Δροσος Γεωργιος

Μυστηριώδη νήμα μπλε φωτός. Οι εικόνες προέρχονται από την NASA, και συγκεκριμένα από το Apollo 10. Οι φωτογραφίες ελήφθησαν από τους αστροναύτες κατά τη διάρκεια της αποστολής Apollo 10, η οποία ήταν η τέταρτη αποστολή (που ξεκίνησε στο διάστημα στις 18 Μαΐου 1969). Η αποστολή περιλάμβανε το δεύτερο πλήρωμα σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη για τον έλεγχο της σεληνιακής ενότητας της σεληνιακής τροχιάς. Η μονάδα ανήλθε 15.6 χλμ. από τη σεληνιακή επιφάνεια κατά τη διάρκεια των πρακτικών ελιγμών. Το πλήρωμα αποτελούνταν από τους αστροναύτες Cernan, Stafford and Young. Η αποστολή του Apollo 10, ολοκληρώθηκε με επιτυχία, και ήταν η απόδειξη ότι η NASA ήταν σε θέση να κάνει τις πτήσεις του διαστημοπλοίου Απόλλωνα σε σύντομα χρονικά διαστήματα, στην πραγματικότητα, η αποστολή του Apollo 7 ήταν μόλις επτά μήνες. Επιπλέον, το Apollo 10 είχε πραγματοποιήσει όλες τις εργασίες που απαιτούνταν για να εκτελέσει μια επιτυχημένη σεληνιακή προσγείωση, με την εξαίρεση της ίδιας της προσγείωσης. Παρά το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια αυτών των ελιγμών, προέκυψαν διάφορα τεχνικά προβλήματα, που θεωρήθηκαν ότι ήταν εύκολα επιλύσιμα, έτσι ώστε να μην θίξουν την πρώτη προσσελήνωση της αποστολής Apollo 11, εφόσον προβλέπονταν από τη NASA. Το Apollo 10 ήταν η τέταρτη επανδρωμένη αποστολή, ενώ δύο ακόμα αποστολές προγραμματίζονταν για τους επόμενους μήνες, που ήταν ήδη σε προχωρημένο στάδιο της προετοιμασίας. Κατά τη διάρκειας του ταξιδιού γύρω από τη Σελήνη, ένας από τους αστροναύτες είχε τραβήξει φανταστικές φωτογραφίες που εξακολουθούν να μένουν στην ιστορία, εκείνες που αφορούν τη Γη όπως φαίνεται από το διάστημα στη διαδρομή γύρω από το φεγγάρι. Σε μία από τις πολλές φωτογραφίες, μπορείτε να δείτε ένα μυστηριώδη νήμα μπλε φωτός, καθώς και ένα αντικείμενο κιτρινωπού χρώματος, το οποίο παρατηρείτε μέσα από αυτές τις ίνες. Σύνδεσμος φωτογραφίας από την Nasa http://eol.jsc.nasa.gov/sseop/images/ISD/highres/AS10/AS10-35-5271.JPG: Βίντεο. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%BC%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B7%CF%81%CE%B9%CF%8E%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%BC%CF%80%CE%BB%CE%B5-%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%AF%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CF%86%CF%89%CF%84%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%AC%CF%86%CE%B7%CF%83%CE%B5-%CE%B7-nasa-%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%AC-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%B3%CE%B7-%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF

Κοσμική σύγκρουση έστειλε στη Ρωσία το μετέωρο. Εξερράγη στην ατμόσφαιρα με την ισχύ 40 πυρηνικών βομβών σαν της Χιροσίμα. Η λάμψη της έκρηξης, δεκάδες φορές πιο έντονη από τη λάμψη του Ήλιου, προκάλεσε εγκαύματα σε ανθρώπους που βρίσκονταν δεκάδες χιλιόμετρα μακριά από το σημείο της πτώσης του. Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει την προέλευση του μετεώρου που έπεσε τον Φεβρουάριο του 2013 στην πόλη Τσελιαμπίνσκ στη Ρωσία. Σύμφωνα με τους ερευνητές το μετέωρο έφτασε στη Γη μετά από τη σύγκρουση δύο αστεροειδών στο Διάστημα. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι το μετέωρο είχε πιθανότατα αποσπαστεί από ένα μεγάλο αστεροειδή. Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου Tohoku στην Ιαπωνία μελέτησαν τα θραύσματα του διαμέτρου 20 μέτρων βράχο που έπεσε πέρυσι στη Ρωσία. Οι ερευνητές επικέντρωσαν την προσοχή τους στην παρουσία του ιαδεΐτη στο μετέωρο. Πρόκειται για ένα ορυκτό της ομάδας των πυροξένων, οικογένεια πυριτικών ορυκτών που συμμετέχουν στη σύσταση πολλών πετρωμάτων, πολλές φορές ως θεμελιώδη ορυκτολογικά συστατικά. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το μετέωρο ήταν πράγματι μέρος ενός αστεροειδή που αποτελούνταν από ένα κυρίως σώμα με διάμετρο περίπου 100 μέτρων και πολλά μικρότερα σώματα που το ακολουθούσαν ένα εκ των οποίων ήταν και αυτό που έπεσε στη Ρωσία. Σύμφωνα με τους ερευνητές ο αστεροειδής αυτός συγκρούστηκε πριν από εκατοντάδες εκ. έτη με ένα μεγαλύτερο αστεροειδή. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η σύγκρουση αυτή συνέβη πριν από 290 εκ. έτη και οι δύο αστεροειδείς συγκρούστηκαν με ταχύτητα 4.800 χλμ/ώρα. Σύμφωνα με τους ερευνητές η σύγκρουση αυτή είχε ως αποτέλεσμα ο επίμαχος βράχος να βγει από την πορεία του, να χάσει την επαφή του με τον μητρικό του αστεροειδή και να περιπλανιέται στο Διάστημα μέχρι τελικά να καταλήξει στη Γη. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι αρχικές εκτιμήσεις των ειδικών ήταν ότι το μετέωρο της Ρωσίας ήταν μέρος ενός γιγάντιου αστεροειδή διαμέτρου δύο χλμ. Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Scientific Reports». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=599814

Καταφθάνουν οι Καμηλοπαρδαλίδες. Εχουν το μάλλον αστείο όνομα Καμηλοπαρδαλίδες, επειδή θα φαίνονται να προέρχονται από τον αστερισμό της Καμηλοπάρδαλης, και για πρώτη φορά αναμένεται να κάνουν την εμφάνισή τους -και μάλιστα άκρως θεαματική- στους ουρανούς της Γης το βράδυ της Παρασκευής προς τα χαράματα του Σαββάτου. Οι Καμηλοπαρδαλίδες είναι μια νέα μεγάλη βροχή διαττόντων, που θα συμβεί, όταν ο πλανήτης μας θα διασταυρωθεί με τα απομεινάρια σκόνης που εκτιμάται ότι άφησε πίσω του ο κομήτης 209P/LINEAR πριν από πολύ καιρό. Τις πρώτες πρωινές ώρες της 24ης Μαΐου, θα είναι η πρώτη φορά που η τροχιά της Γης και η «ουρά» του κομήτη θα συναντηθούν. Σύμφωνα με τη NASA, σε πιο ευνοϊκή θέση για νυκτερινή παρατήρηση θα βρεθούν οι κάτοικοι της Βόρειας Αμερικής, που μπορεί να δουν από 100 έως 1.000 «πεφταστέρια» την ώρα, έναν ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό. Εκτιμάται ότι τα σωματίδια σκόνης θα είναι μεγάλα, οπότε θα είναι και εξίσου φωτεινά, καθώς θα καίγονται κατά τη διείσδυσή τους στη γήινη ατμόσφαιρα. Επιπλέον, τα «πεφταστέρια» αναμένεται να κινούνται αργά, πράγμα που θα αυξήσει τη θεαματικότητά τους. Επίσης, το γεγονός ότι η Σελήνη δεν είναι «γεμάτη», θα βοηθήσει στις παρατηρήσεις, εφόσον δεν υπάρχουν σύννεφα στον ουρανό. Προς το παρόν, οι αστρονόμοι δεν είναι βέβαιοι πότε θα συμβεί η επόμενη διασταύρωση των τροχιών, ώστε οι Καμηλοπαρδαλίδες να ξαναεμφανιστούν. Δεν αποκλείεται πάντως αυτό να μην ξανασυμβεί ποτέ, οπότε την «πρεμιέρα» δεν θα ακολουθήσει άλλη «παράσταση». Ο περιοδικός κομήτης 209P/LINEAR, διαμέτρου 600 μέτρων, ανήκει στην οικογένεια των περίπου 400 παγωμένων κομητών του Δία και ολοκληρώνει μια πλήρη τροχιά γύρω από τον Ήλιο κάθε πέντε χρόνια. Ανακαλύφτηκε το 2004 και στις 29 Μαΐου θα βρίσκεται στο κοντινότερο σημείο του από τη Γη, σε απόσταση περίπου 8 εκατ. χιλιομέτρων. Όμως λίγες μέρες πριν, αύριο το βράδυ, ο πλανήτης μας θα διασταυρωθεί με τα παλαιότερα απομεινάρια του κομήτη. Κάθε φορά που ο εν λόγω παγωμένος κομήτης πλησιάζει τον Ήλιο, καθώς θερμαίνεται, απελευθερώνει μεγάλες ποσότητες αερίων και σκόνης. Φέτος η Γη θα διασταυρωθεί με απομεινάρια από πολύ παλαιότερες προσεγγίσεις του κομήτη στον Ήλιο. Ο 209P/LINEAR δεν είχε γίνει ορατός κατά τον 18ο, 19ο και 20ό αιώνα, όταν κατά διαστήματα περνούσε κοντά από τον Ήλιο και «έσπερνε» στο διάστημα σκόνη και αέρια, που τώρα αναμένεται να συναντήσει για πρώτη φορά ο πλανήτης μας. Ο αστερισμός της Καμηλοπάρδαλης βρίσκεται ακριβώς κάτω από τον Πολικό Αστέρα (ή «αστέρι του Βορρά»). http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=598656 Αστρονόμοι προς Κογκρέσο: Δεν είμαστε μόνοι μας στο σύμπαν! Σχεδόν βέβαιοι ότι υπάρχει ζωή στο διάστημα είναι δύο διάσημοι αμερικανοί αστρονόμοι και μάλιστα έκαναν δημόσια αυτή τη δήλωση μπροστά στο Κογκρέσο. Οι δύο αστρονόμοι παρουσιάστηκαν σε επιτροπή για να πείσουν τα μέλη της να συνεχίσουν τη χρηματοδότηση προς το πρόγραμμά τους που ερευνά αν υπάρχει ζωή στο Διάστημα. Σύμφωνα με το ABC, ο Dan Werthimer, διευθυντής του κέντρου SETI στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας υποστήριξε ότι η πιθανότητα να υπάρχει μικροβιακή ζωή εκτός πλανήτη Γη φτάνει το 100%. «Τα τελευταία 50 χρόνια όλα τα στοιχεία που ανακαλύπτουμε δείχνουν ότι οι συνθήκες που κάνουν δυνατή τη ζωή στη Γη μπορούν να υπάρξουν και έξω από τον πλανήτη μας. Η πιθανότητα να υπάρχει και αλλού ζωή, και μάλιστα, με νοημοσύνη, είναι πιθανή και χρειάζεται να διερευνηθεί επιστημονικά» υποστήριξε ενώπιον της επιτροπής. Με τον Werthimer συμφώνησε απόλυτα και ο συνάδελφός του Seth Shostak, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι είναι πολύ πιθανό μέσα στα επόμενα 20 χρόνια να ανακαλυφθεί εξωγήινη ζωή. http://www.protothema.gr/world/article/381359/astronomoi-pros-kogreso-den-eimaste-monoi-mas-sto-suban/

H παγκόσμια selfie της Γης. Στις 22 Απριλίου ήταν η Παγκόσμια Ημέρα της Γης και στο πλαίσιο των διαφόρων εκδηλώσεων η NASA ζήτησε από το κοινό να τραβήξουν μια φωτογραφία τους από το σημείο στο οποίο βρίσκονταν εκείνη την μέρα και να την αναρτήσουν στα κοινωνικά δίκτυα τοποθετώντας στην φωτογραφία τον χαρακτηρισμό «globalselfie». Στο κάλεσμα της NASA ανταποκρίθηκαν δεκάδες χιλιάδες κάτοικοι του πλανήτη που τράβηξαν μια selfie και την ανάρτησαν σε κάποιο δημοφιλές social media ή σε κάποια μεγάλη διαδικτυακή υπηρεσία ανάρτησης φωτογραφιών (Twitter, Instagram, Facebook, Google+, Flickr). Η NASA επέλεξε 36.422 selfies που έστειλαν κάτοικοι 113 χωρών του πλανήτη από την Ανταρτική μέχρι τη Γροιλανδία και από το Πακιστάν μέχρι το Περού. Στη συνέχεια οι ειδικοί της NASA χρησιμοποίησαν ως «μοντέλο» δύο εικόνες της Γης που τραβήχτηκαν επίσης στις 22 Απριλίου από τον δορυφόρο NPP και στη συνέχεια δημιούργησαν ένα μωσαϊκό με τις selfies που αποτελεί ακριβές αντίγραφο των δύο εικόνων της Γης. Στις φωτογραφίες οι εικόνες της Γης που αποτέλεσαν το μοντέλο για το... selfie πορτρέτο του πλανήτη και το πορτρέτο selfie της Γης. Βίντεο. http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=599105

Σε κρίση η αποστολή New Horizons που ταξιδεύει προς Πλούτωνα. Είναι μια πρωτοφανής περίπτωση στην ιστορία της NASA: Το διαστημικό σκάφος New Horizons, το πρώτο που θα εξερευνήσει την εξώτερη ζώνη του Ηλιακού Συστήματος, θα προσπεράσει τον Πλούτωνα σε έναν χρόνο, και η NASA δεν έχει βρει ακόμα τον επόμενο προορισμό της αποστολής. Όλα δείχνουν ότι μόνο το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble μπορεί να ανακαλύψει έγκαιρα ένα κατάλληλο σώμα. Η αποστολή New Horizons, κόστους 700 εκατομμυρίων δολαρίων, εκτοξεύτηκε το 2006 με στόχο να μελετήσει τη λεγόμενη Ζώνη του Κάιπερ, έναν δακτύλιο από αρχέγονα, παγωμένα σώματα που βρίσκεται έξω από τις τροχιές των οκτώ πλανητών. Πρώτος στόχος της αποστολής είναι ο Πλούτωνας (ο οποίος δεν θεωρείται πλέον πλανήτης αλλά πλανήτης-νάνος), τον οποίο δεν έχει επισκεφθεί κανένα άλλο σκάφος στο παρελθόν -τα λίγα που γνωρίζουμε για αυτό το μακρινό, μικρό σώμα προέρχονται κυρίως από θολές εικόνες του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Επειδή το New Horizons ταξιδεύει με μεγάλη ταχύτητα, και το βαρυτικό πεδίο του Πλούτωνα είναι υπερβολικά ασθενικό για να συλλάβει το σκάφος, η αποστολή δεν θα τεθεί σε τροχιά αλλά απλώς θα προσπεράσει τον πλανήτη-νάνο συλλέγοντας παρατηρήσεις στη διάρκεια του σύντομου ραντεβού. Στη συνέχεια το σκάφος θα πραγματοποιήσει στροφή και θα κατευθυνθεί σε ένα δεύτερο σώμα της Ζώνης Κάιπερ. Το πρόβλημα όμως είναι ότι τέτοιο σώμα δεν υπάρχει. Όπως εξηγεί ο δικτυακός τόπος του Nature, οι υπεύθυνοι της αποστολής θα ήταν δύσκολο να βρουν στόχο πριν από το 2011, καθώς τα σώματα που θα βρεθούν σχετικά κοντά στον Πλούτωνα το 2015 βρίσκονταν τότε σε απομακρυσμένες περιοχές του ουρανού και δύσκολα θα εντοπίζονταν. Οι ερευνητές του New Horizons χρησιμοποιούν τώρα δύο επίγεια τηλεσκόπια, το Subaru στη Χαβάη και τα Magellan στη Χιλή, και μέχρι τώρα έχουν ανακαλύψει 50 νέα σώματα στη Ζώνη του Κάιπερ, από τα οποία κανένα δεν βρίσκεται αρκετά κοντά στον Πλούτωνα. Με τα τηλεσκόπια αυτά, η πιθανότητα ανακάλυψης ενός κατάλληλου στόχου εντός του 2014 είναι μόλις 40%. Η μεγάλη ελπίδα των ερευνητών είναι τώρα το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, για το οποίο έχουν ζητήσει χρόνο παρατήρησης που αντιστοιχεί σε 165 τροχιές γύρω από τη Γη. Όμως το Hubble είναι περιζήτητο από ερευνητές σε όλο τον κόσμο, και το αίτημα θα πρέπει να εξεταστεί από τους διαχειριστές του τηλεσκοπίου. Η απόφαση αναμένεται στις 13 Ιουνίου. Αν είναι θετική, η πιθανότητα ανακάλυψης κατάλληλου στόχου εκτιμάται στο 90%. Αν όμως οι ερευνητές δεν καταφέρουν να βρουν κατάλληλο σώμα εγκαίρως, το New Horizon θα αρκεστεί στη μελέτη κάποιου σώματος της Ζώνης του Κάιπερ από πολύ μεγάλη απόσταση. Θα είναι άδοξο τέλος για μια αποστολή των 700 εκατ. δολαρίων που ταξιδεύει ήδη οκτώ χρόνια στο Διάστημα. Η NASA έχει κάθε λόγο να ανησυχεί. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231321195

Ο «κυκλοφοριακός χάρτης» του Ηλιακού Συστήματος. Ο δικτυακός τόπος Outer Places δημοσιεύει ένα πολύ ενδιαφέρον γράφημα στο οποίο απεικονίζονται όλα τα σκάφη και δορυφόροι που βρίσκονται σε αποστολές στο ηλιακό μας σύστημα. Το γράφημα παρουσιάζει τα σκάφη που βρίσκονται στις πιο κοντινές στη Γη αποστολές όπως αυτές στη Σελήνη αλλά και εκείνα που βρίσκονται πιο μακριά όπως το Voyager 1 που έχει εγκαταλείψει το ηλιακό μας σύστημα και ταξιδεύει πλέον στο διαστρικό κενό. Το γράφημα παρουσιάζει τα σκάφη και τους δορυφόρους που έχουν φτάσει στο σημείο της αποστολής τους και πραγματοποιούν έρευνες αλλά και εκείνα που βρίσκονται καθοδόν προς τους... στόχους τους. ΥΓ: Εννοείται ότι το γράφημα παρουσιάζει τις μακρινές αποστολές και όχι τους εκατοντάδες δορυφόρους που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη και παρέχουν ερευνητικές, τηλεπικοινωνιακές και άλλες υπηρεσίες. Καντε αριστερο κλικ για να ανοιξει το πεδίο!!! http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=598207 Pink Floyd και διαστημικός σταθμός. Εικόνες από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (και όχι μόνο …), με μουσική υπόκρουση το “Marooned”(Gilmour, Wright) των Pink Floyd, από το άλμπουμ “The Division Bell”, το 14ο και τελευταίο τους άλμπουμ, που κυκλοφόρησε πριν από 20 ολόκληρα χρόνια: http://physicsgg.me/2014/05/22/pink-floyd-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b4%ce%b9%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%8c%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%b1%ce%b8%ce%bc%cf%8c%cf%82/

Για πρώτη φορά εντοπίσθηκε έκρηξη άστρου Wolf Rayet λίγες ώρες μετά την εκδήλωσή της. Υπάρχει ένα σπάνιο είδος γιγάντιων άστρων που οι επιστήμονες ονομάζουν Wolf-Rayet. Μέχρι σήμερα έχουν εντοπισθεί μόλις 300 τέτοια άστρα στο Σύμπαν. Εχει διαπιστωθεί ότι τα Wolf-Rayet μετατρέπονται σε υπερκαινοφανείς αστέρες. Για πρώτη φορά οι επιστήμονες κατάφεραν να εντοπίσουν μια έκρηξη σουπερνόβα ενός Wolf-Rayet λίγες ώρες μετά την εκδήλωσή της. Ο Ηλιος έχει 330 χιλιάδες φορές μεγαλύτερη μάζα από αυτή της Γης και η μάζα του μητρικού μας άστρου αντιστοιχεί στο 99.86% της συνολικής μάζας του ηλιακού μας συστήματος. Τα άστρα Wolf-Rayet έχουν μάζα 20 φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ηλιου. Πρόκειται για ιδιαίτερα φωτεινά άστρα που διοχετεύουν συνεχώς ύλη στο διάστημα με τη μορφή του αστρικού ανέμου με αποτέλεσμα να σχηματίζονται φυσαλίδες στο διαστρικό μέσο. Η σπανιότητα των Wolf-Rayet δεν έχει επιτρέψει στους επιστήμονες να αποκτήσουν πολλές γνώσεις για αυτά. Δεν υπάρχουν πολλά διαθέσιμα στοιχεία για το πώς δημιουργούνται, πώς εξελίσσονται και πόση είναι η διάρκεια της ζωής τους. Επιστήμονες του Ινστιτούτου Επιστήμης Weizmann του Ισραήλ που παίρνουν μέρος σε ερευνητικό πρόγραμμα του Εθνικού Εργαστηρίου Lawrence Berkeley στις ΗΠΑ εντόπισαν ένα βίαιο κοσμικό φαινόμενο. Οι ερευνητές από το Ισραήλ συμμετέχουν στο πρόγραμμα παρατήρησης του Διαστήματος iPTF και εντόπισαν μια έκρηξη σουπερνόβα σε απόσταση 360 εκ. ετών φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Βοώτη. Οπως διαπίστωσαν η έκρηξη είχε συμβεί λίγες μόλις ώρες πριν την εντοπίσουν και το άστρο που είχε εκραγεί ήταν ένα Wolf-Rayet. Είναι η πρώτη φορά που παρατηρείται απευθείας η έκρηξη ενός Wolf-Rayet. Οι ερευνητές ονόμασαν τον υπερκαινοφανή αστέρα που εντόπισαν SN 2013cu. Αμέσως μόλις έκαναν την ανακάλυψη οι ερευνητές έστρεψαν επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια στο σημείο της έκρηξης για να συγκεντρώσουν όσο το δυνατόν περισσότερα δεδομένα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως άρχισαν να παρατηρούν το φαινόμενο περίπου 6 ώρες μετά την εκδήλωσή του. Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις τους, η αυτοκαταστροφή του Wolf-Rayet δημιούργησε μια έκρηξη σουπερνόβα τύπου IΙb. Πρόκειται για το ενδιάμεσο στάδιο των δύο πιο κοινών τύπων αστρικών εκρήξεων, των εκρήξεων ΙΙ και Ib. Η μελέτη της έκρηξης του Wolf-Rayet αναμένεται να προσφέρει νέα στοιχεία για τη φύση αυτών των άστρων. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature». Βίντεο. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=598630

Ο κυνηγός κομητών Rosetta σε κρίσιμη μανούβρα. Η πρώτη αποστολή που θα επιχειρήσει προσεδάφιση σε έναν κομήτη πραγματοποίησε την Τετάρτη μια κρίσιμη μανούβρα προκειμένου να βρεθεί στη σωστή πορεία για το ραντεβού με τη χιονόμπαλα «67/Ρ Τσουριούμοφ/Γερασιμένκο» τον Αύγουστο. Αν όλα πάνε καλά, το Rosetta της ευρωπαϊκή υπηρεσίας ESA θα γίνει φέτος το πρώτο σκάφος που τίθεται σε τροχιά γύρω από έναν κομήτη. H αποστολή εκτοξεύτηκε το 2004 και ακολούθησε μια περίπλοκη διαδρομή που το έφερε κοντά στους εσωτερικούς πλανήτες, καθώς και στους αστεροειδείς Στάινς το 2008 http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=935306 και Λουτεσία το 2009. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231051688 Το 2011 τέθηκε σε κατάσταση αναμονής, καθώς βρισκόταν πλέον υπερβολικά μακριά από τον Ήλιο για να μπορεί να αντλήσει ενέργεια με τους ηλιακούς συλλέκτες του. Το σκάφος ξύπνησε τον περασμένο Ιανουάριο και την Τετάρτη θα ενεργοποιήσει τους προωστήρες του για διόρθωση πορείας. O ελιγμός εκκίνησε στις 18.23 ώρα Ελλάδας και επρόκειτο να διαρκέσει σχεδόν οκτώ ώρες. Πέρασε όμως μισή ώρα μέχρι να μάθουν οι μηχανικοί αν η διαδικασία ξεκίνησε με επιτυχία -αυτό το χρόνο χρειάζεται το σήμα για να διανύσει τα 500 εκατομμύρια χιλιόμετρα που χωρίζουν το Rosetta από τη Γη. Το σκάφος προγραμματίζεται να φτάσει τον Αύγουστο στον κομήτη 67/Ρ Τσουριούμοφ/Γερασιμένκο, διαμέτρου περίπου 300 μέτρων. Θα περάσει αρκετές εβδομάδες χαρτογραφώντας το σώμα και θα κορυφώσει την αποστολή το Νοέμβριο, οπότε θα απελευθερώσει τη μικρή συσκευή Philae, η οποία θα επιχειρήσει να προσεδαφιστεί στον κομήτη. Οι κομήτες, ή «διαστημικές χιονόμπαλες» όπως τις αποκαλούν πολλοί ερευνητές, αποτελούνται από σκόνη και πάγους και πιστεύεται ότι είναι κατάλοιπα από το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος πριν από 4,6 δισ. χρόνια. Η αποστολή Rosetta θα βοηθήσει στην κατανόηση των διαδικασιών από τις οποίες σχηματίστηκαν οι πλανήτες και ίσως προσφέρει νέα στοιχεία για τη θεωρία που θέλει τους κομήτες να έφεραν το νερό στη Γη. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231320978

Ο τελευταίος άνθρωπος στη Σελήνη. Στις 14 Δεκεμβρίου 1972, 5:40 π.μ. GMT, o αστροναύτης της αποστολής Απόλλων 17 Eugene Andrew “Gene” Cernan εγκατέλειπε την επιφάνεια της Σελήνης. Από τότε, κανένας άνθρωπος δεν επέστρεψε στη Σελήνη, και ο σήμερα το 80-χρονος Cernan εξακολουθεί να κατέχει τον τίτλο του «τελευταίου ανθρώπου στη Σελήνη». Αλλά αυτός είναι και ο τίτλος του ντοκιμαντέρ που αφηγείται την ιστορία του Gene Cernan, την εποχή της κατάκτησης του διαστήματος και του έπους των αποστολών Αpollo. Πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ 99 λεπτών σε σκηνοθεσία Mark Craig που σύντομα θα προβληθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο – δεν έχει οριστεί ακόμα η ακριβής ημερομηνία. Πάντως, όσοι το είδαν μέχρι στιγμής θεωρούν ότι είναι το καλύτερο ντοκιμαντέρ σχετικά με το διάστημα που έγινε ποτέ! Βίντεο. http://physicsgg.me/2014/05/21/%ce%bf-%cf%84%ce%b5%ce%bb%ce%b5%cf%85%cf%84%ce%b1%ce%af%ce%bf%cf%82-%ce%ac%ce%bd%ce%b8%cf%81%cf%89%cf%80%ce%bf%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%b7-%cf%83%ce%b5%ce%bb%ce%ae%ce%bd%ce%b7/

H στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει, η NASA υποχωρεί από τις ακτές. Με την κλιματική αλλαγή να φέρνει άνοδο της στάθμης της θάλασσας, η NASA ενισχύει τους κυματοθραύστες στις παράκτιες εγκαταστάσεις της και μετακινεί ορισμένα κτήρια στην ενδοχώρα. Τα μέτρα υλοποιούνται στο πλαίσιο της οδηγίας που εξέδωσε το 2009 η κυβέρνηση Ομπάμα για τη λήψη μέτρων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή από όλες τις κυβερνητικές υπηρεσίες. Φαίνεται όμως ότι η κατάσταση είναι σοβαρότερη από ό,τι είχε εκτιμηθεί. Σύμφωνα με νέα έκθεση της μη κυβερνητικής οργάνωσης Ένωση Ανήσυχων Επιστημόνων, η άνοδος της στάθμης απειλεί την πλειονότητα των εγκαταστάσεων της NASA, από το Ακρωτήριο Κένεντι στη Φλόριντα μέχρι το Κέντρο Ελέγχου αποστολών στο Χιούστον του Τέξας. «Σύμφωνα με το γραφείο Ανάπτυξης και Σχεδιασμού της NASA, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας αποτελούν την κυριότερη απειλή για τη λειτουργία του Διαστημικού Κέντρου Κένεντι [στη Φλόριντα]» προειδοποιεί η έκθεση. Μια άλλη εγκατάσταση της NASA που κινδυνεύει είναι η βάση του νησιού Ουάλοπς στη Βιρτζίνια από όπου έχουν εκτοξευτεί 16.000 πύραυλοι. Η στάθμη του ωκεανού έχει ανέβει κατά 23 εκατοστά από τα εγκαίνια της βάσης το 1945. Άλλες εγκαταστάσεις που απειλούνται είναι το Ερευνητικό Κέντρο Ames στο Σαν Φρανσίσκο και το Ερευνητικό Κέντρο του Λάνγκλεϊ στη Βιρτζίνια, ένα εργαστήριο των 3,5 δισ. δολαρίων που ειδικεύεται στις δοκιμές σε αεροσήραγγες. «Κατεδαφίζουμε κτήρια που βρίσκονται κοντά στο νερό και χτίζουμε νέα κτήρια όσο πιο μακριά μπορούμε, κολλημένα στον πίσω φράχτη του οικοπέδου» είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Ράσελ Ντε Γιανγκ του διευθυντηρίου επιστήμης της ΝASA στο Λάνγκλεϊ. Διευκρίνισε ότι το πρόβλημα δεν είναι μεν επείγον, πρέπει όμως να αντιμετωπιστεί καθώς η άνοδος της στάθμης συνδυάζεται με τους κυκλώνες που σαρώνουν την περιοχή και απειλούν πλέον να κατακλύσουν περιοχές σχετικά υψηλού υψομέτρου. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231320614 H “ανάσταση” του δορυφόρου ISEE-3 Η επίτευξη επικοινωνίας με ένα διαστημικό σκάφος το οποίο δεν έχει χρησιμοποιήσει τους κινητήρες του εδώ και πάρα πολλά χρόνια θα είναι ο στόχος ομάδας εθελοντών, οι οποίοι θα χρησιμοποιήσουν για αυτόν τον σκοπό το ραδιοτηλεσκόπιο Αρεσίμπο στο Πουέρτο Ρίκο. Η δοκιμή πρόκειται να γίνει μέσα στην εβδομάδα, και ο στόχος είναι ο 35 ετών δορυφόρος ISEE-3 (International Sun-Earth Explorer 3- εκτοξεύτηκε το 1978 και σταμάτησε τη λειτουργία του το 1997). Σκοπός είναι να επανέλθει το σκάφος σε θέση από όπου θα ξαναρχίσει να εξετάζει τις επιπτώσεις του ηλιακού «καιρού» στη μαγνητόσφαιρα της Γης. Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του IEEE Spectrum, ο δορυφόρος, ο οποίος μεταδίδει δύο σήματα, ήρθε εντός «βεληνεκούς» πριν από δύο μήνες. Οι Ντέινις Γουΐνγκο, διευθύνων σύμβουλος της Skycorp Incorporated, και οι συνάδελφοί του θεωρούν ότι έχει ακόμα αρκετά καύσιμα για να τεθεί ξανά στην αρχική του θέση (σημείο Λαγκράνζ L1, μεταξύ του Ήλιου και της Γης), ωστόσο για να συμβεί κάτι τέτοιο πρέπει να δοθεί εντολή ενεργοποίησης των κινητήρων του μέχρι τα μέσα του Ιουνίου. Σύμφωνα με δημοσιεύματα της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Space College, η «Away Team» βρίσκεται ήδη στο Αρεσίμπο και ετοιμάζεται για την «πρώτη επαφή», για την οποία θα χρησιμοποιηθεί ένας πομπός 400 βατ. Ένας από τους πρώτους στόχους είναι η αποστολή εντολής για είσοδο σε κατάσταση μηχανολογικής τηλεμετρίας, για να αποκτηθούν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση του σκάφους. Το βασικό πρόβλημα με τον ISEE-3 είναι ότι η NASA πλέον δεν έχει τον απαραίτητο εξοπλισμό για να επικοινωνήσει με το σκάφος, κάτι που είχε αποτέλεσμα τον Απρίλιο ο Γουΐνγκο και ο Κιθ Κάουινγκ, πρώην εργαζόμενος της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας και επιβλέπων των sites NASAWatch και SpaceRef να ξεκινήσουν μία εκστρατεία crowdfunding στο RocketHub για την ανάπτυξη εξοπλισμού και λογισμικού για την επικοινωνία με τον δορυφόρο και τον έλεγχό του. Η εκστρατεία πέτυχε τον στόχο της, συγκεντρώνοντας 125.000 δολάρια. Η ομάδα έχει αγοράσει ειδικό εξοπλισμό από την Ettus Research, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την χρήση προγραμμάτων τα οποία άλλοτε έπρεπε να είναι ενσωματωμένα στο hardware. Η εταιρεία βοήθησε στο προγραμματιστικό κομμάτι του εγχειρήματος, με ένα μέλος της να μεταβαίνει στο Αρεσίμπο. Εάν το σκάφος είναι σε καλή κατάσταση, η επόμενη μεγάλη πρόκληση θα είναι η εκτίμηση της τροχιάς του, με στόχο την ενεργοποίηση των κινητήρων. Η ομάδα θα χρησιμοποιήσει μεταδότες και κεραίες στο Αρεσίμπό, το Morehead State University στο Κεντάκι, το Παρατηρητήριο Μπόχουμ στη Γερμανία και ενδεχομένως το Allen Telescope Array στην Καλιφόρνια για αυτό τον σκοπό. Το ISEE-3 είναι ένας «βετεράνος» του Διαστήματος, καθώς μετά την εκτόξευσή του το 1978 είχε αλλάξει σκοπό και όνομα (International Cometary Explorer) στις αρχές της δεκαετίας του 1980 για να «κυνηγήσει» τον κομήτη του Χάλεϊ, και αργότερα είχε αναλάβει ξανά την παρατήρηση του Ήλιου το 1991. Βίντεο: Το σχέδιο επανεκκίνησης του ISEE-3 http://physicsgg.me/2014/05/20/h%ce%b1%ce%bd%ce%ac%cf%83%cf%84%ce%b1%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b4%ce%bf%cf%81%cf%85%cf%86%cf%8c%cf%81%ce%bf%cf%85-isee-3/

Σκιές στην «ιστορική» ανακάλυψη αρχέγονων βαρυτικών κυμάτων. Οι κοσμολόγοι ίσως πουν ότι ήταν υπερβολικά καλό για να είναι αληθινό. Η ανακοίνωση για την ανίχνευση αρχέγονων βαρυτικών κυμάτων, η οποία θα επιβεβαίωνε την κρατούσα θεωρία του πληθωρισμού για τη διόγκωση του Σύμπαντος, ίσως βασίστηκε σε εσφαλμένη ερμηνεία των μετρήσεων. Το σήμα που ανίχνευσε το τηλεσκόπιο Bicep στο Νότιο Πόλο δεν αποκλείεται να αντιστοιχεί όχι στα βαρυτικά κύματα που αναζητούσαν οι ερευνητές, αλλά στην ακτινοβολία που εκπέμπει η σκόνη μέσα στον δικό μας Γαλαξία, εκτιμά ένας κοσμολόγος του Πρίνστον. Οι ερευνητές που έγιναν πρωτοσέλιδο τον Μάρτιο όταν προχώρησαν στην εντυπωσιακή ανακοίνωση δηλώνουν πάντως ότι επιμένουν στα αποτελέσματά τους, τα οποία έχουν υποβληθεί για δημοσίευση σε επιστημονική επιθεώριση που δεν κατονομάζεται. «Και βέβαια δεν ανακαλούμε τα αποτελέσματα» είπε στο δικτυακό τόπο του Science ο Τζον Κόβακ, κοσμολόγος του Κέντρου Αστροφυσικής Χάρβαρντ Σμιθσόνιαν στη Μασαχουσέτη. Άλλοι όμως διαφωνούν: «Νομίζω ότι είναι δίκαιο να πούμε πως δεν μπορούν να ισχυριστούν πως το ανίχνευσαν. Τελεία και παύλα» εκτίμησε ο Πολ Στάινχαρντ, θεωρητικός φυσικός στο Πρίνστον, Τα βαρυτικά κύματα είναι θεωρητικές ρυτιδώσεις στο χωροχρόνο οι οποίες διαδίδονται σαν κύμα με την ταχύτητα του φωτός -ουσιαστικά συμπιέζουν το χώρο σε μία κατεύθυνση και τον τεντώνουν προς μια άλλη. Η ύπαρξή τους προβλέφθηκε τo 1916 από τον Άλμπερτ Άινσταϊν ως συνέπεια της Γενικής Σχετικότητας, μέχρι σήμερα όμως δεν έχει επιβεβαιωθεί. Βαρυτικά κύματα μπορεί θεωρητικά να προκαλούνται από περιστρεφόμενα αντικείμενα μεγάλης μάζας, όπως για παράδειγμα από μαύρες τρύπες και άστρα νετρονίων που κινούνται σε τροχιά το ένα γύρω από το άλλο. Η επίμαχη μελέτη αφορά ωστόσο ένα άλλο είδος βαρυτικών κυμάτων, τα οποία υπολογίζεται ότι εμφανίστηκαν κατά τη φάση του λεγόμενου πληθωρισμού: μια φάση που διήρκεσε μόλις 10-32 δευτερόλεπτα και ανάγκασε το Σύμπαν να διογκωθεί απότομα, πιο γρήγορα κι από την ταχύτητα του φωτός. Η θεωρία του πλυθωρισμού, η οποία προτάθηκε ως εξήγηση για την παρατηρούμενη ομοιογένεια του Σύμπαντος, είναι σήμερα αποδεκτή από τους περισσότερους κοσμολόγους και θεωρητικούς φυσικούς, παραμένει όμως αναπόδεικτη. Το εξειδικευμένο τηλεσκόπιο Bicep 2 στην Ανταρκτική αναζήτησε ίχνη των αρχέγονων βαρυτικών κυμάτων στη λεγόμενη μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου (CMB) -το αρχαίο υπόλειμμα μιας λάμψης που γέμισε τα πάντα όταν το νεαρό Σύμπαν έγινε ξαφνικά διαφανές περίπου 380.000 χρόνια μετά τη γέννησή του (σήμερα έχει ηλικία περίπου 13,8 δισ. ετών). Οι ερευνητές γνώριζαν ότι η σκόνη μέσα στον Γαλαξία εκπέμπει κι αυτή μικροκύματα που μπορούν να επηρεάσουν της μετρήσεις της ακτινοβολίας CBM. Έπρεπε λοιπόν να υπολογίσουν τη συμβολή της σκόνης στο σήμα και να την αφαιρέσουν από τις μετρήσεις. Για να το κάνουν αυτό χρησιμοποίησαν συνολικά έξι διαφορετικά μοντέλα, ένα από τα οποία βασίστηκε σε χάρτη της ακτινοβολίας CBM τον οποίο ολοκλήρωσε σχετικά πρόσφατα το ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιο Planck. Τα δεδομένα του Planck δεν έχουν δημοσιευτεί ακόμα, οπότε οι ερευνητές προχώρησαν στην ανορθόδοξη κίνηση να αντιγράψουν τα δεδομένα από μια διαφάνεια που παρουσιάστηκε σε συνέδριο. Τώρα, ο κοσμολόγος Ράφαελ Φλάουγκερ του Πανεπιστημίου του Πρίνστον υποστηρίζει ότι εντόπισε λάθη. Οι δικές του εκτιμήσεις, οι οποίες επίσης βασίστηκαν σε δεδομένα που αντιγράφηκαν από διαφάνεια της αποστολής Plancκ, δείχνουν ότι η συμβολή της σκόνης μπορεί να υποτιμήθηκε. «Δεν προσπαθώ να ξεκινήσω καβγά [...] Ελπίζω τελικά να υπάρχει σήμα [των βαρυτικών κυμάτων]» δηλώνει ο Φλάουγκερ στο δικτυακό τόπο του Nature. Εφόσον ο κοσμολόγος έχει δίκιο, η διάψευση της ανακάλυψης θα ντρόπιαζε τους ερευνητές του Bicep και σίγουρα θα απέκλειε το Νόμπελ Φυσικής στο οποίο θα μπορούσαν να ελπίζουν. Η κατάσταση ίσως γίνει πιο ξεκάθαρη όταν παρουσιαστούν επίσημα τα δεδομένα του Planck τον Οκτώβριο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231320643

Ο εξωτικός κόσμος των εξωπλανητών. Καθημερινά ανακαλύπτονται πλανήτες μακριά από το ηλιακό μας σύστημα, ορισμένοι εκ των οποίων έχουν εντυπωσιακά όσο και «παράξενα» χαρακτηριστικά. Ας δούμε τους εξωπλανήτες που προκαλούν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον των ειδικών και εξάπτουν τη φαντασία. Διεθνής ομάδα αστρονόμων με επικεφαλής επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Αριζόνα ανακάλυψε έναν πλανήτη που οι ειδικοί λένε ότι κανονικά δεν έπρεπε να υπάρχει! Ο πλανήτης που εντόπισαν έλαβε την κωδική ονομασία HD 106906b. Πρόκειται για έναν πλανήτη-βρέφος αφού σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών δημιουργήθηκε μόλις πριν από 13 εκατομμύρια έτη ενώ η Γη μας είναι αισίως... 4,5 δισ. ετών. Ο HD 106906b είναι ένας γίγαντας με μάζα 11 φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Δία. Αυτό που έχει κάνει τους επιστήμονες να απορούν είναι η θέση στην οποία βρίσκεται στο πλανητικό σύστημα όπου ανήκει. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι βρίσκεται περίπου 650 φορές πιο μακριά από το μητρικό του άστρο από ό,τι η Γη από τον Ηλιο. Η ύπαρξη ενός τέτοιου μεγέθους πλανήτη σε τόσο μεγάλη απόσταση από το μητρικό του άστρο προβληματίζει τους ειδικούς. Οι πλανήτες δημιουργούνται από την ύλη (σκόνη, αέρια) που υπάρχει στον κοσμικό δίσκο που δημιουργείται γύρω από ένα νεογέννητο άστρο. Η περισσότερη ύλη συγκεντρώνεται στον πυρήνα και τα εσωτερικά στρώματα του δίσκου. Στα εξωτερικά του στρώματα δεν υπάρχουν μεγάλες ποσότητες ύλης ή τουλάχιστον τέτοιες που να επιτρέπουν τον σχηματισμό ενός γιγάντιου πλανήτη όπως ο HD 106906b. Αν το σύστημα στο οποίο ανήκει ο HD 106906b ήταν δυαδικό, δηλαδή αν υπήρχαν δύο άστρα σε αυτό, η ύπαρξή του θα μπορούσε να εξηγηθεί. Ομως πρόκειται για ένα πλανητικό σύστημα με ένα άστρο, παρόμοιο μάλιστα με τον Ηλιο. «Αυτό το πλανητικό σύστημα παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον επειδή κανένα μοντέλο σχηματισμού πλανητών ή άστρων δεν εξηγεί αυτό που βλέπουμε» αναφέρει η Βανέσα Μπέιλι, επικεφαλής της μελέτης. Ο Beta Pictoris B ανακαλύφθηκε το 2008. Πρόκειται για έναν εξωπλανήτη που κινείται γύρω από ένα άστρο το οποίο βρίσκεται σε απόσταση 63 ετών φωτός από τη Γη. Νέες παρατηρήσεις σε αυτόν αποκαλύπτουν εντυπωσιακά στοιχεία. Περιστρέφεται πιο γρήγορα από οποιονδήποτε άλλον από τους περίπου χίλιους εξωπλανήτες που έχουν ανακαλυφθεί ως σήμερα. Ο Beta Pictoris B είναι ένας γίγαντας αερίου με μέγεθος περίπου 7 φορές μεγαλύτερο από εκείνο του Δία. Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Λέιντεν στην Ολλανδία χρησιμοποίησαν το πολύ ισχυρό τηλεσκόπιο VLT στη Χιλή για να μελετήσουν τον Beta Pictoris B. Εκαναν μια σειρά από ανακαλύψεις όπως ότι διαθέτει πυκνή ατμόσφαιρα που κυριαρχείται από σκόνη ενώ η θερμοκρασία σε αυτόν ξεπερνάει τους 1.300 βαθμούς Κελσίου. Το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό του Beta Pictoris B όμως είναι η ταχύτητα με την οποία περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του. Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο πλανήτης κινείται με ταχύτητα 25 χλμ./δευτ. Αυτό σημαίνει ότι ολοκληρώνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον εαυτό του σε μόλις 8 ώρες και είναι ο ταχύτερα περιστρεφόμενος εξωπλανήτης που γνωρίζουμε. Εναν από τους πιο παράξενους όσο και ενδιαφέροντες επιστημονικά πλανήτες ανακάλυψε ομάδα αστρονόμων στις ΗΠΑ. Πρόκειται για έναν πλανήτη με πραγματικά «τρελή» κίνηση γύρω από τον άξονά του με αποτέλεσμα οι καιρικές μεταβολές να είναι κυριολεκτικά ακαριαίες. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι είναι πιθανό σε αυτόν τον πλανήτη οι εποχές να αλλάζουν μέσα σε λίγες ώρες! Οι ερευνητές με επικεφαλής τον Βέσιλιν Κριστόφ που εργάζεται στο Ινστιτούτο Επιστημών του Διαστήματος στη Βαλτιμόρη και στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς εντόπισαν αυτόν τον παράξενο πλανήτη στον αστερισμό του Κύκνου. Ο Kepler - 413b, όπως ονομάστηκε, βρίσκεται σε απόσταση 2.300 ετών φωτός από εμάς και ανήκει σε ένα δυαδικό αστρικό σύστημα. Ο πλανήτης ολοκληρώνει μια περιστροφή γύρω από τα δύο μητρικά του άστρα (έναν πορτοκαλί και έναν ερυθρό νάνο) σε 66 ημέρες. Αυτό σημαίνει ότι βρίσκεται πολύ κοντά στα δύο άστρα και οι συνθήκες σε αυτόν (θερμοκρασία, βαρυτικές δυνάμεις κ.ά.) είναι κατά πάσα πιθανότητα απαγορευτικές για την ανάπτυξη ζωής. Ο εξωπλανήτης HD 189733b βρίσκεται σε απόσταση 63 ετών φωτός από τη Γη. Ο πλανήτης ανήκει σε μια κατηγορία σωμάτων που ονομάζονται «καυτοί Δίες» - γίγαντες από αέριο που κινούνται σε πολύ μικρή απόσταση από το μητρικό τους άστρο. Οι παρατηρήσεις αποκάλυψαν ότι ο HD 189733b έχει κοινά χρωματικά χαρακτηριστικά με τη Γη, είναι δηλαδή ένας «γαλάζιος βόλος». Οι ειδικοί έκαναν τότε την εκτίμηση ότι το χρώμα του HD 189733b οφείλεται σε μια βροχή καυτού λιωμένου γυαλιού που πέφτει μόνιμα στον πλανήτη. Μελέτη επιστημόνων του Κέντρου Αστροφυσικής Harvard-Smithsonian επιβεβαίωσαν την ύπαρξη του φαινομένου ενώ επιπλέον αναφέρουν ότι στον πλανήτη δημιουργείται σέλας και μάλιστα το φαινόμενο είναι πιθανό να έχει μεγάλο εύρος, πολύ μεγαλύτερο από εκείνο του σέλαος στη Γη. http://www.tovima.gr/science/article/?aid=598040

Συνεχίζεται η προετοιμασια του "Soyuz TMA-13M". Συνεχίζονται κανονικά οι προετοιμασίες των πληρωμάτων MKS-40/41 για την εκτόξευση στις 28/5/2014.Αυτά είναι οι Maxim V. Σουράγιεφ (Roscosmos, Ρωσία), Γρηγόρης Reid Wiseman (NASA, USA), Αλέξανδρος Gerst (ESA, Γερμανία) και οι Anton Ν. Shkaplerov (Roscosmos, Ρωσία), Terry Wayne Vertts (NASA, USA) και η Samantha Kristoforetti (ESA, Ιταλία ) http://www.energia.ru/ru/iss/iss40/photo_05-16.html Η NASA κατασκευάζει τον δικό της ιπτάμενο δίσκο. Τελικά οι ιπτάμενοι δίσκοι δεν θα είναι προνόμιο των εξωγήινων. Η NASA κατασκευάζει τον δικό της ιπτάμενο δίσκο, ο οποίος προορίζεται να χρησιμοποιηθεί σαν σκάφος δοκιμών για μελλοντικές πτήσεις προς τον πλανήτη Άρη. Ο ιπτάμενος δίσκος της NASA ονομάζεται LDSD (Low-Density Supersonic Decelerator), για την κίνησή του χρησιμοποιεί πυραύλους και η συναρμολόγησή του ολοκληρώθηκε στις εγκαταστάσεις Pacific Missile Range Facility του Αμερικανικού Ναυτικού, στη Χαβάη. Το LDSD πρόκειται να εκτελέσει δοκιμές και προσομοιώσεις διάρκειας τριών εβδομάδων, πριν πραγματοποιηθεί η παρθενική του πτήση στις 3 Ιουνίου. Σκοπός του προγράμματος, που ολοκληρώθηκε υπό την εποπτεία του Jet Propulsion Laboratory της NASA, είναι η διερεύνηση καινοτόμων τεχνολογιών οι οποίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε αποστολές προς τον Άρη. Η δοκιμαστική πτήση του Ιουνίου θα περιλαμβάνει ένα αερόστατο το οποίο θα μεταφέρει το όχημα της δοκιμής σε ύψος 36,576 χιλιομέτρων (120.000 πόδια). Εκεί, το όχημα θα αφεθεί στο κενό και οι ενσωματωμένες ρουκέτες προώθησης θα αναλάβουν να το φέρουν σε ύψος 54,864 χιλιομέτρων (180.000 πόδια), επιτυγχάνοντας επιτάχυνση της τάξης των 4 Mach. Σε αυτό το ύψος το LDSD πρόκειται να εκτελέσει μια σειρά αυτοματοποιημένων δοκιμών. Τα συγκεκριμένα ύψη για την πραγματοποίηση των δοκιμών έχουν επιλεγεί καθώς τα ανώτερα στρώματα της στρατόσφαιρας είναι τα μόνα που προσομοιάζουν περισσότερο τις συνθήκες αραιής ατμόσφαιρας του Κόκκινου Πλανήτη. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της NASA το εν λόγω όχημα θα ανοίξει το δρόμο για μελλοντικές επανδρωμένες πτήσεις προς τον Άρη, ενώ παράλληλα θα επιτρέψει τη μεταφορά μεγάλου όγκου φορτίων και υλικών που είναι απαραίτητα σε μία τέτοιου είδους αποστολή. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αμερικανική διαστημική υπηρεσία έχει έτοιμα τα σχέδια για δύο ακόμη διαστημικά οχήματα, σε μορφή ιπτάμενου δίσκου, τα οποία αναμένεται να δοκιμαστούν, πάλι από τη Χαβάη, εντός του καλοκαιριού του 2015. http://www.naftemporiki.gr/story/808752/i-nasa-kataskeuazei-ton-diko-tis-iptameno-disko

Το «γήινο» σέλας του Κρόνου. Σέλας δεν υπάρχει μόνο στη Γη αλλά και σε άλλους πλανήτες. Στο ηλιακό μας σύστημα το πιο εντυπωσιακό και ενδιαφέρον σέλας είναι αυτό που δημιουργείται στο βόρειο πόλο του Κρόνου. Το φαινόμενο είναι αντικείμενο μελέτης εδώ και πολλά χρόνια από τους επιστήμονες. Μια νέα μελέτη δείχνει ότι το σέλας στον Κρόνο έχει κοινά χαρακτηριστικά με αυτά της Γης. Οι ειδικοί δεν μπορούσαν μέχρι σήμερα να συγκεντρώσουν στοιχεία για τον μηχανισμό που παράγει το σέλας στον Κρόνο. Κάποιοι θεωρούσαν ότι το φαινόμενο έχει κοινά χαρακτηριστικά με αυτά της Γης. Μετά από τρία έτη παρατηρήσεων και μελετών με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου του Λέστερ πιστεύουν ότι εντόπισαν τον μηχανισμό του σέλαος στον Κρόνο ο οποίος είναι παρόμοιος με εκείνον της Γης. Ο Κρόνος έχει μια μεγάλου μάκρους μαγνητική ουρά. Τέτοια ουρά έχει ο Ερμής, ο Δίας, ο Ουρανός, ο Ποσειδώνας και η Γη. Οι ειδικοί έχουν ονομάσει αυτή την ουρά «μαγνητοουρά» και προκαλείται από ένα περιστρεφόμενο πυρήνα των μαγνητικών στοιχείων. Η νέα μελέτη δείχνει ότι όπως συμβαίνει και στη Γη έτσι και στον Κρόνο όταν τα φορτισμένα σωματίδια από τις ηλιακές εκρήξεις φτάσουν εκεί και τον «χτυπήσουν» η μαγνητοουρά του πλανήτη καταρρέει προκαλώντας τη δημιουργία του σέλαος. Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Geophysical Journal Letters». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=597865

Αγνωστα ακόμη τα αιτια συντριβής του Proton-M. Κανένα στοιχείο δεν υπάρχει ακόμη για το λόγο ή τους λόγους που οδήγησαν εχθές το βράδυ σε συντριβή τον ρωσικό πυραυλικό φορέα Proton-M ο οποίος απέτυχε να θέσει σε τροχιά τον τηλεπικοινωνιακό δορυφόρο Express-AM4R ο οποίος επρόκειτο να είναι δορυφόρος κλειδί για τη ρωσική ψηφιακή τηλεόραση. Ο πύραυλος που εκτοξεύθηκε από το κοσμοδρόμιο του Baikonur στο Καζακστάν παρουσίασε πρόβλημα στο τρίτο στάδιο 9 λεπτά μετά την εκτόξευσή του και ενώ βρισκόταν σε ύψος 150 χλμ. 40 δευτερόλεπτα πριν τοποθετήσει τον δορυφόρο που μετέφερε σε τροχιά. Ο Oleg Ostapenko επικεφαλής της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Roscosmos δήλωσε για τα αίτια του ατυχήματος: «Ο ακριβής λόγος που οδήγησε τον πύραυλο στην αποτυχία δεν μπορεί να διευκρινιστεί σε αυτό το στάδιο. Θα εξετάσουμε την τηλεμετρία πρώτα. Τα πρώτα στοιχεία πάντως δείχνουν μια πτώση της πίεσης στον πυραυλοκινητήρα του τρίτου σταδίου» είπε. Κομμάτια του πυραύλου (δεξαμενή) εντοπίστηκαν στην Κίνα όπου αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν την πτώση τριών μεταλλικών αντικειμένων από το διάστημα. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%AC%CE%B3%CE%BD%CF%89%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%B1%CE%BA%CF%8C%CE%BC%CE%B7-%CE%B7-%CE%B1%CE%B9%CF%84%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CF%85%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%B2%CE%AE%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%80%CF%85%CF%81%CE%B1%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%85-pr%CE%BFton-m Συνεργασία Ρωσίας – Κίνας σε διαστημικά προγράμματα. Την σύσταση κοινής ομάδας εργασίας για την διακυβερνητική συνεργασία στα διαστημικά προγράμματα συμφώνησαν η Ρωσία με την Κίνα. Σε συνάντηση που είχε χθες ο ρώσος υπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης Αλεξέι Ουλουκάγιεφ με τον κινέζο υπουργό Εμπορίου Σαο Χουτσένγκ, στα πλαίσια του Διεθνούς Φόρουμ Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας – Ειρηνικού (APEC) που ξεκίνησε σήμερα στην Κίνα, οι δύο χώρες συμφώνησαν σε τρεις νέους μηχανισμούς συνεργασίας σε στρατηγικούς τομείς όπως τα διαστημικά προγράμματα. Οπως δήλωσε η εκπρόσωπος του Ουλουκάγιεφ, Γελένα Λάσκινα, στα θέματα της ημερησίας διάταξης τέθηκε η δημιουργία ομάδας συνεργασίας με κορυφαίους αξιωματούχους και επιστήμονες των δύο χωρών για την προώθηση της διαστημικής συνεργασίας, αλλά και σε άλλους οικονομικούς τομείς. «Η Ρωσία πρότεινε συνεργασία σε στρατηγικούς τομείς επενδύσεων που θα δώσουν ώθηση τόσο στη ρωσική όσο και στην κινεζική οικονομία, προωθώντας σημαντικά τις άμεσες επενδύσεις του Πεκίνου σε ρωσικά πρότζεκτ έως το 2020» είπε η Λάσκινα. Εξάλλου ο κινέζος υπουργός Εμπορίου επεσήμανε τη σημασία της υποστήριξης της Ρωσίας στην πρωτοβουλία του Πεκίνου για τη δημιουργία ζώνης ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ των χωρών της Ασίας και του Ειρηνικού, στο πλαίσιο του APEC έως το 2025. Στις 21 χώρες – μέλη του APEC περιλαμβάνονται η Ρωσία, η Κίνα, οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία, η Νοτια Κορέα και οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας. Η Ρωσία συμμετέχει στα φόρουμ από το 1997. http://gr.rbth.com/news/2014/05/17/synergasia_rosia_kina_se_diastimika_programmata_30439.html Σχόλιο.Πιθανή προώθηση της Διαστημικής Συνεργασίας Ρωσίας-Κίνας θα φέρει πλήρη ανατροπή στην πορεία της Διαστημικής Εξερευνησης οπως την ξέρουμε μεχρι τώρα.Η Διαστημική γνώση της Ρωσίας με την οικονομική δυναμική της Κίνας σε συνεργασία και με αλλες χώρες της ομάδας BRICS(Βραζιλία,Ρωσια,Ινδια,Κίνα,Νοτιος Αφρική) μπορει να φέρει νεα ανθηση στην Διαστημική Εξερευνηση. Σημειωτέον οτι το Ρωσικό τμήμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού μπορει να αποκοπεί απο το υπολοιπο τμήμα του Δ.Δ.Σ. και να ενωθει π.χ. με το μικρό διαστημικό σταθμό της Κίνας!!! Σημεωτέον οτι το αμερικάνικο τμημα του Δ.Δ.Σ. δεν μπορει να πετά ανεξάρτητο. Εκτόξευση στρατιωτικού δορυφόρου απο το Ισραήλ. Περίπου ένα μήνα μετά την εκτόξευση του πιο σύγχρονου ισραηλινού δορυφόρου συλλογής στρατηγικών πληροφοριών Ofek 10 (9 Απριλίου 2014 με τη βοήθεια φορέα Shavit), η Israel Aerospace Industries (IAI), παραγωγός του διαστημικού οχήματος και του προηγμένης τεχνολογίας ραντάρ συνθετικής απεικόνισης (SAR) με το οποίο είναι εφοδιασμένος, ετοιμάζεται για τη μεταβίβαση του συστήματος στις ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ. Σύμφωνα με δηλώσεις του Yossi Weiss, διευθύνοντος συμβούλου της IAI, η μεταβίβαση του ελέγχου του Ofek 10 στους επιχειρησιακούς χρήστες θα γίνει εντός των επόμενων εβδομάδων μετά την ολοκλήρωση εκτεταμένων δοκιμών από ειδικούς της επιχειρηματικής μονάδας MBT Space Division της εταιρίας και των υπηρεσιών έρευνας και ανάπτυξης του υπουργείου Άμυνας του Ισραήλ. Ο Weiss σημείωσε επίσης ότι μέχρι σήμερα όλες οι δοκιμές έχουν εξελιχθεί ικανοποιητικά και ότι η απόδοση του συστήματος βρίσκεται εντός των σχεδιαστικών παραμέτρων. Ας σημειωθεί, ότι ο Ofek 10, όπως και ο ήδη επιχειρησιακά χρησιμοποιούμενος TecSAR (γνωστός και ως Ofek , επίσης κατασκευής της IAI, που τέθηκε σε τροχιά το 2008, είναι εξοπλισμένος με ραντάρ συνθετικής απεικόνισης που επιτρέπει τη πρόσκτηση εικόνων υψηλής ανάλυσης ημέρα και νύκτα, ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών και παρά την ύπαρξη δικτύων παραλλαγής. Όμως, ο Ofek 10, με βάρος 330 κιλών, μόλις 30 κιλά βαρύτερος του TecSAR, έχει σημαντικά αυξημένες επιχειρησιακές δυνατότητες και ικανότητα λήψης υψηλότερης ανάλυσης εικόνων από ευρύτερες περιοχές. Με τον Ofek 10 το Ισραήλ διαθέτει πλέον σε επιχειρησιακή χρήση πέντε δορυφόρους τηλεπισκόπισης που στο σύνολο τους έχουν κατασκευαστεί από την IAI. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CE%B5%CE%BA%CF%84%CF%8C%CE%BE%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%84%CF%81%CE%B1%CF%84%CE%B9%CF%89%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D-%CE%B4%CE%BF%CF%81%CF%85%CF%86%CF%8C%CF%81%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CE%B9%CF%83%CF%81%CE%B1%CE%AE%CE%BB

Ο Ρωσικός πύραυλος Proton ανεφλέγη και κατέπεσε λίγο μετά την εκτόξευσή του. Ρωσικός πύραυλος Proton, που μετέφερε ευρωπαϊκό δορυφόρο, ανεφλέγη και κατέπεσε λιγότερο από δέκα λεπτά μετά την εκτόξευσή του, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων ITAR-TASS. Ο βασικός κινητήρας του πυραύλου σταμάτησε να λειτουργεί 545 δευτερόλεπτα μετά την εκτόξευση από το ρωσικό διαστημικό κέντρο του Μπαϊκονούρ, στο Καζακστάν. Η ρωσική τηλεόραση μετέδωσε εικόνες με τον πύραυλο και τον τηλεπικοινωνιακό δορυφόρο Express-AM4P, αξίας 21 εκατομμυρίων ευρώ, να αναφλέγονται στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας επάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό. «Έχουμε επείγουσα κατάσταση. Η πτήση τερματίστηκε», δήλωσε ο υπεύθυνος της πτήσης. Η ρωσική διαστημική υπηρεσία ανακοίνωσε ότι όρισε επιτροπή για «να αναλύσει τα τηλεμετρικά στοιχεία ώστε να διαπιστωθούν τα αίτια του περιστατικού». Σύμφωνα με το Κανάλι Ένα της ρωσικής τηλεόρασης, ο δορυφόρος, ο οποίος είχε κατασκευασθεί από την εταιρεία Astrium, θυγατρική της Airbus, επρόκειτο να τεθεί σε τροχιά και να προσφέρει πρόσβαση στο Ιντερνετ σε απομακρυσμένες περιοχές της Ρωσίας. Οι ρωσικές αρχές απομάκρυναν από τη θέση του τον πρώην επικεφαλής της Roscosmos, τον Βλαντίμιρ Ποπόφκιν, τον Οκτώβριο 2013 έπειτα από σειρά αποτυχημένων εκτοξεύσεων και άλλων ατυχημάτων. Ο νέος επικεφαλής της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Ολεγκ Οσταπένκο επιφορτίσθηκε από τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν με την εφαρμογή εκτεταμένης μεταρρύθμισης στην Roscosmos συνεπικουρούμενος από την αύξηση του προϋπολογισμού της κατά πολλά δισεκατομμύρια δολάρια. Βίντεο. http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22769&subid=2&pubid=64008449 Σχόλιο:Δυστυχως το Ρωσικο Διαστημικό πρόγραμμα διέρχεται συστημική κρίση.Προκειται για την φθορά και παλαιότητα του εξοπλισμού,απουσία ειδικευμένου προσωπικου(η πλειοψηφία ειναι πάνω των 55 ετων ενω νέοι επιστημονες και τεχνικοί μπαίνουν ελάχιστοι στον τομέα που καποτε αποτελούσε την κορωνίδα των επιτυχιων της Σοβιετικής Ενωσης) και η απουσία σαφώς διατυπωμενων στοχων!!! Ημερολόγιο αποτυχημένων εκτοξεύσεων. 1. 5/12/2010-Πύραυλος Proton-M με τρείς δορυφόρους Glonass. 2. 1/2/2011-Πύραυλος Rokot με στρατιωτικό δορυφόρο GEO-IK2 3. 18/8/2011-Πύραυλος Proton-M με δορυφόρους επικοινωνιών.(Express-AM44) 4. 24/8/2011-Πύραυλος Soyuz-U με σκάφος εφοδιασμου του Progress-M. 5. 9/11/2011-Πύραυλος Zenit-2SB με το Fobos-Grant για τον Αρη. 6. 25/12/2011-Πύραυλος Soyuz-2.1a με τον δορυφόρο επικοινωνιών Meridian. 7. 6/8/2012-Πύραυλος Proton-M με δορυφόρους Express-MD2(Ρωσία) και Telkom-3(Ινδονησία). 8. 2/7/2013-Πύραυλος Proton-M με τρείς δορυφόρους Glonass-M. 9.16/5/2014-Πύραυλος Proton-M με τηλεπικοινωνιακό δορυφόρο Express-AM4P

Η μεγάλη κηλίδα του Δία συρρικνώνεται. Μια πολύ ενδιαφέρουσα διαπίστωση έκανε διεθνής ομάδα επιστημόνων με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Οπως φαίνεται η περίφημη «κόκκινη κηλίδα» του Δία έχει αρχίσει να συρρικνώνεται. Η γιγάντια σε εύρος και ένταση καταιγίδα ξεκίνησε πριν από περίπου 300 χρόνια. Υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτηματικά για αυτό το εντυπωσιακό φαινόμενο για αυτό και αποτελεί μόνιμο στόχο των επιστημόνων. Η μεγάλη κηλίδα είναι μια μόνιμη καταιγίδα, ένας αντικυκλώνας, που βρίσκεται 22 μοίρες νότια του ισημερινού του γίγαντα του ηλιακού μας συστήματος. Η κόκκινη κηλίδα είναι τόσο μεγάλη ώστε θα μπορούσαν να «χωρέσουν» μέσα σε αυτή 2-3 πλανήτες σαν τη Γη. Στο τέλος του 19ου αιώνα η κηλίδα υπολογιζόταν ότι είχε διάμετρο σχεδόν 41.000 χιλιομέτρων. Οι παρατηρήσεις των Voyager 1 και 2 όταν πέρασαν κοντά από τον Δία το 1979 και το 1980 επέτρεψαν στους ειδικούς να μετρήσουν την διάμετρό της κηλίδας. Η κηλίδα είχε διάμετρο 22.500 χιλιομέτρων. Ομάδα Αμερικανών και Ευρωπαίων επιστημόνων με επικεφαλής την Έιμι Σάιμον του Κέντρου Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA μελέτησαν νέες εικόνες της κηλίδας που κατέγραψε το Hubble. Οι νέες παρατηρήσεις δείχνουν ότι η κηλίδα έχει πλέον διάμετρο σχεδόν 16.500 χιλιομέτρων αλλά και ότι είναι πιο στρογγυλή αντί για οβάλ. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η κηλίδα συρρικνώνεται κατά περίπου 1.000 χιλιόμετρα κάθε χρόνο χωρίς ωστόσο να μπορούν να δώσουν μια εξήγηση για αυτή την εξέλιξη. Η ίδια ερευνητική ομάδα σχεδιάζει τώρα νέες έρευνες και μετρήσεις για να διαπιστώσουν τι συμβαίνει στην ταραχώδη ατμόσφαιρα του Δία εικάζοντας ότι πιθανώς απορροφά την ενέργεια της κηλίδας, με συνέπεια αυτή να μικραίνει συνεχώς. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=596594

Υπερυπολογιστής προσομοιώνει τη γέννηση μιας μαύρης τρύπας. Στην τελευταία προσομοίωση που παρουσιάζει η υπηρεσία οπτικοποίησης της NASA, ο επιθανάτιος χορός δύο άστρων νετρονίων τελειώνει με τη γέννηση μιας μελανής οπής -ίσως το πιο βίαιο φαινόμενο στο Σύμπαν. Η προσομοίωση ξεκινά με δύο άστρα νετρονίων που περιστρέφονται το ένα γύρω από το άλλο σε απόσταση μόλις 18 χιλιομέτρων. Τα ίδια τα άστρα νετρονίων -κατάλοιπα από τον εκρηκτικό θάνατο μεγάλων άστρων- έχουν κι αυτά μικρή διάμετρο, περίπου 20 χιλιόμετρα, συγκεντρώνουν όμως απίστευτα μεγάλη μάζα. Η πυκνότητά τους είναι τόσο μεγάλη ώστε ένα κουταλάκι από το υλικό τους θα ζύγιζε περισσότερο από ολόκληρο το Όρος Έβερεστ. Τα άστρα νετρονίων στην προσομοίωση έχουν μάζα 1,4 και 1,7 φορές μεγαλύτερη από του Ήλιου. Στην αρχή του animation, η απόσταση που χωρίζει τα δύο σώματα είναι μικρότερη από τις διαμέτρους τους και ολοένα μικραίνει. Καθώς τα άστρα πλησιάζουν το ένα το άλλο, αρχίζουν να αναπτύσσονται μεταξύ τους ισχυρές παλιρροϊκές δυνάμεις που τα παραμορφώνουν (αυτό συμβαίνει επειδή η πλευρά του ενός άστρου που κοιτάζει το άλλο άστρο δέχεται ισχυρότερη βαρυτική έλξη από την αντιδιαμετρική πλευρά και δημιουργεί έτσι μια ανισορροπία). Το animation τρέχει σε αργή κίνηση, στην πραγματικότητα όμως χρειάζονται μόλις επτά χιλιοστά του δευτερολέπτου μέχρι οι παλλιροϊκές δυνάμεις να διαλύσουν το μικρότερο άστρο νετρονίων και να εκτοξεύσουν το περιεχόμενό του σε έναν υπέρθερμο σπειροδειδή βραχίονα. Το δεύτερο άστρο καταπίνει ένα μέρος αυτού του υλικού. Έξι χιλιοστά του δευτερολέπτου αργότερα, το δεύτερο άστρο έχει απορροφήσει τόση μάζα ώστε αδυνατεί πια να συγκρατήσει το ίδιο του το βάρος. Σχεδόν ακαριαία, καταρρέει και δημιουργεί στο χωροχρόνο ένα σημείο άπειρης πυκνότητας από το οποίο τίποτα δεν μπορεί να δραπετεύσει: μια μαύρη τρύπα. Η μαύρη τρύπα είναι εξ΄ορισμού μαύρη, ωστόσο το animation σημειώνει με μια γκρι σφαίρα τον λεγόμενο ορίζοντα των γεγονότων της μαύρης τρύπας, το όριο πέρα από το οποίο δεν υπάρχει δυνατότητα διαφυγής. Η μαύρη τρύπα περιέχει το μεγαλύτερο μέρος από τη μάζα των άστρων, ωστόσο το ένα τέταρτο του υλικού που περιείχαν τίθεται σε τροχιά και σχηματίζει έναν δακτύλιο ακτίνας 200 χιλιομέτρων. Όπως σημειώνουν οι ειδικοί της NASA σε ανακοίνωσή τους, η συγχώνευση δύο άστρων νετρονίων σε μαύρη τρύπα πιστεύεται ότι παράγει τις λεγόμενες εκλάμψεις ακτίνων γάμμα ή GRB. Πρόκειται για πίδακες ενέργειας που πηγάζουν από τους πόλους της μαύρης τρύπας και δημιουργούνται από υλικό που θερμαίνεται και λάμπει πριν χαθεί για πάντα στη μελανή οπή. Οι εκλάμψεις αυτές είναι συνήθως βραχύβιες, απελευθερώνουν όμως σε λίγα δευτερόλεπτα την ενέργεια που παράγουν τα άστρα ολόκληρου του Γαλαξία μας στη διάρκεια ενός έτους. Είναι μάλιστα τόσο ισχυρές ώστε θα μπορούσαν να αποστειρώσουν έναν πλανήτη αν τον έβρισκαν στο δρόμο τους σε απόσταση δεκάδων ετών φωτός. Η εντυπωσιακή προσομοίωση δημιουργήθηκε στους υπερυπολογιστές του Στούντιο Οπτικοποίησης του Κέντρου Διαστημικής Πτήσης Goddard της NASA στο Μέριλαντ. Βίντεο. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231319292

Διαστημικά αντίποινα από τη Ρωσία για τις αμερικανικές κυρώσεις. Η ρωσική κυβέρνηση θέτει υπό αμφισβήτηση το μέλλον του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS), ο οποίος αποτέλεσε σύμβολο της συνεργασίας με τις ΗΠΑ μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ανακοινώνοντας μέτρα σε αντίποινα για τις αμερικανικές κυρώσεις εξαιτίας της κρίσης στην Ουκρανία Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Ρωσίας Ντμίτρι Ρογκόζιν δήλωσε ότι η Μόσχα θα απορρίψει το αίτημα των ΗΠΑ να παραταθεί η χρήση του ISS πέραν του 2020, ενώ θα απαγορεύσει στην Ουάσινγκτον να χρησιμοποιεί ρωσικής κατασκευής μηχανές πυραύλων για να εκτοξεύει δορυφόρους για στρατιωτική χρήση. Η Μόσχα ανακοίνωσε ακόμη ότι πρόκειται να αναστείλει τη λειτουργία του συστήματος δορυφορικού γεωγραφικού εντοπισμού θέσης GPS από τον Ιούνιο, αντιδρώντας στα σχέδια της Ουάσινγκτον να αρνηθεί να χορηγήσει άδειες εξαγωγής προϊόντων υψηλής τεχνολογίας που θεωρεί πως θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμα στο ρωσικό στρατό. «Ανησυχούμε πολύ για τη συνέχιση της ανάπτυξης σχεδίων υψηλής τεχνολογίας σε συνεργασία με έναν τόσο αναξιόπιστο εταίρο όπως οι ΗΠΑ, η κυβέρνηση των οποίων πολιτικοποιεί τα πάντα» είπε ο Ρογκόζιν κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. Η Ουάσινγκτον επιδίωκε ο ISS -πρόγραμμα αξίας 100 δισ. δολαρίων στο οποίο συμμετέχουν 15 χώρες- να παραμείνει σε λειτουργία ως το 2024, τέσσερα χρόνια πέραν της καθορισμένης προθεσμίας. Αν και η τρέχουσα προθεσμία απέχει ακόμη έξι χρόνια, η απόφαση της Μόσχας να διακόψει τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα, το οποίο υποτίθεται ότι θα έδινε τέλος στη λεγόμενη «κούρσα του διαστήματος» δείχνει σε ποιο βαθμό έχουν επιδεινωθεί οι διμερείς σχέσεις αφότου η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία, τον περασμένο Μάρτιο. Τον περασμένο μήνα, οι ΗΠΑ είχαν ανακοινώσει ότι σκοπεύουν να επιβάλλουν νέο γύρο κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας και μεταξύ άλλων θα επανεξέταζαν τις προϋποθέσεις για την εξαγωγή εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για στρατιωτικούς σκοπούς και ενδεχομένως θα προέβαιναν στην ανάκληση υφιστάμενων αδειών. Από την πλευρά της η Μόσχα είχε ανακοινώσει ότι θα ανταποδώσει ανάλογα. Ο Ρογκόζιν έκρινε ότι αυτές οι κυρώσεις είναι «απρεπείς». Τα μέτρα της ρωσικής κυβέρνησης ενδέχεται να επηρεάσουν τις εξαγωγές στις ΗΠΑ των κινητήρων MK-33 και RD-180, δήλωσε ο Ρογκόζιν. «Είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε σε παραδόσεις αυτών των κινητήρων, αλλά υπό μία προϋπόθεση, δεν θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την εκτόξευση στρατιωτικών δορυφόρων», είπε. Παρά τις διαφορές μεταξύ των δύο χωρών σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας, η Ουάσινγκτον και η Μόσχα συνεργάζονταν ευρύτατα σε ό,τι αφορά την εξερεύνηση του διαστήματος τα τελευταία χρόνια. Στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό βρίσκονται 3 Ρώσοι κοσμοναύτες και 2 Αμερικανοί αστροναύτες. Ο Ρογκόζιν επισήμανε ότι το ρωσικό τμήμα του ISS θα μπορούσε να λειτουργήσει χωρίς την αμερικανική συνεργασία, κάτι όμως το οποίο «δεν ισχύει» αντιστρόφως. http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231318596 Σενάρια για το μέλλον του Σύμπαντος. Ο Αμερικανός κωμικός και σεναριογράφος Τζοε Χάνσον ανάμεσα στις άλλα δραστηριοποιείται τα τελευταία χρόνια στη δημιουργία και παρουσίαση διαδικτυακών εκπομπών. Η τελευταία του διαδικτυακή εκπομπή τιτλοφορείται «Το Μακρινό Μέλλον του Σύμπαντος» και με ένα πρωτότυπο για το αντικείμενο του θέματος τρόπο ο Χάνσον περιγράφει και σχολιάζει τα πιθανά σενάρια για το μέλλον της Γης αλλά και του Σύμπαντος. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών σε 100 χιλιάδες έτη η θέση της Γης και του Γαλαξία θα έχουν μεταβληθεί με αποτέλεσμα οι κάτοικοι του πλανήτη (αν υπάρχουν βέβαια ακόμη άνθρωποι εδώ) θα βλέπουν ένα τελείως διαφορετικό ουράνιο θόλο από τον σημερινό. Μέσα στα επόμενα 500 χιλιάδες έτη θεωρείται πιθανότατη η πτώση στη Γη ενός αστεροειδούς με τέτοιο μέγεθος που η σύγκρουση θα οδηγήσει σε αλλαγή των κλιματικών συνθηκών. Σε 600 εκ. έτη η διαδικασία της φωτοσύνθεσης θα είναι αδύνατη αφού στον φλοιό της Γης θα παγιδεύονται τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα. Σε ένα δισ. έτη θα έχει ξεκινήσει η διαδικασία αυτοκαταστροφής του Ηλιου με τη σταδιακή του διόγκωση αρχικά. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να αυξηθεί τόσο πολύ η θερμοκρασία στη Γη ώστε το νερό των ωκεανών να αρχίσει να βράζει και να καταστραφεί κάθε ίχνος χλωρίδας στην επιφάνεια του πλανήτη. Στο βίντεο γίνονται επίσης αναφορές για το πώς θα είναι το Σύμπαν σε δεκάδες δισεκατομμύρια ή και τρισεκατομμύρια έτη. Βίντεο. http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=596198

Οι ηλιακοί άνεμοι γεννούν κεραυνούς. Είχε διαπιστωθεί ότι τα φορτισμένα σωματίδια που φτάνουν στη Γη από τον Ηλιο μέσω των λεγόμενων ηλιακών ανέμων είναι υπεύθυνα για το υπέροχο θέαμα του σέλαος. Μια νέα μελέτη συνδέει τους ηλιακούς ανέμους με ένα ακόμη φαινόμενο. Σύμφωνα με τη μελέτη «ριπές» των ηλιακών ανέμων των ρευμάτων προσπίπτουν με μεγάλη ταχύτητα πάνω στον πλανήτη, και προκαλούν περισσότερους κεραυνούς στη Γη. Οι ερευνητές -με επικεφαλής τον δρα Κρις Σκοτ του Τμήματος Μετεωρολογίας του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ βρήκαν ότι όταν αυξάνεται η ένταση του ηλιακού ανέμου, που εισέρχεται στη γήινη ατμόσφαιρα, τότε ο αριθμός των κεραυνών αυξάνει. Επειδή η αυξομείωση της ηλιακής δραστηριότητας παρακολουθείται συνεχώς μέσω δορυφόρων, στο μέλλον -χάρη στη νέα ανακάλυψη- ίσως γίνεται καλύτερη πρόβλεψη για το πότε θα αυξηθούν οι ηλεκτρικές καταιγίδες και οι κεραυνοί. Οι ηλιακοί άνεμοι πηγάζουν από την περιστρεφόμενη σφαίρα καυτού πλάσματος του Ήλιου, από όπου εκτοξεύονται ηλεκτρικά φορτισμένα σωματίδια (κυρίως ηλεκτρόνια και πρωτόνια), τα οποία ταξιδεύουν στο διάστημα και φθάνουν στη Γη με ταχύτητες 400 έως 800 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Η άφιξη αυτών των σωματιδίων στον πλανήτη μας -καθώς έρχονται σε επαφή με το γήινο μαγνητικό πεδίο- «πυροδοτεί» το θεαματικό πολικό σέλας, αλλά επίσης επηρεάζει τον καιρό και, μεταξύ άλλων, διευκολύνει τους κεραυνούς. Ο ηλιακός άνεμος εμφανίζει έναν κύκλο αυξομείωσης, με αποκορύφωμα έντασης περίπου κάθε 27 μέρες. Σύμφωνα με τους ερευνητές, όσο αυξάνεται η ένταση και η ταχύτητα των ηλιακών ανέμων, τόσο αυξάνεται η συχνότητα και η ένταση των κεραυνών. Αυτή η ηλεκτρική αναταραχή μπορεί να διαρκέσει στη Γη πάνω από ένα μήνα μετά την πρόσκρουση των σωματιδίων του ηλιακού ανέμου στον πλανήτη μας. Αναλύοντας μετεωρολογικά στοιχεία από τη Βόρεια Ευρώπη, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι υπάρχουν κατά μέσο όρο 422 κεραυνοί στις 40 μέρες μετά την άφιξη ενός ισχυρού ηλιακού ανέμου, έναντι 321 κεραυνών στις 40 μέρες πριν η ηλιακή «ριπή» πλήξει τη Γη. Οι κεραυνοί κορυφώνονται 12 έως 18 μέρες μετά την άφιξη του ηλιακού ανέμου. Το εύρημα θεωρείται απρόσμενο, καθώς, όπως είπε ο Σκοτ, έως τώρα θεωρείτο ότι μία ενίσχυση των ηλιακών ανέμων θα είχε το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα στη Γη. Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι η κοσμική ακτινοβολία από το διάστημα (π.χ. λόγω έκρηξης σούπερ-νόβα) μπορεί να αυξήσει τον αριθμό των κεραυνών. Τώρα ανακαλύπτεται ότι και ο Ήλιος έχει ένα ανάλογο αποτέλεσμα. Οι επιστήμονες δεν είναι ακόμη βέβαιοι μέσω ποιού μηχανισμού αυτό επιτυγχάνεται (ούτως ή άλλως δεν είναι σίγουροι γενικότερα πώς γεννιέται ένας κεραυνός μέσα σε μια καταιγίδα). Πιθανώς τα ηλιακά σωματίδια υψηλής ενέργειας, καθώς διαπερνούν τα καταιγιδοφόρα νέφη και ιονίζουν τον αέρα, διευκολύνουν τη δημιουργία των κεραυνών. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Environmental Research Letters». http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=596179

Στη στέπα του Καζακσταν προσγειώθηκε με ασφάλεια το Σογιουζ. Στη στέπα του Καζακστάν προσγειώθηκε η διαστημική κάψουλα Σογιούζ μεταφέροντας τριμελές πλήρωμα από την Ιαπωνία, τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, που ολοκλήρωσαν τη διαμονή τους, διάρκειας 188 ημερών, στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Στη Γη επέστρεψαν ο Ιάπωνας Koichi Wakata, ο Αμερικανός Rick Mastracchio και ο Ρώσος κοσμοναύτης Mikhail Tyurin. Ο Τyurin ήταν ο πρώτος που βίωσε τη βαρύτητα της Γης ύστερα από έξι μήνες σε τροχιά γύρω της και χαμογελαστός περίμενε να κάνουν οι γιατροί τις πρώτες εξετάσεις. Το πρώτο πράγμα που ζήτησε, με την επιστροφή του στον πλανήτη μας, ήταν ένα ποτήρι κόκκινο κρασί. Δεύτερος βγήκε ο Wakata, βετεράνος του διαστήματος με τέσσερις αποστολές στο ενεργητικό του και περισσότερες από 300 ημέρες στο διάστημα. Τελευταίος εμφανίστηκε ο Mastracchio. Βίντεο. http://www.defencenet.gr/defence/item/%CF%83%CF%84%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%AD%CF%80%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CE%B1%CE%B6%CE%B1%CE%BA%CF%83%CF%84%CE%AC%CE%BD-%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%83%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CF%8E%CE%B8%CE%B7%CE%BA%CE%B5-%CE%BC%CE%B5-%CE%B1%CF%83%CF%86%CE%AC%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF-%CF%83%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%8D%CE%B6-%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CE%BD%CE%B5%CF%82vid Το πρόγραμμα Copernicus ωφελεί την κοινωνία και το περιβάλλον. Τα οικονομικά οφέλη που αναδύονται μέσω του Copernicus, καθώς και οι ευκαιρίες για αειφόρο οικονομική ανάπτυξη και δημιουργία θέσεων εργασίας στην Ευρώπη, ήρθε στο προσκήνιο σε ένα διήμερο συνέδριο στην Αθήνα, στην Ελλάδα. Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Copernicus χρησιμοποιεί ακριβή και έγκαιρα δεδομένα από τους δορυφόρους παρατήρησης της Γης και άλλες πηγές για την παροχή βασικών υπηρεσιών πληροφοριών για να βελτιώσει τον τρόπο διαχείρισης του περιβάλλοντος, την άμβλυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, ενώ θα επιτρέψει τη δημιουργία νέων εφαρμογών και υπηρεσιών για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, και θα συμβάλλει στη διασφάλιση της καθημερινής ζωής. Πέρα από τη βελτίωση της καθημερινής ζωής, το φιλόδοξο αυτό πρόγραμμα αναμένεται επίσης να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και επιχειρηματικές ευκαιρίες σε όλη την Ευρώπη. Το συνέδριο "Copernicus Sentinels Serving Society and the Environment" συγκέντρωσε εκπροσώπους από μια ποικιλία των πολιτικών ιδρυμάτων καθώς και εκπρόσωποι από ευρωπαϊκούς επιστημονικούς οργανισμούς. Στην εναρκτήρια ομιλία αυτής της συνόδου υψηλού επιπέδου την πρώτη ημέρα, ο Χρήστος Βασιλάκος, Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας στο πλαίσιο του ελληνικού Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, υπογράμμισε τη σημασία του Copernicus για την οικονομική ανάπτυξη. Εκτός από την παροχή των αναγκαίων πληροφοριών για την εκτέλεση των ζωτικής σημασίας υπηρεσιών του Copernicus, τα δεδομένα από τους δορυφόρους Sentinel που αναπτύχθηκε ειδικά για το πρόγραμμα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ευρωπαϊκή έρευνα και ανάπτυξη. Για παράδειγμα, οι μικρές επιχειρήσεις μπορούν να έχουν δωρεάν πρόσβαση στα δεδομένα στο πλαίσιο της πολιτικής ανοιχτών δεδομένων και τη χρήση τους για την ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών με σκοπό το κέρδος. Επιπλέον, το Copernicus διασφαλίζει μακροπρόθεσμη διαθεσιμότητα των δεδομένων για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Εκτιμάται ότι κάθε 1€ που επενδύεται στο Copernicus θα ανταποδώσει έως και 10€. "Επενδύοντας στο διάστημα σήμερα σημαίνει επένδυση στην ανάπτυξη, την απασχόληση και την καινοτομία αύριο," δήλωσε ο Paul Weissenberg, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις Επιχειρήσεις και τη Βιομηχανία. Με την εκτόξευση του πρώτου δορυφόρου Sentinel στις 3 Απριλίου, το Copernicus μεταβαίνει από την φάση ανάπτυξης προς τη λειτουργική φάση. Ο Γενικός Διευθυντής της ESA, Jean-Jacques Dordain, τόνισε πως το πρόγραμμα Copernicus ανοίγει μια νέα εποχή στην παρατήρηση της Γης με συνεχή παρακολούθηση και συνεχή βελτίωση. "Το Copernicus είναι μοναδικό στον κόσμο," είπε ο κ. Dordain, «αποδεικνύοντας ότι όταν ενώνουμε τις δυνάμεις μας, η Ευρώπη μπορεί να είναι μπροστά από όλους τους άλλους, προς όφελος των πολιτών της". Η Εκδήλωση αποτέλεσε μεταξύ άλλων ένα βήμα/forum για εκπροσώπους από διαφορετικούς κυβερνητικούς φορείς, ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και υπηρεσίες, τον ακαδημαϊκό χώρο και ερευνητικούς φορείς, παρόχους δεδομένων και υπηρεσιών και εκπροσώπους του επιχειρηματικού χώρου και έδωσε τη δυνατότητα να συζητήσουν τις ευκαιρίες που δημιουργούνται από τα δεδομένα Παρατήρησης Γης και το πρόγραμμα Copernicus. Μετά το πέρας των ομιλιών του συνεδρίου, Ελληνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα του Διαστήματος και ειδικότερα την Παρατήρηση της Γης, μέσω προγραμμάτων της ΕΕ και της ESA καθώς και μέσα από την ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών στον τομέα αυτό, είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν τις δραστηριότητες τους ενώ ακολούθησαν διμερείς επαφές των εκπροσώπων των εταιρειών. Το συνέδριο διοργανώθηκε από την Ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ (Υπεύθυνος Εθνικός Οργανισμός η ΓΓΕΤ), την ESA και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (EE). http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/To_prhogramma_Copernicus_ophelehi_ten_koinonhia_kai_to_perivhallon

Νέος παράξενος εξωπλανήτης. Συνεχίζεται με εντατικό ρυθμό η ανακάλυψη εξωπλανητών (πλανητών σε άλλα ηλιακά συστήματα) ορισμένοι από τους οποίους διαθέτουν χαρακτηριστικά που εκπλήσσουν τους επιστήμονες. Η τελευταία ανακάλυψη αφορά ένα εξωπλανήτη που βρίσκεται σε τεράστια απόσταση από το μητρικό του άστρο. Στη μεγαλύτερη απόσταση πλανήτη-άστρου που γνωρίζουμε μέχρι σήμερα. Διεθνής ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τη Μαρί Ιβ Ναντ του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ εντόπισε τον εξωπλανήτη χρησιμοποιώντας πολλά ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια στον Καναδά, τη Χιλή και τη Χαβάη. Πρόκειται για ένα γίγαντα αερίου που βρίσκεται σε απόσταση 155 ετών φωτός από το δικό μας ηλιακό μας σύστημα. Ο πλανήτης κινείται γύρω από το άστρο GU Psc και έλαβε την ονομασία GU Psc b. Το άστρο αυτό βρίσκεται στον αστερισμό των Ιχθύων και είναι περίπου τρεις φορές μικρότερο από τον Ηλιο. Ο πλανήτης βρίσκεται σε απόσταση από το μητρικό του άστρο δύο χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από την απόσταση Γης-Ηλιου! Σύμφωνα με τους ερευνητές ο πλανήτης αυτός χρειάζεται 80 χιλιάδες μέρες για να ολοκληρώσει μια περιστροφή γύρω από το άστρο του. Η τεράστια απόσταση που χωρίζει τον πλανήτη από το μητρικό του άστρο τον κάνει ιδανικό στόχο για τους επιστήμονες αφού το φως αλλά και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του άστρου (βαρύτητα κλπ) δεν επηρεάζουν καθόλου την παρατήρηση του. «Ο GU Psc b είναι ένα αληθινό δώρο της φύσης. Η μεγάλη απόσταση που τον χωρίζει από το άστρο του επιτρέπει την παρατήρηση και μελέτη του σε βάθος με διάφορα όργανα. Αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε την ευκαιρία να μάθουμε πολλά νέα στοιχεία για τους γιγάντιους εξωπλανήτες» αναφέρουν οι ερευνητές. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal». http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=595724

Ψάχνοντας για σκοτεινά φωτόνια με το πείραμα HADES. Σε μία πρόσφατη επιστημονική μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό Physics Letters B, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0370269314001336 παρουσιάζονται τα τελευταία δεδομένα από το πείραμα HADES που μελετά την πιθανή φύση της σκοτεινής ύλης και στο οποίο συμμετέχουν 18 ευρωπαϊκά ερευνητικά ιδρύματα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα υποτιθέμενα σωματίδια U ή αλλιώς τα σκοτεινά φωτόνια δεν συγκεντρώνουν πολλές πιθανότητες για να αποτελέσουν τους βασικούς φορείς της σκοτεινής ύλης. Η γνώση που έχουμε σήμερα για τη σύνθεση του Σύμπαντος είναι πως μόνο το 5% αποτελείται από τη συνηθισμένη ύλη και ενέργεια που παρατηρούμε γύρω μας και περιγράφεται μέσω του Καθιερωμένου Προτύπου, της επικρατούσας θεωρίας μας για τη φύση. Το υπόλοιπο 20% αντιστοιχεί στη σκοτεινή ύλη, μία άγνωστη μορφή ύλης της οποίας την ύπαρξη εικάζουμε εξαιτίας της βαρυτικής επίδρασης που ασκεί στη γνωστή ύλη, ενώ το υπόλοιπο 75% αποτελεί η σκοτεινή ενέργεια, η μυστηριώδης δύναμη που προκαλεί την επιταχυνόμενη διαστολή του Σύμπαντος. Η φύση του σκοτεινού 95% του Σύμπαντος αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα σύγχρονα επιστημονικά μυστήρια με πλήθος από πειράματα να λαμβάνουν χώρα, τόσο στη Γη όσο και στο διάστημα, με σκοπό την ανακάλυψη των «σκοτεινών» σωματιδίων και την επέκταση της φυσικής πέρα από το Καθιερωμένο Πρότυπο. Ένα από τα πειράματα αυτά είναι και το HADES (High-Acceptance Di-Electron Spectrometer), μία συνεργασία εκατοντάδων φυσικών από την Ευρώπη που στεγάζεται στο κέντρο Helmholtz στο Ντάρμστατ της Γερμανίας. To HADES αποτελεί ένα σύστημα ανιχνευτών που ερευνούν για σήματα από τη δημιουργία φωτονίων καθώς συμπιέζονται ζεύγη από αντισωματίδια. Τα τελευταία χρόνια έχει αναλύσει δεκάδες δισεκατομμύρια τέτοια συμβάντα, ερευνώντας μεταξύ άλλων και για ένα υποθετικό σωματίδιο που ονομάζεται μποζόνιο U. Το συγκεκριμένο σωματίδιο έχει παρόμοιες ιδιότητες με το φωτόνιο με τη διαφορά όμως πως έχει και μία μικρή μάζα. Η μάζα αυτή είναι και ο λόγος που το κάνει να φαίνεται σκοτεινό, καθώς καθιστά πολύ αμυδρή την αλληλεπίδρασή του με την ύλη. Το σκοτεινό φωτόνιο μπορεί να διασπαστεί σε ένα ζεύγος από αντισωματίδια, όπως και τα φωτόνια και είναι αυτή ακριβώς η αντίδραση που προσπαθούν να ανακαλύψουν στο HADES. Μέχρι σήμερα όμως, κάθε τέτοια προσπάθεια έχει αποτύχει υποδεικνύοντας άλλες κατευθύνσεις για την πιθανή φύση της σκοτεινής ύλης. Η συγκεκριμένη διαπίστωση έχει αντίκτυπο και σε άλλους ερευνητικούς τομείς, καθώς για παράδειγμα η παρουσία μποζονίων U έλυνε ένα πρόβλημα που αφορούσε στις μαγνητικές ροπές των μιονίων, οι οποίες δεν εξηγούνται επαρκώς από το Καθιερωμένο Πρότυπο, παρουσιάζοντας έτσι νέες προκλήσεις στην υφιστάμενη θεωρία. http://physicsgg.me/2014/05/13/%cf%88%ce%ac%cf%87%ce%bd%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%83%ce%ba%ce%bf%cf%84%ce%b5%ce%b9%ce%bd%ce%ac-%cf%86%cf%89%cf%84%cf%8c%ce%bd%ce%b9%ce%b1/

Αστροναύτες σε αστεροειδή σχεδιάζει να στείλει η NASA. «Απόβαση» σε αστεροειδή σχεδιάζει να κάνει η NASA στο απώτερο μέλλον και για το λόγο αυτό προετοιμάζει αστροναύτες στις εγκαταστάσεις της στο Χιούστον για το ριψοκίνδυνο εγχείρημα. Η επανδρωμένη αποστολή σε ένα μικρό αστεροειδή δεν θα γίνει με σκοπό την καταστροφή του, όπως στην ταινία «Αρμαγεδδών», επειδή το συγκεκριμένο ουράνιο σώμα αποτελεί δυνητικό κίνδυνο για τη Γη. Αντιθέτως το σχέδιο είναι, αφού επιλεγεί πρώτα ο «στόχος», δηλαδή ο κατάλληλος αστεροειδής, αυτός να παγιδευτεί με τη βοήθεια κάποιου διαστημοπλοίου σε ελεγχόμενη τροχιά γύρω από το φεγγάρι και στη συνέχεια να προσεδαφιστούν στην επιφάνειά του αστροναύτες με σκοπό να μελετήσουν τη σύστασή του. Έτσι, όπως λέει ο Σταν Λοβ, ένας από τους αστροναύτες που μετέχει στην προετοιμασία για την αποστολή, «δοκιμάζουμε διάφορες τεχνικές και εργαλεία που μπορεί να μας χρησιμεύσουν όταν προσεδαφιστούμε στην επιφάνειά του». Τα εργαλεία αυτά θα «μας χρησιμεύσουν για να λάβουμε δείγματα και να τα φέρουμε πίσω στη Γη ώστε να μελετήσουμε τη χημική και γεωλογική τους σύσταση». Ο Λοβ μαζί και ο συνάδελφός του Στηβ Μπόουεν έχουν στο ενεργητικό τους περισσότερες από 62 ώρες διαστημικού περιπάτου. Τις προηγούμενες μέρες, στο Διαστημικό Κέντρο Johnson, οι δύο αστροναύτες σε μία ειδική πισίνα βάθους 15 μέτρων. Μέσα στο νερό και φορώντας τις στολές τους, προσομοίωναν το πώς θα κινούνται πάνω στην επιφάνεια του αστεροειδούς, βγαίνοντας από το διαστημόπλοιο, σε ένα περιβάλλον δηλαδή χωρίς καθόλου βαρύτητα. Η λήψη δειγμάτων από αστεροειδείς θα φανεί χρήσιμη επειδή θα δώσει την ευκαιρία στους ειδικούς να μελετήσουν για πρώτη φορά και από πρώτο χέρι το πώς δημιουργήθηκαν αυτά τα ουράνια σώματα. Οι αστεροειδείς που μεγάλος όγκος τους βρίσκονται σε τροχιές πολύ πίσω από τον Άρη, θεωρούνται απομεινάρια από την εποχή δημιουργίας του ηλιακού μας συστήματος. Επιπλέον όμως, επειδή μεταφέρουν νερό και πολύτιμα μέταλλα, μελλοντικά ,όλο και περισσότεροι ειδικοί, σκέφτονται τρόπους για την εξόρυξη αυτού του ορυκτού πλούτου. http://www.tanea.gr/news/science-technology/article/5119630/astronaytes-se-asteroeidh-sxediazei-na-steilei-h-nasa/

Η Ελλάδα εξασφαλίζει πρόσβαση στα δεδομένα των δορυφόρων Sentinel Μερικές μόνο εβδομάδες μετά την εκτόξευση του Sentinel-1A, η ESA και η Ελλάδα υπέγραψαν την αρχική συμφωνία που θεσπίζει την πρόσβαση στα δεδομένα των δορυφόρων Sentinel, σηματοδοτώντας ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός στην αξιοποίηση τους. Η οικογένεια των δορυφόρων Sentinel έχει αναπτυχθεί για να καλύψει τις επιχειρησιακές ανάγκες του Ευρωπαικού προγράμματος παρακολούθησης του περιβάλλοντος, Copernicus. Οι πληροφορίες που παρέχονται από τις αποστολές παρατήρησης της Γης θα παρέχουν έναν πλούτο πληροφοριών για διάφορες υπηρεσίες που βοηθούν στη βελτίωση της καθημερινής ζωής και την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της αλλαγής του κλίματος. Τα δεδομένα θα είναι ελεύθερα προσβάσιμα για τις Υπηρεσίες του Copernicus, καθώς και για την επιστημονική κοινότητα και άλλους χρήστες. Σηματοδοτώντας ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός όσον αφορά την εκμετάλλευση των δεδομένων, η ESA και η Ελλάδα υπέγραψαν σήμερα μνημόνιο Συνεργασίας για την Από Κοινού χρήση των υποδομών και των υπηρεσιών Copernicus σε μια τελετή στην Αθήνα, Ελλάδα. Ο Πρόεδρος του Εθνικού Αστεροσκοπείου της Αθήνας (Ε.Α.Α) Κανάρης Χ. Τσίγκανος που υπέγραψε εκ μέρους της Ελλάδας, εξέφρασε την ευχαρίστησή του για τη συνεργασία με την ESA στη θέσπιση της συμφωνίας που κατοχυρώνει στην Ελλάδα τη σπουδαίας σημασία πρόσβαση στα δεδομένα των Sentinel. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, το Ε.Α.Α σκοπεύει να δημιουργήσει αντίστοιχους εθνικούς ιστότοπους για την φιλοξενία και την διάθεση των δεδομένων Sentinel, διασφαλίζοντας την πρόσβαση, την αρχειοθέτηση και την επαναδιανομή των δεδομένων Sentinel καθώς και των προϊόντων τους για την παραγωγή περιβαλλοντικών υπηρεσιών και πληροφοριών προστιθέμενης αξίας. "Ο στόχος αυτής της δράσης είναι να παρέχει δεδομένα για τις δραστηριότητες εθνικής προτεραιότητας με την προοπτική να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των διακρατικών συνεργασιών ανάμεσα στην Ελλάδα και τις γειτονικές χώρες της νοτιοανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων, καθώς και την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας', δήλωσε ο καθηγητής Τσίγκανος. Η ESA στηρίζει τις εθνικές πρωτοβουλίες για την θέσπιση άμεσης και αποτελεσματικής πρόσβασης στα δεδομένα Sentinel, παρέχοντας τεχνικές συμβουλές σχετικά με την συλλογή των δεδομένων και τη διάδοση τους, καθώς και της επεξεργασίας των δεδομένων και της αρχειοθέτησης του λογισμικού ώστε να βρίσκεται στη διάθεση για κάθε εθνική πρωτοβουλία. "Το μνημόνιο που μόλις υπογράψαμε με την Ελλάδα, η οποία έχει την προεδρία της ΕΕ, είναι το πρώτο του είδους του. Ανυπομονούμε να υπογράψουμε μελλοντικές συμφωνίες με άλλα κράτη μέλη για να καθιερώσουν την επιτυχή πρόσβαση σε δεδομένα και την αξιοποίηση των δεδομένων Sentinel σε εθνικό επίπεδο", δήλωσε ο Βόλκερ Λίεμπιγκ, Διευθυντής Προγραμμάτων Παρατήρησης της Γης της ESA και συν υπογράφων του μνημονίου. "Είναι ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός για την εκμετάλλευση των δεδομένων Sentinel" Η τελετή υπογραφής έλαβε χώρα στην έναρξη του διήμερου συνεδρίου, Copernicus Sentinels Serving Society and Environment, που έγινε στην Αθήνα, στην Ελλάδα. http://www.esa.int/ell/ESA_in_your_country/Greece/E_Ellhada_exasphalhizei_prhosvase_sta_dedomhena_ton_doryphhoron_Sentinel