-
Αναρτήσεις
14523 -
Εντάχθηκε
-
Τελευταία επίσκεψη
-
Ημέρες που κέρδισε
15
Τύπος περιεχομένου
Forum
Λήψεις
Ιστολόγια
Αστροημερολόγιο
Άρθρα
Αστροφωτογραφίες
Store
Αγγελίες
Όλα αναρτήθηκαν από Δροσος Γεωργιος
-
Διαστημική Εξερεύνηση
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Δροσος Γεωργιος σε Αστρο-ειδήσεις
Η NASA θα συμμετάσχει στην επόμενη τηλεδιάσκεψη για την Ιδιωτική Αποστολή Αστροναυτών. Η NASA θα συμμετάσχει σε τηλεδιάσκεψη μέσων ενημέρωσης που διοργανώνεται από την Axiom Space στις 10:30 π.μ. EDT, την Τρίτη 20 Μαΐου, για να συζητήσει την εκτόξευση της Axiom Mission 4 (Ax-4), της τέταρτης ιδιωτικής αποστολής αστροναυτών στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Στην ενημέρωση συμμετείχαν οι: Dana Weigel, διευθύντρια, Πρόγραμμα Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, NASA Allen Flynt, επικεφαλής υπηρεσιών αποστολών, Axiom Space Sarah Walker, διευθύντρια, διαχείριση αποστολών Dragon, SpaceX Sergio Palumberi, διευθυντής αποστολών, ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος) Aleksandra Bukała, διευθύντρια έργου, επικεφαλής στρατηγικής και διεθνούς συνεργασίας, POLSA (Πολωνικός Οργανισμός Διαστήματος) Orsolya Ferencz, υπουργική επίτροπος διαστημικής έρευνας, HUNOR (Ουγγαρία σε τροχιά) Για να συμμετάσχουν στην πρόσκληση, τα μέσα ενημέρωσης πρέπει να εγγραφούν στην Axiom Space έως τις 12 μ.μ., Δευτέρα 19 Μαΐου, στη διεύθυνση: https://bit.ly/437SAAh Η εκτόξευση Ax-4 με διαστημόπλοιο Dragon της SpaceX στον πύραυλο Falcon 9 της εταιρείας στοχεύεται το νωρίτερο στις 9:11 π.μ., Κυριακή 8 Ιουνίου, από το Διαστημικό Κέντρο Kennedy της NASA στη Φλόριντα. Κατά τη διάρκεια της αποστολής στον διαστημικό σταθμό, ένα τετραμελές πολυεθνικό πλήρωμα θα ολοκληρώσει περίπου 60 ερευνητικά πειράματα που αναπτύχθηκαν για τη μικροβαρύτητα σε συνεργασία με οργανισμούς σε όλο τον κόσμο.Η Peggy Whitson, πρώην αστροναύτης της NASA και διευθύντρια επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων στην Axiom Space, θα ηγηθεί της εμπορικής αποστολής, ενώ ο αστροναύτης του ISRO, Shubhanshu Shukla, θα υπηρετήσει ως πιλότος. Οι δύο ειδικοί της αποστολής είναι ο αστροναύτης του προγράμματος ESA, Sławosz Uznański-Wiśniewski, από την Πολωνία, και ο Tibor Kapu από την Ουγγαρία.Η πρώτη ιδιωτική αποστολή αστροναυτών στον σταθμό, η Axiom Mission 1, απογειώθηκε τον Απρίλιο του 2022 για μια αποστολή 17 ημερών στο εργαστήριο σε τροχιά. Η δεύτερη ιδιωτική αποστολή αστροναυτών στον σταθμό, η Axiom Mission 2, επίσης διοικήθηκε από την Whitson και εκτοξεύτηκε τον Μάιο του 2023 για οκτώ ημέρες σε τροχιά. Η πιο πρόσφατη ιδιωτική αποστολή αστροναυτών, η Axiom Mission 3, εκτοξεύτηκε τον Ιανουάριο του 2024. Το πλήρωμα πέρασε 18 ημέρες αγκυροβολημένο στον διαστημικό σταθμό. Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός αποτελεί εφαλτήριο για την ανάπτυξη μιας οικονομίας χαμηλής Γης. Στόχος της NASA είναι να επιτύχει μια ισχυρή οικονομία εκτός Γης, όπου ο οργανισμός μπορεί να αγοράζει υπηρεσίες ως ένας από τους πολλούς πελάτες για την επίτευξη των επιστημονικών και ερευνητικών του στόχων σε μικροβαρύτητα. Η εμπορική στρατηγική της NASA για χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη παρέχει στην κυβέρνηση αξιόπιστες και ασφαλείς υπηρεσίες σε χαμηλότερο κόστος, επιτρέποντάς του να επικεντρωθεί στις αποστολές Artemis στη Σελήνη για την προετοιμασία του για τον Άρη, ενώ παράλληλα συνεχίζει να χρησιμοποιεί τη χαμηλή τροχιά της Γης ως πεδίο εκπαίδευσης και δοκιμών για αυτές τις αποστολές στο βαθύ διάστημα. Μάθετε περισσότερα για την εμπορική διαστημική στρατηγική της NASA στη διεύθυνση: https://www.nasa.gov/commercial-space Το πλήρωμα της Axiom Mission 4, ή Ax-4, θα εκτοξευθεί με ένα διαστημόπλοιο SpaceX Dragon προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της NASA στη Φλόριντα. Από αριστερά προς τα δεξιά: Ο αστροναύτης της ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος) Sławosz Uznański-Wiśniewski από την Πολωνία, η πρώην αστροναύτης της NASA Peggy Whitson, ο αστροναύτης του ISRO (Ινδικός Οργανισμός Διαστημικής Έρευνας) Shubhanshu Shukla και ο Tibor Kapu από την Ουγγαρία. -
H NASA παραδίδεται στον Ιλον Μασκ. Στο σχέδιο προϋπολογισμού που υπέβαλε στο Κογκρέσο για το 2026, ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ περικόπτει στο μισό τα επιστημονικά προγράμματα της NASA και πρακτικά παραδίδει την υπηρεσία στον συνεργάτη του Ιλον Μασκ για την υλοποίηση του υπερφιλόδοξου σχεδίου του να αποικίσει τον Αρη.Μεταξύ άλλων, η πρόταση αλλάζει ριζικά το πρόγραμμα Artemis που σχεδιάστηκε επί πρώτης θητείας Τραμπ για την επιστροφή των Αμερικανών στο φεγγάρι πριν φτάσουν οι Κινέζοι το 2030. Ο νέος πύραυλος SLS και η κάψουλα Orion θα καταργηθούν μετά την πρώτη αποστολή αστροναυτών στη σεληνιακή επιφάνεια το 2027, ενώ παράλληλα τερματίζεται το πρόγραμμα του σχεδόν έτοιμου διαστημικού σταθμού Gateway, ο οποίος επρόκειτο να τεθεί σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας ESA. Στη θέση αυτών, η NASA θα βασιστεί σε «εμπορικές υπηρεσίες», στις οποίες σήμερα κυριαρχεί η SpaceX, η διαστημική εταιρεία του Μασκ.Η NASA αντιμετωπίζει μείωση 24% σε έναν ετήσιο προϋπολογισμό περίπου 25 δισ. δολαρίων, με τις περικοπές στην επιστημονική έρευνα να φτάνουν το 47% και να επηρεάζουν διεθνή προγράμματα με χιλιάδες ερευνητές. Η πρόταση καταργεί τη χρηματοδότηση για «δορυφόρους χαμηλής προτεραιότητας σχετικά με την παρακολούθηση του κλίματος» και βάζει τέλος στο σχέδιο να μεταφερθούν στη Γη τα δείγματα που ήδη συλλέγει στον Αρη το ρομπότ Perseverance της NASA. Ωστόσο, παρότι σχεδόν όλα τα τμήματα της NASA αντιμετωπίζουν βαθιές περικοπές, το σχέδιο προϋπολογισμού δίνει ώθηση ενός δισ. δολαρίων σε «προγράμματα που εστιάζονται στον Αρη». Ο Μασκ επιμένει ότι η SpaceX μπορεί να μεταφέρει ανθρώπους στον κόκκινο πλανήτη στα τέλη της δεκαετίας με την προοπτική ίδρυσης μιας ολόκληρης αποικίας, παρακαταθήκη της ανθρωπότητας για την περίπτωση μείζονος καταστροφής στη Γη. Ανεξάρτητοι ειδικοί επικρίνουν το σχέδιο τονίζοντας ότι είναι επικίνδυνο και επιστημονικά ανώφελο.Οι περικοπές στη NASA ήρθαν να προστεθούν στο τσεκούρεμα άλλων ομοσπονδιακών προγραμμάτων επιστήμης και έρευνας. Οπως σχολίασε σε ανακοίνωσή της η Αμερικανική Εταιρεία Αστρονομίας, «εάν εφαρμοστούν, οι περικοπές κατά 56% στο Εθνικό Ιδρυμα Επιστήμης, κατά 47% στη Διεύθυνση Επιστήμης της NASA και κατά 14% στο Γραφείο Επιστήμης του υπουργείου Ενέργειας θα έχουν ως αποτέλεσμα μια ιστορική παρακμή για τις αμερικανικές επενδύσεις στη βασική επιστημονική έρευνα».Το Κογκρέσο θεωρείται απίθανο να απαιτήσει ριζική αναθεώρηση του σχεδίου προϋπολογισμού. Την υλοποίηση της νέας διαστημικής στρατηγικής θα αναλάβει πιθανότατα ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας Τζάρεντ Αϊζακμαν, στενός συνεργάτης του Μασκ που έχει προταθεί από τον Τραμπ ως επόμενος επικεφαλής της NASA. Βαγγέλης Πρατικάκης – https://www.tovima.gr/print/science/h-nasa-paradidetai-ston-ilon-mask/
-
Πρωτοποριακή μελέτη αποκαλύπτει το μυστήριο της «διπρόσωπης» Σελήνης. Βαρυτική ανάλυση του φεγγαριού εξηγεί τις μεγάλες διαφορές ανάμεσα στις δύο πλευρές της. Επιστήμονες της NASA ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν γεωλογικά μυστικά της Σελήνης τα οποία ρίχνουν φως σε ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της και πιο συγκεκριμένα τις μεγάλες διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στην ορατή από τη Γη πλευρά της και την αθέατη.Η Σελήνη είναι βαρυτικά «κλειδωμένη» προς τη Γη όρος που σημαίνει ότι η τροχιακή της κίνηση την υποχρεώνει να κινείται γύρω από τον πλανήτη μας πάντα με την ίδια πλευρά. Αυτή η κοντινή στη Γη πλευρά έχει τεράστιες πεδιάδες που σχηματίζονται από λιωμένο βράχο, αλλά η αθέατη πλευρά είναι πιο τραχιά. Η Σελήνη γεννήθηκε ως ένας… λιωμένος κόσμος και μεγάλο μέρος της αρχαίας επιφάνειάς του καλύπτεται με λάβα.Ορισμένες θεωρίες υποδηλώνουν ότι ηφαιστειακή δραστηριότητα πριν από δύο έως τρία δισεκατομμύρια χρόνια είχε ως αποτέλεσμα να προκληθούν διαφορές στο εσωτερικό του πλανήτη οι οποίες θα προκαλούσαν τη συσσώρευση ραδιενεργών στοιχείων βαθιά μέσα στον μανδύα της κοντινής πλευράς. Αυτή η μελέτη προσφέρει τα ισχυρότερα στοιχεία για αυτή τη θεωρία μέχρι τώρα.«Διαπιστώσαμε ότι η κοντινή πλευρά της Σελήνης κάμπτεται περισσότερο από την αθέατη πλευρά, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει κάτι θεμελιωδώς διαφορετικό σχετικά με την εσωτερική δομή της κοντινής πλευράς σε σύγκριση με την αθέατη. Όταν αναλύσαμε για πρώτη φορά τα δεδομένα, ήμασταν τόσο έκπληκτοι από το αποτέλεσμα που δεν το πιστέψαμε. Έτσι κάναμε τους υπολογισμούς πολλές φορές για να επαληθεύσουμε τα ευρήματα. Συνολικά αυτή είναι μια εργασία που διήρκεσε δέκα έτη» αναφέρει ο Ράϊαν Παρκ στέλεχος του Solar System Dynamics Group στο Εργαστήριο Αεριώθησης (το περίφημο JPL) της NAΣΑ.Για να καταλήξουν σε αυτά τα συμπεράσματα οι ερευνητές ανέπτυξαν ένα νέο μοντέλο της βαρύτητας της Σελήνης το οποίο βοηθά στην εξέταση των διακυμάνσεων της βαρύτητας καθώς περιστρέφεται γύρω από τον πλανήτη μας. Οι παραλλαγές προκαλούν μια κάμψη του φυσικού μας δορυφόρους λόγω της παλιρροιακής δύναμης της Γης. Ακριβώς όπως το φεγγάρι μπορεί να ενεργοποιήσει τις παλίρροιες στη Γη ο πλανήτης ασκεί μια βαρυτική έλξη στο φεγγάρι. Η ανακάλυψη Οι ερευνητές με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Nature» χρησιμοποίησαν δεδομένα που κατέγραψαν τα δίδυμα σκάφη Ebb and Flow της αποστολής GRAIL που τέθηκαν σε τροχιά γύρω από γύρω από τη Σελήνη το 2011 και το 2012. Με τη βοήθεια ενός υπερυπολογιστή οι ερευνητές δημιούργησαν αυτό που λένε ότι είναι ο πιο λεπτομερής βαρυτικός χάρτης της Σελήνης μέχρι σήμερα. Ένας βαρυτικός χάρτης, που δείχνει μετρήσεις βαρύτητας σε όλο το φεγγάρι.Εξετάζοντας τα αποτελέσματά τους και συγκρίνοντάς τα με άλλα μοντέλα οι ερευνητές βρήκαν μια μικρή αλλά μεγαλύτερη από την αναμενόμενη διαφορά στο πόσο παραμορφώνονται τα δύο ημισφαίρια της Σελήνης.Σε μια ξεχωριστή μελέτη, χρησιμοποίησαν την ίδια τεχνική για να εξετάσουν το εσωτερικό του γιγάντιου αστεροειδή Vesta που βρίσκεται στην κύρια ζώνη αστεροειδών μεταξύ του Άρη και του Δία και έχει χαρακτηριστικά νάνου πλανήτη. Η μελέτη δείχνει ότι ο Vesta πιθανότατα έχει έναν μικρό ή καθόλου πυρήνα, σε αντίθεση με τις προηγούμενες θεωρίες. Εφάρμοσαν πρόσφατα μια παρόμοια τεχνική στο ηφαιστειακό φεγγάρι Iώ του Δία αποκαλύπτοντας ότι το είναι απίθανο να διαθέτει έναν ωκεανό μάγματος.«Η βαρύτητα είναι μια μοναδική και θεμελιώδης ιδιότητα ενός πλανητικού σώματος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εξερευνήσει το βαθύ εσωτερικό του. Η τεχνική μας δεν χρειάζεται δεδομένα από την επιφάνεια, απλά πρέπει να παρακολουθούμε την κίνηση ενός διαστημικού σκάφους με μεγάλη ακρίβεια για να έχουμε μια συνολική εικόνα του τι συμβαίνει γεωλογικά σε ένα διαστημικό σώμα» λέει ο Παρκ. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1956524/protoporiaki-meleti-apokalyptei-to-mystirio-tis-diprosopis-selinis/
-
Η NASA αναθέτει εντολή για την υπηρεσία εκτόξευσης για την αποστολή Galaxy της Aspera. Η NASA επέλεξε την Rocket Lab USA Inc. του Λονγκ Μπιτς της Καλιφόρνια για την εκτόξευση της αποστολής Aspera του οργανισμού, ενός SmallSat για τη μελέτη του σχηματισμού και της εξέλιξης των γαλαξιών, παρέχοντας νέες γνώσεις για το πώς λειτουργεί το σύμπαν.Η επιλογή αποτελεί μέρος της σύμβασης υπηρεσιών εκτόξευσης Venture-Class Acquisition of Dedicated and Rideshare (VADR) της NASA. Αυτή η σύμβαση επιτρέπει στον οργανισμό να αναθέτει εντολές υπηρεσίας εκτόξευσης σταθερής τιμής αόριστης παράδοσης/αόριστης ποσότητας κατά τη διάρκεια της πενταετούς περιόδου παραγγελίας της VADR, με μέγιστη συνολική αξία σύμβασης 300 εκατομμύρια δολάρια. Μέσω της παρατήρησης του υπεριώδους φωτός, η Aspera θα εξετάσει θερμό αέριο στον χώρο μεταξύ των γαλαξιών, που ονομάζεται διαγαλαξιακό μέσο. Η αποστολή θα μελετήσει την εισροή και την εκροή αερίου από τους γαλαξίες, μια διαδικασία που πιστεύεται ότι συμβάλλει στον σχηματισμό των αστεριών.Η Aspera αποτελεί μέρος του Προγράμματος Pioneers της NASA στο Τμήμα Αστροφυσικής στα κεντρικά γραφεία της NASA στην Ουάσινγκτον, το οποίο χρηματοδοτεί την συναρπαστική επιστήμη της αστροφυσικής με χαμηλότερο κόστος χρησιμοποιώντας μικρό υλικό και μέτρια ωφέλιμα φορτία. Ο κύριος ερευνητής για το Aspera είναι ο Carlos Vargas στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα στο Τουσόν. Το Πρόγραμμα Υπηρεσιών Εκτόξευσης της NASA, με έδρα το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι του οργανισμού στη Φλόριντα, διαχειρίζεται τη σύμβαση VADR. Για να μάθετε περισσότερα σχετικά με την αποστολή Aspera της NASA και το Πρόγραμμα Pioneers, επισκεφθείτε τη διεύθυνση: https://go.nasa.gov/42U1Wkn
-
Θα γίνουν όλα ατμός ακτινοβολίας Χόκινγκ; Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Cosmology and Astroparticulate Physics, η εργασία των Falcke et al με τίτλο «An upper limit to the lifetime of stellar remnants from gravitational pair production» στην οποία δείχνουν ότι το σύμπαν αποσυντίθεται και ότι τα τελευταία αστρικά υπολείμματα χρειάζονται περίπου 1078 έτη για να χαθούν. Έτσι, εμφανίστηκαν ξανά σχετικά εκλαϊκευτικά άρθρα ΕΔΩ: ‘Universe expected to decay in 10⁷⁸ years, much sooner than previously thought‘ ή ΕΔΩ: ‘Το σύμπαν έχει ημερομηνία λήξης και θα ‘πεθάνει’ νωρίτερα απ’ ό,τι νομίζαμε‘ https://www.skai.gr/news/technology/to-sympan-tha-pethanei-noritera-ap-oti-nomizame-alla-min-panikovalleste O Στίβεν Χόκινγκ το 1974 απέδειξε ότι οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν προς όλες τις κατευθύνσεις ένα είδος θερμικής ακτινοβολίας, την επονομαζόμενη ακτινοβολία Hawking. Aυτό σημαίνει ότι μετά από ένα εξαιρετικά μεγάλο χρονικό διάστημα, περίπου ~1067 χρόνια ή και περισσότερο, οι μαύρες τρύπες τελικά εξατμίζονται εξ’ ολοκλήρου. Πενήντα χρόνια μετά, οι φυσικοί Michael F. Wondrak, Walter D. van Suijlekom και Heino Falcke δημοσίευσαν δυο εργασίες(2) στις οποίες δείχνουν ότι αυτή η ακτινοβολία δεν περιορίζεται στις μαύρες τρύπες, υπονοώντας ότι μπορεί τελικά «όλα να εξατμίζονται». Υποστηρίζουν ότι η ακτινοβολία Hawking ίσως να μην εκπέμπεται μόνο από τις μαύρες τρύπες, αλλά είναι πιθανό να παράγεται από όλες τις μάζες που παραμορφώνουν σημαντικά τον χωροχρόνο. Προκύπτει λοιπόν το έρωτημα: Τα πάντα στο σύμπαν θα έχουν την ίδια μοίρα; Θα γίνουν όλα ‘ατμός’ ακτινοβολίας Χόκινγκ; Η ακτινοβολία Hawking προκύπτει από τον συνδυασμό δύο φαινομένων από εντελώς διαφορετικούς τομείς της φυσικής. Τη γενική σχετικότητα και την κβαντική θεωρία. Κάθε παρατηρητής στο δικό του αδρανειακό σύστημα αναφοράς αντιλαμβάνεται το κβαντικό κενό με τον ίδιο τρόπο. Δύο παρατηρητές, ένας κοντά σε μια μαύρη τρύπα και ένας μακριά από αυτή βλέπουν το κβαντικό κενό τους να συμπεριφέρεται πανομοιότυπα. Αλλά αν ρωτήσετε έναν από τους δύο παρατηρητές για το κβαντικό κενό στη θέση του άλλου παρατηρητή, θα σας πεί ότι βλέπει ένα διαφορετικό κενό στην άλλη θέση. Αυτή είναι μια από τις αξιοσημείωτες πτυχές του συνδυασμού της γενικής σχετικότητας (με το καμπυλωμένο υπόβαθρο του χώρου) με την κβαντική θεωρία πεδίου (η οποία περιγράφει τα κβαντικά πεδία): αυτά τα δύο φαινόμενα μαζί, μας δείχνουν ότι το κβαντικό κενό διαφέρει μεταξύ δύο οποιωνδήποτε περιοχών όπου η καμπυλότητα του χώρου διαφέρει.Το 1974, ο Χόκινγκ στην εργασία του με τίτλο ‘Black hole explosions?‘, ήταν ο πρώτος άνθρωπος που ενοποίησε αυτά τα γεγονότα, καταλήγοντας στο συμπέρασμα, ότι τα κβαντικά πεδία σε μια περιοχή του χωροχρόνου που είναι πολύ καμπυλωμένος (κοντά σε μια μαύρη τρύπα) οδηγούν σε έναν ειδικό τύπο ακτινοβολίας. Περίπου την ίδια εποχή, ανακαλύφθηκε ότι ένας παρατηρητής που κινείται με σταθερή επιτάχυνση στον κενό χώρο αντιλαμβάνεται ένα «λουτρό ακτινοβολίας», με την θερμοκρασία και την ενέργεια της ακτινοβολίας να εξαρτώνται από το μέγεθος της επιτάχυνσης. Αλλά αυτό συνδέεται με τη βασική ιδέα που οδήγησε τον Αϊνστάιν στην γενική θεωρία της σχετικότητας: την αρχή της ισοδυναμίας.Ο Αϊνστάιν αναρωτήθηκε, ποια θα ήταν η διαφορά μεταξύ δύο παρατηρητών που βρίσκονταν ο καθένας σε έναν εντελώς απομονωμένο από το εξωτερικό περιβάλλον, ο ένας σε ένα δωμάτιο στην επιφάνεια της Γης και ο άλλος σε ένα σκάφος κινούμενο στο διάστημα με σταθερή επιτάχυνση, όση η επιτάχυνση της βαρύτητας στην επιφάνεια της Γης. Ο Αϊνστάιν συνειδητοποίησε ότι δεν υπήρχε καμία διαφορά, οδηγούμενος στην αρχή της ισοδυναμίας, που άνοιξε το δρόμο για τη γενική σχετικότητα.Αργότερα, η αρχή της ισοδυναμίας θα είχε ιδιαίτερη σημασία για το φαινόμενο της ακτινοβολίας Hawking, καθώς αν ένας επιταχυνόμενος παρατηρητής σε κενό χώρο αντιλαμβάνεται ένα λουτρό ομοιόμορφης ακτινοβολίας, τότε ένας παρατηρητής που επιταχύνεται λόγω της στενής γειτνίασής του με μια μαύρη τρύπα θα πρέπει επίσης να βιώσει ομοιόμορφη ακτινοβολία. Επιπλέον, όσο πιο κοντά πλησιάζει στον ορίζοντα γεγονότων μιας μαύρης τρύπας, τόσο μεγαλύτερη είναι η επιτάχυνσή του, και επομένως, τόσο πιο ενεργητική θα ήταν η ακτινοβολία που θα βιώνει. Δηλαδή: ● Για έναν παρατηρητή μακριά από τον ορίζοντα γεγονότων της μαύρης τρύπας, πρακτικά δεν υπάρχει βαρυτική επιτάχυνση, κι έτσι πρακτικά δεν θα υπήρχε ακτινοβολία. ● Καθώς αρχίζει να πλησιάζει τον ορίζοντα γεγονότων της μαύρης τρύπας, η επιτάχυνσή του αυξάνεται κι έτσι αρχίζει να αντιλαμβάνεται περισσότερη ακτινοβολία. ● Και καθώς πρόκειται να φτάσει στον ορίζοντα γεγονότων, η επιτάχυνσή του αυξάνεται ακόμη περισσότερο, και έτσι η ακτινοβολία που βιώνει φτάνει στο αποκορύφωμά της. Όταν η καμπυλότητα του χώρου αυξάνεται, αυξάνεται και η επιτάχυνσή του παρατηρητή προς την κεντρική περιοχή μιας μαύρης τρύπας. Και παράλληλα αυξάνεται και η ποσότητα της ακτινοβολίας που ανιχνεύει σε αυτήν την περιοχή του χώρου. Υπάρχουν κάποια πράγματα που πρέπει να προσέξουμε σχετικά με την περιγραφή αυτού του φαινομένου. Πρώτον, δεν χρειάζεται καμία αναφορά στην αναλογία «ζευγών σωματιδίου-αντισωματιδίου» που χρησιμοποιείται τόσο συχνά από τον Χόκινγκ, καθώς αυτή η εσφαλμένη αναλογία είναι άσχετη με την παραγωγή της ακτινοβολίας. Δεύτερον, η ακτινοβολία Hawking που παράγεται δεν περιορίζεται ακριβώς στον ορίζοντα γεγονότων, αλλά μάλλον θα πρέπει να αναδύεται από οποιαδήποτε περιοχή του χώρου που έχει επαρκή χωρική καμπυλότητα ή που προκαλεί αρκετά ισχυρές επιταχύνσεις. Και τρίτον, όπως μας έμαθε ο Αϊνστάιν ότι δεν μπορούμε να διακρίνουμε τη διαφορά μεταξύ ενός βαρυτικού πεδίου και ενός επιταχυνόμενου συστήματος αναφοράς, δεν θα έπρεπε επίσης να υπάρχει διαφορά μεταξύ του χώρου έξω από μια μαύρη τρύπα και του χώρου στην ίδια απόσταση από οποιοδήποτε άλλο αντικείμενο ισοδύναμης μάζας. Αν βρίσκεστε σε μια συγκεκριμένη απόσταση από μια μάζα, που θα μπορούσε να είναι: ● ένα σημείο (σαν μαύρη τρύπα), ● ένα πολύ συμπαγές αντικείμενο που δεν καταρρέει βαρυτικά (όπως ένα άστρο νετρονίων), ● ένα λιγότερο συμπαγές αντικείμενο (όπως ένας λευκός νάνος), ● ή ένα μη συμπαγές αντικείμενο (όπως ένα άστρο), … θα βιώνατε την ίδια επιτάχυνση σε κάποια θέση με την ίδια χωρική καμπυλότητα. Εφόσον οι μάζες αυτών των διαφορετικών αντικειμένων είναι πανομοιότυπες και η απόστασή σας από το κέντρο αυτής της μάζας είναι ίδια, δεν θα πρέπει να ανιχνεύσετε καμία διαφορά σε κάθε περίπτωση. Οι φυσικοί Michael F. Wondrak, Walter D. van Suijlekom και Heino Falcke, υποστηρίζουν ότι, εφόσον οι μαύρες τρύπες παράγουν ακτινοβολία Χόκινγκ, τότε το ίδιο θα έπρεπε να κάνουν και τα άστρα νετρονίων, οι λευκοί νάνοι, τα κανονικά άστρα και οποιοδήποτε άλλο αντικείμενο. Θεωρούν ότι ο μόνος ρόλος που διαδραματίζει ο ορίζοντας γεγονότων – κάτι που διαθέτουν μόνο οι μαύρες τρύπες – είναι να καθορίζει όριο για το πού μπορεί να συλληφθεί η ακτινοβολία από την μαύρη τρύπα σε σχέση με το πού διαφεύγει από αυτή. Ο ορίζοντας γεγονότων χρησιμεύει ως το όριο για μια μαύρη τρύπα. Η επιφάνεια του άστρου νετρονίων χρησιμεύει ως το όριο για ένα άστρο νετρονίων. Το πιο εξωτερικό στρώμα ενός λευκού νάνου χρησιμεύει ως το όριο για έναν λευκό νάνο. Το τέλος της φωτόσφαιρας ενός άστρου χρησιμεύει ως το όριο για το άστρο. Σε όλες τις περιπτώσεις, υποστήριξαν οι συγγραφείς, θα εξακολουθούσε να υπάρχει η ακτινοβολία που παράγεται από τον καμπύλο χωροχρόνο γύρω από τη μάζα. Το κλάσμα αυτής της ακτινοβολίας που διαφεύγει από ένα τεράστιο αντικείμενο και εκπέμπεται στο σύμπαν ως ακτινοβολία Χόκινγκ, θα εξαρτιόταν αποκλειστικά από την μάζα και την ακτίνα του ίδιου του αντικειμένου, χωρίς να υπάρχει κάτι ιδιαίτερο σχετικά με τα όρια του ορίζοντα γεγονότων.Ακριβώς όπως το φαινόμενο Schwinger επιτρέπει την παραγωγή πραγματικών σωματιδίων που μεταφέρουν πραγματική ενέργεια από μια περιοχή του χώρου που διαθέτει ένα αρκετά ισχυρό ηλεκτρικό πεδίο, το βαρυτικό φαινόμενο της ακτινοβολίας Hawking γύρω από μια μαύρη τρύπα θα πρέπει να επιτρέπει την παραγωγή πραγματικής ακτινοβολίας, με την ποσότητα της ακτινοβολίας που διαφεύγει να εξαρτάται μόνο από την ένταση του βαρυτικού πεδίου στις σχετικές περιοχές του χώρου. Κι αυτό, εφόσον τελικά ισχύει, έχει συναρπαστικές συνέπειες.Όπως έδειξε η ίδια ομάδα φυσικών Wondrak et al σε νέα δημοσίευση με τίτλο «An upper limit to the lifetime of stellar remnants from gravitational pair production» τον Οκτώβριο του 2024, αν η καμπυλότητα του χωροχρόνου από μόνη της (και όχι η παρουσία ενός ορίζοντα γεγονότων) είναι το μόνο που απαιτείται για την παραγωγή ακτινοβολίας Hawking που μεταφέρει ενέργεια, τότε συμπαγή αστρικά υπολείμματα όπως τα άστρα νετρονίων και οι λευκοί νάνοι τελικά θα αποσυντεθούν όπως και οι μαύρες τρύπες. Η χρονική κλίμακα για την εξάτμιση προς ακτινοβολία Χίκινγκ ενός αντικειμένου σχετίζεται με την πυκνότητα μάζας ρ με την εξίσωση τ~ρ-3/2.Έτσι, οι αστρικές μαύρες και τα άστρα νετρονίων έχουν μάλλον συγκρίσιμο χρόνο ζωής (τ~1067−68 χρόνια), ενώ οι λευκοί νάνοι μπορούν να επιβιώσουν πολύ περισσότερο (τ ≳ 1078 χρόνια). Κατ’ αρχήν, η διαδικασία θα μπορούσε να εφαρμοστεί και σε άλλα αστροφυσικά αντικείμενα. Η Σελήνη με πυκνότητα 3,4 g/cm3 θα εξατμιστεί σε περίπου 3×1089 χρόνια και ένα σώμα με την πυκνότητα του νερού σε τ~1090 χρόνια. Οι βαρύτερες υπερμαζικές μαύρες τρύπες θα εξατμίζονται σε περίπου ~10103 χρόνια, αλλά κάτι ανάλαφρο και διάχυτο, όπως ένα διαστρικό νέφος ή, ακόμη χειρότερα, η άλως σκοτεινής ύλης, θα απαιτούσε ακόμη μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα από 10120 έως 10140 χρόνια. Ας σημειωθεί ότι για να ‘εξατμιστεί’ ένα πρωτόνιο απαιτούνται περίπου ~1067 χρόνια (το πείραμα Super-K έδειξε ότι τα πρωτόνια έχουν χρόνο ζωής πάνω από 1034χρόνια). Ωστόσο, υπάρχουν ακόμα αναπάντητα ερωτήματα και προβληματισμοί για όλα τα παραπάνω. Το ότι οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν ακτινοβολία Hawking, παρότι δεν έχει αποδειχθεί πειραματικά, δεν αμφισβητείται από την επιστημονική κοινότητα. Όμως, υπάρχει σκεπτικισμός από πολλούς φυσικούς για το αν οι μάζες που δεν διαθέτουν ορίζοντες γεγονότων μπορούν να κάνουν κάτι αντίστοιχο. Προς το παρόν «η εξάτμιση των πάντων προς ακτινοβολία Χόκινγκ» αποτελεί μεν μια σοβαρή επιστημονική πρόταση, αλλά απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση. Οριστική απάντηση διαθέτει μόνο ο Θρασύβουλας. «Όλα είναι ατμός» έλεγε ο Θανάσης Βέγγος ως Θρασύβουλας σε ταινία του 1962, πολύ πριν ανακαλυφθεί η εξάτμιση Χόκινγκ. Oι μαύρες τρύπες δεν είναι τόσο μαύρες, αλλά συμπεριφέρονται σαν θερμά σώματα. Εκπέμπουν θερμική ακτινοβολία και σταδιακά εξατμίζονται. Η πανομοιότυπη συμπεριφορά μιας μπάλας που πέφτει στο πάτωμα σε έναν επιταχυνόμενο πύραυλο (αριστερά) και στη Γη (δεξιά) είναι μια επίδειξη της αρχής της ισοδυναμίας του Αϊνστάιν. H καμπύλωση του χωροχρόνου για μια μαύρη τρύπα, ένα άστρο νετρονίων, έναν λευκό νάνο ή ένα άστρο σαν τον Ήλιο μας. Κοντά στον ορίζοντα γεγονότων μιας μαύρης τρύπας, επιτυγχάνονται πιο έντονες καμπυλότητες από οπουδήποτε αλλού. Μακριά από όλα αυτά τα αντικειμενα, ο χωροχρόνος είναι ασυμπτωτικά επίπεδος, αλλά ούτε τελείως επίπεδος ούτε πραγματικά κενός. Ο ορίζοντας γεγονότων μιας μαύρης τρύπας θεωρείται ως ο βασικός παράγοντας για τη δημιουργία της ακτινοβολίας Hawking γύρω από τις μαύρες τρύπες. Όμως νέες δημοσιεύσεις υποστηρίζουν ότι αυτή η ακτινοβολία μπορεί να δημιουργηθεί ανεξάρτητα από την ύπαρξη του ορίζοντα των γεγονότων [M.F. Wondrak et al., Phys. Rev. Lett. accepted, 2023]. Χαρακτηριστικό χρονοδιάγραμμα για την εξάτμιση διαφόρων αντικειμένων ως συνάρτηση της πυκνότητας μάζας. Η μαύρη συμπαγής γραμμή αντιστοιχεί στην ακριβή εξίσωση τ=f(ρ) και η διακεκομμένη γραμμή δείχνει την ηλικία του σύμπαντος [H. Falcke, MF Wondrak, & WD van Suijlekom, Journal of Cosmology and Astroparticle Physics, (submitted), 2024]. Διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες: 1. στο εκλαϊκευμένο άρθρο του Ethan Siegel: «Will everything eventually succumb to Hawking radiation?» , 2. στα αναλυτικά άρθρα των H. Falcke, MF Wondrak, & WD van Suijlekom: «Gravitational Pair Production and Black Hole Evaporation» και «An upper limit to the lifetime of stellar remnants from gravitational pair production«
-
Διαστημική Εξερεύνηση
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Δροσος Γεωργιος σε Αστρο-ειδήσεις
Ροσκόσμος Στο Βοστότσνι, το μπλοκ ενίσχυσης Fregat προετοιμάζεται για την εκτόξευση των δορυφόρων Ionosfera-M Νο. 3-4. Οι ειδικοί αποσυσκεύασαν το κοντέινερ και εγκατέστησαν το Fregat στον χώρο εργασίας. Ηλεκτρικές και πνευματικές δοκιμές κενού θα πραγματοποιηθούν στο εγγύς μέλλον. Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των δοκιμών, το μπλοκ ενίσχυσης θα γεμίσει με καύσιμο και συμπιεσμένα αέρια. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_586859 -
Νερό σε ποσότητες ενός ωκεανού κρύβεται στο εσωτερικό του Άρη. Ενδείξεις υδάτινου στρώματος σε βάθη 5-8 χλμ. από την επιφάνεια του. Έχει διαπιστωθεί ότι ο Άρης δεν ήταν ο σημερινός ερημικός και απόλυτα άγονος κόσμος αλλά υπήρχαν θάλασσες, λίμνες, ποτάμια και πιθανώς ζωή στον πλανήτη. Υπάρχουν υπόγεια αποθέματα νερού σε παγωμένη μορφή στον Κόκκινο Πλανήτη και μια νέα μελέτη υποδεικνύει τώρα την ύπαρξη τεράστιων ποσοτήτων νερού σε υγρή μορφή στο εσωτερικό του.Η μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «National Science Review» παρουσιάζει τα αποτελέσματα της ανάλυσης σεισμικών κυμάτων που κατέγραψε το InSight, ο ρομποτικός γεωλόγος της NASA που έφθασε στον Άρη το 2018 και κατέγραφε γεωλογικά δεδομένα για τέσσερα χρόνια φωτίζοντας τι συμβαίνει και τι υπάρχει στο εσωτερικό πλανήτη.Η ανάλυση των δεδομένων δείχνουν ότι ένα στρώμα νερού σε υγρή μορφή μπορεί να κρύβεται στα πετρώματα που βρίσκονται μεταξύ 5,4 και 8 χιλιομέτρων κάτω από την επιφάνεια του Άρη.Ο συνολικός όγκος του κρυμμένου νερού θα μπορούσε να πλημμυρίσει ολόκληρη την επιφάνεια του Άρη δημιουργώντας έναν ωκεανό βάθους 520 έως 780 μέτρων. Αυτός ο όγκος νερού υπολογίζεται στη μελέτη ότι είναι παρόμοιος με αυτόν που περιέχεται στο μόνιμο στρώμα πάγου της Ανταρκτικής.«Αυτό το άφθονο υγρό νερό εξαφανίστηκε καθώς ο πλανήτης μετατράπηκε στον κρύο, ξηρό κόσμο που βλέπουμε σήμερα. Με τον καιρό, ο Άρης έχασε το μαγνητικό του πεδίο και η ηλιακή ακτινοβολία άρχισε να απομακρύνει την ατμόσφαιρά του. Με μια πιο αραιή ατμόσφαιρα, οι επιφανειακές θερμοκρασίες έπεσαν. Το υγρό νερό του πλανήτη άρχισε να διαφεύγει στο Διάστημα, να παγιδεύεται ως πάγος στο υπέδαφος ή στα πολικά καλύμματα ή να εγκλωβίζεται σε ενυδατωμένα ορυκτά μέσα στον φλοιό του πλανήτη. Απαιτούνται μελλοντικές αποστολές με σεισμογράφους και γεωτρήσεις για να επιβεβαιωθεί η παρουσία του νερού σε αυτά τα βάθη και να συγκεντρωθούν περισσότερα στοιχεία» αναφέρει ο Χρόβτζε Τκάλτσιτς καθηγητής γεωφυσικής στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας, εκ των επικεφαλής της μελέτης.Η παρουσία του νερού στο εσωτερικό του Άρη αυξάνει τις πιθανότητες να υπάρχουν κάποιες μορφές ζωής στο υπέδαφος του πλανήτη αφού εκεί προστατεύονται από τις ακραίες συνθήκες της επιφάνειας του. Το αν το νερό αυτό μπορεί με κάποιο τρόπο να ανακτηθεί για να διευκολύνει την παρουσία του ανθρώπου στον Άρη είναι επίσης ένα ζήτημα που θα απασχολήσει πλέον την επιστημονική κοινότητα. Ο ρομποτικός γεωλόγος της NASA κατέγραψε τα ίχνη νερού στο εσωτερικό του Άρη. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1956021/nero-se-posotites-enos-okeanoy-kryvetai-sto-esoteriko-toy-ari/
-
Υπερυπολογιστές βρήκαν την ακριβή ημερομηνία που η ζωή θα εξαφανιστεί στη Γη Υπολογίστηκε το χρονικό σημείο που ο πλανήτης μας θα γίνει αφιλόξενος. Η διαδικασία αυτοκαταστροφής του Ήλιου θα οδηγήσει είτε σε εξαφάνιση της Γης από το Σύμπαν είτε σε ολική καταστροφή της σε περίπου πέντε δισ. έτη. Ένας υπερυπολογιστής έδειξε το πότε δεν θα μπορεί πλέον ο πλανήτης να υποστηρίξει άλλο την παρουσία της ζωής και είναι πολύ νωρίτερα από όσο πιστεύαμε.Ερευνητές από τη NASA και το Πανεπιστήμιο Tōhō στην Ιαπωνία χρησιμοποίησαν προηγμένους υπερυπολογιστές και μαθηματικά μοντέλα για να προβλέψουν τη μακροπρόθεσμη εξέλιξη του Ήλιου. Οι υπολογισμοί τους υποδηλώνουν ότι η ζωή στη Γη θα γίνει αδύνατη μέχρι το έτος 1.000.002.021 καθώς ο Ήλιος γίνεται όλο και πιο καυτός και φωτεινότερος, γεγονός που θα αυξήσει τις παγκόσμιες θερμοκρασίες και θα μειώσει σταδιακά τα επίπεδα οξυγόνου.Οι υπολογισμοί επιβεβαίωσαν επίσης τον προβλεπόμενο από την κρατούσα θεωρία χρόνο καταστροφής του Ήλιου σε περίπου πέντε δισεκατομμύρια χρόνια. Το μητρικό μας άστρο θα εισέλθει αρχικά στη φάση του κόκκινου γίγαντα – ένα στάδιο κατά το οποίο τελειώνει το καύσιμο υδρογόνου και διαστέλλεται δραματικά.Σε εκείνο το σημείο, ο διογκωμένος κόκκινος γίγαντας πιθανότατα θα καταπιεί τους εσωτερικούς πλανήτες, συμπεριλαμβανομένου του Ερμή, της Αφροδίτης και πιθανώς της Γης. Αν η Γη καταφέρει να αποφύγει την εξαφάνιση της από τον χάρτη του Σύμπαντος εντούτοις ο Ήλιος θα έχει πλησιάσει σε τόσο κοντινή απόσταση που θα την κάνει κυριολεκτικά… κάρβουνο. Θα είναι ένας νεκρός καμένος πλανήτης.Για αυτούς τους λόγους αν μέχρι τότε φυσικά η ανθρωπότητα δεν έχει αυτοκαταστραφεί και οδηγηθεί εξαφάνιση θα πρέπει να έχει βρει τρόπους να γίνει αυτό που μετ΄ επιτάσεως λέει ο Ελον Μασκ, δηλαδή ένα «πολυπλανητικό είδος» που θα έχει αποικήσει όχι μόνο άλλους πλανήτες στο ηλιακό μας σύστημα αλλά και σε άλλες περιοχές του γαλαξία μας ή άλλων γαλαξιών. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1955638/yperypologistes-vrikan-tin-akrivi-imerominia-poy-i-zoi-tha-exafanistei-sti-gi/
-
Η δίκη του Γαλιλαίου. «O Γαλιλαίος καταδικάστηκε γιατί δεν ήταν υπάκουος απέναντι στην εξουσία. Η εξουσία συγχωρεί τυχόν διαφορετικές απόψεις για συγκεκριμένα θέματα. δεν συγχωρεί όμως την ανυπακοή. Και ο Γαλιλαίος, παρά το ότι συμφώνησε να υπακούσει στις αποφάσεις της Ιεράς Εξέτασης το 1616 και να πραγματευτεί τις απόψεις του ως υποθέσεις, τελικά δεν τήρησε τα συμφωνηθέντα. (…) Ενδεχομένως να πίστεψε ότι, με έναν φίλο και υποστηρικτή του στη θέση του Πάπα, θα μπορούσε να προφυλαχθεί από τις συνέπειες της ανυπακοής. Και ως προς αυτό έπεσε έξω. Στην πολιτική η απαίτηση για υπακοή στην εξουσία είναι πάντα πιο σημαντική από φιλίες. Και όταν η πρώτη απειλείται, η δεύτερη εξαφανίζεται. Ο ανυπάκουος Γαλιλαίος θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ένα σύμβολο ατίθασου πνεύματος που διεκδικούσε μια νέα κανονικότητα για τους φυσικούς φιλοσόφους. Κι αυτό απειλούσε την Εκκλησία. Γιατί η εξουσία δεν απειλούνταν τόσο πολύ από την προοπτική νέων θεωρήσεων του κόσμου όσο από τη διαμόρφωση μιας νέας κοινωνικής ομάδας που θα επέβαλλε τις δικές της νόρμες και αξίες. Δεν είναι συνήθως οι νέες αλήθειες που απειλούν, όσο η διεκδίκηση μιας υπό διαμόρφωση κοινότητας να έχουν το ‘ελεύθερο’, και ενδεχομένως το μονοπώλιο, στη διατύπωση νέων απόψεων.» απόσπασμα από το βιβλίο του Κώστα Γαβρόγλου, «Η ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΓΑΛΙΛΑΙΟΥ, Επιστημονικές, θεολογικές και κοινωνικές διαστάσεις της» , Πανεπιστημιακές Εκδόσεις ΚρήτηςΗ Δίκη του Γαλιλαίου αποτελεί ορόσημο στην ιστορία της επιστήμης αλλά και στη διανοητική ιστορία των νεότερων χρόνων. Στο βιβλίο αυτό ανασυγκροτείται το πλαίσιο στο οποίο διαδραματίζονται οι εξελίξεις που καταλήγουν στη Δίκη, μέσα από τις επιστημονικές, φιλοσοφικές, θεολογικές, πολιτικές και ιδεολογικές διαμάχες της εποχής, τον Τριακονταετή Πόλεμο και την ολοένα και πιο έντονη παρουσία των Ιησουιτών στην εκπαίδευση. Η ανασυγκρότηση του πλαισίου βασίστηκε στο αρχειακό υλικό του ίδιου του Γαλιλαίου, στα δημοσιευμένα και αδημοσίευτα έργα του, στα αρχεία της Ιεράς Εξέτασης, καθώς και στην αλληλογραφία μεταξύ των μελών ενός εκτεταμένου δικτύου συμμάχων αλλά και εχθρών του Γαλιλαίου. Σκιαγραφούνται επίσης οι σημαντικότερες εξελίξεις στη διάρκεια των 350 ετών από το τέλος της Δίκης, όταν πολλοί λόγιοι θέλησαν να υπερασπιστούν τον Γαλιλαίο, ενώ άλλοι θέλησαν να επιχειρηματολογήσουν πως η Εκκλησία έπραξε καλώς.Το 1616 ο Γαλιλαίος είχε αποδεχτεί στους περιορισμούς των αποφάσεων της Ιεράς Εξέτασης. Όμως με το βιβλίο που γράφει το 1632 προσπαθεί να δοκιμάσει τα όρια αυτών των περιορισμών. Κι ακόμα, θεωρεί πως ο Πάπας —και χάριν της μακροχρόνιας σχέσης τους αμοιβαίου σεβασμού, πριν από την εκλογή του— δεν θα έφτανε στα άκρα παραπέμποντάς τον στην Ιερά Εξέταση. Ωστόσο, η απόλυτη εξουσία της Εκκλησίας απαιτούσε απόλυτη υπακοή· έτσι, ο Πάπας μετατράπηκε στον δριμύτερο κατήγορό του.Στη Δίκη του Γαλιλαίου προβάλλεται η θέση ότι το πρόβλημα για την Καθολική Εκκλησία δεν ήταν τόσο η θεολογικά αιρετική άποψη περί κίνησης της Γης όσο το ότι μια νέα κοσμολογία θα οδηγούσε σε έναν νέο τρόπο θέασης της φύσης· και τότε ο αριστοτελισμός, που είχε ήδη δεχτεί πολλά πυρά, θα κατέρρεε, μαζί με το σύστημα ιδεών που στήριζε την τεράστια κοινωνική εξουσία φιλοσόφων και θεολόγων. Οι αστρονόμοι, οι μαθηματικοί και οι τεχνίτες θα άρχιζαν να παίζουν κυρίαρχο ρόλο, οι κοινωνικοί συσχετισμοί θα άλλαζαν. Αυτά ήθελε να αποφύγει η εκκλησιαστική εξουσία τον 17ο αιώνα, και οι παραδοσιακές ερμηνείες των Γραφών τής έδιναν το καλύτερο άλλοθι για να το πετύχει. Ο ανυπάκουος Γαλιλαίος θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ένα σύμβολο ατίθασου πνεύματος που θα υπονόμευε τη διανοητική ηγεμονία της Εκκλησίας. ● Τα περιεχόμενα του βιβλίου Σημείωμα για τις πηγές 1. Πως θα γίνει η πραγμάτευση της δίκης του Γαλιλαίου 2. Το αφύσικο ηλιοκεντρικό σύστημα και η αφιέρωση του Κοπέρνικου στον Πάπα Παύλο Γ’ 3. Τα χρόνια του θριάμβου, 1609–1611: ανακαλύψεις με το τηλεσκόπιο, επίσκεψη στο Collegio Romano 4. Τα περίπλοκα χρόνια, 1611–1616: ανησυχίες στην αυλή των Μεδίκων και καταγγελίες από άμβωνος 5. Η μετάβαση στη Ρώμη 6. Οι κομήτες, οι διαμάχες με τους ιησουίτες και ο Πάπας Ουρβανός Η’ 7. Διάλογοι σχετικά με τα δυο κύρια συστήματα του κόσμου, το Πτολεμαϊκό και το Κοπερνίκειο 8. Η δίκη του 1633 9. Η ζωή της δίκης μετά τη δίκη 10. Κάποιες συμπερασματικές σκέψεις Ευχαριστίες Βιβλιογραφία Σύντομα βιογραφικά Ευρετήριο ● Διαβάστε το απόσπασμα του βιβλίου με τίτλο: ΠΩΣ ΘΑ ΓΙΝΕΙ Η ΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΚΗΣ ΤΟΥ ΓΑΛΙΛΑΙΟΥ https://cup.gr/wp-content/uploads/2025/02/GALILEOS-SAMPLE.pdf ● Σε αποκλειστική συνέντευξη που έδωσε ο Κώστας Γαβρόγλου στον Σπύρο Μανουσέλη (efsyn.gr) αποκαλύπτει μερικά από τα βασικά επιχειρήματα και τους στόχους που έθεσε γράφοντας αυτό το γοητευτικό και απρόσμενα επίκαιρο βιβλίο. Ποιοι είναι οι στόχοι που θέσατε –τόσο ως ιστορικός της επιστήμης όσο και ως ενεργός πολιτικός διανοούμενος– γράφοντας το «Η δίκη του Γαλιλαίου» και γιατί στο βιβλίο σας δεν φαίνεται να συμμερίζεστε την άποψη πως η διαμάχη επιστήμης και θρησκείας ήταν καθοριστική για την «Υπόθεση Γαλιλαίου», όπως την αποκαλείτε; Επί πολλά χρόνια η συζήτηση γύρω από την «Υπόθεση Γαλιλαίου» ήταν αποκλειστικά επικεντρωμένη στη διερεύνηση της σχέσης επιστήμης και θρησκείας, όμως, μια τέτοια προσέγγιση απογυμνώνει το θέμα αυτό από την εξαιρετικά περίπλοκη δομή του και τα πολλαπλά επίπεδα για τη μελέτη του. Η Υπόθεση Γαλιλαίου δεν μπορεί να κατανοηθεί μονάχα μέσα από τη σύγκρουση του «ενάρετου και εκφραστή των σωστών απόψεων για την κίνηση της Γης» και μιας Εκκλησίας «σκοταδιστικής που την απειλούσε η αλήθεια για τους ουρανούς». Μια τέτοια αντίληψη παραβλέπει, π.χ., το γεγονός πως πολλοί αστρονόμοι είχαν σοβαρές επιφυλάξεις για όσα ισχυριζόταν ο Γαλιλαίος, ενώ υπήρχαν παράγοντες της εκκλησιαστικής γραφειοκρατίας που ταυτίζονταν με τις απόψεις του.Στο βιβλίο γίνεται η συσχέτιση πολλών άλλων παραμέτρων οι οποίες με διαφορετική βαρύτητα η καθεμιά, επηρέασαν την πορεία του Γαλιλαίου από τη χρονιά των ανακαλύψεών του με το τηλεσκόπιο το 1609, μέχρι τη δίκη το 1633: οι αποφάσεις της Συνόδου του Τρέντο και οι απαρχές της Αντιμεταρρύθμισης, ο διορισμός του Γαλιλαίου ως επίσημου Φιλοσόφου και Πρώτου Μαθηματικού της Αυλής των Μεδίκων, η ερμηνεία από τον Γαλιλαίο των βιβλικών χωρίων, η έννοια του παντοδύναμου Θεού και του υποθετικού χαρακτήρα διαφόρων απόψεων για το Σύμπαν που υιοθετούσαν πολλοί σύμμαχοι του Γαλιλαίου εντός και εκτός της Εκκλησίας, οι εντάσεις των σχέσεων ανάμεσα στους φιλοσόφους και αστρονόμους της εποχής, η αρχικά θετική υποδοχή των απόψεων του Γαλιλαίου από τους Ιησουίτες, οι διαφορετικές τάσεις ανάμεσά τους ως προς τον αριστοτελισμό και την κίνηση της Γης.Ωστόσο, εξίσου αποφασιστικοί παράγοντες ήταν οι διαμάχες του Γαλιλαίου με προβεβλημένους Ιησουίτες, η Ακαδημία των Lincei (Λυγκαίων) και ο ρόλος του ιδρυτή της, Federico Cesi, οι σχέσεις του Γαλιλαίου με τον Maffeo Barberini πριν αυτός εκλεγεί ως Πάπας Ουρβανός Η΄, οι αποφάσεις της Ιεράς Εξέτασης, το 1616, ότι οι ιδέες ως προς την κίνηση της Γης και τη σταθερότητα του Ηλιου είναι αιρετικές, οι καταγγελίες εναντίον του Γαλιλαίου από μοναχούς και αστρονόμους, ζητήματα κανονικού εκκλησιαστικού δικαίου, οι ισχυρισμοί του Γαλιλαίου στο βιβλίο του «Διάλογοι σχετικά με τα δύο κύρια συστήματα του Κόσμου» και η αδυναμία του να έχει πειστικές αποδείξεις ότι οι παλίρροιες αποτελούν την κρίσιμη απόδειξη της κίνησης της Γης, ο Τριακονταετής Πόλεμος, οι πολιτικές απειλές που αντιμετώπιζε ο Πάπας Ουρβανός και άλλα πολλά συναποτελούν το πλαίσιο μέσα στο οποίο γίνεται η πραγμάτευση της Υπόθεσης Γαλιλαίου.Στο νέο βιβλίο σας για τη δίκη του Γαλιλαίου η ιστορική ανασυγκρότηση των επιστημονικών, θεολογικών και κοινωνικοπολιτικών διαστάσεων της «Υπόθεσης Γαλιλαίου» μας αποκαλύπτει ότι στην τελική καταδικαστική απόφαση δεν αποτυπώνεται τόσο ο αντιεπιστημονικός και ανορθολογικός σκοταδισμός της Καθολικής Εκκλησίας, αλλά μάλλον η εύλογη και αναμενόμενη (;) επιλογή κάθε ισχυρής θρησκευτικής-πολιτικής εξουσίας στο να μην αποδέχεται καμιά αμφισβήτηση της γνωστικής αυθεντίας της. Πόσω δε μάλλον, όταν τα επιχειρήματα των υπονομευτών της είναι ανεπαρκώς τεκμηριωμένα επιστημονικά και φιλοσοφικά, όπως αποκαλύπτετε στο νέο σας βιβλίο. Αλήθεια, πόσο επαρκώς αναπτυγμένα (θεωρητικά) και επιβεβαιωμένα (εμπειρικά) ήταν τα επιχειρήματα του Γαλιλαίου και των άλλων πρωταγωνιστών της ηλιοκεντρικής κοσμολογίας; Αν έπρεπε να απαντήσω όσο πιο συνοπτικά γίνεται στο ερώτημα γιατί καταδικάστηκε ο Γαλιλαίος, δεν θα έδινα έμφαση στο ότι οι απόψεις του ήταν σε αντίθεση με τις ερμηνείες της Βίβλου. Αυτό ήταν γνωστό σε όποιον υποστήριζε την κίνηση της Γης. Ο Γαλιλαίος καταδικάστηκε γιατί δεν ήταν υπάκουος απέναντι στην εξουσία.Η ερώτηση σας, όμως, αποτυπώνει με ακρίβεια μια ιδιαίτερα σημαντική πτυχή στο βιβλίο: αν το γεγονός ότι εκ των υστέρων επιβεβαιώθηκε η κίνηση της Γης, καθιστούσε τον Γαλιλαίο στην εποχή του έναν πειστικό συζητητή. Ο Γαλιλαίος αντιμετώπιζε μια πολύ σύνθετη επιστημονική και θεολογική πραγματικότητα και δεν κατάφερε να τη διαχειριστεί προς όφελός του. Ενώ οι ανακαλύψεις του με το τηλεσκόπιο έκαναν πιο πιθανό ένα Σύμπαν με τη Γη να κινείται, δεν μπόρεσε να πείσει πως οι παλίρροιες αποτελούν, όπως πίστευε, το κρίσιμο φαινόμενο που επιβεβαίωνε την κίνηση. Αγνόησε τον Κέπλερ, έναν Λουθηρανό αστρονόμο και από τους πρώτους υποστηρικτές του Γαλιλαίου, οι θεωρίες του οποίου είχαν επιβεβαιωθεί από πλήθος αστρονομικών παρατηρήσεων.Επίσης, ήρθε σε ρήξη με έναν από τους σημαντικότερους Ιησουίτες, τον Οράσιο Γκράσσι, ως προς την ερμηνεία των κομητών χωρίς να πείθει πως οι αποδείξεις του ήταν ορθές. Επιχείρησε να ερμηνεύσει χωρία της Βίβλου, ενώ η Σύνοδος του Τρέντο απαγόρευε ρητά την εμπλοκή λαϊκών σε τέτοια εγχειρήματα. Υπερεκτιμώντας τη φιλία του με τον Πάπα Ουρβανό Η΄, έγραψε ένα βιβλίο με το οποίο αθέτησε την υπόσχεση του, το 1616, ότι θα υπακούσει στην απόφαση της Ιεράς Εξέτασης να πραγματευτεί την κίνηση της Γης ως μια υπόθεση και όχι ως μια βεβαιότητα. Ετσι, λοιπόν, ο Γαλιλαίος δεν κατάφερε να πείσει ούτε επιστημονικά για την ορθότητα της θεωρίας του, αλλά δεν μπόρεσε και να χειριστεί τη θεολογική και κοινωνική διάσταση της συζήτησης γύρω από αυτά τα ζητήματα.Μέχρι πρόσφατα, η ιστοριογραφία των επιστημών θεωρούσε την καταδίκη του Γαλιλαίου ως το αποφασιστικό «σημείο καμπής» για την ανάδυση στην Ευρώπη της νεωτερικής φυσικής φιλοσοφίας, η οποία οδήγησε σταδιακά στην πλανητική κυριαρχία της σύγχρονης τεχνοεπιστήμης. Γιατί υποστηρίζεται ότι πρόκειται για ένα ιστορικά ανακριβές αφήγημα, που επινοήθηκε από τον Διαφωτισμό για να νομιμοποιήσει αφενός την ιδεολογία των Νέων Χρόνων υπέρ της επιστημονικής μονοκρατορίας και αφετέρου την αισιόδοξη προπαγάνδα υπέρ της γραμμικής και συσσωρευτικής προόδου της ανθρώπινης ιστορίας;Τα βολικά ιστοριογραφικά σχήματα είναι και τα πιο παραπλανητικά. Οπως κάθε ιστορική περίοδος και κάθε ιστορικό εγχείρημα, έτσι και ο Διαφωτισμός χρειάζεται να διερευνηθεί ξανά και ξανά με αφορμή τα νέα ερωτήματα που διατυπώνουν οι ιστορικοί. Αν σήμερα τον Διαφωτισμό τον απεχθάνονται ορισμένες κοινωνικές ομάδες με σκοταδιστικές αντιλήψεις, αυτό δεν σημαίνει πως όλοι οι υπόλοιποι πρέπει να τον εκθειάζουμε.Πρέπει να στεκόμαστε κριτικά απέναντι σε ένα εγχείρημα που υπόσχεται ιδανικές καταστάσεις, γιατί τέτοιες δεν υπήρξαν στην ιστορία. Κατ’ αρχάς δεν υπάρχει «ο» Διαφωτισμός. Σίγουρα κυριάρχησε η αντίληψη του Γαλλικού Διαφωτισμού με τα έντονα αντικληρικά χαρακτηριστικά του, αλλά μεγάλη επιρροή στις επιστήμες άσκησαν και ο Γερμανικός και ο Αγγλικός με μία εντελώς διαφορετική σχέση, πολύ πιο συγκαταβατική, με την Εκκλησία. Βέβαια όλοι υπερθεμάτισαν για την απελευθερωτική σημασία των επιστημών και των εφαρμογών τους, μια και τα αναδυόμενα αστικά στρώματα βασίζονταν στις επιστήμες για να εμπεδώσουν την κυριαρχία τους.Ο ορθολογισμός, όμως, ως συγκροτητικό στοιχείο της κοινωνίας εμφανίστηκε και άλλες φορές στην ιστορία, και δεν είναι ίδιον του Διαφωτισμού. Μελετώντας τα 400 χρόνια «ζωής» της Δίκης μετά τη Δίκη, διαπιστώνουμε πως οι συντελεστές του Γαλλικού Διαφωτισμού, ύφαναν και τον μύθο γύρω από τον «προοδευτικό» Γαλιλαίο που συγκρούεται με την Εκκλησία αψηφώντας ακόμα και τη ζωή του. Οι συντελεστές του γερμανικού Διαφωτισμού δεν πολυασχολήθηκαν με τον Γαλιλαίο και την Καθολική Εκκλησία, μια και πολλοί Λουθηρανοί αστρονόμοι ήδη από την εποχή του Γαλιλαίου είχαν υιοθετήσει το ηλιοκεντρικό σύστημα. Η αναπαραγωγή του μύθου σχετικά με την αδιάλλακτη στάση του Γαλιλαίου έχει μια ενδιαφέρουσα κοινωνική διάσταση αφού και με τον μύθο αυτό ταυτίζονται διαφορετικά ακροατήρια για διαφορετικούς λόγους το καθένα. Οι επιστήμονες βρίσκουν στον μύθο ένα ηρωικό στοιχείο όπου ένας «δικός» τους συγκρούστηκε με την εξουσία υπερασπιζόμενος την αλήθεια, χωρίς να υπολογίζει τις συνέπειες μιας τέτοιας σύγκρουσης.Οι πολίτες ταυτίζονται με μια προσωπικότητα που ταιριάζει απολύτως με την εικόνα του επιστήμονα η οποία κατασκευάζεται εδώ και πολλούς αιώνες: ο αγέρωχος εργάτης του πνεύματος που τον ενδιαφέρει μόνο η αποκάλυψη της αλήθειας για την οποία είναι έτοιμος να δώσει ακόμα και τη ζωή του. Τέτοιος δεν ήταν, εξάλλου, ο αρχαιότερος και εμβληματικότερος όλων των σοφών, Σωκράτης; Συστηματικός και επίμονος ως προς την αποκάλυψη της αλήθειας, επικίνδυνος για την εξουσία, αγέρωχος εμπρός στον θάνατο! Βλέπουμε, λοιπόν, πως το απελευθερωτικό πρόταγμα του Διαφωτισμού έγινε μέσα και από την κατασκευή ενός μύθου.Ποια είναι η επικαιρότητα –και η διαφωτιστική δύναμη– από τη μελέτη ενός όντως αποφασιστικού ιστορικού συμβάντος όπως η δίκη του Γαλιλαίου, που ωστόσο συνέβη πριν από… τέσσερις αιώνες;Αν και συνέβη πριν από τέσσερις αιώνες, η Δίκη του Γαλιλαίου έχει να μας πει πολλά για το σήμερα: ότι οι επιστήμονες δεν αρκεί μόνο να υπερασπίζονται την αλήθεια, αλλά πρέπει να γνωρίζουν πως η ευρύτερη αποδοχή της από την κοινωνία περιλαμβάνει, πολλές φορές, τη διαπραγμάτευση και, ενδεχομένως, τη σύγκρουση με την εξουσία. Αλλιώς η όποια αλήθεια εξανεμίζεται. Σήμερα, οι νέες αλήθειες για το Σύμπαν μπορεί να μην απειλούν την εξουσία, όμως την απειλούν άλλες αλήθειες, οι φορείς των οποίων αγωνίζονται για να γίνουν οι απόψεις τους η κανονικότητα των κοινωνιών μας. Σε κάθε εποχή είναι διαφορετικά τα διακυβεύματα της εκάστοτε εξουσίας, η οποία, σήμερα, απειλείται περισσότερο από τις αλήθειες για τον Covid, για την κλιματική αλλαγή, για την εξάλειψη της φτώχειας, για τον περιορισμό των πολεμικών βιομηχανιών.Ανάμεσα στους επιστήμονες και πολλούς πολίτες υπάρχει η αυταπάτη πως αν κάποια θεωρία εκφράζει αλήθειες, αυτό πείθει αυτομάτως όχι μόνον τους επιστήμονες αλλά και την κοινωνία. Δυστυχώς, βλέπουμε πως τα πράγματα δεν είναι έτσι. Φαίνεται αδιανόητο, αλλά ένας πρόεδρος των ΗΠΑ έπεισε εκατομμύρια Αμερικανών πολιτών πως τα εμβόλια για τη νόσο Covid ουσιαστικά κάνουν κακό, ή ότι η καύση των πετρελαιοειδών δεν επιδεινώνει μια ήδη οριακή κατάσταση για το κλίμα.Δεν είναι, λοιπόν, μόνον η αλήθεια των επιστημονικών θεωριών που τις κάνει πειστικές, αλλά η δημόσια διαχείριση και η αποδοχή της από την εξουσία που τελικά καθορίζει την πορεία των θεωριών στην κοινωνία. Γι’ αυτό οι επιστήμονες είναι πάντα σε μια σχέση γεμάτη εντάσεις με την εκάστοτε εξουσία, όπως ήταν ο Γαλιλαίος, σε μια εποχή μεγάλων επιστημονικών, κοινωνικών και πολιτικών ανακατατάξεων. ● Ο Κώστας Γαβρόγλου γεννήθηκε το 1947 στην Κωνσταντινούπολη, όπου και ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του. Συνέχισε στην Αγγλία, στα Πανεπιστήμια Lancaster, Cambridge και στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (Imperial College), από όπου και έλαβε το διδακτορικό του στη θεωρητική φυσική. Εργάστηκε στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, στα πανεπιστήμια Βοστώνης, Harvard, MIT, Cambridge, Pennsylvania και Istanbul Technical University, στο ΕΜΠ και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Σήμερα είναι ομότιμος καθηγητής ιστορίας των επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ διετέλεσε επί σειρά ετών Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Ιστορικού Αρχείου του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα είναι η ιστορία της φυσικής και της χημείας του 19ου και 20ού αιώνα. Μερικά από τα βιβλία του είναι: Neither Physics Nor Chemistry: A History of Quantum Chemistry (με την Ana Simoes) (M.I.T. Press, 2011), History of Artificial Cold: Scientific, Technological and Cultural Aspects (Springer Publishers, 2014), Τα Κοινά της Παιδείας: σκέψεις για το παρελθόν και μέλλον του κυβερνητικού εγχειρήματος της αριστεράς (Θεμέλιο 2021). Από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης κυκλοφορούν τα βιβλία του Το παρελθόν των επιστημών ως ιστορία (2004), Το Πανεπιστήμιο Αθηνών και η Ιστορία του 1837–1937 (με τον Β. Καραμανωλάκη και τη Χ. Μπάρκουλα)· με τον Θόδωρο Αραμπατζή επιμελήθηκαν τα βιβλία Ο Αϊνστάιν και η Σχετικότητα (2005) και Η κρίση στη φυσική και η Δημοκρατία της Βαϊμάρης – Η πολιτισμική ιστορία της κβαντικής θεωρίας (2012). Το 2020 τιμήθηκεμε το βραβείο Gustav Neuenschwander της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ιστορίας των Επιστημών για το σύνολο του έργου του. Το 2015 εκλέχθηκε βουλευτής Επικρατείας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., και την περίοδο 2016–2019 διετέλεσε υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. πηγές: https://cup.gr/book/i-diki-toy-galilaioy/ – https://www.efsyn.gr/epistimi/mihanes-toy-noy/471092_i-diki-toy-galilaioy
-
Μουσική από τα δεδομένα των μαύρων τρυπών. H NASA συνεχίζει να παράγει ‘ηχοποιήσεις’ , μια διαδικασία αντιστοιχίας αστρονομικών δεδομένων από τα τηλεσκόπια Chandra, Webb, IXPE κ.ά. σε ήχους. Τα επιστημονικά δεδομένα που συλλέγονται από το διάστημα ως ψηφιακά σήματα μετατρέπονται σε οπτικές εικόνες. Η ηχοποίηση μετατρέπει αυτές τις οπτικές εικόνες σε ήχο. Το τελικό αποτέλεσμα δεν εμπεριέχει κάποιο επιστημονικό ενδιαφέρον. Μπορεί να ιδωθεί ως μια καλλιτεχνική δημιουργία με σκοπό την αισθητική απόλαυση. H πρώτη ηχοποίηση αφορά το ογκώδες, λαμπερό και θερμό άστρο Wolf-Rayet 124 (WR 124) που βρίσκεται σε απόσταση 15.000 έτη φωτός από τη Γη, στον αστερισμό Βέλος. Το WR124 μπορεί να καταρρεύσει σε μαύρη τρύπα στο μέλλον: Η δεύτερη αφορά το SS 433 είναι ένα δυαδικό σύστημα 18.000 έτη φωτός από τη Γη. Συνίσταται από ένα άστρο σαν τον Ήλιο μας σε τροχιά γύρω από ένα άστρο νετρονίων ή μια μαύρη τρύπα: Η τελευταία ηχοποίηση έχει θέμα την μαύρη τρύπα που βρίσκεται στο σε έναν πολύ μακρινό γαλαξία που είναι γνωστός ως Κένταυρος Α, περίπου 12 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη: πηγή: https://chandra.si.edu/photo/2025/sonify10/?fbclid=IwY2xjawKQh-lleHRuA2FlbQIxMAABHogsX4seRSpg1fb6FU8_Gk64YoxBclNnpVrvj2FmM4QIidTYA9n-9_dkbqh__aem_9bKi0irWcTfjkk5NkhaDkQ
-
Διαστημική Εξερεύνηση
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Δροσος Γεωργιος σε Αστρο-ειδήσεις
Έπεσε στον Ινδικό Ωκεανό σοβιετικός δορυφόρος που κυκλοφορούσε ανεξέλεγκτα μισό αιώνα πάνω από τη Γη (βίντεο) Είχε προορισμό την Αφροδίτη αλλά λόγω βλάβης εγκλωβίστηκε σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας. Το 1972 η Σοβιετική Ένωση εκτόξευσε τον δορυφόρο Kosmos 482 στο πλαίσιο του προγράμματος που είχε εκπονήσει για την εξερεύνηση της Αφροδίτης. Ο δορυφόρος λόγω βλάβης παρέμεινε σε μια ελλειπτική τροχιά 210- 9.800 χλμ. πάνω από την επιφάνεια της Γης και τελικά όπως ανακοίνωσε η ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos ο δορυφόρος συνετρίβη στον Ινδικό Ωκεανό δυτικά της Τζακάρτας της Ινδονησίας. Αν και στα επίσημα αρχεία από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης και αργότερα της Ρωσίας δεν υπήρχε αναφορά στην αποστολή του δορυφόρου η οποία παρέμενε μυστική θεωρείται δεδομένο ότι επρόκειτο να ταξιδέψει στην Αφροδίτη που αποτελούσε εκείνη την εποχή αντικείμενο ενδιαφέροντος για τις δύο διαστημικές υπερδυνάμεις και κυρίως για την Σοβιετική Ένωση η οποία κατάφερε να τοποθετήσει στην επιφάνεια του πλανήτη κάποιο όργανο καταγραφής δεδομένων που καταστράφηκε πολύ γρήγορα εξαιτίας του τοξικού περιβάλλοντος της Αφροδίτης αλλά έγραψε ιστορία αφού είναι το πρώτο και μοναδικό μέχρι σήμερα ανθρώπινο δημιούργημα που… πάτησε το έδαφος της Αφροδίτης.Στη συνέχεια για μισό αιώνα η εξερεύνηση της Αφροδίτης εγκαταλείφθηκε από τις διαστημικές υπηρεσίες και πρόσφατα επανήλθε στο προσκήνιο και οργανώνονται αρκετές αποστολές εξερεύνησης που με την τεχνολογική πρόοδο που έχει επιτευχθεί και τα προηγμένα όργανα καταγραφής δεδομένων, εικόνων κ.α. αναμένεται σύντομα να αποκαλυφθούν πολλά για τον πλανήτη που πιστεύεται ότι κάποτε είχε συνθήκες παρόμοιες με αυτές της Γης.Τις τελευταίες μέρες που διαπιστώθηκε ότι ο Kosmos 482 πέφτει ανεξέλεγκτα στη Γη υπήρχε ανησυχία αφού το μεγάλου του μέγεθος σε περίπτωση που έπεφτε στη στεριά και ειδικά σε κατοικημένη περιοχή αποτελούσε πολύ μεγάλο κίνδυνο. Για αυτό το λόγο οι αρμόδιες υπηρεσίες παρακολούθησης τέτοιου είδους αντικειμένων που πέφτουν στη Γη παρακολουθούσαν την πορεία του δορυφόρου ο οποίος ευτυχώς κατέληξε στη θάλασσα. Ο εικονιζόμενος δορυφόρος Kosmos 482 έπεσε στη Γη μετά από περιπλάνηση μισού αιώνα γύρω από τον πλανήτη μας. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1954768/epese-ston-indiko-okeano-sovietikos-doryforos-poy-kykloforoyse-anexelegkta-miso-aiona-pano-apo-ti-gi-vinteo/ -
Μετά τις ΗΠΑ και η Ευρώπη έφτιαξε σύστημα GPS για τη Σελήνη (βίντεο) Για την κατάκτηση του φεγγαριού είναι απαραίτητη τεχνολογία πλοήγησης και εντοπισμού θέσεων στην επιφάνεια του. Τα διαφόρων ειδών δορυφορικά αλλά και με άλλα μέσα συστήματα εντοπισμού στίγματος που έχουμε συνηθίσει να ονομάζουμε με τον όρο GPS, αν και δεν είναι αυτό το όνομα όλων αυτών των συστημάτων, έφεραν επανάσταση στις μετακινήσεις και άλλους τομείς του σύγχρονου ανθρώπινου πολιτισμού και ενόψει της επιστροφής της ανθρώπου στη Σελήνη οι διαστημικές υπηρεσίες αλλά και ο ιδιωτικός τομέας αναπτύσσει παρόμοια συστήματα για χρήση στο φυσικό μας δορυφόρο.Πρόσφατα η NASA εγκατέστησε ένα τέτοιο σύστημα στη Σελήνη και όπως αναφέρει το πρακτορείο Reuters είναι έτοιμο ένα νέο σύστημα GPS που σχεδιάστηκε για χρήση στη Σελήνη για λογαριασμό του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA). Το σύστημα αυτό ανέπτυξε η ισπανική εταιρεία GMV η οποία υποστηρίζει ότι το σύστημα της που ονομάζεται LUPIN είναι καινοτόμο και προηγμένο αλλά παράλληλα θα λειτουργεί με τρόπο τόσο απλό και εύχρηστο όπως οι αντίστοιχες εφαρμογές χαρτών τύπου Google Maps στη Γη.Η εταιρεία αναφέρει ότι το σύστημα της θα βοηθήσει την ανθρωπότητα στο να αναπτύξει μόνιμη παρουσία στη Σελήνη και παράλληλα αν το σύστημα λειτουργήσει με επιτυχία η εταιρεία εκτιμά ότι θα μπορέσει να λειτουργήσει το ίδιο πετυχημένα και στον Άρη διευκολύνοντας την ανθρώπινη παρουσία και εκεί. Οι δοκιμές του LUPIN πραγματοποιήθηκαν σε ηφαιστειακή περιοχή στα Κανάρια Νησιά που προσομοιάζει γεωλογικά το έδαφος της Σελήνης. Το σύστημα εκτός από υπηρεσίες εντοπισμού της θέσης οχημάτων, αντικειμένων κλπ. θα προσφέρει και πληροφορίες για μεταβολές που έχουν συμβεί στην επιφάνεια της Σελήνης όπως δημιουργία νέων κρατήρων, μετατοπίσεις εδάφους κ.α. ώστε να κάνει πιο ασφαλείς τις μετακινήσεις και την οργάνωση διαδρομών αρχικά από αστροναύτες και αργότερα από τους μόνιμους κατοίκους του φεγγαριού. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1954775/meta-tis-ipa-kai-i-eyropi-eftiaxe-systima-gps-gia-ti-selini-vinteo/
-
Ποιές είναι οι πιθανότητες για μια υπερ-έκλαμψη του Ήλιου; Άστρα όπως ο Ήλιος σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα προκαλούν τρομακτικές υπερ-εκλάμψεις περίπου μία φορά ανά αιώνα!Κάθε μέρα που ξυπνάμε για να ασχοληθούμε με ένα σωρό προβλήματα σπάνια μας ενδιαφέρει ο Ήλιος που φαίνεται να λάμπει ήσυχα και με σταθερό ρυθμό. Η σιγουριά που αποπνέει η ήρεμη εμφάνισή του είναι απατηλή: το άστρο μας προκαλεί ισχυρές ηλιακές καταιγίδες, τεράστιες εκρήξεις ενέργειας και υποατομικών σωματιδίων. Αν όλα αυτά κατευθυνθούν προς το μέρος μας, μπορούν εκτός από εντυπωσιακά σέλαα, να προκαλέσουν διαταραχές στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας ή να προκαλέσουν χάος στους δορυφόρους που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη.Αυτές οι ηλιακές καταιγίδες έχουν μαγνητική φύση. Είναι γνωστό ότι τα φορτισμένα σωματίδια καθώς κινούνται δημιουργούν γύρω τους μαγνητικά πεδία. Και ο ήλιος ξεχειλίζει από φορτισμένα σωματίδια διότι το εσωτερικό του είναι τόσο θερμό που τα άτομα είναι απογυμνωμένα από τα ηλεκτρόνιά τους, σχηματίζοντας αυτό που ονομάζουμε πλάσμα. Οι κινήσεις του υπέρθερμου πλάσματος στο εσωτερικό και στην επιφάνεια του Ήλιου δημιουργούν μαγνητικά πεδία, εξαιτίας των οποίων απελευθερώνονται τεράστιες ποσότητες ενέργειας σε μια μόνο έντονη έκρηξη και σε ένα μικρό σημείο στον Ήλιο. Η ξαφνικές λάμψεις φωτός που συνοδεύονται από κολοσσιαίες εκρήξεις υποατομικών σωματιδίων ονομάζονται ηλιακές εκλάμψεις και εμφανίζονται ως απότομες λάμψεις στην περιοχή των κηλίδων.Η λαμπρότητα των εκλάμψεων φθάνει στο μέγιστό της σχετικά γρήγορα (συνήθως σε μερικά λεπτά), ενώ εξασθενεί με αργότερο ρυθμό (εξαφανίζονται σε διάστημα συνήθως μικρότερο από μια ώρα). Μια τυπική έκλαμψη διαρκεί περίπου 20 λεπτά και κατά τη διάρκειά της η θερμοκρασία στην περιοχή αυτή της χρωμόσφαιρας φθάνει σε μερικά εκατομμύρια βαθμούς. Ταυτόχρονα με την οπτική εκπομπή (που σε πολύ μεγάλες εκλάμψεις γίνεται αισθητή ακόμα και στο λευκό φως) παρατηρούνται επίσης: ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από την περιοχή των ακτίνων Χ μέχρι τα ραδιοκύματα, αλλά και σωματιδιακή ακτινοβολία – ιόντα και ηλεκτρόνια με ενέργειες πολλών MeV.Η συνολική ενέργεια που εκλύεται από μια μεγάλη έκλαμψη μπορεί να φτάσει τα 1025 Joules, ποσό πραγματικά τεράστιο για το σύντομο χρονικό διάστημα και την περιορισμένη έκταση που εκλύεται (ισοδυναμεί με την ενέργεια που εκλύεται κατά την έκρηξη δισεκατομμυρίων βομβών του ενός μεγατόνου). Η ενέργεια αυτή προέρχεται από την ανασύνδεση των δυναμικών γραμμών του μαγνητικού πεδίου, που συνεπάγεται αλλαγή της τοπολογίας του και εξαφάνιση μερικών από αυτές. Η ενέργεια του μαγνητικού πεδίου που αντιστοιχούσε στις γραμμές που εξαφανίστηκαν (και άρα η πυκνότητα ενέργειας u~B2), είναι αυτή που εμφανίζεται με τη μορφή της ηλεκτρομαγνητικής και σωματιδιακής ακτινοβολίας και με την αύξηση της τυχαίας κινητικής ενέργειας (δηλ. της θερμοκρασίας) του πλάσματος.Μια στεμματική εκτόξευση μάζας (CME) από τον Ήλιο στις 31 Αυγούστου 2012. Αυτή η σύνθετη εικόνα περιλαμβάνει επίσης μια αναπαράσταση της Γης για να δείξει το μέγεθος της CME σε σύγκριση με τον πλανήτη μας.Η πιο ισχυρή έκλαμψη που έχουμε ποτέ μετρήσει άμεσα συνέβη το 2003 και εξέπεμψε περίπου 7×1025 Joules ενέργειας σε διάστημα λίγων ωρών. Αυτή είναι περίπου η ποσότητα ενέργειας που εκπέμπει ολόκληρος ο ήλιος σε ένα πέμπτο του δευτερολέπτου, κάτι που μπορεί να μην ακούγεται πολύ εντυπωσιακό – μέχρι να συνειδητοποιήσουμε ότι προέρχεται από μια μικροσκοπική, απομονωμένη περιοχή στην επιφάνεια του ήλιου!Γνωρίζουμε επίσης ότι, ιστορικά, το άστρο μας έχει εκπέμψει πολύ μεγαλύτερες εκλάμψεις. Όμως, πώς είναι δυνατόν να ξέρουμε κάτι τέτοιο;Υποατομικά σωματίδια υψηλής ταχύτητας που πέφτουν από ηλιακές καταιγίδες προσκρούουν στο άζωτο στην ατμόσφαιρά μας δημιουργώντας ένα ισότοπο που ονομάζεται βηρύλλιο-10 ή 10Be, με χρονο ημιζωής t1/2=1,5×106 έτη, το οποίο πέφτοντας στην επιφάνεια της Γης παγιδεύεται στους πάγους των πόλων. Εξετάζοντας αρχαίους πυρήνες πάγου, οι επιστήμονες είναι σε θέση να λάβουν ακριβείς ημερομηνίες για τις αιχμές βηρυλλίου-10 (και άλλων σχετικών ισοτόπων), βγάζοντας συμπεράσματα για την ιστορία της ηλιακής δραστηριότητας.Τέτοιες ισοτοπικές αιχμές έχουν αποκαλύψει και την πιο ισχυρή ηλιακή έκρηξη στη σχετικά πρόσφατη ιστορία, ένα γεγονός που συνέβη το 7176 π.Χ. Οι επιστήμονες αρχικά διαφωνούσαν για την αιτία αυτών των κορυφώσεων. Και τούτο διότι η δραστηριότητα του ήλιου δεν φαινόταν αρκετά ισχυρή για να δημιουργήσει τις ποσότητες ισοτόπων που παρατηρήθηκαν. Τα σουπερνόβα ή οι εκρήξεις ακτίνων γάμμα θα μπορούσαν επίσης να εξηγήσουν τις αιχμές – αλλά μόνο αν συμβούν αρκετά κοντά στον πλανήτη μας κι αυτό θα έπρεπε να έχει αφήσει πίσω του άλλες μορφές αποδεικτικών στοιχείων που, μέχρι στιγμής, οι επιστήμονες δεν έχουν βρει. Επομένως, η επικρατούσα άποψη είναι ότι ο ήλιος είναι πράγματι υπεύθυνος για αυτές τις τεράστιες αυξήσεις στα σχετικά ισότοπα. Οι επιστήμονες ονομάζουν τώρα αυτές τις αιχμές «γεγονότα Miyake», προς τιμήν του Ιάπωνα φυσικού κοσμικών ακτίνων Fusa Miyake, που πρωτοστάτησε στην ανακάλυψη και την ερμηνεία τους.Ενώ αυτές οι εκλάμψεις ήταν τεράστιες, υπάρχουν λόγοι να υποψιαζόμαστε ότι ο ήλιος είναι ικανός να εξαπολύσει ακόμη μεγαλύτερες. Μερικά άστρα υφίστανται αυτό που ονομάζονται υπερ-εκλάμψεις, οι οποίες είναι εξωφρενικά ισχυρές, φτάνοντας σε συνολική ενέργεια 1029 Joules ή το ισοδύναμο αυτής που εκπέμπει ο ήλιος στο χρονικό διάστημα των 20 λεπτών. Αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 300 εκατομμύρια χρόνια της τρέχουσας ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας του παγκόσμιου πολιτισμού μας – όλα στριγμωμένα σε μια σύντομη έκρηξη αστρικής δραστηριότητας. Οι υπερεκλάμψεις είναι σχετικά σπάνιες. Η παρατήρησή τους σε οποιοδήποτε δεδομένο άστρο θα απαιτούσε λίγη τύχη. Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler παρακολούθησε περίπου μισό εκατομμύριο άστρα επί μια δεκαετία, αναζητώντας εξωπλανήτες. Αλλά όλα αυτά τα δεδομένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για άλλα πράγματα. Οι αστρονόμοι αναζήτησαν υπερεκλάμψεις σε περισσότερα από 56.000 άστρα σαν τον Ήλιο στις παρατηρήσεις του Kepler – οι οποίες ισοδυναμούν με ένα αξιοσημείωτο σύνολο 220.000 ετών παρατήρησης αστρικής δραστηριότητας. Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο Science στα τέλη του 2024 .Εξετάζοντας το τεράστιο σύνολο δεδομένων του Κέπλερ, οι αστρονόμοι βρήκαν 2889 πιθανές υπερεκλάμψεις σε 2527 άστρα σαν τον Ήλιο. Αυτό αντιστοιχεί σε περίπου μία υπερέκλαμψη ανά άστρο σαν τον Ήλιο ανά αιώνα, κάτι που φαίνεται αρκετά τρομακτικό, επειδή πιθανώς θα σήμαινε ότι ο Ήλιος στέλνει μια εκρηκτική υπερέκλαμψη κάθε εκατό χρόνια περίπου.Αλλά ας μην είμαστε τόσο βιαστικοί. Καταρχάς, η περιστροφή ενός άστρου μπορεί να επηρεάσει δυναμικά την ανάπτυξη μαγνητικών πεδίων που εκπέμπουν εκλάμψεις, και η περίοδος περιστροφής ήταν άγνωστη για 40.000 από τα εξεταζόμενα άστρα της μελέτης – επομένως είναι πιθανό αυτό το μέρος του δείγματος να μην είναι αντιπροσωπευτικό του δικού μας Ήλιου. Και το 30% των άστρων που παράγουν υπερεκλάμψεις βρίσκονταν σε δυαδικά συστήματα, διέθεταν έναν αστρικό σύντροφο, κάτι που θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει τα αποτελέσματα. Η λίστα των πιθανών διαφοροποιητικών μεταβλητών δεν σταματά εδώ. Υπάρχουν διάφοροι άλλοι παράγοντες που θα μπορούσαν να κάνουν ένα φαινομενικά σαν τον Ήλιο άστρο πιο επιρρεπές στην παραγωγή υπερεκλάμψεων σε σχέση με τον δικό μας Ήλιο.Από την άλλη πλευρά, όπως προαναφέρθηκε, το 10Be και άλλα ενδεικτικά ισότοπα μπορούν να παραχθούν με άλλους τρόπους που δεν περιλαμβάνουν αστρικές εκλάμψεις. Δεν είναι καθόλου σαφές το κατά πόσον οι υπερεκλάμψεις θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τους συγκεκριμένους πυρήνες. Έτσι, παρόλο που έχουμε μετρήσει πέντε αιχμές 10Be που αποδίδονται στον Ήλιο τα τελευταία 10.000 χρόνια, αυτό δεν σημαίνει ότι ο Ήλιος παρήγαγε μόνο τόσες ισχυρές εκλάμψεις σε αυτό το διάστημα. Ίσως υπήρχαν και άλλες που άφησαν πιο ανεπαίσθητα, μέχρι στιγμής άγνωστα ίχνη στον πάγο – ή που δεν κατευθύνθηκαν προς τη Γη και επομένως δεν παρήγαγαν επίγεια σημάδια. Αν σήμερα ο Ήλιος εκπέμψει μια υπερέκλαμψη, ποιες θα είναι οι επιπτώσεις της στη Γη; Οι επιπτώσεις στους ζωντανούς οργανισμούς της Γης πιθανότατα θα είναι ελάχιστες. Το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας λειτουργεί ως ασπίδα ενάντια στα εισερχόμενα υποατομικά σωματίδια και η ατμόσφαιρά μας απορροφά το μεγαλύτερο μέρος της σχετικής ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας υψηλής ενέργειας (όπως οι ακτίνες Χ και ακτίνες γ). Όμως, ο τεχνολογικός μας πολιτισμός είναι ένα άλλο ζήτημα. Μια τεράστια έκλαμψη θα μπορούσε να «κάψει» τα ηλεκτρονικά σε όλους τους δορυφόρους εκτός από τους πιο προστατευμένους και να διαταράξει τα ηλεκτρικά δίκτυα, προκαλώντας εκτεταμένες και μακροχρόνιες διακοπές ρεύματος. Οι μηχανικοί έχουν επινοήσει μέτρα ασφαλείας για την αποτροπή καταστροφικών ηλεκτρικών υπερτάσεων από τις περισσότερες περιπτώσεις ακραίων διαστημικών καιρικών φαινομένων, αλλά αν μια έκλαμψη είναι αρκετά ισχυρή, μπορεί να μην υπάρχουν πολλά που θα μπορούσαμε να κάνουμε για να αποφύγουμε σοβαρές ζημιές. Πρέπει να ανησυχούμε; Το συμπέρασμα από τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science είναι πως είναι πιθανό ο Ήλιος να παράγει υπερεκλάμψεις πιο συχνά από ό,τι πιστεύαμε παλαιότερα, αλλά αυτό το συμπέρασμα δεν είναι οριστικό. Οπότε, μην πανικοβάλλεστε ακόμα! περισσότερες λεπτομέρειες στο άρθρο του Phil Plait με τίτλο «Could the Sun Fry Earth with a Superflare?» – https://www.scientificamerican.com/article/could-the-sun-unleash-dangerous-superflares/
-
Άλλη μία πηγή χρυσού στο σύμπαν. Οι αστρονόμοι προσπαθούν εδώ και δεκαετίες να προσδιορίσουν την κοσμική προέλευση των βαρύτερων στοιχείων, όπως ο χρυσός. Μια πρόσφατη έρευνα που βασίζεται σε ένα σήμα που ανακαλύφθηκε σε παλαιότερα δεδομένα διαστημικών αποστολών δείχνει μια νέα πιθανή πηγή χρυσού: τα μάγναστρα Οι δυναμικές γραμμές του μαγνητικού πεδίου, που εμφανίζονται με πράσινο χρώμα, επηρεάζουν την κίνηση του φορτισμένου υλικού γύρω από το μάγναστρο. Στο σύμπαν μας υπάρχουν πάνω 100 γνωστά στοιχεία που ταξινομούνται στον γνωστό μας περιοδικό πίνακα. Στο ερώτημα, ‘πώς σχηματίστηκαν όλα αυτά τα στοιχεία;’ υπάρχει μία και μοναδική απάντηση: ‘διαμέσου πυρηνικών αντιδράσεων’. Διαφοροποιήσεις υπάρχουν μόνο στο πότε και πού. Στην αρχέγονη θερμή και πυκνή κατάσταση του σύμπαντος λίγο μετά την Μεγάλη Έκρηξη, πρώτα άρχισε η σύντηξη νετρονίων και πρωτονίων προς δευτέριο και στη συνέχεια σχηματίστηκε κυρίως το ήλιο και ελάχιστες ποσότητες άλλων ελαφρών πυρήνων. Τα υπόλοιπα στοιχεία δημιουργήθηκαν (και δημιουργούνται) στο εσωτερικό των άστρων, με τα πιο βαρύτερα από τον σιδηρο να σχηματίζονται στην σύντομη διάρκεια του εκρηκτικού θανάτου τους – το γνωστό φαινόμενο που ονομάζεται σουπερνόβα. Τα βαρύτερα στοιχεία στη συνέχεια ενσωματώνονται σε νεογέννητα άστρα και πλανήτες.Αλλά η δημιουργία και η κατανομή του χρυσού σε όλο το σύμπαν προβληματίζει ακόμα τους αστροφυσικούς. Σύμφωνα με τον Anirudh Patel, επικεφαλής συγγραφέα της εργασίας που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The Astrophysical Journal Letters είναι ένας διασκεδαστικός γρίφος που δεν έχει λυθεί ακόμα.Παλαιότερα οι αστρονόμοι θεωρούσαν ότι ο χρυσός και τα άλλα βαριά στοιχεία του περιοδικού μας συστήματος μπορούν να σχηματιστούν είτε κατά τη διάρκεια της έκρηξης των σουπερνόβα ή κατά την συγχώνευση δυο άστρων νετρονίων, διαμέσου της πυρηνικής διαδικασίας r.Οι αστρονόμοι παρατήρησαν μια σύγκρουση μεταξύ δύο αστέρων νετρονίων το 2017. Η κατακλυσμική σύγκρουση δημιούργησε βαρυτικά κύματα, αλλά και φως από μια έκρηξη ακτίνων γάμμα. Kατά την εκδήλωση αυτού του φαινομένου που είναι γνωστό ως κιλονόβα, δημιουργούνται κι άλλα βαρέα στοιχεία εκτός από χρυσό, όπως ο λευκόχρυσος και ο μόλυβδος. Τα κιλονόβα έχουν παρομοιαστεί με «εργοστάσια» χρυσού στο σύμπαν.Πιστεύεται ότι οι περισσότερες συγχωνεύσεις αστέρων νετρονίων συνέβησαν μόνο στα τελευταία δισεκατομμύρια χρόνια. Όμως, δεδομένα 20 ετών από τηλεσκόπια της NASA και της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας, τα οποία παλαιότερα ήταν ανεξιχνίαστα, δείχνουν ότι οι εκλάμψεις από μάγναστρα που σχηματίστηκαν πολύ νωρίτερα, στην βρεφική ηλικία του σύμπαντος, ενδέχεται να αποτελούν έναν εναλλακτικό μηχανισμό δημιουργίας χρυσού. Σεισμοί στα άστρα νετρονίων Τα άστρα νετρονίων είναι τα υπολείμματα των πυρήνων σουπερνόβα και είναι τόσο πυκνά που 1 κουταλάκι του γλυκού από το υλικό του άστρου θα ζύγιζε 1 δισεκατομμύριο τόνους στη Γη. Τα μάγναστρα είναι ένας ιδιαίτερος τύπος άστρων νετρονίων που δημιουργούν ισχυρότατα μαγνητικά πεδία. Οι αστρονόμοι προσπαθούν ακόμη να καταλάβουν πώς ακριβώς σχηματίζονται τα μάγναστρα. Υποθέτουν ότι τα πρώτα μάγναστρα πιθανότατα εμφανίστηκαν αμέσως μετά την δημιουργία των πρώτων άστρων, περίπου 200 εκατομμύρια χρόνια από την αρχή του σύμπαντος ή πριν από περίπου 13,6 δισεκατομμύρια χρόνια. Περιστασιακά τα μάγναστρα απελευθερώνουν τεράστιες ποσότητες ακτινοβολίας εξαιτίας φαινομένων που αποκαλούνται αστρικοί σεισμοί.Τα άστρα νετρονίων έχουν φλοιό και υπέρρευστο πυρήνα. Η κίνηση κάτω από την επιφάνεια συσσωρεύει τάση στην επιφάνεια, η οποία μπορεί τελικά να προκαλέσει έναν αστρικό σεισμό. Στα μάγναστρα, αυτοί οι αστρικοί σεισμοί παράγουν πολύ σύντομες εκρήξεις ακτίνων Χ. Ένα τέτοιο άστρο είναι ιδιαίτερα ενεργό, παράγοντας εκατοντάδες ή χιλιάδες εκλάμψεις σε λίγες εβδομάδες.Οι ερευνητές βρήκαν στοιχεία που δείχνουν ότι ένα μάγναστρο απελευθερώνει υλικό κατά τη διάρκεια μιας γιγαντιαίας έκλαμψης, αλλά δεν είχαν μια φυσική εξήγηση για την εκτόξευση της μάζας από το άστρο.Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, είναι πιθανό οι εκλάμψεις να θερμαίνουν και να εκτοξεύουν το υλικό του φλοιού με υψηλές ταχύτητες. Οι ερευνητές υποθέτουν ότι οι φυσικές συνθήκες αυτής της εκρηκτικής εκτόξευσης ύλης ήταν ευνοϊκές για την παραγωγή βαρέων στοιχείων. Ιχνηλατώντας ένα αστρικό σήμα Η ερευνητική ομάδα ήταν περίεργη να δει αν υπήρχε κάποια σύνδεση μεταξύ της ακτινοβολίας από τις μαγνητικές εκλάμψεις και του σχηματισμού βαρέων στοιχείων. Αναζήτησαν στοιχεία σε μήκη κύματος ορατού και υπεριώδους φωτός. Αναρωτήθηκαν αν η έκλαμψη θα μπορούσε να δημιουργήσει και ανιχνεύσιμη ακτινοβολία γάμμα.Εξέτασαν δεδομένα ακτίνων γάμμα από την τελευταία γιγάντια μαγνητική έκλαμψη τον Δεκέμβριο του 2004 που καταγράφηκε από την αποστολή INTEGRAL (INTERnational Gamma-Ray Astrophysics Laboratory). Οι αστρονόμοι που είχαν ανιχνεύσει το σήμα, δεν ήξεραν πώς να το ερμηνεύσουν εκείνη την εποχή.Η πρόβλεψη του προτεινόμενου θεωρητικού μοντέλου συμφωνούσε πολύ με τα πειραματικά δεδομένα του 2004. Οι ακτίνες γάμμα έμοιαζαν με αυτό που πρότεινε η ερευνητική ομάδα, ότι η δημιουργία και η κατανομή των βαρέων στοιχείων θα αντιστοιχούσε σε μια γιγάντια μαγνητική έκλαμψη. Δεδομένα από την αποστολή RHESSI (Reuven Ramaty High Energy Solar Spectroscopic Imager) της NASA και τον δορυφόρο Wind υποστήριζαν επίσης τα ευρήματα της ομάδας. Η παραγωγή χρυσού από αυτό το μάγναστρο θα μπορούσε να είναι μια πιθανή εξήγηση για την εκπομπή ακτίνων γάμμα. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι γιγάντιες εκλάμψεις μάγναστρων θα μπορούσαν να ευθύνονται για έως και το 10% των βαρύτερων στοιχείων μετά τον σίδηρο στον Γαλαξία μας.Η αποστολή της NASA COSI (Compton Spectrometer and Imager mission) που αναμένεται να εκτοξευθεί το 2027, θα μπορούσε να δώσει συνέχεια στα ευρήματα της εν λόγω έρευνας. Καλλιτεχνική απεικόνιση μάγναστρου που απελευθερώνει ύλη στο διάστημα. διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες στο άρθρο: Scientists say they’ve found another source of gold in the cosmos – https://edition.cnn.com/2025/05/03/science/magnetar-flare-cosmic-gold
-
Ανθρώπινη συνείδηση.
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Δροσος Γεωργιος σε Αστρο-ειδήσεις
Πώς οι νευροεπιστήμες διαφωτίζουν το αίνιγμα του ύπνου και της ονειρικής ζωής; Όταν κοιμάται ο εγκέφαλος Η σύγχρονη νευροεπιστήμη, κάθε άλλο παρά κοινωνικά ουδέτερη ή γνωστικά αφελής, αρχίζει να μας αποκαλύπτει τους εγκεφαλικούς μηχανισμούς του ύπνου και των ονείρων που, κάθε νύχτα, μας επιτρέπουν να στήνουμε αυτό το μαγικό αλλά εξαιρετικά ωφέλιμο εγκεφαλικό θέατρο σκιών. Ανατρεπτικές ανακαλύψεις που επιβεβαιώνουν την επιτακτική ανάγκη να αντισταθούμε σε ό,τι επιχειρεί να σκοτώσει τα όνειρά μας ● Πώς αντιδρά ο εγκέφαλός μας και, μέσω αυτού, ο οργανισμός μας συνολικά όταν για μεγάλο χρονικό διάστημα στερείται τις άκρως ευεργετικές και αναπλαστικές λειτουργίες του ύπνου; Και γιατί όποτε ο εγκέφαλός μας αντιμετωπίζει ιδιαίτερα αγχογόνες ή απειλητικές καταστάσεις, αντιδρά κατά κανόνα με την απορρύθμιση των φάσεων του ημερήσιου κύκλου ύπνου-εγρήγορσης;Οι περισσότεροι άνθρωποι περνούν το ένα τρίτο της ζωής τους κοιμώμενοι, ενώ περίπου το ένα τέταρτο του ύπνου συνοδεύεται από όνειρα. Αφού κοιμόμαστε, κατά μέσον όρο τις 122 από τις 360 ημέρες ενός έτους, είναι προφανές ότι τόσο ο ύπνος όσο και τα όνειρα που κατά κανόνα τον συνοδεύουν, δεν αποτελούν απλώς μια επουσιώδη και παθητική παύση των δραστηριοτήτων μας. Αντίθετα, όπως προκύπτει και από όλες τις σχετικές έρευνες, πρέπει να θεωρείται επιστημονικά επιβεβαιωμένο ότι «Είμαστε πλασμένοι από την ύλη των ονείρων και ύπνος κυκλώνει τη σύντομη ύπαρξή μας», όπως πολύ εύστοχα διέβλεψε ο Σέξπιρ στο όψιμο θεατρικό του έργο «Η τρικυμία» (IV.1).Παρ’ όλα αυτά, στις σύγχρονες κοινωνίες της αδιάλειπτης «παραγωγικότητας» και της επιδίωξης του κέρδους πάση θυσία, τόσο ο ύπνος όσο και τα όνειρα θεωρούνται κάτι σαν ένα βιολογικά «αναγκαίο κακό», μια «μη αποδοτική πολυτέλεια» και τελικά «χάσιμο χρόνου», που επιτρέπεται να το παραχωρούμε στον εαυτό μας μόνο στο τέλος μιας εξαντλητικής ημέρας. Εντούτοις, τις πολύ καταστροφικές συνέπειες από τη στέρηση της αναζωογονητικής λειτουργίας του ύπνου (και των ονείρων) για την καλή ψυχοσωματική μας υγεία τη συνειδητοποιήσουμε όλοι λίγο έως πολύ επώδυνα μόλις εμφανιστούν οι πρώτες απορρυθμίσεις της μηχανής του ύπνου (αϋπνίες).Χάρη στις πρωτοποριακές έρευνες της νευροεπιστήμης του ύπνου και των ονείρων γνωρίζουμε, ήδη από τα μέσα του εικοστού αιώνα, ότι ο καθημερινός κύκλος ύπνου-εγρήγορσης δεν αποτελείται μόνο από δύο σαφώς διαχωρισμένες εγκεφαλικές καταστάσεις (κάποιος μπορεί να είναι είτε ξύπνιος είτε κοιμισμένος), αλλά από τουλάχιστον τρεις: ξύπνιος, βαθιά κοιμισμένος και ονειρευόμενος. Κάτι που επιβεβαιώνεται από τις ηλεκτροεγκεφαλογραφικές και, πιο πρόσφατα, από τις νευροαπεικονιστικές έρευνες, που διαπίστωσαν ότι ο καθημερινός κύκλος εγρήγορσης και ύπνου ρυθμίζεται από ένα εσωτερικό εγκεφαλικό ρολόι. Πρόκειται για ένα κιρκάδιο «εκκρεμές», δηλαδή για έναν βιοχημικό ταλαντωτή που βρίσκεται κρυμμένος στα βάθη του εγκεφάλου μας και συγκεκριμένα στον υποθάλαμο.Πράγματι, αυτό το βιολογικό ρολόι, που σαν εκκρεμές καθορίζει τις ημερήσιες εναλλαγές της εγρήγορσης και ύπνου, εντοπίσθηκε και χαρτογραφήθηκε λεπτομερώς στον «υπερχιασματικό πυρήνα» του υποθαλάμου, μια δομή του μέσου εγκεφάλου που βρίσκεται πάνω από το οπτικό χίασμα (βλ. σχετική φωτ.). Και οι ρυθμοί ταλάντωσής του αποδείχτηκε ότι διαρκούν περίπου 24 ώρες, είναι δηλαδή ένας κιρκάδιος ταλαντωτής: «κιρκάδιος», από τις λατινικές λέξεις circa+diem, που σημαίνει ένας επαναλαμβανόμενος κύκλος διεργασιών διαρκεί «περίπου μία ημέρα».Χάρη στη θέση και τις διασυνδέσεις του με τον «υπερχιασματικό πυρήνα», αυτό το εγκεφαλικό «ρολόι» μπορεί να συγχρονίζεται με τις εξωγενείς ακτίνες του φωτός, και ανάλογα με την έντασή τους να υποδεικνύει -μέσω ειδικών χημικών σημάτων- στον οργανισμό πότε πρέπει να κοιμηθεί και πότε να ξυπνήσει. Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται υπερβολικά μηχανικά ή και απλοϊκά, στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για έναν εξαιρετικά περίπλοκο εγκεφαλικό μηχανισμό που, εκτός από το φως, επηρεάζεται σημαντικά και από άλλους παράγοντες: ψυχολογική διάθεση, άγχος, κούραση, κατανάλωση διεγερτικών ουσιών (όπως π.χ. καφές ή άλλα διεγερτικά), κοινωνικές ή οικογενειακές πιέσεις κ.ά. Ανακαλύπτοντας τις φάσεις του ύπνου Πριν από μόλις έναν αιώνα, ο ύπνος καθώς και τα όνειρα που τον συνοδεύουν θεωρούνταν θέματα ήσσονος επιστημονικού ενδιαφέροντος. Μολονότι ήταν ολοφάνερο πως έπαιζαν σημαντικό ρόλο στη φυσιολογική ζωή των ανθρώπων, δεν είχαν καμία ιδιαίτερη σημασία ή αξία για την επιστήμη της εποχής. Η κυρίαρχη, τότε, επιστημονική άποψη θεωρούσε τον ύπνο ως μια προσωρινή, ομοιόμορφη «παύση» ή «επιβράδυνση» των λειτουργιών του οργανισμού που κοιμάται, ενώ τα όνειρα ήταν ένα ασαφές επιφαινόμενο της λειτουργίας της ανθρώπινης… ψυχής.Αυτή η παραπλανητική εικόνα άρχισε να αμφισβητείται και να ανατρέπεται πειραματικά, μετά την είσοδο και τη συστηματική χρήση των ηλεκτροεγκεφαλογραφημάτων στην έρευνα της φυσιολογίας και της νευροβιολογίας του ύπνου. Ηταν μια ακόμη επιβεβαίωση του γεγονότος ότι η υιοθέτηση νέων πειραματικών προσεγγίσεων και των κατάλληλων τεχνολογικών μέσων συμβάλλει αποφασιστικά στην αλλαγή της επιστημονικής γνώσης.Πάντως, από τα μέσα του εικοστού αιώνα έγινε σαφές ότι ο ύπνος όχι μόνο δεν είναι μια παθητική σωματική κατάσταση ή μια προσωρινή παύση των λειτουργιών του κοιμώμενου εγκεφάλου αλλά, αντιθέτως, αποτελεί μια δυναμική σωματική κατάσταση, όπου ο εγκέφαλος όσων κοιμούνται περνά από διάφορα στάδια ή «φάσεις» ύπνου, με χαρακτηριστικές σε κάθε φάση αυξομειώσεις της ενέργειας και της δραστηριότητας της εγκεφαλικής μηχανής.Ας δούμε, πολύ συνοπτικά, πώς περιγράφει η σύγχρονη νευροεπιστήμη, με τη βοήθεια της κλασικής εγκεφαλογραφίας και της νέας λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας τα όσα συμβαίνουν στον εγκέφαλο και στο σώμα μας όταν ξαπλώνουμε να κοιμηθούμε. Οταν το σώμα μας αρχίζει να χαλαρώνει, ο εγκέφαλός μας εισέρχεται σταδιακά στο πρώτο στάδιο του ορθόδοξου ύπνου ή, όπως αποκαλείται στη φάση του ύπνου μη REM (non REM). Πρόκειται για μια μεταβατική κατάσταση κατά την οποία τα εγκεφαλικά μας κύματα αποκτούν μεγαλύτερο εύρος και γίνονται πιο αργοκίνητα (φάση 1).Ακολουθεί ένα δεύτερο στάδιο, που διαρκεί περισσότερο. Σε αυτό, παράλληλα με τη μυϊκή χαλάρωση, την πτώση της θερμοκρασίας και τη μείωση του καρδιακού ρυθμού, η συχνότητα των εγκεφαλικών κυμάτων μειώνεται ενώ σε αυτά παρεμβάλλονται σύντομα και παράξενα εγκεφαλικά κύματα υψηλότερης συχνότητας (φάση 2). Τότε κάνουν την εμφάνισή τους ακόμη πιο αργοκίνητα κύματα μεγαλύτερου εύρους: ο βαθύς ύπνος έχει μόλις αρχίσει (φάση 3). Η φάση 4 που ακολουθεί αποτελεί συνέχεια της φάσης 3. Καταγράφονται μόνο πολύ αργά εγκεφαλικά κύματα, όλες οι αναζωογονητικές και αναπλαστικές διεργασίες του ύπνου βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη (φάση 4).Και τα όνειρα πότε τα βλέπουμε; Τα όνειρα κάνουν την εμφάνισή τους αποκλειστικά στη φάση του «παράδοξου ύπνου» ή φάση REM. Ο ύπνος σε αυτή τη φάση ονομάζεται παράδοξος επειδή ο εγκέφαλός μας βρίσκεται σε σχεδόν πλήρη εγρήγορση, ενώ το σώμα μας παραμένει σε βαθιά χαλάρωση (φάση 5). Εκτός από τα όνειρα και την έντονη εγκεφαλική δραστηριότητα, ένα άλλο τυπικό χαρακτηριστικό της φάσης REM είναι οι γρήγορες κινήσεις των ματιών, εξ ου και το ακρωνύμιο REM (Rapid Eye Movements).Πώς αντιδρά ο εγκέφαλός μας και, μέσω αυτού, ο οργανισμός μας συνολικά όταν για μεγάλο χρονικό διάστημα στερείται τις άκρως ευεργετικές και αναπλαστικές λειτουργίες του ύπνου; Και γιατί όποτε ο εγκέφαλός μας αντιμετωπίζει ιδιαίτερα αγχογόνες ή απειλητικές καταστάσεις, αντιδρά κατά κανόνα με την απορρύθμιση των φάσεων του φυσιολογικού κύκλου ύπνου-εγρήγορσης; Και μέσω ποιων εγκεφαλικών μηχανισμών αυτή η απορρύθμιση ανατροφοδοτεί τις λιγότερο ή περισσότερο σοβαρές διαταραχές του ύπνου;Θεωρείται πλέον βέβαιο ότι τόσο η πρόσκαιρη όσο και η διαρκής στέρηση του ύπνου δεν μας προκαλεί απλώς «νύστα», αλλά μπορεί κάλλιστα να οδηγήσει σε πολύ πιο σοβαρές ψυχοσωματικές παθήσεις. Το καθημερινό «κούρεμα» των ωρών ύπνου και χαλάρωσης όχι μόνο δεν αναπληρώνεται, αλλά, επιπρόσθετα, μπορεί να οδηγήσει σε δραματική «υποτίμηση» όλων σχεδόν των φυσιολογικών λειτουργιών μας. Με τη σειρά της αυτή η όχι πάντα συνειδητή υποτίμηση της ποσότητας και της ποιότητας του ύπνου, οδηγεί σε υποβάθμιση της ποιότητας ζωής και, στις πιο ακραίες περιπτώσεις, μπορεί να αποβεί μοιραία για τα «υπνολογικά υποτιμημένα» άτομα. Οταν απορρυθμίζεται το εγκεφαλικό ρολόι Το «εγκεφαλικό ρολόι» βρίσκεται στον υπερχιασματικό πυρήνα του υποθαλάμου (βλ. φωτ. δεξιά). Είναι ένα κύκλωμα από νευρώνες που λειτουργούν συνολικά ως ένα κιρκάδιο εκκρεμές, το οποίο αφενός καταγράφει την εναλλαγή ημέρας-νύχτας και αφετέρου υποδεικνύει -μέσω ειδικών χημικών σημάτων- στον οργανισμό πότε πρέπει να κοιμηθεί και πότε να ξυπνήσειΗ «ποσότητα» ύπνου που χρειάζονται καθημερινά οι άνθρωποι διαφέρει από άτομο σε άτομο και εξαρτάται από έναν μεγάλο αριθμό ενδογενών και εξωγενών παραγόντων. Ωστόσο, θεωρείται πλέον επαρκώς επιβεβαιωμένο ότι τόσο η ποσότητα όσο και η ποιότητα του ύπνου του καθενός από εμάς επηρεάζεται αποφασιστικά από την ηλικία, τη γενετική προδιάθεσή μας, τη φυσιολογική σωματική μας κατάσταση, αλλά και από τις καθημερινές συνθήκες ζωής και τις θετικές ή αρνητικές εμπειρίες μας. Πάντως, η κοινότοπη συνταγή ότι χρειαζόμαστε τουλάχιστον οκτώ ώρες συνεχούς ύπνου τη νύχτα για να μπορούμε να λειτουργούμε καλά την υπόλοιπη ημέρα, δεν ισχύει για όλους. Ενας εμπειρικός κανόνας είναι ότι αν όταν ξυπνάτε αισθάνεστε ανανεωμένοι και δεν νιώθετε κούραση ή νύστα κατά τη διάρκεια της ημέρας, τότε μπορείτε να είσαστε βέβαιοι ότι έχετε κοιμηθεί επαρκώς.Από καιρό είναι γνωστές οι δραματικές επιπτώσεις της αϋπνίας και άλλων μόνιμων διαταραχών του ύπνου στην ψυχοσωματική υγεία μας: τα άτομα που υποφέρουν από χρόνια αϋπνία έχουν αρκετά υψηλή πιθανότητα να εκδηλώσουν πρόωρα παθήσεις του καρδιαγγειακού συστήματος, ενώ παρουσιάζουν και αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, καθώς και αρκετά σοβαρών ανοσολογικών παθήσεων. Τέλος, οι πιο πρόσφατες ιατρικές και νευροαπεικονιστικές μελέτες συσχετίζουν σαφώς τις διαταραχές του ύπνου με εμφανή πτώση των σωματικών και των νοητικών επιδόσεων και συνεπώς με τη χαμηλή παραγωγικότητα και τη μεγαλύτερη προδιάθεση για σοβαρά λάθη και ατυχήματα στην εργασία.Από τις μέχρι σήμερα έρευνες επιβεβαιώνεται ότι ο ύπνος δεν είναι μία παθητική διαδικασία αλλά μία ενεργητική εγκεφαλική λειτουργία, που παίζει αποφασιστικό ρόλο τόσο στην αναζωογόνηση και την αυτοθεραπεία τόσο του οργανισμού συνολικά όσο και των ανώτερων λειτουργιών του εγκεφάλου. Για παράδειγμα, γνωρίζουμε ότι επηρεάζει αποφασιστικά όλες τις διαδικασίες της μνήμης και της μάθησης.Πάντως, ο ύπνος δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο μόνο των ανθρώπων ή έστω των πρωτευόντων θηλαστικών. Η παρουσία και οι εναλλαγές των φάσεων του ύπνου έχουν παρατηρηθεί όχι μόνο στα θηλαστικά και τα πτηνά, αλλά και πολύ πιο απλά είδη ζώων -όπως τα ερπετά και οι μέδουσες- που δεν έχουν εγκέφαλο!Γεγονός που υποδεικνύει ότι η στοιχειώδης λειτουργία του ύπνου επινοήθηκε εξελικτικά, ίσως πριν από 700 εκατομμύρια χρόνια, από «ανεγκέφαλους» οργανισμούς, δηλαδή από είδη οργανισμών που δεν διέθεταν ένα αρκετά ανεπτυγμένο κεντρικό νευρικό σύστημα, επειδή προφανώς ο ύπνος ήταν απαραίτητος για την επιβίωσή τους. Στο επόμενο άρθρο θα εξετάσουμε αναλυτικά αυτό το παράδοξο της παρουσίας και της ζωτικής λειτουργίας του ύπνου σε όλους τους γνωστούς έμβιους οργανισμούς. https://www.efsyn.gr/epistimi/mihanes-toy-noy/471950_otan-koimatai-o-egkefalos -
Η Google θα φτιάξει τρία πυρηνικά εργοστάσια και δίνει αποζημίωση 1,4 δισ. δολάρια στη πολιτεία του Τέξας. Εξωδικαστικός συμβιβασμός και ενεργειακές κινήσεις του τεχνολογικού γίγαντα. Δύο ενδιαφέρουσες ανακοινώσεις που αφορούν την Google έγιναν ταυτόχρονα. Η μια αφορά την απόφαση του κολοσσού ιντερνετικών υπηρεσιών να κατασκευάσει τρία εργοστάσια παραγωγής πυρηνικής ενέργειας και η άλλη την συμφωνία με έκανε με την πολιτεία του Τέξας μετά από μήνυση για παραβίαση προσωπικών δεδομένων των κατοίκων της πολιτείας.Ο γενικός εισαγγελέας του Τέξας Κέν Πάξτον είχε υποβάλει την μήνυση το 2022 εναντίον της Google κατηγορώντας την εταιρεία ότι κατέγραφε μυστικά χωρίς την συναίνεση τους μια σειρά από προσωπικά δεδομένα των χρηστών των υπηρεσιών της, από το τι έβλεπαν στο Διαδίκτυο μέχρι και τα βιομετρικά τους χαρακτηριστικά.Ο Πάξτον είχε υποβάλει παρόμοια μήνυση εναντίον της Metα (της μητρικής εταιρείας των Facebook, Instagram, Threads, WhatsApp) και πριν από δέκα μήνες η εταιρεία ήρθε σε εξωδικαστικό συμβιβασμό ύψους 1,4 δισ. δολαρίων. Την ίδια συμφωνία έκανε ο γενικός εισαγγελέας και με την Google η οποία συμφώνησε σε καταβολή ενός ποσού 1,375 δισ. δολαρίων όπως ανέφερε ο Πάξτον που ανέφερε ότι «οι τεχνολογικοί γίγαντες δεν είναι υπεράνω του νόμου στο Τέξας».Παράλληλα με τη γνωστοποίηση του συμβιβασμού με το Τέξας η Google ανακοίνωσε τη συμφωνία της με την εταιρεία Elementl Power για την κατασκευή τριών «αναβαθμισμένων» όπως αναφέρονται πυρηνικών εργοστασίων στις ΗΠΑ. Η απόφαση αυτή δείχνει την κατανόηση από πλευράς των τεχνολογικών κολοσσών των πολύ υψηλών ενεργειακών αναγκών που απαιτεί η επανάσταση του τομέα της τεχνητής νοημοσύνης η οποία αποδεικνύεται εξαιρετικά ενεργοβόρος.Η λειτουργία των κέντρων δεδομένων για τη λειτουργία των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης απαιτεί τεράστιες ποσότητες ενέργειας και τα πυρηνικά εργοστάσια αποτελούν όπως φαίνεται μια αξιόπιστη λύση για τις εταιρείες ώστε να υποστηρίξουν την ύπαρξη τους στην εποχή του ΑΙ που έχει ήδη ξεκινήσει και εξελίσσεται με ασυγκράτητο ρυθμό.«Η προηγμένη πυρηνική τεχνολογία παρέχει αξιόπιστη, βασική ενέργεια, 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα για να υποστηρίζει την τεχνητή νοημοσύνη και την αμερικανική καινοτομία» αναφέρει σε δήλωση της η Αμάντα Πίτερσον Κόριο Παγκόσμια Επικεφαλής του Τομέα Ενέργειας Κέντρων Δεδομένων της Google που είπε επίσης ότι το σχέδιο συμβάλλει στην εκπλήρωση της δέσμευσης της εταιρείας για ενίσχυση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1955056/i-google-tha-ftiaxei-tria-pyrinika-ergostasia-kai-dinei-apozimiosi-14-dis-dolaria-sti-politeia-toy-texas/
-
Επίγειο τηλεσκόπιο εντόπισε ένα άστρο-δραπέτη (βίντεο) Εντυπωσιακές εικόνες από ένα σπάνιο κοσμικό φαινόμενο. Μια εκθαμβωτική νέα εικόνα από το τηλεσκόπιο VLT του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου στη Χιλή αποκάλυψε μια ασυνήθιστη κοσμική ιστορία που εκτυλίσσεται 6.000 έτη φωτός μακριά από τη Γη στον αστερισμό του Όφεος.Το στιγμιότυπο παρουσιάζει το ερυθρής απόχρωσης νεφέλωμα Sh2-46 — επίσης γνωστό ως Gum 80 — φωτισμένο σε μια φλογερή απόχρωση λόγω της έντονης ακτινοβολίας που προέρχεται από ένα λαμπρό γαλανόλευκο αστέρι που είναι «φωλιασμένο» στην καρδιά του. Πρόκειται για ένα γιγάντιο άστρο που είναι σύμφωνα με τους ειδικούς από τα πιο σπάνια και φωτεινά αστέρια στο Σύμπαν ασκώντας σημαντική επιρροή στο περιβάλλον του. Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι είναι πρόκειται ένα άστρο που δραπέτευσε από μια κοντινή στο νεφέλωμα περιοχή γέννησης νέων άστρων.«Αυτό το άστρο δεν πρέπει να είναι εδώ. Στο Διάστημα, δεν είναι όλα όπως φαίνονται» αναφέρεται σε ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου. Η ένδειξη για το νομαδικό παρελθόν του άστρου έρχεται με τη μορφή μιας ευδιάκριτης τοξοειδούς κοσμικής δομής που παρατηρείται δίπλα στο αστέρι. Πρόκειται για ένα ενδεικτικό σημάδι ότι το άστρο… οργώνει το νεφέλωμα, συμπιέζοντας αέριο και σκόνη.Οι αστρονόμοι υποψιάζονται ότι το άστρο που ονομάζεται HD 165319, ήταν κάποτε μέρος ενός νεαρού αστρικού σμήνους στο κοντινό Νεφέλωμα του Αετού, μια από τις διασημότερες περιοχές σχηματισμού άστρων στο γαλαξία μας που είναι πιο γνωστή για τους εμβληματικούς «Στύλους της Δημιουργίας», γιγάντιες στήλες μοριακού υδρογόνου και σκόνης που έχουν καταγράψει σε εμβληματικές στην ιστορία της αστρονομίας εικόνες τα διαστημικά τηλεσκόπια Hubble και James Webb. Οι αστρονόμοι έχουν παρατηρήσει δεκάδες παρόμοιες τοξοειδείς κοσμικές δομές στο γαλαξία μας οι οποίες συχνά συνδέονται με τα αποκαλούμενα άστρα δραπέτες. Αυτές οι παρατηρήσεις έχουν προτείνει ότι σε πυκνά, νεαρά αστρικά σμήνη, πολύπλοκες βαρυτικές αλληλεπιδράσεις συχνότερα μεταξύ τριών ή περισσότερων άστρων προσδίδουν μεγάλη ταχύτητα σε κάποιο άστρο και τα εξωθούν σε απομάκρυνση από το σμήνος αφήνοντας τα να ταξιδεύουν στο Διάστημα.Αυτοί οι αστρικοί εξόριστοι μπορούν να ταξιδεύουν στο διαστρικό κενό για αιώνες πριν καταλήξουν μέσα σε κάποιο νεφέλωμα όπως στην περίπτωση μας στο Sh2-46. Στο κέντρο του ερυθρού νεφελώματος διακρίνεται το άστρο που… εισέβαλε εκεί. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1954571/epigeio-tileskopio-entopise-ena-astro-drapeti-vinteo/
-
Εντοπίστηκε η πρώτη περιπλανώμενη μαύρη τρύπα του Σύμπαντος που γευματίζει με… σπαγγέτι. Σπάνιο κοσμικό φαινόμενο που προσφέρει νέες γνώσεις στην αστρονομία. Ομάδα ερευνητών παρουσιάζει μια εντυπωσιακή ανακάλυψη. Μια μοναχική τεράστια μαύρη τρύπα έχει συλλάβει στα πανίσχυρα βαρυτικά της δίχτυα ένα άστρο την ύλη του οποίου απορροφά παραμορφώνοντας το με τρόπο τέτοιο ώστε να μοιάζει με ένα κοσμικό μακαρόνι.Σε απόσταση 600 εκατ. ετών φωτός από τη Γη βρίσκεται μια μαύρη τρύπα που διαθέτει μάζα που υπολογίζεται ότι είναι ένα εκατ. φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου ο οποίος αποτελεί τη συγκριτική μονάδα μέτρησης του μεγέθους των μαύρων τρυπών.Η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι αυτού του μεγέθους μαύρες τρύπες (και φυσικά οι ακόμη μεγαλύτερες) βρίσκονται μόνο στα κέντρα των γαλαξιών αφού εκεί υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες είτε για να δημιουργηθούν είτε για να εγκατασταθούν σε περίπτωση που πρόκειται για μαύρες τρύπες που αποτελούν προϊόν συγκρούσεων/συγχωνεύσεων ανάμεσα σε γαλαξίες.Πολύ μικρές ή μικρομεσαίου μεγέθους μαύρες τρύπες βρίσκονται διάσπαρτες σε ένα γαλαξία αλλά η ανακάλυψη τεράστιων μαύρων τρυπών οι οποίες μάλιστα να έχουν ένα μοναχικό βίο περιπλανώμενες στο Διάστημα είναι από μόνη της ένα πολύ σημαντικό γεγονός. Όταν η ανακάλυψη μιας τεράστιας περιπλανώμενης μαύρης τρύπας συνοδεύεται και από έντονη κοσμική δραστηριότητα το γεγονός αυτό αποκτά ακόμη πιο ξεχωριστή σημασία και αξία.Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι η μαύρη τρύπα προσφέρει στοιχεία για την αποκαλούμενη «παλιρροϊκή διατάραξη». Η βαρυτική έλξη της μαύρης τρύπας παραμορφώνει το κοσμικό σώμα ή την ύλη που έχει «συλλάβει». Το αντικείμενο παίρνει ένα σχήμα νήματος για αυτό και η επιστημονική κοινότητα ονόμασε το φαινόμενο «σπαγγετοποίηση» αφού η όλη διαδικασία μοιάζει σαν μεταμορφώνει το αντικείμενο σε μακαρόνι πριν τελικά το απορροφήσει ή το καταστρέψει. Έχουν γίνει κάποιες έμμεσες παρατηρήσεις του φαινομένου και δεν υπάρχουν ακόμη πολλά στοιχεία αυτό.Η μαύρη τρύπα που εντόπισαν οι ερευνητές έχει συλλάβει ένα άστρο και εξελίσσεται ένα φαινόμενο παλιρροϊκής διατάραξης το οποίο έλαβε την κωδική ονομασία AT2024tvd.Οι ερευνητές λένε ότι το εύρημα ανοίγει την πόρτα για τον εντοπισμό άλλων και άλλων παλιρροϊκών διατάξεων σε περιπλανώμενες μαύρες τρύπες. «Πιστεύω ότι αυτή η ανακάλυψη θα παρακινήσει τους επιστήμονες να αναζητήσουν περισσότερα παραδείγματα αυτού του τύπου γεγονότων» αναφέρει ο Γουχάν Για μεταδιδακτορικός συνεργάτης του τμήματος αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλι, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.Το σπάνιο φαινόμενο καταγράφηκε από το Zwicky Transient Facility, μια οπτική κάμερα τοποθετημένη σε ένα τηλεσκόπιο στο Αστεροσκοπείο Palomar κοντά στο Σαν Ντιέγκο στις ΗΠΑ. Επακόλουθες παρατηρήσεις από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble αποκάλυψαν ότι αυτή η μαύρη τρύπα βρίσκεται σε απόσταση 2,600 ετών φωτός από το κέντρου του γαλαξία του όπου βρίσκεται μια πολύ μεγαλύτερη μαύρη τρύπα, ένα μεγαθήριο με μάζα 100 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ηλιου. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στο διαδικτυακό αρχείο προδημοσιεύσεων arXiv και έχει γίνει δεκτή για δημοσίευση στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal Letters». https://www.naftemporiki.gr/techscience/1955100/entopistike-i-proti-periplanomeni-mayri-trypa-toy-sympantos-poy-geymatizei-me-spaggeti/
-
CERN: Ευρωπαϊκος Οργανισμος Στοιχειωδών Σωματιδίων
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Altinakis σε Αστρο-ειδήσεις
To CERN μετατράπηκε σε αλχημιστή, πείραμα μετατρέπει το μόλυβδο σε χρυσό. Ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων υλοποίησε το άπιαστο όνειρο αιώνων. Εκπληρώνοντας το όνειρο των μεσαιωνικών αλχημιστών φυσικοί στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικής Έρευνας (CERN) παρατήρησαν τη μεταστοιχείωση του μολύβδου σε χρυσό μέσω της πυρηνικής φυσικής στον πιο ισχυρό επιταχυντή σωματιδίων στον κόσμο.Για αιώνες η ιδέα να μετατραπεί ο μόλυβδος σε ήταν απρόσιτη παρά τις συνεχείς προσπάθειες. Τα δύο μέταλλα μοιράζονται παρόμοια πυκνότητα αλλά η σύγχρονη επιστήμη απέδειξε αργότερα ότι είναι ξεχωριστά στοιχεία και χημικά μη εναλλάξιμα. Ωστόσο όπως φαίνεται ο χρυσός μπορεί να παραχθεί, αν και σε μικροσκοπικές ποσότητες, στην καρδιά του ALICE (A Large Ion Collider Experiment) που αποτελεί ένα από τα τέσσερα κύρια όργανα του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) στο CERN.Το πείραμα ALICE είναι αφιερωμένο στη φυσική των βαρέων ιόντων και ερευνά την ύλη υπό ακραίες ενεργειακές πυκνότητες. Κατά τη διάρκεια των υψηλής ενέργειας συγκρούσεις πυρήνων μολύβδου στον LHC οι επιστήμονες μπορούν να αναδημιουργήσουν στιγμιαία πλάσμα κουάρκ-γλουονίων, μια κατάσταση ύλης που υπήρχε εκατομμυριοστά του δευτερολέπτου μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, το μυστηριώδες κοσμικό φαινόμενο από το οποίο σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία προέκυψε το Σύμπαν.Ωστόσο, ο χρυσός δεν γεννιέται από αυτές τις άμεσες συντριβές. Αντίθετα σχηματίζεται όταν οι πυρήνες μολύβδου φτάνουν σε συνθήκη σύγκρουσης αλλά τελικά αυτό την τελευταία στιγμή δεν συμβαίνει ή πιο σωστά η σύγκρουση δεν είναι… μετωπική. «Είναι εντυπωσιακό να βλέπουμε ότι οι ανιχνευτές μας μπορούν να χειριστούν μετωπικές συγκρούσεις που παράγουν χιλιάδες σωματίδια, ενώ είναι επίσης ευαίσθητοι σε συγκρούσεις όπου παράγονται μόνο λίγα σωματίδια τη φορά, επιτρέποντας τη μελέτη των διαδικασιών ηλεκτρομαγνητικής ‘πυρηνικής μεταστοιχείωσης»’, δήλωσε ο εκπρόσωπος του πειράματος ALICE, Μάρκο Βαν Λιούβεν. Η γέννηση του χρυσού Τα έντονα ηλεκτρομαγνητικά πεδία που περιβάλλουν τους ταχέως κινούμενους πυρήνες μολύβδου που βρίσκονται σε διαδικασία συγκρούσεων δημιουργούν σύντομους παλμούς φωτονίων. Όταν αυτά τα φωτόνια αλληλεπιδρούν με πυρήνες, προκαλούν ένα φαινόμενο γνωστό ως ηλεκτρομαγνητική διάσταση, κατά την οποία πρωτόνια και νετρόνια εκτοξεύονται από έναν πυρήνα. Σε σπάνιες περιπτώσεις, τρία πρωτόνια εκτινάσσονται από έναν πυρήνα μολύβδου, αφήνοντας πίσω χρυσό στη θέση του.Η ομάδα ALICE χρησιμοποίησε εξειδικευμένα όργανα γνωστά ως Zero Degree Calorimeters (ZDC) για να μετρήσει αυτά τα σπάνια συμβάντα. Ανιχνεύοντας τον αριθμό των πρωτονίων και των νετρονίων που εκτοξεύονται στις συγκρούσεις, οι ερευνητές μπόρεσαν να διακρίνουν μεταξύ της δημιουργίας άλλων βαρέων στοιχείων όπως το θάλλιο και ο υδράργυρος και το χρυσό.Δυστυχώς, οι πυρήνες χρυσού που προκύπτουν δεν ζουν για πολύ. Ταξιδεύοντας με σχεδόν την ταχύτητα του φωτός, συντρίβονται στα τοιχώματα του επιταχυντή ή στα εξαρτήματά του και διασπώνται σχεδόν αμέσως σε μικρότερα σωματίδια. Ωστόσο, οι αριθμοί είναι εντυπωσιακοί: κατά τη διάρκεια του 2ου κύκλου του LHC (2015–2018), παρήχθησαν περίπου 86 δισεκατομμύρια πυρήνες χρυσού. Ο κύκλος 3 έχει ήδη σχεδόν διπλασιάσει αυτόν τον αριθμό.Ωστόσο, παρά το γεγονός αυτό, η συνολική μάζα του χρυσού που δημιουργείται είναι εξαιρετικά μικρή – τρισεκατομμύρια φορές μικρότερη από ό,τι θα χρειαζόταν για να κατασκευαστεί, ας πούμε, μια βέρα. Αν και αυτό μπορεί να διαλύσει τις ελπίδες ορισμένων, το πείραμα που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Physical Review C» ανοίγει ένα νέο παράθυρο στο πώς σχηματίζονται τα στοιχεία και πώς τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία μπορούν να χειριστούν τους ατομικούς πυρήνες. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1955512/to-cern-metatrapike-se-alchimisti-peirama-metatrepei-to-molyvdo-se-chryso/ -
Astronio: Ελληνικό αστρονομικό κανάλι στο Youtube
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Astron σε Η αστρονομία στην Ελλάδα
Αγαπητο Astronio.Φιλε Παυλο. Σε προηγουμενο site ανεφερες οτι η χρονικη περιοδος που μπορουμε να κατοικουμε ακομη στην Γη ειναι περιπου 1 δις ετη.Ο ηλιος συνεχως αυξανει το επιπεδο ακτινοβολιας του με αποτελεσμα μετα απο 1 δις ετη θα αρχισει ουσιαστικα να κατακαιει τον πλανητη μας.Τι κανουμε λοιπον μεχρι τοτε? Ξερουμε οτι το 2026 θα γινει η πρωτη διευλευση αστροναυτων γυρω απο την Σεληνη.Μετα το 2026 το 2027 θα γινει η πρωτη προσελληνωση.Ξερουμε επισης οτι η Κινα μαζι με την Ρωσια επιδιωκουν προσελληνωση το 2030.Αρα βλεπουμε οτι η επανοδος μας στην σεληνη ειναι δεδομενη με προοπτικη μονιμης εγκαταστασης αστροναυτων,κοσμοναυτων και ταικοναυτων στο Φεγγαρι. Μετα ερχεται ο Αρης.Πιστευω οτι μετα το 2035(αφηνω τα μεγαλεια Μασκ για αποικηση)θα ξεκινησει μια πραγματικη προσπαθεια να παμε εκει.Πιστευω οτι το 2040 πιθανον να το εχουμε καταφερει.Εκει βεβαια παμε για να μεινουμε πραγματικα.Με καταλληλη γεωπλασια(εν αρχη CO2 που θα φερει αυξηση θερμοκρασιας-θερμοκηπιο και βροχες) θα μπορεσουμε πραγματικα να φτιαξουμε γηινο περιβαλλον. Σημειωτεον η προσεγγιση του Αρη θα γινει με τα νεα πυρηνικα διαστημοπλοια που ηδη προσπαθουν να φτιαξουν και η Αμερικη και η Ρωσια μαζι με την Κινα.Η ταχυτητα αυτων των νεων διαστημοπλοιων θα φερει επακολουθα και την προσπαθεια μετα ισως απο το 2050 να παμε και στον Ερμη και στην Αφροδιτη καθως και στους Εξωτερικους Πλανητες Δια,Κρονο,Ουρανο,Ποσειδωνα και στους εκατονταδες δορυφορους τους και στους χιλιαδες αστεροειδεις.Ετσι το 2080 τα τρισεγγονα μας θα ταξιδευουν σε ολο το ηλιακο μας συστημα. Και μετα.Τοτε τα τετρασεγγονα μας μπορουν να παρουν την αποφαση για το μεγαλο αλμα. Ο Εγγύτατος Κενταύρου b βρίσκεται σε απόσταση 4,2 ετών φωτός από τη Γη. Ετσι Παυλο η ανθρωπινη παρουσια θα γινει διαπλανητικη και τιποτε δεν προκειται να μας αφανισει. Η προοπτικη του ανθρωπου ειναι να κατακτησει το Συμπαν και μονο αν η στενοκεφαλια μας μας βαλει να αυτοκαταστραφουμε στον Πλανητη μας δεν θα τα καταφερουμε. Κατι ακομα https://www.naftemporiki.gr/techscience/1955638/yperypologistes-vrikan-tin-akrivi-imerominia-poy-i-zoi-tha-exafanistei-sti-gi/ Ευχαριστω.Περιμενω γνωμες και σχολια απο ολους τους φιλους του Astronio. -
Διαστημική Εξερεύνηση
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Δροσος Γεωργιος σε Αστρο-ειδήσεις
Ροσκόσμος Ένα ρομποτικό συγκρότημα προετοιμάζεται για εκτόξευση σε μια επιχείρηση Roscosmos Η θέση σε λειτουργία του ρομποτικού συγκροτήματος που παράγεται από την AtomIntelMash (μέρος της Rosatom Service) έχει ξεκινήσει στο Proton-PM. Ο εξοπλισμός θα καταστήσει δυνατή τη δημιουργία κεραμικών καλουπιών για χυτά τεμάχια εξαρτημάτων πυραύλων, διαστημικού και αεροπορικού εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων των κινητήρων RD-191 για την οικογένεια πυραύλων Angara. Ο εξοπλισμός αυτοματοποιεί τη διαδικασία, παρέχει υψηλότερη παραγωγικότητα και δυνατότητα ελέγχου, καθώς και σταθερότητα των παραμέτρων της διαδικασίας. Το νέο συγκρότημα τίθεται σε λειτουργία στο πλαίσιο ενός μεγάλης κλίμακας προγράμματος εκσυγχρονισμού για το κέντρο ικανοτήτων χυτηρίου Proton-PM. https://vk.com/roscosmos?reactions_opened=wall-30315369_569248&w=wall-30315369_586574 -
Ροσκόσμος Η Roscosmos και η Εθνική Διαστημική Υπηρεσία της Κίνας υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας για τη δημιουργία σεληνιακού σταθμού παραγωγής ενέργειας Το μνημόνιο περιλαμβάνεται στον κατάλογο των εγγράφων που υπογράφηκαν μετά τη σημερινή συνάντηση μεταξύ του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και του Προέδρου της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας Σι Τζινπίνγκ. Ο ρωσικός σταθμός παραγωγής ενέργειας θα αποτελέσει σημαντική συμβολή στο έργο του Διεθνούς Επιστημονικού Σεληνιακού Σταθμού, το οποίο έχει προγραμματιστεί να κατασκευαστεί έως το 2036. Ο σταθμός θα διεξάγει βασική διαστημική έρευνα και θα δοκιμάσει τεχνολογίες για μακροπρόθεσμη μη επανδρωμένη λειτουργία του MNS με την προοπτική ανθρώπινης παρουσίας στη Σελήνη. 13 χώρες έχουν ήδη συμμετάσχει στο ρωσο-κινεζικό έργο για τη δημιουργία ενός σεληνιακού σταθμού. https://vk.com/roscosmos?reactions_opened=wall-30315369_569248&w=wall-30315369_586616
-
Δεν γνωρίζουμε απολύτως τίποτε για το 99,999% του παγκόσμιου βυθού. Ο υποθαλάσσιος κόσμος παραμένει σε μεγάλο βαθμό αθέατος για τον άνθρωπο. Τον ισχυρισμό πολλών επιστημόνων ότι γνωρίζουμε περισσότερα για τον Άρη από ότι για τους ωκεανούς της Γης και ειδικά ότι κρύβεται στα βάθη τους ενισχύει μια νέα μελέτη στην επιθεώρηση «Science Advances» η οποία αναφέρει ότι η ανθρωπότητα έχει καταφέρει να παρατηρήσει οπτικά λιγότερο από το 0,001% του παγκόσμιου θαλάσσιου πυθμένα τα τελευταία 70 χρόνια.Ο ωκεανός υφίσταται τις κύριες επιπτώσεις της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής και ενώ είναι πολλά γνωστά για τον αντίκτυπο της υπερθέρμανσης του πλανήτη στην επιφάνεια της θάλασσας και τα ρηχότερα νερά, λιγότερα είναι κατανοητά για την επιρροή της στον βαθύ ωκεανό, δηλαδή σε βάθος μεγαλύτερο των 200 μέτρων.Οι ερευνητές συνέκριναν 43.681 καταγραφές από αποστολές υποβρυχίων από το 1958 και μετά σε 14 χώρες, 120 Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες (ΑΟΖ) και την ανοιχτή θάλασσα. Στην καλύτερη περίπτωση, τα δεδομένα κατέγραψαν το 0,001% του θαλάσσιου πυθμένα.Η έρευνα εντοπίζει ότι υπάρχουν γεωγραφικές ανισότητες στα συλλεχθέντα δεδομένα, καθώς οι περισσότερες παρατηρήσεις έχουν γίνει εντός 200 ναυτικών μιλίων από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ιαπωνία και τη Νέα Ζηλανδία. Οι ίδιες τρεις χώρες, καθώς και η Γαλλία και η Γερμανία, είχαν πραγματοποιήσει μαζί το 97,2% όλων των καταδύσεων. «Αυτό το μικρό και μεροληπτικό δείγμα είναι προβληματικό όταν επιχειρείται ο χαρακτηρισμός, η κατανόηση και η διαχείριση ενός παγκόσμιου ωκεανού», σημειώνουν οι συγγραφείς της μελέτης.Οι υπολογισμοί τους δείχνουν ότι θα χρειαστούν περισσότερα από 100.000 χρόνια για να απεικονιστεί ο θαλάσσιος πυθμένας in situ. «Αυτές οι εκτιμήσεις καταδεικνύουν ότι χρειαζόμαστε μια θεμελιώδη αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο εξερευνούμε και μελετούμε τον παγκόσμιο βαθύ ωκεανό», καταλήγουν. https://www.naftemporiki.gr/green/wildlife/1953892/den-gnorizoyme-apolytos-tipote-gia-to-99999-toy-pagkosmioy-vythoy/
-
Η Ανταρκτική «ξαναπαγώνει ταχέως» αποκαλύπτει νέα μελέτη. Απρόσμενα ευρήματα που δείχνουν ανάκτηση των πάγων στην ήπειρο που... λιώνει τις τελευταίες δεκαετίες. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Tongji στη Σαγκάη ανακάλυψαν ότι η Ανταρκτική ανέτρεψε ξαφνικά την επί δεκαετίες τάση καταστροφικής τήξης της και τα τελευταία χρόνια ανακτά πάγους και μάλιστα σε ποσότητες ρεκόρ.Αν και το μόνιμο στρώμα πάγου της Ανταρκτικής έχανε πάγο με ανησυχητικό ρυθμό για σχεδόν δύο δεκαετίες, μεταξύ 2002 και 2020, αυτή η τάση άλλαξε απότομα το 2021. Από το 2021 έως το 2023, η μελέτη διαπίστωσε ότι η ασυνήθιστα «έντονη χιονόπτωση» στην Ανταρκτική βοήθησε στη δημιουργία στρωμάτων φρέσκου πάγου, ένα γεγονός που προκάλεσε επίσης επιβράδυνση της ανόδου της στάθμης της θάλασσας.Η στάθμη της θάλασσας σε παγκόσμιο επίπεδο αυξάνεται σε ύψος καθώς οι θερμοκρασίες των ωκεανών αυξάνονται και περισσότεροι παγετώνες λιώνουν λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, απειλώντας να πλημμυρίσουν μεγάλες παράκτιες πόλεις σε όλο τον κόσμο. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτή η τριετής αντιστροφή του κλίματος μείωσε την ετήσια άνοδο της παγκόσμιας στάθμης της θάλασσας κατά σχεδόν 15%, μια αξιοσημείωτη διαφορά.Πριν από αυτήν την πρόσφατη αλλαγή στην Ανταρκτική, η μελέτη υπολόγισε ότι το στρώμα πάγου έχανε περίπου 120 δισεκατομμύρια τόνους πάγου ετησίως τις δύο προηγούμενες δεκαετίες. Μεταξύ 2021 και 2023 η Ανταρκτική κέρδιζε περίπου 108 δισεκατομμύρια τόνους πάγου κάθε χρόνο. Ενώ οι ερευνητές σημείωσαν ότι τα εκπληκτικά αποτελέσματα αντικατοπτρίζουν μόνο μια προσωρινή αλλαγή στα καιρικά μοτίβα της Ανταρκτικής που θα μπορούσαν τελικά να αλλάξουν ξανά οι σκεπτικιστές της κλιματικής αλλαγής βρήκαν πρόσφορο έδαφος για να κάνουν λόγο για δικαίωση των θέσεων τους. Το εικονιζόμενο οροπέδιο της Ανατολικής Ανταρκτικής είναι το πιο κρύο σημείο της Γης. https://www.naftemporiki.gr/green/climate/1953763/i-antarktiki-xanapagonei-tacheos-apokalyptei-nea-meleti/ Ξεκινούν δοκιμές μιας μεθόδου παρεμπόδισης του λιώσιμου των θαλάσσιων των πάγων της Αρκτικής. Η παρουσία τους είναι ζωτικής σημασίας για τα τοπικά οικοσυστήματα και σημαντική για το κλίμα της Γης. Λίγα 24ωρα μετά τη δημοσιοποίηση μελέτης που αναφέρει ότι υπάρχει αντιστροφή κλιματικών συνθηκών στην Ανταρκτική και επιστρέφουν εκεί μαζικά οι πάγοι ειδικοί από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ προτείνουν ένα τρόπο για να συμβεί κάτι ανάλογο και στην Αρκτική.Η ομάδα των ειδικών έχει σκεφτεί και δοκιμάζει μια μέθοδο για την αύξηση των πολύτιμων για τα τοπικά οικοσυστήματα αλλά και το περιβάλλον του πλανήτη θαλάσσιων πάγων της Αρκτικής οι οποίοι λιώνουν με ταχείς ρυθμούς και τους καλοκαιρινούς μήνες σχεδόν εξαφανίζονται χωρίς να ανακάμπτουν πλέον στη διάρκεια του χειμώνα.Εάν η μέθοδος αποδειχθεί πετυχημένη θα μπορούσε να περιοριστεί το λιώσιμο των θαλάσσιων τους καλοκαιρινούς μήνες και να επιβραδύνει την περιφερειακή θέρμανση λένε οι ερευνητές. Η εκτίμηση των επιστημόνων είναι ότι η Αρκτική θα είναι απαλλαγμένη από θαλάσσιους πάγους το καλοκαίρι στη δεκαετία του 2030 ακόμη κι αν γίνουν άμεσα απότομες περικοπές στις εκπομπές βλαβερών αερίων.Ορισμένοι ερευνητές λένε ότι ο μόνος τρόπος για να αποτραπεί αυτό είναι να πυκνώσει τεχνητά ο πάγος από τον οποίο εξαρτώνται τόσο η πολική άγρια ζωή όσο και οι κοινότητες των ιθαγενών Ινουίτ. Ο θαλάσσιος πάγος σχηματίζεται από το πάγωμα του νερού στον πυθμένα του υπάρχοντος πάγου που επιπλέει στην επιφάνεια του ωκεανού.Καθώς ο πάγος μεγαλώνει γίνεται ένα παχύτερο μονωτικό στρώμα μεταξύ του ψυχρού αέρα της Αρκτικής πάνω από τον πάγο και του νερού από κάτω και έτσι ο ρυθμός ψύξης επιβραδύνεται. Οποιοδήποτε χιόνι στην επιφάνεια του πάγου λειτουργεί επίσης ως μονωτικό, επιβραδύνοντας περαιτέρω τον ρυθμό ανάπτυξης νέου πάγου.Επιστήμονες του Κέντρου Επιδιόρθωσης Κλίματος του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ θα τεστάρουν μια τεχνική που ονομάζεται πάχυνση επιφάνειας. Αυτή στοχεύει να αυξήσει το πάχος του θαλάσσιου πάγου άμεσα όταν δεν υπάρχει χιόνι αντλώντας θαλασσινό νερό στην επιφάνεια, έτσι ώστε να εκτίθεται άμεσα στη δροσερή ατμόσφαιρα και να πυκνώνει τον πάγο από πάνω.Οι δοκιμές πεδίου πρόκειται να ξεκινήσουν φέτος στον Καναδά σε συνεργασία με τη βρετανική οικολογική οργάνωση Real Ice (η οποία έχει πάρει την μορφή εταιρείας) με αποστολή να «διατηρήσει και να αποκαταστήσει τον πάγο της Αρκτικής Θάλασσας». Η Real Ice πραγματοποίησε ήδη κάποιες δοκιμές της μεθόδου οι οποίες είχαν θετικά αποτελέσματα και τώρα θα ξεκινήσουν δοκιμές σε μεγαλύτερη κλίμακα και πραγματικές συνθήκες για να διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητα της. https://www.naftemporiki.gr/green/wildlife/1954222/xekinoyn-dokimes-mias-methodoy-parempodisis-toy-liosimoy-ton-thalassion-ton-pagon-tis-arktikis/
-
Διαστημική Εξερεύνηση
Δροσος Γεωργιος απάντησε στην συζήτηση του/της Δροσος Γεωργιος σε Αστρο-ειδήσεις
Εταιρεία Πυραύλων και Διαστήματος "Ενέργεια" Τι πρόβλημα υπάρχει με αυτή την «Πρόοδο»; Αυτό είναι αλήθεια. Απλώς δεν έχει σημείο πρόσδεσης. Αντ' αυτού, υπάρχει ένας μικροδορυφόρος. Το Progress M13-M έφτασε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) στα τέλη του 2011 και πέρασε εκεί λίγο λιγότερο από τρεις μήνες. Πριν από την αποδέσμευση, όπως συνήθως, το φορτίο τοποθετήθηκε στο πλοίο για απόρριψη. Αλλά αυτή τη φορά η αποστολή του «αποχαιρετισμού» του φορτηγού ήταν πιο σημαντική. Αντί για τη μονάδα πρόσδεσης, οι κοσμοναύτες τοποθέτησαν ένα δοχείο εκτόξευσης με τον μικροδορυφόρο Chibis-M. Μετά την αποδέσμευση, το φορτηγό πλοίο ανέβηκε πάνω από την τροχιά του σταθμού (σε ύψος 510 χλμ.) Εκεί, τα μονοπάτια του Progress και του Chibis αποκλίνουν: χρησιμοποιώντας ένα ελατήριο, ο μικροδορυφόρος ξεκίνησε ένα ελεύθερο ταξίδι. Η συσκευή, βάρους περίπου 40 κιλών, προοριζόταν για την παρατήρηση κεραυνών στην ατμόσφαιρα της Γης για δυόμισι χρόνια – για να μελετήσει τις εκρήξεις ακτίνων γάμμα που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια καταιγίδων. Αυτοί οι τύποι υπερ-ισχυρών ραδιοπαλμών μπορούν να αποτελέσουν φυσική πηγή παρεμβολών για τα συστήματα GPS. Θεωρητικά, τέτοιες παρορμήσεις θα μπορούσαν επίσης να αποτελέσουν απειλή για τα αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένων των πληρωμάτων. Αλλά είναι σπάνιο ένα αεροπλάνο να πετάει πάνω σε ένα «σύννεφο καταιγίδας», δεν συμφωνείτε; Κυρίως λόγω αναταράξεων. https://vk.com/rsc_energia?z=video-167742670_456239508%2F716faa6bc5381524ed%2Fpl_wall_-167742670 https://vk.com/rsc_energia?w=wall-167742670_22835 Εταιρεία Πυραύλων και Διαστήματος "Ενέργεια" Χρόνια Πολλά σε όλους για την Πρωτομαγιά! Στη Γη, μερικές εβδομάδες πριν από την 1η Μαΐου, παραδοσιακά βάζουμε τα πράγματα σε τάξη. Καθαρισμοί, καθάρισμα... Και ειδικά τα παράθυρα. Θα πρέπει να λάμπουν στον ήλιο. Είναι δυνατόν να πλύνετε τα "παράθυρα" από το εξωτερικό του ISS; Δεν είναι δυνατόν, είναι απαραίτητο! Αλήθεια, όχι πλύσιμο, αλλά καθάρισμα, και όχι παράθυρα, αλλά φινιστρίνια... και θα ήταν καλύτερο να τα διατηρούμε καθαρά όλο το χρόνο, γιατί από αυτό εξαρτάται η ποιότητα της επιστημονικής έρευνας. Όχι μόνο όμορφες φωτογραφίες που όλοι αγαπάμε τόσο πολύ, αλλά και, για παράδειγμα, λήψη της επιφάνειας του πλανήτη με ένα υπερφασματόμετρο σε διάφορες περιοχές φωτεινών κυμάτων. Τι λεκιάζει τα φινιστρίνια στο διάστημα; Βασικά, τα υπολείμματα εκπομπών από τη λειτουργία κινητήρων προσανατολισμού διαστημοπλοίων σύνδεσης. Επίσης, κοσμική σκόνη. Πώς τα καθαρίζουν; Χρησιμοποιώντας μια ειδική ξύστρα με ρυθμιζόμενη γωνία της επιφάνειας εργασίας και μια μαλακή, μη λειαντική επίστρωση. Ποιο φινιστρίνι στο ρωσικό τμήμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS) θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο για να «πλυθεί»; Ίσως το φινιστρίνι αρ. 9 της μονάδας σέρβις Zvezda. Είναι μεγάλο - με διάμετρο πάνω από 40 εκατοστά - και σημαντικό επειδή βλέπει προς το ναδίρ (τη Γη) και είναι κατασκευασμένο από χαλαζιακό γυαλί για να επιτρέπει τη διέλευση του υπεριώδους φωτός. Έχετε ολοκληρώσει τον ανοιξιάτικο καθαρισμό σας; https://vk.com/rsc_energia?w=wall-167742670_22840