Δροσος Γεωργιος

Υπολογιστές αναγνωρίζουν ανθρώπινες μορφές στον κυβισμό. Η ανθρώπινη όραση έχει εξελιχθεί ώστε να αναγνωρίζει ανθρώπινες φιγούρες σε όλες τις διαφορετικές περιπτώσεις είτε πρόκειται για τον πραγματικό κόσμο, είτε για τέχνη μέσω αναπαραστάσεων. Η κατάσταση γίνεται λίγο πιο περίπλοκη όταν εμπλέκονται πιο αφηρημένες μορφές τέχνης όπως ο κυβισμός ή ο υπερρεαλισμός στις οποίες τα σχήματα αλλοιώνονται, δυσχεραίνοντας πολλές φορές την αναγνώρισή τους. Εάν μάλιστα οι άνθρωποι έχουν αποδείξει πως δε δυσκολεύονται ιδιαίτερα να αναγνωρίσουν έναν άνθρωπο σε ένα πίνακα του Πικάσο, για τους υπολογιστές τα πράγματα δεν φαίνονται να είναι τόσο απλά. Στο ερώτημα αυτό, στο κατά πόσο δηλαδή ένα πρόγραμμα υπολογιστή μπορεί να αναγνωρίσει ανθρώπινες φιγούρες σε πίνακες ζωγραφικής που εντάσσονται στο κίνημα του κυβισμού προσπάθησαν να απαντήσουν ορισμένοι επιστήμονες του πανεπιστημίου του Μπέρκλι στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ στη μελέτη τους «Αναγνωρίζοντας ανθρώπους στον κυβισμό». O κυβισμός ήταν ένα από τα κινήματα στη ζωγραφική του 20ού αιώνα με τη μεγαλύτερη επιρροή ανάμεσα στους καλλιτέχνες, με πρωτεργάτες ζωγράφους όπως τον Ζόρζ Μπρακ και τον Πάμπλο Πικάσο. Στις εικόνες των αντίστοιχων πινάκων οι μορφές παρουσιάζονται τεθλασμένες, σα να ενώνονται οι οπτικές που θα είχαν παρατηρητές από διαφορετικές γωνίες. Ως αποτέλεσμα, ένας πίνακας κυβισμού περιέχει πολλά θραύσματα της αντίληψης του ζωγράφου για το ίδιο αντικείμενο. Η μέθοδος που ακολούθησαν οι ερευνητές στην εργασία τους ήταν να επιλέξουν μία λίστα από 218 πίνακες κυβισμού με τίτλους που υποδείκνυαν πως περιείχαν ανθρώπινες φιγούρες. Στη συνέχεια ρώτησαν 18 συμμετέχοντες τα βαθμολογήσουν το βαθμό της αφαίρεσης σε κάθε εικόνα, σε μία κλίμακα από το 1 εώς το 5 και να σχηματίσουν ένα παραλληλόγραμμο γύρω από κάθε άνθρωπο. Έπειτα στράφηκαν στους υπολογιστές τους, προσπαθώντας να αναπαράγουν τα αποτελέσματα. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποίησαν αλγορίθμους που βασίζονται στα νευρωνικά δίκτυα, μία τεχνική που τα τελευταία χρόνια έχει φέρει επανάσταση στον τομέα της αναγνώρισης προσώπου καθώς χρησιμοποιεί υπάρχοντα δεδομένα για να εκπαιδευθεί και να βελτιώσει την απόδοσή της. Εκπαιδεύοντας αρχικά το σύστημά τους με φωτογραφίες ανθρώπων, το τροφοδότησαν στη συνέχεια με τη βάση δεδομένων των 218 πινάκων που είχαν παρουσιάσει στους συμμετέχοντες στην έρευνα, με την ίδια απαίτηση να τοποθετήσουν ένα περίγραμμα γύρω από κάθε άνθρωπο. Τα αποτελέσματα δίνουν μία πολύ χρήσιμη ματιά στο πως λειτουργούν οι αλγόριθμοι υπολογιστικής όρασης ενώ είναι αποκαλυπτικά και για την ανθρώπινη αντίληψη. Δίχως να αποτελεί έκπληξη, οι άνθρωποι τα πηγαίνουν καλύτερα στην εκτίμηση του κυβισμού, συγκεντρώνοντας διπλάσιο βαθμό στη σχετική αξιολόγηση, σε σχέση με τους υπολογιστές. Καθώς μάλιστα η αφαίρεση στον πίνακα αυξάνεται, τα αποτελέσματα για τον αλγόριθμό γίνονται ολοένα και πιο καταστροφικά, αντίθετα με τους ανθρώπους οι οποίοι δε φαίνονται να επηρεάζονται τόσο. Η παρατήρηση αυτή αντίκειται σε μία διαδεδομένη αντίληψη των νευρολόγων πως οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τα αντικείμενα αναλύοντας τα επιμέρους τμήματά τους Φαίνεται πάντως πως αν η υπολογιστική όραση μπορεί να ανταγωνιστεί την ανθρώπινη και ακόμη και να την ξεπεράσει σε φυσιολογικές συνθήκες, οι αφηρημένες συνθήκες που τους υποβάλλει η τέχνη δείχνει πως η ανθρώπινη αντίληψη είναι πολύ πιο ευέλικτη και αξιόπιστη. Τα αποτελέσματα πάντως της συγκεκριμένης έρευνας θα αξιοποιηθούν για τη βελτιστοποίηση της όρασης των υπολογιστών, οι οποίοι μία μέρα όχι πολύ μακριά από σήμερα, μπορεί να βρεθούν σε θέση να εκτιμήσουν καλύτερα ένα πίνακα μοντέρνας τέχνης. http://physicsgg.me/2014/10/05/%cf%85%cf%80%ce%bf%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%ad%cf%82-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%b3%ce%bd%cf%89%cf%81%ce%af%ce%b6%ce%bf%cf%85%ce%bd-%ce%b1%ce%bd%ce%b8%cf%81%cf%8e%cf%80%ce%b9%ce%bd%ce%b5%cf%82/

Νετρίνα λύνουν κοσμικό μυστήριο. Σύμφωνα με μία νέα έρευνα, ο σχεδόν ταυτόχρονος εντοπισμός μιας έντονης δραστηριότητας ακτινών Χ από το κέντρο του Γαλαξία, με πολύ ενεργά νετρίνα που έφθασαν από την ίδια κατεύθυνση, ίσως αποτελέσει κλειδί στη λύση του μυστηρίου της προέλευσης των κοσμικών ακτίνων. Οι κοσμικές ακτίνες αποτελούνται από φορτισμένα σωματίδια με μεγάλη μάζα τα οποία διασχίζουν το Σύμπαν με ενέργειες πολύ μεγαλύτερες και από τους πιο ισχυρούς επιταχυντές σωματιδίων που κατασκευάζουμε στη Γη. Ένας από τους μηχανισμούς που μπορεί να επιταχύνει τα σωματίδια σε τόσο υψηλές ταχύτητες είναι οι αστρικές εκρήξεις σουπερνόβα, ενώ άλλες κοσμικές ακτίνες έχουν άγνωστες μέχρι στιγμής πηγές αφού οι ιδιότητές τους δε μπορούν να εξηγηθούν από κάποιο γνωστό μηχανισμό. «Η προέλευση των κοσμικών ακτίνων είναι μία από τις πιο ενδιαφέρουσες ερωτήσεις στη σύγχρονη αστροφυσική, επειδή όμως η πορεία τους αλλοιώνεται από την παρουσία μαγνητικών πεδίων, η ανίχνευση της πηγής τους είναι μία δύσκολη υπόθεση», εξηγεί ο Τοσιχίριο Φούτζι, πειραματικός φυσικός στο πανεπιστήμιο του Σικάγο. Πέρα από τις κοσμικές ακτίνες, υπάρχουν και τα νετρίνα, σωματίδια με πολύ μικρή μάζα και δίχως ηλεκτρικό φορτίο τα οποία είναι επίσης υποπροϊόντα των διαδικασιών που γεννούν τις κοσμικές ακτίνες. Καθώς τα νετρίνα δε παρεκκλίνουν από την πορεία τους υπό την παρουσία ηλεκτρομαγνητικών πεδίων, μπορούν να αποτελέσουν κλειδί για τη λύση του μυστηρίου των κοσμικών ακτίνων, αρκεί να διαπιστωθεί πως προέρχονται από μία κοινή πηγή. Σύμφωνα με μία νέα έρευνα που δημοσιεύει το επιστημονικό περιοδικό Physical Review D, οι επιστήμονες έγιναν μάρτυρες μιας τέτοιας σύμπτωσης, όταν στις 9 Φεβρουαρίου του 2012 το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra είχε καταγράψει μία έντονη λάμψη ακτίνων Χ με προέλευση το κέντρο του Γαλαξία, στο οποίο πιστεύεται πως βρίσκεται μία υπερμεγέθης μαύρη τρύπα. Τρεις ώρες αργότερα (χρονική περίοδο κατάλληλη ώστε τα μεγαλύτερα σωματίδια να έχουν διασπαστεί σε μικρότερα, μεταξύ των οποίων και νετρίνα), ένα τηλεσκόπιο νετρίνων που στεγάζεται στην Ανταρκτική εντόπισε ένα από τα πιο ενεργά νετρίνα που έχουν καταγραφεί ποτέ, επίσης με προέλευση το γαλαξιακό κέντρο, συνιστώντας πως ίσως η πηγή του να βρισκόταν εκεί. Για να πειστούν οι επιστήμονες πως τα συγκεκριμένα νετρίνα που εντόπισαν το 2012 προέρχονται από το κέντρο του Γαλαξία θα χρειαστούν εκτενέστερες μετρήσεις σε όλο το φάσμα των ενεργειών, προκειμένου να υπολογιστεί και η ενέργεια του «επιταχυντή» που τα έστειλε στην άλλη άκρη του Γαλαξία. Εάν η ανακάλυψη επαληθευτεί θα πρόκειται για την πρώτη διαπιστωμένη πηγή νετρίνων υψηλών ενεργειών που ανακαλύπτεται ποτέ και θα αποτελέσει ένα μεγάλο βήμα για την αποκρυπτογράφηση του μυστηρίου της πηγής των κοσμικών ακτίνων. http://www.naftemporiki.gr/story/863739/netrina-lunoun-kosmiko-mustirio

Ο πρώτος δορυφόρος του Copernicus είναι πλέον σε λειτουργία. Με την ολοκλήρωση της ανάθεσης λειτουργίας του Sentinel-1A και τη μεταφορά του δορυφόρου στην ομάδα που είναι υπεύθυνη για την εκμετάλλευση του,τα δεδομένα του είναι διαθέσιμα από σήμερα σε όλους τους χρήστες. Αυτό σηματοδοτεί την έναρξη της επιχειρησιακής ζωής του δορυφόρου, που παρέχει κάλυψη ραντάρ για ένα μεγάλο εύρος εφαρμογών για τους ωκεανούς, τον πάγο, τη μεταβολή της γης και την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. Ο διαχειριστής του έργου Ramón Torres, ο οποίος ηγήθηκε της ομάδας ανάπτυξης, παρέδωσε επίσημα το δορυφόρο στην ομάδα διαχείρισης της αποστολής του, Pierre Potin. "Έφτασε η ώρα για τον δορυφόρο να εκμεταλλευτεί εξαιρετικές ικανότητες του και να αρχίσει να βοηθά τους χρήστες», δήλωσε ο Ramón. "Ένα άλμα μπροστά από τον προγενέστερο Envisat της ESA, η πρωτοφανής ποιότητα των δεδομένων του Sentinel-1A θα διασφαλίσει ότι οι ανάγκες όλων των χρηστών ικανοποιούνται πλήρως. "Φυσικά, το αντίο είναι πάντα δύσκολο, αλλά είμαι βέβαιος ότι θα είναι σε ικανά και ασφαλή χέρια για την επόμενη φάση του ταξιδιού του." Ο Sentinel-1A εκτοξεύθηκε στις 3 Απριλίου, και ολοκλήρωσε την έναρξη της λειτουργίας του στις 23 Σεπτεμβρίου - μια σημαντική διαδικασία που εξασφαλίζει ότι οι διαδικασίες του δορυφόρου, των οργάνων του, λήψης δεδομένων και επεξεργασίας των δεδομένων λειτουργεί καλά. Ο Sentinel-1A όχι μόνο πέρασε αυτές τις εξετάσεις και έφτασε στην τροχιά του στις 7 Αυγούστου, αλλά κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης πραγματοποίησε και οκτώ ελιγμούς αποφυγής σύγκρουσης για να αποφύγει διαστημικά σκουπίδια. Ο δορυφόρος τώρα θα αρχίσει να παρέχει σαρώσεις ραντάρ για μια σειρά λειτουργικών υπηρεσιών και επιστημονικής έρευνας. "Ο κύριος στόχος μου είναι να διασφαλιστεί ότι ο Sentinel-1 πληροί τις υψηλές προσδοκίες από τις διάφορες επιχειρησιακές υπηρεσίες και τους επιστημονικούς χρήστες," σημειώνει ο Pierre. "Κοιτάζοντας την απόδοση του δορυφόρου και επίγειου τομέα - όπως αποδείχθηκε κατά τη διάρκεια της έναρξης λειτουργίας - καθώς και από τα προκαταρκτικά αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα, είμαι βέβαιος ότι η αποστολή θα είναι μια μεγάλη επιτυχία" Ο δορυφόρος θα συνεχίσει να παρακολουθείται, λειτουργεί και ελέγχεται από το Κέντρο Διαστημικών Επιχειρήσεων στο Ντάρμσταντ, Γερμανία. Οι Sentinels είναι ένας νέος στόλος δορυφόρων της ESA έτοιμοι να παραδώσουν πλειάδα δεδομένων και εικόνων που είναι κεντρικής σημασίας για το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Copernicus. Προσφέροντας ένα σύνολο βασικών υπηρεσιών πληροφοριών για ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών, αυτό το παγκόσμιο πρόγραμμα παρακολούθησης είναι μια αλλαγή στον τρόπο που διαχειριζόμαστε το περιβάλλον μας, κατανοούμε και αντιμετωπίζουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, και διασφαλίζουμε την καθημερινή μας ζωή. Ο Sentinel-1 – μια συστάδα δύο δορυφόρων - είναι ο πρώτος στη σειρά και φέρει ένα προηγμένο ραντάρ για την παροχή παντός καιρού, ημέρα-και-νύχτα, εικόνων της επιφάνειας της Γης. Ακόμη και κατά τη διάρκεια της ανάθεσης λειτουργίας, ο Sentinel-1A απέδειξε τις δυνατότητές της στους διάφορους τομείς εφαρμογών. Μόλις λίγες ημέρες μετά την εκτόξευση, τα αποτελέσματα του συμπεριλήφθηκαν στους χάρτες των πλημμυρών που έπληξαν τη Ναμίμπια, καθώς και εκείνες των Βαλκανίων τον επόμενο μήνα. Αυτές οι πληροφορίες στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν από τις αρχές που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση των πλημμυρών. Εικόνες ραντάρ χρησιμοποιήθηκαν επίσης για την χαρτογράφηση της ρήξης που προκλήθηκε από το σεισμό στις 24, Αυγούστου που συγκλόνισε τη βόρεια Καλιφόρνια - τον μεγαλύτερο που έχει ζήσει η περιοχή τα τελευταία 25 χρόνια. Η ρυμούλκηση του κρουαζιερόπλοιου Costa Concordia ανοικτά της δυτικής ακτής της Ιταλίας, συνελήφθη από το ραντάρ, αποδεικνύοντας την ικανότητα του Sentinel-1 να ερευνήσει το θαλάσσιο περιβάλλον. Αυτή και πολλές άλλες υπηρεσίες θα αρχίσουν να επωφελούνται πλέον από την επιχειρησιακή λειτουργία του Sentinel-1A. Αυτές περιλαμβάνουν υπηρεσίες που σχετίζονται με την παρακολούθηση της έκτασης του θαλάσσιου πάγου της Αρκτικής, τη χαρτογράφηση της μετατόπισης του θαλάσσιου πάγου, την επιτήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, την παρακολούθηση της επιφάνειας του εδάφους για τους κινδύνους από τη μετακίνηση, τη χαρτογράφηση του δάσους, το νερό και τη διαχείριση του εδάφους και τη χαρτογράφηση για να υποστηρίξει την ανθρωπιστική βοήθεια και τις καταστάσεις κρίσης. Οι συνεισφορές της αποστολής θα βελτιωθούν περαιτέρω από τη στιγμή ο πανομοιότυπος δίδυμος του δορυφόρου, Sentinel-1Β, εκτοξευθεί το 2016. Βίντεο. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2014/01/Sentinel-1 http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/O_prhotos_doryphhoros_toy_Copernicus_ehinai_plheon_se_leitoyrghia Πριν το τέλος της χρονιάς θα παρουσιάσει η Roscosmos το ομοσπονδιακό διαστημικό πρόγραμμα για την περίοδο 2016-2025. Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαστήματος (Roscosmos) θα παρουσιάσει το ομοσπονδιακό διαστημικό πρόγραμμα για την περίοδο 2016-2025 πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους, όπως δήλωσε ο επικεφαλής της υπηρεσίας Όλεγκ Οσταπένκο. «Η Roscosmos έχει ολοκληρώσει την εκπόνηση του προγράμματος και τώρα βρίσκεται στη φάση του συντονισμού με τα εμπλεκόμενα υπουργεία και τους οργανισμούς. Πρέπει να κάνουμε την παρουσίασή του πριν το τέλος του 2014», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Οσταπένκο. Μιλώντας για τον προϋπολογισμό του προγράμματος είπε ότι ακόμα συζητείται και επομένως «θα ήταν πρόωρο να αναφέρουμε στην παρούσα φάση κάποια στοιχεία», ωστόσο τόνισε ότι το μπάτζετ που αφορά τις επανδρωμένες αποστολές δεν θα μειωθεί, αφού, αναμφίβολα, πρόκειται για έναν από τους βασικότερους τομείς του προγράμματος. Στον τομέα της διαστημικής έρευνας η Ρωσία θα ρίξει το βάρος της κυρίως στην εξερεύνηση της Σελήνης και του Άρη. Η Roscosmos, σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, θα πραγματοποιήσει δύο στάδια της αποστολής ExoMars, το 2016 και το 2018. Το 2016 η Roscosmos σχεδιάζει να ενταχθεί στο πρόγραμμα BepiColombo, το οποίο «τρέχουν» η Ευρώπη και η Ιαπωνία. Το 2017 θα θέσει σε τροχιά το τηλεσκόπιο Spektr-RG, το 2019 θα στείλει στη Σελήνη το όχημα Luna-Globe, ενώ το 2020 θα γίνει η εκτόξευση ενός διαστημικού παρατηρητηρίου UV. Επίσης, αφού δοκιμαστούν διεξοδικά οι τεχνολογίες για τη Σελήνη και τον Άρη, περίπου το 2024, η Ρωσία ενδέχεται να επαναλάβει την αποστολή Phobos-Grunt στον δορυφόρο του Άρη Phobos, για να συλλέξει δείγματα εδάφους και να τα μεταφέρει στη Γη για μελέτη. http://gr.rbth.com/news/2014/10/06/prin_to_telo_ti_xronia_tha_paroysiasei_i_roscosmos_to_omospondiako_diast_33037.html Η (διαστημική) λάμψη της νυχτερινής εικόνας της Ευρώπης από δορυφόρο. Μια εντυπωσιακή εικόνα της Ευρώπης, της Βορείου Αφρικής και των περιοχών της Ανατολικής Μεσογείου όπως αυτές φαίνονται τη νύκτα από το Διάστημα έδωσε στη δημοσιότητα η NASA. Την εικόνα έχει καταγράψει ο δορυφόρος Suomi με έναν αισθητήρα υπέρυθρων εξαιρετικά υψηλής ανάλυσης. Ο VIIRS (Visible Infrared Imaging Radiometer Suite) λειτουργεί με μια «ζώνη ημέρας-νύχτας» η οποία του επιτρέπει να ανιχνεύει το φυσικό και το ανθρωπογενές φως με πρωτοφανή ανάλυση και ευκρίνεια. Στην εικόνα φαίνεται ποιες περιοχές κάθε χώρα ξεχωρίζουν ενεργειακά και καταγράφουν το φωτεινό τους αποτύπωμα και έξω από τον πλανήτη μας. Στην Ελλάδα όπως αναμενόταν η περιοχή που πραγματικά μοιάζει σαν πυγολαμπίδα μέσα στην υπόλοιπη χώρα είναι η Αττική. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=638361

Παγετώνες «σμίλεψαν» το Γκραν Κάνιον του Αρη. Ερευνητές στις ΗΠΑ ανακάλυψαν νέα ενδιαφέροντα ευρήματα για το Valles Marineris το εντυπωσιακό φαράγγι του Αρη που είναι και το μεγαλύτερο του ηλιακού μας συστήματος. Πρόσφατες παρατηρήσεις έδειξαν ότι το Valles Marineris είναι πολύ βαθύτερο από όσο πιστεύαμε. Με βάση προηγούμενες παρατηρήσεις οι ειδικοί είχαν υπολογίσει αρχικά ότι το Valles Marineris έχει μήκος 3.000 χλμ., πλάτος 200 χλμ. και βάθος 7 χλμ. Λίγο αργότερα οι μετρήσεις αναθεωρήθηκαν και οι ειδικοί έκαναν λόγο για μήκος 4.000 χλμ. και βάθος 8 χλμ. Οι τελευταίες παρατηρήσεις που έκανε ο δορυφόρος Mars Express του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος δείχνουν ότι το μήκος και πλάτος του φαραγγιού είναι αυτά που έχουν υπολογιστεί μέχρι τώρα αλλά το βάθος του είναι ακόμη μεγαλύτερο αφού σε κάποια σημεία του φτάνει τα 10 χλμ.! Συγκριτικά, το Γκραν Κάνιον στην Αριζόνα έχει μήκος 446 χλμ., 29 χλμ. πλάτος, και το μέγιστο βάθος του φτάνει τα 1.800 μέτρα. Προηγούμενες παρατηρήσεις είχαν υποδείξει την παρουσία παγετώνων στο γιγάντιο φαράγγι στο πολύ μακρινό παρελθόν του Αρη. Κάποια οι παγετώνες στιγμή έλιωσαν προκαλώντας τεράστιες πλημμύρες οι οποίες … σμίλεψαν τα τοιχώματα του. Ερευνητές του Κολεγίου Bryn Mawr στην Πενσιλβάνια μελετώντας δεδομένα που έστειλε ο δορυφόρος MRO της NASA υποστηρίζουν ότι εντόπισαν στο φαράγγι ιζήματα η σύνθεση των οποίων επιβεβαιώνει την παρουσία των παγετώνων. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η θερμότητα από τα τοιχώματα του φαραγγιού προκάλεσαν το λιώσιμο των παγετώνων. Στη συνέχεια ο λιωμένος πάγος αλληλεπίδρασε με το θείο που υπήρχε στην πρώιμη ατμόσφαιρα του Κόκκινου Πλανήτη. Ετσι σύμφωνα με τους ερευνητές το λιωμένο από τους πάγους νερό ήταν άκρως τοξικό. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Geology». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=638381 Από την Ινδία στον Άρη. Για να παρακολουθήσουμε τη Σάντρα Μπούλοκ και τον Τζορτζ Κλούνεϊ να εγκλωβίζονται στο Διάστημα στην ταινία «Gravity» του Αλφόνσο Κουαρόν, η εταιρεία παραγωγής Warner Bros ξόδεψε 100 εκατ. δολάρια. Η συγκεκριμένη πληροφορία, αν και δεν είναι καινούργια, γράφτηκε ξανά και ξανά τις τελευταίες μέρες στον διεθνή Τύπο. Γιατί; Επειδή μια αληθινή αποστολή στο Διάστημα κόστισε λιγότερο. Για την ακρίβεια, το «Σκάφος του Αρη», όπως μεταφράζεται από τα χίντι το όνομα του ινδικού μη επανδρωμένου σκάφους Mangalyaan, χρειάστηκε συνολικά 74 εκατ. ευρώ για να κατασκευαστεί και να μπει στην τροχιά του Κόκκινου Πλανήτη, αποτελώντας ιστορικά μία από τις πιο οικονομικές αποστολές στο Διάστημα. Μια πιο ουσιαστική σύγκριση, πάντως, είναι αυτή ανάμεσα στην ινδική αποστολή και την 9 φορές ακριβότερη αντίστοιχη των ΗΠΑ: το αμερικανικό σκάφος Maven μπήκε στην τροχιά του Αρη λίγες ημέρες νωρίτερα, έχοντας κοστίσει 671 εκατ. δολάρια. Αν και μοιαζει με μια μεγάλη «νίκη» των Ινδών στον διαστημικό ανταγωνισμό, η επιφανειακή ανάγνωση των αριθμών δεν λέει όλη την αλήθεια. Η αμερικανική αποστολή είναι αρτιότερα εξοπλισμένη και η τροχιά του Maven θα είναι τέτοια ώστε να βρίσκεται συνεχώς κοντά στον πλανήτη, παρατηρώντας τον μεν καλύτερα, καταναλώνοντας δε πολύ περισσότερα καύσιμα. Από εκεί και πέρα, το κόστος στην Ινδία έμεινε φυσιολογικά σε χαμηλά επίπεδα λόγω του αισθητά φθηνότερου εργατικού δυναμικού της. Τα δεδομένα αυτά δεν μειώνουν την αξία της ινδικής αποστολής. Ο ISRO, ο οργανισμός διαστημικών ερευνών της ασιατικής χώρας, λειτουργεί εδώ και 45 χρόνια, έχοντας την απαραίτητη τεχνογνωσία για μια τέτοια αποστολή, η οποία, παρεμπιπτόντως, δεν ήταν καθόλου εύκολη: από το 1960 μόνο οι 21 από τις 51 αποστολές στον Αρη ήταν επιτυχημένες. Μπορεί, λοιπόν, τα 74 εκατ. δολάρια να ακούγονται λίγα, ισχύει όμως άραγε το ίδιο για το 1 δισ. δολάρια που είναι ο ετήσιος προϋπολογισμός της Ινδίας για διαστημικά προγράμματα; Είναι σωστό να απασχολούνται στον τομέα του Διαστήματος 16.000 επιστήμονες όταν τα δύο πέμπτα των παιδιών της χώρας υποφέρουν από υποσιτισμό και ο μισός πληθυσμός της δεν έχει πρόσβαση σε κανονικές τουαλέτες; «Αν ο ISRO μπορεί να σχεδιάσει και να στείλει ένα διαστημόπλοιο στην τροχιά του Αρη, τότε ασφαλώς θα υπάρχουν Ινδοί επιστήμονες που σε παρόμοιο χρονικό διάστημα θα μπορούν να σχεδιάσουν τουαλέτες χαμηλού κόστους, να αναπτύξουν τεχνολογίες καθαρισμού νερού και να καθαρίσουν τα ποτάμια μας», διαβάζουμε στη σελίδα της αγγλόφωνης ινδικής εφημερίδα «DNA». Υπάρχει και η εντελώς αντίθετη άποψη. Χάρη στις έγκαιρες δορυφορικές προβλέψεις, για παράδειγμα, ο κυκλώνας που έπληξε τις ανατολικές ακτές της χώρας τον περασμένο μήνα άφησε πίσω του ελάχιστα θύματα σε αντίθεση με αντίστοιχο του 1999, που είχε στερήσει τη ζωή σε 10.000 ανθρώπους. «Τα περισσότερα διαστημικά προγράμματα σχεδιάζονται για να τοποθετηθούν δορυφόροι στην τροχιά της Γης και να έχουμε καλύτερες τηλεπικοινωνίες, χαρτογράφηση, να παρατηρούμε τον καιρό, για στρατιωτικές επιχειρήσεις», διαβάζουμε στο περιοδικό Economist. «Από όλα αυτά επωφελούνται οι άνθρωποι σε καθημερινή βάση». Τα παραπάνω επιχειρήματα βρίσκονται στην ίδια ζυγαριά. Τι λύνει και τι όχι μια επένδυση στο Διάστημα το γνωρίζουν άριστα οι κυβερνήσεις κάθε χώρας. Στην περίπτωση της Ινδίας, όμως, ισχύει και κάτι ακόμη. «Θα έλεγα ότι το 85% της αποστολής μας γίνεται για τεχνολογική επίδειξη», παραδέχτηκε ο πρόεδρος του ISRO, Κοπιλίλ Ραντχακρισνάν, και όπως σχολιάζει το περιοδικό New Yorker, «η επιτυχία της αποστολής και η επακόλουθη δημοσιότητα θα φέρει περισσότερες δουλειές στην Antrix». Πρόκειται για μια εταιρεία ιδιοκτησίας της ινδικής κυβέρνησης, εμπορικό τμήμα ουσιαστικά του επίσημου οργανισμού Διαστήματος, η οποία κατασκευάζει και πουλάει εξοπλισμό, προγράμματα και δορυφόρους. Η οικονομική και αποτελεσματική αποστολή του Mangalyaan είναι η καλύτερη διαφήμιση για την Antrix που, έτσι κι αλλιώς, δραστηριοποιείται εδώ και δύο δεκαετίες σε όλο τον κόσμο. Τον Ιούνιο εγκατέστησε πέντε δορυφόρους: δύο για τον Καναδά και από έναν για Γαλλία, Γερμανία και Σιγκαπούρη, ενώ συνολικά τη χρονιά που πέρασε είχε έσοδα 213 εκατ. δολάρια. Αν αναλογιστούμε την πρόβλεψη της εταιρείας Euroconsult ότι οι περίπου 12.000 δορυφόροι που βρίσκονται σήμερα γύρω από τη Γη θα αυξηθούν την επόμενη δεκαετία κατά 42%, τότε καταλαβαίνουμε ότι η Ινδία έχει ανοιχτεί σε μια τεράστια αγορά. Ολο αυτό, ασφαλώς, είναι και μια άσκηση κύρους. «Η Ινδία αντιμετωπίζει ως απειλή τις πρόσφατες επιτυχίες της Κίνας στην επιστήμη του Διαστήματος και νιώθει ότι πρέπει κάπως να απαντήσει», δήλωσε στο CNN ο Αμερικανός καθηγητής Τζέιμς Κλέι Μολτζ, συγγραφέας, μεταξύ άλλων, ενός βιβλίου με τίτλο «Asia’s space race». Με τον όρο «space race» έμεινε γνωστός ο διαστημικός ανταγωνισμός των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ενωσης τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου και ο Μολτζ θεωρεί πως αυτήν τη στιγμή η Ασία είναι το επίκεντρο μιας νέας κόντρας, με βασικές ανταγωνίστριες την Κίνα, την Ινδία, την Ιαπωνία και τις Κορέα, Ινδονησία, Μαλαισία, Ταϊλάνδη, Βιετνάμ και Ταϊβάν να ακολουθούν. Τι έχουν να κερδίσουν αυτές οι χώρες στέλνοντας ένα σκάφος στο Διάστημα; Πρεστίζ, αξιοπιστία και (άρα) επενδυτές. Δεν είναι τυχαίο ότι την επομένη της επιτυχούς διαστημικής αποστολής, ο πρωθυπουργός της Ινδίας, Ναρέντρα Μόντι, παρουσίασε μια νέα καμπάνια ονόματι «Make in India», που έχει στόχο να μετατρέψει τη χώρα σε έναν βιομηχανικό κόμβο, μειώνοντας τη γραφειοκρατία, δημιουργώντας υποδομές και προσφέροντας ένα ελκυστικό πακέτο για επιχειρήσεις από όλο τον κόσμο. Το μότο της καμπάνιας παραπέμπει στο γειτονικό και ανταγωνιστικό «Made in China», κάτι που ενισχύει την άποψη πως η «μάχη» του Διαστήματος γίνεται με τα μάτια στη Γη. Ισως, βέβαια, χρειαστεί να περάσουν μερικά χρόνια για να φανεί η πραγματική αξία του ταξιδιού του Mangalyaan. Υπολογίζεται ότι το 2020 η Ινδία θα είναι η πιο νέα χώρα στον κόσμο, με το 64% του πληθυσμού της να βρίσκεται σε ηλικία εργασίας - μια χώρα 1,2 δισ. κατοίκων. Ακόμη και τα παιδιά που σήμερα δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό πανηγύρισαν την επιτυχία και την προβολή της πατρίδας τους. Πάντα, άλλωστε, τα ταξίδια του ανθρώπου έξω από τη Γη αποτελούσαν πηγή έμπνευσης και ελπίδας. «Ορόσημο» χαρακτήρισε το γεγονός η εφημερίδα Indian Express, εξηγώντας ότι, εκτός από τα άμεσα οικονομικά κέρδη και τις νέες θέσεις εργασίας που θα προκύψουν, η Ινδία έχει την ευκαιρία να κατοχυρώσει τη θέση της ως μια νέα δύναμη στον κόσμο της τεχνολογίας. Τα 74 εκατ. δολάρια που κόστισε η συγκεκριμένη αποστολή η Ινδία δεν θα τα πάρει πίσω μόνο από τις εμπορικές δραστηριότητες της Antrix, αλλά κυρίως από τους αυριανούς επιστήμονες που άρχισαν να ονειρεύονται τη ζωή τους διαφορετικά, από τη στιγμή που το «Σκάφος του Αρη» μπήκε στην τροχιά του Κόκκινου Πλανήτη. http://www.kathimerini.gr/786812/article/epikairothta/kosmos/apo-thn-india-ston-arh

Δορυφορικός χάρτης αποκαλύπτει τα μυστικά των βυθών. Έναν πρωτοποριακό χάρτη που αξιοποιεί δορυφορικά δεδομένα για να παρέχει μια άνευ προηγουμένου εικόνα του πυθμένα των ωκεανών του πλανήτη δημιούργησαν ερευνητές του Scripps Institution of Oceanography (UC San Diego). Ειδικότερα, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δύο προηγουμένως ανεκμετάλλευτες πηγές δεδομένων, με αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας πολύ πιο ζωντανής εικόνας των δομών που συνθέτουν το ψηφιδωτό των βαθύτερων, πλέον ανεξερεύνητων, τμημάτων του ωκεανού. Χιλιάδες προηγουμένως αχαρτογράφητα υποβρύχια βουνά και νέα στοιχεία για τον σχηματισμό των ηπείρων αναδεικνύονται από τον εν λόγω χάρτη, ο οποίος είναι δύο φορές πιο ακριβής σε σχέση με την προηγούμενη έκδοση, η οποία είχε δημιουργηθεί περίπου πριν 20 χρόνια. Ο νέος χάρτης (που αξιοποιεί ένα επιστημονικό μοντέλο βαρυτικών μετρήσεων του πυθμένα των ωκεανών) αντλεί δεδομένα από τον δορυφόρο CryoSat-2 της ESA και τον Jason-1 της NASA. Ο πρώτος δορυφόρος συλλέγει δεδομένα για τους πολικούς παγετώνες, ωστόσο συνεχίζει να λειτουργεί και πάνω από τους ωκεανούς, ενώ ο δεύτερος αναδρομολογήθηκε για να χαρτογραφήσει το βαρυτικό πεδίο κατά το τελευταίο έτος της δωδεκαετούς αποστολής του. Σε συνδυασμό με υπάρχοντα δεδομένα και τη χρήση νέων οργάνων, ο νέος χάρτης, ο οποίος περιγράφεται στο Science, αποκάλυψε λεπτομέρειες για χιλιάδες υποθαλάσσια βουνά, τα οποία ανυψώνονται ένα χιλιόμετρο και άνω από τον πυθμένα. Επίσης, ο νέος χάρτης παρέχει στους γεωφυσικούς νέα εργαλεία για την εξ αποστάσεως διερεύνηση λεκανών και άλλων σημείων ενδιαφέροντος. «Αυτά που μπορείς να δεις ξεκάθαρα τώρα είναι οι αβυσσαίοι λόφοι, που είναι οι πιο κοινοί σχηματισμοί γαιών στον πλανήτη» αναφέρει ο Ντέιβιντ Σάντγουελ, επικεφαλής επιστήμονας του paper και καθηγητής γεωφυσικής στο Cecil H. and Ida M.Green Institute of Geophysics and Planetary Physics (IGPP) στο Scripps. Οι συντελεστές της μελέτης αναφέρουν επίσης ότι ο χάρτης παρέχει ένα νέο «παράθυρο» στην τεκτονική των ωκεανών. Άγνωστα παλαιότερα χαρακτηριστικά που υπάρχουν στον χάρτη περιλαμβάνουν ηπειρωτικές συνδέσεις κατά μήκος της Νότιας Αμερικής και της Αφρικής και νέα ενδιαφέροντα στοιχεία στον Κόλπο του Μεξικού. «Μία από τις πιο σημαντικές χρήσεις αυτού του νέου θαλάσσιου βαρυτικού πεδίου θα είναι η βελτίωση των υπολογισμών για το βάθος του πυθμένα στο 80% των ωκεανών που παραμένει ανεξερεύνητο ή είναι θαμμένο κάτω από πυκνό ίζημα» εκτιμάται στο κείμενο. Ο νέος χάρτης επίσης αναμένεται να αποτελέσει τη βάση για την επερχόμενη νέα έκδοση ωκεανικών χαρτών της Google. http://www.naftemporiki.gr/story/863171/doruforikos-xartis-apokaluptei-ta-mustika-ton-buthon Το λιώσιμο των πάγων αποδυναμώνει τη βαρύτητα της Γης. Η απώλεια των πάγων της δυτικής Ανταρκτικής γίνεται αισθητή από το διάστημα, σύμφωνα με νέα μελέτη. Η ποσότητα των πάγων που έχουν λιώσει εκεί είναι τόσο μεγάλη που έχει αποδυναμώσει τοπικά τη βαρύτητα της Γης, η οποία αυξομειώνεται σε μικρές ποσότητες όταν προκαλούνται αλλαγές στη μάζα. Η έρευνα χρησιμοποίησε δεδομένα από τους δορυφόρους GOCE της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος, μέρος μίας αποστολής χαρτογράφησης της βαρύτητας της Γης. Τα δεδομένα αυτά συνδυάστηκαν με άλλα, λιγότερο εξεζητημένα δορυφορικά δεδομένα της αποστολής GRACE της NASA και της Γερμανίας, η οποία καταγράφει τις αλλαγές στους πάγους της Γης μέσω της βαρύτητας. Κάθε μία από τις αποστολές αποτελείται από δύο δορυφόρους που βρίσκονται σε πολύ κοντινή τροχιά. Καθώς περνάνε πάνω από το ίδιο σημείο σημειώνονται ανεπαίσθητες αλλαγές στη μεταξύ τους απόσταση, ανάλογα με το πόσο βυθίζεται ή ανυψώνεται ο καθένας. Η αυξομείωση αυτής της απόστασης μεταφράζεται για να εκτιμηθεί το βαρυτικό πεδίο της Γης Οι μετρήσεις αυτές έδειξαν πως η δυτική Ανταρκτική έχασε 209 δισεκατομμύρια τόνους πάγου κάθε έτος μεταξύ 2009 και 2012. Εξάλλου οι επιστήμονες είναι τώρα οπλισμένοι με το πιο ακριβές μοντέλο βαρύτητας που κατασκευάστηκε ποτέ, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση. Αυτό θα οδηγήσει σε μια σαφώς καλύτερη κατανόηση πολλών πτυχών του πλανήτη μας, από το όριο μεταξύ του φλοιού της Γης και του ανώτερου μανδύα ως την πυκνότητα της ανώτερης ατμόσφαιρας. Η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Γιοχάνες Μπούμαν του Γερμανικού Γεωδαιτικού Ερευνητικού Ινστιτούτου θα αναλύσει στη συνέχεια την απώλεια πάγου ολόκληρης της Ανταρκτικής, σύμφωνα με ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος. Τα δορυφορικά δεδομένα είναι ήδη στη διάθεση των επιστημόνων, καθώς η αποστολή GOCE ολοκληρώθηκε το 2013 όπως είχε σχεδιαστεί, όταν τα καύσιμα των δορυφόρων καταναλώθηκαν πλήρως. http://www.naftemporiki.gr/story/863148/to-liosimo-ton-pagon-apodunamonei-ti-barutita-tis-gis

Τυπώστε το δικό σας κομήτη του Rosetta. Ενόψει της πρώτης απόπειρας προσεδάφισης σε κομήτη, ένα ιστορικό εγχείρημα που προγραμματίζεται για τα μέσα Νοεμβρίου, η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA δημοσιοποίησε το τρισδιάστατο μοντέλο του κομήτη 67P, το οποίο επιτρέπει ακόμα και σε χομπίστες να δημιουργήσουν εκτυπώσεις 3D. Το σκάφος Rosetta τέθηκε σε τροχιά γύρω από τον 67P (67P/Churyumov-Gerasimenko) τον Αύγουστο, έπειτα από ταξίδι δέκα ετών. Στις 12 Νοεμβρίου θα απελευθερώσει τη ρομποτική συσκευή Philae, βάρους 100 κιλών, η οποία θα αγγίξει την επιφάνεια του κομήτη και θα επιχειρήσει να αγκιστρωθεί στη σαθρή επιφάνεια από πάγο και σκόνη. To πρόβλημα είναι ότι η επιφάνεια του κομήτη είναι ανώμαλη, γεμάτη κοιλότητες και γκρεμούς, και η βαρύτητα είναι τόσο ασθενής ώστε το Philae κινδυνεύει να χαθεί στο διάστημα. Το νέο μοντέλο θα βοηθήσει τώρα το σχεδιασμό της διαδικασίας προσεδάφισης, η οποία προγραμματίζεται για το απόγευμα της Τετάρτης 12 Νοεμβρίου και αναμένεται να διαρκέσει περίπου επτά ώρες. Ο 67P είναι χωρισμένος σε δύο λοβούς που τον κάνουν να μοιάζει με πλαστικό παπάκι. Το «κεφάλι» έχει διαστάσεις 2,5 x 2,5 x 2.0 χιλιόμετρα, και το σώμα έχει διαστάσεις 4,1 x 3,2 x 1,3 χιλιόμετρα. Αυτό σημαίνει ότι ο κομήτης έχει όγκο 25 κυβικών χιλιομέτρων. Η μάζα του εκτιμάται στους δέκα δισεκατομμύρια τόνους και η πυκνότητα στα 400 κιλά ανά κυβικό μέτρο -πολύ χαμηλότερη από την πυκνότητα του νερού Η περίοδος περιστροφής μετρήθηκε με ακρίβεια τεσσάρων δεκαδικών ψηφίων στις 12,4043 ώρες. Το δίμηνο Ιούλιος-Αύγουστος ο κομήτης έχανε 1,5 λίτρο ατμού ανά δευτερόλεπτο. Το σετ δεδομένων για την εκτύπωση τρισδιάστατων μοντέλων του κομήτη είναι διαθέσιμο ως αρχεία http://shell.windows.com/fileassoc/0409/ENFallback.asp?LangID=&EXT=obj http://shell.windows.com/fileassoc/0409/ENFallback.asp?LangID=&EXT=wrl Το Rosetta και ο κομήτης βρίσκονται σήμερα σε απόσταση 464 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη. Το σκάφος θα συνοδεύσει τον 67P για συνολικά ενάμιση χρόνο και θα γίνει έτσι η πρώτη αποστολή που παρακολουθεί από κοντά το ταξίδι ενός κομήτη γύρω από τον Ήλιο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231353109

Θεολογία και Σύγχρονη Φυσική ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ Ι, ΚΤΙΡΙΟ ΚΕΔΕΑ ΑΠΘ (3ης ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ) & ΑΙΘΟΥΣΑ ΟΜΙΛΙΩΝ ΜΕΓΑΡΟΥ ΜΠΙΛΛΗ (ΠΛΑΤΕΙΑ ΙΠΠΟΔΡΟΜΙΟΥ), ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Το Τμήμα Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης διοργανώνει μαζί με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικών Ερευνών (CERN) διήμερο συνέδριο με θέμα «Θεολογία και Σύγχρονη Φυσική: Ο άνθρωπος ανάμεσα στο μυστήριο του Θεού και στο μυστήριο του Σύμπαντος». Κύριοι ομιλητές είναι ο διευθυντής Δημοσίων Σχέσεων του CERN και καθηγητής της Οξφόρδης Εμμανουήλ Τσεσμελής, ο πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ Χρυσόστομος Σταμούλης και ο καθηγητής της Οξφόρδης Andrew Briggs. Για το πλήρες πρόγραμμα, επισκεφθείτε το http://blogs.auth.gr/moschosg/2014/10/01/.

4 Οκτωβρίου 1957 - Το άνοιγμα της πορείας του ανθρώπου στο Σύμπαν πρίν απο 57 χρόνια. Στις 4 Οκτωβρίου 1957 στην τροχιά της Γης πέταξε ο πρώτος τεχνητος δορυφόρος στον κόσμο και άνοιξε το διάστημα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ο δορυφόρος , που ήταν το πρώτο τεχνητό ουράνιο σώμα , ξεκίνησε απο έναν πύραυλο φορέα R - 7 από τον 5ο χώρο δοκιμών και Ερευνών του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας , που αργότερα πήρε το κοινό όνομα του κοσμοδρομιου Μπαϊκονούρ. Το Διαστημόπλοιο PS - 1 ( η απλούστερα δορυφόρος - 1 ) ήταν μια σφαίρα διαμέτρου 58 εκατοστά, ζυγιζε 83.6 Κg, ήταν εξοπλισμένο με τέσσερις κεραίες μήκους 2,4 και 2,9 μέτρα για τη μετάδοση των σημάτων που λειτουργουσαν με μπαταρία πομπούς . Μετά από 295 δευτερόλεπτα μετά την εκτόξευση του PS - 1 που το κεντρικό μπλοκ των ρουκετών ζυγιζε 7,5 τόνους ξεκίνησε μια ελλειπτική τροχιά στα 947 χιλιόμετρα στο απόγειο και περίγειο στα 288 km. Στα 315 δευτερόλεπτα μετά την εκτόξευση του δορυφόρου διαχωρίζεται από το δεύτερο στάδιο του πυραύλου και αμέσως μετα το σήμα κλήσης θα ακουστεί σε όλο τον κόσμο με τροχιακή ταχύτητα περίπου 8000 μέτρα ανά δευτερόλεπτο. Η διάρκεια μιας πλήρους περιστροφής του δορυφόρου θα είναι 1 ώρα και 35 λεπτά , η γωνία κλίσης της τροχιάς προς το επίπεδο του ισημερινού ηταν 65 °. Ηταν εξοπλισμένο με δύο ραδιοπομπούς συνεχους εκπομπης με ραδιοκύματα με συχνότητα 20.005 και 40.002 MHz ( μήκος κύματος περίπου 15 και 7,5 μ. αντίστοιχα ) Ο PS - 1 πέταξε για 92 ημέρες , μέχρι τις 4 Ιανουαρίου 1958 , έχοντας κάνει 1.440 περιστροφές γύρω από τη Γη ( περίπου 60 εκατομμύρια μίλια), και οι πομποί του εργάστηκαν για δύο εβδομάδες. Τον Σεπτέμβριο του 1967, η Διεθνης Αστροναυτική Ομοσπονδία διακήρυξε την 4ης Οκτώβρη σαν- Η αρχή της διαστημικής εποχής. http://www.federalspace.ru/19873/ Πεντάγωνο: Οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν τη συνεργασία τους με τη Ρωσία στους τομείς του Διαστήματος και της τρομοκρατίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεχίσουν τη συνεργασία με τη Ρωσία σε τομείς στους οποίους οι δύο χώρες έχουν κοινά συμφέροντα, παρά την κατάσταση στην Ουκρανία. Αυτό δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Άμυνας Ρόμπερτ Ουόρκ, μιλώντας στο αμερικανικό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. Σύμφωνα με τον ίδιο, ακόμη και εν μέσω πολιτικών εντάσεων οι ΗΠΑ εξακολουθούν να συνεργάζονται σε τομείς όπου υπάρχουν κοινά. «Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το διαστημικό πρόγραμμα που πραγματοποιούμε από κοινού με τη Ρωσία» είπε στο ITAR-TASS ο Ουόρκ. (Αλήθεια μπορούν να κάνουν αλλοιως αφου δεν μπορουν να στείλουν αστροναυτες στον Δ.Δ.Σ.) Σύμφωνα με τον Αμερικανό αναπληρωτή Άμυνας, οι ΗΠΑ προσπαθούν να συνεργάζονται με τη Ρωσία «όσο το δυνατόν πιο στενά» και σε θέματα καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Νωρίτερα, στη συνέντευξη Τύπου, ο γραμματέας Τύπου του Λευκού Οίκου Τζος Έρνεστ δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο συνεργασίας με τη Ρωσία για το θέμα της καταπολέμησης της εξτρεμιστικής ομάδας «Ισλαμικό Κράτος». http://gr.rbth.com/news/2014/10/02/pentagono_oi_ipa_tha_synexisoyn_ti_synergasia_toy_me_ti_rosia_stoy_tomei_32991.html

Εντοπίστηκε το φευγαλέο σωματίδιο Μαχοράνα. Μία ομάδα φυσικών από το πανεπιστήμιο του Πρίνστον ανακοίνωσε σήμερα πως εντόπισε για πρώτη φορά ένα εξωτικό σωματίδιο με ξεχωριστές ιδιότητες η ύπαρξη του οποίου είχε προβλεφθεί πριν από περίπου 80 χρόνια από τον Ιταλό φυσικό Ετόρε Μαχοράνα. Όλα τα σωματίδια στη φύση έχουν το αντίστοιχο αντισωματίδιο καθώς η συνήθης ύλη και η αντιύλη αποτελούν δύο καθόλα μαθηματικά αποδεκτές εκδοχές της ύλης. Το σωματίδιο Μαχοράνα όμως, είναι το μόνο φερμιόνιο (σωματίδιο ύλης) που δεν έχει ξεχωριστό αντισωματίδιο αλλά αποτελεί το ίδιο το αντισωματίδιό του. Η έρευνα για το μυστηριώδες σωματίδιο είχε ξεκινήσει από τις πρώτες μέρες της επιστημονικής επανάστασης της κβαντικής μηχανικής, δίχως όμως να δώσει αποτελέσματα. Ειρωνεία της ιστορίας, πέρα από το μυστήριο με το σωματίδιο Μαχοράνα και η εξαφάνιση του ίδιου του Ιταλού φυσικού, λίγο καιρό μετά τη δημοσίευση της πιο σημαντικής εργασίας του, αποτελεί ένα από τα σημαντικά μυστήρια της ιστορίας της σύγχρονης επιστήμης. Για να εντοπίσουν το σωματίδιο Μαχοράνα οι ερευνητές του Πρίνστον χρειάστηκαν ένα μικροσκόπιο ύψους δύο ορόφων με τη βοήθεια του οποίου παρατήρησαν την άκρη ενός πολύ λεπτού καλωδίου, με διάμετρο αντίστοιχη με ενός ατόμου το οποίο είχε ψυχθεί στη θερμοκρασία των -272ο C, προκειμένου να μετατραπεί σε αγωγό του ρεύματος δίχως ηλεκτρική αντίσταση. Τα σωματίδια Μαχοράνα είχε προβλεφθεί πως μπορούν να παρατηρηθούν στις αιχμές ορισμένων τέτοιων υλικών, τουλάχιστον όταν στην επιφάνειά τους προκαλούνται φαινόμενα που σχετίζονται με τη θεωρία της σχετικότητας. Για την ανίχνευση του φευγαλέου σωματιδίου, η ερευνητική ομάδα χρειάστηκε δύο χρόνια παρατηρήσεων. Για να εντοπίσουν το σωματίδιο Μαχοράνα οι ερευνητές του Πρίνστον χρειάστηκαν ένα μικροσκόπιο ύψους δύο ορόφων. «Εάν θέλει κανείς να βρει τέτοια σωματίδια θα πρέπει πράγματι να χρησιμοποιήσει ένα τόσο μεγάλο μικροσκόπιο, δήλωσε ο Αλί Γιαζντάνι, καθηγητής φυσικής στο Πρίνστον ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας που δημοσιεύει το περιοδικό Science. «Πρόκειται για μία συναρπαστική ανακάλυψη που θα αποφέρει και πρακτικούς καρπούς, καθώς η μέθοδός μας επιτρέπει στους επιστήμονες τη χρήση των σωματιδίων αυτών για εφαρμογές όπως οι κβαντικοί υπολογιστές», συμπλήρωσε. Πέρα από το θεωρητικό ενδιαφέρον γύρω από την ύπαρξή τους και τις προεκτάσεις που αυτή θα είχε στις φυσικές θεωρίες, τα σωματίδια Μαχοράνα πιστεύεται πως όντως μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των κβαντικών υπολογιστών καθώς αποτελούν πολύ σταθερά σωματίδια που αντιδρούν πολύ ασθενώς με το περιβάλλον τους. Η ιδιότητά τους αυτή επιτρέπει θεωρητικά την κατασκευή πολύ πιο σταθερών κβαντικών συστημάτων και ενός πιο αξιόπιστου τρόπου κωδικοποίησης της κβαντικής πληροφορίας. http://www.naftemporiki.gr/story/863052/entopistike-to-feugaleo-somatidio-maxorana

Διαστημική συνεργασία ΗΠΑ-Ινδίας στον «δρόμο» για τον «Κόκκινο Πλανήτη» Δύο έγγραφα, για τη διαμόρφωση ενός «μονοπατιού» για μελλοντικές συνεργατικές αποστολές για την εξερεύνηση του Άρη, και για την εκτόξευση μιας αποστολής για την παρατήρηση του πλανήτη μας, υπέγραψαν την Τρίτη ο διοικητής της NASA, Τσαρλς Μπόλντεν, και ο Κ. Ραντακρισνάν, πρόεδρος της ινδικής ISRO. Ειδικότερα, στο πλαίσιο του International Astronautical Congress, οι δύο επικεφαλής των διαστημικών υπηρεσιών συναντήθηκαν για να συζητήσουν και να υπογράψουν έναν καταστατικό χάρτη για την εδραίωση ενός NASA-ISRO Mars Working Group, με σκοπό τη διερεύνηση των δυνατοτήτων συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών στην εξερεύνηση του «Κόκκινου Πλανήτη». Επίσης, υπέγραψαν διεθνή συμφωνία με την οποία καθορίζεται πώς οι δύο υπηρεσίες θα συνεργαστούν στο πλαίσιο της αποστολής NISAR (NASA-ISRO Synthetic Aperture Radar), η οποία είναι προγραμματισμένη για εκτόξευση το 2020. Υπενθυμίζεται ότι και οι δύο υπηρεσίες πρόσφατα σημείωσαν επιτυχίες στο «μέτωπο» του Άρη, με το σκάφος MAVEN της NASA, το οποίο κατέφθασε στον πλανήτη στις 21 Σεπτεμβρίου για να μελετήσει τα ανώτερα επίπεδα της ατμόσφαιράς του, και την αποστολή ΜΟΜ (Mars Orbiter Mission) της ISRO, που συνιστά «παρθενική επίσκεψη» της Ινδίας στον Άρη και κατέφθασε στις 23 Σεπτεμβρίου, για να μελετήσει την επιφάνεια και την ατμόσφαιρά του, επιδεικνύοντας παράλληλα τεχνολογίες που απαιτούνται για διαπλανητικές αποστολές. Το εν λόγω Mars Working Group θα έχει ως στόχο την κατάδειξη και εφαρμογή επιστημονικών, προγραμματικών και τεχνολογικών στόχων που μοιράζονται οι δύο υπηρεσίες όσον αφορά στον Άρη. Η ομάδα θα συναντάται μια φορά τον χρόνο για να σχεδιάζει κοινές δραστηριότητες, περιλαμβανομένης μιας πιθανής συνεργασίας σε μελλοντικές αποστολές στον πλανήτη. Παράλληλα, θα διερευνηθεί το ενδεχόμενο συνεργασίας μεταξύ MAVEN και MOM. Η αποστολή NISAR, όπου αντικείμενό της θα είναι οι μετρήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο σχετικά με τα αίτια και τις επιπτώσεις μεταβολών στην επιφάνεια της Γης. Όσον αφορά στην αποστολή NISAR, αντικείμενό της θα είναι οι μετρήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο σχετικά με τα αίτια και τις επιπτώσεις μεταβολών στην επιφάνεια της Γης. Πιθανοί τομείς έρευες περιλαμβάνουν τις διαταραχές οικοσυστημάτων, την κατάρρευση παγετώνων κ.α. Θα πρόκειται για την πρώτη δορυφορική αποστολή που θα χρησιμοποιεί δύο διαφορετικές συχνότητες ραντάρ (L-band, S-band) για να μετρήσει αλλαγές στην επιφάνεια του πλανήτη μικρότερες του ενός εκατοστού. Αυτό θα επιτρέψει την παρατήρηση μεγάλης γκάμας αλλαγών- από τις μεταβολές σε παγετώνες και στρώματα πάγου μέχρι τη δυναμική σεισμών και ηφαιστείων. Στην φωτογραφία ο διοικητής της NASA, Τσαρλς Μπόλντεν (αριστερά) και ο Κ. Ραντακρισνάν, πρόεδρος της ινδικής ISRO (δεξιά), υπέγραψαν διεθνή συμφωνία με την οποία καθορίζεται πώς οι δύο υπηρεσίες θα συνεργαστούν στο πλαίσιο της αποστολής NISAR (NASA-ISRO Synthetic Aperture Radar), η οποία είναι προγραμματισμένη για εκτόξευση το 2020. http://www.naftemporiki.gr/story/862757/diastimiki-sunergasia-ipa-indias-ston-dromo-gia-ton-kokkino-planiti

Ετοιμάζεται το Cargo διαστημόπλοιο «Progress M-25M Στο κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ προετοιμάζονται για τις επόμενες κινήσεις του προγράμματος ISS που είναι: το επανδρωμένο διαστημόπλοιο "Soyuz TMA-15M» και το Cargo διαστημόπλοιο «Progress M-25M". Το διαστημικό σκάφος μεταφέρθηκε από το χώρο συναρμολόγησης και δοκιμών στο Μπαϊκονούρ στο σημείο 254 2B, όπου θα υποβληθεί σε περαιτέρω δοκιμές σε ένα θάλαμο κενού. Αναμένεται ότι η δοκιμή "Progress M-25M» για διαρροές θα ξεκινήσει απόψε. Η εκτόξευση του «Progress M-25M" έχει προγραμματιστεί για την 29 Οκτωβρίου, και το επανδρωμένο διαστημόπλοιο "Soyuz TMA-15M" μέσα στη νύχτα 23-24 Νοέμβρη. http://www.federalspace.ru/20972/

Ρεκόρ ταχύτητας σε λέιζερ. Ερευνητές από το Imperial College London και το Friedrich-Schiller Universitat Jena στη Γερμανία σχεδίασαν ένα πρωτοποριακό λέιζερ το οποίο επιταχύνει την αλληλεπίδραση μεταξύ φωτός και ύλης κατά δέκα φορές. Όπως αναφέρεται σχετικά στο Nature Physics, http://www.nature.com/nphys/journal/vaop/ncurrent/full/nphys3103.html οι ερευνητές χρησιμοποίησαν νανοκαλώδια ημιαγωγούς από οξείδιο του ψευδαργύρου, τα οποία τοποθέτησαν σε ασημένια επιφάνεια για να δημιουργήσουν ταχύτατα λέιζερ. Μέσω της χρήσης ασημιού αντί «συμβατικού» γυαλιού, οι επιστήμονες ήταν σε θέση να συρρικνώσουν τα λέιζερ σε διάμετρο μόλις 120 νανομέτρων- σχεδόν το 1/1000 της διαμέτρου μιας ανθρώπινης τρίχας. Η συρρίκνωση ήταν δυνατή μέσω της χρήσης επιφανειακών πλασμονίων, που αποτελούν κυματοειδείς κινήσεις διεγερμένων ηλεκτρονίων οι οποίες συναντώνται στην επιφάνεια μετάλλων. Όταν το φως «προσδένεται» σε αυτές τις ταλαντώσεις είναι δυνατή η πολύ πιο στενή εστίασή του. Μέσω της χρήσης επιφανειακών πλασμονίων κατάφεραν να «συμπιέσουν» το φως σε πολύ μικρό χώρο μέσα στο λέιζερ, κάτι που επέτρεψε στο φως να αλληλεπιδρά πολύ πιο έντονα με το οξείδιο του ψευδαργύρου. Η εντονότερη αλληλεπίδραση επιτάχυνε τον ρυθμό με τον οποίο το λέιζερ μπορούσε να «ανοίγει» και να «κλείνει» κατά δέκα φορές σε σχέση με ένα λέιζερ νανοκαλωδίων που χρησιμοποιεί γυάλινη επιφάνεια. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Imperial College London, πρόκειται για τα ταχύτερα λέιζερ που έχουν καταγραφεί ποτέ όσον αφορά στην ταχύτητα «ανοίγματος» και «κλεισίματος». Επίσης, ο σχεδιασμός είναι τέτοιος που το λέιζερ δεν είναι απλά εξαιρετικά ταχύ, αλλά επίσης σταθερό και αποτελεσματικό σε θερμοκρασίες δωματίου. Μία από τις πιθανές χρήσεις αυτής της τεχνολογίας θα ήταν η βελτίωση της τεχνολογίας επικοινωνιών μέσω μεγαλύτερων ταχυτήτων σύνδεσης και επιτάχυνσης της μεταφοράς των πληροφοριών. Η έρευνα έχει και ένα ιδιαίτερο ελληνικό «χρώμα», καθώς lead author είναι ο Θέμης Σιδηρόπουλος, ο οποίος ολοκληρώνει το PhD του στο τμήμα Φυσικής του Imperial College London. Όπως εξηγεί, «το να ανοίγει και να κλείνει κανείς ταχύτερα ένα λέιζερ σημαίνει περισσότερα 1 και 0 που μεταφέρουν πληροφορίες ανά δευτερόλεπτο, επιτρέποντας πολύ γρηγορότερες επικοινωνίες δεδομένων. Για την ακρίβεια, αυτά τα λέιζερ είναι τόσο γρηγορότερα από τα συμβατικά ηλεκτρονικά, που έπρεπε να αναπτύξουμε μία ειδική οπτική μέθοδο για να μετρήσουμε την ταχύτητά τους». Κατά τον Δρ. Ρούπερτ Ούλτον, του τμήματος Φυσικής του Imperial College London, senior author της έρευνας, «η δουλειά αυτή είναι τόσο συναρπαστική επειδή κάνουμε την αλληλεπίδραση φωτός και ύλης για την παραγωγή φωτός σε υλικά πολύ ταχύτερη από ό,τι συμβαίνει φυσικά». Επίσης, όπως αναφέρει ο Ρόμπερτ Ρέντερ, διδακτορικός φοιτητής στο Friedrich-Schiller Universitat Jena, «δεν είναι μόνο ‘παγκόσμιο ρεκόρ’ όσον αφορά στην ταχύτητα ‘ανοιγοκλεισίματος’. Πιθανότατα επιτύχαμε την μέγιστη δυνατή ταχύτητα με την οποία μπορεί να λειτουργηθεί ένα τέτοιο λέιζερ ημιαγωγών». Από πλευράς του, ο Dr. Κάρστεν Ρόνινγκ, από το γερμανικό πανεπιστήμιο, διευκρινίζει ότι το ρεκόρ επί της προκειμένης έχει να κάνει με την ταχύτητα με την οποία το λέιζερ ανοίγει και κλείνει, όχι με το μήκος του παλμού. «Ενώ τα ταχύτερα λέιζερ τυπικά χρειάζονται αρκετά νανοδευτερόλεπτα για ένα ‘κύκλο’, το νανολέιζερ ημιαγωγών μας χρειάζεται λιγότερο από ένα picosecond» αναφέρει σχετικά. http://physicsgg.me/2014/10/01/%cf%81%ce%b5%ce%ba%cf%8c%cf%81-%cf%84%ce%b1%cf%87%cf%8d%cf%84%ce%b7%cf%84%ce%b1%cf%82-%cf%83%ce%b5-%ce%bb%ce%ad%ce%b9%ce%b6%ce%b5%cf%81/

Αποκαλύφθηκαν οι κρυφές παραλληλόγραμμες κοιλάδες της Σελήνης. Κάτω από την επιφάνεια της Σελήνης υπάρχει ένα κολοσσιαίων διαστάσεων παραλληλόγραμμο σύστημα από κοιλάδες, όπως αποκάλυψαν οι επιστήμονες μετά την αποστολή Grail της NASA το 2012. Το σύστημα των κοιλάδων αυτών έχει πλάτος περίπου 2.500 χιλιόμετρα και εκτιμάται ότι πρόκειται για εσοχές της επιφάνειας της Σελήνης οι οποίες καλύφθηκαν με λάβα, δημιουργώντας στο χώρο που περικλείει την επίπεδη περιοχή που ονομάζουμε σήμερα Ωκεανό των Καταιγίδων. Το μέγεθός του παραλληλόγραμμου αυτού φτάνει τα 4 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα και είναι ο λόγος που η περιοχή ονομάστηκε «ωκεανός» σε αντίθεση με τις άλλες επίπεδες περιοχές της Σελλήνης που ονομάζονται «θάλασσες». Η αποκάλυψη των κοιλάδων έγινε με την σύνταξη των χαρτών βαρύτητας στην επιφάνεια της Σελήνης από την αμερικανική αποστολή. «Είναι εντωπωσιακό το πόσο μεγάλο είναι αυτό το σύστημα ... καλύπτει περίπου το 17% της σεληνιακής επιφάνειας. Σε γήινες αναλογίες θα επρόκειτο για ένα χώρο αντίστοιχο με την Βόρειο Αμερική, την Ευρώπη και την Ασία ενωμένες», όπως αναφέρει στο BBC ο καθηγητής ορυκτολογίας του Πανεπιστημίου του Κολοράντο Τζέφερι Αντριους-Χάνα. «Οταν είδαμε τα στοιχεία από το Grail μείναμε έκπληκτοι από το μέγεθος, την σαφήνεια και το απρόσμενο του ευρήματος ... κανείς δεν θα περίμενε να δει ένα τετράγωνο ή παραλληλόγραμμο αυτής της κλίμακας σε οποιονδήποτε πλανήτη», όπως προσθέτει. Η εξήγηση που δίνεται αφορά τη σύσταση του υπεδάφους. Στην συγκεκριμένη πλευρά της Σελήνης εντοπίζονται ραδιενεργά στοιχεία όπως ουράνιο, θόριο και ποτάσιο, τα οποία θεωρείται ότι στην πρώιμη φάση της Σελήνης θέρμαιναν το συγκεκριμένο τμήμα του φλοιού. Οταν σταδιακά αυτό σταμάτησε, η επιφάνεια υποχώρησε προκαλώντας ρήγματα στην επιφάνεια, υπό την μορφή κοιλάδων, ενώ ο χώρος στη συνέχεια καλύφθηκε από λάβα. Στην Γη η θέρμανση και ψύξη προκαλεί εξάγωνες μορφές, οι οποίες έχουν γωνίες περίπου 120 μοιρών. Σε αυτή την τεράστια κλίμακα, ωστόσο, η καμπύλη της επιφάνειας της Σελήνης απαιτεί τελικά μόνο τέσσερις γωνίες για τις αντίστοιχες γωνίες των 120 μοιρών, όπως εξηγεί ο Αντριους-Χάνα. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=64072807

Σχετίζεται το σωματίδιο Χιγκς με τη βαρύτητα; Μία νέα έρευνα που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό the Astrophysical Journal πραγματεύεται τη σύνδεση του σωματιδίου Χιγκς με τη βαρύτητα, μία πιθανότητα που θα αποτελούσε επέκταση των καθιερωμένων θεωριών για τη φύση. Εάν όντως το μποζόνιο Χιγκς συνδέεται με την κύρτωση του χωροχρόνου η οποία με τη σειρά της εξηγεί την ύπαρξη της βαρύτητας, τότε μερικά από τα πρώτα μέρη που θα σκεφτόταν να ερευνήσει κανείς θα ήταν οι μαύρες τρύπες ή οι πυρήνες των γαλαξιών, μέρη δηλαδή με έντονη βαρύτητα και υψηλές ενέργειες. Η κατεύθυνση ωστόσο που ακολούθησαν ο Ρομπέρτο Ονόφριο από το πανεπιστήμιο της Πάντοβα και ο Γκάρι Γουέγκνερ από το Κολλέγιο Ντάρτμουθ ήταν διαφορετική, προτείνοντας πως το ιδανικό μέρος για διαπιστώσει κανείς τη σύνδεση θα ήταν στο εσωτερικό ενός άστρου και συγκεκριμένα σε ένα λευκό νάνο. Οι λευκοί νάνοι είναι το τελευταίο στάδιο στη ζωή ενός μικρού ή και μεσαίου μεγέθους άστρου, όπως για παράδειγμα ο Ήλιος, ο οποίος προβλέπεται πως θα μετατραπεί σε λευκό νάνο σε περίπου 5 δισεκατομμύρια χρόνια. Το πλεονέκτημα των αντικειμένων αυτών είναι πως στο φάσμα της ακτινοβολίας τους είναι διακριτές και οι ατομικές αλλά και οι μοριακές γραμμές, τα μήκη κύματος δηλαδή που αντιστοιχούν σε συγκεκριμένα άτομα και μόρια της σύνθεσής τους. Εάν το Χιγκς σχετίζεται με κάποιον τρόπο με τη βαρύτητα, αναμένεται να επηρεάζει με έναν προκαθορισμένο τρόπο τη συμπεριφορά των φασματικών γραμμών ενός λευκού νάνου που αντιστοιχούν σε άτομα και όχι αυτή των μορίων, δίνοντας τη δυνατότητα στους ερευνητές να εξετάσουν τη θεωρία τους. «Νομίζω πως η εργασία μας συνίσταται στη δημιουργία μίας κοινής γλώσσας μεταξύ μικροφυσικής και μακροφυσικής», εξηγεί ο Ονόφριο. «Μέχρι σήμερα είχαν ερευνηθεί οι επιδράσεις του πεδίου Χιγκς στο μικρόκοσμο, στη λεγόμενη κλίμακα Φέρμι (10-18) και της βαρύτητας σε πολύ μεγαλύτερες κλίμακες σε μέγεθος και μάζα, έστω και εάν και τα δύο έχουν σχετίζονται άμεσα με το θέμα της μάζας και το ρόλο που διαδραματίζει στη σωματιδιακή φυσική», συμπλήρωσε. Η κατανόηση του φαινομένου, εάν υπάρχει, θα είχε σημαντικές συνέπειες στη φυσική καθώς θα επηρέαζε ένα πλήθος από κλάδους όπως για παράδειγμα αυτόν της κοσμολογίας, όπου ήδη ερευνάται η πιθανότητα της σύνδεσης του πεδίου Χιγκς με το πεδίο πληθωρισμού που προκάλεσε την εκθετική διαστολή του Σύμπαντος τις πρώτες στιγμές μετά τη Μεγάλη Έκρηξη ή τη διερεύνηση του ρόλου που μπορεί να έχει το πεδίο Χιγκς στην επιταχυνόμενη διαστολή του Σύμπαντος σήμερα. Στο μέλλον η βελτίωση των τεχνικών φασματικής παρατήρησης λευκών νάνων και αστέρων νετρονίων σε συνδυασμό με τα συμπεράσματα της συγκεκριμένης έρευνας ίσως μπορέσει να δώσει περισσότερες απαντήσεις σχετικά με αυτά τα ζητήματα. http://www.naftemporiki.gr/story/862592/sxetizetai-to-somatidio-xigks-me-ti-barutita

Το στροβιλιζόμενο πολικό σύννεφο του Τιτάνα είναι κρύο και τοξικό. Η διεθνής αποστολή Cassini αποκάλυψε ότι ένα γιγάντιο, τοξικό σύννεφο πλανάται πάνω από το νότιο πόλο του μεγαλύτερου φεγγαριού του Κρόνου, τον Τιτάνα, μετά από την ψύξη της ατμόσφαιρας του με δραματικό τρόπο. Οι επιστήμονες αναλύοντας τα δεδομένα από την αποστολή διαπίστωσαν ότι αυτή η γιγαντιαία πολική δίνη περιέχει κατεψυγμένα σωματίδια των τοξικών κυανιούχων ενώσεων υδρογόνου. "Η ανακάλυψη δείχνει ότι η ατμόσφαιρα του νοτίου ημισφαιρίου του Τιτάνα ψύχεται πολύ πιο γρήγορα από όσο περιμέναμε", λέει ο Remco de Kok του Παρατηρητηρίου Leiden και του Ολλανδικού Ινστιτούτου Διαστημικών Ερευνών SRON, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature. Σε αντίθεση με οποιοδήποτε άλλο φεγγάρι στο Ηλιακό Σύστημα, ο Τιτάνας καλύπτεται από μια πυκνή ατμόσφαιρα όπου κυριαρχεί το άζωτο, με μικρές ποσότητες μεθανίου και άλλων αερίων σε ίχνη. Σχεδόν 10 φορές μακρύτερα από τον Ήλιο από όσο η Γη, ο Τιτάνας είναι πολύ κρύος, επιτρέποντας το μεθάνιο και άλλοι υδρογονάνθρακες να μετατρέπονται σε βροχή στην επιφάνειά του σχηματίζοντας τα ποτάμια και τις λίμνες. Όπως η Γη, ο Τιτάνας βιώνει εποχές κατά τη διάρκεια της 29 ετών τροχιάς του γύρω από τον Ήλιο μαζί με τον Κρόνο. Κάθε μία από τις τέσσερις εποχές διαρκεί περίπου επτά γήινα χρόνια και η πιο πρόσφατη εποχιακή αλλαγή συνέβη το 2009, όταν το νότιο ημισφαίριο μετέβει από το καλοκαίρι στο φθινόπωρο. Τον Μάιο του 2012, εικόνες από το Cassini αποκάλυψαν ένα τεράστιο σύννεφο να στροβιλίζεται αρκετές εκατοντάδες χιλιόμετρα σε όλη την έκτασή του, παίρνοντας μορφή στο νότιο πόλο. Αυτή η πολική δίνη φαίνεται να είναι ένα αποτέλεσμα της αλλαγής της εποχής, με μεγάλες ποσότητες αέρα που θερμαίνεται από την ηλιακή ακτινοβολία κατά τη διάρκεια της άνοιξης στο βορρά και ρέοντας προς το νότιο ημισφαίριο. Μια αινιγματική λεπτομέρεια σχετικά με αυτό στροβιλιζόμενο σύννεφο είναι το ύψος του, περίπου 300 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια του Τιτάνα, όπου οι επιστήμονες πίστευαν ότι ήταν πάρα πολύ ζεστά ώστε να σχηματιστούν σύννεφα. "Πραγματικά δεν περιμέναμε να δούμε ένα τέτοιο τεράστιο σύννεφο τόσο ψηλά στην ατμόσφαιρα," λέει ο Δρ de Kok. Θέλοντας να καταλάβουν τι θα μπορούσε να προκαλέσει αυτό το μυστηριώδες σύννεφο, οι επιστήμονες στράφηκαν προς τα πλούσια δεδομένα του Cassini. Μετά από προσεκτική εξέταση, βρήκαν μια σημαντική ένδειξη στο φάσμα του ηλιακού φωτός που ανακλάται από την ατμόσφαιρα του Τιτάνα. Ένα φάσμα χωρίζει το φως από ένα ουράνιο σώμα στα συστατικά χρώματά του, αποκαλύπτοντας τις υπογραφές των στοιχείων και των μορίων που είναι παρόντα. Το Οπτικό και Υπέρυθρο Φασματόμετρο Χαρτογράφησης του Cassini λαμβάνει φάσματα σε πολλά διαφορετικά σημεία στον Τιτάνα, χαρτογραφώντας την κατανομή των χημικών ενώσεων στην ατμόσφαιρα και την επιφάνεια του. "Το φως που προέρχεται από την πολική δίνη έδειξε μια αξιοσημείωτη διαφορά σε σχέση με άλλα τμήματα της ατμόσφαιρας του Τιτάνα," λέει ο Δρ de Kok. "Θα μπορούσαμε να δούμε ξεκάθαρα την υπογραφή των κατεψυγμένων μορίων υδροκυανίου - HCN" Ως αέριο, το HCN είναι ένα από τα μόρια που υπάρχουν σε μικρές ποσότητες στην πλούσια σε άζωτο ατμόσφαιρα του Τιτάνα. Ωστόσο, η εξεύρεση αυτών των μορίων υπό τη μορφή πάγου ήταν πολύ αναπάντεχη, καθότι το HCN μπορεί να συμπυκνώνεται για να σχηματίσει κατεψυγμένα σωματίδια μόνο αν η ατμόσφαιρα είναι τόσο κρύα όσο -148ºC. "Αυτό είναι περίπου 100 ° C ψυχρότερα από τις προβλέψεις από τα τρέχοντα θεωρητικά μοντέλα της ανώτερης ατμόσφαιρας του Τιτάνα," εξηγεί ο συνεργάτης συγγραφέας της επιστημονική εργασίας Nick Teanby από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, Ηνωμένο Βασίλειο. "Για να ελέγξουμε κατά πόσο τέτοιες χαμηλές θερμοκρασίες ήταν πραγματικά δυνατόν να παρουσιαστούν, ερευνήσαμε ένα δεύτερο σύνολο παρατηρήσεων από το Σύνθετο Υπέρυθρο Φασματόμετρο του Cassini, το οποίο μας επιτρέπει να μετρήσουμε την ατμοσφαιρική θερμοκρασία σε διαφορετικά υψόμετρα." Δυστυχώς, δεν ελήφθησαν τέτοιες ενδείξεις το 2012 στο υψόμετρο αυτού του νέφους, αλλά οι επιστήμονες εξέτασαν τα δεδομένα από άλλες ημερομηνίες, την ατμόσφαιρα πάνω και κάτω από τον στρόβιλο. Αυτά τα δεδομένα έδειξαν ότι το νότιο ημισφαίριο ψύχεται με ταχείς ρυθμούς, καθιστώντας δυνατή την επίτευξη της χαμηλής θερμοκρασίας που απαιτείται για να σχηματιστεί το γιγαντιαίο τοξικό νέφος που εμφανίζεται στο νότιο πόλο. Αυτή η γρήγορη ψύξη της νότιας ατμόσφαιρας μπορεί να είναι μια συνέπεια της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας, η οποία έχει σύρει μεγάλες μάζες φυσικού αερίου προς το νότο από την αλλαγή της εποχής το 2009. Καθώς το αέριο HCN συμπυκνώνεται, τα μόρια του λάμπουν στα υπέρυθρα μήκη κύματος, ψύχοντας τον περιβάλλοντα αέρα κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας. Ένας άλλος παράγοντας που συμβάλλει σε αυτή την ψύξη είναι η μειωμένη έκθεση στο ηλιακό φως στο νότιο ημισφαίριο του Τιτάνα. "Αυτό το αναπάντεχο αποτέλεσμα δείχνει πόσα μαθαίνουμε ακόμα για τον καιρό του Τιτάνα και της πολύπλοκης δυναμικής της ατμόσφαιρας του," λέει ο Nicolas Altobelli, επιστήμονας του Cassini-Huygens της ESA. "Μπορούμε να προσβλέπουμε σε πιο συναρπαστικές ανακαλύψεις από το Cassini μέσα στα επόμενα λίγα χρόνια, καθώς συνεχίζει να παρακολουθεί τις εποχιακές αλλαγές στον Κρόνο και τα φεγγάρια του." http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/To_strovilizhomeno_polikho_shunnepho_toy_Tithana_ehinai_krhuo_kai_toxikho

Η Αθήνα στο ραντάρ. Η χερσόνησος της Αττικής, με την πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας, Αθήνα, διακρίνεται με φωτεινό λευκό κοντά στο κέντρο, σε αυτήν την εικόνα ραντάρ του δορυφόρου Sentinel-1A στις 22 Απριλίου. Η Αθήνα βρίσκεται στο κέντρο του λεκανοπεδίου και περιβάλλεται από τέσσερα μεγάλα βουνά, με ψηλότερο αυτό της Πάρνηθας, που βρίσκεται στα βόρεια με μέγιστο υψόμετρο τα 1420 μ. Το μεγαλύτερο μέρος της Πάρνηθας είναι εθνικό προστατευόμενο πάρκο,το οποίο όμως υπέστη σοβαρές ζημιές το 2007 λόγω των πυρκαγιών που έπληξαν την χώρα. Στο αριστερό τμήμα της εικόνας, οι φωτεινές αντανακλάσεις ραντάρ είναι τα πλοία στο Σαρωνικό κόλπο, κοντά στα λιμάνια της περιοχής και στο κυριότερο λιμάνι της Ελλάδας, τον Πειραία. Στο δεξιό τμήμα, διακρίνονται οι διάδρομοι του αεροδρομίου ‘Ελευθέριος Βενιζέλος’ της Αθήνας. Λείες επιφάνειες, όπως οι διάδρομοι του αεροδρομίου ή το νερό, εμφανίζονται σκοτεινές στις εικόνες ραντάρ, γεγονός που τις καθιστά εύκολες στο να εντοπιστούν, όπως για παράδειγμα το χαρακτηριστικό σχήμα U της λίμνης του Μαραθώνα στο επάνω δεξιά τμήμα της εικόνας. Αυτό καθιστά τις εικόνες ραντάρ ιδιαίτερα κατάλληλες για τον εντοπισμό υδάτινων πόρων ή για την παρακολούθηση της έκτασης μίας πλημμύρας, πληροφορίες χρήσιμες για τις προσπάθειες αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. Η είκονα λήφθηκε στις 22 Απριλίου σε λειτουργία “ευρείας λήψης για συμβολομετρία”, η οποία είναι και η προεπιλεγμένη λειτουργία πάνω από ηπειρωτικές περιοχές, με εύρος λήψης 250 χλμ και χωρική ανάλυση εικονοστοιχείου 5 επί 20 μ. Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων για την Ευρωπαϊκή Βραδιά του Ερευνητή, ο Ευρωπαϊκος Οργανισμός Διαστήματος (ESA) φιλοξενείται απόψε σε μία ειδική εκδήλωση στην Αθήνα στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών ‘Δημόκριτος’. Η ‘Βραδιά του Ερευνητή’ έχει ως στόχο την ενημέρωση σχετικά με τους ευρωπαίους ερευνητές και την εργασία τους. Στη φετινή εκδήλωση, οι άνθρωποι όλων των ηλικιών μπορούν να μάθουν περισσότερα για τον κόσμο της επιστήμης του διαστήματος και να ακούσουν ένα ειδικό μήνυμα από τον αστροναύτη Paolo Nespoli. http://www.esa.int/spaceinimages/Images/2014/09/E_chershonesos_tes_Attikhes_Ellhada http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Highlights/E_Athhena_sto_ranthar

Διπλό εξωπλανητικό σύστημα. Ομάδα Βρετανών, Βέλγων και Ελβετών αστρονόμων ανακάλυψε άλλους δύο εξωπλανήτες. Πρόκειται για δύο γίγαντες αερίου παρόμοιους με τον Δία. Η νέα ανακάλυψη ανεβάζει και άλλο τον αριθμό των πλανητών που έχουν ανακαλυφθεί μακριά από το ηλιακό μας σύστημα. Εχουν εντοπιστεί περίπου 1800 εξωπλανήτες. Οι δύο νέοι πλανήτες έλαβαν την ονομασία WASP-94B και WASP-94A και ανήκουν στην κατηγορία των «καυτών Διών». Πρόκειται για γίγαντες αερίου που κινούνται σε πολύ κοντινή απόσταση από τα μητρικά τους άστρα. Οι δύο νέοι καυτοί Δίες ξεχωρίζουν από τους υπολοίπους γιατί είναι η πρώτη φορά που εντοπίζεται ένα δυαδικό σύστημα όπου και τα δύο άστρα του συστήματος να φιλοξενούν από ένα καυτό Δία. Η ανακάλυψη που προσφέρει νέα δεδομένα για τον σχηματισμό πλανητών και τη δημιουργία πλανητικών συστημάτων γενικότερα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astronomy&Astrophysics». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=636886

Για τον κίνδυνο χειραγώγησης του ίντερνετ προειδοποιεί ο Tim Berners-Lee. Η «ανοικτή» φύση του ίντερνετ απειλείται από τις προσπάθειες κυβερνήσεων και μεγάλων εταιρειών να το ελέγξουν, όπως προειδοποίησε ο Tim Berners-Lee σε ομιλία του σε φεστιβάλ στο Λονδίνο, με θέμα το μέλλον του διαδικτύου. Ο Βρετανός προγραμματιστής θεωρείται ο «πατέρας» του παγκόσμιου ιστού, αφού πριν από 25 χρόνια εφηύρε το World Wide Web και έτσι άνοιξε τον δρόμο για την αποκεντρωμένη δικτύωση που σήμερα αξιοποιούν εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο με τους υπολογιστές και τις «έξυπνες» συσκευές τους. Σύμφωνα ωστόσο με τον ίδιο, τα δικαιώματα όλων αυτών των χρηστών κινδυνεύουν να συρρικνωθούν, κάτι που θα αποφευχθεί μόνο αν θεσπισθεί ένας καταστατικός χάρτης, στα πρότυπα της Μάγκνα Κάρτα τον 13ο αιώνα, ο οποίος θα διασφαλίζει την ιδιωτικότητά τους και την ανεξαρτησία του διαδικτύου. «Αν μία εταιρεία μπορεί να ελέγχει την πρόσβασή σου στο ίντερνετ και τα σάιτ που μπορείς να επισκέπτεσαι, τότε ουσιαστικά ελέγχει τη ζωή σου. Αν η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να μπλοκάρει τις ιστοσελίδες των πολιτικών της αντιπάλων, για παράδειγμα, τότε διαστρέφει την εικόνα που έχεις για την πραγματικότητα, με σκοπό να παραμείνει στην εξουσία», ανέφερε στην ομιλία του χαρακτηριστικά. «Τα τελευταία χρόνια, η προοπτική χειραγώγησης του “ανοικτού” διαδικτύου έχει γίνει πολύ δελεαστική για κυβερνήσεις και μεγάλες επιχειρήσεις», κατέληξε. http://www.kathimerini.gr/785967/article/texnologia/diadiktyo/gia-ton-kindyno-xeiragwghshs-toy-internet-proeidopoiei-o-tim-berners-lee

Κοσμικό CSI: Εκαναν «νεκροψία» στα πρώτα άστρα. Εχει διαπιστωθεί ότι η αυτοκαταστροφή των άστρων μέσα σε τρομερές εκρήξεις διοχετεύει στο Διάστημα «υλικά» με τα οποία δημιουργούνται εκ νέου κοσμικές δομές και αντικείμενα που ανανεώνουν και εξελίσσουν το Σύμπαν. Μια νέα μελέτη ρίχνει φως στην καταστροφή των πρώτων άστρων του Σύμπαντος τα οποία όπως αναφέρουν οι ερευνητές «έσπειραν» τα χημικά στοιχεία που ήταν απαραίτητα για να αρχίσει να αναπτύσσεται ο Κόσμος που βρισκόταν ακόμη σε εμβρυϊκή κατάσταση. Ομάδα αστροφυσικών του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια και του Πανεπιστημίου της Μινεσότα πραγματοποίησαν σειρά προσομοιώσεων σε υπερυπολογιστές με τις οποίες κατάφεραν να αποκρυπτογραφήσουν το πώς καταστράφηκαν τα πρώτα άστρα του Σύμπαντος και τι επιπτώσεις είχε αυτή η καταστροφή. Οπως αναφέρουν οι ερευνητές τα πρώτα άστρα που έλαμψαν στο νεαρό Σύμπαν είχαν μάζα 55-56 χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ηλιου. Οι προσομοιώσεις δείχνουν ότι τα πρώτα άστρα αυτοκαταστράφηκαν σε εκρήξεις σουπερνόβα που εξελίχτηκαν με εντελώς διαφορετικό τρόπο από ότι οι «συμβατικές» εκρήξεις σουπερνόβα. Τα πρώτα άστρα «καίγονταν» ολοσχερώς και δεν άφηναν πίσω τους μια μελανή οπή κοσμικό φαινόμενο που όπως φαίνεται έκανε την εμφάνιση του στις επόμενες γενιές άστρων. Ομως η καύση των πρώτων άστρων παρήγαγε τις πρώτες ύλες για να αρχίσει το πρώιμο Σύμπαν να παράγει νέα κοσμικά αντικείμενα, να αλλάζει και να επεκτείνεται. Σύμφωνα με τους ερευνητές η καταστροφή των πρώτων άστρων παρήγαγε και τα πρώτα βαρέα χημικά στοιχεία του Σύμπαντος. Αυτά τα βαρέα στοιχεία μαζί με το υδρογόνο και το ήλιο που είχαν ήδη κάνει την εμφάνιση τους με τη γέννηση του Σύμπαντος δημιούργησαν ένα κοσμικό κοκτέιλ που επέτρεψε τη δημιουργία μιας νέας γενιάς άστρων και άνοιξε τον δρόμο για τον σχηματισμό πλανητικών συστημάτων και γαλαξιών. Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο καταστράφηκαν τα πρώτα άστρα του Σύμπαντος θα προσφέρει νέα στοιχεία για την εξέλιξη του Σύμπαντος. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal». http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231351736 Mega-έκλαμψη σε γειτονικό άστρο. Ενα από τα πιο εντυπωσιακά φαινόμενα είναι οι λεγόμενες ηλιακές εκλάμψεις, εκρήξεις που λαμβάνουν χώρα στο εσωτερικό του Ηλιου με αποτέλεσμα να εκτοξεύονται στο Διάστημα γιγάντιες ποσότητες φορτισμένων σωματιδίων. Οταν τα σωματίδια αυτά φτάνουν στη Γη δημιουργούν φαινόμενα όπως το σέλας ενώ παράλληλα προκαλούν προβλήματα στα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα και τα δίκτυα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Επιστήμονες της NASA ανακοίνωσαν ότι εντόπισαν και κατέγραψαν μια τέτοια έκλαμψη σε ένα γειτονικό άστρο και πιο συγκεκριμένα σε ένα από τα άστρα του δυαδικού συστήματος DG Canum Venaticorum που βρίσκεται σε απόσταση 60 ετών φωτός από εμάς. Σύμφωνα με τους επιστήμονες της NASA που την εντόπισαν η mega-έκλαμψη είχε ισχύ δέκα χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από εκείνη της ισχυρότερης έκλαμψης που έχει καταγραφεί ποτέ στον Ηλιο! Η μέγιστη θερμοκρασία της mega-έκλαμψης έφθασε τους 200 εκ. βαθμούς Κελσίου θερμοκρασία 12 φορές μεγαλύτερη από εκείνη που επικρατεί στο κέντρο του Ηλιου. Το γεγονός που κάνει ακόμη πιο εντυπωσιακή την ανακάλυψη είναι ότι τα δύο άστρα του συστήματος είναι δύο ερυθροί νάνοι με μάζα 60% μικρότερη από εκείνη του Ηλιου το καθένα εξ αυτών. Βίντεο. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=636869

H Roscosmos ανακτά τη διαστημική της πρωτοπορία. Βάσεις στη Σελήνη, «δορυφόρους- καθαριστές», και νέα διαστημικά οχήματα σχεδιάζει η Ρωσική Υπηρεσία Διαστήματος, γνωστή ως Rosсosmos. Η RBTH σας παρουσιάζει μερικά από τα πιο φιλόδοξα προγράμματα που ανακοίνωσε η Roscomos τον Αύγουστο, τα οποία όταν υλοποιηθούν, είναι σίγουρο πως θα φέρουν την επανάσταση στη διαστημική έρευνα. 1. Καθαριστής …διαστημικών σκουπιδιών Οι άνθρωποι δεν έχουν κατακτήσει ακόμη το διάστημα, αλλά έχουν καταφέρει ήδη να το μολύνουν. Σύμφωνα με το Αμερικανικό Δίκτυο Διαστημικής Επιτήρησης υπάρχουν περισσότερα από 16,2 χιλιάδες άχρηστα αντικείμενα στην τροχιά της γης, τα οποία μπορεί να καταστρέψουν τα νέα διαστημικά οχήματα. Υπάρχει πιθανότητα, λοιπόν, το περιπετειώδες θρίλερ επιστημονικής φαντασίας, Gravity, με πρωταγωνιστές τους εγκλωβισμένους στο διάστημα αστροναύτες, Σάντρα Μπούλοκ και Τζορτζ Κλούνεϊ, να γίνει πραγματικότητα. Τον Αύγουστο, η Roscosmos ανακοίνωσε πως σχεδιάζει ένα διαστημικό σκάφος για τον καθαρισμό της τροχιάς της γης, από αδρανείς δορυφόρους και LV ανώτερων στρωμάτων. Το έργο ονομάζεται Καθαριστής και αναμένεται να αναπτυχθεί την επταετία 2018-2025, με κυβερνητική χρηματοδότηση ύψους 10,8 δις ρουβλίων (292 εκατ. δολαρίων). 2. Νέα κοσμοδρόμια Η Roscosmos σχεδιάζει να δαπανήσει 900 δις ρούβλια (24,3 δις δολάρια ) για την υποδομή κοσμοδρομίων. Τα χρήματα θα χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση της επέκτασης του κοσμοδρομίου Πλισέτσκ, την ολοκλήρωση του Βοστότσνι και την υποστήριξη της διαστημικής βάσης Μπαϊκονούρ, στο Καζακστάν. Το καλό είναι ότι η Roscosmos έχει σκεφθεί και μια φθηνότερη λύση, καθώς είναι έτοιμη να δαπανήσει μόνον 800 δις ρούβλια (21,6 δις δολάρια ) σε περίπτωση που διευθετηθεί η διαφορά με το Καζακστάν, και θα μπορεί να χρησιμοποιεί μέχρι το 2020, το Μπαϊκονούρ, όπως όλα τα άλλα ρωσικά κοσμοδρόμια. Τα 100 δις ρούβλια (2,7 δις δολάρια) που εξοικονομούνται μπορούν να δαπανηθούν για το διαστημικό συγκρότημα Βοστότσνι. 3. Τηλεπισκόπηση της Γης Η τηλεπισκόπηση της Γης είναι ένα από τα πιο αδύναμα σημεία της ρωσικής διαστημικής βιομηχανίας. Χωρίς πλήρες εθνικό πρόγραμμα οι Ρώσοι επιστήμονες πρέπει να παίρνουν πληροφορίες, κυρίως από τους διεθνείς δορυφόρους. Αλλά, το Ομοσπονδιακό Διαστημικό Πρόγραμμα για το 2016-2025 που συντάχθηκε από υπεραισιόδοξους, υπόσχεται μεγέθυνση του τροχιακού στόλου με 26 υπερσύγχρονα σπούτνικ, και κόστος μόλις 358,6 δις ρούβλια (9,7 δις δολάρια). Το σχέδιο περιλαμβάνει: Meteo-SSO, ένα παγκόσμιο υδρομετεωρολογικό και ηλιοφυσικό σύστημα, που αποτελείται από τέσσερα νέας γενιάς σπούτνικ σε τροχιά σύγχρονη με τον ήλιο. (66 δις ρούβλια / 1,8 δις δολάρια) Meteo-Glob, μία παγκόσμια μετεωρολογική ανίχνευση σε ορατή και υπέρυθρη ζώνη. (86,9 δις ρούβλια / 2,3 δις δολάρια) Resourse, περιλαμβάνει 3 δορυφόρους για την απεικόνιση της Γης σε υψηλή και υπερ-υψηλή ανάλυση. (55 δις ρούβλια / 1,5 δις δολάρια) ES-SSO: διαστημικό σύστημα εποπτείας για τοπικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Αποτελείται από 10 δορυφόρους σε τροχιά σύγχρονη με τον ήλιο. (106,3 δις ρούβλια / 2,9 δις δολάρια) ES-GSO: διαστημικό σύστημα υψηλής εποπτείας για σοβαρές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Λειτουργεί με οπτικά και ραντάρ γεωστατικής τροχιάς. (44,3 δις ρούβλια / 1,2 δις δολάρια) 4. Βάση στη Σελήνη Τα ρωσικά διαστημόπλοια ήταν τα πρώτα που πέταξαν στη σκοτεινή πλευρά της Σελήνης, έφεραν σεληνιακό έδαφος στη Γη, να το μελετήσουν και να το αναπαράγουν, αλλά ποτέ δεν κατάφεραν να στείλουν εκεί κανέναν άνθρωπο. Αυτή τη φορά, η Roscosmos στοχεύει σοβαρά στην εξερεύνηση της Σελήνης. Γι΄αυτό, πρόκειται να δαπανήσει 280 εκατ. δολάρια για την ανάπτυξη μιας βάσης στο φεγγάρι, ένα κινητό βραχίονα-γερανό, ένα γκρέιντερ, έναν εκσκαφέα, στρώμα καλωδίου, και ένα κινητό ρομπότ για την εξερεύνηση της επιφάνειας της Σελήνης, από το 2018 ως το 2025. Στην Roscosmos φαίνεται ότι γοητεύονται περισσότερο από την ιδέα της διαμονής στο φεγγάρι, παρά από τις απλές επισκέψεις! 5. Σεληνιακό όχημα «Γιατί δεν αρέσει στους Ρώσους να οδηγούν γρήγορα; » αναρωτιέται ρητορικά ο Νικολάι Γκόγκολ στις «Νεκρές ψυχές». Είναι σαφές ότι, μία βάση στο φεγγάρι χωρίς μεταφορικό μέσο κάνει λιγότερο συναρπαστικό το ρωσικό πρόγραμμα εξερεύνησης και αποικισμού της Σελήνης. Η Roscosmos, λοιπόν, προσδοκά μέχρι το 2021 να ξεκινήσει ο σχεδιασμός του σεληνιακού οχήματος, και μέχρι το 2025 να έχουν ολοκληρωθεί οι δοκιμές. 6. Πύραυλος «βαρέων –βαρών» για τον Άρη Τον Σεπτέμβριο του 2014 ο Βλαντιμίρ Πούτιν ενέκρινε πρόγραμμα ανάπτυξης πυραύλου «βαρέων –βαρών», χωρητικότητας 120-150 τόνων. Ο ανώνυμος αυτός πύραυλος είναι μία από τις ακριβότερες ιδέες της Roscosmos και ο προϋπολογισμός του είναι διπλάσιος από αυτόν του περίφημου διαστημικού πυραύλου «Angara». Η NASA αναπτύσσει επίσης ένα παρόμοιο πρόγραμμα πυραύλων, ώστε να είναι έτοιμη να ανταγωνιστεί τους Ρώσους επιστήμονες. Η ανάπτυξη ενός τέτοιου πυραύλου ανταποκρίνεται σε μια συγκεκριμένη ανάγκη: την πτήση στον Άρη. Ας ελπίσουμε ότι ο τεράστιος προϋπολογισμός αυτού του έργου δεν θα εξαντληθεί στις κακουχίες του δρόμου προς τα αστέρια! 7. Spectr-RG: έρευνα στις μαύρες τρύπες Το 2013 στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος «Radioastron», (ρωσο-γερμανική συνεργασία) αναπτύχθηκε το αστροφυσικό παρατηρητήριο Spektr-R, με στόχο τη μελέτη των εσχατιών του σύμπαντος, με το ραδιοτηλεσκόπιο eROSITA. Καθώς η ιδέα είχε αρχίσει να υλοποιείται από τα τέλη της δεκαετίας του '80, η επανεκκίνηση του προγράμματος που κόστισε 135 εκ. δολάρια έγινε το 2005, λόγω των αλλεπάλληλων αλλαγών από την πλευρά των γερμανών προγραμματιστών του τηλεσκοπίου. Οπότε, μέχρι το 2017 η ανθρωπότητα δεν θα είναι σε θέση να ρίξει φως στη φύση της σκοτεινής ύλης του σύμπαντος. http://gr.rbth.com/tecnology/2014/09/30/h_roscosmos_anakta_ti_diastimiki_ti_protoporia_32933.html Θα ζούμε σε πόλεις που θα βρίσκονται σε τροχιά. Στην ταινία «Elysium» η Τζόντι Φόστερ διοικεί μια υπέροχη πόλη η οποία... κινείται σε τροχιά γύρω από τη Γη. Ενας επιστήμονας της NASA υποστηρίζει ότι η δημιουργία γιγάντιων διαστημικών συγκροτημάτων που θα προσομοιώνουν τις συνθήκες ζωής των αστικών περιοχών του πλανήτη είναι εφικτή. Ο Αλ Γκλόμπους του Ερευνητικού Κέντρου Ames της NASA στην Καλιφόρνια εκτιμά ότι ως το τέλος του 21ου αιώνα γύρω από τη Γη και πιθανώς και γύρω από άλλους πλανήτες (ή δορυφόρους) του ηλιακού μας συστήματος θα βρίσκονται σε τροχιά τέτοιες πόλεις. Η γνώμη του Γκλόμπους έχει βαρύτητα και αποκτά δημοσιότητα αφού εργάζεται πολλά χρόνια στη NASA και έχει συμμετάσχει σε κορυφαία προγράμματα όπως εκείνα που αφορούσαν το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό κ.ά. Ο Γκλόμπους υποστηρίζει ότι η ανθρωπότητα διαθέτει ήδη τον τεχνικό εξοπλισμό αλλά και τους οικονομικούς πόρους για τη δημιουργία τροχιακών πόλεων και το μόνο που απαιτείται είναι η απόφαση για να ξεκινήσει η κατασκευή τους. Ο ίδιος μάλιστα προτιμά τον όρο «διαστημικές αποικίες» επειδή θεωρεί ή καλύτερα οραματίζεται ότι η κατασκευή αυτών των αποικιών θα βοηθήσει ώστε ο άνθρωπος να ταξιδέψει και έξω από τα όρια του ηλιακού μας συστήματος και να εξερευνήσει και άλλες περιοχές του γαλαξία μας. Για να συμβεί βέβαια αυτό θα πρέπει οι τροχιακές πόλεις να είναι ενεργειακά αυτάρκεις και να μπορούν να παράγουν την τροφή για την κάλυψη των αναγκών των κατοίκων τους. Μπορεί στα άμεσα σχέδια της NASA να μην είναι η κατασκευή μιας τροχιακής πόλης, η εξερεύνηση όμως του ηλιακού μας συστήματος με τη φυσική παρουσία του ανθρώπου αποτελεί ζητούμενο για την αμερικανική υπηρεσία που επεξεργάζεται ένα φιλόδοξο σχέδιο. Πρόκειται για έναν νέο επανδρωμένο διαστημικό σταθμό που θα τοποθετηθεί στον διαστημικό χώρο ο οποίος βρίσκεται πίσω από την αθέατη πλευρά της Σελήνης. Βασικός ρόλος του σταθμού θα είναι να λειτουργεί ως σημείο εκκίνησης επανδρωμένων αποστολών στον Αρη. Επισήμως δεν έχει γίνει ακόμη κάποια ανακοίνωση από τη NASA αλλά έχουν αρχίσει να διαρρέουν λεπτομέρειες του σχεδίου. Ο εν λειτουργία Διεθνής Διαστημικός Σταθμός βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Γη σε απόσταση περίπου 400 χλμ. έξω από τον πλανήτη μας. Ο νέος σταθμός θα βρίσκεται σε απόσταση περίπου 400.000 χλμ. από τη Γη. Η αρχική ιδέα είναι ο σταθμός αυτός να βρίσκεται σε ένα σημείο όπου η εξισορρόπηση των βαρυτικών δυνάμεων Γης και Σελήνης θα του επιτρέπει να είναι μόνιμα «παρκαρισμένος» εκεί. Από το συγκεκριμένο σημείο θα μπορεί να λειτουργήσει ως ένα είδος «σκαλοπατιού» για επανδρωμένες αποστολές στον Αρη ή σε άλλες περιοχές του ηλιακού μας συστήματος. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=636334

Στενές επαφές τρίτου τύπου με την Αφροδίτη. Η Αφροδίτη είναι ο μυστηριώδης γείτονάς μας. Η αποστολή "Venus Express" του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος συγκεντρώνει τα τελευταία οκτώ χρόνια στοιχεία, που προσφέρουν μία ανανεωμένη εικόνα για την ατμόσφαιρα και το κλίμα στον πλανήτη Αφροδίτη. Η τολμηρή αεροπέδηση αποκαλύπτει άγνωστα κύματα στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Η Αφροδίτη είναι ο παράξενος γείτονάς μας. Ένας παράξενος κόσμος, όπου ο ήλιος ανατέλλει στη Δύση, δύει στην Ανατολή και μία ημέρα διαρκεί περισσότερο από ένα έτος. Η ζωή της Αφροδίτης άρχισε την ίδια περίοδο με αυτή της Γης. Για ποιον λόγο λοιπόν η Αφροδίτη είναι τόσο διαφορετική; Αρχίζουμε την έρευνά μας από το Αστεροσκοπείο του Παρισιού, που ιδρύθηκε το 1667 και διαθέτει όλα τα σύγχρονα μέσα για τη μελέτη του ηλιακού συστήματος. Μεταξύ αυτών και ένα σύστημα καταγραφής που διερευνά το πέρασμα της Αφροδίτης μπροστά από τον ήλιο. Ο Τόμας Γουάϊντμαν, πλανητικός επιστήμονας στο Αστεροσκοπείο του Παρισιού, μας έδειξε ένα παλιό σύστημα καταγραφής για την παρατήρηση της διέλευσης της Αφροδίτης το 1874 και το 1882. Σήμερα το Αστεροσκοπείο του Παρισιού παραμένει στην αιχμή της πλανητικής επιστήμης. Έχει γίνει το σπίτι του Τόμας Γουάιντμαν, του ειδικού επιστήμονα, που έχει αφιερώσει τον χρόνο του προσπαθώντας να λύσει το παζλ του πλανήτη Αφροδίτη. «Η Αφροδίτη και η Γη είναι αδελφοί πλανήτες. Σχηματίστηκαν στο ίδιο τμήμα του ηλιακού μας συστήματος, ακόμα πιο κοντά από ότι είναι η Γη με τον Άρη. Έχουν τα ίδια βασικά συστατικά, τα ίδια αέρια και τα ίδια πετρώματα που περιστρέφονται γύρω από το πρώιμο ηλιακό σύστημα. Κι όμως αυτοί οι δύο πλανήτες είχαν εντελώς διαφορετικό πεπρωμένο», εξηγεί ο Τόμας Γουάϊντμαν. Η Αφροδίτη και η Γη έχουν λίγο-πολύ παράλληλες πορείες. «Η Αφροδίτη έχει πολύ πυκνή ατμόσφαιρα. Το διοξείδιο του άνθρακα φτάνει το 97%. Ισχυρή επίδραση στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Η θερμοκρασία στο έδαφος ξεπερνά τους 450 βαθμούς Κελσίου. Η πίεση είναι στα 92 μπαρ, σχεδόν εκατό φορές από ό,τι στη Γη. Διόλου ευχάριστο μέρος για να βρίσκεται κάποιος», εξηγεί ο Χάκαν Σβέντχεμ, επιστήμονας του προγράμματος "Venus express". Δυσάρεστη, αλλά και ασυνήθιστη. Η Αφροδίτη είναι ο μοναδικός πλανήτης που περιστρέφεται δεξιόστροφα. «Η Αφροδίτη είναι ο μόνος πλανήτης στο ηλιακό σύστημα που χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να περιστραφεί μια φορά γύρω από τον άξονά του, από ό,τι χρειάζεται για να περιστραφεί γύρω από τον Ήλιο. Χρειάζονται επομένως 243 ημέρες για μία ημέρα στον πλανήτη Αφροδίτη και 224 για μία περιστροφή γύρω από τον Ήλιο», επισημαίνει ο Μισέλ Μπραϊτφέλνερ, συντονιστής του προγράμματος. Το 2005 ο ευρωπαϊκός οργανισμός διαστήματος, εγκαινίασε το διαστημικό σκάφος "Venus Express" για να ερευνήσει καλύτερα τον πλανήτη. «Πήγαμε στην ατμόσφαιρα προς μία κατεύθυνση, γιατί η μία όψη του διαστημικού σκάφους, που είχε αρχικά προστεθεί στον πύραυλο, μπορούσε να αντεπεξέλθει στις πιέσεις και τις θερμοκρασίες. Τροποποιήσαμε επίσης τα ηλιακά πάνελ, για να μεγιστοποιηθεί το περιθώριο της τριβής και του φρεναρίσματος», τονίζει ο Ντόναλντ Μέριτ, συντονιστής του προγράμματος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. Η αεροπέδηση, η μετάβαση δηλαδή από την πρωταρχική ελλειπτική τροχιά στη λεγόμενη "επιστημονική τροχιά", έδωσε στους επιστήμονες την πρώτη εικόνα από τα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας της Αφροδίτης και δεν ήταν η αναμενόμενη: «Αυτό που είδαμε και μας φάνηκε κάπως ασυνήθιστο, ήταν η διακύμανση της πίεσης. Ήταν σαν να υπήρχαν κύματα στην ατμόσφαιρα. Αυτού του είδους η δομή στην ατμόσφαιρα δεν ήταν η αναμενόμενη. Η ανάλυση των δεδομένων θα απασχολήσει για λίγο ακόμη τους επιστήμονες», υποστηρίζει ο Ντόναλντ Μέριτ. Η επιστημονική ομάδα έχει παρατηρήσει ότι οι άνεμοι στην Αφροδίτη γίνονται όλο και πιο ισχυροί. «Όταν φτάσαμε στην Αφροδίτη, πριν από 8 χρόνια εντοπίσαμε ανέμους 300 χιλιομέτρων την ώρα, πολύ δυνατούς. Αυτό που συνέβη τα τελευταία χρόνια ήταν, ότι οι άνεμοι αυτοί ισχυροποιήθηκαν. Τώρα μιλάμε για ανέμους που φτάνουν τα 400 χιλιόμετρα την ώρα. Δεν μπορούμε να εξηγήσουμε γιατί συνέβη αυτό», λέει ο Χάκαν Σβέντχεμ. Το τοπίο στην Αφροδίτη επιφυλάσσει ακόμη περισσότερους γρίφους. Μία από τις λίγες φωτογραφίες που υπάρχουν από την επιφάνεια της Αφροδίτης, έχει τραβηχτεί από το ρωσικό διαστημόπλοιο "Venera 13". Η εικόνα δεν δείχνει ηφαίστεια, αλλά αποτυπώνει πολλά ηφαιστειακά πετρώματα. «Η επιφάνεια της Αφροδίτης είναι σχετικά νέα στην κλίμακα του ηλιακού συστήματος. Και υπάρχει μια αντίφαση για εμάς, ανάμεσα στη σημερινή απουσία της ηφαιστειακής και τεκτονικής δραστηριότητας και σε αυτήν την επιφάνεια, που παρ 'όλα αυτά φαίνεται αρκετά νέα. Έτσι ίσως να υπάρχουν κάποιες σπάνιες, ισχυρές και βίαιες διεργασίες, που θα μπορούσαν να επανεμφανιστούν στην επιφάνεια του πλανήτη με έναν καταστροφικό τρόπο, δημιουργώντας ένα είδος αναγέννησης στην επιφάνεια της Αφροδίτης», υπογραμμίζει ο Τόμας Γουάϊντμαν. «Πρέπει να υπήρξε μία μεγάλη καταστροφή στην πρώιμη ιστορία του πλανήτη. Συγκρούστηκε με ένα άλλο μεγάλο αντικείμενο και αυτή η σύγκρουση σταμάτησε την περιστροφή του πλανήτη. Νομίζω ότι αυτό ήταν πραγματικά το σημείο καμπής στη ζωή της Αφροδίτης», δηλώνει ο Μισέλ Μπραϊτφέλνερ, συντονιστής του προγράμματος "Venus Express" Ενδείξεις για το τι συνέβη στο παρελθόν μπορούν να αντληθούν από τεράστιες ποσότητες δεδομένων που συλλέγονται από το "Venus Express". «Η Αφροδίτη είναι ο πιο λαμπερός πλανήτης στον ουρανό. Το πιο λαμπερό φως μετά τη Γη και τον ήλιο. Πρόκειται για έναν πλανήτη, που είναι μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Είναι λοιπόν αυτή η ιδιαίτερη προσωπικότητα που έχει η Αφροδίτη ως ένα φωτεινό ουράνιο σώμα, που έχει αναφορά στην κουλτούρα μας. Αυτό το στοιχείο με ελκύει περισσότερο. Ίσως περισσότερο και από τους επιστημονικούς λόγους», παραδέχεται ο Τόμας Γουάϊντμαν. Βίντεο. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2014/09/ESA_Euronews_Close_encounters_with_Venus http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/Euronews_Stenhes_epaphhes_trhitoy_thupoy_me_ten_Aphrodhite

Βρέθηκε πολύπλοκο οργανικό μόριο στον διαστρικό χώρο. Αστρονόμοι εντόπισαν στο διάστημα με τη βοήθεια της διάταξης τηλεσκοπίων ALMA ένα ασυνήθιστο μόριο με βάση τον άνθρακα, ανακάλυψη που σχετίζεται με το ερώτημα της προέλευσης της ζωής στο Σύμπαν, αφού η ανάπτυξή της βασίζεται στην ύπαρξη μορίων ανάλογης πολυπλοκότητας όπως και αυτό. Πρόκειται για το ισοπρόπυλο κυάνιο (i-C2H3CN), ένα συγγενή άλλων οργανικών μορίων των οποίων η παρουσία είναι γνωστή στο Σύμπαν. Η ειδοποιός διαφορά του νέου μορίου όμως είναι πως η δομή του παρουσιάζει διακλαδώσεις σε αντίθεση με τα υπόλοιπα μόρια που αναπτύσσονται σε μία μονή αλυσίδα. Η ανακάλυψη έγινε στην περιοχή του Τοξότη Β2 που απέχει 27.000 έτη φωτός από το Ηλιακό μας Σύστημα και στην οποία εντοπίζεται έντονη παραγωγή νέων άστρων. Πρόκειται για τον πρώτο εντοπισμό στο διαστρικό χώρο ενός μορίου που να σχετίζεται τόσο με τη ζωή. Η ανακάλυψη ανοίγει νέους δρόμους όσον αφορά στην έρευνα για τη δυνατή πολυπλοκότητα που μπορούν να εμφανίσουν τα μόρια στο διάστημα, τα οποία μπορούν με τη σειρά τους να καταλήξουν στην επιφάνεια κάποιου πλανήτη και να αποτελέσουν τους σπόρους για την εμφάνιση μορφών ζωής. Συγκεκριμένα η δομή του ισοπρόπυλο κυανίου είναι πολύ παρόμοια με αυτή των αμινοξέων, των δομικών συστατικών των πρωτεϊνών. Η συγκεκριμένη είδηση προσφέρει νέα επιχειρήματα σε αυτούς που υποστηρίζουν πως τα συστατικά αυτά μπορούν να παραχθούν κατά το σχηματισμό νέων άστρων και στη συνέχεια στο εσωτερικό των μετεωριτών να μεταφερθούν στους πλανήτες. «Η κατανόηση της παραγωγής οργανικού υλικού στα πρώιμα στάδια του σχηματισμού των άστρων είναι κεντρικής σημασίας ώστε να λύσουμε το παζλ της σταδιακής μετεξέλιξης απλών μορίων σε μόρια που ενδεχομένων μπορούν να σχηματίσουν ζωή», δήλωσε ο Αρνό Μπελός, ερευνητής του εργαστηρίου ραδιοαστρονομίας Μαξ Πλανκ, ο οποίος συμμετείχε στην έρευνα που δημοσιεύει το περιοδικό Science: Detection of a branched alkyl molecule in the interstellar medium: iso-propyl cyanide Η εύρεση των συγκεκριμένων μορίων σε τόσο μακρινή απόσταση και σε μία τόσο αχανή περιοχή δε θα ήταν δυνατή δίχως τη βοήθεια της διάταξης 66 ραδιοτηλεσκοπίων ALMA (Atacame Large Millimeter Array), η οποία βρίσκεται στην έρημο Ατακάμα της Χιλής και εντόπισε το αποτύπωμα του μορίου στην ακτινοβολία από την περιοχή του Τοξότη Β2. Το ALMA παρείχε στους ερευνητές 10 φορές μεγαλύτερη ακρίβεια από αυτή που υπήρχε σε αντίστοιχες έρευνες που είχαν προηγηθεί. Σκοπός του ALMA είναι να αποτελέσει ένα γιγάντιο μάτι που θα κοιτάξει βαθιά μέσα στο Σύμπαν και θα διαλευκάνει μυστήρια όπως αυτό της προέλευσης της ζωής. http://physicsgg.me/2014/09/28/%ce%b2%cf%81%ce%ad%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%cf%80%ce%bf%ce%bb%cf%8d%cf%80%ce%bb%ce%bf%ce%ba%ce%bf-%ce%bf%cf%81%ce%b3%ce%b1%ce%bd%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%bc%cf%8c%cf%81%ce%b9%ce%bf-%cf%83%cf%84%ce%bf/ Νέο πλανήτη στο Άλφα του Κενταύρου ανακάλυψαν επιστήμονες της Αγίας Πετρούπολης – Πιθανή η ύπαρξη νερού. Αστρονόμοι από το Παρατηρητήριο Πούλκοβο στην Αγία Πετρούπολη ανακάλυψαν έναν νέο πλανήτη κοντά στο Άλφα του Κενταύρου, το πλησιέστερο άστρο στον Ήλιο και ανακοίνωσαν την ανακάλυψή τους αυτή στο επιστημονικό συνέδριο Journess-2014. Παρά το γεγονός ότι ο πλανήτης δεν είναι ορατός με τηλεσκόπιο, οι επιστήμονες έχουν υπολογίσει μαθηματικά πού ακριβώς βρίσκεται. Ο νέος πλανήτης πάντως αποτελεί ένα μυστήριο για τους επιστήμονες. Βρίσκεται έξω από την περιοχή όπου θεωρείται πως ένας πλανήτης ενδέχεται να έχει νερό σε υγρή μορφή – δηλαδή όχι πάγο ή εξατμισμένο νερό. Παρ' όλα αυτά, τα αποτελέσματα της ανάλυσης της φασματικής ακτινοβολίας υποδεικνύουν ότι στον νέο πλανήτη είναι πολύ πιθανό να υπάρχει νερό σε υγρή μορφή. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο εν λόγω πλανήτης είναι ο δεύτερος που ανακαλύπτεται στο Άλφα του Κενταύρου. Ο πρώτος ανακαλύφθηκε από τους επιστήμονες του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου το 2012. http://gr.rbth.com/news/2014/09/26/neo_planiti_sto_alfa_toy_kentayroy_anakalypsan_epistimone_ti_agia_petroy_32901.html

Η Rosetta θα απελευθερώσει το όχημα προσεδάφισης στις 12 Νοεμβρίου. Η αποστολή Rosetta του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος θα απελευθερώσει το όχημα προσεδάφισής της, Philae, στην επιφάνεια του κομήτη 67Ρ / Churyumov-Gerasimenko στις 12 Νοεμβρίου. Η θέση προσγείωσης του Philae, σήμερα γνωστή ως Θέση J, βρίσκεται στον μικρότερο από τους δύο «λοβούς» του κομήτη, και μια θέση ασφαλείας στο μεγαλύτερο λοβό. Οι περιοχές που επιλέχθηκαν μόλις έξι εβδομάδες μετά την άφιξη της Rosetta στον κομήτη στις 6 Αυγούστου, μετά από 10-ετές ταξίδι της μέσα από το Ηλιακό Σύστημα. Στο διάστημα αυτό, η αποστολή Rosetta έχει διεξάγει μια πρωτοφανή επιστημονική ανάλυση του κομήτη, ένα απομεινάρι της ιστορίας των 4,6 δισεκατομμυρίων χρόνων του ηλιακού μας συστήματος. Τα τελευταία αποτελέσματα από τη Rosetta θα παρουσιαστούν με την ευκαιρία της προσγείωσης, κατά τη διάρκεια ειδικών ενημερώσεων Τύπου. Η αποστολή έως σήμερα είχε εστιάσει στην έρευνα του 67Ρ / Churyumov-Gerasimenko προκειμένου να προετοιμαστεί για την πρώτη προσπάθεια προσγείωσης σε έναν κομήτη. Η θέση J επιλέχθηκε ομόφωνα μέσα από τέσσερις άλλες υποψήφιες περιοχές ως το κύριο σημείο προσγείωσης, επειδή η πλειοψηφία του εδάφους μέσα σε μια επιφάνεια ενός τετραγωνικού χιλιομέτρου έχει κλίσεις μικρότερες από 30 ° σε σχέση με την τοπική κάθετη και επειδή υπάρχουν σχετικά λίγες μεγάλες πέτρες. Η περιοχή δέχεται επίσης επαρκή καθημερινό φωτισμό για να επαναφορτίζεται το Philae και να συνεχίζει τις επιστημονικές δραστηριότητές στην επιφάνεια πέρα από την αρχική φάση λειτουργίας με μπαταρία που θα διαρκέσει 64 ώρες. Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων εβδομάδων, οι ομάδες της δυναμική πτήσεων και επιχειρήσεων στην ESA έχουν κάνει μια λεπτομερή ανάλυση των τροχιών πτήσης και των χρόνων που χρειάζεται η Rosetta για να παραδώσει το όχημα προσεδάφισης το συντομότερο δυνατόν. Έχουν αναγνωριστεί δύο ισχυρά σενάρια προσγείωσης, ένα για την θέση πρώτης επιλογής και ένα για τη εναλλακτική θέση ασφαλείας. Και τα δύο προβλέπουν το διαχωρισμό και την προσγείωση, στις 12 Νοεμβρίου. Για το πρωτεύον σενάριο προσγείωσης, με στόχο τη Θέση J, η Rosetta θα απελευθερώσει το Philae στις 08:35 GMT / 09: 35 CET σε απόσταση 22,5 χλμ από το κέντρο του κομήτη, όπου η προσγείωση θα πραγματοποιηθεί περίπου επτά ώρες αργότερα. Το μονόδρομο σήμα θα ταξιδέψει από τη Rosetta στη Γη στις 12 Νοεμβρίου σε 28 λεπτά 20 δευτερόλεπτα που σημαίνει ότι η επιβεβαίωση της προσγείωσης θα καταλήξει στους επίγειους σταθμούς στη Γη γύρω στις 16.00 GMT / 17: 00 CET. Εάν ληφθεί η απόφαση να χρησιμοποιηθεί η εφεδρική Θέση C, ο διαχωρισμός θα συμβεί στις 13:04 GMT / 14: 04 CET, 12,5 χλμ από το κέντρο του κομήτη. Η προσγείωση θα συμβεί περίπου τέσσερις ώρες αργότερα, με την επιβεβαίωση να φτάνει στη Γης περίπου στις 17:30 GMT / 18: 30 CET. Οι χρόνοι εξαρτώνται από αβεβαιότητες αρκετών λεπτών. Η τελική επιβεβαίωση της πρώτης θέσης προσγείωσης και το σενάριο προσγείωσης του θα γίνει στις 14 Οκτωβρίου, μετά την επίσημη Αναθεώρηση Ετοιμότητας Επιχείρησης του Προσεδαφιστή, η οποία θα περιλαμβάνει τα αποτελέσματα των συμπληρωματικών αποτελεσμάτων υψηλής ανάλυσης των θέσεων προσγείωσης που θα πραγματοποιούνται το διάστημα αυτό. Σε περίπτωση που η εφεδρική θέση ασφαλείας επιλεγεί σε αυτό το στάδιο, η προσγείωση μπορεί ακόμα να συμβεί στις 12 Νοεμβρίου. Ένας διαγωνισμός για το κοινό να ονοματίσει την κύρια περιοχή προσγείωσης θα ανακοινωθεί κατά τη διάρκεια της εβδομάδας της 14ης Οκτωβρίου. Το τροχιακό σκάφος Rosetta θα συνεχίσει να μελετά τον κομήτη και το περιβάλλον του, χρησιμοποιώντας τα 11 επιστημονικά όργανα του καθώς βρίσκονται μαζί σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο. Ο κομήτης βρίσκεται σε μια ελλειπτική τροχιά 6,5 ετών που τον παρασύρει πέρα από τον Δία στο απώτατο σημείο του, μεταξύ των τροχιών του Άρη και της Γης στο πλησιέστερο της με τον Ήλιο. Η Rosetta θα συνοδεύσει τον κομήτη για περισσότερο από ένα χρόνο, καθώς θα ταλαντεύονται γύρω από τον Ήλιο και πάλι πίσω στο εξωτερικό ηλιακό σύστημα. Οι αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν από το τροχιακό σκάφος Rosetta θα πρέπει να συμπληρωθούν από τις επιτόπιες μετρήσεις που θα εκτελεστούν από τα 10 όργανα του Philae. Θα εκδοθεί σύντομα μια πρόσκληση για τα μέσα ενημέρωσης που θα περιλαμβάνει μια επισκόπηση του προγράμματος για την εκδήλωση στις 12 Νοεμβρίου. Βίντεο. http://www.esa.int/spaceinvideos/Videos/2014/09/Philae_s_descent_and_science_on_the_surface http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/E_Rosetta_tha_apeleytherhosei_to_hochema_prosedhaphises_stis_12_Noemvrhioy

Οι αποστολές Απόλλων και το κυνήγι των βαρυτικών κυμάτων. Οι αστροναύτες των αποστολών “Απόλλων” τοποθέτησαν σεισμογράφους στην επιφάνεια της Σελήνης με σκοπό την μελέτη της σεισμικής της δραστηριότητας. Τώρα οι αστροφυσικοί ψάχνουν στα δεδομένα που συνέλλεξαν οι σεισμογράφοι αποδείξεις για την ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων Ένα από τα μεγάλα αναπάντητα ερωτήματα της επιστήμης είναι αν το σύμπαν είναι γεμάτο από βαρυτικά κύματα, και αν ναι, το κατά πόσο μπορούμε να τα εντοπίσουμε. Η ερώτηση αυτή έρχεται κατευθείαν από τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Einstein, σύμφωνα με την οποία ο χωροχρόνος μπορεί να παραμορφωθεί, να λυγίσει και να ταλαντωθεί σαν ένα λαστιχένιο φύλλο. Κάμψεις και στρεβλώσεις που οφείλονται στη βαρύτητα έχουν μετρηθεί λεπτομερώς. Τις δονήσεις όμως των βαρυτικών κυμάτων οι φυσικοί δεν κατάφεραν ακόμα να τις παρατηρήσουν απευθείας. Ωστόσο είναι βέβαιοι ότι τα βαρυτικά κύματα διαποτίζουν το σύμπαν μας και έχουν ξοδέψει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για να κατασκευάσουν ανιχνευτές που θα τα εντοπίσουν – δυστυχώς όμως μέχρι σήμερα ανεπιτυχώς. Τα τελευταία χρόνια πολλοί επιστήμονες άρχισαν να επισημαίνουν πως υπάρχουν πολύ φθηνότεροι τρόποι για να ανιχνεύσουμε τα βαρυτικά κύματα. Μια ιδέα είναι να ερευνηθεί πώς επηρεάζονται τα σήματα ακριβείας που στέλνουν τα πάλσαρ από το «πέρασμα» των βαρυτικών κυμάτων. Μια άλλη σκέψη είναι να εξετάσουμε την ίδια τη Γη, εφόσον πρέπει να δονείται σαν καμπάνα όταν διέρχονται βαρυτικά κύματα. Τα σήματα τέτοιων δονήσεων θα μπορούσαν να βρίσκονται στα δεδομένα που συλλέγει το παγκόσμιο δίκτυο σεισμογράφων που δημιουργήθηκε για να μετράει τις σεισμικές δονήσεις σε ολόκληρο τον πλανήτη. Πράγματι, πρόσφατα ο Michael Coughlin από το πανεπιστήμιο Harvard στο Cambridge και ο Jan Harms, έψαξαν σ’ αυτά τα δεδομένα για αποτυπώματα βαρυτικών κυμάτων, χωρίς όμως κανένα θετικό αποτέλεσμα. Μπορεί να μην βρήκαν αυτό που έψαχναν, η δουλειά τους όμως δεν πήγε χαμένη, διότι έθεσαν περιορισμούς στην ενεργειακή πυκνότητα των βαρυτικών κυμάτων που διαδίδονται στη γειτονιά μας. Στην πραγματικότητα, η έρευνά τους βελτίωσε τα όρια που έδιναν τα εργαστηριακά πειράματα κατά εννέα τάξεις μεγέθους. Τώρα οι Coughlin και Harms ισχυρίζονται ότι έχουν κάτι ακόμα καλύτερο. Ένα πρόβλημα που σχετίζεται με τα γήινα σεισμικά δεδομένα είναι ότι περιέχουν αρκετό θόρυβο υποβάθρου που οφείλεται σε τεκτονικές μετατοπίσεις, την συνεχή κίνηση των υδάτων των ωκεανών και ατμοσφαιρικές διακυμάνσεις. Συνεπώς απαιτείται ένα καλύτερο μέρος, χωρίς ωκεανούς, χωρίς ατμόσφαιρα και χωρίς μετακινήσεις του τεκτονικού φλοιού. Ακριβώς ένα τέτοιο μέρος υπάρχει και μάλιστα όχι πολύ μακριά μας: πρόκειται για τη Σελήνη. Οι πλανητικοί γεωλόγοι έχουν συγκεντρώσει κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970 μια σημαντική ποσότητα δεδομένων από την σεισμική δραστηριότητα στη Σελήνη, χάρη στους σεισμογράφους που τοποθέτησαν στην επιφάνειά της οι διάφορες αποστολές Apollo. Οι Coughlin και Harms έψαξαν για σημάδια βαρυτικών κυμάτων σ’ αυτά. Μπορεί και πάλι να μην βρήκαν κανένα ίχνος τους, έθεσαν όμως νέα όρια για το είδος των βαρυτικών κυμάτων που μπορεί να υπάρχουν. Τα βαρυτικά κύματα οφείλονται σε μερικά από τα πιο ακραία φαινόμενα στο σύμπαν, όπως οι συγκρούσεις μεταξύ των μαύρων τρυπών, ή το θάνατο των άστρων με ισχυρές εκρήξεις κ.λπ. Οι αστροφυσικοί περιμένουν οι δονήσεις τους να έχουν ένα ευρύ φάσμα συχνοτήτων που κυμαίνονται σε ένα ευρύ φάσμα συχνοτήτων στο υψηλότερο επίπεδο των χιλιάδων κύκλων ανά δευτερόλεπτο μέχρι τα κύματα πολύ χαμηλής συχνότητας του ενός κύκλου ανά 10000 χρόνια περίπου. Και ασφαλώς απαιτούνται διαφορετικοί ανιχνευτές για διαφορετικές περιοχές συχνοτήτων. Η δυσκολία γίνεται ακόμα μεγαλύτερη δεδομένου ότι η παραμόρφωση του χώρου εξαιτίας των βαρυτικών κυμάτων που πρέπει να εντοπίσουν οι ανιχνευτές συγκρίνεται με το μέγεθος ενός πρωτονίου. Αλλά ένας τρόπος για να γίνει πιο εύκολος αυτός ο εντοπισμός είναι να ψάξει κανείς για φαινόμενα συντονισμού. Αν η συχνότητα των βαρυτικών κυμάτων ταυτίζεται με την συχνότητα συντονισμού ενός αντικειμένου, τότε το αντικείμενο θα ταλαντώνεται με το μέγιστο πλάτος του και η ανίχνευση γίνεται ευκολότερη. Κι αυτό ακριβώς έκαναν οι Coughlin και Harms ψάχνοντας τα σεισμικά γεγονότα από τη Σελήνη. Τα δεδομένα που αναλύθηκαν είχαν συλλέξει οι σεισμογράφοι που τοποθέτησαν οι αποστολές Aπόλλων 12, 14, 15 και 16, από το 1969 έως το 1972. Η συστοιχία των σεισμογράφων παρέμεινε ενεργή μέχρι το 1977, όταν η NASA διέκοψε το πρόγραμμα. Τα όργανα αυτά είναι τοποθετημένα με τέτοιο τρόπο ώστε να σχηματίζουν ισόπλευρο τρίγωνο με πλευρά περίπου 1100 km. Οι Coughlin και Harms μελέτησαν τα δεδομένα για τους σεληνιακούς σεισμούς που συγκεντρώθηκαν από τον Ιούλιο του 1975 μέχρι τον Μάρτιο του 1977, όπου καταγράφηκαν 12.000 σεισμοί. Τα δεδομένα αυτά βοήθησαν τους πλανητικούς γεωλόγους να κατανοήσουν την εσωτερική δομή της Σελήνης, η οποία αποδεικνύεται ότι έχει ένα στερεό εσωτερικό πυρήνα που περιβάλλεται από έναν ρευστό εξωτερικό πυρήνα και από ένα μερικώς λιωμένο στρώμα. Όμως αυτά τα δεδομένα περιέχουν κι άλλα στοιχεία σχετικά με το σεισμικό περιβάλλον. Ειδικότερα, οι δυο ερευνητές έψαξαν για την υπογραφή βαρυτικών κυμάτων στη μορφή σεισμικής δραστηριότητας σε όλους τους ανιχνευτές ταυτόχρονα. Εφόσον γνώριζαν την ευαισθησία αυτών των ανιχνευτών, η απουσία τέτοιου είδους σήματος θέτει σημαντικά όρια στο πόσο δραστικά μπορούν να είναι τα βαρυτικά κύματα. «Βρήκαμε ένα πάνω όριο περίπου τρεις τάξεις μεγέθους μικρότερο από τα καλύτερα προηγούμενα όρια, στην περιοχή των συχνοτήτων που μας ενδιαφέρει», δηλώνουν οι ερευνητές. Και κοιτάζοντας τις συσχετίσεις μεταξύ των σεισμικών δραστηριοτήτων στη Σελήνη και τη Γη αποκλείονται περιπτώσεις τυχαίων συμπτώσεων με μεγαλύτερη βεβαιότητα. Και αυτό βελτιώνει τα δεδομένα των γήινων σεισμογράφων που υποφέρουν από σήματα υποβάθρου σε σχέση με τα δεδομένα της Σελήνης. Πρόκειται για ένα σημαντικό αποτέλεσμα που συμπληρώνει το παζλ της φύσης των βαρυτικών κυμάτων. Τα σεληνικά σεισμικά δεδομένα θέτουν τα καλύτερα όρια σχετικά με την δραστηριότητα των βαρυτικών κυμάτων για την περιοχή συχνοτήτων γύρω στο 1 Hz. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα όρια σε άλλες συχνότητες είναι πολύ ισχυρότερα από αυτά, οπότε υπάρχει μεγάλο περιθώριο βελτίωσης σ’ αυτό το εύρος συχνοτήτων. Αλλά η βελτίωση αυτή δεν θα έρθει αναλύοντας τα υπάρχοντα σεληνιακά σεισμικά δεδομένα. Η παρούσα εργασία βασίζεται σε τεχνολογία που αναπτύχθηκε στις δεκαετίες του 1960 και 70 και προσπαθεί να δώσει απαντήσεις σε προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κοσμολόγοι του 21ου αιώνα. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πως οι μηχανικοί των αποστολών Apollo θα περίμεναν οι σεισμογράφοι τους να είναι χρήσιμοι το 2014. Η ποιότητα όμως της εργασίας τους αποδεικνύεται από το γεγονός ότι τα στοιχεία που συνέλλεξαν τα όργανα αυτά είναι σημαντικά ακόμα και σήμερα. Οι αποστολές στη Σελήνη είναι από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ανθρωπότητας και τα οφέλη τους είναι δύσκολο να αποτιμηθούν, όταν τα δεδομένα τους χρησιμοποιούνται ακόμα και μετά από μισό αιώνα. Δημιουργείται επομένως ένα ερώτημα το κατά πόσον είναι απαραίτητη μια νέα γενιά σεληνιακών σεισμικών μετρήσεων. Οι Coughlin και Harm ισχυρίζονται ότι ένα μοντέρνο δίκτυο θα βελτίωνε την ποιότητα των δεδομένων και ως εκ τούτου την ισχύ των ορίων, πιθανώς όμως όχι περισσότερο από μια τάξη μεγέθους. Αλλά αυτό από μόνο του, δύσκολα θα δικαιολογούσε το μεγάλο κόστος ενός τέτοιου προγράμματος. Εν τω μεταξύ οι αστροφυσικοί, και όχι μόνο αυτοί, θα περιμένουν την πρώτη απευθείας ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων από ανιχνευτές, όπως ο LIGO, με κομμένη την ανάσα. http://physicsgg.me/2014/09/29/%ce%bf%ce%b9-%ce%b1%cf%80%ce%bf%cf%83%cf%84%ce%bf%ce%bb%ce%ad%cf%82-%ce%b1%cf%80%cf%8c%ce%bb%ce%bb%cf%89%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%bf-%ce%ba%cf%85%ce%bd%ce%ae%ce%b3%ce%b9-%cf%84%cf%89%ce%bd/

Διαστημόπλοιο "Ray" σε τροχιά. Στις 28η Σεπτέμβρη στις 00,23 ώρα Μόσχας από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ πραγματοποίηθηκε επιτυχημένη εκτόξευση του πυραύλου φορέα "Proton-M" με ανώτερο στάδιο "Breeze-M" του δορυφόρου "Ray". Στις 09:26 MSK το διαστημόπλοιο διαχωρίστηκε από το ανώτερο στάδιο "Breeze-M" και πήγε στην επιθυμητή τροχιά. http://www.federalspace.ru/20961/