Δροσος Γεωργιος

Γιατί ο Χάιζενμπεργκ διατύπωσε την κβαντομηχανική στην γλώσσα των μητρών; Αν και η χρήση μητρών (ή πινάκων) στο πλαίσιο της κβαντομηχανικής θεωρείται σήμερα αυτονόητη, όμως την εποχή του Χάιζενμπεργκ – όταν ακόμα και η έννοια της μήτρας ήταν πρακτικά άγνωστη στους περισσότερους φυσικούς (και σίγουρα άγνωστη στον Χάιζενμπεργκ)– η ανακάλυψη και διατύπωση των κβαντικών νόμων στη γλώσσα των μητρών ευλόγως θεωρείται ως ένα διανοητικό επίτευγμα χωρίς προηγούμενο στην ιστορία της φυσικής. Διότι – αντίθετα με την εξίσωση Σρέντινγκερ της οποίας η ανακάλυψη ακολουθεί μια πολύ λογική διαδρομή με αφετηρία την κλασική κυματική εξίσωση – η ανακάλυψη της μηχανικής των μητρών προϋποθέτει μια άκρως αντιδιαισθητική προσέγγιση, τελείως ξένη προς κάθε κλασικό ανάλογο. Αν και δεν είναι πάντα εύκολο να ανασυγκροτήσει κανείς τη «διαδρομή» μιας θεμελιώδους ανακάλυψης, εν τούτοις στην περίπτωση του Χάιζενμπεργκ υπάρχει η μαρτυρία του ίδιου –μεταξύ άλλων σε ομιλία του στο Χάρβαρντ το 1973 την οποία είχα την τύχη να παρακολουθήσω – που δεν αφήνει αμφιβολία ότι στον πυρήνα της σκέψης του ήταν μια επιστημολογική ανάλυση παρόμοιας φύσεως με αυτήν που υιοθέτησε ο Αϊνστάιν προκειμένου να καταλήξει στο περίφημο συμπέρασμά του για τη διαστολή του χρόνου. Αφετηρία του Αϊνστάιν –όπως και του Χάιζενμπεργκ αργότερα – είναι η ιδέα ότι τα φυσικά μεγέθη δεν πρέπει να ορίζονται αφηρημένα αλλά σε στενή σύνδεση με τον τρόπο που μετριούνται. Έτσι, η διαστολή του χρόνου για έναν κινούμενο παρατηρητή προκύπτει φυσιολογικά από τον τρόπο λειτουργίας ενός στοιχειακού ρολογιού που βασίζεται στο περιοδικό «πήγαινε-έλα» ενός φωτεινού σήματος ανάμεσα σε δύο καθρέπτες, σε συνδυασμό με τη θεμελιώδη σχετικιστική παραδοχή ότι η ταχύτητα του φωτός είναι η ίδια για όλους τους παρατηρητές. Ο Χάιζενμπεργκ ωθεί αυτή τη «φιλοσοφία» στο όριό της. Λέει ότι όχι μόνο πρέπει να ορίζουμε τα φυσικά μεγέθη σε συνάρτηση με τη διαδικασία που τα μετράει, αλλά επίσης ότι δεν πρέπει καν να μιλάμε για φυσικές ποσότητες ή έννοιες που δεν έχουν πειραματικό αντίκρυσμα. Που δεν μπορούν δηλαδή να υποβληθούν σε πειραματικό έλεγχο. Και ακριβώς μια τέτοια έννοια –συνεχίζει ο Χάιζενμπεργκ– είναι η έννοια της τροχιάς. Διότι τα πειραματικά δεδομένα για τα άτομα – στην ουσία τα φάσματά τους– μας επιτρέπουν σίγουρα να μιλάμε για επιτρεπόμενες ενέργειες του ατόμου και επίσης για μεταβάσεις μεταξύ αυτών, αλλά δεν μπορούν να μας πουν το παραμικρό για το αν υπάρχουν ή όχι κάποιες κβαντωμένες τροχιές όπως είχε υποθέσει ο Μπορ. Αφού λοιπόν η έννοια της κβαντωμένης τροχιάς δεν είναι προσιτή σε πειραματικό έλεγχο, τότε –κατά τον Χάιζενμπεργκ– θα πρέπει να εξοστρακιστεί από το κβαν­τικό οικοδόμημα ως απολύτως μεταφυσική οντότητα· και οι κβαντικοί νόμοι να διατυπωθούν μόνο μέσω μαθηματικών ποσοτήτων με άμεσο πειραματικό αντίκρυσμα. Και επειδή η βασική κβαντική διαδικασία είναι η μετάβαση – ή μετάπτωση – από μια κβαντική κατάσταση n σε μια κβαντική κατάσταση m, τότε δεν είναι τελείως «παράλογο» να υποθέσουμε ότι τα φυσικά μεγέθη θα παριστάνονται ως αριθμοί με δύο δείκτες που μας λένε πώς το συγκεκριμένο μέγεθος «συνδέει» τις δύο καταστάσεις n και m της μετάβασης. Όμως η φυσιολογική παράσταση μιας ακολουθίας αριθμών με δύο δείκτες είναι υπό μορφήν μιας τετραγωνικής μήτρας με δείκτη γραμμής το n και δείκτη στήλης το m. Έτσι, η ιδέα της αναπαράστασης των φυσικών μεγεθών υπό τη μορφή κατάλληλων μητρών – μια καθημερινή πρακτική σήμερα– αναδύεται «φυσιολογικά» από την ανάλυση αυτή. Είναι ήδη φανερό από τα παραπάνω ότι η μητρομηχανική του Χάιζενμπεργκ έχει ως αφετηρία της μια πλήρη εννοιολογική αναδόμηση της κλασικής φυσικής, σε αντίθεση με την κυματομηχανική του Σρέντινγκερ που ξεκίνησε ως ένα είδος επέκτασης της κλασικής κυματικής θεωρίας –έτσι την έβλεπε ο Σρέντινγκερ– και μόνο μετά έγινε σαφές ότι τα κύματα που περιγράφει δεν μπορούσε να είναι κλασικά κύματα. Απαιτήθηκε έτσι μια φυσική ερμηνεία αυτών των κυμάτων –δηλαδή των λύσεων της εξισώσεως Σρέντινγκερ– αλλά και ένα «συνταγολόγιο» για την εξαγωγή φυσικών συμπερασμάτων από αυτές τις λύσεις. Και μόνο μετά την προσθήκη αυτού του «ερμηνευτικού πλαισίου» η κυματομηχανική του Σρέντινγκερ θα γίνει μια πλήρης θεωρία ικανή να συγκριθεί –και τελικά να αποδειχτεί ισοδύναμη– με τη μηχανική των μητρών του Χάιζενμπεργκ. Δεδομένου ακόμα ότι η εξίσωση Σρέντινγκερ εμπεριέχεται στον φορμαλισμό του Χάι­ζενμπεργκ –ως μια ισοδύναμη εξίσωση υπό μορφή μητρών και όχι ως διαφορική εξίσωση– δεν υπάρχει αμφιβολία ότι την κβαν­τομηχανική ως ολοκληρωμένο οικοδόμημα (συνοδευόμενο και από την αρχή της αβεβαιότητας) την έστησε στα πόδια της κυρίως –αν και όχι αποκλειστικά– ο Χάιζενμπεργκ. Αν επρόκειτο επομένως μόνο ένας άνθρωπος να θεωρηθεί ως ο πατέρας της, αυτός δεν μπορεί να είναι άλλος από τον Βέρνερ Χάιζενμπεργκ. (…)» απόσπασμα από το βιβλίο του Στέφανου Τραχανά «Μεγάλη επιστήμη, ενδιαφέρουσες ζωές». Το βιβλίο κυκλοφορεί εκτός εμπορίου. Μπορείτε να το κατεβάσετε και να το διαβάσετε ελεύθερα, πατώντας ΕΔΩ. http://legacy.cup.gr/Files/files/ENDIAFEROUSES-ZWES-FREE-BOOK.pdf http://physicsgg.me/2017/05/13/%ce%b3%ce%b9%ce%b1%cf%84%ce%af-%ce%bf-%cf%87%ce%ac%ce%b9%ce%b6%ce%b5%ce%bd%ce%bc%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b3%ce%ba-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%84%cf%8d%cf%80%cf%89%cf%83%ce%b5-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%ba%ce%b2/

Η αλήθεια για τα 15.000 άγνωστα αντικείμενα που πλησιάζουν την Γη. Πρόσφατα έγινε μία ανακοίνωση η οποία, αν και μοιάζει φυσιολογική, φαίνεται πως κρύβει κάποιο μυστήριο πίσω της που την κάνει αρκετά ύποπτη… Σύμφωνα με το Κέντρο Συντονισμού NEO (Near-Earth Objects) ή αλλιώς «Πλησίον της Γης αντικείμενα», της ESA (Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος) κοντά στη Ρώμη, αυτά τα NEOs είναι αστεροειδείς ή κομήτες με μεγέθη που κυμαίνονται από αρκετά μέτρα έως δεκάδες χιλιόμετρα των οποίων οι τροχιές τους είναι πολύ κοντά στη Γη μας, κάτι που σημαίνει ότι θα μπορούσε ενδεχομένως να βρεθούν σε πορεία σύγκρουσης με τον πλανήτη μας. Οι NEOs αποτελούν μέρος ενός πολύ μεγαλύτερου αριθμού αντικειμένων, άνω των 700 000 γνωστών αστεροειδών στο Ηλιακό μας σύστημα. Σύμφωνα με τον Ettore Perozzi, διευθυντή του Κέντρου: «Ο ρυθμός ανακάλυψης ήταν υψηλός κατά τα τελευταία χρόνια, και ομάδες αστρονόμων σε όλο τον κόσμο ανακαλύπτουν κατά μέσο όρο 30 νέα αντικείμενα κάθε εβδομάδα», είπε. «Λίγες δεκαετίες πίσω, 30 τέτοια αντικείμενα ανακαλύπτονταν σε ένα έτος, αλλά τα τελευταία χρόνια χάρις και στην τεχνολογική πρόοδο, οι διεθνείς προσπάθειες αρχίζουν να αποδίδουν καρπούς. Πιστεύουμε ότι έχουμε ανακαλύψει σε ποσοστό 90% τα αντικείμενα που έχουν μέγεθος μεγαλύτερο από 1000 μέτρα, αλλά ακόμα και με το πρόσφατο ορόσημο, έχουμε βρει μόνο το 10%όσων είναι περίπου 100 μέτρων, ενώ λιγότερο του 1% αυτών που είναι 40 μέτρα». Η ESA συνεισφέρει στη διεθνή προσπάθεια, έχοντας δημιουργήσει ένα συντονιστικό κέντρο στη Ρώμη για να συνδυάσει τα στοιχεία που προκύπτουν από όλα τα ευρωπαϊκά τηλεσκόπια. Το Κέντρο συντάσσει έναν Ευρωπαϊκό Κατάλογο Κινδύνου, ο οποίος περιλαμβάνει όλα τα ΝΕΟ για τα οποία δεν μπορεί να αποκλεισθεί η πιθανότητα να πέσουν στον πλανήτη μας κάποια στιγμή. Σύμφωνα με τα παραπάνω βλέπουμε πως υπάρχει ένας κίνδυνος, ίσως, μικρός, ίσως, ελεγχόμενος, αλλά η παρακολούθηση δεν τον μειώνει και ο κίνδυνος είναι ορατός. Ας μην ξεχνάμε πως στις 7/9/2016, ο αστεροειδής «2016 RΒ1» πέρασε σχεδόν «ξυστά», από δίπλα μας. Τώρα, ξεκινούν οι παράδοξες σκέψεις, ότι αυτά τα αντικείμενα δεν είναι αστεροειδείς, αλλά κάτι άλλο… Ένα παράδειγμα, σχετικό με τα παραπάνω είναι πως η NASA μας κρύβει πράγματα στις επίσημες ανακοινώσεις της. Την άνοιξη του 2015 η NASA ανακοίνωσε δημοσίως ότι γνώριζε πως «κανείς αστεροειδής ή κομήτης δεν βρίσκεται σε πορεία σύγκρουσης με τη Γη» και ότι «δεν υπάρχει μεγάλο αντικείμενο που είναι πιθανό να χτυπήσει τη Γη κάποια στιγμή στα επόμενα εκατοντάδες χρόνια». Όχι πολύ καιρό αργότερα από τότε, η NASA και η National Nuclear Security Administration (εθνική διοίκηση πυρηνικής ασφάλειας) συνασπίζονται για να προσπαθήσουν να βρουν έναν τρόπο να χρησιμοποιήσουν πυρηνικά όπλα για να καταστρέψουν αστεροειδείς που απειλούν τον πλανήτη μας ή, τουλάχιστον, να τους ωθήσει εκτός πορείας. Λοιπόν, τι συμπέρασμα βγαίνει από όλο αυτό; Κινδυνεύει η Γη από έρμαια διαστημικά βράχια ή όχι; Αν όχι γιατί ετοιμάζονται να τα κατακερματίσουν; Τι είναι αυτά που «βλέπει» το Κέντρο Συντονισμού NEO να κατευθύνονται προς την Γη; Δεν γνωρίζει από την NASA ότι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τα επόμενα 100άδες χρόνια; Μήπως κάποιος δεν λέει όλες τις αλήθειες; Ποιόν να πιστέψουμε; Την NASA που αυτοδιαψεύδεται ή την ESA; Γνωρίζουν άραγε την πραγματική ταυτότητα των, ουσιαστικά, Άγνωστων 15.000 Αντικειμένων που πλησιάζουν την Γη; Ποιός διαψεύδει ποιόν; Η NASA την ESA ή το αντίθετο; https://www.youtube.com/watch?time_continue=92&v=iJc-n-L3owo http://www.pronews.gr/portal/20170515/genika/diastima/49/i-alitheia-gia-ta-15000-agnosta-antikeimena-poy-plisiazoyn-tin-gi

Σφαιρική η μορφή της ηλιόσφαιρας. Μ​​ια επιστημονική ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε στο τεύχος της 5ης Μαΐου του επιστημονικού περιοδικού Nature Astronomy ανατρέπει άρδην τις μέχρι τώρα αντιλήψεις που είχαμε σχετικά με το σχήμα της ηλιόσφαιρας, μιας τεράστιας περιοχής που περιβάλλει το ηλιακό μας σύστημα. Και η ανακάλυψη αυτή οφείλεται σε ερευνητές της Ακαδημίας Αθηνών και του Πανεπιστημίου Johns Hopkins με επικεφαλής τον Ελληνα ακαδημαϊκό καθηγητή Σταμάτη Κριμιζή. Η ερευνητική ομάδα του Κριμιζή ανέτρεψε την εντύπωση που επικρατούσε εδώ και δεκαετίες για το σχήμα της ηλιόσφαιρας, η οποία βασιζόταν στις παρατηρήσεις που είχαμε από το περιβάλλον άλλων εξωηλιακών πλανητικών συστημάτων. Οι παρατηρήσεις αυτές μας οδηγούσαν στο συμπέρασμα ότι, όπως κι αυτά τα εξωηλιακά πλανητικά συστήματα, έτσι και το δικό μας ηλιακό σύστημα, στα ταξίδια του γύρω από το κέντρο του Γαλαξία μας, θα πρέπει να μεταφέρει κι αυτό πίσω του ένα είδος «αλογοουράς» ηλεκτρικά φορτισμένων σωματιδίων που σχηματίζουν τον ηλιακό άνεμο. Στις τεράστιες, δηλαδή, θερμοκρασίες που επικρατούν στον Ηλιο τα άτομα του υδρογόνου (που αποτελείται από ένα πρωτόνιο και ένα ηλεκτρόνιο) συγκρούονται μεταξύ τους με τέτοια βιαιότητα, ώστε διαλύονται κυριολεκτικά στα «εξ ων συνετέθησαν» σχηματίζοντας ένα μείγμα ελεύθερων φορτισμένων σωματιδίων (πρωτονίων και ηλεκτρονίων) που ονομάζεται πλάσμα. Με τη βοήθεια των εκλάμψεων, τρισεκατομμύρια τόνοι πλάσματος εκπέμπονται στο Διάστημα από ορισμένες κυρίως περιοχές της ηλιακής ατμόσφαιρας που ονομάζονται τρύπες του στέμματος, σχηματίζοντας έτσι τον ηλιακό άνεμο που κινείται με μέση ταχύτητα 400 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, αν και η ταχύτητά του μπορεί να φθάσει ακόμη και τα 800 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Ο ηλιακός αυτός άνεμος εκτείνεται σε όλο το ηλιακό μας σύστημα και μέχρι τα όριά του, σχηματίζοντας ένα είδος «κομητικής μαγνητοουράς», ή έτσι τουλάχιστον νομίζαμε από το 1961 και μέχρι τώρα. Η αντίληψη αυτή υποστηρίχθηκε μάλιστα και από ορισμένες μελέτες που δημοσιεύθηκαν τον Ιούλιο του 2013 και οι οποίες βασίστηκαν στις παρατηρήσεις που έκανε ένα διαστημόπλοιο της NASA ονόματι «IBEX» (Interstellar Boundary Explorer). Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις αυτές, η ηλιόσφαιρα, που κυριαρχείται από τη ροή του ηλιακού ανέμου, υποτίθεται ότι διαμόρφωνε ένα είδος «μαγνητόσφαιρας» παρόμοιας με τη μαγνητοουρά της Γης μας. Η ουρά αυτή μάλιστα υπολογιζόταν ότι ίσως να εκτεινόταν σε απόσταση 150 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων, απόσταση δηλαδή χίλιες φορές την απόσταση Γης – Ηλίου. Η ομάδα όμως του Κριμιζή κατόρθωσε να αποδείξει «πως η ηλιόσφαιρα είναι μια σχεδόν συμμετρική φυσαλίδα πλάσματος που αντιστέκεται στη ροή του μεσοαστρικού αερίου, το οποίο περιτυλίγεται γύρω από την ηλιόσφαιρα όπως το νερό που ρέει γύρω από ένα βότσαλο σε ένα ποτάμι». Στο συμπέρασμα αυτό έφθασαν οι ερευνητές της Ακαδημίας Αθηνών και του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φυσικής του Johns Hopkins, με βάση τις συνδυασμένες μετρήσεις των διαστημοπλοίων «Voyager 1», «Voyager 2» και «Cassini», στις οποίες συμμετέχει ερευνητικά ο Κριμιζής από το 1977. Ηδη από τον Αύγουστο του 2012 το «Voyager 1» ξέφυγε από την ηλιόσφαιρα και εισήλθε στο μεσοαστρικό Διάστημα και σήμερα βρίσκεται σε απόσταση που ξεπερνά τα 20 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη, σε απόσταση σχεδόν 140 φορές την απόσταση Γης – Ηλίου. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ακαδημίας Αθηνών, η έξοδος του «Voyager 1» στον μεσοαστρικό χώρο συνοδεύθηκε από ένα «σύνολο εντυπωσιακών μετρήσεων, όπου, μεταξύ άλλων, διαπιστώθηκε η ύπαρξη ενός πολύ ισχυρότερου μαγνητικού πεδίου από αυτό που αναμενόταν θεωρητικά». Αποδεικνύεται έτσι, για μιαν ακόμη φορά, ότι, παρόλο που το «Voyager 1» ταξιδεύει εδώ και 40 χρόνια, εντούτοις συνεχίζει να μας στέλνει μηνύματα και πληροφορίες για την εξωτερική αυτή περιοχή του ηλιακού μας συστήματος και υπολογίζεται ότι θα συνεχίσει να κάνει το ίδιο για τουλάχιστον τρία ακόμη χρόνια! Φυσικά, λόγω της τεράστιας απόστασης που μας χωρίζει απ’ αυτό, οι πληροφορίες που μας στέλνει χρειάζονται πάνω από 19 ώρες για να φθάσουν στη Γη, αν και η ταχύτητα με την οποία μεταδίδονται φθάνει τα 300.000 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Αντιθέτως, το δίδυμο διαστημόπλοιο «Voyager 2» έχει ακολουθήσει μια διαφορετική και πιο απόμακρη πορεία εντός του ηλιακού συστήματος κι έτσι βρίσκεται ακόμη μέσα στην «ηλιοθήκη», έναν σχεδόν σφαιρικό φλοιό που λειτουργεί ως μια μεγάλης κλίμακας «δεξαμενή» πλάσματος και σηματοδοτεί την αλληλεπίδραση της ηλιακής «φυσαλίδας» με τον μεσοαστρικό χώρο. Οι παρατηρήσεις των διαστημοπλοίων αυτών αποδεικνύουν ότι οι μεταβολές του ηλιακού ανέμου εκτείνονται έως τα όρια της ηλιόσφαιρας και μας υποδεικνύουν πως η ηλιόσφαιρα αλληλεπιδρά με το μεσοαστρικό αέριο ως μία διαμαγνητική «φυσαλίδα» πλάσματος. Με βάση όλες αυτές τις παρατηρήσεις, ο Κώστας Διαλυνάς, ο άμεσος μεταδιδακτορικός συνεργάτης του κ. Κριμιζή στην Ακαδημία Αθηνών, δημιούργησε τη γραφική αναπαράσταση που συνοδεύει το κείμενο αυτό. http://physicsgg.me/2017/05/14/%cf%83%cf%86%ce%b1%ce%b9%cf%81%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%ce%b7-%ce%bc%ce%bf%cf%81%cf%86%ce%ae-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%cf%8c%cf%83%cf%86%ce%b1%ce%b9%cf%81%ce%b1%cf%82/

Συνέντευξη του ορυκτολόγου- πετρολόγου Ι. Μπαζιώτη για τη συμμετοχή του σε αποστολή της NASA στην Ανταρκτική. Στην παγωμένη Ανταρκτική, υπό αντίξοες συνθήκες, θα περιπλανιέται σε περίπου ένα εξάμηνο, τόσο με μηχανοκίνητο έλκηθρο (σνόουμομπιλ) όσο και με τα πόδια, ο Έλληνας ορυκτολόγος- πετρολόγος Ιωάννης Μπαζιώτης, ο οποίος επιλέχθηκε να συμμετάσχει στη μοναδική οργανωμένη αποστολή της NASA για την επιστροφή μετεωριτών από την αφιλόξενη ήπειρο. Είναι ο πρώτος Έλληνας γεωλόγος που θα κάνει κάτι τέτοιο και, όπως δήλωσε σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, όχι μόνο ελπίζει να ανακαλύψει κάποιον μετεωρίτη, αλλά επίσης να προβάλει όσο μπορεί την Ελλάδα μέσα από τη συμμετοχή του στην Αποστολή. Ο επίκουρος καθηγητής Ορυκτολογίας-Πετρολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο ένας από τους δύο μόνο επιστήμονες στη χώρα μας που ασχολείται συστηματικά με την επιστήμη των μετεωριτών, μόλις έγινε αποδεκτός στην «Αποστολή Αναζήτησης Μετεωριτών στην Ανταρκτική» (Antarctic Search for Meteorites -ANSMET). Αφού περάσει με επιτυχία και τις ιατρικές εξετάσεις, θα ταξιδέψει στην Ανταρκτική από το τέλος Νοεμβρίου 2017 έως το τέλος Ιανουαρίου 2018. Όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, όραμά του είναι να δημιουργηθεί μια Πλανητική Εταιρεία στην Ελλάδα και να προωθηθεί η εγχώρια επιστημονική έρευνα για τους μετεωρίτες. Σε αυτό το πλαίσιο, κάνει προσπάθειες να φέρει για πρώτη φορά στη χώρα μας έναν από αυτούς, τον διάσημο μετεωρίτη SERES που βρίσκεται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Βιέννης, προκειμένου να εκτεθεί το 2018 δημοσίως για λίγες μέρες. Στο εργαστήριο του κ. Μπαζιώτη πριν ένα μήνα εγκαταστάθηκε -με βοήθεια από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος- ένα βασικό όργανο για τη μελέτη των μετεωριτών, ένας ηλεκτρονικός μικραναλυτής, που είναι το μόνο του είδους του στην Ελλάδα. Στόχος του έλληνα ορυκτολόγου-πετρολόγου, όπως λέει, είναι η ανάπτυξη ανταγωνιστικής έρευνας σε διεθνές επίπεδο και, στο πλαίσιο αυτό, προσδοκά ότι το προωθούμενο Ελληνικό Κέντρο Διαστημικών Εφαρμογών θα συμπεριλάβει, εκτός από την εφαρμοσμένη έρευνα, και την ενίσχυση της βασικής έρευνας, όπως την μελέτη των μετεωριτών. Όσον αφορά τη σχεδιαζόμενη διεθνώς εξορυκτική-μεταλλευτική δραστηριότητα στο διάστημα, π.χ. στη Σελήνη ή σε αστεροειδείς, εκτιμά ότι «ρεαλιστικά μιλώντας, θα πρέπει να περιμένουμε τουλάχιστον μέχρι το 2030 για να υπάρξει πιθανώς μία τέτοια προσπάθεια». Ενώ υπογραμμίζει ότι «τα οφέλη μπορεί να είναι τεράστια, καθώς υπάρχουν αστεροειδείς που είναι πλούσιοι σε πολύτιμα μέταλλα, σε περιεκτικότητες που ξεπερνούν τα μεγαλύτερα κοιτάσματα της Γης». Ο Ι. Μπαζιώτης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980, αποφοίτησε από το Τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών το 2002, πήρε το διδακτορικό του από τη Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων και Μεταλλουργών του ΕΜΠ το 2008 και από το 2014 διδάσκει στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ακολουθεί η συνέντευξη: ΕΡ: Τι θα κάνετε στην Ανταρκτική και τι περιμένετε να βρείτε εκεί; Θα τριγυρνάτε στους πάγους σε αναζήτηση μετεωριτών; ΑΠ: Η αποστολή ANSMET (Antarctic Search for Meteorites) είναι η μόνο οργανωμένη Αποστολή της NASA για επιστροφή μετεωριτών από την αφιλόξενη «έρημο» της Ανταρκτικής. Αναμένουμε, λοιπόν, να βρούμε πετρώματα -μετεωρίτες- που θα μας δώσουν απαντήσεις για τον σχηματισμό πλανητών όπως ο Άρης, δορυφόρων όπως η Σελήνη, άλλων αστεροειδών και γενικότερα για την αποκρυπτογράφηση της δημιουργίας του ηλιακού μας συστήματος. Η περιπλάνηση στα παγωμένα πεδία της Ανταρκτικής θα γίνει με τη χρήση snowmobile και φυσικά με πεζοπορία. Ο εντοπισμός των μετεωριτών είναι δύσκολη υπόθεση, καθώς η πλειονότητα των πετρωμάτων στην Ανταρκτική είναι γήινης προέλευσης. Απαιτείται ιδιαίτερη εκπαίδευση και εξοικείωση με τα χαρακτηριστικά αναγνώρισης ενός μετεωρίτη, τη στιγμή κατά την οποία θα μετακινούμαστε γρήγορα με τα snowmobiles πάνω στον πάγο. Η εκπαίδευσή μας θα πραγματοποιηθεί στο Κλίβελαντ το τελευταίο τριήμερο του Οκτώβρη. ΕΡ: Γιατί η NASA χρηματοδοτεί τέτοιες αποστολές και τι προσδοκά να προκύψει από αυτές; ΑΠ: Η NASA χρηματοδοτεί, από κοινού με το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών της Αμερικής, την αποστολή αυτή από το 1976. Σε σύνολο 56.000 μετεωριτών που έχουν βρεθεί στη Γη, οι περίπου 22.000 προέρχονται από την Ανταρκτική. Ποιο είναι όμως το όφελος; Φανταστείτε ότι για να μεταφερθεί ένα κιλό υλικού στο διάστημα, το κόστος μπορεί να αγγίξει και τα 20.000 δολάρια. Αν, λοιπόν, σχεδιαζόταν μία αποστολή επιστροφής πετρωμάτων από ένα άλλο ουράνιο σώμα όπως ο Άρης ή η Σελήνη, το κόστος θα ήταν εξωπραγματικό, αν συγκριθεί με τα χρήματα που δαπανώνται στην αποστολή ANSMET, που έχει επιστρέψει ένα τόσο μεγάλο αριθμό «εξωγήινων» πετρωμάτων. Επομένως, μόνο όφελος μπορεί να έχει η NASA και η επιστημονική κοινότητα από αυτή την Αποστολή, αφού με σχεδόν μηδενικό κόστος δίνεται η δυνατότητα μελέτης των βασικών δομικών λίθων που συνθέτουν το ηλιακό μας σύστημα και των διεργασιών που απαιτούνται για τη δημιουργία και εξέλιξή του. ΕΡ: Πόσο δύσκολες θα είναι οι καθημερινές συνθήκες διαβίωσης και έρευνας στην Ανταρκτική; Πώς θα φθάσετε εκεί, πού θα μένετε και με ποιούς θα συνεργάζεσθε; ΑΠ: Οι συνθήκες διαβίωσης δεν είναι εύκολες. Η μέση θερμοκρασία στη διάρκεια του «καλοκαιριού» της Ανταρκτικής -μη ξεχνάτε ότι βρισκόμαστε στο Νότιο Ημισφαίριο- είναι -18 έως -28 βαθμοί Κελσίου. Παράλληλα, οι αρκετά ισχυροί καταβατικοί άνεμοι, που μπορούν να ξεπεράσουν μερικές φορές τη ταχύτητα των 100 χλμ/ώρα, δυσχεραίνουν αρκετά το περιβάλλον και τις συνθήκες παραμονής. Η μετάβαση στην περιοχή αποτελεί από μόνη της μία όμορφη Οδύσσεια. Θα πρέπει να φθάσω στο Λος Άντζελες μέσω κάποιας ευρωπαϊκής χώρας και ακολούθως θα πετάξουμε διαδοχικά στην Αυστραλία, στη Νέα Ζηλανδία και τελικά στη βάση McMurdo στην Ανταρκτική. Η μετάβαση στην Ανταρκτική θα γίνει με αεροπλάνα του αμερικανικού στρατού. Από τη βάση McMurdo, θα μεταβούμε στη βάση Shackleton με άλλο στρατιωτικό αεροπλάνο. Εκεί, προβλέπεται να χωριστούν τα συνολικά οκτώ μέλη της ατόμων αποστολής σε δύο ομάδες των τεσσάρων. Η ομάδα Α θα μεταβεί στα βουνά Cecily/Raymond, όπου θα παραμείνει για περίπου έξι εβδομάδες. Ενώ η ομάδα Β θα κινηθεί νότια της Shackleton και θα επισκεφθεί τρεις διαφορετικές θέσεις παραμένοντας δύο εβδομάδες στην κάθε θέση. Θα μείνουμε σε σκηνές τύπου Σκοτ των δύο ατόμων με διπλά μονωμένα τοιχώματα και φυσικά θα κοιμόμαστε σε υπνόσακο. Τα υπόλοιπα μέλη της Αποστολής δεν έχουν γίνει ακόμα γνωστά, ωστόσο πάντα επιλέγονται επιστήμονες που ασχολούνται ενεργά με την Πλανητολογία και τους μετεωρίτες. ΕΡ: Έχετε κάποιες ιδέες για το πώς θα μπορούσε να προβληθεί η Ελλάδα κατά τη διάρκεια της συμμετοχής σας στην αποστολή και μετά την ολοκλήρωσή της; ΑΠ: Καταρχάς, το γεγονός συμμετοχής στο πρόγραμμα ANSMET είναι τεράστια προβολή για την Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια της Αποστολής νομίζω ότι η καλύτερη προβολή της Ελλάδος θα είναι μέσω της σκληρής δουλειάς και του ζήλου που θα δείξω στο πεδίο. Η αλήθεια είναι ότι δεν έχω σκεφθεί ακόμα τι θα μπορούσε να γίνει, ενόσω είμαστε στο πεδίο. Ακόμα είναι νωρίς, αφού απομένουν περίπου έξι μήνες για την Αποστολή. Υπάρχει αρκετός χρόνος να το σκεφθώ. Να είστε πάντως σίγουροι ότι θα κάνω το καλύτερο για την Ελλάδα. Μετά την ολοκλήρωση της Αποστολής, θα μεταβούμε στο Χιούστον του Τέξας τον Μάρτιο του 2018 για να παρουσιάσουμε τα αποτελέσματά της. Εκεί θα ακουστεί η Ελλάδα στο μέγιστο βαθμό. Επίσης, θα προσπαθήσω να κινητοποιήσω ανθρώπους και φορείς για τη δημιουργία μιας Πλανητικής Εταιρείας (Planetary Society) στην Ελλάδα. Έχω ακόμη τη σκέψη -και τη θετική γνώμη από τον διευθυντή του Ινστιτούτου SSERVI (Solar System Exploration Research Virtual Institute) της NASA- το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών να αναπτύξει συνεργασία ως affiliated partner. Θα ήθελα επίσης να τονίσω ότι στο Εργαστήριό μας στο Γεωπονικό, μόλις πριν ένα μήνα, εγκαταστάθηκε ένα βασικό όργανο για τη μελέτη των μετεωριτών. Ονομάζεται ηλεκτρονικός μικραναλυτής και είναι το μόνο του είδους του στην Ελλάδα. Ευτυχώς το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος μάς βοήθησε σε αυτή την προσπάθεια και το ευχαριστώ ιδιαίτερα. Το όραμά μου είναι η συνέχιση ανάπτυξης του εργαστηρίου μας, μέχρις ότου γίνει ανταγωνιστικό σε διεθνές επίπεδο. ΕΡ: Υπάρχει εγχώρια έρευνα για τους μετεωρίτες στην Ελλάδα και πώς θα μπορούσε να τονωθεί το σχετικό ενδιαφέρον; ΑΠ: Φυσικά υπάρχει, αλλά ακόμη η Επιστήμη αυτή δεν αντιπροσωπεύεται από κάποια κρίσιμη μάζα ανθρώπων, που να αποτελέσει κοινότητα. Με βάση τις γνώσεις μου, είμαστε μόνο δύο επιστήμονες που μελετούμε μετεωρίτες. Το δικό μου επιστημονικό ενδιαφέρον εστιάζει στη μελέτη της διερεύνησης των συνθηκών κατά τη σύγκρουση αστεροειδών στο διάστημα, της πετρολογικής-γεωχημικής εξέλιξης πλανητών όπως ο Άρης, καθώς και στην ανακάλυψη περιοχών στη Γη που έχουν παρόμοιες ορυκτολογικές-πετρολογικές ιδιότητες με τον πλανήτη Άρη όπως η Σαντορίνη. Διατηρώ εξαιρετική συνεργασία με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Βιέννης, που διαθέτει μία από τις μεγαλύτερες συλλογές μετεωριτών στον κόσμο. Ήδη στο πρόσφατο συνέδριο της NASA φέτος τον Μάρτιο, ανακοινώσαμε την ύπαρξη κάποιων πολύ σημαντικών ορυκτών -που όμοια τους μπορούμε να βρούμε μόνο σε βάθη 600 χιλιομέτρων στο εσωτερικό της Γης- από τον μετεωρίτη Chateau-Renard, τον οποίο έχω δανειστεί από το Μουσείο της Βιέννης. Μελετώ τα τελευταία χρόνια τον μετεωρίτη SERES, τον μόνο επιβεβαιωμένο μετεωρίτη-υπόλειμμα των πρώτων σταδίων δημιουργίας του ηλιακού μας συστήματος. Προσδοκώ να δημοσιεύσω τα αποτελέσματα της έρευνας μέσα στο ερχόμενο έτος, αλλά επιπλέον να ζητήσω από το Μουσείο της Βιέννης, όπου βρίσκεται ο μετεωρίτης, να τον δανειστούμε για μία-δύο μέρες, ώστε να εκτεθεί στην Ελλάδα τον Ιούνιο του 2018. Τότε συμπληρώνονται 200 χρόνια από την πτώση του. Έχω ξεκινήσει αυτή τη προσπάθεια και ελπίζω να έχει θετική κατάληξη. ΕΡ: Πώς αξιολογείτε την προωθούμενη υλοποίηση του Ελληνικού Κέντρου Διαστημικών Εφαρμογών; Θα μπορούσε να βοηθήσει στην έρευνά σας; ΑΠ: Πραγματικά είναι μία εξαιρετικά θετική προσπάθεια από την Ελληνική Πολιτεία. Αν το πιστέψουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, δουλέψουν σκληρά και ομαδικά και με μοναδικό όραμα την υλοποίηση αυτού του Κέντρου, τότε θα πετύχει. Ελπίζω να υπάρξει μέριμνα για την προσθήκη και της βασικής έρευνας στο Κέντρο αυτό, μέσω της μελέτης των μετεωριτών. Στο αρχικό πλάνο δεν υπήρχε. Προσπάθησα να κάνω μία μικρή παρέμβαση, αλλά δεν γνωρίζω τα αποτελέσματα. ΕΡ: Σταδιακά αυξάνει διεθνώς το ενδιαφέρον για την αξιοποίηση των ορυκτών πόρων του διαστήματος: στη Σελήνη, σε αστεροειδείς και ίσως ακόμη πιο μακριά. Πότε εκτιμάτε ότι θα μπορούσε ρεαλιστικά να ξεκινήσει κάτι τέτοιο και πώς αξιολογείτε το ισοζύγιο ωφελειών-κινδύνων από μια τέτοια εξορυκτική-μεταλλευτική δραστηριότητα; ΑΠ: Αυτή είναι μία πραγματικά δύσκολη ερώτηση. Δεν είμαστε κοντά στην εξόρυξη, αλλά είμαστε κοντά σε διάφορες τεχνολογίες που μπορούν να δοκιμαστούν προς αυτή τη κατεύθυνση. Ρεαλιστικά μιλώντας, θα πρέπει να περιμένουμε τουλάχιστον μέχρι το 2030 για να υπάρξει πιθανώς μία τέτοια προσπάθεια. Τα οφέλη μπορεί να είναι τεράστια, καθώς η εξόρυξη από συγκεκριμένους αστεροειδείς για συγκεκριμένα μέταλλα μπορεί να αποφέρει αρκετά εκατομμύρια δολάρια. Υπάρχουν αστεροειδείς που είναι πλούσιοι σε πολύτιμα μέταλλα, σε περιεκτικότητες που ξεπερνούν τα μεγαλύτερα κοιτάσματα της Γης. Οπότε, από αυτή και μόνο τη σκοπιά, μόνο όφελος μπορεί να έχει η Κοινότητα στη Γη. http://www.amna.gr/article/155863/Sunenteuxi-tou-Ellina-oruktologou--petrologouIoanni-Mpazioti-gia-ti-summetochi-tou-se-apostoli-tis-NASA-stin-Antarktiki

«Soyuz-ST-A» Στις 18 Μαη 2017 στις 14:54:53 MSK ειναι προγραμματισμένη εκτόξευση του πυραύλου (RN) "Soyuz-ST-A" απο το Διαστημικό Κέντρο Γουιάνας (Κουρού της Γαλλικής Γουιάνας). Η Ρωσική «Fregat-M» θα οδηγήσει σε γεωστατική τροχιά το διαστημικό σκάφος τηλεπικοινωνιών SES-15. Το διαστημικό σκάφος SES-15, ειναι παραγωγή των δορυφορικών συστημάτων Boeing, για την παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών σε όλη τη Βόρεια Αμερική και την Κεντρική Αμερική. Το Ευρωπαϊκό Διαστημοδρόμιο βρίσκεται κοντά στο Κουρού στη Γαλλική Γουιάνα (γαλλικό διαμέρισμα στη Νότια Αμερική). Η θέση του κοντά στον ισημερινό παρέχει το πλεονέκτημα ενός ωφέλιμου φορτίου συν 15% σε σύγκριση με την Αμερικανική τοποθεσία εκτόξευσης στο Κανάβεραλ και συν 40% - σε εκτοξεύσεις από το Μπαϊκονούρ. Από τις αρχές της δεκαετίας '70 του περασμένου αιώνα, η EGC χρησιμοποιείται για τη δρομολόγηση εκτόξευσης διαστημικών οχημάτων της οικογένειας οχημάτων «Ariane». https://www.roscosmos.ru/23543/

Μια σύνθεση τζαζ από το σύστημα εξωπλανητών ΤRAPPIST-1 Πριν από τρεις μήνες περίπου ανακοινώθηκε η ανακάλυψη του πλανητικού συστήματος TRAPPIST-1, το οποίο διαθέτει επτά εξωπλανήτες στο μέγεθος της Γης. Το σύστημα απέχει περίπου 40 έτη φωτός από τη Γη και βρίσκεται στον Αστερισμό του Υδροχόου. Τουλάχιστον τρεις από αυτούς τους εξωπλανήτες μπορεί να διαθέτουν ωκεανούς νερού στην επιφάνειά τους, συνεπώς θεωρούνται ιδανικοί «στόχοι» για την αναζήτηση εξωγήινης ζωής στο μέλλον. Ο Daniel Tamayo από το Πανεπιστημίου του Toronto και οι συνεργάτες του μελέτησαν τις συντονισμένες τροχιές των πλανητών του πολύπλοκου συστήματος TRAPPIST-1. Οι πλανήτες ενός συστήματος λέμε ότι κινούνται σε «συντονισμένες» τροχιές» όταν οι λόγοι των περιόδων περιφοράς τους έχουν το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό να βρίσκονται πολύ κοντά σε αναλογίες ακεραίων αριθμών (π.χ. 3:2, 4:3). Υπολόγισαν ότι το σύστημα σε περίπου ένα εκατομμύριο χρόνια θα γίνει ασταθές, ένα χρονικό διάστημα πολύ μικρότερο από τα δισεκατομμύρια έτη που πέρασαν από τον σχηματισμό του! Σε μια νέα δημοσίευση οι προσομοιώσεις τους δείχνουν ότι τελικά το σύστημα θα παραμείνει σταθερό για περίπου 50 εκατομμύρια χρόνια. Όμως ακόμα κι αυτό το νούμερο δεν μπορεί εξηγήσει το γιατί εμείς βλέπουμε ακόμα μια σταθερή διάταξη. Ενώ λοιπόν ο Tamayo επεξεργαζόταν τις προσομοιώσεις του για το εξωπλανητικό σύστημα TRAPPIST-1, προσεγγίστηκε από τον Matt Russo, έναν συνάδελφο ερευνητή αλλά και κιθαρίστα της τζαζ, ο οποίος παρατήρησε ότι οι συντονισμοί του TRAPPIST-1 έδειχναν οικείοι με την μουσική θεωρία. Έτσι, οι Tamayo, Russo, και ο μουσικός Andrew Santaguida συνεργάστηκαν μεταξύ τους για να μετατρέψουν τις κινήσεις των εξωπλανητών του συστήματος TRAPPIST-1 σε μουσική σύνθεση. Ο έβδομος πλανήτης h ολοκληρώνει μια περιφορά γύρω από το άστρο του κάθε 3 εβδομάδες. Αυξάνοντας την συχνότητα περιφοράς του 200 εκατομμύρια φορές και εκφράζοντας την σε ηχητικά κύματα, τότε παίρνουμε τη νότα ντο. Στη συνέχεια, εφόσον ο λόγος των περιόδων των εξωπλανητών είναι γνωστός (και μάλιστα σε αναλογία ακεραίων αριθμών), η συχνότητα περιφοράς του κάθε εξωπλανήτη αντιστοιχείται με κάποια νότα του πενταγράμμου. Όλες αυτές οι νότες μαζί σχηματίζουν την ματζόρε ένατη συγχορδία. Στη συνέχεια, πρόσθεσαν στην σύνθεση και τον ρυθμό των τυμπάνων, που ακούγονται κάθε φορά που ένας εσωτερικός πλανήτης ξεπερνά τον εξωτερικό του γείτονα – τότε η βαρυτική δύναμη μεταξύ των δυο πλανητών παίρνει την μέγιστη τιμή της. Σε σύγκριση με τα κρουστά που παίζει ένας μουσικός, προκύπτει ένας σουπερ-δημιουργικός ντράμερ που παράγει έναν εντελώς πρωτότυπο ρυθμό. Η ίδια ερευνητική ομάδα σχεδιάζει να κάνει το ίδιο και με τους μεγάλους δορυφόρους του Δία. Αν και εκεί δεν παίρνουμε τον πλούσιο ήχο του συστήματος των εξωπλανητών. Τελικά το πλανητικό σύστημα TRAPPIST-1, εκτός από το ενδιαφέρον που έχει από δυναμική άποψη, μας δίνει την ωραία και πρωτότυπη σύνθεση που ακούγεται στο βίντεο που ακολουθεί. Ο ήχος κροταλίσματος στο τέλος προκύπτει από την καμπύλη φωτός των δεδομένων της λαμπρότητας του μητρικού άστρου: Άραγε θα βρεθεί εξωπλανητικό σύστημα που να αναπαράγει μια σύνθεση(*) σαν αυτή που ακούγεται στο φινάλε της ταινίας Whiplash; (*) «Caravan» σύνθεση των Duke Ellington και Juan Tizol. Στην φωτογραφια καλλιτεχνική απεικόνιση των πλανητών του συστήματος ΤRAPPIST-1 βασισμένη στα διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με το μέγεθος, τη μάζα και την ακτίνα περιφοράς των εξωπλανητών https://physicsgg.me/2017/05/12/%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%cf%83%cf%8d%ce%bd%ce%b8%ce%b5%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%b6%ce%b1%ce%b6-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%8d%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b1-%ce%b5%ce%be%cf%89%cf%80%ce%bb%ce%b1/

Τραμπάλες και νετρίνα. Ζούμε σ’ έναν κόσμο από νετρίνα. Χιλιάδες δισεκατομμύρια νετρίνα διασχίζουν το σώμα μας κάθε δευτερόλεπτο. Δεν μπορείτε να τα δείτε, ούτε να τα αισθανθείτε. Τα νετρίνα κινούνται σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός και αλληλεπιδρούν σπάνια με την ύλη. Από πού προέρχονται; Παράγονται σε μεγάλες ποσότητες από τον Ήλιο. Ορισμένα νετρίνα έχουν πιο μακρινή κοσμική προέλευση, αλλά τα περισσότερα δημιουργούνται όταν η κοσμική ακτινοβολία προσκρούει πάνω στα σωματίδια της γήινης ατμόσφαιρας. Υπάρχουν ήδη τρία είδη νετρίνων: νετρίνα ηλεκτρονίων, μιονίων και ταυ. Τα νετρίνα είναι σωματίδια με ελάχιστη μάζα, αλληλεπιδρούν σπάνια με την ύλη και γι’ αυτό είναι πολύ δύσκολο να ανιχνευθούν. Επιπλέον, καθώς ταξιδεύουν, το ένα είδος νετρίνου μεταμορφώνεται σε ένα άλλο είδος – πρόκειται για το φαινόμενο που αναφέρεται ως ταλαντώσεις των νετρίνων. Η επιβεβαίωση των ταλαντώσεων των νετρίνων, αλλά και του ότι τα νετρίνα διαθέτουν μάζα και αποδείχτηκε στα πειράματα των ανιχνευτών Super-Kamiokande και Sudbury Neutrino Observatory (Νόμπελ Φυσικής 2015). Αυτό αποτέλεσε και το πρώτο εμφανές ρήγμα στο Καθιερωμένο Πρότυπο της σωματιδιακής Φυσικής – το Καθιερωμένο Πρότυπο προβλέπει εσφαλμένα ότι τα νετρίνα δεν έχουν μάζα. Σε μια προσπάθεια να συμπληρώσουν τα κενά του Καθιερωμένου Προτύπου, οι φυσικοί είχαν προτείνει από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 την ύπαρξη ενός υποθετικού σωματιδίου, του στείρου νετρίνου. Αν όντως ανακαλυπτόταν, θα εμπλούτιζε την «οικογένεια» των νετρίνων και θα βοηθούσε να πέσει φως στο μυστήριο της σκοτεινής ύλης και της ασυμμετρίας ύλης-αντιύλης στο σύμπαν. Το υποθετικό τέταρτο είδος νετρίνων υποτίθεται ότι δεν αλληλεπιδρά καθόλου με την ύλη (ο λόγος που ονομάσθηκε «στείρο»), εκτός ίσως μόνο βαρυτικά και γι’ αυτό προτάθηκε ως πιθανό σωματίδιο της μυστηριώδους σκοτεινής ύλης. Πάντως, μέχρι στιγμής τα στείρα νετρίνα δεν έχουν ανιχνευθεί πειραματικά. Στο βίντεο που ακολουθεί ο Dr. Don Lincoln από το Fermilab μιλάει για τα νετρίνα, τι σχέση έχουν με τις τραμπάλες και εξηγεί την δυνατότητα ύπαρξης των στείρων νετρίνων: https://physicsgg.me/2017/05/11/%ce%b2%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%cf%84%cf%81%ce%b1%ce%bc%cf%80%ce%ac%ce%bb%ce%b5%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%bd%ce%b5%cf%84%cf%81%ce%af%ce%bd%ce%b1/

Ενημερωτική Ημερίδα για την ίδρυση και λειτουργία Γραφείου ESERO στην Ελλάδα. Η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (European Space Agency - ESA) αναζητούν φορείς με δραστηριότητα στα αντικείμενα της παιδαγωγικής μεθόδου STEM (Science Technology Engineering and Mathematics) και του Διαστήματος που επιθυμούν να συμμετάσχουν στην ίδρυση και λειτουργία Γραφείου ESERO στην Ελλάδα. Στο πλαίσιο προετοιμασίας του ελληνικού Γραφείου ESERO, η ΓΓΕΤ και η ESA συνδιοργανώνουν ενημερωτική ημερίδα για δημόσιους και ιδιωτικούς μη-κερδοσκοπικούς φορείς της χώρας ενεργούς στον παιδαγωγικό τομέα. Η εκδήλωση θα λάβει χώρα την Παρασκευή 19 Μαΐου 2017 στο αμφιθέατρο Ε.Ι. Παστέρ, Βασ. Σοφίας 127, Αθήνα Οι ενδιαφερόμενοι φορείς μπορούν να υποβάλουν αίτηση συμμετοχής συμπληρώνοντας την επισυναπτόμενη φόρμα, στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις: vkas@gsrt.gr και a.chiotellis@gsrt.gr έως την Τρίτη 16 Μαΐου 2017 ώρα 11:00 π.μ. ESERO Το ESERO (European Space Education Resource Office) είναι ένα συνεργατικό έργο μεταξύ της ESA και των κρατών-μελών, το οποίο με όχημα το ελκυστικό αντικείμενο του Διαστήματος, αποσκοπεί: α) στην ενσωμάτωση/ενίσχυση της διδασκαλίας STEM στη βασική εκπαίδευση, β) στην άρση της αντίληψης ότι «η επιστήμη αφορά μόνο τις ιδιοφυΐες» και στην παροχή κινήτρων στους μαθητές πρωτοβάθμιας/δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να ακολουθήσουν σταδιοδρομία στην επιστήμη και τεχνολογία και γ) στην ανάδειξη της σημασίας του Διαστήματος στη σύγχρονη κοινωνία και οικονομία. Για την επίτευξη των προαναφερθέντων στόχων αξιοποιείται το υφιστάμενο υλικό του Γραφείου ESERO/ESA, προσαρμοσμένο όμως στα δεδομένα, τους στόχους και τις απαιτήσεις του εθνικού εκπαιδευτικού συστήματος του εκάστοτε κράτους-μέλους. Αρμοδιότητες του εθνικού Γραφείου ESERO Πρωτεύων στόχος της δραστηριότητας του Γραφείου ESERO είναι οι δάσκαλοι και καθηγητές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης οι οποίοι λειτουργούν ως «πολλαπλασιαστές» σε εκατομμύρια μαθητές στην Ευρώπη. Το Γραφείο ESERO πραγματοποιεί, σε όλη την επικράτεια της χώρας, περιοδικά εκπαιδευτικά σεμινάρια σε δάσκαλους και καθηγητές στα οποία παρέχονται οι σχετικές μεθοδολογίες και το κατάλληλο παιδαγωγικό υλικό για την υποστήριξη του διδακτικού τους έργου. Επιπρόσθετα, για την υποστήριξη του εκπαιδευτικού σχεδιασμού του ESERO γίνεται χρήση πραγματικών δεδομένων και εφαρμογών σχετικών με την επιστήμη του διαστήματος με την ενεργό συμμετοχή επιστημόνων με ειδίκευση στο Διάστημα, και ακόμα και αστροναύτες. Το προς ίδρυση Γραφείο ESERO στην Ελλάδα θα αποτελέσει μέλος του δικτύου ESERO [www.esa.int/esero], το οποίο μέχρι σήμερα αριθμεί 10 Γραφεία που καλύπτουν 13 κράτη-μέλη της ESA. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Enemerotikhe_Emerhida_gia_ten_hidryse_kai_leitoyrghia_Graphehioy_ESERO_sten_Ellhada

Ρομπότ που εκπαιδεύουν άλλα ρομπότ από το MIT Ερευνητές στο CSAIL (Computer Science and Artificial Intelligence Lab) του ΜΙΤ δημιούργησαν ένα σύστημα το οποίο επιτρέπει σε μη ειδικούς ρομποτικής να εκπαιδεύουν ρομπότ πάνω σε απλές (με ανθρώπινα κριτήρια) δραστηριότητες, όπως ο άνοιγμα πόρτας και τη μετακίνηση αντικειμένων. Από εκεί και πέρα, η καινοτομία της υπόθεσης είναι πως αυτά τα ρομπότ, με τη σειρά τους, μπορούν να εκπαιδεύσουν και άλλα ρομπότ πάνω σε αυτές τις δραστηριότητες. Όπως αναφέρει το TechCrunch, το εν λόγω πρόγραμμα, ονόματι C-LEARN, συνδυάζει πρότερη γνώση με απλές οδηγίες γύρω από μια συγκεκριμένη εργασία, τις οποίες παρέχει ένας άνθρωπος- εκπαιδευτής. Οι δεξιότητες αυτές είναι μεταβιβάσιμες, οπότε θεωρητικά ένας εκπαιδευτής που δεν είναι ειδικός σε θέματα ρομποτικής θα μπορούσε να παρέχει τις βασικές οδηγίες που στη συνέχεια θα χρησιμοποιούνταν για να «μορφωθεί» ένας ολόκληρος «στρατός» από ρομπότ. Όπως υπογραμμίζεται στο δημοσίευμα, δεν χρειάζεται καν τα ρομπότ να είναι το ίδιο μοντέλο: Ενδεικτικά, ένα μοντέλο Optimus ήταν σε θέση να «περάσει» γνώση σε ένα μεγαλύτερο μοντέλο (Atlas). Το «κλειδί» της όλης υπόθεσης είναι ο συνδυασμός της επίδειξης με μια υπάρχουσα βάση δεδομένων/ «πρότερης γνώσης», που παρέχεται από πριν την έναρξη της εκπαίδευσης. Το αποτέλεσμα είναι υψηλά επίπεδα ακριβείας όσον αφορά στην ολοκλήρωση της αποστολής, κάτι που «μεταφράζεται» στη συνέχεια σε επακόλουθη διδασκαλία σε άλλα ρομπότ. Το σύστημα C-LEARN σίγουρα έχει ακόμα πολλά περιθώρια βελτίωσης μπροστά του: Η εκπαίδευση ενός ρομπότ για να σηκώνει ένα κουτί μπορεί να χρειαστεί μέχρι και μισή ώρα, και γνώσεις πάνω σε πιο πολύπλοκες δραστηριότητες, όπως η αποφυγή συγκρούσεων, δεν είναι δυνατόν να μεταβιβαστούν μέσω του συστήματος- ωστόσο αυτό δεν αναιρεί το χρησιμότητά του όσον αφορά σε απλές εργασίες, ανοίγοντας τον δρόμο για χρήση σε δουλειές όπως το φόρτωμα αντικειμένων, απλές εργασίες συντήρησης κ.α. http://www.naftemporiki.gr/story/1234376/rompot-pou-ekpaideuoun-alla-rompot-apo-to-mit

Επιστήμονες ανακάλυψαν μια πρωτόγονη ατμόσφαιρα με υδρατμούς. Αμερικανοί και Βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν μια πρωτόγονη ατμόσφαιρα με υδρατμούς και εξωτικά νέφη γύρω από ένα μακρινό εξωπλανήτη που έχει μέγεθος περίπου όσο και ο Ποσειδώνας του ηλιακού μας συστήματος. Είναι όμως είναι πολύ πιο ζεστός, επειδή περιφέρεται σε τροχιά πιο κοντινή στο άστρο του από ό,τι ο παγωμένος Ποσειδώνας γύρω από τον Ήλιο. Ο εξωπλανήτης HAT-P-26b βρίσκεται σε απόσταση περίπου 430 ετών φωτός από τη Γη και ολοκληρώνει μία πλήρη περιφορά γύρω από το άστρο του (η διάρκεια του έτους του) σε μόνο 4,2 γήινες μέρες. Η ατμόσφαιρά του αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από υδρογόνο και ήλιο, σε ποσότητες πολύ μεγαλύτερες από ό,τι του Ποσειδώνα. Απουσιάζουν σχεδόν τα βαρύτερα χημικά στοιχεία και μέταλλα από την ατμόσφαιρά του, σε σχέση με αυτό που θα περίμεναν οι αστρονόμοι για έναν τόσο μεγάλο πλανήτη. Αυτό μάλλον σημαίνει ότι ο HAT-P-26b σχηματίσθηκε κοντύτερα στο μητρικό άστρο του από ό,τι οι αέριοι γίγαντες πλανήτες στο δικό μας ηλιακό σύστημα. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή αστροφυσικής Ντέιβιντ Σινγκ του βρετανικού Πανεπιστημίου του Έξετερ και την Χάνα Γουέικφορντ της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Science", πραγματοποίησαν τις παρατηρήσεις τους με τα αμερικανικά διαστημικά τηλεσκόπια "Hubble" και "Spitzer". «Η νέα συναρπαστική ανακάλυψη δείχνει ότι υπάρχει πολύ μεγαλύτερη ποικιλία στις ατμόσφαιρες των εξωπλανητών από ό,τι νομίζαμε προηγουμένως» δήλωσε ο Σινγκ. Όσο για τον ουρανό του εξωπλανήτη, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι υπάρχουν διάσπαρτα ασυνήθιστα σύννεφα όχι υδρατμών αλλά από κάποια άλλη ουσία, που θα δίνει μια γκρίζα και όχι μπλε απόχρωση στον ουρανό. http://www.pronews.gr/portal/20170512/genika/diastima/49/epistimones-anakalypsan-mia-protogoni-atmosfaira-me-ydratmoys

Διάκριση για Έλληνα γεωλόγο - Σε αποστολή της NASA στην Ανταρκτική για μετεωρίτες. Ένας Έλληνας γεωλόγος επιλέχθηκε για να συμμετάσχει σε αποστολή στην Ανταρκτική, την οποία χρηματοδοτεί η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA), προκειμένου να ψάξει για μετεωρίτες. Πρόκειται για τον δρα Ιωάννη Μπαζιώτη, επίκουρο καθηγητή Ορυκτολογίας-Πετρολογίας στο Εργαστήριο Ορυκτολογίας-Γεωλογίας του Τμήματος Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων και Γεωργικής Μηχανικής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο Έλληνας ερευνητής ασχολείται ενεργά με την επιστήμη των μετεωριτών και την κοσμοχημεία. Το ερευνητικό του έργο για τους μετεωρίτες, κυρίως από τον πλανήτη 'Αρη, έχει δημοσιευθεί σε διάφορα διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Τώρα, έγινε αποδεκτός στην «Αποστολή Αναζήτησης Μετεωριτών στην Ανταρκτική» (Antarctic Search for Meteorites -ANSMET), η οποία έχει ανακαλύψει περισσότερα από 21.000 δείγματα μετεωριτών σε μία περίοδο 41 ετών (1976-2016). Είναι η πρώτη φορά που ένας Έλληνας επιστήμονας θα συμμετάσχει στην εν λόγω αποστολή, στην οποία μόνο τέσσερις επιστήμονες γίνονται δεκτοί κάθε χρόνο, επιλεγόμενοι ανάμεσα σε 100-150 υποψήφιους που κάνουν αιτήσεις. Από το 2013 ο επίμονος κ.Μπαζιώτης έκανε κάθε χρόνο αίτηση συμμετοχής και τελικά με την πέμπτη φορά έγινε δεκτός. Όπως είπε, «αποτελεί ένα όνειρο ζωής για μένα και ήθελα να το κυνηγήσω μέχρι τέλους». Επεσήμανε επίσης ότι «όπως σημειώνει και στο επίσημο γράμμα του ο επιστημονικός υπεύθυνος του ANSMET, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο και η Ελλάδα μόνο κέρδος θα έχουν, καθώς θα ακουστούν στο υψηλότερο επίπεδο διεθνώς». Μένει τώρα να περάσει με επιτυχία και τις ιατρικές εξετάσεις, ώστε να μπορέσει να ταξιδέψει στην Ανταρκτική. Η διάρκεια της αποστολής είναι από το τέλος Νοεμβρίου 2017 έως το τέλος Ιανουαρίου 2018. http://www.pronews.gr/portal/20170511/genika/epistimes/27120/diakrisi-gia-ellina-geologo-se-apostoli-tis-nasa-stin-antarktiki-gia

Έλληνας ερευνητής αναπτύσσει την πρώτη αυτοφορτιζόμενη μπαταρία. Oμάδα με τη συμμετοχή ενός Έλληνα ερευνητή, του καθηγητή Γιώργου Δημόπουλου του Πανεπιστημίου ΜακΓκιλ του Καναδά αποσκοπεί στη δημιουργία μιας αυτοφορτιζόμενης-επαναφορτιζόμενης μπαταρίας λιθίου-ιόντων μέσω ηλιακής ενέργειας. Με αυτό τον τρόπο ο εφιάλτης όλων να ξεμείνει το κινητό από μπαταρία θα αποτελεί παρελθόν. Οι μπαταρίες λιθίου έχουν επιτρέψει την ταχεία εξάπλωση όλων των ειδών κινητών συσκευών, όπως τα «έξυπνα» κινητά και οι «ταμπλέτες», όμως απαιτούν συχνή επαναφόρτιση λόγω της περιορισμένης ενεργειακής χωρητικότητάς τους. Μία κάποια λύση -αλλά όχι απόλυτα ικανοποιητική- είναι οι φορητοί ηλεκτρικοί φορτιστές (π.χ. τα powerbanks). Μία καλύτερη εναλλακτική είναι οι φορητοί ηλιακοί φορτιστές, αλλά αυτές οι υβριδικές συσκευές είναι δύσκολο να σμικρυνθούν λόγω των πολύπλοκων κυκλωμάτων τους. Ακριβώς για να λυθεί αυτό το πρόβλημα, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου McGill και του ερευνητικού Ινστιτούτου Hydro-Quebec του Κεμπέκ, με επικεφαλής τον Δημόπουλο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature Communications”, αναπτύσσουν μια συσκευή ικανή να συλλέγει και να αποθηκεύει ενέργεια χρησιμοποιώντας το φως του ήλιου. Με άλλα λόγια, μια αυτοφορτιζόμενη-επαναφορτιζόμενη υβριδική μπαταρία, που θα χρησιμοποιεί ως πηγή την ηλιακή ενέργεια για να παράγει ηλεκτρισμό. Οι ερευνητές έδειξαν ότι είναι δυνατό ο ένας πόλος (κάθοδος) μιας συμβατικής μπαταρίας λιθίου-ιόντων να «ευαισθητοποιηθεί» στο φως του ήλιου, ενσωματώνοντας ειδικά μόρια-φωτοσυλλέκτες. Το επόμενο βήμα θα είναι να αναπτύξουν και τον άλλο πόλο (άνοδο), ώστε να κλείσουν το κύκλωμα της μπαταρίας, επιτρέποντας έτσι στην ενέργεια που παράγει η κάθοδος, να μεταφέρεται και να αποθηκεύεται στην άνοδο. Αν τα καταφέρουν, θα έχουν δημιουργήσει την πρώτη στον κόσμο κατά 100% αυτοφορτιζόμενη ηλιακή μπαταρία λιθίου-ιόντων. «Έχουμε κάνει έως τώρα τη μισή δουλειά. Ξέρουμε ότι μπορούμε να σχεδιάσουμε το ηλεκτρόδιο που απορροφά το φως. Πιστεύουμε ότι είναι δυνατή μια μπαταρία που θα φορτίζεται από το φως» δήλωσε ο Δημόπουλος. Ο Έλληνας ερευνητής εκτιμά ότι θα χρειασθούν μερικά χρόνια ακόμη για να ολοκληρωθεί και το δεύτερο σκέλος του στόχου. Ο Γιώργος Δημόπουλος αποφοίτησε από τη Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων και Μεταλλουργών του ΕΜΠ και από το 1983 είναι καθηγητής της μηχανικής των υλικών στο Πανεπιστήμιο McGill. Σήμερα είναι πρόεδρος στη Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων και Υλικών του καναδικού πανεπιστημίου και η έρευνά του εστιάζεται στα ανόργανα υλικά που έχουν περιβαλλοντικές και ενεργειακές εφαρμογές. Έχει στο ενεργητικό του πάνω από 250 επιστημονικές δημοσιεύσεις και δέκα τεχνολογικές πατέντες. ellines.com

Έτοιμα να κατακτήσουν και τον Άρη τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα-Θέλουν πόλη μέχρι το 2117 Το φουτουριστικό πλάνο της κατασκευής μίας ολόκληρης πόλης στον πλανήτη Άρη από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αρχίζει να λαμβάνει σάρκα και οστά. Η ηγεσία του αραβικού κράτους ανακοίνωσε τον Φεβρουάριο το πλάνο της για την κατάκτηση του διαστήματος, εκπλήσσοντας την παγκόσμια κοινότητα με το σχέδιο ανέγερσης μίας ολόκληρης πόλης στον πλανήτη Άρη. Στις 10 Μαΐου, η κυβέρνηση των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων έδωσε στη δημοσιότητα τις φωτογραφίες με τις εκπληκτικές μακέτες, οι οποίες θα αποτελέσουν τη βάση για την ανέγερση της πόλης. Το 2030, η NASA προγραμματίζει το πρώτο ταξίδι του ανθρώπου στον πλανήτη Άρη. Στόχος της αποστολής θα είναι η προετοιμασία για την κατασκευή μίας βάσης για το επιστημονικό προσωπικό αρχικά και για την ομάδα ανθρώπων που θα μεταβούν στον «κόκκινο πλανήτη» ακολούθως. Σχεδόν 80 χρόνια μετά, το 2117, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν σχεδιάσει από τώρα την κατασκευή μίας πόλης, η οποία θα παρέχει όλες τις ανέσεις και τις τεχνολογίες που θα διαθέτει ο άνθρωπος. Ο στόχος του αραβικού κράτους είναι να μην μείνει πίσω στη μάχη για την κατάκτηση του διαστήματος. Είναι φανερό πως η ανθρωπότητα εισέρχεται σε μία νέα περίοδο, με το βλέμμα στραμμένο εκτός πλανήτη, στο άπειρο του διαστήματος. «Πιστεύουμε ότι ξεκινά μία νέα γενιά εξερεύνησης στο διάστημα», δήλωσε ο επικεφαλής του προγράμματος Mars 2117, Saeed Al Gergawi από το Mohammed bin Rashid Space Centre (MBRSC). «Θα είναι μία κούρσα -για την κατάκτηση του διαστήματος- που θα επηρεάσει κάθε άνθρωπο και κάθε έθνος στη Γη», πρόσθεσε. Ο επικεφαλής του προγράμματος ξεκαθάρισε ότι το σχέδιο κατασκευής της πόλης αφορά όλον τον κόσμο και πραγματοποιείται σε συνεργασία με τη NASA και την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία. Όπως ανακοινώθηκε, το πλάνο τους Mars 2117 προσέλκυσε το ενδιαφέρον από 138 κυβερνήσεις χωρών στον πλανήτη. Το πλάνο προετοιμασίας για την κατασκευή της εκπληκτικής αυτής πόλης, περιλαμβάνει έρευνες σε όλα τα επίπεδα και επανδρωμένες αποστολές, προκειμένου να βρεθεί ο τρόπος και η μέθοδος, για τη δημιουργία τροφής και ενέργειας στον «κόκκινο πλανήτη». «Οι άνθρωποι που θα ταξιδέψουν στον Άρη, θα πρέπει να έχουν ένα υψηλό όραμα», τόνισε ο Saeed Al Gergawi. Στον τομέα αυτόν, τα τελευταία χρόνια έχει επιτευχθεί τεράστια πρόοδος, καθώς τα ποσοστά των μη επανδρωμένων αποστολών της NASA στον Άρη έχουν αυξηθεί στο 70%. Εκτός των μεγάλων δυνάμεων του πλανήτη, διαστημικό πρόγραμμα έχουν αναπτύξει πολλές μουσουλμανικές χώρες όπως οι Αλγερία, Τυνησία, Αίγυπτος, Τουρκία, Ινδονησία, Πακιστάν και Ιράν, ενώ τα τελευταία χρόνια, έχει πραγματοποιήσει άλματα και η Κίνα. Την ίδια στιγμή, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την επιβίωση του ανθρώπινου είδους. Η Γη «κουράζεται», αλλάζει και ο άνθρωπος καλείται να φροντίσει για τις επόμενες γενιές. Σήμερα, διαθέτει ένα επίπεδο τεχνολογίας που ίσως του προσφέρει την ευκαιρία να αποφύγει τον αφανισμό στο μέλλον. Θα τα καταφέρει; Ή θα αναλωθεί σε εσωτερικές έριδες δίχως κανένα νόημα, στερώντας την ελπίδα από τις επόμενες γενιές να ζήσουν, να δημιουργήσουν, να προσφέρουν και να ανακαλύψουν νέους φανταστικούς -όσο και επικίνδυνους- κόσμους; Αυτό είναι πλέον το στοίχημα και είναι μεγάλο... http://www.pronews.gr/portal/20170510/genika/diastima/49/etoima-na-kataktisoyn-kai-ton-ari-ta-inomena-aravika-emirata-theloyn

Που δημιουργήθηκαν οι πρώτες μορφές ζωής; Πού ήταν η κοιτίδα της ζωής: Στην ξηρά ή μέσα στη θάλασσα; Οι περισσότεροι επιστήμονες τείνουν προς τη δεύτερη εκδοχή, αλλά μια νέα ανακάλυψη γέρνει τη ζυγαριά προς την πρώτη -αν και σίγουρα δεν θα είναι η οριστική απάντηση στο κρίσιμο αυτό ερώτημα. Επιστήμονες ανακάλυψαν σε πανάρχαια κοκκινωπά ηφαιστειακά πετρώματα της Δυτικής Αυστραλίας ίχνη απολιθωμάτων της πιο πρώιμης ζωής με «στεριανή» προέλευση που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα, καθώς χρονολογούνται προ περίπου 3,48 δισεκατομμυρίων ετών. Την εποχή εκείνη, η συγκεκριμένη περιοχή μπορεί να ήταν ένα μικρό ηφαιστειακό νησί γεμάτο θερμοπηγές και λιμνούλες. Σε κάποια από αυτές ίσως ξεκίνησε η ζωή στη Γη. Έως σήμερα, οι αρχαιότερες ενδείξεις μικροβιακής ζωής με προέλευση την ξηρά προέρχονταν από απολιθώματα σε πετρώματα της Νότιας Αφρικής με ηλικία 2,7 έως 2,9 δισεκατομμυρίων ετών. Αν η ανακάλυψη στην κατάξερη και απομονωμένη περιοχή Πιλμπάρα της Αυστραλίας επιβεβαιωθεί, τότε ίσως δικαιώσει τον Κάρολο Δαρβίνο, ο οποίος το 1.871 δήλωσε ότι η ζωή πιθανότατα ξεκίνησε σε κάποια θερμή λιμνούλα της ξηράς και όχι στη θάλασσα. Οι ερευνητές από την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, με επικεφαλής την γεωεπιστήμονα Τάρα Ντζόκιτς του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας (UNSW) στο Σίδνεϊ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση [Earliest signs of life on land preserved in ca. 3.5 Ga hot spring deposits] στο περιοδικό Nature Communications. https://www.nature.com/articles/ncomms15263 Όπως είπε η Ντζόκιτς, «τα συναρπαστικά ευρήματα δεν επεκτείνουν μόνο κατά τρία δισεκατομμύρια χρόνια τις αρχαιότερες ενδείξεις ζωής σε θερμοπηγές, αλλά επίσης δείχνουν ότι η ζωή κατοικούσε στην ξηρά πολύ νωρίτερα, περίπου 580 εκατομμύρια χρόνια παλαιότερα από ό,τι θεωρούσαμε έως τώρα». Αυτό, πρόσθεσε, «μπορεί να υποδηλώνει την προέλευση της ζωής σε θερμοπηγές γλυκού νερού στην ξηρά μάλλον, παρά την πιο ευρέως διαδεδομένη ιδέα ότι η ζωή αναπτύχθηκε αρχικά στον ωκεανό και μετά προσαρμόσθηκε στην ξηρά». Αυτές είναι οι δύο κυριότερες σήμερα θεωρίες για το πώς ξεκίνησε η ζωή στον πλανήτη μας: είτε σε υδροθερμικές «καμινάδες» στα βάθη των θαλασσών, είτε σε μια ζεστή λιμνούλα στην ξηρά. Αν όντως ισχύει η δεύτερη θεωρία, τότε αυξάνονται οι πιθανότητες εύρεσης ιχνών ζωής και στον Αρη, όπου έχουν εντοπιστεί γεωλογικές ενδείξεις παλαιότερων θερμοπηγών. «Τα πετρώματα της Πιλμπάρα έχουν περίπου την ίδια ηλικία με τον φλοιό του Αρη, πράγμα που καθιστά τις πρώην θερμοπηγές του «κόκκινου» πλανήτη τον ιδανικό στόχο για την εύρεση απολιθωμένης ζωής εκεί» δήλωσε ο καθηγητής Βαν Κράνεντοκ, διευθυντής του Αυστραλιανού Κέντρου Αστροβιολογίας και επικεφαλής της Σχολής Βιολογικών Επιστημών και Γεωεπιστημών του UNSW. Οι ερευνητές έκαναν αναλύσεις που δείχνουν ότι τα πετρώματα στην Πιλμπάρα σχηματίστηκαν στην ξηρά και όχι μέσα στο νερό. Συνεπώς και τα ίχνη των μικροοργανισμών που βρέθηκαν -αλλά όχι τα ίδια τα μικρόβια- όπως οι στρωματόλιθοι (διαστρωματωμένοι γεωλογικοί σχηματισμοί που δημιουργούνται από βακτήρια) και οι φυσαλίδες (πιθανώς μικροβιακής προέλευσης) μέσα σε αυτά τα πετρώματα, εκτιμάται ότι δεν έχουν θαλάσσια αλλά «στεριανή» προέλευση. Με άλλα λόγια, η ζωή αρχικά μπορεί να γεννήθηκε στην ξηρά και μετά να διείσδυσε στη θάλασσα, από όπου, πολύ πιο εξελιγμένη πια, αναδύθηκε ξανά μετά από δισεκατομμύρια χρόνια. Τα παλαιότερα ίχνη ζωής στη Γη, ηλικίας περίπου 3,7 δισεκατομμυρίων ετών, πιθανώς είναι αυτά που έχουν βρεθεί σε απολιθώματα στρωματολίθων (κυανοβακτηρίων) στη Γροιλανδία, όπου είχαν δημιουργηθεί σε ρηχή θάλασσα. Στο Κεμπέκ του Καναδά έχουν βρεθεί ακόμη παλαιότερες αλλά λιγότερο σίγουρες ενδείξεις για μικροοργανισμούς ηλικίας 4,28 δισεκατομμυρίων ετών (η ίδια η Γη σχηματίσθηκε πριν από περίπου 4,5 δισ. χρόνια). Όμως, όπως συμβαίνει πάντα με ανακοινώσεις σχετικά με τόσο πρώιμες ενδείξεις ζωής στη Γη, άλλοι επιστήμονες εκφράζουν επιφυλάξεις για το αν όντως τα ίχνη στα πετρώματα έχουν δημιουργηθεί από μικρόβια (από τη στιγμή που τα ίδια είναι αδύνατο να βρεθούν) ή από άλλες διαδικασίες. http://physicsgg.me/2017/05/10/%cf%80%ce%bf%cf%85-%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b3%ce%ae%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b1%ce%bd-%ce%bf%ce%b9-%cf%80%cf%81%cf%8e%cf%84%ce%b5%cf%82-%ce%bc%ce%bf%cf%81%cf%86%ce%ad%cf%82-%ce%b7/

Τεράστια κύματα λάβας σαρώνουν τον δορυφόρο Ιώ του Δία. Αμερικανοί αστρονόμοι για πρώτη φορά παρατήρησαν δύο τεράστια κύματα λάβας, το καθένα μεγάλο όσο η Ουαλία, να σαρώνουν από αντίθετες κατευθύνσεις τον μεγάλο ενεργό ηφαιστειακό κρατήρα Λόκι Πατέρα του δορυφόρου Ιώ του Δία. Η Ιώ είναι το πιο ηφαιστειακά ενεργό σώμα του ηλιακού μας συστήματος. Ο κρατήρας Λόκι Πατέρα, διαμέτρου 200 χιλιομέτρων, είναι ουσιαστικά μια λίμνη λιωμένης λάβας, η οποία κατά περιόδους σαρώνεται από καυτά κύματα. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ και του Εργαστηρίου Αεριοπροώθησης (JPL) της NASA, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο Large Binocular Telescope της Αριζόνα για να τραβήξουν υπέρυθρες φωτογραφίες, που αποκαλύπτουν τις διαφορές θερμοκρασίας στην επιφάνεια του δορυφόρου (από μείον τρεις βαθμούς σε 56 βαθμούς Κελσίου), καθώς επεκτείνονται σταδιακά τα κύματα της λάβας. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, τα κύματα προχωρούσαν με ταχύτητα ενός έως δύο χιλιομέτρων τη μέρα. Δημιουργούνται όταν η λάβα στην επιφάνεια της λίμνης ψύχεται, στερεοποιείται και βυθίζεται, προκαλώντας έτσι κύματα λειωμένου μάγματος να εξαπλώνονται στην επιφάνεια της λίμνης. Αυτή η διαδικασία διαρκεί για μήνες, έπειτα σταματά και ξαναρχίζει μετά από περίπου 18 μήνες. Αυτός ο μηχανισμός εξηγεί και την περιοδική αυξομείωση της φωτεινότητας της λίμνης Λόκι Πατέρα. Οι επιστήμονες σχεδιάζουν να μελετήσουν περαιτέρω την ηφαιστειακή δραστηριότητα στην Ιώ, που είναι το τέταρτο μεγαλύτερο από τα 67 φεγγάρια του Δία (λίγο μεγαλύτερη από τη Σελήνη). Διαθέτει το πιο ισχυρό ηφαίστειο, αλλά και το λιγότερο νερό στο ηλιακό μας σύστημα. Εκτιμάται ότι τα νέφη θείου και διοξειδίου του θείου λόγω της ηφαιστειακής δραστηριότητάς της εκτοξεύονται στο Διάστημα σε ύψος σχεδόν 500 χιλιομέτρων. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5444917/terastia-kymata-labas-sarwnoyn-ton-doryforo-iw-toy-dia/

Τα αντιπρωτόνια αποκαλύπτουν την σκοτεινή ύλη. Μια πολλά υποσχόμενη μέθοδος ανίχνευσης της σκοτεινής ύλης https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%BA%CE%BF%CF%84%CE%B5%CE%B9%CE%BD%CE%AE_%CF%8D%CE%BB%CE%B7 είναι η αναζήτηση «πλεονάσματος» αντιπρωτονίων(*) στις κοσμικές ακτίνες που κατά πάσα πιθανότητα προέρχεται από τα προϊόντα αντιδράσεων των σωματιδίων σκοτεινής ύλης. Δυο ερευνητικές ομάδες ανέλυσαν, ανεξάρτητα η μία από την άλλη, τα δεδομένα ανίχνευσης αντιπρωτονίων στις κοσμικές ακτίνες από το πείραμα Alpha Magnetic Spectrometer (AMS). Και οι δυο ομάδες βρήκαν ενδείξεις περίσσειας αντιπρωτονίων πίσω από την οποία μπορεί να βρίσκονται σωματίδια σκοτεινής ύλης με μάζα μερικών δεκάδων GeV/c2. Oι κοσμικές ακτίνες περιέχουν έναν μικρό αριθμό σωματιδίων αντιύλης, όπως ποζιτρόνια (αντιηλεκτρόνια) και αντιπρωτόνια. Τα περισσότερα από αυτά τα αντι-σωματίδια σχηματίζονται σε «αστροφυσικές» συγκρούσεις μεταξύ υψηλής ενέργειας κοσμικών ακτίνων και μεσοαστρικού αερίου. Όμως, ένα μικρό ποσοστό από αυτά μπορεί να προέρχεται από διασπάσεις σωματιδίων σκοτεινής ύλης. Οι ερευνητές Alessandro Cuoco et al από το Πανεπιστήμιο του Aachen στη Γερμανία [Novel Dark Matter Constraints from Antiprotons in Light of AMS-02], υπέθεσαν δυο σενάρια – ένα με σκοτεινή ύλη και ένα χωρίς. Στη συνέχεια έκαναν προσομοιώσεις και για τις δυο περιπτώσεις προσαρμόζοντας τις παραμέτρους έτσι ώστε να πάρουν το φάσμα των αντιπρωτονίων, πρωτονίων και πυρήνων ηλίου που περιέχονται στα δεδομένα του Άλφα Μαγνητικού Φασματομέτρου αλλά και σε άλλα πειράματα. Διαπίστωσαν ότι στο σενάριο της σκοτεινής ύλης, η ύπαρξη ενός σωματιδίου με μάζα 80 GeV/c2, παρείχε την καλύτερη προσαρμογή στα παρατηρούμενα αντιπρωτόνια σε σχέση με το σενάριο χωρίς σκοτεινή ύλη. Εν τω μεταξύ, ο Ming-Yang Cui και οι συνεργάτες του από την Κινεζική Ακαδημία Επιστημών [Possible Dark Matter Annihilation Signal in the AMS-02 Antiproton Data], πραγματοποίησαν μια ανεξάρτητη ανάλυση βασισμένη σε ένα ελαφρώς διαφορετικό σύνολο υποθέσεων. Η στρατηγική τους βασίστηκε σε παρατηρήσεις του λόγου βορίου προς άνθρακα που περιέχονται στην κοσμική ακτινοβολία, ο οποίος δίνει μια ένδειξη του πόσο μακριά έχουν ταξιδέψει οι κοσμικές ακτίνες μέχρι να φτάσουν σε μας. Διαπίστωσαν ότι ένα μοντέλο με σωματίδια σκοτεινής ύλης μάζας 40 έως 60 GeV/c2, έδινε καλύτερη προσαρμογή στα δεδομένα των αντιπρωτονίων. Τα αποτελέσματα αυτά, μαζί με τα προαναφερθέντα των Cuoco et al, βρίσκονται σε πολύ καλή συμφωνία με μια άλλη έρευνα σχετική με το παρατηρούμενο πλεόνασμα ακτίνων γάμα που εκπέμπεται από το κέντρο του γαλαξία μας, η ερμηνεία του οποίου απαιτεί επίσης την ύπαρξη σωματιδίων σκοτεινής ύλης. (*) Το αντιπρωτόνιο είναι δομικό σωματίδιο της αντιύλης (αντισωματίδιο) το οποίο έχει την ίδια μάζα με το πρωτόνιο αλλά αντίθετο (-1) φορτίο. Τα αντιπρωτόνια είναι σταθερά σωματίδια, αλλά στο περιβάλλον της ύλης συνήθως έχουν μικρή διάρκεια ζωής γιατί σε επαφή με πρωτόνια εξαϋλώνονται (ένα αντιπρωτόνιο με ένα πρωτόνιο) και η μάζα τους μετατρέπεται σε ενέργεια. http://physicsgg.me/2017/05/10/%cf%84%ce%b1-%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%cf%80%cf%81%cf%89%cf%84%cf%8c%ce%bd%ce%b9%ce%b1-%ce%b1%cf%80%ce%bf%ce%ba%ce%b1%ce%bb%cf%8d%cf%80%cf%84%ce%bf%cf%85%ce%bd-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%cf%83%ce%ba%ce%bf/

"Αρχιμήδης-2017" «20ο Διεθνές Σαλόνι Εφευρέσεων και Τεχνολογιών Καινοτομίας- Αρχιμήδης» Στη Μόσχα στο Διεθνές Σαλόνι «εφευρέσεις του Αρχιμήδη» είναι ένας από τους μεγαλύτερους χώρους στην περιοχή της καινοτομίας, και υποστηρίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Φέτος θα πραγματοποιηθεί από 16 έως 19 Μαίου. Αναμένεται ότι τις εφευρέσεις τους, τα βιομηχανικά σχέδια τα υποδείγματα χρησιμότητας θα παρουσίασουν περισσότεροι από 500 συμμετέχοντες από τη Ρωσία και χώρες του εξωτερικού. https://www.roscosmos.ru/23537/

Κοιτάζοντας μέσα από τον τηλεσκοπικό σωλήνα του Cheops. Φαίνεται ένα μέλος της ομάδας Cheops που αντικατοπτρίζεται στον κύριο καθρέφτη του δορυφόρου και πλαισιώνεται από τη μαύρη εσωτερική επιφάνεια του τηλεσκοπικού σωλήνα. Το πίσω μέρος του δευτερεύοντος κατόπτρου φαίνεται στο κέντρο της εικόνας, το οποίο συγκρατείται από τρεις στύλους. Ο Cheops είναι μια δορυφορική αποστολή εξωπλανητών της ESA (CHEOPS - CHaracterising ExoPlanet Satellite), η οποία θα παρακολουθεί πλανήτες του μεγέθους Γης-Ποσειδώνα που περιστρέφονται γύρω από αστέρια, σε άλλα αστρικά συστήματα. Το φως από τα αστέρια υποδοχής θα εισέλθει στο τηλεσκόπιο και θα αντικατοπτρίζεται από το πρωτεύον κάτοπτρο προς το δευτερεύον, το οποίο με τη σειρά του θα κατευθύνει το φως του αστεριού μέσα από μια οπή στο κέντρο του πρωτεύοντος κατόπτρου, πάνω στον ανιχνευτή CCD. Είναι ο ίδιος σχεδιασμός που χρησιμοποιείται για το μεγαλύτερο διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA/ESA και το παρατηρητήριο Herschel της ESA. Παρακολουθώντας τη φωτεινότητα ενός αστεριού, ο Cheops θα εντοπίσει τη διέλευση ενός πλανήτη http://sci.esa.int/gaia/58800-transiting-exoplanet/ καθώς περνάει γρήγορα από κάποιο αστέρι. Αυτό επιτρέπει την ακριβή μέτρηση της ακτίνας του πλανήτη. Για τους πλανήτες με γνωστή μάζα, θα αποκαλυφθεί η πυκνότητα, παρέχοντας μια ένδειξη της δομής και τελικά τον τρόπο σχηματισμού και εξέλιξης των πλανητών αυτού του μεγέθους. Το τηλεσκόπιο Cheops έφθασε σε ένα σημαντικό ορόσημο στα τέλη Απριλίου, όταν παραδόθηκε στο Πανεπιστήμιο της Βέρνης από τον Leonardo-Finmeccanica, εκ μέρους του Ιταλικού διαστημικού οργανισμού ASI και του Ιταλικού Ινστιτούτου Αστροφυσικής INAF. Διαβάστε περισσότερα για το τηλεσκόπιο και τις τελευταίες δοκιμές: Το τηλεσκόπιο CHEOPS φτάνει στο νέο σπίτι http://sci.esa.int/cheops/59012-7-cheops-telescope-arrives-at-new-home/ Ο Cheops είναι μια αποστολή της ESA σε συνεργασία με την Ελβετία και με σημαντικές συνεισφορές από 10 άλλα κράτη μέλη. http://www.esa.int/spaceinimages/Images/2017/05/Koithazontas_mhesa_apho_ton_teleskopikho_solhena_toy_Cheops

Γιατί οι κομήτες παράγουν αέριο οξυγόνο; Ο Κωνσταντίνος Γιαπής (Caltech) βρήκε την απάντηση. http://www.cce.caltech.edu/content/konstantinos-p-giapis O Κωνσταντίνος Γιαπής και ο συνεργάτης του Yunxi Yao έδειξαν πειραματικά πως παράγεται μοριακό οξυγόνο στην επιφάνεια των κομητών. Ρίχνοντας μόρια νερού (αριστερά) με μεγάλη ταχύτητα σε επιφάνειες από οξείδια του πυριτίου και σιδήρου παρατήρησαν την παραγωγή οξυγόνου. Τα άτομα του οξυγόνου στην εικόνα παριστάνονται με κόκκινο χρώμα και του υδρογόνου με μπλε. Σύμφωνα με τον Γιαπή παρόμοιες συνθήκες υπάρχουν στον κομήτη 67P/Churyumov–Gerasimenko, όπου το διαστημικό σκάφος Rosetta ανίχνευσε μοριακό οξυγόνο. Οι κομήτες -όπως και τα δέντρα- «εκπνέουν» οξυγόνο γύρω τους. Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες δεν ήσαν σίγουροι γιατί αυτό συμβαίνει, αλλά ένας Έλληνας χημικός μηχανικός της διασποράς έχει πλέον βρει μια πειστική εξήγηση, η οποία μάλιστα έχει σημαντικές προεκτάσεις και επιπτώσεις για την αστροβιολογία και την αναζήτηση ζωής σε εξωπλανήτες. Κάνοντας εργαστηριακά πειράματα σε συνθήκες που προσομοιάζουν στο διάστημα, ο καθηγητής Κωνσταντίνος Γιαπής του Τμήματος Χημείας και Χημικών Μηχανικών του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Καλιφόρνιας (Caltech) έδειξε με ποιον τρόπο το μοριακό οξυγόνο (οξυγόνο σε αέρια μορφή) μπορεί να παραχθεί στην επιφάνεια των κομητών. Η πρώτη φορά που ανακαλύφθηκε μοριακό οξυγόνο σε κομήτη, ήταν το 2015 από τους ερευνητές που μελέτησαν τα στοιχεία, τα οποία συνέλλεξε η διαστημοσυσκευή «Ροζέτα» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) κατά την παρατεταμένη μελέτη του κομήτη 67Ρ/Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο. Η «Ροζέτα» ανίχνευσε απρόσμενα μεγάλες ποσότητες αερίου οξυγόνου στην ατμόσφαιρα του κομήτη. Το μοριακό (αέριο) οξυγόνο είναι πολύ ασταθές, επειδή συνήθως ενώνεται με το υδρογόνο για να σχηματίσει νερό ή με τον άνθρακα για να δημιουργήσει διοξείδιο του άνθρακα. Πριν τον κομήτη 67/Ρ, αέριο οξυγόνο στο διάστημα είχε ανιχνευθεί μόνο δύο φορές σε νεφελώματα που παράγουν άστρα. Η βασική υπόθεση των επιστημόνων ήταν έως τώρα ότι το μοριακό οξυγόνο στον κομήτη είναι αρχέγονο, δηλαδή βρίσκεται στο εσωτερικό του από το ξεκίνημα του ηλιακού μας συστήματος πριν από 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια και απλώς κάποια στιγμή, όταν η επιφάνεια του κομήτη σιγά-σιγά ξεπαγώνει, αυτό διαφεύγει στην ατμόσφαιρα. Όμως ο Γιαπής, που έκανε τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications» [Dynamic molecular oxygen production in cometary comae], http://authors.library.caltech.edu/77245/ δείχνει ότι μπορεί να συμβαίνει κάτι άλλο και το οξυγόνο να είναι «φρέσκο». Καθώς ο κομήτης θερμαίνεται από τον Ήλιο, αποβάλλει μόρια υδρατμών, τα οποία ιονίζονται από την υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία. Στη συνέχεια ο ηλιακός «άνεμος» ωθεί τα ιονισμένα μόρια των υδρατμών πίσω, με αποτέλεσμα αυτά να προσκρούουν πάνω την επιφάνεια του κομήτη, η οποία περιέχει χημικά δεσμευμένο (όχι αέριο) οξυγόνο. Κατά την πρόσκρουση, τα μόρια των υδρατμών προσλαμβάνουν άλλο ένα άτομο οξυγόνου και έτσι τελικά σχηματίζεται το μοριακό (αέριο) οξυγόνο. Η σημασία αυτής της εξήγησης είναι ότι το μοριακό οξυγόνο που η «Ροζέτα» έχει βρει πάνω στον κομήτη, μπορεί κάλλιστα να παράγεται σε πραγματικό χρόνο επί τόπου και να μην είναι πανάρχαιο, όπως είχαν υποθέσει άλλοι επιστήμονες. Όπως δήλωσε ο κ.Γιαπής στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «η εχθρική κόμη του κομήτη είναι ένα δυναμικό περιβάλλον χημικών αντιδράσεων, ικανό να συνθέσει μόρια που τυπικά σχετίζονται με την παρουσία της ζωής και να το κάνει με πλήρως αβιοτικούς τρόπους. Η ανακάλυψη αυτή έχει συνέπειες για την αναζήτηση εξωγήινης ζωής, ιδιαίτερα πρέπει να αναθεωρηθούν οι σχετικοί βιοδείκτες που οι επιστήμονες αναζητούν στα ουράνια σώματα». «Η νέα έρευνα» τόνισε ο κ.Γιαπής «ανοίγει νέους δρόμους για την εκμετάλλευση της διαστημικής χημείας, προκειμένου να υπάρξει επιτόπια αξιοποίηση πόρων στη διάρκεια των μελλοντικών διαπλανητικών ταξιδιών. Και πρέπει να σημειώσω ότι οι εξωτικές αντιδράσεις που ‘καθοδηγούν’ μια τέτοια χημεία, δεν θα είχαν ανακαλυφθεί χωρίς την έμπνευση από την αποστολή της Ροζέτα». Όπως δήλωσε, οι ίδιες χημικές αντιδράσεις που εδώ και 20 χρόνια μελετά στη Γη, μπορεί να λαμβάνουν χώρα και σε έναν κομήτη. Όπως είπε, «άρχισα να ενδιαφέρομαι για το διάστημα, ψάχνοντας για μέρη όπου τα ιόντα μπορούν να επιταχύνονται και να συγκρούονται με επιφάνειες. Μελετώντας τις μετρήσεις για τον κομήτη της Ροζέτα και ιδίως αυτές που αφορούσαν τις ενέργειες των μορίων των υδρατμών που πέφτουν πάνω στην επιφάνειά του, ξαφνικά μου έκανε ‘κλικ’. Συνειδητοποίησα πως αυτό που μελετούσα επί χρόνια, συμβαίνει ακριβώς πάνω στον κομήτη». Σύμφωνα με τον Έλληνα επιστήμονα, και άλλα ουράνια σώματα, όπως οι εξωπλανήτες, μπορεί να παράγουν αέριο οξυγόνο με τον ίδιο χημικό αβιοτικό μηχανισμό, χωρίς να απαιτείται η μεσολάβηση κάποιου οργανισμού (π.χ. της φωτοσύνθεσης των φυτών) για να εκλυθεί το οξυγόνο στην ατμόσφαιρα. Αυτό έχει μεγάλη σημασία, επειδή οι αστροβιολόγοι θεωρούν ότι αν βρουν το «αποτύπωμα» του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα ενός εξωπλανήτη, αυτό θα προδίδει την ύπαρξη ζωής. Κάτι τέτοιο όμως, κατά τον Γιαπή, μπορεί να μη συμβαίνει, αφού το αέριο οξυγόνο είναι δυνατό να παραχθεί και με καθαρά χημικές αντιδράσεις. Η πρώτη επιβεβαιωμένη ανίχνευση μοριακού οξυγόνου στο διάστημα έγινε το 2011 από την αποστολή «Herschel» της ESA. Όπως δήλωσε ο συνεργάτης της NASA αστρονόμος Πολ Γκόλντσμιθ επίσης του Caltech, «το οξυγόνο είναι σημαντικό μόριο που είναι πολύ δύσκολο να ανιχνευθεί στο διάστημα. Ο μηχανισμός παραγωγής του, που μελέτησε το εργαστήριο του καθηγητή Γιαπή, μπορεί να έχει ισχύ σε πολλά διαφορετικά περιβάλλοντα και δείχνει τη σημαντική σύνδεση ανάμεσα στις εργαστηριακές έρευνες και στην αστροχημεία». Ο Κ. Γιαπής αποφοίτησε το 1984 από τη Σχολή Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ στην Αθήνα, πήρε το διδακτορικό του το 1989 από το Τμήμα Χημικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου της Μινεσότα και έως το 1992 διεξήγαγε μεταδιδακτορική έρευνα στα Εργαστήρια ΑΤ&Τ Bell στο Νιού Τζέρσι. Σήμερα είναι καθηγητής στο Caltech και η έρευνά του εστιάζεται στη δυναμική αλληλεπίδραση των ιόντων με τις επιφάνειες των ημιαγωγών (υλικών για επεξεργαστές υπολογιστών και κινητών τηλεφώνων), στα νανοϋλικά και στη νανοτεχνολογία. Εικόνα τμήματος του κομήτη 67P που λήφθηκε από τη Rosetta στις 6 Αυγούστου, από απόσταση 120 km. H ανάλυση της εικόνας είναι 2.2 μέτρα ανα pixel. http://physicsgg.me/2017/05/10/%ce%b3%ce%b9%ce%b1%cf%84%ce%af-%ce%bf%ce%b9-%ce%ba%ce%bf%ce%bc%ce%ae%cf%84%ce%b5%cf%82-%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%ac%ce%b3%ce%bf%cf%85%ce%bd-%ce%b1%ce%ad%cf%81%ce%b9%ce%bf-%ce%bf%ce%be%cf%85%ce%b3%cf%8c/

Εγκαινιάσθηκε ο νέος γραμμικός επιταχυντής Linac 4 του CERN. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών (CERN) στα γαλλο-ελβετικά σύνορα εγκαινίασε χθες το νέο γραμμικό επιταχυντή του Linac 4. Το νέο απόκτημα θα τροφοδοτήσει με ακτίνες υψηλότερης ενέργειας τον μεγάλο επιταχυντή αδρονίων (LHC), ώστε ο τελευταίος να αυξήσει σημαντικά τη φωτεινότητά του το 2021. Μετά από μία μακρά περίοδο δοκιμών, ο Linac 4 θα συνδεθεί με τον μεγάλο επιταχυντή LHC, όταν ο τελευταίος τεθεί εκτός λειτουργίας για την καθιερωμένη τεχνική συντήρηση και αναβάθμιση τον χειμώνα της περιόδου 2019-2020. Ο Linac 4 θα αντικαταστήσει τον γραμμικό επιταχυντή Linac 2, ο οποίος λειτουργεί από το 1978 και θα γίνει πλέον αυτός το πρώτο στάδιο στην αλυσίδα επιταχυντών του CERN, παράγοντας ακτίνες πρωτονίων για μια ευρεία γκάμα πειραμάτων. Ο γραμμικός επιταχυντής είναι το πρώτο και θεμελιώδες βήμα στην αλυσίδα επιτάχυνσης των σωματιδίων, καθώς σε αυτόν παράγονται τα πρώτα σωματίδια και δέχονται την αρχική επιτάχυνσή τους. Ο Linac 4 έχει μήκος σχεδόν 90 μέτρων (έναντι 27 χιλιομέτρων του LHC), βρίσκεται σε βάθος 12 μέτρων κάτω από την επιφάνεια και χρειάσθηκε σχεδόν δέκα χρόνια για να ολοκληρωθεί, με κόστος περίπου 90 εκατ. ευρώ. Ο Linac 4 θα στέλνει αρνητικά ιόντα υδρογόνου, αποτελούμενα από ένα άτομο υδρογόνου με δύο ηλεκτρόνια, στο σύγχροτρο πρωτονίων (Proton Synchrotron Booster-PSB) του CERN, το οποίο θα επιταχύνει κι άλλο τα αρνητικά ιόντα, ενώ θα απομακρύνει τα ηλεκτρόνιά τους. Η παραγόμενη ακτίνα του Linac 4 θα έχει ενέργεια έως 160 MeV, υπετριπλάσια σε σχέση με του Linac 2. Αφενός η αύξηση της ενέργειας και αφετέρου η χρήση ιόντων υδρογόνου θα διπλασιάσει την ενέργεια της ακτίνας που θα φθάνει στον μεγάλο επιταχυντή LHC, συμβάλλοντας καθοριστικά στην μελλοντική αύξηση της φωτεινότητας του τελευταίου. Η φωτεινότητα (luminosity) είναι μια καθοριστική παράμετρος που δείχνει πόσο μεγάλος είναι ο αριθμός των σωματιδίων, τα οποία συγκρούονται σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Η μέγιστη φωτεινότητα του LHC σχεδιάζεται να πενταπλασιαθεί έως το 2025, με στόχο τη δημιουργία του «Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων Υψηλής Φωτεινότητας» (High-Luminosity LHC). Έτσι, τα πειράματα του LHC θα μπορούν να συλλέξουν περίπου δέκα φορές περισσότερα δεδομένα κατά την περίοδο 2025-2035. Αυτό θα επιτρέψει στους φυσικούς να κάνουν πιο ακριβείς μετρήσεις για τα θεμελιώδη σωματίδια από ό,τι σήμερα και ίσως να ανοίξουν ένα «παράθυρο» σε άγνωστες έως τώρα διαδικασίες της φύσης πέρα από το «Καθιερωμένο Πρότυπο» (Standard Model), όπως η σκοτεινή ύλη και ενέργεια ή οι έξτρα χωροχρονικές διαστάσεις. Από την άλλη, η τεχνολογία του γραμμικού επιταχυντή Linac 4 αναμένεται να αξιοποιηθεί σε μικρότερα, ακόμη και φορητά μηχανήματα, ώστε να έχει και άλλες πρακτικές εφαρμογές, όπως στη βιοϊατρική έρευνα (π.χ. δημιουργία ισοτόπων για τη διάγνωση του καρκίνου) και στην ανάλυση έργων τέχνης (π.χ. πινάκων στα μουσεία). Το Λούβρο του Παρισιού είναι το μόνο μουσείο στον κόσμο που ήδη διαθέτει στο υπόγειό του τον δικό του μικρό επιταχυντή. Όταν κλείνει τις Τρίτες, διάφορα έργα τέχνης μεταφέρονται εκεί για ανάλυση, μεταξύ άλλων για να αποκαλυφθεί αν είναι γνήσια, από ποιά υλικά κατασκευάσθηκαν και πόσο παλιά είναι. http://www.amna.gr/articlep/155134/Egkainiasthike-o-neos-grammikos-epitachuntis-Linac-4-tou-CERN

DM-II Titan: Πρωτοποριακό drone μεταφορών από ελληνικά χέρια. Τη δυνατότητα να απογειώνεται και να προσγειώνεται κάθετα, σαν ελικόπτερο, αλλά να πετάει στη συνέχεια σαν αεροπλάνο έχει το DM-II Titan- μη επανδρωμένο όχημα (drone) που δημιούργησε ο Κωνσταντίνος Δαλάκας, μηχανολόγος μηχανικός προερχόμενος από το ΕΜΠ. Το ελληνικό drone, με δυνατότητα μεταφοράς φορτίων, διακρίθηκε στο διεθνές Cargo Drone Challenge της Airbus, όπου έλαβε την πρώτη θέση με την υψηλότερη βαθμολογία του κοινού αλλά και 6η θέση της συνολικής κατάταξης μεταξύ 429 συμμετοχών από όλο τον κόσμο. Σημειώνεται πως ο κ. Δαλάκας στο παρελθόν ήταν επικεφαλής της ομάδας σχεδιασμού του μη επανδρωμένου αεροσκάφους Hermes II, που είχε κατακτήσει την 9η θέση παγκοσμίως στην Πορτογαλία το 2013. Μιλώντας στο περιοδικό («Πρακτορείο»), και στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων «Πρακτορείο 104,9 FM», ο κ. Δαλάκας είπε πως ο «Τιτάνας» εμπνεύστηκε από το γεγονός ότι μπορεί να σηκώσει βάρος, «και η διαφορά με τα υπόλοιπα drones, που μπορεί να αγοράσει κάποιος, είναι στη λειτουργία». «Έχει τη δυνατότητα να απογειωθεί κάθετα αλλά στη συνέχεια μπορεί να πετάξει σαν αεροπλάνο. Αυτό διότι το αεροπλάνο έχει τη καλύτερη απόδοση όσον αφορά την πτήση, μπορεί να αναπτύξει υψηλές ταχύτητες, με χαμηλή κατανάλωση και να έχει μεγάλη αυτονομία. Θέλησα να συνδυάσω τα καλά των δύο τεχνολογιών. Δηλαδή την αυτονομία απογείωσης και προσγείωσης χωρίς να υπάρχει κανείς αεροδιάδρομος, με την ταχύτητα και την άμεση ανταπόκριση που μπορεί να έχει ένα αεροσκάφος. Ο ‘Τιτάνας’ πήγε πολύ καλά στο διαγωνισμό, ψηφίστηκε πρώτος από το κοινό, και πήρε συνολικά την 6η θέση στη γενική κατάταξη, το οποίο ήταν μια πολύ μεγάλη επιτυχία σε σχέση με τον ανταγωνισμό που υπήρχε με 450 συμμετοχές από όλον τον κόσμο». Ερωτηθείς για το αν μπορεί να γίνει η παραγωγή του Titan στην Ελλάδα, είπε πως «είναι ένα σύστημα με προϊόντα υψηλής τεχνολογίας που έτσι και αλλιώς δεν υπάρχουν συγκεντρωμένα σε μία χώρα. Όποτε καταλήγει να είναι ένα συνονθύλευμα από τα καλύτερα κομμάτια διαφορετικούς κατασκευαστές. Συνεπώς, κάτι τέτοιο θα μπορούσε να γίνει στην Ελλάδα υπό τη μορφή της συναρμολόγησης, δηλαδή με τη μορφή της αγοράς εξαρτημένων από διάφορους κατασκευαστές, πιθανόν και από την Ελλάδα και να γίνεται εδώ και η συναρμολόγηση, όπου υπάρχει ένας αριθμός από αρκετά υψηλά καταρτισμένους ανθρώπους». http://www.naftemporiki.gr/story/1233112/dm-ii-titan-protoporiako-drone-metaforon-apo-ellinika-xeria

Νέο διαστημικό ρεκόρ για το X-37B της USAF: 718 ημέρες σε τροχιά. Με επιτυχία προσγειώθηκε την Κυριακή στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της NASA το X-37B της πολεμικής αεροπορίας των ΗΠΑ, δίνοντας τέλος σε μια αποστολή η οποία κράτησε δύο χρόνια. Το μη επανδρωμένο «Όχημα Τροχιακών Δοκιμών», όπως ονομάζεται επισήμως, εκτοξεύτηκε στις 20 Μαΐου 2015 από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ, στη Φλόριντα, όπου επέστρεψε την Κυριακή 7 Μαΐου 2017. Στο πλαίσιo της τέταρτης αποστολής του προγράμματος X-37B, το εν λόγω διαστημόπλοιο (OTV- Orbital Test Vehicle) – μια μικρότερου μεγέθους, μη επανδρωμένη έκδοση του διαστημικού λεωφορείου- έκανε πειράματα σε τροχιά για 718 ημέρες, φτάνοντας τον συνολικό αριθμό ημερών που έχουν περάσει στο διάστημα τα δύο διαστημόπλοια X-37B που διαθέτει η αμερικανική πολεμική αεροπορία (USAF) στις 2.085 ημέρες. Σύμφωνα με ανακοίνωση της αεροπορίας των ΗΠΑ, το πρόγραμμα, που τελεί υπό την επίβλεψη του Air Force Rapid Capabilities Office, έχει σκοπό την πραγματοποίηση δοκιμών «μείωσης κινδύνου, πειραματισμού και ανάπτυξης επιχειρήσεων» και πειραμάτων πάνω σε τεχνολογίες που προορίζονται για χρήση σε επαναχρησιμοποιούμενα διαστημικά σκάφη. Η USAF σκοπεύει να εκτοξεύσει την πέμπτη αποστολή του X-37B από το Κέιπ Κανάβεραλ αργότερα μέσα στο 2017. Σημειώνεται πως η κάθε πτήση ήταν μεγαλύτερης χρονικής διαρκείας από την προηγούμενη. To X-37B, το οποίο ορίζεται συχνά ως «διαστημοπλάνο» (space plane), λόγω της δυνατότητας να πετά και μέσα στην ατμόσφαιρα (σαν το διαστημικό λεωφορείο) είναι γνωστό σε μεγάλο βαθμό για το πέπλο μυστικότητας που καλύπτει τις δραστηριότητές του, καθώς ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά για τη φύση των δοκιμών που κάνει σε τροχιά- οπότε και δεν λείπουν οι θεωρίες πως ενδεχομένως να πρόκειται για δοκιμές διαστημικών όπλων, π.χ. για την καταστροφή εχθρικών δορυφόρων (αν και η USAF επιμένει ότι απλώς δοκιμάζονται τεχνολογίες για επαναχρησιμοποιούμενα σκάφη). Το επαναχρησιμοποιούμενο X-37B έχει μήκος 9 μέτρα, άνοιγμα φτερών 4,5 μέτρα, βάρος 5 τόνους και χώρο φόρτωσης με χωρητικότητα ημιφορτηγού Όπως αναφέρει το space.com, εξωτερικοί ειδικοί εκτιμούν ότι είναι μάλλον απίθανο το σκάφος να προβαίνει σε επιθετικού χαρακτήρα δραστηριότητες σε τροχιά, αν και κάποιοι θεωρούν πως ενδεχομένως να δοκιμάζει αισθητήρες και εξοπλισμό για το National Reconnaissance Office, που διαχειρίζεται τον στόλο κατασκοπευτικών δορυφόρων των ΗΠΑ. Και τα δύο X-37B της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας έχουν κατασκευαστεί από τη Boeing. https://www.dvidshub.net/video/523061/x37b-otv4-landing-runway http://www.naftemporiki.gr/story/1232667/neo-diastimiko-rekor-gia-to-x-37b-tis-usaf-718-imeres-se-troxia Στο εσωτερικό των καψουλών της Blue Origin και της Boeing. Το New Atlas είχε την ευκαιρία να μπει στο εσωτερικό των διαστημοπλοίων της Blue Origin και του Boeing Starliner. Στο πλαίσιο του Space Symposium που έλαβε χώρα στο Colorado Springs, παρουσιάστηκαν ομοιώματα του εσωτερικού των διαστημοπλοίων Blue Origins και Boeing Starliner που θα αποτελέσουν τις κάψουλες μεταφοράς ανθρώπων στις μελλοντικές διαστημικές αποστολές της ανθρωπότητας. Η κάψουλα της Blue Origins θα ταξιδεύει πάνω σε έναν πύραυλο New Shepard, σε μια προσπάθεια να μεταφερθούν επιβάτες σε ύψος 100 χιλιομέτρων πάνω από την ατμόσφαιρα της Γης. Για 2,5 λεπτά οι επιβάτες θα ταξιδεύουν δεχόμενοι πίεση 3g, ή αλλιώς τρεις φορές την επιτάχυνση της βαρύτητας, ενώ θα μπορούν να κινηθούν ελεύθερα για τέσσερα λεπτά περίπου. Το υπόλοιπο της διαδρομής είναι η επιστροφή στη Γη, η οποία ενδέχεται να τους επιβαρύνει με πιέσεις έως και 5 g. To Boeing Starliner δεν αποσκοπεί μόνο σε τουριστική χρήση, αλλά φιλοδοξεί να χρησιμοποιηθεί και για σκοπούς μεταφοράς αστροναυτών στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η κάψουλα θα μπορεί να φιλοξενήσει 7 άτομα για τουριστικούς σκοπούς και 4 άτομα για διαστημικές αποστολές. Η κάψουλα αυτή θα ταξιδεύει με έναν πύραυλο Atlas V και θα ξεκινήσει να δοκιμάζεται από τις αρχές του επόμενου έτους τόσο σε επανδρωμένες όσο και μη επανδρωμένες πτήσεις. http://www.pestaola.gr/sto-eswteriko-twn-kapsoulwn-ths-blue-origin-kai-ths-boeing/

Συγχαρητηρια Astron. Ειδα ηδη τα δυο πρωτα βίντεο και σε συγχαιρω για την περιεκτικοτητα των πληροφοριων,την παρουσίαση και το σκηνικο παρουσίασης! Συγχαρητηρια και παλι!!!

Μία νεώτερη εκδοχή του ηλιακού μας συστήματος «στο μικροσκόπιο» επιστημόνων. «Εντυπωσιακές ομοιότητες» με το ηλιακό μας σύστημα έχει το πλανητικό σύστημα που εκτιμούν Αμερικανοί και Γερμανοί επιστήμονες πως βρίσκεται γύρω από έναν αστέρα σε απόσταση λίγο μεγαλύτερη από 10 έτη φωτός. Το άστρο ανήκει στον αστερισμό του Ηριδανού στο νότιο ημισφαίριο και ονομάζεται έψιλον (ε) Ηριδανού. Ο ε Ηριδανού είναι παρεμφερής με τον Ήλιο, παρόλο που έχει το 1/5 της ηλικίας του. Την ίδια στιγμή, οι εξωπλανήτες που φαίνεται πως περιφέρονται γύρω του πρέπει να μοιράζονται την ίδια αρχιτεκτονική με το πλανητικό σύστημα στο οποίο ανήκει η Γη. Έτσι, οι επιστήμονες ελπίζουν πως, με τη μελέτη του, θα μπορέσουν να κατανοήσουν καλύτερα πώς δημιουργήθηκε το ηλιακό μας σύστημα. Η ανακάλυψη έγινε με δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer της NASA και το τηλεσκόπιο υπέρυθρης ακτινοβολίας Sofia, το οποίο μέσω ενός Boeing 747 πετάει σε υψόμετρο 45.000 ποδών, στα όρια της στρατόσφαιρας. Χρησιμοποιώντας τις μετρήσεις σε μία υπολογιστική προσομοίωση, οι επιστήμονες κατάφεραν να αναπαραστήσουν τον δίσκο σκόνης που περιβάλλει τον ε Ηριδανού, διαχωρίζοντας την αμυδρή ακτινοβολία που εκπέμπει ο δίσκος από αυτήν του άστρου. Σε κάθε αστέρα, ο δίσκος σκόνης αποτελείται από τα αέρια, τα σωματίδια και τους μικρούς βράχους που συνεχίζουν να περιστρέφονται γύρω του, και τα οποία απέμειναν μετά τον σχηματισμό των πλανητών. Στην περίπτωση του ε Ηριδανού, βρήκαν πως χωρίζεται σε δύο ζώνες, με το ενδιάμεσο κενό πιθανότατα να δημιουργήθηκε με τον σχηματισμό των πλανητών. Αν και οι επιστήμονες δεν κατάφεραν να εντοπίσουν εξωπλανήτες, υποστηρίζουν πως θα αποτελούσε τεράστια έκπληξη να μην υπάρχουν τέτοια ουράνια σώματα που να περιφέρονται γύρω από τον ε Ηριδανού. Για να τα εντοπίσουν, θα χρειαστούν όργανα με ακόμη μεγαλύτερη ευκρίνεια, όπως το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, που η NASA σχεδιάζει να εκτοξεύσει τον Οκτώβριο του 2018. Ο βασικότερος λόγος είναι η ύπαρξη του κενού ανάμεσα στις δύο ζώνες στον δίσκο σκόνης, γα τη δημιουργία του οποίου απαιτείται ένα αντικείμενο με διαστάσεις πλανήτη. Μάλιστα, με δεδομένο πως ο ε Ηριδανού είναι νεώτερος από τον Ήλιο μας, και οι εξωπλανήτες θα έχουν μικρότερη ηλικία από τη Γη. Επομένως, οι ερευνητές αισιοδοξούν πως θα μπορέσουν να αντλήσουν πολύτιμα στοιχεία για την κατάσταση της Γη σε προηγούμενες φάσεις της εξέλιξής της. «Αυτό το άστρο φιλοξενεί ένα πλανητικό σύστημα το οποίο αυτή τη στιγμή περνά τις ίδιες κατακλυσμιαίες διεργασίες με το ηλιακό μας σύστημα σε πολύ νεώτερη ηλικία, όταν η Σελήνη απέτησε τους περισσότερους κρατήρες της, δημιουργήθηκαν οι ωκεανοί στη Γη, και διαμορφώθηκαν στον πλανήτη μας οι συνθήκες που επέτρεψαν την ανάπτυξη ζωής», γράφει στο blog του ο Μάσιμο Μαρέγκο, αναπληρωτής καθηγητής αστρονομίας στο πολιτειακό πανεπιστήμιο της Αϊόβα και μέλος της ερευνητικής ομάδας. Σύμφωνα με τον επιστήμονα, ο απώτερος σκοπός για τους αστρονόμους είναι να εξακριβώσουν πλήρως της αρχιτεκτονική του δίσκου που περιβάλλει τον ε Ηριδανού και τις αλληλεπιδράσεις του με το «σμήνος» εξωπλανητών που φαίνεται πως υπάρχουν στο ίδιο σύστημα. http://www.naftemporiki.gr/story/1232289/neoteri-ekdoxi-tou-iliakou-mas-sustimatos-sto-mikroskopio-epistimonon

Πρώτη δέσμη στο μεγαλύτερο λέιζερ ακτίνων Χ στον κόσμο. Μία νέα εποχή ανέτειλε για την ευρωπαϊκή επιστημονική έρευνα, με τη δημιουργία της πρώτης δέσμης από το μεγαλύτερο λέιζερ ακτίνων Χ στον κόσμο. Το European XFEL, όπως ονομάζεται η διάταξη, βρίσκεται στο Αμβούργο, στην υπόγεια εγκατάσταση του επιταχυντή DESY (Deutsches Elektronen-Synchrotron). Το European XFEL έρχεται να προστεθεί στα μόλις 4 ανάλογα μηχανήματα που υπάρχουν παγκοσμίως. Θα μπορεί να παράγει 27.000 παλμούς ανά δευτερόλεπτο, με μήκος κύματος 500 φορές μικρότερο από το ορατό φως. Έτσι, θα δώσει τη δυνατότητα στους επιστήμονες να αποτυπώσουν δομές του μικρόκοσμου σε ατομική κλίμακα. Ανάμεσα σε αυτές τις δομές που θα μελετηθούν διεξοδικότερα είναι διαφόρων ειδών βιομόρια, για την καλύτερη κατανόηση αρκετών ασθενειών και την ανάπτυξη νέων θεραπειών. Επίσης, αναμένεται να ανοίξει νέους δρόμους στη δημιουργία νέων υλικών και την έρευνα χημικών αντιδράσεων και καταλυτικών τεχνικών, με σκοπό πιο “φιλικές” στο περιβάλλον εφαρμογές. «Το European XFEL θα μας παράσχει τις πιο λεπτομερείς εικόνες της μοριακής δομής νέων υλικών και φαρμάκων, όπως επίσης και πρωτόγνωρες καταγραφές της εξέλιξης βιοχημικών αντιδράσεων», δήλωσε ο Χέλμουτ Ντος, Διευθυντής του DESY. Η δέσμη δημιουργήθηκε από μία δέσμη ηλεκτρονίων που προήλθε από έναν γραμμικό επιταχυντή - το βασικό εξάρτημα της διάταξης. Στην 2,1 χιλιομέτρων σήραγγα του επιταχυντή, επιταχύνθηκαν παλμοί ηλεκτρονίων, ως προεργασία για τη δημιουργία της δέσμης. Με ταχύτητα σχεδόν όση το φως και πολύ μεγάλη ενέργεια, οι παλμοί στη συνέχεια εκτράπηκαν μέσα στο σήραγγα φωτονίων, κατά μήκος των 210 μέτρων της οποίας είναι διατεταγμένες συσκευές παραγωγής ακτίνων Χ. Εκεί, 17.290 μόνιμοι μαγνήτες με εναλλασσόμενους πόλους αλληλεπίδρασαν με τους παλμούς, επιταχύνοντας περαιτέρω τα ηλεκτρόνια, ώστε να αρχίσουν να εκπέμπουν ακτινοβολία Χ εξαιρετικά μικρού μήκους κύματος. Για την πρώτη δοκιμή, η ακτινοβολία αυτή απορροφήθηκε αφότου μετρήθηκε, χωρίς να οδηγηθεί στον χώρο διεξαγωγής πειραμάτων. Στον συγκεκριμένο χώρο, θα εγκατασταθούν έξι επιστημονικά όργανα για τα πειράματα των επιστημόνων, Όταν θα γίνει η επίσημη έναρξη λειτουργίας του European XFEL, στις αρχές Σεπτεμβρίου, δύο όργανα θα βρίσκονται ήδη στις θέσεις τους. http://www.naftemporiki.gr/story/1232760/proti-desmi-sto-megalutero-leizer-aktinon-x-ston-kosmo