Δροσος Γεωργιος

Πίσω στην εποχή μιας κατοικήσιμης Αφροδίτης. Οι επιστήμονες την αναφέρουν ως την «κολασμένη δίδυμη αδελφή» της Γης επειδή το μέγεθος και διάφορα γεωατμοσφαιρικά χαρακτηριστικά της μοιάζουν με αυτά του πλανήτη μας. Η Αφροδίτη είναι πράγματι ένας κολασμένος, ένας τοξικός κόσμος αλλά οι ειδικοί εκτιμούν ότι στο παρελθόν οι συνθήκες εκεί ήταν πολύ διαφορετικές. Μια νέα μελέτη που έγινε για την Αφροδίτη αναφέρει ότι σίγουρα ήταν ένας πλανήτης φιλικός στη ζωή και πιθανότατα ήταν ο πρώτος φιλόξενος πλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα. Τη νέα μελέτη πραγματοποίησαν επιστήμονες του Ινστιτούτου Διαστημικών Επιστημών Goddard της NASA και θα την παρουσιάσουν στο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Ένωσης που θα γίνει αυτή την εβδομάδα στην Πασαντίνα της Καλιφόρνια. Σύμφωνα με τους ερευνητές πριν από περίπου τρία δις έτη, όταν η Γη προσπαθούσε ακόμη να συνέλθει από τις τρομακτικές συγκρούσεις που είχε υποστεί με γιγάντια διαστημικά σώματα από τα οποία προέκυψε ανάμεσα στα άλλα η Σελήνη, στην Αφροδίτη υπήρχαν μεγάλοι ωκεανοί και ήπιες κλιματικές και ατμοσφαιρικές συνθήκες. Οι ωκεανοί είχαν βάθος περίπου δύο χλμ ενώ σε κάποιες περιοχές της Αφροδίτης οι συνθήκες ήταν παρόμοιες με αυτές στις τροπικές περιοχές της Γης. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι αυτές οι ιδανικές για την ζωή συνθήκες είχαν διαμορφωθεί πριν από περίπου τρία δις. έτη. Ίσως λοιπόν σε τέτοιες συνθήκες η ζωή στην Αφροδίτη να μην είχε κάνει απλά κάνει την εμφάνιση της σε επίπεδο μικροβιακό, όπως εικάζεται ότι είχε συμβεί την ίδια χρονική περίοδο στη Γη, αλλά να είχαν αναπτυχθεί πιο σύνθετες μορφές ζωής. Μάλιστα οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι ωκεανοί και οι φιλικές στη ζωή συνθήκες υπήρχαν στην Αφροδίτη υπήρχαν μέχρι και πριν από περίπου 715 εκ. έτη. Αυτό σημαίνει ότι υπήρξε άπλετος χρόνος για να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί η ζωή στον πλανήτη. Κάποιο γεγονός που δεν έχουν καταφέρει να εξακριβώσουν ακόμη οι επιστήμονες μετέτρεψε την φιλόξενη Αφροδίτη στον πιο καυτό πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος. Η μέση θερμοκρασία του πλανήτη ξεπερνά τους 460 βαθμούς Κελσίου ενώ το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα είναι 90 φορές μεγαλύτερα από αυτά της Γης. Η ατμόσφαιρα της Αφροδίτης περιέχει επίσης ένα εκατομμύριο περισσότερο διοξείδιο του θείου από ό,τι η ατμόσφαιρα της Γης. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500108871

Μηχάνημα 200 τόνων θα «ζυγίσει» το ελαφρύτερο σωματίδιο στο σύμπαν. Μία πειραματική διάταξη που σχεδιάστηκε ειδικά για τη μέτρηση της μάζας του νετρίνου, του ελαφρύτερου σωματιδίου στο σύμπαν, έθεσαν σε λειτουργία την περασμένη Παρασκευή επιστήμονες στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καρλσρούης. Με αυτό τον τρόπο, ξεκίνησαν τη δοκιμαστική φάση του πειράματος KATRIN (Karlsruhe Tritium Neutrino), η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στην επόμενη χρονιά, ώστε στη συνέχεια να αρχίσουν να λαμβάνουν κανονικά μετρήσεις. Οι φυσικοί του Ινστιτούτου αισιοδοξούν πως με το KATRIN θα μπορέσουν να προσδιορίσουν τη μάζα του νετρίνου με τη μεγαλύτερη έως σήμερα ακρίβεια. Μία μέτρηση η οποία ενδεχομένως θα δώσει ενδείξεις για την ισχύ θεωριών που επεκτείνουν το Καθιερωμένο Πρότυπο, δηλαδή τη θεωρία που εξηγεί τα «συστατικά» της ύλης και τις 3 από τις 4 μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις, ενώ ίσως επίσης ρίξει φως σε άγνωστες έως σήμερα συμπαντικές δομές. «Πρωταγωνιστής» στο KATRIN είναι ένας φασματογράφος μάζας, δηλαδή μία πειραματική διάταξη η οποία μετρά τις μάζες σωματιδίων. Ωστόσο, για να μπορεί να φέρει σε πέρας τον στόχο του πειράματος, ο συγκεκριμένος φασματογράφος είναι θηριώδης, αφού ζυγίζει 200 τόνους και το πλάτος του φτάνει περίπου τα 10 μέτρα. Μάλιστα, από την πόλη Ντέγκεντορφ της Γερμανίας όπου κατασκευάσθηκε, χρειάσθηκε να μεταφερθεί πλήρως συναρμολογημένο στην Καρλσρούη. Έτσι, παρόλο που οι δύο πόλεις απέχουν 400 χιλιόμετρα, δεν γινόταν να ταξιδέψει οδικώς στον προορισμό του. Αντίθετα, για να φτάσει στο Ινστιτούτο, χρειάστηκε να καλύψει μία απόσταση 9.000 χιλιομέτρων, διασχίζοντας με πλοίο τη Μαύρη Θάλασσα, τη Μεσόγειο και τα παράλια τoυ Βελγίου και της Ολλανδίας. Το νετρίνο έχει απειροελάχιστη μάζα και μηδενικό φορτίο, ενώ διακρίνεται σε τρία είδη (ή αλλιώς «γεύσεις»), που μάλιστα δεν «ζυγίζουν» το ίδιο. Στην επιστημονική κοινότητα είναι επίσης γνωστό με το παρατσούκλι «σωματίδιο-φάντασμα», αφού είναι τόσο δύσκολο να παρατηρηθεί, που χρειάσθηκαν τρεις περίπου δεκαετίες για να επιβεβαιωθεί πειραματικά πως υπάρχει. Ο λόγος είναι πως τα νετρίνα αλληλεπιδρούν πολύ σπάνια με την ύλη, αφού για παράδειγμα ένα «σωματίδιο-φάντασμα» μπορεί να διαπεράσει ανενόχλητο ολόκληρη τη Γη. Επομένως, αν και αφθονούν στο διάστημα και στον πλανήτη μας, καθώς π.χ. κάθε δευτερόλεπτο δισεκατομμύρια τέτοια «φευγαλέα» σωματίδια περνούν μέσα από το σώμα μας, η ανίχνευσή τους κάθε άλλο παρά απλή υπόθεση είναι. Αν και δεν γνωρίζουμε την απόλυτη μάζα του, υπάρχει ένα ανώτατο όριο γι’ αυτήν, το οποίο έχει προσδιορισθεί από τα έως σήμερα πειράματα. Ακόμη κι έτσι, πάντως, είναι ξεκάθαρο για τους επιστήμονες πως το Καθιερωμένο Πρότυπο δεν μπορεί να εξηγήσει γιατί έχει πολύ μικρότερη μάζα από τα υπόλοιπα 9 σωματίδια που συγκροτούν την ύλη. Ορισμένες θεωρίες, που «πηγαίνουν πέρα» από το Καθιερωμένο Πρότυπο και συχνά βασίζονται στην Υπερσυμμετρία, απαντούν στο παραπάνω ερώτημα προτείνοντας διάφορες υποθέσεις για την προέλευση της μάζας του νετρίνου. Έτσι, με τις μετρήσεις του KATRIN, οι υποθέσεις αυτές θα «αναμετρηθούν» με πειραματικά δεδομένα, κάτι που ενδεχομένως θα οδηγήσει στην κατάρριψη μερικών από αυτές. Από την άλλη μεριά, τα αποτελέσματα από το KATRIN είναι πιθανό να αλλάξουν τα δεδομένα στην αναζήτηση της σκοτεινής ύλης – δηλαδή του μυστηριώδους υλικού που κατακλύζει το σύμπαν, αποτελώντας το 27% της ύλης - ενέργειας του σύμπαντος. Κι αυτό γιατί, ακόμη κι αν η μάζα των νετρίνων είναι πολύ μικρή, μπορεί να έχει τέτοια τιμή που να συμβάλει έως και κατά 20% στη μάζα του σύμπαντος. Σε αντίθετη περίπτωση, το συμπέρασμα θα είναι πως η συνεισφορά των νετρίνων στη συμπαντική μάζα είναι αμελητέα, κάτι που θα σημαίνει πως τα σωματίδια δεν παίζουν ουσιαστικά ρόλο στον σχηματισμό κοσμικών δομών μεγάλης κλίμακας. http://www.naftemporiki.gr/story/1161104/mixanima-200-tonon-tha-zugisei-to-elafrutero-somatidio-sto-sumpan

Νανόπουλος: Ακόμα έχουμε μια μπότα στον τράχηλό μας και αυτό δεν μας αξίζει. «H Ελλάδα δεν είναι μόνο ο γεωγραφικός χώρος, δεν υπάρχει μέσα και έξω, η Ελλάδα είναι το όλο, είναι παντού. Να ξέρετε πως όταν στο εξωτερικό βλέπουν έναν καλό επιστήμονα, λένε “Έλληνας είναι” και μας έχουν σε μεγάλη υπόληψη». Στην Ελλάδα της κρίσης ο διαπρεπής Ελληνας επιστήμονας Δημήτρης Νανόπουλος, που μοιράζεται τη ζωή του άμεσα στην Ελλάδα και τις ΗΠΑ-ο διεθνούς φήμης φυσικός στα 68 του χρόνια συνεχίζει να διδάσκει στο πανεπιστήμιο Τέξας Α&M, Δημήτρης Νανόπουλος-αντιπροσωπεύει την Ελλάδα της δημιουργίας και της πνευματικής εγρήγορσης. Με την ευκαιρία της αυριανής του διάλεξης στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο του Δήμου Θεσσαλονίκης ο Δημήτρης Νανόπουλος, μίλησε στο «Εθνος», δίνοντας το στίγμα των αναζητήσεών του, όχι μόνο επιστημονικών αλλά και κοινωνικών και εθνικών. Για το σύμπαν που είναι άπειρο, το σωματίδιο Χιγκς και το Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών Ευρώπης CERN, την Ελλάδα της κρίσης όπου οι νέοι που φεύγουν κατά κύματα στο εξωτερικό, την φυσική και την πολιτική, την κοινωνία, την οικονομία και τον πολιτισμό. «Με ενδιαφέρει το σύμπαν στην ολότητά του, ο άνθρωπος είναι μια κουκίδα της κουκίδας. Το σύμπαν, ενώ είναι άπειρο διαστέλλεται και έτσι αυτοδημιουργείται, αυτό είναι μαγικό», λέει στο «Έθνος» ο διαπρεπής Έλληνας επιστήμονας, προσθέτοντας ότι «το μεγάλο θέμα για μένα είναι ότι μέσα στο απειροελάχιστο χρονικό διάστημα που ζούμε, αυτό των 100 χρόνων περίπου, καταλαβαίνουμε απίστευτα πολλά πράγματα για το σύμπαν». Στην διάλεξη που θα δώσει με θέμα «Συμπαντική Συμφωνία», ο κ. Νανόπουλος, θα αναφερθεί στα νεότερα επιστημονικά δεδομένα που αφορούν στην εξέλιξη, τη δομή και τη λειτουργία του σύμπαντος. Θα επικεντρωθεί στις πρωτοποριακές έρευνες του ίδιου και της επιστημονικής του ομάδας, οι οποίες είναι η δημιουργία της ενοποιημένης θεωρίας όλων των δυνάμεων στη φύση, της αποκαλούμενης «Θεωρίας του παντός». «Το σύμπαν έχει ζωή 13,8 δισ. χρόνια και μέχρι το 1925 πιστεύαμε ότι αυτό που λέμε σύμπαν είναι ο γαλαξίας μας. Σήμερα γνωρίζουμε ότι υπάρχουν 100 δισεκατομμύρια γαλαξίες με 100 δισεκατομμύρια άστρα ο καθένας. Υποστηρίζουμε ότι δυνητικά υπάρχουν 10 εις την 500η είδη συμπάντων», μας λέει ο κ. Νανόπουλος, αλλά πριν τα χάσουμε τελείως, σπεύδει να διευκρινίσει ότι «το πιο εύκολο που πρέπει να ξέρετε, είναι ότι η γη δεν είναι το κέντρο του κόσμου και το ηλιακό σύστημα δεν είναι το μοναδικό. Τόσο απλά». Επειδή ωστόσο πολλοί ζητούν αποδείξεις, ο σπουδαίος Έλληνας φυσικός, τονίζει ότι «η γενιά μας έχει πει πολλά πράγματα, αλλά αδυνατεί να τα αποδείξει σε εύλογο χρόνο και αυτό έχει πολλές ερμηνείες, μία από τις οποίες είναι η εξέλιξη της τεχνολογίας, που δεν μας ακολουθεί πάντα». Μοιράζοντας το χρόνο του μεταξύ Αθήνας και Τέξας ο κ. Νανόπουλος θλίβεται που «ακόμα έχουμε μια μπότα στον τράχηλό μας και αυτό δεν μας αξίζει». Επισημαίνει πως «στο εξωτερικό δεν καταλαβαίνουν τι συμβαίνει εδώ και πολλοί φίλοι της Ελλάδας, με τους οποίους μιλάω δεν αντιλαμβάνονται πόσο σοβαρά είναι τα πράγματα και τι συνέβη για να φτάσουμε ως εδώ», ενώ συνηθίζει πλέον να λέει ότι «το χαλάκι άρχισε να ξηλώνεται από τον Οκτώβριο του 1981». Ενθαρρύνει τους νέους να φεύγουν στο εξωτερικό, καθώς εκεί υπάρχουν, όπως λέει, πολλές ευκαιρίες και κρίνει θετικό ότι «τα καλύτερα μυαλά βγαίνουν έξω, γιατί εκεί μπορούν να διευρύνουν περισσότερο τους ορίζοντές τους». Ο Δημ. Νανόπουλος έχει σχεδόν ξεχάσει την απόπειρα που έκανε το 1998 να διδάξει στο τμήμα Φυσικής του πανεπιστημίου Αθηνών. Η υποψηφιότητά του απορρίφθηκε, «δεν έψαξα το γιατί, κάποιοι μου είπαν ότι ήμουν καλύτερος από την επιτροπή που εξέταζε την πρόταση και με φοβήθηκαν» και ο ίδιος δεν επανήλθε ποτέ. «Διδάσκω μέσω των διαλέξεων που δίνω. Ο κόσμος με αγαπάει και αναγνωρίζει την προσφορά μου, αυτό είναι για μένα η μεγάλη μου ικανοποίηση», μας λέει. Η ομιλία του Δημ. Νανόπουλου εγκαινιάζει τη συνεργασία του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης με το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο του δήμου Θεσσαλονίκης και είναι η πρώτη μιας σειράς 7 διαλέξεων που εντάσσονται στο θεματικό κύκλο της φυσικής. Για δύο μήνες, πανεπιστημιακοί δάσκαλοι από το Α.Π.Θ. και ειδικοί επιστήμονες θα μοιράζονται με το κοινό σκέψεις και απόψεις σε επιμέρους θέματα, όπως η κοσμολογία, η βιολογία, η ανάπτυξη της τεχνολογίας και η πρόοδος της τεχνικής. «Τα τελευταία χρόνια η εξέλιξη των επιστημών είναι ραγδαία, αλλά αυτές οι γνώσεις που κατακτούμε με ταχύ ρυθμό, δεν πρέπει να αφορούν μόνο τους επιστήμονες, αλλά επιβάλλεται να διαχυθούν στο ευρύ κοινό», δηλώνει ο Αργύρης Νικολαϊδης, καθηγητής Θεωρητικής Φυσικής του Α.Π.Θ. και συντονιστής του προγράμματος. http://www.ethnos.gr/koinonia/arthro/nanopoulos_akoma_exoume_mia_mpota_ston_traxilo_mas_kai_auto_den_mas_aksizei-64581980/

TGK "Πρόοδος MS-04" Η εκτόξευση του TGK "Πρόοδος MS-04" με τις προμήθειες για το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό έχει προγραμματιστεί για την 1η Δεκεμβρίου 2016 από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. Το πλοίο θα παραδώσει το καύσιμο του σταθμού, συμπιεσμένα αέρια, νερό, επιστημονικό εξοπλισμό και εξαρτήματα για τα συστήματα υποστήριξης της ζωής, καθώς και τα κιβώτια με τρόφιμα, ρούχα, φάρμακα και προϊόντα προσωπικής φροντίδας για τα μέλη του πληρώματος. http://www.roscosmos.ru/22757/ Εκτόξευση του μη επανδρωμένου πυραύλου Antares που μεταφέρει εφόδια στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η εκτόξευση του μη επανδρωμένου πυραύλου-φορέα Antares της Orbital ATK Inc έγινε σήμερα το πρωί από τη Βιρτζίνια, μεταφέροντας εφόδια στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η εκτόξευση πραγματοποιήθηκε δύο χρόνια μετά την έκρηξη που έγινε κατά τη διάρκεια της εκτόξευσης ενός προγενέστερου μοντέλου του πυραύλου. Ο πύραυλος αποτελείται από 14 ορόφους, ενώ πυροδοτήθηκε από δύο κινητήρες ρωσικής κατασκευής. Η εκτόξευση καθυστέρησε για πέντε λεπτά προκειμένου να γίνουν οι τελευταίοι τεχνικοί έλεγχοι. http://www.pronews.gr/portal/20161018/genika/diastima/49/ektoxeysi-toy-mi-epandromenoy-pyrayloy-antares-poy-metaferei-efodia-ston

Το ExoMars φτάνει στον Κόκκινο Πλανήτη. Η αποστολή ExoMars 2016 θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τον Κόκκινο Πλανήτη στις 19 Οκτωβρίου. Την ίδια στιγμή, το σκάφος προσγείωσης Schiaparelli θα κατέβει στην επιφάνεια του πλανήτη. Αντιπρόσωποι των παραδοσιακών αλλά και κοινωνικών μέσων ενημέρωσης καλούνται να παρευρεθούν σε ένα διήμερο γεγονός στο κέντρο ελέγχου ESOC, της ESA, στο Ντάρμσταντ, Γερμανία. Το ExoMars είναι μια κοινή προσπάθεια μεταξύ της ESA και του Ρωσικού Οργανισμού Διαστήματος Roscosmos, και περιλαμβάνει την είσοδο σε τροχιά του σκάφους Trace Gas Orbiter (TGO)) και την κάθοδο και προσγείωση του σκάφους Schiaparelli. Το σκάφος TGO θα κάνει μία λεπτομερή καταγραφή των ατμοσφαιρικών αερίων του Άρη, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε σπάνια αέρια, όπως το μεθάνιο, η ύπαρξη του οποίου συνεπάγεται ότι υπάρχει ενεργή πηγή ροής. Το σκάφος στοχεύει να μετρήσει την εξάρτηση του μεθανίου από γεωγραφικούς και εποχιακούς παράγοντες και να βοηθήσει να ανακαλύψουμε αν αυτό προέρχεται από μια γεωλογική ή βιολογική πηγή. Το TGO θα ξεκινήσει την επιστημονική του αποστολή στο τέλος του 2017, μετά από ένα χρόνο πολύπλοκων ελιγμών για να κυκλοποιήσει την τροχιά του. Θα λειτουργήσει επίσης και σαν τηλεπικοινωνιακό μέσο για το σκάφος εξερεύνησης του ExoMars το 2020. Το Schiaparelli θα διαχωριστεί από το TGO στις 16 Οκτωβρίου, μπαίνοντας στην ατμόσφαιρα για μία κάθοδο διάρκειας έξι λεπτών προς την περιοχή προσγείωσης, στο Meridiani Planum, στις 19 Οκτωβρίου. Θα δοκιμάσει ένα έυρος τεχνολογιών για να ενεργοποιήσει μία ελεγχόμενη κάθοδο και προσγείωση στον Άρη σε μία προετοιμασία για επόμενες αποστολές, περιλαμβάνοντας μία «ασπίδα» θερμότητας, ένα αλεξίπτωτο, ένα σύστημα προώθησης και ένα σύστημα σύγκρουσης. Το Schiaparelli επίσης μεταφέρει ένα μικρό επιστημονικό πακέτο που θα καταγράφει την ταχύτητα του αέρα, την υγρασία, την πίεση και την θερμοκρασία στο σημείο προσγείωσης του, όπως και να πραγματοποιήσει τις πρώτες μετρήσεις των ηλεκτρικών πεδίων στην επιφάνεια του Άρη, που ίσως δώσουν διαίσθηση για το πώς ενεργοποιούνται οι καταιγίδες σκόνης. Ο διαχωρισμός του Schiaparelli από το TGO θα καλυφθεί σε ζωντανή μετάδοση. Τα μέσα ενήμερωσης καλούνται να ενωθούν με τους ειδικούς της αποστολής στο ESOC, στις 19 Οκτωβρίου για να ακολουθήσουν την είσοδο του TGO σε τροχιά και την προσγείωση του Schiaparelli, και να παρακολουθήσουν μία ενημέρωση στις 20 Οκτωβρίου, όταν αναμένονται οι πρώτες εικόνες από την προσγείωση. Προσωρινό πρόγραμμα εκδηλώσεων ESOC, 19–20 Οκτωβρίου (Όλες οι ώρες είναι CEST, το πρόγραμμα και οι ώρες πιθανόν να αλλάξουν) 19 Οκτωβρίου 15:00-22:00 (Οι θύρες ανοίγουν στις 14:00) Το πρόγραμμα της εκδήλωσης για τα μέσα ενημέρωσης και τα μέλη της αποστολής ExoMars θα φέρει και τις δύο ομάδες μαζί για να ακολουθήσουν τα στιγμιότυπα της εισόδου στην τροχιά του TGO και την είσοδο, κάθοδο και προσγείωση του Schiaparelli. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος αναμένονται επιβεβαιώσεις από τους μηχανικούς και τους επιστήμονες για την επιτυχία της αποστολής των TGO και Schiaparelli. Στην κεντρική σκηνη, οι μηχανικοί και επιστήμονες της ESA για την αποστολής ExoMars, θα μεταφέρουν τις τεχνικές και λειτουργικές προκλήσεις της προσγείωσης στον Άρη και θα εξηγήσουν τις επιστημονικές ερωτήσεις που οδηγούν αυτό το φιλόδοξο σχέδιο ρομποτικής εξερεύνησης στον Άρη. Ενημερώσεις για την κατάσταση λειτουργίας θα μεταδίδονται ζωντανά από το δωμάτιο ελέγχου του ExoMars στην κεντρική σκηνή. Θα υπάρχουν ζωντανές συνδέσεις με μία Ιταλική εκδήλωση για το ExoMars, στη Ρώμη, αλλά και με μία περιοδεία μετά την πτήση του στο διάστημα, του αστροναύτη της ESA Tim Peake, ο οποίος θα κάνει μία στάση στο Λονδίνο. Η εκδήλωση θα μεταδοθεί επίσης ζωντανά στο http://esa.int και μέσω δορυφόρου. Ένα ειδικό πρόγραμμα κοινωνικών μέσων θα είναι διαθέσιμο μέσω του Facebook Live στη σελίδα της ESA στο http://www.facebook.com/ESA. 20 Οκτωβρίου 10:00-11:00 (Οι θύρες ανοίγουν στις 09:00) Αυτή η ενημέρωση των Μέσων θα συνοψίσει τα γεγονότα της προηγούμενης βραδιάς, κατά τη διάρκεια της οποίας αναμένεται να φθάσουν περισσότερα δεδομένα και τηλεμετρήσεις από τα TGO και Schiaparelli. Οι μηχανικοί, οι επιστήμονες και οι διευθυντές αποστολής του ExoMars, θα δώσουν ενημερώσεις για το TGO και το Schiaparelli. Θα παρουσιαστούν επίσης εικόνες που ελήφθησαν από το Schiaparelli κατά της διάρκεια της καθόδου. Η ενημέρωση θα μεταδοθεί ζωντανά τόσο στο διαδίκτυο στο http://esa.int όσο και μέσω δορυφόρου. Διαπιστεύσεις Μέσων Ενημέρωσης Οι εκπρόσωποι των Μέσων Ενημέρωσης που έχουν έγκυρη ταυτότητα τύπου πρέπει να πραγματοποιήσουν εγγραφή εδώ. Οι χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης όπως Youtube, Twitter, Blogs, κ.α μπορούν να αιτηθούν για διαπιστευτήρια κοινωνικών μέσων εδώ. Δεδομένου της υψηλής ζήτησης και των περιορισμών σε υλικοτεχνικά θέματα, αλλά και θέματα προστασίας, ασφάλειας και υγείας, είναι πιθανό να μην γίνουν αποδεκτές όλες οι αιτήσεις. Ακολουθείστε online Ο διαχωρισμός θα μεταδοθεί ζωντανά στις 16 Οκτωβρίου στις 17:20 GMT/19:20 CEST. Οι ενημερώσεις των μέσων που έχουν προγραμματιστεί για τις 19 και 20 Οκτωβρίου θα μεταδοθούν μέσω http://esa.int. Η απευθείας κάλυψη των επιχειρησιακών ορόσημων στην πορεία για το διαχωρισμό στις 16 Οκτωβρίου, μέχρι την προσγείωση και την είσοδο στην τροχιά στις 19 Οκτωβιου καθώς και τις επόμενες μέρες θα παρέχεται με συνεχείς ενημερώσεις στο αντίστοιχο άρθρο στο http://esa.int/exomars. Τα ορόσημα θα μεταδοθούν μέσω Twitter και Facebook. Ακολουθήστε @esaoperations, @ESA_TGO, @ESA_EDM και @ESA_ExoMars, αλλά και το hastag #ExoMars. Ένα ειδικό πρόγραμμα για τα κοινωνικά μέσα είναι διαθέσιμο μέσω του Facebook Live στη Facebook σελίδα της ESA στο http://www.facebook.com/ESA. Για λεπτομερείς πληροφορίες για την αποστολή, δείτε http://exploration.esa.int/mars/ http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/To_prhoto_phos_gia_to_ExoMars Για περισσότερες πληροφορίες, παρακαλώ επικοινωνήστε : ESA Media Relations Office Tel: +33 1 53 69 72 99 Email: media@esa.int http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2016/10/Schiaparelli_s_descent_to_Mars http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/To_ExoMars_phthanei_ston_Khokkino_Planhete

Νέο ρεκόρ στον τομέα της πυρηνικής σύντηξης. Νέο ρεκόρ στον τομέα της πυρηνικής σύντηξης πέτυχε ο tokamak πυρηνικός αντιδραστήρας σύντηξης Alcator C-Mod την τελευταία ημέρα της λειτουργίας του: Στις 30 Σεπτεμβρίου επιστήμονες και μηχανικοί του Plasma Science and Fusion Center του MIT πραγματοποίησαν ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της «καθαρής» ενέργειας, επιτυγχάνοντας ρεκόρ για την πίεση πλάσματος στον αντιδραστήρα του ινστιτούτου. Η πίεση πλάσματος είναι απαραίτητο «κλειδί» για την παραγωγή ενέργειας από την πυρηνική σύντηξη και το νέο αποτέλεσμα του ΜΙΤ είχε ως αποτέλεσμα, για πρώτη φορά την επίτευξη πίεση ίση με δύο ατμόσφαιρες. Τα αποτελέσματα της έρευνας θα παρουσιαστούν σε συνδιάσκεψη της ΙΑΕΑ στο Κιότο της Ιαπωνίας στις 17 Οκτωβρίου, από τον επικεφαλής επιστήμονα Ερλ Μαρμάρ. Η πυρηνική σύντηξη έχει τη δυνατότητα να παράγει απεριόριστες ποσότητες καθαρής, ασφαλούς, χωρίς ρύπους ενέργεια. Πρόκειται για την ίδια διαδικασία που τροφοδοτεί με ενέργεια τον ήλιο, και μπορεί να αναπαραχθεί σε αντιδραστήρες που εξομοιώνουν τις συνθήκες αυτές σε εξαιρετικά θερμά μίνι «άστρα» πλάσματος (αερίου που έχει υπερθερμανθεί), τα οποία περικλείονται σε μαγνητικά πεδία. Εδώ και πάνω από 50 χρόνια είναι γνωστό πως για να γίνει βιώσιμη η σύντηξη στη Γη, το πλάσμα πρέπει να είναι απίστευτα θερμό, να είναι σταθερό υπό μεγάλη πίεση και να περικλείεται σε μια σταθερή δομή. Η επιτυχής σύντηξη επίσης προϋποθέτει τρεις παράγοντες- η σωματιδιακή πυκνότητα του πλάσματος, ο χρόνος περιορισμού του και η θερμοκρασία του- να φτάσουν σε συγκεκριμένο σημείο. Πάνω από αυτό το σημείο, η ενέργεια που απελευθερώνεται υπερβαίνει την ενέργεια που απαιτείται για τη συνέχιση της λειτουργίας του αντιδραστήρα. Η πίεση, που είναι το προϊόν της πυκνότητας και της θερμοκρασίας, αντιπροσωπεύει περίπου τα 2/3 της όλης πρόκλησης. Διπλασιασμός της πίεσης έχει αποτέλεσμα τον τετραπλασιασμό της παραγωγής ενέργειας. Στα 23 χρόνια της λειτουργίας του στο ΜΙΤ, ο Alcator C-Mod έχει επανειλημμένα επιτύχει ρεκόρ πίεσης πλάσματος: Το προηγούμενο, στις 1,77 ατμόσφαιρες, είχε επιτευχθεί το 2005. Στο νέο ρεκόρ, των 2,05 ατμοσφαιρών, η θερμοκρασία μέσα στον αντιδραστήρα ξεπέρασε τα 35 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου- θερμοκρασία διπλάσια αυτής στο κέντρο του ήλιου. Το πλάσμα παρήγαγε 300 τρισεκατομμύρια αντιδράσεις πλάσματος ανά δευτερόλεπτο και είχε ισχύ κεντρικού μαγνητικού πεδίο των 5,7 tesla, φέροντας 1,4 εκατ. amps ηλεκτρικού ρεύματος και θερμαινόμενο με πάνω από 4 εκατ. watts ισχύος. Η αντίδραση έλαβε χώρα σε ένα χώρο περίπου ενός κυβικού μέτρου, και το πλάσμα άντεξε για δύο δευτερόλεπτα. Άλλα πειράματα σύντηξης σε παρόμοιους αντιδραστήρες έχουν επιτύχει αυτές τις θερμοκρασίες, αλλά σε πιέσεις κοντά στη μία ατμόσφαιρα. http://www.naftemporiki.gr/story/1159544/neo-rekor-ston-tomea-tis-purinikis-suntiksis

L91: ένας αινιγματικός πλανητης( πέρα από τον Πλούτωνα. Ένας ακόμη, άγνωστος έως τώρα, παγωμένος κόσμος ανακαλύφθηκε στις εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος, πολύ πέρα από τον Πλούτωνα. Πρόκειται για τον L91, όπως είναι προς το παρόν γνωστός, που διαγράφει μια τεράστια άκρως ελλειπτική τροχιά, με συνέπεια να χρειάζεται πάνω από 20.000 γήινα έτη για να κάνει μια πλήρη περιφορά γύρω από τον Ήλιο (αυτή είναι η διάρκεια του «έτους» του). Το αινιγματικό ουράνιο σώμα, για το οποίο δεν υπάρχουν ακόμη πληροφορίες σχετικά με το μέγεθος ή τη μάζα του, έγινε αρχικά αντιληπτό το 2013 από ένα τηλεσκόπιο στη Χαβάη. Αλλά μόλις τώρα και αφού μεσολάβησαν περισσότερες παρατηρήσεις, οι αστρονόμοι, με επικεφαλής την αστροφυσικό Μισέλ Μπάνιστερ του Πανεπιστημίου Κουίνς του Μπέλφαστ στη Β.Ιρλανδία, έκαναν τη σχετική ανακοίνωση στο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας. Κάθε φορά που οι επιστήμονες βρίσκουν ένα ουράνιο σώμα τόσο μακριά από τον Ήλιο, αναρωτιούνται πώς βρέθηκε εκεί – και ακόμη δεν έχουν δώσει μια ικανοποιητική για όλους απάντηση. Ο L91 διαγράφει μια τροχιά που πλησιάζει τον Ήλιο έως τις 50 αστρονομικές μονάδες (μια τέτοια μονάδα ισοδυναμεί με την απόσταση Γης-Ήλιου), ενώ απομακρύνεται από το άστρο μας έως τις 1.450 αστρονομικές μονάδες. Κανένα άλλο σώμα δεν έχει παρατηρηθεί να απομακρύνεται τόσο πολύ από τον Ήλιο. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι ο L91 απομακρύνεται σταδιακά από το νέφος Όορτ στα σύνορα του ηλιακού συστήματος, μετακινούμενος προς τα ενδότερά του, την ζώνη Κάιπερ. Αν όντως αυτό συμβαίνει, θα είναι το πρώτο σώμα που παρατηρείται να κάνει κάτι τέτοιο, υπό τη βαρυτική επίδραση κάποιου άλλου άστρου ή του γαλαξία μας. Μια εναλλακτική εξήγηση είναι ότι ένας αόρατος έως τώρα γιγάντιος πλανήτης με μέγεθος ανάλογο του Ποσειδώνα, λεγόμενος και Πλανήτης Εννέα, είναι αυτός που επηρεάζει βαρυτικά σώματα όπως ο L91. http://physicsgg.me/2016/10/18/l91-%ce%ad%ce%bd%ce%b1%cf%82-%ce%b1%ce%b9%ce%bd%ce%b9%ce%b3%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c%cf%82-%cf%80%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%b7%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%80%ce%ad%cf%81%ce%b1-%ce%b1%cf%80%cf%8c/

"Soyuz-FG"=TPK "MS-02 Soyuz» Στις 16 Οκτωβρίου 2016 το όχημα εκτόξευσης "Soyuz-FG" με τo επανδρωμένο διαστημόπλοιο (TPC) Soyuz"MS-02 " ελαβαν θεση εκτόξευσης στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στη θεση αριθμός 31.Στις 17 Οκτώβρη έχουν προγραμματιστεί γενικες δοκιμές, και στις 18 Οκτωβρίου, η συνάντηση της κρατικής επιτροπής, η οποία πρέπει να εγκρίνει τη σύνθεση του κύριου πληρώματος 49/50 για την αποστολή στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η εκτόξευση του επανδρωμένου διαστημικου σκάφους μεταφοράς "Soyuz-02 MS" έχει προγραμματιστεί στις 19 Οκτώβρη 2016 στις 11:05 MSK απο την θεση 31 του κοσμοδρόμιου του Μπαϊκονούρ. Το κύριο πλήρωμα ειναι οι κοσμοναυτες της Roscosmos Σεργκέι Ryzhikov και Αντρέι Borisenko και ο αστροναύτης της NASA Robert Shane Kimbrough και το πληρωμα ασφαλείας οι κοσμοναύτες της Roscosmos Αλεξάντερ Misurkin και Νικολάι Tikhonov και ο αστροναύτης της NASA Mark Vanden HI http://www.roscosmos.ru/22754/ Κινέζοι ταικοναύτες σε πρόβα για τη συναρμολόγηση διαστημικού σταθμού. Σε ένα είδος πρόβας για την κατασκευή του δικού της διαστημικού σταθμού την επόμενη δεκαετία, η Κίνα εκτόξευσε την Δευτέρα σκάφος με δύο ταικοναύτες που θα προσδεθεί σε τροχιακό εργαστήριο για παραμονή ενός μήνα. Ο πύραυλος που μετέφερε την κάψουλα Shenzhou 11 («Θεϊκό Σκάφος») εκτοξεύτηκε στις 02.30 μ. ώρα Ελλάδας από την απομακρυσμένη διαστημική βάση Σιουκουάν στην έρημο Γκόμπι. Η εκτόξευση μεταδόθηκε ζωντανά από την κρατική τηλεόραση, ενώ ο πρόεδρος της Κίνας Σι Zινπίνγκ συνεχάρη το προσωπικό για την επιτυχία της εκτόξευσης. Ομοίωμα του διαστημικού εργαστηρίου Tiangong 2 είχε εκτεθεί στο Πεκίνο (Reuters) Η κάψουλα προγραμματίζεται να συνδεθεί στο τροχιακό εργαστήριο Tiangong 2 («Ουράνιο Παλάτι»), το οποίο τέθηκε σε τροχιά τον περασμένο μήνα ως αντικατάσταση του προηγούμενου εργαστηρίου Tiangong 1. Η Κίνα πιστεύεται ευρέως ότι έχει χάσει τον έλεγχο του Tiangong 1, το οποίο αναμένεται να εισέλθει στην ατμόσφαιρα και να καταστραφεί κάποια στιγμή στα τέλη του 2017. Λίγες ώρες πριν από την εκτόξευση της Δευτέρας, οι δύο ταικοναύτες -Σινγκ Χαϊπένγκ και Τσεν Ντονγκ- υποδέχθηκαν με επίσημο στρατιωτικό χαιρετισμό τον αντιπρόεδρο της πανίσχυρης Κεντρικής Στρατιωτικής Υπηρεσίας Φαν Τσανλόνγκ. «Θα ταξιδέψετε στο Διάστημα για να κυνηγήσετε το διαστημικό όνειρο του κινεζικού έθνους» τους είπε ο Φαν. Το φιλόδοξο διαστημικό πρόγραμμα της Κίνας πέτυχε το 2013 την πρώτη ελεγχόμενη προσσελήνωση από το 1976, αν και το σεληνιακό ρομπότ Yutu παρουσίασε σοβαρά τεχνικά προβλήματα μετά την άφιξή του. Η Κίνα δεν συμμετέχει στην διεθνή κοινοπραξία του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, ο οποίος έχει συνολική μάζα 400 τόνων. Ο σταθμός που η Κίνα σχεδιάζει να έχει σε τροχιά το 2022 θα είναι πολύ μικρότερος, με μάζα γύρω στους 60 τόνους. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500108530

Πεθανε ο Clim Ιβάνοβιτς Churyumov Στο 80ο έτος της ζωής του πέθανε ο παγκοσμίου φήμης Σοβιετικος αστρονόμος και εξερευνητής, Αντεπιστέλλον Μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών της Ουκρανίας, καθηγητής Klim Ιβάνοβιτς Churyumov. Ανάμεσα στα αλλα ο Klim Ivanovich ανακάλυψε του κομήτη Churyumov-Gerasimenko, που μελετήθηκε κατά τη διάρκεια της πρόσφατης ευρωπαϊκής αποστολής «Rosetta» στον κομήτη Churyumov-Solodovnikova Ο Klim Churyumov γεννήθηκε 19 Φλεβάρη του 1937 στο Nikolaev (Ουκρανία). Το 1955 γράφτηκε στο Τμήμα Φυσικής του Κιέβου (ειδικότητα «Φυσική-Αστρονομία»). Το 1962 άρχισε να εργάζεται στο εργοστάσιο της «Arsenal», όπου συμμετείχε στην ανάπτυξη του εξοπλισμού αστρο-πλοήγησης για τις εκτόξευσεις που δοκιμάσθηκαν στο Μπαϊκονούρ και Πλεσέτσκ. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδων του σαν απόφοιτος του Κρατικού Πανεπιστημίου του Κιέβου ήταν επιστημονικός συνεργάτης στο Τμήμα Αστρονομίας του KSU. Το 1969 μαζί με τον μεταπτυχιακό φοιτητή Svetlana Gerasimenko βλέποντας το Comas-Sola ανακαλύψαν τυχαία σε μία από τις εικόνες ενα ουράνιο σώμα άγνωστο κομήτη, που τελικά ονομάστηκε μετά απο τους εξερευνητές ". Comet Churyumov-Gerasimenko"Μετά από 17 χρόνια, μαζί με τον Βλαντιμίρ Churyumov Solodovnikova (από το Αστροφυσικό Ινστιτούτο της Fesenkov, Καζακστάν) ανακαλυψαν δεύτερο κομήτη, που ονομάστηκε "Comet Churyumov-Solodovnikova". Ο Klim Ιβάνοβιτς Churyumov δημοσιεύσε περισσότερες από 800 επιστημονικές εργασίες, ήταν ο πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής, που διοργάνωσε το δεκαπένταμελες διεθνές αστρονομικό συνέδριο. Στο όνομα του Klim Ivanovich Churyumov ονομάσθηκε ένας μικρός πλανήτης (2627) Churyumov http://www.roscosmos.ru/22753/

Αστρονόμοι υποστηρίζουν ότι ανακάλυψαν 234 εξωγήινους πολιτισμούς. Αν έχουν δίκιο, σίγουρα θα είναι η ανακάλυψη του αιώνα: περίεργες, περιοδικές λάμψεις που καταγράφηκαν σε 234 μακρινά άστρα είναι στην πραγματικότητα μηνύματα εξωγήινων πολιτισμών, υποστηρίζουν δύο ερευνητές στον Καναδά. Άλλοι, πάντως, εκτιμούν ότι πρόκειται όχι για την ανακάλυψη, αλλά για τη μπαρούφα του αιώνα. Το 2012, υπενθυμίζει το περιοδικό New Scientist, https://www.newscientist.com/article/2109139-strange-signals-from-234-stars-could-be-et-or-human-error/ ο Ερμάνο Μπόρα του Πανεπιστημίου του Λάβαλ στο Κεμπέκ διατύπωσε την υπόθεση ότι ένας εξωγήινος πολιτισμός που θα ήθελε να γνωστοποιήσει την παρουσία του θα μπορούσε να στρέψει προς τη Γη ένα ισχυρό λέιζερ που αναβοσβήνει με μεγάλη ταχύτητα. Αυτό θα δημιουργούσε περιοδικές διακυμάνσεις στην ακτινοβολία του μητρικού τους άστρου, τις οποίες θα μπορούσαμε θεωρητικά να ανιχνεύσουμε με μαθηματική ανάλυση της ακτινοβολίας. Βέβαιος ότι η υπόθεσή του είναι λογική, ο Μπόρα ζήτησε από τον μεταπτυχιακό φοιτητή του Έρικ Τρότιερ να αναζητήσει τέτοια σήματα σε 2,5 εκατομμύρια άστρα που έχουν μελετηθεί στο πλάισιο του Sloan Digital Sky Survey, μιας μεγάλης προσπάθειας για την απογραφή των άστρων στον ουρανό. Πράγματι, παλμοί ακτινοβολίας που επαναλαμβάνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, περίπου κάθε 1,65 picosecond (10-12 δευτερόλεπτα) καταγράφηκαν όχι σε ένα αλλά σε 234 άστρα. Τα περισσότερα από αυτά έχουν παρόμοια φασματική υπογραφή με τον Ήλιο, κάτι που σύμφωνα με τον Μπόρα ενισχύει την υπόθεση ότι πρόκειται για σήματα εξωγήινων. Το ερευνητικό δίδυμο διαβεβαιώνει ότι απέκλεισε κάθε άλλη εξήγηση, όπως περιορικές μεταβολές στα ίδια τα άστρα, και εμφανίζεται σχεδόν βέβαιο ότι πρόκειται για σπουδαία ανακάλυψη. «Έχω την έντονη υποψία ότι πρόκειται για σήμα εξωγήινων πολιτισμών» λέει ενθουσιασμένος ο Μπόρα, ο οποίος δημοσιεύει τους υπολογισμούς του στην υπηρεσία προδημοσίευσης arXiv. https://arxiv.org/ftp/arxiv/papers/1610/1610.03031.pdf Μόνο που δεν συμμερίζονται όλοι τον ενθουσιασμό του: ανεξάρτητοι ερευνητές που κλήθηκαν να σχολιάσουν το θέμα στο New Scientist δήλωσαν ότι η επίμαχη μελέτη δεν εξαντλεί όλα τα πιθανά ενδεχόμενα και πηδά σε βεβιασμένα συμπεράσματα. Ένας τόσο προκλητικός ισχυρισμός, εξάλλου, θα έπρεπε να συνοδεύεται από ατράνταχτες αποδείξεις. Παρόλα αυτά, ο ισχυρισμός του Μπόρα θα μπει στο μικροσκόπιο, ή μάλλον στο τηλεσκόπιο, του Breakthrough Listen, ενός προγράμματος αναζήτησης εξωγήινης νοημοσύνης με επικεφαλής τον Άντριου Σιέμιον του Ερευνητικού Κέντρου SETI στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ. Σύμφωνα πάντως με ανακοίνωση του προγράμματος, τα επίμαχα σήματα που ανίχνευσε ο Μπόρα είναι πολύ πιθανό να προέρχονται από λάθη στο καλιμπράρισμα οργάνων ή από σφάλματα κατά την ανάλυση των δεδομένων. https://arxiv.org/ftp/arxiv/papers/1610/1610.03031.pdf Στην κλίμακα που χρησιμοποιεί το Breakthrough Listen, τα «εξωγήινα» σήματα βαθμολογήθηκαν μεταξύ του 0 και του 1, κάτι που σημαίνει ότι θεωρούνται μάλλον ασήμαντα. Εκτός αν στο μέλλον αποδειχθούν άκρως σημαντικά... http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500108436

"Soyuz-FG"=TPK "MS-02 Soyuz» http://www.roscosmos.ru/22750/

"Soyuz-FG"=TPK "MS-02 Soyuz» Το κύριο πλήρωμα των κοσμοναυτών της Roscosmos Σεργκέι Ryzhikov και Αντρέι Borisenko και ο αστροναύτης της NASA Robert Shane Kimbrough και το πληρωμα ασφαλείας οι κοσμοναύτες της Roscosmos Αλεξάντερ Misurkin και Νικολάι Tikhonov και ο αστροναύτης της NASA Mark Vanden HI ετοιμαζονται καταλληλα. http://www.roscosmos.ru/22747/

"Soyuz-FG"=TPK "MS-02 Soyuz» Στις 13η Οκτωβρίου 2016 στο Μπαϊκονούρ το επανδρωμένο διαστημικό σκάφος μεταφορας « Soyuz MS-02 », ως μέρος της κεντρικής μονάδας μεταφέρεται στο συγκρότημα του πύραυλου "Soyuz FG".Η μεταφορά πραγματοποιείται σιδηροδρομικώς. http://www.roscosmos.ru/22743/ "Progress MS-02" Η ομάδα της αποσύνδεσης εδωσε εντολή στις 12:37 MSK και μισό λεπτά αργότερα, υπήρξε ο φυσικός διαχωρισμός του πλοίου απο τον σταθμό. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της υπηρεσίας πλοήγησης το DRM "Progress MS-02" η κύρια πέδηση από τον κινητήρα του πλοίου έχει προγραμματιστεί στις 14η Οκτωβρίου 2016 στις 15:50 MSK, και τότε το πλοίο μεταφοράς θα κατέβει από την τροχιά του και θα συνεχίσει να μειώνεται στα πυκνά στρώματα της ατμόσφαιρας. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς τo άκαυτο μέρος της δομής του πλοίου-φορτίου θα βυθιστεί περίπου στις 16:39 MSK σε μια δεδομένη περιοχή του Ειρηνικού. To THC "Πρόοδος MS-02» ήταν μέλος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού από τις 2 Απριλίου του 2016. Κατά τη διάρκεια της πτήσης του πλοίου μεταφοράς ως τμήμα του σταθμού με τη βοήθεια των κινητήρων του, διεξήχθησαν 4 προγραμματισμένες διορθωσεις της τροχιάς του ΔΔΣ. http://www.roscosmos.ru/22745/ Διεθνής πρωτοβουλία δημιουργεί «νέο έθνος στο Διάστημα» Αν θέλετε μια δεύτερη «εξωτική» υπηκοότητα, εκτός από την ελληνική, ίσως θα έπρεπε να εξετάσετε την πιθανότητα να γίνεται...ασγκαρντιανός. Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων, μηχανικών, νομικών και επιχειρηματιών ανακοίνωσε τη δημιουργία του πρώτου «έθνους» στο διάστημα, της Asgardia (Ασγκάρντια). Η ονομασία παραπέμπει στην ονομασία της ουράνιας πόλης του θεού Οντίν της σκανδιναβικής μυθολογίας. Προς το παρόν, η νέα «χώρα» δεν έχει κάποια εδαφική επικράτεια, αλλά ήδη προσελκύει ενδιαφερόμενους πολίτες που θέλουν τη σχετική υπηκοότητα. Την πρωτοβουλία για την Ασγκάρντια είχε ο Ρώσος διαστημικός επιστήμονας Ιγκόρ Ασουρμπέϊλι. Στόχος είναι κατ' αρχήν η δημιουργία ενός νέου νομικού πλαισίου για την ειρηνική αξιοποίηση του διαστήματος, χωρίς την εμπλοκή και τον έλεγχο από τις κυβερνήσεις της Γης. Η πρώτη «επικράτεια» της Ασγκάρντια θα είναι ένας δορυφόρος που προγραμματίζεται να εκτοξευθεί το 2017. Ανάμεσα στους υπερφιλόδοξους στόχους της είναι «να αποτελέσει μια υπερσύγχρονη προστατευτική ασπίδα όλης της ανθρωπότητας και της ζωής στη Γη από κοσμικές, ανθρωπογενείς και φυσικές απειλές, όπως διαστημικά σκουπίδια, εκρήξεις στεμματικής μάζας του Ήλιου και πτώσεις αστεροειδών». Είναι όμως επιεικώς αμφίβολο αν οι ιδρυτές και υποστηρικτές της Ασγκάρντια, που παρουσίασαν σε συνέντευξη Τύπου το εγχείρημα τους, έχουν τις τεχνικές και οικονομικές δυνατότητες για κάτι τέτοιο. Η πρωτοβουλία φαίνεται να έρχεται σε σκόπιμη αντίθεση με τη Συμφωνία των Ηνωμένων Εθνών για το Εξώτερο Διάστημα, η οποία αναθέτει στα κράτη την εποπτεία των όποιων διαστημικών δραστηριοτήτων, οι οποίες ξεκινούν από το έδαφός τους, είτε πρόκειται για δημόσιες είτε για ιδιωτικές δραστηριότητες. Γι' αυτό, άλλωστε, κάθε κυβέρνηση είναι υπεύθυνη για τυχόν καταστροφές που θα προκαλέσει ένας δορυφόρος ή άλλο διαστημικό σκάφος που απογειώθηκε από την επικράτειά της. Εννοείται ότι μέχρι στιγμής καμία κυβέρνηση, ούτε ο ΟΗΕ, έχουν αναγνωρίσει την Ασγκάρντια, ενώ είναι και ασαφές από πού θα εκτοξευθεί ο δορυφόρος της. Αλλά αυτός δεν είναι λόγος για να μη γίνει κανείς (και) ασγκαρντιανός. Όποιος ενδιαφέρεται να κάνει αίτηση, ας απευθυνθεί στη διεύθυνση http://asgardia.space/. Μέχρι σήμερα σχεδόν 28.000 άνθρωποι από όλο τον κόσμο το έχουν κάνει. Όταν ο αριθμός φθάσει τους 100.000, η «χώρα» θα κάνει αίτηση στον ΟΗΕ για να γίνει μέλος με τη σημαία και τον εθνικό ύμνο της. «Είναι τρελό;», αναρωτήθηκε ο ίδιος ο Ασουρμπέϊλι. «Μόνο ο χρόνος θα δείξει...» http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500107797

Εθελοντές «κυνηγούν» νέα ίχνη βαρυτικών κυμάτων. Παραμορφώσεις 10.000 μικρότερες από τη διάμετρο ενός πρωτονίου έπρεπε να ανιχνεύσει το πείραμα LIGO για να εντοπίσει για πρώτη φορά βαρυτικά κύματα, αποδεικνύοντας έτσι την τελευταία πρόβλεψη της Γενικής Σχετικότητας που δεν είχε επιβεβαιωθεί μέχρι σήμερα, έναν αιώνα μετά τη διατύπωση της θεωρίας από τον Άλμπερτ Αϊνστάιν. Για να γίνει αυτό πραγματικότητα, θα έπρεπε το πείραμα να έχει ασύλληπτη ευαισθησία. Θα έπρεπε επίσης να μπορεί να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο τα σήματα που καταγράφονται να είναι απλώς δονήσεις από διερχόμενα οχήματα, ασθενείς σεισμοί ή «λάθη» από τα ηλεκτρονικά κυκλώματα – ώστε να είναι όντως σίγουρο πως πρόκειται για «ίχνη» βαρυτικών κυμάτων. Γι΄ αυτό τον σκοπό, το LIGO περιλαμβάνει δύο πανομοιότυπες ανιχνευτικές διατάξεις, μία στη Λουιζιάνα και μία στην Ουάσιγκτον, μία λύση που θα λειτουργούσε ως «αντίδοτο» ως τέτοιες περιπτώσεις. Κάτι που φάνηκε να λειτουργεί, όπως αποδεικνύει ο εντοπισμός βαρυτικών κυμάτων τον περασμένο Φεβρουάριο, ο οποίος επαναλήφθηκε λίγο καιρό αργότερα. Ακόμη κι έτσι όμως, δεν αποκλείονται τα πειραματικά σφάλματα, αφού δεν λείπουν οι περιπτώσεις που σήματα... γήινης προέλευσης εμφανίζονται σχεδόν ταυτόχρονα στους δύο ανιχνευτές, δίνοντας επομένως την εντύπωση πως πρόκειται για πιθανά «αποτύπωματα» βαρυτικών κυμάτων. Έτσι, για τον έλεγχό τους, μία ομάδα από τους επιστήμονες του πειράματος έχει ζητήσει τη βοήθεια εθελοντών, δηλαδή απλών πολιτών οι οποίοι αναλαμβάνουν να ελέγχουν αυτό τον «θόρυβο». Το πρότζεκτ έχει ονομασθεί Gravity Spy και «τρέχει» μέσα από την πλατφόρμα Zooniverse, ενώ σε αυτό συμμετέχουν 1.400 εθελοντές. Για την ανάλυση, οι πληροφορίες μετατρέπονται σε ένα είδος εικόνας που ονομάζεται φασματογράφημα, με κατάλληλα σχήματα τα οποία υποδεικνύουν τον χρόνο και τη συχνότητα του «θορύβου». Έτσι, αποχρώσεις του γαλάζιου, του κίτρινου και του πράσινου αναπαριστούν την ένταση του σήματος, δηλαδή τον βαθμό στον οποίο παραμορφώθηκε ο ανιχνευτής, παράγοντας το συγκεκριμένο σήμα. Με δεδομένο τον πολύ μεγάλο όγκο των μετρήσεων που παράγουν οι ανιχνευτές, τα σήματα που αντιστοιχούν σε «θόρυβο» δεν είναι λίγα. Αν και ορισμένα από αυτά εντοπίζονται από τους υπολογιστές, κάποια δεν αναγνωρίζονται από το λογισμικό. Αντίθετα, ο άνθρωπος είναι πολύ καλύτερος στο να εντοπίζει νέα μοτίβα στις εικόνες. Επομένως, στους εθελοντές προωθούνται τα πιο δύσκολα αναγνωρίσιμα σήματα. Στη συνέχεια, οι αναλύσεις τους διαβιβάζονται στο λογισμικό, ώστε να «εκπαιδεύεται» και να βελτιώνεται η ικανότητά του στον εντοπισμό του «θορύβου». Το Gravity Spy βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε πιλοτικό στάδιο. Όταν αυτό ολοκληρωθεί, τότε οι εθελοντές θα κληθούν να αναλύσουν νέες εικόνες, οι οποίες θα προκύψουν από τη δεύτερη φάση λειτουργίας του πειράματος Το πρότζεκτ χρηματοδοτείται από το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών των ΗΠΑ, ενώ οργανώθηκε από το Νοτιοδυτικό πανεπιστήμιο, το πανεπιστήμιο Σίρακιουζ και το πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα. http://www.naftemporiki.gr/story/1159399/ethelontes-kunigoun-nea-ixni-barutikon-kumaton

Πόσοι γαλαξίες περιέχονται στο σύμπαν; Οι αστρονόμοι κατέληξαν στο εκπληκτικό συμπέρασμα ότι υπάρχουν τουλάχιστον 10 φορές περισσότεροι γαλαξίες στο παρατηρήσιμο σύμπαν από ότι θεωρείτο μέχρι σήμερα. «My God, it’s full of stars!» Ξαφνικά το σύμπαν έγινε πολύ πιο πυκνοκατοικημένο! Οι αστρονόμοι έκαναν τον αναπάντεχο υπολογισμό ότι στο ορατό σύμπαν υπάρχουν τουλάχιστον δέκα φορές περισσότεροι γαλαξίες από ό,τι πίστευαν έως τώρα. Ο συνολικός αριθμός τους στο σύμπαν (στο ορατό και μη ορατό από τη Γη) μπορεί να φθάνει τα δύο τρισεκατομμύρια, δηλαδή είναι 20πλάσιος έναντι της προηγούμενης εκτίμησης, που ήταν περίπου 100 δισεκατομμύρια γαλαξίες. Οι «φουσκωμένες» εκτιμήσεις βασίζονται σε μια νέα ανάλυση των δεδομένων από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble και άλλα τηλεσκόπια. Η σχετική διεθνής δημοσίευση, με επικεφαλής τον καθηγητή Κρίστοφερ Κονσελάις, του βρετανικού πανεπιστημίου του Νότιγχαμ, έγινε στο περιοδικό αστροφυσικής «Astrophysical Journal». Η νέα μελέτη δείχνει ότι όσο το σύμπαν εξελισσόταν στην πορεία των 13,7 δισεκατομμυρίων ετών που υπάρχει, τόσο μειωνόταν ο αριθμός των γαλαξιών μέσω συγχωνεύσεων. Όμως οι αστρονόμοι συνειδητοποιούν πλέον, ότι μόνο στο ορατό σύμπαν -δηλαδή στο τμήμα εκείνο που είναι παρατηρήσιμο από τη Γη- ένα 90% των γαλαξιών είναι υπερβολικά αχνοί και πολύ μακρινοί για να γίνουν αντιληπτοί από τα υπάρχοντα τηλεσκόπια. Το υπό κατασκευή ισχυρότερο διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, ο διάδοχος του Hubble, θα μπορεί να δει περισσότερους γαλαξίες από ό,τι τώρα βλέπει το Hubble. http://physicsgg.me/2016/10/13/%cf%80%cf%8c%cf%83%ce%bf%ce%b9-%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1%ce%be%ce%af%ce%b5%cf%82-%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b9%ce%ad%cf%87%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b1%ce%b9-%cf%83%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1/

Κομήτης χτύπησε τη Γη πριν από 56 εκατομμύρια χρόνια. Για πρώτη φορά ορισμένοι επιστήμονες -αν και όχι όλοι- πιστεύουν ότι ανακάλυψαν τα γεωλογικά «αποτυπώματα» μιας πρόσκρουσης κομήτη στον πλανήτη μας πριν από περίπου 56 εκατομμύρια χρόνια, δέκα εκατομμύρια χρόνια μετά την εξαφάνιση των δεινοσαύρων εξαιτίας της πτώσης ενός αστεροειδούς διαμέτρου περίπου δέκα χιλιομέτρων. Η δεύτερη πρόσκρουση, που πιθανώς συνέβη στην περιοχή του σημερινού Ατλαντικού ωκεανού - αν και δεν έχει βρεθεί κάποιος κρατήρας- και η οποία ίσως αφορούσε ένα κομήτη εξίσου μεγάλο, μπορεί να βοήθησε τα θηλαστικά να εμπεδώσουν την κυριαρχία τους στη Γη, αφού η προηγούμενη πρόσκρουση είχε «καθαρίσει» τον πλανήτη από τους δεινόσαυρους. Η εποχή εκείνη πριν από περίπου 55 έως 56 εκατ. χρόνια ονομάζεται Θερμικό Μέγιστο Παλαιοκαίνου-Ηωκαίνου (γνωστό διεθνώς ως ΡΕΤΜ) και υπήρξε μια περίοδος μεγάλης και απότομης ανόδου της θερμοκρασίας στη Γη -κατά πέντε έως οκτώ βαθμούς Κελσίου μέσα σε λίγες χιλιάδες χρόνια- για λόγους που εδώ και χρόνια αποτελούν αντικείμενο επιστημονικής διαμάχης. Οι ενδείξεις για την πτώση ενός ουράνιου σώματος -αν επαληθευθούν- δίνουν μια νέα διάσταση στο ζήτημα. Οι επιστήμονες μελετούν εκείνο το θερμικό μέγιστο -που διήρκεσε γύρω στα 200.000 χρόνια- και εμφανίζει ομοιότητες με την εποχή μας, προκειμένου να βγάλουν συμπεράσματα σχετικά με την σημερινή κλιματική αλλαγή. Μεταξύ των πιθανών αιτιών για εκείνη την εκτόξευση της θερμοκρασίας έχουν προταθεί μια μαζική ηφαιστειακή δραστηριότητα που αύξησε κατακόρυφα τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, ή μια πτώση ουρανίου σώματος που είχε αλυσιδωτές επιπτώσεις στο κλίμα, ανεβάζοντας τη θερμοκρασία. Έλιωσαν έτσι σχεδόν τελείως οι πάγοι της Γης και διευκολύνθηκε η γρήγορη εξάπλωση των θηλαστικών, ενώ τότε εμφανίσθηκαν για πρώτη φορά και τα πρωτεύοντα, από όπου προέκυψαν οι πίθηκοι και ο άνθρωπος. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον γεωχημικό Μόργκαν Σάλερ, επίκουρο καθηγητή γεωεπιστημών του Πολυτεχνικού Ινστιτούτου Ρενσελάερ της Νέας Υόρκης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Science", ανακάλυψαν στο βυθό του Ατλαντικού, στα ανοιχτά της ανατολικής ακτής των ΗΠΑ και στο υπέδαφος του Νιού Τζέρσι, μικροσκοπικά πυριτικά σφαιρίδια υάλου με διακριτή μορφολογία (μικροτηκτίτες και μικροκρύσταλλοι). Αυτά θεωρούνται η «υπογραφή» εκείνων των σπάνιων υλικών του εδάφους, τα οποία λιώνουν από την τεράστια θερμοκρασία λόγω της πρόσκρουσης του αστεροειδούς ή του κομήτη, εκτινάσσονται από το έδαφος και μετά στερεοποιούνται στον αέρα, προτού ξαναπέσουν στη γη. Η θερμοκρασία και η πίεση στο ηφαιστειακό μάγμα δεν θεωρούνται ικανές να παράγουν τέτοια υλικά, παρά μόνο μια εξ ουρανού πρόσκρουση κατακλυσμικών διαστάσεων. Τα εν λόγω μικροσφαιρίδια βρέθηκαν σε τέσσερις διαφορετικές περιοχές που απέχουν έως 1.000 χιλιόμετρα μεταξύ τους και οι ερευνητές ισχυρίζονται ότι προέρχονται από το ίδιο συμβάν. Προς το παρόν, παραμένει πάντως ασαφές πού ακριβώς έγινε η πρόσκρουση και ποιες ήσαν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της. Και επίσης, δεν φαίνεται να συμφωνούν όλοι οι επιστήμονες ότι όντως συνέβη μια τέτοια πρόσκρουση εκείνη την εποχή και, αν έγινε, κατά πόσο επρόκειτο για κομήτη ή για αστεροειδή. Οι κομήτες διαθέτουν λιγότερα συμπαγή πετρώματα και περισσότερο πάγο σε σχέση με τους αστεροειδείς, είναι όμως έως τρεις φορές ταχύτεροι σε σχέση με τους τελευταίους, οπότε και η πρόσκρουση ενός κομήτη είναι πιο σφοδρή και καταστροφική. http://www.ethnos.gr/epistimi/arthro/komitis_xtypise_ti_gi_prin_apo_56_ekatommyria_xronia-64572121/

Ευρωπαϊκή Βραδιά Ερευνητή 2016 : Έρευνα και Επιστήμη. Η Βραδιά του Ερευνητή για το 2016 πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου, από αρκετούς φορείς σε δέκα πόλεις της Ελλάδας με κεντρικό σύνθημα «Γίνε κι εσύ Ερευνητής». Ο θεσμός αυτός, που ξεκίνησε πριν 11 χρόνια και διοργανώνει εκδηλώσεις σε όλη την Ευρώπη, συνεχίστηκε και φέτος στην Ελλάδα με μεγάλη επιτυχία. Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Λάρισα, Ξάνθη, Ρόδος, Ρέθυμνο, Κόρινθος, Πύλος φιλοξένησαν εκδηλώσεις τις οποίες τόσο οι μικροί όσο και οι μεγάλοι φίλοι της Επιστήμης τίμησαν με την αθρόα παρουσία τους. Μέσα από μια πληθώρα διαφορετικών εκδηλώσεων, το κοινό της Βραδιάς του Ερευνητή είχε τη δυνατότητα να παρακολουθήσει και να συμμετέχει ενεργά στις διάφορες δραστηριότητες που είχαν ετοιμάσει οι διοργανωτές, συνομιλώντας με ανθρώπους της Επιστήμης, αποκτώντας έτσι μια εγγύτερη γνωριμία με την Επιστημονική και Τεχνολογική Έρευνα. Ειδικά, στο ΕΚΕΦΕ «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» στην Αγία Παρασκευή, από τις απογευματινές ώρες έως και τα μεσάνυχτα, το κοινό είχε τη δυνατότητα να παρακολουθήσει ομιλίες από Έλληνες ερευνητές, αλλά και να παρευρεθεί σε εργαστηριακά πειράματα, δράσεις και διαγωνισμούς που σχεδιάσθηκαν για μαθητές αλλά και γονείς και εκπαιδευτικούς, στους χώρους του ΕΚΕΦΕ «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» όπου υποδέχθηκαν τη φετινή Βραδιά του Ερευνητή. Άλλωστε, με σύνθημα «Γίνε Εθελοντής», οι οργανωτές της εκδήλωσης έδωσαν τη δυνατότητα σε όσους ήθελαν να βοηθήσουν, να γίνουν εθελοντές συμμετέχοντας πιο ενεργά και συνεισφέροντας στην επιτυχίας της εκδήλωσης που αναμενόταν να προσελκύσει περισσότερα από 7000 επισκέπτες. Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος Στο χώρο του ΕΚΕΦΕ «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ», έλαβαν χώρα και οι εκδηλώσεις που αφορούσαν το διάστημα με την συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Το κοινό ενημερώθηκε για τη δράση του Οργανισμού μέσα από ομιλίες διακεκριμένων ερευνητών και επιστημόνων, παρουσιάσεις εντυπωσιακών εικόνων και βίντεο από τη Γη και το Διάστημα, διαδραστικά παιχνίδια και κατασκευές. Οι επισκέπτες, μικροί και μεγάλοι, γνώρισαν μία διαφορετική πλευρά του πλανήτη μας, «ξεφεύγοντας» για λίγο από την επιφάνεια της Γης και ταξιδεύοντας στο αχανές Διάστημα, βλέποντας πλέον τον πλανήτη μας από μία άλλη οπτική πλευρά: σαν ένα κομμάτι του συνόλου που λέγεται Ηλιακό Σύστημα. Ειδικά, τα παιδιά υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό τις νέες τους γνώσεις, καθώς οι ορίζοντες τους άνοιξαν είτε μέσα από ταξίδια στο Διάστημα και περιπλανήσεις στον πλανήτη Άρη είτε ερευνώντας πώς φτιάχνονται οι κομήτες. Επιπλέον, η ενεργή συμμετοχή τους στις δραστηριότητες έκανε τους νεαρούς μας φίλους να νιώσουν και αυτοί μέλη της επιστημονικής έρευνας, ακολουθώντας πιστά το σύνθημα της βραδιάς «Γίνε κι εσύ Ερευνητής!». Η ομάδα ερευνητών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος αποτελούνταν από τους : - Δρ. Γεωργία Δοξάνη, ειδική σε θέματα τηλεπισκόπησης και ερευνήτρια στο Επίγειο Τμήμα Λειτουργίας των Αποστολών στον τομέα προγραμμάτων Παρατήρησης της Γης στο ESRIN, ESA - MSc Εμμανουήλ (Μάνος) Λαγουδάκης, ερευνητής στο Επίγειο Τμήμα Λειτουργίας των Αποστολών στον τομέα προγραμμάτων Παρατήρησης της Γης στο ESRIN, ESA - MSc Παντελής Πουλάκης, ερευνητής στο ESTEC, ESA και υπεύθυνος μηχανικός για το σύστημα κίνησης του ExoMars Rover Την πολύτιμη βοήθεια τους στην ομάδα της ESA προσέφεραν και οι: - Μαρίνα Γεωργίου, Υποψήφια Διδάκτωρ, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών - Αφροδίτη Νάση, προπτυχιακή φοιτήτρια, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών - Παναγιώτης Ευαγγελόπουλος, μεταπτυχιακός φοιτητής ,Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Η Γεωργία Δοξάνη, με την ομιλία της με θέμα «Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος: Επιτεύγματα και Προοπτικές» παρουσίασε στους επισκέπτες της εκδήλωσης τη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (European Space Agency - ESA), την ιστορία του και τις δραστηριότητες του. Η ESA, με έδρα την πόλη του Παρισιού, έχει πλέον 41 χρόνια λειτουργίας (ιδρύθηκε το 1975) και αποτελείται από 22 κράτη-μέλη, μεταξύ των οποίων φυσικά και η Ελλάδα. Απασχολεί 2000 εργαζόμενους, με τους περισσότερους να είναι εξειδικευμένοι επιστήμονες και μηχανικοί αλλά και διοικητικό/οργανωτικό προσωπικό. Η κα. Δοξάνη έδειξε, μεταξύ άλλων, διάφορες φωτογραφίες από τον Ελλαδικό χώρο, τραβηγμένες από δορυφόρους της ESA, όπως το ζεύγος δορυφόρων Sentinel-1. Υπάρχει ζωή στον Κόκκινο Πλανήτη; Ο μηχανικός της ESA Π. Πουλάκης σε μία πολύ ενδιαφέρουσα παρουσίαση, έδωσε μια γενική εικόνα της διπλής αποστολής ExoMars του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Το πρόγραμμα αυτό έχει ως στόχο να απαντήσει σε μία από τις πιο σημαντικές επιστημονικές ερωτήσεις της εποχής μας: υπήρξε ποτέ ανάπτυξη ζωής στον Άρη; Η ύπαρξη δύο αποστολών προς τον πλανήτη Άρη αποτελεί ένα φιλόδοξο σχέδιο, που σκοπεύει να φτάσει όσο πιο κοντά γίνεται στην απάντηση αυτής της ερώτησης. Με τη χρήση της τεχνολογίας και της επιστήμης, θα γίνει προσπάθεια ενδελεχούς μελέτης της επιφάνειας του Άρη, αναλύοντας τις συνθήκες που επικρατούν στην ατμόσφαιρα, στην επιφάνεια αλλά και κάτω από αυτήν. Σκοπός είναι να ληφθούν δεδομένα σχετικά με την ύπαρξη προηγούμενης ή υπάρχουσας ζωής στον πλανήτη, την ποικιλομορφία στο γεωχημικό περιβάλλον, τα αέρια της ατμόσφαιρας και τις πηγές τους. Η πρώτη αποστολή ExoMars Trace Gas Orbiter ξεκίνησε στις 14 Μαρτίου, όταν εκτοξεύτηκε το ειδικό σύστημα που αποτελείται από ένα δορυφόρο τροχιάς (TGO) και ένα όχημα προσγείωσης (Schiaparelli), με τα δύο αυτά μέρη να είναι προγραμματισμένο να χωριστούν στις 16 Οκτωβρίου. Ο Έλληνας μηχανικός είναι υπεύθυνος για την ανάπτυξη του υποσυστήματος κίνησης του ρομποτικού οχήματος που θα εκτοξευθεί με την δεύτερη αποστολή τον Ιούλιο του 2020. Το κοινό είχε τη δυνατότητα να ενημερωθεί από έναν νέο και διακεκριμένο επιστήμονα όπως ο κ. Πουλάκης για τις δύο αποστολές του ExoMars, και πιο συγκεκριμένα για τις τεχνολογικές προκλήσεις και καινοτομίες που εισήγαγε ο Ευρωπαϊκός Διαστημικός Οργανισμός για το σύστημα κίνησης τους ρομποτικού οχήματος. Παραδείγματα τέτοιων τεχνολογικών προκλήσεων και καινοτομιών είναι το τρυπάνι που θα συλλέξει δείγματα από το υπεδαφος, το σύστημα επεξεργασίας και ανάλυσης τως δειγμάτων, το υποσύστημα κίνησης και οδήγησης και τα εξελιγμένα επιστημονικά όργανα. Επιπλέον, το ρομποτικό όχημα θα είναι κατασκευασμένο από ανθεκτικά υλικά με σκοπό να αντέχει στις ακραίες θερμοκρασιακές συνθήκες που παρατηρούνται στην επιφάνεια του Άρη. Μαγειρεύοντας έναν κομήτη. Οι κομήτες θεωρούνται ότι είναι «χρονοκάψουλες» που περιέχουν πληροφορία για παρελθοντικές συνθήκες του Ηλιακού μας Συστήματος. Για να κατανοήσουμε τι είναι οι κομήτες, από πού προέρχονται και πώς επηρεάζουν την εξέλιξη του πλανήτη μας, είναι απαραίτητο να ανακαλύψουμε τι υλικό περιέχουν. Στα πλαίσια των εκδηλώσεων της Βραδιάς του Ερευνητή, παρουσιάστηκε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος ‘Μαγειρεύοντας ένα κομήτη’, όπου μέσω μιας πειραματικής διαδικασίας, αποκτάμε μια διαίσθηση για τα χημικά συστατικά των κομητών. Η Μαρίνα Γεωργίου και η Αφροδίτη Νάση, υποδύθηκαν τους «σεφ» και μαζί με τους μικρούς μας φίλους «μαγείρεψαν» κομήτες, χρησιμοποιώντας απλά και καθημερινά υλικά όπως νερό, κρασί, σάλτσα σόγιας, χώμα και ξηρό πάγο. Η εκτέλεση της πρωτότυπης αυτής «συνταγής» ήταν εντυπωσιακή και οι νεαροί ερευνητές ενθουσιάστηκαν με το αποτέλεσμα της διαδικασίας και ειδικά από τους «μαγικούς» ατμούς που δημιούργησε η προσθήκη του ξηρού πάγου. Μέσα από μία ημίωρη παρουσίαση, οι επισκέπτες έλαβαν μέρος σε ένα διαδραστικό παιχνίδι με τους ερευνητές του Ευρωπαϊκού Διαστημικού Οργανισμού. Η Γεωργία Δοξάνη μαζί με τον ερευνητή Μάνο Λαγουδάκη, παρουσίασαν δορυφορικές εικόνες και έκαναν αρκετές ερωτήσεις στο κοινό σχετικά με το περιεχόμενο των εικόνων: Πώς φαίνεται η Ελλάδα από το διάστημα; Ποια αντικείμενα μπορούμε να αναγνωρίσουμε στην επιφάνεια της Γης παρατηρώντας μια δορυφορική εικόνα; Γιατί δεν είναι όλες οι εικόνες έγχρωμες; Μέσα από αυτό το παιχνίδι ερωταπαντήσεων, το κοινό ενημερώθηκε για τους δορυφόρους του Οργανισμού που είναι ήδη σε τροχιά, όπως ο Sentinel-1, για τις κατηγορίες δορυφορικών εικόνων, τη χρησιμότητα τους. Η αλληλεπίδραση μεταξύ κοινού και ερευνητών ήταν άκρως ικανοποιητική και ειδικά τα παιδιά εντυπωσιάστηκαν από τις λεπτομέρειες που μπόρεσαν να διακρίνουν στην επιφάνεια του Πλανήτη μας και κυρίως στην Ελλάδα, μέσα από εικόνες τραβηγμένες χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Σε ρόλο συντονιστή της Ευρωπαϊκής Βραδιάς του Ερευνητή 2016 , το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» (Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ»), σε συνεργασία με πολλούς φορείς και οργανισμούς όπως το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ, ΚΑΠΕ, British Council, Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, Ένωση Ελλήνων Φυσικών, Ένωση Ελλήνων Χημικών, Πρότυπα και Πειραματικά σχολεία, κ.α. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2016/06/Earth_from_Space_Mediterranean_wonders http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Eyropaikhe_Vradiha_Ereynethe_2016_Hereyna_kai_Epistheme "Μπαϊκονούρ EAST. Πάνω από 8000 χιλιόμετρα από τη Μόσχα και 180 χιλιόμετρα από το Blagoveshchensk στην περιοχή των 700 τετραγωνικών χιλιομέτρων καθιερώθηκε για πρώτη φορά στη σύγχρονη ρωσική διαστημική ερευνα το διαστημοδρόμιο - EAST. Η πρώτη εκτόξευση απο το διαστημοδρόμιο Vostochny - ένα σημείο εκκίνησης στην ιστορία της σύγχρονης ρωσικής Κοσμοναυτικής. Το EAST ειναι σήμερα - η καλύτερη τοποθεσία εκτόξευσης στον κόσμο. "Νομίζω ότι είναι απίθανο ότι η διαστημική βιομηχανία σε άλλες χώρες θα μπορούσε να το αντιμετωπίσει αυτό», - θεωρεί ο Αναπληρωτής Πρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης Ντμίτρι Rogozin. Ισχυροι οι άνθρωποι που πήγαν να ζήσουν και να εργαστούν στην Άπω Ανατολή. Και με τις οικογένειές τους. Πριν απο την τοποθεσία εκτόξευσης - είναι, πάνω απ 'όλα, οι άνθρωποι, και μετα η τεχνολογία. "Με αυτούς τους ανθρώπους, εγώ, για παράδειγμα, θα είχα πάει σε εξερεύνηση!" - Δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του Corporation "Roskosmos" Ιγκόρ Komarov. Η ταινία παρουσιάζει την ιστορία της Ανατολης και η πρώτη εκτόξευση του πυραύλου φορέα, τις ζωές των ανθρώπων που έχουν κάνει το όνειρο της πρώτου ρωσικου πολιτικου διαστημικου κέντρου πραγματικότητα. ΑΝΑΤΟΛΗ - μια νέα φιλοσοφία του χώρου. http://www.roscosmos.ru/22737/

Η Ευρώπη σε φιλόδοξη απόπειρα προσεδάφισης στον Άρη. Πυρετός προετοιμασιών στην ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA: την Τετάρτη 19 Οκτωβρίου, ο δορυφόρος της αποστολής ExoMars 2016 θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τον Άρη, ενώ την ίδια μέρα το ρομπότ Schiaparelli της αποστολής θα επιχειρήσει να προσεδαφιστεί, ένα εγχείρημα χωρίς εγγυημένη επιτυχία. Η αποστολή ExoMars, μια συνεργασία ανάμεσα στην ESA και τη ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos, xωρίζεται σε δύο φάσεις. Η πρώτη, το ΕxoMars 2016, βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, και αναμένεται να στρώσει το δρόμο για την αποστολή του τροχοφόρου ρομπότ ExoMars 2020. Το πρώτο σκέλος της αποστολής αποτελείται από τον δορυφόρο TGO που εκτοξεύτηκε το 2016 μεταφέροντας μαζί του και το μικρό ρομπότ Schiaparelli (παίρνει το όνομα του Ιταλού αστρονόμου Τζιοβάνι Σκιαπαρέλι, ο οποίος μελέτησε τον Άρη στα τέλη του 19ου αιώνα). Ο δορυφόρος θα μελετήσει τα αέρια της αρειανής ατμόσφαιρας και ειδικά το ατμοσφαιρικό μεθάνιο, το οποίο δεν αποκλείεται να έχει βιολογική προέλευση. Το στατικό ρομπότ Schiaparelli θα πραγματοποιήσει σχετικά λίγες μετρήσεις στην επιφάνεια, δεδομένου ότι κύρια αποστολή του είναι να προβάρει τις τεχνολογίες που απαιτούνται για την προσεδάφιση του μεγαλύτερου, τροχοφόρου ρομπότ ExoMars 2020. Το Schiaparelli θα αποσυνδεθεί από τον δορυφόρο TGO στις 16 Οκτωβρίου και προγραμματίζεται να αγγίξει την επιφάνεια στις 17.48 ώρα Ελλάδας την Τετάρτη 19 Οκτωβρίου. Στη διάρκεια της καθόδου, το ρομπότ θα αποτινάξει τις θερμικές ασπίδες στο μπροστινό και πίσω μέρος του, θα αναπτύξει ένα μεγάλο αλεξίπτωτο και τελικά θα πυροδοτήσει πυραυλοκινητήρες υδραζίνης για να επιβραδύνει την πορεία του. Θα παραμείνει για λίγο μετέωρο σε ύψος 2 μέτρων, και τελικά θα πέσει ελεύθερο στην πεδιάδα του Meridiani Planum. Θα είναι μόλις η δεύτερη φορά που ένα ευρωπαϊκό σκάφος επιχειρεί προσεδάφιση στον Κόκκινο Πλανήτη, μετά την αποτυχία του βρετανικού ρομπότ Beagle το 2003. Από όλες τις απόπειρες προσεδάφισης στον Άρη που έχουν πραγματοποιήσει μέχρι σήμερα ΗΠΑ και Ρωσία, περίπου τα δύο τρίτα έχουν αποτύχει. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500107329

H απίθανη σχέση της Μεγάλης Έκρηξης με τις κουτσουλιές. Ήταν στις αρχές της δεκαετίας του 1960 όταν δύο αστρονόμοι στις ΗΠΑ προσπαθούσαν να μετρήσουν πόσο φωτεινός είναι στην πραγματικότητα ο «μαύρος» νυχτερινός ουρανός. Αυτό που τελικά θα ανακάλυπταν ήταν η πρώτη άμεση επιβεβαίωση της θεωρίας της Μεγάλης Έκρηξης. Στην αρχή, όμως, οι δύο ερευνητές νόμιζαν ότι το σήμα ερχόταν από τις κουτσουλιές δύο ανεπιθύμητων εισβολέων. Ο Ρόμπερτ Ουίλσον και ο Άρνο Πένζιας, μετέπειτα νομπελίστες, εργάζονταν στο Νιου Τζέρσεϊ με μια γιγάντια κεραία σε σχήμα κέρατου, σχεδιασμένη να καταγράφει μικροκύματα από τον ουρανό. Το 1964, το ερευνητικό δίδυμο άκουσε για πρώτη φορά το περίεργο σήμα, υπέθεσε όμως ότι επρόκειτο για παρεμβολές από επίγειες πηγές μικροκυμάτων. Μήπως ήταν ραδιοκύματα από τη Νέα Υόρκη; Ίσως ο απόηχος κάποιας πυρηνικής δοκιμής; Μήπως προερχόταν από τις ζώνες ακτινοβολίας Βαν Άλεν που περιβάλλουν τη Γη; «Είχα μεγάλη εμπειρία στην επίλυση πρακτικών προβλημάτων σε ραδιοτηλεσκόπια» λέει ο Ουίλσον σε άρθρο του Smithsonian.com. «Αρχίσαμε να ψάχνουμε αν υπήρχε κάτι στον εξοπλισμό ή στο περιβάλλον που θα μπορούσε να προκαλεί τον [ηλεκτρομαγνητικό] θόρυβο». http://www.smithsonianmag.com/smithsonian-institution/how-scientists-confirmed-big-bang-theory-owe-it-all-to-a-pigeon-trap-180949741/?no-ist Και τότε, οι δύο αστρονόμοι ανακάλυψαν έναν νέο ύποπτο. Ή μάλλον δύο: ένα ζευγάρι περιστέρια είχε φωλιάσει μέσα στην κεραία και την είχε γεμίσει κουτσουλιές, οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν σχέση με τον περίεργο θόρυβο. Οι δύο καταληψίες τελικά συνελήφθησαν με ειδική παγίδα και εστάλησαν σε έναν εκτροφέα περιστεριών μακριά από το εργαστήριο, ενώ η ίδια η κεραία καθαρίστηκε προσεκτικά από τις κουτσουλιές. Έτσι, αφού έπιασαν τα περιστέρια, τα έστειλαν στα εργαστήρια Bell. Εκεί απελευθερώθηκαν, αλλά αυτά ξαναγύρισαν σπίτι τους, στον λαιμό της κεραίας! Μερικές μέρες αργότερα, πιάστηκαν πάλι και τελικά εμποδίστηκαν να «επαναγκατασταθούν» στην κεραία με πιο «αποφασιστικό τρόπο» (Ο Max Tegmark, αναφέρει στο βιβλίο του «Our Mathematical Universe: My Quest for the Ultimate Nature of Reality», ότι μετά από μερικά ποτήρια κρασί ο Arno Penzias του εκμυστηρεύτηκε πως όταν τα περιστέρια επέστρεψαν χρησιμοποιήθηκε όπλο …) Κι όμως, τα περίεργα σήματα δεν σταμάτησαν. Και αφού πέρασαν ένα χρόνο αποκλείοντας κάθε πιθανή πηγή παρεμβολών, οι αστρονόμοι κατάλαβαν τι ήταν στην πραγματικότητα το περίεργο σήμα: ήταν κατά κάποιο τρόπο η ηχώς του «Μπιγκ Μπανγκ». Οι κοσμολόγοι είχαν βάλει στο τραπέζι την ιδέα της Μεγάλης Έκρηξης όταν συνειδητοποίησαν ότι το Σύμπαν διαστέλλεται -κάτι που υποδείκνυε ότι όλα πρέπει να ξεκίνησαν στο παρελθόν από ένα σημείο. Την εποχή που εργάζονταν στο Νιου Τζέρσεϊ οι δύο αστρονόμοι, ο αμερικανός φυσικός Ρόμπερτ Ντικ διατύπωσε τη θεωρία ότι, αν το Σύμπαν είχε γεννηθεί όντως σε μια Μεγάλη Έκρηξη, η έκρηξη αυτή θα είχε αφήσει ένα ίχνος, έναν ψίθυρο από το μακρινό παρελθόν, που θα παρέμενε ορατό μέχρι σήμερα. Το ίχνος αυτό είναι η λεγόμενη Μικροκυματική Ακτινοβολία Υποβάθρου, ή CMB, την οποία είχαν καταγράψει για πρώτη φορά οι Ουίλσον και Πένζιας. Η ακτινοβολία αυτή, η οποία καταφθάνει διαρκώς στη Γη από ολόκληρο τον ουράνιο θόλο, είναι ουσιαστικά το απόφωτο μιας λάμψης που γέμισε τα πάντα όταν το Σύμπαν έγινε ξαφνικά διαφανές περίπου 380.000 χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Τελικά ο μικροκυματικός θόρυβος που συνέχιζε να καταγράφει η κεραία ήταν το «ελάχιστο κομμάτι μουσικής που αντέχει ανάμεσα σε γαλαξίες και νεφελώματα να δίνει σήμα και να κυματίζει», η κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου, το αρχαιότερο απομεινάρι από την εποχή της Μεγάλης Έκρηξης. Στο βίντεο που ακολουθεί ο Robert Wilson, που τιμήθηκε με Νόμπελ φυσικής το 1978, θυμάται το ζευγάρι των περιστεριών που «εμπόδιζαν» μια από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις του 20ου αιώνα: Το 1978, οι Ουίλσον και Πένζιας τιμήθηκαν με το Νόμπελ Φυσικής για τη μεγάλη ανακάλυψη, η οποία έθεσε τις βάσεις της σύγχρονης κοσμολογίας. Σήμερα, η γιγάντια κεραία που χρησιμοποίησαν οι δύο αστρονόμοι παραμένει στη θέση της στο Χόλμντελ Ρόουντ του Νιου Τζέρσεϊ. Λόγω της ιστορικής αξίας της, η παγίδα με την οποία συνελήφθησαν τα δύο περιστέρια εκτίθεται στον πρώτο όροφο του Μουσείο Αέρος και Διαστήματος του Ιδρύματος Smithsonian στην Ουάσινγκτον. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500107606

Τεχνητή Νοημοσύνη συνθέτει πρωτότυπη μουσική σε οποιουδήποτε στυλ, ακόμα και των Beatles. Στο ερευνητικό εργαστήριο της SONY (Computer Science Laboratory), ο François Pachet, δημιούργησε την Flow Machine, μια «έξυπνη μηχανή» που συνθέτει πρωτότυπη μουσική! Πως γίνεται αυτό; Το λογισμικό της Flow Machine μαθαίνει τα διάφορα είδη μουσικής από μια τεράστια βάση δεδομένων τραγουδιών. Αναλύει το ύφος και τα χαρακτηριστικά της μουσικής ορισμένων συνθετών και στη συνέχεια δημιουργεί νέες συνθέσεις με παρόμοιο στυλ. Η μηχανή δεν αλλάζει απλά το μουσικό ύφος μιας μουσικής σύνθεσης, αλλά συνθέτει ένα εντελώς καινούργιο μουσικό κομμάτι, έχοντας αφομοιώσει το ύφος κάποιων συνθετών. Για παράδειγμα, έτσι προέκυψε το τραγούδι «Daddy’s Car», το οποίο ακολουθεί το στυλ του ποπ τραγουδιού «Because» των Beatles: http://physicsgg.me/2016/10/12/%cf%84%ce%b5%cf%87%ce%bd%ce%b7%cf%84%ce%ae-%ce%bd%ce%bf%ce%b7%ce%bc%ce%bf%cf%83%cf%8d%ce%bd%ce%b7-%cf%83%cf%85%ce%bd%ce%b8%ce%ad%cf%84%ce%b5%ce%b9-%cf%80%cf%81%cf%89%cf%84%cf%8c%cf%84%cf%85%cf%80/

Διαστημικό τηλεσκόπιο σε μέγεθος πλυντηρίου. Αστρονόμοι και μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί στις ΗΠΑ ξεκίνησαν – με ιδιωτική πρωτοβουλία και χωρίς κρατική υποστήριξη – ένα φιλόδοξο πρόγραμμα για να δημιουργήσουν ένα μικρό διαστημικό τηλεσκόπιο, σε μέγεθος πλυντηρίου. Ο βασικός στόχος είναι να τραβήξουν τις πρώτες φωτογραφίες του πιο κοντινού «γήινου» εξωπλανήτη που θα μπορούσε να φιλοξενεί ζωή. Πρόκειται για τον πλανήτη Proxima b γύρω από το άστρο Εγγύτατος του Κενταύρου, το κοντινότερο στη Γη και ένα από τα δύο άστρα που απαρτίζουν τον ‘Αλφα του Κενταύρου. Έως σήμερα έχει επιβεβαιωθεί η ύπαρξη άνω των 3.000 εξωπλανητών, όμως σε όλες τις περιπτώσεις ο εντοπισμός έχει γίνει έμμεσα και ποτέ έως τώρα δεν έχει τραβηχτεί μια φωτογραφία ενός τέτοιου μακρινού κόσμου. Η νέα αποστολή με την ονομασία «Project Blue» θα βασιστεί στο διαστημικό τηλεσκόπιο «Κέπλερ» της NASA καθώς και σε άλλα επιστημονικά όργανα που έως τώρα έχουν εντοπίσει εξωπλανήτες. Την πρωτοβουλία έχουν το Ινστιτούτο BoldlyGo, που διευθύνεται από τον πρώην διευθυντή αστροφυσικής της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας Γιον Μόρσε, καθώς και ο επίσης ιδιωτικός οργανισμός Mission Centaur. Το σχέδιο δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα έχει επιτυχή κατάληξη, καθώς ο ‘Αλφα του Κενταύρου -ένα διπλό αστρικό σύστημα- απέχει «μόνο» 4,4 έτη έως 4,2 φωτός ή περίπου 40 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα. Το -πλάτους μισού μέτρου- δορυφορικό τηλεσκόπιο θα πρέπει να ενσωματώσει τις κατάλληλες τεχνολογίες για να καταφέρει να «δει» έναν εξωπλανήτη που δεν έχει δικό του φως. Το κόστος του τηλεσκοπίου, που θα έχει κάτοπτρο 20 ιντσών, εκτιμάται σε 25 έως 50 εκατομμύρια δολάρια – όχι πάρα πολλά, αλλά όχι εύκολο να βρεθούν από ιδιώτες μόνο. Αν όλα πάνε καλά και το τηλεσκόπιο κατασκευασθεί έως το τέλος της δεκαετίας με βάση τον αρχικό προγραμματισμό, θα παρατηρεί συνεχώς το σύστημα του ‘Αλφα του Κενταύρου, με την ελπίδα ότι θα εντοπίσει κάποιον εξωπλανήτη και θα τον φωτογραφήσει. Σε εξέλιξη βρίσκεται και μια παλαιότερη παράλληλη προσπάθεια, από την ομάδα ACESat, που έχουν ξεκινήσει ερευνητές του Κέντρου Ερευνών Ames της NASA (αλλά χωρίς την υποστήριξη της τελευταίας), για την κατασκευή ενός παρεμφερούς τηλεσκοπίου, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» και τη βρετανική «Γκάρντιαν». Εξάλλου, μια νέα έρευνα από αστρονόμους του Κέντρου Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Monthly Notices» της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας, αποκαλύπτει για πρώτη φορά ότι ο Εγγύτατος του Κενταύρου τελικά έχει περισσότερες ομοιότητες με τον Ήλιο μας, καθώς διαθέτει έναν τακτικό περιοδικό κύκλο από αστρικές (ηλιακές) κηλίδες. Στον Ήλιο ο κύκλος (το χρονικό διάστημα ανάμεσα σε δύο μέγιστα κηλίδων) είναι 11ετής, ενώ στον Εγγύτατο επταετής. Κατά τα άλλα, πρόκειται για ένα μικρό, αχνό ερυθρό νάνο, με μάζα μόνο το ένα δέκατο του Ήλιου μας και φωτεινότητα μόλις το ένα χιλιοστό. Κατά πόσο ο εξωπλανήτης του (Proxima b) που πρόσφατα ανακαλύφθηκε, είναι όντως βραχώδης και υδάτινος, μένει να επιβεβαιωθεί. Αρκεί να τον τραβήξουμε μια φωτογραφία! http://physicsgg.me/2016/10/12/%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%cf%84%ce%b7%ce%bb%ce%b5%cf%83%ce%ba%cf%8c%cf%80%ce%b9%ce%bf-%cf%83%ce%b5-%ce%bc%ce%ad%ce%b3%ce%b5%ce%b8%ce%bf%cf%82-%cf%80%ce%bb%cf%85/

Βραδιές αστρονομίας από το Πανεπιστημιακό Αστεροσκοπείο Αθήνας. Το Γεροσταθοπούλειο Πανεπιστημιακό Αστεροσκοπείο του Πανεπιστημίου Αθηνών διοργανώνει για μια ακόμα χρονιά τις «Βραδιές Κοινού-Αστρονομία για όλους» την περίοδο Οκτωβρίου 2016 - Ιανουαρίου 2017. Οι διαλέξεις από αστρονόμους, αστροφυσικούς και άλλους επιστήμονες θα γίνονται στο αμφιθέατρο «Αρίσταρχος» του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου. Μετά τις διαλέξεις θα ακολουθεί επίσκεψη στο Αστεροσκοπείο, επίδειξη της λειτουργίας του τηλεσκοπίου και νυχτερινή παρατήρηση (για ομάδες άνω των πέντε ατόμων). Αναλυτικά το πρόγραμμα των εκδηλώσεων. http://observatory.phys.uoa.gr/Pagefiles/News-Events/Open_Nights_2016B.pdf http://news.in.gr/greece/article/?aid=1500107609

Η Γη ανατέλλει και δύει στη Σελήνη. Η αποστολή Selene της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Διαστήματος (JAXA) μελέτησε την Σελήνη από το 2007 ως το 2009. Η αποστολή αποτελούνταν από τρία σκάφη. Η JAXA αποφάσισε πριν από λίγα 24ωρα να δώσει στη δημοσιότητα περί τις 600 εικόνες και βίντεο που τράβηξε η κάμερα 2,2 megapixel HDTV ενός εκ των τριών σκαφών της αποστολής, του Kaguya. Πρόκειται για κοντινές εικόνες υψηλής ανάλυσης και ευκρίνειας από την επιφάνεια της Σελήνης. Ένα από τα βίντεο που έχει κερδίσει τα φώτα της δημοσιότητας είναι αυτό που καταγράφει εικόνες από τον Νότιο Πόλο της Σελήνης και σε αυτό κάνει την εμφάνιση της η Γη που εμφανίζεται ξαφνικά και στη συνέχεια… εξαφανίζεται πίσω από τον φυσικό μας δορυφόρο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500107526 Η Σελήνη κάνει πλήρες «λίφτινγκ προσώπου» κάθε 80.000 χρόνια. Το φεγγάρι μας βομβαρδίζεται πολύ συχνότερα από μετεωρίτες και μικροσκοπικά μετέωρα, με συνέπεια να δημιουργούνται κρατήρες, αλλά και να «ανακυκλώνεται» η επιφάνειά του με πολύ πιο γρήγορο ρυθμό από ό,τι πίστευαν οι επιστήμονες έως τώρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η Σελήνη να κάνει ένα πλήρες «λίφτινγκ προσώπου» κάθε 80.000 χρόνια περίπου, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, που βασίζεται σε στοιχεία του σεληνιακού δορυφόρου LRO της NASA, που «χαρτογραφεί» το φεγγάρι από το 2009. Οι συνεχείς πτώσεις μετεώρων ανασκάπτουν συνεχώς το επιφανειακό σαθρό στρώμα (κυρίως σκόνης) του δορυφόρου της Γης, τον ρεγκόλιθο, σε βάθος έως δύο εκατοστών, με ρυθμό τουλάχιστον 100 φορές ταχύτερο από τις έως τώρα εκτιμήσεις. Παράλληλα, αν και οι περισσότεροι κρατήρες είναι πολύ παλιοί, οι αστεροειδείς που πέφτουν, δημιουργούν κάθε χρόνο στη Σελήνη κατά μέσο όρο 180 νέους κρατήρες διαμέτρου τουλάχιστον δέκα μέτρων. Ο ρυθμός δημιουργίας νέων κρατήρων είναι κατά 33% μεγαλύτερος από τον έως τώρα εκτιμώμενο. Υπολογίζεται ότι κατά την τελευταία επταετία έχουν δημιουργηθεί στη Σελήνη τουλάχιστον 222 νέοι κρατήρες (ο μεγαλύτερος πρόσφατος που εντοπίσθηκε, έχει διάμετρο 43 μέτρων). Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον πλανητικό επιστήμονα Έμερσον Σπέγιερερ του Πολιτιακού Πανεπιστημίου της Αριζόνα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", συνέκριναν πάνω από 14.000 ζεύγη φωτογραφιών υψηλής ανάλυσης των ίδιων περιοχών του φεγγαριού, που τράβηξε ο δορυφόρος Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και οι οποίες κάλυπταν σχεδόν το 7% της συνολικής σεληνιακής επιφάνειας. Η Γη δέχεται ένα παρόμοιο βομβαρδισμό από μικροσκοπικά μετέωρα, αλλά προστατεύεται από την πυκνή ατμόσφαιρά της. Αντίθετα, η Σελήνη που έχει μια υπερβολικά αραιή ατμόσφαιρα, δέχεται απανωτά «πλήγματα». Η γήινη ατμόσφαιρα μπορεί να διαλύσει ακόμη και μετεωρίτες διαμέτρου 25 μέτρων, που αλλιώς θα έπεφταν στον πλανήτη μας, ενώ τώρα διαλύονται με έκρηξη σε μεγάλο ή καμιά φορά μικρότερο ύψος (όπως στο Τσελιάμπινσκ). Η ανακάλυψη ότι η Σελήνη δέχεται συχνότερα «χτυπήματα» άνωθεν από μετέωρα που ταξιδεύουν με ταχύτητα 500 μέτρων το δευτερόλεπτο, δημιουργεί αυξημένες ανησυχίες για τους κινδύνους των μελλοντικών επανδρωμένων αποστολών στο δορυφόρο μας, καθώς και των φιλόδοξων σχεδίων για τη δημιουργία σεληνιακής βάσης ή «χωριού». http://www.ethnos.gr/epistimi/arthro/h_selini_kanei_plires_liftingk_prosopou_kathe_80_000_xronia-64569978/

Ο ακριβέστερος τρισδιάστατος χάρτης της Γης έχει μέγεθος 2,6 petabyte. Χάρη σε ένα ζευγάρι πανομοιότυπων δορυφόρων που σαρώνουν τη Γη με ραντάρ, οι επιστήμονες διαθέτουν πλέον έναν τοπογραφικό χάρτη του πλανήτη που προσφέρει ακρίβεια ενός μόλις μέτρου, τόσο μεγάλη ώστε θεωρητικά θα μπορούσε κανείς να διακρίνει ένα μεγάλο κύμα που σκάει στην ακτή οπουδήποτε στον κόσμο. Από άποψη μεγέθους, ο χάρτης της Γερμανικής Αεροδιαστημικής Υπηρεσίας (DLR) είναι πραγματικό τέρας, αφού περιλαμβάνει 2,6 petabyte δεδομένων, ή 2,6 εκατομμύρια gigabyte -ένας ωκεανός πληροφοριών στον οποίο θα έχουν ελεύθερα πρόσβαση ερευνητές από όλο τον κόσμο. Ο παγκόσμιος υψομετρικός χάρτης θα έχει πολλές και σημαντικές εφαρμογές: οι Αρχές θα μπορούν να παρακολουθούν καλύτερα τις φυσικές καταστροφές, οι εταιρείες κινητής θα εγκαθιστούν κεραίες με μεγαλύτερη ακρίβεια, τα στρατιωτικά αεροσκάφη θα πετούν σε χαμηλότερα ύψη και τα αεροδρόμια θα ελέγχουν καλύτερα την εναέρια κυκλοφορία. Τα δεδομένα καλύπτουν όλη την ξηρά του πλανήτη, με συνολική έκταση 150 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων. Συλλέχθηκαν την τελευταία πενταετία από τους πανομοιότυπους δορυφόρους Tandem-X και TerraSAR-X, οι οποίοι πετούν σε σχηματισμό, με τη μεταξύ τους απόσταση να ελέγχεται με ακρίβεια χιλιοστού. Τα ραντάρ των δύο δορυφόρων βλέπουν την επιφάνεια της Γης υπό ελαφρώς διαφορετικές γωνίες, κάτι που επέτρεψε την αύξηση της ακρίβειας του χάρτη στο ένα μόλις μέτρο. «Είμαστε ενθουσιασμένοι με τα προκαταρκτικά ευρήματα» λέει ο Ρίτσαρντ Μπάλμερ της DLR σε δελτίο Τύπου. «Χρησιμοποιώντας το νέο υψομετρικό μοντέλο, διαπιστώσαμε ότι σε ορισμένες περιοχές της Γης το πάχος των παγετώνων μειώνεται έως και κατά 30 μέτρα το χρόνο» αναφέρει. Οι δίδυμοι δορυφόροι σχεδιάστηκαν να λειτουργήσουν για μια πενταετία, διαθέτουν όμως αρκετό προωθητικό αέριο για να παραμείνουν σε τροχιά ακόμα πέντε χρόνια. Στο μέλλον, λένε οι ερευνητές, πιο προηγμένα δορυφορικά ραντάρ θα μπορούσαν να παρακολουθούν διαρκώς το ανάγλυφο του πλανήτη και να προσφέρουν έτσι στοιχεία για δυναμικές γεωλογικές διαδικασίες. Στην φωτογραφία εικονική πτήση στο Εθνικό Πάρκο Ναμίμπ-Νάουκλουφτ στη Ναμίμπια. Η μικρότερη υψομετρική διαφορά που διακρίνεται στον χάρτη είναι μόλις ένα μέτρο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500107573

Δύο άστρα, τρεις δίσκοι Oι αστρονόμοι ανακάλυψαν για πρώτη φορά δύο άστρα, τα οποία περιβάλλονται όχι από δύο πρωτοπλανητικούς δίσκους (όπως θα περίμενε κανείς), αλλά από τρεις. Οι δίσκοι αυτοί αερίων και σκόνης είναι τα «μαιευτήρια» όπου σταδιακά γεννιούνται οι νέοι πλανήτες. Το «εξωτικό» διπλό αστρικό σύστημα με την ονομασία IRS 43 ανακαλύφθηκε από Δανούς, Βρετανούς και Ολλανδούς ερευνητές, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Κρίστιαν Μπριντς του Ινστιτούτου Νιλς Μπορ του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής «The Astrophysical Journal Letters». Ο εντοπισμός έγινε με το μεγάλο τηλεσκόπιο ALMA του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στη βόρεια Χιλή, ένα ραδιοτηλεσκόπιο (στην πραγματικότητα μια διάταξη 66 συνδεδεμένων κεραιών) που κάνει παρατηρήσει στο φάσμα των μικροκυμάτων. Και τα δύο άστρα στο IRS 43 -σε απόσταση 400 ετών φωτός από τη Γη- είναι πολύ νεαρά, ηλικίας μόνο 100.000 έως 200.000 ετών, έχοντας περίπου το μέγεθος του Ήλιου μας. Κάθε άστρο περιβάλλεται από τον πρωτοπλανητικό δίσκο του και ένας τρίτος μεγαλύτερος δίσκος περιβάλλει και τα δύο άστρα. http://physicsgg.me/2016/10/12/%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%b1%ce%bb%cf%8d%cf%86%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%ce%bd%ce%ad%ce%bf%cf%82-%ce%bd%ce%ac%ce%bd%ce%bf%cf%82-%cf%80%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%ae%cf%84%ce%b7%cf%82/