Jump to content

Δροσος Γεωργιος

Μέλη
  • Αναρτήσεις

    14662
  • Εντάχθηκε

  • Τελευταία επίσκεψη

  • Ημέρες που κέρδισε

    15

Όλα αναρτήθηκαν από Δροσος Γεωργιος

  1. Ανιχνεύθηκαν 15 νέα μυστηριώδη κοσμικά ραδιοσήματα. Οι πολύ γρήγορες ραδιοφωνικές εκρήξεις (FRB=Fast Radio Burst) είναι ένα από τα πιο παράξενα αστροφυσικά φαινόμενα. Πρόκειται για ισχυρούς παλμούς ραδιοσημάτων που προέρχονται από πολύ μακρινές αποστάσεις, διαρκούν χιλιοστά του δευτερολέπτου και στη συνέχεια εξαφανίζονται. Eπειδή είναι τόσο σύντομες και επειδή τα ραδιοτηλεσκόπια μπορούν να παρακολουθήσουν μόνο μια μικρή περιοχή του ουρανού κάθε φορά, έχουν εντοπιστεί μόνο 24 γρήγορες ραδιοφωνικές εκρήξεις (FRB). Η πηγή FRB 121102, η οποία βρίσκεται σε έναν νάνο γαλαξία περίπου 3 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά, επανέλαβε ξανά το φαινόμενο. Οι αστρονόμοι του προγράμματος αναζήτησης εξωγήινων πολιτισμών στο σύμπαν Breakthrough Listen ανακάλυψαν 15 σύντομης διάρκειας ισχυρούς ραδιοφωνικούς παλμούς, προερχόμενους πάλι από την μυστηριώδη πηγή FRB 121102. Αυτά τα σήματα είχαν υψηλότερες συχνότητες απ’ όλες τις FRB που είχαν παρατηρηθεί μέχρι τώρα. Προς το παρόν κανείς δεν μπορεί να εξηγήσει με ποιόν τρόπο ακριβώς προκύπτουν αυτά τα σπάνια γεγονότα. Θα μπορούσαν να προέρχονται από ταχέως περιστρεφόμενους αστέρες νετρονίων που διαθέτουν πανίσχυρα μαγνητικά πεδία – τα αποκαλούμενα magnetars, αλλά θα μπορούσαν να οφείλονται και σε εξωγήινους πολιτισμούς που χρησιμοποιούν ισχυρούς παλμούς λέιζερ για να τροφοδοτήσουν διαατημόπλοια. Άλλωστε μια τέτοια ιδέα θα εφαρμόσει το πρόγραμμα Breakthrough Starshot για να προωθήσει νανο-διαστημόπλοια στα πλησιέστερα άστρα του ηλιακού μας συστήματος, στον Άλφα του Κενταύρου. Πάντως αποκλείεται η περίπτωση να πρόκειται για κάποιο μήνυμα εξωγήινων που απευθύνεται στον γήινο πολιτισμό, αφού όταν τα σήματα αυτά ξεκίνησαν το ταξίδι τους, η ζωή στη Γη αποτελούνταν μόνο από μονοκύτταρους οργανισμούς … https://physicsgg.me/2017/08/31/%ce%b1%ce%bd%ce%b9%cf%87%ce%bd%ce%b5%cf%8d%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b1%ce%bd-15-%ce%bd%ce%ad%ce%b1-%ce%bc%cf%85%cf%83%cf%84%ce%b7%cf%81%ce%b9%cf%8e%ce%b4%ce%b7-%ce%ba%ce%bf%cf%83%ce%bc%ce%b9%ce%ba%ce%ac/
  2. (TPC) «Soyuz MS-06" Στις 30 Αυγούστου ο κοσμοναύτης της Roscosmos Αλέξανδρος Misurkin και οι αστροναύτες της NASA Mark Vanden Hai και Dzhozef Άκαμπα πέρασαν τον προσομοιωτή του ρωσικού τμήματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, και ο Anton Shkaplerov, Scott Tingley και Shennon Uoker (εφεδρικό πλήρωμα) εργάστηκαν στα στοιχεία του προγράμματος πτήσεων για τη μεταφορά του επανδρωμένου πλοίο «MS Ένωσης.» Στις 31 Αυγούστου, 2017 στο Κέντρο Εκπαίδευσης κοσμοναύτων (CTC) ολοκλήρωσαν μια ολοκληρωμένη εκπαίδευση-εξέταση τα κύρια και εφεδρικά πληρώματα του ΔΔΣ-53/54. Η εκτόξευση του «MS-06 Soyuz» έχει προγραμματιστεί για τις 13 Σεπτεμβρίου 2017. Το ρωσικό επιστημονικό πρόγραμμα - πάνω από 50 βιολογικα, βιοτεχνολογικα, γεωφυσικές, τεχνικά και ιατρικά πειράματα. Κατά τη διάρκεια της προγραμματισμένης αποστολής και εκτέλεση έργων σε εκτός οχήματος δραστηριότητα. Επιπλέον, το πλήρωμα θα συνεργαστεί με το διαστημικό σκάφος φορτίου (ρωσικο - «Πρόοδος MS» και αμερικανικα «Δράκος» και «Κύκνος»), τη συντήρηση των συστημάτων στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, την εκτέλεση εναέριας φωτογραφίας, βιντεοσκοπήσεις, κ.λπ. Η προβλεπόμενη διάρκεια της πτήσης -. 167 ημέρες . https://www.roscosmos.ru/print/23989/ Το ηφαίστειο που βρυχάται πάνω από τα σύννεφα! Αλλο ένα εκπληκτικής ομορφιάς φυσικό φαινόμενο κατέγραψαν με τις κάμερες τους μέλη του πληρώματος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Πιο συγκεκριμένα ο Ρώσος κοσμοναύτης Σεργκέι Ριαζάνσκι κατέγραψε εικόνες του ηφαιστείου Klyuchevskaya Sopka που είναι το μεγαλύτερο ενεργό ηφαίστειο στο Βόρειο Ημισφαίριο. Τις εικόνες αυτές τις δημοσίευσε στα social media και έχουν γίνει viral. Στις εικόνες το ηφαίστειο που έχει ύψος περίπου πέντε χιλιάδων μέτρων ξεπροβάλλει μέσα από τα σύννεφα και εκτοξεύει αέρια και ηφαιστειακό υλικό δημιουργώντας μια εντυπωσιακή αντίθεση με το λευκό πέπλο που σχηματίζουν τα νέφη. Η πρώτη καταγεγραμμένη έκρηξη του ηφαιστείου έγινε το 1697 και έκτοτε παραμένει ενεργό. http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=898016
  3. Δεκάδες gigabits ανά δευτερόλεπτο: Επαναστατικό τσιπ ανοίγει τον δρόμο για ηλεκτρονικά νέας γενιάς. Ένα πρωτοποριακό, υψηλών συχνοτήτων ηλεκτρονικό τσιπ, ικανό για μετάδοση δεκάδων gigabits δεδομένων ανά δευτερόλεπτο- αφήνοντας πίσω κατά πολύ τις ταχύτερες συνδέσεις Ίντερνετ που υπάρχουν σήμερα- ανέπτυξαν μηχανικοί του University of California, Davis. Ο Ομίντ Μομένι, βοηθός καθηγητής ηλεκτρολογίας και μηχανολογίας υπολογιστών στο UC Davis και ο διδακτορικός φοιτητής Χοσεΐν Τζαλίλι σχεδίασαν το τσιπ χρησιμοποιώντας ένα σύστημα κεραίας phased array: Τα συστήματα αυτά διοχετεύουν την ενέργεια από πολλαπλές πηγές σε μία και μόνη ακτίνα, η οποία μπορεί να στοχευθεί σε συγκεκριμένο σημείο. Όπως σημειώνει ο Μομένι, τα phased arrays είναι δύσκολα στη δημιουργία, ειδικά σε υψηλότερες συχνότητες, υπογραμμίζοντας πως «είμαστε οι πρώτοι που πετύχαμε τόσο μεγάλο bandwidth σε αυτή τη συχνότητα». Το πρωτότυπο που έφτιαξαν οι Μομένι και Τζαλίλι λειτουργεί επιτυχώς στα 370 GHz με 52 GHz bandwidth. Συγκριτικά, τα ραδιοκύματα FM εκπέμπουν μεταξύ 87,5 και 108 MΗz, ενώ τα δίκτυα 4G και LTE λειτουργούν γενικά μεταξύ των 800 MHz και των 2,6 Ghz, με μέχρι και 20 MHz bandwidth. Τα περισσότερα σημερινά ηλεκτρονικά είναι σχεδιασμένα να λειτουργούν σε χαμηλότερες συχνότητες. Ωστόσο, η αυξανόμενη ζήτηση για ταχύτερες επικοινωνίες, και οι νέες και ανερχόμενες εφαρμογές αισθητήρων και imaging επιτάσσουν την ανάπτυξη τεχνολογιών που λειτουργούν σε υψηλότερες συχνότητες. Όπως επισημαίνει ο Μομένι, θεωρητικά, τα δίκτυα 4G έχουν φτάσει στο όριό τους όσον αφορά στο data rate. «Καθώς συνεχίζουμε να μεταβαίνουμε σε συστήματα όπως το cloud computing και τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας νέας γενιάς, η ανάγκη για ταχύτητα αυξάνεται. Υψηλότερες ταχύτητες σημαίνουν περισσότερο bandwidth, και περισσότερο bandwidth σημαίνει υψηλότερο data rate». Τα μελλοντικά σχέδια των ερευνητών περιλαμβάνουν ενσωμάτωση του τσιπ σε συστήματα imaging και τηλεπικοινωνιών. Το τσιπ παρουσιάστηκε στην IEEE International Solid-State Circuits Conference νωρίτερα μέσα στο έτος. http://www.naftemporiki.gr/story/1271390/dekades-gigabits-ana-deuterolepto-epanastatiko-tsip-anoigei-ton-dromo-gia-ilektronika-neas-genias
  4. Δροσος Γεωργιος

    TRAPPIST-1

    Νέα ανακάλυψη τηλεσκοπίου Hubble: Γεμάτοι νερό 4 μεγάλοι πλανήτες. Ανακάλυψαν ότι οι τέσσερις πλανήτες μπορεί να έχουν σημαντικές ποσότητες νερού μέσω ηφαιστιακών συμβάντων που απελευθέρωσαν νερό από το εσωτερικό τους... Το ενδεχόμενο ύπαρξης μεγάλων ποσοτήτων νερού σε τέσσερις από τους επτά μυστήριους εξωπλανήτες που βρίσκονται σε ένα πλανητικό σύστημα σε απόσταση 39 ετών φωτός από τη Γη αντιμετωπίζουν πλέον ως πολύ σοβαρό οι επιστήμονες δίνοντας νέα ώθηση στην πιθανότητα να υπάρχει ζωή και εκτός του ηλιακού μας συστήματος. Πρόκειται για τους επτά πλανήτες με μέγεθος παρόμοιο με αυτό της Γης που περιστρέφονται γύρω από το ψυχρό αστέρι Trappist-1. Οι πλανήτες αυτοί ανακαλύφθηκαν μέσα στο 2017 σκορπίζονας ρίγη ενθουσιασμού σε όσους ψάχνουν απάντηση στο ερώτημα «υπάρχει άραγε ζωή εκεί έξω;». Οι επιστήμονες μέχρι σήμερα έλεγαν ότι και οι επτά αυτοί πλανήτες θα μπορούσαν να φιλοξενούν νερό, με την προϋπόθεση των κατάλληλων συνθηκών στην ατμόσφαιρά τους. Τώρα, όμως, υποστηρίζουν ότι βρίσκονται ένα βήμα πιο κοντά στο να ανακαλύψουν αν οι τρεις από τους τέσσερις πιο «εξωτερικούς» πλανήτες - που βρίσκονται σε απόσταση τέτοια από τον Trappist-1 ώστε να μπορούν να έχουν τρεχούμενο νερό - είναι όντως υγροί. «Αυτό που βρήκαμε μας λέει ότι πιθανότατα οι τρεις από τους επτά πλανήτες που είναι πιο κοντά στον Trappist-1 δεν είναι πρόσφοροι για να δούμε αν υπάρχει ζωή» δήλωσε ο Vincent Bournier, ο βασικός συντάκτης της σχετικής μελέτης του Πανεπιστημίου της Γενεύης. Εργαλείο για την ανάκαλυψη αποτελεί το τηλεσκόπιο Hubble που μπορεί να καταγράφει την ποσότητα της υπεριώδους ακτινοβολίας που εκπέμπει ο Trappist-1. Βάσει των μοντέλων που χρησιμοποιήθηκαν από τους επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης διαπιστώθηκε ότι σε μια περίοδο 8 δισ. ετών οι πιο εσωτερικοί πλανήτες θα μπορούσαν να έχουν χάσει μια ποσότητα νερού ίση με 20 φορές το νερό που αποτελεί τους ωκεανούς στη Γη. Αντίθετα οι πιο εξωτερικοί πλανήτες θα μπορούσαν να έχουν χάσει ποσότητα ίση με 3 φορές το νερό των ωκεανών για την ίδια περίοδο των 8 δισ. ετών, δημιουργώντας έτσι ελπίδες ότι νερό μπορεί να υπάρχει ακόμα σε σοβαρές ποσότητες. Επιπλέον ανακάλυψαν ότι αυτοί οι πλανήτες μπορεί να έχουν αποκαταστήσει σημαντικές ποσότητες νερού μέσω ηφαιστιακών συμβάντων που απελευθέρωσαν νερό από το εσωτερικό τους. Αυτό που πλέον αποτελεί στόχο για τις ερευνητικές ομάδες είναι να μελετήσουν ακόμα περισσότερο την πυκνότητα των πλανητών προκειμένου να ανακαλύψουν με πόσο νερό μπορεί να δημιουργήθηκαν. http://www.pronews.gr/epistimes/diastima/627419_nea-anakalypsi-tileskopioy-hubble-gematoi-nero-4-megaloi-planites-foto
  5. (TPC) «Soyuz MS-06" Οι ειδικοί της «Ενέργεια» στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ ολοκληρωσαν με επιτυχία τις εργασιες για τον ανεφοδιασμό του επανδρωμένου διαστημικου σκαφους (TPC), «Soyuz MS-06» με τα συστατικά προωθητικό και συμπιεσμένα αέρια. Μετά το ανεφοδιασμό, το πλοίο παραδόθηκε στη μονάδα συναρμολόγησης και δοκιμής του διαστημικού οχήματος (MIK KA) και εγκαταστάθηκε σε μια γέφυρα για περαιτέρω εργασίες προετοιμασίας. https://www.energia.ru/ru/iss/iss53/photo_08-31.html
  6. Πολύ νεώτεροι είναι αρκετοί δακτύλιοι του Κρόνου σύμφωνα με το Cassini Πολύ νεώτεροι από όσο αρχικά υπολογιζόταν φαίνεται πως είναι αρκετοί δακτύλιοι του Κρόνου που σε ορισμένες περιπτώσεις ίσως δεν ξεπερνούν σε ηλικία ούτε τα εκατό εκατομμύρια χρόνια, καθώς περιφέρονται γύρω από τον γιγάντιο πλανήτη τους ηλικίας 4,6 δισεκατομμυρίων ετών. Οι πρώτες αναλύσεις των δεδομένων που στέλνει το Cassini λίγες ημέρες πριν την προγραμματισμένη «κύκνεια» βουτιά του στην ατμόσφαιρα του Κρόνου, εμπλουτίζουν και αλλάζουν την ισχύουσα θεωρία, που ήθελε τους δακτυλίους πολύ μεγαλύτερους. Νέα δεδομένα λίγο πριν το τέλος Η αποστολή βρίσκεται στον επίλογό της, πλησιάζοντας τον Κρόνο πιο κοντά από κάθε άλλη φορά, από την άφιξη του Cassini στην «γειτονιά» του Κρόνου το 2004. Στις 22 Απριλίου, το σκάφος πραγματοποίησε το τελευταίο του πέρασμα από τον δορυφόρο Τιτάνα και, 4 ημέρες αργότερα, επιχείρησε πρώτη από μια σειρά «βουτιές» στο κενό των 2.400 χιλιομέτρων ανάμεσα στον Κρόνο και τον εσωτερικό του δακτύλιο. Σε αυτό το στάδιο το διαστημικό σκάφος χαρτογραφεί από πολύ κοντά τον πλανήτη, αναλύοντας ταυτόχρονα την σύσταση και τις ιδιότητες των δακτυλίων του. Τα νέα στοιχεία από το Cassini καταδεικνύουν πως η μάζα αυτή είναι σε πολλές περιπτώσεις σημαντικά μικρότερη από τις έως τώρα εκτιμήσεις. Όσο πιο βαρύ, τόσο πιο παλιό Όσο πιο εκτεταμένος είναι ένας δακτύλιος, τόσο πιο παλιός πιθανότατα είναι καθώς η ανθεκτικότητά του απέναντι στους «βομβαρδισμούς» μετεωριτών και τις βαρυτικές παλιρροϊκές είναι ανάλογη της μάζα του. Αν όντως επαληθευθούν οι πρώτες αναλύσεις, τότε ενδεχομένως οι δακτύλιοι του να έχουν σχηματιστεί από σπασμένα σώματα που διαλύθηκαν σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη στο πολύ πρόσφατο παρελθόν, τα τελευταία εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια. Οι νεώτεροι δακτύλιοι ίσως προέρχονται από κομήτες ή σμήνη παγωμένων θραυσμάτων ή ακόμα κι ενός παλιού φεγγαριού που έφτασε πολύ κοντά στον πλανήτη και διαλύθηκε. Τα υπολείμματα αυτών των σωμάτων διαμόρφωσαν τους δακτυλίους όπως τους γνωρίζουμε σήμερα, εξηγεί η Λίντα Σπίλκερ, μέλος της αποστολής του Cassini. «Ίσως αυτό συνέβη περισσότερες από μία φορές. Πιθανόν οι διαφορές μεταξύ των δακτυλίων να οφείλονται στα διαφορετικά είδη [διαλυμένων] σωμάτων από τα οποία αποτελούνται. Κάποιοι από τους δακτυλίους δεν είναι αρκετά μαζικοί, οπότε σίγουρα δεν έχουν επιβιώσει τους βομβαρδισμούς μετεωριτών που έχουν μεσολαβήσει από τον σχηματισμό του πλανήτη έως και σήμερα, εξηγεί. Οι κίνδυνοι των «χαμηλών πτήσεων» Η πιθανότητα ολοσχερούς καταστροφής του σκάφους (κόστους 3,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων) από την πρόσκρουσή του σε κάποιο σώμα είχε υπολογιστεί σε λιγότερο από 1% και η NASA αποφάσισε να πάρει αυτό το ρίσκο. Ούτως ή άλλως, είκοσι χρόνια μετά την εκτόξευσή του από τον πλανήτη μας, το σκάφος έχει αρχίσει να ξεμένει από καύσιμα καθώς πέφτει η απόδοση των θερμοηλεκτρικών του γεννητριών, στην «καρδιά» των οποίων πάλλονται 33 κιλά πλουτωνίου-238. Στις 15 Σεπτεμβρίου, το Cassini θα κάνει την τελευταία του βουτιά μέσα Κρόνο με ταχύτητα 120.000 χιλιομέτρων την ώρα και μετά από τρία λεπτά πτώσης, η εικοσαετής αποστολή θα τερματίζεται στην βραχώδη επιφάνεια κάτω από τόνους ατμοσφαιρικών αερίων. Οι σημαντικότερες ανακαλύψεις Στο ταξίδι του γύρω από το σύστημα του Κρόνου, το Cassini ανακάλυψε την ύπαρξη ενός μεγάλου ωκεανού κάτω από την παγωμένη επιφάνεια του δορυφόρου Εγκέλαδου που θα μπορούσε να φιλοξενεί ζωή, και «θάλασσες υδρογονανθράκων» στον δορυφόρο Τιτάνα. Αν και οι επιστήμονες δεν ανίχνευσαν απευθείας κάποιον ζωντανό οργανισμό στο φεγγάρι του Εγκέλαδου, το αέριο μοριακό υδρογόνο που εξέρχεται από σιφώνια στον βραχώδη πάτο του ωκεανού του, θα μπορούσε να λειτουργεί ως η απαραίτητη πηγή ενέργειας για τυχόν μικρόβια ή μικροοργανισμούς στον βυθό. Ένας «αποστειρωμένος θάνατος» Ένας από τους λόγους που οι επιστήμονες θέλουν να καταστρέψουν το Cassini πάνω στον Κρόνο, είναι για να βεβαιωθούν πως δεν θα μολυνθούν οι δορυφόροι αυτοί από γήινα μικρόβια. Πριν ξεκινήσει για τον ουρανό το 1997, το Cassini είχε αποστειρωθεί ενδελεχώς αλλά δεν αποκλείεται παρ’ όλα τα μέτρα που πήρε η NASA, να έχουν επιβιώσει πάνω στην επιφάνειά του γήινοι μικροοργανισμοί. Τυχόν μόλυνσή των φεγγαριών, θα άλλαζε «με τον λάθος τρόπο» τα αποτελέσματα των μελλοντικών ερευνών, σημειώνει η Αμερικανική Υπηρεσία Αεροναυπηγικής και Διαστήματος. http://physicsgg.me/2017/08/30/%cf%80%ce%bf%ce%bb%cf%8d-%ce%bd%ce%b5%cf%8e%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf%ce%b9-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%ce%b1%cf%81%ce%ba%ce%b5%cf%84%ce%bf%ce%af-%ce%b4%ce%b1%ce%ba%cf%84%cf%8d%ce%bb%ce%b9%ce%bf/
  7. Η αλλη Πανδώρα! Η Πανδώρα (Pandora) είναι ένας μεγάλος και λαμπρός αστεροειδής της Κύριας Ζώνης Αστεροειδών: έχει απόλυτο μέγεθος (όπως αυτό ορίζεται για το Ηλιακό Σύστημα) 7,8. Δεν πρέπει να συγχέεται με τον δορυφόρο Πανδώρα του πλανήτη Κρόνου. Ανακαλύφθηκε το 1858 από τον Αμερικανό αστρονόμο και ιερέα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας Τζωρτζ Μ. Σηρλ, ο οποίος παρατηρούσε από το Όλμπανι της Πολιτείας της Νέας Υόρκης. Υπήρξε ο μοναδικός αστεροειδής που ανακαλύφθηκε από τον συγκεκριμένο αστρονόμο. Η Πανδώρα πήρε το όνομά της από την ομώνυμη γυναίκα-συμφορά της ελληνικής μυθολογίας. Η μέση διάμετρος της Πανδώρας υπολογίσθηκε σε 66,7 km, ενώ η μάζα της εκτιμάται σε 310 τρισεκατομμύρια τόνους. Η μέση επιτάχυνση της βαρύτητας στον ισημερινό της Πανδώρας εκτιμάται σε 1,86 cm/sec², δηλαδή η βαρύτητα εκεί είναι 527 φορές ασθενέστερη από τη γήινη, ενώ η μέση ταχύτητα διαφυγής υπολογίζεται σε 35,3 m/sec (127 χιλιόμετρα την ώρα). Η Πανδώρα ανήκει στον σπάνιο τύπο E, και είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος αστεροειδής αυτού του τύπου (ο μεγαλύτερος είναι ο 44 Νύσα). Το άλβεδό της είναι 0,301. Η μέση θερμοκρασία στην επιφάνειά της υπολογίζεται σε 105 βαθμούς Κελσίου κάτω από το μηδέν. Είναι άγνωστο αν και με ποια περίοδο περιστρέφεται η Πανδώρα γύρω από τον εαυτό της. https://el.wikipedia.org/wiki/55_%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CF%8E%CF%81%CE%B1
  8. Προσγείωση προσεδάφισης του TPK "Soyuz MS-04" Σύμφωνα με τον ISS στις 3 Σεπτεμβρίου του 2017, έχει προγραμματιστεί προσγείωση προσεδάφιση του επανδρωμένου διαστημικου σκάφους μεταφοράς «Soyuz-04 MS» με τον κοσμοναύτη Φιοντόρ Γιουρτσίχιν(Roscosmos) και τους αστροναύτες της NASA Πέγκυ Whitson και ο Jack Fisher. Αποσύνδεση του TPK "Soyuz-04 MS" απο τον ISS 3 Σεπτεμβρίου 00:58 Προσγείωση του TPK "Soyuz-04 MS" στις 3 Σεπτεμβρίου 04:22 https://www.roscosmos.ru/23957/ Πρόγραμμα εκτοξευσεων τον Σεπτέμβριο-Νοέμβριο 2017 Η Roscosmos Επιτροπή έχει ορίσει ένα σχέδιο εκτοξεύσεων των διαστημικών σκαφών (SC) σύμφωνα με το ομοσπονδιακό Διαστημικό Πρόγραμμα (FCP), το Ομοσπονδιακό Πρόγραμμα Target (FTP), τα προγράμματα διεθνούς συνεργασίας και τα εμπορικά έργα για το φθινόπωρο του 2017. Για τον ΔΔΣ - 2 οχήματα εκτόξευσης πυραύλων (LV) από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ: 13 Σεπτεμβρίου - "Soyuz-FG" με τη μεταφορά επανδρωμένου διαστημόπλοιου "Σογιούζ-06 MS"? 12η Οκτώβρη - «Σογιούζ 2.1α» με το φορτηγό πλοίο μεταφοράς «Πρόοδος MS-07» Εμπορικό πρόγραμμα - 2 εκτοξεύσεις από το Μπαϊκονούρ: 11 Σεπτεμβρίου - "Proton-M" με το SC «Amazonas-5» (Amazonas 5)? 28η Σεπτέμβρη - "Proton-M" με το SC «ASIASAT-9» (ASIASAT 9). Για τα ομοσπονδιακά και εμπορικά προγράμματα - 2 εκτοξεύσεις από το κοσμοδρόμιο PLESETSK: 22 Σεπτέμβρη - «Σογιούζ-2.1β» με το διαστημόπλοιο «Glonass-M»? 9 - 12 Οκτ (η ημερομηνία θα επιβεβαιωθεί) - πύραυλος "Rokot" με το διαστημόπλοιο "Sentinel-5P" (Sentinel-5 Προδρόμου). Για το ομοσπονδιακό πρόγραμμα - 1 εκτόξευση από το Μπαϊκονούρ ΑΝΑΤΟΛΗ: 28 Νοέμβρη - "Σογιούζ-2.1β" με το "Meteor-M". https://www.roscosmos.ru/23971/
  9. O Μηχανισμός των Αντικυθήρων πάει… Αφροδίτη. Είναι γνωστό ότι η Αφροδίτη αποτελεί ένα από τα σώματα του ηλιακού μας συστήματος που διαθέτει εξαιρετικά εχθρικό περιβάλλον όχι μόνο για την ανάπτυξη ζωής αλλά ακόμη και για την παρατήρηση και εξερεύνηση του πλανήτη. Στο παρελθόν τόσο οι Σοβιετικοί όσο και οι Αμερικανοί προσπάθησαν να μάθουν περισσότερα πράγματα για την Αφροδίτη ρίχνοντας στην επιφάνεια της κάποιες διαστημοσυσκευές αλλά οι ακραίες συνθήκες που επικρατούν εκεί τις έθεσαν πολύ γρήγορα εκτός λειτουργίας. Η θερμοκρασία των 460 βαθμών Κελσίου που λιώνει μέταλλα, η πίεση των 92 μπαρ και τα νέφη θειϊκού οξέος καταστρέφουν γρήγορα τα ηλεκτρονικά κυκλώματα μιας συσκευής. Πριν από λίγο καιρό ο μηχανικός Τζόναθαν Σόντερ και η ομάδα του στο Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της NASA σχεδίασαν ένα αυτόνομο όχημα με την ονομασία «Automaton Rover for Extreme Environments» (AREE) ή «Αυτόματο Ρόβερ για Ακραία Περιβάλλοντα». Το ρόβερ αυτό αντλεί έμπνευση από τον μηχανισμό των Αντικυθήρων αλλά και από τις μηχανές που είχε σχεδιάσει κατά καιρούς ο Λεονάρντο ντα Βίντσι. Οπως έγινε γνωστό πριν από λίγα 24ωρα η NASA έδωσε το πράσινο φως για να κατασκευαστεί το πρωτότυπο του ρόβερ και αν πράγματι λειτουργεί όπως πρέπει θα σταλεί στην Αφροδίτη για να την εξερευνήσει. Φουτουριστικό αλλά και ρετρό Το AREE θα διαθέτει ένα όχι ηλεκτρονικό, αλλά πλήρως μηχανικό υπολογιστή-ρολόι, που θα θυμίζει εκείνον των Αντικυθήρων που προέβλεπε αστρονομικά συμβάντα πριν από 2.300 έτη. Θα περιλαμβάνει επίσης ένα είδος φωνογράφου, που θα καταγράφει στοιχεία. Τα στοιχεία αυτά θα υψώνονται στην ατμόσφαιρα ανά τακτά χρονικά διαστήματα μέσω ενός μπαλονιού γεμάτου με αέριο και θα καταλήγουν σε ένα drone-αναμεταδότη που θα βρίσκεται δεκάδες χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια και θα κινείται με ηλιακή ενέργεια. Το drone, με τη σειρά του, θα μεταδίδει τα στοιχεία σε δορυφόρο που θα κινείται σε τροχιά γύρω από την Αφροδίτη και από εκεί θα στέλνονται τελικά στη Γη. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500159468
  10. Δροσος Γεωργιος

    Κοσμολογία

    Μετρώντας μαγνητικά πεδία από απόσταση δισεκατομμυρίων ετών φωτός. Με την βοήθεια ενός γιγάντιου κοσμικού φακού οι αστρονόμοι μέτρησαν το μαγνητικό πεδίο ενός γαλαξία που βρίσκεται πέντε δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά. Το επίτευγμα αυτό μας αποκαλύπτει νέα και σημαντικά στοιχεία για την φύση και την προέλευση των μαγνητικών πεδίων που παίζουν βασικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο εξελίσσονται οι γαλαξίες με την πάροδο του χρόνου – ρίχνοντας φως σε ένα από τα θεμελιώδη προβλήματα της κοσμολογίας. Γαλαξίες με μεγάλη μάζα προκαλούν έντονη καμπύλωση του χωροχρόνου γύρω τους, η οποία εκτρέπει το φως ή τα ραδιοκύματα που προέρχονται από τα μακρινά αντικείμενα. Το αποτέλεσμα είναι ένα είδος πολλαπλασιασμένου ουράνιου αντικατοπτρισμού. Αυτά τα μακρινά αντικείμενα παρατηρούνται σε μια ή περισσότερες θέσεις του ουράνιου θόλου, που όμως δεν είναι η πραγματική τους θέση. Οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν την συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων Karl G. Jansky Very Large Array (VLA) για να μελετήσουν έναν γαλαξία που βρίσκεται ανάμεσα στην Γη κι σε ένα πολύ απομακρυσμένο κβάζαρ. Η βαρύτητα του γαλαξία παίζει τον ρόλο ενός γιγάντιου φακού που δημιουργεί δυο είδωλα του κβάζαρ, όταν αυτός παρατηρείται από τη Γη. Ένα σημαντικό στοιχείο είναι ότι τα ραδιοκύματα που εκπέμπονται από το κβάζαρ, που βρίσκεται περίπου 8 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά, είναι πολωμένα. Το γεγονός ότι τα πολωμένα κύματα που παράγουν τα δυο είδωλα του κβάζαρ διέρχονται από διαφορετικά μέρη του παρεμβαλλόμενου γαλαξία, μας επιτρέπει να μάθουμε μερικά σημαντικά στοιχεία σχετικά με το μαγνητικό πεδίο του γαλαξία. Τα μαγνητικά πεδία επηρεάζουν τα ραδιοκύματα που διέρχονται μέσα από αυτά. Η ανάλυση των εικόνων του VLA έδειξε μια σημαντική διαφορά μεταξύ των δυο ειδώλων στον τρόπο μεταβολής της πόλωσης των κυμάτων, εξαιτίας του φαινομένου του βαρυτικού φακού. Σύμφωνα με τους αστρονόμους αυτό δείχνει ότι οι διάφορες περιοχές του παρεμβαλλόμενου γαλαξία-φακού επηρέασαν με διαφορετικό τρόπο τα ραδιοκύματα. Η διαφορές αυτές μας λένε ότι ο συγκεκριμένος γαλαξίας διαθέτει ένα μεγάλης κλίμακας συνεκτικό μαγνητικό πεδίο παρόμοιο με αυτό που διαπιστώνουμε στους κοντινούς γαλαξίες. Η ομοιότητα είναι τόσο στην ένταση του πεδίου όσο και στην μορφή των μαγνητικών δυναμικών γραμμών. Δεδομένου ότι ο γαλαξίας αυτός υπάρχει εδώ και πέντε δισεκατομμύρια χρόνια, όταν το σύμπαν είχε τα δυο τρίτα της σημερινής του ηλικίας, αυτή η ανακάλυψη δίνει μια σημαντική ένδειξη για το πώς διαμορφώνονται τα μαγνητικά πεδία με το πέρασμα του χρόνου. Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας υποστηρίζουν την ιδέα ότι τα μαγνητικά πεδία των γαλαξιών δημιουργούνται από το φαινόμενο περιστρεφόμενου μαγνητικού δυναμό, παρόμοιο με την διαδικασία που παράγει το μαγνητικό πεδίο του Ήλιου. Ωστόσο, υπάρχουν κι άλλες διαδικασίες που μπορούν να παράγουν μαγνητικά πεδία. Για να προσδιορίσουμε ποια διαδικασία πραγματοποιείται πρέπει να πάμε ακόμα πιο πίσω στον χρόνο – να παρατηρήσουμε ακόμα πιο απομακρυσμένους γαλαξίες – και να κάνουμε παρόμοιες μετρήσεις. Τα μαγνητικά πεδία παίζουν κεντρικό ρόλο στην φυσική του αραιού αερίου που καταλαμβάνει τον χώρο μεταξύ των άστρων ενός γαλαξία. Η κατανόηση του πως δημιουργούνται και αναπτύσσονται αυτά τα πεδία με την πάροδο του χρόνου μπορεί να προσφέρει στους αστρονόμους σημαντικά στοιχεία σχετικά με την εξέλιξη των ίδιων των γαλαξιών. http://physicsgg.me/2017/08/29/%ce%bc%ce%b5%cf%84%cf%81%cf%8e%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%ce%bc%ce%b1%ce%b3%ce%bd%ce%b7%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ac-%cf%80%ce%b5%ce%b4%ce%af%ce%b1-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%ce%b1%cf%80%cf%8c%cf%83%cf%84%ce%b1/
  11. (TPC) «Soyuz MS-06" Στις 28 Αυγ 2017 τα μέλη από τα κύρια και εφεδρικα πληρώματα του επανδρωμένου διαστημικου σκαφους (TPC) "MS-06 Ένωση" Αλέξανδρος Misurkin, Mark Vanden HI, Dzhozef Άκαμπα, Anton Shkaplerov, Scott Tingley και Shennon Uoker πραγματοποιήσαν την πρώτη προπόνηση στο TPK "MS-06 Soyuz" . Κοσμοναύτες και αστροναύτες προσπάθησαν να τοποθετήσουν τα κοστούμια Sokol-KV και μετά από δοκιμές για στεγανότητα πήραν τα μέρη τους στο πλοίο τους. Το πλήρωμα ελεγξε το σύστημα ραδιοεπικοινωνίας, ένα αποστασιόμετρο λέιζερ, γνωριστηκαν με τα έγγραφα επί του σκάφους, μελέτησαν το πρόγραμμα της πτήσης και μια λίστα με την προγραμματισμένη παράδοση του φορτίου στον ΔΔΣ. Μετά την εκπαίδευση των πληρωμάτων επέστρεψαν στο Κέντρο Εκπαίδευσης κοσμοναύτων στο Star City για να ολοκληρώσουν τον κύκλο της κατάρτισης και εξετάσεων, και στις 6 Σεπτεμβρίου, θα επιστρέψουν στο Μπαϊκονούρ για το τελικό στάδιο της εκπαίδευσης πριν από την πτήση. https://www.roscosmos.ru/print/23970/
  12. Νέα μελέτη επιβεβαιώνει ότι ο γαλαξίας μας είναι γεμάτος κατοικήσιμους πλανήτες. Μια νέα μελέτη ερευνητών στην Αυστραλία επιβεβαιώνει προηγούμενες που αναφέρουν ότι υπάρχει τεράστιος αριθμός αριθμός πλανητών με χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά της Γης στον γαλαξία μας, δηλαδή πλανητών φιλόξενων προς την ζωή. Αμέτρητοι. Τη νέα μελέτη πραγματοποίησαν επιστήμονες του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας (ANU) οι οποίοι υποστηρίζουν ότι στην μεγάλη πλειοψηφία των άστρων του γαλαξία μας στα οποία έχει αναπτυχθεί ένα πλανητικό σύστημα υπάρχουν τουλάχιστον δύο πλανήτες που βρίσκονται στην λεγόμενη κατοικήσιμη ζώνη. Βρίσκονται δηλαδή σε απόσταση τέτοια από το μητρικό τους άστρο ώστε να μπορούν να αναπτυχθούν εκεί συνθήκες ευνοϊκές για την παρουσία της ζωής. Οι ερευνητές κατέληξαν στα συμπεράσματα τους μελετώντας δεδομένα από τον «κυνηγό των πλανητών», το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler. Στο άρθρο τους που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomy Society» υποστηρίζουν ότι υπάρχουν εκατοντάδες δισ. κατοικήσιμοι πλανήτες στον γαλαξίας μας και κατ’ επέκταση αμέτρητοι τέτοιοι πλανήτες στο Σύμπαν. Έσπευσαν πάντως να σημειώσουν ότι αν και το Σύμπαν μοιάζει άκρως φιλικό για την ανάπτυξη ζωής εντούτοις δεν φαίνεται ότι είναι φιλικό στην ανάπτυξη ζωής με νοημοσύνη παρόμοια με του ανθρώπου αφού όπως τονίζουν αν υπήρχε ένας εξελιγμένος πολιτισμός σαν τον δικό μας είτε θα είχαμε έρθει με κάποιο τρόπο σε επαφή με αυτόν ή θα είχαμε εντοπίσει την παρουσία του. http://www.pronews.gr/epistimes/diastima/626524_nea-meleti-epivevaionei-oti-o-galaxias-mas-einai-gematos-katoikisimoys
  13. Διόρθωση της τροχιάς του ΔΔΣ Σύμφωνα με το πρόγραμμα πτήσεων του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS) στις 27 Αυγούστου, 2017 πραγματοποιήθηκε η προγραμματισμένη διόρθωση της τροχιάς του ΔΔΣ. Για την πραγματοποίηση του ελιγμού στις 07:55 MSK χρησιμοποιηθηκε το διαστημόπλοιο «Прогресс MS-06», αγκυροβολημένο στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Ο χρόνος λειτουργίας του συστήματος πρόωσης ήταν 177 δευτερόλεπτα. Ως αποτέλεσμα, ο σταθμός έλαβε την ταχύτητα αύξησης των 0,35 m / s. Σύμφωνα με την υπολογισμένη βαλλιστικά υπηρεσία δεδομένων της υποστήριξης πλοήγησης το κέντρο ελέγχου πτήσης (MCC) των παραμέτρων τροχιάς του ΔΔΣ έχουν ως εξής: • ελάχιστο ύψος πάνω από την επιφάνεια της Γης - 402,2 χιλιομέτρων, • μέγιστο ύψος πάνω από την επιφάνεια της Γης - 422,5 χιλιομέτρων, • η περίοδος κυκλοφορίας είναι 92,60 λεπτά, • κλίση - 51,66 βαθμούς. Ο σκοπός της προσαρμογής ήταν ο σχηματισμός των βαλλιστικών προϋποθέσεων για την προσγείωση προσεδάφιση του TPK «Soyuz MS-04 », που έχει προγραμματιστεί για τις 3 Σεπτεμβρίου του 2017, και να τεθει σε τροχιά το TPK «Soyuz MS-06» και η σύνδεση του με το ISS, που έχει προγραμματιστεί για τις 13 του Σεπτεμβρίου, 2017 . https://www.roscosmos.ru/23963/ (TPC) «Soyuz MS-06" Στις 27 Αυγούστου 2017 τα κύρια και εφεδρικα πληρώματα του επανδρωμένου διαστημικου σκαφους (TPC) «Soyuz MS-06" έφτασαν στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. Ως μέρος του κύριου πλήρωματος του WPK "MS-06 Soyuz" και της μακροπρόθεσμης αποστολής ISS-53/54 - ο διοικητής του WPK, κοσμοναύτης Αλεξάντερ Misurkin(Roscosmos), οι αστροναύτες της NASA Mark Vanden Hai και Dzhozef Άκαμπα. Ως μέρος του αντιγράφου ασφαλείας το πλήρωμα του WPK "MS-06 Soyuz" και της ISS-53/54 - ο κυβερνήτης του WPK, κοσμοναύτης Anton Shkaplerov(Roscosmos) και οι αστροναύτες της NASA Scott Tingley και Shennon Uoker. Μετά τη συνάντηση και την αναφορά προς τη διοίκηση, τα πληρώματα πήγαν στο Test Training Complex.Στις 28 του Αυγούστου τα πληρώματα θα πραγματοποιήσουν την πρώτη προπόνηση τους σε TPK «Soyuz MS-06», και στη συνέχεια τα πληρώματα θα πετάξουν στο Κέντρο Εκπαίδευσης κοσμοναύτων στο Star City για να ολοκληρώσουν τον κύκλο της κατάρτισης και των εξετάσεων. Στο κοσμοδρόμιο Baikonur για το τελικό στάδιο θα επιστρέψουν στις 6 Σεπτεμβρίου. Η εκτόξευση του φορέα πύραυλου "Soyuz-FG" με το TPK "Soyuz MS-06" έχει προγραμματιστεί για τις 13 του Σεπτέμβρη 2017 στις 00:17 MSK από την τοποθεσία №1 ( "Start Γκαγκάριν"). https://www.roscosmos.ru/print/23964/ «Ωρίων» Θα είναι, όταν ολοκληρωθεί η κατασκευή του, το πλέον φιλόδοξο διαστημόπλοιο της NASA και θα μπορεί να μεταφέρει ανθρώπους στη Σελήνη και τον Άρη: Ο λόγος για τον «Ωρίωνα»... Η εταιρεία Lockheed Martin, εξωτερικός συνεργάτης της NASA για την υλοποίηση του project, ανέφερε σε ανακοίνωσή της πως η τελευταία έκδοση του σκάφους τέθηκε σε λειτουργία για πρώτη φορά το πρωί της Τρίτης φωτίζοντας τα πολυσύνθετα συστήματα υπολογιστών που βρίσκονται μέσα σε αυτό και τα οποία μία ημέρα θα καθοδηγήσουν το Orion μέσα στο κενό του διαστήματος. Για τους επόμενους έναν με δύο μήνες, η NASA θα συνεχίζει να προσθέτει περισσότερα τεχνολογικά συστήματα σε αυτό και θα συνεχίσει να ελέγχει το λογισμικό του με την ελπίδα πως μία ημέρα το διαστημόπλοιο θα εκτοξευθεί στο διάστημα πάνω στο Space Launch System (SLS), έναν πραγματικά ογκώδη πύραυλο ο οποίος και αυτός είναι υπό κατασκευή από την NASA σε συνεργασία με μία μικρή ομάδα ιδιωτών συνεργατών. Όταν θα τεθεί σε λειτουργία, ο SLS θα είναι ο πιο ισχυρός πύραυλος που δημιουργήθηκε ποτέ. Το Orion έχει προσωρινά προγραμματιστεί να εκτοξευθεί σε SLS, σε μία μη επανδρωμένη δοκιμαστική πτήση γύρω από την Σελήνη το 2019. «Παρά του ότι σε αυτή την πτήση δεν θα υπάρχουν αστροναύτες, θα είναι μια καλή δοκιμή του σχεδίου πάνω στο οποίο θα βασιστούν οι αστροναύτες στις επικείμενες αποστολές με το Orion στο ηλιακό σύστημα» ανέφερε η Lockheed στην ανακοίνωση. Ωστόσο, δεν έχει ακόμα αποσαφηνιστεί πότε θα επιβιβαστούν στο Orion οι πρώτοι άνθρωποι. Η NASA αρχικά επέλεξε να πραγματοποιήσει την πρώτη επανδρωμένη αποστολή κάπου μέσα στο 2021, αλλά το χρονοδιάγραμμα από τότε έχει αλλάξει με την υπηρεσία να μην έχει ακόμα θέσει νέα ημερομηνία. Οι κριτικοί λένε πως το SLS και το Orion αναπτύσσονται πολύ αργά και φέρουν υψηλό κόστος, ειδικά μετά και την ραγδαία ανάπτυξη της εμπορικής διαστημικής βιομηχανίας των ΗΠΑ. Σημειώνεται πως αρκετές ιδιωτικές εταιρείες του κλάδου επενδύουν πάρα πολλά χρήματα στην εξερεύνηση του διαστήματος, όπως η SpaceX του Elon Musk. Ωστόσο, οι οπαδοί του προγράμματος Orion της NASA λένε πως ο ιδιωτικός τομέας είναι πολύ πίσω από την NASA στην ανάπτυξη κάτι αντίστοιχου με τις ικανότητες που θα έχουν τα SLS και Orion. http://www.pronews.gr/epistimes/diastima/625835_ayto-einai-neo-yperdiastimoploio-tis-nasa-o-orion-foto
  14. Βρέχει διαμάντια στον Ποσειδώνα. Επιστήμονες αναδημιούργησαν την «βροχή διαμαντιών» που συμβαίνει στους πλανήτες Ουρανό και Ποσειδώνα. Χρησιμοποιώντας λέιζερ δημιούργησαν ακραίες συνθήκες στο εργαστήριο του Stanford, επαληθεύοντας μια από τις πιο παράξενες προβλέψεις των πλανητικών επιστημόνων. Oι αστρονόμοι ονομάζουν το φαινόμενο «βροχή διαμαντιών», αλλά κανείς δεν το έχει δει ποτέ – μέχρι τώρα. (GREDIT: GREG STEWART/SLAC NATIONAL ACCELERATOR LABORATORY) Το εσωτερικό των πλανητών όπως ο Ποσειδώνας ή ο Ουρανός, συνίσταται από έναν συμπαγή πυρήνα από παχιά στρώματα «πάγου», τα οποία αποτελούνται κυρίως από υδρογονάνθρακες, νερό και αμμωνία. Οι αστροφυσικοί θεωρούν ότι η ακραία πίεση που επικρατεί στους πλανήτες αυτούς σε βάθος πάνω από 8000 χιλιόμετρα, διασπά τους υδρογονάνθρακες σχηματίζοντας διαμάντια, τα οποία στη συνέχεια βυθίζονται βαθύτερα στο εσωτερικό του πλανήτη. Το φαινόμενο αυτό προφανώς δεν μπορεί να παρατηρηθεί απευθείας, αλλά και κανένας μέχρι σήμερα δεν είχε καταφέρει να το αναπαράγει στο εργαστήριο. Στο εργαστήριο SLAC μπορούν να διερευνήσουν την εξαιρετικά θερμή και πυκνή ύλη που υπάρχει στο εσωτερικό των άστρων και των γιγάντιων πλανητών (GREDIT: SLAC NATIONAL ACCELERATOR LABORATORY) Οι επιστήμονες του Stanford κατάφεραν να παρατηρήσουν το φαινόμενο σε πραγματικό χρόνο στο εργαστήριο, εκθέτοντας έναν υδρογονάνθρακα (πολυστυρένιο) σε συνθήκες παρόμοιες με εκείνες του Ποσειδώνα ή του Ουρανού. Το πέτυχαν καθοδηγώντας στο δείγμα του πλαστικού δυο κρουστικά κύματα που δημιουργήθηκαν από ένα εξαιρετικά ισχυρό λέιζερ, σε συνδυασμό με την πηγή ακτίνων Χ του SLAC (Stanford Linear Accelerator Center). Συμπίεσαν το πλαστικό σε μια πίεση περίπου 150 GPa (γιγαπασκάλ) και θερμοκρασία γύρω στους 5000 βαθμούς Κελσίου. Τα διαμάντια σχηματίζονται κυρίως την στιγμή που τα δύο κύματα επικαλύπτονται. Και δεδομένου ότι η διαδικασία αυτή διαρκεί μόνο ένα κλάσμα του δευτερολέπτου, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την περίθλαση των ακτίνων Χ για να φωτογραφίσουν την διαδικασία της δημιουργίας των διαμαντιών και των χημικών διεργασιών που εμπλέκονται. Τα πειράματα δείχνουν ότι τα άτομα του άνθρακα συμπιέζονται έτσι ώστε να σχηματιστούν διαμάντια μεγέθους νανομέτρου. Βασισμένοι σ’ αυτά τα αποτελέσματα οι ερευνητές υποθέτουν πως τα διαμάντια στον Ποσειδώνα και στον Ουρανό είναι μεγαλύτερα και μάλλον βυθίζονται στον πυρήνα του πλανήτη σε μια περίοδο χιλιάδων ετών. Τα πειράματα αυτά, εκτός από την συνεισφορά τους στην πλανητική επιστήμη, έχουν και πρακτικές εφαρμογές. Τα νανο-διαμάντια που δημιουργούνται μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ηλεκτρονικά όργανα, ιατρικές διαδικασίες, ή ως κοπτικά υλικά στην βιομηχανική παραγωγή. http://physicsgg.me/2017/08/27/%ce%b2%cf%81%ce%ad%cf%87%ce%b5%ce%b9-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%ce%bc%ce%ac%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b1%ce%bd%cf%8c-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%cf%80/
  15. Βρέχει διαμάντια στον Ουρανό. Επιστήμονες αναδημιούργησαν την «βροχή διαμαντιών» που συμβαίνει στους πλανήτες Ουρανό και Ποσειδώνα. Χρησιμοποιώντας λέιζερ δημιούργησαν ακραίες συνθήκες στο εργαστήριο του Stanford, επαληθεύοντας μια από τις πιο παράξενες προβλέψεις των πλανητικών επιστημόνων. Oι αστρονόμοι ονομάζουν το φαινόμενο «βροχή διαμαντιών», αλλά κανείς δεν το έχει δει ποτέ – μέχρι τώρα. (GREDIT: GREG STEWART/SLAC NATIONAL ACCELERATOR LABORATORY) Το εσωτερικό των πλανητών όπως ο Ποσειδώνας ή ο Ουρανός, συνίσταται από έναν συμπαγή πυρήνα από παχιά στρώματα «πάγου», τα οποία αποτελούνται κυρίως από υδρογονάνθρακες, νερό και αμμωνία. Οι αστροφυσικοί θεωρούν ότι η ακραία πίεση που επικρατεί στους πλανήτες αυτούς σε βάθος πάνω από 8000 χιλιόμετρα, διασπά τους υδρογονάνθρακες σχηματίζοντας διαμάντια, τα οποία στη συνέχεια βυθίζονται βαθύτερα στο εσωτερικό του πλανήτη. Το φαινόμενο αυτό προφανώς δεν μπορεί να παρατηρηθεί απευθείας, αλλά και κανένας μέχρι σήμερα δεν είχε καταφέρει να το αναπαράγει στο εργαστήριο. Στο εργαστήριο SLAC μπορούν να διερευνήσουν την εξαιρετικά θερμή και πυκνή ύλη που υπάρχει στο εσωτερικό των άστρων και των γιγάντιων πλανητών (GREDIT: SLAC NATIONAL ACCELERATOR LABORATORY) Οι επιστήμονες του Stanford κατάφεραν να παρατηρήσουν το φαινόμενο σε πραγματικό χρόνο στο εργαστήριο, εκθέτοντας έναν υδρογονάνθρακα (πολυστυρένιο) σε συνθήκες παρόμοιες με εκείνες του Ποσειδώνα ή του Ουρανού. Το πέτυχαν καθοδηγώντας στο δείγμα του πλαστικού δυο κρουστικά κύματα που δημιουργήθηκαν από ένα εξαιρετικά ισχυρό λέιζερ, σε συνδυασμό με την πηγή ακτίνων Χ του SLAC (Stanford Linear Accelerator Center). Συμπίεσαν το πλαστικό σε μια πίεση περίπου 150 GPa (γιγαπασκάλ) και θερμοκρασία γύρω στους 5000 βαθμούς Κελσίου. Τα διαμάντια σχηματίζονται κυρίως την στιγμή που τα δύο κύματα επικαλύπτονται. Και δεδομένου ότι η διαδικασία αυτή διαρκεί μόνο ένα κλάσμα του δευτερολέπτου, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την περίθλαση των ακτίνων Χ για να φωτογραφίσουν την διαδικασία της δημιουργίας των διαμαντιών και των χημικών διεργασιών που εμπλέκονται. Τα πειράματα δείχνουν ότι τα άτομα του άνθρακα συμπιέζονται έτσι ώστε να σχηματιστούν διαμάντια μεγέθους νανομέτρου. Βασισμένοι σ’ αυτά τα αποτελέσματα οι ερευνητές υποθέτουν πως τα διαμάντια στον Ποσειδώνα και στον Ουρανό είναι μεγαλύτερα και μάλλον βυθίζονται στον πυρήνα του πλανήτη σε μια περίοδο χιλιάδων ετών. Τα πειράματα αυτά, εκτός από την συνεισφορά τους στην πλανητική επιστήμη, έχουν και πρακτικές εφαρμογές. Τα νανο-διαμάντια που δημιουργούνται μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ηλεκτρονικά όργανα, ιατρικές διαδικασίες, ή ως κοπτικά υλικά στην βιομηχανική παραγωγή. http://physicsgg.me/2017/08/27/%ce%b2%cf%81%ce%ad%cf%87%ce%b5%ce%b9-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%ce%bc%ce%ac%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b1%ce%bd%cf%8c-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%cf%80/
  16. Τι σχεδίασε ο Ευκλείδης; Η ιστορία των διαγραμμάτων στα «Στοιχεία» του Ευκλείδη, καθώς αυτά περνούσαν από γενιά σε γενιά και από αντιγραφή σε αντιγραφή επί αιώνες, αρχίζει να ξεδιπλώνεται για πρώτη φορά μπροστά στα μάτια μας χάρη σε έναν μελετητή ο οποίος είχε την έμπνευση να τα κοιτάξει πιο προσεκτικά. Αντίθετα με την ως τώρα καθιερωμένη πρακτική, η οποία εστίαζε σχεδόν αποκλειστικά στο κείμενο, ο Εουνσου Λι από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει επικεντρώσει τα τελευταία πέντε χρόνια το ενδιαφέρον του στα σχήματα. Εξετάζοντας εκατοντάδες αρχαία και νεότερα χειρόγραφα καθώς και τυπωμένα βιβλία, ο ερευνητής διαπίστωσε ότι τα διαγράμματα αυτού του θεμελιώδους μαθηματικού έργου έχουν υποστεί σημαντικές μεταβολές από τους αντιγραφείς και τους μεταφραστές στο πέρασμα των χρόνων. Τα ευρήματά του, τα οποία παρέχουν πληροφορίες για τα μαθηματικά και για τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι τα «έβλεπαν» και τα μελετούσαν σε κάθε εποχή, ανοίγουν ένα εντελώς καινούργιο πεδίο μελέτης και συζήτησης για την ιστορία της επιστήμης. Από τα μαθηματικά στα αρχαία Η ασυνήθιστη έρευνα που έχει ξεκινήσει ο νοτιοκορεάτης επιστήμονας στο πλαίσιο της διδακτορικής διατριβής του οφείλεται ίσως σε μεγάλο βαθμό στο… μεικτό επιστημονικό υπόβαθρό του. Όπως λέει μιλώντας στο «Βήμα», το πρώτο πτυχίο του ήταν στα μαθηματικά, όμως κάποια στιγμή γοητεύθηκε τόσο από τον Όμηρο και τους αρχαίους έλληνες συγγραφείς ώστε αποφάσισε να αλλάξει κατεύθυνση και να στραφεί προς τις κλασικές σπουδές. Η ιδέα για τη μελέτη των σχημάτων στη γεωμετρία του Ευκλείδη του ήρθε την πρώτη φορά που είδε ένα αρχαίο «πρωτότυπο» γραμμένο στα ελληνικά. «Με εξέπληξε το γεγονός ότι τα διαγράμματα ήταν πολύ διαφορετικά από τις σύγχρονες εκδοχές τους» μας εξηγεί. «Θέλησα να διερευνήσω την ιστορία τους και έτσι γεννήθηκε αυτό το ερευνητικό πρόγραμμα, στο οποίο έχω την τύχη να έχω ως σύμβουλο έναν σπουδαίο καθηγητή, τον Ρεβιέλ Νετς, κορυφαίο σε παγκόσμιο επίπεδο μελετητή των κειμένων του Αρχιμήδη και του Ευκλείδη». Στο κυνήγι των αντιγράφων Το πραγματικό πρωτότυπο των «Στοιχείων», τα οποία ο αλεξανδρινός μαθηματικός έγραψε γύρω στο 300 π.Χ., φυσικά δεν υπάρχει σήμερα (το αρχαιότερο «δείγμα» που διαθέτουμε είναι ένα κομμάτι παπύρου που χρονολογείται περίπου στον 3ο αιώνα μ.Χ.).Τα αντίγραφά τους που έχουν σωθεί ως τις ημέρες μας είναι ωστόσο πολλά, αφού η πραγματεία του Ευκλείδη υπήρξε βασική για τη μελέτη των μαθηματικών επί δύο και πλέον χιλιετίες. Θεωρείται μάλιστα ότι τα «Στοιχεία», στην πρωτότυπη ελληνική εκδοχή τους καθώς και στις μεταφράσεις τους στα λατινικά ή στα αραβικά, αποτέλεσαν κατά τον Μεσαίωνα το δεύτερο πλέον «αντιγραφόμενο» βιβλίο μετά τη Βίβλο. Για την έρευνά του ο κ. Λι μελέτησε αντίγραφα σε κάθε μορφή: παπύρους, περγαμηνές, χειρόγραφα και τυπωμένα βιβλία (η πρώτη έντυπη έκδοση των «Στοιχείων» κυκλοφόρησε το 1482). «Εκατοντάδες χειρόγραφα είναι διασκορπισμένα σε όλη την Ευρώπη. Προσπάθησα να εξετάσω όσο το δυνατόν περισσότερα» εξηγεί. «Πήγα στο Βατικανό, στην Οξφόρδη, στο Παρίσι, στη Φλωρεντία, στην Αυστρία… Φυσικά δεν μπόρεσα να πάω παντού, ούτε να τα εξετάσω όλα. Στην Κωνσταντινούπολη, για παράδειγμα, υπάρχει ένα ωραίο χειρόγραφο αλλά δεν μπόρεσα να πάω λόγω της κατάστασης εκεί». Παρ’ όλα αυτά, κατόρθωσε να συλλέξει έναν άκρως ικανοποιητικό όγκο δεδομένων. «Εχω συγκεντρώσει ελληνικά χειρόγραφα, αραβικά χειρόγραφα, λατινικά χειρόγραφα καθώς και τυπωμένες εκδόσεις και μερικούς παπύρους» λέει. «Συνολικά έχω εξετάσει περί τα 250 χειρόγραφα». Σκαμπανεβάσματα στην ποιότητα Αναλύοντας όλο αυτό το υλικό για περίπου 35 από τις πιο σημαντικές προτάσεις των «Στοιχείων» ο ερευνητής είδε ότι τα διαγράμματα εμφάνιζαν σημαντικές διαφορές. Είχαν υποστεί αλλαγές με τον χρόνο, ακολουθώντας τις ανάγκες και τους σκοπούς του κάθε αντιγράφου και της εκάστοτε εποχής. «Καθώς το κείμενο μεταφραζόταν, τα διαγράμματα με κάποιον τρόπο μεταφράζονταν και αυτά, ενώ επίσης άλλαξαν περνώντας από τον πάπυρο στην περγαμηνή, στα χειρόγραφα βιβλία και τελικά στα τυπωμένα βιβλία» αναφέρει, προσθέτοντας πως μια πρώτη παρατήρηση που έκανε ήταν ότι πολύ συχνά τα σχήματα δεν είναι καθόλου καλής ποιότητας. «Ειδικά στις πρώτες εκδοχές η ποιότητά τους ήταν πολύ κακή, οι μετρικές πληροφορίες αγνοούνταν παντελώς. Με τον χρόνο όμως εξελίχθηκαν και βελτιώθηκαν σε ποιότητα ώστε να υπηρετούν καλύτερα το κείμενο». Παρά το γεγονός ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας τους τα διαγράμματα τείνουν να αντιμετωπίζονται ως δευτερεύοντα, ήσσονος σημασίας «συνοδευτικά» του κειμένου, ορισμένες φορές, όπως διαπίστωσε ο ερευνητής, μπορεί να κρύβουν εκπλήξεις. Μια τέτοια έκπληξη ήταν ότι εντόπισε σε κάποια από αυτά μαθηματικές πληροφορίες οι οποίες δεν υπήρχαν στο κείμενο. «Κάποιοι μελετητές είχαν κάνει τα σχόλιά τους αφήνοντας τα σημάδια τους στα σχήματα» εξηγεί. Κύκλος με δύο κέντρα Σε γενικές γραμμές ο κ. Λι διακρίνει τρεις σημαντικές «φάσεις» στις αλλαγές που έχουν σημειωθεί στην ιστορία των διαγραμμάτων. «Στην ουσία πρόκειται για τρία καθοριστικά «περάσματα»» εξηγεί. Το πρώτο ήταν το πέρασμα από τον πάπυρο στην περγαμηνή – η «μεταβολή του μέσου», όπως την ονομάζει, η οποία φαίνεται να σχετίζεται με τις ανάγκες της «σελιδοποίησης». Καθώς οι πάπυροι γράφονταν σε κυλίνδρους, όταν οι αντιγραφείς χρειάστηκε να γράψουν στις σχετικά περιορισμένων διαστάσεων σελίδες των κωδίκων από περγαμηνή αντιμετώπισαν το πρόβλημα του χώρου. Τα διαγράμματα άλλαξαν διαστάσεις και διάταξη, πολλές φορές επικαλύπτοντας σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό το ένα το άλλο ώστε να στριμωχτούν στο νέο «lay-out». Συχνά, όπως επισημαίνει ο κ. Λι, δεν βγάζουν και πολύ νόημα, αφού τα σχήματα για δύο διαφορετικά θεωρήματα φαίνονται να έχουν συνδυαστεί σε ένα. Ενίοτε μάλιστα παρατηρείται το παράδοξο φαινόμενο ένας κύκλος να έχει δύο κέντρα! Το δεύτερο πέρασμα είναι η «μεταβολή της γλώσσας». Καθώς οι Αραβες και οι Εβραίοι διαβάζουν από τα δεξιά προς τα αριστερά, στις μεταφράσεις του έργου στα αραβικά η κατεύθυνση των διαγραμμάτων έχει αλλάξει – είναι σαν να βλέπουμε την εικόνα στον καθρέφτη – ώστε να συμβαδίζει με τις συνήθειες των αράβων αναγνωστών. «Το παράδοξο είναι» επισημαίνει ο ερευνητής «ότι σε κάποιες λατινικές μεταφράσεις, και ακόμη και σε ένα ελληνικό χειρόγραφο, τα διαγράμματα εμφανίζονται σε αυτή την αντεστραμμένη εκδοχή». Η πιθανότερη εξήγηση είναι, όπως εικάζει, ότι πρόκειται για μεταφράσεις που έγιναν από αραβικά χειρόγραφα: αυτοί που τις έκαναν δεν σκέφτηκαν καν να «μεταφράσουν» και τα σχήματα αλλά απλώς τα αντέγραψαν όπως ήταν στο αραβικό πρωτότυπο. Το άλμα της τεχνολογίας Η «μεταβολή της τεχνολογίας» δεν αποτελεί ένα απλό τρίτο πέρασμα αλλά ένα πραγματικό άλμα. Αρχικά σηματοδοτείται από την επανάσταση της τυπογραφίας, η οποία άλλαξε ριζικά τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζονταν τα διαγράμματα ώστε να περάσουν στο πιεστήριο και στη μαζική παραγωγή. Την ίδια περίπου περίοδο ο κ. Λι επισημαίνει μία ακόμη αλλαγή η οποία σχετίζεται επίσης με τον σκοπό που καλούνταν να εξυπηρετήσουν τα βιβλία. «Μετά την Αναγέννηση και εξαιτίας της γέννησης των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων τα «Στοιχεία» άρχισαν να διαβάζονται όλο και περισσότερο, καθώς μπήκαν στη διδακτέα ύλη – για να πάρει κάποιος το πτυχίο του ήταν υποχρεωτικό να έχει μελετήσει τουλάχιστον το πρώτο βιβλίο»εξηγεί. «Ενώ στα προηγούμενα χρόνια η αντιγραφή τους γινόταν είτε για να διατηρηθεί το έργο είτε για να προστεθούν σε κάποια συλλογή είτε για κάποια συγκεκριμένη αποστολή, από τον 14ο-15ο αιώνα και μετά τα αντίγραφα είχαν πλέον ως σκοπό τη διδασκαλία. Και έτσι τα διαγράμματα άλλαξαν και πάλι». Η πιο καθοριστική τεχνολογική μεταβολή όμως, η οποία οδήγησε και στην εικόνα που έχουμε σήμερα για τα γεωμετρικά σχήματα, συντελέστηκε, όπως υπογραμμίζει ο ερευνητής, στην αρχή της σύγχρονης εποχής, όταν ο καθένας, ακόμη και ένας μαθητής του σχολείου, μπορούσε να χρησιμοποιήσει εύχρηστα γεωμετρικά όργανα (διαβήτη, μοιρογνωμόνιο κ.λπ.) για να τα σχεδιάσει. «Εδώ έχουμε πλέον διαγράμματα «νέας κοπής». Παρά το γεγονός ότι εμφανίζουν κάποιες σημαντικές μεταβολές, επί 1.000 και πλέον χρόνια τα διαγράμματα διατηρούσαν μια βασική κοινή δομή. Στην πρώιμη σύγχρονη περίοδο όμως βλέπουμε ένα νέο είδος διαγραμμάτων με τη χρήση νέων μέσων που κάνουν την κατασκευή τους πιο εύκολη και γρήγορη» εξηγεί. «Επί μία χιλιετία και πλέον τα πιστά και πιο συμβατικά διαγράμματα γίνονταν σε πολλά βήματα. Μπορεί να χρειάζονταν δέκα ή και δώδεκα βήματα για να γίνει ένα σχήμα, το κείμενο εξηγεί τη διαδικασία. Στην πρώιμη σύγχρονη περίοδο όμως, όπως γίνεται και σήμερα, τα γεωμετρικά όργανα κάνουν τα πράγματα πολύ απλά – κάτι σαν να λέμε «Διαγράμματα για αρχαρίους», αν έχετε υπόψη σας τη σχετική σειρά βιβλίων». Νέος δρόμος για την έρευνα Πώς η παρατήρηση των διαγραμμάτων σε ένα έργο όπου τα σχήματα έχουν τόσο μεγάλη σημασία δεν απασχόλησε ποτέ ως τώρα τους επιστήμονες; «Ενας από τους λόγους για τους οποίους παραβλέψαμε τις μεταβολές στα διαγράμματα ήταν η κριτική έκδοση του δανού μελετητή Γιοχάνες Χάιμπεργκ, η οποία αποτέλεσε τη βάση της σύγχρονης εκδοχής των αρχαίων ελληνικών επιστημονικών κειμένων» λέει ο κ. Λι. «Ο Χάιμπεργκ συνέκρινε εκατοντάδες χειρόγραφα και εξέδωσε στα τέλη του 19ου αιώνα τα «Στοιχεία» και την «Οπτική» του Ευκλείδη, τον Αρχιμήδη και σχεδόν όλα τα αρχαία μαθηματικά και επιστημονικά έργα. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι συνέκρινε τα κείμενα, αγνόησε τα διαγράμματα και έφτιαξε καινούργια, με βάση τα δικά του σύγχρονα κριτήρια. Ετσι, όσον αφορά το κείμενο, έχουμε μια πολύ καλή σύγκριση η οποία προσπαθεί να εντοπίσει την αρχετυπική μορφή του. Οι μεταβολές και οι μεταφορές των διαγραμμάτων όμως δεν μελετήθηκαν ποτέ». Εξαιτίας αυτού του κενού η έρευνα του κ. Λι θεωρείται πρωτότυπη καθώς ανοίγει νέους δρόμους για τη μελέτη των αρχαίων επιστημονικών κειμένων και της ιστορίας τους. Αν και το εγχείρημα μοιάζει δυσθεώρητο, ο ερευνητής φιλοδοξεί να διευρύνει την έρευνά του εξετάζοντας περαιτέρω τα έργα του Ευκλείδη αλλά και άλλων μαθηματικών, όπως ο Αρχιμήδης ή ο Απολλώνιος, και επεκτείνοντάς την και σε άλλες επιστήμες, όπως η γεωγραφία ή η αστρονομία. Αναγνωρίζει ωστόσο ότι ένα τέτοιο έργο δεν είναι απλό, και αυτό όχι μόνο εξαιτίας του όγκου και των πρακτικών δυσκολιών του. «Παρά το γεγονός ότι υπήρξαν κάποιοι μελετητές οι οποίοι ενδιαφέρθηκαν για τα διαγράμματα, στην ουσία δεν έχει γίνει ποτέ συστηματική μελέτη τους» τονίζει. «Δεν έχουμε καν κάποια καθιερωμένη ορολογία, δεν γνωρίζουμε πώς ακριβώς πρέπει να προσεγγίσουμε τα διαγράμματα και τις μεταβολές τους. Αυτή η έρευνα δεν είναι παρά ένα μικρό πρώτο βήμα». http://physicsgg.me/2017/08/28/%cf%84%ce%b9-%cf%83%cf%87%ce%b5%ce%b4%ce%af%ce%b1%cf%83%ce%b5-%ce%bf-%ce%b5%cf%85%ce%ba%ce%bb%ce%b5%ce%af%ce%b4%ce%b7%cf%82/
  17. Δροσος Γεωργιος

    Κοσμολογία

    Φήμες για ένα νέο είδος βαρυτικών κυμάτων από συγκρούσεις άστρων νετρονίων. Κυκλοφορούν φήμες πως οι αστροφυσικοί ανίχνευσαν την περασμένη εβδομάδα βαρυτικά κύματα που προκλήθηκαν από την σύγκρουση δυο άστρων νετρονίων σε έναν μακρινό γαλαξία – ένα γεγονός που πιθανόν να εντοπίστηκε και από τα κλασικά τηλεσκόπια. Μια τέτοια διπλή ανίχνευση θα σηματοδοτήσει νέα εποχή στην αστρονομία. Οι επιστήμονες που εργάζονται στους ανιχνευτές των βαρυτικών κυμάτων δεν σχολίασαν τις φήμες, αφού τα δεδομένα είναι ακόμα υπό ανάλυση. Επίσης, τηλεσκόπια απ’ όλο τον κόσμο έχουν εξετάσει τον ίδιο γαλαξία, πρόκειται για τον NGC 4993 στον αστερισμό της Ύδρας που βρίσκεται 130 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά, όμως οι αστρονόμοι προειδοποιούν ότι θα μπορούσαν να πάρουν σήματα από μια άσχετη πηγή. Ποια είναι η φήμη; Οι ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων LIGO (Laser Interferometer Gravitation Wave Observatory) στις ΗΠΑ ανίχνευσαν τρεις φορές μέχρι σήμερα βαρυτικά κύματα, που προκλήθηκαν από συγκρούσεις μαύρων τρυπών. Όμως οι επιστήμονες ελπίζουν να ανιχνεύσουν βαρυτικά κύματα και από άλλα κοσμικά γεγονότα, όπως η συγχώνευση άστρων νετρονίων ή υπολείμματα μεγάλων άστρων που εξερράγησαν αλλά δεν είχαν αρκετή μάζα ώστε να καταρρεύσουν προς μια μαύρη τρύπα. Τέτοιου είδους γεγονότα εκπέμπουν επίσης ακτινοβολία στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα – από ραδιοκύματα μέχρι τις ακτίνες γ – την οποία μπορούν να ανιχνεύσουν τα αντίστοιχα τηλεσκόπια. Στις 18 Αυγούστου ο αστρονόμος J. Craig Wheeler από το Πανεπιστήμιο του Τέξας αναφέρθηκε στην ανίχνευση βαρυτικού κύματος από το LIGO, που συνοδεύεται και από οπτική παρατήρηση. Έγραψε στο Twitter το παρακάτω μήνυμα: New LIGO. Source with optical counterpart. Blow your sox off! — J Craig Wheeler (@ast309) August 18, 2017 Την ίδια ώρα ο αστρονόμος Peter Yoachim, από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ, έγραφε για ένα οπτικό σήμα που εντόπισαν τα τηλεσκόπια από τον γαλαξία NGC 4993: merging neutron-neutron star is the initial call. — Peter Yoachim (@PeterYoachim) August 18, 2017 Ο Wheeler αργότερα ζήτησε συγγνώμη πάλι μέσα από το Twitter: Right or wrong, I should not have sent that tweet. LIGO deserves to announce when they deem appropriate. Mea culpa. — J Craig Wheeler (@ast309) August 23, 2017 Πάντως τα αρχεία παρατηρήσεων που δημοσιεύονται στο διαδίκτυο από διάφορα τηλεσκόπια – όπως, τηλεσκόπιο ακτίνων X Chandra, Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο του Νότιου Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου και το ραδιοτηλεσκόπιο Atacama Large Millimeter / Submillimeter Array (ALMA) στη Χιλή – δείχνουν πως στις 18 και 19 Αυγούστου υπήρξαν σήματα από τον γαλαξία NGC 4993. Αν αληθεύουν οι φήμες, τι καινούργιο θα μπορούσαμε να μάθουμε από μια σύγχώνευση άστρων νετρονίων; Τα βαρυτικά κύματα που οφείλονται σε συγχώνευση μαύρων τρυπών είναι πολύ σύντομα, διαρκούν ένα δευτερόλεπτο ή και λιγότερο. Τα άστρα νετρονίων έχουν μικρότερη μάζα από τις μαύρες τρύπες και εκπέμπουν λιγότερο ισχυρά βαρυτικά κύματα. Όμως μια συγχώνευση άστρων νετρονίων θα μπορούσε να δώσει ένα σήμα που διαρκεί μέχρι ένα λεπτό. Μεγαλύτερης διάρκειας γεγονότα επιτρέπουν ακριβέστερους ελέγχους της γενικής σχετικότητας του Αϊνστάιν. Επιπλέον, μια σύντομη ισχυρή έκλαμψη ακτίνων γάμα που φημολογείται ότι παρατηρήθηκε, αν συσχετίζεται με τα βαρυτικά κύματα, θα επιβεβαίωνε την άποψη – διατυπωμένη εδώ και δεκαετίες – ότι οι εκλάμψεις ακτίνων γάμα συνδέονται με τις συγκρούσεις άστρων νετρονίων. Οι λεπτομέρειες των βαρυτικών κυμάτων από την σύγκρουση θα μπορούσαν επίσης να μας αποκαλύψουν άγνωστες πληροφορίες σχετικά με την δομή των άστρων νετρονίων, αλλά και το αν η συγχώνευσή τους είχε ως αποτέλεσμα ένα νέο άστρο νετρονίων ή τον σχηματισμό μιας νέας μαύρης τρύπας. Πέρα από τις διαδόσεις μέσω Twitter, τις τελικές απαντήσεις θα δώσουν σύντομα οι επίσημες ανακοινώσεις από τους επιστήμονες των βαρυτικών ανιχνευτών LIGO και Virgo, που θα επιβεβαιώσουν (ή όχι) τις φήμες. διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες ΕΔΩ: http://www.nature.com/news/rumours-swell-over-new-kind-of-gravitational-wave-sighting-1.22482 Στην φωτογραφία ο γαλαξίας NGC 4993 (η μεγαλύτερη φωτεινή κηλίδα στην εικόνα) στον αστερισμό της Ύδρας, όπου οι ανιχνευτές εντόπισαν την πηγή των βαρυτικών κυμάτων από συγχώνευση άστρων νετρονίων και προσομοίωση της συγχώνευσης άστρων νετρονίων. Οι λευκές γραμμές παριστάνουν τις μαγνητικές δυναμικές γραμμές. http://physicsgg.me/2017/08/25/%cf%86%ce%ae%ce%bc%ce%b5%cf%82-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%ce%bd%ce%ad%ce%bf-%ce%b5%ce%af%ce%b4%ce%bf%cf%82-%ce%b2%ce%b1%cf%81%cf%85%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8e%ce%bd-%ce%ba%cf%85%ce%bc%ce%ac/
  18. Δροσος Γεωργιος

    Τιτάνας

    Dragonfly: Ένα drone για την εξερεύνηση του Τιτάνα, δορυφόρου του Κρόνου. Την πρότασή του στη NASA για την εξερεύνηση του μεγαλύτερου δορυφόρου του Κρόνου, Τιτάνα- ενός από τους πλέον ενδιαφέροντες κόσμους του ηλιακού μας συστήματος, καθώς θεωρείται πως οι συνθήκες του ενδεχομένως να επιτρέπουν την ύπαρξη ζωής- παρουσίασε το Johns Hopkins Applied Physics Laboratory: Πρόκειται για το Dragonfly, ένα διπλό quadcopter, που κινείται χάρη σε ενέργεια από ραδιοϊσότοπα. Το συγκεκριμένο σκάφος θα εκμεταλλεύεται την πυκνή ατμόσφαιρα του φεγγαριού του Κρόνου για να επισκέπτεται πολλαπλούς προορισμούς, προσεδαφιζόμενο σε ασφαλείς ζώνες και μετά πλοηγούμενο προσεκτικά σε πιο «δύσκολες» περιοχές. Η συγκεκριμένη αποστολή, εάν υλοποιηθεί, θα αξιοποιεί την ολοένα και ταχύτερη και μεγαλύτερη εξέλιξη των δυνατοτήτων των αυτόνομων αεροσκαφών στον πλανήτη μας. Το Dragonfly θα πραγματοποιεί πολλές πτήσεις, πετώντας από το ένα σημείο στο άλλο, σε μια σειρά «αλμάτων», με τους σχεδιαστές του να εμπνέονται για την ονομασία του από τη λιβελούλα, με τα διπλά της φτερά, που πετά επίσης με παρόμοιο τρόπο. Η πυκνή ατμόσφαιρα και η χαμηλή βαρύτητα του Τιτάνα κάνουν τις πτήσεις σημαντικά πιο εύκολες από ό,τι στη Γη, κάτι που συνεπάγεται μεγάλες δυνατότητες για το Dragonfly- που θα τροφοδοτείται με ενέργεια από ένα MMRTG (Multi-Mission Radioisotope Thermoelectric Generator, Θερμοηλεκτρική Γεννήτρια Ραδιοϊσότοπων για Πολλαπλές Αποστολές), καθώς, αν και στην επιφάνεια του Τιτάνα φτάνει αρκετό ηλιακό φως για να υπάρχει ορατότητα, δεν επαρκεί για να μπορεί ένα σκάφος να κινείται με ηλιακή ενέργεια. Στην κάθε «στάση» του, το Dragonfly θα λαμβάνει δείγματα εδάφους και ατμόσφαιρας με μια σειρά επιστημονικών οργάνων, που θα μελετούν το περιβάλλον του φεγγαριού και θα διερευνούν τη χημεία του, αναζητώντας παράλληλα ίχνη που θα μπορούσαν να υποδεικνύουν μορφές ζωής που βασίζονται στο νερό ή τους υδρογονάνθρακες. http://www.naftemporiki.gr/story/1269564/dragonfly-ena-drone-gia-tin-eksereunisi-tou-titana-doruforou-tou-kronou
  19. Δροσος Γεωργιος

    Μαύρες Τρύπες

    Ο Γαλαξίας μας περιέχει μόνο 100 εκατομμύρια μαύρες τρύπες. Ένας νέος υπολογισμός εκτιμά τον αριθμό των μαύρων τρυπών στον Γαλαξία μας και τον βρίσκει περίπου 100 εκατομμύρια. Μπορεί ο αριθμός αυτός να ακούγεται τεράστιος, αλλά για τα αστρονομικά δεδομένα είναι ένας πολύ μικρός αριθμός. Για παράδειγμα ο αριθμός των άστρων του Γαλαξία μας είναι περίπου χίλιες φορές μεγαλύτερος. Επιστήμονες από Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας υπολόγισαν τον αριθμό των κοσμικών ανωμαλιών του Γαλαξία μας, μεγάλων και μικρών. Η ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Monthly Notices of the Royal Astronomical Society [Counting Black Holes: The Cosmic Stellar Remnant Population and Implications for LIGO], https://academic.oup.com/mnras/article-abstract/doi/10.1093/mnras/stx1959/4060726/Counting-Black-Holes-The-Cosmic-Stellar-Remnant προσδιορίζει τον αριθμό των μαύρων τρυπών που σχηματίζονται από την κατάρρευση των άστρων. Αυτά τα αντικείμενα μπορούν να έχουν μάζα ίση με δεκάδες φορές την μάζα του ήλιου. Για να κάνουν μια τέτοια καταμέτρηση οι επιστήμονες συνδυάζουν διάφορες πληροφορίες σχετικά με τα άστρα και τους γαλαξίες. Το μέγεθος και η σύνθεση ενός άστρου – τα ποσοστά των βαρέων στοιχείων που περιέχει – καθορίζουν αν μπορεί να σχηματίσει μια μαύρη τρύπα και πόσο μεγάλη θα είναι αυτή η μαύρη τρύπα. Όταν οι επιστήμονες γνωρίζουν το μέγεθος του γαλαξία μπορούν να εκτιμήσουν τον αριθμό και τις ιδιότητες των άστρων που περιέχει, και στη συνέχεια να συμπεράνουν τον αριθμό των μαύρων τρυπών και των μεγεθών τους. Τέτοιες μαύρες τρύπες «στοχεύει» και ο ανιχνευτής βαρυτικών κυμάτων LIGO. Οι συγχωνεύσεις τριών ζευγών από αυτές προκάλεσαν τα τρία βαρυτικά κύματα που ανιχνεύθηκαν μέχρι σήμερα. Όταν το LIGO πραγματοποίησε την πρώτη ανίχνευση βαρυτικού κύματος, μερικοί φυσικοί θεωρούσαν ότι οι μαύρες τρύπες που συγχωνεύθηκαν ήταν πάρα πολύ μεγάλες. Η καθεμιά είχε μάζα περίπου 30 φορές την μάζα του ήλιου. Αυτό το πάζλ οδήγησε τους επιστήμονες να προτείνουν μια εξωτική προέλευση των μαύρων τρυπών του LIGO – για παράδειγμα, να σχηματίστηκαν κατά την διάρκεια του πρώιμου σύμπαντος, και όχι από την βαρυτική κατάρρευση άστρων. Αλλά το νέο αποτέλεσμα δείχνει ότι στον Γαλαξία μας μόνο, υπάρχουν περίπου 10 εκατομμύρια μαύρες τρύπες με τόσο μεγάλες μάζες. Συνεπώς δεν χρειάζονται εξωτικές υποθέσεις για να εξηγηθεί η προέλευση των σημάτων που ανίχνευσε το LIGO. Αν μάλιστα επαληθευθούν οι έντονες φήμες που κυκλοφορούν για την ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από τους ανιχνευτές LIGO-VIRGO πηγή των οποίων είναι η συγχώνευση αστέρων νετρονίων κι όχι μαύρων τρυπών, καλό θα ήταν σε μια μελλοντική εργασία να εκτιμηθεί και ο αριθμός των άστρων νετρονίων του Γαλαξία μας. http://physicsgg.me/2017/08/26/%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1%ce%be%ce%af%ce%b1%cf%82-%ce%bc%ce%b1%cf%82-%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b9%ce%ad%cf%87%ce%b5%ce%b9-%ce%bc%cf%8c%ce%bd%ce%bf-100-%ce%b5%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%bf%ce%bc%ce%bc%cf%8d%cf%81/
  20. «T’ αστέρι του βοριά …» Εκείνο το ζεστό βραδινό στις αρχές του Αυγούστου πριν από αρκετά χρόνια, κάτω από την σκιά της Ακρόπολης, οι στίχοι του ποιητή Νίκου Γκάτσου πλαισιωμένοι με τη μουσική μελωδία που τους χάρισε ο αξέχαστος Μάνος Χατζηδάκις, ξεχύθηκαν από το Ηρώδειο και κατέκλυσαν τον αττικό ουρανό. Ψηλά στον ουρανό τα άστρα του καλοκαιριού είχαν στήσει τον προαιώνιο χορό τους καθώς περιτριγύριζαν «τ’ αστέρι του βοριά», έστω κι αν λόγω της περιφοράς της Γης γύρω από τον Ήλιο όλα τα άλλα άστρα τ’ ουρανού, σε διαφορετικές εποχές, είναι κι αυτά διαφορετικά. Όλοι άλλωστε γνωρίζουμε πολύ καλά ότι άλλα είναι τα άστρα του Καλοκαιριού κι άλλα του Χειμώνα. Έτσι αν κάναμε μια ολάκερη ετήσια περιπολία στον ουρανό θα μπορούσαμε άνετα να δούμε όλους τους αστερισμούς που φαίνονται στον ουρανό κατά την διάρκεια ενός ολόκληρου χρόνου. Ιδιαίτερα έξω στην εξοχή μακριά από τα φώτα των πόλεων οι σύγχρονοι άνθρωποι έχουν τη δυνατότητα, κοιτάζοντας ψηλά στον ουρανό, να δουν τα ίδια σχέδια των αστερισμών και τις ίδιες εικόνες που αντίκριζαν και οι αρχαίοι μας πρόγονοι. Γιατί από την αρχαιότητα οι παρατηρητές του ουρανού προσπάθησαν με κάθε τρόπο να δώσουν μια πιο οργανωμένη μορφή στο χάος των άστρων με αποτέλεσμα τη γέννηση των αστερισμών. Οι αστερισμοί δηλαδή δεν είναι παρά ομάδες άστρων οι οποίες αποτελούνται κυρίως από τα πιο λαμπερά άστρα μιας περιοχής του ουρανού. Τα άστρα ενός αστερισμού δεν βρίσκονται φυσικά όλα στην ίδια απόσταση από εμάς, παρ’ όλο που από τη Γη φαίνονται να είναι το ένα κοντά στο άλλο. Τις καθάριες νύχτες, οι παλιές ιστορίες που συνδέουν τον άνθρωπο με τους αστερισμούς, ξαναγεννιούνται και πάλι γύρω από τις αναμμένες φωτιές μιας εκδρομής. Γιατί κάθε αστερισμός έχει τη δικιά του ιστορία, που κάθε αφηγητής θεωρούσε υποχρέωσή του να πλαισιώνει αναλόγως, με τα δικά του λεκτικά και περιγραφικά στολίδια. Ας γυρίσουμε όμως και πάλι στο «αστέρι του βοριά», το λαμπρότερο άστρο ενός σημαντικού αστερισμού που βρίσκεται πάντα στον βορά και φαίνεται συνεχώς σε οποιαδήποτε εποχή κι αν κοιτάξουμε τον νυχτερινό ουρανό. Το άστρο αυτό είναι γνωστό με διάφορα ονόματα, αλλά η κύρια σημερινή του ονομασία βασίζεται στο γεγονός ότι σημαδεύει τον βόρειο ουράνιο πόλο γύρω από τον οποίο όλα τα άλλα άστρα περιφέρονται καθημερινά. Το Πολικό Άστρο, ή «Stella Polaris» για τους Ρωμαίους, είναι το λαμπρότερο άστρο στον αστερισμό της Μικρής Άρκτου (άλφα Μικρής Άρκτου), αν και ο Άρατος τον κατέγραψε με την ονομασία «Κυνόσουρα», ή ουρά του σκύλου. Ο Σταύρος Πλακίδης θεωρεί ότι το όνομα αυτό το πήρε ίσως από την νύμφη Κυνόσουρις «η οποία χρημάτισε τροφός του Διός επί του όρους της Ίδης», ενώ αναφέρει και άλλους οι οποίοι θεωρούν ότι «η Μικρά Άρκτος ωνομάζετο Κυνοσούρα εκ του ονόματος του ανατολικώς του Μαραθώνος ακρωτηρίου της Αττικής επειδή οι ναυτικοί, πλησιάζοντας προς την ξηράν, έβλεπον τους αστέρας της Μικράς Άρκτου να λάμπουν άνωθεν του ακρωτηρίου αυτού.» Στην αρχαιότητα η Μικρή Άρκτος ήταν μέρος του αστερισμού του Δράκου, όταν το τμήμα αυτό ήταν γνωστό με την ονομασία τα «Φτερά του Δράκου», ενώ λέγεται ότι ξεχωριστή υπόσταση ως αστερισμός απέκτησε για πρώτη φορά τον 6ο π. Χ. αιώνα από τον Θαλή τον Μιλήσιο, αν και πολύ παλαιότερα ακόμη οι ναυτικοί της ανατολικής Μεσογείου τον χρησιμοποιούσαν για τη νυχτερινή πλοήγηση των πλοίων τους. Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία ο αστερισμός αυτός αντιπροσώπευε τον Αρκάδα, τον γιό της Καλλιστούς, που ήταν κόρη του βασιλιά της Πελασγίας Λυκάονα, και του Δία. Από το όνομα του Αρκάδα, άλλωστε, η Πελασγία μετονομάστηκε σε Αρκαδία. Μαζί όμως με τον Αρκάδα ήλθε και η έχθρα της ζηλότυπης Ήρας που για εκδίκηση μετέτρεψε την Καλλιστώ σε αρκούδα. Όταν ο Αρκάς μεγάλωσε, σ’ ένα από τα κυνήγια του στα δάση της Αρκαδίας συνάντησε την μεταμορφωμένη του μητέρα και ήταν έτοιμος να την σκοτώσει, οπότε ο Δίας αναγκάστηκε να μεταμορφώσει και τον Αρκάδα σε αρκούδα και έτσι μαζί, μητέρα και γιο, τους έστειλε να διαφεντεύουν το βόρειο ουράνιο στερέωμα με την μορφή των αστερισμών της Μεγάλης και της Μικρής Άρκτου. Η οργισμένη όμως Ήρα δεν το έβαλε κάτω και παράγγειλε στον Ωκεανό και τη Θέτιδα να μην επιτρέψουν στους δύο αστερισμούς να «χαίρονται το λούσιμό τους στον Ωκεανό». Κι έτσι από τότε οι δύο αυτοί αστερισμοί γυρνούν αδιάκοπα γύρω από τον Βόρειο Πόλο της ουράνιας σφαίρας χωρίς ποτέ «να χαλαρώσουν τα δεσμά τους και να πλαγιάσουν, κάτω από τον ορίζοντα, στις όχθες της Λήθης». Σε ακόμη παλαιότερες εποχές πάντως τα επτά κύρια άστρα της Μικρής Άρκτου θεωρούνταν ότι αντιπροσώπευαν τις Εσπερίδες, τις επτά αδελφές και κόρες του Άτλαντα. Σ’ αυτή την εκδοχή ο αστερισμός αυτός, μαζί με άλλους γειτονικούς αστερισμούς (όπως τον Ζυγό, τον Βοώτη, την Μεγάλη Άρκτο και τον Δράκο), συνδέεται με τον μύθο για τα «Μήλα των Εσπερίδων», που ήταν ως γνωστόν ένας από τους δώδεκα άθλους του Ηρακλή. Πολύ αργότερα, στον Μεσαίωνα, ο αστερισμός βαφτίστηκε «Tramontana», που σημαίνει πέρα και πάνω από το βουνό, ενώ αργότερα το όνομα αυτό προσδιόριζε μόνο τον Πολικό. Από την ονομασία αυτή πήρε και τ’ όνομά του ο παγωμένος άνεμος που έρχονταν από τον βορά και είναι, στη γλώσσα των ναυτικών, η Τραμουντάνα. Ο γειτονικός του αστερισμός της Μεγάλης Άρκτου είναι επίσης πολύ γνωστός σε όλους ώστε δεν χρειάζονται ιδιαίτερες οδηγίες για να αναγνωριστεί εύκολα στο βόρειο νυχτερινό στερέωμα. Επειδή μάλιστα είναι ορατός σε οποιαδήποτε ώρα της νύχτας και σε οποιαδήποτε εποχή μπορεί άνετα να γίνει ο καλύτερος οδηγός μας στην προσπάθεια να μετακινηθούμε εύκολα στην βόρεια ουράνια περιοχή και να επισκεφτούμε έτσι και αρκετούς άλλους αστερισμούς. Πάρτε, για παράδειγμα, τα δύο άστρα (άλφα και βήτα Μεγάλης Άρκτου) της άκρης του τετραπλεύρου, του «πλινθίου» των αρχαίων, των οποίων η προέκταση μας οδηγεί προς τον Πολικό Αστέρα, που είναι το τελευταίο άστρο της ουράς της Μικρής Άρκτου. Η ευθεία τώρα που ενώνει τον Μιζάρ (ζήτα Μεγάλης Άρκτου) με τον Πολικό προεκτεινόμενη μας οδηγεί στον αστερισμό της Κασσιόπης που μοιάζει με αναποδογυρισμένο κεφαλαίο Μ. Σ’ οποιαδήποτε ώρα της νύχτας, ή και της ημέρας ακόμη έστω κι αν δεν φαίνεται, και σ’ οποιαδήποτε εποχή, ο Πολικός λάμπει ακίνητος σχεδόν στην ίδια πάντα θέση σημαδεύοντας με την παρουσία του τον βορρά. Τα άστρα που βρίσκονται κοντά του σχηματίζουν κύκλους γύρω του χωρίς να ανατέλλουν ή να δύουν ποτέ, γι’ αυτό και ονομάζονται αειφανή. Πρόκειται για τα άστρα των αστερισμών της Μικρής και της Μεγάλης Άρκτου, του Δράκου, του Κηφέα και της Κασσιόπης. Φυσικά όλη αυτή η κίνηση δεν είναι παρά φαινομενική αφού οφείλεται στην περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονά της. Όπως τόσο χαρακτηριστικά λέει κι ο ποιητής: «Γύρω στο εφτάστερο τ’ Αμάξι ουρανοδρόμοι Αμέτρητοι, γιγάντων κόσμοι και θηρίων, . . . . . . . . . . . . . . . . . . Μόνο η ψυχή μου σαν το Πολικό τ’ Αστέρι Ασάλευτη, όμως λαχταρίζοντας προσμένει: Δεν ξέρει από που έρχεται, που πάει δεν ξέρει.» Ο Μασσαλιώτης αστρονόμος και θαλασσοπόρος Πυθέας, γύρω στο 320 π. Χ. παρατήρησε για πρώτη φορά ότι ο τότε Πολικός δεν συνέπιπτε ακριβώς με τον βόρειο ουράνιο πόλο, ενώ μέχρι τότε θεωρούσαν ότι παρέμενε ακίνητος στη θέση του. Και πράγματι, ο Πολικός δεν βρίσκεται ακριβώς πάνω στον Βόρειο Ουράνιο Πόλο, το σημείο δηλαδή του ουρανού στο οποίο ο άξονας περιστροφής της Γης προεκτεινόμενος χτυπάει τον ουράνιο θόλο, αλλά περιστρέφεται κι αυτός γύρω από τον Βόρειο Πόλο τ’ ουρανού σχηματίζοντας μάλιστα έναν κύκλο με διάμετρο 1,5 περίπου μοίρας, τρεις δηλαδή φορές μεγαλύτερη διάμετρο από το φαινόμενο μέγεθος της Πανσελήνου. Κι όμως το άστρο αυτό δεν σημάδευε ανέκαθεν τον βορά. Την τιμητική αυτή διάκριση είχαν στο παρελθόν διάφορα άλλα άστρα και το ίδιο θα συμβεί και στο μέλλον. Λόγω της μετάπτωσης των ισημεριών, μιας κυκλικής κίνησης που κάνει τον άξονα της Γης να ταλαντεύεται σαν μια σβούρα που είναι έτοιμη να πέσει, η γωνία με την οποία βλέπουμε τα άστρα από τη Γη αλλάζει. Η κίνηση αυτή χρειάζεται 26.000 χρόνια (και για την ακρίβεια 25.796 χρόνια) για να συμπληρωθεί. Γι’ αυτό ο Βόρειος Ουράνιος Πόλος συνεχώς μετακινείται αργά αλλά σταθερά ανάμεσα στα άστρα του βορά. Σήμερα, κι όσο περνάει ο καιρός, η μετάπτωση κάνει τον Βόρειο Ουράνιο Πόλο να πλησιάζει όλο και πιο πολύ τον Πολικό όποτε το έτος 2105 θα βρίσκεται στην πλησιέστερη απόστασή του απ’ αυτόν, ενώ αμέσως μετά θα αρχίσει να απομακρύνεται και πάλι όλο και πιο πολύ. Γι’ αυτό το λόγο, πριν από 14.000 χρόνια, το πολικό άστρο της εποχής ήταν ο Βέγας στον αστερισμό της Λύρας, ενώ πριν από 5.000 χρόνια, όταν χτίζονταν η Πυραμίδα του Χέοπα, Πολικός ήταν το άστρο «Θουμπάν», το άλφα στον αστερισμό του Δράκου. Σε 5.500 χρόνια από σήμερα Πολικός θα είναι το άστρα άλφα Κηφέα και σε 8.000 χρόνια το άστρο Ντένεμπ στον αστερισμό του Κύκνου κοκ. Πολλοί θεωρούν, λανθασμένα φυσικά, ότι ο Πολικός είναι το λαμπρότερο άστρο στον ουρανό. Στην πραγματικότητα όμως «τ’ αστέρι του βοριά» είναι το 48ο λαμπρότερο άστρο, κι αυτό οφείλεται κυρίως στην μεγάλη του απόσταση από τη Γη που φτάνει τα 430 έτη φωτός, αν και η πραγματική του φωτεινότητα είναι 2.500 φορές μεγαλύτερη από του Ήλιου! Πρόκειται για έναν κίτρινο υπεργίγαντα με διάμετρο 45 φορές μεγαλύτερη από την διάμετρο του Ήλιου και μάζα 4,3 φορές την μάζα που έχει ο Ήλιος μας. Οι θερμοπυρηνικές αντιδράσεις του υδρογόνου στον πυρήνα του έχουν πάψει προ πολλού και βρίσκεται ήδη σε μεγάλη αστάθεια με αποτέλεσμα να πάλλεται μ’ έναν ρυθμό που επαναλαμβάνεται κάθε τέσσερες ημέρες. Πρόκειται για τον λαμπρότερο μεταβλητό «Κηφίδη» στον ουρανό. Τα άστρα αυτά (που ονομάστηκαν Κηφίδες γιατί το πρώτο άστρο του είδους που ανακαλύφθηκε ήταν το άστρο δέλτα στον αστερισμό του Κηφέα), διαθέτουν μια σημαντική σχέση μεταξύ της περιόδου μεταβολής του φωτός και της λαμπρότητας τους. Τα μεγαλύτερα και λαμπρότερα από τα άστρα αυτά, πάλλονται αργά, ενώ τα μικρότερα και αμυδρότερα πάλλονται γρήγορα. Η παλμική αυτή κίνηση είναι μια ρυθμική διαστολή και συστολή των ασυνήθιστων αυτών άστρων κάτι σαν τον χτύπο μιας πελώριας καρδιάς. Κι έτσι τα άστρα αυτά είναι σαν να κρατάνε ταμπέλες διαφημίζοντας την λαμπρότητα τους. Όταν η φαινομενική λαμπρότητα ενός Κηφίδη συγκριθεί μ’ αυτήν που αναφέρει η ταμπέλα του, η απόσταση του μπορεί να υπολογιστεί εύκολα, όπως περίπου κάνουμε κι εμείς ασυναίσθητα όταν βλέπουμε τα φώτα των επερχόμενων αυτοκινήτων. Μ’ αυτόν τον τρόπο βρέθηκε μια προφανής κλίμακα στην σχέση περιόδου-λαμπρότητας των μεταβλητών αυτών άστρων, μια μέθοδος που είχε ανακαλύψει το 1912 η αστρονόμος Χενριέτα Λήβιτ (1868-1921) στο αστεροσκοπείο του Χάρβαρντ. Έκτοτε ήταν δυνατόν να καθορίσουμε εύκολα την λαμπρότητα ενός Κηφίδη, κι ως εκ τούτου την απόστασή του μόνο με τη μέτρηση της περιόδου μεταβολής του φωτός του. Οι μεταβλητοί δηλαδή Κηφίδες είναι σαν φάροι μέσα στο χάος του διαστήματος. Ο Πολικός, όμως, δεν είναι ένα μονό άστρο άλλα τρία άστρα στην ίδια γειτονιά. Τον περασμένο, μάλιστα, Ιανουάριο το Διαστημικό Τηλεσκόπιο «Χαμπλ» μας απεκάλυψε για πρώτη φορά τον πλησιέστερό του σύντροφο. Το άστρο αυτό έχει μια ιδιαίτερα εκκεντρική τροχιά με απόσταση από τον Πολικό που κυμαίνεται από 7 έως 27 Αστρονομικές Μονάδες (όπου μία Αστρονομική Μονάδα είναι ίση με την απόσταση Γης-Ήλιου, ή 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα). Στην απόσταση αυτή ο σύντροφος του Πολικού, που έχει μάζα 25% μεγαλύτερη από την μάζα του Ήλιου, χρειάζεται 29,6 χρόνια για να συμπληρώσει μία πλήρη τροχιά. Πολύ πιο μακριά βρίσκεται το τρίτο άστρο της συντροφιάς, σε απόσταση 2.400 Αστρονομικών Μονάδων και χρειάζεται 42.000 χρόνια για να συμπληρώσει μία τροχιά. Από τα υπόλοιπα έξη λαμπρότερα άστρα της Μικρής Άρκτου τα δύο έχουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Πρόκειται για το άστρο βήτα που έχει επίσης την ονομασία «Κοχάμπ» και ήταν το Πολικό Άστρο μεταξύ των ετών 1900 και 1100 π. Χ. Το άστρο αυτό βρίσκεται σε απόσταση 126 ετών φωτός, έχει παρόμοια μάζα με αυτήν του Πολικού, διάμετρο 50 φορές μεγαλύτερη του Ήλιου και φωτεινότητα 500 φορές μεγαλύτερη. Μαζί με το γάμμα ονομάζονται «Φύλακες του Πόλου» γιατί κάθε βράδυ σχηματίζουν δύο ομόκεντρους κύκλους γύρω από τον Πολικό. Οι Άραβες της Ερήμου τα ονόμαζαν «Φώτα των Δύο Μόσχων», ενώ οι ποιητές τα θεωρούσαν ως σύμβολα σταθερότητας. Στην περίπτωση όμως του άστρου γάμμα η απόστασή του είναι τετραπλάσια του βήτα και φτάνει τα 450-500 έτη φωτός. Το άστρο αυτό είναι ένας πραγματικός γίγαντας με διάμετρο 15 φορές την διάμετρο του Ήλιου και μάζα πέντε φορές μεγαλύτερη, ενώ η φωτεινότητά του είναι 1.100 φορές μεγαλύτερη του δικού μας άστρου. Η ταχύτητα περιστροφής του, τέλος, φτάνει τα 170 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο (στον ισημερινό του). Οι στίχοι του Γκάτσου συνέχισαν να περιπλανώνται πάνω από την Αθήνα. Παρασυρμένοι από το καλοκαιρινό αεράκι και ανάμικτοι με τις μυρωδιές του γιασεμιού που είχε παραμείνει σε κάποιες ξεχασμένες γειτονιές του Θησείου, έμοιαζαν με απόκοσμη ωδή στη σημαδούρα του βορά: «Τ’ αστέρι του βοριά/θα φέρει ξαστεριά/μα σαν φανεί/μεσ’ απ’ το πέλαγο πανί/θα γίνω κύμα και φωτιά/να σ’ αγκαλιάσω ξενητιά…» http://physicsgg.me/2017/08/27/t-%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%ad%cf%81%ce%b9-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b2%ce%bf%cf%81%ce%b9%ce%ac/
  21. Στο φως της δημοσιότητας ξεχασμένη αλληλογραφία του Άλαν Τούρινγκ. Συλλογή γραμμάτων του Άλαν Τούρινγκ βρέθηκε σε ντουλάπι αρχειοθέτησης στο πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ από ακαδημαϊκό. Τα χειρόγραφα, που χρονολογούνται γύρω στο 1949 με 1954 και που δεν είχαν δει το φως της δημοσιότητας για τουλάχιστον 30 χρόνια, περιέχουν ελάχιστες πληροφορίες για την ταραχώδη προσωπική ζωή του βρετανού μαθηματικού και κρυπτογράφου, αναδεικνύουν, ωστόσο, μια πολύ ενδιαφέρουσα ματιά στις απόψεις του για την Αμερική. Συγκεκριμένα, σε πρόκληση που δέχθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες τον Απρίλιο του 1953, για να μιλήσει σε συνέδριο, ο «πατέρας» της επιστήμης των υπολογιστών, απάντησε αρνητικά. «Δεν θα μου άρεσε το ταξίδι προς την Αμερική, την απεχθάνομαι». Η αλληλογραφία, που τοποθετείται χρονολογικά από το 1949 έως τον θάνατο του βρετανού μαθηματικού το 1954, βρέθηκε τυχαία όταν ένας ακαδημαϊκός ξεκαθάρισε ντουλάπι αρχειοθέτησης στο πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ. Ο Άλαν Τούρινγκ ήταν αναπληρωτής διευθυντής του εργαστηρίου υπολογιστών από το 1948, μετά την ηρωική αποκωδικοποίηση στο Μπλέτσλεϊ Παρκ. Ο Τούρινγκ ήταν ένας οραματιστής μαθηματικός, που θεωρείται σήμερα ο «πατέρας» των υπολογιστών, που έσπασε τον κωδικό Enigma των ναζί, κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η ζωή του έγινε ταινία το 2014 με το «Παιχνίδι της Μίμησης». Ο Τζιμ Μάιλς, καθηγητής του τμήματος πληροφορικής του πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, δήλωσε ενθουσιασμένος που βρήκε αυτά τα έγγραφα, με σκονισμένο το όνομα του Άλαν Τούρινγκ πάνω σε αυτά. «Όταν τα βρήκα, σκέφτηκα αρχικά ότι ‘αποκλείεται να είναι αυτό που νομίζω’. Ωστόσο, μια γρήγορη ματιά έδειξε ότι ήταν όντως αλληλογραφία του Άλαν Τούρινγκ». «Είμαι έκπληκτος που κάτι τέτοιο παρέμεινε κρυφό για τόσο καιρό. Κανείς εδώ στο πανεπιστήμιο δεν γνώριζε ούτε την ύπαρξή του. Πρόκειται, πραγματικά, για μια φοβερή ανακάλυψη». Η συλλογή επικεντρώνεται κυρίως στην ακαδημαϊκή έρευνα του Τούρινγκ, συμπεριλαμβανομένης της δουλειάς του γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη, την πληροφορική και τα μαθηματικά, αλλά και προσκλήσεις για διαλέξεις σε μερικά από τα πιο γνωστά πανεπιστήμια της Αμερικής, όπως το ΜΙΤ. Ακόμη, περιέχει γράμμα που δέχτηκε ο Τούρινγκ το 1952, το οποίο ζητούσε μια φωτογραφία του Βρετανού για να συνοδεύσει την επίσημη ιστορία του Μπλέτσλεϊ Παρκ. Παράλληλα, στη συλλογή βρίσκεται και ένα χειρόγραφο του ραδιοφωμικού προγράμματος του BBC, με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη και τίτλο «Μπορούν οι μηχανές να σκέφτονται»; Ο Τζέιμς Πίτερς, υπεύθυνος αρχείου στο πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ είπε ότι «πρόκειται για μοναδική ανακάλυψη. Υλικό αρχείου σχετικό με τον Τούρινγκ είναι εξαιρετικά σπάνιο, συνεπώς το να έχουμε μέρος της αλληλογραφίας του είναι ιδιαίτερα σημαντικό για εμάς και για τη συλλογή μας». «Μας δίνει μια εικόνα και μια βαθιά ματιά σχετικά με τις πρακτικές της δουλειάς του, αλλά και της ακαδημαϊκής του ζωής. Τα γράμματα επιβεβαιώνουν ουσιαστικά όσα είναι ήδη γνωστά για τον λαμπρό Βρετανό, αλλά προσθέτουν μια παραπάνω διάσταση κατανόησης του ίδιου του Τούρινγκ ως άνθρωπο, αλλά και της έρευνάς του». http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=897401
  22. Ακομη περισσότερες φωτογραφίες απο την εργασία των κοσμοναυτων στο ανοιχτό διαστημα! https://www.roscosmos.ru/print/23950/
  23. Περισσότερες φωτογραφίες απο την εργασία των κοσμοναυτων στο ανοιχτό διαστημα! https://www.roscosmos.ru/print/23950/
  24. «Σκληροτράχηλος» υπολογιστής νέας γενιάς για διαστημικές αποστολές. Τη νέα γενιά του διαστημικού υπολογιστή της, που συνδυάζει υψηλές επιδόσεις και υψηλή αντοχή για αποστολές στο αφιλόξενο περιβάλλον του διαστήματος, ανακοίνωσε η BAE Systems. Ο νέος SBC (Single Board Computer), υπό την ονομασία RAD5545, προορίζεται να παρέχει σε διαστημόπλοια νέας γενιάς την υπολογιστική ισχύ που απαιτείται για μια σειρά μελλοντικών αποστολών, που μπορεί να ποικίλλουν, αρχίζοντας από μετεωρολογικούς σκοπούς και τηλεπικοινωνίες μέχρι εξερεύνηση άλλων πλανητών και εθνική ασφάλεια. Όπως υποστηρίζει η εταιρεία, πρόκειται για ένα σαφώς βελτιωμένο μοντέλο ως προς το μέγεθος, την ταχύτητα και την αποδοτικότητά του σε σχέση με τον προκάτοχό του, τον RAD750. «Ο SBC RAD5545 είναι το επόμενο βήμα στην εξέλιξη των διαστημικών υπολογιστών. Είναι ο πιο τεχνολογικά εξελιγμένος προηγμένος επεξεργαστής γενικής χρήσης, ανθεκτικός στην ακτινοβολία, για διαστημικές εφαρμογές» είπε ο Ντέιβ Ρέα, στέλεχος (διευθυντής On-board Processing and Advanced Technology) της BAE Systems. Ένας και μόνο υπολογιστής τέτοιου είδους αντικαθιστά πολλαπλές κάρτες σε διαστημόπλοια προηγούμενων γενεών, συνδυάζοντας – σύμφωνα με την εταιρεία- υψηλές επιδόσεις, μεγάλες ποσότητες μνήμης και άλλα χαρακτηριστικά για τη βελτίωση της λειτουργίας και την αύξηση των δυνατοτήτων των διαστημοπλοίων, ανοίγοντας τον δρόμο για σειρά νέων αποστολών, οι οποίες μπορεί να προϋποθέτουν λειτουργίες κρυπτογράφησης, παρουσία πολλαπλών λειτουργικών συστημάτων, επεξεργασία εικόνας, αυτόνομη λειτουργία κ.α. - λειτουργίες που, όπως αναφέρει η BAE Systems, ήταν αδύνατες με SBC προηγούμενων γενεών. http://www.naftemporiki.gr/story/1269573/sklirotraxilos-upologistis-neas-genias-gia-diastimikes-apostoles Φωτογραφίες απο την εργασία των κοσμοναυτων στο ανοιχτό διαστημα! https://www.roscosmos.ru/print/23950/
  25. Εκπληκτική εικόνα του πλανήτη Άρη από τη NASA. Η Γη θα πλησιάσει στον «κόκκινο πλανήτη» στην πιο κοντινή απόσταση, επιτρέποντας στους επιστήμονες να συλλέξουν πολύτιμες πληροφορίες Η κατάκτηση του διαστήματος αποτελεί το μεγάλο στοίχημα της ανθρωπότητας για το μέλλον. Η προσοχή της επιστημονικής κοινότητας βρίσκεται πλέον στραμμένη στο σύμπαν που περιβάλλει τη Γη, δίνοντας τεράστια μάχη με το χρόνο, ώστε να γίνουν κτήμα του ανθρώπου τα μυστικά που κρύβονται τόσο στους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, όσο και στον γαλαξία μας. Η NASA, μέσω του τηλεσκοπίου Χαμπλ, έδωσε στη δημοσιότητα μία εκπληκτικής ευκρίνειας εικόνα του πλανήτη Άρη, στον οποίο έχουν επικεντρωθεί οι έρευνες. Το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα που «τραβήχτηκαν» οι φωτογραφίες, συνθέτοντας την εικόνα του «Θεού του Πολέμου», οι δύο πλανήτες πλησιάζουν ο ένας τον άλλον στην πιο κοντινή μεταξύ τους απόσταση. Αυτό συμβαίνει κάθε 780 γήινες ημέρες και επιτρέπει στα τηλεσκόπια να λαμβάνουν εικόνες από πολύ κοντινή απόσταση. Το Χαμπλ παρατηρεί τον Άρη από το 1990 και έχει δώσει πολύτιμες πληροφορίες στους επιστήμονες, οι οποίοι ετοιμάζουν την ανθρώπινη αποστολή στον πλανήτη τα επόμενα χρόνια. Η εικόνα που έδωσε η NASA, απεικονίζει τον πλανήτη από ύψος 30 χιλιομέτρων. Στην ατμόσφαιρά του διακρίνονται καθαρά τα σύνεφα, καθώς και το ξέσπασμα μεγάλων καταιγίδων. Η Γη και ο Άρης θα φτάσουν στην πιο κοντινή τους ακτίνα στις 22 Μαΐου και θα διατηρηθεί έως τις 30 του μήνα. Η μεταξύ τους απόσταση υπολογίζεται στα 75 εκατ. χιλιόμετρα. http://www.pronews.gr/epistimes/diastima/625533_ekpliktiki-eikona-toy-planiti-ari-apo-ti-nasa-foto
×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Όροι χρήσης