Μάκης Μαυρουδής

κ. Π. Αντωνόπουλε Συγνώμη για την παραποίηση του ονόματός σου που, αν θέλεις βέβαια το πιστεύεις, δεν έγινε από πρόθεση. Και μια και μου δίνεται η ευκαιρία να διορθώσω, το ορθόν είναι: «στρεψοδίκες της Κοπεγχάγης» και όχι «στεψοδίκες». Δεν σου ζητάω βέβαια να απαντήσεις και ούτε το εκλαμβάνω για αδυναμία σου. Επειδή όμως οι «χρονιάρες μέρες» προσφέρονται για περισυλλογή και αυτοκριτική θα σου πω ότι το απόσπασμα είναι το «ζουμί» ενός «υλικού» παραδείγματος από το μεταφρασμένο στα Ελληνικά έργο των Alonso/ Finn «Θεμελιώδης Πανεπιστημιακή Φυσική»: Όπως βλέπεις δεν είναι από κείνα τα τέστ που βάζουν στα παιδιά μας τα Αμερικανικά κολέγια για να τα σπουδάσουν με υποτροφίες, απαγάγοντάς τα και ξεκόβοντάς τα από τις μητρικές φιλοσοφικές και υλιστικές τους ρίζες, όπως ειρωνικά είχε πει ο και Πλάτωνας στην «ιδανική Πολιτεία» του. Αυτό το νέο πνευματικό παιδομάζωμα με την ανοχή πολιτικών και πανεπιστημιακών δασκάλων συνεχίζεται και σε μεγαλύτερες ηλικίες προκειμένου να δημιουργηθούν οι νέοι σοφοί της «Κοπεγχάγης» που θα μας παραμυθιάσουν πάλι με τις νέες θεωρίες των υπερχορδών και των πολλών διαστάσεων που μαγειρεύουν. Κάθε εποχή βλέπεις έχει τους δικούς της σοβαροφανείς παραμυθάδες για τα ανήσυχα μυαλά. Αυτά τα ιδιοφυή παιδάκια είναι εκείνα για οποία μιλάει με πολύ απαξιωτικές φράσεις ο νεότερος «δάσκαλος των δασκάλων» Φέϋμαν. Πολλοί στις μέρες μας εξακολουθούν «να μας λεν το ποίημά τους» (μιμούμενοι τον Όμηρο, π.χ Ελύτης, Βάρναλης και Σία) και άλλοι ψάχνουν ακόμη την χαμένη Ατλαντίδα του ανάρχα του Πλάτωνα (που μας δουλεύει). Μερικοί πάλι θρησκόληπτοι μιμούμενοι τον Ιωάννη της «συγκάλυψης» (οι των πολλών διαστάσεων) μας λένε «ιστορίες και άγρια θηρία» και ευχαριστούν τον θεό που τους αξίωσε να γίνουν τόσο βαθυστόχαστοι στην αναζήτηση της Ενοποιημένης Θεωρίας τους! Στο μεταξύ οι πολιτικοί της πλάκας, με την ανοχή των εργατοπατέρων, ενοποιούν της αγορές, κάνουν το πενθήμερο εφταήμερο, η ψαλίδα των εισοδημάτων ανοίγει (ενώ σου μιλούν για πολιτική ενοποίηση και σύγκλιση), καθώς εσύ και γω (μην το πάρεις προσωπικά) σκεφτόμαστε τα υπέρπυκνα άστρα νετρονίων. Ποιος κύριε Αντωνόπουλε άραγε ζεί στη «κοσμάρα του»; Ιδού το μέγα ερώτημα Οι αδαείς που μπερδεύουν στην «κρατοδημία τους» (την λεν δημοκρατία τους) τη γνώμη με την γνώση έχουν δύο επιλογές. Ή να νοσταλγήσουν τον Χίτλερ που θαύμαζε η παρέα σου ή να περιμένουν έναν νέο Μωϋσή να τους δώσει και πάλι το εξαήμερο, στην σύγχρονη κοινωνία μας της υψηλής τεχνολογίας και της δημοκρατικής πληροφόρησης! Τα λόγια του Ηράκλειτου γίνονται όσο ποτέ επίκαιρα: «Δίκη καταλήψεται ψευδών τέκτονας και μάρτυρας». Ή αν θέλεις τα λόγια του δικού μου Χριστού: «ουαί υμίν» λογοπλάνοι και σοφοί πυρηνικοί φυσικοί! Επειδή κύριε Αντωνόπουλε μου συμβαίνει να γνωρίζω τι σημαίνει «λόγος» και άρα τι σημαίνει και «ο την τέχνην έχων» θα σου πω και τι σημαίνει «επιστήμη», μια και με ρώτησες. Ο εκ των μεγάλων τεκτόνων Πλάτωνας δίδει (ως συνήθως) δύο ερμηνείες από τις οποίες ο καθένας μας μπορεί να διαλέξει και να πάρει, αν τις αποκωδικοποιήσει. Η πρώτη λέει σημαίνει ότι όποιος την κατέχει «ίσταται (πνευματικά εννοεί) επί του μοναδιαίου όντος της φύσης, αν δεν προτιμήσει βέβαια «να το καβαλήσει σαν καλάμι» όπως πολλοί καλαμαράδες και να συνεχίσει ένα ταξίδι για την Ιθάκη (αντί για την Ηθική της επιστήμης) προσπαθώντας να «δουλεύψει» μέχρι και τους ομοίους του σοφούς για να πάρει επάξια τον θρόνο του στο Μαντείο των Δελφών (δηλ να χρησθεί άναξ της μεταφυσικής επιστήμης της απάτης). Η δεύτερη λέει ότι η λέξη είναι σύνθετη και πρέπει να προφέρεται στην αιτιατική της πτώση, προς δόξαν του αιτίου της Ηθικής μας κατάπτωσης. Έτσι, λέει, πρέπει να την προφέρουμε «ει πιστή μην». Οι «μεγάλοι μας γλωσσολόγοι» λένε: = «αυτή που μένει πιστή», δηλ. η επιστήμη θέλει πίστη και άρα θρησκευτική πίστη. Αυτοί κ. Αντωνόπουλε είναι οι πνευματικοί ταγοί μας που σήμερα θαυμάζεις. Το «μην» το αντιθετικό σου το μεταφράζουν «μένει». Ελόγου μου σου λέω ότι μια άποψη φυσικού επιστήμονα αξίζει προσοχής «αν είναι πιστή από την ανάποδη» δηλ. αν δεν πιστεύει σε τίποτε από τα συνήθη. Σου έχει συμβεί με τα αρχαία που έμαθες να σου ερμήνευσε κάποιος άλλος έτσι την λέξη επιστήμη; Αν όχι μένω με τη χαρά ενός χριστουγεννιάτικου δώρου παρ’ όλο που «δεν με πας καθόλου». Δεν πειράζει όμως, ας είσαι καλά για να μπορέσουμε κάποτε να «αγαπηθούμε»! Φιλικά Μάκης Υ.Γ 1) Αν δεν σας λείψω, δεν θα επανέλθω! 2) Σε φανατισμένους οπαδούς γενικώς δεν απαντάω.

Ειδικά στον Ησίοδο για τα «Έργα και τις ημέρες του» και την απροσδόκητη συμφωνία μας! Επειδή ως ενοχλητικός «έχω διαχωριστεί από τα άκακα πρόβατα» (και πριν λείψω για προσωπικούς λόγους) χρησιμοποιώ την «Διαχωρισμένη θεματική ενότητα» σαν βήμα επικοινωνίας μας, εκτιμώντας περισσότερο από όλα την δίτιμη λογική σου. Είναι το πιο πολύτιμο εργαλείο σκέψης που ενώ εφαρμόζεται ευρύτατα σήμερα και στο λογισμικό των υπολογιστών, οι στεψοδίκες της «Κοπεγχάγης» το παρουσιάζουν κι’ αυτό σαν περίτρανη απόδειξη της θεωρίας τους. Εδώ συμβαίνει αγαπητέ φίλε κάτι χειρότερο και από το πείραμα (ή τα φακιρικά) των Michelson – Morley που (μετά την εμφάνιση του Μαρξισμού) ξεκίνησε τάχατες για να απορρίψει την ύπαρξη του αιθέρα αλλά «απέδειξε» τελικά και την κυματική φύση του φωτός, γιατί, λέει, το φαινόμενο της συμβολής μόνο κυματικά μπορεί να ερμηνευτεί. Έχω πει αρκετές φορές σ’ αυτό το forum ότι για να θεωρείται ένα συγκεκριμένο συμπέρασμα επιστημονικά ασφαλές, πρέπει το αίτιο που το παράγει να είναι μονοσήμαντο διότι για έναν αιτιοκράτη ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα συνδέεται μόνο με ένα αίτιο και αντίστροφα, κάθε συγκεκριμένη επίδραση παράγει ένα και μόνον αποτέλεσμα. Οι εραστές του αφηρημένου αν και αποδέχονται την θεωρία ενοποίησης και την αποκαλούν μάλιστα «θείο δώρο» συγχρόνως είναι αντίθετοι μ’ αυτήν την βασική αρχή της. Αυτό τους βολεύει καθώς τους παρέχει τη θεωρητική και πρακτική δυνατότητα άλλα να ισχύουν για την λεγόμενη άβια ύλη και άλλα για την έμβια και φυσικά την ανθρώπινη κοινωνία. Σ’ αυτήν την περίπτωση και πριν τον Αϊνστάιν αγαπητέ Γιάννη, οι υποτιθέμενοι ορθόδοξοι υλιστές προηγήθηκαν με ένα δώρο που ακούει στα ονόματα Διαλεκτικός και Ιστορισμός Υλισμός. Όσο κι’ αν παρουσιάστηκαν σαν μονιστές στα λόγια, στο πολικό πεδίο «παίξαν» μόνο με το 50% της πιθανότητας να έχουν δίκαιο. Σήμερα ακόμη «ψάχνονται» αλλά δεν θέλουν να παραδεχθούν το επιστημονικό τους λάθος που πισωγύρισε την ανθρωπότητα όπως τότε που «η καταστραμμένη φωνή του Ηράκλειτου» διαστρεβλώθηκε από τον Χριστιανισμό. Εμείς οι φαινομενικά λίγοι δεν πρέπει να κάνουμε σήμερα το ίδιο λάθος με νοθεύσεις και θεωρητικούς συμβιβασμούς στο όνομα μιας κατάληψης της πολιτικής, της πνευματικής ή όποιας άλλης εξουσίας, με κάθε τρόπο και την προχειρότητα του «μετά βλέπουμε…». Ένας πραγματικός αιτιοκράτης και υλιστής πρέπει να είναι μέχρι τέλους ένας συνεπέστατος κοινωνικός ενοποιητής. Η σύγκρουση ποτέ δεν φέρνει κάτι μόνιμο και καθολικά αποδεκτό. Τα αντίθετα ποτέ δεν συντίθεται αν δεν είναι αρμονικά αντιφατικά. Έχω τη πεποίθεση ότι στη φύση γενικά, τα «εν επαφή» αντιφατικά πάντα είναι και αντίθετα αλλά τα απλώς και μόνο αντίθετα έχουν μόνο χωρικά ή δυναμικά αντίθετη θέση γύρω από μία θέση ασταθούς και προσωρινής ή στιγμιαίας εύθραυστης ισορροπίας. Κάποιοι νομίζουν όπως έλεγε και ο Popper ότι η προσωρινή τους άποψη είναι και η πραγματικότητα. Για μένα έχουν μπερδέψει μια λανθασμένη δυνατότητα της φύσης με την μόνη δυνατότητα. Αν λοιπόν αύριο αποδειχθεί ότι εσφαλμένα ερμήνευσαν αυτό που παρατήρησαν και το φαινόμενο της συμβολής του φωτός αποδειχθεί με υλιστικούς όρους τότε τι άραγε θα πούν; Σου εύχομαι υγεία και καλές γιορτές και «να βλέπεις πάντα το ίδιο καλά με το διεισδυτικό σου μάτι». Φιλικά Μάκης

Αγαπητέ κ. KOTS Για να λύσω και την εύλογη απορία σου περί της μαθηματικής μου αμάθειας σε πληροφορώ ότι όταν ήμουν τρία χρόνια μικρότερός σου συμμετείχα ενεργά με εργασίες μου στο περιοδικό της Μαθηματικής Εταιρίας. Αν ανατρέξεις σε ένα παλιό τεύχος θα δεις ότι δημοσιεύτηκε και μία απ’ αυτές για ένα χαρακτηριστικό σημείο ενός τριγώνου. Ο καθηγητής μου των μαθηματικών πριν την στείλουμε με κοίταξε με απορία λέγοντας: «Κοίτα, θα την στείλουμε αλλά θέλω να μου υποσχεθείς ότι δεν την ξεσήκωσες από κανένα βιβλίο γεωμετρίας γιατί θα γίνουμε ρεζίλι»! (διάβαζα τότε την γεωμετρία των Ιησουϊτών που ελάχιστοι την γνωρίζουν). Μετά από χρόνια (και πριν πεθάνει) του έδειξα μια άλλη απλή εξίσωση, σαν κι’ αυτήν που θέλουν κάποιοι να γράψουν σε μπλουζάκια! Ντράπηκε μα με ξαναρωτήσει κάτι ανάλογο, γιατί δάκρυσε. Σου λέει αυτό τίποτε; Είμαι σίγουρος ότι πολλά θα έπαιρνες πίσω για τη δεις! Φιλικά Μάκης

Κύριε Παναγιωτόπουλε Για εριστικούς αλλά πολύ παραγωγικούς διάλογους των αρχαίων μας προγόνων (αυτών που έδωσαν τα φώτα τους σε όλους) φαίνεται ότι δεν έχετε ακούσει και πολλά πράγματα. Αλλιώς θα αντέχατε και σεις στο διάλογο. Τώρα το πόσο έχω η δεν έχω ιδέα από καβαντομηχανική θα το δείξει ο χρόνος. Εκείνο που πάντως σίγουρα δεν κάνω είναι να μιλάω σε γλώσσα εξεζητημένη που κουράζει τον μη ειδικό. Για πέστε μου όμως εσείς που έχετε σίγουρα διαβάσει πολλά βιβλία κβαντικής φυσικής πως σχολιάζεται ένα από αυτά που διδάσκεται και σε φοιτητές και λέει περίπου τα εξής: «Κρατάω στα χέρια μου την άκρη ενός σχοινιού και το ανεβοκατεβάζω συνεχώς. Παρατηρώ ότι δημιουργείται ένα κύμα που ξεκινάει από το χέρι μου και καταλήγει στην άλλη άκρη του σχοινιού. Η ερώτηση είναι: τι είναι αυτό που διαδίδεται; Η απάντηση είναι: Αυτό που διαδίδεται είναι ένας κυματισμός». Θα ήθελα να μου πείτε αν συμφωνείτε με αυτή την βαθυστόχαστη διαπίστωση των έγκριτων συγγραφέων (και καθηγητών πανεπιστημίου) του βιβλίου, για να πάμε και σε επόμενα. Αναμένοντας απάντηση Φιλικά Μάκης Υ.Γ Η επόμενη ερώτηση θα αφορά έναν ορισμό της περίφημης «ενοποίησης» και αν δεν χρειάζεστε να το πολυσκεφτείτε μπορείτε να μ’ απαντήσετε και σ’ αυτό.

Αγαπητέ Κώστα Οφείλω και σε σένα μια καθαρή απάντηση μια και είσαι η ψυχή αυτού του forum και άρα έχεις επωμισθεί αυξημένες ευθύνες. Όχι μόνο δεν αμφισβητώ τις προθέσεις σου αλλά εκτιμώ ειλικρινά την ακρίβεια και την επικαιρότητα με την οποία αναφέρεσαι στις τρέχουσες επιστημονικές απόψεις στο χώρο της φυσικής και τις αστρονομίας. Η όποια θεμιτή διαφωνία μας μπορεί να αφορά θέματα μεθόδου προσέγγισης της γνώσης και τυχόν κρυφές σκοπιμότητες στο χώρο της προχωρημένης επιστήμης. Εγώ υποστηρίζω ότι ανέκαθεν υπάρχουν εσύ δεν το δέχεσαι. Πριν χάσω και γω την «αθωότητα» μου και την τυφλή μου πίστη σε ό,τι μου σέρβηραν, υπερασπιζόμουν με το ίδιο άδολο πάθος το ακριβές και ουδέτερο της επιστήμης. Εδώ και χρόνια έχω σοβαρές αποδείξεις περί του αντιθέτου και θεωρώ βαρύ ατόπημα ή τουλάχιστον μεγάλη ευθύνη για έναν επιστήμονα που ασκεί μικρή ή μεγαλύτερη επιρροή στους πολλούς, να αποφαίνεται για την αθωότητα θεωριών που προέρχονται από λίγους και προορίζονται για λίγους αλλά στο πρακτικό μέρος ανοίγουν περισσότερο την ψαλίδα εισοδημάτων, ροκανίζουν τον κόπο των πολλών και απειλούν ή αφαιρούν ανθρώπινες ζωές. Φίλε Κώστα σε χώρες τις Ευρώπης (όπως η Γαλλία και η Γερμανία) συντελείται σήμερα μια κοσμογονία με επιστροφή στην ιωνική σκέψη. Εμείς που είμαστε οι φυσικοί συνεχιστές της γλώσσας και της φιλοσοφίας τους δεν πρέπει να πάθουμε πάλι ό,τι και μετά την πνευματική αναγέννηση της Ευρώπης που οι ανανήψαντες σοφοί της μας είπαν: «Έλα τώρα μπαμπά να σου πω για τ’ αμπελοχώραφά σου». Τι στο διάολο λοιπόν πήραν όλοι αυτοί (που έγιναν πυρηνικές δυνάμεις και κατασκευαστές μικροτσίπς) από τους δικούς μας και ξύπνησαν τόσο όσο να μας αποκοιμίσουν; Μήπως θεωρίες κυμάτων; Όσο θα λείψω σκέψου τα. Φιλικά Μάκης

Αγαπητέ Γιώργο Χωρίς να επικαλεστώ αφορμές και με την απόσταση ενός χρόνου από τότε, ομολογώ (αν αυτό σημαίνει κάτι για σένα) ότι η τότε απάντησή μου στην πρόκλησή σου ήταν τουλάχιστον αντιπαιδαγωγική. Για να ικανοποιηθείς περισσότερο, μάθε ότι τα άστρα με ενδιαφέρουν εξίσου αν όχι περισσότερο από σένα. Στα νιάτα σου χειρίστηκα και γώ τέτοια εργαλεία, όχι βέβαια τόσο σύγχρονα. Κάποια μέρα όμως «καθώς την έψαχνα τη δουλειά» ανακάλυψα πολύ κοντά μου ένα μικρό αστέρι με τριάντα χρυσές ακτίνες και άλλα εξήντα χρυσά αστέρια. Από τότε τα άστρα του ουρανού φαντάζουν «αστεράκια» γιατί μου ήλθε «ο ουρανός σφονδύλι». Αν βρείς τι εννοώ θα πάθεις και συ το ίδιο. Μέχρι τότε άσε τα κείμενα να υπάρχουν διότι «τα γραπτά μένουν». Με φιλικές συμβουλές Μάκης

Στους φίλους maxplanck, Μαρίνο και κάθε ενδιαφερόμενο. Ο Αριστοτέλης (και όχι μόνο) είπε πολλά από αυτά που δεν μας δίδαξαν. Για παράδειγμα, ότι οι κακοδαιμονίες των κοινωνιών οφείλονται στις ανισότητες μεταξύ φτωχών και πλουσίων και στη φαυλότητα των ηγεμόνων. Παρέλειψε βέβαια να προσθέσει «και κυρίως στον μυστικισμό των ιερατείων της γνώσης και των αφεντικών τους». Ο μακαρίτης ο Κάρλ Σαγκάν ταλαντεύτηκε λιγάκι για το αν ο Σταγειρίτης ήταν μυστικιστής ή όχι. Για μένα είναι αποδεδειγμένο και βέβαια δεν εξαιρείται ούτε ο Ελύτης, ούτε ο Βάρναλης, ούτε ο Καζαντζάκης ούτε πολλοί άλλοι κυρίως μεγάλοι φυσικοί. Φαίνεται ότι η μελέτη της φύσης ασκεί μια ακαταμάχητη γοητεία και ροπή στην ιδιοποίηση της γνώσης και στη χρήση του συμβολικού (και όχι του καθαρού) λόγου, από την πλευρά των σοφών. Σήμερα οι κοινωνιολόγοι μελετούν το φαινόμενο και πολύς λόγος γίνεται για κανόνες ηθικής στην επιστήμη και μάλιστα αυτοκριτικά από τους ίδιους τους φυσικούς. Αν δεν κατανοήσουμε ότι το πρόβλημα είναι στη βάση του πολιτικό τότε μάλλον δεν καταλάβαμε ότι η γνώση ήταν και παραμένει το ακριβότερο εμπόρευμα. Όσοι μας είπαν ότι η μονοπώληση των μέσων παραγωγής είναι το αίτιο των εντάσεων και όχι το αποτέλεσμα μιας μονοπώλησης της γνώσης (πολιτικής, τεχνικής ή επιστημονικής) μάλλον ψαρεύουν σε θολά νερά. Γι’ αυτούς ισχύει το «ποιητικό μου» δίστιχο: «Πού ακούστηκε υλιστής νάναι και μυστικιστής;». (Ο Καζαντζάκης δεν αφορίστηκε τυχαία από τους άλλους μυστικιστές). Λένε ότι στην αρχαία Αθήνα ο «πρώτος στην αγορά» Πρωταγόρας (του πάει γάντι το όνομα!) ήταν επιδεικτικά πλούσιος. Αν γι’ αυτό υπάρχουν αμφιβολίες, δεν έχουμε παρά να δούμε τον σύγχρονο Πρωταγόρα της Αμερικής Μπίλ Γκέϊςτ που από τη μια κάνει δημόσιες σχέσεις με τη φτώχια της Αφρικής και από την άλλη τα έχει βάλει με ολόκληρη την Ευρώπη (δικαστικά) γιατί δεν παραδίδει τους «κώδικες». Για τον ποιητικό αγνωστικισμό βέβαια του Ράμσφελτ που διαχειρίζεται χοντρά μυστικά και ανάλογες υπηρεσίες να μην εκπλήσσεστε καθόλου. Δέστε τώρα έναν παλαιό και έναν σύγχρονο δίγλωσσο: Αριστοτέλης: «..διότι όλη η φύση ίσως περιέχει μόνο ύλη» (το «ίσως» μπαίνει γιατί υπάρχει και η κίνησή της). Και κάπου αλλού: «… καίτοι το όν γεννιέται από το μη όν» (χαρά οι κβαντιστές στυλ Χάϊζεμπεργκ!). Αϊνστάιν: Από τη μια το φωτόνιο είναι υλικό σωματίδιο και από την άλλη η μάζα ηρεμίας του είναι μηδενική. Το απλό ερώτημα ενός αφελούς είναι: υπάρχει κάτι που ηρεμεί; Έτσι, αν αποδειχθεί τελικά ότι το φωτόνιο σαν μέρος ενός σύνθετου σώματος «κινείται εν εαυτώ» (κατά Αριστοτέλη) δηλ. έχει μόνο κίνηση περιστροφής τότε ο ξύπνιος ο Εβραίος θα έχει και πάλι δίκαιο! Σας αρέσουν και εγκρίνεται αυτά τα επιστημονικά κόλπα; Επειδή μακρηγόρησα θα τελειώσω με τα σοφά λόγια ενός αρχιερέα του «επάρατου» μυστικισμού: «Η αρμονία είναι πολυμιγέων ένωση και δίχα φρονούντων συναντίληψη». Άρα η όποια ενοποίηση είναι πρώτιστα κοινωνική θεώρηση των πραγμάτων πέρα από αυτήν της άβιας ύλης που επιχειρείται «σε υπόγειες στοές». Υγεία και καλές γιορτές (με κριτική προσωκρατική ιωνική σκέψη)

Για τον φίλο maxplanck (συνέχεια) Αυτοί που «μας έδωσαν την γλώσσα Ελληνική» (Ελύτης), μας είπαν ότι «τα πάντα λέγονται με υποκείμενο την ουσία» («ουδέν χωριστόν έστι παρά την ουσίαν, πάντα γαρ καθ’ υποκειμένου λέγεται της ουσίας» - Αριστοτέλης), ακόμη και το «κενόν». Διότι το πιο μακροχρόνιο «κενόν» είναι εκείνο που (ως λόγος λέγει) περικλείεται «από έν όν και έν όν και έν όν…», δηλ. από ένα σύνθετο σώμα. Κάθε άλλος κενός χώρος του σύμπαντος είναι προσωρινά κενός, με την έννοια ότι μπορεί σ’ αυτόν να σχηματιστεί, να διέλθει ή να σταθεί για λίγο ή πολύ χρόνο υλικό σώμα (όχι βέβαια από το κενό να σχηματισθεί ύλη, όπως λένε οι κβαντιστές). Έτσι, κάθε σύνθετο σώμα χαρακτηρίζεται από ένα συντελεστή κενού χώρου. Διαιρώντας τον όγκο που καταλαμβάνουν τα μέρη του με τον συνολικό όγκο αυτών και του κενού εσωτερικού του χώρου έχουμε την θεωρητική πυκνότητά του. Αυτή δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη θεωρητικά από 0,9765…Στον πραγματικό μας κόσμο είναι ακόμη μικρότερη. Όλα αυτά προκύπτουν με τη παραδοχή ότι υπάρχει η πολυσυζητημένη θεωρία ενοποίησης, ότι δηλ. υπάρχει κάποιο σωματίδιο φορέας όλων των γνωστών δυνάμεων της κρατούσας φυσικής επιστήμης. Αν δεν υπάρχει, μπορεί να ισχύει ό,τι φαντάζεται ο καθένας για άστρα νετρονίων κ.λπ, κ.λπ. Ερευνείστε το και λίγο έτσι. Ίσως αλλάξετε και σεις για πολλά πράγματα άποψη, ακόμη και για τα άστρα με τις φανταστικές πυκνότητες που συζητάμε. Καλές γιορτές

Αγαπητέ maxplanck Επειδή «το περί ονομάτων ορθότητος δεν τυχαίνει να είναι μικρό μάθημα», όπως λέει και ο Πλάτωνας στον «Κρατύλο» του, μάθε ότι εκτός από το ένα «n» στο όνομα του Einstein το σπουδαιότερο είναι ότι στα Γερμανικά το όνομά του σημαίνει: «μία πέτρα», ή «μονόλιθος», δηλ. μονολιθικός στις απόψεις του άνθρωπος, όπως ο Πέτρος των Χριστιανών («συ είσαι Πέτρος και πάνω σ’ αυτή την πέτρα θα οικοδομήσω την εκκλησία μου»). Ήταν και παρέμεινε αιτιοκράτης, αλλά όταν θέλεις να ρίξεις γέφυρες στους κβαντιστές των κυμάτων τελικά «νερώνεις το κρασί» και "πριν αλέκτωρ φωνήσει τρείς" λες ότι το φωτόνιο είναι μεν υλικό σωματίδιο αλλά συνοδεύεται και από ένα «κενό κύμα»! Και κάτι ακόμη. Το ταλμούθ (το ιερό βιβλίο των Εβραίων) λέει στο ξεκίνημά του: «Κάθε τι έχει τη θέση του και κάθε σώμα έχι τον χρόνο του». Ο Einstein λοιπόν δεν μπορούσε παρά τα παιδικά του ακούσματα να τα κάνει θεωρία του «χωρόχρονου»! Αυτά, για όσους απορούσαν (σαν τον Heal) πώς συνδέονται ποίηση, θρησκεία και φυσική επιστήμη. Καλές γιορτές

Αυτός που έδωσε τον ορισμό της κίνησης και ακόμη δεν βρέθηκε καλύτερος («η κίνηση είναι μεταβολή»), είπε και τα παρακάτω: «… Ο χρόνος είναι χαρακτηριστικό της κίνησης αλλά δεν είναι ακριβώς η κίνηση. …… «Έστιν χρόνος φοράς αριθμός». (Εμείς την λέμε «συχνότητα»). Μιμούμενος ο Γκουρτζίεφ τον παραπάνω σοφό, έδωσε έναν «παραλλαγμένο» ορισμό που λέει: «Μονάδα χρόνου είναι το διάστημα που χρειάζεται το ον για να διατρέξει τον εαυτό του». Σας καλύπτει κάτι απ’ αυτά; Φιλικά Μάκης

Το Forum άρχισε να «ζεσταίνεται» πάλι με τις θέσεις που διατυπώνει ο φίλος «Ησίοδος» («ευθύνατε τάς οδούς υμών»!) Γι’ αυτό και επανέρχομαι μετά την αναγκαστική μου αποχή. Κάποιοι «μακαρίτες» που μας έκαναν οι ξύπνιοι συμβολιστές και μυθομανείς να ξεχάσουμε είπαν ότι τα μάτια μας είναι πιο ακριβείς μάρτυρες από τα αυτιά μας, αλλά παρά ταύτα και η όρασή μας μας εξαπατά (Ηράκλειτος). Ο Επίκουρος συμπλήρωσε ότι δεν φταίνε οι αισθήσεις γαι τα παρατηρούμενα φαινόμενα αλλά η κρίση μας γι’ αυτά και ακόμη ότι δεν μπορεί μια αίσθηση όπως η ακοή να αντικαθιστά την όραση. Αν έχει δίκαιο τότε το φαινόμενο Doppler στον ήχο δεν μπορεί να χρησιμοποιείται σαν παράδειγμα για να εξηγήσει σοφιστικά και την μετατόπιση του φάσματος προς το ερυθρό. Τέτοια λάθη έγιναν και όταν ενθουσιασμένοι από το Ηλιοκεντρικό σύστημα μεταφέραμε το μοντέλο και στα περιφερόμενα ηλεκτρόνια γύρω από τον πυρήνα. Τα αρνητικά τους φορτία ήθελαν ισόποσα θετικά. Αυτή η λάθος παραδοχή είχε σαν επακόλουθο την «ύπαρξη» ισχυρών πυρηνικών δυνάμεων στον πυρήνα και στη συνέχεια αυτού του ατόπου ήρθαν οι ασθενείς πυρηνικές κ.ο.κ. (Ενός ατόπου δοθέντος τα άλλα συμβαίνει, ή άτοπον το αδύνατον- Αριστοτέλης). Κάτι ανάλογο γίνεται και με τις πολλές διστάσεις του χώρου, στη θεωρία των υπερχορδών. Ο Αϊστάιν είχε πεί ότι όταν διατυπώνεις μία θεωρία πρέπει να λες και ποιά είναι τα αντεπιχειρήματα που όταν αποδειχθούν την αναιρούν (και ένα μόνο φθάνει έλεγε). Έστι αν π.χ αποδειχθεί ότι το φωτόνιο είναι σύνθετο υλικό σωματίδιο που κατά τις συγκρούσεις του διαλύεται, τότε εξηγείται γιατί το σύμπαν δεν είναι γεμάτο φώς (ή γενικά γεμάτο φωτόνια). Επίσης αν αποδειχθεί ότι η συχνότητα του φωτονίου αλλάζει προς το ερυθρό χωρίς καμία άλλη επίδραση τότε το Βig Bang πάει περίπατο. Ο ίδιος ο Αϊνστάιν μπορεί επίσης να αποδειχθεί «μερικά σωστός» αν η ταχύτητα του φωτονίου κοντά σε συστήματα συντεταγμένων (π.χ ήλιος, γη) είναι c αλλά στο μεταξύ τους διάστημα αλλάζει ανάλογα με την αντίσταση που συναντά από την λεγόμενη σκοτεινή ύλη. Και τελειώνω με μια εκτίμηση. Μετά το 2005 που ανακηρύχθηκε έτος φυσικής να αναμένουμε εκπλήξεις. Ίσως η Μεγάλη Έκρηξη να συμβεί στο απλό τρόπο σκέψης μας. Στον αιώνα μιας κοινωνίας της πραγματικής δημοκρατικής πληροφορίας ο δυϊσμός και η διγλωσσία της κβαντικής θεωρίας ζυγώνουν στο τέλος τους διότι: «Οταν κοινολογηθούν τα μυστικά θα ζήσουν οι πολλοί έχοντας την ίδια αλλά δική τους άποψη». Φιλικά Μάκης

Ειλικρινά δεν έχω το παραμικρό με κανέναν σας. Αντίθετα μάλιστα, διαπίστωσα σε σας (και πιο πολύ στους διαφωνούντες) μια ψυχική ευγένεια που δεν την έχει σ’ αυτόν τον βαθμό η γενιά μου, πράγμα που με κάνει να ελπίζω ακόμη περισσότερο ότι αυτό θα φέρει πρακτικό αποτελέσματα. Θα ήταν λοιπόν ασυνεπές για τις απόψεις μου να μην εφαρμόζω στην πράξη το «ουδείς εκών κακός». Διότι ο μόνος κοινός εχθρός μας είναι τελικά η ημιμάθεια και η άγνοιά μας. Είναι πεποίθησή μου ότι η γνώση οδηγεί στην αρετή, που για μένα (συμφωνώντας απόλυτα με τη θέση αυτή του Σωκράτη) είναι όντως διδακτέα και εκεί, αν θέλετε, βρίσκεται η μεγάλη διαφορά μεταξύ του πάνσοφου αλλά τελικά «κακότεχνου» Πυθαγόρα και του Ηράκλειτου του Εφέσιου που είχε «κοινό νού». Ο δάσκαλός τους κι όλοι οι (κοπρίτες οι ανά τον κόσμο παλιοί και νέοι) Πυθαγόρειοι υποστηρίζουν ότι πρώτα πρέπει να γίνεις ενάρετος και μετά θα αποφασίσουν αν σου δώσουν την γνώση. Σήμερα οι πολλοί, εξακολουθούν να εκφράζουν με λόγια και με έργα αυτήν την άποψη και μεις αβασάνιστα την δεχόμαστε συμφωνώντας με το σλόγκαν: «ένα από τα εφτά πράγματα που δεν πρέπει να έχει κανείς είναι γνώση χωρίς αρετή». Βλέπετε λοιπόν ότι σε μία ενότητα με θέματα κοσμολογίας είναι πολύ βασικό να μιλάς και για τους αφανείς απατεώνες που έχουν ενδυθεί δέρμα προβάτου όπως λέει και η «Αγία συν-ρραφή σας ( φυσικών απόψεων)», αλλά κι’ ο Βάρναλης, κι’ ο Ελύτης και όλοι οι «φυσιολόγοι» ποιητάδες και φιλόσοφοι! Το λάθος μου βέβαια είναι ότι σας αντιμετώπισα με την ίδια υπερβολική οικειότητα όπως τα «πρώην χοντροκέφαλα παιδιά μου» και αυτό ίσως κάποιους να τους ενόχλησε και να τους φάνηκε σαν από «καθ΄ έδρας συμβουλές μιας μετριότητας που παριστάνει την αυθεντία». Αντίθετα από τις αυθεντίες και δοτούς σωτήρες, ελόγου μου σας προτείνω να κάνετε σημαία σας την έρευνα και ακόμη περισσότερο να μην δέχεστε τίποτα αβασάνιστα παρά μόνο ό,τι μπορείτε να καταλάβετε. Δουλέψτε ομαδικά και συντονισμένα και θα έχετε θεαματικά αποτελέσματα. Οι «ετοροδιαχειριστές» έχουν κάθε λόγο να σας οδηγούν στην σύγχυση, στον ατομισμό και στο φόβο της αποτυχίας. Αντίθετα με όλους αυτούς που θεωρούν τον κοινό νού μετριότητα και θέλουν να σας κάνουν κομπλεξικούς που δεν «πιάνετε τις υψηλές συχνότητές τους», σας λέω ότι η φύση είναι απλή και η γνώση της αγαπάει πιο πολύ τα απλά μυαλά, τα μυαλά που θέλουν να αναλύσουν «στο ένα του» κάθε τι το σύνθετο και φαινομενικά μπερδεμένο. Την ίδια « πονηρή θεωρία τους» πήγαν να περάσουν και στα τρία μου παιδιά (το ένα τέλειωσε φυσικός, το άλλο μαθηματικός και συνεχίζει… και το τρίτο (το μικρότερο) τελειώνει «γλώσσες», αλλά στράφηκε τελικά στη φιλοσοφία αλλά σήμερα με «ελέγχει» που δεν επέμενα να μάθει μαθηματικά (το πρώτο με ελέγχει για τα αρχαία Ελληνικά!) για να κατανοεί πιο εύκολα και τους ποσοτικούς προσδιορισμούς. Το δεύτερο που συνεχίζει, τώρα μόλις κατάλαβε ότι τα λεγόμενα αφηρημένα μαθηματικά δεν είναι απλά «γενικές σχέσεις με εσωτερική λογική συνοχή» (όπως μας έμαθαν οι πονηρούληδες) αλλά τελικά ένα πολύ συγκεκριμένο εργαλείο για τους λίγους. Τώρα όλοι μαζί διερευνούμε ένα απίθανο αλλά ακίνδυνο πείραμα που απαιτεί όμως μεγάλη ακρίβεια οργάνων. (Εσείς που ασχολείστε καθημερινά με όργανα ακριβείας μήπως ξέρετε πόση ακρίβεια μας επιτρέπει η σημερινή τεχνολογία; π.χ σε επίπεδο μορίου, ατόμου, δέσμης ή αριθμού φωτονίων Εύχομαι να μην πετύχει και «όλα να είναι μόνο μέσα στο μυαλό μου και στο μυαλό των προγόνων μας», αλλά δυστυχώς, όπως και με κάτι άλλα, πολύ φοβάμαι «ότι θα κλάψουν μανούλες» και οι «μακαρίτες» θα δικαιωθούν πάλι! Μέχρι τότε θα σιωπήσω γιατί, σαν Ηρακλειτκός, πολλά είπα. Το όποιο αποτέλεσμα πάντως θα το μάθετε πρώτοι, μια και τα πράγματα έφθασαν εκεί και σας χάλασα και την ησυχία. Φιλικά Μάκης ΥΓ. 1. Στην Ευρώπη (π.χ στην Γερμανία) αν ζητήσεις πνευματική κατοχύρωση μιας μαθηματικής εργασίας, την ελέγχουν και αν είναι πρωτότυπη το βεβαιώνουν εγγράφως. Οι Αμερικάνοι σου απαντούν ότι για να το κάνουν, πρέπει να τους πεις πρώτα πού η μαθηματική σου εργασία έχει πρακτική εφαρμογή. 2. Μέχρι τα χρόνια του Αριστοτέλη (άϊντε και του Επίκουρου), όταν κάποιος «ξύπνιος» φυσικός (κυρίως εισαγόμενος) πήγαινε να τους γελάσει, του έλεγαν: «Για Αιγυπτιομανή με πέρασες»; Κατ’ αναλογίαν, εμείς οι «φυσικοί» απόγονοί τους σήμερα λέμε: «Για Αμερικανάκι με πέρασες»; Αλλά δυστυχώς αλλάξαμε σε πολλά, τα χρόνια πέρασαν και από καιρό, το λέμε χωρίς στην πράξη να το εννοούμε και «την τρώμε» χωρίς να το καταλάβουμε. ( Ο λαός το λέει έτσι: «Μάθαν πως δουλευόμαστε πλακώσανε κι’ οι γύφτοι», εννοώντας Αιγύπτιοι!) 3. Απ΄όσα σας είπα, δεν παίρνω τίποτα πίσω, για τους λόγους που σας εξήγησα. Υπάρχει όμως, ίσως από βιασύνη, ένα μικρό λογικό χάσμα, κάπου εκεί «στους τεραδιάστατους χώρους». Ήθελε λίγο παραπέρα ανάλυση για την καλύτερη φυσική κατανόηση της μαθηματικής ολοκλήρωσης και παραγώγισης.

Αγαπητέ Στέφανε Σου απαντώ αμέσως γιατί σε τελική ανάλυση, αν τα έργα μας, οι ενέργειές μας είναι σοφές τότε και το όνομά μας δικαιώνουμε και αργά ή γρήγορα θα μάθουμε τι σημαίνουν και οι λέξεις. Κι’ αν αποχωρώ δεν το κάνω ούτε για λόγους αναχωρητισμού (καλόγερος δεν είμαι) ούτε γιατί δεν αντέχω στον διάλογο. Έχω παλέψει πολύ πιο δύσκολα πράγματα στη ζωή μου και δεν «κωλώνω» εύκολα. Η πράξη είναι ο μεγαλύτερος δάσκαλος. Θέλω απλά χωρίς τις «παρενοχλήσεις» μου να δώσω σε σένα και στους συνομιλητές σου τον χρόνο «να το δουλέψουν» στο μυαλό τους. Κοίτα λοιπόν για πιο πράγμα με έπεισαν η πείρα και οι μεγάλοι δάσκαλοι. Η ιστορική φιλοσοφική μας τοποθέτηση και στάση ζωής περιλαμβάνει τρία στάδια (επίπεδα). Τη διαλεκτική, τη φυσική και την ηθική. Το πρώτο λένε είναι η αναζήτηση της αλήθειας μέσα από επιχειρήματα και αντεπιχειρήματα, θέσεις και αντιθέσεις. Για μένα αυτό είναι μια ελλιπής θέση. Αναφέρεται κυρίως στην εξελικτική διαδικασία της «πονηράδας» μας, όπου οι πρωτονοήμονες σοφοί μας μιλάνε για τον υλικό μας κόσμο μέσα από θεολογικά παραμύθια. Στο επίπεδο της φυσικής θεώρησης των πραγμάτων προστίθεται η μαθηματική σκέψη για τον ποσοτικό προσδιορισμό των διαφόρων μεγεθών. Αυτό το στάδιο έχει πεπερασμένο όριο την «τεχνοκρατική θεολογική - επιστημονική μεγαλοψυχία». Το πολύ – πολύ δηλ. ένας τεχνοκράτης να είναι μεγαλόψυχος. Βοηθάει στην εξοικονόμηση του χρόνου εργασίας μας, αλλά δεν δέχεται την ισοτιμία στις ανθρώπινες μοιρασιές του παραγόμενου πλούτου. Το τρίτο στάδιο ανέλιξής μας είναι το στάδιο της ηθικής. Μιας ηθικής όμως που δεν είναι ούτε λύπηση ούτε θρησκευτική ή άλλου είδους μεγαλοψυχία. Είναι μια σταθερή στάση ζωής που απορρέει μέσα από τη βαθιά γνώση των νόμων της φύσης, ανεξάρτητα αν το τεχνολογικό μας επίπεδο μπορεί ακόμη να τους επιβεβαιώσει πειραματικά. Όποιος το δέχεται αυτό δέχεται μια μοιρασιά «στα ίσα» και όχι μισόλογα αόριστων «συγκλίσεων». Εκεί φίλε μου βρίσκεται «η νταπακιέρα» και όλα τα άλλα είναι λόγια και αναβολές για το μέλλον. Στη ζωή μου συνάντησα τρεις ανθρώπους να το λένε και υποψιάζομαι έναν τέταρτο. Τον Χριστό που δεν πιστεύω, τον Καστοριάδη τον άθεο που το υποστήριξε δημοσίως και τον υποφαινόμενο που το μελέτησε πολύ και το έκανε πράξη. Νάξερες αυτό πόσο με βοήθησε να καταλάβω! Η φύση φίλε μου μοιράζει στα ίσα και αυτή είναι η αλήθεια που σου κρύβουν. Αν γι΄αυτό έχεις αποδείξεις και όχι απλές ενδείξεις τότε θα γνωρίσεις το ανέλπιστο. Δοκίμασε. Τότε θα καταλάβεις και τους πάνσοφους. Σε χαιρετώ και σου εύχομαι ειλικρινά το καλύτερο. Φιλικά Μάκης Υ.Γ. Στο επόμενο τσουνάμι, βάλε και το ερώτημα: Σε πόση ισχύ υπόγειων και υποθαλάσσιων πυρηνικών δοκιμών αντέχουν οι λιθοσφαιρικές πλάκες της γης και τι είδους πυρηνικοί φυσικοί είναι αυτοί οι ανεγκέφαλοι που «που κάνουν αστεία με το σώβρακο»;

Αγαπητέ Στέφανε Είτε το επίθετό σου είναι πραγματικό είτε «καλλιτεχνικό» ψευδώνυμο, αν σε ρώταγα τι σημαίνει «Σοφολόγης» θα μπορούσες να μου απαντήσεις ή θα μου έλεγες σαν τον Ερμογένη ότι τα ονόματα και οι ορισμοί είναι τυχαίοι (μια απλή σύμβαση) για να μας διευκολύνουν και δεν έχουν καμιά σχέση «με τη φύση του πράγματος»; Προφανώς θα μου έλεγες ότι το δεύτερο ισχύει, γιατί σήμερα οι λέξεις (ακόμη και τα μικρά μας ονόματα) έγιναν συνήθεια, μας βαφτίζουν πολύ μικρούς και όχι όπως κάποτε στα τριάντα ή στα τριανταπέντε μας που έπρεπε πιά να έχουμε ξεκαθαρίσει την και μέθοδο σκέψη μας και την φιλοσοφική και πολιτική μας τοποθέτηση πάνω σε θέματα κοσμολογίας και κοινωνικής συμπεριφοράς. «Η κρατούσα και καθιερωμένη άποψη» περί του θέματος, «ούτε λέγει ούτε κρύπτει αλλά σημαίνει». Αλλά εκείνο που σημαίνει είναι ότι έναν π.χ τον λένε Ζαχαρόπουλο γιατί κάποιος πρόγονός του ήταν ζαχαροπλάστης ή ασχολήθηκε με τα ζαχαρώδη. Για σένα και για τους πολλούς αυτή η εξήγηση είναι ικανοποιητική. Για τον Κρατύλο όμως και για έναν πραγματικό Ηρακλειτικό «αυτή είναι εξήγηση για εσωτερική κατανάλωση». Την ίδια εξήγηση παιδί μου που σε καλύπτει, θα σου πει και ένας σοφός φυσικός αλλά ο ίδιος πολύ καλά γνωρίζει ότι τον λόγο μας τον έφτιαξαν μεγάλοι φυσικοί συνάδελφοί του και όχι φιλόλογοι, δικηγόροι, πολιτικοί ή παπάδες. Αν αυτό το πράγμα κάποια μέρα εσύ και η παρέα σου αρχίσετε «να το μυρίζεστε», τότε φωνάξτε με. Τα υπόλοιπα που μου αποδίδεις είναι απλώς λέξεις και «οι λέξεις δεν είναι γεγονότα». Είναι απλώς σύμβολα που μας βοηθάνε να καταλάβουμε την πραγματικότητα, όταν μπορούμε να βρούμε την κρυμμένη υλικότητά τους. Αυτά. Φιλικά Μάκης

Αγαπητοί φίλοι Η συζήτησή σας άρχισε να γίνεται ενδιαφέρουσα και ο προβληματισμός σας γόνιμος. Έτσι μπαίνω στον πειρασμό να αθετήσω προσωρινά την τελευταία μου υπόσχεση, κάνοντας και ένα ευχάριστο διάλειμμα. Ως γνωστόν φίλοι μου, ο αυστηρός ορισμός της αλήθειας που μας άφησαν οι δάσκαλοι που μας έμαθαν να μιλάμε λέει: «Αλήθεια είναι η συμφωνία της νόησης με τα πράγματα, με τα πραγματικά γεγονότα, με τον πραγματικό και όχι με τον εικοτολογικό μας κόσμο». Σ΄ αυτό κανείς δεν διαφωνεί. Η διαφωνία μας (που πολλές φορές γίνεται έντονη) έγκειται στο «ποιος ακριβώς είναι αυτός ο πραγματικός μας κόσμος». Καθώς «ο καθένας μας ζεί στον δικό του κόσμο» προσπαθεί να μας φέρει σ΄αυτόν και γι΄αυτόν να μας πείσει. Το να υπερασπίζεσαι βέβαια τον δικό σου κόσμο χωρίς δόλο και να αποδειχθεί ότι λανθάνεις, αυτό ονομάζεται επιστημονική πλάνη, Αλλά το να κατέχεις στοιχεία και αποδείξεις για έναν κόσμο και στους πολλούς να δείχνεις έναν άλλο, αυτό λέγεται επιστημονική απάτη. Νάχετε πάντως υπόψη σας ότι μια απάτη ασύλληπτα μεγάλη, μόνο επιστημονική θα μπορούσε να είναι. Η διαφορά μου με κάποιους (και αυτοί είναι οι πολλοί) έγκειται στο ότι, συμφωνώντας με τους κατά καιρούς ελάχιστους, και ελόγου μου ισχυρίζομαι ότι αυτό όντως συμβαίνει, γιατί το ανθρώπινο γένος ίσα που έφτασε στην εφηβική πνευματική του ηλικία, καθώς το παρασύρουν ή και το αποκοιμίζουν οι σύγχρονοι Πυθαγόρειοι ταγοί του, που ενταγμένοι στο μπλόκ της εξουσίας των λίγων, έχουν φτιάξει «μια σοφία μόνο για πάρτυ τους». Ωστόσο η αντίπαλη άποψη ποτέ δεν μπόρεσε να εξηγήσει, όπως έλεγε κάποιος, γιατί ποτέ Χριστιανός δεν άκουσε, δεν είδε ούτε και ονειρεύτηκε τον Βούδα και Βουδιστής Χριστό και Παναγία. Παρά ταύτα σοβαροί και κατά βάθος άθεοι εκκλησιάζονται και ζητούν συγχώρεση από το ανύπαρκτο. Όταν λοιπόν κάτι τέτοια συμβαίνουν καθημερινά γύρω μας, γιατί να απορούμε και να αμφιβάλουμε για την σκοπιμότητα στην επιστήμη, υπερασπίζοντας μια τέτοια άποψη με σθένος; Όταν θα γνωρίσουμε τι είναι λόγος και όταν καταλάβουμε ότι «αρχή σοφίας η των ονομάτων επίσκεψης» τότε θα έχουμε και την απόδειξη ότι όσοι «θεωρούν» κατά βάθος θεό ορούν, δηλ. με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θεό βλέπουν, έστω κι’ αν μας παρουσιάζονται και κάπως άθεοι. Ίσως τότε να καταλάβουμε και την μοναδικότητα του Ηράκλειτου που αποκάλεσε ανοιχτά τους σοφούς απατεώνες. Αυτό θέλει τεράστια ψυχική γενναιότητα και μεγάλη δύναμη αυτοκριτικής σκέψης. Η αλήθεια, επειδή είναι κάτι το απλό, το μοναδικό και οριακό (σαν το οριακό σημείο μιας καμπύλης) μας διαφεύγει. Θέλει μάλλον να την λέμε αλάθεια και όχι πάλι να φάει στη μάπα «άλλα θεία». Πρόκειται για εκείνα τα θεία τής (εν κρυπτώ και κατ’ ουσίαν άθεης) κρατούσας και καθιερωμένης θεωρίας των ιερατείων μιας αριστοκρατικής γνώσης που θεωρεί τους πολλούς, απλώς αναλώσιμους. Όσοι πιστεύουν ή παριστάνουν πως πιστεύουν ότι στο χώρο της επιστήμης όλα είναι φανερά και καθαρά, ας αναζητήσουν σε ντοκιμαντέρ και τις δημόσιες δηλώσεις του Κάρλ Σαγκάν που είπε ότι την σημερινή επιστήμη την κατάστρεψε ο «επάρατος μυστικισμός των Πυθαγορείων και των Χριστιανών». Αυτός μάλλον ήξερε και τόλμησε. Αν δεν υποβάλουμε λοιπόν τους φορείς της επιστήμη (δηλ τους εαυτούς μας τους ίδιους) σε αυστηρή κριτική, πάντα θα λέμε για τους επαΐοντες επιστήμονες ότι οι πολλοί είναι καλοί και κακοί οι λίγοι. Καλός για παράδειγμα είναι ο ενάντια στον Οπενχάϊμερ ειρηνόφιλος Αϊνστάιν που κατά τα άλλα βέβαια συμμετείχε σε δοκιμές μαζικών όπλων καταστροφής και οι κρατούντες του Ισδραήλ λίγο έλειψε να τον κάνουν και πρόεδρο δημοκρατίας για τις «φιλειρηνικές του ιδέες»! Ο υποψιασμένος πολίτης και ο έμπειρος επιστήμονας, ποτέ δεν απορεί για τις συμπεριφορές και μεταπτώσεις των πάσης φύσεως εξουσιών (πνευματικών και λοιπών) που πάντα χρειάζονται για κάλυψη μια θεωρία σκοπιμότητας. Αυτή είναι η εδραιωμένη άποψή μου. Και για να πούμε κάτι και για την ακτίνα του σύμπαντος σκεφθείτε λίγο και τον εξής ορισμό της: Η ακτίνα του σύμπαντος είναι τόση όση η απόσταση του πιο μακρινού σώματος από το κέντρο του σύμπαντος συν την απόσταση που μπορεί να απομακρυνθεί ένα φωτόνιο και από μόνο του επιστρέψει πάλι πίσω, σαν το αδράχτι που πέταξε η Κλωθώ και όταν το νήμα τέλειωσε, αυτό γύρισε πίσω. Φιλικά Μάκης

Αγαπητέ Vegan Προσπάθησε να προσεγγίσεις και συ αυτό το ειδικό πρόβλημα που σ’ απασχολεί, με οδηγό μια πανάρχαια αλλά βαθιά φιλοσοφημένη άποψη για τον κόσμο μας, ότι τα πάντα διέπονται από τους αιώνιους νόμους ροής και κρούσης υλικών σωματιδίων και ότι η διατήρηση ή μη των πολύπλοκων – σύνθετων σχηματισμών (συμπεριλαμβανομένων και των ανθρώπινων κοινωνιών) οφείλεται στη διατήρηση ή απώλεια της εσωτερικής τους αρμονίας (συνοχής), την οποία ο μέγας κακότεχνος και «κλέφτης της Βαγδάτης» Πυθαγόρας όρισε ως εξής: «Αρμονία είναι πολυμιγέων ένωση και δίχα φρονούντων συναντήληψη». Έτσι, ο λεγόμενος νόμος της παγκόσμιας έλξης και όλοι οι νόμοι της ουράνιας κίνησης δεν είναι παρά το αποτέλεσμα της σωματιδιακής κινητικής πυκνότητας, σε μια απόσταση R, σωμάτων που ακτινοβολούν σφαιρικά και η μάζα ενός σώματος δεν είναι παρά ένα συγκεκριμένο πλήθος δομικών λίθων της ύλης που χαρακτηρίζεται από μια ορισμένη υλική δομή δηλ. από μια συγκεκριμένη ανακλαστικότητα – διαπερατότητα ή και εγκλωβισμό αυτών των ακτινοβολιών. Ίσως τότε καταλάβεις καθαρά και συ (όπως κάποιος άλλος που έστησε αυτί και πήρε πρόσφατα άριστα σε μια διατριβή του στη Γερμανία) ότι οι λεγόμενες σύγχρονες θεωρίες, απέναντι σε μια πανανθρώπινη άποψη για την ύλη (έμβια ή άβια), δεν έχουν να αντιτάξουν τίποτε αξιόλογο, νέο ή ηθικό, παρά μόνον την σκοπιμότητα που εξυπηρετούν. Πάντως και συ που ανυστερόβουλα προβληματίζεσαι και ρωτάς αλλά και όσοι κατά παραγγελία ή από συνήθεια (κακή έξη) έγιναν απολογητές της σκοπιμότητας, μετά την πρόσφατη και συνεχιζόμενη κρίση κυρίαρχων θεσμών όπως η δικαιοσύνη και η θρησκευτική πίστη (σε μια χώρα που γέννησε την επιστήμη της αλήθειας) πρέπει να προετοιμάζονται για κάτι πολύ πιο σημαντικό και συνταρακτικό. Πρόκειται για την επερχόμενη «μεγάλη κρίση» της λεγόμενης φυσικής επιστήμης που κατάντησε να γίνει το εποικοδόμημα - δεκανίκι της θεωρητικής κάλυψη μιας πολύχρονης μεγάλης απάτης, παρέχοντας επιστημονικοφανές άλλοθι σ’όλες τις ψευτοεπιστήμες και πολιτικές σκοπιμότητες. Σ’ αυτή τη δίκη, πέρα από τα λίγα «αμόλυντα φυσικά πρόσωπα που παρέμειναν», θα καταθέσουν σαν μάρτυρες κατηγορίας, η σύγχρονη υψηλή τεχνολογία ( η πράξη της και όχι η κρατούσα θεωρία της) αλλά και η «ενδομοριακή βιολογία». Όποιος λοιπόν δεν πάσχει από οίηση ή την νόσο της παιδικής αφέλειας να πιστεύει ότι σε ένα έντεχνα δομημένο πυραμιδοειδές σύστημα κυρίαρχων εξουσιών, η λεγόμενη επιστήμη της φύσης είναι η μόνη που παραμένει «μια αγνή παρθένα», αυτός μπορεί να προετοιμάζεται για να μην πέσει από τα σύννεφα και οδύρεται σαν τους σύγχρονους απογοητευμένους αφελείς και λογής - λογής παραμυθιασμένους. Καθώς ψάχνεις λοιπόν και το στρατόπεδό σου, ψάξε πέρα από το κυρίαρχο και καθιερωμένο, αν σκέφτεσαι να καταθέσεις σαν μάρτυρα κατηγορίας ή έστω να είσαι στους λίγους και τυχερούς «που δεν αμφέβαλαν και δεν την πάτησαν» ούτε για μια στιγμή. Γιατί το αληθινό δεν νικιέται όσα χρόνια κι’ αν περάσουν, κι’ όσο κι’ αν το ταλαιπωρήσουν ή τον χλευάσουν. Αυτά διδάσκει η ενοποίηση. Μ’ αυτές τις τελευταίες φιλικές συμβουλές θα ήθελα να δηλώσω και την αποχώρησή μου από το forum γιατί έχω και άλλα πολλά να κάνω που έμειναν πίσω. Ωστόσο, κάπου κάπου «θα ρίχνω και μια ματιά» και θα χαρώ ιδιαίτερα αν κάποτε διαπιστώσω φαινόμενα αυτοκριτικής και, ακόμη περισσότερο, ότι πιο πολύ με κατάλαβε ο Γιώργος που στεναχώρεσα. Φιλικά Μάκης

Μήπως γνωρίζετε αν η ταχύτητα ενός ελεύθερου ηλεκτρονίου στο «κενό» είναι σταθερή και πως αυτή επηρεάζεται από τη φύση του μέσου εντός του οποίου κινείται; Ευχαριστώ προκαταβολικά Μάκης

Και για να ενισχύσω την εύστοχη απάντηση του Στράτου, προσθέτω ότι, καθώς με τη διαστολή του χώρου και οι υπολογιστές απομακρύνονται από τους χρήστες τους, κατά την έννοια των «γεωδαιτικών γραμμών» και όχι της Ευκλείδειας απόστασής τους, τα χέρια μας (που δεν αλλάζουν μήκος πρέπει να ακολουθούν την συντομότερη οδό, έστω και με μεγαλύτερη δαπάνη ενέργειας! Όπως έλεγε και ο Φέϋμαν, οι παραδοξολόγοι μαθηματικοί από την εποχή του (Πλατωνικού) Ζήνωνα μέχρι σήμερα έχουν ένα μεγάλο πρόβλημα. Είναι αναγκασμένοι να αποκρύπτουν «κάτω από το τραπέζι» τους μαθηματικούς απειρισμούς των θεωριών τους, μεταβαίνοντας σε ένα νέο χώρο (που μόνο αυτοί καταλαβαίνουν) με μία επί πλέον διάσταση. Όταν τους πάρουν χαμπάρι, μεταβαίνουν στην επόμενη διάσταση κ.ο.κ. Πάνω σ’ αυτό το θέμα, χρήσιμο θα ήταν αν ρίχναμε και μια ματιά στο βιβλίο του San Restivo «Οι κοινωνικές σχέσεις των αφηρημένων μαθηματικών», κεφάλαια του οποίου δόθηκαν και σαν εργασία σε φοιτητές του μαθηματικού τμήματος του Πανεπιστημίου Πατρών. Ευτυχώς υπάρχουν ακόμη και αυτοί που δεν πείσθηκαν! Φιλικά Μάκης

…Και για να διευκολύνω περισσότερο όσους θα μπουν στον κόπο να ψάξουν, λέω ότι δεν είναι επιστήμη το μη θέλεις να μιλήσεις ανοιχτά «για ροή ύλης» αλλά για μυστήριους «ενεργειακούς γεωμετρικούς τόρους» υπερεπιφανειών (εκ περιστροφής) τους οποίους στη συνέχεια ολοκληρώνεις για να πάρεις «υπερόγκους» όντας κατά βάθος και «εν κρυπτώ» ένας φανατικός (Πυθαγόρειος) γεωμέτρης που δεν αποκαλύπτει το πολύ συγκεκριμένο πρότυπο του (βλ. Einstein). Έτσι, αν δεν δίνεις φυσική ερμηνεία σε μαθηματικά μοντέλα, σε ολοκληρώσεις και παραγωγίσεις, φαίνεται (ενώ δεν είναι έτσι) σαν να δουλεύεις πάνω σε ένα άυλο θεωρητικό πρότυπο και ότι όλη η απόδειξη κατασκευάζεται. Μπορείτε λοιπόν κατά την έρευνά σας να εξετάσετε και την εξής περίπτωση: Έστω ότι ισχύει η ενοποίηση στη φύση και ότι δεν υπάρχουν +, - φορτία και άλλα παρόμοια, αλλά μόνο κινούμενη ύλη. Τότε μόνον συγκεκριμένες μορφές κίνησης μπορούν να «δέσουν» και η απουσία τους ή η κρούση μπορούν να αποσυνθέσουν όλες τις υλικές δομές. Όσοι παρερμήνευσαν την αρχαία Ελληνική φιλοσοφία (όπως ο Μάρξ και η παρέα του, που αυτοχρίστηκαν εκπρόσωποι του υλισμού ) μίλησαν για σύνθεση αντιθέτων. Αν θέλουμε να κυριολεκτούμε με μαθηματικούς και φυσικούς δυναμικούς όρους πρέπει να μιλάμε για σύνθεση αντιφατικών και όχι αντιθέτων. «Ένα το σοφό στη μοναξιά του, θέλει και δεν θέλει να γίνει διάδα» λέει ο Ηράκλειτος (για όσους τον κατάλαβαν). Η ιδιότητα του αεικίνητου, στο δομικό λίθο της ύλης (που μπορεί να σου φαίνεται στις σύνθετες υλικές δομές ότι ακινητεί «όταν κινείται εν εαυτώ», όπως λέει ο Αριστοτέλης) μπορεί να ερμηνεύσει πολλές μας απορίες. Μια τέτοια θεώρηση οδηγεί κατ’ ευθείαν στα λεγόμενα κανονικά πολύεδρα του χώρου, με τα οποία δεν υπάρχει ούτε ένας σοβαρός επιστήμονας που δεν ασχολήθηκε. Τα τελευταία χρόνια τα σχήματά τους τα βλέπουμε σε όλα τα υπεραγώγιμα και ανθεκτικά υλικά. Πολλά θα βρείτε «σκάβοντας» εκεί. Ίσως και την απάντησή σας στο αρχικό ερώτημα. Φιλικά Μάκης

Χάιντε θύμα, χάιντε ψώνιο χάιντε Σύμβολον αιώνιο! Αν ξυπνήσεις, μονομιάς θα 'ρτη ανάποδα ο ντουνιάς. (Βάρναλης, από την μπαλάντα του κύρ’ Μέντιου) Αν συνεχίσετε να σκέφτεστε έτσι φίλοι μου Σοφολόγη και aktistar, τότε το σλόγκαν σου Στέφανε θα γίνει: «Αν υπάρχει μόνο μία επιτυχημένη επανάσταση στη φύση μας, αυτή μόνο επιστημονική θα μπορούσε να ήταν». […και όπου νάναι έρχεται. «Ο γαρ καιρός εγγύς»]. Τότε η αλήθεια θα γίνει αλάθεια και σοφόν το σαφές. Γι’ αυτό και γω θα σας κάνω «με το ζόρι» ένα δώρο, μια και την προηγούμενη φορά δεν το θελήσατε. Το δώρο αυτό, που μαζί με πολλά άλλα, «τόκλεψα» από τους Δαναούς του Ομήρου, σαν τον Ήφαιστο, λέγεται: «Η απομυθοποίηση του τετραδιάστατου χώρου». Όμως, να προσέχετε πολύ παιδιά μου, διότι γενικώς έχουμε γεμίσει από «άδολους σωτήρες» για τους οποίους ισχύουν τα λόγια μου: «Φοβού τη διανόηση και δώρα φέρουσα», όπως ακριβώς είπε και ο («μακαρίτης») Αριστοτέλης με τα παρακάτω λόγια: «Και τα παιδία, τον μεν πρώτον προσαγορεύει πάντας τους άνδρας πατέρας και μητέρας τας γυναίκας, ύστερον δε διορίζει τούτων εκάτερον» [δηλαδή, αν δεν ξέρεις τι είναι λόγος, τότε όλους (πνευματικούς) πατέρες και μητέρες τους λές. Πολύ αργότερα όμως (αν τα καταφέρεις μόνος σου ή σε βοηθήσουν) θα διακρίνεις ποιοι ήταν οι αληθινοί «φυσικοί» σου γονείς, αυτοί που πραγματικά σ’ αγάπησαν]. Ελπίζω λοιπόν ότι στο προκείμενο θα με καταλάβετε, διότι όλοι σας λίγο - πολύ ασχολείστε ερασιτεχνικά με τα άστρα. Έστω ότι βρίσκεστε στη θέση του ήλιου, δηλαδή στο κέντρο της ουράνιας σφαίρας και ότι παρατηρείτε τους γύρω πλανήτες, π.χ την γή μας, που διαχρονικά και αυτή είναι σφαιρική και ο άξονας της περιστροφής της γίνεται κάθετος στο επίπεδο της εκλειπτικής, το οποίο (και πάλι διαχρονικά) ταυτίζεται με το ισημερινό επίπεδο. Ο οπτικός κώνος της παρατήρησής μας, ή αν θέλετε γενικώς οι ακτινοβολίες «γ» που δεχόμαστε από τη γή, είτε είναι πηγαίες είτε από ανάκλαση, έχει βάση τον κύκλο – προβολή της γήϊνης σφαίρας, ακτίνας «ρ». Ένα αντικείμενο που βρίσκεται στην επιφάνεια της γής και πάνω στη διάκεντρο – ύψος του «οπτικού» κώνου, είναι ένα αντικείμενο σε κάτοψη που μας δείχνει τις δύο του διαστάσεις, μήκος και πλάτος. Όταν με την περιστροφή της γης φθάσει στην περιφέρεια του κώνου, τότε μας δείχνει και το ύψος του. Για την απόστασή του από το κέντρο «ο» της γής, αρχή του γήϊνου συστήματος συντεταγμένων ο(x,y,z) , ισχύει προφανώς η σχέση: x2+y2+z2=ρ2. Παρατηρώντας το στη θέση του Α, της περιφέρειας, μπορούμε να μιλήσουμε για ένα ιδεατό ορθογώνιο στο Α τρίγωνο ΟοΑ, όπου «Ο(X,Y,Z)» το σημείο παρατήρησης, κέντρο της ουράνιας σφαίρας. Αν «r» η απόσταση (Οο), «w» η απόστασή του από το Ο, τότε έχουμε: ρ2+w2=r2, ή x2+y2+z2+w2=r2. Ο ιδεατός κύκλος ακτίνας r και ο κύκλος της γήϊνης προβολής (βάσης του οπτικού κώνου), κατά τα γυμνασιακά μας, τέμνονται κάθετα στο Α. Εκφραζόμενοι στον «τερταδιάστατο» χώρο, και με τους όρους του Αντώνη και του Κώστα, η γήϊνη σφαίρα είναι (κάθετα) «εμβαπτισμένη» στη σφαίρα παρατήρησής μας. Η αθέατη πλευρά της γης (σε μεγάλες αποστάσεις) ταυτίζεται σχεδόν με ένα ημισφαίριο της γης εμβαδού επιφάνειας 2πρ2. Η εκ περιστροφής επιφάνεια που γεννιέται σε όλη την ουράνεια σφαιρική επιφάνεια παρατήρησης σωμάτων σαν την γη, έχει εμβαδόν προβολής S3=2π2r3 (προσοχή δεν περιστρέφεται ds χορδή αλλά επιφάνεια!) και όγκο εκ περιστροφής V4=π2r4/2. Aν δε εκφράσουμε την απόσταση w=ct, τότε ο λεγόμενος τετραδιάστατος χώρος γίνεται κομψότερος! Τώρα λοιπόν, ρωτάω και γω με τη σειρά μου τον Rieman, τον Einstein και όλα τα «καλά παιδιά»: Πού είδατε μέχρι εδώ να μην ισχύει η Ευκλείδεια γεωμετρία, όταν μάλιστα (επίσημα) και από την εποχή του Αρχιμήδη είναι γνωστά όχι μόνο κύκλοι και ελλείψεις αλλά και οι μαθηματική εξίσωσης της σπείρας; (Και νάταν μόνο αυτά!). Ποιός θα μου απαντήσει; Φιλικά Μάκης Υ.Γ Αν θέλετε ένα «πενταδιάστατο» χώρο, τότε μεταφερθείτε νοητικά στο κέντρο του γαλαξία και παρατηρείστε τους ήλιους. Για έξι διστάσεις, παρατηρείστε γαλαξίες κ.ο.κ.

Αγαπητέ Αντώνη Έχεις κάνει «δύο τρομερά λάθη»: 1) Σκαλίζεις το παρελθόν και αυτό για όλους είναι «επικίνδυνο» και 2) Μιλάς με τον Μηνά και στο μυαλό σου έχεις τον Μάκη. Για το δεύτερο που με τιμά, δεν μπορώ να κάνω τίποτα, στο πρώτο όμως θα προσπαθήσω να βοηθήσω αποφεύγοντας αυτή τη φορά τις οξύτητες! Σαν καλό παιδί λοιπόν θα παρακαλούσα και τον Κώστα (Heal) να μου αφαιρέσει και το προσωνύμιο «Αστρόφιλος», γιατί το μόνο που προσπαθώ αρκετά χρόνια τώρα μετά από τόση πνευματική «παραμόρφωση» που δεχθήκαμε, είναι, να γίνω ο εαυτός μου. Επειδή (πάντα κατά την εκτίμησή μου), πολύ επιστημονικό παραμύθι τρώμε, το να παραμείνουν κάποιοι σταθεροί σε Ηρακλειτικές απόψεις, χαρακτηρίζεται σαν μιά «ευχάριστη φαιδρή νότα» που ωστόσο, δίνει την νοστιμιά στον πολιτισμό μιας ανθρώπινης κοινωνίας χωρίς επιστημονικές απάτες (τρικ). Έτσι, πιστός στο ιστορικότερο επιστημονικό απόσπασμα όλων των εποχών που λέει ότι: «Αυτόν εδώ τον κόσμο, τον ίδιο για όλους ούτε κάποιος από τους θεούς τον έφτιαξε ούτε άνθρωπος [με τις θεωρίες του], αλλά ήταν είναι και θα είναι ακτινοβολία που ανάβει με μέτρο και σβήνει με μέτρο», δεν δέχομαι επιστημονικοφανείς απόψεις στα όρια του φαινομενικού, αντίθετες στην παραπάνω ρήση, όταν μάλιστα δεν έχουν αποδείξει ότι η συχνότητα της ακτινοβολίας «γ» δεν αλλάζει πολύ αργά αλλά αισθητά σε πολύ μεγάλες αποστάσεις. Τις αποδείξεις μου τις έχω και από το γεγονός ότι, αν και άθεος, εφαρμόζω την συμβουλή του λεγόμενου «Χριστού» που είπε: «Μην ακούς τα λόγια τους (και τις θεωρίες τους που προορίζονται για τους πολλούς). Να βλέπεις τα έργα τους» και τα έργα τους στους υπόγειους επιταχυντές σωματιδίων και στις υπόγειες στοές και διαδρομές τους, λένε ότι συγκρούουν ύλη και όχι άϋλη ενέργεια ή « θεωρητικό αέρα κοπανιστό»! Επειδή δεν ομολογούν δημόσια το προφανές και «ανομολόγητο», οι θεωρίες τους πέφτουν σε αντιφάσεις και το μόνο που τους μένει είναι να μας αλλοιώσουν και τον λόγο μιλώντας π.χ για «πεπερασμένο άπειρο» σύμπαν και άλλα τέτοια. Συμφωνώ με τον Μηνά στο σημείο που λέει ότι όταν κάτι είναι απλά άποψη ή εικασία, πρέπει να το λέμε καθαρά, για να ενθαρρύνουμε τους άλλους ερευνητές να αναζητήσουν και κάτι διαφορετικό. Όταν λοιπόν, για παράδειγμα, ρωτήσει κανείς «που πήγε τόσο ορατό φως», αυτό που εκπέμπουν αμέτρητοι ήλιοι, η εξήγηση που δίνουν είναι λιγότερο πειστική και από τις θρησκείες. Ένα μέρος πρέπει να σχηματίζει ύλη, ένα άλλο πρέπει να περνάει στην περιοχή του μη ορατού φάσματος. Αυτά προς το παρόν και για την ακτίνα τπυ σύμπαντος ίσως τα πούμε στη συνέχεια. Φιλικά Μάκης

Αγαπητέ Τheodore Όσοι υποστηρίζουν ότι τα πάντα είναι ροή ύλης και έτσι αναζητούν την ενότητα των νόμων της φύσης, λένε ότι αν δεν υποχωρήσουν τα όρια που περιβάλουν έναν κενό χώρο, τότε, "τίποτα δεν περνάει από κει που δεν χωράει". Και αυτός ο νόμος είναι γενικός όχι μόνο στον μεγάκοσμο αλλά και στον μικρόκοσμο. Τώρα, αν από κενούς χώρους διέλθουν τα μέρη ενός σύνθετου σώματος (όπως από το κόσκινο το νερό) και αυτά τα μέρη ξαναενωθούν, αυτό δεν σημαίνει ότι από το "στένωμα" πέρασε το "όλον". Ωστόσο αυτό το τρίκ πολλοί το λένε επιστήμη και ισχυρίζονται ότι ένα μικρό σωματίδιο μπορεί να βρίσκεται συγχρόνως στην Ευρώπη και στην Κίνα. Υπερβολές αδιόρθωτων ποιητών!!

Όλα αυτά και άλλα πολλά ΜΥΣΤΉΡΙΑ θα μπορούσαν να ισχύουν, αν δεν συμβαίνει κάτι απελπιστικά απλό: Ο ΔΟΜΙΚΟΣ ΛΙΘΟΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ να υπαρχει και να είναι απαραμόρφωτος!

Αγαπητέ Γιάννη Στοιχεία σαν αυτά που ζητάς και ακόμη πιό ενδιαφέροντα θα βρείς στο εξαιρετικό βιβλίο του C. W. ALLEN " Astrophysical Quantities". Αν δεν υπάρχει στο "ελεύθερο εμπόριο" αναζήτησέ το στις πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες. Μάκης Μαυρουδής

Αγαπητέ Γιώργο Να είσαι σίγουρος ότι σε καταλαβαίνω. Ό,τι δεν μας φαίνεται σύνηθες ξενίζει. Τα περισσότερα όμως απ’ αυτά που είδες δεν είναι δικά μου λόγια. Για να τα βρεις όμως μόνος σου και για να λύσεις τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς που σίγουρα έχεις, όπως κάθε άνθρωπος, υπάρχουν δύο δρόμοι. Ο πολύ δύσκολος της προσωπικής προσπάθειας και ο άλλος το να σε βοηθήσουν οι συνάνθρωποί σου. Σκέψου εσύ ποιόν επέλεξες και πάνω σ’ αυτόν δούλεψε. Έτσι κάποτε αντιδρούσα και γω καθώς περνούσα από τον μύθο στην πραγματικότητα. Δεν μπορούσα να καταλάβω πώς γίνεται ένας σοβαρός ποιητής σαν τον Ελύτη να λέει: «Τρί και τρί και τρί, τι γλυκιά πούναι η ζωή…» και να του δίνουν και Νόμπελ. Άλλος πάλι να λέει ότι το αρνί νίκησε το θηρίο και να μιλάμε για εξ αποκαλύψεως αλήθειες. Ένας τρίτος που σ’ αρέσει και που τα συζητάει με τον Πάπα, σου λέει ότι στο διάστημά και στ’ άστρα που κοιτάς υπάρχουν κάτι μαύρες τρύπες σαν ρουφήχτρες και έπειτα σε απογοητεύει λέγοντας ότι έκανε λάθος και έχασε το στοίχημα αλλά νίκησε η αλήθεια! Κάποιοι άλλοι πάλι πιο σοβαροί, σαν τον Αϊνστάιν σου έχουν κάνει την ύλη «κορίτσι λάστιχο» αλλά αυτοί ήταν βλέπεις επώνυμοι ή άγιοι. Για μένα πάντως δεν υπάρχει προ πολλού καλή και κακή ύλη, ούτε και με τη θέλησή του κακός άνθρωπος. Απλώς δεν καταλαβαίνουμε και σ’ αυτό δεν ευθυνόμαστε παρά μόνο κατά το μέρος της προσωπικής μας προσπάθειας. Ωστόσο θα σου κάνω τη χάρη αλλά και συ φρόντισε να ανεβάσεις «το γενικό». Γιάσου.