Δροσος Γεωργιος

Η επίλυση ενός χρυσού μυστηρίου. Στην ερώτηση «γιατί ο χρυσός έχει κίτρινο χρώμα» η απάντηση είναι: «Διότι ισχύει η θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν». To λαμπερό χρώμα του χρυσού είναι το αποτέλεσμα ισχυρών σχετικιστικών φαινομένων. Τα σχετικιστικά φαινόμενα είναι που περιπλέκουν τους θεωρητικούς υπολογισμούς σχετικά με την κατανομή των ηλεκτρονίων γύρω από τον πυρήνα. Οι θεωρητικοί φυσικοί αγωνίζονται εδώ και δεκαετίες να διαλευκάνουν μια διαφορά ανάμεσα στις θεωρητικές προβλέψεις και τις πειραματικές παρατηρήσεις σχετικά με το άτομο του χρυσού. Σε μια νέα δημοσίευση ο Peter Schwerdtfeger και οι συνεργάτες του υποστηρίζουν ότι έλυσαν το πρόβλημα, υπολογίζοντας με εκπληκτική ακρίβεια την συνεισφορά των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των ηλεκτρονίων, ενσωματώνοντας στους υπολογισμούς τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των ηλεκτρονίων ανά πεντάδες. [«Relativistic Coupled Cluster Calculations with Variational Quantum Electrodynamics Resolve the Discrepancy between Experiment and Theory Concerning the Electron Affinity and Ionization Potential of Gold», L. F. Pašteka, E. Eliav, A. Borschevsky, U. Kaldor, and P. Schwerdtfeger] https://journals.aps.org/prl/abstract/10.1103/PhysRevLett.118.023002 O υπολογισμός των ιδιοτήτων της κατανομής των ηλεκτρονίων γύρω από τον πυρήνα ενός ατόμου δεν είναι εύκολη υπόθεση, ειδικά για τα άτομα με μεγάλο ατομικό αριθμό, των οποίων το ισχυρό δυναμικό Coulomb έχει ως αποτέλεσμα σχετικιστικές ενέργειες για τα ηλεκτρόνια. Στην περίπτωση του χρυσού τα σχετικιστικά φαινόμενα προκαλούν ένα μικρότερο του αναμενομένου χάσμα μεταξύ των τροχιακών 6s and 5d, εξαιτίας του οποίου ο χρυσός απορροφά τις μπλε συχνότητες και αντανακλά μια κιτρινωπή απόχρωση. Όμως άλλες ιδιότητες του χρυσού είναι πιο δύσκολο να εξηγηθούν. Οι τιμές που υπολογίζονται θεωρητικά για την ενέργεια ιονισμού (η ενέργεια που απαιτείται για την απόσπαση ενός ηλεκτρονίου) και την ηλεκτρονική συγγένεια (η ενέργεια που απαιτείται για την προσθήκη ενός ηλεκτρονίου), βρίσκονται συστηματικά κάτω από τις πειραματικές κατά δεκάδες μιλι-ηλεκτρονιοβόλτ (meV =10-3 eV). Οι Schwerdtfeger et al κατάφεραν να πραγματοποιήσουν τους λεπτομερέστερους θεωρητικούς υπολογισμούς μέχρι σήμερα για τον χρυσό. Το θεωρητικό μοντέλο τους υπολογίζει τα σχετικιστικά φαινόμενα στις συνεισφορές των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των ηλεκτρονίων και στην κβαντική ηλεκτροδυναμική. Οι προηγούμενες μελέτες σχετικά με τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των 79 ηλεκτρονίων στον χρυσό, εξέταζαν μόνο τις αλληλεπιδράσεων των ηλεκτρονίων ανά τριάδες. Στην τωρινή μελέτη οι υπολογισμοί επεκτείνονται σε αλληλεπιδράσεις τετράδων και πεντάδων. Με τον τρόπο αυτό η θεωρία προσέγγισε τις πειραματικές τιμές της ενέργειας ιονισμού και της ηλεκτρονικής συγγένειας σε μόλις μερικά meV – μια βελτίωση κατά έναν συντελεστή 10, σε σχέση με τα παλαιότερα αποτελέσματα. Η μεθοδολογία αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε ακόμα βαρύτερα στοιχεία. http://physicsgg.me/2017/01/11/%ce%b7-%ce%b5%cf%80%ce%af%ce%bb%cf%85%cf%83%ce%b7-%ce%b5%ce%bd%cf%8c%cf%82-%cf%87%cf%81%cf%85%cf%83%ce%bf%cf%8d-%ce%bc%cf%85%cf%83%cf%84%ce%b7%cf%81%ce%af%ce%bf%cf%85/

Αστεροειδής 2017 AG13. Τη Δευτέρα, την ώρα που περιμένατε το χιόνι, κοιμόσασταν ή κάνατε κάτι άλλο, η Γη παραλίγο να συγκρουστεί με ένα μικρό αστεροειδή. Ο Αστεροειδής 2017 AG13, όπως έχει ονομαστεί, έχει περίπου το μέγεθος μιας πολυώροφης πολυκατοικίας και πέρασε ξυστά δίπλα από τη Γη, χωρίς να την ακουμπήσει. Όλως περιέργως, οι επιστήμονες συνειδητοποίησαν ότι έρχεται κατά πάνω μας κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή. Ταξιδεύοντας με μία ταχύτητα που έφτανε περίπου τα 57.600 χιλιόμετρα την ώρα, ο αστεροειδής απείχε από τη Γη 160.000 χιλιόμετρα. Αυτό μπορεί να ακούγεται υπερβολικό, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για μία απόσταση δύο φορές πιο κοντινή από αυτή της Γης και της σελήνης. Ο AG13 έγινε αντιληπτός το περασμένο Σαββατοκύριακο από αστρονόμους του Παρατηρητηρίου Slooh, που διοργάνωσε την τελευταία στιγμή ένα live broadcast για να παρατηρήσουν το ιπτάμενο αντικείμενο. Επομένως, υπήρχε μόνο μία διορία δύο ημερών για να μας ενημερώσουν. Σκεφτείτε ότι στην ταινία Αρμαγεδών οι επιστήμονες της NASA είχαν προειδηποιήσει 18 ημέρες πριν. Αν και αυτή η διαστημική πέτρα δεν ήταν αρκετά μεγάλη για να καταστρέψει τον πλανήτη ή για να απαιτήσει τις υπηρεσίες του Bruce Willis, κατά πάσα πιθανότητα θα προκαλούσε μεγάλη ζημιά στην περιοχή που θα χτυπούσε. Το 2013, η ρωσική πόλη Chelyabinsk χτυπήθηκε από μία πύρινη σφαίρα, θρυμματίζοντας παράθυρα και προκαλώντας χιλιάδες μικροτραυματισμούς. Γιατί, λοιπόν, ο AG13 δεν έγινε αντιληπτός; Γιατί ο αστεροειδής είχε το μισό μέγεθος από αυτούς που εντοπίζει συνήθως το τηλεσκόπιο της NASA Near Earth Object Camera (NEOCam), το οποίο είναι σχεδιασμένο για να αναζητά στον ουρανό καταστροφικές απειλές από αστεροειδείς. Το πρόγραμμα NEOCam λειτουργεί με σχετικά περιορισμένη χρηματοδότηση, αφού η ΝASA προτιμά να δώσει προτεραιότητα στην αναζήτηση αστεροειδών στο Δία. Αν η διαρκής απειλή των αστεροειδών σε απασχολεί, μπορείς να τσεκάρεις εδώ την επίσημη στρατηγική του Λευκού Οίκου για τον εντοπισμό και την απώθησή τους. Σύμφωνα με αυτό το έγγραφο «στην ιδανική περίπτωση, το NEO θα μπορέσει να απωθηθεί ή να διαλυθεί πριν φτάσει στη Γη» αλλά «μπορεί να υπάρξουν περιπτώσεις στις οποίες οι καταστροφές του ΝΕΟ δεν θα μπορούν να αποφευχθούν διότι δεν θα υπάρχει αρκετός χρόνος μεταξύ του εντοπισμού και της πρόληψης». Δυστυχώς, η χρηματοδότηση είναι τόσο μικρή που αστεροειδείς όπως ο AG13 θα εξακολουθούν να μη γίνονται αντιληπτοί από τη NASA. Αυτό, θα μπορούσε δυνητικά να προκαλέσει μεγάλες καταστροφές σε πόλεις. Ό,τι αφορά σε αστεροειδείς μεγέθους Αρμαγεδώνα, εντάξει, θα τους δούμε να έρχονται, αλλά το ερώτημα είναι πόσο καλά θα μπορέσουμε να αντιδράσουμε. http://www.pronews.gr/portal/20170111/genika/diastima/49/tin-deytera-paraligo-na-pesei-asteroeidis-ston-planiti-kai-den-pire

Υπάρχει ένα σημείο πάνω από την Νότια Αμερική που απαγορεύεται να πετάνε δορυφόροι. Η πιο κοντινή ζώνη ακτινοβολίας στη Γη βρίσκεται πάνω από τη Νότια Αμερική. Ονομάζεται «Ανωμαλία του Νότιου Ατλαντικού» και εκπέμπει υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας, ικανά για να καταστρέψουν τους δορυφόρους που τυχόν περνάνε από επάνω. Συνήθως οι επικίνδυνες ζώνες ακτινοβολίας βρίσκονται περίπου 50.000 χιλιόμετρα πάνω από την Γη. Στο σημείο όμως αυτό στην Νότια Αμερική, η επικίνδυνη ζώνη ακτινοβολίας βρίσκεται μόλις στα 180 χιλιόμετρα! Η ακτινοβολία στο σημείο αυτό είναι ικανή να διαλύσει κάθε είδους ηλεκτρονικό σύστημα! Από ένα απλό λάπτοπ έως και το σύστημα πλοήγησης ενός δορυφόρου. Στην «Ανωμαλία του Νότιου Ατλαντικού» μάλιστα πριν μερικά χρόνια, καταστράφηκε ένα από τα πιο ισχυρά τηλεσκόπια της Ιαπωνίας. Βέβαια, το ευχάριστο είναι ότι τα 180 χιλιόμετρα μακριά από τη Γη, που βρίκεται η επικίνδυνη ακτινοβολία, δεν είναι ικανή απόσταση για να βλάψει τους ανθρώπους στο έδαφος. http://www.pronews.gr/portal/20170111/genika/diastima/49/yparhei-ena-simeio-pano-apo-tin-notia-ameriki-poy-apagoreyetai-na-petane

Α.Κατζουράκης: Ο Έλληνας ερευνητής που ανακάλυψε την πραγματική ηλικία των ρετροϊών. Οι ρετροϊοί έχουν ηλικία τουλάχιστον 450 εκατομμυρίων ετών σύμφωνα με μια νέα μελέτη επιστημόνων στη Βρετανία με επικεφαλής Έλληνα ερευνητή. Σύμφωνα με αυτή την εκτίμηση η συγκεκριμένη ομάδα ιών είναι 5 φορές αρχαιότερη από ότι πίστευαν οι επιστήμονες μέχρι σήμερα. Πρόκειται για τον αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Ζωολογίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Άρη Κατζουράκη. Ως εξελικτικός βιολόγος και παλαιο-ιολόγος, ο ερευνητής του τμήματος Ζωολογίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, εργάζεται τα τελευταία έξι χρόνια ως “κυνηγός γενετικών απολιθωμάτων”, όπως λέγονται οι επιστήμονες που μελετούν τις περιοχές του ανενεργού ανθρώπινου DNA. Η νέα εκτίμηση δείχνει ότι οι εν λόγω ιοί είναι αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια πιο «γέροι» από ό,τι θεωρείτο έως τώρα. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι πανάρχαιοι ρετροϊοί έχουν θαλάσσια προέλευση, ακολουθώντας τους ζωικούς φορείς τους, όταν οι τελευταίοι έκαναν το εξελικτικό άλμα από το νερό στην ξηρά. Τα νέα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Nature Communications, θα βοηθήσουν στην καλύτερη κατανόηση του συνεχώς εξελισσόμενου πολέμου ανάμεσα στους ιούς και στα ζώα (μεταξύ των οποίων ο άνθρωπος). «Πολύ λίγα πράγματα έχουν γίνει γνωστά για την αρχαία καταγωγή των ρετροϊών, εν μέρει λόγω της απουσίας γεωλογικών απολιθωμάτων. Οι ρετροϊοί είναι ευρέως εξαπλωμένοι μεταξύ των σπονδυλωτών ζώων και μπορούν επίσης να μεταδοθούν από το ένα ζώο στο άλλο, προκαλώντας νέες ασθένειες, όπως ο HIV. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι είναι ικανοί να κάνουν άλματα ανάμεσα σε μακρινούς συγγενείς, όπως τα πουλιά και τα θηλαστικά. Όμως μέχρι σήμερα, πιστευόταν ότι οι ρετροϊοί είναι σχετικά πρόσφατοι, πιθανώς ηλικίας 100 εκατομμυρίων ετών. Η νέα μας έρευνα καταδεικνύει ότι οι ρετροϊοί έχουν ηλικία τουλάχιστον 450 εκατομμυρίων ετών, αν όχι περισσότερο, και πρέπει να εμφανίσθηκαν στην πρώιμη Παλαιοζωική εποχή μαζί με τα σπονδυλωτά, αν όχι πριν από αυτά. Επιπροσθέτως, πρέπει να ήταν παρόντες στο σώμα των σπονδυλωτών προγόνων μας, προτού αποικήσουν την ξηρά και τους συνόδευσαν καθ’ όλη την μετάβαση από τη θάλασσα στη στεριά, αλλά και καθ’ όλη την εξελικτική διαδρομή τους μέχρι σήμερα» δήλωσε ο κ. Κατζουράκης. Οι ρετροϊοί είναι μια οικογένεια σημαντικών ιών που περιλαμβάνει και τον ιό HIV του AIDS. Οι ρετροϊοί έχουν μεγάλη ιατρική σημασία, καθώς μπορούν να προκαλέσουν καρκίνους και ανοσοανεπάρκειες σε διάφορα ζώα. Το πρώτο συνθετικό του ονόματός τους (ρετρο-) οφείλεται στο ότι είναι φτιαγμένοι από RNA, το οποίο μπορούν να μετατρέψουν σε DNA και να το εισάγουν στο γονιδίωμα του οργανισμού που προσβάλλουν. Πρόκειται για την ακριβώς αντίθετη διαδικασία από αυτό που συμβαίνει σε ένα κύτταρο, όπου το DNA μετατρέπεται σε RNA. Πηγή: ellines.com

Συνδρομή του CERN σε αμερικανικό πείραμα για το «σωματίδιο - φάντασμα» Από τις εγκαταστάσεις του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών (CERN), στα σύνορα Ελβετίας και Γαλλίας, «περνά» ένα πείραμα-σταθμός που προετοιμάζεται στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, για τη μελέτη των νετρίνων. Το πείραμα ονομάζεται DUNE (Deep Underground Neutrino Experiment) και αποτελεί μία από τις σημαντικότερες προσπάθειες που βρίσκονται στα σκαριά, για την εξέταση των ιδιοτήτων των νετρίνων. Αναμένεται να ξεκινήσει το 2022, αφού πρώτα ολοκληρωθούν με επιτυχία στο CERN οι δοκιμές της τεχνολογίας στην οποία θα βασισθούν οι δύο πιο κρίσιμες διατάξεις του πειράματος, δηλαδή οι ανιχνευτές των σωματιδίων. Τα νετρίνα αλληλεπιδρούν πολύ σπάνια με την ύλη, αφού για παράδειγμα ένα τέτοιο σωματίδιο μπορεί να διαπεράσει ανεπηρέαστο ολόκληρη τη Γη. Έτσι, έχουν αποκτήσει το παρατσούκλι «σωματίδιο-φάντασμα» από την επιστημονική κοινότητα. Την ίδια στιγμή, αποτελούν το δεύτερο σε αφθονία θεμελιώδες σωματίδιο στο σύμπαν, ενώ έχουν απειροελάχιστη μάζα και μηδενικό φορτίο. Διακρίνονται σε τρία είδη (ταυ, μιονίου και ηλεκτρονίου), γνωστά και ως «γεύσεις», που δεν παραμένουν σταθερές. Έτσι, αν μία δέσμη σωματιδίων διασχίσει μια απόσταση ανάμεσα σε δύο σημεία, τότε ένα ποσοστό τους θα μετασχηματισθεί («ταλαντωθεί») πριν φθάσει στον τελικό προορισμό, αλλάζοντας στην πορεία «γεύση». Ωστόσο, ακόμη και σήμερα κρύβουν αινίγματα για τους επιστήμονες, όπως για παράδειγμα ποιος είναι ο μηχανισμός πίσω από την «ταλάντωση». Αν και οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα είναι πιθανόν να ανοίξουν επίσης τον δρόμο για να εξιχνιασθούν αρκετά μυστήρια της φυσικής, όπως για παράδειγμα γιατί η ύλη κυριάρχησε της αντιύλης στο πρώιμο σύμπαν, η πειραματική μελέτη τους κάθε άλλο παρά εύκολη είναι, λόγω της «φευγαλέας» φύσης τους. Στο πλαίσιο του DUNE, δέσμες νετρίνων από το εργαστήριο Fermilab, έξω από το Σικάγο, θα καλύπτουν μια απόσταση μήκους 1.300 χιλιομέτρων, για να καταλήξουν στις εγκαταστάσεις του Sanford Lab στη Νότια Ντακότα. Οι επιστήμονες θα καταγράφουν τις ιδιότητες των σωματιδίων στην «αφετηρία» και το τέλος της πορείας τους, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα τη συμπεριφορά τους, όπως για παράδειγμα την αλλαγή «γεύσης». Γι’ αυτό τον σκοπό, τόσο στο Fermilab όσο και στο Sanford Lab θα εγκατασταθούν δύο ανιχνευτές νετρίνων που θα βασίζονται σε μία καινούρια τεχνολογία. Έτσι, το CERN έχει αναλάβει να δοκιμάσει αυτή την τεχνολογία ανίχνευσης, για να διαπιστώσει αν όντως θα προσδώσει στις δύο διατάξεις μεγαλύτερη ευαισθησία στην καταγραφή των νετρίνων. Σε πρώτη φάση, στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών θα κατασκευασθεί ένα απλούστερο πρωτότυπο, που το 2017 θα δώσει τη θέση του σε μία μεγαλύτερη διάταξη, που θα «αντιγράφει» πλήρως τη συγκεκριμένη τεχνολογία. Όταν ολοκληρωθούν οι δοκιμές της, τότε το Sanford Lab θα ξεκινήσει την κατασκευή των ανιχνευτών που θα εγκατασταθούν στις δύο εγκαταστάσεις, για να δρομολογηθεί η έναρξη του πειράματος. http://www.naftemporiki.gr/story/1192179/sundromi-tou-cern-se-amerikaniko-peirama-gia-to-somatidio-fantasma

"Terminator" στο Διαστημα! Οι Ρώσοι κοσμοναύτες Φιοντόρ Γιουρτσίχιν και Sergey RJaZANSKIJj εκπαιδευονται στο Γιούρι Γκαγκάριν Κέντρο Εκπαίδευσης κοσμοναύτων για το "Terminator" το νέο γεωφυσικό πείραμα. Ο διευθυντής της νέας έρευνας σχετικά με το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό - Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής ειναι ο ακαδημαϊκός EK Fedorov. Ο κύριος σκοπός του πειράματος, κατά την οποία έχει προγραμματιστεί η διεξαγωγή μετρήσεων στη γειτονιά του ηλιακού τερματισμού (η γραμμή svetorazdela μεταξύ ημέρας και νύχτας), είναι η μελέτη των στρωματικών δομών (εκπομπές ατμοσφαιρικών στρωμάτων και φωτεινό νέφος) για τα ύψη της άνω μεσόσφαιρας - κάτω θερμόσφαιρας. Οι κοσμοναύτες στη μελέτη του φωτεινού νέφους θα πρέπει να το φωτογραφίσουν ταυτόχρονα σε τέσσερα μήκη κύματος που βρίσκονται στο ορατό και εγγύς υπέρυθρο περιοχές του φάσματος. Το "Terminator" θα είναι ένα βήμα στον σχηματισμό ενός παγκόσμιου συστήματος ελέγχου της ροής κυμάτων, που εκτείνεται από την κάτω στην άνω ατμόσφαιρα. Το πείραμα θα αναπτύξει την επιστημονική και μεθοδολογική βάση για μια νέα γενιά των τεχνολογιών παρακολούθησης χώρου και να τις μετατρέπει σε χρήσιμες πληροφορίες για τη διαμόρφωση των κλιματικών μοντέλων και την πρόβλεψη της κατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος. http://www.roscosmos.ru/23110/

Δημιουργήθηκε η Σελήνη από πολλαπλές προσκρούσεις σωμάτων με τη Γη; Ισραηλινοί επιστήμονες αναβίωσαν μια παλαιότερη θεωρία, σύμφωνα με την οποία η Σελήνη σχηματίσθηκε όχι μετά από μία και μοναδική πρόσκρουση ενός μεγάλου ουράνιου σώματος στη Γη πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, αλλά μετά από απανωτές προσκρούσεις περισσότερων σωμάτων. Σύμφωνα με το εναλλακτικό μοντέλο των πολλαπλών προσκρούσεων, αρκετά ουράνια σώματα, κάποια μεγάλα όσο ο ‘Αρης, έπεσαν κάποτε πάνω στον πλανήτη μας. Από τις προσκρούσεις αυτές, δημιουργήθηκαν αρκετά μικρά φεγγάρια, τα οποία τελικά συνενώθηκαν για να σχηματίσουν ένα μεγαλύτερο, τη σημερινή Σελήνη. Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Επιστημών Weizmann, με επικεφαλής τη δρα Ραλούκα Ρούφου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γεωεπιστημών «Nature Geoscience», http://www.nature.com/ngeo/journal/vaop/ncurrent/full/ngeo2866.html πραγματοποίησαν σε ηλεκτρονικό υπολογιστή πάνω από 1.000 προσομοιώσεις (σενάρια) για το πώς μπορεί να δημιουργήθηκε η Σελήνη. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το σενάριο των πολλαπλών συγκρούσεων εξηγεί καλύτερα τη γεωλογική σύνθεση της Σελήνης και την ομοιότητά της με τη Γη, σε σχέση με το μοντέλο της μοναδικής πρόσκρουσης. Το νέο μοντέλο υποθέτει ότι, σε διάστημα 100 εκατομμυρίων ετών, υπήρξαν περίπου 20 προσκρούσεις στη Γη σωμάτων διαφόρων μεγεθών. Από τις διαδοχικές προσκρούσεις, γύρω από τον πλανήτη μας σχηματίσθηκαν δακτύλιοι υλικών παρόμοιοι με του Κρόνου. Με το πέρασμα του χρόνου, αυτά τα υλικά σχημάτισαν μικρά φεγγάρια, ώπου τελικά με τη σειρά τους δημιούργησαν τη Σελήνη. Η όλη διαδικασία μοιάζει αρκετά με την κυρίαρχη θεωρία, τη λεγόμενη και «Υπόθεση της Γιγάντιας Πρόσκρουσης», που προτάθηκε αρχικά στη δεκαετία του ’70. Σύμφωνα με αυτή, ένα σώμα πλανητικού μεγέθους, η Θεία, χτύπησε τη Γη, εκτινάσσοντας τεράστιες ποσότητες υλικών στο διάστημα (70 δισεκατομμύρια δισεκατομμυρίων τόνους πετρωμάτων), τα οποία τελικά συνενώθηκαν για να σχηματίσουν τη Σελήνη. Δεν είναι η πρώτη φορά που επιστήμονες προτείνουν παραλλαγές της θεωρίας των πολλαπλών προσκρούσεων. Κάτι παρεμφερές είχε αρχικά προταθεί το 1989, αλλά δεν είχε τύχει ευρείας αποδοχής. Κάτι που ίσως ούτε τώρα θα συμβεί, αν και η νέα μελέτη περιλαμβάνει περισσότερους υπολογισμούς και φαίνεται πιο πειστική. Το ηλιακό μας σύστημα εκτιμάται ότι δημιουργήθηκε πριν από 4,57 δισεκατομμύρια χρόνια και περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια αργότερα πιστεύεται ότι σχηματίσθηκε η Σελήνη. http://physicsgg.me/2017/01/10/%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b3%ce%ae%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%ce%b7-%cf%83%ce%b5%ce%bb%ce%ae%ce%bd%ce%b7-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%80%ce%bf%ce%bb%ce%bb%ce%b1%cf%80%ce%bb%ce%ad%cf%82/

Ο πλανήτης σας όπως φαίνεται από τον Άρη. Κοίτα! Από εδώ βλέπω το σπίτι σου! Το πιο ισχυρό τηλεσκόπιο που λειτουργεί σε τροχιά γύρω από τον Άρη φωτογράφησε τη Γη και τη Σελήνη από απόσταση 205 εκατομμυρίων χιλιομέτρων. Η σπάνια εικόνα συνδυάζει δύο επιμέρους λήψεις από τον δορυφόρο MRO της NASA. Τα σχετικά μεγέθη του πλανήτη και του δορυφόρου του ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, ωστόσο η φωτεινότητα των δύο σωμάτων ρυθμίστηκε ξεχωριστά για να αναδειχθούν οι λεπτομέρειες. Το φεγγάρι είναι πολύ πιο σκούρο από τη Γη και σχεδόν δεν θα διακρινόταν αν εμφανιζόταν στην ίδια κλίμακα φωτεινότητας. Οι δύο εικόνες βοήθησαν τους μηχανικούς της NASA να καλιμπράρουν την κάμερα HiRISE του δορυφόρου, δεδομένου ότι η ανακλαστικότητα της Σελήνης, και συγκεκριμένα η ανακλαστικότητα της πλευράς που κοιτάζει μόνιμα στη Γη, είναι καλά γνωστή. Το κοκκινωπό χαρακτηριστικό που διακρίνεται σχεδόν στο κέντρο της Γης είναι η Αυστραλία. Οι εικόνες λήφθηκαν στις 20 Νοεμβρίου, όταν ο Άρης απείχε από τη Γη περίπου 205 εκατομμύρια χιλιόμετρα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500124112

Ο Έλληνας Καθηγητής που έλυσε τον «Γρίφο του Νας», στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση. Αυτο-οδηγούμενα αυτοκίνητα, Amazon Alexa, image search... η ζωή μας εμπλουτίζεται συνεχώς με «έξυπνους αλγόριθμους». Οι αλγόριθμοι γίνονται ολοένα εξυπνότεροι: καταλαβαίνουν τι λέμε, μαθαίνουν πράγματα για εμάς, μαθαίνουν ξένες γλώσσες, μαθαίνουν να ζωγραφίζουν και, γενικώς, μαθαίνουν. Τι κρύβεται, όμως, πίσω από αυτούς και τι πάει να πει «μαθαίνουν»; Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, Καθηγητής στο MIT, έρχεται ως προσκεκλημένος της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, στις 12 Ιανουαρίου, στο πλαίσιο της έκθεσης «Υβρίδια», για να μιλήσει για την εξελισσόμενη επανάσταση στην τεχνητή νοημοσύνη, την τεχνολογία που κρύβεται πίσω από αυτήν και τα φιλοσοφικά ερωτήματα που προκύπτουν για τη μάθηση και τη νοημοσύνη. Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης είναι Καθηγητής της Επιστήμης των Υπολογιστών στο ΜΙΤ. Είναι απόφοιτος της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Ε.Μ.Π., έκανε διδακτορικό στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ και εργάστηκε ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στη Microsoft. Η έρευνά του επικεντρώνεται στη θεωρητική πληροφορική και τη διεπαφή της με τα οικονομικά, τη στατιστική και την τεχνητή νοημοσύνη. Έχει τιμηθεί με το βραβείο της καλύτερης διδακτορικής διατριβής στην πληροφορική, από τον διεθνή Οργανισμό επιστήμης των υπολογιστών ACM. Η διδακτορική του διατριβή, με θέμα «Υπολογιστική Πολυπλοκότητα των Ισορροπιών Νας», απαντά σε ένα άλυτο επιστημονικό ερώτημα από τη δημοσίευση του Τζων Νας το 1950, για την οποία ο Νας βραβεύτηκε με το Νόμπελ Οικονομικών (1994). Η διατριβή του Κωνσταντίνου Δασκαλάκη εντοπίζει υπολογιστικά εμπόδια στην εφαρμοσιμότητα της ισορροπίας Νας, που υπήρξε το επίκεντρο των οικονομικών μαθηματικών μέχρι σήμερα, και δείχνει την ανάγκη για καινούργιες, πιο ρεαλιστικές έννοιες ισορροπίας. Για τη δουλειά του αυτή έχει τιμηθεί και από τη Διεθνή Ένωση Θεωρίας Παιγνίων, με το βραβείο Πληροφορικής και Θεωρίας Παιγνίων. Έχει τιμηθεί, επίσης, με πολλά άλλα βραβεία και διακρίσεις, όπως το Career Award από το Ίδρυμα Επιστημών των ΗΠΑ, το βραβείο Πληροφορικής του Ιδρύματος Sloan, το βραβείο εξαιρετικής δημοσίευσης από τη διεθνή Ένωση εφαρμοσμένων μαθηματικών SIAM, την ερευνητική υποτροφία της Microsoft και το βραβείο έρευνας από το Ίδρυμα Giuseppe Sciacca του Βατικανού. Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, Συγγρού 107, Αθήνα. Τηλ. 210 900 5 800 Μικρή Σκηνή, 12 Ιανουαρίου, στις 19:00 Η είσοδος σε όλες τις εκδηλώσεις του Κύκλου «Λέξεις & Σκέψεις» είναι δωρεάν και τηρείται σειρά προτεραιότητας. Η διανομή των δελτίων εισόδου ξεκινά 1 ώρα πριν από κάθε εκδήλωση. Οι συζητήσεις των κύκλων Λέξεις & Σκέψεις αναμεταδίδονται και με live streaming μέσω του sgt.gr. http://www.naftemporiki.gr/story/1189533/o-ellinas-kathigitis-pou-eluse-ton-grifo-tou-nas-sti-stegi-tou-idrumatos-onasi

Παγκόσμιο χρωματικό μωσαϊκό της Διώνης. Γνωρίστε τη Διώνη, έναν παγωμένο δορυφόρο του Κρόνου διαμέτρου 1.122 χιλιομέτρων και το 15ο μεγαλύτερο φεγγάρι στο Ηλιακό μας Σύστημα. Αυτή το παγκόσμιο χρωματικό μωσαϊκό της ενδιαφέρουσας επιφάνειας του φεγγαριού παρήχθη από τις εικόνες που λαμβάνονται από το διεθνές διαστημικό σκάφος Cassini κατά τη διάρκεια των 10 πρώτων ετών της εξερεύνησης του συστήματος του Κρόνου. Ίσως η πιο εντυπωσιακή παρατήρηση είναι η διαφορά στο χρώμα και τη φωτεινότητα μεταξύ του αριστερού και δεξιού μισού της εικόνας. Οι χρωματικές αυτές διαφορές αντιστοιχούν στα «πίσω» και «εμπρός» ημισφαίρια αντίστοιχα, από την άποψη της κατεύθυνσης με την οποία το φεγγάρι κινείται κατά μήκος της τροχιάς του γύρω από τον Κρόνο κάθε 2,7 ημέρες. Η σκοτεινή επίστρωση στο πίσω ημισφαίριο θεωρείται ότι οφείλεται στην ακτινοβολία από τη μαγνητόσφαιρα του Κρόνου, η οποία προκαλεί τα οργανικά στοιχεία στην επιφάνεια του φεγγαριού να γίνουν πιο σκούρα και πιο κόκκινα στην εμφάνιση. Οι ψιλές λευκές ραβδώσεις που περιδιαβαίνουν αυτή την χρωματιστή επιφάνεια είναι φωτεινά βράχια πάγου – κάποια έχουν μερικές εκατοντάδες μέτρα ύψος - που προκύπτουν από τεκτονικά κατάγματα. Το εμπρός ημισφαίριο έχει ζωγραφιστεί με παγωμένη σκόνη από τον δακτύλιο Ε του Κρόνου, η οποία τροφοδοτείται από μικροσκοπικά σωματίδια που εκτινάσσονται από το κοντινό φεγγάρι Εγκέλαδος. Εν τω μεταξύ, ο Εγκέλαδος αναβλύζει συνεχώς σωματίδια αερίου και παγωμένα σωματίδια στο διάστημα από κατάγματα κοντά στο νότιο πόλο του. Η Διώνη φαίνεται να είναι ήσυχη προς το παρόν, αλλά η θρυμματισμένη επιφάνειά της υποδεικνύει σίγουρα σε ένα πιο γεωλογικά ενεργό παρελθόν. Μάλιστα, μια πρόσφατη μελέτη θεωρητικών μοντέλων από ανεξάρτητους ερευνητές προτείνει ότι θα μπορούσε να υπάρχει ένας υπόγειος ωκεανός γύρω από το βραχώδη πυρήνα του φεγγαριού, θαμμένο περίπου 100 km κάτω από το κακοποιημένο κέλυφός του. Αυτή το παγκόσμιο μωσαϊκό κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 2014. Η ανάλυση της εικόνας είναι 250 m ανά pixel. Η αποστολή Cassini-Huygens είναι ένα συνεργατικό έργο των NASA, ESA και ASI, της Ιταλικής διαστημικής υπηρεσίας. Η αποστολή ξεκίνησε το 1997, και έφθασε στο σύστημα του Κρόνου το 2004, με την προσγείωση του ανιχνευτή Huygens στον Τιτάνα, τον Ιανουάριο του 2005. Τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους, το διαστημικό σκάφος Cassini θα διεισδύσει στην ατμόσφαιρα του Κρόνου με σκοπό να ολοκληρώσει την απίστευτη αποστολή του. http://www.esa.int/spaceinimages/Images/2017/01/Pagkhosmio_chromatikho_mosaikho_tes_Dihones

Σ. Χόκινγκ: «Οι μαύρες τρύπες έχουν μαλλιά που αποθηκεύουν πληροφορίες» Μια νέα θεωρία για τη λειτουργία των μελανών οπών στο Σύμπαν ανέπτυξε ο διάσημος βρετανός αστροφυσικός Στίβεν Χόκινγκ που έχει αφιερώσει τη ζωή του στη μελέτη τους. Ο Χόκινγκ υποστηρίζει ότι οι πληροφορίες που υπάρχουν στην ύλη που εισέρχεται σε μια μαύρη τρύπα δεν καταστρέφονται μαζί με αυτή αλλά αποσπώνται και αποθηκεύονται σε εξωτικές κοσμικές δομές στον ορίζοντα των γεγονότων, το αόρατο σύνορο το οποίο περιβάλλει κάθε μαύρη τρύπα στο Σύμπαν και εμποδίζει το φως να ξεφύγει. Το παράδοξο Όσα γνωρίζουμε για τις μαύρες τρύπες υποδεικνύουν πώς όταν η ύλη εισέλθει σε μια μελανή οπή καταστρέφεται στα εξ ων συνετέθη και φυσικά μαζί της καταστρέφονται και όλες πληροφορίες. Όμως οι νόμοι της κβαντομηχανικής αναφέρουν ότι οι πληροφορίες που πέφτουν στις μελανές οπές διασώζονται και μπορούν να ανακτηθούν. Αυτός ο κοσμικός γρίφος έχει ονομαστεί από τους ειδικούς «παράδοξο της πληροφορίας». Σε μια προσπάθεια να δώσει λύση σε αυτό το παράδοξο ο Χόκινγκ τον περασμένο Ιούλιο παρουσίασε σε επιστημονικό συνέδριο στη Στοκχόλμη μια νέα ιδέα που είχε αναπτύξει σε συνεργασία με τον φυσικό Μάλκολμ Πέρι από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και τον φυσικό Άντριου Στρόμινγκερ από το Χάρβαρντ. Οι τρεις ερευνητές υποστηρίζουν πώς οι πληροφορίες όταν «συλλαμβάνονται» από μια μελανή οπή δεν εισέρχονται στο εσωτερικό της αλλά αποθηκεύονται στον ορίζοντα γεγονότων. Τα μαλλιά Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι πληροφορίες που εισέρχονται στις μελανές οπές αποθηκεύονται σε μια κοσμική δομή την οποία ονομάζουν «μαλακά μαλλιά». Σύμφωνα με τον Χόκινγκ και τους συνεργάτες του αυτά τα… μαλλιά αποτελούνται από φωτόνια και βαρυτόνια. Τα βαρυτόνια είναι υποθετικά στοιχειώδη σωματίδια φορείς της βαρυτικής αλληλεπίδρασης. Όπως αναφέρουν οι τρεις επιστήμονες όταν η ύλη εισέρχεται σε μια μελανή οπή οι πληροφορίες τους «απογυμνώνονται» από αυτή και… πιάνονται στα «μαλακά μαλλιά» που βρίσκονται στον ορίζοντα των γεγονότων. Η ανάκτηση. Οι τρεις ερευνητές πιθανολογούν ότι η ακτινοβολία που εκπέμπεται από τις μελανές οπές μπορεί να μεταφέρουν μαζί τους ορισμένες από τις πληροφορίες που έχουν διασωθεί και είναι αποθηκευμένες στον ορίζοντα των γεγονότων. Το ζητούμενο είναι όπως λέει ο Χόκινγκ να βρεθεί ένας τρόπος να εντοπίζονται και να ανακτώνται αυτές οι πληροφορίες που πιθανότατα θα είναι «ανάκατες» και μπερδεμένες μεταξύ τους ομολογώντας ότι δεν θα είναι κάτι εύκολο. Αυτός και οι συνεργάτες του ευελπιστούν ότι θα βρεθεί ένας τρόπος οι πληροφορίες αυτές να ανασυνθέτονται και δημιουργείται ένα «ολόγραμμα», όπως το ονομάζουν, των αρχικών πληροφοριών. Η μελέτη που τιτλοφορείται «Μαλακά μαλλιά σε μαύρες τρύπες» δημοσιεύεται στην διαδικτυακό αρχείο επιστημονικών προδημοσιεύσεων arxiv. http://www.pronews.gr/portal/20170110/genika/diastima/49/s-hokingk-oi-mayres-trypes-ehoyn-mallia-poy-apothikeyoyn-plirofories

Σύγκρουση δυο άστρων ορατή στον νυχτερινό ουρανό … με γυμνό μάτι. Επιστήμονες από το αμερικανικό Κολέγιο Calvin υποστηρίζουν πως κατάφεραν να υπολογίσουν τον χρόνο σύγκρουσης δύο άστρων, εκτιμώντας πως αυτό θα συμβεί το 2022. Σύμφωνα με τους ίδιους, για τους κατοίκους του Βόρειου ημισφαίριου της Γης, η έκρηξη θα γίνει ορατή με τη μορφή ενός άστρου που θα «προστεθεί» στον αστερισμό του Κύκνου, το οποίο μάλιστα θα είναι σχεδόν το ίδιο φωτεινό με τον Πολικό Αστέρα. Τα δύο ουράνια σώματα σχηματίζουν το αστρικό ζεύγος KIC 9832227, το οποίο βρίσκεται σε απόσταση 1.800 ετών φωτός από τον πλανήτη μας. Από τον ρυθμό με τον οποίο μειώνεται η απόσταση με την οποία περιστρέφεται το ένα γύρω από το άλλο, οι αστρονόμοι από το Calvin υπολόγισαν πως θα συγχωνευθούν σε μία πενταετία από σήμερα. Από την έκρηξη που θα προκληθεί, θα δημιουργηθεί ένας ερυθρός υπερκαινοφανής αστέρας, δηλαδή ένα εξαιρετικά φωτεινό αντικείμενο, αποτελούμενο κυρίως από ιονισμένη ύλη. Μάλιστα, η φωτεινότητά του θα είναι 10.000 φορές από τη φωτεινότητα του αστρικού ζεύγους. Έτσι, ο υπερκαινοφανής αστέρας θα είναι ορατός από τη Γη, δίνοντας την εντύπωση πως ο αστερισμός του Κύκνου απέκτησε ένα καινούριο μέλος. Η μελέτη των ερευνητών παρουσιάστηκε χθες σε συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Ένωσης από τον Λάρι Μόλναρ, καθηγητή αστρονομίας στο Calvin και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. «Το αποτέλεσμα θα είναι ορατό στον ουρανό, ενώ θα μπορεί να το παρατηρήσει οποιοσδήποτε. Δεν θα χρειάζονται τηλεσκόπια για να διαπιστωθεί το 2023 αν είχαμε δίκιο ή όχι», λέει ο Μόλναρ στην ιστοσελίδα του National Geographic. http://news.nationalgeographic.com/2017/01/see-star-explode-2022-nova-cygnus-skywatching-space-science/ Μέχρι πρόσφατα, οι επιστήμονες δεν γνώριζαν καν πως το KIC 9832227 είναι ένα αστρικό ζεύγος. Το 2013 η αστρονόμος Κάρεν Κινεμούχι, από το αστεροσκοπείο Apache Point, υπέθεσε πως οι αυξομειώσεις στη φωτεινότητά του θα μπορούσαν να υποδηλώνουν την παρουσία δύο άστρων. Μεταγενέστερες παρατηρήσεις επιβεβαίωσαν αυτή την υπόθεση, προσδιορίζοντας επίσης ότι το ένα άστρο είναι περίπου 40% μεγαλύτερο από τον Ήλιο, ενώ το δεύτερο περίπου το 1/3. Επίσης, οι επιστήμονες πλέον γνωρίζουν πως τα δύο άστρα όχι μόνο βρίσκονται πολύ κοντά, αλλά και περιστρέφονται το ένα γύρω από το άλλο με ολοένα μικρότερη απόσταση. Έτσι, χρησιμοποιώντας περισσότερες από 32.000 φωτογραφίες και αντιπαραβάλλοντας τα δεδομένα με την περίπτωση του V1309 Sco, ενός αστρικού ζεύγους που εξερράγη το 2008, η ομάδα του Μόλνερ υπολόγισε τα δύο άστρα θα συγχωνευθούν το 2022, αν η προσέγγισή τους εξελιχθεί όπως συνέβη με το V1309 Sco. «Μία τέτοια έκρηξη συμβαίνει περίπου ανά δεκαετία στον Γαλαξία μας. Η συγκεκριμένη περίπτωση είναι ασυνήθιστη λόγω της μικρής απόστασης από τη Γη, και επομένως της φωτεινότητας της έκρηξης. Επίσης, είναι η πρώτη φορά που μπόρεσε κανείς να προβλέψει πότε θα συμβεί», λέει ο Μόλναρ. Η ομάδα αναγνωρίζει πως οι εκτιμήσεις της μπορεί να αποδειχθούν λανθασμένες, και τελικά να μην «φωτισθεί» ο νυχτερινός ουρανός από έναν νέο «αστέρα» το 2022. «Παρόλο που μία τέτοια εξέλιξη θα είναι απογοητευτική, οποιοδήποτε εναλλακτικό αποτέλεσμα θα είναι κι αυτό πολύ ενδιαφέρον», καταλήγει ο επιστήμονας. Στην φωτογραφία προσομοίωση της σύγκρουσης του δυαδικού συστήματος KIC 9832227 που βρίσκεται σε απόσταση 1800 έτη φωτός από τη Γη. (L. Molnar / Calvin College) http://physicsgg.me/2017/01/10/%cf%83%cf%8d%ce%b3%ce%ba%cf%81%ce%bf%cf%85%cf%83%ce%b7-%ce%b4%cf%85%ce%bf-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%cf%89%ce%bd-%ce%bf%cf%81%ce%b1%cf%84%ce%ae-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%bd%cf%85%cf%87%cf%84%ce%b5/

Διαστρικά νήματα στο Απαστράπτον Polaris. Καθώς το νέο ημερολογιακό έτος ξεκινάει, μαζί με ένα αίσθημα νέων αρχών, αυτό το δίκτυο σκόνης και αερίων δείχνει ένα μέρος του ουρανού όπου η γέννηση αστέρων δεν έχει ακόμη εδραιωθεί. Αυτή η περιοχή, γνωστή σαν Απαστράπτον Polaris, είναι ένα σύννεφο σκόνης και αερίων ορατό κατά μήκος της γραμμής της θέας προς το Polaris, το Άστρο του Βορρά στον αστερισμό της Μικρής Άρκτου, και 490 έτη φωτός από τη Γη. Απεικονίστηκε από το Διαστημικό Παρατηρητήριο Herschel της ESA το 2011, και εδώ παρουσιάζεται μία έγχρωμη σύνθεση. Δείχνει αρκετές δεκάδες μπλεγμένα διαστρικά νήματα. Τέτοια νήματα μπορούν να εκτείνονται για δεκάδες έτη φωτός μέσα στο διάστημα και να προηγούνται της έναρξης του σχηματισμού άστρων, με νεογέννητα άστρα συχνά να βρίσκονται στα πιο πυκνά μέρη. Ενσωματωμένα μέσα στα νήματα είναι ένας αριθμός από πυκνότερα τμήματα ύλης, αλλά προς το παρόν κανένα δεν δείχνει να αποτελεί τον «σπόρο» για μελλοντικά αστέρια. Όπως είναι τώρα, τα νήματα απλά δεν είναι αρκετά μεγάλα ώστε να υποστηρίξουν τον σχηματισμό άστρων. Το αν αυτή η ήρεμη προς το παρόν περιοχή γίνει ένα αστρικό «φυτώριο» στο μέλλον ή όχι, απομένει να φανεί. Η περιοχή απαθανατίστηκε από τον Φασματικό και Φωτομετρικό Δέκτη Απεικόνισης (Spectral and Photometric Imaging Receiver - SPIRE) του Διαστημικού Παρατηρητηρίου Herschel της ESA σε υπέρυθρα μήκη κύματος των 250,350 και 500 μικρομέτρων. http://www.esa.int/spaceinimages/Images/2017/01/Diastrikha_nhemata_sto_Apastrhapton_Polaris

Εισαγωγή στην κβαντομηχανική. Οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν ότι χρειάζονται το μυαλό του Einstein προκειμένου να γίνει κατανοητή σε αυτούς η κβαντομηχανική κι έτσι σταματούν να ασχολούνται μαζί της. Είναι όμως ενδιαφέρον να σημειώσουμε πως και ο ίδιος ο Einstein δεν εθεώρησε ότι η κβαντομηχανική ήταν μια σωστή θεωρία! Αυτό λοιπον το άρθρο προορίζεται να δώσει σε ένα συνηθισμένο πρόσωπο μια συνοπτική επισκόπηση της σπουδαιότητας και της εκπληκτικής ανάπτυξης της κβαντικής μηχανικής. Οι φυσικοί οι οποίοι ασχολήθηκαν με την κβαντομηχανικοί είναι πολλοί. Εμείς όμως θα ασχοληθούμε με τρείς. Τον Erwin Scrodinger, τον Werner Heisenberg και τον Paul Adrien Maurice Dirac. Περισσοτερα: http://www.physics4u.gr/articles/introqm.html

Φιοντόρ Γιουρτσίχιν Το 2017, τα ρωσικα επανδρωμένα διαστημικά προγράμματα προβλεπουν τέσσερις εκτοξεύσεις «Σογιούζ» στον ΔΔΣ. Πλησιέστερη τον Μάρτιο, θα μπει σε τροχιά ο »MS-04 Σογιούζ» με Fedor ΓΙΟΥΡΤΣΙΧΙΝ και ο Jack Fisher. http://www.roscosmos.ru/

H NASA θα εξερευνήσει αστεροειδείς. Η NASA αποφάσισε να πραγματοποιήσει δύο σημαντικές αποστολές σε αστεροειδείς. Στην πρώτη θα προσπαθήσει να ανακαλύψει νέα στοιχεία για την δημιουργία του ηλιακού μας συστήματος και στην δεύτερη να εξετάσει την δυνατότητα εκμετάλλευσης του πλούσιου ορυκτού πλούτου πολλών αστεροειδών. Οπως ανακοίνωσε η NASA η μία αποστολή θα γίνει το 2021 στους λεγόμενους Τρωικούς αστεροειδείς γύρω από τον Δία και η άλλη το 2023 στον μεταλλικό αστεροειδή Ψυχή. Τα δύο διαστημικά σκάφη θα έχουν τις ονομασίες «Λούσι» και «Ψυχή» αντίστοιχα. Οι αποστολές τους εντάσσονται στο ευρύτερο πρόγραμμα πλανητικής εξερεύνησης «Discovery» της NASA. Η «Λούσι» προγραμματίζεται να φθάσει στο στόχο της το 2027 και έως το 2033 να μελετήσει έξι από τους Τρωικούς αστεροειδείς πέριξ του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος. Οι εν λόγω αστεροειδείς πιστεύεται ότι αποτελούνται από τα πρωταρχικά υλικά από τα οποία σχηματίσθηκαν οι πλανήτες, συνεπώς η μελέτη τους θα φωτίσει την ιστορία του ηλιακού συστήματος. Η αποστολή πήρε το όνομα της από την «Λούσι» τον διάσημο αυστραλοπίθηκο που θεωρείται από τους πρώτους προγόνους του ανθρώπου. Η «Ψυχή» αναμένεται να φθάσει στον ομώνυμο αστεροειδή διαμέτρου 210 χιλιομέτρων το 2030. Θα είναι η πρώτη φορά που η NASA θα επισκεφθεί έναν κόσμο όχι παγωμένο, βραχώδες ή αέριο, αλλά μεταλλικό. Πρόκειται για ένα από τα πιο παράξενα σώματα στο ηλιακό σύστημα, που πιθανώς αποτελεί το απομεινάρι του μεταλλικού πυρήνα ενός παλαιότερου πλανήτη με το μέγεθος του 'Αρη. Παράλληλα, η NASA θα συνεχίσει τη χρηματοδότηση για την ανάπτυξη του διαστημικού τηλεσκοπίου NEOCam, που θα ψάχνει δυνητικά απειλητικούς κοντινούς στη Γη αστεροειδείς. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=855783

Βρέθηκε η πηγή των μυστηριωδών ραδιοκυμάτων από το διάστημα. Την προέλευση των μυστηριωδών ραδιοκυμάτων, που παρέμενε άγνωστη για τους επιστήμονες εδώ και περίπου μία δεκαετία, κατάφερε να ταυτοποιήσει μία διεθνής ερευνητική ομάδα στην οποία συμμετείχαν επιστήμονες από το αμερικανικό Πανεπιστήμιο Κορνέλ. Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές ανακάλυψαν πως η πηγή των «γρήγορων εκλάμψεων ραδιοκυμάτων» (Fast Radio Bursts-FRB), όπως ονομάζονται αυτά τα σήματα, είναι ένας μικρός γαλαξίας σε απόσταση 3 δισ. ετών φωτός από τη Γη. Οι πρώτες γρήγορες εκλάμψεις ραδιοκυμάτων καταγράφηκαν το 2007, ενώ η αρχική εκτίμηση ήταν πως προέρχονται από κάποια περιοχή του Γαλαξία μας ή από τους πλησιέστερους «γείτονές» του. Ωστόσο, σύμφωνα με τη μελέτη των ερευνητών, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, η πηγή τους βρίσκεται σε μία κοσμική δομή στην περιοχή του αστερισμού Ηνίοχου, με μάζα μόλις 1% της μάζας του Γαλαξία μας. «Οι εκλάμψεις θα πρέπει να μεταφέρουν τεράστια ποσά ενέργειας, αφού μπορούν να γίνουν αντιληπτές από απόσταση 3 δισ. ετών φωτός», σημειώνει ο ερευνητής του Κορνέλ Σάμι Τσάτερζι στην ιστοσελίδα του αμερικανικού ιδρύματος. Από το 2007 και τον πρώτο εντοπισμό τους, οι επιστήμονες προσπαθούσαν να διαλευκάνουν την πηγή προέλευσης των σημάτων, όπως και την αιτία εκπομπής τους. Σύμφωνα με επιστήμονες του πανεπιστημίου McGill, που επίσης συμμετείχαν στην έρευνα, ο λόγος ήταν πως τα ραδιοτηλεσκόπια που κατέγραψαν τα κύματα δεν ήταν τόσο εξελιγμένα ώστε να εντοπίσουν την προέλευσή τους. Το 2012, επιστήμονες από το Κορνέλ βρήκαν πως ένα σήμα επαναλαμβανόταν περιοδικά. Έτσι, «σαρώνοντας» το διάστημα, μπόρεσαν να βρουν την πηγή του. Καθώς τώρα διαλευκάνθηκε η προέλευσή τους, το επόμενο βήμα είναι να βρεθεί ο μηχανισμός που τα προκαλεί. Στη λίστα των πιθανών σεναρίων, πάντως, βρίσκεται πολύ χαμηλά η εκπομπή τους από κάποιο εξωγήινο πολιτισμό. «Πιστεύουμε πως πρόκειται για κάποιο μάγναστρο (magnetar στα αγγλικά), δηλαδή έναν “νεογέννητο” αστέρα νετρονίων με ισχυρό μαγνητικό πεδίο, ο οποίος περιβάλλεται από τα υπολείμματα ενός σουπερνόβα», λέει ο Τσάτερζι. Τα σήματα είναι επίσης πιθανό να προκαλούνται από μία μαύρη τρύπα, που βρίσκεται στο κέντρο του μικρού γαλαξία. Τότε, οι ραδιοπαλμοί θα προκαλούνται καθώς σωματίδια καταλήγουν στο εσωτερικό της με τεράστια ταχύτητα. http://www.naftemporiki.gr/story/1190506/brethike-i-pigi-ton-mustiriodon-radiokumaton-apo-to-diastima

2 τεράστιες μαύρες τρύπες κρυμμένες στη γειτονιά μας. Βρετανοί αστρονόμοι ανακάλυψαν ισχυρές ενδείξεις για την ύπαρξη δύο μαύρων οπών τεραστίων διαστάσεων, οι οποίες βρίσκονται στο κέντρο δύο σχετικά κοντινών γαλαξιών. Παραμένουν πάντως σε απόσταση εκατομμυρίων φωτός και δεν θεωρούνται απειλή για τη Γη. Οι μαύρες τρύπες είχαν παραμείνει άγνωστες έως τώρα, επειδή είναι κρυμμένες πίσω από ένα προπέτασμα νεφών αερίων και σκόνης. Οι επιστήμονες θεωρούν πολύ πιθανό ότι αρκετές ακόμη μαύρες τρύπες βρίσκονται σε σχετικά κοντινές αποστάσεις, αλλά δεν έχουν εντοπισθεί εξαιτίας του «καμουφλάζ» τους. «Αυτές οι μαύρες τρύπες βρίσκονται σχετικά κοντά στο γαλαξία μας, όμως μέχρι σήμερα είχαν παραμείνει κρυμμένες από μας. Είναι σαν τα τέρατα που κρύβονται κάτω από το κρεβάτι μας. Οι νέες ανακαλύψεις εγείρουν το ερώτημα πόσες άλλες υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες βρίσκονται ακόμη και στο γειτονικό σε μας σύμπαν», δήλωσε ο αστρονόμος ‘Αντι Ανουάρ του Κέντρου Εξωγαλακτικής Αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Ντάραμ, σύμφωνα με τις βρετανικές «Ιντιπέντεντ» και «Γκάρντιαν». Οι δύο γαλαξίες που «φιλοξενούν» τις θηριώδεις μαύρες τρύπες, είναι ο NGC 1448 σε απόσταση 38 εκατομμυρίων ετών φωτός και ο IC 3639 σε απόσταση 170 εκατ. ετών φωτός. Ο εντοπισμός των μαύρων οπών έγινε με το διαστημικό τηλεσκόπιο Nustar (Nuclear Spectroscopic Telescope Array) της NASA. Οι μαύρες τρύπες διαθέτουν τόσο ισχυρή βαρυτική έλξη, που παγιδεύουν το φως και οτιδήποτε άλλο, ενώ στρεβλώνουν τον χωροχρόνο γύρω τους. Η ανίχνευσή τους γίνεται έμμεσα, κυρίως από την ακτινοβολία που εκπέμπουν τα αντικείμενα, τα οποία πέφτουν μέσα σε αυτές. https://physicsgg.me/2017/01/08/2-%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%ac%cf%83%cf%84%ce%b9%ce%b5%cf%82-%ce%bc%ce%b1%cf%8d%cf%81%ce%b5%cf%82-%cf%84%cf%81%cf%8d%cf%80%ce%b5%cf%82-%ce%ba%cf%81%cf%85%ce%bc%ce%bc%ce%ad%ce%bd%ce%b5%cf%82-%cf%83%cf%84/

Τα 5 μεγαλύτερα μυστήρια του σύμπαντος και πως θα τα απαντήσουμε. 1. Τι είναι η σκοτεινή ύλη; 2. Τι είναι η σκοτεινή ενέργεια; 3. Τι υπήρχε πριν την Μεγάλη Έκρηξη; 4. Τι υπάρχει μέσα σε μια μαύρη τρύπα; 5. Είμαστε μόνοι στο σύμπαν; Από την ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων μέχρι την ανακάλυψη του κοντινότερου στη Γη εξωπλανήτη που μοιάζει με τη Γη, το 2016 ήταν μια καταπληκτική χρονιά για την αστρονομία στην πραγματικότητα η καλύτερη των τελευταίων δεκαετιών. Πολλοί από τους μεγαλύτερους γρίφους στην αστρονομία και την κοσμολογία έχουν λυθεί. Πάρτε για παράδειγμα την ηλικία του σύμπαντος. Έναν αιώνα πριν, θα λέγαμε απλά ότι το σύμπαν έχει πολύ μεγάλη ηλικία. Δεν υπήρχε τρόπος να προσδιοριστεί ο ακριβής αριθμός. Τώρα, χάρη στους λεπτομερείς χάρτες που δείχνουν τα αμυδρή ηχώ της Μεγάλης Έκρηξης αυτό που οι αστρονόμοι αποκαλούν «κοσμικό υπόβαθρο μικροκυμάτων» γνωρίζουμε ότι η ηλικία του σύμπαντος είναι 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια ή (13.8±0.02)×10 στην ενατη χρόνια. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό επίτευγμα ακρίβειας στην κοσμολογία. Δυστυχώς όμως, δεν διαθέτουμε όλες τις απαντήσεις σχετικά με το σύμπαν μας. Παρόλα τα δεδομένα από επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια, από τα πειράματα φυσικής σωματιδίων, όπως στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων στην Ελβετία, παρά τις ατελείωτες ώρες υπολογισμών από τους φυσικούς σε μαυροπίνακες ή σε προσομοιώσεις υπολογιστών, μια χούφτα από αναπάντητα κοσμολογικά προβλήματα συνεχίζουν να κρατάνε άγρυπνους τους φυσικούς. 1. Τι είναι η σκοτεινή ύλη; Βαθιά κάτω από τα Απέννινα όρη της κεντρικής Ιταλίας, στο Gran Sasso, βρίσκεται ένα υπόγειο εργαστήριο όπου οι επιστήμονες έχουν τοποθετήσει μια γιγάντια δεξαμενή γεμάτη με 3,5 τόνους υγρό ξένον. Ελπίζουν ότι κάποιο εξωτικό σωματίδιο από το μακρινό διάστημα θα διασχίσει το υγρό και θα αλληλεπιδράσει αφήνοντας κάποιο χαρακτηριστικό ίχνος. Μέχρι στιγμής κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί. Αλλά οι επιστήμονες που ψάχνουν την αποκαλούμενη «σκοτεινή ύλη» έχουν μάθει να κάνουν υπομονή. Έχουν περάσει πολλές δεκαετίες από τότε που οι αστρονόμοι μελετώντας μακρινούς γαλαξίες παρατήρησαν κάτι περίεργο: οι γαλαξίες για να μην διαλυθούν, εξαιτίας της περιστροφής τους, έπρεπε να διαθέτουν πολύ περισσότερη ύλη, σε σχέση με την παρατηρούμενη ορατή ύλη τα άστρα και αέρια νέφη του γαλαξία. Η ελλείπουσα μάζα ονομάστηκε σκοτεινή ύλη, και σήμερα θεωρείται ότι αποτελεί πάνω από το ένα τέταρτο της συνολικής μάζας και ενέργειας του ορατού σύμπαντος. Από τι συνίσταται η σκοτεινή ύλη; Η καλύτερη υπόθεση είναι πως πρόκειται για κάποιο είδος ταχέων σωματιδίων που αλληλεπιδρούν ελάχιστα με την γνωστή ύλη που αποτελούν τα άστρα και τους πλανήτες. Θεωρητικά, αυτά τα «ασθενώς αλληλεπιδρώντα» σωματίδια μπορούν να διασχίσουν ανεμπόδιστα μίλια συνηθισμένης ύλης κι αυτός είναι ο λόγος που δαπανώνται εκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή γιγαντιαίων ανιχνευτών, όπως αυτός στο Gran Sasso. Οι επιστήμονες προσπαθούν να ανιχνεύσουν αυτά τα εξωτικά σωματίδια εδώ και δεκαετίες, χωρίς καμία τύχη. Και κάποιοι άρχισαν να αναρωτιούνται αν όντως είναι ορθή η υπόθεση της ύπαρξης της σκοτεινής ύλης. Κι αν δεν υπάρχει, τότε ίσως η θεωρία της βαρύτητας του Αϊνστάιν να χρειάζεται κάποια τροποποίηση. Γι αυτό τα τελευταία χρόνια μια σειρά από εναλλακτικές θεωρίες βαρύτητας έκαναν την εμφάνισή τους, οι οποίες όμως παραμένουν αμφιλεγόμενες. «Θα ήταν ωραίο να γνωρίζαμε τι είναι τα σωματίδια σκοτεινής ύλης ή έστω να είχαμε μία κάποια διαβεβαίωση πως πρόκειται όντως για σωματίδια», δηλώνει o Roberto Abraham, φυσικός στο πανεπιστήμιο του Τορόντο. «Νομίζω ότι είναι η πιο πιθανή εκδοχή, αλλά είμαι ανοιχτός και δεν απορρίπτω την περίπτωση να πρέπει να τροποποιηθεί η θεωρία της βαρύτητας». Ενώ δεν υπάρχουν ισχυρά επιχειρήματα ότι οι εξισώσεις του Αϊνστάιν είναι λάθος, «θα πρέπει να έχουμε το μυαλό μας ανοιχτό». 2. Τι είναι η σκοτεινή ενέργεια; Στη δεκαετία του 1990, τα δεδομένα του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble αποκάλυψαν ότι οι μακρινοί γαλαξίες, όχι μόνο απομακρύνονται από τον δικό μας γαλαξία, αλλά απομακρύνονται με επιταχυνόμενο ρυθμό. Αυτό προκάλεσε μεγάλη έκπληξη και από τότε οι επιστήμονες προσπαθούν να καταλάβουν ποιά είναι η μυστηριώδης αιτία προκαλεί αυτή την επιτάχυνση. Κανείς δεν ξέρει. Και γι αυτό βαφτίστηκε «σκοτεινή ενέργεια», κι όπως και με την «σκοτεινή ύλη» ο Αϊνστάιν παίζει πάλι έναν κρίσιμο ρόλο στην ιστορία. Στις αρχές του 20ου αιώνα οι επιστήμονες πίστευαν ότι το σύμπαν ήταν στατικό και ότι κατά μέσο όρο οι γαλαξίες παρέμεναν στην ίδια απόσταση από τους γειτονικούς τους. Αλλά οι εξισώσεις της γενικής σχετικότητας έδειξαν ότι το σύμπαν θα μπορούσε να διαστέλλεται ή να συστέλλεται. Επειδή αυτό δεν άρεσε στον Αϊνστάιν, εισήγαγε αυθαίρετα στις εξισώσεις του την επονομαζόμενη «κοσμολογική σταθερά» . Λίγα χρόνια μετά, όταν οι αστρονόμοι ανακάλυψαν την διαστολή του σύμπαντος, φάνηκε πως ο αυθαίρετη κοσμολογική σταθερά δεν ήταν απαραίτητη. Ωστόσο, τώρα που γνωρίζουμε ότι η διαστολή του σύμπαντος είναι επιταχυνόμενη η κοσμολογική σταθερά επέστρεψε. Όποια κι αν είναι η αληθινή φύση της, η σκοτεινή ενέργεια είναι σημαντικότερη από την σκοτεινή ύλη όσον αφορά την εξέλιξη του σύμπαντος. Η σκοτεινή ενέργεια αντιστοιχεί στα δυο τρίτα της συνολικής ενέργειας του ορατού σύμπαντος. Και οι δυο μαζί, η σκοτεινή ενέργεια και η σκοτεινή ύλη αποτελούν ένα τεράστιο μυστήριο και προκαλούν κάποια «αμηχανία» στην επιστημονική κοινότητα. «Θα έδινα τα πάντα για να μάθω την φύση της σκοτεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας», λέει ο Roberto Abraham, «και σκοπεύω να αφιερώσω τις επόμενες δεκαετίες της ζωής μου για να το ανακαλύψω.» 3. Τι υπήρχε πριν την Μεγάλη Έκρηξη; Κάθε φορά που ένας κοσμολόγος δίνει μια δημόσια διάλεξη, πάντα κάποιος από το ακροατήριο σηκώνει το χέρι του για να ρωτήσει: «και τι υπήρχε πριν από την Μεγάλη Έκρηξη;» «Υπάρχει μία στάνταρ απάντηση που μπορεί να δώσει κανείς», λέει ο Glenn Starkman, φυσικός στο πανεπιστήμιο Case Western Reserve. «Λέμε πως η ερώτηση δεν έχει νόημα, όπως ακριβώς δεν έχει νόημα να ρωτάμε, τι βρίσκεται νοτιότερα από τον Νότιο Πόλο». Ο λόγος είναι ο εξής: Αν μαζί με την Μεγάλη Έκρηξη ξεκίνησε κι ο ίδιος ο χρόνος, τότε δεν έχει νόημα να ρωτάμε τι υπήρχε πριν, γιατί απλά δεν υπάρχει «πριν». Αλλά και ο ίδιος ο Starkman γνωρίζει ότι η απάντηση αυτή δεν είναι ικανοποιητική. Σήμερα διαθέτουμε μια θεωρία για το τι συνέβη σχεδόν αμέσως μετά την Μεγάλη Έκρηξη. Κατά την διάρκεια των πρώτων ελάχιστων κλασμάτων δευτερολέπτου της ύπαρξης του σύμπαντος, το «πληθωριστικό» μοντέλο μας λέει ότι το σύμπαν επεκτάθηκε σαν ένα μπαλόνι, πολλαπλασιάζοντας το μέγεθός του ξανά και ξανά μέχρι να φτάσει στον «κανονικό» ρυθμό διαστολής του. Όμως, αν επιχειρήσουμε να κοιτάξουμε πίσω, πριν τον πληθωρισμό, προς την «χρονική στιγμή μηδέν» η γενική σχετικότητα «καταρρέει». Κάποιο φυσικοί πιστεύουν ότι ο χρόνος δε ξεκίνησε με την Μεγάλη Έκρηξη, αλλά ότι αναδύθηκε με κάποιο τρόπο όταν το σύμπαν έφθασε σε κάποιο βαθμό πολυπλοκότητας. Άλλοι υποστηρίζουν ότι το σύμπαν κάνει κύκλους, μια αιώνια διαδοχή διαστολών και συστολών. Αν αυτό το «κυκλικό» μοντέλο είναι σωστό, η Μεγάλη Έκρηξη δεν αποτελεί την αρχή, αλλά την μετάβαση από μια προηγούμενη εποχή. Μια άλλη πιθανότητα είναι το σύμπαν μας να είναι ένα από αμέτρητα «σύμπαντα φούσκες» που εμφανίζονται συνεχώς σε ένα «πολυσύμπαν» Άραγε, έχουμε φτάσει κοντά στην απάντηση της ερώτησης «τι υπήρχε πριν;» Ο Starkman λέει πως όχι. Και είναι ασαφές το πότε οι αστρονομικές παρατηρήσεις θα δώσουν στοιχεία για το ζήτημα αυτό. Ίσως, αν κατασκευάζαμε έναν τεράστιο ανιχνευτή βαρυτικών κυμάτων στο διάστημα, θα υπήρχε η ελπίδα να ανιχνεύσουμε τα αρχέγονα βαρυτικά κύματα που δημιούργήθηκαν από την Μεγάλη Έκρηξη. Αλλά μην χαίρεστε. Ένα τέτοιο μεγαλεπήβολο πείραμα θα χρειαστεί δεκαετίες για να στηθεί. 4. Τι υπάρχει μέσα σε μια μαύρη τρύπα; Οι μαύρες τρύπες είναι περιοχές του χώρου όπου η βαρύτητα ασκεί τόσο μεγάλη έλξη, έτσι ώστε τίποτε να μην μπορεί να διαφύγει ούτε το φως ούτε οποιοδήποτε άλλο είδος σήματος. Αφού τίποτε δεν μπορεί να βγει έξω, το εσωτερικό των μαύρων τρυπών φαίνεται να είναι αποκομμένο από το υπόλοιπο σύμπαν. «Δεν έχουμε ιδέα τι συμβαίνει στο εσωτερικό μιας μαύρης τρύπας» , λέει ο Starkman, «και ο μόνος τρόπος να το μάθετε είναι να πηδήξετε μέσα σ΄ αυτή». Αλλά ακόμα και τότε, δεν θα έχετε κανένα τρόπο να ξαναβγείτε έξω και να πείτε στον κόσμο τι βρήκατε και φυσικά ούτε να στείλετε στον έξω κόσμο κάποιο μήνυμα. Στην δεκαετία του 1970, οι φυσικοί Stephen Hawking και Jacob Bekenstein, έδειξαν ότι οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν ακτινοβολία και σιγά-σιγά «εξατμίζονται». Δυστυχώς η εξάτμιση των μαύρων τρυπών φαίνεται να παραβιάζει κανόνες της κβαντομηχανικής πρόκειται για το παράδοξο της απώλειας της κβαντικής πληροφορίας, οι τεχνικές λεπτομέρειες του οποίου είναι αρκετά περίπλοκες. Οι φυσικοί έχουν αναπτύξει διάφορες ιδέες για να εξηγήσουν αυτόν τον γρίφο. Παραμένουν όμως ακόμα αμφιλεγόμενες. Το πραγματικό πρόβλημα βρίσκεται στον «ορίζοντα των γεγονότων» το εξωτερικό όριο της μαύρης τρύπας όπου η γενική σχετικότητα και η κβαντική φυσική μπαίνουν στο παιχνίδι. Αλλά μέχρι στιγμής αυτές οι δυο θεωρίες είναι ασυμβίβαστες. «Είναι πιθανόν η κβαντική μηχανική και η γενική σχετικότητα να λειτουργούν με έναν διαφορετικό τρόπο στο ορίζοντα των γεγονότων απο ότι εδώ στη Γη», σύμφωνα με τον Starkman. «Πρόκειται για μια συναρπαστική προοπτική». Το μεγαλύτερο στοίχημα είναι η μελέτη της περιοχής λίγο έξω από τον ορίζοντα των γεγονότων. Κι αυτό ίσως μπορεί να γίνει με την συστοιχία των ραδιοτηλεσκοπίων ανα τον κόσμο, γνωστών ως ΕΗΤ (Event Horizon Telescope), από την Καλιφόρνια, την Αριζόνα και τη Χαβάη, τη Χιλή, την Ισπανία και την Ανταρκτική. Μια βελτιωμένη μορφή του ΕΗΤ θα ξεκινήσει σύντομα την συλλογή δεδομένων. Ο πρώτος στόχος του θα είναι η «τερατώδης» μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία μας. Οι αστρονόμοι του ΕΗΤ περιμένουν να δούν μια λεπτομερή εικόνα της ακτινοβολίας που εκπέμπεται από τα αέρια και τη σκόνη λίγο πριν διασχίσουν τον ορίζοντα των γεγονότων της μαύρης τρύπας που ίσως δώσει κάποια στοιχεία σχετικά με την εξωτική φυσική στο εσωτερικό της μαύρης τρύπας. 5. Είμαστε μόνοι στο σύμπαν; Είμαστε τα μόνα νοήμοντα όντα του σύμπαντος; Οι μόνες υπάρξεις που αναρωτιούνται αν υπάρχουν άλλες υπάρξεις εκεί έξω; Ο γαλαξίας μας περιέχει αρκετές εκατοντάδες δισεκατομμύρια άστρα, πολλά από τα οποία διαθέτουν πλανήτες σε τροχιά γύρω τους. Και πέρα από τον γαλαξία μας υπάρχουν τουλάχιστον ένα τρισεκατομμύριο γαλαξίες στο ορατό σύμπαν. Λαμβάνοντας υπόψη την πληθώρα των πλανητών, φαίνεται απίθανο να είμαστε μόνοι στο σύμπαν. Οπότε επιστήμονες απο όλο τον κόσμο έχουν ξεκινήσει το πρόγραμμα που αποκαλούν SETI (Search for ExtraTerrestrial Intelligence) Αναζήτηση ΕξωΓήινης Νοημοσύνης. O Seth Shostak, αστρονόμος του ινστιτούτου SETI, υποψιάζεται πως οι εξωγήινοι είναι κάπου εκεί έξω. Επισημαίνει ότι ένας στους πέντε εξωπλανήτες που ανακάλυψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler, είναι κατοικήσιμοι. Αν η εκτίμηση αυτή είναι σωστή, τότε θα μπορούσαν να υπάρχουν 10 στην 21η κατοικήσιμοι πλανήτες. Όμως, ακόμα κι αν υπάρχει άφθονη ζωή στο σύμπαν, τι συμβαίνει σχετικά με την νοήμονα ζωή; Οι επιστήμονες του SETI σαρώνουν εδώ και δεκαετίες τον ουρανό ψάχνοντας για εξωγήινα ραδιοφωνικά σήματα. Παρότι μέχρι στιγμής δεν βρήκαν τίποτε, δεν απογοητεύονται. Ο Shostak υποστηρίζει ότι βρίσκονται ακόμα στην αρχή, αφού μέχρι τώρα έχουν καταφέρει να σαρώσουν μερικές μόνο χιλιάδες άστρα. Μάλιστα σε ένα πρόσφατο συνέδριο στην Γερμανία στοιχημάτισε ότι στα επόμενα 24 χρόνια θα ανιχνεύσουμε τουλάχιστον ένα εξωγήινο σήμα (αν χάσει το στοίχημα θα πληρώσει μόνο τον καφέ στους επιστήμονες που ήταν παρόντες). Μέχρι τότε, θα έχουν αναπτυχθεί αποδοτικότερες τεχνικές αναζήτησης, που θα μπορούσαν να ελέγχουν ένα εκατομμύριο αστρικά συστήματα, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες εντοπισμού πιθανών εξωγήινων σημάτων. http://physicsgg.me/2017/01/04/%cf%84%ce%b1-5-%ce%bc%ce%b5%ce%b3%ce%b1%ce%bb%cf%8d%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%b1-%ce%bc%cf%85%cf%83%cf%84%ce%ae%cf%81%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%bf%cf%82/

Η εντυπωσιακή γέννηση των άστρων. Εκπληκτικές φωτογραφίες των νεογέννητων αστέρων να λαμβάνουν το σχήμα τους μέσα στο νεφέλωμα του Ωρίωνος, στον δικό μας Γαλαξία, έδωσε στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος. Το τεράστιο νεφέλωμα του Ωρίωνος, άλλωστε, είναι το «εργοστάσιο δημιουργίας αστέρων» που βρίσκεται σε μικρότερη απόσταση από τη Γη και για αυτόν τον λόγο αποτέλεσε για τους αστρονόμους ανοικτό παράθυρο, ώστε να παρακολουθήσουν με ποιον τρόπο αρχίζουν να υπάρχουν, ή καλύτερα γεννιούνται, τα άστρα. Στην πραγματικότητα, ένα νεφέλωμα αποτελείται από διαστρική σκόνη και αέρια. Το νεφέλωμα του Ωρίωνος, που είναι επίσης γνωστό και ως Μεσιέρ 42, βρίσκεται σε απόσταση 1.350 ετών φωτός από τη Γη και έχει μάζα περίπου 22 χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από αυτήν του Ηλίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν μπορούμε να δούμε τα νεογέννητα αστέρια στο ορατό φάσμα του φωτός. Ωστόσο, το τηλεσκόπιο Vista, το οποίο βρίσκεται στη Χιλή, είναι το μεγαλύτερο του κόσμου, το οποίο έχει ως αποστολή του την επόπτευση του ουράνιου στερεώματος και που κατάφερε να δει τα νεογέννητα αστέρια στρέφοντας επάνω τους υπέρυθρο φως. Η νέα ερευνητική προσπάθεια επιτρέπει τη «μεθοδική μελέτη των πρώτων εξελικτικών σταδίων των νεαρών αστέρων», αναφέρει η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος. Μέχρι στιγμής, το ερευνητικό πρόγραμμα κατάφερε να αναγνωρίσει περισσότερα από 800 χιλιάδες νέα αστέρια, αλλά και πολλούς απομακρυσμένους γαλαξίες και άλλα ουράνια σώματα. Το νεφέλωμα του Ωρίωνος είναι ορατό διά γυμνού οφθαλμού στον νυχτερινό ουρανό και η πρώτη αναφορά σε αυτό χρονολογείται στον 17ο αιώνα. Το 1789 ο Βρετανός αστρονόμος Ουίλιαμ Χέρσελ, χρησιμοποιώντας τηλεσκόπιο που είχε ο ίδιος κατασκευάσει και είχε μήκος δύο μέτρων, είχε προφητικά περιγράψει το νεφέλωμα του Ωρίωνος ως τη «χαοτική ύλη από την οποία θα δημιουργηθούν οι ήλιοι του μέλλοντος». Εν τω μεταξύ, στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό οι αστροναύτες ξεκίνησαν τη νέα χρονιά με σειρά από διαστημικούς περιπάτους. Ο διοικητής της αποστολής Σέιν Κίμπρο επισημαίνει ότι πρώτο στη λίστα των αποφάσεων που έλαβε επ ευκαιρία του νέου χρόνου είναι η πραγματοποίηση ακόμη περισσότερων διαστημικών περιπάτων, προκειμένου να πραγματοποιήσει κάποιες αναγκαίες επισκευές τόσο αύριο όσο και την επόμενη εβδομάδα. Για την ημέρα της Πρωτοχρονιάς, οι έξι αστροναύτες που φιλοξενούνται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό δεν τα περάσαν καθόλου άσχημα, αφού γευμάτισαν με διάφορες νοστιμιές της γαλλικής κουζίνας, όπως γλώσσα βοδινού, κοτόπουλο σε σάλτσα λευκού κρασιού αλλά και χριστoυγεννιάτικα γλυκίσματα, που φυσικά προσέφερε ο Γάλλος αστροναύτης. Βέβαια, δεν απήλαυσαν σαμπάνια, αλλά αρκέστηκαν στο να σηκώσουν ένα ποτήρι γεμάτο φρουτοχυμό για τις πατροπαράδοτες ευχές, ενώ τα δώρα του κέντρου ελέγχου της αποστολής προς το εξαμελές πλήρωμα ήταν διάφορες ταινίες όπως «Ο Πόλεμος των Αστρων». Και όπως τόνισε η Πέγκι Ουίτσον, που έκανε περίπατο στο Διάστημα με τον Κίμπρο, δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από το να βλέπεις διαστημικές ταινίες στο Διάστημα. Tην ίδια στιγμή, ο αγώνας κατάκτησης του Διαστήματος συνεχίζεται σε όλο τον κόσμο και, όπως ανακοίνωσε η Ινδία, τον ερχόμενο μήνα πρόκειται να εκτοξεύσει έναν πύραυλο που θα μεταφέρει σε τροχιά όχι έναν ή δύο αλλά 103 δορυφόρους, σε μία μεμονωμένη αποστολή που θα σπάει όλα τα μέχρι σήμερα ρεκόρ από ΗΠΑ, Γαλλία και Γερμανία. http://www.kathimerini.gr/890471/article/epikairothta/episthmh/h-entypwsiakh-gennhsh-twn-astrwn

Ο Όλυμπος του Πλανήτη Άρη: Το μεγαλύτερο βουνό στο ηλιακό σύστημα προκαλεί δέος με τις διαστάσεις του. Ο Όλυμπος του «Κόκκινου» πλανήτη είναι τόσο μεγάλος, που η κορυφή του δεν είναι ορατή αν κάποιος τον κοίταζε από το έδαφος! Πρόκειται για ένα ηφαιστειακό βουνό ύψους 27 χιλιομέτρων, δηλαδή τρεις φορές ψηλότερο από το Έβερεστ. Το σύμπλεγμα της καλντέρας του έχει πλάτος 85 και βάθος 3 χιλιόμετρα, ενώ η βάση του βουνού έχει μήκος 550 χιλιόμετρα. Η ηλικία του βουνού- ηφαιστείου υπολογίζεται στα 2 εκατομμύρια χρόνια! Το εντυπωσιακό είναι ακόμα ότι ουσιαστικά είναι αδύνατο για κάποιον που στέκει στην επιφάνεια του πλανήτη να δει από μακριά την πλήρη σιλουέτα του βουνού, γιατί λόγω της καμπυλότητας του πλανήτη, της τεράστιας έκτασης του ηφαιστείου αλλά και της μικρής του κλίσης (2,5 μέχρι 5 μοίρες) το βουνό κρύβει το ίδιο του το σχήμα – μόνο οι γκρεμοί που το πλαισιώνουν θα ήταν ορατοί. Ο μοναδικός τρόπος για να δει κανείς έστω μέρος του βουνού, είναι να σταθεί στο ψηλότερο σημείο της κορυφής του κρατήρα του. Και πάλι όμως, το μεγαλύτερο μέρος του κρατήρα θα χάνεται πίσω από τον ορίζοντα Εσφαλμένη πάντως είναι η εντύπωση ότι η κορυφή του Ολύμπου φθάνει πάνω από τις παρυφές της ατμόσφαιρας του πλανήτη Άρη και βρίσκεται μέσα στο διάστημα. http://www.pronews.gr/portal/20170105/genika/diastima/49/o-olympos-toy-planiti-ari-megalytero-voyno-sto-iliako-systima-prokalei

Dr. J. Newman: «Eπένδυση στους ανθρώπους» η εξερεύνηση του Διαστήματος. Πρόκειται για έναν βετεράνο του Διαστήματος, με συμμετοχή ως ειδικός αποστολής σε τέσσερις αποστολές στο Διάστημα, με τα διαστημικά λεωφορεία Discovery (STS-51), Endeavour (STS-69),Endeavour (STS-88),Columbia (STS 109). http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231129214

Nano-satellite. Ο Ops-Sat , ένας CubeSat που συνδυάζει εμπορική τυπικά χρησιμοποιούμενη τεχνολογία και τεχνογνωσία της ESA , είναι μια ευκαιρία για να δοκιμαστούν νέες ιδέες στο χώρο ήδη από το 2015. "Αυτός ο δορυφόρος έχει σχεδιαστεί για να εκτελεί πειράματα με λογισμικό κρίσιμης σημασίας για την αποστολή τόσο επί του σκάφους όσο και επί του εδάφους", λέει ο Dave Evans , διαχειριστής του έργου Ops-Sat στο Κέντρο Ευρωπαϊκών Διαστημικών Επιχειρήσεων της ESA στο Ντάρμσταντ, Γερμανία. https://www.google.gr/search?q=nanosatellite&lr=lang_el&sa=X&hl=el&gbv=2&tbs=lr:lang_1el&prmd=ivnsp&tbm=isch&tbo=u&source=univ&ved=0ahUKEwiB4rK63arRAhWE_iwKHdm6BhQQsAQINg

Κοσμικές υπερ-φυσαλίδες. Αστρονόμοι χρησιμοποίησαν το Chandra για να παρατηρήσουν μια ειδική περιοχή με νέφη αερίων και πλάσμα, όπου σχηματίζονται αστέρια. Αυτή η περιοχή, γνωστή ως LHa115-N19 ή απλά N19, είναι γεμάτη με ιονισμένο αέριο υδρογόνου και βρίσκεται εκεί όπου πολλά μεγάλα αστέρια αποβάλλουν σκόνη και αέριο μέσω αστρικών ανέμων. Όταν τα δεδομένα των ακτίνων X (μπλε και πορφυρά) συνδυαστούν με τα άλλα μήκη κύματος, οι ερευνητές βρίσκουν αποδεικτικά στοιχεία για το σχηματισμό μιας υπερ-φυσαλίδας . Μια υπερ-φυσαλίδα σχηματίζεται όταν συνδυάζονται μικρότερες δομές από μεμονωμένες αστέρια και σουπερνόβες, σε μια γιγαντιαία κοιλότητα. Σε μια απόσταση 200.000 ετών φωτός, το Μικρό Νέφος του Μαγγελάνου (SMC) είναι ένας από τους πιο κοντινούς γαλαξιακούς γείτονες του Γαλαξία μας. Με τα εκατομμύρια άστρα του, το SMC προσφέρει στους αστρονόμους την ευκαιρία να μελετήσουν φαινόμενα πέρα από τον αστρικό κύκλο της ζωής τους. Στις διάφορες περιοχές του SMC, τα βαριά αστέρια και οι σουπερνόβες δημιουργούν διαστελλόμενα μπαλόνια από σκόνη και αέρια. Αποδεικτικά στοιχεία για αυτές τις δομές βρίσκονται στα οπτικά (με κόκκινο χρώμα) και ραδιοκυματικά (πράσινο χρώμα) δεδομένα στην πιο πάνω σύνθετη εικόνα. Τα στοιχεία αυτά του Chandra δείχνουν αποδεικτικά στοιχεία για τρεις υπερκαινοφανείς εκρήξεις σε αυτήν την σχετικά μικρή περιοχή. Επιπλέον, οι παρατηρήσεις του Chandra προτείνουν ότι κάθε ένα από αυτά τα κατάλοιπα σουπερνοβών προκλήθηκε με μια παρόμοια διαδικασία: την κατάρρευση ενός πολύ μεγάλου άστρου. Υπάρχουν υπαινιγμοί ότι αυτά τα αστέρια ήταν μέλη μιας ένωσης που καλούνται OB, μια ομάδα άστρων που σχηματίστηκαν από το ίδιο διαστρικό νέφος. Η Εικόνα πάρθηκε με ακτίνες X από το Chandra του LHa115-N19 http://www.physics4u.gr/news/2007/scnews2984.html

Από τη Γη... χιονόμπαλα στον γαλαζοπράσινο πλανήτη. Πρόσφατες μελέτες αποκάλυψαν ότι πριν από περίπου 720 εκατ. έτη η Γη βίωσε μια σφοδρή εποχή παγετώνων κατά την οποία η επιφάνεια του πλανήτη καλύφθηκε με πάγους σε ποσοστό που άγγιξε το 100%! Μάλιστα, οι επιστήμονες προσέδωσαν στον πλανήτη μας για τη συγκεκριμένη περίοδο τον χαρακτηρισμό «Χιονόμπαλα Γη». Οι συνθήκες εκείνη την περίοδο ήταν τέτοιες που στον ισημερινό η μέση θερμοκρασία ήταν στους -20 βαθμούς Κελσίου. Οπως είναι ευνόητο, το μεγαλύτερο ποσοστό των μορφών ζωής που υπήρχαν στον πλανήτη εξοντώθηκε. Επέζησαν μόνο όσες μορφές ζωής κατάφεραν να βρουν καταφύγιο στα λιγοστά μικρής έκτασης ανοίγματα των πάγων που υπήρχαν σε ορισμένες θαλάσσιες περιοχές. Στον πυθμένα αυτών των περιοχών υπήρχαν θερμές πηγές που έλιωναν τους πάγους στην επιφάνεια των υδάτων δημιουργώντας ένα περιβάλλον στο οποίο κάποιες μορφές ζωής μπόρεσαν να επιβιώσουν. Πριν από λίγες εβδομάδες ερευνητές το Πανεπιστημίου του Πεκίνου υποστήριξαν ότι είναι πιθανό να υπήρξε μία έντονη χημική αποσάθρωση στον πλανήτη που οδήγησε στο τέλος αυτής της ακραίας παγετωνικής περιόδου. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι μία περίοδος έντονης όξινης βροχής διάρκειας μερικών δεκάδων χιλιάδων ετών θα μπορούσε να ευθύνεται για την τήξη των πάγων στην υδρόγειο και ακολούθως για τη δημιουργία του περιβάλλοντος της Γης που υπάρχει μέχρι σήμερα. Τα ηφαίστεια Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον έχουν διατυπώσει μια διαφορετική θεωρία, σύμφωνα με την οποία υποθαλάσσια ηφαίστεια εξερράγησαν δημιουργώντας αλυσιδωτές χημικές διεργασίες. Αυτές οι χημικές διεργασίες απέκτησαν τελικά τον ρόλο γεωμηχανικής παρέμβασης στον πλανήτη μας. Οι χημικές διεργασίες οδήγησαν στην εμφάνιση μέσα στις θάλασσες αρχικά οργανικών ενώσεων και αργότερα κάποιων μικροσκοπικών φυτών που απελευθέρωσαν στην ατμόσφαιρα αυξημένες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, οξυγόνου και άλλων στοιχείων. Αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον ικανό να οδηγήσει στο λιώσιμο του μεγαλύτερου μέρους των πάγων στον πλανήτη αλλά και ταυτόχρονα πολύ φιλικό στην ανάπτυξη και εξέλιξη της ζωής σε αυτόν. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Κολονίας στη Γερμανία υποστηρίζουν ότι η Γη δεν έχει γίνει παγάκι μόνο μία φορά αλλά περισσότερες. Σε μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση PNAS οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η Γη είχε γίνει χιονόμπαλα και πριν από 2,4 δισ. έτη. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η θερμοκρασία στον ισημερινό άγγιζε εκείνη την περίοδο τους -40 βαθμούς Κελσίου ενώ οι ωκεανοί του πλανήτη βρέθηκαν κάτω από ένα στρώμα πάγων πάχους 300 μέτρων. Οπως και στο πάγωμα της Γης πριν από 715 εκατ. έτη έτσι και στο συμβάν πριν από 2,4 δισ. έτη όταν οι πάγοι άρχισαν να λιώνουν οι ερευνητές αναφέρουν ότι πιθανότατα υπήρξε ραγδαία αύξηση στα επίπεδα του οξυγόνου, γεγονός που εξηγεί ένα άλλο γεγονός που είναι γνωστό ως το «Γεγονός της Μεγάλης Οξείδωσης». Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία, το οξυγόνο άρχισε να συσσωρεύεται αισθητά στη γήινη ατμόσφαιρα πριν από περίπου 2,3 δισεκατομμύρια χρόνια. Το φαινόμενο αυτό αποτέλεσε τον καταλύτη για την εξέλιξη της ζωής στον πλανήτη μας. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=855060