Δροσος Γεωργιος

Οι τελευταίες 5 βουτιές στην ατμόσφαιρα του Κρόνου από το διαστημικό σκάφος Cassini. Το διαστημικό σκάφος της NASA Cassini μπαίνει στην τελευταία φάση της αποστολής του, το μεγάλο φινάλε, καθώς προετοιμάζεται να ξεκινήσει μια σειρά από πάρα πολύ κοντινά περάσματα μέσα από την ανώτερη ατμόσφαιρα του πλανήτη Κρόνου, εκτελώντας τις 5 τελευταίες κοντινές περιφορές του γύρω από τον πλανήτη. Το πρώτο από τα πέντε περάσματα θα πραγματοποιηθεί το βράδυ της 13ης Αυγούστου. Κατά την διάρκεια αυτών των στενών προσεγγίσεων στον πλανήτη, η πλησιέστερη προσέγγιση θα είναι περίπου 1670 χιλιόμετρα πάνω από τα νέφη του Κρόνου. Το διαστημικό σκάφος αναμένεται πως θα συναντήσει αρκετά πυκνή ατμόσφαιρα, και θα απαιτηθεί η χρήση των μικρών πυραύλων που διαθέτει για να παραμείνει σταθερό στην τροχιά του. Οι συνθήκες είναι παρόμοιες με αυτές που συνάντησε το Cassini κατά την διάρκεια των κοντινών πτήσεών του στον δορυφόρο του Κρόνου, Τιτάνα, ο οποίος διαθέτει την δική πυκνή ατμόσφαιρα. Οι τεχνικοί της NASA ελπίζουν πως τα επιστημονικά όργανα του Cassini θα καταφέρουν να συλλέξουν πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με την ατμόσφαιρα του πλανήτη. Μεταξύ άλλων, οι επιστήμονες ελπίζουν να καταφέρουν να κάνουν πιο ακριβή μέτρηση για τη διάρκεια της κρόνειας ημέρας, η οποία υπολογίζεται σε περίπου 10,5 γήινες ώρες Μετά από αυτές τις 5 τελευταίες διεισδύσεις στην ατμόσφαιρα του Κρόνου, θα ακολουθήσει τελική πτώση προς τον πλανήτη στις 15 Σεπτεμβρίου. Κατά την διάρκεια της τελικής πτώσης οι ερευνητές της NASA ελπίζουν πως τα επιστημονικά όργανα του Cassini θα στέλνουν άμεσα τα δεδομένα τους, μέχρι το διαστημικό σκάφος να φτάσει σε ένα υψόμετρο, όπου η ατμοσφαιρική πυκνότητα θα είναι περίπου διπλάσια από αυτή των ανώτερων στρωμάτων. Μόλις το Cassini φτάσει στο σημείο αυτό της ατμόσφαιρας του Κρόνου, δεν θα μπορεί να διατηρηθεί σταθερό ώστε να διατηρεί την κεραία του στραμμένη προς τη Γη και η επαφή θα χαθεί. Λίγες στιγμές μετά το σκάφος θα διαλυθεί στην ατμόσφαιρα σαν ένα μετεωρίτης, ολοκληρώνοντας έτσι μια από τις πιο επικές αποστολές στην ιστορία της εξερεύνησης του διαστήματος. http://physicsgg.me/2017/08/09/%ce%bf%ce%b9-%cf%84%ce%b5%ce%bb%ce%b5%cf%85%cf%84%ce%b1%ce%af%ce%b5%cf%82-5-%ce%b2%ce%bf%cf%85%cf%84%ce%b9%ce%ad%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b1%cf%84%ce%bc%cf%8c%cf%83%cf%86%ce%b1%ce%b9%cf%81/

Ψάχνοντας ψύλλους στ’ άχυρα του CERN ή ψάχνοντας σπάνιες διασπάσεις του σωματιδίου Higgs. Από την ανακάλυψη του μποζονίου Higgs το 2012, οι ερευνητικές ομάδες ATLAS και CMS προσπαθούσαν να καταλάβουν αν αυτό το νέο σωματίδιο είναι το μποζόνιο Higgs που προβλέπεται από το Καθιερωμένο Πρότυπο των στοιχειωδών σωματιδίων ή πρόκειται για ένα μποζόνιο Higgs από ένα πιο εξωτικό θεωρητικό μοντέλο που περιέχει νέα, και μέχρι στιγμής άγνωστα σωματίδια. Η απάντηση βρίσκεται στις ιδιότητες του μποζονίου Higgs. Η μάζα του μποζονίου Higgs μετρήθηκε 125,09 GeV με μια ακρίβεια 0,2%. Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα του 2011 και του 2012 το πείραμα ATLAS είχε μελετήσει κάποιες από τις βασικές διεργασίες μέσω των οποίων παράγεται το μποζόνιο Higgs, καθώς και τα κύρια κανάλια διάσπασής του (το μποζόνιο Higgs έχει πολύ μικρό χρόνο ζωής 1.6×10−22 s, και διασπάται σε γνωστά σωματίδια που καταγράφονται από τον ανιχνευτή ATLAS). Τα αποτελέσματα συμφωνούν με τις προβλέψεις του Καθιερωμένου Προτύπου, αν και η πειραματική αβεβαιότητα θα μπορούσε να βελτιωθεί περισσότερο. Αυτές οι διαδικασίες εξακολουθούν να μετρούνται και να βελτιώνονται με τα δεδομένα του Run 2 που προέκυψαν σε υψηλότερες ενέργειες σύγκρουσης πρωτονίων. Για την πλήρη κατανόηση των ιδιοτήτων του μποζονίου Higgs, το πείραμα ATLAS έψαξε επίσης τις σπάνιες διασπάσεις του Higgs, όπως την διάσπασή του σε δυο μιόνια (H→μ+μ) και την διάσπαση προς ένα μποζόνιο Ζ και ένα φωτόνιο (H→Z+γ). Σύμφωνα με το Καθιερωμένο Πρότυπο μόνο το 0,022% και το 0,15% των μποζονίων Higgs που παράγονται στο πείραμα ATLAS διασπώνται προς μ+μ ή Z+γ, αντίστοιχα. Το πείραμα ATLAS ανέλυσε τα δεδομένα των ετών 2015 και 2016 αναζητώντας αυτές τις σπάνιες διασπάσεις του μποζονίου Higgs. Και στα δυο κανάλια διάσπασης, ένα αναμενόμενο σήμα θα είναι ορατό ως ένα «στενό» καρούμπαλο στο διάγραμμα της κατανομής μάζας των παραγόμενων σωματιδίων, πάνω σε ένα ομαλά μειούμενο υπόβαθρο. Το σχήμα 1 δείχνει αυτή την κατανομή μάζας που παρατηρήθηκε στην διάσπαση προς ζεύγος μιονίων για την υπο-κατηγορία των γεγονότων που έχουν την καλύτερη ευαισθησία ως προς το σήμα του Higgs. Το σχήμα 2 δείχνει την κατανομή μάζας που παρατηρήθηκε στην διάπαση Ζγ, με το Ζ να αναγνωρίζεται μέσω της διάσπασής του σε ζεύγος ηλεκτρονίων ή μιονίων. Σε κανένα από τα δυο διαγράμματα δεν φαίνεται κάποιο (καρούμπαλο) ίχνος μποζονίου Higgs. Οι ερευνητές του ATLAS έχουν την δυνατότητα να προσδιορίσουν την μέγιστη ποσότητα του σήματος που αντιστοιχεί στις πιθανές διασπάσεις Higgs στα κανάλια μ+μ ή Ζ+γ και μπορεί να κρύβεται στα δεδομένα χωρίς να διαχωρίζεται από τις στατιστικές διακυμάνσεις του υποβάθρου. Οι υπολογισμοί αυτοί δείχνουν πως τα τωρινά δεδομένα είναι συνεπή με τις προβλέψεις του Καθιερωμένου Προτύπου και περιορίζουν τα εξωτικά μοντέλα του μποζονίου Higgs που προβλέπουν πολύ μεγαλύτερους ρυθμούς διάσπασης σ’ αυτά τα κανάλια. Το γεγονός ότι η διάσπαση του Higgs προς δυο μιόνια δεν έχει παρατηρηθεί είναι ένα σημαντικό αποτέλεσμα και για έναν επί πλέον λόγο: δείχνει πως η σύζευξη του μποζονίου Higgs προς μιόνια είναι πολύ ασθενέστερη προς εκείνη των λεπτονίων ταυ. Αυτό ακριβώς προβλέπει και το Καθιερωμένο Πρότυπο σύμφωνα με το οποίο η σύζευξη του μποζονίου Higgs με κάποιο σωματίδιο είναι ανάλογη με την μάζα του σωματιδίου και το λεπτόνιο ταυ είναι 17 φορές βαρύτερο από το μιόνιο Έτσι, ενώ δεν έχουμε ακόμα αποδείξεις για αυτές τις σπάνιες διασπάσεις, δεν είμαστε μακριά από τις προβλέψεις του Καθιερωμένου Προτύπου. Η συλλογή πολύ περισσότερων δεδομένων στα επόμενα χρόνια θα αποκαλύψουν αυτές τις σπάνιες διασπάσεις – εφόσον το Καθιερωμένο Πρότυπο είναι σωστό! Αν όμως βρεθούν σημαντικές διαφορές σε σχέση με τις προβλέψεις σ’ αυτά τα σπάνια κανάλια διάσπασης του Higgs, τότε «οι ψύλλοι στ’ άχυρα του CERN» θα αποτελέσουν τα πειραματικά δεδομένα μιας νέας, άγνωστης προς το παρόν, φυσικής. http://physicsgg.me/2017/08/12/%cf%88%ce%ac%cf%87%ce%bd%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%cf%88%cf%8d%ce%bb%ce%bb%ce%bf%cf%85%cf%82-%cf%83%cf%84-%ce%ac%cf%87%cf%85%cf%81%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-cern/

Η εξερεύνηση των άστρων νετρονίων από τον Διαστημικό Σταθμό. Πριν από μερικές εβδομάδες η Space-X μετέφερε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό την πειραματική διάταξη NICER (Neutron Star Interior Composition Explorer) ο σκοπός της οποίας είναι η εξερεύνηση της σύστασης και της δομής υπερ-πυκνών αστρονομικών αντικειμένων, όπως τα άστρα νετρονίων, καταγράφοντας την ακτινοβολία Χ που εκπέμπεται από αυτά. Το NICER ήδη άρχισε να λειτουργεί στον Διαστημικό Σταθμό. Μέχρι σήμερα έχει παρατηρήσει πάνω από 40 αστρονομικά αντικείμενα με αρχικό στόχο την βαθμονόμηση του οργάνου. Μαζί με το NICER, θα εφαρμοστεί επίσης και το πρωτοποριακό σύστημα SEXTANT (Station Explorer for X-ray Timing and Navigation Technology), το οποίο θα χρησιμοποιήσει τα δεδομένα του NICER για τον προσδιορισμό θέσης και την πλοήγηση στο διάστημα βασισμένη στα πάλσαρ. http://physicsgg.me/2017/07/18/%ce%b7-%ce%b5%ce%be%ce%b5%cf%81%ce%b5%cf%8d%ce%bd%ce%b7%cf%83%ce%b7-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%cf%89%ce%bd-%ce%bd%ce%b5%cf%84%cf%81%ce%bf%ce%bd%ce%af%cf%89%ce%bd-%ce%b1%cf%80%cf%8c/

Ανακαλύφθηκαν δύο πιθανώς κατοικήσιμοι εξωπλανήτες, σε απόσταση μόνο 12 ετών φωτός. Οι αστρονόμοι ανακάλυψαν ότι γύρω από το άστρο Ταυ Κήτους (Tau Ceti), σε απόσταση μόνο 12 ετών φωτός από τη Γη, περιφέρονται τέσσερις βραχώδεις εξωπλανήτες με μέγεθος λίγο έως αρκετά μεγαλύτερο από αυτό του πλανήτη μας. Από αυτούς, οι δύο φαίνεται ότι βρίσκονται στη «φιλόξενη» ζώνη πέριξ του άστρου τους και άρα μπορεί να διαθέτουν συνθήκες ευνοϊκές για την ανάπτυξη ζωής. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Φάμπο Φενγκ του βρετανικού Πανεπιστημίου του Χέρτφορντσάιρ, εκτιμούν ότι καθένας από τους δύο εξωπλανήτες είναι μια υπερ-Γη, δηλαδή έχει μάζα μεγαλύτερη της Γης, και βρίσκεται οριακά εντός της φιλόξενης ζώνης του μητρικού άστρου του. Οι άλλοι δύο μικρότεροι εξωπλανήτες βρίσκονται εκτός αυτής της ζώνης, καθώς κινούνται πολύ κοντύτερα στο Ταυ Κήτους και άρα θα είναι πιο καυτοί και άνυδροι. Αν και δεν είναι κατάλληλοι για ζωή, είναι ανάμεσα στους μικρότερους εξωπλανήτες στο μέγεθος της Γης που έχουν ανιχνευθεί γύρω από ένα κοντινό άστρο σαν τον Ήλιο, έχοντας μάζες όχι μεγαλύτερες απο 1,7 φορές σε σχέση με τον πλανήτη μας. Πριν μερικά χρόνια η ίδια ομάδα αστρονόμων είχε ανακοινώσει την πιθανή ανακάλυψη πέντε εξωπλανητών γύρω από το ίδιο άστρο. Αυτή τη φορά, μετά από νέες παρατηρήσεις με τη βοήθεια του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου στη Χιλή και του τηλεσκοπίου Κεκ στη Χαβάη, πιστεύουν ότι βρίσκονται πιο κοντά στην πραγματικότητα. http://www.scoop.it/t/physicists-and-physics/p/4082919058/2017/08/10/12

Το διαστημικό σκάφος «Νέοι Ορίζοντες» σε απόσταση ρεκόρ από τη Γη. Πρόκειται για το αστρονομικό αντικείμενο της ζώνης Kuiper, 2014 MU69, που απέχει 6,5 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη. Είναι ο επόμενος στόχος εξερεύνησης – μετά τον Πλούτωνα – του διαστημικού σκάφους New Horizons. Μήπως όμως το αντικείμενο MU69 στην πραγματικότητα είναι δυο ξεχωριστά αστρονομικά αντικείμενα; Οι επιστήμονες της αποστολής New Horizons προσπαθούν να απαντήσουν σ’ αυτό το ερώτημα καθώς ταξινομούν τα νέα δεδομένα που συλλέχθηκαν από το μακρινό αντικείμενο της ζώνης Kuiper 2014 MU69, το οποίο θα προσεγγίσει το διαστημικό σκάφος Νέοι Ορίζοντες την 1η Ιανουαρίου του 2019. Αυτή η προσέγγιση θα είναι η πιο μακρινή προσέγγιση αστρονομικού αντικειμένου στην ιστορία της εξερεύνησης του διαστήματος, πάνω από 1,6 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα πέρα από τον πλανήτη-νάνο Πλούτωνα. Το αντικείμενο της ζώνης του Kuiper που απέχει 6,5 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη, πέρασε μπροστά από ένα μακρινό άστρο στις 17 Ιουλίου του 2017. Τηλεσκόπια από τη Γη στόχευσαν το αντικείμενο για να παρατηρήσουν την σκιά του και να αντλήσουν έτσι περισσότερα στοιχεία για το μέγεθος, το σχήμα του και το περιβάλλον γύρω από το MU69. Με βάση τις νέες παρατηρήσεις απόκρυψης του μακρινού άστρου, οι αστρονόμοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το MU69 δεν είναι ένα σφαιρικό σώμα, αλλά μπορεί να είναι ένα εξαιρετικά επίμηκες σφαιροειδές σώμα, ή θα μπορούσε να είναι ένα ζεύγος αντικειμένων που το ένα περιφέρεται γύρω από το άλλο ή ότι πρόκειται για ένα ενιαίο σώμα από το οποίο λείπει ένα μεγάλο κομμάτι. Από τις παρατηρήσεις αυτές προέκυψε ότι το MU69 φαίνεται να έχει εύρος μέχρι 30 χιλιόμετρα ή αν πρόκειται για δυο αντικείμενα, τότε το καθένα έχει διάμετρο 15 έως 20 χιλιόμετρα. Πρόκειται για ένα αστρονομικό αντικείμενο με εξωτικό σχήμα ή είναι ένα δυαδικό αντικείμενο; Σ’ αυτό, αλλά και σε άλλα ερωτήματα σχετικά με το το MU69 θα δώσει απαντήσεις το διαστημικό σκάφος Νέοι Ορίζοντες σε λιγότερο από 17 μήνες από σήμερα. http://physicsgg.me/2017/08/08/%cf%84%ce%bf-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%cf%83%ce%ba%ce%ac%cf%86%ce%bf%cf%82-%ce%bd%ce%ad%ce%bf%ce%b9-%ce%bf%cf%81%ce%af%ce%b6%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b5%cf%82/

Τα παράξενα του Ουρανού. Είναι ένας πλανήτης που βρίσκεται στη γειτονιά μας - αν και λίγο μακριά, προς τα «εξωτερικά προάστιά» της -, όμως γνωρίζουμε πολύ λίγα για αυτόν. Τα όσα έχουμε μάθει ωστόσο μέχρι τώρα αρκούν για να καταλάβουμε ότι είναι ιδιαίτερος. Ο Ουρανός είναι ο «ξαπλωμένος» πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος, ο μόνος που αντί να περιστρέφεται σχεδόν όρθιος, όπως η Γη, «κυλάει» πλαγιασμένος σαν μπάλα, καθώς περιφέρεται γύρω από τον Ηλιο. Επιπλέον, έχει μια παράξενη γεωμετρία στο μαγνητικό πεδίο του η οποία το αναγκάζει να κάνει «τούμπες». Σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, τώρα ανακαλύφθηκε ότι η μαγνητόσφαιρά του ανοιγοκλείνει καθημερινά σαν να γυρίζει κάποιος έναν διακόπτη, αφήνοντας τον ηλιακό άνεμο να μπαίνει και να «ανάβει» ένα εντυπωσιακό σέλας. Το πιο ενδιαφέρον ωστόσο είναι ότι, όσο και αν για εμάς είναι πραγματικά μοναδικός, οι τελευταίες παρατηρήσεις δείχνουν ότι ο Ουρανός αποτελεί ένα «μοντέλο» πολύ διαδεδομένο στον γαλαξία μας. Αυτό σημαίνει ότι μαθαίνοντας τα μυστικά του θα μπορέσουμε να εξερευνήσουμε καλύτερα τους πλανήτες που ανακαλύπτουμε σε άλλα αστρικά συστήματα. Περισσότερα στις σελίδες που ακολουθούν. Ο Ουρανός δεν είναι από τους πιο διάσημους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Αντιθέτως, ίσως να είναι ο τελευταίος που θα σας έρθει στο μυαλό αν κάποιος σας ζητήσει να τους απαριθμήσετε. Παρ' όλα αυτά είναι πραγματικά ξεχωριστός. Μαζί με τον Ποσειδώνα αποτελούν τους δύο παγωμένους γίγαντες στο σύστημά μας - είναι οι δυο πιο μακρινοί από τον Ηλιο, με τον Ουρανό προτελευταίο καθώς βγαίνουμε προς το Διάστημα. Αυτό από μόνο του είναι κάτι ιδιαίτερο, όμως ο Ουρανός έχει μία παραπάνω ιδιαιτερότητα. Είναι ο μοναδικός πλανήτης στο Ηλιακό Σύστημα που είναι «πλαγιασμένος»: ο άξονας περιστροφής του είναι σχεδόν οριζόντιος, έχει κλίση 97,7 μοίρες και είναι σχεδόν παράλληλος με το επίπεδο της τροχιάς του. Ετσι φαίνεται να «κυλάει» σαν μια μπάλα καθώς περιφέρεται γύρω από το άστρο μας, με τον βόρειο και τον νότιο πόλο του να βρίσκονται εκεί όπου στους άλλους πλανήτες βρίσκεται ο ισημερινός. Επιπλέον η μαγνητόσφαιρα του Ουρανού, η περιοχή δηλαδή της επιρροής του μαγνητικού πεδίου του, η οποία τον προστατεύει από τον ηλιακό άνεμο, τα φορτισμένα σωματίδια που εκπέμπει ο Ηλιος, είναι και αυτή παράξενη, μοναδική σε σχέση με όσες γνωρίζουμε. Τώρα η ήδη παράξενη μαγνητόσφαιρα αποδεικνύεται ακόμη πιο αλλόκοτη από ό,τι πίστευαν οι επιστήμονες. Οπως έδειξε μια νέα μελέτη, καθημερινά «ανοιγοκλείνει», σαν κάποιος να γυρίζει έναν διακόπτη, αφήνοντας τον ηλιακό άνεμο να περάσει άπλετος μέσα στην ατμόσφαιρα του πλανήτη. Η νέα ανακάλυψη έγινε δεκτή με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, και αυτό όχι μόνο επειδή έρχεται να προσθέσει ένα ακόμη ιδιαίτερο χαρακτηριστικό σε αυτόν τον τόσο ξεχωριστό πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος. Οι ερευνητές θεωρούν ότι οι νέες γνώσεις που αποκομίζουμε για τον παγωμένο γίγαντα αερίων της γειτονιάς μας μπορούν να βοηθήσουν και να κατευθύνουν καλύτερα την εξερεύνησή μας σε άλλα αστρικά συστήματα, στα οποία οι «αέρινοι» πλανήτες στο μέγεθος του Ουρανού φαίνονται να αφθονούν. Το στιγμιότυπο του Voyager 2 Το πόσο ασυνήθιστη είναι η μαγνητόσφαιρα του Ουρανού έγινε γνωστό τη δεκαετία το 1986, όταν το Voyager 2 πέρασε δίπλα από τον πλανήτη και έκανε τις πρώτες κοντινές παρατηρήσεις και μετρήσεις του. Μέχρι τότε οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι το μαγνητικό πεδίο του παγωμένου γίγαντα αερίων ήταν ευθυγραμμισμένο με τον ηλιακό άνεμο και άρα δεν άφηνε τα φορτισμένα σωμάτια που εκπέμπει το μητρικό άστρο μας να περάσουν στην ατμόσφαιρά του. Τα δεδομένα που έστειλε ο διαστημικός εξερευνητής αποκάλυψαν ωστόσο μια εικόνα εντελώς διαφορετική. «Με το πέρασμα του Voyager στη δεκαετία του 1980 μάθαμε ότι το μαγνητικό πεδίο του Ουρανού είναι εξαιρετικά κεκλιμένο σε σχέση με τον άξονα περιστροφής του» λέει στο «Βήμα» η Κάρολ Πάτι, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Τζόρτζια (Georgia Tech) στην Ατλάντα των ΗΠΑ και μία εκ των δύο συγγραφέων της νέας μελέτης που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Journal of Geophysical Research». «Και όχι μόνο είναι εξαιρετικά κεκλιμένο, περίπου 60 μοίρες σε σχέση με τον άξονα περιστροφής, αλλά επιπλέον είναι έκκεντρο, το κέντρο του μαγνητικού πεδίου απέχει από το κέντρο του πλανήτη. Αυτό σημαίνει ότι το μαγνητικό δίπολο είναι εξαιρετικά ασύμμετρο, η μία πλευρά του είναι ισχυρότερη επειδή το κέντρο του δεν συνδέεται με το κέντρο του πλανήτη». Αυτό το εξαιρετικά δυναμικό μαγνητοσφαιρικό περιβάλλον του Ουρανού που αποκάλυψε το Voyager 2 προβλημάτιζε τους επιστήμονες. Ωστόσο, καθώς το διαστημόπλοιο απλώς πέρασε δίπλα από τον πλανήτη χωρίς να τεθεί σε τροχιά γύρω του ώστε να κάνει περισσότερες παρατηρήσεις, οι ερευνητές είχαν στη διάθεσή τους λίγα στοιχεία - «ένα απλό στιγμιότυπο», όπως μας λέει η κυρία Πάτι. Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα του Voyager 2 η καθηγήτρια και ο φοιτητής της, Σιν Κάο, ανέπτυξαν ένα μοντέλο προκειμένου να διερευνήσουν πώς ακριβώς λειτουργεί αυτή η τόσο «μπερδεμένη» γεωμετρικά μαγνητόσφαιρα του παγωμένου γίγαντα. Η υποψία τους ήταν ότι τα πράγματα στον Ουρανό θα πρέπει, και από τη «μαγνητική» άποψη, να είναι διαφορετικά από ό,τι στη Γη. Και η υποψία αυτή επιβεβαιώθηκε. Μαγνητικά... βαρελάκια Στη Γη οι δύο πόλοι του μαγνητικού πεδίου βρίσκονται πολύ κοντά - σχεδόν συμπίπτουν - με τους γεωγραφικούς πόλους. Ετσι η μαγνητόσφαιρα κινείται ουσιαστικά μαζί με τον πλανήτη, καθώς αυτός περιφέρεται γύρω από τον Ηλιο και περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του. «Το μαγνητικό πεδίο της Γης σε σχέση με τον Ηλιο και την κατεύθυνση του Ηλιου φαίνεται μάλλον στατικό, περιστρέφεται αλλά ο ίδιος προσανατολισμός του μαγνητικού πεδίου βλέπει τον Ηλιο και τον ηλιακό άνεμο καθ' όλη τη διάρκεια της περιστροφής» εξηγεί η κυρία Πάτι. Οπως μας λέει, αν φανταστούμε τη μαγνητόσφαιρα της Γης σαν μια μπάλα με κόκκινο το επάνω μέρος της και μπλε το κάτω, όπως περιφέρεται γύρω από τον Ηλιο και περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της, το κόκκινο μέρος μένει πάντοτε επάνω και το μπλε κάτω, ακολουθώντας αρμονικά την κίνηση της Γης. Στον Ουρανό όμως η «μπάλα» της μαγνητόσφαιρας αναποδογυρίζει συνεχώς, το κόκκινο πότε είναι πάνω και πότε κάτω. «Είναι σαν να βλέπετε ένα παιδικό καροτσάκι να κουτρουβαλιάζεται ακυβέρνητο σε μια πλαγιά κάνοντας τούμπες» περιγράφει η ερευνήτρια. «Καθώς ο άξονάς του έχει κλίση 60 μοιρών και είναι έκκεντρο, το μαγνητικό πεδίο αλλάζει προσανατολισμό σε σχέση με την κατεύθυνση του Ηλιου καθημερινά καθώς περιστρέφεται» λέει. «Επειδή λοιπόν ο προσανατολισμός του μαγνητικού πεδίου που "βλέπει" τον ηλιακό άνεμο αλλάζει διαρκώς, σε κάποιες φάσεις τα δύο αυτά πεδία είναι ευθυγραμμισμένα και σε άλλες οι δυναμικές γραμμές τους είναι αντίθετες και συγκρούονται. Στην περίπτωση αυτή έχουμε το φαινόμενο της μαγνητικής επανασύνδεσης, κατά την οποία ο ηλιακός άνεμος μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση στη μαγνητόσφαιρα του Ουρανού. Αυτή η διαδικασία προκαλεί έντονο σέλας ή απλώς οδηγεί στην είσοδο ενέργειας από τον ηλιακό άνεμο στα όρια του Ουρανού με το Διάστημα και στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιράς του». Οι επιστήμονες περιγράφουν αυτή τη διαδικασία σαν ένα είδος διακόπτη που ανά τακτά χρονικά διαστήματα «ανοίγει» τη μαγνητόσφαιρα αφήνοντας να περάσουν τα φορτισμένα σωματίδια του ηλιακού ανέμου και μετά την ξανακλείνει, με αποτέλεσμα να λειτουργεί και πάλι σαν προστατευτική ασπίδα. Το φαινόμενο της μαγνητικής επανασύνδεσης παρατηρείται και στη Γη, κοντά στους πόλους - στην περίπτωση αυτή έχουμε συνήθως στον πλανήτη μας ενίσχυση στο σέλας. Στη Γη όμως, όπως επισημαίνει η κυρία Πάτι, «υπεύθυνος» γι' αυτό είναι ο ηλιακός άνεμος, ο οποίος ορισμένες φορές αλλάζει προσανατολισμό ή είναι πιο ισχυρός και έρχεται να συγκρουστεί με το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη. Αντιθέτως, στον Ουρανό ο «ένοχος» είναι η ίδια η μαγνητόσφαιρα με την κίνησή της και την αλλαγή του προσανατολισμού της. «Εκεί έχουμε περιοδική επανασύνδεση κάθε φορά που το πεδίο βρίσκεται αντιπαράλληλο με τον ηλιακό άνεμο». Αυτό συμβαίνει καθημερινά, και η ημέρα στον Ουρανό διαρκεί περίπου 17 ώρες και 14 λεπτά. Οδηγός» για εξωπλανήτες Πέρα από το γεγονός ότι το σέλας θα πρέπει να δημιουργεί καθημερινά εντυπωσιακές εικόνες στον ουρανό του Ουρανού ή το ότι τα πράγματα θα πρέπει να είναι εξαιρετικά τεταμένα μαγνητικά στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιράς του, το μοντέλο των επιστημόνων δεν μπορεί να μας πει πολλά πράγματα γι' αυτόν καθαυτόν τον πλανήτη και την εξέλιξή του. «Δεν ξέρουμε ακόμη τι σημαίνει αυτό για την εξέλιξη του Ουρανού στον χρόνο» λέει η κυρία Πάτι. «Η ανακάλυψή μας ωστόσο, εκτός του ότι προσφέρει μια νέα εικόνα, μπορεί να έχει ενδιαφέρον όταν εξετάζουμε πλανήτες σε άλλα αστρικά συστήματα. Στατιστικά, όπως έχει δείξει μια μελέτη για τους εξωπλανήτες, πολλοί από αυτούς έχουν μέγεθος παρόμοιο με του Ουρανού και του Ποσειδώνα» λέει η κυρία Πάτι. Το ίδιο ακριβώς επισημαίνει και ο συνεργάτης της, Σιν Κάο, ο έτερος συγγραφέας της μελέτης. «Και οι δύο παγωμένοι γίγαντες του ηλιακού μας συστήματος έχουν διαφορετικές μαγνητόσφαιρες σε σχέση με τους "γήινους" πλανήτες» μας λέει. «Μπορεί τέτοιου είδους μαγνητόσφαιρες να είναι συνηθισμένες στον Γαλαξία, οι γνώσεις μας όμως γι' αυτές είναι περιορισμένες». Ο ερευνητής πιστεύει ότι η μελέτη της μαγνητόσφαιρας του Ουρανού μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση των εξωπλανητών που ανακαλύπτουμε. «Σύμφωνα με τη μελέτη μας ο Ουρανός φαίνεται να αλληλεπιδρά με τον ηλιακό άνεμο πολύ πιο ενεργά από ό,τι η Γη. Η μαγνητόσφαιρά του ανοίγει και κλείνει σε καθημερινή βάση εξαιτίας των μοναδικών γεωμετριών της περιστροφής και του μαγνητικού πεδίου του, ακόμη και όταν ο ηλιακός άνεμος παραμένει αμετάβλητος. Αυτό το σύνθετο φαινόμενο ίσως θα πρέπει να μας κάνει να σκεφτούμε περισσότερο την επιρροή που μπορεί να έχει μια τέτοια μαγνητόσφαιρα στο κατά πόσον ένας εξωπλανήτης είναι κατοικήσιμος ή όχι». Το μοντέλο που ανέπτυξαν οι επιστήμονες αποτελεί, όπως μας λέει η κυρία Πάτι, μόνο μια «πρώτη ματιά» στη δυναμική της μαγνητόσφαιρας του Ουρανού. «Είναι μια πολύ θεωρητική προσέγγιση, χρησιμοποιήσαμε προσομοιώσεις βασισμένες στη Φυσική για να κατανοήσουμε τη δυναμική του συστήματος. Τώρα ασχολούμαστε με το να περιγράψουμε αναλυτικά πώς το σύστημα εξελίσσεται στον χρόνο. Και ελπίζουμε ότι αυτό ίσως θα είναι χρήσιμο για να κατανοήσουμε καλύτερα τον Ουρανό. Μπορεί επίσης να αποβεί χρήσιμο αν στο μέλλον υπάρξει κάποια αποστολή εκεί» λέει η κυρία Πάτι. «Ξέρετε, πρόσφατα δημοσιεύθηκε η μελέτη της Ομάδας Προσδιορισμού της Επιστήμης του Ουρανού σχετικά με το τι απαιτείται για μια αποστολή στον Ουρανό. Το να έχουμε μοντέλα που περιγράφουν πώς το σύστημα εξελίσσεται στον χρόνο αποτελεί κρίσιμο βήμα για τον σχεδιασμό μιας αποστολής». Ατελείωτες και αλλόκοτες εποχές Ο Ουρανός χρειάζεται 84 γήινα χρόνια για να ολοκληρώσει μια περιφορά γύρω από τον Ηλιο. Η τόσο μεγάλη διάρκεια του έτους του σε συνδυασμό με την κλίση του άξονα περιστροφής του κάνουν τις εποχές στον παγωμένο γίγαντα αλλόκοτες και... ατελείωτες. Κάθε εποχή διαρκεί 21 γήινα έτη ενώ κατά το θερινό ή το χειμερινό ηλιοστάσιο ο βόρειος και ο νότιος πόλος του πλανήτη αντίστοιχα έχουν διαρκώς ημέρα ή νύχτα. Τον Δεκέμβριο του 2007 το νότιο ημισφαίριο του Ουρανού μπήκε στο φθινόπωρο. Για τα 40 χρόνια που ακολουθούν ο βόρειος πόλος του πλανήτη θα έχει ημέρα ενώ ο νότιος πόλος θα είναι βυθισμένος στο σκοτάδι. «Κατά τη διάρκεια της περιφοράς του γύρω από τον Ηλιο οι εποχές του είναι τόσο δραματικές» μας λέει η Κάρολ Πάτι. «Ξέρετε, κατά τη διάρκεια των εποχών των ηλιοστασίων, το καλοκαίρι και τον χειμώνα, ο άξονας περιστροφής του Ουρανού ουσιαστικά δείχνει προς τον Ηλιο και έτσι το ένα ημισφαίριο έχει ήλιο συνεχώς ενώ το άλλο δεν έχει ήλιο. Στις εποχές των ισημεριών, το φθινόπωρο και την άνοιξη, ο άξονας περιστροφής γίνεται σχεδόν κάθετος σε σχέση με την προηγούμενη θέση του καθώς ο Ουρανός περιφέρεται γύρω από τον Ηλιο, οπότε έχουμε ήλιο στον ισημερινό, αλλά ο πλανήτης εξακολουθεί να περιστρέφεται πλαγιασμένος». Οπως επισημαίνει η καθηγήτρια, οι γνώσεις μας για το τόσο ιδιαίτερο και δυναμικό σύστημα του Ουρανού έχουν εμπλουτιστεί τα τελευταία χρόνια. «Εχουμε πλέον παρατηρήσεις που δείχνουν ότι ο Ουρανός έχει επίσης ενδιαφέροντα ατμοσφαιρικά συστήματα και όμορφα νέφη, καθώς και ωραίους, διακριτικούς δακτυλίους. Επιπλέον έχει πάρα πολλούς δορυφόρους. Είναι ένας πλανήτης πραγματικά πολύ διαφορετικός, ενδιαφέρων και συναρπαστικός». Ουράνιες ιδιαιτερότητες Γιατί πίστευαν ότι είναι άστρο; Ο Ουρανός είναι ο πρώτος πλανήτης που ανακαλύφθηκε με τηλεσκόπιο, το 1871, από τον βρετανό αστρονόμο Ουίλιαμ Χέρσελ. Αν και υπό καλές συνθήκες είναι ορατός με γυμνό μάτι, μέχρι τότε πίστευαν ότι είναι άστρο επειδή είναι σχετικά θαμπός και κινείται πολύ αργά. Σε μια καθαρή νύχτα μπορείτε να τον δείτε και με ένα καλό ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο. Ο μοναδικός με ελληνικό όνομα Ο Χέρσελ αρχικά θέλησε να τον ονομάσει Γεωργιανό Πλανήτη προς τιμήν του τότε βασιλιά της Αγγλίας Γεωργίου Γ΄, αλλά η ιδέα ναυάγησε. Διάφορα άλλα ονόματα προτάθηκαν, από Υπερκρόνιος και Minerva (το λατινικό για την Αθηνά) μέχρι Χέρσελ. Τελικά επικράτησε το Ουρανός, από τον θεό της ελληνικής μυθολογίας. Είναι μάλιστα ο μοναδικός πλανήτης που η διεθνής ονομασία του - Uranus - έχει ελληνική και όχι λατινική ρίζα. Γαλάζιο, όπως μεθάνιο Το γαλαζοπράσινο χρώμα του Ουρανού οφείλεται στο μεθάνιο που υπάρχει στην ατμόσφαιρά του, η οποία αποτελείται κυρίως από υδρογόνο και ήλιο. Αποκαλείται παγωμένος γίγαντας αερίων επειδή το 80% και πλέον της μάζας του αποτελείται από ένα ρευστό μείγμα πάγων νερού, μεθανίου και αμμωνίας. Γιατί «ξαπλώνει»; Το «πλάγιασμα» του άξονα περιστροφής του Ουρανού, ο οποίος έχει κλίση 97,7 μοιρών με αποτέλεσμα ο πλανήτης να «κυλάει» σαν μπάλα καθώς περιφέρεται γύρω από τον Ηλιο, αποτελεί ένα άλυτο μυστήριο για τους επιστήμονες. Η επικρατέστερη θεωρία υποστηρίζει ότι κάποιος πρωτοπλανήτης έπεσε κάποτε επάνω στον Ουρανό αναποδογυρίζοντάς τον. Σαιξπηρικοί δορυφόροι Ο Ουρανός έχει τουλάχιστον 27 δορυφόρους. Σε αντίθεση με τα φεγγάρια των άλλων πλανητών, που έχουν ονόματα από την ελληνική μυθολογία, οι δορυφόροι του Ουρανού έχουν ονομαστεί από ήρωες έργων του Ουίλιαμ Σαίξπηρ και του Αλεξάντερ Πόουπ: Μιράντα, Ομπερον, Οφηλία, Πουκ, Ιουλιέτα, Δυσδαιμόνα, Αριελ, Ούμπιρελ, Μπελίντα είναι μερικοί από αυτούς. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=891998

Ήρθε η ώρα να πάμε ξανά στη Σελήνη, λέει ο Τζεφ Μπέζος. Τα σχέδιά του για τη δημιουργία αποικιών στη Σελήνη αποκάλυψε πρόσφατα ο ιδρυτής της Amazon.com Τζεφ Μπέζος, ο οποίος έχει ιδρύσει και την εταιρεία ιδιωτικών διαστημόπλοιων Blue Origin. Όραμά του είναι αρχικά να δημιουργηθούν αποικίες στη Σελήνη και στη συνέχεια ο άνθρωπος να «κατακτήσει» ολόκληρο το ηλιακό μας σύστημα. Όπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η ιστοσελίδα τεχνολογίας TechRadar, ο Μπέζος μίλησε για τα εν λόγω σχέδιά του κατά τη διάρκεια εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στο Διαστημικό Κέντρο Κέννεντι, στη Φλόριντα των ΗΠΑ, όπου και έλαβε το πρώτο του βραβείο Buzz Aldrin Innovation. «Έχει έρθει η ώρα για την Αμερική να επιστρέψει στη Σελήνη και αυτή τη φορά να μείνει», δήλωσε ο ίδιος. «Πρέπει να χτίσουμε μόνιμους οικισμούς στη Σελήνη όπου θα μπορούμε να παίρνουμε νερό και ηλιακή ενέργεια. Γνωρίζουμε πλέον πράγματα για τη Σελήνη τα οποία δεν ξέραμε τις δεκαετίες του 1960 και του 1970 και με τη χρήση επαναχρησιμοποιούμενων πυραύλων μπορούμε να το επιτύχουμε οικονομικά. Μπορούμε να το επιτύχουμε σήμερα», πρόσθεσε ο ίδιος. Ο Τζεφ Μπέζος συνέχισε αναλύοντας την ιδέα του για το πρόγραμμα Blue Moon, μέσω του οποίου η εταιρεία Blue Origin θα μπορούσε να αποστέλλει φορτία στη Σελήνη ώστε να κατασκευαστεί ρομποτικά ένας μόνιμος ανθρώπινος οικισμός. Η υπηρεσία αυτή θα χρησιμοποιεί επαναχρησιμοποιούμενους πυραύλους. «Έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που πήγαμε στη Σελήνη», υπογράμμισε ο Τζεφ Μπέζος. «Όλη αυτή η ιστορία είναι ωραία, αλλά σας εγγυώμαι ότι αυτοί οι τύποι (οι αστροναύτες) ποτέ δεν πίστεψαν ότι θα ήταν οι τελευταίοι άνθρωποι που θα πατούσαν στη Σελήνη», πρόσθεσε ο ίδιος, ενώ συνέχισε λέγοντας ότι το μόνο εμπόδιο για το επόμενο βήμα είναι πως το ταξίδι στο διάστημα είναι υπερβολικά ακριβό. «Πρέπει να κατασκευάσουμε επαναχρησιμοποιούμενους πυραύλους και για αυτόν τον στόχο ιδρύθηκε η Blue Origin», είπε κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης ο κ. Μπέζος. Ο ίδιος δήλωσε επίσης ότι η εξερεύνηση και ο αποικισμός του ηλιακού μας συστήματος θα επέτρεπε σε τουλάχιστον 1 τρισεκατομμύριο ανθρώπους να ζήσουν εκτός της Γης. «Φανταστείτε ότι σε αυτή την περίπτωση θα μπορούσαμε να έχουμε 1.000 Αϊνστάιν και 1.000 Μότσαρτ. Πόσο τέλειο θα ήταν αυτό;», κατέληξε ο ίδιος. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=892392 Νέες εκτιμήσεις για το μαγνητικό πεδίο της Σελήνης. Η Σελήνη σήμερα έχει ένα σχεδόν μηδενικό μαγνητικό πεδίο, αλλά αυτό δεν συνέβαινε πάντα. Στην πραγματικότητα, κάποτε ο δορυφόρος της Γης διέθετε ισχυρό μαγνητικό πεδίο και αυτό, έστω και εξασθενημένο στη συνέχεια, διατηρήθηκε επί πολύ περισσότερο χρόνο από ό,τι πίστευαν έως τώρα οι επιστήμονες, σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις Αμερικανών ειδικών. Νέα στοιχεία από αρχαία σεληνιακά πετρώματα δείχνουν ότι ένα ενεργό φυσικό «δυναμό» που υπήρχε μέσα στον λιωμένο μεταλλικό πυρήνα του φεγγαριού, δημιουργούσε ένα μαγνητικό πεδίο που διήρκεσε από ένα έως 2,5 δισεκατομμύρια περισσότερα χρόνια σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις. Πριν από περίπου 3,6 δισεκατομμύρια χρόνια το σεληνιακό μαγνητικό πεδίο είχε περίπου την ίδια ισχύ με αυτό της Γης σήμερα (κατά μέσο όρο γύρω στα 50 μικροτέσλα). Νωρίτερα, πριν τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια, εκτιμάται ότι είχε φθάσει ακόμη και τα 100 έως 110 μικροτέσλα, ήταν δηλαδή διπλάσιο του σημερινού γήινου. Μέχρι τώρα οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι, για άγνωστο λόγο, το αρχικό ισχυρό σεληνιακό μαγνητικό πεδίο είχε σχεδόν εξαφανισθεί πριν από 3,2 έως 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Η νέα μελέτη όμως συμπεραίνει, ότι τελικά, αν και εξασθενημένο, το πεδίο αυτό διήρκεσε για άλλο ένα έως 2,5 δισ. έτη. Οι ερευνητές των πανεπιστημίων ΜΙΤ και Ράτγκερς, με επικεφαλής την επίκουρη καθηγήτρια γεωεπιστημών και πλανητικών επιστημών Σόνια Τίκου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science Advances» μελέτησαν σεληνιακά δείγματα, που είχαν φέρει οι Αμερικανοί αστροναύτες της αποστολής «Απόλλων 15» το 1971. Στο σεληνιακό πέτρωμα, του οποίου η ηλικία εκτιμήθηκε ότι ήταν ενός έως 2,5 δισεκατομμυρίων ετών, η ανάλυση με μαγνητόμετρα και άλλα όργανα έδειξε την ύπαρξη ενός μαγνητικού πεδίου περίπου πέντε μικροτέσλα. Δηλαδή η Σελήνη συνέχιζε να έχει ένα μαγνητικό πεδίο γύρω της, έστω και κατά πολύ ασθενέστερο, περίπου το ένα δέκατο αυτού που είχε παλαιότερα, το οποίο παρόλα αυτά ήταν 1.000 φορές μεγαλύτερο από τα σημερινά μαγνητικά πεδία στο διαπλανητικό χώρο. Σύμφωνα με τα νέα ευρήματα, το σεληνιακό μαγνητικό πεδίο άρχισε να εξασθενεί σημαντικά πριν από περίπου 3 δισ. χρόνια, αλλά διατηρήθηκε για τουλάχιστον άλλο ένα δισ. χρόνια σε πιο εξασθενημένη κατάσταση, έχοντας έτσι μια συνολική διάρκεια τουλάχιστον δύο δισ. ετών. Σήμερα πια η Σελήνη δεν έχει σχεδόν καθόλου μαγνητικό πεδίο που να γεννιέται από το «δυναμό» του πυρήνα της (όπως συμβαίνει ακόμη στο κέντρο της Γης) και οι επιστήμονες δεν ξέρουν πότε ακριβώς αυτό «έσβησε». Οι αστροβιολόγοι θεωρούν το μαγνητικό πεδίο βασικό παράγοντα κατοικησιμότητας και κριτήριο για την πιθανότητα εύρεσης ζωής σε έναν εξωπλανήτη. Το πεδίο αυτό στη Γη προστατεύει τους ανθρώπους και τα άλλα έμβια όντα από τα επικίνδυνα σωματίδια του ηλιακού «ανέμου» και την ιοντίζουσα ακτινοβολία του διαστήματος, που μπορούν να προκαλέσουν γενετικές μεταλλάξεις. Όπως είπε η Τίκου, όταν το μαγνητικό πεδίο ενός πλανήτη ή δορυφόρου πεθαίνει, τότε τα ιοντίζοντα σωματίδια του Ήλιου μπορούν να οδηγήσουν σε διάσπαση και οριστική εξαφάνιση τα μόρια του νερού μέσα σε διάστημα μερικών εκατοντάδων ετών, καθιστώντας έτσι άνυδρο ένα ουράνιο σώμα. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι ο γειτονικός Άρης που είχε κάποτε μαγνητικό πεδίο και πολύ νερό, αλλά το τελευταίο εξαφανίσθηκε σχεδόν όλο, όταν η μαγνητική «ασπίδα» του χάθηκε πριν από περίπου τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια. Όμως η νέα ανακάλυψη οδηγεί τους επιστήμονες σε νέες πιο ελπιδοφόρες υποθέσεις για τις δυνατότητες των φεγγαριών άλλων πλανητών να έχουν συνθήκες δυνητικά κατάλληλες για την ανάπτυξη ζωής, χάρη στην παρατεταμένη προστατευτική «ασπίδα» ενός μαγνητικού πεδίου. http://physicsgg.me/2017/08/10/%ce%bd%ce%ad%ce%b5%cf%82-%ce%b5%ce%ba%cf%84%ce%b9%ce%bc%ce%ae%cf%83%ce%b5%ce%b9%cf%82-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf-%ce%bc%ce%b1%ce%b3%ce%bd%ce%b7%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%cf%80%ce%b5%ce%b4%ce%af/

Δοκιμή του δικτύου πλανητικής προστασίας της NASA τον Οκτώβριο. Το δίκτυο αστεροσκοπείων και επιστημόνων που συνεργάζονται μαζί της για σκοπούς πλανητικής προστασίας/ άμυνας θα δοκιμάσει τον Οκτώβριο η NASA, με την ευκαιρία του κοντινού περάσματος ενός μικρού αστεροειδούς. Ο στόχος είναι ο αστεροειδής 2012 TC4, μεγέθους μεταξύ 10 και 30 μέτρων. Στις 12 Οκτωβρίου, θα περάσει με ασφάλεια κοντά από τον πλανήτη μας. Αν και οι επιστήμονες δεν είναι σε θέση να προβλέψουν πόσο κοντά θα πλησιάσει, θεωρούν ότι δεν θα είναι λιγότερο από 6.800 χλμ από την επιφάνεια της Γης. Σημειώνεται πως ο αστεροειδής βρίσκεται εκτός εμβέλειας των τηλεσκοπίων από το 2012. «Οι επιστήμονες πάντα εκτιμούσαν τη γνώση σχετικά με το πότε ένας αστεροειδής θα πλησιάσει πολύ και θα περάσει με ασφάλεια τη Γη, επειδή μπορούν να κάνουν προετοιμασίες για να συλλέξουν δεδομένα ώστε να τον κατηγοριοποιήσουν και να μάθουν όσο το δυνατόν περισσότερα για αυτόν» είπε ο Μάικλ Κέλεϊ, επιστήμονας του προγράμματος και επικεφαλής του εγχειρήματος στα κεντρικά της NASA. «Αυτή τη φορά βάζουμε ένα επιπλέον επίπεδο δυσκολίας, χρησιμοποιώντας αυτό το πέρασμα αστεροειδούς για να δοκιμάσουμε το παγκόσμιο δίκτυο εντοπισμού και παρακολούθησης αστεροειδών, αξιολογώντας τις δυνατότητές μας στο να συνεργαζόμαστε για να εντοπίσουμε μια πραγματική πιθανή απειλή αστεροειδούς». Όπως επισημαίνει ο καθηγητής Βισνού Ρεντί, του Lunar and Planetary Laboratory του University of Arizona, ο οποίος ηγείται της προσπάθειας επανεντοπισμού του 2012 ΤC4, το εγχείρημα περιλαμβάνει «πάνω από μια ντουζίνα» αστεροσκοπεία, πανεπιστήμια και εργαστήρια ανά τον κόσμο, για να διαπιστωθούν τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία των δυνατοτήτων παρατήρησης αντικειμένων που βρίσκονται κοντά στη Γη. Στο πλαίσιο της προσπάθειας αυτής, θα δοκιμαστεί ολόκληρο το σύστημα στο σύνολό του. Ο αστεροειδής είναι ελαφρά μεγαλύτερος από εκείνον που μπήκε στην ατμόσφαιρα της Γης κοντά στο Τσελιαμπίνσκ της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2013. Δεν έχει θεαθεί ξανά από το 2012, καθώς ήταν πολύ μακρινός και αχνός για να εντοπιστεί μέσα στα τελευταία χρόνια. Καθώς αρχίζει να πλησιάζει ξανά τη Γη, θα χρησιμοποιηθούν μεγάλα τηλεσκόπια για τον εντοπισμό του και τον προσδιορισμό της ακριβούς τροχιάς του. http://www.naftemporiki.gr/story/1263293/dokimi-tou-diktuou-planitikis-prostasias-tis-nasa-ton-oktobrio

Διαστημόπλοια Voyager: Συνεχίζουν το ταξίδι τους, μετά από 40 χρόνια στο διάστημα. Τα 40 χρόνια στο διάστημα κλείνουν τον Σεπτέμβριο και τον Αύγουστο αντίστοιχα τα διαστημόπλοια Voyager 1 και 2 της NASA. Πρόκειται για τα μακροβιότερα διαστημόπλοια της ανθρωπότητας, τα οποία έχουν ταξιδέψει πιο μακριά από οποιοδήποτε άλλο σκάφος- και, παρά τις αποστάσεις και τα χρόνια, συνεχίζουν να επικοινωνούν καθημερινά με τη NASA. Κάθε σκάφος περιέχει έναν χρυσό δίσκο με ήχους, εικόνες και μηνύματα από τον πλανήτη μας- και, όπως σημειώνεται σε ανακοίνωση της NASA, μπορεί κάποια στιγμή, στο πολύ μακρινό μέλλον, να είναι τα μόνα που θα απομένουν από τον ανθρώπινο πολιτισμό. Τα Voyager έχουν επιτύχει σειρά από ρεκόρ στα ταξίδια τους: Το 2012, το Voyager 1, που εκτοξεύτηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 1977, κατέστη το πρώτο διαστημόπλοιο που βγήκε στο διαστρικό διάστημα. Το Voyager 2, που εκτοξεύτηκε στις 20 Αυγούστου 1977, είναι το μόνο σκάφος που έχει περάσει και από τους τέσσερις εξώτερους πλανήτες- τον Δία, τον Κρόνο, τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα. Στα επιτεύγματά τους περιλαμβάνονται η ανακάλυψη των πρώτων ενεργών ηφαιστείων πέρα από τη Γη, στην Ιώ, φεγγάρι του Δία, ίχνη ενός υπόγειου ωκεανού στην Ευρώπη, άλλο φεγγάρι του Δία, η ανακάλυψη της πιο κοντινής στη γήινη ατμόσφαιρας στο ηλιακό σύστημα, στον Τιτάνα, το παγωμένο φεγγάρι Μιράντα στον Ουρανό κ.α. Αν και τα διαστημόπλοια, τα οποία ταξιδεύουν προς αντίθετες κατευθύνσεις, έχουν αφήσει τους πλανήτες πολύ πίσω τους, και δεν πρόκειται να πλησιάσουν άλλο άστρο για 40.000 χρόνια, εξακολουθούν να αποστέλλουν πίσω στη Γη δεδομένα και παρατηρήσεις σχετικά με το πού μειώνεται η επιρροή του ήλιου μας και πού αρχίζει το διαστρικό διάστημα. Δεδομένου του ότι θα περνούσαν από το «σκληρό» από άποψης ακτινοβολίας περιβάλλον του Δία, τα σκάφη είχαν προετοιμαστεί και εξοπλιστεί ανάλογα, με επαρκή αποθέματα ενέργειας, καθώς και εφεδρικά συστήματα. Κάθε σκάφος φέρει τρεις θερμοηλεκτρικές γεννήτριες ραδιοϊσότοπων- συσκευές που χρησιμοποιούν την ενέργεια η οποία παράγεται από τη φθορά του πλουτωνίου-238 (μόνο το μισό εκ του οποίου θα έχει χαθεί μετά από 88 χρόνια). Καθώς τα επίπεδα ενέργειάς τους μειώνονται κατά 4 watt ανά έτος, οι μηχανικοί του προγράμματος βρίσκουν τρόπους να λειτουργούν τα σκάφη υπό συνθήκες όλο και πιο περιορισμένης ενέργειας. Επίσης, για να μεγιστοποιήσουν τη διάρκεια ζωής των σκαφών, πρέπει να ανατρέχουν σε έγγραφα που είχαν γραφτεί δεκαετίες πριν, με παλαιά λογισμικά και συστήματα. Τα μέλη της ομάδας του προγράμματος εκτιμούν πως το τελευταίο επιστημονικό όργανο θα πρέπει να έχει απενεργοποιηθεί ως το 2030. Ωστόσο, ακόμα και τότε, θα συνεχίσουν την πορεία τους, στην παρούσα τους ταχύτητα, των 48.280 χλμ/ ώρα- πραγματοποιώντας μια περιστροφή γύρω από τον γαλαξία μας κάθε 225 εκατομμύρια χρόνια. http://www.naftemporiki.gr/story/1264483/diastimoploia-voyager-sunexizoun-to-taksidi-tous-meta-apo-40-xronia-sto-diastima

Ο πυρήνας του Ήλιου περιστρέφεται με τετραπλάσια ταχύτητα από την επιφάνειά του. Ο πυρήνας του Ήλιου περιστρέφεται με σχεδόν τετραπλάσια ταχύτητα σε σχέση με την επιφάνειά του, σύμφωνα με παρατηρήσεις ευρωπαίων αστρονόμων. Έως τώρα, οι επιστήμονες υπέθεταν ότι η ταχύτητα είναι περίπου ίδια. Ορισμένοι επιστήμονες εδώ και 20 χρόνια υποψιάζονταν ότι οι ταχύτητες μπορεί να διαφέρουν, αλλά έως τώρα ποτέ δεν είχαν καταφέρει να κάνουν τις σχετικές μετρήσεις. Τώρα, για πρώτη φορά, το πέτυχαν με τη βοήθεια του ηλιακού διαστημικού παρατηρητηρίου SOHO (Solar and Heliospheric Observatory), μιας κοινής διαστημοσυσκευής της αμερικανικής (NASA) και της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας (ESA), η οποία είχε εκτοξευθεί το 1995 και συνεχίζει να λειτουργεί μέχρι σήμερα. Οι γάλλοι και ισπανοί ερευνητές, με επικεφαλής τον Ερίκ Φοσά του Αστεροσκοπείου της Κυανής Ακτής στη Νίκαια, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας και αστροφυσικής Astronomy & Astrophysics. Οι επιστήμονες, που έκαναν λόγο για «έκπληξη», αποδίδουν τη διαφορά στις ταχύτητες του πυρήνα και της επιφάνειας στις συνθήκες που επικράτησαν μετά τη δημιουργία του Ήλιου πριν από περίπου 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια. Μετά τη δημιουργία του άστρου μας, ο ηλιακός 'άνεμος' των φορτισμένων σωματιδίων του πιθανότατα επιβράδυνε την ταχύτητα περιστροφής του εξωτερικού μέρους του Ήλιου, ενώ ο πυρήνας του συνέχισε να κινείται με την αρχική ταχύτητά του Η μέτρηση των ταχυτήτων έγινε με τη βοήθεια των επιφανειακών ακουστικών κυμάτων στην ατμόσφαιρα του Ήλιου, μερικά από τα οποία φθάνουν έως τον πυρήνα του, όπου αλληλεπιδρούν με τα βαρυτικά κύματα. Οι ερευνητές υπολόγισαν τον χρόνο που χρειάζεται ένα ακουστικό κύμα για να ταξιδέψει από την επιφάνεια στο κέντρο του άστρου και πίσω. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500157420

Odysseus Space Contest – Διάκριση της Ελληνικής ομάδας PLANet B Η Ελληνική ομάδα PLANet B, αποτελούμενη από τους μαθητές Θανάση Βασίλαινα, Ανδρέα Βατίστα, Γιώργο Καλπαξή και υπεύθυνο καθηγητή τον Δρ. Σωτήρη Τσαντίλα του Ζαννείου Πειραματικού Λυκείου, κατέλαβε την 3η θέση στον τελικό του διεθνούς επιστημονικού διαστημικού διαγωνισμού Odysseus Space Contest που πραγματοποιήθηκε στο Cite de l’ Espace στην Τουλούζη της Γαλλίας, 3-8 Ιουλίου 2017. Επιπλέον βραβεύτηκε με την ειδική διάκριση “Technical Merit”. Οι μαθητές παρουσίασαν ενώπιον επιστημονικής επιτροπής διεθνούς κύρους την εργασία τους με τίτλο “Exoplanet Pursuit” που αφορά την ανακάλυψη νέου πλανήτη 4000 έτη φωτός μακριά από το δικό μας ηλιακό σύστημα! Ο πλανήτης αυτός περιστρέφεται γύρω από το άστρο KIC 1432789 του οποίου η ακτίνα και η μάζα είναι παρόμοιες με αυτές του ήλιου μας. http://zanneiolykeio.gr/2017/04/23/mauhtes-toy-zanneioy-anakalyptoyn-planhth/ Παρουσίαση της εργασίας με τίτλο “Exoplanet Pursuit” από την ομάδα PLANet BΟι μαθητές μελέτησαν τα δεδομένα που πήραν από το NASA Exoplanet Archive, που περιέχει παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου Kepler, και για πρώτη φορά μελέτησαν τις εκλείψεις που προκαλεί η ύπαρξη πλανήτη σε τροχιά γύρω από αυτό το μακρινό αστέρι. Ο KIC 1432789 έχει καταχωρηθεί στον κατάλογο της NASA ως Kepler 745 με πιθανότητα μεγαλύτερη από 99% να περιέχει έναν τουλάχιστον πλανήτη, τα πλήρη χαρακτηριστικά του οποίου όμως υπολογίστηκαν για πρώτη φορά από τους μαθητές μας. Σύμφωνα με την ανάλυση των μαθητών, ο πλανήτης πραγματοποιεί μία πλήρη περιστροφή γύρω από το αστέρι του σε 9.93 ημέρες (που αποτελούν και το έτος του πλανήτη), αφού απέχει από αυτό μόλις το 1/10 της απόστασης της Γης από τον Ήλιο. Δυστυχώς όμως, η απόσταση αυτή είναι τόσο μικρή που ο πλανήτης βρίσκεται πολύ έξω από τη λεγόμενη «κατοικήσιμη ζώνη» του αστέρα του και αναμένεται να έχει ιδιαίτερα υψηλή θερμοκρασία (πιθανόν και χιλιάδες βαθμούς) και επομένως είναι ιδιαίτερα εχθρικός για την ανάπτυξη ζωής. Η ακτίνα του υπολογίστηκε σε 1.24 φορές την ακτίνα της Γης. Η Ελληνική συμμετοχή Στον τελικό συμμετείχαν συνολικά 10 ομάδες των οποίων οι εργασίες αξιολογήθηκαν ως οι καλύτερες στους αντίστοιχους διεθνείς περιφερειακούς ημιτελικούς. Η ομάδα PLANet B, για να φτάσει στον τελικό, αξιολογήθηκε ως η καλύτερη ελληνική και στη συνέχεια προκρίθηκε από τον περιφερειακό ημιτελικό. Σε κάθε μαθητή δόθηκε επιπλέον ως βραβείο ένα υπερσύγχρονο τηλεσκόπιο, αλλά πάνω από όλα η δυνατότητα να συναντηθούν και να συνομιλήσουν με σπουδαίους επιστήμονες στο χώρο της Αεροδιαστημικής, καθώς και με συνομήλικους από άλλες χώρες με το Διάστημα ως κοινό ενδιαφέρον. Στιγμές χαλάρωσης για την Ελληνική ομάδα PLANet BΟι παρουσιάσεις των ομάδων καθώς και η τελετή βράβευσης μεταδόθηκαν ζωντανά από live stream (link 1, link 2) την Πέμπτη 6 και την Παρασκευή 7 Ιουλίου 2017. Σχετικά με τον διαγωνισμό Το έργο Διαγωνισμός Νεολαίας για το Διάστημα – Odysseus ΙΙ στοχεύει να εμπνεύσει νέους ανθρώπους από όλη την Ευρώπη και να εστιάσει το ενδιαφέρον τους στην εξερεύνηση του διαστήματος μέσω μιας σειράς από εκπαιδευτικές δραστηριότητες, οι οποίες συνδυάζουν επιστημονική μάθηση με πρακτικές εμπειρίες. Μέσω της διοργάνωσης ενός διασκεδαστικού εκπαιδευτικού διαγωνισμού, που λαμβάνει χώρα σε πολλούς γύρους και εστιάζει σε όλους τους μαθητές και φοιτητές της Ευρώπης, όπου κι αν ζουν και ανεξάρτητα από το πολιτισμικό τους υπόβαθρο και τη γλώσσα που μιλάνε, το έργο στοχεύει να ενθαρρύνει την ανάπτυξη καλά εκπαιδευμένων επιστημόνων, μηχανικών και τεχνικών σε τομείς σχετικούς με τις προτεραιότητες της πολιτικής της ΕΕ για το διάστημα. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο site του διαγωνισμού. https://www.odysseus-contest.eu/ http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Odysseus_Space_Contest_Dihakrise_tes_Ellenikhes_omhadas_PLANet_B

Μικρή πρόβα για την «πρώτη αποστολή σε άλλο άστρο» H φιλόδοξη πρωτοβουλία Breakthrough Starshot για την αποστολή ενός σμήνους διαστημικών σκαφών στην πρώτη διαστρική αποστολή της ιστορίας έκανε μια μικρή πρώτη πρόβα εκτοξεύοντας τους μικρότερους δορυφόρους που έχουν κατασκευαστεί ποτέ, σε μέγεθος πιστωτικής κάρτας. Το ερευνητικό πρόγραμμα των 100 εκατομμυρίων δολαρίων είναι ακόμα ένα τρελό πρότζεκτ του Γιούρι Μίλνερ, εκκεντρικού ρώσου μεγιστάνα που πλούτισε από επενδύσεις στο Facebook και άλλες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας. Ο Μίλνερ έχει ιδρύσει τον οργανισμό Breakthrough Foundation που καταπιάνεται με φιλόδοξες ερευνητικές πρωτοβουλίες και μεταξύ άλλων έχει επενδύσει 100 εκατομμύρια δολάρια σε νέο πρόγραμμα αναζήτησης εξωγήινων πολιτισμών. Η σχεδιαζόμενη αποστολή Breakthrough Starshot θα περιλαμβάνει περίπου 1.000 μικρά διαστημικά σκάφη, τα οποία αρχικά θα τεθούν σε τροχιά γύρω από τη Γη. Εκεί θα ξετυλίξουν «ηλιακά ιστία», μεγάλες επιφάνειες που δέχονται πίεση από το ηλιακό φως και ωθούν το σκάφος προς την αντίθετη κατεύθυνση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, η ώση που προσφέρει η ηλιακή ακτινοβολία δεν θα ήταν επαρκής -οι ερευνητές του σχεδίου σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν έναν ισχυρό πομπό λέιζερ για να επιταχύνουν απότομα τα ηλιακά ιστία μέχρι το 20% της ταχύτητας του φωτός. Προορισμός θα είναι το Άλφα του Κενταύρου, μια ομάδα τριών άστρων, απέχει από τη Γη περίπου 4,4 έτη φωτός ή 40 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα. Με τις σημερινές τεχνολογίες, το ταξίδι θα διαρκούσε γύρω στα 30.000 χρόνια. Το σμήνος του Breakthrough θα μπορούσε θεωρητικά να φτάσει στον προορισμό του σε 20 με 30 χρόνια, οπότε θα άρχιζε να μεταδίδει δεδομένα στη Γη. Σε μια πρώτη δοκιμή, δύο ευρωπαϊκή δορυφόροι που εκτοξεύτηκαν στις 23 Ιουνίου μετέφεραν στο Διάστημα έξι νανοδορυφόρους «Sprites», οι οποίοι κατασκευάστηκαν στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ της Νέας Υόρκης. Κάθε νανοδορυφόρος, με πλευρά 3,5 εκατοστών αποτελείται από μια ηλεκτρονική πλακέτα με μικροεπεξεργαστές, ηλιακούς συλλέκτες, αισθητήρες και σύστημα επικοινωνιών. Οι ηλιακοί συλλέκτες δίνουν μόλις 100 milliwatt ηλεκτρικής ισχύος, παρόλα αυτά όμως οι μικροεπεξεργαστές προσφέρουν περισσότερη υπολογιστική ισχύ από ό,τι πολλοί μεγάλοι δορυφόροι της δεκαετίας του 1990. Η πρόβα, όμως, δεν πέτυχε πλήρως. Καθένας από τους δύο ευρωπαϊκούς δορυφόρους -ο δορυφόρος Venta της Λετονίας και ο Max Valier της Ιταλίας, φέρουν στερεωμένους στο εξωτερικό τους από ένα Sprite o καθένας. Ακόμα τέσσερα Sprite περιμένουν στο εσωτερικό του Max Valier για να απελευθερωθούν αργότερα σε τροχιά ως αυτόνομα σκάφη. Επίγειοι σταθμοί στην Καλιφόρνια και τη Νέα Υόρκη κατάφεραν να λάβουν το ασθενές ραδιοσήμα ενός Sprite, ωστόσο ο δορυφόρος Max Valier μέχρι στιγμής δεν έχει επικοινωνήσει με τη Γη, πιθανώς επειδή απέτυχε να αναπτύξει την κεραία επικοινωνιών του. Χωρίς επαφή με τον ιταλικό δορυφόρο, η απελευθέρωση των 4 Sprite είναι αδύνατη. Επιπλέον, οι υπεύθυνοι του προγράμματος δεν γνωρίζουν από ποιο εκτεθειμένο Sprite προέρχεται το σήμα που ελήφθη. Σε περίπτωση που τα τεχνικά προβλήματα επιλυθούν και τα τέσσερα υπόλοιπα Sprite απελευθερωθούν σε τροχιά, μικροσκοπικά ενσωματωμένα γυροσκόπια και μαγνητόμετρα θα μεταδίδουν μετρήσεις ώστε να μελετηθεί η τροχιακή συμπεριφορά των νανοδορυφόρων. Τα Sprite, πάντως, «είναι μια πολύ πρώιμη βερσιόν των σκαφών που τελικά θα στέλναμε σε διαστρικές αποστάσεις» διευκρίνισε ο Πιτ Ουόρντεν, εκτελεστικός διευθυντής του Breakthrough Starshot και πρώην διευθυντής του Ερευνητικού Κέντρου Ames της NASA. Η φιλόδοξη πρωτοβουλία έχει μεταξύ άλλων τη στήριξη του βρετανού φυσικού Στίβεν Χόκινγκ, ο οποίος είχε δηλώσει ότι «αν θέλουμε να επιζήσουμε ως είδος θα πρέπει τελικά να εξαπλωθούμε σε άλλα άστρα». http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500158070

Κανείς δεν ενδιαφέρεται να αναλάβει το μεγαλύτερο ραδιοτηλεσκόπιο του κόσμου. Η θέση εργασίας μένει κενή εδώ και μήνες, παρόλο που ο μισθός φτάνει τα 1,2 εκατομμύρια δολάρια του κόσμου. Παρά τις αγγελίες που δημοσιεύονται σε επιστημονικές επιθεωρήσεις από τον Μάιο, η Κίνα ακόμα δεν έχει βρει επικεφαλής για το μεγαλύτερο ραδιοτηλεσκόπιο του κόσμου, ένα «πιάτο» διαμέτρου 500 μέτρων. Το τηλεσκόπιο FAST (Five-hundred-meter Aperture Spherical Telescope), 30 φορές μεγαλύτερο από ποδοσφαιρικό γήπεδο, κατασκευάστηκε μέσα σε μια φυσική κοιλότητα στη φτωχή νοτιοδυτική επαρχία του Γκουϊτζόου. Για τη λειτουργία του απαιτείται σιγή ραδιοκυμάτων σε ακτίνα 5 χιλιομέτρων, κάτι που οδήγησε στην απομάκρυνση 8.000 ανθρώπων από οκτώ χωριά. Μέχρι την ολοκλήρωση της κατασκευής του πέρυσι τον Σεπτέμβριο, το ρεκόρ μεγέθους ανήκε στο αμερικανικό ραδιοτηλεσκόπιο του Αρεσίμπο στο Πουέρτο Ρίκο. Σύμφωνα με την εφημερίδα South China Morning Post, κανείς κινέζος αστρονόμος δεν έχει την εμπειρία του απαιτείται για τη θέση του επικεφαλής, οπότε η μόνη λύση είναι η πρόσληψη κάποιου αλλοδαπού. Η Κινεζική Ακαδημία Επιστημών δημοσιεύει αγγελίες σε Δυτικά μέσα από τον Μάιο, μέχρι στιγμής όμως ο κατάλληλος δεν έχει βρεθεί. Ένας λόγος είναι ότι οι απαιτήσεις είναι μάλλον υψηλές: οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να έχουν εμπειρία τουλάχιστον 20 ετών στον κλάδο της Ραδιοαστρονομίας και να έχουν αναλάβει υψηλόβαθμες θέσεις με διοικητικά καθήκοντα σε άλλα ραδιοτηλεσκόπια. Πρέπει επίσης να έχουν τουλάχιστον θέση καθηγητή σε πανεπιστήμιο ή άλλο ερευνητικό ινστιτούτο παγκοσμίου φήμης. Ο Νικ Σάντζεφ, διακεκριμένος αστρονόμος στο πανεπιστήμιο Texas A&M, εκτίμησε μιλώντας στο Ars Technica ότι σε όλο τον κόσμο πρέπει να υπάρχουν καμιά σαρανταριά αστρονόμοι που πληρούν τις απαιτήσεις. https://arstechnica.com/science/2017/08/china-built-the-worlds-largest-telescope-but-has-no-one-to-run-it/ «Είμαι σίγουρος ότι τελικά θα βρουν κάποιον. Όμως οι περισσότεροι αστρονόμοι στις ΗΠΑ δεν θέλουν να εργάζονται στο εξωτερικό» λέει. Στο μεταξύ, το μέλλον του ιστορικό τηλεσκόπιο του Αρεσίμπο απειλείται με λουκέτο, καθώς το Εθνικό Ίδρυμα Επιστήμης των ΗΠΑ το άφησε στις τελευταίες θέσεις της λίστας προτεραιοτήτων του για διάθεση κονδυλίων. Σε αντίθεση με το FAST, το οποίο είναι παθητικό όργανο, το τηλεσκόπιο του Αρεσίμπο μπορεί και να λειτουργεί ως πομπός ραδιοκυμάτων, σαν ένα είδος διαπλανητικού ραντάρ. Εφόσον βρει διευθυντή, τo FAST θα μπορούσε να παρατηρήσει τα αρχαιότερα άστρα του Σύμπαντος και να αναζητήσει ραδιοσήματα εξωγήινων πολιτισμών. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500158057

Η ταχύτερη λάμψη του κόσμου. Το φως άναψε μόνο για 53 πεντάκις εκατομμυριοστά του δευτερολέπτου: αμερικανοί ερευνητές καμαρώνουν για τον ταχύτερο παλμό φωτός που έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα, μια εξέλιξη που διευρύνει το παράθυρο για τη μελέτη της ύλης σε υποατομικό επίπεδο. Η ερευνητική ομάδα στο Πανεπιστήμιο της Κεντρικής Φλόριντα περιγράφει στην επιθεώρηση Nature Communications πώς παρήγαγε έναν παλμό ακτίνων Χ που διήρκεσε μόλις 53 attosecond ή 5,3 x 10-19 δευτερόλεπτα. Ήταν ένας ασύλληπτα γρήγορος παλμός, δεδομένου ότι στον χρόνο αυτόν το φως προλαβαίνει να διανύσει απόσταση μικρότερη από το ένα χιλιοστό του πάχους μιας ανθρώπινης τρίχας. Όπως οι κάμερες υψηλής ταχύτητας μπορούν να καταγράφουν βίντεο γρήγορων φαινομένων όπως η πτήση μιας υπερηχητικής σφαίρας, οι παλμοί ακτίνων Χ επιτρέπουν στους φυσικούς να απαθανατίζουν τα ταχύτατα ηλεκτρόνια σε άτομα και μόρια, εξηγεί ανακοίνωση του πανεπιστημίου. «Παλμοί ακτίνων Χ στην κλίμακα των attosecond θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν προκειμένου να βιντεοσκοπήσουμε σε αργή κίνηση ηλεκτρόνια και άτομα σε ζωντανά κύτταρα» λέει ο καθηγητής Ζενγκού Τσανγκ, επικεφαλής της μελέτης. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500158218

Έντονος σχηματισμός αστέρων στην περιοχή Westerhout43 Η περιοχή σχηματισμού αστέρων Westerhout 43, παρότι κρυμμένη από την όρασή μας, αποκαλύπτεται με πλήρη δόξα σε αυτή την εικόνα του μακρινού υπέρυθρου από το διαστημικό παρατηρητήριο Herschel της ESA. Αυτό το γιγαντιαίο σύννεφο, όπου ένα πλήθος από τεράστια αστέρια ζωντανεύουν μέσα στο αέριο και τη σκόνη, είναι σχεδόν 20.000 έτη φωτός μακριά από τον Ήλιο, στον αστερισμό του Aquila, του Αετού (Eagle). Έχοντας μάζα μεγαλύτερη από επτά εκατομμύρια Ήλιους, η περιοχή αυτή φιλοξενεί πάνω από 20 αστρικά φυτώρια, τα οποία θερμαίνονται από το ισχυρό φως που προέρχεται από τα νεογέννητα αστέρια μέσα τους. Αυτοί οι κόμβοι γένεσης αστεριών ξεχωρίζουν με μπλε απόχρωση ενάντια του ψυχρότερου κίτρινου και κόκκινου περιβάλλοντος. Στο κέντρο της εικόνας, εντός της λαμπερής μπλε φούσκας του αερίου, βρίσκεται μια συστάδα εξαιρετικά ζεστών και μαζικών αστέρων Wolf-Rayet και OB, τα οποία μαζί είναι πάνω από ένα εκατομμύριο φορές φωτεινότερα από τον Ήλιο μας. Αυτή η φούσκα, που φιλοξενεί τους σπόρους από τους οποίους θα αναπτυχθούν εν συνεχεία αρκετές νέες αστρικές συστάδες, είναι μία από τις πιο παραγωγικές γενέτειρες αστεριών στον Γαλαξία μας. Ένα λιγότερο έντονο, αλλά πολύ ενεργό, αστρικό εργοστάσιο είναι το μεγάλο σύμπλεγμα μπλε φυσαλίδων που φαίνεται στα δεξιά της εικόνας. Εξετάζοντας τις εικόνες του Herschel, οι αστρονόμοι έχουν βρει στοιχεία που μοιάζουν με ένα δίκτυο νημάτων που συνδέει αυτούς τους δύο έντονους κόμβους σχηματισμού των αστεριών. Ευρισκόμενο σε μια πολύ δυναμική περιοχή του Γαλαξία, στη μετάβαση μεταξύ της κεντρικής περιοχής του Γαλαξία και ενός από τους σπειροειδείς βραχίονές του, το Westerhout 43 είναι ένα εξαιρετικό εργαστήριο για να μελετήσουμε πώς τα αστέρια – ιδιαίτερα τα μαζικά - διαμορφώνονται κατά τη σύγκρουση δύο μεγάλων ροών διαστρικής ύλης. Η διερεύνηση περιοχών στο Γαλαξία μας που σχηματίζουν αστέρια με πρωτοφανή λεπτομέρεια ήταν ένας από τους κύριους στόχους του Herschel, το οποίο ξεκίνησε το 2009 και λειτούργησε για σχεδόν τέσσερα χρόνια, παρατηρώντας τον ουρανό στο μακρινό υπέρυθρο και σε μήκη κύματος μικρομέτρων. Οι αισθητήρες του είναι ευαίσθητοι στη θερμότητα από το μικρό κλάσμα ψυχρής σκόνης που αναμιγνύεται με τα σύννεφα του φυσικού αερίου, όπου σχηματίζονται τα αστέρια. Με αυτόν τον τρόπο απεικονίζονται περιοχές όμοιες με αυτές της εικόνας, υποδεικνύοντας στους αστρονόμους τις πυκνές περιοχές αερίου όπου γεννιούνται νέα αστέρια και επιτρέποντάς τους να μελετήσουν λεπτομερώς τη δράση τους. Αυτή η εικόνα τριών χρωμάτων συνδυάζει τις παρατηρήσεις του Herschel στα 70 μικρόμετρα (μπλε), 160 μικρά (πράσινο) και 250 μικράs (κόκκινο) και εκτείνεται περίπου 3° προς την μεγάλη πλευρά. Ο Βοράς είναι πάνω και η ανατολή προς τα αριστερά. Η εικόνα αποκτήθηκε ως μέρος του έργου Hi-GAL του Herschel, το οποίο απεικόνιζε ολόκληρο το επίπεδο του Γαλαξία σε πέντε διαφορετικές υπέρυθρες ζώνες. Ένα πανοραμικό βίντεο που συγκέντρωσε όλες τις παρατηρήσεις Hi-GAL δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2016. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2016/04/Herschel_s_view_of_the_Galactic_Plane http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Herschel/Herschel_s_Galactic_panorama

Η Κίνα δημιουργεί κβαντικό δίκτυο «απαραβίαστων» επικοινωνιών. Η Κίνα συνεχίζει να πρωτοπορεί και να στρώνει το δρόμο για την ανάπτυξη του λεγόμενου «κβαντικού Διαδικτύου»: κυβερνητικές και στρατιωτικές υπηρεσίες θα μπορούν σύντομα να χρησιμοποιούν μια κβαντική σύνδεση οπτικών ινών για επικοινωνίες που κανείς δεν θα μπορεί να υποκλέψει. Το δίκτυο που αναπτύσσεται στην ανατολική πόλη του Τζινάν ουσιαστικά προσφέρει τη δυνατότητα κβαντικής κρυπτογράφησης των μηνυμάτων. Στα σημερινά δίκτυα, ένας χρήστης μπορεί να διαβάσει ένα κρυπτογραφημένο μήνυμα μόνο αν γνωρίζει το λεγόμενο «κλειδί» της κρυπτογράφησης, το οποίο είναι συνήθως μια μεγάλη ακολουθία αριθμών. Για να υποκλέψει κανείς το μήνυμα πρέπει να βρει το σωστό κλειδί λύνοντας ένα πολύπλοκο μαθηματικό πρόβλημα. Με την ισχύ των υπολογιστών ολοένα να αυξάνεται, γίνεται όλο και πιο εύκολο να δοκιμάσει κανείς αρκετούς συνδυασμούς μέχρι να βρει τον σωστό. Αν κανείς έχει στη διάθεσή του αρκετή επεξεργαστική ισχύ και αρκετό χρόνο, μπορεί τελικά να βρει τη σωστή αριθμητική αλληλουχία. Η λύση στο πρόβλημα είναι η κβαντική κρυπτογράφηση, το μήνυμα κωδικοποιείται στις κβαντικές καταστάσεις υποατομικών σωματιδίων όπως τα φωτόνια. Σύμφωνα με μια βασική αρχή της κβαντομηχανικής, είναι αδύνατο να καταγράφει κανείς τις κβαντικές ιδιότητες ενός σωματιδίου χωρίς να τις διαταράξει. Και αυτό σημαίνει ότι ένας ωτακουστής που παρεμβάλλεται ανάμεσα στον αποστολέα και τον παραλήπτη του μηνύματος θα γινόταν αμέσως αντιληπτός. Όπως αναφέρει το BBC, το δίκτυο στο Τζινάν θα εξυπηρετεί περίπου 200 χρήστες από τον στρατό, την κυβέρνηση και εταιρείες ενέργειας. Ανάλογα δίκτυα υπάρχουν και στην Ευρώπη και την Κίνα, λειτουργούν όμως μόνο σε πειραματικό επίπεδο. Η Κίνα, αντίθετα, έχει ήδη δημιουργήσει μια κβαντική γραμμή επικοινωνίας ανάμεσα στο Πεκίνο και τη Σαγκάη. Έχει επίσης εκτοξεύσει τον πρώτο δορυφόρο κβαντικών επικοινωνιών, ο οποίος πέτυχε τον Ιούνιο ρεκόρ απόστασης στη μετάδοση κβαντικών δεδομένων. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500156312

«Soyuz-2.1α»- «Canopus-Β-IR» Το ανώτερο στάδιο «Fregat» ολοκληρωσε με επιτυχία όλα τα στάδια των προγραμμάτων του «Canopus-Β-IR» και τα διαστημικά οχήματα και οι 72 μικροί δορυφόροι πηγαν σε τροχιά στόχου. Η εκτόξευση έλαβε χώρα στις 14, Ιουλίου 2017 στις 09:36 πμ MSK από το Μπαϊκονούρ με όχημα εκτόξευσης μεσαίας τάξης (LV) «Σογιούζ-2.1α». Το όχημα εκτόξευσης ειχε πλήρως επεξεργαστεί όλα τα βήματα της περίπλοκης πτήσης, εξασφαλίζοντας την απομάκρυνση του διαστημικού σκάφους σε τρεις διαφορετικές τροχιές. Στο τέλος του προγράμματος πτήσεων το άνω στάδιο «Fregat» έχει κατεβει από την τροχιά του και βυθίστηκε σε μη-πλωτό τμήμα του Ινδικού Ωκεανού περίπου στις 18:18 MSK. https://www.roscosmos.ru/23768/

Μια πολύ κοντινή πτήση πάνω από τον Χάροντα. Όταν Ιούλιο του 2015, το διαστημικό σκάφος New Horizons της NASA έστειλε τις πρώτες κοντινές εντυπωσιακές φωτογραφίες του Πλούτωνα και των δορυφόρων του, πολλοί αναρωτήθηκαν πως θα ήταν μια πτήση πάνω από τα επιβλητικά βουνά και τις παγωμένες πεδιάδες τους. Και η απάντηση δόθηκε. Χρησιμοποιώντας τα πραγματικά δεδομένα του New Horizons οι επιστήμονες δημιούργησαν δυο νέες ταινίες που μας δείχνουν πως θα φαινόταν ο πλανήτης-νάνος Πλούτωνας και ο δορυφόρος του Χάροντας, κατά την διάρκεια μιας πολύ κοντινής πτήσης πάνω από τις επιφάνειές τους. https://physicsgg.me/2017/07/15/%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%cf%80%ce%bf%ce%bb%cf%8d-%ce%ba%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%bd%ce%ae-%cf%80%cf%84%ce%ae%cf%83%ce%b7-%cf%80%ce%ac%ce%bd%cf%89-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%80%ce%bb%ce%bf%cf%8d%cf%84%cf%89/

Μια πολύ κοντινή πτήση πάνω από Πλούτωνα. Όταν Ιούλιο του 2015, το διαστημικό σκάφος New Horizons της NASA έστειλε τις πρώτες κοντινές εντυπωσιακές φωτογραφίες του Πλούτωνα και των δορυφόρων του, πολλοί αναρωτήθηκαν πως θα ήταν μια πτήση πάνω από τα επιβλητικά βουνά και τις παγωμένες πεδιάδες τους. Και η απάντηση δόθηκε. Χρησιμοποιώντας τα πραγματικά δεδομένα του New Horizons οι επιστήμονες δημιούργησαν δυο νέες ταινίες που μας δείχνουν πως θα φαινόταν ο πλανήτης-νάνος Πλούτωνας και ο δορυφόρος του Χάροντας, κατά την διάρκεια μιας πολύ κοντινής πτήσης πάνω από τις επιφάνειές τους. https://physicsgg.me/2017/07/15/%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%cf%80%ce%bf%ce%bb%cf%8d-%ce%ba%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%bd%ce%ae-%cf%80%cf%84%ce%ae%cf%83%ce%b7-%cf%80%ce%ac%ce%bd%cf%89-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%80%ce%bb%ce%bf%cf%8d%cf%84%cf%89/

Το μικρότερο άστρο στο ορατό Σύμπαν. Κέμπριτζ, Βρετανία Αν ήταν έστω και ελάχιστα μικρότερο, δεν θα μπορούσε να συντηρήσει τη θερμοπυρηνική λάμψη του: το μικρότερο γνωστό άστρο, το οποίος μόλις ανακαλύφθηκε σε απόσταση 600 ετών φωτός από τη Γη, δεν είναι μεγαλύτερο σε μέγεθος από τον πλανήτη Κρόνο. «Η μελέτη μας αποκαλύπτει το ελάχιστο μέγεθος που μπορούν να έχουν τα άστρα» λέει ο Αλεξάντερ Μπέτικερ του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης στην επιθεώρηση Astronomy & Astrophysics. Αν το άστρο ήταν λίγο μικρότερο, εξηγεί, η πίεση στον πυρήνα του δεν θα ήταν αρκετά μεγάλη για να διατηρήσει τις θερμοπυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης υδρογόνου, οι οποίες τροφοδοτούν όλα τα άστρα. «Το άστρο αυτό είναι μικρότερο και πιθανώς ψυχρότερο από ορισμένους γιγάντιους αέριους εξωπλανήτες» επισημαίνει ο Μπέτικερ. Το μικρούλι άστρο, με την ονομασία EBLM J0555-57Ab, ανήκει σε ένα δυαδικό σύστημα, κινείται δηλαδή σε τροχιά γύρω από ένα δεύτερο άστρο, το οποίο στη συγκεκριμένη περίπτωση έχει πολύ μεγαλύτερη μάζα. Ανακαλύφθηκε χάρη σε μια τεχνική που χρησιμοποιείται κανονικά για τον εντοπισμό πλανητών γύρω από μακρινά άστρα: το EBLM J0555-57Ab προκαλεί έναν ανεπαίσθητο κλυδωνισμό στο συνοδό του άστρο, καθώς περιφέρεται γύρω του, και η μέτρηση αυτού του κλυδωνισμού μπορεί να αποκαλύψει τη μάζα και άλλα χαρακτηριστικά. Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, τα άστρα με μάζα μικρότερη από το 20% της μάζας του Ήλιου είναι τα πιο άφθονα στο Σύμπαν. Δεν είναι όμως καλά κατανοητά, καθώς το μικρό μέγεθος και η χαμηλή φωτεινότητά τους δυσχεραίνουν τον εντοπισμό τους. https://physicsgg.me/2017/07/14/%cf%84%ce%bf-%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%81%cf%8c%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf-%cf%83%cf%84%ce%bf-%ce%bf%cf%81%ce%b1%cf%84%cf%8c-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd/

Συνέντευξη με έναν αποτυχημένο Έλληνα που φτιάχνει διαστημικά ρομπότ. Γιώργος Τσακυρίδης: Πολύ δειλός για να γίνει αστροναύτης, πολύ έξυπνος για να μην γίνει μηχανικός. Από τότε που η ανθρωπότητα ψιλιάστηκε τη θέση της στο Σύμπαν (με εξαίρεση τους οπαδούς της επίπεδης Γης), ονειρεύεται να φτάσει στις άγνωστες και μακρινές γωνιές του Κόσμου, ξεκινώντας από τους γήινους ωκεανούς, που παραμένουν ανεξερεύνητοι σε ποσοστό 95% (στοιχεία NOAA, 2017). Από την αθέατη πλευρά της Σελήνης (μόλις ένα δευτερόλεπτο φωτός μακριά), μέχρι τα φαράγγια του Άρη στην Valles Marineris (50-400 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά αναλόγως εποχής), οι επανδρωμένες αποστολές εκτός από πολύ πιο απαιτητικές, είναι ομολογουμένως πανάκριβες και επιπλέον «αχρείαστα επικίνδυνες». Έτσι πολύ γρήγορα, οι διαστημικές υπηρεσίες ανά την υφηλιο που είχαν κουραστεί να στέλνουν συλλυπητήρια τηλεγραφήματα σε χήρες, ανακάλυψαν πως μακράν πιο ακίνδυνη και φτηνότερη λύση ήταν να βάλουμε τα πιστά μας ρομπότ να κάνουν την βρωμοδουλειά, στέλνοντάς τα εκεί που το πόδι του ανθρώπου θα αργήσει να αφήσει το ίχνος του (αν το αφήσει και ποτέ). To πρόγραμμα ROBEX [Ρομποτική Εξερεύνηση Περιβαλλοντικά Ακραίων Προορισμών] της Helmholtz Alliance συνδυάζει την τεχνογνωσία διαφορετικών οργανισμών, με στόχο την ανάπτυξη καλύτερων ρομποτικών σκλάβων, που θα θυσιαστούν για τους αφέντες τους στις εσχατιές του Διαστήματος Όλα αυτά μου ήταν γνωστά, όταν την προηγούμενη εβδομάδα χάζευα τις φωτογραφίες από τις δοκιμές της γερμανικής σύμπραξης στις πλαγιές της Αίτνας - το ψηλότερο ηφαίστειο της Ευρώπης και ένα από τα πιο ενεργά με πέντε κρατήρες στην κορυφή του (για την ώρα στα 3.329 μέτρα - όλο ψηλώνουν αυτά). Και ενώ ήμουν έτοιμος να γράψω ένα πολύ βαρετό κείμενο για το θέμα, έπεσα πάνω σε μια φωτογραφία του φίλου μου Γιώργου Τσακυρίδη, που έσπρωχνε τον δικό του Wall-e πάνω στην μπαρουτοκαπνισμένη πλαγιά του ηφαιστείου, τον οποίο και πίεσα με όλους τους θεμιτούς και αθέμιτους τρόπους για να μας παραχωρήσει μία συνέντευξη. Τελικά δέχθηκε υπό την απειλή περιστρόφου στον κρόταφο και τον ευχαριστούμε πολύ για αυτό. Τι πρέπει να σπουδάσει κανείς για να βρεθεί από την Θεσσαλονίκη σε διαστημικά πειράματα στην Αίτνα; Νομίζω η ερώτηση αυτή μπορεί να απαντηθεί με πολλά κλισέ και σε ευχαριστώ που μου δίνεις τη δυνατότητα να ξεσκονίσω κάτι παλιά ετοιματζίδικα που είχα φυλάξει για αυτήν ακριβώς τη στιγμή, που η διασημότητα θα μου χτυπούσε την πόρτα. Ο δρόμος είναι μακρύς και δύσβατος αγαπητέ Πάνο. Δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο και ναι..πανεπιστήμιο. Είμαι απόφοιτος του ένδοξου τμήματος των ηλεκτρολόγων μηχανικών του ΑΠΘ. Συνέχισα με μεταπτυχιακές σπουδές στη διαστημική επιστήμη (το όνομα του προγράμματος spacemaster, το οποίο προτείνω σε όποιον θέλει να ασχοληθεί με τον κλάδο) και πλέον εργάζομαι στο Γερμανικό Κέντρο Διαστήματος (DLR). Ναι αγαπητέ Πάνο, δημόσιος υπάλληλος και εγώ! Τι ακριβώς κάνεις στην DLR εκτός από το να σπρώχνεις φουτουριστικά ρομπότ που δεν παίρνουν μπροστά με τίποτα; Βρίσκομαι εκεί από το 2012 και παράλληλα προσπαθώ να τελειώσω το διδακτορικό μου. Από 2012 έως και το 2015 εργάστηκα στο διαστημικό πρόγραμμα της NASA InSight. Πρόκειται ουσιαστικά για μια μη επανδρωμένη αποστολή η οποία σκοπεύει να χαράξει έναν σεισμικό χάρτη του κόκκινου πλανήτη και να μετρήσει την θερμοκρασία του εσωτερικού του σε βάθος 5 μέτρων. Προσωπικά ασχολήθηκα με την κατασκευή του θερμομέτρου (όλο από τα χεράκια μου πέρασε) που είναι ουσιαστικά ένας πολύ ευαίσθητος τυφλοπόντικας (https://insight.jpl.nasa.gov/home.cfm)! Από το 2015 έως και σήμερα σπρώχνω ρομποτάκια και σχεδιάζω ενεργειακά συστήματα κατάλληλα για διαστημικές εφαρμογές στα πλαίσια του προγράμματός ROBEX, το οποίο πολύ εύστοχα περιέγραψες πιο πάνω (βλέπεις πως σε καλοπιάνω ε). Αυτά όμως είναι τα side activities. Κατά κύριο λόγο τσεκάρω τα email μου, της μεταγραφές της αγαπημένης μου ομάδας, αλλάζω τα άρθρα της wikipedia και ακούω τις τηλεφωνικές φάρσες του Κυρ Πάνου. Να δεις και τα βίντεο. Γιατί είναι τόσο σημαντική η εξερεύνηση του διαστήματος; Πιστεύεις στ’ αλήθεια ότι μια μέρα ένα ανθρώπινο μωρό θα γεννηθεί στο πρώτο αποικιακό μαιευτήριο του Άρη ή ότι το 2065 ΗΠΑ και Κίνα θα μαλώνουν για την εξόρυξη μετάλλων από τη ζώνη των αστεροειδών; Πως οι τεχνολογίες αυτές βελτιώνουν την καθημερινότητά μας «εδώ κάτω», στο παρόν; Θα απαντήσω σε αυτήν την ερώτηση κοπιάροντας τον αγαπητό Έλον Μασκ: “The future of humanity is going to bifurcate in two directions: Either it's going to become multiplanetary, or it's going to remain confined to one planet and eventually there's going to be an extinction event.” [Το μέλλον της ανθρωπότητας θα ακολουθήσει μία από τις δύο διακλαδώσεις: είτε θα γίνει πολυ-πλανητικό, είτε θα παραμείνει περιορισμένο σε έναν μόνο πλανήτη, όπου και θα εξαφανιστεί]. Δεν μπορώ να γνωρίζω αν θα φτάσουμε σε επίπεδα Futurama με τον Bender να κυκλοφορεί ανάμεσα μας ή αν θα ζήσουμε στιγμές βγαλμένες από ταινίες τύπου Total Recall και Star Wars. Πιστεύω όμως πως σύντομα η τεχνολογία θα μας επιτρέπει τέτοια εγχειρήματα. Τα σημαντικότερα προβλήματα προκύπτουν από την επικινδυνότητα των διαστημικών αποστολών και πως θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε κάποια συγκεκριμένα ζητήματα ηθικής. Ο περισσότερος κόσμος θεωρεί την εξερεύνηση του διαστήματος πεταμένα λεφτά, όμως την επόμενη φορά που θα δεις μια λυχνία LED να αναβοσβήνει στο χριστουγεννιάτικο δεντρό σου, ένα φωτοβολταϊκό πάνελ, ένα μωρό να τρώει την φρουτόκρεμα του ή φορέσεις μια στολή καταδύσεων, μην ξεχάσεις να ευχαριστείς όλους όσους εργάστηκαν στο διαστημικό πρόγραμμα Apollo. Τι αγαπάς περισσότερο στη δουλειά σου; Αγαπώ πολλά πράγματα στη δουλεία μου. Ξεκίνησε ως ένα παιδικό όνειρο, πήρε μορφή μέσα από παιδικές σειρές, έγινε εμμονή (ευχαριστώ x-files) και τελικά πραγματοποιήθηκε. Αγαπώ την έρευνα. Αγαπώ την τεχνολογία. Αγαπώ τα μαθηματικά και το διάστημα. Ακόμη εργάζομαι σε ένα περιβάλλον το οποίο διεγείρει την φαντασία και σου δίνει τη δυνατότητα να αποτύχεις. Ίσως ακουστεί χαζό αυτό που θα πω αλλά πιστεύω πως δεν υπάρχει σημαντικότερο πράγμα από το να να κάνεις λάθη. Κάνοντας το σωστό με την πρώτη προσπάθεια σπανίως έμαθα κάτι καινούργιο. Αλλά για να επιστρέψω στην ερώτηση σου νομίζω τελικά πως το πιο σημαντικό κομμάτι είναι ότι ακούγεται πολύ κουλ και αρέσει στα κορίτσια! Ποια είναι η πιο αστεία διαστημική γκάφα που μπορείς να θυμηθείς και να μοιραστείς μαζί μας χωρίς να σε απολύσουν; Τώρα θα δώσω αποκλειστικές πληροφορίες Ίσως να θυμάσαι ένα πρότζεκτ της NASA με την ονομασία Mars Climate Orbiter. Αρκετά straight forward αποστολή. Στέλνουμε έναν δορυφόρο ώστε να μελετήσουμε κλιματικά τον Άρη. Δουλεύουμε πυρετωδώς για 286 ημέρες, περιμένουμε να έρθει ο Άρης σε κοντινή με τη γη τροχιά, πάμε στο Κέιπ Καναβεραλ και μπουμ εκτοξεύουμε. Όλα καλά έως εδώ. Ο δορυφόρος μας προσεγγίζει τον Άρη, μπαίνει αρχικά σε τροχιά και το κοντρόλ σέντερ ξεσπάει σε χειροκροτήματα. Μετά από 4 λεπτά όμως καμία επικοινωνία με τον δορυφόρο, ο οποίος είχε γίνει στάχτη και μπούλμπερη προσκρούοντας στην ατμόσφαιρα του κόκκινου πλανήτη. Έγιναν έρευνες, απολύθηκε κόσμος και τελικά η αλήθεια αποκαλύφθηκε: ο δορυφόρος δεν μπήκε πότε σε τροχιά επειδή το λογισμικό υπολόγιζε τις τροχιακές παραμέτρους σε US costumary units (ίντσες, λίβρες, ουγγιές) ενώ απαιτούνταν μονάδες SI (εκατοστά, λίτρα, γραμμάρια)! Πώς είναι το εργασιακό περιβάλλον στο εξωτερικό συγκριτικά με τους συναδέλφους σου στην Ελλάδα; Θα επέστρεφες ή θα προτιμούσες να διακτινιστείς σε άλλον γαλαξία; Ειλικρινά δεν γνωρίζω κάποιον ο όποιος να ασχολείται με τον κλάδο αυτό στην Ελλάδα. Νομίζω η χώρα μας δραστηριοποιείται αρκετά στον κλάδο της φυσικής του διαστήματος αλλά όχι της μηχανικής. Ξέρω ότι θα σου λείψω, αλλά δύσκολα θα επέστρεφα, τουλάχιστον στην παρούσα φάση. Επίσης δεν ξέρω αν θα έπρεπε να χαρακτηρίσω ελπιδοφόρες ή κωμικές τις προσπάθειες της χώρας να ιδρύσει αντίστοιχη διαστημική εταιρεία με τα άλλα Ευρωπαϊκά κράτη. http://www.skai.gr/news/technology/article/350879/sunedeuxi-me-enan-apotuhimeno-ellina-pou-ftiahnei-diastimika-robot/

«Soyuz-2.1α»- «Canopus-Β-IR» Στις 14 Ιουλίου 2017 στις 9:36:49 MSK με επιτυχία εκτοξευτηκε από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ το όχημα εκτόξευσης (LV) «Σογιούζ-2.1α» με το διαστημόπλοιο (SC) τηλεπισκόπησης της Γης «Canopus-Β-IR» και μια ομάδα 72 μικρών δορυφόρων. Σύμφωνα με το σχέδιο αποστολής μετά από 8 λεπτά 48 δευτερόλεπτα η μονάδα κεφαλής διαχωρίζεται από το τρίτο στάδιο του οχήματος εκτόξευσης με το ανώτερο στάδιο και το «Frigate» Άρχισε να σχηματίζει την πρώτη τροχιά μεταφοράς για το διαστημικό σκάφος «Kanopus-Β-IR» στην τροχιά στόχου. Το ανώτερο στάδιο «Fregat» (που αναπτύχθηκε από NPO Lavochkin in) έχει ένα μοναδικό σύστημα πρόωσης, και αυτός θα πραγματοποιήσει ένα σύνθετο πρόγραμμα. O KA «Kanopus-in IR«και τα 72 μικρά διαστημικά οχήματα σε τρεις διαφορετικές τροχιές. Διαχωρισμός του διαστημικού σκάφους στην πρώτη τροχιά στόχου ( «Canopus σε-IR») προγραμματίζεται σε 10:38 MSK. Σε ένα δεύτερο στάδιο με 12:01 - 12:26 MSK το προγραμματισμένο διαμέρισμα 24 μικρών συσκευών. Στο επόμενο βήμα με 17:18 - 17:41 MSK ανέλαβε διαστημικό σκάφος με 48 μικρες συσκευες στην τρίτη τροχιά στόχου. Το πρόγραμμα εργασίας της «Fregat» θα ολοκληρώθει στον Ινδικό Ωκεανό περίπου στις 18:18 MSK. Στο εγγύς μέλλον το «Canopus-Β-IR» θα αρχίσει να λειτουργεί σε συνδυασμό με τη λειτουργία σε τροχιά απο το 2012, του διαστημικου σκάφους «Canopus-Β» https://www.roscosmos.ru/23764/ https://www.roscosmos.ru/23765/ Έγχρωμο βίντεο από οποιοδήποτε σημείο στη Γη, μέσω «αστερισμού» δορυφόρων. Σε νέο επίπεδο φιλοδοξεί να πάει τον τομέα των λήψεων εικόνων μέσω δορυφόρου η βρετανική Earth-i, παρέχοντας δυνατότητα λήψης έγχρωμου βίντεο υψηλής ευκρίνειας, τραβηγμένου από το διάστημα, από κάθε σημείο της Γης. Όπως αναφέρει το Reuters, ο δορυφόρος EiX2 αναμένεται να εκτοξευτεί αργότερα μέσα στο έτος, και θα είναι ο πρώτος από έναν «αστερισμό» πέντε δορυφόρων, που θα παρέχουν σε οποιονδήποτε έχει τη δυνατότητα να πληρώσει έγχρωμο, high definition βίντεο από οποιοδήποτε σημείο στον πλανήτη μας. «Τέτοιου τύπου δεδομένα χρησιμοποιούν έμποροι βασικών εμπορευμάτων (commodity traders) και επιχειρήσεις που επιθυμούν να κατανοήσουν καλύτερα το “οικοσύστημα” των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων τους, και το πώς η αλυσίδα προμηθευτών τους μπορεί να επηρεάζεται σε παγκόσμιο επίπεδο. Οπότε, για παράδειγμα, έχουμε τη δυατότητα παρακολούθησης λιμανιών που έχουν να κάνουν με κίνηση σιδηρομεταλλεύματος και των ναυτιλιακών γραμμών ανά τον κόσμο για να αρχίσουμε να καταλαβαίνουμε και να βγάζουμε συμπεράσματα σχετικά με τα επίπεδα κατανάλωσης και παραγωγής σιδηρομεταλλεύματος- και το πώς αυτά, από πλευράς τους, μπορούν να επηρεάσουν τις τιμές στην αγορά» λέει ο Ρίτσαρντ Μπλέιν, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας. Τον δορυφόρο EiX2 σχεδίασε και κατασκεύασε η Surrey Satellite Technology, που υπάγεται στην Airbus. Πρόκειται για ένα νέο είδος δορυφόρου παρατήρησης Γης, τόσο από άποψης κλίμακας όσο και τιμής. «Αυτό που βλέπουμε...είναι ότι πολλοί συνειδητοποιούν πως θα μπορούσαν να κάνουν κάτι τέτοιο, και ως κατασκευαστές δορυφόρων, αυτό δημιουργεί κάποιες καλές ευκαιρίες για εμάς- αλλά είναι καλό και για τη διαστημική βιομηχανία συνολικά, επειδή όσο περισσότεροι είναι αυτοί που κάνουν τέτοια πράγματα, χρησιμοποιώντας δορυφορικά δεδομένα, τόσο περισσότερο αναπτύσσεται η διαστημική βιομηχανία». Η Earth-i σχεδιάζει να αυξάνει το μέγεθος του «αστερισμού» των δορυφόρων όσο αυξάνεται η ζήτηση, και θεωρεί πως θα συγκεντρώνει τόσα πολλά δεδομένα, που είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθούν όλες οι πιθανές εφαρμογές και χρήσεις τους. http://www.naftemporiki.gr/story/1258328/egxromo-binteo-apo-opoiodipote-simeio-sti-gi-meso-asterismou-doruforon

Moon Express: Αποκαλυπτήρια των σκαφών με τα οποία σχεδιάζει να πάει στη Σελήνη. H Moon Express, εταιρεία που αναπτύσσει διαστημικά σκάφη/ σεληνακάτους για εμπορικούς σκοπούς, ανακοίνωσε την Τετάρτη πως η πρώτη της αποστολή βρίσκεται ακόμα εντός χρονοδιαγράμματος για εκτόξευση μέχρι το τέλος του έτους- με σκοπό να κερδίσει το Google Lunar X Prize. Όπως αναφέρει το Space News, η εταιρεία, που εδρεύει στη Φλόριντα των ΗΠΑ, αποκάλυψε το σχέδιο της σεληνακάτου της, γνωστής ως ΜΧ-1Ε, καθώς και σχέδια για μελλοντικές αποστολές, με μεγαλύτερα και αυξημένων δυνατοτήτων διαστημόπλοια. Κατά την εταιρεία, το διαστημόπλοιο αυτό, ικανό να μεταφέρει φορτίο 30 κιλών στην επιφάνεια της Σελήνης, αποτελεί το βασικό δομικό κομμάτι μιας αρχιτεκτονικής που «μπορεί να μας βοηθήσει να ανοίξουμε το φεγγάρι ως σύνορο για την ανθρωπότητα» δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Μπομπ Ρίτσαρντς- προσθέτοντας ότι η δουλειά πάνω σε αυτό το συγκεκριμένο σκάφος πηγαίνει καλά. Όπως σημείωσε, δύο κινητήρες έχουν ήδη κατασκευαστεί και σύντομα θα υποβληθούν σε δοκιμές. Επίσης, τεστ θα γίνουν σύντομα και σε άλλα τμήματα του σκάφους – με στόχο συναρμολόγησή τους ως τον Σεπτέμβριο και στη συνέχεια μεταφορά στη Νέα Ζηλανδία, για να γίνει εκτόξευση με πύραυλο Electron της Rocket Lab. Ο Ρίτσαρντς παραδέχτηκε πως το χρονοδιάγραμμα είναι πολύ πιεστικό για να επιτευχθούν οι προθεσμίες που έχουν οριστεί στο πλαίσιο του διαγωνισμού- ενώ το γεγονός ότι ο πύραυλος Electron είναι ακόμα σε στάδιο ανάπτυξης (έκανε την πρώτη, εν μέρει επιτυχή εκτόξευσή του, στις 25 Μαΐου) περιπλέκει τα πράγματα. Όπως και να έχει πάντως, η αρχική αποστολή ΜΧ-1Ε θα είναι η πρώτη μιας σειράς αποστολών που σχεδιάζονται από τη Moon Express: Η δεύτερη, που προορίζεται για εκτόξευση το 2019, θα έχει ως στόχο την προσελήνωση σε νότιες πολικές περιοχές της Σελήνης. Επίσης, το ΜΧ-1Ε θα αποτελέσει τη βάση για μεγαλύτερες σεληνακάτους: Ένα από τα σχέδια αυτά, το ΜΧ-2, θα παρέχει τη δυνατότητα για αποστολές και αλλού στο ηλιακό σύστημα, ενώ το ΜΧ-5 θα μπορεί να μεταφέρει πολύ μεγαλύτερα φορτία στην επιφάνεια της Σελήνης. Όσον αφορά στο ΜΧ-9, θα είναι ακόμα μεγαλύτερο- και σύμφωνα με τον Ρίτσαρντς, θα μπορούσε να είναι δυνατή η πτήση του ως το 2020, σε μια αποστολή λήψης μεγάλου όγκου δειγμάτων από τη Σελήνη, για εμπορικούς και επιστημονικούς σκοπούς. http://www.naftemporiki.gr/story/1258316/moon-express-apokaluptiria-ton-skafon-me-ta-opoia-sxediazei-na-paei-sti-selini Προς πώληση ο σάκος με τη σεληνιακή σκόνη του Αρμστρονγκ. Ένας σάκος που είχε χρησιμοποιηθεί από τον αμερικανό αστροναύτη Νιλ Άρμστρονγκ για να φέρει μαζί του κατά την επιστροφή του στη Γη τα πρώτα δείγματα σκόνης από τη Σελήνη και ο οποίος είχε χαθεί, αναμένεται να πωληθεί έως και τέσσερα εκατομμύρια δολάρια (3,5 εκατ. ευρώ) μαζί με άλλα αναμνηστικά που σχετίζονται με το διάστημα, σε πλειστηριασμό στη Νέα Υόρκη την επόμενη εβδομάδα. Ο πλειστηριασμός στον οίκο Sotheby's περιλαμβάνει και το σχέδιο πτήσης του διαστημόπλοιου Apollo 13, με διορθώσεις από τους αστροναύτες, μια στολή αστροναύτη που είχε φορέσει ο αμερικανός αστροναύτης Γκας Γκρίσομ, και φωτογραφίες της Σελήνης που είχε πάρει η Εθνική Αεροναυτική και Διαστημική Υπηρεσία (ΝΑΣΑ). Τα αντικείμενα θα τεθούν προς πώληση στις 20 Ιουλίου, την 48η επέτειο της πρώτης προσγείωσης διαστημόπλοιου στο φεγγάρι, και οι διοργανωτές ελπίζουν σε μεγάλο ακροατήριο. Η τύχη του σάκου, ο οποίος έχει διαστάσεις 30 επί 22 εκατοστά περίπου και φέρει την επιγραφή «Επιστροφή Σεληνιακού Δείγματος», αγνοούνταν επί δεκαετίες μετά την επιστροφή του Άρμστρονγκ και του πληρώματος του Apollo 11 τον Ιούλιο του 1969. Για πολλά χρόνια είχε ξεμείνει σε ένα κουτί, χωρίς ετικέτες, στο Διαστημικό Κέντρο Τζόνσον του Χιούστον, είπε η Κασάνδρα Χάτον, αντιπρόεδρος και επικεφαλής ειδικός σύμβουλος στον οίκο Σόθμπις, την Τετάρτη. Επανεμφανίστηκε στο γκαράζ του διευθυντή ενός μουσείου στην πολιτεία Κάνσας, του Μαξ Άρι, ο οποίος καταδικάστηκε για την κλοπή του το 2014, σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα. Ο σάκος έχει κατασχεθεί από την υπηρεσία ασφάλειας αεροσκαφών, η οποία είχε προσπαθήσει να τον πουλήσει μέσω πλειστηριασμών τρεις φορές, χωρίς επιτυχία, ώσπου αγοράστηκε το 2015 έναντι 995 δολαρίων (873 ευρώ) από δικηγόρο στο Σικάγο, την Νάνσι Λι Κάρλσον. Αυτή έστειλε το σάκο στη ΝΑΣΑ για να διαπιστώσει την αυθεντικότητά του, και όταν αποδείχθηκε ότι χρησιμοποιήθηκε από τον Άρμστρονγκ και είχε ακόμα ίχνη σεληνόσκονης στο εσωτερικό του, η ΝΑΣΑ αποφάσισε να τον κρατήσει. Η Κάρλσον κατέφυγε στη δικαιοσύνη, και ο σάκος της επιστράφηκε. Η δημοσιότητα που έλαβε η δικαστική της προσπάθεια δημιούργησε ζωηρό ενδιαφέρον από πλευράς πιθανών αγοραστών, και η Κάρλσον αποφάσισε να τον υποβάλλει ξανά σε πλειστηριασμό. http://www.kathimerini.gr/918333/article/epikairothta/kosmos/pros-pwlhsh-o-sakos-me-th-selhniakh-skonh-toy-armstrongk

Πρώτες εικόνες από τη βουτιά στην Ερυθρά Κηλίδα του Δία. Η NASA δημοσιοποίησε την Πέμπτη τις πρώτες από τις εικόνες που συνέλεξε η αποστολή Juno περνώντας σε μικρή απόσταση από την περίφημη Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα -μια τερατώδη θύελλα, αρκετά μεγάλη για να καταπιεί τη Γη, που μαίνεται εδώ και αιώνες στην ταραγμένη ατμόσφαιρα του Δία. Τα ξημερώματα της 11ης Ιουλίου ώρα Ελλάδας, το Juno έφτασε μόλις 3.500 χιλιόμετρα από τα ανώτερα σύννεφα του Δία, και λίγα λεπτά αργότερα πέταξε 9.000 χιλιόμετρα πάνω από την εμβληματική κηλίδα. «Για ολόκληρες γενιές, άνθρωποι από όλο τον κόσμο θαυμάζουν τη Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα» σχολίασε ο Σκοτ Μπόλτον, επικεφαλής της αποστολής στο Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της NASA στην Καλιφόρνια. «Τώρα, επιτέλους, θα δούμε με τι μοιάζει αυτή η θύελλα από κοντά». Η NASA δημοσιοποιεί εικόνες και δεδομένα πριν υποστούν την τελική επεξεργασία για την ανάδειξη λεπτομεριών. Οι εικόνες που παρουσιάζονται εδώ έχουν υποστεί επεξεργασία από εθελοντές σε όλο τον κόσμο. Η αποστολή συμπλήρωσε αυτόν τον μήνα έναν χρόνο σε τροχιά γύρω από τον Δία -είναι το πρώτο σκάφος που κινείται σε πολική τροχιά και μπορεί να παρατηρεί τις δίνες που μαίνονται στους πόλους. Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα, διαμέτρου 16.000 χιλιομέτρων, παρακολουθείται με τηλεσκόπια από το 1830, πιθανότατα όμως υπάρχει εδώ και περισσότερα από 350 χρόνια. Τις τελευταίες δεκαετίες δείχνει να έχει συρρικνωθεί. Θυμίζει τις τροπικές καταιγίδες ή τους τυφώνες της Γης, σε αντίθεση όμως με αυτά τα συστήματα δεν δείχνει να αλλάζει θέση ή να χάνει ενέργεια. Τα δεδομένα του Juno ίσως αποκαλύψουν τώρα πόσο βαθιά στην ατμόσφαιρα φτάνουν οι «ρίζες» της κηλίδας. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500154480

Η αποθήκευση ταινιών σε DNA και η εξερεύνηση του εγκεφάλου. Μια από τις πρώτες κινούμενες εικόνες που έγιναν ποτέ, ήταν από τον Βρετανό φωτογράφο Eadweard Muybridge το 1878, και έδειχνε ένα άλογο που καλπάζει. Μετά από περίπου ενάμισυ περίπου αιώνα μια κινούμενη εικόνα-ταινία, που δείχνει πάλι ένα άλογο που καλπάζει, αποθηκεύτηκε σε DNA ζωντανού κυττάρου και μπορεί να ανακτηθεί ανά πάσα στιγμή, ανεξάρτητα από την διαίρεση και εξέλιξη του κυττάρου. Το επίτευγμα περιγράφεται σε δημοσίευση του περιοδικού Nature από ερευνητές της ιατρικής σχολής του Χάρβαρντ [CRISPR–Cas encoding of a digital movie into the genomes of a population of living bacteria] http://www.nature.com/nature/journal/vaop/ncurrent/full/nature23017.html Οι επιστήμονες έχουν ήδη καταφέρει να «μεταφράσουν» όλα τα σονέτα του Σαίξπηρ σε DNA, ενώ ο George Church, ένας από τους συγγραφείς της παραπάνω μελέτης, κωδικοποίησε πρόσφατα το δικό του βιβλίο “Regenesis” σε βακτηριακό DNA και έκανε 90 δισεκατομμύρια αντίτυπα από αυτό! Η αποθήκευση σε DNA μιας κινούμενης εικόνας, έκανε τους επιστήμονες να αναρωτιούνται αν είναι πιθανό μια μέρα να καταφέρουμε κάτι πιο εξωτικό: να προγραμματίσουμε βακτήρια, έτσι ώστε τοποθετώντας τα στο ανθρώπινο σώμα, να καταγράφουν το τι κάνουν ανθρώπινα κύτταρα, δημιουργώντας την «ταινία» της ζωής του κάθε κυττάρου. Όταν ένα άτομο θα αρρωσταίνει, οι γιατροί από τις καταγραφές αυτών των βακτηρίων θα καταλαβαίνουν τι δεν πάει καλά. Κάτι σαν τα μαύρα κουτιά των αεροπλάνων – με τη διαφορά ότι τα δεδομένα των μαύρων κουτιών χρησιμοποιούνται μετά την συντριβή. Αν όλα αυτά ακούγονται ως επιστημονική φαντασία, τότε η αποθήκευση δεδομένων στο DNA είναι το πρώτο βήμα υλοποίησης αυτού του οραματισμού. Ο Church και οι συνεργάτες του κατάφεραν να κωδικοποιήσουν την ψηφιακή ασπρόμαυρη ταινία χρησιμοποιώντας, αντί των ψηφιακών δεδομένων «0» και «1» του δυαδικού συστήματος των υπολογιστών, τα βιολογικά δεδομένα, τις τέσσερις βάσεις-νουκλεοτίδια A (αδενίνη), G (γουανίνη), C (κυτοσίνη) και Τ (θυμίνη) του μορίου του DNA. Στη συνέχεια χρησιμοποιώντας την τεχνική επεξεργασίας γονιδίων που ονομάζεται Crispr (εισάγει και διαχειρίζεται πρωτεΐνες σε μικροσκοπική κλίμακα), μετέφεραν αυτήν την αλληλουχία στο γονιδίωμα του γνωστού βακτηρίου Ε. Coli. Παρά την τροποποίηση αυτή τα βακτήρια αυτά αναπτύχθηκαν και πολλαπλασιάστηκαν. Η ταινία που αποθηκεύθηκε στο DNA διατηρήθηκε ανέπαφη στις επόμενες γενιές των βακτηρίων. Πριν από μισό αιώνα ο γνωστός φυσικός Richard Feynman πρότεινε ότι το DNA θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως αποθηκευτικό μέσο πληροφοριών. Αυτό έγινε πολύ πριν από την επανάσταση της μοριακής βιολογίας και δεκαετίες πριν οι επιστήμονες καταφέρουν την επεξεργασία του DNA. Η Βιολογία δεν είναι απλά μια καταγραφή πληροφοριών, είχε πει σε μια διάλεξή του το 1959. Εξετάστε το ενδεχόμενο, ότι θα μπορούσαμε να κάνουμε κάτι πολύ μικρό που θα κάνει αυτό εμείς θέλουμε. Η ιδέα του Feynman μας κατεύθυνε, δήλωσε ο Leonard Adleman ένας μαθηματικός του Πανεπιστημίου της νότιας Καρολίνας και συν-εφευρέτης ενός από τα δημόσια συστήματα κρυπτογραφίας, RSA. To 1994, o Adleman είχε αναφέρει πως κατάφερε να αποθηκεύσει δεδομένα σε DNA και το χρησιμοποίησε σε ηλεκτρονικό υπολογιστή για να λύσει ένα μαθηματικό πρόβλημα. Προσδιόρισε ότι το DNA μπορεί να αποθηκεύσει ένα δισεκατομμύρια φορές περισσότερα δεδομένα από έναν σκληρό δίσκο στον ίδιο χώρο. Και είναι γεγονός πως η αποθήκευση δεδομένων είναι ένα διογκούμενο πρόβλημα. Η τωρινή τεχνολογία αποθήκευσης δεδομένων σε λίγα χρόνια θα φαίνεται εντελώς απαρχαιωμένη μπροστά στην αποθήκευση δεδομένων σε DNA. Άλλωστε οι οργανισμοί έχουν αποθηκεύσει τις δικές τους πληροφορίες στο DNA για δισεκατομμύρια χρόνια, έτσι ώστε να είναι ακόμα μέχρι σήμερα αναγνώσιμο. Σύμφωνα με τους Shipman και Church, η άμεση πρόκληση είναι ο εγκέφαλος. Περιέχει 86 δισεκατομμύρια νευρώνες και δεν υπάρχει εύκολος τρόπος για να μάθουμε τι κάνουν. Σήμερα μπορούμε να μετρήσουμε έναν νευρώνα κάθε φορά με ηλεκτρόδια, αλλά 86 δισεκατομμύρια ηλεκτρόδια δεν χωράνε στον εγκέφάλό μας. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με τα «κατάλληλα» βακτήρια. Η ιδέα είναι τα βακτήρια που έχουν διαμορφωθεί ως συσκευές καταγραφής να εισαχθούν στον εγκέφαλο διαμέσου του αίματος και να καταγράφουν δεδομένα. Στην συνέχεια οι επιστήμονες εξάγοντας τα βακτήρια από τον εγκέφαλο θα εξετάσουν το DNA τους για να δουν τι παρατήρησαν στους νευρώνες. Ενώ όλα αυτά ακούγονται ως φουτουριστικές ιδέες, θα πρέπει να σημειωθεί πως η βιοτεχνολογία έχει προχωρήσει πολύ πιο γρήγορα απ’ ότι θα προέβλεπε κανείς. Για παράδειγμα η αλληλουχία του ανθρώπινου γονιδιώματος. Η πρώτη προσπάθεια πήρε χρόνια και κόστισε 3 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι πιο αισιόδοξοι πρόβλεψαν πως σε έξι δεκαετίες η χαρτογράφηση θα κοστίζει 1000 δολάρια. Αποδείχθηκε ότι τελικά αρκούσαν έξι χρόνια, αντί των έξι δεκαετιών. http://physicsgg.me/2017/07/13/%ce%b7-%ce%b1%cf%80%ce%bf%ce%b8%ce%ae%ce%ba%ce%b5%cf%85%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%b1%ce%b9%ce%bd%ce%b9%cf%8e%ce%bd-%cf%83%ce%b5-dna-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%ce%b5%ce%be%ce%b5%cf%81%ce%b5%cf%8d%ce%bd/