Δροσος Γεωργιος

Το 2018 η εκτόξευση του ισχυρότερου διαστημικού τηλεσκοπίου. Μπορεί σήμερα να είναι τα 25α «γενέθλια» του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble, αφού ολοκληρώνονται δυόμισι δεκαετίες από την εκτόξευσή του, ωστόσο μία ανάρτηση της NASA για μία κρίσιμη δοκιμή που ξεκινά στο Διαστημικό Κέντρο Τζόνσον στο Χιούστον υπενθυμίζει πως προχωρά η κατασκευή του James Webb (JWST), ώστε να πάρει τα «σκήπτρα» από το Hubble τον Οκτώβριο του 2018. Η δοκιμή αφορά την ευθυγράμμιση των δύο πρώτων από τα 18 επιμέρους τμήματα από τα οποία θα αποτελείται το κύριο κάτοπτρο του James Webb. Χάρις σε αυτό το κάτοπτρο, το καινούριο διαστημικό τηλεσκόπιο θα γίνει το καλύτερο «παράθυρο» στο σύμπαν που διάθεταν ποτέ οι αστρονόμοι, ώστε να μελετήσουν ακόμη πιο μακρινές περιοχές στο διάστημα και, επομένως, ακόμη πιο πρώιμα στάδια της κοσμικής δημιουργίας. Το James Webb κατασκευάζεται σε συνεργασία με την ευρωπαϊκή και την καναδική διαστημική υπηρεσία, ενώ θα είναι 100 φορές ισχυρότερο από το Hubble. Έτσι, θα μπορεί να «δει» ακόμη πιο πίσω στον χρόνο, φθάνοντας έως και 200 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. «Θα είναι μια πανίσχυρη χρονομηχανή με υπέρυθρη όραση, η οποία θα παρατηρήσει τους πρώτους αστέρες και γαλαξίες που φώτισαν το νεαρό σύμπαν, πριν από 13,5 δισεκατομμύρια χρόνια», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η NASA στην ιστοσελίδα του James Webb. Το κόστος του πρότζεκτ αγγίζει σήμερα τα 8,8 δισ. δολάρια, από 3,5 δισ. που ήταν ο αρχικός προϋπολογισμός. Επίσης, πρόσφατα ανέκυψαν τεχνικά προβλήματα στην κατασκευή ενός βασικού υποσυστήματος του τηλεσκοπίου, εγείροντας φόβους στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού πως το τηλεσκόπιο ίσως να μην έχει ολοκληρωθεί στον προβλεπόμενο χρόνο. Ωστόσο, σε συνάντηση που είχαν στα τέλη Μαρτίου με την αρμόδια επιτροπή του αμερικανικού Κογκρέσου, ανώτερα στελέχη της NASA διαβεβαίωσαν πως δεν θα υπάρξει καμία καθυστέρηση στο χρονοδιάγραμμα. Το τηλεσκόπιο θα ζυγίζει 6,4 τόνους, ενώ το κύριο κάτοπτρό του θα έχει διάμετρο 6,5 μέτρα, σχεδόν τριπλάσια απ ό,τι το Hubble. «Επίσης, θα μας επιτρέψει να μελετήσουμε πολύ σκοτεινές περιοχές του σύμπαντος, όπου γεννιούνται νέα άστρα», δηλώνει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μαρκ Κλάμπιν, μέλος του επιστημονικού επιτελείου του James Webb. Το JWST θα «βλέπει» στο υπέρυθρο φάσμα, γεγονός που θα επιτρέψει να καταγράψει ουράνια σώματα τα οποία βρίσκονται σε εξαιρετικά μεγάλες αποστάσεις. «Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με το ότι η φωτοσυλλεκτική του ικανότητα θα είναι 70πλασια από του Hubble, θα μας επιτρέψει να παρατηρήσουμε ακόμη προγενέστερες εποχές της ιστορίας του σύμπαντος», αναφέρει ο Ματ Γκρινχάουζ, μέλος της ομάδας που είναι υπεύθυνη για τον επιστημονικό εξοπλισμό του τηλεσκοπίου. Επιπλέον, το JWST θα επεκτείνει την αναζήτηση εξωγήινης ζωής, ερευνώντας πλανήτες σε μακρινά ηλιακά συστήματα, οι οποίοι δεν έχουν εξαιρετικά υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες, καθώς οι τροχιές τους γύρω από τους «μητρικούς» τους αστέρες συγκαταλέγονται στη λεγόμενη κατοικήσιμη ζώνη. «Το τηλεσκόπιο έχει πολλές πιθανότητες να εντοπίσει σε τέτοιους εξωπλανήτες βιολογικές υπογραφές, δηλαδή ενδείξεις ζωής», ο Γκρινχάουζ προσθέτει «Θα είναι εξοπλισμένο με όργανα που θα μας επιτρέψουν να μελετήσουμε φασματοσκοπικά την ατμόσφαιρα των εξωπλανητών. Έτσι, θα μπορούμε να ανακαλύψουμε τη σύστασή τους, κάτι που μεταφράζεται σε ένα μεγάλο βήμα προόδου για την αναζήτηση ζωής», συμπληρώνει. http://www.naftemporiki.gr/story/944487/to-2018-i-ektokseusi-tou-isxuroterou-diastimikou-tileskopiou

"PROGRESS Μ-27Μ" Η Τροχιακη μονάδα Soyuz-2.1a συνδεθηκε με το διαστημόπλοιο Progress M-27M. http://www.energia.ru/en/iss/iss43/progress_m-27m/photo_04-23.html

Το Hubble στα 25: Οι πέντε σημαντικότερες ανακαλύψεις. Από την ημέρα που ο Γαλιλαίος αποφάσισε να στρέψει το τηλεσκόπιό του στον ουρανό στις αρχές του 17ου αιώνα, κανένα επιστημονικό όργανο δεν έχει μεταμορφώσει την Αστρονομία όσο το Hubble, το οποίο γιορτάζει τα 25 χρόνια λειτουργίας του την Παρασκευή 24 Απριλίου. Ακόμα και για το ευρύ κοινό, οι θεαματικές εικόνες του διαστημικού τηλεσκοπίου έφεραν νέα διαύγεια στην εικόνα μας για το Σύμπαν. Το Hubble εκτοξεύτηκε το 1990 σε μια από τις σημαντικότερες αποστολές του διαστημικού λεωφορείου Discovery. To Hubble, με κάτοπτρο 2,4 μέτρων και μήκος 13 μέτρα, κινείται σε τροχιά ύψους 569 χιλιομέτρων (Πηγή: NASA) Λίγο αφότου τέθηκε σε τροχιά, οι σχεδιαστές του ανακάλυψαν έντρομοι ότι το πολύτιμο όργανο, του οποίου η κατασκευή κόστισε 2,5 δισ. δολάρια, ήταν μυωπικό και έδινε θολές εικόνες. Η λύση δόθηκε με την αναβάθμιση του τηλεσκοπίου το 1990, στην πρώτη από συνολικά πέντε αποστολές επισκευής και αναβάθμισης, από τις οποίες η τελευταία πραγματοποιήθηκε το 2009. Σήμερα, οι διαχειριστές του οργάνου στο Ινστιτούτο Διαστημικού Τηλεσκοπίου στη Βαλτιμόρη δίνουν στο Hubble περίπου πέντε χρόνια ζωής. Πέντε σημαντικές ανακαλύψεις: Επιταχυνόμενη διαστολή: Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 το Hubble βοήθησε τους αστρονόμους να αντιληφθούν ότι η διαστολή του Σύμπαντος όχι μόνο δεν επιβραδύνεται αλλά αντίθετα επιταχύνεται. Η ανακάλυψη ήρθε περίπου έξι δεκαετίες αφότου ο αμερικανός αστρονόμος Έντουιν Χαμπλ, προς τιμήν του οποίου βαφτίστηκε το τηλεσκόπιο, διαπίστωσε ότι το Σύμπαν δεν είναι στατικό αλλά διαστέλλεται. Τρία μέλη της ομάδας που δημοσίευσε την ανακάλυψη έχουν να ευχαριστούν το Hubble για το Νόμπελ Φυσικής με το οποίο τιμήθηκαν. Η επιταχυνόμενη διαστολή του Σύμπαντος αποδίδεται σήμερα στη λεγόμενη σκοτεινή ενέργεια, μια μυστηριώδη δύναμη που δρα αντίθετα από τη βαρύτητα. Η φύση της παραμένει εντελώς άγνωστη. Η ηλικία του Σύμπαντος: Η μέτρηση του ρυθμού διαστολής και άλλων κοσμολογικών παραμέτρων επέτρεψε για πρώτη φορά τον ακριβή υπολογισμό της ηλικίας του Σύμπαντος: περίπου 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια. Μαύρες τρύπες: Ήδη από τη δεκαετία του 1960, οι θεωρητικοί φυσικοί υποψιάζονταν ότι ορισμένοι γαλαξίες πρέπει να κρύβουν μαύρες τρύπες στην καρδιά τους. Το Hubble επιβεβαίωσε τις υποψίες και με το παραπάνω -μαύρες τρύπες πιστεύεται σήμερα ότι κρύβονται στα κέντρα σχεδόν όλων των γαλαξιών. Επιπλέον, το Hubble έδειξε ότι οι μαύρες τρύπες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των γαλαξιών και η μάζα τους σχετίζεται με βασικές γαλαξιακές ιδιότητες. Χτύπημα στον Δία: Το 1994, λίγους μόνο μήνες μετά την πρώτη αναβάθμιση του Hubble, το τροχιακό τηλεσκόπιο είδε κομμάτια του κομήτη Shoemaker-Levy 9 να πέφτουν στον Δία και να αφήνουν γιγάντια σημάδια. Ήταν η πρώτη φορά που μια τέτοια σύγκρουση καταγραφόταν σε πραγματικό χρόνο, και κατέστησε σαφές ότι η Γη δεν είναι ασφαλής. Βαθύ Πεδίο: Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, το Hubble μετέδωσε μια σειρά ιστορικών εικόνων αυτού που που οι αστρονόμοι ονομάζουν «Βαθύ Πεδίο». Για δέκα συνεχόμενες μέρες, το τηλεσκόπιο μελέτησε μια πολύ μικρή, φαινομενικά άδεια περιοχή του ουρανού στη Μεγάλη Άρκτο. Κοίταξε έτσι πιο μακριά από ποτέ στο χώρο και το χρόνο και εντόπισε 3.000 αντικείμενα, ορισμένα από τα οποία ήταν οι γηραιότεροι και πιο μακρινοί γαλαξίες που γνωρίζαμε ως τότε. Έκτοτε έχουν πραγματοποιηθεί κι άλλες τέτοιες μελέτες, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος Frontiers Field. H αλήθεια είναι ότι τα καλύτερα από τα σημερινά επίγεια τηλεσκόπια, με κάτοπτρα διαμέτρου γύρω στα 8 μέτρα, ξεπερνούν το Hubble σε αρκετούς ερευνητικούς τομείς. Όμως το Hubble παραμένει ασυναγώνιστο στο να κοιτά μακριά, και ίσως επιτρέψει στους αστρονόμους να δουν μέχρι τους πρώτους γαλαξίες που σχηματίστηκαν μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Και μερικά στατιστικά στοιχεία. Από την εκτόξευσή του ως σήμερα, το Hubble έχει ολοκληρώσει περισσότερες από 1,2 εκατομμύρια παρατηρήσεις που αφορούν περισσότερα από 38.000 ουράνια σώματα. Έχει επίσης ολοκληρώσει 137.000 περιφορές γύρω από τη Γη διανύοντας συνολική απόσταση 3,4 δισ. χιλιομέτρων. Κάθε μήνα, 829 gigabyte δεδομένων προστίθενται στο αρχείο των παρατηρήσεων. Συνολικά έχουν συγκεντρωθεί 100 terabyte δεδομένων, τα οποία θα συνεχίσουν να αναλύουν οι αστρονόμοι για αρκετά ακόμα χρόνια Οι παρατηρήσεις του Hubble έχουν οδηγήσει σε περισσότερες από 12.800 επιστημονικές δημοσιεύσεις. Κατά μέσο όρο, κάθε δημοσίευση που βασίζεται σε δεδομένα του Hubble συγκεντρώνει διπλάσιες παραπομπές σε σχέση με άλλες μελέτες Από τις 200 αστρονομικές μελέτες που συγκεντρώνουν τις περισσότερες παραπομπές κάθε χρόνο, περίπου το 10% βασίζεται σε δεδομένα του Hubble O διάδοχός του Hubble, το διαστημικό τηλεσκόπιο Τζέιμς Ουέμπ, προγραμματίζεται να εκτοξευτεί το 2018. Το κάτοπτρό του, με επιφάνεια διπλάσια σε σχέση με το Hubble, θα προσφέρει πρωτοφανή ανάλυση και θα κοιτάξει ακόμα πιο μακριά στο Σύμπαν. Οι εικόνες του όμως δεν θα είναι τόσο θεαματικές, αφού θα καλύπτουν κυρίως το υπέρυθρο τμήμα του φάσματος, σε αντίθεση με το Hubble που βλέπει στο υπεριώδες, το ορατό και το υπέρυθρο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231402392

Για πρώτη φορά, τηλεσκόπιο βλέπει το φως εξωπλανήτη. Πριν από ακριβώς 20 χρόνια, ο εξωπλανήτης 51 Pegasi b πέρασε στην ιστορία ως ο πρώτος πλανήτης που ανακαλύφθηκε γύρω από ένα κανονικό άστρο σαν τον Ήλιο. Είκοσι χρόνια μετά, γίνεται ο πρώτος εξωπλανήτης του οποίου το φως καταφέρνουν να ανιχνεύσουν οι αστρονόμοι. Από τους σχεδόν 2.000 εξωπλανήτες που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα, ελάχιστα έγιναν άμεσα ορατοί -οι περισσότεροι απλά χάνονται μέσα στη λάμψη των μητρικών τους άστρων. Η ύπαρξη του 51 Pegasi b, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1995 σε απόσταση περίπου 50 ετών φωτός στον αστερισμό του Πηγάσου, μπορεί να γίνει μόνο έμμεσα αντιληπτή: ο εξωπλανήτης προκαλεί με τη βαρύτητά του χαρακτηριστικές ταλαντώσεις στην κίνηση του μητρικού άστρου του Στη νέα μελέτη, όμως, οι ερευνητές κατάφεραν να ανιχνεύσουν ορατό φως που εκπέμπεται από τη μητρικό άστρο και ανακλάται στην ατμόσφαιρα του 51 Pegasi b πριν φτάσει τελικά στη Γη -ακριβώς όπως το ηλιακό φως ανακλάται στη Σελήνη και κάνει έτσι το δορυφόρο ορατό. Μέχρι σήμερα, η κύρια μέθοδος για τη μελέτη της ατμόσφαιρας εξωπλανητών ήταν η παρατήρηση του αστρικού φωτός που φιλτράρεται μέσα από την ατμόσφαιρα όταν ο πλανήτης τύχει να βρεθεί ανάμεσα στο άστρο του και τη Γη. Η νέα τεχνική υπερτερεί, αφού δεν απαιτεί το πέρασμα του πλανήτη ακριβώς μπροστά από το μητρικό άστρο του. Κλειδί ήταν το όργανο HARPS, το οποίο λειτουργεί συνδεδεμένο σε ένα τηλεσκόπιο 3,6 μέτρων που διαχειρίζεται το Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο (ESO) στη Χιλή. Το HARPS, ένας από τους πλέον πετυχημένους κυνηγούς εξωπλανητών, είναι σχεδιασμένο να ανιχνεύει εξωπλανήτες από τις ταλαντώσεις που προκαλούν στα μητρικά άστρα τους. Καθώς το άστρο ταλαντώνεται ουσιαστικά πλησιάζει και μετά απομακρύνεται από τη Γη. Λόγω του φαινομένου Ντόπλερ, το φάσμα της ακτινοβολίας του άστρου μετατοπίζεται τη μία προς το ερυθρό (όταν το άστρο απομακρύνεται) και την άλλη προς το γαλάζιο (όταν το άστρο πλησιάζει). Στην περίπτωση του 51 Pegasi b, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Πόρτο στην Πορτογαλία κατάφεραν να ανιχνεύσουν και μια δεύτερη ταλάντωση του φάσματος. Η δεύτερη αυτή ταλάντωση ήταν πιο αμυδρή, ωστόσο οι μετατοπίσεις προς το ερυθρό και το μπλε ήταν πιο έντονες. Οι ταλαντώσεις αυτές αντιστοιχούν σε αστρικό φως που ανακλάται στην ατμόσφαιρα του πλανήτη πριν φτάσει στη Γη. Έχει μεγαλύτερες μετατοπίσεις επειδή ο πλανήτης κινείται πολύ γρήγορα σε σχέση με τους κλυδωνισμούς του άστρου. Η ανίχνευση αυτής της ταλάντωσης του φάσματος είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση -σαν να προσπαθεί να ανιχνεύσει το φως που ανακλάται σε μια μύγα καθώς περιφέρεται γύρω από έναν γλόμπο μακριά στον ορίζοντα. Παρόλα αυτά, τα δεδομένα του HARPS επέτρεψαν στους ερευνητές να υπολογίσουν με νέα ακρίβεια δύο βασικά χαρακτηριστικά του 51 Pegasi b: τη μάζα του, που είναι περίπου το ήμισυ της μάζας του Δία, και την κλίση της τροχιάς του, που είναι 9 μοίρες σε σχέση με τη Γη. Πολύ ακριβέστερες μετρήσεις θα είναι δυνατές όταν ένας νέος φασματογραφικός ανιχνευτής, με την ονομασία Espresso, εγκατασταθεί στο «Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο» (VLT) του ESO στη Χιλή, και αργότερα με την ολοκλήρωση του «Ευρωπαϊκού Εξαιρετικά Μεγάλου Τηλεσκοπίου» (E-ELT), επίσης στο ESO. Οι μετρήσεις των οργάνων αυτών θα επιτρέψουν στους αστρονόμους να μετρούν χαρακτηριστικά όπως η ανακλαστικότητα των εξωπλανητών, η οποία με τη σειρά της μπορεί να αποκαλύψει στοιχεία για την σύσταση της επιφάνειας και της ατμόσφαιρας Η μελέτη δημοσιεύεται στην έγκριτη επιθεώρηση Astronomy & Astrophysics. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231402285

Βίντεο: πόσο μεγάλος είναι ο ήλιος; http://physicsgg.me/2015/04/24/%ce%b2%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%cf%80%cf%8c%cf%83%ce%bf-%ce%bc%ce%b5%ce%b3%ce%ac%ce%bb%ce%bf%cf%82-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%ce%bf-%ce%ae%ce%bb%ce%b9%ce%bf%cf%82/

100 εκατ. φορές φωτεινότερα από τον Ήλιο τα πρώτα αστρικά σμήνη. Περισσότερα στοιχεία για τις ιδιότητες των πρώτων άστρων που δημιουργήθηκαν στο «νεαρό» σύμπαν, λίγες εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια μετά τη γέννησή του, ανακάλυψαν δύο Καναδοί ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του δυτικού Οντάριο. Όπως αναφέρουν οι ερευνητές σε άρθρο τους στο περιοδικό «Monthly Notices» της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας, οι αστέρες αυτοί σχημάτιζαν σμήνη με εντυπωσιακά μεγάλη φωτεινότητα, η οποία σε ορισμένες φάσεις ξεπερνούσε έως και 100 εκατομμύρια φορές την ένταση του φωτός του Ήλιου. Τα πρώτα άστρα σηματοδότησαν το τέλος της κοσμικής «σκοτεινής εποχής» και δημιουργήθηκαν περίπου εκατό εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Για τη μελέτη τους, οι Αλεξάντερ Ντε Σόουζα και Σάντανου Μπασού από το Οντάριο δημιούργησαν ένα μοντέλο σε υπολογιστή, προσομοιώνοντας τη βαρυτική κατάρρευση δίσκων από αέρια, η οποία οδήγησε στον σχηματισμό τους. Με βάση την προσομοίωση, η διαδικασία ήταν χαοτική, με τα συσσωματώματα ύλης που δημιουργούνταν από τη βαρύτητα να στροβιλίζονται προς το κέντρο των δίσκων και να γίνονται έτσι οι «δομικοί λίθοι» των πρώτων άστρων. Μάλιστα, η φωτεινότητα των σωμάτων vα ήταν μεγαλύτερη όσο βρίσκονταν σε φάση πρωτοαστέρων, δηλαδή όσο συνεχιζόταν να αυξάνει η μάζα τους με τη βαρυτική κατάρρευση επιπλέον αερίων. Έτσι, ακόμη και ένα μικρό σμήνος με 10 ή 20 πρωτοαστέρες εξέπεμπε φως εξαιρετικά μεγάλης έντασης, για αρκετά εκτεταμένες χρονικές περιόδους. Ενδεικτικά, η προσομοίωση έδειξε πως η φωτεινότητα ενός σχηματισμού από 16 πρωτοαστέρες αυξανόταν περιοδικά έως και 1.000 φορές, ξεπερνώντας έως και 100 εκατομμύρια φορές τη φωτεινότητα του Ήλιου. Όπως είναι γνωστό από την κοσμολογία, τα αρχικά άστρα είχαν πολύ μικρό χρόνο «ζωής». Ωστόσο, πρόλαβαν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του σύμπαντος, αφού παρήγαγαν τα πρώτα βαρέα στοιχεία, όπως άνθρακα και οξυγόνο, στα οποία βασίσθηκε αργότερα η ανάπτυξη ζωής. Το φως από αυτά τα αστέρια χρειάσθηκε να διανύσει σχεδόν 13 δισεκατομμύρια έτη φωτός για να φτάσει στον πλανήτη μας, επομένως είναι πολύ αμυδρό για να παρατηρηθεί άμεσα από τους αστρονόμους στη Γη. Με βάση πάντως την προσομοίωση, το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, ο «διάδοχος» του Hubble που θα τεθεί σε τροχιά το 2018, θα μπορεί να ανιχνεύσει τα «υπολείμματα» του φωτός που εξέπεμψαν τα σμήνη πρωτοαστέρων. Συνεπώς, θα εξασφαλίσει στους επιστήμονες πολύτιμες πληροφορίες για ένα ακόμη πιο πρώιμο στάδιο της κοσμικής ιστορίας. http://www.naftemporiki.gr/story/943985/100-ekat-fores-foteinotera-apo-ton-ilio-ta-prota-astrika-smini

Διαγωνισμό φωτογραφίας με θέμα την «έγχρωμη όραση» Με αφορμή την εκτόξευση του Sentinel-2Α, η ESA σας προσκαλεί να πάρετε μέρος σε ένα διαγωνισμό φωτογραφίας με θέμα την «έγχρωμη όραση». Η συμμετοχή σας μπορεί να σας δώσει την ευκαιρία να κερδίσετε ένα ταξίδι στο κέντρο επιχειρήσεων της ESA για την εκδήλωση εκτόξευσης του δορυφόρου. Οι Sentinels είναι ένας στόλος δορυφόρων που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να παρέχουν μια πληθώρα δεδομένων και εικόνων που αποτελούν κεντρικό άξονα του προγράμματος Copernicus της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτό το μοναδικό πρόγραμμα περιβαλλοντικής παρακολούθησης κάνει μια ριζική αλλαγή στον τρόπο που διαχειριζόμαστε το περιβάλλον μας, το πώς αντιλαμβανόμαστε και αντιμετωπίζουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και ακόμα και τη διαφύλαξη της καθημερινής μας ζωής. Ο Sentinel-2 μεταφέρει ένα καινοτόμο όργανο πολυφασματικής απεικόνισης με 13 φασματικές ζώνες υψηλής ανάλυσης, για μια νέα προοπτική της γης και της βλάστησης. Η αποστολή αποτελείται από δύο δορυφόρους, με τον πρώτο - Sentinel-2A να έχει προγραμματιστεί για εκτόξευση στις 12 Ιουνίου. Πριν από την εκτόξευση, η ESA καλεί τους φωτογράφους να λάβουν μέρος σε έναν διαγωνισμό με θέμα «έγχρωμη όραση». Οι κριτές θα αναζητήσουν μια εικόνα που θα εκφράζει όχι μόνο αυτό το θέμα, αλλά θα συνδέεται επίσης με τομείς εφαρμογής της αποστολής (δείτε παρακάτω για συμβουλές). Δίνεται η μοναδική ευκαιρία να επισκεφθείτε το ESOC, κέντρο επιχειρήσεων της ESA στο Ντάρμσταντ, Γερμανία, ως επισκέπτης στη VIP εκδήλωση το βράδυ της εκτόξευσης. Τέσσερις επιλαχόντες θα λάβουν δώρο-πακέτα μέσω του ταχυδρομείου. Οι φωτογραφίες θα πρέπει να είναι η δική σας καλλιτεχνική ερμηνεία του θέματος «έγχρωμη όραση» μαζί με μια ή περισσότερες από τους τομείς εφαρμογής του Sentinel-2. Οι τομείς εφαρμογής περιλαμβάνουν τη βλάστηση (ή την έλλειψη της), τη γεωργία, την εναλλαγή τοπίου και τα εσωτερικά και παράκτια ύδατα. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει φωτογραφίες από ένα συνονθύλευμα από χωράφια, κοντινά πλάνα που δείχνουν τις περίπλοκες λεπτομέρειες ενός φύλλου, το φως του ήλιου που γλιστρά μέσα από τα δέντρα, η άκρη ενός αποψιλωμένου δάσους, τα μπλε και πράσινα χρώματα των κυμάτων σε μια παραλία ή τα χρώματα του ηλιοβασιλέματος που αντανακλούν σε μια λίμνη. Δεν χρειάζεται να πάτε μακριά για να συλλάβετε μια εικόνα του πώς η έγχρωμη όραση του Sentinel-2 εφαρμόζεται για τη δική σας γειτονιά. Να είστε δημιουργικοί - οι δυνατότητες είναι ατελείωτες! Πως να λάβετε μέρος: Οι φωτογραφίες μπορούν να μεταφορτωθούν μέσω του blog http://blogs.esa.int/eolaunches/2015/04/13/competition-application-form/ Ο διαγωνισμός είναι ανοιχτός τώρα και θα δέχεται συμμετοχές μέχρι τις 09:00 CEST (10:00 π.μ ώρα Ελλάδας) στις 18 Μαΐου 2015. Παρακαλούμε βεβαιωθείτε ότι έχετε διαβάσει τους κανόνες του διαγωνισμού και τους όρους και τις προϋποθέσεις για πλήρεις οδηγίες σχετικά με το πώς να συμμετέχετε, τις λεπτομέρειες σχετικά με την επιλεξιμότητα και πληροφορίες σχετικά με τα βραβεία. Μη διστάσετε να μοιραστείτε τις φωτογραφίες σας στο Twitter χρησιμοποιώντας το hashtag #colourvision στη δημοσίευση. Ακολουθήστε το @ESA_EO για την ανακοίνωση του νικητή, τους επιλαχόντες και τις τιμητικές διακρίσεις. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Diagonismhos_photographhias Πλάτωνας στον «Φαίδρο». Με ένα ρητό του μέγιστου Έλληνος φιλοσόφου ξεκινάει το εκπληκτικό timelapse βίντεο του Διεθνούς διαστημικού Σταθμού (ISS) ο οποίος περιστρέφεται σε τροχιά γύρω από την Γη. Το βίντεο δείχνει την ομορφιά του πλανήτη μας από εκεί που βρίσκεται ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός. Δηλαδή στην τροχιά της Γης. Αυτό όμως που μας τιμά και εμάς ως Έλληνες και αποδεικνύει την τεράστια επιρροή που έχουν ακόμα οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι είναι ένα ρητό του Σωκράτουςγια το πως φαίνεται ο πλανήτης μας αν κάποιος βρεθεί ψηλά στο διάστημα και παρατηρήσει την Γη! Ο διάλογος με το επίμαχο ρητό είναι από το έργο του Πλάτωνος τον «Φαίδρο». Βίντεο. https://www.youtube.com/watch?v=Dr_IsCQkd0s http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%BF-iss-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%86%CE%B7%CE%BC%CE%AF%CE%B6%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BF%CE%BC%CE%BF%CF%81%CF%86%CE%B9%CE%AC-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B3%CE%B7%CF%82-%CE%BC%CE%B5-%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CF%81%CE%B7%CF%84%CF%8C-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%83%CF%89%CE%BA%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%B7-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF Δεκαοκτώ χιλιάδες ευρώ για 70 ημέρες. Δεκαοκτώ χιλιάδες ευρώ δίνει η NASA σε όποιον αποφασίσει να μείνει ξαπλωμένος στο κρεβάτι επί 70 ημέρες. Η αμερικάνικη υπηρεσία διαστήματος βάζει γερά το χέρι στην τσέπη για ερευνητικούς σκοπούς. Σκοπός της έρευνας είναι να μελετηθεί ο τρόπος αντίδρασης του ανθρώπινου οργανισμού σε συνθήκες μηδενικής βαρύτητας. Για όσους ενδιαφέρονται, ο υποψήφιος θα αναγκαστεί να είναι ξαπλωμένος με τη μεριά του κεφαλιού προς τα κάτω με μία κλίση έξι μοιρών για δύο μήνες και κάτι. «Όταν κάποιος είναι ξαπλωμένος σε κλίση έξι μοιρών, το αίμα του ανεβαίνει στο... κεφάλι, όπως συμβαίνει και σε συνθήκες διαστήματος», υποστηρίζει αξιωματούχος της NASA. Σύμφωνα με τα αμερικανικά δίκτυα, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να πληρούν κάποιες προυποθέσεις, όπως το να είναι υγιείς, με μεγάλη αντοχή, καθώς θα κληθούν να περάσουν σκληρές δοκιμασίες και να αποδείξουν ότι έχουν άριστη φυσική κατάσταση. Η έρευνα θα γίνει στο Flight Analog Research Unit του Χιούστον, προκειμένου να μελετηθούν οι επιπτώσεις της βαρύτητας στο ανθρώπινο σώμα. Η NASA θέλει να βρει τρόπους με τους οποίους οι αστροναύτες θα μπορούν να προσαρμοστούν καλύτερα όταν επιστρέψουν στη Γη. Κατά την παρατεταμένη διαμονή τους στο διάστημα, οι μύες των αστροναυτών ατροφούν καθώς, λόγω της έλλειψης βαρύτητας, όλες οι κινήσεις είναι εύκολες. Για όσους δεχτούν να συμμετάσχουν στην έρευνα, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν πρέπει να κουνήσουν ούτε το δάκτυλό τους για δύο μήνες και κάτι. Σύμφωνα με αξιωματούχους της ΝASA, o εθελοντής που θα δεχτεί να παραμείνει καθηλωμένος στο κρεβάτι για 70 μέρες, θα μπορεί να σηκωθεί ορισμένες φορές μόνο και για να υποβληθεί σε συγκεκριμένες εξετάσεις. http://www.defencenet.gr/defence/item/nasa-%CE%B4%CE%AF%CE%BD%CE%B5%CE%B9-18000-%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%8E-%CF%83%CE%B5-%CF%8C%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%BF%CE%BD-%CE%B4%CE%B5%CF%87%CF%84%CE%B5%CE%AF-%CE%BD%CE%B1-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9-70-%CE%BC%CE%AD%CF%81%CE%B5%CF%82-%CE%BE%CE%B1%CF%80%CE%BB%CF%89%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%BF%CF%82

"PROGRESS Μ-27Μ" http://www.energia.ru/ru/iss/iss43/progress_m-27m/photo_04-22.html 200 Ελληνες μαθητες καλουν την Σαμανθα στον Διεθνη Διαστημικο Σταθμο. Δεν έχει κανείς κάθε μέρα την ευκαιρία να συνομιλήσει με έναν αστροναύτη για την υγιεινή διατροφή. Η Σαμάνθα Κριστοφορέτι, αστροναύτης της ESA, θα συνομιλήσει αύριο το απόγευμα ζωντανά από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό όπου βρίσκεται, με εκατοντάδες μαθητές στην Ελλάδα, το Βέλγιο και τη Σουηδία. Για να επιβιώσουν στο βαθύ διάστημα οι άνθρωποι θα χρειάζονται μια συνεχή παροχή οξυγόνου, πόσιμο νερό και θρεπτικά τρόφιμα. Μια επιλογή είναι να επιτραπεί σε ένα βρώσιμο φυτό να φωτοσυνθέσει χρησιμοποιώντας φως και το διοξείδιο του άνθρακα από την εκπνοή της αναπνοής για να παραχθούν τόσο τρόφιμα (βιομάζα) όσο και αέριο οξυγόνο. Αυτή τη δυνατότητα ερευνά και η αστροναύτης της ESA, Σαμάνθα κατά την εξάμηνη παραμονή της στον Σταθμό στα πλαίσια της επιστημονικής αποστολής της Futura. Η Σαμάνθα διεξάγει μεταξύ άλλων ερευνητικά πειράματα για τη βιολογία και τη φυσιολογία του ανθρώπου χρησιμοποιώντας το out-of-this-world (έξω από αυτόν τον κόσμο) εργαστήριο με στόχο να βελτιώσει τη ζωή στη Γη ή να προετοιμάσει την περαιτέρω ανθρώπινη εξερεύνηση του ηλιακού μας συστήματος. Μέσα από ένα ολοκληρωμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τη διατροφή θα προτρέψει τα παιδιά να τρώνε καλά και να ζήσουν ακολουθώντας έναν πιο υγιή τρόπο ζωής. Η ζωντανή μετάδοση θα ξεκινήσει στις 14:30 ώρα Ελλάδος και η σύνδεση με τη Σαμάνθα που βρίσκεται στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό θα γίνει στις 15:00, και μπορείτε να την παρακολουθήσετε ζωντανά: Η εκπαιδευτική δραστηριότητα της ESA, "Food from Spirulina", βασίζεται στο έργο MELiSSA (Micro-Ecological Life Support System Alternative) της ESA, o στόχος του οποίου είναι να αναπτύξει την τεχνολογία που απαιτείται για ένα μελλοντικό σύστημα βιολογικής υποστήριξης της ζωής που θα απαιτείται για μακροπρόθεσμες πτήσεις του ανθρώπου στο διάστημα. Το 1ο ΕΚΦΕ Ηρακλείου σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης συμμετέχει στο "Food from Spirulina". Το πρόγραμμα περιλαμβάνει 2 μέρη. Στο 1ο μέρος πραγματοποιήθηκε πείραμα εκτίμησης παραγωγής οξυγόνου από καλλιέργεια σπιρουλίνας από 90 πενταμελής ομάδες μαθητών από 20 σχολεία της Κρήτης με τη χρήση ειδικής πειραματικής διάταξης που προμήθευσε η ESA, ενώ το 2ο μέρος περιλαμβάνει τη διενέργεια ημερίδας, που θα πραγματοποιηθεί στην Πανεπιστημιούπολη Βουτών Ηρακλείου αύριο Πέμπτη, 23 Απριλίου και θα περιλαμβάνει ζωντανή σύνδεση εν πτήση (In Flight Call) με το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), όπου οι μαθητές θα μιλήσουν ζωντανά με την αστροναύτη της ESA, Σαμάνθα Κριστοφορέτι, η οποία θα απαντήσει σε ερωτήσεις τους. Εκτός από τους 200 μαθητές από το Πανεπιστήμιο της Κρήτης, στην εκδήλωση θα συμμετέχουν και εκατοντάδες μαθητές που θα βρίσκονται σε ακόμη δύο προεπιλεγμένες τοποθεσίες, το Belgian Nuclear Research Center (SCK-CEN), Βέλγιο και το Framtidsmuseet, Σουηδία. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της ESA στοχεύει ώστε τα παιδιά να κατανοήσουν τον μηχανισμό της φωτοσύνθεσης, ιδίως τo ρόλο της κάθε ουσίας στην παραγωγή τροφίμων (υδατάνθρακες) και οξυγόνο, καθώς επίσης και την κατανόηση των δυνατοτήτων για την ανακύκλωση στοιχείων σε κλειστά συστήματα, όπως είναι ο πλανήτης Γη, και να κάνουν μια σύνδεση με το περιβάλλον ενός διαστημικού σταθμού. Το ξεχωριστό σπίτι της Σαμάνθα για έξι μήνες της επιτρέπει να εμπνέει την επόμενη γενιά μηχανικών και επιστημόνων, καθώς μοιράζεται το ταξίδι της με τους νέους στη Γη και μέσα από το ολοκληρωμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τη διατροφή θα προτρέψει τα παιδιά να τρώνε σωστά και να ζήσουν ακολουθώντας έναν πιο υγιή τρόπο ζωής. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/200_Hellenes_mathethes_kalohun_te_Samhantha_sto_Diethnhe_Diastemikho_Stathmho Ατομικό ρολόι δεν «χάνει» ούτε ένα δευτερόλεπτο σε 15 δισ. χρόνια. Το ρεκόρ ακρίβειας κατέρριψε ένα πειραματικό ατομικό ρολόι στροντίου μετά την αναβάθμισή του, αφού πλέον δεν «χάνει» ούτε ένα δευτερόλεπτο σε 15 δισεκατομμύρια χρόνια δηλαδή περίπου όσο είναι και η ηλικία του σύμπαντος. Το ρολόι αναβαθμίσθηκε από ερευνητές του αμερικανικού Εθνικού Ινστιτούτου Μέτρων, Σταθμών και Τεχνολογίας και του πανεπιστημίου του Κολοράντο, καθώς ανήκει στο κοινό ινστιτούτο των δύο ιδρυμάτων. Έτσι, όπως περιγράφουν οι ερευνητές σε online άρθρο τους στο περιοδικό Nature Communications, μπόρεσαν να τριπλασιάσουν την ακρίβειά του. Η βελτίωση σημαίνει πως μπορεί να αξιοποιηθεί για τη μέτρηση των απειροελάχιστων διαφορών στη ροή του χρόνου ανάμεσα σε σημεία στα οποία είναι διαφορετική η ένταση του βαρυτικού πεδίου. Το φαινόμενο αυτό έχει προβλεφθεί από τον Αϊνστάιν στη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας και ονομάζεται βαρυτική διαστολή του χρόνου. Σημαίνει πως, με την αύξηση του ύψους και επομένως την εξασθένηση της γήινης βαρύτητας, ο χρόνος κυλά πιο γρήγορα. Κάτι που λαμβάνεται υπόψη στα συστήματα GPS, για τον σωστό προσδιορισμό των γεωγραφικών συντεταγμένων. «Χάρις στις επιδόσεις του ρολογιού, μπορούμε να μετρήσουμε την επίδραση της βαρυτικής διαστολής του χρόνου ακόμη και σε ύψος μόλις 2 εκατοστών από την επιφάνεια του εδάφους. Επομένως, είμαστε κοντά στο να κάνουμε πράξη τη σχετικιστική γεωδαισία», αναφέρει στο σάιτ του Εθνικού Ινστιτούτου Μέτρων, Σταθμών και Τεχνολογίας ο Γιουν Γιε, ερευνητής στο ίδρυμα. Στόχος της σχετικιστικής γεωδαισίας είναι η αξιοποίηση ενός δικτύου ρολογιών ως βαρυτικών αισθητήρων, για την τρισδιάστατη μέτρηση του σχήματος της Γης με πρωτόγνωρη ακρίβεια. Όπως ο Γιε, έτσι και άλλοι επιστήμονες υποστηρίζουν πως θα μπορέσει να γίνει πραγματικότητα όταν κατασκευασθούν ατομικά ρολόγια που θα μπορούν να «αντιληφθούν» τη βαρυτική διαστολή του χρόνου σε ύψος 1 εκατοστό. Η «καρδιά» του ρολογιού είναι μία στήλη 30 x 30 εκατοστών όπου, με τη βοήθεια ενός ισχυρού λέιζερ, λίγες χιλιάδες άτομα στροντίου διατηρούνται σε μια ειδική διάταξη που αποκαλείται οπτικό πλέγμα. Η αναβάθμιση του ρολογιού είχε να κάνει κυρίως με τη μείωση των σφαλμάτων που οφείλονται στη θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Γι αυτό τον σκοπό, οι ερευνητές κατασκεύασαν μία «ασπίδα» που περιβάλλει τον θάλαμο κενού όπου βρίσκονται τα άτομα, ώστε η διάταξη να μπορεί πλέον να λειτουργήσει σε θερμοκρασία δωματίου, και όχι μόνο σε ακραία χαμηλή θερμοκρασία, όπως συνέβαινε προηγουμένως. http://www.naftemporiki.gr/story/943444/atomiko-roloi-den-xanei-oute-ena-deuterolepto-se-15-dis-xronia

Η Rosetta κατέγραψε την εκτόξευση ύλης από το εσωτερικό του διαστημικού βράχου. Καθώς ο κομήτης 67P πλησιάζει προς τον Ηλιο φαίνεται ότι προκαλούνται διάφορα φαινόμενα σε αυτόν. Ενα από αυτά κατέγραψε το σκάφος Rosetta που εδώ και μήνες έχει τεθεί σε τροχιά γύρω του και τον παρατηρεί. Από το εσωτερικό του κομήτη εκτοξεύτηκαν ποσότητες ύλης γεγονός που το Rosetta κατάφερε να καταγράψει με την κάμερα Osiris. Η ΕSA έδωσε στη δημοσιότητα ένα animation του φαινομένου το οποίο οι επιστήμονες δεν είχαν προβλέψει και προσπαθούν τώρα να βρουν εξήγηση για αυτό. Μια πρώτη εικασία είναι ότι ο ο πίδακας ύλης δημιουργήθηκε από το λιώσιμο του πάγου που βρίσκεται παγιδευμένος στο εσωτερικό του κόμητη καθώς αυτός πλησιάζει τον Ηλιο. Αυτό που προβληματίζει τους ειδικούς είναι ότι ο πίδακας δημιουργήθηκε στην πλευρά του κομήτη που δεν ήταν εκτεθειμένη το συγκεκριμένο χρονικό σημείο στον Ηλιο. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=696986

Τηλεσκόπια συνδέονται σε παγκόσμιο αστεροσκοπείο. Επιστήμονες σε όλο τον κόσμο ξεκίνησαν την προσπάθεια δημιουργίας του Event Horizon Telescope (EHT). Δεν πρόκειται για ένα νέο τηλεσκόπιο αλλά για τη σύνδεση όλων των ισχυρών επίγειων τηλεσκόπιων δημιουργώντας ένα υπερ-τηλεσκόπιο. Στόχος είναι να μπορέσουν οι αστρονόμοι να διεισδύσουν με το EHT στο κέντρο του γαλαξία μας και να παρατηρήσουν τη γιγάντια μελανή οπή που βρίσκεται εκεί. Οι επιτελείς αυτής της προσπάθειας ευελπιστούν ότι με το EHT θα έχουν τη μέχρι σήμερα πιο «καθαρή» θέα του κέντρου του Γαλαξία και των φαινομένων που λαμβάνουν χώρα εκεί. Αν αυτή η σύνδεση των ισχυρών τηλεσκοπίων του πλανήτη επιτευχθεί θα δημιουργηθεί ένα όργανο με δυνατότητες και ισχύ χίλιες φορές μεγαλύτερη από εκείνη του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Ήδη έχουν συνδεθεί το τηλεσκόπιο SPT στον Νότιο Πόλο με το τηλεσκόπιο Pathfinder Experiment στην έρημο Ατακάμα στη Χιλή και το τηλεσκόπιο Large Millimeter Telescope στο Μεξικό. Όταν η σύνδεση ολοκληρωθεί το σούπερ τηλεσκόπιο που θα έχει δημιουργηθεί θα στοχεύσει τη μελανή οπή στο κέντρο του γαλαξία μας που έχει λάβει την ονομασία Τοξότης Α*. Η μαύρη τρύπα του Γαλαξία απέχει περίπου 27.000 έτη φωτός από τη Γη και έχει μάζα περίπου 4 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ηλιου. Οι ερευνητές που θα συμμετέχουν στις παρατηρήσεις θα προσπαθήσουν να εντοπίσουν τον περίφημο «ορίζοντα γεγονότων». Πρόκειται για το σημείο μιας μαύρης τρύπας είναι το «σημείο χωρίς επιστροφή», δηλαδή το σημείο στο οποίο η βαρυτική έλξη γίνεται τόσο δυνατή, ώστε κάθε διαφυγή να είναι αδύνατη. Με απλά λόγια όταν η ύλη σε οποιαδήποτε μορφή της (άστρα, αέρια ακόμη και το φως) βρεθεί στον ορίζοντα των γεγονότων μιας μαύρης τρύπας η τύχη της είναι προδιαγεγραμμένη, θα τη ρουφήξει η μαύρη τρύπα. Μέχρι σήμερα υπάρχουν οι θεωρητικές αναφορές για την ύπαρξη του ορίζοντα γεγονότων και κάποια έμμεσα ίχνη του. Οι επιστήμονες αναζητούν εδώ και χρόνια κάποιες απτές αποδείξεις της παρουσίας του ορίζοντα γεγονότων και το EHT ίσως να καταφέρει να τις εντοπίσει. Οι ερευνητές θα προσπαθήσουν να συλλέξουν νέα δεδομένα με τα οποία θα ελέγξουν τη θεωρία της Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν αλλά και τη συμπεριφορά των μελανών οπών. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231401898

Κατασκοπεύοντας τις ραδιοεκπομπές ενός μοναχικού ηλεκτρονίου. Για πρώτη φορά, ερευνητές του MIT κατάφεραν να ανιχνεύσουν τα ραδιοκύματα ενός μεμονωμένου ηλεκτρονίου -ένα εντυπωσιακό επίτευγμα που ίσως ανοίγει το δρόμο για την απάντηση ενός κρίσιμου ερωτήματος για τα φευγαλέα σωματίδια νετρίνα. Οι φυσικοί γνωρίζουν εδώ και καιρό ότι τα φορτισμένα σωματίδια όπως τα ηλεκτρόνια ακολουθούν σπειροειδείς τροχιές και εκπέμπουν ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία -ραδιοκύματα στη συγκεκριμένη περίπτωση. Το φαινόμενο ονομάζεται ακτινοβολία κύκλοτρου και αξιοποιείται σήμερα σε πολλές εφαρμογές όπως η παραγωγή ακτίνων Χ. Καθώς εκπέμπουν ακτινοβολία, τα σωματίδια σταδιακά χάνουν ενέργεια και κινούνται σε ολοένα και πιο κλειστές τροχιές. Παράλληλα, η συχνότητα της ακτινοβολίας αυξάνεται. Οι ερευνητές του προγράμματος «Project 8» στο MIT μελέτησαν ηλεκτρόνια που παράγονται όταν το μέταλλο ρουβίδιο-83 υφίσταται ραδιενεργή διάσπαση και μετατρέπεται σε αέριο κρυπτό-83. Κατά την απελευθέρωσή τους τα ηλεκτρόνια έχουν συγκεκριμένη ενέργεια, και οι ερευνητές γνώριζαν πως, αν τα οδηγούσαν σε ένα μαγνητικό πεδίο, τα ραδιοκύματά των ηλεκτρονίων θα είχαν συγκεκριμένη συχνότητα. «Είναι η ίδια συχνότητα που χρησιμοποιείται στις στρατιωτικές επικοινωνίες -26 gigahertz» σχολιάζει ο Τζο Φορμάτζιο, επίκουρος καθηγητής Φυσικής στο MIT και μέλος της ερευνητικής ομάδας. Τα ηλεκτρόνια που προέκυψαν από τη διάσπαση του ρουβιδίου οδηγήθηκαν σε έναν μικρό θάλαμο εκτεθειμένο σε ισχυρό μαγνητικό πεδίο. Ο ανιχνευτής που συναρμολόγησαν οι ερευνητές μπόρεσε να καταγράψει τις ραδιοεκπομπές μεμονωμένων ηλεκτρονίων για χρονικό διάστημα αρκετών millisecond, αρκετά για να δει τη συχνότητα της ακτινοβολίας να αυξάνεται καθώς τα ηλεκτρόνια κινούνταν στις σπειροειδείς, όλο και πιο κλειστές, τροχιές τους. Είναι ένα εντυπωσιακό επίτευγμα, καθώς η ισχύς της ακτινοβολίας που ανιχνεύθηκε ήταν της τάξης του ενός τετράκις εκατομμυριοστού του watt. Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στην έγκριτη επιθεώρηση Physical Review Letters. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231401967 H αλήθεια είναι ότι η ενέργεια μεμονωμένων ηλεκτρονίων έχει μετρηθεί και στο παρελθόν, όπως επισημαίνει ο δικτυακός τόπος του περιοδικού Science. Σε αυτές τις περιπτώσεις όμως τα ηλεκτρόνια ουσιαστικά απορροφούνταν, ενώ με τη νέα τεχνική δεν καταστρέφονται στη διαδικασία. Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές σε ανακοίνωσή τους, η νέα τεχνική θα μπορούσε να επιτρέψει στους φυσικούς να απαντήσουν σε ένα ερώτημα που τους βασανίζει εδώ και δεκαετίες: ποια είναι η μάζα των νετρίνων; Δισεκατομμύρια νετρίνα περνούν κάθε δευτερόλεπτο μέσα από το σώμα μας και διαπερνούν τη Γη χωρίς να γίνονται αντιληπτά, καθώς δεν καταδέχονται να αλληλεπιδράσουν με την κανονική ύλη. Τα νετρίνα έρχονται σε διάφορες ποικιλίες, ή «γεύσεις», οι οποίες μπορούν μυστηριωδώς να μεταμορφώνονται η μία στην άλλη. Επόμενος στόχος των ερευνητών είναι να εφαρμόσουν την ίδια τεχνική στο τρίτιο, ένα ισότοπο του υδρογόνου του οποίου ο πυρήνας περιέχει ένα πρωτόνιο και δύο νετρόνια. Το τρίτιο υφίσταται βήτα ραδιενεργή διάσπαση, κατά την οποία το ένα νετρόνιο μεταμορφώνεται σε πρωτόνιο και εκπέμπει ταυτόχρονα ένα ηλεκτρόνιο και ένα νετρίνο. Το άθροισμα της ενέργειας του νετρίνου και του ηλεκτρονίου πρέπει να ισούται με τη συνολική ενέργεια που απελευθερώθηκε κατά τη ραδιενεργό διάσπαση. Και αυτό σημαίνει ότι, αν οι ερευνητές καταφέρουν να μετρήσουν την ενέργεια του ηλεκτρονίου κρυφακούγοντας τις ραδιοεκπομπές του μέσα σε ένα μαγνητικό πεδίο, θα μπορέσουν επιτέλους να υπολογίσουν την ενέργεια, και επομένως τη μάζα, των νετρίνων. Αυτός είναι εξάλλου ο στόχος ενός διαφορετικού ερευνητικού προγράμματος που ξεκινά στην Καρλσρούη της Γερμανίας, βασισμένο στον ανιχνευτή Katrin, ο οποίος θα απορροφά τα ηλεκτρόνια. Παραμένει άγνωστο ποιο πείραμα, το Katrin ή το Project 8, θα απαντήσει πρώτο στο ερώτημα. Μια βασική διαφορά είναι πάντως ότι ο ανιχνευτής Katrin καταλαμβάνει ένα ολόκληρο εργαστήριο, ενώ ο ανιχνευτής ραδιοκυμάτων χωράει στον πάγκο του εργαστηρίου. Οι δύο ερευνητικές ομάδες συνεργάζονται τώρα για την επιτάχυνση των μελετών. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231401967

"PROGRESS Μ-27Μ" http://www.energia.ru/ru/iss/iss43/progress_m-27m/photo_04-21.html Η πιο κρύα περιοχή του Σύμπαντος «είναι απλώς κενή» Ονομάστηκε «Ψυχρό Σημείο» αφού σύμφωνα με τους επιστήμονες πρόκειται για το πιο κρύο σημείο του Σύμπαντος. Μέχρι τώρα οι ειδικοί δεν είχαν σχεδόν κανένα δεδομένο για αυτό το απόκοσμο μέρος του Διαστήματος στο οποίο η θερμοκρασία κυμαίνεται πέριξ των 270 Κελσίου, τρεις μόλις βαθμούς Κελσίου πάνω από το απόλυτο μηδέν. Διεθνής ομάδα επιστημόνων υποστηρίζει ότι βρήκε την εξήγηση. Σύμφωνα με τους ερευνητές η περιοχή στην οποία βρίσκεται το Ψυχρό Σημείο είναι μάλλον εντελώς κενή για αυτό και οι θερμοκρασίες εκεί είναι ακραία χαμηλές. Το 2004, οι αστρονόμοι, μελετώντας τον «χάρτη» της ακτινοβολίας μικροκυμάτων, η οποία διαπερνά μέχρι σήμερα το Σύμπαν ως «απόηχος» της αρχικής Μεγάλης Έκρηξης ανακάλυψαν μια ανωμαλία: μια ασυνήθιστα μεγάλη «έρημη» περιοχή του Σύμπαντος, στην κατεύθυνση του αστερισμού του Ηριδανού. Η περιοχή αυτή απέχει τρία δισεκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη και εκτιμάται ότι εκτείνεται σε έκταση 1,8 δισεκατομμυρίων ετών φωτός. Στην περιοχή αυτή υπάρχει ένα σημείο που έλαβε την ονομασία «Ψυχρό Σημείο» αφού πρόκειται για το πιο κρύο σημείο του Σύμπαντος. Από την πρώτη στιγμή του εντοπισμού του συγκεκριμένου σημείου οι επιστήμονες κατέβαλλαν μέχρι σήμερα μεγάλη προσπάθεια για να δοθεί μια εξήγηση για την ύπαρξη του Ψυχρού Σημείου αλλά μέχρι σήμερα δεν είχαν βρεθεί κάποια στοιχεία που να βοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση. Στον χάρτη της μικροκυματικής ακτινοβολίας σημειώνεται με κύκλο κάτω δεξιά η γιγάντια περιοχή του Σύμπαντος στην οποία υπάρχει το Ψυχρό Σημείο και η οποία σύμφωνα με τη νέα μελέτη είναι κενή. Διεθνής ομάδα αστρονόμων από τις ΗΠΑ, την Ιταλία και την Ουγγαρία, με επικεφαλής τον δρ. Ίστβαν Σζαπουντί του Ινστιτούτου Αστρονομίας του Πανεπιστημίου της Χαβάης πιστεύουν ότι βρήκαν την εξήγηση για το Ψυχρό Σημείο. Εκτιμούν ότι η περιοχή στην οποία βρίσκεται το Ψυχρό Σημείο είναι σχεδόν κενή και κατ επέκταση κατεψυγμένη. Όπως είπε ο Σαζπουντί, πρόκειται «για την μεγαλύτερη ατομική δομή, που έχει εντοπιστεί ποτέ από την ανθρωπότητα». Η εντυπωσιακή ανακάλυψη έγινε με τον συνδυασμό στοιχείων από το επίγειο οπτικό τηλεσκόπιο Pan-STARRS1 στη Χαβάη και το διαστημικό τηλεσκόπιο υπέρυθρων ακτίνων WISE της NASA. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, δεν μπορεί να είναι σύμπτωση η ανακάλυψη αυτής της τόσο μεγάλης, σχεδόν κενής, περιοχής εκεί όπου βρίσκεται και το Ψυχρό Σημείο. Όμως θα χρειαστούν περαιτέρω παρατηρήσεις για να επιβεβαιωθεί η συγκεκριμένη εξήγηση. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society». http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231401262 «Έξυπνος» πύραυλος θα επιστρέφει στη Γη με ελικόπτερο. Kαθώς η SpaceX του Έλον Μασκ πραγματοποιεί δοκιμές με στόχο την προσγείωση και επαναχρησιμοποίηση πυραύλων της μετά από αποστολές, και άλλες εταιρείες προσανατολίζονται προς αυτή την κατεύθυνση. Μία εξ αυτών είναι και η United Launch Alliance (ULA), η οποία αποκάλυψε πρόσφατα το NGLS (Next Generation Launch System) στο πλαίσιο του 31ου Space Symposium. Ο νέος πύραυλός της, Vulcan, προορίζεται να «αλλάξει το μέλλον του Διαστήματος», καθιστώντας τις υπηρεσίες εκτόξευσης στο Διάστημα πιο οικονομικές και προσβάσιμες, όπως υποστηρίζει η εταιρεία, με στόχο έναν «πλήρως αμερικανικό πύραυλο που θα επιτρέψει επιτυχείς αποστολές από τη χαμηλή τροχιά της Γης μέχρι τον Πλούτωνα». Η πρωτοβουλία SMART (Sensible, Modular Autonomous Return Technology) παρουσιάστηκε σε αυτό το πλαίσιο, η οποία θα ενσωματωθεί στο NGLS και θα επιτρέπει την επαναχρησιμοποίηση του πιο ακριβού τμήματος του πυραύλου, δηλαδή τους βασικούς κινητήρες, οι οποίοι θα «πιάνονται» στον αέρα με ελικόπτερο, μετά την εκτόξευση του σκάφους τους. Ειδικότερα, ο πύραυλος θα εκτοξεύεται κανονικά, αλλά μετά την απελευθέρωση του φορτίου του το βασικό κομμάτι θα εισέρχεται ξανά στην ατμόσφαιρα χρησιμοποιώντας μια φουσκωτή θερμική ασπίδα. Στη συνέχεια θα αναπτύσσεται αλεξίπτωτο και το τμήμα θα κατεβαίνει αργά, μέχρι να πιαστεί από ελικόπτερο Chinook. Το εν λόγω κομμάτι στη συνέχεια θα μπορεί να ελέγχεται και να επαναχρησιμοποιείται σε άλλον πύραυλο Vulcan, με συνέπεια μεγάλη εξοικονόμηση όσον αφορά στα καύσιμα και άλλα έξοδα. Ο πύραυλος βασίζεται στα σχέδια Atlas και Delta και οι δυνατότητες μεταφοράς του αναμένεται να φτάνουν αυτές του Delta IV Heavy. http://www.naftemporiki.gr/story/942627/eksupnos-diastimikos-epanaxrisimopoioumenos-puraulos-pou-tha-epistrefei-sti-gi-me-elikoptero Λέιζερ στον ISS θα καταστρέφουν διαστημικά σκουπίδια. Η επιστημονική κοινότητα πασχίζει τα τελευταία χρόνια να βρει μια λύση στο πρόβλημα των λεγόμενων «διαστημικών σκουπιδιών» που έχουν περικυκλώσει τη Γη και ο όγκος τους αυξάνεται συνεχώς. Στο τραπέζι έχουν πέσει δεκάδες πιθανές αλλά και απίθανες προτάσεις αντιμετώπισης των διαστημικών σκουπιδιών. Ιάπωνες επιστήμονες διατυπώνουν μια νέα πρόταση βγαλμένη κυριολεκτικά από ταινία επιστημονικής φαντασίας. Προτείνουν την τοποθέτηση μεγάλων λέιζερ στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό τα οποία θα καταστρέφουν διαστημικά σκουπίδια. Σε τροχιά γύρω από τη Γη υπολογίζεται ότι βρίσκονται δεκάδες χιλιάδες αντικείμενα που είναι συντρίμμια δορυφόρων και πυραύλων. Ο αριθμός τους μάλιστα πολλαπλασιάζεται καθώς έρχονται σε σύγκρουση μεταξύ τους και σπάνε σε περισσότερα κομμάτια. Τα διαστημικά σκουπίδια υπολογίζεται ότι κινούνται με ταχύτητες μεγαλύτερες των 28 χιλιάδων χλμ./ώρα. Εκτιμάται ότι περίπου 20 χιλιάδες διαστημικά σκουπίδια έχουν μέγεθος άνω των δέκα εκατοστών, γεγονός που τα καθιστά ιδιαιτέρως επικίνδυνα. Εκτιμάται επίσης ότι υπάρχουν περισσότερα από 370 χιλιάδες αντικείμενα μεγέθους 1-10 εκατοστών τα οποία «ταξιδεύουν» στο Διάστημα. Τα διαστημικά σκουπίδια απειλούν τους δορυφόρους που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη, τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό αλλά και τα διαστημικά σκάφη που ξεκινούν από τη Γη για να πραγματοποιήσουν αποστολές. Σύμφωνα με τη NASA, ο αριθμός των διαστημικών σκουπιδιών αυξάνεται με τέτοιο ρυθμό ώστε πολύ σύντομα θα είναι πλέον αδύνατον να πραγματοποιηθούν διαστημικές αποστολές. Και αυτό διότι θα είναι απίθανο τα σκάφη και οι δορυφόροι που θα εκτοξεύονται να μην χτυπηθούν κατά την έξοδο τους από τη Γη από κάποιο διαστημικό σκουπίδι. Πριν από λίγα χρόνια ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος αποφάσισε την κατασκευή ενός προηγμένου τηλεσκοπίου που θα τοποθετούνταν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Το τηλεσκόπιο έλαβε την ονομασία Extreme Universe Space Observatory (EUSO) και θα είχε ως αποστολή την αναζήτηση διαφόρων τύπων κοσμικών ακτινών και των νετρίνων, των υποατομικών σωματιδίων που πιστεύεται ότι δημιουργήθηκαν στη Μεγάλη Εκρηξη από την οποία προέκυψε το Σύμπαν. Τελικά μια σειρά από τεχνικές δυσκολίες αλλά και προβλήματα χρηματοδότησης οδήγησαν την ESA στην απόφαση να μην προχωρήσει στην κατασκευή του τηλεσκοπίου. Όμως η Διαστημική Υπηρεσία της Ιαπωνίας (JAXA) σε συνεργασία με το ιαπωνικό Ινστιτούτο Riken αποφάσισαν να αναλάβουν το έργο. Οι Ιάπωνες προχώρησαν σε σύναψη συνεργασιών με 60 ερευνητικά ινστιτούτα και άλλες 12 χώρες και ξεκίνησαν την κατασκευή του τηλεσκοπίου η οποία βρίσκεται πλέον στο τελικό της στάδιο. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, το τηλεσκόπιο θα τοποθετηθεί στον ISS το 2017. Επιστήμονες του Ινστιτούτου Riken υποστηρίζουν ότι το τηλεσκόπιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στην καταστροφή διαστημικών σκουπιδιών. Αναφέρουν ότι το EUSO έχει την ικανότητα να στοχεύει διαστημικά αντικείμενα και να δίνει στόχο σε μια συστοιχία ισχυρών λέιζερ που θα τοποθετηθούν για αυτό τον σκοπό στον ISS. Μόλις το τηλεσκόπιο στοχεύσει ένα διαστημικό σκουπίδι τα λέιζερ θα το καταστρέφουν. Οι θιασώτες της ιδέας αναφέρουν ότι τα λέιζερ θα μπορούν να καταστρέψουν διαστημικά σκουπίδια σε απόσταση 100 χλμ από τον ISS. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=696640

Ισχυρες ακτινες Χ σμιλευουν την αποχρωση νεον του κρανους του Θορ. Αυτή η σκηνή με τα φωτεινά χρώματα δείχνει ένα γιγάντιο σύννεφο λαμπερού αερίου και σκόνης γνωστό ως NGC 2359. Αυτό είναι επίσης ονομαστό ως νεφέλωμα Κράνος του Θορ, λόγω των κυρτών άκρων φυσικού αερίου που απορρέουν από το κεντρικό εξόγκωμα και κάμπτονται με φορά προς τα πάνω αριστερά και δεξιά του πλαισίου, δημιουργώντας ένα σχήμα που θυμίζει το φτερωτό κράνος του Νορβηγού θεού. Τα χρώματα νέον σε αυτή την εικόνα δεν είναι μόνο όμορφα, αλλά μας λένε επίσης για τη σύνθεση του νεφελώματος. Οι φωτεινές μπλε κηλίδες δείχνουν εκπομπή ακτίνων Χ που εντοπίστηκαν από τις κάμερες EPIC στο διαστημικό παρατηρητήριο XMM-Newton της ESA, ενώ οι ωχρές κόκκινες και πράσινες περιοχές είναι τα λαμπερά χνάρια του ιονισμένου υδρογόνου και οξυγόνου, όπως τα είδε το απομακρυσμένο παρατηρητήριο Stars and Shadows Remote Observatory South στο παρατηρητήριο Cerro Tololo Inter-American Observatory. Η έντονη εκπομπή ακτίνων Χ που ανιχνεύτηκε από το XMM-Newton προέρχεται από ένα αστέρι στο κέντρο του νεφελώματος. Αυτό το αστέρι, ένα αστέρι Wolf-Rayet που ονομάζεται HD 56925, είναι παλιό, τεράστιο και σπρώχνει προς τα έξω απίστευτες ποσότητες υλικού με καταιγιστικό ρυθμό: το αστέρι χάνει μάζα ισοδύναμη με εκείνη του Ήλιου σε λιγότερο από 100 000 χρόνια, με τη μορφή ενός ανέμου που κινείται γρηγορότερα από 1500 χλμ/δευτ. Η παρουσία τέτοιων βίαιων κατοίκων έχει επηρεάσει το μπερδεμένο σχήμα του NGC 2359. Το νεφέλωμα αποτελείται από μια κεντρική φούσκα που περιβάλλεται από ένα κουβάρι αέριων ινών, παχιά κανάλια σκοτεινής σκόνης και φωτεινούς πίδακες, όπου το υλικό που σαρώνεται από τον αστρικό άνεμο έχει συγκρουστεί με το περιβάλλον αέριο και προκάλεσε κυματιστά ωστικά κύματα σε όλη την περιοχή. Τα μπλε μέρη σε αυτήν την εικόνα τονίζουν τις θερμότερες περιοχές του νεφελώματος: την κεντρική φούσκα και μια έκρηξη κάτω αριστερά. Το αέριο του NGC 2359 πιστεύεται πως φθάνει θερμοκρασίες που κυμαίνονται από μερικά εκατομμύρια έως δεκάδες εκατομμύρια βαθμούς. Αυτή η εικόνα συνδυάζει δεδομένα ακτίνων Χ που συλλέχθηκαν το 2013 από το XMM-Newton (μπλε) με τις οπτικές παρατηρήσεις από το Cerro Tololo στη Χιλή (πράσινο και κόκκινο). Ο Βορράς είναι προς τα αριστερά, και δυτικά είναι προς τα επάνω. Η εικόνα δημοσιεύθηκε πρώτα στην γκαλερί εικόνων του XMM-Newton. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Ischyrhes_akthines_Ch_smilehuoyn_ten_aphochrose_nheon_toy_krhanoys_toy_Thor

Τα «χίλιασε» το MAVEN. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, ύστερα από 10 μήνες ταξιδιού όπου διήνυσε μια απόσταση 711 εκατομμυρίων χιλιομέτρων, το MAVEN (Mars Atmosphere and Volatile Evolution) έφτασε στον Αρη και τέθηκε σε τροχιά γύρω από αυτόν. Οπως ανακοίνωσε η NASA, το MAVEN ολοκλήρωσε τη Μεγάλη Δευτέρα τη χιλιοστή περιφορά του γύρω από τον Κόκκινο Πλανήτη στην προσπάθειά του να βρει στοιχεία που συνθέτουν την ατμοσφαιρική ιστορία του. Στοιχεία που πιθανώς θα φωτίσουν ορισμένες πτυχές της γεωλογικής εξέλιξης του Αρη, όπως π.χ. αυτή που αφορά την ύπαρξη νερού (και πιθανώς ζωής) στην επιφάνειά του. Το σκάφος μεταφέρει μαζί του και ένα DVD στο οποίο καταγράφονται τα ονόματα φίλων του Διαστήματος καθώς επίσης μικρά ποιήματα (χαϊκού) που το κοινό έστειλε σε ειδική ιστοσελίδα που είχε δημιουργηθεί για αυτόν τον σκοπό. Προηγούμενες αποστολές της NASA έχουν δείξει με σχετική βεβαιότητα ότι ο Αρης ήταν κάποτε θερμός, διέθετε πυκνή ατμόσφαιρα και καλυπτόταν από λίμνες και θάλασσες που θα μπορούσαν να φιλοξενούν ζωή. Αυτό όμως άλλαξε πριν από περίπου 3 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν ο πλανήτης άρχισε να χάνει την ατμόσφαιρά του. To ΜAVEN είναι η πρώτη αποστολή που σχεδιάζεται ειδικά για να λύσει το μυστήριο της χαμένης ατμόσφαιρας αλλά και να καταγράψει άγνωστα φαινόμενα που κάνουν σήμερα την εμφάνισή τους στον Κόκκινο Πλανήτη. «Παρατηρούμε πολλά χαρακτηριστικά στην επιφάνεια του Αρη που φαίνεται ότι σχετίζονται με την παρουσία νερού. Κάποια σημεία φαίνεται ότι έχουν σμιλευθεί από νερό. Το ερώτημα είναι πού πήγε τόσο το νερό όσο και το διοξείδιο του άνθρακα που υπήρχαν στον Αρη. Απορροφήθηκαν στο εσωτερικό του πλανήτη ή το μεν νερό εξατμίστηκε, το δε διοξείδιο του άνθρακα διέφυγε στο Διάστημα;» εξηγεί ο Μπρους Τζακόσκι, διευθυντής του Κέντρου Αστροβιολογίας του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας και επικεφαλής της ομάδας ερευνητών της αποστολής. «Μελετώντας την ατμόσφαιρα του Αρη σήμερα, θα συγκεντρώσουμε αρκετά δεδομένα για να ανασυνθέσουμε το ατμοσφαιρικό παρελθόν του. Θα προσπαθήσουμε να αποκρυπτογραφήσουμε τον μηχανισμό που ελέγχει το πόσο φιλόξενος για τη ζωή είναι ένας πλανήτης». Η Γη διατήρησε το νερό και την πυκνή ατμόσφαιρά της κυρίως χάρη στο μαγνητικό πεδίο της, το οποίο εκτρέπει τα επικίνδυνα φορτισμένα σωματίδια που εκπέμπει διαρκώς ο Ηλιος. Το πεδίο πηγάζει από την κίνηση του λιωμένου σιδήρου από τον οποίο αποτελείται ο εσώτερος πυρήνας του πλανήτη και ουσιαστικά λειτουργεί σαν γιγάντιο δυναμό. Αγνωστο πώς, ο Αρης έχασε το μαγνητικό πεδίο που πιθανότατα διέθετε στα αρχικά στάδια της ζωής του. Και αυτό άφησε την ατμόσφαιρα του πλανήτη ευάλωτη στην επίδραση του Ηλιου. Οι πρώτες παρατηρήσεις του MAVEN δείχνουν ότι το φαινόμενο συνεχίζεται ως και σήμερα, με τον Ηλιο να κλέβει ακόμη υλικό από την ισχνή ατμόσφαιρα του Αρη, η οποία είναι σήμερα 100 φορές πιο αραιή από της Γης. Τα σωματίδια που εκπέμπει ο Ηλιος, γνωστά ως ηλιακός άνεμος, συγκρούονται με την ατμόσφαιρα και τη συμπαρασύρουν στο Διάστημα. Αυτό είναι μια συνεχής διαδικασία, η οποία όμως εντείνεται δραματικά όταν ο Ηλιος ξεσπά σε εκρήξεις, γνωστές ως ηλιακές εκλάμψεις και εκτινάξεις στεμματικού υλικού. Το MAVEN λίγες ημέρες μετά την έλευσή του στον Αρη κατάφερε να εντοπίσει ένα σύννεφο σωματιδίων από μια εκτίναξη στεμματικού υλικού να φτάνει στον Αρη. Δεν μπόρεσε όμως να παρατηρήσει την αντίδραση της ατμόσφαιρας, καθώς δεν είχαν ενεργοποιηθεί ακόμη όλα τα όργανά του. Το σκάφος κατάφερε ωστόσο να απεικονίσει σύννεφα ατομικού υδρογόνου, οξυγόνου και άνθρακα που χάνονται από την ατμόσφαιρα στο Διάστημα. Το σύννεφο υδρογόνου είναι μακράν το μεγαλύτερο, αφού εκτείνεται στο Διάστημα σε απόσταση δεκαπλάσια από την ακτίνα του Αρη. Τα άτομα υδρογόνου, οξυγόνου και άνθρακα προέρχονται από τη διάσπαση μορίων νερού και διοξειδίου του άνθρακα λόγω της επίδρασης της ηλιακής ακτινοβολίας και του ηλιακού ανέμου στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Τα σύννεφα καταγράφηκαν με το Φασματόμετρο Υπεριώδους Απεικόνισης, ένα όργανο που καταγράφει το ηλιακό φως που ανακλάται από τα αδέσποτα άτομα. Οι δύο πιο πρόσφατες ανακαλύψεις του MAVEN προκάλεσαν αίσθηση στην επιστημονική κοινότητα. Το σκάφος ανίχνευσε δύο δυσεξήγητα φαινόμενα στην ατμόσφαιρα του πλανήτη: ένα μυστηριώδες σύννεφο σκόνης σε μεγάλο υψόμετρο και ένα σέλας που φθάνει βαθιά στην ατμόσφαιρα και λάμπει στο υπεριώδες τμήμα του φάσματος του φωτός. Το μυστηριώδες σύννεφο που ανακαλύφθηκε από το MAVEN αποτελείται από σωματίδια σκόνης που κινούνται σε ύψος 150-300 χιλιομέτρων. Η προέλευσή τους παραμένει άγνωστη, ωστόσο οι ερευνητές της NASA προτείνουν τέσσερις πιθανές εξηγήσεις: μπορεί να είναι σκόνη που παρασύρθηκε από την επιφάνεια μέσω άγνωστου μηχανισμού· σκόνη που προέρχεται από τα δύο μικρά φεγγάρια του Aρη, τον Φόβο και τον Δήμο· σωματίδια που αποσπάστηκαν από κομήτες· ή διαπλανητική σκόνη που μεταφέρθηκε στον Aρη από τον ηλιακό άνεμο. Το δεύτερο δυσεξήγητο φαινόμενο είναι το σέλας που καταγράφηκε από τις 20 ως τις 25 Δεκεμβρίου σε μεγάλο τμήμα του βόρειου ημισφαιρίου. Σέλας έχει ανιχνευθεί στον Aρη και παλαιότερα, όχι όμως σε τόσο μικρή απόσταση από την επιφάνειά του. Το σέλας, τόσο στη Γη όσο και σε άλλους πλανήτες, είναι λάμψεις που προέρχονται από τη σύγκρουση φορτισμένων σωματιδίων με μόρια της ατμόσφαιρας. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=695614

Ιαπωνικά σχέδια για μη επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη. Τα σχέδιά της για μια μη επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη, ως πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση μιας μελλοντικής επίσκεψης στον «Κόκκινο Πλανήτη» ανακοίνωσε η ιαπωνική διαστημική υπηρεσία, JAXA. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του PhysOrg, τα σχέδια της ιαπωνικής υπηρεσίας ανακοινώθηκαν στο πλαίσιο συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου. Εάν η Ιαπωνία τα καταφέρει, θα είναι η τέταρτη χώρα που στέλνει μη επανδρωμένο σκάφος στη Σελήνη, μετά τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Κίνα. Ωστόσο, όπως διευκρίνισε στέλεχος της υπηρεσίας, πρόκειται μόνο για ένα αρχικό βήμα και υπάρχει πολύς δρόμος ακόμα πριν το σχέδιο αυτό εγκριθεί επίσημα. Σύμφωμα με την εφημερίδα Γιομιούρι Σιμπούν, η ιαπωνική υπηρεσία σχεδιάζει να εκτοξεύσει την αποστολή το νωρίτερο τον Απρίλιο του 2018, με κόστος ανάπτυξης που υπολογίζεται στα 15 δισ. γιεν (126 εκατ. δολάρια). Το σκάφος, υπό την ονομασία SLIM (Smart Lander for Investigating Moon) θα εκτοξευτεί με τον πύραυλο Epsilon, σύμφωνα με την εφημερίδα, που υποστηρίζει ότι θα υποβληθεί σχετικό αίτημα προϋπολογισμού το επόμενο έτος. http://www.naftemporiki.gr/story/942593/iaponika-sxedia-gia-mi-epandromeni-apostoli-sti-selini

Μια «επιστημονική αυλή των θαυμάτων» θα συναντήσει το New Horizons στον Πλούτωνα. Ένας πλανήτης-νάνος που έχει βαθύτερο κόκκινο χρώμα ακόμη και από τον Άρη; Το πρώτο ουράνιο σώμα που στην επιφάνειά του ρέουν ποτάμια από υγροποιημένο νέον; Μήπως ένα ακόμη μέλος του ηλιακού μας συστήματος το οποίο διαθέτει έναν ωκεανό στο υπέδαφός του; Οι ερωτήσεις αυτές αφορούν τον Πλούτωνα, ο οποίος μαζί με τους δορυφόρους του βρίσκεται σε απόσταση 6 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη, και θα απαντηθούν σε λίγους μήνες από το διαστημόπλοιο New Horizons της NASA, το οποίο βρίσκεται ήδη καθοδόν για τη «γειτονιά» του πλανήτη-νάνου. «Αν και μοιάζουν με σενάρια επιστημονικής φαντασίας, πρόκειται για βάσιμες υποθέσεις», λέει χαρακτηριστικά στο σάιτ Christian Science Monitor o Άλαν Στερν, πλανητικός επιστήμονας και υπεύθυνος της αποστολής της NASA. Σε λιγότερο από 85 ημέρες, και συγκεκριμένα στις 14 Ιουλίου, το New Horizons θα γίνει το πρώτο σκάφος που θα «επισκεφθεί» τον Πλούτωνα από τόσο μικρή απόσταση, φθάνοντας μόλις 9.600 χιλιόμετρα από την επιφάνειά του. Έτσι, θα δώσει τέλος στα μυστήρια που καλύπτουν τον νάνο-πλανήτη, τα οποία είναι τόσο πολλά ώστε ο νάνος-πλανήτης να αποτελεί μια «επιστημονική αυλή των θαυμάτων», όπως τον χαρακτηρίζει ο Στερν. Ο μεγαλύτερος δορυφόρος του Πλούτωνα είναι ο Κέρβερος, ενώ τα υπόλοιπα «φεγγάρια» του είναι ο Κέρβερος, η Ύδρα, η Νιξ και η Στυξ. Ο πλανήτης-νάνος βρίσκεται στη ζώνη του Κάιπερ, μια περιοχή στο εξωτερικό ηλιακό σύστημα με εκατοντάδες αντίστοιχους διαστημικούς βράχους. Επομένως, η μελέτη του νάνου-πλανήτη και των δορυφόρων του θα δώσει επίσης στους επιστήμονες μια αντιπροσωπευτική ιδέα για όλα τα ουράνια σώματα της ζώνης, τα οποία είναι απομεινάρια από τον σχηματισμό του ηλιακούς μας συστήματος. Παράλληλα, θα βοηθήσει τους ερευνητές στη μελέτη των ολοένα περισσότερων πλανητών που ανακαλύπτουν σε μακρινά ηλιακά συστήματα. Κι αυτό γιατί πολλοί από αυτούς τους πλανήτες απέχουν από τους «μητρικούς» τους αστέρες περίπου όσο και η ζώνη του Κάιπερ από τον Ήλιο. Αν και οι τέσσερις μικρότεροι δορυφόροι ανακαλύφθηκαν μετά το 2006, η ύπαρξη του Χάροντα ήταν γνωστή από το 1978, με συνέπεια στα χρόνια που μεσολάβησαν οι αστρονόμοι να έχουν μια γενική εικόνα για το σύστημα Πλούτωνα-Χάροντα. Συνεπώς, ο Χάροντας είναι περισσότερο πλανητικός σύντροφος του Πλούτωνα, και λιγότερο «φεγγάρι» του. Με δεδομένο ότι έχει περίπου το 50% του μεγέθους του πλανήτη-νάνου, και το 12% της μάζας του, η πιο εύλογη υπόθεση είναι πως σχηματίσθηκε με την σύγκρουση του Πλούτωνα με ένα άλλο σώμα από τη ζώνη του Κάιπερ. Σύμφωνα με μελέτες Αμερικανών αστρονόμων, αυτή η σύγκρουση μάλιστα ενδεχομένως οδήγησε στον σχηματισμό ενός υπόγειου ωκεανού στον πλανήτη-νάνο. Όσον αφορά το σενάριο για το κόκκινο χρώμα, αυτό βασίζεται σε πειράματα στο εργαστήριο, κατά τα οποία ερευνητές ανέμιξαν αζωτούχες ενώσεις, μεθάνιο, μονοξείδιο του άνθρακα και άλλες απλές οργανικές ενώσεις, οι οποίες κατά πάσα πιθανότητα υπάρχουν στον Πλούτωνα, στη θερμοκρασία που επικρατεί στον πλανήτη-νάνο. Στη συνέχεια, εξέθεσαν το μίγμα σε τεχνητό φως που προσομοιάζει στο ηλιακό, ανακαλύπτοντας πως παράγονταν πιο περίπλοκα μόρια, με βαθιά κόκκινη απόχρωση. Για να απαντήσει σε αυτές τις απορίες, το New Horizons είναι εξοπλισμένο με επτά επιστημονικά όργανα τα οποία, σύμφωνα με τους υπεύθυνους της αποστολής, είναι τα πιο προηγμένα που χρησιμοποίησε ποτέ ένα διαστημόπλοιο κατά την κοντινή του διέλευση από ένα ουράνιο σώμα στον ηλιακό μας σύστημα. Πάντως, μέχρι τις 14 Ιουλίου, θα υπάρξουν πολλές αφορμές για να γίνει το σκάφος «πρωταγωνιστής» στα μίντια. Άλλωστε, μόλις πριν από λίγες ημέρες, έκανε τον γύρο του κόσμου η είδηση της πρώτης έγχρωμης φωτογραφίας του Πλούτωνα και του Χάροντα, που εξασφάλισε στους αστρονόμους το διαστημόπλοιο. http://www.naftemporiki.gr/story/942672/mia-epistimoniki-auli-ton-thaumaton-tha-sunantisei-to-new-horizons-ston-ploutona

Ο Κρόνος «τρώει» τον Εγκέλαδο. Οπως φαίνεται, ο Αρχοντας των Δαχτυλιδιών του ηλιακού μας συστήματος, ο Κρόνος, επιβεβαιώνει τον μύθο του. Οπως ο Κρόνος έτρωγε τα παιδιά του έτσι και ο πλανήτης που φέρει το όνομά του φαίνεται ότι «τρώει» έναν από τους δορυφόρους του. Νέες παρατηρήσεις δείχνουν ότι ο Κρόνος ρουφάει την ύλη που εκτοξεύουν στο Διάστημα οι δεκάδες πίδακες του Εγκέλαδου, του μικρού παγωμένου δορυφόρου του. Μέλη της αποστολής του διαστημικού σκάφους Cassini που από το 2004 εξερευνά το σύστημα του Κρόνου σε συνεργασία με επιστήμονες αμερικανικών πανεπιστημίων διαπίστωσαν ότι τα γιγάντια δαχτυλίδια του Κρόνου τραβούν πάνω τους την ύλη που εκτοξεύουν τα γκέιζερ του Εγκέλαδου. Το Cassini κατέγραψε μια σειρά εικόνων στις οποίες εντοπίστηκε το εντυπωσιακό φαινόμενο. Η εικόνα που κατέγραψε το Cassini στην οποία φαίνεται ότι ύλη που εκτοξεύουν οι πίδακες του Εγκέλαδου κατευθύνεται προς τον Κρόνο. Δεξιά, εικόνα από τις προσομοιώσεις του φαινομένου στις οποίες αποτυπώθηκε με ακρίβεια η κίνηση της ύλης από τον Εγκέλαδο προς τον Κρόνο Το Cassini ανακάλυψε πριν από λίγα χρόνια ότι από το νότιο ημισφαίριο του δορυφόρου πίδακες υλικού ξεπηδούσαν με ορμή στο Διάστημα. Εκτοτε το Cassini συνέχισε να κάνει τακτικές επισκέψεις στον Εγκέλαδο αποκαλύπτοντας την παρουσία γκέιζερ που λειτουργούν με τρόπο παρόμοιο με τα γκέιζερ της Γης. Οι επιστήμονες της αποστολής του Cassini συγκέντρωσαν και ανέλυσαν όλα τα δεδομένα που έχει συλλέξει όλα αυτά τα χρόνια από τον Εγκέλαδο το Cassini. Εντόπισαν την ύπαρξη 101 γκέιζερ στο νότιο ημισφαίριο του δορυφόρου τα οποία και χαρτογράφησαν. Η ανακάλυψη των γκέιζερ ήταν πολύ σημαντική αφού εκτός των άλλων ενίσχυσε τα μέγιστα τις υποψίες που είχαν πολλοί επιστήμονες ότι βαθιά στο υπέδαφος του Εγκέλαδου υπάρχει νερό σε υγρή μορφή και πιθανώς να υπάρχει μια μεγάλη υπόγεια θάλασσα. Το νερό, όπως φαίνεται, έχει βρει κάποιον τρόπο να ανεβαίνει στην επιφάνεια και να εκτοξεύεται στο Διάστημα μέσα από τα γκέιζερ. Η παρουσία του νερού σε υγρή μορφή στον Εγκέλαδο έχει εξάψει το ενδιαφέρον των επιστημόνων για την πιθανότητα ύπαρξης ζωής εκεί. Για αυτό και έχει προταθεί η οργάνωση μιας αποστολής στον Εγκέλαδο με στόχο την αναζήτηση ζωής. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=696659

Η Γη μας μετατράπηκε σε χιονόμπαλα τουλάχιστον δύο φορές στην ιστορία της. Η επιστημονική έρευνα φέρνει στο φως νέα στοιχεία για την εξέλιξη της Γης από τη στιγμή του σχηματισμού της ως και σήμερα. Στα περίπου 4,5 δισ. έτη της ύπαρξής της η Γη έχει περάσει από πολλές και διαφορετικές φάσεις. Γνωρίζαμε ότι ο πλανήτης μας έχει διανύσει αρκετές «εποχές παγετώνων» κατά τις οποίες η θερμοκρασία σε εκτεταμένες περιοχές του έπεφτε πολύ και δημιουργούνταν πολικές συνθήκες. Το τελευταίο διάστημα η επιστημονική έρευνα αποκαλύπτει ότι υπήρξαν και κάποιες φορές που ο πλανήτης πάγωσε ολόκληρος! Πρόσφατες μελέτες αποκάλυψαν ότι πριν από 715 εκατ. έτη η Γη βίωσε μια σφοδρή εποχή παγετώνων κατά την οποία η επιφάνεια του πλανήτη καλύφθηκε με πάγους σε ποσοστό που άγγιξε το 100%! Μάλιστα, οι επιστήμονες προσέδωσαν στον πλανήτη μας για τη συγκεκριμένη περίοδο τον χαρακτηρισμό «Χιονόμπαλα Γη». Οι συνθήκες εκείνη την περίοδο ήταν τέτοιες που στον Ισημερινό η μέση θερμοκρασία ήταν -20 βαθμούς Κελσίου. Οπως είναι ευνόητο, το μεγαλύτερο ποσοστό των μορφών ζωής που υπήρχαν στον πλανήτη εξοντώθηκε. Επέζησαν μόνο όσες μορφές ζωής κατάφεραν να βρουν καταφύγιο στα λιγοστά μικρής έκτασης ανοίγματα των πάγων που υπήρχαν σε ορισμένες θαλάσσιες περιοχές. Στον πυθμένα αυτών των περιοχών υπήρχαν θερμές πηγές που έλιωναν τους πάγους στην επιφάνεια των υδάτων δημιουργώντας ένα περιβάλλον στο οποίο κάποιες μορφές ζωής μπόρεσαν να επιβιώσουν. Ορισμένοι επιστήμονες εκτιμούν όμως ότι αυτή η τρομερή παγκόσμια οικολογική καταστροφή οδήγησε σε ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα στην ιστορία της εξέλιξης, στην έκρηξη της ζωής στην Κάμβριο Περίοδο και στην εμφάνιση των πρώτων ζώων. Παρά τις συνεχείς έρευνες, οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει να βρουν τι άναψε το φιτίλι που προκάλεσε την έκρηξη της ζωής στην Κάμβριο Περίοδο. Σύμφωνα με τους θιασώτες της νέας θεωρίας, όταν η Γη έγινε... χιονόμπαλα, ευνοήθηκαν η παρουσία και η ανάπτυξη μικροσκοπικών φυτών που απελευθέρωναν ως υποπροϊόν το πολύτιμο για τη ζωή οξυγόνο, τα επίπεδα του οποίου αυξήθηκαν ραγδαία στην ατμόσφαιρα. Πιστεύεται ότι πριν από περίπου 800 εκατ. έτη τα επίπεδα του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα ήταν 100 φορές χαμηλότερα από τα σημερινά. Πριν από λίγες ημέρες ερευνητές του Πανεπιστημίου της Κολονίας στη Γερμανία δημοσίευσαν στην επιθεώρηση PNAS τη μελέτη τους σύμφωνα με την οποία η Γη πάγωσε εντελώς πριν από 2,4 δισ. έτη. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η θερμοκρασία στον ισημερινό άγγιζε εκείνη την περίοδο τους -40 βαθμούς Κελσίου ενώ οι ωκεανοί του πλανήτη βρέθηκαν κάτω από ένα στρώμα πάγων πάχους 300 μέτρων. Οπως και στην περίπτωση της Χιονόμπαλας Γης πριν από 715 εκατ. έτη έτσι και στο συμβάν πριν από 2,4 δισ. έτη όταν οι πάγοι άρχισαν να λιώνουν οι ερευνητές αναφέρουν ότι πιθανότατα υπήρξε ραγδαία αύξηση στα επίπεδα του οξυγόνου, γεγονός που εξηγεί ένα άλλο γεγονός που είναι γνωστό ως το «Γεγονός της Μεγάλης Οξείδωσης». Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία, το οξυγόνο άρχισε να συσσωρεύεται αισθητά στη γήινη ατμόσφαιρα πριν από περίπου 2,3 δισεκατομμύρια χρόνια. Το φαινόμενο αυτό αποτέλεσε τον καταλύτη για την εξέλιξη της ζωής στον πλανήτη μας. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=695718

Λευκός νάνος «ρούφηξε» πλανήτη! Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή εικόνα του πανάρχαιου σφαιρωτού αστρικού σμήνους ngc6388 που βρίσκεται στον αστερισμό του Σκορπιού σε απόσταση 35 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς. Διεθνής ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι ένας λευκός νάνος του σμήνους διέλυσε στα εξ ων συνετέθη έναν πλανήτη. Η ανακάλυψη είναι ιδιαίτερα σημαντική επειδή πρόκειται για ένα φαινόμενο που οι επιστήμονες υποπτεύονταν ότι μπορεί να συμβαίνει αλλά δεν είχαν μέχρι σήμερα εντοπιστεί κάποια ίχνη του. Με τον όρο «λευκός νάνος» χαρακτηρίζεται το υπόλειμμα του πυρήνα ενός αστέρα μικρής ή μεσαίας μάζας που απομένει μετά τον θάνατο του αστέρα. Ο Ηλιος αναμένεται σε περίπου 5 δισ. έτη να μετατραπεί σε λευκό νάνο. Ενας λευκός νάνος έχει μέγεθος περίπου όσο ένας πλανήτης σαν τη Γη. Για αυτό και οι ειδικοί θεωρούν εξαιρετικά δύσκολο να μπορεί να προκαλέσει «ζημιές» σε κάποιο μεγάλο διαστημικό σώμα. Παρόλα αυτά, η ερευνητική ομάδα χρησιμοποιώντας διαστημικά και επίγεια τηλεσκόπια διαπίστωσε ότι ένας πλανήτης πλησίασε κοντά σε έναν λευκό νάνο του σμήνους ngc6388 και οι βαρυτικές δυνάμεις του λευκού νάνου κυριολεκτικά τον διέλυσαν. Σφαιρωτό σμήνος ή σφαιρωτό αστρικό σμήνος ονομάζεται στην αστρονομία μία σχετικώς πυκνή συγκέντρωση αστέρων με σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα, που περιφέρονται γύρω από το κέντρο ενός γαλαξία ως δορυφόροι του. Οι αστέρες που αποτελούν τα σφαιρωτά σμήνη είναι ισχυρώς δεσμευμένοι από τη βαρύτητα του κάθε σμήνους, γεγονός που δίνει στα σμήνη αυτά το σφαιρικό τους σχήμα. Η μελέτη των σφαιρωτών αστρικών σμηνών είναι εξαιρετικά σημαντική για να συνθέσουν οι επιστήμονες το παζλ των κοσμικών διεργασιών που οδήγησαν στη μαζική παραγωγή άστρων στο πρώιμο Σύμπαν, η οποία σηματοδότησε τη δημιουργία των γαλαξιών. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=696234

To Curiosity ξεπερνά το ορόσημο των 10 χιλιομέτρων στον Άρη. Μόλις τρεις εβδομάδες αφότου το μικρό ρομπότ Opportunity ολοκλήρωσε τον πρώτο αρειανό μαραθώνιο στην ιστορία, ο νεότερος ξάδελφός του Curiosity ξεπέρασε το ορόσημο των δέκα χιλιομέτρων εξερευνώντας τους πρόποδες ενός αρειανού βουνού. Την Πέμπτη 16 Απριλίου, το εξάτροχο, πυρηνοκίνητο ρομπότ διάνυσε τα τελευταία 65 μέτρα μέχρι το όριο των 10 χλμ, ανακοίνωσε η NASA. Σύμφωνα με το οδόμετρο του Curiosity, το ρομπότ είχε ξεπεράσει το όριο από την προηγούμενη εβδομάδα, ωστόσο η μέτρηση αυτή δεν θεωρείται ακριβής λόγω της ολίσθησης των τροχών. Το επίσημο νούμερο προέρχεται από μετρήσεις σε χάρτες, οι οποίες δίνουν πιο ακριβή απάντηση. Το Curiosity έφτασε στον Άρη το 2012 με αποστολή να διαπιστώσει αν ο γειτονικός πλανήτης ήταν ποτέ φιλόξενος για την εμφάνιση μικροβιακής ζωής. Και η απάντηση που έδωσε ήταν καταφατική: ο γιγάντιος κρατήρας Γκέιλ που εξερευνά το ρομπότ φιλοξενούσε κάποτε ένα σύστημα λιμνών και ποταμών, στο οποίο θα μπορούσαν θεωρητικά να είχαν εξελιχθεί αρειανά μικρόβια. Η μελέτη του Όρους Σαρπ, το οποίο ορθώνεται σε ύψος 5,5 χιλιομέτρων από τη λεκάνη του κρατήρα, ίσως προσφέρει τώρα νέα στοιχεία για τη μεταμόρφωση του Άρη από ένα υγρό, φιλόξενο κόσμο στην παγωμένη έρημο που βλέπουμε σήμερα. Το Curiosity, όμως, δεν είναι ο μόνος ρομποτικός εξερευνητής της NASA που κινείται σήμερα στον Άρη. Πριν από περίπου τρεις εβδομάδες, στις 24 Μαρτίου, το μικρότερο Opportunity έφτασε το ορόσημο του μαραθωνίου έχοντας διανύσει συνολική απόσταση 42,195 χιλιομέτρων. Χρειάστηκε βέβαια 11 χρόνια μέχρι να ολοκληρώσει τον αγώνα δρόμου. Το Opportunity και το πανομοιότυπο Spirit προσεδαφίστηκαν στον Άρη το 2004 και προσέφεραν τις πρώτες ενδείξεις για την παρουσία υγρού νερού στον νεαρό Άρη. Το Spirit σταμάτησε να επικοινωνεί με τη Γη το 2010 και κηρύχθηκε επίσημα νεκρό ένα χρόνο αργότερα. Είχε προλάβει να διανύσει μόλις 7,7 χιλιόμετρα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231401697

Τα 25α γενέθλια του Hubble. Με την συμπλήρωση 25 χρόνων από την εκτόξευση του θρυλικού πλέον διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble η επιστημονική κοινότητα γιορτάζει και τιμά ένα από τα κορυφαία επιστημονικά επιτεύγματα της εποχής μας, με τη «διεισδυτική ματιά» του οποίου ταξιδέψαμε από τις παρυφές του Ηλιακού Συστήματος μέχρι τα πέρατα του Σύμπαντος. Το τηλεσκόπιο αυτό, το πρώτο και αναμφίβολα το γνωστότερο από τα τέσσερα Μεγάλα Τροχιακά Αστεροσκοπεία της NASA συνέβαλε εντυπωσιακά στην διεύρυνση των αστρονομικών μας γνώσεων για την γένεση και τον θάνατο των άστρων, για τις μαύρες τρύπες και για την εξέλιξη των γαλαξιών και του Σύμπαντος. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble ονομάστηκε έτσι προς τιμή του Αμερικανού αστρονόμου Edwin Hubble (1889–1953), οι επαναστατικές ανακαλύψεις του οποίου συνέβαλαν ώστε να αλλάξει ριζικά η άποψη που είχαμε ως τότε για το Σύμπαν και τη θέση μας σε αυτό. Με τη βοήθεια του τηλεσκοπίου Hooker στο αστεροσκοπείο Wilson της Καλιφόρνια κατόρθωσε να αποδείξει (1923–24) ότι τα θολά «νεφελώματα», που ως τότε είχαν εντοπιστεί από τα λιγότερο ισχυρά τηλεσκόπια της εποχής του, δεν ήταν στην πραγματικότητα τίποτα άλλο από παρόμοιους με τον δικό μας γαλαξίες, δηλαδή αστρικές πολιτείες δισεκατομμυρίων άστρων. Η συνεχής «εκτόπιση» του ανθρώπου από το κέντρο του κόσμου, η οποία ξεκίνησε με την απόρριψη αρχικά του γεωκεντρικού και αργότερα του ηλιοκεντρικού συστήματος, συνεχίστηκε από τον Hubble, ο οποίος με τις παρατηρήσεις του αυτές απέδειξε ότι ούτε ο Γαλαξίας μας κατέχει ξεχωριστή θέση στο Σύμπαν. Το 1929 η έρευνά του τον οδήγησε στη διατύπωση του νόμου, που έμεινε γνωστός ως νόμος του Hubble, σύμφωνα με τον οποίο οι γαλαξίες απομακρύνονται μεταξύ τους με ταχύτητες ανάλογες της μεταξύ τους απόστασης. Με τις παρατηρήσεις του αυτές ο Hubble έθεσε τις βάσεις για τη σύγχρονη παρατηρησιακή Αστρονομία και προσέφερε στην διεθνή επιστημονική κοινότητα την πρώτη, τεκμηριωμένη με την παρατήρηση, απόδειξη ότι το Σύμπαν διαστέλλεται. Bίντεο: Εικόνες από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble Περισσοτερα. http://physicsgg.me/2015/04/21/%cf%84%ce%b1-25%ce%b1-%ce%b3%ce%b5%ce%bd%ce%ad%ce%b8%ce%bb%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-hubble/

Αϊνστάιν ο αναρχοκομμουνιστής. Τα αρχεία του FBI για τον Αϊνστάιν κρύβουν μαργαριτάρια που θα ζήλευε και ο πιο παρανοϊκός συνωμοσιολόγος. Πίσω όμως από την ηλιθιότητα των ομοσπονδιακών αρχών των ΗΠΑ, κρυβόταν ο φόβος για τον αληθινό επαναστάτη, που έφυγε σαν σήμερα πριν από 60 χρόνια. Υπάρχει μόνον ένας τρόπος για να εξαλειφθούν τα δεινά (της κοινωνίας)… Μέσω της εγκαθίδρυσης μιας σοσιαλιστικής οικονομίας Αλμπερτ Αϊνστάιν Ο Αϊνστάιν ήταν αναρχικός, κομμουνιστής, πράκτορας της Κομιντέρν και είχε κατασκευάσει ένα ρομπότ που διάβαζε τη σκέψη, ενώ συνεργαζόταν με επιστήμονες, πρώην συμβούλους των ναζί για την κατασκευή ενός λέιζερ το οποίο θα κατέστρεφε ολόκληρες πόλεις. Οι συγκεκριμένες «πληροφορίες» δεν προέρχονται από κάποιον παρανοϊκό λάτρη των «θεωριών συνωμοσίας» αλλά από διαβαθμισμένα αρχεία του FBI, που αποχαρακτηρίστηκαν πριν από αρκετά χρόνια. Στον «φάκελο» του μεγάλου επιστήμονα θα βρει κάποιος 1.427 σελίδες που προέκυψαν από 23 χρόνια παρακολουθήσεων. Τεράστιος όγκος ανακριβών πληροφοριών, που εξυπηρέτησαν το πνεύμα του μακαρθισμού αλλά και τις προσωπικές εμμονές του διευθυντή του FBI, Εντγκαρ Χούβερ. Μεταξύ άλλων ο Αϊνστάιν είχε κατηγορηθεί από πληροφοριοδότες ότι τον «Μάιο του 1948 συναντήθηκε μυστικά με 10 πρώην συμβούλους των ναζί για να μελετήσουν ένα νέο όπλο, το οποίο με μία ακτίνα φωτός θα μπορούσε να καταστρέψει ολόκληρες πόλεις». Σε άλλο έγγραφο αναφερόταν ότι «είχε ανακαλύψει ένα ρομπότ, το οποίο με τη βοήθεια διάφορων ηλεκτρικών συσκευών» ήταν σε θέση να διαβάζει τη σκέψη του ανθρώπου, «ανεξαρτήτως του αν αυτοί το επιθυμούν ή όχι». Το γεγονός ότι ο πληροφοριοδότης της υπηρεσίας που έκανε τη σχετική αναφορά αποδείχτηκε τελικά σχιζοφρενής και είχε νοσηλευτεί και σε ψυχιατρική κλινική, δεν απέτρεψε τους αξιωματούχους του FBI από το να καταχωρίσουν τις αναφορές του στα επίσημα αρχεία. Στα κείμενα του FBI διαφαίνεται η αγωνιώδης προσπάθεια των υπαλλήλων της υπηρεσίας να ενοχοποιήσουν τον Αϊνστάιν για «απόπειρα διάλυσης του κράτους», χρησιμοποιώντας αποσπάσματα από κείμενα του Λένιν αλλά και του Στάλιν. «Ποιος είναι ο αδιαμφισβήτητος διεθνής ηγέτης -αναρωτιόταν ο συντάκτης μιας έκθεσης- ο οποίος μέσω των επαφών του με κομμουνιστικές και αναρχοκομμουνιστικές ομάδες επιχειρεί να αποσυνθέσει “τον στρατιωτικό μηχανισμό” που στηρίζει τους κυβερνώντες -πράξη που κατά τον Μαρξ αποτελεί το πρώτο στάδιο μιας λαϊκής επανάστασης»; Και ο συντάκτης έδινε μόνος του την απάντηση: «Ο Αλμπερτ Αϊνστάιν είναι αυτός ο ηγέτης, αφού ούτε ο ίδιος ο Στάλιν δεν ερχόταν σε επαφή με τόσες διεθνείς αναρχοκομμουνιστικές οργανώσεις, προκειμένου να προετοιμάσει αυτό το πρώτο στάδιο της επανάστασης και της απόλυτης αναρχίας». Σαν να μην έφτανε το ολοκληρωτικό κομφούζιο που επικρατούσε στο μυαλό των πρακτόρων του FBI για τον κομμουνισμό και την αναρχία, ορισμένοι επιχείρησαν να προσθέσουν και την άποψή τους για τη θεωρία της σχετικότητας. «Ακόμη και αν είναι αληθινή -διαβάζουμε σε μια αναφορά- δεν έχει μεγαλύτερη πρακτική σημασία από την απάντηση στην παλιά σοφιστεία που λέει: “Πόσοι άγγελοι χωράνε στην άκρη μιας καρφίτσας, αν οι άγγελοι δεν έχουν μάζα και δεν καταλαμβάνουν χώρο”. Ενώ, όμως, οι θρησκευτικές και “σχετικιστικές” θεωρίες του δεν μπορούν να επηρεάσουν την πραγματική επιστήμη -συνεχίζει η αναφορά- δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτός ο ξένος, περισσότερο από κάθε άλλον επαναστάτη στη Γη, προωθεί τη σύγχυση και την απιστία και την αμφιβολία και διδάσκει την ανυπακοή προς τις Αρχές». Τι είχε κάνει λοιπόν ο Αϊνστάιν για να θεωρείται ηγέτης της επερχόμενης αναρχοκομμουνιστικής επανάστασης; Οι πράκτορες του FBI μπορεί να μην καταλάβαιναν τις πραγματικές κοινωνικές προεκτάσεις της θεωρίας της σχετικότητας, γνώριζαν όμως πολύ καλά ότι ο Αϊνστάιν ήταν ένας ακάματος υπερασπιστής των αδυνάτων και συχνά υπερασπιζόταν μέλη Κομμουνιστικών Κομμάτων που διώκονταν σε όλο τον κόσμο. Ηδη από την εποχή του Ελευθερίου Βενιζέλου είχε καταδικάσει το περίφημο ιδιώνυμο της ελληνικής κυβέρνησης, ενώ στα χρόνια του Εμφυλίου εξέφραζε τη συμπαράστασή του στους αντιστασιακούς του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ και όλους τους κομμουνιστές που σάπιζαν στις φυλακές και τα ξερονήσια. Πριν από τον Β’ Παγκόσμιο, όταν οι ΗΠΑ και ολόκληρη η Δυτική Ευρώπη φλέρταραν ακόμη με το ναζιστικό καθεστώς του Χίτλερ, αυτός έριχνε όλο του το βάρος στο να στηρίξει τη μάχη των διεθνών ταξιαρχιών στον ισπανικό εμφύλιο. Συγκεκριμένα συμμετείχε ενεργά στο κίνημα ενίσχυσης της περίφημης ταξιαρχίας Αβραάμ Λίνκολν με Αμερικανούς εθελοντές που πολέμησαν τους φαλαγγίτες του Φράνκο. Ουδέποτε έκρυψε φυσικά και το όραμά του για μια σοσιαλιστική κοινωνία, το οποίο συνόψισε στο περίφημο κείμενό του με τίτλο «Γιατί Σοσιαλισμός». Φυσικά τίποτα δεν παρεξηγήθηκε και δεν «κακοποιήθηκε» περισσότερο από την πιο επαναστατική ιδέα που παρουσίασε στη ζωή του, τη θεωρία της σχετικότητας. «Δεν υπάρχει πιο “κακοποιημένη” θεωρία από τη θεωρία της σχετικότητας» έλεγε ο ίδιος. «“Σχετικότητα”, έτσι όπως την εννοώ εγώ, σημαίνει απλώς ότι ορισμένα φυσικά ή μηχανικά φαινόμενα που κάποτε θεωρούνταν σταθερά και ακλόνητα είναι σχετικά ως προς άλλα φαινόμενα της φυσικής και της μηχανικής. Αυτό δεν σημαίνει ότι όλα στη ζωή είναι σχετικά, ότι μπορούμε να ισοπεδώνουμε τα πάντα σε αυτό τον κόσμο». http://physicsgg.me/2015/04/20/%ce%b1%cf%8a%ce%bd%cf%83%cf%84%ce%ac%ce%b9%ce%bd-%ce%bf-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%cf%81%cf%87%ce%bf%ce%ba%ce%bf%ce%bc%ce%bc%ce%bf%cf%85%ce%bd%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%ae%cf%82/

Νεώτερα από το πείραμα IceCube στον Νότιο Πόλο. Νέα στοιχεία για τις ιδιότητες των νετρίνων αποκαλύπτει το πείραμα IceCube, με την τεράστια διάταξη που έχει εγκατασταθεί γι’ αυτό τον σκοπό στο Νότιο Πόλο. Τα νετρίνα είναι μία κατηγορία σωματιδίων που αλληλεπιδρούν τόσο ασθενώς με την ύλη, ώστε να περνούν σχεδόν ανεπηρέαστα μέσα από οποιοδήποτε αντικείμενο. Έτσι, μολονότι ο πλανήτης μας βομβαρδίζεται συνεχώς από εκατομμύρια νετρίνα, πολλά από τα οποία προέρχονται μάλιστα από τα πέρατα του σύμπαντος, το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό διαπερνά αναλλοίωτο μέσα από τη Γη. Καλύπτοντας ωστόσο ένα μεγάλο όγκο πάγου, η πειραματική διάταξη του IceCube είναι έτσι κατασκευασμένη ώστε να ανιχνεύει τις απειροελάχιστες συγκρούσεις των νετρονίων με άλλα σωματίδια, που γίνονται σε αυτή την περιοχή. Τέτοιες συγκρούσεις επέτρεψαν σε επιστήμονες από το Ινστιτούτο Νιλς Μπορ και άλλους ερευνητές, οι οποίοι συμμετέχουν στο πείραμα, να εκτιμήσουν ορισμένα από τα χαρακτηριστικά αυτών των «φευγαλέων» σωματιδίων. Αν και σημαντικές ποσότητες νετρίνων παράχθηκαν με τη Μεγάλη Έκρηξη, νέα σωματίδια συνεχίζουν να εκπέμπονται από το εσωτερικό του Ήλιου αλλά και από βίαια κοσμικά φαινόμενα, όπως οι υπερκαινοφανείς αστέρες, ή ακόμη και στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας της Γης. Για τον εντοπισμό και τη μελέτη τους, οι επιστήμονες από τις 12 χώρες που συμμετέχουν στο IceCube έχουν εγκαταστήσει έναν τεράστιο ανιχνευτή σωματιδίων μέσα στον πάγο. Η διάταξη αυτή αποτελείται από 86 κατακόρυφους σωλήνες, κατά μήκος των οποίων υπάρχουν δεκάδες εξαιρετικά ευαίσθητοι αισθητήρες φωτός. Οι σωλήνες είναι τοποθετημένοι σε πηγάδια μέσα στον πάγο, με τέτοιον τρόπο ώστε όλοι μαζί να μπορούν να ανιχνεύσουν συγκρούσεις που γίνονται από 1,5 έως και 2,5 χιλιόμετρα κάτω από την παγωμένη επιφάνεια του Νότιου Πόλου. Η μεγάλη περιοχή ανίχνευσης είναι απαραίτητη από τη στιγμή που τα νετρίνα αλληλεπιδρούν εξαιρετικά ασθενώς με την ύλη, και επομένως συγκρούονται πολύ σπάνια με άτομα στον πάγο. Όταν συμβεί αυτό, τότε παράγονται φορτισμένα σωματίδια που εκπέμπουν ακτινοβολία, την οποία μπορούν να «αντιληφθούν» οι αισθητήρες του IceCube. «Με αυτό τον τρόπο, έχουμε καταγράψει περίπου 35 νετρίνα, τα οποία πιθανότατα προέρχονται από πολύ μακρινές αποστάσεις. Καθώς δεν έχουν αλληλεπιδράσει με οτιδήποτε άλλο στο μακρύ “ταξίδι” τους, μεταφέρουν πληροφορίες από τις πιο απόμακρες περιοχές στο σύμπαν. Εκτός όμως από αυτά τα σπάνια κοσμικά σωματίδια, μελετάμε επίσης τα νετρίνα που παράγονται στη γήινη ατμόσφαιρα», σημειώνει στον ιστότοπο του πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης ο Τζέισον Κόσκινεν, αναπληρωτής καθηγητής στο Ινστιτούτο Νιλς Μπορ του ιδρύματος και επικεφαλής της δανικής ερευνητικές ομάδας που παίρνει μέρος στο IceCube. Τα σωματίδια που παράγονται στη «γειτονιά» της Γης δημιουργούνται με τις συγκρούσεις ατμοσφαιρικών μορίων με πρωτόνια υψηλής ενέργειας – τα οποία έχουν προκύψει από μακρινούς υπερκαινοφανείς αστέρες ή κβάζαρ. Τα νετρίνα διαχωρίζονται σε τρία είδη (ταυ, μιονίου και ηλεκτρονίου) και έχουν εξαιρετική μικρή μάζα – μικρότερη από το ένα εκατομμυριοστό της μάζας του ηλεκτρονίου. «Τα σωματίδια που παράγονται στην ατμόσφαιρα πάνω από τον Βόρειο Πόλο είναι κυρίως νετρίνα μιονίου που, διασχίζοντας 13.000 χιλιόμετρα στο εσωτερικό της Γης, μπορεί να μετασχηματισθούν σε νετρίνα ταυ, πριν ανιχνευθούν στο αντιδιαμετρικό άκρο του πλανήτη και στο IceCube. Από το ποσοστό μετασχηματισμού τους, βγάλαμε χρήσιμα συμπεράσματα για τις φυσικές τους ιδιότητες», εξηγεί ο Δανός ερευνητής. Οι επιστήμονες παρουσιάζουν αυτά τα συμπεράσματα σε πρόσφατο άρθρο τους στο περιοδικό Physical Review, όπου εξηγούν πως μέσα σε τρία χρόνια ανέλυσαν τις αλληλεπιδράσεις πάνω από 5.200 ατμοσφαιρικών νετρίνων με άτομα στον πάγο. «Ουσιαστικά επιβεβαιώσαμε πειραματικά ότι ένα ποσοστό των σωματιδίων όντως μετασχηματίζονται διαπερνώντας τη Γη, υπολογίζοντας ότι αυτό συμβαίνει για το 20% των νετρίνων», σημειώνει ο Κόσκινεν. http://physicsgg.me/2015/04/19/%ce%bd%ce%b5%cf%8e%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%b1-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%bf-%cf%80%ce%b5%ce%af%cf%81%ce%b1%ce%bc%ce%b1-icecube-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%bd%cf%8c%cf%84%ce%b9%ce%bf-%cf%80%cf%8c%ce%bb/

Πειράματα για την αντοχή του ανθρώπινου σώματος στο διάστημα. Γιατί οι αστροναύτες μόλις και μετά βίας στέκονται στα πόδια τους, πώς μπορούν να αντιμετωπίσουν την πείνα στο διάστημα, και πώς να αποφύγουν την τύφλωση όσο είναι σε τροχιά; Τα θέματα αυτά ερευνούν ρώσοι επιστήμονες στο πλαίσιο αποστολής στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, η οποία θα διαρκέσει ένα χρόνο. Στις 27 Μαρτίου 2015 ξεκίνησε μια διαστημική αποστολή αντοχής στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό διάρκειας ενός έτους, η οποία περιλαμβάνει 19 ιατρικά και βιολογικά τεστ, 14 από τα οποία έχουν προγραμματιστεί από τη Ρωσική Υπηρεσία Διαστήματος. Επίσης, σε δύο πειράματα θα υποβληθούν μαζί ο Ρώσος κοσμοναύτης Μιχαήλ Κορνιένκο και ο αστροναύτης της NASA Σκοτ Κέλι. Τα περισσότερα τεστ αποσκοπούν στη εμβάθυνση της επιστημονικής έρευνας για τις αντοχές του ανθρώπινου σώματος σε διαστημικές πτήσεις μακράς διάρκειας, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για μια αποστολή στον Άρη. Το ρωσικό διαστημικό πρόγραμμα βρίσκεται σε φάση μεταρρύθμισης. Πέρυσι συστάθηκε η Ενιαία κοινοπραξία πυραύλων και διαστήματος που συμπεριέλαβε τις εταιρίες έρευνας και παραγωγής. Στο στάδιο προετοιμασίας βρίσκεται η κατασκευή εθνικού διαστημικού σταθμού, ενώ σε εξέλιξη είναι η κατασκευή νέου κοσμοδρομίου. Όπως έδειξαν πολλές δοκιμές, η έλλειψη βαρύτητας επηρεάζει τις διατροφικές συνήθειες. Καθώς η τροφή στο διάστημα δεν έχει καθόλου βάρος, οι αστροναύτες πεινάνε συχνότερα από ό, τι στη Γη. Σύμφωνα με τον Μπορίς Αφόνιν, επιστημονικό επόπτη των διατροφικών τεστ, η αυξανόμενη όρεξη σε συνδυασμό με τη χαμηλή σωματική δραστηριότητα μερικές φορές αυξάνει το σωματικό βάρος. Μια άλλη επίδραση της έλλειψης βαρύτητας είναι ότι οι αστροναύτες αναφέρουν αλλαγές στην αίσθηση της γεύσης. «Αυτό δεν σημαίνει ότι τα αλμυρά τους φαίνονται γλυκά ή ξινά», παρατηρεί ο Αφόνιν προσθέτοντας ότι «συχνά οι αστροναύτες ανακαλύπτουν ότι τα φαγητά που τους άρεσαν όσο γίνονταν δοκιμές στη Γη, στο διάστημα δεν τους φαίνονται πλέον νόστιμα. Ορισμένοι παραπονιούνται ότι δεν μπορούν να ευχαριστηθούν κανένα φαγητό , αλλά ακόμη δεν έχουμε ανακαλύψει την αιτία αυτών των αλλαγών». Ασφαλώς, όταν οι αστροναύτες επιστρέφουν σπίτι δεν καταβροχθίζουν μπριζόλες ή μπορς. «Πρέπει να προσαρμοστούν πρώτα, επειδή η πέψη των τροφίμων της Γης απαιτεί σκληρή δουλειά», διότι όπως παρατηρεί ο Αφόνιν «η έλλειψη βαρύτητας καταστέλλει τη δραστηριότητα του ανθρώπινου πεπτικού συστήματος - ή, με απλά λόγια τα έντερα χάνουν την ικανότητα ώθησης της τροφής». Παρ 'όλα αυτά, σύμφωνα με τον ίδιο, όλα τα παραπάνω αποτελούν μια γενική παραδοχή, και τα τεστ που ο ίδιος εποπτεύει θα δείξουν ποια μέρη του ανθρώπινου γαστρεντερικού σωλήνα επηρεάζονται περισσότερο, καθώς και το αν υπάρχει κίνδυνος παθολογικών αλλαγών. Τα δεδομένα θα χρησιμοποιηθούν για την επεξεργασία μέσων πρόληψης τυχόν επιβλαβών αλλαγών στο πεπτικό σύστημα, και τη βελτίωση της διατροφής των αστροναυτών. Οι Ρώσοι επιστήμονες θα παρακολουθούν επίσης και τον μεταβολισμό του Μιχαήλ Κορνιένκο. Κάθε δύο μήνες, ο κοσμοναύτης θα συμπληρώνει ερωτηματολόγια για την κατανάλωση νερού και τροφής, θα λαμβάνονται δείγματα αίματος τα οποία θα προβάλλονται σε μια ειδική συσκευή που ονομάζεται "Sprut" (καλαμάρι στα ρωσικά). Οι δειγματοληψίες αναμένεται να βοηθήσουν στην κατανόηση των επιδράσεων της έλλειψης βαρύτητας στο ανθρώπινο ανοσοποιητικό και ενδοκρινικό σύστημα. «Ακόμη και μικρές αλλαγές στο ενδοκρινικό προφίλ μπορεί να έχουν επιπτώσεις στην απόδοση ενός αστροναύτη», εξηγεί η Γκαλίνα Βασίλιεβα, επικεφαλής ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Βιοϊατρικών Προβλημάτων της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών. Μια ακόμη σημαντική επίπτωση πάνω στο ανθρώπινο σώμα είναι η ανακατανομή των υγρών και η αφυδάτωση. «Η έλλειψη βαρύτητας ανακατανέμει μεγάλες ποσότητες αίματος στο άνω μέρος του σώματος», παρατηρεί η κ Βασίλιεβα συμπληρώνοντα ς ότι «όλα τα όργανα, όπως η καρδιά, αρχίζουν να δουλεύουν πυρετωδώς, οπότε προσαρμοζόμενο το σώμα απαλλάσσεται από τα περιττά υγρά. Ως εκ τούτου, την πρώτη ημέρα της αποστολής παρατηρείται αυξημένη παραγωγή ούρων». Όταν επιστρέφουν στη Γη, πολλά από αυτά αντιστρέφονται: η βαρύτητα αρχίζει να επιδρά, και το αίμα μάλλον απότομα πηγαίνει πάλι στο κάτω μέρος του σώματος. Γι αυτό το λόγο οι αστροναύτες έχουν κάποια δυσκολία να σταθούν στα πόδια τους μετά την προσγείωση. Οι δοκιμές που πραγματοποιούνται από τη ρωσική ομάδα έχουν ως στόχο να βοηθήσουν ώστε να διευκολυνθεί και να επιταχυνθεί η προσαρμογή στις συνθήκες του διαστήματος και της Γης. Εύκολη αναπνοή Ένα άλλο τεστ το οποίο ονομάστηκε "Udod" (τσαλαπετεινός στα ρωσικά) είναι το πρώτο στο είδος του, που πραγματοποιείται σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Το τεστ αυτό μελετά την επίδραση της ανακατανομής των υγρών στο αναπνευστικό σύστημα και την όραση. Η αυξημένη ροή αίματος στο άνω μέρος του σώματος προκαλεί αύξηση της ενδοκρανιακής πίεσης. Αυτό θα μπορούσε να είναι μία από τις αιτίες της επιδείνωσης της όρασης, που έχει παρατηρηθεί σε ορισμένους αστροναύτες. Η εμπειρία άλλωστε είναι ωσάν να κρέμονται ανάποδα. Στο πλαίσιο του πειράματος, ο κοσμοναύτης Μιχαήλ Κορνιένκο θα αναπνέει μέσω μιας ειδικής συσκευή που έχει σχεδιαστεί για να μειώνει την πίεση του αίματος στο θώρακα και να στέλνει το αίμα προς τα κάτω, λέει ο επιστήμονας της ρωσικής ομάδας Αλεξάντερ Σουβόροφ. «Σε συνθήκες μηδενικής βαρύτητας οι μύες της αναπνοής γίνονται πιο αδύναμοι, όπως ακριβώς και οι μύες των ποδιών, καθώς γίνεται ευκολότερη η αναπνοή», λέει ο Σουβόροφ. «Η συσκευή Udod έχει σχεδιαστεί για να κάνει τον κοσμοναύτη να καταβάλλει μεγαλύτερη προσπάθεια, όταν αναπνέει σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, και ουσιαστικά δουλεύει σαν μηχανή άσκησης». http://gr.rbth.com/tecnology/2015/04/20/peiramata_gia_tin_antoxi_toy_anthropinoy_somato_sto_diastima_36677.html Ο GOCE βοηθά την πρόσβαση σε βιώσιμες πηγές ενέργειας. Ξεπερνώντας κατά πολύ και πηγαίνοντας πέρα από τις αρχικούς στόχους της αποστολής του, τα αποτελέσματα από τον βαρυτικό δορυφόρο GOCE χρησιμοποιούνται σήμερα για την παραγωγή χαρτών για την ανάπτυξη της γεωθερμικής ενέργειας. Η γεωθερμική ενέργεια είναι η θερμότητα κάτω από την επιφάνεια της Γης. Από τις ιαματικές πηγές έως το μάγμα, αυτή η ενέργεια παρέχει έναν καθαρό, βιώσιμο πόρο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, θερμότητας στα κτίρια, την ανάπτυξη των φυτών στα θερμοκήπια και σε πολλές άλλες εφαρμογές. Αυτές οι περιοχές ενέργειας υπάρχουν υπόγεια, αλλά συχνά βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές, κάτι που καθιστά δύσκολη, δαπανηρή και χρονοβόρα την εξερεύνηση και την μέτρηση τους. Αν και το δυναμικό της γεωθερμικής ενέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο παραμένει μεγάλο, χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια για την ανάπτυξη και την αξιοποίηση της. Για να διευκολύνουν την εκμετάλλευσή τους, οι επιστήμονες της ESA και του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (International Renewable Energy Agency - IRENA) χρησιμοποίησαν μετρήσεις βαρύτητας από την αποστολή GOCE για να παράγουν έναn online εργαλείο που υποδεικνύει τις περιοχές που ενδέχεται να έχουν γεωθερμικό δυναμικό, στενεύοντας το εύρος αναζήτησης για τους μεταλλωρύχους. Οι χάρτες του εργαλείου παρουσιάζουν ορισμένα χαρακτηριστικά που μπορούν να βοηθήσουν στην αναζήτηση γεωθερμικών αποθεμάτων, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών με λεπτές κρούστες, ζώνες καταβύθισης και νέα μαγματική δραστηριότητα. "Αυτοί οι χάρτες μπορούν να βοηθήσουν σε μια ισχυρή υπόθεση έργου επιχειρησιακής σκοπιμότητας για γεωθερμική ανάπτυξη, όπου πριν δεν υπήρχε τίποτα», είπε ο Henning Wuester, Διευθυντής του κέντρου Knowledge, Policy and Finance Centre του IRENA. "Με τον τρόπο αυτό, το εργαλείο παρέχει μια συντόμευση για χρονοβόρες και δαπανηρές εξερευνήσεις και ξεκλειδώνει τις δυνατότητες της γεωθερμικής ενέργειας ως μια αξιόπιστη και καθαρή συνεισφορά στον παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα." Μετά από την επιλογή μιας πιθανής τοποθεσίας χρησιμοποιώντας το online εργαλείο, οι έρευνες εδάφους και οι σεισμικές μετρήσεις εξακολουθούν να απαιτούνται για τον προσδιορισμό των ακριβών σημείων για την παραγωγή ενέργειας, ωστόσο ο νέος πόρος είναι ένα βήμα προς την ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης τεχνικής γεωθερμικής εξόρυξης. Οι χάρτες περιγράφουν δύο συγκεκριμένες παγκόσμιες ανωμαλίες βαρύτητας: την «Bouguer» και την «free air» (ελεύθερου αέρα) Ο χάρτης βαρύτητας ελεύθερου αέρα παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις γεωλογικές δομές, ενώ ο χάρτης της ανωμαλίας Bouguer συνδυάζει δεδομένα του GOCE με πληροφορίες της παγκόσμιας τοπογραφίας για να δείξει τις διαφορές στο πάχος του φλοιού. Μαζί, οι χάρτες απεικονίζουν μοναδικά χαρακτηριστικά των γεωθερμικών αποθεμάτων. Οι δύο χάρτες είναι συμπληρωματικοί και αποτελούν τη βάση για τη διάκριση και την ταξινόμηση των διαφορετικών εδαφών σε πανεθνική κλίμακα. Η αποστολή GOCE έληξε τον Οκτώβριο του 2013, όταν ξέμεινε από καύσιμα και στη συνέχεια εισήλθε στη γήινη ατμόσφαιρα. Αλλά ο πλούτος των δεδομένων της εξακολουθεί να αξιοποιείται για την καλύτερη κατανόηση της ωκεάνιας κυκλοφορίας, το επίπεδο της θάλασσας, τη δυναμική του πάγου και το εσωτερικό της Γης. "Αυτή είναι η πρώτη φορά που τα παγκόσμια δεδομένα βαρύτητας από τον GOCE έχουν χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για την εξερεύνηση περιοχών γεωθερμική ενέργεια", δήλωσε ο Volker Liebig, Διευθυντή των Προγραμμάτων Παρατήρησης της Γης της ESA. "Η ESA θα συνεχίσει τη συνεργασία της με τον IRENA για την περαιτέρω βελτίωση των διαστημικών δεδομένων βαρύτητας ως πόρο για τη βιώσιμη ενεργειακή ανάπτυξη." http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/O_GOCE_voethha_ten_prhosvase_se_vihosimes_peghes_enhergeias

Μήνυμα στον πατέρα της που εργάζεται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Ένα κορίτσι από τις ΗΠΑ ήθελε να στείλει ένα μήνυμα στον πατέρα της που εργάζεται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, έτσι επιστράτευσε 11 αυτοκίνητα. Τουλάχιστον 11 αυτοκίνητα χρειάστηκαν για να σταλθεί το πιο γλυκό μήνυμα του κόσμου από ένα κορίτσι στον πατέρα της στο διάστημα. Η μικρή που παραδέχεται ότι το να ζει μακριά από τον πατέρα της, παρά το γεγονός ότι μπορεί να του μιλά συχνά και να τον βλέπει χάρη στην εξέλιξη της τεχνολογία, είναι πολύ δύσκολο, έτσι αποφάσισε να κάνει κάτι ξεχωριστό. Για να μπορέσει ο πατέρας της να δει το μήνυμα έπρεπε να είναι γραμμένο σε μια έκταση όσο μιας πόλης και τότε ήταν που τα αυτοκίνητα ανέλαβαν το έργο, δηλαδή το να γράψουν το μήνυμα σε μια τεράστια αμμώδη έκταση. Βιντεο. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%AD%CF%83%CF%84%CE%B5%CE%B9%CE%BB%CE%B5-%CE%BC%CE%AE%CE%BD%CF%85%CE%BC%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CF%80%CE%B1%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%AC%CE%B6%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%B4%CE%B9%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%AE-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%B8%CE%BC%CF%8C-%CE%BC%CE%B5-%CF%84%CE%B7-%CE%B2%CE%BF%CE%AE%CE%B8%CE%B5%CE%B9%CE%B1 Κυκλοφορία ενός άλμπουμ. Την κυκλοφορία ενός άλμπουμ ανακοίνωσε ο πρώην αστροναύτης της NASA Chris Hadfield, καθώς το βίντεο του με μια διασκευή του τραγουδιού του David Bowie's Space Oddity είναι το πρώτο που ηχογραφήθηκε και γυρίστηκε στο διάστημα. Το βίντεο ήδη έχει συγκεντρώσει 25 εκατ. παρακολουθήσεις και γυρίστηκε το 2013, όταν ο Hadfield ήταν επικεφαλής στον ISS από τον Δεκέμβριο του 2012 μέχρι και το Μάιο του 2013. Σύμφωνα με την Warner Music η οποία θα κυκλοφορήσει το νέο άλμπουμ όλες οι ηχογραφήσεις έχουν γίνει στον ISS μια πρώτη για την παγκόσμια ιστορία της μουσικής. Βιντεο. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%8D%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-nasa-%CE%BA%CF%85%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CF%86%CE%BF%CF%81%CE%B5%CE%AF-%CF%84%CE%BF-%CF%80%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%AC%CE%BB%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BC-%CE%B7%CF%87%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%BF-%CE%B5%CE%BE%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%BA%CE%BB%CE%AE%CF%81%CE%BF%CF%85-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1