Δροσος Γεωργιος

Η Ευρώπη του Δία στα πραγματικά της χρώματα. Η παγωμένη, αινιγματική επιφάνεια της Ευρώπης, ενός από τα τέσσερα μεγάλα φεγγάρια του Δία, αποκαλύπτεται στα χρώματα που θα έβλεπε το ανθρώπινο μάτι. Το Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της NASA στην Καλιφόρνια έδωσε στη δημοσιότητα μια νέα εκδοχή της ιστορικής εικόνας από την αποστολή Galileo τη δεκαετία του 1990. Η προηγούμενη βερσιόν είχε χαμηλότερη ανάλυση και έντονα ενισχυμένα χρώματα που έκαναν πιο ευδιάκριτα τα επιφανειακά χαρακτηριστικά. Η νέα εικόνα έχει πιο ρεαλιστικό χρώμα, ό,τι πλησιέστερο έχουμε σε μια πραγματική φωτογραφία. Οι φωτογραφικές μηχανές καταγράφουν τρία χρώματα -κόκκινο, πράσινο και μπλε. Όμως η εικόνα του Galileo, ένα φωτομωσαϊκό επιμέρους εικόνων, λήφθηκε με φίλτρα στο εγγύς υπέρυθρο, το πράσινο και το ιώδες, και έπρεπε να υποστεί επεξεργασία για να δώσει χρώματα πιο κοντά στα πραγματικά. Οι χρωματικές διαβαθμίσεις της εικόνας αντιστοιχούν σε διαφορές της γεωλογίας. Οι περιοχές που περιέχουν σχεδόν καθαρό πάγο νερού εμφανίζονται άσπρες και μπλε, ανάλογα με το μέγεθος των κόκκων του πάγου. Οι πολικές περιοχές, οι οποίες εμφανίζονται στα δεξιά και τα αριστερά της εικόνας, εμφανίζονται πιο γαλάζιες από ό,τι ο ισημερινός. Οι κοκκινωπές και καφέ περιοχές αντιστοιχούν σε άλλα υλικά που υπάρχουν μέσα στον πάγο σε ποικίλες συγκεντρώσεις. Οι εικόνες από τις οποίες αποτελείται το φωτομωσαϊκό λήφθηκαν από το Galileo το 1995 και το 1998, στην πρώτη και την δέκατη τέταρτη περιφορά του σκάφους γύρω από την Ευρώπη. Κάθε εικονοστοιχείο (pixel) αντιστοιχεί σε περιοχή πλάτους 1,6 χιλιομέτρων. Η επιφάνεια του παγωμένου φεγγαριού είναι γεμάτη μακρόστενες ρωγμές στον πάγο, οι οποίες έχουν κλείσει από νερό που ανέβηκε στην επιφάνεια, πάγωσε και έκλεισε το κενό. Κατά κάποιο τρόπο, οι μεγάλες πλάκες από πάγο είναι για την Ευρώπη ό,τι οι τεκτονικές πλάκες για τη Γη. Οι πλανητολόγοι υποψιάζονται ότι κάτω από την παγωμένη κρούστα κρύβεται ένας απέραντος ωκεανός υγρού νερού. Μέσα του θα μπορούσε να κρύβεται μικροβιακή ζωή, πιστεύουν οι αστροβιολόγοι. Στην φωτογραφία η Ευρώπη σε ρεαλιστικά χρώματα. Ο βόρειος πόλος είναι δεξιά. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231365798

Στίβεν Χόκινγκ: Η εκδίκηση της επιστήμης. Με τους όρους της επιστημονικής παραγωγής ιδεών η ηλικία του είναι κάτι παραπάνω από σεβάσμια. Είναι αυτή στην οποία κάθε εξέχων θεωρητικός φυσικός έχει κερδίσει το προνόμιο να εξαργυρώνει τους κόπους της νεότητάς του: να γέρνει σε έναν αναπαυτικό καναπέ και να περιμένει πότε οι μαθητές ή οι λοιποί εργάτες του πεδίου του θα αποδείξουν πειραματικά την ισχύ των θεωρημάτων του για να εισπράξουν το Νομπέλ που τους αξίζει. Πάνω-κάτω, δηλαδή, ό,τι έπραξε η ομάδα του CERN το 2013 για τον 86χρονο Πίτερ Χιγκς και το μποζόνιό του. Στα 72 του όμως ο Στίβεν Χόκινγκ, διευθυντής Ερευνας του Κέντρου Θεωρητικής Κοσμολογίας του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, παρά το ότι, συμμορφωνόμενος προς τις ακαδημαϊκές ρυθμίσεις, συνταξιοδοτήθηκε το 2009 από την έδρα των Μαθηματικών όπου κάποτε δίδασκε ο Ισαάκ Νεύτων και την οποία ο ίδιος κατείχε για 30 χρόνια, δεν μοιάζει ακριβώς διατεθειμένος να αποχωρήσει από την ενεργό δράση. Ισως γιατί η προσωπικότητά του διαπνέεται από μια θεμελιώδη δίψα για το νέο, όπως δείχνει η είσοδός του στον κόσμο του Facebook τον περασμένο Οκτώβριο. Ισως γιατί διακρίνεται από μια γνήσια επιδίωξη της δημόσιας φιλονικίας, όπως φανερώνει μια μακρά αλυσίδα αμφιλεγόμενων δηλώσεων - ότι οι ιοί των υπολογιστών είναι μια μορφή ζωής, ότι το ανθρώπινο είδος πρέπει να υιοθετήσει τις μεθόδους της γενετικής μηχανικής προκειμένου να μην ξεπεραστεί σε ευφυΐα από την τεχνητή νοημοσύνη, ότι υπάρχουν εξωγήινοι και καλό θα είναι να αποφύγουμε την επαφή μαζί τους, ότι η εισβολή στο Ιράκ αποτελεί «έγκλημα πολέμου», ότι το μποζόνιο του Χιγκς δεν θα ανακαλυφθεί ποτέ. Ισως, τέλος, γιατί ένας άνθρωπος που στα 21 του έλαβε διορία δύο ετών ζωής από τους γιατρούς του και βρίσκεται επί 45 χρόνια καθηλωμένος σε αναπηρική πολυθρόνα δεν μπορεί να ταυτίζει την ακινησία με την ανάπαυση. Εκ φύσεως άλλωστε ο Χόκινγκ έμοιαζε πάντα να απεχθάνεται τη στάση. Ως φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης υπήρξε μέλος της κωπηλατικής ομάδας, παντρεύτηκε την πρώτη του σύζυγο, Τζέιν Γουάιλντ, σε ηλικία 23 ετών το 1965 και μαζί απέκτησαν τρία παιδιά, χώρισε το 1990 και, σύμφωνα με τον ίδιο, έζησε έναν «παθιασμένο και θυελλώδη γάμο» με τη δεύτερη σύζυγό του, Ιλέιν Μέισον, ως το 2006, δεν έπαψε ποτέ να ταξιδεύει ανά τον κόσμο για τις ανάγκες της επιστήμης του και, παρά το ότι η υγεία του προοδευτικά χειροτέρευε, παλαιότερα δεν δίσταζε να συμμετάσχει ως τις πρώτες πρωινές ώρες στα πάρτι που έκλειναν τα επιστημονικά συνέδρια. «Ηταν μια λαμπρή περίοδος. Ημουν ζωντανός και έκανα έρευνα στη θεωρητική φυσική. Ηθελα να γνωρίζω γιατί υπάρχει το Σύμπαν - γιατί υπάρχει κάτι μεγαλύτερο από το τίποτε», συνοψίζει ο ίδιος στην αυτοβιογραφία του με τίτλο «Το χρονικό της ζωής μου» (εκδ. Τραυλός). Παράλληλα δημοσίευε καινοτόμες προσεγγίσεις στην κοσμολογία (με γνωστότερη συνεισφορά την πρόταση πως οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν μια μορφή ακτινοβολίας που τιμητικά φέρει το όνομά του), έγραφε οκτώ βιβλία εκλαϊκευμένης φυσικής για ενηλίκους και τρία για παιδιά, συμμετείχε σε τηλεοπτικές σειρές και ντοκιμαντέρ και δίδασκε στο πανεπιστήμιο. Διόλου παράξενο που εξελίχθηκε σε εμβληματική μορφή, στον διασημότερο εν ζωή επιστήμονα. Στη δεκαετία του '80 ο Στίβεν Χόκινγκ είχε ήδη ενδυθεί τον μανδύα του διαδόχου του Αϊνστάιν. Το «Time» και το «Newsweek», κατ' εξοχήν διαμεσολαβητές των εξελίξεων ακόμη για ένα διεθνές κοινό, αφιέρωναν εξώφυλλα στον άνθρωπο που, κατά την έκφρασή του, επιχειρούσε να διαβάσει «το μυαλό του Θεού» (αν και σε πολλές διατυπώσεις περί της σχέσης φυσικών νόμων και Υπέρτατου Οντος δεν άφηνε σπουδαία περιθώρια ελιγμών στο δεύτερο) και προωθούσαν μια εκλαϊ-κευμένη όψη της κοσμολογίας του. Σύμφωνα με αυτήν, ο Χόκινγκ συνέχιζε το έργο του Αϊνστάιν φιλοδοξώντας να ολοκληρώσει μια «Θεωρία των πάντων» η οποία θα πάντρευε τις θεμελιώδεις δυνάμεις της φυσικής μεταξύ τους στο πρότυπο που είχε οραματιστεί ο εμπνευστής της Θεωρίας της Σχετικότητας. Βέβαια, πρόγονος και επίγονος είχαν τις διαφορές τους: ο Αϊνστάιν αναζητούσε τρόπους να παρακάμψει την «αρχή της απροσδιοριστίας» του Βέρνερ Χάιζενμπεργκ, ακρογωνιαίο λίθο της κβαντομηχανικής, υποστηρίζοντας ότι εισήγαγε στους νόμους της φυσικής ένα ανεπίτρεπτο στοιχείο αβεβαιότητας («είμαι πεπεισμένος ότι ο Θεός δεν παίζει ζάρια», όπως το έθετε), ενώ ο Χόκινγκ στην πρόβλεψή του για μια πιθανή συνένωση σχετικότητας και κβαντικής θεωρίας δεν είχε τέτοιες προκαταλήψεις. Πέρα ωστόσο από τη γοητεία των υποατομικών σωματιδίων που γέμιζαν τις σελίδες του διεθνούς Τύπου με παραστάσεις και διαγράμματα, η περίπτωση του επιφανούς φυσικού ήταν το ίδιο ή και περισσότερο δημοφιλής ως «human interest story». Οντας καθηλωμένος σε αναπηρική πολυθρόνα από πλάγια μυοτροφική σκλήρυνση ήδη από την ηλικία των 20 ετών, αποτελούσε την προσωποποίηση του ηθικού σθένους. Επιπλέον, η εικόνα του έδινε το κατάλληλο έναυσμα για δημοσιογραφική ανακίνηση του αιώνιου διπόλου για το σώμα και τη διάνοια: «Είναι σχεδόν πλήρως παράλυτος, άφωνος, περιορισμένος σε αναπηρική καρέκλα, ικανός να κινεί μόνο τους μυς του προσώπου του και δύο δάχτυλα του αριστερού του χεριού. (...) Επικοινωνεί αποκλειστικά μέσω ενός συνθετητή φωνής, τον οποίο χειρίζεται πληκτρολογώντας κοπιαστικά λέξεις σε έναν υπολογιστή προσαρμοσμένο στη μηχανοκίνητη καρέκλα του» - «Αιχμάλωτος στο ίδιο του το σώμα, όμως η διάνοιά του τον μεταφέρει στις εσχατιές του Σύμπαντος» διάβαζε κανείς σε δύο χαρακτηριστικά κείμενα του «Time» το 1988 και το 1992. Το 1988, άλλωστε, όταν το «Newsweek» έθετε σε δεύτερη μοίρα τη συνάντηση κορυφής Ρίγκαν - Γκορμπατσόφ στη Μόσχα προκειμένου να ανακηρύξει στο εξώφυλλό του τον Χόκινγκ «Κυρίαρχο του Σύμπαντος», συνέπεσε με την έκδοση του βιβλίου μέσω του οποίου οι περισσότεροι θα τον γνώριζαν για πρώτη φορά. «Το χρονικό του χρόνου» (εκδόσεις Κάτοπτρο) ήταν ένα παράδοξο μπεστ σέλερ: από το πουθενά σχεδόν η σκληρόδετη έκδοση είχε ήδη πουλήσει ένα εκατομμύριο αντίτυπα, πράγμα πρωτοφανές για κείμενο εκλαϊκευμένης επιστήμης που πραγματευόταν τις δυσνόητες έννοιες της σύγχρονης φυσικής. Η εξομολόγηση του συγγραφέα στον πρόλογο ήταν από τη μια μεριά ενδεικτική της πραγματικότητας, από την άλλη χαρακτηριστική της τόλμης του εγχειρήματος: «Κάποιος μου είπε πως κάθε εξίσωση που θα έβαζα στο βιβλίο θα μείωνε τις πωλήσεις του στο μισό. Τελικά όμως αναγκάστηκα να βάλω μία: την περίφημη του Αϊνστάιν E=mc². Ελπίζω αυτό να μη μου κοστίσει τους μισούς αναγνώστες μου». Συνεχείς επανεκδόσεις, μεταφράσεις σε 40 γλώσσες και δέκα εκατομμύρια πωλήσεις παγκοσμίως σε 20 χρόνια κατέστησαν το «Χρονικό» τομή στην παγκόσμια βιβλιογραφία της εκλαϊκευμένης επιστήμης. Προλείαναν έτσι το έδαφος για τη διαχρονική κατόπιν επιτυχία βιβλίων που τακτικά μεταβιβάζουν την ουσία της αιχμής της φυσικής σε ευρύτερα στρώματα: ευαγγέλια της εκλαϊκευμένης επιστήμης όπως «Το σωματίδιο του Θεού» του Λέον Λέντερμαν ή «Το κομψό Σύμπαν» του Μπράιαν Γκριν δεν θα είχαν τη μορφή ή την απήχηση που απέκτησαν, ίσως και να μην είχαν δει καν το φως της δημοσιότητας, αν δεν είχε προηγηθεί εκείνο. Γιατί η δουλειά του Χόκινγκ οικοδόμησε ένα υπόβαθρο γνώσης εξοικειώνοντας ένα πολυπληθές κοινό με ορισμούς που κάποτε λογίζονταν περίπλοκοι και παραδίδοντας έννοιες όπως ο «ορίζοντας των γεγονότων» ή «το βέλος του χρόνου» προς χρήση στην καθημερινή γλώσσα. Εδώ μπορεί να εντοπίσει κανείς κατά μία έννοια τις ρίζες της διάχυσης στη σύγχρονη κουλτούρα τόσο της ορολογίας της θεωρητικής φυσικής όσο και της ανάγκης της επιστημονικής ακρίβειας. Πριν από τον Στίβεν Χόκινγκ ο τίτλος του «Βέλους του χρόνου», του μυθιστορήματος του δημοφιλούς βρετανού συγγραφέα Μάρτιν Εϊμις, που αφηγείται ανάποδα τη ζωή ενός ναζί εγκληματία γιατρού, θα ήταν απλώς μια κρυπτική αναφορά. Πριν από τον Στίβεν Χόκινγκ η ποπ κουλτούρα σπάνια επεδίωκε την πιστότητα της επιστήμης που βρίσκει κανείς στο σενάριο των Αρθουρ Κλαρκ και Στάνλεϊ Κιούμπρικ για το «2001: Οδύσσεια του Διαστήματος». Προτιμούσε τα διαστημικά παραμύθια του Τζορτζ Λούκας για έναν «Πόλεμο των άστρων» - ταινίες όπου το στοιχείο της φαντασίας υπερείχε τόσο ώστε καθιστούσε την επιστήμη άχρηστο επιθετικό προσδιορισμό. Αν το σημερινό «Interstellar» του Κρίστοφερ Νόλαν έχει ανάγκη από την παρουσία του πρωτοπόρου κοσμολόγου Κιπ Θορν για να λειτουργήσει πειστικά για τον θεατή, αυτό οφείλεται και στην εξοικείωση του κοινού με τις έννοιες που διέσπειραν τα εκατομμύρια αντίτυπα του «Χρονικού του χρόνου». Αν η πρωταγωνίστρια της ταινίας Αν Χάθαγουεϊ κάνει λόγο για την αντίληψή της περί φυσικής της ως «έναν κόκκο άμμου από την ακτή της γνώσης του Κιπ Θορν», σε αυτήν έχει συμβάλει έμμεσα και ο Στίβεν Χόκινγκ. Οπως σημειώνει ο Τζέφρι Κλούγκερ σε άρθρο του για το φιλμ που δημοσιεύθηκε σε πρόσφατο τεύχος του «Time», «ο κινηματογράφος έχει καταστεί αληθινή πηγή επιστημονικής διερώτησης για εκατομμύρια ανθρώπους σε μια εποχή που η ίδια η επιστήμη μπορεί να αποβεί εξαιρετικά μπερδεμένη και πολύπλοκη για να γίνει κατανοητή». Ο Στίβεν Χόκινγκ μπορεί τελικά να μη διατύπωσε τη «Θεωρία των πάντων» και ως εκ τούτου η ομότιτλη βιογραφική ταινία που βγήκε στους αμερικανικούς κινηματογράφους πριν από δέκα ημέρες να αφηγείται τα γεγονότα της προσωπικής ζωής του, όχι το πώς προσπέρασε τον Αϊνστάιν στη λεωφόρο της υστεροφημίας, δικαιούται όμως να επαίρεται ότι απλοποίησε τη γεωμετρία ενός χαοτικού Σύμπαντος για τα μάτια του μέσου ανθρώπου. http://www.tovima.gr/vimagazino/views/article/?aid=652706

TPK "Soyuz TMA-15M" Συνεχίζεται η προετοιμασία του διαστημικού σκάφους «Soyuz TMA-15M" για να ξεκινήσει για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. http://www.energia.ru/ru/iss/iss42/photo_11-21.html TGC«Progress M-24M» Στις 20 Νοεμβρίου 2014 στις 2:46 ώρα Μόσχας σε μια προκαθορισμένη περιοχή του Ειρηνικού Ωκεανού επεσε το άκαυστο υπόλειμμα του «Progress M-24M". Το TGC Progress M-24M ειχε αποσυνδεθει από τον ΔΔΣ στις 27 Οκτ 2014 στις 8:00 38 λεπτά ώρα Μόσχας. Μετά το "Πρόοδος" ήταν σε ελεύθερη πτήση, κατά την οποία εγινε το πείραμα "Reflection". Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι ειδικοί μελέτησαν τη δυνατότητα να μετακυλίουν το οπτικό σήμα και να μελετήσουν τις τροποποιήσεις του από τη γήινη ατμόσφαιρα. http://www.federalspace.ru/21129/ Και ευρωπαίος εργολάβος για το νέο όχημα της NASA. Ο ευρωπαϊκός όμιλος Airbus θα αναλάβει το σχεδιασμό και την κατασκευή μιας υπομονάδας που θα συνδέεται στην κάψουλα Orion, το σκάφος με το οποίο οι Αμερικανοί θα επιστρέψουν στο Διάστημα. Όπως σχολιάζει το Reuters, είναι η πρώτη φορά που μια ευρωπαϊκή εταιρεία αναλαμβάνει να προσφέρει κρίσιμα συστήματα σε αμερικανικό διαστημικό πρόγραμμα. Το συμβόλαιο που υπογράφηκε ανάμεσα στη NASA και την ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA έχει ύψος γύρω στα 390 εκατομμύρια ευρώ, αναφέρει την Τρίτη το Reuters. H νέα υπομονάδα για το Orion θα περιλαμβάνει δεξαμενές οξυγόνου, νερού και καυσίμων, καθώς και τον κινητήρα του σκάφους. Το σχέδιο της υπομονάδας θα βασιστεί στα «αυτοματοποιημένα οχήματα μεταφοράς», ή ATV, τα οποία είχαν αναπτυχθεί από την Airbus για λογαριασμό της ESA, και χρησιμοποιήθηκαν στον ανεφοδιασμό του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Μετά τον παροπλισμό των διαστημικών λεωφορείων το 2011 η NASA δεν μπορεί να εκτοξεύει επανδρωμένες αποστολές με δικά της μέσα. Οι αμερικανοί αστροναύτες ταξιδεύουν από και προς τον ISS με τα ρωσικά Soyuz, στα οποία κάθε θέση χρεώνεται δεκάδες εκατομμύρια δολάρια. Το Orion, το οποίο θα μπορεί να μεταφέρει έως έξι αστροναύτες, σχεδιάστηκε για επανδρωμένες αποστολές πέρα από τη χαμηλή τροχιά στην οποία κινείται ο ISS. Στις αρχές της επόμενης δεκαετίας, η NASA φιλοδοξεί να στείλει αστροναύτες σε έναν αστεροειδή που θα έχει προηγουμένως τεθεί σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη από μια ρομποτική αποστολή. Θα είναι μια πρόβα για την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον Άρη, πιθανώς τη δεκαετία του 2030. Η πρώτη δοκιμαστική πτήση του Orion, στην οποία δεν θα υπάρχει πλήρωμα, προγραμματίζεται να εκτοξευτεί στις 4 Δεκεμβρίου. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231364578

Η Rosetta συνεχίζει στην πλήρη επιστημονική φάση της. Με την αποστολή του οχήματος προσεδάφισης να έχει ολοκληρωθεί, η Rosetta θα συνεχίσει τώρα τη δική της εκπληκτική εξερεύνηση, ευρισκόμενη σε τροχιά γύρω από τον κομήτη 67P/Churymov–Gerasimenko για το ερχόμενο έτος καθώς το αινιγματικό σώμα θα πλησιάσει όσο ποτέ τον Ήλιο μας. Την περασμένη εβδομάδα, το διαστημικό σκάφος Rosetta απελευθέρωσε το όχημα προσεδάφισης στην επιφάνεια του κομήτη για μια δραματική προσεδάφιση. Η προγραμματισμένη αποστολή του οχήματος προσεδάφισης τελείωσε έπειτα από 64 ώρες όταν οι μπαταρίες του ξέμειναν, αλλά όχι πριν παραδώσει ένα πλήρες σύνολο αποτελεσμάτων που αναλύονται τώρα από τους επιστήμονες σε όλη την Ευρώπη. Η αποστολή της Rosetta απέχει πολύ από το τέλος της και το διαστημικό σκάφος παραμένει σε άριστη κατάσταση, με όλα τα συστήματα και τα όργανά του να αποδίδουν όπως αναμένεται. "Με την απελευθέρωση του οχήματος προσεδάφισης να έχει ολοκληρωθεί, η Rosetta θα συνεχίσει τη ρουτίνα των επιστημονικών παρατηρήσεων και θα μεταβούμε στη φάση 'συνοδείας του κομήτη'", λέει ο Διευθυντής Πτήσης Andrea Accomazzo. "Η φάση συλλογής επιστημονικών δεδομένων θα μας πάει στον επόμενο χρόνο καθώς θα πηγαίνουμε με τον κομήτη προς τον Ήλιο, περνώντας το περιήλιο, ή την κοντινότερη προσέγγιση, στις 1 Αυγούστου, στα 186 εκατ. χιλιόμετρα από το αστέρι μας." Στις 16 Νοέμβρη, ομάδα ελέγχου πτήσης μεταφέρθηκε από τη μεγάλη Κύρια Αίθουσα Ελέγχου στο Κέντρο Διαστημικών Επιχειρήσεων της ESA στο Ντάρμσταντ, στη Γερμανία, όπου πραγματοποιήθηκαν οι κρίσιμες επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια της προσεδάφισης, σε μια μικρότερη Ειδική Αίθουσα Ελέγχου, εκεί όπου η ομάδα πετά κανονικά το σκάφος . Από τότε, η Rosetta έχει πραγματοποιήσει μια σειρά από ελιγμούς, χρησιμοποιώντας τους προωθητήρες της ξεκινώντας να βελτιστοποιεί την τροχιά της γύρω από τον κομήτη για τα 11 επιστημονικά της όργανα. "Επιπλέον καύσεις που έχουν προγραμματιστεί για τις 19, 22 και 26 Νοεμβρίου θα ρυθμίσουν περαιτέρω την τροχιά ώστε να τη φέρουν περίπου στα 30 χλμ πάνω από τον κομήτη," λέει ο Sylvain Lodiot, Διαχειριστής Επιχειρήσεων του Διαστημικού σκάφους. Από την ερχόμενη εβδομάδα, θα επιλεχθεί και θα προγραμματιστεί η τροχιά της Rosetta βάσει των αναγκών των επιστημονικών αισθητήρων. Μετά από την άφιξη στις 6 Αυγούστου, η τροχιά είχε σχεδιαστεί να πληροί τις ανάγκες του οχήματος προσεδάφισης. Στις 3 Δεκέμβρη, το σκάφος θα μετακινηθεί κάτω σε ύψος 20 χλμ για περίπου 10 ημέρες, μετά τις οποίες θα επιστρέψει στα 30 χλμ. Με την προσεδάφιση να έχει πραγματοποιηθεί, όλες οι μελλοντικές τροχιές είναι σχεδιασμένες αμιγώς με οδηγό την επιστήμη, εξήγησε ο Laurence O’Rourke και ο Michael Küppers του Κέντρου Επιχειρήσεων Επιστήμης της Rosetta κοντά στη Μαδρίτη, Ισπανία. "Η επιθυμία είναι να τοποθετήσουμε το σκάφος όσο πιο κοντά στον κομήτη είναι δυνατόν πριν η δραστηριότητα γίνει τόσο μεγάλη ώστε να διατηρούνται κοντινές τροχιές," λέει ο Laurence. "Αυτή η 20 χλμ τροχιά θα χρησιμοποιηθεί από τις επιστημονικές ομάδες για την χαρτογράφηση μεγάλων κομματιών του κομήτη σε υψηλή ανάλυση και στη συλλογή αερίου, σκόνης και πλάσματος κατά την αυξανόμενη δραστηριότητα." Ο προγραμματισμός των επιστημονικών τροχιών περιλαμβάνει δύο διαφορετικές τροχιές: 'προτιμώμενη' (στα αγγλικά: 'preffered') και 'υψηλής δραστηριότητας' (στα αγγλικά: 'high activity'). Ενώ η πρόθεση είναι πάντα να πετά στην προτιμώμενη τροχιά, η Rosetta θα μετακινηθεί στην υψηλής δραστηριότητας τροχιά σε περίπτωση που ο κομήτης γίνει πολύ ενεργός καθώς θερμαίνεται. "Αυτό θα επιτρέψει να συνεχίσουν οι επιστημονικές επιχειρήσεις εκτός από την αρχική επιρροή στον επιστημονικό σχεδιασμό που θα συνεπαγόταν μια τέτοια κίνηση," προσθέτει ο Michael. "Η επιστήμη θα έρθει τώρα στο προσκήνιο σε αυτή τη σπουδαία αποστολή. Άλλωστε αυτός είναι ο λόγος που είμαστε εκεί!" λέει ο Matt Taylor, Επιστήμονας ου Έργου Rosetta. “Η επιστημονικές ομάδες δουλεύουν εντατικά τα τελευταία χρόνια με το κέντρο επιστημονικών επιχειρήσεων να προετοιμάζει το διπλό σχεδιασμό για αυτή τη φάση." Όταν η ηλιακή θερμότητα ενεργοποιήσει τα παγωμένα αέρια πάνω και κάτω από την επιφάνεια, εκρέον αέριο και σωματίδια σκόνης θα δημιουργήσουν μια ατμόσφαιρα γύρω από τον πυρήνα, που είναι γνωστή ως κόμη. Η Rosetta θα γίνει το πρώτο διαστημικό σκάφος που θα παρακολουθήσει από κοντά την εξέλιξη της κόμης ενός κομήτη και της συνεπαγόμενης ουράς που συνεχίζει να ρέει για εκατομμύρια χιλιόμετρα στο διάστημα. Η Rosetta θα πρέπει τότε να μείνει πιο μακριά από τον κομήτη ώστε να αποτρέψει στην κόμη να επηρεάσει την τροχιά της. Επιπλέον, καθώς ο κομήτης θα πλησιάζει τον Ήλιο, ο φωτισμός στην επιφάνεια της αναμένεται να αυξηθεί. Αυτό μπορεί να παρέχει αρκετό ηλιακό φως για το όχημα προσεδάφισης Philae, που λειτουργείται από το DLR, το οποίο βρίσκεται τώρα σε αδρανοποίηση, ώστε να ενεργοποιηθεί ξανά, αν και κάτι τέτοιο δεν είναι καθόλου βέβαιο. Στις αρχές του επόμενου έτους, η Rosetta θα μεταβεί σε μια λειτουργία που θα του επιτρέπει να ακούει περιοδικά αναγνωριστικά σήματα από την επιφάνεια. Περισσότερα για τη Rosetta Η Rosetta είναι μια αποστολή της ESA με συνεισφορές από τα Κράτη Μέλη της και τη NASA. Το όχημα προσεδάφισης της Rosetta, Philae, παρέχεται από μια σύμπραξη της οποίας ηγούνται τα DLR, MPS, CNES and ASI. Τακτικές ενημερώσεις για τη συνεχιζόμενη αποστολή της Rosetta και τις επιστημονικές ανακαλύψεις της θα αναρτώνται στο blog της αποστολής, http://blogs.esa.int/rosetta. Βίντεο. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2014/11/Rosetta_orbiting_the_comet http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/E_Rosetta_synechhizei_sten_plhere_epistemonikhe_phhase_tes Προσεδάφιση σε έναν κομήτη: Μια εμπειρία ζωής για τον Δημήτρη. Ένας ξεχωριστός καλεσμένος βρέθηκε στις 12 Νοεμβρίου στο Κέντρο Ελέγχου Διαστημικών Επιχειρήσεων (ESOC) της ESA στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας. Μια εμπειρία ζωής έζησε ο Δημήτρης Γρύλλης. Ο τυχερός εντεκάχρονος Έλληνας μαθητής παρακολούθησε από κοντά στο ESOC, λεπτό προς λεπτό, την πρώτη προσεδάφιση που επιχειρήθηκε ποτέ σε έναν κομήτη. Ο Δημήτρης δεν βρέθηκε εκεί τυχαία. Αυτός και οι συμμαθητές του από το Δημοτικό σχολείο της Ελληνογερμανικής Αγωγής κέρδισαν το πρώτο βραβείο στον διασκεδαστικό διαγωνισμό βίντεο της ESA «Wake Up Rosetta». Στο βίντεο τους ξύπνησαν με τις φωνές τους το διαστημικό σκάφος Rosetta στις 20 Ιανουαρίου 2014, έπειτα από 31 μήνες που εκείνο ταξίδευε αδρανοποιημένο στο διάστημα - σηματοδοτώντας ένα από τα σημαντικότερα ορόσημα της αποστολής. «Οι καθηγητές μας, μας έδωσαν πολλές πληροφορίες για τη Rosetta και μας έδειξαν πολλά σχετικά βίντεο. Όταν ενημερωθήκαμε για το διαγωνισμό θέλαμε όλοι να λάβουμε μέρος. Δεν περιμέναμε όμως πως θα κερδίσουμε γιατί ξέραμε πως υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός», αναφέρει ο μαθητής της ΣΤ' τάξης. Η VIP εκδήλωση και οι απευθείας μεταδόσεις από το διαδικτυακό κανάλι της ESA ξεκίνησαν πολύ νωρίς το πρωί της 12ης Νοεμβρίου. Συνοδευόμενος από τον εκπαιδευτικό κο Κόσκο Σπυρίδωνα, καθηγητή φυσικής, ο Δημήτρης πρόκειται να ζήσει μια μοναδική εμπειρία που οι περισσότεροι έχουμε ονειρευτεί σαν παιδιά αλλά ελάχιστοι είναι εκείνοι που έχουν την ευκαιρία να ζήσουν. Επιστήμονες της αποστολής Rosetta, οι προσκεκλημένοι επιστήμονες και οι δημοσιογράφοι, παίρνουν σιγά σιγά θέση στο ακροατήριο για να παρακολουθήσουν την πρώτη κρίσιμη στιγμή της ημέρας. Εκεί ανάμεσα στο πλήθος κάθεται και ο εντεκάχρονος μαζί με τον καθηγητή του, ο οποίος τον ενημερώνει διαρκώς για ό,τι συμβαίνει στο ζωντανό πρόγραμμα. Η πρώτη σημαντική στιγμή της ημέρας φτάνει. Το σήμα πως το όχημα προσεδάφισης Philae διαχωρίστηκε επιτυχώς με το τροχιακό σκάφος Rosetta έχει φτάσει από το διάστημα στο Κέντρο Ελέγχου και όλοι στην αίθουσα ξεσπούν σε χειροκροτήματα. Ο Δημήτρης παρακολουθεί με ενδιαφέρον όλους αυτούς τους επιστήμονες που μιλούν ευχαριστημένοι για το πρώτο επιτυχημένο βήμα του φιλόδοξου εγχειρήματος. Του προξενεί ενδιαφέρον το πόσο σημαντικός μπορεί να είναι ένας «κομήτης με πάγο και σκόνη» όπως χαρακτηριστικά αναφέρει. Λίγο αργότερα ο Δημήτρης έχει την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά τον άνθρωπο που ανακάλυψε τον κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko, Δρ Klim Ivanovych Churyumov. Εκεί βρίσκεται και ο ερευνητής της αποστολής Rosetta, Matt Taylor. Ο Δρ Taylor υποδέχεται θερμά τον νεαρότερο συμμετέχοντα της εκδήλωσης και του εξηγεί με απλά λόγια τον σκοπό της αποστολής της Rosetta. Πολλές φορές εκείνη την ημέρα οι επιστήμονες του έργου Rosetta ανέφεραν στις ομιλίες τους πως η φιλόδοξη αυτή αποστολή έχει μεταξύ άλλων ως στόχο να εμπνεύσει τις επόμενες γενιές να ασχοληθούν με την εξερεύνηση του διαστήματος αλλά και με τους κλάδους των STEM. Αναμένοντας τα πρώτα δεδομένα για την πρόοδο της καθόδου του Philae πανευτυχής ο Δημήτρης με ένα τεράστιο χαμόγελο ζωγραφισμένο στο πρόσωπό του στέκει στη σκηνή εκπροσωπόντας το σχολείο του. Αυτός και άλλοι τέσσερις ξεχωριστοί προσκεκλημένοι που κέρδισαν τους τρεις διαγωνισμούς που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους με σκοπό να σηματοδοτήσουν τα βασικά ορόσημα της αποστολής Rosetta,καθώς και οι νικητήριες συμμετοχές τους, παρουσιάστηκαν ζωντανά από το διαδικτυακό κανάλι της ESA περίπου στις 12:00 π.μ τοπική ώρα. Κατεβαίνοντας από τη σκηνή σπεύδει να μοιραστεί τηλεφωνικά, τη χαρά και τον ενθουσιασμό του με τους συμμαθητές και τους δασκάλους του στο σχολείο, οι οποίοι υπερήφανοι παρακολουθούσαν ζωντανά από τις αίθουσες του σχολείου τους στην Ελλάδα. «Νιώθω πολύ περήφανος για τους φίλους μου και το σχολείο μου που με στήριξαν, αλλά και την ESA που μου έδωσαν αυτή την ευκαιρία να βρίσκομαι εδώ σήμερα. Είμαι πολύ χαρούμενος που είμαι εδώ σήμερα και το απολαμβάνω πραγματικά». Ο εντεκάχρονος μαθητής από την Ελλάδα είναι ο νεαρότερος που παρακολούθησε ζωντανά όλο το χρονικό της πρώτης προσπάθειας που έγινε ποτέ για την προσεδάφιση σε έναν κομήτη. «Ενθουσιάστηκα πάρα πολύ. Ένιωθα σαν να βρίσκομαι σε ταινία και να παίζω και εγώ σε αυτή,» λέει για τη μέχρι εκείνη την ώρα εμπειρία του ο Δημήτρης. «Δεν περίμενα κάτι τόσο έντονο, ήταν φανταστικό». «Τι με εντυπωσίασε περισσότερο» «Η διάρκεια της αποστολής. Τα δέκα χρόνια που βρίσκεται σε λειτουργία η Rosetta. Επίσης, το όχημα Philae – το μοντέλο που βρισκόταν στην αίθουσα της εκδήλωσης. Όλη η επιστήμη για την κατασκευή ενός οχήματος προσεδάφισης» απαντά. «Το Philae τα κατάφερε» Προσεδάφιση!Ώρα 15:00 και επιστροφή στην αίθουσα της ζωντανής αναμετάδοσης. Οι ξεχωριστοί καλεσμένοι της ESA παίρνουν τις θέσεις τους στο ακροατήριο για την έναρξη της πιο σημαντικής φάσης του προγράμματος που θα διαρκέσει αρκετές ώρες. Η ώρα έχει περάσει και ξεκινά η σύνδεση με το Κέντρο Ελέγχου στο ESOC, εκεί που η ομάδα επιστημόνων της Rosetta περιμένει το σήμα προσεδάφισης του Philae. Τα φώτα χαμηλώνουν, και το μόνο που φαίνεται από τις μεγάλες οθόνες της αίθουσας είναι το Κέντρο Ελέγχου, ενώ ο νεαρότερος θεατής περιμένει ανυπόμονα τη στιγμή. «Μου φαίνεται απίστευτο πως εδώ και δέκα χρόνια προσπαθούν να προσεδαφίσουν ένα όχημα σε έναν κομήτη για να τον μελετήσουν – πολύ περίπλοκο, δύσκολο και χρειάζεται πολύ χρόνο και εάν τα καταφέρουν θα είναι κάτι απίστευτο» είχε πει νωρίτερα ο μικρός μαθητής. Τα λεπτά κυλούν, η αγωνία κορυφώνεται και ξαφνικά η αίθουσα γεμίζει φωνές χαράς και χειροκροτήματα. Το σήμα έφτασε στο Κέντρο Ελέγχου, σηματοδοτώντας την επιτυχή προσεδάφιση του οχήματος στον κομήτη. «Ήταν η πιο έντονη στιγμή της ημέρας. Δεν θα την ξεχάσω ποτέ. Τελικά το Philae τα κατάφερε!» λέει πανευτυχής ο Δημήτρης. Οι πρωτοφανείς φωτογραφίες του κομήτη από το όχημα προσεδάφισης Philae ασκούν έντονη γοητεία στα μάτια του μικρού μαθητή. «Ναι, έχω δει κομήτες στον ουρανό το βράδυ, αλλά είναι φοβερό να το βλέπεις από τόσο κοντά». Στο τέλος μιας γεμάτης από έντονες στιγμές ημέρας, μερικές ακόμα εκπλήξεις περίμεναν όλους τους ξεχωριστούς καλεσμένους της ESA όπως και τον Δημήτρη και τον καθηγητή του. Μπλουζάκια Rosetta, αφίσες, μια μινιατούρα του κομήτη 67P C/G, ακόμη και ένα παγούρι για νερό που συμβολίζει το σκοπό της επιστημονικής αποστολής της Rosetta να διερευνήσει αν το νερό στη Γη προήλθε από τους κομήτες, ήταν μερικά από τα αναμνηστικά δώρα της ESA. Δημήτρη μετά από όλα όσα είδες σήμερα εδώ, θα σκεφτόσουν όταν μεγαλώσεις να ασχοληθείς με τις επιστήμες του διαστήματος? «Μου φαίνεται πολύ ενδιαφέρον τώρα που το είδα από κοντά και πραγματικά θα το σκεφτόμουν». http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Prosedhaphise_se_henan_komhete_Mia_empeirhia_zohes_gia_ton_Demhetre

«Σαρώνει» στο Kickstarter εκστρατεία χρηματοδότησης αποστολής για τη Σελήνη. Μια νέα μη επανδρωμένη αποστολή με το όνομα Lunar Mission One ελπίζει πως θα γράψει ιστορία στη διαστημική εξερεύνηση, όχι μόνο με όσα θα ανακαλύψει στη Σελήνη, αλλά και με τον τρόπο που θα εξασφαλίσει τα απαραίτητα κονδύλια. Η Lunar Mission One έχει σχεδιασθεί από τη βρετανική Lunar Missions Ltd, με σκοπό το 2024 να προσεδαφίσει στο φεγγάρι ένα ρομπότ, το οποίο θα μελετήσει το υπέδαφος του δορυφόρου της Γης. http://www.lunarmissionone.com/ Ωστόσο, αν γίνει πραγματικότητα, δεν θα το χρωστά σε κεφάλαια κάποιας κρατικής διαστημικής υπηρεσίας, αλλά σε απλούς ανθρώπους που θα προθυμοποιηθούν να τη χρηματοδοτήσουν. Γι’ αυτό τον σκοπό, μάλιστα, η Lunar Missions Ltd έχει ξεκινήσει ήδη μια εκστρατεία μέσω του σάιτ Kickstarter, ώστε να συγκεντρώσει 600.000 λίρες που θα χρειασθεί για την αρχική φάση προετοιμασίας της αποστολής. Ένας στόχος που μέσα σε 48 μόλις ώρες έχει καλυφθεί πάνω από το 30%, αφού ήδη έχουν εξασφαλισθεί 216.000 λίρες από 2.350 λάτρεις του διαστήματος. Όπως δήλωσε στον Guardian o Ντέιβιντ Άιρον, πρώην σύμβουλος της βρετανικής κυβέρνησης σε θέματα διαστήματος και ιδρυτής της Lunar Missions Ltd, η εταιρεία στράφηκε στους απλούς πολίτες επειδή έχει γίνει πλέον εξαιρετικά δύσκολο να βρεθούν κονδύλια για ανάλογα εγχειρήματα. «Ουσιαστικά εγκαινιάζουμε ένα νέο μοντέλο εξεύρεσης πόρων το οποίο, αν πετύχει, θα αποδείξει πως τέτοιες αποστολές μπορούν να χρηματοδοτηθούν με έναν εντελώς νέο τρόπο», προσθέτει. Με βάση το χρονοδιάγραμμα της εταιρείας, η κατασκευή του ρομπότ θα ξεκινήσει από το 2018. Φτάνοντας στη Σελήνη με ένα επίσης μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο, θα προσεδαφισθεί στον νότιο πόλο, σε έναν από τους μεγαλύτερους κρατήρες του ηλιακού μας συστήματος. Εκεί, θα συλλέξει κομμάτια βράχων σε βάθος 20-100 μέτρων, ώστε για πρώτη φορά να μελετηθούν δείγματα από το σεληνιακό υπέδαφος. Όσοι «χρηματοδότες» είναι πρόθυμοι να καταβάλουν πάνω από 60 λίρες θα μπορούν να στείλουν μια ψηφιακή «χρονοκάψουλα» στο φεγγάρι, την οποία το ρομπότ θα «θάψει» κάτω από το έδαφος του δορυφόρου της Γης. Για δωρεές πάνω από 200 λίρες, θα μπορεί κανείς να τοποθετήσει στη «χρονοκάψουλά» του και μια μικρή… τούφα μαλλιών, η οποία θα ενταφιασθεί στο σημείο. Αν και η εταιρεία δεν εγγυάται πως το DNA θα επιβιώσει κατά τη μεταφορά, η έρευνα αγοράς που έχει κάνει έδειξε πως περίπου 10 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο θα ήθελαν ένα δείγμα του βιολογικού τους υλικού να ταξιδέψει στη Σελήνη. Ένα νούμερο που «μεταφράζεται» σε 2 δισ. λίρες. Όσον αφορά το επιστημονικό σκέλος της Lunar Mission One, το ρομπότ θα αναλύσει τη σύσταση των βράχων, για να προσδιορίσει αν η αναλογία τους σε ισότοπα ταιριάζει με αυτή των γήινων πετρωμάτων. Αν αυτό επαληθευτεί, τότε θα κερδίσει σημαντικό έδαφος η θεωρία που υποστηρίζει πως το φεγγάρι δημιουργήθηκε από μια πανίσχυρη πρόσκρουση ενός διαστημικού βράχου στη Γη, πριν από 4,5 δισ. χρόνια. Παράλληλα, η ανάλυση των βράχων αναμένεται να δώσει στοιχεία και για τη δημιουργία της Γης. Κάτι που δεν είναι εύκολο να γίνει απευθείας στον πλανήτη μας, επειδή τα «αρχαιότερα» πετρώματα δεν έχουν αναλλοίωτα στο πέρασμα του χρόνου, λόγω των γεωλογικών διαδικασιών. Ο Άιρον εκτιμά πως το κόστος της Lunar Mission One εκτιμάται στις 500 εκατ. λίρες, με το μεγαλύτερο ποσοστό του να αφορά την κατασκευή του διαστημικού σκάφους και του ρομπότ, την οποία θα αναλάβουν ιδιωτικές εταιρείες. Πάντως, ο ίδιος είναι αισιόδοξος πως το ποσό αυτό θα υπερκαλυφθεί από τις δωρεές, αναφέροντας πως με τα χρήματα που θα περισσέψουν θα δημιουργηθεί ένα ταμείο για τη χρηματοδότηση μελλοντικών αποστολών. Βίντεο. http://www.naftemporiki.gr/story/882402/saronei-sto-kickstarter-i-ekstrateia-xrimatodotisis-mias-apostolis-gia-ti-selini

Μυστηριώδης ευθυγράμμιση πολλών κβάζαρ κατά μήκος δισεκατομμυρίων ετών φωτός. Κοσμικό μυστήριο: Οι μαύρες τρύπες που κρύβονται στα κέντρα μακρινών γαλαξιών περιέργως τείνουν να έχουν παράλληλους άξονες περιστροφής, ευθυγραμμισμένους με τις μεγαλύτερες δομές του Σύμπαντος. Η ανακάλυψη υποδηλώνει «ότι κάποιο συστατικό λείπει από τα σημερινά μοντέλα για το Σύμπαν» λένε οι Ευρωπαίοι ερευνητές που υπογράφουν τη μελέτη στην επιθεώρηση Astronomy & Astrophysics. Χρησιμοποιώντας το «Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο» (VLT) του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή, οι ερευνητές εξέτασαν 93 κβάζαρ. Τα κβάζαρ είναι εξαιρετικά φωτεινοί γαλαξίες με δραστήριες μαύρες τρύπες στο κέντρο τους. Το υλικό που περιδινίζεται γύρω από τη μαύρη τρύπα θερμαίνεται και εκπέμπει πίδακες ακτινοβολίας πριν χαθεί για πάντα μέσα στο τέρας. Η ακτινοβολία είναι απίστευτα έντονη, πιο έντονη από τη λάμψη όλων των άστρων του γαλαξία μαζί. Τα δεκάδες κβάζαρ που εξετάζει η μελέτη είναι διασκορπισμένα σε μια έκταση δισεκατομμυρίων ετών φωτός, την οποία βλέπουν οι αστρονόμοι όπως ήταν όταν το Σύμπαν είχε το ένα τρίτο της σημερινής του ηλικίας. Οι άξονες περιστροφής των κβάζαρ δεν μπορεί να γίνει άμεσα ορατός, ωστόσο οι ερευνητές κατάφεραν να υπολογίσουν τους προσανατολισμούς τους με έμμεσες μεθόδους που καταγράφουν τη γωνία πόλωσης του φωτός. «Το πρώτο περίεργο που παρατηρήσαμε είναι ότι οι άξονες περιστροφής ορισμένων κβάζαρ ήταν ευθυγραμμισμένοι μεταξύ τους, παρόλο που τα κβάζαρ αυτά απέχουν μεταξύ τους δισεκατομμύρια έτη φωτός» αναφέρει ο Ντέιμιεν Χουτσεμέκερς του Πανεπιστημίου της Λιέγης στο Βέλγιο. Στο επόμενο στάδιο, οι αστρονόμοι εξέτασαν το εάν οι άξονες περιστροφής είναι ευθυγραμμισμένοι όχι μόνο μεταξύ τους αλλά και με τον λεγόμενο κοσμικό ιστό, την αδρή υφή του Σύμπαντος. Οι γαλαξίες δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένοι στο Σύμπαν, αν κοιτάξει κανείς σε κλίμακες της τάξης των μερικών εκατομμυρίων ετών φωτός. Σύμφωνα με το κυρίαρχο μοντέλο της σημερινής Κοσμολογίας, οι γαλαξίες τείνουν να συγκεντρώνονται σε αχανή νήματα και «σβόλους», ανάμεσα στους οποίους υπάρχουν αχανείς, σχεδόν άδειες εκτάσεις. Οι νέες παρατηρήσεις δείχνουν ότι οι άξονες περιστροφής των κβάζαρ τείνουν να είναι παράλληλοι με τα κοσμικά νήματα. Με άλλα λόγια, οι άξονες εκτείνονται κατά μήκος των νημάτων. Οι ερευνητές υπολογίζουν ότι η πιθανότητα να προέκυψε αυτή η ευθυγράμμιση από καθαρή τύχη είναι μόλις 1%. Και αυτό σημαίνει ότι η παράξενη ευθυγράμμιση των κβάζαρ ίσως έχει σημασία για τα υπολογιστικά μοντέλα των κοσμολόγων. «Ο συσχετισμός ανάμεσα στον προσανατολισμό των κβάζαρ και τις δομές στις οποίες αυτά ανήκουν είναι μια σημαντική πρόβλεψη των αριθμητικών μοντέλων για την εξέλιξη του Σύμπαντος» εξηγεί ο Ντομινίκ Σλους του Πανεπιστημίου της Λιέγης, επίσης μέλος της ερευνητικής ομάδας. Παραδέχεται ωστόσο ότι το φαινόμενο παραμένει δυσεξήγητο. Όπως επισημαίνει, «οι ευθυγραμμίσεις στα νέα δεδομένα μας, σε κλίμακες μεγαλύτερες από ό,τι οι προβλέψεις των προσομοιώσεων, ίσως αποτελούν ένδειξη ενός συστατικού που λείπει από τα σημερινά μοντέλα για τον Κόσμο». Βίντεο. http://physicsgg.me/2014/11/20/%ce%bc%cf%85%cf%83%cf%84%ce%b7%cf%81%ce%b9%cf%8e%ce%b4%ce%b7%cf%82-%ce%b5%cf%85%ce%b8%cf%85%ce%b3%cf%81%ce%ac%ce%bc%ce%bc%ce%b9%cf%83%ce%b7-%cf%80%ce%bf%ce%bb%ce%bb%cf%8e%ce%bd-%ce%ba%ce%b2%ce%ac/

Ο πλανήτης «διανύει το θερμότερο έτος» που έχει καταγραφεί. Παρά τη δριμεία επέλαση του χιονιά στις ΗΠΑ, ο πλανήτης διανύει κατά πάσα πιθανότητα τη θερμότερη χρονιά στην πρόσφατη ιστορία του. Ο Οκτώβριος ήταν ο πέμπτος στη σειρά μήνας που σημειώθηκε ρεκόρ ζέστης. Η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (NOAA) ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι, σε παγκόσμια κλίμακα, ο περασμένος μήνας πήρε τα σκήπτρα του θερμότερου μήνα από τον Οκτώβριο του 2003, με 14,74 βαθμούς Κελσίου. Σημειώνεται ότι στοιχεία υπάρχουν από το 1880. «Καθίσταται αρκετά σαφές ότι το 2014 θα καταλήξει ως η θερμότερη χρονιά που έχει καταγραφεί» δήλωσε ο Ντέκε Αρντ, επικεφαλής της υπηρεσίας παρακολούθησης του κλίματος της NOAA στη Βόρεια Καρολίνα. «Το ερώτημα που απομένει είναι: Κατά πόσο;» πρόσθεσε. Μέχρι στιγμής, φέτος, η θερμοκρασία παγκοσμίως είναι κατά μέσο όρο 14,78 βαθμοί Κελσίου. Ακόμα και αν κατά τους δύο τελευταίους μήνες του έτους ο υδράργυρος κινηθεί στο μέσο όρο του 21ου αιώνα, το 2014 θα κλείσει ως η θερμότερη χρονιά. Η ζέστη προέρχεται κατά μεγάλο μέρος από την ασυνήθιστη θερμότητα στους ωκεανούς, όπου τους τελευταίους έξι μήνες καταγράφονται επίσης διαδοχικά ρεκόρ. Επειδή οι ωκεανοί διακρίνονται για τη θερμοκρασιακή τους αδράνεια, το πιο πιθανό είναι ότι ο πλανήτης θα ζήσει ένα νέο ετήσιο ρεκόρ θερμοκρασίας. Όλα αυτά συμβαίνουν παρά το γεγονός ότι στις ΗΠΑ επικρατεί αυτήν την εποχή αρκετό κρύο. Συνολικά, όμως, οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιπροσωπεύουν μόνο το 2% της επιφάνειας του πλανήτη. Ακόμα μικρότερο (1,5%) είναι το μέρος των ΗΠΑ που είναι ασυνήθιστα κρύο για την εποχή. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231365349

TPK "Soyuz TMA-15M" Συνεχίζεται η προετοιμασία του διαστημικού σκάφους «Soyuz TMA-15M" για να ξεκινήσει για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Στο κύριο κτίριο συναρμολόγησης οι Anton Shkaplerov (Roscosmos, Ρωσία), Τέρι Wayne VERTTS (NASA, ΗΠΑ) και η Σαμάνθα Cristoforetti (ESA, Ιταλία)) καθως και οι Oleg Kononenko (Roscosmos, Ρωσία), LINDGREN Chell Norwood (NASA ΗΠΑ) και ο Kimiya Υυί (JAXA, Ιαπωνία) τα πληρώματα (Κύριο και Αναπληρωματικό) του «Soyuz TMA-15M» έκαναν μια επιθεώρηση ελέγχου του διαστημικού σκάφους στη διαμόρφωση εκτόξευσης. http://www.energia.ru/ru/iss/iss42/photo_11-19.html Στα σκαριά νέος ρωσικός διαστημικός σταθμός - «γέφυρα» με τη Σελήνη. Την ανάπτυξη ενός νέου διαστημικού σταθμού σε ελλειπτική τροχιά, τέτοια που να καλύπτει περιοχές υψηλού γεωγραφικού πλάτους προωθεί η Ρωσία. Το φιλόδοξο πρότζεκτ έχει ήδη αναπτυχθεί μέσω των ερευνητικών προγραμμάτων της Ρωσικής Διαστημικής Υπηρεσίας Roscosmos και η υλοποίησή του προγραμματίζεται για την περίοδο 2017 - 2019. Σύμφωνα με υψηλόβαθμη πηγή μέσα από τη Διοίκηση του Τμήματος Μηχανικής του Κεντρικού Ινστιτούτου Ερευνών (από τα πρωτοπόρα και ιδιαίτερα σημαντικά τμήματα ερευνών της διαστημικής βιομηχανίας) η δημιουργία του ρωσικού διαστημικού σταθμού σε τροχιά υψηλού γεωγραφικού πλάτους αποτελεί μία από τις βασικές προτεραιότητες του γενικότερου διαστημικού προγράμματος επανδρωμένων αποστολών της Ρωσίας, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2050. Το εν λόγω πρόγραμμα βρίσκεται σε στάδιο προετοιμασίας από κοινή ομάδα εμπειρογνωμόνων της Roscosmos και άλλων ερευνητικών ινστιτούτων. Οπως αναλύει ο κορυφαίος ερευνητής στη εφημερίδα Kommersant «ο νέος σταθμός θα βρίσκεται σε γεωμετρικά πλεονεκτική θέση, καθώς θα προσφέρει τη δυνατότητα κάλυψης μεγαλύτερου τμήματος γήινης επιφάνειας. Αυτό σημαίνει πως θα είναι ορατό το 90% του εδάφους της Ρωσίας και της υφαλοκρηπίδας της Αρκτικής, τη στιγμή που από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) είναι ορατό μόλις το 5%». Μια άλλη λειτουργία του νέου σταθμού θα είναι η διεξαγωγή δοκιμαστικών πτήσεων και απαραίτητων τεστ σε επανδρωμένα διαστημόπλοια με προορισμό τη σελήνη. «Στην πραγματικότητα μιλάμε για τη δημιουργία μιας διαστημικής “γέφυρας”. Το διαστημικό σκάφος θα μεταβαίνει πρώτα στον νέο σταθμό και στη συνέχεια θα συνεχίζει την πορεία του στη σελήνη», λέει η πηγή στην Kommersant, επισημαίνοντας πως, παρά τα φιλόδοξα σχέδια ανάπτυξης της διαστημικής βιομηχανίας, η Ρωσία δεν πρόκειται να να διακόψει τη συνεργασία της με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό νωρίτερα από ό,τι προβλέπει το χρονοδιάγραμμα: «Η Μόσχα είναι αποφασισμένη να εκπληρώσει τις διεθνείς υποχρεώσεις της έως το 2020» http://gr.rbth.com/news/2014/11/19/sta_skaria_neo_rosiko_diastimiko_stathmo_-_gefyra_me_ti_selini_33829.html Μυστηριώδες ρωσικό σκάφος «είναι εξολοθρευτής δορυφόρων» Νέο κεφάλαιο φαίνεται ότι έχει ανοίξει στη στρατιωτικοποίηση του Διαστήματος. Έπειτα από ανάλογες δοκιμές των ΗΠΑ και της Κίνας, η Ρωσία δοκιμάζει έναν δορυφόρο που μπορεί να πλησιάζει άλλα διαστημικά σκάφη -για καλό ή για κακό. Το μυστηριώδες αντικείμενο, γνωστό ως Kosmos 2499, εκτοξεύτηκε κρυφά το Μάιο μαζί με τρεις δορυφόρους για το δίκτυο επικοινωνιών Rodnik, οι οποίοι ήταν το επίσημο φορτίο του. Έκτοτε έχει πραγματοποιήσει μια σειρά από ασυνήθιστες μανούβρες, πλησιάζοντας σε απόσταση μερικών δεκάδων μέτρων τον πυραυλοκινητήρα Briz-KM, με τον οποίο είχε τεθεί σε τροχιά. Οι κινήσεις του παρακολουθούνται τώρα στενά από ραντάρ Δυτικών υπηρεσιών, αναφέρει το Russianspaceweb.com που αποκάλυψε το θέμα. http://www.ft.com/cms/s/2/cdd0bdb6-6c27-11e4-990f-00144feabdc0.html#axzz3JeWLe3qJ Η τρέχουσα θέση δορυφόρου του είναι διαθέσιμη εδώ. http://www.n2yo.com/?s=39765 Κανείς δεν γνωρίζει τι ακριβώς είναι το Kosmos 2499, το οποίο έχει μέγεθος γύρω στα 30 εκατοστά. Οι αναλυτές ωστόσο εκτιμούν ότι η τεχνολογία προσέγγισης σε τροχιά θα μπορούσε να έχει είτε ειρηνικές είτε στρατιωτικές χρήσεις. Θα μπορούσε για παράδειγμα να χρησιμοποιηθεί για την εξουδετέρωση εχθρικών δορυφόρων, ίσως με τη χρήση ενός ρομποτικού βραχίονα που καταστρέφει τους ηλιακούς συλλέκτες του στόχου, ή ακόμα με συσκευές ηλεκτρονικής παρεμβολής που λειτουργούν από μικρή απόσταση. Θα μπορούσε όμως να αξιοποιηθεί για τη συντήρηση τηλεπικοινωνιακών και άλλων δορυφόρων μεγάλου στόχου. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να είναι σύστημα συλλογής διαστημικών σκουπιδιών, ένα είδος διαστημικής σκούπας. «Η τεχνολογία αυτή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί είτε για ειρηνικούς είτε για άλλους σκοπούς» δήλωσε στη Washington Post o Ρόμπερτ Κρίστι, πρώην μέλος της οργάνωσης αστρονόμων Kettering Group, η οποία παρακολουθούσε τους σοβιετικούς δορυφόρους τη δεκαετία του 1960. Η εφημερίδα κάνει μάλιστα λόγο για αναβίωση του σοβιετικού προγράμματος Istrebitel Sputnikov («Εξολοθρευτής Δορυφόρων), το οποίο είχε στόχο την ανάπτυξη όπλων κατά των δορυφόρων την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου. Μιλώντας αργότερα στο BBC, ο Κρίστι επισήμανε ότι παρόμοιες δοκιμές έχουν πραγματοποιηθεί φέτος και από τις ΗΠΑ και την Κίνα. Τον Ιούλιο, η αμερικανική πολεμική αεροπορία εκτόξευσε τον πειραματικό δορυφόρο Angels, σχεδιασμένο να ακολουθεί σε μικρή απόσταση το ανώτερο στάδιο του πυραύλου Delta 4 με τον οποίο εκτοξεύτηκε. Η διαδικασία πιστεύεται ότι είναι αυτοματοποιημένη και βασίζεται σε «προηγμένα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης». Κάτι παρόμοιο συνέβη και με τον κινεζικό δορυφόρο Shijian 15, ο οποίος εκτοξεύτηκε τον Ιούλιο του 2013 και έκτοτε έχει πλησιάσει επανειλημμένα τον παλαιότερο δορυφόρο Shijian 7. Ο παλιός δορυφόρος «έκανε κάποιες μικρές διορθώσεις της τροχιάς και ο άλλος δορυφόρος τις αντέγραψε, διατηρώντας σταθερή την απόσταση μεταξύ τους» λέει ο Κρίστι. «Η ιδέα είναι ότι, αν εσύ κυνηγάς τον δορυφόρο μου, εγώ θα τον μετακινήσω. Οπότε πρέπει κι εσύ να κινηθείς με την ίδια ταχύτητα για να με προφτάσεις» εκτιμά. Μάλιστα ο πύραυλος με τον οποίο εκτοξεύτηκε το Shijian 15 «ενδέχεται» να μετέφερε και μια άλλη συσκευή με ρομποτικό βραχίονα, η οποία αιχμαλώτισε και στη συνέχεια απελευθέρωσε έναν μικρότερο, συνοδό δορυφόρο. Η Κίνα, εξάλλου, προκάλεσε διεθνείς αντιδράσεις το 2007 όταν δοκίμασε με επιτυχία έναν βαλλιστικό πύραυλο για την καταστροφή δορυφόρων -παρόμοιες τεχνολογίες είχαν δοκιμάσει παλαιότερα οι ΗΠΑ και η Ρωσία. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231364837

Οργανικά μόρια ανίχνευσε το Philae στον κομήτη 67P. Ο πάγος του κομήτη 67P έχει διαφορετική αναλογία ισοτόπων από το νερό της Γης. Αυτό είναι μια ένδειξη ότι το νερό του πλανήτη μας δεν προέρχεται από κομήτες, δείχνουν προκαταρκτικά αποτελέσματα της αποστολής Rosetta. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του οργάνου Rosina στο Rosetta, η αναλογία δευτερίου (2H) – πρωτίου (1H) (δύο βασικών ισοτόπων υδρογόνου) είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι στους ωκεανούς της Γης. Πριν από τρία χρόνια, παρατηρήσεις με τηλεσκόπια έδειξαν ότι η αναλογία δευτερίου – πρωτίου στον κομήτη Χάρτλεϊ-2 είναι σχεδόν ίδια με του θαλασσινού νερού. Η ανακάλυψη είχε αναζωπυρώσει τότε τη συζήτηση για το εάν η Γη απέκτησε το νερό της από προσκρούσεις κομητών, οι οποίοι αποτελούνται κυρίως από πάγο. Οι μετρήσεις του Rosina αποδυναμώνουν τη θεωρία, και ίσως οι αστεροειδείς θα πρέπει τώρα να γίνουν και πάλι οι βασικοί ύποπτοι για το νερό της Γης. Περισσότερα στοιχεία αναμένονται τους επόμενους μήνες – το Rosetta θα συνεχίσει να ακολουθεί τον κομήτη το 2015 και θα δει την κόμη του να μεγαλώνει υπό την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας. Νέες πληροφορίες θα μπορούσαν επίσης να προκύψουν από τα δεδομένα του Philae. Το Ptolemy, ένα όργανο χημικής ανάλυσης που μετέφερε το ρομπότ, πρόλαβε να εξετάσει δείγματα αερίων στην περιοχή προσεδάφισης, και ίσως δώσει πολύτιμες μετρήσεις για τα ισότοπα υδρογόνου, οξυγόνου και αζώτου. Τα δείγματα λήφθηκαν από το σύστημα ανάλυσης αερίων COSAC, το οποίο σχεδιάστηκε έτσι ώστε να «μυρίζει» την λεπτή ατμόσφαιρα του κομήτη. Το όργανο γερμανικής κατασκευής, το MUPUS, έδειξε ότι η θερμοκρασία στην επιφάνεια του κομήτη είναι –153°C. Ένα δεύτερο στοιχείο που έκανε γνωστό η ESA είναι ότι η επιφάνεια του κομήτη αποτελείται σε μεγάλο εύρος της από πάγο νερού πάνω στο οποίο υπάρχει ένα λεπτό στρώμα σκόνης πάχους 10-20 εκατοστών. http://physicsgg.me/2014/11/18/%ce%bf%cf%81%ce%b3%ce%b1%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ac-%ce%bc%cf%8c%cf%81%ce%b9%ce%b1-%ce%b1%ce%bd%ce%af%cf%87%ce%bd%ce%b5%cf%85%cf%83%ce%b5-%cf%84%ce%bf-philae-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%ba%ce%bf%ce%bc/ O Θανάσης Οικονόμου μιλάει για τα ευρήματα του Philae. Κατάμαυρος σαν πίσσα, αποτελούμενος από νερό, διοξείδιο του άνθρακα και κάποιες άλλες πιο περίπλοκες ουσίες, είναι ο κομήτης Τσουριούμοφ- Γκερασιμένκο (67Ρ/Churyumov- Gerasimenko), όπως προκύπτει από μία πρώτη ανάλυση των ευρημάτων της διαστημοσυσκευής «Philae», μία εβδομάδα μετά την απελευθέρωσή της από το διαστημικό σκάφος Ροζέττα (Rosetta) και την περιπετειώδη προσεδάφισή της στον κομήτη. Μία πρόγευση των -ιστορικής σημασίας για τη μελέτη των κομητών- αποτελεσμάτων της αποστολής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), αλλά και το χρονοδιάγραμμα “αφύπνισης” του “Philae” από τη χειμερία νάρκη, στην οποία βρίσκεται σήμερα, έδωσε από τη Θεσσαλονίκη ο καθηγητής της Αστροφυσικής, Θανάσης Οικονόμου, Senior Scientist του Εργαστηρίου Αστροφυσικής και Διαστημικής Έρευνας του Πανεπιστημίου του Σικάγο. Η ομάδα του Έλληνα διαπρεπούς επιστήμονα δημιούργησε το όργανο του “Philae”, που προορίζεται να αναλύσει τη χημική σύσταση του κομήτη. “Τα πρώτα ευρήματα δείχνουν ότι ο κομήτης είναι κατάμαυρος σαν πίσσα και η ανακλαστική του ικανότητα (albedo) είναι 5%. Μερικά από τα φάσματα που έχω δει δείχνουν την παρουσία του νερού και άλλων οργανικών χημικών στοιχείων. Όμως, είναι πολύ νωρίς ακόμα, δεν έχουν βγει ποσοτικές μετρήσεις. Το συμπέρασμα, που μπορεί αυτή τη στιγμή να συναχθεί, είναι ότι “ναι” εδώ είναι το νερό, εδώ είναι το διοξείδιο του άνθρακα και μετά είναι άλλες πιο περίπλοκες ουσίες”, ανέφερε ο κ.Οικονόμου σε συνέντευξη Τύπου, στο πλαίσιο ομιλίας του σε φοιτητές του Τμήματος Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ο καθηγητής διευκρίνισε ότι από τις μελέτες που είχαν γίνει πάνω στους κομήτες τα προηγούμενα χρόνια και μέχρι τη διαστημική αποστολή της Ροζέττας, είχε συναχθεί το συμπέρασμα ότι οι κομήτες είναι ένα μείγμα πάγου και σκόνης, ισομερώς κατανεμημένων. “Από ό,τι φαίνεται η επιφάνεια του κομήτη Τσούρι είναι περισσότερο στερεά”, είπε, εξηγώντας πως “όταν έλθει ο κομήτης κοντά στον Ήλιο θερμαίνεται η επιφάνεια και αρχίζουν να εκτοξεύονται κομμάτια του, που στην ατμόσφαιρα, στο κενό, διαλύονται σε μικροσκοπικά σωματίδια και αντανακλούν το φως”. Ο κ. Οικονόμου περιέγραψε τις κρίσιμες ώρες στο Κέντρο Διαστημικών Επιχειρήσεων του ESA, μετά την περιπετειώδη προσεδάφιση του Philae, αλλά και την προσωπική του αγωνία για την τύχη του οργάνου APXS (Alpha Proton X-ray Spectrometer), ένα από τα 9 όργανα της διαστημοσυσκευής για τη δημιουργία του οποίου ο ίδιος εργάστηκε πάνω από μία δεκαετία. “Η προσεδάφιση του Philae κάθε άλλο παρά ομαλή ήταν. Όταν κατέβηκε (στον κομήτη) έπρεπε να γαντζωθεί. Δεν γαντζώθηκε και έκανε ένα μεγάλο άλμα, για δύο ολόκληρες ώρες βρισκόταν στο κενό, μετά ξαναπάτησε στον κομήτη έκανε και δεύτερο άλμα διάρκειας οκτώ λεπτών, πέφτοντας στο τέλος σε μία χαράδρα”, ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ.Οικονόμου, εξηγώντας ότι τα όργανα του Philae δεν ήταν σχεδιασμένα να λειτουργήσουν υπό αυτές τις συνθήκες. Παρόλα αυτά, όπως προσθέτει, όλα τα όργανα λειτούργησαν κανονικά και έχουν συλλέξει τα πρώτα ευρήματα. “Κάποια όργανα δεν πήραν πολλές πληροφορίες, κανένα όμως δεν έμεινε ανενεργό”, διαβεβαίωσε, προσθέτοντας ότι “οι απαντήσεις δεν έρχονται την πρώτη στιγμή, καθώς θα χρειαστεί να γίνει μεγάλη επεξεργασία των δεδομένων”. Ο κ.Οικονόμου εξήγησε τους λόγους για τους οποίους το Philae “ξέμεινε” από ενέργεια, καθώς και τον σχεδιασμό της ESA για την αφύπνισή του από τη χειμερία νάρκη. “Ο σχεδιασμός προέβλεπε το Philae να συλλέξει όλα τα δεδομένα μέσα σε 62 ώρες, χρησιμοποιώντας μία κεντρική μπαταρία, που θα κρατούσε για τρεις μέρες. Μετά την περιπετειώδη προσεδάφιση χάθηκε αρκετός χρόνος και εξαντλήθηκε ένα ποσοστό της μπαταρίας, ψάχνοντας να δούμε τι ακριβώς συνέβη”, ανέφερε. Στη συνέχεια έπρεπε να γίνει από την ESA ένας σχεδιασμός, προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία σε όλα τα όργανα να συλλέξουν δεδομένα. “Εγώ είχα μεγάλη αγωνία, γιατί το όργανό μας, βάσει του αρχικού σχεδιασμού, ήταν από τα τελευταία που επρόκειτο να ενεργοποιηθούν και δεν θα επαρκούσε η μπαταρία, όμως έγιναν συζητήσεις και καθορίστηκαν οι προτεραιότητες”, επισήμανε. “Αυτό μας έσωσε και έτσι έχουμε πάρει δεδομένα για τη χημική σύσταση του πλανήτη, αν και όχι τόσο ικανοποιητικά”, προσέθεσε, εξηγώντας ότι “δυστυχώς στην τοποθεσία που έπεσε το Philae η απόσταση από το όργανό μας μέχρι την επιφάνεια του κομήτη ήταν μεγάλη, η κανονική απόσταση που θα έπρεπε να καλύψει ήταν 20 πόντους, εμείς προχωρήσαμε μέχρι τους 50 και την επιφάνεια δεν τη βρήκαμε”. Τα τρία “ξυπνητήρια” του Philae. Ο καθηγητής διαβεβαίωσε, πάντως, ότι κάθε άλλο παρά απογοητευτική είναι η εξέλιξη της διαστημικής αποστολής. Tο Philae βρίσκεται σε χειμερία νάρκη, καθώς στη χαράδρα που έπεσε ο Ήλιος το “βλέπει” μόνο μια ώρα, λιγότερη από αυτή που χρειάζονται οι ηλιακοί συλλέκτες που φέρει για τη φόρτιση της μπαταρίας του. “Έχουμε, όμως, ελπίδα, καθώς προβλέπεται η ποσότητα της ενέργειας που συλλέγεται να αυξηθεί, καθώς έχουμε στρίψει όλον τον κορμό του Philae κατά 35 μοίρες, προκειμένου να εκτεθεί στο φως του Ήλιου ένα από τα μεγαλύτερα φωτοβολταϊκά πάνελ και να διπλασιαστεί η παραγωγή ενέργειας”. Παράλληλα, όταν ο κομήτης πλησιάσει πιο κοντά στον Ήλιο, αφενός θα αυξηθεί η ενέργεια που θα παράγει το Philae, ώστε να ενεργοποιηθούν κάποια από τα όργανά του, αφετέρου θα αλλάξει η επιφάνεια του κομήτη και κατά συνέπεια η θέση του Philae. Συγκεκριμένα, όπως ο κομήτης θα πλησιάζει στον Ήλιο και θα θερμαίνεται, μέρος της επιφάνειάς του θα εξατμιστεί. “Ελπίζουμε ότι θα μας δοθεί και δεύτερη ευκαιρία”, είπε ο κ.Οικονόμου, διευκρινίζοντας ότι χρονικά η διαδικασία της “αφύπνισης” του Philae μπορεί να ξεκινήσει τον προσεχή Δεκέμβριο με περιθώριο ολοκλήρωσης τον Αύγουστο του 2015, οπότε θα είναι το περιήλιο (το σημείο της τροχιάς του κομήτη που θα βρίσκεται στη μικρότερη απόσταση από τον Ήλιο). Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με την εκτίμηση του καθηγητή, “μέχρι το τέλος 2015 που θα κρατήσει η αποστολή της Ροζέττας, θα έχουμε την ευκαιρία να κάνουμε όλες τις προσπάθειες και να πάρουμε δεδομένα από όλα τα όργανα του Philae”. Ιστορική επιτυχία του ESA. Ο κ.Οικονόμου εξέφρασε την πεποίθησή του ότι τα αποτελέσματα της αποστολής της Ροζέττας θα αποτελέσουν ιστορικό γεγονός στη μελέτη των κομητών. “Πρόκειται για μία φανταστική επιτυχία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Κατόρθωσε πολύ δύσκολα πράγματα και για πρώτη φορά. Είμαι βέβαιος πως τα αποτελέσματα θα δώσουν απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα, αν και όχι σε όλα”, εί πε. http://physicsgg.me/2014/11/20/o-%ce%b8%ce%b1%ce%bd%ce%ac%cf%83%ce%b7%cf%82-%ce%bf%ce%b9%ce%ba%ce%bf%ce%bd%cf%8c%ce%bc%ce%bf%cf%85-%ce%bc%ce%b9%ce%bb%ce%ac%ce%b5%ce%b9-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%b1-%ce%b5%cf%85%cf%81%ce%ae%ce%bc/

Mega-ενεργειακά πάρκα επί (και εκτός) της Γης. Και στη Σελήνη Ως και στη Σελήνη σχεδιάζεται η κατασκευή τεράστιων πάρκων παραγωγής ηλιακής ενέργειας Μία από τις αρχαιότερες και μεγαλύτερες αρχιτεκτονικές και κατασκευαστικές εταιρείες της Ιαπωνίας, η Shimizu, παρουσίασε το όραμά της για την επίλυση των ενεργειακών προβλημάτων του πλανήτη. Πρόκειται για ένα γιγάντιο ηλιακό πάρκο το οποίο θα δημιουργηθεί στη Σελήνη. Οι συλλέκτες του πάρκου θα καλύπτουν έκταση 400 χλμ. και θα στέλνουν την ενέργεια που θα παράγεται στη Γη με δέσμες λέιζερ ή μικροκυμάτων. Η ιδέα της ιαπωνικής εταιρείας είναι η τοποθέτηση ηλιακών συλλεκτών περιμετρικά του ισημερινού της Σελήνης σε μια έκταση 400 χλμ. Γι' αυτό και το πάρκο αυτό ονομάστηκε «Σεληνιακό Δαχτυλίδι». Σύμφωνα με τους εμπνευστές της ιδέας, το Δαχτυλίδι θα μπορεί να παράγει ημερησίως 13.000 terawatts ενέργειας, ποσότητα τρεις φορές μεγαλύτερη από εκείνη που παράγουν ετησίως οι ΗΠΑ. Τα στελέχη της εταιρείας υποστηρίζουν ότι η κατασκευή του ηλιακού πάρκου μπορεί να ξεκινήσει το 2035 και θα γίνει εξ ολοκλήρου από ρομπότ. Ωστόσο δεν μπορούν ακόμη να κάνουν εκτιμήσεις για το κόστος κατασκευής και λειτουργίας του Δαχτυλιδιού. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=651802

Να μην ξεχνάμε οτι η Ρωσία καλύπτει σε εκταση το 13% της Γηινης επιφάνειας(εκτός Θαλασσων)

Ψάχνοντας σκοτεινή ύλη με ατομικά ρολόγια. Εκτός από το να μας πληροφορούν για το πού βρισκόμαστε ανά πάσα στιγμή, οι δορυφόροι του συστήματος GPS (Global Positioning System) θα μπορούσαν να παίξουν βασικό ρόλο στην ανίχνευση και τη μέτρηση των ιδιοτήτων της σκοτεινής ύλης. Αυτό υποστηρίζουν δύο φυσικοί, οι Αντρέι Ντερεβιάνκο και Μαξιμ Ποσπέλοφ, από το πανεπιστήμιο της Νεβάδα και το Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής του Καναδά, αντίστοιχα. Η σκοτεινή ύλη δεν έχει ανιχνευτεί ποτέ έως σήμερα, με συνέπεια να παραμένει άγνωστη η φύση της. Η ύπαρξή της, ωστόσο, προκύπτει από τη βαρυτική της επίδραση σε συμπαντικές δομές, όπως οι γαλαξίες. Έτσι, οι κοσμολόγοι εκτιμούν πως αντιστοιχεί στο 26,8% της μάζας του σύμπαντος, έναντι μόλις 4,8% της συμβατικής ύλης. Οι δύο φυσικοί προτείνουν μία μέθοδο για την αναζήτησή της χρησιμοποιώντας τους δορυφόρους GPS και άλλα δίκτυα που είναι εξοπλισμένα με ατομικά ρολόγια. Σύμφωνα με αυτή τη μέθοδο, θα γίνει αντιληπτή από την επίδρασή της στη λειτουργία αυτών των ρολογιών. «Όταν η σκοτεινή ύλη αλληλεπιδράσει με ένα τέτοιο δίκτυο, τότε τα αρχικώς συγχρονισμένα ρολόγια θα αρχίσουν να παρουσιάζουν μικρές διαφορές», γράφουν οι δύο ερευνητές στο άρθρο τους, το οποίο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature στις 17 Νοεμβρίου. http://www.nature.com/nphys/journal/vaop/ncurrent/full/nphys3137.html «Αυτές οι διαφορές ανάμεσα σε ρολόγια που βρίσκονται σε χωρική απόσταση μεταξύ τους αναμένεται να παρουσιάζουν μια διακριτή “υπογραφή”, η οποία κωδικοποιεί το “αποτύπωμα” της σκοτεινής ύλης στον χωρόχρονο». Οι επιστήμονες έχουν ξεκινήσει να δοκιμάζουν ήδη τη θεωρία τους, αναλύοντας μετρήσεις από τα ατομικά ρολόγια 30 δορυφόρων GPS. Γι’ αυτό τον σκοπό, συνεργάζονται με το Εργαστήριο Γεωδαισίας της Νεβάδα, το οποίο έχει αναπτύξει και λειτουργεί το μεγαλύτερο κέντρο επεξεργασίας δεδομένων από το σύστημα GPS. Αν επιβεβαιωθεί η μέθοδος, τότε το σμήνος των δορυφόρων GPS θα αποδειχθεί πως είναι επίσης μια από τις σημαντικότερες επιστημονικές πειραματικές διατάξεις που κατασκεύασε ποτέ ο άνθρωπος. http://physicsgg.me/2014/11/18/%cf%88%ce%ac%cf%87%ce%bd%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%cf%83%ce%ba%ce%bf%cf%84%ce%b5%ce%b9%ce%bd%ce%ae-%cf%8d%ce%bb%ce%b7-%ce%bc%ce%b5-%ce%b1%cf%84%ce%bf%ce%bc%ce%b9%ce%ba%ce%ac-%cf%81%ce%bf%ce%bb/

Η βαρύτητα έσωσε από την κατάρρευση το «νεαρό» σύμπαν. Στη βαρύτητα αποδίδει μια ομάδα φυσικών από την Ευρώπη το γεγονός ότι το σύμπαν δεν κατέρρευσε λίγο μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Η έρευνά τους έχει στο επίκεντρο το μποζόνιο Higgs το οποίο, όπως επαλήθευσε ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων το 2012, είναι υπεύθυνο για το γεγονός ότι έχουν μάζα τα υπόλοιπα στοιχειώδη σωματίδια. Και έρχεται να απαντήσει σε προγενέστερες μελέτες, σύμφωνα με τις οποίες η παραγωγή μποζονίων Higgs στη φάση της απότομης διαστολής του πρώιμου σύμπαντος, όπως προβλέπει το πληθωριστικό μοντέλο, θα έπρεπε να το έχει αποσταθεροποιήσει. Για να εξηγήσουν γιατί το σύμπαν δεν κατέρρευσε, μέχρι σήμερα έχουν διατυπωθεί αρκετές ερμηνείες, οι οποίες προτείνουν νέες φυσικές θεωρίες που έως τώρα δεν έχουν επιβεβαιωθεί από πειράματα ή αστρονομικές παρατηρήσεις. Η συγκεκριμένη ομάδα, ωστόσο, πιστεύει πως η αιτία μάλλον είναι πολύ απλούστερη. Η ομάδα αποτελείται από φυσικούς από το Imperial College στο Λονδίνο και τα πανεπιστήμια του Ελσίνκι και της Κοπεγχάγης, οι οποίοι περιγράφουν αυτή την αιτία σε άρθρο τους στο Physical Review Letters. Σε αυτό, δείχνουν με ποιον τρόπο η καμπύλωση του χωροχρόνου, δηλαδή η βαρύτητα, σταθεροποίησε το σύμπαν σε εκείνο το στάδιο, με συνέπεια αυτό να «επιβιώσει» από την απότομη διαστολή. Πιο συγκεκριμένα, οι επιστήμονες μελέτησαν την αλληλεπίδραση της βαρύτητας με το μποζόνιο Higgs, λαμβάνοντας υπόψη πως αυτή μεταβάλλεται με την ενέργεια. Έτσι, συμπεραίνουν πως ακόμη και η ασθενής αλληλεπίδρασή τους θα επαρκούσε για να σταθεροποιήσει το σύμπαν. «Το Καθιερωμένο Πρότυπο, το οποίο περιγράφει τα στοιχειώδη σωμάτια και τις μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις, δεν έχει μέχρι σήμερα παράσχει μια εξήγηση για το ότι το σύμπαν δεν κατέρρευσε», εξηγεί ο καθηγητής του Imperial College Άρτου Ρατζάντι, στο σάιτ του ιδρύματος. «Ουσιαστικά διερευνήσαμε την τελευταία άγνωστη παράμετρο του Καθιερωμένου Προτύπου, δηλαδή την αλληλεπίδραση της βαρύτητας με το μποζόνιο Higgs. Αν και αυτή η παράμετρος δεν μπορεί να μετρηθεί στους επιταχυντές, επηρέασε σε μεγάλο βαθμό την αστάθεια του μποζονίου Higgs στο στάδιο της απότομης κοσμικής διαστολής. Έτσι, ακόμη κι αν είχε μια σχετικά μικρή τιμή, θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί “επιβίωσε” το σύμπαν, χωρίς να χρειάζεται κάποια νέα φυσική», προσθέτει. Η ομάδα σκοπεύει να συνεχίσει την έρευνά της, χρησιμοποιώντας αστρονομικά δεδομένα για να μελετήσει πιο διεξοδικά αυτή την αλληλεπίδραση και τη μετρήσει. Έτσι, φιλοδοξεί πως θα μπορέσει να προσδιορίσει με ακρίβεια την τελευταία άγνωστη παράμετρο του Προτύπου, κάνοντας παράλληλα ένα βήμα παραπάνω στην προσπάθεια απάντησης κι άλλων θεμελιωδών ερωτημάτων για τη σημερινή κατάσταση του σύμπαντος. http://www.naftemporiki.gr/story/881993/i-barutita-esose-apo-tin-katarreusi-to-nearo-sumpan

Δύο νέα σωματίδια ανακαλύφθηκαν στο CERN. Σύμφωνα με έναν από τους ερευνητές που συμμετείχαν στην έρευνα: «η φύση ήταν γενναιόδωρη δίνοντας μας δυο σωματίδια στην τιμή του ενός». Τα σωματίδια που ονομάζονται (φωτ.1) και (φωτ2) προβλεπόταν από τη θεωρία και δεν είχαν παρατηρηθεί μέχρι σήμερα. Τα σωματίδια αυτά ανήκουν στη κατηγορία των βαρυονίων, σωματίδια τα οποία δημιουργούνται από συνδυασμούς τριών κουάρκ όπως το πρωτόνιο και το νετρόνιο. Τα βαρυόνια μαζί με τα μεσόνια αποτελούν την οικογένεια των αδρονίων, των σωματιδίων που συνίστανται από κουάρκ. Υπενθυμίζεται ότι τα βαρυόνια είναι φερμιόνια (έχουν ημιακέραιο σπιν), σε αντίθεση με τα μεσόνια που είναι μποζόνια (έχουν ακέραιο σπιν). Τα δυο νέα βαρυόνια έχουν έξι φορές μεγαλύτερη μάζα από τα πρωτόνια. Την ύπαρξη των νέων σωματιδίων αποκάλυψε η ανάλυση των δεδομένων που συλλέχθηκαν στα πειράματα που διενεργήθηκαν το 2011 και το 2012 στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC). Η ανακάλυψη των δύο νέων σωματιδίων θα μπορούσε να ρίξει περισσότερο φως στο πως λειτουργούν τα πράγματα πέραν του Καθιερωμένου Προτύπου των στοιχειωδών σωματιδίων. http://physicsgg.me/2014/11/19/%ce%b4%cf%8d%ce%bf-%ce%bd%ce%ad%ce%b1-%cf%83%cf%89%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%af%ce%b4%ce%b9%ce%b1-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%b1%ce%bb%cf%8d%cf%86%ce%b8%ce%ba%ce%b1%ce%bd-%cf%83%cf%84%ce%bf-cern/

Το μεγάλο ταξίδι του αστεροειδή Bennu και η εξερεύνησή του από το διαστημικό σκάφος OSIRIS-REx Μετά την εξερεύνηση του κομήτη 67/Ρ από το διαστημικό σκάφος Rosetta και την ρομποτική διαστημοσυσκευή Philae – που δεν ολοκληρώθηκε ακόμα – σειρά έχει η εξερεύνηση ενός αστεροειδή. Η NASA επέλεξε τον αστεροειδή Bennu. Η αποστολή OSIRIS-REx έχει ως στόχο την λήψη δειγμάτων από τον Bennu και την μεταφορά τους στη Γη για μελέτη. Το Osiris-Rex, μια αποστολή συνολικού κόστους 800 εκατομμυρίων δολαρίων, είναι προγραμματισμένο να εκτοξευτεί το Σεπτέμβριο του 2016. Θα χρειαστεί περίπου δύο χρόνια να φτάσει τον αστεροειδή Bennu που έχει διάμετρο γύρω στα 200 μέτρα. Η NASA εκτιμά ότι υπάρχει αρκετά μεγάλη πιθανότητα να προσκρούσει ο Bennu στη Γη σε περίπου δύο αιώνες. Ολοι ευλεπιστούν βέβαια ότι μέχρι τότε η ανθρωπότητα θα διαθέτει την τεχνολογία για να αποτρέψει μια τέτοια εξέλιξη. Το Osiris-Rex θα μπορούσε τώρα να προσφέρει νέα στοιχεία για τους εκατομμύρια αστεροειδείς που υπολογίζεται ότι υπάρχουν στο Ηλιακό Σύστημα. Οι αστεροειδείς, ορισμένοι από τους οποίους αποτελούνται κυρίως από πετρώματα, ενώ άλλοι από σίδερο και νικέλιο, θεωρούνται κατάλοιπα από το σχηματισμό των πλανητών πριν από 4,5 δισ. χρόνια. Ετσι η μελέτη τους θα προσφέρει πολύτιμα στοιχεία για τη γέννηση και την εξέλιξη του Ηλιακού Συστήματος. Ο Bennu είναι πλούσιος σε οργανικά υλικά, λόγω όμως της σύστασής του είναι πραγματικά κατάμαυρος γεγονός που κάνει εξαιρετικά δύσκολο το σχεδιασμό καμερών κατάλληλων για τη μελέτη ενός τόσο σκοτεινού σώματος. Αν όλα πάνε καλά, το Osiris-Rex αρχικά θα χαρτογραφήσει το σώμα και αργότερα θα ακουμπήσει την επιφάνειά του. Μια ριπή πεπιεσμένου αερίου θα εκτινάξει από την επιφάνεια σκόνη και μικρές πέτρες, οι οποίες θα κυλήσουν μέσα σε ένα κάνιστρο συλλογής. Το κάνιστρο θα απελευθερωθεί από το σκάφος και θα πέσει με αλεξίπτωτο στη Γη το 2023. Το βίντεο που ακολουθεί, δημιουργήθηκε από το Goddard’s Conceptual Image Laboratory (CI Lab) και αναφέρεται στην αποστολή OSIRIS-REx, τον αστεροειδή Bennu και τον σχηματισμό του ηλιακού μας συστήματος: http://physicsgg.me/2014/11/18/%cf%84%ce%bf-%ce%bc%ce%b5%ce%b3%ce%ac%ce%bb%ce%bf-%cf%84%ce%b1%ce%be%ce%af%ce%b4%ce%b9-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf%ce%b5%ce%b9%ce%b4%ce%ae-bennu/

TPK "Soyuz TMA-15M" Συνεχίζεται η προετοιμασία του διαστημικού σκάφους «Soyuz TMA-15M" για να ξεκινήσει στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. http://www.energia.ru/ru/iss/iss42/photo_11-17.html

Νέα μελέτη για τη ζωή στον Αρη. Νέα μελέτη αμφισβητεί ότι υπήρξε κάποτε ζωή στον Αρη επειδή ο Κόκκινος Πλανήτης ήταν πάντοτε εχθρικός προς την ζωή. Ο στόλος των δορυφόρων που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Αρη, οι ρομποτικοί εξερευνητές που βρίσκονται πάνω στην επιφάνεια του και τα επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια έχουν προσφέρει στους επιστήμονες τεράστιο όγκο δεδομένων για το ατμοσφαιρικό και γεωλογικό παρόν και παρελθόν του Κόκκινου Πλανήτη. Τα τελευταία χρόνια έχουν δημοσιευθεί σειρά μελετών άλλες εκ των οποίων αναφέρουν ότι κάποτε ο Αρης διέθετε ευνοϊκές για την ανάπτυξη και επιβίωση της ζωής συνθήκες και άλλες υποστηρίζουν ότι ο πλανήτης δεν ήταν ποτέ φιλικός απέναντι στη ζωή. Η τελευταία σχετική μελέτη συγκλίνει με τη θεωρία της αδυναμίας του Κόκκινου Πλανήτη να φιλοξενήσει ζωή. Ομάδα ερευνητών από το αμερικανικό πανεπιστήμιο Brown και το Ινστιτούτο Επιστημών Weizmann στο Ισραήλ μελέτησαν τις ατμοσφαιρικές συνθήκες στον Αρη από την αρχή της ύπαρξης του. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι κατά βάση στην επιφάνεια του Αρη επικρατούσαν πολύ χαμηλές, «παγωμένες», θερμοκρασίες. Οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι κάποιες περιόδους διάφορες γεωλογικές διεργασίες αύξαναν τη θερμοκρασία στην επιφάνεια και πιθανότατα έκανε την εμφάνιση και το απαραίτητο για την παρουσία της ζωής νερό σε υγρή μορφή. Ομως σύμφωνα με τους ερευνητές η αυξημένη θερμοκρασία και η παρουσία νερού σε υγρή μορφή στην επιφάνεια του Αρη διαρκούσε μικρά χρονικά διαστήματα, τέτοια που δεν επέτρεπαν την εμφάνιση και διατήρηση στη συνέχεια της ζωής σε αυτόν. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Geoscience». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=651652

Ο σκληρός κομήτης και η «επιστροφή» του Philae. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος το 80%-90% των εργασιών και μελετών που ήταν προγραμματισμένη να κάνει η διαστημοσυσκευή Philae πάνω στον κομήτη 67P πρόλαβε να τις πραγματοποιήσει πριν ξεμείνει από ενέργεια. Αρχίζουν τώρα να γίνονται γνωστά κάποια από αυτά τα δεδομένα. O Εκεχαρντ Κουρτ στέλεχος της Γερμανικής Υπηρεσίας Αεροδιαστήματος η οποία έχει τον συντονισμό της αποστολής Rosetta αποκάλυψε ότι από τα πρώτα δεδομένα που έχουν στη διάθεση τους οι επιστήμονες είναι ότι η επιφάνεια του κομήτη είναι πολύ πιο σκληρή από ότι εκτιμούσαν οι επιτελείς της αποστολής όταν την σχεδίαζαν. Επιπλέον τα στελέχη της αποστολής υποστηρίζουν ότι το Philae θα ξυπνήσει από τη χειμερία νάρκη στην οποία έχει πέσει την προσεχή άνοιξη. Οπως αναφέρουν σε 4-5 μήνες ο κομήτης θα έχει πλησιάσει τον Ηλιο τόσο ώστε να λούζεται ολόκληρος από το φως του μητρικού μας άστρου και έτσι θα μπορούν να επαναφορτιστούν οι μπαταρίες του. Μάλιστα ο Γκέρχαρντ Σκβελμ πρώην στέλεχος της αποστολής Rosetta και νυν συνεργάτης της NASA ισχυρίζεται ότι τα ρεύματα αερίων που σχηματίζονται γύρω από τον κομήτη λόγω της εξάχνωσης καθώς αυτός μετακινείται προς τον Ηλιο θα επιταχύνουν την πορεία του και άρα θα πλησιάσει τον Ηλιο νωρίτερα από ότι υπολογίζεται και έτσι είναι πιθανό το Philae να ξυπνήσει εντός των επόμενων 2-3 μηνών. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=651613 Σε υψηλή ανάλυση: Το Philae πέφτει, αναπηδά, εξαφανίζεται. Η κάμερα υψηλής ανάλυσης του σκάφους Rosetta είδε το ρομπότ Philae να πέφτει στον κομήτη 67P, να αναπηδά και να εξαφανίζεται πέρα από το οπτικό πεδίο της. Η κάθοδος του ρομπότ καταγράφηκε από την κάμερα OSIRIS του Rosetta, έγχρωμη και υψηλής ανάλυσης, από την οποία ελάχιστες εικόνες έχουν δημοσιοποιηθεί ως σήμερα. Τα νέα δεδομένα ίσως βοηθήσουν τώρα στον εντοπισμό του ρομπότ, το οποίο κατέληξε σε άγνωστη θέση λίγο μετά την ιστορική προσεδάφιση της Τετάρτης. Σώπασε, πιθανώς οριστικά, τα ξημερώματα του Σαββάτου. Η εικόνα καταγράφει το τελευταίο μισάωρο μιας αργής ελεύθερης πτώσης στον κομήτη, αρκετές ώρες μετά την αποδέσμευση του Philae από το μητρικό σκάφος. Το Philae αφήνει μια μικρή λακκούβα καθώς αναπηδά στη σκονισμένη επιφάνεια, μετά κινείται ιπτάμενο μέχρι να χαθεί στα δεξιά της εικόνας. Από μετρήσεις των αισθητήρων του γνωρίζουμε ότι παρέμεινε μετέωρο για δύο ώρες, αναπήδησε ξανά και έπεσε στην τελική του θέση επτά λεπτά αργότερα. Λίγα έχουν γίνει γνωστά για τα επιστημονικά δεδομένα που πρόλαβε να μεταδώσει το Philae –η ανάλυσή τους απαιτεί χρόνο και οι ερευνητές της αποστολής χρειάζονταν ξεκούραση έπειτα από αρκετά άγρυπνα βράδια. Ωστόσο η ομάδα του οργάνου MUPUS, στη γερμανική αεροδιαστημική υπηρεσία DLR, ανακοίνωσε ότι το θερμόμετρο λειτούργησε και πήρε κάποιες μετρήσεις. Τελικά όμως έσπασε καθώς προσπαθούσε να εισχωρήσει στην επιφάνεια με τη βοήθεια ενός «σφυριού». Διαφορετική ομάδα ερευνητών αναμένεται να ανακοινώσει αν το Philae κατάφερε να συλλέξει δείγματα με ένα τρυπάνι, που μπορεί να φτάσει σε βάθος 20 εκατοστών. Τα υλικά που βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια του κομήτη έχουν μείνει σχεδόν αναλλοίωτα στα 4,6 δισ. χρόνια που έχουν περάσει από το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος. Αυτό σημαίνει ότι τα δείγματα που θα προσέφερε το τρυπάνι θα μπορούσαν να δώσουν στοιχεία για τη γέννηση της Γης και τον ενδεχόμενο εμπλουτισμό της με νερό και οργανικές ουσίες από τις προσκρούσεις κομητών. Τα δεδομένα που έλαβε το Σάββατο από το Philae η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA θα είναι πιθανώς και τα τελευταία. Το ρομπότ έχει πέσει σε σκιά και η λιακάδα που δέχεται δεν επαρκεί για να φορτίσει τη μπαταρία του. Οι υπεύθυνοι θα περιμένουν πάντως για καιρό, ίσως και εννέα μήνες, μήπως οι συνθήκες φωτισμού αλλάξουν καθώς ο κομήτης πλησιάζει τον Ήλιο. Το Rosetta θα τον ακολουθεί και το 2015. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231364388

Μετάδοση πληροφοριών μέσω στρεβλωμένου φωτός. Ερευνητές από την Αυστρία εξέπεμψαν στρεβλωμένες ακτίνες φωτός από σκεπές στη Βιέννη, στο πρώτο πείραμα κατά το οποίο στρεβλωμένο φως μεταδίδεται σε μεγάλες αποστάσεις σε εξωτερικό χώρο. Τα αποτελέσματα του πειράματος δημοσιεύθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα στο New Journal of Physics του Institute of Physics και της German Physical Society. Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, αυτό θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για εκμετάλλευση του σημαντικών δυνατοτήτων μετάδοσης δεδομένων του φωτός, τόσο υπό τη μορφή συμβατικών όσο και κβαντικών επικοινωνιών. Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι εάν μια ακτίνα φωτός συγκεκριμένου χρώματος ή μήκους κύματος στρεβλωθεί σε σχήμα τιρμπουσόν, ο αριθμός των καναλιών μέσω των οποίων μπορούν να μεταδοθούν δεδομένα μπορεί να αυξηθεί δραστικά. Αντί για την χρήση ενός μήκους κύματος φωτός ως ενός καναλιού επικοινωνίας, το φως μπορεί θεωρητικά να στρεβλωθεί σε έναν απεριόριστο αριθμό στροφών, με κάθε μία εξ αυτών να λειτουργεί ως ένα ξεχωριστό κανάλι επικοινωνίας. Αυτό το χαρακτηριστικό, γνωστό ως OAM (orbital angular momentum- τροχιακή στροφορμή) έχει γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από ερευνητές και στο παρελθόν, με κάποια πειράματα να έχουν δείξει ότι είναι δυνατή η χρήση του για τη μετάδοση δεδομένων της τάξης των 2,5 terabits ανά δευτερόλεπτο μέσω μιας οπτικής ίνας. Ωστόσο οι οπτικές ίνες δεν είναι πάντα ιδανικές ή διαθέσιμες για είδη επικοινωνίας στα οποία χρησιμοποιείται φως, όπως στην περίπτωση επικοινωνίας μεταξύ Γης και δορυφόρων, οπότε και ερευνητές προσπαθούν να στείλουν στρεβλωμένο φως μέσω κενών χώρων, αποφεύγοντας παράλληλα προβλήματα και διαταραχές από πιθανές αναταράξεις στον αέρα. Μέχρι τώρα αυτό είχε επιτευχθεί μόνο σε μικρές αποστάσεις σε εργαστήριο. Στην παρούσα μελέτη, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βιέννης και του Institute of Quantum Optics and Quantum Information χρησιμοποίησαν μία πράσινη ακτίνα λέιζερ για να στείλουν στρεβλωμένο φως μέσω ενός φακού στην κορυφή ενός πύργου ραντάρ στη Βιέννη. Οι ερευνητές έστειλαν 16 διαφορετικές διαμορφώσεις ενός συγκεκριμένου μήκους κύματος φωτός σε έναν δέκτη σε απόσταση τριών χιλιομέτρων. Μια κάμερα χρησιμοποιήθηκε για να «πιάσει» τις ακτίνες φωτός και ένα τεχνητό νευρωνικό δίκτυο αναπτύχθηκε για να αποκαλύψει το χρησιμοποιούμενο μοτίβο, καθώς και να σβήσει πιθανές διαταραχές οι οποίες μπορεί να προκαλούνταν από αναταράξεις στον αέρα. Αφού διαπίστωσαν και κατηγοριοποίησαν 16 διαφορετικά μοτίβα, οι ερευνητές στη συνέχεια κωδικοποίησαν το φως εισάγοντας πραγματικές πληροφορίες, όπως εικόνες των Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ, Λούντβιχ Μότσαρτ και Έρβιν Σρέντιγκερ. Ο Μάριο Κρεν, ένας εκ των συντακτών της μελέτης, δήλωσε ότι «δείξαμε για πρώτη φορά ότι η πληροφορία μπορεί να κωδικοποιηθεί σε στρεβλωμένο φως και να αποσταλεί μέσω ενός εσωτερικού link πόλης τριών χιλιομέτρων, με ισχυρές αναταράξεις. Το ΟΑΜ φωτός είναι θεωρητικά απεριόριστο, κάτι που σημαίνει ότι, στη θεωρία, κάποιος έχει μία άνευ ορίων γκάμα διαφορετικών, διακριτών καταστάσεων στις οποίες μπορεί να κωδικοποιηθεί το φως. Οραματιζόμαστε ότι αυτός ο επιπλέον βαθμός ελευθερίας θα μπορούσε να αυξήσει σημαντικά τα data rates στη σύγχρονη επικοινωνία».Ο Κρεν και οι συνάδελφοί του πιστεύουν επίσης ότι το ΟΑΜ φωτός θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και σε πειράματα κβαντικής επικοινωνίας, ανοίγοντας τον δρόμο για «κλειδιά» που θα είναι πολύ δύσκολο να «σπάσουν», και κατ’επέκταση πολύ πιο ασφαλείς επικοινωνίες. http://www.naftemporiki.gr/story/880797/metadosi-pliroforion-meso-streblomenou-fotos

Χάρτης που δείχνει την βροχή αστεροειδών στη Γη. Δεκάδες διαστημικοί βράχοι με διάμετρο τουλάχιστον ενός μέτρου εισέρχονται κάθε χρόνο στη γήινη ατμόσφαιρα, δείχνει νέος χάρτης που δημοσιοποίησε η NASA. Περίπου μια φορά το χρόνο, μετέωρα σε μέγεθος αυτοκινήτου απελευθερώνουν ακραίες ποσότητες ενέργειας, σπάνια όμως φτάνουν μέχρι το έδαφος. Τα συμβάντα που συγκεντρώνει ο χάρτης καταγράφηκαν από δίκτυα αισθητήρων που ανήκουν στην αμερικανική κυβέρνηση και παραχωρήθηκαν στη NASA για επιστημονική ανάλυση. Συνολικά 556 μετέωρα άνω του ενός μέτρου καταγράφηκαν σε διάστημα 20 ετών, από το 1994 έως το 2013, αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Πρόγραμμα Κοντινών στη Γη Αντικειμένων (NEO), μια υπηρεσία της NASA που επαγρυπνεί για επικίνδυνους αστεροειδείς. Οι πορτοκαλί κύκλοι στο χάρτη αντιστοιχούν σε μετέωρα που καταγράφηκαν στη διάρκεια της ημέρας, ενώ οι μπλε κουκκίδες αντιστοιχούν σε νυχτερινά συμβάντα. Το μέγεθος κάθε κύκλου είναι ανάλογο της ενέργειας που απελευθέρωσε κάθε μετέωρο υπό τη μορφή θερμικής ακτινοβολίας. Το μεγαλύτερο συμβάν ήταν φυσικά η έκρηξη του μετεώρου του Τσελιαμπίνσκ στις 15 Φεβρουαρίου 2013, όταν ένα αντικείμενο διαμέτρου περίπου 20 μέτρων διαλύθηκε πάνω από τη Ρωσία τραυματίζοντας πάνω από 1.000 άτομα. Η ενέργεια που απελευθέρωσε εκτιμάται ότι ισοδυναμεί με μισό εκατομμύριο τόνους TNT, ή 20 με 30 φορές η ενέργεια της πυρηνικής βόμβας της Χιροσίμα. Κάθε μέρα, επισημαίνει το NEO σε ανακοίνωσή του, η Γη βομβαρδίζεται από περίπου 100 τόνους σκόνης και μικρών κόκκων από το Διάστημα. http://neo.jpl.nasa.gov/news/news186.html Αστεροειδείς σε μέγεθος αυτοκινήτου εισέρχονται στην ατμόσφαιρα περίπου μια φορά το χρόνο, ενώ μια φορά στα 5.000 χρόνια σώματα σε μέγεθος ποδοσφαιρικού γηπέδου προκαλούν σημαντικές καταστροφές. Μια φορά κάθε μερικά εκατομμύρια χρόνια, αντικείμενα διαμέτρου μερικών χιλιομέτρων προκαλούν καταστροφές σε επίπεδο ηπείρου ή πλανήτη. Με στόχο την προστασία της ανθρωπότητας από τέτοιες καταστροφές, το NEO καταγράφει και χαρακτηρίζει τους αστεροειδείς που πλησιάζουν τη Γη σε απόσταση μικρότερη των 50 εκατομμυρίων χιλιομέτρων. Μέχρι σήμερα εκτιμάται ότι έχει εντοπίσει το 96% των δυνητικά επικίνδυνων αστεροειδών με διάμετρο άνω του ενός χιλιομέτρου, και έχει στόχο να καλύψει τελικά το 90% των αστεροειδών με μέγεθος άνω των 140 μέτρων. http://physicsgg.me/2014/11/17/%cf%87%ce%ac%cf%81%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%80%ce%bf%cf%85-%ce%b4%ce%b5%ce%af%cf%87%ce%bd%ce%b5%ce%b9-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b2%cf%81%ce%bf%cf%87%ce%ae-%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf%ce%b5%ce%b9/

TPK "Soyuz TMA-15M" Συνεχίζεται η προετοιμασία του διαστημικού σκάφους «Soyuz TMA-15M" για να ξεκινήσει στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. http://www.energia.ru/ru/iss/iss42/photo_11-15.html «Σιαμαίοι» δορυφόροι από την Boeing. Για την πρώτη στην ιστορία «σιαμαία» εκτόξευση δορυφόρων ετοιμάζεται η Βoeing, η οποία ολοκλήρωσε με επιτυχία τη σύνδεση δύο δορυφόρων 702SP (μικρή πλατφόρμα) σε «στοίβα». Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της εταιρείας, πρόκειται για ένα σημαντικό ορόσημο προς την εκτόξευση, στις αρχές του 2015, των δορυφόρων ABS-3A και Eutelsat 115 West B, των πρώτων εντελώς ηλεκτροκίνητων δορυφόρων που έχει προγραμματιστεί να τεθούν σε υπηρεσία. Η πλατφόρμα 702SP, που σχεδιάστηκε από τη Boeing Network & Space Systems και τη Phantom Works, διαθέτει ένα πλήρως ηλεκτρικό σύστημα προώθησης και ειδική διαμόρφωση για «σιαμαία» εκτόξευση. Μέσω της εξαφάνισης της χημικής, συμβατικού χαρακτήρα προώθησης και της χρήσης ηλεκτρικής, παρέχεται σημαντικό πλεονέκτημα μάζας, το οποίο συνεπάγεται αυξημένες δυνατότητες εκτόξευσης φορτίου και επιδόσεις, μειώνοντας τα έξοδα των πελατών. http://www.naftemporiki.gr/story/879856/siamaioi-doruforoi-apo-tin-boeing

Ακόμη πιθανότερη η παρουσία οργανικών ενώσεων στον Άρη. Πείραμα Γερμανών και Βρετανών επιστημόνων ενισχύει την υπόθεση πως τα οργανικά μόρια που ανίχνευσε το ρομπότ Curiosity στον Άρη προέρχονται στην πραγματικότητα από το έδαφος του Κόκκινου Πλανήτη, και δεν οφείλονται σε μόλυνση που προκάλεσε το ρομπότ. Έτσι, η ομάδα υποστηρίζει πως μειώνονται ακόμη περισσότερο οι πιθανότητες το αέριο χλωρομεθάνιο που ανακάλυψε το Curiosity στον Άρη, τον Νοέμβριο του 2012, να μην είναι όντως αρειανής «προέλευσης». Μάλιστα, σύμφωνα με τους ίδιους, το πιο βάσιμο σενάριο είναι πως η χημική ένωση σχηματίσθηκε από άνθρακα και υδρογόνο που «μετέφεραν» στον πλανήτη μετεωρίτες. Με επικεφαλής τον δρα Φρανκ Κέπλερ από το πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, η ομάδα χρησιμοποίησε στο πείραμά της δείγματα μετεωρίτη «ηλικίας» 4,6 δισεκατομμυρίων ετών, ο οποίος βρέθηκε στην Αυστραλία. Με αυτά, οι επιστήμονες αναπαρήγαγαν στο εργαστήριο τη διαδικασία ανίχνευσης οργανικών ενώσεων που χρησιμοποιεί το Curiosity στον Άρη, καταλήγοντας σε συγκεντρώσεις ισοτόπων που δείχνουν να αποκλείουν το σενάριο της μόλυνσης με χημικά από τη Γη. Το ερώτημα για το κατά πόσο υπάρχουν οργανικά μόρια στον Κόκκινο Πλανήτη, τα οποία είναι απαραίτητα για τη δημιουργία ζωής, παραμένει «ανοικτό» εδώ και δεκαετίες. Για να το απαντήσει, το όχημα περιπλάνησης Curiosity της ΝΑΣΑ, το οποίο έφτασε στον πλανήτη τον Αύγουστο του 2012, έχει αναλύσει δείγματα από το αρειανό έδαφος, θερμαίνοντάς τα και αναλύοντας τη σύνθεσή τους με τα όργανα με τα οποία είναι εξοπλισμένο. Παρουσία οργανικών ενώσεων στον Άρη Τον Νοέμβριο του 2012, ανακοινώθηκε πως το ρομπότ ανίχνευσε οργανικά μόρια, και πιο συγκεκριμένα αέριο χλωρομεθάνιο, το οποίο αποτελείται από χλώριο, άνθρακα και υδρογόνο. Σύμφωνα ωστόσο με τους υπεύθυνους της αποστολής, θα μπορούσε κάλλιστα η οργανική ένωση να σχηματίσθηκε κατά τη διαδικασία της χημικής ανάλυσης, από τα συστατικά της οποίας μόνο και το χλώριο είχε αρειανή «προέλευση» και απελευθερώθηκε από τη θέρμανσή των δειγμάτων. Αντίθετα, ο άνθρακας και το υδρογόνο πιθανότατα προήλθε από χημικές ενώσεις που μετάφερε το ρομπότ από τη Γη στον Κόκκινο Πλανήτη. Η ομάδα έλεγξε στο εργαστήριο μια εναλλακτική εξήγηση, σύμφωνα με την οποία τα δύο χημικά στοιχεία υπήρχαν όντως στο έδαφος του πλανήτη, φτάνοντας εκεί από μετεωρίτες. Γι’ αυτό τον σκοπό, χρησιμοποίησε δείγματα από έναν μετεωρίτη που βρέθηκε στην Αυστραλία και, όπως δέχονται οι περισσότεροι επιστήμονες, έχει παρόμοια χημική σύσταση με τους διαστημικούς «βράχους» που κάθε χρόνο καταλήγουν στο έδαφος του Άρη. Έτσι, θερμαίνοντας τα δείγματα παρουσία χλωρίου, διαπίστωσαν πως σχηματίζεται χλωρομεθάνιο. «Οι αναλογίες ισοτόπων άνθρακα και υδρογόνου στο αέριο που παράχθηκε δείχνουν ξεκάθαρα πως το χλωρομεθάνιο είχε εξωγήινη προέλευση», λέει ο Κέπλερ, σχολιάζοντας το αποτέλεσμα του πειράματος. «Ωστόσο, δεν μπορεί να αποκλειστεί ένα ποσοστό της οργανικής ύλης να δημιουργήθηκε από μικροοργανισμούς που κάποτε ζούσαν στον πλανήτη», προσθέτει. Κάτι που θα απαντηθεί μόνο από μελλοντικές αποστολές στον Άρη, με τις οποίες θα μετρηθούν οι αναλογίες ισοτόπων στο αέριο. http://www.naftemporiki.gr/story/879910/akomi-pithanoteri-i-parousia-organikon-enoseon-ston-ari

Το πρωτοποριακό Philae ολοκληρώνει την κύρια αποστολή του πριν την αδρανοποίηση του. Το όχημα προσεδάφισης της Rosetta ολοκλήρωσε την κύρια επιστημονική αποστολή του μετά από σχεδόν 57 ώρες παραμονής στον κομήτη 67P / Churyumov–Gerasimenko. Έπειτα από ένα χρονικό διάστημα που η Rosetta ήταν εκτός επικοινωνιακής ορατότητας από τις 11:58 ώρα Ελλάδος την Παρασκευή, ανέκτησε επικοινωνία με το Philae στις 00:19 ώρα Ελλάδος εχθές το βράδυ. Το σήμα ήταν αρχικά διαλείπον αλλά σύντομα σταθεροποιήθηκε και παρέμεινε πολύ καλό μέχρι τις 02:36 ώρα Ελλάδος σήμερα το πρωί. Σε αυτό το χρονικό διάστημα, το όχημα προσεδάφισης επέστρεψε όλα τα δεδομένα διαχείρισης του, καθώς και τα επιστημονικά δεδομένα από τα στοχευμένα όργανα, συμπεριλαμβανομένων των ROLIS, του COSAC, του Ptolemy, SD2 και του CONSERT. Αυτό ολοκλήρωσε τις μετρήσεις που προβλέπονταν για την τελική κατηγορία πειραμάτων στην επιφάνεια. Επιπλέον, το σώμα του οχήματος προσεδάφισης ανασηκώθηκε περίπου κατά 4 εκατοστά και περιστράφηκε περίπου 35 °, σε μια προσπάθεια να λάβει περισσότερη ηλιακή ενέργεια. Αλλά καθώς τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα τροφοδοτούνταν πίσω στη Γη, η ισχύς του Philae εξαντλούνταν ταχέως. "Ήταν μια τεράστια επιτυχία, όλη η ομάδα είναι κατευχαριστημένη," δήλωσε ο Stephan Ulamec, διευθυντής του οχήματος προσεδάφισης στο DLR, Γερμανικό Οργανισμό Αεροδιαστημικής, ο οποίος παρακολούθησε την πρόοδο του Philae από το Κέντρο Διαστημικών Επιχειρήσεων της ESA στο Ντάρμσταντ, Γερμανία, αυτή την εβδομάδα. "Παρά την απρογραμμάτιστη σειρά τριών προσεδαφίσεων, όλα τα όργανά μας μπόρεσαν να λειτουργήσουν και τώρα ήρθε η ώρα να δούμε τι έχουμε." Ενάντια σε όλες τις πιθανότητες - χωρίς πρόωση προς τα κάτω και με το αυτοματοποιημένο σύστημα αγκίστρων να μην έχει δουλέψει – το το Philae αναπήδησε δύο φορές μετά την πρώτη του επαφή με το έδαφος πάνω στον κομήτη, καταλήγοντας να ξεκουραστεί τελικά στη σκιά ενός γκρεμού την Τετάρτη 12 Νοεμβρίου στις 19:32 ώρα Ελλάδος (σε χρόνο κομήτη - χρειάζεται πάνω από 28 λεπτά για το σήμα για να φθάσει στη Γη, μέσω της Rosetta). Η αναζήτηση για την τελική θέση προσγείωσης του Philae συνεχίζεται, με εικόνες υψηλής ανάλυσης από το όχημα σε τροχιά να αναλύονται ενδελεχώς. Εν τω μεταξύ, το όχημα προσεδάφισης έχει επιστρέψει πρωτοφανείς εικόνες από το περιβάλλον του. Ενώ οι εικόνες από την κάθοδο δείχνουν ότι η επιφάνεια του κομήτη καλύπτεται από τη σκόνη και υπολείμματα που κυμαίνονται σε μέγεθος από χιλιοστά έως μέτρα, οι οι πανοραμικές εικόνες δείχνουν τοιχώματα που αποτελούνται από στρώσεις από σκληρότερο-φαινομενικά υλικό. Οι επιστημονικές ομάδες μελετούν τώρα τα στοιχεία τους για να δουν αν έχουν δειγματοληπτήσει κάποιο από το υλικό αυτό με το τρυπάνι του Philae. "Έχουμε ακόμα να ελπίζουμε ότι σε ένα μεταγενέστερο στάδιο της αποστολής, ίσως όταν είμαστε πιο κοντά στον Ήλιο, θα μπορούσαμε να έχουμε αρκετό ηλιακό φως για να ξυπνήσει το όχημα προσεδάφισης και να αποκατασταθεί η επικοινωνία", πρόσθεσε ο Stephan. Από τώρα και στο εξής, καμία επαφή δεν θα είναι δυνατή παρά μόνον εάν επαρκής ηλιακή ακτινοβολία πέσει πάνω στα ηλιακά πάνελ ώστε να παράγουν αρκετή ενέργεια για να το ξυπνήσουν. Η πιθανότητα ότι αυτό μπορεί να συμβεί αργότερα στην αποστολή ενισχύθηκε όταν οι ελεγκτές της αποστολής έστειλαν εντολές για να περιστρέψουν το κύριο σώμα του οχήματος προσεδάφισης με τους σταθερούς ηλιακούς συλλέκτες του. Αυτό θα έπρεπε να εκθέτει μεγαλύτερο τμήμα των ηλιακών συλλεκτών στο φως του ήλιου. Το επόμενο πιθανό χρονικό παράθυρο επικοινωνίας αρχίζει στις 15 Νοεμβρίου περίπου στις 12:00 ώρα Ελλάδος. Το όχημα σε τροχιά θα ακούσει για ένα σήμα, και θα συνεχίσει να το πράττει κάθε φορά που η τροχιά του φέρνει σε οπτική επαφή με το Philae. Ωστόσο, με δεδομένο το χαμηλό ρεύμα επαναφόρτισης που προέρχεται από τους ηλιακούς συλλέκτες αυτή τη στιγμή, είναι μάλλον απίθανο ότι η επαφή με το όχημα προσεδάφισης θα αποκατασταθεί στο εγγύς μέλλον. Εν τω μεταξύ, το τροχιακό διαστημόπλοιο Rosetta κινείται πίσω στην 30 χιλιομέτρων τροχιά του γύρω από τον κομήτη. Θα επανέλθει σε τροχιά 20 χλμ στις 6 Δεκεμβρίου και θα συνεχίσει την αποστολή του για να μελετήσει το σώμα με μεγάλη λεπτομέρεια, καθώς ο κομήτης θα γίνεται όλο και πιο ενεργός, καθ 'οδόν προς την πλησιέστερη συνάντησή του με τον Ήλιο στις 13 Αυγούστου του επόμενου έτους. Κατά τους επόμενους μήνες, η Rosetta θα αρχίσει να πετά σε πιο μακρινές «αδέσμευτες» τροχιές, ενώ θα εκτελέσει μια σειρά από τολμηρές προσεγγίσεις δίπλα από τον κομήτη, κάποιες σε απόσταση μόλις 8 χλμ από το κέντρο του. Τα δεδομένα που συλλέγονται από το όχημα σε τροχιά θα επιτρέψουν στους επιστήμονες να παρακολουθήσουν τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στην κομήτη, βοηθώντας να απαντηθούν μερικά από τα μεγαλύτερα και πιο σημαντικά ερωτήματα σχετικά με την ιστορία του Ηλιακού μας Συστήματος. Πώς να σχηματίστηκε και εξελίχθηκε; Πώς λειτουργούν οι κομήτες; Τι ρόλο έπαιξαν οι κομήτες στην εξέλιξη των πλανητών, του νερού στη Γη, και ίσως ακόμη και της ζωής στο σπίτι μας τη Γη. "Τα δεδομένα που συλλέγονται από το Philae και τη Rosetta προορίζονται να αλλάξουν τα δεδομένα στην επιστήμη των κομητών", λέει ο Matt Taylor, επιστήμονας του έργου Rosetta της ESA. Ο Fred Jansen, διευθυντής της αποστολής Rosetta της ESA, λέει, "Στο τέλος αυτής της καταπληκτικής περιπετειώδους εβδομάδας, κοιτάζουμε πίσω σε μια επιτυχημένη πρώτη στα χρονικά ήπια προσγείωση σε έναν κομήτη. Αυτή ήταν μια πραγματικά ιστορική στιγμή για την ESA και τους συνεργάτες της. Ανυπομονούμε τώρα για πολλούς ακόμη μήνες συναρπαστικής επιστήμης με τη Rosetta και, ενδεχομένως, την επιστροφή του Philae από τη χειμερία νάρκη κάποια χρονική στιγμή." Περισσότερα για τη Rosetta Η Rosetta είναι μια αποστολή της ESA με συνεισφορές από τα Κράτη Μέλη της και τη NASA. Το όχημα προσεδάφισης της Rosetta, Philae, παρέχεται από μια σύμπραξη της οποίας ηγούνται τα DLR, MPS, CNES and ASI. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/To_protoporiakho_Philae_oloklerhonei_ten_khuria_apostolhe_toy_prin_ten_adranopohiese_toy

Ο διαγαλαξιακός άνεμος ξεγυμνώνει τους γαλαξίες από την πρώτη ύλη σχηματισμού των άστρων. Αστρονόμοι από τα πανεπιστήμια του Τορόντο και της Αριζόνα επιβεβαίωσαν για πρώτη φορά με παρατηρησιακά δεδομένα την αιτία που η δημιουργία καινούριων άστρων είναι πιο περιορισμένη στα σμήνη γαλαξιών απ’ ό,τι στους «μοναχικούς» γαλαξίες. Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα, όταν ένας γαλαξίας εντάσσεται σε μια τέτοια ομάδα, τότε ο διαγαλαξιακός «άνεμος» διασκορπίζει τα αέρια συστατικά του, που είναι η «πρώτη ύλη» για να «γεννηθούν» νέοι αστέρες. Οι επιστήμονες εδώ και χρόνια υπέθεταν πως καθώς ένας γαλαξίας προσεγγίζει ένα σμήνος, τότε αλληλεπιδρά με το νέφος θερμού αερίου που βρίσκεται στο κέντρο της ομάδας. Με δεδομένο ότι ο γαλαξίας κινείται με ταχύτητα χιλιάδων χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, το νέφος λειτουργεί σαν «άνεμος», διασκορπίζοντας τα αέρια χωρίς να διαταράξει τα άστρα του. Μέχρι σήμερα, ωστόσο, οι ειδικοί θεωρούσαν πως από αυτή τη διαδικασία δεν επηρεάζονται τα πυκνά νέφη υδρογόνου, από τα οποία δημιουργούνται οι νέοι αστέρες. «Αντίθετα, εμείς βρήκαμε πως ούτε το υδρογόνο μπορεί να αντισταθεί στον “άνεμο”, λέει ο Σούρες Σιβαναντάμ από το πανεπιστήμιο του Τορόντο. «Για περισσότερα από 40 χρόνια, προσπαθούμε να καταλάβουμε για ποιον λόγο τα σμήνη γαλαξιών έχουν πολύ λιγότερους αστέρες μικρής “ηλικίας”, συγκριτικά με τον Γαλαξία μας. Τώρα όμως παρατηρήσαμε σε δράση τον μηχανισμό που προκαλεί αυτό το φαινόμενο και ο οποίος αποτελεί μια σημαντική φάση στην εξέλιξη των γαλαξιών, από την εποχή του πρώιμου σύμπαντος μέχρι σήμερα», προσθέτει ο Τζορτζ Ρίκε από το πανεπιστήμιο της Αριζόνα. Τα αποτελέσματα της ομάδας δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Astrophysical Journal στις 10 Νοεμβρίου. http://iopscience.iop.org/0004-637X/796/2/89/ Καθώς προέρχονται από την παρατήρηση τεσσάρων διαφορετικών γαλαξιών, σε φάση «ένταξης» σε σμήνη, υποδεικνύουν πως ο μηχανισμός αποτελεί κανόνα στην ιστορία του σύμπαντος. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μετρήσεις από τα τηλεσκόπια Spitzer και Hubble στο ορατό, το υπέρυθρο και στο φάσμα εκπομπής του υδρογόνου, όπως επίσης και παλιότερα δεδομένα από επίγεια τηλεσκόπια. Όπως καταλήγει ο Ρίκε, με αυτό τον τρόπο κατάφεραν να δουν να εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια τους η διαδικασία που υπέθεταν πριν ξεκινήσουν τις αναλύσεις. http://physicsgg.me/2014/11/16/%ce%bf-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1%ce%be%ce%b9%ce%b1%ce%ba%cf%8c%cf%82-%ce%ac%ce%bd%ce%b5%ce%bc%ce%bf%cf%82-%ce%be%ce%b5%ce%b3%cf%85%ce%bc%ce%bd%cf%8e%ce%bd%ce%b5%ce%b9-%cf%84%ce%bf/

Ένας ιδιοφυής και αναρχικός μαθηματικός. O Alexander Grothendieck (Γκρόθεντικ) γεννήθηκε στο Βερολίνο το 1928 από δυο αναρχικούς γονείς, τον Alexander “Sascha” Schapiro και την Johanna “Hanka” Grothendieck. O πατέρας του καταζητούνταν συνεχώς και ζούσε με ψευδώνυμο και πλαστά χαρτιά. Διέφυγε στο Παρίσι το 1933 για να αποφύγει τους Ναζί. Την επόμενη χρονιά διέφυγε και η μητέρα του, αφήνοντας τον μικρό Alexander σε μια ανάδοχη οικογένεια για πέντε χρόνια. Το 1936 οι αναρχικοί γονείς έλαβαν μέρος στον Ισπανικό εμφύλιο εναντίον του Φράνκο. Ο πατέρας του Grothendieck πέθανε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης των ναζί κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, ενώ ο ίδιος και η μητέρα του, την ίδια περίοδο, είχαν εγκλειστεί επίσης σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Γαλλία. Ο Grothendieck εκπόνησε την διδακτορική του διατριβή σχετική με τους τοπολογικούς διανυσματικούς χώρους στο Πανεπιστήμιο της Νανσί υπό την επίβλεψη του του Laurent Schwartz. Το 1953 έλαβε το διδακτορικό του και στη συνέχεια επέστρεψε στο Παρίσι και παρακολούθησε σεμινάρια στην Εκόλ Νορμάλ και στην Σορβόννη που οργάνωνε ο Henri Cartan. Εκεί γνώρισε όλους τους μαθηματικούς που σχετιζόταν με το όνομα του Nicolas Bourbaki και έλαβε μέρος στο συγγραφικό έργο της ομάδας για δέκα περίπου χρόνια. Ασχολήθηκε με προβλήματα τοπολογικών διανυσματικών χώρων, αλγεβρική τοπολογία, αναλυτική και αλγεβρική γεωμετρία. Διατύπωσε το θεώρημα Grothendieck–Riemann–Roch που αποτέλεσε την αρχή ενός θεμελιώδους έργου στην αλγεβρική γεωμετρία. Στην δεκαετία του 1950 δίδαξε στο Σαο Πάολο στης Βραζιλίας, στα Πανεπιστήμιο του Κάνσας και του Σικάγο. Περισσότερα. http://physicsgg.me/2014/11/15/%ce%ad%ce%bd%ce%b1%cf%82-%ce%b9%ce%b4%ce%b9%ce%bf%cf%86%cf%85%ce%ae%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%cf%81%cf%87%ce%b9%ce%ba%cf%8c%cf%82-%ce%bc%ce%b1%ce%b8%ce%b7%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b9/