Δροσος Γεωργιος

Ασφαλείς οι αστροναύτες του Διαστημικού Σταθμού. Οι έξι αστροναύτες του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού είναι ασφαλείς και έχουν καταφύγει στο ρωσικό τμήμα του ISS, αφού σήμανε ο συναγερμός στο αμερικανικό τμήμα του, ανακοίνωσε σήμερα η Nasa. Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία ωστόσο δεν ήταν σε θέση να επιβεβαιώσει ότι αιτία του συναγερμού ήταν η διαρροή αμμωνίας, όπως είχαν ανακοινώσει νωρίτερα οι ρωσικές αρχές. «Οι ελεγκτές της πτήσης του ISS δεν γνωρίζουν εάν ο συναγερμός σήμανε λόγω της αύξησης της πίεσης, εξαιτίας κάποιου ελαττωματικού αισθητήρα ή λόγω προβλήματος στο λογισμικό» ανέφερε η Nasa μέσω του λογαριασμού της στο Twitter. «Το πλήρωμα είναι ασφαλές. Δεν έχει επιβεβαιωθεί καμία διαρροή αμμωνίας. Το πλήρωμα αντέδρασε μετά την αύξηση της πίεσης στο κύκλωμα ψύξης», πρόσθεσε. Η ρωσική διαστημική υπηρεσία Roskosmos νωρίτερα είχε αναφέρει ότι λόγω διαρροής μιας τοξικής ουσίας από το κύκλωμα ψύξης, προφανώς αμμωνίας, οι αστροναύτες αναγκάστηκαν να εκκενώσουν το αμερικανικό τμήμα του ISS. Σύμφωνα με έναν εκπρόσωπο της Roskosmos για την επιδιόρθωση του προβλήματος ενδέχεται να χρειαστεί να βγουν οι αστροναύτες για έναν «διαστημικό περίπατο», ωστόσο δεν είναι αναγκαίο να εκκενωθεί πλήρως ο σταθμός. «Η κατάσταση είναι περίπλοκη, όμως είναι υπό έλεγχο. Τέτοιες διαρροές είχαν συμβεί και στο παρελθόν», εξήγησε ο εκπρόσωπος. Λόγω του προβλήματος αυτού ενδέχεται μεταξύ άλλων να καθυστερήσει η επιστροφή στη Γη της κάψουλας Dragon της εταιρείας SpaceX που μετέφερε εφόδια στον ISS στις αρχές της εβδομάδας. Ο ISS είναι ένας από τους ελάχιστους τομείς της ρωσοαμερικανικής συνεργασίας που δεν επλήγησαν από την επιδείνωση στις σχέσεις των δύο χωρών λόγω της κρίσης στην Ουκρανία, εξαιτίας της οποίας η Δύση επέβαλε πρωτοφανείς οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία. http://physicsgg.me/2015/01/14/%ce%b1%cf%83%cf%86%ce%b1%ce%bb%ce%b5%ce%af%cf%82-%ce%bf%ce%b9-%ce%b1%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf%ce%bd%ce%b1%cf%8d%cf%84%ce%b5%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b9/

10 χρόνια στον Τιτάνα. Γιορτάζουμε την 10η επέτειο της πρωτοποριακής αποστολής Huygens στο φεγγάρι του Κρόνου, Τιτάνα, την πρώτη επιτυχημένη προσγείωση σε έναν κόσμο έξω από το Ηλιακό Σύστημα. Βίντεο. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2013/01/The_Huygens_experience http://www.esa.int/spaceinimages/Images/2015/01/Huygens_The_top_10_discoveries_at_Titan http://www.esa.int/spaceinimages/Images/2014/Titan_by_the_numbers http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Highlights/10_chrhonia_ston_Tithana

Αβλαβής επίσκεψη μεγάλου αστεροειδή. Ενας μεγάλος αστεροειδής, ο «2004 BL86», ο οποίος έχει διάμετρο περίπου μισού χιλομέτρου, θα περάσει στις 26 Ιανουαρίου σχετικά κοντά από τη Γη, σε απόσταση περίπου τριπλάσια από τη Σελήνη, αλλά δεν αποτελεί κίνδυνο, όπως ανακοίνωσε η NASA. Πρόκειται για το κοντινότερο πέρασμα που θα κάνει αστεροειδής τέτοιου μεγέθους έως το 2027, όταν ο επίσης μεγάλος αστεροειδής «1999 ΑΝ10» αναμένεται να πλησιάσει τον πλανήτη μας. Στο κοντινότερο σημείο του από τη Γη στις 26 Ιανουαρίου, ο «2004 BL86» θα βρεθεί σε απόσταση περίπου 1,2 εκατομμυρίων χιλιομέτρων. Ο εν λόγω αστεροειδής δεν αναμένεται να ξαναπλησιάσει τη Γη μέσα στα επόμενα 200 χρόνια. Η NASA και άλλες διαστημικές υπηρεσίες και αστεροσκοπεία ανά τον κόσμο σχεδιάζουν να μελετήσουν τη διέλευση του αστεροειδούς για να μάθουν περισσότερα πράγματα για τον ίδιο και γενικότερα γι' αυτά τα ουράνια σώματα, που αποτελούν δυνητική απειλή για τον πλανήτη μας. Ο διαμέτρου 550 μέτρων αστεροειδής ανακαλύφθηκε το 2004 από ένα αμερικανικό τηλεσκόπιο στο Νέο Μεξικό και αναμένεται, όταν πλησιάσει και άλλο τη Γη, να είναι ορατός στο βόρειο ημισφαίριο ακόμη και από τους ερασιτέχνες αστρονόμους με τα μικρά τηλεσκόπιά τους. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=667443

Νέος κυνηγός πλανητών. Ενα ακόμη σημαντικό εργαλείο έχουν πλέον στη διάθεση τους οι επιστήμονες για την εξερεύνηση του Διαστήματος και ειδικότερα για τον εντοπισμό εξωπλανητών. Πρόκειται για το NGTS (Next-Generation Transit Survey), μια συστοιχία τηλεσκοπίων που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή. Αφότου το διαστημικό τηλεσκόπιο «Κέπλερ» τέθηκε δεκτός λειτουργίας το 2013, υπάρχει ένα κενό στην αναζήτηση εξωπλανητών, το οποίο φιλοδοξεί να καλύψει το NGTS, που θα δώσει έμφαση στην εύρεση πλανητών με διάμετρο δύο έως οκτώ φορές μεγαλύτερη από τη διάμετρο της Γης (οι λεγόμενες υπερ-Γαίες). Το NGTS αποτελείται από μια διάταξη 12 μικρών τηλεσκοπίων, το καθένα διαμέτρου 20 εκατοστών, τα οποία έχουν κατασκευαστεί από βρετανικά και ελβετικά πανεπιστήμια, καθώς και από τη Γερμανική Διαστημική Υπηρεσία. Οποιαδήποτε ανακάλυψη κάνει το NGTS , θα επιβεβαιώνεται με μεγαλύτερη λεπτομέρεια από τα ισχυρότερα τηλεσκόπια του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου, όπως το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) και το υπό κατασκευή Υπερβολικά Μεγάλο Τηλεσκόπιο (ELT). http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=667440 Ψηφοφορία για τα ονόματα των σημαντικότερων εξωπλανητών. Για πρώτη φορά στα χρονικά, η Διεθνής Αστρονομική Ένωση (IAU) αποφάσισε να δώσει τη δυνατότητα σε οποιονδήποτε λάτρη του διαστήματος σε όλο τον κόσμο να ψηφίσει για το όνομα που θεωρεί καταλληλότερο για ένα ουράνιο σώμα. Η διαδικασία, η οποία ονομάζεται NameExoWorlds και ξεκινά από σήμερα, αφορά μερικούς από τους σημαντικότερους εξωπλανήτες, και τους μητρικούς αστέρες τους, από τους 1.800 περίπου που έχουν εντοπισθεί μέχρι σήμερα. Στην πρώτη φάση της διαδικασίας, κάθε μη κυβερνητικός οργανισμός και ένωση που θα εγγραφεί στο NameExoWorlds θα μπορεί να επιλέξει τους 20 εξωπλανήτες και αστέρες που πιστεύει πως πρέπει να αποκτήσουν μια οικεία ονομασία, ανάλογη με αυτή που έχουν οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Από τις προτάσεις που θα συγκεντρωθούν, η IAU θα συγκεντρώσει τις πιο δημοφιλείς, οι οποίες θα «προκριθούν» στην επόμενη φάση. Στη δεύτερη φάση, πάλι οι εγγεγραμμένοι οργανισμοί θα προτείνουν ονομασίες για αυτούς τους δημοφιλέστερους εξωπλανήτες. Σύμφωνα με την IAU, τα ονόματα θα πρέπει να είναι σύμφωνα με τους κανόνες ονοματοδοσίας που έχει θεσπίσει η Ένωση γι’ αυτό τον σκοπό, ενώ θα πρέπει να αναφέρονται και τα επιχειρήματα που θα δικαιολογούσαν την επιλογή τους. Οι απλοί ιδιώτες θα συμμετάσχουν στην τρίτη φάση του NameExoWorlds, κατά την οποία από τα προτεινόμενα ονόματα για κάθε εξωπλανήτη, θα ψηφίσουν εκείνο που θεωρούν καλύτερο. Η ανακοίνωση των ονομάτων που θα προκύψουν από τη δημόσια ψηφοφορία θα ανακοινωθούν σε πανηγυρική τελετή, η οποία θα γίνει στα τέλη Αυγούστου, στο περιθώριο του ετήσιου συνεδρίου της IAU, που θα γίνει στη Χονολουλού. Για τα ονόματα των σημαντικότερων ουράνιων σωμάτων στο σύμπαν, είτε δεν γνωρίζουμε ποιος τα «βάφτισε» είτε πήραν το όνομα που επέλεξε γι’ αυτά ο αστρονόμος που τα πρωτοπαρατήρησε – και το οποίο διατηρούν μέχρι σήμερα. Εδώ και δεκαετίες, ωστόσο, τα κράτη-μέλη της IAU έχουν αναθέσει την Ένωση την ονοματοδοσία κάθε νέας αστρονομικής ανακάλυψης. Έτσι, είναι η πρώτη φορά που μη ειδικοί θα συμμετάσχουν στην επιλογή της ονομασίας πλανητών, αλλά και αστέρων. Για τη συμμετοχή στο NameExoWorlds, οι μη κυβερνητικοί οργανισμοί και ενώσεις θα πρέπει να εγγραφούν μέχρι τις 15 Μαΐου. Ωστόσο, η πρώτη φάση της διαδικασίας, και η υποβολή προτάσεων για τους 20 σημαντικότερους εξωπλανήτες, θα ολοκληρωθεί στις 20 Φεβρουαρίου. http://www.naftemporiki.gr/story/902101/psifoforia-gia-ta-onomata-ton-simantikoteron-eksoplaniton

Εκτακτη Ειδηση- Εκκενώθηκε λόγω διαρροής το αμερικανικό τμήμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Το πλήρωμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS) απομακρύνθηκε από το αμερικανικό τμήμα του τροχιακού εργαστηρίου λόγω διαρροής «επιβλαβών ουσιών» από το σύστημα ψύξης, αναφέρουν την Τετάρτη ρωσικά μέσα. Όπως αναμεταδίδει το Reuters, αξιωματούχος της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Roscosmos δήλωσε ότι η κατάσταση βρίσκεται πλέον «υπό έλεγχο» και το εξαμελές πλήρωμα -τρεις Ρώσοι, δύο Αμερικανοί και μια Ιταλίδα- είναι ασφαλείς στο ρωσικό τμήμα του ISS. Σύμφωνα με το πρακτορείο Interfax, το υλικό που διέρρευσε από το σύστημα ψύξης ήταν αμμωνία. Θα ήταν η έκτη φορά που εμφανίζεται πρόβλημα στο σύστημα ψύξης. Το τελευταίο περιστατικό ήταν το 2013, όταν μια ελαττωματική αντλία αμμωνίας οδήγησε σε διακοπή της ηλεκτροδότησης σε μη κρίσιμα συστήματα του σταθμού. Λίγους μήνες νωρίτερα είχε σημειωθεί διαρροή αμμωνίας που δεν απείλησε το πλήρωμα. Ήταν η δεύτερη από το 2012. Η υγροποιημένη αμμωνία χρησιμοποιείται για να μεταφέρει την πλεονάζουσα θερμότητα των ηλεκτρονικών συστημάτων σε μια σειρά από ψύκτρες που την ακτινοβολούν στο Διάστημα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231377354 Ο δεύτερος Ρομποτικός Διαγωνισμός του Διαστημικού Σταθμού ξεκινά. Ξεκινούν σήμερα οι εγγραφές για έναν διαγωνισμό διαστημικής ρομποτικής για μαθητές. Ο στόχος είναι ο σχεδιασμός ενός ρομπότ που θα μπορεί να μετακινήσει φορτίο από το ένα άκρο μιας μακέτας του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS) ως το άλλο. Ο διαγωνισμός είναι ανοιχτός σε κάθε μαθητή ηλικίας μεταξύ 11 και 19 από κάθε κράτος μέλος της ESA*. Αυτή είναι η δεύτερη φορά που η ESA τρέχει ένα διαγωνισμό διαστημικής ρομποτικής. Η πρώτη φορά έλαβε χώρα το 2013 ως μέρος της αποστολής του αστροναύτη Luca Parmitano στον ISS. Για τον πρώτο διαγωνισμό, οι μαθητές έπρεπε να σχεδιάσουν ένα ρομπότ για να ξεφορτώσουν όσο το δυνατόν περισσότερο φορτίο από μια μακέτα ενός αυτοματοποιημένου οχήματος μεταφοράς (ATV) της ESA σε ένα δεδομένο χρονικό διάστημα. Η αποστολή του αστροναύτη της ESA, Andreas Mogensen, θα εμπλέκεται με αυτή τη νέα έκδοση του διαγωνισμού. Θα μεταβεί στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό για 10 ημέρες τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους. Το όνομα της αποστολής του είναι IRISS, ένα όνομα που προτάθηκε από τον Filippo Magni, από την Ιταλία. Επιλέχθηκε από πάνω από 700 συμμετοχές που έλαβε η ESA από όλη την Ευρώπη, και συνδυάζει τα ονόματα Iris (Ίρις στα ελληνικά) και ISS. Ίρις ήταν μια Ελληνίδα θεά, και ως αγγελιοφόρος των θεών του Ολύμπου, αποτελούσε τον κρίκο μεταξύ της ανθρωπότητας και του κόσμου, και μεταξύ του ουρανού και της Γης. Ο διαγωνισμός θα διαρκέσει για το μεγαλύτερο μέρος του έτους. Οι επιστολές πρόθεσης συμμετοχής πρέπει να κατατεθούν από τις ομάδες των μαθητών έως τις 6 Φεβρουαρίου. Θα πρέπει στη συνέχεια να υποβάλουν ένα βίντεο, το οποίο θα αποτελέσει μέρος της της ανάλυσης του αρχικού σχεδιασμού του ρομπότ τους. Θα δείχνει τα μέλη της ομάδας, τη στρατηγική που υιοθετούν για το ρομπότ τους και κάθε πρωτότυπο υλικό που έχουν κατασκευάσει. Αυτά τα βίντεο θα κριθούν από την επικοινωνιακή ποιότητα που παρουσιάζεται, και θα απονεμηθεί ένας πολλαπλασιαστικός παράγοντας που θα μετρήσει για την τελική βαθμολογία της ομάδας αν τα καταφέρει να φτάσει στον τελικό στο τέλος του έτους. Έως τις 22 Μαΐου, οι ομάδες πρέπει να υποβάλουν την τεκμηρίωση της ανάλυσης του σχεδίου τους , έτσι ώστε να μπορεί να αξιολογηθεί το έργο τους. Στη συνέχεια, το Σεπτέμβριο, όταν ο Andreas θα είναι στο διαστημικό σταθμό, όλες οι ομάδες που συμμετέχουν θα έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε ζωντανές συνεντεύξεις WebEx με εμπειρογνώμονες ρομποτικής της ESA. Τον Δεκέμβριο, ο διαγωνισμός θα φτάσει στην τελική του φάση. Οι εναπομείνασες ομάδες θα συγκεντρωθούν στο Ευρωπαϊκό Διαστημικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογίας της ESA (ESTEC), στην Ολλανδία για τον μεγάλο τελικό. Για περισσότερες από δύο ημέρες, οι ομάδες θα διαγωνιστούν μεταξύ τους για να δούμε ποιας ομάδας το ρομπότ μπορεί να κινήσει περισσότερο φορτίο από το μια μεριά της μακέτας του ISS στην άλλη, αποφεύγοντας συγκρούσεις κατά τη διαδρομή. Ο Andreas θα είναι εκεί όλη την ώρα, θα ανακατεύεται με τους μαθητές, απαντώντας στις ερωτήσεις τους για την εμπειρία του στο διάστημα. Στο τέλος του διαγωνισμού, θα παρουσιάσει τα βραβεία στους νικητές. Στο σύνολο του ο διαγωνισμός είναι ένας συναρπαστικός τρόπος για να εμπλακούν οι μαθητές από όλη την Ευρώπη με το χώρο της βιομηχανίας, και να ενθαρρυνθεί η ομαδική εργασία. Η ESA ενθαρρύνει κάθε ομάδα να συμπεριλάβει άτομα με ευρεία τεχνογνωσία και δεξιότητες. Ένα μέτρο της επιτυχίας μπορεί να εκτιμηθεί από τις αντιδράσεις στην εναρκτήρια έκδοση του διαγωνισμού. Ο Christoph Herderich, αρχηγός της ομάδας NeXT Hacker Generation Team Leader, δήλωσε: "Ήταν μια μεγάλη εμπειρία για τους μαθητές και εύχομαι πραγματικά ότι οι άλλες ομάδες θα έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν ανάλογες εμπειρίες," Ο Christopher Beard, της Ακαδημίας Επικοινωνίας του Μάντσεστερ, επικεφαλής της ομάδας των "Space Raiders", δήλωσε, Ήταν μια καταπληκτική εμπειρία για τους μαθητές και η ανταπόκριση από το προσωπικό, τους μαθητές, τους γονείς, τα μέσα ενημέρωσης, καθώς και άλλα άτομα ήταν εκπληκτική." Βίντεο. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2015/01/iriss_Space_Robotics_competition http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/O_dehuteros_Rompotikhos_Diagonismhos_toy_Diastemikohu_Stathmohu_xekinha Φρέσκες προμήθειες και πειράματα για τη Σαμάνθα. Προχθές, η αστροναύτης της ESA, Samantha Cristoforetti (Σαμάνθα Κριστοφορέτι) και ο αστροναύτης της NASA, Butch Wilmore (Μπούτς Γουίλμορ) αιχμαλώτισαν το διαστημικό σκάφος Dragon που έφερε προμήθειες και νέα πειράματα για τους έξι αστροναύτες που ζουν 400 χιλιόμετρα πάνω από τον πλανήτη μας. Η Σαμάνθα βοήθησε τον Μπουτς καθώς εκείνος χειριζόταν τον μήκους 17 μέτρων ρομποτικό βραχίονα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού για να αιχμαλωτίσει το πλοίο εφοδιασμού πέντε τόνων που εναιωρούνταν 10 μέτρα από το αβαρές ερευνητικό κέντρο. Το διαστημικό σκάφος έφερε πολλά πειράματα για τους αστροναύτες, περιλαμβάνοντας μύγες των φρούτων, πλατυέλμινθες (είδος σκωληκόμορφων ασπόνδυλων ζώων), ανθρώπινα και οστρακοειδή κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Ένα από τα πρώτα πειράματα που εκφορτώθηκαν απαιτούσε ταχεία δράση από το πλήρωμα. Για να καταλάβουμε πώς το ανοσοποιητικό σύστημα λειτουργεί σε μοριακό επίπεδο, οι ερευνητές έστειλαν με το Dragon ανθρώπινα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα κύτταρα έχουν εξαχθεί από φρέσκο ανθρώπινο αίμα - και επιβιώνουν μόλις 120 ώρες έξω από αυτό. Μετά από ένα διήμερο πτήσης στο Dragon, τα κύτταρα βρίσκονται στο Σταθμό και έπρεπε να τοποθετηθούν μέσα στη θερμοκοιτίδα Kubik της ESA στη Ευρωπαϊκή μονάδα Columbus όσο το δυνατόν συντομότερα. Μόλις βρεθούν στο εσωτερικό της θερμοκοιτίδας των 37 ° C, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, θα ενεργοποιηθούν για να προκληθεί μια ανοσολογική απόκριση πριν καταψυχθούν και σταλούν για ανάλυση πίσω στη Γη. Η διεθνής ομάδα επιστημόνων πραγματοποίησε πολλές πρόβες πέρυσι ώστε να τελειοποιήσει αυτά τα σημαντικά βήματα. Άλλες αφίξεις με το Dragon περιλαμβάνουν κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος από το κοινό μύδι. Με πρώτο αυτό σε μια σειρά πειραμάτων Triplelux ερευνά γιατί το ανοσοποιητικό σύστημα λειτουργεί λιγότερο καλά στο διάστημα. Προσομοιώνοντας μια μόλυνση σε κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος από διαφορετικές πηγές - μύδια, αρουραίους και βακτήρια - και εκθέτοντας τα σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, η κανονική βαρύτητα στη Γη και προσομοίωση της βαρύτητας στο διάστημα, οι ερευνητές ελπίζουν να εντοπίσουν αν είναι η μικροβαρύτητα, η ακτινοβολία ή ένας συνδυασμός παραγόντων που επηρεάζουν τα ανοσοποιητικά συστήματα κατά τη διάρκεια της διαστημικής πτήσης. Η Σαμάνθα έχει περάσει περίπου 50 ημέρες στο Διαστημικό Σταθμό και μοιράζεται την εμπειρία της με τους ακολούθους της. Διαβάστε τα ημερολόγια της για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα πειράματα της και πως είναι να κουρεύεσαι σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Ακολουθήστε την αποστολή της μέσω του συνδέσμου http://samanthacristoforetti.esa.int/ http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Phrheskes_promhetheies_kai_peirhamata_gia_te_Samhantha

Η ακριβή θέση του πλανήτη Κρόνου. Χάρη σε γιγαντιαίο ραδιοτηλεσκόπιο οι αστρονόμοι είναι τώρα σε θέση να γνωρίζουν την… ακριβή θέση του πλανήτη Κρόνου, με απόκλιση μόλις 1,5 χιλιομέτρου. Σύμφωνα με όσα αναφέρει δημοσίευμα του BBC, οι τελευταίες αυτές μετρήσεις είναι ακριβέστερες προηγούμενων ετών και αναμένεται να φανούν ιδιαίτερα χρήσιμες στους επιστήμονες για τις μελλοντικές μελέτες του ηλιακού μας συστήματος και όχι μόνο. Οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν σήματα που εστάλησαν από το διαστημόπλοιο Cassini, το οποίο βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο από το 2004. Δέκα κεραίες, διάσπαρτες από τη Χαβάη ως τις Παρθένες Νήσους, πραγματοποίησαν τις μετρήσεις, παρότι ο Κρόνος βρίσκεται σχεδόν 1 δισεκατομμύριο μίλια μακριά. Το πανίσχυρο αυτό συγκρότημα κεραιών, γνωστό αλλιώς ως Very Long Baseline Array (VLBA), είναι στην ουσία ένα γιγαντιαίο τηλεσκόπιο χωρισμένο σε δέκα τμήματα, σημειώνει το ίδιο δημοσίευμα. Τα ευρήματα των επιστημόνων αναφέρθηκαν σε ένα συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας (American Astronomical Society) που πραγματοποιήθηκε στο Σιάτλ των ΗΠΑ. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B1%CE%BA%CF%81%CE%B9%CE%B2%CE%AE-%CE%B8%CE%AD%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%88%CE%B1%CE%BD-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B5%CF%82

Προχωρά η κινεζική πρόβα για τη συλλογή δειγμάτων από τη Σελήνη. Κινεζικό σκάφος που εκτοξεύτηκε τον Οκτώβριο τέθηκε αυτή την εβδομάδα σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη, στο πλαίσιο μιας «πρόβας» για τη φιλόδοξη αποστολή μεταφοράς δειγμάτων από το φεγγάρι, η οποία προγραμματίζεται για το 2017. Το σκάφος, γνωστό ως CE5-T1 ή Chang'e 5T-1, πραγματοποίησε τον Οκτώβριο μια πλήρη περιφορά γύρω από τη Σελήνη, και στη συνέχεια απελευθέρωσε ένα κάνιστρο που έπεσε με αλεξίπτωτο στη Γη την ίδια μέρα. Λίγο αργότερα, μετακινήθηκε στο σημείο Λαγκράνζ 2 (L2), μια θέση στην οποία η βαρυτική έλξη της Γης και της Σελήνης αλληλοεξουδετερώνονται. Σύμφωνα με κρατικά κινεζικά μέσα, το CE5-T1 κινείται τώρα σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη και προγραμματιζόταν να πυροδοτήσει τον κινητήρα του για να μειώσει την περίοδο περιφοράς στα 127 λεπτά. Το σκάφος συλλέγει τώρα δεδομένα που θα χρησιμοποιηθούν στο σχεδιασμό της αποστολής Chang'e 5 το 2017, ανέφερε η Κινεζική Κεντρική Τηλεόραση σύμφωνα με το Space.com. Το Chang'e 5 θα είναι μια ρομποτική αποστολή που θα επιχειρήσει να προσσεληνωθεί και να συλλέξει αρκετά κιλά υλικού για το ταξίδι επιστροφής στη Γη. Το Δεκέμβριο του 2013, η σεληνάκατος Chang'e-3 που μετέφερε το ρομπότ Yutu έγινε η πρώτη αποστολή που πραγματοποιεί ελεγχόμενη προσεδάφιση στη Σελήνη εδώ και 37 χρόνια -ήταν μια ακόμα επιτυχία για το φιλόδοξο διαστημικό πρόγραμμα της Κίνας. Η Κίνα έχει επίσης σχέδια για την κατασκευή του δικού της διαστημικού σταθμού γύρω στο 2020. Η πρώτη επανδρωμένη κινεζική αποστολή στο Διάστημα πραγματοποιήθηκε το 2003. Έκτοτε έχουν ακολουθήσει άλλες τέσσερις. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231376998

Μόλις το 10% των γαλαξιών «φιλόξενο» για εξελιγμένες μορφές ζωής. Ίσως το σύμπαν να είναι πολύ πιο έρημο απ’ ό,τι θεωρούνταν μέχρι σήμερα. Κι αυτό γιατί, όπως υποστηρίζουν δύο αστροφυσικοί, από τους 100 δισεκατομμύρια γαλαξίες που περιέχει, μόλις στο 10% επικρατούν συνθήκες που θα επέτρεπαν την ανάπτυξη εξελιγμένων μορφών ζωής, όπως συνέβη στη Γη. Στο υπόλοιπο 10%, προσθέτουν οι επιστήμονες, ανά τακτά χρονικά διαστήματα εξαιρετικά βίαια γεγονότα έχουν προκαλέσει την εκπομπή μεγάλων ποσοτήτων ακτινοβολίας –ένα φαινόμενο γνωστό ως εκλάμψεις ακτίνων γ– με συνέπεια κάθε φορά να εξαλείφεται οποιοσδήποτε μικροοργανισμός που υπήρχε εκεί και ήταν πιο περίπλοκος από τα μικρόβια. Η επιστημονική κοινότητα εξετάζει εδώ και χρόνια κατά πόσο μια έκλαμψη ακτίνων γ θα μπορούσε να βλάψει τον πλανήτη μας. Αυτές οι εκπομπές ανακαλύφθηκαν το 1967 και διαχωρίζονται σε δύο τύπους, ανάλογα με τη διάρκεια τους. Έτσι, οι σύντομες εκλάμψεις διαρκούν 1-2 δευτερόλεπτα και κατά κανόνα προέρχονται από τη σύγκρουση αστέρων νετρονίων ή την απορρόφηση ενός αστέρα νετρονίου σε μία μαύρη τρύπα. Ωστόσο, παρατηρούνται και εκλάμψεις με διάρκεια μεγαλύτερη από μερικές δεκάδες δευτερόλεπτα, που οφείλονται στην κατάρρευση μεγάλων αστρικών σωμάτων. Αν και αυτές οι εκλάμψεις είναι πιο σπάνιες, εκλύουν 100πλάσια ενέργεια και μπορεί να αποδειχθούν θανατηφόρες για τους πλανήτες που βρίσκονται στην «εμβέλειά» τους. Ο λόγος είναι πως θα προκαλέσουν αλυσιδωτές χημικές αντιδράσεις στην ατμόσφαιρα του πλανήτη, καταστρέφοντας το στρώμα όζοντος στα ανώτερα επίπεδά της. Έτσι, χωρίς πλέον αυτό το προστατευτικό στρώμα, η υπεριώδης ακτινοβολία του μητρικού αστέρα θα «βομβαρδίζει» για μήνες ή και χρόνια την επιφάνεια του πλανήτη – καταστρέφοντας τις περισσότερες μορφές ζωής. Πρόσφατα δεδομένα δείχνουν πως αυτές οι μεγαλύτερης διάρκειας εκλάμψεις συμβαίνουν κυρίως σε περιοχές όπου σχηματίζονται νέοι αστέρες με σχετικά χαμηλά επίπεδα σε στοιχεία βαρύτερα από το υδρογόνο και το ήλιο – με χαμηλή «μεταλλικότητα», σύμφωνα με την επιστημονική ορολογία. Με αυτό ως δεδομένο, το παραπάνω αποκαλυπτικό σενάριο έχει συμβεί συχνά στη συντριπτική πλειονότητα των γαλαξιών του σύμπαντος, σύμφωνα με τον Τσβι Πιράν και τον Ραούλ Χιμένεζ, θεωρητικούς αστροφυσικούς στο πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ και της Βαρκελώνης, αντίστοιχα. Πιο συγκεκριμένα, στη μελέτη τους που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Physical Review Letters, οι δύο αστροφυσικοί σημειώνουν πως οι περισσότεροι γαλαξίες χαρακτηρίζονται από χαμηλή «μεταλλικότητα». Ως αποτέλεσμα, συμπεραίνουν, στο 90% θα πρέπει να έχουν συμβεί πολλές εκλάμψεις ακτίνων γ στο παρελθόν, καθιστώντας τα περιβάλλοντά τους εντελώς «εχθρικά» για την εξέλιξη της ζωής. Ακόμη χειρότερα, προσθέτουν, για περίπου 5 δισεκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, όλοι οι γαλαξίες βρίσκονταν σε αυτή την κατάσταση, με συνέπεια η ανάπτυξη ανώτερων μορφών ζωής να ήταν απαγορευτική παντού στο σύμπαν. Αν και η έκθεση σε μεγάλες δόσεις ακτινοβολίας θα εξαφάνισε οποιαδήποτε εξελιγμένη μορφή ζωής, αυτό δεν σημαίνει πως στο 90% των γαλαξιών ενδεχομένως δεν επιβίωσαν ορισμένα «σκληροτράχηλα» βακτήρια. Ωστόσο, όπως σημειώνουν οι δύο αστροφυσικοί, τέτοια βίαια φαινόμενα είναι βέβαιο πως ανέκοψαν την πορεία εξέλιξης της ζωής προς τα νοήμονα όντα. Μια διαδικασία που, έπειτα από κάθε τέτοια έκλαμψη, ουσιαστικά θα ξεκίνησε πάλι από τα πρώτα στάδια. Όσον αφορά τον γαλαξία μας, οι ερευνητές εκτιμούν πως οι πλανήτες που βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη από 6500 έτη φωτός από το κέντρο του έχουν 95% πιθανότητα να έχουν «βομβαρδισθεί» από μια έκλαμψη μεγάλης διάρκειας μέσα στα τελευταία 1 δισ. χρόνια. Γενικά, συμπεραίνουν, η ανάπτυξη ζωής είχε μεγαλύτερη πιθανότητα για αίσια έκβαση στα ηλιακά συστήματα που βρίσκονται στις εξωτερικές περιοχές των γαλαξιών. Σύμφωνα με τους δύο ερευνητές, η μελέτη «δείχνει» σε ποιες συμπαντικές περιοχές θα πρέπει να αναζητηθούν πιθανές νοήμονες μορφές ζωής. Για παράδειγμα, το πρόγραμμα SETI, το οποίο προσπαθεί να εντοπίσει με γήινα ραδιοτηλεσκόπια σήματα από εξωγήινους εξελιγμένους πολιτισμούς, επικεντρώνεται κυρίως στο κέντρο του Γαλαξία μας, όπου οι αστέρες έχουν μεγαλύτερη πυκνότητα. Σε αυτή τη «γειτονιά», ωστόσο, οι εκλάμψεις ακτίνων γ φαίνεται πως απαγόρευσαν τη δημιουργία νοήμονος ζωής, κάτι που σημαίνει πως ίσως οι παρυφές του γαλαξία είναι καλύτεροι υποψήφιοι. http://www.naftemporiki.gr/story/901601/molis-to-10-ton-galaksion-filokseno-gia-ekseligmenes-morfes-zois

Υπερχορδές. Η ύλη συνίσταται από μικροσκοπικές «χορδές»; Τα μέχρι σήμερα γνωστά στοιχειώδη σωματίδια είναι απλώς διαφορετικοί τρόποι ταλάντωσης αυτών των χορδών; O Dr. Don Lincoln από το Fermilab μας εξηγεί αυτές τις ιδέες, χρησιμοποιώντας απλά παραδείγματα ταλαντώσεων από τον μακρόκοσμο. Βίντεο: http://physicsgg.me/2015/01/13/%ce%b2%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%cf%85%cf%80%ce%b5%cf%81%cf%87%ce%bf%cf%81%ce%b4%ce%ad%cf%82/

O Einstein ως επιθετικός νεανίας. O Einstein ήταν ένας απείθαρχος και επιθετικότατος φοιτητής. Κανείς από τους καθηγητές του στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης δεν του έδειχνε ιδιαίτερη εκτίμηση, και τα κατάφερε να τον αντιπαθήσει ακόμα και ο Heinrich Weber, πρωτοπόρος της ηλεκτροτεχνίας, ο μόνος που διαισθάνθηκε τα εξαιρετικά του χαρίσματα. Η κατάσταση αυτή δυσκόλεψε πολύ την εξέλιξη της σταδιοδρομίας του. Όσοι αποφοιτούσαν από το Πολυτεχνείο είχαν συνήθως εξασφαλισμένη μια θέση βοηθού στο ίδιο ίδρυμα ή στο Πανεπιστήμιο, όπως λόγου χάρη ο Marcel Grossmann, φίλος του Einstein, τον οποίο επέλεξε ως βοηθό ο καθηγητής Wilhelm Fidler. O Einstein θα μπορούσε εύκολα να γίνει βοηθός του Weber, αλλά επειδή τον είχε πεισμώσει με τη συμπεριφορά του, εκείνος προτίμησε έναν μηχανολόγο μηχανικό που είχε μόλις πάρει το πτυχίο του. Το πρώτο βήμα που διάλεξε ο Einstein για να γίνει γνωστός στην επιστημονικής κοινότητα υπήρξε μια σκληρή επίθεση κατά του Paul Drude, του καθηγητή που διηύθυνε το Annalen der Physik, το σημαντικότερο περιοδικό φυσικής εκείνης της εποχής. Ο Drude είχε διεξαγάγει σημαντικές έρευνες στην οπτική και στην ηλεκτρονική θεωρία των μετάλλων, και ακριβώς εναντίον αυτής της θεωρίας συγκέντρωσε τα πυρά του ο Einstein – ήταν όμως, κατά βάση, ασύστατες αντιρρήσεις τις οποίες εύκολα απέρριψε ο Drude. Ο Εinstein ερμήνευσε την απάντηση του διακεκριμένου φυσικού ως προφανή απόδειξη ότι όλοι οι ηλίθιοι του κόσμου είχαν συμμαχήσει εναντίον του, και σε μια επιστολή στη μέλλουσα σύζυγό του Mileva, δήλωσε με κάποια έπαρση πως υποσχόταν στον εαυτό του να δημοσιεύσει την κριτική του για τον Drude σε ένα άρθρο που θα τον εξευτέλιζε. Ανάλογη, αδικαιολόγητη εχθρική στάση επέδειξε ο Einstein και απέναντι στον Alfred Kleiner, διευθυντή του τμήματος φυσικής του πανεπιστημίου της Ζυρίχης, ο οποίος είχε παρακολουθήσει την πτυχιακή του εργασία και είχε δείξει ενδιαφέρον για το θεωρητικό του έργο. Με αφορμή το γεγονός ότι ο Κleiner καθυστερούσε να εκφράσει άποψη για την πτυχιακή του εργασία, ο Einstein τον στιγμάτισε ως εχθρό της νεολαίας απειλή για κάθε εκκολαπτόμενη ευφυΐα. Ωστόσο, ο Κleiner ήταν εκείνος που συμβούλευσε τον Einstein να δεχθεί μια διδακτορική θέση προκειμένου να ξεκινήσει την ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία. Ταξίδεψε μάλιστα στη Βέρνη, όπου δίδασκε ο Einstein, για να παρακολουθήσει ένα από τα μαθήματά του, και όταν τόλμησε να παρατηρήσει ότι αυτά τα μαθήματα δεν ήταν κατάλληλα για φοιτητές, ο Einstein του απάντησε μάλλον άκομψα: «Δεν το ζήτησα εγώ να γίνω καθηγητής». Eκείνη την εποχή ο Einstein είχε ήδη δημοσιεύσει πέντε σημαντικά άρθρα (μεταξύ των οποίων το άρθρο για την ειδική θεωρία της σχετικότητας, που πέρασε τελείως απαρατήρητο), και η συμπεριφορά του δεν ήταν βέβαια η πιο ενδεδειγμένη για να προσελκύσει το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας στις έρευνές του. Η κατάσταση ξεκαθάρισε μόνο αφού ο Max Planck άρχισε να αξιοποιεί τη μεγάλη του επιρροή, προκειμένου να πείσει τους άλλους επιστήμονες για την εγκυρότητα των ιδεών αυτού του «επιθετικού νεανία». Στη συνέχεια, o Einstein δήλωσε ότι την περίοδο εκείνη σκεφτόταν σοβαρά να εγκαταλείψει για πάντα την επιστήμη. ΠΗΓΗ: «Αλλοπαρμένες Μεγαλοφυΐες», Federico Di Trocchio, εκδόσεις Τραυλός http://physicsgg.me/2014/01/14/o-einstein-%cf%89%cf%82-%ce%b5%cf%80%ce%b9%ce%b8%ce%b5%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c%cf%82-%ce%bd%ce%b5%ce%b1%ce%bd%ce%af%ce%b1%cf%82/

Ο φυσικός Δημήτρης Νανόπουλος, ο νέος πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών. Στη διάρκεια της πρώτης δημόσιας συνεδρίας της Ακαδημίας Αθηνών για το 2015, το απόγευμα της Τρίτης 13 Ιανουαρίου, πραγματοποιήθηκε η εγκατάσταση του προέδρου και του αντιπροέδρου του ιδρύματος για το τρέχον έτος. Στα αξιώματα εγκαθίστανται αντίστοιχα ο φυσικός Δημήτρης Νανόπουλος και ο λογοτέχνης Θανάσης Βαλτινός. Η τελετή ξεκίνησε με τον καθιερωμένο απολογισμό του έργου των Κέντρων και Γραφείων Ερεύνης της Ακαδημίας για το παρελθόν έτος από τον απερχόμενο πρόεδρο, τον νομικό Επαμεινώνδα Σπηλιωτόπουλο, ο οποίος και επέδωσε τα διάσημα στους νέους αξιωματούχους του ιδρύματος. Ακολούθησε ομιλία του νέου προέδρου Δημήτρη Νανόπουλου με θέμα «Ένα νέο πλαίσιο-πρότυπο της θεωρίας του (Συμ)παντός: Κοσμολογική, μη-κλιμακούμενη (no-scale) υπερβαρύτητα». Ο νέος πρόεδρος Δημήτρης Νανόπουλος εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών το 1997 και από τις αρχές του 2014 τελεί χρέη αντιπροέδρου. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1948. Σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, από όπου απεφοίτησε το 1971. Συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο Sussex της Βρετανίας, όπου το 1973 αναγορεύτηκε διδάκτορας στη Θεωρητική Φυσική των Υψηλών Ενεργειών. Διετέλεσε ερευνητής στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών Ευρώπης (CERN) στη Γενεύη Ελβετίας και επί σειρά ετών ανήκε στο ανώτερο ερευνητικό προσωπικό του κέντρου. Διετέλεσε επίσης ερευνητής στην École normale supérieure στο Παρίσι και στο Πανεπιστήμιο Harvard στις ΗΠΑ. Το 1989 εξελέγη καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Texas A&M, College Station, όπου από το 1992 είναι διακεκριμένος καθηγητής, και όπου από το 2002 κατέχει την έδρα Mitchell-Heep της Φυσικής Υψηλών Ενεργειών. Είναι επίσης διευθυντής του Κέντρου Αστροσωματιδιακής Φυσικής του Κέντρου Προχωρημένων Ερευνών του Χιούστον (HARC), στο Χιούστον του Τέξας στις ΗΠΑ, όπου επίσης διευθύνει ένα ερευνητικό τμήμα του World Laboratory, που εδρεύει στη Λωζάνη. Κύρια ερευνητική του ασχολία είναι η Φυσική Υψηλών Ενεργειών και η Κοσμολογία. Στόχος είναι η δημιουργία μιας ενοποιημένης θεωρίας όλων των δυνάμεων στην Φύση, η θεωρία του Παντός, όπου θα δίνεται μία επιστημονική ερμηνεία του Σύμπαντος, από το πώς εμφανίστηκε, πώς εξελίχθηκε και πώς απέκτησε τη σημερινή μορφολογία του. Έχει συγγράψει περισσότερες από 645 πρωτότυπες εργασίες, μεταξύ αυτών 14 βιβλία. Από το 1988 είναι εταίρος της American Physical Society και από το 1992 μέλος της Italian Physical Society. Το 1996, του απενεμήθη ο Ταξιάρχης του Τάγματος της Τιμής, της Ελληνικής Δημοκρατίας ενώ τον Μάιο του 2005, έτους αφιερωμένου στον Αϊνστάιν τιμώντας τα 100 χρόνια της Θεωρίας της Σχετικότητας, απέσπασε για δεύτερη φορά (πρώτη φορά το 1999) το βραβείο του Ιδρύματος Ερευνών της Βαρύτητος που εδρεύει στη Μασαχουσέτη των ΗΠΑ. Τον Οκτώβριο του 2006 τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο Ωνάση, ενώ το 2009 απέσπασε από την Ιταλική Εταιρεία Φυσικής το Διεθνές Βραβείο «Enrico Fermi». Από τον Ιανουάριο του 2005 έως τον Δεκέμβριο του 2010 και από τον Ιανουάριο του 2013 έως σήμερα είναι ο Εθνικός Εκπρόσωπος στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών Ευρώπης (CERN). Από το 2005 έως το 2009 διετέλεσε πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ) και από το 2005 έως το 2006 Εθνικός Εκπρόσωπος στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA). Μιλώντας για ένα ειδικό επιστημονικό θέμα, προσπαθώντας να το εξηγήσει με τον απλούστερο τρόπο για το μη ειδικό κοινό, ο νέος πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών, στην ομιλία του το βράδυ της Τρίτης 13 Ιανουαρίου, κατέληξε: «Ο θεωρητικός φυσικός εκτός από το να δίνει ιδέες οφείλει να δείχνει και τον δρόμο για την πειραματική επαλήθευσή τους». http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=666983

Δοκιμή του ισχυρότερου πυραύλου στην ιστορία. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα ένα εντυπωσιακό βίντεο από τις δοκιμές που πραγματοποιεί στην μηχανή η οποία θα δίνει ισχύ στον πύραυλο SLS («Σύστημα Διαστημικών Εκτοξεύσεων») ο οποίος θα είναι ο ισχυρότερος που έχει κατασκευαστεί ποτέ. Ο SLS θα είναι ένας πύραυλος υγρών καυσίμων θα μεταφέρει πιο μακριά από οποιοδήποτε άλλο σύστημα προώθησης επανδρωμένα σκάφη και φορτία. Επιπλέον ο SLS θα μπορεί να μεταφέρει πολύ μεγαλύτερο βάρος άρα μεγαλύτερα σκάφη και μεγαλύτερα φορτία. Η δυνατότητα εκτόξευσης όσο το δυνατόν μεγαλύτερων σκαφών και φορτίων σε όσο το δυνατόν πιο μακρινή απόσταση από τη Γη δίνει προσφέρει νέες δυνατότητες στη διαστημική εξερεύνηση. Ενας πολύ ισχυρός πύραυλος θα διευκολύνει παραδείγματος χάριν, μια επανδρωμένη αποστολή στον Αρη ή σε ένα αστεροειδή. Ο SLS όταν ολοκληρωθεί η κατασκευή του θα έχει ύψος 128 μέτρα και σύμφωνα με τους κατασκευαστές του θα μπορεί να μεταφέρει στο Διάστημα φορτία βάρους πέριξ των 150 τόνων. Ο SLS θα λαμβάνει ισχύ από τέσσερις μηχανές RS-25. Εχουν ήδη ξεκινήσει οι δοκιμές της μηχανής και αν όλα πάνε καλά σύμφωνα με τον προγραμματισμό της NASA η κατασκευή του πυραύλου θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2017 και θα γίνει τότε και η πρώτη δοκιμαστική πτήση του. Βίντεο. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=666712 Η Ελλάδα από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό! Δύο υπέροχες εικόνες του Αιγαίου από το Διάστημα δημοσίευσε το πρωί της Τρίτης η NASA. Οι φωτογραφίες ελήφθησαν από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, περίπου 300 χλμ. από την επιφάνεια της Γης. http://www.tanea.gr/tanea360/article/5198143/h-ellada-apo-ton-diethnh-diasthmiko-stathmo/

Έρχεται ο κβαντικός σκληρός δίσκος. Φυσικοί οι οποίοι αναπτύσσουν έναν πρωτότυπο κβαντικό σκληρό δίσκο πραγματοποίησαν σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση αυτή, βελτιώνοντας τον χρόνο αποθήκευσης κατά περίπου 100 φορές. Το ρεκόρ της ομάδας του Australian National University (ANU) και του University of Otago ανέρχεται στις έξι ώρες και αποτελεί ένα πολύ σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της δημιουργίας ενός παγκόσμιου ασφαλούς δικτύου κρυπτογράφησης που βασίζεται στην κβαντική πληροφορία, που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τραπεζικές συναλλαγές και προσωπικά email. «Πιστεύουμε ότι σύντομα θα είναι δυνατόν να διαμοιράζουμε κβαντικές πληροφορίες μεταξύ οποιωνδήποτε δύο σημείων στον κόσμο» αναφέρει σχετικά η επικεφαλής συντάκτης, Μαντζίν Ζονγκ, του Research School of Physics and Engineering (RSPE). «Οι κβαντικές καταστάσεις είναι πολύ εύθραυστες και κανονικά καταρρέουν σε μιλισεκόντ. Οι μεγάλοι χρόνοι αποθήκευσής μας έχουν τη δυνατότητα να φέρουν επανάσταση στη μετάδοση κβαντικής πληροφορίας». Η κβαντική πληροφορία υπόσχεται αρραγή κρυπτογράφηση επειδή τα κβαντικά σωματίδια, όπως τα φωτόνια, μπορούν να δημιουργηθούν με τρόπο ο οποίος τα συνδέει εγγενώς. Οι αλληλεπιδράσεις με το ένα επηρεάζουν το άλλο, όσο μακριά και αν βρίσκονται. Οι ερευνητές των δύο πανεπιστημίων αποθήκευσαν κβαντικές πληροφορίες σε άτομα ευρωπίου ενσωματωμένα σε κρύσταλλο. Η τεχνική αυτή (στέρεας κατάστασης) είναι μια πολλά υποσχόμενη εναλλακτική στη χρήση ακτινών λέιζερ σε οπτικές ίνες- μια προσέγγιση η οποία χρησιμοποιείται επί της παρούσης για τη δημιουργία κβαντικών δικτύων μήκους περίπου 100 χιλιομέτρων. «Οι χρόνοι αποθήκευσής μας είναι πλέον τόσο μεγάλοι που σημαίνει ότι πρέπει να επανεξεταστεί ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος διαμοιρασμού κβαντικών δεδομένων» σημείωσε η Ζονγκ. «Ακόμα και μέσω μεταφοράς των κρυστάλλων μας σε ταχύτητες περπατήματος έχουμε μικρότερη απώλεια από ό,τι τα συστήματα λέιζερ σε μία απόσταση». «Μπορούμε τώρα να φανταστούμε την αποθήκευση φωτός σε ξεχωριστούς κρυστάλλους και μετά τη μεταφορά τους σε διαφορετικά σημεία του δικτύου, σε απόσταση χιλιάδων χιλιομέτρων το ένα από το άλλο. Οπότε σκεφτόμαστε τους κρυστάλλους μας ως φορητούς οπτικούς σκληρούς δίσκους κβαντικής εμπλοκής (quantum entanglement)». Μετά την εγγραφή μιας κβαντικής κατάστασης στο πυρηνικό spin του ευρωπίου μέσω της χρήσης φωτός λέιζερ, η ομάδα υπέβαλε τον κρύσταλλο σε έναν συνδυασμό σταθερών και ταλαντευόμενων μαγνητικών πεδίων για τη συντήρηση των εύθραυστων κβαντικών πληροφοριών. «Τα δύο πεδία απομονώνουν τα spin του ευρωπίου και εμποδίζουν την κβαντική πληροφορία να διαρρεύσει» σημειώνει ο Dr. Τζέβον Λόνγκτελ του University of Otago. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Nature. http://www.naftemporiki.gr/story/901326/erxetai-o-kbantikos-skliros-diskos

Βρήκαν το «κουφάρι» του Beagle 2; Είναι πιθανό ο δορυφόρος MRO της NASA να εντόπισε στον Αρη το χαμένο ρομποτικό εξερευνητή Beagle 2. Το πρωί της 25ης Δεκεμβρίου του 2003 οι περισσότεροι βρίσκονταν σπίτι τους γιορτάζοντας τα Χριστούγεννα όμως τα στελέχη της ευρωπαϊκής αποστολής Beagle 2 ήταν στη θέση τους αφού η προσεδάφιση του ρομποτικού εξερευνητή που είχαν στείλει στον Αρη ήταν προγραμματισμένη να γίνει εκείνο το πρωί. Τα μέλη της αποστολής ανέμεναν με αγωνία το σήμα του ρομποτικού εξερευνητή ότι προσεδαφίστηκε ομαλά στον Κόκκινο Πλανήτη και ότι όλα τα όργανα του λειτουργούν σωστά. Ομως το πολυπόθητο σήμα δεν έφτασε ποτέ παρά το γεγονός ότι όλες οι ενδείξεις έδειχναν ότι το ρομπότ είχε εισέλθει χωρίς προβλήματα στην ατμόσφαιρα του Αρη και η κάθοδος του γινόταν κανονικά χωρίς προβλήματα. Βασικός στόχος της αποστολής του Beagle 2 ήταν η αναζήτηση οργανικών ενώσεων που θα έδειχναν αν ο Αρης διαθέτει ή διάθετε στο παρελθόν κάποιες μορφές ζωής. Το Beagle 2 θα προσπαθούσε επίσης να αναζητήσει νερό στο υπέδαφος του πλανήτη. Τελικά το ρομπότ παρέμεινε σιωπηλό και παρά τη διετή αναζήτηση του δεν κατέστη δυνατό να εντοπιστεί δημιουργώντας ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια στη διαστημική εξερεύνηση. Η NASA ανακοίνωσε ότι θα δώσει συνέντευξη Τύπου την Παρασκευή σχετικά με τη τύχη του Beagle. Αν και επισήμως δεν έχει γίνει κάποια ανακοίνωση οι δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν ότι η κάμερα HiRise του δορυφόρου MRO εντόπισε το Beagle 2. Σύμφωνα με τους ειδικούς εκτός από τη λύση του μυστηρίου τα δεδομένα που θα προκύψουν από την ανακάλυψη του Beagle 2 θα βοηθήσουν στην καλύτερη οργάνωση των επόμενων αποστολών στον Κόκκινο Πλανήτη. Μεγάλος απών από τη συνέντευξη θα είναι ο ιθύνων νους πίσω από τη κατασκευή του Beagle 2, o Βρετανός επιστήμονας Κόλιν Πίλινγκερ, που πέθανε τον περασμένο Μάιο. Ο Πίλινγκερ εκτός των άλλων συμμετείχε και στην αποστολή εξερεύνησης του κομήτη 67P, την αποστολή Rosetta που ανακηρύχθηκε ως το σημαντικότερο επιστημονικό επίτευγμα του 2014 και ένα από τα σημαντικότερα στην ιστορία της διαστημικής εξερεύνησης. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=666735

Απέτυχε προσπάθεια της SpaceX Posted να προσεδαφίσει χρησιμοποιημένο πύραυλο. Μη επανδρωμένος πύραυλος της εταιρείας SpaceX εκτόξευσε με επιτυχία ένα διαστημικό φορτηγό για τον ανεφοδιασμό του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, απέτυχε όμως να προσεδαφιστεί σε μια πλωτή εξέδρα προκειμένου να χρησιμοποιηθεί εκ νέου. Η SpaceX, μια εταιρεία του μεγιστάνα της υψηλής τεχνολογίας Έλον Μασκ, ελπίζει να μειώσει δραστικά το κόστος εκτόξευσης φορτίων τροποποιώντας τον πύραυλο Falcon 9 ώστε να επιστρέφει αυτόματα στην εξέδρα εκτόξευσης. Ο πύραυλος εκτοξεύτηκε τα ξημερώματα του Σαββάτου από την Αεροπορική Βάση του Ακρωτηρίου Κανάβεραλ, μεταφέροντας το σκάφος ανεφοδιασμού Dragon. Αφού απελευθέρωσε το φορτίο στο προκαθορισμένο ύψος, το πρώτο στάδιο του πυραύλου έπεσε ελεγχόμενα και κατάφερε να προσεγγίσει την εξέδρα ενός ρομποτικού πλοίου που το περίμενε 320 χιλιόμετρα από τις ακτές της Φλόριντα. Χτύπησε όμως απότομα στην εξέδρα και καταστράφηκε. «Ο πύραυλος έφτασε στο πλοίο drone, αλλά προσεδαφίστηκε απότομα, Φτάσαμε κοντά, αλλά δεν ήρθε η ώρα να ανάψουμε πούρο» ανακοίνωσε στο Twitter ο Έλον Μασκ, συνιδρυτής της PayPal και της Tesla Motors. Είπε μάλιστα ότι η ομίχλη και το σκοτάδι εμπόδισαν τη βιντεοσκόπηση της προσπάθειας. H πλωτή εξέδρα που περίμενε τον πύραυλο είναι ένα ρομποτικό, αυτόνομο πλοίο. Η αποτυχία φαίνεται να οφείλεται σε εξάντληση των υγρών που χρησιμοποιεί το υδραυλικό σύστημα για τον έλεγχο των πτερυγίων που σταθεροποιούν τον πύραυλο κατά την επιστροφή του. Στη βάση του πυραύλου υπάρχουν επίσης σκέλη προσεδάφισης. Πριν από τη δοκιμή του Σαββάτου, ο Μασκ είχε δηλώσει επανειλημμένα ότι η πιθανότητα επιτυχίας ήταν 50-50. Η NASA συνήθισε να ανακτά από τον ωκεανό τη δεξαμενή και τους χρησιμοποιημένους πυραύλους στερεών καυσίμων του διαστημικού λεωφορείου. Η ανάκτηση και η επισκευή τους για νέα χρήση ήταν ωστόσο χρονοβόρες και δαπανηρές διαδικασίες. Η SpaceX ελπίζει να μπορεί να επαναχρησιμοποιεί άμεσα τους πυραύλους Falcon 9, και μέχρι σήμερα είχε δοκιμάσει δύο φορές την τεχνολογία ελεγχόμενης επιστροφής. Σε αυτές τις περιπτώσεις όμως ο πύραυλος έπεσε στον ωκεανό και δεν προσεδαφίστηκε σε εξέδρα. Πρωτεύων στόχος της εκτόξευσης του Σαββάτου ήταν η αποστολή προμηθειών βάρους 2,3 τόνων στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η κάψουλα ανεφοδιασμού Dragon προγραμματίζεται να προσδεθεί τη Δευτέρα στο πολυεθνικό τροχιακό συγκρότημα. Η SpaceX είναι μία από τις δύο ιδιωτικές εταιρείες που έχουν εξασφαλίσει επικερδή συμβόλαια της NASA για τον ανεφοδιασμού του σταθμού. Η δεύτερη είναι η Orbital Science, η οποία υπέστη σημαντικό πλήγμα τον Οκτώβριο, όταν ο πύραυλος Antares που μετέφερε το σκάφος Cygnus εξερράγη λίγα δευτερόλεπτα μετά την πυροδότηση. Βίντεο. http://physicsgg.me/2015/01/11/%ce%b1%cf%80%ce%ad%cf%84%cf%85%cf%87%ce%b5-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%83%cf%80%ce%ac%ce%b8%ce%b5%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%b7%cf%82-spacex/

Η «εξαφάνιση» αστέρα νετρονίων και η στρέβλωση του χώρου. Επιστήμονες από το Ολλανδικό Ινστιτούτο Ραδιοαστρονομίας παρακολούθησαν για μια πενταετία τη σταδιακή «εξαφάνιση» ενός αστέρα νετρονίων, μετρώντας έτσι με ακρίβεια τόσο τη μάζα όσο την αιτία της «εξαφάνισής» του – τη στρέβλωση του χώρου, λόγω του ισχυρού βαρυτικού πεδίου που αργά αλλά σταθερά μετέβαλλε την περιστροφή του. Γνωστοί και ως πάλσαρ, οι περιστρεφόμενοι αστέρες νετρονίων συχνά αναφέρονται σαν «φάροι του διαστήματος», επειδή εκπέμπουν ραδιοκύματα που, όταν φτάνουν στη Γη, γίνονται αντιληπτά σαν παλμοί ακτινοβολίας. Η ιδιαιτερότητα του πάλσαρ που μελέτησαν οι Ολλανδοί αστρονόμοι είναι πως ανήκει σε ένα διπλό σύστημα, το J1906, αλληλεπιδρώντας με έναν δεύτερο αστέρα νετρονίων που βρίσκεται σε μικρή απόσταση. Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργείται ένα ισχυρό βαρυτικό πεδίο το οποίο, όπως προβλέπει η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, στρεβλώνει τον χώρο και επομένως μεταβάλλει τον άξονα περιστροφής του πάλσαρ. Το φαινόμενο ονομάζεται γεωδαιτική μετάπτωση και κάνει τον άξονα περιστροφής του πάλσαρ να ταλαντώνεται, όπως περίπου συμβαίνει σε μία περιστρεφόμενη σβούρα. Με τον ίδιο τρόπο αλλάζουν όμως σταδιακά διεύθυνση και οι εκπεμπόμενοι παλμοί, με συνέπεια αν και πριν από πέντε χρόνια έφταναν τον πλανήτη μας, σήμερα η πορεία τους να μην «συναντά» τη Γη. Κάτι που σημαίνει πως αυτή τη στιγμή ο πάλσαρ έχει «εξαφανισθεί» από τα επίγεια ραδιοτηλεσκόπια. Η μελέτη των Ολλανδών επιστημόνων δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The Astrophysical Journal, ενώ παρουσιάσθηκε επίσης στο 225ο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας. Αναλύοντας τα δεδομένα της τελευταίας πενταετίας για την κίνηση του πάλσαρ, μπόρεσαν όχι μόνο να μετρήσουν τη μάζα του, αλλά και να εκτιμήσουν την επίδραση της βαρυτικής παραμόρφωσης του χώρου. Έτσι, βρήκαν πως ο άξονας μετατοπίζεται 2 μοίρες ανά έτος, υπολογίζοντας μάλιστα πως ο αστέρας νετρονίων θα ξαναγίνει «ορατός» από τη Γη το 2170. Η ανακάλυψη του J1906 έγινε τυχαία, από αναλύσεις δεδομένων από το Τηλεσκόπιο Arecibo, στο Πουέρτο Ρίκο. «Ήταν πραγματική αποκάλυψη, αφού η συγκεκριμένη περιοχή είχε ερευνηθεί αρκετές φορές στο παρελθόν», είπε στο συνέδριο ο Γιούρι βαν Λιούβεν, επικεφαλής της έρευνας του Ολλανδικού Ινστιτούτο Ραδιοαστρονομίας. Οι επιστήμονες γρήγορα διαπίστωσαν πως το J1906 ήταν ένα διπλό σύστημα αστέρων νετρονίων – δηλαδή «αστρικών πτωμάτων» με απίστευτη πυκνότητα, αφού έχουν μάζα όση και ο Ήλιος, αλλά διάμετρο μόλις 16 χιλιόμετρα. Κάθε αστέρας ολοκληρώνει μια περιφορά γύρω από τον συνοδό του σε μόλις τέσσερις ώρες, ενώ ο πάλσαρ περιστρέφεται σε συχνότητα επτά φορές το δευτερόλεπτο. Παράλληλα, η μεταξύ τους απόσταση είναι αρκετά μικρή, μόλις όσο η διάμετρος του Ήλιου. Έτσι, οι επιστήμονες προέβλεψαν πως η επίδραση της βαρύτητας στον χώρο θα ήταν αρκετά έντονη, κάτι που επαλήθευσαν στη συνέχεια οι μετρήσεις τους. Βίντεο. http://physicsgg.me/2015/01/11/%ce%b7-%ce%b5%ce%be%ce%b1%cf%86%ce%ac%ce%bd%ce%b9%cf%83%ce%b7-%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%ad%cf%81%ce%b1-%ce%bd%ce%b5%cf%84%cf%81%ce%bf%ce%bd%ce%af%cf%89%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%cf%83/ Αστρα φτιαγμένα από άγνωστη ύλη. Μια νέα ενδιαφέρουσα κοσμολογική θεωρία ανέπτυξαν επιστήμονες του Εθνικού Ινστιτούτου Διαστημικής Ερευνας τη Βραζιλίας. Υποστηρίζουν ότι είναι πιθανό να υπάρχει μια άγνωστη μορφή κοσμικής ύλης. Σύμφωνα με τους επιστήμονες που ανέπτυξαν αυτή τη θεωρία πρόκειται για μια παράξενη μορφή ύλης που υπάρχει σε άστρα νετρονίου. Αν και οι επιστήμονες δεν μπορούν ακόμη να κάνουν εκτιμήσεις για τις ιδιότητες αυτής της εξωτικής κοσμικής ύλης εντούτοις θεωρούν ότι αν την εντοπίσουν θα ανακαλύψουν τα περίφημα βαρυτικά κύματα. Τις μεταβολές του βαρυτικού πεδίου που σύμφωνα με τον Αϊνστάιν δημιουργούν «κυματισμούς στον χωρόχρονο». Η ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων θα βοηθήσει στο να διαλευκανθούν αναπάντητα ακόμη ερωτήματα που αφορούν τη φύση των μελανών οπών και τις παράξενες ιδιότητες της ύλης στο εσωτερικό των αστέρων νετρονίων. Ένα από τα αποτελέσματα μιας έκρηξης σουπερνόβα είναι ο σχηματισμός σωμάτων υψηλής πυκνότητας τα οποία ονομάστηκαν άστρα νετρονίου ή «πάλσαρ». Ολα τα πάλσαρ εκπέμπουν δέσμες ακτινοβολίας από τους πόλους τους και καθώς περιστρέφονται, γίνονται ορατά από τη Γη ως περιοδικές, σύντομες λάμψεις. Τα πάλσαρ εκπέμπουν την ακτινοβολία (είτε ραδιοκύματα, είτε ακτινοβολία γ, είτε ακτίνες Χ) με σταθερό ρυθμό. Ορισμένοι μάλιστα τα περιγράφουν ως «κοσμικούς ραδιοφάρους». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=666389

Είμαστε αστρόσκονη. Π​​ριν από μερικές ημέρες ένας φίλος μου έστειλε μια επεξεργασμένη φωτογραφία από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χαμπλ που κατέγραφε την εικόνα ενός ασυνήθιστου είδους σουπερνόβα έκρηξης στον γαλαξία Μ81 προς την κατεύθυνση του αστερισμού της Μεγάλης Αρκτου και σε απόσταση 11 εκατ. ετών φωτός από τη Γη. Μία έκρηξη σουπερνόβα ανακοινώνει στο Σύμπαν τον θάνατο ενός άστρου που διαλύεται κυριολεκτικά στα «εξ ων συνετέθη», και παρ’ όλο που εκρήξεις σουπερνόβα συμβαίνουν κάπου στο Σύμπαν κάθε δευτερόλεπτο, εντούτοις η μελέτη τους είναι ιδιαίτερα σημαντική στην κατανόηση των διαδικασιών εκείνων που οδηγούν ένα γιγάντιο άστρο στον θάνατο. Η φωτογραφία αυτή αλλά και άλλες παρόμοιες που καταγράφουν τα λείψανα κατεστραμμένων άστρων με έβαλε σε σκέψεις. Γιατί όσο κι αν σας φανεί παράξενο, είναι πλέον γεγονός ότι το όνειρο της ανθρωπότητας να φτάσει στα άστρα και να τα ψηλαφήσει με τα ίδια του τα χέρια, ή ακόμη και να επιστρέψουμε πίσω στις πρώτες στιγμές της γέννησης του Σύμπαντος, γίνεται καθημερινά πραγματικότητα εδώ πάνω στον δικό μας πλανήτη. Σκεφτείτε το εξής: το ανθρώπινο σώμα (ενός ανθρώπου 70 κιλών για παράδειγμα) αποτελείται από 7.000 τρισεκατομμύρια τρισεκατομμυρίων άτομα. Ψηφιακά ο αριθμός αυτός είναι ίσος με το 7 ακολουθούμενο από 27 μηδενικά. Από τον τεράστιο αυτόν αριθμό ατόμων το 67% είναι υδρογόνο, ένα χημικό στοιχείο που γεννήθηκε (μαζί με το μεγαλύτερο ποσοστό ηλίου) τη στιγμή της γέννησης του Σύμπαντος πριν από 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια. Γεγονός που σημαίνει ότι τα δύο τρίτα των ατόμων που αποτελούν το σώμα καθενός από εμάς έχουν ηλικία 13,8 δισεκατομμυρίων ετών. Ολα τα υπόλοιπα 90 χημικά στοιχεία γεννήθηκαν στο εσωτερικό των άστρων, στις θερμοπυρηνικές τους αντιδράσεις και στις επιθανάτιες αστρικές τους εκρήξεις. Οπότε εάν κόψετε κάποιο λουλούδι, ή αν δοκιμάσετε ένα φρούτο, ή αν χαϊδέψετε το πρόσωπό σας, ακουμπάτε κάποιο άστρο. Γιατί όλα αυτά, κι οτιδήποτε άλλο υπάρχει γύρω μας, είναι κομμάτια κάποιου άστρου. Ο Ηλιος μας, η Γη μας και τα πάντα πάνω της δημιουργήθηκαν από αστροϋλικά που εκτοξεύθηκαν πριν από δισεκατομμύρια χρόνια από κάποια καταστρεφόμενη αστρική έκρηξη σουπερνόβα. Ολη η ύλη στα σώματά μας (εκτός φυσικά από το υδρογόνο) φτιάχτηκε στην «κόλαση» τέτοιων αστρικών θανάτων. Είμαστε δηλαδή αστράνθρωποι που δημιουργηθήκαμε από χημικά στοιχεία φτιαγμένα στις θανατηφόρες εκρήξεις υπεργιγάντιων άστρων. Χωρίς τις εκρήξεις των σουπερνόβα δεν θα υπήρχαν πλανήτες και δορυφόροι. Χωρίς τις σουπερνόβα δεν θα υπήρχε η Γη, δεν θα υπήρχαν βράχια και βότσαλα, δεν θα υπήρχαν φυτά και ζώα. Χωρίς τις εκρήξεις των σουπερνόβα, δεν θα υπήρχε ο άνθρωπος. Αλλά κι εμείς ακόμη, όταν πεθάνουμε, τα χημικά στοιχεία από τα οποία αποτελούνται τα σώματά μας θα διασκορπιστούν παντού γύρω μας ενώ ορισμένα απ’ αυτά θα ενσωματωθούν σε άλλα είδη ζωής. Ηδη καθένας από εμάς αναπνέει καθημερινά αρκετές δεκάδες μόρια που είχαν εισπνεύσει πριν από εμάς ο Σωκράτης, ο Ιππαρχος, ο Νεύτων ή ο Κολοκοτρώνης. Οπως μας λένε σήμερα οι σύγχρονοι βιολόγοι, το πρώτο ζωντανό κύτταρο στη Γη εμφανίστηκε πριν από περίπου 4 δισ. χρόνια και οι απευθείας απόγονοί του είναι διάσπαρτοι σε ολόκληρο το σώμα μας με τη μορφή των κυττάρων του αίματος που διατρέχουν τις φλέβες και τις αρτηρίες μας. Καθένας από εμάς περιλαμβάνει μέσα του 370 τρισ. κύτταρα εκ των οποίων το 90% ΔΕΝ είναι ανθρώπινα αλλά ξένοι μικροοργανισμοί και βακτήρια. Κι όμως, τα σώματά μας αποτελούν μιαν ολάκερη κοινωνία, και χωρίς όλους αυτούς τους άλλους μικροοργανισμούς δεν θα μπορούσαμε να ζήσουμε ούτε μία στιγμή, ούτε ένα δευτερόλεπτο. Και κάτι ακόμη. Καθένα από τα ανθρώπινα κύτταρα διαθέτει 400 δισ. μόρια, τα οποία εκτελούν εκατομμύρια διαφορετικές δραστηριότητες ανάμεσα στα τρισεκατομμύρια των ατόμων από τα οποία αποτελούνται. Οι βιολόγοι υπολογίζουν ότι εκτελούνται ένα τρισεκατομμύριο τρισεκατομμυρίων δραστηριότητες κάθε στιγμή που περνάει. Αριθμητικά μιλάμε για έναν αριθμό ο οποίος αποτελείται από τη μονάδα ακολουθούμενη από 24 μηδενικά. Σκεφτείτε το για λίγο! Σ’ ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου το σώμα μας εκτελεί δέκα φορές περισσότερες δραστηριότητες απ’ όσα είναι τ’ άστρα που υπάρχουν στο Σύμπαν. Αισθάνεστε καθόλου το τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στο εσωτερικό του σώματός σας; Αισθάνεστε καθόλου το ένα τρισεκατομμύριο, τρισεκατομμυρίων δράσεις που συμβαίνουν ταυτόχρονα κάθε στιγμή που περνάει; Κι όμως, το σώμα σας δραστηριοποιείται τόσο καλά ώστε καθένας από εσάς να μένει απερίσπαστος στην καθημερινότητά του! Ενας μεγάλος αστρονόμος είχε πει κάποτε ότι «ο άνθρωπος είναι το μέσο για το Σύμπαν να γνωρίσει τον εαυτό του», και ίσως αυτό να αποτελεί και τον καλύτερο προσδιορισμό μας γιατί είμαστε πράγματι παιδιά του Σύμπαντος. Γιατί είμαστε όλοι μας αστρόσκονη, και κάποια μέρα θα ξαναγυρίσουμε στα άστρα. Ο κ. Διονύσης Σιμόπουλος είναι επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου.

Ο Εντγκαρ Άλαν Πόε και η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης. Οι εικόνες που μας δίνει η σύγχρονη κοσμολογία για το μέλλον του κλειστού Σύμπαντος μοιάζουν εντυπωσιακά με ένα απόσπασμα του περίφημου έργου Εύρηκα του Εντγκαρ Άλαν Πόε. Στις 3 Φεβρουαρίου 1848 ο Πόε, που έδειχνε πάντοτε μεγάλο ενδιαφέρον για τις φυσικές επιστήμες, έδωσε μια διάλεξη στη Νέα Υόρκη σχετικά με την «Κοσμογονία του Σύμπαντος». Το κείμενο αυτής της διάλεξης, που χαρακτηρίστηκε από τον συγγραφέα της ως «ένα δοκίμιο για το υλικό και πνευματικό Σύμπαν, την ουσία του, την καταγωγή του, την τωρινή του κατάσταση και τον προορισμό του», δημοσιεύτηκε την ίδια χρονιά στο Εύρηκα. Σε αυτό το κείμενο ο Πόε, στηριζόμενος στις φτωχές αστρονομικές γνώσεις της εποχής του, δημιούργησε τη δική του κοσμολογία για την οποία ήλπιζε ότι: «… τελικά θα φέρει στο επανάσταση στον κόσμο των φυσικών και μεταφυσικών επιστημών…». Δεν θα επιτύχει όμως αυτόν τον φιλόδοξο στόχο του διότι, σύμφωνα με τον Αμερικανό αστροφυσικό Edward Harrison, «… η επιστήμη του ήταν πολύ μεταφυσική και η μεταφυσική του πολύ επιστημονική για τα γούστα των συγχρόνων του». Ωστόσο, ο Πόε συλλαμβάνει, για πρώτη φορά, την ιδέα ενός δυναμικού σύμπαντος σε εξέλιξη, κάτι που ο Αϊνστάιν δυσκολεύτηκε να δεχθεί 70 χρόνια αργότερα! Το σύμπαν του Πόε εξελίσσεται υπό την επίδραση δυο ανταγωνιστικών δυνάμεων: της παγκόσμιας άπωσης, που διαρρηγνύει την ενότητα του πρωταρχικού ατόμου, και της έλξης της βαρύτητας, που τείνει να αποκαταστήσει αυτήν την ενότητα. Οι ιδέες αυτές απαντούν και στους προσωκρατικούς φιλοσόφους, αλλά διατυπώνονται στο Εύρηκα με ιδιαίτερα γλαφυρό τρόπο, όπως φαίνεται και από το παρακάτω απόσπασμα: «…το αποτέλεσμα αυτής της κατάρρευσης θα είναι η συγκέντρωση των μυριάδων άστρων που σήμερα υπάρχουν σε μικρό αριθμό πολύ μεγάλων σφαιρών. Έτσι, καταμεσής σε αχανείς αβύσσους θα λάμψουν ήλιοι με αφάνταστη λάμψη. Μα όλα αυτά δεν είναι παρά ένα ενδιάμεσο στάδιο, ένα προανάκρουσμα του μεγαλειώδους τέλους που θα έχει προσωρινά αναβληθεί. Διότι, καθώς θα συμπυκνώνονται, τα αστρικά σμήνη θα καταρρέουν ταυτόχρονα προς το κοινό τους κέντρο με ολοένα και μεγαλύτερη ταχύτητα… και τώρα με ταχύτητα ανάλογη προς το υλικό τους μεγαλείο και το πνευματικό τους πάθος γαι την Ενότητα, τα επιβλητικά υπολείμματα της φυλής των άστρων λάμπουν στο σφιχταγκάλιασμά τους. Η αναπόφευκτη καταστροφή μόλις συντελέστηκε…». Μόνο σε διαίσθηση θα μπορούσαμε να αποδώσουμε αυτό το προφητικό χωρίο, κυρίως αν αναλογιστούμε ότι οι κοσμολογικές εξισώσεις της Γενικής Σχετικότητας λύθηκαν για πρώτη φορά από τον Friedmann, ενώ 12 χρόνια αργότερα οι Άγγλοι φυσικοί απέδειξαν ότι παρόμοια λύση (αν και προσεγγιστική) υπάρχει και στο πλαίσιο της νευτώνειας φυσικής, της μόνης που μπορούσε να γνωρίζει ο Πόε. «Η περιπέτεια του μέλλοντος«, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης http://www.cup.gr/%CE%97-%CE%A0%CE%95%CE%A1%CE%99%CE%A0%CE%95%CE%A4%CE%95%CE%99%CE%91-%CE%A4%CE%9F%CE%A5-%CE%9C%CE%95%CE%9B%CE%9B%CE%9F%CE%9D%CE%A4%CE%9F%CE%A3_p-264647.aspx?LangId=1 http://physicsgg.me/2011/01/09/%ce%bf-%ce%b5%ce%bd%cf%84%ce%b3%ce%ba%ce%b1%cf%81-%ce%ac%ce%bb%ce%b1%ce%bd-%cf%80%cf%8c%ce%b5-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%ce%b8%ce%b5%cf%89%cf%81%ce%af%ce%b1-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%bc%ce%b5%ce%b3%ce%ac/

Εθελοντές ανέλυσαν 1 εκατ. «στόχους» για την αναζήτηση εξωπλανητών. Ένα σημαντικό ορόσημο «γιόρτασε» πρόσφατα το σάιτ DiskDetective.org, στο οποίο απλοί χρήστες από όλο τον πλανήτη αναλύουν δεδομένα από τον δορυφόρο της ΝΑΣΑ Wide-field Infrared Survey Explorer (Εξερευνητής Αποτύπωσης Υπερύθρων Ευρέως πεδίου, WISE). Κι αυτό γιατί, σε λιγότερο από ένα χρόνο, οι εθελοντές ταξινόμησαν πάνω από 1 εκατομμύριο πιθανούς δίσκους σκόνης γύρω από «νεαρά» και μεγαλύτερα σε «ηλικία» άστρα. Κάτι που θα βοηθήσει τους επιστήμονες να προσδιορίσουν σε ποιες περιοχές του σύμπαντος θα πρέπει να ψάξουν για εξωπλανήτες μελλοντικές αποστολές. «Πραγματικά είναι εντυπωσιακό», δήλωσε στο σάιτ του Κέντρου Διαστημικών Πτήσεων Goddard της ΝΑΣΑ ο Μαρκ Κούτσνερ, αστροφυσικός στο Κέντρο και επιστημονικός υπεύθυνος του πρότζεκτ. «Ήδη με τα δεδομένα έχουμε ανοίξει νέους δρόμους, και είμαστε ευγνώμονες σε όσους έχουν συνεισφέρει στις έρευνές μας μέσω του σάιτ». Με την ανάλυση δεδομένων από τον δορυφόρο WISE, στόχος του Disk Detective είναι να εντοπισθούν δύο τύπου περιβάλλοντων στο σύμπαν, όπου είναι πιθανό να έχουν σχηματισθεί πλανήτες. Ο πρώτος τύπος αφορά δίσκους γύρω από νέα αστρικά συστήματα, με ηλικία κατά κανόνα μικρότερη από 5 εκατομμύρια χρόνια, που περιέχουν μεγάλες ποσότητες αερίων. Ο δεύτερος τύπος έχει να κάνει με δίσκους μεγαλύτερης ηλικίας, με ελάχιστες ποσότητες αερίων ή και καθόλου, οι οποίοι διαθέτουν ζώνες με ίχνη πετρωμάτων ή πάγου. Σε κάθε περίπτωση, τα σωματίδια που υπάρχουν στους δίσκους απορροφούν ένα μέρος της αστρικής ακτινοβολίας, και την επανεκπέμπουν με τη μορφή θερμότητας. Κάτι που σημαίνει πως τα άστρα φαίνονται πιο φωτεινά στο υπέρυθρο φάσμα, απ’ ό,τι αν δεν περιβάλλονταν από έναν δίσκο. Ειδικοί αλγόριθμοι έχουν επεξεργαστεί ένα μέρος από τα δεδομένα του WISE, εντοπίζοντας μάλιστα την παρουσία τέτοιων δίσκων. Το μειονέκτημα ωστόσο του software είναι πως δεν μπορεί να διακρίνει αν η ενισχυμένη υπέρυθρη ακτινοβολία προέρχεται όντως από μια τέτοια δομή ή από κάποια άλλη πηγή, όπως π.χ. γαλαξίες, διαστρικά νέφη ή αστεροειδής. Έτσι, ο μόνον τρόπος για να διασφαλισθεί η αξιοπιστία στην ανάλυση των δεδομένων είναι η ταξινόμησή τους να γίνει από τον άνθρωπο. Η συμμετοχή εθελοντών στο DiskDetective.org http://www.diskdetective.org/ έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία, αφού μέχρι σήμερα ο αριθμός τους έχει αγγίξει τους 28.000. Θέλοντας να συμμετάσχουν ακόμη πιο ενεργά στην προσπάθεια των αστρονόμων της ΝΑΣΑ, ορισμένοι χρήστες μετέφρασαν σε οκτώ γλώσσες πέραν των αγγλικών, ενώ επίσης έχουν δημιουργήσει βίντεο με οδηγίες για την ανάλυση των δεδομένων. Κάθε ταξινόμηση από τους εθελοντές ελέγχεται στη συνέχεια από τους υπεύθυνους του σάιτ, για να επαληθευτεί. Σύμφωνα με τον Κούτσνερ, με αυτό τον τρόπο έχουν έως τώρα επιβεβαιωθεί 478 «στόχοι», τους οποίους οι αστρονόμοι έχουν ήδη ξεκινήσει να μελετούν διεξοδικότερα, χρησιμοποιώντας επίγεια τηλεσκόπια στις ΗΠΑ, την Αργεντινή και τη Χιλή. Η ομάδα εκτιμά πως έως το 2018 θα έχει ολοκληρωθεί η ανάλυση των μετρήσεων από το WISE, που υπάρχουν ήδη στο σάιτ. Στη συνέχεια, σχεδιάζουν να «ανεβάσουν» στο DiskDetective.org νέα ανεπεξέργαστα δεδομένα από τον δορυφόρο. Βίντεο. http://physicsgg.me/2015/01/11/%ce%b2%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-disk-detectives/

Πως δημιουργείται αντιύλη κατά τη διάρκεια των καταιγίδων. Το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτίνων-γ Fermi της NASA ανίχνευσε αντιύλη που παράγεται από τις γήινες καταιγίδες. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται για πρώτη φορά. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι τα σωματίδια αντιύλης παράγονται από τις γήινες εκλάμψεις ακτίνων γάμμα ή συντομογραφικά TGF (Terrestrial Gamma-ray Flashes). Πρόκειται για μικρής διάρκειας εκπομπές ακτίνων γ, που παράγονται στο εσωτερικό καταιγίδων και σχετίζονται με τους κεραυνούς. Υπολογίζεται ότι περίπου 500 TGF συμβαίνουν καθημερινά σε όλο τον κόσμο. [Οι TGF ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά το 1994 από το BATSE – Burst and Transient Source Experiment – του δορυφόρου Compton Gamma-Ray Observatory της ΝΑSΑ] Στο εσωτερικό των γήινων καταιγίδων δημιουργούνται ισχυρά ηλεκτρικά πεδία στα οποία άλλωστε οφείλονται οι κεραυνοί. Από αυτά τα ηλεκτρικά πεδία επιταχύνονται ηλεκτρόνια που αποκτούν ταχύτητες που πλησιάζουν την ταχύτητα του φωτός. Σ’ αυτά τα ηλεκτρόνια οφείλονται οι ακτίνες γάμμα, οι οποίες με τη σειρά τους όταν διέρχονται κοντά από άτομα, παράγουν σωματίδια ύλης και αντιύλης. Συγκεκριμένα παράγουν ζεύγη ηλεκτρονίου – ποζιτρονίου (το ποζιτρόνιο ονομάζεται και αντιηλεκτρόνιο – είναι το αντισωματίδιο του ηλεκτρονίου). Βίντεο. http://physicsgg.me/2011/01/12/%cf%80%cf%89%cf%82-%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b3%ce%b5%ce%af%cf%84%ce%b1%ce%b9-%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%cf%8d%ce%bb%ce%b7-%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%ac-%cf%84%ce%b7-%ce%b4%ce%b9%ce%ac/

Το Σύμπαν σε μία Ημέρα. Oι κοσμολόγοι εκτιμούν ότι η ηλικία του Σύμπαντος είναι περίπου 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια. Αν τα 13,7 δισ. χρόνια αντιστοιχούσαν … σε μία μόνο ημέρα (24 ώρες), σε ποιές χρονικές στιγμές αυτής της ημέρας θα συνέβαιναν τα σημαντικότερα κοσμολογικά γεγονότα, από την Μεγάλη Έκρηξη μέχρι σήμερα; http://physicsgg.me/2013/01/09/%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd-%cf%83%ce%b5-%ce%bc%ce%af%ce%b1-%ce%b7%ce%bc%ce%ad%cf%81%ce%b1/

Σούπερ γαλαξιακή σύγκρουση. Ενα από τα πιο εντυπωσιακά κοσμικά φαινόμενα εντόπισαν ερευνητές της NASA με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου NuSTAR. Σε απόσταση 134 εκ. ετών φωτός από τη Γη δύο γαλαξίες βρίσκονται σε διαδικασία σύγκρουσης. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο ένας εκ των δύο γαλαξιών (συνήθως ο μικρότερος) διαλύεται και αυξάνεται το μέγεθος του μεγαλύτερου αφού δημιουργούνται νέες περιοχές σε αυτόν οι οποίες συνήθως αποτελούν εργοστάσια παραγωγής νέων άστρων. Οι επιστήμονες έδωσαν σε αυτό το γαλαξιακό ζεύγος την κωδική ονομασία Arp 299. Οπως διαπίστωσαν οι ερευνητές που έκαναν την ανακάλυψη στο κέντρο του γαλαξία που διακρίνεται δεξιά στην εικόνα βρίσκεται μια ενεργή κολοσσιαία μαύρη τρύπα η οποία φαίνεται ότι καταπίνει γιγάντιες ποσότητες αερίων. Για τη μελανή οπή του δεύτερου γαλαξία οι ερευνητές δεν έχουν εντοπίσει κάποιο δεδομένο αφού είτε είναι κρυμμένη πίσω από αέρια και σκόνη είτε δεν είναι το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ενεργή. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=665603

Ένα τεράστιο «κοσμικό κενό»που κυοφορεί άστρα. Τα άστρα φαίνεται πως λείπουν από αυτή την αχανή, σκοτεινή τρύπα στον αστερισμό του Όφη. Στην πραγματικότητα όμως δεν είναι κενός χώρος, αλλά ένα αδιαφανές νεφέλωμα που κυοφορεί άστρα στο κρυμμένο εσωτερικό του. Η εικόνα που ελήφθη με το MPG/ESO, ένα τηλεσκόπιο του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου που λειτουργεί στην έρημο της Χιλής, δείχνει το σκοτεινό νεφέλωμα LDN 483, ένα νέφος αερίου και σκόνης που βρίσκεται σε απόσταση 700 ετών φωτός. Το νέφος είναι τόσο πυκνό που μπλοκάρει εντελώς το ορατό φως των άστρων που βρίσκονται πίσω του -γι’ αυτό εξάλλου ονομάζεται σκοτεινό νεφέλωμα. Η απουσία ενήλικων άστρων στο εσωτερικό του θα έδινε την εντύπωση ότι κανένα άστρο δεν μπορεί να γεννηθεί σε αυτή την ερημιά. Κι όμως, προηγούμενες μελέτες είχαν καταγράψει το αμυδρό υπέρυθρο φως από έμβρυα άστρων -μάζες αερίου που έχουν αρχίσει να συμπυκνώνονται και να θερμαίνονται υπό την επίδραση του ίδιου τους του βάρους. Αυτά τα «πρωτοάστρα» δεν έχουν ανάψει ακόμα και παραμένουν κατεψυγμένα στους -250 βαθμούς. Σε μερικές χιλιάδες χρόνια, όμως, το αέριο θα έχει θερμανθεί και συμπιεστεί αρκετά ώστε να ξεκινήσουν οι θερμοπυρηνικές αντιδράσεις. Θα είναι η στιγμή της γέννησης νέων άστρων, τα οποία θα σπρώξουν μακριά το γύρω αέριο με την ακτινοβολία και τα σωματίδια που θα εκπέμπουν. Τελικά, η μεγάλη σκοτεινή τρύπα του LDN 483 θα διαλυθεί για να αποκαλύψει τα λαμπρά παιδιά της. Βίντεο. http://physicsgg.me/2015/01/08/%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%ac%cf%83%cf%84%ce%b9%ce%bf-%ce%ba%ce%bf%cf%83%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%ba%ce%b5%ce%bd%cf%8c/ Εκτυπωτής 3D αναπαράγει αστρική θύελλα. Περισσότεροι από δέκα χιλιάδες χρήστες του Διαδικτύου έσπευσαν να κατεβάσουν τα αρχεία για την τρισδιάστατη εκτύπωση ενός βίαιου κοσμικού φαινομένου: την εκρηκτική αλληλεπίδραση ανάμεσα σε δύο γιγάντια, αλλόκοτα άστρα. Το τρισδιάστατο μοντέλο αφορά το Ήτα της Τρόπιδας, ένα ζευγάρι άστρων που κινούνται σε τροχιά το ένα γύρω από το άλλο σε απόσταση 7.300 ετών φωτός από τη Γη. Κάθε 5,5 χρόνια, τα δύο άστρα πλησιάζουν σε μικρή απόσταση, περίπου όσο η απόσταση του Ήλιου από τον Άρη. Και κάθε φορά που συμβαίνει αυτό, το αστρικό ζεύγος ξεσπά με βίαιες λάμψεις. «Πρόκειται για ένα εκκεντρικό αστρικό τέρας» είπε σε συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Αστρονομίας ο Μάικλ Κόρκοραν του Κέντρου Διαστημικής Πτήσης Goddard της NASA στο Μέριλαντ. Τα δύο άστρα, από τα οποία το ένα έχει μάζα 90 φορές μεγαλύτερη από του Ήλιου και το δεύτερο 30 φορές μεγαλύτερη, εκπέμπουν ένα διαρκές ρεύμα σωματιδίων που ονομάζεται αστρικός άνεμος (το ίδιο εξάλλου κάνει και το δικό μας άστρο με τον λεγόμενο ηλιακό άνεμο). Όταν οι δύο ασύμμετροι γίγαντες πλησιάσουν ο ένας τον άλλο καθώς κινούνται στις εκκεντρικές τροχιές τους, ο άνεμος του μεγαλύτερου άστρου, κινούμενος με ταχύτητα 420 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, συγκρούεται με τον άνεμο του δεύτερου άστρου, ο οποίος πνέει από την αντίθετη κατεύθυνση με 3 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο. Στην περιοχή όπου συγκρούονται, τα δύο ρεύματα σωματιδίων θερμαίνονται σε θερμοκρασίες δεκάδων εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου. Εκπέμπουν τότε ακτίνες Χ, τις οποίες κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Swift της NASA κατά την τελευταία προσέγγιση του αταίριαστου ζεύγους. Αυτό επέτρεψε στους ερευνητές να βελτιώσουν τις υπολογιστικές προσομοιώσεις του Ήτα της Τρόπιδας και να δημιουργήσουν τρισδιάστατα μοντέλα της ταραγμένης περιοχής όπου οι αντίθετοι αστρικοί άνεμοι συγκρούονται. Τα αρχεία για την εκτύπωσή τους είναι διαθέσιμα για κατέβασμα. http://svs.gsfc.nasa.gov/cgi-bin/details.cgi?aid=11725 Τα μοντέλα αποκάλυψαν προεξοχές σαν δάχτυλα αερίου, τις οποίες οι ερευνητές δεν περίμεναν να δουν. «Δεν γνωρίζαμε ότι υπήρχαν» είπε ο Τόμας Μαντούρα, επίσης ερευνητής στο Κέντρο Goddard της NASA. «Πιστεύουμε ότι είναι δομές που προκύπτουν από φυσικές αστάθειες του ανέμου από το πρώτο άστρο καθώς συγκρούεται με ένα τείχος αερίου» από το δεύτερο άστρο, ανέφερε. Το Ήτα της Τρόπιδος παραμένει σήμερα συναρπαστικός στόχος για τους αστρονόμους. Έδωσε όμως ένα πολύ μεγαλύτερο σόου το 1840, όταν εξερράγη μυστηριωδώς και δημιούργησε το εντυπωσιακό Nεφέλωμα του Ανθρωπάριου (Homunculus). Σήμερα, το αστρικό ζευγάρι θεωρείται καλός υποψήφιος για μια έκρηξη σουπερνόβα τις επόμενες εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, επισημαίνουν οι ερευνητές. Παρόλο που η απόστασή του από τη Γη είναι 7.300 έτη φωτός, ο υπερκαινοφανής αστέρας θα φαινόταν ακόμα και στη διάρκεια της ημέρας, με λαμπρότητα συγκρίσιμη με το φως της Σελήνης. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231375885

Ανασηκώνοντας το πέπλο του Σύμπαντος. Η αναζήτηση για μια «θεωρία των πάντων» που θα ενώνει τη Σχετικότητα με την Κβαντομηχανική δεν έχει ακόμη αποδώσει καρπούς. Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν επιχείρησε να ενοποιήσει τη βαρύτητα με τις υποατομικές θεμελιώδεις δυνάμεις με σκοπό να υφάνει όλα τα νήματα της φύσης σε έναν ενιαίο ιστό. Ωστόσο, οι προσπάθειές του ήταν ανεπιτυχείς και ο στόχος του έγινε το όνειρο όλων των μετέπειτα γενεών θεωρητικών φυσικών. Παρά τις πολλές προσπάθειες και την πρόοδο που αναμφίβολα έχει επιτευχθεί, το όνειρο του Αϊνστάιν, το δικό μας όνειρo, δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί επειδή υπάρχει ασυμβατότητα μεταξύ της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας (που περιγράφει τον μακρόκοσμο) και της Κβαντομηχανικής (που περιγράφει τον μικρόκοσμο). Η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας (ΓΘΣ) του Αϊνστάιν περιγράφει τις καμπυλώσεις του χωροχρόνου λόγω της παρουσίας ύλης ή ενέργειας και εξηγεί με εξαιρετική ακρίβεια τη δυναμική του Σύμπαντος σε μεγάλες κλίμακες. Προβλέψεις της ΓΘΣ, όπως η στρέβλωση του χωροχρόνου γύρω από τη Γη και το γεγονός ότι η Γη συμπαρασύρει στην περιστροφή της τμήμα του χωροχρόνου που την περιβάλλει, έχουν επιβεβαιωθεί με εντυπωσιακή ακρίβεια. Δυστυχώς όμως η εκπληκτική συμφωνία μεταξύ θεωρητικών προβλέψεων που βασίζονται στη ΓΘΣ και πειραματικών μετρήσεων ή αστρονομικών παρατηρήσεων εξαφανίζεται μόλις εισέλθουμε στον μικρόκοσμο. Εκεί η συμπεριφορά και η θέση των σωματιδίων γίνονται αβέβαιες καθώς διεισδύουμε στο βασίλειο της Κβαντομηχανικής, το οποίο κυριαρχείται από αβεβαιότητες και πιθανότητες. Προκειμένου να πραγματοποιήσουμε το όνειρο του Αϊνστάιν, το δικό μας όνειρο, πρέπει να συνδέσουμε την καμπυλότητα του χωροχρόνου με τις πιθανότητες πραγματοποίησης συμβάντων ενοποιώντας τη ΓΘΣ με την Κβαντομηχανική σε μία και μόνη θεωρία που ονομάζεται Κβαντική Βαρύτητα. Πολλές προσπάθειες έχουν ήδη καταβληθεί για τη διατύπωση αυτής της θεωρίας, η ισχύς της οποίας μπορεί να ελεγχθεί με αποτελέσματα από πειράματα της Φυσικής στοιχειωδών σωματιδίων και από αστροφυσικές παρατηρήσεις, οι οποίες οδήγησαν σε μια εντυπωσιακή αλληλεπίδραση μεταξύ της θεωρίας βαρύτητας, της σωματιδιακής Φυσικής και της Κοσμολογίας. Ασφαλώς στις περισσότερες φυσικές καταστάσεις αντιμετωπίζουμε συστήματα στα οποία παίζουν βασικό ρόλο είτε πολύ μεγάλες είτε πολύ μικρές κλίμακες αποστάσεων και, επομένως, είτε η ΓΘΣ είτε η Κβαντομηχανική, αντίστοιχα, αποτελούν επαρκή θεωρητικά πλαίσια. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις, όπως η μελέτη του εσωτερικού των μελανών οπών ή η βαθύτερη κατανόηση της Μεγάλης Εκρηξης (το περίφημο Big Bang από όπου δημιουργήθηκε το Σύμπαν), όπου απαιτείται να χρησιμοποιηθούν και οι δύο θεωρίες. Η ΓΘΣ περιγράφει πολύ καλά τη δυναμική του Σύμπαντος μέσω των εξισώσεων του Αϊνστάιν, σύμφωνα με τις οποίες σε ένα πεπερασμένο χρονικό διάστημα στο παρελθόν το Σύμπαν χαρακτηριζόταν από υπερβολικά μεγάλη καμπυλότητα, ενώ όλη η ύλη και η ενέργεια του σημερινού παρατηρήσιμου Σύμπαντος ήταν συγκεντρωμένες σε έναν απειροελάχιστα μικρό χώρο. Σύμφωνα με το καθιερωμένο κοσμολογικό πρότυπο της Μεγάλης Έκρηξης, αποδεκτό από τη συντριπτική πλειονότητα της επιστημονικής κοινότητας, το Σύμπαν που παρατηρούμε σήμερα είναι το αποτέλεσμα μιας μεγαλειώδους έκρηξης που συνέβη πριν από περίπου 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια. Η συμβατική αντίληψη για τον χωρόχρονο και η καθιερωμένη εικόνα της γεωμετρίας δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατανόηση και την περιγραφή των πρώτων στιγμών του Σύμπαντος λόγω των ακραίων φυσικών συνθηκών που επικρατούσαν. Προκειμένου να αντιμετωπίσουμε ερωτήματα σχετικά με την προέλευση του Σύμπαντος και τον μηχανισμό που οδήγησε στη δημιουργία του, να αναρωτηθούμε κατά πόσον η γέννηση του Σύμπαντος ήταν απλά ένα τυχαίο συμβάν ή να θέσουμε το ακόμη πιο φιλόδοξο ερώτημα σχετικά με το τι υπήρχε πριν από τη Μεγάλη Εκρηξη, απαιτείται η κατανόηση της δομής και της δυναμικής του ίδιου του χωροχρόνου. Η Κβαντική Βαρύτητα είναι η πολυπόθητη θεωρία που θα εξηγήσει την ακόμη άγνωστη δομή του χωροχρόνου, την αόρατη αυτή δομή που αντιλαμβανόμαστε ως δύναμη της βαρύτητας. Η δομή αυτή καθορίζει τη δική μας τροχιά με τον ίδιο τρόπο που τα κύματα καθοδηγούν έναν σέρφερ σε μια φουρτουνιασμένη θάλασσα ή μικρές ανισόπεδες ανωμαλίες καθοδηγούν έναν σκιέρ στην κατάβαση μιας χιονισμένης πλαγιάς. Οι υποψήφιες θεωρίες. Για τη θεμελίωση της Κβαντικής Βαρύτητας έχουν ήδη γίνει διαφορετικές προσεγγίσεις, οι οποίες ταξινομούνται ανάλογα με το αν προέρχονται από τον χώρο της σωματιδιακής φυσικής (Θεωρία Χορδών/Θεωρία-Μ), της ΓΘΣ (Κβαντική Βαρύτητα Βρόχων) ή αν βασίζονται σε γεωμετρικές θεωρήσεις (Μη-Μεταθετική Γεωμετρία). Η Θεωρία Χορδών υποθέτει ότι η ύλη αποτελείται από μονοδιάστατα αντικείμενα που ονομάζονται χορδές. Διαφορετικές δονήσεις χορδών αντιπροσωπεύουν διαφορετικά στοιχειώδη σωματίδια, ενώ η διάσπαση ή συνένωση χορδών αντιστοιχεί σε διαφορετικές αλληλεπιδράσεις στοιχειωδών σωματιδίων. Οι χορδές αυτές εμφανίζονται είτε με τη μορφή κλειστών βρόχων είτε με τη μορφή ανοιχτών χορδών. Σύμφωνα με μια αναπόδεικτη ως σήμερα υπόθεση, όλες οι θεωρίες χορδών είναι διαφορετικές λύσεις μιας πιο θεμελιώδους θεωρίας, που ονομάζεται Θεωρία-Μ (Θεωρία Μεμβρανών), όπου ο χωρόχρονος έχει 11 διαστάσεις, 10 χωρικές και μία χρονική. Η Κβαντική Βαρύτητα Βρόχων υποθέτει ότι ο χώρος είναι κβαντωμένος, αποτελούμενος από στοιχειώδη διακριτά κομματάκια, τα κβάντα του χώρου, που απεικονίζονται σαν μικροσκοπικοί μονοδιάστατοι βρόχοι οι οποίοι υφαίνουν ένα εξαιρετικά λεπτό ύφασμα, τον τετραδιάστατο χωρόχρονο του φυσικού μας κόσμου. Ο χώρος αποτελείται από ένα δίκτυο τεμνόμενων βρόχων, έχει μια διακριτή δομή και δεν μπορεί να διαιρείται επ’ άπειρον σε ολοένα και μικρότερα διακριτά κομμάτια. Η Κβαντική Βαρύτητα Βρόχων έχει μια θεμελιώδη διαφορά σε σχέση με τη Θεωρία Χορδών/Θεωρία-Μ καθώς, αν και περιλαμβάνει την ύλη και τις δυνάμεις, δεν ασχολείται με την ενοποίηση όλων των δυνάμεων και δεν απαιτεί επιπλέον χωρικές διαστάσεις. Η Μη-Μεταθετική Γεωμετρία εκφράζει τη δυαδικότητα γεωμετρίας και άλγεβρας με έναν εντυπωσιακό παραλληλισμό ανάμεσα στους αλγεβρικούς και στους γλωσσικούς κανόνες. Στον γραπτό λόγο δεν χρησιμοποιούμε ποτέ τη μεταθετικότητα που θα μας επέτρεπε να μεταθέτουμε ελεύθερα τα γράμματα μιας λέξης. Η ιδιότητα αυτή δεν ισχύει και στη Μη-Μεταθετική Γεωμετρία, η οποία οδηγεί σε ένα θεωρητικό μοντέλο στο οποίο η ύλη και η βαρύτητα προκύπτουν καθαρά από τη γεωμετρία. Ένα βασικό στοιχείο αυτής της θεωρίας είναι ο προσδιορισμός της γεωμετρίας όχι βάσει της απόστασης μεταξύ των σημείων μιας επιφάνειας αλλά σύμφωνα με τις συχνότητες που ακούμε όταν η επιφάνεια δονείται. Κατ’ επέκταση, το ίδιο το Σύμπαν μπορεί να θεωρηθεί μια δονούμενη μεμβράνη, ένα ντέφι, το οποίο προκύπτει από έναν ειδικά επιλεγμένο τετραδιάστατο χωρόχρονο που συμπεριλαμβάνει την ύλη. Αθροίζοντας όλες τις συχνότητες των δονήσεων αυτού του τυμπάνου μπορούμε να υπολογίσουμε τις αποστάσεις μεταξύ των σημείων της επιφάνειάς του και, κατά συνέπεια, τελικά να ακούσουμε το σχήμα του Σύμπαντος. Προκειμένου να εξετάσουμε την ορθότητα των διαφόρων υποψήφιων θεωριών για την Κβαντική Βαρύτητα, μπορούμε να συγκρίνουμε τις κοσμολογικές προβλέψεις τους με τα σημερινά διαθέσιμα αστροφυσικά και κοσμολογικά δεδομένα. Και αυτό επειδή το πρώιμο Σύμπαν προσφέρει ίσως το μοναδικό εργαστήριο για έλεγχο θεωριών οι οποίες περιγράφουν φαινόμενα σε ενέργειες τόσο υψηλές που δεν θα μπορέσουν ποτέ να επιτευχθούν σε έναν επιταχυντή. Αναμφισβήτητα, κάποιος μπορεί να αναρωτηθεί ποια από αυτές τις θεωρίες είναι η σωστή και δυστυχώς προς το παρόν οποιαδήποτε απο αυτές μπορεί να είναι η σωστή ή μπορεί να είναι μόνο εν μέρει σωστή, όπως μπορεί εξίσου να είναι και εντελώς εσφαλμένη. Μόνο η φύση μπορεί να δώσει την οριστική απάντηση σε αυτό το ερώτημα. http://physicsgg.me/2015/01/07/%ce%b1%ce%bd%ce%b1%cf%83%ce%b7%ce%ba%cf%8e%ce%bd%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%cf%84%ce%bf-%cf%80%ce%ad%cf%80%ce%bb%ce%bf-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%bf%cf%82/

«Σε 10-15 χρόνια θα βρούμε την ρέπλικα της Γης» Μια ενδιαφέρουσα άποψη κατέθεσε ο αστροφυσικός της NASA Τζον Μάδερ που είναι εκ των επικεφαλής της κατασκευής του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb που υπόσχεται να φέρει επανάσταση στη διαστημική εξερεύνηση. Το νέο τηλεσκόπιο όχι μόνο θα μπορεί να εντοπίζει άλλους πλανήτες αλλά θα έχει τη δυνατότητα να κάνει και λεπτομερή παρατήρηση τους. Ο Μάδερ που ειδικεύεται στον εντοπισμό πλανητών υποστηρίζει ότι μέσα σε ένα χρονικό ορίζοντα 10-15 ετών θα έχουμε καταφέρει να ανακαλύψουμε ένα πλανήτη με ατμοσφαιρικά και γεωλογικά χαρακτηριστικά απολύτως ίδια με αυτά της Γης. «Σε 10-15 χρόνια θα έχουμε βρει την ακριβή ρέπλικα της Γης» αναφέρει ο Μάδερ. Ομως πριν αρχίσουν κάποιοι να πανηγυρίζουν πιστεύοντας ότι θα ο άνθρωπος θα έχει σύντομα στη διάθεση του ένα δεύτερο «σπίτι» ο αμερικανός επιστήμονας φροντίζει να τους προσγειώσει. «Είμαστε πολύ κοντά σε αυτή την ανακάλυψη αλλά για να φτάσουμε σε ένα τέτοιο πλανήτη θα πρέπει να διαψευστεί ο Αϊνστάιν αφού θα πρέπει να βρούμε ένα τρόπο να ταξιδέψουμε στο Διάστημα με ταχύτητες μεγαλύτερες από αυτή του φωτός» τονίζει ο Μάδερ. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=665639