Δροσος Γεωργιος

Οι μαγνητικοί πόλοι της Γης μπορεί να αναστραφούν σε μόλις 100 χρόνια. Η πιο πρόσφατη αναστροφή του γήινου μαγνητικού πεδίου έγινε πριν από 785.000 χρόνια και δεν χρειάστηκε περισσότερο από 1 αιώνα για να ολοκληρωθεί, ανακάλυψαν επιστήμονες από την Ιταλία, τη Γαλλία και τις ΗΠΑ. Η ανακάλυψη προήλθε από την ανάλυση ιζημάτων από την περιοχή Σουλμόνα στην Ιταλία, η οποία εκείνη την εποχή ήταν λίμνη, και περιγράφεται σε άρθρο των επιστημόνων που θα δημοσιευτεί τον επόμενο μήνα στο περιοδικό Geophysical Journal International και έχει ήδη αναρτηθεί. Το γήινο μαγνητικό πεδίο, το οποίο μοιάζει με αυτό ενός τεράστιου ραβδόμορφου μαγνήτη, δημιουργείται από το λιωμένο σίδηρο που βρίσκεται στον εξωτερικό πυρήνα της Γης και το οποίο δημιουργεί ρεύματα, λόγω της περιστροφής του πλανήτη. Παρόλο που παραμένει σταθερό για χιλιάδες ή και εκατομμύρια χρόνια, για λόγους που ακόμη δεν είναι απολύτως κατανοητοί, έχει αλλάξει διεύθυνση αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της «ιστορίας» της Γης. Μέχρι σήμερα, ωστόσο, δεν είχαν υπάρξει ποτέ αποδείξεις πως η αναστροφή του θα μπορούσε να γίνει σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Οι αποδείξεις προήλθαν από «αρχαία» ιζήματα στο υπέδαφος της περιοχής Σαλμόνα, τα οποία εναλλάσσονται με στρώματα στάχτης που σχηματίστηκαν από τις εκρήξεις των γειτονικών ηφαιστείων. Με δεδομένο πως τα ιζήματα έχουν «αποκρυσταλλώσει» τη διεύθυνση που είχε το μαγνητικό πεδίο την εποχή που δημιουργήθηκαν, Ιταλοί ερευνητές από το Εθνικό Ινστιτούτο Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας κατέγραψαν την πολικότητά του. Παράλληλα, χρησιμοποιώντας μια μέθοδο ραδιοχρονολόγησης, επιστήμονες από το Κέντρο Γεωχρονολογίας του πανεπιστημίου του Μπέρκλεϊ υπολόγισαν την ηλικία των στρωμάτων στάχτης που βρίσκονται ακριβώς πάνω και κάτω από τα ιζήματα τα οποία αποτυπώνουν την πιο πρόσφατη αναστροφή του μαγνητικού πεδίου. Οι υπολογισμοί αυτοί, οι οποίοι επαληθεύτηκαν από ανεξάρτητες μετρήσεις ειδικών στο Εργαστήριο Περιβαλλοντικών και Κλιματικών Επιστημών στο Ζιφ-σιρ-Υβέτ στη Γαλλία, έδειξαν πως οι μαγνητικοί πόλοι του πλανήτη μας αναστράφηκαν πριν από 785.000 χρόνια – συγκεκριμενοποιώντας έτσι ακόμη περισσότερο τις εκτιμήσεις που υπήρχαν μέχρι σήμερα και οι οποίες τοποθετούσαν την αναστροφή κάπου ανάμεσα στα 795.000 και 770.000 από σήμερα. Ακόμη πιο σημαντικό είναι όμως ότι η διάρκεια του φαινομένου ήταν εξαιρετικά μικρή, καθώς χρειάστηκε λιγότερο από 100 χρόνια για να συμβεί. «Η ταχύτητα είναι πραγματικά εντυπωσιακή», αναφέρει στο σάιτ του πανεπιστημίου του Μπέρκλεϊ η Κόρντεϊ Σπέιν, φοιτήτρια στο Κέντρο Γεωχρονολογίας που συνυπογράφει το άρθρο στο Geophysical Journal International. «Πρόκειται για μία από τις καλύτερες μέχρι σήμερα καταγραφές σχετικά με το τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια μιας αναστροφής και πόσο γρήγορα θα μπορούσε να ολοκληρωθεί», προσθέτει. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η καταγραφή θα βοηθήσει να κατανοηθούν καλύτερα οι μηχανισμοί στους οποίους οφείλεται η αλλαγή διεύθυνσης του μαγνητικού πεδίου. Πάντως, όσο αυτοί οι μηχανισμοί παραμένουν αδιευκρίνιστοι, οι ίδιοι δεν μπορούν να αποκλείσουν αλλά και ούτε να προδικάσουν αν η επόμενη αναστροφή του γήινου μαγνητικού πεδίου θα γίνει εξίσου απότομα. http://www.naftemporiki.gr/story/868045/oi-magnitikoi-poloi-tis-gis-mporei-na-anastrafoun-se-molis-100-xronia

Υπόγειος ωκεανός μπορεί να κρύβεται στο «Αστρο του Θανάτου» στον Κρόνο. Eνα από τα μικρότερα φεγγάρια του Κρόνου, ο Μιμάς, που έχει βαφτιστεί και «Aστρο του Θανάτου» λόγω της ομοιότητάς του με τον ομώνυμο διαστημικό σταθμό στον κινηματογραφικό «Πόλεμο των Αστρων», είναι πιθανό να φιλοξενεί έναν τεράστιο υπόγειο ωκεανό στο εσωτερικό του, κάτω από την παγωμένη και γεμάτη κρατήρες επιφάνειά του. Αν αυτό όντως συμβαίνει, τότε ο Μιμάς έρχεται να προστεθεί σε εκείνα τα ουράνια σώματα στο ηλιακό μας σύστημα, όπως οι δορυφόροι Ευρώπη και Εγκέλαδος, που μπορεί να φιλοξενούν κάποια μορφή ζωής. Άλλοι πάντως επιστήμονες εμφανίστηκαν επιφυλακτικοί και αναρωτήθηκαν πώς είναι δυνατό να υπάρχει ένας μεγάλος ωκεανός σε ένα τόσο μικρό δορυφόρο. O διαμέτρου 400 χιλιομέτρων Μιμάς είναι περίεργος επειδή εμφανίζει μια ιδιόμορφη ταλάντευση γύρω από τον πολικό άξονά του, καθώς κινείται σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο, όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες με τη βοήθεια της διαστημοσυσκευής «Κασίνι» της NASA, που από το 2005 μελετά το σύστημα του Κρόνου με τα 62 φεγγάρια του (τα 53 έχουν όνομα). Αυτή η ταλάντευση μπορεί να οφείλεται είτε σε μια υπόγεια θάλασσα 25 έως 30 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνειά του, είτε στο ότι ο πυρήνας του Μιμά δεν έχει το συνηθισμένο σφαιρικό αλλά επίμηκες σχήμα, σαν μπάλα του ράγκμπι. «Ως τώρα θεωρούσαμε τον Μιμά ένα βαρετό φεγγάρι. Αν, όμως, πράγματι έχει έναν ωκεανό, αυτό σίγουρα θα τον καθιστούσε άλλο ένα ενδιαφέρον σώμα στο ηλιακό μας σύστημα, που θα πρέπει να προστεθεί στον κατάλογο εκείνων που δυνητικά είναι φιλικά προς τη ζωή», δήλωσε ο αστρονόμος Ραντουάν Τατζεντίν του Πανεπιστημίου Κορνέλ, επικεφαλής της διεθνούς επιστημονικής ομάδας που έκανε τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Science, Οπως αναφέρουν το Reuters και το BBC, εκ πρώτης όψεως η θεωρία περί υπόγειου ωκεανού φαίνεται κάπως απίθανη, επειδή στην επιφάνεια του Μιμά δεν έχουν εντοπιστεί καθόλου ίχνη υγρού νερού ή κάποιας γεωλογικής δραστηριότητας. Παρ’ όλα αυτά, η άκρως εκκεντρική ελλειπτική τροχιά του, που τη μία τον φέρνει πολύ κοντά στον Κρόνο και την άλλη πολύ μακριά, είναι πιθανό ότι δημιουργούν πάνω του μεγάλες αυξομειώσεις βαρυτικής έλξης από τον μητρικό πλανήτη του. Αυτό έχει ως συνέπεια να προκαλούνται εσωτερικές τριβές, εξαιτίας των οποίων μπορεί να υπάρχει αύξηση της θερμότητας στο εσωτερικό του. Αυτή θα ήταν δυνατό να λιώνει σταδιακά τον πάγο και έτσι να έχει δημιουργήσει μια κρυφή θάλασσα στα έγκατά του. Όσο η τροχιά παραμένει εκκεντρική, ο ωκεανός θα διατηρείται. Ένα ιδιαίτερο γνώρισμα του Μιμά, ο οποίος δημιουργήθηκε πριν από 4 δισεκατομμύρια χρόνια, είναι ο τεράστιος κρατήρας Χέρσελ, ο οποίος καλύπτει περίπου το ένα τρίτο της επιφάνειας του. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5170541/ypogeios-wkeanos-mporei-na-krybetai-sto-astro-toy-thanatoy-ston-krono/

Ευρωπαϊκή Βραδιά Ερευνητή 2014 στο Δημόκριτο: Μια αξέχαστη βραδιά. Μικροί και μεγάλοι ήταν και φέτος πιστοί στο ραντεβού τους για την Ευρωπαϊκή Βραδιά του Ερευνητή 2014. Αγνοώντας τον ψυχρό φθινοπωρινό καιρό, πλήθος κόσμου προσήλθε στο ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» και απήλαυσε ένα μοναδικό ταξίδι στον κόσμο της έρευνας και των επιστημών με οδηγούς τους ίδιους τους ερευνητές. Οι πόρτες του «Δημόκριτου» άνοιξαν και δειλά δειλά ο κόσμος συνέρρεε στο κεντρικό αμφιθέατρο. Εκεί τους περίμενε ο Πάολο Νέσπολι. Στο βίντεο που ετοίμασε ειδικά για τη Βραδιά στην Αθήνα, ο αστροναύτης της ESA, καλωσόρισε το κοινό ενώ παρουσίασε αποσπάσματα από την επιστημονική του δραστηριότητα στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό καθώς και υπέροχες όψεις της Γης όπως την έβλεπε από το διάστημα. Με το αμφιθέατρο πλέον γεμάτο, με όρθιους να στέκονται υπομονετικά κοντά στις εισόδους, ο Δρ Μιχάλης Φουμέλης, ερευνητής στο ESRIN/ESA στο Φρασκάτι, Ιταλία, παρουσίασε την ESA και τις δράσεις της για την Παρατήρηση της Γης. Το κοινό γνώρισε το πρόγραμμα Copernicus και τους δορυφόρους Sentinels, και ποια θα είναι η μεγάλης σημασίας συμβολή που έχει σε θέματα προστασίας του πλανήτη μας αλλά και της καθημερινής μας ζωής. Το πρόγραμμα θα παρέχει τα επόμενα χρόνια σε όλους, δωρεάν δορυφορικά δεδομένα από την οικογένεια δορυφόρων Sentinel που η εκτόξευσή τους θα ολοκληρωθεί μέσα στην επόμενη δεκαετία. Όσοι βρέθηκαν στο αμφιθέατρο, είχαν ακόμη την ευκαιρία να δουν πρώτοι τις πρώτες εικόνες από τον δορυφόρο Sentinel-1A, πριν μπει στην επιχειρησιακή φάση λειτουργίας του, και να πάρουν μια γεύση για το είδος των πληροφοριών που θα παρέχουν τα δεδομένα των Sentinel στους επιστήμονες για διάφορες εφαρμογές. Επιπλέον, o Δρ Φουμέλης παρουσίασε το πρόγραμμα SMOS για την παρακολούθηση της υγρασίας του εδάφους και της αλατότητας των ωκεανων http://www.esa.int/Our_Activities/Observing_the_Earth/The_Living_Planet_Programme/Earth_Explorers/SMOS καθώς και το πρόγραμμα GOCE, το πρωτοποριακό πρόγραμμα της ESA που έχει σκιαγραφήσει το πιο ακριβές γεωειδές έως σήμερα μέσα από εκατοντάδες μετρήσεις των μεταβολών του βαρυτικού πεδίου της Γης. http://www.esa.int/Our_Activities/Observing_the_Earth/GOCE Ακριβώς απέναντι από το κεντρικό αμφιθέατρο, στην κεντρική αίθουσα του Δημόκριτου, είχε στηθεί και η γωνιά της ESA. Εκεί μέσα την ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα, μικροί και μεγάλοι έμαθαν περισσότερα για τον Οργανισμό, παρακολούθησαν μαθήματα Παρατήρησης της Γης και άκουσαν εντυπωσιασμένοι την ομάδα WeFly!, που συγκίνησε την αστροναύτη της ESA, Samantha Christoforetti. Έξω από την αίθουσα υπήρχε διαθέσιμο υλικό της ESA για όλους. Η πρώτη εικόνα της Αθήνας από το ραντάρ του Sentinel-1A και ενημερωτικά φυλλάδια του Οργανισμού, ενώ στην οθόνη που είχε στηθεί γινόταν υποτιτλισμένη η προβολή του επεισοδίου «Η Αθήνα στο ραντάρ» της σειράς εκπομπών «η Γη από το Διάστημα» που προβάλλεται κάθε Παρασκευή από το διαδικτυακό κανάλι της ESA. Το πρόγραμμα ξεκίνησε νωρίτερα από ότι είχε αρχικά προγραμματιστεί, καθώς πλήθος μαθητών είχε ήδη γεμίσει στην αίθουσα. Εκεί η Δρ Γεωργία Δοξάνη και ο Δρ Μιχάλης Φουμέλης, ερευνητές στο Τμήμα Εφαρμοσμένων Επιστημών και Τεχνολογιών του Μέλλοντος στον τομέα προγραμμάτων Παρατήρησης της Γης στο ESRIN της ESA, ξεκίνησαν τον κύκλο των δραστηριοτήτων. Η παρουσίαση μετατράπηκε σε ένα επιμορφωτικό παιχνίδι κουίζ. Εικόνες οπτικές, ραντάρ και πολυφασματικές από γωνιές όλου του κόσμου εντυπωσίασαν το κοινό που προσπαθούσε κάθε φορά να ανακαλύψει σε ποια χώρα βρισκόμαστε και τι μπορεί αυτή η εικόνα να απεικονίζει. Το κοινό στη μεγάλη αίθουσα του "Δημόκριτου" παρακολουθεί μαθήματα παρατήρησης της ΓηςΠοια η χρησιμότητα όλων αυτών των διαφορετικών οργάνων απεικόνισης? Γιατί οι δορυφορικές εικόνες παρατήρησης της Γης παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο για την προστασία του περιβάλλοντος, τη διαχείριση των φυσικών πόρων και καταστροφών αλλά και την καθημερινή μας ζωή, και τι σημαντικές πληροφορίες μπορούν να εξάγουν οι ερευνητές από τον κάθε τύπο εικόνων? ήταν κάποια από τα ερωτήματα που απαντήθηκαν μέσα από το κουίζ Παρατήρησης της Γης. Οι ερευνητές της ESA συνομίλησαν πρόθυμα με όλους και μετά το πέρας κάθε παρουσίασης απαντώντας σε όλες τις απορίες των παιδιών αλλά και των μεγάλων για την έρευνα που διεξάγουν στον Οργανισμό και την καθημερινότητα τους στην επιστημονική έρευνα. Βλέποντας ένα άνθρωπο σε αναπηρικό αμαξίδιο, πιστεύατε πως αυτός ο άνθρωπος μπορεί ποτέ να πιλοτάρει? κι όμως η ομάδα WeFly! αποδεικνύει το αντίθετο από αυτό που θα σκεφτόταν κάποιος. "Αφού μπορώ εγώ να πιλοτάρω αεροσκάφος, μπορείτε κι εσείς να κάνετε οτιδήποτε ονειρευτήκατε", ήταν τα πρώτα λόγια του Alessandro Paleri, αρχηγού της ομάδας WeFly! που απαρτίζεται από πιλότους με κινητικές δυσκολίες. "Από μικρός ονειρευόμουν να γίνω πιλότος και παρά τη δυσκολία που αντιμετωπίζω, με πολύ δουλειά τα κατάφερα", "για αυτό λοιπόν μην εγκαταλείψετε ποτέ τα όνειρά σας και με σκληρή δουλειά και προσήλωση στο στόχο σας θα τα καταφέρετε, όπως κι εγώ" συνέχισε ο Alessandro. Παρά τις δυσκολίες, στην πραγματικότητα, ακόμη και οι οδηγοί σε αναπηρικό αμαξίδιο μπορούν να χειριστούν με απόλυτη αυτονομία το αεροπλάνο όταν βρίσκεται στο έδαφος για κανονική καθημερινή συντήρηση, συμπεριλαμβανομένης της παροχής καυσίμων, ή (στην περίπτωση της ομάδας WeFly!), να διαχειριστούν ένα αεροσκάφος σε όλες τις φάσεις της πτήσης και να το οδηγήσουν αυτόνομα προκαλώντας έντονα συναισθήματα στο κοινό που τους παρακολουθεί στις επιδείξεις τους. Το μήνυμα της ομάδας WeFly! απευθύνεται σε όλους, άτομα με ειδικές ανάγκες και μη. Μόνο μέσα από την πραγματική κατανόηση και την αποδοχή της αναπηρίας μπορεί κανείς να επιδιώκει να γίνεται καλύτερος, όπως αναφέρουν και μέσα από την επίσημη ιστοσελίδα τους. Η Samantha Cristoforetti, αστροναύτης της ESA, συγκινημένη από το μήνυμα της ομάδας WeFly! θα μεταφέρει στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το Νοέμβριο 2014 για την αποστολή της Futura, τη σημαία της ομάδας στα πλαίσια της συνεργασίας «WeFly and Futura – Dare to Fly», δηλαδή «Τόλμησε να Πετάξεις». Καθώς νύχτωνε κι έχοντας ολοκληρώσει τις επισκέψεις στα εργαστήρια ο κόσμος άρχισε σιγά σιγά να μεταφέρεται στον κήπο του «Δημόκριτου» όπου γνωστοί καλλιτέχνες αλλά και ερευνητές έντυναν με όμορφες μελωδίες τη φθινοπωρινή βραδιά. Εκεί στήθηκε και μια μικρή γωνιά της ESA. Όσοι δεν πρόλαβαν να επισκεφθούν τις δραστηριότητες του Οργανισμού στην αίθουσα, έσπευσαν να πάρουν τη δική τους αφίσα και ενημερώθηκαν για τις δράσεις του σε μια πιο ανάλαφρη ατμόσφαιρα. Το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» απεδείχθει για μια ακόμα χρονιά ιδανικό μέρος για την διεξαγωγή της Βραδιάς. Στο μενού στα δεξιά μπορείτε να ξαναδείτε κάποια στιγμιότυπα από τη Βραδιά του Ερευνητή 2014 στο ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», μέσα από φωτογραφίες και βίντεο. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Eyropaikhe_Vradiha_Ereynethe_2014_sto_Demhokrito_Mia_axhechaste_vradiha Roscosmos: Η λειτουργία του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού έως το 2020 εξαρτάται από το ρωσικό πρόγραμμα εξερεύνησης της Σελήνης. H λειτουργία του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού ISS είναι εξασφαλισμένη έως το 2020, καθώς η ρωσική Roscosmos έχει δεσμευθεί να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, μεταξύ των οποίων και η χρηματοδότηση, για το ρωσικό πρόγραμμα εξερεύνησης της Σελήνης. Οπως είπε στο διεθνές τεχνολογικό φόρουμ Open Innovation ο ρώσος υφυπουργός και αναπληρωτής επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Διαστήματος Roscosmos Ντενίζ Λουσκόφ, δεν είναι ακόμη σαφές κατά πόσο η Ρωσία θα συνεχίσει την χρηματοδότηση και μετά το 2020. «Έχουμε υποχρέωση να εκπληρώσουμε τις δεσμεύσεις μας και την χρηματοδότηση έως το 2020. Οσο για την επέκταση της λειτουργίας του ISS, η απόφαση αυτή δεν μπορεί να ληφθεί σήμερα. Η χρήση του ISS θα εξαρτηθεί από την πρόοδο του προγράμματος εξερεύνησης της Σελήνης. Δεν υπάρχει πολιτική απόφαση για αυτό το θέμα. Ενδεχομένως, εάν αλλάξουν οι κρατικές προτεραιότητες, η χρηματοδότηση θα στραφεί σε άλλους τομείς. Μέχρι στιγμής πάντως δεν έχουμε καμία εντολή να διακόψουμε τη συνεργασία για την λειτουργία του ISS, το 2020» είπε ο Λουσκόφ. Στη συνέχεια ο αναπληρωτής επικεφαλής της Roscosmos υπενθύμισε πως οι ΗΠΑ έχουν υπολογίσει πόσο ακόμα χρειάζονται τον ISS και έχουν προτείνει την επέκταση της λειτουργίας του έως το 2024, όμως χωρίς την Ρωσία, αυτό δεν θα είναι εφικτό. Εξάλλου όπως έχει δηλώσει ο ρώσος αναπληρωτής πρωθυπουργός Ντμίτρι Ρογκόζιν, η Ρωσία δεν βλέπει καμία επιχειρηματική λογική στη συνέχιση της χρηματοδότησης του ISS και μετά το πέρας του ρωσικού προγράμματος εξερεύνησης της Σελήνης. Ηδη ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός απορροφά πάνω από το 30% του προϋπολογισμού της Roscosmos. http://gr.rbth.com/news/2014/10/15/roscosmos_i_leitoyrgia_toy_diethnoy_dastimikoy_stathmoy_eo_to_2020_eksar_33213.html

Πώς ο Ήλιος έκλεψε το νερό και τον αέρα του Άρη. Οι πρώτες εικόνες που μεταδίδει η αποστολή Maven της NASA, ένας δορυφόρος που τέθηκε σε τροχιά γύρω από τον Άρη τον περασμένο μήνα, προσφέρουν νέα στοιχεία για την απώλεια της ατμόσφαιρας και του νερού από τον έρημο σήμερα πλανήτη. Το σκάφος κατέγραψε σύννεφα ατόμων υδρογόνου, άνθρακα και οξυγόνου τα οποία δραπετεύουν από την ατμόσφαιρα του Άρη και χάνονται στο διάστημα -μια διαδικασία που συνεχίζεται εδώ και τρία δισεκατομμύρια χρόνια και άφησε τον πλανήτη παγωμένο και στεγνό. Προηγούμενες αποστολές της NASA έχουν δείξει με σχετική βεβαιότητα ότι ο Άρης ήταν κάποτε θερμός, διέθετε πυκνή ατμόσφαιρα και καλυπτόταν από λίμνες και θάλασσες που θα μπορούσαν να φιλοξενούν ζωή. Αυτό όμως άλλαξε πριν από περίπου τρία δισεκατομμύρια χρόνια, όταν ο πλανήτης άρχισε να χάνει την ατμόσφαιρά του. To Μaven, το οποίο εκτοξεύτηκε το Νοέμβριο του 2013 και τέθηκε σε τροχιά στις 21 Σεπτεμβρίου φέτος, είναι η πρώτη αποστολή που σχεδιάζεται ειδικά για να λύσει το μυστήριο της χαμένης ατμόσφαιρας. Η Γη διατήρησε το νερό και την πυκνή ατμόσφαιρά της κυρίως χάρη στο μαγνητικό πεδίο της, το οποίο εκτρέπει τα επικίνδυνα φορτισμένα σωματίδια που εκπέμπει διαρκώς ο Ήλιος. Το πεδίο πηγάζει από την κίνηση του λιωμένου σιδήρου από το οποίο αποτελείται ο εσώτερος πυρήνας του πλανήτη και ουσιαστικά λειτουργεί σαν γιγάντιο δυναμό. Άγνωστο πώς, ο Άρης έχασε το μαγνητικό πεδίο που πιθανότατα διέθετε στα αρχικά στάδια της ζωής του. Και αυτό άφησε την ατμόσφαιρα του πλανήτη ευάλωτο στην επίδραση του Ήλιου. Οι πρώτες εικόνες του Maven δείχνουν ότι το φαινόμενο συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, με τον Ήλιο να κλέβει ακόμα υλικό από την αραιή ατμόσφαιρα του Άρη, η οποία είναι σήμερα 100 φορές πιο αραιή από της Γης. Τα σωματίδια που εκπέμπει ο Ήλιος, γνωστά ως ηλιακός άνεμος, συγκρούονται την ατμόσφαιρα και την συμπαρασύρουν στο Διάστημα. Αυτό είναι μια συνεχής διαδικασία, η οποία όμως εντείνεται δραματικά όταν ο Ήλιος ξεσπά σε εκρήξεις, γνωστές ως ηλιακές εκλάμψεις και εκτινάξεις στεμματικού υλικού. Το Maven πρόλαβε να δει το σύννεφο σωματιδίων από μια εκτίναξη στεμματικού υλικού να φτάνει στον Άρη στις 29 Σεπτεμβρίου. Δεν μπόρεσε όμως να παρατηρήσει την αντίδραση της ατμόσφαιρας, καθώς δεν είχαν ενεργοποιηθεί ακόμα όλα τα όργανά του. Το σκάφος κατάφερε ωστόσο να απεικονίσει σύννεφα ατομικού υδρογόνου, οξυγόνου και άνθρακα που χάνονται από την ατμόσφαιρα στο Διάστημα. Το σύννεφο υδρογόνου είναι μακράν το μεγαλύτερο, αφού εκτείνεται στο Διάστημα σε απόσταση δεκαπλάσια από την ακτίνα του Άρη. Τα άτομα υδρογόνου, οξυγόνου και άνθρακα προέρχονται από τη διάσπαση μορίων νερού και διοξειδίου του άνθρακα λόγω της επίδρασης της ηλιακής ακτινοβολίας και του ηλιακού ανέμου στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Τα σύννεφα καταγράφηκαν με το Φασματόμετρο Υπεριώδους Απεικόνισης, ένα όργανο που καταγράφει το ηλιακό φως που ανακλάται από τα αδέσποτα άτομα. Οι εικόνες λήφθηκαν όταν το Maven κινούνταν σε μεγάλη απόσταση από τον Άρη, συμπληρώνοντας μια ελλειπτική τροχιά κάθε 35 ώρες. Έκτοτε το σκάφος έχει πλησιάσει τον πλανήτη και ολοκληρώνει μια περιφορά κάθε 4,6 ώρες. Από αυτή την απόσταση θα μπορέσει να μελετήσει καλύτερα την απόδραση πτητικών ουσιών από την ατμόσφαιρα, δεν θα μπορεί όμως να δει πόσο βαθιά στο Διάστημα εκτείνονται τα σύννεφα. Τις επόμενες εβδομάδες οι υπεύθυνοι της αποστολής στο Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) και το Κέντρο Διαστημικής Πτήσης «Γκόνταρντ» της NASΑ θα ενεργοποιήσουν και τα υπόλοιπα όργανα του Maven, το οποίο έτσι θα είναι έτοιμο να αρχίσει την κύρια φάση της αποστολής του. Μέχρι τότε, όμως, o δορυφόρος θα παραμείνει απασχολημένος. Εντός της εβδομάδας θα στρέψει τα μάτια του στον κομήτη Siding Spring, ο οποίος θα περάσει «ξυστά» από τον Άρη στις 19 Οκτωβρίου. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231355792 Πλανητικό… photobombing! Τα τελευταία χρόνια όπου η λήψη φωτογραφιών με τα κινητά τηλέφωνα και τις άλλες ηλεκτρονικές συσκευές έχει δημιουργήσει διάφορες μόδες όπως π.χ οι φωτογραφίες selfie. Μια πρόσφατη μόδα είναι το λεγόμενο photobombing όπου άλλες φορές εσκεμμένα άλλες αθέλητα κάποιος «εισχωρεί» και μπαίνει στο κάδρο της φωτογραφίας άλλων ατόμων. Το τελευταίο κρούσμα photobombing δεν έχει πρωταγωνιστή κάποιο άνθρωπο αλλά τον… πλανήτη Αρη! Ο δορυφόρος LRO που εξερευνά και χαρτογραφεί τη Σελήνη τράβηξε μια φωτογραφία της Γης στην οποία μετά την λήψη της διαπιστώθηκε ότι στο βάθος εμφανίζεται και ο Αρης η παρουσία του οποίου στην φωτογραφία δεν ήταν στις προθέσεις των υπευθύνων της φωτογράφησης. Και στον Κρόνο. Την ίδια μέρα που δημοσιευόταν το photombombing του Αρη στη Γη το διαστημικό σκάφος Cassini έστειλε άλλη μια εντυπωσιακή φωτογραφία από το σύστημα του Κρόνου. Σε αυτή ο πέμπτος σε μέγεθος δορυφόρος του Κρόνου, η Τηθύς, διακρίνεται πίσω από τους εξωτερικούς δακτυλίους του μητρικού του πλανήτη. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=641389

Νέα ρεκόρ για τους κβαντικούς υπολογιστές. Δύο ερευνητικές ομάδες οι οποίες εργάζονται στα ίδια εργαστήρια στο UNSW Australia ανακάλυψαν ξεχωριστές «λύσεις» προς την κατεύθυνση της δημιουργίας πανίσχυρων κβαντικών υπολογιστών. Οι ομάδες δημιούργησαν δύο ομάδες κβαντικών bit (qubits)- τα δομικά στοιχεία των κβαντικών υπολογιστών- που επεξεργάζονται κβαντικά δεδομένα με ακρίβεια άνω του 99%. Τα αποτελέσματα της δουλειάς των δύο ομάδων δημοσιεύθηκαν ταυτόχρονα στο Nature Nanotechnology. «Για να γίνουν πραγματικότητα οι κβαντικοί υπολογιστές πρέπει να λειτουργούμε τα bit με πολύ χαμηλά ποσοστά/ ρυθμούς λάθους» αναφέρει ο Andrew Dzurak, Scientia Professor και διευθυντής του Australian National Fabrication Facility στο UNSW. «Ανακαλύψαμε δύο παράλληλους τρόπους για τη δημιουργία ενός κβαντικού υπολογιστή σε πυρίτιο, ο καθένας εκ των οποίων επιδεικνύει αυτή την εκπληκτική ακρίβεια» προσθέτει ο Andrea Morello, επίκουρος καθηγητής της σχολής Ηλεκτρολογίας Μηχανολογίας και Τηλεπικοινωνιών του UNSW. Οι δύο ομάδες, οι οποίες συνεργάζονται επίσης με το ARC Centre for Excellence for Quantum Computation&Communication Technology, είχαν επιδείξει σημαντικά επιτεύγματα στο αντικείμενο το 2012 και το 2013. Τώρα, η ομάδα του Dzurak βρήκε έναν τρόπο να δημιουργήσει ένα qubit «τεχνητού ατόμου» με μια συσκευή παρεμφερή στα τρανζίστορ πυριτίου που χρησιμοποιούνται στις καταναλωτικές ηλεκτρονικές συσκευές (MOSFET). Ο μεταδιδακτορικός ερευνητής Menno Veldhorst, επικεφαλής συντάκτης του paper που περιγράφει το εν λόγω qubit, χαρακτηρίζει «εκπληκτικό το ότι μπορούμε να φτιάξουμε ένα τόσο ακριβές qubit χρησιμοποιώντας σε γενικές γραμμές τα ίδια μέσα που έχουμε στα laptops και τηλέφωνά μας». Στο μεταξύ, η ομάδα του Morello σπρώχνει το qubit «φυσικού» ατόμου φωσφόρου στα όρια των επιδόσεών του. Κατά τον Dr. Juha Muhonen, μεταδιδακτορικό ερευνητή και επικεφαλής συντάκτη του paper, «το άτομο φωσφόρου περιέχει στην ουσία δύο qubit: το ηλεκτρόνιο και τον πυρήνα. Ειδικά με τον πυρήνα έχουμε πετύχει ακρίβεια κοντά στο 99,99%. Αυτό σημαίνει ένα λάθος για κάθε 10.000 κβαντικές διεργασίες». Όπως επισημαίνει ο Dzurak, αν και υπάρχουν μέθοδοι διόρθωσης λαθών, η αποτελεσματικότητα είναι εγγυημένη μόνο εάν λαμβάνουν χώρα λιγότερο από το 1% των περιπτώσεων. «Τα πειράματά μας είναι ανάμεσα στα πρώτα σε στερεά κατάσταση και τα πρώτα που έγιναν ποτέ σε πυρίτιο, τα οποία πληρούν αυτές τις προδιαγραφές». Το επόμενο βήμα για τους ερευνητές είναι η δημιουργία ζευγών εξαιρετικά ακριβών κβαντικών bit. Οι μεγάλοι κβαντικοί υπολογιστές αναμένεται να αποτελούνται από χιλιάδες ή εκατομμύρια qubit και πιθανώς να ενσωματώνουν τόσο φυσικά όσο και τεχνητά άτομα. Η ομάδα του Morello πέτυχε επίσης παγκόσμιο ρεκόρ στον «χρόνο συνοχής» για ένα μεμονωμένο κβαντικό bit που κρατήθηκε σε στερεά κατάσταση. Ο χρόνος συνοχής είναι το πόσο μπορεί να διατηρηθεί η κβαντική πληροφορία πριν χαθεί. Όσο μεγαλύτερο το χρονικό διάστημα αυτό, τόσο πιο εύκολη είναι η διεξαγωγή μακρών ακολουθιών διεργασιών, και ως εκ τούτου πιο σύνθετων υπολογισμών. Ειδικότερα, η ομάδα ήταν σε θέση να αποθηκεύσει κβαντική πληροφορία σε έναν πυρήνα φωσφόρου για πάνω από 30 δευτερόλεπτα, «μία αιωνιότητα στον κβαντικό κόσμο», όπως επισημαίνει ο Morello. Βίντεο. http://physicsgg.me/2014/10/15/%ce%bd%ce%ad%ce%b1-%cf%81%ce%b5%ce%ba%cf%8c%cf%81-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%ba%ce%b2%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%bf%cf%8d%cf%82-%cf%85%cf%80%ce%bf%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%b9/

Η ESA επιβεβαιώνει την κύρια θέση προσγείωσης για την αποστολή της Rosetta. Η ESA έδωσε το πράσινο φως για την αποστολή της Rosetta να απελευθερώσει το όχημα προσεδάφισης της, Philae, στην κύρια τοποθεσία στον 67Ρ / Churyumov-Gerasimenko στις 12 Νοεμβρίου, στην πρώτη προσπάθεια που έγινε ποτέ για προσεδάφιση σε έναν κομήτη. Η θέση προσγείωσης του Philae, σήμερα γνωστή ως Θέση J που βρίσκεται στον μικρότερο από τους δύο «λοβούς» του κομήτη, επιβεβαιώθηκε στις 14 Οκτωβρίου μετά από μια συνολική αναθεώρηση ετοιμότητας. Από τη στιγμή της άφιξης, η αποστολή έχει διεξάγει μια πρωτοφανή έρευνα και επιστημονική ανάλυση του κομήτη, ένα απομεινάρι από τις πρώτες φάσεις της - 4,6 δισεκατομμυρίων ετών - ιστορίας του Ηλιακού Συστήματος. Την ίδια στιγμή, η Rosetta κινείται πιο κοντά στον κομήτη: ξεκινώντας από τα 100 χιλιόμετρα στις 6 Αυγούστου, τώρα είναι μόλις 10 χλμ από το κέντρο του σώματος εύρους 4 χιλιομέτρων του κομήτη. Αυτό επέτρεψε μια πιο λεπτομερή ματιά στην κύρια και εφεδρική θέση προσεδάφισης, προκειμένου να ολοκληρωθεί μια αξιολόγηση της επικινδυνότητας, συμπεριλαμβανομένης μιας λεπτομερούς απογραφής των βράχων. Η απόφαση πως η αποστολή θα πάει (‘Go’) για την Θέση J επιβεβαιώνει επίσης το χρονοδιάγραμμα των γεγονότων που θα οδηγήσουν στην προσγείωση. Η Rosetta θα απελευθερώσει το Philae στις 08:35 GMT / 09: 35 ώρα Κεντρικής Ευρώπης στις 12 Νοεμβρίου, σε απόσταση περίπου 22,5 χλμ από το κέντρο του κομήτη. Η προσγείωση θα πραγματοποιηθεί περίπου επτά ώρες αργότερα γύρω στις 15:30 GMT / 16: 30 ώρα Κεντρικής Ευρώπης. Το μονόδρομο ταξίδι στο χρόνο του σήματος μεταξύ της Rosetta και της Γης στις 12 Νοεμβρίου διάρκειας 28 λεπτών 20 δευτερολέπτων που σηματοδοτεί την επιβεβαίωση του διαχωρισμού, θα φτάσει στους επίγειους σταθμούς στη Γη στις 09:03 GMT / 10: 03 ώρα Κεντρικής Ευρώπης και το σήμα της προσγείωσης περίπου στις 16: 00 GMT / 17: 00 ώρα Κεντρικής Ευρώπης. "Τώρα που ξέρουμε πού ακριβώς στοχεύουμε, είμαστε ένα σημαντικό βήμα πιο κοντά στην πραγματοποίηση αυτού της συναρπαστικής - αλλά υψηλού κινδύνου - επιχείρησης," λέει ο Fred Jansen, διευθυντής της αποστολής Rosetta της ESA. "Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν μια σειρά από σημαντικά ορόσημα που πρέπει να ολοκληρωθούν πριν δοθεί το τελικό 'Go' για την προσγείωση". Μια σειρά αποφάσεων πάμε / δεν πάμε (Go / No-Go) πρέπει να ληφθούν πριν από τον διαχωρισμό, που ξεκινά στις 11 Νοεμβρίου, με επιβεβαίωση από την ομάδα δυναμικής της πτήσης, ότι η Rosetta βρίσκεται στη σωστή τροχιά στη διαδρομή της για την παράδοση του προσεδαφιστή. Περαιτέρω Go / No-Go αποφάσεις θα λαμβάνονται κατά τη διάρκεια της νύχτας στις 11-12 Νοεμβρίου σχετικά με την ετοιμότητα και το uplink των εντολών, με αποκορύφωμα την επιβεβαίωση της ετοιμότητας του προσεδαφιστή για διαχωρισμό. Ένας σύντομος ελιγμός πρέπει στη συνέχεια να λάβει χώρα περίπου δύο ώρες πριν από το διαχωρισμό. Αυτό θα θέσει τη Rosetta στην πορεία για την απελευθέρωση του Philae στη σωστή τροχιά για να προσγειωθεί στον κομήτη. Η τελική κρίσιμη απόφαση Go / No-Go για το διαχωρισμό θα προκύψει λίγο μετά από τον ελιγμό αυτό. Μετά την απελευθέρωση του Philae, η Rosetta θα ελίσσεται πάνω και μακριά από τον κομήτη, πριν επανα-προσανατολιστεί η ίδια, προκειμένου να αποκαταστήσει την επικοινωνία της με το Philae. "Αν κάποια από τις αποφάσεις οδηγήσουν σε μια No-Go, τότε θα πρέπει να διακόψουμε και να αναθεωρήσουμε το χρονοδιάγραμμα καταλλήλως για μια άλλη προσπάθεια, διασφαλίζοντας ότι η Rosetta θα βρίσκεται σε μια ασφαλή θέση για να προσπαθήσει ξανά," λέει ο Fred Jansen. Αν όλα είναι καλά, η Rosetta και ο προσεδαφιστής της θα ξεκινήσουν να επικοινωνούν περίπου δύο ώρες μετά το διαχωρισμό. Κατά τη διάρκεια της επτά ωρών κατάβασης, το Philae θα λάβει εικόνες και θα διεξάγει πειράματα, δειγματοληπτώντας τη σκόνη, τα αέρια και το πλάσμα του περιβάλλοντος κοντά στον κομήτη. Θα λάβει μια «αποχαιρετιστήρια» εικόνα του τροχιακού οχήματος Rosetta λίγο μετά το διαχωρισμό, μαζί με μια σειρά από εικόνες, καθώς θα πλησιάζει την επιφάνεια του κομήτη. Αναμένεται ότι οι πρώτες εικόνες από αυτή την αλληλουχία θα φθάσουν στη Γη αρκετές ώρες μετά το διαχωρισμό. Μόλις βρεθεί με ασφάλεια στην επιφάνεια, το Philae θα λάβει ένα πανόραμα του περιβάλλοντα χώρου του. Και πάλι, αυτό αναμένεται πίσω στη Γη αρκετές ώρες αργότερα. Η πρώτη σειρά των πειραμάτων επιφάνειας θα ξεκινήσει περίπου μια ώρα μετά την προσγείωση και θα διαρκέσει για 64 ώρες, καθώς περιορίζεται από την αρχική διάρκεια ζωής της μπαταρίας του προσεδαφιστή. Η μακροπρόθεσμη μελέτη του κομήτη από το Philae θα εξαρτηθεί από το για πόσο καιρό και πόσο καλά οι μπαταρίες του θα είναι σε θέση να επαναφορτιστούν, το οποίο με τη σειρά του σχετίζεται με την ποσότητα της σκόνης που θα κατακάθεται στους ηλιακούς συλλέκτες του. Σε κάθε περίπτωση, αναμένεται ότι μέχρι το Μάρτιο του 2015, όπως ο κομήτης πλησιάζει στην τροχιά του προς τον Ήλιο, η θερμοκρασία μέσα στο σκάφος θα έχει φθάσει σε επίπεδα πολύ υψηλά για να συνεχίσει τις δραστηριότητές του, και η επιστημονική αποστολή του Philae θα φτάσει στο τέλος της. Η αποστολή του τροχιακού οχήματος Rosetta θα συνεχιστεί για πολύ ακόμη. Θα συνοδεύσει τον κομήτη καθώς αυξάνει η δραστηριότητα του μέχρι την πλησιέστερη προσέγγιση τους προς τον Ήλιο, τον Αύγουστο του 2015, και στη συνέχεια, καθώς θα κατευθύνονται πίσω προς το εξωτερικό Ηλιακό Σύστημα. Αυτή η άνευ προηγουμένου αποστολή θα μελετήσει πώς ένας κομήτης εξελίσσεται και θα δώσει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με το σχηματισμό του Ηλιακού μας συστήματος, και την προέλευση του νερού και ίσως ακόμη και της ζωής στη Γη. Ένα λεπτομερές χρονοδιάγραμμα εργασιών, συμπεριλαμβανομένων των βασικών Go / No-Go αποφάσεων που θα οδηγήσουν στο διαχωρισμό θα είναι σύντομα διαθέσιμο. Βίντεο. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2014/10/Rosetta_close_orbits_to_lander_deployment http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/E_ESA_epivevaihonei_ten_khuria_thhese_prosgehioses_gia_ten_apostolhe_tes_Rosetta

Ο Ελληνας που προετοιμάζει τον άνθρωπο για τη ζωή στο Διάστημα. Με τον τιμητικό τίτλο του Ειδικού Αξιολογητή ερευνητικών προγραμμάτων της NASA στις αποσκευές του επέστρεψε από την πρωτεύουσα των ΗΠΑ ο Δρ. Ανδρέας Φλουρής, επίκουρος καθηγητής του ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και επισκέπτης καθηγητής στην Περιβαλλοντική Ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα. Ο κ. Φλουρής συμμετείχε στην "Επιτροπή Φυσιολογίας και Φαρμακολογίας" καθώς η έρευνά του στο ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, αλλά και η θέση του ως επίκουρος καθηγητής αφορά τον τομέα της φυσιολογίας του ανθρώπου. Στη συγκεκριμένη επιτροπή συμμετείχαν 13 επιστήμονες, εκ των οποίων 10 Αμερικανοί και τρεις Ευρωπαίοι, μεταξύ των οποίων και ο κ. Φλουρής, ο μόνος Έλληνας. Μιλώντας για τα προγράμματα που αξιολόγησε, ο κ. Φλουρής εξηγεί ότι η NASA, ο Ευρωπαϊκός και ο Ιαπωνικός Οργανισμός Διαστήματος δημοσίευσαν από κοινού μια προκήρυξη για προγράμματα που αφορούν καινοτόμες μελέτες για τη "ζωή στο διάστημα" και συγκεκριμένα για τις βιολογικές ανάγκες των αστροναυτών στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Οι τρεις οργανισμοί ζήτησαν από τους επιστήμονες όλων των κρατών να τους στείλουν ενδιαφέρουσες ιδέες που να εξετάζουν τι συμβαίνει στον ανθρώπινο οργανισμό, όταν βρίσκεται στο διάστημα ή πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες ζωής και υγείας των ανθρώπων που ζουν στο διάστημα. Όσες από τις προτεινόμενες μελέτες γίνουν δεκτές θα συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα του Διεθνή Διαστημικού Σταθμού τα επόμενα χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι τα απαραίτητα μηχανήματα θα μπουν σε διαστημόπλοια και θα μεταφερθούν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό έτσι ώστε να χρησιμοποιηθούν για τη συλλογή των απαραίτητων δεδομένων. Στο ερώτημα αν έχει πραγματοποιήσει μελέτες για τη ζωή στο διάστημα, ο κ. Φλουρής απαντά ότι μέρος των σπουδών του έγινε στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Διαστήματος, όπου είχε την τύχη να διδαχθεί πολλά για τις διαστημικές αποστολές, αλλά και τις επιπτώσεις της ζωής στο διάστημα στον ανθρώπινο οργανισμό από πολύπειρους αστροναύτες και επιστήμονες του διαστήματος. Πριν επιστρέψει στην Ελλάδα είχε διεξάγει σειρά μελετών με σκοπό να βελτιώσει τη στολή που φοράνε οι αστροναύτες όταν κάνουν "διαστημικούς περιπάτους". Οι μελέτες αυτές χρηματοδοτήθηκαν από τον Καναδικό Οργανισμό Διαστήματος και συνέβαλαν στον καλύτερο σχεδιασμό του συστήματος ψύξης του σώματος των αστροναυτών όταν φοράνε τη στολή. Αυτό, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι ένα σημαντικό πρόβλημα κατά τη διάρκεια των "διαστημικών περιπάτων" γιατί η στολή απομονώνει πλήρως το σώμα από το διάστημα. Έτσι, διευκρινίζει, η θερμότητα που παράγει το σώμα του αστροναύτη παραμένει μέσα στη στολή, με αποτέλεσμα να υπάρχει υψηλό ρίσκο για υπερθερμία. Οι πρώτες στολές για "διαστημικούς περιπάτους" δεν είχαν σχεδιαστεί με σύστημα ψύξης, με αποτέλεσμα να αυξηθεί επικίνδυνα η θερμοκρασία σώματος των αστροναυτών αλλά και να θαμπώσει το κράνος τους και να έχουν μειωμένη ορατότητα. Άλλες μελέτες που διεξήγαγε στον τομέα της διαστημικής φυσιολογίας επικεντρώθηκαν στη λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος κατά τη διάρκεια "διαστημικών περιπάτων" με μεγάλη ψυχολογική πίεση. Αυτό συμβαίνει, όπως εξηγεί ο κ. Φλουρής, όταν παρουσιαστεί κάποια βλάβη ή διαπιστωθεί κάποιος κίνδυνος. Το διάστημα, άλλωστε, είναι ένα πολύ επικίνδυνο πεδίο δραστηριότητας, επισημαίνει. Η έρευνα στο ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Στο ερώτημα τι αφορούν οι μελέτες του στο ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, επισημαίνει ότι, η ερευνητική του ομάδα μελετά τους τρόπους με τους οποίους παράγοντες του περιβάλλοντος, όπως θερμοκρασία, ατμοσφαιρική ρύπανση, βυθός και διάστημα επιδρούν στη φύση και τη λειτουργία του ανθρώπινου σώματος. Στόχος των ερευνητών είναι να παράγουν έρευνα με κοινωνικό όφελος, προστατεύοντας τους συνανθρώπους μας από τα προβλήματα υγείας που μπορούν να δημιουργήσουν διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες. "Στις μελέτες μας μέχρι τώρα", συνεχίζει ο κ. Φλουρής, "έχουμε εξετάσει διάφορους παράγοντες του περιβάλλοντος, αλλά η μεγαλύτερη εξειδίκευσή μας αφορά τις επιπτώσεις της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος στην υγεία και την απόδοση του ανθρώπου. Για παράδειγμα, προηγούμενες μελέτες του εργαστηρίου μελέτησαν το πώς ο προστατευτικός εξοπλισμός των στρατιωτών επηρεάζει την αντοχή του σώματος κατά τη διάρκεια της άσκησης σε θερμό περιβάλλον. Τα αποτελέσματα των μελετών αυτών έχουν χρησιμοποιηθεί από στρατούς ξένων χωρών για το σχεδιασμό εξοπλισμού αλλά και πιο αποδοτικών πρακτικών κατανάλωσης υγρών κατά τη διάρκεια αποστολών σε χώρες με θερμό κλίμα". Μελέτες του Εργαστηρίου έχουν, επίσης, χρησιμοποιηθεί από αθλητές για τη σωστή ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματός τους πριν τους αγώνες. Μάλιστα, μέσα στους επόμενους μήνες θα εκδοθεί από τη FIFA ένας πολύτιμος οδηγός για τη διεξαγωγή ποδοσφαιρικών αγώνων σε θερμό περιβάλλον, στη δημιουργία του οποίου συνέβαλε σημαντικά η ερευνητική ομάδα. Επίσης, η ομάδα συνεργάζεται πολύ στενά με εργασιακές και αθλητικές ομοσπονδίες του εξωτερικού προκειμένου εκείνες να βελτιώσουν την απόδοση και την ασφάλεια των μελών τους στο υπερβολικό κρύο και τη ζέστη. Για παράδειγμα, μελέτες έχουν εξετάσει τις επιπτώσεις της εργασίας σε πολύ θερμό περιβάλλον, ενώ το άτομο φοράει την προστατευτική στολή των πυροσβεστών. Η διαστημική φυσιολογία στην Ελλάδα Στο ερώτημα αν το ΤΕΦΑΑ και η Ελλάδα έχουν μέλλον στη διαστημική φυσιολογία, ο Έλληνας επιστήμονας επισημαίνει ότι με την ένταξή της ως πλήρες μέλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος το Δεκέμβριο του 2005, η Ελλάδα έγινε ισότιμο μέλος στην υλοποίηση του ευρωπαϊκού διαστημικού προγράμματος. Όμως έχει επιλέξει να συμμετέχει σε προγράμματα που αφορούν τους τομείς των τηλεπικοινωνιών, των τεχνολογιών της πληροφορίας, και της παρατήρησης της Γης. Έτσι, επιστήμονες από ελληνικούς φορείς έχουν περιορισμένη δυνατότητα να διεξάγουν μελέτες στους τομείς της διαστημικής φυσιολογίας και ιατρικής. "Εύχομαι, στο μέλλον, η Ελλάδα να επεκτείνει σταδιακά το εύρος των δραστηριοτήτων της μέσα από τη συμμετοχή της σε νέα διαστημικά προγράμματα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος" καταλήγει ο κ. Φλουρής, εκφράζοντας την πεποίθηση πως υπάρχουν αρκετοί Έλληνες επιστήμονες που μπορούν να ηγηθούν σημαντικών ερευνητικών προσπαθειών στους τομείς της διαστημικής φυσιολογίας και ιατρικής. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=64079238

Η αποστολή Mars One πρέπει να επανεξεταστεί. Το φιλόδοξο πρόγραμμα «Mars One» για τη δημιουργία αποικίας στον «Κόκκινο Πλανήτη» μέχρι το 2025 έχει προκαλέσει το έντονο ενδιαφέρον των ΜΜΕ, σε μεγάλο βαθμό λόγω του «μόνιμου» χαρακτήρα του, που προβλέπει την αποστολή αστροναυτών οι οποίοι θα περάσουν εκεί το υπόλοιπο της ζωής τους. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, ο τολμηρός χαρακτήρας του οράματος έχει προκαλέσει ερωτηματικά, ειδικά από τη στιγμή που υποστηρίζεται πως μπορεί να βασιστεί σε υπάρχουσες τεχνολογίες- και ερευνητές του ΜΙΤ έβαλαν το Mars One στο μικροσκόπιο, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι το οι διοργανωτές του προγράμματος ίσως να έπρεπε να σταθούν για λίγο και να επανεξετάσουν το κατά πόσον είναι όντως τεχνικά εφικτό. Οι ερευνητές του ΜΙΤ ανέπτυξαν ένα λεπτομερές εργαλείο ανάλυσης, διαπιστώνοντας ότι για να μπορέσουν να επιβιώσουν άποικοι στον Άρη θα χρειαστούν νέες τεχνολογίες. Για παράδειγμα, εάν η τροφή παρέχεται από τοπικές καλλιέργειες- όπως είναι το όραμα του Mars One- αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα μη ασφαλή επίπεδα οξυγόνου, αποτελώντας έναυσμα για μια σειρά γεγονότων που θα κατέληγαν σε θανάτους από ασφυξία. Για να αποφευχθεί αυτό το σενάριο, πρέπει να χρησιμοποιηθεί ένα σύστημα απομάκρυνσης του επιπλέον οξυγόνου- τεχνολογία η οποία δεν έχει αναπτυχθεί για χρήση στο Διάστημα. Επίσης, το Mars Phoenix είχε εντοπίσει στοιχεία περί ύπαρξης πάγου στην επιφάνεια του πλανήτη το 2008, υποδεικνύοντας ότι οι άποικοι θα μπορούσαν να λιώνουν πάγο για την προμήθεια του πόσιμου νερού τους, κάτι που αποτελεί επίσης στόχο του Mars One. Ωστόσο, σύμφωνα με την ανάλυση του ΜΙΤ, οι σημερινές τεχνολογίες πάνω στο αντικείμενο δεν είναι ακόμα έτοιμες για χρήση, πόσο μάλλον στο Διάστημα. Επίσης η ομάδα του ΜΙΤ προέβη σε λεπτομερή ανάλυση του ζητήματος της παροχής ανταλλακτικών- πόσα θα έπρεπε να παραδίδονται σε κάθε δυνατή ευκαιρία στην αποικία για να εξασφαλιστεί η συνεχής λειτουργία της. Όπως διαπιστώθηκε, καθώς η αποικία μεγαλώνει, τα ανταλλακτικά θα καταλαμβάνουν όλο και περισσότερο χώρο στα φορτία από τη Γη, φτάνοντας στο σημείο να καταλαμβάνουν ακόμα και το 62% του χώρου. Παράλληλα, υπάρχει και το θέμα του ίδιου του ταξιδιού: η ομάδα υπολόγισε τον αριθμό των πυραύλων που θα χρειαστούν για την αποστολή των πρώτων τεσσάρων αποίκων και των ακόλουθων πληρωμάτων, καθώς και το κόστος του ταξιδιού. Σύμφωνα με τα σχέδια του Mars One, θα χρειαστούν έξι πύραυλοι Falcon Heavy για την αποστολή των αρχικών εφοδίων, πριν την άφιξη των αστροναυτών. Ωστόσο οι ερευνητές του ΜΙΤ βρήκαν αυτή την πρόβλεψη «εξαιρετικά αισιόδοξη», καθώς θεωρούν ότι για την αποστολή των απαιτουμένων προμηθειών θα χρειαστούν 15 πύραυλοι αυτού του τύπου. Το κόστος για αυτό το σκέλος της αποστολής, σε συνδυασμό με την εκτόξευση των αστροναυτών, θα άγγιζε τα 4,5 δισ. δολάρια, και θα αυξανόταν όσο περνούσε ο καιρός και αποστέλλονταν επιπλέον πληρώματα και προμήθειες. Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, οι υπολογισμοί αυτοί δεν περιλαμβάνουν το κόστος ανάπτυξης και αγοράς εξοπλισμού για την αποστολή, που θα εκτόξευε ακόμα πιο ψηλά το συνολικό κόστος. Όπως επεσήμανε ο Ολιβιέ ντε Γουέκ, καθηγητής Αεροναυτικής και Αστροναυτικής και μηχανολογικών συστημάτων του ΜΙΤ, η προοπτική της δημιουργίας μιας ανθρώπινης αποικίας στον Άρη είναι συναρπαστική, ωστόσο για να γίνει πραγματικότητα θα χρειαστούν καινοτομίες σε έναν αριθμό τεχνολογιών και συστημάτων. «Δεν λέμε…ότι το Mars One είναι ανέφικτο. Αλλά θεωρούμε ότι δεν είναι πραγματικά εφικτό βάσει των εκτιμήσεων στις οποίες έχουν προβεί. Υποδεικνύουμε τεχνολογίες στις οποίες θα ήταν χρήσιμο να δοθεί προτεραιότητα για να γίνουν επενδύσεις προκειμένου να κινηθούν παραπέρα στον δρόμο του εφικτού». Σύμφωνα με τον τελειόφοιτο φοιτητή Σίντεϊ Ντο, ένα από τα μεγαλύτερα οφέλη της ανάλυσης ήταν ότι διαπιστώθηκε πόσο δύσκολο είναι πραγματικά να πραγματοποιηθεί η συγκεκριμένη αποστολή. «Υπάρχουν απλά τόσοι άγνωστοι παράγοντες. Και για να αποκτήσει κάποιος την αυτοπεποίθηση ότι μπορεί να πάει εκεί και να μείνει ζωντανός υπάρχει ακόμα πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει». Η ανάλυση παρουσιάστηκε στο International Astronautical Congress στο Τορόντο. http://web.mit.edu/sydneydo/Public/Mars%20One%20Feasibility%20Analysis%20IAC14.pdf Όπως ήταν φυσικό, δεν έμεινε χωρίς απάντηση: ο διευθύνων σύμβουλος του Mars One, Μπας Λάνσντορπ, δήλωσε στο Popular Science ότι η ομάδα του ΜΙΤ χρησιμοποίησε ανακριβή και ελλιπή στοιχεία. «Έχω μιλήσει με ανθρώπους που είναι εξαιρετικοί γνώστες- ειδικούς από εταιρείες όπως η Lockheed Martin- που μου λένε ότι αυτές οι τεχνολογίες θα δουλέψουν» σημείωσε. Όσον αφορά στο θέμα του οξυγόνου, υποστήριξε ότι η εν λόγω τεχνολογία έχει δοκιμαστεί ευρέως στη Γη. Ωστόσο, σχετικά με τα ανταλλακτικά δέχτηκε ότι πρόκειται για υπάρχον και σημαντικό ζήτημα, το οποίο αποτελεί μεγάλη πρόκληση. Μη επανδρωμένες αποστολές ανεφοδιασμού εν όψει δεύτερης εκτόξευσης επανδρωμένης αποστολής αναμένεται να προσεδαφιστούν λίγες εβδομάδες μετά την άφιξη των πρώτων αποίκων, και ο Λάνσντορπ θεωρεί ότι οι προμήθειες αυτές θα είναι αρκετές. «Δεν πιστεύουμε ότι αυτό που σχεδιάσαμε είναι η καλύτερη λύση. Είναι μια καλή λύση» σημείωσε, προσθέτοντας ότι το Mars One έχει κάνει τις δικές του έρευνες με καλύτερα αποτελέσματα, αλλά δεν είναι εταιρεία αεροδιαστημικής. Ο ίδιος ελπίζει πως μελλοντικές μελέτες περί του εφικτού του εγχειρήματος από εταιρείες όπως η Lockheed Martin θα παρέχουν απαντήσεις- στο μεσοδιάστημα τα δεδομένα αυτά παραμένουν εμπιστευτικά. http://physicsgg.me/2014/10/14/%ce%b7-%ce%b1%cf%80%ce%bf%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bb%ce%ae-mars-one-%cf%80%cf%81%ce%ad%cf%80%ce%b5%ce%b9-%ce%bd%ce%b1-%ce%b5%cf%80%ce%b1%ce%bd%ce%b5%ce%be%ce%b5%cf%84%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b5%ce%af/ «Επιτακτική η αποίκηση του Αρη» λέει η NASA. Ενδιαφέρουσες αλλά και αρκετά αμφιλεγόμενες δηλώσεις έκανε ο διοικητής της NASA. Μιλώντας σε εκδήλωση της Βασιλικής Αεροναυτικής Εταιρείας της Βρετανίας ο Τσαρλς Μπόλντεν είπε ότι «πρέπει να κατανοήσουμε ότι οι κλιματικές αλλαγές συμβαίνουν, είναι μια πραγματικότητα» και ότι «η αποίκηση του Αρη είναι επιτακτική για την διάσωση του ανθρώπινου είδους». Οι απόψεις αυτές όμως προκάλεσαν αντιδράσεις ενώ παράλληλα μια νέα μελέτη για τις συνθήκες διαβίωσης στον Αρη δείχνει ότι ο δρόμος για την αποίκηση είναι ακόμη μακρύς και γεμάτος εμπόδια που πρέπει να υπερπηδήσουν οι επιστήμονες. Η παρουσία του ανθρώπου στον Αρη είναι αναμφισβήτητα άκρως σημαντικό γεγονός για διαφόρους λόγους. Ομως η αιτίαση με την οποία συνοδεύει ο διοικητής της NASA την ανάγκη μετακόμισης του ανθρώπου στον Αρη είναι προβληματική στη βάση της. Αυτό γιατί ο Κόκκινος Πλανήτης έχει ακραίες και εξαιρετικά αφιλόξενες όχι μόνο για τον άνθρωπο αλλά γενικά για τη ζωή συνθήκες. Δεν πρόκειται δηλαδή για ένα «παράδεισο» που περιμένει να μας υποδεχτεί όταν η Γη γίνει αφιλόξενη για τον άνθρωπο. Η αποίκηση στον Αρη προϋποθέτει την ύπαρξη βάσεων μέσα στις οποίες θα διαβιώνει ο άνθρωπος. Ετσι λοιπόν θεωρητικά αν οι ατμοσφαιρικές και κλιματικές συνθήκες στη Γη γίνουν δύσκολες για τον άνθρωπο δεν θα είναι απαραίτητο να μετακομίσει στον Αρη για να ζήσει εκεί σε κάποιες βάσεις αφού θα μπορεί να το κάνει σε βάσεις που θα δημιουργηθούν εντός του (αφιλόξενου) πλανήτη μας. Προς επιβεβαίωση των παραπάνω αναφορών έρχεται μια νέα μελέτη που πραγματοποίησαν πέντε φοιτητές αεροναυπηγικής ΜΙΤ. Οι φοιτητές ανέλυσαν τα δεδομένα του σχεδίου της ολλανδικής εταιρείας Mars One που οργανώνει ένα ταξίδι εγκατάστασης αποίκων στον Αρη και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αν όλα πάνε καλά και οι επίδοξοι άποικοι φτάσουν στον Κόκκινο Πλανήτη δεν θα καταφέρουν να επιβιώσουν περισσότερες από 68 μέρες. Στόχος της Mars One είναι να στείλει μέσα στην επόμενη δεκαετία τουλάχιστον τέσσερις ανθρώπους στον Αρη οι οποίοι δεν θα επιστρέψουν ποτέ στη Γη. Στην 35σέλιδη μελέτη τους οι πέντε φοιτητές αναφέρουν ότι «ο πρώτος θάνατος θα σημειωθεί περίπου έπειτα από 68 ημέρες, από ασφυξία». Οι φοιτητές με γραφήματα και μαθηματικούς τύπους αναφέρονται στις διαθέσιμες ποσότητες οξυγόνου και τροφίμων αλλά και τα τεχνολογικά μέσα που θα διαθέτουν οι πρωτοπόροι. Τα φυτά που θα έχουν μαζί τους οι εθελοντές θα παράγουν υπερβολικά πολύ οξυγόνο και ακόμη δεν έχει αναπτυχθεί η τεχνολογία που θα επιτρέπει την "εξισορρόπηση" της ατμόσφαιρας, σημειώνεται στη μελέτη. Επιπροσθέτως, οι άποικοι θα εξαρτώνται ολοένα και περισσότερο από τις αποστολές ανταλλακτικών ενώ το κόστος, που εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 4,5 δισεκατομμύρια δολάρια, θα αυξάνεται διαρκώς αφού η εταιρεία υπολογίζει να στείλει και άλλους εθελοντές στο μέλλον. Ο συνιδρυτής και γενικός διευθυντής της Mars One, ο Ολλανδός Μπας Λάνσντορπ, αντέδρασε αμφισβητώντας τα συμπεράσματα της μελέτης, υποστηρίζοντας ότι οι φοιτητές χρησιμοποίησαν «ανεπαρκή δεδομένα». Παραδέχτηκε όμως ότι το ζήτημα των ανταλλακτικών είναι όντως ένα πρόβλημα. «Έχουν δίκιο, η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να τα διατηρήσουμε όλα σε λειτουργική κατάσταση», τόνισε. Περισσότεροι από 200.000 άνθρωποι από 140 χώρες έχουν δηλώσει εθελοντές για τον Άρη, παρά τις πολλές επιφυλάξεις που έχουν διατυπωθεί για το σχέδιο αυτό. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=641357

Η σκοτεινή ύλη του Γαλαξία είναι… μισή. Μια νέα μελέτη ανατρέπει τα δεδομένα για την παρουσία της σκοτεινής ύλης στον γαλαξία μας. Η μελέτη αυτή δίνει λύση σε ένα διαχρονικό κοσμικό γρίφο που απασχολεί τους επιστήμονες σχετικά με τον αριθμό των γειτονικών μας γαλαξιών. Η σκοτεινή ύλη είναι μια αόρατη κοσμική «ουσία» η βαρύτητα της οποίας πιστεύεται ότι συγκρατεί τους γαλαξίες και τα αντικείμενα του Σύμπαντος στη θέση τους. Οι επιστήμονες εκτιμούσαν ότι η συνολική μάζα της σκοτεινής ύλης του γαλαξία μας είναι ίση με εκείνη 1,5 τρισ. άστρων σαν τον Ηλιο. Αυτή η μέτρηση όμως δημιουργεί πονοκεφάλους στους επιστήμονες αφού τα κοσμολογικά μοντέλα δείχνουν ότι μια τέτοια ποσότητα σκοτεινής ύλης σε έναν γαλαξία συνδέεται με την παρουσία πολλών γειτονικών (δορυφορικών) σε αυτόν γαλαξιών. Ομως ο γαλαξίας μας έχει μόλις τρεις δορυφορικούς γαλαξίες - αριθμός πολύ μικρός σε σχέση με τη μάζα της σκοτεινής ύλης που διαθέτει. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας λύνουν τώρα, όπως φαίνεται, αυτόν τον κοσμικό γρίφο. Χρησιμοποιώντας μια μέθοδο που ανέπτυξε το 1915 ο βρετανός αστρονόμος Τζέημς Τζιμς για να μετρά την ταχύτητα των άστρων οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μάζα της σκοτεινής ύλης του γαλαξία μας είναι 50% λιγότερη από ό,τι πιστεύαμε. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η μάζα της σκοτεινής ύλης του γαλαξία μας δεν ξεπερνάει τη μάζα 800 δισ. άστρων σαν τον Ηλιο. Αυτό το δεδομένο «κουμπώνει» με την παρουσία του μικρού αριθμού γαλαξιών που βρίσκονται κοντά στον δικό μας. H μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=640623

Η εκρηκτική ομορφιά ενός ετοιμοθάνατου άστρου. Αυτό το ουράνιο σώμα μοιάζει με λεπτεπίλεπτη πεταλούδα. Απέχει όμως πολύ από το να χαρακτηριστεί γαλήνιο. Τα φτερά της πεταλούδας είναι στην πραγματικότητα υπέρθερμα σύννεφα αερίου που εκτίναξε στο Διάστημα ένα μεγάλο άστρο στα τελικά στάδια της ζωής του. Το αέριο έχει θερμοκρασία που πλησιάζει τους 20.000 βαθούς Κελσίου και κινείται προς τα έξω με ταχύτητα σχεδόν ενός εκατομμυρίου χιλιομέτρων την ώρα. Η εικόνα του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble δείχνει το Νεφέλωμα της Πεταλούδας, ή NGC 6302, το κατάλοιπο ενός ετοιμοθάνατου άστρου που βρίσκεται σε απόσταση 3.800 ετών φωτός, στην κατεύθυνση του αστερισμού του Σκορπιού. Είναι ένα παράδειγμα «πλανητικού νεφελώματος», ενός σχηματισμού που ονομάζεται έτσι επειδή η εμφάνισή του θύμιζε στους παλιούς αστρονόμους το σφαιρικό σχήμα των πλανητών. Τα πλανητικά νεφελώματα είναι πέπλα αερίου και σκόνης που τυλίγουν ορισμένα ετοιμοθάνατα άστρα. Το Νεφέλωμα της Πεταλούδας είναι ένα «διπολικό πλανητικό νεφέλωμα». Το χαρακτηριστικό σχήμα του, χωρισμένο σε δύο λοβούς, οφείλεται στο γεγονός ότι τα αέρια που εκτοξεύει το άστρο μπορούν να δραπετεύσουν πιο εύκολα από τους πόλους από ό,τι από τον ισημερινό. Στο κέντρο του πολύχρωμου σχηματισμού βρίσκεται ένα άστρο που κάποτε είχε μάζα πέντε φορές μεγαλύτερη από του Ήλιου. Όταν τα πυρηνικά καύσιμά του άρχισαν να εξαντλούνται, το άστρο μετατράπηκε σε κόκκινο γίγαντα, με διάμετρο 1.000 φορές μεγαλύτερη από τη διάμετρο του Ήλιου. Στην επόμενη φάση, τα εξωτερικά στρώματα του κόκκινου γίγαντα εκτινάχθηκαν βίαια στο Διάστημα. Ένα μέρος αυτού του υλικού εκτοξεύτηκε από τον ισημερινό του άστρου με σχετικά χαμηλή ταχύτητα, γύρω στα 32.000 χιλιόμετρα την ώρα, και σχημάτισε έναν δακτύλιο σε σχήμα ντόνατ. Ο δακτύλιος οποίος κρύβει σήμερα το ίδιο το άστρο, μπλοκάρει τη ροή αερίων προς τα έξω, και δημιουργεί έτσι το χαρακτηριστικό σχήμα κλεψύδρας. Το υπόλοιπο υλικό του κόκκινου γίγαντα εκτινάχθηκε κατακόρυφα στο επίπεδο του ισημερινού, με πολύ υψηλότερη ταχύτητα από ό,τι το υλικό που προήλθε από τον ισημερινό, και σχημάτισε τα φτερά της πεταλούδας πάνω από τους πόλους του άστρου. Το άστρο ανέβασε στη συνέχεια θερμοκρασία, οπότε εκτίναξε ένα σύννεφο φορτισμένων σωματιδίων, το οποίο άλλαξε με τη σειρά του το σχήμα των φτερών. Η «πεταλούδα» όπως διακρίνεται σήμερα έχει πλάτος πάνω από δύο έτη φωτός, ενώ το αθέατο κεντρικό άστρο, ένα από τα θερμότερα του Γαλαξία, εκτιμάται ότι έχει επιφανειακή θερμοκρασία πάνω από 220.000 βαθμούς Κελσίου. Ολόκληρο το νεφέλωμα είναι ορατό λόγω της ισχυρής υπεριώδους ακτινοβολίας του άστρου, η οποία αναγκάζει το αέριο να λάμπει. Τα χρώματα της εικόνας αντιστοιχούν σε εκπομπή ακτινοβολίας από διαφορετικά χημικά στοιχεία, όπως το υδρογόνο, το θείο το οξυγόνο και το άζωτο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231355489

Ζούμε μέσα σε μια... φούσκα; Ενας από τους άλυτους ακόμη κοσμολογικούς γρίφους που πονοκεφαλιάζει τους επιστήμονες είναι η παντελής απουσία κοσμικής σκόνης και αερίων πέριξ αλλά και στο εσωτερικό του ηλιακού μας συστήματος. Οι ειδικοί συμφωνούν στο ότι πριν από μερικά εκατομμύρια έτη υπήρχαν κοσμική σκόνη και αέρια στη διαστημική μας γειτονιά. Εκεί που διαφωνούν είναι στο πώς εξαφανίστηκαν. Κάποιοι επιστήμονες πρότειναν τη θεωρία των υπερκαινοφανών αστέρων. Σύμφωνα με αυτήν εκρήξεις σουπερνόβα απομάκρυναν σκόνη και αέρια από την περιοχή στην οποία βρίσκεται σήμερα το ηλιακό μας σύστημα. Για να ενισχύσουν το επιχείρημά τους οι υποστηρικτές αυτής της θεωρίας που αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1970 ανέφεραν ότι το ηλιακό μας σύστημα βρίσκεται εντός μιας κοσμικής δομής που είναι γνωστή με τον όρο «υπερφυσαλίδα». Αυτή η υπερφυσαλίδα έχει σχήμα φιστικιού και εύρος 300 έτη φωτός. Σύμφωνα με τη θεωρία πριν από περίπου 10-20 εκατ. έτη ένας ή περισσότεροι υπερκαινοφανείς αστέρες εξερράγησαν σαν... ποπκόρν απομακρύνοντας σκόνη και αέρια και σχηματίζοντας την υπερφυσαλίδα μέσα στην οποία «φυλακίστηκε» το ηλιακό μας σύστημα. Μάλιστα η υπερφυσαλίδα αυτή έλαβε την ονομασία «Τοπική Φυσαλίδα». Οι θιασώτες της Τοπικής Φυσαλίδας υποστήριξαν ότι αυτές οι εκρήξεις σουπερνόβα ήταν αρκετά ασθενείς και έτσι παρά το γεγονός πως συνέβησαν κοντά στη Γη η αρνητική τους επίδραση δεν έφθασε ως τον πλανήτη μας. Σε διαφορετική περίπτωση η πανίσχυρη ακτινοβολία των σουπερνόβα θα είχε εξοντώσει κάθε ίχνος ζωής στην επιφάνεια της Γης. Αλλοι επιστήμονες όμως διαφώνησαν και υποστήριξαν ότι εκείνος που εξουδετέρωσε την κοσμική ύλη δεν ήταν οι εκρήξεις σουπερνόβα αλλά η δραστηριότητα του Ηλιου. Νέα ευρήματα έρχονται τώρα να στηρίξουν τη θεωρία της υπερφυσαλίδας. Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι εκτόξευσαν έναν πύραυλο που ταξίδεψε στο Διάστημα και επέστρεψε έχοντας συλλέξει διάφορα δεδομένα. Η ανάλυση αυτών των δεδομένων τούς οδήγησε στο συμπέρασμα ότι πράγματι το ηλιακό μας σύστημα βρίσκεται εντός μιας υπερφυσαλίδας που περιέχει ανάμεσα στα άλλα υπέρθερμο υδρογόνο. «Πρόκειται για μια σημαντική ανακάλυψη. Αυξάνει τις γνώσεις μας για την περιοχή του γαλαξία που βρίσκεται κοντά στον Ηλιο και έτσι μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα κοσμολογικό μοντέλο που θα το χρησιμοποιούμε στη συνέχεια για τη μελέτη και άλλων περιοχών του γαλαξία» αναφέρει ο Μασιμιλιάνο Γκαλεάτσι, επικεφαλής της νέας μελέτης που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature». Ο γαλαξίας μας βρίσκεται εν μέσω δύο γιγάντιων φυσαλίδων. Δεν είναι όμως μόνο το ηλιακό μας σύστημα που βρίσκεται μέσα σε μια φυσαλίδα, ολόκληρος ο γαλαξίας φαίνεται ότι βρίσκεται εν μέσω κοσμικών φυσαλίδων. Το 2010 το διαστημικό τηλεσκόπιο Fermi είχε εντοπίσει ένα εντυπωσιακό αλλά μυστηριώδες φαινόμενο στο κέντρο του Γαλαξία. Δύο γιγάντιες φυσαλίδες εκτείνονται σε αντίθετες πλευρές από το κέντρο του Γαλαξία, εκεί όπου βρίσκεται η μελανή οπή του, ο Τοξότης Α*. Οι δομές αυτές αποτελούνται από σωματίδια υψηλής ενέργειας και από την πρώτη στιγμή της ανακάλυψής τους οι επιστήμονες προσπαθούν να διαπιστώσουν την προέλευσή τους. Μια νέα θεωρία κάνει λόγο για συγχώνευση του Τοξότη Α* με μια μικρότερη μαύρη τρύπα. Η πιο εμπεριστατωμένη μελέτη που έχει γίνει ως σήμερα αναφέρει ότι αυτές οι κοσμικές φούσκες είναι τα απομεινάρια ενός... λουκούλλειου γεύματος της μαύρης τρύπας του Γαλαξία. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι φυσαλίδες αυτές σχηματίστηκαν όταν ο Τοξότης Α* «έφαγε» κάποτε ένα άστρο ή κάτι άλλο (αέριο κ.τ.λ.) που είχε μάζα 10.000 φορές μεγαλύτερη από αυτήν του Ηλιου. Επιστήμονες του Πανεπιστημίου Vanderbilt και του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Τζόρτζια στις ΗΠΑ ρίχνουν στο τραπέζι μια νέα θεωρία. Εκτιμούν ότι οι δύο φυσαλίδες σχηματίστηκαν από ένα πολύ βιαιότερο γεγονός. Εικάζουν ότι ένα τέτοιο γεγονός μπορεί να είναι η συγχώνευση του Τοξότη Α* με μια μαύρη τρύπα. Αυτή η μελανή οπή βρισκόταν σε έναν μικρό γαλαξία ο οποίος έπεσε κάποτε θύμα κοσμικού κανιβαλισμού από τον δικό μας. Ο γαλαξίας μας «κατάπιε» τον μικρό γαλαξία και το ίδιο συνέβη και με τον Τοξότη Α* που «κατάπιε» τη μελανή οπή του μικρού γαλαξία, με αποτέλεσμα να σχηματιστούν οι φυσαλίδες. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=641189

50 έτη από την πτήση του διαστημικού σκάφους "Voskhod"-1 Πενήντα χρόνια πριν στις 12η Οκτωβρίου 1964, ξεκίνησε για πρώτη φορά το επανδρωμένο διαστημικό σκάφος της σειράς "Sunrise". Το πλήρωμα: Vladimir Komarov(διοικητής συνταγματάρχης), Κωνσταντίν Πέτροβιτς Feoktistov (Research Fellow κοσμοναύτης, Ph.D.), Boris Borisovich Yegorov. (ιατρός-κοσμοναύτης). Το "Voskhod" ζυγιζε 5,320 kg τοποθετήθηκε σε μια κυκλική τροχιά με κλίση από 65 °.Η πτήση ηταν ρεκόρ για την εποχή σε ύψος - περίπου 409 km. Η πτήση διήρκεσε 24 ώρες 17 λεπτά 03 δευτερόλεπτα. Ήταν η έβδομη επανδρωμένη πτήση σοβιετικού διαστημικού σκάφους. Διεξήχθη χωρίς στολές και το σύστημα εκτίναξης. Η πτήση του πρώτου πληρώματος ήταν εξαιρετικά επικίνδυνη. Όπως σημειώνεται από τους συγχρόνους, ηταν ο ριζικά νέος τρόπος προσγείωσης με αλεξίπτωτο της κάψουλας καθόδου που​​ μέχρι το τέλος δεν έχει δοκιμαστεί αρκετά. Βίντεο. http://www.federalspace.ru/20997/ http://www.federalspace.ru/20987/ Φωτογραφίες της Γης. Ο Γερμανός αστροναύτης και γεωφυσικός βρίσκεται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και παίρνει συχνά φωτογραφίες της Γης. Στον Gerst αρέσει ιδιαίτερα η φωτογράφηση από δραματικές σκιές σε σχηματισμούς από σύννεφα, όπως αυτή η σειρά εντυπωσιακών φωτογραφιών που θα δείτε παρακάτω. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ο Gerst γύρισε την κάμερά του και πήρε μια αξιοζήλευτη selfie ενώ βρίσκονταν έξω από τον σταθμό για τον καθορισμό μιας αντλίας. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%8D%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BC%CE%BF%CE%B9%CF%81%CE%AC%CE%B6%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%BC%CE%B1%CE%B6%CE%AF-%CE%BC%CE%B1%CF%82-%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%85%CF%80%CF%89%CF%83%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CF%86%CF%89%CF%84%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B3%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CE%BD%CE%B5%CF%82

Πρόοδος σε αμερικανικό πείραμα πυρηνικής σύντηξης. Μια κολοσσιαία γεννήτρια που δημιουργήθηκε από το αμερικανικό Πεντάγωνο για προσομοιώσεις θερμοπυρηνικών εκρήξεων πέτυχε νέο ρεκόρ απόδοσης σε πειράματα πυρηνικής σύντηξης, ένα είδος πυρηνικής αντίδρασης που θα μπορούσε μια μέρα να προσφέρει ανεξάντλητη, καθαρή ενέργεια. Το «Z Machine», μια γιγάντια πειραματική διάταξη στα Εθνικά Εργαστήρια Sandia στο Νέο Μεξικό, παράγει παλμούς ηλεκτρικής ενέργειας με ισχύ πολλών εκατομμυρίων Ampere. Το ρεύμα περνάει μέσα από μια μικρή κάψουλα με υδρογόνο, το οποίο φτάνει σε θερμοκρασίες εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου και μετατρέπεται έτσι σε ήλιο. Σε αντίθεση με την πυρηνική σχάση, η οποία απελευθερώνει ενέργεια από τη διάσπαση βαρέων στοιχείων όπως το ουράνιο, η πυρηνική σύντηξη αφορά τις αντιδράσεις που τροφοδοτούν τη λάμψη των άστρων, αντιδράσεις στις οποίες ελαφρά στοιχεία συνδυάζονται για να σχηματίσουν βαρύτερα. Δεδομένου ότι η σύντηξη δεν παράγει μακρόβια πυρηνικά απόβλητα, ενώ το υδρογόνο που απαιτείται ως καύσιμο μπορεί να παραχθεί σε πρακτικά ανεξάντλητες ποσότητες με υδρόλυση του νερού, οι φυσικοί προσπαθούν εδώ και 60 χρόνια να δαμάσουν αυτή τη μορφή ενέργειας. Είναι ένας δύσκολος στόχος, δεδομένου ότι οι συνθήκες που απαιτούνται για σύντηξη είναι πραγματικά ακραίες: οι πυρήνες των ατόμων είναι θετικά φορτισμένοι και απωθούνται, είναι επομένως δύσκολο να πλησιάσουν σε αρκετά μικρή απόσταση ώστε να αντιδράσουν. Για να συμβεί αυτό το οι πυρήνες πρέπει να συγκρουστούν με ταχύτητες γύρω στα 1.000 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο, κάτι που απαιτεί θερμοκρασίες γύρω στα 50 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου. Σε όλο τον κόσμο δοκιμάζονται σήμερα διάφορες προσεγγίσεις. Η πλέον υποσχόμενη θα μελετηθεί την επόμενη δεκαετία στον Διεθνή Πειραματικό Θερμοπυρηνικό Αντιδραστήρα (ITER), στον οποίο ένα σύννεφο υπέρθερμου υδρογόνου θα συγκρατείται μετέωρο μέσα σε ένα ισχυρό μαγνητικό πεδίο. Μια δεύτερη προσέγγιση, η συμπίεση μιας κάψουλας υδρογόνου με ισχυρούς παλμούς ακτινοβολίας, δοκιμάζεται με τη βοήθεια του ισχυρότερου λέιζερ στον κόσμο. Μέχρι στιγμής, πάντως, κανένα πείραμα σύντηξης δεν έχει καταφέρει να απελευθερώσει περισσότερη ενέργεια από αυτή που απαιτείται για τη θέρμανση του υδρογόνου -μια βασική προϋπόθεση για να γίνει πρακτικά βιώσιμη η νέα τεχνολογία. Λίγο πιο κοντά σε αυτόν τον στόχο βρίσκονται πλέον οι ερευνητές του Ζ Machine, μιας γεννήτριας παλμών ηλεκτρικής ενέργειας που είχε αρχικά αναπτυχθεί για την προσομοίωση θερμοπυρηνικών εκρήξεων για λογαριασμό του Πενταγώνου (η ερευνητική υπηρεσία Sandia υπάγεται στο υπουργείο Άμυνας). Στην καρδιά της πειραματικής διάταξης βρίσκεται μια κάψουλα με υδρογόνο (για την ακρίβεια περιέχει το ισότοπο του υδρογόνου δευτερίου) με διαστάσεις μόλις 5 x 7,5 χιλιοστά. Η τεράστια γεννήτρια στέλνει στην κάψουλα παλμούς ηλεκτρικού ρεύματος στην απίστευτη ένταση των 19 εκατομμυρίων ampere, οπότε δημιουργείται ένα ισχυρό μαγνητικό πεδίο που κάνει την κάψουλα να καταρρεύσει προς τα μέσα με ταχύτητα γύρω στα 70 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο, οπότε δημιουργούνται στο εσωτερικό της συνθήκες σύντηξης. Στον τελευταίο γύρο δοκιμών το Z Machine θέρμανε το πυρηνικό καύσιμο στους 35 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου και οδήγησε στην απελευθέρωση περίπου δύο τρισεκατομμυρίων νετρονίων ανά βολή. Ο αριθμός των νετρονίων είναι μέτρο των αντιδράσεων σύντηξης, καθώς η σύντηξη δύο πυρήνων δευτερίου απελευθερώνει έναν πυρήνα ήλιου και ένα νετρόνιο. Η παραγωγή πρωτονίων έχει πλέον αυξηθεί κατά 1.000 φορές σε σχέση με την απόδοση που προσέφερε το Z Machine πριν από μόλις έναν χρόνο, αναφέρουν οι υπεύθυνοι του πειράματος στην έγκριτη επιθεώρηση Physical Review Letters. http://journals.aps.org/prl/abstract/10.1103/PhysRevLett.113.155003 Παρόλα αυτά, η απόδοση θα πρέπει να αυξηθεί περαιτέρω κατά 10.000 φορές μέχρι να ξεπεράσει η ποσότητα της παραγόμενης ενέργειας την ενέργεια που καταναλώθηκε στο πείραμα, επισημαίνει στο Nature.com ο Μάικ Κάμπελ, ερευνητής της Sandia. Το επόμενο βήμα για την επίτευξη αυτού του στόχου θα μπορούσε να έρθει με την αύξηση της έντασης του ηλεκτρικού ρεύματος στα 60 εκατομμύρια ampere. Η αναβάθμιση, όμως, δεν έχει ακόμα εγκριθεί. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231354993

Ενεργά ηφαίστεια «θα εμφανιστούν ξανά στη Σελήνη» Το φεγγάρι μπορεί να φαίνεται νεκρό και παγωμένο, δεν αποκλείεται όμως να είναι ακόμα ζωντανό. Δορυφόρος της NASA ανακάλυψε ίχνη πρόσφατης ηφαιστειακής δραστηριότητας, ένδειξη ότι η Σελήνη μπορεί να διαθέτει ακόμα μεγάλα αποθέματα θερμότητας στο εσωτερικό της, ικανής να τροφοδοτήσει ηφαιστειακές εκρήξεις και στο μέλλον. Η κρατούσα θεωρία θέλει τη Σελήνη να σχηματίστηκε από τα απομεινάρια μιας σύγκρουσης ανάμεσα στη νεογέννητη Γη και ένα σώμα στο μέγεθος του Άρη πριν από 4,5 δισ. χρόνια. Για εκατομμύρια χρόνια μετά το συμβάν, το φεγγάρι ήταν μια σφαίρα από μάγμα. Ακόμα και όταν ο φλοιός κρύωσε και στερεοποιήθηκε, το μάγμα συνέχισε να αναβλύζει στην επιφάνεια και σχημάτισε τις βασαλτικές πεδιάδες που ονομάζονται σήμερα «θάλασσες». Η ηφαιστειακή αυτή δραστηριότητα κορυφώθηκε πριν από 3 δισ. χρόνια και σταμάτησε σχεδόν τελείως πριν από ένα δισ. χρόνια. Την εικόνα αυτή δείχνουν τώρα να ανατρέπουν παρατηρήσεις του δορυφόρου LRO της NASA, ο οποίος βρίσκεται σε τροχιά από το 2009. Η κάμερα του σκάφους μεταδίδει εικόνες με ανάλυση 50 με 200 μέτρα ανά εικονοστοιχείο (pixel), τις πιο λεπτομερείς που έχουν ληφθεί ως σήμερα στην επιφάνεια της Σελήνης. Ερευνητές από τις ΗΠΑ και τη Γερμανία αναφέρουν τώρα στην επιθεώρηση Nature Geoscience ότι αναγνώρισαν στις εικόνες 70 περιοχές στη θεατή πλευρά του φεγγαριού που πρέπει να αντιστοιχούν σε πρόσφατες ροές λάβας. Ο μικρός αριθμός κρατήρων από προσκρούσεις μετεωριτών, καθώς και η απουσία ιχνών διάβρωσης, δείχνουν ότι πρόκειται για ηφαιστειακές ροές που χρονολογούνται στα 18 με 100 εκατομμύρια χρόνια -ουσιαστικά πριν από μια στιγμή στην κλίμακα του γεωλογικού χρόνου. Ενδείξεις πρόσφατης γεωλογικής δραστηριότητας είχαν εξάλλου ανακαλυφθεί και το 2006, περιορίζονταν όμως σε ένα σημείο και θεωρήθηκαν ιδιαίτερη περίπτωση. «Η μεγάλη είδηση είναι ότι η Σελήνη είναι θερμότερη από ό,τι πιστεύαμε» σχολιάζει στο δικτυακό τόπο του Science o Μαρκ Ρόμπινσον του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Αριζόνα, μέλος της ερευνητικής ομάδας. Παραμένει ασαφές από πού προέρχεται η θερμότητα που διατηρεί ρευστό το εσωτερικό της Σελήνης -ίσως πρόκειται για θερμότητα που παραμένει από την εποχή της γέννησης του φεγγαριού, ή για θερμότητα που απελευθερώνεται σήμερα από την αυθόρμητη διάσπαση ραδιενεργών στοιχείων. Σε κάθε περίπτωση, η ηφαιστειακή δραστηριότητα είναι απίθανο να σταμάτησε εντελώς τα τελευταία 18 εκατομμύρια χρόνια. Το πιθανότερο είναι ότι νέες ηφαιστειακές ροές θα εμφανιστούν και στο μέλλον. «Αμφιβάλλω όμως αν θα ζήσουμε αρκετά για να τις δούμε» επισημαίνει ο Ρόμπινσον. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231355077 Η Ρωσία παει Σελήνη. Η διαστημική υπηρεσία της Ρωσίας Roscosmos εργάζεται για την εξερεύνηση της Σελήνης ανακοίνωσε ο γενικός διευθυντής της Yuri Makarov. «Αυτό το χρόνο μαζί με την ρωσική Ακαδημία Επιστημών, το εθνικό ερευνητικό κέντρο Kurchatov και την κρατική εταιρεία ατομικής ενέργειας ετοιμάσαμε το σχέδιο εξερεύνησης του εξώτερου διαστήματος. Πρόκειται για ένα φιλόδοξο πρόγραμμα όχι μόνο σε ότι αφορά την χρηματοδότηση αλλά και σε ότι αφορά τις τεχνολογικές προκλήσεις που θα συναντήσουμε» είπε ο Kurchatov ο οποίος πρόσθεσε πως η Σελήνη αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο του όλου προγράμματος. Ο διευθυντής του τομέα διαστήματος της ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών Lev Zeleny δήλωσε πως οι Ρώσοι κοσμοναύτες μπορεί να πετάξουν μέχρι τη Σελήνη στα μέσα της επόμενης δεκαετίας και να προσεδαφιστούν σε αυτή στα τέλη της, ενώ πρόσθεσε πως αρχικά η εξερεύνηση του φυσικού δορυφόρου της Γης πρόκειται να ξεκινήσει με τα μη επανδρωμένα διαστημικά οχήματα Luna-26 και Luna-27. Η Ρωσία πρόκειται να χρησιμοποιήσει το σύστημα προσεδάφισης της Ευρωπαϊκής ESA για τα Luna. «Το πρόγραμμα που σχεδιάζεται στηρίζεται στη διεθνή συνεργασία. Η συμφωνία μεταξύ της Roscosmos και της ESA βρίσκεται στο στάδιο της εξέτασης από την ρωσική υπηρεσία διαστήματος στο πλαίσιο προσέλκυσης δυτικής τεχνολογίας για το πρόγραμμα», δήλωσε ο Martynov για να συμπληρώσει: «Έχει έρθει ο χρόνος όπου καμία χώρα δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει ένα τέτοιο πρόγραμμα από μόνη της. Οι Ευρωπαίοι εταίροι μας πρόκειται να μας εφοδιάσουν με το σύστημα προσεδάφισης». http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B7-%CF%81%CF%89%CF%83%CE%AF%CE%B1-%CF%80%CE%AC%CE%B5%CE%B9-%CF%83%CE%B5%CE%BB%CE%AE%CE%BD%CE%B7-%E2%80%93-%CF%83%CF%84%CE%B1-%CF%84%CE%AD%CE%BB%CE%B7-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B5%CF%80%CF%8C%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%B7%CF%82-%CE%B4%CE%B5%CE%BA%CE%B1%CE%B5%CF%84%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%BF%CE%B9-%CF%80%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%BF%CE%B9-%CF%81%CF%8E%CF%83%CE%BF%CE%B9-%CE%BA%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%8D%CF%84%CE%B5%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD Πως φαίνεται η έκλειψη της Σελήνης από τον … Ερμή. Πριν από μερικές ημέρες οι κάτοικοι της Αμερικής, της ανατολικής Ασίας, της Αυστραλίας και του δυτικού Ειρηνικού είχαν την ευκαιρία να παρατηρήσουν το σπάνιο θέαμα της ολικής έκλειψης της Σελήνης. Στο βίντεο που ακολουθεί βλέπουμε την έκλειψη της Σελήνης όπως φαινόταν από τον πλανήτη Ερμή! Το βίντεο κατασκευάστηκε από 31 φωτογραφίες που έλαβε το διαστημικό σκάφος MESSENGER στις 8 Οκτωβρίου 2014 (μεταξύ 5:18 a.m. και 6:18 a.m. EDT). Από τον Ερμή, η Γη και η Σελήνη φαίνονται σαν δυο φωτεινά αστέρια. Κατά την διάρκεια της σεληνιακής έκλειψης η Σελήνη «εξαφανίζεται» καθώς διέρχεται μέσα από τη σκιά της Γης. Σημειώνεται ότι όταν λήφθηκαν οι φωτογραφίες η απόσταση του συστήματος Γης-Σελήνης από τον Ερμή ήταν 106,6 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Η αποστολή του MESSENGER ξεκίνησε από τη Γη στις 3 Αυγούστου του 2004 και τέθηκε σε τροχιά γύρω από τον Ερμή στις 19 Μαρτίου 2011. http://physicsgg.me/2014/10/12/%cf%80%cf%89%cf%82-%cf%86%ce%b1%ce%af%ce%bd%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%ce%ad%ce%ba%ce%bb%ce%b5%ce%b9%cf%88%ce%b7-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%83%ce%b5%ce%bb%ce%ae%ce%bd%ce%b7%cf%82-%ce%b1%cf%80%cf%8c/

Μαύρη τρύπα εργαστηρίου «εκπέμπει ακτινοβολία Χόκινγκ» Έχουν περάσει ακριβώς 40 χρόνια από τότε που ο βρετανός φυσικός Στίβεν Χόκινγκ σόκαρε τους συναδέλφους του ανακοινώνοντας ότι οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν ακτινοβολία, τη λεγόμενη ακτινοβολία Χόκινγκ. Σαράντα χρόνια μετά, ένα πείραμα εργαστηρίου δείχνει να επιβεβαιώνει τη θεωρία. Οι μαύρες τρύπες, σημεία στο χώρο όπου η πυκνότητα της ύλης φτάνει στο άπειρο, έχουν τόσο ισχυρό βαρυτικό πεδίο ώστε τίποτα, ακόμα και το φως, δεν μπορεί να δραπετεύσει από τη θανάσιμη έλξη τους. Το 1974, όμως ο Χόκινγκ διατύπωσε τη θεωρία ότι οι μαύρες τρύπες δεν είναι απόλυτα μαύρες, αλλά εκπέμπουν συνεχώς μια αμυδρή ακτινοβολία. Η λεγόμενη ακτινοβολία Χόκινγκ είναι αποτέλεσμα κβαντικών φαινομένων. Σύμφωνα με τη κβαντική θεωρία, το κενό δεν είναι ποτέ απόλυτα άδειο αλλά βρίθει από «εικονικά σωματίδια» ύλης και αντιύλης, τα οποία εμφανίζονται μόνο για μια στιγμή πριν αλληλοεξουδετερωθούν και πάψουν να υπάρχουν. Αν όμως ένα τέτοιο ζευγάρι σωματιδίων εμφανιστεί κοντά σε μια μαύρη τρύπα, το ένα μπορεί να χαθεί μέσα της για πάντα, οπότε το δεύτερο είναι ελεύθερο να δραπετεύσει και να συνεχίσει τη ζωή του ως κανονικό σωματίδιο. Η ακτινοβολία Χόκινγκ αποτελείται από αυτά ακριβώς τα σωματίδια, είναι ωστόσο υπερβολικά αμυδρή για να καταγραφεί σε πραγματικές συνθήκες. Μια εναλλακτική λύση για τη μελέτη της είναι η προσομοίωση του φαινομένου στο εργαστήριο. Ο Τζέιμς Στάινχαουερ, ερευνητής στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας Technion-Israel στη Χάιφα του Ισραήλ, δημιούργησε ένα ανάλογο μιας μαύρης τρύπας το οποίο παγιδεύει ηχητικά κύματα αντί για φως. Η ομάδα του Στάινχαουερ πάγωσε άτομα ρουβιδίου κοντά στο απόλυτο μηδέν για να δημιουργήσει ένα «συμπύκνωμα Μπόζε-Αϊνστάιν», μια κατάσταση της ύλης στην οποία πολλά παγωμένα άτομα συμπεριφέρονται συλλογικά σαν ένα άτομο. Χρησιμοποιώντας ακτίνες λέιζερ, οι ερευνητές επιτάχυναν ένα μέρος του συμπυκνώματος πέρα από την ταχύτητα του ήχου. Αυτό σημαίνει ότι όσα ηχητικά κύματα ταξίδευαν μέσα στο συμπύκνωμα αντίθετα από την κατεύθυνση κίνησής του θα παγιδεύονταν στο εσωτερικό του ακριβώς όπως θα παγιδευόταν το φως από μια μαύρη τρύπα. Το συμπύκνωμα γίνεται έτσι ανάλογο του «ορίζοντα γεγονότων» γύρω από μια μαύρη τρύπα, το όριο πέρα από το οποίο δεν υπάρχει δυνατότητα επιστροφής. Όπως το κενό βρίθει από ζευγάρια εικονικών σωματιδίων, ζευγάρια ηχητικών κυμάτων εμφανίζονται μέσα στην πειραματική διάταξη λόγω κβαντικών φαινομένων. Τα κύματα αυτά κανονικά αλληλοεξουδετερώνονται, ενίοτε όμως το ένα κύμα παγιδεύεται στον ορίζοντα των γεγονότων ενώ το δεύτερο είναι ελεύθερο να συνεχίσει την πορεία του. Το πρόβλημα όμως είναι ότι τα κύματα αυτά είναι πολύ αμυδρά και πρέπει να ενισχυθούν προκειμένου να καταγραφούν. Για να γίνει αυτό οι ερευνητές δημιούργησαν έναν δεύτερο ορίζοντα γεγονότων τον οποίο δεν μπορούσαν να διαπεράσουν τα ηχητικά κύματα. Αυτό ανάγκασε τα κύματα να αναπηδούν συνεχώς από τον ένα ορίζοντα στον άλλο, πυροδοτώντας τη γέννηση νέων ζευγαριών κυμάτων και ενισχύοντας το σήμα του πειράματος μέχρι να φτάσει σε μετρήσιμα επίπεδα. Παραμένει ωστόσο ασαφές αν το μοντέλο που δημιούργησαν οι ερευνητές προσομοιώνει με ακρίβεια τη συμπεριφορά μιας πραγματικής μαύρης τρύπας. Η εικόνα θα μπορούσε να γίνει πιο σαφής αν η ερευνητική ομάδα καταφέρει να καταγράψει το ανάλογο της ακτινοβολίας Χόκινγκ χωρίς να χρησιμοποιήσει έναν δεύτερο ορίζοντα των γεγονότων. Δεδομένου όμως ότι η ακτινοβολία Χόκινγκ από τις μαύρες τρύπες θεωρείται πρακτικά αδύνατο να καταγραφεί άμεσα με τις σημερινές τεχνολογίες, τα εργαστηριακά ανάλογα των μελανών οπών μάλλον θα παραμείνουν για καιρό το βασικό εργαλείο για τη μελέτη τους. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Nature Physics. http://www.nature.com/nphys/journal/vaop/ncurrent/full/nphys3104.html http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231355113 Μαύρη τρύπα με απαράμιλλη όρεξη. Μία ομάδα αστρονόμων εντόπισε μία μαύρη τρύπα που καταναλώνει αέρια από το διπλανό της άστρο με ρυθμό 10 φορές μεγαλύτερο από αυτό που θεωρούσαν το δυνατό μέχρι σήμερα. Η μαύρη τρύπα με το όνομα Ρ13 βρίσκεται στις εξώτερες περιοχές του γαλαξία NGC7793, 12 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από το Ηλιακό μας Σύστημα και κίνησε την περιέργεια των αστρονόμων όταν διαπίστωσαν πως ενώ ήταν σχετικά μικρή σε μάζα, τα περίχωρά της εξέπεμπαν ακτινοβολία ένα εκατομμύριο φορές πιο ισχυρή από τον Ήλιο. Στις περιπτώσεις αυτές, η γύρω περιοχή από τη μαύρη τρύπα παράγει μεγάλες ποσότητες ακτίνων Χ, που προέρχονται από την ακτινοβολία των αερίων που επιταχύνονται προς αυτή. Τα σωματίδια λίγο πριν περάσουν το απώτατο όριο του ορίζοντα γεγονότων της μαύρης τρύπας έχουν ταχύτητα λίγο μικρότερη από αυτή του φωτός και πολύ μεγάλη ενέργεια, μέρος της οποίας εκπέμπεται ως ακτινοβολία. «Υπήρχε η πεποίθηση πως ο μέγιστος ρυθμός με τον οποίο μία μαύρη τρύπα μπορεί να απορροφήσει αέρια και να παραγάγει ακτινοβολία σχετιζόταν άμεσα με τη μάζα της», εξήγησε ο Δρ. Ρομπέρτο Σόρια από το πανεπιστήμιο Κέρτιν της Αυστραλίας, ο οποίος συμμετείχε στην έρευνα που δημοσιεύει το περιοδικό Nature. «Φαίνεται όμως πως δεν υπάρχει ένα τόσο αυστηρό όριο σαν αυτό που πιστεύαμε.Οι μαύρες τρύπες τελικά μπορούν να καταναλώσουν περισσότερο αέριο και να παραγάγουν περισσότερο φως», συμπλήρωσε. Η Ρ13 περιβάλλεται από ένα άλλο άστρο, 20 φορές μεγαλύτερο από τον Ήλιο, που αποτελεί και τον τροφοδότη της όρεξής της. Μία πλήρη περιφορά του άστρου γύρω από τη μαύρη τρύπα διαρκεί 64 ημέρες και υπολογίζοντας τη δυναμική του συστήματος, οι αστρονόμοι κατέληξαν πως η μαύρη τρύπα έχει μάζα περίπου 15 φορές αυτή του Ήλιου, μικρότερη δηλαδή από το άστρο-συνοδό της. Στις παρατηρήσεις τους οι αστρονόμοι έβλεπαν την πλευρά του άστρου που αντίκριζε τη μαύρη τρύπα να είναι περισσότερο φωτεινή, καθώς λαμπίριζε από τις ακτίνες Χ που έστελνε η μαύρη τρύπα προς το άστρο. Εάν συνεχίσει με τους ίδιους ρυθμούς, η Ρ13 θα έχει καταναλώσει ολόκληρο το άστρο-συνοδό της σε λιγότερο από ένα εκατομμύριο χρόνια. Χαριτολογώντας μάλιστα, οι αστρονόμοι το παρομοίωσαν με το «πρωταθλητή του χοτ ντογκ», τον Ιάπωνα Τακέρου Κομπαγιάσι, ο οποίος ενώ είναι μικρός σε μέγεθος έχει κερδίσει πολλάκις το τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή στην κατανάλωση χοτ ντογκ. Με τη διαφορά πως η Ρ13 καταναλώνει το αντίστοιχο των 100 δισεκατομμυρίων δισεκατομμυρίων χοτ ντογκ κάθε λεπτό. http://www.naftemporiki.gr/story/865430/mauri-trupa-me-aparamilli-oreksi

Ανακάλυψη νέου τύπου μεσονίου. Επιστήμονες του πανεπιστημίου του Warwick ανακάλυψαν ένα νέο σωματίδιο το οποίο θα βοηθήσει στην πληρέστερη κατανόηση της ισχυρής πυρηνικής δύναμης, μία εκ των τεσσάρων θεμελιωδών δυνάμεων του Σύμπαντος. Το σωματίδιο με όνομα Ds3*(2860)- είναι ένας νέος τύπος μεσονίου, ενός σύνθετου δηλαδή σωματιδίου που περιέχει ένα κουάρκ (τους δομικούς λίθους των πρωτονίων και των νετρονίων) και ένα αντικουάρκ (αντισωματίδια των κουάρκ). O δείκτης s3 υποδεικνύει πως έχει σπιν 3, έναν κβαντικό αριθμό που αντιπροσωπεύει ένα είδος εσωτερικής στροφορμής, ενώ στην παρένθεση σημειώνεται η μάζα του νέου σωματιδίου σε μονάδες MeV/c2, περίπου τριπλάσια δηλαδή από αυτή του πρωτονίου. To νέο σωματίδιο εμφανίζεται χάρις στην ίδια δύναμη που κρατάει συμπαγή τον πυρήνα των ατόμων, γεγονός που επιτρέπει στους ερευνητές να ερευνήσουν σε μεγαλύτερο βάθος τη συμπεριφορά της ισχυρής δύναμης. Η συγκεκριμένη δύναμη αποτελεί μία από τις τέσσερις γνωστές θεμελιώδεις δυνάμεις στο Σύμπαν, μαζί με τη βαρύτητα, τον ηλεκτρομαγνητισμό και την ασθενή πυρηνική. «Η βαρύτητα περιγράφει το Σύμπαν στις μεγάλες κλίμακες ενώ η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία είναι υπεύθυνη για το σχηματισμό των μορίων και τη συντήρηση των ηλεκτρονίων σε τροχιά γύρω από τον πυρήνα των ατόμων», εξηγεί ο Tim Gershon, καθηγητής φυσικής στο πανεπιστήμιο του Warwick. «Η ισχυρή δύναμη είναι η δύναμη που συγκρατεί τα κουάρκ σχηματίζοντας νετρόνια και πρωτόνια (νουκλεόνια). Είναι τόσο ισχυρή που δίνει μέσω της διάσημης εξίσωσης μάζας και ενέργειας του Einstein E=mc2 περισσότερη μάζα των νουκλεονίων από τη μάζα των ίδιων των κουάρκ», συμπληρώνει. Οι υπολογισμοί στη θεωρία που περιγράφει τη συμπεριφορά της ισχυρής δύναμης, η οποία αποκαλείται κβαντική χρωμοδυναμική (QCD) είναι συνήθως πολύ μεγάλης δυσκολίας έως και αδύνατοι. Οι μοναδικές ιδιότητες του Ds3*(2860)- ως το πρώτο μεσόνιο με σπιν 3 που περιέχει και ένα charm κουάρκ αναμένεται να κάνει λίγο ευκολότερη τη σύγκριση μεταξύ των θεωρητικών προβλέψεων και των πειραματικών μετρήσεων, καθώς η αναγνώρισή του στα δεδομένα είναι απλούστερη από άλλες περιπτώσεις μεσονίων. Πέρα από τη μελέτη της ισχυρής δύναμης μέσω του Ds3*(2860)- οι ερευνητές στοχεύουν να δουν και την επίδραση της ασθενούς δύναμης σε αυτό, μία έρευνα που σχετίζεται και με ένα από μεγαλύτερα μυστήρια στη σύγχρονη επιστήμη, αφού αφορά στο γιατί στο Σύμπαν επικράτησε η ύλη αντί της αντιύλης. H ανακάλυψη δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό Physical Review Letters – http://arxiv.org/pdf/1407.7712.pdf – http://arxiv.org/pdf/1407.7574.pdf http://physicsgg.me/2014/10/13/%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%ac%ce%bb%cf%85%cf%88%ce%b7-%ce%bd%ce%ad%ce%bf%cf%85-%cf%84%cf%8d%cf%80%ce%bf%cf%85-%ce%bc%ce%b5%cf%83%ce%bf%ce%bd%ce%af%ce%bf%cf%85/

Στην τελική ευθεία το Orion της NASA. H NASA εργάζεται πυρετωδώς για την προετοιμασία της πρώτης εκτόξευσης του Orion, του διαστημοπλοίου νέας γενιάς, με την πρώτη δοκιμή να είναι προγραμματισμένη για τις 4 Δεκεμβρίου. Η εκτόξευση θα γίνει πάνω σε έναν πύραυλο βαρέως φορτίου Delta IV. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Orion είναι το πρώτο διαστημικό όχημα που θα έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει επανδρωμένες αποστολές πέρα από την χαμηλή τροχιά της Γης μετά την εποχή των αποστολών του Apollo. Πρόκειται για ένα νέο ορόσημο στην εξερεύνηση του Διαστήματος, ενώ η NASA πρεσβεύει ότι το Orion είναι ένα από τα πιο εξελιγμένα διαστημικά οχήματα που έχουν παρουσιαστεί μέχρι σήμερα. Η συναρμολόγηση του Orion έχει ολοκληρωθεί και όλα είναι έτοιμα στο Ακρωτήριο Canaveral από όπου και θα γίνει η εκτόξευση. Ο πύραυλος θα βγάλει το Orion από την τροχιά του πλανήτη, μόνο και μόνο για να δοκιμαστεί η αντοχή του στην επιστροφή στην ατμόσφαιρά μας μετά από 4 ώρες και 25 λεπτά. Το Orion θα κάνει μία προσομοίωση της επιστροφής μίας επανδρωμένης αποστολής από άλλους πλανήτες πίσω στην ατμόσφαιρα και τελικά στην Γη. Ο σκοπός είναι να δοκιμαστούν όλα τα συστήματα και να καθοριστεί ότι όλα δουλεύουν φυσιολογικά. Το σκάφος θα το συλλέξουν τα σκάφη του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ και θα χρησιμοποιηθεί και για άλλες δοκιμαστικές αποστολές. Μετά από δύο τροχιές, το Orion θα μπει και πάλι την ατμόσφαιρα της Γης, με ταχύτητα 20.000 μιλίων ανά ώρα, και να φθάσει σε θερμοκρασίες κοντά στους 4.000 βαθμούς Fahrenheit, πριν το σύστημα αλεξίπτωτου που χρησιμοποιεί επιβραδύνει το διαστημόπλοιο για προσθαλάσσωση στον Ειρηνικό Ωκεανό.Καθώς η δοκιμαστική πτήση του Orion της NASA πλησιάζει, ο οργανισμός δημοσίευσε την Τετάρτη το βίντεο - που ονομάζεται "Trial By Fire" - λεπτομερή δοκιμή του διαστημικού σκάφους, και τους μηχανικούς που θα αξιολογήσουν τα κρίσιμα συστήματα κατά την πτήση της 4ης Δεκεμβρίου. http://www.pestaola.gr/stin-teliki-eytheia-to-orion-tis-nasa/ Τυφώνας Φανφόν. Την καταστροφική δύναμη του τυφώνα Φανφόν, ο οποίος έχει πάρει τις ζωές τουλάχιστον τεσσάρων ανθρώπων στην Ιαπωνία τις τελευταίες ημέρες, κατέγραψε από το διάστημα ο αστροναύτης της NASA, Ριντ Γουάιζμαν. Ο Γουάιζμαν τράβηξε την παρακάτω εικόνα από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και την ανάρτησε στο Twitter. Σύμφωνα με πληροφορίες ο Φανφόν είναι ο πιο ισχυρός τυφώνας που «χτυπά» τον πλανήτη Γη, έπειτα από το φονικό πέρασμα του Χαϊγιάν στις Φιλιππίνες, πριν από ένα περίπου χρόνο. Ο τυφώνας, o οποίος αναμένεται να φτάσει στη Ν. Κορέα την επόμενη εβδομάδα, συνοδεύεται από ανέμους που πνέουν με ταχύτητα έως 180 χλμ. την ώρα. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B9%CE%B1%CF%80%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1-%CE%BF-%CF%84%CF%85%CF%86%CF%8E%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CF%86%CE%B1%CE%BD%CF%86%CF%8C%CE%BD-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%BB%CE%B7%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%86%CF%89%CF%84%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1

Χωρις Σχολια. Νεο περίεργο αντικείμενο στον Αρη. Τη φαντασία των απανταχού οπαδών των εξωγήινων έρχεται να «γαργαλίσει» ένα νέο εύρημα του Curiosity της Nasa, καθώς η ειδική κάμερα του οχήματος κατέγραψε κάτι που μοιάζει με κρανίο. Σε αυτό το κρανίο που παρατηρούμε μπορούμε να διακρίνουμε τα δόντια που φαίνονται στην άνω γνάθο. Οφείλω να ομολογήσω ότι αυτό το εύρημα χρήζει περαιτέρω διερεύνησης από τη Nasa. Πρόκειται άραγε για κάποιο κρανίο από έναν δεινόσαυρο ή θηλαστικό που κυνηγήθηκε και θανατώθηκε σε κάποιο σημείο στο παρελθόν; Θα μπορούσε αυτό να έχει κάποια σχέση με το οστό που βρέθηκε πρόσφατα; Πολλά ερωτήματα εγείρονται και πολλές θεωρίες συνωμοσίας ανθίζουν τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο οι επιστήμονες δεν μπορούν να πουν τίποτα με βεβαιότητα. Βίντεο. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B2%CF%81%CE%AD%CE%B8%CE%B7%CE%BA%CE%B5-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BD%CE%AD%CE%BF-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%BF-%CE%B5%CF%8D%CF%81%CE%B7%CE%BC%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%AE%CF%84%CE%B7-%CE%AC%CF%81%CE%B7-%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CE%BD%CE%B1-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF

Ανιχνεύοντας νετρίνα στο πείραμα NOvA Τα νετρίνα είναι ηλεκτρικά ουδέτερα στοιχειώδη σωματίδια, σχεδόν χωρίς μάζα και ανήκουν στην κατηγορία των λεπτονίων. Αλληλεπιδρούν ελάχιστα με την ύλη, μόνο διαμέσου των ασθενών δυνάμεων και για τον λόγο αυτό μπορούν να διασχίσουν ανεπηρέαστα τοίχους, βράχους, βουνά αλλά και ολόκληρους πλανήτες! To πείραμα NOvA στοχεύει στην μελέτη της φύσης αυτών των σωματιδίων, πίσω από τα οποία κρύβονται κάποιες από τις απαντήσεις σχετικά με την κατανόηση του σύμπαντος. Πρόκειται για το μεγαλύτερο πείραμα νετρίνων που πραγματοποιήθηκε ποτέ στις ΗΠΑ και περιλαμβάνει δυο ανιχνευτές νετρίνων σε απόσταση 500 μιλίων μεταξύ τους. Οι ανιχνευτές κατασκευάστηκαν κατά μήκος της διαδρομής της δέσμης των νετρίνων που δημιουργείται στο Femilab. Ο ένας ανιχνευτής 300 τόνων τοποθετήθηκε κοντά στο σημείο που παράγονται τα νετρίνα, για να ελέγχει τα σωματίδια μόλις ξεκινούν το ταξίδι τους, ενώ ο δεύτερος ανιχνευτής 14.000 τόνων, σε απόσταση 500 μιλίων για να ανιχνεύει τις πιθανές αλλαγές των τριών τύπων νετρίνων: νe, ντ και νμ. Το πείραμα αυτό έχει σκοπό να μελετήσει και τις μάζες των τριών τύπων νετρίνων και να προσδιορίσει ποιο από αυτά είναι το βαρύτερο. Στην ομάδα του πειράματος NΟvΑ συμμετέχουν 208 επιστήμονες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Βραζιλία, την Τσεχία, την Ελλάδα, την Ινδία, τη Ρωσία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Βίντεο: http://physicsgg.me/2014/10/09/%ce%b2%ce%af%ce%bd%cf%84%ce%b5%ce%bf-%ce%b1%ce%bd%ce%b9%cf%87%ce%bd%ce%b5%cf%8d%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%ce%bd%ce%b5%cf%84%cf%81%ce%af%ce%bd%ce%b1-%cf%83%cf%84%ce%bf-%cf%80%ce%b5%ce%af%cf%81/

Οι τετράποδοι ήρωες του διαστήματος. Εδώ και πολλές δεκαετίες, τα ζώα καταβάλλουν το δικό τους τίμημα στο βωμό της εξερεύνησης του διαστήματος. Είτε ταξιδεύουν ως προπομποί επανδρωμένων πτήσεων, είτε παραμένουν για πολύ καιρό στο διάστημα, τελικά δεν έχουν όλα ένα ευτυχισμένο τέλος. Πέντε σαύρες, ανάμεσα σε άλλα ζώα που είχαν σταλεί μόνα τους στο διάστημα τον περασμένο Ιούνιο, δεν επέστρεψαν ζωντανές πίσω στη Γη. Θα ενταχθούν κι αυτές στη λίστα των ζώων, που θα θυμόμαστε πάντα με στοργή, γιατί θυσιάστηκαν για να κατανοήσουμε το Σύμπαν. Η αποστολή των ζώων στο διάστημα με την κάψουλα Photon-M4 πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Ιούνιο στο πλαίσιο επιστημονικού πειράματος, που είχε ως στόχο να διαπιστωθούν οι συνέπειες για τους ζωντανούς οργανισμούς από την έλλειψη βαρύτητας. Τα ζώα είχαν επιλεγεί για τη συγκεκριμένη μελέτη από το Ινστιτούτο Βιοϊατρικής της Μόσχας, λόγω του ανθεκτικού μεταβολισμού τους (και των ποδιών τους που είναι κολλώδη) που θα τους επέτρεπαν να προσαρμοστούν στις ιδιαίτερες συνθήκες κατά τη διάρκεια του δίμηνου ταξιδιού τους. Αλλά η διαστημική κάψουλα επέστρεψε στη Γη χωρίς επιζώντες ή νέες γενιές επί του σκάφους. Η διαστημική φάρμα των ζώων Οι επιστήμονες θορυβήθηκαν τόσο πολύ από τους θανάτους που υποσχέθηκαν πως δεν θα ξαναστείλουν ποτέ σαύρες στο διάστημα, ενώ η διαστημική υπηρεσία της Ρωσίας Roscosmos συνέστησε επιτροπή έρευνας για τα αίτια του θανάτου των συμπαθών ζώων, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι, καταψύχθηκαν εξαιτίας τεχνικού προβλήματος στα συστήματα υποστήριξης της ζωής τους. Αλλά, αυτό δεν ήταν το πρώτο ρωσικό διαστημικό πείραμα αναπαραγωγής ζώων. Πάνω από μια δεκαετία, ο διαστημικός σταθμός Μιρ εκπονούσε το πρόγραμμα «Πριρόντα» («Φύση»), και το 1990 γεννήθηκαν οι πρώτοι νεοσσοί ορτυκιών. Δεν μπορούσαν όμως να προσαρμοστούν στην έλλειψη βαρύτητας, οπότε σύντομα πέθαναν, και μόνον ένα ζευγάρι κατάφερε να επιστρέψει ζωντανό στη Γη. Σκύλοι στο διάστημα Τα περισσότερα ζώα που έχει στείλει η Ρωσία στο διάστημα-πριν από τις σαύρες- είναι τα συμπαθή τετράποδα, οι σκύλοι. Ποντίκια, αρουραίοι και ινδικά χοιρίδια ήταν χρήσιμα μόνο για πειράματα σε εργαστήρια, ενώ οι πίθηκοι, παρά τη βιολογική ομοιότητά τους με τον άνθρωπο, προσαρμόζονται πολύ αργά σε νέες συνθήκες. Η Αμερική έστειλε με κάψουλες στο διάστημα πιθήκους υπό την επήρεια ναρκωτικών, αλλά οι Ρώσοι επιστήμονες υποστήριξαν πως κάτι τέτοιο υποβαθμίζει τα αποτελέσματα του πειράματος, καθώς η νάρκωση "σβήνει" τον εγκεφαλικό φλοιό. Στις αποστολές των σοβιετικών διαστημικών προγραμμάτων χρησιμοποιούνταν αδέσποτα σκυλιά. Το 1960, δύο αδέσποτα ονόματι Μπέλκα και Στρέλκα, παρέμειναν μια μέρα στο διάστημα με τον Σπούτνικ 5. Ο Νικίτα Χρουστσόφ στη διάρκεια της «απόψυξης» του Ψυχρού Πολέμου χάρισε μάλιστα ένα από τα κουτάβια -την Στρέλκα- στην οικογένεια του Τζον Κένεντι. Πρόσφατα, επίσης, οι Μπέλκα και Στρέλκα ενέπνευσαν τη δημιουργία ταινίας κινουμένων σχεδίων για παιδιά. Οι πρώτοι σκύλοι-αστροναύτες Το ταξίδι των πιο γνωστών σκύλων-κοσμοναυτών, της Μπέλκα και της Στρέλκα, ολοκληρώθηκε με επιτυχία, αφού πέρασαν σχεδόν ένα 24ωρο σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας μέσα στο διαστημόπλοιο “Σπούτνικ-5”. Προτού πραγματοποιηθεί αυτή η πετυχημένη πτήση, είχαν χαθεί δεκαοκτώ άλλοι σκύλοι. Είχαν πεθάνει λόγω αποσυμπίεσης, βλάβης αλεξίπτωτου, ή προβλημάτων στο σύστημα υποστήριξης ζωής. Ένα μήνα πριν από την πτήση του Γκαγκάριν είχε ξεκινήσει μια δοκιμαστική πτήση με την σκυλίτσα, Ζβιόζντοτσκα (Μικρή Αστέρω), μέσα σε διαστημική κάψουλα. Όταν προσγειώθηκε πίσω στη Γη σε ένα χωριό κοντά στο Περμ, η σκυλίτσα είχε εξαφανιστεί από την κάψουλά της. Η ομάδα αναζήτησης τη βρήκε τελικά στο σπίτι κάποιου ντόπιου που την είχε πάρει μαζί του για να την ταΐσει. Σήμερα, στην πόλη Ιζέβσκ υπάρχει ένα άγαλμα προς τιμήν της. Ωστόσο, δεν είχαν ευτυχισμένο τέλος όλοι οι σκύλοι που ταξίδεψαν στο διάστημα. Το 1951 η Σοβιετική Ένωση έστειλε τα πρώτα σκυλιά στο διάστημα από την εξέδρα εκτόξευσης Καπούστιν Γιαρ. Ο πύραυλος Р-1B, που μετέφερε τους Ντέζικ και Τσιγκάν, πέταξε στα 88 χιλιόμετρα και στη συνέχεια, το μπροστινό τμήμα της κάψουλας διαχωρίστηκε από το πίσω μέρος, ενόσω τα σκυλιά ήταν μέσα, και με τη βοήθεια αλεξίπτωτου η κάψουλα προσεδαφίστηκε κοντά στο σημείο από όπου είχε ξεκινήσει. Οι Ντέζικ και Τσιγκάν ήταν ζωντανοί και σε καλή κατάσταση. Μια εβδομάδα αργότερα πραγματοποιήθηκε νέα πτήση με τον Ντεζίκ να έχει νέα παρέα την σκυλίτσα, Λίζα. Αυτή τη φορά όμως το αλεξίπτωτο της κάψουλας δεν άνοιξε και τα δύο σκυλιά πέθαναν. Αμέσως μετά την τραγωδία, τον Τσιγκάν που είχε επιβιώσει, από τον πρώτη πτήση τον υιοθέτησε ο επικεφαλής του προγράμματος, ο ακαδημαϊκός Μπλαγκονράβοφ και έκτοτε τα σκυλιά που γεννιόντουσαν στο διάστημα δίνονταν στους αξιωματούχους της ΕΣΣΔ ως μετάλλια για την εξαιρετική προσφορά τους. «Η πιο άτυχη σκυλίτσα στον κόσμο» Το 1957 συνέβη μια άλλη τραγωδία. Με αφορμή τα 40 χρόνια από τη σοβιετική επανάσταση αποφασίστηκε να εκτοξευθεί ένας δορυφόρος και να τεθεί σε τροχιά γύρω από τη Γη, με έναν ζωντανό πλάσμα επί του σκάφους. Μέχρι τότε οι σκύλοι επιβιβάζονταν σε διαστημικές κάψουλες μόνον για σύντομο χρονικό διάστημα. Οι φωτογράφοι μάλιστα πρότειναν να είναι λευκό σκυλί, γιατί «γράφει» καλύτερα στον φωτογραφικό φακό. Οι επιστήμονες είχανς τη διάθεσή τους μόνο τρεις κατάλληλες υποψηφίους: την Αλμπίνα, την Λάικα και την Μούχα. Η Αλμπίνα ήταν έγκυος και η Μούχα είχε ελαφρώς στραβά πόδια, που την έκαναν λιγότερο φωτογενή. Πριν από την πτήση εισήγαγαν στο σώμα της Λάικα συσκευές για τη μέτρηση της αναπνοής και του σφυγμού της. Η πτήση ξεκίνησε στις 3 Νοεμβρίου, 1957 κι όταν ο δορυφόρος τέθηκε σε τροχιά μέσω ραδιοφωνικών σημάτων, επιβεβαιώθηκε ότι είχε φτάσει ζωντανή στο διάστημα. Στις 5 Νοεμβρίου, όμως, η New York Times την αποκαλούσε ως την «πιο μοναχική, άτυχη μαλλιαρή σκυλίτσα στον κόσμο, σε τροχιά χιλίων μιλίων πάνω από τη Γη». Μόλις η Λάικα πέθανε, το Κρεμλίνο έλαβε επιστολές διαμαρτυρίας από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, για βάναυση μεταχείριση των ζώων, προτείνοντας την εκτόξευση στο διάστημα του σοβιετικού ηγέτη Νικήτα Χρουτσόφ, αντί των ζώων. Τα πραγματικά αίτια του θανάτου της Λάικα αποκαλύφθηκαν 45 χρόνια μετά. Σε ένα συνέδριο στο Χιούστον ο ερευνητής του Ινστιτούτου Βιοϊατρικής, Ντμίτρι Μαλασένκοφ, αποκάλυψε ότι είχε πεθάνει λίγες ώρες μετά την εκτόξευση από το άγχος και την υπερθέρμανση. Η ιστορία της Λάικα εξακολουθεί να συγκινεί ακόμη και σήμερα. Πολλοί δίνουν το όνομά της στα διαδικτυακά blog τους, ρώσοι συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας θέλουν τη Λάικα να σώζεται από εξωγήινους, ενώ ροκ συγκροτήματα έχουν γράψει τραγούδια γι 'αυτήν. Μέχρι την άνοιξη του 1961, η Σοβιετική Ένωση είχε εκτοξεύσει 29 διαστημικές κάψουλες που μετέφεραν 48 σκυλιά, εννέα εκ των οποίων ταξίδεψαν στο διάστημα. Πολλά συμμετείχαν σε επιτυχείς αποστολές, αλλά 12 από τα 48 δεν επέστρεψαν ζωντανά στη Γη. Στην φωτογραφία Σκύλοι - αστροναύτες. Από τα αριστερά προς τα δεξιά: Μπέλκα, Ζβιόζντοτσκα, Τσερνούσκα και Στρέλκα. http://gr.rbth.com/tecnology/2014/10/09/oi_tetrapodoi_iroe_toy_diastimato_33089.html

Το πιο λαμπρό πάλσαρ στο Σύμπαν. Μια εντυπωσιακή ανακάλυψη έκανε ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Ματέο Μπατσέτι του Αστεροσκοπείου του Κάλιαρι στην Σαρδηνία. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το διαστημικό τηλεσκόπιο Nustar και εντόπισαν ένα υπέρλαμπρο άστρο νετρονίου. Το άστρο αυτό βρίσκεται στον γειτονικό γαλαξία Μ82, γνωστό και ως «γαλαξίας πούρο», που βρίσκεται σε απόσταση 12 εκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς. Σύμφωνα με τους ερευνητές αυτό το άστρο νετρονίου έχει φωτεινότητα παρόμοια με εκείνη δέκα εκατομμυρίων άστρων σαν τον Ηλιο και είναι το λαμπρότερο άστρο νετρονίου που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα στο Σύμπαν. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature». Ένα από τα αποτελέσματα μιας έκρηξης σουπερνόβα είναι ο σχηματισμός σωμάτων υψηλής πυκνότητας τα οποία ονομάστηκαν άστρα νετρονίου ή «πάλσαρ». Ολα τα πάλσαρ εκπέμπουν δέσμες ακτινοβολίας από τους πόλους τους και καθώς περιστρέφονται, γίνονται ορατά από τη Γη ως περιοδικές, σύντομες λάμψεις. Τα πάλσαρ εκπέμπουν την ακτινοβολία (είτε ραδιοκύματα, είτε ακτινοβολία γ, είτε ακτίνες Χ) με σταθερό ρυθμό. Ορισμένοι μάλιστα τα περιγράφουν ως «κοσμικούς ραδιοφάρους». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=639459

Ο Hawking συμμετέχει στο νέο άλμπουμ των Pink Floyd. Ο Stephen Hawking, θα συμμετέχει στο νέο άλμπουμ των Pink Floyd με τίτλο «The Endless River», το πρώτο άλμπουμ του συγκροτήματος μετά από 20 χρόνια. Η ηλεκτρονική φωνή του θα ακούγεται στο κομμάτι που ονομάζεται «Talkin’ Hawkin’». «Συμπτωματικά», στο τελευταίο άλμπουμ των Pink Floyd με τίτλο «The Division Bell» που κυκλοφόρησε το 1994, ακούγεται ένα απόσπασμα της ομιλίας του Hawking από μια διαφήμιση της British Telecom, στο κομμάτι «Keep Talking» Παρά το γεγονός ότι ο Hawking ακούει κυρίως στην κλασική μουσική, ο ίδιος δηλώνει θαυμαστής της μουσικής των Pink Floyd, τους οποίους μάλιστα έχει παρακολουθήσει να παίζουν ζωντανά. Το «Endless River» θα κυκλοφορήσει στις 10 Noεμβρίου. Βίντεο. http://physicsgg.me/2014/10/08/%ce%bf-hawking-%cf%83%cf%85%ce%bc%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%ad%cf%87%ce%b5%ce%b9-%cf%83%cf%84%ce%bf-%ce%bd%ce%ad%ce%bf-%ce%ac%ce%bb%ce%bc%cf%80%ce%bf%cf%85%ce%bc-%cf%84%cf%89%ce%bd-pink-floyd/

Νόμπελ Χημείας για τους κατασκόπους του μικρόκοσμου. Δύο αμερικανοί και ένας γερμανός ερευνητής τιμώνται με το Νόμπελ Χημείας 2014 για την ανάπτυξη του μικροσκοπίου φθορισμού υψηλής ανάλυσης, ανακοίνωσε την Τετάρτη η Βασιλική Ακαδημία Επιστημών της Σουηδίας. Οι τρεις ερευνητές ουσιαστικά ξεπέρασαν έναν σημαντικό περιορισμό στην ανάλυση των οπτικών μικροσκοπίων και επέτρεψαν την απεικόνιση μορίων και άλλων αντικειμένων με διαστάσεις νανοκλίμακας. Με άλλα λόγια, μετέτρεψαν το οπτικό μικροσκόπιο σε οπτικό «νανοσκόπιο». Το βραβείο θα μοιραστούν διά τρία ο Έρικ Μπέτσιγκ του Ιατρικού Ινστιτούτου Howard Hughes στις ΗΠΑ, ο Στέφαν Χελ του Ινστιτούτου Βιοφυσικής Χημείας Max Planck στη Γερμανία, και ο Ουίλιαμ Μέρνερ του Πανεπιστημίου Στάνφορντ στις ΗΠΑ. Χάρη στους τρεις φετινούς νομπελίστες, οι επιστήμονες μπορούν σήμερα να παρακολουθούν μεμονωμένα μόρια μέσα σε ζωντανά κύτταρα, να παρακολουθούν το σχηματισμό συνάψεων ανάμεσα στους νευρώνες του εγκεφάλου, και να μελετούν πρωτεΐνες που σχετίζονται με τις νόσους του Πάρκινσον και του Αλτσχάιμερ, μεταξύ άλλων. Πριν από μερικές δεκαετίες παρέμενε ασαφές στους επιστήμονες αν τα μικροσκόπια θα μπορούσαν ποτέ να μελετήσουν ζωντανά κύτταρα σε μοριακό επίπεδο. Το 1873, ο γερμανός φυσικός Οπτικής Ερνστ Άμπε, πατέρας της σύγχρονης οπτικής και συνιδιοκτήτης της εταιρείας οπτικών Carl Zeiss, προέβλεψε ότι η ανάλυση της οπτικής μικροσκοπίας δεν θα μπορούσε ποτέ να ξεπεράσει τα 0,2 μικρόμετρα (χιλιοστά του χιλιοστού). Για την ακρίβεια, ο Άμπε είπε ότι η ανάλυση δεν μπορεί ποτέ να είναι μεγαλύτερη από ό,τι το μισό του μήκους κύματος του φωτός. Οι Μπέτσιγκ, Χελ και Μέρνερ κατάφεραν την περασμένη δεκαετία να ξεπεράσουν αυτόν τον περιορισμό βελτιώνοντας τα λεγόμενα μικροσκόπια φθορισμού, τα οποία αντί να φωτίζουν το δείγμα καταγράφουν τη λάμψη μορίων που φθορίζουν μέσα του. Η αρχή έγινε το 2000, όταν ο Στέφαν Χελ ανέπτυξε το μικροσκόπιο STED, το οποίο χρησιμοποιεί δύο δέσμες λέιζερ: η πρώτη διεγείρει τα φθορίζοντα μόρια και τα αναγκάζει να εκπέμπουν φως, ενώ η δεύτερη ακυρώνει όλο το φθορισμό εκτός από εκείνον που προέρχεται από έναν μικρό όγκο διαστάσεων μερικών νανομέτρων. Η σάρωση του δείγματος, νανόμετρο προς νανόμετρο, δίνει εικόνες με ανάλυση που υπερβαίνει το θεωρητικό όριο του Άμπε. Ο Έρικ Μπέτσιγκ και ο Ουίλιαμ Μέρνερ ανέπτυξαν ανεξάρτητα μια δεύτερη μέθοδο, τη μικροσκοπία μεμονωμένων μορίων, η οποία βασίζεται στη δυνατότητα ενεργοποίησης και απενεργοποίησης των φθοριζόντων μορίων. Το μικροσκόπιο σαρώνει την ίδια περιοχή του δείγματος πολλές συνεχόμενες φορές, αφήνοντας λίγα διάσπαρτα μόρια να φωτίζουν σε κάθε «καρέ». Ο συνδυασμός όλων αυτών των καρέ δίνει εικόνες εξαιρετικά υψηλής ανάλυσης, στο επίπεδο της νανοκλίμακας. Ο Έρικ Μπέτσιγκ (Eric Betzig) γεννήθηκε στις ΗΠΑ το 1960. Είναι σήμερα ερευνητής του Ιατρικού Κέντρου Howard Hughes στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ. Ο Στέφαν Χελ (Stefan Hell) γεννήθηκε το 1962 στη Ρουμανία αλλά είναι γερμανός πολίτης. Είναι σήμερα επικεφαλής του Ινστιτούτου Βιοφυσικής Χημείας Max Planck στο Γκέτινγκεν της Γερμανίας. Ο Ουίλιαμ Μέρνερ (William Moerner) γεννήθηκε το 1953 στην Καλιφόρνια και είναι σήμερα καθηγητής Χημείας και Εφαρμοσμένης Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Οι ανακοινώσεις των φετινών βραβείων ξεκίνησαν τη Δευτέρα με το Νόμπελ Ιατρικής - Φυσιολογίας και συνεχίστηκαν με το Νόμπελ Φυσικής την Τρίτη. Ακολουθεί η ανακοίνωση του Νόμπελ Λογοτεχνίας την Πέμπτη, Ειρήνης την Παρασκευή και Οικονομικών Επιστημών τη Δευτέρα. Η εκδήλωση απονομής των βραβείων θα πραγματοποιηθεί στις 10 Δεκεμβρίου στη Στοκχόλμη. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231353957 Ο CryoSat αποκαλύπτει τα μυστικά του βυθού. Η αποστολή της ESA για τον πάγο χρησιμοποιήθηκε για να δημιουργήσει ένα νέο χάρτη βαρύτητας, εκθέτοντας χιλιάδες προηγουμένως άγνωστα «όρη», κορυφογραμμές και δομές του ωκεανού σε μεγάλα βάθη. Αυτή η παραστατική νέα εικόνα των λιγότερο εξερευνημένων μερών του ωκεανού προσφέρει νέες ενδείξεις για το πώς μορφοποιούνται οι ήπειροι και πως αποχωρίζονται. Φέροντας ένα αλτίμετρο ραντάρ, ο κύριος ρόλος του CryoSat είναι να παρέχει λεπτομερείς μετρήσεις του ύψους του παγκόσμιου πάγου. Αυτό μας επιτρέπει να δούμε πώς αλλάζει το πάχος του πάγου εποχιακά, και σε σχέση με την κλιματική αλλαγή. Ωστόσο, ο CryoSat λειτουργεί συνεχώς, είτε υπάρχει πάγος κάτω ή όχι. Αυτό σημαίνει ότι ο δορυφόρος μπορεί επίσης να μετρήσει το ύψος της επιφάνειας της θάλασσας. Αυτές οι μετρήσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να δημιουργήσουν παγκόσμια μοντέλα θαλάσσιας βαρύτητας και, από αυτά, χάρτες του θαλάσσιου πυθμένα. Αν και αόρατη στο μάτι, η επιφάνεια της θάλασσας έχει κορυφές και κοιλάδες που θυμίζουν την τοπογραφία του πυθμένα του ωκεανού, αλλά σε πολύ μειωμένη κλίμακα. Το αποτέλεσμα της μικρής αύξησης της βαρύτητας που προκαλείται από τη μάζα του βράχου σε ένα υποθαλάσσιο βουνό είναι να προσελκύσει ένα ύψωμα νερού αρκετά μέτρα ύψος πάνω από το υποθαλάσσιο όρος. Βαθιές ωκεάνιες τάφροι έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα. Τα χαρακτηριστικά αυτά μπορούν να ανιχνευθούν μόνο με αλτίμετρα ραντάρ από το διάστημα. Επιστήμονες από το Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας Scripps στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο στις ΗΠΑ και οι συνεργάτες τους, αξιοποίησαν δύο νέες ακολουθίες δορυφορικών δεδομένων για να δημιουργήσουν ένα νέο χάρτη βαρύτητας αντανακλώντας τα χαρακτηριστικά του πυθμένα του ωκεανού - δύο φορές τόσο ακριβής όσο και η προηγούμενη έκδοση που παράχθηκε σχεδόν 20 χρόνια πριν. Χρησιμοποίησαν δεδομένα που έλαβε ο CryoSat πάνω από τους ωκεανούς τα τελευταία τέσσερα χρόνια, καθώς και μετρήσεις από τον δορυφόρο Jason-1 (Γαλλία-ΗΠΑ), ο οποίος επαναπρογραμματίστηκε να χαρτογραφήσει το βαρυτικό πεδίο κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους της 12-ετούς αποστολής του. Σε συνδυασμό με τα υπάρχοντα δεδομένα, ο νέος χάρτης, που περιγράφεται στο επιστημονικό περιοδικό Science,αποκαλύπτει λεπτομέρειες από χιλιάδες υποθαλάσσια βουνά που υψώνονται ένα χιλιόμετρο ή περισσότερο από τον πυθμένα του ωκεανού. Ο νέος χάρτης προσφέρει νέα εργαλεία στη γεωφυσική, για τη διερεύνηση των ελάχιστα μελετημένων απομακρυσμένων λεκανών των ωκεανών και διαδικασιών, όπως η εξάπλωση του βυθού. "Τα είδη των πραγμάτων που μπορεί κανείς να δει πολύ καθαρά τώρα είναι αβυσσαίους λόφους, που είναι η πιο κοινή μορφή γης στον πλανήτη," δήλωσε ο David Sandwell, επικεφαλής επιστήμονας της εργασίας και καθηγητής γεωφυσικής στο Scripps. Οι συγγραφείς της μελέτης λένε ότι ο χάρτης παρέχει ένα νέο παράθυρο στην επιστήμη της τεκτονικής των βαθέων ωκεανών. Τα προηγουμένως αόρατα χαρακτηριστικά στο χάρτη περιλαμβάνουν νέο εκτεθιμένες ηπειρωτικές συνδέσεις σε όλη τη Νότια Αμερική και την Αφρική, καθώς και νέα στοιχεία για την εξάπλωση των κορυφογραμμών του πυθμένα στον Κόλπο του Μεξικού, που ήταν ενεργές πριν από 150 εκατομμύρια χρόνια και είναι θαμμένες τώρα από στρώματα ιζημάτων πάχους πάνω από ένα χιλιόμετρο. Μία από τις πιο σημαντικές χρήσεις αυτού του νέου θαλάσσιου πεδίου βαρύτητας θα είναι να βελτιώσει τις εκτιμήσεις του βάθους του πυθμένα στο 80% των ωκεανών που παραμένει ανεξερεύνητο ή είναι θαμμένος κάτω από παχύ ίζημα. Ο νέος χάρτης θα παρέχει επίσης τη βάση για την επερχόμενη νέα έκδοση των ωκεανών της Google maps για την συμπλήρωση μεγάλων κενών στα προφίλ βάθους επί του πλοίου. Ο Richard Francis της ESA, συνεργάτης συγγραφέας και διευθυντής του προγράμματος για την ανάπτυξη του CryoSat, είπε, "Αν και η κύρια αποστολή του CryoSat είναι στην κρυόσφαιρα, ξέραμε αμέσως μόλις επιλέξαμε την τροχιά του ότι θα ήταν ανεκτίμητος για τη θαλάσσια γεωδαισία, και η εργασία αυτή το αποδεικνύει." http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/O_CryoSat_apokalhuptei_ta_mystikha_toy_vythohu

Boarding pass για... ταξίδι στον Άρη. Τη δυνατότητα στο κοινό να δημιουργήσει ένα boarding pass με το όνομά του για ταξίδι σε προορισμούς πέρα από τη χαμηλή τροχιά της Γης, περιλαμβανομένου και του «Κόκκινου Πλανήτη», δίνει η NASA. Ειδικότερα, η αμερικανική διαστημική υπηρεσία προσκαλεί τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν τα ονόματά τους, τα οποία θα καταχωρηθούν σε μικροτσίπ που θα μεταφερθεί σε πρώτη φάση από το διαστημόπλοιο Orion στην πρώτη του δοκιμαστική πτήση (4 Δεκεμβρίου, Exploration Flight Test-1). Μετά από πτήση 4,5 ωρών για τη δοκιμή των συστημάτων του το σκάφος θα εισέλθει ξανά στην ατμόσφαιρα σε ταχύτητες που αγγίζουν τα 20.000 μίλια ανά ώρα και θα προσθαλασσωθεί στον Ειρηνικό. «Αλλά το ταξίδι του ονόματός σας δεν σταματά εδώ. Μετά την επιστροφή στη Γη, τα ονόματα θα πετάξουν σε μελλοντικές εξερευνητικές αποστολές της ΝΑSA και πτήσεις στον Άρη. Με κάθε πτήση, επιλεγμένα άτομα θα συγκεντρώνουν περισσότερα μίλια ως μέλη μίας παγκόσμιας κοινότητας ταξιδιωτών του Διαστήματος» αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση της NASA. «Η NASA ωθεί τα όρια της εξερεύνησης και δουλεύει σκληρά για να στείλει ανθρώπους στον Άρη στο μέλλον» αναφέρει ο Μαρκ Γκάιερ, υπεύθυνος προγράμματος για το Orion. «Όταν πατήσουμε στον Κόκκινο Πλανήτη, θα εξερευνούμε για λογαριασμό ολόκληρης της Ανθρωπότητας. Με το να πετάμε με αυτά τα ονόματα θα δώσουμε τη δυνατότητα στον κόσμο να αποτελέσει κομμάτι του ταξιδιού μας». Η προθεσμία για τη δημιουργία ενός προσωπικού boarding pass για τη δοκιμαστική πτήση του Orion λήγει την Παρασκευή, 31 Οκτωβρίου. Το κοινό θα έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει την υποβολή ονομάτων και μετά, που θα περιληφθούν σε μελλοντικές δοκιμαστικές πτήσεις και αποστολές στον Άρη. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν τα ονόματά τους εδώ, http://go.usa.gov/vcpz ενώ μπορούν να συμμετέχουν στη σχετική συζήτηση στα social media μέσω του hashtag #JourneyToMars. http://www.naftemporiki.gr/story/864791/boarding-pass-gia-taksidi-ston-ari-apo-ti-nasa Το όραμα του Elon Musk O Elon Musk είναι ένας γνήσιος οραματιστής και το έχει αποδείξει ποικιλοτρόπως, με τα τελευταία του σχέδια να αφορούν στον εποικισμό του πλανήτη Άρη (Mars). O ιδρυτής της Space X και της Tesla Motors, δηλώνει σε συνέντευξη που παραχώρησε στο περιοδικό Aeon, ότι η οδός σωτηρίας της ανθρωπότητας είναι προς την κατεύθυνση του “κόκκινου πλανήτη”, στον οποίο μπορεί να δημιουργηθεί μία βιώσιμη αποικία 1 εκατομμυρίου ανθρώπων στο κοντινό μέλλον, με τη βοήθεια 100.000 διαστημικών ταξιδιών. Όλα αυτά θα μπορούσαν να έχουν γίνει πραγματικότητα σε έναν αιώνα από τώρα, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Elon Musk, ο οποίος δεν διστάζει να κάνει πράξη αυτά που λέει συνήθως. Στο όραμα του Musk, οι πρώτοι άποικοι στον Άρη θα πρέπει να πληρώσουν μόνοι τους το κόστος του ταξιδιού τους, που θα φτάνει μέχρι και το μισό εκατομμύριο δολάρια για τον καθένα, με τη χρήση γιγάντιων μεταγωγικών διαστημοπλοίων, με τις φήμες να κάνουν λόγο ότι η Space X ενδιαφέρεται για την κατασκευή ενός τέτοιου σκάφους στο απώτερο μέλλον. Το όραμα του Musk δεν σταματά στον Άρη, καθώς θεωρεί ότι ο άνθρωπος μπορεί να εποικίσει αστεροειδείς, όπως και τα φεγγάρια του Κρόνου και του Δία, δημιουργώντας, σταδιακά, μία διαστημική οικονομία, που θα μπορούσε να βοηθήσει την ανθρωπότητα να επιβιώσει στους αιώνες.http://www.pestaola.gr/empros-mars-me-to-orama-toy-elon-musk/

Νόμπελ Φυσικής για τους εφευρέτες του γαλάζιου LED. Τρεις ερευνητές από την Ιαπωνία βραβεύονται με το Νόμπελ Φυσικής 2014 για την ανακάλυψη του γαλάζιου LED, μιας εφεύρεσης που επέτρεψε την ανάπτυξη λαμπρών, οικονομικών λαμπτήρων. Όπως ανακοίνωσε την Τρίτη η Βασιλική Ακαδημία Επιστημών της Σουηδίας, το βραβείο απονέμεται από κοινού στον Ισάμο Ακασάκι του Πανεπιστημίου της Ναγκόγια, τον Χιρόσι Αμάνο, επίσης στη Ναγκόγια, και τον Σούχι Νακαμούρα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στη Σάντα Μπάρμπαρα. http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2014/press.pdf Η γαλάζια φωτοδίοδος που ανέπτυξαν οι τρεις ερευνητές, στις αρχές του 1990, ήρθε να συμπληρώσει την παλέτα των LED, έπειτα απο την εφεύρεση του κόκκινου και του πράσινου LED τριάντα χρόνια νωρίτερα. Η προσθήκη ενός τρίτου χρώματος επέτρεψε την ανάπτυξη φωτοδιόδων που προσφέρουν λευκό, λαμπρό φωτισμό. «Οι λάμπες πυράκτωσης φώτισαν τον 20ό αιώνα. Ο 21ος αιώνας θα φωτιστεί από λαμπτήρες LED» σημειώνει η επιτροπή των βραβείων στην ανακοίνωσή της. Τα σύγχρονα λευκά LED, ουσιαστικά τσιπ από πυρίτιο που συνδυάζουν LED τριών διαφορετικών χρωμάτων, προσφέρουν ασύγκριτα καλύτερη απόδοση σε σχέση με τους συμβατικούς λαμπτήρες. Δίνουν φωτισμό έντασης έως και 300 lumen ανά watt ηλεκτρικής ενέργειας, συγκριτικά με 16 lm/watt για τους λαμπτήρες πυράκτωσης και 70 lm/watt για τους λαμπτήρες φθορισμού. Δεδομένου ότι ο φωτισμός αντιστοιχεί γύρω στο ένα τέταρτο της ενεργειακής κατανάλωσης σε παγκόσμιο επίπεδο, η νέα τεχνολογία προσφέρει σημαντικά οφέλη για το περιβάλλον. Περιορίζει εξάλλου την κατανάλωση υλικών, δεδομένου ότι οι λαμπτήρες LED διαρκούν έως 100.000 ώρες, εκατό φορές περισσότερο από τις λάμπες πυράκτωσης και δέκα φορές περισσότερο σε σχέση με τους λαμπτήρες φθορισμού. Ο Ισάμου Ακασάκι (Isamu Akasaki) γεννήθηκε στην Ιαπωνία το 1929 και είναι σήμερα καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ναγκόγια. http://en.nagoya-u.ac.jp/people/distinguished_award_recipients/nagoya_university_distinguished_professor_isamu_akasaki.html Ο Χιρόσι Αμάνο (Hiroshi Amano) γεννήθηκε στην Ιαπωνία το 1960 και είναι επίσης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ναγκόγια. http://profs.provost.nagoya-u.ac.jp/view/html/100001778_en.html Ο Σούχι Νακαμούρα (Shuji Nakamura) γεννήθηκε το 1954 στην Ιαπωνία αλλά είναι αμερικανός πολίτης. Είναι σήμερα καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στη Σάντα Μπάρμπαρα. http://ssleec.ucsb.edu/nakamura Οι ανακοινώσεις στη Σουηδία ξεκίνησαν τη Δευτέρα με το Νόμπελ Ιατρικής - Φυσιολογίας, το οποίο τιμά τρεις ερευνητές για την ανακάλυψη του «GPS του εγκεφάλου». Ακολουθεί η ανακοίνωση του Νόμπελ Χημείας την Τετάρτη, Λογοτεχνίας την Πέμπτη, Ειρήνης την Παρασκευή και Οικονομικών Επιστημών τη Δευτέρα. Η εκδήλωση απονομής των βραβείων θα πραγματοποιηθεί στις 10 Δεκεμβρίου στη Στοκχόλμη. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231353609 «Χειμερία νάρκη» το νέο σχέδιο της NASA. Μια μέθοδο που έχουμε δει σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας εξετάζει η NASA για να τη χρησιμοποιήσει σε μια επανδρωμένη πτήση στον Αρη. Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία χρηματοδοτεί μια μελέτη για την επίδραση της λεγόμενης «θεραπευτικής νάρκωσης» στον ανθρώπινο οργανισμό. Η θεραπευτική νάρκωση είναι ένας τύπος βαθέος ύπνου και θεωρείται μια μορφή χειμερίας νάρκης. Η NASA θέλει να μάθει αν η μέθοδος είναι πρακτικά εφαρμόσιμη και ασφαλής για ένα εγχείρημα όπως αυτό μιας μακρινής επανδρωμένης αποστολής. Το ταξίδι μέχρι τον Αρη με τα υπάρχοντα τεχνολογικά μέσα διαρκεί περίπου έξι μήνες. Το πλήρωμα μιας επανδρωμένης αποστολής θα πρέπει λοιπόν να ζήσει μέσα σε ένα σκάφος ταξιδεύοντας για τουλάχιστον δώδεκα μήνες γεγονός που κρύβει πολλών ειδών παγίδες και κινδύνους τόσο για την υγεία των αστροναυτών όσο και την ομαλή διαβίωση τους και την εξέλιξη της αποστολής. Μια επιλογή που έχει προταθεί εδώ και δεκαετίες από ειδικούς και μη είναι να τεθούν οι αστροναύτες σε κάποιο είδος χειμερίας νάρκης. Αυτό λύνει κάποια ζητήματα αλλά ανοίγει άλλα όπως για παράδειγμα, τα μυϊκά και άλλα προβλήματα που θα προκύψουν από την πολύμηνη αδράνεια του οργανισμού. Για αυτό η NASA αποφάσισε να διαπιστώσει αν η ύπνωση των αστροναυτών μπορεί έστω και θεωρητικά να αποτελέσει μια εναλλακτική λύση σε μια μακρινή επανδρωμένη αποστολή. Η μέθοδος της θεραπευτικής νάρκωσης είχε αρχίσει να ακούγεται για πρώτη φορά στην επιστημονική κοινότητα στην δεκαετία του 1980 αλλά τελικά το 2003 εφαρμόστηκε για πρώτη φορά για να μπαίνουν σε καταστολή άτομα που έχουν υποστεί σοβαρά τραυματισμούς. Μέχρι σήμερα όμως η θεραπευτική νάρκωση δεν έχει χρησιμοποιηθεί για διάστημα μεγαλύτερο των επτά ημερών. Για αυτό η NASA χρηματοδοτεί μια νέα έρευνα για να διαπιστωθεί αν αυτή η μέθοδος μπορεί να λειτουργήσει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ειδικοί που έμαθαν για αυτή την έρευνα προτείνουν την ανάπτυξη ενός υποστηρικτικού μηχανισμού που θα παρεμβαίνει κατά τη διάρκεια που οι αστροναύτες θα είναι ναρκωμένοι ώστε να συντηρεί το σώμα τους. Θα μπορούσε όπως λένε αυτός ο μηχανισμός να στέλνει ηλεκτρικά ερεθίσματα στο μυϊκό σύστημα του ναρκωμένου αστροναύτη ώστε αυτό να ενεργοποιείται και να μην ατροφήσει. Σε περίπτωση πάντως υπάρξει τεχνική δυνατότητα να ταξιδέψουν αστροναύτες στον Αρη… ναρκωμένοι αυτό θα έχει ευεργετικές επιπτώσεις στο κόστος αλλά και σε άλλα επίπεδα της αποστολής αφού για παράδειγμα, θα απαιτηθεί πολύ μικρότερο σκάφος από ότι υπό κανονικές συνθήκες. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=638792 Διάβαση του Διαστημικού Σταθμού μπροστά από τον Ήλιο. Ο αστροφωτογράφος Thierry Legault φωτογράφησε τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό να διέρχεται μπροστά από τον Ήλιο τον Σεπτέμβριο του 2014. Στις φωτογραφίες είναι ορατό το ATV-5 Georges Lemaitre, το αυτοματοποιημένο όχημα μεταφοράς της ESA, και τα Soyuz 39 και Progress 56. Πρόκειται για ένα πολύ δύσκολο επίτευγμα δεδομένου ότι μια διέλευση του Διαστημικού Σταθμού μπροστά από τον Ήλιο διαρκεί λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο … Βίντεο. http://physicsgg.me/2014/10/06/%ce%b4%ce%b9%ce%ac%ce%b2%ce%b1%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%ba%ce%bf%cf%8d-%cf%83%cf%84%ce%b1%ce%b8%ce%bc%ce%bf%cf%8d-%ce%bc%cf%80%cf%81%ce%bf/