Δροσος Γεωργιος

Η «εξαφάνιση» αστέρα νετρονίων και η στρέβλωση του χώρου. Επιστήμονες από το Ολλανδικό Ινστιτούτο Ραδιοαστρονομίας παρακολούθησαν για μια πενταετία τη σταδιακή «εξαφάνιση» ενός αστέρα νετρονίων, μετρώντας έτσι με ακρίβεια τόσο τη μάζα όσο την αιτία της «εξαφάνισής» του – τη στρέβλωση του χώρου, λόγω του ισχυρού βαρυτικού πεδίου που αργά αλλά σταθερά μετέβαλλε την περιστροφή του. Γνωστοί και ως πάλσαρ, οι περιστρεφόμενοι αστέρες νετρονίων συχνά αναφέρονται σαν «φάροι του διαστήματος», επειδή εκπέμπουν ραδιοκύματα που, όταν φτάνουν στη Γη, γίνονται αντιληπτά σαν παλμοί ακτινοβολίας. Η ιδιαιτερότητα του πάλσαρ που μελέτησαν οι Ολλανδοί αστρονόμοι είναι πως ανήκει σε ένα διπλό σύστημα, το J1906, αλληλεπιδρώντας με έναν δεύτερο αστέρα νετρονίων που βρίσκεται σε μικρή απόσταση. Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργείται ένα ισχυρό βαρυτικό πεδίο το οποίο, όπως προβλέπει η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, στρεβλώνει τον χώρο και επομένως μεταβάλλει τον άξονα περιστροφής του πάλσαρ. Το φαινόμενο ονομάζεται γεωδαιτική μετάπτωση και κάνει τον άξονα περιστροφής του πάλσαρ να ταλαντώνεται, όπως περίπου συμβαίνει σε μία περιστρεφόμενη σβούρα. Με τον ίδιο τρόπο αλλάζουν όμως σταδιακά διεύθυνση και οι εκπεμπόμενοι παλμοί, με συνέπεια αν και πριν από πέντε χρόνια έφταναν τον πλανήτη μας, σήμερα η πορεία τους να μην «συναντά» τη Γη. Κάτι που σημαίνει πως αυτή τη στιγμή ο πάλσαρ έχει «εξαφανισθεί» από τα επίγεια ραδιοτηλεσκόπια. Η μελέτη των Ολλανδών επιστημόνων δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The Astrophysical Journal, ενώ παρουσιάσθηκε επίσης στο 225ο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας. Αναλύοντας τα δεδομένα της τελευταίας πενταετίας για την κίνηση του πάλσαρ, μπόρεσαν όχι μόνο να μετρήσουν τη μάζα του, αλλά και να εκτιμήσουν την επίδραση της βαρυτικής παραμόρφωσης του χώρου. Έτσι, βρήκαν πως ο άξονας μετατοπίζεται 2 μοίρες ανά έτος, υπολογίζοντας μάλιστα πως ο αστέρας νετρονίων θα ξαναγίνει «ορατός» από τη Γη το 2170. Η ανακάλυψη του J1906 έγινε τυχαία, από αναλύσεις δεδομένων από το Τηλεσκόπιο Arecibo, στο Πουέρτο Ρίκο. «Ήταν πραγματική αποκάλυψη, αφού η συγκεκριμένη περιοχή είχε ερευνηθεί αρκετές φορές στο παρελθόν», είπε στο συνέδριο ο Γιούρι βαν Λιούβεν, επικεφαλής της έρευνας του Ολλανδικού Ινστιτούτο Ραδιοαστρονομίας. Οι επιστήμονες γρήγορα διαπίστωσαν πως το J1906 ήταν ένα διπλό σύστημα αστέρων νετρονίων – δηλαδή «αστρικών πτωμάτων» με απίστευτη πυκνότητα, αφού έχουν μάζα όση και ο Ήλιος, αλλά διάμετρο μόλις 16 χιλιόμετρα. Κάθε αστέρας ολοκληρώνει μια περιφορά γύρω από τον συνοδό του σε μόλις τέσσερις ώρες, ενώ ο πάλσαρ περιστρέφεται σε συχνότητα επτά φορές το δευτερόλεπτο. Παράλληλα, η μεταξύ τους απόσταση είναι αρκετά μικρή, μόλις όσο η διάμετρος του Ήλιου. Έτσι, οι επιστήμονες προέβλεψαν πως η επίδραση της βαρύτητας στον χώρο θα ήταν αρκετά έντονη, κάτι που επαλήθευσαν στη συνέχεια οι μετρήσεις τους. Βίντεο. http://physicsgg.me/2015/01/11/%ce%b7-%ce%b5%ce%be%ce%b1%cf%86%ce%ac%ce%bd%ce%b9%cf%83%ce%b7-%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%ad%cf%81%ce%b1-%ce%bd%ce%b5%cf%84%cf%81%ce%bf%ce%bd%ce%af%cf%89%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%cf%83/ Αστρα φτιαγμένα από άγνωστη ύλη. Μια νέα ενδιαφέρουσα κοσμολογική θεωρία ανέπτυξαν επιστήμονες του Εθνικού Ινστιτούτου Διαστημικής Ερευνας τη Βραζιλίας. Υποστηρίζουν ότι είναι πιθανό να υπάρχει μια άγνωστη μορφή κοσμικής ύλης. Σύμφωνα με τους επιστήμονες που ανέπτυξαν αυτή τη θεωρία πρόκειται για μια παράξενη μορφή ύλης που υπάρχει σε άστρα νετρονίου. Αν και οι επιστήμονες δεν μπορούν ακόμη να κάνουν εκτιμήσεις για τις ιδιότητες αυτής της εξωτικής κοσμικής ύλης εντούτοις θεωρούν ότι αν την εντοπίσουν θα ανακαλύψουν τα περίφημα βαρυτικά κύματα. Τις μεταβολές του βαρυτικού πεδίου που σύμφωνα με τον Αϊνστάιν δημιουργούν «κυματισμούς στον χωρόχρονο». Η ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων θα βοηθήσει στο να διαλευκανθούν αναπάντητα ακόμη ερωτήματα που αφορούν τη φύση των μελανών οπών και τις παράξενες ιδιότητες της ύλης στο εσωτερικό των αστέρων νετρονίων. Ένα από τα αποτελέσματα μιας έκρηξης σουπερνόβα είναι ο σχηματισμός σωμάτων υψηλής πυκνότητας τα οποία ονομάστηκαν άστρα νετρονίου ή «πάλσαρ». Ολα τα πάλσαρ εκπέμπουν δέσμες ακτινοβολίας από τους πόλους τους και καθώς περιστρέφονται, γίνονται ορατά από τη Γη ως περιοδικές, σύντομες λάμψεις. Τα πάλσαρ εκπέμπουν την ακτινοβολία (είτε ραδιοκύματα, είτε ακτινοβολία γ, είτε ακτίνες Χ) με σταθερό ρυθμό. Ορισμένοι μάλιστα τα περιγράφουν ως «κοσμικούς ραδιοφάρους». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=666389

Είμαστε αστρόσκονη. Π​​ριν από μερικές ημέρες ένας φίλος μου έστειλε μια επεξεργασμένη φωτογραφία από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χαμπλ που κατέγραφε την εικόνα ενός ασυνήθιστου είδους σουπερνόβα έκρηξης στον γαλαξία Μ81 προς την κατεύθυνση του αστερισμού της Μεγάλης Αρκτου και σε απόσταση 11 εκατ. ετών φωτός από τη Γη. Μία έκρηξη σουπερνόβα ανακοινώνει στο Σύμπαν τον θάνατο ενός άστρου που διαλύεται κυριολεκτικά στα «εξ ων συνετέθη», και παρ’ όλο που εκρήξεις σουπερνόβα συμβαίνουν κάπου στο Σύμπαν κάθε δευτερόλεπτο, εντούτοις η μελέτη τους είναι ιδιαίτερα σημαντική στην κατανόηση των διαδικασιών εκείνων που οδηγούν ένα γιγάντιο άστρο στον θάνατο. Η φωτογραφία αυτή αλλά και άλλες παρόμοιες που καταγράφουν τα λείψανα κατεστραμμένων άστρων με έβαλε σε σκέψεις. Γιατί όσο κι αν σας φανεί παράξενο, είναι πλέον γεγονός ότι το όνειρο της ανθρωπότητας να φτάσει στα άστρα και να τα ψηλαφήσει με τα ίδια του τα χέρια, ή ακόμη και να επιστρέψουμε πίσω στις πρώτες στιγμές της γέννησης του Σύμπαντος, γίνεται καθημερινά πραγματικότητα εδώ πάνω στον δικό μας πλανήτη. Σκεφτείτε το εξής: το ανθρώπινο σώμα (ενός ανθρώπου 70 κιλών για παράδειγμα) αποτελείται από 7.000 τρισεκατομμύρια τρισεκατομμυρίων άτομα. Ψηφιακά ο αριθμός αυτός είναι ίσος με το 7 ακολουθούμενο από 27 μηδενικά. Από τον τεράστιο αυτόν αριθμό ατόμων το 67% είναι υδρογόνο, ένα χημικό στοιχείο που γεννήθηκε (μαζί με το μεγαλύτερο ποσοστό ηλίου) τη στιγμή της γέννησης του Σύμπαντος πριν από 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια. Γεγονός που σημαίνει ότι τα δύο τρίτα των ατόμων που αποτελούν το σώμα καθενός από εμάς έχουν ηλικία 13,8 δισεκατομμυρίων ετών. Ολα τα υπόλοιπα 90 χημικά στοιχεία γεννήθηκαν στο εσωτερικό των άστρων, στις θερμοπυρηνικές τους αντιδράσεις και στις επιθανάτιες αστρικές τους εκρήξεις. Οπότε εάν κόψετε κάποιο λουλούδι, ή αν δοκιμάσετε ένα φρούτο, ή αν χαϊδέψετε το πρόσωπό σας, ακουμπάτε κάποιο άστρο. Γιατί όλα αυτά, κι οτιδήποτε άλλο υπάρχει γύρω μας, είναι κομμάτια κάποιου άστρου. Ο Ηλιος μας, η Γη μας και τα πάντα πάνω της δημιουργήθηκαν από αστροϋλικά που εκτοξεύθηκαν πριν από δισεκατομμύρια χρόνια από κάποια καταστρεφόμενη αστρική έκρηξη σουπερνόβα. Ολη η ύλη στα σώματά μας (εκτός φυσικά από το υδρογόνο) φτιάχτηκε στην «κόλαση» τέτοιων αστρικών θανάτων. Είμαστε δηλαδή αστράνθρωποι που δημιουργηθήκαμε από χημικά στοιχεία φτιαγμένα στις θανατηφόρες εκρήξεις υπεργιγάντιων άστρων. Χωρίς τις εκρήξεις των σουπερνόβα δεν θα υπήρχαν πλανήτες και δορυφόροι. Χωρίς τις σουπερνόβα δεν θα υπήρχε η Γη, δεν θα υπήρχαν βράχια και βότσαλα, δεν θα υπήρχαν φυτά και ζώα. Χωρίς τις εκρήξεις των σουπερνόβα, δεν θα υπήρχε ο άνθρωπος. Αλλά κι εμείς ακόμη, όταν πεθάνουμε, τα χημικά στοιχεία από τα οποία αποτελούνται τα σώματά μας θα διασκορπιστούν παντού γύρω μας ενώ ορισμένα απ’ αυτά θα ενσωματωθούν σε άλλα είδη ζωής. Ηδη καθένας από εμάς αναπνέει καθημερινά αρκετές δεκάδες μόρια που είχαν εισπνεύσει πριν από εμάς ο Σωκράτης, ο Ιππαρχος, ο Νεύτων ή ο Κολοκοτρώνης. Οπως μας λένε σήμερα οι σύγχρονοι βιολόγοι, το πρώτο ζωντανό κύτταρο στη Γη εμφανίστηκε πριν από περίπου 4 δισ. χρόνια και οι απευθείας απόγονοί του είναι διάσπαρτοι σε ολόκληρο το σώμα μας με τη μορφή των κυττάρων του αίματος που διατρέχουν τις φλέβες και τις αρτηρίες μας. Καθένας από εμάς περιλαμβάνει μέσα του 370 τρισ. κύτταρα εκ των οποίων το 90% ΔΕΝ είναι ανθρώπινα αλλά ξένοι μικροοργανισμοί και βακτήρια. Κι όμως, τα σώματά μας αποτελούν μιαν ολάκερη κοινωνία, και χωρίς όλους αυτούς τους άλλους μικροοργανισμούς δεν θα μπορούσαμε να ζήσουμε ούτε μία στιγμή, ούτε ένα δευτερόλεπτο. Και κάτι ακόμη. Καθένα από τα ανθρώπινα κύτταρα διαθέτει 400 δισ. μόρια, τα οποία εκτελούν εκατομμύρια διαφορετικές δραστηριότητες ανάμεσα στα τρισεκατομμύρια των ατόμων από τα οποία αποτελούνται. Οι βιολόγοι υπολογίζουν ότι εκτελούνται ένα τρισεκατομμύριο τρισεκατομμυρίων δραστηριότητες κάθε στιγμή που περνάει. Αριθμητικά μιλάμε για έναν αριθμό ο οποίος αποτελείται από τη μονάδα ακολουθούμενη από 24 μηδενικά. Σκεφτείτε το για λίγο! Σ’ ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου το σώμα μας εκτελεί δέκα φορές περισσότερες δραστηριότητες απ’ όσα είναι τ’ άστρα που υπάρχουν στο Σύμπαν. Αισθάνεστε καθόλου το τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στο εσωτερικό του σώματός σας; Αισθάνεστε καθόλου το ένα τρισεκατομμύριο, τρισεκατομμυρίων δράσεις που συμβαίνουν ταυτόχρονα κάθε στιγμή που περνάει; Κι όμως, το σώμα σας δραστηριοποιείται τόσο καλά ώστε καθένας από εσάς να μένει απερίσπαστος στην καθημερινότητά του! Ενας μεγάλος αστρονόμος είχε πει κάποτε ότι «ο άνθρωπος είναι το μέσο για το Σύμπαν να γνωρίσει τον εαυτό του», και ίσως αυτό να αποτελεί και τον καλύτερο προσδιορισμό μας γιατί είμαστε πράγματι παιδιά του Σύμπαντος. Γιατί είμαστε όλοι μας αστρόσκονη, και κάποια μέρα θα ξαναγυρίσουμε στα άστρα. Ο κ. Διονύσης Σιμόπουλος είναι επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου.

Ο Εντγκαρ Άλαν Πόε και η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης. Οι εικόνες που μας δίνει η σύγχρονη κοσμολογία για το μέλλον του κλειστού Σύμπαντος μοιάζουν εντυπωσιακά με ένα απόσπασμα του περίφημου έργου Εύρηκα του Εντγκαρ Άλαν Πόε. Στις 3 Φεβρουαρίου 1848 ο Πόε, που έδειχνε πάντοτε μεγάλο ενδιαφέρον για τις φυσικές επιστήμες, έδωσε μια διάλεξη στη Νέα Υόρκη σχετικά με την «Κοσμογονία του Σύμπαντος». Το κείμενο αυτής της διάλεξης, που χαρακτηρίστηκε από τον συγγραφέα της ως «ένα δοκίμιο για το υλικό και πνευματικό Σύμπαν, την ουσία του, την καταγωγή του, την τωρινή του κατάσταση και τον προορισμό του», δημοσιεύτηκε την ίδια χρονιά στο Εύρηκα. Σε αυτό το κείμενο ο Πόε, στηριζόμενος στις φτωχές αστρονομικές γνώσεις της εποχής του, δημιούργησε τη δική του κοσμολογία για την οποία ήλπιζε ότι: «… τελικά θα φέρει στο επανάσταση στον κόσμο των φυσικών και μεταφυσικών επιστημών…». Δεν θα επιτύχει όμως αυτόν τον φιλόδοξο στόχο του διότι, σύμφωνα με τον Αμερικανό αστροφυσικό Edward Harrison, «… η επιστήμη του ήταν πολύ μεταφυσική και η μεταφυσική του πολύ επιστημονική για τα γούστα των συγχρόνων του». Ωστόσο, ο Πόε συλλαμβάνει, για πρώτη φορά, την ιδέα ενός δυναμικού σύμπαντος σε εξέλιξη, κάτι που ο Αϊνστάιν δυσκολεύτηκε να δεχθεί 70 χρόνια αργότερα! Το σύμπαν του Πόε εξελίσσεται υπό την επίδραση δυο ανταγωνιστικών δυνάμεων: της παγκόσμιας άπωσης, που διαρρηγνύει την ενότητα του πρωταρχικού ατόμου, και της έλξης της βαρύτητας, που τείνει να αποκαταστήσει αυτήν την ενότητα. Οι ιδέες αυτές απαντούν και στους προσωκρατικούς φιλοσόφους, αλλά διατυπώνονται στο Εύρηκα με ιδιαίτερα γλαφυρό τρόπο, όπως φαίνεται και από το παρακάτω απόσπασμα: «…το αποτέλεσμα αυτής της κατάρρευσης θα είναι η συγκέντρωση των μυριάδων άστρων που σήμερα υπάρχουν σε μικρό αριθμό πολύ μεγάλων σφαιρών. Έτσι, καταμεσής σε αχανείς αβύσσους θα λάμψουν ήλιοι με αφάνταστη λάμψη. Μα όλα αυτά δεν είναι παρά ένα ενδιάμεσο στάδιο, ένα προανάκρουσμα του μεγαλειώδους τέλους που θα έχει προσωρινά αναβληθεί. Διότι, καθώς θα συμπυκνώνονται, τα αστρικά σμήνη θα καταρρέουν ταυτόχρονα προς το κοινό τους κέντρο με ολοένα και μεγαλύτερη ταχύτητα… και τώρα με ταχύτητα ανάλογη προς το υλικό τους μεγαλείο και το πνευματικό τους πάθος γαι την Ενότητα, τα επιβλητικά υπολείμματα της φυλής των άστρων λάμπουν στο σφιχταγκάλιασμά τους. Η αναπόφευκτη καταστροφή μόλις συντελέστηκε…». Μόνο σε διαίσθηση θα μπορούσαμε να αποδώσουμε αυτό το προφητικό χωρίο, κυρίως αν αναλογιστούμε ότι οι κοσμολογικές εξισώσεις της Γενικής Σχετικότητας λύθηκαν για πρώτη φορά από τον Friedmann, ενώ 12 χρόνια αργότερα οι Άγγλοι φυσικοί απέδειξαν ότι παρόμοια λύση (αν και προσεγγιστική) υπάρχει και στο πλαίσιο της νευτώνειας φυσικής, της μόνης που μπορούσε να γνωρίζει ο Πόε. «Η περιπέτεια του μέλλοντος«, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης http://www.cup.gr/%CE%97-%CE%A0%CE%95%CE%A1%CE%99%CE%A0%CE%95%CE%A4%CE%95%CE%99%CE%91-%CE%A4%CE%9F%CE%A5-%CE%9C%CE%95%CE%9B%CE%9B%CE%9F%CE%9D%CE%A4%CE%9F%CE%A3_p-264647.aspx?LangId=1 http://physicsgg.me/2011/01/09/%ce%bf-%ce%b5%ce%bd%cf%84%ce%b3%ce%ba%ce%b1%cf%81-%ce%ac%ce%bb%ce%b1%ce%bd-%cf%80%cf%8c%ce%b5-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%ce%b8%ce%b5%cf%89%cf%81%ce%af%ce%b1-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%bc%ce%b5%ce%b3%ce%ac/

Εθελοντές ανέλυσαν 1 εκατ. «στόχους» για την αναζήτηση εξωπλανητών. Ένα σημαντικό ορόσημο «γιόρτασε» πρόσφατα το σάιτ DiskDetective.org, στο οποίο απλοί χρήστες από όλο τον πλανήτη αναλύουν δεδομένα από τον δορυφόρο της ΝΑΣΑ Wide-field Infrared Survey Explorer (Εξερευνητής Αποτύπωσης Υπερύθρων Ευρέως πεδίου, WISE). Κι αυτό γιατί, σε λιγότερο από ένα χρόνο, οι εθελοντές ταξινόμησαν πάνω από 1 εκατομμύριο πιθανούς δίσκους σκόνης γύρω από «νεαρά» και μεγαλύτερα σε «ηλικία» άστρα. Κάτι που θα βοηθήσει τους επιστήμονες να προσδιορίσουν σε ποιες περιοχές του σύμπαντος θα πρέπει να ψάξουν για εξωπλανήτες μελλοντικές αποστολές. «Πραγματικά είναι εντυπωσιακό», δήλωσε στο σάιτ του Κέντρου Διαστημικών Πτήσεων Goddard της ΝΑΣΑ ο Μαρκ Κούτσνερ, αστροφυσικός στο Κέντρο και επιστημονικός υπεύθυνος του πρότζεκτ. «Ήδη με τα δεδομένα έχουμε ανοίξει νέους δρόμους, και είμαστε ευγνώμονες σε όσους έχουν συνεισφέρει στις έρευνές μας μέσω του σάιτ». Με την ανάλυση δεδομένων από τον δορυφόρο WISE, στόχος του Disk Detective είναι να εντοπισθούν δύο τύπου περιβάλλοντων στο σύμπαν, όπου είναι πιθανό να έχουν σχηματισθεί πλανήτες. Ο πρώτος τύπος αφορά δίσκους γύρω από νέα αστρικά συστήματα, με ηλικία κατά κανόνα μικρότερη από 5 εκατομμύρια χρόνια, που περιέχουν μεγάλες ποσότητες αερίων. Ο δεύτερος τύπος έχει να κάνει με δίσκους μεγαλύτερης ηλικίας, με ελάχιστες ποσότητες αερίων ή και καθόλου, οι οποίοι διαθέτουν ζώνες με ίχνη πετρωμάτων ή πάγου. Σε κάθε περίπτωση, τα σωματίδια που υπάρχουν στους δίσκους απορροφούν ένα μέρος της αστρικής ακτινοβολίας, και την επανεκπέμπουν με τη μορφή θερμότητας. Κάτι που σημαίνει πως τα άστρα φαίνονται πιο φωτεινά στο υπέρυθρο φάσμα, απ’ ό,τι αν δεν περιβάλλονταν από έναν δίσκο. Ειδικοί αλγόριθμοι έχουν επεξεργαστεί ένα μέρος από τα δεδομένα του WISE, εντοπίζοντας μάλιστα την παρουσία τέτοιων δίσκων. Το μειονέκτημα ωστόσο του software είναι πως δεν μπορεί να διακρίνει αν η ενισχυμένη υπέρυθρη ακτινοβολία προέρχεται όντως από μια τέτοια δομή ή από κάποια άλλη πηγή, όπως π.χ. γαλαξίες, διαστρικά νέφη ή αστεροειδής. Έτσι, ο μόνον τρόπος για να διασφαλισθεί η αξιοπιστία στην ανάλυση των δεδομένων είναι η ταξινόμησή τους να γίνει από τον άνθρωπο. Η συμμετοχή εθελοντών στο DiskDetective.org http://www.diskdetective.org/ έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία, αφού μέχρι σήμερα ο αριθμός τους έχει αγγίξει τους 28.000. Θέλοντας να συμμετάσχουν ακόμη πιο ενεργά στην προσπάθεια των αστρονόμων της ΝΑΣΑ, ορισμένοι χρήστες μετέφρασαν σε οκτώ γλώσσες πέραν των αγγλικών, ενώ επίσης έχουν δημιουργήσει βίντεο με οδηγίες για την ανάλυση των δεδομένων. Κάθε ταξινόμηση από τους εθελοντές ελέγχεται στη συνέχεια από τους υπεύθυνους του σάιτ, για να επαληθευτεί. Σύμφωνα με τον Κούτσνερ, με αυτό τον τρόπο έχουν έως τώρα επιβεβαιωθεί 478 «στόχοι», τους οποίους οι αστρονόμοι έχουν ήδη ξεκινήσει να μελετούν διεξοδικότερα, χρησιμοποιώντας επίγεια τηλεσκόπια στις ΗΠΑ, την Αργεντινή και τη Χιλή. Η ομάδα εκτιμά πως έως το 2018 θα έχει ολοκληρωθεί η ανάλυση των μετρήσεων από το WISE, που υπάρχουν ήδη στο σάιτ. Στη συνέχεια, σχεδιάζουν να «ανεβάσουν» στο DiskDetective.org νέα ανεπεξέργαστα δεδομένα από τον δορυφόρο. Βίντεο. http://physicsgg.me/2015/01/11/%ce%b2%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-disk-detectives/

Πως δημιουργείται αντιύλη κατά τη διάρκεια των καταιγίδων. Το διαστημικό τηλεσκόπιο ακτίνων-γ Fermi της NASA ανίχνευσε αντιύλη που παράγεται από τις γήινες καταιγίδες. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται για πρώτη φορά. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι τα σωματίδια αντιύλης παράγονται από τις γήινες εκλάμψεις ακτίνων γάμμα ή συντομογραφικά TGF (Terrestrial Gamma-ray Flashes). Πρόκειται για μικρής διάρκειας εκπομπές ακτίνων γ, που παράγονται στο εσωτερικό καταιγίδων και σχετίζονται με τους κεραυνούς. Υπολογίζεται ότι περίπου 500 TGF συμβαίνουν καθημερινά σε όλο τον κόσμο. [Οι TGF ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά το 1994 από το BATSE – Burst and Transient Source Experiment – του δορυφόρου Compton Gamma-Ray Observatory της ΝΑSΑ] Στο εσωτερικό των γήινων καταιγίδων δημιουργούνται ισχυρά ηλεκτρικά πεδία στα οποία άλλωστε οφείλονται οι κεραυνοί. Από αυτά τα ηλεκτρικά πεδία επιταχύνονται ηλεκτρόνια που αποκτούν ταχύτητες που πλησιάζουν την ταχύτητα του φωτός. Σ’ αυτά τα ηλεκτρόνια οφείλονται οι ακτίνες γάμμα, οι οποίες με τη σειρά τους όταν διέρχονται κοντά από άτομα, παράγουν σωματίδια ύλης και αντιύλης. Συγκεκριμένα παράγουν ζεύγη ηλεκτρονίου – ποζιτρονίου (το ποζιτρόνιο ονομάζεται και αντιηλεκτρόνιο – είναι το αντισωματίδιο του ηλεκτρονίου). Βίντεο. http://physicsgg.me/2011/01/12/%cf%80%cf%89%cf%82-%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b3%ce%b5%ce%af%cf%84%ce%b1%ce%b9-%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%cf%8d%ce%bb%ce%b7-%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%ac-%cf%84%ce%b7-%ce%b4%ce%b9%ce%ac/

Το Σύμπαν σε μία Ημέρα. Oι κοσμολόγοι εκτιμούν ότι η ηλικία του Σύμπαντος είναι περίπου 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια. Αν τα 13,7 δισ. χρόνια αντιστοιχούσαν … σε μία μόνο ημέρα (24 ώρες), σε ποιές χρονικές στιγμές αυτής της ημέρας θα συνέβαιναν τα σημαντικότερα κοσμολογικά γεγονότα, από την Μεγάλη Έκρηξη μέχρι σήμερα; http://physicsgg.me/2013/01/09/%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd-%cf%83%ce%b5-%ce%bc%ce%af%ce%b1-%ce%b7%ce%bc%ce%ad%cf%81%ce%b1/

Σούπερ γαλαξιακή σύγκρουση. Ενα από τα πιο εντυπωσιακά κοσμικά φαινόμενα εντόπισαν ερευνητές της NASA με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου NuSTAR. Σε απόσταση 134 εκ. ετών φωτός από τη Γη δύο γαλαξίες βρίσκονται σε διαδικασία σύγκρουσης. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο ένας εκ των δύο γαλαξιών (συνήθως ο μικρότερος) διαλύεται και αυξάνεται το μέγεθος του μεγαλύτερου αφού δημιουργούνται νέες περιοχές σε αυτόν οι οποίες συνήθως αποτελούν εργοστάσια παραγωγής νέων άστρων. Οι επιστήμονες έδωσαν σε αυτό το γαλαξιακό ζεύγος την κωδική ονομασία Arp 299. Οπως διαπίστωσαν οι ερευνητές που έκαναν την ανακάλυψη στο κέντρο του γαλαξία που διακρίνεται δεξιά στην εικόνα βρίσκεται μια ενεργή κολοσσιαία μαύρη τρύπα η οποία φαίνεται ότι καταπίνει γιγάντιες ποσότητες αερίων. Για τη μελανή οπή του δεύτερου γαλαξία οι ερευνητές δεν έχουν εντοπίσει κάποιο δεδομένο αφού είτε είναι κρυμμένη πίσω από αέρια και σκόνη είτε δεν είναι το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ενεργή. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=665603

Ένα τεράστιο «κοσμικό κενό»που κυοφορεί άστρα. Τα άστρα φαίνεται πως λείπουν από αυτή την αχανή, σκοτεινή τρύπα στον αστερισμό του Όφη. Στην πραγματικότητα όμως δεν είναι κενός χώρος, αλλά ένα αδιαφανές νεφέλωμα που κυοφορεί άστρα στο κρυμμένο εσωτερικό του. Η εικόνα που ελήφθη με το MPG/ESO, ένα τηλεσκόπιο του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου που λειτουργεί στην έρημο της Χιλής, δείχνει το σκοτεινό νεφέλωμα LDN 483, ένα νέφος αερίου και σκόνης που βρίσκεται σε απόσταση 700 ετών φωτός. Το νέφος είναι τόσο πυκνό που μπλοκάρει εντελώς το ορατό φως των άστρων που βρίσκονται πίσω του -γι’ αυτό εξάλλου ονομάζεται σκοτεινό νεφέλωμα. Η απουσία ενήλικων άστρων στο εσωτερικό του θα έδινε την εντύπωση ότι κανένα άστρο δεν μπορεί να γεννηθεί σε αυτή την ερημιά. Κι όμως, προηγούμενες μελέτες είχαν καταγράψει το αμυδρό υπέρυθρο φως από έμβρυα άστρων -μάζες αερίου που έχουν αρχίσει να συμπυκνώνονται και να θερμαίνονται υπό την επίδραση του ίδιου τους του βάρους. Αυτά τα «πρωτοάστρα» δεν έχουν ανάψει ακόμα και παραμένουν κατεψυγμένα στους -250 βαθμούς. Σε μερικές χιλιάδες χρόνια, όμως, το αέριο θα έχει θερμανθεί και συμπιεστεί αρκετά ώστε να ξεκινήσουν οι θερμοπυρηνικές αντιδράσεις. Θα είναι η στιγμή της γέννησης νέων άστρων, τα οποία θα σπρώξουν μακριά το γύρω αέριο με την ακτινοβολία και τα σωματίδια που θα εκπέμπουν. Τελικά, η μεγάλη σκοτεινή τρύπα του LDN 483 θα διαλυθεί για να αποκαλύψει τα λαμπρά παιδιά της. Βίντεο. http://physicsgg.me/2015/01/08/%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%ac%cf%83%cf%84%ce%b9%ce%bf-%ce%ba%ce%bf%cf%83%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%ba%ce%b5%ce%bd%cf%8c/ Εκτυπωτής 3D αναπαράγει αστρική θύελλα. Περισσότεροι από δέκα χιλιάδες χρήστες του Διαδικτύου έσπευσαν να κατεβάσουν τα αρχεία για την τρισδιάστατη εκτύπωση ενός βίαιου κοσμικού φαινομένου: την εκρηκτική αλληλεπίδραση ανάμεσα σε δύο γιγάντια, αλλόκοτα άστρα. Το τρισδιάστατο μοντέλο αφορά το Ήτα της Τρόπιδας, ένα ζευγάρι άστρων που κινούνται σε τροχιά το ένα γύρω από το άλλο σε απόσταση 7.300 ετών φωτός από τη Γη. Κάθε 5,5 χρόνια, τα δύο άστρα πλησιάζουν σε μικρή απόσταση, περίπου όσο η απόσταση του Ήλιου από τον Άρη. Και κάθε φορά που συμβαίνει αυτό, το αστρικό ζεύγος ξεσπά με βίαιες λάμψεις. «Πρόκειται για ένα εκκεντρικό αστρικό τέρας» είπε σε συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Αστρονομίας ο Μάικλ Κόρκοραν του Κέντρου Διαστημικής Πτήσης Goddard της NASA στο Μέριλαντ. Τα δύο άστρα, από τα οποία το ένα έχει μάζα 90 φορές μεγαλύτερη από του Ήλιου και το δεύτερο 30 φορές μεγαλύτερη, εκπέμπουν ένα διαρκές ρεύμα σωματιδίων που ονομάζεται αστρικός άνεμος (το ίδιο εξάλλου κάνει και το δικό μας άστρο με τον λεγόμενο ηλιακό άνεμο). Όταν οι δύο ασύμμετροι γίγαντες πλησιάσουν ο ένας τον άλλο καθώς κινούνται στις εκκεντρικές τροχιές τους, ο άνεμος του μεγαλύτερου άστρου, κινούμενος με ταχύτητα 420 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, συγκρούεται με τον άνεμο του δεύτερου άστρου, ο οποίος πνέει από την αντίθετη κατεύθυνση με 3 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο. Στην περιοχή όπου συγκρούονται, τα δύο ρεύματα σωματιδίων θερμαίνονται σε θερμοκρασίες δεκάδων εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου. Εκπέμπουν τότε ακτίνες Χ, τις οποίες κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Swift της NASA κατά την τελευταία προσέγγιση του αταίριαστου ζεύγους. Αυτό επέτρεψε στους ερευνητές να βελτιώσουν τις υπολογιστικές προσομοιώσεις του Ήτα της Τρόπιδας και να δημιουργήσουν τρισδιάστατα μοντέλα της ταραγμένης περιοχής όπου οι αντίθετοι αστρικοί άνεμοι συγκρούονται. Τα αρχεία για την εκτύπωσή τους είναι διαθέσιμα για κατέβασμα. http://svs.gsfc.nasa.gov/cgi-bin/details.cgi?aid=11725 Τα μοντέλα αποκάλυψαν προεξοχές σαν δάχτυλα αερίου, τις οποίες οι ερευνητές δεν περίμεναν να δουν. «Δεν γνωρίζαμε ότι υπήρχαν» είπε ο Τόμας Μαντούρα, επίσης ερευνητής στο Κέντρο Goddard της NASA. «Πιστεύουμε ότι είναι δομές που προκύπτουν από φυσικές αστάθειες του ανέμου από το πρώτο άστρο καθώς συγκρούεται με ένα τείχος αερίου» από το δεύτερο άστρο, ανέφερε. Το Ήτα της Τρόπιδος παραμένει σήμερα συναρπαστικός στόχος για τους αστρονόμους. Έδωσε όμως ένα πολύ μεγαλύτερο σόου το 1840, όταν εξερράγη μυστηριωδώς και δημιούργησε το εντυπωσιακό Nεφέλωμα του Ανθρωπάριου (Homunculus). Σήμερα, το αστρικό ζευγάρι θεωρείται καλός υποψήφιος για μια έκρηξη σουπερνόβα τις επόμενες εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, επισημαίνουν οι ερευνητές. Παρόλο που η απόστασή του από τη Γη είναι 7.300 έτη φωτός, ο υπερκαινοφανής αστέρας θα φαινόταν ακόμα και στη διάρκεια της ημέρας, με λαμπρότητα συγκρίσιμη με το φως της Σελήνης. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231375885

Ανασηκώνοντας το πέπλο του Σύμπαντος. Η αναζήτηση για μια «θεωρία των πάντων» που θα ενώνει τη Σχετικότητα με την Κβαντομηχανική δεν έχει ακόμη αποδώσει καρπούς. Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν επιχείρησε να ενοποιήσει τη βαρύτητα με τις υποατομικές θεμελιώδεις δυνάμεις με σκοπό να υφάνει όλα τα νήματα της φύσης σε έναν ενιαίο ιστό. Ωστόσο, οι προσπάθειές του ήταν ανεπιτυχείς και ο στόχος του έγινε το όνειρο όλων των μετέπειτα γενεών θεωρητικών φυσικών. Παρά τις πολλές προσπάθειες και την πρόοδο που αναμφίβολα έχει επιτευχθεί, το όνειρο του Αϊνστάιν, το δικό μας όνειρo, δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί επειδή υπάρχει ασυμβατότητα μεταξύ της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας (που περιγράφει τον μακρόκοσμο) και της Κβαντομηχανικής (που περιγράφει τον μικρόκοσμο). Η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας (ΓΘΣ) του Αϊνστάιν περιγράφει τις καμπυλώσεις του χωροχρόνου λόγω της παρουσίας ύλης ή ενέργειας και εξηγεί με εξαιρετική ακρίβεια τη δυναμική του Σύμπαντος σε μεγάλες κλίμακες. Προβλέψεις της ΓΘΣ, όπως η στρέβλωση του χωροχρόνου γύρω από τη Γη και το γεγονός ότι η Γη συμπαρασύρει στην περιστροφή της τμήμα του χωροχρόνου που την περιβάλλει, έχουν επιβεβαιωθεί με εντυπωσιακή ακρίβεια. Δυστυχώς όμως η εκπληκτική συμφωνία μεταξύ θεωρητικών προβλέψεων που βασίζονται στη ΓΘΣ και πειραματικών μετρήσεων ή αστρονομικών παρατηρήσεων εξαφανίζεται μόλις εισέλθουμε στον μικρόκοσμο. Εκεί η συμπεριφορά και η θέση των σωματιδίων γίνονται αβέβαιες καθώς διεισδύουμε στο βασίλειο της Κβαντομηχανικής, το οποίο κυριαρχείται από αβεβαιότητες και πιθανότητες. Προκειμένου να πραγματοποιήσουμε το όνειρο του Αϊνστάιν, το δικό μας όνειρο, πρέπει να συνδέσουμε την καμπυλότητα του χωροχρόνου με τις πιθανότητες πραγματοποίησης συμβάντων ενοποιώντας τη ΓΘΣ με την Κβαντομηχανική σε μία και μόνη θεωρία που ονομάζεται Κβαντική Βαρύτητα. Πολλές προσπάθειες έχουν ήδη καταβληθεί για τη διατύπωση αυτής της θεωρίας, η ισχύς της οποίας μπορεί να ελεγχθεί με αποτελέσματα από πειράματα της Φυσικής στοιχειωδών σωματιδίων και από αστροφυσικές παρατηρήσεις, οι οποίες οδήγησαν σε μια εντυπωσιακή αλληλεπίδραση μεταξύ της θεωρίας βαρύτητας, της σωματιδιακής Φυσικής και της Κοσμολογίας. Ασφαλώς στις περισσότερες φυσικές καταστάσεις αντιμετωπίζουμε συστήματα στα οποία παίζουν βασικό ρόλο είτε πολύ μεγάλες είτε πολύ μικρές κλίμακες αποστάσεων και, επομένως, είτε η ΓΘΣ είτε η Κβαντομηχανική, αντίστοιχα, αποτελούν επαρκή θεωρητικά πλαίσια. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις, όπως η μελέτη του εσωτερικού των μελανών οπών ή η βαθύτερη κατανόηση της Μεγάλης Εκρηξης (το περίφημο Big Bang από όπου δημιουργήθηκε το Σύμπαν), όπου απαιτείται να χρησιμοποιηθούν και οι δύο θεωρίες. Η ΓΘΣ περιγράφει πολύ καλά τη δυναμική του Σύμπαντος μέσω των εξισώσεων του Αϊνστάιν, σύμφωνα με τις οποίες σε ένα πεπερασμένο χρονικό διάστημα στο παρελθόν το Σύμπαν χαρακτηριζόταν από υπερβολικά μεγάλη καμπυλότητα, ενώ όλη η ύλη και η ενέργεια του σημερινού παρατηρήσιμου Σύμπαντος ήταν συγκεντρωμένες σε έναν απειροελάχιστα μικρό χώρο. Σύμφωνα με το καθιερωμένο κοσμολογικό πρότυπο της Μεγάλης Έκρηξης, αποδεκτό από τη συντριπτική πλειονότητα της επιστημονικής κοινότητας, το Σύμπαν που παρατηρούμε σήμερα είναι το αποτέλεσμα μιας μεγαλειώδους έκρηξης που συνέβη πριν από περίπου 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια. Η συμβατική αντίληψη για τον χωρόχρονο και η καθιερωμένη εικόνα της γεωμετρίας δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατανόηση και την περιγραφή των πρώτων στιγμών του Σύμπαντος λόγω των ακραίων φυσικών συνθηκών που επικρατούσαν. Προκειμένου να αντιμετωπίσουμε ερωτήματα σχετικά με την προέλευση του Σύμπαντος και τον μηχανισμό που οδήγησε στη δημιουργία του, να αναρωτηθούμε κατά πόσον η γέννηση του Σύμπαντος ήταν απλά ένα τυχαίο συμβάν ή να θέσουμε το ακόμη πιο φιλόδοξο ερώτημα σχετικά με το τι υπήρχε πριν από τη Μεγάλη Εκρηξη, απαιτείται η κατανόηση της δομής και της δυναμικής του ίδιου του χωροχρόνου. Η Κβαντική Βαρύτητα είναι η πολυπόθητη θεωρία που θα εξηγήσει την ακόμη άγνωστη δομή του χωροχρόνου, την αόρατη αυτή δομή που αντιλαμβανόμαστε ως δύναμη της βαρύτητας. Η δομή αυτή καθορίζει τη δική μας τροχιά με τον ίδιο τρόπο που τα κύματα καθοδηγούν έναν σέρφερ σε μια φουρτουνιασμένη θάλασσα ή μικρές ανισόπεδες ανωμαλίες καθοδηγούν έναν σκιέρ στην κατάβαση μιας χιονισμένης πλαγιάς. Οι υποψήφιες θεωρίες. Για τη θεμελίωση της Κβαντικής Βαρύτητας έχουν ήδη γίνει διαφορετικές προσεγγίσεις, οι οποίες ταξινομούνται ανάλογα με το αν προέρχονται από τον χώρο της σωματιδιακής φυσικής (Θεωρία Χορδών/Θεωρία-Μ), της ΓΘΣ (Κβαντική Βαρύτητα Βρόχων) ή αν βασίζονται σε γεωμετρικές θεωρήσεις (Μη-Μεταθετική Γεωμετρία). Η Θεωρία Χορδών υποθέτει ότι η ύλη αποτελείται από μονοδιάστατα αντικείμενα που ονομάζονται χορδές. Διαφορετικές δονήσεις χορδών αντιπροσωπεύουν διαφορετικά στοιχειώδη σωματίδια, ενώ η διάσπαση ή συνένωση χορδών αντιστοιχεί σε διαφορετικές αλληλεπιδράσεις στοιχειωδών σωματιδίων. Οι χορδές αυτές εμφανίζονται είτε με τη μορφή κλειστών βρόχων είτε με τη μορφή ανοιχτών χορδών. Σύμφωνα με μια αναπόδεικτη ως σήμερα υπόθεση, όλες οι θεωρίες χορδών είναι διαφορετικές λύσεις μιας πιο θεμελιώδους θεωρίας, που ονομάζεται Θεωρία-Μ (Θεωρία Μεμβρανών), όπου ο χωρόχρονος έχει 11 διαστάσεις, 10 χωρικές και μία χρονική. Η Κβαντική Βαρύτητα Βρόχων υποθέτει ότι ο χώρος είναι κβαντωμένος, αποτελούμενος από στοιχειώδη διακριτά κομματάκια, τα κβάντα του χώρου, που απεικονίζονται σαν μικροσκοπικοί μονοδιάστατοι βρόχοι οι οποίοι υφαίνουν ένα εξαιρετικά λεπτό ύφασμα, τον τετραδιάστατο χωρόχρονο του φυσικού μας κόσμου. Ο χώρος αποτελείται από ένα δίκτυο τεμνόμενων βρόχων, έχει μια διακριτή δομή και δεν μπορεί να διαιρείται επ’ άπειρον σε ολοένα και μικρότερα διακριτά κομμάτια. Η Κβαντική Βαρύτητα Βρόχων έχει μια θεμελιώδη διαφορά σε σχέση με τη Θεωρία Χορδών/Θεωρία-Μ καθώς, αν και περιλαμβάνει την ύλη και τις δυνάμεις, δεν ασχολείται με την ενοποίηση όλων των δυνάμεων και δεν απαιτεί επιπλέον χωρικές διαστάσεις. Η Μη-Μεταθετική Γεωμετρία εκφράζει τη δυαδικότητα γεωμετρίας και άλγεβρας με έναν εντυπωσιακό παραλληλισμό ανάμεσα στους αλγεβρικούς και στους γλωσσικούς κανόνες. Στον γραπτό λόγο δεν χρησιμοποιούμε ποτέ τη μεταθετικότητα που θα μας επέτρεπε να μεταθέτουμε ελεύθερα τα γράμματα μιας λέξης. Η ιδιότητα αυτή δεν ισχύει και στη Μη-Μεταθετική Γεωμετρία, η οποία οδηγεί σε ένα θεωρητικό μοντέλο στο οποίο η ύλη και η βαρύτητα προκύπτουν καθαρά από τη γεωμετρία. Ένα βασικό στοιχείο αυτής της θεωρίας είναι ο προσδιορισμός της γεωμετρίας όχι βάσει της απόστασης μεταξύ των σημείων μιας επιφάνειας αλλά σύμφωνα με τις συχνότητες που ακούμε όταν η επιφάνεια δονείται. Κατ’ επέκταση, το ίδιο το Σύμπαν μπορεί να θεωρηθεί μια δονούμενη μεμβράνη, ένα ντέφι, το οποίο προκύπτει από έναν ειδικά επιλεγμένο τετραδιάστατο χωρόχρονο που συμπεριλαμβάνει την ύλη. Αθροίζοντας όλες τις συχνότητες των δονήσεων αυτού του τυμπάνου μπορούμε να υπολογίσουμε τις αποστάσεις μεταξύ των σημείων της επιφάνειάς του και, κατά συνέπεια, τελικά να ακούσουμε το σχήμα του Σύμπαντος. Προκειμένου να εξετάσουμε την ορθότητα των διαφόρων υποψήφιων θεωριών για την Κβαντική Βαρύτητα, μπορούμε να συγκρίνουμε τις κοσμολογικές προβλέψεις τους με τα σημερινά διαθέσιμα αστροφυσικά και κοσμολογικά δεδομένα. Και αυτό επειδή το πρώιμο Σύμπαν προσφέρει ίσως το μοναδικό εργαστήριο για έλεγχο θεωριών οι οποίες περιγράφουν φαινόμενα σε ενέργειες τόσο υψηλές που δεν θα μπορέσουν ποτέ να επιτευχθούν σε έναν επιταχυντή. Αναμφισβήτητα, κάποιος μπορεί να αναρωτηθεί ποια από αυτές τις θεωρίες είναι η σωστή και δυστυχώς προς το παρόν οποιαδήποτε απο αυτές μπορεί να είναι η σωστή ή μπορεί να είναι μόνο εν μέρει σωστή, όπως μπορεί εξίσου να είναι και εντελώς εσφαλμένη. Μόνο η φύση μπορεί να δώσει την οριστική απάντηση σε αυτό το ερώτημα. http://physicsgg.me/2015/01/07/%ce%b1%ce%bd%ce%b1%cf%83%ce%b7%ce%ba%cf%8e%ce%bd%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%cf%84%ce%bf-%cf%80%ce%ad%cf%80%ce%bb%ce%bf-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%bf%cf%82/

«Σε 10-15 χρόνια θα βρούμε την ρέπλικα της Γης» Μια ενδιαφέρουσα άποψη κατέθεσε ο αστροφυσικός της NASA Τζον Μάδερ που είναι εκ των επικεφαλής της κατασκευής του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb που υπόσχεται να φέρει επανάσταση στη διαστημική εξερεύνηση. Το νέο τηλεσκόπιο όχι μόνο θα μπορεί να εντοπίζει άλλους πλανήτες αλλά θα έχει τη δυνατότητα να κάνει και λεπτομερή παρατήρηση τους. Ο Μάδερ που ειδικεύεται στον εντοπισμό πλανητών υποστηρίζει ότι μέσα σε ένα χρονικό ορίζοντα 10-15 ετών θα έχουμε καταφέρει να ανακαλύψουμε ένα πλανήτη με ατμοσφαιρικά και γεωλογικά χαρακτηριστικά απολύτως ίδια με αυτά της Γης. «Σε 10-15 χρόνια θα έχουμε βρει την ακριβή ρέπλικα της Γης» αναφέρει ο Μάδερ. Ομως πριν αρχίσουν κάποιοι να πανηγυρίζουν πιστεύοντας ότι θα ο άνθρωπος θα έχει σύντομα στη διάθεση του ένα δεύτερο «σπίτι» ο αμερικανός επιστήμονας φροντίζει να τους προσγειώσει. «Είμαστε πολύ κοντά σε αυτή την ανακάλυψη αλλά για να φτάσουμε σε ένα τέτοιο πλανήτη θα πρέπει να διαψευστεί ο Αϊνστάιν αφού θα πρέπει να βρούμε ένα τρόπο να ταξιδέψουμε στο Διάστημα με ταχύτητες μεγαλύτερες από αυτή του φωτός» τονίζει ο Μάδερ. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=665639

Πώς ο Στίβεν Χόκιν μας κάνει να χαμογελάμε. Αναμφισβήτητα πρόκειται για τον σπουδαιότερο εν ζωή αστροφυσικό και έναν μεγάλο αστέρα της επιστήμης. Ο λόγος για τον Στίβεν Χόκιν, ο οποίος στις 8 Ιανουαρίου συμπλήρωσε τα 73 του χρόνια. Ενώ έχει γίνει ευρέως γνωστός στο να «ζυγίζει» τα πάντα σε όλα τα σοβαρά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της εξωγήινης ζωής και της θρησκείας, έχει επίσης έναν ιδιαίτερο, δικό του τρόπο να κάνει τον κόσμο να χαμογελά με αισιοδοξία μέσα από εύστοχα και πολλές φορές αυτοσαρκαστικά αποφθέγματα. Ιδού μερικά από τα καλύτερά του «Η ζωή θα ήταν τραγική, εάν δεν ήταν αστεία» «Εάν μας επισκεφθούν οι εξωγήινοι, το αποτέλεσμα θα είναι όπως όταν ο Κολόμβος έφτασε στην Αμερική, το οποίο δεν βγήκε σε καλό στους ιθαγενείς Αμερικάνους. Το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να κοιτάξουμε μέσα μας και να δούμε πόσο έξυπνη ζωή θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε με κάτι που δεν θα θέλαμε να συναντήσουμε». «Λίγα χρόνια πριν, το δημοτικό συμβούλιο της Μόντσα στην Ιταλία παρεμπόδισε τους ιδιοκτήτες κατοικιδίων από το να κρατούν χρυσόψαρα σε γυάλες, με το σκεπτικό ότι είναι βάρβαρο να κρατάς ένα ψάρι σε καμπυλωτή γυάλα, γιατί χαζεύοντας έξω το ψάρι μπορεί να έχει παραμορφωμένη εικόνα της πραγματικότητας. Αλλά πώς μπορούμε να ξέρουμε ότι εμείς έχουμε την αληθινή, μη παραμορφωμένη εικόνα;» «Η συμβουλή μου προς τους άλλους ανάπηρους ανθρώπους είναι να συγκεντρώνονται σε πράγματα τα οποία δεν τους εμποδίζει η αναπηρία τους από το να τα κάνουν καλά και να μην μετανιώνουν για πράγματα με τα οποία έρχεται σε επαφή. Μην είστε ανάπηροι στο πνεύμα, όπως στο σώμα» «Οι άνθρωποι δεν θα έχουν χρόνο για σας, αν συνεχώς είστε θυμωμένοι ή παραπονιέστε» «Είμαστε όλοι διαφορετικοί. Αυτό που είναι όμως σημαντικό, είναι η ικανότητα να δημιουργούμε». «Ευφυΐα είναι η ικανότητα να προσαρμόζεσαι στην αλλαγή». «Ενας από τους βασικούς κανόνες του σύμπαντος είναι ότι τίποτα δεν είναι τέλειο. Η τελειότητα απλώς δεν υφίσταται. Χωρίς ατέλειες ούτε εσείς, ούτε εγώ θα υπήρχαμε» «Κοίταξε τα άστρα και όχι τα πόδια σου. Προσπάθησε να καταλάβεις τι βλέπεις και αναρωτήσου τι κάνει το σύμπαν να υφίσταται. Γίνε περίεργος» «Όσο δύσκολη και να μοιάζει η ζωή, υπάρχει πάντα κάτι που μπορείς να κάνεις και να πετύχεις σε αυτό». «Οι άνθρωποι που καυχιώνται για το IQ τους είναι χαμένοι» «Περιορίζοντας την προσοχή μας στα επίγεια γεγονότα μπορεί να περιορίσει το ανθρώπινο πνεύμα» Οι γυναίκες... Από τις φιλοσοφημένες ατάκες του Χόκιν δεν λείπουν, όπως είναι φυσικό, και οι γυναίκες. Όταν ρωτήθηκε από το περιοδικό New Scientist τι σκέφτεται καθ'όλη τη διάρκεια της ημέρας είπε: «Γυναίκες. Είναι ένα πλήρες μυστήριο». «Ενώ η φυσική και τα μαθηματικά μπορούν να μας πουν πώς γεννήθηκε το σύμπαν, δεν αρκούν για να προβλέψει κανείς την ανθρώπινη συμπεριφορά γιατί υπάρχουν πολλές εξισώσεις για να λυθούν. Δεν είμαι ο καλύτερος από οποιονδήποτε άλλο να καταλάβει τι κάνει τους ανθρώπους "τσιμπούρια", και ιδιαίτερα τις γυναίκες», λέει σε άλλο του απόφθεγμα για το γυναικείο φύλο «Εχει γενικά αναγνωριστεί ότι οι γυναίκες είναι καλύτερες από τους άνδρες στις γλώσσες, τις διαπροσωπικές σχέσεις και τις πολλές ταυτόχρονες εργασίες, αλλά λιγότερο καλές στο να διαβάζουν χάρτες και την αίσθηση του χώρου. Ως εκ τούτου δεν είναι παράλογο να υποθέσουμε ότι μπορεί να είναι λιγότερο καλές στα μαθηματικά και τη φυσική». Εγώ, ο Στίβεν... «Γεννήθηκα στις 8 Ιανουαρίου 1942, ακριβώς εκατό χρόνια μετά το θάνατο του Γαλιλαίου. Εκτιμώ, παρόλα αυτά, ότι περίπου 200.000 άλλα μωρά γεννήθηκαν την ίδια ημέρα. Δεν ξέρω, όμως, αν κάποιο από αυτά ασχολήθηκε μετά με την αστρονομία...» «Το μειονέκτημα της δημοσιότητάς του μου είναι ότι δεν μπορώ να πάω πουθενά χωρίς να με αναγνωρίσουν. Μπορώ να μεταμφιεστώ με μία περούκα και μαύρα γυαλιά, αλλά με προδίδει το καροτσάκι» «Κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί στην ιδέα μίας ανάπηρης ιδιοφυΐας» «Θέλω τα βιβλία μου να πωλούνται στους πάγκους των αεροδρομίων» «Αυτό που πραγματικά θέλω να ελέγχω δεν είναι οι μηχανές, αλλά οι άνθρωποι». «Εμφανώς, λόγω της αναπηρίας μου χρειάζομαι βοήθεια. Αλλά πάντα προσπαθώ να ξεπερνώ τα όρια της κατάστασής μου και να ζω όσο το δυνατό μία γεμάτη ζωή. Εχω ταξιδέψει στον κόσμο, από την Ανταρκτική μέχρι σε συνθήκες μηδενικής βαρύτητας» ...ο Θεός «Ο Θεός δεν παίζει μόνο ζάρια. Πολλες φορές πετάει το ζάρι εκεί που δεν μπορεί να το δει κανείς» «Τι έκανε ο Θεός πριν τη γέννηση του Σύμπαντος;» «Αυτό που έκανα είναι να δείξω ότι είναι πιθανό το Σύμπαν να δημιουργήθηκε από τους νόμους της επιστήμης. Σε αυτήν την περίπτωση δεν θα ήταν απαραίτητο να απευθύνονται στο Θεό για να αποφασίσουν πώς γεννήθηκε το Σύμπαν. Δεν υπάρχει απόδειξη ότι δεν υπήρξε θεός, μόνο ότι δεν ήταν απαραίτητος» ...και ο άνθρωπος «Είμαστε μία μόλις προηγμένη φυλή πιθήκων σε έναν μικρό πλανήτη. Αλλά μπορούμε να κατανοήσουμε το σύμπαν. Αυτό μας κάνει πολύ ιδιαίτερους» «Δεν νομίζω ότι το ανθρώπινο είδος θα επιβιώσει τα επόμενα χίλια χρόνια, αν δεν εξαπλωθεί στο Διάστημα. Υπάρχουν τόσα πολλά ατυχήματα που μπορεί να συμβούν στη ζωή σε έναν απλό πλανήτη. Αλλά είμαι αισιόδοξος. Θα φτάσουμε στα αστέρια» «Τα σπουδαιότερα επιτεύγματα της ανθρωπότητας ήρθαν μέσα από την ομιλία και οι μεγαλύτερες αποτυχίες από τη σιωπή. Δεν πρέπει να είμαστε έτσι. Οι μεγαλύτερες ελπίδες μπορούν να γίνουν πραγματικότητα στο μέλλον. Με την τεχνολογία στη διάθεσή μας οι δυνατότητες είναι απεριόριστες. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι να σιγουρευτούμε ότι θα συνεχίσουμε να μιλάμε». http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=64120880

Πρωτοποριακό μεταπτυχιακό για το Διάστημα. Οι Ελληνες σχεδιάζουν διαστημικά συστήματα. Τη δική του θέση στον δυναμικό τομέα των σπουδών του Διαστήματος διεκδικεί το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, δημιουργώντας το πρώτο μεταπτυχιακό πρόγραμμα στην Ελλάδα για τη Σχεδίαση Διαστημικών Συστημάτων. Η σημασία του προγράμματος καταδεικνύεται από τις εκτιμήσεις ότι η διαστημική βιομηχανία τις επόμενες δεκαετίες θα δημιουργήσει μία οικονομία παγκοσμίως της τάξης του ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων ετησίως, αντικαθιστώντας παλαιότερες τεχνολογίες. Μάλιστα, το μεταπτυχιακό πρόγραμμα θα συνδεθεί με τις πρωτοβουλίες για τη δημιουργία διαστημικής πύλης στην Καλαμάτα. Ειδικότερα, όπως ανέφερε χθες μιλώντας στην «Κ» ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και διευθυντής του μεταπτυχιακού Κωνσταντίνος Μασσέλος, το πρόγραμμα «Space Systems Design – Σχεδίαση Διαστημικών Συστημάτων», που ίδρυσε το Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του πανεπιστημίου, είναι το μοναδικό στην ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση με αντικείμενο πάνω στον τομέα του Διαστήματος. Το πρόγραμμα, τα μαθήματα του οποίου θα ξεκινήσουν τον Μάρτιο στην Αθήνα (θα είναι διαθέσιμα και μέσω Διαδικτύου), οργανώθηκε με τη συνεργασία του διακεκριμένου καθηγητή Περικλή Παπαδόπουλου του Τμήματος Μηχανικών της Αεροδιαστημικής του San Jose State University (ΗΠΑ) και συνεργάτη της NASA για πάνω από 25 χρόνια. Επίσης, το πρόγραμμα έχει τη στήριξη και του κορυφαίου στην Ευρώπη Ινστιτούτου στον τομέα της Αεροδιαστημικής, Von Karman Institute for Fluid Dynamics με έδρα στο Βέλγιο. «Ο επιστημονικός τομέας του Διαστήματος στον οποίο εστιάζει το πρόγραμμα, αναγνωρίζεται διεθνώς ως μεγάλου ενδιαφέροντος με πολλές εφαρμογές σε διαφορετικά πεδία. Η ιδιαιτερότητα του τομέα του Διαστήματος είναι ότι περιλαμβάνει πολλές τεχνολογίες αιχμής στη μηχανολογία, στην ηλεκτρολογία, στη χημεία, στο λογισμικό, στη μικροηλεκτρονική, στις τηλεπικοινωνίες και τις συνδυάζει όλες για την επίτευξη του αποτελέσματος» ανέφερε ο κ. Μασσέλος. Ενδεικτικά, η τεχνολογία των μικροδορυφόρων και των δορυφόρων χαμηλού κόστους αξιοποιείται σε πεδία όπως ο αγροτικός τομέας (π.χ. εντοπισμός παρασίτων, παρακολούθηση παράνομων καλλιεργειών), η δασοκομία (π.χ. παρακολούθηση πυρκαγιών – εκτίμηση καταστροφών από πυρκαγιές, παρακολούθηση παράνομης αποψίλωσης δασών), η διαχείριση κινδύνων και κρίσεων (π.χ. παρακολούθηση πλημμυρών), οι θαλάσσιες εφαρμογές (π.χ. ανίχνευση πλοίων, παρακολούθηση πετρελαιοκηλίδων, υδρολογία) κ.ά. Μάλιστα, έμφαση θα δοθεί στην αξιοποίηση και επέκταση της τεχνολογίας του μικροδορυφόρου Λ-sat, ο οποίος εκτοξεύτηκε τον Ιούλιο του 2014 από την ομάδα του Περικλή Παπαδόπουλου και ο οποίος αποτελεί την πρώτη καθαρά ελληνική διαστημική αποστολή, αναγνωρισμένη διεθνώς και από τη NASA. Τα μαθήματα θα γίνονται στα Αγγλικά, το πρόγραμμα είναι διετές, τα δίδακτρα 5.000 ευρώ και θα δοθούν περί τις 30 θέσεις. Οι εγγραφές πραγματοποιούνται ηλεκτρονικά και θα διαρκέσουν έως τις 30 Ιανουαρίου. Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα http://space.uop.gr. http://www.kathimerini.gr/798488/article/epikairothta/episthmh/prwtoporiako-metaptyxiako-gia-to-diasthma Τα δάκρυα μας στο Διαστημα. Σίγουρα δεν έχετε ξαναδεί κάτι παρόμοιο. Βίντεο: http://www.defencenet.gr/defence/item/%CF%84%CE%B9-%CF%83%CF%85%CE%BC%CE%B2%CE%B1%CE%AF%CE%BD%CE%B5%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B1-%CE%B4%CE%AC%CE%BA%CF%81%CF%85%CE%B1-%CF%8C%CF%84%CE%B1%CE%BD-%CE%AD%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%8D%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BA%CE%BB%CE%B1%CE%AF%CE%B5%CE%B9-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF

Εκθεση της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Διαστήματος της Ρωσίας για το 2014. Το 2014 εγιναν 38 εκτοξευσεις απο την Ρωσία.Το κυριο επίτευγμα μπορεί να θεωρηθεί η εκτόξευση στις 9/7/2014 απο το κοσμοδρόμιο Πλεσέτσκ της ελαφριας εκδοσης Angara-1.2pp και στις 23/12/2014 της βαριας εκδοσης Angara-A5. Οι δοκιμές ήταν επιτυχείς - η κεντρική μονάδα με ανώτερο στάδιο το "Αύρα-Μ» και τον gruzomaketa δορυφόρο που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από το έδαφος της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην γεωστατική τροχιά. Στο μέλλον, η εγκατάσταση εκτόξευσης για τους πυραύλους "Angara" θα εμφανιστεί στο νέο ρωσικό κοσμοδρόμιο "Ανατολή". Ωστόσο, ο πρώτος για να πετάξει ειναι ενας πύραυλος "Soyuz-2". Η εκτοξευση του πρώτου διαστημικού οχήματος με δορυφόρους απο το πανεπιστήμιο"Λομονόσοφ" (Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας) και «Πελαργός» (Σαμαρά Aerospace Πανεπιστήμιο) - έχει προγραμματιστεί για το Δεκέμβριο του 2015. Το 2014, η Ρωσική Ομοσπονδία για το έτος 2014 εκανε ρεκόρ αριθμού δορυφόρων (80), τους 31 για δημόσια χρήση και τους 49 για εμπορικές χρήσεις. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια του έτους, οι ρώσοι εμπειρογνώμονες της διαστημικής βιομηχανίας βοηθησαν στην εκτόξευση 4 πυραύλων «Σογιούζ-STB" από τη Γουιάνα Kosmichekikh Κέντρο (Γαλλική Γουιάνα), και ένα πύραυλο εκτόξευσης "Zenit-2SL» του προγράμματος "Sea Launch". Επιπλέον συνεχίζεται ο εκσυγχρονισμός των συστημάτων του σκάφους και ο σχεδιασμός των επανδρωμένων διαστημόπλοιων «Σογιούζ TMA", προκειμένου να βελτιωθεί η ανθεκτικότητα,η αξιοπιστία και η ασφάλεια του, καθώς και η βελτίωση των τεχνικών και λειτουργικών χαρακτηριστικών. Προβλέπεται επίσης να αυξηθεί η ακρίβεια και τα χαρακτηριστικά των πληροφοριών του πλοίου, η αποτελεσματικότητα και η άνεση του πληρώματος για να εφαρμόζουν τις λειτουργίες που τους ανατίθενται. Για πρώτη φορά τον Οκτώβρη 2014 το φορτηγό πλοίο «Πρόοδος» ξεκίνησε με τη βοήθεια ενός αναβαθμισμένου πυραύλου "Soyuz-2.1a." Πριν από την εν λόγω εκτόξευση του οχήματος στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό πήγαινε με τη βοήθεια των πυραύλων φορέων "Soyuz-U". Ο νεος πυραυλος «Σογιούζ-2-1.a" είναι εξοπλισμένος με ένα νέο ψηφιακό σύστημα ελέγχου, ένα νέο ψηφιακό σύστημα μέτρησης ραδιόφωνου τηλεμετρίας, καθώς και νεο πρώτο και δεύτερο στάδιο που επιτρέπει ο μεταφορέας να φορτώσει επιπλεον 300 κιλά ανώτερος των πυραύλων "Soyuz-U". Επίσης το 2014, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαστήματος εργάζεται για να διασφαλίσει την ανθρώπινη επάνδρωση της διαστημικής βιομηχανίας. Συγκεκριμένα, υπεγράφη συμφωνία μεταξύ της Ρωσικής Υπηρεσίας Διαστήματος και με τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της Ρωσίας με στόχο την κατάρτιση των απαραίτητων ανθρώπινων πόρων.Ετσι συνάψαν συμφωνίες για την κατάρτιση μεταξύ του Ερευνητικου Ινστιτούτου διαστημικής βιομηχανίας FSUE TsNIIMash και 17 ρωσικων πανεπιστήμιων, τα οποία άνοιξαν περισσότερο από 70 εξειδικευμένα τμήματα. http://www.federalspace.ru/21227/ Τα διαστημικά «ραντεβού» του 2015. Οι φίλοι του διαστήματος περιμένουν με ανυπομονησία τα μεγάλα διαστημικά «ραντεβού» του 2015: τέσσερις εκλείψεις και μακρινές εξερευνήσεις στον Πλούτωνα, τον αστεροειδή Δήμητρα και τον κομήτη Τσούρι. Δίχως αμφιβολία το μεγάλο αστρονομικό γεγονός της νέας χρονιάς είναι η ολική έκλειψη ηλίου, η οποία συμπίπτει με τον ερχομό της άνοιξης, το πρωί της 20ης Μαρτίου. Η σκιά της Σελήνης αναμένεται σταδιακά να καλύψει τον Ήλιο πάνω από τον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό και τον Αρκτικό Κύκλο. Για λίγα λεπτά η μέρα θα γίνει νύχτα, ενώ το εντυπωσιακό φυσικό φαινόμενο θα είναι εν μέρει ορατό από την Ευρώπη, τη Βόρεια Αφρική και τη Δυτική Ρωσία. Η δεύτερη έκλειψη ηλίου, μερική αυτή τη φορά, έρχεται στο δεύτερο μισό της χρονιάς, στις 13 Σεπτεμβρίου, και αναμένεται να είναι ορατή στη Νότια Αφρική, στο νότιο τμήμα του Ινδικού Ωκεανού και την Ανταρκτική. Αλλά οι εκλείψεις δεν σταματούν εδώ. Και η Σελήνη θα έχει δύο εκλείψεις, αφού αναμένεται να περάσει δύο φορές από τη σκιά της Γης. Στις 4 Απριλίου, γύρω στις 12 το μεσημέρι, αναμένεται ολική έκλειψη της Σελήνης, η οποία θα είναι ορατή εάν οι καιρικές συνθήκες είναι ευνοϊκές πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό, την Ανατολική Ασία και τη Βορειοδυτική Αμερική. Περίπου δώδεκα λεπτά θα διαρκέσει η φάση της ολικής έκλειψης, κατά την οποία η Σελήνη δεν θα είναι πλέον ορατή από τη Γη. Η δεύτερη μερική έκλειψη Σελήνης για το 2015 αναμένεται στις 28 Σεπτεμβρίου. Το χάλκινο χρώμα της Σελήνης θα είναι ορατό από την Ευρώπη, την Αφρική, τη Νότια Αμερική αλλά και τη Βορειοδυτική Αμερική. Τα ενδιαφέροντα όμως πλανητικά φαινόμενα δεν σταματούν στις εκλείψεις. Στις 6 Φεβρουαρίου ο Δίας, ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος, θα είναι ορατός από τη Γη με μεγάλη ευκρίνεια, ενώ κατά τη διάρκεια της νύχτας θα είναι το πιο φωτεινό αστέρι του ουρανού. Αλλά και η Αφροδίτη θα κάνει την εμφάνισή της στον έναστρο ουρανό, μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουλίου και θα είναι ορατή τόσο από το βόρειο όσο και από το νότιο ημισφαίριο. Τον Ιούνιο μάλιστα η Αφροδίτη αναμένεται να προσεγγίσει το Δία, παρουσιάζοντας ένα μοναδικό θέαμα ακόμη και με γυμνό μάτι, αφού οι δύο πλανήτες πρόκειται να συναντηθούν ο ένας δίπλα στον άλλο. Οι δύο μακρινοί πλανήτες θα ανανεώσουν το διαπλανητικό ραντεβού τους για τις 26 Οκτωβρίου. Σε αυτή τη χρονική συγκυρία θα είναι ορατή και η ανατολική πλευρά του Άρη. Μέσα στο 2015 θα έχει επίσης την «τιμητική» της και η εξευρεύνηση του διαστήματος. Ο Πλούτωνας αναμένεται να τραβήξει τα βλέμματα των ειδικών, αφού τα πρώτα ερευνητικά αποτελέσματα της αποστολής «New Horizons» της ΝΑSA, η οποία βρίσκεται στο διάστημα ήδη από το 2006, θα στείλει κρίσιμα στοιχεία για την ταυτότητα του μακρινού πλανήτη. Το υλικό που αναμένεται να συλλέξει το «New Horizons» θεωρείται ότι θα διαφωτίσει σημαντικά τη μελέτη της μορφολογίας του πλανήτη αλλά και της σύσταση της επιφάνειάς του. Τέλος, με μεγάλο ενδιαφέρον οι επιστήμονες περιμένουν και τα πορίσματα άλλων δύο ρηξικέλευθων διαστημικών αποστολών: της αποστολής «Rosetta» με το ρομποτικό σκάφος «Philae», που έχει ήδη προσεδαφιστεί στον μακρινό κομήτη Τσουριόμοφ- Γκερασιμένκο -γνωστό και ως «Τσούρι»-, αλλά και της αποστολής «Dawn», η οποία αναμένεται να προσεγγίσει τον ερχόμενο Μάρτιο τον αστεροειδή Δήμητρα. Σε αυτές τις δύο αυτές αποστολές, στις οποίες έντονη είναι η γερμανική ερευνητική συμμετοχή, οι ειδικοί του διαστήματος εναποθέτουν πολλές ελπίδες για ουσιαστική πρόοδο στη μελέτη των απαρχών του ηλιακού μας συστήματος και της εξέλιξής του. διαβάστε επίσης: 15 Amazing Space Missions to Watch in 2015 http://www.space.com/28101-amazing-space-missions-2015.html http://physicsgg.me/2015/01/06/%cf%84%ce%b1-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%ba%ce%ac-%cf%81%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%b2%ce%bf%cf%8d-%cf%84%ce%bf%cf%85-2015/ Οι Πυλώνες της Δημιουργίας σε όλο τους το μεγαλείο. Στη δημοσιότητα δόθηκε την Τρίτη από τη NASA μια νέα υψηλής ευκρίνειας εικόνα της διασημότερης φωτογραφίας του Hubble η οποία απεικονίζει τρεις γιγάντιες στήλες μοριακού υδρογόνου και σκόνης στις οποίες σχηματίζονται άστρα - αυτό που ευρύτερα έχει γίνει γνωστό ως οι Πυλώνες της Δημιουργίας. Ηταν 1 Απριλίου του 1995 όταν το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατέγραψε μια σειρά φωτογραφιών από μια περιοχή στο νεφέλωμα του Αετού. Επρόκειτο για 32 διαφορετικές εικόνες από τρεις γιγάντιες στήλες μοριακού υδρογόνου και σκόνης οι οποίες ήταν τόσο πυκνές που τα αέρια στο εσωτερικό τους κατέρρεαν βαρυτικά σχηματίζοντας νέα άστρα. Στην κορυφή της κάθε στήλης, νεαρά φωτεινά άστρα «εκτινάσσουν» με την ενεργητική τους ακτινοβολία ύλη χαμηλής πυκνότητας, αποκαλύπτοντας έτσι τα αστρικά μαιευτήρια που κρύβονταν από κάτω. Οι επιστήμονες τις ονόμασαν «Πυλώνες της Δημιουργίας» και οι τεχνικοί της NASA συνέθεσαν τις 32 εικόνες δημιουργώντας ένα εντυπωσιακό κάδρο. Πρόκειται για μια φωτογραφία την οποία ειδικοί και κοινό ξεχώρισαν μέσα από τις περίπου 150 χιλιάδες εικόνες που έχει καταγράψει το διαστημικό τηλεσκόπιο. Η φωτογραφία έγινε η διασημότερη φωτογραφία που έχει τραβήξει διαχρονικά το Hubble και αποτελεί το σήμα κατατεθέν του τηλεσκοπίου. Θεωρείται μάλιστα η διασημότερη διαστημική φωτογραφία του 20ου αιώνα. Η NASA έδωσε εκ νέου στη δημοσιότητα την εμβληματική φωτογραφία η οποία έχοντας υποστεί ειδική επεξεργασία είναι υψηλότερης ανάλυσης και μεγαλύτερης ευκρίνειας από την «πρωτότυπη» αποκαλύπτοντας σε όλο τους το μεγαλείο τους Πυλώνες της Δημιουργίας. Το 2007 αστρόνομοι ανακοίνωσαν ότι το κοσμικό ωστικό κύμα από την έκρηξη ενός υπερκαινοφανούς αστέρα διέλυσε τις εντυπωσιακές στήλες. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5196167/oi-pyles-ths-dhmioyrgias-se-olo-toys-to-megaleio/

Μια φουσκωτή θερμική «ασπίδα» στα σχέδια της NASA για τον εποικισμό του Άρη. Μια φουσκωτή θερμική «ασπίδα» θα βοηθήσει το πρώτο διαστημόπλοιο που θα μεταφέρει αστροναύτες στον Άρη να προσεδαφισθεί με ασφάλεια στον Κόκκινο Πλανήτη. Αυτό τουλάχιστον προτείνουν επιστήμονες από το Ερευνητικό Κέντρο της ΝΑSA στο Λάγκλεϊ της Βιρτζίνια, οι οποίοι σχεδιάζουν την «ασπίδα» με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να επιβραδύνει το σκάφος κατά την κάθοδό του. Η διάταξη είναι ένα από τα σενάρια που θα εξετάσει η NASA ως «απάντηση» στο γεγονός ότι η αρειανή ατμόσφαιρα είναι αραιότερη από τη γήινη. Κάτι που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο θα μπορεί ένα μεγάλο σκάφος να προσεδαφισθεί με ασφάλεια στην επιφάνεια του πλανήτη, αφού γι’ αυτό τον σκοπό δεν μπορούν να επιστρατευθούν αλεξίπτωτα. Κάθε τμήμα της «ασπίδας» θα καλύπτεται από πυρίμαχο υλικό και θα φουσκωθεί με αέριο άζωτο λίγο πριν το σκάφος μπει στην ατμόσφαιρα του Άρη. Έτσι, η διάταξη θα πάρει το επιθυμητό σχήμα, μοιάζοντας με ένα τεράστιο μανιτάρι που θα βρίσκεται στη «μύτη» του διαστημοπλοίου. «Κάθε φορά προσπαθούμε να αποφύγουμε τη χρήση ειδικών κινητήρων, όποτε αυτό είναι εφικτό. Επομένως, θα προσπαθήσουμε να αξιοποιήσουμε όσο το δυνατόν καλύτερα την ατμόσφαιρα του Άρη, κάτι που θα βοηθήσει επίσης και στην εξοικονόμηση καυσίμων», αναφέρει στο σάιτ του Κέντρου ο Νιλ Τσίτγουντ, επικεφαλής μηχανικός του τμήματος που ετοιμάζει την «ασπίδα». Η διάταξη, όπως και άλλες συσκευές που παίρνουν το σχήμα τους φουσκώνοντας, θα δοκιμασθούν από το 2016. Αν προκριθεί ως λύση, τότε θα προετοιμασθεί για να ενσωματωθεί στον «Ωρίωνα», το διαστημόπλοιο που σχεδίασε η NASA μεταξύ άλλων για την αποστολή αστροναυτών στον Κόκκινο Πλανήτη. Μάλιστα, πριν από λίγες εβδομάδες, ο «Ωρίωνας» πραγματοποίησε με επιτυχία την παρθενική πιλοτική του πτήση. Πάντως, ανάλογες θερμικές «ασπίδες» θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και σε μη επανδρωμένα σκάφη που θα σταλούν σε άλλους πλανήτες, όπως η Αφροδίτη και ο Τιτάνας. Επίσης, θεωρούνται μια από τις ιδανικές λύσεις για την επιβράδυνση ενός διαστημοπλοίου που θα κινηθεί στην πυκνή ατμόσφαιρα του Δία, για να προσεδαφισθεί στην επιφάνειά του. Η NASA έχει ήδη δοκιμάσει με επιτυχία μια ανάλογη διάταξη τον Ιούλιο του 2012, η οποία άντεξε ακόμη και σε ταχύτητες 12.230 χιλιομέτρων την ώρα. Παρ’ όλα αυτά, οι μηχανικοί του Ερευνητικού Κέντρου αναγνωρίζουν πως μια «ασπίδα» για τον Άρη θα πρέπει να αντεπεξέλθει σε ακόμη πιο αντίξοες συνθήκες. Η λύση για την επιβράδυνση του «Ωρίωνα» είναι μόνο μία από τις τεχνολογίες που θα πρέπει να αναπτύξει η NASA για την αποστολή ανθρώπων στον Άρη μέχρι τη δεκαετία του 2030, όπως είναι ο στόχος που έχει θέσει η αμερικανική πολιτική ηγεσία. Ανάμεσα σε άλλα, θα χρειασθεί επίσης να κατασκευασθούν νέα συστήματα προώθησης, καλύτερος τηλεπικοινωνιακός εξοπλισμός όπως και διαστημικές στολές ένας «γενιάς». http://www.naftemporiki.gr/story/898875/mia-fouskoti-thermiki-aspida-sta-sxedia-tis-nasa-gia-ton-epoikismo-tou-ari H NASA προσπαθεί να θεραπεύσει την αμνησία του Opportunity. Έπειτα από δέκα και πλέον χρόνια εξερεύνησης του Άρη, το γερασμένο ρομπότ Opportunity εμφανίζει όλο και συχνότερα διαλείψεις, όμως οι προγραμματιστές της NASA θα επιχειρήσουν να το θεραπεύσουν με μια δόση χάκινγκ. Το τελευταίο διάστημα έχουν αυξηθεί τα περιστατικά απώλειας δεδομένων, μη προγραμματισμένων επανεκκινήσεων, ακόμα και παροδικής απώλειες των επικοινωνιών. Όπως δήλωσε στο Discovery News o Τζον Κάλας, υπεύθυνος του προγράμματος Opportunity, το πρόβλημα φαίνεται ότι βρίσκεται στη μνήμη flash, η οποία διατηρεί τα αποθηκευμένα δεδομένα ακόμα και όταν διακόπτεται η παροχή ενέργειας. Οι μνήμες flash δεν προσφέρουν απεριόριστους κύκλους εγγραφής/διαγραφής και, έπειτα από δέκα χρόνια συνεχούς λειτουργίας στις εχθρικές συνθήκες του Άρη, ένα από τα επτά τσιπ flash του ρομπότ δείχνει να δυσλειτουργεί. Αυτό σημαίνει ότι τα δεδομένα διαγράφονται όταν το ρομπότ τίθεται σε κατάσταση αναμονής. Όταν ξυπνήσει και δει ότι η μνήμη έχει διαγραφεί, το Opportunity προχωρά σε επανεκκίνηση. Η αποθήκευση των δεδομένων στη RAM δεν δίνει λύση, αφού τα δεδομένα χάνονται από αυτό το είδος μνήμης όταν διακόπτεται η παροχή ρεύματος. «Γι' αυτό το ονομάζουμε αμνησία -το ρομπότ ξεχνάει τι είχε κάνει» σχολίασε ο Κάλας. Οι προγραμματιστές της αποστολής θα επιχειρήσουν τώρα να αναβαθμίσουν το λογισμικό του ρομπότ έτσι ώστε να πάψει να χρησιμοποιεί το ελαττωματικό τσιπ. Ακόμα κι έτσι, όμως, οι μέρες του θρυλικού ρομπότ ίσως είναι μετρημένες. Ήταν εξάλλου προγραμματισμένο να λειτουργήσει για τρεις μήνες, και όχι για μια ολόκληρη δεκαετία. Το πανομοιότυπο ρομπότ Spirit σώπασε για πάντα το 2010, έπειτα από έξι χρόνια λειτουργίας. Η διπλή αποστολή έδωσε τις πρώτες άμεσες ενδείξεις για το υγρό παρελθόν του Άρη. Νέα στοιχεία προσφέρει τώρα το πολύ μεγαλύτερο ρομπότ Curiosity, το οποίο εξερευνά τον Άρη από το 2012. To Opportunity κατέχει ωστόσο το ρεκόρ απόστασης για οποιοδήποτε τροχοφόρο όχημα έχει εκτοξευτεί ποτέ στο Διάστημα. Μέχρι σήμερα έχει διανύσει 41,8 χιλιόμετρα και η περιπέτεια συνεχίζεται. Επόμενος προορισμός του «ηλικιωμένου» ρόβερ είναι η αποκαλούμενη «Κοιλάδα του Μαραθώνα» (Marathon Valley), σε απόσταση μόλις 650 μέτρων από την παρούσα θέση του. Βίντεο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231374713

Νέο είδος μνήμης ανοίγει τον δρόμο για «εγκεφαλικού τύπου» υπολογιστές. Τη δυνατότητα στις μηχανές να φτάσουν τις επιδόσεις του ανθρώπινου εγκεφάλου σε τομείς όπως η ερμηνεία εικόνων ή βίντεο ενδεχομένως να μπορεί να δώσει ένα νέο είδος μνήμης υπολογιστή. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του MIT Technology Review, ερευνητές της ΙΒΜ χρησιμοποίησαν την αποκαλούμενη phase-change memory για να δημιουργήσουν μια συσκευή η οποία επεξεργάζεται δεδομένα με τρόπο ο οποίος παραπέμπει στη λειτουργία ενός βιολογικού εγκεφάλου. Μέσω της χρήσης ενός πρωτότυπου phase-change memory chip, οι ερευνητές καθόρισαν ρύθμισαν το σύστημα έτσι ώστε να λειτουργήσει ως ένα δίκτυο 913 νευρώνων με 165.000 συνδέσεις, ή συνάψεις, μεταξύ αυτών. Η ισχύς αυτών των συνάψεων μεταβάλλεται καθώς το τσιπ επεξεργάζεται εισερχόμενα δεδομένα, αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο οι εικονικοί νευρώνες επηρεάζουν ο ένας τον άλλον. Εκμεταλλευόμενοι αυτό το χαρακτηριστικό, οι επιστήμονες κατέστησαν το σύστημα ικανό να αναγνωρίζει χειρόγραφους αριθμούς. Ερευνητές της ΙΒΜ χρησιμοποίησαν την αποκαλούμενη phase-change memory για να δημιουργήσουν μια συσκευή η οποία επεξεργάζεται δεδομένα με τρόπο ο οποίος παραπέμπει στη λειτουργία ενός βιολογικού εγκεφάλου. Η phase-change memory αναμένεται να εξέλθει στην αγορά μέσα στα επόμενα χρόνια. Μπορεί να καταγράψει πληροφορίες με μεγάλη ταχύτητα και να τις «πακετάρει» σε πολύ μεγαλύτερη πυκνότητα από ό,τι τα σημερινά είδη μνήμης. Ένα τσιπ τέτοιας μνήμης αποτελείται από ένα δίκτυο «κυττάρων» που μπορούν να λάβουν δύο καταστάσεις για να παρουσιάσουν ένα ψηφιακό bit πληροφορίας- ένα 1 ή ένα 0. Στο πειραματικό σύστημα της ΙΒΜ, η κάθε σύναψη αντιπροσωπεύεται από ένα ζεύγος κυττάρων που δουλεύουν μαζί. Οι «εγκεφαλικού» τύπου υπολογιστές αποτελούν αντικείμενο ερευνών από επιστήμονες υπολογιστών εδώ και καιρό. Τέτοιου είδους σχέδια διαφέρουν ριζικά από τα σημερινά τσιπ, υποσχόμενα να κάνουν αποδοτικότερους τους υπολογιστές σε εργασίες που σήμερα θεωρούνται δύσκολες από τα συμβατικά συστήματα- όπως η εκμάθηση βάσει εμπειρίας ή η κατανόηση βίντεο. Νωρίτερα μέσα στο έτος, η ΙΒΜ ανακοίνωσε το πιο σύνθετο τσιπ του είδους μέχρι τώρα, το οποίο δημιουργήθηκε μέσω τεχνικών και στοιχείων που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή επεξεργαστών smartphones. Το νέο σύστημα δεν είναι το ίδιο ισχυρό, ωστόσο, όπως επεσήμανε ο Τζεφ Μπερ, ερευνητής της ΙΒΜ, είναι σημαντικό το ότι χρησιμοποιείται phase-change memory για τη δημιουργία των 165.000 συνάψεων. Κατά τον ίδιο, αυτό το είδος μνήμης θεωρείται πως ενδείκνυται για «εγκεφαλικού» (neuromorphic) τύπου συστήματα επειδή αποθηκεύει δεδομένα σε πολύ μεγάλη πυκνότητα- επίσης, είναι ευκολότερη όσον αφορά στον επαναπρογραμματισμό της. Πρακτικά, αυτό διευκολύνει την κατασκευή ενός συστήματος που θα είναι ικανό να «μαθαίνει», ρυθμίζοντας κατάλληλα τη συμπεριφορά του ενώ λαμβάνει νέα δεδομένα. Προηγούμενες προσπάθειες στο συγκεκριμένο πεδίο ήταν περιορισμένης κλίμακας, με 100 συνάψεις ή λιγότερες. Το νέο σύστημα, που κατασκευάστηκε σε συνεργασία και με ερευνητές του Πανεπιστημίου Επιστήμης και Τεχνολογίας Ποχάνγκ στην Κορέα, είναι 1.000πλάσιου μεγέθους. Το σχετικό paper παρουσιάστηκε τον Δεκέμβριο στην International Electron Devices Meeting στο Σαν Φρανσίσκο. http://www.naftemporiki.gr/story/898559/neo-eidos-mnimis-anoigei-ton-dromo-gia-egkefalikou-tupou-upologistes

Θύμα κοσμικής σύγκρουσης η Ανδρομέδα. Ερευνητικό πρόγραμμα που μελετά τον γαλαξία της Ανδρομέδας παρουσίασε εντυπωσιακές εικόνες και νέα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα στοιχεία για αυτόν. Ο γαλαξίας της Ανδρομέδας (γνωστός και ως M31) είναι ένας σπειροειδής γαλαξίας στον αστερισμό Ανδρομέδα, στον οποίο οφείλει και το όνομά του. Eίναι το πιο απομακρυσμένο αντικείμενο ορατό με γυμνό μάτι. Βρίσκεται σε απόσταση 2,5 εκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς και μαζί με τον γαλαξία μας αποτελούν τους δύο μεγαλύτερους γαλαξίες τoυ τοπικού σμήνους γαλαξιών. Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι η Ανδρομέδα και ο δικός μας γαλαξίας βρίσκονται σε πορεία μετωπικής σύγκρουσης που αναμένεται να γίνει σε τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια. Το πρόγραμμα PHAT (Panchromatic Hubble Andromeda Treasury) με επικεφαλής τον αστρονόμο Μπέντζαμιν Ουίλιαμς του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον στο Σιάτλ πραγματοποιεί μελέτες για τον γαλαξία της Ανδρομέδας. Στο πλαίσιο του προγράμματος οι ερευνητές επεξεργάστηκαν 7,398 εικόνες που έχει τραβήξει το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble από τον Ιούλιο του 2010 μέχρι τον Οκτώβριο του 2013. Η επεξεργασία αυτή είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός εκπληκτικής λεπτομέρειας μωσαϊκού μια μεγάλης περιοχής έντονης κοσμικής δραστηριότητας της Ανδρομέδας. Το μωσαϊκό απεικονίζει μια περιοχή που αντιστοιχεί στο 25% του γαλαξία. Στην περιοχή αυτή υπάρχει συνεχής παραγωγή νέων άστρων. Η μελέτη των δεδομένων οδήγησε τους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι πριν από δύο δισεκατομμύρια έτη η Ανδρομέδα συγκρούστηκε με ένα άλλο γαλαξία. Ηταν σύμφωνα με τους ερευνητές μια πολύ μεγάλη σύγκρουση η οποία όπως συμβαίνει συνήθως με τις γαλαξιακές συγκρούσεις είχε ως αποτέλεσμα η Ανδρομέδα να μεγαλώσει σε μέγεθος και να δημιουργηθούν κατά τόπους μεγαλύτερα και μικρότερα εργοστάσια παραγωγής άστρων. Η έρευνα παρουσιάστηκε στο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας που πραγματοποιείται στο Σιάτλ και το σχετικό άρθρο δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature». Δείτε εδώ το μωσαϊκό με δυνατότητα να κάνετε zoom σε κάθε σημείο της εικόνας και να δείτε με μεγάλη λεπτομέρεια κάθε περιοχή της Ανδρομέδας. http://www.nasa.gov/content/hubble-s-high-definition-panoramic-view-of-the-andromeda-galaxy/#.VKz_psmqArd http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=664979

Ωκεανοί διοξειδίου του άνθρακα ενδεχομένως κάλυπταν την Αφροδίτη στο παρελθόν. Σε ενδείξεις που καθιστούν αρκετά βάσιμο το σενάριο η επιφάνεια της Αφροδίτης να καλυπτόταν στο παρελθόν από ωκεανούς διοξειδίου του άνθρακα, κατέληξαν επιστήμονες από το πανεπιστήμιο Cornell. Οι ενδείξεις προήλθαν από την υπολογιστική προσομοίωση των συνθηκών που επικρατούσαν κάποτε στον πλανήτη, αφήνοντας έτσι ανοικτό το ενδεχόμενο η σημερινή μορφή του ανάγλυφου της Αφροδίτης να διαμορφώθηκε σε μεγάλο βαθμό από τη διάβρωση που προκάλεσαν οι τεράστιες ποσότητες του υγροποιημένου αερίου. Η Αφροδίτη περιγράφεται συχνά ως «δίδυμη αδερφή» της Γης, επειδή οι δύο πλανήτες έχουν παρόμοιο σχήμα, μάζα και απόσταση από τον ήλιο. Ωστόσο, τη στιγμή που στη Γη επικρατούν ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη ζωής, το περιβάλλον στη «δίδυμο αδερφή» της θυμίζει περισσότερο κόλαση, λόγω των πολύ μεγάλων ατμοσφαιρικών πιέσεων και της υψηλής θερμοκρασίας στην επιφάνειά του, η οποία ξεπερνά το σημείο τήξης του μολύβδου. Εντούτοις, το σημερινό άνυδρο και υπέρθερμο περιβάλλον είναι πιθανόν να έχει πάρει τη θέση από ένα προγενέστερο εντελώς διαφορετικό τοπίο, με εκτεταμένους ωκεανούς να καλύπτουν μέρος της ξηράς. Παλιότερες έρευνες έχουν δείξει πως κάποτε η Αφροδίτη διέθετε τόσο νερό στην ατμόσφαιρά της, που ήταν αρκετό για να σκεπάσει όλο τον πλανήτη με ένα στρώμα νερού βάθους 25 μέτρων – αν βέβαια όλοι αυτοί οι υδρατμοί είχαν καταλήξει στην επιφάνεια μέσω βροχοπτώσεων. Το σενάριο αυτό πάντως είναι αρκετά απίθανο, καθώς η υψηλή θερμοκρασία μάλλον δεν θα πρέπει να επέτρεψε την υγροποίηση των υδρατμών. Έτσι, οι επιστήμονες από το Cornell υποστηρίζουν τώρα πως, αν και οι συνθήκες ήταν όντως απαγορευτικές για την υγροποίηση του νερού, δεν συνέβη το ίδιο με το διοξείδιο του άνθρακα. Επομένως, οι «βροχές» από το υγροποιημένο αέριο σκέπασαν μέρος του ανάγλυφου με ωκεανούς. Ακόμη και σήμερα, το διοξείδιο του άνθρακα είναι μία από τις πιο άφθονες χημικές ενώσεις στην Αφροδίτη. «Αποτελεί το βασικό συστατικό της ατμόσφαιράς της, σε ποσοστό που αγγίζει το 95,5%», σημειώνει στο σάιτ Space.com ο Ντίμα Μπολμάτοφ, θεωρητικός φυσικός στο Cornell και επικεφαλής της έρευνας. Γνωστό και σαν «αέριο του θερμοκηπίου», αφού εγκλωβίζει και ανακυκλώνει μέρος της θερμότητας που εκπέμπει η επιφάνεια της Γης, το διοξείδιο του άνθρακα μπορεί να υπάρξει σε στερεή, υγρή και αέρια κατάσταση. Ωστόσο, όταν η πίεση και η θερμοκρασία ξεπεράσουν συγκεκριμένες τιμές, τότε αποκτά ιδιότητες υπερκρίσιμου ρευστού, συνδυάζοντας τη συμπεριφορά υγρού και αερίου. Για παράδειγμα μπορεί να διαβρώνει υλικά σαν υγρό, έχοντας παράλληλα ρευστότητα που αντιστοιχεί στην αέρια φάση. Για να μελετήσουν τη δράση του υπερκρίσιμου διοξειδίου του άνθρακα στην Αφροδίτη, ο Μπολμάτοφ μελέτησαν σε προσομοίωση σε υπολογιστή τις μεταβολές των φυσικών του ιδιοτήτων με τη βαθμιαία αλλαγή της θερμοκρασίας και της πίεσης. Έτσι, διαπίστωσαν πως σε αυτή την κατάσταση το διοξείδιο του άνθρακα μπορεί να εναλλάσσει απότομα τη συμπεριφορά του από αέριο σε υγρό. Αν και σήμερα η ατμοσφαιρική πίεση στην Αφροδίτη είναι 90 φορές μεγαλύτερη απ’ ό,τι στη Γη, στο παρελθόν φαίνεται πως είχε ακόμη μεγαλύτερη τιμή, δεκάδες φορές υψηλότερη, και μάλιστα για μια χρονική περίοδο 100-200 εκατομμυρίων ετών. Σύμφωνα με τον Μπολμάτοφ, σε αυτό το χρονικό διάστημα, είναι πιθανόν να σχηματίσθηκε υπερκρίσιμο διοξείδιο του άνθρακα με συμπεριφορά υγρού. «Το γεγονός αυτό, με τη σειρά του, καθιστά εύλογο το σενάριο η επιφάνεια της Αφροδίτης να κατακλυζόταν από αυτό το υπερκρίσιμο ρευστό, το οποίο διαμόρφωσε αρκετά από τα χαρακτηριστικά της, όπως τις κοιλάδες και τις περιοχές που μοιάζουν με κοίτες ποταμών», πρόσθεσε ο Μπολμάτοφ. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, το υπερκρίσιμο διοξείδιο του άνθρακα έμοιαζε με «σαπουνόφουσκες», δηλαδή φυσαλίδες που περιείχαν αέριο και καλύπτονταν από ένα παχύ στρώμα ρευστού διοξείδιο του άνθρακα. Κάτι που σκοπεύουν να επιβεβαιώσουν με πειράματα στο εργαστήριο, αναπαράγοντας τις συγκεκριμένες τιμές θερμοκρασίας και πίεσης. http://www.naftemporiki.gr/story/898330/okeanoi-diokseidiou-tou-anthraka-endexomenos-kaluptan-tin-afroditi-sto-parelthon

Προσομοίωση σχηματισμού των γαλαξιών του σύμπαντος. Επιστρατεύοντας δύο υπερυπολογιστές, το Curie στη Γαλλία και το Cosmology Machine στο Ηνωμένο Βασίλειο, μια ομάδα γαλλοβρετανών ερευνητών δημιούργησε την πιο ρεαλιστική έως σήμερα προσομοίωση των γαλαξιακών δομών του σύμπαντος. Έτσι, οι επιστήμονες μπορούν πλέον να μελετήσουν ακόμη καλύτερα τον σχηματισμό των γαλαξιών σε διάφορα στάδια της κοσμικής «ιστορίας», φτάνοντας έως και 14 δισεκατομμύρια χρόνια πριν από σήμερα. Η προσομοίωση δημιουργήθηκε στα πλαίσια του πρότζεκτ EAGLE (Evolution and Assembly of GaLaxies and their Environments), στο οποίο επικεφαλής είναι το πανεπιστήμιο του Ντάραμ στη Βρετανία και το ολλανδικό πανεπιστήμιο του Λάιντεν. Στόχος του EAGLE είναι να καλύψει τα μειονεκτήματα των λογισμικών που έχουν αναπτυχθεί έως σήμερα για τον ίδιο σκοπό, και τα οποία «δημιουργούν» σύμπαντα με γαλαξίες που δεν αντιστοιχούν στην ηλικία, την ποικιλία και τη μάζα των πραγματικών γαλαξιών. Επίσης, οι παλιότερες προσομοιώσεις δεν περιείχαν αρκετά μεγάλο αριθμό γαλαξιών, ώστε να περιγράφουν με αξιοπιστία τις αλληλεπιδράσεις τους. Σε άρθρο τους στο επιστημονικό περιοδικό Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, οι επιστήμονες από το πρότζεκτ EAGLE αναφέρουν πως το εικονικό σύμπαν θα μπορούσε να «χωρέσει» σε έναν κύβο με ακμή 100 Megaparsec, δηλαδή πάνω από 300 εκατομμύρια έτη φωτός. Επομένως, ο «κόσμος» που δημιούργησαν στους υπερυπολογιστές περιέχει 10.000 γαλαξίες, με τη κάθε μία από αυτές τις δομές να έχει μέγεθος τουλάχιστον όσο και ο Γαλαξίας μας. Παράλληλα, για την αναπαραγωγή όλων των τύπων γαλαξιών που υπάρχουν και στο πραγματικό σύμπαν, οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργήσουν το πιο ακριβές έως σήμερα μοντέλο της υδροδυναμικής συμπεριφοράς του σύμπαντος, η οποίο είχε σαν αποτέλεσμα τον σχηματισμό των γαλαξιακών δομών. Είναι χαρακτηριστικό πως, για να «τρέξει» η προσομοίωση, χρειάσθηκε 1,5 μήνας. «Το σύμπαν που δημιουργείται στον υπολογιστή μοιάζει ακριβώς με το πραγματικό. Υπάρχουν παντού γαλαξίες, με όλα τα σχήματα και μεγέθη που έχω παρατηρήσει χρησιμοποιώντας τα μεγαλύτερα τηλεσκόπια του κόσμου. Ακόμη καλύτερα, πατώντας ένα κουμπί, μπορώ επίσης να κάνω τον χρόνο να αρχίσει να κυλά αντίστροφο στο “σύμπαν” του EAGLE», δήλωσε στο σάιτ του πανεπιστημίου του Ντάραμ ο Ρίτσαρντ Μπάουερ, καθηγητής φυσικής στο πανεπιστήμιο και μέλος του πρότζεκτ. Πέρα από το μέγεθος του εικονικού κόσμου, μια ακόμη σημαντική ιδιαιτερότητά του είναι πως για πρώτη φορά προσομοιώνει και τους γαλαξιακούς ανέμους, δηλαδή τις ροές σωματιδίων οι οποίες επηρεάζουν την ποσότητα «πρώτων υλών» στους γαλαξίες, για τον σχηματισμό νέων άστρων. Μια παράμετρος που κάνει τον «κόσμο» των Curie και Cosmology Machine να μοιάζει ακόμη περισσότερο με τον πραγματικό. Βίντεο. http://physicsgg.me/2015/01/06/%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%83%ce%bf%ce%bc%ce%bf%ce%af%cf%89%cf%83%ce%b7-%cf%83%cf%87%ce%b7%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%b9%cf%83%ce%bc%ce%bf%cf%8d-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1%ce%be%ce%b9%cf%8e/

Η αυθόρμητη δημιουργία του σύμπαντος από το τίποτε. Μια από τις σημαντικότερες θεωρίες της σύγχρονης κοσμολογίας είναι η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης. Πρόκειται για μια επιστημονική θεωρία που διαθέτει πολλά «αποδεικτικά στοιχεία»: Πρώτον, η κοσμική μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου, που είναι ένα είδος «ηχούς» της Μεγάλης Έκρηξης, δεύτερον, η συνεχής διαστολή του σύμπαντος, που αν την φανταστούμε χρονικά προς τα πίσω, οδηγούμαστε σε μια αρχή – τύπου Μεγάλης Έκρηξης, τρίτον, η αφθονία των αρχέγονων στοιχείων που παρατηρείται στο σύμπαν, όπως το 4He, 3He, 2H και άλλων, υπολογίζεται θεωρητικά χρησιμοποιώντας βασικές αρχές της πυρηνικής φυσικής στα πρώτα λεπτά της Μεγάλης Έκρηξης. Όμως υπάρχει ακόμα ένα μεγάλο ερωτηματικό. Τι προκάλεσε την Μεγάλη Έκρηξη; Για πολλά χρόνια, οι κοσμολόγοι θεωρούσαν ότι το σύμπαν δημιουργήθηκε αυθόρμητα, ότι η Μεγάλη Έκρηξη ήταν το αποτέλεσμα των κβαντικών διακυμάνσεων απ’ όπου το σύμπαν δημιουργήθηκε από το τίποτα. Αυτό είναι ευλογοφανές, αν πάρουμε υπόψη μας αυτά που γνωρίζουμε από την κβαντική μηχανική. Αλλά οι φυσικοί στην πραγματικότητα χρειάζονται περισσότερα – μια μαθηματική απόδειξη που θα δίνει σάρκα και οστά σ’ αυτή την ιδέα. Στην εργασία τους με τίτλο «Spontaneous creation of the universe from nothing», οι φυσικοί Dongshan He et al από την Κίνα, επιχειρούν να δώσουν την πρώτη αυστηρή μαθηματική απόδειξη, για το ότι η Μεγάλη Έκρηξη θα μπορούσε να συμβεί αυθόρμητα εξαιτίας των κβαντικών διακυμάνσεων. Η νέα απόδειξη βασίζεται σε ένα ειδικό σύνολο λύσεων της εξίσωσης Wheeler-DeWitt. Όμως τι είναι η εξίσωση Wheeler-DeWitt; Στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα οι κοσμολόγοι προσπαθούσαν να συνδυάσουν του δυο πυλώνες της σύγχρονης φυσικής – την κβαντική μηχανική και την γενική σχετικότητα – με έναν τέτοιο τρόπο ώστε το σύμπαν να περιγράφεται ικανοποιητικά. Φαινόταν όμως πως οι δύο αυτές θεωρίας βρίσκονταν σε απόλυτη αντίθεση μεταξύ τους. Σημαντική πρόοδος επετεύχθη στο 1960, όταν οι φυσικοί John Wheeler και Bryce DeWitt κατάφεραν να συνδυάσουν αυτές τις ασύμβατες ιδέες σε ένα μαθηματικό πλαίσιο που τώρα είναι γνωστό ως εξίσωση Wheeler-DeWitt. Η εργασία των Dongshan He και των συνεργατών του διερευνά κάποιες νέες λύσεις αυτής της εξίσωσης. Κεντρικό σημείο αυτών των ιδεών είναι η αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg. Αυτή είναι που επιτρέπει την πιθανοκρατική δημιουργία ενός μικρού κενού χώρου εξαιτίας των διακυμάνσεων, σ’ αυτό που οι φυσικοί ονομάζουν μετασταθές ψευδο-κενό. Όταν συμβαίνει αυτό υπάρχουν δύο δυνατότητες. Αν αυτή η φυσαλίδα κενού δεν διαστέλλεται γρήγορα, τότε εξαφανίζεται σχεδόν αμέσως. Αν όμως μπορεί να διασταλεί σε ένα αρκετά μεγάλο μέγεθος, τότε ένα σύμπαν δημιουργείται κατά έναν μη αντιστρεπτό τρόπο. Έτσι, τίθεται το ερώτημα: μπορεί η εξίσωση Wheeler-DeWitt να επιτρέψει κάτι τέτοιο; Σύμφωνα με τους Dongshan et al: «έχουμε αποδείξει ότι όταν δημιουργείται μια μικρή φυσαλίδα πραγματικού κενού, έχει την δυνατότητα να επεκταθεί εκθετικά». Στην προσέγγισή τους θεωρούν μια σφαιρική φυσαλίδα που περιγράφεται πλήρως από την ακτίνα της. Μετά καταλήγουν στην εξίσωση που περιγράφει το ρυθμό με τον οποίο αυτή η ακτίνα μπορεί να αυξηθεί. Και στη συνέχεια εξετάζουν τρία σενάρια για τη γεωμετρία της φυσαλίδας – κλειστή, ανοιχτή ή επίπεδη. Σε κάθε μια από αυτές τις περιπτώσεις, βρίσκουν μια λύση κατά την οποία η φυσαλίδα μπορεί να διαστέλλεται εκθετικά και να φτάσει έτσι σε ένα μέγεθος ενός σύμπαντος που προέκυψε από μια Μεγάλη Έκρηξη. Αυτό είναι ένα αποτέλεσμα που οι κοσμολόγοι θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν. Έχει επίσης και μια ενδιαφέρουσα συνέπεια. Ένας σημαντικός παράγοντας στα σημερινά πρότυπα του σύμπαντος είναι η αποκαλούμενη κοσμολογική σταθερά. Πρόκειται για τον παράγοντα που περιγράφει την ενεργειακή πυκνότητα του κενού χώρου. Εισήχθη αρχικά από τον Einstein το 1917 στη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας και εγκαταλείφθηκε στη συνέχεια από τον ίδιο, μετά την ανακάλυψη του Hubble ότι το σύμπαν διαστέλλεται. Μέχρι τη δεκαετία του 1990, οι περισσότεροι κοσμολόγοι υπέθεταν ότι η κοσμολογική σταθερά ισούται με μηδέν. Όταν όμως βρέθηκαν οι πρώτες ενδείξεις ότι το σύμπαν διαστέλλεται επιταχυνόμενα, για να εξηγήσουν την επιταχυνόμενη διαστολή αρκούσε να θεωρήσουν την κοσμολογική σταθερά διάφορη του μηδενός. Έτσι, κάθε νέα θεωρία για το σύμπαν πρέπει να επιτρέπει μια μη-μηδενική τιμή της κοσμολογικής σταθεράς. Τι είναι αυτό που παίζει το ρόλο της κοσμολογικής σταθεράς στην θεωρία του Dongshan και των συνεργατών του; Το ρόλο αυτό παίρνει μια ποσότητα γνωστή ως κβαντικό δυναμικό που εμφανίζεται στις νέες λύσεις. Αυτό το δυναμικό προέρχεται από την θεωρία de Broglie-Bohm που αναπτύχθηκε στα μέσα του 20ου αιώνα. Αυτή η θεωρία αναπαράγει όλες τις γνωστές προβλέψεις της κβαντομηχανικής αλλά το τίμημα της αποδοχής της είναι ένας επιπρόσθετος όρος, γνωστός ως κβαντικό δυναμικό. Η θεωρία έχει ως αποτέλεσμα να κάνει την κβαντική μηχανική εντελώς ντετερμινιστική, δεδομένου ότι το κβαντικό δυναμικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί έτσι ώστε να επεξεργαστεί έννοιες όπως η πραγματική θέση ενός σωματιδίου. Ωστόσο, η κυρίαρχη τάση της φυσικής ποτέ δεν υιοθέτησε την ιδέα του Bohm. Και τούτο διότι ναι μεν οι προβλέψεις της είναι ταυτόσημες με την καθιερωμένη εκδοχή της θεωρίας, όμως εισάγει τον περίπλοκο φορμαλισμό με το κβαντικό δυναμικό, τα στοιχεία του οποίου δεν υπάρχει τρόπος να ελεγχθούν πειραματικά. Από την άλλη, η ιδέα του Bohm οδηγεί τους φυσικούς να δεχθούν μια πιθανοκρατική ερμηνεία για την φύση της πραγματικότητας, κάτι που γενικά αποδέχονται ευχάριστα. Το γεγονός ότι το κβαντικό δυναμικό είναι απαραίτητο στη νέα αυτή μαθηματική απόδειξη της δημιουργίας του σύμπαντος είναι συναρπαστικό. Αρκεί όμως αυτό για να ξαναφέρει τις ιδέες του Bohm στο προσκήνιο; http://physicsgg.me/2014/12/31/%ce%b7-%ce%b1%cf%85%ce%b8%cf%8c%cf%81%ce%bc%ce%b7%cf%84%ce%b7-%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b3%ce%af%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%83%cf%8d%ce%bc%cf%80%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%bf%cf%82/

Νέοι εξωπλανήτες. Αστρονόμοι στις ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι εντόπισαν οκτώ νέους εξωπλανήτες, που βρίσκονται στη «φιλόξενη» ζώνη των μητρικών άστρων τους, δηλαδή σε κατάλληλη απόσταση από αυτά - ούτε πολύ κοντά, ούτε πολύ μακρυά- για να διαθέτουν νερό και πιθανώς συνθήκες παρόμοιες με αυτές της Γης. Τουλάχιστον δύο από αυτούς θεωρούνται οι πιο όμοιοι με τη Γη που έχουν ποτέ βρεθεί. Η ανακοίνωση έγινε σε συνέντευξη Τύπου στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας. «Οι περισσότεροι από αυτούς τους πλανήτες έχουν καλές πιθανότητες να είναι βραχώδεις σαν τη Γη», σύμφωνα με τον επικεφαλής ερευνητή Γκιγέρμο Τόρες του Κέντρου Αστροφυσικής Harvard-Smithsonian. Η ανακάλυψη διπλασιάζει τον αριθμό των μικρών εξωπλανητών, που έχουν διάμετρο έως διπλάσια σε σχέση με εκείνη του δικού μας πλανήτη και οι οποίοι πιστεύεται ότι είναι δυνητικά φιλόξενοι για ζωή. Οι δύο πιο «γήινοι» εξωπλανήτες μεταξύ των οκτώ είναι ο Kepler -438b και ο Kepler -442b. Και οι δύο βρίσκονται σε τροχιά γύρω από δύο άστρα ερυθρούς νάνους, τα οποία είναι μικρότερα και πιο κρύα από τον Ήλιο μας. Ο πρώτος εξωπλανήτης, που βρίσκεται σε απόσταση 470 ετών φωτός από τη Γη, διαγράφει μια πλήρη τροχιά πέριξ του άστρου του σε 35 μέρες (αυτή είναι δηλαδή η διάρκεια του έτους του), ενώ ο δεύτερος εξωπλανήτης, που βρίσκεται σε απόσταση 1.100 ετών φωτός, έχει έτος 112 ημερών. Έχοντας διάμετρο μόλις 12% μεγαλύτερη από αυτή της Γης, ο Κέπλερ-438b έχει 70% πιθανότητα να είναι βραχώδης, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των αστρονόμων, ενώ ο Κέπλερ-442b είναι περίπου 30% μεγαλύτερος από τη Γη και έχει πιθανότητα 60% να είναι βραχώδης. Ένας εξωπλανήτης θεωρείται δυνητικά «φιλόξενος» για ζωή, όταν δέχεται περίπου τόση ηλιακή ακτινοβολία, όση η Γη, έτσι ώστε το νερό στην επιφάνειά του ούτε να βράζει και να εξατμίζεται, ούτε να παγώνει. Ο Kepler -438b δέχεται περίπου 40% περισσότερο αστρικό (ηλιακό) φως από ό,τι η Γη (συγκριτικά η καυτή Αφροδίτη δέχεται διπλάσια ηλιακή ακτινοβολία σε σχέση με τον πλανήτη μας) και οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι έχει πιθανότητα 70% να βρίσκεται στη σωστή απόσταση από το άστρο του για να έχει υγρό νερό και να είναι κατάλληλος για ζωή. Ο Kepler -442b δέχεται περίπου τα δύο τρία της ηλιακής ακτινοβολίας που πέφτει στη Γη και οι πιθανότητες είναι πάρα πολλές (της τάξης του 97%) να βρίσκεται στην «κατοικήσιμη» ζώνη του άστρου του. «Δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν οποιοσδήποτε από αυτούς τους εξωπλανήτες είναι πραγματικά κατοικήσιμος. Αυτό που μπορούμε να πούμε, είναι πως είναι υποψήφιοι για κάτι τέτοιο», δήλωσε ο αστρονόμος Ντέηβιντ Κίπινγκ, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Πριν τη νέα ανακάλυψη, οι δύο πιο «γήινοι» εξωπλανήτες που είχαν βρεθεί, ήσαν ο Κέπλερ-186f (με μέγεθος 10% μεγαλύτερο της Γης, ο οποίος δέχεται το ένα τρίτο της ηλιακής ακτινοβολίας που πέφτει στον πλανήτη μας) και ο Κέπλερ-62f (με μέγεθος 40% μεγαλύτερο της Γης), ο οποίος δέχεται το 41% της ηλιακής ακτινοβολίας του πλανήτη μας. Στο γράφημα παρουσιάζεται η κοσμική κλίμακα φιλοξενίας της ζωής. Οι πλανήτες που βρίσκονται πιο κοντά στο μητρικό τους άστρο έχουν ιδιαίτερα αυξημένες θερμοκρασίες και εκείνοι που βρίσκονται πολύ μακριά ιδιαίτερα χαμηλές δημιουργώντας συνθήκες που δεν ευνοούν την παρουσία της ζωής. Οι πλανήτες που βρίσκονται στο ενδιάμεσο και διαθέτουν θερμοκρασίες τέτοιες που να επιτρέπουν την παρουσία του νερού σε υγρή μορφή είναι πιο φιλικοί στη παρουσία της ζωής. Σύμφωνα με τους ειδικούς μάλιστα όσο πιο μικρό είναι το μέγεθος ενός πλανήτη που βρίσκεται στη φιλόξενη ζώνη και πλησιάζει το μέγεθος της Γης τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να μπορεί να υπάρξει σε αυτόν τον πλανήτη ζωή. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231375468 Πλανητικό σύστημα έχει διπλάσια ηλικία από τη Γη. Οι ερευνητές μελετώντας δεδομένα του διαστημικού τηλεσκοπίου Kepler εντόπισαν την παρουσία πέντε πλανητών γύρω από το άστρο KOI-3158 που βρίσκεται σε απόσταση 117 ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό της Λύρας. Το άστρο αυτό είχε υποδειχθεί από το Kepler ως υποψήφιο να διαθέτει πλανήτες αλλά μέχρι σήμερα δεν είχε υπάρξει επιβεβαίωση για αυτό το ενδεχόμενο. Οι ερευνητές εντόπισαν την παρουσία πέντε βραχωδών πλανητών να κινούνται γύρω από το άστρο αλλά σε αρκετά κοντινή απόσταση από αυτό γεγονός που τους καθιστά πιθανότατα αφιλόξενους για τη ζωή. Η ανακάλυψη είναι εξαιρετικά σημαντική για τρεις λόγους. Πρώτον δεν έχει μέχρι σήμερα εντοπιστεί ένα πλανητικό σύστημα που να διαθέτει τόσο μεγάλο αριθμό βραχωδών πλανητών και να μην έχει εντοπιστεί, ακόμη τουλάχιστον, ένας πλανήτης αερίων. Δεύτερο εντυπωσιακό εύρημα είναι η ηλικία του εν λόγω πλανητικού συστήματος. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι η ηλικία των πλανητών είναι πέριξ των 11 δισ. ετών. Αυτό σημαίνει ότι το εν λόγω σύστημα είναι αν όχι το αρχαιότερο πάντως από τα αρχαιότερα του γαλαξία μας, πιθανώς και από τα αρχαιότερα ολόκληρου του Σύμπαντος. Σημειώνεται ότι το ηλιακό μας σύστημα έχει ηλικία περίπου 4,5 δισ. ετών. Το τρίτο ενδιαφέρον δεδομένο είναι ότι ένας πλανήτης εκ των πέντε έχει παρόμοιο μέγεθος με αυτό της Γης και οι υπόλοιποι μικρότερο. Αυτό σύμφωνα με τους ειδικούς σημαίνει ότι πλανήτες με μέγεθος σαν της Γης (που θεωρούνται ιδανικοί για την ανάπτυξη ζωής) είχαν αρχίσει να σχηματίζονται πολύ νωρίς ενώ μέχρι σήμερα πιστευόταν ότι οι πλανήτες μικρού μεγέθους άργησαν να κάνουν εμφάνιση τους. Η παρουσία πλανητών με μέγεθος σαν αυτό της Γης οδηγεί τους ειδικούς στην εκτίμηση η ζωή πιθανότατα έκανε την εμφάνιση της στο Σύμπαν πολύ νωρίτερα από όσο πιστεύαμε. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231375133

Δεκαέξι φορές γιόρτασαν την... Πρωτοχρονιά στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Ταξιδεύοντας τον γύρο της Γης με ταχύτητα άνω των 28.000 χιλιομέτρων την ώρα, το πλήρωμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού πρόλαβε να γιορτάσει τον ερχομό της Πρωτοχρονιάς... 16 φορές. Το πολυεθνικό τροχιακό συγκρότημα συμπληρώνει μια πλήρη περιφορά της Γης κάθε 90 λεπτά και βλέπει την ανατολή και το ηλιοβασίλεμα 16 φορές την ημέρα. Επισήμως, το έτος 2015 άρχισε για τον σταθμό στις 02.00 ώρα Ελλάδας την 1η Ιανουαρίου, μεσάνυχτα ώρα Γκρίνουιτς. Εκείνη την ώρα το πλήρωμα υποτίθεται ότι θα έπρεπε να κοιμάται, αλλά έκανε μία εξαίρεση λόγω Πρωτοχρονιάς. Οι προπόσεις για το νέο έτος έγιναν με φρουτοχυμό, διευκρίνισε η NASA. H επόμενη σημαντική μέρα για τον σταθμό θα είναι η 6η Ιανουαρίου, γιορτή των Θεοφανίων στην Ελλάδα, οπότε προγραμματίζεται να εκτοξευτεί το σκάφος Dragon που μεταφέρει εφόδια. Στον σταθμό ζουν αυτό το διάστημα δύο αμερικανοί αστροναύτες, μια Ιταλίδα και τρεις ρώσοι κοσμοναυτες. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5195033/dekaeksi-fores-prwtoxronia-giortase-o-diethnhs-diasthmikos-stathmos/

Τι ενδιαφέρον κρύβει το 2015. Ο αριθμός 2015 παραγοντοποιείται ως: 2015=5•13•31 διαιρείται από τους αριθμούς: 1, 5, 13, 31, 65, 155, 403, 2015 βρίσκεται μεταξύ των πρώτων αριθμών 2011 και 2017 παριστάνεται στο δυαδικό σύστημα ως: 11111011111 στο οκταδικό σύστημα ως: 3737 στο δεκαεξαδικό σύστημα ως: 7df Το 2015 εμφανίζεται 6 φορές στα πρώτα 100000 ψηφία του π. Αν τo 2015 ήταν ο αριθμός στην πινακίδα ενός αυτοκινήτου τότε θα μπορούσε να επιλυθεί ως εξής: Φωτ.latex.png (για να γίνει κατανοητό αυτό πρέπει να διαβαστεί πρώτα το άρθρο με τίτλο: O Landau και οι πινακίδες κυκλοφορίας αυτοκινήτων) http://physicsgg.me/2011/06/22/o-landau-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BF%CE%B9-%CF%80%CE%B9%CE%BD%CE%B1%CE%BA%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%82-%CE%BA%CF%85%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%B1%CF%85%CF%84%CE%BF%CE%BA/ Επίσης, το 2015 ανακηρύχθηκε ως Διεθνές Έτος Φωτός. http://physicsgg.me/2014/12/31/%cf%84%ce%b9-%ce%b5%ce%bd%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%86%ce%ad%cf%81%ce%bf%ce%bd-%ce%ba%cf%81%cf%8d%ce%b2%ce%b5%ce%b9-%cf%84%ce%bf-2015/

Σαλάτα μαρουλιών το πρώτο γεύμα ανθρώπων στον Αρη. Ερευνητές στη Βρετανία θέλουν να καλλιεργήσουν μαρούλια στον… Αρη. Το σχέδιο τους προβλέπει την αποστολή σπόρων του λαχανικού το 2018 στον Κόκκινο Πλανήτη. Η παραγωγή τροφίμων στον Αρη (και άλλους πλανήτες) είναι κρίσιμος παράγοντας για τη δημιουργία επανδρωμένων βάσεων ή ακόμη και αποικιών μακριά από τη Γη. Ο άνθρωπος θέλει να πατήσει το πόδι του σε άλλους κόσμους έξω από τη Γη αλλά οι πλανήτες και οι δορυφόροι του ηλιακού μας συστήματος που θα μπορούσαν να δημιουργηθούν βάσεις ή ακόμη και αποικίες είναι αρκετά αφιλόξενοι όχι μόνο για την παρουσία του ανθρώπου αλλά και της ζωής γενικότερα. Ο Αρης αποτελεί τον διακαή πόθο των διαστημικών υπηρεσιών αλλά και ιδιωτικών εταιρειών ως πρώτο σκαλοπάτι στην εξάπλωση του ανθρώπινου είδους στο Σύμπαν. Εκτός από την ανάπτυξη τεχνολογιών και συστημάτων που θα επιτρέψουν στον άνθρωπο να επιβιώσει στις αφιλόξενες ατμοσφαιρικές, κλιματικές και άλλες συνθήκες άλλων πλανητών κρίσιμο ζήτημα αποτελεί και η διατροφή του. Είναι δεδομένο ότι με κάποιο τρόπο θα πρέπει οι άνθρωποι που θα ζουν σε άλλους πλανήτες να μην εξαρτώνται αποκλειστικά στις προμήθειες που θα φτάνουν από τη Γη αλλά να μπορούν να παράγουν οι ίδιοι κάποιες τουλάχιστον τροφές. Σε αυτό το πλαίσιο ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον στη Βρετανία ανέπτυξαν ένα σχέδιο για την καλλιέργεια μαρουλιών στον Αρη. Αν το σχέδιο τους λάβει έγκριση και χρηματοδότηση τότε σπόροι μαρουλιών θα ταξιδέψουν με το πρώτο φορτίο του προγράμματος Mars One. Πρόκειται για ένα ιδιωτικό πρόγραμμα που έχει στόχο τη δημιουργία της πρώτης αποικίας ανθρώπων στον Αρη. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό των επιτελών του Mars One το 2018 θα ξεκινήσουν οι πρώτες αποστολές φορτίων και εξοπλισμού της αποικίας στον Αρη και το 2026 θα γίνει η εγκατάσταση των πρώτων ανθρώπων στον Κόκκινο Πλανήτη. Οι ερευνητές θέλουν να στείλουν τους σπόρους των μαρουλιών στο πρώτο φορτίο που θα ξεκινήσει το 2018 και να δουν αν θα καταφέρουν να αναπτυχθούν στις αρειανές συνθήκες. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=663571

Το διαστημόπλοιο «Dawn» πλησιάζει τον πλανήτη- νάνο Δήμητρα. Σε φάση προσέγγισης του πλανήτη- νάνου Δήμητρα εισήλθε το διαστημόπλοιο Dawn της NASA, στο πλαίσιο της οποίας θα συνεχίσει να πλησιάζει το σώμα- μεγέθους του Τέξας- , το οποίο δεν έχει ποτέ ξανά επισκεφτεί σκάφος στο παρελθόν. Το Dawn είχε εκτοξευθεί το 2007 και προορίζεται να εισέλθει σε τροχιά γύρω από τη Δήμητρα τον Μάρτιο. Το διαστημόπλοιο πρόσφατα «ξεπρόβαλε» από τον Ήλιο: ειδικότερα, το σκάφος βρισκόταν στην αντίθετη πλευρά του άστρου μας, κάτι που περιόριζε σημαντικά τις δυνατότητες επικοινωνίας με τη Γη. Τώρα που είναι ξανά δυνατή η αξιόπιστη επικοινωνία, το κέντρο ελέγχου έχει προγραμματίσει τους απαιτούμενους ελιγμούς για το επόμενο στάδιο της συνάντησης. Επί της παρούσης, το Dawn (Αυγή) είναι σε απόσταση 640.000 χιλιομέτρων από τη Δήμητρα, προσεγγίζοντάς την με ταχύτητα περίπου 725 χιλιομέτρων ανά ώρα. Η άφιξή του στη Δήμητρα θα αποτελέσει την πρώτη φορά που ένα διαστημόπλοιο έχει τεθεί σε τροχιά γύρω από δύο προορισμούς στο Ηλιακό Σύστημα: προηγουμένως, το Dawn είχε εξερευνήσει την Εστία για 14 μήνες, από το 2011 ως το 2012, τραβώντας λεπτομερείς φωτογραφίες και συγκεντρώνοντας δεδομένα. «Η Δήμητρα είναι σχεδόν απόλυτο μυστήριο για εμάς» αναφέρει ο Κρίστοφερ Ράσελ, κύριος ερευνητής για την αποστολή Dawn. «Η Δήμητρα, αντίθετα με την Εστία, δεν έχει μετεωρίτες που να συνδέονται μαζί της για να βοηθήσουν στην αποκάλυψη των μυστικών της. Το μόνο που μπορούμε να προβλέψουμε είναι ότι θα εκπλαγούμε».Η Δήμητρα, με μέση διάμετρο 950 χλμ, αποτελεί το μεγαλύτερο σώμα στη ζώνη των αστεροειδών. Μέχρι τώρα, το Dawn έχει ολοκληρώσει πέντε έτη συνεχούς ώθησης, χρόνο μεγαλύτερο από οποιοδήποτε άλλο σκάφος. Εν συγκρίσει, η Εστία έχει μέση διάμετρο 525 χλμ και είναι το δεύτερο μεγαλύτερο σώμα μεταξύ του Άρη και του Δία. Το διαστημόπλοιο χρησιμοποιεί ιοντική πρόωση, η οποία είναι πιο αποδοτική από ό,τι μια συμβατική χημικη προωση. Βίντεο. http://www.naftemporiki.gr/story/897174/to-diastimoploio-dawn-plisiazei-ton-planiti-nano-dimitra

Ο διαστημικός «ζωολογικός κήπος» Δόθηκαν στη δημοσιότητα λεπτομέρειες για ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πειράματα που διεξάγονται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το πείραμα Expose-R2 έχουν οργανώσει και παρακολουθούν οι Ρώσοι κοσμοναύτες του ISS. Το πείραμα αφορά την αντοχή της ζωής στις ακραίες διαστημικές συνθήκες. Στο πλαίσιο αυτό οι Ρώσοι κοσμοναύτες έχουν τοποθετήσει έξω από την μονάδα Zvezda του Σταθμού μια σειρά από ειδικά σχεδιασμένα κλουβιά στα οποία έχουν τοποθετηθεί 46 είδη βακτηρίων, μυκήτων και αρθρόποδων που είναι η μεγαλύτερη συνομοταξία ζώων στο ζωικό βασίλειο. Τα κλουβιά αυτά προσομοιώνουν στο εσωτερικό τους τις ατμοσφαιρικές συνθήκες που επικρατούν στον Αρη έτσι ώστε σε πρώτη φάση να διαπιστωθεί αν μπορεί να συντηρήσει κάποιες μορφές ζωής ο Κόκκινος Πλανήτης. Τα κλουβιά αυτά θα βρίσκονται εκτός του Σταθμού για 18 μήνες κάτι που σημαίνει ότι οι… ένοικοι τους θα είναι όλο αυτό διάστημα εκτεθειμένοι εκτός των άλλων στη βλαβερή διαστημική ακτινοβολία. Ετσι θα μελετηθεί η αντοχή αυτών των ειδών στην ακτινοβολία και οι πιθανές επιπτώσεις που θα τους προκαλέσει η έκθεση σε αυτή. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=663315 Τηλεσκόπιο της NASA μετεωρίζεται πάνω από την Ανταρκτική. Χάρη σε ένα γιγάντιο αερόστατο νέας τεχνολογίας, γεμάτο με 532.000 κυβικά μέτρα ήλιου σε υψηλή πίεση, ένα τηλεσκόπιο της NASA θα παραμείνει ιπτάμενο για τρεις και πλέον μήνες στη στρατόσφαιρα πάνω από την Ανταρκτική. Με τη γόνδολά του φορτωμένη με 2,3 τόνους επιστημονικού εξοπλισμού, το αερόστατο «υψηλής πίεσης» απογειώθηκε στις 28 Δεκεμβρίου από την αμερικανική βάση ΜακΜούρντο, αναφέρει ο δικτυακός τόπος του περιοδικού Nature. http://www.nature.com/news/nasa-launches-next-generation-scientific-balloon-1.16642 Το φορτίο που μεταφέρει είναι το τηλεσκόπιο COSI (Compton Spectrometer and Imager), το οποίο βλέπει τον ουρανό μέσα από το διαφανές αερόστατο και καταγράφει ακτίνες γάμμα, φωτόνια υψηλής ενέργειας που παράγονται από μαύρες τρύπες, πάλσαρ και άλλα κοσμικά φαινόμενα. Τα παλαιότερα ερευνητικά αερόστατα της NASA, τα λεγόμενα αερόστατα μηδενικής πίεσης, παρέμεναν ιπτάμενα μέχρι 55 μέρες. Χρησιμοποιούν μια ανοιχτή βαλβίδα που εξισώνει την πίεση στο εσωτερικό του αερόστατου με την ατμοσφαιρική πίεση. Έχουν το μειονέκτημα ότι κατεβαίνουν σε μικρότερα ύψη στη διάρκεια της νύχτας, καθώς το κρύο προκαλεί συστολή του αέριου ήλιου και συρρίκνωση του αερόστατου. Το διαρκές ανεβοκατέβασμα επηρεάζει τις μετρήσεις των επιστημονικών οργάνων, ένα πρόβλημα που εξαλείφεται με το αερόστατο υψηλής πίεσης. Είναι πλήρως σφραγισμένο και φέρει κατακόρυφα σχοινιά, ή τένοντες, που διατηρούν σταθερό τον όγκο του αερόστατου ακόμα και αν η θερμοκρασία μεταβάλλεται. Στο ύψος των 33,5 χιλιομέτρων, το COSI βρίσκεται πάνω από το μεγαλύτερο τμήμα της ατμόσφαιρας, η οποία εμποδίζει την ανίχνευση ακτίνων γάμμα από το έδαφος. Η NASA ελπίζει ότι το τηλεσκόπιο θα παραμείνει ιπτάμενο για τουλάχιστον 100 μέρες και θα παραμείνει στην περιοχή της Ανταρκτικής, χάρη στα αέρια ρεύματα που κυκλώνουν την ήπειρο. Για κάθε ενδεχόμενο όμως έχει ενημερώσει τη Νέα Ζηλανδία και άλλες χώρες για το ενδεχόμενο να ξεστρατίσει το αερόστατο στον εναέριο χώρο τους. Η NASA θα πρέπει επίσης να φροντίσει να προσγειώσει το αερόστατο στην ξηρά, αλλιώς το τηλεσκόπιο θα χαθεί για πάντα στον ωκεανό. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231374193