Δροσος Γεωργιος

Οι μυρωδιές του Σύμπαντος. Στη δημοφιλή σειρά κινουμένων σχεδίων «Futuruma» ο καθηγητής Φάρνσγουορθ κατασκεύασε το «Smell-O-Scope», μια μηχανή που επιτρέπει στους χρήστες της να... μυρίζουν άστρα και πλανήτες. Ερευνητές της NASA υποστηρίζουν ότι ανέπτυξαν ένα παρόμοιο σύστημα με το οποίο κατάφεραν να αναδημιουργήσουν το (ατμοσφαιρικό) άρωμα του μεγαλύτερου δορυφόρου του Κρόνου, του Τιτάνα. Οι επιστήμονες αναδημιούργησαν την ατμόσφαιρα του Τιτάνα στο εργαστήριο και έτσι κατάφεραν να διαπιστώσουν από τι αποτελείται. Οπως υποστηρίζουν, η ίδια τεχνική μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανίχνευση της σύνθεσης της ατμόσφαιρας (και των οσμών) και σε άλλους πλανήτες και δορυφόρους εντός και εκτός του ηλιακού μας συστήματος. Την ατμόσφαιρα του Τιτάνα αναδημιούργησαν στο εργαστήριο ερευνητές της NASA ανακαλύπτοντας και κάποιες από τις οσμές του Οι ερευνητές εντόπισαν την παρουσία βενζολίου στην ατμόσφαιρα του Τιτάνα. Το βενζόλιο είναι ένα φυσικό συστατικό του πετρελαίου, καθώς και ένα από τα πιο θεμελιώδη πετροχημικά. Πρόκειται για έναν αρωματικό υδρογονάνθρακα η οσμή του οποίου είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική και, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι διάχυτη στην ατμόσφαιρα του Τιτάνα. Οι επιστήμονες σημειώνουν πάντως ότι αν κάποιος άνθρωπος βρεθεί στην επιφάνεια του Τιτάνα πιθανότατα δεν θα διακρίνει τη συγκεκριμένη οσμή επειδή αυτή εξουδετερώνεται από τις συνθήκες υψηλής πίεσης που επικρατούν στην επιφάνεια του δορυφόρου. Η εξέλιξη θεωρείται εξαιρετικά σημαντική επειδή στο παρελθόν είχαν γίνει προσπάθειες να αναπαραχθεί η ατμόσφαιρα του Τιτάνα στο εργαστήριο χωρίς επιτυχία. Η αναδημιουργία της ατμόσφαιρας του Τιτάνα επιτρέπει στους ειδικούς να «γνωρίσουν» τα συστατικά από τα οποία αποτελείται καθώς και τις διάφορες χημικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα τόσο στην ατμόσφαιρα όσο και στο περιβάλλον του - ο Τιτάνας κυριαρχείται από μεγάλες λίμνες υδρογονανθράκων που αποτελούνται κυρίως από μεθάνιο. Τα δεδομένα αυτά θα συμβάλουν επιπλέον στην καλύτερη μελέτη και κατανόηση του δορυφόρου του Κρόνου, ο οποίος, σύμφωνα με τους ειδικούς, βρίσκεται σε μια ατμοσφαιρική και γεωλογική κατάσταση παρόμοια με εκείνη της πρώιμης Γης. Αν και το όνομα του γειτονικού μας πλανήτη παραπέμπει στην απόλυτη ομορφιά, εν τούτοις η Αφροδίτη είναι ένας άσχημος, άγριος και, όπως φαίνεται, ιδιαίτερα δύσοσμος κόσμος. Η πυκνή ατμόσφαιρα της Αφροδίτης περιέχει ένα εκατομμύριο περισσότερο διοξείδιο του θείου από ό,τι η ατμόσφαιρα της Γης. Οι μεγαλύτερες ποσότητες του διοξειδίου του θείου «κρύβονται» στα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας της Αφροδίτης επειδή στα ανώτερα στρώματα αυτό καταστρέφεται από το ηλιακό φως. Αυτό, σύμφωνα με τους ερευνητές, σημαίνει ότι τα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας τροφοδοτούνται συνεχώς με κάποιες ποσότητες διοξειδίου του θείου που φθάνουν εκεί με ορμή από κάτω. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι το φαινόμενο αυτό υποδηλώνει ότι πηγή του διοξειδίου του θείου είναι τα πολλά μεγάλα ηφαίστεια του πλανήτη. Το διοξείδιο του θείου είναι άχρωμο αέριο με χαρακτηριστική δυσάρεστη οσμή. Οι αστροναύτες που πραγματοποιούν εξωτερικές εργασίες και περιπάτους στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό έχουν αναφέρει ότι γύρω από αυτόν υπάρχει μια παράξενη, χαρακτηριστική μυρωδιά. «Υπάρχει πραγματικά μια χαρακτηριστική μυρωδιά. Είναι κάτι που δεν έχω ξαναμυρίσει στο παρελθόν αλλά δεν θα το ξεχάσω ποτέ. Είναι από αυτά τα πράγματα που σου μένουν» ανέφερε σε μια από τις επισκέψεις του στον ISS ο αμερικανός αστροναύτης Κέβιν Φορντ. Ορισμένοι αστροναύτες έχουν περιγράψει την οσμή του Διαστήματος σαν κάτι που μυρίζει όπως το μπαρούτι ή το όζον. Αστροναύτες των επανδρωμένων αποστολών του προγράμματος Apollo στη Σελήνη έχουν επίσης αναφέρει ότι ορισμένα από τα πετρώματα που είχαν συλλέξει από τον φυσικό μας δορυφόρο είχαν οσμή που θύμιζε μπαρούτι. Πιο ευχάριστα είναι τα πράγματα στο κέντρο του Γαλαξία, όπως τουλάχιστον υποστηρίζουν ερευνητές του Ινστιτούτου Ραδιοαστρονομίας Μαξ Πλανκ στη Βόννη, οι οποίοι εξερευνούν το Σύμπαν για να ανακαλύψουν τα δομικά συστατικά της ζωής. Το 2009 τα μέλη της συγκεκριμένης ερευνητικής ομάδας υποστήριξαν ότι όποιος βρεθεί στο κέντρο του Γαλαξία μας θα νιώσει ευχάριστα, αφού ο αέρας εκεί δεν θα είναι παγωμένος και άοσμος, αλλά θα μυρίζει όπως το ρούμι και τα σμέουρα. Εξερευνώντας το κέντρο του Γαλαξία οι ερευνητές εντόπισαν την παρουσία αιθυλικού μυρμηκικού άλατος, της χημικής ουσίας που ευθύνεται για τη γεύση που έχει το ρούμι. Η ίδια ουσία είναι επίσης αυτή που προσδίδει τη γεύση στα σμέουρα, ένα είδος φρούτων παρόμοιων με τα βατόμουρα, τα οποία είναι όμως πιο μαλακά και με ελαφρώς ξινή γεύση. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=609196 Κατι διαφορετικό!!! Οι Αστροπόλεις των Ελλήνων.Αλεξάνδρεια εν Αιγύπτω. Η Αλεξάνδρεια είχε χτιστεί να ευθυγραμμίζεται με τον Ήλιο την ημέρα των γενεθλίων τού Μ. Αλεξάνδρου. Οι Ιταλοί αρχαιοαστρονόμοι δρ. Τζούλιο Μάλι και Λουίζα Φέρο του Πολυτεχνείου του Μιλάνο υποστηρίζουν σε πρόσφατη δημοσίευσή τους ότι η αρχαία πόλη της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου είχε χτιστεί κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να ευθυγραμμίζεται με τον Ήλιο την ημέρα της γέννησης του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο μεγάλος κεντρικός δρόμος της πόλης, η Κανωπική Οδός ή Μέσον Πεδίον, ευθυγραμμίζεται σχεδόν τέλεια με τον ήλιο όπως θα ανέτελλε το πρωινό της 20ής Ιουλίου 356 π.Χ. σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο. Το σύνηθες σε πόλεις εκείνης της εποχής θα ήταν η κύρια οδός να είχε σχεδιαστεί παράλληλη με την ακτή της Μεσογείου, και παρ' όλο που η Κανωπική οδός ήταν με κατεύθυνση δυτική/ανατολική, παρεκκλίνει από την παράλληλο με την παραλία. Η έρευνα αυτή προέκυψε παράλληλα με το συνεχιζόμενο ενδιαφέρον ιστορικών και αρχαιολόγων για την εύρεση του τάφου του μεγάλου στρατηλάτη, που πιστεύεται ότι βρίσκεται σε μία χρυσή οστεοθήκη εντός μίας γυάλινης σαρκοφάγου. Υποπτευόμενοι ότι η Αλεξάνδρεια είχε χτιστεί με βάση κάποιο ηλιακό γεγονός συνδεδεμένο με τη ζωή του Αλεξάνδρου, οι Ιταλοί ερευνητές χρησιμοποίησαν κατάλληλο λογισμικό και προσομοίωσαν την ανατολή του Ηλίου την ημέρα της γέννησής του. Υπολόγισαν έτσι ότι ο Ήλιος θα ανέτειλε λιγότερο από μισή μοίρα από την πορεία της Κανωπικής Οδού. Οι αστρονόμοι επίσης ανακάλυψαν ότι και ο αστέρας Βασιλίσκος (Regulus), το πιο φωτεινό αστέρι του αστερισμού του Λέοντος και λεγόμενο «αστέρι του βασιλιά», θα ανέτειλε επίσης σε παρόμοια ευθυγράμμιση. Η μη τυχαία φύση της επιλογής αυτής ενισχύεται από παρόμοια ευρήματα σε άλλες ελληνιστικές πόλεις όπως η Σελεύκεια επί του Τίγρη. Τα ευρήματα είναι σύμφωνα με παρόμοιες αρχιτεκτονικές πρακτικές της αρχαιότητας, όπως η ευθυγράμμιση της Πυραμίδος της Γκίζας με τα σημεία της πυξίδας. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ο δάσκαλος του Μ. Αλεξάνδρου Αριστοτέλης, ήταν συνεχιστής των ιδεών του Πλάτωνα και του Σωκράτη, περί «γέννησης της τέλειας πόλεως». Η ευθυγράμμιση μιας ολόκληρης πόλης με την ημερομηνία γέννησης του Μεγάλου Αλεξάνδρου θα τόνιζε εμφατικά την ισχύ και εξουσία του. Η ίδια ομάδα σκοπεύει να εξετάσει και τις υπόλοιπες πόλεις που ίδρυσε ο Μ. Αλέξανδρος ώστε να διαπιστώσουν αν ακολουθούν και αυτές κάποιο ηλιακό ή αστρονομικό πρότυπο. Η Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου ήταν το πρωτότυπο σχέδιο για τις υπόλοιπες πόλεις, και η τοποθεσία της επιλέχθηκε περισσότερο για θρησκευτικούς και συμβολικούς λόγους, παρά για στρατηγικούς. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%BF%CE%B9-%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AE%CE%BD%CF%89%CE%BD-%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%AC%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%B5%CE%B9%CE%B1-%CE%B5%CE%BD-%CE%B1%CE%B9%CE%B3%CF%8D%CF%80%CF%84%CF%89

Μια χρονοκάψουλα με μηνύματα φωτογραφίες και βίντεο θα σταλεί στον Κόκκινο Πλανήτη. Φοιτητές του ΜΙΤ και άλλων μεγάλων πανεπιστημίων των ΗΠΑ συνεργάζονται για την κατασκευή μιας χρονοκάψουλας η οποία θα περιέχει εκατομμύρια μηνύματα, φωτογραφίες, ηχητικά αρχεία και βίντεο που θα στείλουν οι φίλοι του Διαστήματος. Η κάψουλα αυτή θα ταξιδέψει στον Αρη ώστε να έρθει σε επαφή με τον ανθρώπινο πολιτισμό όποιος… ντόπιος βρει και ανοίξει την κάψουλα. Το πρόγραμμα «Time Capsule for Mars» (Χρονοκάψουλα για τον Αρη) έχει βέβαια ευρύτερους στόχους από την αποστολή μηνυμάτων στον Αρη. Η κάψουλα θα μεταφερθεί στον Κόκκινο Πλανήτη με τρεις μικρούς δορυφόρους που ονομάζονται Cubesats. Οι φοιτητές θα συνεργαστούν με την NASA, την Boeing και την Lockheed Martin για την κατασκευή της κάψουλας και των δορυφόρων με στόχο την ανάπτυξη νέων προηγμένων αλλά και ταυτόχρονα χαμηλού κόστους τεχνολογιών στον τομέα της διαστημικής εξερεύνησης. Οι τρεις δορυφόροι που θα μεταφέρουν την χρονοκάψουλα υπολογίζεται ότι θα κοστίσουν 27 εκ. ευρώ και θα είναι έτοιμοι προς αναχώρηση το 2017. Οσοι επιθυμούν να στείλουν το μήνυμα τους στον Αρη μπορούν να επισκεφτούν τον επίσημο δικτυακό τόπο του προγράμματος. http://www.timecapsuletomars.com/ Βίντεο. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=609373

Και όμως στον Ηλιο, βρέχει! Ομάδα επιστημόνων του Trinity College στο Δουβλίνο μελέτησε ένα από τα πιο ενδιαφέροντα και εντυπωσιακά φαινόμενα στον Ηλιο, τις βροχές πλάσματος που ξεσπούν στο μητρικό μας άστρο. Οι ειδικοί τις ονομάζουν «στεμματικές βροχές» και αποτελούνται από πλάσμα. Με τον όρο πλάσμα οι ειδικοί περιγράφουν την κατάσταση της ύλης στην οποία αυτή δεν λαμβάνει συγκεκριμένο όγκο και σχήμα που να οφείλεται στην ίδια (όπως συμβαίνει στα αέρια), και επιπλέον βρίσκονται ελεύθερα και όχι σε μοριακού δεσμούς τα ηλεκτρικά φορτισμένα ατομικά της σωματίδια (ιόντα και ηλεκτρόνια). Σύμφωνα με τους ερευνητές κάθε «σταγόνα» αυτής της βροχής έχει μέγεθος παρόμοιο με αυτό της... Ιρλανδίας! ενώ η ταχύτητα κάθε τέτοιας σταγόνας πέφτει στο εσωτερικό του Ηλιου με ταχύτητα 200 χιλιάδων χλμ/ώρα. Οι ερευνητές συγκέντρωσαν δεδομένα και εικόνες για το φαινόμενο τόσο από το διαστημικό παρατηρητήριο SDO που μελετά συνεχώς τον Ηλιο όσο και από ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια. Μάλιστα δημιούργησαν και ένα βίντεο που δείχνει αυτή τη βροχή πλάσματος που πέφτει στον Ηλιο. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=609385

Το απόλυτο παγκόσμιο ρολόι και η κβαντική σύμπλεξη. Ένα δίκτυο ατομικών ρολογιών εξαιρετικής ακρίβειας, που συνδέονται μεταξύ τους με το εκπληκτικό φαινόμενο της κβαντικής σύμπλεξης, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν το απόλυτο παγκόσμιο ρολόι. Ένα τέτοιο επίτευγμα θα επέτρεπε όλες τις χώρες να συμφωνήσουν σε μια ακριβή μέτρηση του χρόνου, δημιουργώντας παράλληλα έναν τεράστιο κβαντικό αισθητήρα που επιπλέον θα βοηθούσε στην διερεύνηση κοσμικών μυστηρίων. Τα ατομικά ρολόγια μετρούν την μικροκυματική ή οπτική συχνότητα που απαιτείται ώστε τα ηλεκτρόνια ενός ατόμου να μεταβαίνουν από ένα ενεργειακό επίπεδο σε ένα άλλο. Το πρότυπο ατομικό ρολόι χρησιμοποιεί άτομα καισίου, που εκπέμπουν μικροκύματα μήκους κύματος περίπου 3,26 cm και συχνότητας 9 192 631 770 Hz (ακριβώς!). Το Διεθνές Σύστημα Μονάδων ορίζει ως μονάδα μέτρησης του χρόνου, το δευτερόλεπτο ως εξής: ένα δευτερόλεπτο είναι η διάρκεια 9 192 631 770 περιόδων της ακτινοβολίας που αντιστοιχούν στην μετάβαση μεταξύ των δυο υπερ-λεπτων ενεργειακών σταθμών της θεμελιώδους κατάστασης του ατόμου του Καισίου 133. Ένα τέτοιο ρολόι είναι εξαιρετικής ακρίβειας και μπορεί να χάνει ή να προπορεύεται κατά 1 δευτερόλεπτο κάθε 300 εκατομμύρια χρόνια! Μπορεί στην καθημερινή μας ζωή ένα δευτερόλεπτο πίσω ή μπροστά να μην έχει μεγάλη σημασία, όμως δεν ισχύει το ίδιο στην σύγχρονη οικονομία και σε διάφορες τεχνολογικές εφαρμογές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Παγκόσμιο Σύστημα Εντοπισμού (GPS), που για τον προσδιορισμό της ακριβούς θέσης απαιτείται η ακριβής γνώση του χρόνου που χρειάζεται για να φτάσουν στη συγκεκριμένη θέση τα σήματα των δορυφόρων GPS. Εκείνο που έχει σημασία στη διεθνή χρονομέτρηση δεν είναι το ένα και μοναδικό εξαιρετικά ακριβές ρολόι, αλλά ένα παγκόσμιο δίκτυο ρολογιών. Ο ονομαζόμενος Παγκόσμιος Συντονισμένος Χρόνος (Coordinated Universal Time – UTC), βάσει του οποίου ρυθμίζονται όλα τα ρολόγια των κρατών στον κόσμο, εξαρτάται όχι μόνο από την ακρίβεια της μέτρησης του χρόνου, αλλά και από την ακρίβεια σύγκρισης των χρόνων που δίνουν τα κέντρα μέτρησης του χρόνου σε όλο τον κόσμο. Αν κοιτάξεις ένα ρολόι δεν ξέρεις αν πηγαίνει καλά ή όχι. Αν έχεις δύο ρολόγια και δεν συμφωνούν και πάλι δεν ξέρεις ποιο είναι σωστό. Με τρία ρολόγια μπορείς να απορρίψεις το ένα που απέχει περισσότερο από τα άλλα δύο και να υπολογίσεις τον χρόνο με βάση κάποιον αλγόριθμο που θα λαμβάνει υπόψη την ακρίβεια και την σταθερότητα των δύο «σωστών» ρολογιών. Διάφορα ερευνητικά κέντρα έχουν το δικό τους ρολόι καισίου και συνεργάζονται με το Διεθνές Γραφείο Μέτρων και Σταθμών στο Παρίσι, το οποίο υπολογίζει τον μέσο όρο τους και τον δημοσιεύει σε ένα μηνιαίο ενημερωτικό δελτίο που καθορίζει τον Παγκόσμιο Χρόνο (UTC). Αλλά αυτό σημαίνει πως δεν υπάρχει άμεση μέτρηση ενός καθολικά αποδεκτού πρότυπου χρόνου. Ο Παγκόσμιος Συντονισμένος Χρόνος έχει καθυστέρηση ενός μήνα. Ο Eric Kessler από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και οι συνεργάτες του πιστεύουν ότι η κβαντική σύμπλεξη θα μπορούσε να δώσει μια λύση. Όταν τα κβαντικά αντικείμενα, όπως τα άτομα είναι συν-πλεκόμενα, μια μέτρηση στο ένα από αυτά θα έχει μια ακαριαία και προβλέψιμη επίδραση στο άλλο. Εάν διαθέταμε ατομικά ρολόγια σε σύμπλεξη σε διάφορα μέρη του πλανήτη και στους δορυφόρους, θα μπορούσαμε να τα συγκρίνουμε (ταυτόχρονα) άπαξ μεταξύ τους, σύμφωνα με τον Kessler. H κβαντική σύμπλεξη αποτελεί ένα από τα πιο εντυπωσιακά φαινόμενα της κβαντομηχανικής, επιτρέποντας σε δύο σωματίδια να συν-πλέκονται μεταξύ τους ακόμα και αν βρίσκονται εκατομμύρια έτη φωτός μακριά. Η μέτρηση ενός σωματιδίου αλλάζει ταυτόχρονα την κατάσταση του κβαντικά συζευγμένου ζεύγους του, ανεξάρτητα από την απόσταση. Αν θεωρήσουμε τα ρολόγια ως εκκρεμή, τότε η σύμπλεξη των διαφορετικών ρολογιών κάνει τα ρολόγια να ταλαντώνονται με τέλεια συμφωνία. Η εκτίμηση της ερευνητικής ομάδας είναι ότι ένα παγκόσμιο δίκτυο κβαντικού ρολογιού θα είναι περίπου 100 φορές πιο ακριβές από οποιοδήποτε ατομικό ρολόι. Επίσης, θα είναι προστατευμένο με φυσικό τρόπο από τους χάκερ, δεδομένου ότι κάθε εξωτερική παρέμβαση σύμφωνα με την κβαντομηχανική, γίνεται άμεσα αντιληπτή. Όμως η κβαντική σύμπλεξη είναι μια πολύ ευαίσθητη κατάσταση, και ένα τόσο μεγάλο κβαντικό δίκτυο είναι πολύ δύσκολο να παραμείνει συνδεδεμένο κβαντικά. Σύμφωνα με τον Kessler υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος να διανυθεί διότι απαιτούνται σημαντικές τεχνολογικές εξελίξεις, αν και όλα τα βήματα έχουν επιτευχθεί σε μικρή κλίμακα. Η Ruxandra Bondarescu, από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, μας υπενθυμίζει ότι το κβαντικό δίκτυο ρολογιών θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε πειράματα θεμελιώδους φυσικής , http://www.newscientist.com/article/dn24011-superaccurate-atomic-clock-doubles-up-as-quantum-sim.html#.U58eGfl_t1Y για μετρήσεις των ελάχιστων μεταβολών του βαρυτικού πεδίου της Γης ή στην ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων. http://www.newscientist.com/article/mg21528844.200-atomic-clocks-get-a-grip-on-gravity.html#.U58eNPl_t1Y http://physicsgg.me/2014/06/24/%cf%84%ce%bf-%ce%b1%cf%80%cf%8c%ce%bb%cf%85%cf%84%ce%bf-%cf%80%ce%b1%ce%b3%ce%ba%cf%8c%cf%83%ce%bc%ce%b9%ce%bf-%cf%81%ce%bf%ce%bb%cf%8c%ce%b9-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%ce%ba%ce%b2%ce%b1%ce%bd%cf%84/

Εκρήξη σούπερ-νόβα εντόπισε νεαρός Έλληνας ερευνητής. Μία από τις πιο ισχυρές και φωτεινές εκρήξεις σούπερ-νόβα (υπερκαινοφανών άστρων), που έχουν ποτέ παρατηρηθεί στο σύμπαν, εντόπισε ένας νεαρός Έλληνας ερευνητής στη Βρετανία. Μάλιστα, η παρατήρηση της «εξωτικής» έκρηξης εγκαινίασε το νέο πρόγραμμα «Έρευνας Σκοτεινής Ενέργειας» (Dark Energy Survey-DES), καθώς οι σχετικές εικόνες της σούπερ-νόβα ήσαν από τις πρώτες του πενταετούς ερευνητικού προγράμματος, που ξεκίνησε πρόσφατα. Ο Ανδρέας Παπαδόπουλος, απόφοιτος του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο οποίος σήμερα είναι μεταπτυχιακός φοιτητής-ερευνητής στο Ινστιτούτο Κοσμολογίας του Πανεπιστημίου του Πόρτσμουθ, έκανε την σχετική ανακοίνωση σε συνέδριο της Βασιλικής Εταιρείας Αστρονομίας στην ίδια βρετανική πόλη. Ο Έλληνας ερευνητής εντόπισε την έκρηξη σε έναν μακρινό γαλαξία, σε απόσταση περίπου 7,8 δισεκατομμυρίων ετών φωτός. Η αστρική έκρηξη, με την ονομασία DES13S2cmm, ήταν τόσο φωτεινή που εύκολα «έσβηνε» τους περισσότερους γαλαξίες του σύμπαντος και η λάμψη της ήταν ορατή τουλάχιστον επί ένα εξάμηνο. Οι εκρήξεις σούπερ-νόβα είναι κατακλυσμικά γεγονότα που συνήθως προκαλούνται από τη βαρυτική κατάρρευση ορισμένων μεγάλων άστρων και το συμβάν μπορεί να είναι -επί εβδομάδες- από εκατό εκατομμύρια έως μερικά δισεκατομμύρια φορές πιο λαμπρό από τον Ήλιο μας. Μέχρι σήμερα έχουν εντοπιστεί χιλιάδες τέτοιοι θεαματικοί αστρικοί «θάνατοι», όμως οι υπερβολικά φωτεινές εκρήξεις είναι πολύ λίγες. Στο αποκορύφωμά τους είναι δέκα έως 50 φορές πιο λαμπρές από τις συνήθεις σούπερ-νόβα και, αντίθετα με τις «κανονικές» σούπερ-νόβα, η προέλευσή τους παραμένει ένα μυστήριο. «Λιγότερες από 40 τέτοιες σούπερ-νόβα έχουν μέχρι σήμερα βρεθεί και ποτέ δεν περίμενα να βρω μία από αυτές μελετώντας τις πρώτες εικόνες της "Έρευνας Σκοτεινής Ενέργειας". Καθώς είναι τόσο σπάνιες, κάθε νέα ανακάλυψη φέρνει μαζί της νέες δυνατότητες κατανόησης του φαινομένου ή περισσότερες εκπλήξεις», δήλωσε ο Παπαδόπουλος. Ακόμη και ανάμεσα σε αυτή την «ελίτ» των υπερβολικά φωτεινών εκρήξεων σούπερ-νόβα, ξεχωρίζει αυτή που εντόπισε ο έλληνας επιστήμων, καθώς η λάμψη της ξεθωριάζει με πολύ πιο αργό ρυθμό από τις περισσότερες άλλες εκρήξεις που έχουν μέχρι σήμερα ενταχτεί σε αυτήν την κατηγορία. Ο δρ Μαρκ Σάλιβαν του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον έκανε περαιτέρω φασματοσκοπικές μελέτες της έκρηξης με τη βοήθεια του Πολύ Μεγάλου Τηλεσκοπίου του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου στη Χιλή. Πάντως, εξακολουθεί να παραμένει ερωτηματικό τι είναι αυτό που προκάλεσε μια τόσο ισχυρή έκρηξη. Καθώς η αναζήτηση του προγράμματος σκοτεινής ενέργειας συνεχίζεται, ελπίζεται ότι θα βρεθούν και άλλα τέτοια εκρηκτικά φαινόμενα, που θα φωτίσουν περισσότερο το μυστήριο. http://www.defencenet.gr/defence/item/%C2%AB%CE%B5%CE%BE%CF%89%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE%C2%BB-%CE%AD%CE%BA%CF%81%CE%B7%CE%BE%CE%B7-%CF%83%CE%BF%CF%8D%CF%80%CE%B5%CF%81-%CE%BD%CF%8C%CE%B2%CE%B1-%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%8C%CF%80%CE%B9%CF%83%CE%B5-%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%B5%CF%81%CE%B5%CF%85%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%AE%CF%82

Τα δομικά συστατικά του Τιτάνα είναι αρχαιότερα από τον Κρόνο. Μια ακόμη εντυπωσιακή ανακάλυψη για τον Τιτάνα, τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρόνου, έκαναν οι επιστήμονες. Εντόπισαν την καταγωγή των δομικών του υλικών η οποία δεν σχετίζεται όμως με τον Κρόνο αλλά με τον αρχέγονο δίσκο κοσμικής ύλης του ηλιακού μας συστήματος. Ο Τιτάνας βρίσκεται σύμφωνα με τους ειδικούς σε μια ατμοσφαιρική και γεωλογική κατάσταση παρόμοια με εκείνη της πρώιμης Γης και για αυτό αποτελεί μόνιμο στόχο παρατήρησης των επιστημόνων. Διεθνής ομάδα ερευνητών διαπίστωσε ότι τα δομικά υλικά από τα οποία αποτελείται ο Τιτάνας όπως το άζωτο και άλλα στοιχεία της ατμόσφαιρας του δεν προέρχονται από τον Κρόνο όπως θα ανέμενε κάποιος αλλά προϋπήρχαν του Αρχοντα των Δαχτυλιδιών του ηλιακού μας συστήματος. Σύμφωνα με τους ερευνητές τα δομικά υλικά του Τιτάνα δημιουργήθηκαν μέσα στον δίσκο κοσμικής ύλης (αέρια, σκόνη κλπ) που σχηματίστηκε γύρω από τον Ηλιο μετά τη γέννηση του μητρικού μας άστρου. Του δίσκου ο οποίος τροφοδότησε με υλικά τους πλανήτες, τους δορυφόρους και τα υπόλοιπα αντικείμενα (κομήτες, αστεροειδείς) του ηλιακού μας συστήματος. Η ανακάλυψη είναι πολύ σημαντική αφού ανοίγει νέους δρόμους στην κατανόηση της δημιουργίας του ηλιακού μας συστήματος. Επιπλέον προσφέρει σημαντικά στοιχεία και για την προέλευση ορισμένων στοιχείων της Γης όπως το άζωτο. Μέχρι σήμερα οι ειδικοί θεωρούν ότι βασική πηγή του αζώτου στον πλανήτη μας ήταν παγωμένη αμμωνία που βρισκόταν σε κομήτες. Ομως τα νέα ευρήματα δημιουργούν νέες σκέψεις στους επιστήμονες που εξετάζουν τώρα την περίπτωση και το γήινο άζωτο να προέρχεται από τον αρχέγονο δίσκο ύλης του ηλιακού μας συστήματος. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal» http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=609115

Bετεράνος αστροναύτης της NASA θα επισκεφθει την Αθήνα. Στην Ελλάδα θα βρεθεί ο βετεράνος αστροναύτης της NASA, Dr. Scott Parazynski τον προσεχή Ιούλιο, όπου θα είναι κεντρικός ομιλητής σε εκδήλωση με θέμα «Διάστημα: Η κορυφαία εμπειρία ηγεσίας». Πρόκειται για έναν από τους πιο πετυχημένους αστροναύτες στην ιστορία της εξερεύνησης του διαστήματος, θα αναπτύξει θέματα ηγεσίας και άντλησης δύναμης μέσα από τα προσωπικά του βιώματα και την εμπειρία του, στη διαδραστική ομιλία που θα πραγματοποιήσει την Πέμπτη 10 Ιουλίου 2014, στο ΘΕΑΤΡΟΝ, Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος». Ο βετεράνος Αστροναύτης της NASA και διακεκριμένος ομιλητής Dr Scott Parazynski έχει καταγράψει μία εντυπωσιακή πορεία στο διάστημα, καθώς έχει συμμετάσχει σε πέντε διαστημικές πτήσεις και επτά διαστημικούς περιπάτους (συνολικά έχει περάσει 8 εβδομάδες στο διάστημα και έχει πραγματοποιήσει πάνω από 50 ώρες space walk). Αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα στελέχη της NASA, έχοντας διατελέσει προϊστάμενος της υπηρεσίας EVA (Extra Vehicular Activities) ενώ ηγήθηκε της πρώτης κοινής αποστολής μακράς διαρκείας ΗΠΑ-Ρωσίας, διαμένοντας στον Ρώσικο διαστημικό σταθμό Mir. Το 2009 κατέκτησε την κορυφή του Everest και ανακηρύχθηκε ο πρώτος αστροναύτης που πάτησε στην κορυφή του κόσμου. Επιπλέον, έχει διακριθεί με δεκάδες βραβεία και μετάλλια από τη NASA, το American Astronomical Association και άλλους μεγάλους διεθνείς οργανισμούς. Ο Dr Scott Parazynski θα αφηγηθεί - αποκλειστικά για την εκδήλωση και για πρώτη φορά στην Ελλάδα - μαζί με ανέκδοτο υλικό, ιστορίες από την εξερεύνηση του διαστήματος και εμπειρίες του στη διαχείριση κρίσιμων στιγμών, προσαρμόζοντάς τες στις αρχές του management και του leadership. Η εκδήλωση θα γίνει με πρωτοβουλία της εταιρίας«Linkage Network» που ειδικεύεται στο χώρο της συμβουλευτικής επιχειρήσεων. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Linkage Greece κ. Αρτέμης Μυρόπουλος δηλώνει χαρακτηριστικά: «Η παρουσία του Dr. Scott Parazynski στο φετινό summer session του Linkage Network αποτελεί ιδιαίτερη τιμή και χαρά για εμάς δεδομένου ότι η πορεία του εμπνέει ανθρώπους από όλο τον κόσμο αναφορικά με τις προκλήσεις που αντιμετώπισε στη διάρκεια της καριέρας του ως αστροναύτης της NASA. Η ομιλία του θα επικεντρωθεί στην πρόκληση της ηγεσίας στο διάστημα και τη σύνδεση της με τον κόσμο των επιχειρήσεων, δίνοντας το δικό του μοναδικό στίγμα. Στην εκδήλωση θα συμμετέχουν ενεργά στο πάνελ Γενικοί Διευθυντές από Ελληνικές και Πολυεθνικές επιχειρήσεις, οι οποίοι θα υποβάλουν αλλά και θα δεχτούν ερωτήσεις από τον αστροναύτη, σε θέματα ηγεσίας δημιουργώντας έναν ενδιαφέροντα διάλογο. Οι ερωτήσεις των ανωτάτων στελεχών μπορούν να προέρχονται είτε από τους ίδιους είτε από τα στελέχη τους με στόχο την ενεργή συμμετοχή όλων σε αυτή τη συναρπαστική διαδικασία μάθησης.» Η εκδήλωση διοργανώνεται υπό την αιγίδα του Ελληνο-Αμερικάνικου Εμπορικού Επιμελητηρίου. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B2%CE%B5%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CF%82-%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%8D%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-nasa-%CE%B8%CE%B1-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CE%BA%CE%B5%CF%86%CF%84%CE%B5%CE%AF-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B1%CE%B8%CE%AE%CE%BD%CE%B1 Εντοπίστηκαν κοσμικοί ανεμοστρόβιλοι! Ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε ένα εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο που εντοπίζεται για πρώτη φορά. Οι ερευνητές εντόπισαν στον πυρήνα ενός γαλαξία να σχηματίζονται άνεμοι η ταχύτητα των οποίων αγγίζει τα 5 χιλιάδες χλμ/δευτ! Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες είχαν εντοπίσει κοσμικούς ανέμους η ταχύτητα των οποίων δεν ξεπερνούσε τα χίλια χλμ/δευτ. Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής επιστήμονες του Ινστιτούτου Διαστημικής Ερευνας στην Ουτρέχτη της Ολλανδίας μελέτησε σειρά δεδομένων που έχουν καταγράψει επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια από τον γαλαξία NGC 5548. Πρόκειται για ένα σπειροειδή γαλαξία που βρίσκεται σε απόσταση 245 εκ. ετών φωτός από τη Γη. Στο κέντρο του NGC 5548 υπάρχει μια γιγάντια μελανή οπή που είναι ενεργή για αυτό και ο γαλαξίας αλλά και ο πυρήνας του αποτελεί μόνιμο στόχο παρατήρησης των επιστημόνων. Η τελευταία μελέτη στον NGC 5548 οδήγησε στον εντοπισμό αυτών των ανέμων-σπρίντερ οι οποίοι δημιουργούνται σύμφωνα με τους ειδικούς από μεγάλα ρεύματα αερίων. Αυτά τα ρεύματα αερίων δημιουργούνται σε μια περιοχή κοντά στον πυρήνα του γαλαξία στην οποία επικρατούν πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Η ανακάλυψη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science Express» προσφέρει νέα δεδομένα για το περιβάλλον αλλά και τα φαινόμενα που αναπτύσσονται πέριξ των μελανών οπών. Σύμφωνα με τους ερευνητές οι κοσμικοί άνεμοι με ταχύτητες ανάλογες με αυτές που κινούνται οι άνεμοι στον NGC 5548 μεταβάλλουν τη φωτεινότητα των γαλαξιών τους. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=608682 To ουράνιο τόξο του Σείριου. Ο Σείριος είναι το λαμπρότερο άστρο στον νυχτερινό ουρανό με. Βρίσκεται σε απόσταση 8.57 έτη φωτός από τη Γη στον αστερισμό του Μεγάλου Κυνός. Το όνομά του προέρχεται από το ελληνικό "σείριος" που σημαίνει "φωτεινός". Ο Σείριος είναι ορατός από σχεδόν όλη την Γη τους χειμερινούς μήνες. Ηταν γνωστό ότι η διάθλαση του φωτός του Σείριου στην γήινη ατμόσφαιρα μεταβάλει το χρώμα του όμως κανείς δεν είχε την έμπνευση να προσπαθήσει να καταγράψει αυτή την εναλλαγή χρωμάτων. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που εξελίσσεται ταχύτατα μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα. Όπως συμβαίνει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια ένας ερασιτέχνης αστροφωτογράφος έβαλε τα γυαλιά στους επιστήμονες. Ο Σάιντ Ροσάν που σπουδάζει στο Πανεπιστήμιο του Παντζάμ στη Λαχόρη έστρεψε το τηλεσκόπιο του στον ουρανό του Πακιστάν στοχεύοντας τον Σείριο και κατάφερε να καταγράψει αυτό το… ουράνιο τόξο του Σείριου. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=608689

Εντοπίστηκε λευκός νάνος 100% κρυσταλλοποιημένος. Ερευνητές του Πανεπιστημίου Ουισκόνσιν-Μιλγουόκι χρησιμοποιώντας ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια όπως τα GBT και VLBA έκαναν μια εντυπωσιακή ανακάλυψη. Εντόπισαν σε απόσταση 900 ετών φωτός από τη Γη ένα λευκό νάνο με ξεχωριστά χαρακτηριστικά.Εχει μέγεθος παρόμοιο με της Γης και σύμφωνα με τους ερευνητές έχει μετασχηματιστεί σε ένα γιγάντιο... διαμάντι! Ενας λευκός νάνος είναι το υπόλειμμα του πυρήνα ενός μικρής ή μεσαίας μάζας που απομένει μετά τον θάνατο του αστέρα αυτού. Οι λευκοί νάνοι είναι το ένα από τα τρία είδη «αστρικών πτωμάτων» (τα άλλα δύο είναι οι αστέρες νετρονίων και οι μαύρες τρύπες). Ο Ηλιος αφού πρώτα διογκωθεί και μετατραπεί σε ερυθρό γίγαντα αναμένεται στη συνέχεια να καταλήξει σε λευκό νάνο σε περίπου 5 δισεκατομμύρια χρόνια. Ο λευκός νάνος που εντόπισαν οι ερευνητές βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το άστρο νετρονίου PSR J2222-0137 και έχει μέγεθος παρόμοιο με αυτό της Γης. Είναι ο λιγότερο θερμός και λιγότερο φωτεινός λευκός νάνος που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα. Οι ερευνητές υπολογίζουν ότι η θερμοκρασία του δεν ξεπερνά τους 2.700 βαθμούς Κελσίου όταν για παράδειγμα, ο Ηλιος αναπτύσσει σε κάποιες περιοχές (στο κέντρο του) θερμοκρασίες πέντε χιλιάδες φορές μεγαλύτερες. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτός ο λευκός νάνος αποτελείται από άνθρακα και οξυγόνο και ότι οι χαμηλές (για άστρο) θερμοκρασίες υποχρέωσε τον άνθρακα να κρυσταλλοποιηθεί μετατρέποντας έτσι τον λευκό νάνο σε ένα γιγάντιο κοσμικό διαμάντι. Άλλο ενδιαφέρον χαρακτηριστικό του… διαμαντένιου νάνου είναι ότι οι ερευνητές υπολογίζουν ότι είναι 11 δισ. ετών έχει δηλαδή ίδια ηλικία με εκείνη του γαλαξία μας. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journall» http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=609023

Η Κίνα σταθερά πρώτη στη λίστα των ταχύτερων υπερυπολογιστών. Το σύστημα Tianhe-2 του κινεζικού Εθνικού Πανεπιστημίου Αμυντικής Τεχνολογίας εξασφάλισε για τρίτη συνεχή φορά την πρώτη θέση στη λίστα των 500 ισχυρότερων υπολογιστών του κόσμου. Σύμφωνα με το τελευταίο Top500, το οποίο ενημερώνεται δύο φορές το χρόνο, ο Tianhe-2 («Γαλαξίας-2») προσφέρει ισχύ 33,86 petaflops, μπορεί δηλαδή να εκτελεί 33,6 τετράκις εκατομμύρια υπολογισμούς κινητής υποδιαστολής το δευτερόλεπτο. Από την προηγούμενη έκδοση του Top500 μέχρι σήμερα, η Κίνα κατάφερε να αυξήσει τους υπερυπολογιστές της που μπαίνουν στη λίστα από τους 63 στους 76 -περίπου όσους η Βρετανία (30), η Γαλλία (27) και η Γερμανία (23) μαζί. Οι ΗΠΑ είδαν το μερίδιό τους να μειώνεται κατά 15%, παραμένουν όμως μακράν πρώτες με 233 συστήματα στη λίστα. Όσον αφορά τους κατασκευαστές, η HP έρχεται πρώτη με 182 συστήματα και ακολουθούν η IBM με 176 και η Cray με 51. Ο πρωταθλητής Tianhe-2 λειτουργεί στο Εθνικό Κέντρο Υπερυπολογιστών του Γκουανσού και αξιοποιείται σε προγράμματα «έρευνας και εκπαίδευσης». Χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό επεξεργαστών Galaxy Ft-1500 που σχεδιάστηκαν στο πανεπιστήμιο και επεξεργαστών Ivy Bridge και Xenon Phi της Intel, και τρέχει το κινεζικό λειτουργικό σύστημα Kylin, το οποίο βασίστηκε στο Linux και σχεδιάστηκε ειδικά για εφαρμογές υψηλών απαιτήσεων. Οι απαιτήσεις του Tianhe-2 σε ηλεκτρική ενέργεια είναι τερατώδεις, αφού η κατανάλωση φτάνει τα 17,8 Megawatt, όσο χρειάζεται μια μικρή πόλη. Η υψηλή κατανάλωση ενέργειας ήταν εξάλλου ο λόγος για τον οποίο τέθηκε εκτός λειτουργίας το 2013 ο Roadrunner της IBM, το σύστημα που έσπασε για πρώτη φορά πριν από πέντε χρόνια το φράγμα του 1 pflops. Στη δεύτερη θέση του τελευταίου Top500, το οποίο δημοσιεύεται από την ομάδα του καθηγητής Χανς Μόιερ στο Πανεπιστήμιο του Μάνχαϊμ στη Γερμανία, βρίσκεται και πάλι ο Titan (17,59 pflos), ένα σύστημα της εταιρείας Cray που λειτουργεί στο Εθνικό Εργαστήριο του Όουκ Ριτζ, το οποίο υπάγεται στο αμερικανικό υπουργείο Άμυνας. Οι επιδόσεις του Top500 μετρώνται με το λεγόμενο τεστ Linpack, το οποίο βαθμολογεί τους υπολογιστές ως προς την ταχύτητα εκτέλεσης μιας ειδικής γραμμικής εξίσωσης. Δεν λαμβάνει ωστόσο υπόψη άλλους παράγοντες που επηρεάζουν την ταχύτητα σε πραγματικές συνθήκες, όπως για παράδειγμα το ρυθμό διαμεταγωγής δεδομένων από ένα τμήμα του συστήματος σε ένα άλλο. Η τελευταία έκδοση του Top500 θα παρουσιαστεί αργότερα τη Δευτέρα στο Διεθνές Συνέδριο Υπολογιστών που πραγματοποιείται στη Λειψία της Γερμανίας. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231329252 Πείραμα κβαντομηχανικής δοκιμάζει τη βαρύτητα του Νεύτωνα. Μια νέα πειραματική τεχνική που αξιοποιεί τους νόμους της κβαντομηχανικής επέτρεψε σε διεθνή ομάδα ερευνητών να μετρήσει με ακρίβεια τη βαρυτική σταθερά G, γνωστή από το νόμο της παγκόσμιας έλξης του Νεύτωνα. Εφόσον βελτιωθεί, η κβαντική μέθοδος θα μπορούσε να δείξει αν η σταθερά G ισχύει όντως παντού και πάντα. Σύμφωνα με το νόμο της παγκόσμιας έλξης που διατύπωσε ο Ισαάκ Νεύτωνας το 1687, κάθε ουράνιο σώμα έλκει οποιοδήποτε άλλο σώμα με μια δύναμη ανάλογη του γινομένου των μαζών τους και αντιστρόφως ανάλογη του τετραγώνου της απόστασής τους. Ο παραπάνω νόμος εκφράζεται με τη μαθηματική σχέση: όπου G είναι η βαρυτική σταθερά, περίπου ίση με 6.67×10−11 N·(m/kg)2 . Παρόλο όμως που το G υποτίθεται ότι έχει συγκεκριμένη, σταθερή τιμή σε όλο το Σύμπαν, και εμφανίζεται μάλιστα στις εξισώσεις της Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν, οι πειραματικές μετρήσεις της τιμής του δίνουν ελαφρώς διαφορετικά αποτελέσματα, και μάλιστα τα τελευταία χρόνια οι αποκλίσεις μεγαλώνουν αντί να μικραίνουν. Στις περισσότερες περιπτώσεις, εξηγεί το Nature.com, http://www.nature.com/news/quantum-method-closes-in-on-gravitational-constant-1.15427 οι φυσικοί εφαρμόζουν μια μέθοδο που προτάθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα και μετρά τη ροπή που προκαλεί η βαρυτική έλξη σε βαρίδια που κρέμονται από έναν περιστρεφόμενο άξονα. Η νέα μέθοδος, η οποία παρουσιάζεται στην επιθεώρηση Nature, http://www.nature.com/nature/journal/vaop/ncurrent/full/nature13433.html διαφέρει παρασάγγας, καθώς αξιοποιεί τις κβαντικές ιδιότητες των ατόμων -συγκεκριμένα, την ιδιότητά τους να συμπεριφέρονται ως κύμα. Χάρη στην προσέγγιση αυτή οι ερευνητές κατάφεραν να μετρήσουν τη βαρυτική έλξη ανάμεσα σε άτομα ρουβιδίου και μια συστοιχία κυλίνδρων από βολφράμιο βάρους 516 κιλών. Η ομάδα του Γκουγκλιέλμο Τίνο, φυσικού στο Πανεπιστήμιο της Φλορεντίας, χρησιμοποίησε παλμούς ακτινοβολίας λέιζερ για να διαταράξει ένα σύννεφο ανέμων ρουβιδίου παγωμένων κοντά στο απόλυτο μηδέν. Υπό την επίδραση της ακτινοβολίας τα άτομα σηκώθηκαν σε ύψος μερικών δεκάδων εκατοστών και στη συνέχεια ξαναέπεσαν υπό την επίδραση της βαρύτητας. Η ακτινοβολία λέιζερ χώρισε το κύμα που αντιστοιχούσε σε κάθε άτομο σε μια υπέρθεση δύο ενεργειακών καταστάσεων, οι οποίες αντιστοιχούν σε άτομα που φτάνουν σε διαφορετικά ύψη και επομένως δέχονται ελαφρώς διαφορετικές βαρυτικές δυνάμεις. Μετρώντας τη διαφορά αυτή σε αλλεπάλληλες μετρήσεις, οι ερευνητές μπόρεσαν να υπολογίσουν το G με νέα επίπεδα ακρίβειας. Η αβεβαιότητα της μέτρησης είναι 150 μέρη ανά εκατομμύριο, ή 0,015%, παραμένει δηλαδή λίγο μεγαλύτερη από την αβεβαιότητα των συμβατικών μεθόδων που βασίζονται σε μακροσκοπικά βάρη. Στο μέλλον όμως η νέα μέθοδος θα μπορούσε να βελτιωθεί και να δώσει απάντηση στις αποκλίσεις που εμφανίζονται στη μέτρηση της τιμής του G. Ένα ενδεχόμενο είναι να οφείλονται οι αποκλίσεις αυτές σε πειραματικά σφάλματα. Μια άλλη, πιο ενδιαφέρουσα εξήγηση. είναι ότι ο νόμος της παγκόσμιας έλξης δεν εξηγεί τις βαρυτικές επιδράσεις σε μικρούς χώρους όπως ένα εργαστήριο. Και αυτό θα σήμαινε ότι οι φυσικοί θα αναγκάζονταν να βελτιώσουν το νόμο του Νεύτωνα. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231329285

Μαθηματικοί τιμώνται με το «μεγαλύτερο επιστημονικό βραβείο» Με βραβεία σαν κι αυτά, ποιος χρειάζεται τα Νόμπελ; Πέντε κορυφαίοι μαθηματικοί από όλο τον κόσμο θα λάβουν τρία εκατομμύρια δολάρια έκαστος ως νικητές του πρώτου Breakthrough Prize («Βραβείο Καινοτομίας») στην κατηγορία των Μαθηματικών. Τα βραβεία, με στόχο την προώθηση της επιστήμης και την ανάδειξη σημαντικών επιστημόνων ως «σταρ του ροκ», θεσμοθετήθηκαν από μια ομάδα εκατομμυριούχων του Διαδικτύου όπως ο συνιδρυτής της Google Σεργκέι Μπριν, ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ του Facebook, ο ιδρυτής του ομίλου Alibaba Τζακ Μα και ο ιδρυτής της επενδυτικής εταιρείας Digital Sky Technologies Γιούρι Μίλνερ. Η νέα κατηγορία των Μαθηματικών έρχεται να προστεθεί στο Breakthrough Prize Φυσικής, το οποίο απονέμεται κάθε χρόνο από το 2012, και το αντίστοιχο βραβείο στις Επιστήμες Ζωής, το οποίο απονεμήθηκε πρώτη φορά πέρυσι. Οι υπεύθυνοι περιγράφουν τα επιστημονικά βραβεία ως «τα μεγαλύτερα του κόσμου», καθώς το χρηματικό έπαθλο από το οποίο συνοδεύονται είναι υπερδιπλάσιο σε σχέση με των Νόμπελ, το οποίο περιορίζεται γύρω στα 1,2 εκατ. δολάρια. Οι πρώτοι νικητές του Breakthrough Prize in Mathematics είναι: Ο Τζέικομπ Λιούρι, καθηγητής του Χάρβαρντ που συνδυάζει την Τοπολογία με την Αλγεβρική Γεωμετρία Ο Τέρενς Τάο του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες, ο οποίος εργάζεται σε βασικές εξισώσεις της φυσικής ρευστών Ο Σάιμον Ντόναλντσον του Κέντρου Γεωμετρίας και Φυσικής «Σάιμονς», ο οποίος μελετά τετραδιάστατα σχήματα Ο Μαξίμ Κόντσεβιτς του γαλλικού Ινστιτούτου Υψηλών Επιστημονικών Σπουδών, ο οποίος είχε κερδίσει και το Breakthrough Prize Φυσικής το 2012. Και ο Ρίτσαρντ Τέιλορ του Ινστιτούτου Προηγμένων Μελετών, ο οποίος βοήθησε να αποδειχθεί το 1995 το Τελευταίο Θεώρημα του Φερμά. Η απονομή των βραβείων θα πραγματοποιηθεί το διήμερο 9-10 Νοεμβρίου στη Σίλικον Βάλεϊ. Οικοδεσπότες της εκδήλωσης τις δύο προηγούμενες χρονιές ήταν οι ηθοποιοί Κέβιν Σπέισι και Μόργκαν Φρίμαν. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231329324

Διακοπές στο Φεγγάρι!!! Αν έχετε βαρεθεί τις συμβατικές διακοπές όπως μία κρουαζιέρα στις Μπαχάμες ή το Μεξικό, ενδέχεται σύντομα να έχετε μια επιλογή που ξεφεύγει από τα συνηθισμένα. Η εταιρεία Space Adventures ετοιμάζει τουριστικά ταξίδια στο φεγγάρι, αρχίζοντας από το 2017. Οι θέσεις θα κοστίζουν 150.000.000 δολάρια η κάθε μία, και έχουν ήδη πωληθεί εισιτήρια για τους δύο πρώτους πελάτες. Ωστόσο, δεν έχει αποφασιστεί αν οι δύο πελάτες θα πάνε μαζί ή ποιος θα πάει πρώτα. Αν και υπάρχουν σχετικά λίγοι που θα μπορούσαν να πληρώσουν για ένα τέτοιο ταξίδι, φαίνεται πώς αξίζει τα λεφτά του. Μέχρι σήμερα, μόνο 18 άνθρωποι έχουν δει ποτέ το φεγγάρι από κοντά και κανείς δεν το έχει κάνει από την αποστολή του Apollo 17 το 1972. Με έναν τροποποιημένο πύραυλο Soyuz από τη Ρωσία, ο τουριστικός κοσμοναύτης θα κάνει ένα pit stop στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό πριν από το ταξίδι γύρω από το φεγγάρι. Δεδομένου ότι το ταξίδι θα είναι εμπορικές διακοπές και όχι μια επιστημονική αποστολή, είναι λογικό να κάνει το ταξίδι όσο πιο άνετο γίνεται. Οσο για το πόσο κοντά θα πλησιάσουν το φεγγάρι, οι αρμόδιοι αναφέρουν ότι θα καταφέρουν να φτάσουν σε απόσταση 100 χιλιομέτρων από τη σεληνιακή επιφάνεια. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%80%CE%AD%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CF%86%CE%B5%CE%B3%CE%B3%CE%AC%CF%81%CE%B9-%CE%BC%CE%B5-150000000-%CE%B4%CE%BF%CE%BB%CE%AC%CF%81%CE%B9%CE%B1-%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%86%CE%AD%CF%81%CE%B5%CE%B9-%CE%B1%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%80%CF%81%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%B5%CE%AF%CE%BF

Νέα δεδομένα για το σωματίδιο Higgs. Επιβεβαιώθηκε η διάσπασή του προς φερμιόνια Για πρώτη φορά ανιχνεύεται η απευθείας διάσπαση του μποζονίου Higgs σε φερμιόνια, κάτι που ενισχύει το γεγονός ότι το σωματίδιο που ανακαλύφθηκε το 2012, συμπεριφέρεται με τον τρόπο που προβλέπει το Καθιερωμένο Πρότυπο των στοιχειωδών σωματιδίων. Αυτό αναφέρει η δημοσίευση της ερευνητικής ομάδας CMS στο περιοδικό Nature: «Evidence for the direct decay of the 125 GeV Higgs boson to fermions». http://www.nature.com/nphys/journal/vaop/ncurrent/full/nphys3005.html Η μέχρι τώρα ανίχνευση του σωματιδίου είχε επιτευχθεί διαμέσου της διάσπασής του προς μποζόνια. Σύμφωνα με τον Vincenzo Chiochia του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης: «Τώρα γνωρίζουμε ότι το σωματίδιο Higgs μπορεί να διασπαστεί και σε μποζόνια και σε φερμιόνια, με αποτέλεσμα κάποια θεωρητικά μοντέλα που απέκλειαν την διάσπαση προς φερμιόνια, να απορρίπτονται». Υπενθυμίζεται ότι τα μποζόνια έχουν ακέραιο σπιν και τα φερμιόνια ημιακεραιο. Όλα τα σωματίδια που είναι φορείς δυνάμεων (φωτόνιο, W, Z, βαρυτόνιο), είναι μποζόνια, ενώ τα σωματίδια που αποτελούν την γνωστή μας ύλη (λεπτόνια, quarks) είναι φερμιόνια. Το 2012 η ανακάλυψη του σωματιδίου Higgs έγινε διαμέσου των διασπάσεών του σε μποζόνια, είτε σε δύο φωτόνια, είτε σε δυο μποζόνια Ζ ή δυο μποζόνια W. H ομάδα του πειράματος CMS αναφέρει ανίχνευση του σωματιδίου Higgs διαμέσου των διασπάσεών του σε bottom quarks ή σε ζεύγος λεπτονίων τ. Η ανάλυση των δεδομένων δείχνει ότι η μάζα του σωματιδίου Higgs είναι περίπου 125 GeV με ακρίβεια 3,8 σ. Που σημαίνει ότι η πιθανότητα να είναι το σήμα μια άσχετη διακύμανση του υποβάθρου, είναι 1 προς 14000. Υπενθυμίζεται ότι για να θεωρηθεί βέβαιη μια ανακάλυψη στη σωματιδιακή φυσική απαιτείται ακρίβεια 5σ. http://physicsgg.me/2014/06/23/%ce%bd%ce%ad%ce%b1-%ce%b4%ce%b5%ce%b4%ce%bf%ce%bc%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%89%ce%bc%ce%b1%cf%84%ce%af%ce%b4%ce%b9%ce%bf-higgs/

Διάρκεια αποστολής του Curiosity = 1 αρειανό έτος Σήμερα, 24 Ιουνίου 2014, τo διαστημικό ρόβερ της NASA Curiosity συμπλήρωσε στην επιφάνεια του Άρη ένα ολόκληρο αρειανό έτος (που ισοδυναμεί με 687 γήινες ημέρες). Το Curiosity εξερευνά τον Άρη από τον Αύγουστο του 2012 και ο βασικός του στόχος είναι να διαπιστωθεί αν ο κόκκινος πλανήτης φιλοξενούσε στο παρελθόν κάποιο είδος μικροβιακής ζωής. Πάντως τα μέχρι τώρα τα ευρήματα δείχνουν ότι στην επιφάνεια του Άρη υπήρχε νερό και το περιβάλλον ήταν κατάλληλο για την διαβίωση μικροοργανισμών. Στην φωτογραφία με κόκκινο χρώμα βλέπουμε την μέχρι σήμερα διαδρομή του Curiosity στην επιφάνεια του πλανήτη Άρη από τον Αύγουστο του 2012. Βίντεο. http://physicsgg.me/2014/06/24/%ce%b4%ce%b9%ce%ac%cf%81%ce%ba%ce%b5%ce%b9%ce%b1-%ce%b1%cf%80%ce%bf%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bb%ce%ae%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-curiosity-1-%ce%b1%cf%81%ce%b5%ce%b9%ce%b1%ce%bd%cf%8c-%ce%ad%cf%84%ce%bf/

Η διαστημική συνεργασία Ρωσίας – ΗΠΑ συνεχίζεται. Παρά τη φαινομενική κατάρρευση των αμερικανο-ρωσικών διμερών σχέσεων, η ουκρανική κρίση δεν επηρέασε τις κοινές εργασίες στα μεγάλα διακυβερνητικά διαστημικά προγράμματα, όπως το project του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ΔΔΣ). «Δεν πιστεύουμε ότι η σημερινή κατάσταση θα επηρεάσει τη συνεργασία μας με τη Ρωσία στο τομέα της ειρηνικής εξερεύνησης του διαστήματος, ιδίως στο πλαίσιο εταιρικής μας σχέσης στο ΔΣΣ», είπε σε συνέντευξή του στη ρωσική εφημερίδα «Izvestia», ο διευθυντής του προγράμματος των επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων της NASA στη Ρωσία, Sean Fuller, προσθέτοντας,ότι η Ουάσινγκτον υπολογίζει στη συνέχιση των κοινών εργασιών στο ΔΔΣ και μετά το 2020. Το Μάϊο, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Ντμίτρι Ρογκόζιν, που εποπτεύει τον αεροδιαστημικό τομέα, και ο επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Διαστήματος «Roscosmos», Ολέγκ Οστάπενκο, δήλωσαν ότι η απόφαση για τη συνέχιση των εργασιών που αφορούν στις υποχρεώσεις της χώρας στο ΔΔΣ μετά το 2020, ακόμα εκκρεμεί. Τα περισσότερα ρωσικά και τα ξένα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης εξέλαβαν αυτά τα λόγια σαν την απάντηση των ρώσων στις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί από την κυβέρνηση των ΗΠΑ κατά αρκετών ρωσικών εταιρειών. Όπως είναι γνωστό, από τις 2 Απριλίου το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ είχε ανακοινώσει τη διακοπή «αρκετών κοινών προγραμμάτων στο διάστημα». Από αυτή την οπτική γωνία πρέπει να εκτιμηθεί και η δήλωση του επικεφαλής της Εθνικής Υπηρεσίας Αεροναυτικής και Διαστήματος (NASA), Charles Bolden, στη Διεθνή Αεροδιαστημική Έκθεση «ILA-2014» στο Βερολίνο: «Ο ΔΔΣ είναι κοινό project των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Ιαπωνίας, της Ευρώπης και του Καναδά. Δεν υπάρχουν χώρες, που χωρίς τη συμμετοχή τους, μπορεί να προχωρήσει το πρόγραμμα». Ωστόσο φαίνεται ότι, όταν μιλούσαν για το έτος 2020, οι ανώτεροι ρώσοι αξιωματούχοι εννοούσαν κάτι διαφορετικό. Η άποψη των Ρογκόζιν και Οστάπενκο τεκμηριώνεται από το γεγονός ότι πολλοί ρώσοι ειδικοί επιστήμονες από καιρό δεν θεωρούν σκόπιμο να συνεχιστούν οι διαστημικές έρευνες, οι οποίες διεξάγονται στο πλαίσιο των προγραμμάτων των τροχιακών σταθμών για πάνω από 40 χρόνια. Σύμφωνα με τους ίδιους, είναι καιρός να κάνουμε ένα αποφασιστικό βήμα πέρα από χαμηλή γήινη τροχιά: «Πρέπει να υπολογίσουμε τη σχέση κόστους – οφέλους από τη χρήση του διαστημικού σταθμού, να δούμε τα κέρδη αλλά και να υπολογίσουμε τις δαπάνες μας για τη λειτουργία του ΔΔΣ, και να αποφασίσουμε ανάλογα. Το 2020 αποτελεί έτος «ορόσημο» γι’ αυτή την απόφαση. Η ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαστήματος «Roscosmos» από κοινού με τη Ρωσική Ακαδημία Επιστημών και το Ίδρυμα προηγμένων ερευνών, επεξεργάζονται μια εντελώς νέα αντίληψη για την έννοια της περαιτέρω εξερεύνησης του διαστήματος», δήλωσε ο αναπληρωτής πρωθυπουργός. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό το καλοκαίρι η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαστήματος θα εισαγάγει τη νέα έννοια της εξερεύνησης του διαστήματος, με ορίζοντα μετά το 2020. Μετά από τέτοιες κατηγορηματικές δηλώσεις των ρώσων αξιωματούχων, μπορεί να εμφανιστούν και ορισμένα ερωτήματα: Γιατί οι αμερικανοί μιλούν για τη συνέχιση της συνεργασίας με τη Ρωσία, παρ’ όλο που ο διαστημικός σταθμός είναι διεθνής; Γιατί χρειάζονται το ΔΔΣ μετά το 2020, και μπορούν οι αμερικανοί, εάν κριθεί αυτό απαραίτητο, να κατασκευάσουν τροχιακό σταθμό που να μπορεί αντικαταστήσει το σημερινό ΔΔΣ; Όπως διευκρίνισε πηγή κοντά στη Ρωσική Υπηρεσία Διαστήματος, η σημερινή τροχιακή διαμόρφωση του ΔΔΣ δεν επιτρέπει την εκμετάλλευση του συγκροτήματος με μόνο έναν από τους εταίρους του έργου. Μετά την παύση των αμερικανικών αποστολών διαστημικού λεωφορείου, από το 2011 οι μεταφορές των πληρωμάτων στο σταθμό εκτελούνται μόνο από ρωσικά διαστημικά σκάφη. Στις 30 Απριλίου 2013, η NASA επέκτεινε αυτή τη συμφωνία μέχρι το 2016, πληρώνοντας στη «Roscosmos» για έξι θέσεις στα «Σογιούζ» 457,9 εκατομμύρια δολάρια. Για τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι εξαιρετικά σημαντικό να έχουν μόνιμη πρόσβαση στο ΔΔΣ, ο οποίος, αν και «διεθνής» στην εκμετάλλευση, χτίστηκε ως επί το πλείστον με αμερικανικά χρήματα. Το τρέχον πρόγραμμα της NASA, περιλαμβάνει τη δημιουργία οχημάτων μεταφοράς πληρωμάτων (επανδρωμένα διαστημόπλοια) στο σταθμό με όρους σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Όμως, το πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί ώστε η πρώτη επανδρωμένη πτήση διαστημικού οχήματος στο ΔΔΣ να γίνει μόνο μέσα στο 2017. Ως εκ τούτου, η NASA (και οι ιδιώτες σχεδιαστές των διαστημοπλοίων) δεν είναι αρκετά πρόθυμοι να δαπανήσουν πολλά χρήματα για να αναπτύξουν ένα έργο που θα τους αποδώσει καρπούς για μόλις δύο - τρία χρόνια, είπε ο εμπειρογνώμονας. Όπως δείχνει η ιστορία, η Αμερική είναι αρκετά ικανή, όχι μόνο να δημιουργήσει ένα δεύτερο ΔΔΣ, αλλά ακόμα και να στείλει ανεξάρτητα από άλλες διαστημικές δυνάμεις επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη ή στον Άρη. Είναι μόνο θέμα χρημάτων και χρόνου. Στο υφιστάμενο πρόγραμμα της NASA, όμως, δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά για δημιουργία «δεύτερου ΔΔΣ». Οι αμερικανοί έχουν άλλα σχέδια για το μέλλον των διαστημικών ερευνών, όπως η ανάπτυξη και η κατασκευή του υπερ-βαρέως πύραυλου φορέα SLS (Space Launch System), του επανδρωμένου διαστημοπλοίου πολλαπλού ρόλου «Orion», και της πτήσης με αυτό μέχρι σε κοντινό στη Γη αστεροειδή την περίοδο μετά το 2021- 2022. Ο χρόνος τελικά θα δείξει αν θα τα καταφέρουν οι αμερικανοί, αλλά το έργο σήμερα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Το project του ΔΔΣ χρειάζεται στη NASA, κυρίως για να αποκτήσει εμπειρία σε μακροχρόνιες διαστημικές πτήσεις και για να μην κλείσει αεροδιαστημικές επιχειρήσεις, διώχνοντας έναν τεράστιο αριθμό προσωπικού υψηλής εξειδίκευσης, όπως έχει συμβεί πολλές φορές με το κλείσιμο ορισμένων έργων παρόμοιας τεχνογνωσίας. http://gr.rbth.com/tecnology/2014/06/23/i_diastimiki_synergasia_rosia_ipa_synexizetai_31121.html Ο πρώτος διαστημικός τρισδιάστατος εκτυπωτής. Ενα πείραμα που μπορεί να αποδειχθεί η αρχή μιας μικρής επανάστασης στις διαστημικές εξερευνήσεις θα ξεκινήσει η NASA τον Αύγουστο στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Τότε, ανάμεσα στο υπόλοιπο φορτίο που θα εκτοξευθεί με την κάψουλα Dragon της SpaceX για τον ανεφοδιασμό του σταθμού, θα βρίσκεται κι ένας 3D εκτυπωτής, ο πρώτος που θα «ταξιδέψει» έξω από τον πλανήτη. Με αυτή την «πρόβα τζενεράλε», η αμερικανική διαστημική υπηρεσία ουσιαστικά θα τεστάρει για πρώτη φορά την τεχνολογία τρισδιάστατης εκτύπωσης στις συνθήκες που επικρατούν στο Διάστημα. Με στόχο, αν οι δοκιμές ολοκληρωθούν με επιτυχία, να έρθει ένα βήμα πιο κοντά η εποχή όπου ο σταθμός και οποιοδήποτε άλλο διαστημόπλοιο θα είναι εξοπλισμένα με έναν 3D εκτυπωτή, ο οποίος θα κατασκευάζει επιτόπου αρκετά από τα ανταλλακτικά και εργαλεία. Η πιλοτική συσκευή κατασκευάσθηκε για λογαριασμό της NASA από τη μικρή αμερικανική εταιρεία Made in Space στη Σίλικον Βάλεϊ και λειτουργεί όπως οι υπόλοιποι 3D εκτυπωτές, τοποθετώντας διαδοχικά στρώματα από λιωμένο πλαστικό υλικό, μέχρι να σχηματισθεί το αντικείμενο που χρειάζεται να κατασκευασθεί. Ωστόσο, μία μεγάλη διαφορά είναι ότι το μηχάνημα της εταιρείας Made in Space θα πρέπει να λειτουργεί σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, κάτι που βέβαια δεν ισχύει στη Γη. Και δεν είναι η μόνη διαφορά: μιλώντας τον περασμένο Μάιο στο περιοδικό Wired, ο CEO της εταιρείας Michael Chen ανέφερε πως στην πορεία ανακάλυψαν ότι έπρεπε να κάνουν περισσότερες από 15 τροποποιήσεις στη συσκευή, συγκριτικά με τα συμβατικά μοντέλα, για να μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο Διάστημα. Πριν η NASA δώσει το «πράσινο φως» για την αποστολή του εκτυπωτή, η συσκευή δοκιμάσθηκε με αρκετά πειράματα τόσο στο εργαστήριο όσο και στο αεροπλάνο της υπηρεσίας που πετάει σε παραβολική τροχιά, ώστε να προσομοιώσει σε κάθε «βουτιά» του για λίγα δευτερόλεπτα τις συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Αρκετές δοκιμές έγιναν επίσης για να διασφαλισθεί πως το μηχάνημα θα αντέξει στις μεγάλες επιταχύνσεις που θα αναπτύξει η κάψουλα κατά την απογείωσή της. Οταν φτάσει στον σταθμό, το μηχάνημα θα τοποθετηθεί μέσα σε ειδικό αεροστεγή θάλαμο. Από εκεί, θα εκτυπώσει 21 εργαλεία και εξαρτήματα, τα οποία αργότερα θα μεταφερθούν στη Γη μαζί με τη συσκευή, ώστε να εξετασθούν. Στόχος είναι να ελεγχθεί αν όντως η κατασκευή τους είναι αρκετά ανθεκτική και αν η εκτύπωσή τους έγινε τόσο πιστά που θα μπορούσαν πραγματικά να χρησιμοποιηθούν στον σταθμό. Στην περίπτωση που όλα πάνε καλά, το αμέσως επόμενο βήμα θα είναι η «Made in Space» να κατασκευάσει ένα καινούργιο μοντέλο, αυτή τη φορά για μόνιμη εγκατάσταση στον σταθμό. Σε δεύτερη φάση, οι εκτυπωτές θα κάνουν την εμφάνισή τους σε άλλα διαστημόπλοια, αφού η NASA βλέπει την τεχνολογία τους ως έναν τρόπο για να μειώσει το κόστος των διαστημικών αποστολών, περιορίζοντας τα εξαρτήματα που θα πρέπει να εκτοξεύονται έτοιμα από τη Γη. Από τη μεριά της, η εταιρεία Made in Space υποστηρίζει πως στο μέλλον, εξελιγμένα μηχανήματα θα μπορούν να κατασκευάσουν στο Διάστημα όχι μόνο εργαλεία και ανταλλακτικά, αλλά και ολόκληρα σκάφη ή βάσεις για αστροναύτες. http://www.kathimerini.gr/772791/article/epikairothta/episthmh/o-prwtos-diasthmikos-trisdiastatos-ektypwths Ο γύρος της Γης!!! http://www.youtube.com/watch?v=Ip2ZGND1I9Q

AMS: ανιχνεύθηκε σκοτεινή ύλη στον Διαστημικό Σταθμό; Νεώτερα αποτελέσματα από το Άλφα Μαγνητικό Φασματόμετρο (AMS), δείχνουν ότι κάτι άλλο πέρα από τη συνηθισμένη ύλη, παράγει έναν ανεξήγητο αριθμό σωματιδίων που ανιχνεύονται στην κοσμική ακτινοβολία. Πρόκειται για τα «αποτυπώματα» των προϊόντων διάσπασης – αλληλεπιδράσεων της σκοτεινής ύλης ή για σωματίδια που δημιουργούνται από κοντινά πάλσαρ; Πλέον ξέρουμε ότι κάτι νέο συμβαίνει, αλλά δεν γνωρίζουμε ακόμα την προέλευσή του, δηλώνει ο βραβευμένος με νόμπελ Φυσικής Samuel Ting του ΜΙΤ, επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας του Άλφα Μαγνητικού Φασματομέτρου (AMS). Σε σύντομο χρονικό διάστημα, θα μπορέσουμε να επιλύσουμε το μυστήριο. Από την εγκατάστασή του στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ο ανιχνευτής σωματιδίων AMS έχει καταγράψει 50 δισεκατομμύρια κοσμικών ακτίνων, δίνοντας πληροφορίες σχετικά με το είδος τους, την κατεύθυνση και την ενέργειά τους. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το κλάσμα των ποζιτρονίων e+/ (e++ e-) – ο αριθμός των ανιχνευόμενων ποζιτρονίων ως προς το άθροισμα ηλεκτρόνια + ποζιτρόνια. (Υπενθυμίζεται ότι τα ποζιτρόνια ή αντι-ηλεκτρόνια, είναι τα αντίστοιχα σωματίδια αντιύλης των ηλεκτρονίων). Πριν από έναν χρόνο η ομάδα του AMS ανέφερε αύξηση των ποζιτρονίων που ανιχνεύονται, η προέλευση των οποίων ίσως να οφείλεται σε συγκρούσεις σωματιδίων της σκοτεινής ύλης. Η παρατηρούμενη αύξηση στο κλάσμα ποζιτρονίων, καθώς επίσης και το σημείο στο οποίο θα αρχίσει η μείωσή του εξαρτάται από τη μάζα της σκοτεινής ύλης. Τα νέα στοιχεία δείχνουν ότι ο λόγος των ποζιτρονίων προς συνολικό άθροισμα ηλεκτρονίων και ποζιτρονίων, έχει αλλάξει συμπεριφορά, και η αύξηση της τιμής του κλάσματος συναρτήσει της ενέργειας δείχνει να γίνεται ανεξάρτητο της ενέργειας. Σύμφωνα με τον Ting η αύξηση αυτή δεν προέρχεται από τις συνήθεις αλληλεπιδράσεις των κοσμικών ακτίνων. Ο Ting υπενθυμίζει επίσης ότι μετρήθηκε και η ροή των ποζιτρονίων με την μεγαλύτερη ακρίβεια μέχρι σήμερα. Η ροή αυξάνει έως τα 10 GeV, σταθεροποιείται μέχρι τα 35 GeV και στην συνέχεια αυξάνεται και πάλι. Όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι η προέλευση των ποζιτρονίων στο σύμπαν είναι αρκετά μυστηριώδης, αλλά είναι πάρα πολύ νωρίς για να πούμε ότι προέρχονται με βεβαιότητα από την σκοτεινή ύλη. Σχετικά με το κλάσμα ποζιτρονίων. Εξαιτίας της μικρής μάζας τους, τα ηλεκτρόνια και τα ποζιτρόνια κοσμικής προέλευσης, στη διαδρομή από την πηγή τους μέχρι τον ανιχνευτή AMS, χάνουν ενέργεια εξαιτίας της αντίστροφης σκέδασης Compton με τα φωτόνια της κοσμικής ακτινοβολίας υποβάθρου και από την ακτινοβολία σύγχροτρον λόγω του μαγνητικού πεδίου του γαλαξία. Ο ρυθμός απώλειας της ενέργειάς τους αυξάνεται ανάλογα με το τετράγωνο της ενέργειας των ηλεκτρονίων, οπότε το φάσμα της ενέργειας των ανιχνευόμενων ηλεκτρονίων μειώνεται συναρτήσει της ενέργειας ως Ε -α και πιο απότομα ως Ε -(α+1) στις μεγαλύτερες ενέργειες (Ε>10 GeV). Για σωματίδια προερχόμενα από τα υπολείμματα βίαιης έκρηξης σουπερνόβα η τιμή της παραμέτρου α αναμένεται να είναι μεγαλύτερη από 2. Για τα δευτερογενή ηλεκτρόνια/ποζιτρόνια, το φάσμα της πηγής θα ακολουθεί το ενεργειακό φάσμα των πρωτονίων της κοσμικής ακτινοβολίας, προσεγγιστικά ≈Ε -2,7 και στη συνέχεια αυτός ο εκθετικός νόμος θα γίνει πιο απότομος εξαιτίας των απωλειών μέχρι να φτάσουν στον ανιχνευτή ως ένα παρατηρούμενο φάσμα ≈E -(2,7+1,0). Ως εκ τούτου αν όλα τα ποζιτρόνια των κοσμικών ακτίνων είναι αποκλειστικά διαστρικής προέλευσης, αλλά μια σημαντική ποσότητα ηλεκτρονίων προέρχεται από πρωτογενείς πηγές, τότε το κλάσμα ποζιτρονίων e+/ (e++ e-) θα πρέπει να μειώνεται συνεχώς και ομαλά συναρτήσει της ενέργειας. Πειραματικά ο διαχωρισμός ποζιτρονίων και ηλεκτρονίων πρέπει να πραγματοποιηθεί μέσω εκτροπής των σωματιδίων μέσα σε ένα μαγνητικό πεδίο, και η ταυτοποίηση των ποζιτρονίων γίνεται δύσκολη εξαιτίας του υποβάθρου των πρωτονίων τα οποία ξεπερνούν σε ένταση τα ποζιτρόνια κατά 4 ή 5 τάξεις μεγέθους. Οι πρώτες μετρήσεις ποζιτρονίων που πραγματοποιήθηκαν με ένα μαγνητικό φασματόμετρο τοποθετημένο σε αερόστατο επιβεβαίωναν το γεγονός ότι η τιμή του κλάσματος των ποζιτρονίων μειώνεται σε ενέργειες μεγαλύτερες από 10 GeV. Όμως η κατάσταση έγινε πιο περίπλοκη όταν έγιναν περισσότερες μετρήσεις σε υψηλότερες ενέργειες. Ένα πείραμα που χρησιμοποιούσε το μαγνητικό πεδίο της γης για τον διαχωρισμό των φορτισμένων σωματιδίων, έδειξε μια αναπάντεχα μεγάλη τιμή στο κλάσμα των ποζιτρονίων στην περιοχή των 20 GeV. Οι μετρήσεις άλλων πειραμάτων, όπως και οι αρχικές μετρήσεις του AMS έδειχναν πως το κλάσμα ποζιτρονίων στις υψηλές ενέργειες δεν μπορεί να εξηγηθεί αποκλειστικά και μόνο με την υπόθεση της διαστρικής προέλευσης των ποζιτρονίων, και ίσως να απαιτείται νέα φυσική θεώρηση. Πρόκειται για την πολυπόθητη ένδειξη προϊόντων διάσπασης σωματιδίων της σκοτεινής ύλης ή πρόκειται για φαινόμενα παραγωγής σωματιδίων από ένα κοντινό παλσαρ ή την έκρηξη ενός άστρου Wolf-Rayet; Ή πρόκειται για πειραματικό λάθος εξαιτίας των «ανατριχιαστικών» προβλημάτων υποβάθρου; Διαβάστε περισσότερα: news.discovery.com http://news.discovery.com/space/dark-matter-mystery-deepens-140617.htm?AID=11732244&PID=4003003&SID=177p8mx4kdt42&URL=http%3A%2F%2Fnews.discovery.com%2Fspace%2Fdark-matter-mystery-deepens-140617.htm&ecid=AFF-7975437&pa=affcj&PCID=2470763 ams.nasa.gov - http://ams.nasa.gov/AmsScientificPublications.html www1b.physik.rwth-aachen.de http://www1b.physik.rwth-aachen.de/~pebs/?PEBS_physics:Positron_fraction http://physicsgg.me/2014/06/21/ams-%ce%b1%ce%bd%ce%b9%cf%87%ce%bd%ce%b5%cf%8d%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%cf%83%ce%ba%ce%bf%cf%84%ce%b5%ce%b9%ce%bd%ce%ae-%cf%8d%ce%bb%ce%b7-%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84/

HAWC: νέο παρατηρητήριο ακτίνων γ σε υψόμετρο 4100 μέτρων στο Μεξικό. Ένα νέο παρατηρητήριο έχει αρχίσει τη λειτουργία του στα βουνά του Μεξικό με σκοπό να λύσει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της σύγχρονης φυσικής. Πρόκειται για το HAWC (High Altitude Water Cherenkov), στο οποίο εγκαθιστώνται ογκώδεις δεξαμενές καθαρού νερού στο υψόμετρο των 4.100 μέτρων. Όταν ολοκληρωθεί, το HAWC θα αποτελείται από ένα δίκτυο 300 κυλινδρικών δεξαμενών, ύψους πέντε μέτρων και διαμέτρου επτά η καθεμία, μέσω των οποίων οι επιστήμονες ευελπιστούν να μελετήσουν τα πιο ενεργά φωτόνια που έχουν ανιχνευθεί μέχρι σήμερα. Τα φωτόνια με τις υψηλότερες ενέργειες ονομάζονται ακτίνες γ και στην προκειμένη περίπτωση πρόκειται για σωματίδια με κοσμική προέλευση με ενέργειες στην κλίμακα των TeV, αντίστοιχης με αυτή που έχει μία ιπτάμενη μπάλα του τένις, συγκεντρωμένη όμως σε ένα μεμονωμένο σωματίδιο. Τα σωματίδια αυτά έχουν περίπου 20 φορές περισσότερη ενέργεια από τα πιο ενεργά σωματίδια που μπορούν να παραχθούν στον πιο ισχυρό επίγειο επιταχυντή, κάτι που μετατρέπει τις κοσμικές ακτίνες σε ένα φυσικό εργαστήριο πρώτης τάξης για τους επιστήμονες. Το ερώτημα που σχετίζεται με τις TeV ακτίνες γ αφορά στην προέλευσή τους. Για να αγγίξουν αυτές τις ενέργειες, θα πρέπει να επιταχύνονται από εξαιρετικά ισχυρά ηλεκτρομαγνητικά ή βαρυτικά πεδία, όπως οι μαύρες τρύπες, χωρίς όμως αυτό να είναι διαπιστωμένο. Η μέχρι τώρα χαρτογράφηση του ουρανού, χρησιμοποιώντας μόνο το ένα τρίτο των ανιχνευτών του HAWC, έχει ήδη εντοπίσει τρεις περιοχές (κόκκινο χρώμα) που εκπέμπουν μεγάλη ενέργεια.(Φωτογρ.) Όταν μία ακτίνα γ φθάσει στην ατμόσφαιρα της Γης, παράγει μέσω μιας σειράς συγκρούσεων εκατομμύρια άλλα σωματίδια, εκ των οποίων μόνο εκείνα με τη μεγαλύτερη ενέργεια καταφέρνουν να φτάσουν έως την επιφάνεια του πλανήτη μας, κάτι που αποτελεί και το βασικό επιχείρημα υπέρ της εγκατάστασης τέτοιων παρατηρητηρίων σε μεγάλα υψόμετρα. Αναλύοντας τη “βροχή” σωματιδίων, οι ερευνητές θα προσπαθήσουν να ανακατασκευάσουν τη συνολική εικόνα, εντοπίζοντας την πηγή των ακτίνων και λύνοντας το μυστήριο της επιτάχυνσής τους. Ένα από τα πλεονεκτήματα του HAWC σε σύγκριση με παλαιότερες προσπάθειες είναι η δυνατότητά του να ανιχνεύει σωματίδια από κάθε κατεύθυνση, ενώ η τοποθεσία εγκατάστασής του θα του επιτρέπει να λειτουργεί συνεχώς, ανεξαρτήτως καιρού. Θα είναι επίσης σχεδιασμένο να συνεργάζεται και με διαστημικά τηλεσκόπια όπως το Φέρμι, με αντίστοιχη ευαισθησία στις μετρήσεις, σε σωματίδια όμως 100 με 1000 φορές πιο ενεργά. Όταν ολοκληρωθεί, στο τέλος του έτους, θα είναι 10 με 15 φορές πιο ισχυρό από όλους τους ανιχνευτές ακτίνων γ που έχουν κατασκευαστεί μέχρι σήμερα, παρέχοντας στους επιστήμονες την ευκαιρία να διαλευκάνουν ένα από τα μεγάλα ερωτήματα της σύγχρονης επιστήμης, αλλά και να ελέγξουν για αντιδράσεις που αντιστοιχούν σε άγνωστες μέχρι στιγμές πτυχές της φυσικής, όπως αυτές στις οποίες συμμετέχουν σωματίδια σκοτεινής ύλης. http://physicsgg.me/2014/06/22/hawc-%ce%bd%ce%ad%ce%bf-%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%b1%cf%84%ce%b7%cf%81%ce%b7%cf%84%ce%ae%cf%81%ce%b9%ce%bf-%ce%b1%ce%ba%cf%84%ce%af%ce%bd%cf%89%ce%bd-%ce%b3/

Στον Τιτάνα το μέλλον της Γης; Το ερώτημα έθεσε ωμά το 1950 ο Ενρίκο Φέρμι: «Μα πού στο διάβολο είναι;» Εννοούσε βέβαια την εξωγήινη ζωή στο σύμπαν. Ερώτημα που στην αυγή του εικοστού πρώτου αιώνα παραμένει αναπάντητο, γι’ αυτό και βρίσκεται στο επίκεντρο της πρόσφατης μελέτης «Πέντε δισεκατομμύρια χρόνια μοναξιάς. Η αναζήτηση ζωής στα άστρα» (Five Billion Years of Solitude: The Search for Life Among the Stars, εκδ. Current-Penguin Group, 2013) του δημοσιογράφου ειδικευμένου σε επιστημονικά θέματα Λι Μπίλινγκς (Lee Billings). Η προσπάθεια πάντως συνεχίζεται. Το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας έχει στραφεί προς τους λεγόμενους εξωπλανήτες. Από το 1995 που ανακαλύφθηκε ο πρώτος, οι αστρονόμοι υπολογίζουν πως πρέπει να υπάρχουν κάπου 40 δισεκατομμύρια πλανήτες εκτός του ηλιακού μας συστήματος που ίσως να φιλοξενούν ζωή. Την ίδια στιγμή, οι διεθνείς επιστημονικοί οργανισμοί στρέφουν το ενδιαφέρον τους και προς τη «γειτονιά» μας: τον Τιτάνα, τον δορυφόρο του Κρόνου, και την Ευρώπη, που είναι δορυφόρος του Δία. Ο λόγος; Ο εντοπισμός ή έστω η ισχυρή πιθανότητα τεράστιων ωκεανών κάτω από συμπαγή στρώματα πάγου που καλύπτουν τις επιφάνειές τους. Ειδικά σε ό,τι αφορά τον Τιτάνα, η NASA προσανατολίζεται πολύ σοβαρά στην κατασκευή και αποστολή ρομποτικού υποβρυχίου που θα εξερευνήσει τους ωκεανούς μεθανίου που υπάρχουν εκεί. «Η μέση θερμοκρασία του Τιτάνα επιτρέπει στο μεθάνιο να υπάρχει σε υγρή, αέρια και στερεή μορφή, όπως το νερό στη Γη, και παρουσιάζει, σε αντιστοιχία με τον γήινο κύκλο του νερού, τον κύκλο του μεθανίου», μας λέει ο αστροφυσικός Μάνος Δανέζης. «Το 1997 η NASA, σε συνεργασία με την ευρωπαϊκή ESA και την ιταλική ASI, εκτόξευσε το διαστημικό σκάφος Κασίνι-Χόιχενς (Cassini-Huygens) το οποίο έφθασε στον Κρόνο το 2004. Διεθνής ομάδα επιστημόνων, μελετώντας τα δεδομένα του Cassini, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Τιτάνας έχει έναν γιγάντιο υπόγειο ωκεανό και δείχνει να είναι μεγαλύτερος από όσο όλοι οι ωκεανοί της Γης μαζί. Αναφερόμαστε βέβαια σε ωκεανούς που δεν περιέχουν νερό αλλά υδρογονάνθρακες». Πέρα από την πιθανότητα ύπαρξης μικροοργανισμών στους ωκεανούς αυτούς, ο Μ. Δανέζης θίγει και μία ακόμη παράμετρο: «Αυτός ο όγκος είναι σχεδόν 40 φορές μεγαλύτερος από όλα τα γνωστά αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Γη. Θα αποτελέσει λοιπόν ο Τιτάνας το μεγάλο κοίτασμα ενέργειας που θα σώσει ενεργειακά τη Γη; Βέβαια το μεγάλο ερώτημα που περιμένει λύση είναι πώς θα μεταφερθούν οι υδρογονάνθρακες αυτοί από τον Τιτάνα στη Γη για χρήση». Ο πιο μεγάλος ωκεανός του Τιτάνα βρίσκεται στο βόρειο ημισφαίριό του και φέρει την ονομασία «Κράκεν», προφανώς από το μυθικό, θηριώδες χταπόδι των βόρειων θαλασσών. Στην ταινία μυθοπλασίας «Europa Report» (2013), διεθνή ευρωπαϊκή παραγωγή σε σκηνοθεσία του Σεμπαστιάν Κορντέρο, ομάδα αστροναυτών αποστέλλεται στον δορυφόρο του Δία, Ευρώπη, για να εξερευνήσει το νερό που κρύβεται κάτω από τους πάγους της. Αυτό που θα βρει εκεί δεν είναι διόλου φιλικό: ένα είδος φωσφορίζοντος εξωγήινου Κράκεν που απειλεί τις ζωές των μελών του πληρώματος. Η πλοκή της ταινίας, ξετυλιγμένη μέσα από το καταγραμμένο ηλεκτρονικά ημερολόγιο των μελών της αποστολής, συνιστά ένα αριστοτεχνικό θρίλερ επιστημονικής φαντασίας, βασισμένο όμως (ώς ένα βαθμό…) σε επιστημονικά στοιχεία. Η πιθανότητα εξωγήινης μορφής ζωής, φιλικής ή εχθρικής, αποτελούσε πάντοτε πηγή έμπνευσης για τη λογοτεχνία και το σινεμά, εκφράζοντας σε διάφορες παραλλαγές το ερώτημα εάν είμαστε μόνοι στο σύμπαν (ο Αρθουρ Κλαρκ, παρά τις «Οδύσσειες του Διαστήματος» και τους «Επικυρίαρχους», αυτό πίστευε πάντως). Ο Μπίλινγκς, στη μελέτη του, ανατρέχει σε διάφορες προσωπικότητες των επιστημών που ασχολήθηκαν με το συγκεκριμένο ζήτημα, θίγοντας παράλληλα και άλλες πτυχές: την ανάπτυξη του τομέα της αστροβιολογίας, καθώς και την αρνητική διάθεση σε ό,τι αφορά την εξερεύνηση του Διαστήματος που παρατηρείται σε ορισμένους συντηρητικούς κύκλους, κυρίως μετά τους οικονομικά επιζήμιους πολέμους σε Ιράκ και Αφγανιστάν και τη γενικότερη οικονομική κρίση. Ειδικοί πάντως θεωρούν πως γύρω στο 2100 η δυνατότητα διαστρικών ταξιδιών για τον άνθρωπο θα είναι γεγονός, και, όπως υπογραμμίζει ο Μπίλινγκς, η αναζήτηση εξωγήινης μορφής ζωής δεν είναι ένα θέμα που αφορά μονάχα τους «σπασίκλες» των επιστημών ή τους εκκεντρικούς της επιστημονικής φαντασίας: η περιβαλλοντική κρίση και οι κίνδυνοι του γήινου οικοσυστήματος καθιστούν κάτι παραπάνω από αναγκαίο ο άνθρωπος να στραφεί άμεσα προς τα άστρα και τους άλλους γαλαξίες. Βίντεο. http://physicsgg.me/2014/06/22/%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bd-%cf%84%ce%b9%cf%84%ce%ac%ce%bd%ce%b1-%cf%84%ce%bf-%ce%bc%ce%ad%ce%bb%ce%bb%ce%bf%ce%bd-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b3%ce%b7%cf%82/ Μυστηριώδες «νησί» στον Τιτάνα όπως εμφανίστηκε, εξαφανίστηκε. Εκπληξη προκάλεσε στους αστρονόμους ένα μεγάλο μυστηριώδες «αντικείμενο», το οποίο ονόμασαν «μαγικό νησί» και το οποίο εμφανίστηκε από το πουθενά και εξίσου ξαφνικά εξαφανίστηκε, εντοπίστηκε στη δεύτερη μεγαλύτερα θάλασσα υδρογονανθράκων του Τιτάνα, του μεγαλύτερου δορυφόρου του Κρόνου και δεύτερου μεγαλύτερου στο ηλιακό μας σύστημα Οι επιστήμονες ξύνουν το κεφάλι τους με απορία για το τι μπορεί να είναι αυτό το πράγμα και ήδη έχουν κάποιες ιδέες, χωρίς όμως να έχουν καταλήξει σε κάποια οριστική εξήγηση. Η εν λόγω θάλασσα (Ligeia Mare) του Τιτάνα, που έχει έκταση εκτοντάδων χιλιομέτρων και βάθος περίπου 150 μέτρων, φαινόταν απολύτως ήρεμη, ώσπου αιφνιδίως το διαστημικό σκάφος «Κασίνι» της NASA, πέρυσι τον Ιούλιο, φωτογράφισε ένα φωτεινό χαρακτηριστικό, το οποίο όμως δεν φαινόταν πια στις εικόνες ραντάρ που «τράβηξε» μετά μερικές μέρες η διαστημοσυσκευή, η οποία εξερευνά το σύστημα του Κρόνου και των φεγγαριών του από το 2004. Όπως δήλωσε ο πλανητικός επιστήμων Τζέισον Χογκάρτνερ του Πανεπιστημίου Κορνέλ της Νέας Υόρκης, επικεφαλής της αμερικανο-γαλλικής επιστημονικής ομάδας που έκανε τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γεωεπιστημών «Nature Geoscience», σύμφωνα με το BBC, καθώς επίσης τις βρετανικές «Guardian» και «Independent», «αυτή η ανακάλυψη δείχνει ότι τα υγρά στο βόρειο ημισφαίριο του Τιτάνα δεν είναι απλώς στάσιμα και αμετάβλητα, αλλά μάλλον λαμβάνουν χώρα αλλαγές σε αυτά. Δεν ξέρουμε τι ακριβώς προκάλεσε την εμφάνιση αυτού του «μαγικού νησιού», όμως θα θέλαμε να το μελετήσουμε περισσότερο, αν και δεν πιστεύουμε ότι όντως πρόκειται για νησί». Ο Τιτάνας είναι το μόνο σώμα εκτός της Γης, όπου έχουν βρεθεί υγρά (αλλά όχι νερό) στην επιφάνειά του. Οι λίμνες και οι θάλασσές του αποτελούνται από κρύους υγρούς υδρογονάνθρακες (με θερμοκρασία έως μείον 180 βαθμούς Κελσίου), όπως αιθάνιο, μεθάνιο και προπάνιο. Εκτιμάται ότι ο δορυφόρος διαθετει εκατοντάδες φορές περισσότερα αποθέματα φυσικού αερίου και άλλων υδρογονανθράκων σε σχέση με τη Γη. Είναι, δε, ο μόνος δορυφόρος στο ηλιακό σύστημα με σύννεφα και με μια ατμόσφαιρα πυκνή και ομιχλώδη, ενώ η βαρύτητά του είναι τόσο μικρή, που ένας άνθρωπος θα μπορούσε εύκολα να πετάξει στον αέρα, αν είχε φτερά. Η επιφάνεια είναι γεμάτη από «αμμόλοφους» όπως της Γης, μόνο που η «άμμος» είναι στην πραγματικότητα υδρογονάνθρακες. Επιπλέον, ο Τιτάνας έχει ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο κλίμα, με δυνατούς ανέμους και βροχές υδρογονανθράκων. Όσον αφορά τις πιθανές εξηγήσεις για το 'μαγικό νησί', που είχε μήκος περίπου 20 χιλομέτρων και πλάτος δέκα, μπορεί να οφείλεται σε κύματα που προκλήθηκαν από δυνατούς περιοδικούς ανέμους, οι οποίοι μετά σταμάτησαν, ή σε μεγάλες φουσκάλες αερίων που αναδύθηκαν στην επιφάνεια από κάποιο ηφαίστειο στο βυθό ή σε στερεά υλικά που αρχικά επέπλεαν και μετά βυθίστηκαν ή σε παγόβουνο από μεθάνιο και αιθάνιο, που αποκόπηκε από την ακτή. Οι επιστήμονες πολύ θα ήθελαν να ρίξουν μια βάρκα ή ένα υποβρύχιο στα ασυνήθιστα «νερά» του Τιτάνα για να τα εξερευνήσουν. Η NASA κατά καιρούς εξετάζει την τολμηρή ιδέα, όμως το κόστος της αποστολής θα είναι πολύ μεγάλο, γι αυτό, προς το παρόν τουλάχιστον, έχει δώσει προτεραιότητα στην επιτόπια εξερεύνηση του κοντινότερου Αρη. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=64026638

Τοποθέτηση αστεροειδούς σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη. Η πορτοκαλί κουκκίδα της παραπάνω φωτογραφία μπορεί να μην γεμίζει το μάτι, ανοίγει όμως την όρεξη της NASA. Είναι ο αστεροειδή 2011MD, ένας από τους πιθανούς στόχους μιας φιλόδοξης αποστολής για τη σύλληψη ενός διαστημικού βράχου και τη μεταφορά του σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη. Η αποστολή ARM («Αποστολή Ανακατεύθυνσης Αστεροειδή») προγραμματίζεται να αναχωρήσει το 2019 και η NASA θα πρέπει να έχει επιλέξει τον κατάλληλο αστεροειδή περίπου έναν χρόνο νωρίτερα. Αν όλα πάνε καλά, αναφέρει η NASA, μια επανδρωμένη αποστολή θα αναχωρήσει τη δεκαετία του 2020 για να μελετήσει το αιχμάλωτο δείγμα γύρω από το φεγγάρι. Δεδομένου ότι οι αστεροειδείς πιστεύεται ότι είναι το υλικό που περίσσεψε από το σχηματισμό πλανητών, η αποστολή θα μπορούσε να προσφέρει νέα στοιχεία για τη γέννηση του Ηλιακού Συστήματος και της Γης. Εξίσου σημαντικό είναι όμως ότι η αποστολή θα αποτελέσει πεδίο δοκιμών για τις τεχνολογίες που θα απαιτηθούν σε μια επανδρωμένη αποστολή στον Άρη. Δύο είναι τα σενάρια που εξετάζει η αμερικανική διαστημική υπηρεσία για το ARM. Το πρώτο είναι να αιχμαλωτίσει έναν μικρό αστεροειδή στο Διάστημα, το δεύτερο είναι να συλλέξει έναν βράχο από την επιφάνεια ενός μεγαλύτερου αστεροειδή. Και στις δύο περιπτώσεις, ένα δείγμα διαμέτρου μέχρι δέκα μέτρων θα μεταφερθεί από ρομποτικό σκάφος σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη. Ο 2011MD, με διάμετρο γύρω στα έξι μέτρα, είναι ένα από τους τρεις υποψήφιους αστεροειδής που έχουν επιλεγεί μέχρι σήμερα για το πρώτο σενάριο. Προσπέρασε τη Γη το 2011 σε απόσταση μόλις 12.250 χιλιομέτρων (βρέθηκε δηλαδή σε πολύ μικρότερη απόσταση από το φεγγάρι), χωρίς όμως να μελετηθεί επαρκώς. Νέα στοιχεία για το διαστημικό βράχο δίνει τώρα το υπέρυθρο διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer της NASA, το οποίο χρειάστηκε 20 ώρες συνεχούς παρατήρησης για να δώσει την παραπάνω εικόνα. Σύμφωνα με τα ευρήματα, τα οποία δημοσιεύονται στο The Astrophysical Journal, ο 2011 MD έχει εντυπωσιακά μικρή πυκνότητα, περίπου ίση με την πυκνότητα του νερού -τα δύο τρίτα του όγκου του πρέπει να είναι άδειος χώρος. Η χαμηλή αυτή πυκνότητα οδηγεί τους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι ο 2011 MD είτε είναι ένας μεγάλος βράχος που περιβάλλεται από ένα σύννεφο σωματιδίων σε τροχιά, είτε ότι αποτελείται από ένα συνονθύλευμα μικρών βράχων που συγκρατούνται χαλαρά μεταξύ τους σαν ένα είδος σωρού από μπάζα. Και στις δύο περιπτώσεις, λέει η NASA, το σύνολο της μάζας του αστεροειδή, μερικές δεκάδες τόνοι, θα μπορούσε να συλληφθεί και να μεταφερθεί στη Σελήνη. Εκτός όμως από τον 2011 ΜD, η NASA έχει δύο ακόμα υποψήφιους στόχους για το σενάριο της σύλληψης ολόκληρου αστεροειδή. Ένας τέταρτος υποψήφιος, άγνωστης όμως μάζας, -ο 2008 HU4- θα περάσει αρκετά κοντά στη Γη το 2016 για να μελετηθεί με διαπλανητικό ραντάρ. Όσον αφορά το σενάριο συλλογής ενός βράχου από την επιφάνεια ενός μεγαλύτερου αστεροειδή, η λίστα των υποψήφιων περιλαμβάνει τον αστεροειδή Itokawa, τον οποίο επισκέφθηκε το ιαπωνικό Hayabusa το 2005, και τον αστεροειδή Bennu, τον οποίο θα φωτογραφήσει από κοντά το 2018 η αποστολή Osiris-Rex της NASA. Η προσπάθεια για τον εντοπισμό υποψήφιων στόχων για την αποστολή ARM εντάσσεται στο πλαίσιο του προγράμματος της NASA για τον εντοπισμό όλων των «Κοντινών στη Γη Αντικειμένων» (NEO) που θα μπορούσαν να απειλήσουν τον πλανήτη. Η NASA θα επιλέξει ανάμεσα στα δύο βασικά σενάρια της αποστολής ARM στα τέλη του 2014. http://physicsgg.me/2014/06/20/%cf%84%ce%bf%cf%80%ce%bf%ce%b8%ce%ad%cf%84%ce%b7%cf%83%ce%b7-%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf%ce%b5%ce%b9%ce%b4%ce%bf%cf%8d%cf%82-%cf%83%ce%b5-%cf%84%cf%81%ce%bf%cf%87%ce%b9%ce%ac-%ce%b3%cf%8d/

Η ελληνική συμμετοχή στο CERN: από την έρευνα στις εφαρμογές. Το CERN, το Ευρωπαϊκό Εργαστήριο για τη Φυσική των Στοιχειωδών Σωματιδίων, γιορτάζει φέτος τα 60 χρόνια από την ίδρυσή του. Η ίδρυσή του, το 1954, αποτέλεσε μια από τις πρώτες κοινές ευρωπαϊκές προσπάθειες που έδειξαν τον δρόμο της ειρηνικής συνεργασίας στη μεταπολεμική Ευρώπη. Δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς πως πρόκειται για ένα από τα πλέον φωτεινά παραδείγματα, καθώς σήμερα είναι το μεγαλύτερο κέντρο έρευνας στη φυσική στοιχειωδών σωματιδίων, συγκεντρώνοντας την προσοχή της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας. Περισσότεροι από 10.000 επιστήμονες, από περισσότερα από 800 πανεπιστήμια και 100 διαφορετικές εθνικότητες, συνεργάζονται προσπαθώντας να απαντήσουν σε ορισμένα από τα πλέον θεμελιώδη ερωτήματα της σύγχρονης επιστήμης. Από το 1954 Η Ελλάδα είναι ένα από τα 12 ιδρυτικά μέλη του οργανισμού. Στόχος της ίδρυσης του CERN ήταν να φέρει κοντά ερευνητές από όλη την Ευρώπη και να τους προσφέρει τα απαραίτητα μέσα για τη βασική έρευνα, ακολουθώντας το όραμα πρωτοπόρων όπως οι Raoul Dautry, Pierre Auger, Lew Kowarski, Edoardo Amaldi και Niels Bohr. Η ελληνική επιστημονική κοινότητα υπήρξε από τους βασικούς πρωτεργάτες αυτής της προσπάθειας. Τον Φεβρουάριο του 1952, η Ελλάδα συμμετείχε στο πρώτο συμβούλιο του οργανισμού υπό την αιγίδα της UNESCO, το οποίο οδήγησε τελικά στην ίδρυση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών, τον Σεπτέμβριο του 1954. Έργο του CERN είναι η διερεύνηση των πλέον θεμελιωδών ερωτημάτων για τη φύση. Η αρτιότερη έως σήμερα περιγραφή της ύλης και των δυνάμεων ονομάζεται Καθιερωμένο Πρότυπο. Ωστόσο, αν και για περισσότερα από 30 χρόνια το Καθιερωμένο Πρότυπο έχει περάσει με επιτυχία όλους τους πειραματικούς ελέγχους, έχει αποδειχθεί ότι δεν είναι πλήρες και θεωρείται σήμερα ως ένα σκαλοπάτι προς μια ολοκληρωμένη θεωρία, αφού αφήνει πολλά ερωτήματα αναπάντητα. Τι είναι ύλη; Από πού προέρχεται; Πώς και γιατί τα σωματίδια έχουν μάζα; Πώς συγκρατούνται για να σχηματίσουν τα άστρα, τους πλανήτες και τα ανθρώπινα όντα; Υπάρχει το σωματίδιο του Higgs, εξαιτίας του οποίου όλα τα σωματίδια αποκτούν μάζα; Οι τέσσερις δυνάμεις της φύσης είναι απλώς διαφορετικές εκφάνσεις της ίδιας δύναμης; Πράγματι δεν υπάρχει αντιύλη στο σύμπαν; Προκειμένου να απαντήσει σε αυτές τις ερωτήσεις, το CERN κατασκεύασε έναν νέο επιταχυντή σωματιδίων, τον Μεγάλο Αδρονικό Επιταχυντή (LHC), όπου δέσμες πρωτονίων με αντίθετη κατεύθυνση και με ενέργεια 7 TeV συγκρούονται σε τέσσερα σημεία, όπου βρίσκονται οι ανιχνευτές των 4 μεγάλων πειραμάτων του LHC. Οι επιταχυντές των σωματιδίων και οι ανιχνευτές ανήκουν στα μεγαλύτερα και περιπλοκότερα επιστημονικά όργανα στον κόσμο. Φτιαγμένα με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, αποτελούν μερικά από τα αξιολογότερα μνημεία της επιστήμης. Σήμερα, ελληνικές ομάδες συμμετέχουν στα πειράματα ATLAS και CMS, τα δύο πειράματα που ανακοίνωσαν την ανακάλυψη του σωματιδίου Higgs -η οποία τιμήθηκε με το βραβείο Νομπέλ Φυσικής του 2013-, καθώς και στο πείραμα ALICE, το οποίο μελετά μια πρωταρχική μορφή ύλης η οποία επικράτησε στο σύμπαν αμέσως μετά τη Μεγάλη Εκρηξη. Σημαντική είναι και η συμμετοχή των ελληνικών πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων στα υπόλοιπα πειράματα του CERN. Αξίζει να αναφερθούμε στο πείραμα CAST, που προσπαθεί να ανιχνεύσει υποψήφια σωματίδια σκοτεινής ύλης, στο nTOF, που ειδικεύεται στη μελέτη νετρονίων και σε μελέτες αστροσωματιδιακής φυσικής, καθώς και στο ISOLDE, σε πειράματα πυρηνικής φυσικής με σημαντικές εφαρμογές τόσο στην ιατρική όσο και στη διαχείριση ραδιενεργών αποβλήτων. Για την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών που καθιστούν εφικτή τη βασική έρευνα στα παραπάνω πεδία, εργάζονται στο CERN μηχανικοί διαφόρων ειδικοτήτων, προγραμματιστές, υπεύθυνοι δικτύων, ηλεκτρονικοί και πολλές ακόμη ειδικότητες. Ο συντονισμός τους είναι απαραίτητος, προκειμένου να αναπτυχθούν οι νέες τεχνολογίες στις οποίες στηρίζεται η έρευνα που πραγματοποιείται στο CERN. Θα πρέπει να θυμόμαστε πως το CERN συνεχώς αναπτύσσει νέες τεχνολογίες (υλικών, ψύξης, δικτύων κ.ά.) προκειμένου να ανταποκριθεί στις πρωτόγνωρες προκλήσεις που συναντάμε καθώς επεκτείνουμε τα όρια της ανθρώπινης γνώσης. Σε αυτό το πλαίσιο, θα πρέπει να αναφερθούμε στους Ελληνες τεχνικούς που εργάστηκαν για την παράδοση των συστημάτων των ανιχνευτών και του LHC σε λειτουργία, ενώ συμμετέχουν και στην αναβάθμιση όλων αυτών των συστημάτων στην παρούσα φάση – λίγο πριν ο LHC τεθεί και πάλι σε λειτουργία, φτάνοντας ενέργειες των 14 TeV. Τέλος, θα πρέπει να αναφερθούμε και σε όσους εμπλέκονται στη μελέτη μελλοντικών σχεδίων είτε για έναν γραμμικό επιταχυντή όπως το CLIC -στον οποίο έχουν επενδυθεί περισσότερα από 20 χρόνια έρευνας και ανάπτυξης νέων τεχνολογιών- είτε κυκλικών επιταχυντών όπως αυτοί που περιγράφονται στα πρόσφατα σχέδια για έναν κυκλικό επιταχυντή που θα φτάνει ενέργειες των 100 TeV και θα μπορούσε να αποτελέσει τον διάδοχο του LHC. Από τα παραπάνω γίνεται σαφές πως το CERN αποτελεί ταυτόχρονα ένα σημαντικό εκπαιδευτικό κέντρο που, τα τελευταία χρόνια, αποκτά ολοένα πιο διεθνή χαρακτήρα. Καλύπτοντας όλα τα στάδια εκπαίδευσης, το CERN οργανώνει κάθε χρόνο ένα από τα μεγαλύτερα θερινά σχολεία, με τη συμμετοχή περίπου 250 φοιτητών από όλο τον κόσμο. Στη διάρκεια του προγράμματος οι φοιτητές έχουν την ευκαιρία να κατανοήσουν σε βάθος τις έννοιες της φυσικής υψηλών ενεργειών και να εκπαιδευτούν στις τεχνολογίες αιχμής που αναπτύσσονται στο CERN. Τέλος, το CERN υποστηρίζει δεκάδες διδακτορικούς φοιτητές, ενώ μέσω του μεταδιδακτορικού προγράμματος (Fellowship) τους παρέχει τη δυνατότητα για περαιτέρω επιστημονική εξέλιξη και κατάρτιση. Με συνεχή και συστηματική παρουσία, οι ελληνικές ομάδες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της έρευνας και των σημαντικών ανακαλύψεων που έγιναν τα τελευταία χρόνια στο CERN. Η πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Καρόλου Παπούλια υπενθυμίζει τη σημασία της συμμετοχής της Ελλάδας στο CERN. Τα οφέλη αυτής της συμμετοχής μπορούν να εντοπιστούν σε τρεις άξονες: στην ισότιμη συμμετοχή της χώρας στη διεθνή ερευνητική και επιστημονική κοινότητα, στην εκπαίδευση δεκάδων νέων φοιτητών και ερευνητών και τη μετεκπαίδευση επιστημόνων και, τέλος, στη μεταφορά σημαντικής τεχνογνωσίας προς τα ελληνικά πανεπιστήμια και τη δυνατότητα ανάπτυξης καινοτόμων προϊόντων που μπορούν να έχουν θετικά αποτελέσματα για την ελληνική οικονομία. Φυσικά, θα μπορούσε να αναφερθεί κανείς, ακόμη, στις εφαρμογές της ανάπτυξης νέων τεχνολογιών: από το Διαδίκτυο και τις απεικονιστικές και θεραπευτικές μεθόδους για τον καρκίνο μέχρι την ανάπτυξη νέων υλικών και νέων εκπαιδευτικών εργαλείων, γίνεται σαφές πως οι εφαρμογές αυτές αλλάζουν την καθημερινότητά μας. Θα πρέπει ωστόσο να θυμόμαστε πως ένα από τα θεμελιώδη στοιχεία της βασικής έρευνας είναι η αβεβαιότητα του αποτελέσματος. Καθώς εξερευνούμε αχαρτογράφητα νερά και διευρύνουμε τις υπάρχουσες περιγραφές του κόσμου μας, δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι για το αποτέλεσμα. Αυτή η διάθεση όμως εξερεύνησης νέων πεδίων και οι καινούργιοι ορίζοντες που έχουν ανοίξει τα τελευταία χρόνια, χάρη και στη συμμετοχή της Ελλάδας, φαίνεται να αποτελούν τελικά το μεγαλύτερο όφελος. Ισως είναι αυτή η πίστη στη σπουδαιότητα της βασικής έρευνας και η αξία της επιστήμης ως κοινωνικού αγαθού που δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε, καθώς μπορεί να έχουν πολλαπλά οφέλη για τη χώρα μας. Η πρόσφατη διάκριση της ομάδας «Σύντροφοι του Οδυσσέα» από το Βαρβάκειο Πειραματικό Λύκειο Αθηνών στον διαγωνισμό Beam Line for Schools, που διοργάνωσε το CERN στο πλαίσιο του εορτασμού των 60 χρόνων, αποτελεί την καλύτερη επιβεβαίωση πως η Ελλάδα συμμετέχει δυναμικά σε αυτό το ταξίδι της γνώσης. (*) Ο δρ Γεώργιος Λ. Ευαγγελόπουλος είναι δικηγόρος – πολιτικός επιστήμων, επιστημονικός συνεργάτης της Προεδρίας της Δημοκρατίας. Ο Κ. Εμμανουήλ Τσεσμελής είναι καθηγητής, φυσικός, Γενική Διεύθυνση, CERN & Τμήμα Φυσικής, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Ο δρ Παναγιώτης Χαρίτος είναι φυσικός (πείραμα ALICE, CERN). http://physicsgg.me/2014/06/22/%ce%b7-%ce%b5%ce%bb%ce%bb%ce%b7%ce%bd%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%cf%83%cf%85%ce%bc%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%bf%cf%87%ce%ae-%cf%83%cf%84%ce%bf-cern-%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%ad%cf%81%ce%b5%cf%85/

Διάκριση Ελλήνων μαθητών στον Ευρωπαϊκό διαγωνισμό CanSat της ESA. Ο φετινός Ευρωπαϊκός διαγωνισμός Cansat ολοκληρώθηκε με επιτυχία στις 5 Ιουνίου, μετά από πέντε ημέρες έντονης δραστηριότητας. Φέτος στο συναρπαστικό διαγωνισμό που πραγματοποιήθηκε στο Andoslashya Rocket Range στη Νορβηγία, συμμετείχαν εννέα ομάδες μαθητών λυκείου από έξι κράτη μέλη της ESA μεταξύ των οποίων και δύο Ελληνικές συμμετοχές, καθώς και πέντε ομάδες που είχαν κερδίσει στους αντίστοιχους εθνικούς διαγωνισμούς. Για άλλη μια φορά, η ζήτηση για τις θέσεις στο διαγωνισμό ήταν πολύ μεγάλη, με πάνω από 50 προτάσεις που παραλήφθηκαν από ομάδες από 14 κράτη μέλη της ESA. Στις 31 Μαΐου και την 1η Ιουνίου, μαθητές από όλη την Ευρώπη συγκεντρώθηκαν στην Andoslashya, βόρεια του Αρκτικού Κύκλου. Μετά από μια νύχτα ξεκούρασης, τις ομάδες καλωσόρισε ο Arne Hjalmar Hansen, διευθυντής του Νορβηγικού Κέντρου Εκπαίδευσης σε θέματα σχετικά με το Διάστημα (Norwegian Centre for Space-related Education - NAROM). Αμέσως μετά έγινε η επίσημη έναρξη του διαγωνισμού από τον Henrik Aasheim, μέλος του Νορβηγικού Κοινοβουλίου. Στη συνέχεια οι μαθητές άρχισαν να παρουσιάζουν τις εργασίες τους ο ένας στον άλλον και σε εμπειρογνώμονες που θα έκριναν τον διαγωνισμό. Αυτό ακολουθήθηκε από μια ενημέρωση περί ασφάλειας καθώς και επιθεωρήσεις πριν την πτήση από εκπροσώπους της NAROM ώστε να εξασφαλιστεί ότι όλα ήταν έτοιμα για την εκτόξευση. Αργότερα μέσα στην ημέρα ακολούθησε μια επίσκεψη με πιο ανάλαφρη διάθεση στον προσομοιωτή του διαστημοπλοίου Aurora, όπου είχαν ανατεθεί στις ομάδες των μαθητών σχετικές διαστημικές αποστολές. Την ημέρα της εκτόξευσης, στις 3 Ιουνίου, οι ομάδες μεταφέρθηκαν στο Skarsteinsdalen, ένα πρώην στρατόπεδο, όπου οι CanSats επρόκειτο να εκτοξευθούν σε υψόμετρο περίπου 1 χλμ. από έναν μικρό πύραυλο Intruder. Το πρωί, πέντε πύραυλοι, με τον καθένα να μεταφέρει δύο Cansats, εκτινάχθηκαν στον αέρα. Δυστυχώς, ο ένας πύραυλος απελευθέρωσε τα ωφέλιμα φορτία Carmen Sylva και Ro-Sat αργότερα από το κανονικό, με αποτέλεσμα η διάρκεια της πτήσης τους να είναι μικρότερη από ό,τι για τους άλλους Cansats. Ενώ, δύο ομάδες έχασαν την επαφή με το ωφέλιμο φορτίο τους εξαιτίας ενός προβλήματος στην ισχύ. Μετά από κάποια καθυστέρηση που προκλήθηκε από στρατιωτικές ασκήσεις που διεξάγονταν στην περιοχή, οι υπόλοιποι πύραυλοι εκτοξεύθηκαν το απόγευμα με τους περισσότερους Cansats να ανακτηθούν μετά από την προσεδάφιση. Μετά την επιστροφή τους στην Andoslashya Rocket Range, οι ομάδες ανέλυσαν τα δεδομένα τους. Στις 4 Ιουνίου, οι μαθητές έδειξαν τις τελικές παρουσιάσεις τους μπροστά στην κριτική επιτροπή. Στη συνέχεια, και ενώ οι εμπειρογνώμονες συσκέπτονταν, απόλαυσαν λίγο ελεύθερο χρόνο που ολοκληρώθηκε με ένα δείπνο. Κατά την τελετή λήξης στις 5 Ιουνίου, το πρώτο βραβείο στην κατηγορία Αρχάριοι απονεμήθηκε στον Kattsat από τη Νορβηγία, το δεύτερο βραβείο στον Carmen Sylva 1 από τη Ρουμανία, και το τρίτο βραβείο στον Candroid από την Ιρλανδία. Για προχωρημένους ήταν ο Ro-Sat One από τη Ρουμανία, ο οποίος περιελάμβανε στον Cansat ένα όχημα προσεδάφισης. Το δεύτερο βραβείο έλαβε η ομάδα Αρίσταρχος από την Ελλάδα, ενώ η ομάδα Atmosteam από το Βέλγιο κατετάγη στην τρίτη θέση. Η αποστολή Αρίσταρχος εντοπίζει τον Ήλιο, κλειδώνει προς αυτόν και πραγματοποιεί διάφορα πειράματα. Στο παρακάτω βίντεο η ομάδα παρουσιάζει ευφάνταστα τον Cansat της Η ομάδα του Αρίσταρχου αποτελείται από τους μαθητές του 3ου Λυκείου Μυτιλήνης: Μανώλη Πρωτούλη, Αντώνη Μυρσινιά, Νέαρχο Προκοπίου, Παναγιώτη Κατζάνη, Μαριλένα Μπουγουλιά, Γιάννη Αϊβαλιωτέλλη, Μιχαέλλα Παπαχίου, Δημήτρη Σπαθάρη και Όθωνα Κοντό, και υπεύθυνο καθηγητή τον Γεώργιο Κοντέλλη. Δεν είναι η πρώτη φορά που το 3ο Λύκειο Μυτιλήνης συμμετέχει στο διαγωνισμό Cansat και μάλιστα με τέτοια επιτυχία. Είχαν προηγηθεί δύο ακόμα αποστολές το 2010 η Icaromenippus και το 2012 η Icaromenippus 3D, η οποία βραβεύθηκε τότε με το δεύτερο βραβείο (διαβάστε το σχετικό άρθρο στα αγγλικά). http://www.esa.int/Education/2012_CanSat_competition_completed Στο διαγωνισμό, στην κατηγορία Αρχάριοι, συμμετείχε ακόμη μια Ελληνική ομάδα. Οι μαθητές από το Λύκειο Βιαννού από την Κρήτη δημιούργησαν την αποστολή ViannoSat η οποία εξέταζε την ανάπτυξη ενός προσδεδεμένου δορυφόρου που στόχο έχει να μετρήσει το μαγνητικό πεδίο της Γης. Η συμμετοχή τους, απέσπασε έπαινο ως η μικρότερη ομάδα που έλαβε ποτέ μέρος στο διαγωνισμό και κατόρθωσε επιτυχημένη εκτόξευση και ολοκλήρωση αποστολής της. Για άλλη μια φορά, τα μέλη των ομάδων μίλησαν με επαίνους για τους διοργανωτές και την εκδήλωση. "Ήταν μια καταπληκτική εμπειρία, επειδή πήραμε τόσες πολλές αναμνήσεις από αυτή", δήλωσε ο Νέαρχος Νικόλαος Προκοπίου της Ελληνικής ομάδας. "Είδαμε το θεαματικό τοπίο, συναντήσαμε τόσους πολλούς ανθρώπους από διαφορετικές χώρες με τους οποίους θα μπορέσουμε να κρατήσουμε επαφή και, τέλος αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, αναπτύξαμε διάφορες δεξιότητες σε τομείς που δεν γνωρίζαμε καν πως υπήρχαν!" "Αυτή η εμπειρία μου έδειξε πραγματικά τι σημαίνει να είσαι Ευρωπαίος," είπε ο Τιμ Αργύριος Τσαγόπουλος, μέλος της ομάδας RED (Γερμανία). "Τόσες πολλές διαφορετικές ομάδες από όλη την Ευρώπη μοιράστηκαν μεταξύ τους τις εμπειρίες τους και ποτέ δεν ένιωσαν σαν ανταγωνιστές". Ένας CanSat είναι η προσομοίωση ενός πραγματικού δορυφόρου, κατασκευασμένος εντός του όγκου και του σχήματος ενός κουτιού αναψυκτικού. Η πρόκληση για τους μαθητές είναι να χωρέσουν όλα τα σημαντικά υποσυστήματα που υπάρχουν σε έναν δορυφόρο, όπως η ισχύς και οι επικοινωνίες, μέσα στο μικροσκοπικό κουτάκι. Μετά την απελευθέρωση από έναν πύραυλο ή ένα μπαλόνι, ο CanSat έχει να εκτελέσει μια επιστημονική / τεχνολογική αποστολή και να επιστρέψει με ασφάλεια στο έδαφος. Πολλά από τα κράτη μέλη της ESA διεξάγουν επίσης μαθητικούς διαγωνισμούς CanSat. Τα μέλη της ομάδας είναι μαθητές πλήρους φοίτησης (ηλικίας 16+) οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι σε κάποιο γυμνάσιο σε ένα κράτος μέλος της ESA. Οι ομάδες βοηθούνται από έναν καθηγητή ή δάσκαλο. Ο πρώτος ευρωπαϊκός διαγωνισμός CanSat πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του 2010. Από τότε, δεκάδες καθηγητές και εκατοντάδες μαθητές γυμνασίου από τα κράτη μέλη της ESA έχουν απολαύσει την πρόκληση της κατασκευής και της πτήσης των μίνι ωφέλιμων φορτίων τους. Ο διαγωνισμός διοργανώθηκε από το Γραφείο Εκπαίδευσης της ESA, σε συνεργασία με το Νορβηγικό Κέντρο Εκπαίδευσης σε θέματα σχετικά με το Διάστημα, NAROM και το Νορβηγικό Διαστημικό Κέντρο, NSC. Δείτε περισσότερες φωτογραφίες από το διαγωνισμό CanSat 2014 στην γκαλερί μας στο flickr, European CanSat Competition. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Dihakrise_Ellhenon_mathethon_ston_Eyropaikho_diagonismho_CanSat_tes_ESA Ο Swarm αποκαλύπτει τον μεταβαλλόμενο μαγνητισμό της Γης. Η πρώτη σειρά αποτελεσμάτων υψηλής ανάλυσης από τον σχηματισμό των τριών δορυφόρων Swarm της ESA αποκαλύπτει τις πιο πρόσφατες αλλαγές στο μαγνητικό πεδίο που προστατεύει τον πλανήτη μας. Έχοντας εκτοξευθεί το Νοέμβριο του 2013, ο Swarm παρέχει πρωτοφανείς γνώσεις σχετικά με τις πολύπλοκες λειτουργίες του μαγνητικού πεδίου της Γης, το οποίο μας προστατεύει από τον βομβαρδισμό της κοσμικής ακτινοβολίας και των φορτισμένων σωματιδίων. Οι μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι μηνών επιβεβαιώνουν τη γενική τάση εξασθένησης του πεδίου, με τις πιο δραματικές μειώσεις πάνω από το δυτικό ημισφαίριο. Ενώ σε άλλες περιοχές, όπως στον νότιο Ινδικό Ωκεανό, το μαγνητικό πεδίο έχει ενισχυθεί από τον Ιανουάριο. Οι τελευταίες μετρήσεις επιβεβαιώνουν επίσης την κίνηση του μαγνητικού Βορρά προς τη Σιβηρία. Οι αλλαγές αυτές βασίζονται στα μαγνητικά σήματα που προέρχονται από τον πυρήνα της Γης. Κατά τους προσεχείς μήνες, οι επιστήμονες θα αναλύσουν τα δεδομένα για να διαλευκάνουν τις μαγνητικές συνεισφορές από άλλες πηγές, δηλαδή από το μανδύα, το φλοιό, τους ωκεανούς,την ιονόσφαιρα και τη μαγνητόσφαιρα. Αυτό προσφέρει νέες γνώσεις για πολλές φυσικές διαδικασίες, από εκείνες που συμβαίνουν βαθιά μέσα στον πλανήτη μας μέχρι και τις διαστημικές καιρικές συνθήκες που προκαλούνται από την ηλιακή δραστηριότητα. Οι πληροφορίες αυτές θα βοηθήσουν με τη σειρά τους να κατανοήσουμε καλύτερα γιατί το μαγνητικό πεδίο εξασθενεί. Αυτά τα αρχικά αποτελέσματα αποδεικνύουν την εξαιρετική απόδοση του Swarm", δήλωσε ο Rune Floberghagen, Διευθυντής της Αποστολής Swarm της ESA. "Έχοντας πρωτοφανή ανάλυση, τα στοιχεία εμφανίζουν επίσης τη δυνατότητα του Swarm να χαρτογραφεί μικρής κλίμακας χαρακτηριστικά του μαγνητικού πεδίου." Τα πρώτα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν χθες, 19 Ιουνίου 2014, στο 'Third Swarm Science Meeting' στην Κοπεγχάγη, Δανία. Η Sofie Carsten Nielsen, Υπουργός Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και Επιστημών τς Δανίας, υπογράμμισε τη Δανική συμμετοχή στην αποστολή. Η αποστολή Swarm συνεχίζει την κληρονομιά του δορυφόρου Ørsted της Δανίας, η οποία εξακολουθεί να λειτουργεί, καθώς και της γερμανικής αποστολής Champ. Το βασικό όργανο του Swarm - το Μαγνητόμετρο Διανυσματικού Πεδίου - κατασκευάστηκε από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Δανίας. Το Εθνικό Διαστημικό Ινστιτούτο της Δανίας, DTU Space, έχει ηγετικό ρόλο - μαζί με 10 Ευρωπαϊκά και Καναδικά ερευνητικά ιδρύματα – στις εγκαταστάσεις του Swarm Satellite Constellation Application and Research, στο οποίο παράγονται προηγμένα μοντέλα που βασίζονται σε δεδομένα Swarm και περιγράφουν κάθε μία από τις διάφορες πηγές του μετρούμενου πεδίου. "Είμαι εξαιρετικά ευτυχής που βλέπω ότι υλοποιείται ο Swarm", δήλωσε ο Kristian Pedersen, Διευθυντής του DTU Space. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/O_Swarm_apokalhuptei_ton_metavallhomeno_magnetismho_tes_Ges

Τα ταξίδια στον Άρη «δεν είναι για εξωστρεφείς» Μπορεί να είναι η ψυχή των πάρτι, όμως τα εξωστρεφή άτομα θα ήταν ακατάλληλα για το μακρύ ταξίδι μέχρι τον Άρη, δείχνει η ανασκόπηση της διαθέσιμης βιβλιογραφίας. Στο κλειστό περιβάλλον ενός διαστημικού σκάφους, οι ανοιχτοί, κοινωνικοί άνθρωποι θα γίνονταν «ενοχλητικοί» και θα «εισέβαλλαν στην προσωπική ζωή των άλλων». Με την προοπτική να λανσάρει την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον Άρη κάποια στιγμή τη δεκαετία του 2030, η NASA χρηματοδότησε την Σουζάν Μπελ, ψυχολόγο του Πανεπιστημίου DePaul στο Σικάγο, να επανεξετάσει τις προηγούμενες μελέτες για το ψυχολογικό προφίλ του πληρώματος σε απομονωμένες αποστολές στην Ανταρκτική και προσομοιώσεις μιας αποστολής στον Άρη. Η μετα-ανάλυση κατέληξε σε ένα βασικό συμπέρασμα: επιλέξτε τις δυνατές αλλά σιωπηλές προσωπικότητες. Τα ευρήματα της μελέτης παρουσιάστηκαν σε συνέδριο της Ένωσης Ψυχολογικής Επιστήμης στο Σαν Φρανσίσκο, αναφέρει το περιοδικό The Atlantic. Η εξωστρέφεια και το αντίθετό της η εσωστρέφεια θεωρούνται βασικές παράμετροι της ανθρώπινης προσωπικότητας. Οι εξωστρεφείς τείνουν να είναι πιο κοινωνικοί, ομιλητικοί και δραστήριοι, αγαπούν τις νέες εμπειρίες και συχνά έχουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση. Η εξωστρέφεια είναι επιθυμητό χαρακτηριστικό σε πολλές καταστάσεις, για παράδειγμα σε θέσεις που απαιτούν οργανωτικότητα και συντονισμό. Σε κατάσταση πολύμηνου αποκλεισμού, όμως, οι εξωστρεφείς μπορεί να δίνουν την εντύπωση ότι απαιτούν την προσοχή των άλλων. Επιπλέον, «το επίπεδο της ζεστασιάς τους ίσως είναι ανεπιθύμητο σε περιορισμένους χώρους» λένε η Μπελ και οι συνεργάτες της. Όπως επισημαίνει το LiveScience.com, σε μια μελέτη που προσομοίωνε τη διαβίωση σε διαστημικό σκάφος, το εξωστρεφές μέλος της ομάδας εξοστρακίστηκε από δύο άλλα μέλη που ήταν πιο συγκρατημένα. «Θεωρούσαν ότι ήταν αγενής, έλεγε ό,τι σκεφτόταν και μιλούσε πολύ» λέει η Μπελ. Όπως σημείωσε η ερευνήτρια, τα ευρήματα πιθανώς ισχύουν και για άλλες περιπτώσεις όπως οι αθλητικές ομάδες, ο στρατός, οι ομάδες εργατών στην πετρελαϊκή βιομηχανία και οι επιστημονικές αποστολές σε απομονωμένες περιοχές όπως η Ανταρκτική. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231328376

BICEP2: Η μεγαλύτερη κοσμολογική ανακάλυψη αμφισβητείται. Έγινε τελικά η επίσημη δημοσίευση των αποτελεσμάτων του πειράματος BICEP2 στο Physical Review Letters, η οποία όμως περιέχει κάποιες σημαντικές αναθεωρήσεις σε σχέση με το preprint που είχε δοθεί στη δημοσιότητα πριν από τρεις μήνες. Kαι φαίνεται πως η ομάδα BICEP2 κάνει ένα βήμα πίσω σχετικά με την βεβαιότητα της αρχικής ανακοίνωσης. Σύμφωνα με την προδημοσίευση ανιχνεύθηκαν έμμεσα οι ρυτιδώσεις που προκάλεσε στο χωρόχρονο η πληθωριστική διαστολή του σύμπαντος. Τα αποτυπώματα αυτών των αρχέγονων βαρυτικών κυμάτων που αποκαλούνται τρόποι (modes) Β βρέθηκαν στην πόλωση της μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου. Η αρχική δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων, που έγινε ίσως με τηλεοπτικό τρόπο, προκάλεσε ενθουσιασμό στους φυσικούς που ασχολούνται με την κοσμολογία – και όχι μόνο, δεδομένου ότι για πρώτη φορά υπήρχαν πειραματικά δεδομένα που έδειχναν τι συνέβαινε στο σύμπαν τη χρονική στιγμή 10-36 δευτερόλεπτα μετά την Μεγάλη Έκρηξη. Πριν από ένα μήνα τα αποτελέσματα αυτά αμφισβητήθηκαν από κάποιες φήμες που ήθελαν να υπάρχουν παραλείψεις στην ανάλυση των δεδομένων, ακυρώνοντας ουσιαστικά την αρχική εντύπωση ότι η προέλευση του σήματος είχε κοσμολογική προέλευση. («Is BICEP wrong?» resonaances). Οι φήμες είχαν κάποια δόση αλήθειας και αυτό φαίνεται αμέσως αν συγκρίνει κανείς την περίληψη της προδημοσίεσης http://arxiv.org/abs/1403.3985 με την χθεσινή δημοσίευση στο Physical Review Letters, http://journals.aps.org/prl/abstract/10.1103/PhysRevLett.112.241101 Οι αρχικές υπεραισιόδοξες εκτιμήσεις, ότι μια από τις μεγαλύτερες επιστημονικές ανακαλύψεις είναι γεγονός, μάλλον έχουν υποχωρήσει, γεγονός που αποτυπώνεται για παράδειγμα στα επόμενα σχετικά άρθρα: 1. Peering Back to the Beginning of Time, Lawrence M. Krauss http://physics.aps.org/articles/v7/64 2. Big Bang breakthrough team back-pedals on major result, Dennis Overbye http://www.newscientist.com/article/dn25762-big-bang-breakthrough-team-backpedals-on-major-result.html#.U6NQ4W3y7aV 3. Astronomers Hedge on Big Bang Detection Claim, newscientist http://www.newscientist.com/article/dn25762-big-bang-breakthrough-team-backpedals-on-major-result.html#.U6NQ4W3y7aV http://physicsgg.me/2014/06/20/bicep2-%ce%b7-%ce%bc%ce%b5%ce%b3%ce%b1%ce%bb%cf%8d%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%b7-%ce%ba%ce%bf%cf%83%ce%bc%ce%bf%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%ac%ce%bb%cf%85%cf%88%ce%b7/

Κόκκινη βροχή με εξωγήινη προέλευση στην Ινδια. Ινδοί επιστήμονες θεωρούν πως ανακάλυψαν κύτταρα από το διάστημα, που μπορεί να αντιπροσωπεύουν εξωγήινη ζωή. Οι ακαδημαϊκοί από την Κεράλα, ανέλυσαν δείγματα που προέρχονται από την ασυνήθιστη βροχή που έπεσε στη νότια Ινδία, μετά από το πέρασμα ενός κομήτη από τη Γη το 2001. Ανακάλυψαν ότι η κόκκινη βροχή που είχε πέσει τότε, αποτελούνταν από κόκκινα κύτταρα με διαστημική προέλευση, τα οποία δεν περιείχαν DNA, αλλά είχαν όψη που έμοιαζε με αυτή των μονοκύτταρων οργανισμών. Υποστηρίζουν πως τα κύτταρα αυτά είναι πιθανό να έχουν εξωγήινη προέλευση και πως μπορούν ακόμα να υποδηλώνουν την ύπαρξη μιας εναλλακτικής μορφής ζωής. Οι άνθρωποι που ζουν στην Κεράλα της Ινδίας, ανησύχησαν όταν άρχισε η βροχή, που έμοιαζε σχεδόν σαν αίμα και η οποία ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2001, λίγο μετά από τη βοή ενός κομήτη που πέρασε πάνω από τον τοπικό ουρανό. Τουλάχιστον 50.000 κιλά κόκκινης σκόνης έπεσε αμέσως μετά στη γη, σε διάστημα 6 εβδομάδων. Δείγματα από τα κύτταρα συλλέχθηκαν από τον δόκτορα Godfrey Louis και τον βοηθό του A Santhosh Kumar του πανεπιστημίου Mahatma Gandhi, η έρευνα των οποίων δημοσιεύτηκε στην τελευταία έκδοση του περιοδικού Astrophysics and Space Science. Οι επιστήμονες απέρριψαν θεωρίες που ήθελαν τη βροχή να προέρχεται από σκόνη ή μύκητες που υπήρχαν σε μεγάλη ποσότητα στην ατμόσφαιρα. Επισημαίνουν επίσης ότι τα κύτταρα – τα οποία στο μικροσκόπιο μοιάζουν με ομοιόμορφες χάντρες κόκκινου χρώματος – δεν παρουσιάζουν δείγματα αποσύνθεσης, παρόλο που έχουν αποθηκευτεί εδώ και 4 χρόνια. Ο δόκτωρ Louis είπε: «Τα κύτταρα έχουν παράξενες ιδιότητες. Τα σωματίδια που προκάλεσαν το κόκκινο χρώμα στη βροχή είναι αυτά τα κύτταρα και δεν είναι ούτε σκόνη από την έρημο, ούτε ηφαιστειακή τέφρα. Όλο αυτό υποδηλώνει την πιθανότητα εξωγήινης προέλευσης». Ο Godfrey Louis πρόσθεσε, πως δεν τον απογοήτευσε η έλλειψη DNA στα κύτταρα αυτά, που μπορεί να δείχνουν πως υπάρχει ζωή σε άλλους πλανήτες. «Εάν θεωρήσουμε πως τα κύτταρα αυτά έχουν εξωγήινη προέλευση, δεν είναι ανάγκη να περιμένουμε την ύπαρξη DNA ως απαραίτητη προϋπόθεση. Πρέπει να δεχτούμε την πιθανότητα ύπαρξης μορφών ζωής, που δεν έχουν DNA. Αυτά τα κύτταρα μπορεί να είναι ένα είδος εναλλακτικής μορφής ζωής, με βιοχημεία διαφορετική από αυτή της συμβατικής βιολογίας». Ένα δείγμα από τα κύτταρα, πρόκειται να αποσταλεί στο πανεπιστήμιο του Cardiff για περαιτέρω εξέταση. Ο καθηγητής Chandra Wickramasinghe, ειδικός στην αστροβιολογία στο πανεπιστήμιο του Cardiff, υποσχέθηκε να φροντίσει ώστε να γίνουν περισσότερα χημικά τεστ, καθώς και DNA τεστ, προσθέτοντας ότι θα μπορούσαν να είναι μικροοργανισμοί, ικανοί να επιβιώσουν στα απώτερα άκρα του διαστήματος. «Υπάρχει μια σημαντική θεωρία, που υποστηρίζει πως η ζωή στη γη προήλθε στην πραγματικότητα, από την άφιξη ενός κομήτη που έφερε βιολογικό υλικό από κάπου αλλού. Έτσι δεν είναι καθόλου απίθανο, βιολογικό υλικό εξωγήινης προέλευσης, να ήρθε και σήμερα μέσω ενός κομήτη στη γη» είπε. Ωστόσο, ο καθηγητής Alan Fitzsimmons, ειδικός στην αστροφυσική και στην επιστήμη των πλανητών στο Queen’s University του Belfast, είπε ότι ακόμα και η ύπαρξη του κομήτη είναι αμφίβολη, οπότε οι σχετικές αναφορές «ακούγονται τελείως απίθανες». «Θα ήταν μία φανταστική ανακάλυψη εάν ήταν αληθινή και θα μπορούσε να μας πει μια για πάντα, εάν υπάρχει εξωγήινη ζωή. Αλλά οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως η βροχή προήλθε από έναν κομήτη, τη στιγμή που κανένας κομήτης δεν είχε παρατηρηθεί». Βίντεο. http://www.sciencechannel.com/tv-shows/the-unexplained-files/the-unexplained-files-videos/blood-red-rain.htm http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%BA%CF%8C%CE%BA%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%B7-%CE%B2%CF%81%CE%BF%CF%87%CE%AE-%CE%BC%CE%B5-%CE%B5%CE%BE%CF%89%CE%B3%CE%AE%CE%B9%CE%BD%CE%B7-%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%AD%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%AD%CE%B2%CE%B5%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B9%CE%BD%CE%B4%CE%AF%CE%B1-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF

Σημαντική παρουσία Ελληνικών εταιρειών υψηλής τεχνολογίας στις Industry Space Days 2014. Οι Ημέρες της Βιομηχανίας Διαστήματος (Industry Space Days - ISDs) διοργανώνονται από την ESA με στόχο τη συγκέντρωση των κυριότερων Ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στον τομέα του διαστήματος. Ο κύριος σκοπός είναι η αύξηση της συμμετοχής των Μικρομεσαίων εταιρειών (ΜμΕ) στις διαστημικές δραστηριότητες και η προώθηση της αμοιβαίας ανταλλαγής γόνιμων πληροφοριών που θα οδηγήσουν σε συνεργασίες μεταξύ των διαφόρων φορέων σε ολόκληρο το διαστημικό τομέα. Για το σκοπό αυτό και για τη διευκόλυνση της δικτύωσης και της δημιουργίας νέων επιχειρηματικών επαφών οι ενέργειες περιλαμβάνουν: προκαθορισμένες συναντήσεις εκπροσώπων από κάθε εταιρεία, έκθεση η οποία εστίασε στις καινοτομίες και την τεχνογνωσία των επιλεγμένων ΜμΕ, ενημέρωση για τις επιχειρηματικές ευκαιρίες για συνεργασίες με μεγάλους ομίλους και οργανισμούς καθώς και παρουσιάσεις για τις προοπτικές και τις τάσεις της αγοράς του διαστήματος. Οι 5ες ISDs διοργανώθηκαν από τις 3 έως 4 Ιουνίου 2014 στο ESTEC, European Space Research and Technology Centre της ESA στο Νόρντβαϊκ, Ολλανδία. Τριάντα χώρες εκπροσωπήθηκαν από συνολικά 869 συμμετέχοντες, ενώ πραγματοποιήθηκαν συνολικά πάνω από 8,000 BtoB επιχειρηματικές συναντήσεις. Σημαντική ήταν παρουσία της Ελληνικής διαστημικής βιομηχανίας με 14 συμμετέχουσες Ελληνικές ΜμΕς, ονομαστικά: Planetek, Inasco, Prisma, ISI, Terraspatium, ESS, Teletel, Space Hellas, Adamant, Irida Labs, Space Asics, Aratos, Dedalos, Logikon Labs, καθώς και εκπρόσωπους της ΕΒΙΔΙΤΕ και του si-cluster. Επιπλέον, εκπρόσωποι ελληνικών εταιρειών και ο εκπρόσωπος της ΓΓΕΤ συναντήθηκαν σε μια κλειστή διάσκεψη με εκπροσώπους της ESA με στόχο τη βελτίωση της διασύνδεσης της ελληνικής διαστημικής βιομηχανίας με τα στελέχη της ESA. Τα μέλη της ESA παρουσίασαν αναλυτικά τις πρωτοβουλίες του Οργανισμού και τα σχετικά τεχνολογικά προγράμματα TRP http://www.esa.int/Our_Activities/Technology/About_the_Basic_Technology_Research_Programme_TRP και GSTP, http://www.esa.int/Our_Activities/Technology/About_the_General_Support_Technology_Programme_GSTP που απευθύνονται στις εταιρείες για να παρέχουν καινοτόμες λύσεις. Σκοπός του διαλόγου μεταξύ του Οργανισμού και των Ελληνικών εταιρειών ήταν να προσδιοριστούν δράσεις οι οποίες να ανταποκρίνονται στις δυνατότητες των Ελληνικών εταιρειών ώστε να βρεθούν και οι κατάλληλοι δυνητικοί συνεταίροι. "Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος για την έως τώρα συνεργασία καθώς και για την ανταπόκρισή του στο αίτημα της Ελλάδας για τη διοργάνωση τέτοιων εκδηλώσεων. Τέτοιες εκδηλώσεις μπορούν να αναδείξουν τις αναμφισβήτητες δυνατότητες των Ελληνικών εταιρειών υψηλής τεχνολογίας και προσβλέπουμε στις επόμενες αντίστοιχες δράσεις", είπε ο Βασίλης Καλερίδης, εκπρόσωπος της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας της Ελλάδας. Σημαντική δράση στα πλαίσια των Ημερών της Διαστημικής Βιομηχανίας ήταν και οι προγραμματισμένες συναντήσεις των Ελλήνων εκπροσώπων με τεχνικά στελέχη της ESA. Στις συναντήσεις αυτές κάθε εταιρεία παρουσίασε την τεχνολογία και την τεχνογνωσία της στο τομέα του Διαστήματος. Ακόμα κάθε εταιρεία είχε τη δυνατότητα να συζητήσει με το τεχνικό στέλεχος και να λάβει συμβουλές για την επέκταση των δραστηριοτήτων της στον διαστημικό κλάδο. Παράλληλα, τα τεχνικά στελέχη της ESA, έχοντας μια πιο λεπτομερή εικόνα των τεχνολογιών που αναπτύσσονται από τις Ελληνικές εταιρείες, θα μπορέσουν ευκολότερα να αναγνωρίσουν ευκαιρίες για συνεργασία σε επικείμενες αποστολές της ESA και έτσι να ενισχυθούν οι συνεργασίες των Ελληνικών εταιρειών με τους Κύριους Ανάδοχους (Prime Contractors) των έργων της ESA αλλά και με τον ίδιο τον Οργανισμό. Τα οφέλη που προκύπτουν από την εκδήλωση ISD. Έναν αποτελεσματικό τρόπο για τη δημιουργία νέων επαφών : Η εκδήλωση ISD έδωσε την ευκαιρία στις εταιρείες να προ – κανονίσουν και να έχουν έναν σημαντικό αριθμό συναντήσεων με πιθανούς συνεργάτες, τους οποίους σε διαφορετική περίπτωση θα ήταν δύσκολο να γνωρίσουν. Η διαδικασία αυτή έδωσε την ευκαιρία στις ελληνικές ΜμΕ να παρουσιάσουν τα προϊόντα τους και τους διαφορετικούς τομείς εξειδίκευσής και εμπειρίας τους, με βασικό σκοπό τη θέσπιση νέων εταιρικών σχέσεων. Ένα αποτελεσματικό εργαλείο επικοινωνίας και εξοικονόμησης χρόνου: Οι ευκαιρίες που αναδύονται μέσω των συναντήσεων στις ISDs σημαίνουν ότι μια ΜμΕ έχει τη δυνατότητα να εξερευνήσει και εν δυνάμει να ξεκινήσει πολύτιμες συνεργασίες και να αποκτήσει νέες γνώσεις από πηγές που συχνά δεν είναι ορατές από τη θέση των ΜμΕ στην αλυσίδα αξιών. Μια ευκαιρία να εκθέσουν την τεχνογνωσία και τα προϊόντα τους: Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, έλαβε χώρα μια έκθεση τεχνολογίας, όπου οι ΜμΕ που το επιθυμούσαν παρουσίασαν τα προϊόντα τους, τις καινοτομίες και την τεχνογνωσία τους. Αυτό παρήχε μια επιπλέον ευκαιρία για άτυπες ad-hoc συναντήσεις με άλλους επαγγελματίες δίνοντας τη δυνατότητα να οδηγήσουν σε νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Semantikhe_paroyshia_Ellenikhon_etaireihon_ypselhes_technologhias_stis_Industry_Space_Days_2014

Νέα μέθοδος ανίχνευσης μεθανίου σε εξωπλανήτες. Ερευνητές του πανεπιστημίου UCL της Αγγλίας ανέπτυξαν ένα νέο μοντέλο το οποίο θα δώσει τη δυνατότητα στους επιστήμονες να εντοπίσουν ζωή σε πλανήτες εκτός του Ηλιακού μας Συστήματος με τη μεγαλύτερη ακρίβεια που έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα. To μοντέλο βασίζεται στην ανίχνευση μεθανίου, του απλούστερου οργανικού μορίου του οποίου η παρουσία σε κάποιο περιβάλλον αποτελεί πιθανό σημάδι για την ύπαρξη ζωής. ["Spectrum of hot methane in astronomical objects using a comprehensive computed line list", Yurchenko et al] http://www.pnas.org/content/early/2014/06/11/1324219111.abstract Για τη μελέτη της σύνθεσης των μακρινών πλανητών, οι ερευνητές αναλύουν τις ατμόσφαιρές τους, οι οποίες απορροφούν το φως από το κοντινό τους άστρο και το επανεκπέμπουν έχοντας όμως αφήσει την υπογραφή των χημικών τους στοιχείων στο φάσμα της ακτινοβολίας. H νέα συνεισφορά των επιστημόνων έγκειται στο γεγονός πως επέκτειναν το φάσμα των ερευνών για ίχνη μεθανίου ώστε να περιλαμβάνει και θερμότερες περιοχές, έως τη θερμοκρασία των 1220ο C, κάτι που μέχρι σήμερα δεν ήταν δυνατό. «Οι υπάρχουσες έρευνες για το μεθάνιο είναι ατελείς και οδηγούν σε σοβαρή υποεκτίμηση των επιπέδων μεθανίου στους πλανήτες», εξηγεί ο Τζόναθαν Τένισον, καθηγητής φυσικής στο UCL. «Περιμένουμε πως το μοντέλο μας θα έχει μεγάλο αντίκτυπο σε μελλοντικές μελέτες πλανητών και ψυχρών αστέρων εκτός Ηλιακού Συστήματος και ίσως βοηθήσει τους επιστήμονες να ανιχνεύσουν σημάδια εξωγήινης ζωής», κατέληξε. Η εξέλιξη του μοντέλου ήταν δυνατή χάρη στη χρήση υπερυπολογιστών οι οποίοι ήταν σε θέση να επεξεργαστούν δισεκατομμύρια γραμμές κώδικα και δεδομένων. Οι υπολογισμοί μάλιστα χρειάστηκαν το αντίστοιχο 3 εκατομμυρίων ωρών χρήσης της μονάδας επεξεργασίας CPU, κάτι που μεταφράζεται σε 3 αιώνες υπολογισμών ενός συμβατικού υπολογιστή. Τα όρια του φάσματος περιορίστηκαν στους 1220ο C εξαιτίας των περιορισμών της υπάρχουσας υπολογιστικής μνήμης και έτσι στο μέλλον θεωρείται βέβαιο πως το μοντέλο θα επεκταθεί ώστε να περιλαμβάνει ακόμη μεγαλύτερες θερμοκρασίες. Το νέο μοντέλο δοκιμάστηκε με επιτυχία στις περιπτώσεις των καφέ νάνων, όπου έδωσε τις σωστές τιμές για την απορρόφηση του φωτός από το μεθάνιο και πλέον οι ερευνητές σκοπεύουν να το δοκιμάσουν σε άλλα ουράνια αντικείμενα με σκοπό να βρουν ίχνη ζωής. http://physicsgg.me/2014/06/18/%ce%bd%ce%ad%ce%b1-%ce%bc%ce%ad%ce%b8%ce%bf%ce%b4%ce%bf%cf%82-%ce%b1%ce%bd%ce%af%cf%87%ce%bd%ce%b5%cf%85%cf%83%ce%b7%cf%82-%ce%bc%ce%b5%ce%b8%ce%b1%ce%bd%ce%af%ce%bf%cf%85-%cf%83%ce%b5-%ce%b5%ce%be/