Δροσος Γεωργιος

H δυσοσμία του κομήτη 67P. Τελικά ο κομήτης 67/Ρ Τσουριούμοφ/Γερασιμένκο δεν είναι ό,τι πιο μυρωδάτο κυκλοφορεί εκεί έξω. Οι φασματοσκοπικές αναλύσεις της αποστολής Rosetta αποκαλύπτουν ότι η διαστημική χιονόμπαλα αναδίδει μάλλον δύσοσμα αέρια, τα οποία όμως δίνουν νέα στοιχεία για τη γέννηση του Ηλιακού Συστήματος. Από τον περασμένο Αύγουστο, το Rosetta της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας ESA κινείται σε τροχιά γύρω από τον 67/Ρ Τσουριούμοφ/Γερασιμένκο, γνωστό και ως 67P/C-G, και παρακολουθεί την επιφάνειά του να αχνίζει όλο και περισσότερο καθώς πλησιάζει τον Ήλιο. Η ηλιακή ακτινοβολία αναγκάζει τα πτητικά συστατικά του κομήτη να εξαχνώνονται, δηλαδή να μετατρέπονται απευθείας από πάγο σε αέριο. Δεδομένου όμως ότι ο 67P/C-G απέχει ακόμα πάνω από 400 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον Ήλιο, οι ερευνητές περίμεναν ότι η ουρά του κομήτη θα περιείχε σε αυτή τη φάση μόνο τις πλέον πτητικές ενώσεις, διοξείδιο και μονοξείδιο του άνθρακα. Οι τελευταίες φασματοσκοπικές μετρήσεις αποκαλύπτουν ότι οι εκπομπές του κομήτη έχουν ήδη πιο πλούσια σύνθεση, καθώς βέθηκαν να περιέχουν αμμωνία, μεθάνιο, μεθανόλη, φορμαλδεΰδη, υδρόθειο, υδροκυάνιο, διοξείδιο του θείου και δισουλφίδιο του άνθρακα. «Το άρωμα του 67P/C-G είναι αρκετά δυνατό, με την οσμή σάπιων αβγών (υδρόθειο) και στάβλου (αμμωνία) και τη διαπεραστική, αποπνικτική μυρωδιά της φορμαλδεΰδης» λέει η Κάθριν Άλτβεγκ, επιστημονική υπεύθυνη του φασματόμετρου Rosina στο Rosetta. «Όλα αυτά αναμειγνύονται με την αμυδρή, πικρή οσμή του υδροκυάνιου, η οποία θυμίζει αμύγδαλο. Προσθέστε και μια δόση αλκοόλης (μεθανόλη), μαζί με τη μυρωδιά του διοξειδίου του θείου που παραπέμπει σε ξίδι, καθώς και μια τζούρα της αρωματικής οσμής του δισουλφιδίου του θείου, και καταλήγετε στο “άρωμα” του κομήτη μας» συνεχίζει. Όλες αυτές οι δύσοσμες ουσίες υπάρχουν στην κόμη του 67P/C-G μόνο σε πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις, ενώ τα αέρια που κυριαρχούν είναι οι υδρατμοί, το μονοξείδιο και το διοξείδιο του άνθρακα. Παρόλα αυτά, «αν μπορούσατε να μυρίσετε τον κομήτη, μάλλον θα ευχόσασταν να μην το είχατε δοκιμάσει» λέει η Άλτβεγκ. Η χημική ανάλυση της κόμης θα επιτρέψει στους ερευνητές της αποστολής να προσδιορίσουν τη σύσταση του 67P/C-G, ο οποίος προέρχεται από τη λεγόμενη Ζώνη του Κάιπερ, έναν δακτύλιο σωμάτων από πάγο που εκτείνεται πέρα από την τροχιά του Πλούτωνα. Οι ερευνητές θέλουν να συγκρίνουν τον 67P/C-G με κομήτες όπως ο Siding Spring, ο οποίος πέρασε πρόσφατα σε μικρή απόσταση από τον Άρη, και προέρχεται όχι απο τη Ζώνη του Κάιπερ αλλά από το πιο μακρινό Νέφος του Όορτ, ένα γιγάντιο, σφαιρικό σύννεφο από κομήτες με διάμετρο σχεδόν ένα έτος φωτός. Δεδομένου ότι οι κομήτες θεωρούνται κατάλοιπα από το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος πριν από 4,6 δισ. χρόνια, η σύγκριση θα μπορούσε να δώσει νέα στοιχεία για τις διαδικασίες σχηματισμού των πλανητών. Ίσως μάλιστα δώσει απάντηση στο μεγάλο ερώτημα του εάν οι κομήτες έφεραν στη Γη το νερό της, ίσως και τα βασικά συστατικά της ζωής. Βίντεο: http://physicsgg.me/2014/10/27/h-%ce%b4%cf%85%cf%83%ce%bf%cf%83%ce%bc%ce%af%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%ba%ce%bf%ce%bc%ce%ae%cf%84%ce%b7-67p/ O Λόρδος Μπέιλις στο «θρόνο» του Rosseta. Εκπληκτική ταινία μικρού μήκους για την αποστολή της ESA με τον πρωταγωνιστή του Game of Thrones. Τον περασμένο Αυγουστο μετά από μια δεκαετία κυνηγιού το ευρωπαϊκό διαστημικό σκάφος Rosetta έφθασε στον προορισμό του, τον κομήτη τον 67/Ρ Τσουριούμοφ/Γερασιμένκο, και τέθηκε σε τροχιά γύρω από αυτόν. Πρόκειται για μια ιστορική αποστολή αφού είναι η πρώτη φορά που θα μελετηθεί από κοντά και για μεγάλο χρονικό διάστημα ένας κομήτης. Το Rosetta αρχικά θα χαρτογραφήσει τον κομήτη και τον Νοέμβριο σύμφωνα με τον προγραμματισμό θα στείλει πάνω στην επιφάνεια του μια συσκευή-εργαστήριο που θα συλλέγει δείγματα του εδάφους του κομήτη και θα τα αναλύει. Επίσης το Rosetta θα παρατηρεί και θα καταγράφει την πορεία του κομήτη και την αλληλεπίδραση του με τον Ηλιο. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) λίγο πριν το Rosetta στείλει στον κομήτη τη συσκευή-εργαστήριο ζήτησε από τον Πολωνό σκηνοθέτη Τομέκ Μπαζισνκί να φτιάξει μια ταινία μικρού μήκους για την αποστολή. Ο Μπαζινσκί που ήταν οποίος ήταν υποψήφιος για Όσκαρ το 2003 για την ταινία μικρού μήκους «Katedra» έφτιαξε μια ταινία επτά περίπου λεπτών. Στο Ambition («Φιλοδοξία»), όπως ονομάζεται η ταινία, πρωταγωνιστούν ο Άινταν Γκίλεν, γνωστός από το ρόλο του πανούργου Λόρδου Μπέιλις στο Game of Thrones, και η βρετανίδα ηθοποιός Άιλινγκ Φρανσιόσι. Οι δύο ηθοποιοί υποδύονται έναν δάσκαλο και τη μαθήτριά του σε έναν μακρινό κόσμο, οι οποίοι συζητούν το ρόλο του νερού στην εμφάνιση της ζωής, αλλά και τη θεωρία που θέλει το νερό της Γης να προήλθε από κομήτες. Είναι μια θεωρία την οποία εξετάζει η φιλόδοξη αποστολή Rosetta. Βίντεο. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=645453

Μυστηριώδες νέφος στον Τιτάνα. Η NASA ανακοίνωσε ότι το διαστημικό σκάφος Cassini που μελετά εδώ και μια δεκαετία το σύστημα του Κρόνου εντόπισε στον μεγαλύτερο και πιο ενεργό γεωλογικά δορυφόρο του, τον Τιτάνα, ένα μυστηριώδες νέφος. Το νέφος αυτό βρίσκεται στο Βόρειο Πόλο του Τιτάνα και σύμφωνα με τη NASA αποτελείται από πάγο μεθανίου. Το ενδιαφέρον είναι ότι το νέφος αυτό έχει πολλές ομοιότητες με νέφη που σχηματίζονται πάνω στους πόλους της Γης γεγονός που ενισχύει αυτό που υποστηρίζουν οι ειδικοί ότι ο Τιτάνας προσομοιάζει γεωλογικά τις συνθήκες που υπήρχαν στη Γη όταν αυτή βρισκόταν στη βρεφική της ηλικία. Για αυτό και η μελέτη του Τιτάνα προσφέρει από τη μια πλευρά σημαντικά στοιχεία για την εξέλιξη της Γης και επιτρέπει από την άλλη πλευρά στους επιστήμονες να κάνουν προβλέψεις με αυξημένες πιθανότητες να αποδειχθούν σωστές για το μέλλον του Τιτάνα. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=645097

«Αριστοτέλης και σύγχρονη φυσική» για τα 60 χρόνια του CERN. Διεθνές συνέδριο με τίτλο «Αριστοτέλης και Σύγχρονη Φυσική. Εορτάζοντας τα 60 χρόνια από την ίδρυση του CERN» διοργανώνουν το Διεπιστημονικό Κέντρο Αριστοτελικών Μελετών (ΔΙΚΑΜ) του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών CERN. Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 30 και την Παρασκευή 31 Οκτωβρίου 2014, στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕΔΕΑ) του ΑΠΘ. Σύμφωνα με τους διοργανωτές στόχος του εν λόγω συνεδρίου είναι η παρουσίαση του ερευνητικού έργου του CERN και των νέων εξελίξεων στο χώρο της Φυσικής και των Στοιχειωδών Σωματιδίων καθώς και η ανάδειξη της βαθιάς εννοιολογικής τους συγγένειας με τη φιλοσοφία της φύσης του Σταγειρίτη Φιλοσόφου Αριστοτέλη. Στις εργασίες του συνεδρίου θα συμμετάσχουν οι φυσικοί και φιλόσοφοι: Ιγνάτιος Αντωνιάδης, φυσικός, Ινστιτούτο Albert Einstein, Πανεπιστήμιο της Βέρνης, Ελβετία και École Polytechnique, Παρίσι, Γαλλία. Ιωάννης Αντωνίου, καθηγητής Μαθηματικών του ΑΠΘ. Βίκτορ Γκόμες Πιν, καθηγητής Φιλοσοφίας του Αυτόνομου Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης, Ισπανία. Λάμπρος Κουλουμπαρίτσης, μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας του Βελγίου και ομότιμος καθηγητής Φιλοσοφίας του Ελευθέρου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών, Βέλγιο. Πάνος Λιγομενίδης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ των ΗΠΑ και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Ιωάννης Σειραδάκης, καθηγητής Αστροφυσικής του ΑΠΘ. Δήμητρα Σφενδόνη-Μέντζου, πρόεδρος ΔΙΚΑΜ, ομότιμη καθηγήτρια Φιλοσοφίας της Επιστήμης του ΑΠΘ. Εμμανουήλ Τσεσμελής, διευθυντής Διεθνών Σχέσεων του CERN, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Ηνωμένο Βασίλειο. Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό ενώ στους συμμετέχοντες θα δοθεί πιστοποίηση παρακολούθησης. Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα: www.dikam.auth.gr http://www.tovima.gr/society/article/?aid=645259

Ετοιμάζεται το Cargo διαστημόπλοιο «Progress M-25M Ετοιμάζεται ο πυραύλος φορέας «Σογιούζ-2.1α» με το πλοίο μεταφοράς "Progress M-25M" για να εκτοξευτει. Σήμερα, 27 Οκτωβρίου 2014, στις 8:00 και 38 λεπτά Μόσχας το «Progress M-24M" αποσυνδέθηκε από τη μονάδα σύνδεσης "Pirs" στο Ρωσικό τμήμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Σύμφωνα με το προγραμματισμένο πρόγραμμα στο στάδιο της αυτόνομης πτήσης το TGC "Progress M-24M» από 2 έως 19 Νοέμβριος 2014 θα πραγματοποιησεί το πείραμα χώρου "Reflection", κατά την οποία οι εμπειρογνώμονες θα εξετάσουν το ενδεχόμενο πέρασμα των οπτικών σημάτων για να μελετήσουν τις τροποποιήσεις του από τη γήινη ατμόσφαιρα. Με την ολοκληρώση της αποστολής του το TGC "Progress M-24M» στις 20 Νοέμ, 2014 θα πεσει σε συγκεκριμένη περιοχη του Ειρηνικού Ωκεανού. http://www.federalspace.ru/21050/ Τετραπλή διάκριση της Ελλάδας στον Διεθνή Διαγωνισμό Δορυφορικών Εφαρμογών. Τέσσερις ελληνικές ομάδες διακρίθηκαν στον διεθνή διαγωνισμό διαστημικών εφαρμογών που διοργανώνεται κάθε χρόνο υπό την αιγίδα της ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος), δημιουργώντας ιδιαίτερη αίσθηση στους διοργανωτές και στους παρευρισκόμενους, καθώς η Ελλάδα για πρώτη φορά συμμετείχε επίσημα στον διαγωνισμό. Σημαντική διάκριση στις εφαρμογές που αξιοποιούν τεχνολογίες δορυφορικής πλοήγησης είχε η πρόταση «YOOR - Exchanging Experiences», με δημιουργούς τον Φίλιππο Μπεβεράτο και τον Jean-Robert Malandra, μια εφαρμογή σε κινητές συσκευές, για ενημέρωση και επικοινωνία των ιστιοπλόων, τουριστών και ταξιδιωτών της θάλασσας, που στόχο έχει να αναδείξει τους ενδιαφέροντες μικρούς θαλάσσιους προορισμούς στην Ελλάδα και ολόκληρη τη Μεσόγειο. Η πρόταση αυτή προκρίθηκε ανάμεσα στις ελληνικές συμμετοχές του διαγωνισμού GNSS 2014 που διοργανώθηκε από τον ΣΕΚΕΕ, σε συνεργασία με την Ένωση Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ), το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ), το οποίο και συντονίζει την πρωτοβουλία στο πλαίσιο του έργου LDA, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ), το Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση Α.Ε. (ΕΚΧΑ) και την Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων (ΤΕΧΝΟΠΟΛΙΣ), με σκοπό την βράβευση των καλύτερων προϊόντων, υπηρεσιών και επιχειρηματικών καινοτομιών που βασίζονται στην χρήση των δορυφορικών τεχνολογιών πλοήγησης στην καθημερινή ζωή. Πρώτο βραβείο για την καλύτερη λειτουργούσα υπηρεσία απονεμήθηκε στην πλατφόρμα έγκαιρης προειδοποίησης για πυρκαγιές «FireHub» που ανέπτυξε η ομάδα του Δρ. Χάρη Κοντοέ στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ), η οποία και παρέλαβε το σχετικό βραβείο. Ιδιαίτερη διάκριση είχε μια ακόμα ελληνική πρόταση με τίτλο «Seagrass in HD» από το Ινστιτούτο Θαλασσίων Επιστημών «Αρχιπέλαγος» από τους Δημοσθένη Τραγανό και Samuel Matthews, μια εφαρμογή για διαχείριση του θαλάσσιου οικοσυστήματος. Μια ακόμη ιδιαίτερη ελληνική παρουσία ήταν αυτή της sboing με το «sbCliMate», η οποία κατέλαβε την 4η θέση στην κατηγορία «T-Systems big data challenge». Όπως δήλωσε ο Γιάννης Κωτσής-Γιανναράκης, γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Εταιριών Κινητων Εφαρμογών Ελλάδος (ΣΕΚΕΕ), ο οποίος διοργάνωσε το ελληνικό σκέλος του διαγωνισμού: «Οι Ελληνικές εφαρμογές που βραβεύτηκαν καταγράφουν μια δυναμική εμφάνιση των Ελλήνων καινοτόμων σε έναν σημαντικό τομέα που η τεχνολογία έρχεται στην καθημερινή μας ζωή. Η Ελλάδα δείχνει ότι διαθέτει τεχνογνωσία και αξιόλογο ανθρώπινο δυναμικό, και έκανε έντονη την παρουσία της σε αυτή την πρώτη διεθνή εμφάνισή της, υποβάλλοντας συνολικά 18 προτάσεις». Οι βραβευθείσες προτάσεις θα παρουσιαστούν στην εκδήλωση: «Bringing Space down to Earth - Smart Cities Services» που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 30 Οκτωβρίου στις 10.00 στον Κόμβο Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Τεχνόπολης του Δήμου Αθηναίων - InnovAthens. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231358552 Το Διάστημα δεν είναι… γόνιμο. Ηταν γνωστό ότι η κοσμική ακτινοβολία είναι πολύ πιθανό να προκαλεί σοβαρές βλάβες στον αναπαραγωγικό μηχανισμό του ανθρώπου. Είναι όπως φαίνεται πιθανό να υπάρχει ένας ακόμη εχθρός της γονιμότητας στο Διάστημα. Πρόκειται για τις συνθήκες μηδενικής βαρύτητας αφού σε πειράματα που έχουν ήδη διεξαχθεί σε ζώα δείχνουν ότι η μηδενική βαρύτητα προκαλεί βλάβες στα όργανα αναπαραγωγής. Ενα νέο πείραμα διεξάγεται τώρα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η NASA θέλοντας να διαπιστώσει την έκταση του προβλήματος διεξάγει στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό νέας πειράματα με ποντίκια. Το 1979 οι Ρώσοι έστειλαν στο Διάστημα αρσενικά και θηλυκά ποντίκια τα οποία όπως αποδείχτηκε για κάποιο λόγο δεν προσπάθησαν ποτέ να ζευγαρώσουν. Σε μια μεταγενέστερη μελέτη τοποθετήθηκαν ποντίκια σε (προσομοιωμένες) συνθήκες μηδενικής βαρύτητας και διαπιστώθηκε ότι διακόπηκε η παραγωγή σπέρματος στα αρσενικά ποντίκια. «Δεν έχουμε στη διάθεση μας στοιχεία που να δείχνουν αν και σε τι ποσοστό αυτό που βλέπουμε να συμβαίνει στον αναπαραγωγικό μηχανισμό των ζώων αντανακλάται και στον άνθρωπο. Βλέπουμε όμως σοβαρές παρενέργειες στα ζώα. Ισως ένας αστροναύτης που θα επιστρέψει στη Γη να μην αντιμετωπίσει πρόβλημα στην παραγωγή σπέρματος και να ξεγελαστεί αφού μπορεί να υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στην ποιότητα του. Για αυτό είναι ένα σοβαρό ζήτημα που πρέπει να διερευνήσουμε» δήλωσε σε επιστημονικό συνέδριο ο Τζόσεφ Τας καθηγητής του Τμήματος Μοριακής και Ολοκληρωμένης Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου του Κάνσας. Να σημειωθεί ότι μια από τις προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι για τη σύνθεση του πρώτου πληρώματος μιας επανδρωμένης αποστολής στον Αρη είναι αυτό να αποτελείται από ηλικιωμένα άτομα για να εξαφανιστεί ο όποιος... αναπαραγωγικός κίνδυνος. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=645059

Νέα προσομοίωση επανδρωμένης αποστολής στον Άρη. Ξεκίνησε εδώ και δύο 24ωρα, με σκοπό να διαρκέσει 8 μήνες, μια νέα προσομοίωση των συνθηκών που θα ζήσουν οι αστροναύτες οι οποίοι θα συμμετάσχουν στην πρώτη επανδρωμένη αποστολή με προορισμό τον πλανήτη Άρη. Η δοκιμή χρηματοδοτείται από τη ΝΑΣΑ και διεξάγεται στις εγκαταστάσεις Hawaii Space Exploration Analog and Simulation (γνωστές ως «Hi-Seas») στη Χαβάη, για να μελετηθεί πώς θα αντιδρούσε μία ομάδα ανθρώπων στην περίπτωση που θα χρειαζόταν να μείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα κλεισμένη σε έναν μικρό χώρο και εν πολλοίς αποκομμένη από τον έξω «κόσμο». Το ερώτημα αυτό αναμένεται να παίξει καταλυτικό ρόλο στην επιτυχία μιας πραγματικής μελλοντικής αποστολής στον Άρη. Κι αυτό γιατί μόνο το «ταξίδι» μέχρι τον Άρη θα διαρκέσει 6 μήνες, ενώ μετά την παραμονή τους στον «Κόκκινο Πλανήτη», οι αστροναύτες θα χρειαστούν άλλους 6 μήνες για να επιστρέψουν στη Γη. Έτσι, σύμφωνα με τους ερευνητές που είναι υπεύθυνοι για τη δοκιμή, εκτός από τα διάφορα τεχνολογικά εμπόδια που χρειάζεται να λυθούν, θα πρέπει να διασφαλισθεί πως οι αστροναύτες θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις συνθήκες απομόνωσης που θα αντιμετωπίσουν. «Μέχρι σήμερα, δεν είναι πλήρως κατανοητό το ψυχολογικό ρίσκο που ενέχει μια τέτοια αποστολή και πώς ενδεχομένως αυτό μπορεί να μετριασθεί», σημειώνει χαρακτηριστικά η Κιμ Μπίνστεντ, καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο της Χαβάης και επικεφαλής της ομάδας που επιβλέπει το πείραμα. «Η ΝΑΣΑ δεν πρόκειται να εγκρίνει ποτέ την εξερεύνηση του Άρη, αν δεν έχει πρώτα απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα», πρόσθεσε. Η παρατεταμένη απομόνωση μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη στους αστροναύτες αλλά και διενέξεις μεταξύ τους, οι οποίες ενδεχομένως να θέσουν σε κίνδυνο την αποστολή ή ακόμη και την ίδια τη ζωή τους. Εξάλλου, σε μια προηγούμενη προσομοίωση που έγινε στη Ρωσία, και η οποία διήρκεσε 520 ημέρες, τέσσερις από τους έξι εθελοντές παρουσίασαν διαταραχές ύπνου, ενώ με την πάροδο του χρόνου ήταν ολοένα και περισσότερο απρόθυμοι να συνεργαστούν ως ομάδα. Οι εγκαταστάσεις στη Χαβάη είναι ένα διώροφο κτίριο διαμέτρου 11 μέτρων, ενώ στη δοκιμή παίρνουν μέρος 3 άντρες και 3 γυναίκες, ηλικίας από 28 ετών έως 38 ετών. Για 8 μήνες, θα ζουν, θα εργάζονται και θα κοιμούνται σε έναν χώρο συνολικής επιφάνειας 140 τετ. μέτρων, περίπου όσο θα έχουν στη διάθεσή τους και οι πραγματικοί αστροναύτες. Το «Hi-Seas» βρίσκεται σε μια απομονωμένη περιοχή της Χαβάης, ενώ η μοναδική τους επαφή με τον έξω «κόσμο» θα γίνεται μέσω e-mail, τα οποία μάλιστα θα ανταλλάσσουν με το Κέντρο Ελέγχου της «αποστολής» με χρονική καθυστέρηση 20 λεπτών, το ίδιο χρονικό διάστημα που θα χρειάζονταν τα ηλεκτρονικά τους μηνύματα να φτάσουν στη Γη, αν όντως βρίσκονταν στον «Κόκκινο Πλανήτη». Εκτός από την καθημερινή διαβίωσή τους, οι εθελοντές θα πραγματοποιούν επιστημονικά πειράματα μέσα στο «Hi-Seas». Επίσης, θα βγαίνουν έξω από τις εγκαταστάσεις φορώντας στολές, για να «εξερευνήσουν» τον γύρω χώρο. Πρόκειται για την τρίτη ανάλογη δοκιμή που γίνεται στη Χαβάη, ενώ οι δύο προηγούμενες πραγματοποιήθηκαν το 2014, με έξι εθελοντές και διάρκεια 120 ημέρες η καθεμία. Η επόμενη δοκιμή προγραμματίζεται να ξεκινήσει το 2015 και αυτή τη φορά θα διαρκέσει 365 ημέρες. Βίντεο. http://www.naftemporiki.gr/story/872946/nea-prosomoiosi-epandromenis-apostolis-ston-ari

Η πρώτη ιδιωτική αποστολή στη Σελήνη. Επιτυχής ήταν η εκτόξευση της πρώτης ιδιωτικά χρηματοδοτούμενης αποστολής στη Σελήνη, υπό την ονομασία 4Μ (Manfred Memorial Moon Mission) την Πέμπτη. Η αποστολή αποτελεί ένα project της εταιρείας LuxSpace, με έδρα το Λουξεμβούργο, και εκτοξεύτηκε με κινεζικό πύραυλο Long March. Όπως αναφέρεται στο blog της αποστολής, το σκάφος ενεργοποιήθηκε με επιτυχία και άρχισε τη μετάδοση σημάτων προς τη Γη, τα οποία λαμβάνονται από διάφορους σταθμούς ανά τον κόσμο (Αργεντινή, Βραζιλία, ΗΠΑ και Αυστραλία). Το 4Μ αναμένεται να κάνει ένα «flyby» της Σελήνης και να επιστρέψει στη Γη, με 90% πιθανότητες επανεισόδου στην ατμόσφαιρα. Το εν λόγω «flyby» αναμένεται να πραγματοποιηθεί στις 28 Οκτωβρίου, σε απόσταση 373.000 χιλιομέτρων από τη Γη και 13.000 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Σελήνης. Το συνολικό φορτίο της αποστολής 4Μ (που αναμένεται να διαρκέσει 196 ώρες, δηλαδή λίγο παραπάνω από οκτώ ημέρες) είναι μόλις 14 κιλά, και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού θα μεταδίδονται σήματα προς τον πλανήτη μας, με την LuxSpace να ελπίζει ότι θα προσελκύσει το ενδιαφέρον ραδιοερασιτεχνών από όλο τον κόσμο, προσφέροντας βραβεία σε όσους επιλέξουν να συμμετέχουν με αυτόν τον τρόπο στο εγχείρημα. Όπως δήλωσε στο space.com ο Χιούμπερτ Μόζερ, μηχανικός της εταιρείας, «ένας από τους στόχους μας είναι να αυξήσουμε το ενδιαφέρον του κοινού για το Διάστημα και την εξερεύνησή του. Επίσης θέλουμε να προωθήσουμε τον τρόπο μας για την πραγματοποίηση διαστημικών αποστολών γενικότερα- την προσέγγιση των μικροδορυφόρων». Τα δεδομένα που θα συλλεγούν από τους ραδιοερασιτέχνες θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν στην επίδειξη και ανάπτυξη μίας crowd-based προσέγγισης όσον αφορά στην παρακολούθηση και πλοήγηση διαστημικών σκαφών, συμπλήρωσε ο ίδιος- παράλληλα, το σκάφος διαθέτει και ένα μικρό δοσίμετρο της ισπανικής εταιρείας iC- Málaga, το οποίο θα καταγράψει επίπεδα ακτινοβολίας. Το κόστος της αποστολής είναι ιδιαίτερα χαμηλό- «εξαψήφιο», σύμφωνα με τον Μόζερ. Το όνομα αποτελεί φόρο τιμής στον Μάνφρεντ Φουκς, ιδρυτή της μητρικής εταιρείας της LuxSpace, OHB, ο οποίος πέθανε στον Απρίλιο σε ηλικία 75 ετών. Βασικό φορτίο του συγκεκριμένου πυραύλου είναι η νεότερη κινεζική σεληνιακή αποστολή, ανεπίσημα αποκαλούμενη Chang’e 5 T1, με σκοπό τη δοκιμή τεχνολογιών για μελλοντικές αποστολές συλλογής δειγμάτων από τον φυσικό δορυφόρο της Γης. Βίντεο. http://www.naftemporiki.gr/story/872498/i-proti-idiotiki-apostoli-sti-selini Θα χωρούσαν όλοι οι πλανήτες ανάμεσα στη Γη και τη Σελήνη; Σύμφωνα με το universetoday (απ’ όπου είναι και η παραπάνω εικόνα) όχι μόνο χωράνε, αλλά περισσεύουν και 4392 km … στα οποία θα μπορούσε να τοποθετηθεί ο Πλούτωνας, αλλά κι ένας ακόμα νάνος πλανήτης! Θα κάνουμε τον ίδιο υπολογισμό χρησιμοποιώντας τα στοιχεία που δίνει ο ιστότοπος wolframalpha. http://www.wolframalpha.com/input/?i=planets+average+diameter+&lk=4&num=3 Το άθροισμα των διαμέτρων όλων των πλανητών του ηλιακού μας συστήματος είναι: 389104 km, όπως φαίνεται ΕΔΩ και αφαιρώντας την διάμετρο της Γης έχουμε: άθροισμα διαμέτρων όλων των πλανητών (εκτός της Γης) = 376369 km Εφόσον η μέση απόσταση (των κέντρων) Γης- Σελήνης είναι d=385000 km, η απόσταση μεταξύ των επιφανειών Γης – Σελήνης (όπου θα τοποθετηθούν οι πλανήτες) είναι: d ̶ (ακτίνα Γης + ακτίνα Σελήνης) =385000 – (6367,5+1737,5) = 376895 km Ο παραπάνω υπολογισμός, δείχνει ότι οι πλανήτες μπορούν να τοποθετηθούν στη σειρά ο ένας δίπλα στον άλλο μεταξύ Γης και Σελήνης, και επιπλέον περισσεύουν 526 km … στα οποία όμως δεν χωράει και ο Πλούτωνας, που έχει διάμετρο 2346 km. Και βέβαια αυτό δεν αποτελεί έναν από τους λόγους για τους οποίους ο Πλούτων υποβιβάστηκε από την μεγάλη κατηγορία των πλανητών … http://physicsgg.me/2014/10/25/%ce%b8%ce%b1-%cf%87%cf%89%cf%81%ce%bf%cf%8d%cf%83%ce%b1%ce%bd-%cf%8c%ce%bb%ce%bf%ce%b9-%ce%bf%ce%b9-%cf%80%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%ae%cf%84%ce%b5%cf%82-%ce%b1%ce%bd%ce%ac%ce%bc%ce%b5%cf%83%ce%b1-%cf%83/

H Γη χτυπήθηκε από δυαδικούς αστεροειδείς πριν από 458 εκατομμύρια χρόνια. Η Γη πρέπει να δέχτηκε ένα διπλό χτύπημα από διαστημικούς βράχους λόγω καραμπόλας στη Ζώνη των Αστεροειδών πριν από σχεδόν μισό δισεκατομμύριο χρόνια. Οι κρατήρες είναι ακόμα ορατοί στη Σουηδία, αναφέρει διεθνής ερευνητική ομάδα. Η διπλή πρόσκρουση, πριν από 485 εκατομμύρια χρόνια, ήταν αποτέλεσμα «μιας από τις μεγαλύτερες κοσμικές καταστροφές» στην ιστορία του Ηλιακού Συστήματος, μια σύγκρουση στην Κύρια Ζώνη Αστεροειδών, ανάμεσα στις τροχιές του Άρη και του Δία, η οποία είχε συμβεί 12 εκατομμύρια χρόνια νωρίτερα. Η σύγκρουση εκτιμάται ότι διέλυσε έναν αστεροειδή διαμέτρου 200 χιλιομέτρων και εκτίναξε τα κομμάτια του στο Διάστημα. Τουλάχιστον δύο σχετικά μικρά θραύσματα φαίνεται ότι έπεσαν στις ρηχές θάλασσες που κάλυπταν τότε την περιοχή της σημερινής Σκανδιναβίας, αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση Scientific Reports. http://www.nature.com/srep/2014/141023/srep06724/full/srep06724.html Τα ίχνη είναι και σήμερα ορατά στον κρατήρα Κρατήρα Λόκνε της κεντρικής Σουηδίας, διαμέτρου 7,5 χιλιομέτρων, και στον γειτονικό κρατήρα της πόλης Μάλινγκεν, διαμέτρου 700 μέτρων. Είναι η πρώτη περίπτωση επιβεβαιωμένου διπλού χτυπήματος αστεροειδών, υποστηρίζει η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον Γιενς Όμροε του Κέντρου Αστροβιολογίας στη Μαδρίτη. Ο Όμροε και οι συνεργάτες του, αναφέρει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, πραγματοποίησαν γεωτρήσεις στους κρατήρες αναζητώντας ίχνη παραμόρφωσης του υπεδάφους. Χαρτογράφησαν επίσης τα συντρίμμια των αστεροειδών, διασκορπισμένα σε αποστάσεις ακόμα και δεκάδων χιλιομέτρων. Ο Κρατήρας Λόκνε πρέπει να δημιουργήθηκε από ένα σώμα διαμέτρου 600 μέτρων, ενώ ο κρατήρας του Μάλινγκεν από έναν βράχο των 150 μέτρων. Η μελέτη ίσως αναζωπυρώσει τώρα τη διαμάχη των αστρονόμων για τους λεγόμενους δυαδικούς αστεροειδείς, διαστημικούς βράχους που κινούνται σε ζεύγη. Μαθηματικά μοντέλα υποδεικνύουν ότι το 16% των αστεροειδών που πλησιάζουν τη Γη ανήκουν σε δυαδικά συστήματα. Όμως, από τους 188 γνωστούς κρατήρες στην επιφάνεια της Γης, μόνο δέκα (στον Καναδά, τη Ρωσία, τη Γερμανία, τη Φινλανδία και την Βραζιλία) θεωρούνται πιθανοί κρατήρες από διπλά χτυπήματα. Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι μια βροχή αστεροειδών πριν από 485 εκατ. χρόνια άλλαξε δραστικά στο κλίμα της Γης και οδήγησε σε μια εκρηκτική αύξηση των ειδών στη Γη, γνωστή ως Συμβάν της Μεγάλης Ορδοβίκιας. http://physicsgg.me/2014/10/24/h-%ce%b3%ce%b7-%cf%87%cf%84%cf%85%cf%80%ce%ae%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%ce%b4%cf%85%ce%b1%ce%b4%ce%b9%ce%ba%ce%bf%cf%8d%cf%82-%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf%ce%b5%ce%b9%ce%b4/ Η πρώτη φωτογραφία της Γης από το διάστημα. Η πρώτη φωτογραφία της Γης από το διάστημα λήφθηκε λίγο μετά τη λήξη του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, στις 24 Οκτωβρίου του 1946, με μια κάμερα, που είχε τοποθετηθεί σε έναν πύραυλο V-2 . Ο πύραυλος εκτοξεύθηκε από στρατιωτική βάση στο Νέο Μεξικό, έφτασε σε ύψος 65 μιλίων και έπεσε στη Γη. Η κάμερα καταστράφηκε κατά την πρόσκρουση στο έδαφος, το φιλμ όμως διασώθηκε. Τα επόμενα χρόνια ακολούθησαν κι άλλοι πύραυλοι V-2, οι κάμερες των οποίων έβγαλαν καλύτερες φωτογραφίες κια από μεγαλύτερο ύψος. Σήμερα οι εικόνες αυτές δεν εντυπωσιάζουν, γιατί βομβαρδιζόμαστε καθημερινά με φωτογραφίες της Γης από δορυφόρους ή τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Όμως η αρχή έγινε πριν από 68 χρόνια (σαν σήμερα), με την εκτόξευση αυτού του πυραύλου που είχε σχεδιαστεί για πόλεμο … http://physicsgg.me/2014/10/24/%ce%b7-%cf%80%cf%81%cf%8e%cf%84%ce%b7-%cf%86%cf%89%cf%84%ce%bf%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%af%ce%b1-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b3%ce%b7%cf%82-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%bf-%ce%b4%ce%b9%ce%ac%cf%83%cf%84/

Η Rosetta σε μια ταινία επιστημονικής φαντασίας. Ποιο είναι το κλειδί για τη ζωή στη Γη; Το νερό! Για μεγάλο χρονικό διάστημα η προέλευση του νερού (επομένως και της ζωής) στον πλανήτη μας αποτελούσε ένα μεγάλο μυστήριο. Έτσι οι άνθρωποι άρχισαν να ψάχνουν για απαντήσεις πέρα από τη Γη. Έτσι στράφηκαν και στους κομήτες, ένα τρισεκατομμύριο ουράνιες μπάλες από σκόνη, πάγο, πολύπλοκα μόρια, που απέμειναν από την γέννηση του ηλιακού μας συστήματος. Εντυπωσιακοί στην εμφάνισή τους, προκαλούσαν μεν θαυμασμό, αλλά θεωρούνταν επίσης αγγελιοφόροι δυστυχίας και καταστροφών. Και σε κάποια στιγμή της ιστορίας τους οι άνθρωποι επιχείρησαν να πιάσουν έναν κομήτη: ένα απίστευτα φιλόδοξο σχέδιο. Επιστημονική φαντασία; Όχι – επιστημονικό γεγονός (…)” Πρόκειται για διαλόγους από το φιλμ “Ambition” που δημιουργήθηκε από την συνεργασία μεταξύ Platige Image και ESA. Γυρίστηκε στην Ισλανδία σε σκηνοθεσία του Tomek Bagiński, με πρωταγωνιστές τους Aiden Gillen και Aisling Franciosi. http://physicsgg.me/2014/10/26/%ce%b7-rosetta-%cf%83%ce%b5-%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%b1%ce%b9%ce%bd%ce%af%ce%b1-%ce%b5%cf%80%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%bf%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ae%cf%82-%cf%86%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%83/

Φωτοστέφανο ζωής περιβάλλει γερασμένο γαλαξία. Μια νέα υπέρυθρη εικόνα του διαστημικού τηλεσκοπίου Spitzer αποκαλύπτει τις ιδιαιτερότητες του NGC 1291, ενός γερασμένου γαλαξία ηλικίας 12 δισεκατομμυρίων ετών, ο οποίος περιέργως συνεχίζει να παράγει άστρα. Στην εικόνα που δημοσιοποίησε η NASA, ένας δακτύλιος διακρίνεται να περιβάλλει τον γαλαξία -είναι μια ζώνη στην οποία ανάβουν νέα άστρα και αναγκάζουν τη σκόνη γύρω τους να λάμπει στο φάσμα του υπέρυθρου. Στο εσωτερικό του γαλαξία, το διαθέσιμο υδρογόνο έχει πια εξαντληθεί και κάθε διαδικασία αστρογένεσης έχει σταματήσει. Η περιοχή αυτή εκπέμπει ακτινοβολία σε μικρότερα μήκη κύματος, τα οποία εμφανίζονται με γαλάζιο χρώμα. Το κόκκινο χρώμα του εξωτερικού δακτύλιου είναι επίσης τεχνητό -επιλέχθηκε για να τονίζει τα μεγαλύτερα μήκη κύματος της υπέρυθρης ακτινοβολίας. Παρά την προχωρημένη ηλικία του, ο NGC 1291 απέχει μόλις 33 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη, στην κατεύθυνση του αστερισμού του Ηριδανού. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231358675

Οι «φυλές» των πεφταστέρων. Πριν από λίγα 24ωρα ο νυχτερινός ουρανός του βόρειου ημισφαιρίου υποδέχτηκε τις Ωριωνίδες, μια μέσης έντασης βροχή διαττόντων αστέρων ή κατά το κοινώς λεγόμενoν μια βροχή πεφταστεριών. Τι είναι όμως οι Ωριωνίδες και ποια τα υπόλοιπα πεφταστέρια του ουρανού; Ας τα γνωρίσουμε. Ωριωνίδες Οι Ωριωνίδες είναι μια μέσης έντασης βροχή διαττόντων, που κάθε χρόνο λαμβάνει χώρα από τις αρχές Οκτωβρίου ως τις αρχές Νοεμβρίου. Εχουν ονομαστεί έτσι επειδή φαίνεται να προέρχονται από τον αστερισμό του Ωρίωνα (ή λίγο πιο βόρεια, από το μεγάλο άστρο Μπετελγκέζ) και δημιουργούνται από τα υλικά που έχει αφήσει πίσω του ο κομήτης του Χάλεϊ. Δεκάδες μετέωρα (συνήθως 20 ως 25 ανά ώρα, αλλά μπορεί να φθάσουν και τα 50) εισέρχονται και καίγονται στην ατμόσφαιρα της Γης. Δρακοντίδες Η βροχή των Δρακοντιδών παρατηρείται κάθε Οκτώβριο και παίρνει το όνομά της από τον αστερισμό του Δράκοντα, από τον οποίο φαίνονται να πηγάζουν τα εξωγήινα σωματίδια. Τα σωματίδια που αναφλέγονται κατά την είσοδό τους στην ατμόσφαιρα είναι στην πραγματικότητα υπολείμματα του κομήτη 21P/Giacobini-Zinner, ο οποίος πλησιάζει τον Ηλιο κάθε 6,6 χρόνια. Καθώς η ηλιακή ακτινοβολία θερμαίνει τους πάγους του κομήτη προκαλεί την εκτίναξη ενός νέφους σωματιδίων που γίνεται ορατό ως κόμη. Κάθε χρόνο στις αρχές Οκτωβρίου η Γη περνά μέσα από αυτά τα νέφη σωματιδίων που κινούνται επίσης σε τροχιά γύρω από τον Ηλιο. Και όσο πιο πυκνό είναι το νέφος τόσο πιο θεαματική γίνεται η βροχή των Δρακοντιδών. Καμηλοπαρδαλίδες Εχουν το μάλλον αστείο όνομα Καμηλοπαρδαλίδες επειδή φαίνεται να προέρχονται από τον αστερισμό της Καμηλοπάρδαλης και για πρώτη φορά αναμένεται να κάνουν την εμφάνισή τους - και μάλιστα άκρως θεαματική - στους ουρανούς της Γης το βράδυ της Παρασκευής προς τα χαράματα του Σαββάτου. Οι Καμηλοπαρδαλίδες είναι μια νέα μεγάλη βροχή διαττόντων, που θα δημιουργηθεί όταν ο πλανήτης μας θα διασταυρωθεί με τα απομεινάρια σκόνης που εκτιμάται ότι άφησε πίσω του ο κομήτης 209P/LINEAR πριν από πολύ καιρό. Ο περιοδικός κομήτης 209P/LINEAR, διαμέτρου 600 μέτρων, ανήκει στην οικογένεια των περίπου 400 παγωμένων κομητών του Δία και ολοκληρώνει μια πλήρη τροχιά γύρω από τον Ηλιο κάθε πέντε χρόνια. Ανακαλύφθηκε το 2004 και στις 29 Μαΐου θα βρίσκεται στο κοντινότερο σημείο της τροχιάς του προς τη Γη, σε απόσταση περίπου 8 εκατ. χιλιομέτρων. Ομως λίγες ημέρες πριν, αύριο το βράδυ, ο πλανήτης μας θα διασταυρωθεί με τα παλαιότερα απομεινάρια του κομήτη. Λεοντίδες Τα συγκεκριμένα «πεφταστέρια» έλκουν την καταγωγή τους από τον κομήτη 55Ρ/Τέμπελ-Τατλ, αλλά επειδή φαίνεται να προέρχονται από την κατεύθυνση του αστερισμού του Λέοντα, έχουν πάρει το όνομά του. Η βροχή των Λεοντιδών διαρκεί περίπου δύο εβδομάδες (7 ως 28 Νοεμβρίου), αλλά κορυφώνεται στο διήμερο 17 και 18 Νοεμβρίου. Ο ρυθμός πτώσης των φωτεινών μετεώρων - που γίνεται με ταχύτητα περίπου 71 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο - υπολογίζεται σε 15-40 ανά ώρα. Τεταρτίδες Κάθε νέο έτος ξεκινά με μια βροχή διαττόντων αστέρων, τους Τεταρτίδες (Quadrantids), που διαρκεί από 1 ως 5 Ιανουαρίου. Οι Τεταρτίδες, εφόσον οι κατά τόπους καιρικές συνθήκες επιτρέπουν την παρατήρησή τους, εμφανίζουν συνήθως στο αποκορύφωμά τους ως 40 μετέωρα ανά ώρα, που διαπερνούν την ατμόσφαιρα της Γης με μεγάλη ταχύτητα, αν και έχουν αναφερθεί ως και 120 μετέωρα ανά ώρα κάποιες φορές. Η συγκεκριμένη βροχή από «πεφταστέρια» έχει πάρει το όνομά της από έναν αστερισμό - Quadrans Muralis ή Επιτοίχιος Τετράς (ήταν αρχαίο αστρονομικό εργαλείο) - που δεν υπάρχει πια. Σήμερα η πηγή προέλευσης των μετεώρων φαίνεται να είναι ο αστερισμός του Βοώτη. Οι Τεταρτίδες είναι καλύτερα ορατοί στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη, ιδίως σε κατεύθυνση βορειανατολική στον ουρανό. Οι αστρονόμοι δεν είναι σίγουροι ποιος διερχόμενος κομήτης άφησε πίσω του την ουρά σκόνης και σωματιδίων, που μετατρέπονται σε μετέωρα κάθε φορά που η Γη διασταυρώνεται με την τροχιά τους. Είναι πιθανό να πρόκειται για έναν κομήτη (τον 2003 ΕΗ1), που παρατήρησαν πρώτοι κινέζοι, ιάπωνες και κορεάτες αστρονόμοι το 1490. Περσείδες Πρόκειται για μια καλοκαιρινή βροχή πεφταστεριών. Οι Περσείδες ανήκουν στον κομήτη Σουίφτ-Τατλ την τροχιά του οποίου διασχίζει η Γη κάθε χρόνο στα μέσα Αυγούστου. Ελαβαν την ονομασία «Περσείδες» επειδή το σημείο του ουρανού από το οποίο φαίνεται να προέρχονται βρίσκεται στον αστερισμό του Περσέα. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=644492

Η τελειότερη απεικόνιση μιας μαύρης τρύπας. Η παρουσία του Kip Thorne στο Χόλιγουντ, με την συμμετοχή του στο σενάριο της ταινίας επιστημονικής φαντασίας «Interstellar» που σκηνοθέτησε ο Christopher Nolan, ήταν γνωστή πολύ καιρό πριν. Και δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Kip Thorne εμπλεκόταν (έμμεσα έστω …) με σενάριο κινηματογραφικής ταινίας. Το σενάριο της ταινίας περιλαμβάνει μια μαύρη τρύπα-σκουληκότρυπα από την οποία εξαρτάται (υποθέτω) και η εξέλιξη της όλης ιστορίας. Στην ταινία λοιπόν θα δούμε μια αναπαράσταση του περιβάλλοντος μιας μαύρης τρύπας, τα φαινόμενα που οφείλονται στον δίσκο προσαύξησης και την βαρυτική εστίαση, βασισμένα σε ακριβείς υπολογισμούς που έγιναν από τον Kip Thorne, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της γενικής σχετικότητας του Einstein. Για να δημιουργήσει μια ακριβή οπτική αναπαράσταση ο Kip Thorne αναπαρήγαγε ένα σύνολο εξισώσεων, στο οποίο βασίστηκε το λογισμικό των ειδικών εφέ. Μετά από έναν χρόνο δουλειάς μιας ομάδας 30 ατόμων, χρησιμοποιώντας χιλιάδες υπολογιστές, ο Thorne και οι τεχνικοί ειδικών εφέ της ταινίας κατάφεραν να δημιουργήσουν κάτι εντελώς ρεαλιστικό. Να απεικονίσουν με ακρίβεια το πως ακριβώς φαίνεται στον χώρο μια μαύρη τρύπα. Στηρίχθηκαν εξ΄ολοκλήρου σε γνωστές επιστημονικές αρχές, παίρνοντας υπόψη ότι η μαύρη τρύπα-σκουληκότρυπα περιστρέφεται με ταχύτητα κοντά στην ταχύτητα του φωτός, συμπαρασύροντας το περιβάλλον της. Περίμεναν ότι η προσομοίωση θα έδειχνε γύρω από τη μαύρη τρύπα ένα φωτεινό δαχτυλίδι – σαν τα δαχτυλίδια του Κρόνου – γύρω από μια μαύρη σφαίρα. Διαπίστωσαν όμως ότι οι στρεβλώσεις του χώρου γύρω από τη μαύρη τρύπα στρεβλώνει επίσης και τον δίσκο προσαύξησης, δημιουργώντας ένα φωτοστέφανο εντυπωσιακού σχήματος. Στην αρχή νόμισαν ότι είναι κάποιο υπολογιστικό πρόβλημα, αλλά ο Thorne επαλήθευσε ότι η μοντελοποίηση του φαινομένου ήταν σύμφωνη με τους μαθηματικούς υπολογισμούς του.Οι δημιουργοί της ταινίας “Interstellar”, που θα κάνει πρεμιέρα στις 7 Νοεμβρίου, ισχυρίζονται ότι θα δούμε μια μαύρη τρύπα στην οθόνη όπως θα φαίνονταν στην πραγματικότητα – “όπως ακριβώς συμπεριφέρεται η φύση”. Μάλιστα ο Thorne δήλωσε ότι θα μπορούσε να δημοσιεύσει τουλάχιστον δυο επιστημονικά άρθρα με βάση τους υπολογισμούς του σχετικά με την ταινία. Βίντεο: Χτίζοντας μια μαύρη τρύπα. Διαβάστε περισσότερα: How Building a Black Hole for Interstellar Led to an Amazing Scientific Discovery http://www.wired.com/2014/10/astrophysics-interstellar-black-hole/ http://physicsgg.me/2014/10/26/%ce%b4%ce%b5%ce%af%cf%84%ce%b5-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%cf%84%ce%b5%ce%bb%ce%b5%ce%b9%cf%8c%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%b7-%ce%b1%cf%80%ce%b5%ce%b9%ce%ba%cf%8c%ce%bd%ce%b9%cf%83%ce%b7-%ce%bc%ce%b9%ce%b1%cf%82/

Κονδύλια 50 δισ. δολαρίων «ρίχνει» η Μόσχα στα διαστημικά πρότζεκτ έως το 2025. Περίπου 50 δισεκατομμύρια δολάρια ζητά από τον κρατικό προϋπολογισμό η ρωσική διαστημική βιομηχανία Roscosmos για τα πρότζεκτ της περιόδου 2016-2025. Οπως δήλωσε υψηλόβαθμη πηγή της Roscosmos στο ειδησεογραφικό πρακτορείο TASS, μόνο το κόστος ενός από τα πλέον φιλόδοξα πρότζεκτ στα πλαίσια του ομοσπονδιακού προγράμματος για το διάστημα ανέρχεται σε 7,5 δισ. δολάρια. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, άλλα 6 δισ. δολάρια θα δαπανηθούν από ίδια κεφάλαια και από τα εισοδήματα των κατασκευαστών από τα εμπορικά προγράμματα. Σε αντίθεση με το προηγούμενο πρόγραμμα (για την περίοδο 2006-2015) η Roscosmos ελπίζει να πετύχει σχεδόν τριπλή αύξηση στα ποσά που προέρχονται από πηγές εκτός του σχεδιαζόμενου προϋπολογισμού. Η μερίδα του λέοντος, περίπου 36 δισ. δολάρια, θα επενδυθούν στην έρευνα και την ανάπτυξη. http://gr.rbth.com/news/2014/10/24/kondylia_50_dis_dolarion_rixnei_i_mosxa_sta_diastimika_protzekt_eo_to_20_33369.html Καζακστάν: ρωσικά εμπόδια για τους τουρίστες στο Κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ. Το Μπαϊκονούρ στο δυτικό Καζακστάν φιλοξενεί το διάσημο ομώνυμο κοσμοδρόμιο - το καμάρι της Σοβιετικής Ένωσης στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου - που σήμερα λειτουργεί και ως βάση εκτόξευσης πυραύλων αλλά και ως τουριστικός προορισμός. Ωστόσο, όπως αποκαλύπτει ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας Guardian, παρότι η κυβέρνηση του Καζακστάν επιθυμεί να επεκτείνει τη τουριστική αξιοποίηση του Μπαϊκονούρ, οποιαδήποτε σοβαρή πρωτοβουλία σε αυτό τον τομέα έρχεται αντιμέτωπη με την αντίδραση της Ρωσίας, η οποία, σύμφωνα με μαρτυρίες, κάνει τη ζωή δύσκολη στους τουρίστες. Το κοσμοδρόμιο είναι μισθωμένο στη Ρωσία μέχρι το 2050, επομένως το ίδιο όσο και η πόλη ελέγχεται από τη Μόσχα και όχι από το Καζακστάν. «Η πρόσβαση είναι αβέβαιη για τους επισκέπτες που επιθυμούν να δουν πυραύλους να εκτοξεύονται από το ιστορικό κοσμοδρόμιο» αναφέρει το ρεπορτάζ του Guardian. Ο ρωσικής καταγωγής προγραμματιστής Αλεξέι Μελνίκοφ και η Βρετανίδα σύζυγός του Κέλι Ρόουντς, που ζουν στο Λονδίνο, ήταν από τους λίγους προνομιούχους που κατάφεραν να παρακολουθήσουν από κοντά την εκτόξευση του Σογιούζ. Πλήρωσαν περίπου 4.500 ευρώ έκαστος σε ένα ταξιδιωτικό πρακτορείο της Μόσχας που διατηρεί στενές σχέσεις με τη ρωσική υπηρεσία διαστήματος Roscosmos, προκειμένου να τους εξασφαλιστεί μεταφορά με ειδική πτήση τσάρτερ από τη ρωσική πρωτεύουσα στο Μπαϊκονούρ και διαμονή σε τετράστερο ξενοδοχείο. Αυτοί ολοκλήρωσαν την επίσκεψη. Ωστόσο ένα ζευγάρι από την Αυστραλία, που πλήρωσε περίπου 500 ευρώ το άτομο σε ταξιδιωτικό γραφείο με έδρα το Μπαϊκονούρ δεν είχε την ίδια τύχη, αναφέρει ο Guardian. Ο Ντέιβιντ και η Σούζαν Ντόιγκ πληροφορήθηκαν εξαρχής ότι η άδεια για να μπουν στο αυστηρά φυλασσόμενο κοσμοδρόμιο δεν ήταν σίγουρη. «Η πόλη Μπαϊκονούρ (πρώην Λενίνσκ) έχει διατηρήσει το περίεργο στάτους της ως μίας κλειστής, ρωσικής διοικούμενης πόλης μέσα στο Καζακστάν. Και από μόνη της δεν είναι ιδιαίτερα θελκτική στους τουρίστες. Ο οικισμός - που δημιουργήθηκε το 1950 και σήμερα φιλοξενεί περίπου 70.000 κατοίκους - είναι πιο καθαρός από τη μέση μικρή πόλη στη Ρωσία ή στο Καζακστάν, και διαθέτει ελάχιστα αξιοθέατα, όπως πρότυπα παλαιών πυραύλων και ένα μικρό μουσείο. Αλλά δεν διαθέτει τα εντυπωσιακά αγάλματα του Σοσιαλιστικού Ρεαλισμού προς τιμήν του σοβιετικού διαστημικού προγράμματος που κοσμούν τη Μόσχα ή άλλες πρώην σοβιετικές πόλεις. Η πόλη μοιάζει καταθλιπτική. Ο πληθυσμός έχει συρρικνωθεί από τη δεκαετία του 1980 και οι κάτοικοι ανησυχούν για το μέλλον» αναφέρει το ρεπορτάζ του Guardian. Η πρόσβαση στην πόλη ελέγχεται από τη ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας (FSB). Η Νόνα Παμπουσνάγια είπε στον Guardian ότι το ταξιδιωτικό της γραφείο φέρνει στην πόλη περίπου 400 με 500 τουρίστες κάθε χρόνο και το 50% εξ αυτών είναι ξένοι. Ωστόσο, από τότε που η Roscosmos και ο νέος της διευθυντής άρχισε να εφαρμόζει πιο αυστηρούς περιορισμούς για την πρόσβαση στο Μπαϊκονούρ, ο αριθμός των τουριστών άρχισε να γνωρίζει μείωση. Αλλά δεν είναι μόνο οι τουρίστες που δυσκολεύονται να διασφαλίσουν πρόσβαση στο κοσμοδρόμιο. Ένας αξιωματούχος της NASA διαμαρτυρήθηκε ότι η ρωσική διαστημική υπηρεσία πρόσφατα απαγόρευσε στην αμερικανική, που καταβάλει περίπου 76 εκ. δολάρια για μία θέση στους πυραύλους Σογιούζ, να φιλοξενήσει μία ομάδα δημοσιογράφων. Ο αναπληρωτής διευθυντής της υπηρεσίας διαστήματος του Καζακστάν, Ερκίν Σαϊμαγαμπέτοφ, είπε ότι θα επιθυμούσε να δει το Μπαϊκονούρ να αναπτύσσεται όπως το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι στη Φλόριντα των Ηνωμένων Πολιτειών. Ωστόσο, όπως λέει είναι αδύνατον για τον μέσο άνθρωπο να επισκεφθεί το διαστημικό κέντρο εξαιτίας των απαγορεύσεων και των περιορισμών που επιβάλλει η Μόσχα. Οι απευθείας πτήσεις από τη Μόσχα δεν είναι συχνές και πραγματοποιούνται με παλαιά αεροπλάνα, ενώ από την κοντινότερη πόλη του Καζακστάν με αεροδρόμιο, την Κιζιλόρντα, η απόσταση με το τρένο είναι μεταξύ τριών και πέντε ωρών. Οι ταξιδιώτες συχνά έρχονται αντιμέτωποι με τους καθόλου φιλικούς αστυνομικούς του Καζακστάν. Ωστόσο, όσοι καταφέρνουν να αποκτήσουν πρόσβαση στο κοσμοδρόμιο δεν απογοητεύονται. «Ο πύραυλος Σογιούζ είναι σε πολύ καλή κατάσταση» είπε αξιωματούχος της NASA, περιγράφοντας μία εκτόξευση με μηδενική ορατότητα. «Η εκτόξευση θα αναβληθεί μόνο αν εκραγεί ο Ήλιος» προσέθεσε χαρακτηριστικά. http://www.tovima.gr/world/article/?aid=643862 Χουριέτ: Οι υπέρμετρες διαστημικές φιλοδοξίες της Τουρκίας. Το 2001, η τουρκική κυβέρνηση και ο στρατός δήλωσαν ότι «σύντομα» θα ίδρυαν μια εθνική Τουρκική Διαστημική Υπηρεσία (TSA). Σήμερα, 13 χρόνια αργότερα, το σχέδιο νόμου για την TSA κοντεύει να ολοκληρωθεί. Όλα αυτά τα χρόνια, τούρκοι αξιωματούχοι και η στρατιωτική ηγεσία της χώρας ανεβάζουν σταθερά τον πήχη των διαστημικών φιλοδοξιών. Έχουν δηλώσει ότι το Διάστημα θα είναι η τέταρτη στρατιωτική δύναμη (μετά την ξηρά, τον αέρα και τη θάλασσα) και ότι θα ιδρυθεί και αρχηγείο, όπως εκείνα των υπόλοιπων τριών δυνάμεων. Προανάγγελλαν ότι ως το 2023, την 100ή επέτειο από την ίδρυση του τουρκικού κράτους, θα είχαν στείλει το πρώτο τουρκικό διαστημόπλοιο στο Διάστημα. Λιγότερο από εννέα χρόνια πριν εκτοξευτεί το πρώτο τουρκικό διαστημόπλοιο, το νομοσχέδιο πρόκειται να υποβληθεί στο υπουργικό συμβούλιο προς έγκριση και στη συνέχεια θα σταλεί στη Βουλή προς συζήτηση και ψηφοφορία. «Η υπηρεσία θα συντονίζει όλα τα διαστημικά προγράμματα», δήλωσε ο υπουργός Μεταφορών Λούτφι Ελβάν. Πρόσθεσε ότι τον Νοέμβριο, η Τουρκία θα εγκαινιάσει το πρώτο κέντρο εκτόξευσης δορυφόρων (UFS) το οποίο θα λειτουργεί η τουρκική πολεμική αεροπορία. Στόχος είναι να μπει ένα τέλος στην εξάρτηση της χώρας από παρόμοιες εγκαταστάσεις του εξωτερικού καθώς η Τουρκία έχει διάφορα προγράμματα δορυφόρων _ προσανατολισμένα κυρίως προς αποστολές συλλογής πληροφοριών και παρακολούθησης, εκτός από την σειρά Türksat που περιλαμβάνει δορυφόρους για τηλεπικοινωνίες. Οι ειδικοί όμως έχουν αμφιβολίες για το UFS και προειδοποιούν ότι η εσωτερική αγορά δορυφόρων της Τουρκίας δεν είναι αρκετά μεγάλη για να υποστηρίξει το UFS. «Σχεδιάζονται πολλοί δορυφόροι για την παρακολούθηση της Γης, για τηλεπικοινωνίες, για έγκαιρη προειδοποίηση και γεω-εντοπισμό θέσης αλλά οι περισσότεροι απέχουν τουλάχιστον μια δεκαετία ενώ το κέντρο θα είναι έτοιμο σύντομα», λέει ένας από αυτούς στην εφημερίδα «Χουριέτ». Η Τουρκία βασίζεται σε παραγγελίες δορυφόρων από ξένους πελάτες αλλά η εξασφάλιση συμβολαίων στο εξωτερικό δεν θα είναι εύκολη υπόθεση σε μια τόσο ανταγωνιστική αγορά. Η Τουρκική Αεροναυπηγική Βιομηχανία Tüsaş (TAI), που θα αναπτύξει τον τουρκικό δορυφόρο, είναι καινούργια στον τομέα αυτό και ίσως δεν μπορεί να φέρει εις πέρας την παραγωγή με τις πιο ανταγωνιστικές τιμές παγκοσμίως. Σύμφωνα με την κυβέρνηση όμως, η Τουρκία σχεδιάζει να στείλει σε τροχιά συνολικά 16 δορυφόρους ως το 2020 με συμβόλαια που φθάνουν σχεδόν τα 2 δισ. δολάρια. Υπάρχει και μια ακόμη ανησυχία, και είναι πολιτική. Ορισμένοι δυτικοί σύμμαχοι της Τουρκίας φοβούνται ότι η Άγκυρα σκοπεύει να χρησιμοποιήσει το UFS για να εκτοξεύει τους πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς που επιθυμεί να κατασκευάσει σε μεσο- ως μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Το 2011 η Τουρκία είχε δηλώσει ότι σχεδίαζε να αναπτύξει έναν πύραυλο με ανώτατο βεληνεκές τα 2.500 χλμ, χωρίς να αποκαλύψει αν θα είναι βαλλιστικός ή κρουζ. Σχόλιο:Αραγε δεν θα μπορουσε η si-Cluster να δει την σκεψη για την δημιουργία και στην Ελλαδα(Κρητη-Το πιο νότιο τμημα της Ευρωπαικής Ενωσης) σε συνεργασία βεβαια με την ΕSA διαστημικής βασης εκτόξευσης μικρών δορυφόρων που δεν χρειάζεται να πάνε μεχρι το Κουρου της Γαλλικής Γουιανας.Θα μπορουσε να είναι ετοιμο μεχρι το 2021(200 χρόνια απο την Ελληνική Επανάσταση) και να μην μιλήσουμε για το τεχνικό,τεχνολογικό,επιστημονικό και οικονομικό όφελος αυτής της επενδυσης.(Γεωγρ.πλατος Κρήτης-35,20 Μοιρ.-Κουρού Γουινας 10,27 Μοιρ.) http://www.si-cluster.gr/el/ http://www.tovima.gr/world/article/?aid=643440

Δοκιμάζουν την πρώτη κατοικία ανθρώπων στον Αρη. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα τα σχέδια αλλά και κάποιες εικόνες της πρώτης βάσης που θέλει να εγκαταστήσει στον Αρη για να ζήσουν εκεί τα μέλη των επανδρωμένων αποστολών στο Κόκκινο Πλανήτη. Πρόκειται για ένα θόλο δύο επιπέδων. Στο ένα επίπεδο θα υπάρχουν τα εργαστήρια, οι χώροι εργασίας, οι αποθήκες εξοπλισμού και τροφίμων, η κουζίνα, η τραπεζαρία, γυμναστήριο και το μπάνιο και στο άλλο επίπεδο τα υπνοδωμάτια. Η βάση είναι σχεδιασμένη για να κατοικούν εκεί έξι άτομα. Μάλιστα η NASA έχει στήσει μια τέτοια βάση στην πλαγιά ενός ηφαιστείου στη Χαβάη σε ένα περιβάλλον που προσομοιάζει αυτό του Αρη. Το πρόγραμμα ονομάζεται HI-SEAS και σε αυτό προσομοιάζεται μια επανδρωμένη αποστολή στον Κόκκινο Πλανήτη. Στη βάση της Χαβάης εισέρχονται οι αστροναύτες της «αποστολής» και ακολουθούν ένα πρόγραμμα ίδιο με εκείνο που θα ακολουθήσουν και οι αστροναύτες στον Αρη. Παραμένουν δηλαδή μέσα στη βάση το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ζώντας με περιορισμένες προμήθειες και τις λίγες φορές που βγαίνουν έξω από αυτή για να εκτελέσουν κάποια εργασία φορούν υποχρεωτικά τη διαστημική τους στολή. Το πρόγραμμα είναι σε συνεχή εξέλιξη με ένα πλήρωμα να παραμένει στη βάση για 3-4 μήνες και στη συνέχεια να αντικαθίσταται από κάποιο άλλο. Στις φωτογραφίες η κάτοψη του πρώτου επιπέδου της βάσης. Από αριστερά προς τα δεξιά με τη φορά του ρολογιού έχουμε το μπάνιο, τα εργαστήρια, την αποθήκη, την κουζίνα, την τραπεζαρία, τα γραφεία εργασίας και το γυμναστήριο.Η κάτοψη του δεύτερου επιπέδου με τα υπνοδωμάτια. Η κουζίνα της βάσης στον Αρη.Αυτά θα είναι τα υπνοδωμάτια στα οποία θα κοιμούνται οι αστροναύτες. Αποτελούνται από ένα μικρό κρεβάτι, ένα σκαμπό και ένα κομοδίνο. Η βάση προσομοίωσης που έχει φτιάξει η NASA στη Χαβάη http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=644353

ТГК "Прогресс М-25М" Συνεχίζεται κανονικά η κατασκευή του φορτηγου ТГК "Прогресс М-25М" για την προμήθεια αναλωσίμων και αλλων υλικών στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό!!! http://www.energia.ru/ru/iss/iss41/progress_m-25m/photo_10-23.html EVA-40 Στις 22 του Οκτώβρη 2014 στις 17:30 ο Maxim Surayev και ο μηχανικός πτήσης Alexander Samokutyaev ξεκίνησαν τις εργασίες στο εξωτερικό του σταθμού. Η εκτιμώμενη διάρκεια του EVA-40 ηταν για περίπου 6 ώρες. Η εργασία στο εξωτερικό του ΔΔΣ πραγματοποιούνται με τις ρωσικες στολές "Orlan-MK." Έχοντας εργαστεί στον ανοιχτό χώρο 3:00 και 41 λεπτά, ο διοικητής του ISS-41/42 Maxim Surayev και μηχανικός πτήσης Alexander Samokutyaev επέστρεψαν στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Κατά τη διάρκεια της EVA-40 οι κοσμοναύτες διαλυσαν το ραδιομετρικό συγκρότημα του Καζακστάν 21-8 τις κεραίες και το 2ASF1-1 2ASF1-2 μια μικρή ερευνητική ενότητα "Αναζήτηση", αφαιρεσαν το προστατευτικό κάλυμμα monoblock στον επιστημονικό εξοπλισμό Expose-R και στο πλαίσιο του πειράματος "Test" πήραν δειγμάτα απο την καταπακτή εξόδου φινιστρίνι-2 στην μονάδα σύνδεσης "Pierce". Επιπροσθέτως, οι αστροναύτες φωτογράφησαν την οθόνη κενού θερμομόνωσης στο εξωτερικό του ISS. Ο κοσμοναύτης Μαξίμ Surayev και Alexander Samokutyayev πραγματοποιησαν τον δεύτερο διαστημικό περίπατο τους κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας. Τώρα, ο συνολικός αριθμός των ημερών του Maxim Suraeva έξω από το διαστημικό σταθμό είναι 9 ώρες και 25 λεπτά, ενώ του Αλέξανδρος Samokutyaeva είναι 10:00 4 λεπτά. http://www.federalspace.ru/21039/ Στο διαδίκτυο ηχητικά ντοκουμέντα από ιστορικές αποστολές της NASA. Ιστορικά ηχητικά αρχεία από αποστολές της ανέβασε online η NASA. Ειδικότερα, πάνω από 60 δείγματα προστέθηκαν στον νέο λογαριασμό Soundcloud της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας μεταξύ των οποίων και επικοινωνίες αστροναυτών με διάσημες φράσεις όπως το «Houston, we’ve had a problem» και το «the Eagle has landed»- καθώς και ήχοι από διαστημόπλοια κ.α. «Μπορείτε να ακούσετε τον ήχο μιας εκτόξευσης διαστημικού λεωφορείου ή το “One small step for (a) man, one giant leap for mankind”του Νιλ Άρμστρονγκ κάθε φορά που λαμβάνετε κλήση, εάν χρησιμοποιήσετε τους ήχους μας ως ringtone. Ή, μπορείτε να ακούτε τις ιστορικές κουβέντες “Houston, we’ve had a problem” κάθε φορά που κάνετε ένα λάθος στον υπολογιστή σας» αναφέρεται σχετικά στη σελίδα. http://www.naftemporiki.gr/story/871635/sto-diadiktuo-ixitika-ntokoumenta-apo-istorikes-apostoles-tis-nasa

Αστρο συγκλονίζεται από… σεισμούς. Ενα σπάνιο κοσμικό φαινόμενο εντόπισαν ερευνητές του Πανεπιστημίου του Αμστερνταμ. Παλμοί ακτινοβολίας γάμμα και ακτινοβολίας Χ διαπερνούν ένα άστρο νετρονίου (που είναι γνωστά επίσης ως πάλσαρ) και τα κάνουν να… δονούνται δημιουργώντας ρήγματα και σχισμές στην επιφάνεια τους. Πρόκειται για ένα φαινόμενοι που οι ειδικοί χαρακτηρίζουν «αστρικό σεισμό». Οι ερευνητές εντόπισαν αυτό το φαινόμενο στο πάλσαρ SGR J1550-5418 που βρίσκεται σε απόσταση 15 χιλιάδων ετών φωτός από τη Γη στον αστερισμό του Γνώμωνα. Η ανακάλυψη θεωρείται σημαντική επειδή οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι με τον ίδιο τρόπο που οι σεισμοί μπορούν να αποκαλύψουν στοιχεία για τις διεργασίες στο εσωτερικό του πλανήτη μας οι αστρικοί σεισμοί μπορούν να αποκαλύψουν στοιχεία για τον σχηματισμό και τους μηχανισμούς των πάλσαρ. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=644003

Στείλτε μόνο γυναίκες στον Αρη! Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 η κούρσα του Διαστήματος ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ενωση κορυφώθηκε με τις δύο υπερδυνάμεις να προσπαθούν να κερδίσουν το στοίχημα της πρώτης επανδρωμένης πτήσης έξω από τα σύνορα της Γης. Τελικά νικήτρια ήταν η Σοβιετική Ενωση που τον Απρίλιο του 1961 έστειλε τον πρώτο άνθρωπο στο Διάστημα - τον Γιούρι Γκαγκάριν. Ομως τον Φεβρουάριο του 1960 το αμερικανικό περιοδικό «Look» είχε κάνει μια επαναστατική για την εποχή πρόταση αναφέροντας σε πρωτοσέλιδό του «Μήπως ο πρώτος άνθρωπος στο Διάστημα πρέπει να είναι γυναίκα;». Οι Ρώσοι ανταποκρίθηκαν γρήγορα σε αυτή την πρόκληση και έστειλαν τη Βαλεντίνα Τερέσκοβα στο Διάστημα το 1963. Από την άλλη πλευρά, η NASA εμπιστεύθηκε μια διαστημική στολή σε γυναίκα, στη Σάλι Ράιντ, μόλις το 1983. Η δημοσιογράφος επιστημονικών θεμάτων Κέιτ Γκριν αποφάσισε να... ζήσει αυτά που γράφει και έτσι εντάχθηκε σε ένα ερευνητικό πρόγραμμα της NASA, το HI-SEAS. Επρόκειτο για ένα πρόγραμμα προσομοίωσης της ζωής στον Αρη. Η Γκριν μαζί με άλλες δύο γυναίκες και τρεις άνδρες έζησαν για διάστημα τεσσάρων μηνών σε μια μικρή βάση που είχε τοποθετηθεί στην πλαγιά ενός ηφαιστείου στη Χαβάη, σε ένα περιβάλλον που έμοιαζε με αυτό που θα συναντήσουν οι αστροναύτες που θα ταξιδέψουν στον Κόκκινο Πλανήτη. Τα μέλη του HI-SEAS ζούσαν κυρίως μέσα στη βάση με περιορισμένες προμήθειες και έβγαιναν έξω φορώντας υποχρεωτικά τις διαστημικές τους στολές για να εκτελέσουν κάποια εργασία. Μετά από αυτή την εμπειρία και αναλύοντας διάφορες σχετικές μελέτες η Γκριν υποστηρίζει ότι θα πρέπει τα στελέχη των διαστημικών υπηρεσιών να σκεφτούν το ενδεχόμενο το πλήρωμα της (πολυαναμενόμενης) πρώτης επανδρωμένης αποστολής στον Αρη να αποτελείται αποκλειστικά από γυναίκες. Σύμφωνα με την Γκριν οι τρεις γυναίκες του προγράμματος είχαν μεταβολισμό «καταλληλότερο» για το Διάστημα από τους άνδρες αφού όπως διαπιστώθηκε, αν και ακολουθούσαν το ίδιο πρόγραμμα σωματικής άσκησης έκαιγαν πολύ λιγότερες θερμίδες από αυτούς και άρα χρειάζονταν λιγότερη τροφή. Επιπλέον, οι γυναίκες προσαρμόστηκαν καλύτερα από τους άνδρες και σε διάφορα προβλήματα που προκύπτουν από τη μακρόχρονη παραμονή σε ένα μικρό απομονωμένο περιβάλλον, όπως για παράδειγμα, τα προβλήματα ύπνου. Αν λοιπόν ένα πλήρωμα διαστημικής αποστολής αποτελείται μόνο από γυναίκες θα χρειάζονται λιγότερες ποσότητες προμηθειών διατροφής, κάτι που σημαίνει λιγότερο βάρος για το σκάφος που με τη σειρά του σημαίνει μικρότερη κατανάλωση ενέργειας, άρα και λιγότερα καύσιμα. Με δεδομένο επίσης το συνολικά μικρότερο βάρος ενός γυναικείου πληρώματος από εκείνο στο οποίο θα υπάρχουν και άνδρες (ή μόνο άνδρες) γίνεται επιπλέον εξοικονόμηση βάρους για το σκάφος και άρα επιπλέον εξοικονόμηση καυσίμων. Ετσι θα μπορεί να κατασκευαστεί ένα μικρότερο σκάφος και θα χρειαστεί ένας μικρότερος πύραυλος εκτόξευσης, κάτι που επιτυγχάνει σημαντικό περιορισμό του κόστους της αποστολής. Μελέτες που έγιναν στις δεκαετίες του 1950 και του 1960 έχουν δείξει ότι το σώμα και τα ζωτικά όργανα (π.χ. καρδιά) των γυναικών έχουν μεγαλύτερη ανθεκτικότητα από εκείνη των ανδρών στις δονήσεις αλλά και στην έκθεση στην κοσμική ακτινοβολία. Ψυχολογικές μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι οι γυναίκες προσαρμόζονται καλύτερα σε συνθήκες απομόνωσης από τους άνδρες. Βέβαια θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι παραπάνω ιατρικές και ψυχολογικές μελέτες ήταν μικρού εύρους. Θα πρέπει λοιπόν να γίνουν νέες, πιο καλά σχεδιασμένες σχετικές έρευνες προκειμένου να διαπιστωθεί αν και κατά πόσο οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερη διαστημική ανθεκτικότητα. Ορισμένοι ειδικοί αλλά και στελέχη της διαστημικής βιομηχανίας, όπως ο Αντριου Ρέιντερ της ιδιωτικής αεροδιαστημικής εταιρείας SpaceX, βρίσκουν ελκυστική την ιδέα μιας αποστολής αποκλειστικά με γυναικείο πλήρωμα «Οτιδήποτε μπορεί να μειώσει το βάρος και να οδηγήσει σε κατασκευή μικρότερων σε όγκο σκαφών θα είναι σπουδαίο. Η αποστολή γυναικείου πληρώματος είναι νομίζω μια λογική πρόταση» υποστηρίζει ο Ρέιντερ. Βέβαια, όπως ομολογεί η Γκριν, υπάρχουν πολλά εμπόδια που σχετίζονται με πολιτικά, κοινωνικά και στερεοτυπικά κριτήρια τα οποία σε αυτή τουλάχιστον τη φάση δεν θα έκαναν τα στελέχη μιας διαστημικής υπηρεσίας όπως η NASA να αποφασίσει μια επανδρωμένη διαστημική αποστολή με αποκλειστικά γυναικείο πλήρωμα. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=643797 Εικονική πτήση στα υψίπεδα του Άρη. Οι επιστήμονες την έχουν ονομάσει «περιοχή Χάος». Πρόκειται για τα χάιλαντς του Άρη, μια περιοχή κοντά στον ισημερινό του Κόκκινου Πλανήτη στην οποία βρίσκονται δεκάδες (μπορεί και εκατοντάδες) λόφοι και όρη τα μεγαλύτερα εκ των οποίων έχουν ύψος δύο χιλιάδες μέτρα. Η περιοχή του Χάους έχει μέγεθος περίπου 36 χιλιάδων τετραγωνικών χλμ. Με δεδομένα από τον ευρωπαϊκό δορυφόρο Mars Express που εξερευνά τον Άρη ειδικοί του Γερμανικού Κέντρου Αεροδιαστήματος δημιούργησαν ένα 3D βίντεο που επιτρέπει στον θεατή να «πετάξει» πάνω από τα αρειανά χάιλαντς. Βίντεο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231358014

Νέα εποχή για την κοσμολογία από την ακριβέστερη μέτρηση της «ηχούς» της Μεγάλης Έκρηξης. Για το ξεκίνημα μιας καινούριας εποχής για την κοσμολογία μιλά η επιστημονική ομάδα του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο, σχολιάζοντας το γεγονός ότι μέτρησε με τη μεγαλύτερη έως σήμερα λεπτομέρεια και ευαισθησία την πόλωση της μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου, δηλαδή της «ηχούς» που έχει «επιζήσει» μέχρι και σήμερα από τη Μεγάλη Έκρηξη. Οι επιστήμονες βρίσκονται πίσω από το πρότζεκτ PolarBear και για την έρευνά τους χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο Huan Tran, το οποίο βρίσκεται στην έρημο Ατακάμα στη Χιλή. Όπως περιγράφουν σε άρθρο τους στην επιστημονική επιθεώρηση Astrophysical Journal στις 20 Οκτωβρίου, με αυτή την έρευνα κατάφεραν να εντοπίσουν στη μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου το χαρακτηριστικό μοτίβο πόλωσης που αυτή απέκτησε, αλληλεπιδρώντας με τις κοσμικές δομές στις πρώτες φάσεις δημιουργίας του σύμπαντος. Μια ανακάλυψη που υπόσχεται να συμβάλει στο να κατανοηθεί καλύτερα η συμπεριφορά της ύλης και της ενέργειας στο «νεαρό» σύμπαν. Η μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου είναι το υπόλειμμα της «λάμψης» που δημιουργήθηκε από τη Μεγάλη Έκρηξη και το οποίο μπόρεσε να αποδεσμευτεί από την ύλη 380.000 χρόνια μετά τη γένεση του σύμπαντος, όταν σχηματίστηκαν τα πρώτα ουδέτερα άτομα. Ωστόσο, η αλληλεπίδραση με την ύλη άφησε «ίχνη» στην ακτινοβολία, προκαλώντας την πόλωσή της με μια χαρακτηριστική μορφή που ονομάζεται «τρόπος-B» (B-mode). Έτσι, αν εντοπισθούν τα «ίχνη» αυτά στην «ηχώ», τότε η επιστήμη θα αποκτήσει πληρέστερη εικόνα για την αιτία που τα προκάλεσε. Το πρότζεκτ PolarBear βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, με συνέπεια οι μετρήσεις να αφορούν τρεις σχετικά μικρές περιοχές του ουράνιου θόλου. Ακόμη όμως κι έτσι, οι μετρήσεις αυτές υποδεικνύουν μορφή πόλωσης σύμφωνη με τον «τρόπο-B». «Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό ορόσημο», σχολιάζει ο Καμ Άρνολντ, μέλος της ομάδας, στο σάιτ του πανεπιστημίου. Τον περασμένο Μάρτιο, ανάλογα ευρήματα είχαν ανακοινώσει πως ανακάλυψαν ερευνητές από το Κέντρο Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν στα πλαίσια του προγράμματος BICEP2, υποστηρίζοντας μάλιστα πως με αυτό τον τρόπο επιβεβαίωσαν για πρώτη φορά άμεσα την ύπαρξη των βαρυτικών κυμάτων και τη θεωρία του πληθωριστικού μοντέλου. Στην πορεία, ωστόσο, ο ισχυρισμός τους φάνηκε να αντικρούεται από αναλύσεις δεδομένων από το διαστημικό τηλεσκόπιο Planck, οι οποίες έδειξαν πως η πόλωση της ακτινοβολίας που παρατήρησαν θα μπορούσε να προέρχεται εξ ολοκλήρου από γαλαξιακή σκόνη. Από την πλευρά τους, οι επιστήμονες του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο δηλώνουν πεπεισμένοι πως οι μετρήσεις τους αφορούν «αρχέγονα ίχνη» της μικροκυματικής ακτινοβολίας, και όχι εκπομπές γαλαξιακής σκόνης. Όπως αναφέρει ο Καμ Άρνολντ, ο πρώτος λόγος είναι πως στις τρεις περιοχές που μελετήθηκαν σχεδόν απουσιάζει η κοσμική σκόνη. Επιπλέον, η συμβολή της σκόνης στο σήμα γίνεται σε αρκετά ευρεία κλίμακα, με συνέπεια να μην επηρεάζεται η πολύ μικρότερη κλίμακα ανάλυσης που πραγματοποίησαν οι ερευνητές. Οι επιστήμονες θα συνεχίσουν τις μετρήσεις τους για να καλύψουν μεγαλύτερες περιοχές του ουράνιου θόλου, ενώ στα δεδομένα του Huan Tran σύντομα θα προστεθούν παρατηρήσεις και από άλλα τηλεσκόπια. Έτσι, ελπίζουν πως θα μπορέσουν να δώσουν απαντήσεις σε ανεξήγητα έως σήμερα ερωτήματα, όπως η φύση της σκοτεινής ύλης. http://www.naftemporiki.gr/story/871712/nea-epoxi-gia-tin-kosmologia-apo-tin-akribesteri-metrisi-tis-ixous-tis-megalis-ekriksis

NASA IRIS: Ο Ήλιος όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί. Το νεότερο από τα διαστημικά παρατηρητήρια της NASA που παρακολουθούν τον Ήλιο μεταδίδει πρωτόγνωρες εικόνες από μια περιοχή που βρίσκεται κάτω από την ηλιακή ατμόσφαιρα. Βοηθά να λυθεί ένα από τα μεγάλα μυστήρια της αστροφυσικής: γιατί η ατμόσφαιρα του άστρου μας είναι θερμότερη από την επιφάνειά του. Το σκάφος IRIS (Φασματογράφος Περιοχής Διεπιφάνειας) εκτοξεύτηκε το 2013 με πρωτεύοντα στόχο να παρατηρήσει ένα ελάχιστα κατανοητό στρώμα του Ήλιου, τη διεπιφάνεια (interface region) ανάμεσα στην επιφάνεια του Ήλιου και την ατμόσφαιρά του, γνωστή και ως στέμμα. Όλη η παραγωγή ενέργειας του Ήλιου πρέπει να περάσει μέσα από τη διεπιφάνεια και να χαθεί στο Διάστημα υπό τη μορφή ακτινοβολίας και σωματιδίων, γνωστών ως «ηλιακός άνεμος». Η διεπιφάνεια είναι εξάλλου το στρώμα στο οποίο η θερμοκρασία ανεβαίνει από τους μερικές χιλιάδες βαθμούς στην υποκείμενη επιφάνεια στα μερικά εκατομμύρια βαθμούς ψηλά στο στέμμα. Πέντε δημοσιεύσεις που αξιοποιούν δεδομένα του IRIS δημοσιεύονται στο περιοδικό Science στις 17 Οκτωβρίου. Αποκαλύπτουν λεπτομέρειες για τη λειτουργία της διεπιφάνειας και βοηθούν στο να εξηγηθεί η υψηλή θερμοκρασία του στέμματος. Βόμβες θερμότητας Μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις ήταν η ανακάλυψη θυλάκων θερμότητας, με θερμοκρασία γύρω στους 110.000 βαθμούς Κελσίου, βαθιά μέσα στην ηλιακή ατμόσφαιρα. Στη δημοσίευσή του, ο Χάρντι Πίτερ του Ινστιτούτου Έρευνας Ηλιακού Συστήματος Max Planck στη Γερμανία βαφτίζει αυτούς τους θύλακες «βόμβες θερμότητας» λόγω της τεράστιας ποσότητας ενέργειας που μπορούν να απελευθερώσουν απότομα. Άγνωστες δομές Χάρη στην υψηλή ανάλυση των οργάνων του, το IRIS απεικόνισε άγνωστες ως σήμερα δομές σε ένα λεπτό στρώμα της διεπιφάνειας που ονομάζεται περιοχή μετάβασης (transition region). Αυτό που είδε ήταν πίδακες διάπυρου υλικού, ύψους 2.000 χιλιομέτρων, που ξαναπέφτουν στην επιφάνεια και σχηματίζουν έτσι βρόχους. Η ανακάλυψη αυτών των βρόχων προσφέρει νέα στοιχεία «για το πώς η περιοχή μετάβασης εκπέμπει την ενέργεια και το φως που βλέπουμε». Ηλιακοί ανεμοστρόβιλοι Η τρίτη δημοσίευση στο Science εξετάζει δομές στο κατώτερο τμήμα της διεπιφάνειας, η οποία ονομάζεται χρωμόσφαιρα και βρίσκεται ακριβώς πάνω από την ηλιακή επιφάνεια. Πύρινοι «ανεμοστρόβιλοι» στη χρωμόσφαιρα Το IRIS ανακάλυψε περιστρεφόμενους σχηματισμούς πλάσματος (ιονισμένου αερίου) που θυμίζουν ανεμοστρόβιλους και περιστρέφονται με ταχύτητα μέχρι 19 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Η περιστροφή οφείλεται στην τοπική συμπεριφορά του ηλιακού μαγνητικού πεδίου. Είναι ακόμα ένα φαινόμενο που συμμετέχει στη μεταφορά ενέργειας στην ατμόσφαιρα του Ήλιου. Πίδακες υψηλής ταχύτητας Η τέταρτη μελέτη βοηθά στον να εξηγηθεί η προέλευση του λεγόμενου ηλιακού ανέμου, ενός συνεχούς ρεύματος σωματιδίων που πηγάζει από τον Ήλιο και εξαπλώνεται σε ολόκληρο το Ηλιακό Σύστημα. Το IRIS ανακάλυψε πίδακες σωματιδίων που πηγάζουν από περιοχές με χαμηλή πυκνότητα και ασθενή μαγνητικά πεδία. Το υλικό που μεταφέρουν εκτοξεύεται με ταχύτητα 140 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο και εξέρχονται από το στέμμα μέσα από αραιές περιοχές της ατμόσφαιρας που ονομάζονται στεμματικές οπές. Περαιτέρω μελέτες θα πρέπει τώρα να επιβεβαιώσουν αν ο ηλιακός άνεμος προέρχεται όντως από αυτούς τους πίδακες. Νανοεκλάμψεις Οι ηλιακές εκλάμψεις είναι εκρήξεις ακτινοβολίας στον Ήλιο οι οποίες δημιουργούνται από το φαινόμενο της μαγνητικής επανασύνδεσης: οι γραμμές του ηλιακού μαγνητικού πεδίου τυχαίνει να διασταυρωθούν, οπότε ευθυγραμμίζονται απότομα και εκτοξεύουν φορτισμένα σωματίδια σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός. Οι «νανοεκλάμψεις» που μελετά το IRIS είναι μικρότερες βερσιόν του ίδιου φαινομένου και πολλοί αστροφυσικοί υποψιάζονται ότι παίζουν κεντρικό ρόλο στη θέρμανση του στέμματος. Σε συνδυασμό, οι νέες μελέτες δείχνουν ότι η δομή του Ήλιου δεν είναι ομοιογενής αλλά περιλαμβάνει περιοχές διαφορετικών θερμοκρασιών που πηγαινοέρχονται και δημιουργούν ένα άκρως δυναμικό περιβάλλον. Ένα περιβάλλον που το IRIS μας βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα. Το μυστήριο της υψηλής θερμοκρασίας του στέμματος βρίσκεται πιο κοντά στη λύση του από ποτέ. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231356517 AR12192: η μεγαλύτερη ομάδα ηλιακών κηλίδων. Οι ηλιακές κηλίδες είναι παροδικά φαινόμενα που εμφανίζονται στην επιφάνεια του Ηλίου, τη φωτόσφαιρα. Προκαλούνται από μαγνητική δραστηριότητα, η οποία παρεμποδίζει τα ρεύματα μεταφοράς θερμότητας από το εσωτερικό του Ήλιου, δημιουργώντας έτσι περιοχές με μειωμένη επιφανειακή θερμοκρασία. Παρότι μία ηλιακή κηλίδα έχει θερμοκρασία ως και 5000 βαθμών K, η αντίθεση με το περιβάλλον υλικό των 5800 K την καθιστά εύκολα ορατή ως σκοτεινή κηλίδα, καθώς η ένταση ακτινοβολίας που εκπέμπει ένα θερμό σώμα είναι ανάλογη του Τ4. Αν μία ηλιακή κηλίδα μπορούσε να παρατηρηθεί απομονωμένη από την περιβάλλουσα φωτόσφαιρα, θα ήταν φωτεινότερη από το νήμα ενός αναμμένου λαμπτήρα πυρακτώσεως. Μια ηλιακή κηλίδα διαστέλλεται και συστέλλεται καθώς εξελίσσεται στην ηλιακή επιφάνεια. Η ομάδα ηλιακών κηλίδων AR12192 αυξήθηκε σε μέγεθος και πολυπλοκότητα και έγινε η μεγαλύτερη ηλιακή κηλίδα του τρέχοντος ηλιακού κύκλου (SC24). http://physicsgg.me/2014/10/22/%ce%b5%ce%bd%cf%84%cf%85%cf%80%cf%89%cf%83%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%ad%cf%82-%ce%b5%ce%b9%ce%ba%cf%8c%ce%bd%ce%b5%cf%82-%ce%bc%ce%b9%ce%b1%cf%82-%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%b1%cf%84%cf%8e%ce%b4%ce%bf%cf%85/

Ο διαστημικός καιρός «κλειδί» για καλύτερες μετεωρολογικές προγνώσεις στη Γη. Επιστήμονες ανακάλυψαν έναν άγνωστο μέχρι σήμερα μηχανισμό που ο διαστημικός καιρός επιδρά στη γήινη ατμόσφαιρα στην περιοχή των πόλων, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την κατανόηση περιοδικών μεταβολών οι οποίες παρατηρούνται κατά τη διάρκεια του χειμώνα και μέχρι σήμερα παραμένουν ανεξήγητες. Η έρευνά τους, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Communications, θα μπορούσε να βελτιώσει σημαντικά τις εποχικές μετεωρολογικές προγνώσεις. Οι επιστήμονες που υπογράφουν το άρθρο προέρχονται από το Φινλανδικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο, το πανεπιστήμιο του Οτάγκο στη Νέα Ζηλανδία και τη Βρετανική Ερευνητική Ομάδα της Ανταρκτικής (BAS). Σε αυτό περιγράφουν πώς, μελετώντας δεδομένα από τρεις διαφορετικούς δορυφόρους που καλύπτουν μια χρονική περίοδο 11 χρόνων, βρήκαν ότι τα ενεργητικά ηλεκτρόνια από την εξωτερική ζώνη ακτινοβολίας «Βαν Άλεν» αλληλεπιδρούν με τα ανώτερα στρώματα της γήινης ατμόσφαιρας, προκαλώντας μείωση του όζοντος. Τα ηλεκτρόνια εκπέμπονται από την ήλιο και, φτάνοντας στη «γειτονιά» του πλανήτη μας, παγιδεύονται στη ζώνη ακτινοβολίας από το γήινο μαγνητικό πεδίο. Κατά τη διάρκεια των γεωμαγνητικών καταιγίδων, όμως, ένα ποσοστό τους επιταχύνεται και «βομβαρδίζει» την ατμόσφαιρα, στην περιοχή των πόλων. Αυτό το περιοδικό φαινόμενο έχει σαν αποτέλεσμα να μειώνεται παροδικά το ατμοσφαιρικό όζον, κάτι που με τη σειρά του φαίνεται πως εξηγεί τις αλλαγές που παρατηρούνται τότε στη διεύθυνση και την ένταση των ανέμων που πνέουν στο Βόρειο ημισφαίριο και οι οποίες επιδρούν στη θερμοκρασία. Μάλιστα, σύμφωνα με τους ερευνητές, με αυτόν τον τρόπο η θερμοκρασία μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί έως και 5 βαθμούς Κελσίου. Όπως αναφέρει ο δρ Μαρκ Κλίφερντ από τη Βρετανική Ερευνητική Ομάδα της Ανταρκτικής στο σάιτ της BAS, «Η έρευνά μας ανέδειξε ένα βασικό “κρίκο” στην αλυσιδωτή αντίδραση που επιτρέπει στα ηλεκτρόνια να επιδρούν στα καιρικά συστήματα – και τον οποίο δεν κατανοούσαμε προηγουμένως. Θα μπορούσε να μας βοηθήσει σε καλύτερες εποχικές προγνώσεις, ώστε για παράδειγμα να μπορούμε να προβλέψουμε με μεγαλύτερη βεβαιότητα αν ο επόμενος χειμώνας στην Ευρώπη θα είναι ιδιαίτερα βαρύς». http://www.naftemporiki.gr/story/871155/o-diastimikos-kairos-kleidi-gia-kaluteres-meteorologikes-prognoseis-sti-gi

Αστρικά γεννητούρια πίσω από τιρκουάζ πέπλο. Το νεφέλωμα της Ταραντούλας βρίσκεται στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος, έναν μικρό γειτονικό μας γαλαξία που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 170 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς και θεωρείται γαλαξίας-δορυφόρος του δικού μας. Το νεφέλωμα της Ταραντούλας αποτελεί μόνιμο στόχο των αστρονόμων αφού πρόκειται για ένα τεράστιο εργοστάσιο παραγωγής άστρων. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble έστειλε μια νέα εντυπωσιακή εικόνα του νεφελώματος. Το Hubble στόχευσε σε μια από τις εξωτερικές περιοχές του νεφελώματος στην οποία απεικονίζονται αέρια που η αλληλεπίδραση τους με το περιβάλλον στο οποίο βρίσκονται δημιούργησε ένα εντυπωσιακό πίνακα όπου τα άστρα κρύβονται πίσω από ένα τιρκουάζ κοσμικό πέπλο. Το νεφέλωμα της Ταραντούλας έχει διάμετρο περίπου χίλια έτη φωτός. Χρωστά το όνομά του στο γεγονός ότι οι επιστήμονες που το βάφτισαν θεώρησαν ότι το σχήμα του και ειδικά οι πιο λαμπρές περιοχές του θυμίζουν (πολύ αμυδρά είναι η αλήθεια) τη γνωστή αράχνη. Το νεφέλωμα που ονομάζεται επίσης 30 Δοράδος αποτελεί ένα γιγάντιο κοσμικό μαιευτήριο μέσα στο οποίο γεννιούνται κατά εκατομμύρια νέα άστρα. Είναι δε τόσο λαμπρό που οι ειδικοί λένε πως αν ήταν κοντά μας σε απόσταση ίση με αυτή του νεφελώματος του Ωρίωνα, θα κάλυπτε τον μισό ουρανό μας και το φως του θα μετέτρεπε τη νύχτα σε ημέρα. Το νεφέλωμα είναι σύμφωνα με τους επιστήμονες η πιο γόνιμη αλλά και λαμπρή περιοχή όχι μόνο στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος αλλά σε ολόκληρο το γαλαξιακό σμήνος στο οποίο ανήκει ο γαλαξίας μας. Δεν εντυπωσιάζει όμως μόνο ο αριθμός αλλά και το μέγεθος των άστρων που «γεννά» η συγκεκριμένη περιοχή. Είναι χαρακτηριστικό ότι ορισμένα από αυτά έχουν μάζα 100 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου. Τα γιγάντια άστρα παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον καθώς το μέγεθός τους οδηγεί γρήγορα ένα ποσοστό από αυτά στο θάνατο με εκρήξεις σουπερνόβα http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231357724

Η Google στέλνει ρομπότ στη Σελήνη για να κάνουμε virtual «περίπατο» Επιστήμονες από το πανεπιστήμιο του Carnegie Mellon δημιούργησαν ένα ρομπότ που ετοιμάζουν για αποστολή στη Σελήνη, προκειμένου να λειτουργήσει ως «μάτια» για τους λάτρεις του Διαστήματος στη Γη. Το πρόγραμμα αποτελεί μέρος του βραβείου των 30 εκατ. ευρώ που έχει «αθλοθετήσει» η Google, προκειμένου να υπάρχει καταγραφή βίντεο από την επιφάνεια του δορυφόρου του πλανήτη μας. Το συγκεκριμένο ρομπότ, που λειτουργεί σε σύνδεση με μία συσκευή virtual reality Oculus Rift, δημιουργήθηκε σε συνεργασία με την εταιρεία διαστημικής τεχνολογίας Astrobotic (θυγατρική του πανεπιστημίου) και έχει στόχο να προσεληνωθεί ασφαλώς, να διανύσει 500 μέτρα στην σεληνιακή επιφάνεια και να στείλει πίσω στον πλανήτη μας βίντεο. Ο «Αντι» (που πήρε το όνομά του από τον ιδρυτή του πανεπιστημίου) θα αντιλαμβάνεται τις κινήσεις του χρήστη της Oculus Rift και θα στρέφεται στην αντίστοιχη κατεύθυνση. Η πτήση από τη Γη στη Σελήνη θα γίνει πάνω σε έναν πύραυλο Falcon 9, που έχει αναπτύξει η ιδιωτική SpaceX και σχεδιάζεται για το 2016. Ο επικεφαλής του προγράαμματος Ντάνιελ Σαφρίρ είναι σαφής, μιλώντας στο BBC: «Το όραμά μας ήταν απλό - να επιτρέψουμε σε οποιονδήποτε στη Γη να έχει την ζωντανή εμπειρία της Σελήνης, μέσω των ματιών ενός ρομπότ ... Δεν πρόκειται απλώς να πάμε στο φεγγάρι, θα το φέρουμε πίσω«. Μάλιστα, ο «Αντι» δεν θα είναι μόνος, αν όλα πάνε καλά. Οπως λέει ο Σαφρίρ, οραματίζεται «εκατοντάδες ρομπότ στη Σελήνη»... http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=64082268

Ο πρώτος εξωπλανήτης ανακαλύφθηκε το 1917. Μια φορά κι έναν καιρό, το 1911, ένας νέος Ολλανδός αστρονόμος έφτασε στις ΗΠΑ ψάχνοντας για δουλειά. Αρχικά, απασχολήθηκε χωρίς να πληρώνεται στο αστεροσκοπείο Yerkes στο Wisconsin και στη συνέχεια βρήκε κανονική αμειβόμενη εργασία στο αστεροσκοπείο του όρους Wilson, κοντά στο Los Angeles. Το όνομα του νεαρού αστρονόμου ήταν Adriaan van Maanen. Ο van Maanen είναι γνωστός για τις λανθασμένες μετρήσεις που έκανε σχετικά με την περιστροφή των σπειροειδών νεφελωμάτων – μετρήσεις του χρησιμοποιήθηκαν από τους αστρονόμους της εποχής οδηγώντας τους σε λάθος εκτιμήσεις, αλλά και για τις ανακαλύψεις του σχετικά με τους λευκούς νάνους. Ο B. Zuckerman, επανεξετάζοντας μετρήσεις του van Maanen που έγιναν το 1917, διαπίστωσε ότι σ΄ αυτές περιέχονται οι πρώτες αποδείξεις για την ύπαρξη ενός εξωηλιακού πλανητικού συστήματος [Recognition of the First Observational Evidence of an Extrasolar Planetary System] Σήμερα οι αστρονόμοι έχουν μια σειρά από διαφορετικές μεθόδους για την ανίχνευση των εξωπλανητών. Οι πρώτοι εξωπλανήτες εντοπίστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και μια από τις μεγαλύτερες απογοητεύσεις στον χώρο της αστρονομίας ήταν η διαπίστωση ότι οι εξωπλανήτες θα μπορούσαν να ανακαλυφθούν δεκαετίες νωρίτερα. Ο Zuckerman (ένας από τους κορυφαίους αστρονόμους σχετικά με τους λευκούς νάνους), ισχυρίζεται ότι η πρώτη απόδειξη ύπαρξης εξωπλανήτη χρονολογείται έναν αιώνα πριν. Περιέχεται σε μετρήσεις του van Maanen που έγιναν το 1917, αλλά ο ίδιος δεν θα μπορούσε γνωρίζει αυτό που περιείχαν τα δεδομένα του. Το 1917 ο van Maanen ανακάλυψε έναν από τους πρώτους λευκούς νάνους, που βρίσκεται σε απόσταση 14 έτη φωτός από τη Γη και είναι γνωστός ως van Maanen 2 (vMa 2). Στα δεδομένα αυτής της ανακάλυψης περιέχεται και η πρώτη απόδειξη ύπαρξης εξωπλανήτη. Η φωτόσφαιρα ενός λευκού νάνου εν γένει περιέχει μόνο υδρογόνο και ήλιο, και το φάσμα ενός τυπικού λευκού νάνου χαρακτηρίζονται από αυτά τα στοιχεία. Όμως το φάσμα του άστρου van Maanen 2 δείχνει την ύπαρξη κάθε είδους βαρύτερου στοιχείου. Πρόσφατα ο Zuckerman και άλλοι αστρονόμοι έδειξαν ότι αυτά τα στοιχεία μπορούν να προέρχονται από βραχώδη συντρίμμια – αστεροειδείς – που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από το άστρο και κατά περιόδους πέφτουν μέσα σ’ αυτό. Η καύση των αστεροειδών στο εσωτερικό του λευκού νάνου πλούτιζαν το φάσμα του με ένα πλήθος βαρύτερων στοιχείων. Ο Zuckerman και άλλοι αστρονόμοι προβληματίστηκαν για το αίτιο που προκαλούσε την πτώση των αστεροειδών στον λευκό νάνο. Απέδειξαν ότι γύρω από τους συγκεκριμένους λευκούς νάνους υπάρχει ένας τουλάχιστον μεγάλος πλανήτης, και οι βαρυτικές διαταραχές που δημιουργεί αυτός ο πλανήτης (-ες) προκαλούν συγκρούσεις μεταξύ των αστεροειδών και την πτώση τους στο μητρικό άστρο. Η εύρεση βαρέων στοιχείων στο φάσμα ενός λευκού νάνου θεωρείται πλέον από τους αστρονόμους ως ισχυρότατη ένδειξη ύπαρξης εξωπλανήτη. Για τον λόγο αυτό, σύμφωνα με τον Zuckerman, η επανεξέταση των φασμάτων που έλαβε το 1917 ο van Maanen αποδεικνύουν την ύπαρξη εξωηλιακού πλανητικού συστήματος. Ο van Maanen έγινε γνωστός στις αρχές του περασμένου αιώνα, κυρίως για τις λανθασμένες μετρήσεις του, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν στην διαμάχη των αστρονόμων, για το αν τα νεφελώματα όπως η Ανδρομέδα ήταν μέρος του γαλαξία μας ή άλλοι ξεχωριστοί γαλαξίες σαν τον δικό μας. Μπορεί οι μετρήσεις του σχετικά με τα νεφελώματα να ήταν λανθασμένες, εκ των υστέρων όμως αποδεικνύεται πως οι μετρήσεις των φασμάτων του λευκού νάνου που φέρει το όνομά του ήταν 100 χρόνια μπροστά από την εποχή του ! Στην φωτογραφία φάσμα από το άστρο vMa 2 που ανακάλυψε ο van Maanen to 1917 [van Maanen, A. 1919, AJ 32, 86] http://physicsgg.me/2014/10/22/%ce%bf-%cf%80%cf%81%cf%8e%cf%84%ce%bf%cf%82-%ce%b5%ce%be%cf%89%cf%80%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%ae%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b2%cf%81%ce%ad%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%cf%84%ce%bf-1917/

Από την Αφρική στην Ευρώπη: Εντυπωσιακό βίντεο από τον ISS. Ο αστροναύτης της ESA, Αλεξάντερ Γκερστ παρουσιάζει μέσα από το βίντεο που τράβηξε δύο περάσματα πάνω από την Ευρώπη, από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), σε υψόμετρο περίπου 400 χλμ. Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός ταξιδεύει με 28.800 χλμ/ώρα, γεγονός που σημαίνει ότι χρειάζεται μόνο 90 λεπτά για να ταξιδέψει γύρω από ολόκληρη την Γη. http://www.kathimerini.gr/788799/article/epikairothta/episthmh/apo-thn-afrikh-sthn-eyrwph-entypwsiako-vinteo-apo-ton-iss

Ο Ήλιος εκπέμπει σκοτεινή ύλη; Ένα «ανεξήγητο σήμα» που καταγράφηκε από διαστημικό παρατηρητήριο ακτίνων Χ δεν αποκλείεται να αντιστοιχεί στην πρώτη άμεση ένδειξη της μυστηριώδους σκοτεινής ύλης -ενός υλικού άγνωστης σύστασης που γεμίζει το Σύμπαν χωρίς να το βλέπουμε. «Πρόκειται για ένα συναρπαστικό αποτέλεσμα» σχολίασε ο καθηγητής Μάρτιν Μπάρτσοου, πρόεδρος της Βασιλικής Εταιρείας Αστρονομίας της Βρετανίας, η οποία θα δημοσιεύσει τη μελέτη στην επιθεώρηση Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Το κείμενο είναι διαθέσιμο στην υπηρεσία προδημοσίευσης arXiv. http://arxiv.org/abs/1403.2436 Οι βρετανοί και γάλλοι ερευνητές αναφέρουν ότι η ένταση των ακτίνων Χ που καταγράφει το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο XMM-Newton αυξάνεται κατά περίπου 10% κάθε φορά που το σκάφος παρατηρούσε από το όριο του γήινου μαγνητικού πεδίου προς την πλευρά του Ήλιου. Οι «ανεξήγητη» ακτινοβολία θα μπορούσε θεωρητικά να προέρχεται την αλληλεπίδραση του μαγνητικού πεδίου με «αξιόνια», ένα από τα είδη υποθετικά σωματιδίων που έχουν προταθεί ως συστατικά της σκοτεινής ύλης. Η σκοτεινή ύλη υπολογίζεται ότι υπάρχει στο Σύμπαν σε πολύ μεγαλύτερη ποσότητα από ό,τι η κανονική ύλη του Σύμπαντος και αντιστοιχεί σχεδόν στο 85% του συνόλου της ύλης του Σύμπαντος. Δεν μπορεί όμως να γίνει άμεσα ορατή καθώς δεν εκπέμπει, δεν απορροφά και δεν ανακλά το φως όπως η κανονική ύλη. Η παρουσία της έγινε αντιληπτή τη δεκαετία του 1930 από τη βαρυτική επίδρασή της στην κίνηση των γαλαξιών και των άστρων. Παρά τις δεκαετίες προσπαθειών, όμως, κανείς δεν γνωρίζει τι είναι τελικά αυτό το αόρατο υλικό. Τα «αξιόνια» είναι μόνο μία από τις πολλές θεωρίες που έχουν προταθεί, παρόλο που κανείς δεν έχει καταγράψει τέτοια σωματίδια, έστω και έμμεσα. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Λέστερ στη Βρετανία ανίχνευσαν το ανεξήγητο σήμα κατά την ανάλυση μετρήσεων του XMM-Newton που καλύπτουν διάστημα 15 ετών. Αν κανείς φιλτράρει από την εικόνα του ουρανού τα άστρα, τους γαλαξίες και άλλες λαμπρές πηγές ακτίνων Χ, η ένταση των ακτίνων Χ θα έπρεπε να είναι περίπου ίδια όπου κι αν κοιτάξει κανείς στον ουρανό, εξηγούν οι ερευνητές. Η εκπομπή ακτίνων Χ από το όριο του μαγνητικού πεδίου που κοιτάει προς τον Ήλιο θα μπορούσε να αντιστοιχεί σε «αξιόνια» που πηγάζουν από το κέντρο του Ήλιου και παράγουν ακτίνες Χ όταν συγκρούονται με το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη, υποστηρίζουν οι ερευνητές. Υπολογίζουν επίσης ότι τα αξιόνια πρέπει να έχουν εξαιρετικά μικρή μάζα, εκατό δισεκατομμύριο φορές μικρότερη από τη μάζα του ηλεκτρονίου. Η ερευνητική ομάδα επισημαίνει μάλιστα ότι ένα ανάλογο σήμα έχει καταγραφεί από το παρατηρητήριο ακτίνων Χ Chandra της NASA. Και στις δύο περιπτώσεις, πάντως, είναι πιθανό να περάσουν χρόνια μέχρι να επιβεβαιωθεί ή να καταρριφθεί ο προκλητικός ισχυρισμός. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231356893

«Πρωτογαλαξία» ανακάλυψε το Hubble. Μια ακόμη εντυπωσιακή ανακάλυψη έκανε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Εντόπισε ένα από τους πρώτους γαλαξίες που δημιουργήθηκαν στο Σύμπαν. Διεθνής ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Αντι Ζίτριν του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech) εντόπισαν τον γαλαξία χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του βαρυτικού φακού. Πρόκειται για ένα μικρό γαλαξία με διάμετρο μόλις 850 ετών φωτός και ιδιαίτερα αμυδρή φωτεινότητα. Ο δικός μας γαλαξίας υπολογίζεται ότι έχει έκταση 100 χιλιάδων ετών φωτός. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών ο γαλαξίας αυτός δημιουργήθηκε πριν από περίπου 13,3 δισ. έτη δηλαδή μόλις 500 εκ. έτη μετά τη γέννηση του Σύμπαντος. Μέχρι σήμερα έχουν εντοπιστεί περίπου δέκα γαλαξίες ανάλογης ηλικίας και όπως είναι ευνόητο αυτή η νέα ανακάλυψη θα προσφέρει καινούργια δεδομένα για την ύπαρξη και εξέλιξη των γαλαξιών αλλά και του Σύμπαντος. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal Letters». Η μέθοδος του βαρυτικού φακού (ή μικροφακού) που αναπτύχθηκε πρόσφατα και έχει συμβάλει πολύ στη διαστημική εξερεύνηση τα τελευταία χρόνια. Η τεχνική βασίζεται σε ένα φαινόμενο που προβλέπεται από τη Γενική θεωρία της Σχετικότητας, και βρίσκει εφαρμογή κυρίως στην αναζήτηση πλανητών. Οι ερευνητές επικεντρώνουν την προσοχή τους όταν ένα άστρο περνάει μπροστά από ένα άλλο, πιο μακρινό άστρο. Κατά το πέρασμα αυτό το βαρυτικό πεδίο του πιο κοντινού άστρου – το οποίο σύμφωνα με τη Γενική Σχετικότητα κάμπτει τον περιβάλλοντα χωροχρόνο – διαθλά το φως του πιο μακρινού άστρου λειτουργώντας σαν μεγεθυντικός φακός μέσα από τον οποίο το άστρο και οι πλανήτες που κινούνται γύρω από αυτό γίνονται ορατά από τη Γη. Το αποτέλεσμα είναι να αυξάνει το μέγεθος και η φωτεινότητα ενός κοσμικού σώματος ως και 20 φορές. Η ίδια μέθοδος χρησιμοποιείται και για τον εντοπισμό πολύ μακρινών γαλαξιών. Χρησιμοποιούνται ως βαρυτικοί φακοί πολύ μεγάλοι γαλαξίες οι οποίοι στρεβλώνουν και μεγεθύνουν το φως των γαλαξιών που βρίσκονται σε πιο μακρινές αποστάσεις Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν για την ανακάλυψη του αρχαίου γαλαξία ως μεγεθυντικό φακό ένα μακρινό γαλαξιακό σμήνος, το Abell 2744. Το σμήνος αυτό βρίσκεται σε απόσταση περίπου 3,5 δισ. έτη φωτός από εμάς και είναι ευρύτερα γνωστό ως «Σμήνος της Πανδώρας». Πρόκειται στην πραγματικότητα για τέσσερα γειτονικά σμήνη γαλαξιών με συνολική έκταση άνω των δύο εκατομμυρίων ετών φωτός. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=642163 Ταξίδι χωρίς τέλος. Πριν από ένα χρόνο, τον Οκτώβριο του 2013, το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χαμπλ κατέγραψε τον πιο απόμακρο γαλαξία του οποίου το φως (ή καλύτερα η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία) ξεκίνησε πριν από 13,1 δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει μόλις τώρα στα τηλεσκόπιά μας. Πρόκειται για ένα αντικείμενο που καταγράφηκε όπως ήταν όταν το Σύμπαν είχε ηλικία 700 περίπου εκατομμυρίων ετών, στις αρχές δηλαδή της εξελικτικής του πορείας. Κι αυτό δεν είναι παρά ένα μόνο παράδειγμα από τα άπειρα όσα μάθαμε τα τελευταία μερικά χρόνια με τη βοήθεια των επίγειων και διαστημικών μας τηλεσκοπίων. Για την επόμενη δεκαετία ετοιμάζονται ήδη ακόμη πιο μεγάλα τηλεσκόπια όπως είναι το ευρωπαϊκό τηλεσκόπιο Ε-ΕLT, με διάμετρο κατόπτρου 39 μέτρων και εμβαδόν έξι στρεμμάτων, ίσο με σχεδόν 16 γήπεδα του μπάσκετ! Ενα τόσο γιγάντιο τηλεσκόπιο θα έχει την ικανότητα να ξεχωρίζει δύο πυγολαμπίδες σε απόσταση 200.000 χιλιομέτρων. Θα μπορεί δηλαδή να διακρίνει αντικείμενα πέντε τρισεκατομμύρια φορές πιο αμυδρά από το πιο αμυδρό άστρο που βλέπουμε με γυμνό μάτι! Λένε ότι η επιστήμη και η επιστημονική έρευνα μάς απελευθερώνουν από τον εγωκεντρισμό μας. Και είναι αλήθεια γιατί οι αστρονόμοι γνωρίζουμε πολύ καλά πόσο μικροσκοπικός είναι ο πλανήτης μας και πόσο απέραντο είναι το Σύμπαν, και δεν νομίζω να υπάρχει καλύτερος τρόπος για να κατανοήσουμε τη μικρότητα και το εφήμερο της παρουσίας μας στο Σύμπαν. Για σκεφτείτε: αν σμικρύναμε το Ηλιακό μας Σύστημα ένα τρισεκατομμύριο φορές τότε αυτό θα είχε το μέγεθος ενός μεγάλου δωματίου και ο Ηλιος θα είχε το μέγεθος του κεφαλιού μιας καρφίτσας, ενώ το πλησιέστερο σ’ εμάς άστρο (ο άλφα Κενταύρου) θα βρισκόταν σε απόσταση περίπου 42 χιλιομέτρων. Στην ίδια σμίκρυνση ο Γαλαξίας μας θα είχε διάμετρο 1.000.000 χιλιομέτρων, ενώ το πάχος του στο κέντρο θα έφτανε τα 100.000 χιλιόμετρα. Σε όλη του μάλιστα την έκταση ο Γαλαξίας μας θα στολιζόταν από 200 δισεκατομμύρια άστρα, καθένα με μέσο μέγεθος το κεφάλι μιας καρφίτσας σε αποστάσεις περίπου 40 χιλιομέτρων το ένα από το άλλο. Στο Σύμπαν υπάρχουν περίπου ένα τρισεκατομμύριο τρισεκατομμύρια άστρα. Τόσα άστρα, όσοι είναι και οι κόκκοι της άμμου όλων των ωκεανών της Γης. Και παρ’ όλα αυτά βρίσκουμε ένα δισεκατομμύριο τρισεκατομμύρια άτομα στην ύλη που περιέχεται μέσα σε μία μόνο δαχτυλήθρα. Κι όμως, όλοι μας, απασχολημένοι από τις δραστηριότητες της καθημερινής μας ζωής, δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε το μέλλον των σύγχρονων ανακαλύψεων. Αυτό, άλλωστε, συνέβαινε ανέκαθεν. Όταν η βασίλισσα Βικτωρία της Αγγλίας επισκέφτηκε τον Michael Faraday στο εργαστήριό του και τον ρώτησε σε τι θα χρησίμευαν οι ανακαλύψεις του, ο Faraday της απάντησε: «Σε τι χρησιμεύει, μεγαλειοτάτη, ένα μωρό;». Περίπου 50 χρόνια αργότερα ο J. J. Thomson ανακάλυψε το ηλεκτρόνιο όταν κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί (στα πρόθυρα του 20ού αιώνα) με ποιον τρόπο το ηλεκτρόνιο θα μπορούσε να αλλάξει την ανθρωπότητα. Κι όμως, οι ανακαλύψεις των Faraday και Thomson ήταν αυτές που οδήγησαν σε όλες τις μετέπειτα εφαρμογές που βασίζονται στον ηλεκτρισμό! Γι’ αυτό δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ όσα μας δίδαξε η ιστορία της επιστήμης, γιατί δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε τις συνέπειες μιας επιστημονικής ανακάλυψης, αφού κάθε πρόσθετο κομμάτι γνώσης, οσοδήποτε περίεργο, άσχετο ή αφηρημένο κι αν φαίνεται στην αρχή, καταλήγει άμεσα ή έμμεσα, αργά ή γρήγορα, σε κάποια πρακτική εφαρμογή. Αν δεν συνεχίσουμε την ανάπτυξη της επιστήμης και τον εμπλουτισμό των γνώσεών μας, άσχετα με την άμεση χρησιμότητά τους, γρήγορα θα ταφούμε κάτω από το βάρος των προβλημάτων μας, γιατί η επιστήμη του σήμερα είναι η λύση του αύριο. Είναι, άλλωστε, στη φύση του ανθρώπου να θέλει να μάθει, ή όπως έγραφε ο Αριστοτέλης: «Φύσει του ειδέναι ορέγεται ο άνθρωπος». Απ’ όλα τα όντα πάνω στη Γη, μόνο εμείς διερωτόμαστε τι κάνει τον Ήλιο να λάμπει, γιατί το ουράνιο τόξο ακολουθεί την καταιγίδα, με ποιον τρόπο τα πουλιά πετάνε. Μόνο εμείς διερωτόμαστε τι κρύβεται πίσω από τον επόμενο λόφο ή πέρα από την απέραντη θάλασσα. Κι έχουμε πάντα αναρριχηθεί στον λόφο, κι έχουμε πάντα διασχίσει τον ωκεανό. Ισως, κάτι βαθιά χαραγμένο στη γενετική μας δομή να είναι αυτό που μας ωθεί να μάθουμε το τι είμαστε και από πού προήλθαμε. Που μας ωθεί στην περιπέτεια της εξερεύνησης. Γιατί είμαστε προικισμένοι με την ικανότητα να σκεφτόμαστε, να αισθανόμαστε και να διερωτόμαστε. Είναι η μοίρα μας, και ίσως ο σκοπός μας, να αναπτυσσόμαστε και να προοδεύουμε καθώς επιδιώκουμε να μάθουμε και να δώσουμε έννοια και σημασία στο Σύμπαν στο οποίο ανήκουμε, σε μία ατέρμονη ίσως προσπάθεια ερευνών. Γι’ αυτό άλλωστε και ο σημερινός άνθρωπος, στην προσπάθειά του να κατανοήσει το Σύμπαν, δεν αντικρίζει εκεί έξω έναν εχθρικό και άδειο κόσμο. Βλέπει, αντίθετα, την υπόσχεση ενός πανέμορφου ταξιδιού προς την Ιθάκη των γνώσεων. Ενός Ταξιδιού Χωρίς Τέλος. * Ο κ. Διονύσης Π. Σιμόπουλος είναι επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου. http://physicsgg.me/2014/10/19/%cf%84%ce%b1%ce%be%ce%af%ce%b4%ce%b9-%cf%87%cf%89%cf%81%ce%af%cf%82-%cf%84%ce%ad%ce%bb%ce%bf%cf%82/