Δροσος Γεωργιος

Πετυχημένα ξεκίνησε η εκστρατεία χρηματοδότησης της αποστολής στη Σελήνη. Με επιτυχία στέφθηκε ο πρώτος στόχος που είχε θέσει η βρετανική Lunar Missions Ltd, ώστε να εξασφαλίσει από απλούς πολίτες τα απαραίτητα κονδύλια για μια ρομποτική αποστολή το 2024 στη Σελήνη. Κι αυτό γιατί είχε αίσια έκβαση η εκστρατεία χρηματοδότησης που είχε ξεκινήσει από τα μέσα Νοεμβρίου η εταιρεία στο Kickstarter. Έτσι, κατάφερε από δωρεές χιλιάδων ανθρώπων να εξασφαλίσει τις 600.000 βρετανικές λίρες (περίπου 750.000 ευρώ) που χρειαζόταν για να ξεκινήσει την προετοιμασία του «ταξιδιού» στο φεγγάρι. Η αποστολή, η οποία ονομάζεται Lunar Mission One, προβλέπει την προσεδάφιση ενός μη επανδρωμένου σκάφους, το οποίο θα σκάψει στο σεληνιακό υπέδαφος σε βάθος 100 μέτρων, για να μελετήσει σεληνιακούς βράχους ηλικίας 4,5 δισ. ετών. Εκτός από το επιστημονικό σκέλος της, σκοπός της Lunar Mission One είναι επίσης να εμπνεύσει όσο το δυνατόν περισσότερους νέους να ασχοληθούν με τις επιστήμες και την εξερεύνηση του διαστήματος. «Η αποστολή είναι μια εντελώς ανεξάρτητη πρωτοβουλία, η οποία δεν ελέγχεται από καμία κρατική υπηρεσία», δήλωσε ο Ίαν Τέιλορ, πρόεδρος της Chair of Lunar Missions Ltd, σχολιάζοντας την επιτυχία της εκστρατείας. «Το πρότζεκτ θα βασισθεί στη δημόσια υποστήριξη, αλλά και στις ικανότητες και την εμπειρία μερικών από τους καλύτερους παγκοσμίως επιστήμονες και μηχανικούς. Έχοντας σήμερα πετύχει τον πρώτο στόχο μας, γιορτάζουμε την αρχή μια 10χρονης περιπέτειας συνεργασίας, καινοτομίας και εξερεύνησης». Οι δωρητές ξεπέρασαν τους 7.000, προερχόμενοι από 70 και πλέον χώρες. Παράλληλα, το πρότζεκτ βρήκε στην πορεία υποστήριξε από διάσημες προσωπικότητες από τον χώρο της αεροδιαστημικής και των επιστημών. Ενδεικτικά, ένα από αυτούς που συνεχάρη τους υπεύθυνους της Lunar Mission One ήταν ο Στίβεν Χόκινγκ, ίσως ο πιο γνωστός παγκοσμίως φυσικός. «Αυτό που έγινε σήμερα είναι το πρώτο βήμα για να δημιουργηθεί μια νέα παράδοση για τη διαστημική εξερεύνηση. Η αποστολή φέρνει τη διαστημική εξερεύνηση στους ανθρώπους, και δεν έχω καμία αμφιβολία πως νέοι αλλά και μεγαλύτεροι θα βρουν έμπνευση από το πάθος και τη φιλοδοξία όσων εμπλέκονται στο πρότζεκτ. Καθώς πρόκειται για ένα πραγματικά επιστημονικό εγχείρημα, δεν εύχομαι τίποτε άλλο παρά επιτυχία στα επόμενα χρόνια», ανέφερε χαρακτηριστικά. http://www.naftemporiki.gr/story/892508/petuximena-ksekinise-i-ekstrateia-xrimatodotisis-tis-apostolis-sti-selini

Τι έβλεπε το Philae όταν «χοροπηδούσε» στον κομήτη! Είναι αναμφισβήτητα το επιστημονικό γεγονός της χρονιάς. Το ευρωπαϊκό σκάφος Rosetta κατάφερε τον περασμένο Αύγουστο να φτάσει και να τεθεί σε τροχιά γύρω από τον κομήτη 67/Ρ Τσουριούμοφ/Γερασιμένκο και πριν από ένα μήνα έστειλε στην επιφάνεια του μια διαστημοσυσκευή, ένα ρομποτικό εργαστήριο για να κάνει μελέτες και αναλύσεις από το έδαφος και το υπέδαφος του διαστημικού βράχου. Το εγχείρημα της προσεδάφισης της διαστημοσυσκευής Philae προκάλεσε παγκόσμιο ενδιαφέρον και το ενδιαφέρον του κοινού στράφηκε για λίγες μέρες σε όσα συνέβαιναν 511 εκατ. χλμ μακριά από τη Γη. Αν και το Philae δεν κατάφερε να προσεδαφιστεί ομαλά στον κομήτη - αφού λόγω της έλλειψης βαρύτητας η συσκευή έκανε συνεχείς αναπηδήσεις μέχρι να καταλήξει σε ένα σημείο ανάμεσα σε βράχους όπου δεν υπήρχε η απαραίτητη φωτεινότητα για να λειτουργήσει όπως ήταν κανονικά προγραμματισμένο - πρόλαβε να φέρει σε πέρας πολλές σημαντικές εργασίες και αναλύσεις προτού τελικά παύσει να λειτουργεί. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) έδωσε στη δημοσιότητα μια σειρά από φωτογραφίες τις οποίες κατέγραφε η κάμερα του Philae ενώ αναπηδούσε στον κομήτη. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5191364/ti-eblepe-to-philae-otan-xorophdoyse/

Το δικό της διαστημικό σταθμό σκέφτεται να κατασκευάσει η Ρωσία. Σε μια περίοδο έντασης στις σχέσεις της Μόσχας με τη Δύση, η ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos επιβεβαίωσε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο κατασκευής εθνικού διαστημικού σταθμού. Νωρίτερα, μάλιστα, ρώσος αξιωματούχος είχε δηλώσει ότι η Ρωσία ενδέχεται να αποσυρθεί από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS). «Μπορώ να επιβεβαιώσω ότι εξετάζουμε αυτή τη δυνατότητα» είπε ο επικεφαλής της Roscosmos στο πρακτορείο Novosti, αναφερόμενος στο σχέδιο για έναν ρωσικό διαστημικό σταθμό. Όπως είπε, το ρωσικό τροχιακό εργαστήριο θα μπορούσε να αποτελέσει το εφαλτήριο για επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη. Όπως σχολιάζει το Reuters, παραμένει ακόμα ασαφές πώς θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί ένα τόσο φιλόδοξο σχέδιο, δεδομένου ότι η Ρωσία αναμένεται να περάσει σε ύφεση το 2015 και η οικονομική της κατάσταση επηρεάζεται από τις κυρώσεις των Δυτικών χωρών για την ανάμειξη της Μόσχας στην ουκρανική κρίση. Η Ουάσινγκτον επιθυμεί να παραταθεί τουλάχιστον έως το 2024 η λειτουργία του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, ενός πολυεθνικού διαστημικού εργαστηρίου που κόστισε πάνω από 100 δισ. δολάρια. Κυβερνητικός αξιωματούχος στη Ρωσία είχε δηλώσει το Μάιο ότι η Μόσχα θα απορρίψει το αμερικανικό αίτημα. Τον Μάιο, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Ντμίτρι Ρογκόζιν, αρμόδιος για θέματα άμυνας, είχε δηλώσει ότι η Ρωσία μπορεί να αποσυρθεί από τον ISS μετά το 2020. Πρόσθεσε μάλιστα ότι «το ρωσικό τμήμα [του σταθμού] μπορεί να υπάρξει ανεξάρτητα από το αμερικανικό τμήμα, ενώ το αμερικανικό τμήμα δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το ρωσικό». Ο διαστημικός σταθμός MIR που εκτόξευσε η Σοβιετική Ένωση το 1986 ήταν το πρώτο μόνιμο εργαστήριο σε τροχιά. Καταστράφηκε ελεγχόμενα με είσοδό του στην ατμόσφαιρα το 2001, όταν πια βρισκόταν σε κακή κατάσταση και η Ρωσία δεν μπορούσε να αντεπεξέλθει στο λειτουργικό κόστος. Ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν σχεδιάζει τώρα να επαναφέρει το ρωσικό διαστημικό πρόγραμμα στην παλιά του δόξα, έπειτα από μια σειρά θεαματικών ατυχημάτων σε διαστημικές εκτοξεύσεις. Η μόνη άλλη χώρα που σχεδιάζει δικό της διαστημικό σταθμό είναι η Κίνα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231371163 Πράσινο φως για το «διαστημοπλάνο» O Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) ανακοίνωσε ότι θα συμμετάσχει στη χρηματοδότηση της κατασκευής του Skylon, ενός φουτουριστικού σκάφους που οι ειδικοί ονομάζουν «διαστημοπλάνο». Το Skylon θα μπορεί να λειτουργεί και ως επιβατηγό αλλά και ως εμπορικό αεροσκάφος μεταφέροντας ταχύτατα ανθρώπους και φορτία στον πλανήτη ενώ επίσης θα μπορεί να λειτουργεί και ως διαστημικό σκάφος. Η αρχική ιδέα για τον σχεδιασμό ενός «διαστημοπλάνου» προτάθηκε τη δεκαετία του 1980 από τη British Aerospace και τη Rolls Royce. Όμως το Hotol όπως ονομάστηκε το προτεινόμενο σκάφος είχε σημαντικές τεχνικές αδυναμίες και έτσι η κατασκευή του εγκαταλείφθηκε. Όμως ορισμένοι από όσους αρχικά ασχολήθηκαν με αυτή την πρόταση συνέχισαν την εργασία τους και προχώρησαν σε βελτιώσεις. Δημιούργησαν μάλιστα την εταιρία Reaction Engines Limited (REL) και αποφάσισαν να σχεδιάσουν ένα σκάφος με βάση το σύστημα προώθησης Sabre. Πρόκειται για ένα υβριδικό κινητήρα που συνδυάζει τις λειτουργίες των πυραυλοκινητήρων αλλά και των κινητήρων τύπου τζετ. Το καύσιμο του είναι μίγμα υδρογόνου-οξυγόνου και όταν το σκάφος θα βρίσκεται σε μικρά ύψη το απαιτούμενο οξυγόνο θα λαμβάνεται από την ατμόσφαιρα. Άλλο σημαντικό πλεονέκτημα του Skylon είναι επίσης ότι μπορεί να χρησιμοποιεί κοινά αεροδρόμια για την προσγείωση και απογείωσή του. Το Skylon θα μπορεί να μεταφέρει ανθρώπους και φορτία οπουδήποτε στη Γη μέσα σε διάστημα μάξιμουμ τεσσάρων ωρών! Θα μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί στον τομέα του διαστημικού τουρισμού μεταφέροντας επιβάτες έξω από τη γήινη ατμόσφαιρα αλλά και να μεταφέρει φορτία (π.χ δορυφόρους) στο Διάστημα. Σύμφωνα με τους κατασκευαστές του αν όλα πάνε καλά σε περίπου δέκα έτη το Skylon θα είναι έτοιμο να ξεκινήσει τις πρώτες του πτήσεις. http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=660226 Τι βλέπουν οι αστροναύτες καθώς επιστρέφουν στη Γη. Όταν οι αστροναύτες επιστρέφουν από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, η κάψουλα Soyuz που τους μεταφέρει χτυπά την ατμόσφαιρα με ταχύτητα άνω των 27.000 χιλιομέτρων ανά ώρα. Το ταξίδι, διάρκειας περίπου 25 λεπτών, μόνο άνετο δεν είναι. Όταν κοιτούν έξω από το παράθυρο, το μόνο που βλέπουν οι επιβάτες είναι το σύννεφο υπέρθερμου πλάσματος -ιονισμένου αερίου- που τυλίγει την κάψουλα για αρκετά λεπτά. Το παραπάνω αρχείο GIF, το οποίο δημιούργησε ο δικτυακός τόπος Gizmodo, είναι ένα μικρό απόσπασμα από μεγαλύτερο βίντεο της NASA για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Οι «σπίθες» που διακρίνονται παράγονται από την ακραία θερμοκρασία που αναπτύσσεται λόγω της τριβής του σκάφους με την ατμόσφαιρα. Η θερμική ασπίδα στο κάτω τμήμα της κωνικής κάψουλας υποβάλλεται σε θερμοκρασία πάνω από 1.600 βαθμούς Κελσίου. Λίγα λεπτά αργότερα, μια σειρά από αλεξίπτωτα επιβραδύνουν το Soyuz μέχρι τα πέντε χιλιόμετρα την ώρα. Ένα δευτερόλεπτο πριν η κάψουλα προσεδαφιστεί στη στέπα του Καζακστάν, δύο πυραυλοκινητήρες στο κάτω μέρος της ενεργοποιούνται για να επιβραδύνουν περαιτέρω την πτώση. Σε όλη τη διάρκεια της καθόδου οι επιβάτες δέχονται ισχυρά τραντάγματα και υποβάλλονται σε επιταχύνσεις αρκετών g. Μπορεί κανείς να παρακολουθήσει την περιπέτειά τους σε animated GIF που είχε παρουσιάσει παλαιότερα το Gizmodo, απόσπασμα ενός μεγαλύτερου εκπαιδευτικού βίντεο της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας ESA. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231371486

Το Curiosity βρήκε οργανική ύλη στον Αρη. Σημάδια ζωής εντόπισε το σκάφος Curiosity της NASA στον πλανήτη Άρη! Ενα από τα όργανα του ρομποτικού σκάφους με τους έξι τροχούς που βρίσκεται στον Κόκκινο Πλανήτη για λογαριασμό της αμερικανικής υπηρεσίας, εντόπισε μυστηριώδη ίχνη μεθανίου που δεν μπορούν εκ πρώτης όψεως να ερμηνευθούν με βάση τη γεωλογία ή την οργανική ύλη που μεταφέρεται στον Αρη από κομήτες ή αστεροειδείς. Αν και οι επιστήμονες δεν είναι ακόμα σίγουροι για την προέλευση του μεθανίου, εν τούτοις μπορούν να υποθέσουν με ασφάλεια ότι η πηγή είναι κάποιος οργανισμός βακτηριακού τύπου. Εάν η ύπαρξη ζωντανών, αναπνέοντων μικροβίων στον Αρη επιβεβαιωθεί, τότε θα πρόκειται για μια από τις πιο συνταρακτικές ανακαλύψεις της ιστορίας. Το Curiosity προσγειώθηκε στον Άρη τον Αύγουστο του 2012 και έκτοτε εξερευνά τον πλανήτη. Πρόσφατα, η NASA ανακοίνωσε ότι στην συγκεκριμένη περιοχή που εντοπίστηκε το μεθάνιο, υπήρχε κάποτε μια αρχαία λίμνη με φρέσκο νερό, η οποία θα μπορούσε να θεωρηθεί «φιλικό» περιβάλλον για την ανάπτυξη της ζωής στο απώτερο παρελθόν. Η νέα ανακάλυψη δημοσιεύθηκε την Τρίτη στο επιστημονικό περιοδικό Science, μετά από την μελέτη των δειγμάτων διαφόρων αερίων που συνέλεξε το Curiosity. Οι επιστήμονες εντόπισαν πως τα επίπεδα μεθανίου αυξήθηκαν δέκα φορές σε μια περίοδο μόλις 60 ημερών του πλανήτη Άρη, σε τέσσερις διαδοχικές μετρήσεις, που έγιναν σε απόσταση 200-300 μέτρων η μία από την άλλη. (Υπενθυμίζεται ότι πριν από ένα χρόνο το Curiosity δεν ανίχνευε καθόλου μεθάνιο στην ατμόσφαιρά του Άρη!) http://physicsgg.me/2013/09/20/%CE%B4%CE%B5%CE%BD-%CF%85%CF%80%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%B9-%CE%BC%CE%B5%CE%B8%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%BF-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%AC%CF%81%CE%B7/ Ο επικεφαλής της ομάδας επιστημόνων της NASA, δρ Chris Webster, επισημαίνει στην εργασία: «Οι αυξομειώσεις στο ποσοστό μεθανίου που εντοπίσαμε δεν εξαρτάται από κάποιο περίπλοκο γεγονός, αλλά κυρίως από κάποια τοπική παραγωγή ή κάποιου είδους εξαέρωση, που από τη στιγμή που συμβαίνει, διασπείρεται ταχέως». Με βάση την διεύθυνση του ανέμου, η πηγή εκπομπής του μεθανίου υπολογίζεται κάπου βορειότερα από το Curiosity. http://www.defencenet.gr/defence/item/h-nasa-%CE%B2%CF%81%CE%AE%CE%BA%CE%B5-%CF%83%CE%B7%CE%BC%CE%AC%CE%B4%CE%B9%CE%B1-%CE%B6%CF%89%CE%AE%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%AC%CF%81%CE%B7

To Voyager 1 ανίχνευσε «ηλιακό τσουνάμι» Ένα διαστημικό «τσουνάμι» που προκλήθηκε από έκρηξη στον Ήλιο το 2013 συνεχίζει να διαδίδεται στον διαστρικό χώρο, αποκαλύπτουν παρατηρήσεις της ιστορικής αποστολής Voyager 1, του πρώτου σκάφους που βγήκε από το Ηλιακό Σύστημα. «Οι περισσότεροι επιστήμονες θα περίμεναν ότι το διαστρικό μέσο θα ήταν ομαλό και ήρεμο. Όμως αυτά τα ωστικά κύματα φαίνεται πως είναι πιο συχνά από ό,τι νομίζαμε» δήλωσε ο Ντον Γκάρνετ, καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Άιοβα, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Τα διαστημικά «τσουνάμι» πηγάζουν από τις λεγόμενες εκτινάξεις στεμματικού υλικού, εκρήξεις στην επιφάνεια του Ήλιου που εκτοξεύουν δισεκατομμύρια τόνους σωματιδίων στο Διάστημα και δημιουργούν έτσι ένα κύμα πίεσης. Όπως ισχύει και για τον ήχο, τα κύματα πίεσης δεν διαδίδονται στο απόλυτο κενό. Αντίθετα όμως με ό,τι θα φανταζόταν κανείς, ο διαστρικός χώρος μόνο κενός δεν είναι. Είναι στην πραγματικότητα γεμάτος με ιονισμένα σωματίδια, ή πλάσμα, που προέρχεται από μακρινά άστρα. Όταν το ηλιακό κύμα φτάσει στο διαστρικό χώρο αναγκάζει το πλάσμα να δονείται «σαν καμπάνα», εξηγεί ο Εντ Στόουν, επιστήμονας της αποστολής Voyager στο Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της NASA στην Καλιφόρνια. Το «τσουνάμι» που εξετάζει η τελευταία μελέτη έγινε αντιληπτό από το Voyager 1 τον Φεβρουάριο και συνεχίστηκε τουλάχιστον μέχρι το Νοέμβριο, ανέφεραν οι ερευνητές σε συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Γεωφυσικής που πραγματοποιείται στο Σαν Φρανσίσκο. Ήταν το τρίτο ωστικό κύμα που φτάνει το Voyager. To πρώτο καταγράφηκε τον Οκτώβριο του 2012 και το δεύτερο ακολούθησε τον Απρίλιο του 2013. Το δεύτερο αυτό τσουνάμι βοήθησε τους ερευνητές της NASA να επιβεβαιώσουν ότι το ιστορικό σκάφος είχε πια βγει από το Ηλιακό Σύστημα. Συγκεκριμένα, βγήκε από τη λεγόμενη ηλιόπαυση, μια «φυσαλίδα» φορτισμένων σωματιδίων που πηγάζουν από τον Ήλιο και τελικά συγκρούονται με τα εισερχόμενα σωματίδια του διαστρικού χώρου. Οι αστροφυσικοί γνώριζαν ότι το πλάσμα του διαστρικού χώρου πρέπει να είναι πυκνότερο από το πλάσμα της ηλιόσφαιρας. Ο μετρητής πυκνότητας πλάσματος στο Voyager-1 είχε χαλάσει, ωστόσο οι ερευνητές μπόρεσαν να υπολογίσουν έμμεσα την πυκνότητα των σωματιδίων από τη συχνότητα των δονήσεών του. Η συχνότητα των δονήσεων στο ηλιακό τσουνάμι του 2013 έδειξε ότι η πυκνότητα του πλάσματος στην περιοχή όπου βρισκόταν τότε το Voyager ήταν 40 φορές πυκνότερο από ό,τι ήταν μέχρι τότε -ένδειξη ότι το σκάφος βρισκόταν πια στο πυκνό πλάσμα του διαστρικού χώρου. Το εντυπωσιακό μάλιστα είναι ότι η συχνότητα των δονήσεων βρίσκεται εντός των ορίων της ανθρώπινης ακοής, κάτι που σημαίνει ότι οι ήχοι του διαστρικού χώρου μπορούν να γίνουν ακουστοί χωρίς επεξεργασία (δείτε το παραπάνω βίντεο). «Όταν ακούσετε αυτή την ηχογράφηση, έχετε στο μυαλό σας ότι πρόκειται για ιστορικό γεγονός. Είναι η πρώτη φορά που καταγράφουμε τους ήχους του διαστρικού χώρου» είχε σχολιάσει τότε ο Ντον Γκάρνετ, υπεύθυνος του οργάνου που καταγράφει τα κύματα πλάσματος. Το Voyager 1 εκτοξεύτηκε το Σεπτέμβριο του 1977, περίπου δύο εβδομάδες μετά το σχεδόν πανομοιότυπο Voyager 2. Τα δύο σκάφη έκαναν μια περιοδεία στο Ηλιακό Σύστημα και επισκέφθηκαν τον Δία, τον Κρόνο, τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα. H NASA συνεχίζει να επικοινωνεί με τα δύο σκάφη παρά τις τεράστιες αποστάσεις τους. Τα σήματα από τη Γη χρειάζονται 18 ώρες για να ταξιδέψουν με την ταχύτητα του φωτός μέχρι το Voyager 1, σε απόσταση 15,5 δισ. χιλιομέτρων. Tο Voyager 2 αναμένεται να εξέλθει του Ηλιακού Συστήματος σε μερικά χρόνια. Βίντεο. http://physicsgg.me/2014/12/16/to-voyager-1-%ce%b1%ce%bd%ce%af%cf%87%ce%bd%ce%b5%cf%85%cf%83%ce%b5-%ce%b7%ce%bb%ce%b9%ce%b1%ce%ba%cf%8c-%cf%84%cf%83%ce%bf%cf%85%ce%bd%ce%ac%ce%bc%ce%b9/

To Top 10 της επιστήμης για το 2014. Η προσγείωση της ρομποτικής διαστημοσυσκευής Philae στις 12 Νοεμβρίου στον κομήτη 67Ρ/Τσουριούμοφ/Γκερασιμένκο ανακηρύχθηκε το Νο1 επίτευγμα της χρονιάς που φεύγει, από την επιθεώρηση «Physics World» η οποία εκδίδεται από το Ινστιτούτο Φυσικής, που εδρεύει στο Λονδίνο. Η περιπετειώδης προσγείωση του ρομπότ - εργαστηρίου θεωρήθηκε θεμελιώδους σημασίας για τη διαστημική επιστήμη, παρ’ όλο που το Philae ξέμεινε από μπαταρία, καθώς αναπήδησε αρκετές φορές στην ανώμαλη επιφάνεια του κομήτη και τελικά προσεδαφίστηκε σε ένα σκιερό μέρος που δεν επιτρέπει την επαναφόρτισή του από την ηλιακή ακτινοβολία. Πρόλαβε, πάντως, να συλλέξει και να στείλει στη Γη πολύτιμα επιστημονικά στοιχεία, ενώ δεν αποκλείεται να τα καταφέρει, κάποια στιγμή εντός του 2015, να «αναστηθεί». Η λίστα των επιστημονικών… θαυμάτων Τη δεκάδα για το 2014 συμπληρώνουν αρκετά άλλα σημαντικά επιτεύγματα από διάφορα πεδία της φυσικής όπως: * Η ανίχνευση νετρίνων από τις πυρηνικές αντιδράσεις στην «καρδιά» του Ήλιου από τη διεθνή ερευνητική κοινοπραξία Μπορεξίνο. * Ένα πείραμα με τη βοήθεια λέιζερ, στην Εθνική Εγκατάσταση Ανάφλεξης (NIF) των ΗΠΑ, που έφερε πιο κοντά την υλοποίηση της πυρηνικής σύντηξης και, έτσι, μια νέα πηγή φθηνής ενέργειας. * Η δημιουργία από βρετανούς και αμερικανούς επιστήμονες της πρώτης ακουστικής ακτίνας έλξης, που μπορεί να έλξει ένα αντικείμενο μέσω ηχητικών κυμάτων. * Η πρόκληση από μια διεθνή επιστημονική ομάδα μίνι εκρήξεων τύπου σούπερ νόβα στο εργαστήριο. * Η μέτρηση από ισραηλινούς ερευνητές για πρώτη φορά της υπερβολικά ασθενούς μαγνητικής αλληλεπίδρασης ανάμεσα σε δύο ηλεκτρόνια. * Η δημιουργία από ρώσους και αμερικανούς επιστήμονες μιας νέας ολογραφικής μνήμης, που επιτρέπει την αποθήκευση δεδομένων σε μαγνητικά ολογράμματα. * Η συμπίεση κβαντικών δεδομένων από καναδούς ερευνητές. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5190140/to-top-10-ths-episthmhs-gia-to-2014/ O ISS μέσα από τα γυαλιά του Google Glass. To Google Glass θα κάνει ένα διαστημικό ταξίδι καθώς θα βρεθεί στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στο πλαίσιο μίας έρευνας διαστημικής ιατρικής. Το Kentucky Space LLC, ένα Κέντρο Μελετών στη Βιολογία του Πανεπιστημίου Tufts, ανακοίνωσε ότι θα λάβει μέρος σε μία αποστολή στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, στην οποία θα γίνει χρήση των έξυπνων γυαλιών της Google, σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Ο τίτλος της μελέτης αυτής είναι ο ακόλουθος: “Analyzing regeneration mechanisms of planarian flatworms in the microgravity environment of space”. Ο ρόλος του Google Glass θα είναι να λειτουργήσει ως ένα εργαλείο επαυξημένης πραγματικότητας τόσο πριν όσο και μετά το ταξίδι. Δεν είναι το κύριο μέρος της έρευνας, αλλά αποτελεί έναν σημαντικό εργαλείο για την μελέτη. Θα είναι το πρώτο ταξίδι των γυαλιών της Google στο Διάστημα και αυτό από μόνο του έχει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Μπορεί τo Google Glass να μην έχει καταφέρει ακόμα να γίνει ένα προϊόν μαζικής παραγωγής με πολύ επιτυχημένη εμπορική πορεία, όπως άλλες τεχνολογικές καινοτομίες, αλλά παραμένει μοναδικό στο είδος του και μπορεί να αποτελέσει ένα ενδιαφέρον εργαλείο για μελέτες κάθε είδους από επιστημονικές ομάδες, όπως συμβαίνει στην προκειμένη περίπτωση. Το πείραμα αυτό αναμένεται να ξεκινήσει στις 16 Δεκεμβρίου 2014 σε συνεργασία με την Interapt που είναι πιστοποιημένος συνεργάτης του Google Glass, ενώ τα γυαλιά θα βρεθούν στον ISS μέσα στο 2015. http://www.pestaola.gr/o-iss-mesa-apo-ta-gyalia-toy-google-glass/ Εκπρόσωποι της NASA συζήτησαν με τους Ρώσους συναδέλφους το επιστημονικό πρόγραμμα του ΔΔΣ Από 9 έως 12 Δεκεμβρίου η αντιπροσωπεία της NASA ειχε συναντήσεις εργασίας με εκπροσώπους της ρωσικής διαστημικής βιομηχανίας, στη διάρκεια της οποίας συζητήθηκαν θέματα περαιτέρω έρευνας στο πρόγραμμα του ΔΔΣ. Στην συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου στο Κέντρο Ελέγχου της αποστολής (FSUE TsNIIMash) κλήθηκαν εμπειρογνώμονες της LOCT RSC «Energia», FGBU "SRI Yu.A. Γκαγκάριν », Ινστιτούτο του Radio Μηχανικών και Ηλεκτρονικών, Ρωσική Ακαδημία Επιστημών, Ινστιτούτο της Μόσχας Αεροπορίας (ΠΣΕ), SSC RF - ΙΒΜΡ RAS, καθώς και εκπρόσωποι του ομοσπονδιακού κράτους Ενιαία Επιχείρηση TsNIIMash. Άνοιξε την συνάντηση ο Πρώτος Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του FSUE TsNIIMash για τα επανδρωμένα προγράμματα, SK Krikalev. Από την αντιπροσωπεία των ΗΠΑ, ο Αναπληρωτής Επικεφαλής του προγράμματος ISS Joel Montalbano, επαινεσαι τις προετοιμασίες για τη συνάντηση αυτή. Στις 10 Δεκεμβρίου ήταν η δεύτερη φάση, κατά την οποία εκπρόσωποι της NASA επισκέφθηκαν το Ινστιτούτο Βιοϊατρικών Προβλημάτων, της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, πραγματοποιήθηκε συνάντηση για να συζητήσουν το σχέδιο εργασίας για τα επερχόμενα επιστημονικά πειράματα, καθώς και την πιθανή συμμετοχή της Ρωσικής κοσμοναύτικης κατά την εφαρμογή της βιολογικής έρευνας από τη NASA και της ESA. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στην προετοιμασία για την επερχόμενη ετήσια πτήση προς το ΔΔΣ του κοσμοναύτη Μιχαήλ Kornienko Roscosmos και του αστροναύτη της NASA Scott Kaylee. Οι εμπειρογνώμονες συζήτησαν τα οργανωτικά προβλήματα του επιστημονικού προγράμματος της ετήσιας εγγραφής της πτήσης, καθώς και τον προσδιορισμό συγκεκριμένων δράσεων για τη βελτιστοποίηση της αλληλεπίδρασης μεταξύ Ρώσων και Αμερικανών επιστημόνων στην προετοιμασία και την υλοποίηση του προγράμματος της βιοϊατρικής έρευνας μακράς διάρκειας διαστημικής πτήσης στον ISS για την ανάπτυξη των επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων και τις αποστολές στο βαθύ διάστημα. Η επίσκεψη των εκπροσώπων της NASA ολοκληρωθηκε με την υπογραφή των πρωτοκόλλων που διέπουν την επερχόμενη συνεργασία για την έρευνα στο χώρο. http://www.federalspace.ru/21187/

Τον κώδωνα του κινδύνου για το Web κρούει ο ιδρυτής του. Όλο και λιγότερο ελεύθερο, και περισσότερο άνισο γίνεται το Web, σύμφωνα με αναφορά του World Wide Web Foundation, του Σερ Τιμ Μπέρνερς Λι. Σύμφωνα με το ετήσιο web index, οι χρήστες του διατρέχουν όλο και μεγαλύτερο κίνδυνο κυβερνητικής παρακολούθησης, με τους νόμους εναντίον των μαζικών παρακολουθήσεων ανεπαρκείς ή και ανύπαρκτους στο 84% των χωρών. Επίσης, αναφέρεται πως η online λογοκρισία σημειώνει άνοδο. Με αφορμή την εν λόγω αναφορά, ο Τιμ Μπέρνερς Λι ζητεί την καθιέρωση της πρόσβασης στο Ίντερνετ ως ανθρωπίνου δικαιώματος. Κατά τον ίδιο, σε έναν κόσμο ο οποίος χαρακτηρίζεται από ολοένα και πιο αυξανόμενη ανισότητα, το Web έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει σημαντικό εξισορροπητή, αλλά μόνο «αν διασφαλίσουμε τα δικαιώματα στην ιδιωτικότητα, την ελευθερία της έκφρασης, την οικονομική πρόσβαση και την ουδετερότητα του διαδικτύου στους κανόνες του παιχνιδιού». Το World Wide Web Foundation, του οποίου ηγείται ο Μπέρνερς Λι, μέτρησε τη συνεισφορά του web στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική πρόοδο 86 χωρών. Στις διαπιστώσεις της αναφοράς περιλαμβάνονται επίσης τα εξής: Το 74% των χωρών είτε στερούνται ξεκάθαρων και αποτελεσματικών κανόνων ουδετερότητας διαδικτύου (net neutrality) και/ ή δημιουργούν υπόνοιες για διακρίσεις όσον αφορά στο traffic Το 62% των χωρών αναφέρουν ότι το web παίζει σημαντικό ρόλο στην πυροδότηση κοινωνικής ή πολιτικής δραστηριότητας Το 74% των χωρών δεν κάνουν αρκετά για να σταματήσουν την online παρενόχληση των γυναικών. Οι χώρες αξιολογήθηκαν υπό όρους πρόσβασης, υλικού και χρήσης, ελευθερίας και «ενδυνάμωσης». Στην κορυφή της λίστας βρίσκεται η Δανία, και ακολουθούν η Φινλανδία, η Νορβηγία, η Μ. Βρετανία και η Σουηδία, με την Ελλάδα να βρίσκεται στην 30ή θέση. Όπως τονίζεται στην αναφορά, οι διαμορφωτές πολιτικής θα πρέπει να επιταχύνουν την πρόοδο όσον αφορά στην πρόσβαση όλων στο Διαδίκτυο («η φτώχεια δεν πρέπει να εμποδίζει κανέναν, όπου και αν είναι, από το να συνδέεται»), να προβούν στην εξομάλυνση του «γηπέδου» (μέσω πρόληψης των διακρίσεων στις τιμές όσον αφορά στο traffic), να επενδύσουν στη δημόσια παιδεία υψηλής ποιότητας για να διασφαλιστεί ότι η τεχνολογική πρόοδος δεν αφήνει πίσω κάποιες ομάδες, να προωθήσουν τη συμμετοχή στις δημοκρατικές διαδικασίες και την προστασία της ελευθερίας στην άποψη, και να δημιουργήσουν ευκαιρίες για τις γυναίκες και τις περιθωριοποιημένες ομάδες επενδύοντας περισσότερο στις τεχνολογίες πληροφορικής με στόχο να ξεπεραστούν εμπόδια στην υγεία, την παιδεία, τη γεωργία και την ισότητα των φύλων. http://www.naftemporiki.gr/story/890421/ton-kodona-tou-kindunou-gia-to-web-krouei-o-idrutis-tou

Για πρώτη φορά στο φως ίχνη της «σκοτεινής» ύλης; «Αποτυπώματα» της σκοτεινής ύλης υποστηρίζουν πως ανακάλυψαν για πρώτη φορά επιστήμονες από την Ομοσπονδιακή Πολυτεχνική Σχολή της Λοζάνης και το πανεπιστήμιο του Λάιντεν. Τα ίχνη προέκυψαν από τις αναλύσεις σημάτων ακτίνων Χ τόσο από τον γαλαξία μας όσο και από άλλους κοντινούς αστρικούς σχηματισμούς καθώς, όπως διαπίστωσαν οι αστροφυσικοί, ένα από αυτά τα σήματα δεν μπορεί να εξηγηθεί από αλληλεπιδράσεις της συμβατικής ύλης. Οι ερευνητές θα δημοσιεύσουν τη μελέτη τους σε προσεχές τεύχος του περιοδικού Physical Review Letters. Όπως αναφέρουν στην ανακοίνωση που εξέδωσαν περιγράφοντας την ανακάλυψη, στο άρθρο θα περιγράφουν τη διαδικασία ανάλυσης των σημάτων ακτίνων Χ, τα οποία προήλθαν από τον γαλαξία Ανδρομέδα, το σμήνος γαλαξιών Περσέας Ι, αλλά και από τον γαλαξία μας. Τα δεδομένα προήλθαν από το XMM-Newton, το διαστημικό τηλεσκόπιο της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας διαστήματος (ESA). Κατά την ανάλυσή τους, οι επιστήμονες απομόνωσαν και αφαίρεσαν όλα τα σήματα που προέρχονται από γνωστές πηγές και σωματίδια. Έτσι, απέμεινε μια κατηγορία σημάτων που δεν μπορούσε να αποδοθεί στη δράση των «συστατικών» της ορατής ύλης. «Η κατανομή των σημάτων αντιστοιχεί ακριβώς στη συμπεριφορά που προβλέπουμε για τη σκοτεινή ύλη, η οποία έχει μεγαλύτερη συγκέντρωση και είναι ισχυρότερη στο κέντρο αυτών των σχηματισμών, ενώ διαχέεται και εξασθενεί όσο απομακρυνόμαστε από αυτό», αναφέρει στην ανακοίνωση ο Όλεγξ Ρουτσάισκι, από την Ομοσπονδιακή Πολυτεχνική Σχολή της Λοζάνης. Η ύπαρξη της σκοτεινής ύλης έχει προταθεί θεωρητικά από τους αστρονόμους εδώ και δεκαετίες, καθώς διαπίστωσαν πως η ποσότητα της συμβατικής ύλης δεν μπορεί να εξηγήσει φαινόμενα όπως τις κινήσεις των άστρων στους γαλαξίες. Μάλιστα, λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα φαινόμενα, οι επιστήμονες εκτιμούν πως το σύμπαν αποτελείται κατά 26,8% από σκοτεινή ύλη και μόλις κατά 4,9% από ορατή. Σύμφωνα με το θεωρητικό μοντέλο που περιγράφει τη «σκοτεινή» ύλη, τα συστατικά της δεν εκπέμπουν φως ή ηλεκτρονική ακτινοβολία σε οποιοδήποτε άλλο μήκος κύματος. Αντίθετα, ο αποκλειστικός τρόπος που αλληλεπιδρά με τη συμβατική ύλη είναι μέσω της βαρυτικής δύναμης. Στο άρθρο, οι επιστήμονες θα περιγράφουν επίσης έναν σπάνιο μηχανισμό που, όπως υποθέτουν, μπορεί να προκάλεσε αυτά τα ανεξήγητα σήματα – την εκπομπή φωτονίων κατά τη διάσπαση των «αποστειρωμένων νετρίνων», ενός είδους σωματιδίων που προβλέπονται θεωρητικά και, σε αντίθεση με τα συμβατικά νετρίνα, αλληλεπιδρούν αποκλειστικά μέσω βαρύτητας. Τα «αποστειρωμένα νετρίνα» είναι τόσο δύσκολο να εντοπισθούν που έχουν αποκτήσει το παρατσούκλι «φαντάσματα των φαντασμάτων». Αν επιβεβαιωθεί η ανάλυση των επιστημόνων, τότε ο γαλαξίας μας περιέχει τετραπλάσια σκοτεινή ύλη συγκριτικά με την ορατή, όπως αυτοί υπολόγισαν. Βέβαια, το πιο σημαντικό είναι πως για πρώτη φορά θα εξακριβωθεί πως όντως υπάρχει, ενώ επίσης θα έχει πλέον βρεθεί ένας τρόπος για τη μελέτη της με βάση παρατηρησιακά δεδομένα. «Η επιβεβαίωση της ανακάλυψης θα ανοίξει τον δρόμο για την κατασκευή νέων τηλεσκοπίων, ειδικά σχεδιασμένων για την εξέταση των σημάτων από τα σωματίδια της σκοτεινής ύλης. Επίσης, θα ξέρουμε πια πού να ψάξουμε στο σύμπαν για να εντοπίσουμε τις δομές από αυτά τα σωματίδια, αποκτώντας έτσι περισσότερα στοιχεία για το πώς σχηματίσθηκε το σύμπαν», αναφέρει ο Αλεξέι Μπογιάρσκι στην ανακοίνωση της ομάδας. http://www.naftemporiki.gr/story/890478/gia-proti-fora-sto-fos-ixni-tis-skoteinis-ulis

O Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων επιστρέφει ισχυρότερος τον Μάρτιο. Μια σημαντική είδηση για τον κόσμο της φυσικής είναι ότι, όπως ανακοίνωσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών (CERN), ο μεγάλος υπόγειος επιταχυντής του, μήκους 27 χιλιομέτρων, κάτω από τα γαλλοελβετικά σύνορα, ο οποίος από τον Φεβρουάριο του 2013 βρίσκεται εκτός λειτουργίας για συντήρηση και αναβάθμιση, θα ενεργοποιηθεί ξανά τον Μάρτιο του 2015. Λίγες εβδομάδες αργότερα, κατά πάσα πιθανότητα μέσα στον Μάιο, θα αρχίσουν οι συγκρούσεις υποατομικών σωματιδίων σχεδόν με διπλάσια ενέργεια από ό,τι πριν, φθάνοντας πλέον τα 13 τεραηλεκτρονιοβόλτ (TeV). Η νέα περίοδος λειτουργίας του επιταχυντή θα διαρκέσει τρία χρόνια. Σε αυτό το διάστημα, όπως ελπίζουν οι φυσικοί, θα υπάρξουν νέες αποκαλύψεις - ορόσημα, όπως η ιστορική ανακάλυψη του σωματιδίου (μποζονίου) του Χιγκς το 2012, οι οποίες θα ανοίξουν νέους ορίζοντες για τη σύγχρονη Φυσική, σχετικά με τη φύση και τη δομή της ύλης και του σύμπαντος. Μυστήρια όπως οι άλλες διαστάσεις, η σκοτεινή ύλη, η σκοτεινή ενέργεια, η σχετική έλλειψη αντιύλης κ.α. αναζητούν απάντηση. Μέγα ζητούμενο είναι, εν προκειμένω, κατά πόσο θα επιβεβαιωθεί τελικά ή όχι η θεωρία της υπερσυμμετρίας, την οποία πολλοί φυσικοί (μεταξύ των οποίων ο επιφανής έλληνας φυσικός και ακαδημαϊκός Δημήτρης Νανόπουλος) υποστηρίζουν ως την πιθανότερη λύση «εμπλουτισμού» του σημερινού «Καθιερωμένου Προτύπου». Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, όλα τα γνωστά βασικά σωματίδια της ύλης διαθέτουν ένα βαρύτερο αλλά αόρατο υπερσυμμετρικό σωματίδιο - σύντροφο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231371091

Ενα σμήνος από… Πλούτωνες σε κοντινό άστρο. Οπως αποδεικνύεται πλέον καθημερινά το νέο αστεροσκοπείο ALMA στη Χιλή με τα 66 ισχυρά ραδιοτηλεσκόπια που διαθέτει θα αποτελέσει το επίγειο επίκεντρο της διαστημικής εξερεύνησης. Ομάδα αστρονόμων χρησιμοποιώντας τα ραδιοτηλεσκόπια του ALMA εντόπισαν ένα εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο που λαμβάνει χώρα σε ένα κοντινό νεαρό άστρο. Ερευνητές με επικεφαλής τον Αναπληρωτή Διευθυντή του ALMA Στιούαρτ Κόρντερ και τον Λούκα Ρίτσι του Κέντρου Αστροφυσικής Harvard Smithsonian έστρεψαν τα τηλεσκόπια στο HD 107146, ένα άστρο ηλικίας 100 εκ. ετών που βρίσκεται σε απόσταση 90 ετών φωτός στον αστερισμό της Κόμης της Βερενίκης. Το άστρο αυτό έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με αυτά του Ηλιου και ήδη έχει σχηματιστεί γύρω από αυτό ένας δίσκος κοσμικής ύλης. Οι ερευνητές εντόπισαν ότι στις εξωτερικές περιοχές του δίσκου σε απόσταση περίπου 13 δισ. χιλιομέτρων από το άστρο εξελίσσεται ένα εντυπωσιακό φαινόμενο. Πιο συγκεκριμένα υπάρχει σε εκείνη την περιοχή μια γιγάντια παραγωγή σκόνης. Σύμφωνα με τους ερευνητές στην συγκεκριμένη περιοχή έχουν σχηματιστεί ολόκληρα σμήνη από διαστημικά αντικείμενα στο μέγεθος του Πλούτωνα. Οπως αναφέρουν οι ερευνητές η βαρύτητα αυτών των αντικειμένων παγιδεύει μικρότερα αντικείμενα και τα υποχρεώνει να συγκρούονται δημιουργώντας έτσι τη σκόνη που εντόπισαν τα τηλεσκόπια. Η ανακάλυψη θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική επειδή στο συγκεκριμένο άστρο εξελίσσεται με μεγάλη ταχύτητα η δημιουργία ενός πλανητικού συστήματος και έτσι οι επιστήμονες έχουν πλέον νέα στοιχεία για την όλη διαδικασία. Η ανακάλυψη θα δημοσιευθεί στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=659602

Αστροναύτης και φωτογράφος Ένα σύντομο βίντεο που μας δείχνει πως ο αστροναύτης της NASA Don Pettit συλλαμβάνει μοναδικές εικόνες «από ψηλά» – από το εσωτερικό του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού: Βίντεο. http://physicsgg.me/2014/12/11/%ce%b2%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%ce%b1%cf%83%cf%84%cf%81%ce%bf%ce%bd%ce%b1%cf%8d%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%86%cf%89%cf%84%ce%bf%ce%b3%cf%81%ce%ac%cf%86%ce%bf%cf%82/

Το Big Bang ίσως «γέννησε» ένα παράλληλο σύμπαν όπου ο χρόνος κυλά αντίστροφα. Χάρις στη Μεγάλη Έκρηξη, είναι πιθανόν να δημιουργήθηκαν δύο «κατοπτρικά» σύμπαντα, στα οποία τα «βέλη του χρόνου» έχουν αντίθετη κατεύθυνση, υποστηρίζουν Καναδοί και Βρετανοί επιστήμονες. Σύμφωνα με τη θεωρία που ανέπτυξαν, αν τα νοήμονα όντα σε κάθε «κόσμο» μπορούσαν να παρατηρήσουν το δεύτερο «κατοπτρικό» σύμπαν, τότε θα διαπίστωναν πως ο χρόνος κυλά σε αυτό αντίστροφα. Η θεωρία διατυπώθηκε από τον Βρετανό δρα Τζούλιαν Μπάρμπουρ και τους Τιμ Κοσλόφσκι και Φλάβιο Μερκάτι, οι οποίοι εργάζονται στον Καναδά και πιο συγκεκριμένα στο πανεπιστήμιο του Νιου Μπράνσγουικ και το Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής Perimeter, αντίστοιχα. Με αυτήν, οι τρεις φυσικοί επιχειρούν να απαντήσουν σε έναν από τους πιο περίπλοκους «γρίφους» σχετικά με τη λειτουργία του σύμπαντος που ζούμε: για ποιον λόγο όλα τα «αυθόρμητα» φυσικά φαινόμενα εξελίσσονται πάντοτε προς μια κατεύθυνση – π.χ. όταν καίγεται, ένα κομμάτι ξύλο μετατρέπεται σε στάχτη, χωρίς να συμβαίνει ποτέ το αντίστροφο. Αυτή η αναπόδραστη κίνηση του χρόνου «από το παρόν στο μέλλον» περιγράφεται από τη θερμοδυναμική, όπως έδειξε ήδη από τον 19ο αιώνα ο Αυστριακός φυσικός Λούντβιχ Μπόλτζμαν. Έτσι, αυτό που αντιλαμβανόμαστε σαν κατεύθυνση του «βέλους του χρόνου» δεν είναι τίποτε άλλο από την τάση που έχουν όλα τα συστήματα να μεταβαίνουν από καταστάσεις υψηλότερης οργάνωσης σε μεγαλύτερη αταξία. Αυτό το μέτρο της αταξίας ονομάζεται εντροπία, η οποία με βάση τον δεύτερο νόμο της θερμοδυναμικής δεν μπορεί να μειώνεται σε ένα κλειστό σύστημα – όπως είναι το σύμπαν. Την ίδια στιγμή, όμως, όλες οι υπόλοιπες εξισώσεις που περιγράφουν το σύμπαν –είτε πρόκειται για τον νόμο της βαρύτητας, είτε για την κβαντομηχανική, είτε για τη θεωρία της σχετικότητας– δεν προβλέπουν μια συγκεκριμένη κατεύθυνση για τον χρόνο. Κάτι που σημαίνει πως «δουλεύουν» εξίσου καλά, είτε ο χρόνος «κυλά προς τα εμπρός» είτε αντίστροφα. «Είναι μυστήριο. Παρά τα όσα προβλέπουν οι εξισώσεις, το σύμπαν διαστέλλεται, ο άνθρωπος γερνάει και όλα δείχνουν να οδεύουν σε μεγαλύτερη αταξία», λέει χαρακτηριστικά ο Μπάρμπουρ στη βρετανική Daily Mail. Όπως σημειώνει στην εφημερίδα, το σύμπαν μοιάζει με ένα παγάκι το οποίο θα λιώσει, όταν βρεθεί μέσα σε νερό, μεταβαίνοντας έτσι σε μια πιο κατάσταση μικρότερης οργάνωσης. Για να μελετήσουν το σύμπαν, οι τρεις φυσικοί ανέλυσαν μια προσομοίωση σε υπολογιστή 1.000 σημειακών σωματιδίων, τα οποία αλληλεπιδρούν μέσω της βαρύτητας – για μέτρο της αταξίας του συστήματος, χρησιμοποίησαν τις μεταξύ τους αποστάσεις. Στη συνέχεια, από μία κατάσταση μέγιστης ομοιομορφίας, που αναλογεί στη στιγμή της Μεγάλης Έκρηξης, επέτρεψαν στο σύστημα να εξελιχθεί με δύο εναλλακτικά σενάρια, αντιστοιχώντας σε αυτά και διαφορετική κατεύθυνση για το «βέλος του χρόνου». Όπως διαπίστωσαν, και τα δύο σενάρια είχαν σαν αποτέλεσμα να σχηματισθούν οργανωμένες δομές, το ισοδύναμο των γαλαξιών και των πλανητών σε ένα «πραγματικό» σύμπαν. Όπως αναφέρει το Scientific American, το αποτέλεσμα σημαίνει πως τα δύο μονοπάτια είναι ισοδύναμα προς την εξέλιξή τους. «Με άλλα λόγια, όπως έδειξε το μοντέλο, από το ίδιο παρελθόν είναι πιθανόν να προέκυψαν δύο διαφορετικά μέλλοντα», σημειώνει χαρακτηριστικά το περιοδικό. Κάτι που, από κοσμολογικής σκοπιάς, σημαίνει πως δεν αποκλείεται εκτός από το σύμπαν μας, ο ίδιος «πυρήνας» απειροελάχιστων διαστάσεων να δημιούργησε κι έναν δεύτερο «κατοπτρικό» κόσμο, όπου ο χρόνος «κυλά προς τα πίσω». http://www.naftemporiki.gr/story/890040/to-big-bang-isos-gennise-ena-parallilo-sumpan-opou-o-xronos-kula-antistrofa

Παγκόσμιο ρεκόρ από «επιτραπέζιο» επιταχυντή. Τις δυνατότητες μιας εναλλακτικής τεχνολογίας για την επιτάχυνση σωματιδίων απέδειξε στην πράξη ομάδα επιστημόνων από το Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Berkeley στις ΗΠΑ. Αξιοποιώντας τη συγκεκριμένη τεχνολογία, η οποία βασίζεται σε ιονισμένο αέριο που μέσω λέιζερ έχει μετατραπεί σε πλάσμα, οι επιστήμονες κατάφεραν να επιταχύνουν μια δέσμη σωματιδίων ηλεκτρονίων σε ενέργεια 4,2 δισεκατομμύρια ηλεκτρονιοβόλτ (eV). Για να συμβεί αυτό, η δέσμη δεν χρειάσθηκε να διανύσει απόσταση μεγαλύτερη από 9 εκατοστά μέσα στη διάταξη, κάτι που σημαίνει πως η ομάδα κατέρριψε το παγκόσμιο ρεκόρ μεγαλύτερης επιτάχυνσης ανά μονάδα μήκους, για συσκευή τέτοιας κατηγορίας. Την ίδια στιγμή που ο επιταχυντής είχε τόσο μικρές διαστάσεις, ώστε να χωρά σε ένα τραπέζι. Πέρα από τις πρακτικές εφαρμογές, οι επιταχυντές παίζουν σημαντικό ρόλο και στην έρευνα. Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) του CERΝ, χάρις στον οποίο επιβεβαιώθηκε πρόσφατα η ύπαρξη του μποζονίου Χιγκς, ενός υποσωματιδίου που είχε προταθεί εδώ και δεκαετίες ως ο μηχανισμός που προσδίδει μάζα στα σωματίδια. Ο τρόπος όμως λειτουργίας διατάξεων σαν LHC δημιουργεί σοβαρά πρακτικά προβλήματα στην κατασκευή ακόμη ισχυρότερων επιταχυντών. Ο λόγος είναι πως τέτοιες διατάξεις επιταχύνουν τις δέσμες σωματιδίων με τη χρήση ηλεκτρικών πεδίων, τα οποία παράγονται μέσα σε μια μεταλλική κοιλότητα. Με αυτή την τεχνική, η κινητική ενέργεια των δεσμών δεν μπορεί όμως να αυξηθεί περισσότερο από 100 εκατομμύρια eV ανά μέτρο. Έτσι, για να αγγίζουν οι δέσμες μέσα στον LHC τις ενέργειες που είχαν προβλεφθεί, η περίμετρος του επιταχυντή είναι 17,3 χιλιόμετρα. Και, όπως είναι φυσικό, ο «διάδοχος» του LHC, για να είναι ισχυρότερος, θα πρέπει να έχει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις. Τα παραπάνω εξηγούν γιατί το ρεκόρ που πέτυχε το Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Berkeley ίσως αποδειχθεί στο μέλλον ένα σημαντικό ορόσημο για την κατασκευή πιο μικρών αλλά εξίσου ισχυρών επιταχυντών. Παράλληλα, δίνει τη δυνατότητα να δημιουργηθούν ακόμη πιο «συμπαγή», σε σχέση με τα σημερινά, λέιζερ ακτίνων Χ. Αυτά τα μηχανήματα θα λειτουργούν όπως και το πρωτότυπο που κατασκεύασε το Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Berkeley και με το οποίο κατέρριψε το ρεκόρ. Πιο συγκεκριμένα, η ομάδα «βομβάρδισε» ποσότητα αερίου με λέιζερ, την οποία μετέτρεψε έτσι σε πλάσμα, προκαλώντας στη συνέχεια μια χωρική ανισοκατανομή στα φορτία του. Αυτή η ανισοκατανομή δημιούργησε ένα ηλεκτρικό πεδίο, που επιτάχυνε τη δέσμη. Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες, με αυτό τον τρόπο, η κινητική ενέργεια ανά μονάδα μήκους που απέκτησε η δέσμη ήταν 1.000 μεγαλύτερη συγκριτικά με τους επιταχυντές που βασίζονται στην εφαρμογή ηλεκτρικών πεδίων. http://www.naftemporiki.gr/story/890000/pagkosmio-rekor-apo-epitrapezio-epitaxunti

ESA Euronews: Η Ευρώπη και το μέλλον της εξερεύνησης του διαστήματος. Το 2014 ήταν η πλέον εντυπωσιακή χρονιά για το ηλιακό μας σύστημα. Καταφέραμε να προσγειωθούμε σε ένα πλανήτη, νέοι αστροναύτες βρίσκονται ήδη στο διάστημα, την στιγμή που είναι προγραμματισμένες μία σειρά από καινούργιες αποστολές. Ποιο είναι το μέλλον της εξερεύνησης του διαστήματος στην Ευρώπη; Θα απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα, πρώτα όμως μερικές νέες πληροφορίες για σύμπαν. Βίντεο. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2014/12/ESA_Euronews_Rockets_Mars_and_Europe_s_future_in_space http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/ESA_Euronews_E_Eyrhope_kai_to_mhellon_tes_exerehuneses_toy_diasthematos

Λύθηκε ο γρίφος του όρους Σαρπ. Oι υπεύθυνοι του προγράμματος του διαστημικού οχήματος Curiosity της NASA πιστεύουν ότι σήμερα πλέον μπορούν να απαντήσουν γιατί στο σημείο προσεδάφισης του ρομποτικού οχήματος στον κρατήρα Γκέιλ υπάρχει ένας μεγάλος ορεινός όγκος. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι πρόκειται για τα υπολείμματα ιζημάτων από διαδοχικές λίμνες που κάποτε γέμιζαν τη βαθιά λεκάνη, ιζήματα που συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια δεκάδων εκατομμυρίων ετών. Μόνο αργότερα οι άνεμοι δημιούργησαν την πεδιάδα που περιβάλλει την κορυφή, η οποία έχει ύψος πέντε χιλιομέτρων. Αν αυτή η προσέγγιση ευσταθεί, τότε θα πρέπει να θεωρήσουμε βέβαιο ότι το κλίμα στον πλανήτη Αρη ήταν πολύ πιο θερμό και υγρό κατά τα πρώτα δύο δισεκατομμύρια χρόνια από ό,τι αναγνώριζαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες. Οπως αναφέρει η επιστημονική ομάδα, ο αρχαίος Αρης θα πρέπει να είχε πλήθος βροχοπτώσεων ή χιονοπτώσεων ώστε να μπορεί να διατηρεί τέτοιες συνθήκες υγρασίας. Αυτό κατά τους ερευνητές σημαίνει ότι πιθανώς στην επιφάνειά του κάποτε να υπήρχε και ένας ολόκληρος ωκεανός. Επί δεκαετίες οι επιστήμονες υπολόγιζαν ότι οι βορειότερες πεδιάδες ενδεχομένως να «φιλοξενούσαν» κάποια λίμνη στα πρώτα χρόνια μετά τη γέννηση του πλανήτη Αρη. Τα τελευταία στοιχεία που συγκέντρωσε το ρομποτικό όχημα φαίνεται να καθιστούν πιθανό ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Πολύ συχνά παρατηρούνται σε κρατήρες όπως ο Γκέιλ κεντρικοί λοφίσκοι, οι οποίοι συνήθως δημιουργούνται μετά την πρόσκρουση κάποιου αστεροειδούς ή κομήτη και τη δημιουργία μιας λεκάνης στην περιοχή. Ωστόσο, η ύπαρξη του όρους Σαρπ δεν μπορεί να εξηγηθεί με αυτό τον τρόπο λόγω του μεγέθους του. Οι αποκαλύψεις του Curiosity έγιναν ύστερα από ένα ολόκληρο χρόνο παρατηρήσεων και καταγραφών καθώς το ρομποτικό όχημα εκινείτο από το σημείο που προσεδαφίστηκε το 2012 νοτίως προς τη μεγάλη κορυφή. Κατά τη διάρκεια αυτής της χρονικής περιόδου το ρομπότ ανίχνευσε πολλά ιζήματα τα οποία είχαν εναποτεθεί από αρχαία ποτάμια. Καθώς κινήθηκε το ρομποτικό όχημα νοτιότερα, έγινε σαφέστερο ότι αυτή η δραστηριότητα κατέληγε σε δέλτα και σε στατικές λίμνες στο κέντρο της λεκάνης. Ομως το σαφέστερο σημάδι που είχαμε γι’ αυτό ήταν η κλίση αυτών των ιζημάτων τα οποία καταβυθίζονταν προς την πλευρά του βουνού. «Πάντα βλέπουμε το ίδιο συστηματικό πρότυπο, κάτι που πραγματικά προκαλεί εντύπωση», εξηγεί ο καθηγητής Σαντζίβ Γκούπτα του Κολεγίου Ιμπίριαλ του Λονδίνου. Αυτή η κλίση των ιζημάτων υποδεικνύει ότι το νερό έτρεχε από τα χείλη του κρατήρα προς το κέντρο της κοιλάδας όπου και πρέπει να συγκεντρωνόταν. Καθώς περνούσαν τα εκατομμύρια χρόνια, τα ιζήματα δημιουργούσαν αυτό που σήμερα γνωρίζουμε ως όρος Σαρπ. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό το μυστήριο επιλύθηκε μόνο χάρη στην ύπαρξη του ρομποτικού οχήματος Curiosity και δεν ήταν δυνατόν να λυθεί από τις παρατηρήσεις των δορυφόρων. http://www.kathimerini.gr/795269/article/epikairothta/episthmh/ly8hke-o-grifos-toy-oroys-sarp

Γιγάντια γαλάζια άστρα ενώνονται. Για αρκετές δεκαετίες, οι αστρονόμοι νόμιζαν ότι επρόκειτο για ένα μεγάλο, λαμπρό άστρο. Στην πραγματικότητα όμως είναι δύο γιγάντια άστρα στη διαδικασία της συγχώνευσης, αποκαλύπτουν νέες παρατηρήσεις. Και η ένωση των δύο γιγάντων θα μπορούσε να είναι εκρηκτική. Η μελέτη που παρουσιάζουν ισπανοί ερευνητές στην επιθεώρηση Astronomy & Astrophysics αφορά το αντικείμενο MY του αστερισμού της Καμηλοπάρδαλης, γνωστό και ως MY Cam. Η ανάλυση δείχνει ότι δεν πρόκειται για μεμονωμένο άστρο αλλά για δυαδικό σύστημα, στο οποίο δύο άστρα κινούνται σε τροχιά το ένα γύρω από το άλλο. Και τα δύο είναι άστρα της κατηγορίας «Ο», η οποία περιλαμβάνει γίγαντες εξαιρετικά μεγάλης θερμοκρασίας και φωτεινότητας, πιο γαλάζια από τον Ήλιο. Το ένα έχει μάζα 38 φορές μεγαλύτερη από του Ήλιου και το δεύτερο 32 φορές μεγαλύτερη. Τα δύο άστρα, τα οποία είναι νεογέννητα με ηλικία μόλις 2 εκατομμυρίων ετών, ολοκληρώνουν μια περιφορά το ένα γύρω από το άλλο κάθε 28 ώρες. Βρίσκονται μάλιστα τόσο κοντά το ένα με το άλλο ώστε τα εξωτερικά τους στρώματα βρίσκονται σε επαφή. Κανείς δεν γνωρίζει πότε θα ολοκληρωθεί η συγχώνευση και τι θα ακολουθήσει. Όπως επισημαίνει ο δικτυακός τόπος του Science, ορισμένα υπολογιστικά μοντέλα δείχνουν ότι η συγχώνευση θα κορυφωθεί με μια έκρηξη ακτινοβολίας, ενώ άλλα προβλέπουν ότι το γιγάντιο άστρο που θα προκύψει θα ανεβάσει απότομα θερμοκρασία. Σε κάθε περίπτωση, το MY Cam είναι το μόνο γνωστό δυαδικό σύστημα στη διαδικασία συγχώνευσης. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231370016

Rosetta: Η Γη μάλλον δεν απέκτησε νερό από παγωμένους κομήτες. Αν η Γη απέκτησε κάποτε το νερό της από το Διάστημα, πιθανότατα δεν θα το έφεραν παγωμένοι κομήτες, αλλά αστεροειδείς που έπεσαν πριν από τουλάχιστον τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια, όπως προκύπτει από τα τελευταία στοιχεία της περιπετειώδους αποστολής της «Ροζέτα» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA). H ανάλυση των υδρατμών γύρω από τον κομήτη - στόχο 67Ρ/Τσουριούμοφ - Γκερασιμένκο, η οποία έγινε από το επιστημονικό όργανο «Ροζίνα» της διαστημοσυσκευής, έδειξε ότι η χημική σύνθεσή του νερού του είναι πολύ διαφορετική από το νερό του πλανήτη μας. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν οι κομήτες βγουν από το «κάδρο», παραμένει το μεγάλο ερώτημα πώς η Γη βρέθηκε να έχει τόσο νερό (καλύπτει το 71% της επιφάνειάς της), πράγμα που εδώ και χρόνια αποτελεί πηγή έντονης επιστημονικής διαμάχης. Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια Κάθριν Άλτβεγκ του ελβετικού Πανεπιστημίου της Βέρνης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Science", σύμφωνα με το BBC, τα πρακτορεία Ρόιτερς και Γαλλικό και το «New Scientist», ανέλυσαν το νερό του κομήτη, εστιάζοντας στην ποσότητα δευτερίου που αυτό περιέχει, δηλαδή ενός βαρέος ισοτόπου του υδρογόνου. Δύο άτομα υδρογόνου και ένα άτομο οξυγόνου συνθέτουν το μόριο του νερού, εξ ου και ο χημικός τύπος του είναι Η2Ο. Όμως μερικές φορές ένα άτομο υδρογόνου αντικαθίσταται από ένα βαρύτερο ισότοπό του, το δευτέριο και έτσι για κάθε 10.000 κανονικά μόρια νερού, υπάρχουν τρία «βαριά» μόρια νερού που περιέχουν ένα άτομο δευτερίου. Η ανάλυση έδειξε ότι η αναλογία δευτερίου/κανονικού υδρογόνου στο νερό του κομήτη είναι υπερτριπλάσια (3,4 φορές μεγαλύτερη) σε σχέση με το νερό της Γης, γεγονός που σημαίνει ότι ο εν λόγω κομήτης διαθέτει το πιο «βαρύ» νερό που έχει βρεθεί ποτέ στο ηλιακό σύστημα. Από την άλλη, οι μελέτες μετεωριτών, οι οποίοι προέρχονται από αστεροειδείς, έχουν δείξει ότι η αναλογία του δευτερίου στο νερό τους είναι μικρότερη και πιο παραπλήσια με αυτή του νερού της Γης. Οι επιστήμονες χρειάζονται και άλλες μετρήσεις από περισσότερους κομήτες για να σιγουρευτούν, αλλά η ζυγαριά φαίνεται πλέον να κλίνει υπέρ των αστεροειδών, όσον αφορά την προέλευση του γήινου νερού. Οι επιστήμονες δεν μπορούν ακόμη να αποκλείσουν πάντως την πιθανότητα ότι άλλοι κομήτες έχουν διαφορετική αναλογία δευτερίου στο νερό τους, ενώ δεν αποκλείεται ακόμη και ο ίδιος ο κομήτης 67Ρ/Τσουριούμοφ - Γκερασιμένκο να έχει διαφορετική χημική σύνθεση νερού σε διαφορετικά σημεία του. Η -πιθανώς προσωρινή- απώλεια του ρομποτικού σκάφους «Φίλαι» που προ εβδομάδων προσεδαφίστηκε στον κομήτη, αλλά ξέμεινε από μπαταρία, δεν επιτρέπει, προς το παρόν τουλάχιστον, να γίνουν περαιτέρω αναλύσεις πάνω στην επιφάνεια του κομήτη, έτσι ώστε να διασταυρωθούν τα ευρήματα που έκανε το όργανο «Ροζίνα» από το μητρικό σκάφος «Ροζέτα», το οποίο συνεχίζει να παρακολουθεί από κοντά τον κομήτη. Οι κομήτες έχουν πολύ περισσότερο νερό από τους αστεροειδείς, μερικοί από τους οποίους δεν έχουν καθόλου. Επιπλέον, πολλοί περισσότεροι αστεροειδείς (γύρω στους 650.000) έχουν ανακαλυφθεί σε σχέση με κομήτες (περίπου 4.000). Εξάλλου, το 1986, όταν ο γνωστός κομήτης Χάλεϊ είχε πλησιάσει στη Γη, οι επιστήμονες είχαν την ευκαιρία να αναλύσουν σταγονίδια από το νερό του και είχαν βρει ότι η αναλογία δευτερίου - υδρογόνου σε αυτόν ήταν διπλάσια (δηλαδή αρκετά διαφορετική) από το νερό της Γης. Ανάλογες ήσαν οι κατοπινές μετρήσεις από δύο ακόμη κομήτες που πλησίασαν τη Γη, τον Χιακουτάκε (1996) και τον Χάλε - Μποπ (1997), αδυνατίζοντας περαιτέρω την θεωρία των κομητών ως «δωρητών» του νερού της Γης. Όμως το 2010, η ανάλυση του νερού του κομήτη Χάρτλεϊ-2, που έγινε με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου «Χέρσελ», έδειξε ότι η χημική σύνθεση του νερού του πλησιάζει πολύ περισσότερο το γήινο. Μετά από όλο αυτό το... μπλέξιμο, αρκετοί επιστήμονες προτιμούν να αποκλείσουν τελείως την εξ ουρανού προέλευση του νερού μας, είτε από αστεροειδείς είτε από κομήτες, και να εστιάσουν σε άλλες εξηγήσεις καθαρά γήινες. Όμως η τελική ετυμηγορία της επιστήμης εκκρεμεί… http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=64107117

Orion. Το Orion κατέληξε από το αχανές διάστημα στον Ειρηνικό Ωκεανό και περισυνελέγη από το πλοίο του αμερικανικού ναυτικού Anchorage. Ο συντονισμός της ομάδας του αμερικανικού ναυτικού και αυτής της NASA αποδείχθηκε εξαιρετικός και έτσι το διαστημόπλοιο ανασύρθηκε με απόλυτη επιτυχία έξω από το νερό. Έτσι το Orion πήρε το δρόμο της επιστροφής του προς τη βάση του. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BF-%CF%80%CE%BB%CE%BF%CE%AF%CE%BF-%CE%BC%CE%B1%CE%B6%CE%B5%CF%8D%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CF%8C%CF%80%CE%BB%CE%BF%CE%B9%CE%BF-orion-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7-%CE%B8%CE%AC%CE%BB%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%B1-%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%85%CF%80%CF%89%CF%83%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CE%BD%CE%B5%CF%82

Προσκρούσεις αστεροειδών «έδωσαν βασικά συστατικά της ζωής» Ένα λέιζερ ακραίας ισχύος χρησιμοποιήθηκε στην Τσεχία για να αναπαράγει τις εφιαλτικές συνθήκες μιας πρόσκρουσης αστεροειδούς στη Γη. Και τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο βομβαρδισμός του πλανήτη παρήγαγε τα βασικά συστατικά του RNA, το οποίο ήταν πιθανώς το πρώτο μόριο που χρησιμοποιήθηκε ως γενετικό υλικό. Αρκετοί πλανητολόγοι πιστεύουν σήμερα ότι τα αμινοξέα των πρωτεϊνών και οι χημικές βάσεις του DNA και του RNA μεταφέρθηκαν στη Γη από αστεροειδείς και κομήτες, οι οποίοι είναι πλούσιοι σε οργανικές ουσίες. Το τελευταίο πείραμα δίνει τώρα μια εναλλακτική θεωρία, σύμφωνα με την οποία μεγάλες ποσότητες των βασικών συστατικών του RNA θα μπορούσαν να είχαν δημιουργηθεί τη στιγμή της πρόσκρουσης. Διεθνής ομάδα ερευνητών χρησιμοποίησε ένα πανίσχυρο λέιζερ της Τσεχικής Ακαδημίας Επιστημών για να βομβαρδίσει ένα υγρό μείγμα που περιείχε άργιλο και μεθαναμίδιο, μια απλή ουσία που σχηματίζεται από την αντίδραση νερού με υδροκυάνιο. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι το μεθαναμίδιο μπορεί να υπήρχε σε μεγάλες ποσότητες στη νεογέννητη Γη. Το λέιζερ βομβάρδισε το μείγμα για ένα τρίτο του νανοδευτερολέπτου, παράγοντας ακραίες πιέσεις και θερμοκρασίες άνω των 4.200 βαθμών Κελσίου. Ο φωτεινός παλμός προκάλεσε επίσης την εκπομπή υπεριώδους ακτινοβολίας και ακτίνων Χ, όπως θα περίμενε κανείς να συμβεί τη στιγμή μιας κοσμικής πρόσκρουσης. Οι χημικές αναλύσεις που ακολούθησαν έδειξαν ότι οι ακραίες συνθήκες του πειράματος οδήγησαν στο σχηματισμό απλών ενώσεων όπως το μονοξείδιο του άνθρακα και η αμμωνία, έδωσαν όμως και τις τέσσερις χημικές βάσεις από τις οποίες αποτελείται το RNA: αδενίνη, γουανίνη, κυτοσίνη και ουρακίλη (το DNA περιέχει θυμίνη αντί για ουρακίλη). «Πιστεύω ότι είναι η πρώτη φορά που δημιουργήθηκαν και οι τέσσερις βάσεις σε μια σειρά αντιδράσεων» λέει ο Στίβεν Μπένερ του Ιδρύματος Εφαρμοσμένης Μοριακής Εξέλιξης στη Φλόριντα, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Η μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην ανοιχτή επιθεώρηση PNAS, σε καμία περίπτωση δεν αρκεί για να αποδείξει ότι τα συστατικά της ζωής έχουν εξωγήινη προέλευση. Η θεωρία που προτείνουν οι ερευνητές ωστόσο είναι ευλογοφανής: πριν από περίπου 4 δισεκατομμύρια χρόνια, λίγο μετά το σχηματισμό της, η νεογέννητη Γη επλήγη από αυτό που οι αστρονόμοι ονομάζουν «Όψιμος Μεγάλος Βομβαρδισμός». Ήταν μια βροχή αστεροειδών που έπεφταν για εκατομμύρια χρόνια στους εσώτερους πλανήτες -Ερμής, Αφροδίτη, Γη, Άρης- και άλλαξε δραματικά την επιφάνειά τους. Ο Όψιμος Μεγάλος Βομβαρδισμός δεν αποκλείεται να σκότωσε τυχόν μορφές ζωής που είχαν ήδη εμφανιστεί στη Γη, δεν αποκλείεται όμως να έδωσε τα συστατικά που απαιτούνταν για το επόμενο κεφάλαιο της Εξέλιξης. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231369783

Ο διπλός δορυφόρος Proba-3 ένα βήμα πιο κοντά στο διάστημα. Ένα ζευγάρι δορυφόρων που θα πετούν σε σχηματισμό ώστε να δημιουργήσουν μια τεχνητή έκλειψη μετατρέπεται τώρα σε πραγματικότητα έτοιμη να βρεθεί στο διάστημα από τους βιομηχανικούς συνεργάτες της ESA. Το τελευταίο μέλος της οικογένειας μίνι-δορυφόρων Proba της ESA θα ξεκινήσει τη φιλόδοξη αποστολή του σε περίπου τέσσερα χρόνια. Δύο δορυφόροι που θα εκτοξευτούν μαζί, έπειτα θα χωριστούν και θα πετάξουν παράλληλα, συνεχίζοντας πειραματιζόμενοι με υψηλής ακρίβειας τεχνικές σχηματισμών πτήσης. Όπως έχει γίνει πια παράδοση με τις αποστολές Proba, η επιτυχία της τεχνολογίας Proba-3 θα αποδειχθεί μέσω της απόκτησης υψηλής ποιότητας επιστημονικών δεδομένων. Στην περίπτωση αυτή, ο «σκοτεινός» δορυφόρος θα κρύβει το φλογερό δίσκο του Ήλιου όπως θα φαίνεται από το δορυφόρο «στεμματογράφο», αποκαλύπτοντας μυστηριώδης περιοχές του "στέμματος" - φάντασμα του μητρικού μας άστρου, ή της εξωτερικής ατμόσφαιρας. Ο Ήλιος είναι ένα εκατομμύριο φορές πιο φωτεινός από το στέμμα γύρω του, έτσι η επισκίαση του είναι απαραίτητη για μελέτες του στέμματος. Για τις μελέτες αυτές, οι δορυφόροι θα πετούν με 150 μέτρα απόσταση μεταξύ τους με ακρίβεια χιλιοστού και κλάσματος της μοίρας," εξηγεί ο Agnes Mestreau-Garreau, διευθυντής του έργου Proba-3 της ESA. "Η τεχνική πρόκληση θα τους κρατά ελεγχόμενους με ασφάλεια και σωστά τοποθετημένους τον έναν σε σχέση με τον άλλο. "Ωστόσο η επιτυχία θα μας δώσει έναν εντελώς νέο τρόπο σχεδιασμού και πτήσης των διαστημικών αποστολών, με πολλαπλούς αυστηρά ελεγχόμενους δορυφόρους που θα είναι σε θέση να σχηματίσουν γιγάντια εικονικά όργανα στο διάστημα, πολύ μεγαλύτερα από οτιδήποτε που θα μπορούσε να εκτοξευθεί ως ένα κομμάτι." Τα στοιχεία πτήσης που θα συγκεντρωθούν από τον Proba-3 μπορούν στη συνέχεια να καθοδηγήσουν τον προγραμματισμό των προσομοιωτών, ανοίγοντας το δρόμο για το σχεδιασμό και την αξιολόγηση ενός ευρέως φάσματος αποστολών σχηματισμών-πτήσης για να πραγματοποιούν όλες τις εργασίες ενός εικονικού μεγάλου ενιαίου δορυφόρου. Από την επιστημονική σκοπιά, η σκιά από τον έναν Proba-3 δορυφόρο στον άλλον θα δώσει μια άποψη διαρκείας των κοντινών περιοχών του ηλιακού στέμματος. Συνήθως, αυτά τα τμήματα είναι ορατά μόνο για σύντομες στιγμές κατά τη διάρκεια των επίγειων ηλιακών εκλείψεων. Ουσιαστικά, οι δύο δορυφόροι θα συγκροτήσουν έναν ενιαίο «γίγαντιο στεμματογράφο» στο διάστημα. Η αποστολή Proba-3 προσφέρεται να απαντήσει σε διάφορα αινίγματα, όπως το γεγονός ότι το στέμμα, σε θερμοκρασία πάνω από ένα εκατομμύριο βαθμούς, κατά κάποιο τρόπο παραμένει πολύ θερμότερο από την 6000 °C επιφάνεια του Ήλιου. Στις 11 Ιουλίου η ESA στο Παρίσι φιλοξένησε την υπογραφή της σύμβασης για την αποστολή Proba-3, μεταξύ του Franco Ongaro, Τεχνικού Διευθυντή και Διευθυντή Διαχείρισης Ποιότητας της ESA, και του Diego Rodriguez, Διευθυντή του Τμήματος για το Διάστημα της Ισπανικής Sener. Στις 27 Νοεμβρίου, η σύμβαση για το επιστημονικό φορτίο του Proba-3 υπεγράφη από τον Franco Ongaro και τον Thierry Chantreine, Γενικό Διευθυντή του Βελγικού Διαστημικού Κέντρου της Λιέγης, στο τεχνικό κέντρο ESTEC της ESA στο Νόρντβαικ της Ολλανδίας. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/O_diplhos_doryphhoros_Proba-3_hena_vhema_pio_kontha_sto_dihastema

Τα ίχνη αρχαίων λιμνών και ποταμιών στον Άρη. Το διαστημικό ρόβερ Curiosity της NASA, που προσεδαφίστηκε στον πλανήτη Άρη τον Αύγουστο του 2012, συνεχίζει ακάθεκτο τις έρευνές του. Οι παρατηρήσεις του δείχνουν ότι το όρος Sharp δημιουργήθηκε από ιζήματα σε μια μεγάλη λίμνη πριν από εκατομμύρια χρόνια. Αυτή η ερμηνεία των ευρημάτων του Curiosity στον κρατήρα Gale δείχνει ότι ο πλανήτης Άρης στο παρελθόν είχε το κατάλληλο κλίμα που ευνοούσε την ύπαρξη λιμνών για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε πολλές περιοχές του. Η μελέτη των διαστρωματώσεων στο όρος Sharp δείχνουν εναλλαγές μεταξύ λίμνης, ποταμιού και αιολικών αποθέσεων, γεγονός που αποδεικνύει την επαναλαμβανόμενη πλήρωση και εξάτμιση μιας λίμνης για μεγάλο χρονικό διάστημα. Σύμφωνα με τον John Grotzinger, έναν ερευνητή του προγράμματος Curiosity, «εκεί που τώρα υπάρχει ένα βουνό, κάποτε υπήρχε μια σειρά από λίμνες». Μια πανοραμική εικόνα της περιοχής γύρω από το όρος Sharp στον πλανήτη Άρη – μια σύνθεση φωτογραφιών που έβγαλε το ρομποτικό όχημα Curiosity. Η διάταξη των στρωμάτων ψαμμίτη οδηγεί τους επιστήμονες να συμπεράνουν ότι εκεί υπήρχε ποταμός. Το Curiosity κατά την διάρκεια μιας διαδρομής 8 χιλιομέτρων από τον Αύγουστο του 2012, έφερε στο φως στοιχεία που δείχνουν την αλλαγή σχήματος του πυθμένα του κρατήρα κατά τη διάρκεια της εποχής που υπήρχαν λίμνες στον Άρη. Σύμφωνα με τον Sanjeev Gupta, μέλος της επιστημονικής ομάδας Curiosity, «βρήκαμε ιζηματογενή πετρώματα που αποδεικνύουν την ύπαρξη μικρών αρχαίων δέλτα. Το Curiosity διέσχισε το σύνορο από μια περιοχή που κυριαρχούσαν τα ποτάμια σε μια περιοχή που κυριαρχούσαν οι λίμνες». Είναι φανερό πως η Γεωλογία παίζει σημαντικό ρόλο στην εξαγωγή συμπερασμάτων από τα δεδομένα του Curiosity σχετικά με την ύπαρξη αρχαίων ποταμιών και λιμνών αλλά και των αλλαγών που πραγματοποιήθηκαν στο περιβάλλον του Άρη τα τελευταία εκατομμύρια χρόνια. Θα μπορούσαν άραγε αυτά τα ευρήματα να πείσουν κάποιους, σαν τον … Sheldon Cooper – θεωρητικό φυσικό στη χιουμοριστική σειρά The Big Bang Theory – ότι η Γεωλογία είναι αληθινή επιστήμη; http://physicsgg.me/2014/12/09/%cf%84%ce%b1-%ce%af%cf%87%ce%bd%ce%b7-%ce%b1%cf%81%cf%87%ce%b1%ce%af%cf%89%ce%bd-%ce%bb%ce%b9%ce%bc%ce%bd%cf%8e%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%80%ce%bf%cf%84%ce%b1%ce%bc%ce%b9%cf%8e%ce%bd-%cf%83%cf%84/

Πιθανότατα άφθονη η εξωγήινη ζωή στον γαλαξία μας. Αν και τα ηλιακά συστήματα στον Γαλαξία μας που είναι «φιλικά» στην ανάπτυξη ζωής ενδεχομένως φτάνουν τα μερικά δισεκατομμύρια, ο πλησιέστερος εξωγήινος πολιτισμός πιθανότατα βρίσκεται σε τόσο μεγάλη απόσταση από τη Γη που είναι πρακτικά αδύνατον να έρθουμε σε επαφή μαζί του. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε ο αστροβιολόγος Amri Wandel, επιχειρώντας να εκτιμήσει το ενδεχόμενο ύπαρξης νοήμονων μορφών ζωής πέρα από τον πλανήτη μας. Αν και το άρθρο του επιστήμονα θα περιληφθεί σε έκδοση του περιοδικού International Journal of Astrobiology που θα διατεθεί στις αρχές της επόμενης χρονιάς, έχει προδημοσιευθεί online από τις 4 Δεκεμβρίου. Στην έρευνά του, ο Wandel βασίσθηκε στην εξίσωση Drake, η οποία διατυπώθηκε το 1961 και υπολογίζει την πιθανότητα να υπάρχουν εξωγήινοι πολιτισμοί στον Γαλαξία. Μέχρι σήμερα, όμως, η εξίσωση είχε ένα σημαντικό μειονέκτημα, αφού για τις περισσότερες παραμέτρους της δεν λαμβάνονται υπόψη πραγματικά παρατηρησιακά δεδομένα για να καθορισθούν οι τιμές τους. Έτσι, ο αστροβιολόγος επιχείρησε να εκτιμήσει μια ακόμη παράμετρο, και πιο συγκεκριμένα το ποσοστό των πλανητών στον Γαλαξία μας, στους οποίους μπορεί να αναπτυχθεί ζωή. Γι’ αυτό τον σκοπό, αξιοποίησε δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler, το οποίο εκτοξεύθηκε το 2009 με αποστολή να εντοπίσει εξωπλανήτες όπου οι συνθήκες είναι παρόμοιες με τη Γη, ώστε να μπορούν σε αυτούς να αναπτυχθεί ζωή. Με βάση τις παρατηρήσεις από το Kepler, οι υπολογισμοί του Wandel είναι αρκετά ενθαρρυντικοί, αφού έδειξαν πως ο αριθμός αυτών των πλανητών κυμαίνεται από αρκετά εκατομμύρια μέχρι μερικά δισεκατομμύρια. Ωστόσο, όσο ενθουσιασμό δημιουργεί αυτό το νούμερο, άλλη τόση απαισιοδοξία δημιουργεί η εκτίμηση του αστροβιολόγου σχετικά με την απόστασή τους από τον «κόσμο» μας. Πιο συγκεκριμένα, η ανάλυση του Wandel δείχνει πως ο πλησιέστερος πλανήτης όπου όντως υπάρχει ζωή, ακόμη και στο επίπεδο εξέλιξης των μονοκύτταρων μικροοργανισμών, θα πρέπει να βρίσκεται 10-100 έτη φωτός μακριά. Μάλιστα, στην περίπτωση των νοήμονων όντων, τα οποία θα έχουν αναπτύξει έναν προηγμένο πολιτισμό, οι εκτιμήσεις αυξάνουν ακόμη περισσότερο την απόσταση – η οποία στην καλύτερη περίπτωση είναι μερικές χιλιάδες έτη φωτός. Με δεδομένο ότι τα κάθε λογής τηλεπικοινωνιακά σήματα ταξιδεύουν με την ταχύτητα του φωτός, το συμπέρασμα αυτό σημαίνει πως θα χρειάζονταν μερικές χιλιάδες χρόνια για να έρθουμε σε «επαφή» μαζί τους. Αν και με την έρευνα του Wandel γίνεται ένα βήμα ώστε η εξίσωση του Drake να γίνει πιο αντικειμενική στις εκτιμήσεις της, η αλήθεια είναι πως υπάρχουν ακόμη αρκετά «ανοικτά» ερωτηματικά, η απάντηση των οποίων θα μπορούσε να μικρύνει (ή και να μεγαλώσει) αυτή την απόσταση. Κατ’ αρχάς, για να καθορίσει με μεγαλύτερη ακρίβεια τη συγκεκριμένη παράμετρο, ο αστροβιολόγος αξιοποίησε δεδομένα από το Kepler, κάνοντας ωστόσο την υπόθεση πως ζωή μπορεί να αναπτυχθεί μόνο σε πλανήτες που οι τροχιές τους ανήκουν στη λεγόμενη «κατοικήσιμη ζώνη», δηλαδή ούτε πολύ μακριά αλλά ούτε και υπερβολικά κοντά στον αστέρα τους. Μια υπόθεση που ίσως διαψευσθεί αν, για παράδειγμα, ανακαλυφθούν μικροοργανισμοί στην Ευρώπη ή τον Τιτάνα, τους δύο παγωμένους δορυφόρους του Κρόνου και του Δία αντίστοιχα. Επιπλέον, η δουλειά του Wandel αφορά μία συγκεκριμένη παράμετρο, αφήνοντας όλες τις υπόλοιπες σε υποκειμενικές εκτιμήσεις. Έτσι, π.χ. οι υπολογισμοί του δεν λένε τίποτα για το πόσο πιθανό είναι να έχει όντως αναπτυχθεί ζωή σε έναν «φιλόξενο» πλανήτη. Ένα νούμερο που αναμένεται να συγκεκριμενοποιηθεί περισσότερο τις επόμενες δεκαετίες, όταν νέες διαστημικές αποστολές θα αρχίσουν να εξετάζουν δυνητικά κατοικήσιμους πλανήτες, ψάχνοντας στην ατμόσφαιρά τους για ενδείξεις βιολογικών δραστηριοτήτων. http://www.naftemporiki.gr/story/888546/pithanotata-afthoni-i-eksogiini-zoi-ston-galaksia-mas

Σκόνη κομητών βρέθηκε στους πάγους της Ανταρκτικής. Σωματίδια που άφησαν πίσω τους κομήτες καθώς ταξίδευαν στο Ηλιακό Σύστημα έπεσαν στη Γη και διατηρήθηκαν αναλλοίωτα στους πάγους της Ανταρκτικής, ανακάλυψαν αμερικανοί και ιάπωνες ερευνητές. Το πολύτιμο υλικό, λένε, θα μπορούσε να προσφέρει νέα στοιχεία για το σχηματισμό των πλανητών. Μέχρι το 2006, ο μόνος τρόπος για τη συλλογή σκόνης από κομήτες, επισήμως γνωστής ως «χονδριτικά πορώδη διαπλανητικά σωματίδια», ήταν οι ερευνητικές πτήσεις ψηλά στη στρατόσφαιρα. Τα αεροπλάνα αφήνουν εκτεθειμένους στον αέρα δίσκους συλλογής σωματιδίων, οι οποίοι παγιδεύουν τυχόν σωματίδια που έφτασαν στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας από το Διάστημα. Οι ποσότητες που συλλέγονται με αυτή την τεχνική είναι απελπιστικά μικρές, περίπου ένα μικροσκοπικό σωματίδιο ανά αρκετές ώρες πτήσεις. Η κατάσταση άλλαξε προς το καλύτερο για τους πλανητολόγους το 2006, όταν η αποστολή Stardust στη NASA έστειλε στη Γη τα πρώτα δείγματα που ελήφθησαν άμεσα από την κόμη ενός κομήτη. Πολύ μεγαλύτερες ποσότητες της πολύτιμης σκόνης φαίνεται όμως ότι κρύβονται στην Ανταρκτική. Η προσπάθεια ξεκίνησε σε δύο τοποθεσίες της λευκής ηπείρου το 2000. Οι ερευνητές έλιωσαν δείγματα πάγου, φίλτραραν το νερό και ανακάλυψαν χιλιάδες μικρομετεωρίτες με διάμετρο άνω των 10 μικρομέτρων. Χρειάστηκαν πέντε χρόνια προσπαθειών μέχρι να εξεταστούν αυτοί οι κόκκοι ένας προς ένας και να αναγνωριστούν περίπου 40 σωματίδια με τα χαρακτηριστικά της σκόνης των κομητών. Όπως αναφέρει η ερευνητική ομάδα στo Earth and Planetary Science Letters, η σκόνη από την Ανταρκτική είναι πανομοιότυπη με τα δείγματα του Stardust και τα σωματίδια που έχουν συλλεχθεί στη στρατόσφαιρα. Δεδομένου ότι οι κομήτες θεωρούνται κατάλοιπα από το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος πριν από 4,6 δισ. χρόνια, η σκόνη της Ανταρκτικής θα μπορούσε να δώσει νέα στοιχεία για τη διαδικασία σχηματισμού της Γης και των υπόλοιπων πλανητών. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231369368

Δοκιμή διά πυρός για το σκάφος που θα μεταφέρει τους Αμερικανούς στον Άρη. Ολοκληρώθηκε το απόγευμα της Παρασκευής η πρώτη δοκιμαστική αποστολή του Orion, του σκάφους της NASA που προορίζεται να μεταφέρει τον άνθρωπο πιο μακριά από ποτέ. Η μη επανδρωμένη πτήση έφτασε 15 φορές ψηλότερα από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, και εκτέθηκε σε ακραίες θερμοκρασίας όταν επανήλθε στην ατμόσφαιρα για να πέσει στον Ειρηνικό. Τοποθετημένο στην κορυφή ενός μεγάλου πυραύλου Delta IV, το Orion εκτοξεύτηκε από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ στις 14.05 ώρα Ελλάδας, 07.15 τοπική ώρα. Περίπου 18 λεπτά αργότερα, το σκάφος βρισκόταν ήδη σε τροχιά και προετοιμαζόταν για την επόμενη πυροδότηση του κινητήρα του. Την Πέμπτη, η εκτόξευση είχε αναβληθεί λόγω προβλήματος σε βαλβίδες των δεξαμενών υδρογόνου στον Delta IV. Η κωνική κάψουλα, με διάμετρο πέντε μέτρα και βάρος οκτώ τόνους, σχεδιάστηκε να μεταφέρει για πρώτη φορά τους αμερικανούς αστροναύτες πέρα από την τροχιά της Σελήνης -πρώτα στους αστεροειδείς και τελικά στον Άρη. Έπειτα από 4,5 ώρες πτήσης, γύρω στις 18.30 ώρα Ελλάδας, το Orion έπεσε με αλεξίπτωτο στον Ειρηνικό, από όπου επρόκειτο να περισυλλεγεί από σκάφη του πολεμικού ναυτικού. Τρεις ήταν οι πιο κρίσιμες φάσης της πτήσης: Ζώνες Βαν Άλλεν: Το σκάφος έφτασε το ύψος των 6.000 χιλιομέτρων, πολύ ψηλότερα από την ασφαλή τροχιά στην οποία κινείται ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός, σε ύψος περίπου 400 χιλιομέτρων. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να περάσει από τις λεγόμενες Ζώνες Βαν Άλεν, οι οποίες περιβάλλουν τον πλανήτη και συγκεντρώνουν επικίνδυνα πρωτόνια και ηλεκτρόνια υψηλής ενέργειας. Τα σωματίδια αυτά θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα ηλεκτρονικά συστήματα του σκάφους. Και η προστασία από αυτή την ακτινοβολία θα είχε κρίσιμη σημασία στις μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές. Επανείσοδος στην ατμόσφαιρα: Σε γενικές γραμμές, όσο πιο μακριά ταξιδεύει κανείς στο Διάστημα τόσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητα με την οποία επιστρέφει. Στην επιστροφή του, το Orion εισήλθε στην ατμόσφαιρα με ταχύτητα γύρω στα 32.000 χιλιόμετρα την ώρα και η θερμική του ασπίδα εκτέθηκε σε θερμοκρασίες άνω των 2.000 βαθμών. Η απόδοση της θερμικής ασπίδας, της μεγαλύτερης που έχει κατασκευαστεί ποτέ, έχει κρίσιμη σημασία, δεδομένου ότι οι μελλοντικές αποστολές πέρα από την Σελήνη θα επιστρέφουν με ακόμα μεγαλύτερες ταχύτητες. Αλεξίπτωτα: Γιγάντια αλεξίπτωτα που αναπτύχθηκαν ειδικά για το Orion άνοιξαν διαδοχικά για να επιβραδύνουν την κάθοδό του μέχρι την επιφάνεια του ωκεανού. Μελλοντικά, η κάψουλα θα εκτοξεύεται με τον πύραυλο SLS («Σύστημα Διαστημικών Εκτοξεύσεων») ο οποίος θα είναι ο ισχυρότερος που έχει κατασκευαστεί ποτέ. Η ανάπτυξή του δεν έχει ολοκληρωθεί. Η επόμενη δοκιμαστική πτήση του Orion, και αυτή χωρίς πλήρωμα, προγραμματίζεται για το 2018. Η κάψουλα θα περάσει πίσω από τη Σελήνη πριν επιστρέψει τη Γη. Η πρώτη επανδρωμένη πτήση θα ακολουθήσει τη διετία 2020-2021. (Ερώτημα;Γιατι χρειάζονται τεσσερα χρονια μεχρι την επόμενη δοκιμαστική πτήση του Orion!!!) Βίντεο. https://www.youtube.com/watch?v=J92MxvIANEQ#t=35 http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231368809

Αρχίζει η κατασκευή του μεγαλύτερου τηλεσκοπίου στον κόσμο. Άνοιξε χθες κι επίσημα ο δρόμος για την κατασκευή του καλύτερου «παράθυρου στο σύμπαν» που είχαν ποτέ στη διάθεσή τους οι αστρονόμοι, με την έγκριση δημιουργίας του European Extremely Large Telescope (E-ELT) στην έρημο Ατακάμα της Χιλής. Με φωτοσυλλεκτική επιφάνεια διαμέτρου 39 μέτρων, τη μεγαλύτερη που είχε ποτέ επίγειο τηλεσκόπιο, το E-ELT αναμένεται να είναι έτοιμο το 2024, ξεκινώντας από εκείνη τη στιγμή τις παρατηρήσεις του. Το E-ELT θα ανήκει στον Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο (ESO), έναν διεθνή οργανισμό αστρονομικής έρευνας με μέλη δεκαπέντε χώρες από την Ευρώπη, ο οποίος ενέκρινε χθες υπερψήφισε τον προϋπολογισμό για την ανάπτυξή του. «Η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ESO σημαίνει πως εξασφαλίσθηκαν πλέον τα απαραίτητα κονδύλια, ώστε η κατασκευή του τηλεσκοπίου να ξεκινήσει σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα», αναφέρει ο γενικός διευθυντής του οργανισμού Τιμ ντε Ζέγιου, στη γραπτή ανακοίνωση της απόφασης. Το πρώτο βήμα για την έγκριση του E-ELT είχε γίνει τον Ιούλιο του 2012, όταν ο ESO άναψε το «πράσινο φως» για την κατασκευή του, υπό την προϋπόθεση όμως πως θα διασφαλιζόταν στην πορεία το 90% του συνολικού κόστους του έργου, το οποίο υπολογίζεται πως θα αγγίξει τα 1,083 δισ. ευρώ. Κάτι που έγινε εφικτό τον Οκτώβριο, όταν εντάχθηκε στον οργανισμό η Πολωνία, ως 15ο κράτος-μέλος. Στο διάστημα που μεσολάβησε από τότε, ο ESO πραγματοποίησε ορισμένες προσαρμογές στο έργο, χωρίζοντάς το σε δύο φάσεις. Η κύρια «φάση 1», η οποία περιλαμβάνει ουσιαστικά την κατασκευή του τηλεσκοπίου και του μεγαλύτερου εξοπλισμού του, αντιστοιχεί στο 90% του συνολικού κόστους. Η επόμενη «φάση 2» αφορά την ανάπτυξη ορισμένων εξαρτημάτων του, όπως των 200 περίπου τμημάτων από τα 798 του κατόπτρου του και του συστήματος προσαρμοστικής οπτικής, το οποίο θα εξαλείφει την παραμόρφωση που προκαλεί η γήινη ατμόσφαιρα. Η χθεσινή απόφαση αφορά τον προϋπολογισμό της «φάσης 1», αναφέρεται στην ανακοίνωση, με την έγκριση της «φάσης 2» να αναμένεται όταν εξασφαλισθούν τα αντίστοιχα κονδύλια. Στην ίδια ανακοίνωση, ο γενικός διευθυντής του οργανισμού απαριθμεί τις νέες δυνατότητες που θα δώσει το E-ELT στους αστρονόμους. «Θα επιτρέψει τον αρχικό χαρακτηριστικό εξωπλανητών με μέγεθος παρόμοιο με τη Γη και τη μελέτη αστρικών σχηματισμών σε γειτονικούς γαλαξίες, ενώ θα ανιχνεύσει αμυδρά σήματα από το μακρινό διάστημα», σημειώνει. Εκτός από το E-ELT, στα σκαριά βρίσκονται δύο ακόμη «θηριώδη» (αν και μικρότερα) τηλεσκόπια. Έτσι, το 2021 αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία πάλι στην έρημο Ατακάμα το Τεράστιο Τηλεσκόπιο «Μαγγελάνος» (GMT), με φωτοσυλλεκτική επιφάνεια διαμέτρου 24 μέτρων. Έναν χρόνο αργότερα, θα ξεκινήσει παρατηρήσεις από τη Χαβάη το Τηλεσκόπιο των Τριάντα Μέτρων, με φωτοσυλλεκτική επιφάνεια διαμέτρου 30 μέτρων, όπως υποδηλώνει και το όνομά του. Και τα τρία αστρονομικά όργανα αναμένεται να βοηθήσουν τους επιστήμονες να πλησιάσουν πιο κοντά στην απάντηση των πιο σημαντικών ερωτημάτων σχετικά με το σύμπαν, όπως για παράδειγμα για τη φύση της σκοτεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας. http://www.naftemporiki.gr/story/888026/arxizei-i-kataskeui-tou-megaluterou-tileskopiou-ston-kosmo «Έξυπνη σκόνη» φέρνει επανάσταση στα διαστημικά τηλεσκόπια. Πάνω σε έναν νέο τύπο διαστημικού τηλεσκοπίου, που θα χρησιμοποιεί σμήνη από σωματίδια τα οποία θα απελευθερώνονται από ειδικό δοχείο και θα ελέγχονται μέσω λέιζερ, δουλεύουν επιστήμονες του Rochester Institute of Technology και του NASA Jet Propulsion Laboratory. Aυτοί οι μικροσκοπικοί φακοί, που θα μπορούν να αιωρούνται, θα παρέχουν πλεονέκτημα σε σχέση με τα συμβατικά συστήματα που χρησιμοποιούνται σε σήμερα, όπως στα διαστημικά τηλεσκόπια Hubble και James Webb, σύμφωνα με τον Γκρόβερ Σβαρτσλάντερ, επίκουρο καθηγητή του πανεπιστημίου. Ο Σβαρτσλάντερ συνεργάζεται με την ομάδα του JPL, της οποίας ηγείται ο Μάρκο Κουαντρέλι. Η δεύτερη φάση του προγράμματος των «ουράνιων τόξων σε τροχιά» χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του Innovative Advanced Concepts Program της NASA. Το συγκεκριμένο project προσπαθεί να συνδυάσει τη διαστημική οπτική και την «έξυπνη σκόνη»- δηλαδή την τεχνολογία αυτόνομων ρομποτικών συστημάτων. Η εν λόγω σκόνη είναι φτιαγμένη από φωτο-πολυμερές (φωτοευαίσθητο πλαστικό), το οποίο καλύπτεται από μεταλλική επίστρωση. «Ο σκοπός μας είναι να φτιάξουμε ένα πολύ μεγάλο aperture τηλεσκόπιο στο Διάστημα, και αυτό είναι τυπικά πολύ ακριβό και δύσκολο να γίνει» αναφέρει σχετικά ο Σβαρτσλάντερ. «Δεν χρειάζεται να έχεις ένα τηλεσκόπιο συνεχούς μάζας για να κάνεις αστρονομία- μπορεί να διαμοιραστεί σε μεγάλη έκταση. Το concept που προτείνουμε θα ήταν ένας πολύ φθηνός, εύκολος τρόπος να επιτύχουμε μεγάλη κάλυψη- κάτι που δεν θα μπορούσες να κάνεις με προσέγγιση τύπου James Webb». Ένας προσαρμοστικός αισθητήρας οπτικού imaging, αποτελούμενος από μικροσκοπικούς αιωρούμενους καθρέφτες θα μπορούσε να υποστηρίξει μεγάλης κλίμακας αποστολές της NASA και να οδηγήσει σε νέες τεχνολογίας στον τομέα. Σμήνη «έξυπνης σκόνης» τέτοιου είδους, σχηματίζοντας μεμονωμένους ή πολλαπλούς φακούς, θα μπορούσαν να αναπτυχθούν σε μέγεθος, φτάνοντας διαμέτρους από μερικών δεκάδων μέχρι χιλιάδων χιλιομέτρων. Σύμφωνα με τον Σβαρτσλάντερ, η ανάλυση και λεπτομέρεια θα ήταν άνευ προηγουμένου, επιτρέποντας τον εντοπισμό ακόμη και νεφών σε εξωπλανήτες. «Αυτό είναι πραγματικά επόμενης γενιάς» ανέφερε σχετικά. «Είναι 20, 30 χρόνια μακριά. Είμαστε στο πρώτο βήμα». http://www.naftemporiki.gr/story/887364/eksupni-skoni-fernei-epanastasi-sta-diastimika-tileskopia