Δροσος Γεωργιος

Χρηματοδότηση από το κοινό τηλεσκοπίου για να αναζητήσει μια «δίδυμη Γη» Χρήματα από απλούς λάτρεις του διαστήματος επιδιώκει να συγκεντρώσει μία ομάδα επιστημόνων, ώστε να ξεκινήσει την κατασκευή ενός διαστημικού τηλεσκοπίου για την αναζήτηση ενός γήινου πλανήτη στην κοσμική «γειτονιά» μας. Το πρότζεκτ ονομάζεται Project Blue και μέσω του Kickstarter σκοπεύει να συγκεντρώσει σε πρώτη φάση 1 εκατ. δολάρια, για να εξετάσει κατά πόσο στον διπλό αστέρα Άλφα του Κενταύρου υπάρχει μία «δίδυμη Γη». «Είναι πιθανό να υπάρχει ένας κατοικήσιμος πλανήτης που να περιστρέφεται γύρω από τον πιο κοντινό μας γείτονα», λέει στην ιστοσελίδα Digital Trends ο Σίπρια Τσακραμπάρτι, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Lowell της Μασαχουσέτης. Η ύπαρξη εξωπλανητών επιβεβαιώθηκε το 1994, ενώ από το 2009 που εκτοξεύθηκε το διαστημόπλοιο Kepler, έχουν ανακαλυφθεί χιλιάδες σε άλλα πλανητικά συστήματα. Εξάλλου, μόλις τον φετινό Μάιο, οι υπεύθυνοι του Kepler ανακοίνωσαν 1.284 καινούρια επιβεβαιωμένα ευρήματα από τα οποία περίπου τα μιστά αφορούν πιθανά βραχώδεις, γήινους εξωπλανήτες. «Υπάρχουν δισεκατομμύρια εξωπλανήτες στον δικό μας γαλαξία», σημειώνει στο Digital Trends η Μπρετ Μάρτι, από τη μη κυβερνητική οργάνωση Mission Centaur που συμμετέχει στο Project Blue. «Το Kepler μάς δίδαξε ότι σχεδόν ένα στα δύο άστρα φιλοξενεί έναν βραχώδη, δυνητικά γήινο πλανήτη, ο οποίος περιφέρεται γύρω από την κατοικήσιμη ζώνη. Οι πιθανώς γήινοι πλανήτες είναι περισσότεροι από τους ανθρώπους στη Γη». Οι επικεφαλής του πρότζεκτ αποφάσισαν να ζητήσουν τη χρηματοδότηση της αποστολής από το κοινό, σε μία προσπάθεια να εμπνεύσουν και να εμπλέξουν τους λάτρεις διαστήματος. «Θέλαμε ξεκινώντας να κάνουμε το πρότζεκτ κτήμα όλων», σημειώνει η Μάρτι. «Ήταν σημαντικό να εξασφαλίσουμε με αυτό τον τρόπο τουλάχιστον τη χρηματοδότηση της σχεδίασης του διαστημοπλοίου». Στόχος είναι να συγκεντρωθεί από το Kickstarter 1 εκατ. δολάρια, από τα 30 εκατομμύρια που αναμένεται να κοστίσει το τηλεσκόπιο και η αποστολή του στο διάστημα το 2020. Το ποσό αυτό είναι πολύ μικρότερο από το Kepler, το οποίο κόστισε 600 εκατ. δολάρια, επειδή θα έχει έναν αποκλειστικό στόχο: να λάβει εικόνες, ορατές στο ανθρώπινο μάτι, των πλανητών που περιφέρονται γύρω από τον Άλφα του Κενταύρου. Αν σε αυτές τις εικόνες οι πλανήτες μοιάζουν με «γαλάζιες κουκίδες», τότε αυτό θα μπορούσε να σημαίνει πως διαθέτουν ωκεανούς ή και ατμόσφαιρα. Αυτό με τη σειρά του θα υποδήλωνε πως στις φωτογραφίες απεικονίζεται ένας «κόσμος» σαν τον δικό μας, ο οποίος πιθανόν να μπορεί να «φιλοξενεί» ζωή. «Αν ψάχνεις για έναν δίδυμο πλανήτη, τότε ένας καλός τρόπος είναι να αναζητήσεις για την ανάκλαση γαλάζιου φωτός», συμπληρώνει ο Τσακραμπάρτι. Η καμπάνια στο Kickstarter έχει ήδη συγκεντρώσει 68.000, ενώ απομένουν 32 ημέρες για να ολοκληρωθεί. http://www.naftemporiki.gr/story/1173305/xrimatodotisi-apo-to-koino-tileskopiou-gia-na-anazitisei-mia-didumi-gi

Ξανά σε λειτουργία το ιστορικό πείραμα ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων. Έπειτα από μία σειρά αναβαθμίσεων, για τις οποίες χρειάστηκε να παραμείνει εκτός λειτουργίας για 10 μήνες, το πείραμα Advanced LIGO στις ΗΠΑ είναι έτοιμο να ξεκινήσει ξανά. Όπως και στην πρώτη φάση της λειτουργίας του, το πείραμα θα διεξαχθεί με τη βοήθεια δύο ανιχνευτών, ενός στη Λουιζιάνα και ενός στην Ουάσιγκτον. Πλέον, όμως, η ευαισθησία του ενός ανιχνευτή, αυτού στη Λουιζιάνα, έχει βελτιωθεί κατά 15-25%. Αντίθετα, η βελτίωση της πειραματικής διάταξης στην Ουάσιγκτον είναι πολύ μικρότερη, με την ευαισθησία του να έχει παραμείνει σχεδόν στα προηγούμενα επίπεδα. Οι δοκιμές του αναβαθμισμένου εξοπλισμού έχουν ξεκινήσει από τις 14 Νοεμβρίου, ώστε μέσα στον επόμενο μήνα να ξεκινήσουν οι παρατηρήσεις. Αυτή η δεύτερη φάση λειτουργίας του πειράματος αναμένεται να διαρκέσει περίπου έξι μήνες. Το Advanced LIGO πέρασε στην ιστορία ήδη από την αρχική φάση λειτουργίας του, καθώς τον Σεπτέμβριο του 2015, όταν οι ανιχνευτές του έγιναν οι πρώτες πειραματικές διατάξεις που ανίχνευσαν βαρυτικά κύματα. Σύμφωνα με τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, τα βαρυτικά κύματα είναι διαταραχές που προκαλούνται από την κίνηση των υλικών σωμάτων και μεταδίδονται στο χωροχρονικό συνεχές. Ωστόσο, ακόμη και στην περίπτωση που τα υλικά σώματα έχουν πολύ μεγάλη μάζα, οι διαταραχές είναι εξαιρετικά ασθενείς για να ανιχνευθούν. Επομένως, θα έπρεπε να μετρηθούν απειροελάχιστες χωρικές παραμορφώσεις, οι οποίες στην απόσταση Γης-Σελήνης θα ισοδυναμούσαν περίπου με τη διάμετρο ενός μόλις ατόμου. Έτσι, παρόλο που τα βαρυτικά κύματα που εντόπισε το Advanced LIGO προέρχονταν από ένα εξαιρετικά βίαιο κοσμικό γεγονός, και συγκεκριμένα τη συγχώνευση δύο μελανών οπών με μάζες 36 και 29 φορές μεγαλύτερες από τη μάζα του Ήλιου, η ανίχνευσή τους θεωρείται πραγματικός άθλος. Ένας άθλος που επαναλήφθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν καταγράφηκαν νέα σήματα, και πάλι από δύο μαύρες τρύπες, με μάζες 14 και 7,5 φορές μεγαλύτερες από τη μάζα του Ήλιου, οι οποίες στροβιλίζονται σε ολοένα μικρότερη απόσταση. Η δεύτερη φάση ξεκινά με αισθητά βελτιωμένη ευαισθησία για τη μία από τις δύο πειραματικές διατάξεις, κάτι που σημαίνει πως το πείραμα έχει πλέον ενισχυμένες δυνατότητες. Έτσι, οι επιστήμονες εκτιμούν πως θα μπορέσουν να εντοπίσουν ακόμη περισσότερες συγχωνεύσεις μελανών οπών. http://www.naftemporiki.gr/story/1174079/ksana-se-leitourgia-to-istoriko-peirama-anixneusis-barutikon-kumaton

Το "Soyuz MS-03» έφερε το πλήρωμα στο ΔΔΣ. Την Κυριακή, 20, Νοέμβρη το επανδρωμένο διαστημόπλοιο (TPC), μια νέα σειρά «MS-03 Σογιούζ» με το πλήρωμα για άλλη μια μακρά εκστρατεία ελλιμενίζεται επιτυχώς με το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS). Στο πλοίο παραδιδει στον ISS: τον κοσμοναύτης Όλεγκ Novitsky (Roscosmos) , τον αστροναύτη της ESA Thomas Sands και την αστροναύτη της NASA Πέγκυ Whitson. Ο Φορέας πυραύλων "Soyuz-FG" με το TPK "MS-03 Συμμαχία" ξεκίνησε απο την τοποθεσία 1 Κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ "Έναρξη του Gagarin" στις 17 Νοεμβρίου στις 23:20:13 ώρα Μόσχας. Το Πλοίο στον εκτιμώμενο χρόνο διαχωρίζεται από το τρίτο στάδιο του οχήματος εκτόξευσης, και άρχισε να κινείται πιο κοντά στον ISS με το κλασικό κύκλωμα 34-στροφες. Το πλοίο προσέγγισε τον σταθμό μετά από περίπου δύο ημέρες αυτόνομης πτήσης. Η σύνδεση Dock με τη Μονάδα Έρευνας Mini (MRM1) "Αυγή" εκτελείται αυτόματα. Αγγίζοντας την "Αυγή" στις 00:58:17, κλείνοντας τα άγκιστρα TPK - 1:04:06 ώρα Μόσχας. Μετά τις προπαρασκευαστικές εργασίες (αφαίρεση και ξήρανση που ταιριάζει, τον έλεγχο και διαμερίσματα σφράγιση του αρμού, αντιστάθμιση της πίεσης, κλπ ..) μεταξύ των διαστημοπλοίων και ISS είχε ανοίξει διόδους και τα μέλη του νεοαφιχθέντος πλήρωματος πήγε επί του σκάφους. Εκεί συναντήθηκαν με τον κοσμοναύτη Σεργκέι Ryzhikov,(Roskosmos)τον κοσμοναύτης Αντρέι Borisenko(Roskosmos) και τον αστροναύτη της NASA Robert Shane Kimbrough. http://www.energia.ru/ru/iss/iss50/photo_11-21.html Κίνα: «Απολύτως πετυχημένη» η επανδρωμένη διαστημική αποστολή του Shenzhou-11 Οι δύο ταικοναύτες που ολοκλήρωσαν τη μεγαλύτερη σε διάρκεια κινεζική επανδρωμένη αποστολή στο διάστημα επέστρεψαν με ασφάλεια στη γη σήμερα το απόγευμα (τοπική ώρα), σύμφωνα με το Αεροδιαστημικό Κέντρο Ελέγχου του Πεκίνου (BACC). Ο Τζανγκ Γιουσιά, επικεφαλής του κινεζικού επανδρωμένου διαστημικού προγράμματος, ανακοίνωσε ότι η αποστολή του Shenzhou-11, που διήρκησε περισσότερο από έναν μήνα, ήταν «απολύτως επιτυχής». Το σκάφος προσγειώθηκε με ασφάλεια σε προκαθορισμένο σημείο στην Αυτόνομη Περιοχή της Μογγολίας σήμερα περίπου στις 13:59 (ώρα Πεκίνου). Η ομάδα εδάφους έφθασε άμεσα στο σημείο της προσγείωσης και οι ταικοναύτες Τζινγκ Χαϊπένγκ και Τσεν Ντονγκ άνοιξαν οι ίδιοι την καταπακτή του σκάφους. Όπως ανέφερε η ομάδα έδάφους, οι δύο αστροναύτες είναι σε καλή κατάσταση. Το Shenzhou-11 ήταν το έκτο επανδρωμένο διαστημικό σκάφος της Κίνας και η μεγαλύτερη σε διάρκεια αποστολή της χώρας. Δύο ημέρες μετά την εκτόξευσή του στις 17 Οκτωβρίου, το σκάφος προσέδεσε στον πρώτο επιστημονικό διαστημικό σταθμό της Κίνας, τον Tiangong-2, όπου οι δύο αστροναύτες έζησαν για 30 ημέρες. Η αποστολή ήταν ένα βασικό βήμα προς το στόχο της Κίνας να δημιουργήσει ένα μόνιμο, επανδρωμένο διαστημικό σταθμό. http://www.pronews.gr/portal/20161120/genika/diastima/49/kina-apolytos-petyhimeni-i-epandromeni-diastimiki-apostoli-toy-shenzhou Νέος δορυφόρος υπόσχεται «επανάσταση» στις μετεωρολογικές προβλέψεις. Ένας πανίσχυρος μετεωρολογικός δορυφόρος -πρώτος μίας σειράς από παρόμοιες διαστημικές πλατφόρμες- τέθηκε σε τροχιά, υποσχόμενος να βελτιώσει εντυπωσιακά την παρατήρηση και πρόβλεψη των καιρικών φαινομένων. Πρόκειται για γεωστατικό δορυφόρο γνωστό ως GOES-R (Geostationary Operational Environmental Satellite -R Series) ο οποίος αποτελεί σημαντική αναβάθμιση των αντίστοιχων αμερικανικών μετεωρολογικών δορυφόρων και υπόσχεται να δώσει ταχύτερα και ακριβέστερα εικόνες των καιρικών φαινομένων στις ΗΠΑ. Ο δορυφόρος εκτοξεύτηκε τα ξημερώματα της Κυριακής από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ με τη βοήθεια ενός πυραύλου Atlas V. Η εντυπωσιακή εκτόξευση, η οποία φώτισε τον απογευματινό ουρανό της Φλόριντα, έγινε με μία ώρα καθυστέρηση σε σχέση με τον προγραμματισμό, λόγω προβλημάτων τα οποία ξεπεράστηκαν γρήγορα. «Αναμφίβολα, ο GOES-R θα φέρει επανάσταση στην πρόγνωση του καιρού» δήλωσε ο Στίβεν Βολτς της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) των Ηνωμένων Πολιτειών. «Για τους μετεωρολόγους, ο GOES-R είναι σαν το πέρασμα από μία ασπρόμαυρη τηλεόραση, σε μία τηλεόραση υπερυψηλής ευκρίνειας. Για το αμερικανικό κοινό, αυτό θα σημαίνει ταχύτερες και ακριβέστερες προγνώσεις και προειδοποιήσεις» πρόσθεσε ο Βολτς. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500115834

Ο μυστηριώδης κρατήρας της Δήμητρας αποκαλύπτεται. Το σκάφος Dawn της NASA τράβηξε ίσως τις καλύτερες μέχρι σήμερα φωτογραφίες της Δήμητρας, του νάνου πλανήτη που βρίσκεται στη ζώνη των αστεροειδών μεταξύ Άρη-Δία. Το Dawn φωτογράφησε τον κρατήρα Occator (Σβαρνιστής - όνομα αγροτικού θεού των Ρωμαίων), που έχει πλάτος 92 χιλιομέτρων και βάθος τεσσάρων χιλιομέτρων, όπου φαίνεται καθαρά η έντονα φωτεινή περιοχή στο κέντρο, η οποία έχει τόσο προβληματίσει τους επιστήμονες για την προέλευσή της. Σύμφωνα με τις τελευταίες ενδείξεις, η μυστηριώδης ανάκλαση προέρχεται από άλατα μέσα στον κρατήρα, τα οποία είναι υπολείμματα που παρέμειναν εκεί, όταν κάποιο αλμυρό υγρό ανάβλυσε από το υπέδαφος, πάγωσε και τελικά εξαχνώθηκε, καθώς ο πάγος μετατράπηκε σε ατμούς. Είναι η πέμπτη φορά που το Dawn πέρασε πάνω από τη Δήμητρα σε ύψος 1.480 χιλιομέτρων. Ήδη το σκάφος ανέβηκε σε ύψος 7.200 χιλιομέτρων για το επόμενο πέρασμά του. To Dawn είναι το πρώτο σκάφος που έφθασε στη Δήμητρα τον Μάρτιο του 2015 και έκτοτε την μελετά με την κάμερα και τα επιστημονικά όργανά του. Προηγουμένως, μεταξύ Ιουλίου 2011-Σεπτεμβρίου, είχε επισκεφθεί τον πρωτοπλανήτη Εστία, ένα από τα μεγαλύτερα σώματα στη ζώνη των αστεροειδών. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500115954

James Webb, το χρυσό μάτι μας στο Σύμπαν! Ο διάδοχος του Hubble είναι έτοιμος για εκτόξευση. Οι προσδοκίες από το νέο διαστημικό τηλεσκόπιο είναι μεγάλες, καθώς θα τεθεί σε τροχιά τεχνητού πλανήτη, σε απόσταση τριπλάσια από του Hubble, και θα είναι στραμμένο συνεχώς προς το Άγνωστο! Βασικός στόχος των αστρονόμων είναι να παρατηρούν με τα τηλεσκόπιά τους όσο το δυνατόν πιο μακρινά και αμυδρά αντικείμενα με όσο το δυνατόν καλύτερη ευκρίνεια. Για τον πρώτο στόχο απαιτούνται μεγάλα κάτοπτρα ώστε να συλλέγουν όσο γίνεται περισσότερο φως από τα αμυδρά ουράνια σώματα. Για τον δεύτερο στόχο απαιτείται απουσία παραμορφώσεων των ειδώλων, η οποία οφείλεται κυρίως στις διαταραχές της ατμόσφαιρας. Για να επιτευχθεί ο δεύτερος από τους στόχους οι αστρονόμοι προσπαθούν να τοποθετούν τα τηλεσκόπιά τους σε ψηλά βουνά, για να υπάρχει πάνω από αυτά όσο το δυνατόν λεπτότερο στρώμα ατμόσφαιρας. Η ιδανική, φυσικά, τοποθεσία είναι έξω από την ατμόσφαιρα, όπου ακριβώς είχε τοποθετηθεί το πρώτο μεγάλο διαστημικό τηλεσκόπιο, το Hubble. Εν όψει της «αποστράτευσης» του Hubble, μετά από 25 χρόνια λειτουργίας, είναι ήδη έτοιμος ο διάδοχός του, το τηλεσκόπιο James Webb, με συλλεκτική επιφάνεια φωτός πέντε φορές μεγαλύτερη. Η κατασκευή του τηλεσκοπίου αυτού ολοκληρώθηκε στα μέσα Οκτωβρίου του 2016 και είναι πια έτοιμο για τις τελικές δοκιμασίες ποιότητας και λειτουργικότητας. Αν όλα πάνε καλά, θα εκτοξευθεί σε τροχιά τον Οκτώβριο του 2018 και αναμένεται να ανακαλύψει ουράνια αντικείμενα και αστροφυσικά φαινόμενα πολύ πιο ενδιαφέροντα από αυτά που ανακάλυψε το τηλεσκόπιο Hubble. Φιλόδοξο, ελαφρύ και συναρμολογούμενο Το νέο τηλεσκόπιο πήρε το όνομά του από τον δεύτερο, χρονολογικά, διοικητή της NASA, ο οποίος έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του προγράμματος Απόλλων, που είχε για στόχο την αποστολή αστροναυτών στη Σελήνη. Υποστηρίζεται από ένα κονσόρτσιουμ 17 διαστημικών οργανισμών, με επικεφαλής τη NASA. Από τους υπόλοιπους 16 οργανισμούς σημαντικότερο ρόλο παίζουν ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) και ο αντίστοιχος φορέας του Καναδά. Ο πύραυλος εκτόξευσης θα είναι το καμάρι του ESA, ο Arianne 5. Το βασικότερο στοιχείο του τηλεσκοπίου είναι ο επαναστατικός σχεδιασμός του κατόπτρου, το οποίο θα πρέπει να έχει μικρή μάζα και μικρές διαστάσεις ώστε να «χωράει» στον χώρο φόρτωσης αυτού του πυραύλου. Για τον λόγο αυτόν το κάτοπτρο αποτελείται από 18 εξαγωνικά επίχρυσα στοιχεία, κατασκευασμένα από το ελαφρό στοιχείο βηρύλλιο, τα οποία θα συναρμολογηθούν αυτόματα όταν το τηλεσκόπιο τοποθετηθεί στην τελική τροχιά του. Το νέο διαστημικό τηλεσκόπιο έχει αρκετές διαφορές από τον «πρόγονό» του, πέρα βέβαια από τη μεγαλύτερη διάμετρο του κατόπτρου του. Η πιο σημαντική ίσως είναι ότι θα τεθεί σε τροχιά τεχνητού πλανήτη γύρω από τον Ηλιο, ενώ το Hubble ακολουθεί τροχιά τεχνητού δορυφόρου γύρω από τη Γη. Ο κυριότερος λόγος για αυτή την επιλογή είναι ο διπλασιασμός, χονδρικά, του χρόνου που το τηλεσκόπιο είναι διαθέσιμο για παρατηρήσεις. Λόγω των εξαιρετικά ευαίσθητων συστημάτων καταγραφής του φωτός που συλλαμβάνει το κάτοπτρο ενός διαστημικού τηλεσκοπίου, οι παρατηρήσεις με αυτό είναι δυνατές μόνο όταν δεν φωτίζεται από τον Ηλιο. Το Hubble βρίσκεται μόνο κατά το 50% της τροχιάς του στη σκιά της Γης, πάνω από τους τόπους που έχουν εκείνη τη στιγμή νύχτα. Αν σε αυτό προσθέσει κανείς και το χρονικό διάστημα που απαιτείται για να ισορροπήσει η θερμοκρασία του, μετά την είσοδό του στη σκιά της Γης, διαπιστώνει ότι το ωφέλιμο για παρατηρήσεις χρονικό διάστημα είναι πολύ μικρό. Μόνο, μακριά, με γυρισμένη την πλάτη… Το τηλεσκόπιο James Webb θα τεθεί σε μια τέτοια τροχιά γύρω από τον Ηλιο ώστε να βρίσκεται μόνιμα στην προέκταση της ευθείας που ενώνει τον Ηλιο με τη Γη και σε απόσταση 1.500.000 χιλιομέτρων από τον πλανήτη μας, με το τηλεσκόπιο στραμμένο προς την αντίθετη κατεύθυνση από αυτήν της Γης και του Ηλίου. Ετσι θα μπορεί να κάνει παρατηρήσεις απρόσκοπτα, οποιαδήποτε στιγμή. Υπάρχει βέβαια και ένα σημαντικό μειονέκτημα στην επιλογή της τροχιάς του νέου τηλεσκοπίου. Αν κάτι δεν πάει καλά δεν θα είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε επισκευή ή αναβάθμισή του, λόγω ακριβώς αυτής της μεγάλης απόστασης. Αντίθετα η επίσκεψη στο Hubble, που βρίσκεται σε τροχιά μόλις 500 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια της Γης, είναι πολύ εύκολη για τους αστροναύτες του διαστημικού λεωφορείου, και η δυνατότητα αυτή μας βοήθησε να διορθώσουμε, αρχικά, ένα κατασκευαστικό σφάλμα του κατόπτρου του και, στη συνέχεια, να αναβαθμίσουμε τα καταγραφικά όργανά του. Ψυχρή παγίδα υπερύθρων Μια άλλη σημαντική διαφορά των δύο τηλεσκοπίων είναι οι περιοχές της ακτινοβολίας στις οποίες λειτουργούν. Το Hubble μπορεί να εκτελεί παρατηρήσεις στα οπτικά και στα υπεριώδη μήκη κύματος αλλά όχι στο υπέρυθρο, επειδή το κάτοπτρό του θερμαίνεται για να διατηρείται σε σταθερή θερμοκρασία κατά μήκος της τροχιάς του. Αλλά ένα θερμό αντικείμενο εκπέμπει σημαντικά ποσά υπέρυθρης ακτινοβολίας, οπότε δεν είναι δυνατόν να διαχωρίσει κανείς την υπέρυθρη ακτινοβολία των ουράνιων αντικειμένων που συλλαμβάνει το κάτοπτρο από αυτήν που εκπέμπει το ίδιο. Αντίθετα, το τηλεσκόπιο James Webb είναι έτσι σχεδιασμένο ώστε το κάτοπτρό του να έχει πολύ χαμηλή θερμοκρασία, όχι μεγαλύτερη από 220 βαθμούς Κελσίου υπό το μηδέν, πράγμα που επιτυγχάνεται με την τοποθέτηση μιας «τέντας» από πέντε επάλληλες οθόνες διαστάσεων 21×14 μέτρων, η οποία θα ενεργεί ως ασπίδα θερμότητας, εμποδίζοντας την ακτινοβολία του Ηλίου, της Γης και της Σελήνης να φθάσουν στο τηλεσκόπιο. Επειδή αυτό το εξάρτημα είναι μεγαλύτερο από τον χώρο φόρτωσης του πυραύλου, θα εκτοξευθεί διπλωμένο και θα ξεδιπλωθεί όταν το τηλεσκόπιο φθάσει στον προορισμό του. Το τηλεσκόπιο James Webb είναι βελτιστοποιημένο για παρατηρήσεις στην υπέρυθρη περιοχή του φάσματος για τρεις κυρίως λόγους. Ο πρώτος είναι ότι, λόγω του φαινομένου Doppler που οφείλεται στη διαστολή του Σύμπαντος, το φως από τα μακρινά ουράνια σώματα, που είναι ένας από τους βασικούς στόχους του, έχει μετατεθεί στο υπέρυθρο. Ο δεύτερος είναι ότι οι δίσκοι σκόνης και αερίου γύρω από νεαρούς αστέρες, από τους οποίους δημιουργούνται τα εξωηλιακά πλανητικά συστήματα, εκπέμπουν κυρίως στο υπέρυθρο. Ο τρίτος είναι ότι αυτή ακριβώς η ζώνη του φάσματος δεν προσφέρεται για παρατηρήσεις από τη Γη, λόγω της σημαντικής απορρόφησης της υπέρυθρης ακτινοβολίας από τα αέρια του θερμοκηπίου (νερό, όζον, διοξείδιο του άνθρακα). Αν οι παρατηρήσεις επιβεβαιώσουν τους υπολογισμούς των αστρονόμων, τότε το τηλεσκόπιο James Webb θα πάρει φωτογραφίες των πρώτων γαλαξιών, που δημιουργήθηκαν πριν από 13,6 εκατομμύρια χρόνια, καθώς και τις πρώτες φωτογραφίες πλανητών σε εξωηλιακά πλανητικά συστήματα. https://physicsgg.me/2016/11/21/james-webb-%cf%84%ce%bf-%cf%87%cf%81%cf%85%cf%83%cf%8c-%ce%bc%ce%ac%cf%84%ce%b9-%ce%bc%ce%b1%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd/

Πόση είναι η μέση διάρκεια ζωής ενός τεχνολογικά προηγμένου πολιτισμού; Το ερώτημα στον τίτλο είναι ένα από τα τρία πιο σημαντικά ερωτήματα προκειμένου να μπορέσουμε να εκτιμήσουμε επιστημονικά την πιθανότητα να υπάρχει ζωή κάπου στο σύμπαν. Αυτό γράφει ο Χάρης Βάρβογλης, ομότιμος καθηγητής Τμήματος Φυσικής ΑΠΘ (Τομέας Αστρονομίας και Αστροφυσικής) στο εξαιρετικά κατατοπιστικό και ενδιαφέρον προλογικό σημείωμά του στον τόμο «Πέντε δισεκατομμύρια χρόνια μοναξιά» του Αμερικανού Lee Billings (μτφρ. Εφη Καλλιφατίδη, εκδ. Ροπή), ένα από τα πιο ερεθιστικά και συναρπαστικά βιβλία, με θέμα την αναζήτηση εξωγήινης ζωής, γραμμένο από ειδικευμένο δημοσιογράφο. http://www.ropipublications.com/5billionyearsofsolitude/ Στέκομαι ιδιαιτέρως στο τρίτο ερώτημα (τα άλλα δύο αφορούν την αρχιτεκτονική του ηλιακού μας συστήματος, πόσο «τυπική» είναι ή εάν αποτελεί την εξαίρεση, και τον τρόπο εμφάνισης ζωής σε έναν «κατοικήσιμο» πλανήτη). Οπως γράφει ο καθηγητής Βάρβογλης, μόνον «ατεκμηρίωτες υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε» και αυτό διότι μόνον έναν τεχνολογικό πολιτισμό ξέρουμε που να εκπέμπει ραδιοσήματα και να εκτοξεύει διαστημικές αποστολές: τον δικό μας. Από αυτή την άποψη, ο Χ. Βάρβογλης σημειώνει πως η «διάρκεια ζωής του μέχρι σήμερα είναι εξαιρετικά σύντομη, όποια χρονική στιγμή και αν θεωρήσει κανείς ως αρχή του τεχνολογικού πολιτισμού». Για παράδειγμα, εάν έχουμε ως αφετηρία την εφεύρεση της ατμομηχανής και τη συνακόλουθη Βιομηχανική Επανάσταση, η ηλικία του δικού μας πολιτισμού είναι μόλις 300 χρόνων. Αν, τώρα, κρατήσουμε ως σημείο εκκίνησης την εφεύρεση των ηλεκτρονικών υπολογιστών, είμαστε ακόμα πιο «νέοι»: μόλις 70 χρόνων. Κι ωστόσο, η ηλικία της Γης φτάνει τα 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια (εξ ου και ο τίτλος του βιβλίου του Billings), ενώ εκείνη του ανθρώπινου γένους τα 100.000 χρόνια. Η νεότητα φέρει μαζί της μιαν ορμή, μιαν ακατανίκητη επιθυμία για εξερεύνηση, ανακάλυψη και επινόηση, μαζί της όμως φέρει και την ανωριμότητα, όπως επίσης, πολύ συχνά, και την αυτοκαταστροφή. Ορθά ο Χ. Βάρβογλης μας υπενθυμίζει πόσο κοντά φτάσαμε στην καταστροφή μέσα σε αυτά τα ελάχιστα χρόνια (300 ή 70, ό,τι προτιμάτε) της παρουσίας του τεχνολογικού μας πολιτισμού, κυρίως σε ό,τι αφορά τους πυρηνικούς εξοπλισμούς και, βέβαια, την κλιματική αλλαγή – την οποία αρνείται επίμονα ο νεοεκλεγείς Αμερικανός πρόεδρος. Ομολογώ πως δεν είχα σκεφτεί, δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι είμαστε τόσο νέοι. Ισως επειδή σήμερα ειδικά, πολλοί νιώθουμε τόσο κουρασμένοι, αν όχι και γερασμένοι. Ομως, τεχνολογικά μιλώντας (και όχι μόνον), η σημερινή εποχή είναι συναρπαστική, γεμάτη νέες δυνατότητες και πιθανότητες – όπως ακριβώς και η νεότητα. Και όπως η νεότητα έτσι και η εποχή μας είναι μεταβατική, ρευστή, γεμάτη πισωγυρίσματα, αβεβαιότητες, ανασφάλειες και και πολλές εσφαλμένες εκκινήσεις. Μόλις τώρα όμως ξεκινήσαμε. Τα άλματα βρίσκονται μπροστά μας. https://physicsgg.me/2016/11/19/%cf%80%cf%8c%cf%83%ce%b7-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%ce%bc%ce%ad%cf%83%ce%b7-%ce%b4%ce%b9%ce%ac%cf%81%ce%ba%ce%b5%ce%b9%ce%b1-%ce%b6%cf%89%ce%ae%cf%82-%ce%b5%ce%bd%cf%8c%cf%82-%cf%84%ce%b5/

Εκτοξευτηκε ο "Soyuz-FG" με το επανδρωμένο διαστημόπλοιο (TPC) "Soyuz MS-03" Στις 17 Νοέμ, 2016 στις 23:20 MSK από την τοποθεσία №1 ( "Start Γκαγκάριν"), ξεκίνησε με επιτυχία το όχημα εκτόξευσης "Soyuz-FG" με το επανδρωμένο διαστημόπλοιο μεταφοράς (TPC) "Soyuz MS-03" σε τροχιά για να γινει τεχνητός δορυφόρος της γης. Επί του σκάφους TPK «Σογιούζ MS-03" τα μέλη της διευρυμένης ISS-50/51:ο κοσμοναύτης Όλεγκ Novitsky(Roscosmos) , ο αστροναύτης της ESA Thomas Sands και η αστροναύτης της NASA Πέγκυ Whitson. Μετά το διαχωρισμό του διαστημικού οχήματος από το τρίτο στάδιο των ειδικών οχημάτων εκτόξευσης το Ρωσικό τμήμα Διοίκησης του Ομίλου (LOCT ISS) στο Mission Control Center (MCC) ξεκίνησε τον έλεγχο της πτήσης του. Η Σύγκλιση του "Soyuz MS-03» και η σύνδεση με το διαστημικό σταθμό στη μονάδα έρευνας "Rassvet" (MIM 1) εχει προγραμματιστεί για ένα κύκλο δύο ημερών που ελέγχουν αυτόματα οι ειδικοί RS LOCT ISS σε MCC και τα ρωσικά μέλη του πληρώματος του ISS. Η προγραμματισμένη ονομαστική δύο παλμών ελιγμών τροχιά σταδιακα του «Σογιούζ MS-03" μεχρι της 18 Νοεμβρίου. Αυτός ο ελιγμός θα αυξήσει το ύψος της τροχιάς περίπου 100 χλμ. Η Λειτουργία "touch" η WPK και ο ISS έχει προγραμματιστεί για τις 20 Νοεμβρίου στις 1:01 MSK. Τώρα στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό προετοιμάζονται για την συνάντηση των συναδέλφων του ο Σεργκέι Ryzhikov (Roscosmos, Ρωσία), Andrey Borisenko (Roscosmos, Ρωσία) και ο Robert Shane Kimbrough (NASA, USA). http://www.roscosmos.ru/22934/ Αστροναύτης Πέγκυ Whitson. Συνεχίζει να γράφει ιστορία παρά τα 57 της χρόνια η Αμερικανίδα Πέγκι Ουίτσον της NASA που είναι πλέον η μεγαλύτερης ηλικίας αστροναύτης που έχει ποτέ ταξιδέψει στο διάστημα. Μαζί με τον 45χρονο Ρώσο κοσμοναύτη Όλεγκ Νοβίτσκι της Roscosmos και τον 38χρονο πρωτάρη Γάλλο Τομά Πεσκέ του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), η Ουίτσον εκτοξεύθηκε χθες το βράδυ από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν με κατεύθυνση το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), σε ύψος 420 χιλιομέτρων πάνω από τη Γη. Είναι η τρίτη αποστολή -μετά το 2002 και το 2007- στο διάστημα της βετεράνου Αμερικανίδας αστροναύτη και βιοχημικού, η οποία θα πραγματοποιήσει μια σειρά από επιστημονικά πειράματα κατά την παραμονή της στο Σταθμό έως τον Μάιο του 2017. Η Ουίτσον ήταν η πρώτη γυναίκα που είχε διοικήσει τον ISS και επίσης κατείχε το ρεκόρ παραμονής στο διάστημα για γυναίκα, ενώ τώρα σπάει ένα ακόμη ρεκόρ, της πιο ηλικιωμένης γυναίκας στο διάστημα. Όταν θα ολοκληρωθεί η αποστολή της, του χρόνου, θα προσθέσει στην πλούσια συλλογή δύο ρεκόρ ακόμη, καθώς θα είναι ο αστροναύτης των ΗΠΑ (ανεξαρτήτως φύλου) που θα έχει συνολικά περάσει περισσότερο χρόνο στο διάστημα, σπάζοντας το ρεκόρ των 534 ημερών του Τζεφ Ουίλιαμς. Η Ουίτσον έχει μέχρι σήμερα περάσει 377 μέρες στο διάστημα και έχει πραγματοποιήσει έξι διαστημικούς «περιπάτους». Αλλά, επίσης, τον Φεβρουάριο του 2017 θα αναλάβει ξανά τη διοίκηση του ISS και έτσι θα γίνει η πρώτη γυναίκα που θα έχει διοικήσει δύο φορές τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το τριμελές πλήρωμα της αποστολής 50/51 αναμένεται να φθάσει το Σάββατο το βράδυ στο Σταθμό, όπου ήδη βρίσκονται ένας Αμερικανός και δύο Ρώσοι, τα μέλη της αποστολής 49/50, που είχαν φθάσει στον ISS στις 21 Οκτωβρίου, σύμφωνα με το BBC και το πρακτορείο Ρόιτερς. Ο Πεσκέ, που είναι μηχανικός, θα είναι ο πρώτος Γάλλος αστροναύτης που θα ζήσει στον Σταθμό. http://www.pronews.gr/portal/20161118/genika/diastima/49/ston-iss-57hroni-astronaytis-tis-nasa-spaei-kathe-rekor Ο Έλον Μασκ θέλει να τυλίξει τη Γη με 4.425 δορυφόρους. Η SpaceX, η διαστημική εταιρεία του μεγιστάνα Έλον Μασκ, ζητά άδεια από τις αμερικανικές αρχές για την εκτόξευση ενός αστερισμού από 4.425 δορυφόρους, ο οποίος θα προσφέρει πρόσβαση στο Διαδίκτυο από οποιοδήποτε μέρος του πλανήτη. Σε πρώτη φάση εκτόξευση 800 δορυφόρων. Έγγραφα που συνοδεύουν την αίτηση προς την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών (FCC) http://licensing.fcc.gov/cgi-bin/ws.exe/prod/ib/forms/reports/swr031b.hts?q_set=V_SITE_ANTENNA_FREQ.file_numberC/File+Number/%3D/SATLOA2016111500118&prepare=&column=V_SITE_ANTENNA_FREQ.file_numberC/File+Number&utm_content=bufferda647 προβλέπουν σε πρώτη φάση την εκτόξευση 800 δορυφόρων, οι οποίοι θα καλύπτουν την επικράτεια των ΗΠΑ, το Πουέρτο Ρίκο και τις αμερικανικές Παρθένες Νήσους. Όταν ο αριθμός των δορυφόρων αυξηθεί τους 4.425, «το σύστημα της SpaceX θα περνά πάνω από όλα τα σημεία της επιφάνειας της Γης και θα μπορεί, επί της αρχής, να προσφέρει παγκόσμια κάλυψη» λέει η εταιρεία. Ωστόσο η SpaceX δεν είναι η μόνη εταιρεία που οραματίζεται έναν τέτοιο αστερισμό: ένας άλλος υποψήφιος παίκτης είναι η OneWeb, http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500005182 μια κοινοπραξία στην οποία συμμετέχουν η Airbus και η Virgin, ενώ ένας τρίτος ενδιαφερόμενος είναι η Boeing, με σχέδια για περισσότερους από 1.000 δορυφόρους. Η Facebook, από την άλλη, υπέστη σημαντικό πλήγμα όταν ο πρώτος της δορυφόρος, κόστους 200 εκατομμυρίων δολαρίων, καταστράφηκε από την έκρηξη του πυραύλου Falcon 9 της SpaceX που θα τον μετέφερε σε τροχιά. Το φιλόδοξο σχέδιο της SpaceΧ παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Ιανουάριο του 2015, όταν η εταιρεία εγκαινίασε ειδικό γραφείο στο Ρέντμοντ της Ουάσινγκτον για την υλοποίηση του έργου. Ο Έλον Μασκ, ιδρυτής του PayPal και της εταιρείας ηλεκτρικών αυτοκινήτων Tesla, είχε δηλώσει τότε ότι ο αστερισμός μπορεί να φτάσει την τελική του μορφή σε δέκα χρόνια με κόστος 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Λίγες μέρες μετά την παρουσίαση, η Google ανακοίνωσε ότι επενδύει 1 δισ. δολάρια στο σχέδιο. Οι δορυφόροι, με βάρος 390 κιλά και διαστάσεις μικρού αυτοκινήτου, θα κινούνται σε ύψος 1.150 έως 1.325 χιλιομέτρων -πάνω από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό αλλά πολύ πιο χαμηλά από τους γεωστατικούς δορυφόρους επικοινωνιών. Παραμένει άγνωστο το πότε προγραμματίζεται η πρώτη εκτόξευση. Σε μια άλλη εξέλιξη, η SpaceX ανακοίνωσε ότι δοκίμασε με επιτυχία την αντοχή μιας γιγάντιας δεξαμενής για πυραύλους, η οποία έχει διάμετρο γύρω στα 12 μέτρα και είναι η πρώτη δεξαμενή καυσίμων κατασκευασμένη εξ ολοκλήρου από ανθρακόνημα. Η δεξαμενή είναι το πιο βασικό εξάρτημα του «Συστήματος Διαπλανητικής Μεταφοράς» που αναπτύσσει η εταιρεία. Ουσιαστικά πρόκειται για έναν γιγάντιο πύραυλο, ύψους άνω των 120 μέτρων, που θα μπορεί να μεταφέρει στον Άρη τουλάχιστον 100 ανθρώπους κάθε φορά. Στόχος είναι ο αποικισμός του γειτονικού πλανήτη εντός του 21ου αιώνα. http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=845181

Η Ελλάδα στην 5η θέση στον Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό Κυβερνοασφάλειας. Η Ελλάδα συμμετείχε για πρώτη φορά στον πιο σημαντικό Ευρωπαϊκό διαγωνισμό σχετικά με την Κυβερνοασφάλεια (cyber security), που ονομάζεται European Cyber Security Challenge 2016. Ο διαγωνισμός διεξήχθη στις 7-10 Νοεμβρίου 2016 στο Ντίσελντορφ της Γερμανίας και διαγωνίστηκαν σε αυτόν ομάδες από 10 Ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, η οποία αν και πρωτοεμφανιζόμενη, κατάφερε να κατακτήσει την 5η θέση. Ο διαγωνισμός διοργανώνεται από τον ENISA, τον αρμόδιο φορέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Κυβερνοασφάλειας. Η Κυβερνοασφάλεια ή ασφάλεια πληροφοριακών συστημάτων, αφορά στη θωράκιση των υπολογιστών, των δεδομένων που αυτοί επεξεργάζονται καθώς και των δικτύων που τους διασυνδέουν. Ο τομέας αυτός αποκτά ιδιαίτερη σημασία καθώς ζούμε πλέον σε μία ψηφιοποιημένη εποχή, στην οποία η καθημερινότητά και η δουλειά μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με πληροφοριακά συστήματα. Και ενώ οι επιθέσεις από κακόβουλους hackers αποτελούν πλέον καθημερινό φαινόμενο, με στόχους εταιρείες και οργανισμούς, αλλά και μεμονωμένους χρήστες, παρατηρείται μεγάλη έλλειψη εξειδικευμένων επαγγελματιών στο χώρο της προστασίας των πληροφοριακών δεδομένων. Ευρωπαϊκή «κυβερνοπρόκληση» Με στόχο την κάλυψη αυτού του κενού, ο ετήσιος διαγωνισμός European Cyber Security Challenge έχει ως σκοπό την ανάδειξη νέων ταλέντων στο χώρο της ασφάλειας πληροφοριών, και την προώθησή τους στην αγορά εργασίας. Δικαίωμα συμμετοχής στο διαγωνισμό έχουν μόνον νέοι ηλικίας 14-30 ετών, οι οποίοι δεν εργάζονται ήδη σε εταιρείες σχετικές με την Κυβερνοασφάλεια. Σε αυτήν την πρώτη της συμμετοχή στο European Cyber Security Challenge, η Ελλάδα διαγωνίσθηκε ενάντια στην Ισπανία, τη Ρουμανία, τη Γερμανία, το Λιχτενστάιν, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιρλανδία, την Ελβετία, την Αυστρία, και την Εσθονία. Η κάθε εθνική ομάδα αποτελείτο από 10 άτομα, έναν προπονητή και ένα κριτή για το διαγωνισμό. Στην ελληνική Εθνική Ομάδα Κυβερνοασφάλειας αυτή τη χρονιά συμμετείχαν οι: Χάρης Μυλωνάς Παναγιώτης Παπαντωνίου Γιώργος Μουστάκας Θωμάς Τουμπούλης Νικόλαος Καμαρινάκης Γιάννης Ζαχαριουδάκης Γεώργιος Τσεκαλάς Πέτρος Μάντος Κωνσταντίνος Μώκος Ιωάννης Τσίτος Προπονητής της ομάδας ήταν ο Ιωάννης Κουκούρας και κριτής ο Δημήτριος Δόριζας. Η ελληνική αποστολή είναι αποτέλεσμα μια συντονισμένης προσπάθειας της κοινότητας ατόμων που ασχολούνται με την ασφάλεια πληροφορίων και συντονίστηκε από την εταιρεία Κυβερνοασφάλειας TwelveSec και το Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς, ενώ χορηγοί της ήταν οι εταιρείες First Data και Encode. Συνέδραμαν, επίσης, οργανισμοί και εταιρείες που συνδέονται με την Κυβερνοασφάλεια, όπως η ιστοσελίδα SecNews, η κοινότητα του BSides Athens, καθώς και το Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου. http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=845008

Ένα κρυμμένο υπερσμήνος γαλαξιών. Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων, με επικεφαλής την καθηγήτρια Ρενέ Κράαν-Κόρτεβεγκ του Πανεπιστημίου του Κέιπ Τάουν της Ν.Αφρικής, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society» της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας, εντόπισαν ένα άγνωστο μέχρι σήμερα υπερσμήνος γαλαξιών στον αστερισμό των Ιστίων. Το λεγόμενο πλέον «υπερσμήνος των Ιστίων (Vela)», που βρίσκεται σε απόσταση 800 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, κρυβόταν πίσω από τον γαλαξία μας. Η βαρυτική επίδρασή του πιστεύεται ότι είναι σημαντική στην κίνηση της Τοπικής Ομάδας Γαλαξιών, που περιλαμβάνει και τον δικό μας. Τα γαλαξιακά υπερσμήνη είναι οι μεγαλύτερες γνωστές δομές στο ορατό σύμπαν. Αποτελούνται από σμήνη γαλαξιών και απλώνονται σε έκταση έως 200 εκατομμυρίων ετών φωτός. http://physicsgg.me/2016/11/17/%cf%84%ce%bf-%cf%80%ce%b9%ce%bf-%cf%83%cf%86%ce%b1%ce%b9%cf%81%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf/

Συνεντευξη τυπου των πληρωματων του TPK "Soyuz MS-03" Στις 16 του Νοέμβρη του 2016 στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ, εγινε η παραδοσιακη συνέντευξη Τύπου. Κοσμοναύτες και αστροναύτες της πρωτοβάθμιας και της εφεδρικης σειρας πληρώματα του επανδρωμένου διαστημικου σκαφους (TPC) «Soyuz MS-03", απάντησαν στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων και μίλησαν για τα σχέδια της επερχόμενης αποστολής σε τροχιά. Πριν από την συνέντευξη Τύπου η Επιτροπή ενέκρινε το πλήρωμα του WPK "Soyuz MS-03"τον διοικητή του πλοίου, Oleg Novitskiy (Roscosmos), οι μηχανικοί πτήσης, Πέγκυ Whitson (NASA) και Tom SAND (ESA). Ως εφεδρικα πληρωματα τον κοσμοναύτη Φιοντόρ Γιουρτσίχιν (Roscosmos), τον αστροναύτη της NASA Jack Fisher και τον αστροναύτη της ESA Paolo Nespoli. Απαντώντας στην ερώτηση των δημοσιογράφων, ο Oleg Novitsky είπε ότι επειδή το πλοίο ειναι «νέα σειρά με απαιτητικές δοκιμές των συστημάτων MS Ένωσης», εχει επιλεγει η πτήση δύο ημερων: «Εμείς πάμε για ένα σύστημα δύο ημερών, ώστε να μπορείτε εύκολα να παρακολουθείτε όλες τις φάσεις της πτήσης, ελέγχο στη λειτουργία όλων των συστημάτων. Μετά το πλήρωμα ειναι τα μάτια και τα αυτιά της Γης ». Ο κοσμοναύτης είπε ότι αυτή θα είναι η δεύτερη πτήση του, και ήταν πολύ χαρούμενος που αυτή τη φορά το πλοίο θα αναχωρήσει εκσυγχρονισμένο με νέα συστήματα και για άλλη μια φορά να δω τη Γη από το διάστημα και θα είμαι σε θέση να μοιραστω αυτή την ομορφιά με άλλους. Ο Γαλλος αστροναύτης Tom SAND υποσχέθηκε να προετοιμάσει ένα χριστουγεννιάτικο δείπνο στον ISS με τις καλύτερες συνταγές της γαλλικής κουζίνας και, φυσικά, την αντιμετώπιση όλων: «Έχουμε γαλλικό φαγητό, εγώ θα μαγειρεύω το δείπνο των Χριστουγέννων. Η Πέγκυ Whitson, όσο ξέρω, θα προετοιμαστεί για το δείπνο των Χριστουγέννων. Και Oleg Novitsky όλοι θα προσπαθήσουμε. " Πρόσθεσε ότι ο ίδιος θα πάρει μαζί του κομμάτι μετεωρίτη, ο οποίος, όπως είπε, ήρθε στη Γη από τον Άρη: «Σκοπεύω να τον πάρω στο ΔΔΣ, και στη συνέχεια να τον φέρω πίσω στη Γη και στη συνέχεια να αποσταλη με rover στον Άρη" Ο Αμερικανός αστροναύτης Πέγκυ Whitson, δήλωσε ότι επί του σκάφους, στον ISS έχουν προγραμματιστεί πολλά πειράματα, μερικα από τα οποία θα διεξαχθουν με τη συμμετοχή και των τριών μελών του πληρώματος. Πιο ενδιαφέροντα ειναι τα πειράματα για να μελετήσουν την κίνηση του ρευστού και την καλλιέργεια βλαστικών κυττάρων, καθώς επίσης και πειράματα για την διάδοση των βακτηρίων και μικροοργανισμών σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Η εκτόξευση του TPK "Soyuz MS-03" με πλήρωμα του ISS-50/51 έχει προγραμματιστεί για τις 17 Νοεμβρίου του 2016 από την πλατφόρμα №1 «Αρχή« Κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ του Gagarin. Κατά την παραμονή του το πλήρωμα του ISS σειρα ISS-50 και ISS-51 έρχονται με όχημα φορτίου, πτητικές δοκιμές του νέου πλοίου και την ανάπτυξη νέων συστημάτων επί του σκάφους ηλεκτρονικών συστημάτων, σε συνδυασμό πρόωσης, έλεγχο κίνησης και συστήματα πλοήγησης, ένα νεο τηλεοπτικό σύστημα. Οι αστροναύτες πρέπει επίσης να λειτουργήσουν έξω από τη λειτουργία ελέγχου teleoperator (TORU) αφαιρώντας αποκλίσεις και το φορτίο του πλοίου «Πρόοδος MS", την επιστροφή των τριών μελών του πληρώματος του ISS-49/50 στη Γη και τον ελλιμενισμό του πλοίου «MS-04 Σογιούζ» με τα μέλη του ISS-51/52. Το πρόγραμμα της επιστημονικής και εφαρμοσμένης έρευνας εχει 44 επιστημονικά πειράματα σε διάφορους τομείς - ιατρικα και βιολογικα, γεωφυσικα, βιοτεχνολογία, κλπ Αυτή τη στιγμή, η προβλεπόμενη διάρκεια του πληρώματος πτήσης είναι 180 ημέρες. http://www.roscosmos.ru/22923/

Ενδείξεις για ωκεανό στο υπέδαφος του Πλούτωνα. Στοιχεία που υποδεικνύουν πως ένας ωκεανός κρύβεται στο υπέδαφος του Πλούτωνα, υποστηρίζουν πως ανακάλυψαν ερευνητές που μελετούν μία περιοχή του νάνου - πλανήτη, η οποία έχει σχήμα καρδιάς. Αξιοποιώντας εικόνες υψηλής από το διαστημόπλοιο New Horizon, οι επιστήμονες επικεντρώθηκαν σε ένα τμήμα στον αριστερό λοβό της καρδιάς, η οποία ονομάζεται Sputnik Planitia. Αυτό το ύψωμα θεωρείται πως δημιουργήθηκε πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, από την πρόσκρουση ενός μετεωρίτη. Έτσι, σχηματίσθηκε ένας κρατήρας που αργότερα γέμισε με παγωμένο άζωτο. Ωστόσο, οι επιστήμονες αναρωτιούνται εδώ και χρόνια γιατί το Sputnik Planitia βρίσκεται σε αντίθετη κατεύθυνση από τον Χάροντα, τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Πλούτωνα. Κι αυτό είναι μόλις 5% οι πιθανότητες ο προσανατολισμός του να προέκυψε τυχαία. Τώρα, όμως, δύο ομάδες ερευνητών υποστηρίζουν πως έχουν βρει την απάντηση. Σε δύο άρθρα τους στο περιοδικό Nature, περιγράφουν πως η πιθανή αιτία είναι ένας μεγάλος ωκεανός που βρίσκεται στο υπέδαφος. «Δεν πρέπει να έχει το ίδιο μέγεθος με τους ωκεανούς στη Γη, αφού βρίσκεται σε πολύ μεγάλο βάθος, ενδεχομένως μέχρι 100 χιλιομέτρων», λέει στην εφημερίδα Guardian ο Φράνσις Νίμο, από το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια και ένας από τους συγγραφείς των δύο άρθρων. Σύμφωνα με τον Νίμο, η πρόσκρουση του μετεωρίτη προκάλεσε την εκτόξευση μίας μεγάλης ποσότητας πάγου, αφήνοντας μόνο στον πυθμένα του κρατήρα ένα λεπτό στρώμα πάγου. Αν υπάρχει ένας ωκεανός κάτω από αυτό το στρώμα, πιθανότατα σε υγρή κατάσταση λόγω της παρουσίας αμμωνίας, θα πίεζε προς το πάνω το υπερκείμενο λεπτό στρώμα φλοιού, δημιουργώντας ένα ύψωμα. Έτσι, καθώς το νερό είναι πυκνότερο από τον πάγο, αυτό το ύψωμα θα μπορούσε να αναπληρώσει τη μάζα του υλικού που χάθηκε. Έτσι, καθώς με την πάροδο του χρόνου συσσωρευόταν ολοένα περισσότερο παγωμένο άζωτο στον πυθμένα, η μάζα της περιοχής κάποια στιγμή ξεπέρασε από την ποσότητα πριν από την πρόσκρουση, προκαλώντας μία μικρή μεταβολή του άξονα περιστροφή του Πλούτωνα. Με αυτό τον τρόπο, η περιστροφή του Πλούτωνα ώθησε την επιπλέον μάζα προς τον ισημερινό, ενώ η βαρυτική έλξη του Χάροντας είχε σαν αποτέλεσμα να αποκτήσει προσανατολισμό προς την αντίθετη κατεύθυνση ως προς τον δορυφόρο. Μάλιστα, ενδεχομένως το φαινόμενο να μην έχει ολοκληρωθεί. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, στο τμήμα Sputnik Planitia είναι πιθανό να συνεχίζει να συσσωρεύεται παγωμένο άζωτο, με εποχιακές μεταβολές που εξακολουθούν να μεταβάλλουν τον άξονα περιστροφής του Πλούτωνα. http://www.naftemporiki.gr/story/1172380/endeikseis-gia-okeano-sto-upedafos-tou-ploutona

Κοιλάδα στον Ερμή. Οι επιστήμονες, με επικεφαλής τον Τόμας Γουότερς του Κέντρου Πλανητικών Μελετών του Ινστιτούτου Σμιθσόνιαν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Geophysical Research Letters» της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης, ανακάλυψαν μια νέα μεγάλη κοιλάδα στον Ερμή, τον κοντινότερο στον Ήλιο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος. Η ανακάλυψη έγινε μετά από προσεκτικότερη ανάλυση των στοιχείων που έστειλε το σκάφος Messenger της NASA και τα οποία επέτρεψαν τη δημιουργία ενός νέου υψηλής ανάλυσης τοπογραφικού χάρτη του νοτίου ημισφαιρίου του πλανήτη. Η κοιλάδα έχει πλάτος περίπου 400 χιλιομέτρων, μήκος άνω των 1.000 χιλιομέτρων και βάθος έως τριών χιλιομέτρων. http://physicsgg.me/2016/11/17/%cf%84%ce%bf-%cf%80%ce%b9%ce%bf-%cf%83%cf%86%ce%b1%ce%b9%cf%81%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf/

GJ 536 b Αστρονόμοι, με επικεφαλής τον Γιονάι Ισάι Γκονσάλες του Ινστιτούτου Αστροφυσικής των Καναρίων Νήσων της Ισπανίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Astronomy & Astrophysics", ανακάλυψαν άλλο έναν κοντινό εξωπλανήτη που αποτελεί μεγέθυνση της Γης. Η εν λόγω υπερ-Γη κινείται πέριξ του άστρου GJ 536 σε απόσταση 32 ετών φωτός και έχει μάζα 5,4 φορές μεγαλύτερη από αυτή της Γης. Όμως ο εξωπλανήτης GJ 536 b, που κατά πάσα πιθανότητα είναι βραχώδης, δεν βρίσκεται εντός της δυνητικά φιλόξενης για ζωή ζώνης του μητρικού άστρου του. http://physicsgg.me/2016/11/17/%cf%84%ce%bf-%cf%80%ce%b9%ce%bf-%cf%83%cf%86%ce%b1%ce%b9%cf%81%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf/

Ανακαλύφθηκε το πιο «σφαιρικό» άστρο στο γνωστό διάστημα. Το πιο στρογγυλό άστρο που έχει ποτέ βρεθεί στο διάστημα, ένα μακρινό γιγάντιο άγνωστο έως τώρα υπερσμήνος γαλαξιών που κρυβόταν πίσω από τον γαλαξία μας, ένας ακόμη γειτονικός εξωπλανήτης που μοιάζει με μια υπερμεγέθη Γη, καθώς και μια πολύ μεγάλη κοιλάδα στον πλανήτη Ερμή είναι οι νέες ανακαλύψεις των αστρονόμων. Τα άστρα δεν είναι τέλειες σφαίρες, καμία φορά μάλιστα μοιάζουν ακόμη και με κολοκύθες, καθώς όσο πιο γρήγορα περιστρέφονται, τόσο πιο πεπλατυσμένα γίνονται λόγω της φυγόκεντρης δύναμης. Ο Ήλιος μας είναι στον ισημερινό του δέκα χιλιόμετρα πιο μεγάλος από ό,τι είναι η διάμετρος που συνδέει τους πόλους του, ενώ στη Γη αυτή η διαφορά φθάνει τα 21 χιλιόμετρα. Όμως οι επιστήμονες ανακάλυψαν ένα άστρο που είναι σχεδόν ολοστρόγγυλο. Πρόκειται για το καυτό και πολύ φωτεινό άστρο «Κέπλερ 11145123», σε απόσταση 50.000 ετών φωτός, το οποίο είναι υπερδιπλάσιο από τον Ήλιο μας και περιστρέφεται τρεις φορές πιο αργά από αυτόν. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Λοράν Γκιζόν του γερμανικού Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ για την Έρευνα του Ηλιακού Συστήματος, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science Advances», υπολόγισαν με την μέθοδο της αστροσεισμολογίας ότι η διαφορά ανάμεσα στην οριζόντια (ισημερινό) και την κάθετη διάμετρο (των πόλων) είναι μόλις τρία χιλιόμετρα. Οι ερευνητές έκαναν λόγο για εντυπωσιακά μικρό αριθμό, αν ληφθεί υπόψη ότι το τεράστιο άστρο έχει ακτίνα 1,5 εκατομμυρίων χιλιομέτρων. «Πρόκειται για το πιο στρογγυλό φυσικό αντικείμενο που έχει ποτέ μετρηθεί, πιο στρογγυλό και από τον Ήλιο», δήλωσε ο Γκιζόν. http://physicsgg.me/2016/11/17/%cf%84%ce%bf-%cf%80%ce%b9%ce%bf-%cf%83%cf%86%ce%b1%ce%b9%cf%81%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf/

28 χρόνια από τη θρυλική πτήση του συγκροτήματος «Energia-Buran" Ακριβώς πριν από 28 χρόνια, στις 15 Νοεμβρίου 1988 από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ εκτοξευτηκε το βαρέως τυπου οχήμα "Ενέργεια" με το πρώτο σοβιετικό διαστημικό λεωφορείο "Buran". Η άνευ προηγουμένου πτήση διηρκησε 206 λεπτά χωρίς πλήρωμα σε πλήρη αυτόματη λειτουργία. Το πλοίο έκανε δύο στροφές γύρω από τη γη, μετά από το οποίο προσγειώθηκε με επιτυχία σε ένα ειδικά κατασκευασμένο για αυτόν στο Μπαϊκονούρ διάδρομο. Προτάσεις για τη δημιουργία του συγκροτήματος «Energia-Buran" διατυπώθηκαν το 1974-1975, βάσει της επιστημονικής έρευνας που διεξάγεται στην ΜΚΟ «Ενέργεια». Η προτεραιότητα στο πρόγραμμα της ανάπτυξης των επαναχρησιμοποιήσιμων διαστημικων συστήματων παρόμοιο με το αμερικανικό σύστημα "Space Shuttle" αναγνωρίστηκε. Στη δημιουργία του συστήματος «Energia-Buran" συμμετείχαν 1206 επιχειρήσεις της ΕΣΣΔ. Ο Φορέας πυραύλων «Ενέργεια» θα μπορούσε να θέσει σε τροχιά φορτία μέχρι 100 τόνους. Το επαναχρησιμοποιήσιμο τροχιακό σκάφος "Buran" σχεδιάστηκε για 100 πτήσεις, ενώ ο αριθμός του πληρώματος μπορουσε να φτάσει τα 10 άτομα. Λειτουργικά ηταν σε τροχιές 200 εως 1000 χλμ. Η εκτιμώμενη διάρκεια της πτήσης 7-30 ημέρες. Το 1993, το πρόγραμμα «Ενέργεια-Buran" έκλεισε. Οι τεχνικές λύσεις εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται στον κόσμο των πυραύλων και της διαστημικής τεχνολογίας. http://www.energia.ru/ru/news/news-2016/news_11-15.html Πανελλήνιος Διαγωνισμός Διαστημικής CanSat για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Τον Απρίλιο του 2017 διοργανώνεται, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, με πρωτοβουλία του IEEE NTUA Student Branch, ο Πανελλήνιος Διαγωνισμός Διαστημικής CanSat in Greece. Απευθύνεται σε μαθητές ηλικίας 14 ετών και άνω, οι οποίοι καλούνται να κατασκευάσουν τον δικό τους μικρό δορυφόρο σε μέγεθος κουτιού αναψυκτικού και οι 10 ομάδες με τις καλύτερες ιδέες για τους δορυφόρους τους θα κληθούν να τους κατασκευάσουν και να τους εκτοξεύσουν σε ύψος 1 km με τη βοήθεια ειδικού πυραύλου. Οι αιτήσεις συμμετοχής λήγουν την Κυριακή 13 Νοεμβρίου στις 23:59. Τη φόρμα συμμετοχής θα τη βρείτε εδώ. http://www.cansat.gr/news1.html Ο διαγωνισμός αποτελεί την προκριματική φάση του πανευρωπαϊκού διαγωνισμού CanSats in Europe, που πραγματοποιείται για 7η συνεχόμενη χρονιά από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (European Space Agency, ESA). Βασικός στόχος του είναι η εξοικείωση των μαθητών με τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται στη διαστημική και η αξιοποίηση τους σε εφαρμογές που προσομοιάζουν τις πραγματικές. Παράλληλα, μέσω του διαγωνισμού οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να: ● Αποκτήσουν νέες γνώσεις στη φυσική και στον προγραμματισμό και παράλληλα να τις εφαρμόσουν κατά τη δημιουργία του δορυφόρου. ● Εξοικειωθούν με τη μεθοδολογία στην οποία βασίζεται η έρευνα. ● Μάθουν πώς να διαχειρίζονται ένα ολοκληρωμένο project, από την αρχή μέχρι την ολοκλήρωση. ● Πετύχουν καλύτερα αποτελέσματα μέσω της συνεργασίας και της ομαδικής δουλειάς. ● Εξασκήσουν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες. Οι συμμετέχοντες σχηματίζουν ομάδες των 4-6 ατόμων και υπό την καθοδήγηση ενός υπεύθυνου καθηγητή κατασκευάζουν τον δικό τους δορυφόρο που θα πραγματοποιήσει 2 αποστολές: μία καθορισμένη και μία που αφήνεται στη φαντασία τους. Στις ομάδες παρέχεται μεγάλο μέρος του απαιτούμενου υλικοτεχνικού εξοπλισμού, καθώς και διαρκής συμβουλευτική υποστήριξη από άρτια καταρτισμένα άτομα, με προηγούμενη εμπειρία στον διαγωνισμό. Ο διαγωνισμός CanSat in Greece διοργανώνεται από τον φοιτητικό οργανισμό ΙΕΕΕ (Institute of Electrical and Electronics Engineers) NTUA Student Branch με την αρωγή του IEEE Greece Section και επανδρώνεται από μια πολυάριθμη ομάδα εθελοντών από όλη την Ελλάδα. Το IEEE NTUA Student Branch αποτελεί το φοιτητικό παράρτημα του ΙΕΕΕ στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σκοπός του είναι να παρέχει στους φοιτητές, που ενδιαφέρονται για την επιστήμη του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού ή συγγενείς επιστήμες, ευκαιρίες για ακαδημαϊκή, τεχνολογική και επαγγελματική εξέλιξη. Η διοργάνωση τελεί υπό την αιγίδα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και κύριοι υποστηρικτές του είναι: Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος - European Space Agency (ESA), η Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ, το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, ο οργανισμός Corallia, ο συνεργατικός σχηματισμός σχετικών με το διάστημα φορέων Corallia si-Cluster, καθώς και η Ακαδημία Αθηνών. Τί προσφέρει ο διαγωνισμός CanSat in Greece; Ο διαγωνισμός CanSat in Greece δίνει την ευκαιρία στους συμμετέχοντες μαθητές να περάσουν μέσα από όλα τα στάδια που ακολουθούνται κατά τη διεξαγωγή ενός πραγματικού διαστημικού προγράμματος: Η επιλογή της αποστολής, ο σχεδιασμός του δορυφόρου, η έρευνα αγοράς για την οικονομικότερη ανεύρεση των απαραίτητων εξαρτημάτων, η κατασκευή του δορυφόρου, η δοκιμή και την εκτόξευσή του καθώς και η ανάλυση και παρουσίαση των αποτελεσμάτων που κατέγραψε. Μέσω αυτής της διαδικασίας, οι μαθητές αποκτούν νέες γνώσεις στη Φυσική και στον Προγραμματισμό και έχουν την ευκαιρία να της εφαρμόσουν κατά την κατασκευή του δορυφόρου. Επιπλέον, έρχονται σε επαφή με σύγχρονες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται σε πληθώρα εφαρμογών. Εξοικειώνονται με τη μεθοδολογία στην οποία βασίζεται η έρευνα και μαθαίνουν πώς να διαχειρίζονται ένα ολόκληρο project από το μηδέν μέχρι την ολοκλήρωσή του. Τέλος, διαπιστώνουν πως μέσω της συνεργασίας και της ομαδικής δουλειάς πετυχαίνουν καλύτερα αποτελέσματα και ταυτόχρονα εξασκούν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες. Ο ευρωπαϊκός διαγωνισμός CanSats in Europe διοργανώθηκε για πρώτη φορά το 2010 από τον Ευρωπαικό Οργανισμό Διαστήματος (ESA). Από τότε έχουν λάβει χώρα έξι ευρωπαικοί διαγωνισμοί με ισάριθμες ελληνικές συμμετοχές. Οι ελληνικές αποστολές έχουν καταλάβει δύο φορές τη δεύτερη θέση, το 2012 και 2014. Η ιδέα για τη διεξαγωγή του διαγωνισμού CanSat in Greece προέκυψε τον Οκτώβρη του 2015, όταν στα πλαίσια μιας συζήτησης, για καινοτόμες δράσεις, που διοργάνωσε ο φοιτητικός οργανισμός IEEE NTUA SB, οι φοιτητές Ηλίας Ψυρούκης, Ηλίας Θεοδωρίδης και Στρατής Τσιρτσής πρότειναν τη διοργάνωση του διαγωνισμού με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Οι τρεις αυτοί φοιτητές συμμετείχαν στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό CanSat το 2012 ως μαθητές του 3ου Γενικού Λυκείου Μυτιλήνης με την ομάδα Icarommenipus 3D, κερδίζοντας τη δεύτερη θέση. Συνεχίζοντας την πορεία τους στον τομέα της τεχνολογίας, πέρασαν στη σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Θέλοντας να δώσουν στους Έλληνες μαθητές την ευκαιρία να ζήσουν τη μοναδική εμπειρία του διαγωνισμού, αποφάσισαν, ως μέλη του ΙΕΕΕ NTUA Student Branch, να διοργανώσουν, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, τον πανελλήνιο διαγωνισμό CanSat in Greece www.ekt.gr, με πληροφορίες από CanSat http://www.ekt.gr/el/news/20426 Ο Ρίτσαρντ Μπράνσον ποντάρει στην υπερηχητική πτήση. Το Baby Boom, το μίνι κονκόρντ 45 θέσεων που σχεδίασε αμερικανική εταιρεία με στόχο να κάνει τις υπερηχητικές πτήσεις ρουτίνα, έκανε το ντεμπούτο του στο αεροδρόμιο Centennial στο Ντένβερ. Το μικρό υπερηχητικό αεροσκάφος μάλιστα, έλαβε την στήριξη του μεγιστάνα και ιδιοκτήτη του ομίλου Virgin, Ρίτσαρντ Μπράνσον, γεγονός που σημαίνει ότι θα μπορούσε σύντομα να χαράξει τον «δρόμο» στη νέα εποχή των προσιτών για το κοινό υπερηχητικών πτήσεων. Πτήσεις-αστραπή με θέα την καμπυλότητα της Γης Το ΧΒ-1 Supersonic Demonstrator που παρουσιάστηκε στο Ντένβερ, αποτελεί ένα πρότυπο σε μικρότερη κλίμακα (1/3) του πραγματικού Baby Boom. Διαθέτει κινητήρες της General Electric, αεροηλεκτρονικά συστήματα της Honeywell, ενώ το περίβλημα της ατράκτου είναι κατασκευασμένο από ανθρακόνημα με την υπογραφή της Tencate. Το πρότυπο του Boom, δημιουργήθηκε από κορυφαίους ειδικούς από τον χώρο της αεροπλοΐας, προερχόμενοι από την NASA, την SpaceX και την Boeing. Σύμφωνα με τον επινοητή του και πρώην εργαζόμενου στην Amazon, Μπλέικ Σολ, το μικρό κονκόρντ θα μπορεί να κάνει το Λονδίνο-Νέα Υόρκη σε μόλις 3,5 ώρες. Το αεροσκάφος-«πύραυλος» θα πετάει με ταχύτητα περίπου 2,5 φορές μεγαλύτερη από εκείνη των υπολοίπων αεροσκαφών της πολιτικής αεροπορίας και σε ύψος 60.000 ποδιών, γεγονός που θα επιτρέπει στους επιβάτες να απολαμβάνουν την εντυπωσιακή θέα της καμπυλότητας της γήινης επιφάνειας. Οι συνολικά 45 θέσεις θα είναι μοιρασμένες σε δύο μονές σειρές με αποτέλεσμα όλοι οι επιβάτες να έχουν παράθυρο αλλά και μεγαλύτερη άνεση. Το μίνι κονκόρντ θα είναι κατασκευασμένο από ανθρακόνημα, περιορίζοντας έτσι σημαντικά το συνολικό του βάρος και επιτρέποντάς του να αναπτύσσει ιλιγγιώδεις ταχύτητες. Στα μελλοντικά «αστραπιαία» ταξίδια του Boom πρόκειται να ενταχθούν και οι πτήσεις Σαν Φρανσίσκο-Τόκιο διάρκειας μόλις πέντε ωρών, και Λος Άντζελες-Σίδνεϊ διάρκειας 6 ωρών. Ατενίζοντας το μέλλον της αεροπλοΐας «Είμαι παθιασμένος με την καινοτομία της αεροναυπηγικής αλλά και την δημιουργία υπερηχητικών πτήσεων προσιτών προς το ευρύτερο κοινό» δηλώνει ο Ρίτσαρντ Μπράνσον. «Για τον λόγο αυτόν η απόφαση της συνεργασίας της Virgin Galactic με την Boom ήταν πολύ εύκολη». Από την πλευρά του ο Σολ, έσπευσε να συμπληρώσει: «Εξήντα χρόνια μετά από την εμφάνιση των αεροσκαφών τύπου τζετ, ακόμα ταξιδεύουμε με ταχύτητες της δεκαετίας του ’60. Οι σχεδιαστές του φημισμένου Concorde δεν είχαν την τεχνολογία για οικονομικές υπερηχητικές πτήσεις, αλλά σήμερα η τεχνολογία αυτή υπάρχει. Σήμερα με υπερηφάνεια παρουσιάζουμε το πρώτο μας αεροσκάφος, ατενίζοντας το μέλλον και την πρώτη δοκιμαστική πτήση του είδους στα τέλη του 2017». http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500115091

Η «απόδραση» από τη Γη αναγκαία για την επιβίωση της ανθρωπότητας. Το ανθρώπινο είδος δεν θα καταφέρει να επιβιώσει, αν σε μία χιλιετία δεν έχει προλάβει να βρει μία άλλη «κατοικία» στο διάστημα. Αυτό υποστήριξε ο διάσημος Βρετανός φυσικός Στίβεν Χόκινγκ σε χθεσινή του διάλεξη στην Οξφόρδη, με θέμα την κοσμολογία. Ο Χόκινγκ σημείωσε πως θα πρέπει να συνεχισθεί η διαστημική εξερεύνηση, για το μέλλον της ανθρωπότητας. «Δεν νομίζω πως θα επιβιώσουμε άλλα 1.000 χρόνια, αν στο μεταξύ δεν έχουμε δραπετεύσει από τα εύθραυστο πλανήτη μας», σημείωσε χαρακτηριστικά, σύμφωνα με την εφημερίδα The Independent. Τον περασμένο Ιανουάριο, ο ίδιος είχε εκτιμήσει πως θα χρειασθούν 100 χρόνια για να γίνουν πραγματικότητα οι πρώτες αποικίες στον Άρη. Όπως πρόσθεσε, στα χρόνια που θα μεσολαβήσουν, θα πρέπει να είμαι «πολύ προσεκτικοί» στη διαχείριση του γήινου περιβάλλοντος. Κατά τη διάρκεια της διάλεξής του, ο 74χρονος επιστήμονας χαρακτήρισε θρίαμβο τα βήματα που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στην κοσμολογία. Χάρις σε αυτά τα βήματα, «έχουμε έρθει τόσο κοντά στο να κατανοήσουμε τους νόμους που κυβερνούν το σύμπαν και εμάς τους ίδιους», υπογράμμισε. Κάνοντας έναν απολογισμό αυτών των επιτευγμάτων, ανέφερε πως είναι μία εξαιρετική εποχή για να ζει κανείς και να εργάζεται πάνω στη θεωρητική φυσική. Επίσης, μίλησε για τις έρευνες που έχει ο ίδιος πραγματοποιήσει, σημειώνοντας ότι είναι χαρούμενος για τη «μικρή συμβολή» του στην αλλαγή του τρόπου με τον οποίο «βλέπουμε» το σύμπαν μέσα στα τελευταία 50 χρόνια. Όσον αφορά το μέλλον, ο Χόκινγκ μίλησε για «φιλόδοξους» στόχους. «Θα χαρτογραφήσουμε τη θέση εκατομμυρίων γαλαξιών, με τη βοήθεια υπερυπολογιστών όπως το Cosmos. Θα κατανοήσουμε καλύτερη τη θέση μας στο σύμπαν». Το Cosmos είναι ένας υπερυπολογιστής που βρίσκεται εγκατεστημένος στο πανεπιστήμιο Κέιμπριτζ, στο Κέντρο Θεωρητικής Κοσμολογίας Stephen Hawking (CTC). Ο θεωρητικό φυσικός συμβούλευσε επίσης το ακροατήριο να θυμάται να κοιτάζει ατενίζει ψηλά τα αστέρια, και όχι να χαμηλώνει το βλέμμα στα πόδια του». «Να προσπαθείτε να κατανοείτε ό,τι βλέπετε, αναρωτηθείτε τι είναι αυτό που κάνει το σύμπαν να υπάρχει. Να έχετε περιέργεια. Όσο δύσκολη κι αν φαίνεται η ζωή, πάντοτε υπάρχει κάτι που μπορείτε να κάνετε και στο οποίο να πετύχετε. Αυτό που έχει σημασία είναι να μην εγκαταλείπετε την προσπάθεια», τόνισε. http://physicsgg.me/2016/11/16/%cf%83-%cf%87%cf%8c%ce%ba%ce%b9%ce%bd%ce%b3%ce%ba-%ce%b7-%ce%b1%cf%80%cf%8c%ce%b4%cf%81%ce%b1%cf%83%ce%b7-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%b7-%ce%b3%ce%b7-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%b3%ce%ba/

«Ιπτάμενα χαλιά» στο διάστημα για να αξιοποιήσουν την ενέργεια του ήλιου. Ένα νέο ερευνητικό έργο αναπτύσσει γιγάντια «χαλιά» νανοδομημένων υλικών για να συλλέγουν το φως του ήλιου στο διάστημα. Οι λογοτεχνικές παραδόσεις πολλών πολιτισμών αναφέρουν μαγικά χαλιά, αλλά το έργο με την ονομασία «Πρωτοβουλία για τη Διαστημική Ηλιακή Ισχύ» (SSPI) αναπτύσσει ένα είδος ιπτάμενων χαλιών για την πρόσβαση σε ενέργεια από ανθρώπους σε όλο τον πλανήτη. Στο έργο συνεργάζεται μία ομάδα από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνια (Caltech), με την εταιρεία αεροδιαστημικής και αμυντικής τεχνολογίας Northrup Grumman, σε ένα τριετές πρόγραμμα 17,5 εκατομμυρίων δολαρίων. Τα νανοδομημένα υπερελαφρά χαλιά θα συλλέγουν και θα μετατρέπουν την ενέργεια του Ήλιου στο διάστημα, προτού την ακτινοβολήσουν ως μικροκύματα πίσω σε συγκεκριμένους προορισμούς στη Γη, όπου θα μετατρέπονται σε ηλεκτρική ενέργεια. Περίπου 1,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια και ένα δισεκατομμύριο ακόμη έχουν πρόσβαση μόνο σε αναξιόπιστα δίκτυα. Επιπλέον, περίπου τρία δισεκατομμύρια άνθρωποι στηρίζονται σε στερεά καύσιμα για να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες. Κατά συνέπεια, υπάρχει μια τεράστια ανικανοποίητη ενεργειακή ανάγκη και το πρόβλημα είναι χειρότερο στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες της Νότιας Ασίας και της υποσαχάριας Αφρικής. Το SSPI θα περιλαμβάνει ένα δίκτυο δισεκατομμυρίων υπερελαφρών φωτοβολταϊκών μεγέθους ευχετήριας κάρτας, φωτοβολταϊκά συστήματα υψηλής απόδοσης, καθώς και ένα σύστημα για την παραγωγή και δυναμική διανομή ηλεκτρικής ενέργειας. Για όλα αυτά τα συστήματα, καθώς και το σχεδιασμό των κεραιών στο έδαφος, τη μετατροπή της ενέργειας, τον έλεγχο χρονισμού, και διάφορους άλλους τομείς, θα αναπτυχθούν νέες τεχνολογίες. Η κοινοπραξία οραματίζεται πως όλα αυτά θα έχουν κόστος συγκρίσιμο με αυτό των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα. «Μέσα από μια σταδιακή προσέγγιση, η ενέργεια θα παράγεται, μετατρέπεται και ακτινοβολείται τοπικά στο ίδιο σημείο στο διάστημα, χρησιμοποιώντας μια κατανεμημένη λύση μετατροπής και μεταφοράς ενέργειας μέσω των σύγχρονων ολοκληρωμένων ηλεκτρονικών που εξαλείφουν την ανάγκη διακαλωδίωσης και ενδοκαλωδίωσης στο σύστημα. Αυτό μειώνει σημαντικά τη μάζα του συστήματος, και ως εκ τούτου το κόστος του», δήλωσε ο καθηγητής Αλί Χατζιμίρι. Η ενέργεια από τους ηλιακούς συλλέκτες σε τροχιά θα μεταφέρεται στους επίγειους σταθμούς με μηχανισμούς παρόμοιους με εκείνους που χρησιμοποιούνται στις συστοιχίες ραντάρ. Παρά τον απίστευτα φιλόδοξο χαρακτήρα του, το έργο SSPI είναι εφικτό και ανοίγει τον ορίζοντα για την καλύτερη εκμετάλλευση μίας ανεξάντλητης πηγής ενέργειας, υποστηρίζουν οι υπεύθυνοι, με την ακαδημαϊκή κοινότητα να συμφωνεί. http://www.naftemporiki.gr/story/1170389/iptamena-xalia-sto-diastima-gia-na-aksiopoiisoun-tin-energeia-tou-iliou

(ILV) «Soyuz-FG»=(TPC) "MS-03 Soyuz" Στις 14 Νοέμβ. του 2016 το όχημα εκτόξευσης (ILV) «Soyuz-FG» με το επανδρωμένο διαστημόπλοιο (TPC) "MS-03 Soyuz" πηγε στην εξέδρα εκτόξευσης 1 ( "Start Γκαγκάριν») στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. Στις 15 του Νοέμβρη του 2016 πρώτη ημέρα που αρχίζει προγραμματισμένη γενική διαστημικό πύραυλο δοκιμη. Την επόμενη μέρα, στις 16 Νοεμβρίου, θα είναι μια συνάντηση της Κρατικής Επιτροπής για την έγκριση της σύνθεσης του κύριου πλήρωματος του WPK "Soyuz MS-03» και της 50/51 αποστολης στον ISS. Μετά τη συνάντηση, οι κοσμοναύτες και αστροναύτες θα συναντηθουν με δημοσιογράφους σε συνέντευξη Τύπου. http://www.roscosmos.ru/22905/ Η Νέα Ζηλανδία ετοιμάζει Κέντρο ανάπτυξης δορυφόρων. Η κυβέρνηση της Νέας Ζηλανδίας ανακοίνωσε σήμερα ότι υποστηρίζει τη λειτουργία ενός κέντρου ανάπτυξης δορυφόρων, στο πλαίσιο υλοποίησης κινήσεων στη λογική οργάνωσης δραστηριοτήτων προς την κατεύθυνση της οικονομίας του διαστήματος. Το αναφερόμενο κέντρο (Center for Space Science Technology -CSST) θα διαθέτει μία διεθνή βάση ανταλλαγής πληροφοριών για τους δορυφόρους, ενώ θα συνεργάζεται με ερευνητές κι επιχειρήσεις στη Νέα Ζηλανδία, αλλά και το εξωτερικό, για τη σχεδίαση, την κατασκευή και την εκτόξευση δορυφόρων σύγχρονης σχεδίασης, σύμφωνα με το αρμόδιο υπουργείο. Σχόλιο:Αραγε μια τετοια πρωτοβουλία δεν θα μπορουσε να γίνει και στην Ελλαδα την στιγμή που υπάρχουν και Πανεπιστήμια και εταιρειες και καταλληλο ανθρώπινο δυναμικο! si-Cluster (Ελληνικός Συνεργατικός Σχηματισμός Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών).Διαχειριστής του cluster είναι το Corallia, ο πρώτος φορέας που συστάθηκε στην Ελλάδα για την οργανωμένη διαχείριση και ανάπτυξη συνεργατικών σχηματισμών σε κλάδους έντασης γνώσης, υψηλής τεχνολογίας και εξαγωγικού χαρακτήρα, ενώ η πρωτοβουλία υποστηρίζεται και από την Ένωση Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών. Πλέον το si-Cluster αριθμεί 38 εταιρείες– μέλη ενώ η διεύρυνση της δυναμικής του θα συνεχιστεί, καθώς ο αριθμός των νέων αιτήσεων για ένταξη έχει φτάσει ήδη τις 30. Το 2014 οι εξαγωγές των μελών του si-cluster εκτοξεύθηκαν κατά 117%. Ο αθροιστικός κύκλος εργασιών τους έφτασε τα 150 εκατ. ευρώ και αυξήθηκε κατά 17%. Οι εργαζόμενοι ανέρχονται σε περίπου 1.500 άτομα και ο αριθμός τους αυξήθηκε κατά 14%, εκ των οποίων οι 35 κάτοχοι διδακτορικού, με αρκετούς να αποτελούν επαναπατρισθέντες επιστήμονες. Οι νέες πατέντες έφτασαν τις 15. Παράλληλα, πέντε εταιρείες ήδη έχουν εγκατασταθεί φυσικά στο Α2 innohub στο Μαρούσι. Το 64% των μελών ασχολείται με ηλεκτρονικά συστήματα, το 24% εφαρμογές παρακολούθησης και επιτήρησης και το 12% με τα διαστημικά υλικά. Το 73% των εταιρειών βρίσκονται στην Αττική, το 24% στην Πάτρα και το 3% στην Κεντρική Μακεδονία. http://www.pronews.gr/portal/20161115/genika/diastima/49/i-nea-zilandia-etoimazei-kentro-anaptyxis-doryforon

Απευθείας παρατήρηση εξωπλανητών από τηλεσκόπιο στη Χαβάη. Χάρις στο τηλεσκόπιο Subaru στη Χαβάη, οι αστρονόμοι μπορούν πλέον να προσδιορίζουν το μέγεθος, την «ηλικία» και τη σύσταση της ατμόσφαιρας πλανητών εκτός του ηλιακού μας συστήματος. Η νέα αυτή δυνατότητα οφείλεται στο CHARIS (Coronagraphic High Angular Resolution Imaging Spectrograph), ένα όργανο που προστέθηκε πρόσφατα στο τηλεσκόπιο, και το οποίο μπορεί να διαχωρίζει το φως που ανακλά ο εξωπλανήτης, από το φως του «μητρικού» του αστέρα. Έτσι, η ανάλυση των χαρακτηριστικών της ανακλώμενης ακτινοβολίας θα επιτρέπει στους επιστήμονες να προσδιορίζουν τις χημικές ενώσεις από τις οποίες αποτελείται η ατμόσφαιρα εξωπλανητών που βρίσκονται στην κοσμική «γειτονιά» μας. Επίσης, θα ανοίξει τον δρόμο για πιο ακριβή προσδιορισμό των διαστάσεών του, συγκριτικά με τις τεχνικές έμμεσου υπολογισμού που κυρίως χρησιμοποιούνται έως σήμερα. Το CHARIS σχεδιάστηκε και κατασκευάσθηκε από το πανεπιστήμιο Princeton στις ΗΠΑ. Η προσθήκη του στο τηλεσκόπιο έγινε στο πλαίσιο συνεργασίας του πανεπιστημίου με το Εθνικό Αστρονομικό Αστεροσκοπείο της Ιαπωνίας, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη λειτουργία του Subaru, καθώς και το πανεπιστήμιο του Τόκιο. Για την κατασκευή του, χρειάσθηκε μία πενταετία περίπου. Το όργανο έχει πλέον συνδεθεί στο τηλεσκόπιο, ενώ μάλιστα πριν από λίγες ημέρες ολοκληρώθηκε η δοκιμή του, η οποία απέδειξε πως λειτουργεί χωρίς κανένα πρόβλημα. Η πρώτη ανακάλυψη εξωπλανήτη έγινε το 1995, ενώ έως σήμερα έχουν εντοπισθεί 1.000 ανάλογα ουράνια σώματα να περιφέρονται γύρω από μακρινά άστρα. Οι περισσότερες ανακαλύψεις έγιναν από το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler, με τη συντριπτική τους πλειονότητα να προήλθαν από το γεγονός ότι, όταν ο εξωπλανήτης βρεθεί ανάμεσα στη νοητή ευθεία που ενώνει τον «μητρικό» του αστέρα με τη Γη, τότε η σκιά του μειώνει το αστρικό φως. Αν και η μείωση είναι απειροελάχιστη, μπορεί να ανιχνευθεί από τη Γη και να αποκαλύψει την ύπαρξη ενός πλανήτη. Ωστόσο, επειδή η παρουσία του προκύπτει έμμεσα, δεν μπορούν να εξαχθούν στοιχεία για τα φυσικά του χαρακτηριστικά. Σε αυτό το πρόβλημα έρχεται να απαντήσει το CHARIS, προσφέροντας στους επιστήμονες δεδομένα από τα οποία υπάρχει η δυνατότητα να εκτιμηθεί το μέγεθός του, η ατμοσφαιρική σύσταση, ακόμη και η θερμοκρασία του. Η μόνη προϋπόθεση είναι οι διαστάσεις του εξωπλανήτη να μην είναι μικρότερες από του Δία. Η κανονική λειτουργία του οργάνου θα ξεκινήσει τον επόμενο Φεβρουάριο κι έπειτα. Από εκείνη τη στιγμή κι έπειτα, η χρήση του θα είναι «ανοικτή» σε όλη την αστρονομική κοινότητα. http://www.naftemporiki.gr/story/1171287/apeutheias-paratirisi-eksoplaniton-apo-tileskopio-sti-xabai

Νέες φωτογραφίες της NASA από τον πλανήτη Άρη. Για όσους έχουν δει "Πόλεμο των Άστρων", "Σταρ Τρεκ" και όλα τα γνωστά χολιγουντιανά δημιουργήματα με θέμα την ζωή στο διάστημα, δεν θέλει και πολύ για να εντυπωσιαστούν και να εξαφθεί η φαντασία τους με αυτές τις νεές φωτογραφίες από την επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη που δημοσίευσε η NASA. Ο Άρης είναι η επικρατέστερη επιλογή για να δημιουργήσει η Ανθρωπότητα ένα δεύτερο σπίτι, καθώς έχει αποδειχθεί πως έχει τη μεγαλύτερη συγγένεια με το δικό μας πλανήτη. Αρκετοί έχουν ήδη βαλθεί να δημιουργήσουν σχέδιο δράσης για το πώς ο άνθρωπος θα μπορέσει να ζήσει στον Άρη (χωρίς βέβαια να μπορεί να εξακριβωθεί η εγκυρότητά τους), ενώ η νέα σειρά του National Geographic, «MARS», μας παρουσιάζει το πώς θα ξεκινήσουν όλα σε μερικές δεκάδες χρόνια από τώρα. Αν λοιπόν έχετε ανάγκη να ηρεμήσετε από την επικαιρότητα, ο Business Insider ανέτρεξε στο εντυπωσιακό αρχείο φωτογραφιών της NASA για τον Άρη, τις οποίες και η διαστημική υπηρεσία είχε δώσει στη δημοσιότητα κατά τη διάρκεια του τριμήνου Αύγουστος-Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2016, και ξεχώρισε κάποια τουλάχιστον εντυπωσιακά καρέ από ένα σύνολο 2.054 φωτογραφιών. Σε αυτά βλέπουμε διάφορα κομμάτια της επιφάνειας του Κόκκινου Πλανήτη με εκπληκτική ανάλυση των λεπτομερειών τους και διαπιστώνουμε πως ο Άρης διαθέτει, μεταξύ άλλων, ένα υπέροχο φάσμα χρωμάτων πέρα από το θρυλικό του κόκκινο. Όλες οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν από την κάμερα HiRISE που βρίσκεται πάνω στο Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) της NASA. Παρακάτω μπορείτε να δείτε κάποιες από αυτές και να ξεφύγετε, έστω και για λίγο, από την πραγματικότητα της Γης. http://www.pronews.gr/portal/20161114/genika/diastima/49/oi-nees-fotografies-tis-nasa-apo-ton-planiti-ari-xepernoyn-kathe

Στα όρια της «αττοφυσικής» Για πρώτη φορά oι φυσικοί χρονομέτρησαν μια μεταβολή στο εσωτερικό ατόμου με ακρίβεια μερικών τρισεκατομμυριοστών του δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου. Προσδιόρισαν το χρονικό διάστημα που απαιτείται για να πραγματοποιηθεί ο ιονισμός ατόμου ηλίου με ακρίβεια μερικών zeptoseconds – ζεπτοδευτερόλεπτα (1 zeptosecond=10−21 sec). Άπαξ και ένα ηλεκτρόνιο αποσπαστεί από ένα άτομο ηλίου, εξαιτίας της πρόσπτωσης φωτονίου, είναι δυνατόν να προσδιοριστούν οι πιθανές θέσεις του εναπομείναντος ηλεκτρονίου. Οι πιθανότερες θέσεις του ηλεκτρονίου παριστάνονται με την φωτεινότερη περιοχή γύρω από τον πυρήνα, ο οποίος δεν είναι ορατός στην εικόνα Όταν φως συγκεκριμένης συχνότητας προσπίπτει σε ένα άτομο τότε είναι δυνατόν να προκαλέσει τον ιονισμό του, δηλαδή να αποσπαστεί ένα ηλεκτρόνιο από το άτομο. Ο φωτοϊονισμός είναι φαινόμενο του οποίου η διάρκεια είναι αφάνταστα μικρή. Οι φυσικοί του Ινστιτούτου Κβαντικής Οπτικής Μαξ Πλανκ στο Γκάρτσινγκ, του Τεχνικού Πανεπιστημίου και του Πανεπιστημίου Λούντβιχ Μαξιμίλιανς του Μονάχου, κατόρθωσαν για πρώτη φορά να εκτιμήσουν την διάρκεια ενός τέτοιου ατομικού φαινομένου με πρωτοφανή ακρίβεια για μια απευθείας αλληλεπίδραση του φωτός με την ύλη [M. Ossiander et al, «Attosecond correlation dynamics» ]. http://www.nature.com/nphys/journal/vaop/ncurrent/full/nphys3941.html Αν ένα σωματίδιο φωτός (φωτόνιο) αλληλεπιδράσει με άτομο ηλίου που διαθέτει δυο ηλεκτρόνια, οι αλλαγές που θα συμβούν γίνονται σχεδόν ακαριαία και περιγράφονται μόνο διαμέσου της κβαντομηχανικής. Το φωτόνιο μπορεί να απορροφηθεί και κάποιο από τα δυο ηλεκτρόνια να διεγερθεί απορροφώντας την ενέργεια του φωτονίου ή αυτή να κατανεμηθεί μεταξύ τους. Εφόσον η ενέργεια του φωτονίου είναι η κατάλληλη, τότε είναι δυνατόν ένα ηλεκτρόνιο να αποβληθεί από το άτομο του ηλίου. Οι μετρήσεις των φυσικών δείχνουν ότι ο φωτοϊονισμός, από την στιγμή που το φωτόνιο αλληλεπιδρά με το άτομο μέχρι τη στιγμή που το ηλεκτρόνιο εγκαταλείπει το άτομο, διαρκεί από 5 έως 15 attoseconds – αττοδευτερόλεπτα (1 attosecond = 10-18 sec). Οι ερευνητές Ossiander et al, κατεύθυναν σε άτομο ηλίου έναν σύντομο παλμό υπεριώδους φωτός λέιζερ, με διάρκεια της τάξης των attosecond, για να προκαλέσουν τον ιονισμό του. Ταυτόχρονα, εκτόξευαν στον ίδιο στόχο έναν δεύτερο παλμό υπέρυθρου φωτός λέιζερ, διάρκειας περίπου 4 femtoseconds – φεμτοδευτερόλεπτα (1 femtosecond=10-15 sec) για να ανιχνεύσουν το ηλεκτρόνιο που αποσπάστηκε. Τελικά, οι μετρήσεις της διάρκειας του φωτοϊονισμού των Ossiander et al είχαν ακρίβεια της τάξης των zeptoseconds (10−21 sec). Επιπλέον, κατάφεραν να προσδιορίσουν για πρώτη φορά το πως κατανέμεται η απορροφούμενη ενέργεια του προσπίπτοντος φωτονίου μεταξύ των δυο ηλεκτρονίων του ατόμου του ηλίου στα τελευταία attoseconds πριν την εκπομπή του ενός εκ των δυο. Υπενθυμίζεται ότι το άτομο του ηλίου είναι μεν ένα πολύπλοκο κβαντικό σύστημα, αλλά οι ιδιότητές του μπορούν να υπολογιστούν πλήρως από την κβαντική θεωρία και στην περίπτωσή του μπορεί συγκριθεί η θεωρία με το πείραμα. Οι μετρήσεις χρονικών διαστημάτων της τάξης μεγέθους των αττοδευτερολέπτων ανήκουν σε έναν νέο κλάδο φυσικής, που αναφέρεται ως «attophysics – αττοφυσική». https://en.wikipedia.org/wiki/Attophysics Η αττοφυσική εφαρμόζεται σε κβαντικά συστήματα και μελετά ατομικά και μοριακά φαινόμενα των οποίων η διάρκεια είναι υπερβολικά μικρή. Ο προσδιορισμός της χρονικής διάρκειας του φωτοϊονισμού στο άτομο του ηλίου από τους Ossiander et al, είχε μια ακρίβεια καλύτερη από το 1/25 της ατομικής μονάδας χρόνου(*). Κι αυτό είναι ένα ακόμα βήμα προς τα όρια της αττοφυσικής. (*) 1 ατομική μονάδα χρόνου= α0/v0 ~ 2.4×10-17 sec, όπου α0 η ατομική ακτίνα Bohr και v0 η ταχύτητα ηλεκτρονίου του ατόμου υδρογόνου στην 1η τροχιά Bohrhttp://physicsgg.me/2016/11/14/%cf%83%cf%84%ce%b1-%cf%8c%cf%81%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b1%cf%84%cf%84%ce%bf%cf%86%cf%85%cf%83%ce%b9%ce%ba%ce%ae%cf%82/

«Σογιούζ FG»-«Σογιούζ-03 MS» Η εκτόξευση του TPK "Soyuz MS-03" με το πλήρωμα της επόμενης μακροπρόθεσμης αποστολής ISS-50/51 στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό έχει προγραμματιστεί για τις 17 Νοεμβρίου, 2016 στις 23:20 MSK από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ. http://www.roscosmos.ru/22902/

To Beagle 2 μπορεί να επέζησε και να λειτουργούσε! Νέα μελέτη αναφέρει ότι η αποτυχημένη ευρωπαϊκή αποστολή Beagle 2 στον Αρη δεν ήταν τελικά τόσο αποτυχημένη όσο πιστεύαμε με το διαστημικό εργαστήριο να λειτουργεί για πολύ καιρό μετά την προσεδάφιση του αλλά δυστυχώς να μην μπορεί να στείλει στη Γη τα δεδομένα που συνέλεξε. Τι συνέβη Στις 19 Δεκεμβρίου το διαστημικό εργαστήριο Beagle 2 του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος απελευθερώθηκε από το σκάφος που το μετέφερε στον Αρη. Όμως στη συνέχεια του τα ίχνη του χάθηκαν. Τα μέλη της αποστολής θεώρησαν ότι κάτι δεν πήγε καλά και η συσκευή συνετρίβη όπως η διαστημοσυσκευή Schiappareli (επίσης της ESA) πριν από λίγες εβδομάδες. Ομως πέρυσι ένας από τους δορυφόρους που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Αρη εντόπισε το Beagle 2 και από τις εικόνες που ελήφθησαν διαπιστώθηκε ότι το εργαστήριο είχε προσεδαφιστεί ομαλά αλλά υπήρξε εμπλοκή στο άνοιγμα των ηλιακών συλλεκτών του. Οι ειδικοί κατέληξαν τότε στο συμπέρασμα ότι από τους τέσσερις συλλέκτες άνοιξαν δύο (ή πιθανώς τρεις) αλλά ο ένας που δεν άνοιξε ήταν εκείνος που μπλοκάρισε την κεραία επικοινωνίας του εργαστηρίου με το κέντρο ελέγχου της αποστολής και έτσι το Beagle παρέμεινε ανενεργό. Τι (μπορεί) να συνέβη Ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Μαρκ Σιμς του Πανεπιστημίου του Λέστερ υποστηρίζει τώρα ότι το Beagle 2 λειτούργησε κανονικά μετά την προσεδάφιση του αλλά δεν μπορούσε να επικοινωνήσει με την Γη για να στείλει τα δεδομένα. Σύμφωνα με τους ερευνητές το πιθανότερο είναι το Beagle 2 να λειτούργησε για μερικούς μήνες και να σταμάτησε να λειτουργεί όταν η σκόνη κάλυψε τους συλλέκτες του. Αναφέρουν όμως ότι οι ανεμοθύελλες που δημιουργούνται συχνά στον Αρη να απομακρύνουν την σκόνη από τους συλλέκτες και έτσι το Beagle να λειτούργησε για μερικά χρόνια και όχι για μήνες και ίσως να λειτουργεί ακόμη και σήμερα. Ισως λοιπόν τώρα που γνωρίζουμε που βρίσκεται το Beagle να σταλεί εκεί μελλοντικά κάποιο ρομπότ για να διορθώσει το πρόβλημα ή να ανακτήσει τα δεδομένα. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=843662 Υποψήφια για ζωή η Ελλάς (του Αρη) Η Ελλάς (Hellas) είναι μία τεράστια πεδιάδα και κυκλική-ελλειπτική λεκάνη από πρόσκρουση αστεροειδούς που βρίσκεται στο νότιο ημισφαίριο του. Αρη. Μια νέα μελέτη υποδεικνύει ένα σημείο της πεδιάδας το οποίο διαθέτει πιθανώς συνθήκες φιλικές στη ζωή και έτσι αν ψάξουμε για ζωή στον Αρη το σημείο αυτό είναι πολύ ισχυρός υποψήφιος. Η Ελλάς είναι ο δεύτερος ή ο τρίτος μεγαλύτερος κρατήρας προσκρούσεως που είναι γνωστός σε ολόκληρο το ηλιακό μας σύστημα. Ο πυθμένας της λεκάνης βρίσκεται 7.152 μέτρα κάτω από το μέσο επίπεδο της αρειανής επιφανείας. Το μήκος της Ελλάς εκτείνεται σε μέγιστο μήκος περίπου 2.300 χιλιομέτρων. Εξαιτίας των μεγάλων της διαστάσεων και του ανοικτόχρωμου της επιφανείας της σε σχέση με τη γύρω περιοχή, η Ελλάς ήταν ένα από τα πρώτα αρειανά χαρακτηριστικά που ανακαλύφθηκαν με τηλεσκόπιο από τη Γη. Πριν από λίγα χρόνια εντοπίστηκε στην Ελλάς μια μυστηριώδης γεωλογική δομή σε σχήμα ομόκεντρων κύκλων. Η δομή αυτή περιβάλλεται από παγετώνα. Ερευνητές του Ινστιτούτου Γεωφυσικής του Πανεπιστημίου του Τέξας υποστηρίζουν ότι ο γεωλογικός σχηματισμός είναι αποτέλεσμα υπόγειας ηφαιστειακής δραστηριότητας. Σύμφωνα με τους ερευνητές στο σημείο αυτό είναι πιθανό να υπάρχει ζέστη, νερό σε υγρή μορφή αλλά και χημικά συστατικά που ανήκουν σε αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν «δομικά υλικά» της ζωής. Με απλά λόγια έχει δημιουργηθεί εκεί ένα περιβάλλον ιδανικό για την παρουσία της ζωής. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=843647

Η γέννηση των άστρων και οι μαύρες τρύπες. Τα τελευταία λίγα χρόνια μια νέα ομάδα επιστημονικών ανακαλύψεων έρχεται να αλλάξει την καθιερωμένη εικόνα μας για τις υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες ως «πηγάδια» στη μέση των γαλαξιών. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μέσα στις μαύρες τρύπες πέφτει αέριο από τους γαλαξίες που τις φιλοξενούν, αλλά, την ίδια στιγμή, μέσα από αυτές, αναβλύζουν πίδακες και ακτινοβολία, που με τη σειρά τους δημιουργούν ανέμους που μπορούν να επηρεάσουν την ύλη του γαλαξία, αλλά και τη δημιουργία νέων αστεριών μέσα σε αυτόν. Θεωρητικά, υπήρχε η πρόβλεψη ότι η δημιουργία αστεριών σε έναν γαλαξία μπορεί να επηρεαστεί από την ύπαρξη μαύρων τρυπών στο κέντρο του. Παρ’ όλα αυτά, μόλις πρόσφατα άρχισαν να εμφανίζονται οι πρώτες αποδείξεις ότι αυτό συμβαίνει και να αποκαλύπτονται κομμάτια αυτού του μηχανισμού. Ενα σημαντικό μέρος αυτών των αποδείξεων ήρθε πριν από λίγες ημέρες ως αποτέλεσμα της ερευνητικής δουλειάς μιας ευρωπαϊκής επιστημονικής ομάδας με επικεφαλής τη δρα Καλλιόπη Δασύρα, αστροφυσικό από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, που εξειδικεύεται στη μελέτη της εξέλιξης των γαλαξιών. Η 35χρονη επιστήμονας μελετά τις ιδιότητες των γαλαξιών εδώ και 14 χρόνια. Η αγάπη της όμως για τον ουρανό ξεκινάει από παιδί. Από τότε που θυμάται τον εαυτό της περνούσε ατέλειωτα βράδια κάτω από τον έναστρο ουρανό, κοιτάζοντας τα ουράνια σώματα και ψάχνοντας για δορυφόρους. Δεν ήταν ακόμα 12 χρόνων όταν πήρε στα χέρια της το πρώτο της τηλεσκόπιο και από τότε οι βόλτες στην ορεινή Κορινθία για παρατηρήσεις έγιναν οικογενειακή συνήθεια. Δεν σταμάτησε ποτέ να κοιτάζει ψηλά, είτε αυτός ήταν ο ουρανός είτε τα επόμενα βήματα της ζωής και της καριέρας της. Μετά τις σπουδές της στη φυσική στο πανεπιστήμιο Κρήτης, έκανε το διδακτορικό της στο Μόναχο, στο ινστιτούτο Μαξ Πλανκ. Στη συνέχεια εργάστηκε ως ερευνήτρια στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνιας (Caltech), στο Κέντρο του Διαστημικού Τηλεσκοπίου Spitzer. Tο 2009 επέστρεψε στην Ευρώπη όπου ξεκίνησε την έρευνά της πάνω στους γαλαξιακούς ανέμους, δίπλα στην πολυβραβευμένη αστροφυσικό Φρανσουάζ Κoμπ, στο Αστεροσκοπείο του Παρισιού. Κερδίζοντας για δεύτερη φορά την εξαιρετικά ανταγωνιστική και υψηλού κύρους ευρωπαϊκή χρηματοδότηση Marie Curie Intra-European Fellowship, η δρ Δασύρα επέστρεψε στην Ελλάδα πριν από περίπου δύο χρόνια. Εδώ, μεταξύ άλλων, μελετά και τον γαλαξία IC5063 που της αποκάλυψε τα μυστικά της αλληλεπίδρασής του με τη μαύρη τρύπα που φιλοξενεί στο κέντρο του. Ο γαλαξίας αυτός βρίσκεται σε σχετικά μικρή απόσταση από τον δικό μας γαλαξία και συγκεκριμένα σε απόσταση 160 εκατομμυρίων ετών φωτός. Σε αυτόν, η δρ Δασύρα με τους συνεργάτες της όχι μόνο κατάφερε να παρατηρήσει την εκτόξευση αερίου και τη δημιουργία ανέμων εξαιτίας της μαύρης τρύπας, αλλά ανακάλυψε και τις φυσικές ιδιότητες αυτού του αερίου. Συγκεκριμένα, εκείνο που μέτρησαν οι επιστήμονες, όπως περιγράφουν στη δημοσίευσή τους την 1η Νοεμβρίου στο επιστημονικό περιοδικό Astronomy and Astrophysics, είναι η μάζα και η θερμοκρασία μορίων στον άνεμο. Η πιο ακριβής μέτρηση «Είναι η πρώτη φορά που μια έρευνα δείχνει τις λεπτομέρειες της λειτουργίας αυτού του μηχανισμού, τοποθετώντας μαζί πολλά κομμάτια του παζλ» λέει η Κλαούντια Τσικόνε, ερευνήτρια στο αστεροσκοπείο της Μπρέρα του Εθνικού Ινστιτούτου Αστροφυσικής της Ιταλίας, η οποία δεν συμμετείχε στην παραπάνω έρευνα. «Η μέτρηση της μάζας που απομακρύνεται πιστεύουμε ότι είναι πιο ακριβής, σε σχέση με προηγούμενες μετρήσεις άλλων ερευνητικών ομάδων», λέει ο Αντρέα Φεράρα, καθηγητής Κοσμολογίας στο πανεπιστήμιο Scuola Normale Superiore της Πίζας. Για τις παραπάνω παρατηρήσεις, η δρ Δασύρα συνέλεξε δεδομένα από τη μεγαλύτερη μέχρι στιγμής συστοιχία ραδιοτηλεσκοπίων στον κόσμο, την ALMA (Atacama Large Millimeter Array), που βρίσκεται στην έρημο Ατακάμα της Χιλής σε υψόμετρο 5.000 μέτρων. Αυτό το «πάρκο» ραδιοτηλεσκοπίων αποτελείται από 66 αντένες μεγάλης διακριτικής ικανότητας και με τα εγκαίνια της λειτουργίας του πριν από τρία χρόνια, δόθηκε μια μεγάλη ώθηση στη μελέτη των γαλαξιακών ανέμων και πώς αυτοί επιδρούν στη γέννηση νέων αστεριών. «Η κατανόηση των μηχανισμών που σταματούν τη δημιουργία αστεριών είναι σημαντική για να καταλάβουμε πώς οι γαλαξίες απέκτησαν την μορφή στη οποία τους βλέπουμε εμείς σήμερα», λέει η δρ Δασύρα. Η αστρογένεση είναι ένα φαινόμενο που μελετάται εδώ και πολλές δεκαετίες και είναι γνωστό ότι τα αστέρια, όπως και οι πλανήτες, δημιουργούνται από τη συμπύκνωση αερίων νεφών εξαιτίας της ίδιας τους της βαρύτητας. «Ενας γαλαξίας δημιουργεί αστέρια με έναν συγκεκριμένο ρυθμό. Για παράδειγμα, ο δικός μας γαλαξίας φτιάχνει τρία νέα αστέρια τον χρόνο», λέει ο καθηγητής Φεράρα. Παρ’ όλα αυτά, όσο μεγαλώνει μια μαύρη τρύπα στο κέντρο ενός γαλαξία, τόση περισσότερη ύλη –αέριο, αλλά και ολόκληρα αστέρια– πέφτει μέσα σε αυτή, κάνοντάς την να ακτινοβολεί και να σπρώχνει μακριά το αέριο που την περιβάλλει. «Επειδή χάνεται συνεχώς αέριο, η αστρογένεση “λιμοκτονεί”», εξηγεί ο καθηγητής Φεράρα. Ο πίδακας διαλύει τον γαλαξία Εκτός από την ακτινοβολία της μαύρης τρύπας, μεγάλη ποσότητα αερίου του δίσκου του γαλαξία απομακρύνεται και εξαιτίας του πίδακά της, δηλαδή μιας δέσμης σωματιδίων με μεγάλες ταχύτητες που διαδίδεται μέσα στον γαλαξία. Αυτή η δέσμη έχει την ικανότητα να επηρεάζει τον δίσκο του γαλαξία ακόμα και σε μεγάλες αποστάσεις και να εναποθέτει σε αυτόν πολύ μεγάλη ενέργεια. «Ο πίδακας σπρώχνει το αέριο του γαλαξία και το διαλύει, όπως ακριβώς συμβαίνει με ένα σύννεφο στη Γη που σιγά σιγά ανοίγει», εξηγεί η δρ Δασύρα. Και προσθέτει: «Ολα αυτά όμως τα γνωρίζαμε. Εκείνο που δεν ξέραμε είναι εάν αυτή η αραίωση των νεφών μπορεί να επηρεάσει και τα πυκνά αέρια που βρίσκονται στο κέντρο των νεφών, εκεί όπου δημιουργούνται αστέρια». «Αυτό είναι κάτι που το υποπτευόμασταν, όμως δεν γνωρίζαμε σε ποιο βαθμό συμβαίνει και ποια είναι η ένταση αυτής της αλληλεπίδρασης», λέει ο αστροφυσικός Ανδρέας Ζέζας, αν. καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης. «Τα αποτελέσματα της δρος Δασύρα, ρίχνουν νέο, λεπτομερές και σημαντικό φως στην αλληλεπίδραση μεταξύ του πίδακα που εκτοξεύεται από υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες και του μέσου που την περιβάλλει», λέει ο Γάλλος αστρονόμος, Πιερ Κοξ, διευθυντής της ALMA. Και πράγματι, με τη συγκεκριμένη έρευνα, όχι μόνο αποδεικνύεται ότι επηρεάζονται τα πυκνά αέρια, αλλά και ότι η αραίωσή τους οφείλεται τόσο στη σύγκρουσή τους με τον πίδακα όσο και στη θέρμανσή τους. Παρότι η συγκεκριμένη μελέτη δεν παρέχει τη «συνταγή» της αλληλεπίδρασης μεταξύ όλων των γαλαξιών και των μαύρων τρυπών, αποκαλύπτει σίγουρα πολλά σημαντικά και χρήσιμα συστατικά της. Ολοι οι επιστήμονες που αναφέρθηκαν παραπάνω συμφωνούν ότι είναι απαραίτητη η συστηματική μελέτη περισσότερων γαλαξιών για να εξαχθούν γενικευμένα συμπεράσματα. Παρ’ όλα αυτά, τέτοιες έρευνες, αποδεικνύουν τη χρησιμότητα της μελέτης της συνεξέλιξης μαύρων τρυπών και γαλαξιών και όχι της εξέλιξης των δύο ανεξάρτητα το ένα από το άλλο. http://physicsgg.me/2016/11/13/%ce%b7-%ce%b3%ce%ad%ce%bd%ce%bd%ce%b7%cf%83%ce%b7-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%ac%cf%83%cf%84%cf%81%cf%89%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%bf%ce%b9-%ce%bc%ce%b1%cf%8d%cf%81%ce%b5%cf%82-%cf%84%cf%81%cf%8d%cf%80/

«Σογιούζ-03 MS»-«Σογιούζ FG» Στις 11 Νοεμβρίου το επανδρωμένο διαστημόπλοιο μεταφοράς «Σογιούζ MS-03" μεταφέρεται για την συναρμολογηση με τον πύραυλο φορέα «Σογιούζ FG". http://www.energia.ru/ru/iss/iss50/photo_11-11.html