Μάκης Μαυρουδής

Ευτυχώς καταρχήν που στο παρόν θέμα κάπου καταλήξαμε. Θυμηθήκαμε πώς κάποιοι όρισαν τον χρόνο και παραδεχθήκαμε ότι από τότε όχι μόνο δεν προσθέσαμε τίποτε δημιουργικά καινούργιο αλλά διολισθήσαμε και σε μια αγνωστικιστική θέση που θυμίζει τον Αϊνστάιν και την Καμπάλα του που λέει: «Κάθε τι έχει τη θέση του και καθένας έχει τον χρόνο του». Αυτό το απόσπασμα φίλε Pantognost σου θυμίζει θεωρία χωρόχρονου ή όχι? Αν ναι, τότε μην θεωρείς προσβολή την κριτική στις ιδέες που υποστηρίζει κάποιος και που τελικά δεν είναι δικές του και μπορεί αργά ή γρήγορα να αλλάξουν. Εδώ ο Αϊνστάιν είχε έμμονες ιδέες και έπεσε στη επιστημονικοφανή λούμπα του μυστικισμού, εμείς θα γλυτώσουμε! Όποιος δε συνειδητοποίησε ακόμη ότι σε θέματα που δεν είναι τεχνικά και ουδέτερα η πολιτικοθρησκευτική σκοπιμότητα κυριαρχεί πάνω στην επιστήμη, μάλλον «αετό πετάει». Έχει να μάθει ακόμη πολλά για να αγγίξει και την πραγματική φιλοσοφία που δεν περικλείει μόνο την εμπειρία της φυσικής επιστήμης αλλά και της ζωής. Κάτω από άλλες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες άλλες θεωρίες θα μας έλεγαν το ίδιο πειστικές. Στα περί λέξεων και νοημάτων θα πω κάτι που μας το είπαν αυτοί που μας τα έδωσαν αλλά εμείς γίναμε ανιστόρητοι γιατί μας αλλοίωσαν και την μνήμη. «Τα πάντα λέγονται με υποκείμενο την ουσία. Δεν υπάρχει τίποτε χωριστό από την ουσία». Αυτό δεν θέλει να το θυμάται ούτε ο Μπαμπινιώτης που νομίζει ότι ο λόγος είναι σύμβαση και ότι «όποιο όνομα δώσουμε σε κάθε πράγμα αυτό είναι και το όνομά του». Τέτοιου είδους επιστήμονες σε όλους τους χώρους είναι αυτοί που εκφράζουν την «επίσημη και καθιερωμένη άποψη». Η παγκοσμιοποίηση, η επέκταση των αγορών και της κυριαρχίας της απάτης σε κάθε περίοδο απαιτεί και ένα ιδεολογικό εποικοδόμημα. Η σχετικότητα, η τυχαιότητα, η απροσδιοριστία, η πιθανότητα, η σύγχρονη πολλαπλότητα αλλά Πριγκοζίν, η αποδόμηση κ.λπ δεν είναι καινούργια φρούτα. Υ.Γ Γενικά βλέπω ότι ανιχνεύεις σε σωστό δρόμο παρά τα όσα νομίζεις προσωρινά για μένα.

«Έστι κίνησις μεταβολή». Αυτός θεωρείται ο πιο περιεκτικός ορισμός της κίνησης που έδωσε ο Αριστοτέλης και κανείς φυσικός μέχρι σήμερα δεν τόλμησε να τον αλλάξει γιατί δεν βρήκε καλύτερο. Αυτός όμως ο ορισμός σηκώνει πολύ συζήτηση. Διότι αν ρωτούσε κανείς τον Σταγειρίτη «τι εννοείς με την λέξη μεταβολή»; «μήπως ο ορισμός σου είναι ανακόλουθος ή μια ταυτολογία που κάνει ένα λογικό κύκλο»; τότε δεν ξέρουμε τι απάντηση θα παίρναμε. Γιατί δεν μπορεί η λέξη «μεταβολή» σαν μεγαλύτερη να ορίσει την «κίνηση» που είναι μικρότερη, ούτε σαν ουσιαστικό ούτε σαν ρήμα και αυτόν τον νόμο του λόγου (της δημιουργίας λέξεων και νοημάτων) τον ήξερε πολύ καλά ο Αριστοτέλης από τον Πλάτωνα και αυτός από τον Ηρακλειτικό Κρατύλο. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι η λέξη «μεταβολή» γίνεται πιο εύκολα αντιληπτή σαν γενικός νόμος μεταβολής των πάντων στη φύση, παρά ταύτα όμως είναι αυτή που πρέπει να οριστεί και όχι να ορίσει την κίνηση. Η λέξη «ροή» είναι ίσως η καταλληλότερη γιατί δεν ξεχωρίζει την κίνηση από το κινούμενο. Μερικοί εκλαϊκευτές εξειδίκευσαν την μεταβολή περιορίζοντάς την στην αλλαγή θέσης ενός υλικού σώματος ως προς άλλα και κατ’ επέκταση περιόρισαν έτσι και την κίνηση. Διότι πέρα από την παρατηρούμενη γενική μορφή της κίνησης μένει απ’ έξω μία ενδεχόμενη περίπτωση απόλυτης (έστω τοπικής ή και στιγμιαίας) συμμετρίας επιρροών όπου το κέντρο μάζας ενός σύνθετου σώματος ή απόλυτα σφαιρικού δεν αλλάζει θέση αλλά περιστρέφονται επί τόπου μέρη ή τμήματά του. Έτσι σύμφωνα με τα παραπάνω ο ορισμός του Pantognost «Χρόνος είναι η στοιχειώδης μεταβολή σε σύγκριση με την οποία μετρούνται όλες οι μεταβολές που παρατηρούμε» είναι ίδιος με αυτόν που λέει: «Χρόνος είναι η στοιχειώδης κίνηση…..» αλλά δεν μας λέει ποιά από τις δύο στοιχειώδεις μορφές κίνησης θα πάρουμε για μέτρο σύγκρισης. Αν θέλουμε να εξειδικεύσουμε ακόμη θα πρέπει να επιλέξουμε ένα από τα δύο χαρακτηριστικά της κίνησης, δηλ. ή την στοιχειώδη απλή μετατόπιση ή την στοιχειώδη απλή περιστροφή (συχνότητα). Ο Αριστοτέλης λοιπόν («ο χρόνος είναι αριθμός στροφών») επιλέγοντας την συχνότητα των ρολογιών κρυστάλλου γίνεται πιο σαφής και αρκετά σύγχρονος. Ο δεύτερος ορισμός που αφορά την ενέργεια είναι σωστός στο πρώτο μέρος του αν την μεταβολή την ορίσουμε ως σύνθετη κίνηση. Τα περί εντροπίας και η γενικότερη άποψη ότι το σύμπαν οδεύει προς την κατεύθυνση της συνεχούς αταξίας και του τελικού χάους, γεγονός που (πονηρά) εν τέλει προϋποθέτει κάποιον να μας βάλλει πάλι σε τάξη, με βρίσκουν αντίθετο. Το να είναι βέβαια κανείς και λίγο θρήσκος και λίγο άθεος μπορεί να είναι δικαίωμά του, αν αυτό το νοιώθει σαν εσωτερική ανάγκη που του δίνει ελπίδα και ισχυροποιεί «το ανοσοποιητικό του σύστημα», είναι όμως ένα μεταβατικό μας στάδιο μέχρις ότου καταλάβουμε ότι οι θρησκείες δεν είναι απλά όπιον ή εμπόριο ελπίδας αλλά ξεκίνησαν από ένα άκρατο μυστικισμό και συμβολισμό της νηπιώδους επιστήμης της φύσης και κατέληξαν σε ξεπεσμό της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Γιατί η σκοπιμότητα ποτέ δεν αγιάζει τα μέσα. Περικλείει μια λανθασμένη συμπεριφορά, μια δράση που πάντα έχει ένα αποτέλεσμα - τίμημα σύμφωνα με τους νόμους της φύσης. Η θέση μου που απορρέει από την ιστορία και τα προσωπικά μου βιώματα είναι ότι μόνο σε μιά πραγματικά ανθρώπινη επιστήμη μπορούμε να ελπίζουμε.

Αγαπητέ Bouzaras Ένα βήμα ακόμη αν κάνεις θα είσαι ακόμη πιο κοντά στην πραγματικότητα. Η ενέργεια είναι μια συνδυαστική ποσότητα (προϊόν πολλαπλασιασμού) που ορίζεται από την συνολική κίνηση (μεταφορική ή και περιστροφική) μιας υλικής ποσότητας. Δηλ. θερμοκρασία μη μηδενική υποδηλώνει κίνηση ύλης στο περιβάλλον. Άρα όποιοι υποθέτουν ότι μπορεί να υπάρξει θεωρία ενοποίησης στη φύση πρέπει να μπορέσουν να αναλύσουν όλα τα φυσικά φαινόμενα με τελική αναγωγή τους σε αενάως κινούμενη ύλη ή άλλως σε κίνηση του απαραμόρφωτου χώρου των υλικών μονάδων. Το ίδιο πρέπει να κάνουν και για τον χρόνο. Να τον συγκρίνουν με μιά μορφή υλικής κίνησης, μεταφορά ή περιστροφή. Αυτή είναι η άποψή μου.

Οι απόψεις με ενδιαφέρουν και τα πρόσωπα ονοματίζονται μόνο για το λόγο ότι είναι φορείς απόψεων. Χρησμοί και διφορούμενες απόψεις είτε για το φόβο των Ιουδαίων είτε για να είμαστε σε κάθε περίπτωση «μέσα», είναι κάτι που ένας καθαρός λόγος πρέπει να αποφεύγει. Η γενναιότητα του κάθε ανθρώπου και κυρίως του επιστήμονα διακρίνεται γιαυτήν την καθαρότητα γιατί έτσι μπορούν να γίνουν διακριτά και αποδείξιμα από τους άλλους τα λάθη του. Συμφωνώ πάντως με την άποψη ότι η ιερά εξέταση είναι ένα ιστορικό όνειδος. Μετά από αυτή τη παρένθεση αν δεν εξαντλήθηκε το θέμα ας επιστρέψουμε. Λέω λοιπόν ότι ο χρόνος σαν χαρακτηριστικό μιας σταθερής μεταβολής (κίνησης) δεν μπορεί ούτε να παγώσει ούτε να συσταλεί ούτε να διασταλεί. Η θεωρία του χωρόχρονου δεν λέει αυτό το πράγμα. Δεχόμενη την ταχύτητα του φωτός σταθερή στο κενό και ίδια π.χ για αδρανειακά συστήματα, καταλήγει σε σχετικούς και όχι απόλυτους χρόνους. Πώς μπορούμε όμως να μιλάμε για συνθήκες κενού που όχι μόνο δεν μπορούμε να πετύχουμε αλλά και όταν παραδεχόμαστε ότι υπάρχει τόση σκοτεινή ύλη που δεν γνωρίζουμε τη φύση και επίδρασή της πάνω στο φωτόνιο; Εκείνο που μπορώ εγώ να καταλάβω είναι το να παραδεχθώ ότι από ένα φωτοβολούν σώμα ανεξάρτητα από την κίνησή του το φωτόνιο φεύγει με μέση ταχύτητα c και όταν φθάνει σε ένα άλλο σώμα να μετράμε πάλι σχετική ως προς αυτό ταχύτητα c. Αυτό όμως δεν μου είναι ικανό και αναγκαίο να υποθέσω σταθερή ταχύτητα του φωτός για όλα τα κινούμενα συστήματα παρά μόνον αν μεταξύ των δύο σωμάτων (συστημάτων) παρεμβάλλεται απόλυτο κενό. Μπορώ όμως να υποθέσω ότι το λεγόμενο πεδίο γύρω από το δεύτερο σώμα είναι αυτό που διαμορφώνει μέση και όχι γραμμική (επί της πραγματικής τροχιάς του) ταχύτητα c. Άρα πρέπει να αποκλείσω τέτοια ενδεχόμενα για να δεχθώ σταθερή ταχύτητα c και κατά επέκταση σχετικιστικό χρόνο. Πού βρίσκεται το λάθος στη συλλογιστική μου;

"Ου τοις πάσι τα πάντα ρητά" (δεν λέγονται τα πάντα σε όλους) [ Πυθαγόρας]. Αυτό θα μπορούσε να είναι μέρος μιας κοσμοθεωρίας mrna και έτσι μπορούμε να χτίσουμε επιστήμες? Ή μήπως πρέπει να συμφωνήσουμε με την άποψη: "Ο Πυθαγόρας ο γιός του Μνησάρχου που έγινε ο σωφότερος όλων, αφού μάζεψε όλες τις συγγραφές έφτιαξε για πάρτυ του σοφία, πολυμάθεια, κακοτεχνία".

Κάποτε ένας μεγάλος φυσικός είχε πει ότι στα ίδια συμπεράσματα που καταλήγει το κβαντικό μοντέλο μπορούμε να οδηγηθούμε και με το σωματιδιακό. Παρά ταύτα όταν για λόγους πολιτικούς χρηματοδοτείται μία συγκεκριμένη έρευνα η άλλη μένει πίσω. Καθώς όμως η επιστημονική αλήθεια είναι επίμονη το σωματιδιακό μοντέλο έστω και με μια χρονική υστέρηση πάντα δικαιώνεται. Ιστορικά αυτό συμβαίνει από την εποχή των Πυθαγορείων και των Ηρακλειτικών μέχρι σήμερα, όμως ελάχιστοι το παίρνουν υπόψη τους. Συμβαίνει δηλ. ό,τι και με την αποστροφή και την πολεμική που δέχθηκε η Δαρβινική θεωρία που δεν ήταν θεολογική. Σήμερα βέβαια την αποδέχεται ακόμη και ο Πάπας. Ωστόσο και το σωματιδιακό μοντέλο παρουσιάζει περιοδικά τις αδυναμίες του όταν το χρεώνονται φυσικοί που παρεκκλίνουν για λίγο από τις βασικές αρχές του. Κατά την άποψή μου αυτό πρέπει να στηρίζεται σε μία αυστηρή δυαδική λογική δύο και μόνο λογικών καταστάσεων όπου η μία αποκλείει την άλλη, του τύπου: Τι υπάρχει στη φύση; Απάντηση: Το κενό και η ύλη (Δημόκριτος) ή 0 και 1. Το 1 είναι ανόλεθρο; Ναι ή όχι……Μπορώ (μου είναι αρκετό) από τα χαρακτηριστικά του ένα (1) να οδηγηθώ σε σύνθετο σώμα; Ναι ή όχι; ….. Μπορεί από μόνη της μια μορφή κίνησης (χωρίς +- φορτία) να συνθέσει τα στοιχειώδη; κ.ο.κ . Αλλιώς δεν πρόκειται ποτέ να καταλήξουμε σε μια «Εν ο ποιημένη» Θεωρία όχι μόνο της φύσης αλλά και του λόγου, που προσωπικά εκτιμώ ότι είναι πραγματοποιήσιμη. Αν σ’ αυτήν μας προκύψει ότι ο χρόνος είναι αριθμός στροφών και ότι μπορεί κάτι να «ενεργεί» μόνο αν το «εν ρέει», τότε πρέπει να το αποτυπώσουμε χωρίς πονηρές αλλοιώσεις, αυτή τη φορά, στις λέξεις μας για να μην το ξεχάσουμε και πάλι σαν νεοφώτιστοι Μπαμπινιώτιδες που αγνοούν τη φύση του πράγματος. Υ.Γ 1) Για την ηλικία Tsaprazi αμφιβάλλω και γω. 2) Όταν αναφέρομαι στο χρόνο σαν μέγεθος το εννοώ με την έννοια των διαστατικών εξισώσεων που γράφουμε στη φυσική για να ελέγξουμε την ορθότητα σχέσεων.

Αγαπητέ Στέφανε Αν αποδειχθεί, και αυτό δεν θα αργήσει, ότι το φωτόνιο έχει μάζα (δηλαδή καταλαμβάνει συγκεκριμένο χώρο και ούτε η αδράνεια ούτε η μάζα του απειρίζεται, ούτε ο χρόνος διαστέλλεται), τότε η κίνηση ορίζει τον χρόνο ή ο χρόνος την κίνηση; Αλλά και τώρα ακόμη μπορούμε να ορίσουμε τον χρόνο χωρίς την κίνηση; Γιατί και συ ενώ δεν συμφωνείς δεν μπορείς να το κάνεις. Για να διακρίνουμε λοιπόν το ορθό πρέπει να δούμε πιο από τα δύο δεν παρουσιάζει λογικές (φυσικές) αντιφάσεις. Η παραδοχή των «υλικών ροών» (της χωροκίνησης) και όχι του χωρόχρονου μας βοηθάει να συνθέσουμε φαινομενικά ανεξάρτητες δυνάμεις ή αρχές (π.χ διατήρησης της λεγόμενης ορμής και ενέργειας ενός συστήματος) και μας απαλλάσσει από απειρισμούς. Η λογική μας όμως όταν κολλήσει διαχρονικά (ιστορικά) κάπου δύσκολα ξεκολλάει. Για παράδειγμα όταν διαπιστώνουμε σε πειράματα σύγκρουσης σωματιδίων ότι τα παραγόμενα σωματίδια έχουν μεγαλύτερη μάζα από τα αντιδρώντα αντί να παραδεχθούμε ότι το μαγνητικό πεδίο που τα επιταχύνει είναι ροή υλικών σωματιδίων και ένα μέρος τους συγκροτεί ανιχνεύσιμα σωματίδια, λέμε ότι παράγεται πρόσθετη ύλη από το τίποτε! Τέτοιου είδους εξηγήσεις σε καλύπτουν; Εμένα όχι. Γεροί νάμαστε και ο χρόνος θα δείξει ότι δεν υπάρχουν σωματίδια του θεού ή του διαβόλου που υλοποιούν άλλα, γιατί η φύση έχει μόνο ύλη κινουμένη και όχι παράξενες άϋλες μορφές κυμάτων και ενέργειας. Οι μεγάλες ενέργειες που κάποιοι επιδιώκουν δεν χρειάζονται παρά μόνο σε στατιστικές κβαντικές θεωρίες και για άλλους σκοπούς. Η πυρηνική φυσική πρέπει να επιδιώξει ακρίβεια πειραμάτων στη στόχευση και όχι στο κόστος. Κατά την άποψή μου σε λάθος κατεύθυνση ψάχνουμε και πολλές φορές όχι από πλάνη.

Διόρθωση: Το σωστό είναι (Πχ. κατά Αριστοτέλη χρόνος = "φοράς αριθμός"= συχνότητα)

Τα φυσικά φαινόμενα δεν είναι ανεξήγητα. Μία θεωρία που οδηγείται σε απειρισμούς (ακόμη και στην εξήγηση κάποιων πειραματικών δεδομένων) είναι σαν να αποδέχεται το οριστικά μη αντιληπτόν από τον ανθρώπινο νου. Και επειδή το φυσικώς «άπειρον ουκ επιστητόν», όπως έλεγε ο Αριστοτέλης, είναι σαν να μπάζουμε, από την πίσω πόρτα, την θεολογία στην επιστήμη. Άρα όταν καταλήγουμε σε απειρισμούς πρέπει να αμφιβάλουμε, για να μην πω να απορρίπτουμε ως μη λογικά ορθή μια θεωρία. Εδώ βρίσκεται και η αξία της φιλοσοφίας γιατί κερδίζουμε ερευνητικό χρόνο. Σε μία διαφορετική θεώρηση των φυσικών φαινομένων όπου στη φύση υπάρχει μόνο ύλη κινουμένη, πρέπει τα θεμελιώδη μεγέθη να είναι ο χώρος και η κίνηση. Μια τέτοια θεωρία δεν μπορεί να είναι θεωρία του χωρόχρονου αλλά θεωρία της «χωροκίνησης». Σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει υλικός χώρος ακίνητος. Όταν νομίζουμε ότι ένα σύνθετο υλικό σώμα ηρεμεί εκεί πρέπει να μην αγνοούμε την εσωτερική κίνηση των μερών του. Η κρατούσα φυσική αυτή τη κίνηση την ονομάζει εσωτερική ενέργεια και για να μην έχει αντιφάσεις με την πραγματικότητα αποδέχεται τις γνωστές σχέσεις ισοδυναμίας ύλης και ενέργειας. Δηλαδή αναιρεί (αφαιρεί) ένα λάθος με ένα άλλο για να επανέλθει στην φυσική πραγματικότητα. Αν λοιπόν ο χρόνος δεν είναι θεμελιώδες φυσικό μέγεθος αλλά αριθμός που μετράει ένα από τα χαρακτηριστικά της κίνησης (π.χ κατά Αριστοτέλη κίνηση = «φοράς αριθμός» = συχνότητα) τότε ο χρόνος είναι αδιάστατο μέγεθος και κάθε λόγος για αρνητική ή θετική φορά του χρόνου δεν έχει κανένα νόημα.

Ο χρόνος κατά την άποψή μου είναι παράγωγο μέγεθος. Η κίνηση είναι το πρωταρχικό.

Για να πλουτίσω τον προβληματισμό σας θα σας δώσω και μια Πλατωνική ειρωνική εκδοχή σαν συνέχεια του ορισμού του μαθηματικού συνόλου αλλά Cantor. Το πρώτο συνθετικό σίγουρα υποδηλώνει «πλήθος». Το δεύτερο (fold) επειδή δεν είναι ρήμα αλλά ουσιαστικό σημαίνει «στάνη , μαντρί, επιστροφή στους κόλπους της εκκλησίας, του κόμματος κλπ.». Αυτό νομίζω αποδίδει κυριολεκτικά τη στάση μιας «επιστήμης» που πρώτα κατασκευάζει ένα μαθηματικό φορμαλισμό και μετά προσαρμόζει σ’ αυτόν τη φυσική πραγματικότητα!

Σοβαρές οι επισημάνσεις σου eliasg2004 (δεν πρόσεξα την επόμενη σελίδα). Θα σου αντιπρότεινα και την εργασία του San Restivo (αν θυμάμαι καλά) «οι κοινωνικές σχέσεις των αφηρημένων μαθηματικών». Προσωπικά πάντως έμαθα σιγά - σιγά να ανατρέχω σε προγενέστερες χρονικά πηγές όταν νεότεροι συμβαίνει να μας λένε τα ίδια πράγματα με άλλα λόγια, πολλές φορές αστοχώντας σε αποσυμβολισμούς, φλυαρώντας και το χειρότερο αποσιωπώντας ή διαστρεβλώνοντας τις πηγές τους (π.χ ενώ όλη η αξιακή θεωρία της εργασίας του Μάρξ στηρίζεται στην παρατήρηση του Αριστοτέλη για το πώς ανταλλάσσονται βάρκες και ξύλινα σπίτια, αφού, ο θεωρητικών σπουδών μας υλιστής, τον επικαλείται αρχικά, μετά τον «θάβει» λέγοντας ότι ο Αριστοτέλης δεν μπόρεσε να βρει (τάχα) την εξήγηση και απορούσε πως είναι δυνατόν δούλοι που δεν έχουν καμιά αξία να παράγουν προϊόντα με αξία! Και γιατί δεν εννοούσε άραγε κ. Μάρξ ο Αριστοτέλης, ενάντια στη τότε κρατούσα άποψη (και στα βασιλικά αφεντικά που τον τάϊζαν), ότι και οι δούλοι έχουν αξία και μπορούν να παράγουν αξίες όπως κάθε άνθρωπος; Αυτό το άφησε φαίνεται για τον ξύπνιο το Μάρξ! Τέτοια θα βρεις πολλά και στο χώρο των μαθηματικών και της φυσικής π.χ για τις λεγόμενες θεωρίες ενοποίησης κλπ). Φίλε elias εγώ την λέξη πολιτική και εξουσία την έχω εκ μελέτης και πείρας ταυτίσει με την σκοπιμότητα, την ιδιοτέλεια και στην πιο λαφριά της αρχική μορφή με τη μοροφιλοδοξία και έχω την γενναιότητα να αποδέχομαι ότι την μεγαλύτερη ζημιά την κάνει το συνάφι μας οι επιστήμονες και μάλιστα οι μεγάλοι του είδους των πρακτικών επιστημών. Σήμερα αυτός που γνωρίζει ή μισογνωρίζει ένα αντικείμενο προτιμά για αφεντικό του τον ισχυρό και ξύπνιο παρά τον αδαή και ανίσχυρο που τον αφήνει να κοιμάται. Ο δύσκολος δρόμος είναι να απορρίψεις γενικά τα αφεντικά, να προσπαθήσεις να ξυπνήσεις τον διπλανό σου κουτό και να δεχθείς σχέσεις ισότητας. Η μετάδοση της γνώσης δεν είναι πρακτικά ελιτίστικη, είναι ταξικά ελιτίστικη. Αυτός που θέλει να λέγεται και κοινωνικά σοφός γνωρίζει ότι για ανθρώπους με κοινή λογική όλα γίνονται απλά και αντιληπτά όταν διδάσκονται επί του υλικά συγκεκριμένου. «Ό,τι είναι «καθαρό» στο μυαλό (δηλ. όχι μπερδεμένο ή πονηρό, είπε ο Λούτβιχ Μπίχνερ) το ίδιο καθαρά και απερίφραστα εκφράζεται». Συμφωνείς; Υ.Γ Για το ιστορικό θέμα της ποδηγέτησης της επιστήμης δες αρχαίους πολιτισμούς, όπως Αίγυπτο, αλλά και το μοναδικό στον κόσμο Ελληνικό παράδειγμα στην Ιλιάδα όπου η πολιτική υπέταξε καθαρά την θρησκεία και τους σοφούς της (με το βρίσιμο που ρίχνει ο Αγαμέμνων στα «ιερατεία» Χρύση και Κάλχα).

Ο υλισμός φίλε aktistar δεν είναι «μεταφυσική», είναι η άποψη για τη φύση από την εποχή των Ιώνων φιλοσόφων - φυσικών της προκλασσικής αρχαιότητας. Οι μεν και οι δε ανιστόρητοι που τον δυσφήμισαν, ο καθένας για τους δικούς του λόγους (ο κοινός παρονομαστής είναι ότι τους βολεύει η αυθαιρεσία του εξουσιαστή), τον συνδέουν (λανθασμένα) αποκλειστικά με το Μαρξιστικό υλισμό του 19ου που υποτιμητικά τον ονόμασε «υλοζωϊσμό». Η λέξη «μεταφυσική» είναι δημιούργημα των μεταχριστιανικών χρόνων και παραφράσει τα συγγράμματα του Αριστοτέλη που γράφτηκαν «Μετά τα φυσικά» του. Μετά τη φυσική δεν υπάρχει καμιά άλλη επιστήμη παρά η φιλοσοφία που την προϋποθέτει και την περιέχει γιατί περιλαμβάνει και την κοινωνική μας συμπεριφορά σαν υλικά όντα. Η σκόπιμη αλλοίωση των λέξεων εκμεταλλευόμενη τους συμβολισμούς του «κρυψίνοα» Αριστοτέλη είπε ότι μετά τη φυσική υπάρχει η θεολογία, στο μύλο της οποίας ρίχνει πονηρό νερό η «κρατούσα και καθιερωμένη άποψη» με τα Big Bang, τις σχέσεις ισοδυναμίας ή και της καθαρής ενέργειας χωρίς ύλη. Διότι χαρακτηριστικό της σημερινής μεταφυσικής είναι ότι πρέπει να υπάρχει οπωσδήποτε χρονική «αρχή» και αρχική δημιουργία σχεδόν από το τίποτα, για να χωράει κάπου και θεός, όπως είπε και ο πάπας στον Χώκινγκς.

Αγαπητέ Heal Βρήκα έξυπνο το χιούμορ των παιδιών και πήρα μέρος σχολιάζοντας έναν θεσμό που κατάντησε χειρότερος από Eurovision δίνοντας ακόμη και βραβεία ειρήνης στους ίδιους που προκάλεσαν τον πόλεμο. Εσύ το πήρες προσωπικά και ξέσπασες επάνω μου. Η θέση μου γι’ αυτό το επιστημονικό κατεστημένο της βιτρίνας και των βραβείων που όχι μόνο ενσωματώθηκε αλλά δίνει και θεωρητικό υπόβαθρο στο σύστημα είναι ένα σημείο στο οποίο διαφωνούμε από καιρό. Εγώ θεωρώ ότι η πολιτική από αρχαιοτάτων χρόνων ποδηγετεί την επιστήμη εσύ έχεις μια αφελή ή έστω αγνή άποψη μη δεχόμενος αυτήν την επικυριαρχία. Εγώ δέχομαι την υλιστική και όχι μεταφυσική αντίληψη των πραγμάτων εσύ την ιδεαλιστική που με χίλια δυό τερτίπια και πονηρές σχέσεις ισοδυναμίας είναι ακόμη «ο νικητής». Να ξέρεις όμως ότι ποτέ δεν νίκησε πραγματικά γιατί είναι ένας κλέφτης και μια παραθλασμένη εικόνα της υλικής φυσικής πραγματικότητας. Άλλοι θεωρούν τη γνώση δύναμη ή και λαμπρό πεδίο ικανοποίησης προσωπικών φιλοδοξιών, εγώ την θεωρώ «ένωση» για ανθρώπους που έχουν ξεπεράσει τέτοιου είδους επίπεδα. Στον φίλο Foxmoor θα ήθελα να πω ότι η σχέση που υπαινίχθηκα δεν είναι δημοσιευμένη και επειδή δίνει και μια απάντηση στον Heal για το ποιοι έχουν κάνει τη φυσική μεταφυσική επιστήμη (με τη σημερινή και όχι την Αριστοτελική έννοια της λέξης) θα τον παρακαλούσα πολύ να μου πει τι ακριβώς εννοεί με την φράση «είναι ένας απλός μαθηματικός φορμαλισμός και η εξήγηση της ενάγεται καθαρά σε ιστορικά πλαίσια». Ίσως το Forum γίνει χώρος αποκάλυψης μιας ιστορικής αλήθειας και μιας νοοτροπίας φυσικομαθηματικής μυστικοπάθειας αυτών που θεωρούνται δυστυχώς δάσκαλοι των πολλών αλλά κατ’ ουσίαν εξακολουθούν να είναι πιστοί σε ελιτίστικες απόψεις για τη γνώση.

Αγαπητέ Heal Το συγκεκριμένο και το ακριβές είναι πολλοί αυτοί που το αποφεύγουν γιατί δεν το ξέρουν. Υπάρχουν όμως και αυτοί οι λίγοι που ενώ το ξέρουν ή βλέπουν ότι τους προκύπτει λογικά δεν θέλουν να το παραδεχθούν. Έτσι για παράδειγμα αν ρωτήσεις έναν ψυχολόγο ή ψυχίατρο να σου πει τι ακριβώς είναι ψυχή, δηλ το αντικείμενο της ενασχόλησής του, θα διαπιστώσεις ότι δεν ξέρει. Εσύ τι γνώμη έχεις για έναν τέτοιο επιστήμονα; Αλλά και έναν φυσικό αν ρωτήσεις τι ακριβώς είναι «φύση» την ίδια διαπίστωση θα κάνεις. Θα σου πει πολλά γενικά και αόριστα εκτός από τι ακριβώς είναι φύση. Ας πάμε τώρα και σε μερικά πολύ συγκεκριμένα όπως το επιθυμείς. Έχεις καταλάβει εσύ τι ακριβώς είναι μαγνητισμός δηλ. ποιο σωματίδιο είναι ο φορέας του ή αρκείσαι στη διαπίστωση ενός πεδίου που προκαλείται από την κίνηση ηλεκτρονίων και εντός αυτού ασκούνται δυνάμεις; Και για να πάμε και σε κάτι πιο απλό, μήπως ξέρεις ή σου είπαν οι δάσκαλοί σου ποια ακριβώς είναι η σχέση μεταξύ ίντσας και εκατοστού (ή μέτρου) με ακρίβεια π.χ δέκα δεκαδικών ψηφίων και κυρίως πώς προκύπτει; Έτσι για να δούμε ποιος μιλάει με αοριστολογίες και ποιος στη μέθοδο σκέψης ή έρευνάς του έχει ένα στοιχειώδη μπούσουλα (στηρίζεται σε αρχές); Φιλικά Μάκης

Αγαπητέ Heal Η αντίδρασή σου είναι κάτι που δεν μας συνήθισες. Αν είσαι ανυποψίαστος ότι το απροσπέλαστο, δηλ. το πολύ εγγύς και μικρό και το πολύ μεγάλο και μακρινό προσφέρουν «λαμπρό» πεδίο στην επιστημονική σκοπιμότητα δικαίωμά σου. Ελπίζω πάντως ότι θα αποδεχθείς μερικές βασικές αρχές πολύ σύντομα γιατί ορισμένα γεγονότα στις μέρες μας τρέχουν γρήγορα. Ο χρόνος πλησίασε για το περίφημο και πολυέξοδο πείραμα του CERN και αν δεν «μπαλωθούν» τα πραγματικά ευρήματα πολλοί θα απογοητευθούν (ίσως και σύ) με το λεγόμενο σωματίδιο του θεού (να μου το θυμάσαι). Τότε τα Νόμπελ θα επιστραφούν; Η στατιστικολογία των παρατηρήσεων και οι εικασίες που την συνοδεύουν δεν είναι επιστήμη. Π.χ δεν είναι επιστήμη και αυτό που κάνουν οι εγκάθετοι γεωλόγοι στις μέρες μας να ψάχνουν προγνώσεις σε πεδία άλλα από εκείνα τα απλά που ήξερε και η γιαγιά μου, ότι δηλ. με την τριβή παράγεται θερμότητα μια και δεν ήξερε για πιεζοηλεκτρικά φαινόμενα και τέτοια.

Νόμπελ, Μαύρες τρύπες και quasars Το κέντρο μάζας ενός συνόλου ακτινοβολούντων σωμάτων, όπως ένας γαλαξίας με τα αστέρια του ή μία ομάδα τοπικών γαλαξιών, δεν μπορεί παρά να είναι (σύμφωνα με την υλιστική αντίληψη των πραγμάτων) ένα υλικό εργαστήρι, ένας δυναμικός χώρος δημιουργίας και εκπομπής σωματιδιακής ύλης. Σύμφωνα με μία τέτοια θεώρηση σε μια «μαύρη τρύπα» τίποτε παράξενο δεν μπορεί να συμβεί έξω από τις δυνατότητες μιάς εστίας υλικών ακτινοβολιών που συγκλίνουν και αποκλίνουν και όπου μπορούν να ωθούνται και να απωθούνται (λόγω του χωρικού αδιαχώρητου), να συντίθενται και να αποσυντίθενται σώματα και σωματίδια το μέγεθος των οποίων εξαρτάται από την πυκνότητα της ακτινοβολίας και τα επί μέρους εστιακά κέντρα τα οποία υφίστανται τοπικά για μικρές ή μεγάλες χρονικές περιόδους. Αυτή είναι η δική μου λογική άποψη που καταθέτω. Τώρα, αν απόψεις τόσο απλές στη βάση τους διανθίζονται με διάφορες επιστημονικοφανείς εικασίες και σενάρια επιστημονικής φαντασίας και αξίζουν Νόμπελ τότε οι μυθομανείς του παλιού καιρού με τις «χαμένες Ατλαντίδες» αδικήθηκαν που δεν τους δώσαμε ένα kavli.

Βλέποντας με ιδιαίτερη χαρά νέους ανθρώπους να ασχολούνται με τις απόψεις των αρχαίων Ελλήνων (κυρίως Ιώνων) φιλοσόφων θα ήθελα να προσφέρω και γω μια μικρή βοήθεια για το τι πρέπει να έχουν υπόψη κατά τη μελέτη τους. Το κεντρικό ζήτημα της φιλοσοφίας τους ήταν αυτό που και σήμερα ονομάζουμε " θεωρία ενοποίησης" ή, όπως λέει ο αινιγματικός Πλάτωνας, "πιό είναι το άφθαρτο, το αγέννητο, το παντοτινό ΟΝ και πιό το "γεννόμενον". Αυτό δηλ. που οι σύγχρονοι και παλαιότεροι κουλτουργιάρηδες φιλόσοφοι ονομάζουν ως "είναι" και "γίγνεσθαι". Επειδή όμως ερωτήματα αυτού του είδους πάντα δημιουργούν πονοκέφαλο στις εξουσίες, τα παλαιότερα κάθε φορά νοήματα των λέξεων αλλοιώνονται σκόπιμα στην πορεία και πολλοί που το αγνοούν ηθελημένα ή μη βρίσκουν στα αρχαία κείμενα ό,τι θέλουν (πχ. ο ένας από το δίδυμο της γνωστής σειράς της ΕΤ3 βρήκε λέει σε κείμενο του Δημόκριτου ότι ο Αβδηρίτης προέβλεψε τις μαύρες τρύπες !!!!). Ο ήρωνας ο Πλάτωνας καυτηριάζοντας με τον τρόπο του αυτό το μόνιμο φαινόμενο που ο Αριστοτέλης ονομάζει "μεταρρύθμιση των λέξεων", στον Τίμαιο (και αλλού) αποκαλεί την "ενοποίηση" "συνουσία". Έτσι, ο Αναξίμανδρος και άλλοι της εποχής του όταν λένε ότι το ΟΝ είναι "άπειρο" δεν εννοεί το σημερινό μαθηματικό άπειρο αλλά κάτι που δεν έχει αρχη και πέρας όπως ο κύκλος και η σφαίρα που δεν περατούται πουθενά ( βλέπε την φράση του Ηράκλειτου "Αρχή και πέρας επί κύκλου το αυτόν"). Άρα, όταν ο Αναξίμανδος λέει ότι το ΟΝ είναι άπειρον εννοεί ότι ο δομικός λίθος της ύλης είναι σφαιρικός. Το ίδιο και η λέξη "κόσμος (που αποδίδεται στον Πυθαγόρα) ή η λέξη "παν" είχε αρχικά αυτή τη σημασία αργότερα γύρω στο 500 ΠΧ άρχισε να έχει άλλη. Ο Αριστοτέλης το λέει καθαρά στα "Φυσικά Α΄" αλλά οι πνευματικοί μας ταγοί και αυτόν ακόμη τον έχουν "μεταφράξει". Ακόμη και όταν μας ρίχνει τούβλα οι μεταφραστές και αναλυτές του λένε ότι "εδω ο Σταγειρίτης είναι δυσνόητος".

Για να μην μιλάμε με ιδεολογικούς όρους, κάτι που φαίνεται δογματικό για όσους θεωρούν την εκάστοτε κρατούσα επιστήμη και την χρηματοδοτούμενη έρευνα ανεξάρτητη και άδολη, θα θέσω μερικούς συγκεκριμένους προβληματισμούς. Π.χ: Όταν λέμε ότι η ταχύτητα του φωτός στο κενό είναι σταθερή και ίση με c αυτό, το c σε ποιες συνθήκες κενού μετρήθηκε όταν η πραγματοποίηση του απόλυτου κενού είναι πρακτικά αδύνατη; Πρέπει λοιπόν να λέμε πάντα ή τουλάχιστον πολύ συχνά ότι αυτό είναι μια αναπόδεικτη παραδοχή του Αϊνστάιν που μπορεί να διατηρείται (ελλείψει άλλης) για το σημερινό πρακτικό και μόνο επίπεδο στο βαθμό που δεν καταρρίφθηκε αλλά και δεν αποδείχθηκε ακόμη. Άρα κάθε μετρηθείσα ταχύτητα έχει σχέση με το μέσον εντός του οποίου κινείται. Όταν πάλι λέμε ότι η ταχύτητα του φωτός εξαρτάται από τη φύση του μέσου εντός του οποίου διαδίδεται, προφανώς μιλάμε για την μέση ταχύτητά του. Η ερώτηση στην οποία πρέπει ο φυσικός να απαντήσει είναι: ποια είναι η ακριβής πορεία των φωτονίων εντός των διαφόρων διαπερατών μέσων και αν η ταχύτητα του κέντρου μάζας του φωτονίου (ή του πιθανοκρατικού του νέφους) κατά μήκος της γραμμής κίνησής του παραμένει ή όχι σταθερή. Ποιο λοιπόν μέσον διάδοσης των φωτονίων υποθέτουν όσοι δημοσίευσαν την παρατήρησή τους και πως εξασφαλίζουν το ταυτόχρονο και ταυτόχωρο της εκπομπής τους σε τέτοιες αστρονομικές αποστάσεις; Μάλλον κιαυτοί στηρίζονται σε μια αντίθετη αλλά εξ ίσου αναπόδεικτη παραδοχή. Διότι και ο παππούς μου με την απλή λογική του θα σκεφτόταν πρώτα ότι η μέση ταχύτητα (και άρα διαπερατότητα) ενός «σκληρού φωτονίου» είναι μεγαλύτερη ενός «αδύναμου» (με μικρότερη δηλ. συχνότητα). Ένας πραγματικός υλιστής θα πρέπει κατά την άποψή μου να εξετάσει και τα εξής λογικά βήματα. Θεωρεί το φωτόνιο σύνθετο σωματίδιο και την έκκεντρη κίνηση των μερών του δύναμη συνοχής, ποσοτικά σχετιζόμενη με το μέγεθός της. Κάνει μια παραδοχή ανάλογη με το φαινόμενο Compton και ελέγχει πειραματικά την άποψή του έχοντας πάντα κατά νου και την αδυναμία στα όργανα μέτρησης. Διότι το περίπου και το ακριβές απέχουν πολύ σε πειράματα που κινούνται στα όρια των δομικών λίθων της ύλης. Σε παλαιότερη συζήτησή μας ο Heal (στηρίζοντας τη θεωρία της μεγάλης έκρηξης) είχε υποστηρίξει την άποψη ότι υπάρχουν επίπονες αλλά ασφαλείς μέθοδοι να διορθωθεί ή να αποκλειστεί για τα μακρινά φωτόνια μείωση της συχνότητάς τους οφειλόμενη σε ανάλογο φαινόμενο με αυτό του Compton για τα ηλεκτρόνια. Αν και δεν γνωρίζω τις λεπτομέρειες διατηρώ τις επιφυλλάξεις μου για το αξιόπιστό τους από την άποψη της σημερινής τεχνολογικής δυνατότητας.

Είπα ότι θα αποδειχθεί τελικά η σωματιδιακή (και μόνο) φύση του φωτός και όχι ότι αποδείχθηκε. Και προς αυτή την κατεύθυνση είναι προσανατολισμένες και οι δικές μου προσπάθειες. Επειδή για τη φύση αποδέχομαι (τουλάχιστον μέχρι τώρα και χωρίς προκατάληψη ή σκοπιμότητα) την μονιστική υλιστική αντίληψη των πραγμάτων, που σημαίνει ότι για κάθε συγκεκριμένο αποτέλεσμα υπάρχει ένα και μόνο συγκεκριμένο αίτιο, δεν μπορώ να δεχθώ παρά σαν αδυναμία των μέσων παρατήρησης (το τεχνολογικό μας επίπεδο) την δυνατότητα που έχει η κρατούσα άποψη να διαιωνίζει μια επιστημονικοφανή διγλωσσία και σύγχυση περί της φύσης του φωτός, της μεγάλης έκρηξης και των πιθανοκρατικών ή χαοτικών θεωριών. Έτσι αν και η διαφορετική ταχύτητα των φωτονίων για διαφορετικές συχνότητες «με βολεύει προσωρινά» εν τούτοις έχω τις επιφυλάξεις μου για το κατά πόσον αυτές οι ακτινοβολίες προέρχονται από ισαπέχοντα σημεία κλπ, κλπ. Διότι συχνά στην ιστορία της επιστήμης συμβαίνει να «τσιμπούν» οι λεγόμενοι υλιστές το δόλωμα και μετά «από νέα ακριβέστερα στοιχεία» να «νικούνται κατά κράτος». Οι επιφυλάξεις μου αυτές ενισχύονται και από το γεγονός ότι εκείνο που καταρρέει επίσης είναι η θεωρία της μεγάλης έκρηξης χωρίς να έχει δεόντως πλασαριστεί το υποκατάστατό της. Λέτε να έφθασε η εποχή των γενναίων αποφάσεων και της άδολης επιστημονικής αλήθειας; Πολύ νωρίς μου φαίνεται!

Εννοώ θα αποδειχθεί τελικά ότι συμπεριφέρεται αποκλειστικά και μόνο ως υλικό σωματίδιο, άποψη που υποστηρίζω από καιρό σαυτό το forum.

Για το φως θα αποδειχθεί τελικά ότι ισχύουν οι νόμοι κίνησης υλικών σωματιδίων.

Οι υψηλές θερμοκρασίες σε ένα χώρο συνδέονται άμεσα με την πυκνότητα της κινητικής ενέργειας (ροής) των μικροσωματιδίων της ύλης. Η πυκνότητα αυτή είναι μεγαλύτερη όσο πιό κοντά βρισκόμαστε στην επιφάνεια ενός σφαιροειδούς σύνθετου σωματιδίου που διασπάται καθώς για στον ίδιο αριθμό εκπεμπόμενων σωματιδίων αντιστοιχεί μικρότερη επιφάνεια. Στον πυρήνα του ήλιου οι συνθήκες ενός σχεδόν κλειστού δοχείου είναι κατανοητές και μπορούν εύκολα να εξηγήσουν τις διασπάσεις και τις συντήξεις που οφείλονται σε σφαιρικά συμμετρικές συγκλίσεις υλικών ακτινοβολιών. Στο στέμμα επειδή ο χώρος είναι «ανοιχτός» η τρέχουσα φυσική δεν μπορεί να κάνει ανάλογες παραδοχές και γιαυτό βλέπει παράδοξα. Αν όμως σκεφθούμε ότι κάθε άστρο είναι ένας χώρος - «εστία» όχι μόνον εκπεμπόμενων αλλά και συγκλεινόμενων μικροσωματιδίων που προέρχονται από τις εκπομπές των άλλων άστρων, τότε πρέπει στο στέμμα να αναζητήσουμε την περιοχή συνάντησής τους. Αν έχει έτσι το πράμμα τότε στη περιοχή του στέμματος έχουμε πολλές νέες εστίες που με τη συμμετρικότητά τους δημιουργούν συνθήκες διασπάσεων και συντήξεων. Όπως θάλεγε και ο Ηράκλειτος: Ο ήλιος κάθε η μέρα είναι άλλος και άλλος. Και όχι μόνο επειδή εξαντλείται αλλά και επειδή τρέφεται από άλλα άστρα. Θάλεγε κανείς ότι μοιάζει με έναν μακροβιότατο «ζωντανό» οργανισμό.

Αυτό το άρθρο θυμίζει λίγο κβαντομηχανική όπου το σπιν του ηλεκτρονίου σ’ όλους τους πίνακες είναι ½ της σταθεράς του Μπλάνκ αλλά στην πραγματικότητα λένε ότι είναι [1/2(1/2+1]^0.5= (3/4)^0.5, με ανάλογες διορθώσεις και στους υπόλοιπους κβαντικούς αριθμούς. Ή εκείνο το άλλο όπου διορθώνοντας τον Μπόρ και βάζοντας το κέντρο μάζας ηλεκτρονίου πρωτονίου ενδιάμεσα, άρχισε ξαφνικά να γυρίζει και το πρωτόνιο (και όχι απλά το θεωρητικό κέντρο μάζας) με την ίδια γωνιακή ταχύτητα. Θα μπορούσαμε άραγε να πούμε ότι, επειδή πάντα βλέπουμε την ίδια όψη της σελήνης, το σύστημα γης-σελήνης γυρίζει με την ίδια γωνιακή ταχύτητα γύρω από κέντρο μάζας τους; (αν δεν υπήρχε ο ήλιος σίγουρα θα το λέγαμε). Κάτι τέτοια δίνουν δικαίωμα στον Τσόλκα να υποθέτει το ίδιο και για το κέντρο μάζας του ηλιακού μας συστήματος και να υπολογίζει με την ίδια ακρίβεια την μετάπτωση του περιηλίου του Ερμή καταρρίπτοντας την Γενική θεωρία σχετικότητας! Οι επιχειρούμενες διορθώσεις όταν συνοδεύονται από ισχυρή επιθυμία επιβεβαίωσης ή κατάρριψης μιας θεωρίας, μας επιφυλάσσουν πολλές εκπλήξεις γιατί έχουν να κάνουν με το σατανικό «περίπου». Το ερώτημα που παραμένει είναι πόσο τα μοντέλα μας εκφράζουν και τις δυνατότητες της φύσης. Φιλικά Μάκης

Αγαπητέ dimo Σήμερα η κβαντική φυσική εκφράζει καθαρά την άποψη ότι «το φαινόμενο της βαρύτητας στέκεται πολύ μακριά από τις αλληλεπιδράσεις που κυβερνούν τη δομή της ύλης σε μικροσκοπική κλίματα». Δέχεται δηλαδή ότι «οι δυνάμεις της βαρύτητας παίζουν έναν ρόλο, μόνον όταν οι υπόλοιπες γνωστές δυνάμεις δεν επενεργούν» και άρα ο ρόλος τους περιορίζεται μόνο ανάμεσα σε ογκώδη και ηλεκτρικά ουδέτερα σώματα που βρίσκονται σε μεγάλες, συγκριτικά με τις ατομικές, αποστάσεις. Έτσι, εδώ δεν επιχειρήθηκε ούτε τα «σωματίδια» να αντικατασταθούν με (κβαντικές) κυματικές εξισώσεις ούτε τα πεδία. Μείναμε μόνο με την γενική θεωρία σχετικότητας του Αϊστάιν που είναι μία καθαρά γεωμετρική θεωρία της βαρύτητας αλλά που μένει ορφανή και μόνη, προς απογοήτευση όσων πιστεύουν σε ενοποίηση (όπως και του λόγου μου). Εκείνο όμως που θα ήθελα να θέσω για προβληματισμό είναι ένα απλό ερώτημα: Είναι δυνατόν τα φωτόνια με τη μεγάλη ενέργειά τους να ξηλώνουν ηλεκτρόνια, να διασπούν σωματίδια, να τρυπούν μέταλλα και μα μην μπορούν να κουνήσουν έστω και λίγο κομήτες και άλλα ουράνια σώματα; Μήπως μια και η εμβέλεια της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας είναι επίσης απεριόριστη και το γεγονός ότι όπου έχουμε ηλεκτρικό πεδίο υπάρχει και μαγνητικό (όπως στα ουράνια σώματα) δείχνουν κάποιο δρόμο στους ερευνητές να τις συσχετίσουν; Φιλικά Μάκης ΥΓ. Η κύρια πηγή γνώσης μας για τα στοιχειώδη σωματίδια είναι τα φαινόμενα σκέδασής τους. Η καμπύλωση των φωτονίων από το βαρυτικό πεδίο είναι μια ανάλογη περίθλαση που πρέπει να μελετηθεί με τον ίδιο ζήλο. Ακούγονται και κάτι πειράματα για (εργαστηριακή) δημιουργία συνθηκών έλλειψης βαρύτητας, αλλά άλλου είδους ανιχνεύσεις μέσω πεδίων κλπ δεν έχω υπόψη μου.