εταιρεία εστιάζει σε δράσεις με θετικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και την κοινωνία, συμβάλλοντας ουσιαστικά στον δημόσιο διάλογο για την προστασία του περιβάλλοντος στη χώρα. Η Ελλάδα αναδεικνύεται σε πρωτοπόρο της κυκλικής οικονομίας μέσω της ανακύκλωσης μπαταριών, και έτσι η ίδια η ανακύκλωση μπαταριών μπαίνει στο επίκεντρο των εξελίξεων στον χώρο της γενικότερης ανακύκλωσης σε όλη την Ελλάδα. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1969547/i-ellada-protoporos-stin-kykliki-oikonomia-meso-tis-anakyklosis-mpatarion/

Η σεληνιακή σκόνη είναι λιγότερο τοξική από την αστική ρύπανση. Kαθώς η NASA ετοιμάζεται να στείλει αστροναύτες πίσω στο φεγγάρι για πρώτη φορά έπειτα από περισσότερα από 50 χρόνια, νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας του Σίδνεϊ διαπιστώνει ότι η σεληνιακή σκόνη είναι λιγότερο επιβλαβής για τα ανθρώπινα κύτταρα των πνευμόνων από όσο φοβούνταν οι επιστήμονες προηγουμένως και σημαντικά λιγότερο τοξική από την κοινή ατμοσφαιρική ρύπανση στη Γη.Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Life Sciences in Space Research», παρέχει καθησυχαστικά δεδομένα για τις επερχόμενες αποστολές Artemis, οι οποίες στοχεύουν στην εγκαθίδρυση μακροχρόνιας ανθρώπινης παρουσίας και μιας βάσης στο φεγγάρι. Οι ερευνητές διερεύνησαν στο εργαστήριο τις επιπτώσεις των προσομοιωτών σεληνιακής σκόνης στα ανθρώπινα κύτταρα των πνευμόνων και συνέκριναν τις επιπτώσεις με εκείνες των αιωρούμενων σωματιδίων που συλλέχθηκαν από έναν πολυσύχναστο δρόμο στο Σίδνεϊ.Η έρευνα επικεντρώθηκε σε λεπτά σωματίδια σκόνης (≤2,5 μικρόμετρα), τα οποία παρακάμπτουν τις φυσικές άμυνες του σώματος και διεισδύουν βαθιά στις κατώτερες αεροφόρους οδούς των πνευμόνων. Η μελέτη χρησιμοποίησε δύο διαφορετικούς τύπους πνευμονικών κυττάρων, που αντιπροσωπεύουν τις ανώτερες (βρογχικές) και κατώτερες (κυψελιδικές) περιοχές του πνεύμονα.Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, ενώ η σεληνιακή σκόνη μπορεί να λειτουργήσει ως φυσικός ερεθιστικός παράγοντας, δεν προκάλεσε τη σοβαρή κυτταρική βλάβη ή φλεγμονή που παρατηρήθηκε από την αστική σκόνη της Γης.Στις αποστολές Apollo, όπου τα μέλη του πληρώματος αντιμετώπισαν αναπνευστικά προβλήματα, η κύρια οδός έκθεσης συνέβη έπειτα από δραστηριότητα έξω από το διαστημόπλοιο. «Όταν οι αστροναύτες ξαναμπήκαν στη μονάδα προσγείωσης, η λεπτή σκόνη που είχε προσκολληθεί στις διαστημικές τους στολές αιωρήθηκε στην καμπίνα και στη συνέχεια εισπνεύστηκε, οδηγώντας σε αναπνευστικά προβλήματα, φτέρνισμα και ερεθισμό των ματιών», εξηγεί η επικεφαλής ερευνήτρια και υποψήφια διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Σίδνεϊ, Μικαέλα Σμιθ.Τα ευρήματα της έρευνας υποδεικνύουν ότι «ενώ η σεληνιακή σκόνη μπορεί να προκαλέσει κάποιο άμεσο ερεθισμό στις αεροφόρους οδούς, δεν φαίνεται να αποτελεί κίνδυνο για χρόνιες, μακροχρόνιες ασθένειες όπως η πυριτίαση, η οποία προκαλείται από υλικά όπως η σκόνη πυριτίου».Ενώ τα ευρήματα μειώνουν έναν κρίσιμο παράγοντα κινδύνου, η NASA εξακολουθεί να λαμβάνει σοβαρά υπόψη την απειλή της έκθεσης σε σκόνη. Η Μικαέλα Σμιθ, η οποία πρόσφατα επισκέφθηκε το Διαστημικό Κέντρο Τζόνσον της NASA στο Χιούστον, περιγράφει για τις νέες μηχανολογικές λύσεις που σχεδιάζονται: «Αυτό που σχεδιάζουν τώρα είναι οι στολές να είναι συνδεδεμένες στο εξωτερικό του ρόβερ. Ο αστροναύτης θα ανεβαίνει και θα κατεβαίνει από το εσωτερικό και η στολή δεν θα μπαίνει ποτέ μέσα, γεγονός που εμποδίζει την σκονισμένη στολή να μολύνει το εσωτερικό περιβάλλον της καμπίνας». πηγή: ΑΠΕ– https://www.kathimerini.gr/life/science/563668672/ereyna-i-seliniaki-skoni-einai-ligotero-toxiki-apo-tin-astiki-rypansi/