Δροσος Γεωργιος

Μια φουσκωτή θερμική «ασπίδα» στα σχέδια της NASA για τον εποικισμό του Άρη. Μια φουσκωτή θερμική «ασπίδα» θα βοηθήσει το πρώτο διαστημόπλοιο που θα μεταφέρει αστροναύτες στον Άρη να προσεδαφισθεί με ασφάλεια στον Κόκκινο Πλανήτη. Αυτό τουλάχιστον προτείνουν επιστήμονες από το Ερευνητικό Κέντρο της ΝΑSA στο Λάγκλεϊ της Βιρτζίνια, οι οποίοι σχεδιάζουν την «ασπίδα» με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να επιβραδύνει το σκάφος κατά την κάθοδό του. Η διάταξη είναι ένα από τα σενάρια που θα εξετάσει η NASA ως «απάντηση» στο γεγονός ότι η αρειανή ατμόσφαιρα είναι αραιότερη από τη γήινη. Κάτι που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο θα μπορεί ένα μεγάλο σκάφος να προσεδαφισθεί με ασφάλεια στην επιφάνεια του πλανήτη, αφού γι’ αυτό τον σκοπό δεν μπορούν να επιστρατευθούν αλεξίπτωτα. Κάθε τμήμα της «ασπίδας» θα καλύπτεται από πυρίμαχο υλικό και θα φουσκωθεί με αέριο άζωτο λίγο πριν το σκάφος μπει στην ατμόσφαιρα του Άρη. Έτσι, η διάταξη θα πάρει το επιθυμητό σχήμα, μοιάζοντας με ένα τεράστιο μανιτάρι που θα βρίσκεται στη «μύτη» του διαστημοπλοίου. «Κάθε φορά προσπαθούμε να αποφύγουμε τη χρήση ειδικών κινητήρων, όποτε αυτό είναι εφικτό. Επομένως, θα προσπαθήσουμε να αξιοποιήσουμε όσο το δυνατόν καλύτερα την ατμόσφαιρα του Άρη, κάτι που θα βοηθήσει επίσης και στην εξοικονόμηση καυσίμων», αναφέρει στο σάιτ του Κέντρου ο Νιλ Τσίτγουντ, επικεφαλής μηχανικός του τμήματος που ετοιμάζει την «ασπίδα». Η διάταξη, όπως και άλλες συσκευές που παίρνουν το σχήμα τους φουσκώνοντας, θα δοκιμασθούν από το 2016. Αν προκριθεί ως λύση, τότε θα προετοιμασθεί για να ενσωματωθεί στον «Ωρίωνα», το διαστημόπλοιο που σχεδίασε η NASA μεταξύ άλλων για την αποστολή αστροναυτών στον Κόκκινο Πλανήτη. Μάλιστα, πριν από λίγες εβδομάδες, ο «Ωρίωνας» πραγματοποίησε με επιτυχία την παρθενική πιλοτική του πτήση. Πάντως, ανάλογες θερμικές «ασπίδες» θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και σε μη επανδρωμένα σκάφη που θα σταλούν σε άλλους πλανήτες, όπως η Αφροδίτη και ο Τιτάνας. Επίσης, θεωρούνται μια από τις ιδανικές λύσεις για την επιβράδυνση ενός διαστημοπλοίου που θα κινηθεί στην πυκνή ατμόσφαιρα του Δία, για να προσεδαφισθεί στην επιφάνειά του. Η NASA έχει ήδη δοκιμάσει με επιτυχία μια ανάλογη διάταξη τον Ιούλιο του 2012, η οποία άντεξε ακόμη και σε ταχύτητες 12.230 χιλιομέτρων την ώρα. Παρ’ όλα αυτά, οι μηχανικοί του Ερευνητικού Κέντρου αναγνωρίζουν πως μια «ασπίδα» για τον Άρη θα πρέπει να αντεπεξέλθει σε ακόμη πιο αντίξοες συνθήκες. Η λύση για την επιβράδυνση του «Ωρίωνα» είναι μόνο μία από τις τεχνολογίες που θα πρέπει να αναπτύξει η NASA για την αποστολή ανθρώπων στον Άρη μέχρι τη δεκαετία του 2030, όπως είναι ο στόχος που έχει θέσει η αμερικανική πολιτική ηγεσία. Ανάμεσα σε άλλα, θα χρειασθεί επίσης να κατασκευασθούν νέα συστήματα προώθησης, καλύτερος τηλεπικοινωνιακός εξοπλισμός όπως και διαστημικές στολές ένας «γενιάς». http://www.naftemporiki.gr/story/898875/mia-fouskoti-thermiki-aspida-sta-sxedia-tis-nasa-gia-ton-epoikismo-tou-ari H NASA προσπαθεί να θεραπεύσει την αμνησία του Opportunity. Έπειτα από δέκα και πλέον χρόνια εξερεύνησης του Άρη, το γερασμένο ρομπότ Opportunity εμφανίζει όλο και συχνότερα διαλείψεις, όμως οι προγραμματιστές της NASA θα επιχειρήσουν να το θεραπεύσουν με μια δόση χάκινγκ. Το τελευταίο διάστημα έχουν αυξηθεί τα περιστατικά απώλειας δεδομένων, μη προγραμματισμένων επανεκκινήσεων, ακόμα και παροδικής απώλειες των επικοινωνιών. Όπως δήλωσε στο Discovery News o Τζον Κάλας, υπεύθυνος του προγράμματος Opportunity, το πρόβλημα φαίνεται ότι βρίσκεται στη μνήμη flash, η οποία διατηρεί τα αποθηκευμένα δεδομένα ακόμα και όταν διακόπτεται η παροχή ενέργειας. Οι μνήμες flash δεν προσφέρουν απεριόριστους κύκλους εγγραφής/διαγραφής και, έπειτα από δέκα χρόνια συνεχούς λειτουργίας στις εχθρικές συνθήκες του Άρη, ένα από τα επτά τσιπ flash του ρομπότ δείχνει να δυσλειτουργεί. Αυτό σημαίνει ότι τα δεδομένα διαγράφονται όταν το ρομπότ τίθεται σε κατάσταση αναμονής. Όταν ξυπνήσει και δει ότι η μνήμη έχει διαγραφεί, το Opportunity προχωρά σε επανεκκίνηση. Η αποθήκευση των δεδομένων στη RAM δεν δίνει λύση, αφού τα δεδομένα χάνονται από αυτό το είδος μνήμης όταν διακόπτεται η παροχή ρεύματος. «Γι' αυτό το ονομάζουμε αμνησία -το ρομπότ ξεχνάει τι είχε κάνει» σχολίασε ο Κάλας. Οι προγραμματιστές της αποστολής θα επιχειρήσουν τώρα να αναβαθμίσουν το λογισμικό του ρομπότ έτσι ώστε να πάψει να χρησιμοποιεί το ελαττωματικό τσιπ. Ακόμα κι έτσι, όμως, οι μέρες του θρυλικού ρομπότ ίσως είναι μετρημένες. Ήταν εξάλλου προγραμματισμένο να λειτουργήσει για τρεις μήνες, και όχι για μια ολόκληρη δεκαετία. Το πανομοιότυπο ρομπότ Spirit σώπασε για πάντα το 2010, έπειτα από έξι χρόνια λειτουργίας. Η διπλή αποστολή έδωσε τις πρώτες άμεσες ενδείξεις για το υγρό παρελθόν του Άρη. Νέα στοιχεία προσφέρει τώρα το πολύ μεγαλύτερο ρομπότ Curiosity, το οποίο εξερευνά τον Άρη από το 2012. To Opportunity κατέχει ωστόσο το ρεκόρ απόστασης για οποιοδήποτε τροχοφόρο όχημα έχει εκτοξευτεί ποτέ στο Διάστημα. Μέχρι σήμερα έχει διανύσει 41,8 χιλιόμετρα και η περιπέτεια συνεχίζεται. Επόμενος προορισμός του «ηλικιωμένου» ρόβερ είναι η αποκαλούμενη «Κοιλάδα του Μαραθώνα» (Marathon Valley), σε απόσταση μόλις 650 μέτρων από την παρούσα θέση του. Βίντεο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231374713

Νέο είδος μνήμης ανοίγει τον δρόμο για «εγκεφαλικού τύπου» υπολογιστές. Τη δυνατότητα στις μηχανές να φτάσουν τις επιδόσεις του ανθρώπινου εγκεφάλου σε τομείς όπως η ερμηνεία εικόνων ή βίντεο ενδεχομένως να μπορεί να δώσει ένα νέο είδος μνήμης υπολογιστή. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του MIT Technology Review, ερευνητές της ΙΒΜ χρησιμοποίησαν την αποκαλούμενη phase-change memory για να δημιουργήσουν μια συσκευή η οποία επεξεργάζεται δεδομένα με τρόπο ο οποίος παραπέμπει στη λειτουργία ενός βιολογικού εγκεφάλου. Μέσω της χρήσης ενός πρωτότυπου phase-change memory chip, οι ερευνητές καθόρισαν ρύθμισαν το σύστημα έτσι ώστε να λειτουργήσει ως ένα δίκτυο 913 νευρώνων με 165.000 συνδέσεις, ή συνάψεις, μεταξύ αυτών. Η ισχύς αυτών των συνάψεων μεταβάλλεται καθώς το τσιπ επεξεργάζεται εισερχόμενα δεδομένα, αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο οι εικονικοί νευρώνες επηρεάζουν ο ένας τον άλλον. Εκμεταλλευόμενοι αυτό το χαρακτηριστικό, οι επιστήμονες κατέστησαν το σύστημα ικανό να αναγνωρίζει χειρόγραφους αριθμούς. Ερευνητές της ΙΒΜ χρησιμοποίησαν την αποκαλούμενη phase-change memory για να δημιουργήσουν μια συσκευή η οποία επεξεργάζεται δεδομένα με τρόπο ο οποίος παραπέμπει στη λειτουργία ενός βιολογικού εγκεφάλου. Η phase-change memory αναμένεται να εξέλθει στην αγορά μέσα στα επόμενα χρόνια. Μπορεί να καταγράψει πληροφορίες με μεγάλη ταχύτητα και να τις «πακετάρει» σε πολύ μεγαλύτερη πυκνότητα από ό,τι τα σημερινά είδη μνήμης. Ένα τσιπ τέτοιας μνήμης αποτελείται από ένα δίκτυο «κυττάρων» που μπορούν να λάβουν δύο καταστάσεις για να παρουσιάσουν ένα ψηφιακό bit πληροφορίας- ένα 1 ή ένα 0. Στο πειραματικό σύστημα της ΙΒΜ, η κάθε σύναψη αντιπροσωπεύεται από ένα ζεύγος κυττάρων που δουλεύουν μαζί. Οι «εγκεφαλικού» τύπου υπολογιστές αποτελούν αντικείμενο ερευνών από επιστήμονες υπολογιστών εδώ και καιρό. Τέτοιου είδους σχέδια διαφέρουν ριζικά από τα σημερινά τσιπ, υποσχόμενα να κάνουν αποδοτικότερους τους υπολογιστές σε εργασίες που σήμερα θεωρούνται δύσκολες από τα συμβατικά συστήματα- όπως η εκμάθηση βάσει εμπειρίας ή η κατανόηση βίντεο. Νωρίτερα μέσα στο έτος, η ΙΒΜ ανακοίνωσε το πιο σύνθετο τσιπ του είδους μέχρι τώρα, το οποίο δημιουργήθηκε μέσω τεχνικών και στοιχείων που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή επεξεργαστών smartphones. Το νέο σύστημα δεν είναι το ίδιο ισχυρό, ωστόσο, όπως επεσήμανε ο Τζεφ Μπερ, ερευνητής της ΙΒΜ, είναι σημαντικό το ότι χρησιμοποιείται phase-change memory για τη δημιουργία των 165.000 συνάψεων. Κατά τον ίδιο, αυτό το είδος μνήμης θεωρείται πως ενδείκνυται για «εγκεφαλικού» (neuromorphic) τύπου συστήματα επειδή αποθηκεύει δεδομένα σε πολύ μεγάλη πυκνότητα- επίσης, είναι ευκολότερη όσον αφορά στον επαναπρογραμματισμό της. Πρακτικά, αυτό διευκολύνει την κατασκευή ενός συστήματος που θα είναι ικανό να «μαθαίνει», ρυθμίζοντας κατάλληλα τη συμπεριφορά του ενώ λαμβάνει νέα δεδομένα. Προηγούμενες προσπάθειες στο συγκεκριμένο πεδίο ήταν περιορισμένης κλίμακας, με 100 συνάψεις ή λιγότερες. Το νέο σύστημα, που κατασκευάστηκε σε συνεργασία και με ερευνητές του Πανεπιστημίου Επιστήμης και Τεχνολογίας Ποχάνγκ στην Κορέα, είναι 1.000πλάσιου μεγέθους. Το σχετικό paper παρουσιάστηκε τον Δεκέμβριο στην International Electron Devices Meeting στο Σαν Φρανσίσκο. http://www.naftemporiki.gr/story/898559/neo-eidos-mnimis-anoigei-ton-dromo-gia-egkefalikou-tupou-upologistes

Θύμα κοσμικής σύγκρουσης η Ανδρομέδα. Ερευνητικό πρόγραμμα που μελετά τον γαλαξία της Ανδρομέδας παρουσίασε εντυπωσιακές εικόνες και νέα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα στοιχεία για αυτόν. Ο γαλαξίας της Ανδρομέδας (γνωστός και ως M31) είναι ένας σπειροειδής γαλαξίας στον αστερισμό Ανδρομέδα, στον οποίο οφείλει και το όνομά του. Eίναι το πιο απομακρυσμένο αντικείμενο ορατό με γυμνό μάτι. Βρίσκεται σε απόσταση 2,5 εκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς και μαζί με τον γαλαξία μας αποτελούν τους δύο μεγαλύτερους γαλαξίες τoυ τοπικού σμήνους γαλαξιών. Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι η Ανδρομέδα και ο δικός μας γαλαξίας βρίσκονται σε πορεία μετωπικής σύγκρουσης που αναμένεται να γίνει σε τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια. Το πρόγραμμα PHAT (Panchromatic Hubble Andromeda Treasury) με επικεφαλής τον αστρονόμο Μπέντζαμιν Ουίλιαμς του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον στο Σιάτλ πραγματοποιεί μελέτες για τον γαλαξία της Ανδρομέδας. Στο πλαίσιο του προγράμματος οι ερευνητές επεξεργάστηκαν 7,398 εικόνες που έχει τραβήξει το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble από τον Ιούλιο του 2010 μέχρι τον Οκτώβριο του 2013. Η επεξεργασία αυτή είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός εκπληκτικής λεπτομέρειας μωσαϊκού μια μεγάλης περιοχής έντονης κοσμικής δραστηριότητας της Ανδρομέδας. Το μωσαϊκό απεικονίζει μια περιοχή που αντιστοιχεί στο 25% του γαλαξία. Στην περιοχή αυτή υπάρχει συνεχής παραγωγή νέων άστρων. Η μελέτη των δεδομένων οδήγησε τους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι πριν από δύο δισεκατομμύρια έτη η Ανδρομέδα συγκρούστηκε με ένα άλλο γαλαξία. Ηταν σύμφωνα με τους ερευνητές μια πολύ μεγάλη σύγκρουση η οποία όπως συμβαίνει συνήθως με τις γαλαξιακές συγκρούσεις είχε ως αποτέλεσμα η Ανδρομέδα να μεγαλώσει σε μέγεθος και να δημιουργηθούν κατά τόπους μεγαλύτερα και μικρότερα εργοστάσια παραγωγής άστρων. Η έρευνα παρουσιάστηκε στο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας που πραγματοποιείται στο Σιάτλ και το σχετικό άρθρο δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature». Δείτε εδώ το μωσαϊκό με δυνατότητα να κάνετε zoom σε κάθε σημείο της εικόνας και να δείτε με μεγάλη λεπτομέρεια κάθε περιοχή της Ανδρομέδας. http://www.nasa.gov/content/hubble-s-high-definition-panoramic-view-of-the-andromeda-galaxy/#.VKz_psmqArd http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=664979

Ωκεανοί διοξειδίου του άνθρακα ενδεχομένως κάλυπταν την Αφροδίτη στο παρελθόν. Σε ενδείξεις που καθιστούν αρκετά βάσιμο το σενάριο η επιφάνεια της Αφροδίτης να καλυπτόταν στο παρελθόν από ωκεανούς διοξειδίου του άνθρακα, κατέληξαν επιστήμονες από το πανεπιστήμιο Cornell. Οι ενδείξεις προήλθαν από την υπολογιστική προσομοίωση των συνθηκών που επικρατούσαν κάποτε στον πλανήτη, αφήνοντας έτσι ανοικτό το ενδεχόμενο η σημερινή μορφή του ανάγλυφου της Αφροδίτης να διαμορφώθηκε σε μεγάλο βαθμό από τη διάβρωση που προκάλεσαν οι τεράστιες ποσότητες του υγροποιημένου αερίου. Η Αφροδίτη περιγράφεται συχνά ως «δίδυμη αδερφή» της Γης, επειδή οι δύο πλανήτες έχουν παρόμοιο σχήμα, μάζα και απόσταση από τον ήλιο. Ωστόσο, τη στιγμή που στη Γη επικρατούν ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη ζωής, το περιβάλλον στη «δίδυμο αδερφή» της θυμίζει περισσότερο κόλαση, λόγω των πολύ μεγάλων ατμοσφαιρικών πιέσεων και της υψηλής θερμοκρασίας στην επιφάνειά του, η οποία ξεπερνά το σημείο τήξης του μολύβδου. Εντούτοις, το σημερινό άνυδρο και υπέρθερμο περιβάλλον είναι πιθανόν να έχει πάρει τη θέση από ένα προγενέστερο εντελώς διαφορετικό τοπίο, με εκτεταμένους ωκεανούς να καλύπτουν μέρος της ξηράς. Παλιότερες έρευνες έχουν δείξει πως κάποτε η Αφροδίτη διέθετε τόσο νερό στην ατμόσφαιρά της, που ήταν αρκετό για να σκεπάσει όλο τον πλανήτη με ένα στρώμα νερού βάθους 25 μέτρων – αν βέβαια όλοι αυτοί οι υδρατμοί είχαν καταλήξει στην επιφάνεια μέσω βροχοπτώσεων. Το σενάριο αυτό πάντως είναι αρκετά απίθανο, καθώς η υψηλή θερμοκρασία μάλλον δεν θα πρέπει να επέτρεψε την υγροποίηση των υδρατμών. Έτσι, οι επιστήμονες από το Cornell υποστηρίζουν τώρα πως, αν και οι συνθήκες ήταν όντως απαγορευτικές για την υγροποίηση του νερού, δεν συνέβη το ίδιο με το διοξείδιο του άνθρακα. Επομένως, οι «βροχές» από το υγροποιημένο αέριο σκέπασαν μέρος του ανάγλυφου με ωκεανούς. Ακόμη και σήμερα, το διοξείδιο του άνθρακα είναι μία από τις πιο άφθονες χημικές ενώσεις στην Αφροδίτη. «Αποτελεί το βασικό συστατικό της ατμόσφαιράς της, σε ποσοστό που αγγίζει το 95,5%», σημειώνει στο σάιτ Space.com ο Ντίμα Μπολμάτοφ, θεωρητικός φυσικός στο Cornell και επικεφαλής της έρευνας. Γνωστό και σαν «αέριο του θερμοκηπίου», αφού εγκλωβίζει και ανακυκλώνει μέρος της θερμότητας που εκπέμπει η επιφάνεια της Γης, το διοξείδιο του άνθρακα μπορεί να υπάρξει σε στερεή, υγρή και αέρια κατάσταση. Ωστόσο, όταν η πίεση και η θερμοκρασία ξεπεράσουν συγκεκριμένες τιμές, τότε αποκτά ιδιότητες υπερκρίσιμου ρευστού, συνδυάζοντας τη συμπεριφορά υγρού και αερίου. Για παράδειγμα μπορεί να διαβρώνει υλικά σαν υγρό, έχοντας παράλληλα ρευστότητα που αντιστοιχεί στην αέρια φάση. Για να μελετήσουν τη δράση του υπερκρίσιμου διοξειδίου του άνθρακα στην Αφροδίτη, ο Μπολμάτοφ μελέτησαν σε προσομοίωση σε υπολογιστή τις μεταβολές των φυσικών του ιδιοτήτων με τη βαθμιαία αλλαγή της θερμοκρασίας και της πίεσης. Έτσι, διαπίστωσαν πως σε αυτή την κατάσταση το διοξείδιο του άνθρακα μπορεί να εναλλάσσει απότομα τη συμπεριφορά του από αέριο σε υγρό. Αν και σήμερα η ατμοσφαιρική πίεση στην Αφροδίτη είναι 90 φορές μεγαλύτερη απ’ ό,τι στη Γη, στο παρελθόν φαίνεται πως είχε ακόμη μεγαλύτερη τιμή, δεκάδες φορές υψηλότερη, και μάλιστα για μια χρονική περίοδο 100-200 εκατομμυρίων ετών. Σύμφωνα με τον Μπολμάτοφ, σε αυτό το χρονικό διάστημα, είναι πιθανόν να σχηματίσθηκε υπερκρίσιμο διοξείδιο του άνθρακα με συμπεριφορά υγρού. «Το γεγονός αυτό, με τη σειρά του, καθιστά εύλογο το σενάριο η επιφάνεια της Αφροδίτης να κατακλυζόταν από αυτό το υπερκρίσιμο ρευστό, το οποίο διαμόρφωσε αρκετά από τα χαρακτηριστικά της, όπως τις κοιλάδες και τις περιοχές που μοιάζουν με κοίτες ποταμών», πρόσθεσε ο Μπολμάτοφ. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, το υπερκρίσιμο διοξείδιο του άνθρακα έμοιαζε με «σαπουνόφουσκες», δηλαδή φυσαλίδες που περιείχαν αέριο και καλύπτονταν από ένα παχύ στρώμα ρευστού διοξείδιο του άνθρακα. Κάτι που σκοπεύουν να επιβεβαιώσουν με πειράματα στο εργαστήριο, αναπαράγοντας τις συγκεκριμένες τιμές θερμοκρασίας και πίεσης. http://www.naftemporiki.gr/story/898330/okeanoi-diokseidiou-tou-anthraka-endexomenos-kaluptan-tin-afroditi-sto-parelthon

Προσομοίωση σχηματισμού των γαλαξιών του σύμπαντος. Επιστρατεύοντας δύο υπερυπολογιστές, το Curie στη Γαλλία και το Cosmology Machine στο Ηνωμένο Βασίλειο, μια ομάδα γαλλοβρετανών ερευνητών δημιούργησε την πιο ρεαλιστική έως σήμερα προσομοίωση των γαλαξιακών δομών του σύμπαντος. Έτσι, οι επιστήμονες μπορούν πλέον να μελετήσουν ακόμη καλύτερα τον σχηματισμό των γαλαξιών σε διάφορα στάδια της κοσμικής «ιστορίας», φτάνοντας έως και 14 δισεκατομμύρια χρόνια πριν από σήμερα. Η προσομοίωση δημιουργήθηκε στα πλαίσια του πρότζεκτ EAGLE (Evolution and Assembly of GaLaxies and their Environments), στο οποίο επικεφαλής είναι το πανεπιστήμιο του Ντάραμ στη Βρετανία και το ολλανδικό πανεπιστήμιο του Λάιντεν. Στόχος του EAGLE είναι να καλύψει τα μειονεκτήματα των λογισμικών που έχουν αναπτυχθεί έως σήμερα για τον ίδιο σκοπό, και τα οποία «δημιουργούν» σύμπαντα με γαλαξίες που δεν αντιστοιχούν στην ηλικία, την ποικιλία και τη μάζα των πραγματικών γαλαξιών. Επίσης, οι παλιότερες προσομοιώσεις δεν περιείχαν αρκετά μεγάλο αριθμό γαλαξιών, ώστε να περιγράφουν με αξιοπιστία τις αλληλεπιδράσεις τους. Σε άρθρο τους στο επιστημονικό περιοδικό Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, οι επιστήμονες από το πρότζεκτ EAGLE αναφέρουν πως το εικονικό σύμπαν θα μπορούσε να «χωρέσει» σε έναν κύβο με ακμή 100 Megaparsec, δηλαδή πάνω από 300 εκατομμύρια έτη φωτός. Επομένως, ο «κόσμος» που δημιούργησαν στους υπερυπολογιστές περιέχει 10.000 γαλαξίες, με τη κάθε μία από αυτές τις δομές να έχει μέγεθος τουλάχιστον όσο και ο Γαλαξίας μας. Παράλληλα, για την αναπαραγωγή όλων των τύπων γαλαξιών που υπάρχουν και στο πραγματικό σύμπαν, οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργήσουν το πιο ακριβές έως σήμερα μοντέλο της υδροδυναμικής συμπεριφοράς του σύμπαντος, η οποίο είχε σαν αποτέλεσμα τον σχηματισμό των γαλαξιακών δομών. Είναι χαρακτηριστικό πως, για να «τρέξει» η προσομοίωση, χρειάσθηκε 1,5 μήνας. «Το σύμπαν που δημιουργείται στον υπολογιστή μοιάζει ακριβώς με το πραγματικό. Υπάρχουν παντού γαλαξίες, με όλα τα σχήματα και μεγέθη που έχω παρατηρήσει χρησιμοποιώντας τα μεγαλύτερα τηλεσκόπια του κόσμου. Ακόμη καλύτερα, πατώντας ένα κουμπί, μπορώ επίσης να κάνω τον χρόνο να αρχίσει να κυλά αντίστροφο στο “σύμπαν” του EAGLE», δήλωσε στο σάιτ του πανεπιστημίου του Ντάραμ ο Ρίτσαρντ Μπάουερ, καθηγητής φυσικής στο πανεπιστήμιο και μέλος του πρότζεκτ. Πέρα από το μέγεθος του εικονικού κόσμου, μια ακόμη σημαντική ιδιαιτερότητά του είναι πως για πρώτη φορά προσομοιώνει και τους γαλαξιακούς ανέμους, δηλαδή τις ροές σωματιδίων οι οποίες επηρεάζουν την ποσότητα «πρώτων υλών» στους γαλαξίες, για τον σχηματισμό νέων άστρων. Μια παράμετρος που κάνει τον «κόσμο» των Curie και Cosmology Machine να μοιάζει ακόμη περισσότερο με τον πραγματικό. Βίντεο. http://physicsgg.me/2015/01/06/%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%83%ce%bf%ce%bc%ce%bf%ce%af%cf%89%cf%83%ce%b7-%cf%83%cf%87%ce%b7%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b9%cf%83%ce%bc%ce%bf%cf%8d-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1%ce%be%ce%b9%cf%8e/

Η αυθόρμητη δημιουργία του σύμπαντος από το τίποτε. Μια από τις σημαντικότερες θεωρίες της σύγχρονης κοσμολογίας είναι η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης. Πρόκειται για μια επιστημονική θεωρία που διαθέτει πολλά «αποδεικτικά στοιχεία»: Πρώτον, η κοσμική μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου, που είναι ένα είδος «ηχούς» της Μεγάλης Έκρηξης, δεύτερον, η συνεχής διαστολή του σύμπαντος, που αν την φανταστούμε χρονικά προς τα πίσω, οδηγούμαστε σε μια αρχή – τύπου Μεγάλης Έκρηξης, τρίτον, η αφθονία των αρχέγονων στοιχείων που παρατηρείται στο σύμπαν, όπως το 4He, 3He, 2H και άλλων, υπολογίζεται θεωρητικά χρησιμοποιώντας βασικές αρχές της πυρηνικής φυσικής στα πρώτα λεπτά της Μεγάλης Έκρηξης. Όμως υπάρχει ακόμα ένα μεγάλο ερωτηματικό. Τι προκάλεσε την Μεγάλη Έκρηξη; Για πολλά χρόνια, οι κοσμολόγοι θεωρούσαν ότι το σύμπαν δημιουργήθηκε αυθόρμητα, ότι η Μεγάλη Έκρηξη ήταν το αποτέλεσμα των κβαντικών διακυμάνσεων απ’ όπου το σύμπαν δημιουργήθηκε από το τίποτα. Αυτό είναι ευλογοφανές, αν πάρουμε υπόψη μας αυτά που γνωρίζουμε από την κβαντική μηχανική. Αλλά οι φυσικοί στην πραγματικότητα χρειάζονται περισσότερα – μια μαθηματική απόδειξη που θα δίνει σάρκα και οστά σ’ αυτή την ιδέα. Στην εργασία τους με τίτλο «Spontaneous creation of the universe from nothing», οι φυσικοί Dongshan He et al από την Κίνα, επιχειρούν να δώσουν την πρώτη αυστηρή μαθηματική απόδειξη, για το ότι η Μεγάλη Έκρηξη θα μπορούσε να συμβεί αυθόρμητα εξαιτίας των κβαντικών διακυμάνσεων. Η νέα απόδειξη βασίζεται σε ένα ειδικό σύνολο λύσεων της εξίσωσης Wheeler-DeWitt. Όμως τι είναι η εξίσωση Wheeler-DeWitt; Στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα οι κοσμολόγοι προσπαθούσαν να συνδυάσουν του δυο πυλώνες της σύγχρονης φυσικής – την κβαντική μηχανική και την γενική σχετικότητα – με έναν τέτοιο τρόπο ώστε το σύμπαν να περιγράφεται ικανοποιητικά. Φαινόταν όμως πως οι δύο αυτές θεωρίας βρίσκονταν σε απόλυτη αντίθεση μεταξύ τους. Σημαντική πρόοδος επετεύχθη στο 1960, όταν οι φυσικοί John Wheeler και Bryce DeWitt κατάφεραν να συνδυάσουν αυτές τις ασύμβατες ιδέες σε ένα μαθηματικό πλαίσιο που τώρα είναι γνωστό ως εξίσωση Wheeler-DeWitt. Η εργασία των Dongshan He και των συνεργατών του διερευνά κάποιες νέες λύσεις αυτής της εξίσωσης. Κεντρικό σημείο αυτών των ιδεών είναι η αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg. Αυτή είναι που επιτρέπει την πιθανοκρατική δημιουργία ενός μικρού κενού χώρου εξαιτίας των διακυμάνσεων, σ’ αυτό που οι φυσικοί ονομάζουν μετασταθές ψευδο-κενό. Όταν συμβαίνει αυτό υπάρχουν δύο δυνατότητες. Αν αυτή η φυσαλίδα κενού δεν διαστέλλεται γρήγορα, τότε εξαφανίζεται σχεδόν αμέσως. Αν όμως μπορεί να διασταλεί σε ένα αρκετά μεγάλο μέγεθος, τότε ένα σύμπαν δημιουργείται κατά έναν μη αντιστρεπτό τρόπο. Έτσι, τίθεται το ερώτημα: μπορεί η εξίσωση Wheeler-DeWitt να επιτρέψει κάτι τέτοιο; Σύμφωνα με τους Dongshan et al: «έχουμε αποδείξει ότι όταν δημιουργείται μια μικρή φυσαλίδα πραγματικού κενού, έχει την δυνατότητα να επεκταθεί εκθετικά». Στην προσέγγισή τους θεωρούν μια σφαιρική φυσαλίδα που περιγράφεται πλήρως από την ακτίνα της. Μετά καταλήγουν στην εξίσωση που περιγράφει το ρυθμό με τον οποίο αυτή η ακτίνα μπορεί να αυξηθεί. Και στη συνέχεια εξετάζουν τρία σενάρια για τη γεωμετρία της φυσαλίδας – κλειστή, ανοιχτή ή επίπεδη. Σε κάθε μια από αυτές τις περιπτώσεις, βρίσκουν μια λύση κατά την οποία η φυσαλίδα μπορεί να διαστέλλεται εκθετικά και να φτάσει έτσι σε ένα μέγεθος ενός σύμπαντος που προέκυψε από μια Μεγάλη Έκρηξη. Αυτό είναι ένα αποτέλεσμα που οι κοσμολόγοι θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν. Έχει επίσης και μια ενδιαφέρουσα συνέπεια. Ένας σημαντικός παράγοντας στα σημερινά πρότυπα του σύμπαντος είναι η αποκαλούμενη κοσμολογική σταθερά. Πρόκειται για τον παράγοντα που περιγράφει την ενεργειακή πυκνότητα του κενού χώρου. Εισήχθη αρχικά από τον Einstein το 1917 στη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας και εγκαταλείφθηκε στη συνέχεια από τον ίδιο, μετά την ανακάλυψη του Hubble ότι το σύμπαν διαστέλλεται. Μέχρι τη δεκαετία του 1990, οι περισσότεροι κοσμολόγοι υπέθεταν ότι η κοσμολογική σταθερά ισούται με μηδέν. Όταν όμως βρέθηκαν οι πρώτες ενδείξεις ότι το σύμπαν διαστέλλεται επιταχυνόμενα, για να εξηγήσουν την επιταχυνόμενη διαστολή αρκούσε να θεωρήσουν την κοσμολογική σταθερά διάφορη του μηδενός. Έτσι, κάθε νέα θεωρία για το σύμπαν πρέπει να επιτρέπει μια μη-μηδενική τιμή της κοσμολογικής σταθεράς. Τι είναι αυτό που παίζει το ρόλο της κοσμολογικής σταθεράς στην θεωρία του Dongshan και των συνεργατών του; Το ρόλο αυτό παίρνει μια ποσότητα γνωστή ως κβαντικό δυναμικό που εμφανίζεται στις νέες λύσεις. Αυτό το δυναμικό προέρχεται από την θεωρία de Broglie-Bohm που αναπτύχθηκε στα μέσα του 20ου αιώνα. Αυτή η θεωρία αναπαράγει όλες τις γνωστές προβλέψεις της κβαντομηχανικής αλλά το τίμημα της αποδοχής της είναι ένας επιπρόσθετος όρος, γνωστός ως κβαντικό δυναμικό. Η θεωρία έχει ως αποτέλεσμα να κάνει την κβαντική μηχανική εντελώς ντετερμινιστική, δεδομένου ότι το κβαντικό δυναμικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί έτσι ώστε να επεξεργαστεί έννοιες όπως η πραγματική θέση ενός σωματιδίου. Ωστόσο, η κυρίαρχη τάση της φυσικής ποτέ δεν υιοθέτησε την ιδέα του Bohm. Και τούτο διότι ναι μεν οι προβλέψεις της είναι ταυτόσημες με την καθιερωμένη εκδοχή της θεωρίας, όμως εισάγει τον περίπλοκο φορμαλισμό με το κβαντικό δυναμικό, τα στοιχεία του οποίου δεν υπάρχει τρόπος να ελεγχθούν πειραματικά. Από την άλλη, η ιδέα του Bohm οδηγεί τους φυσικούς να δεχθούν μια πιθανοκρατική ερμηνεία για την φύση της πραγματικότητας, κάτι που γενικά αποδέχονται ευχάριστα. Το γεγονός ότι το κβαντικό δυναμικό είναι απαραίτητο στη νέα αυτή μαθηματική απόδειξη της δημιουργίας του σύμπαντος είναι συναρπαστικό. Αρκεί όμως αυτό για να ξαναφέρει τις ιδέες του Bohm στο προσκήνιο; http://physicsgg.me/2014/12/31/%ce%b7-%ce%b1%cf%85%ce%b8%cf%8c%cf%81%ce%bc%ce%b7%cf%84%ce%b7-%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b3%ce%af%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%bf%cf%82/

Νέοι εξωπλανήτες. Αστρονόμοι στις ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι εντόπισαν οκτώ νέους εξωπλανήτες, που βρίσκονται στη «φιλόξενη» ζώνη των μητρικών άστρων τους, δηλαδή σε κατάλληλη απόσταση από αυτά - ούτε πολύ κοντά, ούτε πολύ μακρυά- για να διαθέτουν νερό και πιθανώς συνθήκες παρόμοιες με αυτές της Γης. Τουλάχιστον δύο από αυτούς θεωρούνται οι πιο όμοιοι με τη Γη που έχουν ποτέ βρεθεί. Η ανακοίνωση έγινε σε συνέντευξη Τύπου στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας. «Οι περισσότεροι από αυτούς τους πλανήτες έχουν καλές πιθανότητες να είναι βραχώδεις σαν τη Γη», σύμφωνα με τον επικεφαλής ερευνητή Γκιγέρμο Τόρες του Κέντρου Αστροφυσικής Harvard-Smithsonian. Η ανακάλυψη διπλασιάζει τον αριθμό των μικρών εξωπλανητών, που έχουν διάμετρο έως διπλάσια σε σχέση με εκείνη του δικού μας πλανήτη και οι οποίοι πιστεύεται ότι είναι δυνητικά φιλόξενοι για ζωή. Οι δύο πιο «γήινοι» εξωπλανήτες μεταξύ των οκτώ είναι ο Kepler -438b και ο Kepler -442b. Και οι δύο βρίσκονται σε τροχιά γύρω από δύο άστρα ερυθρούς νάνους, τα οποία είναι μικρότερα και πιο κρύα από τον Ήλιο μας. Ο πρώτος εξωπλανήτης, που βρίσκεται σε απόσταση 470 ετών φωτός από τη Γη, διαγράφει μια πλήρη τροχιά πέριξ του άστρου του σε 35 μέρες (αυτή είναι δηλαδή η διάρκεια του έτους του), ενώ ο δεύτερος εξωπλανήτης, που βρίσκεται σε απόσταση 1.100 ετών φωτός, έχει έτος 112 ημερών. Έχοντας διάμετρο μόλις 12% μεγαλύτερη από αυτή της Γης, ο Κέπλερ-438b έχει 70% πιθανότητα να είναι βραχώδης, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των αστρονόμων, ενώ ο Κέπλερ-442b είναι περίπου 30% μεγαλύτερος από τη Γη και έχει πιθανότητα 60% να είναι βραχώδης. Ένας εξωπλανήτης θεωρείται δυνητικά «φιλόξενος» για ζωή, όταν δέχεται περίπου τόση ηλιακή ακτινοβολία, όση η Γη, έτσι ώστε το νερό στην επιφάνειά του ούτε να βράζει και να εξατμίζεται, ούτε να παγώνει. Ο Kepler -438b δέχεται περίπου 40% περισσότερο αστρικό (ηλιακό) φως από ό,τι η Γη (συγκριτικά η καυτή Αφροδίτη δέχεται διπλάσια ηλιακή ακτινοβολία σε σχέση με τον πλανήτη μας) και οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι έχει πιθανότητα 70% να βρίσκεται στη σωστή απόσταση από το άστρο του για να έχει υγρό νερό και να είναι κατάλληλος για ζωή. Ο Kepler -442b δέχεται περίπου τα δύο τρία της ηλιακής ακτινοβολίας που πέφτει στη Γη και οι πιθανότητες είναι πάρα πολλές (της τάξης του 97%) να βρίσκεται στην «κατοικήσιμη» ζώνη του άστρου του. «Δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν οποιοσδήποτε από αυτούς τους εξωπλανήτες είναι πραγματικά κατοικήσιμος. Αυτό που μπορούμε να πούμε, είναι πως είναι υποψήφιοι για κάτι τέτοιο», δήλωσε ο αστρονόμος Ντέηβιντ Κίπινγκ, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Πριν τη νέα ανακάλυψη, οι δύο πιο «γήινοι» εξωπλανήτες που είχαν βρεθεί, ήσαν ο Κέπλερ-186f (με μέγεθος 10% μεγαλύτερο της Γης, ο οποίος δέχεται το ένα τρίτο της ηλιακής ακτινοβολίας που πέφτει στον πλανήτη μας) και ο Κέπλερ-62f (με μέγεθος 40% μεγαλύτερο της Γης), ο οποίος δέχεται το 41% της ηλιακής ακτινοβολίας του πλανήτη μας. Στο γράφημα παρουσιάζεται η κοσμική κλίμακα φιλοξενίας της ζωής. Οι πλανήτες που βρίσκονται πιο κοντά στο μητρικό τους άστρο έχουν ιδιαίτερα αυξημένες θερμοκρασίες και εκείνοι που βρίσκονται πολύ μακριά ιδιαίτερα χαμηλές δημιουργώντας συνθήκες που δεν ευνοούν την παρουσία της ζωής. Οι πλανήτες που βρίσκονται στο ενδιάμεσο και διαθέτουν θερμοκρασίες τέτοιες που να επιτρέπουν την παρουσία του νερού σε υγρή μορφή είναι πιο φιλικοί στη παρουσία της ζωής. Σύμφωνα με τους ειδικούς μάλιστα όσο πιο μικρό είναι το μέγεθος ενός πλανήτη που βρίσκεται στη φιλόξενη ζώνη και πλησιάζει το μέγεθος της Γης τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να μπορεί να υπάρξει σε αυτόν τον πλανήτη ζωή. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231375468 Πλανητικό σύστημα έχει διπλάσια ηλικία από τη Γη. Οι ερευνητές μελετώντας δεδομένα του διαστημικού τηλεσκοπίου Kepler εντόπισαν την παρουσία πέντε πλανητών γύρω από το άστρο KOI-3158 που βρίσκεται σε απόσταση 117 ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό της Λύρας. Το άστρο αυτό είχε υποδειχθεί από το Kepler ως υποψήφιο να διαθέτει πλανήτες αλλά μέχρι σήμερα δεν είχε υπάρξει επιβεβαίωση για αυτό το ενδεχόμενο. Οι ερευνητές εντόπισαν την παρουσία πέντε βραχωδών πλανητών να κινούνται γύρω από το άστρο αλλά σε αρκετά κοντινή απόσταση από αυτό γεγονός που τους καθιστά πιθανότατα αφιλόξενους για τη ζωή. Η ανακάλυψη είναι εξαιρετικά σημαντική για τρεις λόγους. Πρώτον δεν έχει μέχρι σήμερα εντοπιστεί ένα πλανητικό σύστημα που να διαθέτει τόσο μεγάλο αριθμό βραχωδών πλανητών και να μην έχει εντοπιστεί, ακόμη τουλάχιστον, ένας πλανήτης αερίων. Δεύτερο εντυπωσιακό εύρημα είναι η ηλικία του εν λόγω πλανητικού συστήματος. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι η ηλικία των πλανητών είναι πέριξ των 11 δισ. ετών. Αυτό σημαίνει ότι το εν λόγω σύστημα είναι αν όχι το αρχαιότερο πάντως από τα αρχαιότερα του γαλαξία μας, πιθανώς και από τα αρχαιότερα ολόκληρου του Σύμπαντος. Σημειώνεται ότι το ηλιακό μας σύστημα έχει ηλικία περίπου 4,5 δισ. ετών. Το τρίτο ενδιαφέρον δεδομένο είναι ότι ένας πλανήτης εκ των πέντε έχει παρόμοιο μέγεθος με αυτό της Γης και οι υπόλοιποι μικρότερο. Αυτό σύμφωνα με τους ειδικούς σημαίνει ότι πλανήτες με μέγεθος σαν της Γης (που θεωρούνται ιδανικοί για την ανάπτυξη ζωής) είχαν αρχίσει να σχηματίζονται πολύ νωρίς ενώ μέχρι σήμερα πιστευόταν ότι οι πλανήτες μικρού μεγέθους άργησαν να κάνουν εμφάνιση τους. Η παρουσία πλανητών με μέγεθος σαν αυτό της Γης οδηγεί τους ειδικούς στην εκτίμηση η ζωή πιθανότατα έκανε την εμφάνιση της στο Σύμπαν πολύ νωρίτερα από όσο πιστεύαμε. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231375133

Δεκαέξι φορές γιόρτασαν την... Πρωτοχρονιά στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Ταξιδεύοντας τον γύρο της Γης με ταχύτητα άνω των 28.000 χιλιομέτρων την ώρα, το πλήρωμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού πρόλαβε να γιορτάσει τον ερχομό της Πρωτοχρονιάς... 16 φορές. Το πολυεθνικό τροχιακό συγκρότημα συμπληρώνει μια πλήρη περιφορά της Γης κάθε 90 λεπτά και βλέπει την ανατολή και το ηλιοβασίλεμα 16 φορές την ημέρα. Επισήμως, το έτος 2015 άρχισε για τον σταθμό στις 02.00 ώρα Ελλάδας την 1η Ιανουαρίου, μεσάνυχτα ώρα Γκρίνουιτς. Εκείνη την ώρα το πλήρωμα υποτίθεται ότι θα έπρεπε να κοιμάται, αλλά έκανε μία εξαίρεση λόγω Πρωτοχρονιάς. Οι προπόσεις για το νέο έτος έγιναν με φρουτοχυμό, διευκρίνισε η NASA. H επόμενη σημαντική μέρα για τον σταθμό θα είναι η 6η Ιανουαρίου, γιορτή των Θεοφανίων στην Ελλάδα, οπότε προγραμματίζεται να εκτοξευτεί το σκάφος Dragon που μεταφέρει εφόδια. Στον σταθμό ζουν αυτό το διάστημα δύο αμερικανοί αστροναύτες, μια Ιταλίδα και τρεις ρώσοι κοσμοναυτες. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5195033/dekaeksi-fores-prwtoxronia-giortase-o-diethnhs-diasthmikos-stathmos/

Τι ενδιαφέρον κρύβει το 2015. Ο αριθμός 2015 παραγοντοποιείται ως: 2015=5•13•31 διαιρείται από τους αριθμούς: 1, 5, 13, 31, 65, 155, 403, 2015 βρίσκεται μεταξύ των πρώτων αριθμών 2011 και 2017 παριστάνεται στο δυαδικό σύστημα ως: 11111011111 στο οκταδικό σύστημα ως: 3737 στο δεκαεξαδικό σύστημα ως: 7df Το 2015 εμφανίζεται 6 φορές στα πρώτα 100000 ψηφία του π. Αν τo 2015 ήταν ο αριθμός στην πινακίδα ενός αυτοκινήτου τότε θα μπορούσε να επιλυθεί ως εξής: Φωτ.latex.png (για να γίνει κατανοητό αυτό πρέπει να διαβαστεί πρώτα το άρθρο με τίτλο: O Landau και οι πινακίδες κυκλοφορίας αυτοκινήτων) http://physicsgg.me/2011/06/22/o-landau-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BF%CE%B9-%CF%80%CE%B9%CE%BD%CE%B1%CE%BA%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%82-%CE%BA%CF%85%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%B1%CF%85%CF%84%CE%BF%CE%BA/ Επίσης, το 2015 ανακηρύχθηκε ως Διεθνές Έτος Φωτός. http://physicsgg.me/2014/12/31/%cf%84%ce%b9-%ce%b5%ce%bd%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%86%ce%ad%cf%81%ce%bf%ce%bd-%ce%ba%cf%81%cf%8d%ce%b2%ce%b5%ce%b9-%cf%84%ce%bf-2015/

Σαλάτα μαρουλιών το πρώτο γεύμα ανθρώπων στον Αρη. Ερευνητές στη Βρετανία θέλουν να καλλιεργήσουν μαρούλια στον… Αρη. Το σχέδιο τους προβλέπει την αποστολή σπόρων του λαχανικού το 2018 στον Κόκκινο Πλανήτη. Η παραγωγή τροφίμων στον Αρη (και άλλους πλανήτες) είναι κρίσιμος παράγοντας για τη δημιουργία επανδρωμένων βάσεων ή ακόμη και αποικιών μακριά από τη Γη. Ο άνθρωπος θέλει να πατήσει το πόδι του σε άλλους κόσμους έξω από τη Γη αλλά οι πλανήτες και οι δορυφόροι του ηλιακού μας συστήματος που θα μπορούσαν να δημιουργηθούν βάσεις ή ακόμη και αποικίες είναι αρκετά αφιλόξενοι όχι μόνο για την παρουσία του ανθρώπου αλλά και της ζωής γενικότερα. Ο Αρης αποτελεί τον διακαή πόθο των διαστημικών υπηρεσιών αλλά και ιδιωτικών εταιρειών ως πρώτο σκαλοπάτι στην εξάπλωση του ανθρώπινου είδους στο Σύμπαν. Εκτός από την ανάπτυξη τεχνολογιών και συστημάτων που θα επιτρέψουν στον άνθρωπο να επιβιώσει στις αφιλόξενες ατμοσφαιρικές, κλιματικές και άλλες συνθήκες άλλων πλανητών κρίσιμο ζήτημα αποτελεί και η διατροφή του. Είναι δεδομένο ότι με κάποιο τρόπο θα πρέπει οι άνθρωποι που θα ζουν σε άλλους πλανήτες να μην εξαρτώνται αποκλειστικά στις προμήθειες που θα φτάνουν από τη Γη αλλά να μπορούν να παράγουν οι ίδιοι κάποιες τουλάχιστον τροφές. Σε αυτό το πλαίσιο ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον στη Βρετανία ανέπτυξαν ένα σχέδιο για την καλλιέργεια μαρουλιών στον Αρη. Αν το σχέδιο τους λάβει έγκριση και χρηματοδότηση τότε σπόροι μαρουλιών θα ταξιδέψουν με το πρώτο φορτίο του προγράμματος Mars One. Πρόκειται για ένα ιδιωτικό πρόγραμμα που έχει στόχο τη δημιουργία της πρώτης αποικίας ανθρώπων στον Αρη. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό των επιτελών του Mars One το 2018 θα ξεκινήσουν οι πρώτες αποστολές φορτίων και εξοπλισμού της αποικίας στον Αρη και το 2026 θα γίνει η εγκατάσταση των πρώτων ανθρώπων στον Κόκκινο Πλανήτη. Οι ερευνητές θέλουν να στείλουν τους σπόρους των μαρουλιών στο πρώτο φορτίο που θα ξεκινήσει το 2018 και να δουν αν θα καταφέρουν να αναπτυχθούν στις αρειανές συνθήκες. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=663571

Το διαστημόπλοιο «Dawn» πλησιάζει τον πλανήτη- νάνο Δήμητρα. Σε φάση προσέγγισης του πλανήτη- νάνου Δήμητρα εισήλθε το διαστημόπλοιο Dawn της NASA, στο πλαίσιο της οποίας θα συνεχίσει να πλησιάζει το σώμα- μεγέθους του Τέξας- , το οποίο δεν έχει ποτέ ξανά επισκεφτεί σκάφος στο παρελθόν. Το Dawn είχε εκτοξευθεί το 2007 και προορίζεται να εισέλθει σε τροχιά γύρω από τη Δήμητρα τον Μάρτιο. Το διαστημόπλοιο πρόσφατα «ξεπρόβαλε» από τον Ήλιο: ειδικότερα, το σκάφος βρισκόταν στην αντίθετη πλευρά του άστρου μας, κάτι που περιόριζε σημαντικά τις δυνατότητες επικοινωνίας με τη Γη. Τώρα που είναι ξανά δυνατή η αξιόπιστη επικοινωνία, το κέντρο ελέγχου έχει προγραμματίσει τους απαιτούμενους ελιγμούς για το επόμενο στάδιο της συνάντησης. Επί της παρούσης, το Dawn (Αυγή) είναι σε απόσταση 640.000 χιλιομέτρων από τη Δήμητρα, προσεγγίζοντάς την με ταχύτητα περίπου 725 χιλιομέτρων ανά ώρα. Η άφιξή του στη Δήμητρα θα αποτελέσει την πρώτη φορά που ένα διαστημόπλοιο έχει τεθεί σε τροχιά γύρω από δύο προορισμούς στο Ηλιακό Σύστημα: προηγουμένως, το Dawn είχε εξερευνήσει την Εστία για 14 μήνες, από το 2011 ως το 2012, τραβώντας λεπτομερείς φωτογραφίες και συγκεντρώνοντας δεδομένα. «Η Δήμητρα είναι σχεδόν απόλυτο μυστήριο για εμάς» αναφέρει ο Κρίστοφερ Ράσελ, κύριος ερευνητής για την αποστολή Dawn. «Η Δήμητρα, αντίθετα με την Εστία, δεν έχει μετεωρίτες που να συνδέονται μαζί της για να βοηθήσουν στην αποκάλυψη των μυστικών της. Το μόνο που μπορούμε να προβλέψουμε είναι ότι θα εκπλαγούμε».Η Δήμητρα, με μέση διάμετρο 950 χλμ, αποτελεί το μεγαλύτερο σώμα στη ζώνη των αστεροειδών. Μέχρι τώρα, το Dawn έχει ολοκληρώσει πέντε έτη συνεχούς ώθησης, χρόνο μεγαλύτερο από οποιοδήποτε άλλο σκάφος. Εν συγκρίσει, η Εστία έχει μέση διάμετρο 525 χλμ και είναι το δεύτερο μεγαλύτερο σώμα μεταξύ του Άρη και του Δία. Το διαστημόπλοιο χρησιμοποιεί ιοντική πρόωση, η οποία είναι πιο αποδοτική από ό,τι μια συμβατική χημικη προωση. Βίντεο. http://www.naftemporiki.gr/story/897174/to-diastimoploio-dawn-plisiazei-ton-planiti-nano-dimitra

Ο διαστημικός «ζωολογικός κήπος» Δόθηκαν στη δημοσιότητα λεπτομέρειες για ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πειράματα που διεξάγονται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το πείραμα Expose-R2 έχουν οργανώσει και παρακολουθούν οι Ρώσοι κοσμοναύτες του ISS. Το πείραμα αφορά την αντοχή της ζωής στις ακραίες διαστημικές συνθήκες. Στο πλαίσιο αυτό οι Ρώσοι κοσμοναύτες έχουν τοποθετήσει έξω από την μονάδα Zvezda του Σταθμού μια σειρά από ειδικά σχεδιασμένα κλουβιά στα οποία έχουν τοποθετηθεί 46 είδη βακτηρίων, μυκήτων και αρθρόποδων που είναι η μεγαλύτερη συνομοταξία ζώων στο ζωικό βασίλειο. Τα κλουβιά αυτά προσομοιώνουν στο εσωτερικό τους τις ατμοσφαιρικές συνθήκες που επικρατούν στον Αρη έτσι ώστε σε πρώτη φάση να διαπιστωθεί αν μπορεί να συντηρήσει κάποιες μορφές ζωής ο Κόκκινος Πλανήτης. Τα κλουβιά αυτά θα βρίσκονται εκτός του Σταθμού για 18 μήνες κάτι που σημαίνει ότι οι… ένοικοι τους θα είναι όλο αυτό διάστημα εκτεθειμένοι εκτός των άλλων στη βλαβερή διαστημική ακτινοβολία. Ετσι θα μελετηθεί η αντοχή αυτών των ειδών στην ακτινοβολία και οι πιθανές επιπτώσεις που θα τους προκαλέσει η έκθεση σε αυτή. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=663315 Τηλεσκόπιο της NASA μετεωρίζεται πάνω από την Ανταρκτική. Χάρη σε ένα γιγάντιο αερόστατο νέας τεχνολογίας, γεμάτο με 532.000 κυβικά μέτρα ήλιου σε υψηλή πίεση, ένα τηλεσκόπιο της NASA θα παραμείνει ιπτάμενο για τρεις και πλέον μήνες στη στρατόσφαιρα πάνω από την Ανταρκτική. Με τη γόνδολά του φορτωμένη με 2,3 τόνους επιστημονικού εξοπλισμού, το αερόστατο «υψηλής πίεσης» απογειώθηκε στις 28 Δεκεμβρίου από την αμερικανική βάση ΜακΜούρντο, αναφέρει ο δικτυακός τόπος του περιοδικού Nature. http://www.nature.com/news/nasa-launches-next-generation-scientific-balloon-1.16642 Το φορτίο που μεταφέρει είναι το τηλεσκόπιο COSI (Compton Spectrometer and Imager), το οποίο βλέπει τον ουρανό μέσα από το διαφανές αερόστατο και καταγράφει ακτίνες γάμμα, φωτόνια υψηλής ενέργειας που παράγονται από μαύρες τρύπες, πάλσαρ και άλλα κοσμικά φαινόμενα. Τα παλαιότερα ερευνητικά αερόστατα της NASA, τα λεγόμενα αερόστατα μηδενικής πίεσης, παρέμεναν ιπτάμενα μέχρι 55 μέρες. Χρησιμοποιούν μια ανοιχτή βαλβίδα που εξισώνει την πίεση στο εσωτερικό του αερόστατου με την ατμοσφαιρική πίεση. Έχουν το μειονέκτημα ότι κατεβαίνουν σε μικρότερα ύψη στη διάρκεια της νύχτας, καθώς το κρύο προκαλεί συστολή του αέριου ήλιου και συρρίκνωση του αερόστατου. Το διαρκές ανεβοκατέβασμα επηρεάζει τις μετρήσεις των επιστημονικών οργάνων, ένα πρόβλημα που εξαλείφεται με το αερόστατο υψηλής πίεσης. Είναι πλήρως σφραγισμένο και φέρει κατακόρυφα σχοινιά, ή τένοντες, που διατηρούν σταθερό τον όγκο του αερόστατου ακόμα και αν η θερμοκρασία μεταβάλλεται. Στο ύψος των 33,5 χιλιομέτρων, το COSI βρίσκεται πάνω από το μεγαλύτερο τμήμα της ατμόσφαιρας, η οποία εμποδίζει την ανίχνευση ακτίνων γάμμα από το έδαφος. Η NASA ελπίζει ότι το τηλεσκόπιο θα παραμείνει ιπτάμενο για τουλάχιστον 100 μέρες και θα παραμείνει στην περιοχή της Ανταρκτικής, χάρη στα αέρια ρεύματα που κυκλώνουν την ήπειρο. Για κάθε ενδεχόμενο όμως έχει ενημερώσει τη Νέα Ζηλανδία και άλλες χώρες για το ενδεχόμενο να ξεστρατίσει το αερόστατο στον εναέριο χώρο τους. Η NASA θα πρέπει επίσης να φροντίσει να προσγειώσει το αερόστατο στην ξηρά, αλλιώς το τηλεσκόπιο θα χαθεί για πάντα στον ωκεανό. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231374193

Πολιτισμοί εξω απο τα ορια των Γαλαξιων. «Μπορεί να υπάρχουν όντα που ζουν εκεί, στη μέση του ψυχρού σκοτεινού διαστήματος και που δεν έχουν Γαλαξία σαν τον δικό μας», λέει ο Harvey Moseley, ένας αστροφυσικός στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA στο Greenbelt του Μέριλαντ. Οι αστρονόμοι έχουν εντοπίσει αμυδρές κοσμικές λάμψεις, αθέατες μέχρι σήμερα, που μπορεί να προέρχονται από αστέρια που υπάρχουν ανάμεσα στους γαλαξίες. Η ανακάλυψη δείχνει, ότι περισσότερα από τα μισά όλων των άστρων στο Σύμπαν να παραμονεύουν έξω από τα γαλαξιακά όρια. Η εργασία που δημοσιεύθηκε στο NATURE , δείχνει πόσο λίγο ξέρουν οι αστρονόμοι για το διαγαλαξιακό διάστημα, και πώς αυτό συμβάλλει στην δημιουργία κοσμικής ενέργειας στο Σύμπαν, λέει η Juna Kollmeier, αστρονόμος στο Παρατηρητήριο Carnegie στην Πασαντένα. Τον Ιούνιο η Kollmeier και οι συνάδελφοί της ανέφεραν ένα πρόβλημα. «Λείπει φως». Δεν υπάρχουν αρκετά αστέρια και γαλαξίες για να εξηγήσει άλλες παρατηρήσεις στο διαγαλαξιακό χώρο. Αυτή την διαπίστωση την χαρακτηρίζει «προκλητική», αλλά δεν έχει πεισθεί από τα μοντέλα που η νέα μελέτη χρησιμοποίησε για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το φως προέρχεται από εξωγαλαξιακά αστέρια. Τα αστέρια πιθανώς να εκτοξεύτηκαν βιαίως έξω στο διαγαλαξιακό κενό, όταν γαλαξίες συγκρούστηκαν κάποτε (ίχνος των αστεριών από συγκρουόμενων γαλαξιών φαίνεται σε εικόνα του Hubble παραπάνω). Μια ομάδα με επικεφαλής τον αστροφυσικό Μιχαήλ Zemcov, του Οργανισμού Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech) στην Πασαντένα,που δημοσίευσε την ανακάλυψη στο τεύχος 7 του Νοεμβρίου στο Science1. Τα ευρήματα προέρχονται από το διαστημικό τηλεσκόπιο υπερύθρων (CIBER), το οποίο πέταξε για λίγο στο διάστημα το 2010 και το 2012. Το CIBER εκτοξεύθηκε πάνω από την ατμόσφαιρα, «κοιτάζοντας» σε πέντε διαφορετικές περιοχές του διαστήματος για περίπου ένα λεπτό και συγκεντρώνοντας όσο περισσότερα μικροσκοπικά κοσμικά σωματίδια μπορούσε. Οι πτήσεις πραγματοποιήθηκαν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές του έτους, έτσι ώστε οι αστρονόμοι να μπορούσαν να εξάγουν συγκεκριμένα αποτελέσματα από το ζωδιακό φως και της λάμψης του ηλιακού φωτός, που σκεπάζονται από την διαπλανητική σκόνη. Το CIBER σχεδιάστηκε για να αναλύσει τις διακυμάνσεις στο υπέρυθρο φως και να ανακαλύψει σημάδια από τους πρώτους γαλαξίες που σχηματίστηκαν στο Σύμπαν. Το φως αυτών των γαλαξιών έχει μια ερυθρά όψη στα υπέρυθρα μήκη κύματος λόγω της διαστολής του Σύμπαντος. Αλλά όταν ο Zemcov και οι συνεργάτες του άρχισαν να αναλύουν τα δεδομένα του CIBER, συνειδητοποίησαν ότι το φως που συνέλαβε δεν ήταν αρκετά ερυθρό για να έχει προέλθει από αρχαίους γαλαξίες. Το φως πρέπει να έρχεται από κάτι πιο κοντά και πιο νέο, όπως τους κοινούς αστέρες. Οι επιστήμονες, σύμφωνα με τα δεδομένα του CIBER, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι υπήρχε πολύ περισσότερο φως στο Σύμπαν από ό, τι θα μπορούσε να εξαχθεί από τους γνωστούς γαλαξίες. Αυτό σημαίνει ότι το φως, είναι πιθανόν, να προέρχεται από τα αστέρια μεταξύ των γαλαξιών, λέει το μέλος της ομάδας Jamie Bock, αστροφυσικός στο Caltech. «Αυτά τα αστέρια παράγουν περισσότερο φως απ” ότι οι ίδιοι οι γαλαξίες», λέει. «Αυτό είναι πραγματικά συναρπαστικό». Αστέρες βεβαίως υπάρχουν κανονικά μέσα στους γαλαξίες, αλλά μπορεί να εκτοξεύονται έξω από βαρυτικές δυνάμεις, όταν συγκρούονται οι γαλαξίες. Ο Bock υποψιάζεται ότι πολλά από αυτά τα αστέρια «αποστάτες» θα μπορούσαν να προέρχονται από σχετικά ελαφρείς βαρυτικά γαλαξίες, που θα μπορούν να χάσουν άστρα τους πιο εύκολα από ό, τι πιο ογκώδεις γαλαξίες. «Αν αυτό είναι αλήθεια, τότε υπάρχει ένας ολόκληρος πληθυσμός αστεριών που είναι ήδη εκεί έξω, αλλά επειδή είναι αμυδρά μπορούμε πραγματικά να τους δούμε μόνο στο σύνολο τους», λέει ο Moseley. Ο Bock και οι συνεργάτες του έχουν εργαστεί ήδη για ένα νέο πείραμα παρακολούθησης, το CIBER2, το οποίο θα εξετάσει περισσότερο τώρα τα ορατά πεδίο κύματος παρά το υπέρυθρο. Ελπίζουν ότι θα ανακαλύψουν νέες πληροφορίες σχετικά με το «φως» και ακριβώς τι είδους αστέρια θα μπορούσαν να συμβάλλουν σε αυτό. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B5%CE%AF-%CE%BD%CE%B1-%CF%85%CF%80%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%BF%CF%85%CE%BD-%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%AF-%CE%AD%CE%BE%CF%89-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B1-%CF%8C%CF%81%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%B3%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BE%CE%B9%CF%8E%CE%BD-%CF%85%CF%80%CE%BF%CF%83%CF%84%CE%B7%CF%81%CE%AF%CE%B6%CE%B5%CE%B9-%CE%B7-nasa

Νέα διαδρομή για Άρη θα μείωνε το κόστος των αποστολών. Δύο βασικά προβλήματα των αποστολών στον Άρη είναι ότι το παράθυρο της εκτόξευσης ανοίγει μόνο κάθε 26 μήνες και το σκάφος πρέπει να μεταφέρει μεγάλες ποσότητες καυσίμων για να επιβραδύνει όταν φτάσει στον προορισμό. Ένα νέο δρομολόγιο που εξετάζει η NASA θα ξεπερνούσε και τα δύο εμπόδια, αν και η διάρκεια του ταξιδιού θα ήταν μεγαλύτερη. Ο παραδοσιακός τρόπος για να φτάσει κανείς στον Άρη είναι να υπολογίσει πού θα βρίσκεται ο πλανήτης μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή και μετά να εκτοξεύσει ένα σκάφος έτσι ώστε να βρεθεί εκεί την ίδια στιγμή. Όλες οι αποστολές στον Άρη που έχουν πραγματοποιηθεί ως σήμερα ακολουθούν αυτή τη διαδικασία, επισήμως γνωστή ως μεταφορά Χόμαν (Hohmann). Το πρόβλημα είναι ότι το σκάφος φτάνει στον στόχο με μεγάλη ταχύτητα και πρέπει να χρησιμοποιήσει πυραυλοκινητήρες για να επιβραδύνει αρκετά. Οι κινητήρες αυτοί, όμως, απαιτούν πολλά καύσιμα. Ένα δεύτερο πρόβλημα είναι ότι οι αποστολές μπορούν να εκτοξεύονται μόνο κάθε 26 περίπου μήνες, όταν η Γη και ο Άρης βρίσκονται στην ελάχιστη μεταξύ τους απόσταση. Το εναλλακτικό δρομολόγιο που προτείνουν δύο ερευνητές ονομάζεται «βαλλιστική σύλληψη» και βασίζεται σε μια μάλλον απλή ιδέα: αντί να στείλει κανείς το σκάφος κατευθείαν στον Άρη, το στέλνει σε μια συγκεκριμένη θέση μπροστά από τον πλανήτη και περίπου στην ίδια τροχιά, και μετά περιμένει τον πλανήτη να προφτάσει το σκάφος και να το αιχμαλωτίσει στο βαρυτικό πεδίο του. Η ιδέα δεν είναι καινούργια. Αναπτύχθηκε πριν από περίπου 25 χρόνια από τον Έντουαρντ Μπελμπρούνο, τότε ερευνητή του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA, ως ένας εύκολος τρόπος για την εκτόξευση αποστολών στη Σελήνη. Εφαρμόστηκε στην ιαπωνική αποστολή Hiten το 1991 και από το Grail της NASA το 2011, επισημαίνει το περιοδικό Scientific American. Ο Μπελμπρούνο, σήμερα ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον και σύμβουλος της Boeing, βασικού εργολάβου της NASA για την ανάπτυξη του πυραύλου SLS που κάποτε θα μεταφέρει τους Αμερικανούς στον Κόκκινο Πλανήτη, πίστευε τότε ότι η βαλλιστική σύλληψη θα ήταν πρακτικά αδύνατη στην περίπτωση του Άρη, λόγω της μεγάλης ταχύτητάς του. Τώρα, ο Μπελμπρούνο αλλάζει γνώμη. Η τεχνική της βαλλιστικής σύλληψης είναι εφικτή και θα περιόριζε τις απαιτήσεις σε καύσιμα κατά περίπου 25%, αναφέρει σε μελέτη που συνυπογράφει με τον Φρανσέσκο Τοπούτο του Πολυτεχνικού Πανεπιστημίου του Μιλάνο. Το άρθρο έχει υποβληθεί για δημοσίευση στο Celestial Mechanics and Dynamical Astronomy και είναι διαθέσιμο στην υπηρεσία προδημοσίευσης ArXiv. http://arxiv.org/abs/1410.8856 To πρόβλημα όμως είναι ότι το ταξίδι, το οποίο διαρκεί σήμερα τουλάχιστον έξι μήνες, θα απαιτούσε αρκετούς μήνες παραπάνω. Οι ερευνητές αναγνωρίζουν ότι αυτό θα ήταν σημαντική επιβάρυνση για μια επανδρωμένη αποστολή, καθώς η μακρόχρονη παραμονή στο Διάστημα θα είχε ψυχολογικές και φυσιολογικές επιπτώσεις για το πλήρωμα. Πιστεύουν όμως ότι η βαλλιστική σύλληψη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε ρομποτικές αποστολές που θα προηγούνταν και θα προετοίμαζαν το έδαφος για την άφιξη των αστροναυτών. Επιπλέον, επειδή οι αποστολές θα μπορούν να αναχωρούν οποιαδήποτε στιγμή, η νέα διαδρομή θα εξασφάλιζε μια σταθερή παροχή εφοδίων. Ο Μπελμπρούνο συνεργάζεται τώρα με τη NASA για ενδεχόμενη εφαρμογή της ιδέας του. Πρώτα όμως θα πρέπει να υπολογιστεί το δρομολόγιο με μεγαλύτερη ακρίβεια, λαμβάνοντας για παράδειγμα υπόψη τη βαρυτική επίδραση του Δία. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231373946

Γιατί το 2015 ανακηρύχθηκε ως Έτος Φωτός. Είναι γνωστό ότι το 2015 επιλέχθηκε ως Διεθνές Έτος Φωτός (αλλά και των τεχνολογιών που βασίζονται στο φως). http://www.light2015.org/Home.html Γιατί όμως το έτος 2015 θεωρείται ορόσημο σχετικά με το φως; Σύμφωνα με την European Physical Society εξετάζοντας κανείς τις σημαντικότερες ανακαλύψεις του παρελθόντος σχετικά με το φως, παρατηρεί ότι πραγματοποιήθηκαν 50, 100, 150 και 200 χρόνια πριν το 2015. Έτσι, το 1815 ο Fresnel δημοσίευσε την πρώτη εργασία του, που υποστήριζε την κυματική συμπεριφορά του φωτός. Το 1865 ο Maxwell διατυπώνει την ηλεκτρο-μαγνητική θεωρία του φωτός (την πρώτη φυσική θεωρία που ενοποίησε δυο είδη δυνάμεων – ηλεκτρική και μαγνητική). Το 1915 δημοσιεύεται η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Einstein, όπου το φως κατέχει κεντρικό ρόλο. Το 1965 οι Penzias και Wilson ανακαλύπτουν την μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου, την ηλεκτρομαγνητική ηχώ των πρώτων στιγμών της δημιουργίας του σύμπαντος. Επιπλέον, το 2015 απέχει 1000 χρόνια από το σημαντικό έργο στην οπτική, του άραβα επιστήμονα Ibn Al-Haytham και 400 χρόνια από την εφεύρεση της πρώτης τεχνολογικής κατασκευής που έκανε χρήση της ηλιακής ενέργειας.Υπενθυμίζεται ότι και το βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2014 είχε άμεση σχέση με το φως. http://physicsgg.me/2014/12/28/%ce%b3%ce%b9%ce%b1%cf%84%ce%af-%cf%84%ce%bf-2015-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%b7%cf%81%cf%8d%cf%87%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%cf%89%cf%82-%ce%ad%cf%84%ce%bf%cf%82-%cf%86%cf%89%cf%84%cf%8c%cf%82/ Wanderers: μια εκπληκτική ταινία επιστημονικής φαντασίας. Tο «Wanderers» είναι μια ταινία επιστημονικής φαντασίας μικρού μήκους από τον Erik Wernquist. Σύμφωνα με τον Wernquist η ταινία μας δείχνει το όραμα της μελλοντικής εξάπλωσης του ανθρώπινου είδους στο ηλιακό μας σύστημα. Στο φιλμ παρουσιάζονται διάφορες επιστημονικές ιδέες και απόψεις για το πώς θα μπορούσε να μοιάζει το μέλλον μας στο διάστημα, αν αυτές γίνουν κάποτε πραγματικότητα. Όλες οι τοποθεσίες που βλέπουμε είναι ψηφιακές αναπαραστάσεις πραγματικών τοποθεσιών μέσα στο ηλιακό μας σύστημα. Ταυτόχρονα ακούμε τον Carl Sagan να διαβάζει απόσπασμα από το βιβλίο του «Η χλωμή μπλε κουκκίδα: Ένα όραμα για το ανθρώπινο μέλλον στο Διάστημα». http://physicsgg.me/2014/12/29/wanderers-%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%ce%b5%ce%ba%cf%80%ce%bb%ce%b7%ce%ba%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%cf%84%ce%b1%ce%b9%ce%bd%ce%af%ce%b1-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%bf%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ae/

Ενας «γυμνός» γαλαξίας. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble προσέθεσε άλλη μια επιτυχία στην τεράστια λίστα των ανακαλύψεων που έχει κάνει στο Σύμπαν από τη στιγμή που τέθηκε σε λειτουργία το 1990. Το Hubble εντόπισε ένα μυστηριώδη γαλαξία σε απόσταση 60 εκ. ετών φωτός από τη Γη. Ο γαλαξίας που έλαβε την κωδική ονομασία IC 335 δεν διαθέτει σπείρες και σύμφωνα με τους ειδικούς η μελέτη του μπορεί να προσφέρει νέα στοιχεία όχι μόνο για τη δημιουργία γαλαξιών αλλά και για τον σχηματισμό του Σύμπαντος. Οι πρώτες παρατηρήσεις στον γαλαξία δείχνουν ότι ανήκει σε σπάνιο τύπο γαλαξιών, τους SO, που είναι ευρύτερα γνωστοί με τον όρο φακοειδείς γαλαξίες. Ενας φακοειδής γαλαξίας είναι η ενδιάμεση μορφή εμφάνισης μεταξύ ελλειπτικού και σπειροειδή γαλαξία. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=663008

Ευχές στη Γη από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό! Οι αστροναύτες Barry Wilmore και Terry Virts, στέλνουν τις δικές τους ευχές στη Γη από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό! Ο ΔΔΣ κατοικείται συνεχώς από τότε που το πρώτο πλήρωμα μπήκε στον σταθμό στις 2 Νοεμβρίου 2000, παρέχοντας έτσι συνεχή ανθρώπινη παρουσία στο διάστημα. Αυτή τη στιγμή είναι επανδρωμένο με 6 αστροναύτες, οι οποίοι συμμετέχουν στην Αποστολή Νο 42. Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS) είναι ένας ερευνητικός διαστημικός σταθμός σε τροχιά γύρω από τη Γη. Η συναρμολόγησή του ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 1998 ενώ το πρώτο του πλήρωμα εγκαταστάθηκε τον Νοεμβρίο του 2000. Ο ISS εξακολουθεί και σήμερα να βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης. Είναι ορατός από τη Γη δια γυμνού οφθαλμού, με την απόστασή του από την επιφάνειά της να κυμαίνεται μεταξύ 319,6 και 346,9 χιλιομέτρων (198,6 έως 215,6 μίλια).Ταξιδεύει με μέση ταχύτητα ως προς την επιφάνεια της Γης 27.744 χιλιόμετρα ανά ώρα, συμπληρώνοντας 15,7 περιστροφές την ημέρα. Ο ISS είναι αναμφισβήτητα η πιο δαπανηρή ανθρώπινη κατασκευή που κατασκευάστηκε ποτέ, με κόστος περί τα 120 δισεκατομύρια ευρώ, ενώ η ύπαρξη και η λειτουργία του είναι αποτέλεσμα μιας από τις πιο σημαντικές διεθνείς συνεργασίες στη σύγχρονη ιστορία. Ο ISS χρησιμοποιείται ως ερευνητικό εργαστήριο μικροβαρύτητας και βιολογίας σε περιβάλλον έλλειψης βαρύτητας. Τα μέλη των πληρωμάτων του ΔΔΣ εκτελούν πειράματα στον τομέα της βιολογίας, της ανθρώπινης βιολογίας, της φυσικής, της αστρονομίας, της μετεωρολογίας κ.α. Ο σταθμός είναι επίσης κατάλληλος για τον έλεγχο διαστημικών συστημάτων και εξοπλισμού που απαιτείται για μελλοντικές αποστολές στη Σελήνη και τον Άρη. Βίντεο. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%BF%CE%B9-%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%8D%CF%84%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-iss-%CE%BC%CE%B1%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%AD%CE%BB%CE%BD%CE%BF%CF%85%CE%BD-%CF%84%CE%B9%CF%82-%CE%B5%CF%85%CF%87%CE%AD%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF NASA και τα σημαντικότερα επιτεύγματα του 2014. Βίντεο. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CF%84%CE%B1-%CF%83%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B1-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%84%CE%B5%CF%8D%CE%B3%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-nasa-%CF%84%CE%BF-2014-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF Η θεση μας στο Συμπαν!!! Βίντεο. http://www.defencenet.gr/defence/item/209-%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B5%CF%81%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CF%80%CF%84%CE%B1-%CE%B1%CF%81%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CE%BD-%CE%BD%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CF%82-%CE%B4%CE%B5%CE%AF%CE%BE%CE%BF%CF%85%CE%BD-%CF%80%CF%8C%CF%83%CE%BF-%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%BF%CE%AF-%CE%B5%CE%AF%CE%BC%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B5-%CE%BC%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%84%CE%AC-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CF%83%CF%8D%CE%BC%CF%80%CE%B1%CE%BD-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF

Θα μπορούσε ο νάνος-πλανήτης Δήμητρα να φιλοξενεί ζωή; Τον επόμενο Μάρτιο, το διαστημόπλοιο Dawn της ΝΑΣΑ θα γίνει το πρώτο ρομποτικό σκάφος που «επισκέφθηκε» ποτέ τη Δήμητρα, ξεκινώντας αμέσως μετά μετρήσεις που θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να απαντήσουν στο κατά πόσο οι συνθήκες που επικρατούν στον νάνο-πλανήτη είναι ευνοϊκές για την ανάπτυξη ζωής. Το Dawn έχει βάλει «πλώρη» για τη Δήμητρα από τον Σεπτέμβριο του 2012, όταν ολοκλήρωσε τη μελέτη του αστεροειδή Εστία. Η Δήμητρα είναι το μεγαλύτερο ουράνιο σώμα στη κύρια ζώνη αστεροειδών, ανάμεσα στον Άρη και τον Δία. Σύμφωνα με μερικούς επιστήμονες, η θερμοκρασία της αλλά και η ύπαρξη νερού την καθιστά ιδανικό υποψήφιο για την αναζήτηση εξωγήινων μικροοργανισμών. «Δεν νομίζω πως η Δήμητρα είναι λιγότερο ενδιαφέρουσα από τη σκοπιά της αστροβιολογίας, συγκριτικά με άλλους πιθανά κατοικήσιμους κόσμους», ανέφερε πριν από λίγες ημέρες στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ένωσης Γεωφυσικής ο Γιάν-Γιάνγκ Λι, από το αμερικανικό Ινστιτούτο Πλανητικής Επιστήμης στην πόλη Τούσον της Αριζόνα. Όπως πρόσθεσε ο Λι, οι βασικές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη ζωής είναι νερό σε υγρή μορφή, κάποια πηγή ενέργειας, και η ύπαρξη ορισμένων χημικών «συστατικών – κυρίως άνθρακα, υδρογόνου, αζώτου, οξυγόνου, φώσφοροι και θείου. Όσον αφορά το «υγρό στοιχείο», οι έως τώρα ενδείξεις συνηγορούν στο ότι αφθονεί στη Δήμητρα. Κάτι που προκύπτει τόσο από την ολική πυκνότητά της, όσο και από το γεγονός πως ότι έχουν ανιχνευθεί ένυδρα ορυκτά στην επιφάνειά της. Μάλιστα, σύμφωνα με τον Λι, το νερό φαίνεται πως αντιστοιχεί στο 40% του όγκου του νάνου-πλανήτη. «Στην πραγματικότητα, η Δήμητρα είναι το μεγαλύτερο “κοίτασμα” νερού στο εσώτερο ηλιακό σύστημα, με εξαίρεση τη Γη. Προς το παρόν, ωστόσο, δεν ξέρουμε αν ένα ποσοστό του βρίσκεται σε υγρή μορφή», πρόσθεσε. Όσον αφορά την πηγή ενέργειας, η Δήμητρα θερμαίνεται σε ικανοποιητικό βαθμό από τον Ήλιο, από τη στιγμή που απέχει μόλις 2,8 αστρονομικές μονάδες (ΑU) από αυτόν. Σε αντίθεση, η Ευρώπη και ο Εγκέλαδος, δορυφόροι του Δία και του Κρόνου αντίστοιχα, στους οποίους θεωρείται εξίσου πιθανόν να έχει αναπτυχθεί ζωή, απέχουν 5,2 και 9 αστρονομικές μονάδες. Το ερώτημα είναι αν η Δήμητρα έχει αποθηκευμένη θερμότητα και στο εσωτερικό της, όπως η Ευρώπη και ο Εγκέλαδος. Ένα ερώτημα που έκανε ακόμη πιο βάσιμο φέτος οι αστρονόμοι οι οποίοι ανακάλυψαν πίδακες ατμού να αναβλύζουν από τον νάνο-πλανήτη. Πάντως, σύμφωνα με τον Λι, εκτός από αποτέλεσμα της εσωτερικής θερμότητας, είναι πιθανό οι πίδακες να οφείλονται στη θέρμανση επιφανειακού πάγου από τον Ήλιο. Οι επιστήμονες ελπίζουν πως το Dawn θα εξηγήσει το φαινόμενο, φωτίζοντας αρκετά ακόμη άγνωστα στοιχεία για τη Δήμητρα. Το διαστημόπλοιο θα χαρτογραφήσει λεπτομερώς την επιφάνεια του νάνου-πλανήτη, στέλνοντας πίσω στη Γη πολλές πληροφορίες σχετικά τη γεωλογία και τις θερμοκρασιακές συνθήκες μέχρι τον Ιούλιο του 2015, όταν θα ολοκληρωθεί η αποστολή του. http://www.naftemporiki.gr/story/895679/tha-mporouse-o-nanos-planitis-dimitra-na-filoksenei-zoi

Με επιτυχία η εκτόξευση του ρωσικού διαστημικού πυραύλου Angara A-5. Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε σήμερα η εκτόξευση του προηγμένου διαστημικού πυραύλου νέας γενιάς Angara A-5 από το κοσμοδρόμιο Πλεσέτσκ, στα βόρεια της Ρωσίας, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή για τις διαστημικές αποστολές. Την εκτόξευση παρακολούθησε μέσω βιντεοσύνδεσης από το Κρεμλίνο ο ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος, φανερά ικανοποιημένος δήλωσε: «Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους συμμετέχοντες: μηχανικούς, σχεδιαστές και στρατιωτικό προσωπικό. Ο σκοπός ολοκληρώθηκε με απόλυτη υπευθυνότητα. Η απόλυτη επιτυχία μάς δείχνει πως η Ρωσία παραμένει ηγετική δύναμη στη διαστημική έρευνα». Ο διαστημικός πύραυλος νέας γενιάς Angara A-5 αποτελεί τον πρώτο «οικολογικό» πύραυλο – φορέα που σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε εξ' ολοκλήρου στη Ρωσία. Καταναλώνει κηροζίνη και υγροποιημένο οξυγόνο, ενώ έχει δυνατότητα μεταφοράς έως και 25 τόνων σε χαμηλή τροχιά. Μετά από τις πρώτες επιτυχημένες δοκιμές, η Ρωσία σχεδιάζει την δημιουργία των διαστημικών οχημάτων όλων των τύπων από το έδαφός της ώστε να εξασφαλιστεί η ανεξάρτητη εγγυημένη πρόσβαση στο Διάστημα. Είναι ένα από τα έργα προτεραιότητας της ρωσικής διαστημικής βιομηχανίας. Βίντεο. https://www.youtube.com/watch?v=_4kJAAxIcKk http://gr.rbth.com/news/2014/12/23/me_epityxia_i_ektokseysi_toy_rosikoy_diastimikoy_pyrayloy_angara_a-5_34451.html

Hellas Planitia Ο κόκκινος πλανήτης έχει πλέον εξερευνηθεί αρκετά και πολλά σημεία του έχουν πάρει ονόματα πόλεων, νησιών, χωρών αλλά και σημαντικών προσωπικοτήτων. Έτσι στα τοπωνύμια του Άρη δεσπόζουσα θέση έχει η Ελλάδα, καθώς δίνει το όνομά της στη μεγαλύτερη κοιλάδα του Άρη και έχει ονομαστεί από τον μεγάλο Ιταλό αστρονόμο Τζιοβάνι Σκιαπαρέλι, «Hellas Planitia». H «Hellas Planitia» έχει έκταση 2300 χιλιόμετρα και σχηματίστηκε από την πτώση μεγάλου αστεροειδούς πριν 3,9 δισεκατομμύρια χρόνια. Η διαφορά ύψους από τις παρυφές μέχρι τη βάση είναι περίπου 9 χιλιόμετρα ενώ λόγω του μεγέθους της είναι το πλέον ευδιάκριτο σημείο στον πλανήτη Άρη. Τα ιζηματογενή πετρώματα της κοιλάδας έχουν προκαλέσει εντύπωση στους ερευνητές καθώς υποδηλώνουν ότι υπήρχε στην περιοχή μεγάλη θαλάσσια έκταση πριν από 3,5-4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, μία χρονική περίοδο που, για πολλούς επιστήμονες, οι συνθήκες στον Άρη ήταν πολύ πιο ευνοϊκές για την εξέλιξη της ζωής απ’ ότι ήταν στη Γη. Εκτός όμως από την κοιλάδα η Ελλάδα φιγουράρει και στον «Όλυμπο», το υψηλότερο βουνό του Άρη και σε ολόκληρο το ηλιακό σύστημα. Πρόκειται για ένα ηφαιστειακό βουνό ύψους 27 χιλιομέτρων, δηλαδή τρεις φορές ψηλότερο από το Έβερεστ. Το σύμπλεγμα της καλντέρας του έχει πλάτος 85 και βάθος 3 χιλιόμετρα, ενώ η βάση του βουνού έχει μήκος 550 χιλιόμετρα. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B7-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%87%CE%AE-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7-%CE%AC%CF%81%CE%B7-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CE%B6%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1

Ανακαλύφθηκε νέος «γείτονας» του Γαλαξία μας. Ένα ακόμη μέλος πρόσθεσαν Αμερικανοί και Ρώσοι επιστήμονες στην Τοπική Ομάδα, δηλαδή στην γαλαξιακή ομάδα στην οποία ανήκει ο Γαλαξίας μας όπως και ο γαλαξίας της Ανδρομέδας. Ο νέος γαλαξίας-νάνος που εντοπίστηκε, ο οποίος πήρε το όνομα KKs3, είναι απομονωμένος από την υπόλοιπη Τοπική Ομάδα και βρίσκεται σε απόσταση 7 εκατομμυρίων ετών φωτός. Με επικεφαλής της ομάδας τον καθηγητή Ίγκορ Καράτσενστεφ, από το Ειδικό Αστροφυσικό Παρατηρητήριο στη Ρωσία, οι αστρονόμοι περιγράφουν την έρευνά τους σε άρθρο στο περιοδικό Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Όπως αναφέρουν σε αυτό, η ανακάλυψη του KKs3 έγινε με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Με βάση τα δεδομένα από το τηλεσκόπιο, ο γαλαξίας βρίσκεται στο νότιο ημισφαίριο του ουράνιου θόλου, προς τη διεύθυνση του αστερισμού της Όφεως. Επίσης, είναι αρκετά μικρός, αφού υπολογίζεται πως οι αστέρες που περιλαμβάνει έχουν μόλις το 1/10 της μάζας του Γαλαξία μας. Ο KKs3 συγκαταλέγεται στην κατηγορία των «νάνων σπειροειδών» (dSph) γαλαξιών, στους οποίους δεν υπάρχουν οι «πρώτες ύλες» (αέρια και σκόνη) για να σχηματισθούν νέα άστρα. Επομένως, περιέχουν μόνον μεγάλους σε «ηλικία», και πιο αμυδρούς, αστέρες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα αέρια και η σκόνη έχουν απορροφηθεί από κοντινούς και πολύ μεγαλύτερους γαλαξίες, όπως ο γαλαξίας της Ανδρομέδας. Έτσι, οι «νάνοι σπειροειδής» σχηματισμοί κατά κανόνα βρίσκονται κοντά σε πολύ μεγαλύτερες δομές. Όσον αφορά τους πιο απομονωμένους σχηματισμούς, αυτοί πρέπει να είχαν διαφορετική εξελικτική ιστορία, με ένα από τα πιθανότερα σενάρια να είναι πως οι «πρώτες ύλες» τους εξαντλήθηκαν από τη μαζική «γέννηση» νέων άστρων, κάποια στιγμή στο παρελθόν. Συνεπώς, για τους αστρονόμους έχει ιδιαίτερη σημασία η ανακάλυψη «νάνων σπειροειδών» γαλαξιών, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα τον τρόπο που δημιουργήθηκαν στο σύμπαν. Ωστόσο, ακόμη και με το τηλεσκόπιο Hubble, είναι δύσκολο να ανακαλυφθούν τέτοιοι σχηματισμοί πέρα από την Τοπική Ομάδα. Ακόμη χειρότερα, η απουσία νεφών υδρογόνου δυσχεραίνει επιπλέον τον εντοπισμό τους, με συνέπεια οι επιστήμονες να προσπαθούν να τους ανακαλύψουν βρίσκοντας μεμονωμένα άστρα τους. Κάτι που εξηγεί γιατί ο μόνος άλλος απομονωμένος «νάνος σπειροειδής» γαλαξίας που έχει βρεθεί, ο KKR 25, ανήκει κι αυτός στην Τοπική Ομάδα. Η ομάδα θα συνεχίσει να αναζητεί ανάλογους γαλαξίες με τους KKR 25 και KKs3, αφού σε περίπτωση που αποδειχθεί πως μόνο σπάνιοι δεν είναι, αυτό θα έχει καταλυτικές συνέπειες στις επιστημονικές θεωρίες για τη συμπαντική εξέλιξη. Στην πορεία, πάντως, οι αστροναύτες θα βρουν δύο σημαντικούς «συμμάχους», το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb και το επίγειο Εξαιρετικά Μεγάλο Τηλεσκόπιο της Ευρώπης, τα οποία χάρις στη διεισδυτική τους «ματιά» θα διευκολύνουν τις σχετικές έρευνες. http://www.naftemporiki.gr/story/895292/anakalufthike-neos-geitonas-tou-galaksia-mas

Η αλατότητα έχει σημασία. Οι μετρήσεις του αλατιού που πραγματοποιήθηκαν στην επιφάνεια του θαλασσινού νερού γίνονται ολοένα και πιο σημαντικές για μας ώστε να κατανοήσουμε την κυκλοφορία των ωκεανών και στον κύκλο του νερού της Γης. Η αποστολή SMOS της ESA αποδεικνύεται απαραίτητη για αυτή την αναζήτηση. Ο δορυφόρος Υγρασίας του Εδάφους και Αλατότητας των Ωκεανών (Soil Moisture and Ocean Salinity), SMOS, παρακολουθεί τις αλλαγές στην ποσότητα του νερού που συγκρατείται στα επιφανειακά στρώματα του εδάφους και των συγκεντρώσεων άλατος στο άνω στρώμα του θαλασσινού νερού – τα οποία και τα δύο είναι συνέπεια της συνεχούς ανταλλαγής νερού μεταξύ των ωκεανών, της ατμόσφαιρα και της γης. Από το 2009 που εκτοξεύθηκε, ο SMOS έχει δώσει τη μεγαλύτερη συνεχή καταγραφή των μετρήσεων αλατότητας στην επιφάνεια της θάλασσας από το διάστημα. Η αλατότητα των επιφανειακών θαλάσσιων υδάτων ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από την ισορροπία μεταξύ της εξάτμισης και της καθίζησης, ωστόσο το φρέσκο νερό από τα ποτάμια, και το πάγωμα και η τήξη των πάγων αλλάζει επίσης τις συγκεντρώσεις. Μαζί με τη θερμοκρασία, η αλατότητα καθοδηγεί την ωκεάνια κυκλοφορία, η οποία, με τη σειρά τη;, διαδραματίζει βασικό ρόλο στο παγκόσμιο κλίμα. Έχοντας τώρα στη διάθεση μας έναν πλούτο δεδομένων αλατότητας από τον SMOS που συμπληρώνονται με μετρήσεις από τον συνεργατικό δορυφόρο Aquarius των ΗΠΑ-Αργεντινής, ο οποίος χρησιμοποιεί μια διαφορετική τεχνική, οι επιστήμονες συγκεντρώθηκαν πρόσφατα στο Met Office στο Ηνωμένο Βασίλειο για να επανεξετάσουν τα οφέλη που έχει φέρει στην επιστήμη. Μιλώντας στο Ocean Salinity Science and Salinity Remote-Sensing Workshop,η καθ. Dame Julia Slingo, επικεφαλής επιστήμονας του Met Office, δήλωσε: «Πρέπει να κατανοήσουμε το ρόλο της αλατότητας στο κλείσιμο του κύκλου του νερού- αναμφισβήτητα το πιο αδύναμο σημείο στη μοντελοποίηση του παγκόσμιου κλίματος. "Η αλατότητα, και ιδιαίτερα η αλατότητα της επιφάνειας της θάλασσας, αποτελεί πρόκληση, αλλά είναι ένα σημαντικό θέμα για την κυκλοφορία των ωκεανών και την κλιματική μεταβλητότητα για την οποία πρέπει να μάθουμε περισσότερα, ιδίως αν ληφθεί υπόψη η πρόσφατη διακοπή της θέρμανσης του πλανήτη. Η αποστολή SMOS, γιορτάζει σήμερα πέντε χρόνια σε τροχιά, παρέχει λεπτομερείς μετρήσεις της παγκόσμιας αλατότητας των ωκεανών που χρησιμοποιούνται σήμερα για την αντιμετώπιση ορισμένων από αυτές τις προκλήσεις." Το παραπάνω animation εμφανίζει τις αποκλίσεις στη μέση αλατότητα της επιφάνειας της θάλασσας εντός 10 ημερών χρησιμοποιώντας στοιχεία πενταετίας του SMOS. Ο Nicolas Reul από το Γαλλικό Ινστιτούτο Ερευνών για την Εκμετάλλευση της Θάλασσας, Ifremer, είπε, "Η χρήση των δεδομένων αλατότητας του SMOS μπορέσαμε να καθορίσουμε και να ελέγξουμε για πρώτη φορά από το διάστημα ένα σύνολο βασικών διαδικασιών των ωκεανών για το κλίμα και τη βιοχημεία. "Αυτό περιλαμβάνει, για παράδειγμα, τη λεπτομερή δομή της αλατότητας των τροπικών κυμάτων αστάθειας κατά μήκος του ισημερινού και το αλάτι που ανταλλάσσεται μεταξύ των μεγάλων ωκεάνιων μετώπων των ρευμάτων μέσω των ενεργητικών δαχτυλιδιών του ωκεανού. "Περιστατικά μεγάλης κλίμακας ανωμαλιών αλατότητας στην περιοχή του Ειρηνικού και του Ινδικού Ωκεανού που σχετίζονται με το Ελ Νίνιο, το Λα Νίνια και το κλίμα του Ινδικού Ωκεανού αποδείχθηκαν ιχυρά από τα δεδομένα πέντε χρόνων. "Επιπλέον, η διασπορά του γλυκού νερού στον ωκεανό από τους μεγάλους τροπικούς ποταμούς, δηλαδή του Αμαζονίου, του Ορινόκο και του Κονγκό, οι επιπτώσεις τους στην εντατικοποίηση των τροπικών κυκλώνων και τα ωκεάνια αποτυπώματα των έντονων βροχοπτώσεων στις ζώνες σύγκλισης Trade Wind μπορούν τώρα να παρακολουθούνται τακτικά για να κατανοηθεί καλύτερα η μεταβλητότητα του ωκεάνιου μέρος του παγκόσμιου κύκλου του νερού." Βίντεο. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2014/12/Five_years_of_global_sea-surface_salinity_from_space http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/E_alathoteta_hechei_semashia

Εντοπίστηκε ένας απόκρημνος βράχος ενός χλμ στον κομήτη 67P. Η απότομη πλευρά ενός βράχου που έχει ύψος ένα χλμ φωτογραφήθηκε από το σκάφος Rosetta στον κομήτη που εξερευνά από το περασμένο καλοκαίρι. Μπορεί η διαστημοσυσκευή Philae να έχει πέσει σε… χειμερία νάρκη αναμένοντας την έλευση φωτός εκεί που βρίσκεται για να φορτιστούν οι μπαταρίες του όμως η Rosetta, το σκάφος που έστειλε το Philae πάνω στον κομήτη 67P, συνεχίζει την εξερεύνηση του κομήτη. Το σκάφος έχει στείλει πολλές εικόνες του κομήτη τις οποίες έχει δημοσιεύσει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA). Ενας βρετανός ερασιτέχνης αστρονόμος, ο Στιούαρτ Ατκινσον, παρατηρώντας μια από τις εικόνες εντόπισε κάτι που ξέφυγε από τα μάτια των μελών της αποστολής. Είδε ότι η Rosetta είχε φωτογραφίσει ένα εντυπωσιακό, απόκρημνο βράχο στον κομήτη. Οπως διαπιστώθηκε πρόκειται για την απότομη πλευρά ενός βράχου που έχει ύψος ενός χλμ και καταλήγει σε ένα λείο κομμάτι της επιφάνειας του κομήτη. Οπως αναφέρουν οι ειδικοί με δεδομένο ότι στον κομήτη υπάρχει σχεδόν ολική έλλειψη βαρύτητας αν κάποιος άνθρωπος βρεθεί στην άκρη του βράχου μπορεί να πηδήξει χωρίς κανένα φόβο και χωρίς να είναι δεμένος με κάποιο σκοινί! Η έλλειψη βαρύτητας όχι μόνο θα επιτρέψει σε αυτόν που θα κάνει το άλμα να φτάσει στη βάση του βράχου ομαλά και με ασφάλεια αλλά πιθανότατα μόλις πατήσει το πόδι του στην επιφάνεια η έλλειψη βαρύτητας θα λειτουργήσει σαν ελατήριο στέλνοντας τον πίσω στην κορυφή του βράχου. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=662266

Εικόνες έξι μηνών από τον ISS σε ένα βίντεο έξι λεπτών. Κατά τη διάρκεια των έξι μηνών της αποστολής "Blue Dot" στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), ο γερμανός αστροναύτης Αλεξάντερ Γκερστ άφηνε συχνά τη φωτογραφική του μηχανή σε λειτουργία, ενώ εργαζόταν και έκανε πειράματα. Αργότερα ο ίδιος μοιράστηκε πολλές από εκείνες τις εικόνες, οι οποίες έκαναν διασημότητα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πίσω στη Γη, ο Γκερστ δημιούργησε ένα timelapse έξι λεπτών που αποτελείται από τις καλύτερες λήψεις του στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το βίντεο περιλαμβάνει βίντεο με εικόνες από το σέλας, αστέρια, ωκεανούς, φωτισμένες πόλεις και αστραπές. Η καταγραφή τους έγινε τόσο από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό όσο και από άλλα διαστημικά σκάφη. Βίντεο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231373046 Σχολή Αστρονομίας στον Βόλο. Στην ίδρυση Σχολής Αστρονομίας εξ αποστάσεως προχωρά από το 2015 η Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος Βόλου, μετά από αίτημα πολλών μαθητών που βρίσκονται μακριά από τη θεσσαλική πόλη. «Η Σχολή Αστρονομίας εξ αποστάσεως προσφέρει στη νεολαία των θρανίων μια ακόμη πολύτιμη ευκαιρία για να ανοίξει τους ορίζοντές της και να ταξιδέψει στις καταπληκτικές χώρες της επιστήμης, εξερευνώντας το διάστημα και το σύμπαν, γενικότερα. Είναι μια εξαιρετική ευκαιρία παρόμοια με τον Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό Αστρονομίας και Διαστημικής, που διεξάγει κάθε χρόνο σε όλα τα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας από το 1996» αναφέρουν σε ανακοίνωσή τους μέλη της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος. Ο σκοπός της Σχολής Αστρονομίας εξ αποστάσεως είναι η βαθμιαία εισαγωγή των μαθητών στις ενδιαφέρουσες γνώσεις της Αστρονομίας. Η σχολή απευθύνεται σε μαθητές της Στ' Δημοτικού, του Γυμνασίου και της Α' Λυκείου, καθώς και σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Θα είναι τριετούς φοίτησης και η πρώτη τάξη αρχίζει τον Ιανουάριο και τελειώνει το Μάιο του 2015. Οι άλλες τάξεις θα λειτουργήσουν διαδοχικά τα επόμενα έτη. Στους εγγραφόμενους μαθητές θα σταλεί το βιβλίο «Στοιχεία Αστρονομίας και Διαστημικής» τεύχος 1ο, έκδοση της Εταιρείας, το οποίο αποτελεί βασικό βοήθημα για τα τρία τεστ, τα οποία θα γράψουν οι μαθητές. Τα θέματα των δύο πρώτων τεστ θα διαβιβασθούν στους μαθητές από τα προσωπικά e-mails τους, ενώ το τρίτο τεστ θα κληθούν οι μαθητές να το γράψουν στην έδρα της εταιρείας, στον Βόλο, τον Μάιο. Όλοι οι μαθητές προάγονται στην επόμενη τάξη ή απολύονται, λαμβάνοντας τον αντίστοιχο τίτλο σπουδών, στον οποίο αναγράφεται ο βαθμός επίδοσής τους. Η τελετή απονομής των τίτλων σπουδών και των απολυτηρίων πραγματοποιείται στον Βόλο σε ημερομηνία και ώρα που ορίζει η Εταιρεία. Η παρακολούθηση των μαθημάτων από τους μαθητές της Σχολής Αστρονομίας εξ αποστάσεως θα γίνει σε πειραματικό στάδιο φέτος μέσω διαδικτυακής μετάδοσης και ύστερα από ενεργοποίηση σχετικού κωδικού, ειδικά για τους μαθητές αυτούς. http://www.tanea.gr/news/greece/article/5192867/sxolh-astronomias-eks-apostasews-anoigei-sto-bolo/

Τσιπ από γερμάνιο ως εναλλακτική στο πυρίτιο. Έναν νέο δρόμο για το μέλλον της βιομηχανίας ηλεκτρονικών υπολογιστών δείχνουν τα πρώτα εξελιγμένα ηλεκτρονικά κυκλώματα τα οποία είναι φτιαγμένα από γερμάνιο, ως εναλλακτική στο πυρίτιο. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του MIT Technology Review, ερευνητές του Purdue University επέδειξαν τα κυκλώματα αυτά στο International Electron Devices Meeting στο Σαν Φρανσίσκο. Αξίζει να σημειωθεί ότι μια στροφή από το πυρίτιο προς το γερμάνιο θα αποτελούσε κατά κάποιον τρόπο ειρωνεία, καθώς το πρώτο τρανζίστορ, το οποίο δημιουργήθηκε στα Bell Labs το 1947, ήταν φτιαγμένο από μια πλάκα γερμανίου – ωστόσο παραγκωνίστηκε ως υλικό από το πυρίτιο, παρά τις ιδιότητές του, καθώς το δεύτερο ήταν ευκολότερο στη χρήση. http://physicsgg.me/2014/11/21/%CE%B7-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CF%85%CF%88%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%BD%CE%B6%CE%AF%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81/ Ωστόσο, τα δεδομένα αλλάζουν, και καθώς οι κατασκευαστές αντιμετωπίζουν προβλήματα όσον αφορά στη συνεχιζόμενη συρρίκνωση του πυριτίου, το γερμάνιο πιθανώς να βρίσκεται μπροστά σε μια «ολική επαναφορά». Τα κυκλώματα τα οποία επεδείχθησαν από τον μηχανολόγο Πέιντε Γιε του πανεπιστημίου και συναδέλφους του υποδεικνύουν ότι η πιθανή εμπορική εκμετάλλευση/ αξιοποίηση τσιπ με βάση το γερμάνιο ίσως να βρίσκεται μόλις λίγα χρόνια μακριά. Τα μικρότερα τρανζίστορ που βρίσκονται σε παραγωγή σήμερα έχουν μήκος μόλις 14 νανόμετρα, και ο «συνωστισμός» που χαρακτηρίζει την τοποθέτησή τους είναι εξαιρετικά έντονος. Η βιομηχανία ημιαγωγών διαπιστώνει ότι η περαιτέρω συρρίκνωση εμφανίζει προβλήματα, με κάποιους ερευνητές όπως ο Μαρκ Μπορ της Intel να προβλέπουν το τέλος της εποχής της συρρίκνωσης του πυριτίου μέσα σε μια δεκαετία. Το γερμάνιο, με τις αξιοσημείωτες ηλεκτρικές του ιδιότητες, αποτελεί ισχυρό «υποψήφιο», ικανό να παρέχει ταχύτερα κυκλώματα- ωστόσο δεν ήταν εφικτή η χρήση του για τη δημιουργία αποδοτικών κυκλωμάτων βάσει της καθιερωμένης κατασκευαστικής τεχνικής (CMOS- complementary metal-oxide semiconductor). Τα κυκλώματα CMOS χρησιμοποιούν τρανζίστορ τα οποία άγουν αρνητικά φορτία- nFETS- και τρανζίστορ που άγουν θετικά φορτία -pFETS. Αυτό που έκανε ο Γιε ήταν να σχεδιάσει νέαnFETs από γερμάνιο, τα οποία βελτιώνουν κατά πολύ τις επιδόσεις. Πέραν του γερμανίου, υπάρχουν και άλλες εναλλακτικές (όπως οι νανοσωλήνες άνθρακα ή ημιαγωγοί από πολλαπλά στοιχεία), που επίσης εμφανίζονται πολλά υποσχόμενες, ως πιθανοί «διάδοχοι» του πυριτίου, ωστόσο θα είναι δυσκολότερο για τη βιομηχανία να προσαρμοστεί στα δεδομένα τους, τη στιγμή που οι κατασκευαστές ήδη χρησιμοποιούν γερμάνιο σε pFETsπυριτίου. http://physicsgg.me/2014/12/22/%cf%84%cf%83%ce%b9%cf%80-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%ce%b3%ce%b5%cf%81%ce%bc%ce%ac%ce%bd%ce%b9%ce%bf-%cf%89%cf%82-%ce%b5%ce%bd%ce%b1%ce%bb%ce%bb%ce%b1%ce%ba%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%cf%83%cf%84%ce%bf-%cf%80/