Δροσος Γεωργιος

E.Παλκοπούλου: Η Ελληνίδα γενετίστρια που ξαναγράφει το γενεαλογικό δέντρο των ελεφάντων. Μια νέα διεθνής γενετική έρευνα, με επικεφαλής μια Ελληνίδα επιστήμονα, ειδική στα μαμούθ, έρχεται να ανακατέψει την «τράπουλα», όσον αφορά το παρελθόν των ελεφάντων. Η ανάλυση του αρχαίου γονιδιώματός τους αποκαλύπτει νέα, άγνωστα έως τώρα, στοιχεία που οδηγούν στο να ξαναγραφτεί το οικογενειακό δέντρο των γιγάντων του ζωικού βασιλείου. Οι σύγχρονοι ελέφαντες ταξινομούνται σε τρία είδη: τον ασιατικό (Elephas maximus) και δύο αφρικανικούς, ένα των δασών (Loxodonta cyclotis) και ένα της σαβάνας (Loxodonta africana). Ο διαχωρισμός των αφρικανικών ελεφάντων σε δύο ξεχωριστά είδη έγινε μόλις το 2010 (έως τότε θεωρούνταν ένα ενιαίο είδος). Η ανακάλυψη προηγούμενων απολιθωμάτων είχε οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι υπήρχε ένας αρχαίος πρόγονος του ελέφαντα με σχεδόν ίσιους χαυλιόδοντες (Paleoloxodοn antiquus), που ζούσε στα ευρωπαϊκά δάση πριν περίπου 100.000 χρόνια και ο οποίος υποτίθεται ότι ήταν στενός συγγενής του ασιατικού ελέφαντα. Στην πραγματικότητα όμως, όπως δείχνει η νέα γενετική ανάλυση, με επικεφαλής την παλαιογενετίστρια Ελευθερία Παλκοπούλου της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ των ΗΠΑ, ο αρχαίος ευρωπαϊκός ελέφαντας συγγενεύει πολύ πιο στενά με τον αφρικανικό των δασών. Μάλιστα οι σημερινοί αφρικανικοί ελέφαντες των δασών είναι πιο στενοί συγγενείς με τους εξαφανισμένους πλέον ευρωπαϊκούς ελέφαντες, από ό,τι με τους σημερινούς ελέφαντες της αφρικανικής σαβάνας. Ακόμη, όπως αποκαλύπτει η σύγκριση με γονιδιώματα των μαμούθ, στο παρελθόν πολλά διαφορετικά είδη ελεφάντων και μαμούθ ήλθαν σε επιμιξίες. Ειδικά οι αρχαίοι ευρωπαϊκοί ελέφαντες είχαν διασταυρωθεί τόσο με ασιατικούς ελέφαντες, όσο και με τριχωτά μαμούθ. Ενώ οι αφρικανικοί ελέφαντες των δασών και της σαβάνας διασταυρώνονταν εδώ και χιλιάδες χρόνια (και συνεχίζουν ακόμη). Η Ελ. Παλκοπούλου και οι συνεργάτες της από το Χάρβαρντ και το γερμανικό πανεπιστήμιο του Πότσνταμ έκαναν τη σχετική ανακοίνωση στο 7ο Διεθνές Συμπόσιο Βιομοριακής Αρχαιολογίας στην Οξφόρδη, σύμφωνα με το "Nature". Οι επιστήμονες ανέλυσαν το DNA δύο αρχαίων ευρωπαϊκών ελεφάντων που ζούσαν στη Γερμανία πριν από 120.000 χρόνια. Παράλληλα, οι ερευνητές παρουσίασαν τη γενετική ανάλυση τεσσάρων τριχωτών μαμούθ (Mammuthus primigenius) και, για πρώτη φορά, την ανάλυση του πλήρους γονιδιώματος ενός βορειοαμερικανικού μαμούθ (Mammuthus columbi) και δύο βορειοαμερικανικών μαστοδόντων (Mammut americanum). Η ανακοίνωση της Ελ.Παλκοπούλου θεωρείται ορόσημο στην παλαιογενετική, όπως ανέφεραν άλλοι επιστήμονες στο συμπόσιο της Οξφόρδης. Και αυτό, μεταξύ άλλων, επειδή παρουσίασε την ανάλυση του αρχαιότερου μέχρι σήμερα γονιδιώματος προερχόμενου από ζεστό περιβάλλον, όπου το DNA αποσυντίθεται πιο εύκολα. Στο παρελθόν έχει αναλυθεί πολύ παλαιότερο DNA, από ένα οστό αλόγου προ 560.000 έως 780.000 ετών, το οποίο όμως ζούσε στο παγωμένο περιβάλλον του αρκτικού Καναδά. Το γεγονός ότι κατέστη εφικτή μια τόσο υψηλής ποιότητας ανάλυση του γονιδιώματος ελεφάντων ηλικίας 120.000 ετών, με αλληλούχιση («ανάγνωση») όλων των «γραμμάτων» του DNA τους, χαρακτηρίσθηκε σημαντικό επίτευγμα. Ο καθηγητής εξελικτικής γενετικής Λόβε Ντάλεν, του σουηδικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας στη Στοκχόλμη, δήλωσε ότι η νέα μελέτη θα επιφέρει αλλαγές στο... ελεφάντινο οικογενειακό δέντρο, ενώ ο εξελικτικός γενετιστής Τομ Γκίλμπερτ, του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Δανίας στην Κοπεγχάγη, ανέφερε πως «κανείς έως τώρα δεν είχε τολμήσει να διαβάσει το DNA των ελεφάντων με ίσιους χαυλιόδοντες. Είναι τρελό να πάει κανείς τόσο πίσω στο χρόνο». Πέρυσι μια διεθνής ερευνητική ομάδα από διάφορες χώρες (ΗΠΑ, Ρωσία, Καναδά, Σουηδία), με επικεφαλής την Ελ. Παλκοπούλου, «διάβασε» για πρώτη φορά το πλήρες γονιδίωμα του τριχωτού μαμούθ. Τότε, με αφορμή τη δημοσιότητα που έλαβε το θέμα διεθνώς, είχε πάρει συνέντευξη από τη νεαρή Ελληνίδα ερευνήτρια της διασποράς. Η Ελευθερία Παλκοπούλου γεννήθηκε το 1984 και αποφοίτησε το 2006 από το Τμήμα Βιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη βιολογία στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα στη Σουηδία, ενώ πήρε το διδακτορικό της στη Συστηματική Ζωολογία από το Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης. Η έρευνά της διεξήχθη στο Σουηδικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, με έμφαση στην παλαιογενετική, δηλαδή στην αξιοποίηση των εργαλείων της γενετικής για την καλύτερη μελέτη των ευρημάτων της παλαιοντολογίας, ιδίως όσον αφορά τα μαμούθ. Από πέρυσι τον Μάιο, μετακινήθηκε στις ΗΠΑ ως μεταδιδακτορική συνεργάτης στο εργαστήριο του πρωτοπόρου γενετιστή David Reich, στο Τμήμα Γενετικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. http://www.pronews.gr/portal/20160919/genika/epistimes/27120/epalkopoyloy-i-ellinida-genetistria-poy-xanagrafei-gennealogiko

Αγωνία για την επόμενη μέρα της Γης. «Το μέλλον της ανθρωπότητας θα εξελιχθεί πιο γρήγορα εάν η έρευνα ξεκινήσει από το Διάστημα» λέει ο 57χρονος Δημήτρης, αεροναυπηγός, και η φράση του ζωντανεύει έναν κύκλο ερωτήσεων, διαπιστώσεων, ιδεών, προβληματισμών ανάμεσα στους συνομιλητές του. Γύρω από τα «τραπέζια διαλόγου», που γέμισαν το Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου 2016 το α2-innohub, 100 συμμετέχοντες όλων των ηλικιών, με διαφορετικές καταβολές, βρέθηκαν για να συζητήσουν το διαστημικό μέλλον της Ευρώπης. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πανευρωπαϊκή δημόσια συζήτηση πολιτών για το Διάστημα, που διεξήχθη ταυτόχρονα σε 22 χώρες, με πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕΟΔ/ESA). Στην Ελλάδα διοργανώθηκε από το si-Cluster με την υποστήριξη του Corallia και της Ενωσης Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ). Με αφετηρία ότι το Διάστημα είναι ένας «χώρος» που αξίζει να ερευνηθεί, γοητεύει, ανοίγει ορίζοντες και αφήνει τη φαντασία να περιπλανηθεί, μαθητές, φοιτητές, συνταξιούχοι, μηχανικοί, ιατροί, καθηγητές, δημόσιοι και ιδιωτικοί υπάλληλοι και επιχειρηματίες πήραν μέρος σε μια οκτάωρη συζήτηση. Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα που δημοσιοποιήθηκαν, κίνητρο για το 49% των συμμετεχόντων ήταν να μάθουν περισσότερα για το Διάστημα και τον ΕΟΔ, ενώ με 32% ακολουθεί η διάθεση για ανταλλαγή απόψεων. Για τους περισσότερους, το Διάστημα αποτελεί μια μοναδική πηγή γνώσης, που ωθεί τις ανθρώπινες δυνατότητες σε νέα όρια. Αυτό φάνηκε και όταν εκλήθησαν να δημιουργήσουν ένα σενάριο για το «αύριο» του πλανήτη μας, βασισμένο στις αλλαγές της διαστημικής τεχνολογίας και τον αντίκτυπό τους. Η ρομποτική, η ασφάλεια συστημάτων, οι νέες τεχνολογίες, η αυτοματοποίηση, η επίλυση των ενεργειακών προβλημάτων του πλανήτη, καθώς και τα νέα είδη τροφών και πρώτων υλών μπήκαν στο τραπέζι. Από τις ενότητες που συζητήθηκαν δεν θα μπορούσε να λείπει φυσικά η προοπτική αποικισμού του Διαστήματος, στην οποία πολλοί βλέπουν μια ελπίδα για το μέλλον της ανθρωπότητας. «Είναι το επόμενο βήμα που πρέπει να γίνει» είπε χαρακτηριστικά ο 31χρονος Θανάσης. Για να γίνει βέβαια ένα τέτοιο μεγαλόπνοο βήμα στο μέλλον, η επένδυση που απαιτείται είναι τεράστια. Στη ζυγαριά όμως κόστους - ωφελειών οι συμμετέχοντες έδωσαν προβάδισμα σε όσα περιμένουν να κερδίσει η ανθρωπότητα από τις διαστημικές αποστολές. Παρά την οικονομική κρίση λοιπόν, η πλειονότητα όσων συμμετείχαν στον ελληνικό δημόσιο διάλογο, σε ποσοστό 77%, απάντησε υπέρ της αύξησης των πόρων που διατίθενται για διαστημικές δραστηριότητες. Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος διαμορφώνεται στο 84%. Σημειώνεται ότι ο προϋπολογισμός του ΕΟΔ ήταν 5,25 δισ. ευρώ για το 2016, εννέα φορές μικρότερος από τον αντίστοιχο των ΗΠΑ. Αντιστοιχεί ετησίως σε 12 ευρώ ανά πολίτη κράτους-μέλους, ενώ για τη χώρα μας υπολογίζεται ότι για κάθε ένα ευρώ που δίνει της «επιστρέφονται» επτά. «Πρέπει να αυξηθούν τα χρήματα που δίνονται για διαστημικά προγράμματα, αλλά να διασφαλιστεί ότι αυτά δεν θα αφαιρεθούν από κοινωνικές δράσεις που στηρίζουν ευάλωτες ομάδες» επισήμανε η 30χρονη Ελένη. Αίτημα όλων η αύξηση των δράσεων ενημέρωσης για τους πολίτες, ώστε να γίνουν οι ίδιοι κοινωνοί των ωφελειών που απολαμβάνουμε στην καθημερινότητα χάρη στις διαστημικές τεχνολογίες. «Πρέπει ο πολίτης να ξέρει για τι πληρώνει» επέμεινε η κυρία Αθηνά, συνταξιούχος εκπαιδευτικός, τονίζοντας και την παράμετρο της απασχόλησης νέων ελλήνων επιστημόνων σε προγράμματα του ΕΟΔ, προκειμένου να μείνουν στη χώρα αντί να φεύγουν στο εξωτερικό. Ιδιαίτερο βάρος δόθηκε στο ζήτημα του ελέγχου, της μείωσης και της πρόληψης της ρύπανσης του Διαστήματος με απόβλητα. Η πλειονότητα των ελλήνων συμμετεχόντων, σε ποσοστό 53%, θα ανέθετε αυτή την ευθύνη σε έναν παγκόσμιο οργανισμό εφάμιλλο του ΟΗΕ. Ακολουθεί με 33% ο διαμοιρασμός αυτής της αποστολής σε όλους όσοι ευθύνονται για την κατασκευή και την εκτόξευση διαστημικών σκαφών που δημιούργησαν/δημιουργούν απόβλητα. «Ας σκεφτούμε και το θέμα της διαχείρισης των δικών μας αποβλήτων, τα οποία θα μπορούσαμε ίσως να τα στείλουμε στο Διάστημα προκειμένου να μειώσουμε το πρόβλημα της μόλυνσης στη Γη» έθεσε στο τραπέζι ο 27χρονος Γιάννης, φουντώνοντας τη συζήτηση. Ο προβληματισμός ότι θα «καταντήσουμε» το Διάστημα σαν τον δικό μας πλανήτη διάχυτος. Τα ζητήματα ηθικής και καθορισμού αυστηρών κανόνων για τη διαχείριση όχι μόνο των αποβλήτων αλλά και των αποτελεσμάτων των ερευνών, μονοπώλησαν πολλά σημεία σε όλες τις ενότητες της οκτάωρης εκδήλωσης. Χαρακτηριστικό του μεγάλου ενδιαφέροντος που εκδηλώθηκε στη χώρα μας είναι ότι οι αιτήσεις συμμετοχής ξεπέρασαν τις 340 στην Ελλάδα, που αντιστοιχούν στο μεγαλύτερο ενδιαφέρον ανά κάτοικο ανάμεσα στις 22 χώρες. Στη συζήτηση παρενέβη από τη Γερμανία ο γενικός διευθυντής της ESA κ. Γιαν Βέρνερ, ο οποίος δέχθηκε ερωτήσεις συμμετεχόντων, αφήνοντας πάντως να εννοηθεί ότι η χώρα μας θα πρέπει να τακτοποιήσει τις οικονομικές της εκκρεμότητες προς τον Οργανισμό. http://www.tovima.gr/society/article/?aid=829959

Ο Μιχαήλ Ρασσιάς μιλάει για τη γνωριμία του με τον Τζον Νας. Εδώ και λίγες μέρες όσοι ανά τον πλανήτη ασχολούνται σοβαρά με τα μαθηματικά, σε ακαδημαϊκό επίπεδο, μπορούν να βρουν συγκεντρωμένα σ’ έναν τόμο κάποια από τα πιο όμορφα, τα πιο ερεθιστικά αινίγματα της επιστήμης τους. Το Open Problems in Mathematics (εκδ. Springer), http://www.springer.com/us/book/9783319321608 στο εξώφυλλο του οποίου διακρίνεται η μορφή του πρόσφατα χαμένου Τζον Νας, αυτό ακριβώς υπόσχεται: μια επιλογή από τα σημαντικότερα μαθηματικά προβλήματα που μένουν ακόμη άλυτα, το καθένα παρουσιασμένο από έναν κατεξοχήν ειδήμονα στον κλάδο του. Το εντυπωσιακό είναι πως, πέρα από τον Αμερικανό νομπελίστα, στo εξώφυλλο του βιβλίου δεσπόζει και το όνομα ενός νεαρού Έλληνα μαθηματικού, του Μιχαήλ Θ. Ρασσιά. Τον συναντάω στο Μαρούσι, άρτι αφιχθέντα από τη Ζυρίχη, στο πανεπιστήμιο της οποίας διδάσκει, παραμονές ενός ακόμα ταξιδιού του στο Ινστιτούτο Προχωρημένων Σπουδών του Πρίνστον όπου πηγαινοέρχεται ως επισκέπτης ερευνητής. Βιάζομαι να τον ρωτήσω. Πώς έφτασε ως τον θρυλικό Τζον Νας; Πώς κατάφερε να σταθεί ισότιμα πλάι σ’ αυτόν τον «υπέροχο», ιδιοφυή και τόσο βασανισμένο από τη σχιζοφρένεια άνθρωπο, σχεδόν έξι δεκαετίες μεγαλύτερό του; «Κάποια πράγματα», μου απαντάει, «είτε γίνονται αβίαστα είτε δεν γίνονται καθόλου!». Ο Ρασσιάς γνώριζε την περίπτωση Νας από παιδάκι – ως και φωτογραφία του είχε στο παιδικό του δωμάτιο. Εμείς που πληροφορηθήκαμε την ύπαρξή του από τον κινηματογράφο ταυτίζουμε τον Aμερικανό μαθηματικό με τη θεωρία των παιγνίων, μια θεωρία που έμελλε να εξελιχθεί σε πολύτιμο οικονομικό εργαλείο – εξού και το Νόμπελ Οικονομίας το 1994. Κι όμως, «τα επιτεύγματα του Νας σε άλλους κλάδους, όπως στις μερικές διαφορικές εξισώσεις και στη διαφορική γεωμετρία, θεωρούνται κλάσεις ανώτερα για την κοινότητα των μαθηματικών», επισημαίνει ο Ρασσιάς. Ο πραγματικός Τζον Νας, στα 86, «ήταν πολύ διαφορετικός από τον νεαρό που ενσάρκωσε ο Ράσελ Κρόου. Είχε πάψει πια να παλεύει με τους δαίμονές του. Λέγεται ότι σε ορισμένες περιπτώσεις και με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή η σχιζοφρένεια γερνάει μαζί με τον ασθενή, ότι σιγά σιγά τον εγκαταλείπει – κάτι τέτοιο συνέβη κι εδώ, υποθέτω. Εμένα, πάντως, μου φαινόταν απολύτως υγιής και με πλήρη πνευματική διαύγεια. Έδειχνε αρκετά εσωστρεφής, σίγουρα, αλλά στην προσωπική μας επαφή ήταν σεμνός και γλυκύτατος. Είχε έναν πολύ αντισυμβατικό και δημιουργικό ταυτόχρονα τρόπο σκέψης και οι ανησυχίες του για ορισμένα πεδία των μαθηματικών, όπως, τελευταία, η κοσμολογία, παρέμεναν αμείωτες. Όταν ετοιμάζαμε τον πρόλογο του βιβλίου, του πρότεινα τέσσερα εναλλακτικά μότο, αλλά ήμουν σίγουρος ποιo θα διάλεγε. Ήταν η προτροπή του Αϊνστάιν: «Να μαθαίνεις από το παρελθόν, να ζεις για το σήμερα, να ελπίζεις για το αύριο. Το σημαντικό είναι να μην πάψεις ποτέ να διερωτάσαι». Τoν εξέφραζε απολύτως. Το μυαλό του ήταν ανήσυχο ως το τέλος». Το 2001, όταν παιζόταν το A beautiful mind, ο Μιχαήλ Ρασσιάς ήταν 14 χρονών, μαθητής στου Μωραΐτη και, υπό την καθοδήγηση του πατέρα του, του πανεπιστημιακού Θεμιστοκλή Ρασσιά, βίωνε ήδη τον πυρετό των διαγωνισμών της Μαθηματικής Εταιρείας. Σύντομα θα κέρδιζε δυό πρωτιές στην Ελλάδα και, ως μέλος της εθνικής ομάδας μαθηματικών, το αργυρό μετάλλιο στη διεθνή μαθηματική ολυμπιάδα του Τόκiο. «Ήμουν τυχερός», αναγνωρίζει. «Με εκπαίδευε ο πατέρας μου κι είχα πρόσβαση σε μια τεράστια βιβλιοθήκη». Τυχερός, σύμφωνοι, αλλά μήπως κι εγκλωβισμένος στον κορσέ του πρωταθλητισμού; «Άμα δεν απολαμβάνεις αυτό που κάνεις, άμα δεν φλέγεσαι κι από μόνος σου να το ψάξεις, γίνεται να του αφιερωθείς ολόψυχα; Δεν γίνεται. Διακοπές, Χριστούγεννα, Πάσχα δεν υπήρχαν για μένα. Σ’ όλο τον ελεύθερο χρόνο μου μελετούσα και έλυνα ασκήσεις, αντιμέτωπος με προβλήματα που, όπως διαπίστωνα, απαιτούσαν και κριτική σκέψη, όχι μόνο διάβασμα. Κάπως έτσι συνέλαβα το πρώτο μου βιβλίο: μια συλλογή με προβλήματα στο στιλ των Ολυμπιάδων, που λειτουργεί σαν εισαγωγή στον κλάδο της θεωρίας των αριθμών σε αρχικό, προπτυχιακό επίπεδο. Στα 20 το είχα έτοιμο. Και στα 23 μου το είδα να κυκλοφορεί στο εξωτερικό». Απόφοιτος της σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ, μ’ ένα μεταπτυχιακό στα μαθηματικά από το Κέιμπριτζ κι ένα διδακτορικό από το ΕΤΗ, το φημισμένο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης, ο Ρασσιάς πρωτοσυναντήθηκε με τον Τζον Νας –πού αλλού;– στο Πρίνστον τον Σεπτέμβριο του 2014: «Μόλις είχα φτάσει. Βρισκόμουν στο μαθηματικό τμήμα, στο Fine Hall με τους μαυροπίνακες στους τοίχους όπου μαζεύονται οι ερευνητές τα μεσημέρια, και λίγο πριν από το τέλος του διαλείμματος, κατά τις 3.30, τον είδα να σερβίρεται τον καφέ του και να κάθεται σε μια πολυθρόνα παράμερα – τότε συνήθιζε να κατεβαίνει ο Νας, όταν ο κόσμος αραίωνε. Είχε τύχει να μελετήσω κάποια προβλήματα της αναλυτικής θεωρίας των αριθμών που σχετίζονται με τη θεωρία των παιγνίων, οπότε, αυθόρμητα, τον πλησίασα και του μίλησα. Η κουβέντα κύλησε πολύ ευχάριστα, σαν να τα λέγαμε από καιρό, κι από εκείνη τη μέρα οι συναντήσεις μας έγιναν πιο τακτικές. Συζητούσαμε με τις ώρες, πότε στο γραφείο του, πότε στην καφετέρια, πότε έξω, στις ωραίες αλέες του Πρίνστον, και κάθε φορά, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, οδηγούμασταν σε μια σειρά από ανοιχτά προβλήματα. Όταν φτάσαμε να εξετάζουμε τη δημιουργία της συλλογής, μου το ξεκαθάρισε: «Σκοπεύω να εμπλακώ πραγματικά εδώ, δεν θέλω να είμαι απλώς ένα όνομα στο εξώφυλλο». Κι εγώ άλλο που δεν ήθελα!». Τον ρώτησε ποτέ ευθέως για την ασθένειά του; «Όχι, αλλά καταλάβαινα πως το θέμα τον απασχολούσε γιατί στην επιφάνεια του κομπιούτερ του κρατούσε ανοιχτά διάφορα σχετικά παράθυρα. Ώσπου μια μέρα, εκεί που πίναμε τον καφέ μας, έσκυψε και μου ψιθύρισε: «Είσαι νέος, με γνώσεις, με ταλέντο, ο κόσμος όλος είναι στα πόδια σου. Ο γιος μου, όμως, δεν έχει τέτοια τύχη, είναι άρρωστος…». Πράγματι, ο γιος που απέκτησε με τη γυναίκα του, την Αλίσια, μαθηματικός κι αυτός, επίσης πάσχει από σχιζοφρένεια. O Nας ανησυχούσε πολύ για κείνον και ήταν πεπεισμένος πως οι γιατροί δεν έχουν ιδέα τι ακριβώς συμβαίνει μ’ αυτήν την ασθένεια». Για την ελληνική κρίση άκουσε από το στόμα του κάποιο σχόλιο; «Απ’ ό,τι κατάλαβα, παρακολουθούσε τις εξελίξεις. Εκείνη την περίοδο, αρχές του 2015, όταν γίνονταν οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές, μου πέταξε: «Ξέρεις, έχω ασχοληθεί κι εγώ με το διαπραγματευτικό παιχνίδι. Στη δική μου περίπτωση, όμως, οι παίχτες έχουν ορθολογική συμπεριφορά!»». Όπως τονίζεται στον πρόλογο του Open Problems in Mathematics, θα ‘ταν σχεδόν βλασφημία να συγκρίνει κανείς το βιβλίο με την περίφημη λίστα των προβλημάτων του Χίλμπερτ. «Το 1900», εξηγεί ο Ρασσιάς, «ο Ντέιβιντ Χίλμπερτ μίλησε για την ολότητα των μαθηματικών, κι αυτό είναι αδύνατον να επαναληφθεί σήμερα. Όχι μόνο επειδή σπανίζουν οι διάνοιες του δικού του διαμετρήματος, αλλά, κυρίως, επειδή το πεδίο των μαθηματικών έχει διευρυνθεί στο έπακρο. Εμείς χρειάστηκε να εξετάσουμε εξονυχιστικά διάφορες περιοχές κι όταν καταλήξαμε, αναζητήσαμε κείμενα από κορυφαίους ειδικούς εν ζωή παγκοσμίως. Ο ίδιος ο Νας θα έγραφε για ένα ανοιχτό πρόβλημα της θεωρίας παιγνίων, αλλά δεν πρόλαβε. Φανταστείτε το σοκ μου όταν έμαθα ότι σκοτώθηκε. Λίγες ώρες νωρίτερα, όσο ήταν ακόμα στο Όσλο για την παραλαβή του βραβείου Abel, μιλούσαμε στο τηλέφωνο. Ένιωσα ότι χάνω έναν φίλο…» Ως το μοιραίο αυτοκινητιστικό που στέρησε τη ζωή στον Τζον και στην Αλίσια Νας, τον Μάιο του ’15, το «βιβλίο είχε σχεδόν ολοκληρωθεί», λέει ο Ρασσιάς. «Η μόνη απόφαση που πήρα μόνος μου ήταν ποιος θα έγραφε το κεφάλαιο που είχε απομείνει. Σκέφτηκα τον βραβευμένο με Νόμπελ Οικονομίας Eric Maskin, καθηγητή στο Χάρβαρντ, ο οποίος ανταποκρίθηκε αμέσως». Όσο για την Υπόθεση Ρίμαν, «είχαμε απευθυνθεί στον βραβευμένο με Fields Medal, Alain Connes». Από τις ανθεκτικότερες μαθηματικές προκλήσεις, το δυσκολότερο μαθηματικό πρόβλημα, όπως είχε αποφανθεί και ο μέγας Χίλμπερτ, η Υπόθεση Ρίμαν δίνει τροφή σε διάφορες κινδυνολογίες. Τι βάση έχουν οι ισχυρισμοί ότι έτσι και αποδειχτεί η Υπόθεση Ρίμαν… θα καταρρεύσει το σύμπαν; «Πολλά σημαντικά κρυπτογραφικά συστήματα που εφαρμόζονται από τον στρατό ως την ασφάλεια των τραπεζικών λογαριασμών –το γνωστότερο είναι το RSA– βασίζονται στο γεγονός ότι δεν γνωρίζουμε καλά πώς συμπεριφέρονται οι πρώτοι αριθμοί, οι θεμέλιοι λίθοι όλων των ακέραιων αριθμών. Το 1859, προσπαθώντας ν’ αποδείξει το θεώρημα των πρώτων αριθμών, ο Ρίμαν έγραψε μια εργασία που άφησε εποχή. Παρουσίασε μια απόδειξη η οποία στηριζόταν σε έξι υποθέσεις, σε έξι δηλαδή ερωτηματικά. Τα πέντε από αυτά απαντήθηκαν από τον ίδιο. Έμεινε το έκτο – αυτή είναι η Υπόθεση Ρίμαν για την οποία μιλάμε σήμερα. Αν αποδειχτεί ότι ισχύει, τότε θα ισχύουν κι εκατοντάδες άλλα θεωρήματα που έχουν βρεθεί στο μεσοδιάστημα. Στην περίπτωση αυτή κανένα κρυπτογραφικό σύστημα δεν πρόκειται να καταρρεύσει. Όποιος, όμως, μπορεί ν’ αναπτύξει τις μεθόδους που απαιτούνται για ν’ αποδειχτεί κάτι τέτοιο δεν αποκλείεται να μπορεί να σπάσει και διάφορα κρυπτογραφικά συστήματα». Με την Υπόθεση Ρίμαν παλεύει κι ο Ρασσιάς – [b]«για την ακρίβεια, με μια από τις ισοδυναμίες της». [/b] Πώς φαντάζεται άραγε τον εαυτό του στην ηλικία που έφτασε ο Νας; «Σκυμμένο πάνω από ένα πρόβλημα, ελπίζω! Όπως είμαι και τώρα, αλλά με περισσότερη εμπειρία και μεγαλύτερη αποδοτικότητα. Σε κάποιο πανεπιστήμιο με βλέπω ως τα βαθιά γεράματα». Οπουδήποτε; «Οπουδήποτε. Τι χρειαζόμαστε οι μαθηματικοί; Μολύβι, χαρτί και ίντερνετ. Δεν είναι απαραίτητο να είσαι συμβεβλημένος με σπουδαία ιδρύματα για να συγχρωτίζεσαι με σπουδαίους επιστήμονες. Λαμπρά μυαλά υπάρχουν παντού και η τεχνολογία μάς έχει λύσει τα χέρια. Θυμώνω όταν ακούω να μιλούν εδώ απαξιωτικά για τα δικά μας πανεπιστήμια. Τ’ ακούνε και τα παιδιά που τους βγήκε το λάδι για να μπουν και αποθαρρύνονται. Σε προπτυχιακό επίπεδο το ΕΜΠ είναι εξαιρετικά δυνατό. Την περασμένη χρονιά, σ’ ένα από τα μάστερ του ΕΤΗ, του σημαντικότερου πολυτεχνείου της Ευρώπης, οι μισοί φοιτητές προέρχονταν από το Μετσόβειο!». http://physicsgg.me/2016/09/20/%ce%bf-%ce%bc%ce%b9%cf%87%ce%b1%ce%ae%ce%bb-%cf%81%ce%b1%cf%83%cf%83%ce%b9%ce%ac%cf%82-%ce%bc%ce%b9%ce%bb%ce%ac%ce%b5%ce%b9-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%b7-%ce%b3%ce%bd%cf%89%cf%81%ce%b9%ce%bc%ce%af/

Η RSC «Energia» ξεκινησε το πείραμα για να προσομοιώσει τον Άνθρωπο στη Σελήνη. Οι ειδικοί της «Ενέργεια» άρχισαν μια σειρά πειραμάτων για να μιμηθουν τις ανθρώπινες δραστηριότητες στο φεγγάρι χρησιμοποιώντας το "Celen" που επιτρέπει να προσομοιώσουν την βαρύτητα από τον δορυφόρο στην επιφάνεια της Γης. Στο επόμενο πείραμα εξοπλισμένοι με στολές "Orlan-DM" Division ο επικεφαλής της δοκιμαστικής πτήσης Mark Serov και ο εκπαιδευτής κοσμοναύτης 1ης τάξης ο επικεφαλής του Κέντρου Έρευνας και Ανάπτυξης RSC "Energia" Αλέξανδρος Kaleri εργάστηκαν υπό σεληνιακή βαρύτητα σε σύνθετες κινήσεις που προσομοιώνουν την εργασία στην επιφάνεια της σελήνης. Ειδικότερα την διαδικασία εισόδου / εξόδου από το rover, καθώς και να αποδείξει τη δυνατότητα και μόνο για το περπάτημα στη σεληνιακή επιφάνεια. Αλέξανδρος Kaleri, εκπαιδευτικός-test κοσμοναύτης 1 τάξη, ο επικεφαλής του Κέντρου Έρευνας και Ανάπτυξης RSC "Ενέργεια": "Οι δοκιμές που πραγματοποιούνται από την εταιρία ειναι με δική της πρωτοβουλία. Ο στόχος τους - να εξοικειωθούν με το έργο των ανθρωπίνων συνθηκών στο φεγγάρι, και για την αξιολόγηση του ανθρώπινου δυναμικού ". Σημείωσε ότι, ως αποτέλεσμα της συσσωρευμένης εμπειρίας από μια σειρά πειραμάτων που θα αναλυθούν προσεκτικά και χρησιμοποιούνται από τους ειδικούς της Επιχείρησης στην εργασία μέσα από τα στάδια του επανδρωμένου σεληνιακου προγράμματος. Μετά την παραλαβή των στοιχείων στο επίπεδο των αισθήσεων σχεδίαζει να πάει στις εργονομικές εκτιμήσεις και να αρχίσει να προετοιμάζει τις προϋποθέσεις για τη μελλοντική σεληνιακή μονάδα βάσης, Rovers, διαδρόμους και άλλα σύνθετα προϊόντα που αφορουν το πρόγραμμα φεγγάρι. Ιστορικά σεληνιακό περίπτερο έιχε δημιουργηθεί στην RSC Διαστημικό Κέντρο Πτήσεων "Ενέργεια" κατά την εφαρμογή του Σοβιετικου σεληνιακου πρόγραμματος της πρόωρης δεκαετίας του 1970. Μετά τον εκσυγχρονισμό το 2015, το περίπτερο είναι ένα μοναδικό συγκρότημα επιβεβαιώνοντας την προτεραιότητα και την αρμοδιότητα της RKK «Ενέργεια» στο σχεδιασμό του οχήματος (EVA) στην επιφάνεια της Σελήνης και του Άρη. Με τα χρόνια, αυτά τα ερωτήματα μελετήθηκαν απο 293 εργαζόμενους του τμήματος, υπό την ηγεσία των επικεφαλής της υπηρεσίας σε διαφορετικές χρονικές περιόδους κοσμοναύτες V.AKSЁNOVA, O.TSYGANKOVA και A.POLESCHUKA. Τώρα το σχέδιο EVA της RKK «Ενέργεια» ειναι να δημιουργήσει ένα περίπτερο και πειραματικές εγκαταστάσεις για την ανάπτυξη των εργασιών πλήρους κλίμακας σε σεληνιακές αποστολές. http://www.roscosmos.ru/22669/

Ο Πλούτωνας εκπέμπει ακτίνες Χ αλλά δεν ξέρουμε το γιατί. Το τελευταίο που θα περίμενε κανείς από τον Πλούτωνα, έναν νάνο-πλανήτη με ελάχιστο μαγνητικό πεδίο, είναι να εκπέμπει ακτίνες Χ. Σίγουρα κάποιες ακτίνες Χ που εκπέμπονται από τον ήλιο μπορεί να σκεδάζονται από τον Πλούτωνα προς την κατεύθυνσή μας, αλλά αυτό το φαινόμενο δεν μπορεί να ερμηνεύσει την ενέργεια των παρατηρούμενων ακτίνων Χ. Μια άλλη πιθανή εξήγηση θα ήταν οι ακτίνες Χ να παράγονται από την αλληλεπίδραση του ηλιακού ανέμου με την ατμόσφαιρα του Πλούτωνα. Παρόμοιο φαινόμενο έχει παρατηρηθεί στην κόμη κομητών. Όμως ούτε κι αυτό το φαινόμενο αρκεί για να εξηγήσει την παρατηρούμενη εκπομπή ακτίνων Χ από τον απομακρυσμένο πλανήτη-νάνο. Το πρόβλημα λοιπόν υπάρχει ακόμα και περιμένει την απάντησή του… http://physicsgg.me/2016/09/19/%ce%bf-%cf%80%ce%bb%ce%bf%cf%8d%cf%84%cf%89%ce%bd%ce%b1%cf%82-%ce%b5%ce%ba%cf%80%ce%ad%ce%bc%cf%80%ce%b5%ce%b9-%ce%b1%ce%ba%cf%84%ce%af%ce%bd%ce%b5%cf%82-%cf%87/

Σε επιφυλακή οι αστρονόμοι σε όλο τον κόσμο για τον αστεροειδή «φονιά» 2009ES Σε επιφυλακή βρίσκονται οι αστρονόμοι σε όλο τον πλανήτη εξαιτίας ενός αστεροειδούς ο οποίος ανακαλύφθηκε πρόσφατα να προσεγγίζει τη Γη. Πρόκειται για τον αστεροειδή 2009ES τον οποίο ανακάλυψαν Κινέζοι αστρονόμοι χαρακτηρίζοντάς τον ως αστεροειδή φονιά (Earth "killer" asteroid) με ισχύ ισοδύναμη με 3 δισεκατομμυρίων πυρηνικών βομβών. Ο αστεροειδής πέρασε από τη Γη σε απόσταση μόλις 18,8 LD (όπου LD η απόσταση Γης με την Σελήνη) αλλά αυτό δεν τους εφησυχάζει. Όπως λένε η παραμικρή αλλαγή στην τροχιά του μπορεί να έχει καταστροφικά αποτελέσματα για τον πλανήτη και το ανθρώπινο είδος. http://www.pronews.gr/portal/20160920/genika/diastima/49/se-epifylaki-oi-astronomoi-se-olo-ton-kosmo-gia-ton-asteroeidi-fonia

Α.Αδαμαντίδης: Ο Έλληνας που ανακάλυψε μέθοδο που «ξυπνά» τον εγκέφαλο. Ο Αντώνης Αδαμαντίδης είναι Καθηγητής στο Τμήμα Κλινικής Έρευνας στο Πανεπιστήμιο της Βέρνης και στο Τμήμα Νευρολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Βέρνης. Μελετά τη λειτουργική διασύνδεση και τη δυναμική των νευρωνικών κυκλωμάτων που ελέγχουν την κατάσταση ύπνου και αφύπνισης. Χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό τελευταίας τεχνολογίας μοριακής, κυτταρικής και συμπεριφορικής τεχνολογίας, που περιλαμβάνει γενετική μηχανική σε ποντίκια, ηλεκτροφυσιολογία τόσο σε δοκιμαστικό επίπεδο όσο και σε ζωντανούς οργανισμούς, παραδείγματα της επιστήμης της συμπεριφοράς καθώς και τον αναδυόμενο κλάδο της οπτογενετικής. Ο τελευταίος κλάδος συνδυάζει οπτική και γενετική μεθοδολογία για τη ρύθμιση της δραστηριότητας των νευρωνικών κυκλωμάτων σε πολύ υψηλές ταχύτητες, με σκοπό να κατανοήσει πως ο εγκέφαλος επεξεργάζεται την πληροφορία. «Οι συνέπειες των διαταραχών ύπνου στην ποιότητα ζωής ξεπερνούν την υπνηλία στη διάρκεια της ημέρας και την εναλλαγή διάθεσης. Διανοητικές βλάβες, ορμονική ανισορροπία και υψηλή επιδεκτικότητα σε καρδιακές διαταραχές ή διαταραχές μεταβολισμού είναι μερικές από τις αρνητικές συνέπειες που συχνά συνδέονται με ήπια χρόνια προβλήματα ύπνου», λέει ο κ. Αδαμαντίδης. Τα ευρήματά του μπορούν να οδηγήσουν σε καλύτερη κατανόηση του πως ο εγκέφαλος ελέγχει τον ύπνο, την προσοχή και το γνωστικό. Αυτό μπορεί να ανοίξει νέα μονοπάτια σε θεραπείες για την μεταχείριση διαταραχών στον ύπνο και νευροψυχιατρικών ασθενειών που συνδέονται με διαταραχές του ύπνου. Μαζί με την ερευνητική ομάδα του, έχουν ανακαλύψει ένα μηχανισμό που είναι υπεύθυνος για την ταχεία διέγερση του εγκεφάλου από την κατάσταση ύπνου και αναισθησίας. Τα αποτελέσματα της έρευνάς τους προτείνουν νέες μεθόδους αντιμετώπισης διαταραχών ύπνου και ανάκτησης των αισθήσεων σε κωματώδεις καταστάσεις του οργανισμού. Ο Αντώνης Αδαμαντίδης έκανε το διδακτορικό του στη νευροβιολογία στο βελγικό Πανεπιστήμιο της Λιέγης και μετά εργάσθηκε ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ της Καλιφόρνια. Διετέλεσε επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ του Καναδά και από το 2013 είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βέρνης. Έχει τιμηθεί με πολλά διεθνή βραβεία και έχει κάνει μεγάλο αριθμό επιστημονικών δημοσιεύσεων, έχοντας ειδικευθεί στα νευρωνικά κυκλώματα των καταστάσεων ύπνου και αφύπνισης. Οι χρόνιες διαταραχές ύπνου επηρεάζουν 10-20% του πληθυσμού στην Ελβετία και σχεδόν όλοι παρουσιάζουν κάποιο πρόβλημα στον ύπνο τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους. Εκτός από την ποσότητα του ύπνου που επηρεάζει η αϋπνία, κλινικές και πειραματικές μελέτες τονίζουν ότι η ποιότητα του ύπνου (πχ. Πόσο βαθύς είναι ο ύπνος) είναι εξίσου σημαντική για έναν καλό βραδινό ύπνο και μια πλήρη ανάκτηση των λειτουργιών σώματος και πνεύματος. Η ποσότητα και η ποιότητα του ύπνου πλέον θεωρούνται σαν ένα πρώιμο σημάδι πολλών νευρολογικών διαταραχών, συμπεριλαμβανομένου του Αλτσχάιμερ, του Πάρκινσον και της σχιζοφρένειας. Δυστυχώς, η φαρμακευτική αγωγή σε συνδυασμό με την βελτιωμένη υγιεινή έχουν περιορισμένο αποτέλεσμα. Η στρατηγική μιας «προσωποποιημένης ιατρικής» για την αντιμετώπιση είτε κακής ποιότητας είτε κακής ποσότητας ύπνου απουσιάζει. Οι επιστήμονες διεξάγουν πειράματα και κλινικές δοκιμές για να καταλάβουν καλύτερα με ποιους τρόπους τα εγκεφαλικά (νευρωνικά) «κυκλώματα» ελέγχουν τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης, καθώς και τη συνείδηση – ένα αίνιγμα για τις μοντέρνες Νευροεπιστήμες και ένα συναρπαστικό ερώτημα για να απαντηθεί. Μαζί με τη συνάδελφό του Carolina Gutierrez Herrera και συναδέλφους από τη Γερμανία, ο Αδαμαντίδης έκανε μια διττή ανακάλυψη: η ομάδα του ανακάλυψε ένα νέο κύκλωμα στον εγκέφαλο των ποντικιών του οποίου η διέγερση προκαλεί ταχεία αφύπνιση, ενώ η συστολή του βαθαίνει τον ύπνο. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Nature Neuroscience”. Ο ύπνος των ανθρώπων χωρίζεται σε δύο φάσεις: μία με ταχείες κινήσεις των κλειστών ματιών (Rapid Eye Movement-REM) που σηματοδοτεί τον βαθύ ύπνο και μία χωρίς τέτοιες κινήσεις (Non REM) που αντιστοιχεί στον ελαφρύ ύπνο. Παλαιότερα είχαν εντοπισθεί νευρωνικά κυκλώματα που ενεργοποιούνται αντίστοιχα στις δύο αυτές φάσεις. Όμως οι ακριβείς βιολογικοί μηχανισμοί που εμπλέκονται -και αφορούν την έναρξη, τη διατήρηση ή τον τερματισμό του ύπνου-παραμένουν άγνωστοι. Ο Αδαμαντίδης και η Gutierrez Herrea ανακάλυψαν ένα νέο νευρωνικό κύκλωμα μεταξύ του θαλάμου και του υποθαλάμου του εγκεφάλου, που συνδέονται με το ρυθμό του ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος στη διάρκεια του ύπνου. Η διέγερση αυτού του κυκλώματος σηματοδοτεί το τέλος του ελαφρύ ύπνου: χρησιμοποιώντας την τεχνολογία της οπτογενετικής, οι ερευνητές κατάφεραν να ελέγξουν τους νευρώνες του υποθαλάμου με οπτικούς παλμούς κλίμακας millisecond, και έδειξαν ότι η απότομη διέγερσή τους στη διάρκεια ελαφρύ ύπνου προκαλούσε απότομα ξυπνήματα, ενώ η χρόνια διέγερσή τους διατηρεί την παρατεταμένη κατάσταση αφύπνισης. Αντιθέτως, η συστολή αυτού του κυκλώματος μέσω της οπτογενετικής σταθεροποιεί τον ελαφρύ ύπνο και αυξάνει την έντασή του. Αναλογικά, η υπερδραστηριότητα αυτού του κυκλώματος μπορεί να προκαλέσει αϋπνία, ενώ η υπό-δραστηριότητα θα μπορούσε να είναι υπεύθυνη για την παθολογία του υπέρμετρου ύπνου, κάνοντάς το έτσι ένα νέο θεραπευτικό στόχο για διαταραχές ύπνου. Περιέργως, η δύναμη της διέγερσης αυτού του κυκλώματος είναι τόσο μεγάλη που η ενεργοποίησή της επιταχύνει την ανάκαμψη από αναισθησία και την ανάκτηση των αισθήσεων. «Αυτό είναι μια εξαιρετική ανακάλυψη, ειδικά αφού οι θεραπευτικές προσεγγίσεις για ανάκαμψη από μια κωματώδη ή με ελάχιστες αισθήσεις κατάσταση, είναι αρκετά περιορισμένες», λέει ο Αδαμαντίδης. Η μη επιλεκτική ηλεκτροδιέγερση του βαθέος εγκεφάλου έχει χρησιμοποιηθεί με κάποια επιτυχία, παρ’ όλα αυτά οι μηχανισμοί που βρίσκονται από κάτω παραμένουν συγκεχυμένοι. Σε αυτή τη μελέτη, ο Αδαμαντίδης και οι συνεργάτες του ανακάλυψαν ένα σημαντικό κύκλωμα του εγκεφάλου για την ανάκτηση των αισθήσεων. «Παρ’ όλο που κάναμε ένα βήμα μπροστά τώρα, θα πάρει ένα διάστημα μέχρι να διαμορφωθεί μια καινοτόμος στρατηγική, που θα βασίζεται στα αποτελέσματα της έρευνάς μας», λέει ο Αδαμαντίδης. Πηγή: ellines.com http://www.ellines.com/erga-ellinon/27851-anakalupse-methodo-pou-xupna-ton-egkefalo/

Νέο ρεκόρ κβαντικής τηλεμεταφοράς. Δύο ανεξάρτητες ερευνητικές ομάδες, μία κινεζική και μία καναδική, απέδειξαν για πρώτη φορά ότι είναι δυνατή σε μεγάλες αποστάσεις η κβαντική τηλεμεταφορά, δηλαδή η μετάδοση κβαντικών πληροφοριών, κωδικοποιημένων σε σωματίδια του φωτός, μέσω υπαρχόντων καλωδίων οπτικών ινών μήκους αρκετών χιλιομέτρων, ανάμεσα σε γεωγραφικά απομακρυσμένα σημεία. Οι ερευνητές ανακοίνωσαν ότι πέτυχαν να κάνουν κβαντική τηλεμεταφορά μέσω μητροπολιτικών δικτύων οπτικών ινών σε δύο πόλεις, στη Χεφέι της Κίνας (σε απόσταση 12,5 χιλιομέτρων) και στο Κάλγκαρι του Καναδά (6,2 χιλιόμετρα). Το επίτευγμα ανοίγει το δρόμο για μελλοντικές εφαρμογές των κβαντικών τεχνολογιών, όπως οι κβαντικές επικοινωνίες και το κβαντικό διαδίκτυο, σε επίπεδο πόλης. Οι σχετικές δημοσιεύσεις, που παραπέμπουν σε ελαφρώς διαφορετικές τεχνολογικές λύσεις, έγιναν στο περιοδικό φωτονικής «Nature Photonics» από τις δύο ομάδες, με επικεφαλής αντίστοιχα τον Ζιαν-Γουέι Παν του Πανεπιστημίου Επιστήμης & Τεχνολογίας της Κίνας στη Σαγκάη και τον Βόλφγκανγκ Τίτελ του Πανεπιστημίου του Κάλγκαρι. Η καναδική ομάδα πέτυχε ταχύτερη κβαντική τηλεμεταφορά πληροφοριών από την κινεζική, αλλά με μειωμένη αξιοπιστία και σε μικρότερη απόσταση. Δεν αποκλείεται έτσι στο μέλλον, σύμφωνα με άλλους ειδικούς, να προκύψει ένας συνδυασμός των δύο αυτών λύσεων. Τα πρώτα πειράματα κβαντικής τηλεμεταφοράς έγιναν το 1997 σε απόσταση μόνο λίγων δεκάδων εκατοστών. Το 2012 ο φυσικός ‘Αντον Τσάϊλινγκερ του Πανεπιστημίου της Βιέννης πέτυχε κβαντική τηλεμεταφορά στην απόσταση-ρεκόρ των 143 χιλιομέτρων , αλλά σε κενό χώρο, πάνω από δύο Κανάρια νησιά. Όμως είναι τελείως διαφορετικό πράγμα η κβαντική μετάδοση δεδομένων μέσω του καλωδιακού δικτύου τηλεπικοινωνιών μιας πόλης. Η κβαντική τηλεμεταφορά μέσω των δικτύων οπτικών ινών έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει σημαντικά την ασφάλεια και την ταχύτητα των συνδέσεων του διαδικτύου. «Τα δύο νέα πειράματα μπορούν να θεωρηθούν ορόσημο στο δρόμο για τον μακροπρόθεσμο στόχο, δηλαδή τη δημιουργία ενός κβαντικού Ίντερνετ μέσω οπτικών ινών, που θα συνδέουν μεγάλες πόλεις», δήλωσε ο Γιοχάνες Κόφλερ του Ινστιτούτου Κβαντικής Οπτικής Μαξ Πλανκ του Μονάχου, σύμφωνα με το «New Scientist». https://www.newscientist.com/article/2106326-quantum-teleportation-over-7-kilometres-of-cables-smashes-record/ http://physicsgg.me/2016/09/20/%ce%bd%ce%ad%ce%bf-%cf%81%ce%b5%ce%ba%cf%8c%cf%81-%ce%ba%ce%b2%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae%cf%82-%cf%84%ce%b7%ce%bb%ce%b5%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%b1%cf%86%ce%bf%cf%81%ce%ac%cf%82/

«Πρόβα τζενεράλε» για τον διαστημικό σταθμό της Κίνας. Έξω από τη γήινη ατμόσφαιρα βρίσκεται ήδη το Tiangong-2, το διαστημικό εργαστήριο που απογειώθηκε με απόλυτη επιτυχία πριν από λίγες ώρες από το διαστημικό κέντρο της Κίνας στην έρημο Γκόμπι. Το Tiangong-2 θα χρησιμοποιηθεί ως τροχιακή βάση για διμελή πληρώματα αστροναυτών, θέτοντας τις βάσεις για την εκτόξευση του διαστημικού σταθμού της χώρας, στις αρχές της δεκαετίας του 2020. Το πρώτο πλήρωμα θα φτάσει στο εργαστήριο τον Οκτώβριο ενώ, όπως και στις αποστολές που θα ακολουθήσουν, θα παραμείνει σε αυτόν έως και 30 ημέρες. Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, οι αστροναύτες θα δοκιμάζουν συστήματα αυτόματου ανεφοδιασμού με καύσιμα, όπως και άλλες τεχνολογίες που θα πρέπει να είναι έτοιμες πριν ξεκινήσει η συναρμολόγηση του σταθμού. «Η εκτόξευση του Tiangong-2 είναι πολύ σημαντική, αφού θέτει στέρεες βάσεις για τον κινεζικό διαστημικό σταθμό», ανέφερε σε δημοσιογράφους ο Γου Πινγκ, αναπληρωτής διευθυντής του επανδρωμένου διαστημικού προγράμματος της χώρας. Μέσα στο 9,5 τόνων διαστημόπλοιο υπάρχει ένα ατομικό ρολόι, ένα όργανο για τη μελέτη των εκλάμψεων ακτίνων γ, φασματογράφοι για τη μελέτη του γήινου περιβάλλοντος, αλλά και εξοπλισμός για την πραγματοποίηση ιατρικών ερευνών για τις βιολογικές επιδράσεις της έλλειψης βαρύτητας. Επίσης, από το σκάφος θα απελευθερωθεί ένας μικροδορυφόρος, ο οποίος θα κινείται σε κοντινή απόσταση, πραγματοποιώντας φωτογραφικές λήψεις του Tiangong-2. «Εκτιμούμε ότι θα προκύψουν σημαντικά αποτελέσματα από τα πειράματά μας», πρόσθεσε ο Πινγκ. Η «παρθενική» αποστολή αστροναυτών στο διαστημόπλοιο αναμένεται να γίνει στα τέλη Οκτωβρίου. Θα πρόκειται για την έκτη κινεζική επανδρωμένη αποστολή μετά το 2003, όταν η Κίνα για πρώτη φορά έστειλε έναν αστροναύτη στο διάστημα. Τον επόμενο Απρίλιο έχει προγραμματισθεί η απογείωση της ρομποτικής «φορτηγίδας» Tianzhou-1, η οποία θα συνδεθεί αυτόνομα στο Tiangong-2. Το Tianzhou-1 θα μεταφέρει καύσιμα, ενώ θα δώσει την ευκαιρία στους Κινέζους μηχανικούς να δοκιμάσουν τις τεχνολογίες σύνδεσης δύο σκαφών στο διάστημα. Πριν από τη σημερινή εκτόξευση, είχε προηγηθεί η αποστολή του Tiangong-1, τον Σεπτέμβριο του 2011, το οποίο επισκέφθηκαν δύο πληρώματα, για περίπου 15 ημέρες συνολικά. Παρόλο που το Tiangong-2 μοιάζει με τον προκάτοχό του, είναι πολύ πιο εξελιγμένο, με υπερσύγχρονα συστήματα ανεφοδιασμού και υποστήριξης των αστροναυτών. «Οι αστροναύτες τώρα θα τρέφονται και θα κοιμούνται σε καλύτερες συνθήκες, ενώ επίσης θα μπορούν να γυμνάζονται για ερευνητικούς λόγους», επισήμανε ο Πινγκ. «Έτσι, η 30ήμερη παραμονή τους στο διάστημα θα είναι πιο άνετη και πιο ενδιαφέρουσα». Το σκάφος έχει σχεδιασθεί για να παραμείνει σε τροχιά για δύο έτη. Σε αυτό τον χρόνο, αναμένεται να το επισκεφθούν έως τέσσερα πληρώματα αστροναυτών. http://www.naftemporiki.gr/story/1148179/i-ektokseusi-tou-ergastiriou-tiangong-2-proba-tzenerale-gia-ton-diastimiko-stathmo-tis-kinas Τον Νοέμβριο η επανέναρξη πτήσεων από την SpaceX Η SpaceX σκοπεύει να αρχίσει ξανά τις πτήσεις προς το διάστημα τον Νοέμβριο, μετά από το πρόσφατο ατύχημα που είχε αποτέλεσμα την καταστροφή ενός πυραύλου Falcon 9 και ενός ισραηλινού δορυφόρου τηλεπικοινωνιών κατά τη διάρκεια δοκιμών ρουτίνας πριν την εκτόξευση, ανακοίνωσε η πρόεδρος της εταιρείας, Γκουΐν Σότγουελ, την Τρίτη. Η ιδιωτική διαστημική εταιρεία που ίδρυσε ο Έλον Μασκ σταμάτησε τις εκτοξεύσεις πυραύλων Falcon 9 για το διάστημα που διερευνά τα αίτια του ατυχήματος, που σημειώθηκε την 1η Σεπτεμβρίου. Κατά το περιστατικό, ο πύραυλος τυλίχτηκε στις φλόγες καθώς ανεφοδιαζόταν με καύσιμα για δοκιμή ρουτίνας πριν την εκτόξευση στην αεροπορική βάση του ακρωτηρίου Κανάβεραλ στη Φλόριντα. «Αναμένουμε...πως μετά από παύση περίπου τριών μηνών, θα αρχίσουμε ξανά τις πτήσεις μέσα στο χρονικό πλαίσιο του Νοεμβρίου» είπε η Σότγουελ σε συνδιάσκεψη της δορυφορικής βιομηχανίας στο Παρίσι. Βίντεο με τα σχόλιά της αναρτήθηκε στο YouTube. H Σότγουελ δεν αποκάλυψε λεπτομέρειες σχετικά με το τι παρεμβάσεις και διορθώσεις θα χρειαστούν – αν χρειαστούν- στον πύραυλο, για να αρχίσουν ξανά οι πτήσεις τον Νοέμβριο. Ακόμη, η εταιρεία δεν έχει αποκαλύψει ποιο είναι το κόστος των ζημιών που προκλήθηκαν στην εξέδρα εκτόξευσης και τον εξοπλισμό εδάφους από το ατύχημα, που είχε αποτέλεσμα την απώλεια ενός δορυφόρου 200 εκατομμυρίων δολαρίων της ισραηλινής Space Communication. Η SpaceX είχε ανακοινώσει προηγουμένως ότι ένας χώρος εκτοξεύσεων στη Φλόριντα, στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι (KSC) θα έχει ολοκληρωθεί τον Νοέμβριο. Η συγκεκριμένη εξέδρα είχε χρησιμοποιηθεί τελευταία φορά για την εκτόξευση διαστημικού λεωφορείου της NASA πριν πέντε χρόνια. H NASA ανακοίνωσε την Τρίτη πως δεν έχει πρόβλημα με το να χρησιμοποιεί η SpaceX τις συγκεκριμένες εγκαταστάσεις του KSC. Όπως αναφέρει το Reuters, πηγή με γνώση επί των σχεδίων της SpaceX ανέφερε ότι η πρώτη πτήση από την εξέδρα του KSC θα είναι πυραύλου Falcon 9 και όχι η παρθενική πτήση του Falcon Heavy, που είχε προγραμματιστεί προηγουμένως. Το βαρύτερο, 27 κινητήρων, μοντέλο (τη στιγμή που ο Falcon 9 έχει εννιά κινητήρες) πιθανώς να πετάξει μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2017. Ο πελάτης για λογαριασμό του οποίου θα γίνει η πτήση δεν έχει ανακοινωθεί ακόμα, ωστόσο σημειώνεται ότι πριν το ατύχημα, ο επόμενος δορυφόρος που ήταν να εκτοξευτεί με Falcon 9 από τη Φλόριντα ανήκε στην SES SA (εδρεύει στο Λουξεμβούργο). Πριν το ατύχημα της 1ης Σεπτεμβρίου, πύραυλοι Falcon 9 είχαν πραγματοποιήσει 27 επιτυχείς πτήσεις, με μία αποτυχία. http://www.naftemporiki.gr/story/1147428/ton-noembrio-i-epanenarksi-ptiseon-apo-tin-spacex Πυθαγόρας και Πλάτωνας διακαιώνονται: Τη μουσική των πλανητών επιβεβαίωσε η NASA Μετά από 2.500 χρόνια η NASA παρουσιάζει τους ήχους που δημιουργούν οι πλανήτες δικαιώνοντας τις θεωρίες του Πλάτωνα και του Πυθαγόρα. Ακούστε τους ήχους που παράγουν οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος μέσα από τους ανιχνευτές των μη επανδρωμένων διαστημοπλοίων της NASA: Voyager I και II, οι οποίοι κατέγραψαν τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα στο ”αθόρυβο” κενό του διαστήματος όπως αναφέρει το awakengr.com. Είναι μια συλλογή των πλανητικών εκπομπών ραδιοφωνικών σημάτων που κατεγράφησαν και μετατράπηκαν σε αρχεία ήχου. Αυτή είναι η ”Μουσική των ουράνιων σφαιρών”, για την οποία (2500 χρόνια πριν η ΝΑΣΑ αποδείξει την ύπαρξη της Μουσικής στο Σύμπαν), μίλησε ο Πλάτων, ο οποίος ονόμαζε την μουσική ως την ομορφιά του Σύμπαντος – έλεγε επίσης ότι «η Μουσική είναι η κίνηση του ήχου για να φτάσει την ψυχή και να της διδάξει την αρετή», «η μουσική είναι ένας ηθικός κανόνας. Δίνει ψυχή στο σύμπαν, φτερά στη σκέψη, απογειώνει τη φαντασία, χαρίζει χαρά στη λύπη και ζωή στα πάντα». Πιο πριν όμως ο Πυθαγόρας ο Σάμιος, μέγιστος φιλόσοφος, μαθηματικός, γεωμέτρης και μουσικός, είχε φτάσει σε τέτοιο επίπεδο ευαισθησίας ώστε ν’ ακούει (όπως έλεγε) τη συμφωνία του ουρανού, τη μουσική των ουράνιων σφαιρών και 6 αιώνες π.Χ. από τον Κρότωνα της Ιταλίας αυτός και οι μαθητές του θεμελίωναν την θεωρία τους για τους αριθμούς: «κατὰ δὴ τοὺς Πυθαγορικοὺς πρεσβευτέα τὰ τῶν ἀριθμῶν ὡς ἀρχὴ καὶ πηγὴ καὶ ῥίζα τῶν πάντων». Ανακάλυπταν τις αρμονικές σχέσεις των αριθμών στη μουσική και βάσει αυτών ερμήνευσαν τον Σύμπαντα Κόσμο. Η μουσική για τους Πυθαγόρειους ήταν πάνω από όλα μαθηματικά. Η ουσία της ήταν οι αριθμοί και η ομορφιά της η έκφραση των αρμονικών σχέσεων των αριθμών, «τοὺς ἐν τοῖς ἀριθμοῖς ἁρμονικοὺς λόγους ἐννοῶν καὶ τὸ ἐν αὐτοῖς ἀκουστὸν ἀκούειν ἔλεγε τῆς ἁρμονίας». Η μουσική ήταν ακόμα η εικόνα της ουράνιας αρμονίας. Οι αρμονικές σχέσεις των αριθμών μεταφέρονταν στους πλανήτες. Οι πλανήτες καθώς περιστρέφονται – δίδασκε – παράγουν διάφορους μουσικούς ήχους, «αρμονία των σφαιρών», που δεν τους ακούμε”: «Εστίν ουν η ουσία των πραγμάτων αρμονία και αριθμός σφαιρών στρεφομένων»! Εάν σταθούμε για λίγο στην γεωμετρική και μαθηματική πλευρά του θέματος θα παρατηρήσουμε ότι υπάρχουν 5 συμμετρικά πολύεδρα. Ο μέγας Πλάτων έλεγε ότι αυτά τα πολύεδρα είναι οι βασικοί δομικοί κρίκοι, τα πλέον σημαντικά δομικά στοιχεία στην δημιουργία του σύμπαντος. Ο Kepler, που μελέτησε τα έργα των αρχαίων Ελλήνων και ιδιαίτερα του Πλάτωνα, παρατήρησε με τις μετέπειτα έρευνές του, ότι οι τροχιές των πλανητών, και φυσικά της Γης, “γράφουν” την περιφέρεια συγκεκριμένων πολυέδρων. Η τροχιά του Άρεως γράφει την περιφέρεια ενός τετράεδρου (Πυρ). Η τροχιά του Διός γράφει την περιφέρεια ενός κύβου (γη). Η τροχιά της Αφροδίτης γράφει την περιφέρεια ενός οκτάεδρου (Αήρ). Η τροχιά της Γης γράφει την περιφέρεια ενός εικοσάεδρου (Ύδωρ). Μερικοί από αυτούς τους ήχους είναι σαν δελφίνια, άνεμοι, κύματα, πουλιά, Θιβετιανά μουσικά μπολ, κρυσταλλικά κύμβαλα, κ.ά. Και μην ξεχνάμε το καταπληκτικότερο σχετικά με τους ήχους των πλανητών. Ότι σχετίζονται απόλυτα με τις 7 νότες. Οι αντιστοιχίες των επτά κύριων πλανητών σε σχέση με τους μουσικούς φθόγγους (νότες) είναι: 1) Ήλιος = Μι 2) Αφροδίτη = Φα 3) Ερμής = Σολ 4) Σελήνη = Λα 5) Κρόνος = Σι 6) Άρης = Ρε 7) Δίας = Ντο http://www.pronews.gr/portal/20160916/genika/diastima/49/pythagoras-kai-platonas-diakaionontai-ti-moysiki-ton-planiton

Αυτοί είναι οι 9 Έλληνες ακαδημαϊκοί με την μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο. Εννέα Έλληνες ακαδημαϊκοί περιλαμβάνονται στη λίστα των περίπου 3.000 ερευνητών με τη μεγαλύτερη επιρροή, παγκοσμίως, που συντάσσει κάθε χρόνο ο οργανισμός Thomson Reuters. Η λίστα, η οποία θα οριστικοποιηθεί στις 31 Οκτωβρίου, περιλαμβάνει 3.266 ερευνητές από όλο τον κόσμο. Βασικό κριτήριο για την επιλογή τους από την Thomson Reuters ήταν το εύρος των δημοσιεύσεών τους και η απήχηση που είχαν αυτές παγκοσμίως μέσα στην επιστημονική κοινότητα. Η λίστα περιλαμβάνει εννέα Έλληνες ακαδημαϊκούς, δύο περισσότερους σε σχέση με το 2015. Από αυτούς, δύο είναι από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ένας από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, τέσσερις από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, δύο από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Πρόκειται για τους: * Ευάγγελο Γιακουμή / Engineering / Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο * Δήμητρα Δαφερέρα / Agricultural Sciences / Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθήνας * Μελέτιο-Αθανάσιο Δημόπουλο / Clinical Medicine / Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών * Γιώργο Καραγιαννίδη/ Computer Science / Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης * Μόσχο Πολυσίου / Agricultural Sciences / Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθήνας * Κωνσταντίνο Ρακόπουλο / Engineering / Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο * Δημήτριο Ρακόπουλο / Engineering / Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο * Γεράσιμο Φιλιππάτο / Clinical Medicine / Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών * Νικόλαο Χατζηαργυρίου / Engineering / Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αριθμός των ερευνητών, παγκοσμίως, φτάνει τα εννέα εκατομμύρια, ενώ οι επιστημονικές δημοσιεύσεις ξεπερνούν τα δύο εκατομμύρια ετησίως. Στη λίστα περιλαμβάνονται επίσης πολλοί ακαδημαϊκοί ελληνικής καταγωγής. http://www.pronews.gr/portal/20160918/genika/epistimes/27120/aytoi-einai-oi-9-ellines-akadimaikoi-me-tin-megalyteri-epirroi-ston

«Νάο»: Το πρώτο ρομπότ από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Ο «Νάο» που υποδέχεται τους επισκέπτες στην ΔΕΘ είναι μια ανθρωπόμορφη ρομποτική κατασκευή που έχει τη μοναδική δυνατότητα της αλληλεπίδρασης με τον άνθρωπο σε ψυχολογικό επίπεδο. Και μάλιστα «μιλώντας» ποντιακά! Ο «Νάο», παιδί της Ακαδημίας Ρομποτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, της πρώτης στην Ελλάδα, κάνει υπερήφανους όχι μόνο τους δημιουργούς του, αλλά και όσους έχουν την ευκαιρία να τον γνωρίσουν, στο ισόγειο του Περιπτέρου 15 στο stand A12b στο χώρο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Ο Νάο διαθέτει ειδικές κάμερες που καταγράφουν τις κινήσεις και τις εκφράσεις του προσώπου του ανθρώπου, μικρόφωνα που καταγράφουν τη φωνή του και ειδικούς αισθητήρες αφής για να «νιώθει» το άγγιγμά του. Όλες αυτές οι πληροφορίες διοχετεύονται στους επεξεργαστές του ρομπότ, που με ειδικό λογισμικό τις μεταφράζουν σε συναισθήματα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ο "Νάο" να αντιλαμβάνεται και να αντιδρά ανάλογα, χαμογελώντας ή απαντώντας επίσης μ' ένα χάδι. Με το "Νάο" να μιλά ποντιακά, μικρά παιδιά ,αλλά και έφηβοι σταμάτησαν για αρκετή ώρα στο χώρο που φιλοξενείται και ο αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών Κώστας Ανθόπουλος, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ,, ευχαρίστησε όλους όσους δείχνουν πως με πρωτότυπο και καινοτόμο τρόπο μπορούν να δημιουργηθούν ενδιαφέροντες δραστηριότητες σε σχέση με το πώς μπορεί η ποντιακή διάλεκτος να γίνει πιο προσιτή και ευχάριστη. Αναφερόμενος στη συμφωνία συνεργασίας του Συνδέσμου με το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, τόνισε ότι προβλέπει, μεταξύ άλλων, την ίδρυση και λειτουργία σχολείου, μέσα στο Πανεπιστήμιο διδασκαλίας ποντιακής διαλέκτου. Ήδη, έχουν υποβληθεί περίπου 400 αιτήσεις και «πιστεύουμε ότι θα ξεπεράσουμε τα 1000 άτομα», ανέφερε χαρακτηριστικά. Η κατάθεση αιτήσεων των ενδιαφερομένων θα ολοκληρωθεί στις 30 Σεπτμεβρίου. Τα μαθήματα θα γίνονται κάθε Δευτέρα ή Τρίτη θα ξεκινήσουν τον Οκτώβριο του 2016 και προβλέπεται να ολοκληρωθούν στις αρχές Ιουνίου 2017. Η διδασκαλία της διαλέκτου προβλέπεται να εμπλουτιστεί με δράσεις όπως εκθέσεις, διαλέξεις, εκδηλώσεις, ενώ θα έχει και ερευνητικό χαρακτήρα δεδομένου ότι, η εμπειρία από τη λειτουργία του σχολείου θα αξιοποιηθεί για το επόμενο βήμα που θα είναι η ίδρυση μεταπτυχιακών σπουδών στην ποντιακή διάλεκτο. Μπορεί ο «Νάο» να μαγνήτισε τα βλέμματα των επισκεπτών, όμως δύο φίλοι του (ρομποτικές κατασκευές) ντύθηκαν με ''μικρογραφίες'' ποντιακών φορεσιών (αντρική και γυναικεία) και έδειξαν τις χορευτικές τους ικανότητες στους ποντιακούς χορούς, προκαλώντας τον ενθουσιασμό του κοινού που έσπευσε να τους δει. Η Ακαδημία Ρομποτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας είναι η πρώτη Ακαδημία Ρομποτικής στην Ελλάδα. Υπάρχουν προγράμματα για όλες τις ηλικίες με μαθητές από 5 έως 85 χρονών. Το ταξίδι της στο χώρο της Ρομποτικής έχει ξεκινήσει από το 2001. Επιστημονικά υπεύθυνος της Ακαδημίας Ρομποτικής είναι ο Νικόλαος Φαχαντίδης, επίκουρος καθηγητής στην Πληροφορική και Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση, Τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. "Η «Ακαδημία Ρομποτικής» (http://www.robotics.uom.gr/) αποτελεί καινοτομία του Πανεπιστημίου Μακεδονίας στον ελληνικό ακαδημαϊκό χώρο και στη διάρκεια της έως τώρα λειτουργίας της έχει παρουσιάσει πολύπλευρο έργο, τόσο με την ανάπτυξη πρότυπου εκπαιδευτικού υλικού και την οργάνωση εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, όσο και με τη υποστηρικτική συμμετοχή της σε δράσεις κοινωνικών φορέων, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Φαχαντίδης. Στόχος και όραμα της ομάδας είναι υπογράμμισε ο κ. Φαχαντίδης- βάσει των σύγχρονων επιστημονικών πορισμάτων, να αναδειχτεί ο ρόλος της Ρομποτικής ως υποστηρικτικό εργαλείο στο χώρο της εκπαίδευσης και της κοινωνίας, ενώ παράλληλα να υποστηριχθεί ο αναγκαίος προβληματισμός σε θέματα ηθικής και φιλοσοφίας. Να συνεισφέρει ώστε οι τεχνολογίες της Ρομποτικής να διαδοθούν και να αξιοποιηθούν στο ελληνικό σχολείο και γενικότερα σε χώρους τυπικής και άτυπης μάθησης, ως εργαλείο κατάκτησης της γνώσης, προσωπικής ανάπτυξης και κοινωνικής ένταξης, είτε μέσα από τις δράσεις που προσφέρονται στο πανεπιστήμιο είτε μέσα από συμβουλευτικές δράσεις και συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και φορείς της κοινωνίας. http://www.pronews.gr/portal/20160916/genika/tehnologia/51/nao-proto-rompot-apo-panepistimio-makedonias

Η Διάλεξη για τον πλησιέστερο κατοικήσιμο εξωπλανήτη. Ο πολύ μακρινός «ξάδελφος» της Γης Τα 30 χρόνια που μεσολαβούν από το «Σταρ Τρεκ» και την «Οργή του Καν» μέχρι το «Interstellar» του Κρίστοφερ Νόλαν δεν είναι τίποτα μπροστά στις χιλιάδες χρόνια που θα χρειαζόμασταν για να πάμε ένα ταξίδι στον νέο «ξάδελφο» της Γης, τον «Εγγύτατο Κενταύρου β΄» (Proxima Centauri b). Ο εξωπλανήτης –με το όχι και τόσο ελκυστικό όνομα– ανακαλύφθηκε με τα ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια του Νότιου Ευρωπαϊκού Αστεροσκοπείου (ESO) και έχει ενθουσιάσει τους επιστήμονες διότι βρίσκεται εντός της λεγόμενης «κατοικήσιμης ζώνης». Αυτό σημαίνει ότι είναι και κατοικήσιμος; «Το βασικό στοιχείο για να είναι (ένας πλανήτης) δυνητικά κατοικήσιμος είναι εάν το νερό σε υγρή μορφή θα μπορούσε να υπάρξει στην επιφάνεια του πλανήτη», σημειώνει ο αστρονόμος και προϊστάμενος Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων και Εξωστρέφειας τoυ ESO, Λαρς Λίντμπεργκ Κρίστενσεν. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι επιστήμονες πρέπει να διαπιστώσουν εάν ο πλανήτης έχει καταφέρει να διατηρήσει νερό και αέρια παρά τη ραδιενέργεια και την κοσμική ακτινοβολία που δέχεται. Οπως επισημαίνει ο αστρονόμος του ESO, είναι πιθανό ο εξωπλανήτης να έχασε μεγάλη ποσότητα νερού ίση με έναν ωκεανό μέσα στα πρώτα 100 έως 200 εκατομμύρια χρόνια από τη δημιουργία του εξαιτίας της ισχυρής ακτινοβολίας. «Δεν είμαστε σίγουροι για το τι συνέβη μετά. Μπορεί να κατέληξε ένας “στεγνός” πλανήτης χωρίς ατμόσφαιρα ή να διατήρησε ένα μέρος της ατμόσφαιράς του και νερό σε υγρή μορφή και να είναι φιλόξενος για τη ζωή όπως την ξέρουμε. Ολα είναι ανοιχτά», επισημαίνει και τονίζει παράλληλα ότι μέχρι τώρα οι μελέτες δεν μπορούν να αποκλείσουν το ενδεχόμενο ύπαρξης νερού στην επιφάνειά του, προωθώντας τον έτσι ως υποψήφιο κατοικήσιμο πλανήτη. Διαστρικό ταξίδι Αν ζούσαμε για λίγο στον πλανήτη, μέσα σε 11 ημέρες –μετρώντας με γήινα δεδομένα– θα είχε περάσει ένας χρόνος, ενώ θεωρείται σχεδόν σίγουρη η απουσία εποχών όπως τις γνωρίζουμε. Η ιδέα να αποικίσει ο άνθρωπος έναν άλλο πλανήτη δεν είναι καινούργια. Η επιστημονική φαντασία μάς έχει ταξιδέψει πολλές φορές σε άλλους, εξωτικούς πλανήτες, με όντα περισσότερο ή λιγότερο ειρηνικά αλλά με αμείωτο το πάθος για εξερεύνηση. Το «Σταρ Τρεκ» δομήθηκε πάνω στην ιδέα της εξερεύνησης νέων κόσμων και στην ταινία του 1982 «Η οργή του Καν» βλέπουμε να δημιουργείται μια νέα Γη, το λεγόμενο «terraforming» μέσω του «Genesis», μιας συσκευής που μετατρέπει σε φιλόξενο το περιβάλλον ενός αδιάφορου πλανήτη. Πιο κοντά στην επιστημονική πραγματικότητα, το «Interstellar» διερευνά την προσπάθεια ανακάλυψης ενός νέου φιλόξενου τόπου για την επιβίωση του ανθρώπινου είδους με μια σειρά διαστρικών (interstellar) ταξιδιών. Πόσο κοντά όμως είναι ο «Εγγύτατος β΄»; Ο κ. Κρίστενσεν μας δίνει το παράδειγμα του Voyager 1: Αν υποθέταμε ότι ο μικρός διαστημικός εξερευνητής της NASA –που ταξιδεύει στα άστρα από το 1977– κατευθυνόταν προς τον νέο εξωπλανήτη θα χρειαζόταν περισσότερο από 73.000 χρόνια για να τον φτάσει. Η απόσταση του «Εγγύτατου β΄» είναι 4,2 έτη φωτός και ένα ταξίδι σαν του «Interstellar» θα ήταν μια καλή ευκαιρία εξερεύνησης. Κάτι παρόμοιο προγραμματίζει για το 2036 και για το αστρικό σύστημα Αλφα του Κενταύρου η ιδιωτική πρωτοβουλία Breakthrough Starshot με επικεφαλής τον Ρώσο φυσικό και δισεκατομμυριούχο Γιούρι Μίλνερ και συνοδοιπόρους τον διάσημο θεωρητικό φυσικό Στίβεν Χόκινγκ και τον ιδρυτή του Facebook Μαρκ Ζούκερμπεργκ. Το σκεπτικό είναι η αποστολή περίπου 100 μικροσκοπικών διαστημοπλοίων με τεχνολογία που θα επιτρέπει να αναπτύξουν ταχύτητες περίπου στο 20% της ταχύτητας του φωτός και αν όλα πάνε καλά, θα φτάσουν στον προορισμό τους περίπου 30 χρόνια μετά την εκτόξευσή τους. Μετά τον εξωπλανήτη που ήρθε στο φως, το Breakthrough Starshot σκέφτεται να κάνει ένα flyby από τον Proxima b για μια πρώτη φωτογραφία από τον μακρινό ξάδελφο της Γης. «Μέχρι τότε θα παρατηρούμε τέτοιους πλανήτες από τηλεσκόπια στη Γη ή στο Διάστημα. Με το Ευρωπαϊκό Εξαιρετικά Μεγάλο Τηλεσκόπιο (E-ELT) των 39 μέτρων, που κατασκευάζεται στη Χιλή, θα μπορούμε να διερευνήσουμε περισσότερο τον Proxima b και την υποθετική ύπαρξη μιας πυκνής ατμόσφαιρας και νερού σε υγρή μορφή. Αν ισχύει αυτό, θα είναι πολύ συναρπαστικό που το κοντινότερο αστέρι στον Ηλιο μας θα φιλοξενεί τον κοντινότερο κατοικήσιμο πλανήτη», σημειώνει ο κ. Κρίστενσεν. http://physicsgg.me/2016/09/18/%ce%b4%ce%b9%ce%ac%ce%bb%ce%b5%ce%be%ce%b7-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%cf%80%ce%bb%ce%b7%cf%83%ce%b9%ce%ad%cf%83%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf-%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%bf%ce%b9%ce%ba%ce%ae%cf%83/

"Soyuz-FG"=TPK "Soyuz MS-02" Η Roscosmos αποφασισε να αναβάλει την προγραμματισμένη στις 23η Σεπτεμβρίου του 2016 εκτόξευση του διαστημικού οχήματος «Σογιούζ MS-02" για τεχνικούς λόγους μετά από δοκιμές ρουτίνας στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. Η ημερομηνία εκτόξευσης του διαστημικού σκάφους θα ανακοινωθεί αργότερα. http://www.roscosmos.ru/22667/ "Soyuz-FG"=TPK "Soyuz MS-02" Το κύριο πλήρωμα αποτελείται από τους κοσμοναύτες της Roskosmos Σεργκέι Ryzhikov και Αντρέι Borisenko και τον αστροναύτη της NASA Robert Shane Kimbrough. Το εφεδρικό πληρωμα ασφαλείας οι κοσμοναύτες της Roscosmos Αλεξάντερ Misurkin και Νικολάι Tikhonov, και ο αστροναύτης της NASA Mark Vanden High. http://www.roscosmos.ru/22663/

"Soyuz-FG"=TPK "Soyuz MS-02" http://www.roscosmos.ru/print/22658/

Ο Χάροντας «έκλεψε» το μεθάνιο του Πλούτωνα. Οι περισσότεροι επιστήμονες εκτιμούσαν ότι ο κοντινότερος στον Πλούτωνα δορυφόρος του, ο Χάροντας ήταν ένας… αδιάφορος μεγάλος σκοτεινός παγωμένος βράχος. Ομως η αποστολή New Horizons που το καλοκαίρι εξερεύνησε το σύστημα του Πλούτωνα φτάνοντας στον Χάροντα αποκάλυψε ένα εντυπωσιακό γεωλογικά κόσμο. Το σκάφος της αποστολής μπορεί να έχει εγκαταλείψει τον Πλούτωνα και τα φεγγάρια του αλλά συνεχίζει να στέλνει δεδομένα και εικόνες που συνέλεξε εκεί. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα νέες εικόνες του Χάροντα αλλά και νέα στοιχεία για αυτόν. Οπως φαίνεται το κοκκινωπό υλικό που καλύπτει το βόρειο πόλο του δορυφόρου είναι μεθάνιο που υπήρχε στον Πλούτωνα και κάποια στιγμή ξέφυγε από αυτόν αλλά το… συνέλαβε ο Χάροντας. Σύμφωνα με τα στελέχη της NASA σύνθετες χημικές διεργασίες έδωσαν τη συγκεκριμένη απόχρωση στο μεθάνιο. Ο Χάροντας διαθέτει όρη, μικρότερα και μεγαλύτερα φαράγγια, κρατήρες, κοιλάδες. Η πιο εντυπωσιακή γεωλογική δομή είναι ένα γιγάντιο φαράγγι που διατρέχει σε όλο το μήκος του τον Χάροντα. Το φαράγγι αυτό έχει μήκος 1.600 χλμ είναι δηλαδή τρεις φορές μεγαλύτερο από τον Γκραν Κάνιον. Οι επιστήμονες κάνουν κάποιες πρώτες εικασίες για την γεωλογία του Χάροντα. Οσον αφορά τα φαράγγια οι επιστήμονες πιστεύουν πώς όταν πάγωσε ο ωκεανός η επιφάνεια άρχιζε να πιέζεται, να… τεντώνεται και να «σπάει» σε διάφορα σημεία της με αποτέλεσμα να σχηματιστούν τα φαράγγια. Πιστεύουν επίσης ότι υπήρξε ένα γεωλογικό ντόμινο που οδήγησε ανάμεσα στα άλλα και σε κρυοηφαιστειακή δραστηριότητα. Υπήρξε διάνοιξη ρωγμών στην επιφάνεια του δορυφόρου μέσα από τις οποίες άρχισε να ρέει υδάτινη λάβα η οποία και έκανε ένα είδος… λίφτινγκ στην επιφάνεια του Χάροντα. Για αυτό και κάποιες περιοχές του δορυφόρου είναι απρόσμενα λείες και μοιάζουν πολύ νέες. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=829155

To ALMA βλέπει έναν πλανήτη να γεννιέται μέσα από τη σκόνη. Πριν από μερικά χρόνια, οι αστρονόμοι θα έτριβαν τα μάτια τους βλέποντας μια τόσο θεαματική εικόνα: το ALMA, μια συστοιχία από δεκάδες ραδιοτηλεσκόπια στην έρημο Ατακάμα της Χιλής, ανακάλυψε ενδείξεις ενός πλανήτη που σχηματίζεται γύρω από ένα κοντινό άστρο. Η θεαματική εικόνα δείχνει τον δίσκο σκόνης που περιβάλλει το TW της Ύδρας, ένα κοντινό άστρο που άρχισε να λάμπει πριν από μόλις 10 εκατομμύρια χρόνια. Μέσα στον δίσκο διακρίνονται αρκετοί σκοτεινοί δακτύλιοι, σαν κάτι να καθάρισε τη σκόνη με κυκλικές κινήσεις. To ενδιαφέρον των αστρονόμων εστιάζεται στον εσώτερο τέτοιο δακτύλιο. Οι ερευνητές μπόρεσαν να μετρήσουν το μέγεθος των κόκκων της σκόνης από μικρές διαφορές στο φάσμα εκπομπής ραδιοκυμάτων. Και η ανάλυση έδειξε ότι στον εσώτερο δακτύλιο οι κόκκοι είναι πολύ μικρότεροι. Οι παρατηρήσεις αυτές υποδεικνύουν ότι ο εσώτερος δακτύλιος καθαρίστηκε από τους μεγαλύτερους κόκκους λόγω ενός μεγάλου πλανήτη που κινείται σε τροχιά μέσα στον δακτύλιο. Ορισμένα μαθηματικά μοντέλα πλανητογένεσης προβλέπουν ότι οι πλανήτες διώχνουν από το διάβα τους τους μεγαλύτερους κόκκους λόγω των βαρυτικών επιδράσεων και της τριβής. Και οι παρατηρήσεις στο TW της Ύδρας βρίσκονται σε συμφωνία με τις προβλέψεις. Το πλάτος του δακτυλίου υποδεικνύει ότι ο νεογέννητος πλανήτης, αν πράγματι υπάρχει, πρέπει να είναι λίγο μεγαλύτερος από τον Ποσειδώνα και δεν αποκλείεται να αποτελείται κι αυτός από αέρια και πάγους. Περαιτέρω μελέτες αναμένεται να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν την ανακάλυψη και να προσφέρουν έτσι νέα στοιχεία για την τελειοποίηση των μοντέλων πλανητογένεσης. Η έρευνα έχει γίνει δεκτή για δημοσίευση στο Astrophysical Journal. http://pure.qub.ac.uk/portal/en/publications/a-gap-with-a-deficit-of-large-grains-in-the-protoplanetary-disk-around-tw-hya(a77e197c-d26d-4ed8-83e3-0714bfbc1918).html http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500101655

Σεμινάρια Αστρονομίας: Μυθολογία των αστερισμών. Σεμινάριo στον Όμιλο Φίλων Αστρονομίας, Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου Ωρίων, Βοώτης, Δράκοντας, Θηρευτικοί Κύνες, Παρθένος Όπου κι αν στρέψεις το βλέμμα σου μέσα στις σάρκες της νύχτας, ένας αστερισμός θα σου αφηγηθεί μια πρωτάκουστη ιστορία απο τον ωκεανό της Ελληνικής Μυθολογίας. Από πού προήλθαν όλα αυτά; Ποιους έρωτες, πολέμους, πάθη θνητών τε και θεών αφηγούνται τα ουράνια; Σύρε την Αργώ από την Τρόπιδα και ρίξτη στη θάλασσα του διαστήματος. Η Ανδρομέδα αλυσοδεμένη στα βράχια περιμένει απελπισμένα τον Περσέα πάνω στον φτερωτό του Πήγασο. Προσοχή στους Διόσκουρους, Κάστορα και Πολυδεύκη. Ο Κηφέας κι η Κασσιόπη, σύντροφοι παντοτινοί της Καλλιστούς που ανάλγητα η Ήρα, μεταμόρφωσε σε αρκούδα. Καπετάνιος στο πρώτο ταξίδι μας στον νέο κύκλο σεμιναρίων του ΟΦΑ, ο θαλασσοδαρμένος Δημόκριτος Τσουκάπας, σκληρός αλλά κι έμπιστος παραμυθολόγος. Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου στις 6 το απόγευμα, στα γραφεία του Ομίλου Φίλων Αστρονομίας. Το πλήρες πρόγραμμα των σεμιναρίων και διαλέξεων στον Όμιλο Φίλων Αστρονομίας: http://www.ofa.gr/seminaria/ Όμιλος Φίλων Αστρονομίας Αλεξανδρείας 113, (περιοχή Μαρτίου) 546 46 Θεσσαλονίκη τηλ./fax: 2310 423133

Ο Τζεφ Μπέζος παρουσιάζει τον δικό του επαναχρησιμοποιούμενο πύραυλο. Η διαστημική εταιρεία που δημιούργησε ο ιδρυτής της Amazon Τζεφ Μπέζος ελπίζει να εκτοξεύσει στα τέλη της δεκαετίας έναν γιγάντιο πύραυλο για φορτία και αστροναύτες ο οποίος θα επιστρέφει στη Γη μετά την εκτόξευση για να χρησιμοποιηθεί εκ νέου με χαμηλό κόστος. Το νέο μοντέλο της Blue Origin ουσιαστικά θα ανταγωνιστεί τον αντίστοιχο επαναχρησιμοποιούμενο πύραυλο Falcon 9 της SpaceX, ο οποίος έχει ολοκληρώσει με επιτυχία πολυάριθμες αποστολές, καθηλώθηκε όμως επ' αόριστον έπειτα από μια καταστροφική έκρηξη την περασμένη εβδομάδα. Η SpaceX μέχρι τώρα έχει καταφέρει να επιστρέψει πυραύλους έξι φορές, δύο φορές στο έδαφος και τέσσερις σε πλατφόρμα στον ωκεανό. Η εταιρεία αναμενόταν να πραγματοποιήσει μία έβδομη στις 3 Σεπτεμβρίου, αλλά ο πύραυλος καταστράφηκε κατά τη διάρκεια δοκιμών ρουτίνας πριν την εκτόξευσή του από το Κανάβεραλ. Το αίτιο του ατυχήματος, που είχε ως αποτέλεσμα την καταστροφή ενός δορυφόρου αξίας 200 εκατ. δολαρίων, διερευνάται. Ο νέος πύραυλος της Blue Origin βαφτίστηκε New Glenn προς τιμήν του Τζον Γκλεν, του πρώτου Αμερικανού που τέθηκε σε τροχιά γύρω από τη Γη. «Το New Glenn είναι σχεδιασμένο να εκτοξεύει δορυφόρους για εμπορικούς σκοπούς και να αποστέλλει ανθρώπους στο Διάστημα» αναφέρει ο Μπέζος σε ανακοίνωσή του που απεστάλη στο Reuters τη Δευτέρα. Για αποστολές σε χαμηλή γήινη τροχιά, ο New Glenn θα περιλαμβάνει δύο τμήματα, ενώ για πιο μακρινές αποστολές θα προστίθεται και ένα τρίτο στάδιο, ανεβάζοντας το ύψος του πυραύλου στα 95 μέτρα. Το κατώτερο και μεγαλύτερο στάδιο θα καίει μεθάνιο και οξυγόνο, ενώ τα δύο ανώτερα στάδια θα χρησιμοποιούν υδρογόνο και οξυγόνο. Και οι δύο εκδόσεις του New Glenn θα χρησιμοποιούν ένα πρώτο επίπεδο που θα κινείται χάρη σε επτά κινητήρες μεθανίου ΒΕ-4. Η εταιρεία κατασκευάζει εγκαταστάσεις εκτόξευσης και δοκιμών στο Κέιπ Κανάβεραλ στη Φλόριντα, και ένα εργοστάσιο κατασκευής πυραύλων στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι. Η Blue Origin ελπίζει επίσης να πουλήσει τον ΒΕ-4 στη United Launch Alliance για τον νέο της πύραυλο, Vulcan. Αν και θα ξεπερνά σε ύψος τον Falcon 9, ο πύραυλος της Blue Origin θα προσφέρει 30% μικρότερη ώση, αντίστοιχη με 3,85 εκατομμύρια λίβρες ή 1,74 εκατομμύρια κιλά. Όπως συμβαίνει και με τον Falcon 9, μόνο το κατώτερο στάδιο του New Glenn είναι σχεδιασμένο να επιστρέφει για προσεδάφιση και επαναχρησιμοποίηση. Η Blue Origin ήταν η πρώτη εταιρεία που δοκίμασε με επιτυχία επαναχρησιμοποιούμενο πύραυλο, ένα πολύ μικρότερο μοντέλο με την ονομασία New Shepherd που προορίζεται να μεταφέρει επί πληρωμή εππιβάτες σε ύψος 100 χλμ ώστε να μπορούν να βιώνουν λίγες στιγμές χαμηλής βαρύτητας και να μπορούν να βλέπουν τη Γη από ψηλά. Ωστόσο, μέχρι τώρα δεν έχει ξεκινήσει ακόμα η πώληση εισιτηρίων για τέτοιες πτήσεις. Εάν οι δοκιμαστικές πτήσεις συνεχιστούν όπως είναι προγραμματισμένο, πιλότοι της Blue Origin θα μπορούσαν να αρχίσουν τις πτήσεις το επόμενο έτος, με πτήσεις με επιβάτες να ακολουθούν το 2018, είχε δηλώσει ο Μπέζος στο Reuters νωρίτερα μέσα στο έτος. Για το απώτερο μέλλον, ο ιδρυτής της Amazon και ιδιοκτήτης της Washington Post έχει ακόμα μεγαλύτερες φιλοδοξίες. Παρουσιάζοντας το σχέδιο του New Glenn, ο Τζεφ Μπέζος ανακοίνωσε ότι το επόμενο μεγάλο του σχέδιο θα είναι το «New Armstrong», ένας πύραυλος που παίρνει το όνομα του Νιλ Άρμστρονγκ, του πρώτου ανθρώπου που πάτησε στη Σελήνη. «Αυτή όμως είναι μια ιστορία για το μέλλον» είπε το αφεντικό της Blue Origin. Το γράφημα της Blue Origin παρουσιάζει τον New Glenn σε σχέση με άλλους πυραύλους. Μόνο ο Saturn V των αποστολών Apollo ήταν μεγαλύτερος. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500101057

Proba-3: θέτoντας τον έλεγχο για την άκρη του Ήλιου. Συγκλίνοντας στην τροχιά, ένα ζευγάρι μικρών δορυφόρων θα ανοίξουν μία νέα θέα στην πηγή του μεγαλύτερου σώματος στο Ηλιακό Σύστημα: την ωχρή ατμόσφαιρα του Ήλιου, εκτεινόμενη εκατομμύρια χιλιόμετρα στο διάστημα. Οι δύο δορυφόροι μαζί ονομάζονται Proba-3 και θα εκτοξευθούν στα τέλη του 2019. Μέσω ενός ακριβή σχηματισμού πτήσης, ο ένας θα κάνει σκιά στον δεύτερο ώστε να ανοίξει μια ανεμπόδιστη θέα στην εσωτερική επιφάνεια της «κορώνας», η οποία είναι ένα εκατομμύριο φορές πιο αχνή από τον εκτυφλωτικά λαμπερό ηλιακό δίσκο. "Όταν άκουσα πρώτη φορά την ιδέα είπα ‘Πω! Είναι ακριβώς αυτό που θέλουμε’», είπε ο Αντρέι Ζούκοφ, από το Βασιλικό Παρατηρητήριο του Βελγίου, Βασικός Ερευνητής για το ηλιακό όργανο του Proba-3. "Ο καλύτερος τρόπος για να παρατηρήσεις την κορώνα από το έδαφος είναι κατά τη διάρκεια μιας ηλιακής έκλειψης, παρόλο που ακόμα έχουμε να αντιμετωπίσουμε το εκπεμπόμενο φως – δεν μπορούμε να διορθώσουμε την επιρροή της ατμόσφαιρας της Γης." "Η επόμενη καλύτερη μέθοδος είναι να δημιουργήσουμε μια τεχνητή έκλειψη χρησιμοποιώντας «κορωνογράφους», είτε σε τηλεσκόπια του εδάφους είτε σε δορυφόρους που παρακολουθούν το εσωτερικό του Ήλιου, όπως οι SOHO και Stereo. "Το πρόβλημα είναι ότι το εκπεμπόμενο φως που αναμειγνύεται γύρω από την άκρη του σκοτεινού δίσκου, περιορίζει την θέα προς ένα από τα σημαντικότερα εσωτερικά μέρη της κορώνας. Ο «κορωνογράφος» του δορυφόρου SOHO, για παράδειγμα, δεν μπορεί να παρατηρήσει πιο κοντά από 1.1 επί την διάμετρο του Ήλιου. Άλλοι δορυφόροι μπορούν να δουν πιο κοντά, αλλά το δυνατό εκπεμπόμενο φως κάνει τη λεπτομερή παρατήρηση αδύνατη." "Με τον δορυφόρο Proba-3 σκοπεύουμε να δούμε υπερβολικά κοντά στην ηλιακή επιφάνεια σε ορατό φως, τοποθετώντας το σκίαστρο και τον κορωνογράφο σε χωριστούς δορυφόρους περίπου 150 μέτρα μακριά." "Αυτό ίσως μας δώσει μια καλύτερη θέα στο πιο ενδιαφέρον σημείο της κορώνας, όπου πολλά ενδιαφέροντα φυσικά φαινόμενα λαμβάνουν μέρος, εκεί όπου γεννιέται ο ηλιακός αέρας και δημιουργούνται «αποβολές της μάζας της κορώνας» – γιγάντιες ηλιακές εκρήξεις με την δυνατότητα να επηρεάσουν τις επίγειες δομές." Ενώ η επιφάνεια του Ηλίου έχει μια σχετικά χαμηλή θερμοκρασία της τάξης των 6000ºC, η κορώνα έχει κατά μέσο όρο θερμοκρασίες εκατομμυρίων βαθμών. Το μυστήριο είναι, πώς η ενέργεια μεταφέρεται από τον «δροσερό» Ήλιο στην «καυτή» κορώνα, με εμφανή παράβαση των νόμων της Θερμοδυναμικής. "Χαρτογραφώντας την δομή του εσωτερικού μέρους της κορώνας για παρατεταμένο χρόνο – στοχεύουμε περίπου έξι ώρες – η ελπίδα μας είναι ότι θα λάβουμε γνώση για το είδος των ενεργειακών ροών που παίρνουν μέρος", σημειώνει ο Δρ. Ζούκοφ. Η σταθερή λειτουργία παρατήρησης θα είναι μία φορά ανά λεπτό, αλλά θα μπορούσαμε να το επιταχύνουμε έως και σε λίγα δευτερόλεπτα, μέσα σε ένα επιλεγμένο οπτικό πεδίο, για παράδειγμα όταν εντοπίζουμε την ραγδαία εξέλιξη μιας απομάκρυνσης μάζας." "Ο τελικός στόχος είναι να καταστεί δυνατή η κατανόηση της φυσικής των καιρικών φαινομένων στο διάστημα, ώστε να υπάρχει πρόγνωση αποβολών κορωνιακής μάζας, που είναι γνωστό έχουν δραματικές συνέπειες στα επίγεια ηλεκτρικά πεδία και άλλες δομές." Το ζεύγος δορυφόρων Proba-3 είναι πρωτίστως και κυρίως μια τεχνολογική επίδειξη, εξερευνώντας την δυνατότητα ενός ακριβή σχηματισμού πτήσης σε τροχιά, αλλά η επίτευξη σημαντικών επιστημονικών αποτελεσμάτων θα βοηθήσει επιπλέον να αποδείξει ότι η προσέγγιση του λειτουργεί http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2015/03/Proba-3_Dancing_with_the_stars http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Proba-3_thhetontas_ton_helegcho_gia_ten_hakre_toy_Helioy

Γαία: Χαρτογραφώντας τα άστρα του Γαλαξία μας. Ο ESA και η ομάδα που χειρίζεται το τηλεσκόπιο Γαία ελπίζουν ότι γύρω στα τέλη του 2017 θα έχουν στη διάθεσή τους την ταχύτητα και την απόσταση όλων των αστεριών που παρουσιάζονται στον νέο, τρισδιάστατο, λεπτομερή χαρτη. Περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο αστέρια διαθέτει ο Γαλαξίας μας σύμφωνα με τον νέο χάρτη απαράμιλλης ακρίβειας τον οποίο παρουσίασε σήμερα ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA), βασιζόμενος στις παρατηρήσεις που έχει κάνει το ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιο «Γαία». «Με περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο αστέρια, αυτός είναι ο μεγαλύτερος χάρτης που έχει γίνει ποτέ με βάση στοιχεία από μία και μόνη αποστολή. Είναι επίσης ο πιο ακριβής», ανακοίνωσε ο Άντονι Μπράουν, ένας ερευνητής, μέλος της αποστολής της Γαίας, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στη Μαδρίτη. «Οι επιστήμονες προσδιόρισαν τη θέση 1,15 δισεκατομμυρίων αστεριών», υπογράμμισε από την πλευρά του το γαλλικό Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών (CNRS) που μετείχε στο εγχείρημα αυτό. Πρόκειται για αριθμό ρεκόρ όσον αφορά την καταγραφή αστεριών, αν και αντιπροσωπεύει κάτι λιγότερο από το 1% των αστεριών του Γαλαξία στον οποίο ανήκει το ηλιακό σύστημά μας. Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι ο Γαλαξίας μας φιλοξενεί συνολικά από 100 μέχρι 200 δισεκατομμύρια αστέρια. Βίντεο: η Gaia σαρώνει τον ουρανό Για 2 εκατομμύρια από αυτά τα αστέρια οι επιστήμονες από 25 ευρωπαϊκές χώρες προσδιόρισαν και έθεσαν στη διάθεση των συναδέλφων τους σε όλον τον κόσμο στοιχεία που περιλαμβάνουν την ταχύτητά τους και την απόστασή τους από τον Ήλιο. Ο ESA και η ομάδα που χειρίζεται το τηλεσκόπιο Γαία ελπίζουν ότι γύρω στα τέλη του 2017 θα έχουν στη διάθεσή τους την ταχύτητα και την απόσταση όλων των αστεριών που παρουσιάζονται στον νέο, τρισδιάστατο, λεπτομερή χάρτη. Η Γαία ξεκίνησε την αποστολή της στις 19 Δεκεμβρίου 2013 και από τότε παρατηρεί τον Γαλαξία, ο οποίος έχει διάμετρο 100.000 ετών φωτός και καταγράφει καθημερινά στοιχεία από 50 εκατομμύρια άστρα. Ο νέος χάρτης θα επιτρέψει στους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα τα φαινόμενα και τους φυσικούς νόμους που διέπουν τα άστρα του Γαλαξία μας. Βίντεο: Από το ηλιακό μας σύστημα στο αστρικό σμήνος των Υάδων http://physicsgg.me/2016/09/14/%ce%b3%ce%b1%ce%af%ce%b1-%cf%87%ce%b1%cf%81%cf%84%ce%bf%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%cf%8e%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%cf%84%ce%b1-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1/

H αναγέννηση του μυστηριώδους άστρου SAO 244567 Xρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, μια διεθνής ομάδα αστρονόμων, με επικεφαλής την Nicole Reindl του Πανεπιστημίου του Leicester, κατάφερε να μελετήσει την εξέλιξη ενός άστρου σε πραγματικό χρόνο. Κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 30 ετών παρατηρήθηκαν δραματικές αυξήσεις στη θερμοκρασία του άστρου SAO 244567. Τώρα το άστρο ψύχεται και πάλι, έχοντας «αναγεννηθεί», επιστρέφοντας σε μια προηγούμενη φάση της αστρικής του εξέλιξης. Έτσι το SAO 244567 αποτελεί το πρώτο αναγεννημένο άστρο που έχει παρατηρηθεί και στο στάδιο της ψύξης του και στο στάδιο της θέρμανσής του. Η μελέτη δημοσιεύεται στο περιοδικό Monthly Notices της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας. Αυτή η εικόνα του νεφελώματος Stingray, ένα πλανητικό νεφέλωμα 2.700 έτη φωτός από τη Γη, λήφθηκε το 1998. Στο κέντρο του νεφελώματος βρίσκεται το ταχέως εξελισσόμενο άστρο SAO 244567. Οι παρατηρήσεις που έγιναν κατά τα τελευταία 45 χρόνια έδειξαν ότι η θερμοκρασία της επιφάνειας του αστέρα αυξήθηκε κατά 40.000 βαθμούς Κελσίου περίπου. Τώρα οι νέες παρατηρήσεις του φάσματος του άστρου αποκαλύπτουν ότι το SAO 244567 άρχισε και πάλι να ψύχεται. (Credit: ESA / Hubble & NASA) Παρά το γεγονός ότι το σύμπαν αλλάζει συνεχώς, οι περισσότερες διαδικασίες είναι πολύ αργές για να παρατηρηθούν μέσα στη διάρκεια μιας ανθρώπινης ζωής. Όμως η περίπτωση του άστρου SAO 244567 αποτελεί την εξαίρεση στον κανόνα. Πρόκειται για το σπάνιο παράδειγμα ενός άστρου που μας επιτρέπει να παρακολουθήσουμε την εξέλιξή του σε πραγματικό χρόνο. Σε χρονικό διάστημα μόλις είκοσι ετών το άστρο έχει διπλασιάσει την θερμοκρασία του και ήταν δυνατή η παρατήρηση του ιονισμού της ύλης του περιβάλλοντός, που δημιουργήθηκε από παλαιότερη εκτίναξη ύλης, και σήμερα είναι γνωστό ως Νεφέλωμα Stingray. Το άστρο SAO 244567, 2700 έτη φωτός από τη Γη, είναι το κεντρικό άστρο του νεφελώματος Stingray, και η εξέλιξή του αποκαλύπτεται στις παρατηρήσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια των τελευταίων 45 ετών. Μεταξύ 1971 και 2002, η θερμοκρασία στην επιφάνεια του άστρου είχε εκτοξευθεί στους 40.000 βαθμούς Κελσίου. Τώρα οι νέες παρατηρήσεις που έγιναν αποκάλυψαν ότι το SAO 244567 έχει αρχίσει να ψύχεται και να διαστέλλεται. Αυτό είναι πάρα πολύ ασυνήθιστο, και η ταχεία θέρμανση θα μπορούσε εύκολα να εξηγηθεί αν υποτεθεί ότι το SAO 244567 είχε μια αρχική μάζα τρεις με τέσσερις φορές τη μάζα του Ήλιου. Ωστόσο, τα δεδομένα δείχνουν ότι το SAO 244567 πρέπει να είχε μια αρχική μάζα περίπου όση του Ήλιου μας. Τέτοια άστρα μικρής μάζας συνήθως εξελίσσονται σε πολύ μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα, οπότε η γρήγορη θέρμανση αποτελούσε ένα μυστήριο για δεκαετίες. Το 2014 η ερευνητική ομάδα της Reindl πρότεινε μια θεωρία που επιλύει το πρόβλημα της γρήγορης αύξησης της θερμοκρασίας του SAO 244567 παρά την μικρή του μάζα. Πρότειναν ότι η θέρμανση οφείλεται σε αυτό που είναι γνωστό ως έκλαμψη-ηλίου: μια σύντομη ανάφλεξη των πυρήνων του ηλίου έξω από τον αστρικό πυρήνα. Αυτή η θεωρία έχει πολύ ξεκάθαρες επιπτώσεις όσον αφορά το μέλλον το άστρου SAO 244567: αν έχει πράγματι βιώσει μια τέτοια έκλαμψη, τότε αυτή θα εξανάγκασε το κεντρικό άστρο να αρχίσει να διασταλλεί και να επαναψυχθεί – επιστρέφοντας έτσι πίσω, σε μια προηγούμενη φάση της εξέλιξής του. Αυτό είναι ακριβώς ό,τι επιβεβαίωσε τις νέες παρατηρήσεις. Όπως εξηγεί η Reindl: “Η απελευθέρωση της πυρηνικής ενέργειας από την έκλαμψη αναγκάζει το ήδη πολύ μικρό άστρο να διαστέλλεται στις διαστάσεις ενός γίγαντα – το σενάριο της αναγέννησης” Δεν είναι το μόνο παράδειγμα τέτοιου είδους αστέρα, αλλά είναι η πρώτη φορά που ένα άστρο έχει παρατηρηθεί να υφίσταται έναν τέτοιο μετασχηματισμό τόσο κατά το στάδιο της θέρμανσής του όσο και κατά το στάδιο της ψύξης του. Δεν υπάρχουν ακόμη πλήρη αστρικά μοντέλα εξέλιξης που να μπορούν να εξηγήσουν πλήρως τη συμπεριφορά του SAO 244567. Όπως εξηγεί η Reindl: “Απαιτούνται λεπτομερείς υπολογισμοί για να εξηγήσουν κάποιες μυστηριώδεις ακόμα λεπτομέρειες στη συμπεριφορά του SAO 244567. Αυτό δεν θα μας βοηθούσε μόνο στην κατανόηση του ίδιου του άστρου, αλλά θα μπορούσε επίσης να μας δώσει μια βαθύτερη κατανόηση της εξέλιξης των άστρων που βρίσκονται στο κέντρο πλανητικών νεφελωμάτων” . Βίντεο: η εξέλιξη του άστρου SAO 244567 στα τελευταία 12.000 χρόνια Στο βίντεο που ακολουθεί παρατηρούμε την γρήγορη εξέλιξη του άστρου SAO 244567. Αρχίζει από την χρονολογία 10.300 π.Χ., όταν το άστρο είχε ακτίνα 52 φορές μεγαλύτερη από την ακτίνα του Ήλιου και η θερμοκρασία στην επιφάνειά του ήταν περίπου 3.500 βαθμούς Κελσίου, που του δίνει ένα πορτοκαλί χρώμα. Σε αυτό το σημείο της ζωής του, το αστέρι είχε ήδη χάσει το μισό της αρχικής του μάζας. Μετά από 10.000 χρόνια το άστρο συρρικνώνεται αργά μέχρι να φτάσει 40 φορές το μέγεθος του Ήλιου, ενώ η θερμοκρασία του ανεβαίνει μέχρι του 6.800 βαθμούς Κελσίου, προκαλώντας αλλαγή του χρώματος σε λευκό-κίτρινο. Καθώς το άστρο θερμαίνεται μέχρι τους 20.000 βαθμούς Κελσίου, απότομα επανεκκινείται η σύντηξη του ηλίου στο εσωτερικό του άστρου – o τελευταίος θερμικός παλμός. Μετά την έκλαμψη εξαιτίας της σύντηξης των πυρήνων ηλίου, το άστρο θερμαίνεται γρήγορα και γίνεται ένα μπλε-λευκό άστρο σε θερμοκρασία 21.000 βαθμούς Κελσίου, μόνο 4 φορές μεγαλύτερo από τον Ήλιο. Το άστρο SAO 244567 συρρικνώθηκε κι άλλο μέχρι να φτάσει στο ένα τρίτο του μεγέθους του Ήλιου και θερμοκρασία στους 60.000 βαθμούς Κελσίου. Σ’ αυτή την κατάσταση είχε φτάσει το 2002. Τώρα οι νέες παρατηρήσεις δείχνουν ότι το άστρο είναι ακόμα μπλε και θερμό – στους 50.000 βαθμούς Κελσίου – αλλά άρχισε να διαστέλλεται και πάλι: το μέγεθός του είναι περίπου τα δύο τρίτα του Ήλιου. Μέσα στα επόμενα εκατοντάδες χρόνια το άστρο SAO 244567 θα επεκταθεί πάλι στις γιγάντιες διαστάσεις του και θα αλλάξει επίσης το χρώμα του σε πορτοκαλί – όπως φαίνεται στο τέλος του βίντεο. http://physicsgg.me/2016/09/14/h-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%b3%ce%ad%ce%bd%ce%bd%ce%b7%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%bc%cf%85%cf%83%cf%84%ce%b7%cf%81%ce%b9%cf%8e%ce%b4%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf%cf%85-sao-2445/

Ο Εγγύτατος του Κενταύρου στο… Ίδρυμα Ευγενίδου. Ο επικεφαλής του Τμήματος Εκπαίδευσης και Διάχυσης των Επιστημών του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου (European Southern Observatory, ΕSO), Λαρς Λίντμπεργκ Κρίστενσεν, θα είναι ο επίτιμος προσκεκλημένος του Νέου Ψηφιακού Πλανηταρίου στις 19 Σεπτεμβρίου. Με αφορμή την φθινοπωρινή ισημερία, ο βραβευμένος αστρονόμος θα μιλήσει για την εντυπωσιακή ανακάλυψη του πλησιέστερου στη Γη κατοικίσιμου εξωπλανήτη, στον Εγγύτατο του Κενταύρου - το πλησιέστερο άστρο στην Γη μετά τον Ήλιο. Η ομιλία με τίτλο «Εγγύτατος Κενταύρου β: Ένας πλανήτης γύρω από το πλησιέστερο άστρο» θα πραγματοποιηθεί στο Αμφιθέατρο του Ιδρύματος Ευγενίδου στις 18:30, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό*. Ο Δρ Κρίστενσεν, που συμμετέχει ως Επικεφαλής Ενημέρωσης του Κοινού στο πλαίσιο του προγράμματος Pale Red Dot, το 2005 είχε τιμηθεί με το Μετάλλιο Tycho Brahe για την προσφορά του στην διάχυση των επιστημών. Η ομιλία του δρος Κρίστενσεν θα πραγματοποιηθεί στην αγγλική γλώσσα με παράλληλη διερμηνεία στα Ελληνικά. Λίγα λόγια για την ομιλία Η είδηση της ανακάλυψης ενός πλανήτη γύρω από το πλησιέστερο στη Γη άστρο (εκτός του Ήλιου μας), έκανε το γύρο του κόσμου πριν από μερικές εβδομάδες. Πρόκειται για μία δεύτερη Γη; Μήπως το άστρο αυτό είναι τόσο διαφορετικό από τον Ήλιο μας ώστε να μην μπορεί να φιλοξενεί πλανήτες με ζωή; Το τριπλό αστρικό σύστημα του α-Κενταύρου αποτελεί τον βασικό στόχο του ερευνητικού προγράμματος Breakthrough Starshot, για την κατασκευή ταχύτατων νανοδιαστημοσυσκευών, οι οποίες ίσως μελλοντικά καταφέρουν να προσεγγίσουν αυτό το σύστημα και μάλιστα σε 20 μόλις χρόνια, αντί για τα δεκάδες χιλιάδες χρόνια που απαιτούνται με την υπάρχουσα τεχνολογία. Η νέα αυτή ανακάλυψη δημιουργεί επιπλέον ενθουσιασμό και προσμονή για την επιτυχή υλοποίηση αυτού του προγράμματος. Καθόλη την διάρκεια των παρατηρήσεων που πραγματοποιήθηκαν με ένα από τα τηλεσκόπια του ESO, υλοποιήθηκε και το πρόγραμμα Pale Red Dot: μία τολμηρή και πρωτοποριακή πρωτοβουλία των αστρονόμων που συμμετείχαν στις έρευνες αυτές, με στόχο την γνωστοποίηση όλων των πτυχών ενός ερευνητικού προγράμματος. Η Ζωή στο Σύμπαν. Στο Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο θα προβάλλεται ακόμα η ψηφιακή παράσταση «Ζωή στο Σύμπαν» (ώρες προβολής 18:30, 19:30 και 20:30), ενώ το Εργαστήριο Τεχνολογίας UTech Lab του Ιδρύματος Ευγενίδου θα υποδέχεται το κοινό και θα το ξεναγεί στους χώρους του από τις 18:00 έως τις 20:00. *Όλα τα παραπάνω θα πραγματοποιηθούν με ελεύθερη είσοδο, απαραίτητα είναι όμως τα Δελτία εισόδου που θα διανέμονται από τις 17:30 της ίδιας ημέρας, από το ταμείο του Πλανηταρίου. Οι χώροι του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι προσβάσιμοι και φιλικοί σε ανθρώπους με κινητική αναπηρία, ενώ υπάρχει δυνατότητα διερμηνείας στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα κατόπιν έγκαιρης επικοινωνίας με γραπτό μήνυμα στο τηλέφωνο: 6936177143, στο fax: 2109417514 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση: public@eef.edu.gr. Οι σκύλοι οδηγοί τυφλών είναι ευπρόσδεκτοι. Περισσότερες πληροφορίες για τις παραπάνω εκδηλώσεις θα βρείτε στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος Ευγενίδου. http://www.eugenfound.edu.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=1 http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500101413

"Soyuz MS-02" Η προετοιμασία του πλοίου για εκτόξευση στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) πραγματοποιείται στη συναρμολόγηση και δοκιμή του διαστημικού σκάφους στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. http://www.roscosmos.ru/print/22649/ Πολίτες στον δρόμο του Διαστήματος. Αν είχατε τη δυνατότητα να σχεδιάζετε τις διαστημικές αποστολές για τα επόμενα 20 χρόνια, ποιες προτεραιότητες θα θέτατε; Το παραπάνω ερώτημα μπορεί να ηχεί... εξωπραγματικό, ετέθη, όμως, το Σάββατο σε 100 συμπολίτες μας, μαθητές λυκείου, φοιτητές όλων των κατευθύνσεων, δημοσίους υπαλλήλους, εκπαιδευτικούς, επιχειρηματίες, συνταξιούχους και αποστράτους, απευθείας από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος. Το κάλεσμα στην πρώτη δημόσια συζήτηση για το Διάστημα, που πραγματοποιήθηκε ταυτόχρονα και στις 22 χώρες-μέλη του ΕΟΔ, βρήκε πολύ μεγάλη ανταπόκριση στη χώρα μας. Τριακόσια σαράντα άτομα είχαν δηλώσει συμμετοχή από το καλοκαίρι στο si-Cluster, που με την υποστήριξη του Corallia είχε αναλάβει τη διοργάνωση. Ετσι, οι Ελληνες κατατάσσονται σε απόλυτο αριθμό τρίτοι, μετά τους Γερμανούς και τους Γάλλους, στην εκδήλωση ενδιαφέροντος για το Διάστημα, αναλογικά, όμως, με τον πληθυσμό της χώρας, πρώτοι. Ηταν άραγε η αγάπη και η περιέργεια για το άγνωστο, η πνευματική «κληρονομιά» από τους αρχαίους Ελληνες –που πρώτοι έκαναν την ονοματοδοσία στα αστέρια– ή η επιθυμία για έμμεση έστω συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων που ώθησαν ανθρώπους τόσο διαφορετικούς μεταξύ τους να αφιερώσουν το Σάββατό τους σε μια συζήτηση υψηλών απαιτήσεων; «Θέλω να διευρύνω τις γνώσεις μου αναφορικά με τις διαστημικές τεχνολογίες, αλλά πάνω από όλα αυτό που με παρακίνησε να έρθω ήταν ότι επιτέλους κάποιος θέλει να ακούσει και τη γνώμη μου», λέει αφοπλιστικά στην «Κ» η 27χρονη Κατερίνα, μηχανολόγος-μηχανικός. Αρκετοί συνομιλητές πλάι της δεν δίστασαν, άλλωστε, να ταξιδέψουν από κάθε γωνιά της Ελλάδας (Δράμα, Κρήτη, Κατερίνη) με δικά τους έξοδα για να δώσουν το «παρών». Η αγάπη των σύγχρονων Ελλήνων για τον διάλογο αναδεικνύεται και στις απαντήσεις τους. Το 32% κατονόμασε ως πρώτο κίνητρο για τη συμμετοχή στην 8ωρη συζήτηση την προτίμησή του στην ανταλλαγή απόψεων, κάτι που συμμερίζονται μόνο 6% των Γερμανών και 20% των Σουηδών. Οι λιγότερο ρομαντικοί, βέβαια, επισημαίνουν ότι το «μέλλον» της ελληνικής οικονομίας εναπόκειται εν πολλοίς στη στροφή στις διαστημικές τεχνολογίες. Υπολογίζεται ότι για κάθε ένα ευρώ που η χώρα μας δίνει στον ΕΟΔ της «επιστρέφονται» επτά. Ωστόσο, παρά τους καλούς οιωνούς, από το 2013 το μάθημα της Αστρονομίας έχει παύσει να διδάσκεται στα λύκεια της χώρας... Γύρω από την οικονομία και τη «διαρροή εγκεφάλων» κυμάνθηκαν και οι ερωτήσεις προς τον γενικό διευθυντή του ΕΟΔ Jan Woerner, που επέλεξε να συνομιλήσει ζωντανά μέσω Skype με το κοινό τεσσάρων χωρών. Ο Γερμανός αξιωματούχος, περιχαρής για τη θερμή υποδοχή, δεσμεύθηκε να λάβει υπ’ όψιν τις προτάσεις εξ Ελλάδος, αν και διακριτικά επιβεβαίωσε αυτό που ψιθυριζόταν στην αίθουσα: η χώρα μας έχει οικονομικές εκκρεμότητες και προς τον... ΕΟΔ. Η συζήτηση, ωστόσο, που χωριζόταν σε πέντε ενότητες και συνοδευόταν από βίντεο και ερωτηματολόγια, προχώρησε σε βάθος. Το πρόβλημα των διαστημικών αποβλήτων τέθηκε επί τάπητος, με τους συμμετέχοντες να ανησυχούν ότι «θα επαναλαμβάνουμε τα ίδια λάθη που κάναμε και στη Γη», αλλά να προκρίνουν στην πλειονότητά τους ότι «ο ρυπαίνων πρέπει να αναλαμβάνει τον καθαρισμό». Δεδομένου του θετικού αντικτύπου των διαστημικών τεχνολογιών, που μας προσφέρουν χρήσιμα στην καθημερινότητα εργαλεία (π.χ. GPS), όλοι επιθυμούν περαιτέρω ανάπτυξη. «Θα αύξανα ευχαρίστως τα 12 ευρώ ετησίως που πληρώνω μέσω φορολογίας στον ΕΟΔ», σημείωσε ο 48χρονος πολιτικός μηχανικός Γιάννης. Ο ΕΟΔ, άλλωστε, φάνηκε να χαίρει εμπιστοσύνης των θαμώνων, εκ των οποίων το 83% δηλώνει ότι τον εμπιστεύεται πολύ ή απόλυτα. Με την ελπίδα ότι η φωνή τους έχει δύναμη, κάθε ομάδα έπλεξε υποθετικά σενάρια, όπως μια διαστημική αποστολή που θα έκανε πειράματα για να βρει το φάρμακο του καρκίνου ή άλλη που θα ολοκλήρωνε την έρευνα στον Αρη προκειμένου σε 200 χρόνια να μπορέσουμε να αποικήσουμε έναν άλλον πλανήτη... http://www.kathimerini.gr/874576/article/epikairothta/ellada/polites-ston-dromo-toy-diasthmatos ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ-Επιστροφή στο... Διάστημα με όχημα τη «Rosetta» O Βαγγέλης Παπαθανασίου ταξιδεύει, για μία ακόμη φορά, στο Διάστημα... Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου έχει γράψει έργα εμπνευσμένα από το Διάστημα, όπως η μουσική για την τηλεοπτική σειρά «Cosmos: A Personal Voyage» και η «Μυθωδία» για διαστημική αποστολή της NASA Το νέο άλμπουμ του διεθνούς φήμης Ελληνα συνθέτη με τίτλο «Rosetta», που θα κυκλοφορήσει στις 23 Σεπτεμβρίου σε ολόκληρο τον κόσμο από τη θρυλική δισκογραφική εταιρεία Decca, είναι εμπνευσμένο από τη Rosetta Mission, την αποστολή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος για την προσεδάφιση ενός διαστημικού ερευνητικού οχήματος σε έναν κομήτη για πρώτη φορά στην Ιστορία. Η κυκλοφορία του νέου αυτού μουσικού έργου μάλιστα σηματοδοτεί το αποκορύφωμα της 12ετούς αποστολής και συνοδεύεται από εντυπωσιακά διαστημικά πλάνα που έχουν τραβηχτεί από το ερευνητικό όχημα. «Η εξερεύνηση του Διαστήματος είναι ένα θέμα που με συναρπάζει από την παιδική μου ηλικία», έχει εξομολογηθεί ο Βαγγέλης Παπαθανασίου. Γι’ αυτό εξάλλου κι όταν βρέθηκε στον διαστημικό σταθμό της συγκεκριμένης αποστολής, η έμπνευση τον «επισκέφθηκε» απρόσμενα και του έδειξε τον δρόμο γι’ αυτές τις νέες συνθέσεις, τις οποίες αφιέρωσε σε όλους όσοι συνέπραξαν για την επιτυχία αυτού του προγράμματος, που βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, ως ένδειξη σεβασμού και εκτίμησης της σημαντικής προσπάθειάς τους. Ανάμεσά τους είναι ο αστροναύτης Andre Kuipers, o οποίος συζήτησε πολλή ώρα με τον Ελληνα συνθέτη κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στον διαστημικό σταθμό, αλλά και το στέλεχος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος Carl Walker, ο οποίος δήλωσε χαρακτηριστικά: «Οταν συνδυάσαμε τις εικόνες της αποστολής με τη μουσική, νιώσαμε ότι αποτυπώνουν ακριβώς το πώς θα ένιωθαν οι άνθρωποι αν αντίκριζαν έναν κομήτη από κοντά. Με τη μουσική μπορείς να εντείνεις τα συναισθήματα και να δημιουργήσεις αναμνήσεις. Πιστεύω ότι αυτό που επιθυμούσε ο Vangelis ήταν να μοιραστεί μια ανάμνηση της αποστολής Rosetta μέσω της μουσικής του». Η σχέση του Βαγγέλη Παπαθανασίου και της μουσικής του δημιουργίας με το Διάστημα είναι μακρόχρονη και ιδιαίτερη στενή. Δεδομένου πως ο ίδιος πιστεύει ακράδαντα ότι η μουσική είναι μια ιερή βασική δύναμη του Σύμπαντος με σκοπό να ανυψώσει, να εμπνεύσει και να γιατρέψει την ανθρωπότητα, έχει γράψει σπουδαία έργα εμπνευσμένα από το Διάστημα και αφιερωμένα σ’ αυτό. Η πρώτη επαφή του με τον μαγικό κόσμο του Διαστήματος έγινε το 1980 μέσω της μουσικής που συνέθεσε για την αμερικανική τηλεοπτική σειρά «Cosmos: A Personal Voyage» που αφορούσε στη σχέση του ανθρώπου με το Σύμπαν και στην ύπαρξη εξωγήινης ζωής. Τη σειρά, η οποία τιμήθηκε με βραβείο Emmy, παρακολούθησαν περισσότεροι από 500 εκατομμύρια τηλεθεατές σε 60 διαφορετικές χώρες. Από τα κορυφαία έργα του διεθνούς Vangelis εξάλλου είναι και η «Μυθωδία», η οποία γράφτηκε για να συνοδεύσει τη διαστημική αποστολή της ΝΑΣΑ 2001: Οδύσσεια στον Αρη και παρουσιάστηκε, σε α’ παγκόσμια εκτέλεση, το καλοκαίρι του 2001 στους Στύλους του Ολυμπίου Διός, με τη συμμετοχή των διάσημων υψιφώνων Τζέσι Νόρμαν και Κάθλιν Μπαλτ και της Μητροπολιτικής Ορχήστρας του Λονδίνου. Η παρουσίαση του έργου εντυπωσίασε και προβλήθηκε τηλεοπτικά σε όλο τον κόσμο. Παράλληλα, το 2013 η ΝΑΣΑ επέλεξε και πάλι τον Βαγγέλη Παπαθανασίου για τη δημιουργία ενός μουσικού έργου που πλαισίωσε το βίντεο από την αποστολή ΗΡΑ, το οποίο παρουσίαζε, για πρώτη φορά, την ταυτόχρονη κίνηση της Γης και της Σελήνης. Η ΝΑΣΑ μάλιστα έχει απονείμει στον καταξιωμένο συνθέτη το μετάλλιο δημόσιας συνεισφοράς, σε αναγνώριση της σημαντικής συνεισφοράς στο όραμά της, ενώ από το 1995 ο Αστεροειδής της Κύριας Ζώνης 6254 ονομάζεται 6354 Vangelis! http://www.ethnos.gr/mousiki/arthro/epistrofi_sto_diastima_me_oxima_ti_rosetta-64503447/

Ο δεύτερος μεγαλύτερος μετεωρίτης στον κόσμο βρέθηκε στην Αργεντινή. Στο Campo del Cielo της Αργεντινής βρέθηκε ο δεύτερος μεγαλύτερος μετεωρίτης στον κόσμο. Ο βράχος, βάρους 30 τόνων, με το όνομα Gancedo είναι το μεγαλύτερο του είδους του που ανακαλύφθηκε στην Αργεντινή και το δεύτερο μεγαλύτερο παγκοσμίως μετά τον μετεωρίτη Hoba βάρους 66 τόνων στη Ναμίμπια. Σύμφωνα με δημοσιεύματα τοπικών εφημερίδων, ο μετεωρίτης πήρε το όνομά του από την ομώνυμη κοντινή πόλη, η οποία παρείχε μηχανήματα στην ομάδα ανασκαφής. http://www.ethnos.gr/diethni/arthro/o_deuteros_megalyteros_meteoritis_ston_kosmo_brethike_stin_argentini-64503682/

«Φως» στο γεωλογικό παρελθόν του Άρη από εντυπωσιακές εικόνες του Curiosity. Εντυπωσιακές έγχρωμες φωτογραφίες του ανάγλυφου του Άρη έστειλε στη Γη το ρομπότ Curiosity της NASA, χάρις στις οποίες οι επιστήμονες έχουν στη διάθεσή τους νέα στοιχεία για τη γεωλογική ιστορία του Κόκκινου Πλανήτη. Οι εικόνες προέρχονται από την περιοχή «Murray Buttes» του Άρη, την οποία εξερευνά το ρομπότ. Η λήψη τους έγινε στις 8 Σεπτεμβρίου με τη Mastcam, την κάμερα που διαθέτει το Curiosity για να αποτυπώνει το αρειανό τοπίο. Στόχος των υπεύθυνων της αποστολής του Curiosity είναι από τα στιγμιότυπα να συνθέσουν στο προσεχές διάστημα μεγάλες πανοραμικές εικόνες της περιοχής. «Ως επιστημονική ομάδα του Curiosity, είμαστε ενθουσιασμένοι παρακολουθώντας αυτή την περιπλάνηση στον Άρη, που θυμίζει ταξίδι μέσα σε αμερικανική έρημο», αναφέρει ο Άσβιν Βασαβάδα, επικεφαλής της ομάδας από το Εργαστήριο Αεριοπροώθησης (JPL) της NASA στην Πασαντίνα της Καλιφόρνια. Τα υψώματα και τα οροπέδια που διακρίνονται στο ανάγλυφο σχηματίστηκαν από “αρχαία” άμμο, η οποία μεταφέρθηκε από ανέμους και κατακάθισε όταν αυτοί κόπασαν. «Μελετώντας αυτά τα υψώματα θα κατανοήσουμε καλύτερα τη δημιουργία των αμμόλοφων, οι οποίοι άλλαξαν τη χημική σύσταση των υπόγειων κοιτασμάτων νερού και, με τη διάβρωση που προκάλεσαν, διαμόρφωσαν το τοπίο που βλέπουμε σήμερα», προσθέτει ο επιστήμονας. Τα καινούρια στιγμιότυπα προέρχονται από την τελευταία στάση του Curiosity στην περιοχή, την οποία εξερεύνησε για ένα μήνα. Την εβδομάδα που διανύουμε, το ρομπότ έχει απομακρυνθεί από τους αμμόλοφους, κινούμενο προς τα νότια. Το Curiosity προσεδαφίστηκε στον Κόκκινο πλανήτη στις 6 Αυγούστου 2012.Πέρα από τη φωτογράφηση του ανάγλυφου, το ρομπότ αναλύει επίσης δείγματα χώματος από τον Άρη, χρησιμοποιώντας γι’ αυτό τον σκοπό το όργανο SAM (Sample Analysis at Mars), το οποίο μέσα σε ένα μικρό φούρνο θερμαίνει τα δείγματα στους 800 βαθμούς Κελσίου. Τα δείγματα συλλέγονται από ένα ρομποτικό βραχίονα και μετά μελετάται η χημική σύσταση των αερίων που απελευθερώνονται με τη θέρμανση. http://www.naftemporiki.gr/story/1146919/fos-sto-geologiko-parelthon-tou-ari-apo-entuposiakes-eikones-tou-curiosity