Jump to content

Δροσος Γεωργιος

Μέλη
  • Αναρτήσεις

    14304
  • Εντάχθηκε

  • Τελευταία επίσκεψη

  • Ημέρες που κέρδισε

    15

Όλα αναρτήθηκαν από Δροσος Γεωργιος

  1. Η εντυπωσιακότερη αστροφωτογραφία του 2023 Οι Marcel Drechsler, Xavier Strottner και Yann Sainty ανακηρύχθηκαν οι νικητές του διαγωνισμού αστροφωτογραφίας για το έτος 2023, με την μυστηριώδη και απροσδόκητη φωτογραφία του γαλαξία της Ανδρομέδας (ή Μ31): Andromeda, Unexpected © Marcel Drechsler, Xavier Strottner, Yann Sainty -Astronomy Photographer of the Year 2023 Γιατί η παραπάνω φωτογραφία χαρακτηρίζεται «απροσδόκητη»; Εξαιτίας του γαλάζιου νέφους που διακρίνεται κάτω αριστερά.Ο γαλαξίας της Ανδρομέδας (M31) είναι ο πλησιέστερος σπειροειδής γαλαξίας στον Γαλαξία μας και ένα από τα πιο πολυφωτογραφημένα αστρονομικά αντικείμενα. Όμως, η φωτογραφία μας αποκαλύπτει κάτι άγνωστο μέχρι σήμερα: ένα τεράστιο τόξο πλάσματος, που φαίνεται δίπλα στον Μ31. Η νέα ανακάλυψη υπογραμμίζει πώς ακόμη και τα πιο «οικεία» μέρη του σύμπαντος εξακολουθούν να περιέχουν μυστήρια, αποδεικνύοντας έτσι την σημασία της αστροφωτογραφίας στην σύγχρονη διαστημική επιστήμη.Μια εικόνα που αναδεικνύει νέα και άγνωστα χαρακτηριστικά, συνήθως είναι θολή και ασπρόμαυρη που απεικονίζει μια σχεδόν αόρατη αμυδρή κουκκίδα ή ένα φάσμα που φαίνεται ακατανόητο. Ωστόσο, αυτό δεν συνέβη αυτή τη φορά. Η εν λόγω εξαιρετική αστροφωτογραφία του γαλαξία της Ανδρομέδας είναι και θεαματική όσο και πολύτιμη επιστημονικά. Όχι μόνο παρουσιάζει την Ανδρομέδα με νέο τρόπο, αλλά ανεβάζει και την ποιότητα της αστροφωτογραφίας σε υψηλότερο επίπεδο.Στον 15ο κατά σειρά διαγωνισμό αστροφωτογραφίας toy 2023 συμμετείχαν πάνω από 4000 φωτογράφοι από 64 χώρες. ● Δείτε τις εντυπωσιακές αστροφωτογραφίες που κέρδισαν τα υπόλοιπα βραβεία ΕΔΩ: https://www.rmg.co.uk/whats-on/astronomy-photographer-year/galleries/overall-winners-2023 ● Παρακολουθήστε την τελετή βράβευσης στο βίντεο που ακολουθεί: https://physicsgg.me/2023/09/17/η-εντυπωσιακότερη-αστροφωτογραφία-τ/
  2. Δροσος Γεωργιος

    Περί Ηλίου

    Εικόνες από την πρώτη εισβολή ερευνητικού σκάφους μέσα σε ηλιακή έκρηξη. Όπως ανακοίνωσε η NASA το Parker Solar Probe πραγματοποίησε άλλη μια εντυπωσιακή πρωτιά αφού έγινε το πρώτο σκάφος που εισέρχεται σε μια ηλιακή έκρηξη και όχι μόνο επιβίωσε αλλά κατέγραψε για πρώτη φορά εικόνες και δεδομένα από την καρδιά αυτού φαινομένου. Τα στοιχεία αυτά θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα το φαινόμενο και να κάνουν καλύτερες προβλέψεις για τον αποκαλούμενο «διαστημικό καιρό» που επηρεάζει και τη Γη. Οι ηλιακές εκλάμψεις ή στεμματικές εκπομπές μάζας (CME) είναι στην ουσία εκρήξεις που συμβαίνουν στον Ήλιο και εκτοξεύουν φως, ενέργεια και ηλιακό υλικό στο Διάστημα. Όταν συμβαίνει μια τέτοια έκρηξη ένα «τσουνάμι» ηλεκτρικά φορτισμένων σωματιδίων ξεκινά από το σημείο της έκρηξης και αν φτάσει στη Γη δεν μπορεί να διαπεράσει την ατμόσφαιρα αλλά προκαλεί φυσικά φαινόμενα όπως το σέλας ενώ παράλληλα μπορεί να προκαλέσει δυσλειτουργίες στους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους και τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας.Εκτός των άλλων η… εισβολή του Parker Solar Probe σε μια ηλιακή έκλαμψη αναμένεται να βοηθήσει στην απόδειξη μιας θεωρίας που αναπτύχθηκε πριν από περίπου 20 χρόνια σχετικά με την αλληλεπίδραση των CME με τη διαπλανητική σκόνη αλληλεπίδραση που και αυτή παίζει ρόλο στον διαστημικό καιρό και η κατανόηση αυτών των μηχανισμών θα μπορούσαν να δίνουν ακριβείς προγνώσεις για το πότε και πώς θα αντιμετωπίζει η Γη τις επιπτώσεις των ηλιακών εκλάμψεων. πηγή: https://www.naftemporiki.gr/techscience/1514685/ekpliktikes-eikones-apo-tin-proti-eisvoli-ereynitikoy-skafoys-mesa-se-iliaki-ekrixi-vinteo/ – https://blogs.nasa.gov/parkersolarprobe/2023/09/15/parker-observes-powerful-coronal-mass-ejection-vacuum-up-interplanetary-dust/
  3. Ένας σπάνιος κεραυνός (sprite) καταγράφηκε πάνω από την Ευρώπη. Τα «sprite» είναι σπάνιο είδος κεραυνού που ξεκινά από τις κορυφές των νεφών και ανεβαίνει μέχρι την ιονόσφαιρα. Ο Σλοβάκος αστρονόμος Stanislav Kaniansky βρέθηκε στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή κατέγραψε μια λεπτομερή φωτογραφία μιας σπάνιας μορφής κεραυνού, γνωστής ως sprite, η οποία εμφανίστηκε σαν γιγάντια μέδουσα ψηλά στην ατμόσφαιρα στη διάρκεια καλοκαιρινής καταιγίδας στην Κεντρική Ευρώπη.Χρησιμοποιώντας μια καλή φωτογραφική μηχανή, ο Στάνισλαβ Κανιάνσκι, ερευνητής του Αστεροσκοπείου του Μπάνσκα Μπίστριτσα στη Σλοβακία, απαθανάτισε το sprite στις 14 Αυγούστου έξω από το σπίτι του στην πόλη Λάτκι.«Η καταιγίδα βρισκόταν περίπου 320 χιλιόμετρα μακριά και είχα καλή θέα της ατμόσφαιρας πάνω από τις κορυφές των νεφών» είπε ο αστρονόμος στο Spaceweather.com. Τα κόκκινα-πορτοκαλί «πλοκάμια» του φαινομένου είχαν πλάτος άνω των 50 χιλιομέτρων, εξαφανίστηκαν όμως σε κλάσμα του δευτερολέπτου.Τα sprites είναι ηλεκτρικές εκκενώσεις που ξεκινούν από τις κορυφές των νεφών στη διάρκεια καταιγίδων και φτάνουν στην ιονόσφαιρα σε ύψος 80-90 χιλιομέτρων.Οι εκκενώσεις αυτές εκδηλώνονται ως «πλοκάμια» από πλάσμα, ή ιονισμένο αέριο, το οποίο όμως δεν φτάνει τις ακραίες θερμοκρασίες των συνηθισμένων κεραυνών και μοιάζει περισσότερο με τις εκκενώσεις ενός λαμπτήρα φθορισμού.Οι πρώτες αναφορές για την ύπαρξη των sprites χρονολογούνται στα τέλη του 19ου αιώνα, το φαινόμενο όμως παρέμενε ανεπιβεβαίωτο μέχρι την πρώτη φωτογραφία του το 1989. Παρά τις πολυάριθμες παρατηρήσεις που συλλέχθηκαν αργότερα από τα διαστημικά λεωφορεία της NASA, η μελέτη των sprites είναι δύσκολη λόγω της βραχύβιας φύσης τους.Αν και ο μηχανισμός της γέννησής τους παραμένει ασαφής, υπάρχουν ενδείξεις ότι, σε κάποιες τουλάχιστον περιπτώσεις, τα sprites προκαλούνται από μικρά μετέωρα (κόκκοι σκόνης ή πετραδάκια) που εισέρχονται στην ατμόσφαιρα και δημιουργούν διαταραχές των ηλεκτρικών φορτίων στην ιονόσφαιρα. https://www.in.gr/2023/09/18/in-science/episthmes/spanios-pelorios-keraynos-katagrafike-pano-apo-tin-eyropi-eikones
  4. Δροσος Γεωργιος

    Περί Αστρονομίας

    Τι είναι η νυκταλγία (noctalgia); O νέος αστρονομικός όρος για τον πόνο της απώλειας του νυχτερινού ουρανού Η φωτορύπανση επιδεινώνεται παγκοσμίως, ‘εξαφανίζοντας’ πολλά άστρα από τον νυχτερινό ουρανό. (Image credit: NOIRLab/NSF/AURA, P. Marenfeld) Τον όρο «νυκταλγία» (noctalgia) εφηύραν δύο αστρονόμοι για να αποτυπώσουν τον συλλογικό πόνο που βιώνουμε καθώς χάνουμε την πρόσβαση στον έναστρο νυχτερινό ουρανό.Εκτός από την τάση μας να ρυπαίνουμε τον αέρα και το νερό και τις τεράστιες ποσότητες άνθρακα που απελευθερώνουμε στην ατμόσφαιρα προκαλώντας την κλιματική αλλαγή, έχουμε δημιουργήσει ένα άλλο είδος ρύπανσης: τη φωτορύπανση. Το μεγαλύτερο μέρος της φωτορύπανσης προέρχεται από πηγές στο έδαφος. Ενώ οι άνθρωποι είχαν φωτιές και φορητά φανάρια για αιώνες, η ποσότητα φωτός που παράγουμε σήμερα μέσω του ηλεκτρισμού είναι τεράστια. Φωτίζουμε τα κτίρια των γραφείων, τους δρόμους, τους χώρους στάθμευσης και τα σπίτια μας. Φυσικά, μέρος αυτού του φωτισμού χρειάζεται για ασφάλεια, αλλά μεγάλο μέρος του πάει χαμένο καθώς διαχέεται προς κάθε κατεύθυνση, τόσο προς τις περιοχές που προσπαθούμε να φωτίσουμε όσο και κατευθείαν στον νυχτερινό ουρανό.Κατά ειρωνικό τρόπο, η μετάβαση σε αποδοτικό φωτισμό LED συχνά επιδεινώνει το πρόβλημα. Επειδή αυτά τα είδη φώτων είναι τόσο φθηνά στη λειτουργία και διαρκούν πολύ, πολλοί σχεδιαστές πόλεων και κτιρίων απλώς υποθέτουν ότι τα φώτα μπορούν να παραμείνουν αναμμένα όλη τη νύχτα, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το κόστος ή η αντικατάσταση.Πιο πρόσφατα, η εκρηκτική ανάπτυξη των δορυφορικών επικοινωνιών, όπως το σύστημα Starlink του SpaceX, έχει φέρει σε τροχιά περισσότερους δορυφόρους από ό,τι πριν από μια δεκαετία. Αυτοί οι δορυφόροι δεν εμποδίζουν απλώς τις αστρονομικές παρατηρήσεις όταν βρεθούν στο οπτικό πεδίο ενός τηλεσκοπίου, αλλά επίσης διασκορπίζουν και αντανακλούν το ηλιακό φως, προκαλώντας αύξηση της συνολικής φωτεινότητας του ουρανού σε όλο τον κόσμο. Ορισμένοι ερευνητές έχουν υπολογίσει ότι, κατά μέσο όρο, οι πιο σκοτεινοί νυχτερινοί μας ουρανοί, που βρίσκονται στις πιο απομακρυσμένες περιοχές του κόσμου, είναι 10% φωτεινότεροι από ό,τι πριν από μισό αιώνα και το πρόβλημα επιδεινώνεται.Η απώλεια του νυχτερινού ουρανού έχει αρκετές απτές και πολιτιστικές επιπτώσεις. Πολιτισμοί σε όλο τον κόσμο και σε όλη την ιστορία έχουν χρησιμοποιήσει τον ουρανό ως εφαλτήριο για τη φαντασία, δημιουργώντας ήρωες, τέρατα και μύθους. Αυτές οι ουράνιες παραδόσεις δεν είναι απλώς τυχαίες ιστορίες που προορίζονται για διασκέδαση γύρω από τη φωτιά, αλλά αποτελούν συχνά ακρογωνιαίους λίθους ολόκληρων πολιτισμών και κοινωνιών. Όλοι μοιραζόμαστε τον ίδιο ουρανό και οποιοσδήποτε από τον ίδιο πολιτισμό μπορεί να αναγνωρίσει τους ίδιους αστερισμούς κάθε νύχτα. Η απώλεια αυτής της πρόσβασης και της κληρονομιάς είναι απώλεια μέρους της ανθρωπιάς μας.Πολλά είδη ζώων υποφέρουν επίσης. Τι ωφελούν οι προσαρμοσμένες στη νύχτα αισθήσεις στα νυκτόβια είδη αν ο νυχτερινός ουρανός δεν είναι πολύ πιο σκοτεινός από τον ουρανό της ημέρας; Οι ερευνητές έχουν εντοπίσει πολλά είδη των οποίων οι κιρκάδιοι ρυθμοί διαταράσσονται, καθιστώντας τα ευάλωτα σε θηρευτές ή δυσκολεύοντάς τα να εντοπίσουν το θήραμά τους.Ευτυχώς, υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης της νυκταλγίας, όπως υπάρχουν τρόποι για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Έχουν ξεπηδήσει προσπάθειες σε όλο τον κόσμο για τη δημιουργία «αποθεμάτων» σκοτεινού ουρανού, όπου οι γύρω κοινότητες δεσμεύονται να μην καταπατήσουν με περαιτέρω επιδείνωση της φωτορύπανσης. Ωστόσο, αυτά βρίσκονται συνήθως σε εξαιρετικά απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες περιοχές του πλανήτη, επομένως άλλες προσπάθειες έχουν επικεντρωθεί στη συνεργασία με τοπικούς ηγέτες και ηγέτες επιχειρήσεων για την εγκατάσταση φωτισμού φιλικού προς το νυχτερινό ουρανό, όπως συσκευές που απενεργοποιούνται αυτόματα ή δείχνουν μόνο προς το έδαφος.Η αντιμετώπιση της ρύπανσης από δορυφόρους είναι ένα άλλο θέμα, καθώς αυτό θα απαιτήσει διεθνή συνεργασία και πίεση σε εταιρείες όπως η SpaceX για να είναι καλύτεροι διαχειριστές του ουρανού που γεμίζουν με εξοπλισμό. Ωστόσο, δεν είναι ακατόρθωτο, και οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι κάποια μέρα, η νυκταλγία θα ανήκει στο παρελθόν. Πηγή: SPACE.com, Μετάφραση-επιμέλεια: Εμμανουέλα Μαθιουδάκη https://www.ertnews.gr/roi-idiseon/nyktalgia-o-neos-astronomikos-oros-gia-ton-pono-tis-apoleias-tou-nyxterinou-ouranou/
  5. Μια πανοραμική θέα 360 μοιρών στον πλανήτη Άρη. Το διαστημικό όχημα της NASA Curiosity κατέγραψε ένα πανόραμα 360o όταν βρίσκονταν κάτω από την κορυφογραμμή Gediz Vallis. Bλέπουμε το αποτέλεσμα βίαιων ροών συντριμμιών, τα οποία αργότερα διαβρώθηκαν από τον άνεμο δημιουργώντας έναν επιβλητικό σχηματισμό. Αυτό συνέβη πριν από περίπου 3 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν υπήρχαν τεράστιες ποσότητες νερού σ’ αυτό το μέρος του Κόκκινου Πλανήτη.Στις 19 Αυγούστου 2023, η Mastcam του Curiosity τράβηξε 136 φωτογραφίες που συνδιάστηκαν ώστε να προκύψει το πανόραμα 360 μοιρών στο βίντεο που ακολουθεί: Ξεκινώντας το βίντεο και σύροντας το ποντίκι σας πάνω στην εικόνα βλέπετε το πανόραμμα των 360ο που καταγράφηκε από το διαστημικό όχημα της NASA Curiosity https://physicsgg.me/2023/09/21/μια-πανοραμική-θέα-360-μοιρών-στον-πλανή/
  6. Ανιχνεύθηκε διοξείδιο του άνθρακα σε δορυφόρο του Δία. … από το διαστημικό τηλεσκόπιο James Weeb H επιφάνεια του δορυφόρου του Δία, Ευρώπη, όπως την κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb. Το Webb εντόπισε διοξείδιο του άνθρακα στην παγωμένη επιφάνεια της Ευρώπης, το οποίο πιθανότατα προέρχεται από τον υπόγειο ωκεανό του δορυφόρου. Το διοξείδιο του άνθρακα που ανιχνεύθηκε σε έναν από τους δορυφόρους του Δία, την Ευρώπη, προέρχεται από έναν ωκεανό, κρυμμένο κάτω από ένα παχύ στρώμα πάγου, σύμφωνα με τα δεδομένα που συνέλεξε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb και ενισχύουν τις ελπίδες ότι αυτό το νερό θα μπορούσε να υποστηρίξει τη ζωή.Οι επιστήμονες είναι πεπεισμένοι ότι ένας τεράστιος ωκεανός αλμυρού νερού βρίσκεται σε βάθος πολλών δεκάδων χιλιομέτρων κάτω από την παγωμένη επιφάνεια της Ευρώπης.Το γεγονός αυτό την καθιστά ιδανική υποψήφια για να φιλοξενεί εξωγήινη ζωή, σε κάποια μορφή.Είναι ωστόσο δύσκολο να καθοριστεί εάν αυτός ο κρυμμένος ωκεανός περιέχει εκείνα τα χημικά στοιχεία που είναι απαραίτητα για να εμφανιστεί η ζωή. Διοξείδιο του άνθρακα (CO2), που, μαζί με το νερό, είναι ένα από τα θεμελιώδη δομικά στοιχεία αυτής της διαδικασίας, είχε ήδη εντοπιστεί στην επιφάνεια της Ευρώπης, όμως δεν είχε προσδιοριστεί η προέλευσή του. Στην πρώτη εικόνα απεικονίζεται η επιφάνεια της Ευρώπης από την NIRCam (Near Infrared Camera) του James Webb. Στις επόμενες εικόνες, τα λευκά εικονοστοιχεία αντιστοιχούν στο διοξείδιο του άνθρακα. Για να λύσουν το μυστήριο, δύο ομάδες Αμερικανών ερευνητών χρησιμοποίησαν δεδομένα που συλλέχθηκαν από το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb. Κατάφεραν έτσι να χαρτογραφήσουν την επιφάνεια της Ευρώπης, σύμφωνα με δύο μελέτες που δημοσιεύτηκαν σήμερα στην επιστημονική επιθεώρηση Science.Η μεγαλύτερη ποσότητα CO2 βρέθηκε σε μια ζώνη πλάτους 1.800 χιλιομέτρων, την αποκαλούμενη Τάγκα Ρέτζιο. Η ζώνη αυτή καλύπτεται από «χαοτικό έδαφος», με ράχες και ρήγματα.Δεν είναι σαφές πώς δημιουργήθηκε αυτή η «δαντελωτή» επιφάνεια.Ενδέχεται το σχετικά ζεστό νερό του υπόγειου ωκεανού να ανεβαίνει, λιώνοντας τον πάγο, ο οποίος με το πέρασμα του χρόνου ξαναπαγώνει δημιουργώντας υψώματα. Σαν επιτραπέζιο αλάτι Στην πρώτη μελέτη χρησιμοποιήθηκαν πληροφορίες από το τηλεσκόπιο James Webb για να καθοριστεί αν το CO2 θα μπορούσε να προέρχεται από άλλη πηγή, για παράδειγμα, από έναν μετεωρίτη. Συμπέρασμα: το διοξείδιο του άνθρακα «προέρχεται από το εσωτερικό, πιθανότατα από τον κρυμμένο ωκεανό του φεγγαριού», εξήγησε η Σαμάνθα Τράμπο, πλανητολόγος στο αμερικανικό πανεπιστήμιο του Κορνέλ και επικεφαλής της μελέτης.Στη ζώνη Τάγκα Ρέτζιο οι επιστήμονες εντόπισαν επίσης ένα στοιχείο αντίστοιχο του επιτραπέζιου αλατιού. Λόγω αυτού, η περιοχή είναι πιο κίτρινη από τις άλλες, λευκές εκτάσεις της Ευρώπης. Το στοιχείο αυτό μπορεί επίσης να έχει αναδυθεί από τον ωκεανό.«Πλέον, έχουμε CO2 και αλάτι: αρχίζουμε να μαθαίνουμε περισσότερα για την εσωτερική χημεία» της Ευρώπης, είπε η Τράμπο.Με βάση τα ίδια δεδομένα του James Webb, η δεύτερη μελέτη συμπεραίνει επίσης ότι το διοξείδιο του άνθρακα προέρχεται από το εσωτερικό της Ευρώπης.Η Ευρώπη, το ένα από τα τρία παγωμένα φεγγάρια του Δία, είναι ο στόχος δύο σημαντικών διαστημικών αποστολών που ελπίζουν ότι θα λύσουν το μυστήριο του ωκεανού της.Το διαστημικό σκάφος Juice της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας ESA εκτοξεύτηκε τον περασμένο Απρίλιο ενώ εκείνο της Nasa, το Europa Clipper, θα εκτοξευθεί τον Οκτώβριο του 2024.Θα χρειαστούν οκτώ χρόνια για να φτάσουν στον Δία και τους μεγάλους δορυφόρους του, την Ιώ, την Ευρώπη, τον Γανυμήδη και την Καλλιστώ, που ανακαλύφθηκαν από τον Γαλιλαίο το 1610. Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ – https://www.skai.gr/news/technology/to-diokseidio-anthraka-stin-epifaneia-tis-eyropis-proerxetai-apo-ypogeio-okeano – https://www.nasa.gov/feature/goddard/2023/nasa-s-webb-finds-carbon-source-on-surface-of-jupiter-s-moon-europa
  7. Δροσος Γεωργιος

    Κοσμολογία

    Το ΑΠΘ ανακοίνωσε την ανίχνευση μιας νέας υποψήφιας πηγής βαρυτικών κυμάτων. Την Τετάρτη 20 Σεπτεμβρίου 2023 στις 10.11 π.μ, ήταν η πρώτη φορά που η ανίχνευση μιας νέας υποψήφιας πηγής βαρυτικών κυμάτων από τους ανιχνευτές LIGO στις ΗΠΑ ανακοινώθηκε από ερευνητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, μέσω του General Coordinates Circular (GCN) της NASA! Η ανακοίνωση (με πρώτη εκτίμηση σφάλματος 1 στα 100 χρόνια) αφορά την πιθανή ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από τη συγχώνευση ενός διπλού συστήματος μελανών οπών και στάλθηκε μέσω του GCN, από τον καθηγητή του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ, κ. Νικόλαο Στεργιούλα.Η ερευνητική ομάδα βαρυτικών κυμάτων του κ. Στεργιούλα στο ΑΠΘ είναι πολυάριθμη και επικεντρώνεται τα τελευταία χρόνια στην εφαρμογή της Μηχανικής Μάθησης στην Αστρονομία Βαρυτικών Κυμάτων, σε συνεργασία με την ερευνητική ομάδα Βαθιάς Μάθησης του καθηγητή κ. Αναστασίου Τέφα στο Τμήμα Πληροφορικής του ΑΠΘ. Η ομάδα συμμετέχει στο διεθνές πείραμα βαρυτικών κυμάτων LIGO-Virgo-KAGRA καθώς και στον διαστημικό ανιχνευτή LISA της ESA.Το διπλό σύστημα μελανών οπών που με πιθανότητα μεγαλύτερη του 99% συγχωνεύτηκε θα έπρεπε να βρίσκεται σε απόσταση περίπου 10 δισεκατομμυρίων ετών φωτός. Δηλαδή, τα βαρυτικά κύματα θα πρέπει να ξεκίνησαν το ταξίδι τους όταν το Σύμπαν ήταν κατά πολύ νεότερο, για να φτάσουν στη Γη και να ανιχνευτούν στις 20 Σεπτεμβρίου 2023, 10:11 π.μ. ώρα Ελλάδος από τους ανιχνευτές LIGO. «Η τυχερή βάρδια… που το Σύμπαν συνωμότησε ελληνικά» «Είχα τη μεγάλη χαρά να στείλω την ανακοίνωση. Είναι η πρώτη φορά που στάλθηκε από ελληνικό πανεπιστήμιο», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Στεργιούλας -εμφανώς συγκινημένος-ενθυμούμενος ότι «ξεκίνησα ως θεωρητικός αστροφυσικός, το διδακτορικό μου ήταν στη θεωρητική και υπολογιστική μελέτη στη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας και σε αυτό το αντικείμενο εργάστηκα τα περισσότερα χρόνια, όμως από το 2015 που για πρώτη φορά ανιχνεύτηκαν βαρυτικά κύματα είχα την επιθυμία να συμμετάσχω σε μια πραγματική ανακάλυψη, να νοιώσω αυτή τη χαρά που νοιώθει κάποιος όταν ανακαλύπτει κάτι καινούριο και δεν το μελετάει μόνο θεωρητικά».«Πήραμε μεγάλη χαρά, γιατί είμαστε τρία χρόνια σε αυτό το πείραμα (σ.σ. το διεθνές πείραμα ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων LIGO-Virgo-KAGRA) ως ομάδα, αλλά ήταν σε φάση αναβάθμισης οι πειραματικές διατάξεις. Οι παρατηρήσεις μέσα από βάρδιες των ερευνητικών ομάδων ξεκίνησαν περί τα τέλη Μάιου, φέτος. Υπάρχουν πλέον ανιχνεύσεις βαρυτικών κυμάτων περίπου δύο φορές την εβδομάδα κατά μέσο όρο και με βάση την αναβάθμιση που κάναμε υπολογίζουμε ότι θα υπάρχουν και πιο συχνά και στα τέλη του 2024 ευελπιστούμε να έχουμε κάποια ανίχνευση περίπου ανά μιάμιση μέρα», εξήγησε ο καθηγητής.«Είναι η πρώτη φορά που ερευνητική ομάδα από ελληνικό πανεπιστήμιο συμμετέχει σε ανιχνεύσεις βαρυτικών κυμάτων», πρόσθεσε, διευκρινίζοντας ότι «η διαδικασία που ακολουθείται είναι ότι υπάρχει η λεγόμενη βάρδια, δηλαδή ανά 8 ώρες εναλλάσσεται ο υπεύθυνος που παρακολουθεί πώς εξελίσσεται το πείραμα, αν υπάρχει κάποια ανίχνευση και μετά είναι υπεύθυνος να συντονίσει την επεξεργασία των δεδομένων, να συγκαλέσει συμβούλιο με άλλους ερευνητές, και να εκδώσει τελικά ανακοίνωση μέσω της υπηρεσίας GCN της NASA». Η Ομάδα του ΑΠΘ τα τελευταία δύο χρόνια συμμετέχει σε όλες τις δημοσιεύσεις του πειράματος και η χθεσινή ανίχνευση θα αναλυθεί περαιτέρω και πρόκειται να συμπεριληφθεί σε μελλοντική δημοσίευση του πειράματος, στην οποία και θα συμμετέχει. Οι ανακοινώσεις της υπηρεσίας GCN της NASA αποστέλλονται και ανακοινώνονται διαδικτυακά προς όλους τους αστρονόμους παγκοσμίως, ώστε να έχουν την ευκαιρία να κάνουν επιπλέον παρατηρήσεις κάποιας νέας πηγής με την ελπίδα να βρεθεί κι άλλου είδους ακτινοβολία από μια τέτοια συγχώνευση, όπως συνέβη το 2017 με τη συγχώνευση δύο αστέρων νετρονίου.«Στο παγκόσμιο πείραμα ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων συμμετέχουν ερευνητές από την Αμερική μέσω ανιχνευτών Ligo, από την Ευρώπη μέσω Virgo στον οποίο ανήκουμε, από την Ασία όπου έχουμε στην Ινδία τον LIGO India και στην Ιαπωνία τον Kagra, ενώ υπάρχουν και στην Αυστραλία. Στη διάρκεια ενός 24ωρου υπάρχουν τρεις οκτάωρες βάρδιες πους συμπίπτουν με την αντίστοιχη ηλιοφάνεια σε κάθε ήπειρο. Εμείς ξεκινάμε πρωί μέχρι το απόγευμα, μετά η παρατήρηση συνεχίζεται από την Ασία και την Αμερική», διευκρίνισε ο κ.Στεργιούλας. Μέλη της ομάδας του είχαν αρκετές βάρδιες στη διάρκεια καλοκαιριού αλλά χθες ήταν η πρώτη φορά το σύμπαν …συνωμότησε υπέρ τους και έγινε η ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων. «Η εθνική ομάδα των …διαστημικών επιτυχιών» Η ερευνητική ομάδα βαρυτικών κυμάτων του κ. Στεργιούλα στο ΑΠΘ είναι πολυάριθμη, ενώ έχει και δύο ερευνητές από Αθήνα. Επικεντρώνεται τα τελευταία χρόνια στην εφαρμογή της Μηχανικής Μάθησης στην Αστρονομία Βαρυτικών Κυμάτων, σε συνεργασία με την ερευνητική ομάδα Βαθιάς Μάθησης του καθηγητή Αναστασίου Τέφα στο Τμήμα Πληροφορικής του ΑΠΘ. Η ομάδα συμμετέχει στο διεθνές πείραμα βαρυτικών κυμάτων LIGO-Virgo-KAGRA καθώς και στον διαστημικό ανιχνευτή LISA της ESA.Το διπλό σύστημα μελανών οπών που με πιθανότητα μεγαλύτερη του 99% συγχωνεύτηκε θα έπρεπε να βρίσκεται σε απόσταση περίπου 10 δισεκατομμυρίων ετών φωτός. Δηλαδή, τα βαρυτικά κύματα θα πρέπει να ξεκίνησαν το ταξίδι τους όταν το Σύμπαν ήταν κατά πολύ νεότερο, για να φτάσουν σήμερα στη Γη και να ανιχνευτούν στις 10:11 π.μ. ώρα Ελλάδος από τους ανιχνευτές LIGO.«Δημιουργήσαμε την ομάδα βαρυτικών κυμάτων στο ΑΠΘ, σε συνεργασία με τον συνάδελφο Αναστάσιο Τέφα, καθηγητή του Τμήματος Πληροφορικής που ειδικεύεται στη βαθειά μάθηση (Deep learning). Δημιουργήσαμε την ομάδα το 2020 και πλέον επικεντρωνόμαστε σε εξελιγμένους αλγορίθμους για την ανάλυση δεδομένων που παράγουν τα πειράματα ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων. Στην πράξη έχουμε δημιουργήσει έναν κώδικα μηχανικής μάθησης που αυτοματοποιεί τη διαδικασία της ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων, τον οποίο αυτή τη στιγμή τον ελέγχουμε με βάση παλαιότερες ανιχνεύσεις και ευελπιστούμε ότι σύντομα θα μπει στην πραγματική παραγωγή», επισήμανε ο κ. Στεργιούλας.Υπάρχουν αρκετές ερευνητικές ομάδες στο εξωτερικό που προσπαθούν να δημιουργήσουν τέτοιους κώδικές, όμως ο κώδικας που ανέπτυξε η ομάδα του ΑΠΘ ήταν εκείνος που διακρίθηκε ως ο καλύτερος ανάμεσα σε τέσσερις που έγιναν δεκτοί σε διαγωνιστική διαδικασία που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Max Planck στη Γερμανία. «Ο δικός μας κώδικας ξεχώρισε πετυχαίνοντας την καλύτερη επίδοση σε σχέση με άλλους και υπήρξε και η σχετική δημοσίευση. Θέλω να εξάρω την κρίσιμη συμβολή της Δρ Παρασκευής Νούση, μέλους της ομάδας Τέφα που έγραψε τον συγκεκριμένο κώδικα. Μετά τη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού μας ανατέθηκε και διοργανώσαμε τον Μάρτιο 2023 ένα σχολείο για ερευνητές από όλη την Ευρώπη που ήλθαν στη Θεσσαλονίκη, στο ΑΠΘ για να διδαχθούν αυτές τις νέες μεθόδους εφαρμογής της μηχανικής μάθησης στα βαρυτικά κύματα και είχαμε μεγάλη συμμετοχή και επιτυχία στη διοργάνωση αυτή», κατέληξε ο καθηγητής. Η πλήρης ανακοίνωση είναι προσβάσιμη εδώ: https://gcn.nasa.gov/circulars/34741 Ιστοσελίδα της ομάδας βαρυτικών κυμάτων του ΑΠΘ: https://niksterg.github.io/gw-group/ πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ – https://www.skai.gr/news/technology/pagkosmia-proti-gia-to-aristeteleio-panepistimio-stin-anixneysi-neas-ypopsifias-pigis-vary – https://www.facebook.com/george.pappas.5454
  8. Το OSIRIS-REx ‘αφήνει’ στη Γη δείγμα εδάφους του αστεροειδούς Bennu. Βίντεο: Το διαστημόπλοιο OSIRIS-REx της NASA πλησιάζει τη Γη και απελευθερώνει την κάψουλα που περιέχει δείγμα εδάφους από τον αστεροειδή Bennu. Στη συνέχεια θα συνεχίσει το ταξίδι του, και αφού κάνει τρεις περιφορές γύρω από τον πλανήτη μας, θα ταξιδέψει προς τον αστεροειδή Άποφι, όταν αυτός θα έχει πλησιάσει τη Γη το 2029. Την ερχόμενη Κυριακή, η NASA περιμένει παράδοση από την άλλη άκρη του Ηλιακού Συστήματος. Έπειτα από ταξίδι επτά ετών και έξι δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων, το σκάφος OSIRIS-REx πλησιάζει τη Γη για να απελευθερώσει μια κωνική κάψουλα που θα πέσει σε πεδίο βολής στη Γιούτα των δυτικών ΗΠΑ. Μέσα της εκτιμάται ότι βρίσκονται περίπου 250 γραμμάρια σκόνης και βότσαλων από τον αστεροειδή Bennu, ποσότητα πολύ μεγαλύτερη από τα δείγματα που είχε φέρει η Ιαπωνία από δύο άλλους αστεροειδής. Καλλιτεχνική απεικόνιση του διαστημικού σκάφους OSIRIS-REx μετά την απελευθέρωση της κάψουλας προς τη Γη. Η κάψουλα που θα πέσει την Κυριακή με αλεξίπτωτο στην έρημο της Γιούτα μεταφέρει σκόνη και βότσαλα από τον αστεροειδή Bennu. Για τη NASA θα είναι η πρώτη φορά. Η ανάλυση των δειγμάτων αναμένεται να προσφέρει νέα στοιχεία για τον σχηματισμό των πλανητών και τα οργανικά υλικά στο Ηλιακό Σύστημα. Χρονοκάψουλα Οι περισσότεροι διαστημικοί βράχοι βρίσκονται στη λεγόμενη Ζώνη των Αστεροειδών, ανάμεσα στις τροχιές του Άρη και του Δία. Όχι όμως και ο Bennu, ένας κατάμαυρος βράχος με διάμετρο γύρω στα 500 μέτρα, ο οποίος που βαφτίστηκε προς τιμήν μιας αιγυπτιακής θεότητας.Ανήκει στην κατηγορία των «κοντινών στη Γη αντικειμένων» και θεωρείται δυνητικά επικίνδυνος, με τη NASA να εκτιμά ότι υπάρχει 1 πιθανότητα στις 1.800 να χτυπήσει ο αστεροειδής τη Γη κάποια στιγμή τον 22ο αιώνα, με τον κίνδυνο να μεγιστοποιείται στις 24 Σεπτεμβρίου 2182. Ο Bennu εκτιμάται ότι ίσως είναι θραύσμα ενός μεγαλύτερου σώματος που σχηματίστηκε πριν από περίπου 4,5 δισ. χρόνια, όταν το Ηλιακό Σύστημα είχε ηλικία μόλις 10 εκατομμυρίων ετών. Έκτοτε παραμένει ουσιαστικά αναλλοίωτος, κάτι σαν χρονοκάψουλα που ίσως κρύβει πολύτιμα στοιχεία για την εξέλιξη του Ηλιακού Συστήματος. Ο Bennu αποτελείται κυρίως από άνθρακα και πιστεύεται ότι περιέχει οργανικά υλικά που δεν αποκλείεται να έπαιξαν ρόλο στην εμφάνιση ζωής στη Γη. Μέχρι πρόσφατα, το μόνο που μπορούσαν να κάνουν οι επιστήμονες για να μελετούν τη σύσταση των αστεροειδών ήταν να αναλύουν μετεωρίτες που πέφτουν στη Γη, οι οποίοι συχνά αλλοιώνονται κατά την κάθοδό τους στην ατμόσφαιρα. Αυτό άλλαξε την περασμένη δεκαετία με τις ιαπωνικές αποστολές Hayabusa και Hayabusa2, οι οποίες έφεραν δείγματα από τους αστεροειδείς Itokawa και Ryugu. Μετεωρική κάθοδος Το OSIRIS-REx -Rex, μια αποστολή κόστους 1 δισ. δολαρίων, εκτοξεύτηκε το 2016 και δύο χρόνια αργότερα έφτασε στον Bennu, γύρω από τον οποίο τέθηκε σε τροχιά για δύο χρόνια. Τον Απρίλιο του 2019 χρησιμοποίησε μια «ηλεκτρική σκούπα» σε σχήμα ραβδιού για να ρουφήξει υλικό από τη μαύρη επιφάνεια. Το σκάφος OSIRIS-REx κατάφερε να αγγίξει τον αστεροειδή Bennu για να συλλέξει δείγμα από την επιφάνειά του. Προσεδαφίστηκε για λίγο σ‘ αυτόν (η επαφή κράτησε μόνο μερικά δευτερόλεπτα), μέσα σε ένα μικρό κρατήρα στο βόρειο ημισφαίριο του Bennu. Αμέσως εξέτεινε ένα ρομποτικό απορροφητικό βραχίονα μήκους 3,5 μέτρων για τη συλλογή του δείγματος από σκόνη και πέτρες.Έκτοτε το σκάφος ταξιδεύει προς τη Γη, πριν συνεχίσει το ταξίδι για τον επόμενο αστεροειδή, τον αστεροειδή Apophis, ο οποίος επίσης θεωρείται δυνητικά επικίνδυνος. Αν όλα πάνε καλά, η κωνική κάψουλα με τα δείγματα θα απελευθερωθεί από το σκάφος την Κυριακή στις 13.42 ώρα Ελλάδας σε απόσταση 100.000 χιλιάδων χιλιομέτρων από τη Γη. Η εντολή αποδέσμευσης θα σταλεί από το κέντρο ελέγχου της κατασκευάστριας εταιρείας Lockheed Martin στο Κολοράντο. Τέσσερις ώρες αργότερα, η κάψουλα θα εισέλθει στη ατμόσφαιρα με ταχύτητα μετεωρίτη, περίπου 43.000 χιλιόμετρα ανά ώρα. Αφού επιβραδυνθεί αρκετά από την αντίσταση της ατμόσφαιρας θα ανοίξει διαδοχικά δύο αλεξίπτωτα για να πέσει μαλακά στην έρημο της Γιούτα.Στη συνέχεια θα μεταφερθεί με ελικόπτερο σε πρόχειρο εργαστήριο που στήθηκε σε μικρή απόσταση και στη συνέχεια θα μεταφερθεί σε Διαστημικό Κέντρο «Τζόνσον» της NASA στο Χιούστον. Το εργαστήριο που δημιουργήθηκε αποκλειστικά για την ανάλυση των δειγμάτων βρίσκεται στο Κτήριο 31, στο οποίο και φυλάσσονται τα δείγματα των αποστολών Apollo από τη Σελήνη. Πιθανότατα θα χρειαστούν χρόνια για την ανάλυση των νέων δειγμάτων, τα οποία απαιτούν ειδικούς χειρισμούς για να αποφευχθεί επιμόλυνση με γήινο υλικό. Φθινόπωρο των Αστεροειδών Η NASA γιορτάζει φέτος το «Φθινόπωρο των Αστεροειδών», καθώς εκτός από άφιξη των δειγμάτων του OSIRIS-Rex θα υπάρξουν εξελίξεις σε δύο άλλες αποστολές. Για τις 5 Οκτωβρίου προγραμματίζεται η αναχώρηση του σκάφους Psyche («Ψυχή») με προορισμό τον ομώνυμο αστεροειδή, ο οποίος εκτιμάται ότι περιέχει μέταλλα αξίας δέκα εκατομμυρίων τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Ένα μήνα αργότερα, η αποστολή Lucy, η οποία εκτοξεύτηκε το 2021, θα φτάσει τον πρώτο προορισμό της, τον αστεροειδή Dinkinesh στη Ζώνη των Αστεροειδών. Στη συνέχεια θα εξερευνήσει τους λεγόμενους Τρωικούς Αστεροειδείς, οι οποίοι ακολουθούν τον Δία στο ταξίδι του γύρω από τον Ήλιο. – https://www.in.gr/2023/09/22/in-science/space/osiris-rex-polytimo-deigma-asteroeidi-peftei-apo-ton-ourano-sta-xeria-tis-nasa/ Έφτασε στη Γη η διαστημική κάψουλα με χώμα και πέτρες αστεροειδούς. Το δείγμα από την επιφάνεια του αστεροειδούς Bennu είχε συλλέξει το διαστημικό σκάφος OSIRISREx πριν από τρία περίπου χρόνια.Μετά από ένα ταξίδι επτά ετών και έξι δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων, το διαστημικό σκάφος OSIRIS-REx πλησίασε τη Γη και απελευθέρωσε μια κωνική κάψουλα που προσγειώθηκε στην έρημο Γιούτα των ΗΠΑ. Η κάψουλα περιέχει περίπου 250 γραμμάρια από πέτρες και χώμα του αστεροειδούς Bennu. H NASA επιβεβαίωσε ότι η κάψουλα του OSIRISREx προσγειώθηκε με ασφάλεια! Το διαστημικό σκάφος OSIRISREx συνεχίζει ακάθεκτο το ταξίδι του. Θα κάνει τρεις περιφορές γύρω από τον πλανήτη μας και στη συνέχεια θα ξεκινήσει προς το νέο του στόχο, τον αστεροειδή Άποφι.Ο αστεροειδής Bennu δημιουργήθηκε πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, σχεδόν ταυτόχρονα με τη Γη. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αστεροειδείς όπως ο Bennu έπεσαν στη Γη κατά τη διάρκεια του σχηματισμού της μεταφέροντας οργανικές ενώσεις και νερό. Kατά την παραλαβλή του ‘πακέτου’ οι ερευνητές της NASA, πραγματοποίησαν μετρήσεις του αέρα και του εδάφους για να καταγράψουν τυχόν πιθανούς ρύπους: Η ερευνητική ομάδα μετέφερε προσεκτικά την κάψουλα σε εργαστήριο στη Γιούτα, όπου θα προετοιμάσει κατάλληλα το δείγμα για να παραδοθεί προς ανάλυση: https://physicsgg.me/2023/09/24/έφτασε-στη-γη-η-διαστημική-κάψουλα-με-χ/
  9. «Βραβείο Ηθικής Τάξεως» στον Στέφανο Τραχανά. Την Τετάρτη 27 Σεπτεμβρίου θα απονεμηθεί το «Βραβείο Ηθικής Τάξεως» του Δήμου Ηρακλείου στον Στέφανο Τραχανά, ιδρυτή, και διευθυντή των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης (από το 1984 έως το 2013), ιδρυτή των διαδικτυακών Πανεπιστημιακών μαθημάτων του «Mathesis», διδάσκοντα στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, αλλά και καταξιωμένο συγγραφέα.Η Τελετή απονομής του Βραβείου θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα εκδηλώσεων της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης (Μέγαρο Αχτάρικα 2ος όροφος), στις 19.00.Το «Βραβείο Ηθικής Τάξεως» του Δήμου Ηρακλείου, δίδεται σε προσωπικότητες ή σε Ιδρύματα, που προσέφεραν μεγάλες υπηρεσίες στην Κοινωνία, στην Επιστήμη, και στον Πολιτισμό του τόπου μας.Το «Βραβείο Ηθικής Τάξεως» θα απονείμει στον Στέφανο Τραχανά ο Δήμαρχος Ηρακλείου Βασίλης Λαμπρινός. Για την ζωή, την επιστημονική πορεία, και τα επιτεύγματα του βραβευόμενου, θα ομιλήσει ο Βασίλης Χαρμανδάρης, Καθηγητής Αστροφυσικής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης και Διευθυντής του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας καθώς και του Αστεροσκοπείου Σκίνακα. ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΤΕΦΑΝΟ ΤΡΑΧΑΝΑ Ο Στέφανος Τραχανάς, γεννήθηκε το 1943 στο Καβούσι Λασιθίου Κρήτης, σπούδασε στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων-Μηχανολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου κι εν συνέχεια, ολοκλήρωσε μεταπτυχιακές σπουδές στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος».Το 1971 έγινε δεκτός ως υποψήφιος διδάκτορας στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. Το 1973 εγκατέλειψε το Χάρβαρντ αφήνοντας ανολοκλήρωτη τη διδακτορική του διατριβή και αφοσιώθηκε στην συγγραφή επιστημονικών συγγραμμάτων στο αντικείμενο της κβαντικής μηχανικής και των διαφορικών εξισώσεων. Θέματα που αποτελούν, μεταξύ άλλων, από το 1983 έως σήμερα, και το αντικείμενο της διδασκαλίας του στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης. Από το 1986 και μετέπειτα, είναι μέλος του επιστημονικού προσωπικού του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) και η διδασκαλία του στο τμήμα Φυσικής προσφέρεται δωρεάν.Ιδρυτικό μέλος του πρώτου πανεπιστημιακού εκδοτικού οίκου της Ελλάδας, των «Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης» (του ΙΤΕ), υπήρξε Διευθυντής τους και πρόεδρος της εκδοτικής επιτροπής από το 1984 έως το 2013Τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον του στράφηκε στα ανοικτά διαδικτυακά μαθήματα και τους νέους δρόμους που αυτά ανοίγουν, για ίσες ευκαιρίες στην ποιοτική εκπαίδευση. Πιστεύοντας ότι η χώρα μας δεν μπορεί να μείνει έξω από τις επαναστατικές αλλαγές που συντελούνται αλλού σε αυτό το θέμα και γι’ αυτόν το σκοπό, πήρε την πρωτοβουλία για την ίδρυση του Mathesis —ενός αυτόνομου και αυτοχρηματοδοτούμενου τμήματος των ΠΕΚ— στο οποίο και προσφέρει εθελοντικά την εργασία του τόσο ως διευθυντής του (πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης) όσο και ως δάσκαλος ή συγγραφέας. Η επιτυχία του «πειράματος» αποτελεί το προσωπικό του στοίχημα για τα επόμενα χρόνια.Το 2003 ανακηρύχτηκε σε «Επίτιμο Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Κρήτης», ενώ το 2012 του απονεμήθηκε το «Εθνικό Βραβείο εξαίρετης πανεπιστημιακής διδασκαλίας Ξανθόπουλου – Πνευματικού».Το 2015 τιμήθηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για το σύνολο της προσφοράς του, με τον «Ανώτερο Ταξιάρχη του Φοίνικα της Ελληνικής Δημοκρατίας».Το 2022, με αφορμή τη συμπλήρωση 40 χρόνων διδασκαλίας του στο Τμήμα Φυσικής, το όνομά του δόθηκε σε ένα από τα Αμφιθέατρα του τμήματος, ενώ το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας του απένειμε τον τίτλο του διακεκριμένου μέλους του Ιδρύματος. Είναι συγγραφέας πολλών σημαντικών βιβλίων. Μεταξύ αυτών: «Οι Ερμηνείες της Κβαντομηχανικής: Πιθανοκρατία – Κύματα-οδηγοί – Πολλοί κόσμοι. Η σκοπιά του φοιτητή και του δασκάλου» (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2021) «Το αμάρτημα της Εύας – Φυσική κάτω από τ’ άστρα και δημιουργική μάθηση» (ΠΕΚ, 2020) «Το φάντασμα της Όπερας – Η επιστήμη στον πολιτισμό μας» (ΠΕΚ, 2014) «Στοιχειώδης Κβαντική Φυσική» (ΠΕΚ, 2012). Ο Στέφανος Τραχανάς, ανέλαβε και μια μεγάλη ευθύνη (με τεράστιο προσωπικό κόστος, καθώς εξελίχθηκε σε δικαστική περιπέτεια σχεδόν μιας δεκαετίας): ως βασικός μάρτυρας υπεράσπισης των συμφερόντων του Ελληνικού Δημοσίου στην υπόθεση της υπερκοστολόγησης των πανεπιστημιακών συγγραμμάτων. Μια προσπάθεια σπάνιας Ηθικής σημασίας για την πατρίδα μας κατά τις τελευταίες δεκαετίες, η οποία θα τον τιμά πάντα. – https://ylikonet.gr/2023/09/24/%ce%b2%cf%81%ce%b1%ce%b2%ce%b5%ce%af%ce%bf-%ce%b7%ce%b8%ce%b9%ce%ba%ce%ae%cf%82-%cf%84%ce%ac%ce%be%ce%b5%cf%89%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%cf%83%cf%84%ce%ad%cf%86%ce%b1%ce%bd%ce%bf/ Κοινοποιήστε:
  10. Το μαγνητικό πεδίο ενός πάρα πολύ μακρινού γαλαξία. Αυτή η εικόνα από τη συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων ALMA δείχνει τον προσανατολισμό του μαγνητικού πεδίου στον μακρινό γαλαξία 9io9, την εποχή που το σύμπαν είχε το 20% της τρέχουσας ηλικίας του. Οι κόκκοι σκόνης στο εσωτερικό του γαλαξία 9io9 τείνουν να ευθυγραμμιστούν με το μαγνητικό πεδίο και εκπέμπουν πολωμένο φως, που σημαίνει ότι τα κύματα φωτός ταλαντώνονται κατά μήκος μιας προτιμώμενης κατεύθυνσης και όχι τυχαία. Το σήμα πολωμένου φωτός που εκπέμπεται από τη μαγνητικά ευθυγραμμισμένη σκόνη στον 9io9 ήταν εξαιρετικά αδύναμο, αντιπροσωπεύοντας μόλις το 1% της συνολικής λαμπρότητα του γαλαξία, και οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν ένα έξυπνο τέχνασμα της φύσης για να το ανιχνεύσουν. Αν και ο γαλαξίας 9io9 βρίσκεται πολύ μακριά από εμάς, είχε μεγεθυνθεί εξαιτίας του φιανομένυ του βαρυτικού φακού. Αυτό συμβαίνει όταν το φως από έναν μακρινό γαλαξία εμφανίζεται πιο έντονο και παραμορφωμένο καθώς κάμπτεται από τη βαρύτητα ενός αντικειμένου με πολύ μεγάλη μάζα που παρεμβάλλεται μεταξύ του γαλαξία και της Γης. Το μαγνητικό πεδίο ενός γαλαξία, ο οποίος βρίσκεται τόσο μακριά που το φως του χρειάστηκε περισσότερα από 11 δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει σε εμάς και άρα χρονολογείται μόλις 2,5 δισεκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη (Big Bang), εντόπισαν αστρονόμοι χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο Atacama Large Millimeter/Submillimeter Array (ALMA). Μέσα από την έρευνα αυτή οι αστρονόμοι λαμβάνουν ζωτικής σημασίας στοιχεία για το πώς δημιουργήθηκαν τα μαγνητικά πεδία γαλαξιών, όπως ο δικός μας.Πολλά αστρονομικά σώματα στο Σύμπαν, πλανήτες, αστέρια ή γαλαξίες, έχουν μαγνητικά πεδία. Δεν είναι σαφές πόσο νωρίς κατά τη διάρκεια της ζωής του Σύμπαντος και πόσο γρήγορα σχηματίστηκαν τα μαγνητικά πεδία στους γαλαξίες, επειδή μέχρι στιγμής οι αστρονόμοι τα έχουν χαρτογραφήσει μόνο σε γαλαξίες που βρίσκονται κοντά μας.«Στην πραγματικότητα γνωρίζουμε πολύ λίγα για το πώς σχηματίζονται αυτά τα πεδία, παρά το γεγονός ότι είναι αρκετά θεμελιώδη για το πώς εξελίσσονται οι γαλαξίες», επισημαίνει ο Ενρίκε Λόπεζ Ροντρίγκεζ, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ των ΗΠΑ, ο οποίος συμμετείχε στην έρευνα.Χρησιμοποιώντας το ALMA, η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον Τζέιμς Γκιτς, καθηγητή Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο του Χερτφορντσάιρ, ανακάλυψε ένα πλήρως διαμορφωμένο μαγνητικό πεδίο στον μακρινό γαλαξία 9io9, παρόμοιο σε δομή με αυτό που παρατηρείται σε κοντινούς γαλαξίες. Το πεδίο είναι περίπου 1.000 φορές ασθενέστερο από το μαγνητικό πεδίο της Γης, αλλά εκτείνεται σε περισσότερα από 16.000 έτη φωτός. Τα ευρήματα της έρευνας δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Nature».Για να γίνει αυτή η ανίχνευση, η ομάδα έψαξε για φως που εκπέμπεται από κόκκους σκόνης στον γαλαξία αυτό. Οι γαλαξίες είναι γεμάτοι κόκκους σκόνης και όταν υπάρχει μαγνητικό πεδίο, οι κόκκοι τείνουν να ευθυγραμμίζονται και το φως που εκπέμπουν πολώνεται, οπότε τα φωτεινά κύματα ταλαντώνονται κατά μήκος μιας προτιμώμενης κατεύθυνσης και όχι τυχαία.Η ανακάλυψη ενός πλήρως ανεπτυγμένου μαγνητικού πεδίου τόσο νωρίς στην ιστορία του Σύμπαντος δείχνει ότι τα μαγνητικά πεδία που εκτείνονται σε ολόκληρους γαλαξίες μπορούν να σχηματιστούν γρήγορα ενώ οι νέοι γαλαξίες εξακολουθούν να αναπτύσσονται.Η ομάδα θεωρεί ότι ο έντονος σχηματισμός αστεριών στο πρώιμο Σύμπαν θα μπορούσε να έχει παίξει ρόλο στην επιτάχυνση της ανάπτυξης των μαγνητικών πεδίων. Επιπλέον, αυτά τα πεδία μπορούν με τη σειρά τους να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο θα σχηματιστούν οι επόμενες γενιές αστεριών. Εστιάζοντας στον γαλαξία 9io9 ΠΗΓΗ: https://www.ertnews.gr/eidiseis/epistimi/astronomoi-anixneysan-to-pio-makrino-magnitiko-pedio-galaksia/ – https://www.almaobservatory.org/en/press-releases/furthest-ever-detection-of-a-galaxys-magnetic-field/
  11. Το ινδικό διαστημικό σκάφος Chandrayaan-3 από ψηλά. Στο κέντρο του ορθογωνίου πλαισίου, η σκιά του διαστημικού σκάφους είναι ορατή μέσα στο ‘φωτοστέφανο’ που περιβάλλει το σκάφος O δορυφόρος LRO της NASA που περιφέρεται γύρω από την Σελήνη, μετά τον κρατήρα που δημιούργησε η πτώση του Luna-25 στις 19 Αυγούστου στην επιφάνεια της Σελήνης, εντόπισε και το σκάφος προσελήνωσης Vikram της αποστολής Chandrayaan-3. Το LRO κατέγραψε την παραπάνω εικόνα στις 27 Αυγούστου, τέσσερις ημέρες μετά την ιστορική προσελήνωση της ινδικής αποστολής Chandrayaan-3.Το Vikram προσεληνώθηκε με ένα μικρό ρόβερ που ονομάζεται Pragyan. Και τα δύο διερεύνησαν το εξωτικό περιβάλλον τους για σχεδόν δύο εβδομάδες, πριν μπουν σε «λειτουργία αναμονής» ώστε να προετοιμαστούν για την μεγάλη και κρύα σεληνιακή νύχτα που διαρκεί 14 γήινες ημέρες. Και τα δύο σκάφη έχουν ολοκληρώσει τις πρωταρχικές τους αποστολές, αλλά ο Ινδικός Οργανισμός Διαστημικής Έρευνας (ISRO) ελπίζει ότι θα μπορούσαν να την συνεχίσουν μετά την αφύπνισή τους γύρω στις 22 Σεπτεμβρίου 2023. πηγή: https://www.space.com/nasa-lro-chandrayaan-3-moon-lander-photo
  12. Δροσος Γεωργιος

    Περί Ηλίου

    Οι πίδακες πικοεκλάμψεων στον Ήλιο. Ποιος άνοιξε τον ασκό του Αιόλου στον Ηλιο; «Λύθηκε» το μυστήριο του ηλιακού ανέμου Παρατηρήσεις της ευρωπαϊκής αποστολής Solar Orbiter προσφέρουν μια πρώτη απάντηση για ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της αστροφυσικής. Οι «πίδακες πικοεκλάμψεων» διακρίνονται στις εικόνες ως σκούρες κηλίδες (ESA & NASA/Solar Orbiter/EUI Team) Ο ηλιακός άνεμος, ένα συνεχές ρεύμα φορτισμένων σωματιδίων που πηγάζει από το μητρικό μας άστρο, εξαπλώνεται σφαιρικά σε όλο το Ηλιακό Σύστημα και τυλίγει τους πλανήτες. Στη Γη προκαλεί το βόρειο και το νότιο σέλας και ενίοτε πυροδοτεί γεωμαγνητικές καταιγίδες που απειλούν τους δορυφόρους.Νέες παρατηρήσεις από το ευρωπαϊκό διαστημικό σκάφος Solar Orbiter προσφέρουν τώρα μια απάντηση για τον μηχανισμό που γεννά τον ηλιακό άνεμο, ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της αστροφυσικής.Ερευνητές που ανέλυσαν τα δεδομένα ανέφεραν στο περιοδικό Science ότι εντόπισαν μικρούς πίδακες που πηγάζουν από το στέμμα, την ατμόσφαιρα του Ήλιου, και εκτοξεύουν στο Διάστημα φορτισμένα σωματίδια σε υπερηχητικές ταχύτητες. Πρόκειται για βραχύβιες δομές με μήκος μερικών εκατοντάδων χιλιομέτρων, οι οποίες εξαφανίζονται μέσα σε 20 με 100 δευτερόλεπτα.Οι πίδακες αυτοί βαφτίστηκαν από τους ερευνητές «πίδακες πικοεκλάμψεων» λόγω του μικρού μεγέθους τους («pico-» είναι το πρόθεμα υποδιαίρεσης που συμβολίζει το τρισεκατομμυριοστό της μονάδας). Οι πικοεκλάμψεις εντοπίστηκαν μέσα σε «στεμματικές οπές», περιοχές της ηλιακής επιφάνειας που εμφανίζονται σκούρες λόγω της σχετικά χαμηλής θερμοκρασίας τους (όπως στο παραπάνω βίντεο). Στις περιοχές αυτές, κενά στο μαγνητικό πεδίο του Ηλιου επιτρέπουν στα φορτισμένα σωματίδια να δραπετεύσουν πιο εύκολα.Οι ερευνητές εκτιμούν ότι οι πίδακες είναι μια «σημαντική πηγή» του ηλιακού ανέμου, αν και δεν αποκλείεται να υπάρχουν και άλλοι μηχανισμοί. Περισσότερα δεδομένα θα μπορούσαν να προκύψουν από νέες παρατηρήσεις του Solar Orbiter και της αντίστοιχης αμερικανικής αποστολής Parker Solar Probe. Solar Orbiter https://www.in.gr/2023/09/05/b-science/space/poios-anoikse-ton-asko-tou-aiolou-ston-ilio-lythike-mystirio-tou-iliakou-anemou/
  13. Υπάρχει πλανήτης που μοιάζει με τη Γη στη μακρινή ζώνη Kuiper; Ένας πλανήτης σαν τη Γη, αλλά παγωμένος, μπορεί να κρύβεται μέσα στο Ηλιακό μας Σύστημα Η Ζώνη Kuiper βρίσκεται στις παρυφές του ηλιακού μας συστήματος Την ύπαρξη ενός νέου πλανήτη «όμοιο με τη Γη» και μάλιστα αρκετά κοντά σε μας προβλέπουν Ιάπωνες αστρονόμοι. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο νέος πλανήτης κρύβεται στη Ζώνη Κάιπερ -γι’ αυτό και αποκαλείται πλανήτης της Ζώνης Kuiper (KBP)- η οποία απέχει έως και 500 αστρονομικές μονάδες από τον ήλιο, 500 φορές την απόσταση μεταξύ Γης και Ήλιου.Η Ζώνη Κάιπερ είναι ένας δακτύλιος αντικειμένων σε σχήμα ντόνατς και εκτείνεται ακριβώς πέρα από τη τροχιά του Ποσειδώνα.Ο KBP είναι έως και τρεις φορές πιο μεγάλος από τη Γη, λένε οι ειδικοί, αλλά οι θερμοκρασίες είναι πιθανώς πολύ χαμηλές για να διατηρήσουν τη ζωή, όπως τη γνωρίζουμε.Η μελέτη διεξήχθη από την Patryk Sofia Lykawka του Πανεπιστημίου Kindai στην Οσάκα της Ιαπωνίας και τον Takashi Ito του Εθνικού Αστρονομικού Παρατηρητηρίου της Ιαπωνίας στο Τόκιο [Is There an Earth-like Planet in the Distant Kuiper Belt?].«Προβλέπουμε την ύπαρξη ενός πλανήτη σαν τη Γη», λένε στο στην έρευνά τους, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «The Astronomical Journal».«Είναι εύλογο ότι ένα αρχέγονο πλανητικό σώμα θα μπορούσε να επιβιώσει στη μακρινή Ζώνη Kuiper ως KBP, καθώς πολλά τέτοια σώματα υπήρχαν στο πρώιμο ηλιακό σύστημα».Είναι γνωστό ότι η Ζώνη Kuiper περιέχει εκατομμύρια παγωμένα αντικείμενα, που αναφέρονται ως trans-Neptunian αντικείμενα (TNOs), ακριβώς επειδή βρίσκονται πέρα από τον Ποσειδώνα.Τα TNO πιστεύεται ότι είναι ό,τι έχει απομείνει από το σχηματισμό του ηλιακού συστήματος και αποτελείται από μείγματα πετρωμάτων, άμορφου άνθρακα και πτητικών πάγων όπως το νερό και το μεθάνιο.«Οι τροχιές των TNO μπορούν να υποδεικνύουν την ύπαρξη ενός μη ανακαλυφθέντος πλανήτη στο εξωτερικό ηλιακό σύστημα», λέει η ιαπωνική ομάδα.«Αυτά τα σώματα βράχου και πάγου είναι τα υπολείμματα του σχηματισμού πλανητών στο εξωτερικό ηλιακό σύστημα». Η ομάδα παρατήρησε ότι ορισμένα από αυτά τα αντικείμενα έχουν «ιδιαίτερες τροχιές» που υποδηλώνουν ότι επηρεάζονται βαρυτικά από κάτι μεγαλύτερο κοντά.Η ζώνη έχει επίσης έναν σημαντικό πληθυσμό αντικειμένων υψηλής κλίσης – αυτά με μεγάλη κλίση καθώς περιφέρονται γύρω από τον ήλιο. Οι προσομοιώσεις υπολογιστή πρότειναν ότι ο υποθετικός πλανήτης KBP θα μπορούσε να είναι υπεύθυνος για αυτά τα αποτελέσματα.«Καθορίσαμε ότι ένας πλανήτης που μοιάζει με τη Γη που βρίσκεται σε μια μακρινή και κεκλιμένη τροχιά μπορεί να εξηγήσει τρεις θεμελιώδεις ιδιότητες της μακρινής Ζώνης Kuiper», γράφουν.«[Πρόκειται] για έναν εξέχοντα πληθυσμό TNO με τροχιές πέρα από τη βαρυτική επιρροή του Ποσειδώνα, έναν σημαντικό πληθυσμό αντικειμένων υψηλής κλίσης και την ύπαρξη ορισμένων ακραίων αντικειμένων με περίεργες τροχιές».Οι ειδικοί σημειώνουν ότι περισσότερο προβλέπουν, παρά επιβεβαιώνουν την ύπαρξη του πλανήτη της Ζώνης Κάιπερ, καθώς θα απαιτηθεί περισσότερη έρευνα. πηγή: https://www.in.gr/2023/09/03/b-science/space/enas-planitis-san-ti-gi-alla-pagomenos-mporei-na-kryvetai-mesa-sto-iliako-mas-systima
  14. Ραδιενεργά αγριογούρουνα. Γιατί τα αγριογούρουνα είναι ακόμη «ραδιενεργά», ενώ άλλα ζώα όχι; Νέα έρευνα διαπιστώνει στα αγριογούρουνα ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας, τα οποία προκύπτουν από δοκιμές πυρηνικών που διενεργήθηκαν πολύ πριν από το δυστύχημα του Τσερνόμπιλ Παρότι η χλωρίδα και η πανίδα της Κεντρικής Ευρώπης είναι γνωστό πως ακόμη φέρει ίχνη ραδιενέργειας εξαιτίας της καταστροφής στο Τσερνόμπιλ το 1986, μια νέα έρευνα στα αγριογούρουνα των βαυαρικών δασών παρέχει απροσδόκητα ευρήματα για το ποσοστό ραδιενέργειας στον κυτταρικό ιστό τους. Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα στην επιστημονική επιθεώρηση Environmental Science & Technology, εμφανίζει στα αγριογούρουνα ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας, τα οποία σύμφωνα με τους ερευνητές προκύπτουν από τις δοκιμές πυρηνικών που διενεργήθηκαν πολύ πριν από το δυστύχημα του Τσερνόμπιλ. Επιπλέον, η έρευνα απαντά στο ερώτημα που εδώ και καιρό προκαλεί σύγχυση και προβληματισμό σε επιστήμονες και κυνηγούς: Γιατί η ραδιενέργεια είναι υπαρκτή και υψηλή στα αγριογούρουνα, τη στιγμή που τα περισσότερα είδη άγριας ζωής εμφανίζονται «καθαρά» γενιές μετά το δυστύχημα; Καθώς η ραδιενέργεια από το δυστύχημα του Τσερνόμπιλ μόλυνε τεράστιες ζώνες της Ουκρανίας, της Λευκορωσίας, της Ρωσίας και της Κεντρικής Ευρώπης, οι αρμόδιες Αρχές διενεργούσαν τακτικά ελέγχους σε φυτά και ζώα των πληγεισών περιοχών ώστε να διασφαλίζεται πως είναι ασφαλή για ανθρώπινη κατανάλωση. Ωστόσο, όπως σημειώνει ο Μάρτιν Στάινερ από το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Γραφείο Προστασίας από την Ακτινοβολία (που δεν συμμετείχε στη μελέτη), ήταν γνωστό στην επιστημονική κοινότητα πως υπήρχε σημαντική ραδιενέργεια στην περιοχή από τα μέσα του 20ού αιώνα λόγω των δοκιμών πυρηνικών όπλων στο περιβάλλον. Στη νέα έρευνα γίνεται χρήση μίας μεθόδου που περιλαμβάνει αναλογία δύο ισοτόπων καισίου, για να αναλύσει τα κουφάρια αγριόχοιρων που θανατώθηκαν από κυνηγούς σε όλη τη Βαυαρία από το 2019 έως το 2021. Η σχετικά νέα μέθοδος ανάλυσης επέτρεψε στους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα τους λόγους για τα υψηλότερα επίπεδα ραδιενέργειας στα αγριογούρουνα της Κεντρικής Ευρώπης. Ραδιενέργεια στα αγριογούρουνα Στη Βαυαρία, τα αγριογούρουνα σε συγκεκριμένες περιοχές πρέπει να ελέγχονται για ραδιενέργεια. Σύμφωνα με τις οδηγίες των γερμανικών υγειονομικών Αρχών, η κατανάλωση αυτού του κρέατος επιτρέπεται όταν τα επίπεδα ακτινοβολίας είναι κάτω των 600 μπεκερέλ ανά κιλό. Ωστόσο, κάποια από τα αγριογούρουνα που ελέγχθηκαν στην έρευνα έφεραν υψηλότερα επίπεδα ραδιενέργειας, από 370-15.000 Bq/κιλό κρέατος. Και δεδομένου του ότι οι πυρηνικοί αντιδραστήρες και τα πυρηνικά όπλα αφήνουν ελαφρώς διαφορετικό αποτύπωμα μόλυνσης, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως η μεγάλη ποσότητα ραδιενέργειας που ανιχνεύθηκε στα αγριογούρουνα της συγκεκριμένης έρευνας προερχόταν από πυρηνικές δοκιμές που έγιναν τις δεκαετίες 1950-1960. Συνολικά, οι πυρηνικές δυνάμεις του κόσμου έχουν πραγματοποιήσει πάνω από 500 δοκιμές στην ατμόσφαιρα, προτού τις μεταφέρουν στο υπέδαφος, σε μια προσπάθεια να περιορίσουν τη διασπορά ραδιενέργειας. Τα ευρήματα της νέας έρευνας δείχνουν ότι οι επιφανειακές εκρήξεις εξακολουθούν να έχουν επιπτώσεις στο περιβάλλον παρά τις δεκαετίες που μεσολάβησαν. «Το γεγονός πως η ραδιενέργεια από αυτές τις πυρηνικές δοκιμές είναι ακόμη παρούσα, ακόμη και μετά το Τσερνόμπιλ, είναι κάτι αξιοσημείωτο», σχολιάζει ο Μίκαελ Φίντερλε, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ – που επίσης δεν συμμετείχε στην έρευνα. Η λύση του «μυστηρίου» Ως προς το άλλο «μυστήριο», το γιατί δηλαδή τα αγριογούρουνα της νότιας Γερμανίας φέρουν περισσότερη ραδιενέργεια σε σχέση με άλλα ζώα, ο Γκέοργκ Σταϊνχόιζερ, επικεφαλής της μελέτης, δίνει τη λύση: Μανιτάρια. Σύμφωνα με τον καθηγητή, τα αγριογούρουνα σκάβουν, βρίσκουν και τρώνε έναν μύκητα (elaphomyces ή τρούφα ελαφιού) που άλλα ζώα αγνοούν πώς και πού υπάρχει. Παρότι πολλά από τα βρώσιμα φυτά των δασών δεν θεωρούνται πια μολυσμένα από ραδιενεργή ακτινοβολία, οι τρούφες, που μεγαλώνουν κάποια εκατοστά κάτω από την επιφάνεια του χώματος, αποθηκεύουν τη ραδιενέργεια. Αναλόγως της σύνθεσης του έδαφος και του βάθους στο οποίο βρίσκονται οι τρούφες, οι μύκητες μπορούν να εκτεθούν σε νερό που περιέχει ραδιενέργεια δεκαετιών τόσο από τις πυρηνικές δοκιμές όσο και από την καταστροφή του Τσερνόμπιλ, γεγονός που τους καθιστά ιδιαίτερα πλούσια πηγή ραδιενέργειας.Όπως σημειώνει ο Στάινερ, ανεξαρτήτως πηγής, η ραδιενέργεια σε υψηλά επίπεδα παραμένει επικίνδυνη για τους ανθρώπους.«Όσον αφορά την έκθεση των ανθρώπων στην ακτινοβολία, δεν έχει σημασία αν το καίσιο προέρχεται από τις παλαιότερες πυρηνικές δοκιμές ή την καταστροφή του Τσερνόμπιλ», εξηγεί ο ίδιος, συμπληρώνοντας πως «αυτό που έχει σημασία είναι η συνολική πρόσληψη καισίου-137 που προσλαμβάνει ένας άνθρωπος απλώς τρώγοντας κάτι από το δάσος». Πηγή: https://www.kathimerini.gr/life/science/562597048/giati-ta-agriogoyroyna-einai-akomi-radienerga-eno-alla-zoa-ochi/ – New York Times
  15. Σε «χειμερία νάρκη» το ινδικό διαστημικό όχημα στη Σελήνη. Σε «λειτουργία αναμονής» τέθηκε το διαστημικό όχημα Pragyan που προσεδαφίστηκε στη Σελήνη. Οι μπαταρίες του είναι φορτισμένες κι ο δείκτης του ανοιχτός. Σε λειτουργία αναμονής έθεσε η Ινδία το Pragyan, το πρώτο διαστημικό όχημα που προσεδαφίστηκε στο νότιο πόλο της Σελήνης, μετά την ολοκλήρωση μιας περιόδου διεξαγωγής πειραμάτων δύο εβδομάδων, σύμφωνα με την διαστημική υπηρεσία της Ινδία ISRO: “Ελπίζουμε σε μία επιτυχή αφύπνιση μιας νέας σειράς αποστολών!” ανέφερε ο Ινδικός Οργανισμός Διαστημικής ΈρευναςISRO. “Σε αντίθετη περίπτωση, (το διαστημικό όχημα) θα παραμείνει για πάντα εκεί, ως ο πρεσβευτής της Ινδίας στη Σελήνη”.Η αποστολή Chandrayaan-3 έκανε την Ινδία την τέταρτη χώρα που κατάφερε να να προσεληνώσει διαστημικό σκάφος με ασφάλεια στην επιφάνεια της Σελήνης και την πρώτη που πραγματοποίησε προσελήνωση στον νότιο πόλο της Σελήνης. «Θα έπρεπε να αισθάνονται πολύ περήφανοι για αυτό το επίτευγμα», δήλωσε στο CNBC ο Jim Bridenstine, ο οποίος ηγήθηκε της NASA ως διαχειριστής από το 2018 έως το 2021.Ίσως η πιο αξιοσημείωτη πτυχή της προσελήνωσης του ινδικού διαστημόπλοιου ήταν ο περιορισμένος προϋπολογισμός – σύμφωνα με τα κυβερνητικά πρότυπα – με τον οποίο η χώρα πέτυχε την αποστολή. Το 2020, ο ISRO υπολόγισε ότι η αποστολή Chandrayaan-3 θα κόστιζε περίπου 75 εκατομμύρια δολάρια. Η εκτόξευση καθυστέρησε δύο χρόνια, γεγονός που πιθανότατα αύξησε το συνολικό κόστος της αποστολής. πηγή: https://www.in.gr/2023/09/03/b-science/space/india-se-leitourgia-anamonis-diastimiko-oxima-pou-prosedafistike-sti-selin
  16. Θα χρειαζόμασταν και σήμερα έναν Οπενχάιμερ. Οι προειδοποιήσεις του, που αγνοήθηκαν, και οι πτυχές της Ιστορίας που δεν χώρεσαν στο σενάριο της ταινίας του Νόλαν O Ρόμπερτ Οπενχάιμερ ακολουθούμενος από την κόρη του, Τόνι, και τη σύζυγό του, Κίτι, τον Μάιο του 1958 στην Ακρόπολη. Φωτ. A.P. Ο Κάι Μπερντ δηλώνει έκπληκτος από την απήχηση του «Οπενχάιμερ», του επικού τρίωρου biopic του Κρίστοφερ Νόλαν για τον επιστήμονα που ηγήθηκε της επιτυχημένης προσπάθειας ανάπτυξης της πρώτης ατομικής βόμβας. Δεν πρόκειται για το τυπικό, ευκολοχώνευτο θερινό μπλοκμπάστερ. Έχει κάποιες (μεγάλες) εκρήξεις και μερικά ερωτικά τερτίπια, αλλά κυρίως ασχολείται με την κβαντική φυσική, τα ηθικά διλήμματα του πολέμου και τα δυσδιάκριτα όρια μεταξύ επιστήμης και πολιτικής. Παρ’ ολ’ αυτά, τα έσοδά της παγκοσμίως στις αρχές της περασμένης εβδομάδας είχαν φτάσει τα 777 εκατ. δολάρια – η τέταρτη καλύτερη επίδοση της χρονιάς.Η ταινία βασίστηκε στο βιβλίο του Μπερντ και του Μάρτιν Σέργουιν, με τίτλο «Αmerican Prometheus: The Triumph and Tragedy of J. Robert Oppenheimer». Το πρωτότυπο εκδόθηκε το 2005 και βραβεύθηκε με το Πούλιτζερ (η ελληνική μετάφραση κυκλοφόρησε το 2008 από τις εκδόσεις Τραυλός).«Το βιβλίο είναι 700 σελίδες, είναι περίπλοκο, έχει πολλή Ιστορία, πολλά λεπτά σημεία», λέει στην «Κ» ο Μπερντ, μιλώντας μέσω Zoom από τη Νέα Υόρκη. «Αλλά ο Νόλαν έχει καταφέρει να αποτυπώσει την ουσία του στην ταινία. Είναι ένα απίθανο επίτευγμα. Μόνο αυτός ο σκηνοθέτης θα μπορούσε να γράψει ένα σενάριο τόσο σύνθετο, μακρύ, αλλά που να λειτουργεί – τόσο δραματικά όσο και κινηματογραφικά».Όπως εξιστορεί, ο Νόλαν διάβασε το βιβλίο την άνοιξη του 2021 και έγραψε μόνος του το σενάριο το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς. «Τον Σεπτέμβριο του 2021, μου τηλεφώνησε και μου είπε ότι είχε γράψει ένα σενάριο βασισμένο στο βιβλίο και ότι θα έκανε την ταινία. Δεν με είχε συμβουλευτεί καθόλου έως τότε. Συναντηθήκαμε τότε για δυόμισι ώρες εδώ στη Νέα Υόρκη, ήταν πιο πολύ ευχάριστη συνάντηση. Μου επέτρεψε να τον ρωτήσω ένα σωρό ερωτήσεις, αν και σε αυτή τη φάση δεν μου έδειξε το σενάριο. Στη συνάντηση, δυστυχώς, δεν μπόρεσε να παρευρεθεί ο άνθρωπος με τον οποίο γράψαμε μαζί το βιβλίο, ο Μάρτι Σέργουιν. Ηταν ήδη πολύ βαριά άρρωστος με καρκίνο στον πνεύμονα». Ο Σέργουιν θα πέθαινε δύο εβδομάδες αργότερα. Η μία παρηγοριά για τον Μπερντ ήταν ότι «πέθανε γνωρίζοντας ότι η ταινία θα γίνει».Τον επόμενο Φεβρουάριο, ο Νόλαν ζήτησε νέα συνάντηση και «αυτή τη φορά μού έδωσε να διαβάσω το σενάριο». Ο Βρετανός σκηνοθέτης ήθελε να βεβαιωθεί ότι «δεν υπήρχαν σημαντικά ιστορικά λάθη» στο σενάριο. Ο Μπερντ, όπως λέει, του πρότεινε δύο «ελάσσονες τροποποιήσεις», τις οποίες ο Νόλαν έκανε δεκτές. Η πυρηνική απειλή Η ταινία κυκλοφόρησε σε μια περίοδο που ο φόβος του πυρηνικού ολέθρου έχει επανέλθει στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας. Η κουβέντα με τον Μπερντ ξεκινάει από το 1962 και την πυραυλική κρίση της Κούβας. «Ο Μάρτι Σέργουιν, λίγο πριν πεθάνει, έγραψε ένα βιβλίο για την πυραυλική κρίση, με τίτλο “Gambling with Armageddon”. Διαβάζοντάς το, συνειδητοποίησα ότι επιβιώσαμε καθαρά από τύχη», λέει ο 72χρονος Αμερικανός συγγραφέας.Ο Μπερντ θεωρεί ότι η ανθρωπότητα βρίσκεται στην πιο επισφαλή συγκυρία σχετικά με την πυρηνική ασφάλεια έπειτα από εκείνο το ανατριχιαστικό επεισόδιο. «Ζούμε σε πολύ επικίνδυνους καιρούς, με αυτά που συμβαίνουν στην Ουκρανία και τις απειλές του Πούτιν», σχολιάζει. «Ο πόλεμος πηγαίνει τόσο άσχημα για τους Ρώσους που μπορεί ο Πούτιν, αν στριμωχθεί, να αντιδράσει απεγνωσμένα και να κάνει κάτι παλαβό, να χρησιμοποιήσει τακτικά πυρηνικά όπλα. Και αυτό θα άνοιγε τις πύλες για έναν ακόμη πιο τρομερό πόλεμο». Επί Ψυχρού Πολέμου, τουλάχιστον, τα άτομα σε θέσεις ευθύνης «ήταν κάπως πιο προσεκτικά με τη ρητορική τους».Ο Οπενχάιμερ, σημειώνει ο βιογράφος του, τα είχε προβλέψει όλα αυτά. «Είχε εκφωνήσει μία εκπληκτική ομιλία τον Οκτώβριο του 1945, τρεις μήνες μετά τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, λέγοντας ότι αυτά τα όπλα (τα πυρηνικά) είναι επιθετικά, είναι όπλα διασποράς τρόμου, δεν είναι αμυντικά. Ηθελε να δημιουργηθεί ένα πολύ αυστηρό διεθνές πλαίσιο ελέγχου τους – αλλά εκείνο τον καιρό, οι Αμερικανοί πολιτικοί που βρίσκονταν στην εξουσία δεν τον άκουγαν».Θα έπρεπε η ταινία να έχει εστιάσει περισσότερο στον όλεθρο που προκάλεσαν οι βόμβες στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι; «Νομίζω ότι ο Νόλαν έκανε τη σωστή επιλογή. Η ταινία του αφορούσε τη ζωή του Οπενχάιμερ. Ο Οπενχάιμερ δεν ήταν επί του πεδίου στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι. Αντί να δείξει ιστορικό οπτικοακουστικό υλικό από την καταστροφή, που θα ήταν κάπως τετριμμένο και υπό μία έννοια θα μείωνε το μέγεθος αυτού που είχε συμβεί, είχε την ιδιοφυή σύλληψη να δείξει τον Οπενχάιμερ να το φαντάζεται – να βλέπει ένα εκτυφλωτικό φως και τα πρόσωπα στο πλήθος που τον άκουγε να μιλάει να λιώνουν. Αυτό θεωρώ ότι ήταν πολύ πιο δυνατό ως εικόνα». Η σκηνή με τον Τρούμαν Η ταινία του Νόλαν –όπως το βιβλίο– καταπιάνεται διεξοδικά με τον μεταπολεμικό παραγκωνισμό του «πατέρα της ατομικής βόμβας» από το κατεστημένο εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ. Βλέπουμε τη συνάντησή του με τον Χάρι Τρούμαν, στην οποία λέει στον Αμερικανό πρόεδρο ότι νιώθει ότι τα χέρια του είναι βαμμένα με αίμα, για να εισπράξει την ειρωνεία του Τρούμαν, ο οποίος στο τέλος της σκηνής ακούγεται στο βάθος να λέει στον υπουργό Εξωτερικών του «να μην ξαναφέρει ποτέ αυτόν τον κλαψιάρη στο Οβάλ Γραφείο». Οι δύο άνδρες δεν ξανασυναντήθηκαν ποτέ.«Είναι μία σπουδαία σκηνή – και είναι απολύτως ιστορικά ακριβής. Ο Οπενχάιμερ είχε σοκαριστεί που ο Τρούμαν θεωρούσε ότι η Ρωσία δεν θα αποκτούσε και αυτή πυρηνικά όπλα. Γι’ αυτό και είπε το λάθος πράγμα και αποξένωσε τον Τρούμαν», λέει ο Μπερντ.Μήπως η σκηνή δείχνει ότι ένας διανοούμενος με την ευφυΐα του Οπενχάιμερ δεν είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να λάβει μία τόσο βαριά και σύνθετη απόφαση όπως αυτή της ρίψης της βόμβας – ότι χρειάζεται κάποιος που να μπορεί να καταλήξει στο μαύρο και στο άσπρο, αντί να βλέπει συνεχώς αποχρώσεις του γκρίζου;«Στον Τρούμαν άρεσε να προβάλλει την εικόνα του αποφασιστικού ηγέτη. Αλλά μάλλον διαφωνώ ότι σε αυτές τις κορυφαίες θέσεις χρειαζόμαστε ανθρώπους που να βλέπουν τον κόσμο σε μαύρο και άσπρο. Προτιμώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ να αναλύει τα πράγματα σε βάθος, να προσέχει τις λεπτομέρειες, να αντιλαμβάνεται πόσο περίπλοκα είναι τα πράγματα. Και το βιβλίο και η ταινία –πιο επιγραμματικά– αναφέρουν ότι ο Οπενχάιμερ μετέφερε στον Εντουαρντ Τέλερ την αντίληψή του ότι οι βόμβες χρησιμοποιήθηκαν κατά ενός ουσιαστικά ηττημένου εχθρού. Τόσο ο Μάρτι (Σέργουιν) όσο κι εγώ καταλήξαμε να πιστεύουμε ότι η αποδοχή του αναπόφευκτου της ήττας εκ μέρους των σκληροπυρηνικών Ιαπώνων στρατηγών δεν προήλθε από τη ρίψη των ατομικών βομβών, αλλά από την κήρυξη πολέμου κατά της Ιαπωνίας από την ΕΣΣΔ. Αυτό που φοβούνταν πάνω από όλα ήταν να τεθεί η Ιαπωνία υπό την κατοχή των μπολσεβίκων».Ο ίδιος ο Οπενχάιμερ, πάντως, «ποτέ δεν μετάνιωσε» για τον ρόλο του στην κατασκευή της βόμβας. «Είχε αποδεχθεί ότι θα χρησιμοποιηθεί κατά ενός αστικού πληθυσμού και θεωρούσε ότι ως επιστήμονας όφειλε να κάνει ό,τι μπορεί για να την κατασκευάσει, ώστε να μην την αναπτύξουν πρώτοι οι Γερμανοί». Πολιτική κατά επιστήμης Παρακολουθούμε επίσης στην ταινία λεπτομερώς τη γραφειοκρατική διαδικασία, ενορχηστρωμένη από τον Ρεπουμπλικανό πολιτικό προϊστάμενο της Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, μέσω της οποίας ο Οπενχάιμερ χάνει τη διαπίστευση ασφαλείας του το 1954 – λίγο πριν ξεφουσκώσει η υστερία του μακαρθισμού. Πέρα από προσωπικές διαφορές, η επιμονή του Οπενχάιμερ να ζητάει αυστηρό έλεγχο των πυρηνικών όπλων και να εναντιώνεται στην ανάπτυξη της βόμβας υδρογόνου, τον είχαν καταστήσει persona non grata μεταξύ των σκληροπυρηνικών αντικομμουνιστών στην Ουάσιγκτον.Τον περασμένο Δεκέμβριο, ύστερα από μία εκστρατεία σχεδόν δύο δεκαετιών που είχαν ξεκινήσει ο Μπερντ και ο Σέργουιν, η υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ Τζένιφερ Γκράνχολμ ακύρωσε την απόφαση ανάκλησης της διαπίστευσης ασφαλείας του Οπενχάιμερ. Πίστευε ο συγγραφέας του «Αμερικανού Προμηθέα» ότι θα συμβεί ποτέ αυτό;«Είχαμε ξεκινήσει αυτήν την προσπάθεια με τον Μάρτι το 2006-07 και περνούσαν τα χρόνια χωρίς να κάνουμε κάποια πρόοδο, όποτε είχαμε γίνει πολύ απαισιόδοξοι», απαντά. «Ισως η ταινία βοήθησε να πειστούν οι πολιτικοί και οι γραφειοκράτες ότι έπρεπε να αποκατασταθεί η κατάφωρη αδικία που συνέβη το 1954». Μνημονεύει όμως επίσης τη συμβολή συγκεκριμένων ατόμων, προεξαρχόντως του Τιμ Ρίσερ, επί δεκαετίες μέλους του επιτελείου του Δημοκρατικού γερουσιαστή Πατ Λίχι. Ο πατέρας του Ρίσερ, ως νεαρός επιστήμονας το 1944-45, είχε εργαστεί στο Λος Αλαμος στο «Πρόγραμμα Μανχάταν» και γνώριζε τον Οπενχάιμερ.Ρώτησα τον Μπερντ ποια θεωρεί ότι είναι τα μηνύματα αυτής της υπόθεσης για μία εποχή που, ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, η επιστήμη έχει ξανά πολιτικοποιηθεί και οι επιστήμονες –είτε είναι επιδημιολόγοι είτε κλιματολόγοι– δέχονται πολιτικές επιθέσεις όταν εκφράζουν δημοσίως τις απόψεις τους.«Είναι ένας ακόμη λόγος που η ταινία –και το βιβλίο– είναι επίκαιρη. Η πτώση του Οπενχάιμερ, από πιο φημισμένος επιστήμονας της χώρας το 1945 στη δημόσια ταπείνωση του 1954, έστειλε ένα μήνυμα σε όλους τους επιστήμονες: Αν ξεφύγουν από το στενό πεδίο της ειδημοσύνης τους και επιχειρήσουν να παρέμβουν στη διαμόρφωση πολιτικής ή στα πολιτικά δρώμενα, μπορεί να στοχοποιηθούν και να καταστραφούν. Σήμερα, στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και σε πολλές άλλες χώρες, οι ζωές μας καθορίζονται από την επιστήμη και την τεχνολογία, αλλά δεν είμαστε διατεθειμένοι να ακούσουμε τι λένε οι επιστήμονες για τις επιπτώσεις των ευρημάτων τους. Στην πανδημία, αυτό κόστισε ζωές».Η αναφορά αυτή οδηγεί τη συζήτηση στη νεότερη πανίσχυρη τεχνολογία που έχει τεράστιες θετικές δυνατότητες, αλλά και κινδύνους, ακόμη και για την επιβίωση του ανθρώπινου είδους: την τεχνητή νοημοσύνη. Ρωτάω τον Μπερντ πώς βλέπει τον δημόσιο διάλογο σχετικά με το ζωτικό αυτό ζήτημα. Είναι πιο ορθολογικός, πιο χρήσιμος από τον αντίστοιχο που διεξαγόταν στις Ηνωμένες Πολιτείες για τα πυρηνικά στα πρώτα χρόνια μετά το 1945;«Ο διάλογος αυτός έχει ξεκινήσει, αλλά εξακολουθεί να μη συμβάλλει όπως θα έπρεπε στην ενημέρωση του κοινού. Εξακολουθούμε να μην έχουμε διεθνείς προσωπικότητες με την αίγλη ενός Αϊνστάιν, που θα μας εξηγήσουν ποια είναι τα δύσκολα ερωτήματα που γεννάει αυτή η νέα τεχνολογία και τι πρέπει να κάνουμε για να τη ρυθμίσουμε προς όφελος της ανθρωπότητας. Αντ’ αυτού, η τεχνολογία αυτή εξαπολύεται – και φοβάμαι ότι θα έχει σοβαρές ακούσιες συνέπειες». https://www.kathimerini.gr/world/562595269/kai-mpernt-stin-k-tha-chreiazomastan-kai-simera-enan-openchaimer/ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΚΑΡΑΒΙΑΣ 04/09/2023 • 9:59 μμ Αν χρειαζομαστε μια φορα εναν Οπενχαιμερ,πραγμα για το οποιο εξαιρετικα αμφιβαλλω,χρειαζομαστε τουλαχιστον δεκα φορες επιστημονες του κυρους ,ηθους,ικανοτητων και κυριως ανθρωπιστικης προσφορας,τεραστιων επιστημονων οπως η Μαρια Σκλοντοφσκα Κιουρι,η Μαρια Μοντεσσορι,και ο Αλμπερτ Σβαιτσερ,των οποιων το μεγεθος ο Οπενχαιμερ δεν προσεγγιζει ουτε κατα διανοια.
  17. Η καμπύλη του συντονισμού και ο χρόνος ζωής των σωματιδίων. Πως η αβεβαιότητα στην ενέργεια ενός σωματιδίου προσδιορίζει με εξαιρετική ακρίβεια τον χρόνο ζωής ασταθών σωματιδίωνΥπάρχουν σωματίδια που ζουν αιώνια ή για να το πούμε διαφορετικά, ο χρόνος ζωής τους είναι μεγαλύτερος από την ηλικία του σύμπαντος, όπως για παράδειγμα τα πρωτόνια, τα ηλεκτρόνια, τα νετρίνα και τα φωτόνια. Όμως, υπάρχουν και σωματίδια τα οποία όπως και οι άνθρωποι, έχουν πεπερασμένο χρόνο ζωής. Πολλά από αυτά πεθαίνουν σχεδόν αμέσως αφού παραχθούν. Για παράδειγμα, ένα ελεύθερο νετρόνιο ζεί περίπου 15 λεπτά, ένα μιόνιο 2,2 εκατομμυριοστά του δευτερολέπτου, το διάσημο σωματίδιο Higgs ζει λιγότερο από ένα τρισεκατομμυριοστό του δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου ή 1,6×10-22 δευτερόλεπτα, ενώ τα μποζόνια W+, W− και Z0 ζουν ακόμα λιγότερο, γύρω στα 10−25 δευτερόλεπτα. Η αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg Ένας αναπάντεχος τρόπος για να υπολογίσουμε τον χρόνο ζωής των ασταθών σωματιδίων είναι διαμέσου της κβαντομηχανικής σχέσης: . Η σχέση αυτή αποκαλείται συχνά «σχέση αβεβαιότητας ενέργειας-χρόνου», ένα παραπλανητικό όνομα, διότι ανακαλεί αδόκιμα την θεμελιώδη κβαντομηχανική σχέση αβεβαιότητας θέσης-ορμής . Όμως, η σύγκριση είναι άστοχη, εφόσον ο χρόνος δεν είναι παρατηρήσιμο μέγεθος προσαρτημένο σε ένα σωματίδιο. Το νόημα της σχέσης αυτής εξαρτάται από το είδος της μέτρησης που μας ενδιαφέρει. Μια πιο σωστή γραφή της σχέσης αυτής θα ήταν , όπου το Τ συμβολίζει τον χαρακτηριστικό χρόνο μέσα στον οποίο η ενέργεια του κβαντικού συστήματος αλλάζει αξιόλογα.Παραδείγματος χάριν, για ένα άτομο στη θεμελιώδη κατάσταση, το Τ είναι απεριόριστα μεγάλο και η ενέργεια προσδιορίσιμη σχεδόν με όση ακρίβεια θέλουμε. Όπως ακριβώς και με σωματίδια όπως τα πρωτόνια και τα ηλεκτρόνια, που έχουν μέση διάρκεια ζωής πρακτικά άπειρη και διαθέτουμε όλο το χρόνο για να εκτελέσουμε άμεσα αναρίθμητες μετρήσεις της μάζας τους (ισοδύναμα, της ενέργειας E=mc2) και να προκυψουν τιμές με εξαιρετική ακρίβεια. Η απροσδιοριστία στην ενέργεια (μάζα) που προέρχεται από την σχέση του Heisenberg θα φαίνεται αμελητέα.Αν αντίθετα πρόκειται για ασταθή σωματίδια με πολύ σύντομη μέση διάρκεια ζωής, η μάζα (ενέργεια) τους δεν μπορεί να μετρηθεί άμεσα, διότι ο χρόνος που διαθέτουμε είναι πολύ περιορισμένος. Μπορούμε ωστόσο να μετρήσουμε την ενέργεια των προϊόντων διάσπασης και να βρούμε έτσι τη μάζα του μητρικού σωματιδίου. Το αξιοπρόσεκτο είναι ότι, ακόμα κι αν είχαμε απεριόριστη πειραματική ακρίβεια, κάθε μέτρηση θα έδινε ελαφρώς διαφορετικά αποτελέσματα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στους απειροελάχιστους χρόνους της σύντομης ζωής του αυτό που ‘ταλαντώνεται’ είναι η ενέργεια του μητρικού σωματιδίου. Μια καμπύλη συντονισμού Μπορεί να ακούγεται περίεργα, αλλά η αρχή της αβεβαιότητας αποτελεί εργαλείο για τον ακριβή προσδιορισμό του πολύ μικρού χρόνου ζωής βαρέων σωματιδίων που παράγονται σε συγκρούσεις υψηλής ενέργειας επιταχυντών. Η σχέση αβεβαιότητας ενέργειας-χρόνου στη μορφή , υποδηλώνει ότι για σωματίδια με εξαιρετικά μικρή διάρκεια ζωής, θα υπάρχει σημαντική αβεβαιότητα στη μετρούμενη ενέργεια (μάζα). Έτσι, για ένα σωματίδιο που έχει πεπερασμένη διάρκεια ζωής, η αρχή της αβεβαιότητας θέτει ένα θεμελιώδες όριο στη γνώση της ενέργειάς του για κάθε δεδομένη μέτρηση. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να μετρήσουμε την ενέργεια με πολύ μεγάλη ακρίβεια. Μπορούμε να το κάνουμε μετρώντας την ενέργεια πολλές φορές και λαμβάνοντας την μέση τιμή. Κι όταν ανασυνθέσουμε την τιμή της μάζας (ενέργειας) του αρχικού ασταθούς σωματιδίου, θα βρούμε μια κωδωνοειδή κατανομή πιθανοτήτων, που ονομάζεται καμπύλη συντονισμού ή κατανομή Lorentzian ή Breit-Wigner: Οι μετρήσεις της ενέργειας (E0) ενός ασταθούς σωματιδίου καθορίζουν μια κατανομή ενέργειας (natural line shape) που ονομάζεται Breit-Wigner ή Lorentzian Η κορυφή της καμπύλης αντιστοιχεί στην κεντρική τιμή της μάζας και όσο πιο σύντομη είναι η μέση διάρκεια ζωής του σωματιδίου, τόσο αυξάνεται το εύρος της. Κι εδώ κρύβεται το ιδιοφυές κόλπο.Aν συμβολίσουμε με Γ το πλήρες πλάτος της κατανομής ενέργειας στο ήμισυ της μέγιστης τιμής της (FWHM=Full Width at Half Maximum), η αβεβαιότητα στην ενέργεια εκφράζεται εύλογα ως και η εξίσωση της αβεβαιότητας που συσχετίζει την μέση διάρκεια ζωής σωματιδίου Τ με το εύρος Γ της κατανομής ενέργειας γράφεται ως . Αν μετρήσουμε το εύρος Γ της κατανομής, εύκολα υπολογίζουμε τον χρόνο ζωής Τ του σωματιδίου.Το Γ αναφέρεται συχνά ως «φυσικό πλάτος γραμμής (natural line width)». Είναι ένα πολύ σημαντικό μέγεθος στη φυσική των επιταχυντών υψηλής ενέργειας και ο υπολογισμός του από την ανάλυση των πειραμαματικών δεδομένων προσδιορίζει, διαμέσου την σχέσης αβεβαιότητας (Γ∙Τ=h/2π), τους εξαιρετικά μικρούς χρόνους ζωής των παραγόμενων σωματιδίων. Η σχέση μεταξύ του εύρους Γ (FWHM) και χρόνου ζωής Τ ασταθών σωματιδίων από τον μακρόβιο πυρήνα 232Th (που εκπέμπει α σωματίδα) μέχρι το μποζόνιο Ζ0 που έχει απειροελέχιστο χρόνο ζωής καθορίζεται από την εξίσωση Γ∙Τ=h/2π Έτσι λοιπόν, η αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg , που φαίνεται να περιορίζει την ικανότητά μας να μετράμε, μετατρέπεται τελικά σε ένα κόλπο για να συλλάβουμε τους απειροελάχιστους χρόνους της ζωής ασταθών σωματιδίων. Bιβλιογραφία: 1. «Μodern Physics from a to Z0» , James William Rohlf – John Wiley & Sons 2. «H προέλευση της μάζας», Γιάννης Ηλιόπουλος, ΠΕΚ 3. «Χρόνος (Από τον μύθο του Κρόνου στο CERN)», Guido Tonelli – εκδόσεις διόπτρα 4. Particle lifetimes from the uncertainty principle – http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/quantum/parlif.html
  18. Δροσος Γεωργιος

    Περί Ηλίου

    Aditya-L1: νέα ινδική διαστημική αποστολή με στόχο τον Ήλιο Μετά την επιτυχή προσεδάφιση του Chandrayaan-3 η Ινδία πραγματοποίησε σήμερα την εκτόξευση ενός πυραύλου, με αποστολή τη μελέτη του ήλιου. Η πρώτη διαστημική αποστολή της Ινδίας για τον ήλιο, έχει ως στόχο τη μελέτη των ηλιακών ανέμων, οι οποίοι μπορούν να επηρεάσουν τη γη και παρατηρούνται συχνά, μέσω ατμοσφαιρικών φαινομένων.H εκτόξευση του Aditya-L1 (ονομασία του ήλιου στα ινδουιστικά) έγινε περίπου στις 9:20 ώρα Ελλάδος. Η διαστημική αποστολή της Ινδίας για τη μελέτη του ήλιου, ακολουθεί την ινδική αποστολή στο φεγγάρι στα τέλη του προηγούμενου μήνα, καθώς η Ινδία έγινε η πρώτη χώρα που προσεδάφισε διαστημικό όχημα στο νότιο πόλο της σελήνης, πετυχαίνοντας το στόχο αυτό, ταχύτερα από τις αντίστοιχες διαστημικές φιλοδοξίες της Ρωσίας.Παρά το γεγονός ότι η Ρωσία είχε ένα πιο ισχυρό πύραυλο-φορέα, ο ινδικός Chandrayaan-3 ξεπέρασε σε επιδόσεις τον Luna-25 για την πραγματοποίηση της προσεδάφισης στη σελήνη.Η αποστολή έχει την ικανότητα να κάνει “ ένα μπιγκ μπανγκ από επιστημονική άποψη”, δήλωσε ο Σομακ Ρεϊτσαούντρι, που έχει εμπλοκή στην ανάπτυξη μερικών από τα εξαρτήματα του ινδικού οχήματος διαστημικής παρατήρησης, προσθέτοντας ότι ενεργειακά σωματίδια που αποβάλλονται από τον ήλιο, είναι ενδεχόμενο να πλήξουν δορυφόρους που ελέγχουν τις επικοινωνίες και έχουν εκτοξευτεί από τη γη. “ Έχουν καταγραφεί επεισόδια, κατά τα οποία, σημαντικές επικοινωνίες έχουν διακοπεί καθώς ένας δορυφόρος δέχτηκε την επίδραση του ηλιακού στέμματος. Οι δορυφόροι με χαμηλή γήινη τροχιά βρίσκονται στο επίκεντρο του επενδυτικού ενδιαφέροντος μεγάλων ιδιωτικών εταιριών παγκοσμίως, ενώ το γεγονός αυτό, καθιστά την διαστημική αποστολή Aditya L1, ένα πολύ σημαντικό πρόγραμμα”, εξήγησε ο ίδιος. https://www.amna.gr/home/article/756886/Ochima-diastimikis-paratirisis-gia-ti-meleti-tou-iliou-ektoxeuse-i-India- Κοινοποιήστε:
  19. Η κατάκτηση του Ελ Ντοράντο του Διαστήματος: εμπόδια και προσδοκίες Πώς ο νότιος πόλος της Σελήνης έγινε το Ελ Ντοράντο του Διαστήματος Οι προκαταρκτικές αναλύσεις από το ινδικό ρόβερ Pragyaan εξηγούν γιατί Ηνωμένες Πολιτείες, Ρωσία και Κίνα διαγκωνίζονται για την κατάκτηση του σεληνιακού άβατου και των πόρων του Υπάρχει ένα μέρος όπου κανένα ανθρώπινο δημιούργημα δεν είχε πατήσει. Τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα…Την περασμένη εβδομάδα, το μικροσκοπικό ρόβερ Pragyaan έγραψε ιστορία, αποβιβαζόμενο αργά, αλλά ομαλά από το μητρικό ινδικό σκάφος Vikram και ξεκινώντας την εξερεύνηση των μυστηρίων του Νότιου Πόλου της Σελήνης.H διαστημική αποστολή Chandrayaan-3 αναμένεται να παραμείνει σε λειτουργία για δύο εβδομάδες, εκτελώντας μια σειρά πειραμάτων συμπεριλαμβανομένης μιας φασματομετρικής ανάλυσης της ορυκτής σύνθεσης της σεληνιακής επιφάνειας.Το μη επανδρωμένο διαστημικό όχημα έχει πετύχει ήδη κάτι ρηξικέλευθο, καθώς είναι το πρώτο που κατόρθωσε μια ήπια προσελήνωση στο άβατο, παγωμένο, γεμάτο κρατήρες πολικό σεληνιακό τοπίο. Εκτός, όμως, από την Ινδία, και οι Ηνωμένες Πολιτείες, Ρωσία και Κίνα, χώρες που έχουν πραγματοποιήσει αποστολές στη Σελήνη, έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους στον αινιγματικό Νότιο Πόλο της Σελήνης, φιλοδοξώντας να ρίξουν φως σε κάποια από τα μυστήρια και, γιατί όχι, να επωφεληθούν από τη λύση τους. Ομως, τι είναι αυτό που κάνει τόσο ελκυστικό τον ανεξερεύνητο Νότιο Πόλο στις διαστημικές δυνάμεις της Γης; Η κούρσα κατάκτησης του σεληνιακού Νότου Οι προκαταρκτικές αναλύσεις από το ινδικό ρόβερ επιβεβαιώνουν την ύπαρξη θείου στο έδαφος της Σελήνης, καθώς και άλλων χημικών στοιχείων. Οπως ανακοίνωσε η Υπηρεσία Διαστημικής Έρευνας της Ινδίας (ISRO – Indian Space Research Organization), το φασματοσκοπικό όργανο του ρόβερ ανίχνευσε επίσης αλουμίνιο, σίδηρο, ασβέστιο, χρώμιο, τιτάνιο, μαγγάνιο, οξυγόνο και πυρίτιο στη σεληνιακή επιφάνεια. Τα πρώτα αυτά ευρήματα επιβεβαιώνουν πως οι διαστημικές δυνάμεις της Γης έχουν λόγους να διαγκωνίζονται για την κατάκτηση του σεληνιακού αυτού άβατου και των πόρων του. Το νερό της Σελήνης Υπάρχουν πολλοί επιστημονικοί λόγοι για την εξερεύνηση του Νότιου Πόλου της Σελήνης. Οι επιστήμονες αδημονούν να λύσουν το μυστήριο της προέλευσης του νερού στο φεγγάρι -που μπορεί να έχει προκύψει από εκρήξεις αρχαίων σεληνιακών ηφαιστείων δισεκατομμύρια χρόνια πριν, να έχει μεταφερθεί από αστεροειδείς ή κομήτες, ή ακόμη και τον ηλιακό άνεμο- που θα επιτρέψει την εντατικοποίηση διαστημικών αποστολών εκεί και τη χρήση του ως βάσης για προγράμματα σε άλλους πλανήτες. «Αυτό που πραγματικά είναι συναρπαστικό με το νερό στη Σελήνη είναι να κατανοήσουμε πώς οι βραχώδεις πλανήτες παίρνουν το νερό τους, κάτι το οποίο είναι βασικό στοιχείο τού να καταστούν κατοικήσιμοι. Η κατανόηση αυτή μπορεί να εξηγήσει πολλά για τη Γη, αλλά και τους βραχώδεις εξωπλανήτες, σε άλλα ηλιακά συστήματα» σημειώνει η Μάργκαρετ Λάντις, αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο. Εξάλλου, το κινεζικό Chang’e-4 έχει εντοπίσει ενδείξεις για έναν τεράστιο κρατήρα, θαμμένο κοντά στον Νότιο Πόλο του Φεγγαριού, για τον οποίο οι επιστήμονες θέλουν να μάθουν περισσότερα. Οπως εξηγεί η Μπρετ Ντεβένι, πλανητική επιστήμονας στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς, το έδαφος στον Νότιο Πόλο είναι από τα αρχαιότερα της Σελήνης, με ελάχιστες ενδείξεις πρόσφατης ηφαιστειακής δραστηριότητας. «Αυτό προσφέρει μια φανταστική ευκαιρία να εξετάσουμε κάποιες από τις πιο πρώιμες διαδικασίες του ηλιακού μας συστήματος που δεν καταγράφονται στη Γη» λέει η ίδια, με την ομάδα της να επιχειρεί να λύσει κι άλλα μυστήρια του φεγγαριού – όπως το γιατί η μακρινή πλευρά της Σελήνης διαθέτει πολλούς περισσότερους κρατήρες από την εγγύς πλευρά ή τη φύση μιας θάλασσας μάγματος που κάποτε πιθανότατα κάλυπτε την επιφάνειά του.Οι κρατήρες στην πολική αυτή περιοχή είναι γνωστοί ως «περιοχές με μόνιμη σκιά» (permanently shadowed regions – ΡSR) ή και «κρατήρες με αιώνιο σκοτάδι», όπου ενδεχομένως βρίσκεται συσσωρευμένος πάγος, υπεδάφιος ή επιφανειακός, εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια. Στις περιοχές PSR οι θερμοκρασίες μπορούν να κατρακυλήσουν σε ακραία βάθη, έως τους -259 βαθμούς Κελσίου δημιουργώντας συνθήκες ψυχρότερες κι από αυτές του Πλούτωνα, πλην όμως ιδανικές για τη διατήρηση πάγου. Κάθε μόριο ύδατος που καταλήγει στην περιοχή PSR αυτομάτως ψύχεται και στη συνέχεια παγιδεύεται εκεί καθώς δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις εξάτμισής του. Υπό αυτές τις συνθήκες, υπάρχουν αυξημένες προσδοκίες πως ο πάγος αυτός του Νότιου Πόλου, αν όντως υπάρχει και μάλιστα σε επαρκείς ποσότητες, θα μπορούσε να παρέχει καύσιμα, οξυγόνο και πόσιμο νερό σε μελλοντικές αποστολές αστροναυτών και να χρησιμοποιηθεί ως μέσο ψύξης του διαστημικού εξοπλισμού. «Η προσελήνωση στον Νότιο Πόλο θα επιτρέψει στην πραγματικότητα στην Ινδία να εξερευνήσει εάν υπάρχει πάγος νερού στο φεγγάρι. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό για τα σωρευτικά δεδομένα και την επιστήμη σχετικά με τη γεωλογία της Σελήνης», δήλωσε η Κάρλα Φιλοτίκο, συνεργάτιδα και διευθύνων σύμβουλος στην εταιρεία συμβούλων SpaceTec Partners. Τι καθιστά τον Νότιο Πόλο τόσο δυσπρόσιτο; Το εξαιρετικά ανώμαλο έδαφος δυσχεραίνει την προσέγγιση στον Νότιο Πόλο της Σελήνης γι’ αυτό και η πρώτη προσελήνωση δικαίως θεωρείται ιστορική. Το σημείο αυτό, εξαιρετικά μακριά από τη ζώνη του ισημερινού όπου είχαν προσεληνωθεί προηγούμενες αποστολές (μεταξύ των οποίων και η επανδρωμένη «Απόλλων 11»), είναι γεμάτο κρατήρες, βαθιές χαράδρες και απόκρημνες τάφρους. Παλιότερες απόπειρες προσελήνωσης στη συγκεκριμένη περιοχή απέτυχαν, με πιο πρόσφατη τη ρωσική αποστολή όπου το διαστημόπλοιο Luna-25 περιστράφηκε ανεξέλεγκτα προτού συντριβεί στη σεληνιακή επιφάνεια, προ δύο εβδομάδων. Πηγή: BBC/Reuters/Space.com/Associated Press https://www.kathimerini.gr/life/science/562591762/pos-o-notios-polos-tis-selinis-egine-to-el-ntoranto-toy-diastimatos/ Η κατάκτηση της Σελήνης: Τα εμπόδια και οι προσδοκίες Η ανθρωπότητα ετοιμάζεται για μόνιμη εγκατάσταση στο φεγγάρι. Ήταν το 1962, πριν από 61 χρόνια, που ο Πρόεδρος Τζον Κένεντι υποσχέθηκε στείλει έναν άνθρωπο στη Σελήνη πριν περάσει αυτή η δεκαετία. Τώρα η NASA έχει δήλωσε ότι οι άνθρωποι θα ζουν και θα εργάζονται εκεί μέσα στα επόμενα 10 χρόνια μια φιλοδοξία που άρχισε να δείχνει περισσότερο πραγματοποιήσιμη με την πρόσφατη πετυχημένη προσσελήνωση ενός σκάφους και ενός ρομποτικού εξερευνητή από την Ινδία στο νότιο πόλο της ΣελήνηςΕίναι η πρώτη φορά που ένα ανθρώπινο δημιούργημα πατά το έδαφος του νότιου πόλου του φεγγαριού γεγονός πολύ σημαντικό αφού σε αυτή την περιοχή οργανώνουν οι διαστημικές υπηρεσίες επανδρωμένες αποστολές και τη δημιουργία των πρώτων τουλάχιστον βάσεων και αργότερα αποικιών.Έχει υποδειχθεί η ύπαρξη νερού σε παγωμένη μορφή στο υπέδαφος του νότιου πόλου της Σελήνης και όλες οι μεγάλες διαστημικές υπηρεσίες οργανώνουν επανδρωμένες και μη αποστολές εκεί.Η ανεύρεση και στη συνέχεια επιτυχής ανάκτηση και αξιοποίηση του παγωμένου νερού θα βοηθήσει τα μέγιστα στη δημιουργία βιώσιμων επανδρωμένων εγκαταστάσεων κάθε είδους στη Σελήνη. Από το παγωμένο νερό μπορεί να προκύψει πόσιμο νερό, οξυγόνο αλλά και καύσιμα για πυραύλους για τους κατοίκους της Σελήνης που δεν θα εξαρτώνται έτσι απόλυτα από τροφοδοσία προερχόμενη από τη Γη. Η μόνιμη σεληνιακή κατοίκηση θα είναι ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα που έχει κάνει ποτέ η ανθρωπότητα και θέτει πολλά άμεσες ερωτήσεις.Για αρχή, πού στη Σελήνη θα ήταν ένας τέτοιος οικισμός; Δεν είναι παντού στον φιλικό μας δορυφόρο είναι ίσο όταν πρόκειται για τακτοποίηση εκεί. Χάρη στην τροχιακή της διαδρομή, η Σελήνη έχει έναν μακρύ κύκλο ημέρας-νύχτας, με κάθε μέρα ή νύχτα να διαρκεί περισσότερο από ένα δεκαπενθήμερο της Γης.Αυτό σημαίνει ότι το πιο πιθανό μέρος για ανθρώπινους οικισμούς είναι κοντά σε ένα των πόλων, όπου το φως είναι μόνο μόνιμο, και οι παραλλαγές μεταξύ των ακραίων θερμοκρασιών είναι πολύ λιγότερο σοβαρές από ό,τι στις ισημερινές περιφέρειες.Δύο συγκεκριμένες τοποθεσίες που αναφέρονται συχνά από τους επιστήμονες είναι το όρος Malapert, κοντά στο νότιο πόλο της Σελήνης και το χείλος του κρατήρα Peary που βρίσκεται βορειότερα.Οι ειδικοί από το Κέντρο Πτήσης Γκοντάρντ της NASA λένε ότι το όρος Malapert διαθέτει τεράστια αποθέματα υδρογόνου και ήλιου. Τα πλεονεκτήματα του χείλους του κρατήρα Peary (που πήρε το όνομά του από τον πολικό εξερευνητή, Robert Peary) περιλαμβάνει μεγάλες επίπεδες περιοχές αλλά και τέσσερις ορεινές περιοχές στο χείλος, γνωστές ως κορυφές αιώνιου φωτός, που παραμένουν φωτεινές όλη τη σεληνιακή ημέρα. Αυτό το φως πηγή σημαίνει σχετικά σταθερή θερμοκρασία και ηλιακή ενέργεια.Έχοντας επιλέξει την τοποθεσία η δημιουργία καταλυμάτων είναι το επόμενο βήμα. Τα καταλύματα μπορούν να δημιουργηθούν είτε κάτω από την επιφάνεια του φεγγαριού σε τούνελ που έχει δημιουργήσει η ηφαιστειακή δραστηριότητα του παρελθόντος είτε σε κατοικίες στην επιφάνεια που θα μπορούν να κατασκευαστούν με ρομποτικά συστήματα από τοπικά υλικά και τρισδιάστατους εκτυπωτές.Οι υπόγειες κατοικίες έχουν το πλεονέκτημα της μεγαλύτερης προστασίας από χτυπήματα μετεωριτών και από την ηλιακή ακτινοβολία, που είναι περίπου 200 φορές πιο ισχυρή στη Σελήνη από ότι στη Γη.Αλλά οι κατοικίες στην επιφάνεια προσφέρουν ευκολότερη πρόσβαση και μεταφορά, για να μην αναφέρουμε το διανοητική πλήρωση του να είσαι «έξω». Είναι πιθανό να βρεθεί μια λύση που θα είναι είναι ένα μείγμα των δύο προτάσεων. Υλικά και προμήθειες Τα σεληνιακά κτίρια θα μπορούσαν να δημιουργηθούν με τεχνολογία τρισδιάστατης εκτύπωσης, χρησιμοποιώντας ρεγόλιθος (σεληνόσκονη) ως πρωταρχικό υλικό κατασκευής: περιέχει αλουμίνιο, πυρίτιο, σίδηρο, ασβέστιο, μαγνήσιο και τιτάνιο.Όπως κάθε γήινη πόλη, οι οικισμοί θα χρειάζονταν προμήθειες ενέργειας και τροφής. Πού θα βρεθούν;Το πρώτο θα προέλθει από ένα μείγμα ηλιακής ενέργειας (εξ ου και η ανάγκη να είναι κοντά στους πόλους) και το νερό (διασπασμένο στα συστατικά μέρη του υδρογόνο και οξυγόνο για την παραγωγή προωθητικού καυσίμου). Στην αρχή, θα χρειαζόταν φαγητό να μεταφέρεται από τη Γη, αλλά τελικά υδροπονικές καλλιέργειες και άλλες μέθοδοι παραγωγής τροφίμων θα προσφέρουν ένα επίπεδο αυτονομίας. Σε ποιόν ανήκει; Η παρουσία του ανθρώπου στη Σελήνη θα δημιουργήσει όπως αναμένεται σοβαρά νομικά και πρακτικά προβλήματα. Η Σελήνη βρίσκεται επί του παρόντος υπό τη δικαιοδοσία της Συνθήκη για το Διάστημα του 1966, η οποία αναφέρει ότι στο Διάστημα «δεν υπόκειται εθνική ιδιοποίηση με αξίωση κυριαρχίας» και είναι «δωρεάν για εξερεύνηση και χρήση από όλα τα κράτη». Αυτή η συνθήκη προφανώς θα χρειαστεί να επαναδιατυπωθεί ή πιο σωστά νέα διαβούλευση έτσι ώστε να εξισορροπηθούν οι απαιτήσεις των ισχυρών χωρών που έχουν βλέψεις στη Σελήνη και έχουν ανακοινώσει τη δημιουργία επανδρωμένων βάσεων και οικισμών. Η διαβίωση Όποια και αν είναι η μίξη των εθνών και των πολιτισμών, κάθε άτομο που βρίσκεται στη Σελήνη εκεί θα έχει να αντιμετωπίσει τις τεράστιες σωματικές και ψυχολογικές συνέπειες της ζωής σε απόσταση 384 χιλιάδων χλμ. από τη Γη και στο ένα έκτο της βαρύτητας από αυτή του πλανήτη μας.Οι περισσότερες από αυτές τις επιπτώσεις παραμένουν εν πολλοίς άγνωστες. Για παράδειγμα, τα σώματά μας έχουν εξελιχθεί στη γήινη βαρύτητα επί εκατ. έτη, πώς λοιπόν το μυοσκελετικό και καρδιαγγειακό μας σύστημα θα προσαρμοστεί σε αυτές τις συνθήκες;Και ενώ είναι αλήθεια ότι δεκάδες αστροναύτες έχουν περάσει πολύ χρόνο στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό εντούτοις είχαν κάτω από τα πόδια τους πάντα τη Γη γεγονός παρήγορο όταν άρχιζαν να νιώθουν άσχημα.Οι ψυχολόγοι ήδη προειδοποιούν για την εμφάνιση της αποκαλούμενης «αστροφοβίας» που είναι η ανάπτυξη φόβου για το ίδιο το Διάστημα. Η μοναξιά θα είναι επίσης μια κατάσταση που θα είναι πάντα υπαρκτή σε αυτές τις συνθήκες και προκαλεί προβληματισμό στους ειδικούς για το πώς μπορεί να υπάρξει διαχείριση της. Τα υπέρ και τα κατά «Τα είδη που ζουν αποκλειστικά σε ένα μόνο πλανήτη δεν επιβιώνουν. Το να ζεις έξω από τον πλανήτη μάλλον δεν είναι κακή στρατηγική για επιβίωση. Αργά ή γρήγορα θα είναι ένα από τα κίνητρα της δημιουργίας βάσεων στη Σελήνη» λέει ο Τζον Γιάνγκ που είναι ο ένατος άνθρωπος που πάτησε το πόδι του στη Σελήνη. Συνεπώς η αποίκηση της Σελήνης δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά το πρώτο βήμα στην προσπάθεια κατάκτησης του Διαστήματος από τον άνθρωπο. Ένα σημείο εκκίνησης για αποστολές στον Άρη και τους άλλους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος αλλά και για ταξίδια σε άλλα αστρικά συστήματα του γαλαξία μας.Αυτό, όμως, δεν είναι ζήτημα μόνο μιας δεκαετίας, αλλά μια μακρά διαδικασία. Η Σελήνη είναι περίπου 400 χιλιάδες χλμ. μακριά από τη Γη ενώ ο Άρης μπορεί κατά καιρούς να απέχει 400 εκατομμύρια χλμ. Κάθε προορισμός μπορεί επομένως να είναι χίλιες φορές πιο μακριά από τον αμέσως προηγούμενο.Ο Άντι Γουέιρ συγγραφέας του μπεστ σέλερ μυθιστορήματος επιστημονικής φαντασίας «Ο Αρειανός» που μεταφέρθηκε με επιτυχία στη μεγάλη οθόνη με πρωταγωνιστή τον Ματ Ντέιμον έχει άλλη άποψη. «Δεν θέλετε να στείλουμε ανθρώπους στη Σελήνη. Πρέπει να στείλουμε ρομπότ. Οι άνθρωποι είναι μαλθακοί, σαθροί και πεθαίνουν. Τα ρομπότ είναι σκληρά και κανείς δεν εκνευρίζεται όταν πεθαίνουν». https://www.naftemporiki.gr/techscience/1509306/i-kataktisi-tis-selinis-ta-empodia-kai-oi-prosdokies/ Κοινοποιήστε:
  20. Είναι μαγικός ο πυρήνας του οξυγόνου-28; Ο πυρήνας του oξυγόνου-28 περιέχει 20 νετρόνια και οκτώ πρωτόνια. Αυτό το παράξενο ισότοπο του οξυγόνου αναζητείται εδώ και πολύ καιρό από τους φυσικούς, καθώς οι υποτιθέμενες ασυνήθιστες ιδιότητές του θα τους επέτρεπαν να ελέγξουν τις θεωρίες για το πώς λειτουργούν οι ατομικοί πυρήνες. Μετά από δεκαετίες πειραμάτων, οι φυσικοί υποστηρίζουν ότι δημιούργησαν το οξυγόνο- 28 και ότι οι ιδιότητές του έρχονται σε αντίθεση με τις θεωρητικές προβλέψεις! Εντοπίστηκε επιτέλους το σπάνιο ισότοπο οξυγόνου και φαίνεται πως αψηφά τις προσδοκίες των φυσικών. Το οξυγόνο-28 μπορεί να ωθήσει τους φυσικούς να ανανεώσουν τις θεωρίες για το πώς είναι δομημένοι οι ατομικοί πυρήνες. Το οξυγόνο-28 είναι ένα ισότοπο οξυγόνου που σε σχέση με το κοινό οξυγόνο-16, έχει 12 επιπλέον νετρόνια στον πυρήνα του. Οι επιστήμονες έχουν προβλέψει εδώ και καιρό ότι αυτό το ισότοπο θα έπρεπε να είναι ασυνήθιστα σταθερό. Αλλά οι αρχικές παρατηρήσεις του πυρήνα 28O δείχνουν ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει: διασπάται πολύ γρήγορα μετά τη δημιουργία του, σύμφωνα με την πρόσφατη δημοσίευση στο περιοδικό Nature (First observation of 28O). Αν τα συμπεράσματα της εν λόγω εργασίας αναπαραχθούν και από άλλες ερευνητικές ομάδες, τότε οι φυσικοί ίσως χρειαστεί να τροποποιήσουν τις θεωρίες που περιγράφουν τον τρόπο δόμησης των ατομικών πυρήνων.Η ισχυρότερη δύναμη στο σύμπαν είναι αυτή που συγκρατεί μαζί τα πρωτόνια και τα νετρόνια στον πυρήνα ενός ατόμου. Οι φυσικοί προσπαθούν να κατανοήσουν όσο το δυνατόν καλύτερα την ισχυρή πυρηνική δύναμη, ωθώντας τους πυρήνες στα άκρα. Ένας δημοφιλής τρόπος γιαυτό είναι να προσθέτουν στους ελαφρούς πυρήνες όπως το οξυγόνο, επιπλέον νετρόνια και να παρατηρούν τι θα συμβεί.Η θεωρία της πυρηνικής φυσικής μας λέει ότι οι ατομικοί πυρήνες με συγκεκριμένο αριθμό πρωτονίων και νετρονίων είναι εγγενώς σταθεροί. Αυτό συμβαίνει επειδή τα πρωτόνια και τα νετρόνια γεμίζουν «φλοιούς» στον πυρήνα. Η Maria Goeppert Mayer ήταν η πρώτη που συνειδητοποίησε ότι οι πυρήνες με 2, 8, 20, 28, 50, 82, 126 πρωτόνια ή νετρόνια ήταν ιδιαίτερα σταθεροί. Αργότερα, οι αριθμοί αυτοί έγιναν γνωστοί ως «μαγικοί αριθμοί», όρος που επινόησε ο Eugene Wigner, καθώς ήταν επιφυλακτικός με το πρότυπο των φλοιών που διατύπωσε η Mayer. Όταν ένας πυρήνας έχει μαγικό αριθμό νετρονίων και μαγικό αριθμό πρωτονίων, γίνεται «διπλά μαγικός» – και επομένως πολύ πιο σταθερός.Η πιο άφθονη μορφή του οξυγόνου στη φύση, το 16O, είναι διπλά μαγική, λόγω των οκτώ πρωτονίων και οκτώ νετρονίων του. Το οξυγόνο-28, με 8 πρωτόνια και 20 νετρόνια, είναι επίσης διπλά μαγικό. Αλλά οι φυσικοί μέχρι τώρα δεν μπορούσαν να το δημιουργήσουν.Η δημιουργία και παρατήρηση του 28O απαιτούσε πολλά πειραματικά ‘κατορθώματα’. Κλειδί ήταν οι ισχυρές ροές ραδιενεργών ισοτόπων που παράγονται από το Riken RI Beam Factory στο Wako της Ιαπωνίας. Οι επιστήμονες εκτόξευσαν μια δέσμη ισοτόπων ασβεστίου-48 σε έναν στόχο βηρυλλίου, δημιουργώντας έτσι το ισότοπο του φθορίου-29 (29F). Ο πυρήνας αυτού του ισοτόπου έχει ένα πρωτόνιο περισσότερο από το 28O αλλά τον ίδιο αριθμό νετρονίων. Στη συνέχεια, οι επιστήμονες χρησιμοποιώντας ένα παχύ φράγμα υγρού υδρογόνου, έδιωξαν ένα πρωτόνιο από τον πυρήνα του 29F, δημιουργώντας το 28O. To Riken RI Beam Factory στο Wako, στην Ιαπωνία, δημιουργεί δέσμες ραδιενεργών ισοτόπων Αυτή η σπάνια μορφή οξυγόνου ήταν πολύ βραχύβια για να παρατηρηθεί άμεσα. Αντίθετα, η ομάδα εντόπισε τα προϊόντα διάσπασής του: το ισότοπο οξυγόνο-24 συν τέσσερα νετρόνια, μια μέτρηση που πριν από μερικά χρόνια φαινόταν αδύνατη. Είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες ανιχνεύουν τέσσερα νετρόνια ταυτόχρονα. Για να παρατηρήσουν μεμονωμένα νετρόνια, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν έναν ισχυρό ανιχνευτή που κατασκευάστηκε για αυτόν τον σκοπό. Σε αυτόν τον εξειδικευμένο ανιχνευτή, τα εισερχόμενα νετρόνια αποκαλύπτονται όταν χτυπούν τα πρωτόνιαΠαρόλο που οι φυσικοί δεν κατάφεραν να μετρήσουν την διάρκεια ζωής του 28O, το ισότοπο δεν συμπεριφέρθηκε σαν να ήταν διπλά μαγικό – διαλύθηκε σχεδόν αμέσως μετά την δημιουργία τουΤο 28O δεν είναι η πρώτη παραβίαση της καθολικότητας των μαγικών αριθμών στην πυρηνική φυσική. Μια ομάδα επιστημόνων απέδειξε το 2009 ότι ο πυρήνας 24O – σε αντίθεση με το εγχειρίδιο πυρηνικών κανόνων – συμπεριφέρεται σαν να είναι διπλά μαγικός. Τα 8 πρωτόνια και τα 16 νετρόνια του είναι ισχυρά συνδεδεμένα μεταξύ τους, δίνοντάς του μια σχετικά μεγάλη διάρκεια ζωής- χρειάζονται περίπου 61 χιλιοστά του δευτερολέπτου για να διασπαστούν οι μισοί από τους πυρήνες 24O. Αυτό σημαίνει ότι σε ορισμένους πυρήνες το 16 θα μπορούσε επίσης να είναι ένας μαγικός αριθμός.Προς το παρόν, το μυστηριώδες 28O εγείρει μια ολόκληρη σειρά ερωτημάτων σχετικά με τις ισχυρές δυνάμεις που συγκρατούν τους πυρήνες. Οι φυσικοί ονειρεύονται τα πιθανά επόμενα βήματα, όπως για παράδειγμα την πιθανή δημιουργία και ανίχνευση του οξυγόνου-30. Επειδή η σταθερότητα διαφορετικών ισοτόπων είναι μια σχετική μέτρηση, θα ήταν χρήσιμο να συγκρίνουμε το 28O με αυτόν τον βαρύτερο, αλλά προς το παρόν αόρατο γείτονα.Είναι τόσο απλό και τόσο περίπλοκο. Πόσα πρωτόνια και νετρόνια μπορούμε να βάλουμε μαζί σε έναν πυρήνα και αυτά να παραμένουν συνδεδεμένα μεταξύ τους; Προς το παρόν δεν γνωρίζουμε ποιό είναι το τελικό όριο. πηγές: 1. Rare oxygen isotope detected at last – and it defies expectations – https://www.nature.com/articles/d41586-023-02713-3 2. Physicists finally observe strange isotope Oxygen 28 – raising fundamental questions – https://www.nature.com/articles/d41586-023-0273
  21. Ο κρατήρας από την πρόσκρουση του ρωσικού διαστημοπλοίου Luna-25 O δορυφόρος LRO της NASA που περιφέρεται γύρω από την Σελήνη εντόπισε τον κρατήρα που δημιούργησε η πτώση του Luna-25 στις 19 Αυγούστου στην επιφάνεια της Σελήνης. Ο κρατήρας που δημιουργήθηκε έχει περίπου 10 μέτρα σε διάμετρο. Αυτή η εικόνα έχει πλάτος 1.100 μέτρα και ο σεληνιακός βορράς είναι προς τα πάνω. Το βέλος δείχνει το πιθανό σημείο πρόσκρουσης. Η Roscosmos, η διαστημική υπηρεσία της Ρωσίας, δημοσίευσε μια εκτίμηση του σημείου πρόσκρουσης στις 21 Αυγούστου. Έτσι, η κάμερα LROC του σεληνιακού δορυφόρου LRO φωτογράφησε την περιοχή και την συνέκρινε παλαιότερες φωτογραφίες.Το εύρημα ήταν ένας νέος μικρός κρατήρας από δημιουργήθηκε από το άτυχο διαστημικό σκάφος Luna-25: https://www.nasa.gov/feature/goddard/2023/lro-luna-25-impact
  22. Η ανακοίνωση της NASA για τα υποτιθέμενα «λείψανα εξωγήινων» Την Τρίτη 12 Σεπτεμβρίου παρουσιάστηκαν στο Κογκρέσο του Μεξικού, τα λείψανα υποτιθέμενων «μη ανθρώπινων» όντων (!;) που ανασύρθηκαν από το Κούσκο του Περού το 2017, προκαλώντας ενθουσιασμό στην κοινότητα των θεωρητικών συνωμοσίας UFO. Ο δημοσιογράφος Jaime Maussan έδειξε δύο μικροσκοπικά «σώματα» μέσα σε κουτιά, που είχαν τρία δάχτυλα σε κάθε χέρι και επιμήκη κεφάλια. Υποτίθεται, πως σύμφωνα με την ραδιοχρονολόγηση άνθρακα-14 (;;) διαπιστώθηκε ότι τα πτώματα, είχαν ηλικία άνω των 1000 ετών, και ότι οι γενετικές αναλύσεις έδειξαν πως δεν σχετίζονται με κανενός είδους ζωή στη Γη(!;) διαβάστε σχετικά: «Όλα αυτά είναι ανοησίες. Οι επιστήμονες απορρίπτουν κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς περί «εξωγήινων» σωμάτων« Με το παραπάνω βίντεο να κυριαρχεί στην ουφολογική πραγματικότητα, έρχεται η ανεξάρτητη ομάδα μελέτης UFO της NASA να μας παρουσιάσει τα ευρήματα της έρευνας που πραγματοποίησε η ίδια. Εκτός από απαντήσεις για τα διάφορα Αγνώστου Ταυτότητας Ιπτάμενα Αντικείμενα (ΑΤΙΑ), θα δοθούν (ελπίζουμε) απαντήσεις και για τα υποτιθέμενα πτώματα εξωγήινων. Παρακολουθείστε live την ανακοίνωση της NASA: πηγή: https://www.space.com/nasa-uap-independent-study-team-results-livestream (νεώτερη ενημέρωση) Άνθρακες ο… εξωγήινος θησαυρός. Η επιτροπή ειδικών της NASA δεν εντόπισε την παρουσία UFO από άλλους κόσμους. Στο πόρισμα γίνεται λόγος για μη επαρκή αποδεικτικά στοιχεία για την ύπαρξη εξωγήινων διαστημοπλοίων. Ο Λευκός Οίκος, το Πεντάγωνο και η NASA αποφάσισαν πριν από ένα περίπου χρόνο να ξεκινήσει ένας σταδιακός αποχαρακτηρισμός εγγράφων, οπτικοακουστικού υλικού και άλλων στοιχείων που για περισσότερο από μισό αιώνα ήταν άκρως απόρρητα και αφορούσαν το διαχρονικά ιδιαίτερα δημοφιλές ζήτημα των άγνωστης ταυτότητας αντικειμένων ΑΤΙΑ ή «UFO» όπως είναι ευρύτερα γνωστά. Ο όρος UFO έχει αντικατασταθεί στην ορολογία της αμερικανικής κυβέρνησης από τον όρο UAP (Unidentified Aerial Phenomena, Άγνωστης Ταυτότητας Εναέρια Φαινόμενα). «Σε αυτή τη φάση δεν υπάρχει λόγος να συμπεράνουμε ότι οι υπάρχουσες αναφορές για UAP έχουν εξωγήινη προέλευση. Ωστόσο, αν το αναγνωρίσουμε ως μια πιθανότητα, τότε αυτά τα αντικείμενα πρέπει να έχουν ταξιδέψει μέσω του ηλιακού μας συστήματος για να φτάσουν εδώ», διευκρινίζει η επιτροπή στην έκθεση με τίτλο: «UNIDENTIFIED ANOMALOUS PHENOMENA«. Στη συνέντευξη τύπου μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης ο διευθυντής της NASA, Μπιλ Νέλσον άρχισε αναφερόμενος στη θέαση από πιλότους αντικειμένων που δεν μπορούσαν να αναγνωρίσουν στον εναέριο χώρο των ΗΠΑ. Ωστόσο «τα περισσότερα από αυτά τα γεγονότα έχουν έκτοτε εξηγηθεί» και παραδέχτηκε ότι «ελάχιστα δεν μπορούν να αναγνωριστούν ως γνωστά ανθρωπογενή ή φυσικά φαινόμενα».Εξήγησε ότι η διαστημική υπηρεσία «αναζητά σημάδια ζωής» τόσο στο παρελθόν όσο και στο παρόν. Πρόσθεσε ότι τα UAP έχουν «παγκόσμια γοητεία» αλλά οι περισσότερες παρατηρήσεις έχουν «πολύ περιορισμένα δεδομένα», γεγονός που καθιστά πιο δύσκολη την εξαγωγή συμπερασμάτων. Ερωτηθείς πώς μπορεί η NASA να προσδιορίσει τι δεν είναι τα UAP, αν δεν γνωρίζει τι είναι, ο επικεφαλής του οργανισμού απάντησε: «Η NASA δεν βρήκε κανένα στοιχείο ότι τα UAP έχουν εξωγήινη προέλευση αλλά δεν γνωρίζουμε τι είναι τα UAP». «Θα ανακαλύψουμε και άλλον κατοικήσιμο πλανήτη στο σύμπαν» Εξέφρασε, επίσης, τη βεβαιότητά του ότι η NASA θα ανακαλύψει έναν άλλο κατοικήσιμο πλανήτη στο σύμπαν. Δήλωσε ότι πιστεύει ότι υπάρχει άλλη ζωή εκεί έξω, δεδομένου του τεράστιου αριθμού αστεριών και γαλαξιών που υπάρχει στο σύμπαν. Πιθανότατα υπάρχουν και άλλες μορφές ζωής απάντηση που χρήζει ερμηνειών αφού κάποιες μορφές ζωής σε μικροβιακό ή άλλο απλό πάντως επίπεδο μπορεί να υπάρχουν και στο ηλιακό μας σύστημα όπως για παράδειγμα, στους υπόγειους ωκεανούς που γνωρίζουμε ότι υπάρχουν σε παγωμένα φεγγάρια του Δία και του Κρόνου.Οι εμπειρογνώμονες διαπιστώνουν στο πόρισμα ότι η ανάλυση των δεδομένων για τα UAP παρεμποδίζεται από την έλλειψη πολλαπλών μετρήσεων και βασικών δεδομένων. Εμπόδιο στην συλλογή δεδομένων για τα φαινόμενα UAP αποτελούν οι «αρνητικές αντιλήψεις γύρω από την αναφορά των UAP» και οι επιστήμονες υπογραμμίζουν το ζωτικό ρόλο της συμμετοχής της NASA «στη μείωση του στίγματος». Η μελέτη συνιστά στη NASA να χρησιμοποιήσει τους πόρους ανοικτού κώδικα, την εκτεταμένη τεχνολογική εμπειρογνωμοσύνη της, τις τεχνικές ανάλυσης δεδομένων, τις εμπορικές και ομοσπονδιακές συνεργασίες για τη δημιουργία ενός καλύτερου και ισχυρού συνόλου δεδομένων για την κατανόηση των μελλοντικών φαινομένων. Επιπλέον, στην έκθεση γίνεται ειδική μνεία και στη συμμετοχή του κοινού ως «κρίσιμη πτυχή της κατανόησης των UAP», μέσω της αύξησης των προσπαθειών συλλογής δεδομένων με χρήση σύγχρονων τεχνικών crowdsourcing, από πολίτες- παρατηρητές σε όλο τον κόσμο. (νεώτερη ενημέρωση 15/9/2023) Τελικά είμαστε μόνοι στο Σύμπαν; Ο Σταμάτης Κριμιζής, ο Ιωάννης Δαγκλής και η Ανεζίνα Σολωμονίδου σχολιάζουν τις χθεσινές ανακοινώσεις της NASA για την επιτροπή επιστημόνων που θα ερευνήσει UAPs και την ύπαρξη ζωής εκτός του πλανήτη μας «Αν με ρωτάτε, πιστεύω ότι υπάρχει ζωή σε ένα σύμπαν τόσο τεράστιο, που μου είναι δύσκολο να αντιληφθώ πόσο μεγάλο είναι, η προσωπική μου απάντηση είναι “ναι”». Αυτή ήταν η απάντηση του Μπιλ Νέλσον, του επικεφαλής της NASA, στη χθεσινή, πολυαναμενόμενη συνέντευξη Τύπου για την ύπαρξη ζωής έξω από τον πλανήτη μας. Οι επιστήμονες της ομάδας του εκτιμούν την πιθανότητα ύπαρξης ζωής σε έναν άλλο πλανήτη που μοιάζει με τη Γη σε «τουλάχιστον μία στο τρισεκατομμύριο».Πολύ ενδιαφέρουσα αναφορά, πάντως, από τις χθεσινές ανακοινώσεις της διαστημικής αρχής των ΗΠΑ ήταν εκείνη του επικεφαλής της, Μπιλ Νέλσον, που δήλωσε ότι «θέλουμε να μετατοπίσουμε τη συζήτηση για τα UAP από το φανταστικό στην επιστήμη», που υποσχέθηκε μια ανοιχτή και διαφανή προσέγγιση από την επιτροπή που συστάθηκε για να ερευνήσει το ζήτημα της ύπαρξης εξωγήινης ζωής.Και αυτό, ασφαλώς, έχει να κάνει με τις χιλιάδες, ακραίες ή μη, εικασίες αλλά και θεωρίες συνωμοσίας που έχουν αναπτυχθεί γύρω από το υπό εξέτασιν θέμα. Εικασίες και θεωρίες, βέβαια, που δεν τροφοδοτούν μόνον «ψεκασμένες» απόψεις, αλλά και την τέχνη σε κάθε της μορφή, καθώς και τη φιλοσοφία και την ηθική, που εξετάζουν το ζήτημα από όλες τις προοπτικές του: τη φανταστική, την υπαρξιακή, τη θεολογική, αλλά και την οπτική της γήινης… μοναξιάς στον αχανή κόσμο του Σύμπαντος και των γαλαξιών.Οι «κακές γλώσσες», ωστόσο, θεωρούν ότι η NASA την Πέμπτη δεν απάντησε, ουσιωδώς, σε τίποτα, κάτι που φαντάζει ακραίο, αν σκεφτεί κανείς ότι εντέλει οι επιστήμονες θα αντιμετωπίσουν το ζήτημα ανοιχτά και χωρίς προκαταλήψεις και… προλήψεις σχετικά με ό,τι οι άνθρωποι σκέφτονται –ή φοβούνται– για την ύπαρξη ζωής πέραν αυτής που γνωρίζουμε. Πιεστικά ερωτήματα και το «κρυφτό» με τον επικεφαλής της ομάδας Οι δημοσιογράφοι πιέζουν, πάντως, για να μάθουν αν μέχρι ώρας οι επιστήμονες της NASA αποκρύπτουν κάτι, προκειμένου να παραμείνουν καθησυχαστικοί. Ο Μπιλ Νέλσον ήταν κατηγορηματικός, φαινομενικά τουλάχιστον, λέγοντας απλώς: «Δείξτε μου τις αποδείξεις». Κι ίσως δεν έχει άδικο αν σκεφτεί κανείς πόσο έχουν μπερδευτεί η επιστημονική πραγματικότητα και τα υπαρξιακά ή και μεταφυσικά ερωτήματα του ανθρώπου.Εντύπωση προκάλεσε, δε, η αμερικανική διαστημική αρχή όταν αρνήθηκε, στην αρχή, να δώσει το όνομα του επικεφαλής της ανεξάρτητης ομάδας, καθώς, όπως ειπώθηκε, υπήρξαν φόβοι για απειλές προς τους επιστήμονες που απαρτίζουν μια τέτοια επιστημονική ομάδα, γεγονός που έχει ήδη σημειωθεί.Λίγες ώρες μετά, νέο δελτίο Τύπου της NASA ανέφερε ότι επικεφαλής των ειδικών που θα διερευνήσουν τα «Μη αναγνωρισμένα ανώμαλα φαινόμενα» αναλαμβάνει ο Μαρκ ΜακΙνερνι, ο οποίος στο παρελθόν υπηρέτησε ως σύνδεσμος στο θέμα των UAPs μεταξύ της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας και του υπουργείου Αμυνας της χώρας, ενώ έχει επίσης συνεργαστεί με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας και το Εθνικό Κέντρο Τυφώνων των ΗΠΑ.Μάλιστα, η δρ Νίκι Φοξ, αναπληρώτρια διοικήτρια της διεύθυνσης επιστημονικών αποστολών της NASA, σε ανάρτησή της στο Χ δήλωσε: «Δεδομένου του ενδιαφέροντος, μοιράζομαι τον επιλεγμένο από τη NASA Μαρκ ΜακΙνερνι ως διευθυντή έρευνας UAP. Καθώς συνεχίζουμε να αφομοιώνουμε την έκθεση και τα ευρήματα της ομάδας έρευνας, σας παρακαλούμε να του συμπεριφέρεστε με σεβασμό σε αυτό τον καθοριστικό ρόλο για να μας βοηθήσετε να κατανοήσουμε καλύτερα επιστημονικά το UAP».Οπως μεταδίδει το Associated Press, στην 33 σελίδων έκθεση που παρουσιάστηκε, αναφέρθηκε εμφατικά ότι η αρνητική αντίληψη γύρω από τα UFOs αποτελεί εμπόδιο στη συλλογή δεδομένων. Ωστόσο, αξιωματούχοι είπαν ότι η εμπλοκή της NASA θα πρέπει να συμβάλει στη μείωση του στίγματος γύρω από τα UAPs.«Η μελέτη των μη αναγνωρισμένων ανώμαλων φαινομένων (UAP) παρουσιάζεται ως μοναδική επιστημονική ευκαιρία που απαιτεί μια αυστηρή, βασισμένη σε στοιχεία προσέγγιση. Η αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης θα απαιτήσει νέες και ισχυρές μεθόδους απόκτησης δεδομένων, προηγμένες τεχνικές ανάλυσης, ένα συστηματικό πλαίσιο αναφοράς και μείωση του στίγματος των αναφορών. Η NASA –με την εκτεταμένη τεχνογνωσία της σε αυτούς τους τομείς και την παγκόσμια φήμη για την επιστημονική ειλικρίνεια– είναι σε εξαιρετική θέση να συνεισφέρει στις μελέτες των UAPs εντός του ευρύτερου πλαισίου ολόκληρης της κυβέρνησης», αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση. Η στιγματισμένη συζήτηση για την εξωγήινη ζωή Τι οδήγησε, όμως, τη NASA τώρα στη δημιουργία αυτής της επιστημονικής επιτροπής έρευνας και γιατί θεωρεί σημαντική τη διερεύνηση μυστήριων φαινομένων;«Η συζήτηση για τα UFOs, ειδικά την προηγούμενη δεκαετία, ήταν στιγματισμένη διότι υπήρχαν πολλές περιπτώσεις που άνθρωποι είχαν ισχυριστεί πως είδαν ιπτάμενους δίσκους στον ουρανό κι εντέλει επρόκειτο για αναλήθειες. Ετσι, τα περισσότερα αντικείμενα που είχαν ερευνηθεί τα προηγούμενα χρόνια ήταν οπτικές απάτες, δηλαδή επρόκειτο για μετεωρολογικά μπαλόνια και drones. Για τον λόγο αυτόν, η εξερεύνηση των αγνώστου ταυτότητας ιπτάμενων αντικειμένων είχε παραγκωνισθεί σε μεγάλο βαθμό», εξηγεί στην «Κ» ο διακεκριμένος Ελληνας αστροφυσικός της NASA και ακαδημαϊκός, δρ Σταμάτης Κριμιζής. Σύμφωνα, πάντως, με τον Σταμάτη Κριμιζή, η συζήτηση άνοιξε ξανά τα τελευταία δύο χρόνια όταν το Κογκρέσο έδωσε οδηγία στο υπουργείο Αμυνας των ΗΠΑ να δημοσιοποιήσει μία σειρά από στοιχεία. Μέρος των στοιχείων αυτών αναφέρονταν και στα μη αναγνωρισμένα ανώμαλα φαινόμενα, ωστόσο, όταν οι αρμόδιοι του υπουργείου Αμυνας ερωτήθηκαν για τα φαινόμενα αυτά, οι απαντήσεις τους ήταν τόσο ασαφείς, που έγινε κατανοητό και από το Κογκρέσο πως έπρεπε να δημιουργηθεί μία επιτροπή που να καταγράψει και να ερμηνεύσει τα συγκεκριμένα αντικείμενα. «Περισσότερες από 800 υποθέσεις» Οι New York Times, παράλληλα, αναφέρουν ότι αξιωματούχος του Πενταγώνου, που μίλησε στη συνάντηση, είπε ότι το υπουργείο Αμυνας εξέταζε περισσότερες από 800 υποθέσεις τα τελευταία 27 χρόνια, αλλά μόνο το 2-5% αυτών των περιστατικών θεωρούνται πραγματικά ανεξήγητα.Μία εξ αυτών είναι, απ’ ό,τι φαίνεται, και η εμφάνιση παράξενων αντικειμένων σχεδόν καθημερινά από το καλοκαίρι του 2014 έως τον Μάρτιο του 2015, στον ουρανό πάνω από την Ανατολική Ακτή των ΗΠΑ. Οι πιλότοι του Πολεμικού Ναυτικού ανέφεραν στους ανωτέρους τους ότι τα αντικείμενα δεν είχαν ορατή μηχανή ή υπέρυθρη εξάτμιση, αλλά ότι μπορούσαν να φτάσουν τα 30.000 πόδια και υπερηχητικές ταχύτητες, όπως είχε γράψει το 2019 η νεοϋορκέζικη εφημερίδα. Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ, στα τέλη του 2014, πιλότος ενός Super Hornet είχε σχεδόν συγκρουστεί με ένα από τα αντικείμενα. Ορισμένα από τα περιστατικά είχαν βιντεοσκοπηθεί, μεταξύ αυτών και ένα που τραβήχτηκε από την κάμερα ενός αεροπλάνου στις αρχές του 2015. Σε μια πρώιμη, τον περασμένο Μάιο, ανακοίνωση της επιτροπής, που εργάζεται εδώ και έναν χρόνο δίχως να έχει εξετάσει υψηλά διαβαθμισμένες αναφορές της NASA, ανέφερε ότι τα μέλη της πίεζαν την αμερικανική κυβέρνηση να συλλέξει καλύτερα δεδομένα για να προσπαθήσει να βρει απαντήσεις για ανεξήγητα γεγονότα που έχουν αιχμαλωτίσει τη φαντασία του κοινού. Τέλος στις θεωρίες συνωμοσίας «Είναι σαφές πως γίνεται μία μεθοδική προσπάθεια από την αμερικανική διαστημική αρχή να συγκεντρωθούν όλες οι πληροφορίες ώστε να μπορέσουν να ερμηνευτούν και να καταγραφούν κάποια φαινόμενα», λέει στην «Κ» ο πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Διαστήματος, Ιωάννης Δαγκλής, σχολιάζοντας στην «Κ» τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε η NASA. Ο ίδιος θεωρεί πως στόχος της NASA είναι να φύγει από τη «σφαίρα της συνωμοσιολογίας» που είχε μπει τα τελευταία χρόνια συζήτηση σχετικά με τα UFOs και να δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο επιστημονικής εξήγησης αυτών των φαινομένων.«Η έρευνα για ζωή πέρα από τη Γη εμπλέκει μέσα επιστήμες όπως η Αστρονομία, η Αστροφυσική, η Γεωλογία, η Χημεία, η Βιολογία και πολλές άλλες, μέσω των οποίων εμείς οι πλανητικοί επιστήμονες καθημερινά και με τη χρήση δεδομένων και εργαλείων βγάζουμε συμπεράσματα που μας βοηθούν σιγά σιγά να συμπληρώνουμε το τεράστιο παζλ που λέγεται κατανόηση του Σύμπαντος και της ζωής σε αυτό. Ετσι, σε αυτό που θα μπορούσε να συμβάλει η έκθεση της επιτροπής της NASA για τα UAPs και η εργασία που αναμένεται να γίνει στο μέλλον πάνω σε αυτή είναι να υπάρχει μια ξεκάθαρη και ταχύτερη απάντηση μπροστά σε μια πιθανή θέαση ή παρατήρηση ενός UAPs και να μην ξοδεύεται χρόνος σε συνωμοσίες, χρόνος που στερείται η επιστήμη και παίρνει μέρος από την αλήθεια και πραγματικότητα που χαρακτηρίζει την εξερεύνηση του διαστήματος», όπως λέει στην «Κ» η δρ Ανεζίνα Σολωμονίδου, πλανητική γεωλόγος, ειδική επιστήμονας του Ελληνικού Κέντρου Διαστήματος, συνεργάτις του Jet Propulsion Laboratory/NASA. Τι να περιμένουμε από την έρευνα της NASA; Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τον Ιωάννη Δαγκλή, η καταγραφή αγνώστων αντικειμένων δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση πως μιλάμε για εξωγήινη ζωή. «Στην Αμερική ουσιαστικά τα αγνώστου ταυτότητας ιπτάμενα αντικείμενα είναι τα μη καταγεγραμμένα αντικείμενα. Οπότε είναι προφανές πως αυτά δεν συνεπάγονται μόνο εξωγήινη ζωή».Τα στοιχεία δόθηκαν, πάντως, στη δημοσιότητα διότι η NASA πρόκειται για μία δημόσια υπηρεσία η οποία βάσει νόμου απαγορεύεται να διατηρεί μυστικές πληροφορίες σχετικά με την εύρεση κάποιου αντικειμένου. Οπότε το μόνο σίγουρο είναι πως τα επόμενα χρόνια η υπηρεσία θα δημοσιοποιήσει τα ευρήματά της σχετικά με τα μη αναγνωρισμένα ανώμαλα φαινόμεναΣε αυτό πλαίσιο, ζητώντας από τον δρα Σταμάτη Κριμιζή τις προβλέψεις του για το τι να περιμένουμε τα επόμενα χρόνια, ο ίδιος απάντησε πως οι προβλέψεις χαρακτηρίζονται πάντα από μία αβεβαιότητα. «Προσωπική μου εκτίμηση είναι πως ορισμένα φαινόμενα θα διαλευκανθούν τα επόμενα χρόνια και ορισμένα θα παραμείνουν στο σκοτάδι, καθώς δεν θα υπάρχουν επαρκή δεδομένα. Σε κάθε περίπτωση, η δική μου πρόβλεψη είναι πως δεν θα βρεθεί κάτι που θα μας εκπλήξει».Αυτό ίσως εξηγείται, διότι, όπως λέει η Ανεζίνα Σολωμονίδου στην «Κ», «η επιστημονική έρευνα για την ανακάλυψη της ζωής πέρα από τη Γη εκτείνεται πολύ περισσότερο και αρκετά βαθύτερα από αυτό που προτείνει η επιτροπή αυτή και είναι πέρα από τον σκοπό της άλλωστε». Σύμφωνα με την ίδια, χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πρόσφατη εκτόξευση διαστημικής αποστολής του European Space Agency, της διαστημικής υπηρεσίας της Ευρώπης που κράτος-μέλος είναι και η Ελλάδα, με προορισμό τα παγωμένα φεγγάρια του πλανήτη Δία, για τα οποία υπάρχουν ενδείξεις για την πιθανότητα εμφάνισης και διατήρησης της ζωής.«Αυτή η αποστολή χρειάστηκε χρόνια να σχεδιαστεί και την ενδελεχή εργασία εκατοντάδων επιστημόνων και μηχανικών. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι “το διάστημα είναι δύσκολο” και η κατανόησή του μια φανταστική αλλά αργή διαδικασία», καταλήγει η Ανεζίνα Σολωμονίδου. https://www.kathimerini.gr/world/562619005/telika-eimaste-monoi-sto-sympan/
  23. Πολύ σύντομα νέο πλήρωμα θα αναχωρήσει στο δρομολόγιο Baikonur-ISS! Σήμερα, οι σημαίες των χωρών που συμμετείχαν στην εκτόξευση κυμάτισαν μπροστά από το ξενοδοχείο Cosmonaut. Αυτή η παράδοση συμβολίζει την έναρξη του τελικού σταδίου της προετοιμασίας των αστροναυτών για επανδρωμένη εκτόξευση. Ο Oleg Kononenko και ο Nikolai Chub ύψωσαν τη σημαία της χώρας μας, η Loral O'Hara και η Tracey Dyson - τη σημαία των Ηνωμένων Πολιτειών, ο κοσμοναύτης Alexei Ovchinin - η σημαία του Καζακστάν. Μετά την τελετή, οι διπλοί Aleksey Ovchinin και Tracey Dyson πήγαν σε μια περιοδεία στο Baikonur, η ιστορία του οποίου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα ονόματα σπουδαίων ανθρώπων που ασχολούνται με την εξερεύνηση του διαστήματος. Διαβάστε περισσότερα για τις παραδόσεις πριν από την κυκλοφορία στο κανάλι μας στο τηλεγράφημα: Είπα "Πάμε"! https://t.me/cosmotours https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_567929
  24. Νέα του Μπαϊκονούρ! Σήμερα, οι ειδικοί της Roscosmos έχουν αρχίσει να ανεφοδιάζουν το Soyuz MS-24 με καύσιμα και συμπιεσμένα αέρια. Στη συνέχεια, το επανδρωμένο διαστημόπλοιο θα επιστρέψει στο κτίριο συναρμολόγησης και δοκιμής της τοποθεσίας 254 για το τελικό στάδιο προετοιμασίας για εκτόξευση. Το κύριο πλήρωμα του Soyuz MS-24 είναι οι Oleg Kononenko, Nikolai Chub και Loral O'Hara. Οι σπουδαστές τους είναι ο Alexey Ovchinin και η Tracey Dyson. 🗓 Έναρξη — 15 Σεπτεμβρίου https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_567928
  25. Ένας απρόσμενος σύμμαχος της ανθρωπότητας στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής. Τη στιγμή που οι κυβερνήσεις, ισχυρίζονται ότι δαπανούν πακτωλό χρημάτων για να πραγματοποιήσουν τη περιβόητη πράσινη μετάβαση, ώστε να αντιμετωπίσουν τη Κλιματική Αλλαγή, σε κάποια σημεία του πλανήτη κρύβεται ένας ολιγαρκής, πραγματικός «φονιάς» του θερμοκηπίου.Στο ηφαιστειογενές νησί Βουλκάνο στη Σικελία και ακόμα περισσότερο στα Βραχώδη Όρη των ΗΠΑ, οι επιστήμονες ανακάλυψαν πρόσφατα ένα μικρόβιο, έναν τύπο κυανοβακτηρίων, που καταβροχθίζει το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) «εκπληκτικά γρήγορα».Σημειώνεται ότι τα κυανοβακτήρια αποτελούν ομάδα φωτοσυνθετικών προκαρυωτικών οργανισμών, που θεωρούνται ικανά σε οξυγονογενή ή οξυγονούχο φωτοσύνθεση.«Τα κυανοβακτήρια είναι ένας τύπος βακτηρίων που χρησιμοποιούν φωτοσύνθεση για να λάβουν ενέργεια, δεσμεύοντας άνθρακα κατά τη διαδικασία» εξηγεί ο Braden Tierney επιστήμονας δεδομένων που επικεντρώνεται στη μικροβιολογία στην Ιατρική Σχολή του Κορνέλ και στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. Περιγράφει τα κυανοβακτήρια ως «μικρούς αλχημιστές της φύσης», καθώς απορροφούν μεγάλες ποσότητες CO2 και μπορούν να το μετατρέψουν σε χρήσιμους πόρους, όπως καύσιμα ή βιοδιασπώμενα πλαστικά. Μια ζωτικής σημασίας έρευνα Ωστόσο, ο Tierney, είναι και εκτελεστικός διευθυντής του Two Frontiers Project, στο πλαίσιο του οποίο ανακαλύφθηκε τον Σεπτέμβριο του 2022 στο νησί Βουλκάνο νέο στέλεχος που είναι «ένα από τα ταχύτερα αναπτυσσόμενα κυανοβακτήρια… που έχουν αναφερθεί ποτέ» και είναι «υπερ-αποτελεσματικό στην κατανάλωση CO2 μέσω της φωτοσύνθεσης» σύμφωνα με τον ίδιο.Μαζί με μια ομάδα ερευνητών από τα πανεπιστήμια Χάρβαρντ και Κορνέλ στις ΗΠΑ και το Πανεπιστήμιο του Παλέρμο στη Σικελία και με τη βοήθεια της κοινότητας Βουλκάνο, ο Tierney απομόνωσε ένα μικρόβιο το οποίο κατάφερε να μετατρέψει το CO2 σε βιομάζα πιο γρήγορα από άλλα γνωστά κυανοβακτήρια. Το έργο χρηματοδοτήθηκε από την αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας Seed Health, η οποία διόρισε τον Tierney ως σύμβουλο.Δεδομένου ότι πολλοί επιστήμονες και ηγέτες υποστηρίζουν ότι χρειάζονται νέες τεχνολογίες που μπορούν να συλλάβουν άνθρακα και να τον αποθηκεύσουν, οι επιστήμονες λένε τώρα ότι φύση θα μπορούσε να δώσει μια ισχυρή λύση.Τα μικρόβια παίζουν ζωτικό ρόλο στη δέσμευση του άνθρακα και στην επίδραση του κλίματος.Το νησί Βουλκάνο περιβάλλεται από υποβρύχιες υδροθερμικές πηγές, οι οποίες είναι πλούσιες σε CO2. Αυτές οι πηγές βρίσκονται σε ρηχά νερά, πράγμα που σημαίνει ότι εκτίθενται στο φως του ήλιου. Όλα αυτά έχουν δημιουργήσει το τέλειο περιβάλλον για την εξέλιξη των μικροβίων που χρησιμοποιούν το CO2 ως πηγή τροφής.«Τα πρώιμα δεδομένα έδειξαν ότι [αυτό το νέο στέλεχος] παρήγαγε 22% περισσότερη βιομάζα από τα άλλα πιο γρήγορα αναπτυσσόμενα στελέχη εκεί έξω», λέει ο Tierney. Καθώς γίνεται πιο πυκνό και βαρύ, το μικρόβιο βυθίζεται στο νερό, κάτι που το βοηθά να δεσμεύσει το CO2 που απορροφά, λέει ο επιστήμονας στο BBC που αναδεικνύει το θέμα.Μπορεί η δυνατότητα δέσμευσης άνθρακα των κυανοβακτηρίων να έχει μελετηθεί εκτενώς από τους επιστήμονες στο παρελθόν, αλλά αυτό που κάνει αυτή την ανακάλυψη «πραγματικά αξιοσημείωτη» είναι το γεγονός ότι το στέλεχος των κυανοβακτηρίων μπορεί να απορροφήσει CO2 με πολύ γρήγορο ρυθμό, λέει η μικροβιολόγος και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ στο Ηνωμένο Βασίλειο Helen Onyeaka. «Ενώ τα μικρόβια που καταναλώνουν γρήγορα CO2 έχουν ερευνηθεί, ο ρυθμός απορρόφησης αυτού του συγκεκριμένου στελέχους φαίνεται απαράμιλλος», λέει. Μια «ζωντανή βάση δεδομένων» Μέσα στο 2023 ο Tierney και η ομάδα του ταξίδεψαν επίσης στα Βραχώδη Όρη στο Κολοράντο (ΗΠΑ) αναζητώντας περισσότερα μικρόβια που «καταβροχθίζουν» τον άνθρακα. Η περιοχή είναι «εστία δραστηριότητας για ανθρακούχες πηγές» και οι συγκεντρώσεις του διαλυμένου CO2 είναι έως και 1000 φορές υψηλότερες από τις ηφαιστειακές διαρροές της Σικελίας, σύμφωνα με τους ερευνητές.Ο Tierney λέει ότι απομόνωσαν στελέχη μικροβίων εδώ με «πολύ υψηλότερα επίπεδα CO2 από αυτά που είδαμε στην πραγματικότητα στη Σικελία».Στη συνέχεια, αυτό που κάνει η ομάδα του, είναι να δημιουργεί μια «ζωντανή βάση δεδομένων» η οποία θα είναι διαθέσιμη σε άλλους επιστήμονες σε όλο τον κόσμο, επιτρέποντάς τους να ζευγαρώσουν αλληλουχίες DNA με τα δείγματα βακτηρίων που βρίσκονται σε τράπεζα και έτσι να συνεχίσουν να μελετούν τα μικρόβια μετά τις αποστολές.Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής θα απαιτήσει μεγάλης κλίμακας δέσμευση άνθρακα, η οποία θα μπορούσε ενδεχομένως να επιτευχθεί μέσω νέας τεχνολογίας ή μέσω της προστασίας και ενίσχυσης των υπαρχόντων φυσικών οικοσυστημάτων όπως τα δάση και οι υγρότοποι.Πέρυσι η Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) δήλωσε ότι η δέσμευση άνθρακα είναι απαραίτητη, επειδή ακόμη και οι μεγάλες περικοπές στις εκπομπές δεν θα είναι αρκετές για να περιορίσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη. Αν και ορισμένοι επιστήμονες προειδοποιούν ότι θα μπορούσε να προσφέρει στις κυβερνήσεις και τις βιομηχανίες δικαιολογίες για να αποφύγουν τις αυστηρές περικοπές εκπομπών που απαιτούνται για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Μια λύση φτηνή Ο Tierney πιστεύει ότι πρέπει να αξιοποιηθούν τα μικρόβια για να «συνεργαστούν» με άλλες τεχνολογίες και φυσικά συστήματα για την απορρόφηση CO2 από την ατμόσφαιρα. Η χρήση μικροβίων, όπως τα κυανοβακτήρια και τα μικροφύκια, για σκόπιμη δέσμευση άνθρακα «μπορεί να είναι πολλά υποσχόμενη», λέει η Kira Schipper, ερευνήτρια στο Κέντρο Βιώσιμης Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο του Κατάρ.Αναπτύσσονται πολύ πιο γρήγορα από τις συμβατικές καλλιέργειες, πράγμα που σημαίνει ότι δεσμεύουν περισσότερο άνθρακα στο ίδιο χρονικό πλαίσιο, προσθέτει. Ένα άλλο όφελος είναι ότι η βιομάζα που παράγεται από μικρόβια «μπορεί να καλλιεργηθεί σε μη καλλιεργήσιμη γη και σε θαλασσινό νερό, με αποτέλεσμα να μην ανταγωνίζεται την παραγωγή τροφίμων», λέει.Επίσης, η βιομάζα μπορεί να «καλλιεργηθεί» σε μεγάλες λίμνες ή βιοαντιδραστήρες και να χρησιμοποιηθεί για βιοκαύσιμα, λιπάσματα, συμπληρώματα πρωτεΐνης και ζωοτροφές. Η χρήση μικροβίων για τη δέσμευση άνθρακα είναι πιο οικονομική από την αξιοποίηση τεχνολογιών όπως η άμεση σύλληψη αέρα, λέει η Onyeaka.«Οι μικροβιακές διεργασίες έχουν γενικά χαμηλό λειτουργικό κόστος σε σύγκριση με τις τεχνολογικές παρεμβάσεις για τη δέσμευση άνθρακα, που συχνά μπορεί να είναι εντάσεως κεφαλαίου», λέει. Επίσης τα μικρόβια «μπορούν να αναπτυχθούν σε διαφορετικά περιβάλλοντα, από ανοιχτές λίμνες έως βιοαντιδραστήρες», προσθέτει. Οι δυσκολίες Ωστόσο, η Kira Schipper επισημαίνει ότι τεχνολογικοί περιορισμοί καθιστούν δύσκολη την κλιμάκωση αυτού του είδους των συστημάτων. «Οι βέλτιστες πρακτικές για την επιλογή κορυφαίων στελεχών, για την καλλιέργεια τους σε μεγάλη κλίμακα, συμπεριλαμβανομένης της μεγιστοποίησης της ποσότητας CO2 που απορροφάται και στη συνέχεια για τη συλλογή της βιομάζας, είναι πρόκληση και ποικίλλουν δραστικά μεταξύ των στελεχών και των τοποθεσιών».Πάντως, ορισμένες εταιρείες έχουν ήδη αρχίσει να εφαρμόζουν συστήματα δέσμευσης CO2 χρησιμοποιώντας μικρόβια.Στις ΗΠΑ, η LanzaTech χρησιμοποιεί βακτήρια για να μετατρέψει το CO2 σε καύσιμα αεροσκαφών και χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται σε προϊόντα που κυμαίνονται από απορρυπαντικά πλυντηρίων ρούχων μέχρι αρώματα.Η βρετανική εταιρεία CyanoCapture χρησιμοποιεί κυανοβακτήρια για την παραγωγή βιολογικών ελαίων και βιομάζας.Άραγε, οι κυβερνήσεις; https://www.in.gr/2023/09/01/b-science/perivallon-b-science/enas-aprosmenos-symmaxos-tis-anthropotitas-sti-maxi-kata-tis-klimatikis-allagis/
×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Όροι χρήσης