Δροσος Γεωργιος

Το Voyager 1 επικοινώνησε από το… υπερπέραν με πομπό που ήταν εκτός λειτουργίας 43 χρόνια. To Voyager 1 συνεχίζει απτόητο το ταξίδι του στο γαλαξία μας Απρόσμενη εξέλιξη στην αποστολή της NASA η οποία γράφει καθημερινά διαστημική ιστορία. Το διαστημικό σκάφος Voyager 1 της NASA που συνεχίζει το επικό του ταξίδι έξω από το ηλιακό μας σύστημα επικοινώνησε με τη Γη με ένα πομπό σημάτων που ήταν απενεργοποιημένος τέσσερις δεκαετίες γεγονός εντυπωσιακό όσο και απρόσμενο με τους τεχνικούς της αποστολής να προσπαθούν να μάθουν τι συνέβη.Τα διαστημόπλοια Voyager 1 και Voyager 2 εκτοξεύτηκαν το 1977 και εδώ και λίγα χρόνια έχουν βγει από τα σύνορα του ηλιακού μας συστήματος ταξιδεύοντας στο διαστρικό κενό στέλνοντας πολύτιμα δεδομένα για το περιβάλλον που υπάρχει έξω από το ηλιακό μας σύστημα. Όπως είναι ευνόητο τα δύο σκάφη έχουν όλο και λιγότερη ενέργεια για τα επιστημονικά τους όργανα και τις συσκευές θέρμανσης που διαθέτουν. Κατά καιρούς οι μηχανικοί που επιβλέπουν την αποστολή αποφασίζουν ποια τμήματα των δύο διαστημοπλοίων θα δέχονται ενέργεια και ποια θα πρέπει να απενεργοποιηθούν για να παρατείνουν την ζωή στα δύο σκάφη.Το Voyager 1 από τον Νοέμβριο του 2023 μέχρι τον Απρίλιο του 2024 σιώπησε προκαλώντας έντονη ανησυχία στην ομάδα της αποστολής που δεν μπορούσε να επικοινωνήσουν με το σκάφος. Για μια ακόμη φορά όμως το Voyager 1 απέδειξε ότι είναι πολύ σκληρό (διαστημικό) καρύδι και οι αντοχές του είναι ανεξάντλητες καταφέρνοντας να επικοινωνήσει ξανά τον περασμένο Απρίλιο.Πρόσφατα υπήρξε εκ νέου μια αδυναμία επικοινωνίας με το Voyager 1 αλλά σύμφωνα με ανακοίνωση της NASA το σκάφος επικοινώνησε απενεργοποιώντας το βασικό σύστημα επικοινωνίας που λειτουργεί στη συχνότητα μικροκυμάτων Χ και ενεργοποιώντας το δευτερεύων σύστημα που λειτουργεί στη συχνότητα μικροκυμάτων S το οποίο ήταν ανενεργό από το μακρινό 1981.«Η διακοπή του πρωτεύοντος συστήματος φαίνεται να προκλήθηκε από το σύστημα προστασίας του διαστημικού σκάφους το οποίο ανταποκρίνεται αυτόνομα σε ζητήματα επί του σκάφους. Η ομάδα της αποστολής εργάζεται τώρα για να συγκεντρώσει πληροφορίες που θα τους βοηθήσουν να καταλάβουν τι συνέβη και να επαναφέρουν το Voyager 1 στην κανονική λειτουργία» αναφέρει η NASA. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1812455/to-voyager-1-epikoinonise-apo-to-yperperan-me-pompo-poy-itan-ektos-leitoyrgias-43-chronia/

Η Μιράντα, το μικρό φεγγάρι του Ουρανού, μπορεί να διαθέτει υπόγειο ωκεανό και θέτει υποψηφιότητα για ύπαρξη ζωής. Απρόσμενη ανακάλυψη σε μια από τις πιο απομακρυσμένες περιοχές του ηλιακού μας συστήματος. Μια νέα μελέτη δείχνει ότι ένας από τους δορυφόρους του πλανήτη Ουρανού, η Μιράντα, είναι ένας ακόμη από τους αποκαλούμενους «ωκεάνιους κόσμους» του ηλιακού μας συστήματος δηλαδή διαθέτει υπόγειο ωκεανό και άρα γίνεται αυτόματα ένας ακόμη υποψήφιος κόσμος για να διαθέτει ζωή.Η ύπαρξη ενός υπόγειου ωκεανού στη Μιράντα αν τελικά επιβεβαιωθεί θα θέσει σε αμφισβήτηση πολλές απόψεις και θεωρίες σχετικά με την ιστορία και τη σύνθεση του φεγγαριού.«Το να βρούμε στοιχεία για έναν ωκεανό μέσα σε ένα μικρό διαστημικό σώμα όπως η Μιράντα είναι απίστευτα εκπληκτικό. Βοηθά να βασιστούμε στην ιστορία ότι μερικά από αυτά τα φεγγάρια στον Ουρανό μπορεί να είναι πραγματικά ενδιαφέροντα – ότι μπορεί να υπάρχουν αρκετοί ωκεάνιοι κόσμοι γύρω από έναν από τους πιο μακρινούς πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, κάτι που είναι συναρπαστικό και παράξενο» λέει ο Τομ Νορντχάιμ, πλανητικός επιστήμονας στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής Johns Hopkins (APL) Μέριλαντ των ΗΠΑ εκ των επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που δημοσιεύει τα ευρήματα της στην επιθεώρηση «The Planetary Science Journal».Η Μιράντα είναι ένα από τα φεγγάρια του ηλιακού συστήματος που ξεχωρίζει. Οι λίγες εικόνες που τραβήχτηκαν από το σκάφος Voyager 2 το 1986 δείχνουν ότι η Μιράντα διαθέτει μία από τις πιο ακραίες και ποικίλες τοπογραφίες από κάθε άλλο αντικείμενο στο ηλιακό μας σύστημα. Εχει μια επιφάνεια που οι ειδικοί λένε ότι θυμίζει το πρόσωπο του Φρανκεστάιν είναι γεμάτη αυλακώσεις και περιοχές με κρατήρες τετραγωνισμένες με τρόπο τέτοιο που θυμίζει πάπλωμα. Οι περισσότεροι ερευνητές υποπτεύονται ότι αυτές οι παράξενες δομές είναι αποτέλεσμα παλιρροϊκών δυνάμεων και θέρμανσης μέσα στο φεγγάρι.Οι ερευνητές λένε ότι οι προσομοιώσεις και τα μοντέλα της μελέτης τους δείχνουν την ύπαρξη ενός ωκεανού βάθους 100 χλμ. ο οποίος βρίσκεται κάτω από ένα στρώμα πάγου πάχους 30 χλμ. Ο δορυφόρος Η Μιράντα είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος φυσικός δορυφόρος του πλανήτη Ουρανού και ο δέκατος όγδοος, κατά σειρά μεγέθους, δορυφόρος του ηλιακού συστήματος. Ανακαλύφθηκε από τον Γκέραρντ Κάιπερ στις 16 Φεβρουαρίου 1948[1] και πήρε το όνομά του από τη Μιράντα, η οποία ήταν η κόρη του Πρόσπερου στο έργο του Σαίξπηρ, «Η Τρικυμία». Όλοι οι δορυφόροι του Ουρανού έχουν ονόματα από έργα του Σαίξπηρ. Άλλη του φεγγαριού ονομασία είναι Ουρανός V (Uranus V, δηλαδή ο πέμπτος από τους δορυφόρους του Ουρανού που έχει ονομαστεί).Με διάμετρο μόλις 472 χιλιόμετρων, η Μιράντα είναι ένα από τα μικρότερα αντικείμενα στο ηλιακό μας σύστημα που είναι γνωστό ότι είναι σφαιρικό από τη βαρύτητά της. Μέχρι στιγμής, το σύστημα του Ουρανού έχει μελετηθεί από κοντά μόνο μία φορά, από το διαστημικό σκάφος Voyager 2 τον Ιανουάριο του 1986. Εκείνη την περίοδο μόνο το νότιο ημισφαίριο της Μιράντας ήταν στραμμένο προς τον Ήλιο, έτσι μόνο αυτό έχει φωτογραφηθεί. Η εικονιζόμενη Μιράντα ίσως είναι ωκεάνιος κόσμος. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1813247/i-miranta-to-mikro-feggari-toy-oyranoy-mporei-na-diathetei-ypogeio-okeano-kai-thetei-ypopsifiotita-gia-yparxi-zois/

Ελληνική συμμετοχή σε διεθνές ερευνητικό πρόγραμμα για τις καιρικές συνθήκες της Γης. Δύο ελληνίδες ερευνήτριες πραγματοποίησαν αποστολές μελέτης του δορυφορικού προγράμματος EarthCARE. Επιστήμονες από όλο τον κόσμο επάνδρωσαν πολυάριθμες αποστολές σε αεροπλάνα, πλοία και επίγειους σταθμούς, έκαναν πτήσεις και μέτρησαν χιλιάδες ώρες εν πλω στον Ατλαντικό ωκεανό, συχνά κάτω από αντίξοες συνθήκες, με στόχο τη διακρίβωση των παρατηρήσεων του δορυφόρου EarthCARE. Στις αποστολές αυτές συμμετείχαν και δύο νεαρές Ελληνίδες ερευνήτριες από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, η Περιστέρα Πάσχου και η Δήμητρα Κουκλάκη.Ο δορυφόρος EarthCARE, που αποτελεί κοινοπραξία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης (JAXA), εκτοξεύθηκε στις 29 Μαΐου 2024, με στόχο την κατανόηση της αλληλεπίδρασης μεταξύ των νεφών, των αερολυμάτων και της ακτινοβολίας στη γήινη ατμόσφαιρα και τελικά, την καλύτερη πρόγνωση των καιρικών και κλιματικών συνθηκών.Οι μετρήσεις γίνονται με τη χρήση τεσσάρων επιστημονικών οργάνων, ενός lidar υψηλής φασματικής ανάλυσης, ενός ραντάρ νεφών, μιας πολυφασματικής συσκευής απεικόνισης και ενός ευρυζωνικού ραδιόμετρου. Πόσο ακριβείς είναι όμως, οι μετρήσεις αυτές; Τη βαθμονόμηση του δορυφόρου και τον έλεγχο της ακρίβειας των αποτελεσμάτων του, με παράλληλες μετρήσεις πάνω στη Γη, έχουν αναλάβει επιστήμονες από όλο τον κόσμο μέσα από μια σειρά αποστολών. Στη διακρίβωση αυτή συμμετέχει και το Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.Στο πλαίσιο του προγράμματος «ORCESTRA», που έχει ως κύριο στόχο τη διακρίβωση των αποτελεσμάτων του EarthCARE, επιστημονικές ομάδες βρέθηκαν στο Πράσινο Ακρωτήριο και τα νησιά Μπαρμπέιντος, στον Ατλαντικό Ωκεανό, για να κάνουν τις απαραίτητες μετρήσεις που θα επιβεβαιώσουν τα δεδομένα του δορυφόρου και μάλιστα την ώρα που ο δορυφόρος περνούσε από πάνω τους. Η ελληνική παρουσία. Η διδακτορική φοιτήτρια και συνεργάτιδα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Περιστέρα Πάσχου, συμμετείχε για έξι εβδομάδες σε μια αποστολή 28 επιστημόνων στο ερευνητικό σκάφος «Meteor Research Vessel», το οποίο ξεκίνησε από το Πράσινο Ακρωτήρι και κατέληξε στα Μπαρμπέιντος. Οι καιρικές συνθήκες συχνά ήταν δύσκολες. Εξάλλου, το πλοίο βρισκόταν μέσα στην ενδοτροπική ζώνη σύγκλισης, μια περιοχή χαμηλού βαρομετρικού υπεύθυνη για έντονες καταιγίδες, ανέμους και τροπικούς κυκλώνες. «Όχι όμως κάτι πολύ δύσκολο ώστε να χρειαστεί να τεθούμε σε συναγερμό ή να πρέπει να αλλάξουμε την κατεύθυνσή μας για να αποφύγουμε κάποιο τυφώνα ή κυκλώνα», περιγράφει η ίδια στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.Η κ. Πάσχου είχε ως αρμοδιότητα να χειριστεί ένα όργανο lidar για την παρακολούθηση από το πλοίο αερολυμάτων, νεφών και ατμοσφαιρικών παραμέτρων, όπως η θερμοκρασία και η σχετική υγρασία. Οι μετρήσεις αυτές έχουν ως στόχο τη σύγκριση και την επικύρωση των αποτελεσμάτων του αντίστοιχου lidar που φέρει ο δορυφόρος EarthCARE. Ωστόσο, η καθημερινότητά της περιλάμβανε και πολλές άλλες αρμοδιότητες, όπως τον καθημερινό έλεγχο της απόδοσης του οργάνου και τη συντήρησή του.«Το σύστημα lidar που είχαμε στο πλοίο, μεταφέρθηκε από το Ινστιτούτο Max Planck του Αμβούργου στο Πράσινο Ακρωτήρι μέσα σε κοντέινερ και πέρασε πολλά για τη μεταφορά του, οπότε έπρεπε στην αρχή να εντοπίσουμε τι μπορεί να έχει μεταβληθεί και να το βαθμονομήσουμε, ώστε να επιτύχουμε την ίδια ποιότητα μετρήσεων που έκανε πριν από τη μεταφορά του. Πάντως, δεν υπήρξαν μη επιλύσιμα προβλήματα, εμφανίστηκαν τα αναμενόμενα προβλήματα όταν ένα σύστημα έχει κάνει τέτοιο ταξίδι. Οι επόμενες εβδομάδες κύλησαν πιο ομαλά, πάντα είχαμε τον καθημερινό έλεγχο του συστήματος για το αν μετράει σωστά και αν δουλεύουν όλα όπως πρέπει. Στη συνέχεια, κάναμε ανάλυση μετρήσεων ελέγξουμε την αξιοπιστία του οργάνου», εξηγεί η κ. Πάσχου.Κρίσιμη στιγμή της αποστολής ήταν όταν ο δορυφόρος περνούσε κοντά από το ερευνητικό πλοίο, οπότε «έπρεπε να σιγουρευτούμε ότι το όργανο θα συνεχίσει να μετράει και δεν θα υπάρξει κάποια διακοπή, προκειμένου να έχουμε ταυτόχρονες μετρήσεις και με τον δορυφόρο αλλά και με το ερευνητικό αεροσκάφος», όπως υπογραμμίζει η ίδια. Το δεύτερο σκέλος Την ίδια ώρα, λοιπόν, που το ερευνητικό πλοίο έπλεε στον ωκεανό, μια άλλη επιστημονική ομάδα πετούσε ακριβώς από πάνω του με το αεροσκάφος του Γερμανικού Οργανισμού Διαστήματος «DLR HALO» κάνοντας παράλληλες μετρήσεις σχετικά με την ηλιακή ακτινοβολία, τα αερολύματα και τα νέφη. Στην ομάδα αυτή βρισκόταν η διδακτορική φοιτήτρια και συνεργάτιδα του Αστεροσκοπείου, Δήμητρα Κουκλάκη.Η συγκεκριμένη αποστολή διήρκεσε δύο μήνες. Κατά τον πρώτο μήνα οι πτήσεις είχαν ως αφετηρία και σημείο άφιξής τους το Πράσινο Ακρωτήρι, ενώ κατά τον δεύτερο επίκεντρο ήταν τα Μπαρμπέιντος. Όπως τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Κουκλάκη, η οποία συμμετείχε στο δεύτερο σκέλος της αποστολής, «το πλάνο πτήσης ήταν κάθε φορά διαφορετικό και καθοριζόταν από τις ατμοσφαιρικές συνθήκες, από τις μετεωρολογικές προγνώσεις, από την τροχιά του δορυφόρου και από την τοποθεσία του ερευνητικού πλοίου».Κατά τη δεκαήμερη συμμετοχή της στην αποστολή, η Δήμητρα Κουκλάκη πήρε μέρος σε μια πτήση διάρκειας εννιά ωρών από τα Μπαρμπέιντος με κατεύθυνση νοτιοανατολικά, μαζί με άλλους έξι επιστήμονες, «προκειμένου με lidar, ραντάρ, όργανα μέτρησης της ακτινοβολίας και dropsondes να καταγράψουμε τις συγκεντρώσεις των αερολυμάτων στην ατμόσφαιρα, την υγρασία, τη σύσταση των νεφών, την ακτινοβολία, τη θερμοκρασία και την πίεση, δηλαδή όλες τις ατμοσφαιρικές παραμέτρους που χρησιμοποιούμε στα κλιματικά μοντέλα»Το υπόλοιπο διάστημα συμμετείχε στην προετοιμασία των πτήσεων και του εξοπλισμού. «Η αλήθεια είναι ότι για μένα που ήταν η πρώτη φορά που συμμετείχα σε ένα τέτοιο πείραμα σε αεροσκάφος, ήταν πολύ ιδιαίτερη εμπειρία. Η πρόκληση ήταν το αν κάτι δεν πάει καλά, πώς θα μπορέσουμε να δράσουμε γρήγορα, ψύχραιμα και αποτελεσματικά, ώστε να μην χάσουμε χρόνο και πολύτιμες μετρήσεις», θυμάται διευκρινίζοντας ότι το διάστημα εκείνο «οι καιρικές συνθήκες ήταν ήπιες, δεν συναντήσαμε κάτι ακραίο».Η κ. Κουκλάκη ξεχωρίζει ιδιαίτερα τη στιγμή που το αεροσκάφος πέρασε πάνω από το πλοίο. «Είναι σημαντικό να γίνεται ανάλυση των δεδομένων τηλεπισκόπησης από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Επομένως, το να έχουμε μετρήσεις από διαφορετικά σημεία μάς βοηθάει να έχουμε καλύτερη ανάλυση σε κάποια υψόμετρα και καλύτερη ποιότητα δεδομένων».Αυτή η ταυτόχρονη δουλειά τόσων επιστημονικών ομάδων με αεροσκάφη και πλοία και με τη χρήση εξελιγμένων οργάνων που μετρούσαν την ίδια ώρα από διαφορετικά υψόμετρα και σημεία είναι για την κ. Κουκλάκη η μεγάλη αξία της συγκεκριμένης αποστολής. «Έχεις μια χρονοσειρά δεδομένων με πολλή πληροφορία για την εκτίμηση της ακτινοβολίας που έχει πολύ σημαντικές επιδράσεις για τη μεταβολή του κλίματος. Επίσης, υπάρχει ανταλλαγή τεχνογνωσίας και γνώσης από τις επιστημονικές ομάδες και όλα αυτά θα ενωθούν για να γίνουν ένα προς όφελος όλων μας. Κάποιες από αυτές τις διεργασίες και φαινόμενα δεν αφορούν μόνο τους τροπικούς, υπάρχουν κάποια φαινόμενα όπως η αλληλεπίδραση της σκόνης με την ακτινοβολία που έχουν πολύ μεγάλη εφαρμογή και στην Ελλάδα και τη Μεσόγειο γενικότερα, όπου έχουμε πολύ μεγάλη μεταφορά σκόνης», εξηγεί.Η Περιστέρα Πάσχου προσθέτει από την πλευρά της ότι «σκοπεύουμε να αξιοποιήσουμε τα δεδομένα και για ερευνητικούς σκοπούς και για να εμβαθύνουμε τις γνώσεις μας για το πώς τα αερολύματα αλληλοεπιδρούν με τα νέφη και την ηλιακή ακτινοβολία, κάτι που επιδρά στον καιρό και στο κλίμα, αλλά και πώς αυτές οι μετρήσεις μπορούν να βελτιώσουν τα μοντέλα του καιρού και του κλίματος».Το ΙΑΑΔΕΤ θα υλοποιήσει το καλοκαίρι του 2026 στη Μεσόγειο την πειραματική εκστρατεία ACROSS, όπου με επίκεντρο την Ελλάδα θα τοποθετηθούν όργανα για τη βαθμονόμηση και διακρίβωση των παρατηρήσεων του EarthCARE. Στο πείραμα αυτό θα συμμετάσχει και ερευνητικό αεροσκάφος της NASA.Ο Βασίλης Αμοιρίδης, διευθυντής ερευνών του ΙΑΑΔΕΤ, επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι στη Μεσόγειο «είναι πιο περίπλοκα τα πράγματα από ό,τι στον Ατλαντικό». «Στον Ατλαντικό μπορεί να υπάρχουν τυφώνες, αλλά όσον αφορά στην ατμοσφαιρική σύσταση οι συνθήκες είναι πιο απλές από ό,τι στη Μεσόγειο, μιας και συναντούμε ερημική σκόνη και θαλάσσια αιωρήματα, όπως και καπνό από τις πυρκαγιές. Δεν έχει κάτι άλλο. Στη Μεσόγειο εμπλέκονται οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες, η γύρη, τα μικροπλαστικά. Η κάθε μεσογειακή χώρα έχει διαφορετικούς νόμους και κανονιστικά πλαίσια για τις εκπομπές μια και πολλές χώρες ανήκουν σε διαφορετικές ηπείρους. Η Μεσόγειος είναι το σταυροδρόμι των αέριων μαζών, έχει ερημική σκόνη, καπνό από πυρκαγιές, τέφρα από ηφαίστεια, ανθρωπογενείς δραστηριότητες, ακόμη και πολέμους που αλλάζουν τις χρήσεις γης και τις δραστηριότητες των ανθρώπων. Όλοι αυτοί οι παράγοντες επηρεάζουν την ατμόσφαιρα και κατ’ επέκταση τον καιρό και το κλίμα. Οπότε η Μεσόγειος θα είναι το μεγάλο τεστ για τον δορυφόρο EarthCARE».Σημειώνεται ότι το ΙΑΑΔΕΤ έχει σημαντική τεχνογνωσία στη βαθμονόμηση και διακρίβωση αποτελεσμάτων αποστολών. Στη διεθνή ομάδα DISC της ESA για την ενίσχυση της επιστημονικής απόδοσης της αποστολής και την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της, συμμετέχει και η συνεργάτιδα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Ελένη Μαρίνου. Επίσης, ο Βασίλης Αμοιρίδης και η Ελένη Μαρίνου έχουν αναλάβει τον συντονισμό της συγγραφής των καλών πρακτικών στη διακρίβωση σύγχρονων δορυφορικών συστημάτων. Το εγχειρίδιο βρίσκεται στο στάδιο της ανασκόπησης από τη Διεθνή Επιτροπή για τους Δορυφόρους Παρατήρησης της Γης CEOS. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1809174/elliniki-symmetochi-se-diethnes-ereynitiko-programma-gia-tis-kairikes-synthikes-tis-gis/

Παρουσιάστηκε ο μικρότερος κβαντικός υπολογιστής στον κόσμο. Το επίτευγμα μπορεί να δημιουργήσει προκαλέσει επαναστάσεις σε πολλούς επιστημονικούς τομείς. Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Physical Review Applied» ερευνητική ομάδα ανακοίνωσε την κατασκευή του μικρότερου κβαντικού υπολογιστή στον κόσμο. Έχει το μέγεθος ενός επιτραπέζιου υπολογιστή και μπορεί να λειτουργήσει σε θερμοκρασία δωματίου. H δημιουργία κβαντικών υπολογιστών αποτελεί το ιερό δισκοπότηρο στον τομέα της πληροφορικής αφού αυτοί οι υπολογιστές αναμένεται φέρουν επανάσταση στον σύγχρονο κόσμο. Η χρήση των κβαντικών υπολογιστών πιστεύεται ότι θα φέρει αδιανόητη ώθηση σε κάθε τομέα της επιστήμης και της τεχνολογίας. Τα qubits Στους υπολογιστές, η μονάδα πληροφορίας είναι το bit, το οποίο λαμβάνει τιμές είτε «0» είτε «1» και οι πληροφορίες αποθηκεύονται ως συνδυασμοί των δύο αυτών ψηφίων. Στους κβαντικούς υπολογιστές, το αντίστοιχο του bit είναι το κβαντικό bit, ή qubit. Χάρη σε μια κβαντική ιδιότητα που ονομάζεται υπέρθεση, το qubit μπορεί να λαμβάνει τιμές «0» ή «1» ή και τα δύο μαζί. Αυτή η ιδιότητα έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο η μνήμη και η ταχύτητα των κβαντικών υπολογιστών. Όγκος δεδομένων που με τους σημερινούς υπολογιστές, ακόμη και τους πιο ισχυρούς, απαιτείται χρονικό διάστημα πολλών ετών για να γίνει η επεξεργασία τους με τους κβαντικούς υπολογιστές η επεξεργασία θα γίνεται πριν προλάβει ο ερευνητής που πάτησε το enter να πιει μια γουλιά από τον καφέ του. Αυτή η δυαδικότητα καθιστά τους κβαντικούς υπολογιστές πανίσχυρους μα και εύθραυστους, καθώς κινδυνεύουν να καταρρεύσουν χωρίς προειδοποίηση, καθιστώντας ιδιαίτερα σημαντική μια διαδικασία ονόματι error correction, διόρθωση λάθους. Η νέα πρόταση Το μηχάνημα που δημιούργησε η ερευνητική ομάδα τροφοδοτείται από ένα μόνο φωτόνιο ενσωματωμένο σε μια οπτική ίνα σε σχήμα δακτυλίου. Το μηχάνημα είναι μια απόδειξη της ιδέας και μπορεί να ολοκληρώσει μαθηματικές πράξεις όπως παραγοντοποίηση πρώτων αριθμών — όπως 15 = 5 x 3.Πολλοί κβαντικοί υπολογιστές και επεξεργαστές, συμπεριλαμβανομένου του τσιπ Condor 1.000 qubit της IBM, κατασκευάζονται χρησιμοποιώντας υπεραγώγιμα qubits. Αλλά για να αξιοποιήσουμε τους νόμους της κβαντικής μηχανικής και να υπολογίσουμε χρησιμοποιώντας κβαντική υπέρθεση – που επιτρέπει στο qubit να υπάρχει σε πολλές καταστάσεις ταυτόχρονα – πρέπει να ψύχονται σχεδόν στο απόλυτο μηδέν. Αυτό απαιτεί πολύπλοκο εξοπλισμό που συνήθως καταλαμβάνει τουλάχιστον το μέγεθος ενός δωματίου.Τα φωτόνια έχουν προταθεί εδώ και καιρό ως εναλλακτική λύση στα υπεραγώγιμα qubits, σε ένα πεδίο γνωστό ως «οπτικός κβαντικός υπολογισμός». Τον Φεβρουάριο, οι επιστήμονες πρότειναν ότι η κατασκευή qubits από έναν μόνο παλμό λέιζερ θα μπορούσε να τους επιτρέψει να δημιουργήσουν έναν σταθερό κβαντικό υπολογιστή σε θερμοκρασία δωματίου, για παράδειγμα.Στη νέα μελέτη, οι επιστήμονες κατασκεύασαν ένα μηχάνημα που μπορεί να επεξεργαστεί υπολογισμούς σε θερμοκρασία δωματίου. Και επειδή δεν χρειάζεται να κρυώσει, έχει το μέγεθος ενός τυπικού επιτραπέζιου υπολογιστή. «Ο κβαντικός υπολογιστής αποθηκεύει πληροφορίες σε «32 χρονικούς κάδους ή διαστάσεις μέσα στο κυματικό πακέτο ενός μόνο φωτονίου. Αυτό είναι ένα παγκόσμιο ρεκόρ για τον αριθμό των υπολογιστικών διαστάσεων που είναι προσβάσιμες από ένα μόνο qubit» είπε Τσούου Τσιχ-σουνγκ καθηγητής κβαντικής οπτικής στο Πανεπιστήμιο Tsing Hua στην Ταϊβάν, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.Σε αντίθεση με τα υπεραγώγιμα qubit, τα φωτόνια μπορούν να διατηρήσουν μια σταθερή κβαντική κατάσταση σε θερμοκρασία δωματίου. Μια κβαντική μηχανή που χρησιμοποιεί φωτόνια καταναλώνει λιγότερη ενέργεια και είναι φθηνότερη στη λειτουργία της. Είναι επίσης πιο αποτελεσματικό να λειτουργεί από συστήματα που χρησιμοποιούν qubits παγιδευμένων ιόντων – φορτισμένα σωματίδια που αιωρούνται στον ελεύθερο χώρο από ηλεκτρομαγνητικά κύματα – τα οποία απαιτούν πολύπλοκα λέιζερ για να συντονίσουν με ακρίβεια την κβαντική τους κατάσταση.Υπάρχουν ήδη οπτικοί κβαντικοί υπολογιστές με εκατοντάδες φωτόνια. Αλλά επειδή τα φωτόνια εμφανίζονται πιθανολογικά – που σημαίνει “είναι εκεί το ένα δευτερόλεπτο και εξαφανίζονται το επόμενο” – είναι δύσκολο να μαζευτούν σε μεγάλους αριθμούς λέει ο Τσούου που με τους συνεργάτες του συμπίεσαν όλες τις πληροφορίες σε ένα σταθερό φωτόνιο. Οι ερευνητές παρομοιάζουν αυτό το έργο με τη μετατροπή ενός ποδηλάτου που μπορεί να μεταφέρει ένα άτομο σε ένα τρένο 32 βαγονιών που μπορεί να χωρέσει έναν τεράστιο αριθμό επιβατών.«Τα επόμενα βήματα είναι να συνεχιστεί η βελτίωση της χωρητικότητας αποθήκευσης ενός μόνο φωτονίου, ώστε να μπορεί να επεξεργάζεται ακόμη πιο σύνθετους υπολογισμούς. Δεδομένου ότι το μηχάνημα χρησιμοποιεί ένα φωτόνιο ως qubit, θα μπορούσε εύκολα να ενσωματωθεί σε μελλοντικά κβαντικά δίκτυα επικοινωνίας που χρησιμοποιούν φως για τη μετάδοση δεδομένων ή με άλλα κλασικά υπολογιστικά συστήματα που βασίζονται στο φως» λέει η ερευνητική ομάδα. Οι ερευνητές παρουσιάζουν το μηχάνημα τους. πηγή φωτό (National Tsing Hua University) https://www.naftemporiki.gr/techscience/1805738/paroysiastike-o-mikroteros-kvantikos-ypologistis-ston-kosmo/

Ξεκίνησαν οι δοκιμές των μονάδων της Σεληνιακής Πύλης, του διαστημικού σταθμού που θα υποστηρίζει τις επανδρωμένες αποστολές στο φεγγάρι και τον Άρη. Είναι γνωστό ότι ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS) θα ολοκληρώσει μέχρι το τέλος της δεκαετίας την αποστολή του και μάλιστα ανακοινώθηκε πρόσφατα ότι ανατέθηκε στην Space X, τη διαστημική εταιρεία του Ελον Μασκ, η διαδικασία ασφαλούς μεταφοράς και καταστροφής του σταθμού. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα εικόνες από τον διάδοχο του ISS που θα βρίσκεται στη Σελήνη.Η NASA και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) αποφάσισαν ότι δεν θα προχωρήσουν μαζί με τους διαστημικούς τους συμμάχους (Ιαπωνία, Καναδά) στη δημιουργία ενός νέου διαστημικού σταθμού σε τροχιά γύρω από Γη και θα συνεργαστούν με τον ιδιωτικό τομέα που αναμένεται να δημιουργήσει διαστημικούς σταθμούς διαφόρων ειδών και χρήσεων τα επόμενα χρόνια γύρω από τον πλανήτη μας.Η απόφαση αυτή ελήφθη επειδή NASA και ESA θέλουν να ρίξουν το βάρος τους στη δημιουργία ενός διαστημικού σταθμού που θα είναι σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη και υποστηρίζει αρχικά τις επανδρωμένες αποστολές που θα στείλει η NASA στο φεγγάρι τα επόμενα χρόνια και στη συνέχεια θα υποστηρίζει τις επανδρωμένες βάσεις που θα δημιουργηθούν εκεί.Απώτερος στόχος της Σεληνιακής Πύλης (Lunar Gateway) όπως έχει ονομαστεί αυτός ο σταθμός είναι να υποστηρίζει και τις επανδρωμένες αποστολές και γενικότερα τα ταξίδια στον Άρη. Ο αρχικός σχεδιασμός ήθελε τη Σεληνιακή Πύλη έτοιμη πριν υλοποιηθεί η πρώτη επανδρωμένη αποστολή της NASA στη Σελήνη η οποία μετά από συνεχείς αναβολές προορίζεται τώρα για το Σεπτέμβριο του 2026. Όμως οι εργασίες κατασκευής της Σεληνιακής Πύλης δεν ακολούθησαν αυτό το φιλόδοξο κατά πολλούς χρονοδιάγραμμα και έτσι η εκτόξευση της πρώτης μονάδας του σεληνιακού διαστημικού σταθμού αναμένεται να γίνει ταυτόχρονα με την δεύτερη επανδρωμένη αποστολή της NASA στη Σελήνη την αποστολή Artemis IV που είναι προγραμματισμένη για το 2028. Το πλήρωμα της αποστολής θα φροντίσει για την εγκατάσταση της πρώτης μονάδας και στη συνέχεια θα πάει στην επιφάνεια της Σελήνης.H NASA έδωσε στη δημοσιότητα νέες εικόνες από την πρόοδο των εργασιών και των εγκαταστάσεων της Σεληνιακής Πύλης. Πιο συγκεκριμένα δόθηκαν στη δημοσιότητα εικόνες και στοιχεία από την κατασκευή της μονάδας HALO (Habitation and Logistics Outpost) που έχει αναλάβει ο βιομηχανικός γίγαντας Northrop Grumman και οι εργασίες πραγματοποιούνται στο Τορίνο. Είναι η μονάδα που θα εκτοξευτεί πρώτη.Οι νέες εικόνες δείχνουν αστροναύτες της NASA και της ESA να βρίσκονται στο εσωτερικό ενός αντιγράφου της μονάδας εκτελώντας προσομοιωμένες εργασίες και κινήσεις. Τα τεστ αυτά γίνονται για να διαπιστωθεί πόσο άνετη αλλά και ασφαλής είναι η ζωή μέσα στη μονάδα και να γίνουν φυσικά οι απαραίτητες προσαρμογές και διορθώσεις όπου αυτές κριθούν απαραίτητες.Να σημειωθεί ότι η Σεληνιακή Πύλη θα λειτουργήσει και ως κόμβος παροχής υπηρεσιών στις επανδρωμένες αποστολές που σχεδιάζονται στον Άρη για αυτό και η ύπαρξη του κρίνεται ως εξαιρετικά σημαντική για την κατάκτηση του Διαστήματος από τον άνθρωπο. Ο αστροναύτης της NASA Σταν Λαβ (δεξιά στην εικόνα) και ο αστροναύτης της ESA Λούκα Παρμιτάνο (αριστερά στην εικόνα) βρίσκονται στο εσωτερικό της μονάδας HALO της Σεληνιακής Πύλης πραγματοποιώντας ελέγχους σε αυτή. Εικόνες από τους ελέγχους και την κατασκεύη του Lunar Gateway. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1804687/xekinisan-oi-dokimes-ton-monadon-tis-seliniakis-pylis-toy-diastimikoy-stathmoy-poy-tha-ypostirizei-tis-epandromenes-apostoles-sto-feggari-kai-ton-ari/

Το James Webb εντόπισε αρχαίο άγνωστο είδος γαλαξιών. Η ανακάλυψη ανοίγει νέους δρόμους στην κοσμολογία και την ιστορία του Σύμπαντος. Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb εντόπισε έναν παράξενο γαλαξία που υπήρχε στο πρώιμο Σύμπαν και η ανάπτυξη του σε αντίθεση με τους περισσότερους γαλαξίες φαίνεται ότι συνέβη από μέσα προς τα έξω με τα αστέρια να σχηματίζονται πιο γρήγορα στις παρυφές παρά στο εσωτερικό του πυκνού πυρήνα του.Ο γαλαξίας, που ονομάζεται JADES-GS+53.18343−27.79097, υπήρχε μόλις 700 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη και είναι περίπου 100 φορές μικρότερος από το δικό μας γαλαξία. Θεωρητικά μοντέλα έχουν προβλέψει ότι τέτοιοι γαλαξίες από μέσα προς τα έξω θα πρέπει να είναι κοινοί σε όλο το πρώιμο Σύμπαν αλλά οι επιστήμονες προηγουμένως δεν είχαν την ικανότητα να διεισδύουν μέσα από τη σκόνη και το αέριο που τους περιβάλλει.Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Nature Astronomy» ερευνητική ομάδα παρουσιάζει τα ευρήματα των παρατηρήσεων με το James Webb. «Ένας από τους πολλούς λόγους για τους οποίους το James Webb είναι τόσο μεταμορφωτικός για εμάς ως αστρονόμους είναι ότι τώρα είμαστε σε θέση να παρατηρήσουμε αυτό που προηγουμένως είχε προβλεφθεί μέσω των κοσμολογικών μοντέλων. Είναι σαν να μπορείς να ελέγξεις την εργασία σου» αναφέρει ο Ουίλιαμ Μπέκιερ, μεταπτυχιακός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ μέλος της ερευνητικής ομάδας.Οι γαλαξίες αναπτύσσονται με δύο βασικούς τρόπους: είτε συλλαμβάνοντας αρκετό αέριο για να σχηματίσουν νέα άστρα ή μέσω συγχωνεύσεων με μικρότερους γαλαξίες. Αλλά αν αυτοί είναι οι μόνοι μηχανισμοί ή αν μπορεί να υπήρχαν και άλλες κοσμικές διαδικασίες σε προηγούμενα στάδια στο Σύμπαν παραμένει ασαφές.«Το ερώτημα του πώς εξελίσσονται οι γαλαξίες κατά τον κοσμικό χρόνο είναι σημαντικό στην αστροφυσική. Είχαμε πολλά εξαιρετικά δεδομένα για μερικά εκατομμύρια χρόνια στο παρελθόν και για μακρινούς αρχαίους γαλαξίες αλλά τώρα με το James Webb, μπορούμε να λάβουμε δεδομένα παρατήρησης από δισεκατομμύρια χρόνια πίσω στο χρόνο, διερευνώντας τα πρώτα δισεκατομμύρια χρόνια κοσμικής ιστορίας, που ανοίγει κάθε είδους νέα ερωτήματα» λέει ο Σάντρο Ταξχέλα, καθηγητής αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, εκ των επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.Για να διερευνήσουν αυτό το ερώτημα, οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα για αρχαίους γαλαξίες που συλλέχθηκαν κατά την έρευνα JADES (JWST Advanced Deep Extragalactic Survey) του James Webb. Το φως ταξιδεύει με σταθερή ταχύτητα μέσα στο κενό του Διαστήματος, επομένως όσο πιο βαθιά κοιτάζει το James Webb στο Σύμπαν, τόσο πιο απομακρυσμένο φως αναχαιτίζει και όσο πιο πίσω στο χρόνο, ουσιαστικά, δίνει τη δυνατότητα στους αστρονόμους να δουν. Το φως Η εξέταση αυτών των παρατηρήσεων αποκάλυψε το νέο γαλαξία στους αστρονόμους. Αναλύοντας το φως που προέρχεται από τα αστέρια μέσα οι ερευνητές μπόρεσαν να υπολογίσουν την ηλικία τους.Ανακάλυψαν ότι ο γαλαξίας έχει έναν πολύ πυκνό πυρήνα και περιβάλλεται από έναν δίσκο αερίου και σκόνης του οποίου τα αστέρια υφίστανται ταχύ σχηματισμό – με αποτέλεσμα ο γαλαξίας να διπλασιάζεται σε μέγεθος μία φορά κάθε 10 εκατομμύρια χρόνια. Μόλις αυτά τα άστρα πάρουν σχήμα, μεταναστεύουν αργά στον πυρήνα και κάνουν τον γαλαξία να περιστρέφεται πιο γρήγορα όπως ένας πατινέρ που τραβάει τα χέρια του πιο κοντά στο σώμα τους λένε οι ερευνητές που αναφέρουν ότι τώρα θα αναζητήσουν και άλλους γαλαξίες σαν αυτόν.Φυσικά, αυτός είναι μόνο ένας γαλαξίας, οπότε πρέπει να ξέρουμε τι έκαναν οι άλλοι γαλαξίες εκείνη την εποχή. Ήταν όλοι οι γαλαξίες σαν αυτόν; Τώρα αναλύουμε παρόμοια δεδομένα από άλλους γαλαξίες. Εξετάζοντας διαφορετικούς γαλαξίες σε όλο τον κοσμικό χρόνο, μπορεί να είμαστε σε θέση να ανακατασκευάσουμε τον κύκλο ανάπτυξης και να δείξουμε πώς οι γαλαξίες μεγαλώνουν στο τελικό τους μέγεθος σήμερα» λέει ο Ταξχέλα. Ένας φωτεινός σπειροειδής γαλαξίας εμφανίζεται σε φόντο χιλιάδων άλλων μακρινών γαλαξιών. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1803699/to-james-webb-entopise-archaio-agnosto-eidos-galaxion/

Οι διαστημικοί πύραυλοι και δορυφόροι που καίγονται στην ατμόσφαιρα νέα πηγή μόλυνσης του περιβάλλοντος. Ένας ακόμη απρόσμενος εχθρός του πλανήτη μας. Η πολυεπίπεδη άνθηση της διαστημικής βιομηχανίας έχει εκτός από οφέλη για τον ανθρώπινο πολιτισμό και διάφορες παρενέργειες ορισμένες εκ των οποίων είναι ιδιαίτερα σοβαρές και απειλητικές με πρώτη και καλύτερη τον τεράστιο όγκο των αποκαλούμενων διαστημικών σκουπιδιών, των δορυφόρων που δεν λειτουργούν πια και κινούνται ελεγχόμενα ή μη γύρω από τη Γη αλλά και διάφορα μέρη διαστημικών αντικειμένων (πύραυλοι, δορυφόροι, διαστημόπλοια κ.α.) τα οποία κινούνται με ταχύτητα σε τροχιά γύρω από τη Γη και πολλές φορές συγκρούονται μεταξύ τους παράγοντας νέα διαστημικά σκουπίδια.Ένας τρόπος να αποφεύγεται η δημιουργία νέων διαστημικών σκουπιδιών είναι να γίνεται ελεγχόμενη πτώση πυραύλων που έχουν χρησιμοποιηθεί σε εκτοξεύσεις φορτίων ή διαστημικών σκαφών και δορυφόρων στη γήινη ατμόσφαιρα ώστε να καταστραφούν από την τριβή.Όμως σειρά μελετών που έχουν γίνει το τελευταίο χρονικό διάστημα δείχνουν ότι καύση των διαστημικών αντικειμένων στην ατμόσφαιρα της Γης δεν είναι και τόσο αθώα και ωφέλιμη όσο πιστεύαμε. Οι μελέτες αυτές δείχνουν ότι αυξανόμενος αριθμός εκτοξεύσεων πυραύλων και δορυφόρων που καίγονται στην ατμόσφαιρα της Γης θα μπορούσε να προκαλέσει μια νέα περιβαλλοντική κρίση στον πλανήτη. Οι ειδικοί αγωνίζονται για να κατανοήσουν τη νέα απειλή πριν να είναι πολύ αργά.Τα τελευταία 15 χρόνια, ο αριθμός των πυραύλων που εκτοξεύονται ετησίως έχει σχεδόν τριπλασιαστεί και ο αριθμός των δορυφόρων που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη έχει δεκαπλασιαστεί, σύμφωνα με την στατιστική υπηρεσία Statista. Η ποσότητα των διαστημικών απορριμμάτων -παλαιοί δορυφόροι και χρησιμοποιημένα στάδια πυραύλων- που πέφτουν πίσω στη Γη έχει διπλασιαστεί τα τελευταία 10 χρόνια. Μερικές εκατοντάδες τόνοι παλαιών διαστημικών σκουπιδιών εξατμίζονται τώρα στην ατμόσφαιρα κάθε χρόνο λένε οι ειδικοί.Και όλα αυτά είναι μόνο η αρχή. Στη Διεθνή Ένωση Τηλεπικοινωνιών έχουν κατατεθεί αιτήσεις για εκτοξεύσεις ενός εκατ. δορυφόρων τα επόμενα χρόνια. Και παρόλο που δεν είναι πιθανό να πραγματοποιηθούν όλα αυτά τα σχέδια, οι ειδικοί αναμένουν ότι περίπου 100.000 διαστημικά αντικείμενα κάθε είδους ενδέχεται να μπουν σε τροχιά γύρω από τη Γης μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας. Η πλειονότητα αυτών των δορυφόρων θα ανήκουν σε τηλεπικοινωνιακούς στόλους όπως το Starlink της SpaceX, του Ελον Μασκ και το Kuiper της Amazon του Τζεφ Μπέζος. Εκτιμάται ότι σε λίγα χρόνια η ποσότητα διαστημικών σκουπιδιών που θα καίγεται στην ατμόσφαιρα σε ετήσια βάση θα φτάσει τους 3,300 τόνους.Οι περισσότεροι πύραυλοι που χρησιμοποιούνται σήμερα λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα και απελευθερώνουν αιθάλη, η οποία απορροφά θερμότητα και θα μπορούσε να αυξήσει τις θερμοκρασίες στα ανώτερα επίπεδα της ατμόσφαιρας της Γης. Η ατμοσφαιρική αποτέφρωση των δορυφόρων παράγει οξείδια του αλουμινίου, τα οποία μπορούν επίσης να αλλάξουν τη θερμική ισορροπία του πλανήτη. Και οι δύο τύποι εκπομπών έχουν επίσης τη δυνατότητα να καταστρέψουν το όζον, το προστατευτικό αέριο που εμποδίζει την επικίνδυνη υπεριώδη ακτινοβολία (UV) να φτάσει στην επιφάνεια της Γης αναφέρουν οι μελέτες. Το όζον Στην επιθεώρηση «Geophysical Research Letters» δημοσιεύτηκε μια μελέτη στην οποία αναφέρεται ότι ότι οι συγκεντρώσεις των οξειδίων του αλουμινίου στη μεσόσφαιρα και τη στρατόσφαιρα -τα δύο ατμοσφαιρικά στρώματα πάνω από το χαμηλότερο στρώμα, την τροπόσφαιρα- θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 650% τις επόμενες δεκαετίες λόγω της αύξησης της επανεισόδου δορυφόρων και πυραύλων. Μια τέτοια αύξηση θα μπορούσε να προκαλέσει «δυνητικά σημαντική» καταστροφή του όζοντος, κατέληξε η μελέτη.Μια άλλη μελέτη που συντάχθηκε από μια ομάδα από την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (NOAA), κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αναμενόμενη αύξηση στις εκτοξεύσεις πυραύλων που παράγουν αιθάλη θα έχει παρόμοια επίδραση στη μείωση του όζοντος. Μια άλλη μελέτη της NOAA που παρουσιάστηκε σε ένα συνέδριο του Αμερικανικού Ινστιτούτου Αεροναυτικής και Αστροναυτικής διαπίστωσε ότι η αύξηση των συγκεντρώσεων των οξειδίων του αλουμινίου στη στρατόσφαιρα θα μπορούσε να προκαλέσει “σημαντικές ανωμαλίες θερμοκρασίας” στη στρατόσφαιρα.Άλλοι ερευνητές έχουν προτείνει ότι το κάλυμμα της μεταλλικής τέφρας που σχηματίζεται στη στρατόσφαιρα ως αποτέλεσμα των δορυφορικών επανεισδοχών μπορεί να επηρεάσει το μαγνητικό πεδίο της Γης. Η δορυφορική σκόνη θα μπορούσε να αποδυναμώσει το μαγνητικό πεδίο, πιστεύουν οι ερευνητές, επιτρέποντας πιθανώς σε περισσότερη επιβλαβή κοσμική ακτινοβολία να φτάσει στην επιφάνεια του πλανήτη.Τόσο οι πύραυλοι όσο και οι δορυφόροι που επανεισέρχονται εκτοξεύουν ατμοσφαιρική ρύπανση σε υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας, τα οποία είναι μακριά από ρυπαντές από το έδαφος. Ακόμη και οι εκπομπές των αεροσκαφών περιορίζονται στην τροπόσφαιρα. Οι πύραυλοι, από την άλλη, εκπέμπουν τα καυσαέρια τους καθ’ όλη τη διάρκεια της αναρρίχησης τους μέσα από την ατμόσφαιρα. Τα άγνωστα πεδία και οι λύσεις Ο Σεμπάστιαν Ίστχαμ ερευνητής αεροδιαστημικής βιωσιμότητας στο Imperial College του Λονδίνου, είπε στο Space.com ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση από πυραύλους, λόγω του μεγάλου υψομέτρου στο οποίο εκπέμπεται, είναι «μη ελεγχόμενη περιοχή».«Η κατανόησή μας για τις συνέπειες μιας εκπομπής μειώνεται όσο πιο μακριά βγαίνετε από την επιφάνεια. Όσο μεγαλύτερο είναι το ύψος των σωματιδίων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, τόσο περισσότερο θα παραμείνουν στην ατμόσφαιρα και τόσο περισσότερο χρόνο θα έχουν για να προκαλέσουν τον όλεθρο. Αλλά πόσο περισσότερο όλεθρο προκαλεί αυτή η ατμοσφαιρική ρύπανση σε μεγάλο υψόμετρο είναι επίσης άγνωστο» είπε ο Ιστχαμ.Η τέφρα από τους δορυφόρους που επανεισέρχονται επίσης συσσωρεύεται ψηλά πάνω από τον πλανήτη. Το μεγαλύτερο μέρος της μάζας ενός δορυφόρου καίγεται μεταξύ υψομέτρου 60 έως 80 χιλιομέτρων σύμφωνα με τον Μινκγουάν Κιμ αναπληρωτή καθηγητή αστροναυτικής στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον που στοχεύει στην αξιολόγηση των περιβαλλοντικών απειλών που παρουσιάζουν οι δορυφορικές επανεισόδους και να προτείνει λύσεις στο πρόβλημα.«Αν βάλουμε τα μικρά σωματίδια σε πολύ μεγάλο υψόμετρο, θα παραμείνουν εκεί για πολύ καιρό», είπε ο Κιμ στο Space.com. «Μάλλον 100 χρόνια, 200 χρόνια».Ο Κιμ και οι συνάδελφοί του πιστεύουν ότι οι χειριστές δορυφόρων θα μπορούσαν να μειώσουν το χρόνο που τα επικίνδυνα σωματίδια παραμένουν αιωρούμενα στον λεπτό αέρα της ανώτερης ατμόσφαιρας ελέγχοντας την τροχιά επανεισόδου για να κάνουν αυτούς τους δορυφόρους να καίγονται σε χαμηλότερα υψόμετρα.«Αν το κάψουμε σε χαμηλό υψόμετρο, όπως 20, 30 χιλιόμετρα αυτό το μεταλλικό οξείδιο που δημιουργείται θα πέσει τελικά στο έδαφος», είπε ο Κιμ.Η έρευνα για τις ατμοσφαιρικές επιπτώσεις των πτήσεων πυραύλων και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από δορυφόρους βρίσκεται ακόμα στα αρχικά της στάδια, σημείωσε ο Κιμ. Ωστόσο, τόνισε ότι η διαστημική βιομηχανία δεν έχει χρόνο για χάσιμο. Με την αναμενόμενη αύξηση του αριθμού των δορυφόρων που επανεισέρχονται και των εκτοξεύσεων πυραύλων, ο κόσμος θα μπορούσε σύντομα να αντιμετωπίσει μια άλλη μεγάλη περιβαλλοντική κρίση στα χέρια του.«Αν δεν λάβουμε μέτρα τώρα ή τα επόμενα πέντε χρόνια, μπορεί να είναι πολύ αργά. Το να ξεκινήσετε νωρίτερα θα σήμαινε πιθανώς μια καλύτερη ευκαιρία για την πρόληψη σοβαρών προβλημάτων. Όπως και με τις εκπομπές, εάν συνέβαιναν νωρίτερα, θα είχαμε καλύτερη απάντηση στην υπερθέρμανση του πλανήτη» λέει ο Κιμ. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1797587/oi-diastimikoi-pyrayloi-kai-doryforoi-poy-kaigontai-stin-atmosfaira-nea-pigi-molynsis-toy-perivallontos/

Ψάξτε για ζωή κάτω από τους πάγους του Άρη προτείνει μια νέα μελέτη. Μπορεί να έχει δημιουργηθεί υπόγεια στον Κόκκινο Πλανήτη περιβάλλον φιλικό στη φωτοσύνθεση. Οι συνθήκες που απαιτούνται για να συμβεί η φωτοσύνθεση στον Άρη θα μπορούσαν να υπάρχουν κάτω από την επιφάνεια των αποθεμάτων πάγου που υπάρχει κάτω από την σκόνη στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη του Κόκκινου Πλανήτη, προτείνει νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Communications Earth & Environment».Η φωτοσύνθεση είναι η διαδικασία με την οποία έμβια όντα όπως τα φυτά, τα φύκια και τα κυανοβακτήρια δημιουργούν χημική ενέργεια. Απαιτεί νερό και φως για να προχωρήσει και δημιουργεί το μεγαλύτερο μέρος του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα της Γης. Η νέα μελέτη προτείνει ότι ένα αρκετά παχύ στρώμα πάγου στον Άρη θα μπορούσε να φιλτράρει την σκληρή ακτινοβολία από τον Ήλιο, αλλά και να επιτρέψει αρκετό ηλιακό φως να περάσει για φωτοσύνθεση, δημιουργώντας τις λεγόμενες «κατοικήσιμες ζώνες ακτινοβολίας».Ακριβώς όπως η φωτοσύνθεση χρειάζεται ακριβώς το σωστό φως για να προχωρήσει, αυτά τα αποτελέσματα πρέπει να εξεταστούν με το σωστό φως. Αν και δεν υποδηλώνουν ότι η ζωή υπάρχει επί του παρόντος στον Άρη ή ότι υπήρξε ποτέ στην ιστορία του Κόκκινου Πλανήτη, τα αποτελέσματα δίνουν στους επιστήμονες που συμμετέχουν σε αυτή τη συνεχή αναζήτηση μια ιδέα για το πού να ψάξουν.«Δεν δηλώνουμε ότι βρήκαμε ζωή στον Άρη, αλλά αντίθετα πιστεύουμε ότι τα επίμαχα σημεία στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη αντιπροσωπεύουν τα πιο εύκολα προσβάσιμα μέρη για αναζήτηση ζωής στον Άρη σήμερα» δήλωσε στο Space.com η Αντίτια Κιούλερ, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Εργαστήριο Αεριώθησης της NASA (το περίφημο JPL), επικεφαλής της έρευνας. Το γεωλογικό προφίλ Τόσο η Γη όσο και ο Άρης βρίσκονται μέσα στη λεγόμενη «κατοικήσιμη ζώνη» ενός πλανητικού συστήματος, την περιοχή γύρω από ένα άστρο στην οποία οι θερμοκρασίες είναι κατάλληλες για να επιτρέψουν την ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή στην επιφάνεια ενός πλανήτη, παράγοντας που θεωρείται ο πλέον απαραίτητος και κρίσιμος για την παρουσία της ζωής έτσι τουλάχιστον όπως εμείς την γνωρίζουμε. Ωστόσο ενώ το 71% της επιφάνειας της Γης καλύπτεται από ωκεανούς υγρού νερού, ο Άρης είναι μια απέραντη έρημος.Παρατηρήσεις από αποστολές στον Άρη, όπως αυτές με τους ρομποτικούς εξερευνητές έδειξαν ότι αυτό δεν συνέβαινε πάντα. Γεωλογικά χαρακτηριστικά που εξερευνήθηκαν από αυτά τα ρομπότ, όπως ξηρές κοίτες λιμνών και παραπόταμοι ποταμών, δείχνουν ότι νερό διέσχιζε τον Κόκκινο Πλανήτη πριν από δισεκατομμύρια χρόνια. Δορυφόροι που πετούν πάνω από τον Άρη, όπως το Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) της NASA, έχουν εντοπίσει νερό σε παγωμένη μορφή σε διάφορες και συχνά σε απροσδόκητες περιοχές του πλανήτη.Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο Άρης έχασε νερό του πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, όταν το μαγνητικό του πεδίο αποδυναμώθηκε (η μαγνητόσφαιρα της Γης εξακολουθεί να είναι ισχυρή) και η ατμόσφαιρά του απογυμνώθηκε ως επί το πλείστον. Αυτό σήμαινε ότι υπήρχαν λίγα για να αποτραπεί η απώλεια του εξατμισμένου νερού στο Διάστημα. Η έλλειψη πυκνής ατμόσφαιρας σημαίνει επίσης ότι ο σύγχρονος Άρης βομβαρδίζεται από σκληρή υπεριώδη ακτινοβολία από τον Ήλιο, η οποία είναι θανατηφόρα για τα ζωντανά και καταστρέφει τα πολύπλοκα μόρια που χρειάζονται για τη ζωή.«Σε αντίθεση με τη Γη, ο Άρης στερείται προστατευτικής ασπίδας του όζοντος, επομένως υπάρχει 30% περισσότερη επιβλαβής υπεριώδης ακτινοβολία στην επιφάνεια σε σύγκριση με τον πλανήτη μας. Έτσι, στον Άρη, οι περιοχές όπου θα μπορούσε να συμβεί φωτοσύνθεση είναι πιο πιθανό να βρίσκονται μέσα σε σκονισμένο πάγο, επειδή ο υπερκείμενος σκονισμένος πάγος εμποδίζει την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία στην επιφάνεια του Άρη και το υγρό νερό είναι εξαιρετικά ασταθές στην επιφάνεια του Άρη λόγω του ξηρού του ατμόσφαιρα» λέει η Κιούλερ. Η φωτοσύνθεση Χρησιμοποιώντας προσομοιώσεις υπολογιστή, η ομάδα ανακάλυψε ότι ο πάγος του Άρη μπορεί να λιώσει από μέσα, με τον υπερκείμενο πάγο να προστατεύει αυτό το ρηχό υπόγειο υγρό νερό από την εξάτμιση στην ξηρή ατμόσφαιρα του Άρη.«Έτσι, τα δύο βασικά συστατικά για τη φωτοσύνθεση μπορούν να υπάρχουν μέσα σε σκονισμένους πάγους του Άρη στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη. Η φωτοσύνθεση απαιτεί επαρκή ποσότητα ηλιακού φωτός και επίσης υγρό νερό για να συμβεί. Δύο προηγούμενες ανεξάρτητες προσομοιώσεις πυκνού αρειανού χιονιού διαπίστωσαν ότι η τήξη κάτω από την επιφάνεια μπορεί να συμβεί στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη του Άρη σήμερα εάν υπάρχουν μικρές ποσότητες σκόνης (λιγότερο από 1%) μέσα στο χιόνι. Ανακαλύπτοντας σκονισμένο πάγο εκτεθειμένο μέσα σε θαμμένα σκονισμένα χιόνια που σχετίζονται με τις αρειανές ρεματιές πριν από μερικά χρόνια, υπάρχει ένας μηχανισμός για να λιώσουν κάτω από την επιφάνεια για να σχηματίσουν ρηχό υπόγειο υγρό νερό» λέει η Κιούλερ.Η επιστήμονας αναφέρει πώς η ομάδα διαπίστωσε ότι, για τον εκτεθειμένο και σκονισμένο πάγο, ο υπερκείμενος πάγος μπορεί να εμποδίσει την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία στην επιφάνεια του Άρη. Αυτός ο πάγος επιτρέπει επίσης αρκετή ηλιακή ακτινοβολία να διεισδύσει κάτω από την επιφάνεια του πάγου για να επιτραπεί η φωτοσύνθεση. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1800068/psaxte-gia-zoi-kato-apo-toys-pagoys-toy-ari-proteinei-mia-nea-meleti/

Η πρώτη γυναίκα που θα πατήσει το πόδι της στη Σελήνη θα φοράει… Prada (βίντεο) Ο ιταλικός οίκος μόδας σχεδίασε τις νέες στολές της NASA. Η NASA προσέθεσε ένα ακόμη κομμάτι στο παζλ της προσπάθειας της να πραγματοποιήσει μετά από μισό αιώνα μια επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη παρουσιάζοντας τις νέες στολές που θα φορούν οι αστροναύτες της.Η τρίτη αποστολή του προγράμματος Artemis είναι μετά από συνεχείς αναβολές προγραμματισμένη για τον Σεπτέμβριο του 2026 και αυτή θα είναι η πρώτη επανδρωμένη αποστολή της NASA στη Σελήνη μετά από εκείνες του προγράμματος Apollo στις δεκαετίες του 1960 και 1970.Έχει αποφασισθεί ότι σε αυτή την αποστολή θα υπάρχει στο πλήρωμα τουλάχιστον μια γυναίκα η οποία θα είναι και αυτή που για συμβολικούς λόγους θα βγει πρώτη από τη σεληνάκατο και θα γίνει ταυτόχρονα η πρώτη γυναίκα που θα πατήσει το πόδι της στη Σελήνη. Επίσης στο πλήρωμα θα υπάρχει και ένας αφροαμερικανικής καταγωγής αστροναύτης που επίσης θα είναι ο πρώτος αφροαμερικανός που θα επισκεφτεί το φυσικό μας δορυφόρο.Και επειδή μια αποστολή τέτοιας σημασίας στην οποία θα έχει κεντρικό ρόλο μια γυναίκα θα πρέπει οι στολές θα πρέπει εκτός από λειτουργικές, τεχνολογικά προηγμένες και ασφαλείς να διαθέτουν και στυλ. Αυτή την τελευταία παράμετρο ανέλαβε να υλοποιήσει η Prada την οποία επέλεξε ως συνεργάτη της στο σχεδιασμό των στολών η Axiom Space που πήρε το συμβόλαιο από την NASA για τη δημιουργία των νέων στολών.Η στολή φέρει την ονομασία AxEMU (The new Axiom Extravehicular Mobility Unit ) με τα στελέχη της Prada να αναφέρουν ότι ο οίκος είναι εξοικειωμένος με τεχνολογίες αιχμής χάρη και στη συνεργασία του με την ομάδα ιστιοπλοΐας Luna Rossa Prada Americas Cup. Ανάμεσα στα άλλα στολές αυτές κατασκευάστηκαν για να αντέχουν τις ακραίες θερμοκρασίες στο σεληνιακό νότιο πόλο και να αντέχουν τις πιο χαμηλές θερμοκρασίες στις μόνιμα σκιασμένες περιοχές του για τουλάχιστον δύο ώρες. «Είμαι πολύ περήφανος για το αποτέλεσμα που δείχνουμε σήμερα, το οποίο είναι απλώς το πρώτο βήμα σε μια μακροχρόνια συνεργασία με την Axiom Space» δήλωσε ο Λορέντζο Μπερτέλι, επικεφαλής μάρκετινγκ της Prada. Η νέα στολή αστροναυτών της NASA με την υπογραφή της Prada. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1798715/i-proti-gynaika-poy-tha-patisei-to-podi-tis-sti-selini-tha-foraei-prada-vinteo/

Δείτε εντυπωσιακές εικόνες από ένα αστρικό ηφαίστειο (βίντεο) Ένα κοσμικό φαινόμενο που σπάνια παρατηρούν οι επιστήμονες. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατέγραψε εντυπωσιακές εικόνες από ένα φαινόμενο που οι επιστήμονες ονομάζουν «αστρικό ηφαίστειο». Οι εικόνες αποτυπώνουν τι συμβαίνει στο άστρο R Aquarii με βίαιες εκρήξεις να εκτοξεύουν ύλη γύρω από το άστρο. Ο όρος αστρικό ηφαίστειο διατυπώθηκε αφού το φαινόμενο φαίνεται να προκαλεί εκτόξευση ύλης με τρόπο ανάλογο όπως η λάβα εκτοξεύεται από το εσωτερικό της γης.Το R Aquarii δεν είναι ένα μεμονωμένο άστρο αλλά ένα συμβιωτικό μεταβλητό άστρο αποτελούμενο από έναν κόκκινο γίγαντα και έναν λευκό νάνο που περιφέρονται ο ένας γύρω από τον άλλο σε έναν αιώνιο κοσμικό χορό. Ο κόκκινος γίγαντας πάλλεται, με τη θερμοκρασία και τη φωτεινότητά του να αλλάζουν σε μια περίοδο 390 ημερών. Αυτό διασταυρώνεται με την 44χρονη τροχιακή περίοδο του λευκού νάνου. Όταν ο λευκός νάνος αρχίζει να κλείνει μέσα στον κόκκινο γίγαντα, απορροφά μέρος του αερίου του μέσω της βαρύτητας και συσσωρεύει τον δίσκο γύρω του μέχρι να καταρρεύσει και να εκραγεί, πετώντας πίδακες υλικού. Τότε ο κύκλος ξεκινά ξανά.«Αυτό το ξέσπασμα εκτοξεύει ισχυρούς πίδακες που φαίνονται ως νήματα που εκτοξεύονται από το δυαδικό σύστημα, σχηματίζοντας βρόχους και ίχνη καθώς το πλάσμα αναδύεται με τη μορφή σερπαντίνων. Το πλάσμα συστρέφεται από τη δύναμη της έκρηξης και διοχετεύεται προς τα πάνω και προς τα έξω από ισχυρά μαγνητικά πεδία. Η εκροή φαίνεται να λυγίζει πίσω στον εαυτό της σε ένα σπειροειδές σχέδιο. Τα νήματα λάμπουν στο ορατό φως επειδή ενεργοποιούνται από την ακτινοβολία με φυσαλίδες από το αστρικό δίδυμο που είναι το R Aquarii» αναφέρουν οι επιστήμονες που ελέγχουν τη λειτουργία του Hubble.Το νεφέλωμα γύρω από το δυαδικό άστρο είναι γνωστό ως Cederblad 211 και μπορεί να είναι το κατάλοιπο μίας αστρικής έκρηξης σουπερνόβα. Στιγμιότυπο από το φαινόμενο του αστρικού ηφαιστείου που κατέγραψε το Hubble. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1798909/deite-entyposiakes-eikones-apo-ena-astriko-ifaisteio-vinteo/

Ο αρχαιότερος και διασημότερος καφέ νάνος που γνωρίζουμε δεν είναι ένας αλλά δύο δίδυμα κοσμικά σώματα (βίντεο) Απρόσμενη ανακάλυψη που αλλάζει τα δεδομένα στην αστρονομία μετά από τριάντα χρόνια ερευνών. Η ανακάλυψη από τους αστρονόμους του Gliese 229B, ενός μυστηριώδους γιγάντιου κόσμου 19 έτη φωτός από τη Γη, το 1995 απέδειξε ότι ορισμένες φορές κάποιοι θρύλοι μπορεί να είναι αληθινοί. Οι επιστήμονες είχαν διατυπώσει την άποψη ότι υπάρχουν στο Σύμπαν διαστημικά σώματα που έχουν πολύ μεγαλύτερο μέγεθος και φωτεινότητα από πλανήτες αλλά πολύ μικρότερο μέγεθος και φωτεινότητα για να είναι άστρα. Όμως δεν είχε γίνει εφικτό μέχρι τα μέσα της δεκαετίας το 1995 ο εντοπισμός ενός τέτοιου κοσμικού αντικειμένου το οποίο η επιστημονική κοινότητα ονόμασε «καφέ νάνο». Τα τελευταία τριάντα χρόνια ο Gliese 229B έχει γίνει αντικείμενο εκατοντάδων μελετών και μια ερευνητική ομάδα με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Nature» φέρνει τα πάνω κάτω αφού αναφέρει ότι ο Gliese 229B δεν είναι ένας αλλά δύο καφέ νάνοι. Όπως αναφώνησαν οι ερευνητές: «Είναι δίδυμα!».Η ανακάλυψη επιβεβαιώθηκε από δεύτερη ερευνητική ομάδα που δημοσιεύει τα ευρήματα της στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal Letters». «Η ανακάλυψη ότι το Gliese 229B είναι δυαδικό σύστημα και όχι ένας μεμονωμένος καφέ νάνος όχι μόνο επιλύει τη διαφορά που παρατηρείται μεταξύ της μάζας και της φωτεινότητάς του, αλλά επίσης εμβαθύνει σημαντικά την κατανόησή μας για τους καφέ νάνους, που διασχίζουν τη γραμμή μεταξύ άστρων και γιγάντιων πλανητών» λέει ο Ντίμιτρι Μάουτεν καθηγητής αστρονομίας στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech), εκ των επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Η ανακάλυψη οδηγεί σε νέα ερωτήματα σχετικά με το πώς σχηματίζονται δυαδικά συστήματα καφέ νάνων όπως αυτό και υποδηλώνει ότι υπάρχουν και άλλα που περιμένουν να τα ανακαλύψουμε ή που όπως στην περίπτωση του Gliese 229B μπορεί να έχει εντοπιστεί μόνο το ένα εκ των δύο μελών του συστήματος. Καλλιτεχνική απεικόνιση ενός διαδικού συστήματος καφέ νάνων. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1798827/o-archaioteros-kai-diasimoteros-kafe-nanos-poy-gnorizoyme-den-einai-enas-alla-dyo-didyma-kosmika-somata-vinteo/

Τι είναι ο λιθοσφαιρικός σταλαγμός; Το φαινόμενο που είναι γνωστό ως λιθοσφαιρικός σταλαγμός (lithospheric dripping), συμβαίνει όταν μάζες πετρωμάτων αποσπώνται από το κατώτερο τμήμα του φλοιού και βυθίζονται στον υποκείμενο μανδύα που είναι πιο ρευστός.Γιατί ο γήινος φλοιός βυθίζεται κάτω από την Τουρκία.Μια παράξενη κοιλότητα που βρίσκεται καταμεσής ενός οροπεδίου στην Κεντρική Τουρκία φαίνεται πως είναι αποτέλεσμα ενός γεωλογικού φαινομένου που μόλις πρόσφατα αρχίσαμε να κατανοούμε.Κάτω από τη Λεκάνη Κόνια στο Υψίπεδο της Κεντρικής Ανατολίας ο φλοιός της Γης μαλακώνει και «στάζει» βαθύτερα στο εσωτερικό του πλανήτη, υποδεικνύει μελέτη που δημοσιεύεται στο «Nature Communications».Το φαινόμενο, γνωστό ως λιθοσφαιρικός σταλαγμός (lithospheric dripping), συμβαίνει όταν μάζες πετρωμάτων αποσπώνται από το κατώτερο τμήμα του φλοιού και βυθίζονται στον υποκείμενο μανδύα που είναι πιο ρευστός. Είναι μια διαδικασία που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα σε σχετικά λίγες περιοχές του πλανήτη, όπως στη Λεκάνη Αριζάρο των Ανδεων που είχε μελετηθεί από την ίδια ερευνητική ομάδα.Ο σταλαγμός συμβαίνει όταν το κατώτερο τμήμα του φλοιού θερμανθεί και αρχίσει να γίνεται πιο ρευστό, οπότε αρχίζει να στάζει σαν μέλι, αλλά πολύ πιο αργά. Καθώς η σταγόνα κινείται προς τα κάτω, τραβά μαζί της και τον φλοιό, οπότε σχηματίζεται στην επιφάνεια μια λεκάνη, στη συγκεκριμένη περίπτωση η Λεκάνη Κόνια.Οταν όμως η σταγόνα υλικού τελικά αποσπαστεί και κυλήσει στον μανδύα, ο φλοιός γύρω της αναπηδά και σχηματίζει ένα εξόγκωμα. Ετσι πρέπει να σχηματίστηκε και το Υψίπεδο της Κεντρικής Ανατολίας, λένε οι ερευνητές.Ολόκληρο το οροπέδιο έχει ανυψωθεί κατά περίπου ένα χιλιόμετρο τα τελευταία 10 εκατ. χρόνια, κάτι που όπως υποδεικνύει η μελέτη συνέβη ως αποτέλεσμα ενός παλαιότερου επεισοδίου λιθοσφαιρικού σταλαγμού. Η ανοδική κίνηση του υψιπέδου συνεχίζεται και σήμερα, ενώ ταυτόχρονα η Λεκάνη Κόνια βυθίζεται λόγω του σχηματισμού μιας δεύτερης σταγόνας.Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι ο λιθοσφαιρικός σταλαγμός μπορεί να συμβεί σχεδόν οπουδήποτε στη Γη και είναι πιθανό να εξηγεί τον σχηματισμό και άλλων υψιπέδων, γράφουν οι ερευνητές. Δεν αποκλείουν μάλιστα το ενδεχόμενο να συμβαίνει ίδιο φαινόμενο και σε πλανήτες που δεν διαθέτουν λιθοσφαιρικές πλάκες, όπως ο Αρης και η Αφροδίτη. – https://www.tovima.gr/print/science/giati-o-giinos-floios-vythizetai-kato-apo-tin-tourkia/

«Στοιχειωμένα» αστρονομικά αντικείμενα. Το διάστημα είναι τρομακτικό – Τα αστρονομικά αντικείμενα είναι όμορφα από μακριά, αλλά πολύ επικίνδυνα από κοντά Αν με έναν μαγικό τρόπο μεταφερθείτε σε ένα εντελώς τυχαίο σημείο κάπου στο σύμπαν, οι πιθανότητες να πεθάνετε μέσα σε λίγα λεπτά είναι μεγαλύτερες από 99,99999999%. Αν βρεθείτε στην επιφάνεια ή στο εσωτερικό ενός άστρου θα εξατμιστείτε αστραπιαία από τις υπερ-υψηλές θερμοκρασίες, αν βρεθείτε κοντά σε μια μαύρη τρύπα θα διαμελιστείτε (σπαγγετοποιηθείτε) από τις παλλοιριακές δυνάμεις ή αν βρεθείτε σε έναν πλανήτη με δηλητηριώδη ατμόσφαιρα θα πεθάνετε από ασφυξία. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Το διάστημα είναι ως επί το πλείστον κενό και αφιλόξενο στη ζωή. Τα αστρονομικά αντικείμενα που συναντά κανείς σ’ αυτό είναι τρομακτικά και θανατηφόρα. Υπερθεματίζοντας, η λογοτεχνία της επιστημονικής φαντασίας περιγράφει ένα διάστημα γεμάτο εξωγήινους που σκοπεύουν ν’ αρπάξουν τους πόρους μας, την τεχνολογία μας και την ζωή μας. Ίσως η αίσθηση που έχουμε για το διάστημα να επηρεάζεται από όλα αυτά. Σίγουρα υπάρχει σ’ αυτό ομορφιά και δέος που ευφραίνει την ψυχή μας, αλλά ταυτόχρονα ένα ρίγος διαπερνάει το κορμί μας. Ας ρίξουμε λοιπόν μια ματιά σε μερικά «τρομακτικά και απόκοσμα φαντάσματα του διαστήματος». Το νεφέλωμα Κεφάλι της Μάγισσας Ονομάζεται και NGC 1909. Γιατί είναι γνωστό και ως «το «νεφέλωμα του κεφαλιού της μάγισσας»;Το κεφάλι μιας κλασικής μάγισσας!Με λίγη φαντασία, βλέπουμε το μυτερό πηγούνι, την στραβή μύτη, το στόμα ανοιχτό, σαν να εκστομίζει μια κατάρα και τα μάτια να κοιτάζουν σε κάτι φρικιαστικό που δεν μπορούμε να αντιληφθούμε.Το κεφάλι της μάγισσας βρίσκεται κοντά στο πολύ λαμπερό άστρο Rigel (το οποίο ίσως γνωρίζετε καλύτερα ως το δεξί «γόνατο» στον αστερισμό του Ωρίωνα, από την οπτική γωνία του παρατηρητή) και αντανακλά αυτό το έντονο αστρικό φως σε εμάς. Το άστρο θερμαίνει επίσης την μεσοαστρική σκόνη και σ’ αυτή την εικόνα, που τραβήχτηκε από το Wide-Field Infrared Survey Explorer ή WISE της NASA, βλέπουμε την θερμική υπέρυθρη λάμψη της σκόνης. Βαθιά μέσα σε αυτό το νέφος υπάρχουν περιοχές που γεννιούνται νέα άστρα – κάτι που θα ικανοποιούσε την επιθυμία των κακών μαγισσών να καταβροχθίζουν παιδιά! Το φλεγόμενο Νεφέλωμα του Κρανίου Ονομάζεται και Sharpless 2-68. Με λίγη φαντασία φαίνεται σαν ένα κρανίο με φλόγες:Το νεφέλωμα που μοιάζει με τον Ghost Rider (Johnny Blaze)Εντάξει, είναι στην πραγματικότητα ένα πλανητικό νεφέλωμα. Πρόκειται για το αέριο που εκτοξεύεται από ένα άστρο που μοιάζει με τον ήλιο μας, καθώς τελειώνουν τα πυρηνικά του καύσιμα στον πυρήνα του, και αποβάλλει τα εξωτερικά του στρώματα ενώ πεθαίνει. Ο αστρικός «άνεμος» του υδρογόνου και άλλων στοιχείων που πνέει στο διάστημα ενεργοποιείται από τον απογυμνωμένο και εξαιρετικά θερμό πυρήνα του άστρου. Το μπλέ χρώμα δείχνει το οξυγόνο κοντά στον πυρήνα και οι κοιλότητες – που φαίνονται ως «μάτια» και «στόμα» – θα μπορούσαν να έχουν σχηματιστεί από τις αλληλεπιδράσεις του αστρικού ανέμου με το περιβάλλον γύρω από το άστρο. Το έντονα κόκκινο χρώμα είναι υδρογόνο και το συνολικό σχήμα του «κρανίου» εμφανίζεται σε κάποια απόσταση από το άστρο.Το ετοιμοθάνατο άστρο κινείται αρκετά γρήγορα, έτσι ώστε ο διαστρικό αέριο να μοιάζει σαν τις φλόγες από το κρανίο του Gost Rider. To Νεφέλωμα του Εξωγήινου Δαίμονα Μπορεί να μην είναι το επίσημο όνομα του νεφελώματος που βλέπουμε στην παρακάτω εικόνα, αλλά δεν νομίζω ότι κάποιος θα διαφωνούσε γι αυτό:Τεχνικά, το νεφέλωμα του Εξωγήινου Δαίμονα συνίσταται από τρία αστρονομικά αντικείμενα. Το αστρικό σμήνος Haffner 18 αποτελεί τη «μύτη». Το «μάτι» στα δεξιά είναι το αστρικό σμήνος Haffner 19, το οποίο περιέχει έναν μεγάλο αριθμό από τεράστια και λαμπερά άστρα που φωτίζουν το αέριο γύρω τους, δημιουργώντας μια σχεδόν σφαιρική περιοχή φωτεινού υδρογόνου που ονομάζεται σφαίρα Strömgren. Το «στόμα» είναι το νεαρό σμήνος NGC 2467, επίσης μια περιοχή που δημιουργούνται νέα άστρα. Το φωτεινό άστρο που παριστάνει το «μάτι» στα αριστερά είναι το HD 64455. Ο εξωγήινος δαίμονας είναι στην πραγματικότητα πολλά νεφελώματα, πιθανώς σε διαφορετικές αποστάσεις από τη Γη το καθένα, κατά μήκος της οπτικής μας γραμμής, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη μελέτη τους μεμονωμένα. Ο αστεροειδής-κρανίο Το 2015 ένας αστεροειδής πέρασε μόλις 485.000 χιλιόμετρα από τη Γη. Οι σαρώσεις ραντάρ του αντικειμένου αποκάλυψαν ότι έχει το σχήμα ανθρώπινου κρανίου.Ο αστεροειδής ονομάζεται 2015 TB145, έχει διάμετρο περίπου 600 μέτρα, πράγμα που σημαίνει ότι πέρα από την τρομακτική του απεικόνιση, είναι επίσης ένας δυνητικά επικίνδυνος αστεροειδής, με μικρή, αλλά όχι μηδενική πιθανότητα να χτυπήσει τον πλανήτη μας προκαλώντας τεράστια καταστροφή. Προς το παρόν, είμαστε ασφαλείς από αυτόν τον διαστημικό βράχο σε σχήμα κρανίου για τα επόμενα 150 χρόνια (αρκετός χρόνος για να κάνουμε κάτι γι ‘αυτό). Ήλιος σαν κολοκύθα Χαλοουίν Τον Οκτώβριο του 2014, το Solar Dynamics Observatory της NASA δημοσίευσε μια απεικόνιση του ήλιου ως κολοκύθα του Χαλοουίν: Πρόκειται για δύο εικόνες που τραβήχτηκαν στις 8 Οκτωβρίου 2014 στο ακραίο υπεριώδες φως. Συνδυάστηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε να μοιάζουν με τις «τρομακτικές» κολοκύθες-φανάρια που συνηθίζουν να φτιάχνουν τα αμερικανάκια όταν γιορτάζουν το Χαλοουίν, τη νύχτα της 31ης Οκτωβρίου – παραμονή της Ημέρας των Αγίων Πάντων. πηγή: https://www.scientificamerican.com/article/treat-or-trick-astronomical-objects-are-beautiful-and-creepy/

Μικρόβια μετατρέπουν το τοξικό μονοξείδιο του άνθρακα σε πολύτιμο βιοκαύσιμο. Τα μικρόβια παίζουν κρίσιμο ρόλο σε όλους τους βιοχημικούς κύκλους της Γης Τα μικρόβια πεινούν. Όλη την ώρα. Και ζουν παντού, σε τεράστιους αριθμούς. Μπορεί να μην τα βλέπουμε με γυμνό μάτι, αλλά βρίσκονται σε χώματα, λίμνες, ωκεανούς, υδροθερμικές οπές, στα σπίτια μας, ακόμη και μέσα και πάνω στο σώμα μας. Και δεν κάνουν απλώς παρέα. Πάντα τρώνε. Όλα μαζί τρώνε τόσο πολύ που επηρεάζουν τους βιοχημικούς κύκλους ολόκληρου του πλανήτη.Πολλά από τα μικρόβια που ζουν στον πλανήτη μας κάνουν ό,τι μπορούν για να διατηρήσουν αυτούς τους κύκλους σε τέλεια ισορροπία. Ωστόσο είναι γεγονός, ότι οι ανθρώπινες παρεμβάσεις έχουν αλλάξει σημαντικά την ισορροπία κάποιων κύκλων.Αυτό ακούγεται μάλλον ζοφερό – και εν μέρει είναι. Είναι ώρα για αλλαγή. Και το κλειδί για την αλλαγή μπορεί να βρίσκεται στο απλό χαρακτηριστικό που μοιραζόμαστε με κάθε ζωντανό οργανισμό στη Γη.Όλα χρειάζονται τροφή, από τα πιο μικροσκοπικά μέχρι τις μεγαλύτερες μπλε φάλαινες. Για τα μικρόβια, η τροφή τους μπορεί να περιλαμβάνει σχεδόν οτιδήποτε. Μερικά μικρόβια τρέφονται με μήλα, άλλα προτιμούν τα σάκχαρα του γάλακτος (λακτόζη) και μας βοηθούν να φτιάξουμε γιαούρτι και τυρί. Και σε πολλά, πολλά μικρόβια αρέσει να τρώνε απορρίματα.Αυτό είναι εξαιρετικά βολικό όταν πρόκειται για τον καθαρισμό των λυμάτων μας, για παράδειγμα. Δισεκατομμύρια μικρόβια στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων καταβροχθίζουν ευτυχώς όλα τα θρεπτικά συστατικά στο νερό που ξεπλένεται στις αποχετεύσεις μας. Αυτό μειώνει τον κίνδυνο να αρρωστήσουμε και συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας των επιφανειακών υδάτων.Ορισμένα μικρόβια στον πλανήτη μας μπορούν να μετατρέψουν την τροφή τους σε καύσιμα μας. Και τρέφονται επίσης με απόβλητα. Υπάρχουν μικρόβια που παράγουν καύσιμα τρώγοντας μονοξείδιο του άνθρακα – ένα εξαιρετικά τοξικό αέριο που παράγεται, μεταξύ άλλων, κατά την παραγωγή χάλυβα.Η βιομηχανία χάλυβα παράγει περίπου 2 δισεκατομμύρια τόνους χάλυβα ετησίως και το μονοξείδιο του άνθρακα αποτελεί μεταξύ 20% και 30% των καυσαερίων της. Αυτά τα απόβλητα μονοξειδίου του άνθρακα καίγονται προς το παρόν για να παραχθεί διοξείδιο του άνθρακα.Λιγότερο τοξικό, αλλά αρκετά επιβλαβές ακόμα. Αλλά τα μικρόβια που καταναλώνουν μονοξείδιο του άνθρακα θα μπορούσαν να μετατρέψουν αυτές τις τεράστιες ποσότητες απαερίων σε πράσινο καύσιμο. Μικροί χημικοί Τα μικρόβια που καταναλώνουν μονοξείδιο του άνθρακα που μελέτησε κατά τη διάρκεια του διδακτορικού της μπορούν να παράγουν αιθανόλη, ένα βιοκαύσιμο που έχει ήδη αναμειχθεί σε κανονικά καύσιμα για αρκετές δεκαετίες για να τα κάνει λίγο πιο πράσινα.Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος της βιοαιθανόλης στον κόσμο παράγεται από καλλιέργειες τροφίμων. Αυτό έχει προκαλέσει συζήτηση σχετικά με την ιεράρχηση των καυσίμων έναντι των τροφίμων – θα έπρεπε πραγματικά να χρησιμοποιούμε καλλιέργειες για να τροφοδοτούμε τα αυτοκίνητά μας, όταν ένα σημαντικό μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού λιμοκτονεί;Ευτυχώς, οι μικροσκοπικοί φίλοι μας που τρώνε μονοξείδιο του άνθρακα μπορούν να παράγουν αιθανόλη από απαέρια. Η Maximilienne Toetie Allaart, μεταδιδακτορική Ερευνητής στην Έρευνα Μικροβιώματος του Εντέρου, Πανεπιστήμιο του Tübingen για να μελετήσει αυτά τα μικρά μικρόβια, τα άφησε να αναπτυχθούν σε γυάλινα δοχεία 3 λίτρων που ονομάζονται βιοαντιδραστήρες. Κάθε βιοαντιδραστήρας περιείχε φυσαλίδες πολύτιμου μονοξειδίου του άνθρακα που χρησιμοποιούν τα μικρόβια μου ως πηγή τροφής.Έλεγχε πόσο μονοξείδιο του άνθρακα μπορούσαν να φάνε και πόσο γρήγορα μεγάλωναν. Θα μπορούσε να προσθέσει επιπλέον προμήθειες τροφής ή να συγκρίνει πώς αντιδρούν τα μικρόβια σε ξαφνικούς κραδασμούς μονοξειδίου του άνθρακα ή σε μια συνεχή, σταθερή ροή του. Με όλο αυτόν τον έλεγχο, θα μπορούσε να δοκιμάσει τα όρια της ικανότητας κατανάλωσης μονοξειδίου του άνθρακα των μικροβίων μου.Αλλά ακόμη και για τα μικρόβια που τρώνε μονοξείδιο του άνθρακα, το μονοξείδιο του άνθρακα μπορεί να είναι τοξικό. Στην ουσία, αυτό συμβαίνει επειδή δεν μπορούν πραγματικά να επιλέξουν αν θέλουν να φάνε το μονοξείδιο του άνθρακα ή όχι. Το μονοξείδιο του άνθρακα είναι ένα είδος νταής. Αν είναι εκεί, πρέπει να το φάνε. Όπως ακριβώς η δεσποινίς Trunchbull που αναγκάζει τον καημένο τον Bruce να φάει ολόκληρο το κέικ σοκολάτας στη Matilda του Roald Dahl.Όπως και ο Bruce, οι καταναλωτές μονοξείδιου του άνθρακα είναι ανθεκτικοί. Αν η πίεση του μονοξειδίου του άνθρακα γύρω τους γίνει πολύ υψηλή, το αντιμετωπίζουν μετατρέποντας το μονοξείδιο του άνθρακα σε αιθανόλη. Είναι βολικό, γιατί αυτό σημαίνει ότι αν αφήσουμε αυτά τα μικρόβια να αναπτυχθούν σε υψηλές πιέσεις μονοξειδίου του άνθρακα, θα παράγουν πολλή αιθανόλη για εμάς.Αυτό μπορεί να εφαρμοστεί και στον πραγματικό κόσμο. Μια εταιρεία που εδρεύει στις ΗΠΑ με την ονομασία LanzaTech μετατρέπει τα χαλυβουργεία από αέριο και άλλα ρεύματα αποβλήτων σε βιοαιθανόλη σε εργοστάσια πλήρους κλίμακας. Κι όλα αυτά γίνονται δυνατά από μικρόβια, μικροσκοπικούς χημικούς που δεν μπορούμε να δούμε ούτε με γυμνό μάτι.Τα μικρόβια είναι μικρά. Μπορούν όμως να επιφέρουν τεράστιες αλλαγές και να συμβάλλουν στην επαναχρησιμοποίηση των αποβλήτων. Ήρθε η ώρα να συμμετάσχετε μαζί τους στη μάχη. Πηγή: https://www.huffingtonpost.gr/entry/mikrovia-metatrepoen-to-toxiko-monoxeidio-toe-anthraka-se-poletimo-viokaesimo_gr_671baf2ee4b0fdf4fef42fc7 – The Conversation

Το γεωμετρικό εργαλείο που έλυσε το πρόβλημα της σχετικότητας του Αϊνστάιν. Οι τανυστές χρησιμοποιούνται σε όλα τα μαθηματικά και την επιστήμη για να αποκαλύψουν κρυμμένες γεωμετρικές αλήθειες. Τι είναι λοιπόν οι τανυστές;Μετά την δημοσίευση της ειδικής θεωρίας της σχετικότητας το 1905, ο Άλμπερτ Αϊνστάιν πέρασε την επόμενη δεκαετία προσπαθώντας να καταλήξει σε μια θεωρία της βαρύτητας. Για χρόνια, πάλευε να αποδείξει ότι η βαρύτητα στην πραγματικότητα είναι μια παραμόρφωση της γεωμετρίας του χωροχρόνου που προκαλείται από την παρουσία της ύλης. Αλλά γνώριζε επίσης ότι ο χρόνος και η απόσταση είναι κόντρα στην διαίσθησή μας μεγέθη σχετικά: αλλάζουν ανάλογα με το σύστημα αναφοράς. Η κίνηση προκαλεί συστολή του μήκους και διαστολή του χρόνου. Πώς λοιπόν θα μπορούσαμε να περιγράψουμε αντικειμενικά τη βαρύτητα, ανεξάρτητα από το αν είμαστε ακίνητοι ή κινούμαστε;Ο Αϊνστάιν βρήκε τη λύση σε μια νέα γεωμετρική θεωρία που δημοσιεύτηκε λίγα χρόνια νωρίτερα από τους Ιταλούς μαθηματικούς Gregorio Ricci-Curbastro και Tullio Levi-Civita. Αυτή η θεωρία έθεσε τα μαθηματικά θεμέλια σε αυτό που αργότερα θα ονομαζόταν «τανυστής».Έκτοτε οι τανυστές αποτελούν βασικό εργαλείο όχι μόνο στη γενική θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν, αλλά και στη μηχανική μάθηση, την κβαντική μηχανική, ακόμη και στη βιολογία. Σύμφωνα με τον Διονύσιο Άννινο, θεωρητικό φυσικό στο King’s College του Λονδίνου, «οι τανυστές είναι η αποτελεσματικότερη μέθοδος που διαθέτουμε για να οργανώσουμε τις εξισώσεις μας. Είναι η φυσική γλώσσα για τα γεωμετρικά αντικείμενα».Όμως είναι δύσκολο να οριστούν. Ένας επιστήμονας υπολογιστών μπορεί να σας πει ότι ένας τανυστής είναι μια διάταξη αριθμών που αποθηκεύει σημαντικά δεδομένα. Ένας απλός αριθμός είναι ένας τανυστής «τάξης 0». Μια σειρά αριθμών, που ονομάζεται διάνυσμα, είναι ένας τανυστής τάξης 1. Μια δισδιάστατη διάταξη αριθμών, ή πίνακας, είναι ένας τανυστής τάξης 2, κ.ο.κ.Αλλά ένας φυσικός ή μαθηματικός θα βρει αυτόν τον ορισμό ελλιπή. Για αυτούς, αν και οι τανυστές μπορούν να αναπαρασταθούν με τέτοιες διατάξεις αριθμών, έχουν μια βαθύτερη γεωμετρική σημασία.Για να κατανοήσετε τη γεωμετρική έννοια του τανυστή, ξεκινήστε με τα διανύσματα. Μπορείτε να φανταστείτε ένα διάνυσμα ως ένα βέλος στον χώρο. (Αυτό το βέλος δεν χρειάζεται να είναι ‘αγκυρωμένο’ σε μια συγκεκριμένη θέση: αν το μετακινήσετε στον χώρο, παραμένει το ίδιο διάνυσμα). Ένα διάνυσμα μπορεί να παριστάνει, για παράδειγμα, την ταχύτητα ενός σωματιδίου, με το μήκος του να εκφράζει την ταχύτητά του και η κατεύθυνσή του τον προσανατολισμό της.Αυτές οι πληροφορίες περιέχονται σε μια λίστα αριθμών. Για παράδειγμα, ένα διάνυσμα σε δισδιάστατο χώρο ορίζεται από ένα ζεύγος αριθμών. Ο πρώτος αριθμός μας λέει πόσες μονάδες εκτείνεται το βέλος προς τα δεξιά ή προς τα αριστερά και ο δεύτερος μας λέει πόσο εκτείνεται προς τα πάνω ή προς τα κάτω.Αλλά αυτοί οι αριθμοί εξαρτώνται από τον τρόπο που έχετε ορίσει το σύστημα συντεταγμένων σας. Ας υποθέσουμε ότι αλλάζει το σύστημα συντεταγμένων μας:Τώρα εκφράζετε το διάνυσμα ως προς το πόσο εκτείνεται σε κάθε κατεύθυνση του νέου συστήματος συντεταγμένων. Αυτό μας δίνει ένα διαφορετικό ζευγάρι αριθμών. Αλλά το ίδιο το διάνυσμα δεν έχει αλλάξει: Το μήκος και ο προσανατολισμός του παραμένουν οι ίδιοι, ανεξάρτητα από το σύστημα συντεταγμένων στο οποίο βρισκόμαστε. Επιπλέον, αν γνωρίζετε πώς να μετακινηθείτε από το ένα σύστημα συντεταγμένων στο άλλο, θα γνωρίζετε επίσης αυτόματα το πώς η λίστα των αριθμών που εκφράζουν το διάνυσμα πρέπει να αλλάξει.Οι τανυστές γενικεύουν αυτές τις ιδέες. Ένα διάνυσμα είναι ένας τανυστής τάξης 1. Οι τανυστές υψηλότερης τάξης περιέχουν πιο περίπλοκες γεωμετρικές πληροφορίες.Για παράδειγμα, φανταστείτε ότι έχετε έναν κύβο από χάλυβα και θέλετε να περιγράψετε όλες τις δυνάμεις που μπορούν να ασκηθούν σ’ αυτόν. Ένας τανυστής τάξης 2 – γραμμένος ως πίνακας – μπορεί να το κάνει αυτό. Κάθε μία από τις έδρες του κύβου αισθάνεται δυνάμεις σε τρεις διαφορετικές κατευθύνσεις. (Για παράδειγμα, η δεξιά έδρα του κύβου μπορεί να βιώσει δυνάμεις στην κατεύθυνση πάνω-κάτω, αριστερά-δεξιά και προς τα εμπρός-πίσω.)Επομένως, ο τανυστής που περικλείει όλες αυτές τις δυνάμεις μπορεί να παρασταθεί από έναν πίνακα εννέα αριθμών – έναν αριθμό για κάθε κατεύθυνση για κάθε μία από τις τρεις έδρες (οι άλλες τρεις απέναντι έδρες σε αυτό το παράδειγμα, θεωρούνται περιττές)Οι μαθηματικοί συχνά αντιλαμβάνονται τους τανυστές ως συναρτήσεις που λαμβάνουν ένα ή περισσότερα διανύσματα ως εισόδους και παράγουν ένα άλλο διάνυσμα, ή έναν αριθμό, ως έξοδο. Αυτή η έξοδος δεν εξαρτάται από την επιλογή του συστήματος συντεταγμένων. (Αυτός ο περιορισμός είναι που κάνει τους τανυστές να ξεχωρίζουν από τις συναρτήσεις γενικότερα.) Ένας τανυστής μπορεί, για παράδειγμα, να λάβει στην είσοδο δύο διανύσματα που σχηματίζουν τις πλευρές ενός ορθογωνίου παραλληλογράμμου και να εξάγει το εμβαδό του ορθογωνίου. Αν περιστρέψετε το ορθογώνιο, οι συντεταγμένες των διανυσμάτων θα αλλάξουν. Αλλά το εμβαδόν του όχι.Στη θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν, η απόσταση και ο χρόνος – που κάποτε θεωρούνταν απόλυτοι – αποδεικνύεται ότι αλλάζουν για διαφορετικούς παρατηρητές. Αλλά όπως το μήκος και το ύψος μπορούν να συνδυαστούν για τον υπολογισμό του εμβαδού, η απόσταση και ο χρόνος μπορούν να συνδυαστούν για να ορίσουν άλλες σταθερές ιδιότητες ή αναλλοίωτα. Οι τανυστές επέτρεψαν στον Αϊνστάιν να χειριστεί αποτελεσματικά αυτά τα αναλλοίωτα και να περιγράψει τη σχέση μεταξύ μάζας και χωροχρόνου. Μπόρεσε να γράψει μια μοναδική εξίσωση που να περιγράφει πώς η ύλη καμπυλώνει τον χωροχρόνο, συμπυκνώνοντας αυτό που διαφορετικά θα ήταν 16 ξεχωριστές, αλληλένδετες εξισώσεις.Από τη δημοσίευση αυτής της εξίσωσης το 1915, οι τανυστές έχουν γίνει πανταχού παρόντες. Οι φυσικοί τους χρησιμοποιούν για να χαρακτηρίσουν την κίνηση των ηλεκτρονίων γύρω από τους ατομικούς πυρήνες ή για να περιγράψουν την κατάσταση ενός συν-πλεκομένου κβαντικού συστήματος. Οι επιστήμονες υπολογιστών τους χρησιμοποιούν για να αποθηκεύσουν τις παραμέτρους των μοντέλων μηχανικής μάθησης. Οι βιολόγοι τους χρησιμοποιούν για να εντοπίσουν χαρακτηριστικά πίσω από μια φυλογενετική ανάλυση. Και οι μαθηματικοί τους πολλαπλασιάζουν μεταξύ τους για να δημιουργήσουν ακόμη πιο περίπλοκους τανυστές και στη συνέχεια μελετούν τους νέους χώρους στους οποίους ζουν αυτοί οι τανυστές. Οι τανυστές μπορούν να βοηθήσουν τους μαθηματικούς να εξερευνήσουν περίπλοκες συμμετρίες, να αναλύσουν ιδιότητες ειδικών σχημάτων που ονομάζονται πολλαπλότητες και να διερευνήσουν τις σχέσεις μεταξύ διαφορετικών συναρτήσεων.Κάποτε ο Αϊνστάιν παρακάλεσε έναν φίλο του να τον βοηθήσει να καταλάβει τους τανυστές, φοβούμενος ότι θα τρελαινόταν. Τους κατανόησε πολύ καλά – και έκτοτε αποτέλεσαν το κλειδί για την ικανότητα των επιστημόνων να περιγράφουν τον κόσμο μας. πηγή: Joseph Howlett, «The Geometric Tool That Solved Einstein’s Relativity Problem» https://www.quantamagazine.org/the-geometric-tool-that-solved-einsteins-relativity-problem-20240812/

Ποιός είναι ο μεγαλύτερος γνωστός πρώτος αριθμός; Πρώτοι αριθμοί είναι οι αριθμοί που διαιρούνται μόνο με τον εαυτό τους και τη μονάδα, όπως οι 2, 3, 5, 7, 11, 13, κ.ο.κ. Οι πρώτοι αριθμοί που γράφονται στη μορφή 2n-1 (n= ακέραιος), ονομάζονται πρώτοι του Mersenne, από το όνομα του Γάλλου μοναχού Marin Mersenne, τον πρώτο που διερεύνησε αριθμούς τέτοιας μορφής.Το πρόγραμμα Great Internet Mersenne Prime Search (GIMPS) ανακοίνωσε χτες την ανακάλυψη του μεγαλύτερου (μέχρι σήμερα) πρώτου αριθμού: πρόκειται για τον 2136279841-1 που διαθέτει 41.024.320 δεκαδικά ψηφία. Το προηγούμενο ρεκόρ κατείχε εδώ και 6 χρόνια ο αριθμός 282589933-1 που διαθέτει 24.862.048 ψηφία. Επισημαίνεται ότι δεν είναι γνωστό αν στο διάστημα μεταξύ αυτών των δύο αριθμών υπάρχει άλλος πρώτος αριθμός.Ο νέος πρώτος αριθμός που αναφέρεται και ως M136279841, μπορεί να υπολογιστεί αν πολλαπλασιάσουμε 136.279.841 φορές τον αριθμό 2 με τον εαυτό του και στη συνέχεια να αφαιρέσουμε το 1. Γράφει ο Δημήτρης Χριστοδούλου στο βιβλίο «ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ, ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ – ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» (εκδόσεις Ευρασία): «… Οι πρώτοι αποτελούν τους οικοδομικούς λίθους στο βασίλειο των αριθμών, γιατί όλοι οι άλλοι αριθμοί είναι σύνθετοι, εφόσον παράγονται παίρνοντας γινόμενα πρώτων. Ακόμα και η πιο επιπόλαια μελέτη αποκαλύπτει ότι οι πρώτοι αραιώνουν όπως προχωρούμε σε ολοένα μεγαλύτερους αριθμούς. Εγείρεται λοιπόν το ερώτημα: σταματούν κάπου; Δηλαδή υπάρχει κάποιος τελευταίος πρώτος και όλοι οι αριθμοί που τον ακολουθούν είναι σύνθετοι; Ο Ευκλείδης ήταν ο πρώτος που το απάντησε και μάλιστα κατά τον τέλειο τρόπο. Κανένας ηλεκτρονικός υπολογιστής δεν θα μπορούσε να απαντήσει στο ερώτημα, εφόσον είναι ερώτημα που αφορά το άπειρο. Μόνο ο νους μπορούσε. Εδώ είναι λοιπόν η απόδειξη του Ευκλείδη. Ας υποθέσουμε ότι, τουναντίον, το σύνολο των πρώτων αριθμών είναι πεπερασμένο, επομένως μπορούμε να τους απαριθμήσουμε κατά αύξουσα τάξη, παραλείποντας την μονάδα: p1• p2• … • pn Aς εξετάσουμε τότε τον αριθμό Μ=Π+1 όπου Π είναι το γινόμενο Π= p1• p2• … • pn Εφόσον ο Μ είναι μεγαλύτερος από τον τελευταίο πρώτο, τον pn, πρέπει να είναι σύνθετος αριθμός. Επομένως, ο Μ έχει κάποιον πρώτο παράγοντα, ας πούμε τον q. Άρα ο q είναι ένας από τους p1, p2, … , pn. Ωστόσο, εάν q=pk για κάποιο k=1, …, n, τότε, εφόσον ο q διαιρεί τον Μ και επίσης προφανώς διαιρεί το γινόμενο Π, κατ’ ανάγκη διαιρεί την διαφορά τους, δηλαδή την μονάδα. Τούτο όμως είναι άτοπο. Γιατί κανείς αριθμός, εκτός από την ίδια την μονάδα, δεν διαιρεί την μονάδα, και έχουμε παραλείψει την μονάδα από την παραπάνω απαρίθμηση. Επομένως, το αντίθετο της αρχικής μας υποθέσεως πρέπει να ισχύει, δηλαδή το σύνολο των πρώτων αριθμών πρέπει να είναι άπειρο. Όσο απλή κι αν φαίνεται αυτή η απόδειξη, θεωρείται ακόμα ως μια από τις κομψότερες σε όλα τα μαθηματικά. Ας σκεφτούμε τις επαναστάσεις στην ιστορία της σκέψεως που περιέχονται σε αυτό το απλό κομμάτι μαθηματικών. Πρώτον, ότι ο νους μπορεί να θέσει ένα ερώτημα που αφορά το άπειρο . Δεύτερον, ότι ο νους μπορεί να δώσει την απάντηση κατά έναν καθοριστικό και μη αμφισβητήσιμο τρόπο. Τρίτον, ότι η αλήθεια βρίσκεται δείχνοντας ότι η αντίθετη υπόθεση οδηγεί σε άτοπο. Όλες οι μεγάλες αποδείξεις στα μαθηματικά από την εποχή του Ευκλείδη μέχρι σήμερα έχουν χρησιμοποιήσει την ευκλείδεια μέθοδο της εις άτοπον απαγωγής…» πηγή: https://www.mersenne.org/primes/?press=M136279841

Η θερμοκρασία μιας μαύρης τρύπας. Στίβεν Χόκιγκ για όλους Φέτος συμπληρώνεται μισός αιώνας από τότε που ο Stephen Hawking έκανε την μεγαλύτερη επιστημονική του ανακάλυψη το 1974, αποδεικνύοντας θεωρητικά πως οι μαύρες τρύπες δεν είναι τόσο μαύρες, αλλά συμπεριφέρονται σαν θερμά σώματα εκπέμποντας ακτινοβολία.Ο Βρετανός θεωρητικός φυσικός Stephen Hawking (1942-2018), είναι γνωστός για τη συμβολή του στην κοσμολογία και τη φυσική των μαύρων τρυπών. Η μεγαλύτερη επιστημονική του ανακάλυψη ήταν η εξίσωση που έδειχνε ότι οι μαύρες τρύπες συμπεριφέρονται ως θερμά σώματα με απόλυτη θερμοκρασία που εξαρτάται αντιστρόφως ανάλογα από τη μάζα τους. Παρά το γεγονός ότι ο Χόκινγκ έπασχε από τη νόσο του κινητικού νευρώνα (αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση), που τον ανάγκασε σε εξ ολοκλήρου κινητική παράλυση και στην επικοινωνία μέσω ειδικής συσκευής παραγωγής ομιλίας, συνέχισε την ερευνα μέχρι το θάνατό του.Συνδυάζοντας την γενική σχετικότητα, την κβαντομηχανική και την θερμοδυναμική ο Hawking απέδειξε ότι μια μαύρη τρύπα εκπέμπει προς όλες τις κατευθύνσεις ένα είδος θερμικής ακτινοβολίας, την επονομαζόμενη ακτινοβολία Hawking. Αυτή η ακτινοβολία έχει το φάσμα ενός μέλανος σώματος του οποίου η απόλυτη θερμοκρασία είναι αυτή που ονομάζουμε θερμοκρασία Hawking ή θερμοκρασία μαύρης τρύπας (ΤΒΗ). Αυτή η ανακάλυψη εκφράζεται με μια απλή και κομψή εξίσωση:H παραπάνω εξίσωση περιέχει, εκτός από την μάζα της μαύρης τρύπας MBH, μόνο θεμελιώδεις φυσικές σταθερές: την ταχύτητα του φωτός στο κενό c, την σταθερά του Planck ℏ, την σταθερά της παγκόσμιας έλξης G και την σταθερά του Boltzmann kB. Παρατηρούμε ότι η θερμοκρασία μιας μαύρης τρύπας είναι αντιστρόφως ανάλογη με την μάζα της – όσο μικραίνει η μάζα της μαύρης τρύπας η θερμοκρασία της αυξάνεται. Το αποτέλεσμα είναι η μάζα να μειώνεται όλο και πιο γρήγορα και η μαύρη τρύπα να εξατμίζεται. Μπορούμε να «αποδείξουμε» την εξίσωση της θερμοκρασίας Hawking με τον τρόπο που περιγράφεται ΕΔΩ (Η θερμοκρασία Hawking, η αρχή της αβεβαιότητας και οι μαύρες τρύπες).Ένας δεύτερος απλούστατος, και πιο διαφανής, τρόπος απόδειξης, είναι η χρήση του «μαγικού» εργαλείου της διαστατικής ανάλυσης, η εφαρμογή της οποίας απαιτεί ελάχιστη γνώση φυσικής και μαθηματικών. Μαύρες τρύπες και η ανακάλυψη του Χόκινγκ Οι μαύρες τρύπες είναι η πιο ακραία πρόβλεψη της γενικής σχετικότητας, τη θεωρία που προτάθηκε από τον Αϊνστάιν, αντικατέστησε τον νόμο της βαρύτητας του Νεύτωνα και άλλαξε θεμελιωδώς την αντίληψή μας για τον χώρο και τον χρόνο. Μια μαύρη τρύπα είναι μια περιοχή του χώρου όπου υπάρχει τόσο υψηλή συγκέντρωση ύλης που τίποτα δεν μπορεί να ξεφύγει από ισχυρή της βαρύτητα, ούτε καν το φως (διαβάστε σχετικά: Πέντε παρανοήσεις σχετικά με τις μαύρες τρύπες). Η απλούστερη μορφή μαύρης τρύπας, είναι η λεγόμενη στατική μαύρη τρύπα, της οποίας η μαθηματική περιγραφή εξαρτάται μόνο από τη μάζα της. Η εξίσωση (1) ισχύει για αυτά τα αντικείμενα, τα οποία εξετάζουμε στη συνέχεια.Το παραπάνω σχήμα δείχνει την διαισθητική αναπαράσταση μιας στατικής μαύρης τρύπας. Η μάζα αυτού του αντικειμένου συγκεντρώνεται σε μια σημειακή περιοχή που ονομάζεται ιδιομορφία (singularity), που βρίσκεται στο κέντρο του ορίζοντα γεγονότων, ή απλά ορίζοντα, που είναι μια σφαιρική επιφάνεια που ορίζει το εξωτερικό όριο της μαύρης τρύπας. Αν και ο ορίζοντας δεν έχει υλική ύπαρξη, μπορεί να θεωρηθεί ως μια επιφάνεια μονής κατεύθυνσης που επιτρέπει την ύλη ή την ενέργεια να ρέει μόνο προς τα μέσα.Η ακτίνα του ορίζοντα, ονομάζεται ακτίνα βαρύτητας (γνωστή και ως ακτίνα Schwarzschild) και ισούται με: όπου G σταθερά της παγκόσμιας έλξης, c είναι η ταχύτητα του φωτός και MBH η μάζα της μαύρης τρύπας, δηλαδή η μάζα που περιορίζεται στην ιδιομορφία. Δεδομένου ότι τίποτα δεν μπορεί να διασχίσει τον ορίζοντα προς τα έξω, αυτή η περιοχή φαίνεται εντελώς μαύρη. Εφόσον η περιγραφή που βασίζεται στην γενική θεωρία της σχετικότητας είναι σωστή, βλέπουμε ότι οι νόμοι της θερμοδυναμικής εξασφαλίζουν ότι η θερμοκρασία του ορίζοντα πρέπει να είναι αυστηρά μηδέν. Διαφορετικά, η μαύρη τρύπα θα εξέπεμπε θερμική ακτινοβολία και δεν θα ήταν μαύρη.Σε γενικές γραμμές, αυτό είναι το κλασικό παράδειγμα μαύρης τρύπας που προκύπτει από τη γενική σχετικότητα. Μέχρι το 1974 κανείς δεν αμφισβήτησε αυτό το παράδειγμα. Ωστόσο, ο Χόκινγκ τόλμησε να το αμφισβητήσει, αποδεικνύοντας ότι «οι μαύρες τρύπες δεν είναι τόσο μαύρες». Συγκεκριμένα, ο Hawking απέδειξε ότι ο ορίζοντας συμπεριφέρεται ως ένα θερμό σώμα με απόλυτη θερμοκρασία TH, την θερμοκρασία Hawking , η οποία είναι ανάλογη με τη βαρύτητα στον ορίζοντα.Κατά συνέπεια, ο ορίζοντας εκπέμπει θερμική ακτινοβολία προς όλες τις κατευθύνσεις, την λεγόμενη ακτινοβολία Hawking. Σύμφωνα με την ισοδυναμία μάζας-ενέργειας του Αϊνστάιν, η ενέργεια που εκπέμπεται από τη μαύρη τρύπα οδηγεί σε σταδιακή μείωση των MBH και του RS μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται εξάτμιση (μαύρης τρύπας). Επιπλέον, από τους νόμους της θερμοδυναμικής, προκύπτει ότι μια μαύρη τρύπα έχει εντροπία, η οποία αποδεικνύεται ότι είναι ανάλογη με το εμβαδόν του ορίζοντα. Από την εξ. (2), η περιοχή αυτή υπολογίζεται ως: . Για να καταλήξει σε αυτά τα συμπεράσματα, ο Hawking συνδύασε (εν μέρει) τη γενική σχετικότητα, η οποία περιγράφει το σύμπαν σε μακροσκοπικό επίπεδο, με την κβαντική μηχανική, που περιγράφει το σύμπαν σε μικροσκοπικό επίπεδο, και την θερμοδυναμική, η οποία περιγράφει τα θερμικά φαινόμενα. O πίνακας που ακολουθεί δείχνει τις θεμελιώδεις φυσικές σταθερές που χαρακτηρίζουν αυτές τις θεωρίες, οι οποίες θα είναι πολύ χρήσιμες κατά την εξαγωγή της θερμοκρασίας Hawking, χρησιμοποιώντας διαστατική ανάλυση. Yπολογισμός της θερμοκρασίας Hawking Όλη η φυσική που χρειαζόμαστε για την διαστατική εξαγωγή της θερμοκρασίας Hawking συνοψίζεται στους πίνακες 1 και 2, και στην ιδέα ότι η περιγραφή μιας στατικής μαύρης τρύπας εξαρτάται μόνο από τη μάζα της. Θα ξεκινήσουμε υποθέτοντας ότι δεν γνωρίζουμε την εξίσωση Hawking. Προφανώς, η άγνοιά μας για το θέμα δεν μπορεί να είναι πλήρης: στην πραγματικότητα, για να πραγματοποιηθεί ένας υπολογισσμός βασισμένος στην διαστατική ανάλυση, είναι πάντα απαραίτητο να ξεκινάμε με μια υπόθεση σχετικά με τις εμπλεκόμενες παραμέτρους διαστάσεων (μεταβλητές και φυσικές σταθερές)Για να διατυπώσουμε την υπόθεσή μας, πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι το μεγάλο επίτευγμα του Χόκινγκ ήταν να συνδυάσει τη γενική σχετικότητα με την κβαντική μηχανική και τη θερμοδυναμική για να αποδείξει ότι μια στατική μαύρη τρύπα έχει απόλυτη θερμοκρασία TH. Όπως φαίνεται στον πίνακα 1, αυτό υποδηλώνει ότι η TH πρέπει να εξαρτάται από τις χαρακτηριστικές σταθερές αυτών των τριών θεωριών, G, c, ℏ, kΒ. Από την άλλη, γνωρίζουμε επίσης ότι μια στατική μαύρη τρύπα χαρακτηρίζεται πλήρως από τη μάζα της, MBH.Μπορούμε λοιπόν να υποθέσουμε ότι η θερμοκρασία της μαύρης τρύπας υπολογίζεται από μια εξίσωση της μορφής: Aν στην παραπάνω σχέση αντικαταστήσουμε τις μονάδες των μεγεθών, τότε για να έχει το δεύτερο μέλος ίδια μονάδα μέτρησης με το πρώτο μέλος, θα πρέπει να ικανοποιούνται οι εξισώσεις: -x1+x3+x4+x5=0, 3x1+x2+2x3+2x4=0, x4=-1 και 2x1+x2+x3+2x4=0 Βέβαια, έχουμε έναν άγνωστο παραπάνω από τις εξισώσεις. Μπορούμε όμως να θεωρήσουμε το x5 ως παράμετρο και να υπολογίσουμε τους υπόλοιπους αγνώστους συναρτήσει του x5. Στη συνέχεια μπορούμε να δίνουμε τιμές στο x5 και να παίρνουμε διάφορες εξισώσεις για την θερμοκρασία ΤΒΗ. Για παράδειγμα: ● αν θεωρήσουμε x5=0, παίρνουμε , στην οποία δεν περιέχεται η σταθερά του Planck και η μάζα της μαύρης τρύπας, ● αν θεωρήσουμε x5=1, παίρνουμε , όπου δεν περιέχεται η σταθερά της παγκόσμιας έλξης και η σταθερά του Planck, ● αν θεωρήσουμε x5=-1, παίρνουμε: , η οποία βλέπουμε ότι ταυτίζεται με την ζητούμενη εξίσωση (1), αν εξαιρέσουμε τον αριθμητικό παράγοντα 8π στον παρονομαστή, κ.ο.κ. Πώς όμως μπορούμε να επιλέξουμε την σωστή έκφραση από τις διάφορες εξισώσεις που προκύπτουν με τον τρόπο αυτό. Ένα κριτήριο είναι ότι στην σωστή σχέση, αφενός μεν πρέπει να περιέχονται όλες οι σταθερές που υποθέσαμε ότι πρέπει να εξαρτάται η θερμοκρασία ΤΒΗ, και αφετέρου η σταθερά G και η μάζα ΜΒΗ, να υψώνονται στην ίδια δύναμη, δηλαδή x1=x5, δεδομένου ότι το γινόμενο (GM)x προκύπτει συχνά σε προβλήματα όπου εμφανίζεται η βαρύτητα. Όπως συμβαίνει και στην περίπτωσή μας. Με αυτόν τον περιορισμό μειώνεται και ο αριθμός των αγνώστων στο σύστημα των εξισώσεων και προκύπτει τελικά ένας και μοναδικός συνδυασμός για την θερμοκρασία της μαύρης τρύπας: .Οι μεγάλες ανακαλύψεις της φυσικής εκφράζονται μέσω εξισώσεων που περιγράφουν με ακρίβεια ένα ευρύ φάσμα φαινομένων. Ορισμένες εξισώσεις ξεχωρίζουν για την απλότητά τους, άλλες για την κομψότητά τους και άλλες για την ικανότητά τους να χτίζουν γέφυρες μεταξύ φαινομενικά ανόμοιων τομέων της πραγματικότητας. Ωστόσο, υπάρχουν εξισώσεις που διαθέτουν όλες αυτές τις αρετές. Για παράδειγμα, ο νόμος της βαρύτητας του Νεύτωνα (F=Gm1m2/r2) εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία, καθώς συμφιλιώνει την ουράνια φυσική με τη γήινη φυσική, όπως και η ισοδυναμία μάζας-ενέργειας του Αϊνστάιν (E=mc2), η οποία ενοποιεί την ύλη και την ενέργεια. Σε αυτή την κατηγορία εμπίπτει και η εξίσωση Hawking, καθώς γεφυρώνει την σχετικότητα, την κβαντική μηχανική και την θερμοδυναμική. Η εξίσωση Hawking είναι χαραγμένη στον τάφο του στο Αβαείο του Γουέστμινστερ: διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες στο άρθρο του Jorge Pinochet με τίτλο: «Hawking for everyone: Commemorating half a century of an unfinished scientific revolution» – https://arxiv.org/abs/2410.11851 Σχήμα1: Η δομή μιας στατικής μαύρης τρύπας. Σχήμα 2: Oι μαύρες τρύπες εκπέμπουν θερμική ακτινοβολία, έχουν εντροπία, και σταδιακά εξατμίζονται. Πίνακας 1: Θεωρίες και φυσικές σταθερές που εμπλέκονται στην θερμοκρασία Hawking Πίνακας 2: Μάζα (Μ) σε kg, Mήκος (L) σε m), Χρόνος (Τ) σε sec, Θερμοκρασία (Θ) σε Κ

Αγγίζοντας το Άπειρο: Φωτογραφίζοντας Μαύρες Τρύπες. Το 2019 για πρώτη φορά στην ιστορία της αστρονομίας είχαμε τη δυνατότητα να δούμε την πρώτη φωτογραφία μιας μαύρης τρύπας ή μάλλον το τι υπάρχει γύρω από αυτή, αφού οι μαύρες τρύπες είναι στην πραγματικότητα αόρατες, καθώς απορροφούν οτιδήποτε εντός τους, ακόμη και το φως. Η ιστορική φωτογραφία των ερευνητών του Event Horizon Telescope (Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων) ‘έδειχνε’ την υπερμεγέθη μαύρη τρύπα που βρίσκεται στον γαλαξία M 87, σε απόσταση 52 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη, με μάζα 6,5 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη του Ήλιου και διάμετρο 40 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα. To 2022 θα παρουσιάστηκε ένα νέο επίτευγμα του Event Horizon Telescope (EHT): η πρώτη εικόνα της τεράστιας μαύρης τρύπας στο κέντρο του Γαλαξία μας. Αυτή η μάυρη τρύπα ονομάζεται (Τοξότης A* ή Sgr A* για συντομία), απέχει 27 χιλιάδες έτη φωτός από τη Γη, έχει μάζα 4,3 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο και διάμετρο 44 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Σημαντική συνεισφορά στην λήψη των παραπάνω «φωτογραφιών» των μαύρων τρυπών με το Event Horizon Telescope (EHT) είχε o αστροφυσικός Δημήτρης Ψάλτης . Ο Δρ. Δημήτρης Ψάλτης, καθηγητής Θεωρητικής Αστροφυσικής στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Τζώρτζια – Georgia Tech θα δώσει ομιλία για το ευρύ κοινό με θέμα: «Αγγίζοντας το Άπειρο: Φωτογραφίζοντας Μαύρες Τρύπες«, την Πέμπτη 31 Οκτωβρίου 2024, ώρα 19:30, στο Αμφιθέατρο «ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΖΕΡΒΑΣ» στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. http://www.eie.gr/conferencehalls-gr.html Ο διακεκριμένος Έλληνας επιστήμονας θα μας ταξιδέψει σε ένα ταξίδι στον χρόνο και στον χώρο, από τον Αινσταιν και τον Οπενχάιμερ, στο Event Horizon Telescope και την πρώτη φωτογράφιση της μελανής οπής στο κέντρο του Γαλαξία. Σύντομο βιογραφικό του κ. Ψάλτη θα βρείτε εδώ: https://physics.gatech.edu/user/dimitrios-psaltis Η είσοδος είναι ελεύθερη. πηγή: https://www.facebook.com/events/948920267067585/?ref=newsfeed To μέγεθος του ηλιακού μας συστήματος σε σύγκριση με την τερατώδη μαύρη τρύπα στον γαλαξία M87 H πρώτη εικόνα της τεράστιας μαύρης τρύπας στο κέντρο του Γαλαξία μας

Ο κομήτης C/2023 A3: ένας εντυπωσιακός ουράνιος επισκέπτης. Τις τελευταίες ημέρες, ένας εντυπωσιακός ουράνιος επισκέπτης έχει κάνει την εμφάνισή του στον απογευματινό ουρανό. Πρόκειται για τον κομήτη C/2023 A3 (Tsuchinshan–ATLAS), ο οποίος ανακαλύφθηκε τον Ιανουάριο του 2023 από το Αστεροσκοπείο Tsuchinshan στην Κίνα και επιβεβαιώθηκε στη συνέχεια από το πρόγραμμα ATLAS στη Ν. Αφρική (Sutherland). Ο κομήτης διήλθε από το περιήλιό του στις 27 Σεπτεμβρίου, ενώ στις 12 Οκτωβρίου έφτασε στο πλησιέστερο σημείο από τη Γη, πριν συνεχίσει το ταξίδι του προς το εξωτερικό ηλιακό σύστημα. Οι αρχικοί υπολογισμοί έδειξαν ότι η επόμενη φορά που θα πλησιάσει τον πλανήτη θα είναι σε περίπου 80.000 χρόνια από σήμερα. Νεότεροι υπολογισμοί δείχνουν ότι, μετά από την κοντινή του διέλευση από την περιοχή των γήινων πλανητών και τις βαρυτικές παρέλξεις που του ασκήθηκαν, η τροχιά του μπορεί να έχει μετατραπεί σε υπερβολή, γεγονός που σημαίνει ότι θα εκσφενδονιστεί εκτός ηλιακού συστήματος και δε θα ξαναεμφανιστεί ποτέ. Η τελική «τύχη» του κομήτη θα καθοριστεί εν πολλοίς από τις παρέλξεις που θα δεχτεί από τους μεγάλους πλανήτες και τη γαλαξιακή παλίρροια, καθώς οδεύει και πάλι προς το νέφος του Oort, σε απόσταση μερικές χιλιάδες φορές την απόσταση Γης – Ήλιου.Το σπάνιο αυτό αστρονομικό φαινόμενο τράβηξε το ενδιαφέρον ερασιτεχνών και επαγγελματιών αστρονόμων παγκοσμίως. Μεταξύ των παρατηρήσεων, ο κομήτης καταγράφηκε από τον Αστρονομικό Σταθμό του ΑΠΘ στο Νόησις, το βράδυ της Τρίτης 15 Οκτωβρίου. Η παρατήρηση έγινε από τους προπτυχιακούς φοιτητές του Τομέα Άγγελο Μεγγούδη και Θέμη Πουλτουρτζίδη, με την τελική εικόνα να προκύπτει από υπέρθεση 30 λήψεων, καθεμία με χρόνο έκθεσης 10 δευτερολέπτων.Οι κομήτες είναι μικρά ουράνια σώματα, κυρίως από πάγο, σκόνη και βραχώδη υλικά, προερχόμενα από τις εσχατιές του ηλιακού συστήματος. Στην εικόνα διακρίνονται όλα τα χαρακτηριστικά που κάνουν τους κομήτες μοναδικούς και εντυπωσιακούς. Καθώς πλησιάζουν τον Ήλιο, η θερμότητα εξατμίζει τα παγωμένα υλικά τους, σχηματίζοντας ένα λαμπρό «κέλυφος», την κόμη. Στο κέντρο της κόμης βρίσκεται ο πυρήνας, το συμπαγές μέρος του κομήτη, που μπορεί να έχει διάμετρο από μερικές εκατοντάδες μέτρα έως αρκετά χιλιόμετρα.Οι κομήτες συχνά έχουν δύο ουρές με διαφορετική σύνθεση και προέλευση. Η πρώτη, πιο φωτεινή και ορατή στο γυμνό μάτι, είναι η ουρά σκόνης, που σχηματίζεται από τα σωματίδια σκόνης που εκτοξεύονται από την επιφάνεια του πυρήνα λόγω της εξάτμισης. Η δεύτερη είναι η ουρά ιόντων, πιο λεπτή και αχνή, η οποία οφείλεται στην παραγωγή ιόντων στην επιφάνεια του πυρήνα, λόγω της πρόσπτωσης του ηλιακού ανέμου. Αν και οι δύο αυτές ουρές συνήθως έχουν διαφορετικές κατευθύνσεις, καθώς η δεύτερη (ιόντων) δείχνει πάντοτε αντίθετα από τον Ήλιο, στην περίπτωση του C/2023 A3 εμφανίζονται να εκτείνονται σχεδόν παράλληλα, αντίθετα από τον Ήλιο, λόγω της πολύ πρόσφατης διέλευσης από το περιήλιο της τροχιάς.Στη φωτογραφία, ο C/2023 A3 παρουσιάζει επίσης μια τρίτη ουρά, γνωστή ως «αντιουρά», που δείχνει προς την αντίθετη κατεύθυνση από τις άλλες δύο, δηλαδή προς τον Ήλιο. Αυτή η αντιουρά είναι ένα σπάνιο φαινόμενο που παρατηρείται μόνο σε ορισμένους κομήτες. Δημιουργείται από μεγάλα σωματίδια σκόνης που «μένουν πίσω» στην τροχιά του κομήτη, καθώς αυτός απομακρύνεται από τον Ήλιο, και γίνεται ορατή μόνο όταν η Γη βρεθεί στο επίπεδο της τροχιάς του κομήτη γύρω από τον Ήλιο.Ο κομήτης C/2023 A3 θα παραμείνει αρκετά φωτεινός τις επόμενες, λίγες ημέρες, πάνω από το σημείο της Δύσης και λίγο μετά τη δύση του Ήλιου, δίνοντας την ευκαιρία σε παρατηρητές και φωτογράφους να απαθανατίσουν αυτό το μοναδικό φαινόμενο. Μην χάσετε την ευκαιρία να τον δείτε στον νυχτερινό ουρανό! πηγή: https://www.facebook.com/photo?fbid=1070268878442150&set=pcb.1070270638441974

Η πρώτη σελίδα του μεγάλου κοσμικού άτλαντα του «Ευκλείδη» Το διαστημικό τηλεσκόπιο Ευκλείδης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) αποκάλυψε ένα τεράστιο ουράνιο μωσαϊκό αποτελούμενο από δεδομένα εικόνας 208 gigapixel, καλύπτοντας μια περιοχή στο νότιο ουρανό πάνω από 500 φορές το μέγεθος της πανσελήνου. Σύμφωνα με την ESA αυτές οι εικόνες με τα εκατομμύρια γαλαξίες θα αποτελέσουν το πρώτο τμήμα ενός κοσμικού άτλαντα.Το βίντεο που ακολουθεί ξεκινά με ένα τεράστιο κοσμικό πανόραμα όπου λάμπουν περίπου 14 εκατομμύρια γαλαξίες, και στη συνέχεια εστιάζει ολοένα και βαθύτερα, φθάνοντας στην απεικόνιση ενός σπειροειδή γαλαξία, σε μια τελική εικόνα μεγεθυμένη 600 φορές σε σύγκριση με το πλήρες πανόραμα:Οι παραπάνω εικόνες δεν συλλέγονται από τον «Ευκλείδη» για την ομορφιά τους, αλλά για να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε το σύμπαν. Πολλοί από τους 14 εκατομμύρια γαλαξίες στο αρχικό πλάνο θα χρησιμοποιηθούν για τη μελέτη της επίδρασης της σκοτεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας στην εξέλιξη του σύμπαν.Το ουράνιο μωσαϊκό που αποκάλυψε ο Ευκελίδης αντιπροσωπεύει το 1% της περιοχής που θα καλύψει επί έξι χρόνια, και προέκυψε συνδυάζοντας 260 παρατηρήσεις που συλλέχθηκαν σε μόλις δύο εβδομάδες. Αυτό το πρώτο κομμάτι της έρευνας του Ευκλείδη παρουσιάσστηκε στις 15 Οκτωβρίου 2024 στο Διεθνές Αστροναυτικό Συνέδριο στο Μιλάνο της Ιταλίας, από τους Josef Aschbacher και Carole Mundell. Καλλιτεχνική άποψη του διαστημικού τηλεσκοπίου Ευκλείδης διαβάστε περισσότερα: www.esa.int

Πυρηνική ενέργεια για την Τεχνητή Νοημοσύνη της Google. Σε μία πρωτόγνωρη συμφωνία προχώρησε η Google, κατά την οποία θα αγοράσει ενέργεια από ένα σύνολο μικρών πυρηνικών αντιδραστήρων. Η συγκεκριμένη κίνηση γίνεται με στόχο να παραχθεί ενέργεια για την ανάπτυξη στην χρήση της τεχνητής νοημοσύνης. Η συμφωνία που έκανε η Google Η εταιρεία έχει παραγγείλει την αξιοποίηση έξι ή επτά μικρών πυρηνικών αντιδραστήρων από την Kairos Power της Καλιφόρνια. Το πρώτο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2030 και τα υπόλοιπα μέχρι το 2035.Με την απόφαση αυτή η Google πιστεύει ότι θα παρέχει μία λύση χαμηλής παραγωγής άνθρακα στα κέντρα δεδομένων τους, τα οποία για την ορθή και αποτελεσματική τους λειτουργία απαιτούν μεγάλο όγκο ηλεκτρισμού, σύμφωνα με τον Guardian. Η εκρηκτική ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης έχει αυξήσει τις ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας της εταιρείας.Αντίστοιχες συμφωνίες έχουν κάνει η Microsoft και η Amazon, ενώ περισσότερες λεπτομέρειες για την τοποθεσία και την οικονομική συμφωνία της Google δεν έγιναν γνωστές. Τι αναφέρει η Google Ο Michael Terrell, ο ανώτερος υπεύθυνος για την ενέργεια και το κλίμα της Google, υποστήριξε ότι «το δίκτυο χρειάζεται νέες πηγές ηλεκτροδότησης για να υποστηρίξει τις τεχνολογίες της τεχνητής νοημοσύνης που δίνουν ενέργεια στην επιστημονική πρόοδο, βελτιώνοντας τις υπηρεσίες για τις επιχειρήσεις και τους πελάτες και οδηγώντας τον εθνικό ανταγωνισμό και την οικονομική ανάπτυξη».Ο υπεύθυνος συνέχισε λέγοντας πως, «η συγκεκριμένη τεχνολογία βοηθάει να επιταχυνθεί μία νέα τεχνολογία που θα μπορεί να ανταποκριθεί στις ενεργειακές ανάγκες καθαρά και αξιόπιστα και να ξεκλειδώσει τις πλήρεις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης για όλους». πηγή: https://www.in.gr/2024/10/15/in-science/technology/pyriniki-energeia-prokeitai-na-agorasei-google-stoxos-endynamosi-tis-texnitis-noimosynis/ – https://blog.google/outreach-initiatives/sustainability/google-kairos-power-nuclear-energy-agreement/

Αν καταλάβουμε το σκουλήκι, θα καταλάβουμε τη ζωή. Καινοραβδίτης ο κομψός ή C. elegans: το μικροσκοπικό σκουλήκι που βρίσκεται πίσω από 4 βραβεία Νόμπελ Το βραβείο Νόμπελ 2024 στην Φυσιολογία (ή Ιατρική) απονεμήθηκε στους αμερικανούς Victor Ambros και Gary Ruvkun «για την ανακάλυψη του microRNA και τον ρόλο του στη μετα-μεταγραφική (post-transcriptional regulation) γονιδιακή ρύθμιση». Η πρωτοποριακή ανακάλυψή τους έγινε χρησιμοποιώντας το μικρό σκουλήκι Caenorhabditis elegans (διαβάστε περισσότερα:Ένας νέος τύπος μορίου RΝΑ βραβεύεται με Νόμπελ).Πώς ένα μικροσκοπικό σκουλήκι έχει «χαρίσει» 4 βραβεία Νόμπελ στους επιστήμονες. https://physicsgg.me/2024/10/07/ένας-νέος-τύπος-μορίου-rνα-βραβεύεται-μ/ Όταν οι επιστήμονες κερδίζουν το Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής, συνήθως ευχαριστούν την οικογένεια και τους συναδέλφους τους, ίσως τα πανεπιστήμιά τους ή όποιον χρηματοδότησε την έρευνά τους. Φέτος, όταν ο μοριακός βιολόγος Γκάρι Ρούβκουν έλαβε το Νόμπελ Φυσιολογίας, ευχαρίστησε ένα μικροσκοπικό σκουλήκι που ονομάζεται Caenorhabditis elegans.Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ένας επιστήμονας ευχαριστεί το συγκεκριμένο σκουλήκι. Το φετινό Νόμπελ Φυσιολογίας είναι το τέταρτο που βραβεύει έρευνα με το C. elegans, αναδεικνύοντας τον τεράστιο ρόλο του στην επιστημονική ανακάλυψη.Το Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής το 2002 απονεμήθηκε σε τρεις επιστήμονες για την έρευνά τους γύρω από τους γενετικούς μηχανισμούς της δημιουργίας των οργάνων και του προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου. Ο ένας επιστήμονας από τους τρεις, ο Σίντνεϋ Μπρένερ πιστοποίησε ότι το C. elegans μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την συγκεκριμένη έρευνα και ανέπτυξε μεθόδους πραγματοποίησής της. Το 2006 το Νόμπελ Φυσιολογίας απονεμήθηκε σε δυο επιστήμονες για την ανακάλυψη του γενετικού διακόπτη του RNA – ενός μηχανισμού που ελέγχει τη λειτουργία αρκετών γονιδίων και θα μπορούσε να οδηγήσει σε επαναστατικές γενετικές θεραπείες. Δύο χρόνια αργότερα, το Νόμπελ Χημείας απονεμήθηκε σε τρεις επιστήμονες για το έργο τους στην αξιοποίηση της GFP – της πράσινης φθορίζουσας πρωτεΐνης – που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να παρατηρηθούν και να μελετηθούν καλύτερα ορισμένα κύτταρα. Όλοι οι επιστήμονες που έλαβαν τα παραπάνω Νόμπελ ευχαρίστησαν το C. elegans για τη συνεισφορά του, αν και το πιο αστείο σχόλιο το έκανε ο Σίδνεϊ Μπρένερ.«Αναμφίβολα, ο τέταρτος νικητής του βραβείου Νόμπελ φέτος είναι το Caenorhabditis elegans. Του αξίζει όλη η δόξα, αλλά φυσικά δεν θα μπορέσει να λάβει το χρηματικό βραβείο», είχε πει το 2008 όταν έλαβε το Νόμπελ.Ο Δρ. Μπρένερ θεωρείται ο πατέρας της έρευνας του C. elegans, αφού πέρασε σχεδόν μια δεκαετία αναπτύσσοντας το τέλειο ερευνητικό μοντέλο. Ένα από τα πλεονεκτήματα του C. elegans είναι η απλότητά του, η οποία επιτρέπει στους επιστήμονες να δοκιμάσουν υποθέσεις σχετικά με θεμελιώδεις βιολογικές έννοιες σε ένα μοντέλο που είναι εύκολο να κατανοηθεί. Τα νηματώδη έχουν μόλις 959 κύτταρα – έναν εξαιρετικά διαχειρίσιμο αριθμό σε σύγκριση με τα τρισεκατομμύρια κύτταρα που διαθέτουν οι άνθρωποι – καθένα από τα οποία οι επιστήμονες έχουν ονομάσει και χαρτογραφήσει, από τη γονιμοποίηση μέχρι το θάνατο.«Αυτός είναι ίσως ο καλύτερα κατανοητός πολυκύτταρος οργανισμός στον πλανήτη», δήλωσε ο Χάουαρντ Φέρις, νηματολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας.Τα κύτταρά τους είναι εύκολο να χαρτογραφηθούν, αφού γίνονται ημιδιαφανή κάτω από το φως του μικροσκοπίου και περνούν από όλα τα αναπτυξιακά στάδια σε περίπου τρεις ημέρες. Το 1988, οι επιστήμονες κατάφεραν να αποκρυπτογραφήσουν το γονιδίωμα του συγκεκριμένου σκουληκιού, χρόνια πριν μπορέσουν να κάνουν το ίδιο με τις μύγες και τα ποντίκια. Το σκουλήκι αυτό είναι επίσης φθηνό, εύκολο στην αποθήκευση και ένας εντελώς αυτάρκης οργανισμός όσον αφορά την αναπαραγωγή του.Φέτος, ο Δρ. Γκάρι Ρούβκουν, καθηγητής Γενετικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και ο Βίκτορ Άμπρος, καθηγητής Φυσικών Επιστημών στη Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Μασσαχουσέτης, μοιράστηκαν το Νομπέλ Ιατρικής για την ανακάλυψη του microRNA και του ρόλου του στην μετα-μεταγραφική ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης.Όπως αναφέρει το δημοσίευμα των New York Times, αρχικά, η ανακάλυψη του microRNA αντιμετωπίστηκε με δυσπιστία από την υπόλοιπη επιστημονική κοινότητα, εν μέρει επειδή θεωρήθηκε ότι τα ευρήματα ήταν απλώς μια ιδιορρυθμία των σκουληκιών. Ωστόσο, μερικά χρόνια αργότερα, όταν ο Δρ. Ρούβκουν απέδειξε ότι το microRNA ήταν παρόν σε διάφορα ζώα, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων, η επιστημονική κοινότητα τελικά συμφώνησε.«Παρόλο που τα σκουλήκια είναι πιο απλοί οργανισμοί σε σχέση με τους ανθρώπους, στην πραγματικότητα έχουμε περισσότερα κοινά από ό,τι πιστεύουμε», σημείωσε ο Ρόμπερτ Γουάτερστον, γενετιστής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ. «Αν καταλάβουμε το σκουλήκι, θα καταλάβουμε τη ζωή», κατέληξε. – www.ertnews.gr

Ο μετεωρίτης που χτύπησε τη Γη κι «έβρασε» τους ωκεανούς. Το σαρωτικό χτύπημα πριν από τρία δισεκατομμύρια χρόνια προκάλεσε θεαματικές αλλαγές στον πλανήτη ΓηΈνας τεράστιος μετεωρίτης (S2) που εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2014 φέρεται να προκάλεσε τσουνάμι μεγαλύτερο από οποιοδήποτε άλλο στη γνωστή γήινη ιστορία, «έβρασε» τους ωκεανούς και ταυτόχρονα ευνόησε την ανάπτυξη ζωής.Ο διαστημικός βράχος ήταν 200 φορές μεγαλύτερος από τον μετεωρίτη που εξάλειψε τους δεινόσαυρους και χτύπησε τη Γη πριν από τρία δισεκατομμύρια χρόνια! Οι επιστήμονες πήγαν στο σημείο πρόσκρουσης στη Νότια Αφρική για να συλλέξουν κομμάτια βράχου και να αναλύσουν την σύγκρουση. Η ομάδα των επιστημόνων διαπίστωσε πως οι πτώσεις μεγάλων αστεροειδών όπως ο S2 δεν προκάλεσαν μόνο καταστροφή στη Γη, αλλά βοήθησαν στο αναπτυχθούν οι αρχέγονες μορφές ζωής.Ο μετεωρίτης S2 ήταν πολύ μεγαλύτερος από εκείνον που οδήγησε στην εξαφάνιση των δεινοσαύρων πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια. Συγκεκριμένα ο μετεωρίτης που εξαφάνισε τους δεινοσαύρους είχε περίπου 10 χιλιόμετρα πλάτος και περίπου το ύψος του Έβερεστ. Αλλά ο S2 υπολογίζεται πως είχε πλάτος 40-60 km, ενώ η μάζα του ήταν 50-200 φορές μεγαλύτερη. Η Γη ήταν ένας υδάτινος κόσμος με λίγες μόνο ηπείρους να προεξέχουν από τη θάλασσα. Η ζωή ήταν πολύ απλή, με μικροοργανισμούς που αποτελούνταν κυρίως από μονοκύτταρους οργανισμούς. Τι προκάλεσε ο μέγα-μετεωρίτης Η ερευνητική ομάδα αναφέρει πως μετά την πρόσκρουση του S2, ένα τεράστιο τσουνάμι σάρωσε όλη την υδρόγειο, έσκισε τον πυθμένα της θάλασσας και πλημμύρισε τις ακτές.H κινητική ενέργεια του μετεωρίτη μετατράπηκε σε θερμότητα που «έβρασε» τους ωκεανούς προκαλώντας εξάτμιση τεραστίων ποσοτήτων νερού. Υπολογίζεται πως είχε προκαλέσει αύξηση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας έως και 100 βαθμούς Κελσίου.Αλλά αυτό που ανακάλυψαν στη συνέχεια ήταν εκπληκτικό. Τα πετρώματα έδειξαν ότι οι βίαιες διαταραχές παρέσυραν θρεπτικά συστατικά όπως ο φώσφορος και ο σίδηρος που τροφοδοτούσαν απλούς οργανισμούς.Τα νέα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η πτώσεις μεγάλων μετεωριτών ήταν σαν ένα γιγάντιο λίπασμα, που διέχεε τα απαραίτητα συστατικά για τη ζωή όπως ο φώσφορος σε όλη την υδρόγειο. Το τσουνάμι που σάρωσε τον πλανήτη έφερε νερό πλούσιο σε σίδηρο από τα βάθη στην επιφάνεια, δίνοντας στα αρχέγονα μικρόβια επιπλέον ενέργεια. Η πρώιμη ζωή επί της ουσίας βοηθήθηκε από τις πτώσεις μετεωριτών που έπεσαν στη Γη στα πρώτα χρόνια της ύπαρξής της. Τα ευρήματα της έρευνας δημοσιεύονται στο επιστημονικό περιοδικό PNAS. πηγή: https://www.efsyn.gr/epistimi/epistimonika-nea/450746_spoydaia-eyrimata-gia-ton-meteoriti-poy-htypise-ti-gi-ki-ebrase – https://www.bbc.com/news/articles/c4g4g455p8lo

Αστεροσκοπείο Κρυονερίου: ο μεγαλύτερος διαστημικός κόμβος της ΝΑ Ευρωπης. Στον μεγαλύτερο διαστημικό σταθμό της Νοτιοανατολικής Ευρώπης αναμένεται να αναδειχθεί το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου μέχρι το 2027, καθιστώντας τη χώρα μας «πρωταγωνίστρια» στη μελέτη της αστρονομίας και της πλανητικής ασφάλειας, όπως εξηγούν μιλώντας στο CNN Greece, o διευθυντής και ο αναπληρωτής διευθυντής του ΙΑΑΔΕΤ, Σπύρος Βασιλάκος και Μανώλης Ξυλούρης Πώς όμως κατάφερε ένα Αστεροσκοπείο σε μια μικρή κοινότητα της Κορινθίας να μπει στο «ραντάρ» των μεγάλων διεθνών διαστημικών σταθμών και να πρωτοστατήσει στην προσπάθεια να εμπλουτίσουμε τις γνώσεις μας για όσα συμβαίνουν σε μέρη μακριά από τη Γη;Απαντώντας στο ερώτημα αυτό, ο κ. Βασιλάκος σημειώνει πως «το Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών έχει την ευθύνη λειτουργίας των δύο μεγαλύτερων μελετητικών τηλεσκοπίων που διαθέτει η χώρα».Πρόκειται για το τηλεσκόπιο «Αρίσταρχος» το οποίο βρίσκεται στο Αστεροσκοπείο Χελμού πάνω από τα Καλάβρυτα, που είναι το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο των Βαλκανίων, με διάμετρο 2,3 μέτρα και ένα μικρότερο τηλεσκόπιο που βρίσκεται στο Αστεροσκοπείο Κρυονερίου, διαμέτρου περίπου 1,2 μ.Στρατηγικός στόχος του οργανισμού ήταν οι υπάρχουσες υποδομές να ενταχθούν στις νέες τεχνολογίες που αναπτύσσονται «τα τελευταία πέντε- έξι χρόνια και αφορούν τη μετάβασή μας από τον παραδοσιακό τρόπο επικοινωνιών στο νέο τρόπο μετάδοσης της πληροφορίες που βασίζεται στην οπτική ακτινοβολία, δηλαδή σε λέιζερ και στην κβαντική μετάδοση της πληροφορίας». Μελέτες για δυνάμει επικίνδυνα αντικείμενα στο διάστημα «Πολιτική του Αστεροσκοπείου ήταν να εντάξουμε τις υποδομές μας σε αυτό που ονομάζουμε πλανητική ασφάλεια, γιατί όλοι οι μεγάλοι διαστημικοί οργανισμοί και οι μεγάλες ενώσεις ενδιαφέρονται για δυνάμει επικίνδυνα αντικείμενα» σημειώνει ο κ. Βασιλάκος.Έτσι, μετά από σκληρή δουλειά και διαπραγματεύσεις «υπογράψαμε ένα μνημόνιο στρατηγικής συνεργασίας με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), ο οποίος επέλεξε αρχικά το Αστεροσκοπείο Χελμού να είναι ο πρώτος επίγειος ευρωπαϊκός σταθμός του εμβληματικού προγράμματος «ScyLight», στο οποίο η ΕΕ βασίζεται για να μεταβούμε στην επικοινωνία μέσω λέιζερ». Πρώτο βήμα η σύζευξη με τον «Alphasat» – Άνοιξε ο «δρόμος» για την ανάπτυξη του Κρυονερίου Δουλεύοντας πάνω στο πρόγραμμα «ScyLight» από το 2020, οι Έλληνες επιστήμονες κατάφεραν να κάνουν την πρώτη σύζευξη με τον μεγαλύτερο ευρωπαϊκό δορυφόρο «Alphasat» στα 37.000 χλμ και αυτό άνοιξε το δρόμο για την στήριξη ενός μεγαλόπνοου έργο για το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου.«Διότι» όπως εξηγεί «αποδείξαμε στους εταίρους πως έχουμε την τεχνογνωσία, την ικανότητα και τις υποδομές να πρωταγωνιστήσουμε στις νέες τεχνολογίες».Παράλληλα, όμως, εκμεταλλευόμενοι αυτή τη δυναμική «καταφέραμε να λάβουμε μια μεγάλη χρηματοδότηση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών, περίπου στα 16 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 10,8 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης που θα αξιοποιηθεί για την απόκτηση εξοπλισμού νέας τεχνολογίας – όπως ένα νέο ρομποτικό τηλεσκόπιο». «Λάβαμε ακόμη χρηματοδότηση 4,3 εκατ. ευρώ από την Περιφέρεια Πελοποννήσου που θα επενδυθούν στις νέες κτηριακές υποδομές και 1,2 εκατ από τη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων που θα επενδυθούν την ανάπτυξη υποδομών αναφορικά με τη σύνδεση οπτικών ινών και σε όλα όσα χρειάζονται για τη μεταφορά των δεδομένων που συγκεντρώνονται» συμπληρώνει.«Με τους πόρους αυτούς στόχος είναι να μετατρέψουμε το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου σε έναν από τους μεγαλύτερους διαστημικούς κόμβους στην Ευρώπη και τον μεγαλύτερο στην Νοτιοανατολική Ευρώπη» εξηγεί ο ίδιος Οι φορείς αυτοί συνεργάζονται στρατηγικά έχοντας στόχο την μετατροπή του Αστεροσκοπείου σε διαστημικό κόμβο. «Σκοπός είναι να επιτελέσουμε την εθνική αποστολή που έχουμε ως Αστεροσκοπείο να δίνουμε πληροφορίες στο ευρωπαϊκό κέντρο επιχειρήσεων αναφορικά με θέματα πλανητικής ασφαλείας» εξηγεί. Δυναμική επέκταση στις οπτικές τηλεπικοινωνίες και την παρατήρηση του διαστήματος. Από την πλευρά του, ο διευθυντής ερευνών, αναπληρωτής διευθυντής του ΙΑΑΔΕΤ και υπεύθυνος του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου, Μανώλης Ξυλούρης επισημαίνει πως η χρήση των δύο τηλεσκοπίων μέχρι πριν από 3-4 χρόνια ήταν για καθαρά αστρονομικούς σκοπούς, για την παρατήρηση δηλαδή, ουράνιων αντικειμένων και την διενέργεια μελετών για το σύμπαν.Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, όμως, ο οργανισμός έχει επεκταθεί δυναμικά στα πεδία των οπτικών τηλεπικοινωνιών και στην παρατήρηση του διαστήματος, των τροχιών δορυφόρων γύρω από τη Γη.«Για το πρώτο πεδίο, αυτό των οπτικών τηλεπικοινωνιών, έχουμε χρησιμοποιήσει τον Αρίσταρχο με εξειδικευμένο εξοπλισμό μοντέρνας τεχνολογίας σε συνεργασία με την ESA για να κάνουμε ζεύξεις με τον δορυφόρο «Alphasat», ο οποίος είναι 37.000 χιλιόμετρα μακριά μας» υπογραμμίζει.Μάλιστα, μέχρι τώρα έχουν γίνει πάνω από 50 ζεύξεις, έχει αποσταλεί μια δέσμη λέιζερ από τον Χελμό προς τον δορυφόρο, με αποτέλεσμα αυτός να καταλάβει τη θέση του τηλεσκοπίου πάνω στη Γη.«Αυτό μας άνοιξε την πόρτα σε πολλά άλλα πειράματα σε αυτό το επιστημονικό πεδίο» σημειώνει ο καθηγητής.«Το μεγαλύτερο εξ αυτών είναι η επικοινωνία σε πολύ μεγάλες αποστάσεις, με την αποστολή «PSYCHE» της NASA η οποία βρίσκεται καθ’ οδόν στον αστεροειδή «16 Psyche», που έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον γιατί προσομοιάζει τον πυρήνα της Γης σε υλικά που περιέχει». Ζεύξεις από τα 37.000 χιλιόμετρα στα… 300 εκατομμύρια Ποιος είναι ο στόχος της αποστολής του Αστεροσκοπείου Κρυονερίου τελικά; Η διαστημική αυτή αποστολή είναι εξοπλισμένη με ειδικά εργαλεία που μπορούν να μεταφέρει πληροφορίες μέσω λέιζερ. «Στόχος είναι να καταφέρουμε να κάνουμε ζεύξεις σε αποστάσεις που φτάνουν τα 300 εκατομμύρια χιλιόμετρα» αναλύει ο κ. Ξυλούρης.Για τον σκοπό αυτό θα αξιοποιηθούν τα τηλεσκόπια «Αρίσταρχος» στο Αστεροσκοπείο Χελμού και στο Αστεροσκοπείο Κρυονερίου.«Στο Κρυονέρι αναμένεται, σύμφωνα με τον επιστήμονα, να εγκατασταθεί ένα πολύ ισχυρό λέιζερ ισχύος επτά κιλοβάτ, ώστε να εκπεμφθεί μία δέσμη λέιζερ και η διαστημική συσκευή «PSYCHE» να καταλάβει τη θέση μας και να στείλει πίσω σε εμάς μια δέσμη λέιζερ μέσω του τηλεσκοπίου Αρίσταρχου». Το χρονοδιάγραμμα Για το μεγάλο πείραμα που προγραμματίζεται και ήδη έχουν αρχίσει να γίνονται κάποια βήματα, οι πρώτες δοκιμές θα γίνουν τον Δεκέμβριο του 2024.Οι πραγματικές ζεύξεις με τη διαστημική αποστολή «PSYCHE» θα γίνουν την άνοιξη έως και το φθινόπωρο του 2025.Το δεύτερο σκέλος της αποστολής αφορά την πλανητική ασφάλεια, με το τηλεσκόπιο που βρίσκεται στο Αστεροσκοπείο Κρυονερίου, που εδώ και ένα χρόνο παρατηρεί τροχιές δορυφόρων οι οποίες στέλνονται σε μια κεντρική βάση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο του προγράμματος ESST, όπου συλλέγονται οι τροχιές όλων των δορυφόρων.«Είναι μεγάλη ανάγκη για να καταγράφονται με μεγάλη ακρίβεια οι τροχιές, για την εποπτεία της ασφάλειας» αναφέρει ο υπεύθυνος του Αστεροσκοπείου. Το Master Plan: Ένα τεχνολογικό πάρκο ανοιχτό στους πολίτες Όμως πέραν των επιστημονικών στόχων του Αστεροσκοπείου, ο κ. Βασιλάκος περιγράφει πως μέχρι «τα τέλη του 2027 σκοπεύουμε να έχουμε μια ολοκληρωμένη υποδομή, ένα τεχνολογικό πάρκο το οποίο σχεδιάζουμε να ανοίξουμε και στον κόσμο».Υπ’ αυτό το πρίσμα, πέραν των επιχειρησιακών αποστολών που θα «τρέχουν», το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου, επιδιώκεται να λειτουργήσει ως ένας πολλαπλασιαστής της ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή της Πελοποννήσου «να γίνονται συνέδρια, να επισκέπτονται μαθητές και μαθήτριες, να αναπτυχθεί αυτό που ονομάζεται επιστημονικός τουρισμός» λέει ο ίδιος. «Υπάρχει και μια άλλη Ελλάδα» Οι προσπάθειες αυτές, εν τέλει, καταδεικνύουν, πως μπορεί τα φώτα της δημοσιότητας πολλές φορές να πέφτουν σε άλλα θέματα, αλλά όπως υπογραμμίζει ο διευθυντής του ΙΑΑΔΕΤ «υπάρχει και μια Ελλάδα, η Ελλάδα της επιστήμης και της τεχνολογίας, η οποία παράγει ποιοτική ανάπτυξη, θέσεις εργασίας υψηλά αμειβόμενες που έχουν ως αποτέλεσμα νέα παιδιά και νέοι επιστήμονες και επιστημόνισσες να επιστρέφουν στη χώρα για να δουλέψουν».Εάν κάτι ακόμα πρέπει να επισημανθεί είναι το γεγονός ότι μέσα από όσα αναφέρθηκαν «η Ελλάδα πρωτοστατεί» τονίζει. «Το Αστεροσκοπείο στον Χελμό ήταν ο πρώτος σταθμός που επιλέχθηκε μέσω αξιολόγησης από την ESA για το πρόγραμμα «Skylight» αναφορικά με τις οπτικές τηλεπικοινωνίες και ταυτόχρονα για την αποστολή «PSYCHE» ειμαστε τα μοναδικά τηλεσκόπια για λογαριασμό της Ευρώπης» καταλήγει ο κ. Βασιλάκος. www.cnn.gr

LΟ: Με αυτή τη λέξη γεννήθηκε το Ιντερνετ. Ο χώρος ήταν βαμμένος σε ένα εφιαλτικό «νοσοκομειακό πράσινο», αλλά δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένα πανεπιστημιακό εργαστήριο. Και τα μεγάλα κουτιά σε μέγεθος ψυγείου ήταν οι υπολογιστές της εποχής.Πηγαίνουμε πίσω στην 29η Οκτωβρίου του 1969, τότε που δύο επιστήμονες δημιούργησαν την πιο πρωτόγονη μορφή αυτού που σήμερα αποκαλούμε ίντερνετ. Οι δυο τους βρίσκονταν κάπου 400 χιλιόμετρα μακριά. Ο ένας, ήταν ο Τσάρλι Κλάιν 21χρονος μεταπτυχιακός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια (UCLA). Ο δεύτερος ήταν ο Μπιλ Ντιβάλ, 29χρονος τότε προγραμματιστής συστημάτων στο ερευνητικό Ινστιτούτο του Στάνφορντ (RSI). Αμφότεροι εργάζονταν σε ένα σύστημα που λεγόταν Arpanet, η συντόμευση της φράσης Δίκτυο Οργανισμών Προηγμένων Ερευνητικών Έργων.Το έργο χρηματοδοτείτο από το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ, στόχευε στη δημιουργία ενός δικτύου που θα μοιράζεται απευθείας δεδομένα χωρίς να βασίζεται σε τηλεφωνικές γραμμές και χρησιμοποιούσε μία μέθοδο παράδοσης δεδομένων που ονομαζόταν «αλλαγή πακέτων».Το όλο σκεπτικό θεωρείται έως και σήμερα ο πρόγονος του διαδικτύου.Ήταν η πρώτη δοκιμή μιας τεχνολογίας που θα άλλαζε σχεδόν κάθε πτυχή της ανθρώπινης ζωής. Αλλά πριν καταστεί εφιικτό να λειτουργήσει, έπρεπε κάποιος να… συνδεθεί.Ο Κλάιν κάθισε στο πληκτρολόγιό του ανάμεσα στους πράσινους τοίχους του εργαστηρίου του UCLA, προετοιμασμένος να συνδεθεί με τον Ντιβάλ, ο οποίος δούλευε με έναν υπολογιστή στην άλλη άκρη σχεδόν της Καλιφόρνια. O Κλάιν άρχισε να πληκτρολογεί αλλά δεν κατάφερε να φτάσει μέχρι το τέλος της λέξης «LOGIN» που πήγε να γράψει. Παρένθεση: Οταν λέμε πληκτρολόγιο είναι στην ουσία είναι τερματικό και εννοούμε ακριβώς αυτό, στην κάτωθι εικόνα. Το τηλέφωνο χτύπησε και από την άλλη άκρη της γραμμής ο Ντιβάλ πληροφόρησε τον συνεργάτη του ότι το σύστημα της σύνδεσης είχε καταρρεύσει. Χάρη σε αυτό το λάθος, το πρώτο «μήνυμα» που έστειλε ο Κλάιν στον Ντιβάλ εκείνη την φθινοπωρινή μέρα του 1969 ήταν απλώς τα γράμματα «LO».Η σύνδεση αποκαταστάθηκε περίπου μία ώρα αργότερα μετά από κάποιες τροποποιήσεις, αλλά αυτό το ιστορικό πρώτο κρασάρισμα ήταν η αρχή ενός μνημειώδους επιτεύγματος.Κανείς τους δεν είχε τότε συνειδητοποιήσει τη σημασία της στιγμής. «Σίγουρα όχι εκείνη τη στιγμή», λέει ο Κλάιν. «Απλώς προσπαθούσαμε να το κάνουμε να λειτουργήσει». Το Interface Message Processor (IMP) ήταν το πρώτο ρούτερ του Διαδικτύου, όπως ακριβώς βρισκόταν στο εργαστήριο του Πανεπιστημίου. Πηγή: UCLA Μισό αιώνα αργότερα, και ενώ το διαδίκτυο χωράει πλέον στην τσέπη μας, Κλάιν και Ντιβάλ μίλησαν στο BBC επί τη ευκαιρία της επετείου: Θα μας περιγράψετε τους υπολογιστές που ενεργοποίησαν το Arpanet; Ήταν αυτά τα τεράστια, θορυβώδη μηχανήματα; Κλάιν: Ήταν μικροί υπολογιστές –για τα δεδομένα της εποχής– περίπου στο μέγεθος ενός ψυγείου. Ήταν κάπως θορυβώδεις από τους ανεμιστήρες ψύξης, αλλά αθόρυβοι σε σύγκριση με τους ήχους που έβγαζαν όλα τα ανεμιστηράκια στον υπολογιστή Sigma 7.Υπήρχαν φώτα στο μπροστινό μέρος που αναβόσβηναν, διακόπτες που μπορούσαν να ελέγξουν τον Επεξεργαστή μηνυμάτων διασύνδεσης και μια συσκευή ανάγνωσης ταινίας χαρτιού που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για φόρτωση του λογισμικού. Ντιβάλ: Οι υπολογιστές βρίσκονταν σε ένα «έπιπλο» τόσο μεγάλο που σήμερα θα χωρούσε ένα πλήρες σετ ηχητικού εξοπλισμού για μια μεγάλη παράσταση. Και εκείνοι οι υπολολογιστές ήταν χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια φορές λιγότερο ισχυροί από τον επεξεργαστή ενός Apple Watch. Ετσι ήταν οι παλιοί (υπολογιστές)! Πείτε μας για τη στιγμή που ξεκινήσατε να πληκτρολογείτε το «L-O..». Κλάιν: Σε αντίθεση με τους ιστότοπους και τα άλλα συστήματα σήμερα, τότε όταν συνδέατε ένα τερματικό με το σύστημα του Ινστιτούτου του Σαν Φρανσκόισκο (SRI) δεν θα συνέβαινε τίποτα μέχρι να πληκτρολογήσετε κάτι. Εάν θέλατε να εκτελέσετε ένα πρόγραμμα, θα έπρεπε πρώτα να συνδεθείτε. Πληκτρολογώντας τη λέξη «login», και το σύστημα θα ζητούσε μετά το όνομα χρήστη και τον κωδικό πρόσβασής σας (…)Ήμουν στο τηλέφωνο με τον Μπιλ όταν το δοκιμάσαμε. Του είπα ότι πληκτρολόγησα το γράμμα «L». Μου είπε ότι είχε λάβει το γράμμα «L» και το επανέλαβε.Του είπα ότι τυπώθηκε. Μετά πληκτρολόγησα το γράμμα «Ο». Και πάλι, λειτούργησε μια χαρά. Καθώς πληκτρολογούσα το γράμμα ο «G» (για το «Login», ο Μπιλ μου είπε ότι το σύστημά του είχε καταρρεύσει και θα με ξανάπαιρνε στο τηλέφωννο. Ντιβάλ: Αυτό που συνέβη οφειλόταν στο γεγονός ότι η σύνδεση δικτύου ήταν πολύ πιο γρήγορη από οτιδήποτε είχε υπάρξει προηγουμένωςδει πριν. Η κανονική ταχύτητα σύνδεσης ήταν 10 χαρακτήρες ανά δευτερόλεπτο, ενώ το Arpanet μπορούσε να μεταδώσει έως και 5.000 χαρακτήρες ανά δευτερόλεπτο. Το αποτέλεσμα της αποστολής αυτού του μηνύματος από το UCLA στον υπολογιστή SRI πλημμύρισε την προσωρινή μνήμη εισόδου που ανέμενε μόνο 10 χαρακτήρες ανά δευτερόλεπτο. Ήταν σαν να γεμίζεις ένα ποτήρι με πυροσβεστική μάνικα. Γρήγορα ανακάλυψα τι είχε συμβεί, άλλαξα το μέγεθος του buffer και ξαναέφτιαξα το σύστημα, κάτι που χρειάστηκε περίπου μία ώρα. Ποια ήταν η ατμόσφαιρα όταν στάλθηκε το μήνυμα; Ντιβάλ: Καθένας μας ήταν μόνος του στα δύο εργαστήρια υπολογιστών και ήταν νύχτα. Ήμασταν και οι δύο χαρούμενοι που είχαμε ενα πετυχημένο πρώτο τεστ ως αποκορύφωμα πολλής δουλειάς. Πήγα σε ενα ποτάδικο κι έφαγα ένα μπέργκερ και μια μπύρα. Κλάιν: Ήμουν χαρούμενος που είχε λειτουργήσει και πήγα σπίτι για να κοιμηθώ. πηγή: https://www.naftemporiki.gr/stories/1812073/lo-me-ayti-ti-lexi-gennithike-to-internet/