Jump to content

Δροσος Γεωργιος

Μέλη
  • Αναρτήσεις

    15111
  • Εντάχθηκε

  • Τελευταία επίσκεψη

  • Ημέρες που κέρδισε

    16

Όλα αναρτήθηκαν από Δροσος Γεωργιος

  1. Ανακάλυψη - «κλειδί» για την ενέργεια μέσω σύντηξης. Επιστήμονες στο Princeton Plasma Physics Laboratory (PPPL) του αμερικανικού υπουργείου Ενέργειας ανακάλυψαν πως είναι δυνατός ο σχηματισμός ηλεκτρικών ρευμάτων με τρόπους που δεν ήταν γνωστοί στο παρελθόν, που παρέχουν μεγαλύτερες δυνατότητες ως προς την ενέργεια από σύντηξη- τη διαδικασία που τροφοδοτεί με ενέργεια τα άστρα. «Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε ποιες διαδικασίες παράγουν ηλεκτρικά ρεύματα στο πλάσμα και ποια φαινόμενα αλληλεπιδρούν με αυτά» είπε ο Ίαν Οχς, τελειόφοιτος του Program in Plasma Physics του Princeton University και lead author ενός επιστημονικού άρθρου στο Physics of Plasmas. «Είναι το κύριο εργαλείο που χρησιμοποιούμε για να ελέγχουμε το πλάσμα στην έρευνα πάνω στη μαγνητική σύντηξη». Η σύντηξη είναι η διαδικασία κατά τη οποία συγκρούονται ελαφρά στοιχεία υπό τη μορφή πλάσματος- η θερμή, φορτισμένη κατάσταση της ύλης που αποτελείται από ελεύθερα ηλεκτρόνια και πυρήνες ατόμων- παράγοντας τεράστιες ποσότητες ενέργειας. Οι επιστήμονες επιδιώκουν να αναπαράγουν τη σύντηξη για να επιτύχουν την παραγωγή ανεξάντλητης ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Τα απρόσμενα ρεύματα εμφανίζονται στο πλάσμα εντός εγκαταστάσεων σύντηξης σχήματος ντόνατ που είναι γνωστές ως tokamak. Τα ρεύματα σχηματίζονται όταν ένας συγκεκριμένος τύπος ηλεκτρομαγνητικού κύματος σχηματίζεται στιγμιαία. Αυτά τα κύματα ωθούν κάποια από τα ήδη κινούμενα ηλεκτρόνια, «που καβαλούν το κύμα σαν σέρφερ πάνω σε μια σανίδα του σερφ» είπε ο Οχς. Ωστόσο οι συχνότητες αυτών των κυμάτων έχουν σημασία: Όταν η συχνότητα είναι υψηλή, το κύμα κάνει κάποια ηλεκτρόνια να κινηθούν προς τα εμπρός και άλλα προς τα πίσω. Οι δύο κινήσεις αλληλοακυρώνονται και δεν προκύπτει ρεύμα. Ωστόσο όταν η συχνότητα είναι μικρή, τα κύματα ωθούν προς τα εμπρός τα ηλεκτρόνια και προς τα πίσω τους ατομικούς πυρήνες- ιόντα, δημιουργώντας ηλεκτρικό ρεύμα. Ο Οχς διαπίστωσε πως οι ερευνητές μπορούσαν να δημιουργούν τέτοια ρεύματα όταν το χαμηλής συχνότητας κύμα ήταν ενός συγκεκριμένου τύπου (ακουστικό κύμα ιόντων, ion acoustic wave) που παραπέμπει σε ηχητικά κύματα στον αέρα. Η σημασία αυτής της ανακάλυψης ξεπερνά τα όρια του εργαστηρίου: «Υπάρχουν μαγνητικά πεδία διαφορετικών κλιμάκων στο σύμπαν, περιλαμβανομένου του μεγέθους των γαλαξιών, και δεν ξέρουμε στα αλήθεια πώς έφτασαν εκεί» είπε σχετικά. «Ο μηχανισμός που ανακαλύψαμε θα μπορούσε να είχε βοηθήσει στη δημιουργία κοσμικών μαγνητικών πεδίων, και οποιοιδήποτε μαγνητικοί μηχανισμοί μπορούν να παράγουν μαγνητικά πεδία παρουσιάζουν ενδιαφέρον στην κοινότητα των αστροφυσικών». Τα αποτελέσματα αυτών των υπολογισμών δίνουν σε επιστήμονες τη δυνατότητα να υπολογίζουν πώς αυτά τα ρεύματα, τα οποία λαμβάνουν χώρα χωρίς να αλληλεπιδρούν απευθείας ηλεκτρόνια, αλληλεπιδρούν και αναπτύσσονται. Επίσης, τα ευρήματα αυτά βαθαίνουν την κατανόηση ενός βασικού φυσικού φαινομένου, και ήταν απρόσμενα, καθώς εμφανίζονται να έρχονται σε αντίθεση με συμβατικές αντιλήψεις- και θέτουν τις βάσεις για μελλοντικές έρευνες. https://www.naftemporiki.gr/story/1634316/anakalupsi-kleidi-gia-tin-energeia-meso-suntiksis
  2. «Ήμουν σκλάβα του» – Απίστευτες αποκαλύψεις για τη θυελλώδη προσωπική ζωή του Στίβεν Χόκινγκ. Μια άκρως ενδιαφέρουσα και συνταρακτική προσωπική και ερωτική ζωή φαίνεται πως είχε ο Στίβεν Χόκινγκ, με βάση αποκαλύψεις βιογραφίας που κυκλοφορεί αύριο Τρίτη. Η δεύτερη σύζυγος του διάσημου αστροφυσικού, η Ιλέιν, τον είχε κατηγορήσει μπροστά σε φίλους του ότι την είχε “σκλάβα του σεξ για 20 χρόνια” κι ότι έγινε μέρος μίας ιδιαίτερης οικογένειας που, εκτός από τα τρία παιδιά του, περιελάμβανε την πρώτη του γυναίκα και τον εραστή της! Οι ισχυρισμοί αυτοί διατυπώνονται από τον Λεονάρντ Μλοντινόφ, θεωρητικό φυσικό και φίλο του Χόκινγκ, στο πολυαναμενόμενο βιβλίο “Stephen Hawking: A Memoir of Friendship and Physics”. Εκτενή αποσπάσματα του βιβλίου δημοσιεύει η βρετανική “Daily Mail”, σύμφωνα με τα οποία, η ερωτική ζωή του Στίβεν Χόκινγκ περιελάμβανε τέσσερις παντρεμένους που είχαν σχέσεις μεταξύ τους και ενεργούσαν σαν μία μεγάλη οικογένεια. Ο ίδιος ο Χόκινγκ φέρεται να είχε δώσει στην πρώτη του γυναίκα, την Τζέιν, την ευλογία του όταν του ανακοίνωσε ότι είχε σχέση με τον Τζόναθαν Χέιλερ Τζόουνς. Η ιδέα ήταν ότι θα υπήρχε διακριτικότητα και η οικογένεια θα “τους συμπεριελάμβανε όλους”… Κι όταν ο Χόκινγκ γνώρισε την Ιλέιν, τότε η οικογένεια διευρύνθηκε περιλαμβάνοντας και τη δεύτερη σύζυγό του. Μάλιστα, η Ιλέιν είχε κατηγορηθεί ότι κακομεταχειριζόταν τον Στίβεν Χόκινγκ, αν και η βρετανική αστυνομία δεν βρήκε ποτέ αποδείξεις. Τα προβλήματα με την πρώτη σύζυγό του Ο συγγραφέας Λεονάρντ Μλοντινόφ επισημαίνει στο βιβλίου του ότι με την πρώτη του σύζυγο, την Τζέιν, ο αστροφυσικός ήταν πάντα ένας “εντελώς παθητικός σεξουαλικός σύντροφος εξαιτίας του προβλήματός του”. Ωστόσο, η ίδια η Τζέιν πίστευε ότι “η σεξουαλική δραστηριότητα θα τον σκότωνε”! Ο Μλόντινοφ και ο Χόκινγκ ήταν στενοί φίλοι για χρόνια και συνεργάστηκαν για την συγγραφή ενός άλλου βιβλίου, του “The Grand Design του 2010”. Ο ίδιος περιγράφει στο βιβλίο του πώς ο Χόκινγκ συναντήθηκε με την Τζέιν το 1963 όταν αυτή ήταν 20 ετών και παντρεύτηκαν λίγα χρόνια αργότερα. Μέχρι τότε ο ίδιος είχε ήδη εμφανίσει συμπτώματα της Πλάγιας Μυατροφικής Σκλήρυνσης (ALS) και το ζευγάρι ήξερε τι το περίμενε. Όπως αποκαλύπτει ο Mλόντινοφ, τα επόμενα 30 χρόνια η Τζέιν “θα τάιζε τον Χόκινγκ, θα τον έντυνε, θα τον έλουζε και θα καθόταν μαζί του στο νοσοκομείο». “Η κατάστασή του δήλωνε ότι ο Στίβεν Χόκινγκ ήταν ένας εντελώς παθητικός σεξουαλικός σύντροφος, αλλά και εύθραυστος ταυτόχρονα”, γράφει ο Mλόντινοφ στο νέο του βιβλίο. “Η αγάπη της Τζέιν γι’ αυτόν έγινε μια τρομακτική και κενή εμπειρία. Ακόμη και η σκέψη του σεξ μαζί του την ένιωθε αφύσικη και η επιθυμία της γι’ αυτόν εξασθένησε. Είχε τις ανάγκες ενός βρέφους και το σώμα ενός θύματος ολοκαυτώματος”, είπε. “Στη διαδικασία, με την πάροδο του χρόνου, έχασε τη δική της ταυτότητα. Και με αυτό, την αξία για τον εαυτό της. “Ποια είμαι;”, αναρωτιόταν». Η γνωριμία με την Ιλέιν και η «μεγάλη οικογένεια» Χόκινγκ Το ζευγάρι έμεινε μαζί μέχρι το 1985 όταν ο Χόκινγκ υποβλήθηκε σε τραχειοτομία: θα χρειαζόταν 24ωρη φροντίδα. Τότε ερωτεύτηκε τη νοσοκόμα του, Ιλέιν Μέισον. Στην αρχή, η Ιλέιν ανταποκρίθηκε στον έρωτα και φάνηκε να λάτρευε τον επιστήμονα. “Της άρεσε να του κρατάει το χέρι και παρόλο που δεν μπορούσαν να κοιμηθούν στο ίδιο κρεβάτι, θα κατέβαινε τη νύχτα για να τον κοιτάξει και να τον αγγίξει”, όπως αποκαλύπτει το βιβλίο. Την ίδια ώρα, η πρώτη του γυναίκα απομακρυνόταν όλο και πιο πολύ και ξεκίνησε τον παράνομο δεσμό της με τον Τζόναθαν Χέιλερ Τζόουνς, διευθυντή της χορωδίας σε μια εκκλησία στο Κέιμπριτζ. Όταν το ομολόγησε στον Χόκινγκ, αυτός της έδωσε την ευχή του και μάλιστα θεώρησε ότι όλοι μαζί θα μπορούσαν να είναι μια μεγάλη, χαρούμενη οικογένεια. Μια οικογένεια που θα περιλάμβανε τον Χόκινγκ, την πρώτη του σύζυγο, τον εραστή της, την Ιλέιν και τα τρία παιδιά του Χόκινγκ από τον πρώτο του γάμο. Η θυελλώδης σχέση με την Ιλέιν Η κατάσταση αυτή πάντως δεν κράτησε πολύ. Χόκινγκ και Ιλέιν ενώθηκαν με τα δεσμά του γάμου το 1995 και μετακόμισαν μαζί, ενώ ο αστροφυσικός απομακρύνθηκε από την οικογένειά του. Ο γάμος της Ιλέιν με τον κορυφαίο επιστήμονα ήταν “θυελλώδης” με την ίδια να παραδέχεται ότι μερικές φορές “τον μισούσε”. «Αγαπούσα τον πρώην σύζυγό μου, αλλά δεν ήμασταν ερωτευμένοι. Τον παντρεύτηκα γιατί ήμουν μόλις 25 χρονών και ήταν ο πρώτος άντρας που με ζήτησε σε γάμο. Ήταν υπέροχο το αίσθημα ότι σε αγαπάει και σε δέχεται κάποιος», υποστηρίζει η δεύτερη σύζυγος του διάσημου επιστήμονα. Η κόρη του Χόκινγκ, Λούσι, και ο γιος, Τιμ, ωστόσο, δεν ήταν τόσο ευχαριστημένοι με την επιλογή του πατέρα τους, και σοκαρίστηκαν όταν η Ιλέιν κατηγορήθηκε για κακοποίηση του Στίβεν. Όντως, το 2000, η βρετανική αστυνομία διερεύνησε καταγγελίες ότι η Ιλέιν χτύπαγε το χέρι του Χόκινγκ στην αναπηρική του καρέκλα, ενώ φέρεται να τον άφησε να γλιστρήσει στη γεμάτη νερό μπανιέρα, θέτοντας σε κίνδυνο την ζωή του… «Ήθελε να είναι συνεχώς το επίκεντρο της προσοχής, το κέντρο του σύμπαντος. Σε σχέση με αυτόν ήμουν ένα τίποτα», είχε πει επίσης η Ιλέιν για τον πρώην σύζυγό της. Τελικά, οι δυο τους χώρισαν το 2006 και ο Χόκινγκ ερωτεύτηκε την Νταϊάνα Κινγκ, η οποία ήταν επίσης υπεύθυνη για τη φροντίδα του. Πάντως, λέγεται ότι τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Χόκινγκ είχε επιθυμήσει την πρώτη του γυναίκα και την οικογένειά τους και περνούσε αρκετό χρόνο με αυτήν και τα παιδιά τους. Στις φωτογραφίες από αριστερά στα δεξιά: ο Τζόναθαν (ο νέος άνδρας της πρώτης γυναίκας του Χόκινγκ), η πρώτη γυναίκα του Τζέιν και δύο από τα τρία παιδιά τους, ο Τιμ και η Λούσι.Ο Μλόντινοφ με τον Χόκινγκ.Ο Χόκινγκ με τη Τζέιν και τα τρία παιδιά τους.Ο Στίβεν Χόκινγκ με τη δεύτερη γυναίκα του, Ιλέιν Μέισον.Ο γάμος του Στίβεν Χόκινγκ με την Ιλέιν. https://www.tanea.gr/2020/09/07/science-technology/imoun-sklava-tou-apisteytes-apokalypseis-gia-ti-thyellodi-prosopiki-zoi-tou-stiven-xokingk/
  3. NASA: Αγόρασε λογισμικό του Πανεπιστημίου Θράκης για τις διαστημικές πτήσεις της. Ως ασπίδα προστασίας από κάθε είδους παρέκκλιση από τη φυσιολογική λειτουργία και γενικότερα ως σύστημα ελέγχου διαστημικών πτήσεων της NASA, χρησιμοποιείται πλέον, πειραματικά, το νευρομορφικό ολοκληρωμένο κύκλωμα Neuromorphic System on Chip (nsoc) Akiδa που δημιουργήθηκε και με το ευφυές λογισμικό που ανέπτυξε ερευνητική ομάδα του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης». Ο καθηγητής του Εργαστηρίου Μαθηματικών και Πληροφορικής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΔΠΘ Λάζαρος Ηλιάδης, περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τη λειτουργία του ελληνικού λογισμικού. Εξηγεί πως διαφοροποιείται το συγκεκριμένο πρόγραμμα από τα κλασσικά των νευρωνικών δικτύων, μιλά για τις εν δυνάμει εφαρμογές του και για τις δυνατότητες της ερευνητικής ομάδας της οποίας προΐσταται. Οι μοναχές και οι πυλώνες του «διαβόλου» - Πώς έχει κολλήσει μια επένδυση 110 εκατ. ευρώ Η λειτουργία του ευφυούς λογισμικού «Το λογισμικό που αναπτύξαμε εξομοιώνει τον τρόπο λειτουργίας του ανθρώπινου εγκεφάλου, μετατρέποντας τα δεδομένα εισόδου (ερεθίσματα) σε χωροχρονική ακολουθία ηλεκτρικών σημάτων. Φανταστείτε τον εγκέφαλο ως ένα μηχάνημα στο οποίο παράγονται και εκπέμπονται συνεχώς τρισεκατομμύρια ηλεκτρικά σήματα, τα οποία μεταβιβάζονται από τον ένα νευρώνα στον άλλο παράγοντας μια ταξινόμηση των αντικειμένων και των καταστάσεων του περιγύρου μας. Αντίστοιχα το πρόγραμμα που δημιουργήσαμε είχε ως στόχο την ανίχνευση κυβερνοεπιθέσεων και τη θωράκιση μεγάλων δικτύων υπολογιστών, μέσω της ταξινόμησης των δεδομένων δικτύου. Κάθε δίκτυο έχει μία ροή δεδομένων και ένα πρότυπο που τη χαρακτηρίζει ως φυσιολογική. Συγκεντρώνουμε τη ροή σε αρχεία δεδομένων (PCAP files) και στη συνέχεια το νευρωνικό δίκτυο, που έχει το πρότυπο της φυσιολογικής ροής , τη μελετάει και εάν εντοπίσει οποιαδήποτε παρέκκλιση εκτός των φυσιολογικών πλαισίων, έστω και στην τιμή μίας παραμέτρου, αυτό σημαίνει ότι έχουμε πρόβλημα ασφάλειας… Στα πλαίσια του nsoc Akiδa, το λογισμικό μας χρησιμοποιείται για να υλοποιήσει ευρύτερες ταξινομήσεις ελέγχου συστημάτων, μέσω της μετατροπής των δεδομένων σε ακολουθία ηλεκτρικών σημάτων. Θα μπορούσε λοιπόν η Akiδa να οδηγεί ένα μη επανδρωμένο διαστημικό όχημα, όπως αυτά που προσγειώθηκαν στον ‘Αρη, να αναγνωρίζει εμπόδια στην πορεία του και οτιδήποτε άλλο…», εξηγεί ο κ. Ηλιάδης. Η καινοτομία του λογισμικού Σκιαγραφώντας την ιδιαιτερότητα του λογισμικού του ΔΠΘ., ο κ. Ηλιάδης διευκρινίζει ότι έχει υπογραφεί σύμφωνο εμπιστευτικότητας με την Brainchip και ως εκ τούτου δεν μπορεί να συζητηθεί καμία τεχνική λεπτομέρεια και αναφέρει χαρακτηριστικά «…Το αυτόνομο πρόγραμμα που εμείς αναπτύξαμε(με τη χρήση της τεχνολογίας των spiking νευρωνικών δικτύων ακίδας), χωρίς όμως να βασιστούμε σε κάποια υφιστάμενη πλατφόρμα, αλλά σχεδιάζοντάς το από την αρχή , τρέχει σε περιβάλλον Unix, σε πολύ ελάχιστο χρόνο, της τάξης των 2-3 δευτερολέπτων και αναγνωρίζει έναν μεγάλο αριθμό κυβερνοεπιθέσεων ανάλογα με την περίπτωση, με συγκλονιστική ακρίβεια… Οι κλασσικές αρχιτεκτονικές νευρωνικών δικτύων, υιοθετούν μια διαδικασία μάθησης με συνεχείς επαναλήψεις για να ταξινομήσουν τα προαναφερθέντα πρότυπα, ώστε να μπορούν στη συνέχεια να τα αναγνωρίζουν και να εντοπίζουν τυχόν διαφοροποίηση στην κανονικότητα της ροής των δεδομένων ενός δικτύου. Η συνεχής επανάληψη όμως προκαλεί καθυστέρηση. Το λογισμικό μας μ’ ένα μόνο πέρασμα, αναγνωρίζει τα πρότυπα κι έτσι ο διαχειριστής γνωρίζει τι αντιμετωπίζει άμεσα και όχι εκ του αποτελέσματος… Η διαφορά είναι ότι αναπτύξαμε αλγόριθμους και μέσα από αλγοριθμικούς συνδυασμούς, είχαμε την ταχύτητα, την ευελιξία και την αποτελεσματικότητα που θέλαμε για την ανίχνευση κυβερνοεπιθέσεων… ». Το τσιπ Akiδa και η χρήση από τη NASA «Η NASA, σε συνεργασία με την αμερικανική εταιρία Brainchip Holdings, τρέχει αυτή η στιγμή ερευνητικό πρόγραμμα, στοχεύοντας στον έλεγχο διαστημικών πτήσεων από το nsoc Akiδa, όπου συμβολή έχει και το εν λόγω λογισμικό. Χρησιμοποιείται λοιπόν το ολοκληρωμένο κύκλωμα Akiδa της Brainchip, στο πλαίσιο της πρώτης φάσης του προγράμματος που χρηματοδοτεί η NASA. Η Akiδa πιθανόν θα ελέγχει και θα κατευθύνει διαστημικές πτήσεις, τόσο ως προς την τροχιά τους αλλά και προς αποφυγή δυσλειτουργιών και προβληματικών καταστάσεων τις οποίες θα εντοπίζει». Σύμφωνα με τον κ. Ηλιάδη, μετά τη δημοσίευση, σε ακαδημαϊκό επίπεδο, του συγκεκριμένου προγράμματος, η Brainchip αντιλαμβανόμενη ότι υπάρχει μεγάλο πεδίο εφαρμογής, ήρθε σε επικοινωνία με το Δ.Π.Θ., το οποίο επισκέφθηκε ο ιδρυτής της εταιρίας δύο φορές, χρηματοδότησε την ανάπτυξη του λογισμικού με τις προδιαγραφές που η εταιρία ήθελε και στη συνέχεια χρησιμοποίησε το λογισμικό στην ανάπτυξη του τσιπ Akiδa (σ.σ. το ελληνικό δ προς τιμήν της ερευνητικής ομάδας που το δημιούργησε). Για να σας εξηγήσω την επανάσταση που προέκυψε με το τσιπάκι αυτό της Brainchip, σκεφτείτε ότι πριν το Akiδa, το νευρομορφικό chip Loihi της Intel, είχε 130 χιλιάδες τεχνητούς νευρώνες και 130 εκατομμύρια συνάψεις (ενώσεις νευρώνων), η Akiδa έχει 1,2 εκατομμύρια νευρώνες και 10 δισεκατομμύρια συνάψεις, όταν ο εγκέφαλος του ανθρώπου φυσικά είναι ακόμα πιο πολύπλοκος, με 86 δισεκατομμύρια νευρώνες και 150 τρισεκατομμύρια συνάψεις. Είναι μία τεράστια πρόοδος, αν σκεφτεί κανείς ότι ξεπεράσαμε την αρχιτεκτονική μορφή του εγκεφάλου μίας μέλισσας … Τα δύο πάρα πολύ σημαντικά σημεία της Ακίδα, είναι ότι δεν απαιτεί την υποστήριξη κεντρικής μονάδας επεξεργασίας (CPU), ούτε απαιτεί επιταχυντή μνήμης ή βαθιάς μάθησης», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Ηλιάδης. Πεδίο εφαρμογής του λογισμικού «Ένα Neuromorphic System on chip (NSOC) Νευρομορφικό Ολοκληρωμένο Κύκλωμα, είναι ουσιαστικά ένα σύστημα ελέγχου, ένα ολοκληρωμένο κύκλωμα το οποίο λειτουργεί όπως ένας οργανικός εγκέφαλος. Όταν έχουμε NSOC, είναι σα να έχουμε έναν άνθρωπο ο οποίος εκτελεί ένα έργο και ελέγχει μία κατάσταση. Έχει πολλές εφαρμογές μεταξύ των οποίων και η αυτόματη οδήγηση οχημάτων», σημειώνει ο κ. Ηλιάδης. Η ερευνητική ομάδα του ΔΠΘ «Στο Εργαστήριο Μαθηματικών και Πληροφορικής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Δ.Π.Θ., δουλεύουμε πολλά χρόνια σε θέματα κυβερνοασφάλειας και δοκιμάζουμε υβριδικές προσεγγίσεις. Αυτό είναι μια σημαντική ειδοποιός διαφορά απ’ το να χρησιμοποιείς υφιστάμενους αλγόριθμους, μπορείς ν’ αναπτύσσεις δικούς σου, οι οποίοι είναι υβριδικές προσεγγίσεις διαφόρων αλγορίθμων και πιθανόν να μας οδηγούν σε καλύτερα αποτελέσματα απ’ ότι οι κλασσικοί αλγόριθμοι. Την έρευνα με την καθοδήγησή μου τη διεξάγει ο Δρ. Κώστας Δεμερτζής, ο οποίος είναι εξαιρετικός μεταδιδακτορικός ερευνητής. Εκπαιδεύουμε ερευνητές για τη συνέχιση της έρευνας και σε άλλα επίπεδα και βλέπω, μέσω και των δύο παγκόσμιων συνεδρίων που διοργανώνω κάθε χρόνο στην Ελλάδα, πόσο ανταγωνιστικοί μπορεί να είναι οι Έλληνες ερευνητές που παρουσιάζουν τα επιτεύγματά τους, σε σχέση με πολλούς που είναι σε μεγάλα ξένα πανεπιστήμια. Ευτυχώς υπάρχουν στην Ελλάδα ακόμα καταπληκτικά μυαλά, έστω και τώρα μετά την κρίση. Ελπίζω να συνεχίσουν να υπάρχουν, γιατί πιστεύω ότι δεν φεύγουν κατ’ ανάγκη τα καλύτερα μυαλά αλλά αυτοί που επιλέγουν να φύγουν γιατί τους το επιτρέπουν οι υποχρεώσεις τους, ο οικογενειακός τους περίγυρος και αυτοί που έχουν πειστεί ότι τα ελληνικά δεδομένα δεν πρόκειται ποτέ να τους δώσουν ευκαιρίες ανάδειξης. Σας διαβεβαιώνω όμως πως υπάρχουν ακόμα πολλά εξαιρετικά μυαλά στα οποία προσπαθούμε να δίνουμε συνεχώς ευκαιρίες, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων μας. Για παράδειγμα μόλις εγκρίθηκε ερευνητικό πρόγραμμα στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του ΔΠΘ, ύψους 2.000.000 ευρώ, από το οποίο θα πληρωθούν για την έρευνά τους μόνο νέοι υποψήφιοι διδάκτορες και μεταπτυχιακοί για αρκετά χρόνια. Βλέπω τους νέους ερευνητές και διδάκτορες που έχουμε και είναι πολύ λαμπρά μυαλά και δεν μιλάω μόνο για το ΔΠΘ, υπάρχουν παντού σε όλα τα ΑΕΙ της χώρας. Η χώρα θα πρέπει να τους δώσει ευκαιρίες. Εμείς κάνουμε μεγάλες προσπάθειες». Το επόμενο πρόγραμμα Μετά τη συνεργασία με την αμερικανική εταιρία Brainchip, ενδιαφέρον για λογισμικό προστασίας από κυβερνοεπιθέσεις έχει εκφράσει, σύμφωνα με τον κ. Ηλιάδη και το Security Operation Center της Νέας Υόρκης . «Συνομιλήσαμε τρεις φορές αλλά δεν έχουμε προχωρήσει ακόμη σε κάποια συμφωνία συνεργασίας γιατί υπάρχει ένα τεχνικό πρόβλημα. Για να δουλέψουμε και στην πράξη το πρόγραμμα, χρειάζεται να έχουμε ροή δεδομένων δικτύου σε πραγματικό χρόνο. Δηλαδή κάποιος πρέπει να μας δώσει πρόσβαση σ’ ένα δίκτυο δεδομένων το οποίο δεν είναι διαβαθμισμένο και που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί πειραματικά. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να τρέξουμε το πρόγραμμά μας σε πραγματικές συνθήκες, θα το αναπτύξουμε υπό την έννοια της ανίχνευσης πιο πολλών κυβερνοεπιθέσεων, ίσως ακόμα πιο γρήγορα. Δεν μας έχει δοθεί αυτή η δυνατότητα ούτε στη χώρα μας», καταλήγει ο κ. Ηλιάδης. https://www.tanea.gr/2020/09/11/science-technology/ti-einai-to-tsip-akida-pou-agorase-i-nasa-apo-to-panepistimio-thrakis/
  4. Άγνωστες πτυχές της πρώτης προσελήνωσης: Ένα άλμα για την ανθρωπότητα. Toν Ιούλιο του 1969 o διεθνούς φήμης αστροφυσικός Διονύσης Π. Σιμόπουλος ήταν ο μόνος Έλληνας με διαπίστευση, στο κέντρο ελέγχου της πρώτης επιτυχημένης προσσελήνωσης στις εγκαταστάσεις της ΝASA Ο διεθνούς φήμης αστροφυσικός Διονύσης Π. Σιμόπουλος εκμυστηρεύεται σε μια απολαυστική συνέντευξη άγνωστες πτυχές της πρώτης προσσελήνωσης και αξιολογεί το παρόν και το μέλλον του «μεγάλου αυτού άλματος για την ανθρωπότητα». Ο διακεκριμένος και πολυβραβευμένος επιστήμονας εξιστορεί γνωστά και άγνωστα γεγονότα εκείνου του Ιουλίου του 1969, τα οποία έζησε μέσα στο κέντρο ελέγχου της NASA, αναδεικνύοντας την πολυδιάστατη σημασία του γεγονότος και προσφέ- ροντάς μας ποικίλες αφορμές προβληματισμού και σκέψεων αναφορικά με το μέλλον των επανδρωμένων αποστολών. Η αστροφυσική και γενικότερα η ενασχόλησή σας με τον κόσμο των άστρων συνδέεται με κάποιο συγκεκριμένο γεγονός; Με άλλα λόγια, ποιο ήταν το έναυσμα που σας οδήγησε στον κόσμο των άστρων; Ίσως ένα απλό γεγονός σε μια προσκοπική κατασκήνωση το 1960 να έπαιξε όντως κάποιο ρόλο, αν και την εποχή εκείνη δεν ήταν δυνατόν να σκεφτώ ότι θα μπορούσε να επηρεάσει με κάποιο τρόπο τη μετέπειτα επαγγελματική μου πορεία. Και ίσως αυτό να ήταν το έναυσμα, όπως λέτε. Γιατί σήμερα, παρ’ όλο που έχουν περάσει έξι δεκαετίες από τότε, η θύμησή του μένει ανεξίτηλα χαραγμένη μες στο μυαλό μου. Έκείνο το καλοκαίρι του 1960, σε μια πανέμορφη πραγματικά περιοχή, στην Περδικόβρυση της Αμφίκλειας του Παρνασσού, χιλιάδες πρόσκοποι απ’ όλο τον κόσμο γιορτάζαμε το Χρυσό Ιωβηλαίο του θεσμού στη χώρα μας μ’ ένα Τζάμπορι (συγκέντρωση σε μεγάλη κλίμακα προσκόπων και οδηγών), με μια κατασκήνωση αλλιώτικη από τις άλλες. Στο μέσο της κατασκήνωσης της αντιπροσωπείας των Αμερικανών προσκόπων βρίσκονταν τρία μικρά τηλεσκόπια στημένα πάνω στα τρίποδά τους. Κι έτσι, ένα βράδυ πήρα τη μεγάλη απόφαση να τους ζητήσω να κοιτάξω για πρώτη φορά τον ουρανό μ’ ένα απ’ αυτά καθώς το φεγγάρι ξεμύταγε πάνω από την κορυφή του Παρνασσού. Ήταν τότε λοιπόν που τα έκθαμβα μάτια μου αντίκρισαν στην επιφάνεια της Σελήνης ένα θέαμα κυριολεκτικά απερίγραπτο. Έκείνη την εποχή ο άνθρωπος δεν είχε πετάξει ακόμη στο διάστημα και κανείς μας δεν μπορούσε τότε ούτε καν να φανταστεί ότι σε εννέα χρόνια κάποιος συνάνθρωπός μας θα έκανε κυριολεκτικά μια βόλτα στο φεγγάρι. Κι όμως, εκείνο το βράδυ αισθάνθηκα ότι ήμουν εγώ ο πρωταγωνιστής στο προαιώνιο αυτό όνειρο της ανθρωπότητας! Ίσως, λοιπόν, να ήταν αυτό το έναυσμα που με οδήγησε να διακονώ όλα αυτά τα χρόνια την υπέροχη επιστήμη της αστρονομίας. Στο τελευταίο σας βιβλίο Από τα Ψηλαλώνια στο Φεγγάρι αναφέρετε πως τον Ιούλιο του 1969 βρεθήκατε στις εγκαταστάσεις της ΝASA, ο μόνος Έλληνας με διαπίστευση, στο κέντρο ελέγχου της πρώτης επιτυχημένης προσσελήνωσης. Υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα γεγονότα που έμειναν χαραγμένα στη μνήμη σας από την ημέρα εκείνη; Τι να πρωτοθυμηθώ απ’ όλα εκείνα που έζησα τότε! Γι’ αυτό, ας ξεκινήσω από την άφιξή μου στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι στη Φλόριντα την παραμονή της εκτόξευσης. Από πολύ νωρίς οι Δημόσιες Σχέσεις της NASA μάς είχαν δώσει οδηγίες ότι ετοίμαζαν για τα ξημερώματα της επομένης μια επίσκεψη στις εγκαταστάσεις όπου βρισκόταν έτοιμος για την εκτόξευση ο πύραυλος Saturn V, και αμέσως μετά θα μας πήγαιναν στο κτήριο απ’ όπου θα ξεκινούσαν οι αστροναύτες Νιλ Άρμστρονγκ, Μάικλ Κόλινς και Μπαζ Όλντριν για να επιβιβαστούν στο διαστημόπλοιό τους. Ξημέρωνε η 16η Ιουλίου του 1969 και στο Ακρωτήριο Κένεντι οι εγκαταστάσεις για τους δημοσιογράφους είχαν κατακλυστεί από 3.500 περίπου δημοσιογράφους, φωτορεπόρτερ, κλιμάκια τηλε- οράσεων, από 55 χώρες, που μετέδιδαν το γεγονός με όλες τις συγκλονιστικές λεπτομέρειες. Στις 9:32 πρωινή τοπική ώρα, 15:32 ώρα Έλλάδας, με καθυστέρηση 724 χιλιοστών του δευτερολέπτου, ξεκίνησε ο πανίσχυρος πύραυλος Saturn V με το διαστημόπλοιο Aπόλλων 11 στην κορυφή του. Όλοι οι παρευρισκόμενοι βρισκόμασταν για ασφάλεια σε απόσταση πέντε περίπου χιλιομέτρων. Έτσι, παρ’ όλο που βλέπαμε τις φλόγες του πυραύλου, δεν ακούγαμε τίποτε! Μέχρις ότου, 14 δευτερόλεπτα σχεδόν αργότερα, έφτασε και ο ήχος! Ήταν ένας απερίγραπτος ήχος, ένας ήχος που χτυπούσε κυριολεκτικά το στήθος και δεν μπορούσες να καταλάβεις εάν τον άκουγες ή τον αισθανόσουν ή και τα δύο μαζί. Δεν πρόκειται να ξεχάσω ποτέ το όλο εκείνο συναίσθημα, το οποίο δεν μπορεί να αποδώσει επακριβώς οποιαδήποτε λεκτική περιγραφή. Τι συναισθήματα είχατε αργότερα με τα πρώτα βήματα του ανθρώπου στην επιφάνεια ενός άλλου κόσμου; Την ημέρα εκείνη ήμουν στο Διαστημικό Κέντρο του Χιούστον· μία ημέρα μετά την εκτόξευση μεταφέρθηκα εκεί, γιατί το Κέντρο εκεί είχε πλέον την ευθύνη επικοινωνίας με το διαστημόπλοιο. Κι έτσι, στις 20 Ιουλίου, όταν στην Ουάσιγκτον τα ρολόγια έδειχναν 4 λεπτά πριν από τις 11 το βράδυ και στην Αθήνα σχεδόν 5:00 το πρωί της άλλης μέρας, παντού σχεδόν σε ολόκληρο τον πλανήτη μας, ό,τι ώρα κι αν ήταν, ο κόσμος ήταν κολλημένος στις τηλεοράσεις ή τα ραδιόφωνα, που περιέγραφαν την πρώτη κάθοδο του ανθρώπου στην επιφάνεια ενός άλλου κόσμου. Έκείνο το βράδυ, πάνω στη σκονισμένη επιφάνεια της Σελήνης, αποτυπώθηκε για πρώτη φορά ένα ανθρώπινο χνάρι που έγινε το σύμβολο «ενός τεράστιου άλματος για την ανθρωπότητα». Η στιγμή εκείνη ήταν τόσο σπουδαία και σημαδιακή που μπορεί να συγκριθεί μόνο με τη στιγμή της δημιουργίας. Γιατί, όπως τόσο χαρακτηριστικά γράφτηκε τότε, «εκείνη η στιγμή ήταν ανώτερη και από την πρώτη χρήση της φωτιάς, και από την ανακάλυψη του τροχού, και από την εκμετάλλευση του αρότρου. Ήταν σπουδαιότερη από τα ταξίδια του Μάρκο Πόλο και του Κολόμβου, ανώτερη και από τη διάσπαση ακόμη του ατόμου». Γιατί έκτοτε ο κόσμος μας και η ιστορία του δεν περιορίζονται σ’ έναν μονάχα πλανήτη. Έχοντας άμεση επαφή, πώς βίωσε το συγκεκριμένο γεγονός το επιστημονικό προσωπικό της ΝASA και τι σήμαινε γι’ αυτούς ευρύτερα το επίτευγμα αυτό; Σε επιστημονικό δηλαδή επίπεδο, «το μεγάλο βήμα για την ανθρωπότητα» σε ποια σημεία καθόρισε τις έρευνες της αστροφυσικής; Έίναι φυσικά γεγονός ότι ο Ψυχρός Πόλεμος μεταξύ δυτικών και ανατολικών οδήγησε σε σημαντικές επιστημονικές ανακαλύψεις και τεχνολογικές καινοτομίες. Αυτές όμως δεν ήταν τόσο απόρροια της διαχρονικής επιθυμίας να κατανοηθεί ο κόσμος και τα φυσικά φαινόμενα, ούτε φυσικά η διεύρυνση των ορίων της γνώσης μας γι’ αυτό που έχει επικρατήσει να ονομάζεται «κοινό καλό», όσο η επιβεβαίωση της ιδεολογικής, επιστημονικής και πολιτιστικής υπεροχής του κάθε πόλου. Έτσι, οι διαστημικές πρωτιές που αφορούσαν την εξερεύνηση του διαστήματος, όπως για παράδειγμα η κατασκευή και η τοποθέτηση τεχνητών δορυφόρων σε τροχιά, η αποστολή ανθρώπων στο διάστημα και η προσελήνωση αστροναυτών στη Σελήνη αποτέλεσαν μέσα σε αυτό το ψυχροπολεμικό κλίμα της εποχής κεφαλαιώδεις στόχους προς επίτευξη. Καθώς οι σφαίρες επιρροής της Σοβιετικής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής διαμορφώνονταν με την ίδρυση του NATO και λίγο αργότερα του Συμφώνου της Βαρσοβίας, η ιδεολογική, τεχνολογική και πολιτιστική διαμάχη των δύο πόλων οδήγησε σε έναν πολύχρονο ανταγωνισμό για την επιβεβαίωση των πολιτικών τους θέσεων και την υπερίσχυση των στρατηγικών τους στόχων. Αναπόσπαστο τμήμα σε αυτή τη διαμάχη αποτέλεσε η επιστημονική και τεχνολογική διελκυστίνδα μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων, η οποία παράλληλα με την κούρσα των εξοπλισμών οδήγησε αναπόφευκτα και στην κούρσα για την κατάκτηση του διαστήματος. Συμμερίζεστε την άποψη πως η 20ή Ιουλίου του 1969 συνιστά την ευτυχέστερη στιγμή του ψυχροπολεμικού κόσμου; Σε ποιο βαθμό ο ανταγωνισμός στο διάστημα επηρέασε –και ενδεχομένως διαμόρφωσε– τη μορφή του Ψυχρού Πολέμου; Όσο κι αν ακούγεται κυνικό, εν τούτοις σήμερα είναι πλέον ευρέως αποδεκτό ότι όταν ο Νιλ Άρμστρονγκ και ο Έντουιν Όλντριν έκαναν το 1969 τα πρώτα τους βήματα στην επιφάνεια της Σελήνης, το γιγάντιο αυτό άλμα για την ανθρωπότητα δεν ήταν τόσο το αποτέλεσμα αυτού του συναρπαστικού ταξιδιού για την αποκρυπτογράφηση των μυστικών του σύμπαντος όσο το αποτέλεσμα του σκληρού και αδυσώπητου ανταγωνισμού μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Αυτό ακριβώς υποστήριξε αρκετά χρόνια αργότερα και ο Φρανκ Μπόρμαν, διοικητής της διαστημικής αποστολής Aπόλλων 8, λέγοντας ότι «η αντίληψη ότι το Πρόγραμμα Aπόλλων ήταν ένα μεγάλο ταξίδι εξερευνήσεων και επιστημονικών ανακαλύψεων είναι τελείως λανθασμένη, αφού ο κύριος σκοπός μας ήταν να κερδίσουμε τους Ρώσους». Αυτού του είδους οι απόψεις ήταν ευρέως διαδεδομένες την εποχή εκείνη και επιβεβαιώθηκαν και από την άλλη πλευρά, χρόνια αργότερα, από τον Σεργκέι Χρουστσόφ, τον γιο του ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης Νικίτα Χρουστσόφ, τον οποίο συνάντησα στη διάρκεια μιας κρουαζιέρας που οργανώθηκε για να παρα- κολουθήσουμε την τελευταία ολική έκλειψη του 20ού αιώνα τον Αύγουστο του 1999 στη Μαύρη Θάλασσα και στην οποία συμμετείχα και εγώ και ο αστροναύτης Σκοτ Κάρπεντερ. Παρ’ όλα αυτά, όπως μας είχε εξηγήσει με αρκετές λεπτομέρειες και λογικά επιχειρήματα και ο Σεργκέι εκείνο το καλοκαίρι, η αμερικανοσοβιετική διελκυστίνδα στο διάστημα πρέπει να έσωσε πράγματι τον κόσμο από ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα, αφού η ανάπτυξη της διαστημικής τεχνολογίας μετέφερε τον ανταγωνισμό των δύο υπερδυνάμεων από τη Γη στο διάστημα. Στις συζητήσεις που είχαμε με τον Σεργκέι, ο οποίος ήταν τότε καθηγητής στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο Μπράουν, μας είχε διαβεβαιώσει ότι τελικά στον ανταγωνισμό που αναπτύχθηκε μεταξύ Αμερικής και Σοβιετικής Ένωσης στο διαστημικό πρόγραμμα οφείλεται κατά πολύ η σωτηρία του κόσμου από έναν πυρηνικό πόλεμο, γιατί αντί οποιουδήποτε άλλου ανταγωνισμού αυτός περιορίστηκε στο διάστημα. Οι επανδρωμένες αποστολές στο διάστημα με τα ανάλογα χαρακτηριστικά αυτής του Ιουλίου του 1969 λίγα χρόνια αργότερα διακόπηκαν, με αιτία κυρίως το υψηλό κόστος. Πενήντα χρόνια μετά, πόσο μακρινή θεωρείτε την επανάληψή τους και ποια θα πρέπει να είναι τα χαρακτηριστικά των μελλοντικών επανδρωμένων αποστολών; Σε μια πρόσφατη συνάντηση που είχα με έναν παλιό φίλο και συνάδελφο που εργάζεται εδώ και δεκαετίες στην Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA), μου εξήγησε λεπτομερώς τα σχέδια για την επιστροφή του ανθρώπου στη Σελήνη, σχέδια που ανακοινώθηκαν στα μέσα Δεκεμβρίου 2018 από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Τέτοιες όμως εντολές και δηλώσεις είχαν κάνει και προηγούμενοι πρόεδροι, χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα. Παρ’ όλα αυτά, ο φίλος μου με διαβεβαίωσε ότι στις πιο πρόσφατες ανακοινώσεις που έκανε η NASA το 50% του προϋπολογισμού της για το 2019 (πάνω από 10 δισ. δολάρια) προορίζεται αποκλειστικά για την επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη. Σύμφωνα, μάλιστα, με τα λεγόμενα του αντιπροέδρου των ΗΠΑ Μάικ Πενς στο National Space Council τον Μάρτιο του 2019, η αποστολή αυτή υπολογίζεται να υλοποιηθεί την επόμενη πενταετία, ενώ ο διοικητής της NASA Τζιμ Μπριντεστάιν σε δηλώσεις του στο Κογκρέσο μερικές εβδομάδες αργότερα είπε ότι η NASA σκοπεύει «να στείλει αστροναύτες στη Σελήνη το 2024». Aν όμως τα πράγματα είναι πράγματι έτσι, τότε γιατί δεν είμαστε ήδη εγκατεστημένοι στη Σελήνη; Η απάντηση είναι απλή: κανείς μέχρι τώρα δεν ήταν διατεθειμένος να κάνει τις απαραίτητες επενδύσεις! Στη δεκαετία του 1960 η αμερικανική κυβέρνηση διέθετε το 5,7% του προϋπολογισμού της για να επιτευχθεί ο στόχος του προέδρου Τζον Κένεντι για την ασφαλή αποστολή ενός ανθρώπου στη Σελήνη και την επιστροφή του στη Γη. Σήμερα το ποσό αυτό έχει περιοριστεί στο 0,8%. Βέβαια, ο στόχος εκείνος είχε ως κινητήρια δύναμη τον ανταγωνισμό των Ηνωμένων Πολιτειών με την τότε Σοβιετική Ένωση, ενώ σήμερα ένας τέτοιος αντα- γωνισμός έχει αρχίσει να διαμορφώνεται με την Κίνα και επίσης από διάφορους ιδιωτικούς φορείς, όπως αυτός του Έλον Μασκ. Πώς συγκρίνεται η σύγχρονη υπολογιστική τεχνολογία με εκείνη της εποχής του Aπόλλων; Είναι μέρα με νύχτα! Για παράδειγμα, ο υπολογιστής που οδήγησε τους αστροναύτες του Aπόλλων 11 στη Σελήνη ονομάζονταν Apollo Guidance Computer (AGC) και διέθετε μνήμη 64Κ μόνο, αν και οι κύριοι υπολογιστές που χρησιμοποιούνταν στη διάρκεια της αποστολής ήταν οι IBM System/360 Model 75s, με μέγεθος όσο ένα αυτοκίνητο και κόστος 3,5 εκατομμυρίων δολαρίων ο καθένας. Σε σύγκριση, ένα iPhone 6 αποτελείται από 1,6 δισεκατομμύρια τρανζίστορ και εκτελεί 3,36 δισεκατομμύρια οδηγίες το δευτερόλεπτο. Έίναι δηλαδή 32.600 φορές πιο γρήγορος απ’ οποιονδήποτε υπολογιστή της εποχής του Aπόλλων, ενώ εκτελεί υπολογισμούς με ταχύτητα 120 εκατομμύρια φορές πιο γρήγορα. Δεν θα ήταν υπερβολή λοιπόν να πούμε ότι ένα σύγχρονο iPhone 6 θα μπορούσε να στείλει στη Σελήνη 120 εκατομμύρια διαστημόπλοια Aπόλλων συγχρόνως! Τα τελευταία 40 χρόνια ο Άρης έχει σχεδόν μονοπωλήσει το εξερευνητικό ενδιαφέρον του ανθρώπου, γιατί εξ αρχής προοριζόταν, μετά τη Σελήνη, να είναι ο επόμενος στόχος μιας επανδρωμένης αποστολής. Η ΝΑSΑ κάνει ήδη σχέδια για μια επανδρωμένη επίσκεψη στον Κόκκινο Πλανήτη τη δεκαετία του 2030. Πολύ φοβάμαι όμως ότι ένα τέτοιο ταξίδι δεν θα μπορέσει να γίνει πραγματικότητα πριν από τη δεκαετία του 2070. Το All About History είναι ένα περιοδικό που επιδιώκει –και προσδοκά– να εκλαϊκεύσει πτυχές του ιστορικού γίγνεσθαι. Μέσα απότα τελευταία σας κυρίως βιβλία και συνολικά από το έργο σας στο Ευγενίδειο Ίδρυμα γίνεται σαφές πως υποστηρίζετε συστηματικά την ίδια αρχή. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι; Ποιες αρχές και ανθρώπινες ανάγκες ικανοποιεί; Στην εποχή μας, όπου οι πολίτες αντιμετωπίζουν κρίσιμες επιλογές σε θέματα που έχουν επιστημονική και τεχνολογική βάση, είναι απαραίτητο η επιστημονική μεθοδολογία να γίνει κατανοητή ευρύτερα. Η εξάρτηση, άλλωστε, της ανθρωπότητας από την υπεύθυνη χρήση της επιστήμης και της τεχνολογίας αυξάνει καθημερινά, ενώ η ανάγκη για μια πλατύτερη διάχυση της γνώσης θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο στο άμεσο μέλλον. Ως άτομα και ως συνειδητοποιημένοι πολίτες, είναι απαραίτητο να εξοικειωθούμε με την επιστήμη και την τεχνολογία και τις συνέπειές τους στην καθημερινή μας ζωή. Γι’ αυτό θεωρώ ότι σ’ ένα μεγάλο ποσοστό η δουλειά των επιστημόνων θα έπρεπε να περιλαμβάνει και την εξοικείωση του κοινού με την πραγματική φύση της επιστήμης και τη συνειδητοποίηση ότι αυτά που κάνουν οι «επαγγελματίες» επιστήμονες δεν είναι παρά μια πιο σύνθετη πλευρά αυτού που κάθε άνθρωπος έχει τη φυσική τάση να κάνει: να διερευνά, δηλαδή, το άγνωστο. Γιατί θεωρώ ότι αυτός πρέπει να είναι και ο ρόλος μας: να πάρουμε δηλαδή την πρωτότυπη έρευνα και τις ανακαλύψεις της σύγχρονης επιστήμης και να τις μεταφράσουμε με όρους που να είναι κατανοητοί στο ευρύ κοινό. Κι εμείς εδώ, στο Πλανητάριο, έχουμε κάνει πολύ πετυχημένα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Ίσως να είναι ενδιαφέρον να αναφέρω ότι η εμμονή που είχα εξ αρχής για την εκλαΐκευση έκανε ορισμένους συναδέλφους να θεωρούν ότι μ’ αυτόν τον τρόπο «εκχυδαΐζω την επιστήμη»! Ορισμένοι άλλοι προσπαθούσαν να με παροτρύνουν στις διαλέξεις μου να μην απλοποιώ πάρα πολύ τα διάφορα θέματα γιατί, όπως υποστήριζαν, οι ακροατές μου δεν θα με υπολόγιζαν ως «σπουδαίο» αφού μπορούσαν να κατανοήσουν όλα όσα έλεγα. Ποτέ δεν ακολούθησα όλες αυτές τις «συμβουλές», γιατί ο δικός μου σκοπός ήταν η όσο το δυνατόν πλατύτερη διάχυση της επιστήμης σε όλους. Το παράδειγμά μου αυτό για την εκλαΐκευση έχει γίνει πλέον αποδεκτό σήμερα ακόμη και από τους πιο «φανατικούς πολέμιους» εκείνης της πρώτης περιόδου! Γι’ αυτό εγώ προσωπικά έχω δηλώσει πολλές φορές στο παρελθόν ότι είναι τιμή μου να με αντιμετωπίζουν ως έναν απλό δάσκαλο και εκλαϊκευτή της επιστήμης -και κυρίως ως έναν αιώνιο μαθητή! Λόγω της επαφής που είχατε με διάφορους αστροναύτες, μπήκατε ποτέ στον πειρασμό να ταξιδέψετε κι εσείς στο διάστημα; Δεν νομίζω! Κι αυτό γιατί, για να ταξιδέψεις σήμερα στο διάστημα, χρειάζεται ένας άνθρωπος με διαφορετικά εφόδια και διαφορετικές εμπειρίες απ’ ό,τι εγώ. O Τομ Γουλφ είχε γράψει κάποτε το εξής: «Τι είναι αυτό που κάνει έναν άνθρωπο να είναι πρόθυμος να καθίσει πάνω σε ένα τεράστιο βαρελότο, όπως είναι οι πύραυλοι Άτλας, Τιτάνας ή Κρόνος, και να περιμένει κάποιον να ανάψει το φιτίλι;» Προσωπικά δεν ξέρω, αλλά κι εσείς, για προσπαθήστε να βάλετε τον εαυτό σας στη θέση των αστροναυτών του Απόλλων 11 καθώς περίμεναν την εκτόξευση του πυραύλου που θα τους οδηγούσε στη Σελήνη. Για φανταστείτε, λοιπόν, ότι βρίσκεστε στο εσωτερικό ενός «καρυδότσουφλου», προσδεμένου σ’ ένα τεράστιο πυραυλικό σύμπλεγμα που σε λίγο θα εκτοξεύει πίσω του φωτιά και λάβρα εκατοντάδων βαθμών Κελσίου. Φανταστείτε ότι βρίσκεστε ξάπλα σ’ ένα από τα καθίσματα του μικρού διαστημοπλοίου, έτοιμου να εκτοξευτεί σε δύο ώρες. Φανταστείτε την αγωνία της αναμονής και την έξαψη της συγκίνησης για όλα όσα πρόκειται να ακολουθήσουν. Φανταστείτε τα τελευταία δευτερόλεπτα, όταν το μόνο που ακούτε στο εσωτερικό του διαστημικού σας σκάφανδρου είναι η αναπνοή σας και η μακρόσυρτη αντίστροφη μέτρηση του κέντρου ελέγχου. Φανταστείτε τις πρώτες αναταράξεις του γιγάντιου πυραύλου καθώς οι μηχανές του, σε απόσταση μερικών δεκάδων μόνο μέτρων κάτω από το κάθισμά σας, αρχίζουν να λειτουργούν δευτερόλεπτα πριν από την εκτόξευση. Φανταστείτε, επίσης, τις δυνάμεις που ταράζουν τα πάντα γύρω σας καθώς το πυραυλικό αυτό σύμπλεγμα προσπαθεί να ξεπεράσει τη δύναμη της γήινης βαρύτητας που το κρατάει δεμένο στην αγκαλιά της. Φανταστείτε τη στιγμή της εκτόξευσης όταν, ασυναίσθητα σχεδόν, αρχίζετε να πατάτε τους κατάλληλους διακόπτες και να αναφέρετε τις ενδείξεις στις οθόνες ελέγχου της πτήσης. Φανταστείτε το απότομο τράνταγμα και τον εκκωφαντικό θόρυβο των μηχανών όταν αρχίζουν να λειτουργούν καταναλώνοντας τόνους υλικών κάθε δευτερόλεπτο, παράγοντας συγχρόνως ισχύ δεκάδων εκατομμυρίων ίππων. Φανταστείτε τις βαρυτικές δυνάμεις που σας καθηλώνουν κυριολεκτικά στο κάθισμά σας κατά τα πρώτα λεπτά της πτήσης σας, όταν το βάρος σας τριπλασιάζεται. Φανταστείτε, επίσης, όταν το όλο αυτό διαστημικό σύμπλεγμα άρχισε να ταξιδεύει με ταχύτητα πάνω από 12 φορές μεγαλύτερη από την ταχύτητα της σφαίρας ενός όπλου. Φανταστείτε τη θερμοκρασία που αναπτύσσεται στο εσωτερικό των πυραύλων του συμπλέγματος, που φτάνει τους 3.300 βαθμούς Κελσίου, θερμοκρασία δηλαδή που ξεπερνά τη θερμοκρασία βρασμού του σιδήρου, ενώ την ίδια στιγμή η θερμοκρασία των υγρών καυσίμων της κύριας μηχανής φτάνει τους 253 βαθμούς Κελσίου κάτω από το μηδέν. Φανταστείτε όταν, με ένα ακόμη τράνταγμα, οι μηχανές παύουν να λειτουργούν και αισθάνεστε το σώμα σας να επιπλέει σαν φτερό πάνω στο κάθισμα όπου είστε προσδεμένοι. Φανταστείτε, τέλος, το υπέροχο εκείνο συναίσθημα θαυμασμού και δέους όταν από τα παράθυρα της καμπίνας σας αντικρίζετε για πρώτη φορά την καμπυλότητα της Γης και τα έντονα χρώματα με τα οποία είναι στολισμένη. Τότε και μόνο τότε ίσως μπορέσετε να κατανοήσετε κάπως ένα μικρό κομμάτι όσων αισθάνονταν οι αστροναύτες τα πρώτα λεπτά της εκτόξευσής τους προς τη Σελήνη μέσα στο μικροσκοπικό τους διαστημόπλοιο. https://www.scoop.it/topic/physicists-and-physics/p/4120683966/2020/09/08/-
  5. Οι επτά Έλληνες ερευνητές θα επιχορηγηθούν από την ΕΕ για καινοτόμα έργα. Επτά νέοι Έλληνες ερευνητές, δύο που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας και πέντε της διασποράς, περιλαμβάνονται στη νέα «φουρνιά» επιχορηγήσεων εκκίνησης (Starting Grants) που ανακοίνωσαν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ΕΣΕ) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η συνολική πανευρωπαϊκή χρηματοδότηση σε 436 επιστήμονες θα φθάσει τα 677 εκατομμύρια ευρώ. Οι επιχορηγήσεις εντάσσονται στο πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας «Ορίζων 2020» της ΕΕ και θα βοηθήσουν τους νέους ερευνητές να δημιουργήσουν ομάδες και να πραγματοποιήσουν καινοτόμα έργα σε διάφορους τομείς, από την έρευνα για εμβόλια μέχρι την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και από τα νανοπλαστικά ως την εξερεύνηση της σκοτεινής ύλης του διαστήματος. Οι ερευνητές που επελέγησαν, προέρχονται από 40 εθνικότητες και θα έχουν τη βάση τους σε 25 χώρες της Ευρώπης. Τα χρηματοδοτούμενα ερευνητικά έργα αναμένεται να δημιουργήσουν περίπου 2.500 θέσεις εργασίας για μεταδιδακτορικούς υπότροφους, διδακτορικούς φοιτητές και προσωπικό των ιδρυμάτων υποδοχής. Οι «επιχορηγήσεις εκκίνησης» του ΕΣΕ στηρίζουν μεμονωμένους άριστους ερευνητές που ξεκινούν δική τους ανεξάρτητη ερευνητική ομάδα ή πρόγραμμα. Έχουν η κάθε μία ύψος έως 1,5 εκατ. ευρώ για πέντε έτη, με δυνατότητα πρόσθετης χρηματοδότησης έως 1 εκατ. ευρώ. Η λίστα περιλαμβάνει τους εξής Έλληνες ερευνητές: - Θέμις Αλισσάφη, ερευνήτρια ανοσολογίας στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών - Καλλιόπη Αμυγδάλου, ιστορικός-αρχιτέκτων, ερευνήτρια στο Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ) - Διονύσης Αντύπας, μεταδιδακτορικός ερευνητής φυσικής στο Πανεπιστήμιο Γιοχάνες Γκούτενμπεργκ-Μάιντς και στο Ινστιτούτο Helmholz της Γερμανίας. - Σπύρος Χατζηβασιλειάδης, αναπληρωτής καθηγητής στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Δανίας (απόφοιτος της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ). - Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, μεταδιδακτορικός ερευνητής εφαρμοσμένης φυσικής στο Πανεπιστήμιο 'Ααλτο της Φινλανδίας - Νικόλαος Κωνσταντινίδης, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Ντενί Ντιντερό (Paris 7) του Παρισιού - Ελένη Βρυωνίδου, ερευνήτρια σωματιδιακής φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια της Ιταλίας. https://www.scoop.it/topic/physicists-and-physics/p/4120693670/2020/09/08/-
  6. Η σκοτεινή ύλη γίνεται ακόμα πιο μυστηριώδης. Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν ότι κάτι λείπει στην καθιερωμένη κοσμική συνταγή για το πώς συμπεριφέρεται η σκοτεινή ύλη. Ανακάλυψαν μια ασυμφωνία μεταξύ των θεωρητικών μοντέλων για το πως κατανέμεται η σκοτεινή ύλη στα σμήνη γαλαξιών και των παρατηρησιακών δεδομένων που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό της κατανομής της. Η σκοτεινή ύλη δεν εκπέμπει, ούτε απορροφά φως. Γι αυτό η παρουσία της είναι γνωστή μόνο διαμέσου των βαρυτικών αλληλεπιδράσεών της με την ορατή ύλη. Ένας τρόπος εντοπισμού της σκοτεινής ύλης είναι το φαινόμενο του βαρυτικού φακού. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι συγκεντρώσεις σκοτεινής ύλης μικρής κλίμακας στα σμήνη γαλαξιών παράγουν βαρυτικά φαινόμενα που είναι 10 φορές ισχυρότερα από τα αναμενόμενα. Αυτές οι διαπιστώσεις βασίζονται σε λεπτομερέστατες παρατηρήσεις διαφόρων γαλαξιακών σμηνών που έγιναν από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA και το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο στη Χιλή. Τα σμήνη γαλαξιών, οι μεγαλύτερες δομές στο σύμπαν αποτελούμενες από πολλούς μεμονωμένους γαλαξίες, είναι οι μεγαλύτερες «αποθήκες» σκοτεινής ύλης. Όχι μόνο συγκρατούνται μεταξύ τους εξαιτίας της βαρύτητας της σκοτεινής ύλης που κατανέμεται σε όλη την έκταση του σμήνους, αλλά και την σκοτεινή ύλη που περιέχουν οι μεμονωμένοι γαλαξίες των σμηνών. Επομένως, η σκοτεινή ύλη κατανέμεται σε μεγάλες και μικρές κλίμακες. Η χαρτογράφηση της σκοτεινής ύλης στα σμήνη γαλαξιών γίνεται χρησιμοποιώντας την κάμψη του φωτός εξαιτίας του φαινομένου βαρυτικού φακού που η ίδια δημιουργεί. Η βαρύτητα της σκοτεινής ύλης μεγεθύνει και στρεβλώνει το φως που προέρχεται από μακρινά αντικείμενα του υποβάθρου, όπως ένας γυάλινος φακός. Μετρώντας τις παραμορφώσεις που οφείλονται στο φαινόμενο βαρυτικού φακού οι αστρονόμοι προσδιορίζουν την ποσότητα και την κατανομή της σκοτεινής που παρεμβάλλεται. Τα σμήνη των γαλαξιών είναι ιδανικά εργαστήρια για να κατανοήσουμε μέσω προσομοιώσεων σε υπολογιστές την συμπεριφορά και τις αλληλεπιδράσεις της μυστηριώδους σκοτεινής ύλης. Πραγματοποιώντας τέτοιες προσομοιώσεις ο ερευνητές βρήκαν αναντιστοιχίες με τα παρατηρησιακά δεδομένα. Η προέλευση αυτής της ασυμφωνίας μπορεί να οφείλεται στο ότι κάτι λείπει από την φυσική στην οποία βασίστηκε η προσομοίωση. Ίσως, για παράδειγμα, η ιδέα ότι η βαρύτητα είναι η μόνη δύναμη που «αισθάνεται» η σκοτεινή ύλη να είναι λανθασμένη… Οι ερευνητές δημοσίευσαν τα αποτελέσματά τους στο περιοδικό science.sciencemag.org. https://science.sciencemag.org/content/369/6509/1347 https://physicsgg.me/2020/09/11/%ce%b7-%cf%83%ce%ba%ce%bf%cf%84%ce%b5%ce%b9%ce%bd%ce%ae-%cf%8d%ce%bb%ce%b7-%ce%b3%ce%af%ce%bd%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%b9-%ce%b1%ce%ba%cf%8c%ce%bc%ce%b1-%cf%80%ce%b9%ce%bf-%ce%bc%cf%85%cf%83%cf%84%ce%b7/
  7. Δροσος Γεωργιος

    Κοσμολογία

    Η NASA ανοίγει τον κρυμμένο θησαυρό εικόνων του σύμπαντος. Στο βίντεο που ακολουθεί βλέπουμε μια νέα συλλογή εικόνων που απεικονίζουν την προσέγγιση «πολλών μηκών κύματος» στην αστρονομία, που μας βοηθά να κατανοήσουμε πληρέστερα το σύμπαν μας. Κάθε φωτογραφία αυτής της συλλογής συνίσταται από πολλά μήκη κύματος, από τις ακτίνες Χ που βλέπει το διαστημικό τηλεσκόπιο της NASA Chandra, και άλλα μήκη κύματος από τις ακτίνες γ μέχρι τα ραδιοκύματα που ανιχνεύουν διάφορα τηλεσκόπια: https://physicsgg.me/2020/09/10/%ce%b7-nasa-%ce%b1%ce%bd%ce%bf%ce%af%ce%b3%ce%b5%ce%b9-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%ba%cf%81%cf%85%ce%bc%ce%bc%ce%ad%ce%bd%ce%bf-%ce%b8%ce%b7%cf%83%ce%b1%cf%85%cf%81%cf%8c-%ce%b5%ce%b9%ce%ba%cf%8c%ce%bd/
  8. Δεν βρέθηκαν εξωγήινοι στο 0,001% των άστρων του γαλαξία μας. Η μεγαλύτερη έως τώρα έρευνα στον ουρανό, γύρω από περίπου 10,3 εκατομμύρια άστρα, ακόμη μια φορά απέβη άκαρπη, καθώς απέτυχε να ανιχνεύσει την παραμικρή τεχνολογική «υπογραφή» κάποιου εξωγήινου πολιτισμού. Οι επιστήμονες, πάντως, δεν το βάζουν κάτω και συνεχίζουν τις προσπάθειές τους. Η νέα έρευνα στο νότιο αστερισμό των Ιστίων, η οποία έγινε με το αυστραλιανό ραδιοτηλεσκόπιο χαμηλής συχνότητας MWA (Murchison Widefield Array), αφορούσε κυρίως τον εντοπισμό κάποιου επικοινωνιακού σήματος που θα μπορούσε να προέρχεται από νοήμονα όντα «εκεί έξω» [A SETI Survey of the Vela Region using the Murchison Widefield Array: Orders of Magnitude Expansion in Search Space] https://arxiv.org/pdf/2009.03267.pdf «Δεν είναι παράξενο που δε βρήκαμε τίποτε. Υπάρχουν ακόμη τόσο πολλές άγνωστες μεταβλητές. Η αναζήτηση ζωής έξω από το ηλιακό σύστημά μας συνιστά μεγάλη πρόκληση. Δεν ξέρουμε πότε, πώς ή τι είδους σήμα μπορεί να λάβουμε και θα αποτελεί ένδειξη ότι δεν είμαστε μόνοι μας στο γαλαξία μας» δήλωσε η αστροφυσικός Τσενόα Τρεμπλέι του Τμήματος Αστρονομίας και Διαστημικής Επιστήμης του σημαντικότερου ερευνητικού οργανισμού της Αυστραλίας CSIRO. Με βάση την εκτίμηση ότι στο γαλαξία μας υπάρχουν περίπου 100 δισεκατομμύρια άστρα, με τα περισσότερα από αυτά να έχουν εξωπλανήτες γύρω τους, υπάρχουν ασφαλώς ακόμη πολλά περιθώρια για έρευνα. «Δέκα εκατομμύρια άστρα δε φαίνονται πολλά. Έως τώρα έχουμε ψάξει μόνο το 0,001% του γαλαξία μας. Είναι σαν οι ωκεανοί να περιείχαν μόνο 30 ψάρια και εμείς να προσπαθούσαμε να τα βρούμε ψάχνοντας μια περιοχή με μέγεθος πισίνας στην πίσω αυλή του σπιτιού. Οι πιθανότητες να βρίσκαμε κάποιο από αυτά τα ψάρια θα ήταν μικρή» πρόσθεσε η Τρεμπλέι, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς. Η έρευνα για πιθανές εξωγήινες «τεχνο-υπογραφές» θα δεχτεί νέα ώθηση στο άμεσο μέλλον χάρη στο νέο μεγάλο τηλεσκόπιο SKA (Square Kilometer Array). https://physicsgg.me/2020/09/10/%ce%b4%ce%b5%ce%bd-%ce%b2%cf%81%ce%ad%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b1%ce%bd-%ce%b5%ce%be%cf%89%ce%b3%ce%ae%ce%b9%ce%bd%ce%bf%ce%b9-%cf%83%cf%84%ce%bf-0001-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%cf%89/
  9. GW Orionis : Ανακαλύφτηκε πλανήτης ο οποίος φωτίζεται από τρεις ήλιους. Το ηλιακό σύστημα GW Orionis απέχει από τη Γη 1.300 έτη φωτός. Πρόκειται για ένα σπάνιο παράδειγμα ουράνιας δομής τριπλού αστέρα, με δύο ήλιους να περιστρέφονται ο ένας γύρω από τον άλλο και ένα τρίτο αστέρι να περιστρέφεται γύρω τους, εκατοντάδες εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά. Εδώ και χρόνια οι αστρονόμοι είχαν εντοπίσει δακτυλίους πυκνής αστρικής σκόνης μεταξύ των τριών άστρων. Τώρα, μια προσεκτικότερη ανάλυση του GW Orionis έδειξε ότι εκτός από την αστρική σκόνη οι δακτύλιοι κρύβουν κάτι πρωτόγνωρο: έναν πλανήτη που λούζεται από το φως των τριών άστρων σε μόνιμη βάση. Δύο ξεχωριστές έρευνες που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Science και στην επιστημονική επιθεώρηση The Astrophysical Journal Letters, αποκάλυψαν ότι μόνο η ύπαρξη ενός πλανήτη θα μπορούσε να διατηρήσει τη βαρυτική ισορροπία ολόκληρου του συστήματος. Η παρουσία του πλανήτη θα βοηθούσε, επίσης, να εξηγηθεί γιατί ο εσωτερικός δακτύλιος του συστήματος ταλαντεύεται ανεξέλεγκτα, ​​σαν ένα σπασμένο γυροσκόπιο. Αν αυτό επιβεβαιωθεί, ο μακρινός κόσμος του GW Orionis θα γίνει το πρώτο γνωστό ηλιακό σύστημα ενός μόνο πλανήτη σε τροχιά γύρω από τρία άστρα. Τα περισσότερα ηλιακά συστήματα στο σύμπαν αποτελούνται από δυαδικά ζεύγη, δύο αστέρια που περιστρέφονται μεταξύ τους γύρω από ένα κοινό κέντρο βάρους. Ακόμη και ο Ήλιος μας μπορεί να έχει έναν χαμένο «δίδυμο» σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη. Τα συστήματα τριπλών αστέρων, όπως το GW Orionis, είναι πολύ σπάνια, καθώς η συνδυασμένη βαρυτική έλξη τριών ήλιων μπορεί δύσκολα δημιουργεί ισορροπία. Εάν η μάζα και η απόσταση του τρίτου αστεριού από το ζευγάρι δεν είναι συνδυάζει μια σειρά από προϋποθέσεις, μπορεί εύκολα να διαφύγει από το σύστημα και να χαθεί στο διαστρικό διάστημα. Στο GW Ori, τρεις διαφορετικοί δακτύλιοι σκόνης περιστρέφονται γύρω από το κέντρο του ηλιακού συστήματος και κανένας από αυτούς δεν ευθυγραμμίζεται με την τροχιά των τριών αστεριών, όπως θα έπρεπε. Οι ερευνητές ανακάλυψαν αυτή την αδύνατη… μη ευθυγράμμιση χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο Atacama Large Millimeter Array (ALMA) στη Χιλή. Διαπίστωσαν επίσης ότι ο εξώτατος δακτύλιος, που βρίσκεται 338 αστρονομικές μονάδες (ή 338 φορές τη μέση απόσταση μεταξύ της Γης και Ήλιου) από το κέντρο του συστήματος, περιέχει αρκετή μάζα σκόνης για την κατασκευή 245 πλανητών σαν τη Γη – καθιστώντας τον μοναδικό μεγαλύτερο πρωτοπλανητικό δίσκο σε οποιοδήποτε γνωστό ηλιακό σύστημα. Αναλύοντας σε βάθος τα στοιχεία που έχουν συλλέξει, οι αστρονόμοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι κάπου ανάμεσα στους δακτυλίους σκόνης, μάλλον έχει ήδη σχηματιστεί ή βρίσκεται σε φάση σχηματισμού ένας πλανήτης, που με τη μάζα του δίνει βαρυτική ισορροπία σε όλο το σύστημα. Σε αντίθεση με οποιονδήποτε άλλο γνωστό πλανήτη, θα περιστρέφεται ταυτόχρονα γύρω από τρεις ήλιους. Ωστόσο ακόμη και αν υπάρχει αυτός ο υποθετικός πλανήτης, θα είναι ένας κόσμος αφιλόξενος, σκλάβος μιας άγριας ​​βαρυτικής έλξης, που λούζεται μονίμως από την ακτινοβολία τριών πύρινων γιγάντων. https://physicsgg.me/2020/09/06/gw-orionis-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%b1%ce%bb%cf%8d%cf%86%cf%84%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%cf%80%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%ae%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%bf-%ce%bf%cf%80%ce%bf%ce%af%ce%bf%cf%82-%cf%86%cf%89%cf%84/
  10. Φρίμαν Ντάισον: Ένας αλλόκοτος οραματιστής της επιστήμης. «Είναι γενικώς αποδεκτό ότι ο εικοστός αιώνας ήταν ο αιώνας της φυσικής και ότι ο εικοστός πρώτος θα είναι ο αιώνας της βιολογίας», γράφει σε ένα δοκίμιό του ο Φρίμαν Ντάισον, «ένα από τα πιο αυθεντικά μυαλά στον κόσμο», όπως τον είχαν χαρακτηρίσει ο «Τάιμς» του Λονδίνου. Η αποστροφή του περί φυσικής και βιολογίας παρουσιάζει ενδιαφέρον, καθώς ο Ντάισον υπήρξε μαθηματικός και αστροφυσικός – όμως ουδέποτε περιόρισε τη σκέψη του και τα ενδιαφέροντά του, καθώς υπήρξε πάντοτε υπέρμαχος του «πνεύματος της χαρούμενης ονειροπόλησης» και της «ρήξης των εμποδίων που χωρίζουν την επιστήμη από άλλες πηγές ανθρώπινης σοφίας». Πολλά θεωρήματα και αξιώματα των μαθηματικών και της φυσικής φέρουν το όνομά του, ενώ, γνωστός και ως πνεύμα αντιλογίας, δεν δίστασε να αμφισβητήσει κατεστημένες απόψεις στην επιστημονική κοινότητα, όπως αυτή την πολύ διαδεδομένη περί κλιματικής αλλαγής. Επίσης, ο Ντάισον δεν δίστασε να μιλήσει στο πλαίσιο μιας χριστιανικής πίστης (αρκετά ιδιότυπης, ωστόσο, πολύ «δικής του»), προκαλώντας έτσι τη δυσφορία του διάσημου άθεου Ρίτσαρντ Ντόκινς. Η στήλη αυτή είθισται να μνημονεύει προσωπικότητες που άφησαν πρόσφατα τούτο τον μάταιο κόσμο. Ο Ντάισον, ωστόσο, πέθανε περίπου επτά μήνες πριν, σχεδόν αιωνόβιος (και έπειτα από επιπλοκές που προήλθαν εξαιτίας μιας πτώσης), στις 20 Φεβρουαρίου του 2020. Ομως η στήλη δεν τον ξέχασε. Γεννημένος το 1923 στην κωμόπολη Κρόουθορν του Μπέρκσαϊρ της Αγγλίας από μητέρα νομικό και κοινωνική λειτουργό και από πατέρα επιφανή μουσικοσυνθέτη (αργότερα απέκτησε τον τίτλο του σερ), οι οποίοι τον μεγάλωσαν με σοσιαλιστικά ιδεώδη, ο Ντάισον εμφάνισε από νωρίς τα ιδιαίτερα χαρίσματά του. Βυθισμένος στα βιβλία και τους υπολογισμούς, τον γοήτευαν οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος και στην τρυφερή ηλικία των τεσσάρων χρόνων προσπάθησε να υπολογίσει τον αριθμό των ατόμων του Ηλιου. Κέρδισε υποτροφία για το Κέμπριτζ στα δεκαπέντε του και τέσσερα χρόνια μετά, το 1942, υπηρέτησε στη βασιλική αεροπορία υπολογίζοντας την ιδεατή πυκνότητα των σχηματισμών των βρετανικών βομβαρδιστικών που εκτελούσαν πολεμικές αποστολές πάνω από τη Γερμανία. Το 1947, θα μεταβεί στις ΗΠΑ όπου θα γνωριστεί με τον χαρισματικό, και μετέπειτα νομπελίστα, φυσικό Ρίτσαρντ Φέινμαν. Τελικώς, θα στεριώσει στην Αμερική, ύστερα και από δελεαστική επαγγελματική πρόταση που προήλθε από τον διάσημο Ρόμπερτ Οπενχάιμερ. Μάλιστα, το 1957 απέκτησε την αμερικανική υπηκοότητα. Θα ήταν εύκολο να πούμε ότι ο Ντάισον κινήθηκε εν πολλοίς στο ευρύ και ποικίλο φάσμα της κβαντικής φυσικής και των μαθηματικών, της πυρηνικής φυσικής και της στατιστικής, η αλήθεια όμως είναι ότι διείσδυσε σε πολύ περισσότερα πεδία. Υπήρξε απίστευτα πολυσχιδής, μη διστάζοντας μάλιστα να προτείνει σχήματα και σχέδια οραματικού χαρακτήρα – αν όχι τελείως εξωφρενικά (στον κοινό νου τουλάχιστον), σαν να βγήκαν από το μυαλό συγγραφέα έργων επιστημονικής φαντασίας. Εκκινώντας από την πυραυλική τεχνολογία, την εξερεύνηση του Διαστήματος αλλά και τη βιοποικιλότητα πάνω στη Γη, πρότεινε ακόμα και τη δημιουργία διαστημικών αποικιών πάνω σε κομήτες ή την πιθανότητα εκμετάλλευσης ενέργειας από εξωγήινα νοήμονα όντα με βάση το άστρο στο πλανητικό τους σύστημα, στήνοντας έτσι σταδιακά μια «τεχνητή βιόσφαιρα» (Σφαίρα Ντάισον). Επίσης, έκανε λόγο για την κατάκτηση της αθανασίας από άκρως εξελιγμένα όντα μέσω της δημιουργίας… ενός χρονικού συνεχούς που θα εκτείνεται στην αιωνιότητα, σπαταλώντας όμως την ελάχιστη κατανάλωση ενέργειας, προκειμένου να διαφύγουν τα όντα αυτά από τον θερμικό θάνατο που αναμένει το σύμπαν έπειτα από πολλά δισεκατομμύρια χρόνια (η θεωρία αυτή είναι γνωστή ως η «αιώνια νοημοσύνη»). Ο Ντάισον συμφώνησε ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα επιτείνει την υπερθέρμανση του πλανήτη, αλλά έχει απορρίψει κατηγορηματικά την θεωρία της κλιματικής αλλαγής, επιμένοντας ότι τα μαθηματικά και πλάνα προσομοίωσης πάνω στα οποία έχει στηθεί η συγκεκριμένη θεωρία λανθάνουν. Οι απόψεις του αυτές θεωρήθηκαν αιρετικές και η αλήθεια είναι ότι δεν δίστασε ποτέ να έρθει σε σύγκρουση με το εκάστοτε επιστημονικό κατεστημένο ή με αγαπημένους του φίλους και συναδέλφους. Οταν κάποτε ο μεγάλος νομπελίστας φυσικός Στίβεν Γουάινμπεργκ έγραψε ότι «με ή χωρίς τη θρησκεία, οι καλοί άνθρωποι μπορούν να κάνουν το καλό, αλλά για να κάνουν κακό οι καλοί άνθρωποι – εκεί χρειάζεται η θρησκεία», ο Ντάισον δήλωσε ότι συμφωνεί εν μέρει, προσθέτοντας: «Και για τους κακούς ανθρώπους να κάνουν καλά πράγματα – και εκεί χρειάζεται η θρησκεία». Ο Ντάισον έχει ασχοληθεί πολύ με το ζήτημα της προέλευσης της ζωής και τα τελευταία χρόνια έβλεπε την αυξανόμενη σημασία που είχε η βιολογία (σε συνδυασμό και με την τεχνολογία) και ότι αυτή θα ξεπερνούσε τη φυσική μέσα σε αυτόν τον αιώνα. «Η βιολογία είναι τώρα μεγαλύτερη από τη φυσική, με βάση τους προϋπολογισμούς, το εργατικό δυναμικό που απαιτείται ή το σύνολο των μεγάλων ανακαλύψεων. Η βιολογία είναι επίσης πολύ πιθανό να διατηρήσει το μεγαλύτερο κομμάτι από την πίτα της επιστήμης μέσα στον εικοστό πρώτο αιώνα. Η βιολογία είναι επίσης πολύ πιο σημαντική από τη φυσική, με βάση τις οικονομικές της συνέπειες, τις ηθικές περιπλοκές της ή τις επιπτώσεις που έχει πάνω στην ανθρώπινη δραστηριότητα» («Dreams of Earth and Sky», εκδ. The New York Review of Books). Επίσης, ο Ντάισον ήταν αξιοθαύμαστος αφηγητής. Εχει ενδιαφέρον πώς σε ένα δοκίμιό του περιγράφει ότι ο δρ Γιοχάνες Φάουστ ήταν υπαρκτό πρόσωπο και ότι το όνομά του περιλαμβάνεται στα λήμματα του εθνικού βιογραφικού αρχείου της Γερμανίας. Ηταν αστρολόγος και μάγος, περιπλανώμενος από τη μία πόλη της Γερμανίας στην άλλη τον 16ο αιώνα, πουλώντας ωροσκόπια και δίνοντας αστρολογικές συμβουλές. Ωσπου τράβηξε την προσοχή του Λούθηρου, ο οποίος και τον επέκρινε δριμύτατα, ισχυριζόμενος μάλιστα πως είχε κάνει συμφωνία με τον διάβολο… Ο Φρίμαν Ντάισον έμοιαζε να μη γνωρίζει όρια στα ενδιαφέροντα και τους οραματισμούς του. Στο δοκίμιό του «Οταν η επιστήμη και η ποίηση ήταν φίλοι», περιγράφει πώς ο μεγάλος αστρονόμος Χέρσελ, «όταν άρχισε να παρατηρεί τα ουράνια σώματα, πίστευε πως κατοικούνταν από νοήμονα όντα». Είναι αυτά τα υπέροχα σφάλματα στα οποία ο Ντάισον έβρισκε ένα ιδιαίτερο νόημα, σε αυτά τα λάθη και τις παρεξηγήσεις που, όπως πίστευε, χωρίς να το καταλάβουμε, προωθούν τη σκέψη και την ανθρώπινη φαντασία προς τον σωστό δρόμο. https://physicsgg.me/2020/09/05/%ce%ad%ce%bd%ce%b1%cf%82-%ce%b1%ce%bb%ce%bb%cf%8c%ce%ba%ce%bf%cf%84%ce%bf%cf%82-%ce%bf%cf%81%ce%b1%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%ae%cf%82-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%83%cf%84/
  11. Δροσος Γεωργιος

    Κομήτες

    Ο κομήτης του Χάλεϋ. Στις 4 Σεπτεμβρίου του 1682 ένας 26χρονος ερευνητής, ο Έντμουντ Χάλεϋ 1656-1742), παρατήρησε στον ουρανό για πρώτη φορά τον κομήτη που πολλά χρόνια αργότερα θα έπαιρνε το όνομά του. Το ενδιαφέρον του Χάλεϋ για τις τροχιές των κομητών τον οδήγησαν να συγκεντρώσει τις παρατηρήσεις που είχαν γίνει τα προηγούμενα 200 χρόνια γύρω από την εμφάνιση και την κίνηση των κομητών για να ανακαλύψει αν η βαρύτητα του Ήλιου είχε κάποια επίδραση στην κίνηση και την τροχιά τους, όπως υποστήριζε ο φίλος του Ισαάκ Νεύτων (1642–1726). Όμως 24 μόνο κομήτες είχαν αρκετές παρατηρήσεις για την έρευνά του που απασχόλησε τον Χάλλευ 18 ολόκληρα χρόνια: από το 1687 έως το 1705. Στο τέλος όμως κατόρθωσε να αποδείξει ότι η βαρύτητα του Ήλιου είχε μια αδιάψευστη επίδραση στην τροχιά των κομητών. Εκείνο που έκανε ιδιαίτερη εντύπωση στον Χάλευ ήταν το γεγονός ότι τρεις από τους 24 κομήτες που είχαν εμφανιστεί το 1531 το 1607, και το 1682, είχαν παρόμοιες τροχιές καθώς περνούσαν από τον Ήλιο και είχαν εμφανιστεί με διαφορά 76 χρόνων μεταξύ τους. Τον κομήτη του 1682 μάλιστα τον είχε παρατηρήσει, όπως είπαμε, και είχε μελετήσει την τροχιά του και ο ίδιος ο Χάλευ. Έτσι το συμπέρασμα ήταν εύκολο να βγει, ότι οι τρεις κομήτες ήταν ένας και μοναδικός, που επέστρεφε κάθε 76 χρόνια. Γι’ αυτό ο Χάλευ έκανε την πρόβλεψη ότι ο ίδιος αυτός κομήτης θα επέστρεφε και πάλι το 1758. Ο Έντμουντ Χάλλευ δεν έζησε για να δει αν η πρόβλεψή του βγήκε αληθινή ή όχι. Πέθανε το 1742, δεκάξι χρόνια πριν από την αναμενόμενη επιστροφή του κομήτη. Τα Χριστούγεννα όμως του 1758 ένας Γερμανός αγρότης παρατήρησε στον ουρανό έναν κομήτη, που αποδείχτηκε ότι ήταν ο αναμενόμενος μεγάλος κομήτης του οποίου την επιστροφή είχε προβλέψει ο Χάλευ. Ο κομήτης αυτός είναι ιδιαίτερα συνεπής και μας επισκέπτεται περιοδικά και ανελλιπώς επί αιώνες τώρα αφήνοντας πίσω του φοβισμένους ή και πανικόβλητους καμιά φορά τους γήινους παρατηρητές. Το 240 π.Χ., παρατηρήθηκε από Κινέζους αστρονόμους. Το 87 π.Χ., σε ηλικία 14 μόλις χρόνων παρατηρήθηκε από τον Ιούλιο Καίσαρα. Ενώ αργότερα θεωρήθηκε η αιτία της πανώλης του 530 μ.Χ. στην Ευρώπη και το 684 στην Κίνα. Το 1066 η επιστροφή του σήμανε την καταστροφή και το θάνατο του βασιλιά Χάρολντ της Αγγλίας στην μάχη του Χάστινγκς κατά των επιδρομέων Νορμανδών. Το 1222, ο ισχυρός Μογγόλος κατακτητής Τζένγκις Χαν, το θεώρησε σαν σημάδι ότι θα κατακτούσε τον κόσμο. Δεν ήταν πάντοτε πολύ λαμπερός, ήταν όμως πάντοτε ακριβέστατος στο ραντεβού του. Από τότε ο πιο φημισμένος από τους κομήτες έμεινε γνωστός στην ιστορία με το όνομα του ανθρώπου που πρόβλεψε την επιστροφή του. Με τον ερχομό του 20ου αιώνα, νέα πιο εξελιγμένα και πιο μεγάλα τηλεσκόπια και φωτογραφικές τεχνικές περίμεναν με ανυπομονησία την επιστροφή του κομήτη. Ο κόσμος ολόκληρος παρακολουθούσε στον ουρανό την εμφάνιση του υπέροχου θεάματος του Κομήτη του Χάλεϋ, που ξάφνιασε για τη λαμπρότητά του και τους αστρονόμους και τους απλούς παρατηρητές. Η κεφαλή του κομήτη ξεφάντωσε με την ασπρόλαμπρη φωτεινότητά του γύρω από τον αόρατο πυρήνα του. Τον Γενάρη του 1910 οι αστρονόμοι του αστεροσκοπείου Γιερκς ανακάλυψαν την ύπαρξη ενός δηλητηριώδους αερίου στην ουρά του κομήτη. Από τις ανακοινώσεις του Τύπου ο κόσμος έμαθε ότι η Γη μας θα περνούσε μέσα από την ουρά του κομήτη καθώς θα απομακρυνόταν από τον Ήλιο. Παρ’ όλο που δεν υπήρχε κίνδυνος σύγκρουσης με τον πυρήνα του κομήτη, ο οποίος θα βρισκόταν 22 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά, ο κόσμος πανικοβλήθηκε, λόγω της ύπαρξης των δηλητηριωδών αερίων στην ουρά του. Μερικοί κλειδαμπαρώθηκαν στα σπίτια τους κλείνοντας ερμητικά πόρτες και παράθυρα. Ενώ σ’ άλλα μέρη του κόσμου διάφοροι απατεώνες και τυχοδιώκτες πουλούσαν προφυλακτικά χάπια για τα αέρια του κομήτη! Φυσικά η διαβόητη μέρα της 18ης Μαΐου ήλθε και πέρασε χωρίς κανείς να πάθει τίποτα. Η Γη πέρασε μέσα από την ουρά του κομήτη, της οποίας τα υλικά είναι στην πραγματικότητα τόσο αραιά διασκορπισμένα ώστε να είναι πιο άδεια και από το καλύτερο κενό που μπορούμε να επιτύχουμε στα εργαστήρια της Γης. Έτσι παρόλο που πολλοί έμειναν κλεισμένοι στα σπίτια τους, χάνοντας το πανέμορφο θέαμα, εκατομμύρια άλλοι σ’ όλο το κόσμο παρακολούθησαν με θαυμασμό τον διάβα του κομήτη, καθώς η υπέροχη φωτεινή του ουρά απλωνόταν καλύπτοντας το 1/2 του ουρανού. Και καθώς οι βδομάδες πέρασαν, ο κομήτης του Χάλεϋ αποχαιρετούσε για μιαν ακόμη φορά τη Γη. Ο Αμερικανός συγγραφέας Σαμουήλ Κλέμενς, πιο γνωστός με το ψευδώνυμο Μαρκ Τουαίην, γεννήθηκε το 1835, μερικές μόνο μέρες μετά την επίσκεψη του κομήτη του Χάλευ. 76 χρόνια αργότερα, την άνοιξη του 1910 ο Μαρκ Τουαίην περίμενε κι αυτός με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την επιστροφή του κομήτη. Πριν από λίγα χρόνια είχε γράψει τα εξής προφητικά λόγια: «Ήλθα σ’ αυτόν τον κόσμο το 1835 μαζί με τον κομήτη του Χάλευ. Η επιστροφή του αναμένεται και πάλι πολύ σύντομα, και περιμένω ότι οπωσδήποτε θα φύγω μαζί του. Θα είναι η μεγαλύτερη απογοήτευση της ζωής μου, αν δεν φύγω μαζί με τον κομήτη του Χάλευ». Και πραγματικά στις 21 Απριλίου 1910 καθώς ο κομήτης είχε φτάσει στο πλησιέστερο σημείο του προς τον Ήλιο, ο Μαρκ Τουαίην έφευγε μαζί του για πάντα, ενώ ο κομήτης μας έδινε ένα νέο ραντεβού για το 1986. Επί 38 χρόνια ο κομήτης απομακρυνόταν σταθερά από τον Ήλιο. Από το 1948 όμως και μετά, προτού καν φτάσει στην τροχιά του Πλούτωνα, ο κομήτης του Χάλεϋ άρχισε το ταξίδι της επιστροφής. Το 1982, ο κομήτης πλησίαζε την τροχιά του Κρόνου όταν τα μεγάλα τηλεσκόπια της Γης κατόρθωσαν να τον φωτογραφήσουν. Ήταν σαν να έβλεπαν το φως ενός κεριού σε απόσταση 43.000 χιλιομέτρων. Ανάμεσα στο Δία και τον Άρη, η θερμότητα του Ήλιου άρχισε να εξαερώνει την παγωμένη επιφάνειά του. Ένα σύννεφο αερίων άρχιζε να δημιουργείται γύρω από την πυρήνα του σχηματίζοντας έτσι για μιαν ακόμη φορά την κεφαλή του. Και το ταξίδι προς τον Ήλιο συνεχίστηκε. Στις αρχές του 1985 ο κομήτης του Χάλεϋ είχε ήδη σχηματιστεί. Αυτή όμως τη φορά δεν πλησίασε τη Γη τόσο κοντά όσο σε προηγούμενες επισκέψεις του. Η πλησιέστερη απόστασή του υπερέβαινε τα 90 εκατομμύρια χιλιόμετρα ήταν δηλαδή 240 περίπου φορές πιο μακριά απ’ ότι η Σελήνη. Στις 9 Φεβρουαρίου 1986 ο κομήτης του Χάλεϋ έφτασε στο περιήλιό του, στο πλησιέστερο δηλαδή σημείο από τον Ήλιο, σε απόσταση 87 εκατομμυρίων χιλιομέτρων. Σ’ αυτό το σημείο ταξίδευε με 55 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο, ή με 200.000 χιλιόμετρα την ώρα. Σ΄ αυτό το σημείο τα διάφορα αέριά του αποχωρίζονταν από τον παγωμένο πυρήνα του με ρυθμό ενός δισεκατομμυρίου τόνων την ημέρα. Παρ’ όλα αυτά ο Κομήτης του Χάλεϋ έχει αρκετά υλικά για χίλιες ακόμη επισκέψεις στον Ήλιο. Αυτή τη φορά, οι επιστήμονες σ’ όλο τον κόσμο ήταν πανέτοιμοι. Με την βοήθεια ερευνητικών συσκευών και οργάνων, τα διάφορα αστεροσκοπεία τον ανέλυσαν απ’ όλες τις πλευρές και όχι μόνον από τη Γη! Ένας πραγματικός στόλος διαστημοπλοίων προσπάθησε να του αποσπάσει από κοντά τα μυστικά που κρύβει και που είναι αδύνατον να μάθουμε με τις γήινες μόνο μελέτες μας. Έτσι καθώς ο κομήτης αναχωρούσε και πάλι από την περιοχή μας πέντε συνολικά διαστημοσυσκευές ξεκίνησαν για να τον μελετήσουν από κοντά: δύο Σοβιετικές, δύο Γιαπωνέζικες και μία Ευρωπαϊκή που θα εισχωρούσε μάλιστα στο εσωτερικό της κεφαλής του. Από μακριά οι Σοβιετικοί μέτρησαν την θερμοκρασία του πυρήνα του Χάλεϋ που αποδείχτηκε ότι έφτανε τους 40 βαθμούς Κελσίου. Οι Γιαπωνέζοι ανακάλυψαν ένα πέπλο υδρογόνου που εκτείνονταν σε απόσταση 20 εκατομμυρίων χιλιομέτρων. Η Ευρωπαϊκή όμως διαστημοσυσκευή, με την ονομασία Τζιόττο, είχε στόχο μια στενή επαφή στο εσωτερικό της κεφαλής του κομήτη όπου μας απεκάλυψε έναν σκοτεινό πυρήνα με μέγεθος 16Χ8Χ8 χιλιόμετρα. Η πλησιέστερη φωτογράφηση του κομήτη έγινε από απόσταση 600 χιλιομέτρων από την επιφάνεια του πυρήνα του αποκαλύπτοντας πάνω σ’ αυτόν την ύπαρξη ενός κρατήρα με διάμετρο 1.400 μέτρων και ενός λόφου με ύψος 500 περίπου μέτρων. Άλλες εικόνες που έφτασαν από εκεί μας έδειξαν ότι ο φλοιός του κομήτη αποτελείται από παγωμένη σκόνη και από πολύπλοκα μόρια τα οποία παραμένουν εκεί καθώς το νερό εξατμίζεται. Το νερό καθώς εξατμίζεται ανοίγει εξόδους πάνω στον φλοιό έτσι ώστε το 10% μόνο του κομήτη είναι ενεργό και αυτό μόνο όταν βρίσκεται κοντά στον Ήλιο. Άλλες παρατηρήσεις που έγιναν από το ιπτάμενο αστεροσκοπείο της ΝΑSA (ΚΑΟ) έδειξαν την ύπαρξη ουδέτερων ατμών νερού πάνω στον κομήτη καθώς και μιας ξεχωριστής ουράς ιόντων. Ο πυρήνας του κομήτη ταλαντεύεται, κινείται αδέξια, στριφογυρίζει και δονείται ακανόνιστα κάνοντας πολύ δύσκολο τον υπολογισμό της περιόδου περιστροφής του. Χρησιμοποιώντας διαφορετικές πληροφορίες η περίοδος του υπολογίστηκε από 2,2 έως 7,4 ημέρες, και είναι πιθανό ότι ο συνδυασμός αυτός να είναι απαραίτητος για την πλήρη περιγραφή της κίνησής του. Λόγω των παραπάνω ιδιοτήτων του ο κομήτης δεν πρέπει να είναι αντιπροσωπευτικός των κομητών γενικά. Με τον ερχομό του καλοκαιριού του 1986, όμως όλα είχαν τελειώσει. Για μας ο κομήτης του Χάλεϋ θάναι πια μια απλή ανάμνηση: μια σύντομη συνάντηση με τον μοναχικό αυτόν περιπλανώμενο ταξιδιώτη. Γιατί ο κομήτης του Χάλεϋ είχε ξεκινήσει και πάλι για το προαιώνιο ταξίδι του στην άδεια σιωπή του διαστήματος, μέχρις ότου μας επισκεφτεί και πάλι τον Ιούλιο του 2061. Ανάμεσα στις δεισιδαίμονες δοξασίες φόβου και καταστροφών που υποδέχονταν την εμφάνιση των κομητών, υπήρχαν και άλλες που υποστήριζαν ότι οι κομήτες δεν ήταν και τόσο επίφοβοι, ή προάγγελοι δυσάρεστων γεγονότων. Στον γνωστό πίνακα «Η προσκύνηση των Μάγων» που ζωγράφισε ο Τζιόττο στις αρχές του 14ου αιώνα στην Πάντοβα, ο κομήτης του Χάλευ, που είχε εμφανιστεί το φθινόπωρο του 1301 αποθανατίστηκε με τη μορφή του Άστρου της Βηθλεέμ. Η εικόνα του κομήτη του Χάλευ είναι αποτυπωμένη επίσης και σε ένα από τα πιο φημισμένα υφαντά του κόσμου, που αποθανατίζει την μάχη του Χάστινγκς το 1066 μ.Χ. Την εποχή εκείνη οι δυο στρατιές προετοιμάζονταν για τη μεγάλη μάχη ανάμεσα στο βασιλιά της Αγγλίας Χάρολντ και τον Γουλιέλμο Δούκα της Νορμανδίας. Στις 14 Οκτωβρίου του 1066 οι στρατιές του Γουλιέλμου διέσχισαν την Μάγχη, κατατρόπωσαν και σκότωσαν τον βασιλιά Χάρολντ στην περίφημη μάχη του Χάστινγκς, και από τότε ο Δούκας της Νορμανδίας έμεινε γνωστός στην ιστορία σαν Γουλιέλμος ο Κατακτητής, ενώ η ροή της παγκόσμιας ιστορίας άλλαξε ριζικά από την Νορμανδική αυτή κατάκτηση. Για να τιμήσουν την περίφημη αυτή νίκη, οι τεχνίτες του Μπαγιέ στη Νορμανδία, δημιούργησαν ένα περίπλοκο υφαντό με εικόνες και μήκος 70 μέτρων που σήμερα θεωρείται ένας από τους πιο ανεκτίμητους θησαυρούς τέχνης στον κόσμο. https://physicsgg.me/2020/09/05/%ce%bf-%ce%ba%ce%bf%ce%bc%ce%ae%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%87%ce%ac%ce%bb%ce%b5%cf%8b/
  12. «Τίτλοι τέλους» για έναν «βετεράνο» του διαστήματος μετά από 56 χρόνια σε τροχιά. Ένας «βετεράνος» του διαστήματος τελείωσε τη μακρόχρονη «καριέρα» του φλεγόμενος στην ατμόσφαιρα του πλανήτη μέσα στο Σαββατοκύριακο, όπως επιβεβαίωσε η αμερικανική διαστημική υπηρεσία. H NASA είχε εκτοξεύσει τον δορυφόρο, ονόματι OGO-1 (Orbiting Geophysics Observatory 1) τον Σεπτέμβριο του 1964. Σύμφωνα με το Space.com, ήταν ο πρώτος από μια σειρά πέντε αποστολών που θα βοηθούσαν τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα το μαγνητικό περιβάλλον γύρω από τη Γη. Ο OGO-1 ήταν ο πρώτος που εκτοξεύτηκε, μα ο τελευταίος που έπεσε από τροχιά: Ο δορυφόρος περιφερόταν άσκοπα γύρω από τον πλανήτη από τότε που αποσύρθηκε από την ενεργό υπηρεσία, το 1971. Η παραμονή σε τροχιά ωστόσο δεν είναι κάτι που συμβαίνει εύκολα μόνο του, καθώς σωματίδια από την ατμόσφαιρα συγκρούονται συνέχεια με το σκάφος και το επιβραδύνουν, ακόμα και σε πολύ μεγάλα υψόμετρα, όπου η ατμόσφαιρα είναι αραιή. Αυτή η μείωση ταχύτητας επίσης έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του υψομέτρου στο οποίο κινείται το διαστημόπλοιο, μέχρι που η επανείσοδος στην ατμόσφαιρα καθίσταται αναπόφευκτη. Ο 487 κιλών δορυφόρος είχε αυτή την αναπόφευκτη μοίρα το Σάββατο (29 Αυγούστου) όπως είχε προβλέψει η NASA. Ο δορυφόρος πραγματοποίησε επανείσοδο στις 4.44 μμ (τοπική ώρα), πάνω από τον νότιο Ειρηνικό Ωκεανό, και κάηκε στην ατμόσφαιρα, χωρίς να υπάρξει κανένας κίνδυνος ή απειλή για ανθρώπους, τόνισε στο Space.com εκπρόσωπος της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας. Ο δορυφόρος εισήλθε στην ατμόσφαιρα περίπου 25 λεπτά νωρίτερα από ό,τι είχε προβλέψει η ΝASA, με αποτέλεσμα ένα σημείο επανεισόδου ανατολικά αυτού που είχε προβλέψει η υπηρεσία. Εν τέλει ο OGO-1 πραγματοποίησε την επανείσοδό του περίπου 160 χλμ νοτιοανατολικά της Ταϊτής, και άνθρωποι στο νησί είχαν την ευκαιρία να δουν «ζωντανά» το γεγονός. Οι εκτοξεύσεις των δορυφόρων OGO συνεχίστηκαν μέχρι το 1969, έτος κατά το οποίο τέθηκε σε τροχιά ο δορυφόρος OGO-5. Ωστόσο ο OGO-1 ήταν ο «τελευταίος επιζών», καθώς όλοι του οι «διάδοχοι» είχαν ήδη πραγματοποιήσει τις δικές τους επανεισόδους στην ατμόσφαιρα του πλανήτη μας. https://www.naftemporiki.gr/story/1632550/titloi-telous-gia-enan-beterano-tou-diastimatos-meta-apo-56-xronia-se-troxia
  13. Ο πύραυλος Moon Booster πυροβολήθηκε σε κρίσιμη δοκιμή. Οι μηχανικοί έχουν πυροβολήσει ένα είδος ενισχυτικού πυραύλου που θα βοηθήσει να στείλει τους Αμερικανούς πίσω στη Σελήνη το 2024. Στις 20:05 BST (15:05 EDT) ο ενισχυτής, ο οποίος στερεώθηκε στο έδαφος, απέλασε μια τεράστια στήλη φλόγας για δύο λεπτά. Δύο από αυτούς τους ενισχυτές θα αποτελέσουν μέρος του μαζικού πυραύλου Space Launch System (SLS) της Nasa, του μεγαλύτερου εκτοξευτή που κατασκευάστηκε από τον Κρόνο V στη δεκαετία του 1960. Η εκτόξευση πυραύλων της Τετάρτης πραγματοποιήθηκε σε ένα χώρο δοκιμών στο Promontory της Γιούτα. Η εγκατάσταση λειτουργεί από τον γίγαντα της αεροδιαστημικής Northrop Grumman. Τα τεράστια Solid Rocket Boosters (SRBs) παρέχουν το μεγαλύτερο μέρος της ώθησης στα πρώτα δύο λεπτά της διαδρομής του SLS στο διάστημα. Η δοκιμή σχεδιάστηκε για να ελέγξει την απόδοση και την ποιότητα κατασκευής του κινητήρα πυραύλων του ενισχυτή. Θα βοηθήσει επίσης τις ομάδες να αξιολογήσουν πιθανά νέα υλικά, διαδικασίες και βελτιώσεις για τους ενισχυτές πέρα ​​από την πρώτη προσγείωση στη Σελήνη το 2024. Με μήκος 54 μέτρα (177 πόδια) και πλάτος 4 μέτρα (12 πόδια), ο ενισχυτής SLS είναι ο μεγαλύτερος και ισχυρότερος ενισχυτής στερεού προωθητικού που κατασκευάστηκε ποτέ. Δύο SRBs κάθονται και στις δύο πλευρές του βασικού σταδίου SLS Σχεδιασμένο για να στέλνει το διαστημόπλοιο Orion, τους αστροναύτες και το φορτίο στη Σελήνη Αποτελείται από ένα βασικό στάδιο με δύο συνδεδεμένους ενισχυτές πυραύλων Τέσσερις κινητήρες RS-25 βρίσκονται στη βάση του βασικού σταδίου. είναι οι ίδιοι κινητήρες που χρησιμοποιούνται στο διαστημικό λεωφορείο τροχιάς Το κεντρικό στάδιο έχει ύψος 98m (322ft) στην αρχική του διαμόρφωση ή στο Block 1. Το Block 1 SLS μπορεί να στείλει περισσότερους από 27 μετρικούς τόνους (59.500 λίβρες) σε τροχιές πέρα ​​από τη Σελήνη. Η SLS θα παράγει 8,8 εκατομμύρια λίβρες (39,5 Meganewtons) μέγιστης ώσης, 15% περισσότερο από τον πύραυλο Saturn V που χρησιμοποιείται για τις αποστολές του Απόλλωνα Καίει περίπου έξι τόνους προωθητικού κάθε δευτερόλεπτο, δημιουργώντας περισσότερη ώθηση από 14 εμπορικά αεροσκάφη τεσσάρων κινητήρων. Το SLS αποτελείται από ένα τεράστιο βασικό στάδιο με τέσσερις κινητήρες στη βάση του. Δύο SRBs συνδέονται σε κάθε πλευρά του πυρήνα και παρέχουν το 75% της ώσης κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων λεπτών της ανάβασης στο διάστημα. Τόσο ο πυρήνας όσο και οι ενισχυτές προέρχονται από την τεχνολογία που χρησιμοποιείται στο διαστημικό λεωφορείο, το οποίο αποσύρθηκε το 2011. Σε θέση να παράγει συνολική ώθηση άνω των οκτώ εκατομμυρίων λιρών, το SLS θα παρέχει την απαραίτητη δύναμη για να ξεκινήσει πλήρεις αποστολές στη Σελήνη, και τελικά - ελπίζεται - ο Άρης. Η Nasa σχεδιάζει να εκτοξεύσει τον τεράστιο πύραυλο στην παρθενική της πτήση το επόμενο έτος. Αυτή η αποστολή, που ονομάζεται Artemis 1, θα δει μια μη πιλοτική κάψουλα Orion να αποστέλλεται σε έναν βρόχο γύρω από τη Σελήνη. Οι ομάδες στο Διαστημικό Κέντρο Kennedy της Nasa συναρμολογούν ήδη τους ενισχυτές πυραύλων για αυτήν την αποστολή. Για το Artemis 2, τέσσερις αστροναύτες θα ταξιδέψουν γύρω από τη Σελήνη το 2023, ακολουθούμενος ένα χρόνο αργότερα από την πρώτη προσγείωση στο πλήρωμα από το 1972. Εν τω μεταξύ, οι μηχανικοί στο Μισισιπή έχουν ξαναρχίσει τις δοκιμές "Green Run" για το τεράστιο βασικό στάδιο SLS, αφού οι επιχειρήσεις τέθηκαν σε παύση ως απάντηση στην απειλή από τις τροπικές καταιγίδες Marco και Laura. Το Green Run αποτελείται από οκτώ δοκιμές, τέσσερις από τις οποίες έχουν ολοκληρωθεί από τότε που το βασικό στάδιο έφτασε στο Διαστημικό Κέντρο Stennis της Nasa κοντά στο Bay St Louis τον Ιανουάριο. Το πέμπτο, το οποίο μόλις ξεκίνησε, θα στοχεύει στον έλεγχο πυραυλικών χειριστηρίων και υδραυλικών. Η επικεφαλής της ανθρώπινης διαστημικής πτήσης της Nasa, Kathy Lueders, δήλωσε ότι ελπίζει ότι το πρόγραμμα θα μπορούσε να παραμείνει σε καλό δρόμο για μια δοκιμή "καυτής πυρκαγιάς" τον Οκτώβριο. Κατά τη διάρκεια της καυτής φωτιάς, και οι τέσσερις από τους ισχυρούς κινητήρες RS-25 στη βάση του πυρήνα πυροδοτούνται για περίπου οκτώ λεπτά - ο χρόνος που χρειάζεται για να φτάσει το SLS από το έδαφος σε τροχιά. https://www.bbc.com/news/av/science-environment-54006573 https://www.bbc.com/news/science-environment-53990051?intlink_from_url=https://www.bbc.com/news/topics/c77jz3mdmnxt/nasa&link_location=live-reporting-story Πύραυλος τη
  14. Δροσος Γεωργιος

    Μαύρες Τρύπες

    Μια συγχώνευση μαύρων τρυπών βαρέων βαρών. Γιατί η ανίχνευση του βαρυτικού κύματος GW190521 είναι σημαντική. Ο GW190521 σύμφωνα με την σημερινή δημοσίευση στο περιοδικό Physical Review Letters [GW190521: A Binary Black Hole Merger with a Total Mass of 150  M⊙], https://journals.aps.org/prl/abstract/10.1103/PhysRevLett.125.101102 είναι ένα βαρυτικό κύμα που κατέγραψαν οι ανιχνευτές LIGO and Virgo στις 21/5/2019. Προέκυψε από την συγχώνευση δυο μαύρων τρυπών με μάζες 66 M⊙ και 85 M⊙ (1M⊙=η μάζα του ήλιου μας), προς τον σχηματισμό μιας νέας μαύρης τρύπας με μάζα περίπου 142M⊙. Η συγχώνευση απελευθέρωσε τεράστια ποσότητα ενέργειας, ισοδύναμη με την ενέργεια 8 ηλιακών μαζών. Η πηγή του βαρυτικού κύματος GW190521 απέχει από τη Γη περίπου 5 Gpc (=5∙109 παρσέκ) . Πρόκειται για την μεγαλύτερη μαύρη τρύπα που ανακαλύφθηκε διαμέσου των βαρυτικών κυμάτων. Αλλά και οι αρχικές μαύρες τρύπες (66 M⊙ 85 M⊙) έχουν τέτοιες μάζες που δεν εξηγούνται με τους γνωστούς μηχανισμούς σχηματισμού μαύρων τρυπών. Τελικά, είτε οι αστέρες μπορούν να σχηματίσουν μαύρες τρύπες μεγάλης μάζας, είτε κάποιες από τις μαύρες τρύπες των LIGO-Virgo σχηματίζονται μέσω άλλων διεργασιών — ίσως ως αποτέλεσμα μιας προηγούμενης συγχώνευσης μεταξύ ελαφρότερων μαύρων τρυπών, η οποία ανοίγει ένα δρόμο για τον σχηματισμό μιας ακόμα μεγαλύτερης μαύρης τρύπας μέσω ακόμα μίας συγχώνευσης. Αυτό το σενάριο πολλαπλών συγχωνεύσεων απαιτεί τον σχηματισμό των μαύρων τρυπών κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, σε περιβάλλον όπου υπάρχουν αρκετές μαύρες τρύπες σε κοντινή απόσταση ώστε να προκύψουν πολλαπλές συγχωνεύσεις. Εκτός κι αν το εν λόγω βαρυτικό κύμα δημιουργήθηκε από κάτι εντελώς καινούργιο! Οι ερευνητές των ανιχνευτών LIGO και Virgo εξετάζουν στην δημοσίευσή τους και άλλες πηγές στο σύμπαν που θα μπορούσαν να έχουν παράγει το βαρυτικό κύμα GW190521. Όπως για παράδειγμα την πιθανότητα να δημιουργήθηκε από ένα άστρο που κατέρρευσε στον γαλαξία μας ή από μια κοσμική χορδή που προέκυψε αμέσως μετά την πληθωριστική διαστολή του αρχέγονου σύμπαντος – αν και καμία από αυτές τις εξωτικές δυνατότητες δεν ταιριάζει με τα δεδομένα, όπως συμβαίνει με την υπόθεση της συγχώνευσης δυο μαύρων τρυπών με τις παραπάνω μάζες. διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες στον ιστότοπο του LIGO: «WHAT DID WE OBSERVE? « «GW190521: Η ΜΑΖΙΚΟΤΕΡΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΜΑΥΡΩΝ ΤΡΥΠΩΝ ΠΟΥ ΠΑΡΑΤΗΡΗΘΗΚΕ ΕΩΣ ΤΩΡΑ» : https://physicsgg.me/2020/09/02/%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%cf%83%cf%85%ce%b3%cf%87%cf%8e%ce%bd%ce%b5%cf%85%cf%83%ce%b7-%ce%bc%ce%b1%cf%8d%cf%81%cf%89%ce%bd-%cf%84%cf%81%cf%85%cf%80%cf%8e%ce%bd-%ce%b2%ce%b1%cf%81%ce%ad%cf%89%ce%bd-%ce%b2/
  15. Προστατεύοντας μοριακά κβαντοδυφία (qubits) από τον θόρυβο. Μια νέα πρόταση, για την κωδικοποίηση της κβαντικής πληροφορίας στις περιστροφικές καταστάσεις μεμονωμένων μορίων, σύμφωνα με την οποία τα κβαντοδυφία (qubits) θα προστατεύονται από την απώλεια πληροφορίας εξαιτίας του θορύβου. Τα τελευταία χρόνια οι ερευνητές έχουν πετύχει την επεξεργασία κβαντικής πληροφορίας και άρχισαν να κατασκευάζουν απλούς κβαντικούς υπολογιστές. Για να κατασκευάσουν πιο σύνθετους και προηγμένους κβαντικούς υπολογιστές πρέπει να βρουν τρόπους: (α) ελέγχου των αλληλεπιδράσεων μεγάλου αριθμού κβαντοδυφίων (qubits) και (β) προστασίας των πληροφοριών που κωδικοποιούνται σ’ αυτά τα qubits από το θόρυβο. Τι είναι το κβαντοδυφίο (qubit); Έτσι ονομάζεται η βασική μονάδα μνήμης των κβαντικών υπολογιστών. Στους γνωστούς κλασικούς υπολογιστές η βασική μονάδα πληροφορίας εγγραφής και επεξεργασίας της πληροφορίας στο δυαδικό σύστημα, με τα γνωστά ψηφία 0 και 1, χρησιμοποιείται ο όρος δυφίο (bit=binary digit). Το bit, στοιχειώδης μονάδα πληροφορίας, αποθηκεύεται σε κάποιο κλασικό φυσικό σύστημα που μπορεί να βρίσκεται σε δυο καταστάσεις όπως: οι δυο κατευθύνσεις μαγνήτισης, οι δυο θέσεις ενός διακόπτη, δυο τάσεις ηλεκτρικού ρεύματος κ.λπ. Στους κβαντικούς υπολογιστές η βασική μονάδα εγγραφής δεν είναι ένα κλασικό σύστημα αλλά κβαντικό. Για παράδειγμα ένα άτομο υδρογόνου στη θεμελιώδη κατάσταση, όπου το μηδέν αντιπροσωπεύεται από την ηλεκτρονιακή κατάσταση με σπιν πάνω και το ένα από την κατάσταση με σπιν κάτω. Συμβολίζουμε την κατάσταση με σπιν πάνω με |0> και την κατάσταση με σπιν κάτω με |1˃. Εφόσον το άτομο είναι ένα κβαντικό σύστημα, εκτός από τις δυο καταστάσεις |0> και |1>, θα είναι επίσης μια πραγματοποιήσιμη κατάσταση και κάθε γραμμικός συνδυασμός της μορφής |ψ> = α |0> + β |1>. όπου α2+ β2=1. Και εδώ βρίσκεται η πηγή της θεμελιώδους διαφοράς μεταξύ ενός κλασικού και ενός κβαντικού υπολογιστή. Ότι στους κβαντικούς υπολογιστές η βασική μονάδα μνήμης μπορεί να βρίσκεται όχι μόνο στις καταστάσεις 0 και 1 αλλά και σε κάθε δυνατή επαλληλία (υπέρθεση) τους. Γι αυτό, στην περίπτωση των κβαντικών υπολογιστών μιλάμε για κβαντοδυφία (qubit=quantum bit). Οι Victor V. Albert, Jacob P. Covey και John Preskil από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνιας, σχεδίασαν μια μέθοδο προστασίας των κβαντικών πληροφοριών που κωδικοποιούνται στις περιστροφικές καταστάσεις μεμονωμένων μορίων [Robust encoding of a qubit in a molecule]. Στους κβαντικούς υπολογιστές, οι πληροφορίες αποθηκεύονται σε εύθραυστες υπερθέσεις, των οποίων η παραμικρή διαταραχή μπορεί να οδηγήσει σε σφάλματα. Τα μόρια, μπορεί να είναι πιο περίπλοκα από τα άτομα, αλλά ο ρόλος τους ως qubits ανοίγει αποτελεσματικότερους δρόμους στην κατασκευή κβαντικών υπολογιστών με μεγαλύτερο αριθμό qubits. Κι αυτό γιατί θα μπορούσαν να προκαλέσουν λιγότερα σφάλματα. Η αρχή της αβεβαιότητας αποτελεί πρόκληση για τους κβαντικούς υπολογιστές, διότι συνεπάγεται πως οι κβαντικές καταστάσεις των qubits δεν μπορούν να είναι καθορισμένες ώστε να προσδιοριστεί αν έχουν προκύψει σφάλματα ή όχι. Όμως, οι Gottesman, Kitaev και Preskill το 2001, διαπιστωσαν ότι ενώ η ακριβής θέση και ορμή ενός σωματιδίου δεν μπορεί να προσδιοριστεί ταυτόχρονα, είναι δυνατόν να εντοπιστούν πολύ μικρές μεταβολές στη θέση και την ορμή. Αυτές οι μετατοπίσεις θα μπορούσαν να αποκαλύψουν ότι προέκυψε σφάλμα, καθιστώντας δυνατή την επιστροφή του συστήματος στη σωστή κατάσταση. Αυτός ο τρόπος διόρθωσης σφαλμάτων (γνωστός ως GKP από τα αρχικά των τριών ερευνητών), επιβεβαιώθηκε πρόσφατα σε διατάξεις υπεραγώγιμων κυκλωμάτων. Οι ιδέες αυτές εφαρμόζονται σε περιστρεφόμενα μόρια που βρίσκονται σε υπέρθεση. Αν ο προσανατολισμός ή στροφορμή του μορίου μεταβληθούν ελάχιστα, οι μεταβολές αυτές μπορούν να διορθωθούν ταυτόχρονα. Για να χρησιμοποιηθεί ένα μόριο ως qubit πρέπει οι ερευνητές να προστατεύσουν το μόριο από δυο είδη θορύβων: αλλαγές στον προσανατολισμό του μορίου και μεταβολές της στροφορμής τους. Στους κλασικούς υπολογιστές που αποθηκεύουν πληροφορίες σε bit των οποίων οι καταστάσεις μπορεί να είναι 1 ή 0, χρησιμοποιείται συχνά η πλεονάζουσα κωδικοποίηση (redundant encoding) για προστασία από τον θόρυβο. Διαμέσου ενός συνδυασμού αναλυτικών και αριθμητικών υπολογισμών οι ερευνητές σχεδίασαν ένα σχήμα ανάλογο με την πλεονάζουσα κωδικοποίηση που προστατεύει τα μοριακά qubits από τον θόρυβο. Στους κλασικούς υπολογιστές η πλεονάζουσα κωδικοποίηση μπορεί να περιλαμβάνει την χρήση την χρήση τριών φυσικών bits (111 ή 000), και όχι ενός, για την αναπαράσταη της μικρότερης μονάδας πληροφορίας. Αν γίνει αυτό, τότε η απώλεια ενός απλού bit δεν σημαίνει και απώλεια της πληροφορίας. Στην κβαντική προσέγγιση που προτείνουν οι Albert et al κωδικοποιούν πλεονάζουσες πληροφορίες σε υπερθέσεις στον προσανατολισμό του κάθε μορίου. Όμως υπάρχει αρκετή δουλειά ακόμα. Για να φτάσουν σε έναν τέτοιο κβαντικό υπολογιστή, προστατευμένο από τον θόρυβο, οι ερευνητές θα πρέπει στη συνέχεια να καταφέρουν την κωδικοποίηση πληροφοριών σε μόρια -qubits και να αναπτύξουν τρόπους για τον κατάλληλο χειρισμό τους. https://physicsgg.me/2020/09/02/%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%83%cf%84%ce%b1%cf%84%ce%b5%cf%8d%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%ce%bc%ce%bf%cf%81%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%ac-%ce%ba%ce%b2%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%bf%ce%b4%cf%85%cf%86%ce%af%ce%b1-qubi/
  16. Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος: Tο αστεροσκοπείο Χελμού στο σύστημα του «δικτύου οπτικών ινών στον ουρανό» Το αστεροσκοπείο Χελμού και το τηλεσκόπιο «Αρίσταρχος» επελέγη από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) για την κατασκευή του πρώτου επίγειου σταθμού για την επόμενη γενιά τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών της Ευρώπης. Σε σχετική επιστολή προς τον γενικό γραμματέα Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων Αντώνη Τζωρτζακάκη η διευθύντρια Τηλεπικοινωνιών και Ενοποιημένων Εφαρμογών της ESA Magali Vaissiere ενημερώνει για την επιλογή του Αστεροσκοπείου Χελμού και του τηλεσκοπίου «Αρίσταρχος» στο πλαίσιο του προγράμματος ARTES ScyLight, μέσω του οποίου αναβαθμίζονται δραστικά οι δυνατότητες των σύγχρονων δορυφορικών υποδομών. Με την ολοκλήρωση των σχετικών εργασιών, το Αστεροσκοπείο Χελμού θα αποτελέσει κομβικό στοιχείο στη νέα γενιά δικτύων της Ευρώπης. Συγκεκριμένα, μέσω του προγράμματος ARTES ScyLight προβλέπεται η αναβάθμιση των δορυφορικών συστημάτων και η κατασκευή επίγειων σταθμών σε επιλεγμένα σημεία, ώστε να δημιουργηθεί ένα «δίκτυο οπτικών ινών στον ουρανό» («fibre in the sky»). Αυτή η αναβάθμιση θα ενοποιήσει τα διαφορετικά δορυφορικά συστήματα που λειτουργούν σήμερα και θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ώστε οι δορυφορικές επικοινωνίες να αποτελέσουν βασικό δομικό στοιχείο των σύγχρονων δικτύων υπερυψηλών ταχυτήτων. Στο πλαίσιο του προγράμματος θα παρέχονται υπηρεσίες όπως: - Διασύνδεση και ενοποίηση δορυφορικών συστημάτων στο πρότυπο της διασύνδεσης που επιτυγχάνεται σήμερα στα επίγεια δίκτυα σταθερών και κινητών επικοινωνιών - Υποστήριξη επίγειων δικτύων και παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών σε μεγάλες εκδηλώσεις που απαιτούν ισχυρές τηλεπικοινωνιακές υποδομές (π.χ. αθλητικές διοργανώσεις όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες) και σε περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται σημαντική αύξηση του φόρτου στα επίγεια δίκτυα - Παροχή υπηρεσιών σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης και σε έκτακτες περιπτώσεις (π.χ. φυσικές καταστροφές) - Κάλυψη απομακρυσμένων περιοχών με υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών υψηλών ταχυτήτων - Χειρισμός από απόσταση εξοπλισμού που βρίσκεται σε σημεία όπου δεν προσφέρεται κάλυψη από τα επίγεια δίκτυα. Η κατασκευή στην Ελλάδα του πρώτου επίγειου σταθμού του ARTES Scylight δημιουργεί νέες δυνατότητες για το επιστημονικό δυναμικό της χώρας. Εκτιμάται ότι μπορεί να προσελκύσει το ενδιαφέρον για επενδύσεις τόσο από ελληνικές όσο και από ξένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα των τηλεπικοινωνιών. Η επιλογή του Αστεροσκοπείου Χελμού από την ESA είναι αποτέλεσμα της στρατηγικής της Ελλάδας, προκειμένου η χώρα μας να έχει κεντρικό ρόλο στις εφαρμογές νέας γενιάς για τον τομέα του Διαστήματος με την αξιοποίηση και αναβάθμιση υφιστάμενων υποδομών. Η συγκεκριμένη στρατηγική αναπτύχθηκε κατά τη Σύνοδο του Συμβουλίου της ESA σε υπουργικό επίπεδο (Space19+) τον Νοέμβριο του 2019. Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης προσυπέγραψε τη Διακήρυξη Euro QCI (Quantum Communication Infrastructure), με την οποία η Ελλάδα γίνεται μέλος της ομάδας των ευρωπαϊκών χωρών που συμμετέχουν ενεργά στην ασφάλεια νέας γενιάς για προηγμένες τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες. Το Euro QCI ενσωματώνει κβαντικές τεχνολογίες και συστήματα για ασφαλείς, κρυπτογραφημένες επικοινωνίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση και περιλαμβάνει τόσο επίγεια όσο και δορυφορικά συστήματα. Η χρήση των τεχνολογιών του Διαστήματος στα ευρυζωνικά δίκτυα υπερυψηλών ταχυτήτων Οι νέες τεχνολογίες επικοινωνίας μεταξύ δορυφόρων και επίγειων σταθμών αντικαθιστούν τα ραδιοκύματα με συστήματα λέιζερ και είναι ευρύτερα γνωστές ως «fibre in the sky». Πρόκειται για μία καινοτομική τεχνολογία που αλλάζει ριζικά τις δορυφορικές επικοινωνίες όπως τις γνωρίζουμε, θέτοντας τις βάσεις για την ενοποίηση των δορυφορικών δικτύων με τα σύγχρονα δίκτυα υπερυψηλών ταχυτήτων. Το Αστεροσκοπείο Χελμού Το Αστεροσκοπείο Χελμού βρίσκεται σε υψόμετρο 2.340 μ., σε απόσταση 240 χλμ. από την Αθήνα. Εγκαινιάστηκε το 2007 και αποτελεί τη μεγαλύτερη ερευνητική υποδομή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Είναι το μεγαλύτερο αστεροσκοπείο στα Βαλκάνια και το δεύτερο μεγαλύτερο στην ηπειρωτική Ευρώπη, ενώ φιλοξενεί το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο που έχει κατασκευάσει ποτέ η εταιρεία Zeiss. Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στη διεύθυνση http://helmos.astro.noa.gr/ https://www.kathimerini.gr/1094020/article/epikairothta/episthmh/eyrwpaikos-organismos-diasthmatos-to-asteroskopeio-xelmoy-sto-systhma-toy-diktyoy-optikwn-inwn-ston-oyrano
  17. Lunar Cruiser: «Βαφτίσια» για το ιαπωνικό επανδρωμένο όχημα εδάφους για τη Σελήνη. Η ιαπωνική διαστημική υπηρεσία (JAXA) και η Toyota Motor Corporation ανακοίνωσαν πως δόθηκε όνομα στο επανδρωμένο, αεροστεγές όχημα που αναπτύσσουν από κοινού για τη Σελήνη. Σύμφωνα με τη JAXA, το όνομα Lunar Cruiser επελέγη λόγω του «αισθήματος οικειότητας» που παρέχει στους ανθρώπους οι οποίοι εμπλέκονται στην ανάπτυξη και κατασκευή του πρωτοτύπου, στο πλαίσιο του κοινού προγράμματος, αλλά και στο ευρύτερο κοινό. Το όνομα αυτό παραπέμπει εσκεμμένα στο Toyota Land Cruiser SUV και «αποφασίστηκε με βάση την ποιότητα, ανθεκτικότητα και αξιοπιστία που αναμένεται από το αεροστεγές σεληνιακό όχημα, και το concept που είχε επί μακρόν η Toyota για το Land Cruiser, που ήταν οι άνθρωποι να “επιστρέφουν ζωντανοί”, κάτι που ισχύει ακόμα περισσότερο για το σεληνιακό όχημα, το οποίο θα ταξιδεύει στο αφιλόξενο περιβάλλον της επιφάνειας της Σελήνης». Η JAXA και η Toyota υπέγραψαν μια συμφωνία συνεργασίας πάνω στην ανάπτυξη ενός επανδρωμένου οχήματος για τη Σελήνη πέρυσι, με χρονοδιάγραμμα εκτόξευσης στο δεύτερο ήμισυ της δεκαετίας του 2020. Ήδη συνεργάζονται πάνω στην κατασκευή εξαρτημάτων για δοκιμές και του ίδιου του πρωτοτύπου μέσα στο τρέχον δημοσιονομικό έτος. Η δουλειά αυτή περιλαμβάνει τη χρήση προσομοιώσεων για να διαπιστωθούν οι επιδόσεις όσον αφορά στην τροφοδοσία με ενέργεια και την ψύξη/ απαλλαγή από τη θερμότητα κατά την οδόηγηση, την κατασκευή και αξιολόγηση ελαστικών και τη χρήση εικονικής πραγματικότητας και μοντέλων πλήρους κλίμακας για να εξεταστεί η διαρρύθμιση του εξοπλισμού στην καμπίνα. Επίσης, είναι σε εξέλιξη συναντήσεις σε επίπεδο βιομηχανιών με βάση την ιδέα μιας «σεληνιακής κοινότητας με το επανδρωμένο αεροστεγές όχημα να πρωτοπορεί» (γνωστά και ως Team Japan Study Meeting). Οι συναντήσεις αυτές εστιάζουν στο πώς το όχημα αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει το σημείο έναρξης για το όραμα μιας μελλοντικής κοινότητας στην επιφάνεια της Σελήνης, συζητώντας παράλληλα τις προκλήσεις γύρω από αυτόν τον στόχο. https://www.naftemporiki.gr/story/1632368/lunar-cruiser-baftisia-gia-to-iaponiko-epandromeno-oxima-edafous-gia-ti-selini
  18. Επιστήμονες υποστηρίζουν πως υπολόγισαν την ηλικία του εσωτερικού πυρήνα της Γης. Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Τέξας των ΗΠΑ, υποστηρίζουν πως υπολόγισαν την ηλικία του εσωτερικού πυρήνα της Γης μέσω πειράματος. Ο πυρήνας του πλανήτη μας παίζει κυρίαρχο ρόλο στη διαδικασία της δημιουργίας μαγνητικού πεδίου γύρω από τη Γη, το οποίο μας προστατεύει από τις επικίνδυνες ακτινοβολίες που εκπέμπει ο Ήλιος, ενώ σημαντικό ρόλο έχει και στην παρουσία ζωής επάνω στον πλανήτη. Ωστόσο, λίγα είναι γνωστά για την ιστορία και την ηλικία του. Με την πάροδο του χρόνου, διάφορες μελέτες έχουν ασχοληθεί με την ηλικία του γήινου πυρήνα, με διάφορα συμπεράσματα, που την υπολογίζουν από μισό έως και 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, υποδεικνύοντας πως σχηματίστηκε όταν δημιουργήθηκε και η Γη. Ωστόσο, σύμφωνα με τα ευρήματα της νέας έρευνας, η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Physical Review Letters», ο εσωτερικός πυρήνας είναι μεταξύ ενός δισεκατομμυρίου και 1,3 δισεκατομμυρίων ετών, χρονική διάρκεια που συμπίπτει με την ενίσχυση του μαγνητικού πεδίου του πλανήτη. Πώς έγινε το πείραμα Για να εκτιμήσουν την ηλικία του πυρήνα, οι ερευνητές αναδημιούργησαν τις συνθήκες του σε μια μικρή κλίμακα, θερμαίνοντας ένα μικρό κομμάτι σιδήρου στους 4.490 βαθμούς Φαρενάιτ, δηλαδή στους 2.477 βαθμούς Κελσίου και τοποθετώντας το ανάμεσα σε αμόνι από διαμάντι, ώστε να αναπαραστήσουν τις ακραίες πιέσεις που δέχεται ο εσωτερικός πυρήνας. Στη συνέχεια το κομμάτι του υπερθερμασμένου σιδήρου μετρήθηκε, για να παρατηρηθεί πώς εξάγει θερμότητα, με τον ίδιο τρόπο που ο εσωτερικός πυρήνας μεταφέρει θερμότητα στον εξωτερικό πυρήνα. Αυτή η λεπτομέρεια επέτρεψε στους ερευνητές, να υπολογίσουν τη ψύξη του πυρήνα που τροφοδοτεί τη διαδικασία της γεωδυναμικής, η οποία δημιουργεί το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη. Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως το γεωδύναμο αντλεί περίπου 10 Τerawatts ενέργειας από τον πυρήνα που ψύχεται. Μετά τον υπολογισμό της ποσότητας της απώλειας ενέργειας, μπόρεσαν να υπολογίσουν και την ηλικία του εσωτερικού πυρήνα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα αποτελέσματα θα ρίξουν φως σε μυστήρια που περιβάλλουν και άλλους πλανήτες στο ηλιακό σύστημα. «Η Γη είναι μοναδική στο ηλιακό μας σύστημα, δεδομένου ότι έχει μαγνητικό πεδίο και ότι είναι κατοικήσιμη» δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης Γιουνγκ-Φου Λιν, γεωεπιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, προσθέτοντας πως «τελικά, τα αποτελέσματά μας θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να σκεφτούμε γιατί άλλοι πλανήτες στο ηλιακό μας σύστημα δεν έχουν μαγνητικά πεδία». https://www.pronews.gr/epistimes/diastima/910377_texas-epistimones-ypostirizoyn-pos-ypologisan-tin-ilikia-toy-esoterikoy
  19. Η Ελληνική startup InstaShop εξαγοράστηκε σε τιμή ρεκόρ. Τo μεγαλύτερο deal start up εταιρείας ελληνικών συμφερόντων σηματοδοτεί η συμφωνία που έκλεισε η InstaShop για την εξαγορά της από τον γερμανικό όμιλο Delivery Hero, έναντι του ποσού - ρεκόρ των 360 εκατ. δολαρίων. Το InstaShop δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες του να κάνουν τις παραγγελίες τους από σουπερμάρκετ αλλά και τοπικά καταστήματα και να λαμβάνουν τα προϊόντα τους όποτε αυτοί θελήσουν, ακόμη και μόλις μισή με μία ώρα μετά από την παραγγελία. Τι είναι το Instashop Το InstaShop αποτελεί ουσιαστικά μία εφαρμογή, η οποία δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες του να κάνουν τις παραγγελίες τους από σουπερμάρκετ, αλλά και τοπικά καταστήματα και να λαμβάνουν τα προϊόντα τους όποτε αυτοί θελήσουν, ακόμη και μόλις μισή με μία ώρα μετά από την παραγγελία. Οι καταναλωτές μπορούν να πραγματοποιήσουν τις αγορές τους απευθείας από το κινητό τους ή από υπολογιστή, με τρία απλά κλικ και να παραλάβουν τις παραγγελίες τους εντός ολίγων λεπτών ή σε προκαθορισμένη ώρα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, ανάλογα με την τοποθεσία του πελάτη, η εκτιμώμενη ώρα παράδοσης των παραγγελιών κυμαίνεται από 30 έως 60 λεπτά. Ο πελάτης μπορεί να πληρώσει είτε με μετρητά, είτε με κάρτα. Η εφαρμογή Instashop Παρέχει στους καταναλωτές πρόσβαση σε μια ευρεία γκάμα καταστημάτων, που εκτείνεται από σούπερ μάρκετ, παντοπωλεία και καταστήματα τροφίμων, έως φαρμακεία, pet shops και καταστήματα πώλησης ειδών σπιτιού. Αξίζει να σημειωθεί ότι αν και Έλληνες οι ιδρυτές της, ωστόσο, η έδρα της εταιρείας βρίσκεται εκτός συνόρων, στο Ντουμπάι, προφανώς λόγω του περίπλοκου επιχειρηματικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα, όπου εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρά προβλήματα όπως η δυσκολία πρόσβασης σε χρηματοδότηση από τις τράπεζες, η αδυναμία συνεργασίας με κρατικούς φορείς κλπ. Πώς δημιουργήθηκε η εταιρεία Η εταιρεία ξεκίνησε τη δραστηριότητά της το 2015 ως μια ιδέα του Γιάννη Τσιώρη, ο οποίος εργαζόταν τότε στο τμήμα Marketing Intelligence της Philips για τη Μέση Ανατολή και την Τουρκία, με στόχο να καλύψει το κενό που εντόπισε στις διαδικτυακές αγορές τροφίμων στην περιοχή. Σύντομα και ενώ διαπίστωσε πραγματικό ενδιαφέρον, καθώς έκλεισε την πρώτη συμφωνία με τοπικό σουπερμάρκετ πριν καν έχει έτοιμη την εφαρμογή, ο κ. Τσιώρης παραιτήθηκε από την καριέρα του στη Philips, και έφτιαξε μια ολιγομελή ομάδα μαζί με την Ιωάννα Αγγελιδάκη, συν-ιδρύτρια της εταιρείας. Η πρώτη επένδυση ήρθε λίγους μήνες μετά από τους Venture Friends, των Απόστολου Αποστολάκη και Γιώργου Δημόπουλου, καθώς και την επενδυτική εταιρεία του Ντουμπάι, Jabbar. Με την πρώτη χρηματοδότηση ξεκίνησε η ραγδαία ανάπτυξη της InstaShop. Μέσα σε πέντε χρόνια, οι παραγγελίες αυξήθηκαν από κάποιες εκατοντάδες την ημέρα σε μια χώρα, σε δεκάδες χιλιάδες σε πέντε χώρες και σήμερα η InstaSshop είναι η μεγαλύτερη διαδικτυακή αγορά τροφίμων στη Μέση Ανατολή. Συγχαρητήρια Μητσοτάκη Prime Minister GR @PrimeministerGR Congratulations to InstaShop on the largest Greek-founded startup company acquisition to date. With R&D based in Greece and initial Greek investment, it highlights how our startup ecosystem is thriving and going from strength to strength. 3:50 μ.μ. · 27 Αυγ 2020 Τα συγχαρητήρια του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για την εξαγορά ρεκόρ απέσπασε η ελληνικών συμφερόντων Instashop, που εξαγοράστηκε για 360 εκατ. δολάρια από τον κολοσσό Delivery Hero, που έχει έντονη παρουσία στο χώρο του delivery στην Ελλάδα. «Συγχαρητήρια στην InstaShop, για τη μεγαλύτερη εξαγορά ελληνικής ίδρυσης Start-up επιχείρησης που έχει γίνει ως τώρα. Με δραστηριότητες Έρευνας και Ανάπτυξης που έχουν έδρα την Ελλάδα και αρχική ελληνική επένδυση, καταδεικνύει πως το οικοσύστημα των Start-up που έχουμε ανθεί και ενδυναμώνεται συνεχώς», επισήμανε στην ανάρτησή του στο Twitter ο πρωθυπουργός. Ποιοι είναι οι Γερμανοί που την αγόρασαν Για την γερμανική Delivery Hero δεν είναι η πρώτη φορά που απέκτησε μία ελληνική εταιρεία, καθώς το 2015 είχε εξαγοράσει την e-food.gr, έναντι 21 εκατ. ευρώ. Σχεδόν ταυτόχρονα απέκτησε την τουρκική Yemek Sepeti (για την οποία κατέβαλε 589 εκατ. δολάρια), αποκτώντας εμμέσως ποσοστό και στην επίσης ελληνική εταιρεία clickdelivery.gr η οποία ανήκε στην εν λόγω τουρκική εταιρεία. Αφού συστήθηκε στην ελληνική αγορά, η Delivery Hero, αρχές του 2019, ανακοίνωσε την απόκτηση μίας ακόμα online πλατφόρμας παραγγελίας έτοιμου φαγητού, της deliveras.gr, της οποίας το τίμημα ανήλθε στα 4,7 εκατ. ευρώ. Η εξαγορά πραγματοποιήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2018. Επίσης, το Σεπτέμβριο του 2019 ο γερμανικός κολοσσός, είχε αποκτήσει τη Foody, μία κυπριακή startup εταιρεία, κορυφαία στον τομέα των on line παραγγελιών φαγητού, με ιδρυτή τον Αργύρη Αργυρού. Όσον αφορά τη διεθνή της δράση, η παρουσία της εταιρείας επεκτείνεται σε 40 και πλέον χώρες ανά τον κόσμο, με πωλήσεις που ξεπερνούν το 1,1 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, το 2018, πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 369 εκατομμύρια παραγγελίες. Στην φωτογραφία οι ιδρυτές της start up Instashop Γιάννης Τσιώρης και Ιωάννα Αγγελιδάκη και η εφαρμογή Instashop https://www.iefimerida.gr/oikonomia/deal-gia-elliniki-startup-exagora-instashop
  20. Μικροσκοπικά ρομπότ που ελέγχονται ηλεκτρονικά, μέσω λέιζερ. Τα πρώτα μικροσκοπικά ρομπότ που διαθέτουν στοιχεία ημιαγωγών, επιτρέποντας τον χειρισμό τους μέσω ηλεκτρικών σημάτων, ανέπτυξαν ερευνητές στις ΗΠΑ. Τα ρομπότ, μεγέθους παραμηκίου, παρέχουν τη βάση για τη δημιουργία ακόμα πιο πολύπλοκων εκδόσεών τους, που θα χρησιμοποιούν «νοημοσύνη» με βάση το πυρίτιο, θα μπορούν να παραχθούν μαζικά και σε κάποια φάση να ταξιδεύουν μέσα στο ανθρώπινο σώμα. Της συνεργατικής προσπάθειας ηγήθηκαν οι Ιτάι Κοέν και Πολ Μακόιεν του Cornell University, και ο πρώην μεταδιδακτορικός ερευνητής τους, Μαρκ Μίσκιν, που είναι τώρα στο University of Pennsylvania. To σχετικό επιστημονικό άρθρο (Electronically Integrated, Mass Manufactured, Microscopic Robots) δημοσιεύτηκε στις 26 Αυγούστου στο Naure. Τα νέα αυτά ρομπότ είναι πάχους περίπου 5 microns (ένα micron είναι το ένα εκατομμυριοστό το μέτρου), πλάτους 40 και μήκους 40-70. Το καθένα από αυτά αποτελείται από ένα απλό κύκλωμα φωτοβολταϊκών πυριτίου- που λειτουργεί στην πράξη ως κορμός και εγκέφαλος- και τέσσερις ηλεκτροχημικούς ενεργοποιητές (actuators) που χρησιμοποιούνται ως πόδια. Η δημιουργία των ποδιών ειδικά αποτέλεσε μεγάλη πρόκληση, προκειμένου να είναι δυνατός ο έλεγχος της κίνησής τους. Οι ερευνητές ελέγχουν τα ρομπότ μέσω παλμών λέιζερ σε διαφορετικά φωτοβολταϊκά, το καθένα εκ των οποίων φορτίζει ξεχωριστό σετ ποδιών. Εναλλάσσοντας το λέιζερ μεταξύ των εμπρόσθιων και οπίσθιων φωτοβολταϊκών, το ρομπότ μπορεί να περπατά. Τα μικροσκοπικά αυτά ρομπότ λειτουργούν με χαμηλή τάση (200 millivolts) και στα 10 nanowatts και είναι ανθεκτικά για το μέγεθός τους, ενώ μπορούν να παραχθούν μαζικά με σχετική ευκολία. Οι ερευνητές αναζητούν τρόπους για ενίσχυσή τους με πιο πολύπλοκα ηλεκτρονικά και δυνατότητες- κάτι που θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για χρήση, κάποια στιγμή, σμηνών τους στο εσωτερικό του σώματος, για αντιμετώπιση τραυμάτων, ασθενειών κ.α. https://www.naftemporiki.gr/story/1631591/mikroskopika-rompot-pou-elegxontai-ilektronika-meso-leizer
  21. Καινοτόμοι μέθοδοι για μικροσκοπικά μετα-υλικά από το ΙΤΕ Οι ηλεκτρονικές εφαρμογές του μέλλοντος στρέφονται όλο και περισσότερο στη σφαίρα του πολύ μικρού, έτσι ώστε να πετύχουν να «χωρέσουν» σε συσκευές που ταιριάζουν στην παλάμη μας ή να υποστηρίξουν ραντάρ με πολύπλοκες λειτουργίες, εξοικονόμηση ενέργειας και επίτευξη αξεπέραστης ακρίβειας. Για τον σκοπό αυτό αναζητούνται νέα υλικά, δημιουργημένα στο εργαστήριο και σε διαστάσεις που ορίζουν την εποχή της νανοτεχνολογίας. Σε αυτόν τον τεχνολογικό αγώνα δρόμου πρωταγωνιστούν και Ελληνες επιστήμονες και ερευνητές. Πρόσφατα το ευρωπαϊκό έργο NANOPOLY (FETOPEN 2019-2022), στο οποίο συμμετέχει το Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ (ΙΗΔΛ) του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ), με έδρα το Ηράκλειο της Κρήτης, διακρίθηκε σε διεθνές επίπεδο με τον χαρακτηρισμό «Key Innovator» από τον ευρωπαϊκό θεσμό «Innovation Radar», που αναζητεί, αναγνωρίζει και επιβραβεύει τις καινοτόμους τεχνολογίες αιχμής που επιδρούν δραστικά στην κοινωνία του μέλλοντος. Σκοπός του έργου NANOPOLY είναι η αναζήτηση καινοτόμων μεθόδων για την ανάπτυξη μικρότερων, ταχύτερων και πιο αποδοτικών ηλεκτρονικών στοιχείων, τα οποία θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ασύρματα ηλεκτρονικά, μια ιδέα που ποτέ μέχρι σήμερα δεν έχει δοκιμασθεί συστηματικά σε παγκόσμιο επίπεδο. Το ευρωπαϊκό έργο NANOPOLY ξεκίνησε τις δραστηριότητές του επίσημα τον Ιανουάριο του 2019 και συμμετέχουν σε αυτό μεγάλα ακαδημαϊκά εργαστήρια και εταιρείες από οκτώ ευρωπαϊκές χώρες, με γενικό συντονιστή του έργου τη γαλλική Thales, μια από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές εταιρείες στον χώρο των ασύρματων τηλεπικοινωνιών και ραντάρ αεροπλοΐας. Από την πλευρά της Ελλάδας συμμετέχει το ΙΤΕ με δύο ομάδες από το Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ. Η ομάδα μικρο/νανο-ηλεκτρονικής ασχολείται με τη μελέτη και κατασκευή ηλεκτρονικών σε επίπεδο υλικών και διατάξεων. Μερικές από τις δραστηριότητές της είναι π.χ. η μελέτη υλικών για τρανζίστορ ή φωτοβολταϊκά στοιχεία του μέλλοντος, η κατασκευή ολοκληρωμένων κυκλωμάτων με εφαρμογές σε τηλεπικοινωνίες, ραντάρ αεροπλοΐας και άλλων εφαρμογών σε υψηλές συχνότητες ή η μελέτη πολλά υποσχόμενων συστημάτων που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή κβαντικών υπολογιστών του μέλλοντος. «Το κοινό χαρακτηριστικό στη μικροηλεκτρονική έγκειται στη λογική ότι όλα χτίζονται στρώμα στρώμα, πάνω σε ένα επίπεδο υπόβαθρο με τη χρήση φωτογραφικών μεθόδων δημιουργίας σχημάτων. Ετσι φτιάχνει κανείς ένα κύκλωμα βάζοντας διαδοχικά στρώματα από μέταλλα, μονωτές και ενεργά υλικά με διαστάσεις της τάξης του μικρόμετρου (ενός εκατομμυριοστού του μέτρου). Για να αποκτήσει κανείς αίσθηση του μεγέθους, αξίζει να σημειώσουμε πως το πάχος μιας ανθρώπινης τρίχας είναι 50-100 μικρόμετρα. Η ταχύτητα λειτουργίας και η ενεργειακή εξοικονόμηση είναι άμεσα συνδεδεμένες και με το μικρό μέγεθος», λέει στην «Κ» ο δρ Γιώργος Δεληγεώργης, ερευνητής που είναι και ο συντονιστής του έργου για την ελληνική πλευρά. «Το κόστος κατασκευής είναι μικρό, γιατί επιμερίζεται αφού φτιάχνει κανείς πολλά όμοια κυκλώματα παράλληλα, κάνοντας μαζική παραγωγή». Δισδιάστατα υλικά «Μία από τις πρόσφατες ανακαλύψεις είναι αυτή των δισδιάστατων υλικών, μια νέα κατηγορία υλικών που ανακαλύφθηκαν το 2005. Τα υλικά αυτά, με πιο γνωστό αντιπρόσωπο το γραφένιο, έχουν μια σειρά από ιδιότητες που υπόσχονται σημαντική πρόοδο στην κατασκευή ηλεκτρονικών μέσα στα επόμενα χρόνια. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των υλικών αυτών είναι ότι έχουν πάχος από ένα έως μερικά άτομα, γεγονός που τα κάνει εύκαμπτα χωρίς να χάνουν τις ιδιότητές τους. Ακριβώς αυτή η καινοτομία των δισδιάστατων ή ακόμη και μονοδιάστατων (π.χ. νανοσωλήνες άνθρακα) υλικών αποτελεί μια από τις αφετηρίες της έρευνας του προγράμματος NANOPOLY», εξηγεί ο δρ Δεληγεώργης. Η δεύτερη ομάδα που συμμετέχει στο NANOPOLY είναι η ομάδα των μετα-υλικών, η οποία είναι μια από τις πλέον γνωστές στον χώρο της παγκοσμίως. Η ομάδα ασχολείται με τον σχεδιασμό και την πειραματική εφαρμογή της ιδέας ότι μπορούμε με απλό τρόπο να κατασκευάζουμε –κυρίως από μέταλλο– τεχνητές διατάξεις με διαστάσεις μικρόμετρων, οι οποίες αλληλεπιδρούν με την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία και μέσα από την ηλεκτρική τους ταλάντωση συμπεριφέρονται ακριβώς όπως και τα άτομα της ύλης σε περιοχές ραδιοκυμάτων με τον τρόπο που επιθυμούμε. «Αυτό μας έδωσε τη δυνατότητα να “φτιάξουμε” υλικά κατά παραγγελία, στα οποία το φως ή τα ραδιοκύματα συμπεριφέρονται με τρόπο που δεν συναντά κανείς στη φύση. Αυτή η δυνατότητα μας επιτρέπει να “κάμψουμε” τους κανόνες της φυσικής δημιουργώντας πειραματικά φαινόμενα, όπως το να κάνουμε μια περιοχή του χώρου αόρατη, να δημιουργήσουμε σώματα που δεν ανακλούν ή ανακλούν ανάποδα από ό,τι θα περίμενε κανείς, και άλλα πολλά. Ο τομέας αυτός αποτελεί ενεργό θέμα έρευνας και έχει επιτρέψει να κατασκευάσουμε υλικά που για συγκεκριμένες ακτινοβολίες (μήκη κύματος) δίνουν ακόμη και αρνητικό δείκτη διάθλασης», σημειώνει ο δρ Δεληγεώργης. Τον συντονισμό της δραστηριότητας των μετα-υλικών στο πλαίσιο του έργου έχει η καθηγήτρια δρ Μαρία Καφεσάκη του Τμήματος Επιστήμης Υλικών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Οι δύο ιδέες Σκοπός του ΝΑΝΟPOLY είναι να συνδυάσει αυτές τις δύο βασικές, αλλά ρηξικέλευθες ιδέες. Η πρώτη αφορά την αντικατάσταση του πυριτίου και των γνωστών ημιαγωγών με αυτή τη νέα γενιά υλικών, επιτρέποντας στα δομικά στοιχειά των κυκλωμάτων να μικρύνουν περαιτέρω και άρα να γίνουν ταχύτερα και λιγότερο ενεργοβόρα. Επιπλέον πλεονέκτημα της σμίκρυνσης είναι πως έτσι χωρούν περισσότερα στοιχεία στον ίδιο χώρο, επιτρέποντας πιο πολύπλοκα κυκλώματα με περισσότερες ικανότητες και λειτουργίες. Η δεύτερη ιδέα είναι ότι με την προσθήκη ενός στρώματος με κατάλληλα σχήματα από μέταλλο (μετα-υλικά), κατά την κατασκευή ενός ολοκληρωμένου κυκλώματος, μπορούμε να ορίσουμε τεχνητά ιδιότητες που προστατεύουν, απομονώνουν ή ενισχύουν τη συμπεριφορά των ηλεκτρονικών στοιχείων. Ετσι για πρώτη φορά μέσα σε ένα ολοκληρωμένο κύκλωμα μπαίνουν μετα-υλικά για να προσδώσουν π.χ. ψευδομαγνητικές ιδιότητες που μέχρι τώρα η επιστήμη δεν είχε καταφέρει να δημιουργήσει με άλλο τρόπο σε αυτή την κλίμακα. Μάλιστα, ένα μεγάλο πλεονέκτημα αυτής της τεχνολογίας είναι ότι στην ουσία επιτρέπει με απλό τρόπο σε κάθε επιμέρους στοιχείο ενός ολοκληρωμένου κυκλώματος να «βλέπει» διαφορετικό περιβάλλον, κάτι που μέχρι τώρα ήταν αδύνατο και απέτρεπε τη συνύπαρξη ετερόκλητων τεχνολογιών. «Η ιδέα είναι τόσο ελκυστική που η Ευρωπαϊκή Ενωση έδωσε ήδη συνέχεια στην προσπάθεια με τη χρηματοδότηση του ευρωπαϊκού έργου SMARTWAVE, στο οποίο πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν και πάλι οι ίδιες ομάδες από το ΙΤΕ και σκοπός του οποίου είναι να δημιουργηθούν τα πρώτα προϊόντα με βάση την τεχνολογία αυτή, πάντα σε συνεργασία με εταιρείες όπως η γαλλική Thales. Το νέο πρόγραμμα ξεκινάει τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και θα εξελιχθεί παράλληλα με το ΝΑΝΟPOLY», συμπληρώνει ο δρ Δεληγεώργης. https://www.kathimerini.gr/1093488/article/epikairothta/episthmh/kainotomoi-me8odoi-gia-mikroskopika-meta-ylika-apo-to-ite
  22. Η ενότητα "Science" είναι εγκατεστημένη στο χώρο εργασίας. Στις 21 Αυγούστου 2020, οι ειδικοί της Rocket and Space Corporation Energia πήραν το όνομά τους S.P. Ο Κορολέφ και το Κέντρο. Μ.Β. Ο Khrunichev (μέρος της κρατικής εταιρείας "Roscosmos") στο κοσμοδρόμιο Baikonur πραγματοποίησε εργασίες σχετικά με τη λήψη και την εγκατάσταση της ενότητας "Science" στο χώρο εργασίας. Οι Ρώσοι ειδικοί ολοκλήρωσαν το απαραίτητο σύνολο εργασιών για την αποσυναρμολόγηση των συνδετήρων που χρησιμοποιήθηκαν για τη μεταφορά της νέας επιστημονικής μονάδας και άρχισαν να αφαιρούν τον επίδεσμο ξάρτια. Σύμφωνα με το πρόγραμμα εργασίας, εντός δέκα ημερών, ειδικοί από επιχειρήσεις της ρωσικής πυραυλικής βιομηχανίας και της διαστημικής βιομηχανίας θα πραγματοποιήσουν μια σειρά από εργασίες για την προετοιμασία της μονάδας στο χώρο εργασίας και την εγκατάστασή της στο χώρο εργασίας στη συναρμολόγηση και τη δοκιμαστική κατασκευή του. https://www.energia.ru/ru/news/news-2020/news_08-26.html Ο αστροναύτης της NASA, Jeanette Epps, συμμετέχει στην πρώτη αποστολή Boeing Crew στο Διαστημικό Σταθμό. Η NASA ανέθεσε τον αστροναύτη Jeanette Epps στην αποστολή Boeing Starliner-1 της NASA, την πρώτη επιχειρησιακή πτήση του διαστημικού σκάφους CST-100 Starliner της Boeing σε αποστολή στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Οι Epps θα ενταχθούν στους αστροναύτες της NASA, Sunita Williams και Josh Cassada, για μια εξάμηνη αποστολή που έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει το 2021 στο διαστημικό εργαστήριο σε τροχιά. Η πτήση θα ακολουθήσει την πιστοποίηση της NASA μετά από μια επιτυχημένη δοκιμή Orbital Flight Test-2 και Crew Flight Test με αστροναύτες. Η διαστημική πτήση θα είναι η πρώτη για την Epps, η οποία κέρδισε πτυχίο στη φυσική το 1992 από το LeMoyne College στην πατρίδα της στις Συρακούσες της Νέας Υόρκης. Ολοκλήρωσε μεταπτυχιακό στην επιστήμη το 1994 και διδακτορικό στην αεροδιαστημική μηχανική το 2000, και τα δύο από το University of Maryland, College Park. Κερδίζοντας το διδακτορικό της, η Epps ήταν συνεργάτης του προγράμματος ερευνητών μεταπτυχιακών φοιτητών της NASA, συγγραφέας αρκετών περιοδικών και συνεδρίων για την έρευνά της. Αφού ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό της σχολείο, εργάστηκε σε ερευνητικό εργαστήριο για περισσότερα από δύο χρόνια, συν-συγγραφέας αρκετών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, προτού την προσλάβει η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών (CIA). Πέρασε επτά χρόνια ως αξιωματικός τεχνικής νοημοσύνης της CIA πριν από την επιλογή της ως μέλους της τάξης αστροναυτών 2009. Η NASA ανέθεσε τους Williams και Cassada στην αποστολή Starliner-1 τον Αύγουστο του 2018. Η διαστημική πτήση θα είναι η πρώτη για την Cassada και η τρίτη για τον Williams, ο οποίος πέρασε μακράς διάρκειας στο διαστημικό σταθμό στις αποστολές 14/15 και 32/33. Το εμπορικό πρόγραμμα πληρώματος της NASA συνεργάζεται με την αμερικανική αεροδιαστημική βιομηχανία καθώς οι εταιρείες αναπτύσσουν και λειτουργούν μια νέα γενιά διαστημικών σκαφών και συστημάτων εκτόξευσης ικανά να μεταφέρουν πληρώματα σε τροχιά χαμηλής γης και στο διαστημικό σταθμό. Η εμπορική μεταφορά από και προς το σταθμό θα παρέχει εκτεταμένη χρησιμότητα, επιπλέον χρόνο έρευνας και ευρύτερες ευκαιρίες για ανακάλυψη στο τροχιακό φυλάκιο. Για σχεδόν 20 χρόνια, ο σταθμός έχει χρησιμεύσει ως κρίσιμο σημείο δοκιμής για τη NASA να κατανοήσει και να ξεπεράσει τις προκλήσεις της διαστημικής πτήσης μεγάλης διάρκειας. Καθώς οι εμπορικές εταιρείες επικεντρώνονται στην παροχή υπηρεσιών μεταφοράς ανθρώπων από και προς τροχιά χαμηλής γης, η NASA θα επικεντρωθεί στην κατασκευή διαστημικών σκαφών και πυραύλων για αποστολές βαθέων διαστημάτων. https://www.nasa.gov/press-release/nasa-astronaut-jeanette-epps-joins-first-operational-boeing-crew-mission-to-space
  23. Ερωτευμένη με τον «παγωμένο» Τιτάνα. H πλανητολόγος δρ Αθηνά Κουστένη δίνει διάλεξη με θέμα «Διαστημική εξερεύνηση κατοικίσιμων κόσμων στο ηλιακό μας σύστημα» στο Κέντρο Επισκεπτών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, την Πέμπτη 27 Αυγούστου, στις 8 μ.μ. Απαραίτητη η κράτηση θέσης στο 210-3490160. Όριο ατόμων 50. «Στην οικογένεια είμαστε όλοι κάπου ψηλά», λέει και αναφέρεται στον πατέρα της, που ήταν ιπτάμενος χειριστής (υποπτέραρχος) στην Πολεμική Αεροπορία και στον αδελφό της, που είναι επίσης πιλότος. Η ίδια ήθελε να γίνει αστροναύτης, αλλά λόγω μυωπίας «κόπηκε» στα προκαταρκτικά τεστ. Τελικά έγινε αστροφυσικός με ειδικότητα στην πλανητολογία. Η συζήτηση μαζί της θα μπορούσε να αποτελεί τη βάση για σενάριο επιστημονικής φαντασίας, με την ίδια ως κεντρικό χαρακτήρα: μια επιστήμονα κυριολεκτικά παθιασμένη με το αντικείμενό της, με τεράστια επιθυμία για νέα γνώση, με συμμετοχή στα μεγαλύτερα διεθνή προγράμματα, σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) και τη NASA, με άποψη για την ηθική της ανθρώπινης παρουσίας στο Διάστημα και την ευαισθησία να θαυμάζει ακόμη τον πλατύ, έναστρο ελληνικό ουρανό. Ομως η δρ Αθηνά Κουστένη, διευθύντρια ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Ερευνας της Γαλλίας (CNRS) και πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Διαστημικών Επιστημών, δεν είναι κινηματογραφικός ρόλος. Και όλα όσα λέει για την εξερεύνηση του πλανητικού μας συστήματος είναι απολύτως πραγματικά. Αλλωστε, πολλές από τις διαστημικές αποστολές που έχουν πραγματοποιηθεί και άλλες επικείμενες σχεδιάζονται και οργανώνονται από εκείνη. Οταν τη ρωτώ πότε αποφάσισε να σπουδάσει αστροφυσική, απαντά ότι το σκέφτηκε και το αποφάσισε στα 15 της. Μετά, απλώς το έκανε. «Είμαι ένας άνθρωπος που του αρέσουν πολύ οι προκλήσεις», λέει. «Η αστροφυσική γεννήθηκε μέσα μου επειδή διάβαζα πολλά επιστημονικά βιβλία και αναζητούσα ένα πεδίο για το οποίο τότε δεν ξέραμε πολλά πράγματα. Ετσι, στράφηκα στο σύμπαν. Ηθελα να ασχοληθώ με έναν επιστημονικό τομέα όπου θα μπορούσα να κάνω καινούργια πράγματα και οι πράξεις μου θα είχαν αποτέλεσμα, προσθέτοντας ένα κομμάτι στο μεγάλο παζλ του σύμπαντος, που προσπαθούμε να φτιάξουμε». «Ησασταν από τα παιδιά που ξέρουν όλους τους αστερισμούς στον ουρανό;», τη ρωτώ. «Οχι», απαντά γελώντας, «ήμουν από τα παιδιά που είχαν πάντοτε ένα βιβλίο ανοικτό μπροστά τους». «Επιστημονική φαντασία;», επιμένω. «Λίγη», λέει. «Ο μόνος που μου έκανε ήταν ο Ισαάκ Ασίμοφ, ως συγγραφέας - επιστήμονας. Και επειδή στα μυθιστορήματά του δεν υπήρχαν πολλά gadgets που αναβοσβήνουν!». Ο Ασίμοφ έλεγε πως η αληθινή απόλαυση είναι το να βρίσκεις και όχι το να ξέρεις. Με ανάλογο πνεύμα, εκείνη επέλεξε την αστροφυσική και πίστεψε στην καριέρα σε ένα πεδίο που, στη δεκαετία του 1990 –τότε ολοκλήρωνε το διδακτορικό της– ήταν σχεδόν απροσπέλαστο από τις γυναίκες. «Το πιο δύσκολο ήταν να βρω το επιστημονικό μου αντικείμενο μέσα σε αυτόν τον τομέα», λέει. «Αλλοι ασχολούνται με άστρα, γαλαξίες, κοσμολογία. Εγώ ήθελα κάτι εφικτό: να εξερευνήσω πιο βαθιά και πιο σοβαρά το πλανητικό μας σύστημα με διαστημικές αποστολές και να βγάλουμε συμπεράσματα για όλα τα σώματα, μικρά και μεγάλα, στο ηλιακό σύστημα. Ετσι, επέλεξα την πλανητολογία». Συμμετείχε από την αρχή στην αποστολή του ρομποτικού διαστημικού οχήματος «Κασίνι-Χόιχενς» (Cassini-Huygens, 1997) –συνεργασία της ESA με τη NASA–, που αποσκοπούσε στη μελέτη του Κρόνου και των δορυφόρων του. Τον Ιανουάριο του 2005, το σκάφος «Χόιχενς» αποχωρίστηκε από το κυρίως διαστημόπλοιο «Κασίνι», εισχώρησε στην ατμόσφαιρα του Τιτάνα και προσεδαφίστηκε στέλνοντας πληροφορίες στη Γη. Από τη στιγμή που στη συζήτηση μπαίνει ο Τιτάνας, ένα από τα «παγωμένα» φεγγάρια που βρίσκονται γύρω από τον Κρόνο, δεν βγαίνει ξανά από εκεί. «Θα μπορούσα να σας μιλάω ώρες για αυτόν», λέει. Τον επέλεξε για το διδακτορικό της και δεν διαψεύσθηκε στην πεποίθησή της ότι ο μεγαλύτερος δορυφόρος του Κρόνου και δεύτερος μεγαλύτερος στο ηλιακό μας σύστημα είναι «ένας κόσμος με προοπτικές». Οπως δείχνουν τα έως τώρα στοιχεία, ο Τιτάνας τηρεί τις προϋποθέσεις πλανητικής κατοικησιμότητας (Planetary habitability), δηλαδή διαθέτει νερό, θρεπτικά συστατικά (οργανικά στοιχεία) και ενέργεια. «Αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούμε να φύγουμε αύριο και να πάμε να κατοικήσουμε εκεί», τονίζει. «Ομως με τα σημερινά επιστημονικά δεδομένα, ο Τιτάνας είναι ένας δυνάμει βιώσιμος κόσμος στο ηλιακό μας σύστημα, που μπορεί να είχε στο παρελθόν, να έχει στο παρόν ή να δημιουργήσει στο μέλλον ζωή». Οι διεθνείς διαστημικές εταιρείες και ειδικά η NASA και η ESA διαθέτουν ένα πολύ σταθερό και φιλόδοξο πρόγραμμα για την εξερεύνηση του ηλιακού συστήματος και των εξωπλανητών, που μπορεί να επεκταθεί μέχρι το 2065. Μετά την έντονη εξερεύνηση του Αρη, με στόχο την επιστροφή δειγμάτων και τελικά την αποστολή ανθρώπων, η εξερεύνηση συνεχίζεται με αποστολές προς το εξωτερικό ηλιακό σύστημα, για τη μελέτη συνθηκών βιωσιμότητας εκεί. «Ετσι, επεκτείνουμε τα όρια της περιοχής όπου πιστεύουμε ότι η ζωή μπορεί να εμφανισθεί και να αναπτυχθεί», σχολιάζει. Η υπομονή της και η επιθυμία να εξηγήσει όσα γνωρίζει ακόμη και στον πιο αμύητο ακροατή, καταλήγουν εντέλει σε μια ωραία περιγραφή του Τιτάνα: την εικόνα ενός παγωμένου και σκοτεινού πλανήτη –απέχει από τον Ηλιο 10 φορές περισσότερο από τη Γη– με εκτεταμένα υγρά σώματα υπό μορφή υδρογονανθράκων στην επιφάνεια– τουτέστιν, καφέ-πορτοκαλί λίμνες και ωκεανοί ιδιαιτέρως εύφλεκτοι. Εδώ, όλες οι χημικές αντιδράσεις συμβαίνουν αργά, όμως στην επιφάνεια υπάρχει πίεση 1,5 ατμόσφαιρας –σχεδόν όση της Γης–, και κάτω από αυτήν κρύβονται υδάτινοι ωκεανοί. Στόχος προσεχών αποστολών, που έχουν ήδη προγραμματιστεί, είναι να τρυπήσουν την επιφάνεια και να φθάσουν σε αυτούς τους ωκεανούς, συγκεντρώνοντας στοιχεία για την κατοικησιμότητα του Τιτάνα. «Πόσος χρόνος χρειάζεται για να φθάσουμε ώς εκεί;», τη ρωτώ. «Οκτώ χρόνια», απαντά. Σε σύγκριση με τις δύο ημέρες ώς τη Σελήνη και τους οκτώ μήνες μέχρι τον Αρη, η απόσταση είναι τεράστια, τουλάχιστον για μια επανδρωμένη αποστολή. «Πόσο μάλλον εάν πρέπει να παραμείνει εκεί για έρευνα και μετά να επιστρέψει πίσω στη Γη», προσθέτει. «Αλλά δεν πειράζει, εγώ θα πήγαινα. Με τον όρο να μην ξαναγυρίσω πίσω, έτσι ώστε η αποστολή να μη γίνει “βαριά”. Και θα ήθελα να παραμείνω ξύπνια σε όλο το ταξίδι, για να δω όσα πρέπει να δω και να τα μεταδώσω». Προς το σύμπαν • Η διαστημική αποστολή «Mars 2020» της NASA, που πέταξε στις 30 Ιουλίου, θα φέρει πίσω τα πρώτα δείγματα από τον Αρη για να μάθουμε περισσότερα για αυτόν και να προχωρήσουμε προς επανδρωμένες αποστολές σε μία ή δύο δεκαετίες. Ηδη, στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Εκπαίδευσης Αστροναυτών στη Γερμανία προετοιμάζονται αστροναύτες για τον Αρη.. • Η διαστημική αποστολή JUICE της ESA θα εξερευνήσει τα φεγγάρια (δορυφόρους) του Κρόνου για να δούμε τι κρύβουν στους υδάτινους ωκεανούς τους και αν αποτελούν βιώσιμα περιβάλλοντα. • Ο δορυφόρος του Δία, η Ευρώπη, είναι από τα πιθανότερα βιώσιμα φεγγάρια με ωκεανό ύδατος κάτω από την παγωμένη επιφάνειά της. Η αποστολή της NASA «Europa Clipper» θα την εξερευνήσει από το 2030 και μετά. • Ο Τιτάνας, όπως μας τον ανέδειξε η αποστολή «Cassini-Huygens», μοιάζει πολύ με την πρώιμη Γη χάρη στην ατμόσφαιρα από άζωτο και την οργανική χημεία του. Στο μέλλον θα εξερευνηθεί από την αποστολή της NASA «Dragonfly». Στις φωτογραφίες ομή στον Εγκέλαδο, δορυφόρο του Κρόνου, που κατά πάσα πιθανότητα διαθέτει μεγάλο ωκεανό κάτω από την επιφάνειά του.H διαστημική αποστολή «Mars 2020» της NASA, στον Αρη και Καλλιτεχνική απεικόνιση της αποστολής της NASA «Europa Clipper», που θα εξερευνήσει από το 2030 την Ευρώπη, δορυφόρο του Δία. https://www.kathimerini.gr/1092901/gallery/proswpa/synentey3eis/a8hna-koystenh-sthn-k-erwteymenh-me-ton-pagwmeno-titana
  24. Διορθώσεις στον πίνακα των στοιχειωδών σωματιδίων… του Καθιερωμένου Προτύπου. πριν!!!Πρωτη Φωτογραφία μετά!!!Δευτερη Φωτογραφία.
  25. Εικόνα ενός άλλου κόσμου, όπου ίσως υπάρχει ζωή. Καλλιτεχνική απεικόνιση της επιφάνειας του πλανήτη Proxima b (Εγγύτατος b), ο οποίος ανακαλύφθηκε το 2016, έχει μέγεθος αντίστοιχο αυτού της Γης και ενδεχομένως να είναι κατοικήσιμος, έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Σύμφωνα με αστρονόμους που χρησιμοποίησαν το 3,6 μέτρων τηλεσκόπιο του ESO (European Southern Observatory) στο Λα Σίλα της Χιλής, καθώς και άλλα τηλεσκόπια ανά τον κόσμο, ο εξωπλανήτης αυτός είναι σε απόσταση από το άστρο του- το κοντινότερο γειτονικό μας- που επιτρέπει την ύπαρξη θερμοκρασιών αρκετά ήπιων ώστε νερό σε υγρή μορφή να συσσωρεύεται στην επιφάνειά του. Η καλλιτεχνική απεικόνιση δείχνει την επιφάνεια του Εγγύτατου b, ο οποίος είναι σε τροχιά γύρω από τον Εγγύτατο Κενταύρου- τον κόκκινο νάνο που αποτελεί το άστρο που είναι πιο κοντά στο ηλιακό μας σύστημα. Στην εικόνα αυτή φαίνεται επίσης το Άλφα Κενταύρου ΑΒ. Ο Εγγύτατος b είναι λίγο μεγαλύτερος από τη Γη και περιστρέφεται γύρω από τη Γη σε τροχιά που είναι στην αποκαλούμενη «κατοικήσιμη ζώνη», όπου η θερμοκρασία επιτρέπει την παρουσία νερού σε υγρή μορφή στην επιφάνεια, και ως εκ τούτου θεωρείται ότι μπορεί, ενδεχομένως, να φιλοξενεί ζωή. https://www.naftemporiki.gr/story/1631292/eikona-enos-allou-kosmou-opou-isos-uparxei-zoi
×
×
  • Δημιουργία νέου...

Σημαντικές πληροφορίες

Όροι χρήσης