Δροσος Γεωργιος

Πέρα από το ογκανέσιο. Προς τη σύνθεση βαρύτερων χημικών στοιχείων με ατομικούς αριθμούς 119 και 120. Οι φυσικοί βρήκαν μια νέα μέθοδο για την δημιουργία των βαρύτερων στοιχείων με ατομικούς αριθμούς Z=119 και 120, μετά το ογκανέσιο (Z=118) (Illustration: B. Gall based on the IUPAP table)Φυσικοί από το Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Berkeley ανακοίνωσαν ότι χρησιμοποίησαν για πρώτη φορά δέσμη 50Ti για να κατασκευάσουν ένα γνωστό υπερβαρύ στοιχείο, το λιβερμόριο (116Lv). Η ερευνητική ομάδα σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει παρόμοια τεχνική για την παραγωγή των στοιχείων με ατομικούς αριθμούς 119 (Ununennium) και 120 (Unbinilium), για πρώτη φορά. Το πιο βαρύ στοιχείο που έχει δημιουργηθεί μέχρι σήμερα είναι το ογκανέσιο-118, το οποίο κατασκευάστηκε για πρώτη φορά το 2002.Η ομάδα του Berkeley παρουσίασε τα αποτελέσματά της στο συνέδριο Nuclear Structure 2024 στο Lemont του Illinois και τα περιέγραψε σε δημοσίευση στο arXiv [Towards the Discovery of New Elements: Production of Livermorium (Z=116) with 50Ti]. Πυρηνικά όρια Τα υπερβαρέα στοιχεία δεν υπάρχουν φυσικά στη Γη, αλλά οι επιστήμονες πιστεύουν ότι μπορεί να εμφανίζονται στα άστρα. Είναι ραδιενεργά και διασπώνται γρήγορα, επομένως έχουν μικρή προοπτική για πρακτικές εφαρμογές. Αλλά δημιουργώντας νέα στοιχεία, οι επιστήμονες εμβαθύνουν στην κατανόηση του τρόπου λειτουργίας του σύμπαντος και συμπληρώνουν τα θεωρητικά μοντέλα που περιγράφουν τους ατομικούς πυρήνες και τα όριά τους – όπως πόσα πρωτόνια και νετρόνια μπορεί να χωρέσει.Αν δημιουργηθούν βαρύτερα στοιχεία από το ογκανέσιο (118Og), οι χημικοί θα προσθέσουν μια νέα σειρά στοιχείων στον περιοδικό πίνακα. Τα στοιχεία με Ζ=119 και 120 θα είναι τα πρώτα στοιχεία στην όγδοη «περίοδο», στην οποία τα άτομα θα διαθέτουν ηλεκτρόνια σε ένα εντελώς νέο είδος τροχιακών – τα τροχιακά g.Για να δημιουργήσουν νέα στοιχεία, οι ερευνητές χρησιμοποιούν επιταχυντές σωματιδίων όπου συγκρούονται δέσμες ιόντων με άτομα σε στερεούς στόχους, ελπίζοντας να προκαλέσουν πυρηνικές αντιδράσεις που θα συντήξουν τους πυρήνες τους για να παράγουν στοιχεία με όλο και μεγαλύτερο αριθμό πρωτονίων και νετρονίων. Το πιο πρόσφατο σύνολο υπερβαρέων στοιχείων που ανακαλύφθηκε με ατομικούς αριθμούς από 114 έως 118, δημιουργήθηκε με βομβαρδισμό στόχων από ακτινίδες (στοιχεία από την έβδομη περίοδο) με δέσμες ασβεστίου-48, το οποίο έχει 20 πρωτόνια και 28 νετρόνια. Αυτό το ισότοπο ασβεστίου είναι ιδιαίτερα σταθερό, γεγονός που το καθιστά ιδανικό ως δέσμη αντιδράσεων πυρηνικής σύντηξης προς υπερβαρείς πυρήνες.Όμως, με το ασβέστιο ως δέσμη, για να φτάσουμε στο στοιχείο 120 απαιτείται ένας στόχος που μπορεί να περιέχει τουλάχιστον 100 επιπλέον πρωτόνια. Αλλά η δημιουργία στόχων με τέτοια βαριά στοιχεία είναι εξαιρετικά δύσκολη. Το βαρύτερο στοιχείο που μπορούν να παράγουν οι επιστήμονες σε επαρκείς ποσότητες για να μετατραπεί σε στόχο είναι το καλιφόρνιο, το οποίο έχει μόλις 98 πρωτόνια. Έτσι, ο μόνος δρόμος για το ‘χτίσιμο’ βαρύτερων πυρήνων είναι να χρησιμοποιηθούν δέσμες με βαρύτερους πυρήνες. Δέσμη Τιτανίου-50 Οι επιστήμονες προσπάθησαν να δημιουργήσουν υπερβαρέα στοιχεία με δέσμες βαρύτερες από το ασβέστιο-48, συμπεριλαμβανομένων των ισοτόπων τιτανίου και χρωμίου. Αλλά για κάποιο λόγο, δεν είδαν τίποτα.Οι φυσικοί του Berkeley για να αποδείξουν ότι οι δέσμες τιτανίου-50 θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή υπερβαρέων στοιχείων, δημιούργησαν το λιβερμόριο-290, ένα ισότοπο που προηγουμένως είχε παραχθεί μόνο με δέσμες ασβεστίου. Η δέσμη τιτανίου προσέπιπτε σε στόχο πλουτωνίου προκαλώντας πυρηνικές αντιδράσεις σύντηξης της μορφής 44Pu(50Ti,xn)294−xLv, προϊόντα των οποίων ήταν ισότοπα λιβερμορίου.Ο Yuri Oganessian, προς τιμην του οποίου ονομάστηκε το στοιχείο με Z=118 ογκανέσιο, ο οποίος ηγείται του Εργαστηρίου Πυρηνικών Αντιδράσεων Flerov στη Dubna της Ρωσίας, δήλωσε ότι τα πειράματα των φυσικών του Berkeley, είναι «ένα υποχρεωτικό βήμα στο δρόμο προς την δημιουργία νέων στοιχείων». Θεωρητικές βελτιώσεις Τα δεδομένα από τέτοιου είδους πειράματα θα βελτιώσουν τα θεωρητικά μοντέλα. Μέρος της πρόκλησης είναι ότι η θεωρία δεν μπορεί να προσφέρει πολλές οδηγίες σχετικά με αυτήν την περιοχή του περιοδικού πίνακα. Ανάλογα με την ενέργεια της δέσμης ιόντων που χρησιμοποιείται για τον βομβαρδισμό του στόχου, η πιθανότητα να παραχθεί ένα δεδομένο υπερβαρύ ισότοπο μπορεί να ποικίλλει ευρέως. Τα πειράματα που εκτελούνται με την κατάλληλη ενέργεια δέσμης είναι πιο πιθανό να δημιουργήσουν σπάνιους πυρήνες. Αλλά οι θεωρητικές προβλέψεις για την βέλτιστη ενέργεια προς την παραγωγή του στοιχείου 120 διαφέρουν πάρα πολύ. Και δεν ξέρουμε ποια από αυτά τα μοντέλα είναι σωστά.Τα επόμενα βήματα της ομάδας του Berkeley είναι να επαναλάβει τη σύνθεση του λιβερμορίου με την διάταξη δέσμης τιτανίου και στόχου πλουτωνίου, για να επιτύχει τις καλύτερες πειραματικές παραμέτρους. Στη συνέχεια, οι ερευνητές σχεδιάζουν να συνεργαστούν με επιστήμονες από το Εθνικό Εργαστήριο Oak Ridge στο Tennessee, για να δημιουργήσουν έναν στόχο καλιφορνίου που θα χρησιμοποιηθεί σε πειράματα για την παραγωγή του στοιχείου με ατομικό αριθμό 120. Οι εγκαταστάσεις του Berkeley θα πρέπει να αναβαθμιστούν για να διασφαλιστεί ότι το προσωπικό και ο εξοπλισμός είναι επαρκώς προστατευμένοι από αυτό το ραδιενεργό υλικό.Όταν ξεκινήσουν τα πειράματα, οι ερευνητές θα χρειαστούν 100 έως 200 ημέρες χρόνου βομβαρδισμού του στόχου καλιφορνίου με δέσμη τιτανίου, μέχρι να παραχθεί το στοιχείο 120. Σύμφωνα με τους φυσικούς του Berkeley, στην πράξη το πείραμα αυτό θα διαρκέσει δύο έως τρία χρόνια.Ο Oganessian, από την άλλη, εκτιμά πως θα χρειαστούν περίπου 6 χρόνια πειραμάτων για να παραχθεί το στοιχείο 120. Προσθέτει ότι περισσότερα προπαρασκευαστικά πειράματα, όπως αυτά που γίνονται στο δικό του και στο εργαστήριο του Berkeley, θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να μάθουν πώς να μειώνουν αυτόν τον χρόνο – εκτός κι αν συμβεί ένα «θαύμα», κάτι που δεν μπορεί ποτέ να αποκλειστεί εντελώς στην πειραματική επιστήμη. πηγή: https://www.nature.com/articles/d41586-024-02416-3

Roscosmos Το κατόρθωμα της Σβετλάνα Σαβίτσκαγια Πριν από 40 χρόνια, για πρώτη φορά στον κόσμο, μια γυναίκα κοσμοναύτης, η Svetlana Evgenievna Savitskaya, πήγε στο διάστημα. Η δεύτερη πτήση της πραγματοποιήθηκε από τις 17 Ιουλίου έως τις 29 Ιουλίου 1984 (το πλήρωμα του διαστημικού σκάφους Soyuz T-12) με διοικητή τον Vladimir Dzhanibekov και τον κοσμοναύτη-ερευνητή Igor Volk. Στις 25 Ιουλίου, ο Dzhanibekov και η Savitskaya μπήκαν στο διάστημα και ολοκλήρωσαν με επιτυχία την αποστολή. Η εργασία έξω από το Salyut διήρκεσε 3 ώρες και 35 λεπτά. Το κύριο καθήκον είναι να δοκιμάσετε ένα νέο εργαλείο χειρός γενικής χρήσης (URI). Η Savitskaya πραγματοποίησε ανεξάρτητα την κοπή, τη συγκόλληση, τη συγκόλληση μεταλλικών πλακών και την επίστρωση ψεκασμού. Η Svetlana Evgenievna απέδειξε την αποτελεσματικότητα των δραστηριοτήτων των γυναικών κοσμοναυτών όχι μόνο στο τροχιακό επιστημονικό σύμπλεγμα, αλλά και πέρα από αυτό. Στη φωτογραφία: μέλος του πληρώματος του διαστημικού σκάφους Soyuz T-12, μηχανικός πτήσης Svetlana Savitskaya (1). Ο Vladimir Dzhanibekov και η Svetlana Savitskaya προετοιμάζουν το URI πριν από τον διαστημικό περίπατο (2). Savitskaya ενώ εργαζόταν έξω από τον σταθμό (3-4). Ευχαριστούμε το Ρωσικό Κρατικό Αρχείο Επιστημονικής και Τεχνικής Τεκμηρίωσης για το μοναδικό προσωπικό. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_573349

Βρέθηκε νερό σε δείγματα της Σελήνης που έφερε στη Γη η Κίνα. Το κινεζικό διαστημόπλοιο Chang’e-5 που είχε παραμείνει δύο εβδομάδες στη Σελήνη το 2020, επιστρέφοντας στη Γη μετέφερε 3,7 κιλά σεληνιακού εδάφους. Σε αυτά τα σεληνιακά δείγματα βρέθηκαν και τα παράξενα γυάλινα σφαιρίδια, που όπως απεδείχθη τότε, περιείχαν νερό.Στα ίδια δείγματα της αποστολής Chang’e-5 – και όχι της πρόσφατης Chang’e-6 -, βρέθηκε και ένα ένυδρο ορυκτό, του οποίου το 41% του βάρους του ήταν νερό. Οι Κινέζοι επιστήμονες δημοσίευσαν την ανακάλυψή τους στο περιοδικό Nature [Evidence of a hydrated mineral enriched in water and ammonium molecules in the Chang’e-5 lunar sample]. Πρόκειται για το ένυδρο άλας με μοριακό τύπο (NH4)MgCl3 ·6H2O, η σύνθεση του οποίου μοιάζει με ένυδρα άλατα που περιέχονται σε ηφαιστεικά ορυκτά στη Γη. Τα ευρήματά υποδεικνύουν επίσης ότι τα μόρια του νερού μπορούν να παραμείνουν σε ηλιόλουστες περιοχές της Σελήνης ως ενυδατωμένα άλατα.Υπενθυμίζεται ότι ένας ανιχνευτής υπερύθρων της NASA επιβεβαίωσε ήδη το 2020 την ύπαρξη νερού στο φεγγάρι, ενώ οι επιστήμονες βρήκαν ίχνη νερού σε πρόσφατες αναλύσεις δειγμάτων που χρονολογούνται από τις δεκαετίες του 1960 και του 1970. πηγή: https://phys.org/news/2024-07-chinese-lunar-probe-moon-samples.html

Η «συμμετοχή» της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Διεθνή Μαθηματική Ολυμπιάδα 2024. Τα μοντέλα Τεχνητής Νοημοσύνης, AlphaProof και AlphaGeometry 2, έλυσαν τέσσερα από τα έξι προβλήματα που τέθηκαν και «πήραν» ασημένιο μετάλλιο στη Διεθνή Μαθηματική Ολυμπιάδα 2024 Τα προβλήματα της Μαθηματικής Ολυμπιάδας 2024Download Δύο μοντέλα της Τεχνητής Νοημοσύνης του Google DeepMind, του ερευνητικού εργαστηρίου του τεχνολογικού γίγαντα, κατάφεραν να λύσουν προβλήματα μαθηματικών στη Διεθνή Μαθηματική Ολυμπιάδα 2024, ενώ μέχρι στιγμής μοντέλα ΤΝ είχαν αποτύχει σε λογικούς συλλογισμούς.Τα μοντέλα AlphaProof και AlphaGeometry 2 έλυσαν τέσσερα από τα έξι προβλήματα που τους τέθηκαν στον φετινό διεθνή διαγωνισμό για μαθητές Λυκείου, φτάνοντας στο επίπεδο ενός ασημένιου Ολυμπιονίκη, μια «πρωτιά» σύμφωνα με την Google. Αναλυτικά, το AlphaProof έλυσε δύο προβλήματα άλγεβρας και ένα πρόβλημα αριθμητικής, ενώ το AlphaGeometry 2 ένα πρόβλημα γεωμετρίας. Η 65η διοργάνωση της Διεθνούς Μαθηματικής Ολυμπιάδας πραγματοποιήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο από τις 11 έως τις 22 Ιουλίου.Αυτός ο διαγωνισμός, που διεξάγεται από το 1959, συγκεντρώνει μαθητές Λυκείου (και μερικές φορές ορισμένους εξαιρετικούς μαθητές) που επιλέγονται από περίπου 100 χώρες.Η πρώτη έκδοση του AlphaGeometry είχε ήδη καταφέρει να λύσει 25 προβλήματα γεωμετρίας της Ολυμπιάδας από ένα σύνολο 30 επιλεγμένων ασκήσεων, έγραψε το επιστημονικό περιοδικό Nature τον Ιανουάριο.«Αυτά τα αποτελέσματα ανοίγουν νέες προοπτικές στον τομέα των μαθηματικών συλλογισμών και δείχνει ένα μέλλον όπου μαθηματικοί και Τεχνητή Νοημοσύνη θα συνεργάζονται για την επίλυση σύνθετων προβλημάτων», ανέφερε η Google σε δελτίο Τύπου.Τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα, κορυφαία προϊόντα της ΤΝ, έχουν μεγάλη δυσκολία σε τεστ λογικής, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο στο περιοδικό Open Science της Βρετανικής Βασιλικής Εταιρείας.Αυτή διαπίστωσε ότι το ChatGPT 3.5 και 4 της OpenAI, το Bard της Google, το Claude 2 της Anthropic και τρεις εκδόσεις του Llama της Meta απάντησαν αντιφατικά και βασίστηκαν συχνά σε παράλογους συλλογισμούς.Η στατιστική στη βαθμολόγηση των μαθητών που έλαβαν μέρος στην Μαθηματική Ολυμπιάδα 2023 Η ελληνική ομάδα Ένα Χρυσό, δύο Αργυρά και τρία Χάλκινα μετάλλια ήταν ο απολογισμός από τη συμμετοχή Ελλήνων μαθητών στην 65η Διεθνή Μαθηματική Ολυμπιάδα που διεξήχθη στο Μπαθ του Ηνωμένου Βασιλείου.Ο Κυριάκος Τσουρέκας, από τη Σχολή Μωραΐτη κατέκτησε Χρυσό Μετάλλιο, ενώ τα δύο Αργυρά κατέκτησαν ο Ορέστης Λιγνός από τα Εκπαιδευτήρια Ελληνική Παιδεία και ο Νεκτάριος Ραφαήλ Μπερκουτάκης από το 3ο Γενικό Λύκειο Πύργου.Τέλος τα τρία Χάλκινα Μετάλλια κατέκτησαν οι Σωκράτης Ηλιάδης από το Πρότυπο Λύκειο Αναβρύτων, Ιωάννης Γαλαμάτης από το Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Διονύσιος Πετράκης από το Γενικό Λύκειο Κανήθου. Αρχηγός της Ελληνικής ομάδας ήταν ο πρόεδρος της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας και Ομότιμος Καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Ανάργυρος Φελλούρης και υπαρχηγός ο Σιλουανός Μπραζιτίκος, Επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης. Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ – https://www.imo-official.org/year_individual_r.aspx?year=2024 2024_hel.pdf

Ελένη Κατσαμπάνη: Η νέα Τομεάρχης Διοίκησης του ευρωπαϊκού οργανισμού μετεωρολογικών δορυφόρων EUMETSAT μιλά στη «Ν» Η Ελληνίδα δικηγόρος αναλύει τα νέα της καθήκοντα και τα σχέδια του οργανισμού. Σε μια συγκυρία όπου οι μετεωρολογικές προβλέψεις και οι παρατηρήσεις για τις κλιματικές μεταβολές βρίσκονται στο προσκήνιο ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Εκμετάλλευση Μετεωρολογικών Δορυφόρων EUMETSAT αποφάσισε να δώσει σε ελληνικά χέρια το τιμόνι της διοίκησης.Η EUMETSAT είναι ένας διακυβερνητικός οργανισμός που δημιουργήθηκε μέσω μιας διεθνούς σύμβασης που συμφωνήθηκε από συνολικά 30 ευρωπαϊκά κράτη μέλη. Αποτελεί την ευρωπαϊκή υπηρεσία εκμετάλλευσης δορυφόρων για την παρατήρηση του καιρού και του κλίματος. Το διοικητικό συμβούλιο της EUMESTAT αποφάσισε τον περασμένο Δεκέμβριο να τοποθετήσει την κ. Ελένη Κατσαμπάνη (LL.M. (μάστερ νομικής), FCIArb (διαπιστευμένη επιδιαιτητής σε ιδιωτικές διάφορες που επιλύονται με διαιτησία), BEng (Hons)) ως την επόμενη Τομεάρχη Διοίκησης του οργανισμού. Η θητεία της κ. Κατσαμπάνη ξεκίνησε την 1η Ιουλίου. «Είναι τιμή και ευχαρίστησή μου που διορίστηκα ως η νέα Τομεάρχης Διοίκησης της EUMETSAT. Ανυπομονώ να συνεργαστώ με τους συναδέλφους από όλους τους τομείς του οργανισμού ώστε να διαμορφώσουμε μια πιο ευέλικτη Διοίκηση η οποία θα υποστηρίζει τις διευρυνόμενες αποστολές της EUMETSAT σε αυτούς τους ταχέως μεταβαλλόμενους καιρούς και σε ένα ευμετάβλητο πλαίσιο. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τα κράτη μέλη μας που με εμπιστεύτηκαν» δήλωσε η κ. Κατσαμπάνη αναλαμβάνοντας τα νέα της καθήκοντα. Στο νέο της ρόλο, η κ. Κατσαμπάνη θα επιβλέπει τη διαχείριση των απαιτούμενων χρηματοοικονομικών και ανθρώπινων πόρων για τη EUMETSAT και θα παρέχει στην οργάνωση τόσο ένα ρυθμιστικό πλαίσιο όσο και την απαραίτητη διοικητική υποδομή. Η κυρία Κατσαμπάνη έχει σημειώσει ήδη μια επιτυχημένη σταδιοδρομία στη EUMETSAT, στην οποία προσλήφθηκε το 2013 ως Διευθύντρια του Τμήματος Συμβάσεων και ήταν επίσης αρμόδια για την απλοποίηση των διαδικασιών έγκρισης προμηθειών, καθώς και για εισαγωγή πλήρως ηλεκτρονικών διαδικασιών προμηθειών. Η κ. Κατσαμπάνη μιλά στο Naftemporiki.gr για τα νέα της καθήκοντα καθώς και το παρόν και το μέλλον της EUMETSAT. Συγχαρητήρια για την ανάληψη της νέας σας θέσης. Μετά από μια πετυχημένη δεκαετή πορεία στην EUMETSAT αναλαμβάνετε Τομεάρχης Διοίκησης. Τι σηματοδοτεί αυτό για εσάς; Σας ευχαριστώ πολύ. Ο ρόλος του Τομεάρχη Διοίκησης είναι πολύπλευρος και στοχεύει στο να θωρακίσει τον Οργανισμό με νομικά, οικονομικά και θεσμικά εργαλεία καθώς και με εξειδικευμένο και ταλαντούχο ανθρώπινο δυναμικό που θα τον βοηθήσουν να εξελιχθεί σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο πολιτικό και τεχνολογικό πλαίσιο. Για μένα προσωπικά αυτός ο ρόλος αντιπροσωπεύει μια δημιουργική πρόκληση. Πόσες αποστολές έχει υπό τον έλεγχο της αυτή την στιγμή η EUMETSAT και ποιες θεωρείτε τις πιο σημαντικές τη δεδομένη χρονική περίοδο; Ο Οργανισμός χειρίζεται μετεωρολογικούς δορυφόρους γεωστατικής τροχιάς (Meteosat) και πολικής τροχιάς (Metop) καθως και τους δορυφόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Sentinel). Τα δεδομένα δορυφόρων γεωστατικής τροχιάς υποστηρίζουν βραχυπρόθεσμες μετεωρολογικές προγνώσεις και έγκαιρες προειδοποιήσεις, ενώ τα δεδομένα δορυφόρων πολικής τροχιάς υποστηρίζουν προβλέψεις έως και 10 ημέρες πριν, ωστόσο όλα τα δεδομένα είναι χρήσιμα για την παρακολούθηση του κλίματος. Συνεπώς, όλες οι αποστολές είναι σημαντικές εφόσον εξασφαλίζουν μετεωρολογικά δεδομένα για την έγκαιρη και μεγάλης ακρίβειας πρόγνωση του καιρού και την προστασία του πολίτη που είναι κρίσιμες, ειδικά αυτήν την περίοδο που ζούμε απτά την κλιματική αλλαγή και τις συνέπειες της. Πώς θα περιγράφατε την συμβολή της EUMETSAT σε επιστημονικό και κοινωνικό-οικονομικό επίπεδο και για τα κράτη μέλη αλλά και ευρύτερα; Όλες οι αποστολές του Οργανισμού χρηματοδοτούνται από τα κράτη μέλη με βάση κοινωνικοοικονομικές μελέτες που αποδεικνύουν το όφελος των αποστολών αυτών στα κράτη μέλη και τους πολίτες τους, σε τομείς όπως η πρόγνωση καιρού, η πρόβλεψη ακραίων μετεωρολογικών φαινομένων, η προστασία του πολίτη και η παρατήρηση της κλιματικής αλλαγής με μετρήσεις της ατμόσφαιρας και των ωκεανών. Μεταξύ των ετών 1980 και 2020, τα καιρικά και κλιματικά φαινόμενα προκάλεσαν ζημιές κλίμακας 450 δισεκατομμυρίων ευρώ και 85,000 θύματα στις χώρες του ΕΟΧ. Τι να αναμένουμε το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα από τη δραστηριότητα και λειτουργία της EUMETSAT όσον αφορά τις καιρικές προβλέψεις; Σε ποιους τομείς αναμένει ο οργανισμός να παρουσιάσουν οι αποστολές και το όλο ερευνητικό του έργο αξιοσημείωτη πρόοδο; Ο Οργανισμός στοχεύει στην ανάπτυξη τεχνολογικών λύσεων που θα βελτιώσουν την ταχύτητα λήψης δεδομένων και άρα την εγκυρότητα των μετεωρολογικών προβλέψεων σε σύντομο χρόνο. Οι δορυφόροι επόμενης γενιάς που θα κατασκευαστούν στο πλαίσιο των προγραμμάτων μας θα παρέχουν στους χρήστες των δεδομένων μας καλύτερη ανάλυση και συχνότερα δεδομένα, αλλά και εντελώς νέους τύπους δεδομένων (όπως απεικονίσεις κεραυνών για παράδειγμα) που θα επιτρέψουν νέες και πιο ισχυρές εφαρμογές. Ποιες είναι προγραμματισμένες επόμενες αποστολές της EUMETSAT και ποιες υπό σχεδιασμό; Αυτή τη στιγμή δρομολογούμε την εκτόξευση των δορυφόρων γεωστατικής και πολικής τροχιάς της επόμενης γενιάς. Ο πρώτος δορυφόρος γεωστατικής τροχιάς της τρίτης γενιάς, MTG-I1, εκτοξεύτηκε το 2022 και οι επόμενες εκτοξεύσεις προγραμματίζονται για το 2025 και το 2026. Πέρα από αυτές τις αποστολές σχεδιάζουμε μια καινούργια αποστολή που θα αποτελείται από μια συστάδα μικροδορυφόρων σε πολική τροχιά. Η αποστολή EPS Sterna θα καλύψει τα τρέχοντα κενά στην απόκτηση μετεωρολογικών δεδομένων από δορυφόρους πολικής τροχιάς. Η αποστολή EPS-Sterna βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη διαδικασία έγκρισης από τα κράτη μέλη μας. Ποιες είναι οι πρώτες σκέψεις όσον αφορά το επιστημονικό έργο του οργανισμού; Έχετε στο μυαλό σας να προτείνετε ή να προωθήσετε κάποια νέα ερευνητικά πρότζεκτ; Θα προσπαθήσετε ίσως να συμβάλετε στο να επιταχυνθεί ο χρόνος υλοποίησης όσων πρότζεκτ είναι υπό εξέλιξη; Ο Οργανισμός στοχεύει στο να αναπτύξει τεχνολογίες που εξασφαλίζουν συνέργειες μέσω για παράδειγμα κοινής πλατφόρμας ελέγχου των αποστολών με στόχο την επιτάχυνση του χρόνου των έργων και την μείωση του κόστους. Η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στις διαδικασίες μας είναι επίσης υπό διερεύνηση. Αν και είναι ακόμη πολύ νωρίς αφού μόλις αναλάβετε έχετε σκεφτεί την πιθανότητα να επεκτείνει την δραστηριότητα του ο οργανισμός και σε κάποιους άλλους τομείς ή να συνάψει κάποιες νέες συνεργασίες με άλλους παρόμοιας εμβέλειας επιστημονικούς φορείς; Ο Οργανισμός ήδη διαθέτει Ένα ευρύτατο πλαίσιο συνεργασιών με άλλους παρόμοιας εμβέλειας τεχνολογικούς οργανισμούς τις οποίες καλείται να εξελίξει περαιτέρω μέσα σε ένα μεταβαλλόμενο τεχνολογικό και πολιτικό πλαίσιο. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1725166/eleni-katsampani-i-nea-tomearchis-dioikisis-toy-eyropaikoy-organismoy-meteorologikon-doryforon-eumetsat-mila-sti-n/

Roscosmos Υπάρχει σύνδεση! Εξέταση στον προσομοιωτή "Teleoperator": "Εξαιρετικό!" Σήμερα ο Alexey Ovchinin και ο Ivan Vagner εκπαιδεύτηκαν στον έλεγχο του πλοίου Progress. Οι κοσμοναύτες πραγματοποίησαν 4 τρόπους σύνδεσης σε διαφορετικούς κόμβους στο ISS - τις μονάδες Rassvet, Poisk, Prichal και Zvezda. Κατασκευάστηκαν δύο βάσεις στο φως και σε δύο λειτουργίες - στη σκιά. Συνήθως, τα πλοία μεταφοράς φορτίου δένουν και ελλιμενίζονται στο ISS σε αυτόματη λειτουργία, αλλά σε περίπτωση ανωτέρας βίας, το πλήρωμα μεταβαίνει στον χειροκίνητο έλεγχο (λειτουργία TORU). Οι κοσμοναύτες επί του σταθμού ελέγχουν εξ αποστάσεως το πλοίο για να δέσουν και να ελλιμενιστούν σε έναν δεδομένο κόμβο. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, μπορεί να προκύψουν διάφορες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια μιας από τις λειτουργίες, η εικόνα της τηλεόρασης εξαφανίστηκε. Για ασφάλεια, οι αστροναύτες μετέφεραν το «φορτηγό» μακριά από τον σταθμό. Σε άλλη λειτουργία, τα χειροκίνητα χειριστήρια απέτυχαν και το πλήρωμα άλλαξε σε εφεδρική τροφοδοσία, αποκαθιστώντας τη λειτουργικότητά τους. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η λειτουργία TORU είναι η τελευταία ρεζέρβα για πρόσδεση και ελλιμενισμό του πλοίου με το ISS, εάν ο χειροκίνητος έλεγχος δεν λειτουργεί, το πλοίο θα χαθεί. https://vk.com/rsc_energia?w=wall-167742670_21498

Τα ληγμένα φάρμακα το νέο εμπόδιο για να πάει ο άνθρωπος στον Άρη. Η διάρκεια ζωής των σκευασμάτων είναι μικρότερη του ταξιδιού στον Κόκκινο Πλανήτη. Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι προσπάθειες οργάνωσης μιας επανδρωμένης αποστολής στον Άρη. Η NASA έχει και εδώ και αρκετά χρόνια θέσει σε λειτουργία διαφόρων ειδών προγράμματα έρευνας και προετοιμασίας αυτής της αποστολής ενώ θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι το ίδιο κάνει και η κινεζική διαστημική υπηρεσία που ξέρει να κρατά απολύτως σφραγισμένα τα στεγανά της και δεν διαρρέονται πληροφορίες για το φιλόδοξο διαστημικό της πρόγραμμα.Ο Έλον Μασκ από την πλευρά του έχει δηλώσει ότι ίδρυσε την Space X, που έχει εξελιχτεί στη μεγαλύτερη ιδιωτική διαστημική εταιρεία στον κόσμο, με βασικό στόχο ταξίδια ανθρώπων στον Άρη. Ο Αμερικανός μεγιστάνας έχει δηλώσει ότι θέλει να δημιουργήσει μια μεγάλη αποικία στον Άρη πραγματοποιώντας συνεχή ταξίδια μεταφοράς ανθρώπων στον πλανήτη τα επόμενα 25 χρόνια.Όμως τα εμπόδια για ένα τέτοιο ταξίδι είναι πάρα πολλά και η επιστημονική κοινότητα προσπαθεί να δώσει λύση σε αυτά. Αρχικά πρέπει να αναπτυχθούν τεχνολογίες που θα κρατούν ασφαλείς αρχικά τους αστροναύτες και στη συνέχεια τους επιβάτες μεγάλων διαστημοπλοίων από τη βλαβερή κοσμική ακτινοβολία σε αυτό το χρονικά μακρύ ταξίδι. Με τις υπάρχουσες τεχνολογίες ένα ταξίδι στον Άρη διαρκεί όταν οι δύο πλανήτες βρίσκονται στη κοντινότερη απόσταση της τροχιακής τους κίνησης περίπου έξι μήνες. Αυτό σημαίνει ότι οι αστροναύτες των πρώτων επανδρωμένων αποστολών θα ταξιδεύουν στο Διάστημα για δώδεκα μήνες ώστε να πάνε στον Άρη και να επιστρέψουν συν τον χρόνο παραμονής τους στον πλανήτη.Οι επιστήμονες πρέπει να βρουν λύση στη διατροφή των αστροναυτών που είναι ένα σύνθετο πρόβλημα. Τα διαστημόπλοια είναι ακόμη αρκετά μικρά για να μπορέσουν να έχουν φορτία προμηθειών διάρκειας τουλάχιστον δύο ετών ενώ μάλιστα η NASA λέει ότι οι πρώτες επανδρωμένες αποστολές μπορεί να έχουν διάρκεια 36 μήνες. Επιπλέον θα πρέπει να βρεθεί τρόπος ώστε οι αστροναύτες να καταναλώνουν σε κάποιο ποσοστό και φρέσκες τροφές ώστε να παίρνουν τις απαραίτητες βιταμίνες και στοιχεία για την σωστή λειτουργία του οργανισμού τους και την υγεία τους γενικότερα.Πρέπει επίσης να αντιμετωπιστούν και άλλα προβλήματα όπως ο παρατεταμένος εγκλεισμός πολλών ανθρώπων στον μικρό χώρο ενός διαστημικού σκάφους που θα ταξιδεύει για σχεδόν δύο χρόνια στο Διάστημα. Ο αριθμός και η σύνθεση των πληρωμάτων για ένα ταξίδι στον Άρη αποτελεί αντικείμενο συνεχούς μελέτης από τους ειδικούς.Ερευνητική ομάδα εντόπισε άλλο ένα σημαντικό εμπόδιο στην προσπάθεια του ανθρώπου να ταξιδέψει στον Άρη. Πολλά από τα φάρμακα που θα πάρουν μαζί τους οι αστροναύτες είναι πιθανό να έχουν λήξει στη διάρκεια του ταξιδιού ειδικά αν μιλάμε για αποστολές διάρκειας άνω των δύο ετών. Η λίστα Οι ερευνητές λένε ότι έχουν ανακαλύψει μια σειρά από φάρμακα που ήδη χρησιμοποιούνται στο Διάστημα κυρίως στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) τα οποία έχουν διάρκεια ζωής περίπου 36 μήνες ή και λιγότερο. Αυτό σημαίνει ότι αν χρειαστεί να γίνει χρήση ενός φαρμάκου στην εξέλιξη της αποστολής ακόμη και αν τυπικά δεν έχει λήξει όσο πλησιάζουμε προς την ημερομηνία λήξης η δραστικότητα του θα έχει μειωθεί χωρίς κανείς να μπορεί να γνωρίζει το πόσο αποτελεσματικό θα είναι τελικά.«Ο κίνδυνος είναι ότι μια ασθένεια αργότερα σε μια αποστολή στον Άρη θα καταλήξει με μεγαλύτερη σοβαρότητα από ό,τι είχε συμβεί νωρίτερα στην αποστολή πριν λήξει το φάρμακο» λέει ο Δρ. Νταν Μπάκλαντ από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Duke, εκ των επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Ο Buckland ζήτησαν και έλαβαν μια λίστα με τα φάρμακα στον ISS. Αν και τα ακριβή φάρμακα που θα μεταφερθούν στον Άρη δεν είναι ακόμη γνωστά, ο Μπάκλαντ είπε ότι αυτά στον ISS είναι πιθανό να αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος ενός ιατρικού κιτ για μια τέτοια αποστολή.Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «npj Microgravity» οι ερευνητές αναφέρουν ότι βρήκαν δεδομένα για την (επίγεια) διάρκεια ζωής για 91 από τα 106 φάρμακα στη λίστα ISS του 2023, με τις ημερομηνίες μέγιστης διάρκειας ζωής τους να υποδηλώνουν ότι 54 από τα φάρμακα θα λήγουν σε 36 μήνες συμπεριλαμβανομένων ορισμένων παυσίπονων .Δεκατέσσερα από τα φάρμακα έχουν ημερομηνία λήξης τους 24 μήνες, συμπεριλαμβανομένου ενός προηγμένου φαρμάκου υποστήριξης της ζωής, ενός φαρμάκου θεραπείας αναφυλαξίας, δύο αντιβιοτικών και ενός αντιψυχωσικού. Όταν ελήφθη υπόψη η ελάχιστη διάρκεια ζωής κάθε φαρμάκου, 89 από τα 106 φάρμακα διαπιστώθηκε ότι λήγουν σε 36 μήνες. Οι αστροναύτες στον ISS αναφέρουν την καθημερινή χρήση φαρμάκων στο σταθμό υποδεικνύοντας τη σημασία της ύπαρξης φαρμάκων σε αυτές τις συνθήκες και της ανάγκης να είναι αποτελεσματικά.Όμως ο ISS μπορεί να ανεφοδιάζεται τακτικά κάτι που δεν μπορεί να συμβεί με τις επανδρωμένες αποστολές στον Άρη, τουλάχιστον τις πρώτες. «Ας ελπίσουμε ότι αυτή η εργασία μπορεί να καθοδηγήσει την επιλογή των κατάλληλων φαρμάκων που διαρκούν για τη διάρκεια μιας αποστολής ή την αύξηση της ποσότητας των φαρμάκων που λαμβάνονται υπόψη για μειωμένη αποτελεσματικότητα. Εναλλακτικά, αυτό θα μπορούσε να παρέχει τη γνώση που απαιτείται για ενημερωμένες συζητήσεις συναίνεσης με τα πληρώματα ώστε να αποδεχθούν τον κίνδυνο των λιγότερο αποτελεσματικών φαρμάκων» προτείνει ο Μπάκλαντ. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1723620/ta-ligmena-farmaka-to-neo-empodio-gia-na-paei-o-anthropos-ston-ari/

Μακροπρόθεσμες προβλέψεις καιρικών συνθηκών προσφέρει μετεωρολογικό πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης της Google. Είναι προϊόν έρευνας του κλάδου της βαθιάς μάθησης. Ένα μοντέλο υπολογιστή που συνδυάζει τη συμβατική τεχνολογία πρόγνωσης καιρού με τη μηχανική μάθηση που αναπτύχθηκε από την Google έχει ξεπεράσει τα άλλα εργαλεία που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη για την πρόβλεψη καιρικών συνθηκών και μακροπρόθεσμων τάσεων του κλίματος.Η μηχανική μάθηση αποτελούσε την τεχνολογία αιχμής στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης πριν την εμφάνιση της γενετικής νοημοσύνης (προγράμματα τύπου ChatGPT) που έφεραν επανάσταση στη βιομηχανία της τεχνολογίας αλλά και το τελευταίο χρονικό διάστημα η μηχανική μάθηση έχει αρχίσει να αποτελεί και πάλι εργαλείο έρευνας και ανάπτυξης τεχνολογιών ΑΙ. Για την ακρίβεια έχει κάνει την εμφάνιση της μια νέα ακόμη πιο εξελιγμένη εκδοχή της μηχανικής μάθησης που ονομάστηκε «βαθιά μάθηση» η οποία αρχίζει να κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος στη βιομηχανία της τεχνολογίας.Το μοντέλο αυτό που παρουσιάζεται στην επιθεώρηση «Nature» είναι το πρώτο που δημιουργεί ακριβείς συνολικές προβλέψεις καιρού. Η ανάπτυξη του ανοίγει την πόρτα για προβλέψεις που είναι ταχύτερες και λιγότερο ενεργοβόρες από τα υπάρχοντα εργαλεία και πιο λεπτομερείς από προσεγγίσεις που βασίζονται αποκλειστικά στην τεχνητή νοημοσύνη.«Τα παραδοσιακά κλιματικά μοντέλα πρέπει να εκτελούνται σε υπερυπολογιστές. Αυτό είναι ένα μοντέλο που μπορείτε να τρέξετε μέσα σε λίγα λεπτά» αναφέρει ο Στίβεν Χόγιερ, ερευνητής στον τομέα της βαθιάς μάθησης της Google εκ των επικεφαλής της ομάδας που ανέπτυξε το νέο μοντέλο. Πώς η τεχνητή νοημοσύνη βελτιώνει τις κλιματικές προβλέψεις Τα τρέχοντα συστήματα πρόβλεψης βασίζονται συνήθως σε μοντέλα γενικής ανάλυσης κλιματικών διεργασιών (GCM), προγράμματα που βασίζονται στους νόμους της φυσικής για να προσομοιώνουν διεργασίες στους ωκεανούς και την ατμόσφαιρα της Γης και να προβλέψουν πώς μπορεί να επηρεάσουν τον καιρό και το κλίμα. Ωστόσο τα μοντέλα GCM απαιτούν μεγάλη υπολογιστική ισχύ και οι εξελίξεις στον κλάδο μηχανική μάθηση έχουν αρχίσει να παρέχουν μια πιο αποτελεσματική εναλλακτική λύση. «Έχουμε terabyte ή petabyte (ένα εκατομμύριο φορές μεγαλύτερα από ένα gigabyte) ιστορικών καιρικών δεδομένων. Μαθαίνοντας από αυτά τα μοτίβα, μπορούμε να δημιουργήσουμε καλύτερα μοντέλα» λέει ο ΧόγιερΥπάρχουν ήδη ορισμένα διαθέσιμα μοντέλα πρόβλεψης μηχανικής μάθησης, όπως το Pangu-Weather, που κατασκευάστηκε από τον κινεζικό τεχνολογικό όμιλο Huawei και το GraphCast από την DeepMind, μια εταιρεία ανάπτυξης τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης με έδρα το Λονδίνο που εξαγόρασε το 2014 η Google. Αυτά τα μοντέλα έχουν παρόμοια επίπεδα ακρίβειας με τα τυπικά GCM για ντετερμινιστικoύ χαρακτήρα προβλέψεις που δημιουργούν μια ενιαία πρόγνωση καιρού. Αλλά τα GCM δεν είναι τόσο αξιόπιστα για σύνθετες ή μακροπρόθεσμες προβλέψεις για το κλίμα.«Το πρόβλημα με τις καθαρές προσεγγίσεις μηχανικής μάθησης είναι ότι εκπαιδεύεις ένα σύστημα μόνο σε δεδομένα γεγονότων που έχουν ήδη συμβεί. Το κλίμα αλλάζει συνεχώς, πηγαίνουμε στο άγνωστο, επομένως τα μοντέλα μηχανικής μάθησης πρέπει να επεκταθούν σε αυτό το άγνωστο μέλλον. Εισάγοντας τη φυσική στο μοντέλο, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι τα μοντέλα μας είναι διαθέτουν φυσικούς περιορισμούς και δεν θα μπορούν να κάνουν τίποτα που να είναι μη ρεαλιστικό» λέει ο Σκοτ Χόσκιγκ που ερευνά δεδομένα τεχνητής νοημοσύνης και περιβάλλοντος στο Ινστιτούτο Άλαν Τούρινγκ στο Λονδίνο. Υβριδικό Ο Χόγιερ και η ομάδα του ανέπτυξαν και εκπαίδευσαν το NeuralGCM, ένα μοντέλο που συνδυάζει «δυνατότητες ενός παραδοσιακού συστήματος ατμοσφαιρικών υπολογισμών που βασίζεται στη φυσική με ορισμένα στοιχεία τεχνητής νοημοσύνης» όπως εξηγεί ο ερευνητής. Το μοντέλο που ανέπτυξαν οι ερευνητές το χρησιμοποίησαν για να παράγουν βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες μετεωρολογικές προβλέψεις, καθώς και κλιματικές προβολές. Για να αξιολογήσουν την ακρίβεια του NeuralGCM, οι ερευνητές συνέκριναν τις προβλέψεις του με δεδομένα του πραγματικού κόσμου, καθώς και αποτελέσματα από άλλα μοντέλα, συμπεριλαμβανομένων των GCM και εκείνων που βασίζονται αποκλειστικά στη μηχανική μάθηση.Όπως τα τρέχοντα μοντέλα μηχανικής μάθησης, το NeuralGCM θα μπορούσε να παράγει ακριβείς βραχυπρόθεσμες, ντετερμινιστικές προβλέψεις καιρού — μεταξύ μίας και τριών ημερών νωρίτερα — ενώ καταναλώνει ένα κλάσμα της ενέργειας που απαιτείται από τα GCM. Επίσης έκανε πολύ λιγότερα λάθη από άλλα μοντέλα μηχανικής μάθησης κατά την παραγωγή μακροπρόθεσμων προβλέψεων πέραν των επτά ημερών. Στην πραγματικότητα, οι μακροπρόθεσμες προβλέψεις του NeuralGCM ήταν παρόμοιες με τις προβλέψεις που έγιναν από το μοντέλο συνόλου του Ευρωπαϊκού Κέντρου Μεσοπρόθεσμης Πρόγνωσης Καιρού (ECMWF-ENS), ένα GCM που θεωρείται ευρέως ως το καλύτερο πρότυπο για την πρόγνωση καιρού.Η ερευνητική ομάδα εξέτασε επίσης πόσο καλά το μοντέλο μπορούσε να προβλέψει διαφορετικά καιρικά φαινόμενα, όπως τροπικούς κυκλώνες. Διαπίστωσαν ότι πολλά από τα αμιγώς μοντέλα μηχανικής μάθησης παρήγαγαν ασυνεπείς και ανακριβείς προβλέψεις σε σύγκριση με το NeuralGCM και το ECMWF-ENS. Οι ερευνητές συνέκριναν ακόμη και το NeuralGCM με κλιματικά μοντέλα εξαιρετικά υψηλής ανάλυσης γνωστά ως παγκόσμια μοντέλα επίλυσης καταιγίδων. Το NeuralGCM θα μπορούσε να παράγει πιο ρεαλιστικούς αριθμούς και τροχιές τροπικών κυκλώνων σε συντομότερο χρόνο.Η δυνατότητα πρόβλεψης τέτοιων γεγονότων είναι «τόσο σημαντική για τη βελτίωση των ικανοτήτων λήψης αποφάσεων και των στρατηγικών ετοιμότητας», λέει ο Χόσκινγκ. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1723433/makroprothesmes-provlepseis-kairikon-synthikon-prosferei-meteorologiko-programma-technitis-noimosynis-tis-google/

Η Κβαντική για όλους. Από τις εκδόσεις άπαρσις κυκλοφόρησε πριν από μερικούς μήνες το βιβλίο του Δημητρίου Ραπακούλια(*) με τίτλο «Η κβαντική για όλους (χωρίς μαθηματικά, χωρίς τύπους, χωρίς προαπαιτούμενες γνώσεις» . To χαρακτηριστικό μότο του βιβλίου είναι: ‘Δεν υπάρχει τίποτα που να μην μπορεί να κατανοηθεί. Ο δρόμος που οδηγεί στην κατανόηση είναι η απομάκρυνση από τα επιφαινόμενα, ώστε ν’ αποκαλυφθεί ο πυρήνας. Αυτός ο πυρήνας έχει πάντα μια αφάνταση απλότητα.‘ Στο οπισθόφυλλο ο συγγραφέας επισημαίνει ότι: «Στο βιβλίο αυτό εξηγώ όσο πιο απλά γίνεται την σημασία που έχει η «επανάσταση της κβαντικής» για τον απλό πολίτη. Τι συμπεράσματα πρέπει να ενσωματώσει στην κουλτούρα του, στην φιλοσοφία του, στον τρόπο που αντιλαμβάνεται όσα συμβαίνουν γύρω του. Η Κβαντική ανατρέπει τις αντιλήψεις μας για την δομή της ύλης, για την εξέλιξη, για τις αιτίες των φαινομένων. Μας βοηθά να κατανοήσουμε φαινόμενα που παρατηρούμε καθημερινά, όπως: – γιατί τίποτα δεν γυρίζει πίσω; Ούτε οι γέροι ξανανιώνουν, ούτε το κοτόπουλο ξαναγίνεται αυγό, ούτε το ποτάμι αναστρέφεται. – γιατί εμφανίζονται ξαφνικά απρόσμενα μικρόβια, νέα είδη ζώων, καινούργιες ποικιλίες φυτών, πρωτότυπες ιδέες; – γιατί ο κόσμος μας δεν είναι σταθερός, αλλά αλλάζει συνέχεια (και θα καταρρεύσει…);» Ο Ηράκλειτος έλεγε «Φύσις κρύπτεσθαι φιλεί» (η Φύση κρύβει την αλήθεια), ότι δηλαδή δεν μπορούμε να κατανοήσουμε τη Φύση βασιζόμενοι μόνο σ’ αυτά που βλέπουμε να συμβαίνουν στον αισθητό μας κόσμο. Ότι ο άμεσος τρόπος που αντιλαμβανόμαστε τη Φύση, διαφέρει από την φυσική πραγματικότητα που αποκαλύπτει η επιστήμη. Μας αποκαλύπτει την ανεπάρκεια της αντίληψής μας και τις παραπλανήσεις που μπορεί να μας δημιουργήσει αποδίδοντας πλασματικές «ιδιότητες» στα αντικείμενα που παρατηρούμε.Ακόμα και η ίδια η επιστήμη χρησιμοποιεί κατασκευασμένες πλασματικές ιδιότητες. Αντιστοιχούν μεν σε κάτι που υπάρχει, αλλά ως τέτοιες δεν υπάρχουν στη Φύση. Δύο από τις πιο γνωστές κατασκευασμένες ιδιότητες είναι η πίεση και η θερμοκρασία. Η πίεση που μετράω στο βενζινάδικο στη ρόδα του αυτοκινήτου μου δίνει μια ιδέα για την κινητική ενέργεια των μορίων του αέρα που περιέχονται σ’ αυτή. Η «πίεση» είναι μια ένδειξη της μεταφοράς αυτής της κινητικής ενέργειας σε μια επιφάνεια (του μετρητή).Το ίδιο ισχύει και με την θερμοκρασία που την μετράμε με τα θερμόμετρα. Δεν είναι ιδιότητα των σωμάτων. Είναι μια πλασματική, κατασκευασμένη ιδιότητα για να παρατηρούμε τις μεταβολές της ενέργειας των μορίων που δεν μπορούμε να μετρήσουμε απευθείας. Κάποιος ίσως να πει: «Και έχει τόσο μεγάλη σημασία να ξέρουμε ότι η πίεση και η θερμοκρασία ενός αερίου στην πραγματικότητα απεικονίζουν την κινητική ενέργεια των μορίων του; Η ανθρωπότητα μπορεί να επιβιώσει και να μεγαλουργήσει με αυτές τις πλασματικές ιδιότητες.» Και ο κεραυνός κάνει τις ίδιες καταστροφές είτε πιστεύουμε πως τον στέλνει ο Δίας είτε ξέρουμε πως είναι αποτέλεσμα ηλεκτρισμού στην ατμόσφαιρα. Έχει σημασία. Μεγάλη. Γιατί αυτές οι ιδιότητες, που το μυαλό μας τις χρησιμοποιεί χωρίς να υπάρχουν, χτίζουν έναν τοίχο ανάμεσα στη σκέψη μας και τη Φύση όπως αυτή είναι πραγματικά. Και ο τοίχος αυτός δεν εμποδίζει βέβαια την καθημερινότητά μας. Εμποδίζει όμως την κατανόηση της Φύσης όπως είναι πραγματικά, κάνοντας τους ανθρώπους να πιστεύουν σε θεούς και δαίμονες, σε μάγια και γιατροσόφια, σε φαντάσματα, κατάρες και ξόρκια. Το ζήτημα αυτό είναι κεφαλαιώδες. Δεν είναι απλώς δασκαλίστικο ψείρισμα. Γιατί όχι μόνο η Φυσική, αλλά και άλλες δραστηριότητες του ανθρώπου κατοικούνται από φανταστικά πλάσματα: η Οικονομία, η Ψυχολογία, η Φιλοσοφία, η Πολιτική .. Οι μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις είναι η αποκάλυψη αυτής της πλασματικότητας.Δεν είναι εύκολο να ξεφύγουμε από το αισθητό-παραστατικό. Πρέπει το μυαλό μας να ξεπεράσει τις έμφυτες αδυναμίες του, να μην λειτουργεί με τον συνηθισμένο φυσικό του τρόπο. Κι αυτό είναι το πιο δύσκολο. Ρόλο-κλειδί στην απομάκρυνση από το αισθητό και την «κοινή λογική» παίζει η χρήση των Μαθηματικών. Η βασική έρευνα στη Φυσική είναι σήμερα κατ’ ανάγκην μη-παραστατική, αφηρημένη, μαθηματική. Κι ακόμα περισσότερo, κινείται πέραν της κοινής λογικής. Όχι μόνο στις υπολογιστικές μεθόδους, αλλά και στις έννοιες που χρησιμοποιεί. Δεν υπάρχει λοιπόν ελπίδα για τον μη ειδικό να μάθει τη σύγχρονη αντίληψη για τη Φύση; Σύμφωνα με τον συγγραφέα, υπάρχει ελπίδα. «Γιατί η Φύση στη βάση της είναι απλή, πολύ απλούστερη από όσο νομίζουμε. Αν λοιπόν παρακάμψουμε τις μαθηματικές επεξεργασίες και τα ενδιάμεσα στάδια, τότε οι θεμελιακές ανακαλύψεις της επιστήμης είναι προσιτές σε κάθε ενδιαφερόμενο, αρκεί να καταβάλει μια μικρή προσπάθεια. Ποιά προσπάθεια; –Να καταπολεμήσει την έμφυστη τάση να συγκρίνει ό,τι καινούργιο διαβάσει με το πακέτο των αισθητών και παραστατικών δεδομένων που έχει συσσωρεύσει στο μυαλό του. Θέλει λίγη εξάσκηση για να το πετύχει, τίποτα άλλο. –Να μην εμπιστεύεται απόλυτα την κοινή λογική. Να τη δεχτεί ως ένα χρησιμότατο εμπειρικό εργαλείο, αλλά που για να πετύχει αυτή τη γενική αποτελεσματικότητα αγνοεί τις ιδιαιτερότητες, εξομοιώνοντας τα ανόμοια, ισοπεδώνει τις διαφορές και χρησιμοποιεί βολικές έννοιες που όμως είναι πλασματικές. –Να είναι κατά συνέπεια δεκτικός στις νέες αντιλήψεις που θα παρουσιαστούν εδώ, χωρίς να ζητά αποδείξεις βασισμένες στις αισθητές εμπειρίες του για να πειστεί. Οι αποδείξεις βέβαια υπάρχουν. Θα τις παραθέτουμε πολύ συνοπτικά, απλοποιημένες και με καταφατικό τρόπο. Να ξέρει όμως πως πίσω από αυτά υπάρχουν πάρα πολλές έρευνες, πάρα πολλές πειραματικές αποδείξεις που είναι κοινά αποδεκτές από τους επιστήμονες.» (*) Ο καθηγητής Δημήτριος Ραπακούλιας δίδαξε Φυσικοχημεία τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο. Αρχικά στο Πανεπιστήμιο των Παρισίων (Université Paris VI ) και αργότερα στο Πανεπιστήμιο Πατρών, όπου ίδρυσε το Εργαστήριο Χημείας Πλάσματος. Έχει δημοσιεύσει δεκάδες επιστημονικά άρθρα, και τέσσερα διδακτικά βιβλία. Υπήρξε επικεφαλής πολλών ευρωπαϊκών ερευνητικών προγραμμάτων και διεθνών συνεδρίων και έχει συμμετάσχει στην δημιουργία και ανάπτυξη ερευνητικών κέντρων στην χώρα μας (Κρήτης, Πατρών, Θεσσαλονίκης, Ελληνικό Ινστιτούτο Pasteur κ.α. ). Έχει τιμηθεί με το παράσημο της Λεγεώνος της Τιμής της Γαλλικής Δημοκρατίας. https://physicsgg.me/2024/07/25/η-κβαντική-για-όλους/

Το τηλεσκόπιο James Webb απεικόνισε τον ψυχρότερο εξωπλανήτη που έχει βρεθεί ποτέ. Παρατηρήσεις με το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb οδήγησαν τους επιστήμονες στην ανακάλυψη ενός γιγάντιου εξωπλανήτη, ενός «σούπερ Δία» σε τροχιά γύρω από ένα κοντινό αστέρι ηλικίας περίπου 3,5 δισεκατομμυρίων ετών. Η ανακάλυψη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature».Ο πλανήτης, με την ονομασία Epsilon Indi Ab, είναι εντυπωσιακά φωτεινός και είναι ο ψυχρότερος εξωπλανήτης σε σχέση με οποιονδήποτε άλλο πλανήτη που έχει απεικονιστεί πέρα από το Ηλιακό μας Σύστημα. Η μάζα του είναι πάνω από έξι φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Δία και βρίσκεται σε απόσταση περίπου 12 ετών φωτός από τη Γη. Τα δεδομένα δείχνουν ότι αυτός είναι πιθανώς ο μόνος γιγάντιος πλανήτης στο σύστημά του.«Αυτή η ανακάλυψη είναι συναρπαστική επειδή ο πλανήτης είναι αρκετά παρόμοιος με τον Δία. Είναι λίγο θερμότερος και έχει μεγαλύτερη μάζα, αλλά μοιάζει περισσότερο με τον Δία από οποιονδήποτε άλλο πλανήτη που έχει απεικονιστεί μέχρι στιγμής», επισημαίνει η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Ελίζαμπεθ Μάθιους από το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Αστρονομία.Προηγούμενες μελέτες είχαν εντοπίσει τον πλανήτη, αλλά η ύπαρξή του δεν είχε επιβεβαιωθεί μέχρι που το τηλεσκόπιο James Webb τον απεικόνισε. Μόνο μερικές δεκάδες εξωπλανήτες έχουν απεικονιστεί απευθείας από διαστημικά και επίγεια τηλεσκόπια κατά το παρελθόν. Οι εξωπλανήτες που είχαν απεικονιστεί προηγουμένως τείνουν να είναι νεότεροι και θερμότεροι. Καθώς οι πλανήτες ψύχονται και συστέλλονται κατά τη διάρκεια της ζωής τους γίνονται σημαντικά πιο αμυδροί και επομένως δυσκολότεροι στην απεικόνιση.Ο Epsilon Indi Ab είναι ο δωδέκατος πλησιέστερος στη Γη εξωπλανήτης που έχει γίνει γνωστός μέχρι σήμερα και ο πλησιέστερος με μάζα μεγαλύτερη από τον Δια. Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση: https://www.nature.com/articles/s41586-024-07837-8 Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ – https://www.ertnews.gr/eidiseis/epistimi/to-tileskopio-james-webb-apeikonise-ton-psyxrotero-eksoplaniti-pou-exei-vrethei-pote/

Rocket and Space Corporation "Energia" Ακριβώς πριν από 45 χρόνια, οι αστροναύτες «άκουσαν» για πρώτη φορά τον Γαλαξία. Ναι, κατά μία έννοια, το «άκουσαν». Ο ρόλος ενός τεράστιου «αυτιού» εκτελούσε η κεραία του πρώτου διαστημικού ραδιοτηλεσκοπίου. Το καλοκαίρι του 1979, ο εξοπλισμός παραδόθηκε στον τροχιακό σταθμό Salyut-6 από το φορτηγό πλοίο Progress. Πώς λειτούργησε; Οι κοσμοναύτες Valery Ryumin και Vladimir Lyakhov έστρεψαν την κεραία KRT-10 προς τη σωστή κατεύθυνση. Έτσι το τηλεσκόπιο θα μπορούσε να ανιχνεύσει ραδιοεκπομπές ακόμη και από τα πιο μακρινά αντικείμενα. Τα ραδιοκύματα μετατράπηκαν σε ηλεκτρικά σήματα, τα οποία μπορούν ήδη να αναλυθούν και μπορεί να σχεδιαστεί ένα είδος χάρτη του τμήματος του Γαλαξία που είναι αόρατο στο μάτι - για να διευκρινιστεί η κατανομή αερίου και σκόνης, να ληφθούν δεδομένα σχετικά με την πυκνότητα και θερμοκρασία, καθώς και μαγνητικά πεδία. ️Όταν ήρθε η ώρα να ολοκληρωθεί το πείραμα, οι αστροναύτες έπρεπε να στείλουν χειροκίνητα την κεραία στο διάστημα. Ο αυτοματισμός λειτούργησε, αλλά η κεραία κόλλησε στο σταθμό. Στο διάστημα, ο Valery Ryumin έκοψε τα καλώδια και, χρησιμοποιώντας ένα ειδικό εργαλείο (σύμφωνα με φήμες, αυτοσχέδιο από σύρμα), έστειλε την κεραία σε πτήση. Αυτό το κατόρθωμα καταγράφηκε ακόμη και από τον Σοβιετικό καλλιτέχνη επιστημονικής φαντασίας Αντρέι Σοκόλοφ. https://vk.com/rsc_energia?w=wall-167742670_21498

Το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτίνων Χ Chandra έγινε 25 ετών. Το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτίνων Χ Chandra εκτοξεύτηκε από το Διαστημικό Λεωφορείο Columbia στις 23 Ιουλίου του1999. Έκτοτε, το Chandra έχει μελετήσει χιλιάδες αστρονομικά αντικείμενα και έχει κάνει πολλές πρωτοποριακές ανακαλύψεις. Για να γιορτάσουν την 25η επέτειο από την εκτόξευσή του, οι ερευνητές που χειρίζονται το διαστημικό τηλεσκόπιο δημοσίευσαν 25 νέες φωτογραφίες από ένα ευρύ φάσμα κοσμικών αντικειμένων:Κάθε μία από αυτές τις φωτογραφίες συνδυάζει δεδομένα από το τηλεσκόπιο ακτίνων Χ Chandra με δεδομένα άλλων διαστημικών και επίγειων τηλεσκοπίων. διαβάστε περισσότερες λεπτομέρειες ΕΔΩ: https://chandra.cfa.harvard.edu/press/24_releases/press_072224.html

Δείτε το «σκοτεινό πλάσμα» που εκτόξευσε ο Ήλιος στη Γη και θα προκαλέσει γεωμαγνητική καταιγίδα (βίντεο) Το διαστημικό παρατηρητήριο SDO της NASA που έχει αποστολή τη μελέτη του Ήλιου και των φαινομένων του κατέγραψε στις 21 Ιουλίου μια ακόμη πολύ ισχυρή έκλαμψη στο μητρικό μας άστρο.Οι ηλιακές εκλάμψεις είναι εκρήξεις που παρατηρούνται όταν η έντονη δραστηριότητα στα μαγνητικά πεδία του Ήλιου προκαλεί έκλυση τεράστιας ενέργειας που συνοδεύεται με μια λάμψη. Οι εκρήξεις αυτές εξαπολύουν γιγάντιες ποσότητες φορτισμένων σωματιδίων που δημιουργούν ένα κοσμικό τσουνάμι. Αν η έκρηξη γίνει σε περιοχή του Ήλιου που εκείνη την στιγμή «βλέπει» τη Γη το τσουνάμι των σωματιδίων φτάνει στον πλανήτη μας και δημιουργεί γεωμαγνητικές καταιγίδες προκαλώντας φαινόμενα όπως το σέλας αλλά και παρεμβολές στους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους και τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας.Η νέα έκλαμψη συνέβη στην ηλιακή κηλίδα AR3757 σε μια περιοχή του μητρικού μας άστρου η οποία «έβλεπε» τη δεδομένη στιγμή τη Γη και αναμένεται η επερχόμενη γεωμαγνητική καταιγίδα. Η θέση που βρισκόταν το SDO τη στιγμή που κατέγραφε την έκλαμψη ήταν τέτοια ώστε το χαμηλότερης θερμοκρασίας και μεγάλης πυκνότητας πλάσμα (ιονισμένο αέριο) που εκτοξεύεται από την επιφάνεια του Ήλιου να μοιάζει με μια… σκιά που κάνει ξαφνικά την εμφάνιση της στην κάμερα. Εντυπωσιακή και σπάνια σκηνή του φαινομένου κατέγραψε ηλιακό παρατηρητήριο. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1723293/deite-to-skoteino-plasma-poy-ektoxeyse-o-ilios-sti-gi-kai-tha-prokalesei-geomagnitiki-kataigida-vinteo/

Έτσι εκπαιδεύονται οι αστροναύτες σε ένα εργόμετρο ποδηλάτου. https://vk.com/rsc_energia?z=clip-167742670_456239401%2F1fa724eec095c700c3%2Fpl_wall_-167742670 Roscosmos Στη Γη ετοιμάζονται για την εκτόξευση ενός νέου φορτηγού, του Progress MS-28, και στο διάστημα ετοιμάζονται να αποχαιρετήσουν το Progress MS-26. Το Σαββατοκύριακο, οι κοσμοναύτες πλήρωσαν τον εξοπλισμό που έπρεπε να αφαιρεθεί στο πλοίο, άντλησαν ούρα από τις δεξαμενές του σταθμού στις δεξαμενές του πλοίου, έκλεισαν τις μεταβατικές καταπακτές μεταξύ του πλοίου και της μονάδας Zvezda και έλεγξαν τη στεγανότητά τους. Αποδέσμευση του Progress MS-26 και του ISS - 13 Αυγούστου. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_573343

Ανακαλύφθηκε πολύτιμο «σκοτεινό οξυγόνο» που παράγεται στον πυθμένα των ωκεανων. Μέχρι σήμερα πιστεύαμε ότι είναι απαραίτητη η παρουσία ηλιακού φωτός για την παρουσία του πολύτιμου για τη ζωή αερίου. Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Nature Geoscience» ερευνητική ομάδα αναφέρει ότι εντόπισε παραγωγή οξυγόνου στον πυθμένα του ωκεανού. Πρόκειται για μια απρόσμενη ανακάλυψη αφού μπορεί περίπου το 50% του οξυγόνου που αναπνέουμε στον πλανήτη να παράγεται στους ωκεανούς αλλά η διαδικασία αυτή θεωρούνταν ότι γίνεται αποκλειστικά από θαλάσσια φυτά μέσω της φωτοσύνθεσης άρα είναι απαραίτητη η παρουσία ηλιακού φωτός. Το «σκοτεινό οξυγόνο» όπως ονομάστηκε παράγεται στην άβυσσο πιθανότατα από κομμάτια μετάλλου.Οι ερευνητές διαπίστωσαν την παραγωγή οξυγόνου σε βάθη πέντε χλμ. κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και εκτιμούν ότι το οξυγόνο αυτό παράγεται από φυσικά μεταλλικά «οζίδια» που διασπούν το θαλασσινό νερό σε υδρογόνο και οξυγόνο.Ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας Άντριου Σουίτμαν στέλεχος της Σκωτσέζικης Ένωσης για τη Θαλάσσια Επιστήμη είχε εντοπίσει το φαινόμενο το 2013 αλλά επειδή ήταν η πρώτη φορά που γινόταν αντιληπτό χρειαζόταν και άλλες έρευνες και παρατηρήσεις ώστε να υπάρξει επιβεβαίωση του ευρήματος. Ο Σουίτμαν επανήλθε ως επικεφαλής αυτής της έρευνας η οποία επιβεβαιώνει πλέον την ύπαρξη του σκοτεινού οξυγόνου. Παρά το γεγονός ότι δεν είχε υπάρξει επιβεβαίωση της ύπαρξης του φαινομένου κάποιες εταιρείες εξόρυξης έχουν παρουσιάσει σχέδια εξόρυξης αυτών των οζιδίων με τους θαλάσσιους επιστήμονες να διατυπώνουν φόβους ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να διαταράξει τη παραγωγή οξυγόνου σε αυτά τα βάθη και να βλάψουν κάθε θαλάσσια ζωή που εξαρτάται από το οξυγόνο που παράγεται εκεί.«Το είδα για πρώτη φορά το 2013, μια τεράστια ποσότητα οξυγόνου παράγεται στον πυθμένα της θάλασσας σε απόλυτο σκοτάδι. Απλώς το αγνόησα, γιατί με είχαν μάθει ότι οξυγόνο παίρνεις μόνο μέσω της φωτοσύνθεσης. Τελικά, συνειδητοποίησα ότι για χρόνια αγνοούσα αυτή την δυνητικά τεράστια ανακάλυψη» λέει ο Σουίτμαν. Η ανακάλυψη Αυτός και οι συνάδελφοί του πραγματοποίησαν την έρευνά τους σε μια περιοχή της βαθιάς θάλασσας μεταξύ της Χαβάης και του Μεξικού όπου υπάρχει μια τεράστια λωρίδα θαλάσσιου πυθμένα που καλύπτεται με αυτούς τους μεταλλικούς όζους. Τα οζίδια σχηματίζονται όταν τα διαλυμένα μέταλλα στο θαλασσινό νερό σε μια αργή διαδικασία που διαρκεί εκατ. έτη συσσωρεύονται και γίνονται μεταλλικά «θραύσματα».Και επειδή αυτά τα οζίδια περιέχουν μέταλλα όπως λίθιο, κοβάλτιο και χαλκό τα οποία χρησιμοποιούνται στην κατασκευή μπαταριών πολλές εταιρείες εξόρυξης αναπτύσσουν τεχνολογίες για να τα συλλέξουν και να τα φέρουν στην επιφάνεια.Όμως ο Σουίτμαν και οι συνάδελφοι του θεωρούν ότι το οξυγόνο αυτό μπορεί να υποστηρίζει τη ζωή στον πυθμένα της θάλασσας και εγείρονται ερωτηματικά για το εγχείρημα εξόρυξης σε αυτά τα βάθη. Έτσι και αλλιώς και πριν από αυτή την ανακάλυψη για το οξυγόνο που παράγεται στον πυθμένα των ωκεανών η επιχειρούμενη για διαφόρους λόγους προσπάθεια εξόρυξης του πυθμένα των ωκεανών έχει προκαλέσει αντιδράσεις στην επιστημονική κοινότητα που αναφέρει ότι θα υπάρξει σοβαρή διατάραξη της οικολογικής ισορροπίας και πλήθος περιβαλλοντικών και άλλων προβλημάτων που θα προκληθούν από αυτή την δραστηριότητα. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1722359/anakalyfthike-polytimo-skoteino-oxygono-poy-paragetai-ston-pythmena-ton-okeanon/

Είναι πίνακας του Βαν Γκογκ ή ο Δίας; Το σκάφος της αποστολής Juno της NASA εκτοξεύτηκε στις 5 Αυγούστου 2011 και μπήκε σε τροχιά γύρω από τον Δία στις 4 Ιουλίου 2016. Από τότε το Juno εξερευνά τόσο τον αέριο γίγαντα όσο και τους δορυφόρους του έχοντας ήδη προσφέρει ένα ανεκτίμητο σε ποσότητα και αξία όγκο δεδομένων για το σύστημα του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος.Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή έγχρωμη φωτογραφία από το βόρειο ημισφαίριο του Δία η οποία μοιάζει πολύ με την περίφημη «Έναστρη Νύχτα», τον πίνακα που ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ φιλοτέχνησε κοιτάζοντας τον νυχτερινό ουρανό λίγο πριν την ανατολή του Ήλιου στο δωμάτιο του φρενοκομείου στο οποίο νοσηλευόταν μετά τον αυτό-ακρωτηριασμό του αυτιού του. Μάλιστα υπάρχουν αναφορές που συνδέουν τον πίνακα με πραγματικά διαστημικά αντικείμενα και πιο συγκεκριμένα με τον τον γαλαξία Μ51Α που είναι πιο γνωστός ως Γαλαξίας της Δίνης. Ο γαλαξίας αυτός βρισκόταν σε ένα σκίτσο του Βρετανού αστρονόμου του 19ου αιώνα Γουίλιαμ Πάρσονς και πιστεύεται ότι το σκίτσο αυτό το είχε δει ο Βαν Γκογκ και αξιοποίησε το γαλαξία στον πίνακα του.Η φωτογραφία ελήφθη στις 12 Μαΐου όταν το Juno πλησίασε για 61η φορά σε πολύ κοντινή απόσταση τον Δία και παρέχει μια λεπτομερή άποψη χαοτικών νεφών και κυκλωνικών καταιγίδων σε μια περιοχή του βόρειου ημισφαιρίου του πλανήτη.Τέτοιου είδους λεπτομερείς εικόνες φωτίζουν τα περίπλοκα και έντονα ατμοσφαιρικά φαινόμενα που δημιουργούνται στο Δία τα οποία αποτελούν μόνιμο πεδίο παρατήρησης της επιστημονικής κοινότητας. Εκπληκτική έγχρωμη εικόνα του γίγαντα του ηλιακού μας συστήματος. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1722401/einai-pinakas-toy-van-gkogk-i-o-dias/

Για μια καλύτερη κοσμολογική θεωρία. Η ευρέως αποδεκτή μέχρι σήμερα θεωρία που περιγράφει με καλή προσέγγιση το σύμπαν μας, είναι γνωστή ως τo «Καθιερωμένο Πρότυπο της Κοσμολογίας», η συντομογραφικά ως ΛCDM. Στο ΛCDM, κυριαρχεί η σταθερή ποσότητα σκοτεινής ενέργειας (η κοσμολογική σταθερά Λ), μαζί με την ψυχρή σκοτεινή ύλη (Cold Dark Matter=CDM). Δυστυχώς όμως είναι ελλιπής, αφού υπάρχουν αναπάντητα ερωτήματα και ανωμαλίες. Αλλά το ίδιο ισχύει για όλες τις φυσικές μας θεωρίες. Οι ανωμαλίες στην τυπική κοσμολογία θα μπορούσαν να μας οδηγήσουν σε μια ακόμη καλύτερη θεωρία. Κι αυτό έχει ξαναγίνει.Στην κοσμολογία εμφανίζονται διάφορες ανωμαλίες όπως, η παρατηρούμενη αφθονία του λιθίου στο σύμπαν που είναι είναι τρεις φορές μικρότερη από αυτή που προβλέπει η θεωρία, η διαφορά του 9% στην μετρούμενη τιμή της σταθεράς Hubble κ.ά, οι οποίες αναλύονται σε άρθρο του P. J. E. Peebles.Ο P. J. E. Peebles (βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2019) σε ένα πρόσφατο άρθρο του, αναπτύσσει τις απόψεις του για την κατάσταση του καθιερωμένου προτύπου της κοσμολογίας ΛCDM. Γράφει μεταξύ άλλων: «Σκεφτείτε την κατάσταση της θεμελιώδους φυσικής πριν από έναν αιώνα. Το 1924 η θεωρία του Maxwell για τον ηλεκτρομαγνητισμό είχε περάσει απαιτητικούς ελέγχους στο εργαστήριο και πολύ περισσότερα τεστ από τη μεγάλη ποικιλία πρακτικών εφαρμογών, όπως το ραδιόφωνο. Αλλά οι φυσικοί γνώριζαν πολύ καλά ότι η θεωρία αποτυγχάνει στην κλίμακα των ατόμων. Ίσως κάποιοι εξακολουθούσαν να ενδιαφέρονται για μια πιθανή αποτυχία του νόμου του αντίστροφου τετραγώνου σε μικρές κλίμακες, αλλά οι περισσότεροι σκέφτονταν τις πειραματικές ενδείξεις για την κβαντοποίηση της ενέργειας στην ύλη, όπως τις διακριτές φασματικές γραμμές, την ακτινοβολία των θερμών σωμάτων και την σκέδαση Compton.Τα επόμενα δύο χρόνια οι φυσικοί διατύπωσαν την μητρο-μηχανική και την κυματο-μηχανική, ενώ το 1927 ο Dirac εφάρμοσε την κβαντική θεωρία στον ηλεκτρομαγνητισμό. Αυτά τα βήματα προς την Κβαντική Ηλεκτρο-Δυναμική (QED), με τις μεγάλες τεχνολογικές εξελίξεις κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, παρήγαγαν την εκπληκτική συμφωνία των πειραμάτων με τις θεωρητικές προβλέψεις της QED. Η QED έχει μια πολύ απλή εννοιολογική βάση. Λίγο μετά τη γέννηση της κβαντικής μηχανικής, κατασκευάστηκε πολύ απλά εφαρμόζοντας τους συνήθεις κανόνες της κβαντικής θεωρίας στα πλάτη του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου, E(y, t) και B(y, t), των οποίων η χωροχρονική εξέλιξη δίνεται από τις εξισώσεις Maxwell.Κάθε μεγάλη πρόοδος στη φυσική έχει τη δική της ιστορία, αλλά υπάρχουν και μερικά κοινά σημεία. Ο Κοπέρνικος εξορθολόγησε το Πτολεμαϊκό σύστημα μετακινώντας τον ήλιο στο κέντρο του πλανητικού συστήματος, αλλά διατήρησε την Πτολεμαϊκή μεθοδολογία αφού οι προβλέψεις της ήταν ακριβείς. Ο Αϊνστάιν αντικατέστησε τη Νευτώνεια βαρύτητα από τη γενική θεωρία της σχετικότητας, με με μια νέα αντίληψη για τον χωροχρόνο. Αλλά εξακολουθούμε να μιλάμε για παλίρροιες, για την κίνηση του εκκρεμούς του Φουκώ και τον σχηματισμό σιφώνων με νευτώνειους όρους, αφού είναι αρκετά ικανοποιητικοί στην περιγαφή, ενώ μια πλήρης εφαρμογή της γενικής σχετικότητας θα ήταν άσκοπα πολύπλοκη. Η QED αντικατέστησε τις εξισώσεις του Maxwell, αλλά οι ηλεκτρολόγοι εξακολουθούν να μελετούν ένα ηλεκτρικό κύκλωμα με ένα πολύμετρο βαθμονομημένο στα Βολτ και τα Αμπέρ των εξισώσεων του Maxwell.Έχουμε πλέον δύο καλά δοκιμασμένες προσεγγίσεις της πραγματικότητας. Η Γενική Θεωρία τη Σχετικότητας και και η QED δεν διαθέτουν μόνο μαθηματική κομψότητα αλλά και αναμφισβήτητη πειραματική επιβεβαίωση. Αυτό ήταν κάτι περισσότερο από ένα όραμα για τον πρώτο μισό αιώνα. Τώρα όμως έχουμε σοβαρή πειραματική υποστήριξη και για το κοσμολογικό μοντέλο ΛCDM.Σίγουρα όμως, η θεωρία είναι ελλιπής και ελπίζουμε να βρεθεί μια καλύτερη θεωρία. Έχει ξανασυμβεί. Η ιστορία της φυσικής μας οδηγεί στο να περιμένουμε ότι η καλύτερη θεωρία θα ενσωματώσει τα εμπειρικά επιτυχημένα τμήματα της ΛCDM.»Σύμφωνα με τον Peebles, «οι θεωρίες που υπερβαίνουν κατά πολύ αυτό που μπορεί να συνδεθεί με τις παρατηρήσεις πρέπει να γίνονται σεβαστές. Μπορούν να είναι κομψές και προφητικές. Η γενική θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν ήταν ένα αποδεκτό μέρος της θεωρητικής φυσικής για μισό αιώνα πριν αρχίσουν οι πειραματικοί έλεγχοι να σχηματοποιούν την πειστική αιτιολόγηση που έχουμε τώρα. Αλλά ο μόνος τρόπος να είσαι σίγουρος ότι μια ιδέα, όσο όμορφη και αν είναι, έχει μια ασφαλή επαφή με την πραγματικότητα είναι μόνο διαμέσου της πειραματικού ελέγχου.» διαβάστε ολόκληρο το άρθρο του P. J. E. Peebles με τίτλο ‘Status of the LambdaCDM theory: supporting evidence and anomalies’, ΕΔΩ: https://arxiv.org/abs/2405.18307

Με έξι μετάλλια επέστρεψαν οι Έλληνες μαθητές από την 65η Διεθνή Μαθηματική Ολυμπιάδα. Ένα χρυσό, δύο αργυρά και τρία χάλκινα μετάλλια είναι ο απολογισμός από τη συμμετοχή Ελλήνων μαθητών στην 65η Διεθνή Μαθηματική Ολυμπιάδα που διεξήχθη στο Μπαθ του Ηνωμένου Βασιλείου. Όπως τονίζει σε ανακοίνωσή της η Ελληνική Μαθητική Εταιρεία: «Οι υψηλές επιδόσεις των τελευταίων ετών σε διεθνείς διαγωνισμούς συνεχίστηκαν και φέτος αφού όλοι οι μαθητές διακρίθηκαν σε έναν δύσκολο και απαιτητικό διήμερο διαγωνισμό» ο οποίος έλαβε χώρα στις 11-22 Ιουλίου 2024 με τη συμμετοχή 108 χωρών. Μαθηματική Ολυμπιάδα: Τα μετάλλια Ο Κυριάκος Τσουρέκας, από τη Σχολή Μωραΐτη κατέκτησε Χρυσό Μετάλλιο, ενώ τα δύο Αργυρά κατέκτησαν ο Ορέστης Λιγνός από τα Εκπαιδευτήρια Ελληνική Παιδεία και ο Νεκτάριος Ραφαήλ Μπερκουτάκης από το 3ο Γενικό Λύκειο Πύργου.Τέλος τα τρία Χάλκινα Μετάλλια κατέκτησαν οι Σωκράτης Ηλιάδης από το Πρότυπο Λύκειο Αναβρύτων, Ιωάννης Γαλαμάτης από το Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Διονύσιος Πετράκης από το Γενικό Λύκειο Κανήθου.Αρχηγός της Ελληνικής ομάδας ήταν ο πρόεδρος της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας και Ομότιμος Καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Ανάργυρος Φελλούρης και υπαρχηγός ο Σιλουανός Μπραζιτίκος, Επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης.Όπως σημειώνει σε ανακοίνωσή της η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία οι μαθητές που πήραν μέρος στην Ολυμπιάδα αναδείχθηκαν, όπως κάθε χρόνο, μέσα από τον Πανελλήνιο Διαγωνισμό στα Μαθηματικά που διοργανώνει η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία από το 1934, στην πρώτη φάση του οποίου συμμετείχαν 12.000 μαθητές από όλη την Ελλάδα.«Η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία προετοιμάζει και υποστηρίζει τις προσπάθειες αυτών των μαθητών, πάντα σε εθελοντική βάση, στο πλαίσιο των στόχων της για την αναβάθμιση της Μαθηματικής Παιδείας και Εκπαίδευσης στη χώρα μας. Η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία συγχαίρει όλους τους μαθητές της ελληνικής ομάδας για τη μεγάλη τους επιτυχία. Σημαντική ήταν η συμβολή του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων σε όλη αυτή την προσπάθεια» επισημαίνει η ανακοίνωση της Εταιρείας. https://www.iefimerida.gr/ellada/mathimatiki-olympiada-6-metallia-ellines-mathites

Roscosmos Σε τροχιά, ετοιμάζονται ενεργά να αποχαιρετήσουν το φορτηγό - Το Progress MS-26 θα αναχωρήσει από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στις 13 Αυγούστου Χθες, οι κοσμοναύτες στοίβαξαν τον εξοπλισμό που έπρεπε να αφαιρεθεί στο πλοίο, πίεσαν το ISS με άζωτο από τους κυλίνδρους του πλοίου και γέμισαν τις δεξαμενές του σταθμού με πόσιμο νερό από τις δεξαμενές του πλοίου. Μην ξεχάσετε να πλεύσετε το πλοίο μαζί μας, θα δείξουμε σίγουρα την επιχείρηση ζωντανά (όλες οι εμφανίσεις και οι κωδικοί θα έρθουν λίγο αργότερα Σχετικά με άλλες διαστημικές υποθέσεις - στην έκθεση στον ιστότοπο: https://www.roscosmos.ru/40708/ https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_573336 Roscosmos Παρουσιάζουμε το έμβλημα του πληρώματος του επανδρωμένου διαστημικού σκάφους Soyuz MS-26! Η έναρξη του είναι τον Σεπτέμβριο Το Soyuz MS-26 θα παραδώσει ένα διεθνές πλήρωμα σε τροχιά: τους κοσμοναύτες της Roscosmos Alexey Ovchinin, Ivan Vagner και τον αστροναύτη της NASA Donald Pettit. Το έμβλημα φέρει τα ονόματα, καθώς και τις κρατικές σημαίες των χωρών που συμμετέχουν στην πτήση: Ρωσία και ΗΠΑ. Στο κέντρο υπάρχουν τρεις χρυσές ανθρώπινες φιγούρες σε φόντο του διαστήματος, που αντιπροσωπεύουν τα μέλη του πληρώματος με τη μορφή «διαστημικών φορτηγίδων» - το διακριτικό κλήσης της αποστολής, που τραβούν το διαστημόπλοιο πίσω τους. Συμβολίζουν το ομαδικό πνεύμα και την ετοιμότητα του πληρώματος να ξεπεράσει τις όποιες δυσκολίες. Ο στόχος της αποστολής, ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός, είναι ορατός από ψηλά. Κάτω αριστερά φαίνεται η γαλάζια Γη με το έδαφος της χώρας μας. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_573341

Η NASA ακύρωσε αποστολή στη Σελήνη λίγες εβδομάδες πριν την εκτόξευση υποχώρηση που ευνοεί τα σχέδια της Κίνας. Θα αναζητούσε νερό στο υπέδαφος του φεγγαριού. Σε μια ασυνήθιστη κίνηση η οποία στην προκειμένη μάλιστα περίπτωση έχει ευρύτερες επιπτώσεις κυρίως όσον αφορά την κούρσα που έχει ξεκινήσει για την κατάκτηση της Σελήνης και την κυριαρχία σε εδάφη και πλουτοπαραγωγικούς της πόρους η NASA ανακοίνωσε ότι διακόπτει την αποστολή VIPER που ήταν προγραμματισμένο να εκτοξευθεί τον προσεχή Νοέμβριο.Το VIPER είχε αποφασισθεί να προσσεληνωθεί σε ένα σημείο κοντά στην άκρη του μεγάλου κρατήρα Νόμπιλε που έχει διάμετρο 73 χιλιόμετρα στο νότιο πόλο της Σελήνης. Ένα μεγάλο μέρος του κρατήρα παραμένει σχεδόν σε μόνιμη σκιά από τον Ήλιο, κάτι που αυξάνει την πιθανότητα ανακάλυψης νερού σε παγωμένη μορφή που ήταν ο κύριος στόχος της αποστολής.Ο εντοπισμός και στη συνέχεια η αξιοποίηση σεληνιακού νερού αποτελεί κρίσιμο παράγοντα στην προσπάθεια μόνιμης παραμονής του ανθρώπου στο φυσικό μας δορυφόρο αφού το… τοπικό νερό θα μπορεί να τροφοδοτεί τις βάσεις και αργότερα άλλες εγκαταστάσεις που θα δημιουργηθούν εκεί με πόσιμο νερό και οξυγόνο ή υδρογόνο για κάθε χρήση όπως για παράδειγμα, για δημιουργία πυραυλικών καυσίμων.Το ρόβερ έχει κατασκευάσει η αμερικανική εταιρεία Astrobotic και το κόστος κατασκευής έφτασε τα 200 εκατ. δολάρια μαζί με το κόστος εκτόξευσης το συνολικό κόστος εκτιμάται ότι θα ξεπερνούσε τα 400 εκατ. δολάρια. Το κινούμενο με ηλιακή ενέργεια και βάρους 450 κιλών ρόβερ, με μέγεθος αμαξιδίου του γκολφ, θα χρησιμοποιούσε τρυπάνια, τρία φασματόμετρα και άλλο εξοπλισμό ανίχνευσης χημικών ουσιών για να εντοπίσει αποθέματα νερού σε μορφή πάγου σε βάθος έως ένα μέτρο κάτω από τη σεληνιακή επιφάνεια.Θα πραγματοποιούσε επίσης γεωλογικές μελέτες για να καταγραφούν δεδομένα για τα υλικά και μεταλλεύματα της Σελήνης που μπορούν να αποδειχθούν χρήσιμα για τον άνθρωπο σε διάφορα επίπεδα (τοπικής χρήσης, εμπορικής εκμετάλλευσης κ.α.) Η αιτία και ο κερδισμένος Η NASA αναφέρει ότι οι συνεχείς καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση της κατασκευής και δοκιμών του είχαν αύξαναν συνεχώς το κόστος και υπήρχε φόβος πώς θα υπήρχε αναβολή στην προγραμματισμένη ημερομηνία εκτόξευσης (είχε υπάρξει και προηγούμενη αναβολή) θα έκανε την αποστολή ασύμφορη οικονομικά. Η NASA αποφάσισε πώς είτε θα έρθει σε κάποια συμφωνία με ιδιωτική εταιρεία η οποία θα θελήσει να χρησιμοποιήσει το ρόβερ είτε θα το αποσυναρμολογήσει και θα χρησιμοποιήσει τα διάφορα όργανα και μηχανικά του μέρη ως εξοπλισμό άλλων διαστημικών αποστολών.Η απόφαση αυτή αποτελεί σύμφωνα με τους αναλυτές μια σαφής υποχώρηση στη κούρσα για την κατάκτηση της Σελήνης στην οποία το τελευταίο χρονικό διάστημα φαίνεται ότι παίρνει κεφάλι η Κίνα με τις συνεχείς πετυχημένες αποστολές ρομποτικών εξερευνητών την στιγμή που ο μεγάλος στόχος των ΗΠΑ για επανέναρξη των επανδρωμένων αποστολών στο φεγγάρι μέσω του προγράμματος Artemis παρουσιάζει συνεχείς καθυστερήσει γεγονός που δημιουργεί βάσιμες υποψίες ότι το Πεκίνο που ξέρει να κρατά πολύ καλά κρυμμένο το φιλόδοξο και ευρείας έκταση διαστημικό του πρόγραμμα είναι πιθανό να προλάβει να στείλει πρώτο στην επιφάνεια του φυσικού μας δορυφόρου τους ταϊκοναύτες του όπως ονομάζει η Κίνα τους αστροναύτες.Η Κίνα εκτός των άλλων έχει δημιουργήσει σε συνεργασία με την Ρωσία μια συμμαχία στην οποία προστίθενται συνεχώς διάφορες χώρες για τη δημιουργία μια μεγάλης επανδρωμένης βάσης στη Σελήνη. Την ίδια στιγμή η διαστημική συμμαχία ΗΠΑ-Ευρώπης-Καναδά-Ιαπωνίας έχεις στρέψει το ενδιαφέρον της στη δημιουργία ενός διαστημικού σταθμού γύρω από τη Σελήνη, την Σεληνιακή Πύλη, η κατασκευή του οποίου παρουσιάζει επίσης σημαντικές καθυστερήσεις. Στη φωτογραφία εικονίζεται το ρόβερ VIPER που καθηλώθηκε στη Γη και πιθανότατα θα προσφέρει τα όργανα του σε άλλες αποστολές. https://www.naftemporiki.gr/techscience/1720828/i-nasa-akyrose-apostoli-sti-selini-liges-evdomades-prin-tin-ektoxeysi-ypochorisi-poy-eynoei-ta-schedia-tis-kinas/

Διαμάντια στον πλανήτη Ερμή; Ένα στρώμα διαμαντιών, πάχους 15 χιλιομέτρων, πιθανόν να βρίσκεται εκατοντάδες χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια του Ερμή, σύμφωνα με την μελέτη ‘A diamond-bearing core-mantle boundary on Mercury’, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature Communications.Αν και τα διαμάντια είναι αδύνατον να εξορυχθούν, η ανακάλυψή τους θα βοηθήσει στην επίλυση μερικών γεωλογικών μυστηρίων του πλανήτη. Για παράδειγμα, ο Ερμής διαθέτει μαγνητικό πεδίο. Αν και είναι πολύ πιο ασθενέστερο από το μαγνητικό πεδίο της Γης, ο μαγνητισμός του είναι ακατανόητος επειδή ο πλανήτης είναι μικρός και φαίνεται να είναι γεωλογικά ανενεργός. Ο Ερμής διαθέτει επίσης ασυνήθιστα σκοτεινές επιφάνειες που η αποστολή Messenger της NASA αναγνώρισε ως γραφίτη, μια μορφή άνθρακα.Αυτό το τελευταίο χαρακτηριστικό πυροδότησε την περιέργεια των ερευνητών από το Κέντρο Προηγμένης Έρευνας Επιστήμης και Τεχνολογίας Υψηλής Πίεσης στο Πεκίνο. Η εξαιρετικά υψηλή περιεκτικότητα σε άνθρακα του Ερμή, τους έκανε να συνειδητοποιήσουν ότι μάλλον κάτι ασυνήθιστο συνέβη στο εσωτερικό του.Παρά τις παραξενιές του Ερμή, οι επιστήμονες υποπτεύονται ότι πιθανότατα σχηματίστηκε με τον τρόπο που σχηματίστηκαν και οι υπόλοιποι βραχώδεις πλανήτες: από την ψύξη ενός θερμού ωκεανού μάγματος. Στην περίπτωση του Ερμή, αυτός ο ωκεανός ήταν πιθανότατα πλούσιος σε άνθρακα και πυριτικά άλατα. Αρχικά, τα μέταλλα υπέστησαν πήξη στο εσωτερικό του, σχηματίζοντας έναν κεντρικό πυρήνα, ενώ το υπόλοιπο μάγμα κρυσταλλώθηκε στον μεσαίο μανδύα και τον εξωτερικό φλοιό του πλανήτη. Για χρόνια, οι ερευνητές πίστευαν ότι η θερμοκρασία και η πίεση του μανδύα ήταν αρκετά υψηλές ώστε ο άνθρακας να σχηματίσει γραφίτη, ο οποίος, όντας ελαφρύτερος από τον μανδύα, επέπλεε στην επιφάνεια. Αλλά μια μελέτη του 2019 πρότεινε ότι ο μανδύας του Ερμή μπορεί να είναι 80 μίλια βαθύτερος από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως. Αυτό θα αύξανε σημαντικά την πίεση και τη θερμοκρασία στο όριο μεταξύ του πυρήνα και του μανδύα, δημιουργώντας συνθήκες όπου ο άνθρακας θα μπορούσε να κρυσταλλωθεί σε διαμάντι. Για να διερευνήσει αυτή την πιθανότητα, η ομάδα των Βέλγων και Κινέζων ερευνητών, έφτιαξε χημικές ‘σούπες που περιείχαν σίδηρο, πυρίτιο και άνθρακα. Τέτοια μείγματα, παρόμοια σε σύνθεση με ορισμένα είδη μετεωριτών, πιστεύεται ότι μιμούνται τον ωκεανό μάγματος του αρχέγονου Ερμή. Οι ερευνητές έβαλαν επίσης αυτές τις ‘σούπες’ με ποικίλες ποσότητες θειούχου σιδήρου. υπολόγισαν ότι ο ωκεανός μάγματος περιείχε ποσότητες θείου, καθώς η σημερινή επιφάνεια του Ερμή είναι επίσης πλούσια σε θείο. Οι ερευνητές υπέβαλαν τα χημικά μείγματα σε πιέσεις σύνθλιψης 7 γιγαπασκάλ – 70.000 φορές περίπου η ατμοσφαιρική πίεση της Γης στο επίπεδο της θάλασσας – και θερμοκρασίες έως 1.970 βαθμούς Κελσίου. Αυτές οι ακραίες συνθήκες προσομοιώνουν εκείνες που επικρατούν βαθιά στο εσωτερικό του Ερμή. Επιπλέον, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν προσομοιώσεις σε υπολογιστές για να πάρουν ακριβέστερες τιμές της πίεσης και της θερμοκρασίας στο όριο πυρήνα-μανδύα του Ερμή, καθώς επίσης και την προσέγγιση των φυσικών συνθηκών κάτω από τις οποίες ο γραφίτης ή το διαμάντι θα ήταν σταθερά. Τέτοια υπολογιστικά μοντέλα υπολογιστών, σύμφωνα με τους ερευνητές, μας λένε για τις θεμελιώδεις δομές του εσωτερικού ενός πλανήτη. Τα πειράματα έδειξαν ότι ορυκτά όπως η ολιβίνη πιθανότατα σχηματίστηκαν στον μανδύα – ένα εύρημα που ήταν σύμφωνο με προηγούμενες μελέτες. Ωστόσο, η ομάδα ανακάλυψε επίσης ότι η προσθήκη θείου στη χημική διεργασία προκάλεσε στερεοποίηση μόνο σε πολύ υψηλότερες θερμοκρασίες. Τέτοιες συνθήκες είναι πιο ευνοϊκές για τον σχηματισμό διαμαντιών. Πράγματι, οι προσομοιώσεις στον υπολογιστή έδειξαν ότι, κάτω από αυτές τις αναθεωρημένες συνθήκες, τα διαμάντια μπορεί να κρυσταλλώθηκαν όταν ο εσωτερικός πυρήνας του Ερμή στερεοποιήθηκε. Επειδή ήταν λιγότερο πυκνά από τον πυρήνα, στη συνέχεια επέπλεαν μέχρι το όριο πυρήνα-μανδύα. Οι υπολογισμοί έδειξαν επίσης ότι τα διαμάντια, αν υπάρχουν, σχηματίζουν ένα στρώμα με μέσο πάχος περίπου 9 μίλια (15 km). Η εξόρυξη αυτών των πολύτιμων λίθων δεν είναι εφικτή. Πέρα από τις ακραίες θερμοκρασίες του πλανήτη, τα διαμάντια βρίσκονται σε μεγάλο βάθος – περίπου 300 μίλια (485 χιλιόμετρα) κάτω από την επιφάνεια.Όμως η ανακάλυψη των διαμαντιών στο εσωτερικό του Ερμή είναι σημαντική για έναν διαφορετικό λόγο: Μπορεί να είναι υπεύθυνα για το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη. Τα διαμάντια μπορεί να βοηθήσουν στη μεταφορά θερμότητας μεταξύ του πυρήνα και του μανδύα, κάτι που θα δημιουργούσε διαφορές θερμοκρασίας και θα προκαλούσε τον στροβιλισμό του υγρού σιδήρου, δημιουργώντας έτσι ένα μαγνητικό πεδίο. Τα αποτελέσματα της έρευνας θα μπορούσαν επίσης να εξηγήσουν πώς εξελίσσονται οι πλούσιοι σε άνθρακα εξωπλανήτες . Οι διεργασίες που οδήγησαν στον σχηματισμό ενός στρώματος διαμαντιού στον Ερμή μπορεί να έχουν συμβεί και σε άλλους πλανήτες, αφήνοντας ενδεχομένως παρόμοιες υπογραφές. Περισσότερες στοιχεία μπορεί να προκύψουν από την αποστολή BepiColombo, μια κοινή αποστολή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης. Το διαστημικό σκάφος που εκτοξεύτηκε το 2018, θα αρχίσει να περιφέρεται γύρω από τον Ερμή το 2025. πηγή: https://www.livescience.com/space/mercury/9-miles-of-solid-diamonds-may-lurk-beneath-mercurys-surface-new-study-finds

Το Curiosity ανακάλυψε κίτρινο κρυσταλλικό θείο στον Άρη. Στις 30 Μαΐου το διαστημικό όχημα Curiosity (Περιέργεια) που εξερευνά εδώ και 14 χρόνια την επιφάνεια του Άρη, πέρασε πάνω από μια πέτρα θρυμματίζοντάς την. Οι επιστήμονες της NASA εξετάζοντας τα θραύσματα έμειναν έκπληκτοι όταν διαπίστωσαν κάτι που δεν είχαν ξαναδεί στον Κόκκινο Πλανήτη: κίτρινους κρυστάλλους θείου.Οι κίτρινοι κρυστάλλοι του θείου φωτογραφήθηκαν από την Mastcam, στις 7 Ιουνίου 2024. Τα θραύσματα του πετρώματος έχουν διάμετρο περίπου 13 εκατοστά (από αριστερά προς τα δεξιά). Το χρώμα έχει προσαρμοστεί ώστε να ταιριάζει με αυτό που θα έβλεπε το ανθρώπινο μάτι στη Γη.Η ανάλυση των θραυσμάτων έγινε από το φασματόμετρο APXS (Alpha Particle X-Ray Spectrometer) που διαθέτει το Curiosity και διαπιστώθηκε ότι οι κίτρινοι κρύσταλλοι ήταν από καθαρό στοιχειακό θείο (S8) – ένα κίτρινο κρυσταλλικό στερεό, και όχι θείο που συνδέεται με το οξυγόνο σχηματίζοντας οξείδια ή θειικά άλατα. Είναι ένα άοσμο ορυκτό που στη Γη δημιουργείται από μια ποικιλία διαφορετικών γεωλογικών διεργασιών, συμπεριλαμβανομένης της ηφαιστειακής και υδροθερμικής δραστηριότητας. Η ερευνητική ομάδα του Curiosity δεν γνωρίζει ακόμη ποιες διεργασίες σχημάτισαν το στοιχειακό θείο που βρέθηκε από το ρόβερ.Το Curiosity φωτογράφισε αυτή την πέτρα με το παρατσούκλι «Λίμνη του Χιονιού» στις 8 Ιουνίου 2024, με την κάμερα Mars Hand Lens Imager (MAHLI), που βρίσκεται στο άκρο του ρομποτικού βραχιονα που διαθέτει το ρόβερ. Εννέα ημέρες πριν από τη λήψη αυτής της εικόνας, το Curiosity θρυμμάτισε μια παρόμοια πέτρα (βλέπε προηγούμενη φωτογραφία) αποκαλύπτοντας την ύπαρξη στοιχειακού θείου στον Άρη.Το ρόβερ Curiosity ανακάλυψε τους παραπάνω βράχους στην περιοχή Gediz Vallis, μια περιοχή στην οποία έρρεε κάποτε άφθονο νερό…Ένα πανόραμα 360 μοιρών δημιουργήθηκε από τις φωτογραφίες που λήφθηκαν από την Mast Camera του διαστημικού οχήματος Curiosity. Αρχίστε το βίντεο και σύρετε το ποντίκι για να δείτε την περιοχή του πλανήτη Άρη που εξερευνά το Curiosity. πηγή: https://www.jpl.nasa.gov/news/nasas-curiosity-rover-discovers-a-surprise-in-a-martian-rock

Πιθανές ενδείξεις ζωής στην Αφροδίτη (ξανά) Η Αφροδίτη είναι ο κοντινότερος γείτονας της Γης. Έχει παρόμοια δομή αλλά είναι ελαφρώς μικρότερη από τη Γη. Καλύπτεται από μια πυκνή, τοξική ατμόσφαιρα που παγιδεύει τη θερμότητα. Για τον λόγο αυτό η θερμοκρασία στην επιφάνειά της φτάνει τους 471 βαθμούς Κελσίου, είναι δηλαδή τόσο υψηλή που λιώνει ο μόλυβδος. Πριν από πέντε περίπου χρόνια μια ομάδα αστρονόμων είχε ανακοινώσει την ανίχνευση μεγάλης ποσότητας αερίου φωσφανίου στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης. Το φωσφάνιο ή φωσφίνη (phosphine) είναι μια ανόργανη χημική ένωση που περιέχει ένα άτομο φωσφόρου και τρία άτομα υδρογόνου, με μοριακό τύπο PH3. Η φωσφίνη που αποτελεί συστατικό της ατμόσφαιρας της Γης παράγεται από μικροοργανισμούς και βιομηχανικές δραστηριότητες. Ήταν η φωσφίνη της Αφροδίτης ένδειξη κάποιας μορφής ζωής στον αφιλόξενο πλανήτη;Ο ισχυρισμός για την παρουσία φωσφινίου αντιμετωπίστηκε με επιφύλαξη, και τουλάχιστον τέσσερις μελέτες που επανεξέτασαν το ζήτημα απέτυχαν να επιβεβαιώσουν τα ευρήματα. Βρήκαν μεν κάποια ποσότητα φωσφίνης, 1 μέρος ανά δισεκατομμύριο, η οποία όμως είναι επτά φορές μικρότερη από ό,τι είχε ανακοινωθεί αρχικά. Έτσι, το ζήτημα ξεχάστηκε.Τώρα, δυο ξεχωριστές ομάδες αστρονόμων ανακοίνωσαν στο National Astronomy Meeting 2024 ότι βρήκαν επιπλέον στοιχεία για φωσφίνη και αμμωνία, πιθανά σημάδια ύπαρξης μικροβιακής ζωής στον πλανήτη Αφροδίτη.Όσον αφορά τη φωσφίνη, σύμφωνα με τα ευρήματα της ερευνητικής ομάδας του Dave Clements, φαίνεται πως ανίχνευσή της ακολουθεί τον κύκλο ημέρας-νύχτας του πλανήτη: «Όταν η ατμόσφαιρα λούζεται από το φως του ήλιου, η φωσφίνη καταστρέφεται. Το μόνο που μπορούμε να πούμε είναι ότι υπάρχει φωσφίνη. Δεν ξέρουμε τι την παράγει. Μπορεί να είναι χημεία που δεν καταλαβαίνουμε. Ή πιθανώς κάποια μορφή ζωής». Οι παρατηρήσεις του Clements και των συναδέλφων του έγιναν με τηλεσκόπιο James Clerk Maxwell (JCMT), στη Χαβάη.Παράλληλα, η Jane Greaves από το Πανεπιστήμιο του Cardiff αποκάλυψε ότι εκτός από τη φωσφίνη, ανιχνεύθηκε στα νέφη της Αφροδίτης και αμμωνία – ένας δεύτερος πιθανός βιοδείκτης. Η αμμωνία εντοπίστηκε στα νέφη της ανώτερης ατμόσφαιρας, όπου οι θερμοκρασίες γύρω στους -15°C ή και μικρότερες.Σύμφωνα με την Greaves: «Ακόμα κι αν επιβεβαιώσουμε πλήρως όλα τα ευρήματα, δεν συνιστούν απόδειξη ότι βρήκαμε κάποια τα μαγικά μικρόβια και ζουν στην Αφροδίτη».Ο Robert Massey, αναπληρωτής διευθυντής της Royal Astronomical Society, δήλωσε ότι όπως και να έχουν τα πράγματα: «είναι συναρπαστικό να ελπίζουμε πως αυτές οι ανιχνεύσεις θα μπορούσαν να δείχνουν είτε πιθανά σημάδια ζωής είτε κάποιες άγνωστες χημικές διεργασίες. Θα είναι ενδιαφέρον να δούμε τι θα αποκαλύψουν περαιτέρω έρευνες στους επόμενους μήνες και χρόνια» πηγή: Signs of two gases in clouds of Venus could indicate life, scientists say – https://www.theguardian.com/science/article/2024/jul/17/signs-of-two-gases-phosphine-ammonia-in-clouds-of-venus-life

Ανακαλύφθηκε η μεγαλύτερη μικροήπειρος στον κόσμο. Βρίσκεται στον πυθμένα της θάλασσας ανάμεσα σε Γροιλανδία και Καναδά. Ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο του Ντέρμπι στη Βρετανία εντόπισε μια βυθισμένη «μικροήπειρο» σε μια περιοχή μεταξύ Καναδά και Γροιλανδίας. Οι ερευνητές εντόπισαν αυτό το κομμάτι γης έκτασης περίπου 400 χλμ. ενώ μελετούσαν τις τεκτονικές κινήσεις των πλακών της περιοχής.Με τον όρο μικροήπειρο οι ειδικοί αποκαλούν ένα τεκτονικό κομμάτι που αποσπάστηκε από μια ήπειρο. Η συγκεκριμένη μικροήπειρος δημιουργήθηκε μέσω μιας παρατεταμένης περιόδου ρήξης και εξάπλωσης του θαλάσσιου πυθμένα μεταξύ Γροιλανδίας και Βόρειας Αμερικής εκτιμούν οι ερευνητές.Σύμφωνα με τη μελέτη της ερευνητικής ομάδας πριν από περίπου 118 εκατομμύρια χρόνια χωρίστηκε στα δύο η τεκτονική πλάκα μεταξύ της Γροιλανδίας και του Καναδά και αποτέλεσμα αυτής της διεργασίας ήταν ο σχηματισμός αυτής της μικροηπείρου πριν από 60 εκατ. έτη σε μια περιοχή που είναι γνωστή ως ο Πορθμός του Ντέιβις.Οι ερευνητές μελετούσαν τις τεκτονικές κινήσεις των πλακών της περιοχής όταν βρήκαν έναν παχύ φλοιό που εκτεινόταν για σχεδόν 400 χλμ. κάτω από τον πορθμό. Η ανακάλυψη είναι σημαντική γιατί πρόκειται για την μεγαλύτερη μικροήπειρο που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα στον πλανήτη με τις υπόλοιπες να έχουν μέση έκταση 5-25 χλμ. και θα βοηθήσει να αποκαλυφθούν νέα στοιχεία για το πώς σχηματίζονται. Στο βυθό του Πορθμού Ντέιβις εντοπίστηκε η τεράστια μικροήπειρος https://www.naftemporiki.gr/techscience/1720545/anakalyfthike-i-megalyteri-mikroipeiros-ston-kosmo/

Roscosmos Φέρτε το Soyuz στο σταθμό: έχουν αναπτυχθεί οι δεξιότητες του ραντεβού και της ελλιμενισμού του πλοίου με το ISS Οι κοσμοναύτες Alexey Ovchinin και Ivan Vagner εκπαιδεύτηκαν στον προσομοιωτή Don-Soyuz. Συνήθως, το ραντεβού με τον σταθμό συμβαίνει αυτόματα, αλλά οι αστροναύτες πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης και να μπορούν να ελέγχουν το διαστημόπλοιο χειροκίνητα. Για να μεταβείτε σε χειροκίνητο έλεγχο, πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις: ▪ πριν το Σογιούζ μπει στη σκιά - περισσότερα από 25 λεπτά. ▪ η απόσταση μεταξύ αντικειμένων σύνδεσης είναι 2 χιλιόμετρα. ▪ Τρίτη διόρθωση πλοίου. ▪ Το ISS βρίσκεται στο οπτικό πεδίο των οπτικών οργάνων. Η λειτουργία εκτελείται από τον κυβερνήτη - ελέγχει την κίνηση στο όχημα καθόδου, ρυθμίζοντας τις ταχύτητες στο διαμήκη κανάλι και μειώνοντας τις πλευρικές ταχύτητες και διατηρεί τον προσανατολισμό του διαστημικού σκάφους σε σχέση με το ISS. Τον βοηθά ένας μηχανικός πτήσης, του οποίου ο χώρος εργασίας βρίσκεται στο τμήμα εξυπηρέτησης. Εκεί είναι εγκατεστημένος εξοπλισμός για τον προσδιορισμό των παραμέτρων της σχετικής κίνησης του πλοίου. Μετά την τελική προσέγγιση, πραγματοποιείται μια πτήση προς μια θύρα σύνδεσης που καθορίζεται από τη Γη (υπάρχουν τέσσερις από αυτές στον ISS). Στη συνέχεια, εάν είναι απαραίτητο, εκτελείται μια περιστροφή και αιώρηση σε εύρος από 250 έως 160 μέτρα. Η αποστολή ξεκινά τον Σεπτέμβριο. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_573335 Roscosmos Μεταφορά για εξυπηρέτηση της προσγείωσης διαστημικών οχημάτων επανεισόδου Το εργοστάσιο ραδιοφώνου Yaroslavl (μέρος της εκμετάλλευσης RKS Roscosmos) κατασκεύασε και παρέδωσε στην TsENKI ένα πρωτότυπο ενός ειδικού οχήματος για εργασίες σε περιοχές προσγείωσης. Περιλαμβάνεται σε ένα σύνολο εργαλείων που έχουν σχεδιαστεί για λήψη, ακρόαση και εγγραφή φωνητικών συνομιλιών μεταξύ του πληρώματος και της ομάδας έρευνας και διάσωσης, καθώς και εγγραφή βίντεο της κάθοδος και της προσγείωσης του οχήματος επιστροφής. Το συγκρότημα έχει σχεδιαστεί με βάση ένα πλαίσιο παντός εδάφους KAMAZ. Εκτός από τον εγκατεστημένο ραδιοεξοπλισμό και τα ντουλάπια τηλεπικοινωνιών για την εγκατάσταση πρόσθετου εξοπλισμού, δύο πλήρεις θέσεις εργασίας για το προσωπικό είναι εξοπλισμένοι στο αμάξωμα του βαν του οχήματος. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_573322 Roscosmos Το τρίτο στάδιο της ολοκληρωμένης δοκιμής του τεχνικού συγκροτήματος Angara πραγματοποιείται στο Vostochny Ειδικοί από το cosmodrome, Research Institute of Launch Complexes που ονομάζονται από τον V.P. Η Barmina και το Khrunichev Center άρχισαν να αναλύουν το πακέτο του μοντέλου ηλεκτρικού ανεφοδιασμού Angara-NZh. Τοποθετείται σε περιστρεφόμενη βάση για βήμα προς βήμα αποδέσμευση των πλαϊνών μπλοκ. Επίσης, τα μπλοκ διάταξης μεταφέρονται στην αποθήκη. Τα εξαρτήματα Angara-NZh θα μεταφερθούν σε ένα σύνολο εξοπλισμού αποθήκευσης κατά το τέταρτο στάδιο της ολοκληρωμένης δοκιμής. https://vk.com/roscosmos?w=wall-30315369_573320